You are on page 1of 37

JOS CARVALHO DA SILVA NETO

CONTABILIDADE GOVERNAMENTAL BSICA

Parte integrante do LivroContabilidade Governamental Para Todos

Teresina-PI

EDITORA CONTROLLER PUBLICAES Av. Pedro Almeida, 60, Ed. Baloon Center 64052-280 Teresina(PI) Tel.: (0xx86) 3232-7540 controller@webone.com.br

JOS CARVALHO DA SILVA NETO


Graduado em Cincias Contbeis. Ps-graduado em Contabilidade, Professor Titular de Contabilidade Pblica e de Contabilidade Gerencial do CESVALE (1988-1995). Foi DiretorGeral do Tribunal de Contas do Estado do Piau (1990-1994) e Instrutor e Conferencista em Cursos e Seminrios Promovidos pela Escola de Administrao e Negcios - ESAD/RJ e Conselho Federal de Contabilidade (1989-1991). membro efetivo do Instituto dos Auditores Internos do Brasil, filiado ao The Institute of Internal Auditors - IIA. Consultor Tcnico do Instituto de Administrao Pblica S/C LTDA - INTERCONTROLES.

TODOS OS DIREITOS RESERVADOS. proibida a reproduo total ou parcial, de qualquer forma ou por qualquer meio. A violao dos direitos de autor (Lei n. 9.610/98) crime estabelecido pelo artigo 184 do Cdigo Penal.

SUMRIO

PARTE 1 CONTABILIDADE GOVERNAMENTAL, 07 1 Contabilidade Governamental, 07 1.1 Conceito, 07 1.2 Campo de Aplicao, 07 1.3 Denominaes, 08 2 Patrimnio Pblico, 08 2.1 Conceito, 08 2.2 Aspecto Qualitativo, 08 2.2.1 Bens, 08 2.2.2 Direitos, 09 2.2.3 Obrigaes, 09 2.3 Aspecto Quantitativo, 09

PARTE 2 ESCRITURAO, 11 1 Conceito, 11 2 Mtodo de Escriturao, 11 3 Lanamento Contbil, 11 4 Livros Contbeis, 11 4.1 Livro Dirio, 12 4.2 Livro Razo, 12 5 Regime Contbil Adotado na Contabilidade Governamental, 12 5.1 Introduo, 12 5.2 Regime de Caixa, 12 5.3 Regime de Competncia, 12 5.4 Regime Misto, 13

PARTE 3 PLANO DE CONTAS, 15 1 Introduo, 15 2 Estrutura, 15 3 Elenco de Contas, 16

PARTE 4 DEMONSTRAES CONTBEIS, ORAMENTRIAS E FINANCEIRAS, 25 1 Introduo, 25 2 Balano Oramentrio, 25 3 Balano Financeiro, 26 4 Balano Patrimonial, 26 5 Demonstrao das Variaes Patrimoniais, 27 6 Procedimentos de Elaborao de Balanos, 28 6.1 Conferncia da Execuo Oramentria, 28 6.1.1 Receita, 28 6.1.2 Despesa, 29 6.2 Ajuste das Contas Patrimoniais, 29 6.3 Elaborar os Demonstrativos da Execuo Oramentria, 29 6.4 Elaborar o Balano Oramentrio, (Anexo 12, Lei 4.320/64), 29 6.5 Elaborar a Demonstrao das Variaes Patrimoniais do Exerccio (Anexo 15, Lei 4.320/64), 30 6.5.1 Variaes Ativas, 30 6.5.2 Variaes Passivas, 30 6.5.3 Resultado Patrimonial, 30 6.6 Elaborar o Balano Patrimonial (com suas contas devidamente inventariadas) (Anexo 14, Lei 4.320/64), 30 5

6.6.1 Ativo, 30 6.6.2 Passivo, 31 6.7 Elaborar o Balano Financeiro (Anexo 13, Lei 4.320/64), 31 6.7.1 Receita Oramentria, 31 6.7.2 Despesa Oramentria, 31 6.7.3 Receita Extra-Oramentria, 32 6.7.4 Despesa Extra-Oramentria, 32 6.7.5 Saldos do Exerccio Anterior, 32 6.7.6 Saldos para o Exerccio Seguinte, 32 PARTE 5 INTERCGERENCIAL, 37

PARTE 1
Contabilidade Governamental
1 Contabilidade Governamental 6

1.1 Conceito Contabilidade a cincia do patrimnio. Vicenzo Masi, que pertence Escola Patrimonialista, assim a definiu1:
Contabilidade a cincia que estuda o patrimnio das aziendas.

Em meio da sociedade encontramos agregados, compostos de bens, pessoas, volvidas obteno de um fim, contribuindo para a formao e a evoluo da sociedade. Tais agregados recebem o nome de azienda 2. Tal sistema produz uma srie de fenmenos derivados da ao humana em um organismo social. Os fatos ocorridos, quando patrimoniais (alusivo aos bens), pertencem rea da Contabilidade3. As especializaes dentro da rea se verificaram devido tipologia das aziendas, ou seja, segundo as funes atribudas quelas. Da, existem vrios tipos de patrimnio, a saber: rural; industrial; sindical; governamental (pblico); transportes, dentre outros. Conceitua-se Contabilidade Pblica como a especializao da contabilidade que estuda, orienta, controla e demonstra o patrimnio pblico e suas variaes. 1.2 Campo de Aplicao A Contabilidade Pblica tem com finalidades principais registrar, informar e interpretar os fenmenos de ordem oramentria, financeira e patrimonial das pessoas jurdicas de Direito Pblico - Unio, Estado, Municpios e suas autarquias. Portanto, as entidades que esto subordinadas ao que preceitua a Lei Federal n 4.320/64, de 17/03/64, que estatui normas de Direito Financeiro para elaborao e controle dos oramentos e Balanos. importante ressaltar que a Contabilidade, na Administrao Pblica, um sistema fundamental no que tange evidenciao dos registros e relatrios em que os agentes responsveis tomaro as decises, ou seja, a situao de todos quanto, de qualquer modo, arrecadem receitas, efetuem despesas, administrem bens pertencentes ou confiados Fazenda Pblica. Ainda no sentido controlstico, a Contabilidade abrange todos os setores da Administrao Pblica, como se pode observar a seguir: verifica os ttulos e documentos de qualquer espcie que comprovam a origem dos fatos; exerce a vigilncia sobre os fatos, medida que estes se processam; registra os fatos, constatando a sua efetiva incorporao nos resultados da azienda, bem como a prestao de contas e a tomada de contas. Atravs desses momentos a Contabilidade desempenha o papel de rgo visual aplicado s transformaes patrimoniais. Da, o controle contbil dividido em trs espcies: Controle Antecedente; Controle Concomitante; Controle Subseqente. 1.3 Denominaes A Contabilidade Pblica tem denominaes segundo os seguintes aspectos: A organizao poltico-administrativa - refere-se s pessoas jurdicas de direito pblico interno existentes, como a Unio, os Estados e os Municpios. Da: Contabilidade Federal; Contabilidade Estadual;
1 2 3

HERRMANN JR., Frederico. Contabilidade superior. So Paulo: Atlas, 1954. S, Antnio Lopes de. A Classificao Cientfica da Contabilidade, Revista Paulista de Contabilidade, So Paulo, ano 57, n. 458. IDEM.

Contabilidade Municipal; As especializaes - de acordo com o que registram, denominam-se: Contabilidade Oramentria; Contabilidade Financeira; Contabilidade Patrimonial; Contabilidade Industrial; Contabilidade Agrcola Pastoril. Nveis de execuo - de acordo com os fatos e atos - so registradas: a. Contabilidade Analtica; b. Contabilidade Sinttica. 2 Patrimnio Pblico 2.1 Conceito O Patrimnio tem o clssico conceito de ser o conjunto de bens, direitos e obrigaes vinculadas a uma pessoa fsica ou jurdica. Por analogia, o Patrimnio Pblico representado conjunto de bens, direitos e obrigaes vinculados ao Estado. 2.2 Aspecto Qualitativo Sob o aspecto qualitativo, o Patrimnio focalizado como o conjunto de elementos que demonstram a origem e a aplicao de capitais, sendo: ORIGEM = OBRIGAES APLICAES = BENS + DIREITOS A qualidade do Patrimnio caracteriza o modo de ser de cada elemento que constitui a origem e a aplicao, por exemplo: restos a pagar; caixa. 2.2.1 Bens O Cdigo Civil classifica os bens assim:
So pblicos os bens do domnio nacional pertencentes Unio, aos Estados ou aos Municpios. Todos os outros so particulares, seja qual for a pessoa a que pertenam. 4

Os Bens Pblicos, segundo o Cdigo Civil, so classificados em: bens de uso comum do povo; bens de uso especial; bens dominicais. Os bens de uso comum, conhecidos como de domnio pblico, tais como: os mares, rios, estradas, ruas e praas, no so demonstrados no Balano Patrimonial, ou seja, os gastos decorrentes desses bens constituem despesa oramentria mas no geram mutao patrimonial. Os bens de uso especial, tais como: os edifcios ou terrenos aplicados nos servios pblicos, so demonstrados no Balano Patrimonial e geram mutao patrimonial. Os bens dominicais constituem os bens do domnio privativo do Estado e so bens disponveis que podem ser alienados mediante convenincias administrativas. Estes bens so demonstrados no patrimnio, portanto, geram mutao patrimonial. 2.2.2 Direitos No sentido contbil, direitos so os crditos que representam a inscrio da dvida ativa, responsabilidades no financeiras, etc.

Art. 65, do Cdigo Civil Brasileiro.

2.2.3 Obrigaes Compreende os valores relativos s dvidas: Flutuante ou Administrativa; Fundada ou Consolidada. A dvida Flutuante ou Administrativa constitui os compromissos assumidos a curto prazo e seu resgate da autorizao legislativa, compreendendo: os restos a pagar, excludos os servios da dvida; os servios da dvida a pagar; os depsitos; os dbitos da tesouraria. Os Restos a Pagar constituem as despesas, mas no pagas at 31 de dezembro. Os Servios da Dvida a Pagar constituem-se de empenhos feitos e no pagos at 31 de dezembro, de juros e amortizaes da dvida pblica. Os Depsitos compreendem as caues ou garantias recebidas de terceiros para execuo de contratos de obras e fornecimento, em dinheiro, bem como as consignaes em folha de pagamento. Os Dbitos de Tesouraria so as dvidas oriundas de operaes de crditos para antecipao da receita oramentria em virtude de necessidade de caixa. A Dvida Fundada ou Consolidada compreende os compromissos de exigibilidade ou exterior, para atender a desequilbrio oramentrio ou financiamento de obras e servios pblicos. Pode ser: Dvida Fundada Interna; Dvida Fundada Externa; A Dvida Fundada Interna a contrada no pas mediante ttulos do governo ou contrato ou lanamento de ttulos. A Dvida Fundada Externa constitui os emprstimos tomados no exterior, mediante contrato ou lanamentos de ttulos. 2.3 Aspecto Quantitativo O Patrimnio aqui estudado como fundo de valores ou termos quantitativos monetrios. Este estudo de suma importncia, pois, s assim, conheceremos a grandeza patrimonial e, ainda, poderemos comparar, calcular e verificar os crescimentos ou perdas nos patrimnios. Os componentes bsicos da contabilidade constituem o patrimnio sob o aspecto quantitativo e so os seguintes: Ativo; Passivo; Situao Lquida. A seguir, procurar-se- consolidar num quadro demonstrativo o Patrimnio Pblico sob os aspectos qualitativo e quantitativo.
CO MP O NENT ES BSICO S
ATIVO

Q UALITATIVO
C AIXA VECULOS DVID A ATIVA SOM A RESTOS A PAGAR DEPSIT OS SOM A AT IVO R EAL LQUIDO

Q UANTITATIVO
500 8.000 300 8.800 1.200 400 1.600 7.200

PASSIVO SITU A O LQUIDA

PARTE 2
Escriturao
1 Conceito A escriturao consiste no registro dos fatos contbeis ocorridos em qualquer entidade. A escriturao ser executada: a) em idioma e moeda corrente nacionais; 10

b) em forma contbil; c) em ordem cronolgica de dia, ms e ano; d) com ausncia de espaos em branco, entrelinhas, borres, rasuras, emendas ou transportes para as margens; e) com base em documento de origem externa ou interna ou, na sua falta, em elemento que comprove ou evidencie fatos e a prtica de atos administrativos. 2 Mtodo de Escriturao A escriturao contbil nas entidades governamentais observa-se os seguintes aspectos: o mtodo de escriturao e o sistema de contas. O mtodo de escriturao adotado o das PARTIDAS DOBRADAS: No h Dbito sem Crdito O sistema de contas constitui o conjunto de contas agrupadas de uma mesma natureza: Sistema Oramentrio; Sistema Financeiro; Sistema Patrimonial; Sistema de Compensao. 3 Lanamento Contbil Constitui o registro dos fatos contbeis, mediante a documentao hbil, classificando-se em: Internos - so os formulrios padronizados pelas entidades, tais como: notas de empenho; guias de recolhimento; balancetes do almoxarifado; folha de pagamento; etc. Externos - so os documentos que obedecem aos preceitos legais e caracterizam-se pelas operaes envolvendo terceiros, tais como: cheques; nota fiscal; recibo de depsito bancrio, etc; Aps a anlise e a conferncia, feita a classificao contbil, segundo o plano de contas. 4 Livros Contbeis De acordo com as Normas Brasileiras de Contabilidade os principais livros que constituem os registros permanentes das Entidades so o Dirio e o Razo.

4.1 Livro Dirio O livro Dirio abriga a escriturao contbil por meio do Mtodo de Partidas Dobradas que corresponde afirmativa para cada dbito existe um crdito de igual valor e vice versa, observando-se a ordem cronolgica, a individuao, a clareza e a referncia ao documento comprobatrio da operao (fato contbil). No modelo do livro Dirio, a seguir, apresentamos como elementos essenciais na sua composio: a natureza da operao; o nmero do lanamento; a data do registro; o histrico; a conta devedora; a conta credora e o valor.
DIRIO
OPERAO CONTBIL: 001 - Abertura do Exerccio Lan. n.: 01 Data: 01.01 Histrico: Valor correspondente ao saldo das contas do ativo constante no balano patrimonial do exerccio anterior. Conta Devedora: 1 - Ativo - Contas do grupo

11

4.2 Livro Razo O livro Razo tem por finalidade abrigar, tambm, o registro de todos os fatos contbeis, enfatizando o controle individual de cada conta, bem como a sua movimentao de dbito e crdito. No modelo do livro Razo, a seguir, apresentamos como elementos essenciais na sua composio: a conta (cdigo e nomenclatura); o nmero do lanamento; a data do registro; a contrapartida; o valor a dbito, o valor a crdito e o valor do saldo. RAZO
CDIGO 3.01.01.01 3.01.01.01.01 LAN. N.: 003 014 022 NOME DA CONTA BENS MVEIS VECULOS CONTRAPARTIDA 3.25.25 3.18.01.02.01 3.18.02.02.02 FL. N.: 01 SISTEMA: S.P SALDO 2.500.000 D 10.500.000 D 10.000.000 D

DATA -

DBITO 2.500.000 8.000.000 -

CRDITO 500.000

5 Regime Contbil Adotado na Contabilidade Governamental 5.1 Introduo A cincia contbil geral. Norteia-se sempre por um s pensamento que o de estudar os fatos que produzem variaes patrimoniais, classificando-os de modo a fornecer elementos de orientao do governo da riqueza5. Dentro desse contexto, a contabilidade, para atingir suas finalidades, utiliza-se de normas que do suporte aos registros e elaborao das demonstraes contbeis; a contabilidade adota dois critrios, conhecidos como: regime de caixa; regime de competncia. 5.2 Regime de Caixa O regime de caixa constitui-se das receitas recebidas e das despesas pagas num mesmo perodo. Portanto, o regime de caixa considera as receitas efetivamente recebidas e os pagamentos efetuados, mesmo que as receitas e as despesas se refiram a exerccios anteriores. 5.3 Regime de Competncia A caracterstica fundamental do regime de competncia a incorrncia da receita e da despesa no perodo. Portanto, no interessa se a receita foi recebida ou se a despesa foi paga, mas se a receita e a despesa tiveram o fato gerador no perodo. 5.4 Regime Misto O regime contbil adotado no Brasil o regime misto, conforme preceitua a Lei Federal n. 4.320/64, que diz2:
Pertencem ao exerccio financeiro: As receitas nele arrecadadas; As despesas nele legalmente empenhadas.

Portanto, pelo exposto, entende-se que regime misto , ao mesmo tempo, o regime de caixa e o regime de competncia.

HERMANN JR., Frederico. Contabilidade superior. So Paulo, Atlas, 1954.

12

Quanto s receitas, adota-se o regime de caixa, isto , consideram-se do perodo as receitas nele arrecadadas. Portanto, consideram-se as receitas efetivamente arrecadadas no perodo. As receitas lanadas e no arrecadadas obedecem ao artigo 145 do Regulamento de Contabilidade Pblica, que dispe:
A receita lanada e no arrecadada dentro do exerccio, enquanto no vigorar para a contabilidade do Estado o regime de competncia, deve ser anulada e transferida ao exerccio seguinte como dvida ativa, que dever ser registrada para se proceder a sua cobrana imediata.

No que se refere s despesas, consideram-se do perodo as despesas nele legalmente empenhadas. Portanto, conclui-se que a incorrncia da despesa fundamental sua apropriao no perodo, adotando-se o regime de competncia.

13

PARTE 3
Plano de Contas
1. Introduo

14

A planificao contbil constitui um projeto das contas que evidenciaro as transaes governamentais decorrentes da gesto do patrimnio pblico, obedecendo aos Princpios Fundamentais de Contabilidade. O Mestre Heraldo da Costa Reis6 preleciona que o planejamento contbil visar, sobretudo, a permitir: o conhecimento da composio patrimonial, a fim de ser analisada sob os aspectos quantitativo e qualitativo; o conhecimento dos resultados obtidos nas operaes das unidades de gesto nas atividades pelas quais so responsveis e desenvolvidas nas reas de responsabilidade governamental; o conhecimento dos direitos e obrigaes de qualquer natureza, resultantes de leis, contratos, convnios, acordos e ajustes; o conhecimento de bens e valores de qualquer natureza, pertencentes ou confiados guarda ou custdia da entidade, bem como a localizao da sua origem; a determinao dos custos dos servios de qualquer natureza mantidos pela entidade, a fim de orientar decises na fixao dos preos e correes de desvios detectados; o conhecimento dos resultados dos fundos especiais de qualquer natureza; o conhecimento das receitas obtidas e das despesas realizadas, observando os respectivos fatos geradores e o correlacionamento existentes entre ambos; o conhecimento da responsabilidade de todos quantos de qualquer modo arrecadem receitas, efetuem despesas ou guardem bens pertencentes ou confiados entidade; comparaes ou confrontos e verificaes de qualquer natureza; o conhecimento do volume de operaes e recursos movimentados por rea de responsabilidade, bem como por toda a organizao, atravs da consolidao das demonstraes das entidades que compem o grupo estatal, sejam da administrao direta, sejam da administrao indireta; a anlise e a interpretao dos resultados econmicos e financeiros da gesto; a elaborao das demonstraes contbeis, de carter gerencial e financeiro, para anlises e avaliaes de desempenho; o acompanhamento da execuo oramentria. 2. Estrutura O Plano de Contas utilizado neste livro tem a seguinte estrutura de contas: a) Sistema Unificado 1 - Ativo 2 - Passivo 3 - Despesa 4 - Receita 5 - Resultado Econmico do Exerccio 6 - Sistema Auxiliar 7 - Contas de Interferncias b) Sistemas Mltiplos

I Sistema Oramentrio 6. Sistema Auxiliar 6.1 Sistema Oramentrio II Sistema Financeiro 1.1 2.1 3.0 4.0 7.1

Ativo Financeiro Passivo Financeiro Despesa Receita Balano de Abertura

MACHADO JR, Jos Teixeira (E) REIS, Heraldo da Costa. A Lei 4.320 comentada. 28 ed. rev. atual. Rio de Janeiro, IBAM, 1998.

15

III Sistema Patrimonial 1.2 1.3 2.2 2.4 5.0 7.1 7.3

Ativo Permanente Ativo Transitrio Passivo Permanente Saldo Patrimonial Resultado Econmico do Exerccio Balano de Abertura Resultado Patrimonial do Exerccio

IV Sistema de Compensao 1.9 Ativo Compensado 2.9 Passivo Compensado 7.1 Balano de Abertura 3. Elenco de Contas
CDIGO 1.0.0.0.00.00.00 1.1.0.0.00.00.00 1.1.1.0.00.00.00 1.1.1.1.00.00.00 1.1.1.2.00.00.00 1.1.1.2.XX.00.00 1.1.1.2.XX.YY.00 1.1.1.3.00.00.00 1.1.1.3.01.00.00 1.1.1.3.01.YY.00 1.1.2.0.00.00.00 1.1.2.1.00.00.00 1.1.2.1.XX.00.00 1.1.2.1.XX.YY.00 1.1.3.0.00.00.00 1.1.3.1.00.00.00 1.1.3.1.XX.00.00 1.1.3.1.XX.YY.00 1.1.3.2.00.00.00 1.1.3.2.XX.00.00 1.1.3.2.XX.YY.00 1.1.4.0.00.00.00 1.1.4.1.00.00.00 1.1.4.1.01.00.00 1.1.4.1.01.YY.00 1.1.4.2.00.00.00 1.1.4.2.01.00.00 1.1.4.2.01.YY.00 1.1.4.3.00.00.00 1.1.4.3.01.00.00 1.1.4.3.01.YY.00 1.1.4.4.00.00.00 1.1.4.4.01.00.00 1.1.4.4.01.YY.00 1.1.4.5.00.00.00 1.1.4.5.01.00.00 1.1.4.5.01.01.00 1.1.4.5.01.02.00 1.2.0.0.00.00.00 1.2.1.0.00.00.00 1.2.1.1.00.00.00 1.2.1.1.01.00.00 1.2.1.1.04.00.00 1.2.1.1.06.00.00 CDIGO 1.2.1.1.08.00.00 1.2.1.1.10.00.00 1.2.1.1.12.00.00 1.2.1.1.14.00.00 1.2.1.1.16.00.00 1.2.1.1.18.00.00 1.2.1.1.20.00.00 1.2.1.1.26.00.00 1.2.1.1.32.00.00 1.2.1.1.33.00.00 1.2.1.1.34.00.00 1.2.1.1.35.00.00 1.2.1.1.36.00.00 1.2.1.1.38.00.00 1.2.1.1.42.00.00 NOME DA CONTA ATIVO ATIVO FINANCEIRO DISPONVEL CAIXA BANCOS CONTA MOVIMENTO (NOME DA INSTITUIO BANCRIA) (IDENTIFICAO DA CONTA) BANCOS CONTA ARRECADAO (NOME DA INSTITUIO BANCRIA) (IDENTIFICAO DA CONTA) APLICAES FINANCEIRAS A CURTSSIMO PRAZO (NOME DA INSTITUIO FINANCEIRA) (IDENTIFICAO DA CONTA) VINCULADO EM C/C BANCRIA BANCO CONTA CONVNIOS (NOME DA INSTITUIO FINANCEIRA) (IDENTIFICAO DA CONTA) ( BANCOS CONTA CAUO) (NOME DA INSTITUIO FINANCEIRA) (IDENTIFICAO DA CONTA) REALIZVEL DIVERSOS RESPONSVEIS PAGAMENTOS INDEVIDOS (NOME DO RESPONSVEL) RECURSOS A RECEBER EXERCCIO (DEZENA FINAL) (ORIGEM DE RECURSOS) ENTIDADES DEVEDORAS EXERCCIO (DEZENA FINAL) (IDENTIFICAO DA ENTIDADE) DESPESA A REGULARIZAR EXERCCIO (DEZENA FINAL) (IDENTIFICAO DO RESPONSVEL) PAGAMENTOS ANTECIPADOS PAGAMENTOS DA PREVIDNCIA SOCIAL INSS - SALRIO FAMLIA INSS - SALRIO MATERNIDADE ATIVO PERMANENTE BENS DA ENTIDADE BENS MVEIS AERONAVES APARELHOS DE MDICOS APARELHOS E EQUIPAMENTOS NOME DA CONTA APARELHOS, EQUIPAMENTOS E UTENSLIOS MDICOS, ODONTOLGICOS LABORATORIAIS E HOSPITALARES APARELHOS E EQUIPAMENTOS PARA ESPORTES E DIVERSES APARELHOS E UTENSLIOS DOMSTICOS ARMAMENTOS BANDEIRAS, FLMULAS E INSGNIAS COLEES E MATERIAIS BIBLIOGRFICOS EMBARCAES INSTRUMENTOS MUSICAIS E ARTSTICOS MQUINAS E EQUIPAMENTOS GRFICOS EQUIPAMENTOS PARA UDIO, VDEO E FOTO MQUINAS, UTENSLIOS E EQUIPAMENTOS DIVERSOS EQUIPAMENTOS DE PROCESSAMENTO DE DADOS MQUINAS, INSTALAES E UTENSLIOS DE ESCRITRIOS MQUINAS, FERRAMENTAS E UTENSLIOS DE OFICINA MOBILIRIO EM GERAL

16

CDIGO 1.2.4.2.02.XX.00 1.2.4.2.XX.00.00 1.2.4.2.XX.01.00 1.3.0.0.00.00.00 1.3.1.0.00.00.00 1.3.1.1.00.00.00 1.3.1.2.00.00.00 1.3.1.3.00.00.00 1.9.0.0.00.00.00 1.9.1.0.00.00.00 1.9.1.1.00.00.00 1.9.1.1.01.00.00 1.9.1.1.01.YY.00 1.9.1.2.00.00.00 1.9.1.2.01.00.00

NOME DA CONTA (IDENTIFICAO DA EMPRESA) (LOCALIZAO) MATERIAIS DE CONSUMO E/OU TRANSFORMAO ATIVO TRANSITRIO BENS A RECEBER BENS MVEIS BENS IMVEIS BENS DE NATUREZA INDUSTRIAL ATIVO COMPENSADO BENS E/OU VALORES EM PODER DE TERCEIROS RESPONSVEIS POR SUPRIMENTOS DE FUNDOS RESPONSVEIS (IDENTIFICAO DO SUPRIDO) RESPONSVEIS PELA GUARDA DE BENS DIVERSOS RESPONSVEIS

17

CDIGO 2.9.1.1.02.00.00 2.9.1.1.03.00.00 2.9.2.0.00.00.00 2.9.2.1.00.00.00 2.9.9.0.00.00.00 2.9.9.4.00.00.00 3.0.0.00.00.00.00 3.3.0.00.00.00.00 3.3.1.00.00.00.00 3.3.1.90.00.00.00 3.3.1.90.01.00.00 3.3.1.90.03.00.00 3.3.1.90.04.00.00 3.3.1.90.05.00.00

NOME DA CONTA CONSIGNATRIO DE BENS DIVERSOS CONSIGNATRIO DE TTULOS DIVERSOS CONTRAPARTIDA DE BENS E/OU VALORES DE TERCEIROS DEPSITO DE CAUES EM TTULOS DIVERSAS (CONTRAPARTIDA) CONTRATOS E/OU CONVNIOS EM EXECUO DESPESAS DESPESAS CORRENTES PESSOAL E ENCARGOS SOCIAIS APLICAES DIRETAS APOSENTADORIAS E REFORMAS PENSES CONTRATAO POR TEMPO DETERMINADO - PESSOAL CIVIL OUTROS BENEFCIOS PREVIDENCIRIOS

18

CDIGO 4.1.1.1.2.00.00.00 4.1.1.1.2.01.00.00 4.1.1.1.2.02.00.00 4.1.1.1.2.06.00.00 4.1.1.1.2.07.00.00 4.1.1.1.2.08.00.00 4.1.1.1.3.00.00.00 4.1.1.1.3.05.00.00 4.1.1.1.3.07.00.00 4.1.1.2.0.00.00.00 4.1.1.2.1.00.00.00 4.1.1.2.2.00.00.00 4.1.1.3.0.00.00.00

NOME DA CONTA IMPOSTOS SOBRE O PATRIMNIO E A RENDA IMPOSTO SOBRE A PROPRIEDADE TERRITORIAL RURAL IMPOSTO SOBRE A PROPRIEDADE PREDIAL E TERRITORIAL URBANA IMPOSTO SOBRE GRANDES FORTUNAS IMP. SOBRE TRANSMISSO CAUSA MORTIS E DOAO DE BENS E DIREITOS IMPOSTO SOBRE TRANSMISSO INTER VIVOS DE BENS IMVEIS E DE DIREITOS REAIS SOBRE IMVEIS IMPOSTO SOBRE A PRODUO E CIRCULAO IMPOSTO SOBRE SERVIOS DE QUALQUER NATUREZA IMP. SOBRE VENDAS A VAREJO DE COMBUST. LQUIDOS E GASOSOS TAXAS TAXAS PELO EXERCCIO DO PODER DE POLCIA TAXAS PELA PRESTAO DE SERVIOS CONTRIBUIO DE MELHORIA

19

CDIGO 4.1.9.3.1.00.00.00 4.1.9.3.2.00.00.00 4.1.9.9.0.00.00.00 4.2.0.0.0.00.00.00 4.2.1.0.0.00.00.00 4.2.1.1.0.00.00.00 4.2.1.2.0.00.00.00 4.2.2.0.0.00.00.00 4.2.2.1.0.00.00.00 4.2.2.2.0.00.00.00 4.2.3.0.0.00.00.00 4.2.4.0.0.00.00.00 4.2.4.1.0.00.00.00 4.2.4.1.1.00.00.00 4.2.4.1.2.00.00.00

NOME DA CONTA RECEITA DA DVIDA ATIVA RECEITA DA DVIDA ATIVA TRIBUTRIA RECEITAS DIVERSAS RECEITA DE CAPITAL OPERAES DE CRDITO OPERAES DE CRDITO INTERNAS OPERAES DE CRDITO EXTERNAS ALIENAO DE BENS ALIENAO DE BENS MVEIS ALIENAO DE BENS IMVEIS AMORTIZAO DE EMPRSTIMOS TRANSFERNCIAS DE CAPITAL TRANSFERNCIAS INTRAGOVERNAMENTAIS TRANSFERNCIAS DA UNIO TRANSFERNCIAS DOS ESTADOS

20

CDIGO 5.2.0.0.00.00.00 5.2.1.0.00.00.00 5.2.1.1.00.00.00 5.2.1.1.01.00.00 5.2.1.1.02.00.00 5.2.1.1.03.00.00 5.2.1.2.00.00.00 5.2.1.2.01.00.00 5.2.1.2.02.00.00 5.2.1.2.03.00.00 5.2.1.3.00.00.00 5.2.1.3.01.00.00 5.2.1.3.02.00.00 5.2.1.4.00.00.00 5.2.1.4.01.00.00

NOME DA CONTA RESULTADO EXTRA-ORAMENTRIO SUPERVENINCIAS ATIVAS INCORPORAES DE BENS BENS MVEIS BENS IMVEIS BENS DE NATUREZA INDUSTRIAL REAVALIAO DE BENS BENS MVEIS BENS IMVEIS BENS DE NATUREZA INDUSTRIAL INSCRIO DE CRDITOS CRDITOS FISCAIS OUTROS CRDITOS ATUALIZAO MONETRIA DE CRDITOS CRDITOS ADICIONAIS

21

CDIGO 6.1.1.2.01.15.00 6.1.1.2.01.16.00 6.1.1.3.00.00.00 6.1.1.4.00.00.00 6.1.2.0.00.00.00 6.1.2.1.00.00.00 6.1.2.1.01.00.00 6.1.2.1.02.00.00 6.1.2.1.03.00.00 6.1.2.2.00.00.00 6.1.2.2.01.00.00 6.1.2.2.01.01.00 6.1.2.2.01.02.00 6.1.2.2.01.03.00 6.1.2.2.01.04.00

NOME DA CONTA ASSISTNCIA E PREVIDNCIA TRANSPORTE DESPESA FIXADA CRDITOS ESPECIAIS DESPESA FIXADA CRDITOS EXTRAORDINRIOS CONTAS MOVIMENTAO CRDITOS ADICIONAIS CRDITOS SUPLEMENTARES CRDITOS ESPECIAIS CRDITOS EXTRAORDINRIOS DESPESA EMPENHADA DESPESA POR FUNES LEGISLATIVA JUDICIRIA ADMINISTRAO E PLANEJAMENTO AGRICULTURA

22

23

PARTE 4
Demonstraes Contbeis, Oramentrias e Financeiras
1 Introduo

24

Os resultados gerais do exerccio sero demonstrados no Balano Oramentrio, no Balano Financeiro, no Balano Patrimonial e na Demonstrao das Variaes Patrimoniais, segundo os Anexos Ns. 12, 13, 14 e 15. 7 2 Balano Oramentrio Este balano tem por finalidade evidenciar o comportamento da Receita e Despesa sob os ngulos da previso e da execuo, isto , respectivamente, os resultados das previses e das execues, constituindo, assim, o resultado oramentrio do exerccio, conforme modelo na pgina seguinte. Observando-se o Balano Oramentrio, especificamente as duas sees receita e despesa, verificase que cada uma delas apresenta trs colunas. A receita apresenta, na primeira coluna, a receita prevista; a despesa, na primeira coluna apresenta a despesa fixada; depois vem a execuo da receita e da despesa, na segunda coluna; na terceira coluna, tem-se a diferena entre a receita prevista e a executada, e a despesa fixada e a despesa realizada. A partir dessas comparaes ser estabelecido o resultado oramentrio do exerccio: Resultado das Previses: Receita Prevista > Despesa Fixada = Supervit; Receita Prevista < Despesa Fixada = Dficit; Receita Prevista = Despesa Fixada = Equilbrio Oramentrio Resultado dos Exerccios: Receita Arrecadada > Despesa Realizada = Supervit; Receita Arrecadada < Despesa Realizada = Dficit; Receita Arrecadada = Despesa Realizada = Equilbrio Oramentrio As diferenas para mais ou menos, isto , a soma dos dficits e dos supervits, podem, ainda, desdobrar-se em: Fatores Positivos: Excesso de arrecadao = Receita Prevista < Receita Arrecadada; Economia oramentria = Despesa Fixada > Despesa Realizada. Fatores Negativos: Insuficincia de arrecadao = Receita Prevista > Receita Arrecadada; Dficit das previses = Receita Prevista < despesa Fixada (oriunda da abertura de crditos adicionais). Atravs do confronto dos fatores positivos e dos negativos, demonstrar-se- o resultado da execuo oramentria.

ANEXO 12 BALANO ORAMENTRIO


R ECEITA T tul os Pr eviso R$ Execuo R$ Diferen as R$ Ttul os D ESP ESA F ixao R$ Execuo R$ Dif eren as R$

R EC EITAS COR RENTES Rec eita T ributria Receita de Contri b. Receita Patrim onial Rec eita Agr opecuria Re ceita Ind ustri al 7 Parte do artigoeceitadaeLei Federal n. 4.320/64. R 101, d S ervios Tr an sf. Corr entes Outras Rec. Corr entes

Cr ditos Oram entri os e S uplem entar es Crditos E sp ecia is Crd it os Extr aor dinri os

25
S om a Sup ervits

R EC EITAS DE C APITAL S om a Dficits

3 Balano Financeiro Com relao ao Balano Financeiro, o artigo 103, da Lei Federal n 4.320/64, textualmente diz:
Artigo 103 - O Balano Financeiro demonstrar a receita e a despesa oramentria, bem como os recebimentos e os pagamentos de natureza extra-oramentria, conjugados, com os saldos em espcie provenientes do exerccio anterior, e os que transferem para o exerccio seguinte.

De acordo com o modelo, podemos perceber atravs das colunas de Receita e Despesa, o Balano Financeiro, Anexo n 13, demonstra o movimento do exerccio, bem como o resultado financeiro. Analisando-se as colunas da receita e da despesa, verifica-se a seguinte diviso: Receita: receita oramentria; receita extra-oramentria; o saldo do exerccio anterior. Despesa: despesa oramentria; despesa extra-oramentria; o saldo transferido para o exerccio seguinte. ANEXO 13 BALANO FINANCEIRO
R E CE ITA R$ O R A ME N T RIA R ec eitas C orr entes R ec eita T ributria R ec eit a d e C ontribu i es R ec eita Patrim onial R eceit a Agr opecuria R eceita Ind us tri al R eceita d e S ervios Tr ansf er ncias C orr entes O utr as R ec eitas C orr entes R ec eita d e C apital E X TRA -O R A ME N T RIA R es tos a P agar (C ontrap. d a des p. a p agar) Ser v. d a D v. a P agar (C ontrap.) D eps itos O utr as Op er aes : .. ... ............. ... . S A LDO DO E X ER CCIO A NT E RIO R D ispon vel: C aixa Banc os e C orr es p. Ex ator es Vinc ulad o em C /C Bancri os R$ R$ D ESP ESA T T ULO S O R A ME N T RIA L egis lati va J udiciria Adm inistra o e P lanej am ento. Agric ultura C om un ica es D efes a N acion al e S eguran a. Pb lica D es env olv im ent o R eg ional E duc a o e C ultura En er gia e R ec ur sos M inera is H ab ita o e U rban ism o Ind. C om. e S ervios R ela es E xterior es S a de e S aneam en to Tr abalho As s is tncia a Prev idnc ia T r ans p or tes Extr a-Or am entria R es tos a P agar (Pgto. no exe rcc io) S erv. da Dv ida a Pagar (p agam ento) D eps itos Outras Oper a es .. .... ......... ............. ... . S ALDO PA RA E XE RC CIO SEG UI NTE D is p onv el C aixa Bancos e C or respond entes ........ ............. ... . Ex ator es Vinc ulad o em C /C Bancri as T O TA L R$ R$ R$

T O TA L

Da, o resultado oramentrio e o resultado extra-oramentrio constituiro o resultado financeiro. 4 Balano Patrimonial O Balano Patrimonial demonstrar os bens, direitos, obrigaes e o saldo patrimonial da instituio pblica. Na coluna do Ativo (bens e direitos), apresentam-se os seguintes valores do: 26

Ativo Financeiro; Ativo Permanente; Saldo Patrimonial (Passivo Descoberto, quando negativo); Ativo Compensado.

Na coluna do Passivo (obrigaes), evidenciam-se os seguintes valores do: Passivo Financeiro; Passivo Permanente; Saldo Patrimonial (Ativo Real Lquido, quando positivo); Passivo Compensado. O saldo patrimonial reflete a diferena entre o Ativo e o Passivo, podendo ser: Ativo > Passivo = Ativo Real Lquido (saldo positivo); Ativo = Passivo = Saldo Patrimonial Nulo; Ativo < Passivo = Passivo Real Descoberto (saldo negativo). Veja o anexo: ANEXO 14 BALANO PATRIMONIAL
ATIV O R$ ATIVO FINANCEIRO Disponvel Caixa B ancos e Correspondentes Exator es Vin cul ado em C/C Ba ncr ias ........................... Realizvel ........................... ATIVO PERMANENTE Bens Imveis B en s de Natureza In dustri al Cr ditos Valor es Diversos ........................... S oma do Ativo Re al SALDO PATRIMONIAL Passivo Real Descob er to S oma ATIVO COMPENSADO Va lor es em Pod er d e Terceir os ........................... Val or es Nomina is Emitidos ........................... Diversos ........................... ........................... TOTAL GERAL R$ R$ T TULOS PASSIVO FIN ANCEIRO Restos a Pagar ........................... S ervio Dvidas a Pagar Depsitos Db itos de Tes ourar ia PASSIVO PERMANENTE Dvid a Fund ada Interna Em Ttulos Por Contratos Dvida Fundada E xtern a Em Ttulos Por Contratos Diversos ........................... S oma d o Passivo Re al SALDO PATRIMONIAL Ativo Real Lquid o S oma PASSIVO COMPE NSADO Contrap. de Val. em Poder de Terc. ........................... Contrap. de val. d e Terc. Nom. Emitidos: Diversos: ........................... ........................... TOTAL GERAL PASSIV O R$ R$ R$

5 Demonstrao das Variaes Patrimoniais A Demonstrao das Variaes Patrimoniais evidenciar as alteraes verificadas no patrimnio, resultantes ou independentes da execuo oramentria, e indicar o resultado patrimonial do exerccio8. As variaes Ativas compreendem: Resultantes da Execuo Oramentria - arrecadao da receita oramentria e as mutaes patrimoniais da despesa; Independentes da Execuo Oramentria - fatos como: cancelamento de dvidas passivas, inscrio da dvida ativa, etc. (alteraes positivas). As variaes Passivas compreendem: Resultantes da Execuo Oramentria - a realizao da despesa oramentria e as mutaes patrimoniais da receita; Independncia da Execuo Oramentria - fatos como: restabelecimento de dvidas passivas, cancelamento da dvida ativa, etc. (alteraes negativas).
8

Artigo 104, da Lei Federal n. 4.320/64.

27

ANEXO 15 DEMONSTRAO DAS VARIAES PATRIMONIAIS


V AR IAES ATI VAS Ttulos R E SULTAN TES DA EXEC. O RA MEN TR IA Receita Oramentr ia Receitas Corr entes Receitas Trib utr ia Receitas de Contribu i o Rec eita Patrimoni al Receita Agr opecur ia Receita In dustr ial Receita de S ervios Transferncias Cor rentes O utr as Transfer ncias Corr entes Receita de Cap ital M UTA ES PATRIMON IAIS Aquisio de Bens Mveis Const. e Aq. d e B ens Imveis Const. e A q. de Bens Nat. In dustr ial Aq. d e Ttul os e Valor es Emprstimos Concedi dos Diversas Total IN DEPEND ENTES D A E XECU O O RA MEN TR IA Inscr i o da Dvid as Ativa Inscrio de Outros Cr ditos Incorp . de Be ns (doa es, legad os, etc) Cancela men to d e Dvid as Passivas Diversas Total das V ar. Ativas R ESULTAD O P AT RIMONIAL Dficit Verificado (se for o cas o) TOTAL GERAL R$ R$ R$ V AR IAES P ASSIVAS T TUL OS R ESULTA NTES DA E XEC. O RA MEN TRIA Despesa Oramentria Despesas Cor rentes Despesas de C uste io Transferncias Cor rentes Despesa de Capital In vestimentos In ver s es Finance ir as Transferncias de Cap ital M UTA ES PATRIMON IAIS Cobrana da Dvida Ativa Al ienao de Bens Mveis Ali enao de B ens Imveis Alien a o d e Bens de Natureza Ind ustri al Alien a o Tt. e valor es E mpr stimos Toma dos Recebimento de Cr ditos Diversas Total IN DEPEND ENTES D A E XEC. O RA MEN TR IA Cancelamento Dvida Ativa Encamp ao Dv. P assivas Diversas Total V ar . Passivas R ESULTAD O P AT RIMONIAL S upervit V erificado (se for o cas o) R$ R$ R$

TOTAL GERAL

O confronto entre Variaes Ativas e as Variaes podendo ser: Variaes Ativas > Variaes Passivas Variaes Ativas = Variaes Passivas Variaes Ativas < Variaes Passivas

Passivas constituir o Resultado Patrimonial, SUPERVIT NULO DFICIT

O saldo patrimonial receber o resultado patrimonial, acrescendo-se ou diminuindo-se o confronto entre Variaes Ativas e as Variaes Passivas constituir o Resultado Patrimonial, podendo ser: Variaes Ativas > Variaes Passivas SUPERVIT Variaes Ativas = Variaes Passivas NULO Variaes Ativas < Variaes Passivas DFICIT O saldo patrimonial receber o resultado patrimonial, acrescendo-se ou diminuindo-se, conforme o caso acima. 6 Procedimentos de Elaborao de Balanos 6.1 Conferncia da Execuo Oramentria 6.1.1 Receita a) b) Apurar a receita realizada no exerccio de acordo com as especificaes do oramento; Apurar e registrar os recursos a receber, se for o caso.

6.1.2 Despesa a) Apurar a despesa realizada (paga e a pagar) por programas de trabalho e natureza da despesa segundo as fontes de recursos, inclusive providenciar a anulao de empenhos cujas despesas no sejam mais necessrias; Registrar os resduos na conta prpria da Dvida Flutuante.

b)

6.2 Ajuste das Contas Patrimoniais 28

a) b) c) d) e) f)

Providenciar o cancelamento dos saldos residuais de contas do ativo e do passivo financeiros que julgar necessrio cancelar; Proceder a conciliao dos saldos bancrios e termos de verificao de caixa; Proceder o inventrio dos bens e os termos de verificao dos estoques existentes no almoxarifado; Registrar a dvida ativa apurada no exerccio, ajustando o saldo do exerccio anterior. Registrar os crditos de outras origens apurados e no recebidos at a data do encerramento do exerccio; Elaborar o balancete de verificao.

6.3 Elaborar os Demonstrativos da Execuo Oramentria I. Demonstrativo da Receita e Despesa Realizada segundo as categorias Econmicas (Anexo 1, Lei 4.320/64); II. Programa de Trabalho (Anexo 6, Lei 4.320/64); III. Programa de Trabalho de Governo - Demonstrativo de Funes, Programas e Subprogramas por Projetos e Atividades (Anexo 7, Lei 4.320/64); IV. Demonstrativo da Despesa por Funes, Programas e Subprogramas conforme o vnculo com os recursos (Anexo 8, Lei 4.320/64); V. Demonstrativo da Despesa por rgos e Funes (Anexo 9, Lei 4.320/64); VI. Comparativo da Receita Orada com a Arrecadada (Anexo 10, Lei 4.320/64); VII. Comparativo da Despesa Autorizada com a Realizada (Anexo 11, Lei 4.320/64); 6.4 Elaborar o Balano Oramentrio (Anexo 12, Lei 4.320/64) a) Receita; Previso (Valores do Oramento); Execuo (Receita Realizada); Diferenas = (Execuo Previso). b) Despesa; Fixao (Somatrio dos Crditos Oramentrios e Suplementares, Especiais e Extraordinrios, separadamente); Execuo (Somatrio da despesa realizada segundo a natureza dos crditos). Diferena = ( Execuo Fixao) c) Soma (Soma algbrica dos valores constantes da Previso, Execuo e Diferena para a RECEITA; Fixao, Execuo e Diferena para a DESPESA); d) Dficit (=) Previso da Receita (-) Fixao da Despesa (quando esta for maior), e/ou Execuo da Receita (-) Execuo da Despesa (quando esta for maior);
Notas: 1 - Previso > Execuo (=) Diferena (-) 2 - Previso < Execuo (=) Diferena (+)

e) Supervit (=) Execuo da Receita (-) Execuo da Despesa (quando esta for menor);
Notas: 1 - Fixao > Execuo (=) Diferena (-) 2 - Fixao < Execuo (=) Diferena (+). Caracteriza realizao da despesa sem autorizao.

f)

Total; Da Receita (Somatrio dos valores dos itens c + d); Da Despesa (Somatrio dos valores dos itens c + e);
Notas: 1 - Previso da Receita (=) Fixao da Despesa. 2 - Execuo da Receita (=) Execuo da Despesa. 3 - Diferena da Receita (=) Diferena da Despesa, inclusive o mesmo sinal.

6.5 Elaborar a Demonstrao das Variaes Patrimoniais do Exerccio (Anexo 15, Lei 4.320/64) 6.5.1 Variaes Ativas 29

I - Resultante da Execuo Oramentria a) Receita Oramentria; b) Mutaes Patrimoniais; II - Independentes da Execuo Oramentria a) Supervenincias Ativas; b) Insubsistncias Passivas; 6.5.2 Variaes Passivas I - Resultantes da Execuo Oramentria a) Despesa Oramentria; b) Mutaes Patrimoniais; II - Independentes da Execuo Oramentria a) Insubsistncias Ativas; b) Supervenincias Passivas; 6.5.3 Resultado Patrimonial = [ (5.1) (5.2) ] I - Supervit Verificado = [ (5.1) > (5.2) ], figurando-se do lado direito do demonstrativo. II - Dficit Verificado = [ (5.1) < (5.2) ], figurando-se do lado direito entre parnteses, indicando valor negativo. 6.6 Elaborar o Balano Patrimonial (com suas contas devidamente inventariadas). (Anexo 14, Lei 4.320/64) 6.6.1 Ativo Ativo Financeiro a) Disponvel; b) Aplicaes Financeiras; c) Vinculado em C/C Bancria; d) Realizvel; Ativo Permanente a) Bens da Entidade; b) Crditos da Entidade; c) Valores da Entidade; Ativo Transitrio a) Bens a Receber; Soma do Ativo Real = [ (6.1.1) + (6.1.2) + (6.1.3) ]; Saldo Patrimonial = [ (6.1.4) (6.1.3) ], para [ (6.1.4) < (6.1.3) ].

Total do Ativo Patrimonial = [ (6.1.4) + (6.1.5) ]. Ativo Compensado Total Geral = [ (6.1.6) + (6.1.7) ]. 30

6.6.2. Passivo Passivo Financeiro a) Dvida Flutuante; b) Recebimentos a Classificar; Passivo Permanente a) Dvida Fundada; Soma do Passivo Real = [ (6.2.1) + (6.2.2) ]; Saldo Patrimonial = [ (6.1.4) (6.2.3) ], para [ (6.1.4) > (6.2.3) ]. Total do Passivo Patrimonial = [ (6.2.3) + (6.2.4) ]. Passivo Compensado Total Geral = [ (6.2.5) + (6.2.6) ].
Notas: 1 - Saldo Financeiro = [ (6.1.1) (6.2.1) ] a) Saldo Financeiro Ativo = [ (6.1.1) > (6.2.1) ] b) Saldo Financeiro Ativo = [ (6.1.1) < (6.2.1) ] 2 - Patrimnio Permanente = [ (6.1.2) (6.2.2) ] c) Ativo Real Lquido = [ (6.1.2) > (6.2.2) ] d) Passivo Real Descoberto = [ (6.1.2) < (6.2.2) ] 3 - Patrimnio Transitrio (=) [ (6.1.3) ] 4 - Quando o Ativo for maior que o Passivo [ (5.1) > (5.2) ], o Saldo Patrimonial ser Positivo, figurando do lado direito do demonstrativo; se o Ativo for menor que o Passivo [ (5.1) < (5.2) ], o Saldo Patrimonial ser Negativo, figurando do lado esquerdo.

6.7 Elaborar o Balano Financeiro (Anexo 13, Lei 4.320/64) 6.7.1 Receita Oramentria Adotar o mesmo detalhamento do Balano Oramentrio com seus valores da coluna Execuo. 6.7.2 Despesa Oramentria Total da despesa realizada, segundo a Classificao Funcional Programtica. O valor ser o mesmo da soma da coluna Execuo do Balano Oramentrio. 6.7.3 Receita Extra-Oramentria a) Para as Contas do Passivo Financeiro, o valor das inscries do exerccio corrente, apurado no final do mesmo; b) Para as Contas do Ativo Financeiro (Realizvel), os valores efetivamente recebidos no exerccio, relativos a exerccios anteriores, encontrados da seguinte forma: (1) Baixas do Exerccio ( = ) Saldo do Exerccio Anterior ( ) Saldo Atual. (2) Recebimentos ( = ) Baixas ( ) Insubsistncias (cancelamentos) ( + ) Supervenincias (encampaes). 6.7.4 Despesa Extra-Oramentria a) Para as Contas do Ativo Financeiro (Realizvel), o valor das inscries do exerccio corrente, apurado no final do mesmo;

31

b) Para as Contas do Passivo Financeiro, os valores efetivamente pagos no exerccio, relativos aos exerccios anteriores, encontrados da seguinte forma: (1) Baixas do Exerccio ( = ) Saldo do Exerccio Anterior ( ) Saldo Atual. (2) Pagamentos ( = ) Baixas. 6.7.5 Saldos do Exerccio Anterior Saldos do Balano Patrimonial do Exerccio Anterior: a) Disponvel; b) Aplicaes Financeiras; c) Vinculado em c/c Bancria. 6.7.6 Saldos Para o Exerccio Seguinte Saldos do Balano Patrimonial do Exerccio: a) Disponvel; b) Aplicaes Financeiras; c) Vinculado em c/c Bancria.

ESTADO DO PIAU PREFEITURA MUNICIPAL DE CONTROLLER C.G.C (MF): 00.613.688/0001-58 PRESTAO DE CONTAS GERAL - EXERCCIO DE 1999 BALANO ORAMENTRIO
LEI 4.320/64 - ANEX O 12

R E CEITA
TTULOS REC. CORRENT ES Rec. T ributria.............. PREVISO
41.000,00 10.000,00

DE SPE SA
DIFERENAS
- 37.102,12 - 10.000,00

32
DIFERENAS

EXECUO
3.897,88 0,00

TTULOS
CRDITOS ORAMENTRIOS E SUPLEMENT.

PREVISO

EXECUO

2.042.000,00

1.120.592,26

921.407,74

ESTADO DO PIAU PREFEITURA MUNICIPAL DE CONTROLLER C.G.C (MF): 00.613.688/0001-58 PRESTAO DE CONTAS GERAL - EXERCCIO DE 1999 BALANO FINANCEIRO
LEI 4.320/64 - ANEXO 13

RECEITA
TTU LOS O RAMENTRIA RECEIT AS CORRENTES VALOR VALOR
12.274.092,12

DESP ES A
TTU LOS O RAMENTRIA DESPESAS POR FUN O VALOR VALOR
12.274.092,12

33

ESTADO DO PIAU PREFEITURA MUNICIPAL DE CONTROLLER C.G.C (MF): 00.613.688/0001-58 PRESTAO DE CONTAS GERAL - EXERCCIO DE 1999 BALANO PATRIMONIAL
34
LEI 4.320/64 - ANEXO 14

A TIV O
TTULOS ATIVO FIN ANCEIRO VALOR VALOR TTULOS PASSIVO FIN ANCEIRO

PA SSIV O
VALOR VALOR

ESTADO DO PIAU PREFEITURA MUNICIPAL DE CONTROLLER C.G.C (MF): 00.613.688/0001-58 PRESTAO DE CONTAS GERAL - EXERCCIO DE 1999 DEMONSTRAO DAS VARIAES PATRIMONIAIS
LEI 4.320/64 - ANEXO 15

ATI VO
T TULOS RESULTADO DA EXEC. ORAMENTRIA RECEITA ORAMENTRIA VALOR VALOR

PASSIVO
T TULOS RESULTADO DA EXEC. ORAMENTRIA DESPESA ORAMENTRIA VALOR VALOR

35

PARTE 5
Intercgerencial

36

Intercgerencial
Boletim - Ano I n 1 rgo: PR F ITUR MUNICIPAL EE A Competncia: Parmetros RArrec. R$ RCL R$ RImp. R$ RFundef R$ RCL 1999 R$

INDICADORES % VALOR (R$ 1,00) 54 51,3 48,60 25 11,8 60 40 12 RCL RCL RCL Rimp. Rimp. RFundef RFundef RCL RCL1999 RCL RCL 1,2 RCL RArrec.

ESPECIFICAO

RESULTADOS % VALOR (R$ 1,00)

OBS.

Despesas com Pessoal Limite Legal Despesas com Pessoal Limite Prudencial Despesas com Pessoal Limite de Alerta Despesas com Educao Despesas com Sade Fundef Magistrio Fundef Administrativo Despesas com Previdncia Despesas com Servios Terceiros Resultado Primrio Resultado Nominal Dvida Pblica Receita Tributria

37

You might also like