‫ﻣﻘﺪﻣﻪ ای ﺑﺮ ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ‬

‫ﮔﺮوﻩ ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ اﻧﺠﻤﻦ ﻋﻠﻤﯽ هﻮاﻓﻀﺎ‬

 ‫ﺑﻪ ﻧﺎم ﺥﺪا‬
‫ﻋﻨﺎویﻦ‬
‫‪ z‬ﻧﮕﺎﻩ اول ‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﺎت و ﺗﻌﺎریﻒ‬
‫‪ z‬ﻧﮕﺎﻩ دوم ‪ :‬ﺗﺎریﺨﭽﻪ‬
‫‪ z‬ﻧﮕﺎﻩ ﺳﻮم ‪ :‬ﺁﺵﻨﺎیﯽ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎی ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ‬
‫‪ z‬ﻧﮕﺎﻩ چﻬﺎرم ‪ :‬اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺗﻮرﺑﻴﻨﯽ ) ﺝﺖ (‬
 ‫ﻧﮕﺎﻩ اول ‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﺎت و ﺗﻌﺎرﻳﻒ‬

‫‪ .١‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫‪z‬‬
‫‪ -‬ﺗﺒﺪﻳﻞ اﻧﺮژی ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺑﻪ اﻧﺮژی ﺟﻨﺒﺸﯽ هﺰﻳﻨﻪ ای ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮای ﭘﻴﺶ ﺑﺮدن هﻮاﭘﻴﻤﺎ ‪ ،‬ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﻧﻴﺮوهﺎی ﻣﻘﺎوم و اوج ﮔﺮﻓﺘﻦ‬
‫ﺑﭙﺮدازﻳﻢ ‪.‬‬

‫‪ -‬ﺱﻴﺴﺘﻢ ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ ‪:‬‬

‫‪ .١‬ﻣﻮﺗﻮری ﮐﻪ ﻳﮏ ﻣﻨﺒﻊ اﻧﺮژی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺱﻮﺧﺖ را ﺑﻪ ﮐﺎر ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ .٢‬ﺱﻴﺴﺘﻤﯽ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ اﻃﺮاف ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻣﻨﺎﺑﻊ اوﻝﻴﻪ ی اﻧﺮژی و ﺱﻴﺴﺘﻢ هﺎی ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ ‪:‬‬

‫‪ .١‬ﺱﻮﺧﺖ هﺎی هﻴﺪروﮐﺮﺑﻨﯽ و ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺡﺮارﺗﯽ‬
‫‪ ٢‬ﺑﺎﺗﺮی هﺎ و ﻣﻮﺗﻮرهﺎی اﻝﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬ ‫‪.‬‬
‫‪ .٣‬ﺱﻠﻮل هﺎی ﺧﻮرﺵﻴﺪی و ﻣﻮﺗﻮر اﻝﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬
‫‪ .۴‬اﻧﺮژی اﻧﺴﺎن و ﻣﻮﺗﻮر ﻣﻠﺨﯽ‬
‫‪ .۵‬اﻧﺮژی هﺴﺘﻪ ای‬
‫‪ .١‬ﺱﻮﺧﺖ هﺎی هﻴﺪروﮐﺮﺑﻨﯽ و ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺡﺮارﺗﯽ‬
‫‪ .٢‬ﺑﺎﺗﺮی هﺎ و ﻣﻮﺗﻮرهﺎی اﻝﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬
‫‪ .٣‬ﺱﻠﻮل هﺎی ﺧﻮرﺵﻴﺪی و ﻣﻮﺗﻮر اﻝﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬
‫‪ .۴‬اﻧﺮژی اﻧﺴﺎن و ﻣﻮﺗﻮر ﻣﻠﺨﯽ‬
‫‪ .۵‬اﻧﺮژی هﺴﺘﻪ ای‬
‫‪ .١‬ﺱﻮﺧﺖ هﺎی هﻴﺪروﮐﺮﺑﻨﯽ و ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺡﺮارﺗﯽ‬
‫‪ .٢‬ﺑﺎﺗﺮی هﺎ و ﻣﻮﺗﻮرهﺎی اﻝﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬
‫‪ .٣‬ﺱﻠﻮل هﺎی ﺧﻮرﺵﻴﺪی و ﻣﻮﺗﻮر اﻝﮑﺘﺮﻳﮑﯽ‬
‫‪ .۴‬اﻧﺮژی اﻧﺴﺎن و ﻣﻮﺗﻮر ﻣﻠﺨﯽ‬
‫‪ .۵‬اﻧﺮژی هﺴﺘﻪ ای‬
 ‫‪ .٢‬اﺻﻮل ﺡﺎﮐﻢ ‪ ،‬ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﺗﻌﺮﻳﻒ هﺎ‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬دﻳﺪ ﻧﻴﻮﺗﻮﻧﯽ‬
‫‪ -‬ﻳﮏ ﻣﺜﺎل‬
‫‪ -‬ﺗﻮان ‪:‬‬
‫ﺗﻮان ﻣﻮﺗﻮر )‪ :(Engine power‬ﺗﻮان ﺡﻘﻴﻘﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﻣﺼﺮف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮان ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ )‪ :(propulsion power‬ﺗﻮان واﻗﻌﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮای ﻧﻴﺮوی ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻣﯽ ﺵﻮد ‪P=F.v‬‬
‫ﺗﻮان اﺗﻼﻓﯽ ) ‪(wasted power‬‬
 ‫‪ -‬راﻧﺪﻣﺎن)‪(efficiency‬‬
‫راﻧﺪﻣﺎن ﺱﻴﺴﺘﻢ هﺎی ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ ﮐﺎهﺶ ﻣﯽ ﻳﺎﺑﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ‪:‬‬
‫‪ .١‬ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺱﻮﺧﺖ ﺑﻪ ﺗﻮان ﻣﻮﺗﻮر )‪(Engine Efficiency‬‬
‫‪ .٢‬ﺗﺒﺪﻳﻞ اﻧﺮزی ﺵﻴﻤﻴﺎﻳﯽ ﺑﻪ اﻧﺮزی ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ ) ‪(propulsive Efficiency‬‬

‫راﻧﺪﻣﺎن ﮐﻞ ‪ :‬راﻧﺪﻣﺎن ﻣﻮﺗﻮر ﺿﺮب در راﻧﺪﻣﺎن ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ‬

‫‪ -‬ﻳﮏ ﻣﺤﺪودﻳﺖ در ﻃﺮاﺡﯽ‬

‫ﻣﺜﺎل ﺑﺎل‬

‫‪ -‬ﺗﻔﺎوت ‪ Engine‬و ‪Motor‬‬

 ‫ﻧﮕﺎﻩ دوم ‪ :‬ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ‬

‫‪ .١‬ﺗﻮﺱﻌﻪ ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﻣﻠﺨﯽ ‪:‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﻗﺪﻣﺖ ﺁن ﺑﻪ ﻗﺮن ‪ ١٢‬ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺮدد) ﺁﺱﻴﺎب ﺑﺎدی(‬
‫‪ -‬ﻗﺮن ‪) ١۶‬ﻃﺮح داوﻳﻨﭽﯽ (‬
‫‪ -‬ﻳﮏ ﺱﺎل ﭘﺲ از ﭘﺮواز ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﺑﺎﻝﻦ در ‪ ) ١٧٨٣‬اوﻝﻴﻦ ﻣﻠﺦ ﺑﺮای هﺪاﻳﺖ ﺑﺎﻝﻦ ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ(‬
‫‪ ) ١٨۵٢ -‬ﻳﮏ ﻣﻠﺦ دﺱﺘﯽ ﺑﺮ روی ﻳﮏ ﮐﺸﺘﯽ هﻮاﻳﯽ ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺨﺎر ﻧﺴﺐ ﺵﺪ ‪ -‬ﻣﻮﻓﻖ(‪ -‬هﻨﺮی ﮔﻴﻔﺎرد ‪Henri‬‬
‫‪ Giffard‬ﺑﺮ ﻓﺮاز ﭘﺎرﻳﺲ ﺑﺎ ﺱﺮﻋﺖ ‪ ۵ mph‬ﭘﺮواز ﮐﺮد ‪.‬‬
‫‪ -‬ﭘﺲ از ﮐﺎﻳﻠﯽ ‪ G. Cayley‬و هﻨﺴﻮن ‪ Henson‬ﻣﻠﺦ هﺎ ﻳﮏ وﺱﻴﻠﻪ ﻣﻘﺒﻮل در ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ هﻮاﭘﻴﻤﺎهﺎی ﺱﻨﮕﻴﻨﺘﺮ‬
‫از هﻮا ﺵﺪ ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻣﻠﺦ هﺎی درﻳﺎﻳﯽ هﻢ از اواﻳﻞ ﻗﺮن ﻧﻮزدهﻢ ﻣﻮرد اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ -‬در اﻧﺘﻬﺎی ﻗﺮن ﻧﻮزدهﻢ ‪ ، Mozhaiski ، Du Temple‬ﻻﻧﮕﻠﯽ ‪ Longley‬و دﻳﮕﺮان ﺗﻼش هﺎﻳﯽ در‬
‫ﺑﮑﺎرﮔﻴﺮی ﻣﻠﺦ هﺎ ﮐﺮدﻧﺪ ) اﮔﺮچﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺵﮑﻞ اﻳﻦ ﻣﻠﺦ هﺎ درک درﺱﺘﯽ از ﺁﻳﺮودﻳﻨﺎﻣﻴﮏ ﺁن وﺟﻮد‬
‫ﻧﺪاﺵﺘﻪ اﺱﺖ و راﻧﺪﻣﺎن ﺁن هﺎ ﺑﻪ ﮐﻨﺪی ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽ ﻳﺎﻓﺖ ‪ .‬ﺡﺘﯽ ﻣﻠﺦ هﺎی ﻣﻮﺗﻮرهﺎی درﻳﺎﻳﯽ ﺡﺪاﮐﺜﺮ ‪%۵٠‬‬
‫ﺑﺎزدهﯽ داﺵﺘﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ -‬زﻣﺴﺘﺎن ‪ ) ١٩٠٢‬ﺑﺮای اوﻝﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺮادران راﻳﺖ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻓﻘﺪان ﺗﺌﻮری ﺁﻳﺮودﻳﻨﺎﻣﻴﮑﯽ در ﻃﺮاﺡﯽ ﻣﻮﺗﻮرهﺎی‬
‫ﻣﻠﺨﯽ ﺵﺪﻧﺪ ودوﺑﺎرﻩ ﻣﺜﻞ هﻤﻴﺸﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﭘﺎﻳﻪ ﮔﺬاری در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل در ﺑﻬﺎر ‪١٩٠٣‬‬
‫ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻠﺦ ﻳﮏ ﺑﺎل چﺮﺧﺎن ﺑﺎ ﻣﻘﻄﻊ اﻳﺮﻓﻮﻳﻞ اﺱﺖ و ﻣﻠﺦ ﺱﺎﺧﺘﻪ ی ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺎزدهﻪ ‪ %۶٠‬رﺱﻴﺪ و ﺡﺪود‬
‫ﻳﮏ دهﻪ اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﺵﺪ و ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﻮد (‬
‫‪ -‬ﻳﮏ دهﻪ ﺑﻌﺪ )ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻔﯽ دﻳﮕﺮ در ﻃﺮاﺡﯽ هﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺗﻮﺱﻂ دوراﻧﺪ‪ F. Durand‬اﻳﺠﺎد ﺵﺪ ‪ .‬وی ﭘﺲ از‬
‫ﺁزﻣﺎﻳﺸﺎت ﺑﺴﻴﺎر در ﺗﻮﻧﻞ ﺑﺎدی ﮐﻪ ﺧﻮد ﻣﺴﺌﻮل ﻧﺎﻇﺮ ﺁن ﺑﻮد ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺰارﺵﯽ) ﮔﺰارش ﺵﻤﺎرﻩ ‪( NACA١۴‬‬
‫ﻣﺆﺙﺮﺗﺮﻳﻦ اﺙﺮ در ﻣﻮرد ﻣﻠﺦ هﺎ ﺗﺎ ﺁن زﻣﺎن را اراﺉﻪ داد‪.‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪل هﺎی دوراﻧﺪ ﺗﺎ ‪ %٨٠‬ﺑﺎزدهﯽ داﺵﺘﻨﺪ‬
‫ﺗﺎ‪ ۶٠‬ﺱﺎل ﺑﻌﺪ از ﺁن ﺗﻐﻴﻴﺮ چﻨﺪادی دﻳﺪﻩ ﻧﻤﯽ ﺵﻮد ‪٨۵-‬ﺗﺎ‪. ( %٩٠‬‬
 ‫‪ .٢‬ﺗﻮﺱﻌﻪ ﻣﻮﺗﻮر هﺎی ‪ )IC‬ﻣﻮﺗﻮرهﺎی اﺡﺘﺮاق داﺧﻠﯽ (‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﺟﺮج ﮐﺎﻳﻠﯽ در ‪ ١٨۵٢‬ﻓﻘﺪان ﻳﮏ ﭘﻴﺸﺮان ﻣﻨﺎﺱﺐ ﺑﺎ وزن ﮐﻢ را اﺡﺴﺎس ﮐﺮد و ﺗﻼﺵﺶ هﺎﻳﯽ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم داد ‪ .‬او ﻗﺒﻞ ﺗﺮ در ‪ ١٨٠٧‬ﻃﺮﺡﯽ از ﻳﮏ ﻣﻮﺗﻮر اراﺉﻪ داد ﮐﻪ در ﺁن هﻮا ﭘﺲ از ورود ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮر از‬
‫اﻃﺮاف ‪،‬ﺑﺎ ﻋﺒﻮر از ﺁﺗﺶ‪ ،‬داغ و ﻣﻨﺒﺴﻂ ﺵﺪﻩ و در ﻳﮏ ﺱﻴﻠﻨﺪر ﺑﺎﻋﺚ ﺡﺮﮐﺖ ﻳﮏ ﭘﻴﺴﺘﻮن ﻣﯽ ﺵﺪ ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻃﺮح ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺨﺎر ﺑﻮد ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺑﺎ وﺟﻮد ﻃﺮح هﺎ و ﺗﺌﻮری هﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻳﻠﯽ در ﻋﻠﻢ هﻮاﻧﻮردی و ﺗﺎﮐﻴﺪ وی ﺑﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﺑﻮدن‬
‫ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺑﺨﺎر ‪،‬اﻣﺎ در ﻗﺮن‪ ١٩‬ﺗﻤﺎم ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ روی ﭘﺮوازهﺎی ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﺨﺎر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ‪.‬‬
‫‪ ) ١٨۶٠-‬ﻣﻮﺗﻮر اﺡﺘﺮاق ﮔﺎزی دوزﻣﺎﻧﻪ ﻝﻨﻮر ‪(Lenor‬‬
‫‪ ) ١٨٧۶ -‬ﻃﺮاﺡﯽ و ﺱﺎﺧﺖ اوﻝﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﻣﻮﺗﻮر اﺡﺘﺮاق داﺧﻠﯽ چﻬﺎرزﻣﺎﻧﻪ ﺗﻮﺱﻂ اﺗﻮ ) چﺮﺧﻪ اﺗﻮ( ﮐﻪ‬
‫ﺧﻴﻠﯽ زود اﻳﻦ ﻣﻮﺗﻮر ﮐﻪ ﻋﻠﯽ رﻏﻢ ﺁﻝﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮدن اﺗﻮ اﻣﺘﻴﺎز ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﮔﺮﻓﺖ در ﺻﻨﺎﻳﻊ اﺗﻮﻣﻮﺑﻴﻞ ﺱﺎزی‬
‫ﻣﻮرد اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ‪(.‬‬
‫‪ -‬ﻻﻧﮕﻠﯽ ﺑﻪ درﺱﺘﯽ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﺧﻮب ﻣﻮﺗﻮرهﺎی اﺡﺘﺮاق ﺑﻨﺰﻳﻨﯽ در هﻮاﻧﻮردی ﺵﺪ ) ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وزن زﻳﺎد‬
‫ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﻗﺒﻠﯽ(‬
‫‪ -‬ﭘﺲ از ﺵﮑﺴﺖ ﻻﻧﮕﻠﯽ ﺑﺎ هﻤﮑﺎری ‪ Stephen M. Blazer‬ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮر ﺗﻮان ﻻزم را ﻧﺪاﺵﺖ ‪ ،‬چﺎرﻝﺰ ﻣﺎﻧﻠﯽ‬
‫دﺱﺘﻴﺎر ﻻﻧﮕﻠﯽ ﻣﺴﺌﻮﻝﻴﺖ ﻃﺮاﺡﯽ دوﺑﺎرﻩ ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻠﻴﺰر را ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﻃﺮح در ‪ ١٩٠٢‬ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ و‬
‫ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ‪ hp ۵٢٫۴‬ﺑﺎ وزن ‪ lb٢٠٨‬داﺵﺖ ﮐﻪ دﺱﺘﺎورد ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﻮد ‪ .‬ﺡﺘﯽ ﻻﻧﮕﻠﯽ از ﻃﺮح ﺧﻮد اﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﺗﻮﻝﻴﺪ ‪ hp١٢‬ﺑﺎ ‪ lb١٠٠‬را داﺵﺖ ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮر ﻣﺎﻧﻠﯽ ﻣﺘﺸﮑﻞ از ‪ ۵‬ﺱﻴﻠﻨﺪر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت داﻳﺮﻩ ای در ﮐﻨﺎر هﻢ‬
‫ﻗﺮار داﺵﺘﻨﺪ ‪.‬اﻳﻦ ﻣﻮﺗﻮر در اﺗﻮﻣﻮﺑﻴﻞ هﺎ ﻣﻮرد اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺑﻪ ﻃﻮر هﻤﺰﻣﺎن اوروﻳﻞ راﻳﺖ ﺑﺮ روی ﻣﻮﺗﻮری ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﺮد ﺗﺎ ﻣﻠﺦ ﻃﺮاﺡﯽ ﺵﺪﻩ ﺗﻮﺱﻂ وﻳﻠﺒﺮ را ﺑﮕﺮداﻧﺪ‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮﺗﻮر ‪ ۴‬ﺱﻴﻠﻨﺪر داﺵﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻄﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ‪hp٠١٢‬ﺑﺎوزن‪(lb١٠٠‬‬
 ‫‪ .٣‬روﻧﺪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎی ﮔﺎزی و ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺟﺖ‬ ‫‪z‬‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻝﻪ ﺿﻤﻦ اراﺉﻪ ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ اﻧﻮاع ﺗﻮرﺑﻴﻦ‪-‬هﺎي ﮔﺎزي‪ ،‬ﻧﮕﺎهﻲ ﮔﺬرا ﺑﻪ روﻧﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ و ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻃﺮاﺡﺎن اﻳﻦ ﻣﺎﺵﻴﻦ هﺎ‬
‫در ﻳﮏ ﻗﺮن و ﻧﻴﻢ ﮔﺬﺵﺘﻪ ﺧﻮاهﻴﻢ داﺵﺖ‪.‬‬

‫‪ -‬ﻃﺮاﺡﻲ ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎي ﮔﺎزي از اواﻳﻞ ﻗﺮن ﻧﻮزدهﻢ ﺵﺮوع ﺵﺪ‪ ،‬واﻝﺒﺘﻪ ﻗﺒﻞ از ﺁن‪ ،‬اﺱﺘﻔﺎدﻩ از ﮔﺎز ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد اﻧﺮژي‬
‫ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﻲ و ﻳﺎ ﺡﺮﮐﺖ اﻓﻘﻲ )ﻣﺎﺵﻴﻦ ﺁﺉﻴﻮﭘﺎﻳﻞ ) ‪( AEOLIPILE‬ﮐﻪ ﺗﻮﺱﻂ هﺮو )‪ (Hero‬ﻓﻴﻠﺴﻮف و رﻳﺎﺿﻴﺪان ﻣﺼﺮي ‪١۵٠‬‬
‫ﺱﺎل ﻗﺒﻞ از ﻣﻴﻼد( ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺵﺪﻩ اﺱﺖ ‪.‬‬

‫در ﺱﺎل ‪ ١٢٣٢‬چﻴﻨﻲ‪-‬هﺎ از راﮐﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺱﻼح اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ‪-‬ﮐﺮدﻧﺪ و از ﻧﻴﺮوي ﻋﮑﺲ اﻝﻌﻤﻞ ﺑﺮای اﻳﺠﺎد ﻧﻴﺮوي ﭘﻴﺸﺮان‬
‫ﺱﻮد ﻣﯽ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻝﺌﻮﻧﺎردو داوﻳﻨﭽﻲ در ﺱﺎل ‪ ١۵٠٠‬ﻣﻴﻼدي ﻃﺮﺡﻲ از ﻳﮏ ﺗﻮرﺑﻴﻦ ﺑﺨﺎر ﮐﻪ در ﺁن‪ ،‬چﺮﺧﺶ ﺗﻮﺱﻂ ﺑﺮﺧﻮرد‬
‫ﮔﺎزهﺎي داغ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻮرﺑﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ‪-‬ﺵﺪ ﮐﺸﻴﺪ‪ .‬ﺟﻴﻮواﻧﻲ ﺑﺮاﻧﮑﺎ )‪ (Giovanni Branca‬در ﺱﺎل ‪ ١۶٢٩‬ﺑﺎ‬
‫اﺱﺘﻔﺎدﻩ از ﻧﻴﺮوي ﺟﺖ ﺑﺨﺎر‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ چﺮﺧﺎﻧﺪن ﺗﻮرﺑﻴﻦ ﺁﺱﻴﺎب ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﺱﺎل ‪ ١۶٧٨‬ﻓﺮدﻳﻨﺎﻧﺪ ورﺑﻴﺴﺖ ) ‪Ferdinand‬‬
‫‪ (Verbiest‬ﻧﻤﻮﻧﻪ‪-‬اي از ﮐﺎﻝﺴﮑﻪ ﺱﺎﺧﺖ ﮐﻪ ﻧﻴﺮوي ﭘﻴﺸﺮان ﺧﻮد را از ﺟﺖ ﺑﺨﺎر ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﮐﺮد‪ .‬ﻧﻴﻮﺗﻦ ) ‪Sir Isaac‬‬
‫‪ (Newton‬در ﺱﺎل ‪ ١۶٨٧‬اﺱﺎس ﺗﺌﻮري ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ ﻣﺪرن را ﺑﺎ ﺑﻴﺎن ﺱﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺧﻮد در ﻣﻮرد ﺡﺮﮐﺖ‪ ،‬ﺑﻨﻴﺎن ﻧﻬﺎد‪.‬‬

‫در ﻗﺮن ﻧﻮزدهﻢ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ راﻧﺪﻣﺎن ﺑﺎﻻ و ﺗﻮﻝﻴﺪ ﮔﺴﺘﺮدﻩ ي ﻣﻮﺗﻮر هﺎي ﭘﻴﺴﺘﻮﻧﻲ و ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎي ﺑﺨﺎر‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎي ﮔﺎزي‬ ‫‪z‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﺪ‪ .‬در ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ دوم ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﭘﺮواز هﻮاﭘﻴﻤﺎ هﺎ ﺑﺎ ﺱﺮﻋﺖ ﻧﺰدﻳﮏ ﺻﻮت ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ‪ ،‬ﻗﻮي ﺗﺮﻳﻦ اﻧﮕﻴﺰﻩ در اﻳﺠﺎد اﻳﻦ‬
‫ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎ ﺵﺪ‪.‬ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎ ﺑﻪ دو دﺱﺘﻪ ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎی ﺟﺮﻳﺎن داﺉﻤﯽ ﻳﺎ اﺡﺘﺮاﻗﯽ و ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎی اﻧﻔﺠﺎری ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﯽ ﺵﻮﻧﺪ و‬
‫ﺗﻔﺎوت ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮدن ﺟﺮﻳﺎن داﺉﻤﯽ ﺱﻴﺎل در ﻧﻮع اول و ﺟﺮﻳﺎن ﻧﻮﺱﺎﻧﯽ ﺱﻴﺎل در ﻧﻮع دوم اﺱﺖ‪.‬‬
 ‫روﻧﺪ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺗﻮرﺑﻴﻦ‪-‬هﺎي ﮔﺎزي ﺑﻪ ﺵﺮح زﻳﺮ اﺱﺖ ‪:‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ .١‬ﺑﺎرﺑﺮ ) ‪ ،١۶٩١ ،(Barber‬اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‪:‬ﺗﻮﻝﻴﺪ ﮔﺎز از ذﻏﺎل ﺱﻨﮓ‪ ،‬چﻮب ﻳﺎ ﻧﻔﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲ‪-‬ﮔﺮﻓﺖ‪.‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد وي ﮐﺎهﺶ‬ ‫‪z‬‬
‫دﻣﺎي ﮔﺎز ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ ﺗﻮرﺑﻴﻦ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺰرﻳﻖ ﺁب دور ﺟﺪارﻩ‪-‬ي ﻣﺤﻔﻈﻪ ي اﺡﺘﺮاق ﺑﻮد‪ .‬ﻃﺮح او ﺵﺎﻣﻞ ﮐﻤﭙﺮﺱﻮر‪ ،‬ﺗﻮرﺑﻴﻦ‬
‫و ﻣﺤﻔﻈﻪ اﺡﺘﺮاق ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .٢‬ﺗﺮﻧﺮ ) ‪ ،١٨۵٣ ،( Tournaire‬ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪:‬ﺱﺮﻋﺖ ﺡﺮﮐﺖ ﺱﻴﺎل را ﺑﺎ ﺱﺎﺧﺖ ﺑﺎدﺑﺰن هﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت چﻨﺪ ﻣﺮﺡﻠﻪ ﭘﺸﺖ ﺱﺮ‬ ‫‪z‬‬
‫هﻢ روي ﻳﮏ ﻣﺤﻮر اﻓﺰاﻳﺶ داد‪.‬‬
‫‪ .٣‬ﭘﺎرﺱﻮن )‪:١٨٨۴ ،(Sir Charles Parson‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ روي ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎي رﺉﺎﮐﺴﻴﻮن ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﻣﻲ ﺵﺪ‪.‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪ .۴‬اﺱﺘﻮﻝﺰ ) ‪ ،١٨٨۵ ، (Dr. F. Stolze‬ﺁﻝﻤﺎن‪:‬اوﻝﻴﻦ ﺑﺎر ﮐﻠﻴﻪ‪-‬ي ﺗﺌﻮري و ﻃﺮح هﺎي اراﺉﻪ ﺵﺪﻩ را در ﺑﻮﺗﻪ ي ﻋﻤﻞ ﻧﻬﺎد‪.‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪ .۵‬ﺁرﻣﻴﻨﺎد ) ‪ ( Armengaud‬و ﻝﻲ ﻣﺎل ) ‪ ،١٩٠۵ ،( Lemale‬ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪:‬ﻣﺎﺵﻴﻦ ﮐﻮچﮑﻲ از ﻧﻮع ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎي اﺡﺘﺮاﻗﻲ‬ ‫‪z‬‬
‫ﺟﺮﻳﺎن داﺉﻢ ﺑﺎ ﺗﻮان ﺗﻮﻝﻴﺪي ‪ ٢۵‬اﺱﺐ ﺑﺨﺎر ﻃﺮاﺡﯽ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﻔﻈﻪ‪-‬ي اﺡﺘﺮاق ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺁب از ﻃﺮﻳﻖ ﻝﻮﻝﻪ‪-‬ي ﻧﺎزﮐﻲ ﺑﻪ دور‬
‫ﺟﺪارﻩ ﺧﻨﮏ ﻣﻲ ﺵﺪ‪.‬‬
‫‪ .۶‬ﮐﺎراودﻳﻦ ) ‪ ،١٩٠۶ ،( Karavodine‬ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪:‬او ﺑﺮ روي ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎي اﻧﻔﺠﺎري ﮐﺎر ﮐﺮد‪.‬در ﻣﺎﺵﻴﻦ وي ﭘﻮﺱﺘﻪ‪-‬ي‬ ‫‪z‬‬
‫ﻣﺤﻔﻈﻪ‪-‬ي اﺡﺘﺮاق ﺗﻮﺱﻂ ﺁب ﺧﻨﮏ ﻣﻲ ﺵﺪ‪.‬‬
‫‪ .٧‬هﻮﻝﺰورت‪ ،١٩٠٨ ،‬ﺁﻝﻤﺎن‪:‬ﻣﺎﺵﻴﻦ او ﺗﻮرﺑﻴﻦ اﻧﻔﺠﺎري ﻋﻤﻮدي ﮐﻮچﮑﻲ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪z‬‬
‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ هﺎﻳﯽ ﮐﻪ از ﺱﺎل ‪ ١٩٣٠‬در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎی ﺟﺮﻳﺎن داﺉﻤﯽ )اﺡﺘﺮاﻗﯽ ( ﺑﻪ وﺟﻮد اﻣﺪ ﮐﻠﻴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎی‬ ‫‪z‬‬
‫اﻧﻔﺠﺎری را در اﻧﺰوا ﻗﺮار داد‪.‬‬
‫‪ .٨‬دﮐﺘﺮ ﺱﺎن ﻓﻮردﻣﻮس ) ‪:١٩١٨ ،( Dr.Sanford A. Moss‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪ .٩‬دﮐﺘﺮ ﮔﺮﻳﻔﻴﺖ )‪: ١٩٢٠ ،(Dr. A. A. Griffith‬ﺗﺌﻮري ﻃﺮاﺡﻲ ﺗﻮرﺑﻴﻦ را ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻋﺒﻮر ﺟﺮﻳﺎن از روي اﻳﺮﻓﻮﻳﻞ ﺑﻴﺎن‬ ‫‪z‬‬
‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫‪ .١٠‬دﮐﺘﺮ ﻣﺎﻳﺮ ) ‪:١٩٣٣ ،( Dr.Meyer‬از ﺑﻨﻴﺎن ﮔﺬاران ﺗﻮرﺑﻴﻦ هﺎي ﮔﺎزي ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻣﺪرن ﺑﻮد‪.‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪ .١١‬ﻓﺮاﻧﮏ وﻳﺘﻞ ) ‪ ،١٩٣٠ ،( Sir Frank Whittle‬اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‪:‬وي ﻳﮑﻲ از اوﻝﻴﻦ ﮐﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻮرﺑﻴﻦ ﮔﺎز را ﺑﺮاي‬ ‫‪z‬‬
‫هﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺱﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫‪ .١٢‬هﺎﻧﺰ ون اوهﺎن ) ‪ (Hans Von Ohain‬و ﻣﺎﮐﺲ هﺎن ) ‪ ،١٩٣۶ ،( Max Hahn‬ﺁﻝﻤﺎن‪:‬ﻳﮏ ﻣﻮﺗﻮر‬ ‫‪z‬‬
‫ﺗﻮرﺑﻮﺟﺖ ﺑﺎ‪ ١١٠٠‬ﭘﻮﻧﺪ ﻧﻴﺮوي راﻧﺶ ﮐﻪ ﺑﺮ روي هﻮاﭘﻴﻤﺎهﺎي ‪ HE 178‬و ‪ ME 262‬ﻧﺼﺐ ﺵﺪ ﻃﺮاﺡﯽ ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .١٣‬دﮐﺘﺮ ﻓﺮاﻧﺲ ﺁﻧﺴﻠﻢ )‪: ١٩۴٢ ،(Dr. Franz Anslem‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت وي در ﻣﻮرد ﺗﻮرﺑﻮﺟﺘﻬﺎي ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺤﻮري ﻣﻲ ﺑﺎﺵﺪ‪.‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪ .١۴‬ﻣﺘﺮوﭘﻠﻴﺘﺎن وﻳﮑﺮز )‪: ١٩۴٣ ،(Metropolitan Vickers‬ﺑﺮاي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر در ﺱﺎل ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻧﻴﺮوي ﭘﻴﺸﺮان‬ ‫‪z‬‬
‫در زﻳﺮدرﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﺱﺘﻔﺎدﻩ از ﺗﻮرﺑﻴﻦ ﮔﺎز ﺵﺪ ‪.‬‬
 ‫ﻧﮕﺎﻩ ﺱﻮم ‪ :‬ﺁﺵﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ ﺱﻴﺴﺘﻢ هﺎی ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ‬
‫‪ .١‬ﻣﻠﺦ ‪:‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪ -‬ﻳﮏ ﺑﺎل چﺮﺧﺎن‬
‫‪ -‬ﮐﺎراﻣﺪﺗﺮﻳﻦ وﺱﻴﻠﻪ ﺑﺮای ﺗﻮﻝﻴﺪ ﻧﻴﺮوی ﭘﻴﺸﺮاﻧﺶ در ﺱﺮﻋﺘﻬﺎی ﭘﺎﻳﻴﻦ )ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ‪%٨۵‬ﺗﻮان ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﻪ‬
‫ﺗﻮان ﭘﺒﺸﺮاﻧﺶ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪(.‬‬
‫‪ -‬ﻣﻠﺦ هﺎی چﻨﺪ ﭘﺮﻩ ای ‪ :‬ﺗﻴﻐﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻣﺎﻧﯽ اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻣﯽ ﺵﻮد ﮐﻪ ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﺎﻻ اﺱﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺱﺮﻋﺘﻬﺎی‬
‫ﺑﺎﻻ و اوﺟﮕﻴﺮی و ﻧﻴﺰ ﺑﺮای ﺻﺪای ﮐﻤﺘﺮ و ﮐﺎهﺶ ارﺗﻌﺎﺵﺎت – ﻣﻠﺦ هﺎی دو ﭘﺮﻩ ای ﻣﻌﻤﻮ ًﻻ ﺑﺎزدﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -‬ﮔﺎم ﻣﻠﺦ‬
 ‫‪ .٢‬ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﭘﻴﺴﺘﻮﻧﯽ ‪:‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫‪ -‬ﻣﺸﮑﻞ ارﺗﻔﺎع‬
‫‪ -‬ﺗﻮرﺑﻮﺵﺎرژﻳﻨﮓ ‪ :‬از اﻧﺮژی ﮔﺎزهﺎی ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر راﻧﺪن ﭘﻤﭗ ﮐﻮچﮏ ﻣﮑﺶ هﻮا اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ -‬ﺱﻮﭘﺮﺵﺎرژﻳﻨﮓ ‪ :‬ﺑﻪ روش ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ ﺗﻮﺱﻂ ﺗﺴﻤﻪ ای از ﺵﻔﺖ و ﻳﺎ ﻳﮏ ﻣﻮﺗﻮر اﻝﮑﺘﺮﻳﮑﯽ ‪ ،‬هﻮای‬
‫اﺿﺎﻓﻪ را ﺑﻪ ﺱﻴﻠﻨﺪرهﺎ ﭘﻤﭗ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬
‫‪ -‬ﻳﮏ ﺗﻔﺎوت ‪ :‬ﺗﻮرﺑﻮﺵﺎرژرهﺎ در ارﺗﻔﺎع ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮای اﻳﺠﺎد ﺡﺪاﮐﺜﺮﺗﻮان اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﯽ ﺵﻮﻧﺪ ‪.‬‬
‫‪ .٣‬ﻣﻮﺗﻮر ﺗﻮرﺑﻴﻨﯽ ) ﺟﺖ ( ‪:‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﮐﺎرﮐﺮد ‪:‬‬
 ‫‪ -‬اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺗﻮرﺑﻴﻨﯽ ‪:‬‬
‫ﺗﻮرﺑﻮﺟﺖ‬
‫ﺗﻮرﺑﻮﻓﻦ‬
‫ﺗﻮرﺑﻮﭘﺮاپ‬
‫ﺗﻮرﺑﻮﺟﺖ‪/‬ﺗﻮرﺑﻮﻓﻦ ﺑﺎ ﭘﺲ ﺱﻮز‬
‫رم ﺟﺖ‬
‫اﺱﮑﺮم ﺟﺖ‬

‫‪ -‬ﻳﮏ اﺻﻞ ‪:‬‬

‫اﺟﺰای ﻣﻮﺗﻮر ﺗﻮرﺑﻴﻨﯽ ‪:‬‬ ‫‪-‬‬
 ‫* ‪ :inlet or intake‬ﻃﺮاﺡﯽ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺱﺮﻋﺖ هﻮاﭘﻴﻤﺎ‬
‫دو وﻇﻴﻔﻪ ‪:‬‬
‫ﻳﮑﻨﻮاﺧﺖ ﮐﺮدن ﺱﺮﻋﺖ‬
‫ﮐﻢ ﮐﺮدن ﺱﺮﻋﺖ ) ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺱﺮﻋﺖ اﻝﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﮐﻤﭙﺮﺱﻮر (‬
 ‫ﮐﻤﭙﺮﺱﻮر‪:‬‬ ‫‪z‬‬

‫ﮐﺎرﺑﺮد‬
‫ﺱﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻴﻮژ ‪ :‬ﻳﮏ ﻣﺮﺡﻠﻪ ﺿﺮﻳﺐ ‪۴‬‬
‫ﺟﺘﻬﺎی اوﻝﻴﻪ از اﻳﻦ ﻧﻮع اﺱﺘﻔﺎدﻩ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و اﻣﺮوزﻩ هﻢ در ﻣﻮﺗﻮرهﺎی‬
‫ﺗﻮرﺑﻮﺟﺖ و ﺗﻮرﺑﻮ ﺵﻔﺖ ﮐﻮچﮏ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻤﭗ در راﮐﺖ هﺎ اﺱﺘﻔﺎدﻩ‬
‫ﻣﯽ ﺵﻮ د ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻮری ‪ :‬ﻳﮏ ﻣﺮﺡﻠﻪ ﺿﺮﻳﺐ ‪ ١٫٢‬وﻝﯽ ﺡﺠﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﮐﻮچﮑﺘﺮ – در هﺮ ﻣﺮﺡﻠﻪ ‪ ۴٠‬ﺗﺎ ‪۵٠‬‬
‫روﺗﻮر دارد‬
‫ﻣﺤﻔﻈﻪ اﺡﺘﺮاق ‪:‬ﻣﺘﺸﮑﻞ از ﻳﮏ ﭘﻮﺱﺘﻪ ‪casing‬و ﺁﺱﺘﺮی ‪liner‬‬ ‫‪z‬‬
‫‪annular -‬‬
‫‪can -‬‬
‫‪can-annular -‬‬
‫‪ -‬ﺧﻨﮏ ﮐﺮدن ﻣﺤﻔﻈﻪ اﺡﺘﺮاق‬
 ‫ﺗﻮرﺑﻴﻦ ‪:‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ (turbine vane) stator -‬در ردﻳﻒ اول‬

‫‪(turbine blades )rotor -‬‬
‫‪ -‬ﺑﻴﺶ از ‪١٠٠٠‬درﺟﻪ ﻓﺎرﻧﻬﺎﻳﺖ‬
‫‪spool -‬‬
‫‪ -‬ﺧﻄﺮ واﻣﺎﻧﺪﮔﯽ – چﻮن ﺱﺮﻋﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺸﺎر ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد اﺱﺖ‬
 ‫ﻧﺎزل ‪nozzle‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﺱﻪ ﮐﺎرﺑﺮد‬
‫اﻳﺠﺎد ﻧﻴﺮوی ﭘﻴﺸﺮان‬
‫هﺪاﻳﺖ ﮔﺎزهﺎی ﺧﺮوﺟﯽ‬
‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﺮخ ﺟﺮﻳﺎن ﺟﺮﻣﯽ ﻣﻮﺗﻮر‬
‫‪ -‬ﻃﺮاﺡﯽ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ هﻮاﭘﻴﻤﺎ‬
‫ﻧﺎزل ﺗﻮرﺑﻮﺟﺘﻬﺎ و ﺗﻮرﺑﻮﭘﺮاپ هﺎ ﺙﺎﺑﺖ اﺱﺖ‬
‫ﻧﺎزل ﺗﻮرﺑﻮﻓﻦ هﺎ ‪co-annular‬‬
‫ﻧﮕﺎﻩ چﻬﺎرم ‪ :‬اﻧﻮاع ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺗﻮرﺑﻴﻨﯽ‬
‫‪ .١‬ﺗﻮرﺑﻮﺟﺖ ‪ :‬ﻳﮏ ﺟﺖ ﻣﻌﻤﻮﻝﯽ ﻧﺴﺒﺖ هﻮا ﺑﻪ ﺱﻮﺧﺖ ‪ ۵٠:١‬دارد‬ ‫‪z‬‬
 ‫‪ .٢‬ﺗﻮرﺑﻮﻓﻦ ‪ :‬ﭘﻴﺸﺮاﻧﻪ ﺑﺎﻻ و ﺑﺎزدﻩ ﺧﻮب ﺱﻮﺧﺖ ‪ ٣٠‬ﺗﺎ ‪ ۴٠‬ﭘﺮﻩ‬ ‫‪z‬‬

‫ﻼ ‪ %٩٠ – ٨:١‬از ﻓﻦ و ‪ %١٠‬از ﺟﺖ‬

‫‪ -‬ﻧﺴﺒﺖ ﮐﻨﺎر ﮔﺬر ‪ bypass ratio‬ﻣﺜ ً‬
‫‪ -‬ﺗﻮرﺑﻮﻓﻦ ‪ high bypass‬و ﺗﻮرﺑﻮﭘﺮاپ ‪low bypass‬‬
‫‪ .٣‬ﺗﻮرﺑﻮﭘﺮاپ ‪:‬در ﺱﺮﻋﺖ ﮐﻢ ﺑﺴﻴﺎر ‪ efficient‬ﺑﺮای ﻣﺴﺎﻓﺮﺑﺮی ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺑﺮد‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﺱﻪ ﻣﺰﻳﺖ‪:‬‬
‫ﺗﻮان ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﺱﺮ و ﺻﺪای ﮐﻤﺘﺮ‬
‫ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻧﮕﻬﺪاری ﺁﺱﺎﻧﺘﺮ‬
‫‪ -‬ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫‪ -‬ﺗﻮرﺑﻮﺵﻔﺖ‬
 ‫‪ .۴‬ﺗﻮرﺑﻮﺟﺖ‪/‬ﻓﻦ هﺎی ﺑﺎ ﭘﺲ ﺱﻮز‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﮐﺎرﺑﺮد در ﺟﻨﮕﻨﺪﻩ هﺎی ﻣﺪرن‬

‫‪ augmentor -‬در ﺑﺮاﺑﺮ هﻮای ﺱﺮد و ﮔﺮم‬
 ‫‪ .۵‬رم ﺟﺖ و ﺗﻮرﺑﻮ‪-‬رم ﺟﺖ ‪:‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ -‬ﮐﺎرﺑﺮد‬
‫‪ -‬اﺱﮑﺮم ﺟﺖ ) ‪ – (supersonic combustion ramjet‬ﺱﻮﺧﺖ ﻣﻌﻤﻮ ًﻻ هﻴﺪروژن‬
 ‫‪ .۶‬ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ‪ultra high bypass‬‬ ‫‪z‬‬

‫‪ .٧‬ﺗﺴﺖ هﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﻮاهﯽ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻮﺗﻮرهﺎی ﺟﺖ‬