Skema jawapan BAB 9.

WARISAN KESULTANAN MELAYU Band 1 B1D3E6 Menyatakan kesenian rakyat masyarakat Melayu tradisional(UP)

1. Lengkapkan rajah berikut dengan memberikan jenis-jenis kesenian rakyat Melayu tradisional.

KESENIAN RAKYAT

Seni muzik

Seni muzik

Seni bina

Seni tekat

Seni suara

Seni ukir

Seni tenun

Seni pertahankan diri

2. Namakan alat-alat muzik tradisional dalam gambar berikut. (a) (b) (c)

Serunai (d)

kompang

Hadrah

alat Traditional kelantan

BAND 2 B2D3E5 Menjelaskan sistem pemerintahan dan pentadbiran di Negeri-negeri Melayu.

3. Jadual berikut menunjukkan struktur pemerintahan dan pentadbiran Negeri-negeri Melayu. Lengkapkan jadual di bawah . Jawatan Sultan Peranan Menjadi lambang kedaulatan negeri Memastikan pembesar dan rakyat menjalan tugas yang diamanahkan Melaksanakan undang2 dengan adil Kecemerlangan,keungulan peribadi dan kepahlawanan menetang musuh. Membantu pentadbiran Melaksanakan perintah raja kuasa mentadbir dan mengutip cukai Menjaga dan mengekalkan keamanan Menghormati dan mentaati sultan Menpertahankan kedaulatan negari Menyerahkan sebahagian hasil dan cukai kepada kerajaan Menyediakan tenaga kerja memungut cukai menbekalkan tenega tentera mengekalkan taat setia masyarakat kampung menjadi perantara antara pembesar dengan rakyat

i. ii.

iii. iv.

Pembesar Peringkat Negeri

i. ii. iii.

Pembesar Peringkat Daerah dan Jajahan

i. ii. iii. iv.

v. Penghulu Peringkat Kampung i. ii. iii. iv.

4. Piramid berikut menunjukkan struktur pemerintahan dan pentadbiran Negeri Sembilan.

YAMTUAN BESAR

Undang

Lembaga Buapak

Jelaskan peranan Pembesar dalam struktur pemerintahan dan pentadbiran Negeri Sembilan. Jawatan Yamtuan Besar Peranan Tugas/tanggungjawab Peranan sama dengan raja2 melayu di negeri lain Memilih yang Yam Besar

i.

Ketua negeri

Undang

i. Ketua luhak atau luak i. Ketua ketua suku atau waris

Lembaga

Buapak

i.

Ketua perut

-Memilih Undang -Menjaga keselamatan dan keamanan -Meyelesaikan pertelingkahan -Mengendalikan pembahagian harta pusaka -Menjadi orang perantaraan angota suku dengan undang Menjadi tempat rujukan soal berkaitan adat dan hukum

B2D3E6 Menjelaskan sistem perundangan tidak bertulis kerajaan Melayu

5. (a) Lengkapkan rajah berikut dengan sistem perundangan tidak bertulis kerajaan Melayu.
UNDANG-UNDANG TIDAK BERTULIS

Adat Temengung

Adat Pepatih

(b) Jelaskan ciri-ciri undang-undang tidak bertulis dalam sistem perundangan kerajaan Melayu.
B2D3E7 Menjelaskan kegiatan ekonomi sara diri di Negeri-negeri Melayu

Merupakan peraturan yang berdasarkan amalan kebiasaan dalam masyarakat Undang2 ini dihafal secara turun temurun. Peraturan ini mesti dipatuhi.

6. Kegiatan ekonomi sara diri di Negeri-negeri Melayu merupakan salah satu sumber pendapatan masyarakat Melayu. Lengkapkan jadual berikut dengan jenis-jenis kegiatan ekonomi sara diri di Negeri-negeri Melayu. Jenis kegiatan ekonomi i. Pertanian Alatan /bahan yang digunakan -ketam padi -kuku kambing -bajak -tengala -pengelek -penyisir -pencakar -sabit -cangkul - serkap -tangguk -bubu Hasil ekonomi -padi sawah -sayur-sayuran -padi huma -ubi kayu -buah-buahan

ii.

Perikanan

-ikan kering -belacan -budu

iii.

Kraftangan

-tanggul -daun pandan -daun nipah -daun mengkuang

-keropok - tikar -bakul -tudung saji

B2D3E8 Menjelaskan sistem pendidikan masyarakat Melayu tradisional

7. Pendidikan dalam masyarakat Melayu dibahagikan kepada pendidikan tidak formal dan pendidikan formal. Lengkapkan jadual berikut dengan jenis sistem pendidikan masyarakat Melayu tradisional. Jenis sistem pendidikan Pendidikan tidak formal Ciri-ciri dan contoh -diperolehi secara langsung -diperolehi daripada pantanglarang, adab sopan -daripada pengalaman ibubapa atau orang dewasa -melalui cerita lisan,peribahasa,pantun dan teka-teki -kemahiran pertukagan -ilmu perubatan trditional -kemahiran diwariskan dari satu generasi ke satu generasi -diperolehi secara tidak langsung -berkembang selepas kedatangan agama islam - mempelajari mukadam dan al-Quran -ilmu fardu ain -mengira -menulis jawi -tadjwid -rukun islam -madrasah -pendidikan agama islam diajar diistana, masjid,pondok dan madrasah,surau,rumah guru agama -boleh melanjutkan pelajaran agama ke mekkah

Pendidikan formal

Band 3 B3D3E3 Menerangkan sistem pemerintahan dan pentadbiran di Negeri-negeri Melayu

8. Lengkapkan jadual berikut.

Peringkat pentadbiran Negeri Pentadbir Sultan Peranan / tanggungjawab

Ketua pentadbir Berdaulat Menbantu pentadbiran dan melaksanakan perintah sultan Mempertahankan kedaulatan Manjaga keamanan Menyerahkan hasil dan cukai Menyediakan tenaga kerja Memungut cukai Membekalkan tenaga kerja Mengekalkan taat setia Perantaraan antara pembesar dengan rakyat Penasihat sultan kadi mufti pembesar negari Mengubati dan menyembuhkan pelbagai penyakit Peminpin masyarakat

Pembesar negeri

Daerah / Jajahan -Pembesar Daerah/Jajahan

Kampung Ketua kampung

Ahli agama

Bomoh/Pawang

B3D3E4 Menerangkan sistem perundangan kerajaan Melayu Sistem perundangan di Tanah Melayu terbahagi kepada undang-undang bertulis dan tidak bertulis.

9. Lengkapkan rajah di bawah dengan menerangkan sistem perundangan di negeri negeri Melayu.

undang-undang tidak bertulis/ (undang2 adat)

Adat Temenggung

Adat Perpatih

Hukum Kanun Melaka

sistem perundangan
Undang2 Pahang undang-undang bertulis

Undang2 99 Perak

Undang2 Kedah

Undang2 Laut Melaka

10. Lengkapkan rajah berikut untuk membandingkan antara Adat Temenggung dengan Adat Perpatih
UNDANG-UNDANG TIDAK BERTULIS (UNDANG-UNDANG ADAT)

Adat Perpatih Adat Temenggung i. sistem pemerintahan bercorak autokratik. kuasa tertinggi terletak di tangan Raia atau Sultan. Baginda menjadi Ketua Pentadbir , Ketua Agama, dan Simbol Kedaulatan serta Perpaduaan rakat. ii. sistem kekeluargaan mengikut sebelah ibu dan ayah. selari dengan hukum syarak, lelaki diberi keutamaan kerana mereka menjadi ketua keluarga dan nasab keturunan dikira daripada sebelah bapa. iii. perkahwinan dilakukan mengikut hukum syarak iv. dalam pembahagian harta pusaka lelaki diutamakan kerana lelaki mempunyai tanggungjawab yang lebih besar berbanding wanita. v. hukuman bertujuan memberi pengajaran kepada orang lain. sultan melaksanakan hukuman tetapi pembesar atau penghulu boleh melakukannya sekiranya mendapat mandat i. Adat Perpatih menekankan unsur demokrasi dan pemuafakatan . Setiap suku mempunyai wakil dalam pemerintahan. Sesuatu keputusan dibuat secara bersama. Yamtuan Besar sentiasa berunding dengan Undang dalam membuat keputusan. ii. setiap ahli Suku adalah bersaudara. Dari segi jurai keturunan keluarga Sebelah Ibu diutamakan kerana jurai ini melahirkan suku. iii. perkahwinan sesama suku adalah suku kerana suku yang sama dianggap bersaudara. iv. pewarisan harta pusaka secara turun-temurun daripada kepunyaan suku. pewarisan harta diberatkan di sebelah ibu kerana anak perempuan menjadi asas kewujudan suku. v. setiap hukuman yang dijatuhkan bertujuan untuk pemulihan. undang-undang dapat menyedarkan pesalah supaya tidak mengulangi kesalahan.

B3D3E5 Menerangkan kegiatan ekonomi tradisional di Negeri-negeri Melayu

11. Senaraikan kegiatan ekonomi tradisional di Negeri-negeri Melayu. a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) Pertanian Perikanan Kraf Tangan Perlombongn Sistem percukaian Sitem Serah Sistem Kerah Perdagangan Timbangan, sukatan, dan ukuran Pengangkutan

12. Hasil perlombongan yang terdapat di Tanah Melayu ialah seperti Bijih timah dan emas. Isikan tempat kosong bagi kawasan utama perlombongan bijih timah yang berikut :Negeri
Perak Selangor Negeri Sembilan

Kawasan Perlombongan
Lembah Kinta, Larut, Dinding, dan Beruas Sungai Bernam, Sungai Selangor, dan Sungai Klang Sungai Linggi, dan Sungai Ujong.

13. Cukai merupakan sumber pendapatan pemerintah. Sungai merupakan jalan perhubungan dan pengangkutan utama serta tempat kegiatan memungut cukai. Cukai juga melambangkan kekuasaan seseorang pembesar di kawasannya. Berdasarkan pernyataan di atas, terangkan jenis-jenis cukai yang berikut. Jenis cukai a) Cukai bebas kuala b) Cukai labuh batu c) Cukai perdagangan Huraian
Cukai yang dipungut di kuala sungai Cukai yang dipungut di tempat-tempat tertentu di sepanjang sungai. Cukai ke atas rakyat yang digunakan untuk membuat bunga emas(ufti)

d) Cukai tanaman

Cukai yang dikenakan jika tanaman mengeluarkan hasil yang banyak.

14. Terangkan sistem serah dan sistem kerah dalam masyarakat Melayu. Sistem serah Sistem kerah i) Rakyat menyerahkan sebahagian daripada hasil tanaman kepada pemerintah menyediakan tanah untuk rakyat.
ii) Kadar dan nilai serahan bergantung pada hasil tanaman. i) Pekerjaan yang dilakukan tanpa diberi upah, contohnya membina istana, kubu, dan saliran. ii) Sistem ini melambangkan taat setia dan pengorbanan rakyat terhadap pemerintah.

B3D3E6 Menerangkan sosiobudaya masyarakat Melayu tradisional (UP)

15. Masa lapang ialah masa yang terluang bagi masyarakat Melayu tradisional yang diisi dengan aktiviti yang berfaedah. Senaraikan aktiviti masa lapang dan faedah yang diperolehi daripada kegiatan tersebut.
KEGIATAN MASA LAPANG GOLONGAN BANGSAWAN
i. Semasa tidak menjalankan urusan pentadbiran negara ii. Bermain sepak raga, catur ,senjata, bersilat dan menunggang kuda iii. Mendengar hiburan dari tukang cerita, penyair, penyanyi dan ahli muzik iv. Dipersembahkan dengan pelbagai muzik dan tarian iii. ii. i.

GOLONGAN RAKYAT
Semasa menunggu hasil atau selepasmenuai hasil sertapada waktu petang atau malam Bermain layang-layang, gasing, bersilat dan congkak Bercerita, bersyair dan berpantun

FAEDAH
i. ii. iii. Dapat memupuk persefahaman serta saling membantu Mendapat hiburan Dapat menajamkan fikiran dan ingatan yang mengkehendaki daya pemikiran yang pantas

Band 4 B4D3E5 Membandingkan sistem pentadbiran di Negeri Sembilan dengan negeri Melayu yang lain (KPS)

16. Lengkapkan piramid berikut untuk membandingkan sistem pentadbiran Negeri-negeri Melayu dengan sistem pentadbiran Negeri Sembilan.
Sistem pentadbiran Negeri Melayu Sistem pentadbiran Negeri Sembilan

SULTAN Pembesar Peringkat Negeri Pembesar Peringkat Daerah dan Jajahan

Yam Tuan Besar Undang Lembaga

Penghulu Peringkat Kampung

Buapak

Kerajaan Negeri Sembilan

Kerajaan Negeri-negeri Melayu

Persamaan -Peranan dan Tangungjawab -Alat kebesaran -Bahasa Pertuturan perbezaan

Yamtuan Besar Demokrasi Adat Perpatih

Gelaran Pemerintah Sistem pemilihan/perlantikan Undang-undang

Sultan Monarki Adat Temenggung

Kesimpulan Walaupun system pemerintahan dan pentadbiran kedua-dua buah kerajaan ini berbeze,namun kedua-dua buah kerajaan tersebut masih menekankan aspek ketaatsetiaan dalam bidang pentadbiran dan pemerintahannya

B4D3E6 Membandingkan sistem perundangan bertulis dan tidak bertulis (KPS)

17. Bandingkan undang-undang bertulis dengan undang-undang tidak bertulis. Jenis sistem perundangan Undang-undang bertulis Ciri-ciri Undang-undang bertulis merupakan himpunan peraturan, larangan, dan adat istiadat dalam bentuk bertulis Negeri Johor. Perak dan Pahang mempunyai undangundang yg hampir sama dengan Melaka kerana negeri-negeri tersebut merupakan jajahan takluk Kesultanan Melayu Melaka Undang-undang adat ialah peraturan yang berlandaskan amalan kebiasaan dan dihafal turun-temurun Contoh Hukum Kanun Melaka Undang-undang Laut Melaka Undang-undang Pahang Undang-undang Kedah Undang-undang Perak

Undang-undang tidak bertulis

Dua jenis undang-undang iaitu Adat Perpatih dan Temenggung

18. Bandingkan Adat Perpatih dengan Adat Temenggung.

Aspek Tempat asal Amalan Corak Pemerintahan Jurai keturunan Perkahwinan Pembahagian harta pusaka Tujuan hukuman Adat Perpatih Pagar Ruyong Negeri Sembilan dan Naning Unsur demokrasi Mengikut sebelah ibu Sesama suku dilarang Mengutamakan anak perempuan Memberi pemulihan Adat Temenggung Palembang Semua negeri Tanah Melayu kecuali N.9 dan Naning Bercorak autokratik Mengikut sebelah bapa Mengikut hukum syarak Mengutamakan anak leleki Memberi pengajaran

Band 5 B5D1 E8 Sentiasa mengamalkan unsur patriotisme

19. Nyatakan unsur patriotisme dan nilai yang seharusnya ada dalam diri setiap warganegara Malaysia berdasarkan penyataan yang diberi. Kenyataan a)Malaysia mempunyai sistem pemerintahan dan pentadbiran yang cekap dan teratur b)Mengamalkan undang-undang adat temenggung dan adat perpatih c)Kepelbagaian kegiatan ekonomi d)Keunikkan budaya dan adat resam. Unsur patriotisme dan nilai Bangga dengan warisan bangsa

Mematuhi undang2 dan peraturan Rajin dan gigh berusaha Menghargai tradisi dan budaya bangsa

Pilih 2 daripada nilai di atas dan jelaskan kaitannya dengan salah satu pernyataan di atas. 1._________________________________________________________ 2._________________________________________________________

B5D1E9 Mengambil iktibar daripada peristiwa sejarah(UP)

Sistem pemerintahan Kesultanan Melayu

Sistem Raja Berpelembagaan Demokrasi Berparlimen

20. Sebagai pelajar ,sediakan satu esei bagaimanakah sistem perundangan yang terdapat dalam warisan kesultanan Melayu dapat menjamin keutuhan sistem raja berperlembagaan dan demokrasi berparlimen yang diamalkan dalam sistem demokrasi di Malaysia pada hari ini?
atau

Bagaimanakah sistem pemerintahan dalam Kesultananan Melayu Melaka kepada sistem demokrasi Berparlimen Raja Berpelembagaan pada hari ini dapat mewujudkan keamanan negara? Skop jawapan
-mempertahankan kedaulatan -mempertahankan identiti bangsa

-semangat cintakan negara -Menghargai warisan sistem perundangan - berusaha dan bersemangat produktif -semangat kecintaan -menghormati dan mematuhi peraturan undang2 -berdisplin -menghormati Raja-Raja dan negara -semangat setia bangsa -Beretika dan bertatasusila (mana- mana yang munasaabah)

Band 6

B6D1E1 Menjana idea secara rasional untuk kemajuan dan kemakmuran negara serta dunia (KPS,UP)

21. Maklumat berikut berkaitan dengan senibina istana Seri Menanti.

Istana lama Seri Menanti Istana Seri Menanti di Kuala Pilah, Negeri Sembilan ialah istana yang dirujuk lazimnya dalam konteksini adalah sebuah binaan/bangunan lama yang masih utuh, lagi diperbuat daripada kayu yang menjadi kediaman rasmi Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan sekitar tahun 1900-an. Kini, memandangkan ia suatu warisan sejarah, istana itu telah berubah "peranannya" menjadi muzium. Bangunan ini didirikan mengikut senibina masyarakat Minangkabau. Istana Lama Seri Menanti ialah istana yang unik diperbuat daripada kayu. Dibina pada 1902 dan siap pada tahun 1908 kerana Istana Pulih telah dibakar oleh askar-askar Inggeris semasa mengejar Yamtuan Antah ketika berlakunya peperangan Bukit Putus. Istiadat perasmian istana ini telah dilakukan oleh DYMM Yang di-Pertuan Muhammad Ibni Almarhum Yamtuan Antah. Baginda telah bersemayam di istana ini sehingga tahun 1931 dan baginda berpindah pula ke istana baru yang dibina berhampiran dengan istana lama. Istana ini setinggi empat tingkat. Pelan asalnya telah direka oleh dua orang tukang Melayu bernama Kahar dan Taib. Tukang Kahar telah dianugerahkan gelaran Dato' Panglima Sutan oleh Tuanku Muhammad kerana khidmat beliau. Pelan istana ini telah diperincikan semula oleh Ketua Pelukis Pelan, Mr. Woodford dari Jabatan Kerja Raya, Seremban dan telah diluluskan pada bulan November 1902 oleh jurutera Negeri dan Residen British. Istana ini mempunyai 99 batang tiang termasuk empat batang tiang seri yang panjangnya 67 kaki. Keempat-empat tiang ini telah diambil dari Bukit Pergai, Jelebu. Kayu-kayu lain diambil dari Bukit Tinggi iaitu jenis kayu penak. Keunikan istana ini ialah ia tidak menggunakan sebarang paku besi tetapi pakunya diperbuat daripada kayu yang dipanggil pasak. [1]. Pasak kayu keras digunakan bagi menyambungkan papan. Atap istana ini mewakili tanduk kerbau. Tanduk kerbau dianggap sebagai lambang keamanan. Istana ini telah digunakan untuk upacara mengadap yang diadakan tiga tahun sekali. Pada tahun 1926, Pesuruhjaya Tinggi, Sir Lawrence Gullmard telah turut hadir dalam upacara tersebut. Istana ini juga pernah digunakan oleh Majlis Agama Islam Negeri Sembilan untuk dijadikan Sekolah Menengah Agama Tinggi pada tahun 1959 sehingga tahun 1964. Kemudian istana ini dibiarkan kosong tanpa penghuni sehingga pada tahun 1992. Atas kesedaran DYMM Tuanku Jaafar ibni Almarhum Tuanku Abdul Rahman, istana ini dengan rasminya diwartakan sebagai 'Muzium Diraja'. Perasmiannya telah dilakukan pada 14 Julai 1992 bersamaan 14 Muharram 1413 Hijrah. Pengurusan Muzium Diraja ialah di bawah pentadbiran Lembaga Muzium Negeri, Negeri Sembilan. Mulai saat inilah Muzium Diraja Istana Lama Seri Menanti telah bertukar wajah dengan mempamerkan koleksi-koleksi keluarga Diraja. Setiap ruang telah diisi tanpa mengubah bentuk asal istana bagi menerangkan fungsi ruang-ruang tersebut. Penambahan bahan koleksi Muzium dilakukan dari semasa ke semasa dengan kerjasama pihak istana. Istana Seri Menanti di Kuala Pilah, Negeri Sembilan ialah istana yang dirujuk lazimnya dalam konteks ini adalah sebuah binaan/bangunan lama yang masih utuh, lagi diperbuat daripada kayu yang menjadi kediaman rasmi Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan sekitar tahun 1900-an. Kini, memandangkan ia suatu warisan sejarah, istana itu telah berubah "peranannya" menjadi muzium. Bangunan ini didirikan mengikut senibina masyarakat Minangkabau. Istana Lama Seri Menanti ialah istana yang unik diperbuat daripada kayu. Dibina pada 1902 dan siap pada tahun 1908 kerana Istana Pulih telah dibakar oleh askar-askar Inggeris semasa mengejar Yamtuan Antah ketika berlakunya peperangan Bukit Putus. Istiadat perasmian istana ini telah dilakukan oleh DYMM Yang di-Pertuan Muhammad Ibni Almarhum Yamtuan Antah. Baginda telah bersemayam di istana ini sehingga tahun 1931 dan baginda berpindah pula ke istana baru yang dibina berhampiran dengan istana lama. Istana ini setinggi empat tingkat. Pelan asalnya telah direka oleh dua orang tukang Melayu bernama Kahar dan Taib. Tukang Kahar telah dianugerahkan gelaran Dato' Panglima Sutan oleh Tuanku Muhammad kerana khidmat beliau. Pelan istana ini telah diperincikan semula oleh Ketua Pelukis Pelan, Mr. Woodford dari Jabatan Kerja Raya, Seremban dan telah diluluskan pada bulan November 1902 oleh Jurutera Negeri dan Residen British. Istana ini mempunyai 99 batang tiang termasuk empat batang tiang seri yang panjangnya 67 kaki. Keempat-empat tiang ini telah diambil dari Bukit Pergai, Jelebu. Kayu-kayu lain diambil dari Bukit Tinggi iaitu jenis kayu penak. Keunikan istana ini ialah ia tidak menggunakan sebarang paku besi tetapi pakunya diperbuat daripada kayu yang dipanggil pasak. [1]. Pasak kayu keras digunakan bagi menyambungkan papan. Atap istana ini mewakili tanduk kerbau. Tanduk kerbau dianggap sebagai lambang keamanan.

Istana Lama Seri Menanti

Bagaimanakah keunikan Istana Lama Seri Menanti dapat memberi inspirasi generasi muda Malaysia bagi menjana transformasi dalam bidang teknologi seni bina? Skop jawapan -bersifat kreatif dan inovatif -berdisplin -berusaha dan produktif -bangga akan warisan tradisi -bangga akan produk negara -berilmu dan berketrampilan (mana mana jawapan munasabah)

Istana Seri Menanti atau "Istana Lama" Istana ini mempunyai 99 batang tiang termasuk empat batang tiang seri yang panjangnya 67 kaki. Keempat-empat tiang ini telah diambil dari Bukit Pergai, Jelebu. Kayu-kayu lain diambil dari Bukit Tinggi iaitu jenis kayu penak. Keunikan istana ini ialah ia tidak menggunakan sebarang paku besi tetapi pakunya diperbuat daripada kayu yang dipanggil pasak. Pasak kayu keras digunakan bagi menyambungkan papan. Atap istana ini mewakili tanduk kerbau. Tanduk kerbau dianggap sebagai lambang keamanan

B6D1E2 .Menjadi contoh dalam pengamalan unsur patriotisme (UP): Berbangga sebagai raktyat Malaysia Bersemangat setia negara Bersemangat kekitaan Berdisiplin Berusaha dan produktif

22.Tuliskan satu esei berdasarkan tajuk bagaimanakah permainan tradisional dapat mewujudkan perpaduan dalam masyarakat. Panjang esei anda hendaklah tidak melebihi 100 patah perkataan.

Skop jawapan -semangat bekerjasama/semangat kekitaan -memupuk persefahaman -saling membantu