You are on page 1of 132

INFECES CUTNEAS

FCM / HSAC CHLC Dermatologia 2009-2010

INFECES CUTNEAS

Resultam de quebra da funo barreira


Flora cutnea residente / comensal
Bactrias
Leveduras Parasitas

Estrato crneo e folculos pilosos Inofensivos. habitualmente.

INFECES CUTNEAS
FLORA RESIDENTE BACTERIANA Stafilococcos S epidermidis +++ / S aureus Micrococcus Corinebacteria Propionibacteria Contribuem para a preveno de infeces cutneas:
competio

ecolgica elaborao de substncias antimicrobianas

INFEES BACTERIANAS
FACTORES FACILITADORES
Factores da pele

Perda da integridade cutnea camada crnea Teraputica imunossupressora Doena sistmica Diabetes ++ Calor / humidade

Factores do hospedeiro

Factores do ambiente

Factores bacterianos

INFECES CUTNEAS
BACTERIANAS

VIRAIS
FNGICAS

INFECES BACTERIANAS

Estafiloccicas S aureus
1/3

portadores assintomticos / axilas / virilhas / perneo

nariz

Estreptoccicas St pyogenes

Primrias ou secundrias

INFECES BACTERIANAS
PRIMRIAS
Cutneas

Imptigo / ctima epiderme / derme

Erisipela / Celulite derme / hipoderme


Foliculites Furnculos Carbnculo ou Antraz

Foliculares

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Imptigo

Piodermite mais comum em crianas 2 formas:


No

bolhoso

Bolhoso

INFECES CUTNEAS
CUTNEAS
Imptigo no bolhoso

Infeco piognica superficial S aureus 70% / St hemoltico grupo A (pyogenes) 30% Face - periorificial

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Imptigo no bolhoso

muito contagioso auto-inoculao contacto directo ou com fmitos auto-limitada

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS Imptigo no bolhoso

Vesculas ou pstulas em base eritematosa, rapidamente confluentes e de ruptura fcil


Exsudao serosa e rpida formao de crostas

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Imptigo no bolhoso

Crostas amareladas tpicas melicricas Desconforto local / dor / prurido mais raro Linfadenopatias regionais

INFECES CUTNEAS
CUTNEAS
Imptigo bolhoso

Mais frequente em recm-nascidos Agente S aureus grupo II produtor de toxina epidermoltica Vesculas / Bolhas em pele frequente/ s

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Imptigo bolhoso

Bolhas contedo seroso ou seropurulento Ruptura fcil aspecto posterior idntico ao no bolhoso

INFECES BACTERIANAS

CUTNEAS

Complicaes ctima Glomerulonefrite aguda em 5% dos imptigos estreptoccicos

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
ctima

Infeco mais profunda

Pode resultar de complicao de imptigo lcera com exsudao sero-purulenta


Debilitados/ toxicodependentes

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS Imptigo/ ctima Tratamento Medidas gerais
Limpeza

frequente e desinfeco com antisptico local / remoo de crostas Evico escolar


Formas ligeiras / limitadas:


ATB
ATB

tpico cido fusdico ou mupirocina

Formas graves ou extensas:


oral resistente lactamases Amoxi-clav / claritro / eritro / flucloxacilina

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Erisipela

Infeco aguda febril

Interessa derme
St pyogenes Porta de entrada
Ferida

cutnea / lcera / fissura interdigital

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS Erisipela

Edema++ Eritema++ Aumento temp cut

INFECES BACTERIANAS

Porta de Entrada

INFECES BACTERIANAS

Localizao mais frequente

Perna

INFECES BACTERIANAS

Outras localizaes

INFECES BACTERIANAS

Outras localizaes

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Erisipela

Linfangite associada Complicaes:


bolhas

/ abcedao / necrose / ulcerao / sepsis

INFECES BACTERIANAS

Complicaes

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Celulite

Idntica erisipela mas indolente e menos aguda Derme profunda e tecido celular subcutneo Ocasional febre associada

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS
Celulite/ Erisipela

Tratamento
ATB

injectvel penicilina

Alternativa eritromicina
membros

conteno elstica
portas de entrada

tratamento

INFECES BACTERIANAS
CUTNEAS SECUNDRIAS
Impetiginizao Doena cutnea pr-existente Eczemas++/ picadas de insecto Sobreinfeco

lcera de perna

INFECES BACTERIANAS
FOLICULARES Foliculites

Infeco folicular pustulosa superficial Um ou + folculos afectados Pstulas peripilares agrupadas ou dispersas Barba / couro cabeludo / membros inferiores Cura sem sequelas

INFECES BACTERIANAS
FOLICULARES Furnculo

Interessa toda a extenso do folculo em profundidade - abcedao e necrose Face / couro cabeludo / axilas / perneo Intensamente inflamatrio, infiltrado , centrado por pstulas dor +++ adenopatias regionais cura com cicatriz deprimida

INFECES BACTERIANAS
FOLICULARES Carbnculo/ antraz Furnculos agrupados com formao de grandes abcessos Tronco +++ Diabticos / obesos / imunodeprimidos

INFECES BACTERIANAS

INFECES BACTERIANAS
FOLICULARES
Tratamento

Foliculites e Furnculos
drenagem
idntico se

de abcessos

s infeces cutneas

recorrentes ATB prolongada para eliminao de reservatrios de abcessos

Carbnculo
drenagem ATB

injectvel

INFECES VIRAIS
Os vrus no existem como comensais na superfcie cutnea Vrus papiloma humano (HPV)
Verrugas

Pox vrus - Moluscos contagiosos Herpes vrus (HV)


herpes

simples varicela-zoster pitirase rosada sarcoma de Kaposi

INFECES VIRAIS
VERRUGAS VIRAIS

Muito comuns Agente HPV (+ de 80 serotipos) Contgio por contacto directo cutneo / sexual / piscinas Leses hiperqueratsicas benignas Imunodeprimidos particularmente susceptveis

INFECES VIRAIS
VERRUGAS Vulgares Planas Plantares Genitais

INFECES VIRAIS
VERRUGAS VULGARES

Ppulas cupuliformes, firmes e exofticas at massas hiperqueratsicas com superfcie verrucosa

INFECES VIRAIS
VERRUGAS VULGARES

Frequentemente mltiplas

INFECES VIRAIS
VERRUGAS VULGARES

Ponteado vermelho acastanhado por capilares trombosados

INFECES VIRAIS
VERRUGAS VULGARES

Mais frequentes nas mos ou outros locais de microtraumatismo (joelhos / cotovelos)

INFECES VIRAIS
VERRUGAS VULGARES

Quando palmares h interrupo de linhas cutneas

INFECES VIRAIS
Em mosaico por confluncia

Periungueais

INFECES VIRAIS

Face verrugas filiformes

INFECES VIRAIS
VERRUGAS PLANAS

Ppulas aplanadas, superfcie macia, eritematoacastanhadas Face / dorso mos

Fenmeno de Koebner

INFECES VIRAIS
VERRUGAS PLANAS

Inflamao com exposio solar

INFECES VIRAIS
VERRUGAS PLANTARES

Mais frequentes em crianas e adolescentes

A presso da posio bpede implica crescimento intradrmico


Dor+++

INFECES VIRAIS
VERRUGAS PLANTARES

Muito hipoerqueratsicas Interrupo das linhas cutneas

INFECES VIRAIS

Verrugas confluentes - em mosaico

INFECES VIRAIS
VERRUGAS GENITAIS

Homem
Pnis

/ Perianais / vaginais/

Mulher
Vulvares

perianais

INFECES VIRAIS
VERRUGAS GENITAIS

Mulher Vulvares / vaginais / perianais

INFECES VIRAIS
VERRUGAS GENITAIS

Perianais Grandes massas em couve-flor Condilomas acuminados

INFECES VIRAIS
VERRUGAS GENITAIS

Importante screening de outras DSTs Exame ginecolgico Anuscopia

INFECES VIRAIS
VERRUGAS VIRAIS
Tratamento

Em crianas regresso espontnea possvel 65% em 2 anos Curetagem + queratolticos Curetagem + crioterapia

Laserterapia CO2

INFECES VIRAIS
MOLUSCOS CONTAGIOSOS

Agente pox vrus Ppulas perladas e umbilicadas Crianas / adolescentes

INFECES VIRAIS
MOLUSCOS CONTAGIOSOS

Contgio por contacto directo

Leses frequentemente mltiplas e agrupadas


Face / pescoo / tronco

INFECES VIRAIS

MOLUSCOS CONTAGIOSOS

INFECES VIRAIS
MOLUSCOS CONTAGIOSOS

Possvel transmisso sexual localizao genital

INFECES CUTNEAS
MOLUSCOS CONTAGIOSOS

Forma exuberante em doente HIV+

INFECES CUTNEAS
MOLUSCOS CONTAGIOSOS
Tratamento

Remisso espontnea possvel mas muito tardia Curetagem Espresso Crioterapia Sada de material queratinizado

INFECES VIRAIS
INFECES HERPTICAS

Causadas por vrus grupo herpes Aps infeco vrus latente (no replicativo) no gnglio raquidiano dorsal Reactivao com trajecto inverso, invaso cutnea e leses cutneas activas

INFECES VIRAIS
HERPTICAS

Herpes Simplex Herpes Varicela-Zoster Pitirase Rosada Sarcoma de Kaposi

INFECES VIRAIS
HERPES SIMPLEX

Agente - herpes virus hominis 2 tipos: 1(no genital) e 2 (genital)


infeco

vesiculosa aguda auto-limitada

contagiosa

por contacto directo com indivduos infectados

INFECES VIRAIS
HERPES SIMPLEX
Tipo 1

Primoinfeco na infncia gengivoestomatite herptica ou infeco subclnica Febre + vesculas mucosa oral+ linfadenopatias + dor

INFECES VIRAIS
HERPES SIMPLEX
Tipo1

Reactivao do herpes vrus Face+++ Vesculas agrupadas em base inflamatria

INFECES VIRAIS

INFECES VIRAIS

Herpes simplex bilateral

INFECES VIRAIS
HERPES SIMPLEX
Tipo 2

Genital Adultos jovens Leses penianas ou vulvovaginite

INFECES VIRAIS

INFECES VIRAIS
HERPES SIMPLEX

Recorrncias so a norma, sempre com mesma localizao, precedidas de prdromos Factores precipitantes
Infeco

respiratria / febre / exposio solar / traumatismo local..

INFECES VIRAIS
HERPES SIMPLEX Complicaes Infeco bacteriana secundria Eczema de contacto a antivirais tpicos Infeco crnica ou disseminao em imunodeprimidos Infeco activa durante parto cesariana Encefalite herptica Carcinoma colo do tero

INFECES VIRAIS
HERPES SIMPLEX Tratamento Solues excicantes / cicatrizantes Antivricos orais aciclovir / valaciclovir Recorrncias frequentes tratamento supressivo Antivricos ev disseminao e em imunodeprimidos Genital uso de preservativo como preveno e na infeco activa

INFECES VIRAIS
HERPES ZOSTER

Infeco vesiculosa aguda, auto-limitada, com distribuio em dermtomo

Resulta de reactivao do vrus varicelazoster

INFECES VIRAIS
HERPES ZOSTER

Vrus latente reactivao replicao viral migrao ao longo do nervo para a pele dor nevrlgica leses cutneas

INFECES VIRAIS
HERPES ZOSTER

Dor nevrlgica precede leses cutneas

Vesico-pstulas em dermtomo crostas em 2-3 Semanas 2/3 > 50 anos


Torcico (50%) > Trigmio

INFECES VIRAIS
HERPES ZOSTER

Contagiosidade baixa Grande agressividade clnica ou disseminao Recorrncias muito raras 5%

INFECES VIRAIS
HERPES ZOSTER
Complicaes

lceras da crnea (oftlmico) Paralisia motora por migrao do vrus Disseminao suspeitar imunossupresso ou neoplasia Nevralgia ps-herptica

INFECES VIRAIS
HERPES ZOSTER
Tratamento

Repouso / analgesia/ tpicos excicantes

Antivricos orais

+ eficazes nas primeiras 48 horas + rpida resoluo diminui eliminao viral diminui nevralgia ps-herptica

INFECES VIRAIS
HERPES ZOSTER
Tratamento

disseminao antivirais ev Prednisolona nas primeiras 2 semanas reduz incidncia de nevralgia psherptica

INFECES VIRAIS
PITIRASE ROSADA

Agente HV 6 Doena eritematodescamativa autolimitada Ppulas e placas ovaladas essencialmente no tronco

INFECES VIRAIS
PITIRASE ROSADA

Mancha-me Surto eruptivo


segue-se

depois

10-20 dias

INFECES VIRAIS
PITIRASE ROSADA

Tronco e raz dos membros

Pouco prurido

INFECES VIRAIS
PITIRASE ROSADA
Tratamento

Sintomtico

Produtos de higiene e conforto


Corticosterides tpicos Corticosterides orais Fototerapia Anti-H1 se prurido

INFECES VIRAIS
SARCOMA DE KAPOSI

Agente HV8 Tumor vascular multicntrico 2 formas:


clssica
associado

a HIV+ (homossexuais)

INFECES VIRAIS
SARCOMA DE KAPOSI

Manchas, ppulas e ndulos prpuricos

Face / tronco / membros++ (clssica)


Mucosa oral afectada quando associado HIV

INFECES FNGICAS
So muito comuns
Devem-se a 2 tipos de fungos:

Dermatfitos
Fungos filamentosos (hifas) multicelulares

Leveduras
Unicelulares e multiplicamse por gemulao

INFECES FNGICAS
MICOSES SUPERFICIAIS

Estrato crneo++ Raras Invadem tecidos profundos

MICOSES PROFUNDAS

INFECES FNGICAS
DERMATFITOS

Dermatofitoses ou Dermatofitias Candidases Pitirase Versicolor

LEVEDURAS

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES OU DERMATOFITIAS
So micoses superficiais por dermatfitos

Multiplicao por esporos Infectam as estruturas queratinizadas Estrato crneo/ cabelos e unhas

Produzem inflamao por hiperssensibilidade retardada ou por efeitos metablicos

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
3 gneros

Microsporum cabelo / pele / unhas Tricophytum cabelo / pele / unhas Epidermophyton pele / unhas

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Antropoflicas

Transmisso humana Transmisso animal/ homem Transmisso terra/ homem

Zooflicas

Geoflicas

As antropoflicas so as menos inflamatrias

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES

Sinnimo - Tinhas Leso clnica tpica Anular com crescimento centrfugo Prurido ++

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES Consoante apresentao clnica tinea corporis tinea cruris tinea incognito tinea mannum tinea capitis tinea unguium tinea pedis

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea corporis

INFECES FNGICAS
Tinea corporis

nica

Mltiplas

INFECES FNGICAS
Tinea corporis

Anis concntricos

Aparente cura central

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea cruris

Frequente no sexo masculino Uni ou bilateral Quase sempre tinha ps simultnea

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea cruris

Bordo visivelmente mais activo

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea cruris

Bilateral

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea cruris

Bilateral com extenso simtrica s ndegas

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea incgnito

Aspecto clnico atpico com extenso perifrica pela aco antiinflamatria de corticosteride tpico

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea mannum

Tipicamente unilateral Se muito arrastada e crnica mo seca

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea capitis

Crianas +++ reas de alopcia, superfcie descamativa e ctos de cabelo

INFECES FNGICAS

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea capitis

Qurion

Forma inflamatria

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea unguium = Onicomicose

Adultos

Ps >>> mos
Incio extremidade distal e progresso proximal

Uma ou vrias unhas envolvidas

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea unguium

Onicomicose bilateral primeiras unhas ps

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea unguium

Envolvimento vrias unhas ps

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES Tinea pedis a mais comum no adulto = P de Atleta Calor / calado oclusivo / frequncia de piscinas e ginsios Pregas interdigitais +++

INFECES FNGICAS

TINEA PEDIS

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea pedis

Envolvimento bilateral pregas interdigitais dos ps Componente inflamatrio

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Tinea pedis

Envolvimento plantar

INFECES FNGICAS

TINHA FACE

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES
Diagnstico

Exame micolgico directo e cultura Pele / cabelos / unhas

INFECES FNGICAS
DERMATOFITOSES Tratamento Minimizao de condies favorveis Antifngicos tpicos
Imidazis

/ amorolfina

Antifngicos orais
Tinea

capitis / unguium / formas extensas e crnicas Terbinafina e Itraconazol

INFECES FNGICAS
CANDIDASES

Agente leveduras gnero Candida C albicans a + comum Comensal boca / GI / vaginal Infeco oportunista

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Factores predisponentes

Pregas hmidas e pouco arejadas

Diabetes
Gravidez Imunossupresso M higiene Utilizao de ATB (vaginal++)

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Quadros clnicos

Genital

Intertrigo
Cutnea disseminada Oral Paronquia Sistmica

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Genital

Vulvovaginite na mulher Balanite / balanopostite no homem

INFECES FNGICAS
CANDIDASES Genital Vulvovaginite
Muito

comum por oscilao pH durante ciclo menstrual ACO Diabetes / ATB oral / gravidez Contgio sexual pouco importante

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Genital

Balanite / balanopostite
diabetes
contgio

sexual

INFECES FNGICAS

Aspecto hmido e quase erosivo

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Intertrigo

Pregas inframamrias Pregas perineais Associado a uso de fraldas

INFECES FNGICAS
CANDIDASES
Intertrigo

Interdigital mos
imerso
aspecto

prolongada em gua
hmido/ macerado

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Cutnea Disseminada

Rara Imunossupresso Envolvimento mucoso frequente

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Oral

Comum RN ou adultos imunodeprimidos sapinhos Contaminao durante parto

INFECES FNGICAS
Candidiase oral

Recm-nascido

Adulto

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Paronquia

Inflamao crnica das pregas ungueais mos Imerso prolongada em gua Alteraes ungueais

INFECES FNGICAS
CANDIDASE
Tratamento

Medidas gerais (arejamento de pregas, higiene melhorada) Antifngicos tpicos derivados do imidazol (creme / loo / p / vulos)

Antifngicos orais itraconazol / fluconazol

INFECES FNGICAS
PITIRASE VERSICOLOR

Infeco causada pela forma micelar de levedura comensal Malassezia

Muito comum
Fungo das praias

INFECES FNGICAS
PITIRASE VERSICOLOR

Adultos jovens++ Frequentemente assintomtica Surtos de activao no vero Tronco / pescoo / raiz membros superiores

INFECPES FNGICAS
PITIRASE VERSICOLOR

Mculas / manchas e placas pouco infiltradas

Cor rosada / acastanhada / branca


Descamao furfurcea

INFECES FNGICAS
PITIRASE VERSICOLOR

Antifngicos tpicos
Imidazis

solues

produtos de lavagem e

Antifngicos orais
Formas

mais resistentes ou extensas

Recorrncias como norma

You might also like