Als fysiotherapeut een persoonlijk leernetwerk opbouwen via sociale media

Dit artikel verschijnt begin december 2012 in Paramedisch Actueel door Sibrenne Wagenaar en Joitske Hulsebosch S. Wagenaar (wagenaar@link2learn.eu) en J. Hulsebosch (joitske@gmail.com) zijn beiden werkzaam als zelfstandig adviseur op het gebied van leren en professionaliseren met sociale media. Samen schreven zij het boek En nu online. Sociale media voor professionals, organisaties en trainer (Houten: Bohn Stafleu van Loghum, tweede druk 2012 -ISBN 978 90 313 9745 7).

Sociale media zijn niet alleen tools die kunnen ondersteunen bij online zorg; je kunt ze ook heel goed gebruiken voor het bijhouden van vakkennis, netwerken en het vormgeven van eigen professionalisering. In deze bijdrage gaan we hier nader op in. Bij sociale media denk je waarschijnlijk aan vakantiefotos op Facebook plaatsen of berichtjes op Twitter over Boer zoekt Vrouw of the Voice of Holland. Misschien denk je ook wel aan het bekender maken van de fysiotherapiepraktijk via sociale media. Echter: er is nog een mogelijkheid om sociale media in te zetten, namelijk voor het leren in contact met andere fysiotherapeuten en andere gezondheidsprofessionals, zoals het uitwisselen over praktijkdilemmas en het bijblijven met vakontwikkelingen. Om dit goed te doen moet je een persoonlijk leernetwerk opbouwen. Grote kans dat je op dit moment vooral conferenties bezoekt, vakbladen leest en nog weinig gebruik maakt van sociale media voor je eigen professionalisering. Leren via Twitter, LinkedIn-groepen en weblogs is

een recente ontwikkeling die nog niet breed wordt gedeeld. Wij willen je met dit artikel nieuwsgierig maken naar de mogelijkheden en praktische tips aanreiken.

Een persoonlijk leernetwerk

Een voorbeeld van een arbo adviseur: Twitter gebruik ik voor mijn werk, als ook priv. Twitter gebruik voor de snelle informatie, het volgen van het nieuws bijvoorbeeld, maar ook voor het vragen van reacties. Onlangs heb ik een werkplek onderzoek gedaan, waar ik niet geheel uitkwam. Ik heb hierop, via Twitter, gericht om advies gevraagd. Ik volg ook enkele ergonomen. Op mijn vraag kreeg ik binnen een half uur een reactie. In het verlengde van de reacties heb ik hierop fotos van de werkplek doorgemaild naar de collegae. Binnen een half uur had ik een adequate oplossing. De arbo-adviseur kon zijn probleem via Twitter oplossen omdat hij een persoonlijk leernetwerk had opgebouwd. Wat is een persoonlijk leernetwerk? Een eenvoudige definitie van een persoonlijk leernetwerk is: het geheel van de mensen waarmee je uitwisselt. Waarschijnlijk heb je al collegas waar je naar toe stapt als je ergens mee zit. Met sociale media is er de mogelijkheid dit netwerk snel uit te breiden en zo een bredere kijk op ontwikkelingen te krijgen. Mits je de juiste mensen volgt kun je belangrijke informatie via sociale media krijgen als professional.

Een vijf-stappen plan

We bieden je in dit artikel een vijf-stappen plan om aan de slag te gaan met het uitbreiden van je leernetwerk online. Stap 1. Definieer je focus Bepaal de vakgebieden en deelonderwerpen waarin je genteresseerd bent. Zonder goede focus is het makkelijk om (te) veel tijd te verliezen aan sociale media. Het duidelijk hebben van je belangrijkste onderwerpen gaat je helpen om snel informatie te scannen (te kiezen wat je wel en niet gaat lezen). Stap 2. Bepaal je belangrijkste strategie Wat moet het je opleveren? Wil je je netwerk vergroten, in contact komen met professionals met gelijke problemen of juist met andersoortige professionals? Zoek je inspiratie of vooral veel informatie? Wij onderscheiden in ons boek1 vijf belangrijke strategien: 1. Informatie scannen, zoeken en verwerken: Je kunt informatie zoeken via zoekmachines, maar via je persoonlijke netwerk krijg je veel specifiekere informatie.
1

Wagenaar en Hulsebosch, En nu online, sociale media voor professionals, organisaties en facilitatoren. Bohn, Stafleu en van Loghum. 2010

2.

Participeren in online professionele conversaties: Online professionele gesprekken vinden veelal plaats in specifieke communities maar kunnen ook plaatsvinden via weblogs, waar reacties geplaatst kunnen worden of via Twitter middels hashtags en mensen die elkaar volgen.

3.

Netwerken: Door de snelheid van communicatie via sociale media leent het medium zich bij uitstek voor netwerken. Het is heel makkelijk om bijvoorbeeld op Twitter nieuwe mensen te gaan volgen. Om echt te netwerken via sociale media is het belangrijk om in relaties te investeren, door te reageren en wellicht ook een keer af te spreken.

4. 5.

Personal branding en profilering: Deelnemen in sociale media op basis van je professie dwingt je om professioneel kleur te bekennen en je expertise te laten zien en maakt je zichtbaar als professional. Samenwerken en co-creatie: Sociale media maken het ook mogelijk om online makkelijk samen te werken aan concrete projecten. Zo kun je bijvoorbeeld samen een wiki bouwen over een bepaald onderwerp, bv. over de nadelen van de no claim korting voor fysiotherapie. Stap 3. Kies een aantal media waar je mee wilt experimenteren Wanneer je niet kunt fietsen, is lopen altijd sneller. Wanneer je bepaalde tools niet beheerst, zul je ze ook niet snel gaan gebruiken. Daarom is het goed om nieuwe tools te verkennen. Het kiezen van een strategie helpt je om een start te maken met het verkennen van tools. Informatie scannen, zoeken en verwerken Interessante tools zijn: RSS-lezers zoals iGoogle en Google Reader, social bookmarking via Delicious of Diigo, een dashboard opzetten met Tweetdeck of Hootsuite.2 Participeren in online professionele conversaties Hierbij zijn online communities interessant. Communities kun je vinden op Google of Yahoo groups, maar ook op Ning, bij LinkedIn groepen of in Yammer netwerken. Netwerken Twitter is de netwerktool bij uitstek, maar ook via LinkedIn kun je netwerken. Personal Branding Personal branding werkt goed via Twitter en via het opzetten van je eigen weblog waarop je je kunt profileren als professional met een bepaalde specialisatie. Hier (link)vind je bijvoorbeeld een weblog over Autisme. http://www.praktischautisme.nl/weblog/archives/113 Samenwerken en co-creatie Samenwerken gaat goed in Google docs, wikis of via audio tools als Skype en Google hangouts.

Wat na het maken van een keuze belangrijk is, is dat je deze tool(s) gedurende een bepaalde periode uitprobeert. Zoals we al eerder hebben aangegeven zit een groot deel van de kracht van sociale media in de online netwerken die je opbouwt. Dat vraagt wel om een langere termijn investering.
2

Ben je benieuwd naar deze tools? Op www.ennuonline.com/gereedschap vind je handouts waarmee je deze tools kunt leren kennen.

Stap 4. Zoek relevante professionals op sociale media De waarde van sociale media zit niet in de tools, maar in de kwaliteit van het netwerk dat je verzamelt. Een goed vertrekpunt is te starten met mensen die je al kent en die vragen of ze op sociale media zitten begin bijvoorbeeld met het volgen van fysionieuws op Twitter (https://twitter.com/FysioNieuws), of het blog van de fysiopraktijk Sliedrecht http://fysiotherapiesocialmedia.wordpress.com/. Je kunt ook starten met het volgen van een bepaalde hashtag op twitter (bv. #fysiotherapie of #fysiocongres) Als je eenmaal begonnen bent is het vaak niet moeilijk je netwerk uit te breiden. Binnen LinkedIn kun je zoeken naar groepen. Zoeken op fysiotherapie levert bijvoorbeeld 59 resultaten waaronder de professionals in fysiotherapie in the Netherlands united met bijna 1300 leden. Stap 5. Bepaal wanneer je tevreden bent Het is belangrijk je experimenten tijd te gunnen en te evalueren. Dit evalueren moet je eigenlijk continue doen. Het kan zijn dat je eigen werk inhoudelijk verandert, en je daardoor behoefte krijg aan andere input, dan ga je op zoek naar nieuwe mensen om toe te voegen aan je netwerk.

Valkuilen
Er zijn ook een aantal valkuilen bij het gebruik van sociale media voor professionalisering. Een belangrijke ervaring van sociale media gebruikers is information overload, een overdaad aan informatie. Aan de ene kant is dit een gebrek aan vaardigheden om goed te filteren. Tenslotte klagen we in de bibliotheek ook niet over een overdaad aan boeken. Aan de andere kant zijn er ook heel veel berichtjes. Je moet leren dat je niet alles hoeft te volgen, maar dat het een stroom is waar je in duikt wanneer jij daar tijd voor hebt. Een veel voorkomende vraag is verder hoe je werk en priv gescheiden houdt. Want gebruik van sociale media houdt zich niet aan werkuren. En twitter je alleen over je werk of voeg je zo nu en dan een persoonlijke noot toe? Hoe ver ga je daarin? Denk hier over na, wees je er bewust van en ga na welke betekenis iets voor je heeft en welke invloed op je handelen.