You are on page 1of 11

UNIVERSITAS TADULAKO

FAKULTAS TEKNIK
Program Studi S1 Teknik Sipil
Kampus Bumi Tadulako Tondo (0451) 422611, fax (0451) 422844

TUGAS STRUKTUR BAJA


( Perencanaan Konstruksi Rangka Atap Baja )

Diberikan kepada :
Nama Mahasiswa
N.I.M
Dosen Asisten

:
:
:

h2

h1

L
Data-data perencanaan dan spesifikasi adalah sebagai berikut :
` Jarak antara kuda-kuda = 6.00 m
` Bahan Penutup Atap = Seng
2
` Mutu Baja
= 2400 kg/cm
` Panjang Bentang (L)
` Tinggi H
` Tinggi h1
` Tinggi h2

= 13.500 m
= 6.00 m
= 1.80 m
= 2.40 m

Catatan :
` Perencanaan meliputi dimensi rangka atap, dimensi kolom, perletakan kuda-kuda dan perletakan kolom (pelat kaki)
Tugas ditulis rapi dengan tinta hitam basah dikertas HVS A4

a3

a4

a2

a5

h2

a1

a6

v4

d3

d2

d1

d4

v3

d5

v5

v2

v1

v6

b1

b2

b3

b4

b5

d6
v7

h1

b6

L
A Menghitung sudut kemiringan atap ()
h2

tan =

2.40

= 0.3556
1/2L
6.75
= Arc tan 0.3556
= 19.5731

B Menghtiung panjang batang


` menentukan panjang batang bawah (b1=b2=b3=b4=b5=b6)
L
13.50
=
= 2.25 m
6
6.00

b =

` menentukan panjang batang atas (a1=a2=a3=a4=a5=a6)


cos =

a1

b1

a =

b1
a1
b1
cos

2.25
0.94

= 2.3880 m

` menentukan panjang batang vertikal


x'
tan =
a1
b1
x

b1
b
x' = 1 tan
= 2.25 0.3556
= 0.800 m
` batang v1=v7=h1

` batang v2=v6

a1

a1

v = 1.80 m

v1

h1
b1

x'

d1

a2

d1
v2

v1

b1

b2

v = v1 + x'
= 1.80 + 0.800
= 2.600 m

` batang v3=v5

` batang v4

a2
a1

v = v2 + x'

x'

d2

b2

v3

b3

2
2
v = b1 + v1

v1

= 5.063 + 3.240
= 2.8814 m

b1

` batang d2=d5
2
2
v = b2 + v2

d2
v2

= 5.063 + 6.760
= 3.4384 m

b2

` batang d3=d4
2
2
v = b3 + v3

d3
v3

= 5.063 + 11.560
= 4.0771 m

b3

Tabel hasil perhitungan panjang batang


Nama Batang

Panjang (m)

a1=a2=a3=a4=a5=a6

2.3880

b1=b2=b3=b4=b5=b6

2.25

v1=v7

1.80

v2=v6

2.600

v3=v5

3.400

v4

4.200

d1=d6

2.8814

d2=d5
d3=d4

3.4384
4.0771

h2
d3

b3

= 3.40 + 0.800

= 4.200 m
atau
h1 v = h1 + h2

v4

v3

b2

` menentukan panjang batang diagonal


` batang d1=d6
d1

a2

= 2.60 + 0.800
= 3.400 m

v2

b1

v = v3 + x'

a3

a3

b4

= 1.80 + 2.40
= 4.200 m

C Perhitungan dimensi gording


Diketahui :
` Sudut atap () = 19.573
2
` Berat atap
= 10.0 kg/m
` Jarak kap
= 6.0 m
` Jarak gording = 1.1940 m
1 Beban atap/ beban sendiri
2

berdasarkan PMI 1970, bab II pada tabel 1, besar nilai q = 10.0 kg/m
Q = berat atap x jarak gording
= 10.0 1.1940
= 11.9400 kg/m'
` Qx1 = Q sin = 11.9 0.3350 = 4.000 kg/m'
Qx

Qy

` Qy1

= Q cos = 11.9 0.9422 = 11.250 kg/m'

` Mx1

= 1/8 Qy1 L2 = 0.125 11.2500 36.0 = 50.625 kgm

` My1

= 1/8 Qx1 L2 = 0.125

4.0000 36.0 = 18.000 kgm

2 Beban tak terduga


2
berdasarkan PMI 1970, bab III pasal 3.2(3), besar nilai P = 100.0 kg/m
` Px
= P sin = 100.0 0.3350 = 33.501 kg

Px

Py

` Py

= P cos = 100.0

` Mx2

1/4 Py L

= 0.250 94.2215 6.0 = 141.332 kgm

0.9422 = 94.221 kg

` My2

1/4 Px L

= 0.250 33.5010 6.0 = 50.251 kgm

3 Beban angin
2
berdasarkan PMI 1970, bab IV pasal 4.2(2), besar nilai W = 40.0 kg/m . Diketahui = 19.5731 < 65, maka
koefisien dipihak angin adalah :
` C1
= 0.02 - 0.4
` C2
= -0.4 angin tekan

` Wt

= 0.02 19.573 - 0.40


= -0.0085 angin isap
= C1 W

` Wi

= -0.0085 40
2
= -0.3415 kg/m
` Qt

= C2 W
=

= Wt jarak gording

` Qi

-0.40 40
2
= -16.000 kg/m
= Wi jarak gording

= -0.3415 1.1940
= -16.00 1.1940
= -0.4077 kg/m'
= -19.104 kg/m'
keterangan :
karena beban angin yang bekerja tegak lurus terhaap bidang atap, maka nilai muatan angin isap diabaikan.
W

` Mx3

= 1/8 Qt L2 = 0.125 -0.4077 36.0 = -1.835 kgm

` My3

= 1/8 Qi L2 = 0.125 -19.104 36.0 = -85.968 kgm

kesimpulan :
karena hasil nilai momen akibat angin yang diperoleh bermuatan negatif maka nilai momen tersebut tidak
diperhitungkan atau dianggap = 0

4 Beban gording
4
Ix = 605.00 cm
Iy

= 62.70 cm

Wx

Wy

Qx

Qy

3
= 86.40 cm
3
= 14.80 cm

` Qx4

= q sin = 16.0 0.3350 = 5.360 kg/m'

` Qy4

= q cos = 16.0 0.9422 = 15.075 kg/m'

` Mx4

= 1/8 Qy4 L

` My4

= 0.125 15.0754 36.0 = 67.839 kgm

= 0.125

= 1/8 Qx4 L

5 Kombinasi pembebanan
` Beban atap + Beban tak terduga + Beban gording
Mx = Mx1 + Mx2 + Mx4
= 50.625 + 141.332 + 67.839
= 259.797 kgm
= 25979.666 kgcm
` Beban atap + Beban angin + Beban gording
Mx = Mx1 + Mx3 + Mx4
= 50.625 +
0
= 118.464 kgm
= 11846.446 kgcm

q = 16.00 kg/m'

+ 67.839

5.3602 36.0 = 24.121 kgm

My = My1 + My2 + My4


= 18.000 + 50.251 + 24.121
= 92.372 kgm
= 9237.215 kgcm
My = My1 + My3 + My4
= 18.000 +
0
= 42.121 kgm
= 4212.070 kgcm

+ 24.121

5 Kontrol tegangan yang terjadi


2
digunakan baja dengan besar mutu =2400 kg/cm , maka tegangan yang diijinkan dalam perencanaan adalah :
leleh
Fk = angka keamanan
ijin =
Fk
1.5

2400
= 1600.00 kg/cm2
1.5
` Beban atap + Beban tak terduga + Beban gording
Mx
My
ytj =
+
Wx
Wy
=

25979.666
9237.215
+
= 924.827 kg/cm2 .Oke!!!
86.400
14.800
` Beban atap + Beban angin + Beban gording
=

ytj =
=

Mx
Wx

My
Wy

11846.446
4212.070
+
= 421.711 kg/cm2 .Oke!!!
86.400
14.800

6 Kontrol lendutan
diketahui data-data dari perencanaan :
4
Ix = 605.00 cm
Px
= 33.501 kg
4
Iy = 62.70 cm
Py
= 94.221 kg
secara umum lendutan maksimum berkisar :
Fijin =

1
1
L =
600 = 3.00 cm
200
200

4
E = 2100000 cm

Beban atap + Beban gording


Qx = Qx1 + Qx4

Qy

= 4.000 + 5.360
= 9.360 kg/m'
= 0.0936015 kg/cm'
4
3
5 Qx L
Px L
Fx =
+
384 E Iy
48 E Iy
=
Fy =
=

= Qy1 + Qy4
= 11.250 + 15.075
= 26.325 kg/m'
= 0.2632544 kg/cm'

5 0.0936 1.296E+11
33.501 216000000
+
= 2.3446 cm
384 2100000 62.7
48 2100000 62.7
5 Qy L4
384 E Ix

.Oke!!!

Py L3
48 E Ix

5 0.2633 1.296E+11
94.221 216000000
+
= 0.6834 cm
384 2100000 605
48 2100000 605

.Oke!!!

2
2
Fideal = Fx + Fy
= 5.4969 + 0.4670
= 2.4421 cm .Oke!!!

D Perhitungan kuda-kuda
Diketahui data rencana kuda-kuda sebagai berikut :
` Jarak kap
= 6.00 m
` Panjang bentang (L) = 13.50 m
` Jarak titik buhul
= 2.3880 m
2
` Berat atap
= 10.0 kg/m
` Jarak gording

= 1.1940 m

1 Berat yang bekerja pada masing-masing titik buhul


` Akibat bentang pada kuda-kuda
P
P1
=
n-1
diamana nilai P = (L + 2)F s/d P = (L + 5) F
F = jarak kap x panjang bentang
= 6.00 13.50
2
= 81.00 m
maka :
P = (L + 2) F
= 15.50 81.00
= 1255.50 kg

d
a
n
1377.00 kg

P = (L + 5) F
= 18.50 81.00
= 1498.50 kg

sehingga :
P1

P
; n = jumlah titik buhul
n-1
1377.00
=
7 - 1
= 229.50 kg
=

dirata-ratakan :

` Akibat beban atap


P2
= Watap x jarak kap x jarak titik buhul
= 10.00 6.00 2.3880
= 143.28 kg
` Akibat beban gording
karena rangka kuda-kuda menggunakan profil baja C14 dengan berat (q) =16.0 kg/m', maka :
P3
= q x jarak kap
= 16.00 6.00
= 96.00 kg
Beban-beban yang telah dihitung tersebut menjadi berat pada masing-masing bagian kuda-kuda, yaitu :
` Berat pada daerah tepi
Pa
= 1/2P1 + 1/2P2 + P3
= 0.50 229.50 + 0.50 143.28 + 96.00
= 282.39 kg
` Berat pada daerah tengah
Pb
= P 1 + P2 + P3
= 229.50 + 143.28 + 96.00
= 468.78 kg
` Berat pada daerah puncak
Pc
= P1 + P2 + 2P3
= 229.50 + 143.28 + 2 96.00
= 564.78 kg
2 Menghitung reaksi perletakan kuda-kuda
` Reaksi perletakan akibat beban sendiri
Pc
Pb
Pb

Pb
a3

Pa

Pb

a4

a2

Pa

a5

h2

a1

a6

d2

d1

d5

v5

v6

b1

MB = 0
= RAV 13.500 Pb

d4

v2

v1

v4

d3
v3

b2

b3

b4

b5

d6

h1

v7

b6

L
Pa

13.500 -

Pb

11.250 -

Pb

9.000

Pc

6.750

Pb

4.500

2.250 = 0

= RAV 13.500 - 282.390 13.500 - 468.779 11.250 - 468.779 9.000


468.779 4.500 - 468.779 2.250 = 0
= RAV 13.500 - 20281.568 = 0
RAV = 1502.3383 kg

- 564.779 6.750

MA = 0
= -RBV 13.500 + Pa
Pb

13.500 + Pb

11.250 + Pb

9.000 + Pc

6.750 + Pb

4.500 +

2.250 = 0

= -RBV 13.500 + 282.390 13.500 + 468.779 11.250 + 468.779 9.000 + 564.779 6.750 +
468.779 4.500 + 468.779 2.250 = 0
= -RBV 13.500 + 20281.568 = 0
RBV = 1502.3383 kg
V = 0
= RAV + RBV - 2Pa - 4Pb - Pc = 0
= 1502.3383 + 1502.3383 + 2 282.390 + 4 468.779 + 564.779 = 0
= 0.000 = 0.000 .Oke!!!

` Reaksi perletakan akibat beban tak terduga

P
P

P
a3

a4

a2

a5

h2

a1

a6

d2

d1

v4

d4
v5

d5

v2

v1

d3
v3

b1

d6

v6

b2

b3

b4

h1

v7

b5

b6

L
MB = 0
= RAV 13.500 - P 13.500 - P 11.250 - P

9.000

- P

6.750

- P

= RAV 13.500 - 100.000 13.500 - 100.000 11.250 - 100.000 9.000

4.500

- P

- 100.000 6.750

2.250 = 0
-

100.000 4.500 - 100.000 2.250 = 0


= RAV 13.500 - 4725.00 = 0
RAV =

350.000 kg

MA = 0
= -RBV 13.500 + P 13.500 + P 11.250 + P

9.000 + P

6.750 + P

4.500 + P

2.250 = 0

= -RBV 13.500 + 100.000 13.500 + 100.000 11.250 + 100.000 9.000 + 100.000 6.750 +
100.000 4.500 + 100.000 2.250 = 0
= -RBV 13.500 + 4725.00 = 0
RBV =
V = 0
= RAV + RBV - 7P

350.000 kg

= 0

= 350.000 + 350.000 + 7 100.000 = 0


= 0.000 = 0.000 .Oke!!!

` Reaksi perletakan akibat beban angin


berdasarkan peraturan muatan indonesia (PMI 1970) bab IV pasal 4.3 halaman 20 untuk bangunan tertutup,
ditetapkan hal-hal berikut :
` untuk bidang luar :
` bidang vertikal
koefisien angin (+) = tekan
di pihak angin
= 0.9
koefisien angin (-) = isap
di belakang angin = -0.4
diketahui data-data sebagai berikut :
` jarak kap
= 6.00 m
` jarak titik buhul = 2.3880 m
2
` tekanan angin = 40.0 kg/m
` sudut atap
= 19.5731
angin 1
Wia = C1 x W x jarak kap x jarak titik buhul

angin 2
Wib = C2 x W x jarak kap x jarak titik buhul

WiaV

= -0.0085 40.0 6.00 2.3880


= -4.8930 .isap!!!
= Wia cos

WiaH

= -4.8930 0.9422
= -4.6102 .isap!!!
= Wia sin

Wth

= -4.8930 0.335
= -1.6392 .isap!!!
= Cth x W x jarak kap x jarak titik buhul

WibV

= -0.4 40.0 6.00 2.3880


= -229.2471 .isap!!!
= Wia cos

WibH

= -229.2471 0.9422
= -216.0000 .isap!!!
= Wia sin

Wih

= -229.2471 0.335
= -76.8000 .isap!!!
= Cth x W x jarak kap x jarak titik buhul

= 0.90 40.0 6.00 2.3880


= 515.8060 ..tekan

= -0.40 40.0 6.00 2.3880


= -229.2471 .isap!!!

` Reaksi perletakan akibat beban angin kiri (isap)

a3

a4

a2

a5

a1

a6

d2

d1

d4

v3

d5

v5

v2

v1

d3

v4

b1

d6

v6

b2

b3

b4

v7

b5

b6

L
Keterangan
1/2Wth
1/2Wih

1/2Wiah
1/2Wiav

Wiah
Wiav

MB = 0
= RAV 13.500 + 1/2Wiav 13.500 + Wiav 11.250 + Wiav
1/2Wibv 6.750 + Wibv
Wiah 3.400

4.500 + Wibv

2.250

1/2Wiah
1/2Wibv

Wibh
Wibv

9.000 + 1/2Wiav 6.750 +

- 1/2Wiah 1.800

- Wiah 2.600

- 1/2Wiah 4.200 + 1/2Wibh 4.200 + Wibh 3.400 + Wibh 2.600 +

1/2Wibh 1.800 + 1/2Wth

1.800

- 1/2Wih

1.800 = 0

= RAV 13.500 + -31.119 + -51.865 + -41.492 + -15.560 +

-729.00

+ -972.00 +

-486.00 - -1.4753 - -4.2619 - -5.5733 - -3.4423 + -161.2800 + -261.1200 + -199.6800 +


-69.1200 + 464.2254 - -206.3224 = 0
= RAV =

-2332.935
= -172.8100 kg
13.500

MA = 0
= -RBV 13.500 - 1/2Wibv 13.500 - Wibv 11.250 - Wibv
1/2Wiav 6.750

- Wiav

4.500

Wibh 3.400 + 1/2Wibh 4.200


1/2Wiah 1.800 + 1/2Wth

- Wiav

- 1/2Wibv 6.750

2.250 + 1/2Wibh 1.800 + Wibh 2.600 +

- 1/2Wiah 4.200

1.800

9.000

- 1/2Wih

- Wiah 3.400

- Wiah 2.600

1.800 = 0

= -RBV 13.500 - -1458.0 - -2430.0 - -1944.0 - -729.0 -10.373 + -69.120 + -199.68 + -261.12 + -161.28 -1.4753 + 464.2254 - -206.3224 = 0
-6601.779
= RBV =
= -489.0207 kg
13.500

-15.5596

-3.4423

- -20.746 -5.5733

-4.2619

V = 0
RAV + RBV = 3Wiav + 3Wibv
-172.8100 + -489.0207 = -13.831 + -648.000
-661.8307 = -661.8307 .oke!!!
H = 0
RAH - 3Wiah + 3Wibh + 1/2Wth - 1/2Wih

= 0

RAH - -4.9176 + -230.4000 + 257.9030 - -114.6236 = 0


Rah = -147.044 kg

` Reaksi perletakan akibat beban angin kanan (isap)

a3

a4

a2

a5

a1

a6

d2

d1

v4

d4

v3

v5

d5

v2

v1

d3

b1

d6

v6

b2

b3

b4

v7

b5

b6

L
Keterangan
1/2Wth
1/2Wih

1/2Wiah
1/2Wibv

Wibh
Wibv

1/2Wiah
1/2Wiav

Wiah
Wiav

MB = 0
= RAV 13.500 + 1/2Wibv 13.500 + Wibv 11.250 + Wibv
1/2Wiav 6.750 + Wiav
Wibh 3.400

4.500 + Wiav

2.250

9.000 + 1/2Wibv 6.750 +

- 1/2Wibh 1.800

- Wibh 2.600

- 1/2Wibh 4.200 + 1/2Wiah 4.200 + Wiah 3.400 + Wiah 2.600 +

1/2Wiah 1.800

- 1/2Wth

1.800

- 1/2Wih

1.800 = 0

= RAV 13.500 + -1458.0 + -2430.0 + -1944.0 + -729.0 + -15.5596 + -20.746 +


-10.373 - -69.120 - -199.68 - -261.12 - -161.28 +
-1.4753 - 464.2254 - -206.3224 = 0
-6601.779
= RBV =
= -489.0207 kg
13.500

-3.4423

-5.5733

-4.2619

You might also like