Working Paper

2012ko uztailak 9

Gipuzkoaren Ekonomi Garapena

ENPRESEN NEURRIAZ
Economic Development in Gipuzkoa Desarrollo Económico de Gipuzkoa
ON THE SIZE OF ENTERPRISES SOBRE LA DIMENSIÓN EMPRESARIAL

As a Working Paper, it doesn´t reflect any institutional position or opinion neither of EKAI Center,
nor of its sponsors or supporting entities
EKAI Center seeks to do business with companies or governments covered in its reports. Readers should be aware
that we may have a conflict of interest that could affect the objectivity of this report. Investors should consider
this report as only a single factor in making their investment decision.
GARAIA INNOVATION CENTER, GOIRU 1,A2 MONDRAGON
TEL: 943250104 VITORIA-GASTEIZ 639641457
LEKEITIO 675701785 DURANGO 688819520
E-MAIL: info@ekaicenter.eu
facebook.com/EKAICentre scribd.com/EKAICenter
 Gipuzkoaren Ekonomi Garapena
ENPRESEN NEURRIAZ

1. Ikerketa espezializatuetan, komunikabideetan duten eragina eta, ondorioz, baita politika

eta adierazpen politikoetan, behin eta berriro publikoetan ere. Aditu independenteei eta
entzuten dugu Gipuzkoako enpresak “txikiegiak arduradun publikoei dagokie egoera horretaz
direla”. jabetu eta enpresa-dimentsioaren arazo horiek
objektibotasunez aztertzea, arlo horretan beti
enpresen errealitatea ordezkatzen ez duten
2. Enpresen dimentsioa aldagai funtsezkoa da solaskideen aurrean makurtu gabe.
industria politikan eta, oro har, garapen
ekonomikorako politiketan. Enpresa
garapenerako eredu baten edo bestearen alde 6. Egia da Gipuzkoako enpresa-ehunaren oinarria
egiteak berebiziko garrantzia izan dezake dimentsio urriko enpresa txiki eta ertainek
industria egituraren oinarrizko arlo batzuetan; osatzen dutela; baina egia da, halaber,
esaterako, enpresaren jabetzan, industria Gipuzkoako enpresa txiki eta ertain (ETE) horiek
garapenaren izaera endogeno edo exogenoan, direla –eta euskal enpresak, oro har- 80ko
enpresa-malgutasun handiagoa edo txikiagoa hamarkadan industriaren krisialdia gainditzen
izatean, etab. lagundu zutenak lurralde honetan, eta horiek izan
direla Gipuzkoako industria-ehunari eusten eta
defendatzen jakin dutenak.
3. EKAI Center-en ikuspuntutik, funtsezkoa da
politika publikoek enpresen dimentsioari buruzko Beraz, gai honen azterketan ñabardura gehiago
eztabaidaren arrazionalizazioa bultzatzea. Behar egin behar dira.
horren jatorria honetan dago: sarritan,
komunikabideei egindako adierazpenetan,
enpresa zuzendari askok mitifikatu egiten dute - 7. “Gipuzkoako industria sektorearen
imitazio hutsez eta gaitasun kritiko ezagatik- diagnostikoa. Lehiakortasun faktoreak eta
enpresa kudeaketaren aldagai hau. jarduera ildoak” izeneko txostenak, 2009ko
irailekoak, auzi interesgarri batzuk planteatzen
ditu gai honi buruz.
4. Gauza jakina da beren ondarea enpresan
arriskatzen ez duten zuzendariek joera “Gutxieneko Tamaina Eraginkorra-GTE”
konpultsiboa dutela nonahi eta beti hazkunde kontzeptutik abiatuta, -urteko fakturazioa
estrategiak defendatzeko, beren ordainsariak eta 10Milioi-20Milioi arteko atalasean jartzen duena-
irudi soziala hobetzen direlako, enpresaren , enpresa “ertainen" kopuru baten hazkunde-
emaitzak positiboak izan ala ez. Enpresa helburu jakin batzuk ezartzen ditu bost urteko
handietan sarritan exekutibo gorena ez da apean, eta honako erronka hartzen du bere gain:
jabetzaren parte izaten eta ez du bere ondarea “dimentsio ertaineko (GTE) enpresa bolumena
bertan arriskatzen; horregatik, bazkideek handitzea, hazkunde eta hedapen proiektuak
Kontseiluan dituzten ordezkariek jartzen diote arrakasta izateko berme minimo batzuekin
kontrapuntua exekutiboen hazteko obsesioari. abiarazi ahal izateko”. Zehazki, Gipuzkoako
industri enpresa “ertain edo handien” (20 Milioi
€tik gorako fakturazioa dutenak) kopurua 129tik
5. Ezaguna da, halaber, enpresa handietako 175era gehitzeko helburua planteatzen du bost
zuzendari horiek lobbying estrategietan izaten urteko epe horretan.
As a Working Paper, it doesn´t reflect any institutional position or opinion neither of EKAI Center,
nor of its sponsors or supporting entities
EKAI Center seeks to do business with companies or governments covered in its reports. Readers should be aware that we
may have a conflict of interest that could affect the objectivity of this report. Investors should consider this report as only a
single factor in making their investment decision.
GARAIA INNOVATION CENTER, GOIRU 1,A2 MONDRAGON
TEL: 943250104 VITORIA-GASTEIZ 639641457
LEKEITIO 675701785 DURANGO 688819520
E-MAIL: info@ekaicenter.eu
facebook.com/EKAICentre scribd.com/EKAICenter
 Gipuzkoaren Ekonomi Garapena
ENPRESEN NEURRIAZ

dezake enpresaren titulartasunak ingurunean

8. Agian ez da egokia “Gutxieneko Tamaina
Eraginkorra” esamoldea enpresa ertain eta
handietara mugatzea. Badirudi esamolde
horrekin adierazi nahi dugula industri enpresa
txikiak ez direla eraginkorrak; hori ez da inondik
ere egia, eta seguruenik txosten horrek ez zuen
hori adierazi nahi.
Labur esanda, enpresa txiki eta ertainen batez
besteko dimentsioa zerbait handitu nahi da, edo
zehatzago, esan liteke politika horien xedea
dimentsio ertaineko industri enpresen kopurua
handitzea dela.
9. Ikuspegi makroekonomikotik begiratuta era
horretako hausnarketak itxuraz zuzenak badira
ere, kontu handiz ibili behar da politika
publikoetan aplikatzerakoan.
10. Enpresak berak daki ondoen zein duen
enpresa-dimentsiorik egokiena. Gehienetan,
enpresa bakoitzak gaur egun duen dimentsioa
urteetan –edo hamarkadetan- merkatuak
eskatzen dizkion edo uzten dizkion
dimentsioetara egokitzearen emaitza izaten da.
11. Horrek esan nahi du politika publikoek tentu
handiz ibili behar dutela enpresa-dimentsio jakin
bat bultzatu edo sustatua urretik.
12. Dimentsio handitze “artifizialak” hauspotzea
oso arriskutsua izan daiteke Gipuzkoako enpresa-
ehunarentzat. Alde batetik, epe luzera
kontraesanean egon daiteke garapen
endogenoaren estrategiekin; izan ere, hartzen
diren hazkunde estrategien arabera, arriskuan jar
duen sustraitzea.
Bestetik, bat-egite edo erosketa operazioen bidez
egiten diren dimentsio-jauziak, sarri askotan,
funtsezko akats estrategikoak izaten dira
enpresaren garapen prozesuetan.
13. Enpresak berak dituen baliabideekin
egindako hazkunde “organikoa” da industri
enpresa ororen berezko estrategia; hau da,
enpresak berak dituen baliabideak eta merkatu
aukerak aprobetxatuz edo errentagarri bihurtuz.
Ezbairik gabe, politika publikoek lagundu eta
bultzatu egin behar dute enpresa txiki eta
ertainek bide horietatik lortzen duten garapena.
Bestalde, hazkunde estrategia horien baitan,
enpresa txiki eta ertainek dimentsio-jauziak
egiten dituzte produktu berriak fabrikatuz,
industri prozesu berriak ezarriz, instalazioak
handituz, merkataritza-sareak garatuz, etab.
14. Alabaina, nekez esan daiteke antzeko zerbait
gertatzen dela izaera estrategikoa duten
sozietate-eragiketak –bat-egiteak eta erosketak-
egiten direnean. Jakina denez, horrelako
eragiketen bi herenek porrot egiten dute epe
ertain edo luzera begira. (Hala ere, porrot horiek
ez dute izaten inoiz bat-egite edo erosketa
eragiketek izan ohi duten oihartzun mediatikoa).
“Gipuzkoako industria sektorearen diagnostikoa”
txostenean bertan adierazten denez, “Mundu
mailan egindako azterketen arabera, galdetutako
enpresen %80k baino gehiagok bat-egite,
erosketa, joint ventures edo aliantzen bidez
haztea aurreikusten dute. Arreta gutxi jartzen da,
ordea, hazteko modu errazagoetan; esaterako,
marketinean eta bezeroen zerbitzuan inbertituz

As a Working Paper, it doesn´t reflect any institutional position or opinion neither of EKAI Center,
nor of its sponsors or supporting entities
EKAI Center seeks to do business with companies or governments covered in its reports. Readers should be aware that we
may have a conflict of interest that could affect the objectivity of this report. Investors should consider this report as only a
single factor in making their investment decision.
GARAIA INNOVATION CENTER, GOIRU 1,A2 MONDRAGON
TEL: 943250104 VITORIA-GASTEIZ 639641457
LEKEITIO 675701785 DURANGO 688819520
E-MAIL: info@ekaicenter.eu
facebook.com/EKAICentre scribd.com/EKAICenter
 Gipuzkoaren Ekonomi Garapena
ENPRESEN NEURRIAZ

eta iturri horiek baliatuz produktu berriak,

negozio berriak, etab. sortzeko”.

15. Gure ustez, hausnarketa horrek giltzarria izan

behar du Gipuzkoako politika publikoetan. Kontu
handiz jokatu behar da gure enpresei helarazten
zaizkien mezu kontzeptualekin. Oro har, ezin da
inoiz zalantzan jarri enpresa txikien
eraginkortasuna. Hori bai, arnasa eman behar
zaie produkzio gaitasunean, produktu edo
merkatu berrietan eta abarretan oinarritutako
hazkunde organikoaren bidez egiten diren
“berezko” hazkunde prozesuei eta dimentsio-
jauziei.

16. Aldiz, aipatu diren arrazoiak direla medio, ez

litzateke hartu behar bat-egiteak edo erosketa-
eragiketak babesten dituen politika orokorrik.
Estrategia horiek kasuan-kasuan eta banan-banan
baloratu beharko lirateke, Gipuzkoako industria-
ehunari egiten dioten ekarpena eta arriskuak
kontuan hartuta, bai enpresa-proiektuaren
ikuspegitik, bai enpresaren titulartasunaren
ikuspegitik, edo Gipuzkoako garapen
endogenorako estrategien ikuspuntutik.

As a Working Paper, it doesn´t reflect any institutional position or opinion neither of EKAI Center,
nor of its sponsors or supporting entities
EKAI Center seeks to do business with companies or governments covered in its reports. Readers should be aware that we
may have a conflict of interest that could affect the objectivity of this report. Investors should consider this report as only a
single factor in making their investment decision.
GARAIA INNOVATION CENTER, GOIRU 1,A2 MONDRAGON
TEL: 943250104 VITORIA-GASTEIZ 639641457
LEKEITIO 675701785 DURANGO 688819520
E-MAIL: info@ekaicenter.eu
facebook.com/EKAICentre scribd.com/EKAICenter