B XNG CC NHM NG VT C XNG SNG

S PHT TRIN CA B XNG

Gm 5 giai on: 1. 2. Giai on dy sng (c lng tim, u trng hi tiu) Giai on dy sng vi bao m lin kt lm thnh v bo v thn kinh trung ng, c nhiu mm sn (c ming trn v phi c xng sng cao) 3. cao)

Giai on b xng sn (c sn, phi cc nhm c xng sng

4.
5.

Giai on thnh hnh gip xng (c lng sn v c sn c)

Giai on b xng sn bin hon ton thnh xng (c xng v cc lp c xng sng khc)

CT SNG
- Pht trin tin ha theo chc nng ca cc phn c
th + Dy sng: c ming trn, c lng sn, c vy tay, c phi v phi cc nhm c xng sng cn li.

+ Dy sng dn dn c thay th bng ct

sng sn, ct sng xng gm nhiu t sng.

CT SNG
C sn v c xng gm hai phn:
- phn mnh c sn: bo v ph tng

- phn ui khng c sn: vn ng

B XNG C CHP
Ba phn:
1. Xng s: hp s v s tng

2. Xng trc (ct sng)

3. Xng chi ( chi l v chi chn)

HP S
5 vng:
1. Vng nc 2. Vng tai 3. Vng bn 4. Vng chm 5. Vng y

S TNG
Cung hm: gm phn s cp c gc sn;
phn th cp c gc b mi hnh thnh sau,

m nhim chc nng ca hm trn.

B my mang - cung mng: cung mang v

cung mng hp li

CT SNG C CHP
Gm 34 36 t sng:
- 4 t u tin bin i thnh b my Vbe: c quan thy tnh ca c c 4 i xng: + i xng ba cng + xng chm

+ xng u
+ xng then

CT SNG C CHP
Hai phn:
- Phn thn (15 t): t sng thn - Phn ui (16 t): t sng ui - Phn trung gian c 3-4 t Xng sn (14-15 i): t t sng th 5, t sng thn v

trung gian u c xng sn: bo v ni quan trong

xoang c th c.

T SNG THN
- thn t hnh tr hai mt lm
- gia thn t c l dy sng - mt lng thn t c cung thn kinh to nn l ng ty - trn cung thn kinh c gai thn kinh - hai bn thn t c i mu ngang: ni gn ca sn.

T SNG UI
- Thn t
- Cung thn kinh

- Gai thn kinh

- Cung huyt

- Gai huyt nh cung huyt

T SNG TRUNG GIAN

C cu to gia t sng thn v t sng ui:
- Thn t - Cung thn kinh - Gai thn kinh - Cung huyt: khng c gai huyt, c ni gn sn

XNG CHI
Chi l: - vy lng:
- vy hu mn

- vy ui
Chi chn: - vy ngc - vy bng

BI TP
- Quan st v v: 1. ai v vy ngc c Chp 2. t sng thn, ui v trung gian (nhn trc)

CT SNG
Cc lp c xng sng cn thay i do lin quan n: - s chuyn vn trn t bng chi - s pht trin ca khp s vi ct sng

CT SNG
Chia 5 phn: 1. C: phn c ng, c sn tiu gim 2. Ngc: c sn lm thnh lng ngc 3. Tht lng: c mu bn di 4. Chu: c chi sau khp vi ai 5. ui: t sng thay i, c ng huyt

C SN

C XNG

C XNG

C XNG

C XNG

C XNG

C XNG

C XNG

C XNG

C XNG

t sng gm:
- cung thn kinh - ng thn kinh - thn t sng - ng huyt phn ui

C XNG

C XNG

C XNG

XNG LNG C

XNG LNG C

XNG LNG C

XNG LNG C

XNG LNG C (tt)

SO DO CUNG THAI DUONG

XNG B ST

XNG B ST

XNG B ST
B xng ha ct hon ton. Ct sng gm 5 phn: c, ngc, tht lng, chu v ui. S c mt li cu, c qu trnh tin ha tiu gim xng b gip xng s, hnh thnh h thi dng dng lm ni n cho c nhai. C xng m c chnh thc.

Chi 5 ngn khe, thch nghi vi chuyn vn nhanh.

mt s loi chi thai ha, mt hn.

XNG B ST

Ct sng
nm phn: c, ngc, tht lng, chu v ui.

Phn c gm nhiu t, s t sng c thay i tu loi, thn ln c 8 t. Hai t c th nht bin i thnh t chng (atlas) v t trc (axis), khp vi s lm u c ng c theo nhiu hng. Cc t cn li c th c xng sn ct (thn ln, c su, thn ln u m).

Phn ngc gm nhiu t v s t cng thay i tu loi, nhng thng 5 t. Mi t mang mt i xng sn c u xa gn vi xng m c lm thnh lng ngc chnh thc. - Xng sn c su v thn ln u m cn c thm mu mc nh chim lm cho lng ngc thm vng chc. - Rn khng c xng m c, nn u xa ca xng sn t vo vy bng.

XNG B ST

Phn tht lng cng c s t sng thay i.

Mi t c mang xng sn (rn), sn ct (thn ln) hoc khng c (c su).

Phn chu thng gm 2 t c mu ngang khp

vi xng hng. Phn ui gm vi chc t sng nh dn t gc n mt ui.

S
Nn s rng v cao hn Cc xng ha ct hon ton nn xng nng hn Ch c mt li cu chm S c su pht trin xng khu ci th sinh lm cho l mi trong (khoan) li ra sau ming.

S
Trong qu trnh tin ha thch nghi vi i sng cn hon

ton s B st c qa trnh gim xng b ca gip s hnh

thnh h thi dng l ni n ca cc c nhai. Cc xng b mi bn ca hp s gm ba hng: - Hng gia s gm xng trn v xng nh - Hng bn s gm xng sau mt v xng vy - Hng l s gm ch yu xng g m v xng vung S hnh thnh h thi dng lm cho cc hng xng b thnh cc cung xng gi l cung thi dng.

Xng chi
ai vai: - mi bn gm xng qu, trc qu v xng b - c thm xng n v xng gian n hnh ch thp ai hng - mi bn gm xng hng, xng hng v xng ngi - hai xng hng v hai xng ngi

gn vi nhau thnh tip hp.

- Trung gian hai tip hp l l hng ngi
ai vai (tri) v ai hng (phi) ca thn ln Mabuya

XNG B ST (tt)

XNG B ST (tt)

XNG B ST (tt)

XNG B ST (tt)

B xng Ra

XNG B ST (tt)

XNG B ST (tt)

XNG CHIM

Chim c Archaeopteryx lithographica

XNG CHIM

XNG CHIM

S chim
Cc xng s chim gn nh gn kt li vi nhau thnh mt
mnh, khng cn ng ranh gii gia cc xng. - Hp s ln cha no pht trin

- mt ln
- Cc xng hm khng c rng, bc bng bao sng

Ct sng
thch nghi vi i sng bay gm 4 phn: - Phn c: ct sng di v rt linh ng, khong 13 14 t - Phn ngc: gm 7 t sng, gn cht vi nhau v gn vi phn chu. Xng m c c g li hi rt ln, l nI bm ca c

ngc
- Phn chu: 13 14 t, gn lin vi nhau gm cc t sng phn tht lng, mt s t uI v vi ai hng to thnh b x-

ng chu tng hp, ni ta vng chc cho cc chi sau

- Cc t sng ui cui cng gn vi nhau thnh xng phao cu

Xng chi
ai vai: 3 xng: xng b, xng qu, xng n Xng chi trc: bin i nhiu to thnh cnh chim ai hng: cu to thch ng vi trng ln c v

cng v lm ch ta vng chc cho i chn. C 3

xng: xng hng, xng hng, xng ngi Xng chi sau: chn chim gm 3 phn: xng i, x-

ng ng, xng bn v cc ngn chn.

XNG CHIM

XNG CHIM

XNG CHIM

XNG CHIM KHNG C G LI HI (CHIM CHY)

XNG CHIM KHNG C G LI HI (CHIM CHY)

XNG CHIM KHNG C G LI HI (CHIM CHY)

XNG CHIM C G LI HI

XNG CHIM C G LI HI

XNG CHIM C G LI HI

XNG TH
Ct sng: c, ngc, tht lng, chu v ui
t sng c mt khp phng c trng cho th v xen k vi cc a sn trn Phn c : 7 t hu ht cc loi th. Hai t sng u tin l t chng v t tr. t chng c hai din khp vi hai li cu chm ca s. t sng c khng c sn Phn ngc : c 13 t u mang xng sn nhng ch c 8 i xng sn gn vi xng c (sn thc). Xng c gm nm khc tn cng bng tm sn di Phn tht lng : 6 -7 t, thiu sn Phn chu: 4 t gn vi nhau, i khi gn thm t sng ui Phn ui: nhiu t ty loi

S th
- Hp s ln (khi lng b no ln). - Hai li cu chm, c cung g m. - Cc xng c khuynh hng gn li vi nhau. - Cc xng chm, xng vy, xng v xng mng nh gn li

vi nhau hnh thnh xng thi dng.

- Xng khu ci th sinh ngn i xoang ming vi xoang mi. Cc xng c trng cho th l ngoi hai xng nh cn xng gian nh, xng mng nh v xon mi phc tp lin can ti s pht trin ca thnh gic v khu gic.

Xng chi
ai vai ca th gim nhiu so vi cc lp ng vt c xng sng thp, ch gm ch yu xng b. Nhiu loi th thiu xng

n ( cc th c ng chi theo mt phng ca trc thn, nh

th mng guc). Xng qu ch c Th m vt cn cc loi th khc tiu gim thnh mu qu gn vi xng b ai hng ging vi b st, gm xng chu v xng hng, xng ngi gn vi nhau mt bng to thnh xng khng tn Xng chi t do v c bn c cu to theo kiu chi nm ngn in hnh. Do s thch nghi vi cch chuyn vn khc nhau m cu trc chi th c nhiu bin i

XNG TH

B xng ch

XNG TH

B xng nga

XNG TH

B xng ln (heo)

XNG TH (tt)

B xng th

XNG TH (tt)

B xng di

XNG TH (tt)

B xng di