ENTROPIJA

0 s
T
Q o
Clausiusov integral za ciklus
razmena toplote sa jednim rezervoarom

s 0
T
Q o

= 0
T
Q o

= 0 dS

=
n
o n
S S
T
Q
0
o
REVERZIBILAN ciklus
EntropijaS
Entropija je kolinik razmenjene toplote i temperature na kojoj se razmena deava.
Osobine: aditivna funkcija stanja.
DRUGI ZAKON ZA ZATVOREN SISTEM

s
2
1
1 2
S S
T
Q o
0
1
2
2
1
=
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
=

IV
1,I,2,IV,1
I
T
Q
T
Q
T
Q o o o
IV I IV I
|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|

2
1
2
1
1
2
2
1
T
Q
T
Q
T
Q
T
Q o o o o
ENTROPIJA I DRUGI ZAKON
Nezavisnost promene entropije od staze integracije
PRINCIP PORASTA ENTROPIJE
Entropija izolovanog sistema ne moe se smanjiti
1 2
S S S = A
Promena entropije sistema
reverzibilanproces

= A
2
1
T
Q
S
o
ireverzibilanproces
gen
S
T
Q
S + = A

2
1
o
1 2
S S S = A
Generisanje
entropije sistema
>0 ireverzibilan

=0 reverzibilan

<0 nemogu
U prirodi se procesi dogaaju u smeru rastue
entropije, AS>0.
Procesi pri kojim se ukupna entropija smanjuje
nisu mogui.
m r tot
S S S A + A = A
0 <
A
= A = A
T
Q
S S
r tot
Kelvin - Planckova maina bi radila uz smanjenje ukupne entropije,
to je nemogue.
Bilans entropije za Kelvin-Planckovu mainu
2 1
r m r tot
S S S S A + A + A = A
0
2
2
1
1
<
A
+
A
= A
T
Q
T
Q
S
tot
Clausiusova maina bi radila uz smanjenje
ukupne entropije, to je nemogue.
Bilans entropije za Clausiusovu mainu
T1<T2
Q1=Q2
Za izvoenje uslova termike ravnotee sistema i okoline, pomatramo sloen sistem na slici.
oQ
ENTROPIJA I TERMIKA RAVNOTEA
o tot
S S S + =
o tot
U U U + =
o tot
V V V + =
Sistem je sloen jer obuvata i sistem u uem smislu rei i njegovu okolinu.
Takoe, pretpostavlja se da se sistem i okolina ve nalaze u mehanikoj
ravnotei, tj. da je v=const.
Sve ekstenzivne veliine (S, U i V) sloenog sistema bie jednake zbiru ovih veliina za
pojedine podsisteme.
dQ toplote pree iz sistema u okolinu i analiziramo uticaj ove razmene na promenu S.
Ako se S izrazi kao funkcija U i V:
dV
V
S
dU
U
S
dS
u v
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
=
c
c
c
c
Za sloen sistem je:
o tot
dS dS dS + =
o
V
o
o
o
U
o
o
V U
tot
dU
U
S
dV
V
S
dU
U
S
dV
V
S
dS
o o
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
=
c
c
c
c
c
c
c
c
dU
U
S
dV
V
S
dU
U
S
dV
V
S
dS
o o
V
o
o
U
o
o
V U
tot
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
=
c
c
c
c
c
c
c
c
dU
U
S
U
S
dV
V
S
V
S
dS
o o
V
o
o
V
U
o
o
U
tot
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
=
c
c
c
c
c
c
c
c
Ako se izvri zamena:
Posle grupisanja:
o
tot
V
o
o
V V
tot
U
S
U
S
U
S
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
c
c
c
c
c
c
0 =
c
c
U
S
tot
Iz oblika funkcije S
tot
(U) na slici sledi:
USLOV ZA EKSTREM
kada je dV=0:
o
V
o
o
V
U
S
U
S
|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
c
c
c
c
( ) dV P dU
T
Q
T
dS + = =
1 1
o
dV P dU Q TdS + = = o
USLOV TERMIKE RAVNOTEE
veza sa temperatrom sledi iz prvog zakona TD

|
|
.
|

\
|
|
.
|

\
|
c
c
+ =
|
.
|

\
|
c
c
v v
U
V
p
T U
S
1
1
V V
S
U
T
T U
S
|
|
.
|

\
|
c
c
= =
|
|
.
|

\
|
c
c 1
za v=const
Termodinamika definicija temperature
=0
o tot
S S S + =
o tot
U U U + =
o tot
V V V + =
U ovom sluaju pretpostavlja se da su sistem i okolina ve dostigli termiku ravnoteu.
ENTROPIJA I MEHANIKA RAVNOTEA
dU
U
S
U
S
dV
V
S
V
S
dS
o o
V
o
o
V
U
o
o
U
tot
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
=
c
c
c
c
c
c
c
c
o
tot
V
o
o
V V
tot
U
S
U
S
U
S
|
|
.
|

\
|

|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
c
c
c
c
c
c
Izvoenje je identino sa izvoenjem uslova termike ravnotee
za U=const
=0
Dakle, kada je dU=0
o
U
o
o
U
V
S
V
S
|
|
.
|

\
|
c
c
=
|
|
.
|

\
|
c
c
0 =
c
c
V
S
tot
Kada se uvede V-kao promenljiva funkcija Stot(U,V) dobija oblik kao na slici:
USLOV ZA EKSTREM
USLOV MEHANIKE RAVNOTEE
dV P dU Q TdS + = = o
( ) dV P dU
T
Q
T
dS + = =
1 1
o
VEZA SA PRITISKOM
nakon diferenciranja po V:
|
.
|

\
|
+ =
dV
dV
P
dV
dU
T dV
dS 1

|
|
.
|

\
|
+
|
|
.
|

\
|
=
|
|
.
|

\
|
U U U
V
V
P
V
U
T V
S
c
c
c
c
c
c 1
U U
V
S
T P
T
P
V
S
|
|
.
|

\
|
= =
|
|
.
|

\
|
c
c
c
c
Termodinamika definicija pritiska
=0
=1
DRUGI ZAKON TERMODINAMIKE ZA OTVOREN SISTEM
Budui da je drugi zakon bilans entropije, vano je identifikovati sistem i mogue naine
razmene entropije sa okolinom.
PROLAZ ENTROPIJE:
SA MASOM
SA TOPLOTOM
t d
dS
T
Q
ms
T
Q
ms
sist
izlaz
l
i
i
i
ulaz
k
j
j
j
+
|
|
.
|

\
|
A
+ s
|
|
.
|

\
|
A
+

= = 1 1
izlaz
l
i
i
i
ulaz
k
j
j
j
T
Q
ms
T
Q
ms
|
|
.
|

\
|
A
+ s
|
|
.
|

\
|
A
+

= = 1 1
U stacionarnom stanju:
BILANS ENTROPIJE
=0

= =
+ s +
l
i
i
i
k
j
j
j
T
q
s
T
q
s
1
2
1
1
2 1
s
T
q
s
i
i

s +
ili pojednostavljeno, kada se i dovedena i odvedena toplota objedine:
Dakle, entropija na izlazu iz cevi vea je (ili jednaka) kada se uporedi sa ulaznom
entropijom.
za jedinicu mase fluida