MC LC

MC LC................................................................................................................................1 I. Bi dch case study:..............................................................................................................3 II. Tm tt tnh hung..............................................................................................................6 III. Vn ha Nht Bn: ............................................................................................................7 2.2 c im:...................................................................................................................9 IV. nh hng ca vn ha n Nht Bn: .........................................................................10 1 nh hng n gi tr truyn thng:..............................................................................10 2. nh hng n cch thc kinh doanh ca doanh nghip:............................................11 3. nh hng n kinh t Nht Bn:.................................................................................12 V. Cng ty Matsushita: ..........................................................................................................14 1.Gii thiu cng ty: ..........................................................................................................14 2.Giai on pht trin cng ty: ..........................................................................................14 2.1Giai on 1920-1980: .............................................................................................14 VI Bi hc kinh nghim: .......................................................................................................22 1.Mi quan h gia vn ha v kinh doanh:......................................................................22 nh hng tng lai:........................................................................................................24 Phn tr li cu hi c th:.....................................................................................................25 TI LIU THAM KHO......................................................................................................33

Li m u:
Trong cc cng quc kinh t trong thi i pht trin hin nay, Nht Bn c bit n vi mt nn vn ho c bit v lm cho c th gii phi nghing mnh knh phc trc s pht trin thn k ca mnh sau nhng tn tht nng n ca Chin tranh th gii th II. Tuy nhin khi bc vo thi i ton cu ho, nn kinh t rng m,cc cng ty a quc gia, a vn ho ra i theo xu hng tt yu ca n. S giao thoa vn ho c th hin ngy cng r rng hn trong nhng nm 90 ca th k 20 v Nht Bn phi tip nhn s thay i m trc gi cha h c. Chnh iu to nn mt s tc ng mnh m lm thay i t gi tr truyn thng lu i n cch thc kinh doanh t nh hng trc tip n nn kinh t Nht Bn. ng trc s thanh i , cc doanh nghip Nht Bn phi la chn cho mnh nhng bc i ph hp thch nghi vi bc i ca thi i v vt qua nhng kh khn trong kinh t hn th na l tr nn ln mnh hn. Trong s cc doanh nghip , Matsushita l mt v d in hnh v s c lm r hn qua bi thuyt trnh ngy hm nay. Trong qu trnh phn tch, nhm chng em s khng trnh khi s thiu st v kin thc trong mt s lnh vc mong thy thng cm v cho chng em nhn xt rt kinh nghim. Chng em xin chn thnh cm n!

I. Bi dch case study: c thnh lp vo nm 1920, cng ty sn xut hng in t tiu dng Matsushita pht trin vt bc v tr thnh cng ty in t hng mnh trong khi Nht tr thnh mt siu cng quc v kinh t trong nhng thp nin 1970 v 1980. Cng ging nh nhng doanh nghip c t lu i ca Nht, Matsushita c xem nh l mt thnh ly ca gi tr truyn thng ca Nht da trn s gn b tp th mt cch cht ch, li ch qua li, v s trung thnh i vi cng ty. Mt s ngi cho rng s thnh cng ca Matsushita ni ring v ca Nht ni chung l do s tn ti nhng gi tr ca o Khng ni lm vic. Matsushita, nhn vin c chm sc t lc cho i cho khi nhm mt xui tay. Matsushita cung cp cho h rt nhiu li ch khc nhau bao gm chi ph nh r, ch lm vic sut i, h thng tr lng da trn thm nin, v nhng khon tin thng hu rt hp dn. B li Matsushita k vng vo s trung thnh v lm vic chm ch t cc cc nhn vin ca n. i vi th h ngi dn Nht sng sau chin tranh, phi trn tr vt qua ni nhc thua trn, th dng nh l mt s tho thun hp l. Cc cng nhn vin lm vic rt chm ch v s pht trin ca Matsushita, v Matsushita b p li bng nhng li ch rt tha ng nh trn. Tuy nhin, vn ho khng ng yn vnh vin. Theo nhng nh quan st, th h sinh sau 1964 thiu i s cam kt vi truyn thng vn ha Nht nh cha m ca h. H ln ln trong mt th gii giu hn, ni m h b tc ng bi vn ha phng Ty nhiu hn, ni m s th hin c nhn dng nh c ng h hn. H khng mun b but cht vo cng ty c i. Xu hng ny ngy cng r hn trong nm 1990 khi m s nh tr kinh t ca Nht ko di. Cc cng ty ca Nht b thc p phi thay i cch thc kinh doanh truyn thng. Dn dn cc cng ty gp kh khn phi sa thi cc cng nhn ln tui, v mong mun xa b trit ch lm vic sut i. Khi nhng ngui tr tui nhn thy iu , h kt lun rng s trung thnh vi cng ty c th khng c n p xng ng; v iu cho thy s duy tr truyn thng l rt kh khn. Matsushita l cng ty cui cng quay lng li vi cc truyn thng ca Nht. Trong nm 1998 sau nhiu nm kh khn, Matsushita buc phi iu chnh nhng thng l truyn thng ca n. Vic iu chnh c khi xng t mt nhm nhng nh qun l rt c kinh nghim trong cc hot ng ca Matsushita nc ngoi, m dn u l Kunio Nakamura, ngi sau ny tr thnh tng gim c ca Matsushita vo nm 2000. u tin, Matsushita thay i c ch thng i vi 11.000 nh qun l ca cng ty. Trong qu kh, h thng tr thng 2 ln trong nm da hon ton trn

thm nin, nhng by gi Matsushita vic tr thng phi da trn kt qu cng vic. Trong nm 1999, Matsushita tuyn b qu trnh tr thng s c thc hin mt cch minh bch; cc nh qun l phi chng minh kt qu cng vic ca mnh v mc thng m mnh xng ng c hng. Bng cch , Matsushita thc hin mt cuc cch mng trong vic qun tr ngun nhn lc. Cng lc Matsushita cng nhm vo h thng lm vic sut i v nhng quyn li c lin quan. Trong h thng mi, nhng ngui mi c tuyn dng c ba la chn. La chn th nht, h c th k hp ng vi cc iu khon truyn thng nh l tr cp nh, min ph cc s kin do cng ty t chc, s dng cc dch v gi r do cng ty tr cp. H cng c th nhn nhng khon lng hu bng 2 thng lng. La chn th hai, h khng c hng lng hu c cam kt, nhng b li h c hng lng khi im cao hn v gi li nhng quyn li khc nh chi ph nh thp. La chn th ba, h s t b tin thng hu v cc dch v c tr cp, b li h s nhn c tin lng cao hn tin lng trong la chn th hai. Trong 2 nm u tin, s nhn vin mi chn cch th ba ch chim khong 3%, iu cho thy rng s ao c v mi quan h gia trng truyn thng vn c cn nh hng rt ln Nht. Tuy nhin s ngi chn hnh thc thu nhp th hai l 41%. Cuc cch mng v qun tr nhn s ca Matsushita din ra su rng hn. C th, khi cng ty chuyn sang nhng ngnh cng nghip mi nh l phn mm, k thut, v cng ngh vin thng mng, cng ty bt u thy c hiu qu ca dn ch ho trong cc cng nhn vin, do n khuyn khch tnh c nhn, sng kin, s mo him, dm chu ri ro trong gii cng nhn tr. Tuy nhin, nhng s thay i nh vy rt d ni, nhng vic thc hin rt l kh khn. Matsushita gp nhiu kh khn trong vic hy b cc cam kt v ch lm vic sut i i vi cc nhn vin lu nm c thu mn theo cch thc truyn thng. iu ny mt ln na c nhn mnh vo u nm 2001 khi m cng ty cn gp nhiu kh khn trong kinh doanh. Matsushita tuyn b s ng ca 30 nh my Nht, ct gim 13.000 lao ng trong c 1.000 lao ng qun l, v bn i mt lng ln ti sn trong 3 nm ti. Trong khi l c hi kt liu h thng thu mn nhn cng sut i (y l ln u tin trong lch s cng ty sa thi nhn cng) tuy nhin cng ty vn thng bo rng cc b phn qun l khng cn thit khng nht thit phi sa thi m thay vo h s c chuyn sang nhng b phn c mc tng trng cao hn nh dch v chm sc sc khe. Vi i ng nhn vin qun l ng o (hu qu ca h thng tuyn dng truyn thng), mt s ngi hoi nghi kh nng ca cng ty trong vic thc hin cuc cch mng trong qun l nhn s. Khi m tng trng ca cng ty vn thp, Matsushita phi ct gim vic thu mn thm lao ng, nhng vn duy tr cam kt ca h vi nhng lao ng lu nm, th tui trung bnh ca lc lng lao ng dn dn tng ln. Trong nm 1960, tui trung bnh l khong 25 th u nhng
4

nm 2000 con s ny l 35. Xu hng ny i ngc li vi n lc cch mng ha i ng lao ng ca Matsushita bi v chc chn rng nhng ngi c nhiu li ch t h thng c khng d dng g b ci c v i theo ci mi. Vo nm 2004 cng vic kinh doanh ca Matsushita bt u c s tin b. Sau nhng khon l nghim trng trong nm 2002, cng ty bt u ho vn vo 2003, v bt u c li li vo nm 2004. Nhng yu t nh l vic tiu th mnh cc thit b DVD chc chn thc y s tng trng, nhng nhng thay i v vn ho v t chc cng gp phn rt ln vo s thnh cng . N gip cho cng ty c th khai thc c nhng c hi tng trng mi trong tng lai. Cu hi tho lun: 1. Cc anh ch hy cho bit ngi n no khi xung cho s thay i vn ha xy ra Nht trong nhng nm 1990? S thay i vn ho nh hng n nhng gi tr truyn thng ca Nht nh th no? 2. S thay i vn ha ca Nht s nh hng nh th no n cch thc kinh doanh ca Nht trong tng lai? N c nh hng g n nn kinh t ca Nht? 3. Vn ha truyn thng ca Nht em li li ch g cho Matsushita trong giai on 1950-1980? Nhng gi tr truyn thng c gy tr ngi cho cng ty vo nhng nm 1990 v u nm 2000? Nu c, th n din ra nh th no? 4. Matsushita mong mun t n iu g trong s thay i qun l ngun nhn lc m n thng bo? Nhng tr ngi no ngn cn s thnh cng ca nhng s thay i ny? Nhng tc ng i vi Matsushita nu nh (a) nhng thay i ny c thc hin mt cch nhanh chng; (b) n din ra trong nhiu nm, v thm ch l cn nhiu thp nin thc hin thnh cng nhng thay i ny? 5. Matsushita dy bn iu g v mi quan h gia vn ha x hi v s thnh cng trong kinh doanh?

II. Tm tt tnh hung Cng ty Matsushita l mt trong nhng cng ty in t hng mnh c thnh lp vo nm 1920 Nht. Cng ty c xem l thnh ly gi tr truyn thng ca Nht da trn s gn b tp th mt cch cht ch, li ch qua li v s trung thnh vi cng ty, h chm sc nhn vin t lc cho i n nhm mt xui tay, cung cp cho h nhng ch lng bng theo thm nin, ch lm vic sut i, tin lng hu hp dn, b li l s lm vic chm ch ca nhn vin. Nhng d l mt cng ty truyn thng cao, th cng vi s thay i ca x hi, suy ngh ca gii tr, cng ty vn phi thay i quan im ca mnh. Th nht, cng ty phi thay i c ch lng thng t lng theo thm nin sang kt qu lm vic. Th hai, cng ty a ra h thng mi cho ngi mi vo lm la chn. 1. K hp ng vi cc iu khon truyn thng nh tr cp nh, min ph s kin cng ty t chc, nhn khon lng hu bng 2 thng lng. 2. Lng khi im cao hn, gi nhiu quyn li nhng khng c lng hu. 3. Mc lng cao hn trong la chn 2, nhng khng c tin thng hu v dch v tr cp. Sau , cng vi vic kinh doanh nhng ngnh cng nghip mi, cng ty gp kh khn trong vic hy ch lm vic sut i. Tuy nhin, cng ty sa thi 13000 nhn vin,v y c xem l c hi kt liu h thng thu mn nhn cng sut i, v thm nhiu ln sa thi nhn vin sau . Vo nm 2004, kinh doanh ca Matsushita ang c s tin b, pht trin vt bc, v thnh cng ny c s gp phn rt ln ca nhng thay i v vn ha v t chc. iu ny cho thy, vi s pht trin ngy cng cao ca x hi, d mt cng ty, tp on no c nn vn ha truyn thng mnh cng cn c s thay i cho ph hp vi thi i. N gip cho cc cng ty c th khai thc c nhng c hi tng trng mi v gch hi nhiu thnh cng trong tng lai.

III. Vn ha Nht Bn: 1. Vn ha truyn thng: 1.1) Bi cnh:

Vn ha truyn thng ca Nht Bn c hnh thnh t rt lu i, t thi k Jumon tri qua nhiu thi k, truyn thng vn c gi gn v pht huy. Nht Bn l mt t nc vn d ngho nn v ti nguyn, c nhiu thin tai, kinh t ch yu l nng - ng nghip nhng vn ha vn c gia gn, c bit sau th chin th hai II, chng kin nhiu mt mt v au thng tnh thn v s o ca Nht Bn c pht trin mnh m v c gi gn qua th h ny n th h khc. Nht Bn, o Khng du nhp vo rt sm, cng trong thi gian, Pht gio c phc hi v pht trin mnh m n c cc t chc ln trong l Soka Gakkai, Rissh Kseikai, Reiykai...Trong sut lch s pht trin lu di Nht Bn, Pht gio khng ch n thun l mt tn gio m cn gp phn ng k vo vic lm thay i din mo vn ha Nht Bn t li sng n sinh hot ca mi ngi dn Nht Bn, lm giu nn ngh thut v vn tri thc ca Nht Bn. N ng gp mt phn rt ln vo vic to nn mt nc Nht Bn cng thnh nh hin nay. 1.2) c im:

Vn ha Nht Bn l mt trong nhng nn vn ha c sc nht th gii, vn ha Nht Bn vi cc loi hnh c sc mang m cht dn tc, khng ln vo u so vi cc quc gia khc nh tr o, kin trc, m thc nh sushi, ru sak .Cc mn v thut truyn thng nh vt sumo, cc mn ngh thut biu din nh bunraku, nhy, kabuki, rakugo. c bit l con ngi Nht Bn sau khi tri qua nhiu thi k bin c chin tranh , thin tai th tinh thn con ngi Nht Bn li c nng cao v pht trin. Ngi Nht lun lun cao tinh nhn ban, nhn vn, chm lo bi dng nhng gia tri vn hoa cua con ngi va xy dng mt nn tang vn hoa vng chc phuc vu con ngi. Ngi Nht cn cu, tit kim, yu lao ng, co ky lut cao, tn trong tp th. kt hp vi tinh thn tn vinh gii V S o nh l mt ng cp hng u nn ngi Nht Bn rt coi trng: Tinh thn tp th - Hi ha Thin Nhn a - cao s hp l - S ng x theo th t coi trng L, Tn, Ngha, Tr, Nhn. Cho n nay c nhiu thay i, nhng tinh thn vn biu hin rt mnh trong cc mi quan h x hi v cc t chc ca Nht Bn. S thua trn ca Nht Bn trong

i chin th gii ln th II, khin Nht Bn ch cn li ng tro tn v nhc nh, bn cnh l b rng buc bi rt nhiu cam kt bt li. iu ny khin c nc Nht gn kt li, lm ht sc mnh trong s nghip pht trin kinh t. Trong thi k ny ni ln trong x hi Nht Bn s tn vinh lao ng x thn v doanh nghip v v x hi. Ngi Nht Bn coi trng lao ng hn tt c, gn b vi doanh nhn hn vi gia nh ca mnh, t tt c s nghip ca mnh cho s thnh cng ca t chc. Cnh tranh v hp tc c thc y song hnh. Mt khc, Nht Bn c cc nt ring v phong tc, tp qun, chnh tr, kinh t v vn ha... trong gia nh gi mt vai tr trng yu. Gia inh va nhng gia tri vn hoa cua gia inh truyn thng Nht Ban nh cao th bc, tn ti, trt t mt cach cht che, nghim ngt ma mi quan h gia cac thanh vin theo cu truc thng ng, trc tip va lun c cung c, phat trin trn c s mi th bc va mi thanh vin phai thc hin tt nghia vu va trach nhim cua minh vi cac thanh vin khac. Do gia nh c vai tr quan trng nh vy nn cc cng ty Nht Bn c t chc theo m hnh gia nh, trong cc thnh vin coi cng ty nh gia nh mnh, cc cp qun l quan tm ti nhn vin nh quan tm ti ngi trong gia nh mnh, nh th m to ra c tm l thoi mi, yn tm phc v cho cng ty sut i. 2. Vn ha hin i: 2.1 Bi cnh: Vo sut nhng nm 90, Nht Bn li chm vo mt thi k tr tr kinh t v b tc chnh tr ko di, cui cng khin Nht nhanh chng mt i nh hng v uy tn. B nh hng nng n bi s suy thoi v thiu pht, th trng chng khon Nht Bn tt dc, cc khon n xu tng vt, t l tht nghip tng ln nhng mc cao hn v cc v b bi tham nhng tng theo cp s nhn. Trong thp k b nh mt ny, khi m h thng chnh tr sp th c ti 8 v th tng ln lt nm quyn v ri li ra i. Sau y l bng thng k GDP ca Nht qua cc nm Nm GDP 87 4,6 88 4,7 89 4,9 90 5,5 91 2,9 92 0,4 93 0,3 94 0,6 95 96 97 98 99 1,4 2,9 - 0,7 -1,9 0,5 2000 1,2

Ngun: Nikkei Shimbun v Japan Rearch Quaterly, Spring 1997 v Winter 1996/1997_1998_2000 Cuc suy thoi nm 1990 ko di ny, nh hng mnh m n li sng, cch suy ngh ca ngi dn Nht Bn, nht l lm thay i cch thc kinh doanh ca cc cng ty Nht nhng cng ty b hng chu nng n t cuc suy thoi ny. Bn cnh , s du nhp ca cc nn vn ha phng Ty, hnh thnh nn cho
8

Nht mt nn vn ha mi, ph hp vi iu kin hon cnh, l nn vn ha hin i. 2.2 c im: M ca v hc tp phng Ty t na cui th k 19 (Minh Tr Duy tn 1868), nhiu nn vn ha c du nhp vo Nht Bn nhng h vn duy tr c nn vn ho thun nht ca mnh t thi tin s n nay, l nn vn ha lng cho. Vn ho Nht Bn l da trn kh nng ng gp v lm phong ph thm vn minh th gii bng cch to ra s chung sng v ho ng duy nht gia vn ho phng ng v vn ho phng Ty. Nhng nt truyn thng ca vn ho phng ng, vn ho Nht Bn vn cn nguyn vn trong thc ngi dn Nht nh thuyt duy linh Thn o, quan nim duy cm vi t nhin, khiu thm m, thin hng lm p cuc sng thng ngy, v.v...Vy c th thy rng Nht Bn truyn thng v hin i khng tch ri nhau. Hn na, mi lin h gia vn ho truyn thng vi cc hot ng kinh t chnh tr v ngoi giao ca Nht Bn l ni bt v mang ngha su sc. Nhng t suy thoi nm 1990, mt phn no lm thay i nn vn ha ca Nht Bn by lu nay, hnh mu vn ha v x hi Nht Bn khng cn ph hp vi giai on ny na, buc ngi dn, cc doanh nghip phi c li suy ngh khc i. Ph n Nht tham gia vo x hi v chim 40,6% tng s lc lng lao ng ca nm 1990. Ngy nay, v th ca ngi ph n c nng ln nhiu trong x hi, nht l t duy ca lp thanh nin tr - nhng ngi thng khng c quan nim phn bit v suy ngh bo th, c h. Ngoi ra, v nn tht nghip Nht xy ra trm trng, thu nhp gia nh gim nn t tng sinh t con c ngi dn Nht Bn c hnh thnh. V vn ha c ch, nhiu ngi Nht vn suy ngh theo li ng khung Thinking box - tt c u nm trong nhng ci hp nn c th d dng hiu c cch suy ngh ca ngi khc v do vy khng ai mun c mt cuc tho lun mt cch trit nh phng Ty, theo nhng ng mn lu nay qu quen thuc, trong khi c ch lm vic thi k mi i hi thng thong hn. Ngi nc ngoi ni ngi Nht l Khng tr li c hoc khng mt cch r rng hay lun hi kin ca cp trn. Chc chn mun pht trin ln na, Nht Bn phi c s iu chnh v thay i vn ha, ngha l theo nh cch gi hin nay l phi chia tay vi s tn th tnh c nht. Ngi Nht t ho rng h l mt ni ging ng nht, c nht v khc v v c bn tt c cc quc gia khc, th hin qua tnh c nht v huyt thng chng tc, v vn ha v quan nim sng bi Thn o ca h.

IV. nh hng ca vn ha n Nht Bn: 1 nh hng n gi tr truyn thng: Gi tr truyn thng ca Nht lin quan n bi nh l: s gn b tp th mt cch cht ch, li ch qua li; v s trung thnh i vi cng ty. Chnh s thay i v vn ha tc ng mnh m n hai gi tr truyn thng trn ca Nht Bn, c th nh sau: 1.1 Thay i v s trung thnh vi t chc: Trong case study cp th Matsushita, cng ging nh nhng doanh nghip c t lu i ca Nht, Matsushita c xem nh l mt thnh ly ca gi tr truyn thng ca Nht da trn s trung thnh i vi cng ty. Mt s ngi cho rng s thnh cng ca Matsushita ni ring v ca Nht ni chung l do s tn ti nhng gi tr ca o Khng ni lm vic, Nht cng ty thc hin nhiu chnh sch u i cho nhn vin nn h lm vic cn c v trung thnh vi cng ty, Matsushita cung cp cho h rt nhiu li ch khc nhau. B li Matsushita k vng vo s trung thnh v lm vic chm ch t cc cc nhn vin v h c c iu trong giai on u. Tuy nhin chnh do s thay i vn ha m s trung thnh vi cng ty hu nh b ph b, bi l cng ty c th sa thi nhn vin ca h, iu ng ngha vi vic ch lm vic trn i khng cn ch ng. D nhin, bn thn ngi nhn vin cng phi c nhng thay i ph hp, h sn sng ri b cng ty hin ti n mt ni lm vic khc c mc lng hay cc u i tt hn. Nh vy, s trung thnh vi t chc hu khng cn hin din trong t duy ca phn ln ngi dn. 1.2 Thay i v s gn b vi tp th: Gi tr truyn thng ca Nht khng nhng l lng trung thnh vi t chc m cn l s gn b vi tp th, nhiu ngi cho rng s thay i chnh xy ra trong vn ha Nht Bn chnh l ci xu hng chuyn t ch ngha tp th sang ch ngha c nhn. Nh trong qu kh, cc nhn vin vn phng hay ngi lm cng n lng Nht Bn hnh mu, c phc ha nh l s trung thnh vi sp v t chc ca anh ta ti mc hy b cc bui ti, cc ngy cui tun hay cc k ngh ch phc v cho t chc ni anh ta lm vic. Tuy nhin, vi s thay i v vn ha, mt th h mi cc nhn vin vn phng dng nh khng gi cc hnh mu ny. Ngi ta cho rng mt c nhn trong th h mi th h m tip thu s thay i v vn ha th ging vi mt ngi phng Ty hn. Anh ta khng sng cht vi cng ty
10

mnh, sn sng di chuyn n nhng ni c mc lng tt hn, khng say m lm vic qua m, c bit khi c hn vi mt c gi. Anh ta cng c cc d nh ring cho thi gian rnh, v d nhin chng khng bao gm vic ngi ung, hay i golf vi cc sp. Tm li, vi s thay i vn ha, vic nhn mnh ch ngha tp th gim dn v ch ngha c nhn ang dn son ngi trong t duy ca ngi dn. 2. nh hng n cch thc kinh doanh ca doanh nghip: i vi Nht Bn vn ha l mt yu t quan trng, c ngi Nht xem l nhng gi tr ct li, chun mc lm nn tng trong cch sng ca h, n c th hin trng mi mt ca cuc sng. V trong lnh vc kinh doanh cng khng ngoi l, vn ha truyn thng c mt s tc ng v chi phi mnh m n cch thc kinh doanh ca cc doanh nghip ni ring v vn ha doanh nghip ni chung. Vn ha Nht Bn c nh gi l mt chun mc ca nn vn ha phng ng lun gn lin vi nhng gi tr mang tnh tp th, cng vi n l s nh hng bi Nho gio, , kt hp vi tinh thn tn vinh gii V S o mang li nhng tnh cht ng qu cho ngi Nht trong kinh doanh nh lun to ra nhng sn phm tt nht, cht lng cao nht, rt tn trng khch hng, trung thnh i vi t chc v ht lng i vi cng vic. da trn nhng phm cht cc cng ty ca Nht lc by gi nh hnh cho mnh mt hnh thc kinh doanh tp trung vo cht lng sn phm, vi chnh sch nhn s l nu cao tinh thn tp th cng vi ch lm vic sut i v i km vi nhng khon phc li m bo cuc sng tt p cho nhn vin. D rt thnh cng vi ci gi l ch lm vic sut i nhng mi trng kinh t khng ch ng yn nh vy m n phi thay i theo qui lut t nhin, trong hon cnh kinh t kh khn lm vo khng hong th cch thc kinh doanh ca ngi Nht cng phi thay i theo ph hp vi thi th. Chnh lc ny to du mc mi trong kinh doanh ca ngi Nht. Trc y, ti Nht Bn, cc cng ty u theo h thng tuyn mt ln, gn b vi cng ty mi mi, cc nhn vin u yu cng ty ca mnh. Tuy nhin, do tc ng t mi trng nn kinh t l u tin s 1. gim chi ph v lng, cc cng ty khng th duy tr c ci ch lm vic sut i. Chnh iu ny lm cho nhn vin mt lng tin vo cng ty, c bit l th h sinh sau 1964, h cm thy vic trung thnh vi cng ty khng cn c n p xng ng na, ng thi vi t tng tng nh hng t vn ha phng Ty to ra mt s thay i trong c cu nhn s v cc thc kinh doanh ca cng ty v lm vic da trn hiu sut ang dn dn thay th cch thc lm vic ch trng trong tng chi tit sn phm. Nhng khng v vy m n xa i gi tr ct li trong truyn thng ca ngi Nht, m s l mt s tip nhn vn ha phng Ty ha trn vn ha Nht
11

Bn to nn mt nt vn ha c o ph hp vi hon cnh mi, vn khng nh c gi tr ct li ca ngi Nht. Cch thc kinh doanh trong tng lai ca Nht s l nhng gi tr mi ph hp vi hon cnh mi nhng vn da trn nhng nn tng ct li xut pht t vn ha truyn thng ca n, v c th hin theo nhng kha cnh khc nhau ca vn ha. Cnh tranh v hip tc c thc y song hnh vn c duy tr v pht trin. Nht ly th trng lm trung tm, b i quan nim khng bao gi thay i gi c hng ha ph hp vi hon cnh kinh t v tit kim chi tiu. Mi vic lm xut pht t khch hng v hng ti khch hng. iu ny th hin rt sm trong phong cch v ng li KD Nht Bn. Cc DN ln ca Nht Bn ch chim khng n 2% trong tng s cc DN m i b phn l cc DN va v nh. Nhng s lin kt gia chng th rt a dng v hiu qu. l s lin kt hng ngang gia cc cng ty m ( loi ln ) nhm pht huy li th tuyt i ca cc cng ty thnh vin, tng kh nng cnh tranh vo cc th trng ln, vi cc i th ln ca quc t. Nhng di mi cng ty m l v s cc cng ty con ( loi va v nh ) lin kt theo chiu dc nhm pht huy cc li th tng i ca cc cng ty thnh vin, khai thc li th tim nng ca th trng ti ch, tng li th tuyt i cho cng ty m, v uyn chuyn thch nghi khi c bin ng kinh t. S lin kt thy rt r qua hnh thc c phn cho, gn kt v ti chnh, nghin cu pht trin, h thng knh phn phi, cung ng u vo, h tr nhn s... Ci tin lin tc, tng ngi, tng b phn trong cc doanh nhn Nht Bn tng tnh cnh tranh ca doanh nhn v tha mn khch hng tt hn. 3. nh hng n kinh t Nht Bn: Khi Nht sng trong nn vn ha truyn thng th ngi Nht d dng ha mnh vo vi cuc sng tp th, nh vo s nht tr gia ngi lao ng v cng ty vi mc tiu pht trin kinh t ca t nc lm cho nn kinh t Nht thay i thn k trong giai on u nhng nm 50 n u nhng nm 70. Sau chin tranh, nn kinh t Nht ch bng khong 10% mc trc chin tranh (1934-1936). Nhng t nm 1952-1973 kinh t Nht bin i c tnh lin tc v tng nhanh v lng. T nm 1952-1958 tng sn phm quc dn tng vi tc 6.9% bnh qun hng nm. Nm 1959, khi tc tng trng vt 10% nn kinh t Nht vn cha gy s ch ca th gii. Nhng nm sau, khi tc tng trng vt tc ca nhng nm trc th th gii bt u kinh ngc v gi l S Thn K V Kinh T. Tc ny c duy tr sut nhng nm 1960. Trong nhng nm 1970-1973 tc tng trng trung bnh hi gim i cn 7.8% nhng vn cao hn tiu chun quc t. Ngoi ra do tnh cng ng, trung thc ca ngi Nht, o c Nho gio coi sng gin d l l c tnh tt p, c cu la tui ca ng Nht tr nn t l tch ly cng cao, thc y vic cho hay ca ngn hng tch cc hn to nn kh nng tch ly vn cn thit cho nn kinh t Nht tng trng vi tc cao.

12

Cc cng ty Nht quay lng li vi truyn thng, b ch lm vic sut i, sa thi nhn vin c thm nin lm t l tht nghip tng cao. T nhng nm 1990 tc tng trng kinh t ca Nht bt u suy thoi, nm 1990 l 5.5% th nm 1991 ch cn 2.9%...nhiu ngn hng v cng ty ti chnh lm vo tnh trng ht sc kh khn thm ch lm vo tnh trng b v. T l tht nghip tng cao t 2,1% vo nm 1991 n 4,7% vo nm 2000 mc d t l tht nghip thp so vi mc tiu chun ca th gii nhng vi t l tht nghip ny l con s khng l ti Nht Bn, bi v nhng tin l truyn thng, lch s lm vic v t l tht nghip ti Nht Bn cha bao gi qu mc 2.8% trong thp nin 1980. T l tht nghip tng cao cng ko theo nhiu vn nh gnh nng x hi gia tng, thu nhp gim, mc sng cng gim Gi tr ca tng sn lng quc gia (real-GDP) trong sut thi k kinh t nh tr t nm 1990 ch tng t 428.826 t Yen n 469.480 t Yen vo cui nm 2000. Gi ha dn s: Do tm l x hi lp tr Nht vn quen vi np sng thc dng, trong cuc sng cng nghip li qu khn trng, cng thng v th phn ln trong s h khng mun sinh con hoc cng lm ch sinh 1 con. Nht Bn lm vo tnh trng thiu ngun lao ng tr. Hn th na cc ph tn trong cc lnh vc phc li x hi s tng cao, nh hng n ngn sch ca nc Nht. gi ho dn s lm cho s lng thu ng cho Chnh ph gim . Tnh trng chi nhiu hn thu l mt bt li cho nn kinh t Nht trong giai on ny Tui tc v phn b gii tnh cho nm 1990:

Khc vi vn ha s dng cng nhn sut i ca vn ha truyn thng. Khng coi trng ngi lao ng lu nm na m thay vo coi trng ngi lao ng lm vic c hiu qu. Thay c ch thng da trn thm nin bng da trn kt qu cng vic, qu trnh tr thng s c thc hin mt cch mihn bch; cc nh qun l phi chng minh kt qu cng vic ca mnh v mc nh thng m mnh xng ng c hng.
13

V. Cng ty Matsushita: 1.Gii thiu cng ty: Cng ty sn xut hng in t tiu dng Matsushita c ng Konosuke Matsushita thnh lp vo nm 1920 pht trin vt bc v tr thnh cng ty in t hng mnh trong khi Nht tr thnh mt siu cng quc v kinh t trong nhng thp nin 1970 v 1980. Cng ty ng tr s Kadoma, tnh Osaka, Nht Bn. Sn phm ca hng ny a dng vi thng hiu Panasonic v Technics. Ngoi sn phm in t, Matsushita cn sn xut cc sn phm khng phi l in t khc nh cc home renovation services. Matsushita l cng ty ln th 59 th gii nm 2007 theo xp hng ca Forbes Global 500 v nm trong 20 cng ty hng u v doanh s sn phm bn dn. Cng ging nh nhng doanh nghip c t lu i ca Nht, Matsushita c xem nh l mt thnh ly ca gi tr truyn thng ca Nht da trn s gn b tp th mt cch cht ch, li ch qua li, v s trung thnh i vi cng ty. Matsushita l cng ty cui cng quay lng li vi cc truyn thng ca Nht. Trong thp nin 1960 cng ty ny to nn mt t tng ln v kinh doanh v quan nim v lao ng c o li nh hng ln cho Nht bn ngy nay. 2.Giai on pht trin cng ty: 2.1Giai on 1920-1980: 2.1.1 Chnh sch cng ty: Thi k ny Nht Bn thc hin qu trnh ci cch dn ch, trong rt ch trng vic thnh lp cc nghip on lao ng. Cng ty Matsushita ra i ngay lp tc nhn c s ng h t ng o ngi lao ng. H tin tng vo nhng g Matsushita t ra: u tin cao nht cho li ch ca ngi lao ng v cc chnh sch tt nht kt hp hi ha li ch ca ngi lao ng v ngi qun l. Chnh sch qun l ca Matsushita lun xoay quanh ch nhn pht huy sc mnh ni b, on kt, gn b vi cng vic. Trong cng ty ca chng ti, mi ngi u l ch huy l li ca Konosuke, qun l Matsushita. iu th hin qua vic lun tn trng kin nhn vin. Ngoi ra cn doanh nghip cn cao vic hng mc tiu phn u ca mnh vo vic phc v x hi.

14

Ti Matsushita, nhn vin c chm sc t lc cho i cho khi nhm mt xui tay. Trong giai on ny, Matsushita lun cam kt nhn vin mt ch lm vic thoi mi nht bng cch cung cp cho nhn vin ca h rt nhiu li ch khc nhau bao gm chi ph nh r, ch lm vic sut i, h thng tr lng da trn thm nin, v nhng khon tin thng hu rt hp dn, cng ty xc nh tuyt i khng gim bt cng nhn v tin lng ca h. Nm 1951 khi cng ty bt u xm nhp ra nc ngoi, Matsushita yu cu cc cng s v nhn vin ca mnh hy tn trng cc gi tr vn ha truyn thng bi h sp bc sang giai on hot ng vi quy m ton cu. 2.1.2 Tc ng ca vn ha n cng ty: Thi im t 1920 -1980 c coi nh thi im pht trin vt bc ca cng ty gip cng ty tr thnh mt cng ty in t hng mnh. Tri qua 10 nm, ti nm 1960, Matsushita c cng nhn l cng ty c xp th 74 trong 100 "i gia ca th gii". t c nhng iu chnh l nh vo nhng chnh sch lnh o sng sut ca cng ty ph hp vi vn ha v bi cnh lc by gi. C th ni, vn ha Nht Bn nh hng ln n s thnh cng ca cng ty lc by gi. Ngi Nht vn rt coi trng vn ha v nhng gi tr truyn thng ca h. Chnh v vy, theo Matsushita, b quyt thnh cng khng g khc ngoi s lm vic qun mnh kt hp vi vic p dng nhiu chnh sch qun l linh hot, khai thc c nhng th mnh truyn thng ca ngi Nht. Th nht, ngi Nht c lng tin vo tn ngng v tn gio, iu c minh chng qua rt nhiu n th v thnh ng Nht. Chnh nh iu ny m Matsushita tm ra cch thc qun l bng cch khi dy tnh yu s tin tng i vi cng vic cng nh vic khi dy nim tin vo tn gio, trong cc tn , to cho cng nhn mt nim tin t nguyn v ht lng v cng vic. Vi "S mnh chn chnh l sn xut nhng vt dng c cht lng cao v ph bin rng cho nhn dn Nht Bn v ton th gii" v phng chm "Lm giu l yu nc", Matsushita tng bc chim c lng tin v tnh cm ca cc nhn vin mnh Th hai, gi tr truyn thng Nht Bn cao s trung thnh v cn c, chm ch. Matsushita cng k vng vo s trung thnh v lm vic chm ch t cc cc nhn vin, Matsushita, ai lm nhiu hng nhiu chnh v vy c ch tr lng theo thm nin. Tuy nhin n nhng nm sau ny, trit l cn c Nht dng nh c phn m nht hn so vi cc trit l khc mi xut hin, l iu cn lu ti cng ty. Th ba, Nht cao tn ti trt t, tn trng tp th v cng ng, chnh v vy khi nhng chnh sch c ban hnh, cc cng nhn Nht dng nh tha mn vi iu kin v h lm vic vi tp th theo ng k lut.

15

Th t, lc ny t nc Nht sau khi thua trn b lm vo tnh trng khng hong. i vi th h ngi dn Nht sng sau chin tranh, phi trn tr vt qua ni nhc thua trn, th dng nh vic c to mt iu kin thoi mi lm vic l mt s tho thun hp l. Cc cng nhn vin lm vic rt chm ch v s pht trin ca Matsushita, v Matsushita b p li bng nhng li ch rt tha ng. Mt khc, lc ny cng ty pht trin mnh, tng trng lin tc, dn s gia tng v sc lao ng tr c nhiu, ngoi ra t vp phi cnh tranh quc t nn th ch thu ngi sut i c th ni l mt th ch c o v thnh cng thi by gi. 2.2 Giai on 1990-1998: 2.2.1) Chnh sch cng ty: T nm 1990, nn kinh t Nht Bn ngy cng tr tr, rt nhiu cng ty phi thay i cch thc kinh doanh nhng Matsushita vn trung thnh vi truyn thng. Matsushita vn l mt cng ty c li th v cng ngh cao, cc hot ng nghin cu v pht trin, o to nhn vin cng rt mnh. Khi tuyn dng nhn vin mi, Matsushita s hun luyn h v cng vic chuyn mn m bo h c th lm vic lu di. Nh vy, trong hon cnh suy thoi, nu cng ty cng nh cc cng ty khc, sa thi nhn vin lu nm th s mt i rt nhiu chuyn gia, c bit l chuyn gia R&D. Hn na, Matsushita vn c bit n vi cc gi tr truyn thng, nu h thay i sang cch qun l hin i qu nhanh chng th s lm nh hng xu n cc gi tr v hnh nh ca cng ty. Cho nn cng ty tip tc duy tr cc chnh sch truyn thng, khng sa thi nhn vin v gi cc ch u i nh: nh gi r, tr lng theo thm nin, lng thng, tr cp
2.2.2) Tc ng ca vn ha n doanh nghip:

Cc gi tr truyn thng lc ny tr thnh vt cn cho doanh nghip trong qu trnh pht trin v c tin ca mnh Chi ph cao: Li nhun ngy cng gim cng ty ngy cng gim. Trong khi , nm 1990, Matsushita b ra 6.13 t USD mua li MCA Inc 1 cng ty hng phim Hollywood theo ln sng sp nhp cng ty in t v cng nghip gii tr. Cng ty phi i mt vi thch thc bi chi ph sp nhp rt tn km cng thm chi ph cao bi i ng nhn vin ng o. Chi ph nh cho nhn vin, chi ph tin lng cao (qu nhiu nhn vin lm vic lu nm), tin thng, tr cp

16

Hiu sut lm vic gim: Lng trung thnh ca nhn vin b lung lay do s thay i ca vn ha, s bin ng ca nn kinh t v s thay quay lng li vi truyn thng ca cc cng ty khc. Nn kinh t kh khn, rt nhiu cng ty sa thi nhn vin hng lot, nhn vin lo ngi rng Matsushita cng s sa thi h vo mt ngy gn ; v h cng bit iu l khng th trnh khi, ngay khi chun b y , Matsushita cng s thay i. iu ny khin nhn vin khng cn dc sc cng hin cho cng ty nh trc. tui trung bnh ca nhn vin cao: Vi ch lm vic sut i, i ng nhn vin ca Matsushita khng ch ng m cn ln tui. n u thp nin 90, tui trung bnh ca nhn vin cng ty l trn 30. i vi 1 cng ty k thut nh Matsushita, tui nhn vin ln l mt bt li. H khng cn tr; sc ln; khng cn nhit huyt; kh nng hc tp, tip thu cng ngh mi cng gim; kh nng sng to v sc chu ng cng vic cng cao cng km hn. Mi trng thiu dn ch v pht trin c nhn: Vn ha truyn thng trong doanh nghip Nht li nhng chng ngi cn tr s thay i. S phn th bc mang tnh "ng cp" hn ch tnh dn ch, nhn vin t khi th hin chnh kin ca mnh, hn ch sng kin v khng dm mo him. iu lm lng ph cht xm ca nhn vin v cng ty mt i nhiu c hi pht trin.
2.3 Giai on 1999-2004:

2.3.1 Chnh sch cng ty:

- Thay i chnh sch tr lng:

Sau nhiu nm kh khn, Matsushita buc phi iu chnh nhng chnh sch qun l ngun nhn lc. M ngi dn u thc hin l Kunio Nakamura, tng gim c ca Matsushita vo nm 2000. Thay i c ch thng i vi 11.000 nh qun l ca cng ty da trn kt qu cng vic c thc hin mt cch minh bch. Cc nh qun l phi chng minh kt qu cng vic ca mnh v mc thng m mnh xng ng c hng. C ba la chn + K hp ng vi cc iu khon truyn thng nh l tr cp nh, min ph cc s kin do cng ty t chc, s dng cc dch v gi r do cng ty tr cp. H cng c th nhn nhng khon lng hu bng 2 thng lng. + Khng c hng lng hu c cam kt, nhng b li h c hng lng khi im cao hn v gi li nhng quyn li khc nh chi ph nh thp.

17

+ T b tin thng hu v cc dch v c tr cp, b li h s nhn c tin lng cao hn tin lng trong la chn th hai. Vi chnh sch trn th kt qu trong 2 nm u tin, s nhn vin mi chn cch th ba ch chim khong 3% => vn ha truyn thng vn c cn nh hng rt ln Nht. Tuy nhin s ngi chn hnh thc thu nhp th hai l 41%. Nh th cho thy lc ban u nhn vin vn cn thch cch thc lm vic c ca cng ty bng chng l 56% nhn vin chn cch th nht. Mt d vy vi cch th hai th cng c 41% s nhn vin thch cho thy h cng cha mun ri xa hon ton ci c nhng cng khng mun tip cn ci mi hon ton v th mi c 41% chn cch ny y cng l mt con s kh cao. Cn i vi cch chn th 3 th tuy c 3% ngi chn nhng cng cho thy l cch vn thu ht c mt lng nhn vin trong ton cng ty. T c th suy ra s ngi chn cch th nht l nhng ngi nhng ngi thuc th h u, lm vic rt lu cho cng ty v cng c hng rt nhiu li ch t n. Cn i vi s ngi chn cch th hai th h chnh l nhng ngi lm trong cng ty c mt khong thi gian, cha lu nh nhng ngi chn cch th nht. cui cng l nhm ngi chn cch th ba, h l nhng ngi tr tui, chu nh hng t vn ha phng ty trc , chnh v th h thch cch th ba. - Thay i chnh sch qun l nhn s: Cuc cch mng v qun tr nhn s ca Matsushita din ra su rng hn khi cng ty chuyn sang nhng ngnh cng nghip mi (phn mm, k thut, v cng ngh vin thng mng) v y l nhng ngnh cn khuyn khch tnh c nhn, sng kin, s mo him, dm chu ri ro trong gii cng nhn tr. Matsushita gp nhiu kh khn trong vic hy b cc cam kt v ch lm vic sut i i vi cc nhn vin lu nm c thu mn theo cch thc truyn thng v nhng ngi c li ch t h thng c khng d dng g b ci c v i theo ci mi. u nm 2001 khi m cng ty cn gp nhiu kh khn trong kinh doanh. Matsushita tuyn b s ng ca 30 nh my Nht, ct gim 13.000 lao ng trong c 1.000 lao ng qun l, v bn i mt lng ln ti sn trong 3 nm ti => y l ln u tin trong lch s cng ty sa thi nhn cng mt d vn thng bo chuyn sang nhng b phn c mc tng trng cao hn. Khi tng trng ca cng ty vn thp, Matsushita phi ct gim vic thu mn thm lao ng, nhng vn duy tr cam kt ca h vi nhng lao ng lu nm

18

=> tui trung bnh ca lc lng lao ng dn dn tng ln t 25 n 35 trong nm 1960 ti nm 2000. Cng vic kinh doanh ca Matsushita bt u c s tin b. Sau nhng khon l nghim trng trong nm 2002, cng ty bt u ho vn vo 2003, v bt u c li li vo nm 2004. Nhng yu t nh l vic tiu th mnh cc thit b DVD chc chn thc y s tng trng, nhng nhng thay i v vn ho v t chc cng gp phn rt ln vo s thnh cng . N gip cho cng ty c th khai thc c nhng c hi tng trng mi trong tng lai. 2.3.2 Mc ch ca thay i chnh sch: - Ph hp vi xu hng hi nhp vn ha hin i : M hnh c ch ph hp vi nhng c th ca bi cnh quc t, khu vc v trong nc trong vi thp k sau chin tranh nn gip Nht Bn sm khc phc c hu qu chin tranh, nhanh chng ui kp cc nc cng nghip pht trin khc, v tr thnh mt siu cng kinh t th gii. Tuy vy, mt khc, cng vi thi gian, m hnh ny cng dn dn b l nhng vn rt kh khc phc ca mnh trc bi cnh quc t, khu vc v trong nc trong trong hai thp k qua v thm ch cn tr thnh nguyn nhn gy ra tnh trng tr tr ko di, mt vt cn cho qu trnh phc hi v tng trng tip tc ca nn kinh t Nht Bn nhng nm gn y. C th l chnh ph v gii kinh doanh Nht Bn tin hnh phi iu chnh nn kinh t theo hng gim dn vai tr can thip trc tip ca Nh Nc vo kinh t, gim bt quy m ca cc B v cc n v trc thuc trn c s tinh gin v nng cao nng lc ca cc cn b iu hnh, gim bt cc quy nh v giy php kinh doanh,tng quyn cho cc doanh nghip v cc chnh quyn cp c s; ci cch ch qun l lao ng theo hng nng cao tnh ch ng sng to ca ngi lao ng thay v khuyn khch nhng ngi lao ng ch bit trung thnh v tun th mnh lnh mt cch th ng; m ca v nng cao vai tr ca th trng ti chnh gin tip trong vic h tr doanh nghip v huy ng vn cho kinh doanh; loi dn tnh khp kn v bi ngoi ca h thng cng ty; v tin hnh ci cch gio dc v o to theo hng chuyn t h thng gio dc ly ngi dy lm trung tm sang h thng cao li t duy c lp v sng to c nhn ca ngi hc. Kt qu, s lao ng nc ngoi (ch yu l lao ng c tay ngh hp php v lao ng khng lnh ngh bt hp php) ang tng ln nhanh chng, vn u t v s cng ty nc ngoi ang c mt ngy cng ng ti ngy cng nhiu lnh vc ca nn kinh t Nht Bn, k c nhng lnh vc trc y ch dnh cho cc cng ty Nht nh ngn hng, chng khon, xy dng

19

Mt khc, Nht Bn cn tin hnh ci tin mi trng php l, kinh doanh v vn ho ca mnh khin chng ngy cng ph hp vi thng l quc t. ng thi, tin hnh ci t c cu kinh t trong nc, theo hng to cho c cu kinh t Nht Bn ngy cng ph hp vi c cu kinh t khu vc v quc t thnh mt c cu thng nht, c lin quan cht ch ln nhau theo c chiu dc ln chiu ngang. - Hnh thnh ngun nhn lc ph hp hn cho cng ty-gi chn ngi ti v gim thiu s xung t trong lung t tng Quan im kinh doanh ca ngi Nht chnh l trong bt c ai cng ng thi tn ti c mt tt ln mt xu, ti nng d t nhng u u trong mi ci u, kh nng d nh nhng u nm trong mi bn tay ,ti nng nhiu khi cn dng tim n, hoc do nhng cn tr khch quan hay ch quan. Vn l gi thnh tn, nh v n bng cc chun mc ca t chc, to iu kin, mi trng lm vic thun li, thc y bng o to, sn sng cho mi ngi tham gia vo vic ra quyt nh theo nhm hoc t di ln. Cc DN Nht Bn u coi con ngi l ti nguyn qu gi nht, ngun ng lc quan trng nht lm nn gi tr gia tng v pht trin bn vng ca DN v Matsushita cng vy. Ngi Nht Bn quen vi iu: sng kin thuc v mi ngi, tch cc xut sng kin quan trng khng km g tnh hiu qu ca n, bi v l iu ct yu khin mi ngi lun suy ngh ci tin cng vic ca mnh v ca ngi khc. Mt DN s tht bi khi mi ngi khng c ng lc v khng tm thy ch no h c th ng gp. Tc ng thay i ngun nhn lc c th lm cho mt trong hai lung truyn thng i nghch nhau, nhng ngi lao ng c la chn hnh thc lm vic hnh thc ca mnh mt cc ti u nht. Chnh v th cng ty c th gi chn c nhng ngi ti c thm nin v nhng ngi c t tng hin i trong mt cng ty Ngi c t tng mi tt hn v tnh sng to nhng vn thua km v kinh nghim. chnh sch gm 3 s la chn l kh ph hp thay i dn nn vn ha trong cng ty 2.3.3 Tc ng ca vn ha n doanh nghip: - Khi s thay i qu nhanh chng + To ra mt c sc ln trong i ng nhn vin ca cng ty. V gi tr truyn thng trc gi h nhn c b ph v v suy sp. h s cm thy rng mnh b i x khng cng bng v hnh thnh t tng chng i li cng ty. iu ny kh nguy him v cng ty c th nhn c mt s biu hin nh + Nhn vin khng tch cc lm vic nh trc v nim tin, long trung thnh ca h b gim st nghim trng

20

+ T l thi vic trong ban qun l ct cn, c thm nin ngy cng nhiu v cng ty mt dn nhng ngi bn y kinh nghim + S ha hp gia cc thnh vin c mi khng tt, cc thnh vin c khng tip nhn cc thnh vin mi to ra s khng thoi mi cho cc thnh vin mi + Ni b cng ty s xo xo v c nhiu bin ng ln lm nh hng kinh doanh - Khi s thay i ny din ra trong nhiu nm + Tc ng t t s tr nn d chu hn trong ni b ca cng ty + Nhn vin c ban u c th cm thy khng thch hp nhng h vn c s la chn cho mnh lm cho h vn cm thy c cng ty vn cn tnh cm vi h. Sau mt thi giant hay i, hc cch lm quen th h s bt u quen dn v khng to qu nhiu p lc cho cng ty + Theo thi gian th cc nhn vin c s v hu v thay lt nhn vin mi, iu ny s thc y nhanh qu trnh thay i m khng b tr ngi qu nhiu trong ni b + Tuy nhin th vn c hn ch chnh l: cng ty ang trn b vc kh khn v nu ci t ko di th vic tn km qu nhiu chi ph trong thi gian di s nh hng rt nhi li nhun cng ty.

21

VI Bi hc kinh nghim: 1.Mi quan h gia vn ha v kinh doanh: Trong bi cnh qu trnh ton cu ho ngy cng gia tng, kinh t v vn ho c th c xem l hai ngun lc ln nht quy nh hnh vi ca con ngi. Vn ho l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu va l ng lc thc y s pht trin kinh t - x hi. S pht trin kinh t phi hng ti ci ng, ci tt, ci p phc v con ngi, phc v nhn dn. Mt khc, cn khai thc vn ha nh mt ng lc, nh mt ngun lc pht trin kinh t. Trong nhng phn tch v s tng trng kinh t ca cc nc pht trin, t khi chng ta tm thy vai tr ca vn ho trong s tc ng hay iu ho cc hot ng kinh t. S tng trng kinh t c o bng s tng ln ca i sng vt cht vn l mc tiu trng tm trong chnh sch kinh t ca hu ht cc quc gia ny. Cc nh kinh t hc thng c chung mt nhn thc rng thnh tu tng trng kinh t c th t c qua vic xem xt cc nhn t nh nng sut, cng ngh, chuyn dch cng nghip, c phn, mc u t, dng vn Yu t vn ho b b qua trong nhng phn tch v cc hot ng kinh t. Lch s minh chng kinh t v vn ha gn b vi nhau rt cht ch, hu c. Kinh t khng t pht trin nu khng da trn nn tng ca vn ha v vn ha cng khng phi l sn phm th ng ca kinh t. Ngy nay v tip sau, mi quan h mang tnh quy lut bin chng ny v s tn ti vi lch s pht trin bn vng a nhn loi. Do , ch c trn c s kt hp hi ha gia kinh t v vn ha, t trong mi quan h tng ha vi x hi, tn trng cc quy lut ca t nhin, cc nn kinh t, nn vn ha ca tng quc gia v c nhn loi mi pht trin bn vng. i vi nhng cng ng c qui m nh nh mt doanh nghip, ni m bn sc c xy dng trn tinh thn hp tc, hay i vi cng ng ln nh mt quc gia, ni m cc gi tr c cc c nhn chia s c th bao gm cc nim tin tn gio, tp qun x hi, cc gi tr truyn thng Trong c hai trng hp , yu t vn ho c kt tinh thnh bn sc, gi tr s hnh thnh din mo ca c nhn v do quy nh hnh vi kinh t ca h. Chng ta c th ni c th hn v s tc ng ca vn ho n hiu qu kinh t ca cng ng theo ba hng sau: Th nht, vn ho nh hng n hiu qu kinh t thng qua s thc y cc gi tr c chia s trong cng ng. Cc gi tr cng quy nh cch thc m cc thnh vin ca cng ng thc hin trong cc qu trnh sn xut mang tnh kinh t. Chng hn nh nu cc gi tr vn ho ny khin vic ra quyt nh tr nn c hiu qu hn, a n nhng s ci tin a dng v nhanh chng hn v a n nhng ng x i vi s thay i mt cch nhy bn hn th nng sut kinh t v tnh nng

22

ng ca cng ng cng c phn nh qua hiu qu kinh t cao hn (trong trng hp ca mt doanh nghip) hay qua t l tng trng ln hn (trong trng hp ca mt nn kinh t quc gia) Th hai, vn ho c th nh hng n tnh cng bng - chng hn nh bng vic ghi nh nhng nguyn tc o c nh s quan tm n mi ngi hay s thit lp cc c ch nhng khc mc c th c by t. Nhn chung, nh hng ca vn ho n tnh cng bng s c xem xt trong cc quyt nh phn phi ngun lc ca cng ng n vic t c thnh qu cho tt c cc thnh vin mt cch cng bng. Th ba, vn ho c th c xem nh l c nh hng hay thm ch quyt nh n mc tiu kinh t v x hi ca cng ng. cp mt cng ng nh nh mt cng ty, vn ho doanh nghip c th l s quan tm n ngi lao ng v iu kin lao ng ca h. Nhng gi tr ny c th lm gim li nhun hay nhng mc tiu kinh t khc trong mc tiu chung ca cng ty. cp ton x hi, gi tr vn ho c th hon ton hi ho vi s theo ui cc thnh tu vt cht, tng thnh tu kinh t v m. Mt khc, vn ho cng c th kim ch s theo ui cc thnh tu vt cht u tin cho cc mc tiu phi vt cht lin quan n cht lng mi mt ca cuc sng, do nh hng n tc v chiu hng ca tng trng kinh t. Qua ba con ng ny, nh hng ca vn ho n hnh vi c nhn s c phn nh trong hiu qu mang tnh tp th. V vy, chng hn nh, mc tng th chng ta c th quan st nh hng ca vn ho n thnh tu kinh t v m lin quan n cc ch s nng sut nh t l tng trng GDP bnh qun u ngi, t l thay i cng ngh, mc vic lm, t l v chiu hng bin i cu trc v lin quan n cc ch s bnh ng nh phn phi thu nhp, an sinh x hi (c bit cc chng trnh chm sc cho ngi gi yu, bnh tt), cung cp cc dch v cng ng v (phn nh mi quan tm ti bnh ng gia cc th h) s sn sng thc hin cc chng trnh u t cng di hn m khng th em n li ch trc tip i vi th h hin nay. Tuy nhin, thi hoi nghi ca cc nh kinh t hc vn cn tn ti, c bit cp kinh t v m. Cu hi lun c h quan tm l: cc nhn t vn ho c ng vai tr trong vic quyt nh cc hot ng kinh t cc quc gia khc nhau hay khng v nu c th n s tc ng mc no? Nhng nghin cu v cc ngun lc cho s tng trng ca Nht Bn thi k hu chin, hay gn y hn l s tng trng ca Hn Quc, i Loan, Hng Kng, Singapo cng c thm cho lun im ca Mark Casson. nhng quc gia v khu vc ny, cc nhn t kinh t ng gp ng k cho s tng trng nhanh chng ca nn kinh t bao gm s qun l kinh t v m mt cch n nh (tr thnh mt quyn c bn), y mnh tnh cnh tranh, nh hng xut khu mnh, sc p i vi vic bt kp s thay i cng ngh, u t v vn con ngi c bit xem xt k trng hp Nht Bn, chng ta c th quan st thy cc nhn t nh tn gio, gia
23

nh, s hp tc trong mt x hi thun nht hnh thnh nn cc th ch hp tc v thit ch cng Nht Bn cng nh cch thc hp tc ca h. Bng cch ny cc nhn t vn ho cn bn ca Nht Bn thm vo mi kha cnh i sng kinh t ca Nht Bn. nh hng tng lai: C hai iu cn lu trong qu trnh kinh doanh quc t, l: kh nng giao thoa vn ha ,vn ha v cc thun li trong cnh tranh. 2.1 Kh nng giao thoa vn ha: y l iu m cc cng ty mun kinh doanh quc t cn quan tm su sc. Bi l khi n kinh doanh ti mt quc gia khc th iu nguy him nht chnh l s thiu ht thng tin. Doanh nghip quc t thiu thng tin v vn ha khc thng c khuynh hng tht bi. Kinh doanh trong nn vn ha khc nhau i hi phi thch ng ph hp vi cc h thng gi tr v chun mc ca vn ho . chng li s nguy him ca vic thiu thng tin, cc doanh nghip quc t nn xem xt vic tuyn dng ngi dn a phng gip h lm kinh doanh trong mt nn vn ha c th. H cng phi m bo rng cc nh iu hnh ca nc ch nh c tnh quc t hiu s khc bit v vn ha nh hng n vic kinh doanh quc t. Chuyn giao gim c iu hnh nc ngoi trong khong thi gian thng xuyn t h vo trong cc nn vn ha khc nhau s gip xy dng mt i ng gim c iu hnh quc t. 2.2 Vn ha v cc thun li trong cnh tranh: i vi kinh doanh quc t, kt ni gia vn ho v li th cnh tranh quan trng v hai l do. u tin, kt ni cho thy nhng nc no c kh nng cho ra cc i th cnh tranh c th ng vng c. Th hai, kt ni gia vn ho v li th cnh tranh c ngha quan trng i vi s la chn ca cc nc, trong xc nh v tr cc c s sn xut v kinh doanh. Bt c mt doanh nghip no mun ng vng trong kinh doanh cn phi lu n vn ha ti cc th trng mnh nhm ti, v n tc ng n c nhn vin v khch hng. Ni nh vy tc l bt k doanh nghip no mun n kinh doanh mt quc gia khc u tin phi nm r vn ha ti quc gia c nhng thay i ph hp th mi kinh doanh hiu qu. Mt s tht rng, ngy nay cc cng ty ni a khng cn c cc li th gi l sn nh, l am hiu vn ha a phng na v cc cng ty nc ngoi h thc c tm quan trng trong vic nhn ra mi quan h gia vn ha v s thnh cng trong kinh doanh nn c s tm hiu rt k trc khi n kinh doanh.

24

Phn tr li cu hi c th:
1. Cc anh ch hy cho bit ngi n no khi xung cho s thay i vn ha xy ra Nht trong nhng nm 1990? S thay i vn ho nh hng n nhng gi tr truyn thng ca Nht nh th no? Ngi n khi xng cho s thay i vn ha xy ra Nht trong nhng nm 1990: Nhng nm 1990 Nht Bn ri vo suy thoi kinh t trm trng, thm ch ri vo khng hong nng n, c th: Nm GDP% 87 4.6 88 4.7 89 4.9 90 5.5 91 2.9 92 0.4 93 0.3 94 0.6 95 1.4 96 2.9 97 0.7 98 1.9 99 0.5

(Ngun: 1987-1997 Nikken Shimbun v Japan Research Quaterly, Spring 1997 and Winter 1996/1997_1998-2000: Monthly Economic report, October 2000, EPA Japan). Trong ci bi cnh th ngay c 5 cng ty sn xut my tnh c nhn hng u Nht Bn: Toshiba, Hitachi, in c Mitsubishi, Matssusshita v Fujitsu u sa st nghim trng trong kinh doanh. Do , Nht Bn chng kin mt xu hng thay i cch thc kinh doanh truyn thng, sa thi nhn vin v mong mun xa b trit ci ch lm vic sut i. Chnh ci iu ny lm thay i nhn thc ca gii tr thi , do h thy rng s trung thnh vi cng ty c th khng c n p xng ng; nh vy s duy tr truyn thng l rt kh khn v tt yu vn ha Nht b thay i. Ni chung, do nh hng mnh m ca s ton cu ha, v s giao thoa vn ha phng Ty, gii tr Nht Bn manh nha nhng thay i v t duy vn ha, v ci ch lm vic trn i trc nhng nm 90 ri, nhng chnh ci khng hong kinh t trm trng Nht dn n thay i cch thc kinh doanh v khi ngi cho s thay i ln v vn ha cng nh nhn thc ca gii tr. S thay i vn ho nh hng n nhng gi tr truyn thng ca Nht nh sau: Gi tr truyn thng ca Nht lin quan n bi nh l: s gn b tp th mt cch cht ch, li ch qua li; v s trung thnh i vi cng ty.
25

Chnh s thay i v vn ha tc ng mnh m n hai gi tr truyn thng trn ca Nht Bn, c th: + Thay i v s trung thnh vi t chc: Trong TH case study cp th Matsushita, nhn vin c chm sc t lc cho i cho khi nhm mt xui tay. Matsushita cung cp cho h rt nhiu li ch khc nhau bao gm chi ph nh r, ch lm vic sut i, h thng tr lng da trn thm nin, v nhng khon tin thng hu rt hp dn. B li Matsushita k vng vo s trung thnh v lm vic chm ch t cc cc nhn vin ca n. i vi th h ngi dn Nht sng sau chin tranh, phi trn tr vt qua ni nhc thua trn, th dng nh l mt s tho thun hp l. Cc cng nhn vin lm vic rt chm ch v s pht trin ca Matsushita, v Matsushita b p li bng nhng li ch rt tha ng nh trn. Tuy nhin chnh do s thay i vn ha m s trung thnh vi cng ty hu nh b ph b, bi l cng ty c th sa thi nhn vin ca h, iu ng ngha vi vic ch lm vic trn i khng cn ch ng. D nhin, bn thn ngi nhn vin cng phi c nhng thay i ph hp, h sn sng ri b cng ty hin ti n mt ni lm vic khc c mc lng hay cc u i tt hn. Nh vy, s trung thnh vi t chc hu khng cn hin din trong t duy ca phn ln ngi dn. + Thay i v s gn b vi tp th: Nhiu ngi cho rng s thay i chnh xy ra trong vn ha Nht Bn chnh l ci xu hng chuyn t ch ngha tp th sang ch ngha c nhn. Nh trong qu kh, cc nhn vin vn phng hay ngi lm cng n lng Nht Bn hnh mu, c phc ha nh l s trung thnh vi sp v t chc ca anh ta ti mc hy b cc bui ti, cac ngy cui tun hay cc k ngh ch phc v cho t chc ni anh ta lm vic. Tuy nhin, vi s thay i v vn ha, mt th h mi cc nhn vin vn phng dng nh khng gi cc hnh mu ny. Ngi ta cho rng mt c nhn trong th h mi th h m tip thu s thay i v vn ha th ging vi mt ngi phng Ty hn. Anh ta khng sng cht vi cng ty mnh, sn sng di chuyn n nhng ni c mc lng tt hn, khng say m lm vic qua m, c bit khi c hn vi mt c gi. Anh ta cng c cc d nh ring cho thi gian rnh, v d nhin chng khng bao gm vic ngi ung, hay chi golf vi cc sp. Tm li, vi s thay i vn ha, vic nhn mnh ch ngha tp th gim dn v ch ngha c nhn ang dn son ngi trong t duy ca ngi dn. 2. S thay i vn ha ca Nht s nh hng nh th no n cch thc kinh doanh ca Nht trong tng lai? N c nh hng g n nn kinh t ca Nht?

26

 S thay i vn ha ca Nht s nh hng nh th no n cch thc kinh doanh ca Nht trong tng lai? S thay i vn ha Nht Bn i mi gn nh hon ton t duy ca gii tr, v Nht Bn chng kin mt xu hng ngy cng tng ca s chuyn dch t ch ngha tp th sang ch ngha c nhn. Chnh iu lm nhiu doanh nghip phi thay i li ci chnh sch kinh doanh ca mnh. Th nht, gi chn nhn vin li vi cng ty h phi thay i cch thc tr thng t ch da trn thm nin n vic tr theo kt qu cng vic. Th hai, khi cc cng ty bt u thy c hiu qu ca dn ch ho trong cc cng nhn vin, th n bt u khuyn khch tnh c nhn, sng kin, s mo him, dm chu ri ro trong gii cng nhn tr. Th ba, quan trng hn ht chnh l cc cng ty ang tm cch xa b ci ch lm vic trn i, sa thi bt nhn vin ti cc v tr nhm hai mc tiu l ct gim bin ch, gim s cng knh khng hiu qu trong hot ng; hoc c th nhm mun tuyn dng cc nhn vin mi c nng lc hn vo cc v tr . N c nh hng g n nn kinh t ca Nht? Cc nh hng ca s thay i vn ha n nn kinh t Nht rt ng k. Chnh do cc cng ty c th sa thi nhn vin nn lm gp phn lm cho cc nhn vin thc hn trong vic nng cao trnh tay ngh nu khng mun b thay th. iu gip tng mt bng trnh chung cho i ng lao ng Nht Bn. Thm vo , vic cc cng ty c th gim s cng knh ca b my lm vic nhm tng tnh hiu qu lm cho hiu qu hot ng kinh doanh ca ton nn kinh t phn no tng ln. Quan trng hn ht, chnh l vic khuyn khch ch ngha c nhn thc y s sng to ca gii tr, dm mo him v thnh cng, cng chnh s sng to khai ph ci mi, da trn tr c ca con ngi m mt t nc nhiu thin tai, t ti nguyn khong sn nh Nht Bn li c mt nn kinh t hng u th gii. Tuy nhin, ni vy khng c ngha l gn ghp hon ton cho vic nn kinh t Nht Bn pht trin ch l do s thay i v vn ha truyn thng, m vic thay i ch l gp phn, l m ng cho cc s tin b khc dn n s thnh cng ca nc Nht ngy nay. 3. Vn ha truyn thng ca Nht em li li ch g cho Matsushita trong giai on 1950-1980? Nhng gi tr truyn thng c gy tr ngi cho cng ty vo nhng nm 1990 v u nm 2000? Nu c, th n din ra nh th no? Cc li ch m vn ha truyn thng ca Nht em li li ch cho Matsushita trong giai on 1950-1980: Trch dn ni dung t case study th Matsushita c xem nh l mt thnh ly ca gi tr truyn thng ca Nht da trn s gn b tp th mt cch cht ch,
27

li ch qua li, v s trung thnh i vi cng ty. Mt s ngi cho rng s thnh cng ca Matsushita ni ring v ca Nht ni chung l do s tn ti nhng gi tr ca o Khng ni lm vic. Matsushita, nhn vin c chm sc t lc cho i cho khi nhm mt xui tay. Matsushita cung cp cho h rt nhiu li ch khc nhau bao gm chi ph nh r, ch lm vic sut i, h thng tr lng da trn thm nin, v nhng khon tin thng hu rt hp dn. B li Matsushita k vng vo s trung thnh v lm vic chm ch t cc cc nhn vin ca n. i vi th h ngi dn Nht sng sau chin tranh, phi trn tr vt qua ni nhc thua trn, th dng nh l mt s tho thun hp l. Cc cng nhn vin lm vic rt chm ch v s pht trin ca Matsushita, v Matsushita b p li bng nhng li ch rt tha ng nh trn. Do , c th thy r rng rng chnh vn ha truyn thng Nht Bn, ci m cao s gn b tp th v s trung thnh i vi cng ty mang n cho Matsushita mt i ng nhn vin trung thnh v tn ty, ht lng v s pht trin ca cng ty. Bi l, chnh cc li ch m cng ty mang li cho nhn vin h nh l mt cuc sng n nh l cch gi chn nhn vin hiu qu nht. Ni r hn, chnh vn ha truyn thng gip cho Matsushita bt i ci mi lo l cc nhn vin c nng lc v thm nin s ri b cng ty. Bn cnh , chnh nh s trung thnh ca cc nhn vin v thi phc v ht mnh ca h gip Matsushita vt qua c giai on kh khn ca nn kinh t Nht Bn sau chin tranh. Nhng gi tr truyn thng c gy tr ngi cho cng ty vo nhng nm 1990 v u nm 2000? Nu c, th n din ra nh th no? + Vn ha khng c nh theo thi gian, chnh vn ha truyn thng li l nhng tr ngi ln cho Matsushita v nhng nm 90 v u nm 2000. + Trc khi trnh by v qu trnh tc ng ca vn ha truyn thng n cho Matsushita, xin trnh by mt vi nt v trc giai on ny: Thi k gn 20 nm t nm 1955 n nm 1973 l thi k m nn kinh t Nht Bn c tc tng trng rt cao. GDP thc t theo gi so snh hng nm (nm gc l 1965) ca Nht Bn trong thi k ny hu ht u c tc tng ln ti hai ch s. Chnh trong thi k ny, kinh t Nht Bn ui kp cc nn kinh t tin tin ca th gii. Nu vo nm 1950, GNP ca Nht cn nh hn ca bt c nc phng Ty no v ch bng vi phn trm so vi ca M, th n nm 1960 n vt qua Canada, gia thp nin 1960 vt qua Anh v Php, nm 1968 vt Ty c. Nm 1973, GNP ca Nht Bn bng mt phn ba ca M v ln th hai trn th gii.

28

So snh tc tng GNP bnh qun u ngi ca Nht Bn gia cc thi k (Ngun: Wikipedia) Do c th thy, Nht Bn pht trin cc thnh vo giai on nhng nm 1960, im lch s ny rt quan trng v n nh hng rt ln n nhng thay i vn ha truyn thng Nht Bn. C th, theo case study th c mt s thay i ln trong gii tr Nht Bn thi k . Th h sinh sau 1964 thiu i s cam kt vi truyn thng vn ha Nht nh cha m ca h. H ln ln trong mt th gii giu hn, ni m h b tc ng bi vn ha phng Ty nhiu hn, ni m s th hin c nhn dng nh c ng h hn. H khng mun b but cht vo cng ty c i. Do , mt tro lu chung ch ngha c nhn xut hin. Cc doanh nghip nh Matsushita thay i cc chnh sch cho ph hp. Trong nm 1999, Matsushita tuyn b qu trnh tr thng s c thc hin mt cch minh bch; cc nh qun l phi chng minh kt qu cng vic ca mnh v mc thng m mnh xng ng c hng. Bng cch , Matsushita thc hin mt cuc cch mng trong vic qun tr ngun nhn lc. Cuc cch mng din ra su rng, tuy nhin Matsushita gp nhiu kh khn trong vic hy b cc cam kt v ch lm vic sut i i vi cc nhn vin lu nm c thu mn theo cch thc truyn thng. iu ny mt ln na c nhn mnh vo u nm 2001 khi m cng ty cn gp nhiu kh khn trong kinh doanh. Vi i ng nhn vin qun l ng o (hu qu ca h thng tuyn dng truyn thng), mt s ngi hoi nghi kh nng ca cng ty trong vic thc hin cuc cch mng trong qun l nhn s. Khi m tng trng ca cng ty vn thp, Matsushita phi ct gim vic thu mn thm lao ng, nhng vn duy tr cam kt ca h vi nhng lao ng lu nm, th tui trung bnh ca lc lng lao ng dn dn tng ln. Trong nm 1960, tui trung bnh l khong 25 th u nhng nm 2000 con s ny l 35. Xu hng ny i ngc li vi n lc cch mng ha i ng lao ng ca Matsushita bi v chc chn rng nhng ngi c nhiu li ch t h thng c khng d dng g b ci c v i theo ci mi.

29

=> Tm li, ci vn ha truyn thng kim hm Matsushita trong vic ct gim b my nhn vin cng knh, h mun tuyn dng thm nhn vin tr sng to, dm i mi nhng li gp kh khn trong vic gii quyt trit cc ch lm vic sut i. V cui cng, ci cch gii quyt bng cch chuyn cc nhn vin c sang b phn khc, hoc p dng chnh sach tr thng mi theo kt qu cng vic cng t ra kh khn do h khng d dng g t b ci c v theo ci mi.

4. Matsushita mong mun t n iu g trong s thay i qun l ngun nhn lc m n thng bo? Nhng tr ngi no ngn cn s thnh cng ca nhng s thay i ny? Nhng tc ng i vi Matsushita nu nh (a) nhng thay i ny c thc hin mt cch nhanh chng; (b) n din ra trong nhiu nm, v thm ch l cn nhiu thp nin thc hin thnh cng nhng thay i ny? Matsushita mong mun t n iu g trong s thay i qun l ngun nhn lc m n thng bo? Matsushita mun nhm n hai iu: Th nht, vi vic tr thng theo kt qu cng vic trnh s th ng trong cng vic ca h thng nhn vin c, thc y s n lc ca c nhn nhm mang li hiu qu trong hot ng kinh doanh v thu ht cc nhn vin mi c nng lc. Th hai, vic a ra h thng tuyn dng cho ci ch lm vic trn i c 3 la chn nhm mc ch thot b dn ci ch lm vic trn i. Theo , Matsushita vn a ra ch lm vic trn i v vn xem trng ci s trung thnh ca nhn vin vi t chc nhng rt bt cc li ch ca nhng nhn vin theo la chn ny hng ct gim bt chi ph, v coi nh y l mt s nh i cho vic m bo khng sa thi cc nhn vin. Chnh iu ny cng lm cho nhng ngi khng theo ch lm vic trn i cm thy cng bng hn khi h cng hin v c ghi nhn theo s cng hin ch khng qu cao ci thm nin. Tr ngi ngn cn s thnh cng ca nhng s thay i ny: Matsushita gp nhiu kh khn trong vic hy b cc cam kt v ch lm vic sut i i vi cc nhn vin lu nm c thu mn theo cch thc truyn thng. iu ny mt ln na c nhn mnh vo u nm 2001 khi m cng ty cn gp nhiu kh khn trong kinh doanh. Chnh vic gp kh khn trong kinh doanh nn h mun sa thi bt nhn vin nhng li vng ci ch lm vic trn i.

30

Vi mun u tin ngi tr sng to nhng li tn ti ci ch lm vic trn i lm cho vic cch mng ha i ng qun l gp kh khn, v trc mt l ci vic tui trung bnh tng ln. Tr ngi cui cng l nhiu chnh sch ca Matsushita kh thc hin do nhng ngi c kh m chu chp nhn nhng ci mi, khi m quyn li ca h b nh hng. Nhng tc ng i vi Matsushita nu nh (a) nhng thay i ny c thc hin mt cch nhanh chng; (b) n din ra trong nhiu nm, v thm ch l cn nhiu thp nin thc hin thnh cng nhng thay i ny? + Nhng thay i ny c thc hin mt cch nhanh chng: Li: Matsushita nhanh chng thu ht c nhn vin mi, tr, sng to. Xa b dn c ci ch lm vic trn i do h se nhn thy cc li ch khng cn nh trc na v chuyn sang lm vic theo chnh sch mi ghi nhn theo kt qu cng vic. Nhc: mt b phn ln b sa thi s gy nn tht nghip; cc nhn vin c s phn i, khng ng h ci chnh sch ny do li ch b thay i qu t ngt. + Din ra trong nhiu nm: Li: cc nhn vin theo ch c s c th thch nghi c vi ci thay i, v cng ty c th gii quyt trit ci ch lm vic sut i m khng gy ra c sc trong b phn nhn vin c, gp phn gip gi c hnh nh ca cng ty. Nhc: cng ty tin hnh ci cch chm, phi chu nhiu thit hi ti chnh do qu trnh ko di. 5. Matsushita dy bn iu g v mi quan h gia vn ha x hi v s thnh cng trong kinh doanh?

Trong mi quan h vi vn ha, con ngi l ch th b tc ng, bt c mt x hi no cng c mt nt vn ha ring v nt vn ha ny chng nhng quyt nh n i sng ca cc th h con ngi ti quc gia thng qua s lu gi m n cn quyt nh thnh bi trong kinh doanh. Vn ha th hin tm nh hng thng qua thi k lch s nht nh, v lun c s giao thoa gia nhiu nn vn ha, ch yu xut pht t nhu cu ha nhp, do vn ha truyn thng cng thay i nhiu v ch mang gi tr tham kho, k tha kinh nghim nhng khng bao gi mt i. Trong mt gia on ny nt vn ha th hin r v tc ng tch cc n hot ng kinh doanh do tha mn c nhu cu ngi dn, nhng trong giai on khc

31

c th khng ph hp v gy ra s tr ngi ng k. Tuy nhin nhn ra s cn thit thay i v thay i cn phi c thi gian v s mnh dn thay i cho ph hp. C hai iu cn lu trong qu trnh kinh doanh quc t, l: (1) kh nng giao thoa vn ha; (2) Vn ha v cc thun li trong cnh tranh. (1) Kh nng giao thoa vn ha: y l iu m cc cng ty mun kinh doanh quc t cn quan tm su sc. Bi l khi n kinh doanh ti mt quc gia khc th iu nguy him nht chnh l s thiu ht thng tin. Doanh nghip quc t thiu thng tin v vn ha khc thng c khuynh hng tht bi. Kinh doanh trong nn vn ha khc nhau i hi phi thch ng ph hp vi cc h thng gi tr v chun mc ca vn ho . chng li s nguy him ca vic thiu thng tin, cc doanh nghip quc t nn xem xt vic tuyn dng ngi dn a phng gip h lm kinh doanh trong mt nn vn ha c th. H cng phi m bo rng cc nh iu hnh ca nc ch nh c tnh quc t hiu s khc bit v vn ha nh hng n vic kinh doanh quc t. Chuyn giao gim c iu hnh nc ngoi trong khong thi gian thng xuyn t h vo trong cc nn vn ha khc nhau s gip xy dng mt i ng gim c iu hnh quc t. (2) Vn ha v cc thun li trong cnh tranh: i vi kinh doanh quc t, kt ni gia vn ho v li th cnh tranh quan trng v hai l do. u tin, kt ni cho thy nhng nc no c kh nng cho ra cc i th cnh tranh c th ng vng c. Th hai, kt ni gia vn ho v li th cnh tranh c ngha quan trng i vi s la chn ca cc nc, trong xc nh v tr cc c s sn xut v kinh doanh. Bt c mt doanh nghip no mun ng vng trong kinh doanh cn phi lu n vn ha ti cc th trng mnh nhm ti, v n tc ng n c nhn vin v khch hng. Ni nh vy tc l bt k doanh nghip no mun n kinh doanh mt quc gia khc u tin phi nm r vn ha ti quc gia c nhng thay i ph hp th mi kinh doanh hiu qu. Mt s tht rng, ngy nay cc cng ty ni a khng cn c cc li th gi l sn nh, l am hiu vn ha a phng na v cc cng ty nc ngoi h thc c tm quan trng trong vic nhn ra mi quan h gia vn ha v s thnh cng trong kinh doanh nn c s tm hiu rt k trc khi n kinh doanh.

32

TI LIU THAM KHO

[1] Sch kinh doanh quc t- i hc ngn hng TP.H Ch Minh [2] International Business- Charles W. L. Hill [3] Vn ha doanh nghip Nht Bn http://www.duhocnhatban.edu.vn/component/content/article/130-van-hoa-doanhnghiep-nhat-ban.html [4] Kho cu vn ha doanh nghip Nht Bn- theo doanh nhn 360 http://www.doanhnhan.net/khao-cuu-van-hoa-doanh-nghiep-nhat-ban-phan-iip53a2567.html [5] Trit l kinh doanh thc tin-Theo NXB Dn tr & cng ty Vn ha Truyn thng Nh Nam

33

http://kienthuc.com.vn/news/index.php? option=com_content&view=article&id=45274:-trit-ly-kinh-doanh-thctin&catid=105:sach-hay&Itemid=223 [6] Vn ha nht bn- Bch khoa ton th m Wikipedia http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C4%83n_h%C3%B3a_Nh%E1%BA%ADt_B %E1%BA%A3n [7] Vn ha truyn thng Nht Bnhttp://viettems.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1619:vnhoa-truyn-thng-nht&catid=157:bai-nghien-cuu&Itemid=188 [8] Vn ha kinh doanh Nht Bn http://tailieu.vn/tag/tai-lieu/v%C4%83n%20h%C3%B3a%20kinh%20doanh%20Nh %E1%BA%ADt%20B%E1%BA%A3n.html [9] Phong cch kinh doanh Nht Bn http://www.duhocnhatban.edu.vn/component/content/article/80-van-hoa-doanhnhan/555-phong-cach-kinh-doanh-nhat-ban.html [11] Hon cnh Nht Bn http://vn.360plus.yahoo.com/f4_love_jenny/article?mid=13&fid=-1

34