"YIKMADAN YAPMAK" Tartma ne kadar nlemeye al sakta hayatlarmzn iinde... Bir ke dn kadar yakn; i de, evde, sokak da...

En yaknmzla, bir daha yzn grmeyeceimiz bir yabancyla, yalyla, ocukla, kadnla, erkekle kasapla, manavla, taksi ofryle, doktorla, mdrle, hademeyle Ve hatta tavuuyla kavga edip terlik atan bir adam seyretmiliimden tr, tavuunla bile diyebilirim Olduk olmadk zamanlarda Kendimize olmasa da dolayl bulunduumuz durumlarda. Kzdmz yakalayamadk m alakasz bir masumla... Hepimizin kendimizi iinde hzl - yava admlarla bulduumuz bir olay. Kulaklarmz kzarmaya, kalp atlarnn hzlanmaya balamasyla durdurulmad taktirde su kaynatan radyatr misali patlama noktalarna kadar gelebiliyor Belki bu yzden eskinin "Dello" usuln ok taktir ediyorum. Tartma kt anda ve ortamda deil, iki taraf tarafndan da anlalacak eit silahlanmayla ve tanklar karsnda ileride bir tarih ve zamanda Yani hazrlkl, beklentileri bilinli ekilde Yalnz silah yerine araca; ara olarak da szcklere taraftarm. ocuklara da srekli "Elleriniz yerine szlerinizle konumaya aln" diye itimeleri nlemeye alyorum. Hatta ve hatta yaz yazmaya baladklarndan bu yana ateli anlarda konumalar kontrolsz olacaksa, yazarak birbirlerine hislerini anlatmalarn cesaretlendirmeye alyorum. Edebiyatlar kuvvetlenmese bile yazya dkme sresince alevlerin soumas umuduyla... Kontrolsz kullanlabilecek szlerin kltan derin ve iyilemez yaralar aabilme kudretini de ocuk yalarda reniyoruz. ocuun ocua acmaszca harcayabilecei szler hepimizin ocukluklarnda yerini koruyor. "Drt gz", "iko", gibileriyle balayp katmerleebilecek rnekleri hepimizin hafzasnda... Yine bu yzden ocuklarma; "Kendine sylenmesini istemediini bakasna syleme" eklinde papaanlar gibi tekrardaym. Kontrol yeteneini kazanma emeinin bykln taktir ediyorum. Bu kontrol yetenei kendiliinden olumuyor. Tam kazanld derken "len de mi ldren de mi?" cinsinden bir olayla tekrar test edilebiliyor. Kontroln salkl bymesi iin neler gerekiyor?... Bir yolcu uann pilotu kafasna dayal terrist silahna ramen gzn krpmadan nasl souk kanlln koruyabiliyor? Bir ofr tehlike annda donup kalmak ya da lk atmak yerine tehlikeden syrlabilmek iin nasl harekete geebiliyor? Bu ann hazrl ne zaman balyor? Ne zaman balatlmal? Genlerimize gemi "yz ifadeleriyle konuma" milli karakterimizi nasl unutur, bir Batlnn ifadesiz suratn taknrz? Son derece souk kanl ve duygularn kontrol edebilen bir evrede yaadka kendi zayflklarm daha da oltaya vurur ekilde... Ne kadar kendimizi tutmaya alsak da bir delik bulup kaverebilen nidalarmz nasl dizginlenebilir? Tehlike nceden hesaplanrsa kazalar olsa bile ufak syrklarla atlatmak mmkn. Tartmalardan da souk kanllkla stmz bamz yrttrmadan yada karmzdakini tokatlamadan kmak mmkn olsa gerek. Ykc amaca kullanacamz her szck sonucunda daha byn geri getirecektir. leri geri derken yaylm atei misali lmne olmasnn nne geilmez. Bu arada yanmzdan geen masumlar da kaza kurununa gidebilirler. Doal olarak kazanamayacamz savaa girmemek en akll olan. imdi yazacaklarm ideal artlar altnda yani tartmann eit kuvvetlerde insanlar ve eit deerde amala yapld durumlarda yarayabilir. Bunlarda genelde aile ii tartmalar gurubuna giriyor ki taraf da ne pahasna olursa olsun kazanmak ya da kardakini kontrol amacyla kollar svamsa buna Karakol da yardm edemez! Ama yinede aklmzn ucunda olmas kendimizi anlamamza yardim eder dncesiyle yazl dnmeye devam ediyorum Anlamazlk konusu olan fikrin nitelii ok nemli. Bu tartma gerek bir olaydan m, yoksa gocunma gibi hayal rn bir durumdan m kaynakl? Ya da zevkler ve renkler gibi konular m? Bu ekilde kaynak tespiti yapldktan sonra gerek olaysa aratrmasn yapmal. ddialar dorumu? Tartmann sebebi farkl alg ise tartmann sonu gelmeyebilir. Size armut grnp bakasna elma grnyorsa.... Matematiki gzyle air gznn farkl alglamas gibi kisi de doru ama ikisi de farkl alanlara younlam trde olabilir. Tartmann sebebi fikir farkllysa; fikirlerimiz ahlak, inan, deer yaps gibi kklerden uzantlar

olduundan bu tartmalar en tehlikeli ve ksr tiplerindendir. Bunlara girimemek en dorusu. Fidann topran deitirebiliriz ama kklerini deil. Tartmann yeri ve zamann iyi tespit etmeliyiz. Adrenalin u noktalardayken, sca scana yaplan tartmalar bir yere varmaz. Fakat "Sonra grrz!" seklinde ahsn defterine yazmak da ileriye yatrm eklinde hrs tayacandan olumlu sonu getirmez. Sonunda keskin sirke hesabna dnebilir. Her iki taraf iinde uygun ve sakin bir ortamda karlkl fikirlerimizi aktarmak ise tartmann srklenmesini nleyebilir. "Birlikte zm arayabilmek amal" olmas tartmann yolda kalmamas iin art. Karmzdakini anlayabilmek iin dinlemeli, Olay Onun asndan da grmeye almalyz. Anlayamadmz noktalara aklk getirebilmek iin gereken sorular doyurucu yantlar alncaya kadar sormalyz. "Benim sylediimi sandn anladna inandn biliyorum ama duyduunun benim anlatmaya altm ey olmadn senin anlayp anlamadndan emin deilim!" eklinde karmak yollara sapmadan... Szcklere saplanp kalmadan tm fikri okumaya almalyz. Birka zm yolu ortaya getirdikten sonra iki tarafa da en uygununda karar klmaya almal. Her iki taraf da tatmin olana kadar bu zm aramakta devam etmeli. Bu tartmada bir uzlama getirmese bile faydal ve medeni bir alkanlk.... Unutma maliki hi bir salam beraberlik fikir tartmasz olmaz. Yeterki bu tartmalar kar taraf krmadan ve bastrmadan olsun. Bylece sonuta HEPMZ KAZANABLRZ.. Sevgilerimle, Handan Baykan