Lemah Cai | 1

Rencong dan Bedil

kupu kecil... terbanglah selagi rencong dan bedil jadi karat disimbah garam hinggaplah di bunga indah di dasar sana laut basuh kakinyamutiara elus tubuhnya! angin bimbing kepaknyaombak tuntun langkahnya!

kupu kecil... terbanglah biar kami di sini jahit puing sisa puting beliung biar kami di sini sulam tilam sisa amuk dendam

Lemah Cai | 2

kupu kecil... satu saja yang kuminta: kembangkan sayapmu jadi rentang cahaya hentakkan buat kami sejuta seudati!

Kukusan 020105 Rieke Diah Pitaloka 17/11/2011

Lemah Cai | 3

Paparan: Kupu kecil atawa kukupu leutik didieu ngalambangkeun budak leutik anu janten harepan di jaman kiwari, (terbanglah) atawa ngapung didieu ngaartikeun kabebasan pikeun salamet tinu peperangan atawa penjajahan. selagi rencong dan bedil jadi karat mangrupikeun sanjata salami peperangan yen rencong sanjata khas nagara Aceh jeung bedil anu mangrupikeun pakakas kangge peperangan, didieu dicaritakeun janteun karat anu hartosna atos pareumeun atawa peperangan di nagara aceh rengse atanapi pareum samentawis. disimbah garam atanapi lamokot ku uyah anu ngalambangkeun harita ping 26 Desembeer 2004 aya musibah tsunami di Sumatera belah kaler anu ngaancur-leburkeun sabagean wilayahna, anu

utamina nagara Aceh nu mangrupikeun totonden ti Gusti anu maha kawasa. hinggaplah di bunga indah di dasar sana anu masihan gambaran yen arurang kedah milarian tempat pangiuhan sareng kudu

Lemah Cai | 4

ngamumule rasa sabar jeung ikhtiar upami anu kawasa masihan cobaan ka urang sadaya, khususna rahayat anu ka musibahan ku tsunami di nagara Aceh. Kecap laut basuh kakinya-mutiara elus tubuhnya anu ngagambarkeun pangharepan anu ngaduakeun baraya - baraya urang sadaya anu di bumi/nagara aceh sangkan janten jelema anu sabar jeung tetep optimis dina ayana musibah tsunami anu morak-porandakeun sadaya bumi Aceh. angin bombing kepaknya ombak Kecap tuntun

langkahnya ngacaritakeun yen pas nuju dongkap ta musibah anu teu kabayang lamun urang sorangan anu ngalaman kajantenan ta musibah, pangarang ngarepkeun yn seueur rahayat anu salamet tina ta musibah. Dina kecap kupu kecil, terbanglah, biar kami disini jahit puing sisa putting beliung jeung kecap biar kami disini sulam tilam sisa amuk dendam nyarita keun yn pangarang miharep ka rahayat anu ka musibahan sangkan entong reuwas

Lemah Cai | 5

ku moal aya anu nulungan, pangarang oge nerangkeun yn rahayat Aceh th miboga baraya anu seueur nyata sadaya bangsa Indonesia bakal nulungan baraya urang anu kamusibahan. Pangarang didieu nyaritakeun yen miboga kahayang kangge sadaya rahayat anu di pasihan cocobi sing di pasihan pangarepan kangge mayunan jalan hirup kapayunna sangkan entong pegat sumanget sapertos anu di terangkeun dinu kecap kupu kecil.. satu saja yang ku minta: kembangkan sayapmu, jadi rentang cahaya sareng didieu pangarang nyeratkeun harepan kangg rahayat Aceh kudu ngareueuskeun bangsa Indonesia ku sikep ikhlas jeung sabar anu di tembongkeun ku sadaya rahayat Aceh, sapertos dinu kecap hentakan buat kami, sejuta seudati.

Lemah Cai | 6

Keuyeup

keuyeup panon kahareup leumpang ka gigir beungeut nyanghareup ati mungkir Ganjar Kurnia 16/11/2011

Lemah Cai | 7

Paparan: Kecap keuyeup didieu ngaggambarkeun laku lampah sang koruptor, naha didieu pangarang ngaibaratkeun keuyeup anu bisa ngagambarkeun koruptor th? Simkuring naliti yn didieu pangarang ngagambarkeun keuyeup ku pasipatan keuyeup anu panon kaharup leumpang ka gigir, beungeut nyanghareup ati mungkir anu ngandung arti kalakuan sang koruptor th teu jauh bda sareng kalakuan keuyeup ari dihareupeun jiga anu heueuh, tapi ditukangeun codekah boh atawa nagara korupsi anu di

nyangsarakeun sabudereunnana.

rahayat,

Lemah Cai | 8

Lemah Cai Kuring

lemah kuring... cai kuring geuning geus loba nu kurang! lemah kuring... cai kuring kadeudeuh di rebut batur! lemah kuring... cai kuring geuning geus lain nu kuring.

Apip Mustopa 26/02/2012

Lemah Cai | 9

Paparan: Lemah kuring didieu nyaritakeun alam nu urang, leungit didieu diartikeun sacara universal lain ngan ukur dicokot ku batur hungkul, tapi aya nu ancur alata pamolah sorangan, og ancur ku alam. Dangt ayeuna, sumber daya di Indonesia geus didominasi ku urang-urang deungeun. Janten, taneuh atanapi sumber daya alam nu ayeuna geus lain nu urang deui bangsa Indonesia nu mibogana. Salian ti ta, urang Indonesia mah geus teu mibanda deui kana lahanna sorangan, teu sakedik anu nyalah gunakeun lahan/sawah anu

kapungkurmah ku karuhun urang diagul-agulkeun sangkan ciri anu jalma boga mah ku legana tanah/lemah, tapi ayeuna ku turunanna kalahkah di jual ka batur jeung teu saeutik anu ngajual ka urang luar negeri, anu ku manh namah di jieun tempat
industri anu limbahna nyemarkeun taneuh/lemah titinggal karuhun urang sadaya anu nysa knh, sareng hawatos upami turunan urang anu jaga dongkap henteu

Lemah Cai | 10

tiasa nyobian kanikmatan sareng kandahan di lemah cai di Indonesia khususna di tataran Sunda.

Danget ayeuna arurang salaku panerus bangsa kudu bisa mopolahkeun sumber daya sarta penghijauan kangg lumangsungna kahirupan

generasi ayeuna sareng generasi nu jaga bakal dongkap.

Lemah Cai | 11

Tol

jalan tol ngembat meulah sawah bapa jalan tol ngembat meulah hate bapa jalan tol ngembat ka kuburan bapa.

Deni Ahmad Fajar 26/02/2012

Lemah Cai | 12

Paparan: Jalan tol didieu ngalambangkeun

pangwangunan danget ayeuna anu geus ngaruksak kana pagawan masyarakat, ditempo tina kecap sawah nu nandakeun pagawean urang Indonesia anu mayoritasna agraris. Jalan tol didieu ngandung harti pangwangunan ta sorangan anu geus

ngaruksak kana pagawean primer urang sunda anu seseeurna ngolah atanapi ngaggarap sawah. Bapa didieu ngalambangkeun kokolot urang, sesepuh sammh urang anu ngariksa ieu tanah. Otomatis meulah hat ngalambangkeun kanyeri kolot urang. Ku jalan tol oge (pangwangunan) loba tanah-tanah kuburan anu digusur jang

pangwangunan, jeung teu sakedik anu mindahkeun kuburan kapungkur alatan tanah kuburan ta tempatna anu stratgis kangg pangwangunan. Uranng, salaku anu boga lalakon, mibogaan tugas anu kacida badag na nyata kudu bisa memperbaharui tanah anu masih keneh alami jeung

Lemah Cai | 13

dimana bad aya pembangunan anu ged arurang kudu bisa mikir sangkan sumber daya alam anu masih aya bisa kapertahankeun sangkan anak incu urang jaga tiasa ngaraosan hasil bumi anu raoseun knh sarta masyarakat kiwari kudu bisa ngolah tekhnologi anu ngutamakeun hemat daya sareng teu pati mangaruhan kana kaayaan lingkungan bumi anu masih kajaga.

Lemah Cai | 14

Era

nangan diri sorangan patepung jeung lalampahan luar lor teu uyahan

Ganjar Kurnia 04/2012

Lemah Cai | 15

Paparan: Didieu pangarang nyaritakeun ngeunaan salah saurang anu neangan jati dirina sangkan kapayunna aya pangharepan kangge kahirupannana. Kumargi dina sapanjang perjalanan hirupna anu poekeun dijalan atanapi linglung, anjeunna

papendak deui sareng kahirupan baheulana sapertos dina kecap patepung jeung lalampahan, anu nyuatkeun hatna sarta anjeunna emut kana paripolah anu diraos anjeunna tebih ti kahirupan anu sa. Luar leor teu uyahan didieu ngajntrkeun yn saleresna kahirupan anu gorng th bisa di robah, da kahirupannana tos teu pokeun teuing, nanging anjunna teu mendak wae lalampahan anu hade, nya kitu deui tepi ka ayeuna mung muter di jalur ta, rk lebet ka jalur anu leres th sok seueur pisan gogoda na anu akhirna mah balik deui ngajerumuskeun ka kahirupan anu poekeun.

Lemah Cai | 16

Kembali

gelap malam selimuti tubuh ku yang lelah gelap malam selimuti jiwa ku yang sepi sang bulan terangi aku sang bintang temani aku aku terbawa angin aku terbawa arus aku tersesat aku terdampar kembali ku ingin kembali kembali ku ingin kembali kepada-Mu

Oki Muhammad Taopik 14/04/2012

Lemah Cai | 17

Paparan: Dina ieu sajak pangarang nulis tentang kapasrahan diri anjeunna, pas anjeunna nuju

ngalakonan shalat tahajud, kaleresan kenging pituduh ti gusti anu maha kawasa sareng pangarang nyurahkeun anu dikengingkeun dina ta tahajud kana wangun sajak anu di musikalisasikeun ku Karinding234. Kaleresan pisan anjeuna bagean atanapi personil ti Karinding 234. Sapertos anu di uningakeun dinu kalimah gelap malam selimuti tubuhku yang lelah, gelap malam selimuti hatiku yang sepi, hartos anu leksikal dinu eta kalimah nyata nyaritakeun anjeuna anu palay ngareureuhkeun jiwa jeung ragana. Anjeunna ngalamun di lotng bari milarian inspirasi kangg milarian lalampahannana keur isuk pagto. Pangarang menta dibaturan ku alam di sabudereunnana sangkan anjeunna teu tiiseun jeung

Lemah Cai | 18

gaduh rncang kangg hirup nyorangan, saperti dinu kalimah sang bulan terangi aku, sang bintang temani aku janten bulan anu nyaangan didieu janten damar kangg teungah peuting nu hartosna teu pokeun lamun urang sasab atanapi nuju di perjalanan teu acan mendak panyabaan, sanaos caang bulan atanapi reupna bulan urang teu keueungeun. Bentang anu maturan didieu janten babaturan disaat urang nyaba sorangan ka tempat anu jauh sarta asa aya anu sok maturan dina ngalakonan hirup, jeung teu heuleuteun batur. Dina hiji po anjeunna mendakan loba panghalang sareng rintangan pas nuju di perjalanan ta, nyata loba macem sipat kahirupan manusa anu bisa mawa atanapi mangaruhan jalan bodas atawa hideungna ka kahirupan arurang. Sapertos dina kalimah aku terbawa angin, aku terbawa arus, didinya anjeunna rumasa yn kahirupan dijalanan th sakitu heurasna jeung lamun urang na teu ati-ati mah sesah kangge hirup diluar th.

Lemah Cai | 19

Dina kalimah aku tersesat, aku terdampar tos nerangkeun yn anjeunna tisoledat tina milih jalan kahirupan didinya anjeunna rumaos kaduhung pisan sarta nyuhunkeun pitulung ka gusti anu maha kawasa sangkan dipasihan pituduh kanggo anjeunna ngalakonan hirup keur kapayunna. Didinya anjeunna mikir sarta palay

ngamasrahkeun diri wae ka gusti anjeunna menta kaajaiban sangkan kahirupan anu baheulana bisa balik deui ka asal, jeung bisa menerkeun hirupna anu kamari-kamari anjeunna salah ngalengkah, sapertos dina kalimah kembali, kuingin kembali sarta kecap anjeunna nu palay kahirupannana balik deui kanu jalan anu bener nyata kembali, kuingin kembali kepadaMu. Panulis didieu siga anu kenging wangsit kangg ngalakonan hirup, pas anjeunna shalat tahajud anjeunna asa maju ka kahirupan anu rk datang, sarta flashback deui atanapi mundur deui kapengker sangkan aya anu masihan pituduh kanggo mayunan kahirupannana dikahirupan anu

Lemah Cai | 20

sabeberna. Didieu anjeunna asa ngalaman mimpi anu janten kanyataan. Kuring sebagei anu nyaksennan

kahirupannana asa reueus ninggali perjalanan hirupna ieu pangarang, seueur lmu anu ku kuring anu tiasa di candak ti anjeunna, nu dugikeun ka dangt ayeuna anjeunna parantos di anggep lanceuk ku sim kuring, hatur nuhun pisan ka anjeunna, sobat kuring.

Lemah Cai | 21