Professional Documents
Culture Documents
7.199
ditu ekonomia aurreratuetan metaturik dauden
Bizkaia Araba+Gipuzkoa
6.573
enbarazu egin dio modu nabarmenean UE-27ren,
6.500
6.053
6.053
6.052
5.817
5.977
6.000
5.616
5.428
5.428
5.465
5.449
5.390
gehikuntzekin: %16,8, %13,0 eta %9,5 2005 eta 2007.
5.500
5.176
urteen bitartean, diru-bilketa 7.199 milioi eurora iritsi
zen 2007an, hau da, hiru urtetan %44,2 hazi ondoren,
5.000
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 11 IH II III IV 12 IH
maximo historikoa Bizkaian. 2008an hasi eta 2009an ekoizpen-jarduera hondoratu zuen atzeraldi
Iturri: DD.FF.
ekonomiko handiak, %7,3 eta zerga bidezko sarrerak %15,8 murriztu egin zituen, hau da, bi urtetan
%22,0, eta 2010ean gora egin (%7,8) eta 2011n apur bat behera egin (%0,8) ostean, diru-bilketa 6.053
milioikoa izan da, denboraz 2006. urteko erdialdeko hiletako maila berean, hain justu.
2012rako aurreikusitakoaren arabera, ekoizpen-jarduera, berriz ere, uzkurtuko egingo da, hortaz, ez
da gehiegizkoa iragartzea zerga bidezko sarrerek berriz behera egitea 2012an. Agerikoa denez,
hazkunderik gabe ezin berreskura daiteke zerga bidezko sarrerarik, alabaina, finantza-
ziurgabetasunak desagertu ezean, nekez gerta daiteke ekoizpen-jardueraren susperraldia, bai eta,
ziklo ekonomiko berria abian jartzea ere, beraz, argi dago politika ekonomikoak lehentasuna duela.
Dena dela, agian Europako erakundeek lidergorako erakusten duten gaitasun kaskarra da
algoritmoaren alderik ahulena.
LABURPENA
II. ESPAINIAKOA. Espainiar ekonomia oso egoera larrian dago, berriz atzeraldian
sartu baita langabezi tasa handiarekin (%24,5).
IV. BIZKAIKOA. Barne eta kanpo eskariaren galera dela eta, bizkaitar ekonomiaren
langabezi tasak %14,0 gainditu du.
V. FISKALA. Jardueraren geldialdiak enbarazu egiten dio, oraindik ere, zerga itunduen
bidezko diru-bilketari 2012ko lehen erdialdean, eta, ustez, hala jardungo du ekitaldi osoan
zehar.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
NAZIOARTEKO EKONOMIA
Ekonomia orokorra 2012ko lehenengo erdian, ekonomia orokorrak ahultzen jarraitu du, eta bai euro
hazkunde txikiko gunearen ezegonkortasuna, bai gune horretako zor soberanoetako batzuen
fase batean dago krisia larriagotu izana mehatxu bat dira munduko ekonomiaren balizko oner-
atzerako; hain zuzen ere, oneratze hori bistaratzen hasia da Estatu Batuetako eta
Txinako adierazle batzuek jokabide hobea eduki ondoren.
Bestalde, inbertsioak %8,7ko urte arteko hazkundea izan zuen, aurreko aldian
Iturria: MEC
%8,1 aurrera egin ondoren, neurri handi batean etxebizitzen arloko inbertsioak
%8,8 egitearen ondorioz (urritik abendura bitartean kontabilizatutako hazkundea,
berriz, %3,5ekoa izan zen) eta ekipamenduaren eta softwarearen arloan
erregistratutako %7,8ko hazkundearen ondorioz.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Hazkundearen tonuak ahalbidetu du Estatu Batuetan langabezi tasa %8,3raino Langabezi tasak
gutxitzea –2011ko laugarren hiruhilekoan %8,7 baitzen–. Hala eta guztiz ere,
arazoa da hobekuntza oso mantso gertatzen ari dela, eta Estatu Batuetako
behera egin du
Estatu Batuetan 3
ekonomiak krisian zehar galdutako enpleguen %41 inguru bi urtetan % 8,3raino
berreskuratu duela, eta egungo erritmoarekin jarraituz gero, hiru urte beharko
liratekeela kontagailua zeroan jartzeko.
Asiako ekonomiek ere jarduera orokorraren ahuldadea sentitu dute, eta beren
bultzadaren galga 2012ko lehenengo hiruhilekoan pairatu dute, nahiz eta,
orokorrean, hazkunde erritmo oso finkatuak erakusten jarraitzen duten. Txinako
BPGak –munduko bigarren ekonomia da– urte arteko %8,1eko hazkundea izan
zuen urteko lehenengo hiruhilekoan, ia ehuneko bat gutxiago aurreko
hiruhilekoko %9,2koarekin alderatuta. Ekonomia aurreratuen ahuldadearen
ondorioz, kanpoko demanda (batez ere Europakoa) moderatua izatea da
Txinaren lur-hartzea determinatzen duen faktore baldintzatzailea.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Europako bederatzi Paraleloki, Frantziako ekonomia gelditu egin da, hiruhilekoen arteko hazkunde
ekonomia deuseza (%0,0) izan baitu, eta urtarriletik martxora bitarte %0,3ko urte arteko
atzeraldian hazkundea izan baitu. Bere aldetik, Erresuma Batuak espantsio erritmoak
daude mantsotu ditu, atzeraldiaren bidean sartu arte, hiruhilekoen artean %0,2ko
atzeratzea izan baitu, 2011ko azken hiruhilekoan %-0,3ko emaitza izan ondoren.
Urte arteko hazkundea, berriz, deuseza izan da (%0,0). Italiako ekonomia ere
atzeraldian dago, eta BPGaren urte arteko beherakada %1,3koa izan da han,
urritik abendura bitartean %-0,4ko datua izan eta gero.
Prezioen bilakaera
Petrolioak behera egin zuen nabarmen
martxoaren 20tik apirilaren 20ra, eta
Petrolioaren Prezioa
Petrolioaren
Hiruhilekoko urtetik urterako aldaketa%
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Prezioa beherantz egin du funtsean Saudi Arabiaren produkzioak gora egin due-
lako; izan ere, eguneko 10 milioi kupeletaraino iritsi da, azken 30 urte hauetako Inflazioaren aurka-
maila goreneraino hain zuzen. Prezioen gaineko presioei galga jartzeko hartutako ko neurriak
neurriak beren eraginak izaten ari dira Txinan, eta prezioen indizeak, apirilean, beren emaitzak
%3,4ko aldaketa izan du –urtebete lehenago, %5,3koa izan zen–. Moderazio hori ari dira ematen
ia berdin-berdina izan da hiri ingurunean (%3,4) eta landa ingurunean (%3,3). Txinan
5
E U Iturria:MEC E
Merkatu Finantzarioak
Estatu Batuetan, badirudi Erreserba Federala (FED) ataka zailean dagoela,
espantsio kualitatiboko hirugarren erronda bat onestea erabaki beharrean aurkitzen Atzera-aurrera
baita. Iazko udazkenetik Iparramerikako ekonomiaren hobekuntza-bide bat antze- gabeko egoera
man da, baina hobekuntza ahul eta irregularra da. Bere aldetik, Europako Banku moneta
Zentrala ere atzeranzko une batean dago. Euro guneko periferiako herrialdeen zor politiketan
soberanoaren krisiaren ingurunean, moneta agintariek zenbait tresna erabili
dituzte ekonomia errealaren gaineko efektu kaltegarriak gutxitzeko eta erregioko
kreditu-merkatuetan normaltasuna berreskuratzeko, nahiz eta erdi mailako
emaitzak izan. Hori dela eta, interes-tasak jaistea pentsatzen ari da, epe luzeko
enkanteak saihesteko.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
ESPAINIAKO EGOERA
2012ko lehenengo hiruhilekoan Espainiako ekonomiak %0,3 egin zuen behera
Espainiako hiruhilekoen arteko datuetan. Haren urte arteko tasak, berriz, %0,4ko beheraka-
ekonomia da izan zuen. Kanpoko sektorearen jokabide egokia ez zen nahikoa izan barneko
atzeraldian dago eskaeraren ahuldadea eta inbertsioaren ahuldadea konpentsatzeko.
Nazio eskaria
Urtarriletik martxora, nazioko eskaera lagungarri gertatu da deshazkunde
metaturako, aurreko hiruhilekoan baino hiru hamarren gehiagorekin, -3,2
puntutan kokatu baita. Kanpoko eskaerak, ordea, lau hamarrenetan gutxitu du
hiruhilekoko BPGari egiten dion ekarpena, 3,2 puntutik 2,8 puntura aldatu baita.
6
negatiboena kapital finkoko inbertsioaren uzkurdura handiagoaren (%-8,2)
ondorio esklusiboa da, zeren eta amaierako kontsumoan eginiko gastuak,
modu metatuan, bere atzeranzko tasari aurreko hiruhilekoko maila berean
eusten baitio (%-1,8).
jarraitzen dute
5
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Bestalde, soldatapekoen ordainsariek ere behera egin dute, nahiz eta modu
moderatuan izan, %1 inguru hain zuzen.
Kapital finkoaren osaera gordinak bere erorketa azeleratzen jarraitzen du, urte
artean %8,2 jaitsi baita, 2011ko laugarren hiruhilekoan %6,2 jaitsi ondoren.
Aktibo mota desberdinei erreparatuz gero, multzo metatuak izan duen
erorketatik gora erori dira materialak, %-6,5 izatetik %-8,8 izatera iritsi baitira.
Aktibo higiezinen inbertsioak, bitartean, %-0,3tik %2,2ra igo da.
Kanpoko eskaera
7
Kanpoko eskaerak BPGari eginiko ekarpen txikiagoa –2,8 puntukoa, aurreko
hiruhilekoan 3,2 puntuko ekarpena egin ondoren– esportazioen moteltzeari eta
inportazioen uzkurdura handiagoari zor izan zaie.
Bestalde, ondasunen eta zerbitzuen inportazioek beren jaitsiera-erritmoa azeleratu ...eta inportazioek
zuten puntu bat eta hiru hamarrenetan, %-7,2 izatetik %-5,9 izatera iritsi baitziren, behera egiten
jarduera-maila txikiagoarekin bat. Osagai guztietan izan dira atzeratzeak, zeinak jarraitzen dute
zerbitzuen kasuan handiagoak izan baitira (%-3,3tik %-7,2ra) ondasunen kasuan
baino (%-6,6tik %-7,2ra).
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Bestalde inportazioek 65.104,8 milioi euro egin zuten urtarriletik martxora, urte
arteko %0,6ko jaitsiera arinarekin, batez ere, erosketa ez-energetikoen ondorioz,
erosketa energetikoek %17,1 egin baitzuten gora.
Ekoizpena
Eskaintzaren ikuspuntutik, 2012ko lehenengo hiruhilekoak aurrekoaren antzeko
ezaugarriak dauzka. Hazkunde moderatu batzuk gertatu dira lehen sektoreko
adarretan eta zerbitzuen balio erantsian, eta jaitsiera nabarmenagoak, berriz,
manufakturen adarreko jardueretan eta eraikuntzan.
Industriaren behe- Adar industrialen balio erantsi gordinaren jaitsiera areagotu egin da, %-0,4tik %-
ranzko profila are- 3,0ra jaitsi baita, eskaera nazionalaren uzkurdura-bilakaerarekin batera eta onda-
8
agotzen ari da sun industrialen esportazioen moderazio handiagoarekin batera. Bereziki, man-
ufakturen industriari dagokionez, jaitsiera handixeagoa da, %-0,1etik %-3,9ra
beheratu baita.
gertatzen ari da
-3,0
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Lan merkatua
2012ko lehen hiruhilekoko lan merkatuari buruz eskuragarri dauden adierazleek Lan merkatuaren
erakusten dute enpleguaren narriadurak gora egin duela, aurreko hiruhilekoetan okertzeak bere
baino lanpostu gehiago suntsitu baitira. horretan dirau
9
jaitsierekin, urte artean %4,0 jaitsi baita, 2011ko laugarren hiruhilekoan %3,3ko
jaitsiera izan ondoren.
Gizarte Segurantzako afiliazioek HHKNk eta BAIk adierazten duten jaitsiera Erregistro ofizialek
berresten dute, urtarriletik martxora 16.838.400 afiliatu egon baitira. Izan ere, lan merkatuaren
urteen arteko atzerapena %2,7koa izan da, aurreko hiruhilekoko %2,2koa okertze handiagoa
baino handiagoa. Hiruhilekoen artean, %2.0 egin du okerrera, aurreko aldian berresten dute
baino gehiago, orduan %1,2 egin baitzuen okerrera.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Kontsumoko prezioen indizearen (KPI) urte arteko tasa bost hamarren jaitsi zen
2012ko martxoan, %1,9raino; abenduan, izan ere %2,4 izan zen. Aipatutako
jaitsierak 2011ko apiriletik aurrera hasitako moderazioaren ibilbideari eusten dio,
orduan %3,8 izan baitzen.
10
bi hamarren moteltzearen ondorioz (%1,1etik %0,9ra). Hartara, produktu unitate
bakoitzeko lan kostuaren (ULK) hazkundea %-2,5ean mantentzen da, egonkor, hiru
puntu ekonomiaren deflaktore inplizituaren azpitik.
Bai NDFk bai Mundu Bankuak eta Europako Batzordeak aurreikusten dute
Espainiako jarduera ekonomikoak nabarmentzeko moduko erorialdia izango
duela, urtetan metaturiko desorekek astinduta. Izan ere, desoreka horiek zuzendu
egin behar dira.
Hala eta guztiz ere, Europako exekutiboaren iragarpena askoz ere ilunagoa da,
zeren eta 2012rako %1,8ko uzkurdura aurreikusten baitu, eta 2013rako, berriz,
%0,3ko jaitsiera.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
EUSKADIKO ABAGUNEA
Euskadiko ekonomi jardueraren moteltzeak aurrera egin du 2012ko lehen EAEko ekoizpen-
hiletan, kanpo elkartrukeek izandako geldiaraztearen erritmoan. Faktore jarduera uzkurtu
horrek ekoizpen-jardueraren indargetze handiaren eta enplegu-galera egin da
handiagoaren alde egin du.
… kontsumo
0
bolumenari dagokionez.
IH IH IH
Iturria :Eustat-HKE
EIN-HKN
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Kanpo eskaria
Jarduera orokorraren uzkurdura handiko ingurune batean kanpoko fluxuak paral-
Kanpoko izatu egin dira ekitaldiko lehen hiruhilekoan, industriaren erritmo produktiboa
fluxuen paralisia geldituz, era berean, espainiar ekonomiaren barne eskariaren geldotasun handi-
agoak eragin berean laguntzen du.
Ohiko prezioetan, esportazioek %0,1 egin zuten behera urtarril eta martxoaren
bitartean eta erosketek, ordea, %0,4. Aldi berean, kanpoko salmenten prezioek
%2,2 egin zuten gora eta inportazioek %3,2.
12
Urtarril eta martxoaren bitartean, energiazkoak ez diren kanporako salmentak
nabarmen jaitsi dira (urte arteko %3,3ko hazkundea), 2011ko azken hiruhilekoan,
ordea, %15,9 egin zuten gora.
Ekoizpena
Eskaintzaren ikuspegitik, EAEn ekoizpen-jardueraren atzerakadak industri
Balio Erantsi sektorean eta eraikuntzaren etengabeko ahultasunean du jatorria, eta zerbitzuen
aurrerakada xumeak ezin izan du konpentsatu horrelako jokabide negatiboa.
Gordinaren
uzkurdura
Horretara, laugarren hiruhileko urte arteko bolumena %0,2 uzkurtu ondoren,
areagotu egin da…
2012ko lehen hiruhilekoan industri jarduerek %1,1 egin dute atzera.
Ohiko prezioetan, industri ekoizpenak %1,8 egin du gora (%3,1 2011ko urriaren
eta abenduaren bitartean), industri prezioak nabarmen jaistea ekarri duena:
2011ko azken aldian %3,3 aurrera egitea kalkulatu bazen ere, 2012ko lehen
hiruhilekoan %2,8 egin zuten gora.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
uzkurdurak okerre-
Hiruhilekoko urtetik urterako ald.% (z. datuak)
ra egin du
5
zerga-finkapenaren testuinguruko
3,7
zerbitzuen (merkaturakoak ez
0,5 0,8
0,2
-4,7
13
-10
%3,2 behera egin ondoren, ohiko prezioetan, %4,2ko jaitsiera izan du, aldi
berean, sektoreko prezioen deflatorearen hazkundea egonkortu egin da: %1,6
inguruan.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Azkenik, lehen sektoreko Balio Erantsi Gordinak urte arteko %16,9ko gorakada
izan du laugarren hiruhilekoan, era berean, indartsu jarraitu du eta %18,0 egin
du gora urtarril eta martxoaren bitartean. Dena dela, aurreko hiruhilekokoarekin
alderatuz gero, ekoizpen-mailak %41,3 egiten du behera.
Lehen sektoreko okupazioa nabarmen egonkortu da, izan ere, 2011ko azken
hiruhilekoan baino 113 pertsona okupatu gehiago izan dira (%0,5), hala ere,
aurreko urtean baino 67 gutxiago kalkulatzen dira (%-0,3).
Lan-merkatua
Hiruhileroko Kontu Ekonomikoen arabera, 2012ko lehen hiruhilekoan 953.218
lanaldi osoko lanpostu zeuden EAEn, hau da, aurreko hiruhilekoan baino 7.947
gutxiago eta aurreko urtean baino 16.422 gutxiago, hau da, okupazioaren
hiruhileko arteko %0,83ko jaitsiera eta urte arteko %1,69ko jaitsiera.
14
2012ko lehen hiru hiletan izandako
Enplegua - Euskal Herria
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
2012ko urtarril eta martxoaren bitartean laugarren hiruhilekoz jarraian, EAEko Gizarte
Gizarte Segurantzako afiliazio-kopuruak behera egin du oso modu azkarrean, urte Segurantzako
arteko %1,9ra iritsi da, 2011ko urriaren eta abenduaren bitartean %1,2 bazen ere.
afiliazio-kopuruaren
Apiril eta maiatzari buruz esku artean ditugun azken datuen arabera, afiliazio-
jaitsierak aurrera
galerak nabarmen egin du gora, %2,6 eta %2,5eko beherakadekin, hurrenez
egiten du
hurren, eta ekitaldiko lehen bost hiletan, afiliazio-kopuruak %2,1eko jaitsiera izan du.
oraindik ere
Halaber, Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak (SEPE) berretsi egin du lan-
merkatuaren inkestetan adierazitakoa, izan ere, EAEko bulegoetan erregistratu
den langabe-kopuruak gora egin duela aipatzen du, %8,4, hain zuzen ere. Tasa
horrek adierazten digu urriaren eta abenduaren bitarteko hazkundearen abiadak
gora egin duela oso modu azkarrean (%7,9).
15
Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak ateratako apiril eta maiatzari buruzko azken
datuetan, aurreko hilekiko nolabaiteko eustea adierazten da, %5,7 eta %8,5 igo
baita, 2012ko lehen bost hiletan urte arteko %7,9ko igoera aipatuz.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
16
prezio motelei eusten badiegu eta %1,0 inguruan mantendu, ohiko
prezioetarako eboluzioak hamarren batzuk positiboa izan liteke (%+0,3) edo
apur bat negatiboa (%-0,6).
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
BIZKAIKO ABAGUNEA
Munduko ekonomiaren moteltzea eta Europako ekonomiek agertzen dituzten
ziurtasun gabezia larriak Bizkaiko jarduera ekonomikoaren balaztatzaile izan dira
2012ko lehenengo hilabeteetan ere.
Hazkundea gero
Lehen hiruhilekoan Bizkaian sortutako balio erantsiaren bolumena -%0,3 uzkur- eta ahulago
tu da hiruhilekoen arteko kopuruei erreparatuta, 2011ko laugarren hiruhilekoan - Bizkaiko ekonomian
%0,2 murriztu ostean urtebete lehenagoko mailaren aldean, hazkunde erritmoa
moteltzearen ondorioz, lurralde hau atzeraldian sartu da, urtarriletik martxora
bitartean beraren BPGd-aren bolumena %0,4 uzkurtuta.
17
0,8
0,8
Ekitaldiko lehenengo hiletan Bizkaiko ekonomia uzkurtu izanaren errudunak izan Okerrera egin du
dira bai barne eskariaren portaera txarragoa, kontsumo pribatuaren makalta- barneko eta kanpo-
sunak, gastu publikoaren ahultasunak eta inbertsioaren atzerakada etengabeak ko eskariak
eragindakoa, eta baita nazioarteko merkataritzaren erorketa ere, horrek atzerri-
arekiko hartu-emanak geldiarazi baititu.
Ekoizpena
Bizkaiko produkzio jarduera astindu handiak jasaten ari da, batetik Espainiako
ekonomiaren doikuntzen ondorioz eta bestetik Europako ekonomia guztiak
estutzen dituen ziurgabetasunaren erruz. Kontinente zaharreko giro orokor
horrek munduko gainerako ekonomiei ere egiten die mehatxu, eta mundu
osoko atzeraldiaren beldurra piztu du.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
aldakuntza negatibo hori leunago agertu da Araban (%1,5 baino ez), Gipuzkoan
(%4,2) eta Espainiako ekonomian oro har (%5,8). Egoera ebolutibo horrek
agerian jartzen du industria zer-nolako eragin orokorra jasaten ari den gaur
egungo atzeranzko fasean.
martxora bitartean.
10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV
IH IH IH Iturria: EIN eta Eustat
18 jarraitzen
gainbeherako ibilbideak erakusten ditu beti, intentsitatean bakarrik bereizten
Industriak direnak bata bestetik. Hala, 2012ko lehen hiruhilekoan Bizkaiko industrian lan
du egin zuten Gizarte Segurantzako afiliatuak 77.377 izan ziren (hil bakoitzaren
lanpostuak galtzen azken eguneko batez bestekoa), hau da, aurreko epealdian baino %1,8
(78.788) gutxiago; tasa -%4,2koa da urtebete lehenago sektorean afiliatuta
zeuden 80.789 langileekin alderatuz gero.
Lan merkatuko inkestek ez dute berdin deskribatzen Bizkaian bizi eta 2012ko
lehen hiruhilekoan industrian lan egin duten pertsonen okupazio maila. Hala,
Biztanleria Aktiboaren Inkestak urte arteko %6,1eko jaitsiera ematen du urteko
lehen hiruhilekoan, aurreko ekitaldiko azken epean izandako %8,3ko
beherakadaren ondoren, baina Biztanleria Jardueraren Arabera inkestak, aldiz,
egonkortasuna erakusten du, hots, zeroko hazkundea (%0,0) urtarriletik
maiatzera bitartean, 2011ko laugarren hiruhilekoan %2,6 atzera egin ostean.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
tasa hori Espainiako ekonomia osoan izandako %6,2ko jaitsieraren eta EAEko
-%2,4ko tasaren artean dago.
Hirugarren sektoreko jarduera apur bat astiroago hazi da, neurri handi batean
barne eskariaren ahultasunagatik, eta zerga-pizgarriak desagertu eta Eskariak balaztatu
zeharkako zergak igotzean kontsumoa moteldu egin delako. Gainera, kanpo egiten du hiruga-
eskariaren joera aldatzearen ondorioz produkzio jarduera murriztu egin da rren sektoreko
2012ko lehenengo hiruhilekoan enpresentzako zerbitzuetan, aisia arloko eta jarduera
ostatu emateko establezimenduen portaera nahiko kontraesankorra delako,
kontsultatzen den iturriaren arabera, turismoaren bilakaera aztertzeko.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
20
horrelako establezimenduetan lan egiten dutenen indizeak urte arteko %2,0ko
jaitsiera izan du lehenengo hiruhilekoan, %0,3 gora egin ondoren aurrekoan.
Tasa hori apur bat txikiagoa izan da Arabakoa eta Gipuzkoakoa baino
(hurrenez hurren -%4,4 eta -%3,6).
Enplegua behera Gizarte Segurantzako afiliazioen batez besteko maila, Bizkaiko zerbitzu
doa zerbitzuetan sektorean, honakoa izan zen: 330.044 afiliatu izan ziren 2011ko urritik
abendura bitartean, hiruhilekoen arteko %1,3ko jaitsiera izan zen (334.537), eta
urtetik urtera %0,5eko jaitsiera (331.836).
Barneko eskaria
Aurreko hiruhilekoetan bezala, kreditua lortzeko zailtasun bereziak, zorpetze maila
beheratu beharra eta hurrengo hilabeteetarako iragarpen ilunak izan dira Bizkaiko
familien kontsumo eta inbertsio gastuen ahultasunaren eragileak. Eustaten Barne
Merkataritzaren Indizearen (BMI) arabera, 2012ko lehen hiruhilekoko
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
21
(HOI) kalkulatu da 2012ko urtarriletik
1,7
0
zela eta emandako gauen kopurua %2,8 igo zela. 2011ko azken hiruhilekoan
hurrenez hurren %2,9ko eta %6,9ko igoerak erregistratu ziren.
Hala ere, apirileko eta maiatzeko azken informazio eskuragarriaren arabera, lehen
hiruhilekoan agerian jarritako joera horietan funtsezko aldaketa gertatu da. INEren
emaitzen arabera, ekitaldiko lehenengo bost hilabeteetan bidaiarien kopuruak
%5,8ko gehikuntza metatua izan du, eta emandako gauen kopuruak %3,2koa, eta
Eustatek, berriz, %0,1eko eta %1,5eko igoerak kalkulatu ditu. Bi inkestek, beraz,
hazkunderako joera agertu dute, nahiz eta intentsitate desberdinekoa izan.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Ziurtasun gabezia handiak eta finantza merkatuen egonkortasunik ezak oraindik ere
zaildu egiten dute kreditua lortzea, eta horren ondorioz Bizkaian inbertsio proiektu
asko daude abian jartzeko zain, finantzaketa-ingurunea noiz aldatuko.
22 Kanpoko eskaria
Atzerriarekiko fluxuak nabarmen geldotu dira 2012ko lehen hilabeteetan, eta
horixe izan da produkzio jarduera ahuldu duten faktoreetako bat.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Hauek izan dira urtarriletik apirilera bitartean hazkunde tasa positiboei eutsi
dieten sektore esportatzaileak: elikagaien sektorea (%72,7), produktu erdi
manufakturatuak (%2,6), automozioa (%2,9), kontsumo ondasun iraunkorrak
(%0,9) eta beste manufaktura batzuk (%4,1). Beste sektore hauetan salmentak
uzkurtu egin dira: energia produktuak (-%40,6), lehengaiak (-%23,8), ekipamen-
du ondasunak (-%33,3) eta kontsumorako manufakturak (-%13,7).
Zazpi hiruhilekotan jarraian aurrera egin eta gero, barne eskariaren ahulezia
larriak eta produkzioaren geldotasunak Bizkaiko inportazioen atzerakada era-
gin dute urteko lehenengo hiruhilekoan, %20,7koa, eta, apirileko datuak kontuan
hartzen badira, %24,5ekoa. EAEn, berriz, jaitsiera %18,1ekoa izan da, eta
Espainiako ekonomiak -%1,3ko tasa izan du. Bizkaiak kanpoan egindako ener-
gia erosketak alde batera utzita, urtarriletik apirilera bitartean %33,9 murriztu
baitira, inportazio ez-energetikoak %12,7 murriztu dira, EAEren %7,8ko eta
23
Estatuaren %6,1eko jaitsiera tasak gaindituta.
Lan-merkatua
Produkzio jardueraren uzkurduraren
ondorioz, lan merkatuak okerrera egin
Gizarte Segurantzako Afiliatuak
4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Lan merkatuko inkestak bat datoz bai lan egiteko prest dauden pertsonen
bilakaerari buruzko datuetan eta bai biztanle okupatuen eta langabeen ibilbideari
buruzkoetan ere, nahiz eta neurtutako mailak berdinak ez izan.
Areagotu egin
da lanpostuen Hala, Biztanleria Aktiboaren Inkestak dioenez, lehenengo hiruhilekoan biztanleria
suntsipena aktiboak Bizkaian urte arteko %2,7ko jaitsiera izan du, aurreko hiruhilekoan ere
%0,7 behera egin ondoren, eta biztanleria landuna, berriz, %4,4 jaitsi da, aurreko
epean -%2,6ko tasa izan ostean. Biztanleria Jardueraren Arabera inkestan,
bestalde, urte arteko %0,7ko jaitsiera izan du lanerako prest dauden pertsonen
kopuruak, eta %4,2 egin du behera okupazioak, aurreko epean %2,5 jaitsi ondoren.
Era horretara, Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera, Bizkaian langabezia tasa,
2011ko laugarren hiruhilekoko %14,4tik aurtengo lehenengo hiruhilekoan %14,8ra
igo da, eta lanik gabe egon dira emakumeen %14,1 eta gizonen %15,4. Biztanleria
Jardueraren Arabera inkestan, berriz, langabezia tasa %14,1etik %15,2ra igo da,
eta langabeziak emakumezkoen %14,9 eta gizonezkoen %15,4 jo ditu.
24
ren langabezia tasa Espainiako ekonomiaren -%2,7ko tasa baino txikiagoa.
%14tik gorakoa da
Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoaren datuek ere berretsi egiten dute lan
merkatuaren ahulezia: urtarriletik martxora bitartean, Bizkaian erregistratutako
biztanle langabeen kopuruak urte arteko %9,8ko igoera izan du, EAEkoa (%8,4)
eta Espainiako ekonomiarena (%9,3) baino handiagoa.
Ekonomiaren finantzaketa
Aurreko hiruhilekoetan bezala, Espainiako
Bankuaren arabera, Bizkaiko familien eta
Kreditu eta Gordailuak - Bizkaia
4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %
Gordailuek ere, bestalde, euren hazkunde tasak beheratu dituzte ekitaldian aurrera
egin ahala, eta irailaren azken egunean zeroko hazkundea (%0) agertu ondoren, urte
Kredituak, hipote- arteko %1,2ko jaitsiera izan zuten 2011ko abenduaren azken egunean. EAEn eta
Estatuan, berriz, hurrenez hurren %4,3ko eta %3,5eko jaitsierak izan ziren.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Eratutako hipotekek atzeraka jarraitu dute Bizkaian 2012ko lehen hiruhilekoan: haien kak eta gordailuak
kopuruak %43,3 egin du behera, eta haien guztizko zenbatekoak %44,1. Tasa horiek beherantz
nabarmen gainditzen dituzte EAEn izandako jaitsierak, hurrenez hurren %27,7koa eta
%27,3koa, baita Espainiako ekonomiarenak ere (-%39,8 eta -%42,0).
Prezioen bilakaera
Eustaten arabera, BPGd-ak, prezio korrontetan, Bizkaian lehenengo hiruhilekoan Prezioen baretze
urte arteko %0,8ko gehikuntza izan du, batetik bolumenaren %0,4ko jaitsieragatik nabarmena
eta bestetik prezioen deflatore inplizituaren %1,1 inguruko igoeragatik. Prezioak
ere nabarmen moteldu dira, KPIa Bizkaian martxoan %1,9koa izan baita, EAEko
eta Espainiako ekonomietan bezala. Produktuei erreparatuta, nabarmentzekoak
dira, izan duten igoeragatik, garraioa (%5,3), etxebizitza (%4,1), irakaskuntza
(%3,1), janariak eta alkoholik gabeko edariak (%2,6), denak ere batez besteko
indize orokorraren gainetik baitaude. Beste hauen igoerak, aldiz, indize horren
25
azpitik daude: edari alkoholdunak eta tabakoa (%1,5), hotel, kafetegi eta jatetxeak
(%0,7), etxeko gauzak (%0,5), jantziak eta oinetakoak (%0,3) eta aisia eta kultura
(%0,2). Jaitsiera izan da medikuntza eta osasun arloan (-%2,9) eta komu-
nikazioetan (-%3,4).
Barneko eta kanpoko eskariaren ibilbide horren ondorioz, Bizkaiko produkzio jarduera
atzeraldian egon da urtearen lehen erdian. Finantza sistemaren arazoak konpontzeko
hartzekoak diren neurriak gauzatzen badira, baliteke oraingo ekitaldiko azken
hiruhilekoan joera aldaketaren lehenengo urratsak sumatu ahal izatea. Gure aur-
reikuspenek lehengo errealismo baikorrari eusten diote, uzkurdurak, bolumenean,
%1,5eko maila gaindituko ez duelakoan; eta prezioak baretzen badira, %1,0 inguru-
an kokatuz, litekeena da 2012ko ekitaldiaren amaieran %0,5eko jaitsiera egotea
prezio korronteetan. Egoera horretan, Bizkaian Gizarte Segurantzako afiliazioak
10.000 bat gutxiago izango lirateke; kopuru hori 2011n zenbatutako afiliazioen batez
bestekoaren %2,15 inguru da.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
EKOIZPENA
-I.E.I. Orokorra Eustat/INE Urt.-Martxoa 4,8 -6,8 6,6 -4,3 3,1 -5,6
-I.E.I. Orokorra zuzenduta Eustat/INE Urt.-Martxoa 3,0 -7,5 d.g. -5,0 1,8 -5,8
-Landunak Guztira INE I Hiruhilekoa 1,7 -4,4 1,2 -4,9 -1,3 -4,0
-Landunak Guztira Eustat I Hiruhilekoa -1,0 -4,2 -0,3 -2,9 - -
-Gizarte Segurantzako Afiliatuak G. Segurantza Urt.-Martxoa 0,0 -2,0 -0,2 -1,9 -1,3 -2,7
INDUSTRIA
-I.E.I. Ateratze Industriak Eustat/INE Urt.-Martxoa -14,0 -55,0 -20,6 -26,1 -8,1 -5,7
-I.E.I. Beste Manufakturak Eustat/INE Urt.-Martxoa 9,7 -8,8 9,0 -4,6 3,7 -6,3
-I.E.I. E.Elek., Gasa eta Ura Eustat/INE Urt.-Martxoa -19,9 -0,4 -10,5 0,0 0,2 -0,9
-Landunak Industrian INE I Hiruhilekoa -10,2 -6,1 2,2 -10,2 -2,3 -3,2
-Landunak Industrian Eustat I Hiruhilekoa 0,5 0,0 3,8 -3,9 - -
-E. Elek. Kons. Industrian Iberdrola Urt.-Martxoa 0,7 -25,8 3,4 -12,4 - -
-E. Elek. Kons. Ind. Sid. Gabe Iberdrola Urt.-Martxoa -0,4 -7,4 1,7 -1,9 - -
ERAIKINTZA
-Landunak Eraikintza INE I Hiruhilekoa 6,4 -19,3 -9,6 -10,5 -10,2 -20,6
-Landunak Eraikintza Eustat I Hiruhilekoa -9,7 -16,5 -8,8 -9,8 - -
-En. Elek. Konts. Eraikintzan Iberdrola Urt.-Martxoa -1,8 -5,5 -3,3 -3,2 - -
ZERBITZUEN SEKTOREA
-Bidaiarien Mugimendua INE Urt.-Martxoa 15,9 6,6 8,8 3,5 3,4 0,3
-Bidaiarien Mugimendua Eustat Urt.-Martxoa 7,9 -0,9 5,4 -1,3 - -
-Gauak INE Urt.-Martxoa 19,6 2,8 13,9 -0,3 7,9 -0,5
-Gauak Eustat Urt.-Martxoa 6,5 -0,8 7,2 -2,5 - -
-Landunak Zerbitzuetan INE I Hiruhilekoa 5,1 -0,2 2,5 -2,7 0,3 -2,4
26
-Landunak Zerbitzuetan Eustat I Hiruhilekoa -3,1 -3,9 -0,6 -1,6 - -
-En. Elek. Konts. Zerbitzuetan Iberdrola Urt.-Martxoa -2,4 3,6 -1,2 2,3 - -
LAN MERKATUA
-Langabezia Tasa INE I Hiruhilekoa 16,1 11,0 6,4 16,7 6,2 14,8
-Langabezia Tasa Eustat I Hiruhilekoa 28,0 24,6 21,0 12,7 - -
-Erregistratutako Langabezia INEM Urt.-Martxoa 8,5 9,8 7,1 8,4 4,2 0,3
-Erregistratutako Kolokazioak INEM Urt.-Martxoa 6,0 -4,9 7,5 -5,8 1,1 -6,4
BARRU ESKARIA
-I.E.I. Kontsumo O. Eustat/INE Urt.-Martxoa - - -1,5 -2,2 -0,1 -3,3
-Autoen Matrikulazioa D.G. Tráfico Urt.-Martxoa -37,2 -9,1 -34,7 -12,4 -27,2 -2,2
-E. Elek. Konts. Etxeetan Iberdrola Urt.-Martxoa 2,4 -2,6 1,1 -2,5 - -
-I.E.I. Kontsumo O. Eustat/INE Urt.-Martxoa - - 1,7 -1,2 4,3 -10,1
-Garraio-Ibilgailuen matrik. D.G. Tráfico Urt.-Martxoa -22,4 -17,1 -17,8 -9,3 -1,0 -19,6
KANPOKO ESKARIA
Esportazioak Guztira S.E.Comercio Urt.-Abendua 19,6 -12,9 23,0 0,3 20,0 3,2
-Esp. Guztira ez energetikoak S.E.Comercio Urt.-Martxoa 1,8 -8,2 15,7 3,3 18,0 1,5
-Esp. G.E.E. Europako-Batas. S.E.Comercio Urt.-Martxoa 4,6 3,3 16,0 3,0 13,8 -0,9
-Esp. G.E.E. munduko gainer. S.E.Comercio Urt.-Martxoa -2,3 -26,6 15,3 3,9 28,4 6,7
Inportazioak Guztira S.E.Comercio Urt.-Martxoa 37,3 -20,7 28,7 -15,5 15,5 -0,6
-Inp. Guztira ez energetikoak S.E.Comercio Urt.-Martxoa 15,6 -9,9 17,3 -6,2 10,8 -5,3
-Inp. G.E.E. Europako-Batas. S.E.Comercio Urt.-Martxoa 5,2 -8,5 13,8 -4,6 6,7 -6,4
-Inp. G.E.E. munduko gainer. S.E.Comercio Urt.-Martxoa 34,8 -12,1 24,7 -9,3 18,8 -3,4
EKONOMIAREN FINANTZAKETA
-Kredituak S. Egoiliarretan Bco. España I Hiruhilekoa -0,1 d.g. -0,5 d.g. -0,3 d.g.
-Gordailuak S. Egoiliarretan Bco. España I Hiruhilekoa 3,6 d.g. 2,7 d.g. 2,3 d.g.
Daturik gabe=d.g.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Bizkaiko Abagune Ekonomikoaren Laburpen Grafikoa
Ekoizpen Jarduera
-10 -7,9
-15,8
-11,9 -20
-22,7
-16,9
-20 -30
10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV 10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV
IH IH IH IH IH IH
Lan Merkatua
27
BAI Giz.Seg. Afiliatuak BJA BAI BJA ERREGISTRAT.
4 18
2,8 16,4
2 14,9 15,2
0,1 15
13,9
0 13,3 14,8
-1,1
-2,6 -0,4
-2 12
-3,1 12,2
11,5
-4 -3,4 -3,0
9 9,5
-6
-6,6
-8 6
10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV 10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV
IH IH IH IH IH IH
Iturriak: Iberdrola, OFICEMEN, Eustat, INE, D.G. Tráfico, M.º de Trabajo, M.º de Economía y Hacienda, S.E. de Comercio
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
ZERGA ABAGUNEA
Espainiako Bankuko Hiruhileko Balantzeen Zentralaren (CBT) enpresa
Finantzaz besteko laguntzaileek bidalitako informazioak erakusten duenez, 2011ko produkzio jar-
enpresen BEG jaitsi duera uzkurtu egin da, aurreko ekitaldian apur bat suspertu ondoren; izan ere,
da 2011n BEG %1 jaitsi zela ikusi da, 2010ean %2,9 hazi ondoren.
Berrerortze hori bat dator aldi horretan nazio eskariak izandako ahultasunarekin
eta, batez ere, kontsumo pribatuaren portaerari lotutako sektoreei -hala nola
merkataritza eta ostalaritzari edo informazio eta komunikazioei- erasan die.
Enpresa laguntzaileen kanpoko jarduerak, bestalde, dinamismo handiagoa izan
zuen, baina urteak aurrera egin ahala indarra galdu zuen.
Sektoreka, ia guztietan murriztu zen batez besteko langile kopurua, baina aur-
reko urtean baino gutxiago. Salbuespen gida, merkataritza eta ostalaritza arloa
azpimarratu behar da, horretan baino ez baita enplegua hazi, %2,1. Bestalde,
batez besteko ordainsariak %1,1 hazi ziren, 2010ean (%0,9) baino apur bat
gehiago.
28
urtean soberakin hori %6,9 hazi zen bitartean. Finantza sarrerak eta gastuak
%7,6 eta %9,6 hazi ziren, hurrenez hurren, ekitaldiko lehen erdian interes
tipoek izan zuten goranzko joeraren ondorioz, sozietateen emaitzetara pixkana-
ka eraman baitziren.
Enpresen
errentagarritasun Testuinguru horretan, emaitza arrunt garbia (EAG) %7,0 murriztu zen 2011n,
mailek estutzen aurreko urtean %8,9 hazi zen bitartean. Etekin arrunten bilakaera txarrak
jarraitu dute errentagarritasun mailen murrizketa ekarri zuen, eta orokorrean sektore guztiei
erasan zien.
Bestalde, finantziazioaren kostua neurtzen duen ratioa %3,5 arte igo zen,
2010ean baino hiru hamarren gehiago. Errentagarritasun mailaren jaitsieraren
eta finantza kostuaren igoeraren ondorio bateratuak direla-eta, bien arteko
diferentziala murriztu da, %2an geratu arte, aurreko urtean baino puntu bat
pasatxo gehiago. Gainera, datu hori 1997tik erregistratutako baliorik txikiena
da, orduan ratio bien arteko aldea %1,1 arte murriztu baitzen.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
Krisia hasi zenetik gertatzen ari denez, 2012an Zerga Administrazioek finantza sub-
sidiariotasuneko ekintza garrantzitsuak egiten jarraitu dute, zerga zorren gerorape-
nak onartuz, eragile ekonomikoei erasan dieten likidezia arazo larriak ikusita.
29
Z.-B.Gordina
FAek egindako itzultzeak gelditu egin ziren EAEn urteko lehen hiruhilekoan,
%,0,3 ezdeusa igo baitziren, 2011ko tarte bereko %10,9ko igoeratik oso urrun.
Alde handiak daude lurralde historikoen artean; izan ere, Gipuzkoan %15,9
murriztu ziren bitartean, Bizkaian %9,3 hazi ziren (%-10,9 2011ko lehen
hiruhilekoan) eta Araban %16,5.
Hala eta guztiz ere, zerga itunduen bilketa 2.540,8 milioi izan zen 2012ko
urtarrilaren eta martxoaren artean EAEn. Aurreko urteko 2.578,9 milioien aur-
rean, bolumen horrek %1,5eko murrizketa esan nahi du, 2011ko lehen
hiruhilekoan egondako %9,1eko jaitsiera handia baino txikiagoa. Emaitza hor-
retan, Arabako BEZak 2010eko martxoan izandako 297 milioiko ezohiko sar-
rerek eragin zuten.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Bizkaian, zerga sarrera garbiak apur bat jaitsi dira, 1.585,6 milioi arte, jaitsiera
kontrako zeinuko %0,3 izan da, aurreko urteko %4,1ko hazkundetik urrun.
Bizkaiko Bukatzeko, BEZko eta ekarpen koefizienteen araberako fabrikazio eta txik-
zerga-bilketa izkarien gaineko zerga berezietako bilketa doituta, eta lurraldeen arteko trans-
gelditu egin da ferentziak eginda, Bizkaiko sarrera garbiak, 2012ko martxora, 1.360,8 milioi
euro dira. Urte batetik besterako murrizketa ezdeusa izan da, %0,1, 2011ko
tarte berean egondako %8,5etik urrun.
30
hazkundearen ondorioz. Azkenik, eta lurralde historikoen arteko barne
doikuntzak egotzi ondoren, apirila arte zerga itunduak guztira %5,3 murriztu
dira, %5,3 kudeaketa propioan ere bai.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
BFAren 210/2011 Foru Dekretua indarrean sartu ondoren -haren bidez Itzultzeen
atxikipen taulak aldatu dira, konturako ordainketei dagokienez-, Bizkaian 572,2 hazkunde handia
milioi euro bildu dira Lanaren gaineko Atxikipenengatik 2012ko martxoa arte.
Urtetik urterako %0,1eko gelditzea esan nahi du horrek, 2011ko tarte bereko
%4,8tik urrun, Gipuzkoako %2,9ko igoeraren eta Arabako %5,1eko
murrizketaren artean.
Jardueraren hondatzea eta konturako ordainketei buruzko Errenta eta Kapitalaren gaineko
Sozietateen araudiak aldatu dituzten zenbait dekreturen eragina dela-eta, Errendimenduen
enpresa etekinak murriztu dira. Horrek Sozietateen gaineko Zergaren bilketa hobetu da
bilketa oztopatu du, zerga horri dagokion bilketa 2004ko antzeko mailan
jarri baita.
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Bizkaian, 60,9 milioi eurokoa izan zen Sozietateen bilketa gordina. Urtetik
urterako hazkundea %16,3koa izan zen eta atzean utzi zuen aurreko urteko
tarte bereko %24,3ko murrizketa.
Hala ere, bildutako zenbatekoa 2007an krisia hasi zenean lortutako antzeko
mailetan geratu da. BFOk egindako itzulpenak nabarmen handitu dira, %128,7,
duela urtebete %86,9 murriztu ondoren. Bilketa garbiaren %9,3ko hazkundea
dakar horrek, 2011ko urtarrila eta martxoa artean izandako %7,7koa baino apur
bat handiagoa.
Adreiluaren krisiak Ondare-eskualdaketen eta egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergak ere
Eskualdaketengatik jardueraren ahultasuna eta krisiaren gordina erakusten ditu oraindik. Higiezinen
o bilketa merkatuak bizitasuna galdu du, bai etxebizitzen salerosketak bai etxebizitza
murriztu du erabilien balio erantsia murriztu direlako. Sortu eta handitutako sozietate
32
kopurua ere jaitsi da, baita kapital handitu edo harpidetua ere. Hori guztia dela-
eta, zerga horien bilketa bateratua, urtetik urtera, %29,5 jaitsi da 2012ko lehen
hiruhilekoan, 2011ko tarte bereko %26,3 baino gehiago.
Testuinguru horretan, EAEn zeharkako zergen bilketa %6,2 jaitsi zen 2012ko
lehen hiruhilekoan. Horrek, egindako itzulpenetan egondako %0,7ko igoera
ezdeusarekin batera, %8,2ko jaitsiera garbia ekarri du, 2011ko tarte bereko
%20,4ko murrizketa potoloaren gainean. Bizkaian, zeharkako sarrera gordinak
%4,7 uzkurtu ziren eta itzultzeak %5,5 hazi. Hortaz, zeharkako bilketa garbia
%6,5 jaitsi zen hiruhilekoan, 2011ko lehen hiru hiletako %3,2eko igoeratik urrun
eta kontrako noranzkoan.
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
jaitsiera %4,7koa izan zen, duela urtebeteko %8,3 hazkundearen aurka. Hiruhileko
Horrek, itzultzeen %5,4ko hazkundeari lotuta -duela urtebeteko %8,3koa baino txarra BEZan
txikiagoa-, %7,5eko jaitsiera garbia dakar, 2011ko lehen hiruhilekoan izandako
%8,3ko susperralditik urrun.
ZGZBagatiko
BEZa lurralde historikoen artean sarrerek amiltzen
banatu ondoren, ordea, koefiziente jarraitu dute
Ibilgailuen Matrik. eta ZGZB Bizkaian
4 Hiruhilekoko batezb. mugikorraren urtetik urterako ald. %
33
amaitu eta BEZa igo zenetik, eta batez ere familien errenta erabilgarria murriztu
zenetik, ZGZBari lotutako ibilgailuen matrikulatzearen bilakaera beheranzkoa
izan da, argi eta garbi, eta Bizkaian, hain zuzen ere, jarraian zazpi hilabetez
izan ditu jaitsiera handiak. Hala, 2011n %22,8ko murrizketa pilatu ondoren,
2012ko urtarrila eta martxoa artean %11,7 jaitsi zen berriz, 2011ko tarte bereko
%33,7ko murrizketa handiaren gainean.
Susperraldia atzeratu eta hazkunde txikiko izaera hartzen badu, bestalde, sarreren
ahultasunak espero baino gehiago iraungo du eta neurri gogorragoak harraraz
dezake, hala nola zerga nagusien tipo batzuk igotzea.
,
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
Kapitalaren Etekinen eta Ondare-irabazien Atxik. Urt.-Martxoa -24,7 22,1 -33,8 18,0 -18,4 13,8
BEZ. Kudeaketa Propioa / Barruko Eragiketak Urt.-Martxoa 8,3 -5,8 3,4 -12,6 5,2 -4,4
Ondare Eskualdaketak eta Egintza Jr. Dokumen. Urt.-Martxoa -22,1 -27,1 -17,9 -9,7 d.g d.g
Zenbat Garraiobide gaineko Zerga Urt.-Martxoa -35,8 -24,1 -19,7 -22,1 d.g d.g
Fabrikazioaren gaineko Zerga Bereziak. Kude. Propioa Urt.-Martxoa -2,9 -2,1 -5,7 6,7 -2,8 -2,2
Zeharkako Zergak. Kudeaketa Propioa Urt.-Martxoa 4,0 -5,4 1,3 -10,2 5,5 -7,4
Zergak Itunduak. Kudeaketa Propioa Urt.-Martxoa 2,9 0,2 1,8 -4,7 2,9 -5,9
Egindako diru-itzulketak. Kudeaketa Propioa Urt.-Martxoa -10,9 9,3 33,0 -5,9 d.g d.g
* Lurralde Erkidean, barruko eragiketen BEZa izan ezik, adierazleak zenbateko garbietan adierazi dira.
Ohar Metodologikoa
Aurkakoa adierazten ez den bitartean, zerga-adierazle gehienak zenbateko osoetan adierazi dira, eta kudeaketa propiari dagozkio. Kudeaketa propioa lurralde-eremu
baokoitzean eskuratutako diru-sarrerak dira, betiere finantza-akordioetan oinarritutako lurraldeen arteko banaketak egin aurretik.
Beraz, Koefiziente Horizontalei begira egindako BEZaren barruko berratxikipena eta Zbak nahiz modu berean banatuta Estatuarekin egindako
Doikuntzak ere salbuetsita geratuko dira.
Adierazleen aukera horren ideia nagusia hazkunde izendatuan eta Itun Ekonomikoaren konexio-puntuetan oinarritzen den zerga-oinarriaren euskarriaren jarraipena garatzea da.
34
Argitalpen hau eta Bizkaiko ekonomiaren adierazle ekonomiko eta zerga-adierazle nagusien eranskin estatistikoa
Interneten daude eskura: http://www.bizkaia.net/ogasuna/Abagunea/eu_informe.asp
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a
B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A
-9,8 -5,3
-10
-10
-10,9
-15 -20
10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV 10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV
IH IH IH IH IH IH
35
Bizkaia Ar.+Gip. Bizkaia Ar.+Gip.
10 5
6,3
5
4,4 1,9 0
-1,2
1,5 -3,0
0
-2,2 -2,3 -4,3
-4,5
-5,0 -5
-4,7
-5
-10 -10
10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV 10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV
IH IH IH IH IH IH
-20 -40
10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV 10 II III IV 11 II III IV 12 II III IV
IH IH IH IH IH IH
O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A
A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a
2 0 1 2 k o B i g a r r e n H i r u h i l e k o a