You are on page 1of 13

Bi 1.

Phng trnh ng cp bc nht, bc hai, bc ba vi sinx, cosx



219
Bi 1. PHNG TRNH NG CP BC NHT VI SINX, COSX
1. Phng php chung:
2 2
sin cos ; 0 a x b x c a b + = + > (1)
Cch 1.
( ) ( )
2 2 2 2 2 2
1 sin cos cos
c a b
x x x
a b a b a b
= + =
+ + +

Vi
2 2 2 2 2 2
sin ; cos ; cos 2
a b c
x k
a b a b a b
= = = = +
+ + +

Ch : (1) c nghim
2 2 2
c a b +
Cch 2. Xt cos 0
2
x
= l nghim ca (1) 0 b c + =
Xt 0 b c + . t tan
2
x
t = th
2
2 2
2 1
sin ; cos
1 1
t t
x x
t t

= =
+ +
. Khi
( )
1
( ) ( ) ( )
2
2 0 f t c b t at c b = + + =
Cch 3. Phn tch thnh phng trnh tch
2. Cc bi tp mu minh ha
Bi 1. Gii phng trnh:
3
3sin 3 3 cos 9 1 sin 3 x x x = +
Gii
( )
3 3
3sin 3 3 cos 9 1 4sin 3 3sin 3 4sin 3 3 cos 9 1 x x x x x x = + =
3
1 1
sin 9 3 cos 9 1 sin 9 cos 9
2 2 2
x x x x = =
( )
1
sin 9
3 2
x

=
( )
2
9 2
3 6 18 9
5 7 2
9 2
3 6 54 9
k
x k x
k
k
x k x

= + = +




= + = +



Bi 2. Gii phng trnh: cos 7 . cos 5 3 sin 2 1 sin 7 .sin 5 x x x x x = (1)
Gii
( ) ( )
1 cos 7 . cos 5 sin 7 .sin 5 3 sin 2 1 x x x x x + =
( )
cos 7 5 3 sin 2 cos 2 3.sin 2 1 x x x x x =
3
1 1 1
cos 2 sin 2 cos cos 2 sin sin 2
2 2 2 3 3 2
x x x x

= =
( )
( )
1
cos 2 2 2
3 2 3 3 3
x x k x k x k k

+ = + = + = = +
Chng VII. Phng trnh lng gic Trn Phng

220
Bi 3. Gii phng trnh:
( )
2 2 sin cos cos 3 cos 2 x x x x + = + (1)
Gii
( ) ( )
1 2 sin 2 2 1 cos 2 3 cos 2 x x x + + = +
( )
2 sin 2 2 1 cos 2 3 2 x x + =
.Ta c
( ) ( )
( )
2 2
2 2
2
2
2 2 1 5 2 2
3 2 11 6 2
a b
c

+ = + =

= =

. Ta s chng minh:
2 2 2
a b c + <
5 2 2 11 6 2 <
( )
2
2
4 2 6 32 36 < < (ng). Vy (1) v nghim.
Bi 4. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
3sin 4sin 5sin 5 0
3 6 6
x x x

+ + + + =
Gii
( ) ( ) ( )
3sin 4cos 5sin 5
3 2 6 6
x x x
(
+ + = +
(


( ) ( ) ( )
3sin 4cos 5sin 5
3 3 6
x x x
(
+ = + +
(

. t
3 4
sin , cos
5 5
= =
( ) ( )
7
cos sin sin . cos sin 5
3 3 6
x x x
(
+ = +
(


( ) ( )
7
sin sin 5
3 6
x x
(
+ = +
(


9
24 4 2 36 6 3
k k
x x

= + + = +
Bi 5. Gii phng trnh:
3 3
4sin cos 3 4cos sin 3 3 3 cos 4 3 x x x x x + + = (1)
Gii
( ) [ ] [ ]
1 3sin sin 3 cos 3 3cos cos 3 sin 3 3 3 cos 4 3 x x x x x x x + + + =
[ ]
3 sin cos 3 sin 3 cos 3 3 cos 4 3 sin 4 3 cos 4 1 x x x x x x x + + = + =
( )
3
1 1 1
sin 4 cos 4 cos sin 4 sin cos 4 sin 4
2 2 2 3 3 3 2
x x x x x

+ = + = + =
( )
24 2 8 2
k k
x x k

= + = +
Bi 6. Gii phng trnh: 3sin cos 1 x x + =
Gii
Ta c 3sin cos 1 3sin 1 cos x x x x + = =
( )
2
6sin cos 2sin 2sin 3cos sin 0
2 2 2 2 2 2
x x x x x x
= = . Xt 2 kh nng
a. sin 0 2
2 2
x x
k x k = = =
b.
( )
3cos sin 0 tg 3 2 2
2 2 2 2
x x x x
k x k k = = = + = +
Bi 1. Phng trnh ng cp bc nht, bc hai, bc ba vi sinx, cosx

221
Bi 7. Gii phng trnh: sin 5cos 1 x x + = (1)
Gii
( )
( ) ( ) ( )
2
1 5cos 1 sin 5 cos sin cos sin cos sin
2 2 2 2 2 2
x x x x x x
x x = + =
( ) ( )
2
cos sin 4cos 6sin 0 tan 1 tan tan
2 2 2 2 2 2 3
x x x x x x
+ = = = =
( )
2 2 2
2 4 2 2
x x
k k x k x k k

= + = + = + = +
Bi 8. Gii phng trnh:
( )
sin 3 cos sin 3 cos 2 1 x x x x + + + =
Gii
Ta c:
( )
3
1
sin 3 cos 2 sin cos 2sin
2 2 3
x x x x x
(

+ = + = +
(


t
( )
sin 3 cos 2sin 0 2
3
t x x x t

= + = + , khi
( ) ( )
[ ]
2
2
1 2 2 2 5 4 0 1 0; 2 t t t t t t t t t + = = = + = =
( ) ( )
1
2sin 1 sin
3 3 2
x x

+ = + =
( )
2 2
6 2
x k x k k

= + = +
Bi 9. Gii phng trnh:
( ) ( ) ( )
1 3 sin 1 3 cos 2 1 x x + + =
Gii
Do
( )
1 3 2 2 3 0 b c + = + + = nn cos 0
2
x
= khng l nghim ca (1)
t
2
2t
tan sin
2
1+t
x
t x = v
2
2
1
cos
1
t
x
t

=
+
, khi
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2
2 2
2 2
2 1
1 1 3 1 3 2 2 1 3 1 3 1 2 1
1 1
t t
t t t
t t

+ + = + + = +
+ +

( ) ( ) ( )
2
3 3 2 1 3 1 3 0 t t + + + =
1 3 5 1
tan tan tan tan
2 6 2 12
3 1 3
x x
t t
+
= = = =

5
2 2
3 6
x k x k

= + = +
Bi 10. Gii phng trnh:
( ) ( )
sin 3 3 2 cos 3 1 1 x x + =
Gii
Do
( )
3 2 1 3 1 0 b c + = + = nn
3
cos 0
2
x
= khng l nghim ca (1)
Chng VII. Phng trnh lng gic Trn Phng

222
t
2
3 2
tan sin 3
2
1
x t
t x
t
= =
+
v
2
2
1
cos 3
1
t
x
t

=
+
, khi
( ) ( ) ( )
2 2
1 2 3 2 1 1 t t t + = +
( ) ( )
2
1 3 2 3 3 0 t t + + =
1
3 3
tan 1 tan 3
2 2
3
t
x x
t
=
= =

( )
2 2 2
6 3 9 3
k k
x x k

= + = +
Bi 11. Tm m
( )
2sin cos 1 1 x m x m + = c nghim ,
2 2
x
(

(


Gii
Do
( )
1 0 b c m m + = + nn cos 0
2
x
= khng l nghim ca (1)
t tan
2
x
t = th
( )
2
2 2
2 1
1 2 1
1 1
t t
m m
t t

+ =
+ +

( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2
4 1 1 1 4 1 2 0 t m t m t f t t t m + = + = + =
Cch 1: Yu cu bi ton
( )
2
4 1 2 0 f t t t m = + = c nghim [ ] 1,1 t
Xt
( )
1 0 6 2 0 3 f m m = = = tha mn
Xt
( )
1 0 2 2 0 1 f m m = = = tha mn
Xt
( )
0 f t = c 1 nghim ( ) 1,1 t v 1 nghim [ ] 1,1 t
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 1 6 2 2 2 0 2 6 2 2 0 1 3 f f m m m m m = < + < < <
Xt
( )
0 f t = c 2 nghim
1 2
, t t tha mn
1 2
1 1 t t < <
( ) ( )
{ }
0; 1. 1 0; 1. 1 0; 1 1
2
S
f f > > < < , h ny v nghim
Kt lun: (1) c nghim , 1 3
2 2
x m
(

(

.
Cch 2:
( )
2
4 1 2 0 f t t t m = + = c nghim [ ] 1,1 t
( )
2 1 1
2
2 2
g t t t m = + = c nghim [ ] 1,1 t
Ta c:
( )
[ ]
( )
2 0 1,1 g t t t g t = < nghch bin trn [ ] 1,1
Suy ra tp gi tr
( )
g t l on
( ) ( )
[ ] 1 , 1 1, 3 g g (

. T (1) c nghim
( )
,
2 2
x g t m
(
=
(

c nghim [ ] 1,1 1 3 t m
Bi 1. Phng trnh ng cp bc nht, bc hai, bc ba vi sinx, cosx

223
II. PHNG TRNH NG CP BC 2 VI SINX, COSX
1. Phng php chung
2 2
sin sin cos cos 0 a x b x x c x d + + + = vi
( )
2 2 2
0 1 a b c + + >
Bc 1: Xt cos 0 x = c l nghim ca (1) hay khng 0 a d + =
Bc 2: Xt 0 cos 0 a d x + = khng l nghim ca (1)
Chia 2 v ca (1) cho
2
cos 0 x ta nhn c phng trnh
( ) ( )
2 2
1 tan tan 1 tan 0 a x b x c d x + + + + = . t tan t x =
( ) ( ) ( ) ( )
2
1 0 f t a d t bt c d = + + + + =
Bc 3: Gii v bin lun
( )
0 f t = Nghim
0
tg t x = nghim x.
2. Cc bi tp mu minh ha
Bi 1. a. Gii phng trnh:
2 2
sin 2sin cos 3cos 3 0 x x x x + + =
b. Gii phng trnh:
2
sin 3sin cos 1 0 x x x + =
Gii
a.
2 2
sin 2sin cos 3cos 3 0 x x x x + + = (1)
Nu cos 0 x = l nghim ca (1) th t (1)
2
2 2
cos 0 sin 1
sin 3 0 sin 3
x x
x x
= =



= =

V l. Chia 2 v ca (1) cho
2
cos 0 x ta nhn c
( ) ( )
2 2 2
1 tan 2 tan 3 3 1 tan 0 2 tan 2 tan 0 x x x x x + + + = =
( ) ( )
tan 0
2 tan 1 tan 0
tan 1
4
x k
x
x x k
x k x
=
=

=

= + =



b.
2
sin 3sin cos 1 0 x x x + = (2)
Nu cos 0 x = l nghim ca (2) th t (2)
2
cos 0
sin 1 0
x
x
=


+ =

V l
Chia 2 v ca (2) cho
2
cos 0 x ta nhn c phng trnh
( ) ( )
2 2 2
2 tan 3tan 1 tan 0 2 tan 3tan 1 0 x x x x x + + = + =
( ) ( ) ( )
tan 1 tan
4
4 tan 1 2 tan 1 0
1
tan tan
2
x
x k
x x k
x x k

= =
= +


= = = +


Chng VII. Phng trnh lng gic Trn Phng

224
Bi 2. a. Gii phng trnh:
2 2 5
4 3 sin cos 4cos 2sin
2
x x x x + = +
b. GPT:
( )
( ) ( ) ( )
2 2 5 3
3sin 3 2sin cos 5sin 0
2 2 2
x x x x x

+ + + + =
Gii
a. Phng trnh
( )
2 2 5
2sin 4 3 sin cos 4cos 0 1
2
x x x x + =
Nu cos 0 x = l nghim ca (1) th t (1)
2 5
2sin 0
2
x + = V l
Chia 2 v ca (1) cho
2
cos 0 x ta nhn c phng trnh
( ) ( )
2 2 2 5
1 2 tan 4 3 tan 4 1 tan 0 9 tan 8 3 tan 3 0
2
x x x x + + = =
( )
3
tan 3 tan tan tan
3 9 3
x x x k x k k

= = = = = + = +
b.
( )
( ) ( ) ( )
2 2 5 3
3sin 3 2sin cos 5sin 0
2 2 2
x x x x x

+ + + + =
( )
2 2
3sin 2sin cos 5cos 0 2 x x x x =
Nu cos 0 x = l nghim ca (1) th t (2)
cos 0
sin 0
x
x
=

V l
Chia 2 v ca (2) cho
2
cos 0 x ta nhn c phng trnh
( )
2
tan 1 tan
4
4 2 3tan 2 tan 5 0
5
tan tan
3
x
x k
x x
x x k

= =
= +


= = = =


Bi 3. GPT: a.
1
3 sin cos
cos
x x
x
+ = b.
1
4sin 6cos
cos
x x
x
+ =
Gii
a.
2
2
3 sin cos
1 1
3 sin cos 3 tan 1 1 tan
cos cos
cos
x x
x x x x
x x
x
+
+ = = + = +
( )
{ }
2
tan 0
tan 3 tan 0 tan tan 3 0 ;
3
tan 3
x
x x x x x k k
x
=

= = +


b.
2
2
4sin 6cos 1 1
4sin 6cos 4 tan 6 1 tan
cos cos
cos
x x
x x x x
x x
x
+
+ = = + = +
( ) ( )
2
tan 1 tan
4 4 tan 4tan 5 0 tan 1 tan 5 0
tan 5 tan
x x k
x x x x
x x k

= = = +

= + =

= = =+


Bi 1. Phng trnh ng cp bc nht, bc hai, bc ba vi sinx, cosx

225
Bi 4. Gii phng trnh:
2 2 3
7sin 2sin 2 3cos 3 15 0 x x x + = (1)
Gii
Nu cos 0 x = l nghim ca (1) th t (1)
2 3
cos 0
7sin 3 15
x
x
=

V l
Chia 2 v ca (1) cho
2
cos 0 x ta c
( ) ( )
2 2 3
1 7tan 4tan 3 3 15 1 tan 0 x x x + + =
( ) ( ) ( )
2 3 3
7 3 15 tan 4 tan 3 3 15 0 2 x x + + = . Ta c
3 2 3
25 12 15 9 15 = +
t
3 3 3 5
15 15 25
3
t t t = = = , ta s chng minh <0 . Tht vy, ta c:
( )
( )
3 2 5 5 12
9 12 3
3 3 5
t t t t t t = + = . Do ( )
3
3 3 12
2, 4 15 3 2, 4 15 3
5
t < < = < = <
nn suy ra:
( )
0 2 < v nghim (1) v nghim.
Bi 5. Tm m :
2
cos 4sin cos 2 0 m x x x m + = c nghim
( )
0,
4
x


Gii
Vi
( )
0,
4
x

th cos 0 x nn chia 2 v phng trnh cho
2
cos 0 x ta c
( ) ( )
2
4 tan 2 1 tan 0 m x m x + + = . t ( ) tan 0,1 t x = .
Khi :
( ) ( )
2 2 2
2 4 2 2 0 2 2 4 2 m t t m m t t t + = + = + +
( )
( )
2
2
2 2 1
2
t t
g t m
t
+ +
= =
+
. Ta c
( )
( )
( )
( ) ( )
( )
( )
2
2 2
2 2
4 2 4 2 1
0, 0, 1
2 2
t t t t
g t t
t t
+
= = >
+ +

( )
g t tng / ( )
( )
0,1 g t m = c nghim ( )
( ) ( )
( ) ( ) 0,1 0 , 1 1, 2 t m g g .
Bi 6. Cho phng trnh:
( ) ( ) ( )
2 2
sin 2 2 sin cos 1 cos 1 x m x x m x m + + =
a. GPT: 2 m = b. Tm m phng trnh c nghim.
Gii
Nu cos 0 x = l nghim ca phng trnh (1) th t (1) suy ra
2
cos 0
sin
x
x m
=

2
2 2
1
1 sin 1 1
cos 0 sin 1 sin
2
m
m x m
x k x x x m
=
= = =



= + = = =


Nu 1 m th cos 0 x = khng l nghim ca (1), khi chia 2 v ca (1) cho
2
cos 0 x ta c:
( ) ( ) ( ) ( )
2 2
1 tan 2 2 tan 1 1 tan x m x m m x + + = +
Chng VII. Phng trnh lng gic Trn Phng

226
( ) ( ) ( )
2
tan 1 tan 2 1 tan 2 1 0 f x m x m x m = + + =
a. Nu 2 m = th
( ) ( )
2
1 3 tan 1 0
4
x x k

= = +
b. (1) c nghim
2
1 1
1 2 1 1
0 2 0
m m
m m m
m m
= =




+

Bi 7. Cho phng trnh:
( )
2 2
cos sin cos 2sin 0 1 x x x x m
a. Gii phng trnh (1) khi 1 m = b. Gii bin lun theo m
Gii
a. Vi 1 m = ta c
( )
2 2
1 cos sin cos 2sin 1 0 x x x x =
( )
{ } cos 3sin sin 0 sin 0 co tg 3 cotg ; x x x x x x k k + = = = = +
b.
( ) ( )
1 cos 2 1
1 sin 2 1 cos 2 0 3cos 2 sin 2 2 1
2 2
x
x x m x x m
+
= = +
3 2 1 1
cos 2 sin 2
10 10 10
m
x x
+
= . t
3 1
cos , sin
10 10
= = , khi ta c
( )
2 1 2 1
cos cos 2 sin sin 2 cos 2
10 10
m m
x x x
+ +
= + =
+ Nu
1 10 1 10 2 1
1
2 2
10
m
m m
| | | |
+ +
> < > | |
\ \
th (2) v nghim
+ Nu
1 10 1 10 2 1
1 ,
2 2
10
m
m
(
+ +

(

th t
2 1
cos
10
m +
=
Khi
( ) ( ) ( )
1 2 cos 2 cos
2
x x k

+ = = +
Bi 8. Gii v bin lun:
( )
2 2
sin 4sin cos 2cos 0 1 m x x x x + + =
Gii
0 m = ,
( ) ( )
{ }
cos 0
1 2cos 2sin cos 0 ;
2 cot 2 cot
x
x x x x k k
x
=

+ = + +

= =


0 m th
( )
2
1 tan 4 tan 2 0 m x x + + = vi 4 2m =
+ Nu 2 m > th (1) v nghim; Nu 2 m = th tan 1
4
x x k

= = +
+ Nu 0 2 m < th
2 4 2
tan tan
m
x x k
m

= = = + .
Bi 1. Phng trnh ng cp bc nht, bc hai, bc ba vi sinx, cosx

227
III. PHNG TRNH NG CP BC 3 VI SINX, COSX
1. Phng php chung
3 2 2 3
sin sin cos sin cos cos 0 a x b x x c x x d x + + + = vi
( )
2 2 2 2
0 1 a b c d + + + >

( )
3 2 2 3
sin sin cos sin cos cos sin cos 0 a x b x x c x x d x m x n x + + + + + =
Bc 1: Xt cos 0 x = c l nghim ca phng trnh hay khng
Bc 2: Xt cos 0 x khng l nghim ca phng trnh. Chia 2 v ca (1)
cho
3
cos 0 x v s dng cng thc
( )
2 2
2 3
sin 1
1 tan ; tan 1 tan
cos cos
x
x x x
x x
= + = +
ta nhn c phng trnh bc 3 n tan x .
Bc 3: Gii v bin lun phng trnh bc 3 n tg x .
2. Cc bi tp mu minh ha
Bi 1. Gii phng trnh:
( )
3 3 2
4sin 3cos 3sin sin cos 0 1 x x x x x + =
Gii
Nu cos 0 x = l nghim ca (1) th t (1) suy ra
3 3
cos 0 sin 1 sin 1
4sin 3sin 0 4sin 3sin 0
x x x
x x x x
= = =



= =

V l
Chia 2 v ca (1) cho
3
cos 0 x ta c
( ) ( )
3 2 2
1 4tan 3 3tan 1 tan tan 0 x x x x + + =
( ) ( ) ( )
3 2 2 2 2
tan tan 3tan 1 tan tan 0 tan 1 tan 3 0 x x x x x x x + = =
( )
tan 1 tan 3
4 3
x x x k x k k

= = = + = +
Bi 2. Gii phng trnh:
( )
3
sin 2 .sin 2 sin 3 6cos 1 x x x x + =
Gii
( ) ( )
3 3
1 sin 2sin cos 3sin 4sin 6cos x x x x x x + =
3 2 3
4sin 3sin 2sin cos 6cos 0 x x x x x + = (2)
Nu cos 0 x = l nghim ca (2) th t (2) suy ra
3 3
cos 0 sin 1 sin 1
4sin 3sin 0 4sin 3sin 0
x x x
x x x x
= = =



= =

V l
Chia 2 v ca (2) cho
3
cos 0 x ta c
( )
3 2
2 tan 2 tan 3tan 6 0 x x x + =
( ) ( )
{ }
2
tan 2 tan 3 0 tan 2 tan tan 3 ;
3
x x x x x k k

= = = = + +
Chng VII. Phng trnh lng gic Trn Phng

228
Bi 3. Gii phng trnh: 1 3sin 2 2 tan x x + =
Gii
iu kin:
( )
cos 0 1
2
x x k

+
2 2
1 1
1 3sin 2 2 tan 1 6sin cos 2 tan 6 tan 2 tan
cos cos
x x x x x x x
x x
+ = + = + =
( ) ( )
2 2 3 2
1 tan 6 tan 2 tan 1 tan 2 tan tan 4 tan 1 0 x x x x x x x + + = + =
( ) ( )
2
1,2
1,2
tan 1
4
tan 1 2tan 3tan 1 0
3 17
tan tan
4
x
x n
x x x
x
x n
=
= +

+ =


= =
= +



Bi 4. Gii phng trnh:
( )
3
2 sin 2sin
4
x x

+ = (1)
Gii
( )
( ) ( )
( )
3
3
3
1 2 2sin 4sin 2sin 4sin sin cos 4sin
4 4
x x x x x x x
(
+ = + = + =
(


Nu cos 0 x = l nghim ca (1) th t (1) suy ra
3 3
cos 0 sin 1 sin 1
sin 4sin sin 4sin 0
x x x
x x x x
= = =



= =

V l
Chia 2 v ca (1) cho
3
cos 0 x ta c
( ) ( ) ( )
3
2 2 2 3
1 tan 1 4tan 1 tan tan 3tan 3tan 1 4tan 4tan x x x x x x x x + = + + + + = +
( ) ( )
3 2 2
3tan 3tan tan 1 0 tan 1 3tan 1 0 tan 1
4
x x x x x x x k

+ = + = = = +
Bi 5. Gii phng trnh:
( )
3
8cos cos 3
3
x x

+ =
Gii
( )
3
3
8cos cos 3 8 cos . cos sin sin cos 3
3 3 3
x x x x x
(
+ = =
(


( ) ( ) ( )
3 3
3 3
cos 3sin 4cos 3cos 3 sin cos 3cos 4cos 0 1 x x x x x x x x = + =
Nu cos 0 x = l nghim ca (1) th t (1) suy ra
2 2
cos 1
0 cos sin 1 0 1
sin 0
x
x x
x
=
= + = =

V l
Bi 1. Phng trnh ng cp bc nht, bc hai, bc ba vi sinx, cosx

229
Chia 2 v ca (1) cho
3
cos 0 x ta c
( ) ( ) ( )
3
2
1 3. tan 1 3 1 tan 4 0 x x + + =
( ) ( )
2
3 2
3 3 tan 3 3 tan 3 3 tan 1 3 1 tan 4 0 x x x x + + + =
( )
3 2 2
3 3 tan 12 tan 3 3 tan 0 tan 3 tan 4 tan 3 0 x x x x x x + = + =
{ }
( )
1
tan 0 tan tan 3 ; ;
6 3
3
x x x x k k k k

= = = + +
Bi 6. Gii phng trnh:
( )
3
sin 2 sin
4
x x

= (1)
Gii
( )
( ) ( )
3
3
1 2 2 sin 4sin 2 sin 4sin
4 4
x x x x
(
= =
(


( ) ( ) ( )
3 3
2
sin cos 4sin tan 1 4 tan 1 tan x x x x x x = = +
3 2 3 3 2
tan 3tan 3tan 1 4 tan 4 tan 3tan 3tan tan 1 0 x x x x x x x x + = + + + + =
( ) ( ) ( )
2
tan 1 3tan 1 0 tan 1 0 tan 1
4
x x x x x k k

+ + = + = = = +
Bi 7. Gii phng trnh:
3 5sin 4 cos
6sin 2cos
2cos 2
x x
x x
x
= (1)
Gii
iu kin:
( )
cos 2 0 2 2
2 4 2
k
x x k x

+ +
Vi iu kin (2) ta c
( )
3
1 6sin 2cos 5sin 2 cos x x x x =
( )
3 3 2
6sin 2cos 5 2sin cos cos 3sin cos 5sin cos 0 x x x x x x x x x = = (3)
Nu cos 0 x = l nghim ca (3) th t (3) suy ra
2 2
cos 0
0 sin cos 1 0 1
sin 0
x
x x
x
=
= + = =

V l
Chia 2 v ca (3) cho
3
cos 0 x ta c
( )
2
3tan 1 tan 1 5tan 0 x x x + =
( ) ( )
2
tan 1 3. tan 3tan 1 0 x x x + + =
( )
( )
2
1 1
tan 1 3 tan 0 tan 1
2 4 4
x x x x n
(

+ + = = = +
(


Do
4
x n

= + mu thun vi (2):
4 2
k
x

+ nn phng trnh (1) v nghim.
Chng VII. Phng trnh lng gic Trn Phng

230
Bi 8.
( ) ( ) ( ) ( )
3 2
4 6 sin 3 2 1 sin 2 2 sin cos 4 3 cos 0 m x m x m x x m x + + =
a. Gii phng trnh khi 2 m =
b. Tm m phng trnh c nghim duy nht 0,
4
x
(

(


Gii
Nu cos 0 x = l nghim ca phng trnh th t phng trnh suy ra
( ) ( ) ( ) ( )
3 3
cos 0 sin 1 sin 1
4 6 sin 6 3 sin 0 4 6 sin 6 3 sin
x x x
x m x m x m x
= = =



+ = +

V l
Chia 2 v ca phng trnh cho
3
cos 0 x ta c phng trnh
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
3 2 2 2
4 6 tan 3 2 1 tan 1 tan 2 2 tan 4 3 1 tan 0 m x m x x m x m x + + + + =
( ) ( ) ( )
3 2
tan 2 1 tan 3 2 1 tan 4 3 0 x m x m x m + + =
( ) ( ) [ ] ( )
2
tan 1 tan 2 tan 4 3 0 1 x x m x m + =
a. Nu 2 m = th
( ) ( ) ( )
2
1 tan 1 tan 4 tan 5 0 x x x + =
( ) ( ) ( )
2
tan 1 tan 2 1 tan 1
4
x x x x k k

(
+ = =
b. t [ ] tan 0,1 0,
4
t x x
(
=
(

, khi phng trnh
( ) ( ) ( )
[ ]
2
2
1 0 1 0,1
1 1 2 4 3 0
2 4 3 0
t t
t t mt m
t mt m
= =
+ =

+ =


Xt phng trnh:
2
2 4 3 0 t mt m + = vi [ ] 0,1 t
( ) ( )
2
2 3
3 2 2 2
2
t
t m t g t m
t

= = =

. Ta c
( )
( ) ( )
( )
[ ]
2
1 3
0 0, 1
2
t t
g t t
t

=


( )
g t ng bin trn [ ] 0,1 Tp gi tr
( )
g t l
( ) ( )
[ ]
3
0 , 1 ; 2
2
g g
(
=
(


phng trnh (1) c nghim duy nht
( )
0,
4
x

th phng trnh
( )
2 g t m =
hoc v nghim [ ] 0,1 t hoc c ng 1 nghim 1 t =
( )
2 g t m = v nghim [ )
2 2 1
0,1
3 3
2
2 4
m m
t
m m



< <



Bi 1. Phng trnh ng cp bc nht, bc hai, bc ba vi sinx, cosx

231

You might also like