SEMNER ALIMASI SINIF YNETM Son birka ylda snf ortamndaki renci-retmen ilikilerini aklama amacyla literatrde yer

almaya balayan ve snf ynetimi adyla yaynlanan, makale vb. eserler incelendiinde bunlarn; renci davranlarnn plnlanmas snftaki rgtlenme, iletiim ve istenmeyen davranlarn nlenmesi gibi konular zerinde younlatklar grlecektir. Snf ynetimini, snf yaamnn bir orkestra gibi ynetilmesi eklinde tanmlayan Lemlech'in bu tanmlamasnda ayn kavram aklamaya ynelen tm tanmlar birletirdii sylenebilir. Yaplan bir aratrmada snf ynetiminin boyutlar u balklar altnda toplanmaktadr: Meslek (alan) hakimiyeti, Snf iinde amal davran gsterme, Liderlik, Planlama, letiim, Davranlarn ynetimi, Zamann ynetimi, Etkinliklerin ynetimi, Deerlendirme. Aratrmann bulgularna gre, lkretim mfettileri snf retmenlerini snf ynetiminin btn boyutlarnda "Orta Dzey Yeterlikte" gstermektedirler. Ayn aratrmada retmenlerin snf ynetimi konusunda hizmet ncesi ve hizmet ii eitim ihtiyac ierisinde olduklar belirtilmektedir. Ayrca snf retmenlerinin snf ynetimi konusundaki yeterliklerinin artrlmas konusu zerinde ncelikli olarak durulmasnn gereklilii nerilmektedir. lkretim okullarnda nemli bir retmen nitelii olarak karmza kan snf ynetimi eitimde baarl olmak iin ilk admdr. Bu nedenle retmenin liderlik rol n plna kmakta ve grup dinamizmini bilmesi nem kazanmaktadr. Bununla birlikte retmenin bireysel zellikleri, ders verirken kulland retim stratejileri, yntem ve teknikleri de snf ynetimini etkilemektedir. Snftaki disiplin anlay ise kat kurallarn uygulanmasndan ok bilgiye ve seviyeye dayal olmaldr. Dier bir anlatmla retmen snf iinde disiplini, bilgisiyle, renciye sevgi gstermesiyle ve ona sayg duymasyla kurmaldr. Snfn iyi ynetimi iin retmenin rencilerle iyi ilikiler kurabilmesi gerekir. Bunda retmenin rencilere ilikin tutumu nemli bir rol oynar. Bu srete etkili bir retime rehberlik edebilecek dzeyde nitelik ve anlaya sahip retmen, baarl bir snf ynetimi rol oynayabilmektedir. Her snfn, renmeyi olumlu ve olumsuz etkileyecek bir atmosferi, iklimi vardr. Snf iklimi, kullanlan retim yaklamlar, kontrol yntemi ve tm ilikiler retmen tarafndan salanr. Ancak snf oluturan rencilerin renmeye ve retim etkinliklerine kar oluturduklar tutumlar da snf iklimini oluturmada nemli rol oynamaktadr. retmen snfn tm zellikleri bakmndan analiz ederek rencileri snfta olumlu bir havann oluturulmasnda katk salayc bir unsur olarak kullanabilmelidir. retmenler snfta kurduklar iletiim zelliklerine gre etkili olabilmektedirler. Etkisi en az olan iletiim biimi, retmenin bireysel olarak rencilerle tek olarak ilgilendii iletiim biimidir. Buna karlk bu iletiimin bireysel olarak retmen-renci arasnda kurulmas etkili olmakta iken; retmen-renci ve renci-renci etkileiminin mmkn olduu renme ortamnda kurulan iletiimin ise ok etkili olduu bilinmektedir. retmenin snfa hakimiyetini salayc olmas bakmndan snfta disiplini salayc uygulamalarda nem tamaktadr. Bu bakmdan retmenin snf ynetimi konusundaki baarsn disiplin anlay ve uygulamalar da etkileyebilmektedir. Otoriter, problemleri disipline edici yntemlerle zme eilimi ierisinde olan retmenler skneti salamada baarl olsalar bile rencilerin zihinlerinde oluan kaosa engel olamamaktadrlar. Snf ynetimi, retim esnasnda retmenin rencilerini belli bir takm kurallara ve kiisel eitim anlayna gre hedefe ksa ve disiplinli bir yolda salkl bir ekilde gtrmesi anlamn tar. lkretim kurumlarnda disiplin denince; rencinin okul hayatn ve retimle ilgili faaliyetlerini dzenlemek amacn gden nlemler anlalr. Bu nlemlerin bir ksm emirlere ve dolaysyla zora; bir ksm da istee ve sevgiye dayanr. Bu ikisinden eitimsel deeri olanlar, ocuun isteine dayananlardr. Bunlar rencinin Ahlak ve karakter bakmndan en iyi ekli almasna yardm eden btn faaliyetlerin toplamndan meydana gelir. Alnan bu nlemlerin amac; rencinin okulda tabi hayat artlar iinde yaamasn ve almasn, disipline uyar bir vatanda olarak karakteri olgun bir insan olmasn salamaya almaktadr. retmenin eitim anlay, mesleki bilgi yeterlilii, ahsiyeti okuldaki disiplini salamada etkili olan unsurlardandr.

1. Okullardaki Disiplinsizlik sebepleri: Okul programnn ve okul ynetmeliklerinin renci psikolojisine uygun olmamas, Ailenin ekonomik dzeyinin olumsuzluu ve aile eitim anlaynn yetersizlii, Arkada ortamnn olumsuz tesirleri, rencinin sahip bulunduu bedeni zrler, Psikolojik gerginlikler ve heyecansal durumlar, retmenler arasndaki disiplin anlayndaki farkllklar, retmenlerin kiilii, Okulun sahip bulunduu olanakszlklar, rencilerdeki baarszlk kaygsnn ykseklii, rencilerde gven duygusunun eksiklii vb sebepler. 2.Disiplini salamada dikkat edilecek hususlar: Snfta gz iletiimini etkili bir biimde salayabilme, Dikkati dank rencileri canl tutmay bilme, Snfn oturu dzeninin iyi ayarlanmas, rencileri ismen tanyabilme, Snf karsnda tenkitten kanma ve kendine hkimiyet, Snfn normlarn bilme ve bunlardan yararlanabilme, rencilerle yakndan ilgilenme, bunu onlara hissettirebilme, Nadir olarak tekrar eden baz davranlar ho karlayabilme, Olaylar daha balangcnda ve bymeden zebilme, Alayc ve kibir gibi davranlardan uzak olma, Tarafszlk ve objektiflik, Problemleri bakalarnn yardm olmadan zmleyebilme, Mizahi ve gler yzl bir kiilik, Kendini beenmilikten ve sk sk kendini anlatmaktan uzak olmak, renmeyi g bir duruma getirmeme, rencilerin dzeylerine uygun olarak hitap edebilme, Olaylar deimez gereklere gre deil, olumlu taraflarn da gz nne alarak zmleyebilme vb hususlar. Snfta salkl snf ortamn oluturabilmek iin belirli kurallarn nceden renci i birliinde konulmas faydaldr. Fakat bu kurallar kesin kurallar hkmn tamamaldr. Zira " Her ey kat ve kesin kurallar getirilerek zlebilmi olsayd, dnyada en baarl yneticilerin hi phesiz diktatrler olmas gerekirdi" (Tademir, 1998:148-152)