GII THIU

Lun vn c chnh sa theo yu cu ca Hi ng chm lun vn.

Nhng im mi t c khi nghin cu ti lun vn:
1. Hot ng M&A l mt trong nhng bin php hu hiu nng cao nng

lc cnh tranh ca cc NHTM Vit Nam. Tuy nhin, bn cnh cc li ch

th trong hot ng ny cng tim n nhiu ri ro.
2.

Vic thc hin M&A ngn hng Vit Nam: ngoi cc c hi v nhng
yu t thun li th cng c khng t cc vn kh khn v thch thc
cn phi gii quyt v i mt.

3.

Nh nc v cc c quan qun l l tc nhn h tr tch cc cho s thnh

cng ca hot ng M&A ngn hng Vit Nam thng qua vic hon thin
khung php l v xy dng cc chnh sch hiu qu dnh cho loi hnh
giao dch ny.

4. Cc ngn hng mun t c thnh cng trong M&A cn phi tht s c

tm huyt v hnh ng mt cch khn ngoan, sng sut trong c qu trnh

M&A (t lc khi s cho n khi kt thc - hu M&A).
5. Vn hu M&A c bit quan trng nn cc ch th tham gia cn phi

ht sc lu tm n giai on ny th mi c th t c thnh cng trn

vn nht.

------

B GIO DC V O TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
------

L TH I LINH

GII PHP CHO H THNG NGN HNG

THNG MI VIT NAM TRC XU TH
SP NHP, HP NHT V MUA LI
Chuyn ngnh: Kinh t ti chnh Ngn hng
M s: 60.31.12

LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:

PGS.TS.NGUYN NG DN

TP.H Ch Minh Nm 2009

LI CAM OAN
Ti xin cam oan lun vn ny l do chnh ti nghin cu v thc hin.
Cc s liu v thng tin s dng trong lun vn ny u c ngun gc, trung
thc v c php cng b.

Tc gi lun vn

L Th i Linh

MC LC
TRANG BA PH
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CC T VIT TT
DANH MC CC BNG S LIU V BIU (HNH)
PHN M U
CHNG 1: TNG QUAN V HOT NG SP NHP, HP NHT

V MUA LI NGN HNG......................................................................................................

01
1.1

CC KHI NIM.......................................................................................................
01

1.1.1 Sp nhp......................................................................................................................
01
1.1.2 Hp nht......................................................................................................................
01
1.1.3 Mua li........................................................................................................................
01
1.1.4 Phn bit sp nhp v hp nht..................................................................................
02

1.1.5 Phn bit mua li ton b v sp nhp.................................................................................

03
1.2

CC PHNG THC THC HIN M&A............................................................

04

1.2.1 Cho thu...................................................................................................................

04
1.2.2 Li ko c ng bt mn.........................................................................................
05
1.2.3 Thng lng t nguyn..........................................................................................
05
1.2.4 Thu gom c phiu trn th trng chng khon......................................................
06
1.2.5 Mua li ti sn .............................................................................................
06
1.3

CC HNH THC M&A.............................................................................................

06

1.3.1 Phn loi da trn hnh thc lin kt..........................................................................

06
1.3.2 Phn loi da trn phm vi lnh th........................................................................
07
1.3.3 Phn loi da trn chin lc mua li........................................................................
08
1.4

TC NG CA M&A...............................................................................................
08

1.4.1 Tc ng tch cc Li ch ca M&A................................................................................

08
1.4.2 Tc ng tiu cc.........................................................................................................
10
1.5

CC NI DUNG CA QU TRNH M&A............................................................

11

1.5.1 Lp k hoch chin lc v xc nh mc tiu ca M&A......................................

11

1.5.2 Xc nh ngn hng mc tiu.............................................................................

12
1.5.3 nh gi giao dch.........................................................................................................
12
1.5.4 m phn v giao kt hp ng giao dch M&A...................................................
13
1.6

NH GI TRONG M&A..................................................................................................
13

1.6.1 Cc phng php nh gi ti sn hu hnh.............................................................

14
14
1.6.1.1 Phng php s dng Bng tng kt ti sn............................................................

14
1.6.1.2 Phng php so snh th trng..........................................................................................
15
1.6.1.3 Phng php Dng tin chit khu..........................................................................
1.6.2 Cc phng php nh gi ti sn v hnh (thng hiu)..........................................
16
17
1.6.2.1 nh gi thng hiu da vo chi ph xy dng thng hiu...................................
18
1.6.2.2 nh gi thng hiu da vo lng trung thnh ca khch hng...............................
18
1.6.2.3 nh gi thng hiu da vo thu nhp do thng hiu mang li...........................
1.7

KINH NGHIM THNH CNG V THT BI TRONG HOT

NG M&A. 20
1.7.1 Nguyn nhn ca vic tht bi trong hot ng M&A......................................
21

1.7.2 Kinh nghim thnh cng trong hot ng M&A.................................................................

22
KT LUN CHNG 1......................................................................................................
25
CHNG 2: THC TRNG V HOT NG SP NHP, HP NHT

V MUA LI NGN HNG TI VIT NAM.........................................................................

26
2.1

S LC V HOT NG M&A TRN TH GII......................................................

26

2.2

THC TRNG V HOT NG M&A NGN HNG

VIT NAM..........................................................................................................27
2.2.1 Tng quan v hot ng M&A Vit Nam. 27
2.2.2 Thc trng v tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam

29

2.2.2.1 Giai on trc nm 2005.. 29

2.2.2.2 Giai on t 2005 n nay.. 31

2.2.3 c im ca hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam.

39

2.2.3.1 c im ca tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam..........39

40
2.2.3.2 Ngn hng Vit Nam cn thiu kin thc v M&A
2.2.4 Tc ng ca M&A n h thng ngn hng v nn kinh t
Vit Nam 41

2.2.4.1 Tc ng tch cc 41
2.2.4.2 Tc ng tiu cc.

2.3

42

NG C CA HOT NG M&A NGN HNG TI

VIT NAM..............................................................................................................
43
2.3.1 Ngn hng Vit Nam pht trin v s lng nhng cht lng
cha cao......................................................................................................................
43
2.3.2 Ngn hng nh kh ng vng trc xu th hi nhp.................................................
45
2.3.3 iu kin thnh lp ngn hng mi rt kht khe...............................................................
47
2.3.4 Ch o v s hng dn h tr ca Chnh ph v Ngn hng
nh nc...............................................48
2.3.5 Tm nhn chin lc ca cc tp on ti chnh ngn hng nc
ngoi........................................................................................................................
49
2.3.6 Tnh hnh khng hong ti chnh th gii.................................................................
50
2.4

MI TRNG THC T NH HNG N M&A NGN HNG

TI VIT NAM. 51
2.4.1 Cc t chc t vn v h tr hot ng M&A ti Vit Nam..............................................
51
2.4.2 Mi trng kinh doanh v mi trng php l Vit Nam..............................................
54

54
2.4.2.1 Mi trng kinh doanh.......................................................................................................

55
2.4.2.2 Mi trng php l..............................................................................................................

2.4.3 Tnh minh bch....................................................................................................................

60
2.4.4 Yu t con ngi v ngun nhn lc...........................................................................
61
2.5

M&A NGN HNG VIT NAM: THI C - THUN LI - KH

KHN - THCH THC.

62
2.5.1 Thi c - Thun li..............................................
62
2.5.2 Kh khn - Thch thc...............................................
63

KT LUN CHNG 2...............................................................................................................

64
CHNG 3: GII PHP CHO H THNG NGN HNG THNG
MI VIT NAM TRC XU TH SP NHP, HP NHT V
MUA LI66
3.1

I VI NGN HNG NH NC V CC C QUAN

QUN L66

3.1.1 Tng cng hot ng truyn thng v M&A..............................................................

66
3.1.2 Hon thin khung php l v M&A..............................................................................
67
3.1.3 Pht trin knh kim sot thng tin cng nh tnh minh bch ca
thng tin trong hot ng M&A..................................................................................................
71
3.1.4 To iu kin h tr cho cc t chc t vn M&A..................................................
71
3.1.5

Xy dng v pht trin ngun nhn lc cho th trng M&A...................................

73

3.2

I VI CC NGN HNG THNH VIN.............................................

74

3.2.1 Giai on trc v trong qu trnh thc hin M&A..................................................

74
3.2.2 Giai on sau khi kt thc qu trnh M&A............................................ 78
KT LUN CHNG 3..........................................................................................................
80
KT LUN CHUNG................................................................................................................
80
TI LIU THAM KHO
PH LC 1
PH LC 2

DANH MC CC T VIT TT
HQT

: Hi ng qun tr

M&A

: Sp nhp v mua li (Merges & Acquisitions)

NH

: Ngn hng

NHNN

: Ngn hng nh nc

NHTM

: Ngn hng thng mi

NHTMCP : Ngn hng thng mi c phn

PwC

: Cng ty kim ton PricewaterhouseCoopers

TMCP

: Thng mi c phn

TP.HCM : Thnh ph H Ch Minh

WTO

: T chc thng mi th gii (World Trade Organization)

DANH MC CC BNG
Bng 1.1: Hai trng hp hp nht thnh cng ca ngn hng M vo thp nin
80......................................................................................................................
23
Bng 2.1: Nhng thng v mua bn ngn hng ln nht th gii trong giai on
1998-2007....................................................................................................
27
Bng 2.2: S lng v gi tr giao dch ca hot ng M&A ti Vit Nam t
2005 n 07/2009............................................................................................
28
Bng 2.3: Mt s thng v M&A gia ngn hng nng thn v ngn hng ln
th ti Vit Nam giai on 1999 2004..................................................
30
Bng 2.4: Cc thng v M&A gia ngn hng ni v nh u t nc ngoi...............
31
Bng 2.5: Mt s thng v mua bn gia cc ngn hng trong nc t nm
2005 n 2008.............................................................................................
38
Bng 2.6: S lng ngn hng thng mi ti Vit Nam (tnh n 06/2009)..............
44

DANH MC CC HNH
Hnh 2.1 T l phn trm cc gi tr mua bn theo cc ngnh ngh - mc tiu
M&A ti Vit Nam........................................................................................
28
Hnh 2.2 Gi tr v s lng thng v M&A ca 14 nc trong khu vc..............
29

PHN M U
1. Tnh thit thc ca ti
Trong tin trnh pht trin kinh t, vic lin kt, sp nhp, hp nht cc
doanh nghip hnh thnh nhng doanh nghip ln mnh hn l xu hng
ph bin tt yu, nht l trong qu trnh hi nhp kinh t ton cu nh hin nay.
Xu th ny sm mun cng s tr thnh ln sng mnh m lt qua tt c cc
nn kinh t trn th gii v n c d bo s bng pht trong tng lai gn.
Trn th gii, cc hot ng mua bn, sp nhp c hnh thnh rt
sm v ph bin cc nc c nn kinh t th trng vi s cnh tranh quyt
lit gia cc cng ty vi nhau, ng thi cng to ra xu th tp trung li
thng nht, tp hp ngun lc ti chnh, cng ngh, nhn lc, thng hiu...
Ti Vit Nam, vn ny c cp cch y hn 10 nm, nhu cu
bn v mua doanh nghip ngy cng tng cng vi xu hng hnh thnh cc tp
on kinh doanh, u t cho gia cc doanh nghip bo hiu mt tn hiu
tt cho nn kinh t, lm tng sc cnh tranh ca cc doanh nghip Vit Nam.
Hn na, y cng l mt lnh vc kh mi m Vit Nam nn thu ht c s
quan tm u t ca cc nh u t nc ngoi.
V d cn kh mi m nhng nc ta c nhng thng v nh
m bi s kt hp ca nhng thng hiu c tn tui, v tr trn th trng,
ch yu thuc lnh vc chng khon, bo him, ti chnh, ngn hng, dch v.
Theo d bo ca cc chuyn gia, ln sng sp nhp, hp nht v mua li trn th
trng ti chnh s din ra nhanh hn so vi d on trc y v s si ng
hn trong ngnh ngn hng v chng khon.
Cng chnh v s mi m, s khai, si ng v nng bng ca vn ny
nn ti chn ti Gii php cho h thng ngn hng thng mi Vit Nam
trc xu th sp nhp, hp nht v mua li lm lun vn tt nghip cao hc.

2. Mc ch ca lun vn
Mc ch ca lun vn l nghin cu v sp nhp, hp nht v mua li

ngn hng t gi mt s gii php i vi cc c quan qun l, Ngn

hng nh nc v cc ngn hng thnh vin tham gia vo vic mua bn, sp
nhp nhm tn dng c ngoi lc ng thi pht huy ht ni lc cc ngn
hng thnh vin c th tham gia vo sn chi sp nhp, hp nht v mua li
mt cch vng vng, t tin, t c nhiu kt qu tt trong lnh vc ny trc
thi k hi nhp, gp phn gip cho th trng ti chnh Vit Nam ngy cng
pht trin hn.

3. i tng v phm vi nghin cu:

i tng v phm vi nghin cu ca lun vn l hot ng sp nhp,
hp nht v mua li ca cc ngn hng thng mi Vit Nam v cc vn c
lin quan.

4. Phng php nghin cu

Lun vn ny c nghin cu da trn phng php h thng, tng
hp, phn tch, so snh, d bo, thng k, kt hp vi nn tng kin thc kinh t
hc, ti chnh ngn hng.... h thng ha l lun, nu ln nhng ni dung
c bn v sp nhp, hp nht v mua li ngn hng, cng vi thc trng v cc
gii php cho vn ny.

5. B cc ca lun vn
Lun vn gm ba phn chnh:
- Chng 1: Nhng vn l lun c bn v sp nhp, hp nht v mua li.
- Chng 2: Thc trng v hot ng sp nhp, hp nht v mua li ngn hng
ti Vit Nam.
- Chng 3: Gii php cho h thng ngn hng thng mi Vit Nam trc xu
th sp nhp, hp nht v mua li.
------

1
------------------------------------------------------------------------------------------------------

CHNG 1:
TNG QUAN V HOT NG
SP NHP, HP NHT V MUA LI NGN HNG
1.1 CC KHI NIM
Mua bn, sp nhp doanh nghip l mt thut ng mi xut hin trong
thi gian gn y Vit Nam. Thut ng ny c dch t thut ng ting Anh
Mergers & Acquisitions, vit tt l M&A, th hin hot ng hai hay nhiu
doanh nghip kt hp li vi nhau nhm t c nhng mc tiu c xc
nh trc trong chin lc kinh doanh ca mnh. Ngn hng l mt loi hnh
doanh nghip c bit nn M&A ngn hng cng c bn cht tng t nh
M&A doanh nghip ni chung: rt a dng, c din ra di nhiu hnh thc
v ni dung khc nhau:
1.1.1 Sp nhp (Mergers)
Sp nhp l hnh thc kt hp m mt hoc nhiu ngn hng cng loi
(gi l ngn hng b sp nhp) chuyn ton b ti sn, quyn, ngha v v li
ch hp php ca mnh sang mt ngn hng khc (gi l ngn hng nhn sp
nhp). Bn b sp nhp gi l ngn hng mc tiu (target bank). Ngn hng
mc tiu s chm dt s tn ti sau khi sp nhp. Khi , thng thng thng
hiu ca ngn hng mc tiu s mt i, chuyn tn cng ngn hng tip nhn.
1.1.2 Hp nht (consolidation)
Hp nht l hnh thc hai hay mt s ngn hng (gi l ngn hng b
hp nht) c th hp nht thnh mt ngn hng mi (gi l ngn hng hp
nht) bng cch chuyn ton b ti sn, quyn, ngha v v li ch hp php
sang ngn hng hp nht, ng thi chm dt s tn ti ca cc ngn hng b
hp nht.
1.1.3 Mua li (hay cn gi l thu tm Acquisitions)

2
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Mua li l hnh thc kt hp m mt ngn hng mua li mt phn hoc

ton b c phn ca ngn hng kia. Mc ch ca hot ng ny nhm hng
n vic thu tm th trng, mng li phn phi hoc tn dng mng li
phn phi a ra th trng nhng sn phm, dch v mi. Cc i tng
thng c ch n trong trng hp ny l nhng ngn hng ang hot
ng kinh doanh c hiu qu, c th phn n nh. Tuy vy, i khi hot ng
mua li cng gn lin vi vic mua bn n v cc i tng c nhm ti l
cc ngn hng ang trong tnh trng chun b gii th, ph sn, khng c kh
nng duy tr hot ng kinh doanh ca mnh. Hot ng ny cng c th c
gi bng ci tn khc l ti cu trc ngn hng.
Hnh thc M&A va cp thng do mt ngn hng ln mua li mt
ngn hng nh hn. Nhng thnh thong vn c trng hp mt ngn hng
ginh quyn qun l v iu khin mt ngn hng ln hn hoc mt ngn hng
c ting lu i v gi li danh ting cho ngn hng ln. y c gi l
nm quyn kim sot ngc (reverse takeover).
Thng thng ngn hng c th tin hnh mt trong hai cch mua li
nh sau:
- Mua li c phiu: ngn hng c th dng tin mua li c phiu biu
quyt, c phn hoc cc chng khon khc ca ngn hng mc tiu. V
khon tin ny c chia cho cc c ng ca ngn hng mc tiu.
- Mua li ti sn: ngn hng c th mua ton b hoc mt phn ti sn ca
ngn hng mc tiu.
1.1.4 Phn bit sp nhp v hp nht
Mt thng v sp nhp hay hp nht ngn hng xy ra ng ngha vi
s chm dt hot ng kinh doanh ca mt hoc c hai bn tham gia. Nhng
s khc bit y l: trong giao dch sp nhp ch c mt bn chm dt tn ti
(bn b sp nhp) v ngn hng i sp nhp bao gi cng c ting ni mnh
hn trong mi quyt nh chung; cn i vi giao dch hp nht thng l cc

3
------------------------------------------------------------------------------------------------------

bn tham gia c cng quy m hp nht vi nhau v cho ra i mt php nhn

hon ton mi v t cch php nhn ca cc bn tham gia u khng tn ti
na. Mt v sp nhp vi tnh cht cng bng nh th c gi l sp nhp
ngang hng, nn gia cc bn lun c s cn bng trong qu trnh ra quyt
nh iu hnh t chc mi.
1.1.5 Phn bit mua li ton b v sp nhp.
Sp nhp v mua li ton b c cng bn cht l s kt hp ca hai hoc
nhiu ch th thnh mt ch th duy nht cn hot ng. Tuy nhin, sp nhp
l s kt hp ca hai ch th tng ng vi nhau (v quy m, uy tn, kh nng
ti chnh...) vi mc ch l s hp tc thn thin, cng c li cho c hai bn;
cn mua li thng thng l hot ng c ln nut c b ca ch th ln
mnh i vi ch th yu hn bin ngn hng thnh phn s hu ca
mnh.
Tuy nhin, trn thc t, hnh thc sp nhp ngang bng, hp nht rt t
m thng l mua li. Thng thng mt ngn hng mua li ngn hng khc
vi iu khon cho php ngn hng b mua li tuyn b rng hai bn sp nhp
cn bng d trn gc k thut, l v mua li thu tm. Thm ch, a
s thng v thng khng c c s ng thun ca hai bn, bn thc hin
s dng nhiu cch thu tm v cu chuyn thng khng d chu nh
nhng hnh nh m ngi ngoi cuc nhn thy. Bi v cc v sp nhp, hp
nht i hi s hp tc rt cao gia cc bn tham gia, trong c hai bn phi
cng nhn thy c trin vng ca thng v, cng thng nht c cch lm
vic vi nhau...v vic qun tr sau ny lun cn c s chia s hp l gia hai
bn. Nhng c trng hp mt thng v mua li cng c xem l sp
nhp nu nh ban lnh o ca cc bn tha thun s cng ngi li vi nhau,
cng bn tho cho k hoch pht trin chung mang li li ch ln nht c th
c cho c hai bn. Nh vy, mt thng v c coi l mua bn hay sp nhp
hon ton ph thuc vo vic n c din ra nh th no: thn thin gia hai

4
------------------------------------------------------------------------------------------------------

bn hay b p buc, thu tm nhau.

Nhn chung, M&A nh mt hnh thc huy ng vn. Theo quy nh ca
Lut Doanh nghip th nh u t c quyn gp vn, mua c phn ca cc
doanh nghip v M&A cng l mt trong nhng quyn ca nh u t. Tuy
nhin, M&A khc vi vic gi vn qua th trng chng khon ch: n
khng ch n thun gi vn m cn l thit lp mt quan h i tc chin
lc, trong ngi mua - i tc chin lc - khng ch gp thm vn, m
cn tng thm gi tr cho ngn hng c mua bng nng lc qun l, cc b
quyt cng ngh kt hp vi h thng phn phi sn c ca ngi mua V
vy, mc ch ca M&A l ginh quyn kim sot mc nht nh ch
khng n thun l u t ti chnh, s hu mt phn vn gp hay c phn nh
cc nh u t nh l.
1.2 CC PHNG THC THC HIN M&A
Cch thc thc hin M&A rt a dng v mang tnh chuyn bit ty
thuc vo mc tiu, c im qun tr, cu trc s hu v u th so snh ca
cc ngn hng lin quan trong tng trng hp c th. Cc giao dch M&A
khng ch l php cng n thun ca cc ngn hng vi nhau m cn ko theo
hng lot cc vn v t cch php nhn, v ti chnh, thng hiu, th phn,
th trng, kim sot tp trung kinh t, kim sot giao dch c phiu C th
chia thnh cc phng thc giao dch nh sau:
1.2.1 Cho thu (Tender Offer)
Cho thu l phng thc M&A m ngn hng c nh mua t
(buyout) ton b ngn hng khc v ngh c ng hin hu ca ngn hng
bn li c phn ca h vi mc gi cao hn th trng rt nhiu (premium
price). V gi cho thu phi hp dn a s c ng chp nhn t b
quyn s hu cng nh quyn qun l ngn hng ca mnh. Hnh thc M&A
ny thng c p dng trong cc v thn tnh i th cnh tranh. Ngn hng
b mua thng l ngn hng yu hn. Tuy nhin, vn c mt s trng hp mt

5
------------------------------------------------------------------------------------------------------

ngn hng nh nut c mt i th nng k hn, l khi h huy ng

c ngun ti chnh khng l t bn ngoi thc hin v thn tnh. Cc
ngn hng thc hin thn tnh theo hnh thc ny thng huy ng ngun tin
mt bng cch: s dng thng d vn, huy ng vn t c ng hin hu thng
qua pht hnh c phiu mi hoc tr c tc bng c phiu, pht hnh tri phiu
chuyn i, vay t cc t chc tn dng khc. im ng ch trong thng
v cho thu l ban qun tr ngn hng mc tiu b gt ra ngoi v mt quyn
nh ot, bi v y l s trao i trc tip gia ngn hng thn tnh v c
ng ca ngn hng mc tiu.
1.2.2 Li ko c ng bt mn (Proxy fights)
Hnh thc M&A ny cng c s dng vi mc ch thn tnh i th
cnh tranh. Khi ngn hng mc tiu ang lm vo tnh trng kinh doanh yu
km v thua l th lun c mt b phn khng nh c ng bt mn, mun thay
i ban qun tr v iu hnh ca ngn hng mnh. Bn mua c th li dng
tnh hnh ny li ko b phn c ng . Trc tin, h s mua mt s
lng c phn tng i ln trn th trng (nhng cha sc chi phi)
tr thnh c ng ca ngn hng. Sau khi nhn c s ng h, h v cc
c ng bt mn s triu tp hp i hi c ng, hi s lng c phn chi
phi loi ban qun tr c v bu i din ca h vo Hi ng qun tr mi.
1.2.3 Thng lng t nguyn (Friendly mergers)
Khi c hai bn mua bn u nhn thy li ch chung t thng v M&A
v nhng im tng ng gia hai bn (v vn ha, th phn...), ngi iu
hnh s xc tin ban qun tr hai bn ngi li v thng tho cho giao dch
M&A ny.
Ngoi cc phng n chuyn nhng c phiu, ti sn, tin mt hay kt
hp tin mt v n, hai bn thc hin M&A cn c th chn phng thc hon
i c phiu (stock swap) bin c ng ca ngn hng ny tr thnh c
ng ca ngn hng kia v ngc li. Mt hnh thc kh ph bin trong thi

6
------------------------------------------------------------------------------------------------------

gian gn y l trao i c phn nm gi cho s hu ngn hng ca nhau.

Thc cht, hnh thc ny mang tnh lin minh hn l sp nhp v vic ny xut
pht t ng c lin minh gia hai ngn hng nhm chia s nhiu im chung
v li ch, khch hng... V vy, v sp nhp ny thng c li cho c hai bn.
1.2.4 Thu gom c phiu trn th trng chng khon
Bn mua s b mt gom dn c phiu ca ngn hng mc tiu thng qua
giao dch trn th trng chng khon hoc mua li ca cc c ng chin lc
hin hu. Phng n ny cn phi c thi gian, ng thi nu l thn
tnh, gi ca c phiu c th tng vt trn th trng. Tuy nhin, cch thu
tm ny c thc hin dn dn v tri chy, khi , bn mua s t c mc
ch cui cng ca mnh mt cch m thm vi mc gi r hn nhiu so vi
phng thc cho thu.
1.2.5 Mua li ti sn
Bn mua c th n phng hoc cng ngn hng mc tiu nh gi ti
sn ca bn bn (h thng thu mt doanh nghip chuyn nh gi ti sn c
lp). Sau cc bn s tin hnh thng tho a ra mc gi ph hp (c
th cao hoc thp hn). Phng thc thanh ton c th bng tin mt v n.
im hn ch ca phng thc ny l cc ti sn v hnh nh thng hiu, th
phn, khch hng, nhn s, vn ha t chc... rt kh c nh gi v c
cc bn thng nht. Do , phng thc ny thng ch p dng tip qun
li cc ngn hng nh, m thc cht l nhm n h thng knh phn phi, i
l ang thuc s hu ca ngn hng mc tiu.
1.3 CC HNH THC M&A
1.3.1 Phn loi da trn hnh thc lin kt

Sp nhp v mua li theo chiu ngang (Horizontal Merger)

Sp nhp v mua li theo chiu ngang l giao dch M&A gia hai ngn

hng hay doanh nghip kinh doanh v cnh tranh trc tip v mt dng sn

7
------------------------------------------------------------------------------------------------------

phm v dch v trong cng mt th trng. Kt qu ca giao dch ny c th

s mang li cho bn sp nhp nhiu li ch: m rng th trng, gim bt i
th cnh tranh, tn dng ngun lc v con ngi, h thng cng ngh k
thut

Sp nhp v mua li theo chiu dc (Vertical Merger)

Sp nhp v mua li theo chiu dc l giao dch M&A gia mt ngn

hng vi mt doanh nghip l khch hng ca chnh ngn hng (M&A tin forward) hoc gia mt ngn hng vi mt doanh nghip l nh cung ng cho
h (M&A li backward). M&A theo chiu dc mang li cho ngn hng bn
mua cc li ch nh: kim sot c ri ro khi cp tn dng cho khch hng,
gim cc chi ph trung gian...

Sp nhp kt hp (Conglomeration)
Sp nhp kt hp l giao dch M&A din ra gia ngn hng v doanh

nghip khc hot ng cc lnh vc kinh doanh, ngnh ngh khng lin quan
vi nhau. Mt tn gi khc ca giao dch ny l M&A hnh thnh tp on.
Kiu sp nhp ny rt ph bin vo thp nin 60 khi cc lut chng c quyn
ngn cn cc doanh nghip c nh sp nhp theo chiu ngang hoc chiu
dc. Bi v M&A hnh thnh tp on khng nh hng lp tc n mc
tp trung ca th trng. Li ch ca hot ng M&A ny l gim thiu ri ro
nh a dng ha, tit kim chi ph gia nhp th trng v li nhun gia tng
nh c nhiu sn phm dch v.
1.3.2 Phn loi da trn phm vi lnh th:

Sp nhp v mua li trong nc: l hot ng M&A din ra gia cc

ngn hng trong cng mt lnh th quc gia.

Sp nhp v mua li xuyn bin: l hot ng M&A din ra gia cc

ngn hng thuc cc quc gia khc nhau (mt trong nhng hnh thc
u t trc tip ph bin nht hin nay). Tuy nhin, cc thng v

8
------------------------------------------------------------------------------------------------------

M&A ny din ra phc tp hn so vi M&A trong nc. Nguyn nhn

l do c s khc bit v mi trng chnh tr, kinh t, vn ha, phong
tc truyn thng, nguyn tc thu, k ton... gia cc quc gia.
1.3.3 Phn loi da trn chin lc mua li

M&A thn thin - Friendly takeover: l mt giao dch M&A m c hai

bn u mun thc hin v h u cm thy mnh s c li t thng v
ny.

M&A th nghch - Hostile takeover: l mt giao dch M&A m mt

bn bng mi cch phi mua li bn kia bt k bn bn c ng hay
khng. Trong trng hp ny bn mua s dng tim lc ti chnh ca
mnh mua li cng ty i th nhm trit tiu s cnh tranh ca i
th .

1.4 TC NG CA M&A
1.4.1 Tc ng tch cc Li ch ca M&A
Cc ngn hng khi mun thc hin M&A ngha l h mong mun t
c nhng li ch do hot ng ny mang li. Nhng g h mong i l: nng
cao nng lc cnh tranh, gi tr cho c ng sau M&A s ln hn tng gi tr
hin ti ca hai bn khi cn ng ring r... ng thi, hot ng M&A cng
gip tit kim phn ln chi ph v thi gian hn so vi vic thnh lp mt ngn
hng mi.
Mt cng mt bng ba cng thc ny ni ln nng lc chuyn ha
c bit c c mi thng v M&A. chnh l s cng hng - ng c
quan trng v k diu nht ca M&A, gip cho hot ng kinh doanh hiu qu
v gi tr ngn hng mi (sau M&A) c nng cao nu giao dch M&A thnh
cng. C th, cc gi tr cng hng (li ch) l:
1. Ci thin tnh hnh ti chnh: ngn hng sau M&A s c tng thm

ngun vn s dng v kh nng tip cn ngun vn, chia s ri ro, tng

9
------------------------------------------------------------------------------------------------------

cng tnh minh bch v ti chnh.

2. Gim nhn vin, tinh gn b my: Thng thng, khi hai hay nhiu bn sp

nhp li u c nhu cu gim vic lm, nht l cc cng vic gin tip nh:
marketing, cng vic vn phng, ti chnh k ton ng thi thng qua
M&A, bn mua cng c tip nhn ngun lao ng c k nng tt v
nhiu kinh nghim. y cng l dp cc doanh nghip sng lc v sa thi
nhng v tr lm vic km hiu qu.
3. t c hiu qu da vo quy m sau M&A/thng hiu ca i tc: Mt

ngn hng ln lc no cng c li th hn khi giao dch vi cc i tc v

m phn vi khch hng. Hn na, quy m ln cng gip gim thiu chi
ph: gim thiu trng lp trong mng li phn phi, tit kim chi ph hot
ng v chi ph qun l v hnh chnh... Hoc l khi mt ngn hng thc
hin M&A vi i tc c thng hiu vng mnh cng c thm ly.
4. Trang b cng ngh mi: Thng qua vic mua bn hoc sp nhp, ngn

hng mi c th tn dng cng ngh hay k thut ca nhau to li th

cnh tranh. Ngoi ra, ngun vn di do cng l mt trong nhng iu kin
thun li h trang b nhng cng ngh hin i phc v cho vic kinh
doanh ca mnh.
5. Tng kh nng cnh tranh, cng c v th trn th trng: Sau khi thc hin

M&A, hai bn c th khai thc c nhng li th ln nhau, tng th phn,

tn dng quan h khch hng, kh nng bn cho sn phm v dch v,
ng thi nng cao nng lc cnh tranh v to ra cc c hi kinh doanh
mi.
Tuy nhin, s cng hng thng khng d t c nh nhng g m
hai bn k vng, n khng t n khi hai bn mua-bn thc hin M&A. V
hot ng ny ging nh vic kt hn: ban u c hai bn lun mong i v
mt cuc sng hnh phc trong tng lai; tuy nhin, nu khng c s chun b
k v cc kin thc cng nh k nng sng v bo v hnh phc gia nh th

10
------------------------------------------------------------------------------------------------------

cuc hn nhn ca h c th s tht bi. M&A cng vy, ng nhin khi hai
bn sp nhp d nhn thy kh nng t c nhiu li ch nhng i khi n li
c hiu ng ngc li. V th, trong nhiu trng hp, mt cng mt li nh
hn hai.
Bn cnh nhng li ch m M&A mang li cho hai bn i tc th nn
kinh t cng c hng li t hot ng ny, c th l:

Hot ng M&A s gp phn thc hin phng chm a dng ha i tc

u t v hnh thc u t.

Hot ng M&A gp phn thc hin chuyn dch c cu kinh t theo yu

cu pht trin ca t nc, ng thi to iu kin gii quyt vic lm cho
ngi lao ng khi ngn hng mc tiu ang trn b vc ph sn v gi
vng h thng th trng ti chnh quc gia.

Nh nc v chnh ph s yn tm hn v khng mt nhiu ngun lc

khc phc nhng hu qu t vic ph sn doanh nghip, nht l cc doanh
nghip thuc ngnh ti chnh - ngn hng.
1.4.2 Tc ng tiu cc
Nh ni trn: gi tr cng hng t thng v M&A khng thnh

cng c th m (mt cng mt nh hn hai). Nguyn nhn l do c th hai bn

khng m phn k trong qu trnh M&A dn n mu thun sau ny v nhiu
mt nh: chin lc kinh doanh, ti chnh, qun l, nhn s ...; vn ha hai bn
khng tng ng, nht l i vi cc thng v M&A xuyn bin, hoc l
vic t chc v qun l tr nn kh khn hn, chng cho, dn n tnh trng
mt kim sot.
Ngoi ra, ngn hng thnh vin c th mt thng hiu sau cc v
M&A. Thng hiu ngn hng l mt ti sn v cng qu gi, n to nn mt
phn rt ln gi tr trong tng gi tr ngn hng. Tuy nhin, do s thiu kinh
nghim ca cc ngn hng trong nc v yu t ny v hot ng M&A nn h
thng xem nh vic nh gi thng hiu hoc d dng chp nhn s mt i

11
------------------------------------------------------------------------------------------------------

thng hiu ca mnh v nhng li ch khc khng tng xng. T , dn dn

c th h b thu tm bi i tc.
l nhng hu qu ca M&A i vi ngn hng thnh vin tham gia,
cn i vi nn kinh t, M&A c th mang li nhng kt qu tiu cc nh:
- Nu nh khng c s qun l cht ch t pha c quan qun l th
trng th c quyn l mt hu qu khng th trnh khi. V l thuyt, mt
ngn hng hoc nhm ngn hng (v doanh nghip) nm t 25% th phn tr
ln c th c nhng hnh vi mang tnh c quyn i vi ton th trng
nh: tng li sut cho vay, p dng cc loi ph dch v qu cao...
- Mt s ngn hng li dng vic mua bn-sp nhp trn thu, sau
thi gian c min gim thu, h s tuyn b gii th v sp nhp vo ngn
hng (doanh nghip) khc.
- Sau khi sp nhp, ngn hng mi c th s ti cu trc li b phn
nhn s ca h, tinh gn b my lm cho nhiu ngi lao ng b mt vic,
gy nh hng n i sng ca cng nhn v mang li kh khn cho nn kinh
t.
1.5 CC NI DUNG CA QU TRNH M&A
Cc khi nim v phng thc M&A nh trnh by cho thy y l
mt hot ng kh phc tp. Tuy nhin, cc ni dung ca n cn khin cc nh
qun tr chin lc au u hn. Mt thng v M&A phi tri qua rt nhiu
giai on ty theo nhu cu, mong mun ca cc bn thc hin v thng thng
c cc ni dung sau:
1.5.1 Lp k hoch chin lc v xc nh mc tiu ca M&A
Nh ni trn, M&A mang li rt nhiu li ch. Nhng khng phi
ngn hng no tham gia M&A cng u hng c tt c cc li ch . V
vy, ngn hng trc khi tin hnh M&A, nh qun tr s phi lp k hoch
chin lc, xc nh nhng k vng ca mnh: tng tim lc ti chnh, m rng
th trng, nng cao kh nng cnh tranh, a dng ha sn phm dch v hay

12
------------------------------------------------------------------------------------------------------

ti cu trc ngn hng... c th tp trung vo ch chnh ca mnh, i khi c

th phi hy sinh mt s li ch khc hng n mc tiu chung.
Vic lp k hoch ny l ca cc bn tham gia ch khng ring g bn
mua hay bn bn. Bi v n gip cho c hai bn c hng i ng n, c c
s ln lch cc cng vic c th nhm m bo cho thng v M&A c kt
qu tt p.
1.5.2 Xc nh ngn hng mc tiu
Vic xc nh ngn hng mc tiu ph hp vi nhng mc tiu t
ra c ngha rt ln n s thnh cng ca thng v M&A. Ngn hng mc
tiu phi p ng c yu cu l gip b sung nhng ngun lc m bn
mua/bn bn ang thiu. Do , ngn hng mc tiu y c th c hiu l
bn mua hoc/v bn bn ch khng phi ch l bn bn. Hn na, khi c
nhiu ngn hng mc tiu, cc bn s c nhiu phng n v iu kin thun
li cho vic m phn giao dch M&A.
xc nh c ngn hng mc tiu khng phi l vic d dng i
vi tt c cc trng hp, nht l trong trng hp mun xc nh nhiu ngn
hng mc tiu. Bi v vic xc nh ngn hng mc tiu v bn cht l ly
c cc thng tin chnh xc v h. C nhiu cch tip cn v c c
thng tin. Trong s , hin nay vic hp tc vi cc t chc ti chnh (nh
cng ty chng khon, qu u t) l mt trong nhng cch thc hiu qu
t c mc ch.
1.5.3 nh gi giao dch
Vic nh gi cho mt giao dch M&A khng hon ton ng nht vi
qu trnh nh gi ngn hng (nh gi l mt cng vic phc tp s c trnh
by mt phn ring sau). Thc cht, nh gi ngn hng s l c s cc bn
xc nh c gi tr giao dch. C th l cc bn s cn c vo gi tr nh gi
v cc iu kin c th khc m phn v thng lng cc mc gi giao
dch M&A khc nhau. Nhiu quan im ch coi trng vic nh gi ngn hng

13
------------------------------------------------------------------------------------------------------

bn mua, tuy nhin khi xem xt rng hn khi nim xc nh gi tr giao dch
th bn bn cng l bn c nhu cu xc nh gi tr ca mnh khng km bn
mua. Bi v, nu bn bn khng nh gi chnh mnh v khng c c s tnh
ton gi tr ca mnh l bao nhiu th s rt bt li trong qu trnh m phn
giao dch vi i tc. Hoc ngc li, c th gy ra nhng kh khn khng cn
thit, thm ch l b l c hi khi a ra nhng mc gi qu cao, khng c c
s. Do vy, mc gi trong thng v M&A l mc gi thun mua va bn,
tha mn ch ca c hai bn.
1.5.4 m phn v giao kt hp ng giao dch M&A
y l bc cui cng v quan trng nht, quyt nh s thnh cng ca
thng v. m phn c th thc hin bt k giai on no ca qu trnh
M&A, thng thng cc bn ch chnh thc tin hnh m phn khi c c
mt lng thng tin nht nh v nhau v hiu c cc mc ch ca nhau.
Cn vic giao kt hp ng l bc a tt c cc ni dung, cc cam kt
c hai bn thng nht vo vn bn php l. y l cng on cui cng ca
vic tha thun giao dch khi cc bn hiu r v nhau, v mc ch v yu
cu ca mi bn, cng nh cc li ch v ri ro ca hp ng M&A. C nhng
hp ng thi gian t khi giao kt n khi thc hin hon tt cc ngha v v
trch nhim ca mi bn l mt khong thi gian kh di.
1.6 NH GI TRONG M&A
Vic nh gi doanh nghip l mt trong nhng khu quan trng trong

qu trnh M&A. nh gi khng ch l mt mn khoa hc m cn l c mt

ngh thut. C rt nhiu phng php nh gi v mi phng php cho mt
p s khc nhau, con s cao nht c th cch xa con s thp nht n vi ln.
ng thi hai bn mua bn thng c cch nh gi khc nhau v gi
tr cng ty b mua: bn bn c khuynh hng nh gi cng ty ca mnh mc
cao nht c th, trong khi bn mua s c gng tr gi thp nht trong kh nng.
a ra mt mc gi cng bng v c hai bn chp nhn, ngi ta a

14
------------------------------------------------------------------------------------------------------

ra nhiu phng php ph hp nh gi cc cng ty, c nh gi ti sn hu

hnh v nh gi ti sn v hnh. Sau y l mt s cc phng php nh gi
tiu biu:
1.6.1 Cc phng php nh gi ti sn hu hnh
1.6.1.1 Phng php s dng Bng tng kt ti sn (Balance sheet)
y l cch thc d dng nht nh gi cng ty. N c s dng kh
ph bin v thng xuyn, nhng nu phn tch mt cch khch quan th
phng php ny s cho kt qu gi tr cng ty mc thp nht. Gi tr s sch
ca cng ty ch n gin l nhng con s c rt ra t ti sn hu hnh. Kh
nhiu nh phn tch tin rng vic s dng cng thc Gi tr s sch iu chnh
Adjusted book value s gip vic nh gi c y v chun xc hn,
bi v cng thc ny cn tnh ti nhng gi tr thc t trn th trng i vi ti
sn v cc khon n ca cng ty hn l nhng con s trn s sch. Gi tr
thanh ton (liquidation value) l mt phng thc khc gip ta s dng Bng
tng kt ti sn mt cch hiu qu. Theo cch thc ny, bn ch cn tnh ton
nhng g cn li sau khi cc ti sn c bn v cc khon n c thanh ton.
Nhng g cn li chnh l gi tr cng ty.
1.6.1.2 Phng php so snh th trng (Market comparison)
Theo phng php ny, cc cng ty t nhn cha c nim yt trn th
trng chng khon s c so snh vi nhng cng ty cng chng trn th
trng chng khon. V d, nu mt cng ty nim yt ph thng c nh gi
mc ch s P/E t 23 im, th tiu chun so snh ny c th c p dng
nh gi gi tr ca mt cng ty tng t cha c nim yt trn th trng
chng khon. Ch c iu, cc cng ty t nhn cha nim yt thng iu
chnh gi tr ca mnh thp xung mt cht do tnh thanh khon ca c phiu
khng cao. thc hin phng php ny i hi th trng chng khon phi
hot ng hiu qu v ch cng khai thng tin c thc hin tt cc nh
u t c th tip cn c c s d liu v tnh hnh ti chnh ca cng ty.

15
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nhng so snh phi ti chnh c th bao gm cc sn phm tng t, th trng

hay cc tiu chun cng nghip. Nhng so snh ti chnh c th bao gm phm
vi, ln ca doanh thu, lu lng tin mt, gi tr trn s sch, ch s P/E
(Price to Earnings - th gi c phiu/thu nhp c phiu), P/S (Price to Shares
Gi mua/Doanh s), EPS (Earning per Share Li nhun rng/s c phiu
ang lu hnh)...
1.6.1.3 Phng php Dng tin chit khu (Discounted cash flow)
Phng php dng tin chit khu (DCF) l phng php xc nh gi
tr cng ty da trn kh nng sinh li ca cng ty trong tng lai, khng ph
thuc vo gi tr ti sn ca cng ty. Thi im xc nh gi tr cng ty l thi
im kt thc nm ti chnh trc. Ni cch khc, phng php ny cho php
mt nh phn tch tnh ton cc dng thu nhp d on trc v cc lu lng
tin mt trong tng lai, thng qua vic tnh ton khon thu nhp v ti sn c
nh ti mt mc chi ph vn gi nh. Tuy nhin, chnh xc ca phng
php ny ph thuc vo chnh xc ca vic d bo cc dng tin trong
tng lai v t l chit khu. Cc bc cn thc hin nh gi doanh nghip
theo m hnh ny:
1. c lng dng tin t do trong tng lai (Free cash flow)
Dng tin t do chnh l dng tin mt i vo hay i ra khi doanh
nghip trong mt chu k nht nh, c tnh theo cng thc: Free cash flow
= Thu nhp rng + Khu hao + Cc khon tr li sau thu Thay i vn lu
ng + Tng n ngn hn Chi ph u t
2. Xc nh t l chit khu: (WACC)
T l chit khu phn nh chi ph c hi ca tt c nhng ngi cung
cp vn cho doanh nghip (ch n ca doanh nghip v c ng) c tnh
bng trng s theo mc ng gp tng ng ca h vo tng s vn ca
doanh nghip. Vic u t ny c nh u t k vng ti thiu phi bng vi
chi phi vn, khon chi ph trung bnh m doanh nghip phi chi tr c c

16
------------------------------------------------------------------------------------------------------

ngun vn kinh doanh hin ti. V vy, chi ph vn ca doanh nghip l chi ph
vn trung bnh m doanh nghip chi tr c c ngun vn kinh doanh
ti n v. Do , t l chit khu c th c tnh theo m hnh Chi ph s
dng trung bnh (WACC- Weighted Average Cost of Capital) theo cng thc:
WACC = (WD*rD)+(Wp*rp)+(We*re hoc ren)
Trong : WD l t l % ngun ti tr bng n vay di hn trong cu trc vn
Wp l t l % ngun ti tr bng c phn u i trong cu trc vn
We t l % ngun ti tr bng c phn thng trong cu trc vn
v:

rD, rp v re ln lt l chi ph c c ngun ti tr bng n vay di

hn, c phn u i v c phn thng.

3. c lng tc tng trng ca doanh nghip trong tng lai:
Tc tng trng trong tng lai (g) = ROE * (% Thu nhp gi li)
(ROE : Li nhun trn vn c phn)
Ch cn mt s sai lch nh trong vic d on g - tc tng trng
trong tng lai ca doanh nghip cng c th dn n s thay i kh ln ca
gi tr doanh nghip.
4.

Xc nh gi tr cn li vo cui k d bo (gi tr doanh nghip):

Gi tr doanh nghip =

Dng tin vo cui k n +1

(WACC g) (1 + WACC)n

Phng php ny thng ph hp i vi cc doanh nghip hot ng

trong nhng ngnh cn u t nhiu ti sn c nh, c thu nhp trong qu kh
v s pht trin n nh trong tng lai, cu trc vn ca doanh nghip khng
c s bin ng trong sut thi gian d bo.
1.6.2 Cc phng php nh gi ti sn v hnh (thng hiu)
Gi tr thng hiu l mt yu t v hnh, n ch c th c nh gi
mt mc tng i cho nhng doanh nghip c mt qu trnh hot ng
n nh lu di. Gi tr thng hiu thng c quyt nh bi hai yu t: 1)

17
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Doanh nghip ny to nn c gi tr g qua cc sn phm hoc dch v ca

h m x hi ang cn v chp nhn mua; 2) Doanh nghip ny lm g
c x hi d dng nhn din c h, c cm tnh v tin tng quyt nh
chn mua sn phm, dch v ca doanh nghip ny thay v doanh nghip khc.
Tt c nhng iu h tr mc pht trin bn vng ca doanh nghip, c
bit l i vi ngnh ngn hng, mt lnh vc hot ng ch yu da trn lng
tin ca khch hng.
V vy, vic nh gi thng hiu vn rt kh khn v phc tp ny vn
cn l cng vic ca cc chuyn gia, i hi s nghin cu k cng v cn
trng v vn cn nhiu tranh ci. Tuy nhin, chng ta cng c th tham kho 3
cch nh gi thng hiu thng c s dng hin nay:
1.6.2.1 nh gi thng hiu da vo chi ph xy dng thng hiu
y l mt phng php rt n gin, n c xy dng da trn quan
im cho rng, gi tr m thng hiu c c chnh l chi ph u t cho
thng hiu .
Cc loi chi ph c xc nh l u t cho thng hiu bao gm cc
khon chi ph pht sinh trong qu kh nh: Chi ph qung co, chi ph nghin
cu th trng, chi ph khuyn mi, hoa hng bn hng, chi ph pht trin th
trng, pht trin sn phm, chi ph th nghim sn phm mi, chi ph ng k
v bo h thng hiu, chi ph hp php trong vic x pht, kin tng lin
quan n thng hiu...
Do , nh gi c gi tr thng hiu hin ti th cn chit khu
cc khon chi ph v hin ti. Thi gian thc hin chit khu ca cc
khon chi ph l thi gian xy dng c thng hiu t c mc nh
by gi.
Tuy nhin, nhc im ln nht ca phng php ny l khng c mt
mi lin quan chc chn gia chi ph u t v v tr ca thng hiu trn th
trng hin ti. Nhng y cng l mt phng php m doanh nghip c

18
------------------------------------------------------------------------------------------------------

th tham kho v n xc nh c gi vn ca thng hiu.

1.6.2.2 nh gi thng hiu da vo lng trung thnh ca khch
hng
Phng php ny nhm lng ha lng trung thnh ca khch hng
i vi sn phm dch v mang mt thng hiu no .
Cng thc lng ha lng trung thnh ca khch hng:
ILOYAL = A B * C (2-D)
Trong :
ILOYAL: thu nhp do lng trung thnh ca khch hng mang li.
A: tng thu nhp ca sn phm, dch v s dng thng hiu
B: thu nhp do mt khch hng khi s dng sn phm, dch v s dng
thng hiu mang li.
C: s lng khch hng s dng sn phm, dch v mang thng hiu

D: s lt quay li trung bnh ca khch hng s dng hng ha, dch v

mang thng hiu .
1.6.2.3 nh gi thng hiu da vo thu nhp do thng hiu
mang li
y l mt phng php nh gi thng hiu hin ang c tp on
Interbrand, mt t chc chuyn nh gi thng hiu ton cu, s dng nh
gi thng hiu ca nhiu hng ln trn th gii. Theo phng php ny th
"Gi tr thng hiu l tng hin gi rng (NPV) ca cc dng tin d bo
thu c trong tng lai nh thng hiu v c chit khu bi t l li sut
chit khu ca thng hiu. Tnh NPV bao gm khong thi gian d bo v
khong thi gian ngoi d bo. Qua , s phn nh kh nng to ra nhng li
nhun trong tng lai ca thng hiu...". Sau y l 5 bc cn xem xt
nh gi mt thng hiu theo phng php ny:
1. Phn khc th trng: Thng hiu nh hng n s la chn ca

19
------------------------------------------------------------------------------------------------------

ngi tiu dng, song cng c s khc bit mi th trng. Th trng ca

thng hiu c chia thnh nhiu nhm khch hng tng i ng nht vi
nhau theo nhng tiu chun nh sn phm hay dch v, knh phn phi, bng
sng ch, khu vc a l, khch hng hin ti v khch hng mi v.v Thng
hiu c nh gi theo mi phn khc v tng gi tr ca cc phn khc s cu
thnh tng gi tr ca thng hiu.
2. Phn tch ti chnh: Tip theo bc 1, mi phn khc, vic phi
lm y l xc nh v d bo doanh thu ln thu nhp t cc ti sn v hnh
c c nh thng hiu. Khon thu nhp v hnh bng doanh thu t thng
hiu tr i chi ph hat ng, cc khon thu lin quan v li vay. Li nhun
ca ti sn v hnh cng c xc nh nh li nhun trong kinh t hc.
3. Phn tch nhu cu: Ch s Vai tr ca xy dng thng hiu Role Branding Index (RBI) - th hin phn trm ng gp ca thu nhp v
hnh c c nh thng hiu. N c tnh bng cch xc nh nhng nhnh
nhu cu khc nhau ca vic kinh doanh di cng thng hiu, sau o
lng mc nh hng ca thng hiu. Thu nhp ca thng hiu bng ch
s Vai tr ca xy dng thng hiu nhn vi thu nhp v hnh.
4. Tiu chun cnh tranh: Phn tch nhng th mnh v im yu ca
thng hiu nhm xc nh Li sut khu tr thng hiu (li sut ny phn
nh ri ro ca thu nhp k vng trong tng lai c c nh thng hiu),
c o lng bi im s sc mnh thng hiu. c c kt qu ny,
ngi ta kt hp xem xt cc tiu chun cnh tranh v tp hp kt qu nh gi
v th trng ca thng hiu, mc n nh, v tr lnh o, xu hng pht
trin, h tr, ph th trng...
5. Tnh ton gi tr thng hiu: Gi tr thng hiu l gi tr hin ti
(NPV) ca thu nhp d on c c nh thng hiu, b khu tr bi T l
khu tr thng hiu. Kt qu NPV khng ch c rt ra thi im d on

20
------------------------------------------------------------------------------------------------------

m cn thi im xa hn na c th phn nh kh nng to ra ngun thu

nhp lin tc trong tng lai ca thng hiu.
Tuy nhin, ti sn v hnh khng ch l thng hiu m cn nhiu yu t
c bit quan trng khc l: ngun nhn lc, h thng t chc qun l, vn
ha kinh doanh ca doanh nghip... y l nhng yu t khng d dng nh
lng c, l nhng gi tr nh tnh phi c thuyt phc trong qu trnh
thng lng v m phn gia hai bn.
Do , i vi loi hnh doanh nghip c bit ngn hng, i tng
m ti ny ang nghin cu, th cc phng php nh gi ti sn v hnh rt
c gi tr. Bi v ngn hng l doanh nghip cung cp dch v ti chnh, hot
ng ch yu da trn lng tin ca khch hng nn thng hiu v cc yu t
v con ngi, vn ha mi trng lm vic... ng vai tr quyt nh i vi
s thnh cng trong hot ng kinh doanh ca ngnh kinh t nhy cm ny.
1.7 KINH NGHIM THNH CNG V THT BI TRONG HOT
NG M&A
Hot ng M&A v ang din ra mnh m trn th gii, nht l cc
nc pht trin. Vi mt giao dch M&A thnh cng c th em n nhng
thay i tch cc v di hn cho doanh nghip tham gia. Tuy nhin, theo nghin
cu th s thng v M&A tht bi trn th gii v c Vit Nam cng khng t.
Th trng M&A ca Vit Nam vn cn non tr v s khai. V vy, vic
tm kim v xut cc gii php cho h thng ngn hng Vit Nam trc ln
sng M&A bn cnh thc t ca th trng, chng ta cn phi hc hi nhiu
kinh nghim ca mt s th trng M&A chuyn nghip trn th gii, c bit
l th trng M.
Nc M, mt nn kinh t pht trin bc nht th gii, vi th trng
M&A hot ng chuyn nghip nhng nhn chung cc ngn hng M khng
thnh cng lm trong vic to ra s ha nhp cho cc ngn hng c mua li.
Cc nghin cu cho rng vic sp nhp cc ngn hng ln hu nh khng tit

21
------------------------------------------------------------------------------------------------------

kim c nhiu chi ph (t nht l i vi nhng mng hot ng khng c

cc th trng chng cho). Theo mt nghin cu ca Aston Associates v 150
v mua li ngn hng trong vng 5 nm M th hai nm sau khi hon tt
cng vic, trung bnh cc ngn hng ch tit kim c 10% chi ph phi li
sut. Nu iu chnh theo li sut th khon tit kim nh nhoi ny cng khng
cn na.
1.7.1 Nguyn nhn ca vic tht bi trong hot ng M&A
C rt nhiu nguyn nhn ca s tht bi ni trn. y c th l nhng
vn pht sinh trc, trong v sau khi kt thc thng v M&A v cng
chnh l nhng kinh nghim qu bu cho cc bn tham gia.
Nhng vn trong giai on trc v trong khi tin hnh thng v
M&A thng l do hai bn mua bn khng tm hiu k i tc ca mnh, vic
thm nh v ti chnh v php l khng thu o nn khng th pht hin
c cc ri ro tim n bn trong; hoc l c tm hiu nhng do phng php
thm nh khng thc t dn ti vic mua bn khng ng gi tr... Hay ni
cch khc h chn nhm i tc c th mang li li ch cho h sau
thng v M&A.
Tuy nhin, nu h chn ng i tc nhng trong qu trnh m phn
hai bn khng lu n mt s vic rt quan trng, c nh hng ln v
sau nh: vic hp nht h thng thng tin (khch hng, c tnh ca khch
hng, th trng, c bit l quy trnh thc hin nghip v ca cng ty, cch
hch ton k ton v bo co ti chnh trong doanh nghip...), mt s vn v
nhn s, chin lc pht trin chung v cc chin lc di hn... Kt qu l
khng c c s nht tr ng tnh trong cng vic chung, tt yu cng s dn
n nhng mu thun v cc quyn li v nh hng pht trin v sau.
ng thi trong qu trnh thc hin M&A, s phn cng ngi c thm
quyn ph trch thng v, cc cng vic phi thc hin khng c sp xp
hp l v iu phi nhp nhng cng nh hng khng nh n s thnh bi

22
------------------------------------------------------------------------------------------------------

ca thng v M&A.
Khng nhng vy, cho d mt thng v M&A kt thc hon ton
tt p, tha mn ch ca c hai bn nhng vn cha phi l kt qu ca
mt thng v M&A hon ho. Bi v mc ch ca hot ng ny l li ch
kinh t ca hai bn tham gia. Thng thng cc vn pht sinh lm cho hu
M&A khng t c kt qu mong mun l: vn ha hai bn khng ph
hp, hai bn khng nhit tnh hp tc; k nng, th mnh ca cc bn khng
c chuyn giao y , s yu km trong qun l v iu hnh doanh nghip
mi; tp trung vo vn iu hnh t chc m khng ch trng n cng vic
kinh doanh (ng c v quyn lc hn l v kinh t)... iu ny s nh hng
n kt qu kinh doanh v ngun thu nhp ca h.
Ring i vi cc ngn hng M th h tht bi l do thiu quyt tm
ln k nng sp nhp mt cch c hiu qu. Mt phn nguyn nhn na l do
vic sp nhp c tin hnh theo cch khng tit kim. Cc ngn hng mua
li vn gi nguyn b my qun l c, xut hin nhu cu v mt b my quan
liu mi lm trung gian lin lc gia ngn hng i mua v ngn hng mua
li. Do cc quy trnh hai bn khng ging nhau nn cn c thm nhn vin
gii thch v kim sot cc cng vic ca ngn hng mi c mua li. Lc ny
nhim v cho cc nhn vin cp di b tng ln; v khi gim c chi nhnh
kim tra cc con s do hi s cung cp s khng tha nhn s phn b cc chi
ph iu hnh v qun l chung nhiu hn d tnh.
1.7.2 Kinh nghim thnh cng trong hot ng M&A
S thnh cng ca mt thng v M&A c nh gi khng phi
giai on hon thnh xong cng vic m phn gia hai bn m l giai on
thc hin hp ng M&A v thi gian hp tc mang li li ch kinh t v
gi tr gia tng cho cc thnh vin tham gia thng v.
Cc kinh nghim dn n s thnh cng ca giao dch M&A chnh l
tm nhn xa trng rng ca cc nh qun tr, h cng nhau bn tho mt

23
------------------------------------------------------------------------------------------------------

cch dt khot, c th v hp l v tt c cc vn c lin quan n thng

v, n quyn li ca hai bn. ng thi cc vn hu M&A cng c
gii quyt tt, s dng ngun nhn lc mt cch ti u... mang li kt qu
tt p cho thng v ca h.
Mt s trng hp M thc hin M&A rt thnh cng. Tiu biu l
hai v sp nhp ca Wells Fargo vi Crocker National Corporation v ngn
hng New York vi Irving Bank Corporation vo thp nin 80.
Bng 1.1: Hai trng hp hp nht thnh cng ca ngn hng M vo
thp nin 80
Ngn hng i mua
Ngn hng mc tiu

Bank of New York

Wells Fargo

Irving Bank Crocker

National
Nm
Trc
khi
sp
nhp
Sau
khi
sp
nhp

Chi ph hot ng rng tng th

(*) (triu USD)
Tng ti sn trung bnh (t USD)
Chi ph hot ng rng/Ti sn
trung bnh
Chi ph hot ng rng tng th
(**) (triu USD)
Tng ti sn trung bnh t USD)
Chi ph hot ng rng/Ti sn
trung bnh

Tit kim chi ph rng (triu USD)

Thay i v im c bn

1987

1985

691

1,185

46,6

49,6

1,48%

2,39%

524

948

49,3

44,4

1,06%

2,14%

167

237

(24,17%)

(20%)

-42

-25

(*) Thu nhp phi li sut thng xuyn tr i chi ph phi li sut thng xuyn tnh trn nm
trc khi sp nhp
(**) S liu trn nm sau khi sp nhp
Ngun: SNL securities

24
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trong c hai trng hp, t l chi ph iu hnh rng so vi tng ti sn

trung bnh ca ngn hng tin hnh mua li gim sau khi sp nhp. Nguyn
nhn l do:

i vi thng v Wells Fargo v Crocker l do h bit cch s dng

chi ph hp l bng cch tin hnh ng ca cc chi nhnh trng lp v hp
nht cc hot ng hu vn phng: k ton, nhn s, h thng d liu, kim
sot ni b... nn Wells gim chi ph phi li sut xung khong 240 triu
USD, trong khi vn duy tr thu nhp phi li sut l 480 triu USD. Kt
qu l chi ph iu hnh rng gim t 1,185 t USD xung cn 948 triu
USD.

i vi v sp nhp gia New York vi Irving l do thu nhp phi li sut

tng 83 triu USD t hot ng kinh doanh mnh m ca Irving. iu ny
dn n t l chi ph iu hnh rng so vi tng ti sn trung bnh gim
42 im.
Cc kt qu ny t c l do cc ngn hng phi xem xt rt k

cng v thn trng v kh nng kt hp v h cng nhau vt qua nhng kh

khn. ng thi, h thit lp ngay t u nhng mc tiu c li v quyt
bng mi cch phi t c mc tiu .
Tuy nhin ngoi s n lc ca doanh nghip th Nh nc cng ng
vai tr khng km phn quan trng gip cho th trng M&A ngy cng pht
trin theo hng tch cc, mang li nhiu li ch cho doanh nghip v nn kinh
t. Hoc cng c th v c ch chnh sch ca Nh nc m hot ng M&A b
cn tr ch khng ch do ni ti bn trong cc ch th tham gia. Cc c quan
qun l Nh nc ta cng cn phi hc hi cc kinh nghim .
Mt v d l: hu ht cc nn kinh t pht trin u c Lut chng c
quyn, trong Hoa K v nhiu nc hin nay chu u quy nh nhng
giao dch lm thay i s hu cng ty t 5% tr ln u phi thng bo cho c
quan qun l cnh tranh ca nc . iu ny chng t, h u c c ch

25
------------------------------------------------------------------------------------------------------

theo di cht ch nhng ng thi c nguy c lm suy gim tnh cnh tranh ca
th trng.

KT LUN CHNG 1
Nh vy, hot ng M&A qu l khng n gin v nhiu yu t lin
quan xoay quanh n cng khng km phn phc tp. Nhng ln sng ny s
lt qua tt c cc ni m nhu cu ni ti ca nn kinh t cn n n v Vit
Nam cng khng ngoi l. Do , cho d c kh khn nh th no th cc nh
qun tr, cc chuyn gia, ngi lao ng u phi i mt v hp tc vi
hot ng ny. Thc t M&A ngn hng v ang din ra nh th no nc
ta, bn cht ca n l g, c nhng kh khn, khc mc no cn phi tho g v
gii quyt? Chng 2 chng ta s i vo vn ny.
------

26
------------------------------------------------------------------------------------------------------

CHNG 2
THC TRNG V HOT NG SP NHP, HP
NHT V MUA LI NGN HNG TI VIT NAM
2.1 S LC V HOT NG M&A TRN TH GII
Hot ng M&A xut hin v pht trin qua nhiu giai on thng
trm trn th trng th gii, nht l M. Giai on khi u tnh t nm
1890 n nm 2000, hot ng M&A quc gia ny tri qua 5 t sng ln.
Tip sau M, th trng Anh cng xut hin hot ng M&A t thp nin 60 th k 20. Th trng cc nc Chu u cn li cng xut hin loi hnh giao
dch ny vo nhng nm 1980. K t khi cc th trng ny u c hot ng
M&A th dng nh nhng ln sng ny din ra M s ko theo nhng t
sng mnh th trng Anh v Chu u; nguyn nhn l do s ton cu ha
ca nn kinh t, v y l nhng nn kinh t ln ca th gii v lin quan mt
thit vi nhau trong qu trnh pht trin.
Sau khng hong ti chnh Chu , M&A din ra mnh m hn, v c
phn trm lng trong giai on t nm 2000 n 2003, song li tip tc si
ng t nm 2004 n nay.
Theo thng k s b ca hng thng tin ti chnh Thomson Financial th
nm 2006 v 2007 l nhng nm c nhiu k lc mi v gi tr giao dch th
trng M&A ton cu. Nm 2006 l nm thit lp k lc v tc gia tng gi
tr giao dch, tng gi tr giao dch tng n 34% so vi nm 2005. V nm
2007 tng hn 21% so vi gi tr nm 2006. Cc chuyn gia kinh t nh gi
2007 l nm bng n ca th trng M&A do nh hng ca cuc khng
hong ti chnh, tp trung nhng nc c nn kinh t pht trin, ng u l
Chu u v M. Nhng v mua li, sp nhp trong nm ny tp trung ch yu
vo cc lnh vc nh ngn hng, ti chnh, cng nghip du kh, cng ngh
thng tin, cng nghip t. Trong lnh vc ti chnh, ngn hng in hnh nht

27
------------------------------------------------------------------------------------------------------

l v ba ngn hng Scotland mua li ngn hng ABN Amro ca H Lan.

Bng 2.1: Nhng thng v mua bn ngn hng ln nht th gii trong
giai on nm 1998-2007
Nm
2007
2007
2005
2004
2003
1998
2006
1998
2005
1999
1998
2000

Bn bn
Bn mua
Gi tr (t USD)
ABN Amro
RBS, Santander, Fortis
96.6 ( ngh)*
ABN Amro
Barclays
89.7 ( ngh) *
UFJ Holdings
Mitsubishi Tokyo Financial Group
59.1
Bank One
JP Morgan Chase
56.9
FleetBoston Financial
Bank of America
47.7
BankAmerica
NationsBank
43.1
Sanpaolo IMI
Banca Intesa
37.7
Citicorp
Travelers
36.3
MBNA
Bank of America
35.2
National Westminster Bank Royal Bank of Scotland
32.4
Wells Fargo
Norwest
31.7
JP Morgan
Chase Manhattan
29.5

(Ngun: www.saga.com.vn )
(*) y l gi ngh mua li ABN Amro ca Barclays nhng sau RBS,
Santander, Fortis chin thng trong cuc ua ginh quyn kim sot ABN Amro.

Bc sang u nm 2008, th trng M&A ton cu c du hiu gim

st, gi tr giao dch gim n gn 25% so vi cng k nm trc. Tuy nhin,
trong bi cnh nn kinh t c nhiu bin ng mnh, gy nh hng n hot
ng ca doanh nghip, th thng thng tip theo s l s pht trin mnh
ca th trng M&A. V th, theo d on th trng M&A trn ton cu s
vn gi c tc tng trng k lc.
2.2 THC TRNG V HOT NG M&A NGN HNG VIT NAM
2.2.1 Tng quan v hot ng M&A Vit Nam
Lut doanh nghip ra i nm 1999 cp n mt hnh thc t
chc li doanh nghip l hp nht v sp nhp, m u cho s xut hin
M&A nc ta. Nm 2000 hot ng ny bt u khi ng Vit Nam v n
r

2005

nay.

Theo

PricewaterhouseCoopers (PwC):

bo

co

ca

cng

ty

kim

ton

28
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bng 2.2: S lng v gi tr giao dch ca hot ng M&A ti Vit

Nam t 2005 n 07/2009:
Nm Tng s thng v

Tng gi tr thng v

Tng/gim

(vt: triu USD)

Tng/gim

2005

18

61

2006

38

111%

299

390%

2007

113

197%

1.753

486%

2008

146

29%

1.000

-58%

6 thng u nm 2009: 112 v 232 triu USD

(Ngun: tc gi t tng hp t cc website)

T s liu trn, ta thy: nhn chung cc giao dch M&A nm sau tng
hn nhiu ln so vi nm trc v tng gi tr cng nh s lng. Tuy nhin,
gi tr c phn gim st trong nm 2008 v 6 thng u nm 2009 do khng
hong kinh t ton cu. V c bit nht trong giai on ny: 2007 l nm pht
trin vt bc ca th trng M&A Vit Nam v c nh gi l c tc
tng trng nhanh nht trong khu vc chu - Thi Bnh Dng, trong cc
v M&A lin quan n lnh vc ti chnh - ngn hng chim n 76%. Nh
vy, ngnh ti chnh vn l ngnh nng ng nht trong nhng nm qua, tip
theo sau l cc ngnh cng nghip:
Hnh 2.1: T l phn trm cc gi tr mua bn theo cc ngnh ngh mc tiu M&A ti Vit Nam (2007-2008)
30

Ngun: http://vneconomy.vn

25

nm 2007
nm 2008

20
15
10
5
0
g
ng
t liu
thn
c hnh
ghip
tiu d
y n
n v
ng n
h ti
u
y
g

n
r
u
n
c
t

g
h

n
hn
hh
i tr v
ngn
ngn
ngn
h gi
ngn

(Ngun: http://economy.vn)

29
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tuy nhin, so vi khu vc v trn th gii th hot ng M&A ca

chng ta vn cn kh khim tn. PwC cng cng b mt bng s liu tng
quan v hot ng M&A ca khu vc chu -Thi Bnh Dng trong nm
2006 va qua, trong cp v a ra nhiu thng tin v gi c, s lng cc
v M&A 14 nc trong khu vc (vt: triu USD):
Hnh 2.2: Gi tr v s lng thng v M&A ca 14 nc trong khu

Vit Nam

Indonesia

Thi Lan

Philipines

Newzeland

Singapore

i Loan

Hn Quc

Malaysia

Hng Kng

Trung Quc

Nht Bn

Austraulia

vc

(Ngun: Asia Pacific M&A Bulletine (Year End 2006))

Khi ni v M&A ngi ta thng ngh ngay n vic bn ton b doanh

nghip hay nhng v sp nhp nh m ca nhng cng ty hng u. Tuy
nhin, trong thc t Vit Nam, phn ln cc giao dch M&A din ra thm
lng di dng mua li mt phn doanh nghip v quy m cc t sp nhp
phn ln mc trung bnh (t 5 triu USD n 250 triu USD).
2.2.2 Thc trng v tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam
2.2.2.1 Giai on trc nm 2005
Lch s ca h thng NHTM Vit Nam cng tri qua nhiu giai on

30
------------------------------------------------------------------------------------------------------

thng trm. M&A ngn hng khi ng bt ngun t nhng yu km ni ti

ca bn thn cc ngn hng v xut ch o ca Nh nc v Chnh ph.
Vo nhng nm 1989-1993, c nc c 46 ngn hng th 10 ngn hng
buc phi sp nhp. y l nhng ngn hng yu, mt kh nng thanh ton,
cng hot ng cng ln su vo thua l. C th l vn iu l ca nhng ngn
hng ny kh thp, khong 5-20 t ng v n xu ca h c t trng rt ln,
c n v chim ti 40-50% tng d n. Nu cc ngn hng ny ph sn th
s ko theo nhiu h ly cho c h thng. Lc by gi cha c qu bo him
tin gi hay qu b p ri ro. V vy, Thng c NHNN c ch th yu cu cc
ngn hng ln nh Vietcombank, BIDV, AgriBank... tip nhn h tr cc ngn
hng yu, sp nhp nhng ngn hng ny vo h tip nhn cc khon n v
tip tc cho vay nhng i tng c kh nng tr n. S d c tnh trng nh
vy l v trc y: quy m nn kinh t nc ta cn nh, bn thn ngn hng
cho vay khng lnh mnh v NHNN cng cha c c ch qun l cht ch.
Trc tnh hnh , n Chn chnh v sp xp li cc Ngn hng TMCP
Vit Nam c Th tng Chnh ph ph duyt ti Quyt nh s
212/1999/Q-TTg ngy 29/10/1999, vi mc ch nng cao nng lc cnh
tranh ca h thng NHTM Vit Nam. Trin khai thc hin n ny v trn c
s Quy ch 241 v sp nhp, hp nht, mua li t chc tn dng c phn Vit
Nam, c mt s Ngn hng TMCP nng thn thc hin vic sp nhp, cho
Ngn hng khc mua li, chuyn thnh Ngn hng TMCP th.
Bng 2.3: Mt s thng v M&A gia ngn hng nng thn v ngn
hng ln th ti Vit Nam giai on 1999 2004:
Nm

Ngn hng nng thn

1999 NH i Nam

Ngn hng ln th
NH TMCP Phng Nam

2001 NH T Gic Long Xuyn (An Giang) NH TMCP ng

2001 NH Chu Ph (An Giang)

NH TMCP Phng Nam

31
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nm

Ngn hng nng thn

Ngn hng ln th

2002 Qu Tn dng nh Cng (H Ni)

NH TMCP Phng Nam

2002 NH Thnh Thng (Cn Th)

NH TMCP Si Gn Thng Tn

2003 NH Ci Sn (Cn Th)

NH TMCP Phng Nam

2003 NH TMCP Ty

NH TMCP Phng ng

2003 NH Nam

NH u t v Pht trin

2003 NH Qu

NH TMCP Quc t

2004 NH TMCP nng thn Tn Hip

NH TMCP ng

(Ngun: tc gi tng hp t cc website)

2.2.2.2 Giai on t 2005 n nay

T nm 2005 tr li y, vic sp nhp ngn hng trong nc t i,
thay vo l hot ng u t gp vn, mua c phn ca cc nh u t trong
v ngoi nc i vi cc NHTM ni a thng qua vic tr thnh i tc
chin lc ca cc ngn hng . Ni cch khc, vic bn c phn cho cc i
tc chin lc, c bit l cc i tc nc ngoi ngy cng ph bin trong
hot ng ca cc ngn hng Vit Nam, nht l sau khi Vit Nam tr thnh
thnh vin ca WTO vi rt nhiu cam kt v vic m rng th trng ti chnh
- ngn hng.
Bng 2.4: Cc thng v M&A gia ngn hng ni v nh u t nc
ngoi:
i tc nc ngoi

Ngn hng mc tiu

Ngn hng Hng Kng -

NHTMCP K Thng

Thng Hi (HSBC)

(Techcombank)

T l % c
phn mua li

20%

NHTMCP Nh H Ni
Deutsche Bank

(Habubank)

20%

32
------------------------------------------------------------------------------------------------------

i tc nc ngoi
MayBank (Malaysia)
Ngn hng Berhard

Ngn hng mc tiu

NHTMCP An Bnh
(ABBank)
NHTMCP ng Nam

Ngn hng Socite Gnrale

(SeaBank)

Ngn hng OCBC Singapore

NHTMCP Ngoi quc doanh

(VPBank)

Ngn hng Sumitomo Mitsui

Vinacapital v qu Mira Asset

NHTMCP Xut nhp khu

(Eximbank)

Ngn hng BNP Paribas

NHTMCP Phng ng

(Php)

(OCB)

Ngn hng United Overseas

NHTMCP Phng Nam

Bank (UOB)

(PNB)

Ngn hng Australia v New

Zealand (ANZ)
Dragon Financial Holdings
International Finance

T l % c
phn mua li
15%
15%
15%
15%
15%
10%
10%
10%
9,83%

NHTMCP Si Gn Thng

8,73%

Tn (Sacombank)

7,63%

Corporation (IFC)
Standard Chartered Bank
International Finance

NHTMCP Chu (ACB)

Corporation (IFC)
Connaught Investors LTD
Dragon Financial Holdings

NHTMCP Chu (ACB)

(Ngun: tc gi tng hp t cc website)

Di y l chi tit mt s thng v in hnh:

* Standard Chartered v ACB:

15 %
7,3%
7,3%
6,8%

33
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Cuc m phn bt u t nm 2004, n thng 7/2005 Standard

Chartered chnh thc tr thnh c ng chin lc ca ACB, s hu 8,84%
c phn trong ACB. Sau hai thng bn c phn cho Standard Chartered, ACB
c nhng thay i ng k c v uy tn v cht lng.
n ngy 05/05/2008, Standard Chartered cng b tha thun mua
thm c phn ca ACB t Cng ty Ti chnh quc t (IFC) thm 6,16 % c
phn v thm 7,1% tri phiu chuyn i ca ACB, nng tng s c phn ca
Standard Chartered ti ACB t 8,84% c phn v 8,76% tri phiu chuyn i
ln ln lt l 15% c phn v 15,86% tri phiu chuyn i.
Ngy 08/09/2008, Standard Chartered Bank c NHNN Vit Nam
cho php thnh lp Ngn hng 100% vn nc ngoi ti Vit Nam.
Cuc hn nhn u tin y tin trin kh tt p v mi y ngy
12/03/2009, Standard Chartered Bank v ACB cng b lin kt h thng
my rt tin t ng ATM v hp tc ra mt sn phm th tn dng. Vi vic
lin kt ny, khch hng ca Standard Chartered v ACB c th s dng min
ph hn 270 my ATM trong mng li hp tc ti cc thnh ph ln ca Vit
Nam. Bn cnh , ACB s pht hnh th tn dng cho khch hng ca
Standard Chartered.
* HSBC v Techcombank
Thng 12/2005, sau khi c NHNN Vit Nam ph chun, 10% c phn
ca Techcombank, tng ng 17,3 triu USD thuc v Ngn hng Hng
Kng v Thng Hi (HSBC). HSBC l mt trong nhng ngn hng nc
ngoi ln nht ti Vit Nam vi tng vn u t 30 triu la M. Hin ti,
HSBC cung cp nhiu loi hnh dch v ti chnh c nhn v doanh nghip p
ng c nhu cu a dng ca khch hng.
n ngy 02/10/2007, HSBC chi 33,7 triu USD mua thm 5% c
phn ca Techcombank. Vi ln gia tng t l nm gi ny, HSBC l ngn
hng nc ngoi u tin nm gi 15% vn u t chin lc trong ngn hng

34
------------------------------------------------------------------------------------------------------

c phn Vit Nam.

Theo Techcombank, vic HSBC u t chin lc vo Techcombank s
gip ngn hng ny tip tc y mnh hn na v tr ca mnh trn th trng
Vit Nam. Techcombank v HSBC cng k tha thun h tr k thut c
thi hn 5 nm, theo , HSBC c cc chuyn gia kinh nghim tham gia vo
i ng qun tr ca Techcombank trong cc lnh vc: qun tr, iu hnh,
marketing v pht trin dch v bn l, dch v th. ng thi HSBC s t
c mong mun ca mnh l m rng th trng kinh doanh ti Vit Nam.
Tip n thng 09/2008, Techcombank cng hon thnh vic pht
hnh thm 5% c phn bn cho HSBC, nng t l s hu c phn ca HSBC
ti Techcombank ln 20% v vn iu l tng ln 3.165 t ng. Nh vy,
HSBC l ngn hng nc ngoi u tin s hu 20% vn iu l ca ngn
hng trong nc.
* OCBC v VPBank:
Ngy 27/9/2006, Thng c NHNN Vit Nam k Quyt nh cho
php Ngn hng Ngoi Quc doanh (VPBank) c bn 10% c phn cho
OCBC (Oversea-Chinese Banking Corporation). OCBC l ngn hng hot
ng lu i nht ti Singapore k t nm 1912 v l mt trong cc Tp on
cung cp dch v ti chnh hng u ti Chu vi tng ti sn ln ti 180 t
USD. OCBC c mng li t ti 15 quc gia vi hn 460 chi nhnh ti
Singapore, Malaysia, Indonesia, Thi Lan, Vit Nam, Trung Quc, i Loan,
Nht Bn, Hn Quc, Brunei, Myanmar...
Sau Hp ng hp tc chin lc gia OCBC v VPBank, pha ngn
hng i tc c cc chuyn gia trong nhiu lnh vc hot ng sang VPBank
nghin cu, nh gi tim nng ca th trng Vit Nam, c bit l th trng
cho vay cc doanh nghip va v nh, cho vay p ng nhu cu tiu dng ca
dn c. Trong cc t kho st ca OCBC, cc chuyn gia pha OCBC cng
kho st v nh gi tim nng pht trin th trng th tn dng, th trng

35
------------------------------------------------------------------------------------------------------

chng khon, th trng bo him ca Vit Nam OCBC c nhng thng tin
c th nhm gip VPBank xy dng chin lc tr thnh ngn hng bn l
hng u ti Vit Nam.
Ngay t thng 10/2006, cng vic c chn u tin hng u trong k
hoch h tr ca Ngn hng OCBC i vi VPBank l o to cn b cc cp
ca VPBank ti Vit Nam. Sau cc kha hc ny, nhng cn b tr c nng lc
s c chn lc v ln lt c c sang Singapore o to, li lm vic ti
OCBC mt thi gian v y chnh l ngun cn b ch cht lu di ca
VPBank.
Ngy 07/11/2007, theo ngh ca Ngn hng OCBC, VPBank
chnh thc ng bn thm c phn cho OCBC nng t l s hu ca c
ng chin lc ny ti VPBank t 10% ln 15%. Tha thun ny l kt qu
ca mi quan h hp tc tt p gia VPBank v OCBC. OCBC h tr tch
cc cho VPBank trong vic chuyn giao cng ngh, o to cn b, nng cao
nng lc qun tr ngn hng Nng lc cnh tranh ca VPBank ngy cng
c nng cao v pht trin mnh m. V n 14/5/2008, OBBC v VPBank
cng hon tt th tc trnh Ngn hng Nh nc Vit Nam cho php nng t
l s hu c phn ca OCBC ti VPBank ln mc 15%.
* Deutsche Bank v Habubank:
Ngy 01/02/2007, Habubank v Deutsche Bank k hp ng hp tc
chin lc. Theo , Deutsche Bank s mua li 10% ca Habubank v c th
mua ti mc 20% c phn nu c lut cho php. Deutsche Bank l mt
trong nhng ngn hng u t ni ting trn th gii, c bit l th trng c
v chu u vi tng ti sn tr gi 1,097 t EURO. Deutsche Bank c mt ti
Vit Nam t nm 1992, hin c chi nhnh ti TP.HCM.
Vic k tho thun ny nm trong chin lc pht trin giai on
2006-2010 ca Habubank. Thng qua vic hp tc chin lc ny Deutsche
Bank cng cam kt thc hin vic h tr k thut cho Habubank trong cc hot

36
------------------------------------------------------------------------------------------------------

ng ngun vn, th trng tin t, qun l ri ro v cng nhau tm hiu cc c

hi hp tc kinh doanh chin lc trong cc lnh vc th tn dng v cc sn
phm dch v u t. Deutsche Bank cng chia s vi Habubank nghip v
chuyn mn trong lnh vc qun l ngun vn v ri ro gip h tr cam kt
ca mnh tt nht theo thng l quc t.
* UOB v PNB:
u nm 2008, Ngn hng UOB (Singapore) u t trn 480 t ng
mua 10% c phn v tr thnh c ng nc ngoi chnh thc ca Ngn
hng TMCP Phng Nam (PNB). UOB l ngn hng ln nht ti Singapore
vi nhiu chi nhnh v cng ty con ti Malaysia, Thi Lan v Indonesia. UOB
cam kt tng bc s h tr o to v pht trin sn phm, cng ngh v nhn
s gip cho PNB a dng ha sn phm, gia tng t l thu ph dch v trong
c cu thu nhp.
Vic hp tc chin lc gia ngn hng UOB v PNB mang tnh cht
chin lc h tr pht trin i bn cng c li. Trong tng lai, quan h hp
tc ny s gip nng tm qun tr ngn hng cho PNB, gip PNB a dng ha
cc chnh sch cung cp dch v ti chnh. Vi s hp tc ny, PNB s t tin
snh vai cng cc tp on ti chnh ngn hng trong khu vc.
* Maybank v ABBank
Cui thng 5/2008, theo ph chun ca Thng c NHNN, ABBank
c bn c phn cho Maybank vi t l ti a 15% vn iu l. S c phn
trn c mua vi gi 430 triu Ringgit, tng ng hn 2.240 t ng. Nh
vy, Maybank s l mt c ng ln ca ABBank sau Tp on in lc Vit
Nam - c ng ln nht ca ABBank - hin nm gi 28,3% c phn.
Hin ti, MayBank v ABBank k kt hp tc chin lc theo 2 hp
ng chnh:
Hp ng th nht cp n k hoch Maybank gp vn t u 15%
v s mua thm 5% khi c Th tng chp thun (d kin nm 2009). L

37
------------------------------------------------------------------------------------------------------

trnh ca hp ng gp vn c xc nh ngay sau khi c NHNN chp

thun. Theo , MayBank cng s c ngi tham gia cng tc qun tr, iu
hnh v kim sot ti ABBank.
Hp ng th hai lin quan n vic h tr k thut, trong Maybank
s h tr ABBank v nghip v v k thut NHTM. Maybank s cng vi
ABBank xy dng k hoch kinh doanh, pht trin v qun l h thng khch
hng, pht trin mng li trong nc, nghin cu kh nng kt ni cc my
ATM gia hai bn, pht trin hot ng kinh doanh ngoi t v ngun vn, cc
hot ng thng mi nh thit lp hot ng ti tr thng mi, ti tr xut
nhp khu hng ho Ngoi ra, MayBank cn h tr ABBank trong cng tc
qun l ri ro hot ng v ri ro th trng, chia s kinh nghim v xy dng
chin lc nhn s, t vn v cung cp cc gii php cng ngh thng tin
Nhn chung, vic cc ngn hng, tp on ti chnh nc ngoi m rng
hot ng ti th trng Vit Nam thng qua con ng s hu vn c phn
ca cc NHTM trong nc em li nhiu li ch cho c hai bn trong qu
trnh cnh tranh v hp tc. Cc ngn hng v tp on ti chnh nc ngoi
khng tn km chi ph nh m chi nhnh mi, c sn mng li, c s vt cht
k thut, ngun nhn lc v s lng khch hng ng o ti cc NHTM Vit
Nam. ng thi, cc NHTM Vit Nam khng nhng nng cao c nng lc
ti chnh m cn c iu kin tip tc hin i ho cng ngh, i mi b my
qun tr iu hnh, nng cao cht lng ngun nhn lc... theo tiu chun quc
t, ng thi m rng phm vi kinh doanh ca mnh.
Bn cnh vic cc tp on, t chc ti chnh ngn hng nc ngoi
mua li c phn cc ngn hng trong nc th cc ngn hng ni cng mun
tng tim lc ti chnh bng cch bn c phn cho cc t chc ti chnh, ngn
hng ln, c uy tn v thng hiu vng mnh.
Bng 2.5: Mt s thng v mua bn gia cc ngn hng trong nc t
nm 2005 n 2008.

38
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ngn hng bn mua

Ngn hng Ngoi thng Vit Nam

Ngn hng mc tiu

Ngn hng TMCP Gia nh

Lin doanh qun l u t chng khon

Vietcombank
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn
Ngn hng TMCP Chu
Ngn hng u t v pht trin Vit Nam
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam

Ngn hng TMCP Pht trin nh

TP.HCM
Ngn hng TMCP Phng ng

Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn

Ngn hng Ngoi thng Vit Nam

Ngn hng TMCP Quc T

Ngn hng Nng nghip v Pht trin

nng thn Vit Nam
Ngn hng TMCP Si Gn Thng Tn

Ngn hng TMCP Qun i

Ngn hng TMCP Nh H Ni

Ngn hng TMCP Chu

Ngn hng TMCP Vit Nam

Thng Tn
Ngn hng TMCP i
Ngn hng TMCP Kin Long

Ngn hng TMCP Chu

Cng ty CP u t Chng Khon Bo

Ngn hng TMCP Xut nhp khu

Vit Nam

39
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ngn hng bn mua

Ngn hng mc tiu

Vit
Cng ty Ti chnh du kh
Qu u t chng khon Vit Nam
Cng ty c phn u t Ti chnh Si Gn
-u
Ngn hng Ngoi thng Vit Nam

Ngn hng TMCP i Dng

Ngn hng TMCP Du kh ton cu

Cng ty Ti chnh du kh
(Ngun: tc gi tng hp t cc website)
Thc cht y l vic s hu c phn cho ca cc NHTM trong nc.
Vi s kt hp ny cc ngn hng trong nc cng h tr nhau v nhiu mt
trong qu trnh pht trin ca h trc thi k hi nhp quc t ngy cng su
rng.
2.2.3 c im ca hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam
2.2.3.1 c im ca tnh hnh hot ng M&A ngn hng ti Vit
Nam
Nh ni trn, gi tr cc thng v M&A ngn hng ca nc ta cn
kh khim tn so vi cc nc trong khu vc (ring i vi cc thng v c
gi tr ln thng c s tham gia ca bn mua nc ngoi). V ln sng M&A
ngn hng Vit Nam tr nn si ng hn l do cc t chc ti chnh - ngn
hng nc ngoi bt u xm nhp vo ngnh ti chnh Vit Nam. Bi l th
trng M&A nc ta l th trng mi pht trin v ang trong thi gian cn
c nhiu s iu chnh; ng thi phn ln cc ngn hng trong nc quy m
cng cn nh, vn iu l thp hn so vi cc nc trong khu vc. Theo , s

40
------------------------------------------------------------------------------------------------------

yu km v nng lc ti chnh thng dn n s yu km trong qu trnh qun

tr, iu hnh v hiu qu hot ng. Hn na, cc NHTM Vit Nam ang
trong qu trnh cnh tranh d di ginh th phn. V th, nhm mc ch to
thm sc mnh c th tip tc hot ng v pht trin, h cn c cn s gp
sc v cng ngh, k thut, nng lc qun l, iu hnh... ca cc t chc ti
chnh nc ngoi.
V hnh thc thc hin th hot ng M&A nc ta cn kh n gin.
a s cc v M&A thng vi hnh thc mua li mt phn v bn cht ca cc
giao dch ch dng li mc gp vn kinh doanh hay u t ti chnh
di hn ch khng nhm ginh quyn kim sot. Chnh v vy m hot ng
M&A ngn hng ti Vit Nam cng cha c cc thng v mang tnh cht th
ch. Tt c cc thng v u hng n vic hp tc nng cao sc mnh
cnh tranh, cng nhau vt qua kh khn v khai thc li th ca nhau cng
pht trin. in hnh nh trng hp ca ACB, ngn hng khng nh c
thng hiu th trng trong nc, nn mc d bn 15% c phn cho
Standard Chertered Bank nhng vn gi c thng hiu v bn cht ACB,
tip tc tn ti v pht trin vng mnh.
Nhn chung, cho n thi im hin ti, cc thng v M&A Vit
Nam hu ht u mang tnh thn thin, m hn, khc hn vi nc ngoi,
vic mua bn ca h thng mang tnh thn tnh i th hoc m rng cnh
tranh.
2.2.3.2 Ngn hng Vit Nam cn thiu kin thc v M&A
Trc y cc ngn hng nng thn sp nhp vo cc ngn hng th
nc ta hu ht l theo ch o ca Nh nc v Chnh ph. V vy, h khng
c s ch ng tm hiu v M&A, nn c th ni h thc hin M&A nhng
cha hiu su v loi hnh giao dch ny.
By gi cng vy, qua cc thng v M&A, kh nhiu ngn hng vn
cn nhiu lng tng, cha c trang b kin thc tt v M&A, nn h c th

41
------------------------------------------------------------------------------------------------------

khng nhn thc ht cc li ch v ri ro m M&A s mang li cho mnh, dn

n nhiu cuc thng tho khng thnh cng, gy thit thi cho chnh bn
thn cc ngn hng . c bit i vi cc thng v m bn mua l cc t
chc ti chnh - ngn hng nc ngoi, h am tng qun tr, c tim lc ti
chnh v dy dn kinh nghim trong hot ng M&A.
2.2.4 Tc ng ca M&A n h thng ngn hng v nn kinh t Vit
Nam
Tc ng ca M&A i vi h thng ngn hng v nn kinh t Vit
Nam cng tng t nh i vi doanh nghip ni chung, song cng c nhng
nt c th ring ca n trc iu kin, hon cnh, mi trng kinh doanh v
tnh hnh kinh t ca nc ta.
2.2.4.1 Tc ng tch cc:
* Gp phn cng c th trng ti chnh.
Sau khi Nh nc thc hin cc n c cu li cc NHTM, cc ngn
hng nng thn nc ta i theo hng bn li cho cc ngn hng th ln
mnh. Nh vy m nhng ngn hng ang ngp ngh b vc ph sn (do thiu
vn, qun tr khng hiu qu...) ti sinh, gp phn lnh mnh ha ti chnh,
lm sch bng cn i thng qua x l s n tn ng 23 ngn t ng, tng
cng k lut trong hot ng ngn hng v nng cao kh nng cnh tranh ca
h thng ngn hng Vit Nam.
* Tng nng lc hot ng v sc mnh cnh tranh ca h thng
ngn hng Vit Nam.
i vi cc ngn hng ln trong nc (ngn hng i mua li hoc nhn
sp nhp): hot ng M&A gip gim bt chi ph u t v m rng mng li
hot ng cng nh khch hng v b sung h tr ln nhau khc phc nhc
im, hc hi nhng im mnh, u th ca cc thnh vin tham gia.
ng thi, M&A cng l c hi vng cho cc ngn hng Vit Nam

42
------------------------------------------------------------------------------------------------------

khi hp tc vi cc t chc ti chnh, ngn hng quc t. y l gii php cn

thit gip cc NHTM nng cao nng lc hot ng, tng sc mnh cnh tranh
ngay trn sn nh v trn u trng quc t bi v M&A gip ngn hng:
tng vn iu l, ci thin im yu ti chnh, gim chi ph nh tng li ch t
quy m, nng cao cht lng dch v v a dng ha chui sn phm, nng cao
cht lng hot ng truyn thng (tn dng). c bit l cc i tc nc
ngoi mang li cho ngn hng ni nhng gi tr mi v qun tr ti chnh,
qun tr ri ro, nhng kinh nghim v k nng quc t vn l im yu v rt
cn thit vi cc NHTM Vit Nam trong qu trnh hi nhp. Thc t ny
c chng minh qua cc thng v hp tc gia cc ngn hng nc ngoi v
ngn hng trong nc nh trnh by.
Thm vo , M&A ngn hng nu t c cc mc tiu s lm gim
chi ph hot ng, tng cng mc tp trung ca th trng... v bao gi
cng lm tng thu nhp ca ngn hng.
* To iu kin cho Vit Nam c thm ngun vn ngoi cho tng
trng kinh t:
M&A s l con ng ngn nht thu ht mt lng vn ng k t
u t nc ngoi cng nh m rng quy m ca cc ngn hng Vit Nam. Bi
v y l giai on cc ngn hng ngoi mun vt qua ro cn th trng
thm nhp ngnh ti chnh nc ta.
2.2.4.2 Tc ng tiu cc
C th ni cho n by gi vn cha xut hin nhng hu qu ca M&A
ngn hng. Tuy nhin, nh ni trn, thng v M&A thnh cng s mang
li rt nhiu li ch; nhng bt c mt th trng no, trong lc si ng nh
im nht cng lun tim n nhiu ri ro. Nhng hu qu ca M&A trong
ngnh ngn hng c th l:
- Nhng v "giao dch en" mang tnh cht thu tm quyn lc, hnh
thnh ngn hng c v tr thng lnh th trng v ngn hng c quyn, to ra

43
------------------------------------------------------------------------------------------------------

s cnh tranh khng bnh ng.

- Vic sp nhp ngn hng c th lm tng danh mc sn phm, gy ri
thm cu trc chi ph ca ngn hng.
- Hot ng M&A to thm thch thc i vi vic qun l cc chi
nhnh cch xa hi s chnh. Qu trnh ny thng ko theo vic hi nhp ca
cc h thng, cc thi quen cng vic v vn ha khc nhau.
- i vi cc thng v M&A tht bi, nu kt qu xu nht ca n l
ngn hng b ph sn th s nh hng dy chuyn n h thng ngn hng
trong nc v gy ra nhng hu qu tiu cc cho nn kinh t.
Thng thng, tc ng ca hot ng M&A ch pht huy sau vi nm
k t khi kt thc v giao dch. V vy qu sm khng nh rng hot ng
M&A khng gy nh hng xu n h thng v nn kinh t trong nc. C
th nhng tc ng tiu cc ny cha xut hin hoc xut hin cha r nt th
trng M&A Vit Nam nhng cc nguyn nhn gy ra n vn ang tn ti. V
vy, ta khng nn ch quan v lu di ca cc t chc ti chnh ngn
hng nc ngoi, h c th thu tm chng ta lc no m ta khng hay bit.
2.3 NG C CA HOT NG M&A NGN HNG TI VIT NAM
Qua phn trnh by trn chng ta thy c ton cnh bc tranh M&A
ngn hng ti Vit Nam. N khi ng dn t cui thp nin 90 v tr nn
si ng hn trong thi gian gn y. Vy do u m hot ng M&A trong
ngnh ti chnh ngn hng ca nc ta li tr nn si ng nh vy? C th k
n mt s nguyn nhn chnh sau y.
2.3.1 Ngn hng Vit Nam pht trin v s lng nhng cht lng
cha cao.
V qu d di trong vic qun l cp php nn s lng ngn hng mi
thnh lp ngy cng nhiu. Khng ch c cc tp on ti chnh, m ngay c
nhng lnh vc sn xut nh dt may (Tp on Vinatex), vin thng (VNPT),
bo him, nng lng... cng ln k hoch thnh lp ngn hng. Do , s

44
------------------------------------------------------------------------------------------------------

lng cc ngn hng Vit Nam hin kh cao, hn c cc quc gia pht trin
nh Singapore, Hn Quc...
Bng 2.6: S lng ngn hng thng mi ti Vit Nam (tnh n
06/2009)
Loi hnh

S lng

Ngn hng thng mi trong nc

44

Chi nhnh Ngn hng nc ngoi

40

Ngn hng lin doanh

Ngn hng 100% vn nc ngoi

(Ngun: http://www.sbv.gov.vn)

Nh vy, c nc ta hin ti c tng cng gn 100 ngn hng. l

cha k n cc cng ty ti chnh, cc qu tn dng nhn dn cng c chc
nng huy ng vn v cho vay nh ngn hng.
Theo danh sch xp hng ca Qu tin t Quc t, GDP bnh qun u
ngi ca Vit Nam xp th 123/180 quc gia v vng lnh th trn th gii.
Do thu nhp thp nn mc d dn s kh ng (hn 85 triu ngi), tng gi tr
GDP ca nc ta mi t khong 65 t USD, nhng c nc li c xp x gn
100 ngn hng. Trong khi Hn Quc, dn s gn 50 triu ngi, GDP c
nc t gn 1.000 t USD, trc y c 25 ngn hng nhng nay gim
xung ch cn hn mt na. Tuy s lng t nhng quy m v cht lng tng
ln ng k nn cc ngn hng ca h tr thnh tr ct ca nn kinh t ng
th 12 trn th gii.
ng thi, d gp kh nhiu kh khn trc bi cnh kinh t chung
nhng do cnh tranh ginh th phn nn cc ngn hng Vit Nam vn phi chy
ua m rng mng li, lm cho s lng im giao dch ca ngn hng trn
c nc tng hn hng ngn im. Ti nhng khu vc th sm ut, mt
im giao dch ngn hng rt cao, cnh tranh khc lit. iu ng ni y l
nhiu ngn hng hin nay c s vn iu l khng cao, nhng li m qu nhiu
chi nhnh, phng giao dch. Vic m nhiu im giao dch thc cht l khng

45
------------------------------------------------------------------------------------------------------

sai, bi tng NHTM cng cn phi chim lnh th trng. Tuy nhin, vic m
nhiu chi nhnh trong khi ngn hng vn khng ln, kinh doanh khng c li...
khng nhng to ra s cnh tranh khng lnh mnh m cn n cha rt nhiu
ri ro cho h thng ti chnh ngn hng Vit Nam.
Theo , cc ngn hng nc ta pht trin qu nhanh theo chiu rng
m khng ch trng n chiu su v tnh chuyn nghip. Trong cc ngn hng
TMCP, s ngn hng c vn trn 200 triu USD cng mi m trn u ngn
tay v khng nhiu trong s ny c trang b h thng ngn hng li (Core
Banking). Cc ngn hng cnh tranh quyt lit vi nhau trong hot ng tn
dng (c n khong 30 ngn hng c tc tng trng tn dng trn 100%
vo nm 2007) m khng ch trng pht trin cc dch v ngn hng hin i.
ng thi, cc ngn hng m rng quy m nhng cng tc qun tr li khng
theo kp, kh kim sot c ri ro ca mnh. Qun tr yu km, kim sot ri
ro yu l mt trong nhng nguyn nhn dn n v ngn hng. Cn cc c
quan qun l nh nc cng khng kim sot c cc ngn hng ang lm g.
V vy, tnh hnh hin nay rt kh c quan nh nc c s liu c th trong
vic hoch nh chnh sch.
V l do m cc chuyn gia trong lnh vc ngn hng khuyn co:
s ngn hng thng mi Vit Nam hin vt xa mc thng thng ca
th gii. Do , vic hp nht, sp nhp cc ngn hng l xu hng ng n,
cn thit, bi s hp tc s mang li nhiu li th (ct gim chi ph, m rng
th trng, pht trin c thng hiu, sn phm dch v mi) h tr cng
nhau pht trin bn vng, gip ngnh ngn hng trong nc sc cnh tranh
vi cc tp on ti chnh nc ngoi.
2.3.2 Ngn hng nh kh ng vng trc xu th hi nhp
Trong thi k khng hong ti chnh, th trng Vit Nam vn ang tn
ti nhiu ngn hng c quy m nh, hot ng cm chng. V vy, cc ngn
hng nh kh c th ng u vi thch thc ngy cng ln trn th trng,

46
------------------------------------------------------------------------------------------------------

nht l vi mt mi trng c mc cnh tranh cao trong thi k hi nhp.

Trc tnh hnh trn, vic cho php tn ti nhng ngn hng nh kinh
doanh km hiu qu s ch l gnh nng cho h thng ngn hng ni ring v
nn kinh t ni chung. Ngoi ra, s v tn dng, gia tng n xu cng s
xut pht trc tin t nhng ngn hng nh ny, v nm 2007 h l nhng n
v ti tr nhiu nht cho bt ng sn vi ngun vn vay lin ngn hng l ch
yu.
ng trn gc qun l cc ngn hng yu l nguy c tim n cho
nn kinh t v s tng trng cc ngnh khc. Vi quy m vn vi ngn t
ng cc NHTM Vit Nam c lit vo danh sch ngn hng siu nh so vi
cc nc trong khu vc. Theo Ngh nh 141/2006/N-CP, n ngy
31/12/2008, vn iu l ti thiu ca cc ngn hng TMCP l 1.000 t ng.
Theo thng tin t NHNN, tnh n cui thng 10/2008, cc ngn hng TMCP
sau y c vn iu l thp v cn phi tng vn, l: Nht (FCB) 609
t ng, Gia nh 500 t ng, Thi Bnh Dng 566 t ng, Xng u
Petrolimex 500 t ng, Kin Long 580 t ng, Vit Nam Thng Tn
500 t ng, i Tn 504 t ng, i 500 t ng. Cc Ngn hng ngy
phi try trt lm mi tng c vn iu l ln mc 1.000 t ng vo hi
cui nm 2008 va qua.
V cho n hin nay, con kh nhiu ngn hng co mc vn iu l di
2.000 ty ng. nng cao tinh kha thi cua vic thc hin Nghi inh s
141/2006/N-CP, NHNN a trinh Thu tng Chinh phu: giao NHNN chi ao
cc NHTM co mc vn iu l di 2.000 ty ng chu ng xy dng k
hoach tng vn iu l at mc ti thiu 2.000 ty ng vo thi im
31/12/2009, gi NHNN ph duyt, theo doi, gim st v lm c s tng u vn
ln mc 3.000 ty ng vo thi im 31/12/2010; cho phep NHNN p dung
cc bin php cn thit i vi cc NHTM khng thc hin ung yu cu ny.
Theo , nhiu chuyn gia kinh t cho rng cc ngn hng nh, nng lc yu
ri y s phi sp nhp hoc gii th. Bi v trong tnh trng khng hong v

47
------------------------------------------------------------------------------------------------------

nh tr kinh t trong v ngoi nc, vin cnh phi tng ln mc vn iu l

ti thiu ln 3.000 t ng vo thi im 31/12/2010 t ra mt thch thc
mi cho cc ngn hng ni trn.
Hn na, trong khi cc ngn hng nh ang chi vi, cc ngn hng ln,
c thng hiu v s qun tr tt, hiu qu ngy cng c iu kin chng t v
bt ph. i vi h, b ra v trm t ng mua li cc ngn hng nh l vic
trong tm tay.
Do , gii php sp nhp nhng ngn hng nh vo ngn hng ln
nng cao nng lc qun tr l cn thit. Nhng ngn hng no hi ba iu
kin: vn theo quy nh, c h thng kim sot ri ro tt v cng khai minh
bch th mi duy tr. Lc ny vic iu hnh, qun tr cc ngn hng s tp
trung v d qun l hn. V khi h thng ngn hng mnh s to ra gi tr
ln cho nn kinh t.
2.3.3 iu kin thnh lp ngn hng mi rt kht khe
Tiu ch cp php thnh lp ngn hng mi s c iu chnh nhm
m bo cc ngn hng mi c thnh lp thc s mnh v tim lc ti chnh,
c kh nng cnh tranh cao hn.
Mc vn iu l c nng t 1.000 t ln 3.000 t ng. Cn v tiu
ch ca c ng sng lp, mt doanh nghip khng c l c ng ca hai
ngn hng. C ng sng lp phi l t chc c vn ch s hu 500 t ng tr
ln, v phi c 3 nm lin k kinh doanh c li. D tho ngh nh mi cng
a ra nhng yu cu kht khe v tiu chun thnh vin HQT v ban iu
hnh. Thnh vin HQT phi c o to chuyn nghip v kinh t, c kinh
nghim qun l lnh vc ngn hng, c cam kt nm gi lu di c phn ca
ngn hng (t nht l 5 nm). Chc danh tng gim c cng c nhng i hi
cao hn trc y, phi c o to chuyn nghip v kinh t, v quan trng
hn l tng qun l v iu hnh mt doanh nghip hoc ngn hng c vn
ch s hu t 500 t ng tr ln. Theo mt s chuyn gia, nu cc quy nh

48
------------------------------------------------------------------------------------------------------

trn c ban hnh, s ht c hi cho cc t chc mun thnh lp ngn hng

mi Vit Nam. p ng c yu cu v vn, ch c cc tp on, tng
cng ty ln ca nh nc; nhng nay Chnh ph c ch trng hn ch cc
doanh nghip ny tham gia vo lnh vc ti chnh - ngn hng. Hn na, k c
trng hp c vn th tiu chun v con ngi (thnh vin HQT, tng
gim c) cng l vn ht sc kh khn.
Tiu ch thnh lp kh hn s thc y cc t chc u t tin hnh thc
hin M&A thay v thnh lp ngn hng mi.
2.3.4 Ch o v s hng dn h tr ca Chnh ph v Ngn hng nh
nc
Trong thi gian trc y cc n chn chnh, sp xp li NHTM
c ban hnh gp phn to nhng bc i u tin cho hot ng M&A
th trng ngn hng Vit Nam.
V khng ngng quan tm n nhng a con cng ca mnh, mt
trong nhng ch o ca Th tng Chnh ph nhm ch ng ng ph vi nh
hng ca cuc khng hong ti chnh ton cu l vic NHNN sm xy dng,
trnh chnh ph ban hnh quy nh v vic sp nhp, hp nht, mua li, ph sn
nhng ngn hng gp vn , c cn c php l thc hin ch trng v c
cu li i vi nhng ngn hng thng mi v t chc tn dng yu km, bo
m s lnh mnh, an ton ca c h thng. Do , gn y NHNN son
tho Thng t Hng dn vic sp nhp, hp nht t chc tn dng (d tho)
v hin ang xin kin ng gp t cc c nhn v c quan ban ngnh c lin
quan.
i vi hot ng u t, mua c phn ca cc nh u t nc ngoi
tr thnh c ng chin lc ca NHTM ni a, Chnh ph cng ban
hnh Ngh nh s 69/2007/N-CP ngy 20/04/2007 v vic nh u t nc
ngoi mua c phn ca NHTM Vit Nam, NHNN cng ban hnh thng t
s 07/2007 hng dn. iu ny lm cho hot ng M&A ca cc nh u

49
------------------------------------------------------------------------------------------------------

t chin lc nc ngoi tng vt trong nm 2007 v nng cao t l s hu c

phn trong cc NHTM ni a.
2.3.5 Tm nhn chin lc ca cc tp on ti chnh ngn hng nc
ngoi
Hot ng M&A ngn hng ti Vit Nam v s thm phn si ng l
nh vo tm nhn chin lc ca cc nh u t nc ngoi. H nhn thy: th
trng kinh doanh ca cc NHTM Vit Nam l mt th trng c t sut sinh
li cao nhng cc ngn hng ni li cha khai thc ht tim nng ca th trng
ny. Mc d Vit Nam c l trnh m ca dch v ti chnh khi gia nhp
WTO, nhng hin ti cnh ca ny vn cn hn ch. Vic thnh lp Ngn hng
lin doanh hoc 100% vn nc ngoi cn gp rt nhiu kh khn v th tc
php l, quy nh vn iu l ti thiu, chng minh ti sn v tim lc ti
chnh... Hn na, ngay c khi thnh lp c cc chi nhnh Ngn hng
100% vn nc ngoi, mc d c nh gi l nhng t chc lm vic
chuyn nghip, c kinh nghim trong qun l... nhng cc ngn hng nc
ngoi li cha thng hiu th trng ni a, vic m rng mng li chi nhnh
cng khng d dng c th nhanh chng chim c th phn vn l th
mnh ca cc ngn hng trong nc.
Do , vic la chn lm i tc ca nhng NHTM ln l mt la chn
chin lc cho k hoch thm nhp ngnh ti chnh Vit Nam ca cc nh u
t nc ngoi. Cc NHTM c la chn u l nhng Ngn hng TMCP
hng u, c uy tn, c kt qu lm n tt (ACB, Sacombank,
Techcombank). y l mt khon u t lu di, m bo sinh li cao v an
ton. C th ch l mc ch th yu v mc ch chnh ca cc ngn hng,
cc t chc ti chnh nc ngoi l tn dng mng li chi nhnh v mng
li khch hng rng khp ca cc NHTM ni a, qua va tip cn, tm
hiu va c c hi khin khch hng quen thuc vi sn phm ca mnh, nm
bt dn dn th trng y tim nng ny trc khi thm nhp hon ton.

50
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tuy nhin, vi tim lc ti chnh, tnh chuyn nghip v hin i ca

mnh, cng khng loi tr kh nng mt s t chc ti chnh ln nc ngoi
mun thc hin cc v thu tm cc NHTM Vit Nam v y ang l nhng
bc i u tin.
V cng c th v nhn thy c iu v s canh tranh gay gt s
din ra trong tng lai gia cc ngn hng ni ngoi, nn cc ngn hng
trong nc (k c ngn hng ln) buc phi nng cao nng lc cnh tranh ca
mnh bng con ng M&A vi cc t chc trong v ngoi nc.
2.3.6 Tnh hnh khng hong ti chnh th gii
Qu trnh M&A ca Ngn hng TMCP Vit Nam khi ng t cuc
khng hong tin t nm 1997. V gn y nht l s sp cc ngn hng ln
M cng tc ng n xu hng M&A ca cc ngn hng trong nc. C th
thy s suy thoi ca nn kinh t M trong thi gian gn y khin cho cc qu
u t, cc cng ty v tp on ln trn th gii ngh n vic chuyn hng
kinh doanh sang cc quc gia c nn kinh t pht trin nhanh, trong Vit
Nam l mt trong nhng la chn. Cc chuyn gia kinh t cho rng ln sng
M&A s din ra mnh m cha tng thy Vit Nam, c bit trong cc lnh
vc ti chnh, ngn hng, chng khon, vin thng
Hn na, giai on ny cng thng to ra cc li ch ln cho cc
doanh nghip tham gia vo hot ng M&A, c bn mua v bn bn, v gi tr
cng hng to ra t giao dch M&A trong giai on ny cng thng ln hn
nhiu so vi giai on kinh t pht trin tt. Bi v, khc vi thi im kinh t
thun li, trong giai on kinh t kh khn, mt t trng ln ca cc giao dch
M&A l cc giao dch bn doanh nghip c s can thip ca cc ch n v cc
c quan qun l nh nc.
Nhn chung, hot ng M&A ca Vit Nam c hai kch bn: th nht l
vc dy ngn hng ph sn xut pht t s kh khn v ti chnh, kinh t v th
trng hin ti; th hai l ch ng t pha cc ngn hng v cc t chc ti

51
------------------------------------------------------------------------------------------------------

chnh nh mt cch cng thm sc mnh tn ti v pht trin.

ng thi, do c s khc nhau v tc ng ca khng hong kinh t
ton cu i vi cc quc gia v s bin ng ln v t gi gia cc ng tin,
c nhiu thng v M&A vi bn bn v bn mua l cc cng ty t cc quc
gia khc nhau. Chng hn nh gn y, cc doanh nghip Nht Bn c xu
hng s dng lng tin mt sn c, li sut thp v vic tng gi ca ng
Yn mua cc doanh nghip nc ngoi.
Nh vy, xu hng sp nhp v mua li l tt yu, thi im sp nhp
chn mui, ph hp vi ch trng v ch o ca Chnh ph trong giai
on hin nay. ng thi vic lin kt, sp nhp tng nng lc cnh tranh l
con ng tt yu ca cc ngn hng Vit Nam trong qu trnh hi nhp v
nht l chng vi cuc khng hong ti chnh n t bn ngoi.
2.4 MI TRNG THC T NH HNG N M&A NGN HNG
TI VIT NAM
2.4.1 Cc t chc t vn v h tr hot ng M&A ti Vit Nam
S ra i cc t chc t vn M&A ngy cng nhiu nhm p ng nhu
cu ca cc doanh nghip thc hin hot ng ny. Bi v, khi thit lp giao
dch mua bn doanh nghip, vai tr ca chuyn gia t vn l rt quan trng
m bo cho giao dch ng gi, ng php lut, bo v c quyn v li ch
ca c hai bn.
Hin c nc ta c hn 50 t chc ti chnh ang cung cp dch v
M&A. Nhiu cng ty c sn giao dch M&A trn website vi mc ch
kt ni cc doanh nghip c cng mc tiu, chin lc. Sn giao dch M&A
trc tuyn ny cung cp danh mc cc c hi mua v bn doanh nghip, qua
doanh nghip c th ng tin mua hoc bn, gip doanh nghip tit kim thi
gian v chi ph trong vic tm kim i tc thch hp. ng thi, sn cn cung
cp cc thng tin M&A mi nht trong nc v quc t.
Mt s t chc t vn, h tr hot ng M&A chuyn nghip ti Vit

52
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nam:

Cng ty c phn u t ti chnh quc t v pht trin doanh nghip

(IDJ Financial)
IDJ Financial c hnh thnh da trn nn tng hot ng ca IDJ

Connection, mt cng ty hng u trong lnh vc kt ni u t v M&A ti

Vit Nam, c cp php thnh lp ngy 15/03/2007 vi s vn iu l 149,6
t ng cng i ng chuyn gia nghin cu v phn tch c trnh chuyn
mn cao, phng php lm vic chuyn nghip, hiu bit su sc v th trng
trong v ngoi nc. Mt trong cc hng pht trin chnh ca IDJ l Pht
trin mnh mng Phn tch v T vn, c bit l t vn u t v t vn
M&A. IDJ Financial s tng cng nhn lc cho b phn ny v kt hp vi
mt i tc chin lc c kinh nghim cung cp bo co phn tch v dch
v t vn u t v t vn M&A cho cc doanh nghip Vit Nam. IDJ Financial s cung cp cc dch v t vn u t chuyn nghip cho cc doanh nghip
Vit Nam, bao gm cc dch v nh t vn qun tr, truyn thng, tm kim i
tc, thu ht nh u t, m phn, t vn M&A... n nay IDJ t vn thnh
cng khong trn di 40 v M&A.

Cng ty c phn mua bn doanh nghip v kt ni u t quc t

ICE
Vi nn tng c s l mt sn giao dch trc tuyn mua bn doanh

nghip v kt ni u t chuyn nghip, ICE l cu ni gip cho cc doanh

nghip c th tm kim cc i tc trong nc hay ngoi nc, cc ngun u
t, ngun vn t nc ngoi mt cch nhanh nht v hiu qu nht.
Ln u tin ti th trng Vit Nam, ICE cho ra i mt sn mua
bn doanh nghip. Trn sn giao dch ICE, tnh n thng 06/2008 c khong
50 doanh nghip ang c rao bn v 18 thng v M&A hon tt. Mi ra
i cha lu lm, nhng lng thng tin ng ti cc nhu cu bn v mua
doanh nghip ti a ch www.sanmuabandoanhnghiep.com.vn kh ln. c

53
------------------------------------------------------------------------------------------------------

bit l s thng v giao dch thnh cng c ng ti to khng kh nhn

nhp cho th trng M&A Vit Nam.

Cng ty u t Ti chnh Vit nam - Vietnam Financial Investment

JSC (TigerInvest)
TigerInvest l mt trong nhng cng ty u tin ti th trng Vit

Nam chuyn cung cp dch v trn gi trong lnh vc M&A. TigerInvest l ch

nhn v iu hnh sn giao dch trc tuyn v lnh vc mua bn cng ty ti
Vit Nam: www.muabancongty.com. Sn giao dch in t trc tuyn ny l c
s d liu v M&A, ng vai tr l nhp cu kt ni gia cc doanh nghip v
nh u t. Khch hng c th ng bn hoc tm mua nhng danh mc u t
mnh quan tm ti trang web ny hoc trc tip ti vn phng TigerInvest.
TigerInvest cung cp c hi u t cho nhng nh u t v cc doanh nghip
mun m rng hot ng sn xut - kinh doanh, cc c nhn mun khi s
doanh nghip ring bng cch mua li. Tigerinvest gip m rng quy m trong
cng ngnh kinh doanh v m rng sang c lnh vc khc c tim nng pht
trin.
TigerInvest c nhng chuyn gia hng u trong lnh vc u t, ti
chnh, ngn hng, chng khon v bt ng sn, mt i ng qun l dy dn
kinh nghim v c chuyn su cao, tng qun l v iu hnh nhiu cng
ty danh ting trong v ngoi nc cng nh tham gia trin khai nhiu d n
ln thnh cng ti Vit Nam.
i tc chin lc quc t ca TigerInvest l tp on TCK Group. Vi
kinh nghim quc t ca TCK ti Chu v Vit Nam, mi lin kt chin lc
ny cho php TigerInvest y mnh cc hot ng kt ni u t ng cp
quc t, phc v cc khch hng a phng.
Trn y l nhng li t gii thiu v mnh ca cc cng ty, t chc
cung cp dch v v M&A. Tuy nhin, trong thc t t l giao dch thnh cng
trn nhng t chc ny cng cn thp. Cc sn giao dch ny mi ch p ng

54
------------------------------------------------------------------------------------------------------

l mt phng thc tip th cho hot ng M&A. H thng lin kt gia cc t

chc ny vn cha c nn vic tm kim i tc cn gp kh khn. ng thi,
vic bo mt thng tin cho hot ng mua - bn trn nhng sn giao dch ny
cng l mt vn ng lu . Theo thng l quc t, cc v giao dch M&A
thng phi c gi b mt cho n giai on cui v qu trnh giao dch
M&A khng n gin nh phng thc giao dch chng khon trn th trng
chng khon, nn vic xy dng sn giao dch khng n gin. Thc t cho
thy, mt doanh nghip khi ang trong qu trnh tin hnh bn, nu thng tin b
tit l khng hp l s c th mang li hu qu nghim trng. Chng hn, ngn
hng khi bit tin doanh nghip mnh ang cho vay sp bn s lp tc thu hi
cc khon n; cc nh cung ng nguyn, vt liu cng c th lm tng t...
a phn nhng thng v M&A thnh cng gn y ch yu do cc
nh u t v doanh nghip ch ng tin hnh vi s tr gip ca cc vn
phng lut s nhiu hn l ca cc t chc dch v t vn hay dch v ti chnh
trung gian.
Nhng c th ni Vit Nam c nhng yu t hnh thnh nn mt
th trng M&A chuyn nghip. V cc t chc ni trn u nhn thc c
nhng yu t to thnh mt t chc chuyn nghip trong hot ng t vn
v cung cp cc dch v v M&A. Do , mc d hin ti tim lc ca h c
th cha t n tm h mong mun nhng iu ny s l thc t trong tng
lai khng xa.
2.4.2 Mi trng kinh doanh v mi trng php l Vit Nam
2.4.2.1 Mi trng kinh doanh
Vit Nam thnh cng trong vic to dng v duy tr mi trng chnh
tr, x hi n nh. S n nh ny ca nc ta c th gii nh gi cao,
c bit l trong bi cnh tnh hnh chnh tr, x hi nhiu khu vc trn th
gii ang bt n v nn khng b, chin tranh... Do , cc nh u t v nh
ti tr nc ngoi vn tin tng vo trin vng pht trin ca nc ta, h nhn

55
------------------------------------------------------------------------------------------------------

nh Vit Nam l im n an ton v hp dn.

Trong Bo co v mi trng kinh doanh 2008, Ngn hng Th gii
nh gi Vit Nam ng v tr th 91/178 nn kinh t c xem xt v mc
thun li trong kinh doanh, tng 3 bc so vi bo co nm 2007. ng thi,
theo d bo ca nhiu chuyn gia kinh t: Vit Nam s l mt trong s t cc
nc c tng trng dng Chu trong nm 2009.
2.4.2.2 Mi trng php l
Lut doanh nghip thay th cho Lut cng ty nm 1999 to tin
cho cc giao dch M&A trn th trng Vit Nam pht trin. Lut ny ra i
cung cp mt khun kh php l ban u to c hi cho cc t chc nc
ngoi c th s hu c phn, u t gin tip vo cc doanh nghip Vit Nam.
Hin c s php l cho hot ng M&A ti Vit Nam c quy nh ch
yu trong bn Lut: Lut u t, Lut doanh nghip, Lut Chng khon v
Lut Cnh tranh. Vic ra i cc lut v ngh nh v kinh doanh nh Lut
Doanh nghip 2005, Lut u t 2006 v Lut Chng khon 2007 gip cho th
trng ti chnh ni chung v th trng M&A ni ring tr nn minh bch
hn, thu ht c nhiu nh u t trong v ngoi nc. Tuy nhin, ni dung
ca cc vn bn ny cng cn nhiu thiu st, c th l do s nhn thc v
M&A cn cha su, cha y ca cc nh lm lut nn t nhiu cng gy
kh khn cho hot ng M&A ca cc doanh nghip trong nc. C th khng
nh hnh lang php l cho hot ng M&A ca Vit Nam cng c bn
c hnh thnh, nhng thc tin p dng lut cng cho thy nhiu bt cp,
cha thc s l ng lc thc y cc giao dch M&A. Tiu biu mt s
trng hp nh sau:

Lut doanh nghip 2005:

Theo iu 153 ca Lut doanh nghip, cc cng ty nhn sp nhp c th

phn 30 50% phi thng bo cho c quan qun l cnh tranh; v c quan
ng k kinh doanh yu cu doanh nghip phi c vn bn t cc Cnh tranh

56
------------------------------------------------------------------------------------------------------

xc nhn doanh nghip c th phn di 30%. nh lng tiu ch ny qu

tht l mt iu kh khn cho cc doanh nghip. H phi mt chi ph kh ln
nghin cu th phn, xem c phi thng bo cho cc Cnh tranh hay khng
trc khi tin hnh hot ng M&A. Do s xy ra trng hp cc doanh
nghip c nhu cu M&A s khng thng bo theo quy nh ca php lut. iu
ny s lm nh hng n cng tc qun l th trng ca cc c quan chc
nng v c th gy nhiu thit hi cho nn kinh t.

Lut u t 2006:
S si ng ca th trng M&A nc ta c phn b cn tr do Lut

u t c trc khi Vit Nam gia nhp WTO nn vn cn s khc bit gia
Lut v cc cam kt. ng trc quyn M&A, nh u t bnh ng nh nhau
v nhiu doanh nghip Vit Nam xem M&A nh mt hnh thc thu ht u
t nc ngoi vi ngun vn ln nhng thc t quyn ca nh u t nc
ngoi b hn ch rt nhiu. in hnh nh: nh u t nc ngoi mun thc
hin M&A ti Vit Nam phi c th phn hn 30% trn th trng trong nm
thc hin giao dch, y l im kh khn ca cc nh u t nc ngoi mi
vo th trng Vit Nam. V vy, s pht trin ca th trng M&A cha tng
xng vi nhu cu thc t ca doanh nghip hin nay.
Trc tnh hnh , B k hoch v u t hin ang son tho Ngh
nh v mua bn doanh nghip c lin quan n yu t nc ngoi nhm xy
dng hnh lang php l cho hot ng M&A pht trin. Bi v trn thc t, d
khng ph bin, khng cng khai, nhng khng t cc doanh nghip nc
ngoi u t vo cc lnh vc m Vit Nam cn hn ch u t (nh dch v
ti chnh, chng khon hay vin thng) vi mc cao hn t l cho php. Vic
chnh thc iu tit nhng tho thun mua bn phn vn gp hay c phn ca
i tc trong nc cho cc i tc nc ngoi s khc phc c nhng hn
ch vi nh u t nc ngoi hin nay nhng lnh vc tim nng m h
ang mun chim lnh ti Vit Nam, c bit l trong lnh vc ti chnh ngn

57
------------------------------------------------------------------------------------------------------

hng.

Lut chng khon 2007

Hin nay vic cng b thng tin ca doanh nghip (l cng ty c phn

i chng) c qui nh ti iu 101 ca Lut chng khon. Nhng cc quy

nh vn cha th p ng cho nhu cu thng tin i vi th trng M&A,
v cc thng tin ny v c bn vn cha y cho quyt nh M&A, bi l
y l mt quyt nh quan trng i vi tt c cc doanh nghip, n nh
hng n tng lai ca doanh nghip nn cn phi c mt ngun thng tin
y , chnh xc trong mt khong thi gian di nht nh c c nhng
nhn nh, nh gi ng n v i tc. l cha k n phn ln cc doanh
nghip khng thc thi nghim tc theo lut nh.

Lut cnh tranh:

Theo quy nh, doanh nghip sau khi tp trung kinh t c th phn

30-50% phi thng bo cho c quan qun l cnh tranh trc khi hp tc;
trng hp nm trn 50% th phn s b cm tp trung kinh t (ngoi tr
trng hp mt hoc nhiu bn tham gia tp trung kinh t ang trong nguy c
b gii th hay lm vo tnh trng ph sn hoc vic tp trung kinh t c tc
dng m rng xut khu, gp phn pht trin kinh t-x hi, tin b k thut
cng ngh). Nhng nhiu doanh nghip khng thc c rng hot ng tp
trung kinh t c Lut cnh tranh iu chnh nn cng khng bit ti ngha v
thng bo cho Cc qun l cnh tranh v cng khng c c quan no chuyn
trch theo di vn ny. Nh vy l iu lut ny kh kh thi khi khng c
c quan chc nng no ng ra ghi nhn c s d liu v cc hot ng tp
trung kinh t. Nguyn nhn l do cha c s gim st cht ch t pha c quan
nh nc i vi hot ng ny.
V mt iu na l Lut Cnh tranh cm nhng hot ng sp nhp v
mua li c th dn n vic mt doanh nghip c mc tp trung kinh t ln
hn 50% th trng lin quan (iu 18), nhng trong Lut v cc vn bn

58
------------------------------------------------------------------------------------------------------

di Lut ny khng quy nh r rng khi nim th trng lin quan. Do ,

trong trng hp doanh nghip kinh doanh nhiu sn phm (c nhiu th
trng khc nhau) th ty theo cch tnh khc nhau c th dn n kt qu l
doanh nghip c th b coi l tp trung kinh t trn 50% hoc c th di.
V d nh sau:
Cho vay Th bo lnh v L/C Kinh doanh ngoi hi

Th trng
tnh gp

Ngn hng A

20

23

Ngn hng B

13

Th phn A+B

56%

38%

25%

44%

Ngn hng A sp nhp vi ngn hng B. Cc ngn hng u c 3 loi

dch v chnh: cho vay, m L/C, pht hnh th bo lnh, v kinh doanh ngoi
hi. xc nh vic sp nhp ngn hng A vi B c vi phm v quy nh cnh
tranh hay khng th c th c hai cch tnh:
* Cch tnh 1: Tnh th phn ca ngn hng A+B bng cch tnh gp tt c cc
dch v ca hai ngn hng ny li v so snh vi tng th trng ca cc dch
v . Nh vy, mc tp trung kinh t l 44% - khng vi phm quy nh v
cnh tranh.
* Cch tnh 2: Tnh th phn ca ngn hng A+B bng cch tnh ring r tng
dch v mt th ta s thy: i vi dch v cho vay ngn hng A+B s c mc
tp trung kinh t l 56% th phn ca dch v ny - vi phm quy nh v cnh
tranh.
Nu nh chng ta khng quy nh r cch tnh th phn sau M&A th
trong tng lai s c nhng trng hp p dng lut php khng thng nht
xy ra nh trng hp hai cch tnh trn.
ng thi, xu hng s hu c phiu cho gia cc ngn hng cng s
gy ra nhiu kh khn khi xc nh th phn v th phn kt hp. Nh cp
trn, hin nay c kh nhiu cc t chc tn dng lin minh theo dng ny

59
------------------------------------------------------------------------------------------------------

di hnh thc c ng chin lc. Vic lin minh nh vy s to ra nhiu

nhm ngn hng c v tr thng lnh trn th trng. Khi , cc ngn hng
trong cng nhm s chuyn t v th cnh tranh sang h tr, chia s th phn
vi nhau. Nh vy, nhm ngn hng ny c thuc trng hp tha thun hn
ch cnh tranh hay khng? Cha c mt vn bn Lut no quy nh c th v
vn ny.
Lut v cc vn bn di lut vn cha xc nh c th c quan no s
qun l trc tip th trng M&A. Hin ti c qui nh Cc qun l cnh tranh
l c quan qun l kha cnh tp trung kinh t ca cc hot ng mua li-sp
nhp doanh nghip. Cn i vi cc v M&A cha n mc chu s qun l
ca Cc qun l cnh tranh th vn cha c qui trch nhim cho c quan no
qun l.
Nhn chung, vn ng quan tm hin nay l nhng quy nh php l
lin quan n hot ng M&A cng mi ch dng li vic xc lp v mt
hnh thc, trong khi cc vn v mt ni dung cn phi c quy nh y
hn na, bi v hot ng ny cn c nhiu ni dung lin quan n nh gi
doanh nghip, gii quyt vn ti chnh, c phn, c phiu, thu, ph... ca
doanh nghip trc, trong v sau qu trnh M&A.
ng thi, cng rt t vn bn quy nh v quyn v ngha v ca cc
chuyn gia, cc bn t vn h tr cho hot ng ny, trong khi cc i
tng ny li ng vai tr rt quan trng trong thng v giao dch.
Ngoi ra, do chng ta cha c ngh nh, lut dnh ring cho M&A, cc
quy nh iu chnh hot ng ny cn nm ri rc ti nhiu vn bn nn s
chng cho trong cc vn bn php l l iu khng th trnh khi v trong
nhiu trng hp xung t nhau lm cc c quan qun l (c Trung ng v
a phng) rt kh khn trong vic p dng lut php. V d, cc hot ng
M&A lin quan ti cc doanh nghip nim yt th do y Ban Chng khon
Nh nc qun l, lin quan ti u t trc tip nc ngoi th thuc thm
quyn ca b K hoch v u t...

60
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Thm vo , v khung php l cn hn ch nn vic nh gi ti sn,

xc nh ngha v thu, chnh sch i vi ngi lao ng, khch hng... cng
cn nhiu kh khn, bt cp.
ng thi, i tng c cp ch yu l doanh nghip ni chung
ch rt t cp n mt loi hnh doanh nghip c bit - ngn hng. Hot
ng M&A trong lnh vc ny cho n nay ch c iu chnh bi Qui ch
241/1998/Q-NHNN ngy 15/07/1998 ca Thng c NHNN v sp nhp,
hp nht, mua li t chc tn dng c phn Vit Nam (Quy ch 241). Tuy
nhin, Quy ch ny c ban hnh cch y gn 11 nm khi cha c Lut
ngn hng v Lut cc t chc tn dng, Vit Nam cng cha gia nhp WTO
nn bc l nhiu im bt cp so vi thc t v n cng mi ch p dng
cho t chc tn dng c phn.
Do , NHNN cng ang tin hnh son tho v ly kin tham gia,
ng gp cho "D tho Thng t hng dn vic sp nhp, hp nht cc t
chc tn dng". D tho trn c s k tha Quy ch 241 v chnh sa, b sung
thm cc ni dung mi ph hp hn vi thc t v tun th cc quy nh php
lut hin hnh nh Lut doanh nghip nm 2005, Lut cnh tranh nm 2004
c k vng s to hnh lang php l cho vic sp nhp, hp nht ca tt c
cc loi hnh t chc tn dng: nh nc, c phn, hp tc, lin doanh v 100%
vn nc ngoi (Xem ph lc 1)
Vn mu cht y chnh l s hiu bit hn ch ca cc nh lnh
o, cc nh lm lut v th trng sp nhp, hp nht v mua li doanh
nghip. S nhn thc cha y ca cc i tng trn dn n vic c nhiu
khong trng v bt cp trong hnh lang php l i vi hot ng M&A.
2.4.3 Tnh minh bch
Trong hot ng M&A, cc loi thng tin cn c nh thng tin v gi c
c phiu ca cng ty, tnh hnh hot ng, tnh hnh ti chnh, thng hiu, th
phn, qun tr Cc thng tin ny rt quan trng i vi c bn mua ln bn

61
------------------------------------------------------------------------------------------------------

bn. Nu cc thng tin ny khng c kim sot cht ch v tnh minh bch
th khng ch gy thit hi cho c hai bn i tc tham gia m cn c th nh
hng n cc th trng khc nh hng ha, ngn hng, chng khon...
Tuy nhin, thc t Vit Nam, cc i tc mun mua li hay sp nhp
vi cc doanh nghip khng thuc hnh thi l cng ty c phn i chng s
khng th tm hiu c din bin hot ng ca doanh nghip trong qu kh.
Hin ti h dng nh phi ch yu da vo ngun thng tin c cung cp
bi cng ty mi gii. Chnh iu ny lm tng mc ri ro, gim kh nng
thnh cng i vi cc giao dch M&A. Nguyn nhn ca s thiu thng tin v
cng ty bt ngun t vic thiu s kim sot thng tin ca doanh nghip t
pha cc c quan qun l Nh nc.
Khi hot ng M&A s tr nn kh khn hn, bi v doanh nghip
bn mua gp s rt nhiu tr ngi trong vic nh gi i tc ca mnh do tnh
minh bch trong cc bo co ti chnh, k c cc bo co c kim ton
cn cha cao, nht l i vi cc ngn hng. Rt him ngn hng tha nhn
kh khn ca mnh trong bo co ti chnh, thng thng cc ngn hng
thng nh bng li trc khi rao bn, h lm p bo co ti chnh, gim chi
ph khu hao, tng li nhun o... Do , vic mua nhm hng gi l vic
hon ton c th xy ra.
2.4.4 Yu t con ngi v ngun nhn lc
M&A l mt nghip v ti chnh ht sc phc tp, mt thng v
thng ko di t vi thng n vi nm v cn c s tham gia ca cc n v
chuyn mn: ti chnh, kim ton, php l cng vi mt n v iu phi
tng th chuyn nghip.
V vy, ngoi hn ch v khung php l th ngun nhn lc ca th
trng M&A Vit Nam cng ang thiu ht rt ln. Hn na, y l mt ngnh
mi, li phi chu s cnh tranh ca nhiu cng ty c thnh lp trong cng
mt lnh vc v k c cc lnh vc khc nn s cnh tranh cng khc lit.

62
------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ngun nhn lc c trnh v chuyn mn cao thc s l khan him.

2.5 M&A NGN HNG VIT NAM: THI C THUN LI KH
KHN - THCH THC
T vic phn tch mi trng thc t trn kt hp vi hc hi kinh
nghim ca cc th trng M&A v tham kho cc kt qu nghin cu, cc d
on v tnh hnh M&A ngn hng Vit Nam trong tng lai, chng ta s phn
tch v tng hp li cc yu t thun li, cc thi c, nhng vn kh khn
v thch thc ca hot ng ny. y chnh l c s tt nht a ra cc gii
php ph hp v hiu qu.
2.5.1 Thi c Thun li
Hin nay, c khong 350.000 doanh nghip ang hot ng ti Vit
Nam, vi 95% trong s ny l doanh nghip nh v va. Theo k hoch pht
trin n nm 2010, con s ny s ln n 500.000 doanh nghip. Theo Cc
u t nc ngoi (B K hoch v u t) s c khong 30 - 50% s doanh
nghip Vit Nam c th thc hin M&A vi cc i tc l nh u t trong v
ngoi nc.
Cng theo mt bo co mi cng b cui thng 1/2009 ca PwC, nm
nay hot ng M&A trong ngnh dch v ti chnh vn tip tc pht trin
nhanh. V M&A ti Vit Nam cng v s c thc hin di nhiu hnh
thc khc nhau ch khng ch n thun l vic gp vn u t vn thng
thy trong thi gian trc. Theo nh gi ca Cc Qun l cnh tranh (B
Cng Thng), th hot ng ny ti Vit Nam s tng trng vi tc
30-40%/nm.
Ring i vi M&A ngn hng, theo nghin cu ca Ngn hng u t
v Pht trin Vit Nam (BIDV) th trong thi gian ti M&A ngn hng Vit
Nam s tip tc si ng trc p lc tng vn n ngy 31/12/2010 l 3.000
t ng v theo xu th hi nhp WTO m ca hon ton th trng ti chnh

63
------------------------------------------------------------------------------------------------------

vo nm 2011. Hn na, vic thnh lp ngn hng mi theo cc tiu ch

trnh by trn s thc y cc nh u t tin hnh hot ng M&A thay v
thnh lp ngn hng mi. ng thi, cc ngn hng nc ngoi trc khi thnh
lp ngn hng con ti Vit Nam vn s tch cc s dng M&A nh mt gii
php xm nhp th trng.
Ngoi ra, Vit Nam ta cn c mt s iu kin thun li nh: mi
trng chnh tr x hi an ton v n nh, nn tng php l cho hot ng
M&A ngn hng cng hnh thnh v ngy cng c ci thin thng thong,
ph hp hn...
Do , mc d th trng M&A nc ta vn cn rt non tr v khng
hong ti chnh ton cu to s nn nhng kh khn khng th trnh khi,
nhng vi xu th chung ca th gii, nhng nh u t c d on s n t
Nht Bn v M vn s tm kim c hi ti th trng Vit Nam.
V vy, cc giao dch mua bn v sp nhp doanh nghip Vit Nam c
th s din ra nhiu hn, vi nhiu hnh thc a dng v gi tr cc v giao dch
cng s cao hn.
2.5.2 Kh khn Thch thc
M&A ngn hng ti Vit Nam bn cnh cc c hi v s thun li c
th pht trin hn na nhm hng n mt th trng chuyn nghip, cn c
khng t nhng thch thc v vn kh khn phi gii quyt.
Ngoi cc kh khn c trnh by trn nh: cc t chc t vn cha
t n s chuyn nghip; mi trng php l hp nhng vn cn lng lo,
cha c cht ch...; tnh minh bch v thng tin hot ng ca ngn hng
cha cao; thiu ht ngun nhn lc c trnh cho M&A... th phi k n mt
s vn nh:
* nh gi ngn hng trong giao dch M&A:
C rt nhiu phng php nh gi p dng nhng chc chn l cha
c phng php no nh gi chnh xc tuyt i gi tr ngn hng; nguyn

64
------------------------------------------------------------------------------------------------------

nhn mt phn l do tnh minh bch trong cc bo co ti chnh ngn hng

Vit Nam cn cha cao v hn na l cc ti sn v hnh (chim phn ln
trong tng gi tr ngn hng) rt kh nh thnh con s. V vy, vic xc
nh gi tr giao dch cho thng v M&A ngn hng s l mt qu trnh
thng lng lu di v phc tp. V cc ngn hng Vit Nam vi kin thc
M&A cha su sc c th l nguyn nhn dn n nhng bt li trong vic
thng nht gi tr thng v.
* Xung t qun tr cp cao:
Nguyn nhn ca vn ny l do khng c s cng bng gia quyn
v ngha v ca cc bn, do bt ng v chnh sch qun l, chin lc kinh
doanh... trong qu trnh m phn v k c lc thc hin hp ng. Chnh s
khng ha hp ny s gy nhng bt ha trong qu trnh thc hin M&A, lm
cho hot ng sn xut kinh doanh sau ny khng sun s v thun li, thm
ch thua l... v kt qu l thng v M&A tht bi.
* Bt n v nhn s, mu thun v vn ha hai bn
Khng ch i vi ngn hng m vi tt c cc doanh nghip: nhn s
v vn ha t chc l vn c bit quan trng quyt nh s thnh bi ca
hot ng sn xut kinh doanh. Vn ha t chc s khng th no ng nht
gia cc bn, do d ny sinh nhiu mu thun sau khi kt hp. V c th
cng t cng vi cc xo trn sau M&A, mt s nhn vin s bt mn v ra
i... dn n s chy mu cht xm v mt cn bng trong ngun nhn lc ca
ngn hng.

KT LUN CHNG 2
Nh vy c th ni th trng M&A Vit Nam ang dn si ng v
hng n mt th trng chuyn nghip. Tuy nhin, n ang giai on bt
u, nn hu ht cc ch th tham gia ch mi cp ti tin M&A, n vic
lm sao thc y s pht trin ca hot ng ny m cha c s quan tm cn

65
------------------------------------------------------------------------------------------------------

thit n kt qu ca thng v M&A trong khi y mi l mc ch chnh ca

h. C rt nhiu vn ca hu M&A lm cho hai bn khng t c
nhng li ch m h k vng.
T 1980 1996 s lng ngn hng M gim t 14.435 xung di
9.500 ngn hng do kt qu ca sp nhp. Mc tiu ca vic sp nhp l
nhm tng hiu sut nh quy m ln v chim lnh th phn. Nhng khng
nhiu thng v thnh cng v t c mc tiu trong thc t, ch yu l do
vic kt hp khng hiu qu ch khng phi do bn thn n khng c trin
vng.
i tt n u l mt trong nhng hnh ng khn ngoan; chnh v vy,
bn cnh nhng gii php nhm thc y s pht trin ca th trng M&A
Vit Nam, cc nghin cu v hu M&A h tr cho thng v thnh cng
m mn cng l vn c bit quan trng. Tt c s c trnh by trong
phn k tip chng 3.
------

66
------------------------------------------------------------------------------------------------------

CHNG 3:
GII PHP CHO H THNG NGN HNG
THNG MI VIT NAM TRC XU TH SP NHP,
HP NHT V MUA LI
3.1 I VI NGN HNG NH NC V CC C QUAN QUN L
Vit Nam c qu nhiu ngn hng, m a phn l cc ngn hng nh.
Trong khi , bt k quc gia no, mt h thng ngn hng mnh l h thng
ti ch c vi ngn hng, nhng phi c quy m ln v tim lc ti chnh
vng mnh.
Do , Vit Nam nn to c ch cc ngn hng nh tp hp li vi
nhau thnh cc ngn hng ln hn. Tuy nhin, Nh nc khng nn buc h
n vi nhau ging nh mt hnh thc cng hn, yu cu ngn hng ny kt
hp vi ngn hng khc m nn th trng to ng lc thc y h ch
ng tm n vi nhau, hp tc, sp nhp (k c vi ngn hng nc ngoi)...
tr thnh mt s ngn hng mnh.
Nh nc ch nn can thip y nhanh tin trnh ny bng vic nh
hng v to lp mi trng thng thong, thun li cho th trng M&A ngn
hng hot ng ny ngy cng si ng v pht trin theo hng tch cc,
gp phn n nh v gip th trng ti chnh Vit Nam ngy cng vng mnh
hn.
3.1.1 Tng cng hot ng truyn thng v M&A
Nh cp chng 2, kin thc v M&A ca cc ngn hng vn
cn kh s si. V khng ch l cc ngn hng tham gia M&A m thm ch cc
nh qun tr, nh lm lut cng khng nhiu ngi hiu bit su sc v tng
tn v M&A.
Do , Nh nc cn y mnh tuyn truyn kin thc M&A cho cc
ngn hng h c th nhn bit c nhng li ch v ri ro ca mt thng

67
------------------------------------------------------------------------------------------------------

v v cc vn lin quan n M&A: thu, lao ng, th tc php l t

, h c th lp k hoch, chun b chin lc cho M&A mt cch chuyn
nghip v ch ng hn trong vic m phn vi i tc nhm trnh thit thi
v mnh; v nht l cc ngn hng trong nc s khng b thu tm bi cc t
chc nc ngoi giu kinh nghim v M&A.
Bn cnh , Nh nc cng cn phi to iu kin cho cc t chc t
vn, cc c quan ban hnh Lut, c quan qun l hot ng M&A tng cng
nghin cu su hn, trau di thm kin thc v M&A h c th vn dng n
vo cc trng hp c th ca thc tin Vit Nam, gip cho th trng M&A
ca Vit Nam ngy cng pht trin mnh m v bn vng.
3.1.2 Hon thin khung php l v M&A.
Xu hng M&A ca Vit Nam trong thi gian ti c d on s rt
si ng. V vy, chnh ph cn hon thin hn na khung php l dnh cho
M&A nhm h tr cho s pht trin cng nh kim sot, hn ch nhng tc
ng tiu cc t hot ng ny. ng thi, hot ng M&A ca Vit Nam c
tc tng trng cao v lun i mi. Do , cc quy nh php l c ban
hnh cn phi bm st vi yu cu thc tin. Hn na, vic quy nh n gin
th tc sp nhp v mua li doanh nghip s gp phn nng cao tnh cnh tranh
doanh nghip Vit Nam. C th l:
* Hon thin khung php l h tr cho s pht trin ca hot ng
M&A ti Vit Nam
Cc giao dch M&A ti Vit Nam, c bit l trong ngnh ti chnhngn hng a phn u c s tham gia ca cc t chc v doanh nghip nc
ngoi. Do , vic ban hnh vn bn qui nh hot ng mua li, sp nhp
doanh nghip ngoi nhng ni dung khc th cn phi c cc qui nh i vi
nhng giao dch c yu t nc ngoi. Trong , Nh nc nn quy nh c th
cc tiu ch xc nh th no l nh u t nc ngoi mt cch thng nht
(doanh nghip c vn u t nc ngoi c phi l nh u t nc ngoi

68
------------------------------------------------------------------------------------------------------

khng? T l vn u t nc ngoi l bao nhiu phn trm c xem l

doanh nghip nc ngoi?...), ng thi cng nn m rng cc t l u t, cc
quy nh v kh nng ti chnh, tnh hnh kinh doanh, php l.... ca cc nh
u t ny.
Bn cnh , hot ng M&A cn c s tham vn ca nhiu i tng
nh cng ty mi gii, cc chuyn gia ti chnh, k ton, kim ton, nh t vn
lut Do tnh phc tp v quan trng ca hot ng M&A i vi doanh
nghip nn i hi h phi c trnh chuyn mn, kinh nghim v quan
trng hn na l tinh thn trch nhim vi doanh nghip. S thiu trch nhim
v chuyn mn ca ngi t vn cho doanh nghip c th dn n nhng hu
qu nghim trng v doanh nghip phi gnh chu. Chnh v vy, nhng qui
nh v trch nhim, quyn v ngha v rng buc h i vi hot ng M&A
l cn thit gip tng thm mc an ton cho doanh nghip khi tham gia
vo loi hnh giao dch ny.
Hn na, nh nu trn, cc hnh thc M&A Vit Nam kh n
gin. Do , Nh nc cn to iu kin a dng ha cc hnh thc hot
ng, gp phn lm phong ph thm ngun cung cu cho th trng M&A Vit
Nam. in hnh nh Lut Cnh tranh mi ch c quy nh v loi hnh sp
nhp chiu ngang, nn cn phi tip tc c b sung quy nh i vi cc loi
hnh chiu dc v t hp.
ng thi, khung php l cn c nhng qui nh rng buc trch nhim
ca doanh nghip i vi quyn li ca ngi lao ng v c ng ca cng ty
khi doanh nghip khi thc hin hot ng M&A m bo thng v s
thnh cng v mang li nhiu kt qu tt cho doanh nghip cng nh nn kinh
t.
* Hon thin khung php l nhm kim sot, hn ch cc tc ng
tiu cc ca hot ng M&A ti Vit Nam
Trng tm ln nht ca qun l nh nc i vi M&A l bo v tnh

69
------------------------------------------------------------------------------------------------------

cnh tranh ca th trng nhm chng li cc nguy c dn ti c quyn m

mt v M&A c th mang li. V vy, s kim sot ca nh nc i vi th
trng M&A l rt cn thit nhm hn ch nhng tiu cc do c quyn mang
li cho nn kinh t v ngi tiu dng.
Nh ta bit, Lut cnh tranh cm cc hot ng M&A c th dn ti
vic mt doanh nghip c mc tp trung kinh t ln hn 50% th trng lin
quan nhng li khng quy nh th trng lin quan c tnh nh th no. Do
, khung php l cn a ra cch xc nh r rng v c th v trng hp
ny.
ng thi, vic xc nh th phn sau mua bn, sp nhp c nhiu cch
tnh vi nhiu kt qu khc nhau. Chnh v vy, Nh nc cn phi quy nh
cch tnh c th, nn chng tnh th phn theo phng php ring l tng dch
v, bi v trong nhiu trng hp cch ny cho kt qu chnh xc hn, nhm
trnh trng hp ngn hng li dng cch tnh gy nn tnh trng c
quyn.
Bn cnh , c quan qun l cnh tranh c th t ra mt mc gi tr
lm cn c u tin cho vic kim sot tp trung kinh t, nhm gip cho cc c
quan qun l kim sot vn ny d hn v khng b st cc thng v ln.
Lut cng nn quy qui nh mc gii hn v gi tr ca v giao dch phn
chia trch nhim qun l gia Cc qun l cnh tranh v c quan qun l hot
ng ny a phng. Mc gii hn gi tr giao dch c th qui nh da vo
gi tr ca hp ng giao dch hoc gi tr tng hp cc doanh nghip sau
M&A.
Trch nhim qun l ca Cc qun l cnh tranh i vi cc giao dch
mua li, sp nhp doanh nghip c th bao gm:

Yu cu cc doanh nghip c cc giao dch mua li, sp nhp, hp nht

thuc trch nhim qun l thng bo v d nh thc hin giao dch v hp
ng tha thun gia cc bn doanh nghip.

Ra quyt nh cho php thc hin giao dch M&A nu thy v giao dch

70
------------------------------------------------------------------------------------------------------

khng gy nhng tc ng tiu cc cho th trng hoc khng cho php

thc hin giao dch v phi gii thch r l do.

Theo di tin trnh thc hin giao dch sau khi cp php v kim tra cc
iu kin, th tc thc hin giao dch.

Qui nh r v thi gian bo co vi c quan qun l v thi gian tr li ca

c quan qun l i vi doanh nghip.
V Nh nc cng nn qui nh c th cc giao dch M&A b cm trong

vn bn php lut (c th phn sau khi kt hp li chim trn 50% trn th

trng c lin quan, thc hin vic mua li vi nh thu tm doanh nghip
khc) gp phn ngn chn cc ng tiu cc ca hot ng ny n nn kinh
t v x l cc giao dch c vi phm php lut. Trong , vic phng nga s
thu tm ca cc tp on ti chnh ln i vi cc NHTM Vit Nam cng l
mt vn c bit cn quan tm.
Trong cc giao dch M&A trn thc t thng s khng th hin bn
cht ca cc thng v ra bn ngoi nn v phng din php l th khng
nn phn chia cc hnh thc ca hot ng mua li, sp nhp doanh nghip trn
c s bn cht ca tng v giao dch m nn phn chia theo cc hnh thc gip
d qun l v d kim sot nhm hn ch tc ng tiu cc c th xy ra.
Tuy nhin, c th kim sot hot ng tp trung kinh t, vai tr quan
trng khng ch thuc v c quan qun l cnh tranh m cn cn c s phi
hp ca cc c quan chc nng nh y Ban Chng khon, Tng cc Thng k,
B K hoch v u t...
Tm li, lut php v cc chnh sch cho hot ng M&A nn c thit
k theo hng h tr cho s pht trin th trng M&A, pht huy li ch cng
nh hn ch nhng tc ng xu do n mang li. ng thi, khung php l cho
M&A phi c tm nhn di hn, trnh s chng cho v phi t c thng
thong, ph hp vi thng l quc t.
Ring i vi ngnh ti chnh ngn hng, trc mt l hon thin cc

71
------------------------------------------------------------------------------------------------------

thng t hng dn, sau ny dn nghin cu, b sung v pht trin ln thnh
Lut ring dnh cho hot ng M&A ca cc t chc tn dng. Bi v y l
mt hot ng mi li rt phc tp, nht l i vi ngnh ti chnh ngn hng,
mt ngnh dch v vi nhng c tnh ring c rt c bit v l tri tim ca
nn kinh t quc gia.
3.1.3 Pht trin knh kim sot thng tin cng nh tnh minh bch ca
thng tin trong hot ng M&A.
Trong hot ng M&A: thng tin v gi c, thng hiu, th trng, th
phn, qun tr... l rt quan trng v cn thit cho c bn mua, bn bn. Nu
thng tin khng c kim sot minh bch th c th gy ra nhiu thit hi cho
bn mua v bn bn. Bi v cng nh nhiu th trng khc, th trng M&A
hot ng c tnh dy chuyn, nu mt v M&A ln din ra khng thnh cng
hoc c yu t la di th s gy hu qu ln cho nn kinh t.
Do , cc c quan qun l cn ban hnh vn bn qui nh v vic cng
b thng tin ca c cc loi hnh doanh nghip trong nn kinh t ch khng ch
i vi cng ty c phn i chng v cng ty c phn nim yt. ng thi cn
qui nh r cc loi thng tin v hnh thc cng b m doanh nghip phi c
ngha v cung cp kp thi v y cho c quan qun l v th trng. Ty
theo mc thng tin c x l m ngi s dng thng tin phi chi tr mt
khon ph tng ng. Nh vy, i tc giao dch trong hot ng M&A c th
thu nhp thng tin t hai ngun chnh: t doanh nghip i tc v t cc c
quan qun l thng tin ny. Vi phng thc nh vy, cc loi thng tin cn
thit cho thnh vin tham gia M&A s c cung cp y , chnh xc, kp
thi v cc c quan qun l cng c th kim sot c i tng v mc
ch thu thp thng tin ca doanh nghip.
3.1.4 To iu kin h tr cho cc t chc t vn M&A
Nguyn tc thc hin cc giao dch sp nhp v mua li doanh nghip
l da trn s tha thun ng ca hai bn i tc v c ngi tr gip ca

72
------------------------------------------------------------------------------------------------------

cng ty t vn. Th trng M&A hot ng bn vng l da vo cc cng ty t

vn trong lnh vc ny. V vy, tnh chuyn nghip ca th trng M&A ph
thuc vo tnh chuyn nghip ca cc cng ty t vn.
Nh bit, nng lc v phm vi hot ng ca cc cng ty t vn
M&A ti Vit Nam cng cn hn ch. Do , Nh nc cn ch trng
khuyn khch cc ch th vn rt quan trng ny pht trin hn na, tr thnh
cc t chc t vn M&A chuyn nghip.
Tnh chuyn nghip ca cc cng ty t vn th hin nhng im nh:

C ngun nhn lc c trnh chuyn mn cao

C kh nng cung cp cc dch v c lin quan n hot ng M&A: mi

gii giao dch, nh gi doanh nghip, t vn v lnh vc ti chnh, lut,
mi trng, h tr doanh nghip lp k hoch thc hin cc thng v
M&A, tham gia cng doanh nghip m phn trc tip vi pha i tc;
gip doanh nghip phn tch, nh gi hot ng ca thng v M&A, t
pht hin v a ra gii php phng nga nhng ri ro c th xy ra khi
tham gia vo thng v.
ng thi m bo cho s pht trin v vn hnh tt th trng

M&A Vit Nam trong tng lai th khng i hi mt lng qu nhiu cc

cng ty t vn m ch cn s chuyn nghip, vng mnh v mi mt ca mt
s cng ty.
Hn na, chng ta cn chp nhn s c mt ca cc t chc t vn nc
ngoi trong lnh vc ny bi v bn thn nn kinh t v cc doanh nghip Vit
Nam hiu bit v hot ng ny cn hn ch. S c mt ca cc cng ty t vn
nc ngoi s to iu kin sm a hot ng M&A nc ta tr nn hin i
v chuyn nghip hn.
Cc gii php c th nhm khuyn khch s pht trin cng ty t vn
chuyn nghip cho hot ng M&A l:
Nh nc cn ban hnh cc tiu chun m mt t chc t vn M&A chuyn

nghip phi c: nng lc ti chnh ca t chc, trnh chuyn mn, kinh

73
------------------------------------------------------------------------------------------------------

nghim ca nh qun tr, nhn vin cng ty... Nu iu kin th mi cp

php thnh lp. ng thi, r sot li cc cng ty t vn khng tiu
chun, khuyn khch h u t pht trin t chc ca mnh nhm t c
chun yu cu, nu khng th buc phi ngng hot ng.
Thc hin chnh sch u i v thu trong nhng nm u hot ng i

vi cng ty.
To iu kin v nhanh chng cp php thnh lp cc cng ty ny (k c

cc t chc nc ngoi) nu iu kin.

3.1.5 Xy dng v pht trin ngun nhn lc cho th trng M&A
Thng v M&A thnh cng l kt qu ca s hp tc, h tr ca cc
ch th tham gia vo qu trnh ny, l: hai bn mua bn, nh mi gii,
chuyn gia t vn (c kinh nghim chuyn su v cc lnh vc khc nhau nh
php lut, ti chnh, thng hiu, c bit l phi am hiu v M&A) kt hp
vi s h tr ca khung php l, cc chnh sch v quy nh lin quan n
M&A ca nc s ti. V vy, ngun nhn lc c kin thc v M&A v cc
vn lin quan l khng th thiu i vi cc bn mua bn, cc cng ty t
vn, mi gii, c quan lp php... Do , chng ta cn phi c nhng chng
trnh, k hoch o to c c ngun nhn lc chuyn nghip cho th
trng M&A Vit Nam.
B Gio dc v o to c th cho php mt s Trng i hc m
chuyn ngnh o to v M&A, bc u c th thu chuyn gia nc ngoi
v ging dy; ring i vi cc chuyn gia, cc nh lm lut c th cho h i
hc tp kinh nghim nc ngoi, ni c th trng M&A lu i v pht
trin. ng thi, vic o to ngun nhn lc cho M&A phi c s hp tc
thc hin ca c pha doanh nghip, cc cng ty t vn v c i vi c quan
qun l trc tip th trng ny. Tuy nhin, cht lng ngun nhn lc rt cn
phi m bo nhm trnh trng hp cung tha - cu thiu nh tnh trng
chung ca ngun nhn lc Vit Nam.

74
------------------------------------------------------------------------------------------------------

C nh vy th th trng M&A Vit Nam mi hot ng tt v i vo

chuyn nghip, qua bo v c quyn li hp php ca cc bn trong giao
dch M&A.
3.2 I VI CC NGN HNG THNH VIN
Nh ni trn: mt thng v M&A thnh cng th cn phi c s hi
t ca rt nhiu yu t. Do , ngoi s h tr c lc ca Nh nc v cc c
quan qun l (ngoi lc) th cc ngn hng thnh vin (bn mua v bn bn)
phi bit pht huy ni lc ca mnh bng cch thc hin ng n v hiu qu
cc cng vic trong tng giai on ca quy trnh M&A v k c sau khi kt
thc qu trnh ny - y cng chnh l cc gii php cho h c th thc hin
thnh cng thng v.
3.2.1 Giai on trc v trong qu trnh thc hin M&A
c mt thng v M&A thnh cng cn phi c s kt hp ca bn
mua v bn bn. Trc ht l vic lp k hoch chin lc (strategic plan) da
trn ngun lc v kh nng ca mnh, xc nh thi im tin hnh v mc tiu
cn t c thng qua hot ng M&A. Chin lc M&A nn c mt vi gii
php, nu gii php ny khng thc hin c th c s la chn khc thay
th. ng thi, k hoch M&A nn c thi hn trong khong 5 nm v c
lp mt cch c th, chi tit cc bc cng vic sau ny c tin hnh
thun tin v d dng hn.
T , hai bn ngn hng thnh vin mi c th la chn ngn hng
mc tiu ca mnh mt cch chnh xc nht trn c s nghin cu, nh gi
gia mnh v i tc c cng chung chia s cc mt nh: th trng, cng tc
nghin cu v pht trin, nhm khch hng c th kt hp vi nhau v
mang li li ch cho nhau. Bi v hot ng M&A rt c bit, trong i tc
khng phi ngn hng tt nht m l ngn hng ph hp nht i vi nh
hng kinh doanh v mc tiu ra ban u.
Khi chn c i tc, hai bn s cng ngi li vi nhau tha

75
------------------------------------------------------------------------------------------------------

thun v chia s cc cng vic. Vn m hai bn cn quan tm trc tin

l xc nh loi giao dch M&A s c tin hnh, lut iu chnh ch yu i
vi giao dch ny, c ch v quy trnh tin hnh giao dch...
ng thi, hai bn nn lp ra ni dung cc vn cn tho lun trong
cuc m phn c th ch ng ra hng gii quyt. Bi v nhiu vn
pht sinh gy cn tr s thnh cng ca hot ng M&A c th c d bo
trc. Cc ni dung cn m phn cng nn c sp xp mt cch thch hp
v n cng tc ng n s thnh cng ca thng v. Nhng vn lin quan
n quyn li v ngha v ca cc bn cng l mt ni dung rt quan trng cn
c bn bc tht k v nn c a ra tho lun trong nhng ngy u ca
cuc m phn.
Kt qu ca qu trnh m phn s nh hng n hot ng trong
tng lai ca c hai bn, v th s cn trng trong cng vic l mt nguyn tc
bt buc i vi nhng ngi lm nhim v ny. Do , cc ngn hng thnh
vin cn phi tuyn chn tht k nhng ngi m nhim vic thc hin
thng v, h phi l nhng nhn vin gii c o to v c nhiu kinh
nghim trong qu trnh m phn. Bn cnh , s thng thn v dt khot
cng l mt tiu ch quan trng trong vic thc hin M&A. Hai bn nn th
hin r mc tiu ca mnh thng qua nhng ln m phn. iu ny s lm cho
hot ng M&A c din ra trong bu khng kh ha thun, d t n s
thnh cng.
Ngoi ra, trong rt nhiu phng php nh gi nh hin nay (nh gi
ti sn hu hnh v nh gi ti sn v hnh), cc thnh vin tham gia nn thng
nht la chn nhng phng php ph hp va lm c s xc nh gi tr
giao dch m cng tha mn mong mun ca hai bn. D sao cng phi tha
nhn rng nh gi khng phi l mt mn khoa hc chnh xc, bi v cc
phng php nh gi hoc l da trn thng tin qu kh, hoc l da trn d
on v tng lai. Tuy nhin, d chn phng php no th trong qu trnh
nh gi cng c kh nhiu yu t lin quan cn c xem xt mt cch k

76
------------------------------------------------------------------------------------------------------

lng: tng ti sn, ngun vn, doanh thu, li nhun nh k..., c bit l cc
ti sn v hnh nh thng hiu, phng thc kinh doanh, danh ting ca ban
qun tr... y l nhng tiu ch gp phn ng k vo gi tr ca ngn hng.
V kt qu ca qu trnh chun b, la chn, m phn... a ra
nhng tha thun chung chnh l hp ng M&A. V vy, ni dung ca hp
ng ny cn phn nh v chnh xc cc kt qu ca nhng cng vic trc
, nhng mong mun v k vng ca hai bn v l c s hai bn thit lp
cc iu khon, cc cam kt rng buc trch nhim php l vi nhau v vi cc
c quan cng quyn. Tuy nhin, hp ng M&A khng ch l yu t php l
m cn l s phi hp mt cch hi ha ca nhiu yu t khc c lin quan n
giao dch M&A nh ti chnh, kinh doanh, nhn s Bi l khng ging nh
vic mua bn hng ha, ti sn thng thng - tin trao, cho mc, m cc
thnh vin tham gia cn phi gii quyt hng lot vn hu M&A. Ch khi
kt hp mt cch hon ho cc yu t c lin quan th hp ng M&A mi tht
s l cng c bo m quyn li cho cc bn tham gia giao dch.
.

C th l: ni dung ca hp ng M&A phi c son tho r rng,

bao qut c cc vn : xc nh t cch ca hai bn mua - bn, i tng

mua-bn, gi mua bn, bin php bo m hp ng, thi im chuyn giao,
cc c im v nhu cu, li ch, s rng buc ring bit ca hai bn v cc
tha thun v hu M&A. Nu hp ng M&A ch dng li cc ni dung
c bn, khng bao qut ht s dn n nhng mu thun ni ti bn trong ngay
khi qu trnh M&A kt thc.
ng thi, c c giao dch M&A hiu qu, p ng ng yu cu
v mong mun, hn ch ti a cc ri ro c th gp phi, cc bn tham gia giao
dch nn s dng t vn ca t chc chuyn nghip trong lnh vc M&A. y
cng l xu hng tt yu ca hot ng ny trong thi gian ti.
Ngoi nhng im cn lu i vi hai bn mua bn trong qu trnh
thc hin M&A th mi bn cng cn c nhng s chun b ring m bo

77
------------------------------------------------------------------------------------------------------

quyn li cho chnh mnh.

i vi ngn hng bn bn:

Bn bn cn phi xy dng cho mnh mt quy trnh Marketting ph hp

nht. Bi v nu h khng rao bn th khng ai bit m mua. Hn na, trong

giai on cnh tranh hin nay cng c rt nhiu s la chn cho bn mua. Vic
u tin l bn bn cn phi xc nh mc ch ca M&A, sau mi ln danh
sch bn mua, nh gi cc bn mua, th hin s quan tm, t chc ving thm
h v gi cc xut mua bn... Bn cnh , bn bn cn phi lm p cho
mnh v mi mt: qun tr, ti chnh, php l, nhn s... bng thc lc v kh
nng cao nht ca chnh mnh.
Trong thng v M&A, bn bn c th nhiu v th khc nhau: bn
mt phn cho i tc c tim lc v thng hiu mnh tranh th cc cng
ngh, k thut qun l hoc bn ton b thot khi tnh trng ph sn... Cho
d v th no th bn bn cng khng nn ch quan v cn chun b mi th
tht sn sng, kim tra li tnh hnh php l, ti chnh, qun tr, s hu tr tu...
nhm xc nh ng gi tr ca mnh trnh trng hp b bn mua p gi.
V h cng phi bit cch tm kim i tc mua, iu quan trng khng phi l
mc gi cao hay thp m l kh nng nh gi v khai thc tim nng ca bn
mua.
Ring i vi cc ngn hng trong nc cn lu hn trong vic nhn
thc v thng hiu, cn trng trong m phn M&A nhm gi li thng
hiu ca mnh. Bi l y l mt xu hng tt yu ca th trng M&A,
thng hiu mnh s thn tnh v trit tiu thng hiu yu hn, mc d cho
n by gi n vn cha xy ra.

i vi ngn hng bn mua

Vn xc nh ngn hng mc tiu khng phi d dng i vi tt c

cc trng hp, c bit l i vi bn mua. Bn cht ca vic ny l ly c

cc thng tin chnh xc v nhng ngn hng mc tiu, tm hiu k v bn bn,
trnh mua nhm hng gi, hng dm. C nhiu cch thc tip cn v c

78
------------------------------------------------------------------------------------------------------

c thng tin: thu cc cng ty t vn, kim ton r rng; xem xt ton b
ngn hng v kt qu kinh doanh, cch thc qun tr, cng ngh ngn hng,
ngun nhn lc... Bn bn cn phi nhn thy tim nng t ngn hng m mnh
mun mua to ra gi tr gia tng trong tng lai. Mun vy bn mua phi
thc hin iu tra chi tit (Due Diligence Xem Ph lc 2); v quan trng nht
l phi tin hnh thm nh php l v thm nh ti chnh:
+ Thm nh php l ca ngn hng mc tiu gip cho bn mua hiu r
t cch php l, cc quyn v ngha v, ch php l i vi cc loi ti sn,
hp ng i vi ngi lao ng... nhm xc nh tnh trng v cc ri ro php
l a ra quyt nh mua mt cch ng n. Thm nh php l thng do
cc lut s thay mt cho bn mua thc hin. V vy, lut s t vn M&A ng
vai tr rt quan trng v kt lun v h s php l ca doanh nghip b mua, b
sp nhp l c s cc bn a ra quyt nh mua bn, sp nhp hay t chi
mua bn, sp nhp.
+ Thm nh ti chnh thng do cc cng ty kim ton hay kim ton
vin c lp thc hin. V nguyn l th hai bn i tc trong giao dch M&A
thng c mc ch kinh t tri chiu nhau v iu ny c th nh hng n
vic nng v h gi doanh nghip. Bn mua mun mua vi gi thp, bn bn
mun bn vi gi cao nn h c th che giu nhng vn hay ri ro ti chnh
ca mnh. Bi vy trong mt thng v M&A, vai tr kim ton vin cng rt
quan trng thm nh v a ra kt lun v gi tr thc t doanh nghip (ti
sn hu hnh) v gip cho hai bn tin li gn nhau i n thng nht. Trong
vic ny, bn mua cn phi xem xt v cu trc vn, doanh thu, th phn, i
tng khch hng... ca ngn hng mc tiu.
3.2.2 Giai on sau khi kt thc qu trnh M&A
Thng v M&A ch thc s thnh cng khi nhng vng mc trong
giai on sau khi kt thc qu trnh M&A (hu M&A) c gii quyt tt.
Qu tht, hu M&A khng trnh khi phi i mt vi nhng vn

79
------------------------------------------------------------------------------------------------------

kh phc tp nh thu, k ton, chuyn i ti sn, phn chia li nhun, trch

nhim gii quyt cc khon n cha thanh ton ca cc ngn hng bn bn,
gii quyt lao ng di d, mi trng vn ha...
i vi hot ng M&A mua li mt phn th vn hu M&A tng
i d th hn nhng M&A mua li ton b hay sp nhp, hp nht th s c
nhiu kh khn. V vy, hai bn i tc cn phi ra mc tiu chung pht
trin ngn hng sau M&A. Bn cnh , ban quan tr cn phi lu n s
cng bng gia cc c ng, to iu kin cho cc c ng ng gp kin v
mc tiu ca ngn hng v tip cn cc ngun thng tin. Trong vic ny: s
minh bch thng tin rt quan trng, nht l v tm nhn chin lc, cc chnh
sch v tnh hnh ti chnh, c cu qun l, qun tr ri ro, tinh thn trch
nhim... nhm trnh pht sinh cc xung t v li ch gia cc bn m l ra
chng phi ha li lm mt.
Thc t cng cho thy, hot ng M&A c th khng t c hiu
qu do c nhiu chi ph pht sinh trong giai on hu M&A. V vy, cc nh
qun l cn phi thng xuyn theo di tit kim chi ph thng qua vic hp
nht cc hot ng kinh doanh, qung co, con ngi v b my lm vic.
Ngoi ra, nhn s v vic bt ng vn ha sau M&A cng l vn
gy au u khng t nh qun tr. Theo nghin cu v kinh nghim ca cc
chuyn gia th cn phi tng cng s giao tip gia cc nhn vin ca hai bn
t c s hp nht v vn ha chung. Ngi qun l hin ti cng nn
quan tm n li ch c v vt cht v tinh thn ca ngi lao ng v thng
thng nhn s ca bn bn thng c suy ngh khng tch cc i vi M&A,
c th h s c cm gic kh chu khi phi thay i ch mi. y l mt vn
m nhng ngi qun tr cn lu v ng dng mt cch thch hp vo tng
trng hp c th. c bit trong bi cnh th trng cnh tranh nhn lc s
ngy cng tng cao hn khi cc ngn hng nc ngoi t vo Vit Nam thi
k hu WTO. V vy, b phn nhn s cn phi xy dng chin lc ng n
thu ht v gi chn ngi ti, nn tn dng ngun nhn lc u t ca i tc

80
------------------------------------------------------------------------------------------------------

to nn s thnh cng cho mnh.

Mun t c nhng iu va ni trn, i hi phi c s tham gia tch
cc ca cc cp lnh o cao nht trong ngn hng, c bit l kh nng ha
nhp ca nhm lnh o sau khi sp nhp. Ngoi ti nng v s kho lo, h
cn phi ng lng vi nhau dn dt, lo li con thuyn chung i n ch
mt cch tt p. C nh vy giao dch M&A mi thc s em li gi tr gia
tng cho ngn hng.
KT LUN CHNG 3
2009 s l mt nm c nhiu thch thc trong tin trnh pht trin,
nhng vi s on kt v chung sc, Vit Nam s t c cc mc tiu kinh
t x hi ra, Th tng Nguyn Tn Dng pht i thng ip ny
trong nhng ngy u nm mi.
Nhn chung, ngun lc ca nc ta cn rt hn ch trong khi khng
hong ti chnh v suy thoi kinh t th gii vn cha r im dng. Do ,
chng ta phi pht huy sc mnh tng hp, n lc phn u mi c th t
c thnh cng.
Hot ng M&A cng vy, chng ta s ch c th trng M&A ngn
hng si ng khi chng ta c mi trng kinh doanh, mi trng php l ph
hp v thng thong, cc chnh sch h tr tht tt cho M&A v cc lnh vc
lin quan. ng thi, chnh bn thn cc ngn hng tham gia hot ng ny
cng phi thc s c tm huyt cho s thnh cng, cho li ch ca chnh mnh.

KT LUN CHUNG
Nh vy, M&A ng mt vai tr rt quan trng v hu ch trong tt c
cc nn kinh t th trng, trong bt k iu kin no v Vit Nam khng phi
l mt ngoi l. Nhng thng v M&A c thc hin mt cch ng n s
mang li li ch cho cc bn: ngi mua, ngi bn, ngi tiu dng v c
chnh ph. Nhng cng c nhng thng v c th li nhng hu qu khng

81
------------------------------------------------------------------------------------------------------

tt cho doanh nghip v nn kinh t. Tuy nhin, M&A hin ang l xu th

chung trn th gii trong tt c cc lnh vc, cng si ng hn vi khu vc c
tnh chi phi cao nh khu vc ti chnh. Do , cc NHTM Vit Nam khng
nn e s hoc trnh n; ngc li, cn c thi tch cc v ha mnh vo ln
sng y.
Mc d hot ng mua bn - sp nhp ngn hng Vit Nam cha pht
trin, nhng thc t chng minh chng ta hon ton c th tham gia mt
cch ch ng vo xu th ny thng qua cc thng v mua bn - sp nhp
trong cc lnh vc khc thi gian va qua. Nhc n mua bn - sp nhp,
chng ta thng ngh n vic cc ngn hng ny b cc ngn hng khc "thu
tm", nhng bn thn cc NHTM Vit Nam cng c rt nhiu li th thc
hin iu ngc li. Vy hy xem mua bn - sp nhp l mt c hi ln, v cc
NHTM hon ton c th t ch trn sn chi ca chnh mnh.
Tuy nhin, cc ngn hng phi bit khn ngoan trong tng ng i
nc bc bng n lc ca chnh mnh v s h tr ca cc vn phng lut s,
cc cng ty t vn, cc chuyn gia... c th t c li ch mong mun
thay v phi tht bi, tn km thm ch v v ph sn ngn hng.
------

TI LIU THAM KHO

A. Ti liu Ting Vit:
1. TS.Thi Bo Anh (2006), Tham lun v khung php l lin quan ti vn sp
nhp v mua li doanh nghip Vit Nam, trang web: baolawfirm.com.vn
2. Paul H.Allen (Bin dch: Nguyn Tin Dng, L Ngc Lin) (2003), Ti lp
Ngn hng, NXB Thanh Nin.
3. Ngn hng Nh nc Vit Nam (2009), D tho Thng t hng dn vic sp
nhp, hp nht t chc tn dng.
4. Ngn hng TMCP Chu (2009), Bo co phn tch ngnh ngn hng Vit
Nam thng 06/2009.
4. PGS.TS Nguyn Th Nhung, PGS.TS Ng Hng, GS.TS Nguyn Th Cnh,
PGS.TS S nh Thnh, TS.Lm Hng Hoa, TS.H Th Thiu Dao (2007), Hon
thin Lut Ngn hng Nhng i hi t hi nhp kinh t quc t, NXB Lao
ng X hi.
5. PGS.TS Trn Ngc Th, TS.Nguyn Th Ngc Trang, TS.Phan Th Bch
Nguyt, TS.Nguyn Th Lin Hoa, TS.Nguyn Th Uyn Uyn (2003), Ti chnh
doanh nghip hin i, NXB Thng k.
6. Quc Hi, Lut Cnh tranh s 27/2004/QH11 ngy 03 thng 12 nm 2004.
7. Quc Hi, Lut Chng khon s 70/2006/QH11 ngy 29 thng 06 nm 2006.
8. Quc Hi, Lut Doanh nghip s 60/2005/QH11 ngy 29 thng 11 nm 2005.
9. Quc Hi, Lut u t s 59/2005/QH11 ngy 29 thng 11 nm 2005.

B. Ti liu Ting Anh:

1. Patrick A.Gaughan (2005), Merger: what can go wrong and how to prevent it.
2. PricewaterhouseCoopers, Asia-Pacific M&A Bulletin Mid-Year 2007,
www.pwc.com.

3. Reed, Standley Foster & Lajoux, The Art of Mergers and Acquisitions: A

Merger and Acquisition Buyout Guide, Alexandra Reed.

C. Cc website tham kho: cc website cc NHTM trong nc v:

www.banker.thomsonib.com
www.luatvietnam.com.vn
www.sbv.gov.vn
www.saga.vn
www.vietnamnet.vn
www.vneconnomy.com.vn

...

PH LC 1
NGN HNG NH NC
VIT NAM
_________
S:

CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

c lp T do Hnh phc
______________________

/TT-NHNN

H Ni, ngy

thng

nm

THNG T
Hng dn vic sp nhp, hp nht t chc tn dng
_______________________
hng dn hot ng sp nhp, hp nht t chc tn dng, Ngn hng
Nh nc quy nh nh sau:

CHNG I: NHNG QUY NH CHUNG

iu 1. Phm vi v i tng iu chnh
Thng t ny qui nh v vic sp nhp, hp nht ca cc t chc tn dng
(t chc tn dng nh nc, t chc tn dng c phn, t chc tn dng hp tc,
t chc tn dng lin doanh, t chc tn dng 100% vn nc ngoi) c thnh
lp v hot ng ti Vit Nam.

iu 2. Nguyn tc sp nhp, hp nht

1.Vic sp nhp, hp nht t chc tn dng phi c Thng c Ngn
hng Nh nc chp thun bng vn bn.
2.Cc bn tham gia sp nhp, hp nht tha thun gii quyt quyn li,
ngha v v trch nhim c lin quan ph hp vi cc quy nh ca php lut
hin hnh.

iu 3. Cc trng hp sp nhp, hp nht

1.T nguyn sp nhp, hp nht: Cc t chc tn dng t nguyn sp nhp
hoc hp nht ph hp vi mc tiu pht trin v nguyn vng ca ch s
hu.
2. Sp nhp, hp nht theo ch nh: Cc t chc tn dng khng m bo
c mc vn php nh theo quy nh hin hnh, hoc hot ng yu km, hoc
b t vo tnh trng kim sot c bit khng thc hin c theo hnh thc t
nguyn sp nhp, hp nht v c nguy c lm nh hng n an ton h thng
phi sp nhp hoc hp nht theo ch nh ca Thng c Ngn hng Nh nc
sau khi c Th tng Chnh ph chp thun.

2
iu 4. Gii thch t ng
Trong Thng t ny, cc t ng di y c hiu nh sau:

1.Sp nhp t chc tn dng l hnh thc mt hoc mt s t chc tn

dng (sau y gi l t chc tn dng b sp nhp) sp nhp vo mt t chc tn
dng khc (sau y gi l t chc tn dng nhn sp nhp) bng cch chuyn
ton b ti sn, quyn, ngha v v li ch hp php sang t chc tn dng nhn
sp nhp, ng thi chm dt s tn ti ca t chc tn dng b sp nhp;

2. Hp nht t chc tn dng l hnh thc hai hoc mt s t chc tn

dng (sau y gi l t chc tn dng b hp nht) hp nht thnh mt t chc tn
dng mi (sau y gi l t chc tn dng hp nht) bng cch chuyn ton b ti
sn, quyn, ngha v v li ch hp php sang t chc tn dng hp nht, ng
thi chm dt tn ti ca cc t chc tn dng b hp nht;

3. C quan c thm quyn quyt nh cao nht ca t chc tn dng l i

hi ng c ng i vi t chc tn dng c phn; hi ng thnh vin i vi
t chc tn dng hp tc; hi ng qun tr i vi cc t chc tn dng khc;

4. Thi gian tm ngng chuyn nhng vn gp bt u t ngy t chc

tn dng trnh Ngn hng Nh nc chp thun nguyn tc vic sp nhp, hp
nht v kt thc sau 30 ngy k t ngy t chc tn dng b co v vic sp nhp,
hp nht. Trng hp Thng c Ngn hng Nh nc t chi chp thun
nguyn tc hoc t chi chp thun vic sp nhp, hp nht t chc tn dng th
thi gian tm ngng chuyn nhng vn gp s kt thc ngay sau khi c vn bn
t chi chp thun.

iu 5. Cung cp thng tin cho ch s hu

1.Hi ng qun tr t chc tn dng c trch nhim cung cp chnh xc,
y v kp thi cc thng tin v qu trnh sp nhp, hp nht t chc tn dng
cho ch s hu t chc tn dng m bo cc quyt nh lin quan n vic
sp nhp, hp nht t chc tn dng ca ch s hu phi l cc quyt nh c
a ra trn c s xem xt mt cch kp thi v y cc thng tin chnh xc
v vic sp nhp, hp nht.
2.Ch s hu ca cc bn tham gia sp nhp, hp nht c quyn tip
cn nh nhau i vi mi thng tin v vic sp nhp, hp nht. Cc t chc tn
dng tham gia sp nhp, hp nht c trch nhim cung cp thng tin thng nht,
cng bng, v khng phn bit cho cc ch s hu ca tt c cc bn tham gia
sp nhp, hp nht.
3.T chc tn dng tham gia sp nhp, hp nht c trch nhim thit lp
mt knh thng tin m bo cp nht cho ch s hu mt cch chnh xc, y ,
v kp thi cc thng tin v qu trnh sp nhp, hp nht t chc tn dng.

3
iu 6. Tm ngng chuyn nhng vn gp
1.Trong thi gian tm ngng chuyn nhng vn gp, thnh vin Hi
ng qun tr, thnh vin Ban Kim sot, Tng gim c, Ph Tng gim c
cc t chc tn dng tham gia sp nhp, hp nht khng c php mua v/hoc
bn cc phn vn gp ti cc t chc tn dng tham gia sp nhp v hp nht.
2.Trng hp vic chuyn nhng vn gp l bt kh khng, t chc tn
dng phi bo co Thng c Ngn hng Nh nc xem xt quyt nh trc khi
thc hin.

iu 7. B co sp nhp, hp nht
1.Cc t chc tn dng tham gia sp nhp, hp nht theo quy nh ti
Thng t ny phi ng b co trn 03 s bo lin tip. Bo ng b co phi l
bo giy; c s pht hnh hng ngy; v pht hnh trn ton quc.
2.Trong thi gian ng bo, b co phi ng thi c nim yt ti cng
chnh tr s chnh v cng chnh tt c cc chi nhnh ca cc t chc tn dng
tham gia sp nhp, hp nht.

3.B co phi m bo cc thng tin ti thiu theo mu ti Ph lc 1

Thng t ny.
4.Cc t chc tham gia sp nhp, hp nht c quyn ng chung b co
trn bo.

CHNG II: SP NHP T CHC TN DNG

iu 1. iu kin c sp nhp
1.C phng n sp nhp kh thi;
2.T chc tn dng hnh thnh sau sp nhp m bo mc vn iu l ti
thiu bng mc vn php nh theo quy nh ca php lut hin hnh;

iu 2. Trnh t, th tc chp thun sp nhp

1.Cc t chc tn dng tham gia sp nhp phi hp xy dng phng n
sp nhp; t chc hp c quan c thm quyn quyt nh cao nht ca t chc tn
dng thng qua ni dung phng n sp nhp v ngh quyt sp nhp;
2.Ly kin ca c quan qun l nh nc c lin quan
a)Cc t chc tn dng tham gia sp nhp thng bo cho c quan qun l
cnh tranh theo quy nh ti Lut cnh tranh;
b)Sau khi c kin ca c quan qun l cnh tranh, cc t chc tn dng
tham gia sp nhp trnh y ban Nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng
ni cc t chc tn dng t tr s chnh xin kin chp thun vic sp nhp; v

4
trnh Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph ni cc t chc tn dng t
tr s chnh c hng dn thc hin.
3.Chp thun nguyn tc sp nhp:

a)Cc t chc tn dng tham gia sp nhp lp 05 b h s theo quy nh

ti 3 Thng t ny gi Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph ni t
chc tn dng nhn sp nhp t tr s chnh trnh Thng c Ngn hng Nh
nc xem xt;
b)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh
ti Thng t ny, Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph phi trnh
Thng c Ngn hng Nh nc chp thun nguyn tc hoc t chi chp thun
nguyn tc, ng thi gi km 04 b h s Thng c Ngn hng Nh nc
xem xt. Trng hp trnh Thng c Ngn hng Nh nc t chi chp thun
nguyn tc th phi nu r l do.
c)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh
ti Thng t ny v kin ca c quan qun l nh nc c lin quan, Thng
c Ngn hng Nh nc c kin chp thun nguyn tc hoc t chi chp
thun nguyn tc ngh sp nhp ca cc t chc tn dng. Trng hp t chi
chp thun nguyn tc th phi nu r l do.
4.Chp thun sp nhp:
a)Trong thi hn ti a 60 ngy, k t ngy Thng c Ngn hng Nh
nc chp thun nguyn tc sp nhp, cc t chc tn dng tham gia sp nhp
phi ly kin c quan c thm quyn quyt nh cao nht ca mnh thng
qua cc thay i ti phng n sp nhp v cc vn c lin quan khc (nu
c);

b)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy cp c thm quyn quyt nh

cao nht ca cc t chc tn dng tham gia sp nhp thng qua cc vn quy
nh ti im a Khon 2 iu ny, cc t chc tn dng tham gia sp nhp phi
hp lp 05 b h s theo quy nh ti 3 Thng t ny gi Ngn hng Nh nc
chi nhnh tnh, thnh ph ni t chc tn dng nhn sp nhp t tr s chnh
trnh Thng c Ngn hng Nh nc xem xt chp thun.

5.Trong thi hn 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh ti 3

Thng t ny, Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph phi trnh Thng
c Ngn hng Nh nc chp thun hoc t chi chp thun, ng thi gi km
04 b h s Thng c Ngn hng Nh nc xem xt. Trng hp trnh
Thng c Ngn hng Nh nc t chi chp thun th phi nu r l do
6.Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh
ti Thng t ny v kin ca c quan qun l nh nc c lin quan, Thng
c Ngn hng Nh nc c kin chp thun hoc t chi chp thun sp nhp
t chc tn dng. Trng hp t chi chp thun th phi nu r l do.

5
7.Trong thi hn 10 ngy lm vic k t ngy quyt nh chp thun sp
nhp c hiu lc, cc t chc tn dng tham gia sp nhp phi hon tt cc th
tc v ng k kinh doanh, v ng b co sp nhp theo quy nh ti 7 Thng t
ny.

8.Trong trng hp cc t chc tn dng tham gia sp nhp khng m

bo c vic ng k kinh doanh v ng b co theo thi hn quy nh ti
Khon 2 iu ny, ti thiu 02 ngy trc ngy kt thc thi hn ni trn, cc t
chc tn dng ny phi c vn bn gii trnh l do v bo co Thng c Ngn
hng Nh nc xem xt quyt nh.
iu 3. H s ngh chp thun sp nhp
1.H s ngh chp thun nguyn tc sp nhp:

a)T trnh ca Ch tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng tham gia

sp nhp ngh chp thun nguyn tc sp nhp theo mu ti Ph lc 2 Thng
t ny;

b)Phng n sp nhp m bo cc ni dung ti thiu theo quy nh ti 4

Thng t ny;
c)Phng n kinh doanh d kin trong 03 nm tip theo. Ni dung
phng n kinh doanh ti thiu phi c bng tng kt ti sn v bo co kt qu
kinh doanh d kin; ch tiu an ton vn ti thiu; cc ch tiu v hiu qu hot
ng; v thuyt minh kh nng thc hin phng n trong tng nm;
d)Bo co ti chnh 02 nm gn nht v bo co ti chnh n thi im
khng qu 90 ngy trc ngy trnh Thng c Ngn hng Nh nc chp thun
nguyn tc sp nhp ca cc t chc tn dng tham gia sp nhp. Cc bo co ti
chnh phi c kim ton c lp; cng ty kim ton phi thuc danh sch cc
t chc kim ton c B Ti chnh cng b tiu chun kim ton doanh
nghip;
e)Bn sao Giy php thnh lp v hot ng v bn sao cc Quyt nh b
sung ni dung hot ng, Giy ng k kinh doanh ca cc t chc tham gia sp
nhp c chng thc theo quy nh ca php lut;

f)Bin bn hp v ngh quyt ca c quan c thm quyn quyt nh cao

nht ca t chc tn dng theo quy nh ti Khon 2 2 Thng t ny. Ngh quyt
ca t chc tn dng b sp nhp y quyn cho t chc tn dng nhn sp nhp
trnh Thng c Ngn hng Nh nc xem xt chp thun vic sp nhp theo
quy nh ti Thng t ny;

g) kin bng vn bn ca c quan qun l nh nc c lin quan theo

quy nh ti Khon 2 2 Thng t ny. Trng hp sp nhp khng cn kin ca
c quan qun l cnh tranh th t chc tn dng nhn sp nhp phi c vn bn
gii trnh l do khng ly kin ca c quan qun l cnh tranh.
2.H s ngh chp thun sp nhp:

6
a)T trnh ca Ch tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng tham gia
sp nhp ngh chp thun sp nhp theo mu ti Ph lc 2 Thng t ny;
b)T trnh ca Ch tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng b sp nhp
ngh rt Giy php thnh lp v hot ng;

c)Ngh quyt ca c quan c thm quyn quyt nh cao nht ca cc t

chc tn dng tham gia sp nhp i vi nhng ni dung quy nh ti im a
Khon 2 2 Thng t ny;
d)Vn bn nu r cc ni dung thay i so vi phng n sp nhp
trnh Thng c ti bc chp thun nguyn tc sp nhp;
e)T trnh ca Ch tch Hi ng qun tr t chc tn dng nhn sp nhp
v h s theo quy nh hin hnh Thng c xem xt chun y cc ni dung
thay i phi c s chun y ca Thng c theo quy nh hin hnh.
3.Trng hp cn thit, Thng c Ngn hng Nh nc c quyn yu
cu cc t chc tn dng tham gia sp nhp b sung vn bn, bng chng
chng minh tnh xc thc v gii trnh tnh kh thi ca cc ni dung trong
phng n sp nhp;

iu 4. Phng n sp nhp
Phng n sp nhp phi c ti thiu cc ni dung sau:
1.Tn, a ch, v website ca t chc tn dng tham gia sp nhp;
2.Tn, a ch v s in thoi lin lc ca thnh vin Hi ng qun tr,
Ban kim sot, Tng gim c cc t chc tn dng tham gia sp nhp;

3.Tm tt tnh hnh ti chnh v hot ng ca cc t chc tn dng tham

gia sp nhp trong 03 nm gn nht ti thiu bao gm cc ni dung theo quy nh
ti Ph lc 3 Thng t ny;
4.L do ca vic sp nhp;
5.Vn iu l trc khi sp nhp ca cc t chc tn dng tham gia sp
nhp v vn iu l ca t chc tn dng nhn sp nhp sau khi sp nhp;
6.C cu c ng v danh sch c ng s hu trn 5% vn c phn ca
t chc tn dng nhn sp nhp sau khi sp nhp (i vi t chc tn dng c
phn);
7.Quyn li, ngha v ca cc t chc tn dng tham gia sp nhp, cc t
chc v c nhn c lin quan (nu c);
8.L trnh sp nhp;
9.D kin thay i v nhn s, mng li, hot ng;
10. Bin php chuyn i, kt hp h thng thng tin qun l, kim tra
kim sot ni b, kim ton ni b, h thng truyn d liu m bo thng
sut hot ng trong v sau khi sp nhp;

7
11.Phng thc v thi gian chuyn i vn gp; cc hnh thc chuyn
i vn gp v t l chuyn i tng ng;
12. Trch nhim ca cc bn tham gia sp nhp i vi chi ph pht sinh
trong qu trnh sp nhp;
13. Cc phng n x l v/hoc bi thng trong trng hp mt bn
tham gia sp nhp n phng hy b tha thun sp nhp;
14. Bo co ti chnh nm gn nht c kim ton v cc giy t km
theo gii trnh cc ni dung trong phng n sp nhp (nu c).
15.Cc t chc tn dng tham gia sp nhp thng nht phng n sp
nhp. Ch tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng tham gia sp nhp phi
cng k, ng du, v chu trch nhim i vi ni dung phng n sp nhp;

CHNG III: HP NHT T CHC TN DNG

iu 1. iu kin c hp nht
1.C phng n hp nht kh thi;
2.T chc tn dng hp nht m bo cc iu kin c cp giy php
thnh lp v hot ng i vi loi hnh tng ng tr cc iu kin v c ng
(i vi t chc tn dng c phn).

iu 2. Trnh t, th tc hp nht
1.Cc t chc tn dng b hp nht phi hp xy dng phng n hp
nht; t chc hp c quan c thm quyn quyt nh cao nht ca t chc tn
dng thng qua ni dung phng n hp nht v ngh quyt hp nht.
2.Ly kin ca c quan qun l nh nc c lin quan
a)Cc t chc tn dng b hp nht thng bo cho c quan qun l cnh
tranh theo quy nh ti Lut cnh tranh;
b)Sau khi c kin ca c quan qun l cnh tranh, cc t chc tn dng
b hp nht trnh y ban Nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng ni cc
t chc tn dng b hp nht t tr s chnh xin kin chp thun vic hp nht;
v trnh Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph ni cc t chc tn dng
b hp nht t tr s chnh c hng dn thc hin.
3.Chp thun nguyn tc hp nht:

a)Cc t chc tn dng b hp nht lp 05 b h s theo quy nh ti 4

Thng t ny gi Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph ni t chc tn
dng i din cho cc t chc tn dng b hp nht t tr s chnh trnh
Thng c Ngn hng Nh nc xem xt;

8
b)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh ti
Thng t ny, Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph phi trnh Thng
c Ngn hng Nh nc chp thun nguyn tc hoc t chi chp thun nguyn
tc, ng thi gi km 04 b h s Thng c Ngn hng Nh nc xem xt.
Trng hp trnh Thng c Ngn hng Nh nc t chi chp thun nguyn tc
th phi nu r l do.
c)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh ti
Thng t ny v kin ca c quan qun l nh nc c lin quan, Thng c
Ngn hng Nh nc c kin chp thun nguyn tc hoc t chi chp thun
nguyn tc ngh hp nht ca cc t chc tn dng. Trng hp t chi chp
thun nguyn tc th phi nu r l do.
d)Cc t chc tn dng b hp nht phi ng thi hon thnh cc th tc
ngh chp thun nguyn tc cp giy php thnh lp v hot ng i vi loi
hnh tng ng.
4.Chp thun hp nht
a)Trong thi gian ti a 60 ngy, k t ngy Thng c Ngn hng Nh
nc chp thun nguyn tc hp nht, cc t chc tn dng b hp nht phi ly
kin cp c thm quyn quyt nh cao nht ca mnh thng qua cc thay i
ti phng n hp nht v cc vn c lin quan khc (nu c);

b)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy cp c thm quyn quyt nh

cao nht ca cc t chc tn dng b hp nht thng qua cc vn quy nh ti
im a Khon 2 iu ny, cc t chc tn dng b hp nht phi hp lp b h
s theo quy nh ti 4 Thng t ny gi Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh,
thnh ph ni t chc tn dng i din cho cc t chc tn dng b hp nht t
tr s chnh trnh Thng c Ngn hng Nh nc xem xt chp thun;

5.Trong thi hn 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh ti 4

Thng t ny, Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph phi trnh Thng
c Ngn hng Nh nc chp thun hoc t chi chp thun, ng thi gi km
04 b h s Thng c Ngn hng Nh nc xem xt. Trong trng hp trnh
Thng c Ngn hng Nh nc t chi chp thun th phi nu r l do.
6.Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn h s theo quy nh
ti Thng t ny v kin ca c quan qun l nh nc c lin quan, Thng
c Ngn hng Nh nc c kin chp thun hoc t chi chp thun hp nht
t chc tn dng. Trong trng hp t chi chp thun th phi nu r l do.

7.Trong thi hn 10 ngy lm vic k t ngy quyt nh chp thun hp

nht c hiu lc, cc t chc tn dng b hp nht phi hon tt cc th tc v
ng k kinh doanh v ng b co hp nht theo quy nh ti 7 Thng t ny.
8.T chc tn dng hp nht ng k kinh doanh v ng b co theo quy
nh hin hnh i vi t chc tn dng thnh lp mi.

9
iu 3. Phng thc quyt nh cc vn lin quan n hp nht
Quyt nh hp nht c thng qua theo c ch v phng thc ra quyt
nh hin hnh ca tng t chc tn dng b hp nht. Cc vn khc lin quan
n hp nht c quyt nh theo c ch v phng thc ra quyt nh c
tha thun ti phng n hp nht v ph hp vi quy nh ca php lut hin
hnh.

iu 4. H s ngh hp nht
1.H s ngh chp thun nguyn tc hp nht:

a)T trnh ca Ch tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng b hp nht

ngh chp thun nguyn tc hp nht theo mu ti Ph lc 2 Thng t ny;

b)Phng n hp nht m bo cc ni dung ti thiu theo quy nh ti 5

Thng t ny;
c)Phng n kinh doanh d kin trong 03 nm tip theo. Ni dung
phng n kinh doanh ti thiu phi c bng tng kt ti sn v bo co kt qu
kinh doanh d kin; ch tiu an ton vn ti thiu; cc ch tiu v hiu qu hot
ng; v thuyt minh kh nng thc hin phng n trong tng nm;
d)Bo co ti chnh 02 nm gn nht v bo co ti chnh n thi im
khng qu 90 ngy trc ngy trnh Thng c Ngn hng Nh nc chp thun
nguyn tc hp nht ca cc t chc tn dng b hp nht. Cc bo co ti chnh
phi c kim ton c lp; cng ty kim ton phi thuc danh sch cc t chc
kim ton c B Ti chnh cng b tiu chun kim ton doanh nghip;
e)Bn sao Giy php thnh lp v hot ng v bn sao cc Quyt nh b
sung ni dung hot ng, Giy ng k kinh doanh ca cc t chc tn dng b
hp nht c chng thc theo quy nh ca php lut;

f)Bin bn hp v ngh quyt ca c quan c thm quyn quyt nh cao

nht ca t chc tn dng theo quy nh ti Khon 2 2 Thng t ny. Ngh quyt
ca cc t chc tn dng b hp nht y quyn cho mt t chc tn dng i din
trnh Thng c Ngn hng Nh nc xem xt chp thun vic hp nht theo quy
nh ti Thng t ny;

g) kin bng vn bn ca c quan qun l nh nc c lin quan theo

quy nh ti Khon 2 2 Thng t ny. Trng hp hp nht khng cn kin ca
c quan qun l cnh tranh th t chc tn dng i din phi c vn bn gii
trnh l do khng ly kin ca c quan qun l cnh tranh;
h)Cc vn bn khc theo quy nh hin hnh i vi vic chp thun
nguyn tc cp giy php thnh lp v hot ng i vi loi hnh t chc tn
dng tng ng ca t chc tn dng hp nht.
2.H s ngh chp thun hp nht:

10
a)T trnh ca Ch tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng b hp nht
ngh c chm dt hot ng v hp nht vi cc t chc b hp nht khc
thnh t chc tn dng hp nht. T trnh ngh chp thun hp nht c lp
theo mu ti Ph lc 2 Thng t ny;

b)Ngh quyt ca cp c thm quyn cao nht ca cc t chc tn dng b

hp nht i vi nhng ni dung quy nh ti im 2 Khon 2 iu 13 Thng t
ny;
c)Vn bn nu r cc ni dung thay i so vi phng n hp nht
trnh Thng c ti bc chp thun nguyn tc hp nht;
d)Cc vn bn khc theo quy nh hin hnh i vi vic chp thun cp
giy php thnh lp v hot ng i vi loi hnh t chc tn dng tng ng
ca t chc tn dng hp nht;
3.Trng hp cn thit, Thng c Ngn hng Nh nc c quyn yu
cu cc t chc tn dng tham gia hp nht b sung vn bn, bng chng
chng minh tnh xc thc v gii trnh tnh kh thi ca cc ni dung trong
phng n hp nht.

iu 5. Phng n hp nht
Phng n hp nht phi c ti thiu cc ni dung sau:
1.Tn, a ch, v website ca cc t chc tn dng b hp nht;
2.Tn, a ch v s in thoi lin lc ca thnh vin Hi ng qun tr,
Ban kim sot, Tng gim c cc t chc tn dng b hp nht;

3.Tm tt tnh hnh ti chnh v hot ng ca cc t chc b hp nht

trong 03 nm gn nht ti thiu bao gm cc ni dung theo quy nh ti Ph lc 3
Thng t ny;
4.L do ca vic hp nht
5.Vn iu l trc khi hp nht ca cc t chc tn dng b hp nht v
vn iu l ca t chc tn dng hp nht;
6.C cu c ng v danh sch c ng s hu trn 5% c phn ca t
chc tn dng hp nht (i vi t chc tn dng c phn);
7.Quyn li, ngha v ca cc t chc tn dng b hp nht, cc t chc v
c nhn c lin quan (nu c);
8.Thnh phn, nhim v ca Ban tr b (nu c);
9.C ch v phng thc ra quyt nh trong qu trnh hp nht;
10.L trnh hp nht;
11. D kin nhn s, mng li, hot ng ca t chc tn dng hp nht;

11
12. Bin php chuyn i, kt hp h thng thng tin qun l; kim tra,
kim sot ni b; h thng truyn d liu m bo thng sut hot ng trong
v sau khi hp nht;
13. T l chuyn i vn gp; phng thc v thi gian chuyn i;
14. Quy trnh khai trng v trin khai hot ng ca t chc tn dng
hp nht m bo hot ng lin tc;
15. Cc phng n x l v/hoc bi thng trong trng hp mt bn b
hp nht n phng hy b tha thun hp nht;
16.Bo co ti chnh nm gn nht c kim ton v cc giy t km
theo gii trnh cc ni dung trong phng n hp nht (nu c).
17.Cc t chc tn dng b hp nht thng nht phng n hp nht. Ch
tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng b hp nht phi cng k, ng du,
v chu trch nhim i vi ni dung phng n hp nht.

CHNG IV: TRCH NHIM CA CC N V C LIN QUAN

iu 1. Trng hp t nguyn sp nhp
1.Cc t chc tn dng tham gia sp nhp:
a)Phi hp xy dng phng n sp nhp v hon thnh cc quy trnh, th
tc v h s c lin quan theo quy nh ti Thng t ny;
b)Nghim cm vic phn tn ti sn di mi hnh thc, Hi ng qun
tr, Ban kim sot, v Tng gim c phi chu trch nhim v ton b hot ng
v phi bo m an ton tuyt i v ti sn ca t chc tn dng cho n khi
hon tt qu trnh sp nhp theo phng n c chp thun;
c)Cung cp y , trung thc v ton b tnh hnh ti chnh, t chc v
hot ng cho cc bn tham gia sp nhp khc;
d)Sau khi c vn bn chp thun nguyn tc sp nhp, t chc tn dng
nhn sp nhp c ngi h tr t chc tn dng b sp nhp thc hin cc ni
dung c lin quan theo phng n sp nhp v chun b cho vic bn giao khi c
quyt nh sp nhp. Sau khi c quyt nh sp nhp, t chc tn dng nhn sp
nhp c ton b quyn v chu trch nhim hon ton i vi cc quyn li v
ngha v ca t chc tn dng b sp nhp;
e)T chc tn dng b sp nhp phi phi hp vi t chc tn dng nhn
sp nhp chun b cho vic bn giao v phi bn giao ngay ton b quyn li,
ngha v v cc vn v t chc v hot ng khi c quyt nh sp nhp ca
Thng c Ngn hng Nh nc;
f)Sau khi sp nhp, nu pht hin c nhng vn ngoi s sch hoc
khng c bn giao th cc thnh vin Hi ng qun tr, cc Thnh vin Ban

12
kim sot, Tng Gim c t chc tn dng b sp nhp phi chu hon ton trch
nhim trc php lut.
2.Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph trc thuc trung ng
a)C trch nhim xem xt nh gi tnh hnh, thc trng cc t chc tn
dng ti a bn c kin bng vn bn v ngh sp nhp ca cc t chc
tn dng theo quy nh ti Thng t ny;
b)Hng dn cc t chc tn dng thc hin vic sp nhp theo ng cc
quy nh ca Thng t ny v cc quy nh khc c lin quan ca php lut hin
hnh;
c)C cn b hng dn t chc tn dng trong vic bn giao, x l cc
vn lin quan v trin khai thc hin phng n sp nhp.
3.C quan thanh tra, gim st
a)Trong thi gian khng qu 20 ngy k t ngy nhn c ngh ca
Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph v h s theo quy nh ti Thng
t ny, trnh Thng c chp thun hoc t chi chp thun ngh ca t chc
tn dng.
b)Lm u mi tham mu cho Thng c trong vic ch o, gim st qu
trnh sp nhp;
4.Cc n v c lin quan khc thuc Ngn hng Nh nc
Cc n v c lin quan khc thuc Ngn hng Nh nc cn c chc
nng v nhim v c trch nhim hng dn x l cc vn lin quan n sp
nhp t chc tn dng.

iu 2. Trng hp sp nhp theo ch nh

Trng hp cc t chc tn dng sp nhp theo Khon 3 3 Thng t ny,
ngoi cc ni dung quy nh ti 1 Thng t ny, cc t chc tn dng tham gia
sp nhp v cc n v c lin quan thuc Ngn hng Nh nc cn c cc trch
nhim sau:
1.T chc tn dng b sp nhp
a)Thng bo cho cc ch s hu v quyt nh ch nh sp nhp ca
Ngn hng Nh nc; thc trng ca t chc tn dng; quyn li v ngha v ti
chnh v s vn gp thc c; cc quyt nh khc ca cc c quan qun l Nh
nc c lin quan n vic sp nhp t chc tn dng;
b)Trong thi hn ti a 20 ngy k t ngy nhn c kin ch nh
bng vn bn ca Thng c Ngn hng Nh nc, t chc tn dng b sp nhp
phi ch ng phi hp vi t chc tn dng nhn sp nhp hon thnh phng
n sp nhp;
c)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn c kin ch nh
bng vn bn ca Thng c Ngn hng Nh nc, t chc tn dng b sp nhp

13
phi t chc hp c quan c thm quyn quyt nh cao nht ca t chc tn
dng thng qua ni dung phng n sp nhp v ngh quyt sp nhp;
d)Phi hp vi cc c quan qun l nh nc c lin quan v t chc tn
dng nhn sp nhp hon thnh cc quy trnh, th tc v h s sp nhp theo quy
nh ti Thng t ny. Trng hp ch s hu khng thng qua quyt nh sp
nhp theo ch nh, t chc tn dng b sp nhp phi ch ng xy dng phng
n x l php nhn v gi Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph ni t
tr s chnh trnh Thng c Ngn hng Nh nc xem xt quyt nh trong
thi hn ti a 10 ngy k t ngy ch s hu t chc tn dng c kin khng
thng qua quyt nh sp nhp.
2.T chc tn dng nhn sp nhp
Phi hp vi t chc tn dng b sp nhp v cc c quan qun l nh
nc c lin quan hon thnh cc quy trnh, th tc v h s sp nhp m bo
cc ni dung v thi hn theo quy nh ti Thng t ny.
3.Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph trc thuc trung ng

a)Xem xt nh gi tnh hnh, thc trng cc t chc tn dng ti a bn

c vn bn ngh U ban nhn dn tnh, thnh ph cho kin v trnh
Thng c Ngn hng Nh nc phng n x l i vi cc t chc tn dng
quy nh ti Khon 3 3 Thng t ny.
b)C cn b hng dn, theo di, gim st cht ch vic sp nhp theo ch
nh ca cc t chc tn dng c lin quan;
c)Trng hp ch s hu cc t chc tn dng c lin quan khng thng
qua quyt nh sp nhp theo ch nh, hng dn t chc tn dng b sp nhp
xy dng phng n x l php nhn.
d)Trong thi hn ti a 10 ngy k t ngy nhn c ngh x l php
nhn v phng n km theo ca t chc tn dng b ch nh sp nhp, trnh
Thng c Ngn hng Nh nc xem xt chp thun hoc t chi chp thun.
Trng hp trnh Thng c Ngn hng Nh nc t chi chp thun th phi
nu r l do.
4.C quan thanh tra, gim st

a)Cn c bo co v ngh ca Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh,

thnh ph, xut bin php x l i vi tng t chc tn dng quy nh ti
Khon 3 3 Thng t ny trnh Thng c Ngn hng Nh nc xem xt quyt
nh;
b)Hng dn Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph trin khai
vic sp nhp t chc tn dng theo ch nh ca Thng c Ngn hng Nh
nc.

iu 3. Trng hp t nguyn hp nht

1.Cc t chc tn dng b hp nht

14
a)Phi hp xy dng phng n hp nht v hon thnh cc quy trnh, th
tc v h s c lin quan theo quy nh ti Thng t ny;
b)Nghim cm vic phn tn ti sn di mi hnh thc, Hi ng qun
tr, Ban kim sot, v Tng gim c phi chu trch nhim v ton b hot ng
v phi bo m an ton tuyt i v ti sn ca t chc tn dng cho n khi
hon tt qu trnh hp nht theo phng n c chp thun. Cc t chc tn
dng b hp nht c quyn v trch nhim i vi ton b quyn li v ngha v
ca mnh cho n khi t chc tn dng hp nht c cp ng k kinh doanh;
c)Cung cp y , trung thc v ton b tnh hnh ti chnh, t chc v
hot ng cho cc bn b hp nht khc;
d)Ch ng chun b cho vic bn giao khi c quyt nh hp nht;
e)Bn giao ngay ton b quyn li, ngha v v cc vn v t chc v
hot ng khi c quyt nh hp nht ca Thng c Ngn hng Nh nc. Sau
khi c quyt nh hp nht v ng k kinh doanh, t chc tn dng hp nht c
ton b quyn v chu trch nhim hon ton i vi cc quyn li v ngha v
ca t chc tn dng b hp nht;
f)Sau khi hp nht, nu pht hin c nhng vn ngoi s sch hoc
khng c bn giao th cc thnh vin Hi ng qun tr, cc Thnh vin Ban
kim sot, Tng Gim c t chc tn dng b hp nht phi chu hon ton trch
nhim trc php lut.
2.Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph
a)Xem xt nh gi tnh hnh, thc trng cc t chc tn dng ti a bn
c kin bng vn bn v ngh hp nht ca cc t chc tn dng theo quy
nh ti Thng t ny;
b)Hng dn cc t chc tn dng thc hin vic hp nht theo ng cc
quy nh ca Thng t ny v cc quy nh khc c lin quan ca php lut hin
hnh;
c)C cn b hng dn t chc tn dng trong vic bn giao, x l cc
vn lin quan v trin khai thc hin phng n hp nht.
3.C quan thanh tra, gim st
a)Trong thi gian khng qu 20 ngy k t ngy nhn c ngh ca
Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph v h s theo quy nh ti Thng
t ny, trnh Thng c chp thun hoc t chi chp thun ngh ca t chc
tn dng.
b)Lm u mi tham mu cho Thng c trong vic ch o, gim st qu
trnh hp nht;
4.Cc n v c lin quan khc thuc Ngn hng Nh nc

15
Cc n v c lin quan khc thuc Ngn hng Nh nc cn c chc
nng v nhim v, hng dn x l cc vn lin quan n hp nht t chc tn
dng.

iu 4. Trng hp hp nht theo ch nh

Trng hp cc t chc tn dng hp nht theo Khon 3 3 Thng t ny,
ngoi cc ni dung quy nh ti 3 Thng t ny, cc t chc tn dng b hp
nht v cc n v c lin quan thuc Ngn hng Nh nc cn c cc trch
nhim sau:
1.T chc tn dng b hp nht:
a)Thng bo cho cc ch s hu v quyt nh ch nh hp nht ca
Ngn hng Nh nc; thc trng ca t chc tn dng; quyn li v ngha v ti
chnh v s vn gp thc c; cc quyt nh khc ca cc c quan qun l Nh
nc c lin quan n vic hp nht t chc tn dng;
b)Trong thi hn ti a 20 ngy k t ngy nhn c kin ch nh
bng vn bn ca Thng c Ngn hng Nh nc, cc t chc tn dng b hp
nht phi ch ng phi hp hon thnh phng n hp nht;
c)Trong thi hn ti a 30 ngy k t ngy nhn c kin ch nh
bng vn bn ca Thng c Ngn hng Nh nc, t chc tn dng b hp nht
phi t chc hp c quan c thm quyn quyt nh cao nht ca t chc tn
dng thng qua ni dung phng n hp nht v ngh quyt hp nht;
d)Phi hp vi cc c quan qun l nh nc c lin quan hon thnh cc
quy trnh, th tc v h s hp nht theo quy nh ti Thng t ny. Trong
trng hp ch s hu khng thng qua quyt nh hp nht theo ch nh, t
chc tn dng b hp nht phi ch ng xy dng phng n x l php nhn v
gi Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph ni t tr s chnh trnh
Thng c Ngn hng Nh nc xem xt quyt nh trong thi hn ti a 10
ngy k t ngy ch s hu t chc tn dng c kin khng thng qua quyt
nh hp nht.
2.Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph

a)Xem xt nh gi tnh hnh, thc trng cc t chc tn dng ti a bn,

c vn bn ngh U ban nhn dn tnh, thnh ph cho kin v trnh Thng
c Ngn hng Nh nc phng n x l i vi cc t chc tn dng quy nh
ti Khon 3 3 Thng t ny;
b)C cn b hng dn, theo di, gim st cht ch vic hp nht theo ch
nh ca cc t chc tn dng b hp nht;
c)Trng hp ch s hu cc t chc tn dng b hp nht khng thng
qua quyt nh hp nht theo ch nh, hng dn cc t chc tn dng b hp
nht xy dng phng n x l php nhn.

16
d)Trong thi hn ti a 10 ngy k t ngy nhn c ngh x l php
nhn v phng n km theo ca t chc tn dng b hp nht, trnh Thng c
Ngn hng Nh nc xem xt chp thun hoc t chi chp thun. Trng hp
trnh Thng c Ngn hng Nh nc t chi chp thun th phi nu r l do.
3.C quan thanh tra, gim st

a)Cn c bo co v ngh ca Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh,

thnh ph xut bin php x l i vi tng t chc tn dng quy nh ti
Khon 3 3 Thng t ny Thng c Ngn hng Nh nc xem xt quyt nh;
b)Hng dn Ngn hng Nh nc chi nhnh tnh, thnh ph trin khai
vic hp nht t chc tn dng theo ch nh ca Thng c Ngn hng Nh
nc.

CHNG V: IU KHON THI HNH

iu 1. X l vi phm
Mi hnh vi vi phm quy nh ti Thng t ny, ty theo tnh cht, mc
vi phm s b x l theo quy nh ca php lut.
THNG C

17
Ph lc 1: Mu b co sp nhp/hp nht
B CO SP NHP/HP NHT
1.Tn t chc tn dng
:
..
2.a ch tr s chnh
:
..
3.Vn ch s hu
nhp/hp nht ).

: (tnh n thi im c quyt nh chp thun sp

4.Nm thnh lp
:
..
5.i din theo php lut :
..
6.S giao dch chng khon
ang nim yt)..

: (i vi t chc tn dng c phn

Nhn sp nhp/B sp nhp/Hp nht vi cc t chc sau y:

1.Tn
:
..
2.a ch tr s chnh
:
..
3.Vn ch s hu
nhp/hp nht ).

: (tnh n thi im c quyt nh chp thun sp

4.Nm thnh lp
: (nu
..

chc

ang

hot

ng)

5.i din php nhn

: (nu
..

chc

ang

hot

ng)

6.S giao dch

..

: (i vi t chc tn dng c phn ang nim yt)

7.Vn ch s hu
:
..
8.Hnh thc s hu
:
..

18
9.Loi hnh hot ng
:
..
Thng tin c bn v t chc tn dng hnh thnh t vic sp nhp/hp
nht:
1.Tn t chc tn dng
:
..
2.a ch tr s chnh
:
..
3.Vn ch s hu
nhp/hp nht ).

: (tnh n thi im c quyt nh chp thun sp

4.i din php nhn

:
..
5.S giao dch
: (i vi t chc tn dng c phn nim yt ti th
trng chng khon)..
6.Hnh thc s hu
:
..
7.Loi hnh hot ng
:
..

Vic sp nhp/hp nht c thc hin theo Quyt nh (s hiu Quyt nh)
ca Thng c Ngn hng Nh nc, c hiu lc t

(ngy/thng/nm)

19
Ph lc 2: Mu t trnh
Cng Ha X Hi Ch Ngha Vit Nam
c lp T do Hnh phc
----o0o--N NGH CHP THUN/CHP THUN NGUYN TC
SP NHP/HP NHT
A.Ni dung sp nhp/hp nht
Sp nhp

Hp nht

B.Cc t chc tn dng tham gia sp nhp/hp nht

1.Tn t chc tn dng
:
..
2.a ch tr s chnh :
..
3.Vn ch s hu
: (tnh n thi im trnh chp thun/chp thun nguyn
tc sp nhp/hp nht ).
4.Nm thnh lp
:
..
5.i din php nhn :
..
6.S giao dch
..

: (i vi t chc tn dng c phn ang nim yt)

7.Vai tr ca t chc tn dng trong vic sp nhp/hp nht: (Nhn sp nhp/B

sp nhp/Hp nht)
C.T chc tn dng hnh thnh t vic sp nhp/hp nht
1.Tn
:
..
2.a ch tr s chnh :
..
3.Vn ch s hu
:
..
4.Hnh thc s hu :
..

20
D.L do sp nhp/hp nht
E.H s km theo
1...
2...
F.Ni dung thay i so vi ni dung c chp thun nguyn tc
STT

Ni dung

Trc thay i

Sau thay i

1.
2.

G.u mi lin h (ti thiu 02 u mi lin h)

1.Tn
:
..
2.a ch
:
..
3.n v hin ang cng tc : (v chc danh hin thi)
..
4.S in thoi lin h
:
..
5.Email
:
..
Knh trnh Thng c xem xt v chp thun/chp thun nguyn tc ngh sp
nhp/hp nht vi ni dung nu trn.
.ngy.thngnm.
T chc tn dng 1

T chc tn dng 2

Ch tch Hi ng qun tr

Ch tch Hi ng qun tr ...

Nguyn Vn A
Trn Vn B

(Ch tch Hi ng qun tr cc t chc tn dng tham gia sp nhp/hp nht

cng k tn v ng du)

21
Ph lc 3: Thng tin tm tt v tnh hnh ti chnh ca t chc tn
dng
STT

Ch tiu

1.

Tng ti sn (triu
VND)
Tng d n
D n xu
Vn iu l (triu VND)
Vn ch s hu (triu
VND)
Doanh thu (triu VND)
Thu t li (triu VND)
Thu t dch v, thanh
ton (triu VND)
Chi ph (triu VND)
Chi hot ng tn dng
(triu VND)
Chi hot ng dch v,
thanh ton (triu VND)
Li/l (triu VND)
C tc (VND)
ROE (%)
ROA (%)
S lng chi nhnh (bao
gm c tr s chnh, s
giao dch)
H Ni
Tp.HCM
Cc tnh thnh ph khc
Nc ngoi

2.
3.
4.

5.

6.
7.
8.
9.
10.

11.

Tng s cn b nhn
vin (nghn ngi)

12.

Mt s nt chnh trong
hot ng (cc hot
ng chnh, cc thay
i ln, kh khn,
thun li)

200

200

200

Ghi ch/gii
trnh (nu c)

(nu c)

Lo,
Campuchia
Ngi nc
ngoi:..v
tr

Ngy.thngnm

22
Ch tch Hi ng qun tr
Nguyn Vn A

1
Hot ng mua bn v sp nhp (M&A) n cha y ri ro

PH LC 2
iu tra chi tit (Due Diligence - DD), l qu trnh nghin cu, xem xt
ton b hot ng v ni tnh ca doanh nghip mc tiu, a ra mt bc tranh
y nht, chi tit nht v doanh nghip . Qu trnh DD c thc hin bi
cc chuyn gia vi nhng kinh nghim chuyn su trong tng lnh vc.
Qu trnh ny s cung cp nhng s liu chnh xc nht v hot ng,
hiu qu ca doanh nghip, bn mua xc nh gi tr ca doanh nghip, nhn
din nhng ri ro hin hin hoc tim n.
V kha cnh thng mi, chng ta c iu tra chi tit v thng mi
(Commercial Due Diligence - CDD). CDD kho st th trng, v th cnh
tranh v trin vng ca doanh nghip trn th trng. CDD cng ch ra nhng
tc ng ngoi vi n hot ng ca doanh nghip. Khi tin hnh CDD, cc
chuyn gia s xem xt cc hp ng k, gp g cc nh cung cp, tip xc
vi cc khch hng hin ti v tim nng, thm ch l c i th cnh tranh ngi nm gi nhng thng tin quan trng v doanh nghip.
Nu CDD ch n cc tc ng bn ngoi th iu tra chi tit v ti
chnh (Financial Due Diligence - FDD), quan tm n ti chnh ni b ca
doanh nghip mc tiu, nh vn ch s hu, vn vay, n phi thu, n phi tr,
cc dng tin... FDD khng phi l mt cuc kim ton, FDD hng ti tng
lai ch khng ch xem xt cc vn ti chnh trong qu kh. FDD s xc nh
ch mc ti chnh hin ti v trong tng lai ca doanh nghip. y l tiu ch
quan trng gip bn mua xc nh gi bn ca doanh nghip mc tiu.
Nm gi mt vai tr khng th thiu l iu tra chi tit v php l (Legal
Due Diligence - LDD). LDD l dng iu tra thng gp nht v cng l mt
dch v quen thuc trong mt v M&A. LDD a ra nhng cnh bo v tnh
kh thi trong lnh vc php l ca giao dch M&A.
LDD xem xt cc vn php l ca doanh nghip mc tiu pht
hin nhng ri ro hin ti hoc tim n v cung cp cho bn mua nhng hiu

bit quan trng v cc vn php l ca doanh nghip. N ch ra cho ngi

mua bit doanh nghip m h quan tm c tun th y php lut hay khng
v a ra nhng cnh bo cn thit v php l cc bn cn nhc trong giao
dch ny.
C mt s kin cho rng LDD nu ln qu nhiu ri ro v e da, v
th lm cho giao dch chm chp v kh khn. Tuy nhin, trn thc t mc tiu
ca LDD l lm sao cho giao dch d dng i n thnh cng nht bi n hn
ch cc tranh chp sau ny.
Kinh t pht trin ko theo cc h ly v mi trng. Do , khng c g
ng ngc nhin khi iu tra chi tit v mi trng (Environmental Due
Diligence - EDD) ang pht trin rt nhanh. EDD xem xt vic tun th cc
quy nh v mi trng ca doanh nghip mc tiu trong qu kh cng nh
nhng nh hng trong tng lai. EDD s tr li cho bn khon ca bn mua
rng doanh nghip khng phi b bn i v nhng tranh chp v mi trng
cng nh xc nh rng s khng c mt quyt nh ng ca doanh nghip v
h gy nhim mi trng.
Ngoi ra, cn c iu tra chi tit v cng ngh (Technology Due
Diligence - TDD). TDD tp trung xc nh cng ngh hin ti, nhng ci thin
c th c, hay nguy c lc hu v cng ngh ca doanh nghip mc tiu. TDD
trnh cho bn mua vic mua mt doanh nghip m ch vi thng sau cng ngh
ca n b lc hu v s xut hin ca mt cng ngh tng t hoc tin tin
hn.
Nhng ro cn phi vt
DD c tm quan trng c bit trong mt hot ng M&A. Tuy nhin,
ti Vit Nam hin nay, khng nhiu doanh nghip trong nc s dng hiu qu
dch v ny. V th mi ny sinh nhng tranh chp khng ng c trong cc v
M&A m ng l c th trnh c thng qua DD.
thc hin DD, bn mua cn rt nhiu thng tin v d liu v doanh
nghip mc tiu. Thng tin c th do chnh doanh nghip cung cp cho bn
mua hoc do bn mua phi t tm kim. Tuy nhin, mt vn kh khn l tnh

xc thc ca thng tin. Cc thng tin phc v DD, c bit l cc thng tin ti
chnh, do chnh doanh nghip cung cp i khi c chnh sa v nhiu mc
ch, lm mt i tnh chnh xc ca chng.
Trong khi , vic tip cn thng tin t cc c quan nh nc l ht sc
chm chp v kh khn. Mc d, iu 27, Lut Doanh nghip hin hnh cho
php cc t chc, c nhn c quyn yu cu c quan ng k kinh doanh
cung cp thng tin v doanh nghip nh ni dung ng k kinh doanh; ni dung
thay i ng k kinh doanh, tuy nhin t c quan ng k kinh doanh no thc
hin c iu ny. Mt kh khn na l DD cn s tham gia ca nhiu chuyn
gia trong nhiu lnh vc nh kim ton, lut s, chuyn gia v mi trng,
chuyn gia v nhn hiu...
Doanh nghip, trong giao dch M&A, ng vai tr l mt loi hng ha
c bit - mt thc th php l hng ngy hng gi c kh nng t to ra cc
quyn v ngha v php l cho chnh n. Doanh nghip l mt loi hng ha
phi vt cht, khng th cm nm nhng n vn hnh nh mt c th sng thng
qua nhng c nhn hot ng trong doanh nghip.
V vy, hn ch ri ro cho cc bn tham gia M&A, nhu cu tm kim
thng tin phi tr thnh mt nhu cu t thn ca mi bn khi tin hnh M&A.
Khng ai c th bo v quyn li ca cc bn trong mt v M&A bng s cn
trng ca chnh h. V DD s lun l cng c hu hiu h tr cc bn trong
giao dch M&A.
(Ngun: TBKTSG, 29/3)