You are on page 1of 298

ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 1

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
2 »Ü«¼úµ Ö

»Ü«¼úµ Ö
ÃêÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å££

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
4 »Ü«¼úµ Ö

pmrlcGihfjyKcsuftrSwf
612^2003 (5)
rsufESmzHk;cGihfjyKcsuftrSwf
908^2004 (9)

xkwfa0ol
OD;armifrsdK;
aMumifESpaf umifpmay

yHkESyd fol
OD;armifrsdK;
aMumifESpaf umifyHkESyd fwdkuf

xkwfa0jcif;
yxrtBudrf? 2006 ckESp?f arv
tkyaf & 500? wefzdk; 100 usyf

¿®³·º®-¼Õå
(aMumifESpaf umifpmay)
pDpOfonf
aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 301

®³©¼«³
1/ uREfkyEf Sihf ykwfoifndK 5
2/ uREfkyEf Sihf zwfpmtkyf 21
3/ uREfkyEf Sihf cg;ydkufEdIuf 41
4/ uREfkyEf Sihf &nf;pm;pm 61
5/ uREfkyEf Sihf pmar;yGJatmifpm&if; 83
6/ uREfkyEf Sihf wuúodkvf0ifcGihf 105
7/ uREfkyEf Sihf wuúodkvfyxrESpf 127
8/ uREfkyEf Sihf uAsmpmtkyf 161
9/ uREfkyfESihf п°»® ïô î 185
10/ uREfkyEf Sihf reufjzef 225
11/ uREfkyEf Sihf ausmydk;tdwf 247
12/ uREfkyEf Sihf vrif;zrf;ausmhuGif; 275

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 5

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ §µ©º±·º²Õ¼

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
8 »Ü«¼úµ Ö

]]uJ...tm;vHk; vG,t f dwfawG cHkay:wifvkdufMuprf;}}


q&mrtoHaMumifh uRefawmfeJY aygufpD awmfawmf
wkefvIyo f Gm;onf/ twef;xJrSmvnf; wdwfae&muae tm;vHk;
NidrfusoGm;wmyJ/ uRefawmf tomvSnhMf unfhvku d af wmh rwfwyf
&yf vufyu dk xf m;wJh ysm;wkwrf suEf SmpyfNzJNzJeY?J uReaf wmfowd ,f/
'Daumif npfNyDqkdwmudk? 'gayr,fh bmrS rwwfEdkib f l;av/
vG,t f dww f ifoHawG wbkwfbkwx f JrSm uRefawmfeJY aygufpD&JU
vG,t f dwfudkvnf; wifvkduf&w,f/ 'gayr,fh uRefawmfwdkY&JU
aMumufpw d u f vG,ftdwfxJrSm r&dSygbl;/ vSvSpkd;eJY jzLjzLoef;&JU
vG,t f dwfxJrSmyJ &dSwmyg/
]]ausmjf rifh&JU ydkuq
f iH g;q,faysmufw,fvkYd vmwdkifxm;
w,f... tJ'g vG,ftdwfawGtm;vHk;ppfr,f...udk,fhvG,t f dw f
a&SUrSmyJ udk,af e&r,f...b,frSrx&bl; 'grsdK; igrBudKufbl;qdk

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 9

wm rif;wdkY rodbl; ... rdvkdYuawmh aoNyDom atmufarh


awmh}}
q&mr a'goaMumifh wpfwef;vHk; ydkNidrfoGm;w,f/
udk,rf ,lMuayr,fh ausmif;om;wdki;f &JU rsuEf SmrSm pdk;&dryf lyefrIawG
&daS ewmyJ/ q&mr pdww f kad eNyD/ a'goxGuaf eNyDudk;/ vHk;0rsufESm
rysufwmuawmh [dkaumif ysm;wkyyf J/ uRefawmf odw,f?
'Daumif ydkufqHig;q,faysmufwm r[kwb f l;/ uRefawmfwdkY
ESpaf ,mufudk wrifnpfwm/
'DaumifeJY uRefawmfwdkYESpaf ,muftaMumif; ajym&OD;
r,f/
'Daumifh emrnft&if;u ausmfjrifhwJh? rkefYpm; ausmif;
qif;vdkY aqmhMu&if; 'Daumifhudk 0g;½Hkyifu ysm;q,faumif
avmuf 0dki;f wkyv f kYd 'Daumifhemrnf ysm;wkyjf zpfomG ;wm/ 'Daumif
eJY uRefawmfwkdYESpfa,mufu rwnfhbl;/ b,fae&mu pçrwnfh
ovJqkdawmh rrSwrf dawmhbl;/ vufoD;xdk;wrf; upm;wke;f
uyJvm;? ajy;yke;f upm;&if;eJYyJvm;/ wpfckckawmh wpfckckygyJ/
uRefawmfwdkYESpaf ,mufeJYwif ruygbl;/ oleJY rwnfh
wJholu twef;xJrSm awmfawmfrsm;w,f/ 'Daumifh yHkpHu Av
aumif;aumif;? tom;ndKndK? rsuaf ygufusO;f usO;f eJY/ olYrsufESm
u b,fawmhrS NyHK;wwfwJhrsufESmrsKd ; r[kwb f l;/ 'Daumifu
uRefawmfhxuf Avaumif;awmh uRefawmfhudk &ifhcsifayr,fh
aygufpD&Sad wmh uRefawmfhudk odyrf aMum&Jbl;/ 'Dawmh ysm;wkyu f
uRefawmfwdkYudk acsmif;aewmMumNyD/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
10 »Ü«¼úµ Ö

aygufpD&JU emrnft&if;u 0if;OD;yg/ olwkdYtaz u


aygufpDa&mif;vdkY olYukd aygufpDvkdY ac:wm/ wu,fqdk&ifawmh
aygufpDvkdYrac:bJ 'Daumifhukd ykwfoifnKd vdkY ac:&rSm/ 'Daumif
u ykwo f ifnKd zrf;wm odyvf siw
f m/ uReaf wmfwv Ykd kd tke;f vufxyd f
rSm ausmhuGi;f uav; vkypf &mrvkb d l;/ ykwo f ifndKawGUwmeJY
tyifem;uyfNyD; cyfwnfwnfeJY zrf;vdkuw f myJ/ 'Daumifhvufu
a>rayG;vdk jrefrm/
uRefawmfh oli,fcsi;f aygufpu
D vSvSp;dk udk BudKufaewm/
ol BudKufyHkuwpfrsdK;cifAs/ vSvSpdk;udk awGUwmeJY pwmyJ/
vSvSpkd;u jyef&efawGU&if aygufpDu ausauseyfeyfBuD; NyHK;vdkY/
]]vSvSpdk;u 'Dtwdki;f ae&if rvSbl;uG... &efaxmifrSvSwm}}
wJh/ vSvSpkd;uvnf; &efomaxmifwmyg/ aygufpD at;at;
aq;aq;aewJh &ufawGqkd olygvmwJh ajryJ,kdwdkY bmwdkY auR;
wwfygw,f/ 'Dawmh aygufpDeJY uRefawmfup? vSvSpkd;eJY olY
oli,fcsi;f jzLjzLoef;u &ef jyefaxmif/ tJ'v D kd csppf &maumif;wJh
aysmf&Tirf Iudk ysm;wkyfu Munfhr&bl;? remvkdbl;ayghAsm/
NyD;cJhwJh av;&ufavmufu ysm;wkyu f uRefawmfh aemuf
ausmrSm ]t½l;ygcifAsm}qdkwhJ pmwrf;a&;NyD;vmuyfw,f/ vSvpS k;d
wdkYuajymvdkY uRefawmf csucf sif;odoGm;w,f/ naeausmif;qif;
vdkY uReaf wmfu jyefuyfawmh? ysm;wkyf aemufausmrSm pmwef;BuD;
u tdrt f xdygoGm;a&m/ 'Duwnf;u 'Daumifhtrke;f u uReaf wmfh
wdkYtay:rSm ydkBuD;oGm;wm/
'DaeYreufrSm aygufpDu uRefawmfhudk wdkiyf ifw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 11

.m
m
o
.c
]]pmuav;...ig vSvSpkd;udk pç&wm tm;r&bl;uGm}}
a ce
sp
]]bm tm;r&wmvJ}}
r
ve

uRefawmfjyefar;awmh aygufpDNidrfoGm;w,f/ 'Daumif


re
.fo

u 'DvkdyJ/ wpfckckvkyf&if odyfpOf;pm;wJhaumif/


w
w
w

]]ig p&if olu odyfpdwfrqdk;awmhbl;uG...igu p&if


ighudk pdwft&rf;qdk;NyD; a'goawGbmawGxGurf S auseyfwm}}
]]'gqdk rif;u b,fvdkpcsiv f dkYvJ}}
'Daumif jyefNidrfoGm;jyefa&m/ NyD;awmhrS pOf;pm;rdovdk
vkyNf yD; ajymw,f/ trSefawmh 'Daumif pOfpm;NyD;om;yg/ olY
tusifhtwdkif; pum;udk cPem;NyD;rS ajymwm/
]]rkepYf m;qif;&if ykwo f ifnKd zrf;NyD; vG,t
f wd xf J xnfrh ,f
uGm}}
]][m...q&mrod o Gm;&if aqmfrSm aemf...wjcm;[m
pOf;pm;uGm}}
]]rodygbl;uGm...tdrfusrSoad tmif vG,ftdwfxJudk
aoaocsmcsm xnfhrSmaygh}}
jyóemu tJ'Du pwmyg/
rkefYpm;qif;awmh uRefawmfeJY aygufpD taMumfwpfckpDyJ
pm;NyD; ausmif;aemufu opfyifawGMum;xJrSm ykwfoifndK
vdkufzrf;Muw,f/ rdwmrS av;aumifawmif? 'gawmif awmfNyD
ajymvdkY/ rdwJh ykwfoifndKawGukd aygufpDu udkufaygufwmyJ/
udkitf aygufcH&wJh ykwfoifnKd crsm ajcuav;? vufuav;awG
wqwfqwfwek Nf yD; Nird o f mG ;awmhrS aygufpu D cg;ydu
k xf xJ nfw
h m...

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
12 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]t&Sifqdk&if xGufajy;oGm;vdrfhr,fuG}}
a ce
sp
ausmif;wufacgif;avmif;rxdk;cif twef;xJtrD vmNyD;
r
ve

vSvpS k;d eJY jzLjzLoef;vG,ftw d x


f J ykwfoifnKd ESpaf umifpD xnfhwm
re
.fo

udk ysm;wkyfu jrifoGm;w,f/ uReaf wmfwYv kd nf; olYeJYbmrS rqdkif


w
w
w

vdkY olYudk *½krpdkufMubl;aygh/ tckrS oluxNyD; jyóem&Smwm/


olYvkyaf ygufu uRefawmfeJYaygufpD ajy;vdkYrvGwEf dkifwJhenf;yJ/
ydkufqH wu,fraysmufbJ ydkufqHaysmufw,fqdkNyD;
q&mrudk oGm;wdkiw f ,f/ vG,ftdwfawGxkwfppfvkYd [dk aumifr
av;awG vG,t f dwfxJrSm ykwof ifnKd awGU&if uRefawmfwkYd ysmNyD
aygh/ oGm;NyD/
q&mru vG,t f dwfwpftdwfpDukd aoaocsmcsm ppfyg
w,f/ pmtkfyawG tukefxky?f pm&Guaf wG vSejf y? tm;vHk; vkyf
Mu&w,f/ awmfao;wmu rde;f uav;awG wef;udkawmh q&mr
u t&ifrppfwmyJ/ av;wef;avmuf ppftNyD; ig;wef;ajrmufudk
a&mufwJhtcsdefrSm b,maMumfu rwfwyfx&yfw,f/
]]q&mr...uRefawmfhrSm tdrfuay;vdkufwJh ydkufqH
ig;q,f &dSygw,f}}
]]bmuG...rif;tdrfu ay;vdkufwm [kwv f m;}}
]][kwfygw,f q&mr}}
]]b,favmufvJ}}
]]ig;q,fyg}}
q&mr awmfawmfwnfoGm;w,f/ b,maMumfudkvnf;
wif;wif;rmrm cufcufxefxefBuD;udk Munfhw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 13

.m
m
o
.c
]]ausmjf rifhaysmufwmvJ ig;q,f...rif;tdru f ay;vdkuf
a ce
wmvJ ig;q,f..ydkufqHaysmufw,fvkdY ajymuwnf;u rxbJ
sp
r
ve

tckppfcgeD;usawmhrS bmjzpfvdkYajym&wmvJ...vG,t f dwf,lNyD;


re
.fo

a&SUudkxGucf Jhprf;}}
w
w
w

wpfwef;vHk; ydkNyD;Nidro
f Gm;w,f/ b,maMumfukd 0dik f;Munfh
aeMuwJh rsufvHk;awGu r,HkouFmp&m vlwpfa,mufayghav/
b,maMumfudk ,HkwmqdkvkdY uRefawmfwdkY ESpaf ,mufyJ&Sdw,f/
'g wdkuq f kid rf o
I ufouf/ [kad umif ysm;wkyf vHk;0ydkuqf H raysmuf
bl;/
]]uJ...rif;tdru f b,favmufcsr;f omvdkY rif;udk ydkuq f H
ig;q,fay;&wmvJ}}
q&mrajymwm obm0usygw,f/ uReaf wmfwkYd &Spw f ef;
ausmif;om;qdkwm rkeYfzdk;ig;rl;avmufyJ &wwfwm/ csrf;om
vGef;rS ESpfusyaf ygh/
]]uRefawmfhukad y;wm r[kwyf gbl; q&mr...ausmif;u
jyef&if qD&,f? yJ&,f 0,fzdkY taru ay;vdkufwmyg}}
'g trSefqHk;pum;yJ/ b,maMumfwkYdtaru taMumf
a&mif;wmudk;/ ausmif;ujyef&if yGifhaumif;ukepf kHqdkifrSm 'Daumif
tNrJ qDeJYyJ0,fNyD;jyefwm uRefawmfwdkY awGUzl;wmyJ/ b,maMumf
wdkYtdrfu taMumif;a&mif;w,fqdkwmudk q&mrvnf; odawmh
pOf;pm;&usyfaew,f/
]]rif;ausmif;udka&mufawmh tJ'DykdufqHudk b,folYudk
xkwfjyao;vJ}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
14 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
]]rjyrdbl; q&mr}}
a ce
sp
q&mr bmajym&rSe;f rodawmh/ b,maMumf vG,ftdwf
r
ve

udk&Smw,f/ ta&SUqHk; pwdwcf Hkay:u q&mxdkiw f JhcHkrSm Budrfjcif;


re
.fo

eJY uG,fNyD;&Smwmyg/ wpfcef;vHk;NidrfNyD; q&mrudkyJ MunfhaeMu


w
w
w

w,f/
]]tif;..ydkufqHawGUNyD ig;q,fyJ}}
q&mr pum;qHk;awmh wD;wdk;oHawGeJY tcef;[m qlnH
oGm;w,f/ q&mru wdwpf rf;vdkY rajymygbl;/ ol udk,w f kdif
ab;rSm vl&Sd&ifvnf; 'DvkdyJ ajymrSmr[kwv f m;/ uRefawmfeJY
aygufpDvnf; aMumifoGm;w,f/ vG,t f w
d x f Ju ykwfoifnKd awG
bmawGarhNyD; ysm;wkyf wu,f ydkuq f Haysmufwmvm;? b,m
aMumfu cdk;wmvm;awG bmawG jzpfukefw,f/ aysmufwmu
vnf; ig;q,f? b,maMumf tdwx f u
J awGUwmuvnf; ig;q,f
yJr[kwv f m;/ tJ'wD kud qf kid frIu enf;wmrSwfvkY/d ysm;wkyf ydkuq f H
raysmufbJ &rf;ajymwmqdk 'DavmufvmrwlEikd fbl;aygh/ 'gayr,fh
b,maMumfqkw d muvnf; 'grsKd ;r&dSwJh ½dk;½k;d om;om; ausmif;om;
qif;&JwmrSefayr,fh 'grsdK;awmhvkyrf Smr[kwb f l ;/
]]uJ ausmfjrifh ...rif; a&SUudk xGufcJhprf;}}
uRefawmfh eHab;em;uxGufaeNyD; q&mrqDukdoGm;wJh
ysm;wkyrf sufESmudk 0dkif;Munfhawmh cyfwnfwnfyJ/
]]ausmfjrifh...rif;rSm ydkufqHygvmwm b,folYudk jy
ao;vJ}}
]]b,folUrS rjybl; q&mr}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 15

.m
m
o
.c
]]b,ftcsdefu aysmufwmodwmvJ}}
a ce
sp
]]rkefYpm;ausmif;wufawmhrS odwmyg}}
r
ve

]]rif; ydkufqHudk b,frSmxm;wmvJ}}


re
.fo

]]vG,ftdwfxJrSmyg}}
w
w
w

]]'gqdk rif;vG,t f dwf oGm;,lcJhprf;}}


ysm;wkyf vG,t f dwf,lNyD; q&mru aoaocsmcsm &Smyg
w,f/ bmrSrawGUb;l / uRefawmfwkYv d nf; udk,hjf yóem udk,af rh
NyD; bmqdkwJhtajzudk trsdK;rsKd ;awGUMunfhygw,f/ ysm;wkyu f
wu,faysmufwmqdk&if uRefawmfwdkYjyóemu NyD;NyD/ awmfyg
ao;&JUaygh/ 'gayr,fh b,maMumfqkw d ahJ umif wu,frcdk;bl;vdkY
vnf; uRefawmfu xifcsifao;w,f/
]]uJ...ausmfjrifh rif;vG,t f dwfxJrSmawmh bmrS r&dS
bl;...rif; 'DydkufqH b,fu&wmvJ}}
]]tdrfvmvnfwJh OD;av;u rkefYzdk;ay;wmyg}}
]]rif; tJ'DykdufqHeJY bm0,fpm;ao;vJ}}
]]bmrS rpm;bl; q&mr}}
]][kwfNyD...tck olYtw d fxJu ydkufqHig;q,fawGUxm;
w,f..uJ aysmufoGm;wJh rif;ydkuq f Hig;q,fu bmwefawGvJ}}
q&mrpum;tqHk; ysm;wkyf wGefYoGm;yHku olYukd 0g;½Hkyif
u ysm;wkycf H&wkef;u twdki;f ygyJ/ awmfawmfeJY jyefrajymEdkif
bJ pOf;pm;aew,f/ q&mr rsuEf Smu 0if;ceJ wpfcsufNyHK;NyD;
aMumufp&m aumif;avmufatmif jyefwnfoGm;w,f/
]]uJ..ajymav ausmjf rifh... udk,faysmufwJh ydkufqHu

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
16 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
bmwefawGqkw d mawmh rif; od&rSmaygh...uJ...ajym...ajymprf;}}
a ce
sp
]][dk...[dk q,fwefig;&Guf q&mr}}
r
ve

]]q,fwefig;&Gu.f .[kwNf yD rif;udk tJ'Dyku d fqH b,fol


re
.fo

u ay;wm...}}
w
w
w

]]uRefawmfh tazyg}}
]]ckeuajymawmh tdrfvmvnfwJh OD;av;qdkuG}}
]][m...[dk...r[kwb f ;l ...[kww f ,f q&mr... OD;av;
u ay;wm...tazhukd ay;oGm;wm...tazurS uRefawmfhudk
ay;wm}}
]]&NyD...&NyD...uJ...}}
q&mru b,maMumfbufudk vSnhfMunfhNyD; ar;w,f/
]]rif;tdwfxJu ydkufqHawGu bmwefawGvJ}}
]]q,fwefESp&f u G ?f ig;usyw f efav;&Gu?f usyw f ef &Sp&f uG f
eJY ta<uESpfusyyf g q&mr}}
Zmwfvrf;u tJ'DrSmwif NyD;oGm;w,f/
vG,t f dwaf wGvnf; qufr&Smawmhbl;/ b,maMumfu
olYydkufqHudkjyef&NyD; uRefawmfwkdYudkcRefzdkY Zmwfvrf;vkyfwJh
ysm;wkyvf nf; q&mrBudrfvHk;u olYukdwkyo f Gm;wJhtjyif b,m
aMumf&JU ydkufqHukd rw&m;vdkcsiv f dkY wrifvrd fajymwmqdkwJh
emrnfqdk;yg ysm;wkyf xyf&oGm;w,f/
aemufaeY ausmif;jyefwufawmh vSvSpkd;a&m? jzLjzLoef;
a&m uReaf wmfwu kdY kd bmrSrajymMubl;/ rsuaf pmif;awG vSrd hx f ;kd ae
wmyJ&Swd ,f/ q&mreJYvnf; rwdkib f l;/ aygufpDu rausreyfeJY/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 17

.m
m
o
.c
ol aevdkYr&bl;jzpfaew,f/
a ce
sp
]]a[haumif ykwfoifnKd udpö bmrSrajymbl;uG...pdwf
r
ve

vnf; rqdk;bl;}}
re
.fo

]]rawGUvkdY aerSmayghuG}}
w
w
w

]]rawGUbJeJYawmh raebl;uG...awGUudk awGU&rSm.. tcsed f


pm&if;eJY pmtkyx
f nfh&ifawGUrmS yJ...vG,t
f w
d fxJrmS yJuGm... vGJudk
rvGJbl;}}
tajz&Smr&ayr,fh uRefawmfwkYd oGm;vnf;rar;&Jygbl;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
18 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

vGefcJhwJh ESpfESpaf vmufurS od&wmu tJ'Dwkef;u


vSvSpkd; ykwfoifnKd udk pmtkyx f kwf&if;awGUawmh ao;awmif
ygw,fqkdy/J jzLjzLoef;u wufoGm;wmwJh/ bmjzpfvkYd tckrSo&d
ovJqkdawmh uHw&m;&JUxHk;pHtwdki;f aygufpDeJY jzLjzLoef;eJY nm;
wmudk;/ vSvSpkd;uawmh e,frSm ausmif;q&mrjzpfaew,f/
tdrfaxmifvnf;usNyDwJh/
]]a[haumif pmuav;...rsKd ;½dk;awmh&Sw d ,fu.G .. ighom;
tvwfu ykwfoifnKd zrf; odyfawmfwm}} vdkY uRefawmfhukd
aygufpDu <um;oGm;ygw,f/
qufar;awmh ysm;wkyu f a&SUaeUvkyfaeowJh/ q&mr
u ppfaq;ar;jrefNyD;awmh tajzrwwfwJh 'Daumif[m tJ'Du
wnf;u a&SUaepmtkyaf wGrsm; zdzwfvku d o
f vm;rodbl;/ 'Daumif
eJY awGU&if jyefar;&OD;r,f/ b,maMumfuawmh puFmylrSmwJh/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 19

.m
m
o
.c
bmyJjzpfjzpf i,f&G,½f dk;om;pOfu vG,t f dwfxJu vGJcJhwm
a ce
wpfckudk uRefawmf trSww
sp
f & rSww f rf;tjzpfeJY a&;wmyg/
r
ve

bmjzpfvkYv
d nf;qdkawmh olwkYd pmuav;vdkYac:wJh &J0if;u
re
.fo

pma&;q&mjzpfaewmudk;/
w
w
w

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 21

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ¦©º°³¬µ§º

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
24 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

uRefawmfwdkY ausmif;om;b0wkef;u uRefawmfwdkY&JU


tqift h wef;qdkwm vG,t f wd xf JrSmyJ&Sw
d m/ uRefawmf qdkvdkwmu
enf;enf;awmh ½Iyfaervm;rodbl;/ OyrmAsm uRefawmfh&JU
twef;[m uRefawmfhvG,t f dwfxJrSmxnfhxm;wJh pmtkyaf wGeJY
wdkuf½dkuf ywfoufaewmudk qdkvkdwmyg/ uRefawmf &Spfwef;
wkef;u &Spfwef;pmtkyu f dk vG,t f dwfxJ xnfh&w,f/ udk;wef;
a&mufawmh udk;wef; pmtkyaf wGaygh/
'gaMumifh uRefawmfwdkY&JU tqifhtwef;[m uRefawmfwYkd
vG,t f dwfxJrSmyJ &dSw,fvkdYajymwm/
'DESpfawmh uRefawmfvG,t f dwfxJrSm (10)wef; pmtkyf
awG xnfhEkid wf Jhaumifyg/ txu ausmif;rSmawmh taumifBuD;
aygh/ uRefawmfwkdYxuf BuD;wJhtwef;r&dSbl;/ ausmif;awG jyef

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 25

.m
m
o
.c
zGihv
f kYd ausmif;wuf&wm uReaf wmfwkYd rsuEf SmawGu cyfwnfwnf
a ce
sp
cyfrdkurf dkujf zpfaeMuw,f/ 2vausmf uif;uGmcJh&wJh ausmif;BuD;
r
ve

xJudk wdwfwqdwf0ifcJhNyD; bmudkrSef;rod pdwBf uD;0ifaewJh


re
.fo

uRefawmfhESvHk;om;xJu&eHYukd uRefawmf tckxd rSwrf daeqJyJ/


w
w
w

oBuFet f NyD; ESpq


f ef;wpf&ufaeY atmifpm&if;awG xGuf?
rdk;&moD&JU yxrvrSm ausmif;awGjyefwufMu&awmh 2vausmf
ausmf ausmif;om;awGr&dSvkdY zkefawGayaewJh ausmif;cHkawGeJY
aumif;uifu rdk;zGJzGJav;awGusaewJh pmoifcef;topf&JU &eHY[m
vnf; awmfawmfvGr;f zdkY aumif;wmygyJ/
rESpw f kef;u 9qef; twef;a[mif;uav;udk uRefawmfeJY
aygufpD oGm;MunfhMuNyD; uRefawmfwkYx d dkicf JhwJh cHkuav;rSm cP
0ifxkid fMuao;w,f/ ausmif;xJrmS q&m^q&mrawG ra&mufMu
ao;ygbl;/ ausmif;om;awGawmifrS oHk;^av;a,mufyJ a&muf
ao;wmf/ rkefYaps;wef;xJrSmawmifrS cgvmBuD; rkefY[if;cg;qdkief JY
taMumfqdkif&,f/ MumZHokyf a&mif;wJhqdki&f ,fyJ a&mif;zdkYcszdkY
jyifqifMuwkef; ausmif;u wdwfaewmaygh/ aumif;uifrSm
rdk;om;jzLawGeJY rdk;u zGJzGJuav; &Gmaew,f/
]]igwdkYESpaf ,muf twlwlxkdirf Sm r[kwv f m;}}
uRefawmfar;awmh xHk;pHtwdki;f yJ aygufpDu pOf;pm;
w,f/ &Spfwef;uwnf;u oleJYuRefawmf wpfcHkwnf; ab;csi;f
uyfxdkiv f mcJhwm/ 'DESpfvnf; twlwlxdkifrSmyJ/ 'gayr,fh
'Daumifu xHk;pHtwdki;f yJ pOf;pm;w,f/ ol pOf;pm;wm awmf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
26 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
awmfMumoGm;awmh uRefawmf enf;enf; a'guefoGm;w,f/
a ce
sp
]]rxdkif&ifvnf;aeuGm...rif;uvnf;}}
r
ve

]]xdkifrSmayghuG...igwdkYeJYtwl b,folYudkyg xdkicf dkif;


re
.fo

&&ifaumif;rvJvkdYawG;aewm...Munfhr&wJhaumif vmxdki&f if
w
w
w

tvum;jzpfukefvdrfhr,f}}
'gawmh 'Daumifajymwm [kwfw,f/ uRefawmfwkYd
ESpaf ,mufu twef;xJrSm vlwkdi;f eJYwGJMuwmr[kwb f l;/ aemuf
qHk; pOf;pm;Mu&if; oacgapmEdkif&,f? xGe;f vGi&f ,fukd a&G;vdkuf
w,f/ oacgapmEdkifqdkwmu rESpw f kef;u uRefawmfwdkY aemuf
wef;rSm xdkifwJhaumif/ 'Daumifu oGm;omacgwm olYukd,o f l
½kyfacsmw,fvdkY xifaewJhaumif? [m;&w,f/ NyD;awmh pmawG
bmawGvnf; 'Dvmuf tnhHBuD;r[kwb f l;/ xl;xl;jcm;jcm;
awmfwJhaumifvnf; r[kwb f l;aygh/ uRefawmfwdkYeJY udkuw f ,f/
pmawGbmawG odyBf udK;pm;wJah umifqkd uRefawmfwdkYu odyMf unfh
r&wwfb;l / 'DaumifrsKd ;awGu ae&mwum q&mBuD;vkycf sifwm
udk Munfhr&wm/
xGef;vGiu f dk a&G;&wmuawmh 'Daumifu b,foef/
olYudk b,fbuftpGefrSmxm;vdkuf&if uRefawmfwdkY cHkay:rSm
ae&mydk&r,f? pma&;cHk ae&mus,rf ,faygh/ pdwfauseyfatmif
vla&G;NyD;awmh uRefawmfwdkYwuf&r,fh tcef;udkvmNyD; xdkifp&m
cHka&G;Muw,f/ a&SUqHk;wef;&JU av;wef;ajrmuf jywif;aygufem;
ucHkukd aygufpDa&m? uReaf wmfa&m oabmusw,f/ ausmufoif
yke;f eJY ra0;vGe;f ? reD;vGef; jzpfwm&,f? twef;xJu aumifrav;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 27

.m
m
o
.c
awGukd tm;vHk;jrifEdkifwm&,f? jywif;aygufygwm&,faMumifh
a ce
sp
'Dae&m[m a[m'Dtwef;opfrSm uReaf wmfwkYt d wGuf blrdeufoef
r
ve

ae&mrSev f kdY qHk;jzwfvkdufwm/ a&G;NyD;awmh uRefawmfwdkY ckHxJ


re
.fo

0ifxdkifMunfhMuw,f/ uRefawmfwdkY blred ufoefu uRefawmf


w
w
w

wdkYeJY enf;enf;pdrf;aew,f/ ausmufoifykef;udk Munfh&wmvJ


wpfrsKd ;yJ/ rESpfu ausmufoifyke;f vdk Munfh&wm odyrf nufbl;
vdkYcHpm;&w,f/ ausmufoifykef;ay:rSmawmh pmar;yGJppfxm;wJh
cHkeHygwftptqHk;? ysufuGufpwJh vlOD;a&pm&if;awG &dSw,f/
cPMumawmh twef;xJudk ausmif;om;awG a&mufvm
Mu? pum;ajymMu? &,fMuarmMueJY 2vavmuf a0;oGm;wJh
oli,fcsi;f awG jyefqkMH u&wmyg/ oif;oif;armfqkw d hJ aumifrav;
qdk cHkae&mr&jzpfaew,f/ olxdkifcsifwJh ae&mrSm oleJYrwnfh
wJhvl&Sd? ol&wJhae&mqdk olrauseyfeJY cPMumawmh ausmif;
wufNyD; uRefawmfwdkYtwef;ydkif q&mr a&mufvmw,f/ q&mr
emrnfu a':aX;aX;atmifwJh/ "mwkaA' bmom&yfoifw,f/
q&mru olYukd,fol rdwfqufNyD; wpfESpv f Hk;pcef;oGm;&r,fh
uRefawmfwdkYudk avhvm&if; 10wef;qdkwm b0wpfqpfcsdK;twGuf
t&rf;ta&;BuD;wJh twef;jzpfaMumif;? 10wef;rSm&wJh trSw[ f m
b0udkajymif;vJay;rSmjzpfaMumif;awGukd ajymjyw,f/
q&mru tom;ndKndKeJY cyf00yg/ pmoif&if? pmzwf
&if yg0grsufrSef wyfwwfw,f/ bmyJjzpfjzpf uRefawmf twef;
ydkifq&mrudk oabmusoGm;ygw,f/ q&myJjzpfjzpf q&mryJ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
28 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
jzpfjzpf tm0ZÆef;&dS? tajymaumif;rS uRefawmfu BudKufw,f/
a ce
aemufawmh tcsdepf m&if;ay;NyD; pmtkyaf wG reufjzefay;awmhrSmrdkY
sp
r
ve

pmtkyzf k;d awG 3&uftwGif; oGif;zdkYajymygw,f/ 'DaeY b,fq&mr


re
.fo

rS pmroifMubl;/ rdwfquf&if; &,fp&mpum;awGajym&if;eJYyJ


w
w
w

NyD;Muwmyg/ tJ'DaeYu 10wef;payr,fh uRefawmfh vG,t f dwfxJ


rSmawmh 10wef;pmtkyf r&dSao;ygbl;/ uRefawmfhvG,t f dwx f JrSm
rESpw f ke;f u jrefrmpmtkyef JY "mwkaA'pmtkyfyg;yg;uav; 2tkyyf J
ygwmyg/
10wef;a&mufvmwJhtcg uRefawmfwdkY&ifxJu a&m*g
udkvnf; ajym&OD;r,f/ uReaf wmfwYkd abmf'gawGtm;vHk; vG,t f wd f
eJY ywfouf&if yHkpHwpfrsdK;wnf; &dSapcsifMuwmu vG,t f dwf
xJrSm pmtkyaf v;ig;tkyaf vmufyJxnfhNyD; cyfayghaygh cyfviG hv f iG hf
vG,cf sifMuwmyg/ ti,fwef;wkef;uvdk zwfpmtkyaf wG tjynfh
xnfhNyD; azmif;um;aewJh vG,t f dwfBuD;udk ukef;½ke;f vG,&f wm
rsdK;udk rvkycf sifawmhbl;/ 'gu uav;txmjzpfoGm;NyD/
uRefawmfwdkY aecsi?f jzpfcsifwJh pwdkiv
f fu ausmif;pdrf;
r[kwfwJh tjyifu tusÐeJY ajczsm;axG;0wf? vG,t f dwf cyfyg;
yg;uav;udk tvGihaf v;vG,?f ezl;a&SUu zHk;aewJhqHyifukd vufeYJ
puúefY 20 wpfcgavmuf yifhwif/ uRefawmfwdkY aecsiw f Jh yHkpHudk
taESmifht,Sufay;wJh jyóem 3 ck&Sdw,f/
yxrwpfcsufu vG,t f dwfxJu zwfpmtkyf xlxlBuD;
awG.../
BuD;uvnf;BuD;? av;uvnf;av;wJh zwfpmtkyBf uD;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 29

.m
m
o
.c
awGudk uRefawmfwdkY vG,t f dwxf Jukd vHk;0rxnfhcsib f l;/ 'gayrJh
a ce
cufaewmu q&m^q&mrawGuvnf; olwkdY oifwhJ bmom&yf
sp
r
ve

tvdkuf zwfpmtkyrf xnfh&if vHk;0r&bl;/ pmoifaewke;f olrsm;


re
.fo

zwfpmtkyu f dk aygif;MunfhaewJh ausmif;om;wpfa,mufukd awGUNyD


w
w
w

qdkwmeJY cHkay:wuf rwfwyf&ufyJ/ tJ'Dausmif;om; taqmfcH


&&if&? tjypfay;cH&&if& wpfckckygyJ/ 'Dawmh tayghtvGihf
Ú¿²½§ uav;aecsiw f hJ uRefawmfwkdYtwGuf zwfpmtkyBf uD;awGu
jyóem jzpfawmhwmyJ/
aemufwpfcsufu ausmif;pdrf;yg/
uRefawmfwdkY txu (3) oCFe;f uRef;rSm ausmif;pdrf;
r0wfvkdY vHk;0r&bl;/ ausmif;pdrf; 0wfrxm;wJh ausmif;om;udk
ausmif;wufNyD; b,fae&mrSm b,ftwef;oifwJh q&mru
awGUawGU vSrf;ac:NyD; Zufyk;d tkycf sit
f ky?f vufxJuygwJh Budrv f k;H
eJY aqmfcsif&ifaqmf...BudKufwmvkyNf yD; tdrfjyef tusÐvJckdif;vdkY&
w,f/ wpfcgwav oHk;av;&ufavmuf vTwfay;xm;NyD;rS
twef;xJukd 'kausmif;tkyfeJY q&m 3a,mufavmufvkdufNyD;
ausmif;pdrf;ppfwwfw,f/ ausmif;pdr;f 0wfrxm;wJh aumifu
awmh tenf;qHk; av; ig;csuf twD;cH&wwfw,f/ yxr
ausmif;pdr;f r0wf&if vHkcsnif g;rl;? tusÐig;rl;qdkNyD; 'Pfwyfao;
w,f/
tJ'D pnf;urf;vnf;ay:vma&m 3 &uftwGuf wpf
ausmif;vHk; b,folrS ausmif;pdrf;r0wfMuawmhbl;/ aemufqHk;
ydkufqHawmfawmfcsdKUwJhwJh b,maMumfvkd aumifrsdK;uyg 'Pf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
30 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
aqmifNyD; wjcm;tusaÐ wG 0wfvmw,f/ 'geJYyJ aiGaMu;'Pfpepf
a ce
udkjzKwfNyD; BudrfvHk;pepfudkyJ jyefxm;&wm/
sp
r
ve

]]cufwmu pmtkyaf wGuG}}


re
.fo

xHk;pHtwdkif; aygufpDu pOf;pm;NyD;ajymw,f/


w
w
w

]]NyD;cJhwJhtywfu tdrfomxJrSm rD;cdk;awGt&rf;xGuaf e


vdkY q&mOD;cifarmifvwfwdkY oGm;zrf;wm aX;udkwkdY? jrifhausmw f dkY
rdoGm;wmaemf/ 'DaumifawG taqmfvnf;cH&? rdbac:NyD; cH0ef
vnf;xdk;&wmwJh}}
b,foefu pdk;&drw f BuD; owday;onf/ uRefawmfh
twGufawmh pD;u&uf odyfta&;rBuD;ygbl;/ ausmif;rwufcif
aumifrav;awGvmwke;f EIwcf rf;ay: cJvkdY&&ifawmfNyD? zwfpm
tkyfuom ta&;BuD;wm/ wpfaeYudk ajcmufbmomavmuf
tcsdefpm&if;ygaeawmh uRefawmfwkYd zwfpmtkyaf jcmuftkyaf vmuf
udk aeYpOfo,fae&wmudk;/ 'DvG,t f dwftav;BuD;udk uRefawmf
wdkY aeYpOfxrf;ae&wm aumifrav;awGa&SUrSm pwdkif odyfysuf
wmyJ/ &Suv f nf; &Sufrdw,f/
]]zwfpmtkyt f wGuf ig pOf;pm;xm;wm wpfck&Sw d ,f...
rif;wdkY oabmwl&if vkyrf ,fuGm}}
]]bmvJ...wpfa,mufukd ESpt f kypf D n§x
d nfhzkYv
d m; rvG,f
bl;aemf}}
]][kwfygw,f...b,fq&mrurS 'gudk cGifhrjyKbl;
ausmif;om;wpfa,mufudk zwfpmtkyw f pftkyf &dSae&r,f 'gyJ}}
]]tJ'g igodygw,f...igvkycf siw f mu 'Dvku d G...igwdkY

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 31

.m
m
o
.c
tdrfrSm&dSwJh zwfpmtkyaf wGtm;vHk;udk ,lcJhr,fuGm}}
a ce
sp
uRefawmfhpum;aMumifh 'DaumifawGtm;vHk; rsuv f Hk;jyL;
r
ve

oGm;w,f/ uRefawmfu q&mBuD;avoHeJY qufrajymao;bJ


re
.fo

cP&yfNyD; NyHK;Munfhaevdkufw,f/ b,faumif tvefYwMum;


w
w
w

uefYuGurf vJvdkYaygh/ 'gayrJh wpfa,mufrS uReaf wmfhtuGux f Jukd


r0igbl;? olwx kYd ufpm&if uRefawmfu ydktaumifao;oavmuf
ydkÓPfrsm;w,fqdkwm odaevdkYyg/
]]qufajym pmuav;}}
]]'Dvkud Gm aygufpD&m...wdkY zwfpmtkyaf wG tuke,f lNyD;
awmh ausmif;apmifhBuD; OD;odef;atmifqDrSm oGm;xm;Mur,f...
ausmif;wufcgeD;rS tcsdefZ,m;twdki;f oGm;,lMur,f...NyD;&if
ausmif;qif;awmh jyefxm;cJhrSmayghuG}}
uRefawmhfpum;qHk;awmh tm;vHk;Nidrof Gm;w,f/ uRefawmf
u 'l;ESHUNyD; 'DaumifawGukd NyHK;Munfhaevdkuwf ,f/ ausmif;apmifh
BuD; OD;odef;atmifqdkwm ausmif;xJrSmyJ opfom;tdrfuav;eJY
olYrdef;ru oefY&Sif;a&;0efxrf ;? rkefYaps;wef ;rSm &moDay:
uke fuav;awG? bmawG a&mif;w,f / BuHwd kY? z&Jo D;wdkY?
rmvumoD;wdkYyg/ OD;odef;atmifuvnf; &Smvywf&nfawG
bmawGa&mif;wwfw,f/ uRefawmfwdkYeJYvnf; &if;&if;ESD;ESD;&dSyg
w,f/
]]OD;odef;atmifu vufcHyghrvm;}}
]]b,foef&m...igwdkYu olYtdrfoGm;NyD; aq;vdyf cdk;
aomufwmrS r[kwyf J...ausmif;pmtkyx f m;wmyJ bmvdkY r&&

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
32 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
rSmvJ... igajymr,fuGm}}
a ce
sp
aemufqHk; uReaf wmfh r[mtBuHawmftwGuf OD;ode;f atmif
r
ve

eJY n§dMuw,f/
re
.fo

]]rjzpfbl;xifw,fuG...q&mBuD;od&if raumif;bl;}}
w
w
w

]]r[kww f m vkyw f mrSr[kwb f J OD;ode;f atmif&m cifAsm;


ausmif;wufacgif;avmif; racgufcif uReaf wmfwkdY vm,lr,f...
ausmif;qif;awmh vmjyefxm;r,f...'gyJOpöm}}
OD;ode;f atmifu aq;ayghvyd ftwdkudk rJzGmum aoao
csmcsmpOf;pm;ygw,f/ NyD;awmh uReaf wmfwdkYudk rMunfhbJ rjzpfyg
bl;uGm...[k olYuk, d folajymovdkajymonf/ 'Dvkv d G,v
f G,Ef Sihf
tultnDray;vQif bmvky&f rvJqkdwmudk uRefawmf pOf;pm;NyD;
xm;NyD;om;/
]]OD;odef;atmif ausmif;om;awGukd aq;vdyfckd;a&mif;
w,fqkw d m uReaf wmfwYv kd nf; odaewmyJ...'Dupd u ö tJ'Davmuf
tEÅ&m,frrsm;bl;...xm;ygav...pmtkyfo drf;ay;c wpf v
ig;usyf,lAsm}}
OD;ode;f atmif enf;enf;NzHKoGm;w,f/ vlqkw d m 'Dvkyd gyJ/
ajcmufwmeJY acsmhwmudk rcHEkdiMf uwm trSeyf Jav/
]]ig;usyfawmh enf;w,fuGm}}
]]wpfq,fAsm}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 33

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

aemufaeYrSm uRefawmfwkYdav;a,mufpvHk; vG,t f dwf


tvGihf ayghayghuav;awGESihf jzpfukefMuonf/ vG,ftdwfudpö
NyD;awmh uRefawmfwdkY ausmif;pdrf;0wfpHk wpfpHkpDyg xm;Mu\/
tdrfu 0wfcsifwJhtusÐ 0wfumxGuo f nf/ reufcif; ausmif;
xdyfrSm ͬ§´» xkwfMu\/ 3 &ufwpfcg ausmif;pdrf;avQmfzdkY?
pmtkyx f m;ctm;vHk; ESpq
f ,fay;&onf/ wpfaeY wpfa,muf
wpfrwfpk... wpfaeYwpfusy&f ? &uf 20jynfh&if OD;odef;atmifudk
ay;? awmfawmfav; ajyvnfaeavonf/
]]a[haumif...igwdkY ausmif;pdr;f r0wfwmeJY? pmtkyaf wG
rygwmudk ysm;wkyfu odyfrauseyfbl;uG...pHkprf;aew,fwJh}}
]]'Daumif bmwwfEdkirf SmvJ...ausmif;xJeJY twef;xJrSm
wdkYu pnf;urf;nDaewmyJ}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
34 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
ysm;wkyfqdkwJhaumifeJYuawmh uRefawmfwdkYtkypf ku bmrS
a ce
r[kwfvnf; &efolvkdjzpfaewmyJ? 'Daumifhukdawmh uRefawmfwdkY
sp
r
ve

tNrJwrf; owdxm;&w,f/ 'Daumifuvnf; wpfcgwav


re
.fo

ac:ac:ajymajymaeayr,fh uRefawmfwdkYudkqkd rsujf cnfjywfawmh


w
w
w

rcHwwfbl;/ wpfaeYawmh ysm;wkyf uRefawmfwdkYqD a&mufvmNyD;


pum;ajymw,f/
]]pmuav;...rif;wdkYpmtkyef JY tusÐawGudk OD;ode;f atmif
tdrfxJrSm xm;wmqdk}}
][kwfw,f...bmjzpfvJ}}
aygufpDu cyfjywfjywfajzw,f/ ysm;wkyu f ysmysmovJ
wm;ygw,f/
]]bmrSrjzpfygbl;uGm...igvnf; 'Dpmtkyaf wG xrf;&wm
rxrf;csifawmhbl;uG...tJ'g rif;wdkYvkdyJ xm;&if aumif;rvm;
vdkYyg}}
]]'g igwdkYeJY bmqdkivf dkYvJ...OD;odef;atmifudk oGm;ajym
ayghuG}}
aygufpD&JU cyfqwfqwfpum;aMumifh ysm;wkyf tD; tJeJY
xGufoGm;w,f/ aemufaeYusawmh OD;odef;atmifudk ajymxm;
&w,f/ 'Daumifu jyóem½Iyw f wfwm? uRefawmfwdkYeJY odyf
rwnfhwmawGyg/ OD;odef;atmifuvnf; wpfvudk 20 &aewJh
ol0Y ifaiGukd txdcku
d frcHcsiaf wmhygbl;/ ysm;wkyu f kd xm;cGihaf y;vdkY
aemufuvlawGyg vdkufvmNyD; w½kef;½ke;f jzpf&if wm&Snrf cHbl;
qdkwm ol&yd frdygw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 35

.m
om
.c
ausmif;a&SUrSm uRefawmfwdkYtkypf k av;a,muf&JU pwdkiv f f
a ce
u wjcm;ausmif;om;awGxuf xl;jcm;aecJhw,f/ wpfcgawmh
sp
r
ve

twef;ydkifq&mru ausmif;tvm uRefawmfwdkY tkypf keYJ awGUawmh


re
.fo

]]eifwdkYav;a,muf ausmif;pdrfr0wfbl;vm;}}vdkY ar;w,f/


w
w
w

uRefawmfwdkY ]]0wfygw,fq&mr twef;xJus&if Munfhyg}}vdkY


ajzvdkufw,f/
twef;xJusawmh ausmif;pdr;f 0wfxm;wJh uRefawmfwdkY
udkawGUawmh q&mru bmrSrajymygbl;/ ar;wmawG bmawG
vnf;r&dSbl;/ uRefawmfwkdYav;a,mufuawmh vlvnfusxm;wJh
t&omudk tjynfht0 cHpm;ae&wmayghav/
tJ'DtcsdefrSm b,foefu jrifhjrifh&Dav;udk vdkufaewm
tajzr&ao;ayr,fh ajyvnfr,fh oabmawmh jyaeNyD/ uReaf wmf
wdkYtwef;xJrmS jrifhjrifh&DESpaf ,muf&Sw
d ,f/ b,foefY aumifrav;
u enf;enf;ao;vdkY jrifhjrifh&Dav;vdkY q&mru cGJay;xm;wm/
jrifhj rifh&Da v;eJ Y tqifajyrvd kjzpf v mwm[m uRef awmf wd kY
ausmif;pdrf;cPr0wfbJ ½dI;jyaumif;vdkYvkdY tm;vHk;u used f;ao
,lqNyD; *kP, f laeMuw,f/
pmjyefawmh jrifhjrifh&Dav;u ausmif;pdr;f udpöukd ar;xm;
w,f/ ausmif;a&SUrSm r0wfbJ twef;xJrSmusawmh b,fu
a&mufvmwmvJaygh/
'Dupd öudk uReaf wmfuyJ *kPf,lpGm&Si;f jyvdkuv
f kYd jrifhjrifh&D
av;u wtHhwMoeJY ol pdk;&drw f mawG aysmufoGm;w,f/ ysm;wkyf
uawmh vG,t f dwfBuD;wukef;ukef;eJY ausmif;udk ½ke;f NyD;vm&

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
36 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
wmaygh/ wpfcgwpfavvnf; uRefawmfwdkYu 'Daumifhudk cyfyg;
a ce
yg;pMuw,f/ a[haumif ulvG,af y;&OD;rvm;? bmnmaygh/
sp
r
ve

'Daumif bmrSjyefrajymbl;/ 'Dvkpd wdki;f 'Daumifh pdwxf J


re
.fo

rSm a'guefaew,fqkdwmawmh uRefawmfwdkY odygw,f/


w
w
w

yxrtprf;em;eD;wJh wpf&ufrSm q&mru wpfwef;vHk;


udk owday;pum;wpfckajymw,f/ wevFmaeYrSm NrdKUe,fynm
a&;rSL;eJY ynma&;0efBuD; ausmif;awGukd vdkufppfr,f? tjzLeJY
tpdrf;awG 0wfcJhMuzdkYyg/ uRefawmfwdkY av;a,mufuawmh
wpfa,mufeJYwpfa,muf NyHK;MunfhMu&if;eJY 'gav;rsm;ayghumG ...
ayghav/
tJ'DaeYu ausmif;qif;awmh pmtkyo f Gm;xm;? tusÐawG
cRwfMu&if; OD;odef;atmifudk rSm&w,f/ wevFmaeY ausmif;ppf
awGvmr,f? tusaÐ vQmfxm;ay;ayghav/ uReaf wmfwYkd jyeftxGuf
rSm ysm;wkyu f dkawGUw,f/ 'DaumifvJ pmtkyaf wG vmxm;wm/
OD;odef;atmifvnf; olvkyw f mrdoGm;vdkY rsuEf Smrxm;wwfatmif
jzpfaew,f/
]]ighaMumifh bmrSjyóem rwufap&ygbl;uGm...igu
OD;odef;atmifudk aoaocsmcsmuwday;NyD; raeYurS pxm;wm
yg}}
ysm;wkyfu tjzLeJYtpdrf;tusÐawGukdcRwf&if; ajymw,f/
zwfpmtkyaf wGxrf;&wm ausmif;om;csi;f udk,fcsif;pmwm&,f?
OD;ode f;atmif tydk0if aiGudk rxdcd kuf apcsif wm&,faMumifh
uRefawmfwdkYvnf; bmrSrajymawmhygbl;/ ysm;wkyu f dkyJ...

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 37

.m
m
o
.c
]]aemufaumifawG enf;rjyeJYawmhaemf... vloyd frsm;
a ce
&if OD;ode;f atmif 'ku©a&mufvdrfhr,f}}
sp
r
ve

]]at;yguG...igwpfa,mufwnf;yg pdwfcs}}
re
.fo

wevFmaeYusawmh ausmif;a&SUrSm xHk;pHtwdki;f uRefawmf


w
w
w

wdkY pum;ajym&if; aumifrav;awGudk ͬ§´» xkwfaeMuw,f/


ysm;wkyyf g uReaf wmfwkYed t
JY wl vmaew,f/ jrifhjrifh&Du uRefawmf
wdkYudkawGYawmhawmif pdwyf lvkYv d mrSmoGm;ao;w,f/ b,foefu
pdwfcsyg &Dav;&..twef;xJusr tjzLeJYtpdrf;ayghvdkY ͬ§´» eJY
jyefajzaew,f/ 7em&Dxdk;cgeD; ig;rdepfusawmh uRefawmfwdkY
ausmif;xJ0if OD;ode;f atmiftdrfudk vmcJhMuw,f/ OD;odef;atmif
uawmh r&dSbl;/ xHk;pHtwdki;f aps;a&mif;? acgif;avmif;xdk;aygh?
olY tdrfwHcg;u tNrJwrf;aphxm;wmyg/
wHcg;udk wGef;zGiNf yD;0ifv dkufawmh rD;ylwdkufxm;wJh
uRefawmfwdkY tusÐawGvnf;r&dS? pm;yGJcHkuav;ay:rSm wifxm;wJh
uRefawmfwdkYzwfpmtkyfawGvnf; rawGU&awmh uRefawmfwkdY
awmfawmfysmoGm;w,f/ tdrcf ef;xJrSm 0if&Smawmhvnf; rawGUb;l /
tJ'DtcsdefrSm ausmif;wufacgif;avmif;uxdk;NyD/
uRefawmfwdkYu uref;uwrf; OD;odef;atmifudk &Smar;
awmh olYtrd f nu olcdk;cdk;cHvdku&f vdkYwJh...tusÐawGa&m pmtkyf
awGa&m 'eftdk;awGa&m ygoGm;wmwJh/ oGm;NyD uRefawmfwkYd
tm;vHk; ysmoGm;w,f/ 'DaeY ausmif;ppfawG&Sdw,f/ bmvkyMf u
&rvJ/ OD;odef;atmifuvnf; rsuEf Smi,fuav;eJY awmif;yefyg
w,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
38 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]][m...rjzpfbl;As...'DaeY ausmif;ppfawGv mrSm...
a ce
uRefawmfwdkY 'DtusÐawGeJY r&bl;...rwufyJ jyefrSjzpfr,f...
sp
r
ve

wHcg;zGifhay;yg}}
re
.fo

]][m...ckrS r&awmhb;l avuGm...ig rif;wdkYukd apmapm


w
w
w

ajymjyrvdkY...rif;wdkYurS rvmwm...ckrS zGihfvkdY r&awmhbl;...


q&mBuD;u aomhord f;oGm;NyD}}
'gawmh uRefawmfwdkYoyd gw,f/ OD;odef;atmifu reuf
udk q&mBuD;qDrSm aomhoGm;,lNyD; zGihaf y;&w,f/ NyD;&if q&mBuD;
udk aomhjyeftyf? 7 em&Dxk;d wmeJY ausmif;0ef;wHcg;udk aomhcwf?
12 em&Dxkd;rS aomhoGm;,lNyD; zGihaf y;&wm/ uRefawmfwdkY ausmif;
xJu jyefxGuv f kYrd &awmhb;l / ausmif;0ef;xJrmS vnf; taygufqdk
vdkY wpfaygufrS r&dSbl;/ tm;vHk; tkww f Hwdki;f cwfxm;wm/
]]tJ'g...cifAsm; tjypfyJAs...cifAsm;udk ydkufqHay;NyD;
tyfwm...'Dvkjd zpfwm cifAsm;rSm wm0ef&Sw d myJ...wpfckck vkyaf y;
Asm}}
aygufpDu awmfawmfa'gojzpfaeNyD/ OD;odef;atmifvnf;
bmrSrajymbJ [dkvkd'DvkdeJY xGufoGm;NyD; q&mBuD;½Hk;cef;xJ0ifae
w,f/ uRefawmfwdkY vdkufvdkYr&atmifyg/ ausmif;om;awG
twef;xJ0ifukefNyD/ uRefawmfwdkYig;a,muf bmvky&f rSef; rod
bl;/
]]tdrfomxJ 0ifykef;r,fuGm}}
]]wpfaeYvHk; tdrfomxJrSm aevdkY&rvm;ug}}
]]iguawmh twef;xJr0ifawmhbl;...r&...&atmif

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 39

.m
om
.c
xGurf ,f}}
a ce
sp
aygufpDuawmh wpf½SL;xdk;yJ/ ysm;wkyfuvnf; tJ'D
r
ve

tBuHukd vufcHw,f/ uRefawmfuawmh rvky&f Jbl;/ aygufpDeJY


re
.fo

ysm;wkyf tcsdefr&dSbl;qdkNyD; xGuo f Gm;Muw,f/


w
w
w

]]'Dvdkvkyu f Gm...'DaeY twef;xJawmh b,fvkdenf; eJYrS


0ifvdkYr&bl;...igwdkY OD;odef;atmiftdrfxJrSmyJ ykef;Mur,f...
ausmif;qif;usrS a&mjyefr,f}}
aemufqHk; uRefawmfhtBuHtwdkif; OD;odef;atmif tdrfbuf
xGufvm...tdrfxJ0ifxdkifae&w,f/ eHapmf pkwfjywfaewJh olY
tdrfcef;xJrSm 3a,mufvSJ&if; wdwfqw d faewJh ausmif;BuD;xJrSm
&ifwckefckefeJY apmifhae&w,f/
yxrtcsdefukefwJh acgif;avmif;xdk;tNyD;rSmyJ q&m
OD;cifarmifvwfeJY q&mOD;&efEikd w f kYad &mufvmNyD;...]]a[haumifawG
...xGucf JhMuprf;}} qdkwJhtoHudk Mum;&awmhwmyJ/
½Hk;cef;xJa&mufawmh ysm;wkyef JY aygufpu d dk rsufESm
qD;&Guaf vmufuav;eJY awGU&w,f/ OD;ode;f atmifvnf; q&mBuD;
a&SUrSm acgif;iHkYvkdY? 'DaumifawG tkww f Hwdki;f ausmfNyD; ݸ«®½¸
xJt0ifrSm ݸ«®½¸ u wm0ef&dSwJh vlawGuzrf;NyD; vmydkYoGm;
wmudk;/
ppf&if;aq;&if; OD;odef;atmifvnf;ay:? uRefawmfwdkY
vnf; rdaygh/ OD;odef;atmifu uReaf wmfwkYd tusaÐ wG? pmtkyaf wG
xm;wmxuf? ausmif;apmifhvkyNf yD; tdru f dk olckd;0ifcH&wJh tjypf
u ydkBuD;aew,f/ OD;ode;f atmifu ausmif;udk rapmifhbJ nbuf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
40 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&yfuGufxJ tokbrSm vifr,m;ESpfa,mufpvHk; zJoGm;½dkuf
a ce
aewmudk;/
sp
r
ve

ausmif;ppfawGa&mufvmawmh q&mBuD;u uReaf wmfwu kYd kd


re
.fo

pwdkcef;xJrSm&dSwJh pm&Gupf mwrf;awG? ypön;f awG odrf;cdki;f ? pDckid ;f


w
w
w

xm;w,f/ ausmif;ppfawGjyefawmhrS uRefawmfwkYdudk ig;csuf


pD½ku
d f? aemufaeY rdbac:NyD; OD;odef;atmifudkawmh tvkyrf jyKwf
½Hkwr,f jyif;xefpGm owday;vdkufw,f/
aemufaeYreufusawmh uRefawmfwo kYd wif;u awmfawmf
udkBuD;oGm;vdkY [dkuar;? 'Duar;eJY/ tdrfuvnf; qlvkdufawmh
rajymeJYawmh/ zwfpmtkyaf wG jyef0,fay;&wm r[kwfvm;/
b,foefqdk taqmfawmif xyfcH&w,fqdkyJ/
aemufaeYawGrSm uRefawmfwdkYvG,t f wd fayghaygh tvGifh
uav;eJY pwdkiv f frxkwfEdkifawmhygbl;/ zwfpmtkyaf wGtpHkeJY
vG,t f wd uf kd uke;f xrf;ae&wmyJ/ q&mawGuvnf; twef;xJudk
a&mufwmeJY emrnfBuD; uRefawmfwdkYudk zwfpmtkyyf gvm; t&if
wef;ar;Muw,f/ vG,t f w
d x
f Ju zwfpmtkyt f opfawGukd xkwf
&wdkif;? ausmif;pmtkyaf wGukdyg cdk;oGm;wJh olckd;udk uRefawmfwdkY
usdefqJzdkYyJ wwfEdkiyf gawmhw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 41

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ½¹å§¼µ«ºÛ×¼«º

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
44 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

a&SUudk xdk;&yfvmwJh q,fhoHk;tpdrf; bwfpfum;ay:udk


b,folYukdrS *½krpdkufwJhyHkpHeJY cyfwnfwnf uRefawmfwufvku d f
w,f/ um;ay:udk a&mufNyD;wmeJY a&SUaygufeHab;u um;'½dkif
bmBuD;&JU aemufrSm&yfNyD; wpfum;vHk;udk ausmcdki;f ypfvdkufw,f/
tJ'Dvkd cyfrdkufrdkuf pwdkiv
f fudk uRefawmf wrif,lxm;wmyg/
'DESpf ausmif;pwufrS 'Dpwdkiv f u
f dk uRefawmf ajymif;wmaygh/
t&ifwkef;uqdk&if um;ay:wufwmeJY txu (3)u ausmif;
om;^olwpfOD;wavudkawGUrvm;.../ 'grSr[kwf q&mr^ q&m
wpfa,mufa,mufukd awGUrvm;vdkY t&if&Smwwfw,f/ tckawmh
..tJ'Dvkd r[kwaf wmhyJ wpfum;vHk;udk ausmcdki;f xm;vdkufwm/
jzpfEdkif&if wpfavmuvHk;udk rawGUcsib f l;Asm/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 45

.m
om
.c
txu(3)u q&m^q&mrawGudka&m wpfausmif;wnf;
a ce
wufwJh tcef;azmfawG? ausmif;azmfawGudka&m b,folYudkrS
sp
r
ve

rawGYcsib f l;/ rawGUcsiq f dk uRefawmf 'DESpf q,fwef;uswmudk;/


re
.fo

[kwfw,f/ 1983-84 ckESpf pmar;yGJrSm 10wef;udk uRefawmf


w
w
w

uscJhw,f/
'gay,fh uRefawmfhjyóemu q,fwef;uswmupNyD;
avmuBuD;eJY &efjzpfaewmyg/ vlawG[m cufw,fAsm/ pmar;yGJ
qdkwm ppfajrjyifeJY (wdkufyGJ)eJY wlw,fvdkY uRefawmfwdkY ordkif;
q&m OD;cifarmifpk;d u ajymzl;w,f/ uReaf wmfwYw kd kef;u 10wef;
pmar;yGJrSm jrefrmwpfEkid fiHvHk; ar;cGe;f wpfckwnf;yJAsm/ 'gaMumifh
oifwJh ݱ«®-» vnf; twlwlyJ/ q&mOD;cifarmifpdk;u rif;wdkYukd
olu (pmar;yGJu) b,fvkdvmwdkufr,fqdkwm tcsuftvuf
tm;vHk;ay;NyD;om;wJ/h olwku d rf ,fh tcsut f vufawG tm;vHk;udk
rif;wdkYu odxm;&if ol b,fenf;eJYwdkuw f kud f rif;wdkY Edkirf SmyJwh/J
q&mhpum;[m awmfawmfjynfhpHkwJh pum;yg/ 'gayr,fh
uRefawmf ½IH;cJhygw,f/ 'g bmjzpfvJ.../ q&mh pum;twdki;f qdk
uRefawmf 10yGJwdkufcJhNyD;NyD/ wpfyGJ½IH;wm bmjzpfvJ/ oli,fwef;
uae 10wef;txd? uRefawmf 'DwpfyGJyJ ½IH;cJhw,f/ 'gayr,fh
vlawGu uReaf wmfu h kd txifao;cJw h ,f/ tdru f txifrBuD;bl;/
tdruf dk {nfhonfvmwdkif;? rdwfaqGawGeJYawGUwkid ;f tareJY tazu
]]tdruf om;awmfarmifuawmh usowJhav...'DESpf usowJh}}
vdkY ajymwwfw,f / pmar;yGJatmif&ifawmif vlawGUwdkif;
tJ'Davmuf ajymyghrvm; rodbl;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
46 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
rdwfaqGtaygif;toif;eJY ywf0ef;usiu f vlawGuvnf;
a ce
awGUwmeJY ]]rif; 'DESpfusw,fqdk...uG}} vdkY pum;pMuw,f/
sp
r
ve

odNyD;&if bmjzpfvkdYvmar;aeao;vJ.../ NyD;awmh &yfuGux f Ju


re
.fo

pmar;yGJatmifwJhvlawGtaMumif;udk ajymvdkufao;w,f/ NyD;


w
w
w

awmh ]]BudK;pm;uGm}}wJh/ cifAsm;a&m q,fwef;atmifvkYdvm;vdkY


uRefawmf jyefar;csiaf yr,fh rar;jzpfbl;/ olwkdY pum;awGukd
uRefawmf aycHygw,f/ ½ky&f Siw f dkY AD'D,kdwkdYxJuvdk ]]tckESpf
bmompHk Ü xGu&f r,fuG}} vdkYvnf; vufoD;qkyNf yD; uRefawmf
rBuHK;0g;ygbl;/ uRefawmfh&ifxJrSm tJ'DvlawGvmajymwJh pum;
awGtm;vHk;udk armif;xkwEf dkifwJh cyfwnfwnfcyfrJhrJh EIwcf rf;
wpfpHk &dSaew,f/
tJ'DtjzpfawGxuf qdk;wJhtjzpfu ausmif;u uRefawmf
wdkYudk qufqHyHkyg/ ausmif;pwufwJhaeYrSmyJ uReaf wmfwdkY 10wef;
uswJh ausmif;om;awGtm;vHk;udk øÚ÷ tcef;udkydYkvkdufw,f/ øÚ÷
tcef;qdkwmu wpfESpu f sawGcsnf;yJ ae&wJhtcef;av/ ydkYwmu
udpör&dSygbl;/ ausmif;pwufwJhaeYu q&mawG 0ifuwnf;u
uRefawmfwdkYudk ESpfjym;rwefatmif qlawmhwmyJ/ rESpu f qdk;cJh
rdkucf JhNyD;NyD/ udk,f&wJh tcGifhta&;udk tqHk;½IH;cHcJhNyD;NyD/ 'DESpf
xyfqdk;vdkYuawmh oMum;rif; qif;u,fawmif r&awmhbl;/
igwdkYu eifwYrkd suEf SmawGukd jrifcsiw
f mr[kwb f ;l / rjrifcsiv
f nf;
jrifae&OD;r,f/ toHk;ruswJh t&omudk eifwdkY cHpm;ae&NyD
r[kwfvm;...Munfhprf...atmifoGm;wJhvlawGu wuúodkvf
wufzkYd jyifaeMuNyD...eifwkYu d 'Dav;vHk;eJY 'Dausmif;? 'Dtwef;rSm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 47

.m
m
o
.c
'Dq&meJY 'Dpm jyefoifae&wm...at;...'D ESpfvHk; xyfjznfhay;
a ce
vdkufOD;r,f...'DtcsKd ;rsKd ;eJYqdk 'DESpv
sp
f nf; ratmifbl;rSw.f ../
r
ve

q&mwpfa,muf0if wpfcGef;eJY ajymoGm;vdkufwm Asm?


re
.fo

&Sufwwf&if udk,fhrsufESm udk,fhtdrfomu rkwfxJxdk;xnfh? a&


w
w
w

avmif;cszdkYyJ aumif;awmhw,f/ ordkif;q&m OD;cifarmifpdk;eJY


t*Fvyd fq&m OD;oef;a0wdkYyJ ]]aMomf...ighwynfhawG igwdkYeJY
ausmif;udk awmfawmfcspMf uygvm;}} vdkY cyfayghayghpum;qdkw,f/
'gvnf; a&SUrSm tcH&SdNyD;om;qdkawmh xdwmygyJ/
'Dxufqdk;wJh aemufwpfcsufu uRefawmfwdkY øÚ÷ tcef;
udk0ifwJh q&mawG? q&mrawGtukefeD;yg;u uRefawmfwkdY
ausmif;om;awGudk vlqkd;vdkY xifxm;wmygyJ/ uRefawmfwdkY
wpfckck tjypfrvkyv f ku
d ef JY ]]'DtcsKd ;rsKd ;eJY rESpu
f vnf; usNyD;NyD}}
qdkwJhpum;u t&ifyJ/ uRefawmfwdkYuvnf; ausmif;pnf;urf;
t& rSm;vdt kY jypfay;wmxuf tJ'Dpum;BuD;udkajymwm ydkemw,f/
uRefawmfwdkYrsm; wpfcgwpfav pmr&cJh&if ]]rESpu f vnf;
tmaygufatmif oifNyD;NyD...'DESpv f nf; ESpcf gxyfoifwmawmif
arhwkef;yJ...eifwkd Y bmtoHk;usovJ...z&uf&Smav;awGrsm;
ajzvdkufwm a'gufceJ...a'gufceJ}}wJh/
wkjHY yef wGe;f uefv, G wf hJ vli,fobm0twdki;f yJ uReaf wmf
wdkYuvnf; tqdk;jrifwmeJY qdk;ygw,fqdkwJh enf;rsdK;eJY jyefjy
Muw,f/ q&m? q&mrawGu tjypfay;wmudk *kPf,lp&m
wpfckvkd oabmxm;NyD; cH,lwwfvmw,f/ wpfcg "mwkaA'
Û¯«¿¬·±² awG ar;wmudk aMumufwwfwJh rdef;uav; 3? 4

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
48 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a,mufuvGJNyD; b,fausmif;om;rS rajzMubl;/ r&bl;ayghav/
a ce
tm;vHk; bl;cHMuw,f/ a&SUqHk;wef;u r&bl;q&mrqdkNyD; x&yf
sp
r
ve

wmeJY wdkiyf ifp&mrvdkbJ aemufwef;awGuvnf; r&bl;yJ/ q&mr


re
.fo

u ½dkufawmh tNyHK;rysub f J t½dkufcHMuw,f/


w
w
w

q&mr a'goawGxGuNf yD; ½dkufwmrsm; ta,muf (20)


avmufvnf; ½dkufNyD;a&m a'goxGufvGe;f vdkY q&mrvnf;
rsu&f nfawG0J Budrv f kH;udkviT hyf pf? tom;awG wqwfqwfwkefNyD;
tcef;xJu tcsdefraphyJ xGuo f Gm;awmhwmyJ/
tJ'DaeYupNyD; uRefawmfwdkY ESpu f swef;[m t&ifESpaf wG
uxuf qdk;w,fqdkwJhtoH xGufvmw,f/ q&m q&mrawGu
tJ'DpdwfeJYMunfhav uRefawmfwdkYuvnf; qdk;jyavygyJ/ tdyf
w,f? ausmif;ajy;w,f? pmar;&if r&bl;ajzw,f/ uRefawmf
wdkYtwef;u vlawG[mqdk;w,f qdkwmudkyJ qufvufxed f;
odrf;aeMuw,f/
pmar;yGJu uRefawmfwif uswmr[kwyf gbl;/ wpfzGJUvHk;
uswmyg/ b,foef? aygufpD? oacg? ysm;wky?f tm;vHk;yJ/
b,foef&JU aumifrav; jrifhjrif&Dav;vnf; usw,f/ 10 wef;
atmifrS tajzay;r,fqdkwJh jrifhjrifh&Dav;u ESpaf ,mufpvHk;
usayr,fh ausmif;wufNyD; 1vcGJ avmufvnf;Muma&m b,foefY
udk tajzay;vdkuw f ,f/ olvnf; vlqk;d ruav;jzpfaewm tHhMo
zdkYaumif;wm awGU&w,f/ uRefawmfwkd YeJYtwl ausmif;ajy;?
t½dkufcH? tacgufcHeJY olYyHkpHu awmfawmfav;udk iz,faw
uav;yJAsm/ tHha&myJ/ t&ifESpfuqdk olu odyfat;wm/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 49

.m
om
.c
trSefawmh q&m? q&mrawGu pmar;yGJusvmwJh uReaf wmfwkYu d kd
a ce
rcHcsifatmifajymwmyg/ rcHcsifpdwfeJY BudK;pm;vmr,faygh/
sp
r
ve

'gayr,fh uRefawmfwdkYu 0w¬KawG? ½ky&f Siaf wGxJu Zmwfaumif


re
.fo

awGrS r[kww f m/ tdrf? ausmif;ywf0ef;usiu f zdtm;awGay;rS


w
w
w

awmh oGm;NyDaygh/ 'DMum;xJ 10wef;us&if pdwfav&r,fqdkwJh


uRefawmfwdkYacwfwke;f u tawG;tac:BuD;uvnf; &dSao;w,f/
10wef;us&ifyJ pdwfavaeNyDvdkY tm;vHk;u xifMuw,f/ tJ'D
awmh avomwmaygh/ 'grS ywf0ef;usief JY udk,fu nDawmh
rSmudk;/
uRefawmfxifw,f...eydkvD,HeJY [pfwvm vlqkd;jzpf
wm 'gaMumifhyaJ erSmyJvkY/d olwkYq d kd ydkqk;d wmaygh/ wpfurÇmvHk;u
vlqk;d vdx
kY ifMuwm qufqk;d zdkYyJ&aSd wmhwmudk;/ 'gaMumifh uReaf wmf
vnf; cyfrdkufrdkufpwdkifvfeJY aewmyg/ uRefawmfwdkYuav
olwkdYuzd? uGuw f dudkjzpfvdkYyJ/
q,fhoHk;tpdrf;ay:udk uRefawmf tJ'Dvkd cyfrdkurf dkuw f uf
&if; tJ'DtaMumif;awGukd awG;aerdw,f/ 'Dtcsdefqdk uReaf wmfpD;
wJhum;ay:rSm udk;wef;wkef;u ocsFmoifwJh q&mr a':Munf
Munf ygr,f/ bDtdkpDuaeNyD; 8wef;wkef;u twef;ydkiq f &mr
a':pdefpdef0if;vnf; ygcsiyf gr,f? udk;wef;wkef;u yx0DoifwJh
q&mr a':0if;0if;vnf; ygcsifygr,f? aemuf rESpu f udk;wef;
wufwJh aumifrav; wifwifaZmf? olu tqdk;qHk;/ b,fhES,f
Asm.../ rSww f dkif 5rSww f kdiaf vmufyJpD;&wJhum;ay:rSm olu
ausmif;pmtkyfuav;udk xkwfzwfv dkY? tvum; tydkawG/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
50 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
uRefawmfuvnf; tJ'Dvkd tydkvkyw f Jh ausmif;olawGqdk t&rf;
a ce
sp
rkef;yJ/
r
ve

uzl;auGUa&mufawmh um;r&yfcifuwnf;u ckeq f if;NyD;


re
.fo

umumqdkifudk wef;vmcJhw,f/ tckqkd uRefawmfwdkY ausmif;a&SU


w
w
w

rSm t&ifuvdkrsdK; r&yfawmhbl;/ ausmif;rwufcif umum


qdkirf SmyJ xdkiw f ,f/ oDcsi;f aumif;&if acgif;avmif;xdk;NyD; q,f
rdepfavmufrS 0ifw,f/ wHcg;zGihrf ay;&if ausmif;rwufawmhb;l /
OD;odef;atmifuvnf; n§m&Smygw,f/ acgif;avmif;acgufNyD;
q,fhig;rdepfavmuftxd uRefawmfwdkYtkypf kukd apmifhay;w,f/
umumqdkix f Ja&mufawmh zGihfxm;wJhoDcsi;f u tufpu f Jeuf&JU
]],Hkyg &ifokYw d k;d a0SYqJygcdki}f }/ ysm;wkyu f pD;u&ufvSr;f ay;&if;
]]wdkifuD0rf;}}vdkY atmfw,f/ b,foef? oacgeJY aygufpDwkdYyg
a&mufaeMuNyD/ wdkiu f Dqdkwm ½dk;½dk;vufzuf&nfxuf oHk;yHk
ESpfyHkavmufykw d Jh vufzuf&nfcu G yf g/ tJ'w D ke;f u ½dk;½dk;vufzuf
&nfu 5 rwf (1d^25jym;)? wdkiu f Du 2d^/ wdkiu f DvdkYac:wm
olu a<ucGuef JYr[kwfyJ oHcGuef JYaMumifh jzpfr,f/
uReaf wmfwkYd axG&mav;yg; pum;ajymaeMuwke;f ausmif;
wufacgif;avmif;xdk;oH Mum;&w,f/ uRefawmfwkYu d at;aq;
ygyJ/ ausmif;bufudk vSr;f Munfhawmh rdk;u zGJzGJuav; &Gmae
w,f/
]rkd;&Gmaew,fuG}}
uRefawmfu ajym&if; ysm;wkyu f dk...

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 51

.m
m
o
.c
]]apmapmuvnf; &Gmao;w,fuG...bmjzpfvkdYvJ}}
a ce
sp
]]rdk;&Gm&if twef;wuf&wm odyfysi;f zdkYaumif;wmaygh}}
r
ve

]]trSefyJ...'DaeY rdk;wpfaeYvHk; &Gmcsi&f GmrSm}}


re
.fo

ysm;wky&f JU pum;qHk;awmh...
w
w
w

]]trSeftuefyJ}}
b,foefu a&mufvmwJh wdkiu f Dvufzuf&nfcGuu f kd
tjr§Kyfraocif wpf0ufcGJ&if; axmufcHw,f/ oacgu olY
oGm;udkray:atmif EIwcf rf;eJY oHk;av;cg qGJaph&if; ar;w,f/
]]rif;...bmvkycf sifvdkYvJ pmuav;}}
]]rdk;&GmaerSawmh ausmif;ajy;&ifajy;...rajy;&if tcef;
xJrSm igwdkYtwef;u tm;vHk;wef;pDtyd fr,fuGm}}
uRefawmfwkYd pum;0kdif; cPwdwfoGm;yHku b,foef
uReaf wmfhtwGuf iSJUay;xm;wJh vufzuf&nf yef;uefxJu tjr§Kyf
uav;awG aygufaewmawmif Mum;&rwwfygyJ/ cPaeawmh
rS aygufpDu pOf;pOf;pm;pm; ajymw,f/
]]rdk;&Gmae&ifawmh ausmif;ajy;vdkY raumif;bl;uG b,f
oGm;oGm; <uufpkwfjzpfrSmyJ...rif;wdkYrSm xD;ygvdkYvm;}}
xD;/
uRefawmf rJhNyHK;NyHK;&if; vG,t
f wd fxJudk prf;vdkuwf ,f/
oGm;NyD/
uRefawmfh vG,t f dwfxJrSm xD;r&dSawmhbl;/
uRefawmf uref;uwef;ajy;xGuNf yD; uRefawmfpD;vmwJh
bwfpfum;udk ½l;aMumifaMumifeJY xGu&f Smw,f/ um;u b,f&dS

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
52 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
awmhrvJ/ [dkaumifawGvnf; bmrod? nmrod ajy;xGuv f m
a ce
Muw,f/
sp
r
ve

]]igh...ighxD; r&dSawmhbl;uG}}
re
.fo

]][m...aocsmvdkYvm;}}
w
w
w

]]rif; ygvmwm aocsmvdkYvm;}}


]]bmvdkY raocsm&rSmvJ...rSww f kid rf mS rdk;tHkUvkYd ig xkwf
aqmif;rvdkY vufxJudkix f m;ao;wm...aocsmw,f ygoGm;NyD
cg;ydkufEdIufoGm;NyD}}
trSefawmh cg;ydkufEIdufqdkwmxuf vG,t f dwfEdIuq f kdwJh
pum;u uRefawmfhxD;twGuf ydkoifhawmfvdrfhr,f xifw,f/
vG,t f dwfxJu EdIufwmudk;/ uRefawmfqdkwJh aumifuvnf;
apwem&dS&if ydkio f rQtukeaf y;&if ay;r,f/ ukd,hfudk ywfwD;
csNyD;,loGm;&if tvGefrkef;ygyJ/
'DESprf Smcsn;f yJ uReaf wmfhxD; cg;ydkuEf Iu d cf H&wm 'geJYygqdk
2cg&dSNyD/ yxrxD;u ta[mif;qdkawmhxm;ygawmh/ tckxD;
topfAs/ xD;ta[mif;aysmufvkYd tdru f qlqlylyl aeYwkdi;f vkyNf yD;
rS 'D ܱª» xD;topfudk 0,fay;wm/ taz tar 0efxrf;b0
vcuav; wpfa,mufrS oHk;&meD;yg;&Muwm/ ܱª» xD;wpf
acsmif; &mausmfqdkwmh...qlrSmayghav/ 'DMum;xJ uRefawmfu
q,fwef;usxm;wm r[kwv f m;/ ]]'DxD;aysmuf&if udk,hv f uf0g;
udk,t f kyfNyD; aqmif;awmh}}vdkYawmif taru ajymao;wm/
uRefawmfh i,fxdyu f dk uif;rvufrnf;wkyo f vdk uRefawmfcHvku d f
&wm udk,hv f la&/ ypön;f udk ESajrmwmxuf 'D 10wef;uswmBuD;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 53

.m
m
o
.c
udk xyftajymcH&rSmudk pdk;&drfaewm/
a ce
sp
tJ'DaeYu uRefawmfwkYd ausmif;rajy;jzpfygbl;/ tcef;
r
ve

xJrSm wef;pDNyD;vnf; rtdyfjzpfbl;/ a'goxGuv f Gef;vdkY ausmif;


re
.fo

b,fvdkqif;rSe;f awmif rodbl;/ 'Dq,fwef;uswJhupd öukd pOf;pm;


w
w
w

&if;u xD;tEIdufcH&wmudk a'gojzpf&wm/


uHrsm;aumif;csifawmh tJ'DaeYausmif;vTwaf wmh rdk;u
&Gmw,f/ &GmwmrS oBuFerf Sm a[mha&Smhaumifrav;awGu udk,hf
udk tjrifuwfuwfeJY a&0dkif;avmif;ovdkudk &Gmwm/ uRefawmf
vnf; npfnpfeJY tdrfrjyefawmhyJ rdk;a& tpdkBuD;eJY uRefawmfhudk
awmfawmfcspfwJh ta':htdrfudk 0ifw,f/ uRefawmf rdk;awG&TJNyD;
wkefaewmudkjrifawmh ta':u yg;pyfudk NyJvkdYaygh/
uRefawmf tukef&Si;f jyawmh ta':u em;vnf&Smyg
w,f/ udk,fhrSm <u,fzdk;<u,f0r[kw&f Smayr,fh &dSwmav;eJY
uRefawmfhudk ܱª» xD;topfwpfacsmif; aeUcsif;0,fay;&Sm
ygw,f/ ta':hemrnfu tefwDpdk;wJh/ tazh&JU nDryg/ olu
tdrfeJYqufjyóemrjzpfzdkYeJY 'DxD;xyfraysmufzdkY rSmygw,f/
uRefawmf olawmif;wJh uwdESpcf kpvHk;udk ray;ygbl;/ 'gayr,fh
ta':0,fay;wJh xD;topfudk udkix f m;&if; aemufxyfEdIurf ,fh
cg;ydkuEf Idufukd pdefac:aeygw,f/ pdefomac:wmyg uRefawmfu
vlYzvH&,f/ t&yfu ig;ayrjynfh? vufaumuf0wfu ajcmuf
vufr r&dSw&dS/ 'gayr,fh uReaf wmf pdeaf c:aerdw,f/ uRefawmf
(10)wef;uswJh trkef;awGtm;vHk; 'DxD;udkEIduw f Jh cg;ydkufEdIuf
tay:yHkxm;wmuk;d /

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
54 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
'gudk ta':u od[efwlygw,f/
a ce
sp
]]om;&,f...aemufwpfcg ryg&atmif acgufxm;NyD;
r
ve

om;xD;tpGe;f &Guu f av;udk twGif;uae vG,ftdwftom;eJY


re
.fo

wGJNyD; csdwfeJY csdwfxm;ygvm;...'gqdk olqGJvnf; ½kww f &uf


w
w
w

rygawmhbl;aygh/ xD;wpfacsmif;wefzdk;u enf;wmrSwv f dkY}}


uRefawmf bmrSjyefrajymbJ xGucf Jhayr,fh aemufaeYrSm
ta':ajymovdk vkyo f Gm;ygw,f/ [kwfw,fav/ uRefawmf
qkdwJhaumifuvnf; um;ay:a&muf&if awG;csif&mawG;wwf
wmudk;/ reuf aeYv,fydkif; usyfoyfn§yaf ewJh um;ay:rSmom
pdwfudkxm;&&ifAsm.../ ausmif;eJYtdrf jyefra&mufcif aorSmyJ/
uRefawmfu taumifao;awmh ydkqdk;wmaygh/ cyf00 cyfxGm;
xGm; rdef;rBuD;ESpaf ,mufavmufrsm; zdxm;&if uReaf wmhu f kd jym;
aewmyJ/ cE¨mudk,f b,fvkdae&ae& pdwfudk wjcm;ydkYxm;awmh
awmfawmf oufomwmayhg/ bwfpfum;usyu f syf pD;zl;olwkdi;f
'Denf;udk oHk;&wmyJr[kwv f m;/ tJ'gudkvnf; udka&Tcg;ydkufEIu d f
awGu odaew,fav/
'Dwpfcgawmh...um;b,favmufusyfusyf pdwf awG
b,fvdkyJvGifhvGifh uRefawmfvG,fxm;wJh vG,ftdwf odrfhceJ
vIyw f meJY csucf si;f owd0if&w,f/ csw d ef JYxD;udk wG,x f m;OD;awmh
uRefawmfhudk ESpfcgaqmfxm;wJh 'D cg;ydkufEdIuu f dk ynmay;csif
aew,f/ vmrsm;qGJvdkYuawmhayghav.../ [dkaumifawG tm;udk;
vnf; ygygw,f/
]]ig xD;udk 'Dvkd csw d ef t
JY xJu wG,x f m;w,f...vmEdu I f

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 55

.m
m
o
.c
vdkYuawmh ig ausmif;txd arS;ac:vmNyD; ausmif;usrS jyóem
a ce
&Smr,f...rif;wdkY tqifoifh&dSayhap...}}
sp
r
ve

'DaumifawGuvnf; rdkufpdwf? qdk;pdwf0ifaewmaygh/


re
.fo

]]rif; xD;...rygwmaocsm&if ausmif;a&SUtxdom ac:


w
w
w

cJh...igwdkUeJYawGUr,f}}qdkNyD; vufoD;wjyifjyifyJ/ aygufpDa&m?


ysm;wkyaf &mqdkawmh tm;awmh&Sdwmayghav/ 'DaumifawG aeY
wdki;f uRefawmfhudk ausmif;a&SUum;rSww f kdiu
f apmifhay;Muw,f/
xD;topf&NyD; wpfywfavmuftxd bmrSrjzpfbl;cifAs/
10 &ufavmufaeawmh uReaf wmfvnf; 'gudk awmfawmf
arhaeNyD/ wpfaeYreuf xHk;pHtwdki;f um;usyf usypf D;&w,f/
xHk;pHtwdkif; uRefawmfvnf; wdk;a0SU? &yfp&,ae&m&? pdwfawG
ta0;vGihaf ygh/ yxr vG,t f dwfu odrfhceJvIyfw,f/ uRefawmf
owdxm;rdayr,fh rSwfwdkirf Sm um;&yfvdkY wdk;a0SUqif;Mu&if;
'g[m obm0yg bmrSrxl;qef;ygbl;/ 'grsdK;udk owdxm;cJhwm
vnf; wpfywfausmfNyD/ NyD;awmh xD;u xyftEdIufrcH&vdkY wG,f
csdwu f dk pdwfcsaeNyD/
bDtkdpDrSwwf dkiaf usmaf wmhrS aemufxyf odrchf eJ jzpfawmh
uRefawmf owdxm;rdwm/ [kww f ,f.../ uRefawmhf vG,t f dwf
udk taemufu wpfa,mufa,muf qGJaeNyD/ uRefawmf vGihfae
wJhtawG;awGukdjzwfNyD; vG,ftw d qf D tm½HkydkYxm;&w,f/ wwd,
tBudrf vG,t f dwfu ]odrfh} ceJ/
uRefawmf &ifawGwqwfqwfwkefvmw,f/ aocsmNyD/
uRefawmfh vG,ftw d xf JuxD;udk qGJaewm/ 'gayr,fh wG,fcsdwfeJY

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
56 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
taotcsm csw d fxm;awmh xD;uqGJxkwv f kdYr&bl;/ tJ'Dvkd awG;
a ce
aewkef; cg;ydkufEdIufu wpfckckeJYrsm;Nidaeovm;qdkNyD; xD;udk
sp
r
ve

qGJESJYwmawmif uRefawmfodw,f/ tomNidraf e&if; acgif;udk rod


re
.fo

rom iJhMunfhawmh cg;ydkufEdIufycHk;u uRefawmfhudk rdk;NyD;zdxm;


w
w
w

w,f? vufarmif;rSmvnf; aq;rifaMumifawGeJY.../ acgif;u


uRefawmfhudk rMunfhbl;? vufuom vG,t f dwfxJu xD;udk
udkifxm;wm/
uRefawmfh&if[m wqwfqwfwkeaf e&muae wvSyf
vSyjf zpfvmw,f/ 'Daumif ighxD;udk EdIuaf ewm aocsmNyD/ xatmf
vdkuf&rvm;/ xatmf&if um;ay:rSm ighukd tultnDay;r,fv h l
b,fESpaf ,mufygrvJ/ ('DaumifBuD;udk uRefawmf rEdkifwmawmh
aocsmw,f)/ 'grSr[kwf uRefawmfwpfa,mufwnf;yJ owdå&dS&Sd
&ifqdki&f rvm;/ cg;ydkufEdIufawG[m olwkdYvIy&f Sm;aewm odoGm;
&if atmfwv hJ ludk b&dw'f g;wdkY? Nrdaeatmif aoG;xm;wJh q,fjym;
aphwdkYeJY rsufESmudk rTe;f wwfw,fvkYv d nf; Mum;zl;w,f/ wu,fyJ
udk,fhvla& tJ'DtcsdefrSm uRefawmf[m tom;wqwfqwfwkef
NyD; &ifwvSyv f Syef JY bmvkyf&rSe;f rodawmhbl;/
tJ'Dvkd awG;aewkef;rSmyJ xyfNyD; xD;udkvIy&f if; ESJU&if;qGJ
wm aoaocsmcsmudk cHpm;&w,f/ uRefawmf aemufqHk;awG;
wmu...a&SUaygufeJY eD;aeawmh ausmif;a&SUrSm 'Dcg;ydkufEdIuu f dk
0ifvHk;? um;ay:uqGJcs&if;...atmf[pfjyóem&SmzdkYyg/ 'gayrJh
[dkaumifawG&Sad e&if jyóemr&dSayr,fh [dkaumifawGu q,f
&ufavmufMumoGm;awmh uRefawmfhudk rSww f dkirf Sm rapmifh&if

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 57

.m
m
o
.c
oGm;NyD/ uRefawmhfrsufESm [ufwufaygh/ 'DvdkeJY bDtdkpDrSww f dkif
a ce
uae ½Hk;a&SUoHvrf;rSww
sp
f kid af wG ausmfvmw,f/ a&SUrSm uzl;auGU?
r
ve

uRefawmfqif;&r,fhrSww f kdi/f
re
.fo

'Dcg;ydkuEf dIuu
f vnf; tjzLeJYtpdr;f 0wfxm;awmh txu
w
w
w

(3) a&SUrSm&dSwJh uzl;auGUrSm uRefawmf qif;r,fqdkwmudk


odxm;NyD;om;...rSww f kid rf a&mufcif uRefawmfh vG,t f w
d xf Ju
xD;udk wpfckckeJY Nidaew,ftxifeJY cyfMurf;Murf;qGJ&rf;NyD;
xkwyf gw,f/ 'gayr,fh wm0efauswhJ wG,cf sw d af Mumifh uReaf wmfh
xD;u olYvufxJudk ygroGm;bl;/ uRefawmf t&rf;cHjyif;NyD;
a'goxGuaf ew,f/ olYukd wpfckckawmhvkyf&rS uReaf wmf auseyf
Edkifr,f/ &mZ0ifa<u;udk qyf&rSmayghav tom;awGwkefNyD;
&ifawGckeaf ewm...udk,fhvla&... rajymeJYawmh/
'geJYyJ um;u uzl;auGUudk auGUNyD;&yfw,f/
uReaf wmf qwfceJv, G t
f w
d u
f BudK;udk nmbufeJY qky&f if;
a&SUuqif;wJh vlawGukd apmifhaevdkufw,f/ uRefawmf olYudk
wpfckckvky&f rSudk auseyfEkid rf ,f/ uRefawmf bmvky&f rvJ/ olu
vnf;qif;awmhr,f/ uRefawmfhudk vGr;f ovdkvkd...rcsw d ifuJ
wpfcsufai;Munfhw,f/ trJom;wpfwHk; vGwfoGm;NyDayghav/
bmaMumifhvJaygh/ tJ'D olY&UJ em;rvnfwJh rsuv f k;H udk jrifawmh...
uRefawmfh tvSnhrf Sm uRefawmf rqif;ao;yJ... qwfceJ olYtem;
jyefa&mufoGm;w,f/
]]'DrSm ... a[hvl ... cifAsm;b,fawmhrS r&bl;As
odvm;... oem;vdkY rajymwm... cifAsm;qGJaewm uRefawmf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
58 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
odw,f? b,fawmhrS r&bl;? 'DrSmtxJuae csw d feJYwG,fxm;
a ce
wmod&JUvm;}}
sp
r
ve

ajymNyD;wmeJY uRefawmf ajy;qif;wmyJ/ atmufa&muf


re
.fo

awmh &ifawGu wqwfqwfwkefaewkef;/ 'gayrJh uRefawmf


w
w
w

auseyfw,f/ uRefawmfhudk wtHhwMoeJY ai;MunfhaewJh tJ'Dvl&JU


rsufESmudkMunfhNyD; ajymcJh&wmudk auseyfw,f/ ol... aMumif
wufwufeJY um;ay:rSm wtHhwMoygoGm;rSmyJ/ awmfygao;&JU
vdkYvnf; awG;csiaf wG;NyD; ygoGm;rSmygyJ/ bmyJjzpfjzpf olYudk
uRefawmf vlvnfusvkdu&f wmudk auseyfaerdw,f/ rSwfwkdirf Sm
[dkaumifawGapmifh raeygbl;/ eyef;vHk;NyD;om qif;&ifawmh
uRefawmfhrsufESmrSm [ufwufaygh/ uRefawmfjyefajymjyawmh
'DaumifawG vufoD;vufarmif;awG bmawGwef;w,f/ wu,f
awmh tmzsHuGD;yg/ uRefawmfuawmh ajymcJh&wmudkyJ auseyfae
w,f/ [kww f ,fav... olcdk;udk rif; olckd;vdkY ajym&wm?
igodw,fuGvkdYajym&wm avmurSm b,favmuf t&om&dS
ovJqdkwm udk,fhvlvnf; odrSmaygh/
aemufxyf uRefawmfhxD;uav; cg;ydkufEdIufrcH&awmh
ygbl;/
uRefawmfhukd odoGm;vdkYyJ vufa&Smifwmvm;? wG,cf sdwf
uav;aMumifhyJ rygwmvm;awmh rodbl;? uRefawmfuawmh
xD;vG,t f dwfxJ xnfhNyDqkd&if tNrJwrf; tckxd wG,fcsdwfudk
oHk;wke;f yJ/ [kwfw,fav uRefawmfwdkYu awG;csi&f m awG;wwf
wJh aumifawGukd; bmrS owdxm;p&m rvdkawmhbl;aygh/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 59

.m
m
o
.c
wpfckawmh&Sw
d ,f/ uRefawmfhxD;awGtukefvHk; tem;awG
a ce
uawmh pkwaf ewmyJ/
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 61

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ú²ºå°³å°³

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
64 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

uRefawmfwkdY vlqkd;wef;[m t&ifwkef;uvdk r[kwaf wmh


bJ pmqdkoH? pmajzoHawGeJY nHaew,f/
q&mt0iftxGuaf wGrSm t&ifwkef;uvdk 0½ke;f oke;f um;
vkywf mawG bmawGvnf; odyfr&dSawmhbl;/ tJ'Dtajymif;tvJ
jzpfoGm;wm ausmif;olwpfa,mufeJY q&mwpfa,mufaMumifhyg/
aumifrav;taMumif;udk t&ifajymr,fAsm/ 6 vywf
pmar;yGJukd wpfwef;vkH;usjyvdkufwJh uRefawmfwdkY twef;udk
q&mawG awmfawmfv ufv ef o Gm;wmtrSefyJ/ uRefawmfw dkY
twef;rSm tqifh(1)&wJh oufcsdKOD;qdkwJhaumifu 1 bmomus
w,fqkad wmh oabmaygufa&maygh/ uRefawmfwdkY NydKifaewmu
tusNydKifaeMuwmyg/ bmomenf;enf;yJ uswJhaumufu vl
vdr®m? odyrf rdkuw
f Jhaumifaygh/ uRefawmfwdkYtjrifrSm 'Daumif[m

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 65

.m
m
o
.c
azmf v Hzm; tvum;aumif / uRefawmfw dkY bufawmfo m;
a ce
r[kwfbl;aygh/
sp
r
ve

bmompHkusNyD; oknawG bmawG 2bmom avmufyg


re
.fo

wJhaumifrS wu,fhq&mBuD;? uRefawmfwdkY vl ... Ø»®± /


w
w
w

uRefawmfu jrefrmpmuvGJNyD; usefwJhbmomawG tukeu f sw,f/


oknawG bmawGr&ayr,fh uRefawmfh tqifhuvnf; rqdk;bl;
aygh/ q&mBuD;rjzpfwmawmif om0uxJrmS awmh ygw,f/ tqifh
(1)&wJh oufcsdKOD;qdk rsufESmi,f&ovm;rar;eJY/ uRefawmfwkYd
axhorQ &dorQ 'DaumifcH&w,f/
tJ'DtcsdefrSmawmh uRefawmfwkYdtwef;[m taumif;eJY
tqk;d csed cf iG fvQmu ajymif;jyefyJ/ vli,fqdkwJh owåu d k wvGJtoHk;
csaeMuwJh tcsdefaygh/ tJ'DtcsdefrSm uRefawmfwdkY twef;xJudk
aumifrav;wpfa,muf ajymif;vmw,f/
emrnfu ]jrjrwfrdkvfrsdK;}wJh/
awmfawmfvSw,fAsm.../ vSwmrS uRefawmfwdkY wpf
ausmif;vHk;rSma&m? uRefawmfwdkY ausmif;om;awG&JU ywf0ef;usif
toD;oD;rSma&m olYavmufvSwm? olYvkdvSwm wpfa,mufrS
rawGUz;l wJh tvSrsKd ;/ udk,v f k;H udk,af ygufu ]&S,}f cifAs/ ol aumf
&pfwmrSm avQmufoGm;&if ausmif;om;awmfawmfrsm;rsm; pum;
ajymwm&yfNyD; MunfhMuw,f/ ausmfoGm;&if vSnhfai;&w,f/
ol vrf;avQmuwJh ͬ§´» u rjrefraES; ajyajyuav;&,f/
rsuv f k;H 0dik ;f BuD; awGxJrSm rsuo f m;tjzLu qGwfqGwjf zLaewmyJ/
rsufqHeufuawmh rnf;eufaewm/ uRefawmfuawmh olY rsuf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
66 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
0ef;udk cdk;MunfhzkYrd vG,w f Jh rsuf0ef;rsdK;vdkY rSwcf sufcsw,f/ [kwf
a ce
w,fav 'Davmuf rsuf0ef;tdrfBuD;NyD; rsufqHeuf xif;vGef;
sp
r
ve

aeawmh cdk;MunfhwJh uRefawmfwkYdaumifawG &ifwkew f maygh/


re
.fo

EIwfcrf;eD ajyajyqdk;xm;wJh EIwcf rf;u zl;aewmyJ/ tom;ta&


w
w
w

u odyfvSwJh MuufOtuma&mif 0gazsmhrIefnuf...ta0;BuD;


uwnf;u vif;vufaewJh tom;ta&/ vufonf;uav;
awGqkd aumhvdkY? olu vufonf;udk tpdr;f a&mifqdk;w,f/
jrifhjrifh&Dav;udk ar;awmh ausmif;pdrf;eJYvdkufatmif qdk;wmyg
wJh/
olvkd odyfvSwJh aumifrav;u bmjzpfvkdY uRefawmfwkYd
ESpu
f swef;udkrS ajymif;vm&ovJqkdawmh oluvnf; rESpu f
10 wef;uswmudk;/ ysm;wkyf qd k awmufwacgufacgufeJY?
'DavmufvSwJh aumifrav; 10wef; us&ovm;ayghav/
bmqdkifvkdYwHk;/ awmfawmf[m;&wJhaumif/ uRefawmfwkYdvnf;
wpfckawmh odoGm;ygw,f/ 10 wef;atmif ratmifqdkwm acsm
wm vSwmeJYrqdkifbl;vdkY/ 'gayr,fh jzpfEdkif&if uRefawmfvnf;
olYukd 10wef; atmifapcsiyf gw,f/
jrifhrdkvrf sdK;u tckrS uRefawmfwkYdtwef;udk ajymif;vm
wmqdkawmh uRefawmfwkYdtwef;&JU txmudk ol b,fodrvJ/
'Dtwef;[m ESpu f sawGukd pkxm;wJh twef;qdkwmavmufyJ od
wm/ 'Dawmh olu a&mufuwnf;u pmudkyJzBd udK;pm;wm? q&m
pmar;&if b,fawmhrSrajzwwfwJh uRefawmfwdkYtwef;rSm olu
awmh xajzwmyJ/ t&ifwke;f u pmxajzwJh ausmif;om;qdk

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 67

.m
om
.c
ESdyfuGyfwwfwJh uRefawmfwdkYtkypf kvnf; jrifhrdkvfrsdK;udkusawmh
a ce
rESdyfuGyf&Jbl;jzpfaew,f/ olu ausmif;oltopfrkYd qdkwmxuf
sp
r
ve

olu odyv f SwJh rdef;uav;wpfa,mufrdkYyg/


re
.fo

wpfaeYrSm "mwkaA'q&mr a':aX;atmifu Û¯«¿¬·±²


w
w
w

wpfckukad r;w,f/ xHk;pHtwdkif; jrwfrv kd fyJ xajzwmaygh/ ajzwm


vnf; rSew f ,fcifAs/ 'geJY q&mru usew f Jh Û¯«¿¬·±² udk olYukdyJ
twef;xJu wpfa,mufa,mufudk ar;zdkYcdki;f w,f/ olu
uRefawmfwdkY a,musmf ;av;awGukd vSnhfNyD;ar;wm/ ar;yHku
vnf;MunfhOD;/ 'Dbuftwef;om;awGxJu &wJhvlxajzygwJh/
xvdkufMuwmAsm/ tNydKiftqdkiyf J/ uRefawmfhem;u ysm;wkyfa&m?
aygufpDa&m? b,foefa&myJ/ uRefawmfawmh awGa0aewmeJY
rxjzpfvkdufbl;/
rke f Y p m;qif ; vd k Y tJ ' D u d p ö ud k a jymMuawmh x&yf w J h
aumifawGtm;vHk;u rde;f uav;wpfa,mufu ar;wmudk rcHcsif
vdkY igwdkYvnf;odw,fqdkwJhpdwfeJY ajzwmvkYd wpfavoHwnf;
xGufMuw,f/ awmfawmf [m;&w,fAsm/ olwkdY bmaMumifh
x&yfw,fqdkwm uRefawmfodaewmyJ? tm;vHk;vnf; odMuyg
w,f/ tvStyudk b,fo lv Ge fqefEdkifv dkYvJ/ uRefawmfwdkY
ESvHk;om;awGu tjzLOD;p &ifckefvG,pf qdkawmh ydkqdk;wmaygh/
b,foHeJY jrifhjrifh&Duav;vnf; jyóemawG bmawG
wufMuw,f/ x&yf&yghrvm;ayghav/ tJ'D aeYuwnf;u
uRefawmfwdkY&JU ]euf}udk odoGm;wJh q&mawG? q&mrawGu
jrwfrdkvfrsdK;eJY uRefawmfwdkYudk udkiaf wmhwmyJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
68 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
uRefawmfwdkYxuf ynma&m touft&G,af &m jynfhpHk
a ce
BuD;&ifhNyD; uRefawmfwdkYukd pifay:u xdkiMf unfhae&wJh q&m?
sp
r
ve

q&mrawGu uRefawmfwkdY bmjzpfaew,fqdkwmudk rodbJ


re
.fo

aeyghrvm;/ 'geJYyJ uRefwmfwkYdtwef;[m olYukd rcHcsiv f kdYqdkwJh


w
w
w

acgif;pOfeY pmawGbmawG jyefvkyv f mw,f/ ]q&mwpfa,mufqdk


wmuawmh q&mOD;udkudkaygh/
q&mu wnfovm;rar;eJY/ uReaf wmfwkYd 8 wef;wke;f u
ocsFmoifwJhq&m/ q&mu pmtoifjyvnf; aumif;ovm;
rar;eJY/ pmoif&if q&mhtoHu wpfcef;vHk; [de;f aewm/ q&mu
Ncdrf;ajcmufwwf? owday;wwfwJh q&mrsdK; r[kwb f l;/ vkyNf yD
a[hqkd tjywfbJ/ q&mh&JU pl;&SwhJ rsufvHk;udk b,fausmif;om;rS
&ifqkid Nf yD; rMunfh&Jbl;/ q&mu Budrv f Hk;rudkiyf gbl;/ olYvuf0g;?
ajrjzLcJ? Ü«-¬»® eJYwif uRefawmfwdkY aMumufae&wm? 8 wef;
oifwJh q&mqdkNyD; uRefawmfwdkY q&mhukd jyuf&,frjyK&Jbl;/
tJ'D 8wef;uwnf;u aMumufcJh&wm zdefYzdefwkef r[kwv f m;?
ausmif;wpfausmif;vHk;rSm ausmif;om;wdkif ausmif;tkyfq&m
BuD;xuf q&mhukd ydkaMumufMuwm trSeyf J/
q&m uRefawmfwkdYtwef;udk 0ifcgpu uRefawmfwdkY
aMumifoGm;wm/ jzpfcsiw f dki;f jzpfNyD; qlnHaewJh uRefawmfwdkY
twef;xJudk q&mu cyfwnfwnf0ifvm&if; cHkrSm 0ifxkid fw,f/
q&mvnf; xdkiNf yD;a&m uRefawmfwdkY wpfwef;vHk; Nidro f Gm;wmyJ/
]]uJ...'DaeYupNyD; rif;wdkYtwef;udk ig udkiw f ,fuGm...
b,fol bmajymcsiw f m&dSvJ}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 69

.m
m
o
.c
b,folu bmajym&rSmvJ/ uRefawmfwdkYtm;vHk; 8 wef;
a ce
wHk;u q&mhwynfhjzpfcJhzl;wJholcsnf;yJ/ q&mh vufoH q&mh
sp
r
ve

vTr;f rdk;rIukdcHcJh&wJh vlcsn;f yJ/


re
.fo

]]uJ..rif;wdkYajymp&mr&dS&if ig ajymwm em;axmif...


w
w
w

igawmh ajymp&m&dSw,f...rif;wdkY tqifhawG rif;wdkY rSwfrdMu


vm;}}
q&mhpum;udk b,f o l rS bmjyef ajz&rSe f; rodb l; /
wpfwef;vHk;[m aMumifNyD;wdwaf ew,f/ q&mu NyHK;w,f/ q&m
NyHK;wmudk ausmif;om;wdki;f aMumufMuygw,f/
a[haumifawG...6 vywfwkef;u rif;wdkY&cJhwJh tqifh
udkajymwm rSwrf dvm;}}
]]rSwrf dygw,f}}
uRef awmfwdkY twef;&JU yxrOD;qHk; oHN ydKifatmf wJh
toHyg/
]][kwfNyD...rSwrf d&if tqifh (1)xprf;}}
q&mhpum;qHk;awmh oufcsdKOD;ab;em; ydkYvdkufw,f/
rjrifhaX;vnf; q&mhukdaMumufawmh vm&wmaygh/ q&mu
ae&majymif;NyD;onftxd Munfhaew,f/ uRefawmfwkd Yv nf;
bmvkyw f ,fqdkwmudk vHk;0rodbl;/ a,musmf ;uav;wpfwef;
rdef;uav;wpfwef; oyfoyf xdki&f wJh ausmif;rSm q&mu
bmjzpfvdkY rdef;uav;udk oufcsdKOD;tem; ydkY&wmvJ/
]]oufcsKd OD; rif;[m tqifh 1)&wJhtwGuf 'Dtwef;xJrSm
tawmfqHk;vdkY t"dyÜm,f&w,f...rjrifhaX;u aemufqHk;tqifh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
70 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&wJhtwGuf tnHhqHk;vdkY t"dyÜm,f&w,f...'Dawmh 'DaeYupNyD;
a ce
rif;[m rjrifah X;&JU 'kw,
sp
d q&myJ...rjrifhaX;udk pmoifay; jyay;?
r
ve

em;rvnfwm &Si;f ay;yg...rjrifhaX; pmar;yGJus&ifvnf; rif;


re
.fo

t½dkucf H&r,f...Mum;vm;}}
w
w
w

uRefawmfwdkY wpfwef;vHk; awmfawmf tHhtm;oifhoGm;Mu


wmaygh/ 'DvkdrsKd ; wpfcgrS rMum;cJhzl;bl; r[kwv f m;/
]]uJ...tqifh (2)x...tqifh (59)x}}
tJ'DvdkeJY q&mu tqihfa&SUaemuf wGJpDay;vdkufwm
a,musfm;av;eJY rdef;uav;awG wpfcef;vHk; ½Iyyf GoGm;wmyJ/
uRefawmfqkd rde;f uav;awG 3a,muf&Sw d Jh twef;udk a&mufoGm;
w,f/ uRefawmf&wJh aumifrav;u EG,ef DwJh/ aumifrav;u
00 aES;aES; av;av;xJu/ tJ'DaeYuawmh [dkajymif;'Da&TU?
&,fMuarmMueJY wpfwef;vHk;udk qlnHaewmyJ/ aysmfp&mBuD;
udkjzpfvkdY? ae&mawG aeom;wusjzpfawmh q&mu b,fq&m
0if0if 'Dtwdki;f yJ xdkif&r,fvkdU ajymw,f/
jrwfrdkvu f awmh cifoufMuLqdkwJh aumifrav;eJY wGJ&
w,f/ olu 6vywfrajz&vdkY tqifhowfrSwcf suf r&dSayr,fh
q&mu wGJay;wmyg/ jrrdkvfwdkYtwef;rSm ab;u aZmf0if;? NyD;
jrifharmif/ tJ'DaeYu q&mu oDtdk&rf 20udk oifw,f/
]]uJ...reufjzefudk 'DoDtkd&rfudk BudKufwJhvl abmrSm
xGufwGufcdki;f r,f...igxGucf dki;f wJhvlu wynfhjzpfaeNyD; wGuf
vdkYr&&&if olYwGJzufq&myg t½dkufcH&r,f...wGJzufq&mqdk&if
awmh olwpfa,mufyJ t½dkufcH&r,f}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 71

.m
m
o
.c
'ku©u tJ'DawmhrS pwmyg/ udk,hu f k,d uf dku udpör&dSb;l /
a ce
sp
wGJzufur&&if udk,u f tacsmiftwD;cH&rSm/ udk,fu ausnuf
r
ve

atmift&ifvky/f NyD;&if udk,fhwGJzufukdar;/ ol r&&if &atmif


re
.fo

&Sif;jy? olYukd pdwfrcsvkdY tBudrfBudrfavhusifhay;&eJY zwfzwfudk


w
w
w

arma&mAsm/
aemufaeUusawmh q&mu 4a,mufudk xGufwGufcdki;f
ygw,f/ tm;vHk; wGJzufawGcsnf;yJ/ wGJzufawGtm;vHk; rSeaf tmif
wGuEf kid af wmh q&mu wGJzufq&mawGukyd g xnfhcs;D usL;ygw,f/
aemuf 3&ufMumawmh atmifcsdKqdkwJhaumif c&D;oGm;ykpäm xGuf
wGufcdki;f wm rSm;vdkY olYwGJzufq&m cifat;[efyg twD;cH&
w,f/ atmifcsKd u 2csu?f cifat;[efu wpfcsuyf dkw,f 3csu/f
cifat;[efu ol&aMumif; olYudkr½dkufzdkY taMumuf
tuef awmif;qdkayr,fh q&mu cGihrf jyKbl;/ wynfhraumif;wm
q&mnHhvkdYyJqkdNyD; wD;wmyJ/
]]rif;udk bmjzpfvkdYwpfcsuf ydk½dkufwmvJ odvm;...
rif;[m atmifcsdKudk em;vnfatmif roifEdkifwJh wGJzuf q&mrdkY
q&mwm0efrausvdkYyJ}}
q&m[m uRefawmfwdkYudk wrif ynmay;aewmyg/
q&mawGukd uefYvefYvkyaf ewJh uRefawmfwdkYudk q&m vky&f wm
b,favmuf wm0ef,l&w,f? b,favmuf cufw,f? q&mh
odu©mqdkwm wynfhrSm&dSw,fqdkwmudk vSvSyy ynmay;ae
wmyg/ NyD;awmh pmrvkycf siw f Jh uRefawmfwkYu
d kd pmvkyjf zpfatmif

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
72 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
tcsi;f csif; jyefckid ;f oGm;wmyg/ awmfawmfuav;vSwJh ×¼»¿ wpfck
a ce
tjzpf uRefawmf tckxd rSwrf daeygw,f/
sp
r
ve

uRefawmfwdkYtkypf k[m q&mOD;udkudk&,f? jrwfrdkvf&,f?


re
.fo

udk,fhwGJzufwynfh&,faMumifh pmrvkyv f kdY r&jzpfvmygw,f/


w
w
w

yxrtprf;rSm ï ¬± íð xJygzdkY tm;vHk;BudK;pm;&ygw,f/ tqifh


íð aemuf a&mufoGm;&if udk,u f wGJzufwynfhjzpfawmhrSmudk;
..../
'g uRefawmfwdkYtwef;&JU ½kyyf kdi;f q&m ajymif;vJcsuyf g/
pdwfydkif;qdkif&m ajymif;vJcsufuawmh uRefawmfwdkY tm;
vHk;twGuf jrwfrdkvfygyJ/
uRefawmhpf dwfxifuawmh jrwfrkv d uf kd wpfausmif;vHk;u
0dkif;BudKufaew,f xifwmyJ/ uRefawmfvnf; 'Dwpfcgawmh
BudKufygw,f/ BudKufwmrS vli,fwpfa,muf b0 t½l;trl;udk
BudKufw,f/ aygufpDeJY ysm;wkyv f nf; BudKufaeMuwmygyJ/ 'gay
r,fh 'DaumifawGu 'dkiv f QdKorm;awG/
uRefawmfuawmh r&bl;/ cspfaewmBuD;wpfckukd &ifxJ
rSmxm;NyD; [efaqmifae&w,fqkw d m awmfawmf yifyef;w,fAsm/
'Dawmh uRefawmf jrwfrdkvu f dk cifatmif aygif;w,f/ oleJY
pmtaMumif; aytaMumif;awG aqG;aEG;w,f/ uReaf wmfh wGJzuf
EG,feDYudk b,fvkdoifay;oifhovJ ponfjzifh tBuH ÓPfawG
bmawG awmif;w,f/ olYwGJzuf cifoufMuLeJYvnf; &if;ESD;
atmif aygif;w,f/ jrwfrdkv&f JUwGJzuf cifoufMuLu ½kyt f qdk;
BuD;awmh r[kwyf gbl;/ tom;jzLjzLeJY Munfhaumif;ygw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 73

.m
m
o
.c
'gayr,fh rsufvHk;u enf;enf;apmif;aew,f/
a ce
sp
]]EG,ef t
DY wGuf pdwn
f pfw,f jrwfrvkd &f m... olu rBudK;
r
ve

pm;wm 0D&, d r&dSwm? rxufjrufwm r[kwfbl;...ÓPfudk


re
.fo

xdkif;w,f...vu©Pmwlcsi;f ajr§muf&iftaygif;? vu©Pmrwl


w
w
w

wmajr§muf&if tEkw&f w,fqdkwmudk ckxd wGu&f if b,fawmhrS


rrSefbl; ... uRefawmfajymwm tBudrfwpfoef;avmuf&dSawmh
r,f}}
]]Oyrmav;awGeJY ajymjyaygh}}
]]b,fvkd Oyrmay;&rvJ}}
]]'Dvdkav a,musmf ;av;wpfa,mufeJY a,musfm;av;
wpfa,mufawGU&if oli,fcsi;f ...rde;f uav;eJY rde;f uav; awGU&if
oli,fcsif;... a,musmf ;av;eJY rdef;uav;awGU&if orD; &nf;pm;
jzpfa&m..tJ'g tEkwf vu©PmyJvkdY}}
uRefawmfhudk oG,f0dkufaomenf;eJY owday;wmvm;
bmvm;awmh rodbl;/ uRefawmfuawmh 'D Oyrmudk awmfawmf
av;udk oabmusw,fAsm/ tJ'Dvkd jzwfxdk;ÓPfaumif;wm
udkvnf; jrwfAdkvu f dk trSwaf y;aerdw,f/
wpfaeY tcef;xJrSm Û²¹´·-¸ Û¿--¿§ wpfyk'f a&;wif&
w,f/
acgif;pOfu þÓ§ Þ»-¬ Ú®«·¬þ wJh/
uRefawmfu tBudKufqHk;toD;udk o&ufoD;taMumif;
a&;wmyg/
]]uRefawmfhtdrfa&SUrSm o&ufyif 3yif&dSygonf/ o&uf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
74 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
oD;onf aps;aygonf/ vlwkdi;f BudKufonf/ uRefawmf t&rf;
a ce
BudKufonf...}}
sp
r
ve

bmnmayghAsm/ tJ'DrSm o&ufoD;rSnhw f mudk a&;cgeD;rSm


re
.fo

rSnhfwJh pum;vHk;udk uRefawmfarhaewm? ®·°» yg/ uRefawmf


w
w
w

pOf;pm;wm b,fvkdrS pOf;pm;vdkYr&bl;/ 'geJYyJ uRefawmfvnf;


rxl;bl;qdkNyD; ó ̸» º¿´´ ·- ½±³»¼±©² ¬± ¬¸» »¿®¬¸ò ̸» ³¿²ó
¹±»- ¿®» ¹®»»² ¬± §»´´±© ... qdkNyD; a&;vdkufw,f/
aemuf a eY u sawmh t*Fv d y f q &mBuD ; OD ; oef ; a0u
uRefawmfhwpfa,mufwnf;udk csD;usL;w,f/ a0g[m& <u,f&
r,f? vG,v f G,af v;eJY vSatmifa&;wwf&r,f? tufaq;qdkwm
a&;wwf&if vG,w f ,f bmnmAsm pHkaewmyJ/ uRefawmfvnf;
enf;enf;awmh pdwfxJrSm &Suw f maygh/ udk,u f arhaevdkY &atmif
a&;wmyJ &dSwmudk;/
rkeYpf m;qif;awmh uRefawmfhukd jrwfrkv
d u f uGefu&ufusL
av;&Sif; vmvkyw f ,f/ awmfw,fayghAsm/ uRefawmf olYukad wmh
trSeftwdkif; &Sif;jyygw,f/
]]'Dvkda&;Edkiwf myJ vG,vf dkYvm;}
]]igu trSeftwdki;f ajymjywmyg}}
]]bmyJjzpfjzpf iguawmh eifhukd oabmusw,f/ eifeJY
igeJY t*Fvdyfpm aqG;aEG;r,f[m/ igu tufaq;enf;enf;
nHhw,f[}}
jrwfrkdvef JY uRefawmfqufqHa&;u eif^igjzpfoGm;ygNyD/
jrwfrdkvaf jymwmeJY uRefawmfvnf; t*Fvyd fpmudk taotvJ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 75

.m
m
o
.c
vky&f wmaygh/ Ø» ¼·» ·² ¿½¬·±² ©¸·´» º·¹¸¬·²¹ ¿ ¾¿¬¬´» ò ò ò tp&dS
a ce
wJh r[mAE¨Kv taMumif;awG bmawGqkd tvGwu
sp
f dk usuf
r
ve

ypfvkdufwm.../ Ì»¨¬ Þ±±µ xJu r[mAE¨KvtaMumif; wpfyk'f


re
.fo

vHk; tvGw&f wJh uRefawmfhukd jrwfrdkvfu txifawG bmawG


w
w
w

BuD;vdkY.../
tJ'DrSmyJ uReaf wmf qHk;jzwfcsucf svku
d w
f ,f/ jrwfrvkd fukd
pmay;awmhr,fvkdY.../
abmf'gawGtm;vHk;u 0dki;f uefYuGufMuygw,f/ rjzpfEkid f
bl;ayghav/ tcifrifysufwmyJ tzwfwifr,faygh/ uRefawmf
uawmh uRefawmfhukd,fuRefawmf ,Hkw,f/ rdef;uav;qdkwmu
wpfcgwpfav ½ky&f nfxuf t&nftcsi;f qdkwmxuf txifBuD;
wmudk ydkoabmuswwfw,f r[kwv f m;/ b,frdef;uav;rS
txifrBuD;wJhvlukd rcspfbl;/
'Dawmh uRefawmf &nf;pm;pm a&;w,f/
&nf;pm;pma&;&wm 10wef;ajz&wmxufawmif cufao;
w,fAsm/ wpfywfavmufMumw,f/ jyifqif? jzKwf? jzwf? xyf
jznfh? jyefjzKwfawGeJY pHkaewmyJ/ aemufqHk; avQmufvTm pm&Guf
av;eJY av;&Gu&f w,f/
]]rif;wdkYvkdufcJhuGm igu 'DvkdyJ pum;ajym&if; tom
uyfxnfhrSmyg}}
uRef a wmf awmif ; yef N yD ; ac:ayr,f h b,f a umif rS
rvdkufbl;/ olwkdYuvnf; BudKufaewmudk;... olwkdYvJ pmray;
&Jbl;/ pmay;r,fh uRefawmfhudkvnf; tm;ray;bl;ayghAsm/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
76 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
aemufqkH; b,foefwpfa,mufyJ&w,f/ oluawmh jrifhjrifh&Dav;
a ce
&dSaewmudk;/
sp
r
ve

'geJY ausmif;qif;awmh uRefawmf&,f b,foef&,f


re
.fo

jrrdkvef JY cifoufMuLaemufudk vdkufvmMuw,f/ t&ifuvnf;


w
w
w

jrwfrdkvef JY uRefawmf ausmif;qif;&if 'Dvkyd J pum;ajymNyD; bDtkpd D


txdawmh jyefaeusyg/ 'DaeYawmh uRefawmf &ifenf;enf;
wkefaewm trSefyJ/ 'gayrJh uRefawmf &ifenf;enf; wkefaewm
trSefyJ/ 'gayrJh pum;udk xdef;NyD;ajymygw,f/
]]yxrtprf;NyD;&if q&mu vljyefcGJOD;rSmvm; &J0if;}}
]]tif;...cGJr,fwh?J 'gayrJh udk,fhwGJzufeJYuk,
d f tqifajy
vdkY rcGJcsifvnf; &w,fwJh}}
]][m...jrwfrdkvu f awmh cifoufMuLeJY t&rf;&if;ESD;
aeNyD? wGJzufawGbmawGvnf; r&dSawmhygbl;/ wu,fawmh
oli,fcsif;vdk nDtpfrvdk jzpfaeNyD? aemf MuL eifa&m...EG,ef DeJY
tqifajy&JUvm;}}
]]oluawmh xHk;pHtwdki;f yJ xHkqJ nHhqJyJ/ 'gayrJh[m
aemufwpfa,mufqkdwmawmh igvnf; rajymif;csifawmhbl;}}
]]tJ'g oHa,mZOfaygh[}}
]]'gaygh...}}
oHa,mZOfvkdY pum;ajymNyD; jyeftvSnhfrSm uRefawmf
pmudk jrwfrdkvf vG,ftdwfxJ xnfhvku d fw,f/ b,foefvnf;
jrifw,f/ uRefawmf &ifawGwkev f kdY...vufzsm;awG acR;ap;awG
&TJNyD; at;pufaewmyJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 77

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

aemufaeY ausmif;a&mufawmh uRefawmf jrwfrkv d uf dk


rMunfh&Jbl;/
reufu vufzuf&nfqdkirf Sm uRefawmfh pGefYpm;cef;udk
b,foefu ajymjyvdkY...[dkaumifawG uRefawmfhudk usw d frem
vdkYjzpfaeMuwm.../ uRefawmfodom;yJ/ 'gayr,fh jrwfrkdvf
udkawmh rMunfh&Jbl;Asm/ rkefYpm;ausmif;qif;awmh jrwfrdkvu f
*g'D,rf; (t*Fv dyfpm avhusif ha&;pmapmif )uav;ud kifNyD;
jrwfrkdvu f uRefawmfhcHkukd a&mufvmw,f/
&ifawG wkev f kdufwmAsm/ [kdaumifawGvnf; uRefawmfh
udk wtHhwMoudk jzpfvkdY/ jrwfrdkvu f NyHK;vdkY&,fvkdY udk;As/
]]&J0if;a& Ê»®¾ Ú±®³ uawmh igtqifajyoGm;NyD/ ɱ®¼
Ú±®³ awGjy[m..igajzMunfhwm odyfr&bl;[...'DeHygwf ø¼÷ &JU
tpu Ì wJh/ tJ'g Ì»¿½¸»® vm; Ì»½¸²·¯«» vm;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
78 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
uRefawmf &ifwkefyef;wkefeJY zwf&w,f/
a ce
sp
]]urÇmBuD;udk ajymif;vJay;Edkiw f mqdkawmh q&m b,f
r
ve

[kwfyghrvJ? Ì»½¸²·¯«» aygh[}}


re
.fo

rkefYpm;ausmif; b,fvkd wufoGm;rSef;awmif uRefawmf


w
w
w

rodvdkub f l ;/
aemufaeYawGrSmvnf; jrwfrdkvu f 'DvkdyJAsm/ t&ifaeY
awGutwdki;f yJ/ pdwq f k;d wm? uReaf wmfhukd cyfwef;wef; jzpfoGm;
wmrsKd ; vHk;0r&dSbl;/ aygufpD? ysm;wkyef JY oacgawmif uReaf wmfhukd
vefYaeMuw,f/ uRefawmfu pmxJrSm wpfywfjynfh&if tajz
ay;ygvdkY a&;xm;wmudk;/
wpfywfjynfhwJh reufusawmh uRefawmfhabmf'gawGeJY
ausmif;xdyrf Sm &yfaeMuw,f/ uRefawmf &ifawGwkeyf Hkrsm; rajym
ygeJYawmh/ usefwJhaumifawGvnf; uRefawmfeJYa&mNyD; &ifawG
wkeaf eMuw,f/ 7em&D xdk;cgeD; 10rdepfavmufrSm jrwfrdkvfeJY
cifoufMuL a&mufvmMuw,f/ jrrdkvfu uRefawmfhudk NyHK;jyNyD;
taqmifaemufudk vmcJhaemfvdkY ajymoGm;w,f/
aysmfvkdufwmAsm/ uRefawmfh wpfudk,fvHk;udk avawG
w[l;[l;wdkufaeovdkyJ/ uReaf wmfeJY b,foef a&mufoGm;awmh
jrwfrdkvw f pfa,mufwnf; pmtdwfuav;udkiv f kdY apmifhaewm
cifAsm/ touf½SLrwwf jzpfaewJh uRefawmfhukd jrwfrdkvu f
pmtdwfvSr;f ay;&if; NyHK;NyD; ajymw,f/
]]opöm&dS&dS csp&f r,faemf...&J0if;}}
rwf wwfu Nidrfo uf td yfruf xJ epfj rKyfaeolvd k

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 79

.m
om
.c
uRefawmf usefcJhw,f/ b,foefajymawmh uRefawmf 2 rdepf
a ce
eD;yg;avmuf tJ'Dvdk jzpfaewmwJh/ b,foef&JU zwfavuGm
sp
r
ve

zwfavuGmqdkwJh toHudkom rMum;&if uRefawmf b,favmuf


re
.fo

qufNyD; tJ'DvkdBuD; aeOD;rvJ rodbl;/ pmtdwfudk azmufawmh


w
w
w

uRefawmfhvufawG t&rf;wkefaew,f/

úÖð·ºå ò ò ò
»·º¸ ¬½-°º«¼µ ·¹ª«º½Ø§¹©ôºñ
¬½-°º¬©Ù«º¿Ó«³·º¸ §²³¿úå ®¨¼½¼µ«º¿°½-·º©³ ¯Ûl¬®Í»º§¹ñ
»·ºª²ºå °³Þ«¼Õ尳忻³º ò ò òñ ·¹¸«¼µ ±°*³ú¼Íú¼Í½-°º§¹ñ
½·º±«ºÓ«Ô

]][m... r[kwb
f ;l / r[kwb
f ;l ... cifoufMuL r[kwf
bl;}}
uRefawmf aoG;½l;aoG;wrf;eJY atmfayr,fh jrwfrdkvu f
r&dSawmhygbl;/ b,foefu pmudk twif;vkzwfNyD; b,fvkdjzpf
wmvJvkdYar;w,f/ uRefawmfvnf; b,fodrSmvJ/ bmawGjzpf
ukefw,fqdkwm uRefawmf vHk;0rodEdkifawmhbl;/
twef;xJa&mufawmh jrwfrv dk u
f yHkrSeyf gyJ/ cifoufMuL
uvnf; yHkrSefygyJ/ uRefawmfcsucf sif; oGm;&Si;f csifayr,fh twef;
om;awGeJYrdkY rkeYfpm;qif;wJhtxd apmifh&w,f/ rkefYpm;qif;awmh
uRefawmfawmif oGm;p&mrvdkygbl;/ jrwfrdkvu f *g;'D;,ef;
owif;pmuav;eJY a&mufvmw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
80 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]jrwfrdkvf...eifrSm;aeNyDjrwfrdkvf}}
a ce
sp
]]igrSm;aeNyD...bmvJ...aMomf odNyD cifoufMuLudkyg
r
ve

rac:cJhvkdYvm;a[h cifouf...}}
re
.fo

]]r[kwfbl;...r[kwb f l;...igpmay;wm cifoufMuL


w
w
w

udk r[kwfbl;}}
]][if..'gqdk pmu b,fvkv d kyNf yD; cifoufMuL vG,tf w
d f
xJa&mufaewmvJ..cifoufMuLu NyD;cJhwJh 3&ufavmufurS
ighudk wdkiyf ifvkdY igu oabmwlw,fqdkNyD; olYukd wdkufwGef;
ay;&wm}}
]]igu olYudkay;wmr[kwb f l;qdk...}}
]]olYudk ray;&if pmu b,fvkdvkyf olY vG,t f dwfxJ
a&mufaevJ}}
uRefawmfv nf; r&Sif ;wwf awmhbl;/ eifhudkay;wm
jrwfrdkvfvkdY uRefawmf rajym&Jwmvnf; trSeyf J/ uRefawmfh
taMumif;odoGm;awmh ysm;wkyw f dkYuawmh w[m;[m;ayghAsm/
uRefawmf jrwfrdkvfvG,t f dwfxJudk aoaocsmcsm xnfhwmyg/
'gayr,fh tJ'Dwkef;u &ifckefaeawmh uRefawmfyJ rSm;xnfhrd
ovm;/ bmrS awG;vdkYr&awmhbl;/ b,foefuawmh uRefawmf
pmxnfhwm jrwfrdkvv f G ,t f dwfvkdYyJ ajymw,f/
aocsmwmuawmh cifoufMuLu tajzay;aeNyD/ &wm
rvdk vdkwmr&qdkwJh pum;yHku uRefawmfeJYuGufwdudk rSefaewm
ayghAsm/ uRefawmfhtrSm;u jrwfrdkvu f dk ay;wJhpmrSm emrnf
xnfhra&;bJ rif;eJYudk,ef JY a&;xm;wmygyJ/ aemufqHk; Í·¹²

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 81

.m
m
o
.c
xdk;awmhrS uRefawmfhemrnfudk xdk;vdkufwmudk;/
a ce
sp
ysm;wkyuf awmh...
r
ve

]]tvum;ae&if; &nf;pm;wpfa,muf &wmyJuGm...


re
.fo

,lvkdufayghuGm}}wJh/ uRefawmfrS cifoufMuLudk rBudKufwm/


w
w
w

b,fvdkvky&f rvJ/ cifoufMuLudk trSeftwdki;f zGihaf jymr,f


vkyaf wmh oli,fcsif;awGu ]]olu rif;udk tajzay;xm;wm
...rif;u 'DvkdoGm;ajym&if cifoufMuL t&rf;&SufoGm;rSmaygh}}
wJh/
'gvnf; [kww f myJ/ rde;f uav;wpfa,mufudk rcspw f m
rcspfvkdY&w,f/ olY*kPfou d ©mudkawmh apmfum;cGihfr&dSbl;qdkwm
uRefawmfodw,f/ uRefawmfhrSm bmvky&f rSe;f udk rodygbl;Asm/
wu,fh t½l;rD;0dkif;ygyJ/ jrwfrv kd uf dkvnf; &Su/f cifoufMuLudk
vnf; rsuEf SmyleJY aemufqHk;awmh jrwfrdkvfudkyJ tultnDawmif;
&w,f/
]]'gqdk&ifvnf; NyD;a&mav...ig cifoufMuLudk em;vnf
atmif ajymay;yghr,f}}
]]wu,fyg[m ... 'Dpmudk igay;wmr[kwyf gbl; ...
wpfa,mufa,mufu aemufNyD;xnfhwmyJ aerSmyg b,fvdk
vkyrf vJ}}
]]cifoufMuL tajzay;wJph mom ighukjd yefay;yg ig ray;
ay;bl;vdkY ajymvdkuf&if NyD;a&maygh...'DtaMumif; eif b,folY
udkrSawmh rajym&bl;aemf}}
]]pdwfcsyg[m}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
82 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
jrwfrdkvf bmawGvkyv f kduo f vJawmh rodbl;/ uRefawmf
a ce
uom rsuEf Smylaewm cifoufMuLawmh at;at;aq;aq; ac:
sp
r
ve

ac:ajymajymygyJ/ jrwfrdkvu f dk xyfvdkufwJhvlawG &dSayr,fh


re
.fo

wpfa,mufrS r&Muygbl;/ 'DvkdeJY pmar;yGJ ajzMu&w,f/


w
w
w

uRefawmf pmar;yGJatmifygw,f/
cGmaumif;ayr,fh jrif;vdyfNyD; Ü awGbmawGawmh ryg
bl;/ jrwfrkv d u f awmh Ü ESpv f k;H ygNyD; pdkuyf sdK;a&;wuúokvd f &oGm;
w,f/ trSwfpm&if;awG oGm;xkwNf yD; wuúokdv0f ifcGihfawGwif
NyD;wJhaemuf wuúo dkvfa&mufrS uRefawmfeJY Adkv fwaxmif
wuúodkvt f wlwlwufcJh&wJh cifoufMuLu ajymjyw,f/
]]tJ'Dwkef;u eifpmxnfhwm olYvG,t f dwx
f JudkygyJ...
olu eifhudkrBudKufbl;[...cifwmawmh t&rf;cifw,f...tJ'g
aMumifhrdkY igeJYaygif;NyD; BuHwm...eifjzpfaeyHkudkMunfhNyD; igwdkYrSm
&,f&cuf idk&tcuf odvm;}}
uRefawmf tcsdefawmfawmfMumatmif rausreyfjzpfaewJh
pdwf'ku©u vGwo f Gm;ygw,f/ uRefawmf ysOf;rem; wuúokdvrf Sm
wufaewJh jrwfrdkvfudkvnf; pdwfrqdk;awmhygbl;/
tcktcsdefrSm uRefawmfcspfwmuvnf; jrwfrkdvf r[kwf
awmhbl;av/ wpfckawmh oifcef;pm &vdkufygw,f/ &nf;pm;
pmay;&if udk,fuay;rSef;odatmif ay;&w,fqdkwm av;yg/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 83

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º¸ °³¿®å§ÙÖ¿¬³·º°³ú·ºå

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
86 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

Zlvkid v
f xJ 0ifvmNyDqk&d ifyJ 10wef;pmar;yGJawGajzxm;
wJh uRefawmfwdkY ausmif;om;awG&JU &ifxJrSm yk&Gut f HkwpftHkpDeJY
bifc&mwyfzGJUwpfzGJUpD a&mufvmawmhwmyJ/
[kwfw,fav/ pmar;yGJudk uRefawmfwdkYu ajzEdkifw,f
qdkayr,fh jywfjywfom;om; vSnhrf MunfhbaJ evdkY &avmufatmif
aocsmwmawmh r[kw f y gbl; / wpf a eY awmh b,f o ef u
uRefawmfhtrd fudk ar;cGef;pm&Guef JY a&mufwmw,f/ bmvkyrf vdkY
wHk;qdkawmh olajzxm;wJh trSwaf wGjyefwGufrvdkwJh/ uRefawmf
vnf; 'DaumifESpfcGef; rajym&bl;/ olYtpDtpOfudk oabmus
oGm;w,f/ uRefawmhf &ifxJrSmvnf; yk&GuftHkwpftHkeJY bifc&m
wyfzGJUwpfzGJU &dSaewmudk;/ aerxdxdkirf om ½dk;wdk;&Gwjzpfae&wm
&ifckefae&wmxufpm&if udk,hftrSwu f dk,w
f GuNf yD; ,HkMunfrI&
oGm;wm awmfao;wmaygh/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 87

.m
m
o
.c
'geJY uRefawmfwdkYvnf; vufzuf&nfqdkiu f kd a&mufvm
a ce
Muw,f/ tdrfuvlBuD;awGa&SUrSmwGuf&if uRefawmfwkdYudk,f
sp
r
ve

uRefawmfwdkY r,HkMunfbl;qdkwmBuD; ay:oGm;rSmpdk;vdkYyg/


re
.fo

uRefawmfwdkY trSww f GufwJhenf;u tenf;qHk;udk wGuf


w
w
w

wJhenf;yg/
Oyrm trSwf 20ay;xm;wJhtyk'u f kd uRefawmfwkdY tukef
ajzvm&ifawmif 14rSwf 15rSwyf J ,lwJhenf;eJY wGufMuwm/
wGufNyD;awmh uRefawmfwdkYESpaf ,mufpvHk; atmifw,f/
]]usde;f aoygNyDumG 'gawmif igwkYt d rsm;BuD; avQmhxm;
ao;wmyJ}}
]][kww f ,f 'Dxufawmh igwdkY avsmhr&Edik w f m usde;f ao
w,f/ 'DESpfawmh atmifygNyDuGm...}}
b,foefvnf; NyHK;NyHK;&Ti&f Tijf zpfvmNyD; uReaf wmfwkYd pdwcf s
vufcs vufzuf&nfaomufMuw,f/ jyefcgeD;awmh b,foefu
rSmw,f}}
]]pmuav;...atmifpm&if;xGuw f JhaeY uefaygifuqdkif
rSm qHkr,faemf}}
]]pdwfcsyg igvmcJhr,f/ [dkaumifawGa&m vmMurSm
r[kwfvm;}}
]]vmrSmayghuG b,folu tdrrf SmaerSmvJ}}
[kwfw,f...uRefawmfwkYw d ke;f u 10 wef; atmifpm&if;
xGufwm awmfawmfaysmzf dkYaumif;w,f/ ausmif;om;awG tm;vHk;
[m nckepfem&Davmufuwnf;u 10 wef;atmifpm&if;uyfr,fh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
88 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&if;uyfr,fh NrdKUe,faumifpD½Hk;a&SUrSm apmifhaeMuw,f/ udk,fh
a ce
tkyfpkeJYudk,f aysmMf u? atmfMu pum;ajymMu? &ifckefMueJY/ tcsdKU
sp
r
ve

aumifrav;awGvnf; tpfudk? taz OD;av;pwJh tdrfuvlawG


re
.fo

eJYvmMuw,f/ vufqnfuefBuD;em;u vufzuf&nfqdkiaf wG


w
w
w

rdk;tvif; zGihaf y;xm;Muygw,f/


n 3 em&Davmufqdk&if NrdKUe,faumifpD½Hk; a&SUrSm pk½Hk;
pk½Hk;vkyNf yD; atmfMu [pfMuw,f/ uyfygawmhAsKd U...10wef;
atmifrS bBuD;u tarGcGJay;r,f ajymvdkYyg/ bmnm oGm;atmf
Muygw,f/ reuf 6 em&D t½kPOf D;a&mufrS ½Hk;xJu pm&Guaf wG
uyfxm;wJh abmcsyfBuD;awGxkwv f m...uRefawmfwdkY toHrsKd ;pHk
atmf[pfNyD; ajy;Munfh/ atmifwJhaumifawG aysmfMu? atmfMu/
uswhaJ umifawGuvnf; atmfMu? aumifrav;awGuawmh us&if
idkayghav/ pufbD;awG? qku d fum;awG? um;awG ½Iy, f Sufudk
cwfaeMuwmyJ/
'g...uRefawmfwdkY oCFef;uRef;u atmifpm&if;xGuw f Jh
nyg/
awmifOuúvm usawmhwpfrsdK;cifAs/ olwdkY ynma&;rSL;
½Hk;u n 12em&Duwnf;u ½Hk;xJuaeNyD; atmifpm&if;udk
avmfpyDumeJY atmfay;ygw,f/ cHkeHygwfeJY emrnfudk ESpBf udrfpD
atmfay;ygw,f/ udk,hfemrnfeJY cHkeHygwfygwJh aumifuaysm.f ..
atmf..rygwJhaumifu igrsm; em;vQrf;oGm;avovm;? atmfwJh
vlyJ rsufpv d Qrf;NyD; ausmfoGm;wmvm;qdkNyD; &ifwckefckeef JY aemuf
wpfcgatmfwmudk jyefapmifh&w,f/ olwdkYenf;uvnf; aysmfp&m

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 89

.m
m
o
.c
aumif;ygw,f/
a ce
sp
atmifpm&if;xGuw f Jh Zlvdkif 20&ufaeY n 8em&DausmfrS
r
ve

uRefawmf uefaygifay:uqdkiu f dk a&mufoGm;ygw,f/ aemufus


re
.fo

vdkY uRefawmfhudk tm;vHk;u 0dkif;qJMuw,f/ uRefawmfu tJ'D


w
w
w

tcsdefrSm usL&Siw f pfckrSm za,mif;vufa&;a&;wJhvl 0ifvkyaf e


wmyg/ za,mif;wpf&Guu f dk 5d^&ygw,f/ tanmif;xdki&f wm
uvGJvkUd awmfawmfav; tqifajywJt h vkyyf g/ tJ'DaeYu q&mu
Ò±¬»- awGxkwNf yD; uRefawmfhudk olvkdcsiw f JhykHpH rSmaevdkY Mum
oGm;wm/
uRefawmfwpfa,mufwnf; vG,t f dwfuav;eJYayghav/
usefwJhvlawG tm;vHk;uawmh ayghayghyg;yg;ygyJ/ uRefawmfwdkY
0dkif;rSm vlpHkygw,f rjrifh&Dav;a&m? rlrloefYa&m pE´m0if;a&m
uRefawmfwdkYtkypf kuawmh vlpHkaygh/ udk;em&DavmufrSm ausmif;
om;awG awmfawmfa&mufNyD; [dkem;wpfpk 'Dem;wpfzGJUeJY vufzuf
&nfqdkifawGxJukdvnf; wzGJzGJ0ifvmaew,f/
jrwfrkdvvf nf; qdkuu f m;wpfpif;eJY a&mufvmw,f/ olY
tarBuD;vnf;ygw,fcifAs/ tdrfu nvHk;aygufaezdkY ajymvdkY
r&vdkY tdrx f JrSmvnf; aevdkYr&wmeJY xGufvmwmwJh/ cPaeNyD;
jyefoGm;w,f/ reuf 5em&DavmufrS vmcJhr,fvkYd ajymoGm;w,f/
usefwJh rdef;uav;awGuawmh at;aq;yJ? rdk;vif;txd aeMu
rSm/
10 em&DavmufrSm rdk;u a0gceJxkd;&Gmygw,f/
ajy;Mu vTm;Mu vufzuf&nfqkid x f J twif;wdk;0ifMueJY

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
90 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
qdkixf JrSm vlawGukdjynfhoGm;wmyJ/ wcsdKU ausmif;om;awGu
a ce
awmh r0ifbl;/ rdk;a&xJrSm atmfMuaysmMf ueJY/
sp
r
ve

]]'g... twdwfedrdwfaumif;w,f ... at;csr;f r,fh


re
.fo

oabmaygh...'DESpf atmifcsufaumif;w,fwJh[}}
w
w
w

]]at;[m..jrwfrd kvf u aecJhzdkYaumif;w,f ...'Dvd k


nrsKd ;u tpm;jyef&wmr[kwb f l;}}
]]&ygw,f rlrloefY&m...eif 'DESpu f s&if aemufESp&f wm
aygh}}
]]acG;aumif yg;pyfykyBf uD;eJY}}
]][Jh...jrwfrdkvfu olYtodwpfa,mufeJY vdkuNf yD; Munfh
NyD;NyD...ol atmifw,f î Ü wJh}}
]]tvum;yg[m...'grsdK;awGu ½dk;aeygNyD... atmifpm
&if;rxGucf if atmifw,f bmnm.. NyD;awmh uswmawG wpfyHk
BuD;}}
rdk;u 15 rdepfavmuf&GmNyD; wdwo f Gm;w,f/ aumif;uif
rSm Mu,fawGbmawGxGufvkdY/ uRefawmfwkYdu nOfheufav ydk
&ifckef&apavyJ/ aumif;uifBuD;udkai;&if; 10wef' atmif&if
igbmvkyrf vJvkYd awG;aerdw,f/ uRefawmfh tem*wfu raocsm
bl;/ q,fwef;atmifpm&if;qdkwmuvGJNyD; a&SUukd bmrS wdk;Munfh
vdkY r&cJhbl;/ ÙÌ× ajzrvm;/ ewfarmufausmif;yJ wuf&rvm;/
pmay;pm,lwuf&if; pma&; vky&f rvm;/ ar;cGef;awGuom
rsm;w,f tajzur&dSbl;/ aocsmwmwpfcku tJ'gawGtm;vHk;
uRefawmf bmrS rvkycf sifbl;qdkwmygyJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 91

.m
m
o
.c
b,foefeJY rjrifh&Dav;u vufuav;awG qkyu f kdixf m;
a ce
&if; olwdkYa&SUa&;udk awG;aeMuw,f/ b,foefu wuúokv
sp
d f
r
ve

qufwufcsiw f ,f/ rjrif&h aD v;u vkyo f m;rsm;aumvdyw f uf&if;


re
.fo

olYtpfr&JU puf½HkrSm 0iftvkyv f kycf sifw,f/ ysm;wkyfu 0ufNcH


w
w
w

n§paf ew,f/ aygufpDeJY oacgu usm;cHkwpfcHk,lNyD; usm;a&TU


aeMuw,f/ pE´m0if;eJY rlrloefYu wpfa,mufeJYwpfa,muf rSDNyD;
idkufaeMuw,f/
uRefawmf rlrloefY idkufaewmudkMunfhNyD; olYukd cspfcsif
vmw,f/ vlYpdwq f dkwm awmfawmfav; qef;Mu,fygw,f/
rlrloefYeJY uRefawmfodwm 2 ESpaf usmfNyD/ olYukdcspzf dkY uRefawmf
wpfcgrS rpOf;pm;cJhzl;bl;/ tck bmjzpfvkdY 'gudk oGm;awG;rdrSef;
vnf; uRefawmfrodbl;/ rlrloefYudk igvdkuf&if&rSmyJvdkY uRefawmf
awG;aerdw,f/
tJ'DtcsdefrSm ausmif;om;awG a[;ceJ atmfwJh toH
aMumifh tm;vHk;vefYjzefYNyD; xMunfhMuw,f/ tvum;...bmrS
r[kwfygbl;/ n 3em&Dqdkawmh idkufae NidrfaewJh ausmif;om;
awGukd wrifvefYatmif vkyaf ewm/
]]a[haumifawG...igwdkY ½Hk;a&SUoGm;&yf&atmifuGm...
wpfem&DavmufyJvdkawmhwmuG}}
uRefawmfwdkY ½Hk;a&SUa&mufawmh enf;enf;vef;qef;oGm;
w,f/ udk,fholi,fcsif; twef;azmfawGukd awGUNyD; EIwq f uf
Mu pum;ajymMuaygh/ wcsKd Uausmif;om;awGu uRefawmfwdkY
ausmif;u r[kwyf gbl;/ wjcm;ausmif;uyg/ usL&Sirf SmodMuwm/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
92 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
reuf a&mifeDrysdKUcif aumif;uifu jymvmw,f/
a ce
uRefawmfwdkYwpfawG atmf[pfaevdkY ½Hk;xJu0efxrf; wpfa,muf
sp
r
ve

u ynma&;rSL;½Hk;u pm&Gurf vmao;aMumif; xGuaf jymw,f/


re
.fo

'gvnf; r&ygbl;/ atmfMuwmygyJ/


w
w
w

reufav;em&DcGJavmufrSm cHkeHygwfuyfxm;wJh oifykef;


awGukd oHqefcgaemufrSm vmaxmifcsay;w,f/ bmajymaumif;
rvJ/ wdk;vdkufMuwm uRefawmfvnf; aZmeJY0ifwdk;w,f/ pm&Guf
awGem; ra&mufcif vln§yw f Jh'Pf rcHEkdiwf meJY jyefxGuvf m
cJhw,f/
atmifwJhausmif;om;awG vltkyx f Juae atmf[pfNyD;
xGufvmMuw,f/ wpfa,mufrsm;qdk tusÐ cRwfvTifhypfNyD;
wpfywfuRrf;xdk;...NyD;awmh vufESpzf ufajr§mufNyD; uGi;f xJrSm
avQmufajy;aewmyJ/ tif;ayghav... 0#fuRwfoGm;&SmNyDudk;/
tJ'DvlawGjrif&av udk,hftwGuf &ifckefavygyJ/ uRefawmf
'kw, d tBudrf xyfwk;d w,f/ r&bl;/ jyefxGuv f mwmygyJ/ oli,f
csif;awGvnf; uGJukefNyD/ uRefawmfvnf; pdwfysufvmwmeJY
o&ufyifatmufrSm&yfNyD; aq;ayghvyd f aomufaevdkufw,f/
]]pmuav;...pmuav; ighemrnf Munfhay;yg[m}}
rlrloefYu rsupf drsufESmysuef JY a&mufvmw,f/
]]vlawGt&rf;wdk;aevdkY[...cPae&if pJomG ;rSm yg[m}}
]]'ku©ygyJ[,f...ig atmifyghrvm;rodbl; 'ku©ygyJ}}
rlrloefYu olYvufacsmif;awGukd olYbmom qkyu f dkif
xm;&if; uRefawmfhem;rSm rsufpdysuf rsufESmysuef JY &yfaew,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 93

.m
m
o
.c
olUykpH u
H idkawmhr,fyh kpH HyJ/ tck aoaocsmcsmMunfah wmh uReaf wmf
a ce
sp
olYukd rBudKufcsifawmhbl;/ bmjzpfvkdYvJawmh rodbl;/
r
ve

]]ysm;wkywf dkY aygufpDwkdY b,fa&mufukefNyDvJ}}


re
.fo

]]wdk;aeMurSmaygh...'DaumifawGu Avaumif;wmyJ}}
w
w
w

]]'ku©ygyJ[,f..'DaumifawGuvJ eif xyfwk;d ygvm;


igh cHkeHygwfu 918 aemf}}
]]r&ao;bl;[...cPaerS}}
cPaeawmh ysm;wkyef JY aygufpDxGuv f mw,f/ atmfvkdY
aysmfvkdY.../
]]atmifw,f...atmifw,f...igwdkYtm;vHk; atmifw,f
...pmuav; rif;vnf;atmifw,f}}
]][,f...iga&m...iga&m[if...aygufpD}}
]]eifvnf;atmifw,f...}}
]][kwv f dkYvm;[m...igh cHkeHygwfu 918aemf...eif
raemufeJY[m}}
]][m...atmifygw,fqkrd yS J pE´0if;a&m... rjrif&h aD &m...
jrwfrdkvv f nf; atmifw,f... Ü awmh wpfa,mufrS rygbl;}}
vlcPpJvkdY 0ifwdk;Muawmh aygufpDajymwm [kwyf g
w,f/ uRefawmfwdkYtzGJU tukefatmifw,f/ uRefawmfh wpfudk,f
vHk;[m ayghyg;vGwfvyfoGm;w,f/ wpfckck wpfae&m&mu vGwf
ajrmufoGm;ovdkvnf; cHpm;&w,f/ tJ'DcHpm;rI[m uRefawmf
wdkYtm;vHk;&ifrSm &dSaew,f/ jrwfrdkvf a&mufvmawmh atmif

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
94 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
w,fvkYd owif;ay;Muw,f/ jrwfrdkvfu udk,w f kdiof Gm;MunfhNyD;
a ce
Ü rygvdkY rsuf&nf0Jawmfrlao;w,f/ uRefawmf jrwfrkv d uf dk
sp
r
ve

BudKufrw d m awmfawmf aemifw&oGm;w,f/ uRefawmfu tJ'D


re
.fo

vdk [efaqmif tydkvkyfwJh vlqkd tvGefrkef;yJ/


w
w
w

uRefawmfwkdYtm;vHk; rkeY[ f if;cg;pm;NyD;awmh reuf 8 em&D


avmuf&dSaeNyD/
'DESp.f ..atmifcsufaumif;ygw,f/ uRefawmfwdkY ESpu f s
wef;xJu awmfawmfav;atmifMuw,f/ rkefY[if;cg;pm;NyD;awmh
aygufpD? ysm;wky?f oacgeJY b,foefwdkYu 'DaeY avQmufoGm;
r,fvdkY tpDtpOf qGJMuw,f/ tdrfrjyefMuawmhbl;ayghav/
wpfnvHk; rtdyf&ao;ayr,fh uRefawmfwkYt d m;vHk; vef;aewmyJ/
]]igwdkY tdrjf yefajym&if;eJY ydu
k qf jH yefawmif;OD;r,f b,frSm
jyefqHkMurvJ}}
]][m...igwdkY tdrfrjyefawmhbl;[m...tdrfa&muf&if
jyefxu G zf kYu
d rvG,af wmhb;l ...ydkuq f Hygoifhoavmufawmh ygyg
w,f}}
]]at;[...igwdkYvnf; tdrfjyefrajymawmhbl;...trSwf
w&yJ[m oGm;Mur,f}}
aemufqHk;awmh tkyfpkESppf kuGJNyD; uREfawmf? oacgeJY
rde f;uav;av;a,muf u vufzuf&nfqdkifu apmifhr,f?
[dkaumifawGu tdrfjyef ydkufqH,lMuw,f/
]]igwdkY oli,fcsif;awG aemufqdk&if tckvkd qHkEkdiMf u
awmhrSm r[kwb f l;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 95

.m
m
o
.c
]]at;aygh[m ... 10wef;atmif&if oGm;p&mvrf;awGu
a ce
sp
trsm;BuD;yJ[m ... wpfa,mufeJYwpfa,muf b,fwlEkdifawmh
r
ve

rSmvJ}}
re
.fo

]][kwfw,f ... wdkYwpfawG vlYb0BuD;xJukd wdk;0if


w
w
w

&awmhrSm}}
tJ'Dpum;awGukd q&mBuD;avoHeJY uRefawmfwkYd cyfwnf
wnf [efvkyNf yD; ajymaeMuwmyg/ wu,f tJ'Dvkd ,HkMunfcHpm;
ae&vdkY r[kwfygbl;/ 10 wef;atmifwmeJY uRefawmfwdkY[m
csufcsif; &ifhusufoGm;NyDqkdwJh ͬ§´» udk zrf;Muwmyg/
]][dkaumifawG jyefvm&if ÞÑÝ rSm "mwfyHk0if½dkufMu
r,f[m... NyD;awmh wpfa,mufwpfyHkpDu;l xm;... wdkY oli,fcsi;f
awGtm;vHk; wpfoufvHk;twGuf trSww f &aygh[m}}
]][kwfw,f...trSwfw&aygh... "mwfyHkaemufausm
rSmvnf; Í·¹² wpfa,mufpD xdk;Mur,f}}
]]at;... aumif;w,f 'D"mwfyHk[m aemufq,fESpf
avmufMum&if igwdkYtm;vHk;twGuf trSww f &yJ}}
'DaeYtwGuf ajymvdkYtaumif;qHk; pum;vHk;[m ]trSwf
w&}qdkwmygyJ/ w½kwo f kid ;f um;awGxJrSm nDtpfudk zGJUMuovdk
uRefawmfwdkYtm;vHk;[m xm0&trSww f & oli,fcsif;jzpfoGm;
Muw,f/ usefwJhvlawGuxm;yg/ jrwfrdkvfqdk 'DESprf SpawGU
Muwm/ 'gayr,fh olvnf; i,faygif;yHkpHyJ/ rlrloefUqdkvnf;
rESpfu twef;rwlbJ wpfausmif;wnf;wufcJhw,f/ 'DESpf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
96 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
twef;wlayr,fhvnf; wpfESpv f Hk; uRefawmfwdkYeJY twGJawmh
a ce
r[kwfbl;/ 'gayr,fh olvnf; trSww
sp
f & xm0&yJ/
r
ve

]]wdkYwpfawG bmvkyv f kyf b,fa&mufa&muf wpfa,muf


re
.fo

eJYwpfa,muf tquftoG,frjywfaMu;aemf ... tNrJwrf;


w
w
w

owday;&r,f}}
rlrloefYu uwdawGbmawGawmif;w,f/ rdef;uav;
dqdkwm 'DvkdygyJ/ ß«¬± a&;wmwdkY odyfvkyw f m/ NyD;awmh bmrS
vnf; r[kwfygbl;/ 'gayr,fh 'DaeYawmh uRefawmfvnf; olwkdY
ajymwmawGukd rqefYusifcsifbl;/ bmyJjzpfjzpf oabmwlae
rdw,f/
]]10 em&Dawmif xdk;awmhr,f[m... [dkaumifawG
vnf; Mumvdkuw f m}}
rjrifh&Du onf;rcHEkdio f vdk ajymw,f/ [kwfw,f/
atmifpm&if;vmMunfhwJhvlawGawmif awmfawmfyg;oGm;NyD/ ckeu
wdk;BudwfaewJh pm&GufawGa&SUrSm vlwpfa,muf ESpaf ,mufyJ
&dSawmhw,f/
]][Jh...&J0if; 'Dvkv
d kyyf gvm;... igwdkYtm;vHk; trSww f &
jzpfoGm;atmif igwkdY atmifpm&if;ygwJh pm&Guaf wGukd oGm;jzKwf
&atmif[m... trSww f & odrf;xm;vdkY &wmayhg}}
rlrloefYpum;aMumifh uRefawmf enf;enf;awGa0oGm;
w,f/ olajymwm trSww f &qdkwmawmh [kwyf gw,f/ 'gayr,fh
atmifpm&if;awGjzKwfzdkYqdkwmu awmfawmfrvG,w f Jh udpöqkdwm
uReaf wmf em;vnfw,f/ NyD;awmh atmifpm&if;xGuw f hJ cHkeyH gwfu

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 97

.m
m
o
.c
tu©&meJpY Dxm;wm/ uReaf wmfu ]&J0if;} qdk&if aemufqk;H tu©&m
a ce
]0}udk,lNyD; pDwm/
sp
r
ve

]]rvG,b f l;[... tm;vHk;ygatmifqkd pm&Guaf wG trsm;


re
.fo

BuD;jzKwf&rSm}}
w
w
w

]]eifuvnf; bmjzpfvJ[m...trSww f &yJ[m...aemf}}


rlrloefY&JUpum;udk tm;vHk;u axmufcHaeMuw,f/
'DaeYawmh trSww f &qdkwJh pum;omyg tm;vHk;u axmufcHMu
awmhrSm aocsmw,f/
]][kwfw,fuGm... 'grS trSww f &uG}}
oacguvnf; axmufcw H ,f/ aemufqHk;awmh uReaf wmf
vnf; rvGefqefEdkifawmhbJ atmifpm&if;awG uyfxm;wJhem;udk
oGm;NyD; vl&Si;f wmeJY oacgeJY uRefawmf pm&Guaf wGjzKwfvmMu
w,f/ tm;vHk;av;&Gu/f
NyD;awmh uRefawmfwdkY tlawGbmawGjrL;NyD; auseyfaeMu
w,f/ cufwmu [dkaumifawG ckxrd vmMuao;bl;/ pm&Guf
awGukd uReaf wmfu vG,t f w
d yf gwJv
h lqkad wmh uReaf wmfh vG,t
f w
d f
xJ acgufNyD;xnfhxm;&w,f/ uRefawmfwkYd vufzuf&nfqdkif
jyefvmNyD; 10 rdepfavmufvnf; Muma&m? atmifpm&if;xGufwJh
a&SUrSm vlawG pk½Hk;pk½Hk;eJY &yfaeMuwm awGUygw,f/ atmifpm&if;
Munfhwm vl&Si;f oGm;NyDqkdayr,fh vmawmh MunfhMuwkef;yg//
wcsdKU aumifrav;awGvnf; tpfudkawG armif awG
tazawG Munfhay;NyD; atmifw,fqdkrS vmMunfhMuwmawG
&dSw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
98 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]atmifpm&if;pm&Guaf wG b,faumifjzKwfoGm;wmvJ
a ce
sp
uG}} qdkwht J oHeJY abmem;rSm pk½kH;pk½kH; vlykrd sm;vmawmh uReaf wmf
r
ve

wdkYtkypf k vefYoGm;Muw,f/ wpfa,mufeJYwpfa,muf MunfhNyD;


re
.fo

NidrfoGm;Muw,f/ trSefqdk uRefawmfwdkY rvkyo f ifhwJhupd öqkdwm


w
w
w

vnf; tm;vHk;odygw,f/ ausmif;om;qdkwmu atmifw,f


vdakY jymayr,fh udk,hef mrnfawmh udk,Mf unfhcsiMf uwJh vlcsn;f ygyJ/
uRefawmfwkdYvnf; tJ'Demrnfukd MunfhzkYdtwGuf wpfnvHk; 'Dukd
vmapmifhMuwmr[kwfbl;/ odNyD;wJhausmif;om;qkd udpöoyd f
r&dSayr,fh tajctae taMumif;aMumif;t& tckrS Munfhr,fh
ausmif;om;qdk awmfawmf'ku©a&mufawmhrSm trSe/f
]]jyóemawmh wufukeNf yD... igwdkY b,fvkv d kyMf urvJ}}
b,folrS bmrSjyefrajymMubl;/ tJ't D csed rf Sm ausmif;om;
oHk;av;a,mufu a'gawGbmawGuefaeMuNyD/ ½Hk;xJu wm0ef
&dSolawGvnf; xGufvmMuNyD; awmfawmftusyf½dkufaeMuw,f/
wm0ef&Sw d Jh &Jom;ESpaf ,mufuvnf; pm&Guaf wGukd MunfhaeMu
w,f/ &JawGbmawG a&mufvmNyDqkdawmh jyóemuBuD;NyDqkdwm
aocsmoGm;ygw,f/
]]tJ'gqdk igwdkYvpfMurvm;...[dkaumifawGukd wpfaeY
&mu apmifhr,f}}
]]r[kwfao;bl; oacg... atmifpm&if;rMunfh&ao;wJh
ausmif;om;yg&if b,fvkdvkyrf vJ... igwdkYrSm;wmuG... rvkyf
oifhwmudk oGm;vkyrf dwm... rlrloefY tJ'g eifpwm}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 99

.m
om
.c
]]at;yg[,f...igvnf; vl&Si;f NyDqkNd yD; pOf;pm;rdwmyg}}
a ce
sp
uReaf wmfwYkd bmqHk;jzwf&rSe;f rodcsed rf mS &Jom;wpfa,muf
r
ve

u uRefawmfwdkYqdkifxJudk 0ifvmygw,f/ uRefawmfwdkYtm;vHk;


re
.fo

vefYNyD; wdwfoGm;Muw,f/ aumifrav;awG rsuEf SmrSmvnf;


w
w
w

aoG;r&dSawmhbl;/ oacguawmh olraMumufbl;qdkwJh ͬ§´» eJY


oDcsif;udk vdkun f nf;aew,f/ uRefawmfu taMumufqHk;vlqkd
wm 0efcHygw,f/ pm&GufawGu uRefawmhvG,t f dwfxJrSm &dSae
wmudk;/
&Jom;BuD;u [dkMunfh 'DMunfheJY 'grsKd ;udpöqkw d m tzrf;cH
&wwfovm; bmvm;rodayr,fh &Jom;udk aMumufaerdwm
awmh trSefyJ/ aMumufygw,fqdkrS udka&T&Jom;u uRefawmfh
wdkYcHkukd avQmufvmNyD; ar;ygw,f/
]]rif;wdkY 'DrSmxdkiaf ewm MumNyDvm;}}
]][kwfuJh... orD;wdkY xdkiaf ewm MumygNyD}}
b,folrS ½kww f &ufjyefrajzEdkifMubl;/ uRefawmf qdk
zsyfceJ at;pufoGm;NyD; yg;pyfxJrSmvnf; bmt&omBuD; jzwf
ajy;oGm;rSef;udk rodbl;/
jrwfrdkvu f ajzvdkufwm.../ rde;f uav;awG[m tm;
EGJUw,f bmw,feJY wcgwavrSm a,musmf;av;awGxuf
tonf;aumif;w,fqdkwm trSefygyJ/
]]rif;wdkY 10wef;atmifpm&if; vmMunfw h mr[kwv f m;}}
]][kwfygw,f}}
]]rif;wdkYMunfhwkef;u pm&Guaf wGpHkvm;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
100 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]bmajymwmvJ&Sihf... orD; em;rvnfbl;}}
a ce
sp
]]at;uGm... atmifpm&if; pm&Guaf wGuyfxm;wm b,f
r
ve

ausmif;om;ursm; jzKwfoGm;vJrodbl;...tvum; ae&if;uGm


re
.fo

udk,fratmifvnf; at;aq;jyefaygh... pm&Guf jzKwfwmawG


w
w
w

bmawG rif;wkYdawGUao;vm;}}
]]owdrxm;rdbl;&Sihf...orD;wdkYvnf; tm;vHk; atmif
wmeJY 'DrSm oli,fcsif;awGudk apmifhaewm... wpfae&m oGm;Mu
rvdkY}}
&Jom;BuD;u rausreyf jrnfwGefawmufwD;&if; xGuf
oGm;ygw,f/ uRefawmfuawmh pum;udk wpfcGef;rS r[&Jwm
cifAs/ jrwfrdkv fu at;aq;ajzwmudkMunfhNyD; uRefawmf
jrwfrdkvu f dk t&rf;cspfoGm;w,f/ tm;vHk;uvnf; jrwfrdkvu f dk
0dkif;csD;usL;aeMuwkef; [dkaumifawG a&mufvmw,f/
uRefawmfwdkYjzpfwmawGudk &Si;f jyawmh 'DaumifawG
a'guefMuw,f/ rvkyo f ifhaMumif;? t"dyÜm,fr&dSaMumif; ajymMu
w,f/
]]igwdkYu vlBuD;awGjzpfaeNyD... 'Dvkd uav;uvm;
vkyw f m b,faumif;rvJ...usefwJhausmif;om; 'ku©a&mufNyD
aygh... rif;wdkYuGm...}}
]]tJ'gqdk&if b,fvkdvkyrf vJ... jyefoGm;ay;rvm;}}
]]oGm;jyefay;&if jyóemwufrSmaygh[}}
]]'gqdk b,fvkv d kyMf urvJ...pdwnf pfwmyJ[,f igawmh
aysmfp&mawGawmif b,fa&mufoGm;vJrodbl;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 101

.m
m
o
.c
uRefawmfwdkYtm;vHk; t"dyÜm,fr&dS atmifpm&if;awGukd
a ce
,lroGm;oifhbl;/ 'Dvky&f yf[m rSm;w,fqdkwmudkawmh vufcHMu
sp
r
ve

ygw,f/ 'gayr,fh cufaewmu b,fvkd jyefay;&rSef;rodbl;/


re
.fo

]]uJ...'gqdk&if eifhtw d fxJu pm&Guaf wGay;... ig


w
w
w

oGm;jyefay;r,f}}
ckeu Ø»®± vkyfxm;wJh jrwfrkdvfuyJ ajymwmyg/
olYrsufESmu bmudkrS raMumufbl;qdkwJh yHkpHukd zrf;xm;w,f/
ckeu uRefawmfwdkY csD;rGr;f wmudk qufNyD;owdåjyaewmyg/
]][...eifoGm;ay;&if...eifjyóemwufrSmaygh}}
]]bmvdkYwuf&rSmvJ... 'Dpm&Guaf wG [dkem;u ajrmif;xJ
csxm;wmawGUvkdY vmjyefay;wmaygh...ckeu &JBuD;ajymvdkY odxm;
wmeJY owd&NyD; vmay;wmaygh}}
'Dvkad e&mrsKd ;rSmawmh rde;f uav;awG&JU ocFEkywåd ÓPfukd
b,folrS rrDbl;AsKd U/ jrwfrkv d af jymwJhtwdki;f vkyzf dkY uRefawmfwdkY
qHk;jzwfNyD; tm;vHk;oGm;ay;zdkY oabmwlMuw,f/ yxr uReaf wmf
wdkY vufzuf&nfqdkifuae t&ifxMuw,f/ awmfawmfa0;a0;
udka&mufrS uReaf wmfu a>rwpfaumifukd xkwo f vdk atmifpm&if;
pm&GufawGukd jrwfrdkvfqD xkwaf y;vdkufw,f/ jrwfrdkvfu
vHk;0*½krpdkufbJ atmifpm&if;uyfxm;wJh bvufbkwfqDudk
a&SUuae avQmufoGm;w,f/ 'DaeYtwGufawmh jrwfrdkvf[m
cspfp&m taumif;qHk; Ø»®± ygyJ/
]]'DrSm... 'Du aysmufoGm;wJh atmifpm&if;awG [dk
bufem;rSm ypfxm;wmawGUvkdY vmjyefay;wma&mh}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
102 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
atmifpm&if;a&SUrSm pk½Hk;pk½Hk;jzpfaeMuwJh vlawG tm;vHk;
a ce
sp
0ke;f qdk uReaf wmfwkYu d kd vSnhMf unfhMuw,f/ jrwfrkv d u
f pm&Guu f kd
r
ve

xd;k ay;ayr,fh b,forl S vSr;f r,lygbl;/ uReaf wmfvnf; jrwfrv kd f


re
.fo

vufxJu pm&Guaf wGukdMunfhNyD; ysmoGm;w,f/


w
w
w

ysmrSmaygh/ uRefawmfay;vdkufwm atmifpm&if; pm&Guf


awGrS r[kwyf J/ usL&Siq f &muay;vdkuw f Jh za,mif;pm&Guaf wG/
]][m...r[kwb f l;...atmifpm&if;pm&Guaf wGu 'DrSm
'DrSm}}
uReaf wmfv, G tf wd x
f JrS xyfxkwaf y;awmhrS ausmif;om;
awG 0ke;f qdk tvkt,uf,lNyD; MunfhMuw,f/ &JBuD;uvnf;
uRefawmfwkdYudk bmrSrajym? bmrSrvkyyf gbl;/ ausmif;om;awG
uawmh atmifpm&if;uvGJNyD; bmrSukd *½krpdkufawmhbl;/
tJ'DaeYu uReaf wmfwkdY "mwfyHk½dku?f bk&m;oGm;? uefawmf
BuD;udk0if vkyMf uygw,f/ tJ'DaeYtwGuf jrwfrdkvu f Ø»®±
jzpfNyD; tajymtcH&qHk;u uRefawmf pmuav;yg/
jrwfrdkvu f awmh olYuk'd ku©a&mufatmif vkyw f mygqdkNyD;
uRefawmfhudk pum;rajymvdkY acsmhvdku&f wmAsm/ acsmhwmuvnf;
pdwaf umufrajy? cGihrf vTwb f J ]]oGm;prf;yg}}vdkYcsnf; aumvTwf
wJh jrwfrdkvfudk uRefawmf rkef;oGm;ygw,f/ uRefawmfu olYudk
cspzf dkYBudK;pm;cJhzl;wJhaumifyJ/ ol 'kua© &mufatmifvkyyf ghrvm;...
qdkwm tm;vHk;odygw,f/ 'gayr,fh jrwfrdkvu f awmh awmif;yef
av cGirhf vTwaf vygyJ/ 'Dawmh uReaf wmfvnf; olYukd rke;f wmaygh/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 103

.m
m
o
.c
10wef ; atmif w Jha eUud k trS wf w &awG xm0&awG
a ce
vkycf siw
sp
f meJY t"dyÜm,frJhwmawG avQmufvky&f if; 'ku©a&muf&wJh
r
ve

tjzpftysufuav;yg/ jrwfrdkvu f ]'D} rxGuaf yr,fh trSwf


re
.fo

aumif;vdkY a&qif;wuúokdvu f dk oGm;wuf&ygw,f/ rlrloefY


w
w
w

ajymovdk uRefawmfwdkY jyefrqHkMuawmhwmvnf; trSefyg/


tm;vHk;twGuf trSww f & uReaf wmf 'Dpmudk a&;ygw,f
cifAsm/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 105

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ©«&±¼µªºð·º½Ù·º̧

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
108 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

tcktcsdefuawmh uRefawmfhtwGuf tJ'Dwkef;u pum;eJY


ajym&&if ywf0ef;usirf Sma&m tdrfeD;em;csif;awGtwGuaf &m a[mh
a&SmhjzpfaewJhtcsdefyg/
jzpfqdk uRefawmfu 10wef;atmifxm;wJh aumifudk;/
uRefawmfwdkYacwfwke f;u 10 wef;atmifzdkY qdkwm
vlYjynfu 'kw, d tyfwpfpif;eJY jA[®mjynfu 'kwd,tyfwpfpif;
xdawGUjcif;yg/ tJ'Davmuftxdudk cufcJygw,f/ uRefawmfwdkY
ywf0ef;usief JY trsdK;awGxJrSm uRefawmfwpfa,mufyJatmifyg
w,f/ uRefawmfwdkY &yfuGuftwGi;f ydkif;u cifaX;0if; atmif
w,f/ 'gyJ/
cifaX;0if;uawmh 10wef;atmifwJhtwGuq f kNd yD; tke;f EdkY
acguf qGJawG bmawGauR;w,f/ olY oli,fcsif;awGxJu
atmifwJholawGvmw,f/ tdrfeD;em;csif;xJu 10 wef;ausmif;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 109

.m
m
o
.c
om;r&dSwJh tdraf wGuvmw,f/ cifaX;0if;crsm tJ'DaeYu uHqkd;
a ce
sp
csifawmh tkef;EdkYacgufqGJ auR;wJhaeYrSm vmwJhvlawGudk tajy;
r
ve

tvT m ;{nf h cH &if ; u oHk; xpf yJ & d S w Jh olY t dr f a&SUavS u m;eJY


re
.fo

a'gufzed yfNidNyD; arSmufvsuaf csmv


f vJ kYd ezl;uGJoGm;w,f/ uReaf wmf
w
w
w

vnf; atmifwJhvlcsif;qdkawmh a&mufoGm;w,f/ oleJY uRefawmf


u wpfausmif;wnf;r[kwfayr,fh wpfESpfwnf;atmifwm
r[kwfvm;/ olu txu (1) oCFef;uRef;uyg/
orD;uav; wpfa,mufwnf;rdkY zl;zl;rIwfNyD; rdbawGu
ae&mwum tuJydkvGef;wm&,f 10 wef;atmifwmudk <um;vHk;
t&rf;xkwNf yD; tkef;EdkYacgufqGJauR;wmawG&,fudk tjrifuwf
aeMuwJh ywf0ef;usiu f 10wef;uswJh ausmif;om;awGu 'Dvkd
pmcsdK;Muygw,f/

䫳åªØµå¯·º©Ö¸
¬µ»ºåÛ¼µÇ¿½¹«º¯ÙÖ
§Ö®-³å®-³å»ÖÇ
¬±³å»²ºå»²ºå
¿ªÍ«³åú·ºå
¦¼»§º½-¼©ºªÖ
½·º¿Èåð·ºå
·ôº¨¼§º«ÙÖ
ÅÖÅÖÅÖ ò ò ò ÅÖÅÖÅÖñ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
110 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
tJ'DpmcsKd ;udk nbufcifaX;0if;tdrfa&SUrSm oGm;atmfMu
a ce
vdkY cifaX;0if;rdbawGu olwkdYudk t&Suw
sp
f uGJ tusdK;enf;jzpf
r
ve

atmif vkyfygw,fqdkNyD; &yfuGufaumifpDeJY &Jpcef;udkwkdiv f kdY


re
.fo

awmfawmfBuD;udk jyóem ½Iyaf xG;oGm;Muygao;w,f/ atmfwJh


w
w
w

aumifawG 3em&Davmuf tcsKyfcHvkduf&w,f/


tJ'DjyóemaMumifhvm;awmh rodbl;/ 10wef;atmifwJh
olawG[m uRefawmfwkY&d yfuGux f JrSm vltjrifuwfp&m jzpfoGm;
w,f/ wpf&yfuGufvHk;rSmuvfn; oleJYuRefawmf ESpaf ,muf
wnf;qdkawmh uReaf wmfu Mum;utacsmifcH&ygw,f/ vlawGu
uReaf wmfhukad wGU&if ]]rif;a&m tke;f EdkYacgufqGJ rauR;bl;vm;uG}}
vdkY cyfavSmifavSmifrsufESmrsdK;eJY ar;Muygw,f/ uRefawmfvnf;
bmrSjyefrajymygbl;/ ]]10wef;atmifwmav;rsm;Asm bmvky&f
rSmvJ}} ]]tvum;Asm 'grsKd ;awG uRefawmf 0goemrygbl;}}
pojzifh cyfazmhazmhyJ ajz&w,f/
'Dh t &if E Spf a wGu qd k 10wef ; atmif w J ha umif qd kw m
&ifaumhacgif;armheJYae&wmyg/ 10wef;uswJh aumifuom
rsufESmi,fuav;eJYae&wm uRefawmftodyJ/ uRefawmfvnf;
cHpm;cJhzl;wmudk;/ a[m...uRefawmfatmifwJh ESpfvnf;usa&m
10wef;atmifwmuyJ &Supf &maumif;ovdkvkd bmvdkvkdeJY/ 10
wef;uswJh vlawGbuf tm;omaejyefa&m.../
ywf0ef;usiu f 10wef; ausmif;om;taygif;toif;
awGu uRefawmf vufzuf&nfqdkix f dki&f if cyfaxhaxhNyHK;wJh
aumifu NyHK;Muw,f/ wcsdKUuvnf; ]]10wef; atmifwJh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 111

.m
m
o
.c
ausmif;om;uGaemf? aumif;aumif;azsmaf y; bmrSwv f }J } vdkY toHeYJ
a ce
&doJhoJh ajymMuw,f/ wu,fqkd cifaX;0if;eJY uRefawmf bmqdkif
sp
r
ve

vdkYvAJ sm/ vlawG[m awmfawmfpOf;pm;&usyw f hJ owå0grsKd ;qdkwm


re
.fo

uRefawmfpNyD; owdxm;rdvmw,f/
w
w
w

uRefawmfhrSm 10wef;atmifvkYd &ifaumhcsifpdwfuav;


r&dSbl;vdkY uRefawmfajymwmr[kwyf gbl;/ ykxkZOfyJAsm/ wpfESpf
vHk;tyifyef;cHxm;&wJh atmifjrifrIudkawmh t&omcHcsifwmaygh/
'gayrJh cifaX;0if;vdk ywf0ef;usifu tjrifuwfavmufatmif
<um;0gwmrsKd ;? 0uav;&dS½HkeJY wpf0w d nf; 0daewmrsdK; r[kww f m
awmh trSeyf gyJ/
]]'DESpf uRefawmf 10 wef;atmifw,fAsm}}
tJ'DavmufyJ ajymcsiw f myg/ uRefawmfuswJh ESpfwkef;
uvdk BudK;pm;uGm/ rdbawGvnf; oem;OD;? 10wef;awmh atmif
xm;rSuG? EdkYrkdYqdk vlawmxJrSm rif; tNrJatmufusaerSm...
ponfjzifh pum;awGukdajymzdkY pdwu f ;l r&dw
S mtrSeyf gyJ/ 'gayr,fh
...'DESpfusrS ½dk;½dk;pum;av;wpfcGef;udkawmif uRefawmfhudk
vlawGu ajymcGihrf ay;Mubl;/ uRefawmfh tvSnhfa&mufrS vGJ&
w,fvkdY/ 'D... ESpfoHk;vHk;vHk;eJYrsm;atmif&if 0dki;f awmif ½dkufMu
rvm; rajymwwfbl;/
uRefawmfhrSm tm;vHk;udk onf;cHae&wmygyJ/ 10 wef;
atmif&if rif;wdkYvlBuD;jzpfNyDqkdwm [kwrf sm; [kwo f vm; rqdk
Edkifbl;/
'DMum;xJ cifaX;0if;uwpfrsdK;/ uRefawmfhukdawGUwmeJY

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
112 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
vufzuf&nfqkid x f J twif;0ifxku d f? pum;awGajym/ &,farm...
a ce
vufzuf&nfawGwkdu?f ab;uaumifawGu rsufapmif;wcJcJ...
sp
r
ve

uRefawmfhrSm yJavSmfMum; qm;n§yaf wmhwmyJ/


re
.fo

olajymwJhpum;awGuvnf; txl;tqef;awmh r[kwyf g


w
w
w

bl;/ trSwpf m&if;xkwzf dkY/ wuúodkv0f ifcGihf avQmufvTm,lzkdY?


a'oEÅ&rSm aq;oGm;ppfzdkY....ponfjzifh 10wef;atmifolawG
vkyaf vhvkyx f &dSwJh udpöawGygyJ/ 'gayrJh ywf0ef;usiu f olYudk
tjrifuwfaerSef; odavawmh oluvnf; bmr[kww f Jh pum;
awGudkyJ toHus,v f ku
d ?f qHyifukcd gvdkuf... &,fvku
d af rmvdku?f
rJhrJh&GJU&GJUajymvdku feJY pwJh rde f;rrm,mawG xnfhv dkuf awmh
uRefawmfhrSm yJavSmMf um;u qm;ppfppfudk jzpfwmayghAsm/
'Dawmh cifaX;0if;udkawGU&if uRefawmf a&Smifwefa&Smif
ykef;wefykef; a&SmifvkdYykef;vdkYr&&ifawmh 0#fcH&awmhwmygyJ/
usqHk;jcif;rSmom 'ku©&Sdwmr[kwb f J atmifjrifjcif;rSm
vnf; 'ku©&dSw,fqdkwm uRefawmf a&a&vnfvnf odoGm;cJh
w,f/
tJ... 10wef;atmifw,fqdkwmuvnf; awmfawmf
av;udk tvky½f IyfwmcifAsm/ txufrS ajymNyD;cJhwJh wuúokdvf
0ifcGifh&zdkY udpöawGtjyif 10wef;atmifaMumif; ausmif;u
axmufcHpm,lNyD; ÙÌ× ajzwmwdkY? ewfarmuf0ifcGihfajzwmwdkY
pm&if;ynmajzwmwdkY ponfjzifhvky&f ygao;w,f/ 'gawmifrS
... tckcwfvdk *syef? t*Fvyd fpmoifwef;awG r&dSwm awmf
ao;w,f/ Adv k favmif;uawmh uReaf wmfeJY rjzpfb;l av/ t&yfu

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 113

.m
om
.c
5ay rjynfhwjynfh? udk,ftav;csdefu aygif 60ausmfqdkawmh
a ce
wpfckoufomoGm;wmaygh/
sp
r
ve

'DjyóemawGu 10wef;atmifNyD; cifaX;0if;aMumifh


re
.fo

uRefawmf&wJh jyóemyg/ 'kwd,jyóem &dSao;w,fAsdKU/


w
w
w

'kw, d aumifrav;u ]]rl,mMunf}}qdkwhJ aumifrav;


yg/
rl,mMunfu vSw,fvkYad jym&ifvnf; &ygw,f/ rvSb;l
qdkwJhbufu jiif;r,fqk&d ifvnf; pum;vHk; aumif;aumif;eJY
jiif;wwf&if udk,hv
f lEkid rf mS yg/ oluawmh olu Y k,
d o
f l vSw,fvdkYyJ
xifrSmayghAsm/ udk,hfudk,u f dk rvSbl;vdkYxifwJh rde;f uav;u
vnf; t&Sm;om;qdk &dSrSr&dSbJ r[kwv f m;/
oleJY uRefawmfeJYu rESpfu ausmif;twloGm;zufyg/
ausmif;twloGm;zufqdkvdkY wpfausmif;wnf;vdkY rxifygeJY/ olu
txu (1)uygyJ/ uRefawmfuvnf; txu (3)qdkawmh
jynfom,mvrf;rBuD;rSm vrf;avQmufMuwJhtcg Z0exdyt f xd
twlavQmuf&wwfygw,f/ Z0evrf;qHkrSm olYtazmfawGawGU
&if olu tazmfawGeJYtwl txu (1)udk Z0e&yfuGufxJuae
jzwfavQmufoGm;wwfw,f/ tazmfawG bmawGrawGUwJYaeU?
'grSr[kwf pum;rjywfwJhaeYawGqdk&ifawmh Z0erSww f dkiu
f ae
bk&m;vrf;txd um;twlpD;&wwfygw,f/
olYtazmfawGeJYawGU&if 'grSr[kwf olqif;&r,fh rSww f kid f
a&muf&if olu uReaf wmfhudk EIwrf qufbl;cifAs/ wpfcsuNf yHK;jy
NyD; xGuo
f Gm;wmyJ/ odwJhtwdki;f olu 9 wef;atmif? ESpw f uf/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
114 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
uRefawmfu 10wef;usqdkawmh olajymwJhpum;xJrSm uRefawmfh
a ce
udk cyfErSd fESdrf ajymwmawGawmif ygygw,f/ uRefawmfu olYudk
sp
r
ve

pdwfvnf;rqdk;ygbl;/ pdwfvnf;r0ifpm;ygbl;/ uRefawmfu


re
.fo

tJ'DtcsdefrSm twef;xJu jrwfrdkvu f BudKufaewmudk;.../


w
w
w

oleJYuRef awmf ausmif ;oGm ;azmf jzpf aewmuvnf;


uRefawmfuolYudk apmifhaevdkY? oluuRefawmfhudk apmifhaevdkY
tJ'Dvkdr[kwyf gbl;/ 'Dvrf;udk 'DtcsdefavQmuf&r,fh vlcsif;awGU
MuwJhoabmyJ&Sdwmyg/ wpfcgwav ola&SUu avQmufaewm
awGUayr,fh uRefawmfu vSr;f rc:bJ avQmufwmygyJ/ olu
awGUoGm;&ifawmh uRefawmfrDvmatmif &yfapmifhwwfygw,f/
rawGU&ifvnf; olYvrf;ol oGm;wmygyJ/ uRefawmfu a&SUa&muf
ae&ifvnf; wpfcgwav oluvSrf;ac:wwfygw,f/ wpfcg
wavvnf; olu aZmwduvrf;utxGu?f uRefawmfu jynf
om,mvrf;ay:twGuf qHkwwfygw,f/ twlvrf;avQmuf&if;
reufcif; pHy,fyef;wpfaxG;BuD;eJY aps;onfudkawGUvdkY olvSr;f
ac:NyD;0,fwJhtcgrsdK;rSmawmh uReaf wmfu vlrIa&;t& apmifhay;
&wmawG bmawG &dSwmayghukd,hfvl&m.../
'gayrJh... uRefawmf tJ'Daumifrav;udk vHk;0rBudKuf
bl;qdkwmawmh used Nf yD;ajymyg&ap&JUAsm/ used w
f ,fqkv
d dkY uRefawmfh
oli,fcsi;f oacgusdefovdkawmh r[kwb f l;aemf/ uRefawmfwdkYu
oacgudk aumifrav;wpfa,mufeJY 0dkif;pawmh oacgu used f
w,f/
]]ig tJ'Daumifrav;udk rBudKufwmwu,fyg/ igh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 115

.m
m
o
.c
pum;rSe&f if tJ'Daumifrav;u ighudk jyefBudKuf&ygap&JU}}wJh/
a ce
sp
uRefawmfu rl,mMunfudk wu,frBudKufwmyg/
r
ve

bk&m;pl;/ 10wef;us/ pma&;q&m rjzpf&ygapeJY/


re
.fo

tJ'DvkdeJY rl,mMunfeJYuRefawmf 10 &ufavmuf rawGU


w
w
w

Mubl;cifAs/ uRefawmfvnf; 'DvkdygyJ/ uRefawmfhvrf; uRefawmf


oGm;wmaygh/ bmrSowdrxm;rdygbl;/ &ifxJrSmrS r&dSyJ/
wpfaeUawmh rl,mMunfu aemufuaevSr;f ac:w,f/
'Dawmhvnf; uRefawmfapmifhaevdkufwmygyJ/ olu uRefawmf
eJYtwl vrf;avQmuf&if; uRefawmfhukdajymw,f/
]]ig...wrif 'Dbufvrf;u rvmwmodvm;}}
olu uRefawmfhxuf 2ESpaf vmufi,fayr,fh 10wef;
tcsif;csif;qdkwJhoabmeJYvm;rodbl;/ uRefawmfhudk eifeJYigeJY
ajymwwfw,f/ toufuGmayr,fh 0gwlw,f qdkwJhoabmyJ/
]][kwfvm;}}
]][kwfw,f tJ'g eifhaMumifhyJ}}
uRefawmf enf;enf;tHhMooGm;w,f/ olYpum;u tqwf
tpyfrS r&dSwmudk;/
]]bmjzpfvkdYvJ[}}
]]vlawGuajymw,f/ eifeJYig jzpfaew,fwJh/ taru
tJ'Dpum;Mum;NyD; ighukdqlvkdY ighrSm&Si;f vdku&f wmtarmyJ}}
uRefawmf awmfawmfpw d fnpfoGm;ygw,f/ olYudk iJhMunfh
awmh uRefawmfhudk rsufvHk;axmifhuyfNyD; cdk;MunfhwmawGUw,f/
'ga&vmajrmif;ay; pum;r[kwyf gbl;/ uReaf wmfyh u kH rde;f uav;u

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
116 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
p&avmufatmif trdpm;xJurSr[kwb f m/ 'g tom;vdkvdkY t½dk;
a ce
awmif;wJhpum;yg/ uRefawmfuom cspfw,fajymMunfhygvm;/
sp
r
ve

pdwfupm;aewJh olYrmeeJY uRefawmfhukd vSvSyy tjypfay;rSm/


re
.fo

NyD;awmh ywf0ef;usirf Sm olUrmetwGuf uReawmfu om;aumif


w
w
w

jzpf&OD;rSm.../
]]at;av ... igu rdef;uav;qdkawmh igyJcH&wm
aygh}}
]]'gqdkvnf; [dkbufvrf;uyJ oGm;aygh[m.. r[kwb f eJ YJ
igvnf; tajymrcHcsiyf gbl;}}
]]oGm;rSmyg... tJ'gudk eifodatmif vmajymwm}}
uRefawmfwdkY Z0evrf;qHka&mufwJhtxd bmpum;rS
rajymjzpfawmhygbl;/ rl,mMunfuvnf; tazmfawG rawGUbJeJY
uRefawmfeJY vrf;cGJoGm;ygw,f/ aemufaeYusawmh uRefawmf
uvnf; oleJYrqHk&atmif tm;xkww f m r&dSygbl;/ yHkrSex
f ae
ustcsdex f NyD; oGm;aeusvrfudk oGm;wmygyJ/ oleJY qHkcsifvnf;
qHkwwfygw,f/ qHkv nf; at;aq;ygyJ/ oluvnf; tJ'D
taMumif;aemufxyf bmrSrajymawmhbl;udk;.../
uRefawmf 10wef;atmifawmh olYukd arhaecJhw,f/
aemufrSo d&awmh rl,mMunf 10 wef;usw,fwJh/
owif;wpfcktjyif uRefawmfb,fvkdrS rcHpm;&ygbl;/ 'Dvked JY
uRefawmf wpfaeY ÙÌ× ajzzdkY usL&Sipf wuf&awmh t&if txu
ausmif;wuf&wJh tcsdefyJ tdrfuxGuf&w,f/ rl,mMunfeJY
uRefawmf jynfom,mvrf;ay:rSm bGm;ceJ oGm;qHkMuygw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 117

.m
m
o
.c
uRefawmfvnf; rawGUwmMumwmeJY NyHK;jyNyD; EIwq f ufvku
d w
f ,f/
a ce
sp
]]ausmif;oGm;rvdkYvm;}}
r
ve

rl,mMunfu zsyfqkw d pfzufvSnhfoGm;w,f/


re
.fo

]]ausmif;roGm;vdkY b,fudkoGm;&rSmvJ}}
w
w
w

½kwfw&uf wHkUjyefrIaMumifh uRefawmfvnf; bmjyefajym


&rSef;rodbl;/ rl,mMunfu rsufapmif;xdk;NyD; a&SUu cyfoGuf
oGux f Guo f Gm;w,f/ uReaf wmfvnf; vSr;f rac:rdygbl;/ bmajym
&rSef;rSrodbm..../ Z0eauGUudk olauGUoGm;NyD;rS uRefawmfh
tawG;xJ &Si;f oGm;w,f/ olYudk &dw,f xifoGm;wmudk;..../
aemufwpfBudrf xyfqHkwmu txu (1)eHab;u ]pde}f
uaz;rSmyg/ uRefawmf ysm;wkyf? oacgeJY b,foefwdkY ]yefp&m}
"mwfykw H kdurf Sm "mwfyHkawGa&G;? ÙÌ× azmifrSmuyf&if; b,ftrSwf
eJY b,far*sm &Edkifw,fqdkwmawG aqG;aEG;aewmyg/ udk,fh
trSwfeJY tjrifhqHk;b,far*sm &EdkifrvJayghav/ trSwfrDNyD;
ravQmufrd&if cH&rSmudk;/
]]iguawmh blrad A'upNyD; tukefjznfhrSmyJ}}
oacg&JU pum;udk ysm;wkyu f vnf; axmufcHw,f/
uRefawmfuawmh 'Dvkdr[kwb f l;/ uRefawmfh trSwf 358 rSwf
[m blrad A'udk rrDbl;qdkwm uRefawmfodw,f/ ½lyaA'? "mwk
aA'? ocsFmwpfckckawmh0ifr,f/ 'gayrJh uRefawmfu tJ'D
bmom&yfawGukd 10wef;rSm oifNyD;om;? tenf;tusO;f odNyD;
om;? uReaf wmfhtrSwv f nf; rD? oifvnf; roifzl;wJh bmom&yf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
118 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
awGu ½ku©aA'eJY owåaA'yg/
a ce
sp
uRefawmfwdkY 83-84 ckESpfwke;f u 10 wef;rSm ½ku©eJY
r
ve

owårjyXmef;ao;ygbl;/ tJ'gbmawGvJ... b,fvkdvJqkdwmudk


re
.fo

uRefawmf pdwf0ifpm;aew,f/
w
w
w

]]iguawmh odNyD;om; oifNyD;om; bmomawG odyf


pdwfr0ifpm;bl;uGm? igroifzl;ao;wJh ½ku©eJY owåyJ oifMunfh
csiw f ,f/ oifNyD; odNyD;om;awG bmvkyrf mS vJ/ 'gyJavQmufr,f}}
]travl odyfododyfwwfaeygvm;/ odyo f d odyfwwf
ae&if Ü awGbmawG xGuyf gvm;/ &awmhjzifh trSwu f av;&m
rausmfbJeJYrsm;.... 'DrSm 10wef;udk trSwfzGwcf sD;eJY atmifwm
xufpm&if ratmifwmu ydktcGifhta&;&dSw,f rSwx f m;}}
vSnhfMunfhawmh rl,mMunf/ b,fwkef;u uRefawmfwdkY
ab;csif;uyfcHkrSm xdkifaewmvJ uRefawmfrodygbl;/ oleJYtwl
xdkifaewJh oli,fcsi;f awGuvnf; uRefawmfhudk aMumifpDpDeJY
0dkif;MunfhaeMuw,f/
]]10 wef;atmifwmavmufawmh vHk;0txifrBuD;bl;
vmvkyrf aeeJY}}
]]a[h rif; bmpum;ajymwmvJ? b,folYukdajymwmvJ?
rif; 10wef;udk atmifatmifyJ ajzMunfhprf;ygOD;}}
]]a[haumif oacg aeprf;uGm...}}
10 wef;atmifwmudk Ю±º»--±® avmuf xifaewJh
oacg&JU wkHYjyefrIudk uRefawmf uref;uwef; 0ifwm;&w,f/
]]apmifhMunfhvkdufaygh/ igwdkYu Ю±º»--·±²¿´ r0ifwJh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 119

.m
m
o
.c
trSwfuav;avmufeJY b0udk b,fawmhrS rpbl;rSwx f m;}}
a ce
sp
uRefawmf oacgudk xyfrajymzdkY vSr;f wm;&if; qdkix f Ju
r
ve

xGufvm&w,f/ qdkit f jyifa&mufrS rl,mMunfhtaMumif; oacg


re
.fo

udk &Si;f jy&w,f/


w
w
w

]]'g... wrifoufouf rdef;rqefwmyJuG}}


]]at;av... olu rdef;uav;yJ[m}}
]]a[haumif... pmuav; pum;udk ruwfeJY igu
twnfajymwm/ rif;eJYESpfa,mufwnf;u udpör&dSbl;uG/ tck
[mu igwdkYygw,f/ igwdkYu 10wef;atmifNyD;om; apmfum;
cGifhr&dSbl;}}
]]uJyg oli,fcsi;f &,f/ atmifNyD;om;vlu ratmifao;
wJhvludk oGm;NydKifvdkY bmtusKd ;xl;rSmvJ}}
'DawmhrS oacgvnf; enf;enf;auseyfoGm;w,f/
aemufwpfvavmuftMumrSm xyfawGUwmu rl,mMunf
eJY r[kwfygbl;/ rl,mMunf&JU tarBuD;eJYyg/ uRefawmfu
ÙÌ× 0ifcGifh pmar;yGJajzzdkYtxGuf olu oCFe;f uRef;aps;u jyef
tvmyg/ tbGm;BuD;uawGUwmeJY uRefawmfhvufudk vSr;f qGJ
w,f/
]]trav;... armif&J0if;a&/ rif;udk awGUcsiaf ewmeJY
tawmfyJuGJU}}
uRefawmfvnf; awmfawmfvefYoGm;w,f/ tbGm;BuD;
yHkpHu NyHK;NyHK;&Ti&f Tief JYrkdYom awmfa&mhw,f/ tbGm;BuD;u vufu
qGJvmwJh aps;jcif;awmif;BuD;udkcsNyD; uRefawmfh vufarmif;udk

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
120 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
zspñf Sp x
f m;w,f/
a ce
sp
]]aus;Zl;wifvkdufwm armif&J0if;&,f/ vlqdkwm rcH
r
ve

csifpdwf&dSrS BudK;pm;wmr[kwv f m;/ rif;ajymvdkufwm vkyv f kduf


re
.fo

wmawGu odyfaumif;w,fuGJU/ tefwDwdkY ajymqdk qHk;rae&if


w
w
w

awmif rl,mu 'Davmufpmudk BudK;pm;rSm r[kwb f l;/ aus;Zl;ygyJ


uG,f}}
]]cifAsm...}}
]]tckqkd tefwDh orD;uav reufqdk av;em&Dx?
ausmif;u jyefwmeJY xrif;pm;NyD; pmtkyw f ef;udkiwf myJ/ ajymp&m
rvdkbl;/ pmrSpmyJ}}
]][kwfuJh cifAs}}
]]rif;eJY qHkwmawG rif;ajymvTwv f kdufwmawG? tefwD
wdkYudk idkBuD;csufreJY ajymjyw,f/ olYtpfukdawGuawmh rif;udk
pdwfqdk;NyD; xdk;r,fBudwfr,fawmif jzpfMuao;wm/ tefwDu
wm;&wmayghuG,}f }
]]cifAsm...}}
]]olwkYu
d om;&JU apwemudk em;rvnfMuvdykY g/ tefwu D
orD;rodatmif om;&JUapwemudk &Si;f jy&w,f/ tckrS olwkdY
ESrav;udkMunfhNyD; olwkYv d nf; oabmaygufoGm;ygw,f/ orD;
u olYpmMunfhpm;yGJa&SUrSm pmudka&;xm;wm... bmwJh...}}
tbGm;BuD;u auseyfMunfE;l aewJhrsuEf mS ? tNyHK;EIwcf rf;eJY
ta0;udkai;Munfh&if; pOf;pm;aew,f/ uRefawmfu ]olYtpfudk
awGu pdwfqdk;NyD; xdk;r,fBudwfr,f} qdkwJh toHudkyJ Mum;ae

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 121

.m
m
o
.c
w,f/ bmjzpfaerSef;udk rodbl;/
a ce
sp
]]aMomf...odNyD/ vlwpfa,mufudk vufpm; acs&efwJh
r
ve

... acgif;pOfu}}
re
.fo

]]bk&m;... bk&m;...}}
w
w
w

]]atmufrSm a&;xm;wmu vli,fwpfa,muf\ b0


wGif opfvGiaf wmufyaom tem*wfwpfck&Sdukd &dS&rnf/
yHk... rl,mMunfwJh}}
]][kwf...[kwu f Jh aumif;ygw,f}}
]]at;uG,f om;&,f...om;&JU aus;Zl;ygyJ...tckqdk
olu q&m0efrS q&m0efwJh...aemifawGUvnf; qHk;rygOD;uG,}f }
tbGm;BuD;u awmfawmfav;wJh aps;jcif;awmif;BuD;udk
ayghayghuav;aumufrNyD; xGuo f Gm;awmh uRefawmf xlylNyD;
usefcJhw,f/ tJ'DaeYu ÙÌ× pmar;yGJukd b,fvkd ajzrdrSe;f awmif
rodbl;/ uRefawmfhpdwfu ]]olYtpfukdawGu rif;udk pdwfqdk;NyD;
xdk;r,f? Budwrf ,fjzpfMuwm}}qdkwJh pum;qDukyd J a&mufaew,f/
uRefawmf aemufukd rl,mMunfwdkY vrf;buf roGm;zdkY
qHk;jzwfvkduw f ,f/
[kww f ,fav olYrSm tpfudkuav;a,mufawmif/ Av
awGuvnf; awmifhovm; rar;eJY/ uRefawmfvkdaumifqdk wpf
csufyJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
122 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

uRefawmfh ]]wuúokdv0f ifcGihf}}qdkwJh pm&GuftndKBuD;


ay:rSm pmvHk;rnf;BuD;eJY ½dkux
f m;wJh pmtdwfBuD;udk vG,t
f dwx
f J
xnfhNyD; xGuv f mcJhw,f/
uRefawmfhtpDtpOfu wmarGaps;rSmqif;NyD; aumfvH
vnfuwHk; 3-xnfeJY ykqdk; 3-xnfavmuf0,fr,f/ ukefwdkuf
(2)rSm oGm;0,f&if25-usyaf vmuf oufomayr,fh vrf;u
rBuHKawmhbl;/ tJ'Du wpfqifh aq;(1) vdyfcHk;rSm uRefawmfh
Ú±®³ udkwifr,faygh/ [dkaumifawGeJYvnf; tJ'DrSmyJqHkzkdY csed f;
xm;wmyg/
wmarG;aps;a&mufawmh vnfuwHk;tusÐu uRefawmf
xifxm;wmxuf 20avmufrsm;aevdkY qpfvkduf&wm/ ykqkd;u
awmh rqdk;ygbl;/ 'g uReaf wmf yxrESpftwGuf BudKwifjyifqif
wmav/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 123

.m
m
o
.c
tusÐ 3xnfeJY ykqdk; 3xnfudk vG,t f dwfxJ xnfhvkduf
a ce
awmh uRefawmfhwuúokdv0f ifcGihf pmtdwfBuD;u rqefYawmhbl;/
sp
r
ve

twif;xdk;Budwfxnfh&ifawmh &ygw,f/ 'gayrJh uRefawmfu


re
.fo

wuúokv d 0f ifciG hpf mtdwu f kv


d nf; raMuapcsib f l;/ tckrS 0,fv,
w
w
w

wJh tusÐeJY ykqdk;topfudkvnf; raMuapcsifbl;/ 'geJYyJ 0ifcGihf


pmtdwfudk udkifxm;vdkufw,f/
vmwJhum;av;awGu usyv f dkufwmAsm/ oHk; av;pD;
vGwo f Gm;awmh uReaf wmf csed ;f xm;wm vGJoGm;rSm pdk;&drfvmw,f/
'geJY aemufa&mufvmwJh um;wpfpif;udk twif;wdk;awmh twG,f
twmyJ&w,f/
wpfzufu wG,.f ..wpfzufu pmtdwfBuD; udkifvdkY
ajcwpfzufyJrdwJhb0? usvdkuf&if wuúokdvef JY a0;a&myJ/ 'geJY
uRefawmfvnf; csdKif;awGMum;u twif;wdk;NyD; OD;acgif;udk um;
av;xJxnfh&w,f/ r&bl;cifAs/ usyaf ewJh vlawG&JU b,fnm
,drf;aewJh vlawG&JU b,fnm,dr;f aewJh csdKif;awG&JU nyfodyfrIudk
uRefawmfhacgif;u rwdk;Edkib f l ;/
vufao;ao;uav;uvnf; vuftHaovSNyD/ tJ'g
eJY uRefawmfhb,fbufvufu pmtdwfudk twif; xdk;xnfh&if;
]cPudkifay;ygAsm... cPudkiaf y;MuygAsm}} vdkYajym&w,f/
atmf&w,f? uRefawmfh pmtdwfudk ,loGm;wm cHpm;vdku&f awmhrS
uRefawmf 0rf;omtm;& vufwpfzufu xdef;p&m&Sm&w,f/
EdkYr[kw&f if rvG,b f l ;/
wmarGuae ausmif;ajrmif;aps;rSwfwdkifudk &yfawmh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
124 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
vlawmfawmfrsm;rsm; qif;Muygw,f/ uRefawmfvnf; vufu
a ce
av;ESpzf ufudk qefYNyD; wazsmufazsmufeJY tanmif;ajzwke;f ...
sp
r
ve

um;av;xJu qif;vmwJh rl,mMunfhudk awGU&w,f/ vufxJrSm


re
.fo

uRefawmfh pmtdwfBuD;udkudkiv f kdY/


w
w
w

]]'DrSm... eifighudk apmfum;aewm odyrf sm;NyD &J0if;


odvm;... at; eifhudkeif odyNf yD; txifBuD; raeeJY? igh taygif;
toif;awGa&SUrSm ighukd wrifa&G;NyD; 'gvmay;wmr[kwv f m;}}
]][m...r[kwb f l; rl,mMunf... ig eifrSef; rod}}
]]vkyrf aeeJY ½dk;½dk;wuúokv d 0f ifciG haf vmufukd vHk;0 txif
rBuD;bl;odvm;/ b,foGm;rvdv kY J ar;OD;rvm;/ eifvkd bmr[kwf
wmav;udk odyftxifBuD;aewJh vlrsKd ;awGudk ynmay;zdkY usL&Sif
vmwm odNyDvm;... a&mh...a&mh}}
rl,mMunfu 0ifcGihpf mtdwBf uD;eJY uRefawmfh &ifbwfudk
ESpfcsuf½ku
d f? pmtdwfBuD;udk ypfcsNyD; vSnfhxGufoGm;ygw,f/ olY
aemufuvdkuo f mG ;wJh aumifrav; 3a,mufuvnf; uReaf wmfu h kd
rsufapmif;xk;d oGm;Muw,f/
um;urxGufyJ uRefawmfwdkY&efyGJudk &yfNyD;ai;aeMu
w,f/ uRefawmfvnf; ylxlNyD; um;ay:wufxdkif? vG,t f dwfudk
aygifay:wif...pmtdwfBuD;udk &ifbwfrSmuyfxm;&w,f/ um;
ay:uvlawGu uRefawmfhudk em;rvnfawmh pmtdwt f ndKBuD;udk
MunfhMuw,f/ odcsipf w d af wmfawmfBuD;wJv h Bl uD;wpfa,mufu...
]]wuúodkvf0ifcGihf qdkygvm;...bmvJ...rif;u 'Dpm
tdwfeJY &nf;pm;pmay;wmvm;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 125

.m
m
o
.c
]][m...r[kwfygbl;Asm}}
a ce
sp
]]uRefawmfvnf; rodblcifAs}}
r
ve

uRefawmfh tajzaMumifh um;wpfpif;vHk;u uRefawmfhudk


re
.fo

tlaMumifaMumifeJY 0dki;f MunfhMuw,f/ tae& usyfvdkufwm


w
w
w

rajymygeJYawmh/ 'DvkdrSef;od&if 'Dpmtdwfudk vG,t f dwfxJxnfhNyD;


tusÐawGudk udkifygw,f/
uRefawmfvnf; rTefxlNyD; pdwfubmrS owdr&dSawmhwm
eJY vG,ftwd fxJu tusÐawGukdxkw/f pmtdwfBuD;udkxnfh/ tusÐ
awGukd &ifrSmydkufrdw,f/ vlawGu uRefawmf vkyo f rQ vdkuf
MunfhaeMujyefa&m/ uRefawmf b,folYukdrS rsuf0ef;csif; rqHkrd
atmif owdxm;NyD; pdwfusyfukd,fusyef JY um;udkpD;cJh&w,f/
'ku©a&mufvdkufwmAsm/ vlukd arma&myJ/
uReaf wmfu rl,mMunfwkYd tdrb f ufukd vHk;0ajcOD; rvSnhf
awmhygbl;/ uRefawmf yxrESppf wufawmhrS owif;wpfckMum;
w,f/ rl,mMunf a,musmf ;aemuf vdkufoGm;NyDwJh/ &ifxJudk
ayghoGm;wmyJ/
tJ'Dowif;trSeyf JvkdY odvkduf&wJhaeYrSm uRefawmf rl,m
MunfwdkYtrd f&Sw
d Jh vrf;xdyu
f vufzuf&nfqdkifrSm pxdkiyf gw,f/
[kwfw,fav...tJ'Dqdkifu tus&nfaumif;w,f/
yJyvmwm aumif;w,f? uRefawmfodyfBudKufwJh pdkif;xD;qdkif
oDcsi;f awGukdvnf; aqmif;abmuf(pf) taumif;pm;eJY tNrJzGihf
ay;wwfwmudk;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 127

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ©«&±¼µªº§¨®ÛÍ°º

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
130 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

odyfodyfonf;onf;usaewJh ESif;awmBuD;xJrSm zsycf eJ


zsyfceJ wdk;xGuv f mwJh a&mifpHkta&mifawG vIy&f Sm;aeMuwmudk
Munf&h wm odyv f wS myJAsm/ tJ'D a&mifpkt H a&mifawGxrJ mS igvnf;
ygw,fvkdYawG;rdawmh &ifu Nidrhcf eJ wpfcsufckefw,f/ "mwfavS
um; pwufwufcsif; cHpm;&wJh cHpm;rIeJY enf;enf; qifayr,fh
cHpm;&wmuawmh awmfawmfuGmw,fAsm/
'DZifbm 5&ufaeYqdkawmh EIwq f ufcgeD; aqmif;u olY
taMumif;udk aumif;aumif;jyvdkufr[JhqkdwJh yHkpHeJU aumif;uif
u ckefqif;vmvdkufwm renf;ygbl;/ at;vdkuw f mAsm/ opfyif
awGawmif rvIyfr,SufBuD; jzLazG;aewJh ESi;f pufuav;awGxJ
epfv/kYd aq;ayghvyd zf mG NyD; rD;cdk;rIwxf kw&f if awmfawmfeJY rukeb
f ;l /
b,fukefyghrvJ rD;cdk;aiGUu ukefoGm;ayr,fh yg;pyfxJu tyl
aiGUawGu rD;cdk;aiGUawGvkd xGux f Gufvmaewmudk;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 131

.m
om
.c
'Dvkdaq;NyDqkd&if Edkiif Hjcm;rSmawmh ]pke;f r&JU EdkYoD;acgif;
a ce
usaewmyJ}vdkY wifpm;w,fwJh/ uRefawmfu tJ'Dxuf ydkvkduf
sp
r
ve

OD;r,f/ a&cJaowåmxJ xnfhxm;wJh pke;f r&JU EdkYoD;acgif;Asm?


re
.fo

rSwfa&m.../
w
w
w

'gayr,fh vlu yDwdjzpfaeawmh at;vdkYat;&aumif;rSe;f


odyrf odygbl;/ aq;ayghvyd f wpfzGm zGmvdku?f rqHk;Edkiw f Jh rD;cd;k awG
yg;pyfxJu rIwfxkwfvdkufeJY aysmfaewmygyJ/ aysmfqdk 1986
ckESpf wuúokv d 0f ifcGi&fh vdkY wuúokv
d u f kd yxrOD;qHk;tBudrf vm&
wJhc&D;udk;/
Z0erSwfwdkiu f ae 13 bwfpfum;pD;? Mu,fig;yGihf rSwf
wdkirf mS qif;NyD; Mu,fig;yGifh½Hk;BuD;ab;em;vrf;uae Adkvfwaxmif
wuúokv d uf kd uReaf wmfvrf;avQmufvmaewm/ cg;wdk *si;f taEG;
xnf tusÐav;awG 0wfxm;wJh aumifrav; (3)a,mufu
&,farm&if; pum;ajym&if; uRefawmhu f kd ausmw
f ufomG ;Muw,f/
csrf;&SmvGef;vdkY xifyg&JUAsm/ tcsi;f csif; vufuav;awG qkyv f kYd
[efygyg vrf;avQmufoGm;yHku MunfhvkdYawmif aumif;ao;/
uRefawmf ai;aewkef; uRefawmfhab;em;u pvGef;um;
wpfpif; jzwfoGm;w,f/
uRefawmf cyfwdk;wdk; Budwq f Jvku d w
f ,f/ qJrSmaygh/ um;
taemufrSm&dSwJh tat;xkBuD;u vnfuwHk;vuf&Snf uav;yJ
0wfxm;wJh uRefawmfhukd vTr;f oGm;wmudk;/ at;vdkufwmAsm/
vufzsm;xdyfuav;awGudk xHkoGm;wmyJ/ tJ'DvdkeJY avQmuf
vm&if; azG;aeatmifusxm;wJh ESi;f xkawGMum;rSm NidrfNidrfBuD;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
132 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&yfaewJh uRefawmfh&JU Adkvw
f axmif wuúodkvBf uD;udk oGm;awGU
a ce
wmyJ/
sp
r
ve

uRefawmf &yfNyD;ai;aerdw,f/ &ifxJrSm w'dwf'dwfeJY/


re
.fo
w
w
w

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 133

.m
om
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

r&Jw&JajcvSr;f eJY Adkvwf axmifwuúokdvx f Jukd 0ifvkduf


awmh uRefawmfh&ifxJrSm t&omwpfck jzwfajy;oGm;w,f/
aysmf&Tifjcif;? MunfEl;jcif;? ESpo f ufjcif;? &ifckefjcif;? tvum;
ygAsm/ tJ'Dpum;vHk;awGtm;vHk;u tJ'D t&omudk azmfray;Edkif
bl;/ &ifxJrSm pdrfhceJjzpfoGm;w,fvdkY ajym&rvm;/ tJ'gvnf;
r[kwfao;bl;/ xm;ygawmh/
ay:wDudkxJuae ausmif;xJ vSr;f 0ifvku d af wmh ta&mif
pHk? 'DZkid ;f pHk? EIwcf rf;eD rdwu
f yfrsKd ;pHk toHrsdK;pHkeJY &yfaeMu? &,fae
Mu? pum;ajymaeMuwJh ausmif;olawGukd awGU&awmh uRefawmfh
&if[m wkefvIyfo Gm;w,f / NyD;cJhwJhtywfurS 0,fxm;wJh
aumfvHuwHk;topfuav;eJY tcg (20)avmuf 0wfNyD;om;
csnyf kqdk;tEGr;f uav;udk 0wfxm;wJh ]&J0if;} [m&dNS yD;om; xuf
ydkao;oGm;w,f/ csufcsif; uRefawmf[m rmefewfu &SiftmeE´m

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
134 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&JU ESvHk;om;udk n§pxf m;ovkd tn§pcf Hvkduf&w,f/
a ce
sp
uRefawmf csucf sif;tm;wif;&w,f/ ]]ig &J0if;uG}}vdkY/
r
ve

uRefawmfhtodpdwfu uRefawmfhESvHk;om;udkMum;atmif vSr;f


re
.fo

atmfwJhtoHyg/ owdåenf;enf;awmh &dSoGm;ygw,f/ odyfawmh


w
w
w

ratmifjrifygbl;/ uRefawmf acgif;ikHYoGm;rdwmudk;/


txu (3)rSmwkef;uqdk&if aygufpD&Sdr,f/ 'grSr[kwf
b,foef? oacg? ysm;wky?f jrifhjrifh&D? jrwfrdkv.f ../ b,folrS
r&dSvnf; uRefawmf ausmif;xJukd uRefawmf &ifaumhNyD; 0ifvkdY&
ygw,f/ wpfausmif;vHk;udk uRefawmf odaewmudk;/ tckawmh
uRefawmfhwpfa,mufwnf;/ &ifxJu ig wuúokdvaf usmif;om;
uGqdkwmav;u ,dkicf sif vGihfcsif eJYcsiv
f mw,f/
q,fwef;twlwl atmifayr,fh aygufpDu uavm
ÙÌ× udka&mufomG ;w,f/ b,foefu jrifhjrif&Dav; qE´twdki;f
vkyof m;aumvdyfukd twlwufMuw,f/ jrwfrdkvfu a&qif;rSm
&dSwJh ysOf;rem;wuúodkvrf Sm/ oacgu pmay;pm,l ,lw,f/
ysm;wkyu f Û ar*sm&vdkY vdIifwuúodkvrf Sm/ AdkvfwaxmifrSm
uRefawmf wpfa,mufwnf;/
tm;i,fwmawmh r[kwyf gbl;/ 'gayr,fh vlwkdi;f vl
wdkif; olYtzGJUuav; tkypf kuav;awGeJY aysmaf eMuwJhtcsdefrSm
uRefawmfu wpfa,mufwnf;qdkawmh olwkdYvkdaysmfvkdY r&bl;
jzpfaewmudkyJ rauseyfwmyg/ tjzLeJY tpdrf;awG oli,fcsif;
awGMum;xJrSmyJ BuD;jyif;cJh&wJh uRefawmf[m a&mifpHkyef;cif;
BuD;xJrSm tckrS ydk;wHk;vHk;b0u vGwv f mwJh vdyfjymwpfaumif

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 135

.m
m
o
.c
vdkyJ/ [dkysH 'D0JeJY bmwpfckrS oJoJ uGJuGJ rvkyw f wfbl; jzpfae
a ce
cJhw,f/
sp
r
ve

uRefawmfhtem;u ausmif;oluav;wpftkyf qlnHNyD;


re
.fo

jzwfoGm;Muw,f/ wcsdKUaumifrav;awGu OD;pH a&T½kyw f kBuD;


w
w
w

eHab;u rdef;avSum;ay:udk wufMuw,f/ wcsdKU qif;vmMu


w,f/ q&mruav;awGuvnf; vSvkdufwmAsm/ ausmif;ol
awGeJY tvSjyifwm odyrf uGmjcm;vSb;l / 'gayr,fh olwu kYd kd q&mr
rSef;odatmif tusÐ&ifzHk; vuf&Snu f av;awG0wf? ygwdwf
uav;awG0wfNyD; &ifbwfrSm q&mu'fuav;awGawmh csw d f
xm;Muw,f/ EIwcf rf;rSm tNyHK;vufvufuav; csdwNf yD; rsuf
0ef;awGu Nidrw f ,f/ ͬ¿¬» ausmif;wke;f u q&mr a':aX;atmif
wdkY? a':pdepf ed f0if;wdkYeJYawmh uGmy/ 'gaMumifhvnf; wuúokv d u
f dk
vlwkdif; oGm;csifMuwmudk;/
udk,hfq&ma& uRefawmfvnf; bmvky&f rSef;rodwmeJY
a,mifa,mifvkyNf yD; avSum;BuD;ay: cyfwnfwnfeJY wufvkduf
w,f/ &ifxJrSm bmudkrSef;awmhrodbl;/ auseyfaewm trSefyJ/
awGUwJh aumf&pfwmudk avQmufoGm;&if;eJY ausmif;om;awG
tHkMunfhaewmawGUawmh bm&rvJ 0ifMunfhwmaygh/ a&SUu
aumifrav;wpftkyf qlnHNyD; rSwaf eMunfhaewmawGUawmhrS 'g
ausmif;0ifcGihpf m&if;qdkwm od&w,f/ uRefawmfvnf; Muufuef;
qeftdk;wdk;NyDrkYd cyfwnfwnfeJY uRefawmfh ½ku©aA'ar*smrSm Munfh
vdkufawmh uRefawmfhemrnfudk oGm;awGUw,f/ armif&J0if; 178
½ku©aA' øîðí÷ wJh/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
136 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&J0if;&,f? 178 &,f? ½ku©aA'&,fudk uRefawmf oday
a ce
r,fh aemufqHk; îðí udk uRefawmfrodbl;/
sp
r
ve

]]îðí qdkwm bmvJ[if}}


re
.fo

]]tJ'g tcef;...}}
w
w
w

uReaf wmfha&SUu aumifrav;udkar;awmh ol jyefajzwmu


jywfwm&,f/ uRefawmfhukd MunfhyHku cyfESdrfESdrfjzpfaewm&,f
aMumifh uRefawmfvnf; qufrar;awmhb;l / a&SUu pm&GufawGudk
tD;...tJeJY avQmufMunfh&if; vSnhfxGuaf wmhrS...
]]rif;u Ú®»-¸»® vm;}}
uReaf wmfhukNd yHK;NyD;ar;wJh aumifrav;wpfa,mufukd awGU
w,f/ t&yfu uRefawmfheD;yg;yJ/ tjyiftqifu cyf½dk;½dk;yg/
olYEIwcf rf;u tNyHK;u rdwfzGJUwJhtNyHK;rsKd ;qdkwm odomw,f/
]][kwfw,f 'DESprf S...}}
]] îðí qdkwm rif; wuf&r,fhtcef;av...yxrxyf
qdk&if 0rf;ZD;½dk;eJYpw,f...'kw, d xyfqdkawmh wl;ZD;½dk;? îðí u
'kw, d xyf 'DavSum;uwufoGm;&if b,fbufutcef;}}
]]aus;Zl;yJAsm...olua&m 'DESprf SyJvm;}}
]]wdkYu Í»½±²¼ Ç»¿® }}
]]aMomf...at;Asm uRefawmf twef;oGm;wufvkdufOD;
r,f}}
uRefawmf pum;qHk;awmh vSnhfrxGujf zpfbl;/ olu
cpfceJ &,fwmudk;/ ol&,fwmu avSmifNyHK;awmhr[kwyf gbl;/
'gayr,fh uReaf wmf wpfckckrmS ;aew,fvdkY ajymcsiw f Jh tNyHK;rsKd ;yg/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 137

.m
m
o
.c
]]bmjzpfvkdYvJ[if}}
a ce
sp
]]rif; 'DaeY twef;wufvnf; pmoifrSmrS r[kww f m...
r
ve

rif; aiGoGif;zdkY? pmtkyx


f kwzf dkY? Ю¿½¬·½¿´ aMu;awGoGi;f zdkY &dSao;
re
.fo

w,f... 'gawG rif; vkyNf yD;NyDvm;}}


w
w
w

]][kwfvm;...bmrS rvky&f ao;bl;}}


]]uuf&Sfudka&m rif; odvm;...ar;raeawmhygbl; av
ajymvufpeJY qufulnDyghr,f... rif;rSm aiGoGi;f zdkY ydkufqHyg
w,faemf...yg&if vdkufcJh...vm...wdkYvnf; aiGoGi;f rSm}}
aiGoGi;f aumifwmudk a&mufvkYd aiGoGif;Muawmh aiGoGi;f
aumifwmu jrifhaevdkY oleJYuRefawmf ajczsm;axmufNyD; ydkufqH
ay;&w,f/ olu wcGD;cGD;eJY&,fw,f/ uRefawmfvnf; &,fwm
yJ/ uRefawmfwdkYESpfa,muf tm;&yg;& bmr[kww f Jh udpöav;udk
&,faeMuwmudk ausmif;om;awGu ai;aeMuw,f/ aiGvnf;
oGif;NyD;a&m oleJY uRefawmf cifoGm;NyD/ uifwif;rSm twlxkdiNf yD;
aumfzDawGbmawGawmif aomufvkdY/
wuúo dkvf[m vGwfvyfw,fqdkwmawmh uRefawmf
odygw,f/ 'gayr,fh rdepfydkif;twGi;f rdef;uav; oli,fcsif;
wpfa,mufudk &wJhtxd vGwv f yfw,fvkdY uRefawmf wpfcgrS
rawGUcJhzl;wm trSeyf J/ olu rvSygbl;/ omrefawGUaeus
rdef;uav;rsdK;ygyJ/ 'gayr,fh olY tNyHK;uawmh vSw,fcifAs/
ol NyHK;vdkuf&if olYtNyHK;u bmeJYrSrxdbJ ay:vmwJh tNyHK;rsdK;/
uRefawmfajymcsiw f mudk udk,fhq&m em;vnfyghrvm;
awmh rodbl;/ 'DvkdAsm...olNyHK;wmu rmeaMumifh NyHK;wmvnf;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
138 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
r[kwb f l;/ tvSaMumifh NyHK;wmvnf;r[kwb f ;l / tNyHK;cH&wJhvlukd
a ce
oem;vdkY. ..cif v dkY. ..0rf; omvd kY pd wf raumif ; jzpf v d kY pwJ h
sp
r
ve

bmtaMumif;aMumifhrS NyHK;wmr[kww f Jh tNyHK;rsKd ; tNyHK; oufouf


re
.fo

Asm/ wjcm; bmtaMumif;rS rygwJh tNyHK;.../


w
w
w

olYemrnfu ,if;rmarmifwJh.../ olYrSm nDrav; wpf


a,muf&dSw,f/ ,if;rmatmifwJh.../ olu pum;ajym;&if
uRefawmf 10wef; wpfESpu f srSef;odoGm;awmh ]rif;}eJY ]wdkY}udk
jzKwfNyD; emrnfyJac:awmhw,f/ olYudk,o f l ajym&ifawmh ]armif
uav...armifu...}}vdkY oHk;w,f/ rdef;uav;wpfa,mufu
]armif...}}vdkY oHk;wmawmh &,fp&mBuD;aygh/ 'gayr,fh uReaf wmf
r&,fygbl;/ ol tusihjf zpfaew,fqkw d m ]armifuav...}qdkwhJ
avoHukd cyfayghaygh ajymEdkiu f wnf;u odomaewmyJ[m/
uRefawmfuawmh olYudk awmfawmfav; oabmus
w,fAsm/
wvGJawG rawG;eJYOD; udk,hq f &ma&../ a,mifawmifawmif
jzpfaewJh uRefawmfhtwGuf tazmfwpfa,muf&oGm;wm&,f...
wuúodkvx f Hk;pH bmrSrodao;wJh uRefawmfhukd tm;vHk;eJY aeom;
wusjzpfatmif ulnDay;wm&,f/ olu wpfwef;BuD;ayr,fh
uRefawmfhudk rESdrfbJ wef;wlqufqHwmawG&,faMumifhvnf;
ygw,faygh/
tJ'DvdkeJY uRefawmfh&JU wuúo dkvyf xraeY[m xl;xl;
qef;qef; tqifajypGmeJY NyD;qHk;oGm;cJhw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 139

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

wuúodkvq f dkwm awmfawmfvGwv f yfwJh ae&mAsm/


wpfpHkwpf&m twdki;f twmtxd ,HkMunf&wJh vlBuD;
jzpfNyDqkdwmudk ae&mwdki;f rSm awGU&w,f/ ͬ¿¬» ausmif;wkef;u
vdk q&m? q&mrawGu ae&mwum oGeo f ifqHk;r ñTefjyrae
awmhbl;/ udk,b fh momvky&f w,fcifAsm/ ausmif;vc oGi;f wm/
pmtkyx f kwfwm/ udk,fhcHkeHygwf b,faeY vufawGU&ufusw,f
qdkwm tm;vHk;udk Ò±¬» ¾±¿®¼ rSm udk,hfbmomMunfh&w,f/
q&m? q&mrawGu ñTejf y½HkyJ/ bmrS vkdufvkyaf y;wm r[kwf
bl;/
,if;rmarmif &dSayvdkYomaygh/ taMumif;rodMuwJh
Ú®»-¸»® av;awGqkd [dkajy; 'Dajy;eJY 'ku©a&mufvkdufMuwm/
MunfhNyD; pdwfawmifarmw,f/
pmoifvkdY xdkicf Hkxkid w
f mutp MunfhAsm/ ͬ¿¬» ausmif;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
140 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
rSmvdk a,musmf ;av; rdef;uav;oyfoyf r[kwb f l;cifAs/ xdkif
a ce
csio
sp
f vdk xdkifcGifh&Sw
d ,f/ wpfcgwav uReaf wmfxdkifaewJh xdkifcHk
r
ve

rSm rdef;uav;oHk;av;a,muf 0ifxdkifwwfwmyJ/ uRefawmfu


re
.fo

rdef;uav;awGcHkrSm ae&mvGwv f kdY 0ifxkdiv


f nf;&w,f/ wcsdKUqdk
w
w
w

Asm q&mru a&SUrmS pmoif? ab;rSm twGJwpfwGJu Ú¿²½§ pum;


awGajymvdkY/ taESmifht,Sufomr&dSbl;qdk&if rjzpfbl;qdk&if tm;
vHk; at;at;aq;aq;yJ/
uRefawmfu ausmif;a&mufwmeJY ,if;rmarmifudk vdkuf
&Sm? uifwif;xdki?f pum;ajym/ twef;&dS&if twef;wuf? tm;&if
yef;NcHxkid .f .. [kwaf ewmyJ/ q,f&ufavmufMumawmh uRefawmfh
rSm taygif;toif;awGvnf; &vmw,f/ wpfzGJUu uRefawmfeJY
vufawGUwpftkypf kwnf;uswJh aumifrav; 3a,mufeJY aumif
av;wpfa,mufyg/ aemufwpfzGJUu ar*smvnf; rwlbl;cifAs/
b,fvkd cifoGm;wmvJ uRefawmfvnf; rrSwrf dawmhbl;/
uRefawmf[m yvufazmif;ay:u vltkyx f JrSm csucf sif;
a&moGm;wJh vlwpfa,mufvkdyJ wuúokdvx f JrSm aysmfoH atmfoH
awGeJY a&myg arsmygoGm;cJhw,f/ wpfcgwavqdk twef;csdefu
12 em&DNyD;ayr,fh tdrfudk 5em&DrS a&mufwJhaeUawGawmifrS
&dSw,f/
]]'kwd,ESpfu aumifav;awGu yxrESpf pwufwJh
aumifrav;awGeJY &nf;pm;jzpfavh&SdNyD; 'kw, d ESpfu rrawGu
awmh yxrESpu f aumifav;awGeYJ twGJ jzpfwmrsm;w,f &J0if;}}
]][kwfvm;...bmjzpfvkdYvJ...aocsmvdkYvm;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 141

.m
om
.c
]]armifu r[kwb f Jajymyghrvm;... yxrESpw f ufp
a ce
aumifrav;awGukd tultnDay;&if; tultnDay;&if; uav;
sp
r
ve

rav;awGuvnf; tm;udk;...'kwd,ESpf udkudkawGuvnf;


re
.fo

apwemydk&if; NidMuwmaygh...tJ'g tvG,q f Hk;enf;yJ}}


w
w
w

]]aMomf...aumifrav;awGvnf; 'Dvkyd Jaygh [kwv f m;}}


]]r[kwfbl;...eifu enf;enf;'Hk;a0;w,f &J0if;}}
,if;rmarmifu rajymcsio f vdv
k kyNf y;D wjcm;wpfzuf vSnhf
w,f/ ol rajymcsifwmudk uRefawmfuvnf; ar;zdkYpw d ful;r&dS
ygbl;/ 'Hk;a0;wmuawmh [kwrf Smaygh/ uReaf wmfrS rodw[ Jh mudk/
uRefawmf qufrar;wm awmfawmfMumoGm;awmhrS
,if;rmarmifu a&aEG;Murf;wpfcGufudkiSJUNyD; aumufaomuf&if;
eJYajymw,f/
]]armifhtawGUtBuHKt& ajym&&if rdef;uav;awGus
awmh rwlbl;...'Dvkd...'Dvkd}}
olYvufawGukd ½Iy, f Sucf wfaeatmifcgjy&if; cPpOf;pm;
w,f/ NyD;awmh wpfcsufNyHK;NyD; qufajymw,f/ olYtNyHK;u
uRefawmfajymwJh tNyHK;rsKd ;yJ/
]]'kw,
d ESprf Sm &nf;pm;r&dSwJh rrawGu ESpfrsKd ;&dSw,f...
yxrwpfrsKd ;u Ú®»-¸»® b0rSm [dkvlvkv d kd 'Dvlvkdvked JY tdkuw f if
awGcHNyD; tm;vHk;xGuaf jy;oGm;vdkY usefcJhwm...'kw, d wpfrsdK;
uawmh wuúokv d ef JY ͬ¿¬» ausmif; ruGb J J wuúokv d rf Sm &nf;pm;
rxm;bl;...pmyJ BudK;pm;r,fqdkNyD; rmexm;&mu usecf Jhwm...
tJ'grsdK;awGav}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
142 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
udk,fhq&momqdk&ifawmh ]],if;rmua&m b,ftrsdK;
a ce
tpm;eJY usefcJhwmvJ}}vdkY ar;aumif;ar;rdrSmyJ/ udk,hf q&ma&
sp
r
ve

uRefawmfuawmh rar;jzpfbl;cifAs/ wuúokdvef JY ywfoufvkdY


re
.fo

ol[m uRefawmfh&JU yxrqHk; rdwfaqGvdkY oabmxm;wm&,f?


w
w
w

olYudk uRefawmf rBudKufwm rcspcf sifwm&,f 'Dpum;[m a&vm


ajrmif;ay;pum;r[kwb f J odoifh odxdkufwmudk xHk;pHtwdki;f
&Sif;jywmyJvkYd oabmxm;wm&,f/
uRefawmf 'Dpum;udk rar;vdkY oluvnf; bmrSrjzpf
ygbl;/ cgwdkif;vdk at;at;aq;aq;ygyJ/ [dkpum; 'Dpum;awG
ajymNyD;awmhrS olu qufajymw,f/
]]wuúokv d qf kw
d m &nf;pm;wpfa,muf&dSrS aysmzf kYad umif;
wm &J0if;&...&nf;pm;&dS&if tzGJU&So d Gm;a&m...tzGJU&S&d if aysmpf &m
BuD;...r&dS&ifawmh vGwNf yD;awmh vyfaewmaygh}}
]]yxrESpfcsif; &nf;pm;jzpfwma&mr&dSbl;vm;}}
w&m;cGirf Smqdk&ifawmh rar;oifhwJh ar;cGe;f yg/ 'gayr,fh
'gu w&m;cGirf Sr[kwyf J/ ,if;rmarmifu uRefawmfhpum;udk
rNyHK;bJeJY cPpOf;pm;NyD;ajzw,f/
]]&dSw,f..&Sw
d ,faygh...'gayr,fh enf;w,fvkYad jymwm}}
uRefawmf bmaMumifh 'Dpum;ar;w,fqdkwm ol odrSm
yg/ uRefawmfeJYcifaewJh ar*smrwlwJhtkyfpku aumifrav;
wpf a ,muf u d k uRef a wmf u pd w f 0 if p m;aewmud k; / tJ' D
aumifrav; emrnfu ,OfjroG,w f h/J uRefawmfhvkyd J ydeyf ed fjzLjzL
oG, fo G,f uav;/ pdwfuawmh bmaumufo vJ rar;eJY/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 143

.m
m
o
.c
udk,fhq&ma&...reufrdk;vif;wmeJY ,OfjroG,f EIwcf rf;u plae
a ce
NyD;om;yJ/ olwkdYtzGJU ig;a,mufxJrSm b,foleJYrS rwnfhbl;/
sp
r
ve

uRefawmfeJY wnfhovm;qdkawmhvnf; rwnfhygbl;/ &efjzpfp&m


re
.fo

r&dS&if ol pm;aewJh aeMumapheJY &efjzpfaewJh rdef;uav;rsdK;/


w
w
w

pdwfysupf &muav;ygAsm/ 'gayr,fh uRefawmfu olYukd cspcf sif


aew,f/
½kyvf SvdkYvm;qdkawmhvnf; odyftvSBuD;r[kwyf gbl;/
i,f*kPfuav;vnf;&dS? jyifjyifqifqifuav;vnf; aewwf?
wuúodkvf&JU wjcm;aomta&mifawGeJYvnf; a&maeqdkawmh
rqdk;bl;ajym&rSmaygh/ 'gayr,fh ,OfjroG,&f JU rsufESmrSm 0ufNcH
awG&dSw,fAsm/ olYrsufESmtom;u enf;enf;Murf;w,f/ yg;ESpf
zufay:rSm 0ufNcHawGu wpfvHk;eJYwpfvHk; tvkt,ufyJ/ olY
0ufNcHawGeJYvnf; ol &efjzpfwmygyJ/ olYxufpm&if ,if;rmarmif
urS rsufcHk;? rsuv f Hk;? EIwcf rf;ydkvSao;w,f/
'gayr,fh uRefawmfuawmh olYukdyJcspw f ,f/ tcspfrSm
rsufpdrSr&dSwm/ 0ufNcHawG&Sdawmha&m bmjzpfao;vJ/ olYudk
uRefawmf bmjzpfvkYcd sprf o d Gm;vJqkw
d m uReaf wmf rrSwrf ad wmhbl;/
tkyfpkxJrSm oleJYuRefawmfu qdkufwl *dkufwlrdkY abmf'gawGu
0dkif;pMuvdkYvm;/ ol cPcP pdwfaumufwwfvkYdvm;/ bm
aMumifhvJqkdwmawmh uRefawmfrodawmhbl;/ uRefawmfoad wmh
uRefawmf olYudk BudKufcsifaeNyDqdkwmyJ odw,f/
w&m;rSw fwJhv lvd kyJav...rSwfaewJhMum;u wjcm;
tawG;awG 0ifvmovdkrsKd ;aygh/ b,ftcsed f b,fvkd 0ifvmovJ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
144 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
qdkwm uRefawmf rodawmhbl;/ cifw,fvdkY odaewkef; tcspf
a ce
pdwu
sp
f 0ifvmwm/ NyD;cJhwht J ywfuyJ ]]eifu 0ufNcHev JY nf; &efjzpf
r
ve

wmyJaemf}}vdkY ajymrdvkdY 3&ufavmuf pdwfaumufwm cHvkduf&


re
.fo

ao;w,f/
w
w
w

,OfjroG,w f dkY pdwfaumufNyDqkd&ifawmh BudKufwJhenf;eJY


omacsmh udk,fhq&ma&..&udkr&bl;/ &mrrif;om;vdk a&Torif
zrf;ay;vnf; ͱ®®§ yJ/ ol pdwfaumufajy&ifawmh aysmfp&m
BuD;yJAs/ pdwfaumufajy&if olu aygifudk qdwfwwfw,f/
ol aygifqw d rf ,fh&ufukd apmif&h wm oHk;urÇmavmufMumw,fvkYd
uRefawmfxifw,f/
tJ'DtaMumif;awG uRefawmfajymjyxm;vdkY ,if;rmarmif
vnf; odaeygw,f/ uRefawmfu ,OfjroG,u f dk BudKufaew,f
vdkY w&m;0ifrajymayr,fh rdef;uav;qdkwm 'grsdK;qdk ajymp&m
rvdkbJ odaewwfw,f r[kwfvm;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 145

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

wuúokv d rf Sm uReaf wmf aiGaMu;csKd UwNhJ yD; wjcm; ausmif;


om;awGvkd roHk;Edkif rjzKef;Edkiaf yr,fh aysmaf ysmaf ewwf? &,fp&m
av;awG ajymwwf? jzpfwwfwJh uRefawmfh uHtusdK;ay;udk
oli,fcsif;awGu oabmusvkYd uRefawmfh&JU wuúokv d f yxrESpf
[m vlwef;aph aysmfp&mjzpfcJhygw,f/
tckwavm uRefawmf ,if;rmarmifeJY rawGUjzpfwm
awmfawmfMumNyD/
pmar;yGJajzzdkY 1vavmufyJ vdkawmhwmqdkawmh olvnf;
pmawGBudK;pm;vky?f vufawGUawGrSeaf tmif BudK;pm;ae&mawmh
t&ifvkd awGUcsdefenf;oGm;wmvnf;ygw,f/ olu 'kwd,ESpq f dk
awmh ta&;BuD;w,fav/ ar*smESpb f mompvHk; *kPfxl;xGu&f if
*kPx
f l;wef;wuf&rSmudk;/ uReaf wmfwdkYuawmh at;aq;yJ/ tJ'D
&ufawGuawmh ,OfjroG,&f JU aeYawGcsn;f yJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
146 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
uRefawmfu ,OfjroG,u f dk BudKufaew,fqkwd m odom
a ce
oGm;vdkY/ ydkykw
sp
d dkY rdpdk;wdkYu ajAmifwpfrsdK;? tuGu&f &if wpfrsdK;eJY
r
ve

oG,0f dkufNyD;awmhwpfrsdK;eJY paeMuwJh tcsdefaumif;aygh/ b,fol


re
.fo

u bmpp olu pdwfaumuf...uRefawmfu enf;rsdK;pHkoHk;NyD;


w
w
w

acsmh? t&omudk &dSvkdYayghAsm/ ,if;rmarmifukd arhaewm wu,f


yJ/
]]eifbmpm;rvJ ,OfjroG,.f ..rkefY[if;cg;vm;}}
]]rpm;bl;...rkefY[if;cg;taMumif; vmrajymeJY}}
]]'gqdk xrif;qDqrf;eJY MuufO[ufz½dkufaMumf}}
]]rpm;bl;qdk}}
]]aumfzDeJY ygrkefYrD;...}}
]]awmfNyD...bmrSrpm;bl;...bmpum;rS vmrajymeJY...
awmfNyD}}
]][}}
ydkydkeJY rdpdk;u 0dkif;&,fMuw,f/ taMumif;r&dSbJ pdwf
aumufaewJh ,OfjroG,u f dk uRefawmf bmajym&rSe;f rodbl;/
aoaocsmcsmMunfhawmh EIwcf rfaxmfaewJh olY rsufESmrSm 0ufNcH
topfuav;ESpv f Hk; xGufaew,f/ 'D 0ufNcHawGaMumifhrsm;
....
]]reufu eifu rvS&DwkdY rkeYf[if;cg;qdkirf Sm olYukd
ae&mu xray;bl;qdk...[kwv f m; &J0if;}}
rdpdk;pum;aMumifh uRefawmf aMumifoGm;w,f/ [kwf
w,f.../ reufwke f;ua&mif;wJh rvS&D rkef;[if;cg;qdkirf Sm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 147

.m
m
o
.c
uRefawmf rkefY[if;cg;pm;w,f/ rvS&DrkefY[if;cg;u odyfaumif;
a ce
wm/ a&SUujzwfomG ;&if ol[
sp
Y if;&nfeu HY kd b,fjrefrmrS rausmo f Gm;
r
ve

Edkifbl;/ bl;oD;aMumfqdkvnf; <uyf<uuf&G&GBuD;awG/ tke;f rIwf


re
.fo

cGuZf Gef;BuD;eJY olY[if;tdk;udk wpfcsufarTvkdufvkYduawmh a&SUu


w
w
w

jzwfwaJh umif vSnrhf Munfb h u J kd raeEdik bf ;l / reuf 7em&D Adu


k qf m
csdefqdkawmh oGm;NyDayghAs/ ausmif;om;ausmif;oalwG w½ke;f ½ke;f
aygh/ ae&m&zdkYxuf olY rkeY[ f if;cg;udk rSmwm&zdkY wpmpmawmif;
&wm q,fhig;rdepfavmufudk Mumwm/
uHaumif;vdkY uRefawmf reufuae&m&w,f/ 'gayr,fh
,OfjroG,f 0ifvmwmudk uReaf wmf wu,frodbl;/ reufr;kd vif;
ylylaEG;aEG; rkefY[if;cg;u tcspu f dk arhavsmhapw,fayghav/ 'D
twdkif; oGm;ajym&ifawmh b,f&yghrvJ/
]][m...r[kwfbl;[...'Dvkd rdpdk;...'Dvdk...'Dvkd[m...
igu xNyD; ae&may;rvdkY[...'gayr,fh olvmaewkef;...ig...
[dkav...iSuaf ysmyifzwfpm;rdwm oGm;Mum;n§yaf evdkY tJ'gudk
xkwfaewkef;...}}
]]tydkawGajymraeeJY...ig a&mufaewm eifh aemufrSm
tMumBuD;yJ...bmoGm;Mum;rS rnyfbl;...tydkawG vmrajymeJY}}
]][m...wu,fyg ,OfjroG,&f m...iSuaf ysmyif oGm;
Mum;nyfwm b,favmuf qdk;w,frSwo f vJ...tJ'gudk xkwfae
wkef;...}}
]]awmfNyD &J0if;...eif[m tpm;eJYawGU&if bmudkrS owd
r&awmhbl;qdkwm igodw,f... eif ighudk tydkawG ajymraeeJY

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
148 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
awmh...ig eifhudk vHk;0pum;rajymawmhbl;}}
a ce
sp
AdkufqmaewJh reufcif;eJY rkefY[if;cg;aumif;aumif;
r
ve

wpfyGJaMumifh cspfoludk tvJcH&rSmawmh uRefawmf aMumufwm


re
.fo

trSeyf gyJ/ uRefawmf ae&mray;vdkY ol rpm;awmhbJ pdwfaumuf


w
w
w

xGufoGm;wm aocsmNyD/
]]eifuvnf;[m...eif pm;csifvm;...ig tck oGm;
0,f...}}
]]tydkawGajymraeeJY... 10em&D xdk;aeNyD}}
olajymwm [kww f ,f/ rvS&DrkefY[if;cg;u 8 em&DcGJ&if
tdk;apmif;aeNyD/
]]aemufaeYus&if igae&mOD;ay;xm;r,fav}}
]]eifhudk pum;rajymbl;vdkY igajymxm;w,f}}
]]b,fESpf&ufvJ}}
]]b0ESpfq,f}}
,OfjroG,[ f m EIwcf rf;udk cRefaewmyJ/ xdyzf sm;rSm NyD
wnfpjyKaewJh olY0ufNcHtopfuav; ESpv f Hk;udk uRefawmfai;
aerdw,f/ tJ'DtcsdefrSmyJ uRefawmfwkYd 0dki;f xJudk vlwpfa,muf
0ifxkid w
f ,f/ t&yfu uvefuvm;/ tom;u cyfnKd ndK? tnm
om;awG rnf;ovdk rnf;wm/ vlu awmfawmfyed w f ,f/ olYvuf
udk pm;yGJay:vSrf;wifawmh wHawmifqpf½ dk;eJY pm;yGJxdwm
]a*gufceJ} aewmyJ/ NyD;awmh ,OfjroG,v f kyd J olrY suEf mS rSmvnf;
0ufNcHawGeJY/ 0ufNcHawGrS ,OfjroG,v f kd 0ufNcHtqHao;uav;
awGr[kwb f l;/ qif0ufNcHvkdYac:wJh tzkBuD;BuD;awG/ n§pNf yD;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 149

.m
m
o
.c
aysmufoGm;wJhae&mrSm tom;ua[mufyufBuD;jzpfvdkY/ olY
a ce
rsufESmudk yHkBuD;csJU&if t*FgN*dKvfeJY rSm;rSmaocsmw,f/
sp
r
ve

]]rdo, G .f ..uRefawmf raeYuiSm;vdkufwJh cJqH abmvfyif


re
.fo

rSm cJqHukefaewm uRefawmf wu,frodwmyg wrifvkyw f m


w
w
w

r[kwfygbl;...uRefawmfhukd cGihfvTw.f ..}}


'Dvlu av;av;pm;pm; usdK;usdK;EGHEGH awmif;yefwmudk
,OfjroG,u f qHyifawG 0Jaeatmifcg&if; twif;jiif;w,f/
vHk;0 *½kukdrpkdufwJh yHkpHrsdK;eJY jiif;wm/ avoHu rmrmxef
xefBuD;/ uRefawmfhxufawmif qdk;ao;w,f/ tJ'D tjiif;pum;
udkvnf;Mum;a&m udka&Tacsmu rnf;aewJh olYEIwfcrf;bwfvyf
BuD;udk wpfrdepfavmuf[xm;NyD;rS bmpum;ajym&rvJqkdwm
pOf;pm;&if; EIwfcrf;ESpcf k bvyfbvyfeJY yGwfwm udk,fhq&m
jrifaphcsifw,fAsm/
bmrSef;rodawmh uRefawmfvnf; tomyJ Nidrfae&wm
aygh/ ydkydkeJY rdpkd;uawmh tcsif;csif;rsufpypfNyD; wcGD;cGD; &,fae
w,f/
]]wu,fyg rdoG,f&,f... tJ'D cJqHabmvfyifu}}
]]tdk...bmrS rMum;csib f l;vdkY ajymaew,faemf}}
,OfjroG,pf um;vnf; Mum;&a&m tJ'Dvl acgif;BuD; iHkY
oGm;wm tMum;BuD;yJ/ acgif;ikHYwmyJ aumif;ygw,f/ ydEéJoD;udk
pufaoewfeJYypfxm;ovdk olYrsuEf SmBuD;udk Munfh&wm awmf
awmfukd pdwfrcsr;f omp&maumif;w,f/ tJ'DtcsdefrSmyJ uReaf wmf
wd kY uifxif ;xJudk ,if;rmarmif 0ifv mw,f/ olYt azmf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
150 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
aumifav;wpfa,mufeJY/ tJ'D aumifav;udk uRefawmf rjrifzl;
a ce
wmtrSeyf J/ uRefawmf vufvSr;f jyawmh olu xHk;pHtwdki;f NyHK;NyD;
sp
r
ve

vufjyefjyw,f/
re
.fo

wdwfqdwfoGm;wJh uRefawmfwdkY0kdi;f rSm bmpum;rS ajym


w
w
w

p&mr&dSawmhbl;/ ,OfjroG,f ESmacgif;uav; yGpyd Gpd vIyaf ewm


uvGJvkdY bmvIy&f Sm;rIrS r&dSbl;xifaewkef; jAKef;qdk ,OfjroG,f
xoGm;w,f/ 'DawmhrS udka&Tacsmu Muufacgif;udk a&aEG;ajzm
xm;wJhyHkpHrsKd ;eJY ydkydkwkdYbufudk vSnhfNyD;ajymw,f/
]]wu,fygAsm...uRefawmf vHk;vHk;udk rodvdkufwm
yg... olu uref;uwef;iSm;awmh xkwaf y;vdkufrdwm...cJqH
xnfhay;zdkY arhoGm;wm &atmifajymay;yg}}
]]pdwfcs udkaX;0if;...ajymjyay;r,f...tckawmh awmif;
yefraeeJYawmh &rSmr[kwfbl;}}
]]olYtaMumif;vnf; odvsufom;eJY...awmif;yefav
pdwfaumufavyJ}}
]]pdwfajyoGm;&if ajymay;ygAsm...uRefawmf olY tay:
apwem&dSNyD;om;yg}}
]]pdwfcs}}
rdpdk;a&m ydkydka&mu pdwfcsygvdkY tBudrfwpfoef;avmuf
ajymaewmudkawmif udka&Tacsmu olYcJqHudpöudk tBudrf 2 oef;
avmuf xyf&Sif;jyao;w,f/ 'DvkdvlrsKd ; &Sm;a&mAsm/ NyD;awmh
ol rrSm;aMumif; awmif;yef&if;acgufqGJ okyw f pfyGJukv
d nf; pm;
oGm;ao;w,f/ pm;wmuvnf;Asm olYEIwcf rf;xlxlBuD; wpfckvk;H

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 151

.m
m
o
.c
qDawGayvdkY/ olYEIwfcrf;udkvnf; tBudrw f pfaomif;avmuf vQm
a ce
eJYoyfao;w,f/ NyD;awmh ydkufqHvnf; &Si;f roGm;bl; cifAs/
sp
r
ve

xGufoGm;awmhvnf; jrufyif avMurf;wdk;ovdkyJ/ udki;f udkif....


re
.fo

udkif;udkif;eJY/
w
w
w

]]eifawmh NydKifbuf&NyD &J0if;}}


]]bmNydKifbufvJ[...ydkykd&}}
]],OfjroG,u f dkav...oluvnf; vdkufaewm}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
152 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

NydKifbuf&dSawmh aumif;wmaygh...'grS tajzrSefudk


od&wm}}
,if;rmarmif ajymwmrSew f ,f/ tckqkd ,OfjroG,u f
uRefawmfhudk awmfawmfhudk ypm;ay;w,f/ [dk jrufyif&Snef JY
awGUNyD;wJhaemufrSmyJ uRefawmfhudk pdwfqdk;ajyNyD; 'DvlYukdawmh
wpfywfavmufMumrS enf;enf; pcGihv f Tww
f ,f/ jrufyif&Snf
udkawGUwmeJY rdoG,rf suEf Smu rIefukwo
f Gm;wmyJ/ NyD;awmh rdoG,f
tNrJajymwJhpum;wpfcGe;f &dSao;w,f/ 0ufNcHrkefYMumaphavmuf
BuD;awGeJY olYukd,fol r&Sub f l;vm;rodbl;wJh/
,if;rmuvnf; oleJY tcktwlwl&Sad ewJh vltaMumif;udk
ajymjyygw,f/ emrnfu udkpkdi;f wJh/ &Sr;f jynfe,f? ausmufrJu
ausmif;ajymif;vmwm/ pmar;yGJeD;awmh a&SU 2v vGwo f Gm;wJh
pmawGukd ,if;rmu jyef&Si;f jyaewmwJh.../

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 153

.m
om
.c
uRefawmfqdkwJhaumifuvnf; awmfawmf vlqefNyD;
a ce
awmfawmfcHpm;rIvG,w
sp
f JhaumifygAsm/ tJ'DvltaMumif;udk aysmf
r
ve

aysmf&Tif&TifBuD; ,if;rmu &Si;f jyaeawmh uRefawmf ,if;rmudk


re
.fo

BudKufcsifpdwfay:oGm;w,f/ bmaMumifhvJqkd awmh uRefawmf


w
w
w

rodwmtrSefyJ/ ,if;rmudk pdwfxJrSm (tJ'Dtcsdef) BudKufrdrvdk


jzpfwmvnf; wu,fyJ/
uRefawmf MunfhcJhzl;wJh ½Hkwif½ky&f Siaf wGxJu Zmwfvkduf
awG (0if;OD;? jrwfav;? ñGefY0if;? ausm[ f ed f;)wdkYvkd pdwrf xm;Edkif
cJhwmvnf; trSefyJ/ uRefawmf vlqefwmudk vlawG em;vnf
atmif b,fvkd&Sif;jy&rSef;awmif rodawmhbl;/ tJ'DaeYwpfaeY
vHk; uReaf wmfhukd ,if;rmucspfaeNyD; uRefawmfuvnf; olYukdcspf
aew,fvkdYcsnf;yJ awG;aerdw,f/
aemufwpf aeY rd o G,fe JYawGUawmh uRefawmfhud k [d k
jrufyif&Snfxuf tcGihfta&;awG ay;jyefawmhvnf; ,if;rmudk
arhoGm;jyefa&m/
]]eif wpfckck pGefYpm;awmh &J0if;}}
]]igu bmudkpGefYpm;&rSmvJ ykyd dk&m}}
]]wpfckckaygh...tJ'grS rwwf&ifvnf; iwfaygh}}
]][kwfw,faemf...[dkvlu taysmhqGJodvm;}}
]]igua&m bmqGJvJ}}
rdpdk;eJY ydkydk awmfawmfBuD; &,fMuw,f/ &,fvkdY tm;&rS
pdwfysufpjyKaewJh uRefawmfhukd pum;ajymw,f/
]]'gawmh b,fodrvJ...eifhbmom odrSmaygh}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
154 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
]]ig bmvky&f rvJqkd}}
a ce
sp
]]wpfckckaygh[...b,fodrvJ}}
r
ve

]]tJ'Dwpfckckudk eifwdkY ulnDtHk;[m...wpfckckaygh}}


re
.fo

aemuf&ufawGrSm jrufyif&Snef JY uRefawmf rdoG,?f rdpdk;?


w
w
w

ydkykw
d kdY aeYwkid f;qHkMuygw,f/ qHkMuwdki;f ol uReaf wmfu h kd MunfhwhJ
tMunfhudk &ifrqdkif&Jwm trSe fygyJ/ rdoG,fu olYa&SUrSm
uReaf wmfu h kd eif;uefNyD; tcGifhta&;awGay;aewmudk;/ rde;f uav;
awGuvnf; awmfawmfqk;d ygw,fAsm/ tm;emcsi&f ifvnf; urÇm
ay:rSm olwkYad vmuf tm;emwwfwhJ owå0gr&dSawmhb;l / &ufpuf
csif&ifvnf; pBuF0VmxJrSm olwkdYavmuf &ufpufwJhowå0g
r&dSawmhbl;/ [pfwvm[m rdef;uav;rjzpfwm awmfawmf
uHaumif;w,f/ EdkYrkdYqdk rvG,b f l ;/
[dkvluvnf; uHukdqdk;w,f/
rdoG,u f dk rsufESmvky&f if; uRefawmfhudkvnf; ausmfjzwf
&if;qdkwJhoabmeJY rdoG,u f dk 0ufNcHaysmufaq;qdkwmay;w,f/
rdoG,fuvnf; tm;&0rf;omaygh/ tJ'Daq;awG vdr;f NyD; oHk;&uf
vJMuma&m jrufyif&Snyf g;rSm rSnhNf yD; a&mifudki;f aewJh 0ufNcHBuD;
rsdK;ESpv f kH; rdoG,yf g;rSm xGuv f mvdkY urÇmysuyf ga&mvm;/
<uufaowpfck t&if;jyKwmr[kwb f J 0ufNcHaq; wpf
ykvif; wjcm;vlay;&if;eJY rdo, G [f m uReaf wmfhbufukd bwfpu f m;
b&dwftkyfvdkY ,dkifovdk ,dkiv f mwm/ aemufqHk; rdoG,u f dk
uRefawmf bmajymajym ,HkvmwJht xdyJ/ tJ'DaemufqHk;rSm
uRefawmf vkypf &mwpfckyJ&Sdawmhwmav/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 155

.m
om
.c
rdoG,u f dk ,if;rmay;xm;wJh tBuHtwdkif; Adkvfwaxmif
a ce
sp
bk&m;udkac:w,f/ jiif;vdkuw f m cg;cg;oD;oD;yJ/ bmvkyzf v kYd J.../
r
ve

eifu bk&m;oGm;NyD; bmvkyrf SmvJwJh/ jrwfpGmbk&m;[m av;


re
.fo

oacsFeJY urÇmwpfoed ;f yg&rDjznfh... 'kuú&p&d,majcmufESpu f sihf


w
w
w

cJhwm uRefawmf aumif;aumif;odw,f/ bmrS jyefrajymEdkifbl;/


'kwd, yef;NcHoGm;zdkYajymw,f/ pdwfaumufoGm;a&m/ aemufqHk;
yg;pyfxJ&dSwJh ½ky&f Siof Gm;Mur,fqdkawmh oabmwlw,fcifAs/
rdef;rawG[m xDxk;d &wmeJYwlw,f/ udk,u f ,Hk,HkMunf
MunfeJYxkd;&if a&SUtu©&mawmifrwdkub f l;/ trSww f rJhusrS [kwf
csi&f if[kwo f Gm;wm/ rdpk;d eJY ydkydkuawmh tHhMovdkYayghav/ jrufyif
&Snu f awmh 'DtaMumif;Mum;awmh cg;ydkudki;f oGm;qdkyJ...udk,fh
q&ma&/
tck Ì®¿¼»® ر¬»´ BuD;ae&mrSm&dSwJh yy0if;½HkxJ a&muf
awmh rdoG,u f aeMumaphxkyef JY p&efjzpfygw,f/ MuufoGef
aMumfwpfckyJygvdkYwJh/ ½k&Sm;awGN*dKvfwk vTww f JhA[dkowif;pOf
pjywkef; olu MuufoGefjzLeJY &efjzpfaeawmh awmfawmfcGus
wmyJ/ tay:xyfvnf;jzpf? vluvnf;&Si;f wJh aeYvnf 1em&DcGJ
yGJrdkYom awmfa&mhw,f/ uRefawmfvnf; ½k&Sm;uvTww f Jh N*dKvfwk
BuD;jyNyD; olYukd acsmh&awmhwmyJ/ bmrSrqdkiaf yr,fh cPMum
awmh pdwfaumufajyoGm;w,f/
uRefawmfwYkd 0ifMunfhwJhum;u tygcsD0D;ref;wJh/ um;u
awmfawmfav;udk aumif;wJhum;ygAsm/ tygcsD &Gmuav;udk

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
156 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
tar&duefppfwyfu0iford f;NyD; usefcJhwJh Adkvu f av;wpfa,muf
a ce
&,f? toufraobJvGwv
sp
f mwJh tygcsDvlrsdK; vl½kdi;f ruav;
r
ve

&,f&JU arwåmZmwfvrf;/ ß½¬·±² a&m? Ü®¿³¿ yg ygawmh


re
.fo

uRefawmfvnf; um;xJygoGm;w,f/
w
w
w

rlvvmwJh &nf&G,cf sufuawmh rD;arSmif&if a,mif


awmifawmifvkyNf yD; rdoG,fukd vufuav;r&Jw&J udkiNf yD; tajz
awmif;zdkYyg/ um;uaumif;aewm&,f? um;rpcif rD;awG rrSw d f
cif u wnf; u rd o G, f u ole J Y uRef awmf cH kESpf ckM um;u
vufwef;rSm olv Y ,
G tf w
d u
f kw d ifxm;NyD; uReaf wmfh vG,tf w
d u
f kyd g
tay:uxyfckdi;f wm&,faMumifh? a&SUtquf&Jwm&,faMumifh
bmrSrajym&JbJ um;yJqufMunfhae&wm&,faMumifhyg/ 'DMum;
xJ MuufoGefjzLaMumfuvnf; wpfarSmifhukd;/
Zmwfum; oHk;yHkESpyf HkavmufrSm rdoG,u f aeMumaphukd
wajzmufajzmuf udkufae&mu uRefawmfhudk pum; pajymw,f/
xHk;pHtwdkif; aygifudkqdwf&if;aygh/
]]vG,ftdwfawG a&TUvdkuf...xdkif&wm usO;f w,f}}
uRefawmf bmjyefajymEdkirf SmvJ/ uRefawmfh cHkeHab;u
trsm;BuD;vGwaf ewJh cHkawG&dSwJh ab;cHkukd vG,ftdwfawGa&TU
vdku&f wmaygh/ cPMumawmh rdoG,fycHk;uav; tdceJ uReaf wmfh
ycHk;udk vmxdw,f/ tJ'DtcsdefrSm tygcsDruav;u tar&duef
ppfwyfuaumifav;udk olYvlawGMum;u cufcufcJcJu,fae&
wJhtcsdef/ "m;awG vSHawG jrm;awGMum;rSm tajy;tvTm;aygh/
wpfa,mufpum;vnf; wpfa,mufu em;rvnfMuqdkawmh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 157

.m
om
.c
awmfawmfav; tonf;,m;zdkYaumif;w,f/
a ce
sp
aemufqHk; tar&duefppfom;uav;u tygcsDrav;udk
r
ve

rk'drf;usihfwJh ppfom;awGukd ypfowf? olvnf;ao? tygcsDr


re
.fo

uav;qDukd wGm;oGm;&if; vufuav;xdawmh toufxGuf.../


w
w
w

yy0if;½HkxJrSm rD;awGvif;vm/
uRefawmf awmfawmfMumatmif idkiaf erdw,f/ tcspq f dk
wm...bmvJ/
]]vG,ftdwfawG b,frSmvJ}}
]]vG,ftdwfawG b,frSmvJ}}
rdoG,af tmfoHaMumifh uRefawmf tod0ifvmNyD; eHab;
em;u cHkrSmcsxm;wJh vG,t f dwfawGudk aumufay;vdkufw,f/
'gayr,fh vG,t f dwfu wpftdwfwnf;/
]]eifhvG,t f dwfaum...eifhvG,t f dwf &J0if;}}
r½IrvSaoaewJh tygcsDrav;qDu uRefawmfpdwu f dk
jyef½ky&f w,f/ [kwfw,f/ uRefawmfhvG,t f dwf r&dSawmhbl;/
½HkxJuvlawG tukex f GufNyD; oefY&Si;f a&;orm;awG 0if
vmNyD; aeMumaphcGHawG? uGmaphcGHawG? yvwfpwpftdwfawG
vSJaewJhtxd uRefawmf vG,t f dwfudk &SmvdkY rawGUao;bl;/
cHkatmuf a&SUaemuf0J,mpHkaeNyD/ uRefawmfvnf; acgif;eyef;
BuD;aeNyD/ 'DvG,ftw d fxJrSm uRefawmhf wpfEpS pf m rSwpf kpmtkyaf wG
ig;tkyfavmufygwmudk;/
]]eifhvG,t f dwfxJrSm ighykduq f Htdwfyg xnfhxm;w,f
&J0if;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
158 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]bm}}
a ce
sp
]][kwfw,f...ckeu ½Hk0ifwkef;u aeMumaphawGbm
r
ve

awG0,f&if; ighyku d fqHtdwfudk xkwfxm;wm...eifhvG,t f dwfudk


re
.fo

tay:uwifawmh ig eifhvG,t f dwfxJ tvG,fwul xnfhxm;


w
w
w

wm...igh ydkufqHu ig;&mausmfw,f...&atmif&Sm}}


refae*sm½Hk;cef;u jyefqif;vmNyD; yy0if;½HkatmufrSm
uReaf wmfwkYd jyóemxyfwufMuw,f/ av;em&DyJt G wGuf wef;pD
aewJh vlawGu uRefawmfwdkYukd ai;vdkY/
]]eifu ab;em;u vG,ftdwfudk vlqGJoGm;wm rod&
atmif eifbmjzpfaevdkYvJ}}
]]ig...ig...bmrSrjzpfbl;... ig um;Munfhaewm}}
]]oGm;prf;yg...rodbl;rsm;rSwaf evm;...igh ydkuqf Htdwf
xJrSm ydkufqH ig;&mausmfygw,f...eif jyefavsmaf y;}}
]]bm}}
]][kwfw,f...eifhvG,t f dwfxJ igxnfhxm;wm...eif
avsm&f r,f}}
]]bm...igu vG,t f w
d fa&m pmtkyaf wGa&m aysmufwm
eifhyku
d q
f Hu bmta&;BuD;vdkYvJ}}
]]BuD;w,f[Jh BuD;w,f... ydkuq f Hu ig;&mausmaf wmif
...ig b,fvkdtdrfjyef&rvJ...eif tckavsmaf y;...&J0if;}}
uRef awmf a'goaMumif h wqwf qwf wkef aew,f/
bmajym&rSe;f vnf;rodbl;/ tJ'DtcsdefrSm uRefawmf rdoG,fudk
qGJrxdk;jzpfwm uHaumif;wmyJ udk,fhq&ma&/ bmjzpfvdkYvJ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 159

.m
m
o
.c
qdkawmh...uRefawmfhtem;udk ,if;rmarmif a&mufvmwmudk;/
a ce
olYab;rSmvnf; olpmoifae&w,fqdkwJh udkpkid ;f eJY/ vufawGU
sp
r
ve

øЮ¿½¬·½¿´÷ NyD;vdkY ½ky&


f Si v
f mMunfhwmwJh/ qHk;½IH;rIu awmfawmf
re
.fo

BuD;ygw,fAsm/ t&mtm;vHk;yJ qdkygawmh/


w
w
w

aemufqHk;awmh ,if;rmarmifuyJ tJ'Dudpöukd jzefajzNyD;


rdo G,fudk ykZGefawmifjyefzdkY vrf;p&d wfxkwfay;vdkufw,f/
'gawmif rdoG,u f olYykud fqHig;&mausmu f kd aemufaeY avsmaf y;&
r,fvdkY tBudrfuka#avmuf ajymw,f/
uRefawmhrf Sm rkef;&wma&m...qHk;½IH;&wma&m...cHpm;rI
pHkaewmyJ/ ½dk;½dk;uav;NyHK;&if; uRefawmfhjyóemudk ajz&Si;f ay;
aewJh ,if;rmarmif&JU pum;oHat;at;udk uRefawmf rMum;csif
bl;/ udkpdki;f qdkwJhvlu uRefawmfhycHk;udk vmzufwmudkvnf;
uRefawmf ykwfcsypfcJhw,f/ tdrfudk b,fvdkjyefa&mufvmrSe;f udk
rodawmhygbl;/
vG,af eus vG,ftw d frygvdkY tdruf dkr0if&JbJ tMumBuD;
vufzuf&nfqdkirf Sm xdkiaf e&wmvnf; uRefawmf rarhbl;/
vG,t f dwfolcdk;udkrsm;awGU&if uRefawmf owfypfrdrvm;
rodbl;/
'Dvl[m uRefawmfhvG,t f dwfudkwifrubl; uRefawmfh
ESvHk;om;udka&m b0udkyg cdk;oGm;wJhvlr[kwfvm;/
Zmwfaygif;awmh...
rdoG,u f jrufyif&Snef JY cspfoljzpfw,f/
,if;rmarmifu *kPfxl;wef;0ifNyD; &efukefwuúokv d u f dk

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
160 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a&mufoGm;w,f/ [dk...&Sr;f jynfe,fuvmwJholeJY cspof ljzpfMu
a ce
ao;qdkyJ/ uRefawmfuawmh pmar;yGJajzzdkY q,fhig;&ufavmuf
sp
r
ve

tvdkrSm vG,t f dwfaysmufvdkY warhwarmtm;cJNyD;awmh a&muf


re
.fo

atmifv mcJh&wJh wuúo dkv f&JU yxrESpf (1985-86) udk


w
w
w

Adkvfwaxmifwuúodkvrf Sm uscJhw,f/
uRefawmfhwpfb0vHk;udk ck;d oGm;wJh vG,t
f dwfolckd;udk
tckawGU&if...uRefawmf bmajym&rvJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 161

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ «ß-³°³¬µ§º

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
164 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

]]vdkuzf ufaxmifw h pfckpüD yef;wpfyGiphf D yGiahf p&ef yef;jcif;


awmif;wpfcktm; ae&mcsxm;jcif;}}
qdkwJh emrnfeJY uRefawmfh ]uAsm}pmtkyu f av; wpftkyf
udk 'kw, d ESpaf usmif;zGihNf yD; rMumrDrSmyJ uReaf wmf xkwaf 0cJw h ,f/
ausmif;om;b0rSm uAsmpmtkyfxkwf&wm awmfawmfav;udk
aysmpf &maumif;w,fAsm/ udk,hu f AsmawGukd udk,hb f mom za,mif;
vufa&;a&;? ESpfayrD;acsmif; tuRrf;uav;ESihf rifxnfhNyD;
udk,fhbmomvSdrfh? ßì &Guu f kd oHk;acgufcsdK;? tvsm;vdkufacguf
wpfa,mufwnf;eJYNyD;wmyJ/ udk,fu usL&Siaf wGrSm za,mif;
vufa&; a&;pm;aewJah umifqdkawmh b,fvkdao;vJAsm/ oHk;&uf
avmuf tcsed af y;vku d f&if vufjzpfuAsmpmtkyw f pftkyf &a&myJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 165

.m
m
o
.c
tJ'Dwkef;u uRefawmfhuavmifemrnfu ]&J0if;aEG}wJh/
a ce
sp
uRefawmfhpmtkyu f wjcm;pmtkyaf wGxuf xl;qef;wm
r
ve

awmh trSefyJ/ tJ'Dwkef;u Adkvfwaxmifwuúokdvrf Smxkww f Jh


re
.fo

uAsmpmtkyef mrnfawGu ]uHhaumfaemufqHk; ajc&mrsm;} wdkY?


w
w
w

]cHkwef;jym&JU &ifckefoH}wdkY? ]ESvHk;om;udk A[dkjyKaom tvGr;f


&yf0ef;}wdkY...tJ'Dvkd emrnfawGcsn;f yJ &dwS m/ aMumfjimwmuvnf;
olwkdYvkdr[kwfbl;/ uwfxl ßì qdk'u f av;udk pmtdwfuav;
csKd ;? aumfeJYuyfNyD; tJ'Dpmtdwu f av;xJrSm ESi;f qDyef;uav;awG
xdk;NyD; aMumfjimwmudk;/
uRefawmfhyxrOD;qHk; xkwaf 0cJhwJh pmtkyfu ydkufqH
oHk;&mausmfavmuf jrwfw,fcifAs/ rjrwfvkdYvnf; r&bl;av/
uRefawmf&,f? aX;ausm&f ,f? rkeYu f RJoJ&,fu aumifrav;awGukd
twif;vdkufa&mif;Muwmudk;/ wpftkyfrS ESpu f syfxJqdkawmh
aumifrav;awGuvnf; olwdkYaemufu waumufaumuf
tvdkucf H&wmxufpm&if aiGESpu f syu
f dk rESajrmMuawmhbl;aygh/
odcsifvkdY olwdkYuk, d fwkid f 0,fzwfwmu av;ig;q,ftkyx f uf
rydkygbl;/ uAsmawG&JU atmifjrifrIuawmh rajymeJYawmh udk,fh
q&ma&/ awmfawmfrsm;rsm;u acgif;pOfukMd unfNh yD;awmh ESmacgif;
½IHUMuw,f/ tvdkufodwwfwJh vlrIa&;pdwfjyif;xefwJh vlq,f
a,mufavmufuawmh NyHK;NyD; ]xl;qef;w,f} vdkYajymw,f/
usefwJhvlawGuawmh ]acgif;pOfu bmudkajymwmvJ[if}} vdkY
wtHhwMoar;Muygw,f/
uRefawmfa&;wJh uAsmawGuvnf; olwdkYzwfaeus?

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
166 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
ausmif;rSm a&mif;avha&mif;x&dSwJh um&HuAsmawG r[kwfawmh-
a ce
ydkqkd;wmaygh/ uRefawmfa&;wJhxJu ]&Spx
sp
f pfajrmuf avSum;rSm}
r
ve

qdkwJh uAsmav;wpfyk'yf gw,f/


re
.fo

ighESvHk;om; tNrJwrf;
w
w
w

wapäajcmufcH&wm
tJ'D &Spfxpfajrmuf
avSum;rSmaygh/
oleJYqHkwkef;u
vTwcf scJhwJh olYtNyHK;eJY
xGufuscJhwJh igh &ifckefoH
tjyeftvSef rdwfaqGjzpfcJhwm
&Spfxpfajrmuf
avSum;rSmaygh/
tJ'D&Spfxpfajrmuf
avSum;[m
ighrmeudk yg;vTmapw,f/
olY odu©mudk
ta&mifvufapw,f/
opf&Gufa<uxJu
uAsmawG ay;w,f
vomwJhneJY ESvHk;om;udk
pum;ajymoifay;w,f/
wjcm;vlawG xHk;pHtwdki;f

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 167

.m
m
o
.c
eif;aeMuwJh
a ce
sp
tJ'D &Spfxpfajrmuf
r
ve

avSum;[m
re
.fo

igh ESvHk;om;rSm
w
w
w

tom;wHqyd f
wpfckqdkawmh
b,fol odovJ/

tJ'DuAsmudk zwfNyD;awmh jrefrmpm 'kw,d ESpu


f ausmif;
olwpfa,mufu uRefawmfhukd vmaqG;aEG;w,f/
]]&Spfxpfajrmuf avSum;qdkwm}} rSm;w,fwJh/
]]avSum; &Spx f pfajrmufyJ&Sdw,f}}wJh/
]]uRefawmfu pum;ajymwJhtwdki;f a&;vdkufwmyg}}
]]ajymwJhtwdki;f a&;vdkY&rvm;...pma&;wmeJY pum;
ajymwm wlrSrwlwJhOpöm}}
]]pma&;w,fqkw d m pum;ajymwmyJr[kwb f l;vm;cifAsm?
tu©&mawGrSm twd tusowf rSwfxm;wJh toHawG& dSw,f
av...}}
]]r[kwfbl;...pma&;&if pma&;ovdkudk a&;&r,f...
uAsma&;&if ydkqdk;w,f...rdav;uawmh &SihfuAsmawGukd uAsm
vdkYukdrxifbl;}}
]][kwfuJh...&ygw,f...uRefawmfuvnf; uAsm&,f
qdkNyD; a&;wmr[kwyf gbl;...uRefawmfajymcsiw f mawG uRefawmf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
168 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
cHpm;&wmawGukd ajymjywmyg ... uRefawmfh toHeJYajym&if
a ce
oli,fcsif; av;ig;a,mufyJMum;rSmudk odrSmudk rauseyfvkdY
sp
r
ve

wpfausmif;vHk;Mum;&atmif tu©&mawGtm;udk;eJY pum;ajymMunfh


re
.fo

wmyg}}
w
w
w

]]'gqdk&ifvnf; &Sifajymcsiw f m ryDjyifbl;...a00g;ae


w,f...bmajymcsirf Se;f vJ rodbl;}}
]]av;q,fhckESpf tpdrfum;u Adkvw f axmif bk&m;a&SU
udk a&mufw,fqdkwmavmufuvGJ&if vlYb0qdkwm bmrsm;
aocsmvdkYvJAsm...t&mtm;vHk; a00g;aewmyJr[kwfvm;}}
av;av;EG,fqdkwJh aumifrav; awmfawmf wif;oGm;
w,f/ pdwfawGbmawGqkd;NyD; xHk;pHtwdki;f uRefawmfeJY qufjiif;
Muw,f/ jiif;Muayr,fh uRefawmf olYudk pdwfrqdk;ygbl;/ 0rf;
awmifomao;w,f/ Adkvfwaxmifwuúodkv frSm uRefawmfh
uAsmpmtkyfeJYywfoufvkdY udk,fxdvufa&muf vmaqG;aEG;wm
olwpfa,mufyJ&Sw d mudk;/ 'DvkdrsKd ; pum;awGukd udk,feJY&G,fwl
rde;f uav;wpfa,mufeJY ajym&wJht&om[m urÇmay:rSm&dSwJh
b,ft&omeJYrS ,SOfvkdYr&wm udk,fhq&mvnf; odrSmaygh/
uRef awmf uAsmpmtkyfxkwfv dkuf wJhtwGuf tusdK;
tjrwfESpfck&ygw,f/ yxrwpfcku uRefawmfeJY aygif;oif;
cifrifaeolawGu uReaf wmfu h kd omrefausmif;om;awGukd qufqH
wmeJYrwlbJ uAsmq&m? pmodyfzwfwJh vlqdkNyD; ae&may;
qufqHvmMuw,f/ pmawGzwfwJhtwGuf uRefawmfajymwJh
pum;u olwkYx d ufawmh wdusw,f ydkrSew f ,fvkYd ,lqMuw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 169

.m
m
o
.c
olwkdY,lqwm rrSm;ygbl;/ tNrJwrf;awmhvnf; rrSefbl;aygh
a ce
udk,fhq&m&,f/ wpfcgwav uRefawmfNzD;wm jzef;wmawG
sp
r
ve

vnf;&dSwmaygh/ tJ'DtusKd ;quft& aemufqHk;vky&f wJh tvkyf


re
.fo

uawmh olwkdY orD;&nf;pm;taMumif;awGukd 'dkicf Hem;axmif


w
w
w

ay;&wm&,f? olwkdYudk &nf;pm;pm a&;ay;&wm&,fygyJ/


'kwd,wpfckuawmh pmay0goemygwJh oli,fcsif;
topfawG&wmyg/ tJ'D oli,fcsi;f awGu tenf;qHk;awmh &ifckef
oHcsif;wlwmayghAsm/ trsm;wumu aMumifw,fvdkYxifwJh
aexdkifawG;ac:yHkawGukd olwkdYu em;vnf vufcHay;Muw,f/
bmompum;csif;wlw,f/ jrefrmpum;udkyJ oHk;NyD;ajymae?
a&;ayr,fh em;vnfwJholu t&Sm;om; r[kwv f m;/
uRefawmf pmydkzwfjzpfwmuawmh av;av;EG,f aMumifh
yg/
oleJY jiif;cke&f wJhtcgrSm udk,fhbufu tudk;tum;eJY
jzpfatmifvkdY olYudk jiif;p&m ckefp&m taMumif;t&mopfuav;
&atmifvkdY uRefawmf[m pmudk xrif;pm;ovdk qmqm avmif
avmifeJYudk zwfjzpfoGm;w,f/ pmawG uAsmawG 0goemygwJh
a,musfm;av;wpfa,mufqDrSm oleJY tNrJ jiif;r,fh cHkr,fh
rde;f uav;wpfa,mufawmh &dSoifhwmtrSeyf JvkdY uRefawmf xif
w,f/
av;av;EG,fu odyftvSBuD;awmh r[kwb f l;ayghAsm/
rdef;uav;qdkawmh xHk;pHtwdki;f tysdK*kPfuav;? i,f*kPf
uav;eJY MunfhvakYd wmh aumif;ygw,f/ olu oeyfcg;? rdwu f yf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
170 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
odyfrvdrf;wwfbl;/ wpfywfrSm oHk;&ufavmuf a,musmf ;av;
a ce
&SyftusÐawG bmawG00wfwwfw,f/ pmomzwfwm wjcm;
sp
r
ve

rde f;uav;awGeJYrwlwmuawmh qHk;rcsifwmyJ/ uRefawmfh


re
.fo

vufonf;xJrSm acs;(*sD;)awG&Sdwmudkvnf; ol rBudKufbl;/


w
w
w

uRefawmf zdkoDzwfoDaewm? aq;vdyfjymawG jzpfovdka>cwm?


tusÐwpfxnfukd 3&ufavmuf0wfwwfwmawGeYJ ol tNrJ &efjzpf
wwfw,f/
]]uAsmq&mvdkY ajymwmeJY npfywfwmudk vHk;0 vufrcH
bl;... uAsmq&mvnf; vlyJ...vlqkd&if tenf;qHk; wpfudk,f
&nf oefY&Sif;a&;awmh &dSukd&Sd&r,f}}
]]tJ'Dvkdvkyw f mawmh r[kwyf gbl;...'DvkdyJ trSww f rJh
jzpfwmyg}}
]]tJ'DtrSwfwrJhukd rBudKufbl;...jyifEdkif&r,f}}
ol uReaf wmfhukd tqdk;0g;qHk; owday;wmawmh vG,t f wd f
udpöygyJ/
uRefawmfvG,w f Jh vG,t f dwfu ]tif;av;}vdkY a&;xm;
w,f/ udk;wef;uwnf;u uRefawmfvG,fwJh vG,ftdwfyg/
tndKa&mifvm;? rD;cdk;a&mifvm;qdkwmawmif ruGJawmhygbl;/
ruGJqdk uRefawmf tJ'DvG,t f dwfudk pvG,u f wnf;u wpfcgrS
ravQmfzl;bl;/ 'DMum;xJ vG,t f wd fxJxnfhwJh aq;ayghvyd fu
usdK;NyD;aq;acgif;awGxu G wf mwdkY? prlqmwdkY bmwdpkY m;NyD; vufukd
qDay&if vG,t f dwef JYyJ tvG,fwul okww f wfawmh vG,ftdwf
vufESD;pkwfyHk aygufaewmaygh/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 171

.m
m
o
.c
]]vG,ftdwfqdkwm ausmif;om;b0rSm udk,feJY aeYpOf
a ce
xdawGU&wJh wdkuyf GJ0ifypön;f yJ...ppfom;awG ausmydk;tdwfudk
sp
r
ve

½dkaoovdk ½dkao&r,f...aemufwpfcg vG,t f d wu


f dk udk;½dk;
re
.fo

um;&m;vky&f if awGUNyDomrSw.f ..a&mh...tJ'g ½dk½kdaoao udki&f


w
w
w

r,f}}
]][m...uRefawmf rvdkcsiyf gbl;Asm}}
]]r&Snef JY ,l&r,f...'g trSww f &ay;wm...½dk½kd aoao
rukdif&ifawmh awGUNyDomrSw}f }
av;av;EG,fu b0rSm yxrOD;qHk; uRefawmfhudk vuf
aqmifay;zl;wmyg/ olay;wJhvG,ftdwfudk olYa&SUrSm vG,&f wm
wdkif;AHk;wpfvHk;udk vG,x f m;&ovdkygyJAsm/ udk,hfq&ma&...
aeYpOfoHk;ypönf;wpfckudk rdef;uav;awG vufaqmifay;&if
a&Smifoma&SmifAsm/ aeMumaphpm;vdkY tcGHawG vG,ftdwaf y:
us&ifvnf; tqlcH&w,f/ pdwfnpfvdkY uRefawmfhvG,ftdwf
ta[mif;BuD;udk avQmzf GyNf yD; jyefv,G vf mawmhvnf; pdwfaumuf
ao;w,f/ uRefawmfuvnf; olYvG,t f dwfudkvG,&f wm cyf
&Suf&Suf&,fAs/ vG,ftdwfu rdef;uav;wpfa,muf a&G;NyD;
0,fvmwmqdkawmh ta&mifuEkNyD; rdef;uav;qefaewm&,f?
oli,fcsif;awGu pçwm&,faMumifhyg/
]]ig av;av;EG,u f dk cspwf ,fuGm...tJ'g rif;wdkYudk
wdkifyifwm}}
aX;0if;pum;udkMum;&awmh uRefawmf rtHhMoygbl;/
'Daumif tpuwnf;u rlysuaf ewm uRefawmf odom;yJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
172 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
uReaf wmfhukd vG,t f dwaf y;wJhaeYuqdk ydkqk;d wmaygh/ av;av;EG,f
a ce
vG,t
sp
f dwaf y;NyD;uwnf;u 'Daumif uRefawmfhukd usdwfremvdk
r
ve

aewmvnf; odwmyJ/ tck zGihfajymwmu uRefawmfhukd wdkiyf if


re
.fo

csiwf mxuf uReaf wmfh tajctaeudkyg wpfcgwnf;ar;wmvnf;


w
w
w

ygw,f/ rif; rxdeJYvdkY owday;wmvnf;ygw,f/ wpfcsucf kwf


oHk;csufjywfayghav/
]]rif; b,fvdkoabm&ovJ &J0if;}}
]][...b,fvkd oabm&&rSmvJ...rif;BudKuf&if vdkuf
ayghuG...'gyJ&Sdwm}}
rkeYu
f RJouJ NyHK;w,f/ rkeu Yf RJoJ&JU emrnft&if;u jrifhaqG
yg/ 'Daumifu rdef;uav;awGukdawGU&if &iftNrJ wkeaf ewwfvkdY
olYukd rkefYuRJoJvkdY ay;xm;wm/ tpwkef;u av;av;EG,u f dk
'Daumif &ifwkefr,fawmif xifxm;wm/ rkeYfuRJoJu...
]]'Dvdk &J0if;&...rif;eJYywfoufNyD;rS av;av;EG,u f dk
od&wmqdkawmh rif;udk pnf;t& today;wmvnf;ygw,f...
NyD;awmh rif;u oleJYydk&if;ESD;awmh b,fenf;udkoHk;&if tqifajy
r,fqdkwmvnf; odcsifw,f...NyD;awmh 'DaumifhtwGuf rif;u
enf;enf;yg;yg; avSmaf y;zdkYvnf;ygw,f}}
]]igodwmeJY rif;wdkYow d m odyaf wmhruGmygbl;uGm 'gyg
yJ...olu pmay0goemygwmyJ ydkwmyg}}
]]ig pmay;&ifaumif;rvm;}}
]]rif;u olYukd pum;ajym&JvkYv d m;...ajym&J&if ajymav
... ig cGiq f ifay;r,f}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 173

.m
m
o
.c
trSefawmh uRefawmf tjrifuwfvkYdajymwmyg/ aX;0if;
a ce
olYudkBudKufwm remvdkp&mr&dSayr,fh uRefawmfhudk [dk[dk'D'D
sp
r
ve

xifwmudk tjrifuwfwm/ pum;qHk;awmh 'Daumifu vnf


re
.fo

uav;apmif ; NyD; cyf awGa wGpOf ; pm;aeao;w,f / olY yHku


w
w
w

av;av;EG,fudkyJ &nf;pm;pum;ajymrSmvdkvdk bmvdkvkd aygh/


trSefawmh 'Daumifu rdef;uav;awGeJY ywfouf&if iaMumuf
rS wu,fhiaMumuf/ rkefYuRJoJvnf; twlwlyJ/ uRefawmfu
awmh raMumufygbl;/ enf;enf; tm;emwmwpfcky&J dSw,f/ udk,f
u ½kyrf acsmawmh udk,f &nf;pm;pum;ajymr,fh aumifrav;udk
tm;emw,f/ tJ'gyJ &dSw,f/
]]pmyJay;r,fuGm}}
aX;0if;pum;aMumifh uRefawmf NyHK;yJaevdkufygw,f/
tNyHK;u ]ig odygw,fuGm...rif; iaMumufyg}qdkwJh tNyHK;rsKd ;/
]]tJ'Dpmudkvnf; rif;yJ a&;ay;&rSmaemf}}
]]rjzpfbl;xifw,f...olu ighvufa&;udk odw,fuG}}
]]rwHk;prf;ygeJu
Y mG ..ighvufa&;eJY ig jyeful;rSmaygh rif;u
olYtBudKufudk odxm;wJhvlqkdawmh rif;a&;ay;rSukd jzpfrSm}}
vlwkdi;f rSm tm;enf;csuq f dkwmawmh &dSMuwmygyJ udk,hf
q&ma&/ pma&;wmeJY ywfoufNyD; ajr§mufay;&if uRefawmfu
vnf; odwJhtwdkif; vufu,m;aewJh aumifudk;/ 'Daumifhudk
tjrifuwfwmawGbmawGaysmufNyD; av;av;EG,ef JY ywfoufvkYd
a&;p&mawGyJ acgif;xJa&mufvmwm/ 'Daumifhtay:vnf;
apwemawG bmawG&dSNyD; av;av;EG,&f JU tBudKufawG pdwfxm;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
174 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
awG? aeyHkxkdifyHkawGukd ajymjyrdoGm;w,f/
a ce
sp
ajymwJhae&mrSm enf;enf; tydkuav;awGawmh xnfh
r
ve

ajymrdwmaygh/ 'Daumifhukd ESyd fpufcsifwJhoabmawmh r[kwyf g


re
.fo

bl;/ udk,fajymwJt h wdki;f jzpfawmhr,fqdkwmodawmh vQmt&om


w
w
w

cHwJhoabmrsKd ;yg/ Oyrm-aq;vdyfaomufwm av;av;EG,f


rBudKufbl;? tpmpm;&if tirf;r&pm;wm rBudKufbl;? vla&SU
ola&SU ESyfacs;ajcmufaumfwm? 0ufNcHn§pw f m rBudKufbl; tp&dS
onfjzifh uRefawmf rBudKufwmawGyg xnfhajymwmaygh/ aX;0if;
u uRefawmf ajymorQudk a&jrif;vdk rsufESmay;rSm opfukvm;
tkwv f kd vnfyif;uav;yifhNyD; acG;uav;wpfaumifvkd usKd ;EGHpGm
em;axmif&Smygw,f/
'DaumifhtwGuf &nf;pm;pma&;ay;awmhrS 'Daumifhudk
a'guefvmwm/ &nf;pm;pmu a&;vdkYaumif; vdkufwmAsm/
a&;&if; a&;&if; &nf;pm;pmudka&m av;av;EG,u f dkyg uRefawmf
ESajrmvmwm/ a&;&if;eJY pum;vHk; aumif;aumif;&oGm;wdki;f
uRefawmfhrSm a'guef&? rauseyfjzpf&eJY ... csra&;bJvnf;
raeEdki?f &ifemw,fqdkwJh pum;[m awmfawmfhudk cH&cufyg
w,f/
aemufaeYrSm &nf;pm;pmudkay;zwfawmh aX;0if;u NyHK;
aewmyJ/
]]aumif;vdkuw f Jh &nf;pm;pmuGm... rif; 'Davmuf a&;
wwfrSef; ig tpurodbl;...aocsmw,fuGm 'DpmeJYqdk rdav;
vHk;0ajy;rvGwb f l;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 175

.m
m
o
.c
]]at;uGm..ighukv d nf; wpfapmifavmufa&;ay;ygvm;}}
a ce
sp
]]rif;u b,folYukd ay;rSmrdkYvkdYvJ}}
r
ve

]]rodb;l av... ig &ifwkew f Jh aumifrav; wpfa,muf


re
.fo

udkaygh}}
w
w
w

uRefawmfhpmudk 0dkif;csD;usL;wmeJYyJ uRefawmfh&ifxJu


rapä&pdwfawG aysmufoGm;w,f/ uRefawmfhpmudk aX;0if;u
yef;Eka&mifpm&Guu f av;eJY wpfvHk;pD taotcsmul;NyD; uRefawmfh
udk owfyHktrSm;awG bmawG jyefppfckid ;f ao;w,f/ av;av;EG,f
u jrefrmpmuqdkawmh txl;*½kpkdufayghav/ owfyHkppfNyD;awmh
aX;0if;u olY&nf;pm;pm&Guu f kd a&arT;ykvif;uav;xkwNf yD;
qGwfw,f/ uRefawmf awmfawmfuav;udk tHhMoNyD;ai;aerdwm/
a&arT;udk tusÐqw G w
f myJ uRefawmfow d m/ &nf;pm;pmrSm qGwzf kYd
vHk;0udk rpOf;pm;rdwmtrSeyf J/
]]ol ighpmudk zwfwJhtcsdefrSm pdwMf unfvifatmif
ayghuGm}}
]]tJ'g rif;qGwaf eus a&arT;vm;}}
]]b,fu[kw&f rSmvJ rkeYu f RJoJ&...'g &ufAvGef eHygwf
zdkuf... rde;f uav;awG trsm;qHk;oHk;wm...raeYurS Adkvcf sKyfaps;
u 0,fvmwm ig;&mh&Spq f ,fwJh...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
176 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

aemufaeYawGrSm av;av;EG,fuvnf; xHk;pHtwdki;f


uRefawmfhwkdYqD vmaewmygyJ/ [dkaumifuvnf; olY a&arT;
&nf;pm;pmudk ray;&ao;bl;/ ay;vnf; ray;&Jao;bl; qdkyg
awmh/ wpfaeYawmh av;av;EG,u f uRefawmfhukd ar;w,f/
]]&J0if; eifwdkY bmjzpfaewmvJ...eifwdkYudk Munfh&wm
wpfrsdK;yJ}}
]][...bmrSrjzpfygbl;...bmwpfrsdK;udkajymwmvJ}}
]]bm&,fawmh igrajymwwfbl;[m...eifwdkY wpfrsdK;
awmhjzpfaew,f...wpfckckyJ}}
rdef;uav;awG[m wpfcgwpfcg pke;f reJYwlw,fqdkwm
[kwfrSmyJ udk,hfq&ma&/
uRefawmfwkYdu tBuHtpnf&dSwJhaumifawGqkdawmh oleJY
ywfoufNyD; t&ifwkef;uavmuf rvGwv f yfwmawmh aocsm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 177

.m
m
o
.c
w,f/ aX;0if;u tusÐoefYoefYuav;awG a&G;0wfvmwm?
a ce
sp
aq;vd yf raomuf a wmh w m? vG , ft d w f t opf 0,f v dku f w m?
r
ve

av;av;EG,u f dk pum;ajymenf;vmwm...tJ'gawGvnf; ygr,f


re
.fo

xifw,f/
w
w
w

]]eifu &xm;pD;aewJhvleJYwlw,f rdav;EG,.f ..udk,f


a&GUwmeJY opfyifawGa&m vrif;a&m awmifBuD;awGa&m vdkuaf &GU
w,fxifraeeJY...trSefa&GUaewm eif a&GUaewm...igwdkYu
'Dtwdkif;yJ}}
pmoHayoH? Oyrmu xl;qef;wJhtawG;/ tJ'gawGaMumifh
rdav;EG,f bmrSjyefrajymawmhbl;/ aemufaeYrSm [dkaumif aX;0if;
udk pmay;zdkYavm&awmhwmyJ/ 'Daumifuvnf; reufjzefay;r,f
ayghav/
'Daumif pmay;r,fh reufjzefrSm uJefwif;[m xHk;pH
twdki;f yJ qlnHaew,f/ aumf&pfwm axmifch sKd ;auGUuae ausmif;
olawGvnf; &,f armNyD; auGUvmMuw,f/ ausmif ;a&SUu
pMumyef;yifawGvnf; acgif;wndwfnw d ef JY/ Adkvfwaxmifbk&m;
bufu acgif;avmif;xdk;oHvnf; Mum;&&JU/ taemufbuf
uJefwif;u tESif;tokyu f yJrIeYrf sm;ovdkvkd? iHjym&nfyJ aygho
vdkvk?d jrifhOD;qdkiu
f vufzuf&nfuvnf; tus&nfayghaeovdky/J
'gayr,fh uRefawmfu pdwfrNidrfwmudk pum;wpfcGef;rS
rajymwmeJY xdef;xm;Edkifygw,f/ [dkbuf0dkif;u Ю¿½¬·½¿´
vky&f wmudk a&;BuD;cGiu f s,fajymaewJh Ú®»-¸»® aumifrav;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
178 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
ig;a,muf&,f... tJ'Daumifrav;awGukd tdkiw f iftrsdK;rsdK;eJY
a ce
usLaewJh uRefawmfwdkYvkd 'kw,
sp
d ESpf ausmif;om;wpfa,muf
r
ve

&,f...tJ'0D kid ;f udk rJu


h m&GUJ umeJY a'guefaewJh ½kycf yfqk;d qdk; ausmif;
re
.fo

olESpf a,muf&,f ... vufrvnf atmif tokyfo ky fae&wJh


w
w
w

tESif;&,f/ bmawGukd oabmusrSe;f rodbl; rsufpdrSdwfNyD;


yg;pyf[...tm;& yg;&&,faewJh ausmif;oloHk;a,muf&,f
(olwkYyd g;pyfxJrmS pm;vufp tpm;tpmawGeY)J ? ukeaf ewJh urÁvm
oD;azsmf&nfcGuu f kd ydkuef JY zvl; zvl;jrnfatmif pkyaf ewJh ykvif;
zifrsufrSefeJY ausmif;om;wpfa,muf&,f... Adkv fwaxmif
wuúodkvf[m t&iftwdki;f ygyJ/ igu bmjzpfae&wmvJ/
]]a[haumif...aX;0if; pmwu,fay;rSmvm;...Mum
vScsnv f m;}}
rkeu
fY RJoJu ywf0ef;usiu f dk ai;aewJh uRefawmfhukd a'go
enf;enf;pGufNyD; ar;w,f/ ½kwfw&ufqdkawmh uRefawmfvnf;
enf;enf; tHhMooGm;wm trSeyf J/
]]b,fodrvJuG...ay;NyD;a&maygh}}
uRefawmfhtoHuvnf; a'gooH enf;enf ;ygw,f
xifwmyJ/
]]rrdkufbl;uGm...'Daumifhudk rif; pma&;ay;vdkuw f mudk
u rSm;wm}}
]]bmrSm;vdkYvJ...rif;wdkYa&;qdkvkdY a&;wmyJ}}
]]trSeaf wmh 'DaumifeJY rdav; vHk;0rwefbl;uGm 'Daumif
u tvum;zGwfcsD;...iayg...iaMumif...t½l;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 179

.m
om
.c
]][kww f ,f....'Daumifu t½l;...tJ'Dt½l;udkrS rif;u
a ce
sp
pmawGbmawG oGm;a&;ay;wmudk;uG...trSeaf wmh rdav;u igeJY
r
ve

'grSr[kwf rif;eJYrS...tckawmh 'Dt½l;vufxyJ gawmhrSm... pm&Guf


re
.fo

udk a&arT;awGqGwaf ewm Munfhygvm;}}


w
w
w

pm;yGJcHkudkxkNyD; rkefYuRJoJu aygufuGJw,f/ ol ajymrS


uRefawmfvnf; &ifxJrSm wpfckck[moGm;ovdk jzpfwm owdxm;
rdw,f/
]][kwfw,f...rdav;u igeJY 0goemwluG}}
]]rSefw,f}}
]]NyD;awmh ighukdvnf; *½kpkdufw,f...vG,t f dwfawG
bmawG 0,fay;w,f}}
]]tJ'gajymwmaygh}}
]]awmfygNyDuGm...rajymcsifawmhygbl; awmuf}}
uRefawmfwdkY pum;rajymEdkifMubJ awmfawmfMumMum
Nidro
f Gm;Muw,f/ rkeYu f RJoJu iHxkY m;wJh olYacgif;udk twif;cg&if;
]]tvum;uGm...tvum;}}vdckY sn;f yJ &Gwaf ew,f/ uReaf wmfu
]*sufurÇm}udk zdzGmaygh/ tJ'Dtcsderf SmyJ 0ke;f qdk uReaf wmfw0kYd kdi;f udk
aX;0if; 0ifxdkifw,f/
'Daumifyh kpH HMunfh&wm bJief;vnfNrdKudk um;Budwx f m;wJh
twdkif;yJ/ ZufupNyD; tay:ydkif;wpfydki;f vHk; usKd ;usaew,f/
udk,fhq&ma&...uRefawmf zsyfceJ 0rf;omoGm;wmawmh trSeyf J/
]]a[haumif aX;0if;...bmu b,fvkdwJhvJ}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
180 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]awmfNyD...awmfNyD...tm;vHk;awmfNyDuGm...tvum;yJ
a ce
tvum;...ighpmudk qGJNzJypfw,fuGm...'Da&arT;ykvif;vnf;
sp
r
ve

tvum;yJ...oGm;...oGm;...}}
re
.fo

uRefawmfwkd Y aMumifai;Munfhaewkef;rSmyJ aX;0if;u


w
w
w

olYvufxJu a&arT;ykvif;udk wtm;ajr§mufNyD; cGJypfvkduw f ,f/


&ufAvGefeHygwfzdkvf a&arT;eHYu uJefwif;wpfckvkH; jyefYoGm;wmyJ/
wpfykvif;vHk; tpdwfpdwf uGJoGm;wmqkad wmh teHUu tDaemuf
aemufBuD;/ tJ'Da&arT;eHYrcHEdkifvkdY ausmif;ol awmfawmfrsm;rsm;
ESmacgif;udk vufudkiyf k0gtkyNf yD; xGuo f Gm;Muw,f/ aMomf...
tarT;&eHYuvnf; vdktyfwmxufydk&if raumif;ygvm;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 181

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

]]eif bmjzpfvkYd olYukd &nf;pm;pma&;ay;&wmvJ &J0if;}}


]]ig vHk;0ra&;bl;...eifhukd b,folajymovJ}}
]]ig a&arT;udk rar;bJeJY eifa&;w,fqdkwm odw,f}}
]]a&arT;ajymawmh eif pmudk NzJypfwmqdk}}
]]at;av...igrS olYudkrBudKufyJ...'gayr,fh pmudk
ESpfydkif;yJNzJwm...ol xGuo f Gm;rS zwfMunfhwmaygh...bma&;
xm;vJawmh odcsifwmyJ...tJ'g eif a&;wmr[kwv f m;}}
]]vHk;0 r[kwfbl;}}
]]ighukd rnmygeJY &J0if;&,f...ig a&arT;udk vG,tf wd rf S
r0,fay;zl;wm...ig 0,fay;wm eifhudkyJ ay;zl;wm... a&arT;
&nf;pm;pmxJrSm vG,t f w d u
f bmjzpfvkdY ygvm&wmvJ...uJ...
ajym}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
182 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

0ifcHpm;&if; &ifbwfxJuygoGm;wmawmh raumif;bl;


ayghAsm/ uReaf wmf vG,tf w
d u
f av;taMumif; xnfha&;vdkurf w
d m
wu,fygyJ/ uRefawmf a&;vdkufwmudk uRefawmfyJ odw,f/
[dkaumif a&arT; rodvkdufbl;/ bmjzpfvdkYvJqkdawmh...

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 183

.m
om
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

®¼¿ªåÛÙôº¿ª¸ ñ
®·ºå ®µ»ºå®-³å®µ»ºåú·º
¬ªÙ®ºåªÙôº¬¼©º®Í³
¬¯¼§º¿©Ù»ÖÇ ¬¶§²º¸ ò ò ò
¬ªÙ®ºåªÙôº¬¼©º®Í³
¬c×Øå±®³å¯¼µ©Ö¸ ©Ø¯¼§º¿©Ù»ÖÇ ¬¶§²º¸ ò ò ò
¬ÖùÜ ¬ªÙ®ºåªÙôº¬©¼ º¿©³¸
«¼µôº¸úÖË c×Ø廼®º¸¶½·ºå ¿¬³·ºªØ¬¶¦°º
¬©¼©º®Í³ ©ª´ª´ªÙ·º¸¿»¿°ú®ôºñ
°«³å©°º½Ù»ºå©²ºå»ÖÇ
®ªÍ²º¸°³å½-·º§¹¾´åñ
®·ºå«¼µ ½-°º©ôº
¬ÖùÜ ¬«wú³©°ºªØµå°Ü®Í³ ¯´å¬¶§²º¸¨²º¸
«¼µôº¸ú·º«¼µ ¨Ù»ºô«ºªÍÖ˧¹«Ùôº¸ ñ ñ

tJ'g uRefawmfa&;ay;cJhwJh &nf;pm;pmygyJ/


aX;0if ; vnf; tonf ; uGJ ... uRef awmf hu dkv nf ;
av;av;EG,u
f pum;rajymawmhygbl;/ olY tvGr;f vG,t f dwf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
184 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
ukdawmh uRefawmf vG,af e&wkef;yg/ trSeq f dk&ifawmh jrefrmpm
a ce
ar*smu av;av;EG,[
sp
f m uRefawmfh&nf;pm;pmudk t&ifuAsm
r
ve

pmtkyw f kef;uvdkyJ vmjiif;oifhygw,f/ tJ'Dvkdrsm; vmjiif;&if


re
.fo

uRefawmfqkdvdkcsifwmawGukd ol odoGm;rSmyg/ tJ'Dpw d ful;eJY


w
w
w

uRef a wmf u vnf ; ol e m;rvnf a tmif [d ka umif a &arT; ud k


toHk;csNyD; a&;vdkufwmyg/
aX;0if;emrnfvnf; tJ'DaeYupNyD; a&arT;jzpfawmhwmyJ/
av;av;EG,f bmjzpfvkdY uRefawmfhukd vmrjiif;wmvJ/
rde;f uav;qdkwm odp&m&dSwmeJY rodcsifa,mifaqmif&
rSmudk trsdK;tpm;t&rf;cGJjcm;wwfwJh owå0gygvm; qdkwm
uRefawmf em;vnfoGm;w,f/
aemufwpfvavmufMumawmh vGiaf rmifqkw d hJ aumifav;
eJY av;av;EG,f &nf;pm;jzpfoGm;w,f/ vlu 0wkwfBuD; pum;
ajym&ifvnf; toHu us,fus,feJY vrf;avQmuf&if awmxJu
ysm;&nfr&cJhwJh 0uf0Hvkd yHkpHrsKd ;eJY/ av;av;EG,u f olY&nf;pm;&JU
vufarmif;wkwfwkwfBuD;udk [D;av;cdkvkdY/ ausmif;xJrSm rMum
cPawGU&w,f/
uRefawmf bmrSrajymygbl;/ NyHK;vnf; rNyHK;bl;/
°Ó«³ðʳ©°º½µªØµå
¬ªÙ®ºåªÙôº¬¼©º¨Ö®Í³
§µ»ºå±ª¼µ
«Î»º¿©³º ±´Ç«¼µ
®Ò§ØÕ嶧ۼµ·º§¹¾´å ñ ñ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 185

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ п°¿»® ïô î

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
188 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

yxrESprf Sm ESpEf Spaf ecJh&NyD;rS uRefawmf 'kw, d ESpu


f dk
a&mufygw,f/
ajym&OD;r,f udk,fhq&ma&/ yxrESpw f kef;u uRefawmf
wdkYar*smrSm ausmif;om;av;&mausm&f Sw d ,f/ tJ'DrSmuswJh ausmif;
om;u ESpaf ,mufwnf;yg/ a,musfm;av;wpfa,muf rdef;
uav;wpfa,muf/ tJ'DwpfOD;wnf;aom a,musfm;av;u
uRefawmfyg/ uRefawmfu r[m'kwrf JwkYd twef;xJrSm azmifwdef
wpfacsmif;ydkvdkY EdIuf&wJhrJo m rayguf&ifaer,f/ 'grsdK;u
uGufwdyJ/ a,musmf ;av; wpf&mhig;q,fausmfxJrSm uHqkd;ol
armif&Sifu uRefawmfudk;jzpfaew,f/
aemuf... uRefawmfhvkdyJ raumif;wJhae&mrSm uHqHkwJh
aumifrav;u ]]zl;pHkOD;}}wJh/ aumifrav;u pum;rsm;rsm;
cyfvnfvnf&,f/ pum;ajym&if rsufprsuef eJY rsuv f Hk;uvnf;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 189

.m
om
.c
t&rf;udkupm;wmcifAs/ tJ'Dtcsdefu rde;f uav; ywf0ef;usifrSm
a ce
acwfpm;wJhqHyifyHkpHu 'dki,
sp
f memau.../ olvnf; tJ'D auav;
r
ve

eJY pum;u wpfcGef;rajym&ao;bl;/ qHyifudk oyfwifwmu


re
.fo

oHk;av;cg/ pum;ajymawmhvnf; toHu wrifvkyx f m;wJhyHkpHeJY


w
w
w

cyfEGJUEGJU cyfoGJUoGJUAs/ vSpfceJ vSpcf eJvnf; cPcP NyHK;ao;


w,f/
olYpum;oHtEGJU olYtNyHK; *emrNidrfwJh olYqHyif oyf[ef
awGaMumifh oleJYpum;ajym&wm &nf;pm;wpfa,mufeJY pum;
ajymae&ovdkygyJ/ olu twGJ toGm;tvm taetxdkiv f nf;
&Jygw,f/
]]&J 0if ; ...eif e JY ig ESpf u sqd kw m rajymaMu;[m..
wpfwef;vHk; igwkdYESpfa,mufyJuswmqdkawmh wdkYrajym&if wjcm;
vlawG rodEdkifbl; odvm;...}}
]]usw,fajymawmh bmjzpfvJ[m}}
]]eifuvnf; Ú»»´ ikyfwmaygh[... 10wef;uswmxm;
awmh... wuúokdvu f awmh usukrd usoifhwJh[m... 'geJY eif
bmjzpfvdkY uswmvJ}}
olYukd ,OfjroG,t f aMumif; jyefajymjy&if;eJY uRefawmf
awmfawmf a'goxGufvmw,f/ pmar;yGJusw,fvkdY odvdku&f
wkef;uawmif 'Davmuf a'gorjzpfcJhwmtrSeyf J/ bmjzpfvkdY
vnf;qdkawmh uRefawmfvnf; rajymjywwfbl;/ oluawmh &,f
csnf;aew,f/ NyD;awmh oltpmtdrf a&m*gjzpfaevdkY pmrusuf
EdkifbJuswmvkYd uRefawmfhukdajymw,f/ olajymwmu odyfpepf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
190 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
wusawmh r[kwb f l ;/
a ce
sp
olajymyHkudkMunfhNyD; r[kwfEdkifbl;qdkwm uRefawmf
r
ve

&dyrf yd gw,f/ 'gayr,fh ajymraeawmhygbl;/ ol bmjzpfvYkd usus


re
.fo

uRefawmf pdwrf Sr0ifpm;wm/ ausmif;zGihfNyD;vdkY vufawGUawG


w
w
w

bmawGqif;&awmh iwdru cifoGm;wJh Ú®»-¸»® av;awGukd


ol 'DESpf rdk;ukwu f 10wef;atmifNyD; &efukefa&mufvmwmvdkY
ajymwmcifAs/ NyD;awmh ausmif;ur[kwb f J tjyifrSmodwJhvl
awGuar;&ifvnf; b,f Ç»¿® vJqkd&if Í»½±²¼ Ç»¿® vkYd ajz
wwfw,f/
]][kww f ,fav...rESpu f wpfESp?f 'DESpwf pfESpq
f dkawmh
Í»½±²¼ Ç»¿® aygh/ vdrfwmrSr[kww f m...[D[}d }wJh/
uRefawmfhukdawmh b,folurS a&a&&m&mvkyNf yD; rar;
Muygbl;/ uRefawmfu vlaumifuvnf; ao;ao;&,fqdkawmh
olwkdYvkd Ú®»-¸»® vdkYyJ xifwmvnf; ygr,fxifyg&JU/ 'gayr,fh
vufawGU oHk;av;cgvnf;vkyNf yD;a&m ay:awmhwmyJ/ vufawGU
cef;u q&mrawGu Ê·ª¿ ar;wJhtcg olwdkYar;csifwmudk rESpf
uvSnhpf m;xm;wJh pum;vHk; ta[mif;BuD;eJY rESpu f vdkyJ ar;cGe;f
xkwfawmh uRefawmfu BudKodaewmudk;/
Ú®»-¸»® uav;awG ea0wdrfawmifjzpfNyD; tBuHxkwf
pdwt f ku
d rf ,f&aSd o;? rESpu f cHxm;&NyD;om; tajzudkvnf; odxm;
wJh uRefawmfu xajzawmh ausmif;om;awG 'ku©a&mufwmudk
t&omrcH&awmh tvdrfcPcPay:vdkY q&mru tjrifuwf
ae[efwlygw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 191

.m
m
o
.c
wpfaeYawmh...
a ce
sp
]][dkaumif igu olwkYu d dk pOf;pm;apcsiv f kYd ar;aewm...
r
ve

eifod&if tomae...0if0ifrajymeJY...olYukv d nf; rif;wdkY odyf


re
.fo

awmfw,fxifraeMueJY... olu wpfESpu f sNyD;om;}}


w
w
w

q&mru tJ'DvkdwG,v f nf; uRefawmfuawmh bmrS


rjzpfygbl;/ ESpu f swmudk vdrfcsifwJhqE´ uRefawmfhrSm r&dSbl;/
vmrar;vdkYom rajymwmyg/ vmar;&if ajzrSmygyJ/ 'gayr,fh
zl;pHkOD;uawmh &Suv f kdYwJh/ uRefawmfvkyw f meJY olYudkygodoGm;vdkY
rausreyfeJY uRefawmfhukd &efawGUygw,f/
]][...odawmhbmjzpfvJ...q&mru ighukyd J ajymwm...
eifhudkrS rajymyJ}}
]]q&mru tJ'DaeYu rajymayr,fh ausmif;olawGu
ar;awmh ESpaf ,mufyJuswm...tJ'g eifeiJY gvdkY ajymvdkuw f maygh}}
ajymvnf; bmjzpfvJ[m... r[kww f majymwmrS r[kwf
bJ}}
at;... eifu t&Sufr&dSayr,fh igu &Suw f ,f[Jh
od&JUvm;}}
]]'DrSm zl;pHk ig t&Surf &dSwm r[kwb f l;... r&Suo f ifh
wmudk r&Sufwm}}
oleJY uRefawmf pum;rsm;Muw,f/ tJ'Daemuf olu
uRefawmfhudk cyfwef;wef;jzpfoGm;w,f/ t&ifvkd &,f&,farm
armaewm? uJefwif;twlxdkiw f m? vufawGUcef; twloGm;wm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
192 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
awG rvkyaf wmhbl;/ tJ'DtwGuv f nf; uRefawmf bmrS axGaxG
a ce
xl;xl; rcHpm;&ygbl;/ tpuwnf;u olYtay: tm½Hkoyd frxm;
sp
r
ve

cJhwm trSefyJ/
re
.fo

tJ'DvkdjzpfNyD; wpfvavmufMumawmhrS vufawGUcef;xJ


w
w
w

rSm &if;ESD;oGm;wJh aumifrav;awGu uRefawmfhukd vmajymw,f/


uRefawmfu olYukd yxrESpu f wnf;u vdkufaewmwJh/ olYrSm
u tdrfu aphpyfxm;wJh pufrIwuúokdvu f udkudkwpfa,muf
&dSw,fqdkyJ/ uRefawmfhudk olu rcspaf yr,fh tm;enf;csufr&dSwJh
uRefawmfhudk oem;vdkY ajymrxGucf JhbJ oHa,mZOfeJY aecJhwmwJh/
uRefawmfu olYtdrfudkvnf; vdktyfwmawGvkyaf y;/ olYudkvnf;
t&rf;*½kpkduf? rsufrSmrn§Kd ;&atmifxm;? ol rBudKufwmawG
tm;vHk;udkvnf; jyKjyifqkad wmh ol jiif;&cufaew,f/ uRefawmfh
udkvnf; oHa,mZOfjzpfoGm;w,fwJh/
tdrfu aphpyfxm;wJh pufrIudkudku uRefawmfhavmuf
olYtay:rSm em;rvnfayr,fh olYrdbawGoabmudk rvGefqef&J
avawmh wpfcsdefus&if tJ'Duku d dkukdyJ vufxyf&rSmrdkY uRefawmf
arQmfvifhcsufBuD;BuD;eJY qHk;½IH;rIrBuD;&avatmif pdwfudk wif;NyD;
&ufpufvku d &f wmqdkyJ/ olu rqufqHzdkYajymwJhaeYu uRefawmf
rsuf&nfawmifusao;qdkyJ/ uRefawmfay;xm;wJh vufaqmif
awG? twlwl pm;cJhwJh aeMumaphwHqyd fawGukd Ü¿¬» wyfNyD;
odrf;xm;cJhwmawG....tm;vHk;udk jrifae&&if aMuuGJrSmpdk;vdkY
uRefawmfhudk jyefay;&w,fwJh/
tJ'gawG vmajymjyawmh uRefawmf a'gorxGufrdbl;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 193

.m
m
o
.c
oleJYvnf; oGm;r&Si;f ygbl;/ 'Daumifrav;[m 'Dxyf ydk aphaph
a ce
pyfpyf av;av;eufeuf vSvSyyrsm; qufNyD; vHMuKyfEdkif&if
sp
r
ve

]]pma&;q&mr}} jzpfrSmyJvkdYyJ awG;rdw,f/


re
.fo

uRefawmf olYudk pum;oGm;jyefrajymygbl;/ 'DvdkyJ


w
w
w

Oayu©mjyKxm;vdkufw,f/ 'gayr,fh oluawmh uRefawmfhudk


0w¬Kqufa&;aewkef;yJ/ wpfaeYu aumf&pfwmrSm uRefawmfu
olYukd pum;vdkufajymw,fwJh/ olajymwJhtwdki;f zwfvkdY aumif;
atmif a&;jyyghr,f/
]]zl;pHk...wdkYeJY cPavmuf vufzuf&nfqkid f twl xdkif
ay;ygvm;[if}}
]]&J0if;&,f...rjzpfEdkiw f Jht&mudk bmjzpfvdkY twif;
zefwD;csifae&wmvJ}}
]]ig...raewwfbl; zl;pHk&,f...eif[m ewfa'0wmawG
ysdK;BuJvkYd aygufvm&wJh yef;yGihyf g...odyfvSwJh O,smOfBuD;xJrSm
eif[m txl;jcm;qHk;yg...ig tJ'DO,smOfBuD;xJukd 0ifcGihfr&dSrSef;
odygw,f... 'gayr,fh ta0;u ai;MunfhcGihv f nf; ighrSm &dSae
w,f}}
]]r[kwaf o;bl; &J0if;&,f...wdkYESpaf ,muf twl&Sdae
wm[m ESpaf ,mufpvHk; ydkcHpm;&zdkYtwGuyf Jjzpfr,f... tonf;uGJ
wJh a0'em[m oHa,mZOfeJY wdkuf½dkuf tcsdK;usw,f... eifhudk
ig 'DxufydkNyD; rcHpm;apcsifbl;... ighESvHk;om;u aordefYusNyD;
om;rdkYyg[m... ig rvkyfcsifqHk;udpöudk tm;wif;NyD; ig vkyf
ae&wmyg... tJ'g[m eifhukd ig tay;oifhqHk;eJY tay;Edkiq f Hk;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
194 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
em;vnfrIygyJ}}
a ce
sp
]]aemufqHk;taeeJY wpfckyJ cGijfh yKyg[m... t&ifvkd nae
r
ve

cif;uav;rSm igeJY wpf&ufavmuf vufzuf&nfqdkif xdkiaf y;


re
.fo

yg... eifBudKufwJh aumfzDcg;cg;udk ig ZGef;uav;eJY arTay;r,f


w
w
w

av...igawmh xHk;pHtwdki;f csdKayghusyJ aomufr,f... eifhudk


ig pum;wpfcGef;rS rajymygbl;[m... ae0ifoGm;wJhtxd eifh
rsufESmudk ig ai;aer,f... eifhudk pGefYvTw&f apOD;awmh... tJ'D
naecif;av;wpfckavmufudkawmh ig ydkifqkid yf g&ap... ighukd
em;vnfay;yg zl;pHk&,f}}
]]ig rMum;yg&apeJY &J0if;&,f...ighpw d fu cHpm;&vG,f
w,f...xdcku d v
f , G wf ,f...tck igh tjyKtrlawGukd eif &ufpuf
w,fvkdY xifaevdkYvm;...ighrSm renf;rmefwif;xm;&wmyg...
eif cHpm;wwfrSef;vnf; ig odygw,f... rjzpfEdkiw f Jh tajc
taeudka&mufvm&if jzpfoifhwmudka&G;wm taumif;qHk;ygyJ...
eifhqE´udk igrvdkufavsmEdkifwJhtwGuf eif ighudk BudKufwJh
pum;vHk; oHk;cGihf&dSw,f... ig rjiif;bl;... tck eifajymwmqdk
ig jiif;w,f... tJ'g apwemygwJh &ufpufjcif;yg wpfcsed u f s&if
eif ighudk em;vnfvmrSmyg[m}}
vmajymjywJh aumifrav;tkyfpku tJ'Dpum;awGudk
wpfa,mufwpfayguf &Gwjf yMuwmcifAs/ uRefawmfvnf; yg;pyf
uav;[NyD; rsuv f k;H uav; uv,fuv,feYJ em;axmif&w,f/
[kwfw,fav../ pmawGayawG 0goemygw,fqdkwJh uRefawmf
u uAsmpmtkyfawGbmawG xkwNf yD;om; uReaf wmfu olYavmuf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 195

.m
om
.c
tuGurf aphwm/ pum;vHk;awG ra&G;wwfwmtrSeyf J/ olY tzGiefh YJ
a ce
olYtydwf uGufwdyJ/ vHMuKyftvkycf Hvkduf&ayr,fh uRefawmf
sp
r
ve

olYudk pdwfrqdk;rdbl;/ uRefawmf&SmaewJh wpfckckudk zsyfceJ


re
.fo

vSr;f awGUvkud &f ovdkyJ/ tJ'DtwGuf uReaf wmf rSiw f ufaerdw,f/


w
w
w

]]tJ'gawG ol wu,fajymwmvm;}}
]][kww f ,f udk&0J if;...uReaf wmfwkYd tm;vHk;&dw S ,f...ol
rsu&f nfawG0JvkY.d .. toHawGvnf; wkefaew,f...uRefrwdkYawmh
zl;pHkukd em;vnfw,f}}
]]udk&0J if;&,f...tcspq f dkwm ydik q
f kid &f rS r[kwyf gbl;...
udk&J0if; zl;pHkukdr&awmhayr,fh tcspfudkr&wmawmh r[kwyf g
bl;... uRerf wdkY em;vnfygw,f... ol ajymNyD;NyDyJ...ol &ufpuf
wm apwemeJYwJh... ]]apwemygwJh &ufpufjcif;}}wJh...}}
]]odrhaf wmh olYukd oem;w,f... udk&J0if;udkvnf; oem;
w,f}}
]]'geJY udk&J0if;u olrygyJ uJefwif;rSm vufzuf&nf
wpfcGuf aumfzDwpfcGuef JY xdkiaf ewmqdk...pm;yGJxdk;av; jyefajym
jyvdkY olo&d wmwJh...tJ'Dnu ol idkw,fwJh... &ifxJrmS idkwmwJh
rsuf&nfrusbl;wJh... tJ'gudkajymwm bmygvdrfh... a[haumif
odrfh...}}
]]aMomf...cP}}
]]........}}
]]tif;...odNyD...tif; [kwfw,f...yef;yGifhawG[m

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
196 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a<u&if toHrjrnfwwfMubl;wJh... toHxGuNf yD; idkwm[m
a ce
rm,mygaumif;ygvdrfhr,fwJh... &ifxJrSmidkwm b,folrS rod
sp
r
ve

vdkufbl;wJh...tJ'D idkenf;u ywf0ef;usifu em;vnfwm...


re
.fo

az;rwm...oem;wm bmwpfckudkrS rvdkcsib f J cHpm;oleJY cHpm;rI


w
w
w

udkay;olomodwJh idkjcif;wJh...tJ'Dvkd idkwJhtwGuf bmwpfckrS


jyefr&EdkifwJh jyefr&csifwJh tcsdefrSmidkjcif;wJh...}}
]odrfh}qdkwJh aumifrav;u pmtkyu f av;udkxkwfNyD;
ola&;xm;wJhpmudk &Gwjf y&if;ajymwmyg/ uReaf wmfhrSmawmh tHhMo
NyD;&if; tHhMo? oabmusNyD; oabmusy/J olwkYad jymwm em;axmif
&wm 0w¬Kwpfyk'fzwfae&ovdkyJ/ ydkNyD; 0w¬Kxufaumif;wmu
tJ'DtxJrSm Zmwfvkduu f uRefawmfcifAs/ pma&;q&m a&;csif
wm a&;wmudk twif;yg&wJh Zmwfvdkufr[kwb f l;/ jzpfaewJh
ZmwfxJ wnfhwnfhwk;d &wJh Zmwfvkdufqdkawmh udk,hfq&ma&...
uRefawmfvnf; qufavQmuf&awmhwmyJ/ ravQmufvdkYvnf;
r&awmh b l; av/ uRef a wmf ha &S UrS m &d Sa eMuwJh aumif rav;
ig;a,mufu uRefawmfhudk &Da0...em;vnf...rdIif;jrwJh rsufvHk;
awGeJY Munfhaewmudk;/ olwkdY t&rf;pdwf0ifpm;aeNyD/ tEkynm
qdkwm ,HkatmifajymwmygyJ/ pmeJYa&;a&;? pum;eJYajymajym../
olwkYd pma&;q&mawG BuHKoavmufukd wjcm;vl ,Hkatmif cHpm;
&atmifa&;wm tEkynmygyJ/ udk,fhq&myJ pOf;pm;Munfhawmh
pma&;q&mawG a&;ovdk olwkdY wu,frBuHKzl;Muygbl;/
trSeo f d t&dSrSeaf yr,fh tckawmh pum;vHk;awG&JU 'Pfudk
uRefawmf cHae&w,f/ zl;pHkOD;u uRefawmfhukd rBudKufygbl;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 197

.m
om
.c
b,fenf;eJYrS rBudKufbl;/ uRefawmfuvnf; xdkYtwlygyJ/
a ce
'gayr,fh Zmwfvrf;u &dSaeNyD/ ol nmw,f/ 'gayr,fh yd&w
sp
d ,f/
r
ve

&xm;wJh tajctaeav;udk oifhovdk toHk;jyKoGm;w,f/ uJ...


re
.fo

udk,fhq&ma& bmwwfEdkifrSmvJ/
w
w
w

]]udk&J0if; bmajymcsifvJ ajymyg}}


]][kww f ,f udk&J0if;...'Dtcsed rf mS yGiv
hf if;wm taumif;
qHk;yg...uRefrwdkY em;vnfygw,f}}
]]ESpfa,mufpvHk; pmar;yGJusavmufatmifjzpfwJh udpö
[m rao;ygbl;...uRefrwdkY odcsifwm od&zdkYyg...uRefrqdk&if
vnf; jzpfrSmygyJ}}
]]......}}
]]udk&J0if;...uRefrwdkYukd r,HkvkdYvm;}}
]],Hkygw,f}}
uRefawmfu pum;udk wefzdk;rBuD;csifbl;/ trSefyJ
ajymcsiw f m/ nOfheufn&JU vrif;udk jrif&wJhol ESpfrsdK;yJ&Sw d ,f/
wpfrsdK;u taMumif;wpfckckaMumifh tdyfae&mu Edk;NyD; vrif;udk
arhMunfhrw d ho
J /l 'kw,d wpfrsKd ;uawmh tdyzf kYd rpOf;pm;yJ vrif;udk
apmifhMunfhaewJhol/ uRefawmfu 'kwd, trsdK;tpm;xJuyg/
pum;0dkif;[m wdwfoGm;w,f/ aumifrav; ig;a,muf
vHk;&JU rsuv f k;H q,fvHk;[m uReaf wmfhukd ai;aeMuw,f/ uRefawmfh
t½kyaf wGukd jrifvmw,f/ yHkpHawGukd awGUvmw,f/ toHawGudk
Mum;vmw,f/ [kww f ,f zl;pHk[m uReaf wmf r&Edkiw f Jh uRefawmfh
cspfol jzpfoGm;NyD/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
198 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]tJ'Dawmh udk&J0if;}}
a ce
sp
]]uRefawmf ajymrSmyg...r½dk;om;rI&JU yxrtp[m
r
ve

arQmfvifhcsufyJ...vlawG r½dk;rom;vkyaf eMuwm arQmfvifhcsuf


re
.fo

twGuyf g...arQmv f ifhcsuq


f kw
d m b,frSm aocsmvdkYwk;H / 'gayr,fh
w
w
w

arQmfvifhcsufqdkwm vlwpfOD; wpfa,mufpDtwGuf tNrJ&Sad eoifh


wJh &ydkifcGifhyJ/ vlwdki;f udk r½dk;om;bl;vdkY ajymvdkY&w,f/
bmaMumifhvJqkdawmh vlwkdi;f rSm arQmfvifhcsufqdkwmBuD; &dSae
wmudk;}}
uRefawmf pum;udk &yfvku d fw,f/
bmjzpfvdkYvJqkdawmh olwkdY,HkatmifajymEdkiw f Jh arQmfvifh
csuf uRefawmfhrSm &dSaevdkYyg/ odrfh...qdkwJh aumifrav;u
vufazsmufwpfcsufwD;NyD; uRefawmf ajymwmawGukd jyef&GwNf yD;
pmtkyx f JrSm rSwaf eao;w,f/ awmfawmfwduswJh aumifrav;
cifAs/ qHyifu uydku½dkeJY vSawmhrvSbl;/ olYrsuEf Smudk Munfh&
wm rSefudk Munfh&ovdkyJ/ udk,f r½dk;om;wmudk r½dk;om;wJh
twdkif;awGU&r,fh rsufESmrsKd ;/ ol...pm&GufeJY abmvfyifcGmrS
uRefawmf qufajymw,f/ tcsdef&oGm;vdkY uRefawmfhEIwzf sm;rS
pum;vHk;awGvnf; a&mufaeNyD uk, d hfq&ma&/
]]uRefawmfwkYd i,fi,fwkef;u a&TO wpfaeYwpfO OwJh
ief;udk Adkucf GJNyD; a&TOawG&SmwJh yHkjyifzwfcJh&zl;w,f...a&TOvnf;
qHk;? ief;rBuD;vnf;qHk;? ,lBuHK;r&jzpf&wJh yHkjyifygyJ... cifAsm;wdkY
oifcJh&zl;w,f r[kwfvm;...oHk;wef;rSmvm;...ESpw f ef;rSmvm;
rodawmhbl;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 199

.m
m
o
.c
]][kww f ,f...oifcJh&zl;w,f}}
a ce
sp
]]&JGukefo nfZmwfudka&m zwfzl; em;axmif zl;w,f
r
ve

r[kwfvm;...a&Tref;wifarmif uwJhZmwfav...&GJukefonf
re
.fo

vmNyDcifAs...cifESrwdkY &Tiyf sp&m...qdkNyD; a&TcGufeJY &GJvMJ uwm...


w
w
w

aemufqHk; ½l;oGm;wmav}}
]]odw,f...odw,f}}
aumif rav;oHk;a,mufavmuf u tm;wuf o a&m
axmufcHMuw,f/
uRefawmf cPNidrfNyD; aq;ayghvyd fudk zGmw,f/ zl;pHka&
...eifhxufawmh igom&r,f/ omudk om&r,faygh/
]][kwfNyD...uRefawmfwdkYu 'DZmwfawGukd tay:pD;uae
zwf&wmyg...½kyf&Sit f jrifeJYqdk&ifawmh Þ·®¼ »§» ª·»© aygh/
'gayr,fh ief;Adkufudk cGJwJhvla&m...&GJukefonfrSma&m...tJ'Dvkd
r[kwb f ;l / olwakYd e&m olwkYd arQmvf ifhcsuef JYyJ tvkyv
f ky&f wm.../
tay:pD;u rjrifEdkib f J jrifaxmifhusOf;wJhtwGuf olwkdY arQmf
vifhcsufawG[m r½dk;om;rI? &ufpufrI? aumufusprf IjzpfoGm;
wm...}}
pum;0dki;f u ydkNyD; wdwq f dwfoGm;ygw,f/ NzdK;NzdK;qdkwJh
aumifrav;u olYEIwcf rf;udk vQmeJYoyfw,f/ uRefawmf olYudk
Munfhae&mu rsufESmvTJNyD; acgif;udkcgw,f/ NyD;awmh rD;ao
aewJh aq;ayghvdyfudk rD;nSw d ,f/
]]uRefawmfu a&TO...a&TOrSef;rodwJh ief;uav;...
uRefawmfhqD a&mufvmwJhaumifyg/ a&TcGurf Se;f rodbJ &GJeJYvJwm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
200 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
cH&wJh &GJukefonfyg/ zl;pHkrSm aphpyfxm;wJh vl &dSrSef;rodcJhbl;/
a ce
oleJYcifawmh olYtNyHK;...olYtMunfh...olY&ifxJu vmwJhpum;
sp
r
ve

oH...&,foH[m uRefawmfhtwGuf wuúodkv&f ufawGrSm wpfaeY


re
.fo

wpfvHk;&wJh a&TOawGygyJ}}
w
w
w

tm;vHk; idkifoGm;Muw,f/ cifrdk;rmqdkwJh aumifrav;u


wpfckckajymzdkY EIwcf rf;udkjyifygw,f/ &D&Dcifqkw
d Jh aumifrav;u
awmh uRefawmfhudk ai;Munfhaewm toufawmif &dSao;&JUvm;
rodbl;/ uRefawmfu tckrS ief;AdkufudkcGJrSm.../ vmava&mh
yJ/ tdtdcikd q
f kdwhJ aumifrav;uawmh yg;pyfuav;[NyD; acgif;yJ
wqwfqwf ndwfaew,f/ bmyJjzpfjzpf uRefawmfvnf; tm;&dS
oGm;ygw,f/ olwdkYyHkpHawGu uRefawmfhukd ,HkMunfrI ydk&apwm
udk;/
]]uRefawmf rcHpm;Edkifawmhbl;/ wpfaeY...wpf&ufeJY
tm;vHk;udk wpfBudrfwnf; cHpm;&wJhtcg vrif;udk jrifcsifvkdY
apmifhai;cJhwmudk vrif;vnf;rod/ usefwJhvlawGvnf; rod/
uRefawmf wpfa,mufwnf;yJ odw,fr[kwv f m;/ uRefawmfh
arQmfvifhcsufqdkwmu jrnfvmwJhtoHukd uRefawmfu yJhwif
xyfwmyg/ 'g[m r½dk;om;rIvm;...}}
uRefawmf olwdkYudk rjrifawmhbl;...uRefawmfh a&SUrSm
bmudkrSvnf; rawGUawmhbl;/ uRefawmfhtawG;xJrSm zl;pHkOD;yJ
&dSw,f/ olYudk uRefawmf odyfcspfaew,f/ 'gayr,fh olu
uRefawmfhudk rcspfEdkifbl;/ 'gyJ odw,f/
]]uRefawmfu tnw&yg/ a&TcGurf Sef;rodbJ olvm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 201

.m
om
.c
vJwmudk arQmfvifhcsufxm;rdw,f/ uRefawmfh tjypfvm;...
a ce
zl;pHk[m uRefawmfhxuf vSw,f...acsmw,f...csr;f omw,f/
sp
r
ve

'gayr,fh ol...uReaf wmfeJY podwm ½dk;½dk;yg/ ol[m omrefief;yg/


re
.fo

aMu;cGuyf gvdkY olYudkol xifaewmyg/ odaewmyg}}


w
w
w

uReaf wmf pm;yGcJ ku


H kd 0ke;f ceJ vufoD;eJY xkrw d ,f/ tm;vHk;
vefYoGm;Muw,f/ tm;vHk;vefo Y Gm;Muw,f/ bmjzpfvkYd tJ'Dvkv d kyf
rdovJawmh uRefawmfvnf; rodbl;/ 'gayrJh vkyrf dcJhw,f/
]]odrfh}} vnf; pmvdkufra&;Edkifawmhbl;/ uRefawmfajymwmudk
ol vdkuaf &;wm rrDawmhbl;/
]]'gayrJh uReaf wmfu &GJukeo f nfvkd ½l;cJh&w,f/ ief;Adkuf
cGo
J lvkd ½l;cJh&w,f/ NyD;awmh udk,fhtay: wpfoufvHk;aumif;cJw h Jh
oli,fcsif;udk cspfw,fvdkY ajymrdvkdY pnf;urf;azmufwJhaumif
opömr&dSwJhaumifvkdY tpGypf GJcHcJh&w,f/ uRefawmf r½dk;om;bl;vdkY
ajymOD;awmh/ uRefawmfh arQmv f ifhcsut f wGuf 'Dpum;awG rajym
oifhbl;vm;}}
][kwfw,f udk&J0if;... rdk;r em;vnfw,f/ arQmfvifh
csufay;atmifvky&f if arQmfvifwm tjypfr[kwb f l;}}
]]a&TO OwJhief;u uRefawmfhqD a&mufvmwmyg...
a&TcGuu f dk a&TcGufrSef;rodbJ olYbmom vmvJwmyg...'gayr,fh
uHMur®mudk uRefawmf b,fawmhrS tjypfrajymbl;/ uRefawmfh
arQmfvifhcsufudkvnf; uRefawmfb,fawmhrS r½dk;om;rIvkdY rxif
bl;... uRefawmf vrif;udk jrifcsifvdkY apmifhMunfh&if; Mu,f
a<uwmeJY wdk;cJhwJhaumifyg...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
202 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]udk&J0if;...qufrajymygeJYawmh... &D... em;vnfyg
a ce
w,f}}
sp
r
ve

&D&DcifqkdwhJ aumifrcyf00av;u toHawGwek v f kYd cifAs/


re
.fo

tdtdckid uf awmh ESmacgif;av;eDNyD; w½SL;½SL; touf½SL&Si;f acgif;


w
w
w

udk rSerf SeBf uD; ndwaf y;aew,f/ t&ifqdk tNrJwrf; &,f&,faeus


aumifrav;...tckawmh olYESmacgif;yGyGBuD;u eDaewmrS &JvkdY/
]]'gayrJh aumif;uifu a<uuswhJ Mu,fawG[m ajrjyif
udk b,fawmhrS 'ku©ray;bl;/ ajrjyifra&mufcif aysmufoGm;
wmcsn;f yJ/ uRefawmf b,fawmhrS zl;pHkudk 'ku©ay;r,fhaumif
r[kw fygbl; Asm...olYt em;a&muf o Gm;&if...aysmuf o Gm;r,fh
aumifyg/ cifAsm;wdkYtm;vHk; vrif;udkai;MunfhwJhtcg Mu,fa<u
wmudk rawGUygapeJYvkdY...uRef...awmf...qk...awmif;...yg...
w,f...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 203

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

'kwd,ESpfa&mufawmh uRefawmf rdef;uav;awGukd rkef;


aecJhw,f/
rdef;uav;awGudk vufonf;eDqdk;xm;wJh? EIwcf rf;eD
qdk;xm;wJh axmifacsmuf awGyJv dkY uRefawmfjrif aecJhw ,f/
a,musmf;av; wpfa,muf[m olwdkYeJY ywfoufvdkuw f meJY
udk,fykid ftcsdefxJu tcsdeaf wmfawmfrsm;rsm;udk pNyD;ay;&ygw,f/
olwkdYac:&if olwkdYcsdef;&if vm&w,f...oGm;&w,f/ ½IyfyGaewJh
olwkdY&JU pdwfjzpfpOfxJrSm udk,u f tcsdefjynfh λ¿¼§ vkyx f m;
&wm/ wpfckck udk,fu ray;Edkiw f meJY olwdkYu EIwfcrf;plawmh
wmyJ/ olwkdYudkrcifbl;vdkY pGypf GJawmhwmyJ/
]]cifw,f}}qdkwJh pum;[m olwkdYtwGu[ f m olwdkY
vdkbudk jznfhay;Edkiwf ,fqdkwJh t"dyÜm,fa&mufwmyJr[kwv f m;/
tJ'Dvkd uEGJUuvsvkduf? uvlvkduf? jr§LvdkufeJY... &,fvdkufNyHK;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
204 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
vdkuf? pdwfaumufvkdufeJY wpfaeUcsif;qGJac:oGm;NyD; uRefawmf
a ce
wdkYu cspfw,fqdk&ifawmh iwdrawGu udkiaf wmhwmyJcifAs/
sp
r
ve

tJ'Dusawmh olwkdYpum;awGu vufypfAHk;awG jzpfoGm;


re
.fo

w,f/ opömr&dSwmwdkY? tcGihfta&;,lwmwdkY cifrifrIudk ckwHk;


w
w
w

vkyw f mwdkY ,HkMunfrIukdapmfum;w,f...wdkY pwJh pum;vHk;awGeJY


ypfaygufwdkufcdkufawmhwmyJ/ tJ'D oaumifhom;crsm axmif
acsmufxJusNyD;aeNyDrkdY ½kef;vdkYvnf;r&? xGuv f dkYvnf;r&? y#m
ajrvl; t½l;cef;pawmhwmyJ/ tJ'D oaumifhom;u ydk½l;av...
olwdkYu taygif;toif;avmurSm ydkemrnf&avaygh/ 'Dvdk
taygif;toif;awG&JU tm½Hkpkdurf I pdwf0ifpm;rIykd&atmif olwkdYu
yd&k ufpuf...oaumifo h m;awGu ydk½l;x...[kwaf wmh [kwaf ewm
ygyJcifAs/
uReaf wmfwkYd Þ±¬¿²§ rSm oif&wJh opfyifwpfyif &dw S ,f/
]]ewforD;axmifacsmuf}}wJh/ tJ'Dtyifu yGihcf syEf pS fcsyu f [ae
w,fwh/J tJ'D[aewJh yGihcf sy&f JU rsuEf SmjyifrSm teHYxGuw f hJ *vif;
uav;awG&Sdw,f/ tJ'D*vif; uav;awGxJu xGuw f Jht&nf
u ydk;aumifrTm;aumif uav;awGukd qGJaqmifEkid w f Jh &eHY&dSav
awmh ydk;aumifuav;awGvmem;&if olu &Gu>f rmESpfcsyfukd
aphypfvdkuw f ,f/ ydk;aumifuav;awGawmh a<u&Smwmaygh/
wuúokdvfxJrSm b,frdef;uav;udk jrifjrif ]]ewforD;axmif
acsmuf}}tyifukyd J jrifjrifaerdw,f/ tJ'Dtjrifukd &NyD;uwnf;u
uRefawmfhaexdkiyf Hku ajymif;awmhwmygyJ/
uRefawmf[m aq;ayghvyd fwzGm;zGm;eJY npfwD;npfywf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 205

.m
m
o
.c
aew,f/ b,frdef;uav; taygif;toif;eJYrS pum;rajymbl;/
a ce
sp
uRefawmfhrSm oHcif;wrefcif;r&dSbl;/ vl&nfcRefwpfa,muf&JU
r
ve

pdwxf m;r&dSbl;/ rdef;uav;acsmacsmvSvSawGeJYqkH&zdkY enf;rsdK;pHkeJY


re
.fo

&r,f&SmaeMuwJh ausmif;BuD;xJrSm uRefawmfu rde;f uav;awGeJY


w
w
w

rawGU&zdkY rqHk&zdkY enf;rsdK;pHkeJY &r,f&Smae&w,f/ uAsmydka&;


jzpfvmw,f/ ae&if;xdki&f if; wpfavmuvHk;eJY &efjzpfaewJh
ESpfq,fhwpfESpfom;uav; armif&J0if;jzpfaew,f/ uRefawmfh
&ifxJrSm tonf;wpfwnf;yJ&Sdw,f/ ig[m t&mtm;vHk;xuf
BuD;us,cf ef;em;wJh ]]uAsmq&m}}
rvTJra&Smifom rdef;uav;awGeJY pum;ajym&&ifvnf;
uRefawmfhpum;u uRefawmfa&;csiw f Jh uAsmpum;awGyJ jzpfjzpf
aewwfw,f/
]][,f...&J0if;...igwdkY tif;,m;uefaygifay:oGm;NyD;
ygq,f*drf; upm;rvdkY...eifvku d rf ,fr[kwv f m;}}
]]iguuHMur®mudkyJ ygq,f*drf; upm;csifaewm...}}
]]aygufu&awG rajymprf;ygeJY[m...w,f eifh tusÐ
aumfvHuvnf; acs;(*sD;)awGeJY...eifhtusÐ ravQmfbl;vm;}}
]]txdwfwvefY rvkyef JY? tusÐaumfvHay:u acs;(*sD;)
xuf igu ESvHk;om;xJu acs;(*sD;) udkyJ &GHwm}}
]]eif aeraumif;bl;vm;...eifh Munfh&wm aigifawmif
awmifeJY}}
]][kww f ,f tJvb f wfurl;&JU yvdyzf wfNyD; igzsm;csifae

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
206 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
w,f <uufawGawGU&if aMumufcsifaew,f}}
a ce
sp
]]bmawGvJ[... cifrsdK;udk wdkYajymwm [kwrf ,fxif
r
ve

w,f... eifhudk a*gufaew,fwJh}}


re
.fo

]]owfrSwcf suq
f dkwm vGwv f yfygw,f... ighukd arsmuf
w
w
w

wpfaumifvkdYvnf; xifEkid wf myJ wDaumifvkdYvnf; xifEkid wf ,f


eifhukvd nf; pum;awmfawmfrsm;wJh Muufwla&G;vdkY igu xifEkid f
wmyJ}}
]]awmfNyD[m...eif igwdkYeJY vdkufrvm; rvdkufbl;vm;
'gyJajym}}
]]ig rtm;bl;...raeYuqDu vGwfatmif ajy;ae&w,f?
reufjzefqDudk trDvdkufae&w,f}}
]]xm;vdkufygawmh[m...a*gufaeNyD...ac:raeeJYawmh
oGm;&atmif...}}
twef;azmf aumifrav;awG pdwfnpfNyD; xGuo f Gm;Mu
w,f/ uRefawmfu olwkdYukd tJ'Dvkdpum;awGajym&wmudk odyf
t&omawGUaew,f/ 'Dpum;vHk;awG[m olwkdY aeYpOfoHk;aewJh
vlrIa&;[efaqmifpum;awGxuf ydkNyD; trSefw&m;&dw S ,fvdkYvnf;
uRefawmfhudk,f uRefawmf xifaecJhw,f/
tJ'DtawmtwGi;f rSm uRefawmf tvkyjf zpfcJhqHk; t&m
ESpcf ku pmzwfwm&,f... uAsma&;wm&,f/ tJ'Dwke;f uavmuf
pmzwfwmeJY uAsma&;&wmrSm t&om&dSwm bmudkrS r&dSawmh
ygbl;/
wpfcgwpfcg uAsma&;&if; r½dk;om;wJh...][efaqmif

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 207

.m
m
o
.c
rIawGrsm;wJh avmuBuD;udk azmufxGufNyD; yuwd oefYpifwJh
a ce
avmuudk w'*Fjrifvku
sp
d &f wJh t&omuvnf; awmfawmfwrd f;rl;
r
ve

wyfrufzdkY aumif;ygw,f/ avmuobm0w&m;udk uRefawmfh


re
.fo

avmufrodbl;/ jzLpif ½dk;om;rIvnf; uRefawmfhavmufr&dS


w
w
w

bl;qdkNyD; wpfausmif;vHk;u vlawGudk cyfaxhaxh cyfavSmif


avSmifaew,f/ txl;ojzifhawmh rdef;uav;awGukd ayghAsm/
rde;f uav;qdkwm touf&Sijf cif;&JU tydktvkyaf wGeJY tNrJwrf;
½IyfaxG;aewwfwJh owå0gawGvkdY uRefawmfu ,lqw,f/
uRefawmf[m olwkdY&JU b,frm,m b,faxmifacsmufeJY
rS qifzrf;vdkY r&EdkifwJhuAsmq&m.../ uJefwif;awG bmawG
xdki&f if...uRefawmf b,frdef;uav;udkrS rMunfhbl;/ pum;
vnf;rajymbl;/ *½kvnf; rpdkufbl;/ olwkYdudk tJ'DvkdaewJh
uRefawmfhudk olwkdYtm;vHk;u 0dki;f ai;aeMuw,f/ uGufMunfh
uGufMunfhvkyfaeMur,f/ uRefawmf[m olwkd Yudk*½krpdkufwJh
txl;tqef; owå0gwpfaumifvkdY olwkdYtm;vHk;u uRefawmfhudk
pdwf0ifpm;aeMuvdrfhr,fvkdY uRefawmf xifaecJhw,f/
zl;pHkOD;eJYvnf; awGUygw,f/ oleJYuRefawmfuawmh cyf
wef;wef;ygyJ/ r[kwfwJhZmwfudk wpfa,mufwpfrsdK; ucJhMuNyD;
wmudkvnf; wpfa,mufeJYwpfa,muf oGm;ar;wmawG bmawG
rvkyb f J 'DvkdyJ aeMuygw,f/
uRefawmf taetxsdkifajymif;vJoGm;wmudk MunfhNyD;
ab;u oli,fcsif;awGu zl;pHkOD;aMumifhvkdY xifaeMuw,f/
]]&J0if;&,f...eif 'Davmuf cHpm;ae&&if igwdkY zl;pHkukd

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
208 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
oGm;ajymay;yghr,f}}
a ce
sp
]]rvkdbl; &D&Dcif...tcktcsdefrSm ighudk,fig&,f...
r
ve

obm0w&m;udk&,fyJ cspfw,f... ig b,folYukdrS rcspfcsif


re
.fo

bl;}}
w
w
w

]]r[kwb f ;l av[m? zl;pHkuvnf; eifu


h kd em;vnfaeygNyD}}
]][m;... [m;... [m;... r½l;csifprf;ygeJY[m ighukd,f
igawmif wpfcgwpfcg em;rvnfEdkifwJh[m olu em;vnfw,f
qdkwm [kwyf ghrvm;}}
]]ol... igwdkYukd eifhtaMumif;awG vmvmajymygw,f/
eif olYukd pum;rajymwmwdkY... rac:wmwdkYaygh/ ol em;vnf
Edkifoavmufawmh eifhukd em;vnf&Smygw,f[m...}}
]]aumif;NyD... 'gqdk&if igolYukd uAsmwpfyk'af y;vdkuf
r,f? tJ'DuAsmudk em;vnf&JUvm;vdkY... ar;Munfhvkduf...}}
uRefawmfa&;xm;wJh ]]oef;acgif,Hva&mif&JU &nf&G,f
csuf}} qdkwJh uAsmwpfyk'u f kd ay;vdkuw
f ,f/ nyGihyf ef;uav;&JU
0wfqHawGudk oef;acgif,Hva&mif xdk;us &Te;f vJhaewJhtaMumif;
a&;xm;wJhuAsmyg/ zl;pHkOD;vdk rdef;uav;wpfa,muf b,fvkdrS
cHpm;em;vnfEdkirf Sm r[kwyf gbl;/
'gayrJh udk,fhq&ma& aemuf 2&ufavmufvnf;Mum
a&m/ &D&Dcifu uRefawmfhukd pmav;wpfapmif&,f... vG,t f wd f
uav; wpfvHk;&,f vmjyefay;w,f/ olYudk em;vnfay;wJh
twGuf aus;Zl;wifaMumif;? uRefawmfay;wJh uAsmudk ol cHpm;
em;vnfaMumif;eJY tJ'DuAsmudk ol tydki, f lxm;vdkufNyD; uAsm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 209

.m
m
o
.c
twGuf vG,t f dwfwpftdwf vufaqmifay;aMumif;yg/
a ce
sp
uRefawmf awmfawmftHhMooGm;w,f/ olYudk em;vnfay;
r
ve

wJ htwGuf aus;Zl; wifw,f qdkwJhpum;u ol vdrf wmud k


re
.fo

uRefawmfuyg quftqifajyatmif vkyaf y;wmudkajymwm/


w
w
w

uAsmudk olBudKufw,f/ tJ'DuAsmtwGufvnf; vG,ftdwf


uav;wpfvHk; vufaqmifay;w,fqdkwmudkawmh uRefawmf
awmfawmf tHhMooGm;wmtrSeyf gyJ/ uRefawmfhuAsmtwGuf yxr
OD;qHk;&wJh vmbfOD;yg/ 'geJY uRefawmfvnf; jiif;raeawmhbJ
0rf;omtm;& ,lxm;vdkuw f ,f/ aphpyfay;olawGvnf; uReaf wmf
wdkY ajyvnfNyDqkdNyD; 0rf;omvdkYayghav.../
aemufaeYusawmh zl;pHkOD;eJYawGUw,f/ tm;vHk; aysmfaysmf
&Tif&Tif &,f&,farmarmygyJ/ ]]igh vufaqmif vG,t f dwfudk
eif tNrJwrf;vG,&f r,faemf}} vdkY zl;pHku wnfwnfNidrfNidrfeJY
ajymw,f/
]]at;yg...igvG,frSmaygh/ eif ighuAsmudk BudKufw,f
qdkwm wu,fyJvm;}}
]][kwfw,f/ eifhuAsmu igzwfzl;wJh uAsmawGeJY odyf
rwlbl;? enf;enf;qef;w,f[? vrif;[m aumif;uifay:udk
wufaewmr[kwb f l;/ nyGihyf ef;awG&JU 0wfqHxJukd wdk;0ifzdkY...
yef;uav;ay:udk wufvmwmqdkwJh tcef;udka&;wm tBudKuf
qHk;yJ...}}
uRefawmf awmfawmftHhMooGm;w,f/ zl;pHkOD;udk 'Davmuf
em;vnfwwf cHpm;wwfvrd hrf ,fvkdY uRefawmf rxifbl;/ 'geJY...

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
210 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
e*dkurS ½l;aewJh uRefawmfvnf; xyfNyD; uAsmawGay;zwfw,f/
a ce
sp
uRefawmfa&;xm;wm 18yk'&f Sw d mudk;/ tJ'DtxJu ]rsu&f nfcef;
r
ve

\ aomhrsm;} qdkwJhuAsmudk oltBudKufqHk;yJwJh/ uReaf wmfhuAsm


re
.fo

awGtm;vHk;udk zl;pHku ul;xm;w,f/


w
w
w

tJ'D tjzpftysufaMumifh rdef;uav;awGeJY ywfoufwJh


uRefawmfhtawG;tac:u ajymif;oGm;w,f/ ol ay;wJh vG,t f dwf
uav;udk vG,f? udk,fhab;em;rSm uAsmtaMumif;ajymvdkYwJh
aumifrav;wpfa,mufeJY? avmbBuD;u wpfrsdK;vSvmw,f/
]]vG,ftdwfxJu uAsm}} qdkwJh uAsmav;wpfyk'af wmif a&;rd
ao;w,f/ uRefawmf aemufwpfvSr;f avmuf xyfwdk;vdkuf&if
zl;pHk&ifcGifxJvJusawmhr,fqdkwm aocsmoavmuf&dSaeNyD/
uRefawmf npfnpfywfywfaewmudk zl;pHku qlwwf
pdwfaumufwwfw,f/ qlqlylyleJY uRefawmfhudk vufonf;awG
bmawG n§yaf y;w,f/ uRefawmfu npfnpfywfywf aewwfwJh
yef;csDq&m Aef*dk;taMumif;ajymjyawmh zl;pHku &,fw,f/
]][dku Aif;qifh Aef*k;d ...'Du &J0if;av... wlrS rwl
bJ}}
]]wrifwlatmif vkyw f mawmh r[kwyf gbl;/ pdwfudk
udk,u f cGmxm;wmrsm;awmh...tcsdKUudpöawGu olYtvdkvkd usef
cJhwmyg}}
]]bmyJjzpfjzpfav...oyf&yfoifhwmawmh oyf&yf&rSm
aygh/ aMomf ...ajym&OD;r,f/ pmar;yGJem; eD;aeNyDaemf... ar*sm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 211

.m
m
o
.c
ESpcf kpvHk;('D) xGu&f if *kPx f l;wef;wuf&rSm... tJ'g BudK;pm;
a ce
ygvm;.... twlwl wuf&atmifav...}}
sp
r
ve

udk,fenf;enf; pdwf0ifpm;aewJh rde;f uav;wpfa,muf


re
.fo

eJY pum;ajym&wm a&pD;oefwhaJ csmif;udk qefNyD; a&ul;&ovdkygyJ/


w
w
w

olwYpkd um;udk qefYusizf kYd awmfawmf tm;xkw&f w,f/ rde;f uav;


qdkwmuvnf; a,musfm;av; wpfa,mufudk vSnhfywfNyD;
em;0ifatmif ajymwwfwJhae&mrSm tuRrf;usifqHk; owå0g
r[kwfvm;/ 'geJYyJ uRefawmf[m 0w¬Kpmtkyaf wG cPypfcsNyD;
ausmif;pmbufvSnhfwJh ausmif;om;jyefjzpfoGm;w,f/ wpfvcGJ
avmuf ausmif;pmudk *½kpkdufvkdufawmh pmar;yGJtwGuf awmf
awmf tqifoifhjzpfaew,f/ tjyifu pmawG t&rf;zwfxm;
vdkYvm; rodbl;/ ausmif;pm[m uRefawmfhtwGuf awmfawmfav;
udk vG,af ecJhw,f/
uRefawmfu vufa&G;pif tyk'f 20 avmufudk Ekwpf f
xkwfNyD; usuw f myg/ ar*smESpcf kqkad wmh tyk'f av;q,faygh/
'DvdkeJY pmar;yGJa&mufvmcJhw,f/ rdkief mbmomawGtm;vHk;udk
uRefawmfajz&wm tqifajyygw,f/ pmar;yGJaemufqHk;aeU[m
zl;pHkeJY uRefawmfhtwGuf v nf; &nf &G,f csufwpf ckj zpfzdkYrsm;
w,f..../
п°»® øï÷ ajzwJhaeYrSm uRefawmf ckepfyk'af r;wJh txJu
ajcmufyk'fukd ydkifykid fEdkiEf kid uf dk ajzcJhw,f/ uRefawmfvnf; 0rf;om
NyD; tcsed faphawmh zl;pHkuko d Gm;ac: ar;cGef;awGukd wdkuMf u? vuf
buf&nfqkid f cPxdkiNf yD; jyefvmcJhw,f/ п°»® øî÷ twGuf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
212 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
awmh Mum;rSm pae? we*FaEG ESp&f ufydwfvkdY/ tcsdefaumif;
a ce
aumif; xyf&w,f/ 'DyHkpH 'DEIe;f eJYqdk&ifawmh uRefawmfhtwGuf
sp
r
ve

*kPfxl;wef;u ajy;rvGwaf wmhbl;aygh/


re
.fo

udk,fhq&ma&...tdrfa&mufvkdY...cPem;NyD; п°»® øî÷


w
w
w

jyefaET;r,fvkyrf S jyóemwufwm...vG,t f dwfu uRefawmfh


vG,t f dwfayr,fh txJu pmtkyaf wGu uRefawmfh pmtkyaf wG
r[kwfawmhbl;/ NyD;awmh rdef;uav;awGukdiw f Jh ydkufqHtdwf
ao;ao;uav;wpfvHk;? wdkYywf wpfbl;/ EIwcf rf;eD ESpfawmifh?
rsufcHk;arT;qGJwHeJY uEkurm bD;wpfacsmif;/ oGm;NyD/
uRefawmfh vG,t f wd fudk zl;pHkOD;u 0,fay;wmqdkawmh
tqifu rdef;uav;BudKuftqifrsdK;jzpfaew,f/ tjzLrSm yef;Ek
a&miftpif;uav;awGeJY/ 'DZdkif;wl ta&mifwlvG,ftd wfudk
uRefawmfrSm;NyD; ,lvmcJhrw d myg/ pmtkyu f vnf; uRefawmfwdkY
ar*smu pmtkyaf wG.../ uRefawmfuvnf; п°»® øï÷ NyD;&if
п°»® øî÷ aET;&atmifq dkNyD; vG,ftdwfx J xnfhxm;cJhwm/
uRefawmfeJY vG,ftdwfrSm;wJh aumifrav;u ZmZmjrwfOD;...
wJh/
pmar;yGJajz&awmh uRefawmfwdkYu и§-·½- ar*smeJY wGJ
ajz&wm/ Þ±¬¿²§ wpfa,muf? и§-·½- wpfa,mufayghav/
tJ'rD Sm vG,t f w
d q
f ifwleJY uRefawmfrSm;cJw h m/ odocd si;f uRefawmf
bmvkyf&rSef;rodbl;/ xlylaewmyJ/ [dkbufu wpfa,muf
vnf; uRefawmfhvkdyJaerSmyJ/ aemufrS owd&NyD; avQmuf&Smawmh
ausmif;om;uwfawG... bmawGvnf; rawGUbl;/ olY ydkufqH

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 213

.m
m
o
.c
tdwfxJrSmuvnf; ydkufqH 87usyfeJY wdkvDrkdvD pm&GufawGyJ
a ce
&dSw,f/ pmtkyrf Sm a&;xm;wmuvnf; ZmZmjrwfOD;? Í»½±²¼
sp
r
ve

Ç»¿®òòò 'k-½l (178) wJh/


re
.fo

tdrfuvnf; 0dkif;NyD;... [dkv kyf'Dv kyfajymMuw,f/


w
w
w

pmar;yGJ&ufqdkawmh ausmif;udkoGm;vdkYvnf; b,folrS &dSMuwm


r[kwfbl;/ aemufqHk;usrS OD;av;u tBuHay;w,f/
]]aemufqHk;enf;yJ &dSawmhw,f &J0if;...tJ'g ausmif;
udkjyefoGm;... и§-·½- ar*smu q&mwpfa,mufudk tjzpf
twdkif;&Sif;jyNyD; olYcHkeHygwf 'k-½l(178) &JU vdyfpmudkawmif;NyD;
vdkuaf yawmhwJh}}
'geJY paeaeYreufusawmh ausmif;udkoGm;NyD; tusKd ;
taMumif;ajymjy&w,f/ q&mawGu ulnDMuygw,f/ZmZmjrwfO;D
qdkwJh aumifrav;tdrfu ykZGefawmifxJrSmyg/ uRefawmfa&muf
oG m ;awmh aumif r av;td r f u vnf ; 0rf ; omtm;&ygyJ /
aumifrav;uawmh r&dSb;l / olY oli,fcsi;f tdrrf Sm pmawG 豬±
oGm;jyefqGJaewmwJh/ olwkdYvnf; ajy;vTm;ac:Muaygh/
a&mufvmawmh aumifrav;u acsmvdkufwmAsm...
&Sr;f eJY jrefrmpyf[efwlw,fAs/ pum;oH0J0.J .. tom;u jzLjzL...
rsufcHk;arG;u xif;aewmyJ/
]]ZmuyJ t&ifprSm;ovm; oluyJ rSm;wmvm;awmh
rodbl;/ Zmvnf; tdrfusrSodwm/ odawmh idkwmyJ/ wpfnvHk;
vnf; tdyfvkdYr&bl;}}
[kwrf Smaygh/ olYrsuEf Smuav; enf;enf; acsmifaew,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
214 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]uRefawmfhtrSm;yJ aerSmyg/ uRefawmfvnf; п°»®
a ce
øï÷ ajzEdkifawmh 0rf;omtm;&eJY owdrxm;rdawmhbJ xGuv f m
sp
r
ve

cJhwm... udk,fhvG, ftdwfyJqdkNyD; bmrSrMunfhbJ xGufvm


re
.fo

wm...}}
w
w
w

]]tdk...Zm rSm;wmvnf; jzpfEdkifwmyJ/ Zmvnf; jyef


rMunfhrdwm trSm;yJ...tdrfusrSow d m...}}
]]ypön;f awG ppfygOD;...pHk&JUvm;...ydkufqHu 87 usyf
eJY...}}
]]tdk...r[kwfwm...Zm ,Hkygw,f...pmtkyjf yef&wmyJ
aus;Zl;wifvSygNyD...Zmu olrsm;pmtkyef JYqdk vHk;0 rusuw f wf
bl;odvm;}}
]][kwfw,f uRefawmfvnf; tJ'Dtwdki;f yJ? udk,fh vuf
a&;eJY udk,fhtrSwt f om;eJYrS tm;&wm/ pmudk jyefowd&wm}}
]][kwfw,faemf...Zmvnf; tJ'Dtwdki;f yJ/ vkyfyg...
aumfzDaomufygOD;/ ol ÓPfaumif;ayvdakY ygh... Zmomqdk tJ'Dvkd
tBuHxGurf Sm r[kwb f l;}}
ZmZmpum;qHk;awmh ab;em;rSm xdkifNyD;em;axmifaewJh
toufav;q,favmuf t&G,&f dSwJh vlBud;u NyHK;w,f/ olu
vnf; ZmZmvdkyJ/ &Sr;f trsdK;om;qdkwm jrifwmeJY odomygw,f/
]]cifAsm; oli,fcsi;f vnf; vG,t f w
d rf mS ;w,f oduwnf;
u rsuf&nfcsnf; usaewmygAsm/ uRefawmfvnf; bmrSukd
vkyrf ay;Edkifawmh 'DvkdyJ ae&wmyJ/ tckvdk &SmazGNyD; vmay;
wm aus;Zl;ygyJAsm}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 215

.m
m
o
.c
]]&ygw,f tefu,f... uRefawmfuvnf; uRefawmfh
a ce
trSm;qdkawmh...}}
sp
r
ve

]][m...rjzpfEdkib f l;/ uRefawmfhtxifawmh olY trSm;


re
.fo

yJaerSm... olu ae&mwum odyfysmwm/ bmrS aoaocsmcsm


w
w
w

r&dSbl;}}
]]OD;aemf...Zmhudk vmrajymeJY... pmar;yGJtaMumif;
tm;&0rf;om ajym&if;eJY vG,ftdwfudk ,lrdwm ta&mifa&m
yHkpHa&muvnf; wlaewmudk;... Munfhygvm;}}
ZmZmhOD;av;u acgif;udk &rf;&if; w[m;[m;eJY&,fw,f/
uRefawmfwdkY pmar;yGJawG bmawGarhNyD; wpfem&Davmuf
pum;ajymjzpfMuw,f/ b,folu prSm;wmvJawmh rodayr,fh
uRefawmfhuawmh ZmZm&JU aus;Zl;&Sif jzpfo Gm;wmtrSe fyJ/
jyefvmawmh uRefawmfhem;xJrSm &Srf;oH0J0JeJY olYpum;oHav;udk
Mum;aerdw,f/
NyD;awmh ½dk;om;wJh olYtNyHK;.../ olYrsuv f Hk;/ NyD;awmh
olwkdYwpftdrv f Hk;&JU azmfa&GrI? uRefawmf we*FaEGaeYudk tjrefudk
ukefaphcsifaewm.../ pmvnf; odyfrusufjzpfbl;/ atmif&if
awmfNyDvkdYyJ oabmxm;awmhw,f/
wevFmaeY п°»® øî÷ ajzzdkY tcef;a&SUukd a&mufawmh
uReaf wmfwkYd i,faygif;BuD;azmfawGvdk EIwq f ufMuw,f/ pmusuf
&wm tqifajy&JUvm;... bmnmaygh udk,hf q&m&,f/ 'gudk
awGUoGm;wJh zl;pHku rsuaf rSmifukwfNyD; ar;w,f.../
]]tJ'g b,folv.J .t&if eifhoil ,fcsi;f xJrmS rawGUygbl;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
216 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]igajymwJh vG,t f dwfrSm;wm olaygh}}
a ce
sp
]]aMomf}}
r
ve

pmar;yGJajzMuawmhvnf; ajzae&if;u wpfa,mufeJY


re
.fo

wpfa,muf vSr;f MunfhNyD; tNyHK;eJYtm;ay;Muw,f/ tcsdefaphvkdY


w
w
w

twef;tjyifukad &mufawmhvnf; ajzEdki&f UJ vm;/ b,fEpS yf 'k &f ovJ?


ajzEdkifw,f...aygh/
]]olYudk t&rf;aus;Zl;wifw,fodvm;? Zm awmfawmfajz
Edkifygw,f/ olrsm;pmtkyef JYom Munfh&&if pdwftaESmifht,Sujf zpf
NyD; 'DavmifajzEdkirf Sm r[kwb f l;}}
]]&ygw,f...ZmZm&,f...taMumif;wpfckckaMumifhrsm;
vG,t f w
d cf si;f jyefrvJvku
d &f &if uReaf wmf awmfawmf pdwrf aumif;
jzpf&rSm.../ uJ... aemufqHk;aeY EIwq f ufwJhtaeeJY uJefwif;
xdki&f atmifaemf...}}
]]xdkiaf v... olajymwm[kwfw,faemf pmar;yGJom
atmifoGm;&if 'D AdkvfwaxmifrSm ausmif;wufwm 'DaeY aemuf
qHk;aeYyJ...}}
uRefawmfwdkYESpaf ,muf uJefwif;xdkifaewkef; zl;pHkOD;eJY
&D&DcifwdkY a&mufvmMuw,f/ uRefawmfu NyHK;NyHK;&Ti&f Tief JY vSrf;
ac:awmh... &w,f xdkiyf gwJh/ olwkdYbmom wpf0kid ;f xdkiw f ,f/
ESpfa,muf &,f&,farmarmeJY pum;awGajymaewJh uRefawmfwdkY
0dkif;udk zl;pHkOD; vmcsiyf Hkr&bl;/ uRefawmfuvnf; bmjzpfvkdYvJ
rodbl;/ zl;pHka&SUrSm ZmZmhukd ydkNyD; 'Dxuf&,farm...cifrdwmudk
jyaerdw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 217

.m
m
o
.c
ZmZmrsuf0ef;udk ydkoabmusaerdw,f/ pum;udk oGuf
a ce
oGu fv ufv uf ajymwwfwJh zl;pHkpum;xuf &Srf;oH 0J0JeJY
sp
r
ve

cyfav;av;ajymwwfwJh ZmZmpum;oHukd ydkpGJvrf;aerdw,f/


re
.fo

uRefawmfo dw,f/ uRefawmftcspfudk &SmawGUoGm;NyDqdkwm/


w
w
w

uHMur®mu vG,t f dwftrSm;wpfvHk;eJY tcspfrSefudk awGUcGihfay;


vdkuNf yDqkdawmh..../
ZmZmeJY pum;ajym&if; 'DESprf S ausmufrJuajymif;vmwm
&,f/ olwdkY tdrf0,fcsifvkdY tdrf&Smaew,fqdkwm&,fyg ajymjzpf
Muw,f.../ tcsdefwpfem&DcGJavmuf MumoGm;awmh ZmZmu
ydkufqH&Sif;zdkYvkyfw,f/ uRefawmf ay;r,fqdkawmhvnf; r&bl;
Asm/ olu uRefawmfhukd aus;Zl;&SifqdkNyD; tppudk oluyJ vdkuf
a&maewmyJ/
]]at;Asm...ausmif ; &JU wu,f ha emuf q Hk; aeY usrSyJ
vmcifzdkY BuHKwmpdwfxJrSm wpfrsdK;yJ/ EIwq f uf&wmwpfrsdK;yJ/
uRefawmfhpdwx f JrSm tdyfrufrufovdk jzpfaew,f}}
]]tdk...oluvnf; owd&&if pum;ajymcsi&f if ZmwdkYtrd f
vmvnfvdkY&wmyJ[m}}
trSefawmh 'Dpum;udkvkdcsiv f kdY uRefawmf wrifajymwm
yg/ ZmZmu zGihfay;awmh t&rf;0rf;omoGm;w,f/
]]tif;... 'gqdk vmvnfr,fav}}
]]oGm;NyDaemf}}
uRefawmfh&ifxJrSm [moGm;w,f/ aemufudk vSnhfMunfh
awmh uReaf wmfhudk odyfoabmruswJhyHkpHeJY uRefawmfhudk Munfhae

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
218 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
wJh zl;pHkeJY &D&DcifudkawGUawmh pdwaf wmfawmf ½Iyo f Gm;w,f/
a ce
jyóemwpf&yfudk &Si;f &OD;r,faygh/
sp
r
ve

]]raeYurS odw,fomqdkw,f...eifwdkYMunfh&wm i,f


re
.fo

aygif;BuD;azmfawG usaewmyJ}}
w
w
w

]]'Dvkad ygh[m...eifwkYu
d kad c:wm bmjzpfvkYd rvmwmvJ}}
]]igwdkYeJYrS rodwm}}
]]eif ighudk ajymp&m&dSw,fqdkwm bmvJ &J0if;}}
]]ESpfa,mufwnf;ajymcsiv f m;...ajymcsi&f if &D a&Smif
ay;r,fav}}
]]tif;.. aumif;ygw,f}}
&D&Dcif xGufoGm;awmh 0dkif;u cPwdwfoGm;w,f/ zl;pHk
yHkpHu pdwfaumufaewm odomygw,f/ uRefawmfu bmajym&
rSef;rodvkdY tomNidrfNyD; pOf;pm;aewm aemufawmhrS tBuHwpfck
&NyD; 0rf;omoGm;w,f/
]]eifhudk igu &nf;pm;pum;ajymw,fvkdY t&ifwkef;u
&D&DcifwdkYukd bmjzpfvdkY ajymwmvJ zl;pHk}}
]]tdk...tJ'g NyD;oGm;NyDyJ[m...}}
]]NyD;oGm;wmawmh [kwyf gw,f... bmaMumifhvq J kw
d mudk
ig odcsifwm}}
zl;pHkOD;[m awmfawmfMumMum pOf;pm;aew,f/ ol nm
cJhwJhupd öudk bmaMumifh tckrSar;w,fqdkwmudkvnf; od[efwl
ygw,f/
]]eif ighudk vufpm;acswmvm; &J0if;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 219

.m
m
o
.c
]]tJ'Dvkdawmh r[kwyf gbl;[m...bmaMumifhqdkwm ig
a ce
pOf;pm;r&vdkYyg}}
sp
r
ve

]]eifajymcsiw f m 'gyJqk&d if igoabmaygufNyD &J0if;...


re
.fo

ig bmaMumifh eif ighudk &nf;pm;pum;ajymw,fvdkY olwkdYudk


w
w
w

nmajym&ovJqkdwm ig&Si;f p&mrvdkbl;...eifvnf; ighukd [kwf


ovdkvkd bmvdkvdk jyefajymwmyJ... eifh bmomyJ bmjzpfvkdY
ajymrdw,fqdkwm pOf;pm;Munfhaygh... igoGm;r,f &J0if;}}
zl;pHkOD; qwfceJ xGuo f Gm;awmh rsufESmyl&wma&m
pdwfnpf&r,fhudpöBuD; tcsed w f kw
d ked JY NyD;oGm;wmudk uRefawmf 0rf;
omaerdw,f/ oGm;udkufaewJh a0'emwpfck csucf sif;aysmuf
oGm;ovdk uRefawmf 0rf;omaerdw,f/
uRefawmf tm;&yg;& wpfcsufoef;&if; vlawmfawmf
BuD;udk &Sif;oGm;wJh ausmif;awmfBuD;udk ai;aerdw,f/ uRefawmfh
b0rSm vG,t f w d w
f pfvk;H eJYywfoufNyD; rMumcP vGJcJhz;l ygw,f/
'gayr,fh tJ'DtvGJawGtm;vHk;xJrSm ZmZmeJY ywfoufwJh tvGJ
uawmh tvSyqHk; tvGJwpfckjzpfvrd fhr,fvkdY uRefawmf ,HkMunf
aerdw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
220 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

jrif;wpfaumifvkd tpm00vifvif auR;NyD; use;f rma&;


aumif;atmifxm;NyD; jrif;aZmifxJrSm avSmifxm;wmeJY uRefawmfh
yHkpH[m twlwljzpfaevdrhrf ,fvdkY uRefawmf xifw,f udk,hf
q&ma&/ tJ'Djrif;u vnfwqefYqefY cGmw&Sy&f Sy.f .. [dkbuf
avQmuf 'DbufckefjzpfaevdkY uRefawmf jzpfaew,f/ xdki&f wm
vnf; tm;r&/ pm;&wmvnf; t&omrawGU/ wpfa,mufwnf;
*emrNidrf £a`E´udkr&bl;qdkwJhpum;uawmifrS enf;enf; £a`E´
&aeovdkyJ/
zdwfac:csuf&dSaomfvnf; vlrIa&;eJY todpdwuf r&JwJh
twGuf uRefawmf wpfywfavmufawmh 'ku©cHNyD;apmifh&ygw,f/
cHpm;rIpdwfu ZmZmhqDa&mufaeNyD; todpdwfu cE¨mudk,u f dk
roGm;zdkYqGJxm;wm cH&wJh'ku©u tifrwefBuD;ygw,f/ wpfywf
wdwd&dSawmh uRefawmf r&awmhbl;/ jrif;aZmifxJu jrif;vGwf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 221

.m
m
o
.c
ovdk uRefawmf twif;ajy;awmhwmyJ/
a ce
sp
tdrfay:wufwufcsif; ZmZmhtrd fae&if; tusÐuav;eJY
r
ve

bmrS vdrf;jc,frxm;bJ {nfhcef;rsm xdkifaewmawGUw,f/


re
.fo

]][if...udk&J0if;...vm...vm arQmfaewm...[dkaeYu
w
w
w

awmif ajymjzpfaeao;...vm...xdki.f ..a&T0ga& oabFmoD;xyf


cGJaygh...NyD;&if 'Dudk ,lvmcJh}}
uRefawmfh aomwtm½HkrSm wpfywfausmf iwfcJh&wJh
toHcyf0J0Judk &Ti&f TifjrL;jrL;BuD;udk Mum;&wmyg/ ZmZmu olY
OD;av;eJY oabFmoD; xdkifpm;aewmudk;/ olYOD;av;uvnf;
uRefawmfhudk NyHK;jyNyD; EIwqf ufygw,f/
]]'DrSmav aeraumif;wJh a&Tbkef;yGihfbk&m;rSm ,Mwm
vmacs&if;eJY vrf;BuHKaewmeJY...}}
trSefawmh bmrSajymp&mvdkwm r[kwyf gbl;/ rvHkwJh
vlqkdwm 'DvkdyJ r[kwfbl;vm;/
]]aMomf...ta':u b,fvkdjzpfwmvJ}}
]]'Dvkdyg toufuav;enf;enf;&NyDqkad wmh naebuf
a&csKd ;rdwmeJY avenf;enf;jzef;wmyg tefu,f}}
]]tif;...aqmif;OD;0ifprSm touf&xm;wJhvlBuD;awG
a&csdK;qifjcif&w,f... tdru f tbGm;BuD;vnf; renf;ajymxm;
&w,f}}
ZmZmhOD;av;u ZmZmhtarbuf ar;aighNyD; ajymygw,f/
ZmZmhtaruawmh bmrSrajymygbl;/ NyHK;aewmyJ/ ZmZm
uawmh uRefawmfhudkauR;zdkY oabFmoD;eJY aemufaz;rSm tvkyf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
222 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
½Iyaf ew,f/ cPMumrS oabFmoD;yef;uefav;eJY xGuv f mw,f/
a ce
sp
]]udk&J0if; pm;aemf...tm;remeJY...a&T0ga& vufokwf
r
ve

y0gyg ,lcJhyga[h}}
re
.fo

]]&ygw,f ZmZm&,f...ausmif;ydwfxm;wkef; bm oif


w
w
w

wef;rS rwufbl;vm;... uRefawmfawmif ݱ³°«¬»® wufr


vm;vdkY}}
trSefawmh uRefawmf vrf;ayguf&Smwmyg/ ZmZm pdw0f if
pm;&if tjyifxGufcGihf&r,f? uRefawmfeJYvnf; oifwef;wlqkd
awmh NyD;NyDaygh/
]]trav;...udk&J0if; oli,fcsi;f u iysif;As...ausmif;
ydwf&if tdyfzdkYyJodwm}}
]][m...OD;uvnf; 'gyJajymaewmyJ...wufvdkYa&m&
rvm;...c&D;u xGuOf D;r,fh[mudk}}
]]b,folu ac:vdkYvJ...aecJh&if &wmyJ[mudk}}
]]tHr,faemf...raeygbl;}}
]]aMomf...ZmZmu c&D;xGuOf D;rvm;}}
]][kwfw,f...OD;u [dkrSm NcHawGeJY vkyif ef;uav;awG
usefao;w,fav...&efukefrSm tNyD;ajccsawmhrSmqdkawmh tJ'g
a&mif;zdkYudpö cPoGm;&OD;rSm...tJ'gudk vdkuf½IyOf D;rvdkYwJh}}
ZmZmhvkdyJ &Sr;f oH0J0JeJY olYOD;av;pum;udk uRefawmfu
acgif;ndwf&w,f/
]]udk&J0if; pm;av}}
]][kwfuJh}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 223

.m
m
o
.c
a&cJaowåmxJu oabFmoD;u at;í csKd avonf/
a ce
ZmZmhapwemu &ifxJrSm [dk'D,rd f;aeovdkyJ/
sp
r
ve

]]uJ...tJ'gqdk at;at;aq;aq; pum;ajymESihMf uOD;...


re
.fo

OD; av,mOfvufrSwf oGm;vkyv f dkufOD;r,f}}


w
w
w

pum;qHk;awmh OD;av;vkyfolu xw,f/ NyD;awmh


uReaf wmfhukd tNyHK;eJY ar;qwfjy&if; ZmZmh tem;wdk;oGm;NyD; ezl;udk
tomerf;wmcifAs/ uRefawmfh rsuv f kH;xJrmS jymoGm;wmyJ/ ZmZmh
tarudk vSnMhf unfhawmh bmrSwkev f yI yf krH &bl;/ at;at;aq;aq;
yJ/ uRefawmfh avmuuawmh puúeYaf wmfawmfrsm;rsm; arSmifoGm;
wmayghAsm/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
224 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

'kwd,ESpfudk uRefawmf 'DESpv f Hk;eJY atmifygw,f/


uRefawmfhb0rSm yxrOD;qHk;eJY aemufqHk;&zl;wJh ]'D}yg/
r,Hk&if Adkvfwaxmifwuúodkvu f rSww f rf;rSw&f mxJ oGm;Munfh
Edkiyf gw,f/ 'gayr,fh tcsprf Smawmh pmar;yGJ zke;f ceJusygw,f/
п°»® ï a&m п°»® î a&mESpc f kpvHk; uswmyg/ ZmZm[m olY
OD;av;vdkY uRefawmfxifwJh vlBuD;&JU cspv f SpGmaom rdef;rqdkwm
tJ'DaeYuyJ od&ygw,f/
wwd,ESpfuawmh zl;pHkOD; trSww f &ay;wJh vG,ftdwf
uav;udk uRefawmf rvG,af wmhbl;/ tJ'D vG,ftdwfudk jrif&if
&Suw f ma&m? qHk;½I;H wmyg wpfNydKiwf nf; cHpm;&vdykY g/ zl;pHkuvnf;
tdraf xmifusNyD; vkyo f m;rsm;aumvdyfudk ajymif;oGm;ygw,f/
vnfveG ;f wJhb;D ...bmjzpfw,fqkw d m tm;vHk;odygw,f/
rvnfhwvnfbD;u ydkqdk;ygw,fcifAsm;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 225

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ®»«º¶¦»º

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
228 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

arSmf½Hkawmudk a&mufaewJh vlwpfa,mufvkyd J uRefawmfh


twGuf t&m&m[m tHhMop&mtjynfh...&ifckefp&m tjynfheJY
jzpfaew,f/ uRefawmfh arSm½f HkawmrSm aea&mif[m vSyw,f/
&,foHu csdKjrw,f/ tawmifyHygwJh tNyHK;awGu [dk[kd'D'D
ysHoef;aeMuw,f/ uRefawmfh pdwful;xJrSm ½dk;ceJ &dyfceJ wpfckck
eJYrsm; awGUavrvm;qdkwhJ pdk;&drpf dwfeJY uRefawmf &ifzk&d ... &ifckef
&wmvnf; tarmygyJ/ 'gayrJh uRefawmf bmeJYrS rawGUygbl;/
uRef awmf hab;em;u &,farmNyD ; jzwf wuf o Gm ;wJ h
aumifrav;awG&JU &,foHtzsm;pGe;f rSm uReaf wmf wkefcgNyD; usecf hJ
w,f/ olwkdYuawmh uRefawmf&Srd Se;f awmif rodygbl;/ uRefawmf
[m o&JwpfaumifvkdyJ b,folurSpum;rajym NyHK;rjy EIwf
rqufwJh 'PfudkcHae&w,f/ uRefwmf&dSrSef; uRefawmf[m vrf;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 229

.m
om
.c
avQmufaerSef; b,folurS todtrSwf rjyKMubl;/ tJ'Dvkd
a ce
jzpfaewmudkyJ uRefawmfuvnf; &oifh&xdkuaf omqkvmbf.../
sp
r
ve

jzpfoifhjzpfxdkufaom BudKqdkrIvkdY xifaew,f/


re
.fo

[kwfw,fav/ &J0if;qdkwJhaumif[m tckqkd &efukef


w
w
w

wuúodkvf&JU t"dywdvrf;rSm avQmufae&NyDyJ/ tvSarG;ig;uef


xJuae yifv,fxJudk ypftcscH&wJh ig;wpfaumifvdkyJ/ a&SUrSm
awGUorQae&mawGukd uRefawmf twif;avQmuful;cwfaerdw,f/
cE¨mudk,ef YJ toduyfawmh uRefawmf bGJUESi;f obifa&SUukda&mufae
NyD/ todpdwfuvnf; uyfawmhrSmaygh/ bGJUESi;f obifa&SUrSm
pdkufxm;wJh yk@&duyf if tykuav;awGu uRefawmfh 'l;eJYxdae
NyDav/
uRefawmf bGJUESi;f obifatmufu ausmufavSum;rSm
xdkiNf yD; *sufurÇmzGm&if;eJY ausmif;BuD;udk ai;Munfhaerdw,f/
t"dywdvrf;rSma&m uRefawmfh ab;0J,mrSma&m ausmif;om;
awG ausmif;olawGudk pHkaewmyJAsm/ OD;wnf&mrJh tpDtpOf
rJhoGm;aevdkufMuwm yk&Guq f w d t
f kaH y: tke;f oD;jyKwfuswhJ twdki;f
yJ udk,fhq&ma&/ ta&mifawG...toHawG yHkoP²mefawG b,f
avmuf uGJuGJtm;vHk;&JU wlnDrIwpfckuawmh aysmf&Tifjcif;?
vGwv f yfjcif;? ayghyg;jcif;yJ/ tJ'g tm;vHk; olwkYq d rD Sm &dSaew,f/
uRefawmfhcg;taemufrSm xdk;xm;wJh pmtkyu f av;u
acR;awGpkdaeNyD/ [kwfw,f/ reufuyJ vrf;xdyf ukefpHkqkdirf Sm
pmrsufESm 80yg Avmpmtkyf wpftkyu f dk q,fhajcmufusyfeJY
0,fNyD; cg;Mum;rSm xdk;vmcJw h ,f/ &efukew f uúokv d u f kd pwufwhJ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
230 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
aeYrSm uRefawmfhrSm vG,t f dwfrygbl;/ vG,t f dwfqdk&if 'ku©
a ce
ay;wwf v G e f ; vd kY uRef a wmf aMumuf a ewmvnf ; ygw,f /
sp
r
ve

ZmZmjrwfOD;eJY &Sufp&maumif;avmufatmif vGJcJhvkdY &ifemwm


re
.fo

vnf;ygw,f/ olay;xm;wJh vG,ftdwfudkvG,fNyD;rS &efukef


w
w
w

wuúokdvx f JrSm oleJYjAKef;qdk oGm;wdk;&if oGm;NyDaygh...udk,q hf &m


&,f/
b,folu bmrSrodbl;/ bmrSrajymbl;yJxm;? udk,hf
udk,fudk,fodaewJhtodudk uRefawmf b,frSm oGm;ykef;&rvJ/
uRefawmfh pdwfxJrSm uRefawmf ykef;p&m ae&mr&dSbl;/ uRefawmfh
vdkygyJ...rrSefwmvkyfcJhwJh b,folYpdwx f JrSmrSvnf; ykef;p&m
ae&mr&dSygbl;/ 'gaMumifhrdkY uRefawmf'DaeY vG,ftdwfrygbl;/
'gayrJh ausmif;om;qdkwmu vG,t f w
d frvG,fbJeJY aevdkYrSr&wm/
ausmif;wuf&uf taotcsm pNyDqkd&if olYbmom&yftvdkuf
cGJxm;&wJh pmtkyaf jcmuftkyaf vmufeJY vufawGUpmtkyaf wGukd
tckvkdaemufausmrSm xdk;xm;vdkY b,f&yghrvJ/
cufwmu uReaf wmfuvnf; vG,t f w
d uf kd rudkicf sibf ;l /
vG,t f w
d rf udkib f J rvG,b f eJ JY b,fvkd ausmif;wuf&rvJ/ 'Dupd ö
udk urÇmausmf tawG;tac:&Siq f efqef uReaf wmf pOf;pm;ygw,f/
*suu f rÇmom wpfvyd fukefomG ;w,f/ OD;aESmufeJYpOf;pm;&wmawG
rSm nHhavh&Sw d Jh uRefawmfhacgif;xJu bmwpfckrS xGufrvmbl;/
'DvkdrxGuw f Jhtjyif uRefawmfhpdwftpOfu zwfxm;wJh
pmawGxJudk a&mufoGm;ao;w,f/ Zif;r,feJY tcsdwyf J0wfwJh
atmifcsdrh&f JU *EÅ0ifrrudk atmifcsrd fhvkduw f kef;u vG,t f wd f vG,f

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 231

.m
om
.c
xm;ovm;/ cyfoD;,m;xdyfu pmaya[majymyGJrSm olY tvSnhf
a ce
a&mufawmh vG,t
sp
f wd u f av;vG,Nf yD; wufvmwJh q&mrif;vl[m
r
ve

b,fae&m oGm;oGm; vG,ftdwfvG,w f wfovm;/ opömeDua&m


re
.fo

]]vG,t f wd ef vJY }l }qdkNyD;awmh 0w¬Kwpfyk'af &;zdkY tpDtpOfr&db S ;l vm;/


w
w
w

wifwifjr&JU ]]vG,t f dwfwpfvHk;eJY &GmpOfvnf cspfolarmif&,f}}


qdkwhJ oDcsif;udka&;wJh oDcsi;f a&;q&mu vG,ftdwfukd taumif;
bufujrifwmvm;/ tqdk;bufu jrifwmvm;/ csuaf umh(zf)wdkY?
[Jrif;a0;wdkY/ tJvfbwfurl;wdkYrSma&m vG,t f dwfwpfvHk;pD&Sd
Muovm;/ bdki&f Gefua&m vG,t f dwfxJrSm tonf;ESvHk;&dSwJh
taMumif; uAsma&;zl;ovm;/ NrdKUrNird ;f rSma&m uReaf wmfv h kd ravQmf
rzGyyf J vG,w f wfwJh vG,t f w
d w
f pfvk;H wav r&dSawmhb;l wJhvm;/
tpdk;r&wJh pdw[ f m 'dw'f wd f...'dwf'dwfeJY oGm;vdkufwm
vlukd armoGm;wJhtxdygyJ udk,fhq&ma&.../ vG,t f dwu f dkawmh
vG,u f dkrvG,cf sifwmAsm/ uRefawmfhwdkY ykxkZOf&JU pdwfqdkwmu
vnf; tem*wfudkom vSr;f jrifvdkYr&wm ypöKyÜefudkom t&dSt&dS
twdki;f rodwm/ twdwu f sawmh udk,fvkycf JhBuHKcJhorQ Ú´¿-¸
¾¿½µ rMumcPjyefwwfwmAsKd U/ vG,t f wd ef JYywfoufvkYd uReaf wmfh
rSmu wpfckrStaumif; r&dScJhavawmh 'DNcHa&SUu acG;udkufwm
wpfcgcHxm;cJhzl;whJaumif/ 'DNcHa&SUa&muf&if acG;tudkufcH&r,f
csn;f xifwwfwmuawmh tjypfajymraeygeJYawmh/ vG,ftdwfudk
tifrwefrSaMumufaom ausmif;om;qdkNyD;awmhvnf; *&if;epfpm
tkyfxJ uRefawmfhyHkeJY rygcsifygbl;/ 'gayrJh vG,t f dwfudkawmh
vG,u f dkrvG,cf sib f l;Asm/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
232 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&efukef wuú odkvf xJ pa&muf wJhaeUrSmyJ vG,ftd wf
a ce
jyóemeJY aysmf&TifMunfEl;rIawG aysmufoGm;wmudk owdxm;
sp
r
ve

rd&if; uRefawmf awmfawmfpdwfnpfoGm;w,f/ bGJUESif;obifa&SU


re
.fo

avSum;rSm acgif;w&rf;&rf; vnfwcgcg oufjyif;awG tcgcgcs


w
w
w

&if; ta&SUujrifuGi;f awGukd toufrJholawGvdk ai;aewke;f


uRefawmfha&SUu ausmif;olwpfa,muf jzwfavQmufoGm;w,f/
uky0f Javmuf&dSwJh olYqHyifav;udk wcgcgeJY/
olYukdvnf;awGUa&m uRefawmf xckefrrd wwf 0rf;om
oGm;w,f/ ]]&NyD}} ]]&NyD}} ]]&NyD}}vdkY oHk;av;cGe;f awmif EIwu
f
atmfrdao;w,f/ [kwfw,f? uRefawmfhtwGuf vG,ftdwf
jyóemBuD;u 'Daumifrav;aMumifh ajyvnfoGm;w,f/ trSef
qdk tvG,w f uleJYNyD;&r,fh udpöudk ig'Davmuf tç&ovm;vdkY
vnf; udk,fhudk,fudk,f tjypfrwifawmhygbl;/
uRefawmfha&SUu jzwfoGm;wJh aumifrav;u arsmufyHkpH
ausmydk;tdwfuav; vG,x f m;wmav/ olu <u<u&G&GavQmuf
awmh olYausmay:uarsmufu a&SUcsxm;wJh vufESpfacsmif;
bwfvyfbwfvyfeJYaygh/ vG,t f dwu
f kd aMumufwJhaumif ausmydk;
tdwfom aqmifayawmhayghAsm/ tvG,u f av;yJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 233

.m
om
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

pwdk;qdkix f Ja&mufoGm;awmh uRefawmf &ifenf;enf;


ckefaewm trSefyJ/
uRefawmfhrSm&dSwJh ydkuq f Hav;&mhig;q,f[m ausmydk;tdwf
wpfvk;H &...r&qdkwm uRefawmf rodwmtrSeyf J/ rodqkd ausmydk;
tdwq f dkwmudk wpfoufvHk;rS rvG,cf Jhzl;wmudk;/ aeYcif;bufqdk
awmh pwdk;qdkiu f vl&Si;f ygw,f/ uRefawmf0ifrw d Jh pwdk;qdkiuf
oif;ysHUpwdk;wJh/ wmarGt 0dkif;BuD;xdyfuqdkifyg/ t0if0rSm
ausmtd k; td w f a wG csd w f x m;wmawGUwmeJ Y uRef a wmf v nf ;
pGwf0ifrdwm/
qdkix
f u J rSeAf D½k&d n
S Bf uD;awGaemufrmS &dSwhJ ta&mif;pma&;r
aumifrav;wpfa,mufu orf;aew,f/ olYoGm;awGuvSawmh
tvSom;cifAs/ 'gayrJhAsm orf;aewJhtcsdefrSm b,frdef;uav;
vSzl;vdkYvJ/ Or®m'EÅDeJU pif'Dua&mzdkYvnf; orf;&if ½kyq f dk;rSmyJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
234 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
olYab;em;u aumifrav;uawmh acgif;NzD;aew,f cifAs/
a ce
vuf0g;avmufomom&dSwJh rSef0kid f;uav;xJukd olYacgif;wpfvHk;
sp
r
ve

xdk;0ifawmhr,fhtwdki;f yJ/
re
.fo

orf;aewJh aumifrav;u olYorf;tm; t&dSeftjrifhqHk;


w
w
w

rSm uReaf wmf0ifvmawmh olYwm0efeJYol ysi;f &dNiD;aiGUrEI Spcf k ]]*Gy}f }


ceJ qHk[efwlyg&JU/ uRefawmfhukdvnf; ]]bm,lrvJ &Sihf}}vdkY
c&D;OD;BudKrjyKEdik /f olo
Y rf;a0jcif;udkvnf; tqHk;txd qGJrwifEkid ef YJ
wef ;vef;BuD;jzpfo Gm ;w,f/ tJ'gudk tm;vHk;jrifvd kufawmh
uRef awmf v nf ; tm;emwma&/ olYq Du ul; pufwma&meJY
wpfcsuforf;vdkufrdw,f/ aqmif;aeYv,fcif;rSm orf;&wm
avmuf t&om&dSwm bmrSukd r&dSawmhbl; udk,q hf &ma&/ tdyf&
wmxufudk t&om&dSw,f/ tHr,f qHyifNzD;wJh aumifrav;u
awmh qHyifrS qHyifyJ cifAs/ uRefawmfhukd wpfcsurf Sukd *½krpdkuf
bl;/
]]bmvdkcsiw f mvJ...[if}}
uRefawmf qHyifNzD;r&JU acgif;tarmhukd apmifhaewkef;
eHab;udka&mufaewJh aumifrav;wpfa,mufu uyfar;wmyg/
]][dk[mav...ausmydk;tdwf...}}
]]ausmydk;tdwfu tjyifrSm...vm...vm}}
olajywm [kwfygw,f/ ausmydk;tdwfawGq dkwmu
pwdk;qdkifawG&JU a&SUqHk;t0if0rSmyJ csdwfavh&dSwJhOpöm/ uRefawmf
vnf; olYaemufuvdkufNyD; t0if0udkjyefavQmufvmcJhw,f/
pwdk;qdkifxJrSm cyfwdk;wdk;zGihfxm;wJh oDcsif;u pdki;f xD;qdki&f JU

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 235

.m
om
.c
]][dkwkef;u we*FaEG}}yg/
a ce
sp
]]jyefay;...jyefay;...[dkwkef;u we*FaEG...}}
r
ve

]]BudKufvm;}}
re
.fo

aumifrav;u EIwcf rf;uav;udk qGJqefY&if; ausmydk;


w
w
w

tdwfudk vSr;f jzKwfwJhtzsm;rSm csdwu f av;ygwJhwkwrf Sm ausmydk;


tdwfBudK;udk jyefwyfNyD; vSr;f csdefw,f/ 'gayrJh ausmydk;tdwfu
tay:u csdwfudkra&mufbl;cifAs/ aumifrav;u ajczsm;
uav;axmufNyD; r& &atmif csw d &f Smygw,f/ ausmyd;k tdwBf udK;eJY
csw
d u f xdvu kd f Nidvku d ef JY csw
d x
f Jukad wmh r0ifbl;cifAs/ uRefawmf
uvnf; tJ'DjrifuGi;f udk pdk;&drfwBuD;eJY tonf;toef ai;aerd
w,f/ uRefawmf 0ifrulnEd dkiw f mawmh trSeyf J/ aumifrav;u
uRefawmfhxuf t&yf&SnfwJho lawmifrS rrDrurf;jzpfaewm
uRefawmfqkd oGm;NyDaygh/ a,musmf ;qdkwm ae&mwum tm;udk;&
w,fqkw d hpJ um;[m t&yf 5ayeD;yg;yJ&Sw d Jh uRefawmfhtwGufawmh
tvHk;pHkrrSefwm trSefygyJ/
uRefawmfMunfhaewkef; ausmydk;tdwBf udK;u tay:u oH
cswd ef YrJ NidbJwku d Nf yD; aumifrav; vSr;f xdk;aewJh 0g;vHk;xJ jzKwfqkd
avQmusvmw,f/ ausmydk;tdwfu aumifrav;vufarmif;rSm
pGwfrdvsufom;BuD;aygh udk,hfq&m&,f...
uRefawmfvnf; bm&,fr[kwb f l;/ ]][D;}}ceJ wpfcsuf
&,fvkdufrdw,f/
aumifrav;uawmh r&,fygbl;/ pdwfqif;&JBuD;pGm
rsufESmuav;tdkNyD; ausmydk;tdwfudk wkwx f dyrf Sm jyefwyfNyD;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
236 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
rrDrurf; jyefcsdwf&Smw,f/ tJ'gudkawGUawmh uRefawmf tm;em
a ce
wma&m...&Suw
sp
f ma&m...pdwfraumif;wma&m pHkoGm;wm trSef
r
ve

yJ/ uRefawmf&,fvku d frwd Jh ]][D;}}wpfcsuf[m olYodu©m olYb0


re
.fo

udk avSmifajymif&m usoGm;wmrsdK; r[kwv f m;...


w
w
w

tJ'Dpw
d uf av;eJY aoaocsmcsmMunfhrad wmhrS udk,q hf &m
a&/ aumifrav;u a&a&vnfvnfrw d mAsm? tom;u 0gnuf
nufav;/ cg;v,favmuf&dSwJh olYqHyifawGukd ½dk;½dk;uav;
vufukid fy0geJY csnx f m;wm/ [dk[mawG 'D[mawGuvnf; udk,hf
q&mwdkYtBudKufyJ/ awmifh? ajzmifh? oG,f? yg;...trsm;pHkw,fAsm/
yg;uGufusm;xm;wJh oeyfcg;uawmh ysufvkvkuav;cifAs/
aumifrav;u qefYxm;wJh olY&ifuav;u apGUceJwpf
csufckefw,f/ ausmydk;tdwfu tckrS rlvae&mrSm jyefa&mufNyD;
csmcsmvnfaew,f/ uRefawmfh &ifxJu ESvHk;om;vnf; ausmydk;
tdwfvdkyJ/
aumifrav;'ku©uawmh rNyD;ao;bl;/ aemuf ausmydk;
tdwfwpfvHk;udk qufxdk;&w,f/ olu rrDrurf; jzpfaeawmh
atmufEIwcf rf;uav;udk tomzdudkuNf yD; 0g;vHk;udk xdk;&Smw,f/
aumifrav;&JU tom;u MuufOtcGHta&mifqdkawmh olYtay:
EIwcf rf;u EIwfcrf;arG; ppuav;awGeJY t&rf;vdkufwmyJ/ tJ'D
EIwcf rf;arG; EkEkuav;awGay:rSm oD;aewJh acR;Ouav;awG
uawmh t½dk;qdk;wmayghcifAsm/
]]'ga&m BudKufvm;...}}
]]cifAsm...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 237

.m
m
o
.c
]]tdwfudkBudKufvm;vkYd v,fomtppfawmh r[kwb f l ;/
a ce
'gayrJh aumif;ygw,f/ tay:rSm tdwftao;wpfckygw,f/
sp
r
ve

twGif;rSm tdwf0Sufwpfckygw,f/ 'DrSmav...}}


re
.fo

aumifrav;u ZpfudkzGihf...txJu xnfhxm;wJh puúL


w
w
w

awGukdxkwfNyD; twGi;f u olajymwJh tdwf0Sufqdkwmudkjyw,f/


uRefawmfhtwGuf tdwf0SufawG bmawGu ta&;rBuD;ygbl;/
uRefawmfhb0rSm 0Sufp&mjyKp&mqdkv dkYvnf; bmrSr&dSygbl;/
uRefawmf oufjyif;csNyD; olYukdMunfhawmh oluvnf; tdwf0Suf
uav;udkjy&if; uRefawmfhudk ai;w,f/
vufwpfzspfwD;rSm uka#wpfoef;csKyfysufw,fqdkwJh
pdwaf wGu tJ'Dtcsed rf mS ajy;vdkuwf m rajymeJaY wmh/ NydKijf rif;aygif;
wpfoef;udk wpfcgwnf; vTwv f kdufwJh twdki;f yJ/ ausmydk;tdwf
twGuf uRefawmfhrSmygwJh ydkufqHu av;&mhig;q,fwnf;yg/
trSet f wdki;f 0efcH&ifawmh av;&mheJY ajcmufq,fyg/ wpfq,fu
tjyefvrf;p&dwt f wGuf csexf m;wm/ olu BudKuv f m; bmnmom
ar;aewm/ tJ'Dausmydk;tdwu f b,favmufvJqkw d m rajymbl;/
uRefawmfu BudKufw,fajymNyD;rS ausmydk;tdwfzk;d u uRefawmfhrSm
ygwJh aiGxufrsm;ae&ifvnf; 'ku©/
yxrwpfckvkdyJ ]]rBudKufbl;}} ]][ifhtif;}}qdkjyef&if
vnf; olu tHuav;BudwNf yD; tay:jyefwif&OD;r,f/ tJ''D ku©ukd
vnf; uReaf wmf rjrif&ufwmtrSeyf J/ ]]tJ'gu...b,favmufvJ
[if}}vdkY ar;&rSmudkvnf; aiGr&dSaom rde;f uav;wpfa,mufa&SU
rSm odu©mruscsiaf om udka&Ta,musmf ;wdkY xHk;pHtwdki;f uReaf wmf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
238 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&SufaecJhwm trSefyJ/
a ce
sp
uRefawmf olYrsuEf Smudk ai;aerdw,f/ ol...b,fEpS Bf udrf
r
ve

rsufvTmcsNyD; b,fESpfcg uRefawmfhukd jyefMunfhaerSef;awmif


re
.fo

uRefawmfrodbl;/
w
w
w

]]'ku©ygyJ...,lrSmvm; vdkYar;aewmav/ tdwf0SufeJY


'DrSm...}}
uRefawmf Aif;qifh Aef*dk;vdk owåd&dSypfvdkufw,f/
armifacsmEG,fvkd uAsmqefypfvdkufw,f/ opömeDvdk jywfom;
ypfvku d w
f ,f/ xl;tdro f ifvkd udk,u hf k,
d u
f kd ,HkMunfypfvkud w f ,f/
a,musmf ;awG[m wpfcg..wpfcg 'DvkdygyJ...ajym&cufw,f/
aumifrav;vnf; olYpw d fudk avQmhvkduf[ef wlyg&JU/
,Jh,huJ av; NyHK;&Smw,f/ NyD;awmh olYycHk;rSmrDxm;wJh wkwu f av;
udk eH&HrSmaxmif&if; aumifwmudkoGm;w,f/ tHr,f... qHyifNzD;r
u qHyifNzD;aewkef;cifAs/ uRefawmfh ESvHk;om;rSmom tBuD;
tus,f wpfckckajymif;oGm;wm/ olu olYqHyifawGukd tckxd
rauseyfao;bl;/ 'gayghav udk,fhb0u udk,Mf unfhrS udk,hf
tjzpftysufu BuD;us,fwwfwm ykxkZOfawG&JU obm0yJ
r[kwfvm;/
aumifrav;u aumifwmu rSefay:rSm ausmydk;tdwf
uav;udk taotcsmacgufw,f/ NyD;awmh <uyf<uyftdwu f av;
xJx nf h / NyD; ...vuf 0 g;avmuf &d S w Jh pmtk yf u av;xJr Sm
abmufcsma&;...vufrSwx f k;d NyD;awmh uReaf wmfhudk NyHK;jyw,f/
tJ'DtNyHK;u uRefawmfh&ifukd 0ke;f ceJ twdtus trdt&udk xdwm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 239

.m
m
o
.c
aygh cifAsm/
a ce
sp
]]vm}}
r
ve

uRefawmf[m a&Torifac:&maemufvku d w
f Jh &mrrif;om;
re
.fo

vdkyJ/ ywf0ef;usiu f dk bmrSrodawmhbJ vdkuo f Gm;cJhw,f/ rvdkuf


w
w
w

vdkYvnf; r&awmhbl;av/ uRefawmfhESvHk;om;u uRefawmfhqDrSm


rSr&dSawmhwm/ olYqDrSm r[kwv f m;/ ESvkH;om;ygoGm;wJhaemufudk
b,folrvdkufbJ ae0HhyghrvJ/
]]ig;&mhav;q,f}}
]]..........}}
uRefawmf rTefxlwpf0uf owdysufoGm;w,f/
avmuu...cP&yfNyD; uRefawmfha&SUu ½kyfawGu
]]qwf}}qdk ta0;vGiho f ;G ovdkyg/ bmtoHrSvnf; rMum;&awmh
bl;/ puúeYo f Hk;q,favmuf tJ'Dvkd jzpfaeNyD;awmh owdu jyef0if
vmw,f/ jyef0ifvmwJh owdu jyóemtBuD;BuD;udk csufcsif;
rSwrf dNyD; jyefxGufajy;oGm;w,f/ tJ'Dvdk owdu jyef0ifvkduf
xGufajy;vdkuf oHk;cgavmuf&Sad wmhrS aemufqk;H 0ifvmwJh owdudk
twif;zrf;qGJxm;&w,f/ tJ'Dowdudk rrd&ifawmh uRefawmf
bmawGjzpfrvJrodbl;/
]]ig;...ig;..}}
]][kwfuJh...ig;&mheJY av;q,fyg...}}
]]uRefawmf...[dkav...tJ'guaygh...ig;&mayghaemf...
tJ'gu [dk...'Dvkdyg...uRefawmfhrSm rygbl;}}
]]r..yg...bl;...µµ ryg&if bmjzpfvkdY vmw,fvJ...

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
240 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
&SifyJ 'gudk,lr,fqdk bmawG vmaMumifaewmvJ...'ku©yJ...
a ce
sp
jyóemr&SmeJYaemf}}
r
ve

]]tm...'Dvdkr[kwb f l;/ [dk[myg...uRefawmf...ig;&m


re
.fo

rygwmyg...av;&mhig;q,f...tJ...ajcmufq,f...ajcmufq,f
w
w
w

tJ'gygw,f...[dkav aiGravmufwm...}}
]]'DrSmu abmufcsma&;NyD;aeNyD&Sih.f ..apmapmu ,lr,f
qdk...&Siyf Jajymwmav...tpfr&,fvkyyf gOD;...b,fvkdvlawGeJY
awGUvJrodbl;...}}
tJ'DtcsdefrSm ]]rif;tdwfuav; jyefwif&rSm rMunfh&uf
vdkYu}G }vdkY b,fvkod Gm;ajymvdkY &rSmvJ/ apwemrSef&if toHww d f
ygw,f/ ajymp&mpum;vHk;r&dSbl;/ ajymvdkYvnf;r&bl;/ ajymvd&kY
wmawGu apwem [kwrf [kwq f dkwmawmh uRefawmfvnf; rod
bl;/ aumifwmu tpfrBuD;uvnf; uReaf wmfhukd rsuv f Hk;jyL;NyD;
Munfh&Smygw,f/ NyD;awmh aumifrav;udkMunfhNyD; acgif;&rf;
w,f/
]]a<ua<ua&...eifuawmh jyóemcsn;f ygyJvm;[m...
igawmh pdwfnpfwmyJ.... olu 'gudk,lr,fvdkY ajymwmvm;}}
]][kwfw,frr..olu ,lr,fajymvdkY...a<u abmufcsm
jzwfwm? a<uvnf; pdwu f keyf gNyD rr&,f... 'DaeYaemufqHk;yg...
a<u...uHukdraumif;bl;...abmufcsmudk jyefwifvdkY&rvm;...
[if...}}
]]'D...'Dvkvd kyyf gvm;µ uReaf wmf... uReaf wmfrh Sm av;&mh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 241

.m
m
o
.c
ajcmufq,fygygw,f... &Spfq,f cPpdkux f m; ay;ygvm;...}}
a ce
sp
]][m...tJ'Dvkdawmh b,fjzpfrvJ...r&bl;&Sihf}}
r
ve

aumifwmu tpfrBuD;u ysmysmovJjiif;ygw,f/


re
.fo

vl&Si;f aewJh qdkifxJrSmawmh wjcm;aumifwmu aumifrav;


w
w
w

awGvnf; bmvJ[ifqdkNyD; 0dkif;vmMuw,f/ &Sufp&maumif;


vdkufwm udk,fhq&m&,f...uRefawmfh ezl;rSm acR;awG oD;vm
w,f/ [dkaumifrav;&JU EIwfcrf;rSmvnf; acR;OBuD;awGudk
tBuD;BuD;yJ/
]]'D..'Dvkdajymwmyg..uRefawmf...[dkav 'Dausmydk;tdwf
udkvnf; xm;cJhygr,f...ydkufqHudkvnf; ay;cJhr,f/ ,lr,fvkdY
ajymNyD;om;pum;twGuyf g/ aemufaeY &Spfq,fvmay;rS jyef,l
r,fav...}}
wkew f ke&f if&if awmif;awmif;yefyefeJY usdK;usdK; EGHEGHajymwJh
uRefawmfhpum;udk olwdkYtoHwdwNf yD; pOf;pm;aeMuygw,f/
aumifrav;u acgif;udkcgw,f/ olYMunfh&wm wpfavmuvHk;
udk t½IH;ay;aeovdkyJ/ olacgif;udk oGuo f GuBf uD;cgaeayr,fh
olYEIwcf rf;arG; a&;a&;ay:u acR;OawGu jyKwfusroGm;Mubl;
cifAs/
]]aemufaeY a<u&dSawmhrSm r[kwb f l;...rr? rrvnf;
odwmyJ/ a<uxyfNyD; tajymrcHEkdifbl;/ 'DjyóemrsKd ;eJYyJ a<uUudk
r,HkouFmjzpfMuwm q&mu &rSmr[kwb f l;/ 'Dawmh...a<uUqu D
yJ jzpfvkud fyg...&Spfq,fayghaemf...&Si.f ..'Dtw d fudk ,loGm;yg...
awmh}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
242 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
<uyf<uyftwd fukd vufxJrmS qG&J if; uRefawmf wmarGuke;f
a ce
wHwm;ay:udk cyfjznf;jznf; wufvmcJhw,f/
sp
r
ve

aqmif;aeYv,fcif;rSm em&D0ufeD;yg; vrf;avQmufcJh&vdkY


re
.fo

uRefawmfh wpfudk,fvHk;acR;awGukd &TJaewmyJ/ tJ'D yifyef;rIxuf


w
w
w

uRefawmfhudk uRefawmf odae&wJh &Suf&GHUrIu ydkygw,f/


]]a<u...qdkwJh aumifrav;[m bmjyóemawG wufcJh
vJ...}}
(uRefawmf rodbl;...)
uRefawmfh ausmydk;tdwftwGuf olpkduaf y;wJh ydkufqH
&Spq
f ,fudk b,frSm oGm;ay;&rvJ...µ}}
]]uRefawmf...rodbl;..}}
olYpum;t& oltvkyu f xGufawmhr,f/ xGurf ,fh
aeYtxd olYtwGuf uHraumif;atmif uReaf wmfu vkycf w Jh mvm;/
(uRefawmf...rodbl;...)
uRefawmfhtaMumif;udk tJ'Dqkdiw f pfqkid v
f Hk;u b,fvdk
xifaMu;eJY a0zefaeMurvJ.../ uJh&JUaeMurvJ/ avSmifajymifae
MurvJ/
(uRefawmf...rodbl;...)
uReaf wmfowd mu tdwaf wG[m uReaf wmft h wGuf aumif;
usdK;ray;bl;/ uRefawmfhtcspf? uRefawmfharwåm apwem[m
txm;cH&oltwGuaf &m? xm;oltwGuyf g aumif;usKd ;ray;bl;/
pnf;pepfusus uRefawmfu arwåmapwem &ifckefoH&Syd gvsuef JY
tJ'Dt&mawGtm;vHk; b,fawmhrS t&mrxifbl;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 243

.m
om
.c
pdw"f mwfusoGm;vdkYvm; rodb;l / aEGv,fae[m tyl&Sed f
a ce
r&dSawmhbl;/ &dSorQ ydkufqHawG tm;vHk;ay;cJ&h vdkY uRefawmfvnf;
sp
r
ve

um;c ESpfusyf (1997 ckESpw f Gif jzpfonf) r&dSawmhvkdY um;rpD;


re
.fo

Edkifawmhbl;/ um;rSwfwdkifrSm <uyf<uyftdwfuav;udkifNyD;


w
w
w

uRefawmf awmfawmfMumMum pOf;pm;cJhygw,f/ 'Davmuf


t&SufuGJNyD;rSawmh um;ay:u pyg,f,mudk ]]tpfudkBuD;a&
uRefawmf ydkuq f HrygawmhvkYyd g}}vdkY rif;bmjzpfvkYd rajym&J&rSmvJ
qdkNyD;awmhaygh/
'gayrJh r&ygbl;/ wpfoufvHk; rvkyzf l;wJh tvkyu f dk
vkyzf kYq
d kw
d m omrefvw l pfa,muftwGuf awmfawmf cufygw,f/
uRefawmfha&SUu bwfpfum;awG wpfpif;NyD; wpfpif;om jzwf
oGm;? &yfoGm;? vlawGwufoGm;w,f/ uRefawmf tJ'Dupd öudk
BudK;pm;vdkY r&cJhbl;/ uRefawmfh udk,u f Refawmf cdkif;vdkYr&cJhbl;/
aeylw,f/ yifyef;r,f/ 'gayrJh b,folYukrd S &Supf &mrvdkbl;qdkwhJ
vrf;udkyJa&G;NyD; wmarGt0dki;f xdyfuae oCFe;f uRe;f jynfom,m
vrf;udk uRefawmf avQmufvmcJhw,f/
wmarGuke;f wHwm; tv,fA[dkwnfhwnfhudka&mufawmh
uRefawmf qufravQmufbJ [dk;ta0;udk ai;rdw,f/ rsOf;NydKif
jzpfaewJh oJvrf;awGu tqHk;rSmusawmh yluyfxdpyfvdkY/ teD;
ta0; oabmt&om olwkdY aygif;qHkMuwmyg/ 'gudkox d m;wJh
uReaf wmfhpw d xf JrSmawmh olwrkYd aygif;qHkMuygbl;/ tjrifet JY od[m
uGmygw,f udk,fhq&m&,f/
uRefawmfhwpfudk,v f Hk; wmarGuke;f wHwm; vuf&ef;rSm

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
244 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
rSD&yf&if; cPtarmajz&w,f/ tarmajyvdkY pdww f nfNidro f Gm;wJh
a ce
tcgusawmh uRefawmf wmarG ukef;wHwm;vuf&ef;uaeNyD;
sp
r
ve

uRefawmfqGJvmwJh ausmydk;tdwfxnfhxm;wJh <uyf<uyftdwfudk


re
.fo

qGJajr§mufxm;vdkufw,f/ uRefawmfhaemufausmrSm um;awGu


w
w
w

ukef; twuf w*D;*D;atmf&if; ukef;tqif; Ú®»» *D,mxdk;&if;


jzwfomG ;aeMuw,f/ um;ay:rSmygoGm;wJh vlawGxu J owdxm;
rdwJh wpfa,mufwav&dS&if uRefawmfhukd jrifrSmyJ/ ]]'Daumif
bmvkyaf eygvdrfh...}}aygh/
'gayrJh tJ'Dxufawmh rydkygbl;/ udk,feJYrodwJh ema&;
aMumfjimwpfckukd zwf&ovdkyJ at;at;aq;aq; NyD;qHk;oGm;rSmyg/
'gudkvnf; uRefawmfodw,f/ 'gayrJhvnf; uRefawmf avmu
BuD;csiaf ew,f/ uRefawmfh aMuuGJrI? uRefawmfhtusOf;tusy?f
uRefawmfh'ku©? uRefawmfh 0rf;enf;rIukd ow d Jh vlwpfa,muf
a,mufawmh &dSvrd fhr,fvkdYyJ uRefawmf xifaew,f/
avmuBuD; rSm uRefawmf bmudkrS rvdkcsif ygbl; /
uRefawmfh 'ku©rSeo f rQukd vkud fMunfhay;NyD;]]jzpfrS jzpf&avuGm}}
vdkYajymay;r,fh vlwpfa,mufyJ vdkcsiw f myg/ tJ'Dvl &dSr&dSvnf;
uRefawmfrodygbl;/ udk,u hf kdodwJh vlwpfa,muf avmuBuD;rSm
&dSaeapcsifwm vlwkdi;f &JU tjrifhrm;qHk;aomqE´vkdY uRefawmf
xifw,f/ udk,u f vlrsm;udk oday;vdku&f avav udk,u hf kdowd hJ
vlwpfa,muf &dScsifavavygyJ/
tck uRefawmf 0,fvmwJh 'Dausmydk;tdwfudk uRefawmf
wmarGukef;wHwm;ay:uae vTwfcsvkduaf wmhr,f/ tJ'DrSm t&m

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 245

.m
m
o
.c
tm;vHk;ygw,f/ ydkufqH&Spq f ,fr&dSwmygw,f/ ZmZmhukd &Suf
a ce
wmygw,f/ vG,ftdwfrvG,cf sifwmygw,f/ &J0if;qdkwJh vl
sp
r
ve

aumifao;ao; twåBuD;BuD; vkycf siw f mawG bmrS rvky&f ao;


re
.fo

wmygw,f/ ]]a<u}}qdkwJh aumifrav;&JU rrDrurf;axmuf


w
w
w

vdkufwJh ajczsm;uav;awGygw,f/ olYEIwfcrf;ay:u acR;puf


Ouav;awGygw,f/ uRefawmf zsyfceJjrifNyD; wpfoufvHk;
ajymp&m pum;vHk;&Smr&wJh em;vnfrIawGygw,f/ uRefawmf
apmifhai;zl;wJh tdyfwef;jyefiSufawGtm;vHk; (taumifwpfodef;
avmuf&dSr,f)vnf;ygw,f/
'gayrJh...
uRefawmf <uyf<uyftdwfudk vTwrf csjzpfygbl;/
'Dw'*Ftcsed u
f av;rSm uReaf wmfhb0twGuf t&mtm;vHk;
ygwJh 'Dausmydk;tdwfuav;udk uRefawmf vTwrf cs0Hhbl;/ udk,fh
udk,fudk,f wpfcsufwnf; owfaoypfvdkufzdkY uRefawmf owdå
r&dSao;bl;/ tJ'Dtdwfudk vTwcf sjzpf&if uRefawmf bmawG
ajymif;vJoGm;rvJqkdwm uRefawmf rodbl;/ aocsmwmuawmh
uRefawmf reufjzefudk apmifhcsifw,f/ uRefawmf &oifh&xdkuf
wJh reufjzefawGwdki;f rSm uRefawmf[m wpfckckudk BudK;pm;aecsif
w,f/
tJ'DtwGuf wmarGuke;f udkqif;NyD; uRefawmf vrf;quf
avQmuf&OD;rSmyg/
'Dausmydk;tdwfudkvnf; uRefawmf vG,&f OD;rSmyg/
uRefawmf owdå&SdoGm;wm r[kwyf gbl;/ ]]reufjzefu

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
246 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
bmvJ}} qdkwmudk odcsi½f Hkwifyg/ oefbufcg uRefawmf rarQmf
a ce
vifhbl;/ enf;enf;a0;vdkYyg/ b,favmuftxd a0;ovJqkad wmh
sp
r
ve

reufjzefqdkwmBuD;wpfckvk;H a0;vdkYyg/ ypöKyÜerf Smawmif jzpfcsiw


f m
re
.fo

rjzpf&&if reufjzef[m udk,hfq&m odwJhtwdki;f yJ/


w
w
w

twdwf[m udk,fxdk;NyD; raygufcJhwJh xDvufrSwf


ta[mif;eJYwlw,f/ reufjzefuawmh qdkiaf y:rSma&mufNyD; udk,f
rxdk;&ao;wJh xDvufrSwaf ygh/ oefbufcgqdkwmawmh eHygwf
awmifr½dkuf&ao;wJh xDvufrSwaf v/ tJ'D xDvufrSwrf sdK;rSm
xDaygufaewJh vlawGeJY uRefawmfuawmh enf;enf;vGJrSmyg/
tckawmh uRefawmf vrf;pavQmufygw,f/ um;awGu
uRefawmfhab;em;rSm w*D;*D;...w*J*JeJY/ uRefawmf xDxdk;aeNyD
av/ uRef a wmf & ,f . ..a[m'D ausmyd k; td w f & ,f &ef u ke f
wuúodkvf&,f.../
[J...[J...
uRefawmf tJ'Dvkdvlqefygw,f udk,hfq&m&,f.../

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 247

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ¿«-³§¼µå¬¼©º

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
250 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

vufawGUNyD;vdkY xGufvmawmh ausmif;xJrSm vlawmf


awmf&Si;f aeygNyD/ uRefawmf pmMunfhwkdufa&SUu uHaumfyifwef;
a&SUrSm armarmeJYxkid Nf yD; aq;vdyfwpfzGmavmufzGm&if; vufawGU
vky&f wmudk a'guefaerdw,f/ rdef;uav;awG[m awmfawmf
pdwyf suzf kYad umif;w,fAsm/ uRefawmf vkycf h&J wJhvufawGUu rdkief m
ݸ»³·-¬®§ yg/ uRefawmfuvnf; uHqdk;NyD; &Spaf ,mufwpfzGJU
tkypf rk mS a,musmf ;av;u uRefawmf wpfa,mufwnf;yJygw,f/
usef wJht zGJUawGo m wdku faMw;&Sif;awGN yD;oGm;w,f/
uRefawmftzGJUu rNyD;Edkifbl;/ &oifhwJh Û²¼ б·²¬ u éòë ¬± èòòò
uRefawmfwkdY&aewmu 12ausmfaew,f/ uRefawmfu OD;aqmif
NyD; oDwmjrifheOJY r®mu
h kd wGufp&m&dSwm wGucf ikd f;w,f/ jzLjzLoef;eJY
Zifrm0if;udk tufqpfazsmfwmwdkY rD;tylay;wmwdkY cdki;f &w,f/
uRefawmf&,f cifaqGESi;f &,f..at;at;rdk;&,fu wdkuaf Mw;&Si;f

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 251

.m
m
o
.c
vkyMf uw,f/ uRefawmfwdkY wdkufaMw;&Si;f u b,f Û²¼ б·²¬
a ce
0ifyghrvJ/ tufqpfazsmw
sp
f murSm;vdkuf? aAhpu f rSm;vdkufeJY
r
ve

aemufqk;H Ì¿¾´» us q&mru rMunfah wmhbl;/ b,fMunfyh grvJ


re
.fo

usefwJhq&mr tvSudk,fpDjyifNyD; xGuo f Gm;wJhtxd olYrSmu


w
w
w

rjyef&ao;bl;udk;/
]]uJ udka&Tacsm pum;av;ajymvdkuf? avuav; cRef
vdkuf..a&uav;aomufvkduf vkyrf aeeJY/ 'DtufqpfeJY 'DaAhpf
udkyJ tm;vHk;vkyMf uwm/ tukef Û²¼ б·²¬ 0ifw,f/ r0ifEdkif
&ifvnf; ùèù ausmaf usmaf wmh 0ifatmifvky.f ..wuwnf; b,fvkd
[mawGeJY vmawGUaevJudk rodbl;}}
q&mruavmav jzLjzLoefYeJY Zifrm0if;u rSm;avyJ/
uRefawmfuvnf; tvkyw f pfckukd olrsm;awGawmif vkyv f kdY&&if
igvnf;&&r,fqkw d Jhaumif? 'geJY olwdkYazsmfxm;wJh tufqpfawG
aAhpfawGukd tukefoGefNyD; zef>yefawGaq;? tm;vHk;tpuae
uRefawmfwpfa,mufwnf; jyefvkyw f ,f/ olwkdYtm;vHk;udk bmrS
udkrcd kif;awmhbl;/ wpf a,muf wnf ; acR;oH&TJ&TJeJYvkyf awmh
ra&TacsmawGupkNyD; pum;ajymaeMuw,f/ EIwfcrf;eDqdk;wJh
vluqdk;? acgif;NzD;wJhvluNzD;eJY b,favmuf pdwfysufzdkYaumif;
ovJvkY/d uRefawmfvnf; bmrSajymraeawmhygbl;/ aemufqHk;rSm
taumif;qHk; Û²¼ б·²¬ jzpfwJh éòì udk &oGm;w,f/
Ì¿¾´» us q&mruawmh rsuaf pmif;wcJcJeJY trSwfudk
*scd eJ *sdceJ jcpfay;vdkuwf ,f/ uRefawmfvnf; armoGm;wm&,f/
olwdkYtm;vHk;udk pdwyf suaf ewm&,feYJ EIwrf qufawmhbJ xGuv f m

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
252 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
cJhw,f/ ausmif;xJrSm vlu awmfawmf&Si;f oGm;ygNyD/ t"dywd
a ce
vrf;ay:rSm avQmufaewJh ausmif;om;oHk;av;a,mufyJ &dSawmh
sp
r
ve

w,f/ opfyifBuD;awGu NidrfvdkY...OMouv;awGu atmfvkdY...


re
.fo

y&pfawGuvnf; qlvkdY.../ opfyif0g;yifBuD;awGeJY wdwfqdwf


w
w
w

NidrfoufaewJh ausmif;BuD;xJrSm uRefawmfwpfa,mufwnf;


xdkiaf i;aerdw,f/
'Dtcsed q
f kd jruRe;f om uzD;rSmvnf; uReaf wmfh oli,fcsi;f
awG&Sad wmhrSm r[kwfygbl;/ uRefawmfrygbJ tEkynmtaMumif;
awG 0w¬KawGuAsmawG taMumif;ajymNyD;jyefoGm;avmufygNyD/
naeav;em&DausmNf yDqkad wmh bwf(pf)um;awGuvnf; usyaf wmh
rSm usdef;aoygyJ/ uRefawmfhb0rSm rde;f uav;awGeJY ywfouf&if
wpfckr[kwfwpfckawmh tNrJqHk;½IH;aewmygyJ/ uRefawmf rdef;
uav;awGukd pdwfvnf;remEdkifawmhygbl;/ pdwf"mwfawmh
awmfhawmfhudkusaew,f udk,fhq&m&,f/
Ю¿½¬·½¿´ rNyD;vdkY rajymcH&awmhvnf; uRefawmfyJ/ NyD;
atmifvky&f awmhvnf; uRefawmfyJ/ [dkred f;uav;udk cspf&rvdk?
'Dred ;f uav;udk csp&f rvdkeaYJ emufqk;H us cHvku d &f &ifvnf; uReaf wmf
csnf;yJ/ pdwf"gwfususeJY avQmufMunfhawmh vdkiAf &DeHab;u
a&wrmyifatmufrmS o&ufoD;pdww f kY?d a*G;oD;pdwwf u
kYd kd i½kwo
f ;D
eJY e,fxm;wmudk a&mif;aewJh q,fhESpEf Spt f &G,f aumifrav;
ikwfwkwfxdkifaewmudk awGUw,f? olYtarvdkYxif&wJh rdef;ru
eJab;u a&cJa&qdkiu f dk odrf;&if;eJY olYorD;udk qlaewmcifAs/
aumifrav; 0wfxm;wmuvnf; pkwpf kwf EkwEf kwu f av;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 253

.m
m
o
.c
awGygAsm/ *g0efqdk bmta&mifqdkwmudkawmif roJuGJawmhbl;/
a ce
sp
]]a&cJa& a&mif;ygqdkawmhvnf; &Sufw,f/ pD;u&uf
r
ve

vdkuaf &mif;qdkawmhvnf; tqifrajy? 'DrmS xdik af &mif;qdkawmhvnf;


re
.fo

ikwfwkwfxdkifaevdkY b,favmufzk;d a&mif;&vdkYvJµ [if...&Suf


w
w
w

awmfrl&if xrif;rpm;eJYa[h odvm;...xrif;rpm;eJY..}}


uav;wpfa,mufudk cg;xpfcGif csDxm;&if; a&cJa&yHk;
odrf;&if;...ajym&if;ajym&if;u a'goxGuf v m[efwlyg&JU/
Aef;uav;a&SUrSm ikwfwkwx f dkifaewJh uav;rav;a&SU apGUceJ
a&mufoGm;NyD; acgif;udk a*gufceJ acgufw,f/ uav;rav;
uawmh 0rf;enf;aMuuGJwJh rsuf0ef;awGeJY ta&SUvrf;udkyJ ai;ae
w,f/ tacgufcHvku d &f wJhtwGuf bmwkHYjyefrIrSr&dSbl;/ olY&ifxJ
rSmawmh 0rf;enf;aMuuGJae[efwlygw,f/ olYtaray;wJh tjypf
[mvnf; olYtwGuf &oifhwJhtjypfvkYd uav;rav;u cH,lxm;
[efwlygw,f/
vlajcwdwfaeNyDjzpfwJh wuúokdvx f JrSm a&SUu Aef;xJu
o&ufoD;eJY a*G;oD;awG[m b,favmufz;kd xyfa&mif;&zdkY arQmv f ifh
p&m&dSrSmwJhvJ/
'DvkdrsdK;awGU&jyefawmhvnf; rdef;uav;awGukd uRefawmf
oem;rd u½kPmoufrjd yefa&m? udk,hq f &ma&.../ 'geJYyJ uReaf wmf
eHab;rSm csxm;wJh ausmydk; tdwf uav;ud k aumuf udkif&if;
ikww f kwfuav;xdkiaf ewJh uav;ra&SU avQmufvmcJhw,f/
uRefawmf Aef;a&SUa&mufawmh uav;rav;u csxm;wJh
ZGef;uav;udk aumufukid &f if; Aef;xJu o&ufoD;pdwfawGtay:

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
254 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
udk t&nfuav;qrf;&if; uRefawmfhukd arQmv f ifhcsuef JYMunfhw,f/
a ce
sp
]]b,fvdka&mif;vJ}}
r
ve

]]wpfxkyu f dk wpfq,f}}
re
.fo

]]ESpfxkyfay;[m...}}
w
w
w

uav;rav;aysmfNyD; <uyf<uyftw d fuav;xJukd o&uf


oD;pdwfawGxnfhw,f/ uRefawmfhrSmom ydkufqH ig;&mavmuf
&dS&if wpfAef;vHk;0,fygw,fAsm/ wu,fu h dk bk&m;pl;ajymwmyg/
uRefawmfhrSmu ydkufqH oHk;q,fh&Spfusyyf J &dSawmhvkdYyg/
]]'DrSmta': uRefawmf uav;rudk oem;vdkY 0,fwm
odvm;/ olYukd qufr½dkufeJYawmh [kwNf yDvm;...}}
]]trav;...olYrsm; oem;raeeJY/ b,fae&mrS toHk;us
wJh[mr r[kwb f l;/ &Suw
f ,f &Suw
f ,feJYcsnf;yJ/ 'ga&mif;&rS
xrif;pm;&wmudk aps;a&mif;wm &Suw f ,fqdkawmh rajymcsif
awmhbl;...}}
]]tysdKt&G,fav;qdkawmh &SufrSmayghAsm...qlaer,fh
tpm; em;vnfatmifajymjyaygh ... 'Dt&G,u f awmh 'Dvkyd Jaygh}}
ajymNyD; uRefawmfvnf; vSnhxf Guv f mcJhw,f/ uRefawmf
ausmyd k; td w f u av;vG, f ? tcsOf x kyf u av; w&rf; &rf ; eJY
rmvmxdyu f dk *syfqifvrf;uae xGufvmcJhw,f/ uRefawmfh
vufxJu o&ufoD;pdwfudk pm;csifpdwfr&dSygbl;/ BudKufvnf;
rBudKufygbl;/ uav;rav;udk ulnDwJhoabmeJYom 0,fvmcJh
wm/ vTihyf pfvkduzf dkYusawmhvnf; bm&,frSe;f rodbl;/ tm;emae

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 255

.m
m
o
.c
rdw,f/ olwdkYudk apmfum;ovdkjzpfaew,fvdkY uRefawmfpdwfu
a ce
xifaew,f/ tdru
sp
f kd ,loGm;&atmifvnf; o&ufoD;pdwq f kwd mrsKd ;
r
ve

u 0,fvmavhvmx&dSwJh pm;p&mrsdK;rS r[kww f m/ 'geJYyJ bm


re
.fo

vky&f rSef;rodbJ qGJvmcJhwm/ ausmydk;tdwfxJxnfh&ifvnf;


w
w
w

bwf(pf)um;pD;&rSmqdkawmh txJrSm uRrf;xdk;arSmufcHkjzpfNyD;


pmtkyaf wG pGe;f oGm;&if jyóem.../
udk,fhq&ma&...wwd,ESpfudk vG,t f dwf rvG,cf sifvkdY
ausmydk;tdwf eJYpcJh&wm/ ausmydk;tdwfu vG,f tdwfavmuf
uRefawmfhtwGuf tqifrajyvSb;l Asm/ ycHk;xufrSm vG,fxm;&if
olYvyI f&Sm;rIu vG,t f w
d fvkd rnufavawmh jyKwfusrvdkjzpfwkid ;f
cPcP yifw h if&wm&,f/ wpfcck kvkcd si&f if ab;cs...ydwx f m;wJh
ZpfjzKwf&bm&eJY tvky½f Iyw f m&,f ausmif;vcoGi;f p&m bmnm
ydkuqf Huav; enf;enf;yg;yg;ygwJhtcg olYxJxnfhxm;&if olu
aemufbufa&mufaewwfawmh cg;ydkuEf Iu d fwdkY bmwdkYukd pdwfyl&
pdwfrcs&wm&,feJY...rpGHygbl;Asm/
aemuf q Hk; tqif rajywmuawmh 'Da usmyd k; td wf u d k
owdxm;rdwdki;f uRefawmf &Su&f wmudkygyJ/ vufxJrSm ydkufqH
wpf&mwpf&mhig;q,f&dSayr,fhvnf; uRefawmfoGm;NyD; tJ'Dpwdk;
udk ta<u;&Spq f ,fray;rdbl;/ oGm;&rSmudk&SufNyD; 0efav;ae
vdkYyg/ 'Dvdk 0efav;rI &Supf &maumif;rIrsdK;udk udk,hfq&mvnf;
BuHKzl;rSmaygh/
ausmif;xJrSmom ausmif;om;r&dSawmhwm rmvmrSwfwkid f
rSmawmh ausmif;om;awG um;apmifhaewm yHkaewmyJ/ vmwJh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
256 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
bwf(pf)um;awGtm;vHk;vnf; vltjynfh todyfcsn;f yJ/ um;awG
a ce
u rSww
sp
f dkifausmf&if? ausmif;om;awGu ajy;vdkuf? vkNyD;
r
ve

twif;wuf? urÇmysuw f hJ twdki;f ygyJ/ uRefawmfuawmh cyfat;


re
.fo

at; aumifyg/ tdrfudk twif;jyefcsifwJhpdwfrsdK; uRefawmfhrSm


w
w
w

r&dSbl;/ tdrfrSm ta&;wBuD;vkypf &mvnf; bmrSr&dSbl;av/


o&ufoD;xkyu f av;udkudkiNf yD; rSww f dkiaf &SUrSm &yfaerdw,f/
cP&yfrdNyD;awmhrS rSww f dkifxJu ausmif;om;xdkifcHk
uav;awGrSmxdkifaewJh ausmif;olESpaf ,mufu uRefawmfhudk
uGufMunfhuGuMf unfhvkyaf ewm owdxm;rdw,f/ uRefawmfu
vnf; bmvJayghav.../
]]o&ufoD; b,fu 0,fvmwmvJ[if}}
]]aMomf...ausmif;xJu 0,fwmyg}}
uReaf wmfajzoHqHk;awmh ar;wJhaumifrav;u ]]ausmif;
xJuwJh[}} usefwJhwpfa,mufudk wk;d wdk;ajymw,f/ 'DawmhrS
uRefawmfvnf; oabmaygufNyD;awmh 0rf;omoGm;w,f/
]]pm;csifvkdYvm;[if...pm;ygvm;}}
]][m...r[kwfygbl;/ 0,fyJ pm;csifwmyg/ vlrsm;0,f
xm;wmawmh rpm;csifygbl;}}
]]r[kwb f ;l As? [dk...uReaf wmfuvnf; bm&,fr[kwyf g
bl;/ tvum;0,fvmwm pm;csi&f if ,lvkdufyg... &w,f
a&mh...}}
usew f Jh aumifrav;u wnfomG ;w,f/ uReaf wmfh pum;
u uRefawmfhtwGuo f mrSefwm/ olwkdYtwGuu f sawmh obm0

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 257

.m
om
.c
rusovdkBuD;jzpfaerSmyJ/ pm;p&mwpfckudk bm&,fr[kwfbJeJY
a ce
0,fw,fqdkwm &dSrSr&dSwmudk;/
sp
r
ve

]]eifhukd igtpuwnf;u ajymom;yJ/ oGm;rar;ygeJY qdk?


re
.fo

awGUvm;/ [dku twif;ay;aeNyD/ NyD;&if bmnmajymNyD; 0ifvHk;


w
w
w

awmhr,f/ vlawGu 'Dvdkcsn;f yJ/ tpm;taomufeJYawGU&if eifu


£a`E´ukdr&bl;...}}
olY&JU cyfwdk;wdk;raMueyfwJhyHkpHeJY pum;udkMum;awmh
uRefawmf a'govnf;jzpfoGm;w,f/ &Sufvnf; &SufoGm;w,f/
b,fv d k&Sif;jy&rS ef ;vnf ; rodawmhb l;/ uRefawmfuawmh
uRefawmfhtwGuf toHk;rvdkawmhwJhypön;f [m olwpfyg;twGuf
toHk;0ifaerSef;ovdkuf&vdkY 0rf;omtm;&eJY ay;rdwmyg/ rdef;
uav;awG[m awmfawmf pdwfysufzdkY aumif;w,fAsm.../
uRefawmfhudkvmar;wJh aumifrav;vnf; £a`E´jyef
qnfNyD; uRefawmfhudk *½krpdkufawmhwJh yHkpHeJYjyefaew,f/ xyf
ta&m0if&if uRefawmf 'Dxufurf;wufvmrSm pdk;&drw f Jh yHkpkrH sKd ;eJY/
uReaf wmfh&ifxJrmS b,fvkcd Hpm;&rSe;f udk rodygbl;Asm/ olwdkYtem;
rSm &yfae&wmudk uRefawmf&Sufvmw,f/ 'geJY uRefawmfvnf;
rodromwjcm;bufudk a&TUvmcJhw,f/ vufxJu o&ufoD;
xkyu f dk vTihfypfcsifayr,fh pm;csiaf ewJholwdkYukd apmfum;ovdk
vnf; rjzpfcsib f l;av/ uRefawmf apwemeJY 0,fcJhwJh o&ufoD;
xky[f m uRefawmfhudkusawmh aumif;usKd ;jyefray;ygbl;/
uReaf wmf oufjyif;cs&if; a&SUudkai;awmh uReaf wmfah &SUrSm
&yfaewJh ausmif;olaumifrav;wpfa,mufudk ausmif;om;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
258 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
aumifav;wpfa,mufu twif;uyfNyD; pum;ajymzdkY BudK;pm;ae
a ce
w,f/ ausmif;om;u tem;uyfNyD; wpfcGef;ESpcf Gef; cyfwdk;wdk;
sp
r
ve

ajymvdkuf? aumifrav;u enf;enf;cGmvdkufeJY jzpfaeMuwm/


re
.fo

vlawGrsm;aewJh rSwfwdkirf SmrdkY aumifrav;u jyefatmfwmawG


w
w
w

bmawGrvkyb f J olYtjzpfudk vlrodatmif olt&Surf uGJ&atmif


toHwdwfajz&Si;f aewmyg/
aumifrav;enf;enf;a&GUoGm;&if aumifav;u ywf0ef;
usifud k wpfcsufMunfhNyD;... cPem;... aemufxyfuyf/
aumifrav;u xyfa&GUeJYvkyf&if;u uRefawmfeJY rsufapmif;xdk;
udka&mufvmvdkY vSr;f Munfhawmh aumifrav;rsuEf Smu awmf
awmfpw d f½IyfaeyHk&w,f/ &Suaf ewm...a'gojzpfaewmvnf;
enf;enf;yg;yg; awGU&w,f/ uRefawmfai;&if;eJYrS...aumifrav;
udk odaew,fvkdY cHpm;&w,f/ [kwfw,f/ uRefawmf olYudk
&if;&if;ESD;ESD;udk odzl;wm.../
Adv
k w f axmifwke;f uawGU&wJh oli,fcsi;f vm;/ 'grSr[kwf
uReaf wmfeJY ywfoufcJhzl;wJh rde;f uav;awG&JU oli,fcsi;f vm;.../
'grSr[kwaf o;&if &efukefwuúodkvaf &mufrScifwJh oli,fcsif;
vm;/ uRefawmfhpw d fxJrSm vHk;0ray:bl;/ 'gayrJh olYukd &if;&if;
ESD;ESD;udk odaew,fqkdwmvnf; uRefawmfhcHpm;rIu aocsmae
w,f/ tJ'Dvkd pdwfnpfaewJh olYrsufESmudk uRefawmf aumif;
aumif;udk &if;ESD;zl;w,f/
odcsiv f dkY twif;zdpOf;pm;av...todÓPfxJrSm bm
wpfckrSray:av rausreyfjzpf&avygyJ/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 259

.m
m
o
.c
]]vlawGMum;xJrmS aemf...b,fvkjd zpfaewmvJ rodbl;}}
a ce
sp
aumifrav;&JU pum;aMumifh aumifav; enf;enf;awmh
r
ve

wefYoGm;w,f/ uRefawmfvnf; pOf;pm;vdkYr&wmudk twif;


re
.fo

zdpOf;pm;&if; ukd,hfudk,u f dk,f a'gojzpfvmw,f/ aemufawmhrS


w
w
w

owd&NyD; pOf;pm;aewmudk &yfvkduf&w,f/ aMomf...vlrsm;udpö


ud k rif ;eJYb mqdkifv d kY 0ift yif yef;cHa e&wmvJ &J0if ;&,f/
rdef;uav;awGeJY ywfouf&if rif;b,fEScg aumif;usKd ;cHpm;cJh&
zl;vdkYvJaygh/
pdwfudkavQmhNyD; ausmydk;tdwfBudK;udk jyefqGJwifawmhrS
zsyfceJ owd&w,f/
[kwfw,f...ol...
olrS oltppf...
vHk;0aocsmw,f...
uReaf wmf ausmydk;tdw0f ,fwek ;f u ͬ±®» qdkiu
f uReaf wmfh
udk aps;a&mif;wJh aumifrav;/
todpdwx f rJ mS pOf;pm;vdkY&oGm;awmh uReaf wmf awmfawmf
0rf;omoGm;w,f/ ckeu cufcufcJcJ Za0Z0g pOf;pm;ae&wm
rSefoGm;vdkY 0rf;omvkYdNyD;wmeJY uRefawmf csufcsif;vefYoGm;w,f/
olu ighukdrSwfrd&if b,fvdkvkyrf vJ/ igrSm olYukd ay;p&m
ydkufqH &Spfq,fuvnf; r&dSeJY/
uRefawmf vefYjzefYNyD; aemufudk av;ig;vSr;f qkw.f ..
vlwpfa,mufeJY olYudk uG,fxm;&w,f/ aumifrav;yHkpHu
ab;uvltwGuf awmfawmfuav; tcuftcJawGUaeyHk&w,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
260 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
olYrSm tazmfawGbmawGvnf; rygbl;qdkawmh wpfa,mufwnf;
a ce
aycHae&wmayghav/ uRefawmf olYukd ulnDrvm;/ 'Dae&muae
sp
r
ve

rodatmif vpfxGufoGm;&rvm;/ ol[m ausmif;olwpfa,muf


re
.fo

qdkwmawmh aocsmNyD/ ydkufqH&Spq f ,f&wJhaeUusrS olYudk ausmif;


w
w
w

tESHUvkduf&SmNyD; ay;&ifvnf; &wmyJvkdY qHk;jzwfNyD; uRefawmf


vpfzdkYBuHw,f/
'gayrJh udk,hq
f &ma&... zwfxm;wJh pmawGu awmfawmfh
udk 'ku©ay;w,fAsm/ Ý¿³«- &JU Ñ«¬-·¼»® xJu ]]rm;qdk;}}
qdk&ifawmh 'goleJY bmrSrqdkib f l;qdkNyD; ayMunfhaerSmyJ/ 'gayrJh
Ý¿³«- &JU ̸» д¿¹«» (yvdy)f xJuyJ ]]a'gufwm bm;emh'af &;}}
qdk&ifawmh used f;aow,f/ ulnDrSmyJ/ opömeD&JU yef;yGihef JYvlxJu
]]rif;a0}}qdk&ifawmh ycHk;wpfcsufwGefYNyD; vSnhfxGufoGm;rSm
aocsmw,f/ ppfeJY Nidr;f csrf;a&;xJu ]]yD,m}}qdk&ifawmh olY&JU
odk;arG;0wf½HkBuD;udk aumifrav;ycHk;ay: NcHKay;NyD; jrif;vSn;f
BuD;ay: wifac:oGm;rSmyJ/ av½l;okefokex f Ju ]]&ufbwf
wvm}} qdk&ifawmh EIwcf rf;arG;ppeJY rxDwxDNyHK;NyD; aumifrav;
u bmqufvkyrf vJvdkY Munfhaevdrfhr,f/ tJ'gawGtm;vHk;udk
wpfrsKd ;pD oabmus tm;usch&J wJh ]&J0if;}uawmh bmvky&f rSe;f udk
rodbl;/ tcsOfxkyu f av;udkiNf yD; idkiaf erdw,f/
uRefawmf[m tdwfZpf pwif&S,fvpfZif;orm;vm;
armf'efaumifvm;...[D;½dk;orm;vm;...&D&,fvpfZif;vm;.../
trSefawmh uRefawmfu bmaumifrS [kw[ f efrwlbl;/
olYaus;Zl;&dScJhzl;wmudk odwwf&r,f/ olulnDovdk udk,t hf vSnhf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 261

.m
m
o
.c
rSmvnf; jyefulnDoifhw,f..qdkwJh vlwkid ;f odwJh aqmifyk'af vmuf
a ce
eJYaumifyg/ uRefawmf aumifrav; tem;udk tcsOfxkyu
sp
f av;
r
ve

(o&ufoD;xky)f udkiNf yD; a&mufoGm;w,f/


re
.fo

oHk;rdepfavmuf pum;rajymEdkifbl;/ vnfacsmif;awGxJ


w
w
w

rSm bmBuD;rSe;f rodbl;qdkYaevdkY...udk,fhq&ma&../


]]o..o&ufoD;...pm;...r....vm;...µµ}}
txpftxpftaighaigheJYajym&if; uRefawmf o&ufoD;
xkyu f av;udk ajr§mufjyawmh aumifrav;u tvefYwMum;
vSnhfMunfhw,f/ olYrsuf0ef;xJrSm uRefawmfhukd rSwrf dwJh t&dyf
ta,mif wpfpufuav;udkrSr&dSbl; cifAs/ olYtMunfhaMumifh
uRefawmf rSwfrdatmif xyfNyHK;jy&if;...
]]o&ufo D;av...olYtwGu f 0,f v mwm pm;r,f
r[kwfvm;...}}
aumifrav;&JU rsufESmu ydkNyD; rIefukwfoGm;w,f/
]]bmawGjzpfaewmvJ rodbl; 'ku©ygyJ...}}
vdkYvnf; rausreyfeJY nnf;w,f/ uRefawmhpf dwful;u
olYukd vufxJrSm&dSwJh o&ufoD;pdwu f dk pm;rvm;ar;? olu
uRefawmfhudkrSwfrd? pum;a&m azma&mvky.f ..oleJY pum;ajym
ae&if eHab;uaumif bmrSvkyv f kdYr&awmhbl;vdkY pdwu
f l;wmyg/
tckcufwmu olu uRefawmfhukd rrSwrf dbl;jzpfaewmyJ/
]]o&ufoD;pdwfpm;r,fqdk...pm;av...a&mh...}}
aumifrav;rsufESm aMumufp&maumif;avmufatmif
rmxefoGm;w,f/ [dkbufu oaumifhom;uvnf; owå&d dS&dS

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
262 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
0ifvHk;&JwJh uRefawmfhukd aumifrav;udk ausmNf yD; vSr;f ai;w,f/
a ce
sp
olYrsufESmrSm tHhMoaeyHku txif;om;yJ/ uRefawmfuvnf;
r
ve

odwJhtwdkif;yJ udk,fhq&ma&/ udk,fhbufu ulnDpdwftjynfheJYrdkY


re
.fo

om 'Dvkd0if&Jwm r[kw&f ifawmh tem;awmif oD&Jr,fhaumif


w
w
w

r[kwfbl;/
aumifrav;&JU tajctaeu ydkqkd;oGm;wmudk uRefawmf
r&dyfrdbl;/ tpwkef;u olYrSm a&TUp&ma&Smifp&m wpfzuf&dSao;
w,f/ tck tJ'Dbufukd uReaf wmfu ydwv f kud af wmh usm;vdkuv
f kYd
opfyifay:wufajy;ygw,f/ a>reJYwdk;ovdk jzpfaewmaygh/
rsufESmysufysufeJY aumifrav; aemufwpfvSrf;qkwfawmhrS
uReaf wmf owdxm;rdoGm;wm.../ t"dujyóemu ol uReaf wmfh
udk rrSwrf dwmyJ/ 'geJY uRefawmfvnf; xyfNyD;BudK;pm;&w,f/
]]ͬ±®» qdkiuf dk roGm;awmhbl;vm;[if}}
]]rpm;bl;[Jh..rpm;bl;...vlv,faumifrSm t&Surf &dS
vmauR;ae&atmif eifu bmaumifrkYv d dkYv.J ..'DrSm ighvuf0g;u
yg;ra&G;bl;aemf/ eifwdkYvkd aumifrsdK;awGudk vHk;0 *½krpdkufbl;
odvm;...uJ...uJ[,f...auR;csifOD;..auR;csiOf D;...}}
tjzpftysufu jrefvGef;ygw,fAsm/
aumif r av;u uRef a wmf h v uf x Jr Sm ud ki f x m;wJ h
o&ufoD;xkyfudk a'gowBuD;vufeJY ykwfxkwyf pfvku d fw,f/
o&ufo D;xkyf u ckeu uRef awmfhudkar;wJh rSwfwd kifxJu
aumifrav;awG&JUa&SUudk upOfhuvsm; zkwfceJ jyKwfusw,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 263

.m
m
o
.c
vG,t f dwfudk cyfwif;wif;qkyNf yD; uRefawmfeJY rsufESmcsi;f qdkif
a ce
xm;wJh aumifrav;&JUrsufESmu a'goxGuaf ewJh 0uf0Hwpf
sp
r
ve

aumifeJYwlw,f/ vlawG0dkif;tHkvmNyD; wpfa,mufwpfayguf


re
.fo

0dkif;ar;Muw,f/ uRefawmfuawmh bmjzpfvdkYjzpfrSe;f awmif


w
w
w

rodawmhbJ ajcawGvufawG wqwfqwfwkef&ifaecJhw,f/


]]bmjzpfwmvJ[if bmjzpfMuwmvJ}}
]][m;...yGJBuD;yGJaumif;yJ[..}}
]]uGdKifawG ylukeNf yDa[h}}
]][Jh bmjzpfMuwmvJ}}
cyfxefxeftoHeJY q&mrwpfa,muf tHkaewJh vlMum;
xJu wdk;xGuv f m&if;ar;w,f/
]]orD;udk o&ufoD;pdwfawG twif;vmauR;aew,f
q&mr..orD;b,fvdkrS ajymvdkYqdkvkdYvnf; r&bl;}}
]]o&ufoD;pdwfauR;wm...}}
q&mrvnf; aMumif o Gm ;yHk&onf/ vufqGJw m...
pmay;wm...apmfum;wm ponfjzifh wpfckrSr[kwb f J o&ufoD;
pdwfauR;wmqdkawmh tHkMunfhaewJh vlawGvnf; em;rvnfjzpf
ukefMu[efwlygw,f/
]][kwfw,f...q&mr o&ufoD;pdwfawG twif;auR;
wm...}}
]]tif ; ...o&uf o D ; pd w f a uR;wmyJ . ..orD ; &,f . ..
bmrsm;jzpfwmvJvkdY}}
]]r[kwb f ;l q&mr..orD;eJY oleuYJ vH;k 0odwmr[kwb f ;l }}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
264 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
aumifrav; pum;qHk;awmh q&mru uRefawmfhbuf
a ce
ukd tlwlwleJYvSnfhvmw,f/ ausmif;om;awGuvnf; um;&yf
sp
r
ve

wmawmifrS um;ay:rwufMuawmhbl;/ uRefawmfwdkYudpöudk


re
.fo

awmfawmfpdwf0ifpm;NyD; bmvJqdkwmudk odcsifaeMuw,f/


w
w
w

aumifrav;ab;em;rSm ckeu&dSaewJh [dkieJuawmh b,fa&muf


oGm;rSe;f awmif rodbl;/ 'DtwGuf uRefawmf &nf&G,fcsuf
atmifjrifw,fvdkY ajymvdkYawmh&ygw,f/
'gayrJh...
]]rif;eJY olev JY nf; rodbeJ JY rif;u bmudpö...o&ufoD;
pdwfoGm;auR;&wmvJ...}}
]]q&mr...[dk...uRefawmfu apwemeJYyg...}}
]]apwemeJY[kwfvm;}}
ud k , f h q &ma&...apwemqd k w J h p um;u 'D a e&mrS m
uReaf wmfhtwGuf awmfawmfukd ajymvdkYaumif;wJhpum;yg/ 'gayrJh
tm;vHk;u tJ'Dpum;&JUt"dyÜm,fukd em;vnfrvnfawmh uReaf wmf
vnf;rod b l;/ olw dkYem;vnfwm em;rvnf wm tyxm;?
uRefawmfhrSm 'Dpum;uvGJNyD; ajymp&mpum;vnf; r&dSygbl;/
]]ap..w..em}}
]]bm..apw..emvJ..ajym..ajym..}}
]]uJ..orD;vlawGvnf; tHkaeNyD/ orD;oGm;awmh [kwNf yD
vm;...'g..jzpf½k;d jzpfpOfyguGm...'Dvkyd gyJ...uJ..rif;vnf; aemuf
orD;udk raESmifh,Suef JYawmh..[kwfNyDvm;..uJ..tm;vHk; oGm;Mu
awmh...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 265

.m
om
.c
q&mr&JUpum;aMumifh vltkypf kBuD;uawmh NydKoGm;yg
a ce
w,f/ uRefawmfuawmh tm;vHk;udkwtHhwMoeJY aMumifai;&yfae
sp
r
ve

wkef;yJ/
re
.fo

]]awGUvm;..tJ'Daumif o&ufoD;wpfxkyef YJ vl½Iyfvkyaf e


w
w
w

wm rif;uHaumif;vdkY...}}
]]at;[m igvnf; b,foyd ghrvJ..awmfygao;&JU..igu
t&ifpar;wmaemf..[,f[krd mS ...um;..um;[..um; &yfaeNyD}}
um;u ESpfpD;avmuftNydKif&yfwmyg/ uRefawmfhudk
o&ufoD;xkypf ar;wJhaumifrav;awGvnf; pum;qufrajymbJ
ajy;Mua&m/ ausmif;om;awG tm;vHk; uReaf wmfhukd *½krxm;awmh
bJ a0gceJ um;qDajy;oGm;Muw,f/ qif;..wGe;f ...wdku.f .atmfoH
ac:oHawG/ uRefawmf aMumifai;NyD; &yfaeqJ../ rsufpdwpfrSdwf
twGi;f rSmyJ tHkaewJhausmif;om; awmfawmfrsm;rsm; &Si;f oGm;w,f/
um;r&vdkuv f kYd rSww f kid rf mS usecf w
hJ hJ ausmif;om;ausmif;ol
awGu uReaf wmfu h kd 0kid ;f ai;Muw,f/ b0rSm wpfcgrS tJ'aD vmuf
vlawG0ikd ;f Munfhwm rcHch&J zl;bl;/ 'gayrJh 0dik ;f MunfhMuwJh rsufvHk;
awGu aumif;wJhrsufvHk;awGawmh r[kwb f l;/ wcsdKUu pl;prf;?
wcsdKUu em;rvnf...wcsKd Uu &GHU&Sm.../
tMunfheJYwif aowwf&if...uRefawmf tJ'Drsuv f Hk;awG
xJrSm aovdkY&w,f/
'gayrJh..uRefawmfraoygbl;/ ausmydk;tdwfuav;udk
]]qwfceJ}}ycHk;ay:vG,fNyD; tm;vHk;aom rsuv f Hk;rsm;a&SUuae
xGufvmcJhw,f/ owdå&Sd&dSukd uRefawmf xGucf Jhwmyg/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
266 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
uRefawmfhaemufausmrSm olwkdYvSr;f MunfhMuwJh tMunfh
a ce
jrm;awG...pdkuf0ifEkid yf gw,f/ 'gayrJh uRefawmfh ESvHk;om;xJrSm
sp
r
ve

oefYpifaom apwemwpfckeJYyg/
re
.fo

½dk;om;ol&JU ESvHk;om;udk...rnfokYad om em;rvnfEkid jf cif;


w
w
w

&JU jrm;awGrS rpdkufbl;/


½dk;om;ol&JU ESvHk;om;udk em;rvnfEdkijf cif;jrm;qdkwm
xdavhxx d r&dSbl;qdkwm uRefawmf,Hkw,f/ udk,fhq&ma&.../

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 267

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

]]igwdkY Ø· xJrSm &dSw,f/ rif;jyóemwufaewmvdkY


xifudkrxifwm &J0if;&...}}
]]igwdkYukd at;ausmfuawmif cg;ydkuEf u
Id v
f m; rodb;l vdkY
ajymao;w,faemf...}}
]]'g..uAsmwpfykd'fyJuG...'gjzpfoifhwJh udpörSr[kwf
wm/ rif;udk olrSwrf doGm;atmif t&ifvkyo f ifhw,f/ ZGwBf uD;
udk,fh tawG;eJu
Y k,d f pGww
f iawmh cH&wmawmif enf;ao;w,f}}
]]'gawmh b,f[kwfrvJ[? &J0if;u ulnDwmyJ/ [dk
aumifrav;u enf;enf;awmh *½kxm;oifhwmaygh/ eifvkyw f m
rSefw,f &J0if;/ igqdk&ifvnf; eifhvkdyJ qHk;jzwfrSmyJ}}
ab;ab;u ajymajymqdkqdkeJY uRefawmfhycHk;udk pmtkyf
tvdyfeJY vSrf;½dkufw,f/ enf;enf;emoGm;ayr,fh ]]tJ'g eifrSef

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
268 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
w,f}}qdkwhJ t"dyÜm,frdkY abab;udk pdwrf qdk;ygbl;/ acgif;yJikYaH e
a ce
vdkuw
sp
f ,f/
r
ve

]]rif; tJ'Daumifrav;udpö...bmquf vkyrf SmvJ...}}


re
.fo

at;ausm&f JU pum;aMumifh uRefawmfh&JU iHkYaewJh acgif;u


w
w
w

armhvmw,f/ uReaf wmfh&ifxJrmS eydkv, D H ppf½H;I wmxuf 0rf;enf;


aew,f/ uRefawmfu apwem½HI;wmudk;/ apwem½IH;cJh&wJhtjyif
olYtay:rSmyg r½dk;om;ol jzpf&ao;wmudk uReaf wmf rauseyfwm
trSefyJ/
]]ig...olYudk apwemeJY ulnDzdkYvmwm...olYukd 0ifvHk;
wm r[kwb f l;qdkwmudkawmh &Si;f csifw,f..}}
]][kwfw,f...'gawmh rif;&Si;f udk &Si;f oifhw,f...}}
]]ol b,far*smuvnf;qdkwm eifodvm; &J0if;...}}
]][ifhtif; igrodbl; abab;/ igolYukd twif;vdku&f Sm
NyD;&Si;f rSm r[kwyf gbl;/ 'DvkdyJ aemufwpfBudrf ausmif;rSmawGU&if
&Sif;rSmudk ajymwmyg}}
oli,fcsi;f awGtm;vHk;u uRefawmfajymwmudk vufcHMu
w,f/ 'Doli,fcsif;awGu &efukefwuúodkvaf &mufrS uRefawmf
&cJhwJh oli,fcsif;awGyg/ oli,fcsif;awGtm;vHk; tEktynmudk
wpfrsdK;pD 0goemygMuw,f/ at;udkudku *pfwmorm; oDcsi;f
awGbmawG a&;w,f/ rdk;jrifhatmifeJY at;ausmfu 'DZdki;f orm;/
abab;u pE´&m;udk prwfusus yxrwef;pm;xJu wD;wwf
w,f/ ndKndKuawmh tm;vHk;twGuf a0zefa&;orm;/ uReaf wmf
eJY oef;aZmfu uAsmq&mayghav/ tm;vHk;wlnDwJhtcsuu f awmh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 269

.m
m
o
.c
pmzwf0goemygMuw,f/ aqG;aEG;Muw,f/
a ce
sp
te,fe,ft&yf&yfu oli,fcsif;awGukd awGUqHk&awmh
r
ve

uRefawmfh&JU tEkynmrdk;aumif;uif[m us,jf yefYvmcJhwm trSef


re
.fo

yJ taqmifrSm ntdyfMu...*pfwmwD;Mu...oDcsi;f a&;MueJY/


w
w
w

&efukew f uúokv d pf mMunfhwku


d u
f vnf; pmtkyaf wGeJY ywfoufvkdY
uRefawmfhudk awmfawmftaxmuftuljyKcJhygw,f/ &Sm;yg;wJh
pmtkyaf wG...uRefawmfzwfcsifwJh pmtkyaf wG usr;f awG awmfawmf
rsm;rsm;udk zwfcJh&w,f/ uRefawmf 0w¬KwdkawG awmfawmfav;
a&;jzpfaeygNyD/ ay;awmh ray;&ao;bl;/ uReaf wmfa&;wJh 0w¬Ku
0w¬KeJY awmfawmfwlaevdkYyg/
]][Jh..eifhBuD;a':BuD;yJ 0w¬Ka&;wm 0w¬KeJYrwlvkdY bmeJY
wl&rSmvJ &J0if;&JU...}}
]]r[kwb f l; abab;&...iga&;wJh 0w¬Ku wjcm;vlawG
a&;wJh0w¬KawGeJY qifaew,f/ igzwfNyD; t&rf;BudKufwJh 0w¬K
awGeJYaygh[m/ wcsdKU 0w¬KawGusawmhvnf; 0w¬KeJYudkrwlbl;/
bmeJYwlrSef;vnf; igrodbl;...}}
]]eifh[muvnf;[m ½Iyaf ewmyJ/ pkwkjyKqdkwmawmh&Srd Sm
aygh[...igvnf; pE´&m; pwD;wkef;u ighq&m oifay;xm;wJh
vuf&meJYuGufwdyJ wD;wwfwm/ aemuf uRrf;usio f Gm;awmh
rS...vSr,fxifwJh ae&muav;awGrSm twdkYtqdyfuav;awG
xnfhwmaygh[...tpydkif;awmh 'DvkdyJaygh}}
abab;tm;ay;wmeJYyJ uReaf wmfvnf; 0w¬KoHk;yk'f r*¾Zif;
wdkuuf kd ydkYvku
d yf gw,f/ rygbl;/ uReaf wmf pdwf"mwfrusygbl;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
270 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
wpfoufvHk;vky&f r,fhtvkyu f dk tpydkif;av; ratmifjrif½HkeJY
a ce
pdwf"mwfusw,fqdkwm jzpfrSrjzpfoifhwm...r[kwfbl;vm;
sp
r
ve

udk,fhq&m&,f.../
re
.fo

wpfaeY...uRefawmfwdkY jruRef;omuzD;rSm vufzuf&nf


w
w

aomuf&if; pum;ajymaeMuwke;f uRefawmf olYudkoGm;awGUw,f/


w

rke[fY if;cg;vm; tokyv f m;awmh rodbl;/ wpfckckpm;aewmcifAs/


aocsmatmif oli,fcsi;f awGukd rajymbJ tomMunfhawmh [kwf
ygw,f/ olrS olyg/ olYab;rSm tazmfvnf;rygbl;..wpfa,muf
wnf;&,f.../
]]abab;..ig olu Y kd awGUNyD[...[dkrSm wpfa,mufwnf;
xdkiaf ewJh aumifrav;udkawGUvm;/ tJ'g olyJ...}}
]]ol..b,fu olvJ &J0if;&..*sme,fausmrf rav;&JU ol
vm;...}}
]]eif u vnf ; rS w f w d ki f r Sm o&uf o D; pd w f a uR;wJ h
aumifrav;av...}}
uRefawmfhpum;aMumifh oli,fcsif;awGtm;vHk; awmfawmf
pdwf0ifpm;oGm;Muw,f/ BudwfNyD; oHk;rdepfavmufaq;aEG;vdkuf
awmh aemufqHk; tajzu uRefawmfh bufudkvSnhfvmw,f/
]]rif; bmvkyrf SmvJ...&J0if;...}}
]]ig..olYudk &Si;f jycsiw f ,fuGm}}
]]'Dvkv
d kyf &J0if;...eif tckoGm;&if...olu ausmyd;k tdwf
0,fwmrrSwrf dbJ eif olYudk aESmifh,Suw f myJ odrSmqdkawmh
jyóemwufEkid fw,f/ igeJY ndKndK oGm;&Si;f jyNyD;rS 'Dukd ac:vm
cJhr,f... [kwNf yDvm;...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 271

.m
m
o
.c
'DvkdudpörsdK;awGrSmawmh rdef;uav;awGukd uRefawmfwdkY
a ce
b,fawmhrSvku
sp
d rf DrmS r[kwaf wmhygbl;Asm/ tm;vHk;u oabmwl
r
ve

MuvdkY ab;abeJYnKd ndKu xzdkYjyifawmhrS uRefawmf uref;uwrf;


re
.fo

wm;&w,f/
w
w
w

]]abab; aeOD;[...aeOD;...ighrSm olYudk avsmpf &m


ydkufqH&Spfq,fr&dSbl;/ ighukd acs;OD;/ 'grSr[kwf roGm;&if
roGm;eJYOD;? aemufaeYrS...}}
]]eif[mav..odvm;..uRwf..wpfcgwpfav awmfawmf
tlw,f..'gta&;vm;[..wpfa,mufa,mufqDu ,lxm;vdkuf
uJa&mh..ighqDuyJ ,lxm;vdkufawmh..}}
abab;u olYydkufqJ tdwfxJu xkwfay;NyD; xoGm;
w,f/ bmaMumifhrSef;rodbl;/ uReaf wmf awmfawmfav; wkev f Iyf
aerdw,fAsm/ abab;wdkY &Si;f jywmudk ol,Hkygrvm;...qdkwmudk
aMumufaewmcifAs/ abab;wdkY 0ifxdkiNf yD;..pum;awG ajymae
Muawmh uRefawmf б-·¬·±² udk &Sppf uúefYwpfcgavmuf ajymif;
aerdw,f/ *emrNidrfbl;ayghAsm/ abab;eJY ndKndKuawmh &,f
vdkufarmvdku.f ..qHyif uav;awGcgvdkufeJY.../ oluvnf;
vSr;f vSr;f Munfhw,fcifAs/
cPMumawmh abab;wdkY0kdif;u xNyD; uRefawmfwdkYqD
a&mufvmw,f/ tHr,f abab;u olv Y ufuav;awGukd qkyv f kYd
cifAs/ wu,fhudk i,faygif;BuD;azmfawGusaewmyJ/ cHkrSmvnf;
0ifxkdifa&m/ uRefawmf bmvky&f rSef;rodawmhbJ rD;n§Nd yD;om;
aq;ayghvyd u f kd rD;xyfnNd§ yD; zGmwm/ aq;ayghvyd rf mS rD;awmufBuD;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
272 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
jzpfoGm;wmAsKd U/
a ce
sp
]][Jh...&J0if;...}}
r
ve

abab;u owd a y;wmyg/ aq;aygh v d y f a iG UawG


re
.fo

waxmif;axmif;xoGm;vdkY...olu vufudkiyf 0geJY ESmacgif;udk


w
w
w

tomydwfw,f/
]]a&mh...&Spfq,f...}}
]]&Sif...}}
]][m 'Daumifawmh *GyJ}}
]]&J0if;..&J0if;..eifuav ajymvnf;rBudKufbl; od
vm;.../ 'Dvkad <u&m..ol ausmydk;tdwf0,fwke;f u usefcJhwJh
ta<u;udk jyefay;aewm...}}
]]aMomf...&ygw,f/ tJ'gu NyD;oGm;NyDyJ...}}
]]r[kwfygbl;...,lyg}}
]]r,lygbl;..&ygw,f...ydkuq f Hu ta&;rBuD;ygbl;}}
]]uJ...'DrSm &J0if;? eifolYukd 'Dac:wm 'DydkufqH &Spfq,f
ay;zdkYyJvm;...}}
abab;u a'gowBuD; 0ifajymawmhrSyJ uRefawmfrSm;
wmudkodNyD; ydkraewwf rxdkifwwfjzpfoGm;w,f/
]][dkav..[dk[mu 'Dvkdyg...tJ'DaeYu uRefawmf olYudk
apmfum;wm o&ufoD;pdwfauR;NyD; 0ifvHk;wmr[kwfygbl;/
0ifulnDwmyg}}
abab; ajymjyvdkY a<uodNyD;ygNyD/ tm;emvdkufwm
wu,fyJ/ a<uuvnf; pdwfnpfaewJh tcsdefqdkawmh bmrSrod

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 273

.m
m
o
.c
awmhbl;av/ NyD;awmh &Sihfukd rrSwrf dwmvnf; wu,fyJ tck
a ce
awmif abab;&Si;f jyrS ausmydk;tdwu f dpöukd jyefrSwrf dwm/ a<u
sp
r
ve

uvnf; tJ'DaeYu tJ'D ͬ±®» rSm aemufqHk;tvkyq f if;wJhaeY


re
.fo

yg...ausmif;zGifhNyDqkdawmh vkyv f kdYr&awmhbl;av...}}


w
w
w

]]'DaumifrSm;wmygAsm..trSeq f kd 'DtajctaerSm 'DyHkpH


eJY 0ifulnDzdkY...olu udk,fhukd rSwrf dovm;qdkwm t&ifavhvm
&rSm...}}
]]a<uurrSwfrw d mawmh trSefyJ...tjzpftysufudkyJ
rSwfrdaewm...aps;a&mif;wJhvlqdkawmhav...0,fwJhv lawGudk
rSwrf xm;bl;..pwdk;qdkwmuvnf; BuHKwJhvl0if0,fwmqdkawmh
rrSwrf dwwfbl;aygh...}}
]]rSefwmayghAsm...'Daumifuawmh ydkuq f Hvkcd JhwJhaumif
qdkawmh ydkowdxm;rdNyD; rSwrf daerSmaygh...}}
tJ'D0dkif;rSm pum;vHk;a& tenf;qHk;ajymwmuawmh
uRefawmfygyJ/ ab;u vlawG 0ifajymMuwmrsm;ygw,f/ olY
emrnfu a<ua<uatmifwJh cifAs/ a<ua<uatmifu b0udk
&ifqdki&f if; ausmif;wuf&wJh rdef;uav;rsdK;yg/ olYvnfyif;rSm
wpfrwfom;avmuf&dSwJh qGJBudK;rQifuav;&dSw,f/ trSefawmh
olYvnfwkdirf Sm qGJBudK;&dSaewmawmif ½Iyaf eygao;w,f/ rGwfNyD;
yef;yk½kyfuav;vdk oG,af ewJh olYvnfwdki[ f m 'Dtwdki;f udkvSNyD;
om;yg/
a<ua<uatmifu awmfawmfav;udk vSygw,f/ abab;
awmifrS a<ua<uatmif 0dkif;xJa&mufvmawmh enf;enf;rSdef

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
274 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
oGm;w,f/ olY&if...wif tm;vHk;u udk,q hf &mwdkY tBudKufcifAs/
a ce
yef;csD0goemygwJh ewfom; wpfyg;qGJxm;wJh yef;csDum;vdkyJ/
sp
r
ve

vdktyfwJhae&mrSm vdktyfwmawGu uGuw f yd J/ av;q,fhig;rdepf


re
.fo

twGif;rSmyJ tm;vHk;eJY cifcifrifrifjzpfoGm;w,f/ uRefawmfeJY


w
w
w

uawmh um,uH&Siu f dk,fpDrkdYvm;rodbl;/ cyftiftifjzpfaeMu


wkef;yJcifAs/
0dkif;uxMuawmh uRefawmfay;wJh ydkufqH&Spfq,fudk
a<ua<uatmifu vufzuf&nfzk;d &Si;f w,f/ uRefawmfhukd aus;Zl;
wifw,f/ bmnmvnf; rajymygbl;/ tNyHK;wpfcsuef JYNyD;wmygyJ/
'gayrJh uReaf wmf auseyfygw,f/ Zmwford ;f &dSNyD;om;jzpfwJh ½ky&f Sif
wpfum;vdk vdktyfwmawG tukew f Gef;ajymzdkYqdkwm wu,fhvlY
b0rSm rvdkbl;r[kwfvm;/
®¼»ºå«¿ªå¿úòò
²¿»úÜ
¬¼§º©»ºå¶§»º·Í«º¿©ÙúÖË
¿©³·º§Ø¿§æ«
®·ºå¬¼§º®«ºªÍªÍ¿©Ù«¼µ
½¹½-¿§å½Ö¸ú·ºå ò ò ò
ùܲúÖË
ª®·ºå»ÖÇ ·¹¸«¼µ
®·ºå ò ò ò
±¼®ºå§¼µ«º±Ù³åÒ§Ü
®Åµ©ºª³å ò ò ò ñ ñ
aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 275

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

«ÎÛµº§ºÛÍ·º̧ ª®·ºå¦®ºå¿«-³¸«Ù·ºå

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m
m
278 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
a ce
sp
r
ve
re
.fo
w
w
w

]]eifwdkYtm;vHk; rlysuaf eMuw,f...}}


uReaf wmfzwfwJh0w¬Kwdkuav;udkzwfNyD; rsuEf SmeJY pm&Guf
cGmcGmcsi;f abab;ajymwJh pum;udk bmt"dyÜm,frSef; uRefawmf
em;rvnfwmtrSefyJ/
]]bmqdkifvkdYvJ..abab;&..igh0w¬KeJY eifajymwm..}}
abab; ][uf}ceJ wpfcsuf&,f&if;eJY NyHK;w,f/
]]vkyrf aeeJY &J0if;...'D0w¬Kudk pum;vHk;awG r½Iy½f Iyf
atmif armf'efvkdvdk bmvdkvkda&;xm;ayr,fh bmvJqkdwm igod
w,f...eif a<ua<uatmifukd a&;xm;wm a<ua<uatmif
igwdkYqDa&mufwm wpfvyJ&Sad o;w,f eifwkYt d m;vHk;yHkpHtrsKd ;rsKd ;eJY
rlysufaewm igrodbl;rSwv f m;..tJ'DtxJrSm tqdk;0g;qHk;u
at;ausmfyJ...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 279

.m
m
o
.c
uRefawmf bmrSjyefrajymEdkifygbl;/ [kwaf ewmudk;..
a ce
'gayrJh uRefawmf em;rvnfwmu eifwdkYtm;vHk;qdkwm&,f...
sp
r
ve

at;ausmf tqdk;qHk;qdkwm&,fyJ/
re
.fo

]]at;ausmf..u}}
w
w
w

]]at;ausmfuraeeJY at;ausmfa&m..rdk;jrifhatmifa&m..
at;udkudka&m tm;vHk;ygw,f...}}
]][m..eifh[m ydkqdk;aeNyD abab;...udkat;udkudkBuD;
uawmh r[kwEf dkifygbl;[m...}}
udkat;udkudkqdkwm uRefawmfwdkYxJrSm touftBuD;qHk;
twnfNidrq f Hk;...tat;qHk;vlyg/ toufBuD;wmrS (5)ESpaf vmuf
udkBuD;w,f? q,fwef; ESpEf Spu f s tjyifbufrSm pdwf (2)ESpf
avmufavNyD;rS tESrd cf H&wmudk emusn;f vdkY q,fwef;jyefajzNyD;
atmifvmwm uRefawmfwdkYudkvnf; tpfudkBuD;u nDi,fawGudk
cspfovdk csp&f Smwmyg/ tNrJwrf; tavQmhay; t½IH;ay;wwfwJh
vl .../ *pfwmav;wD;NyD; nnf;ae&&ifNyD;aewm ... 'DvlBuD;
rSm cspfwwfwJhpdwfqdkwm &dSvdrfhr,fvdkYawmif xifxm;wm
r[kwfzl;/
]][if;...[if;...tpfudkBuD; tdk... olYukd emrnfyJ
ac:awmhr,f ol tckwpfavma&;wJh oDcsif;awGukd Munfhygvm;
...cGifhvTww f mwdkY ajymrxGuw f mwdkY... ]]yef;yGihfukd ta0;u
ai;ol&JU avajy}} wdkY ]]wdwfwqdwf ykef;aeaom tdyfrufqk;d }}
wdkY ½IyfaewmyJ/ 'gawGu bmvJ &Si;f aewm a<ua<uatmifaygh
...olY oDcsi;f xJrSm opf&Gufa<ucsif&ifa<u ra<ucsif&if...

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
280 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
Mu,fawGa<u... tJ'grSr[kw&f if tdyfrufawGa<u...ajym...
a ce
rajymvdkufcsifbl; ta<uaumifBuD;av...}}
sp
r
ve

udk,hqf &ma& uReaf wmf[m csucf si;f yJ ausmif;tkyq


f &mr
re
.fo

BuD;a&SUukd a&mufoGm;wJh ausmif;om;av;udk jzpfoGm;w,f/


w
w
w

abab;udk aMumufvmwmvnf; trSefyJ/


]]'guawmh[m..olvnf; cspfr,fqdk cspfvkdY&wmyJ...
olYrSm w&m;0if&nf;pm;rS r&dSwmyJ...}}
]]at;...tJ'geifwdkY a,musfm;uav;awG trsm;pk&JU
vufoHk;pum;yJ... eifwkYd a,musfm;av;awG[m jrm;orm;eJY
wlw,f...&J0if;odvm;? jrm;usnaf wmufxrJ Sm jrm;awG trsm;BuD;
xnfhxm;ayr,fhxdcsufudk pdkufwJhjrm;udkrS eifwdkYu *kP, f lcsif
wm.../ igwdkY rdef;uav;awG[m cvkwfwpfcsuf tESyd cf H&vdkY
toHwpfoHay;NyD; jyefwdwfqdwfoGm;&wJh pE´&m;cvkwu f av;
awG r[kwb f l;[Jh...}}
abab;...'Davmuf a'guefaewm bmaMumifhqdkwm
uRefawmfrodbl;/ a<ua<uatmifudk 0dki;f BudKufMuwJhtwGuf
remvdkjzpfaewmvm;vdkYawmh a,mifawmifawmifeJY awG;vdkufrd
ao;w,f/
]]tqdk;qHk;u at;ausmfyJ...'DrSm olu t&ifwkef;u
eifhudk ig&,f&,farmarm vufyGef;wwD;ae&if..ighukdtNrJwrf;
Budwo f wday;w,f/ eifhukd tJ'Davmuf ta&mr0ifeJY ae&mwum
OD;pm;ray;eJYwJh}}
]]bm...ighudk...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 281

.m
m
o
.c
]][kwyf gh&Sif...eifu taysmhqGJorm;wJh...igu eifheJY
a ce
sp
ydkNyD;aejy&if...ighudk pdwfawGbmawGawmifaumufNyD; pmawG
r
ve

bmawGa&;ay;wm...}}
re
.fo

udk,q fh &ma&...uReaf wmf acgif;eyef;BuD;NyD; BuD;oGm;wJh


w
w
w

acgif;udkrEdkiv f kdY acgif;udk idkufpdkufMuoGm;wmyJAsm.../ atmf...


uRefawmf wpfcgrS xifrxm;wmawG[m uRefawmf rodwkef;rSm
olYbmomol jzpfysufaeMuwmygvm;.../ abab;u uRefawmfh
udk ndKndKxuf *½kpkdufwmudk uRefawmf om,mcJhzl;ygw,f/
b,fvlua&m qefYusifbufvid fu *½kpkdufwmudk rom,mbl;
vkYvd J.../ 'gayr,fh... 'gygyJAsm ... 'Dxuf bmudkrS rydkcJhyg
bl;/ udk,fharG;csi;f aqGrsdK; udavom wPSmeJY rcsp&f zl;qdkwmudk
odxm;ovdkudk abab;eJY ywfoufvdkY pdwfutvdkvkd odaewm
yg/ tpfudkudk... ESrucspw f mudk om,mwmrsKd ;avmufyg/
abab; bmaMumifh tckvkjd zpfaew,fqkw d mudk uReaf wmf
odoGm;NyD/ abab;[m pdwf"mwfrnHhygbl;/ a<ua<uatmif
udk ae&may;ygw,f/ tJ... olYae&mudk 0ifvkwm MunfjzL
avmufatmifawmhvnf; oabmraumif;Edki&f Smbl;ayghAsm.../
]]tJ...'gqdk.. igu bmqufvky&f rvJ abab;...}}
]][Jh...eif a<ua<uatmifudk &atmifqufvdkufayg/
a<ua<uatmif[m eifeJYywfoufNyD; 'D0kdi;f xJudka&mufvmwm
... eifeJYyJ Zmwfvrf;&dSwmav... eifyJ&oifhwmaygh...}}
pum;uawmh onf;ajcudk 'kw'f kwfxw d Jh pum;yJ udk,hf

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
282 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
q&ma&.../ 'gayr,fh...awG;Munfhawmh...vlY udk,fcE¨mu
a ce
sp
[kww f dywfwd rvku d fEdkifawmhbl;qdkwm odygw,f/ oli,fcsif;
r
ve

NydKifbufawGxJrSm uRefawmf[m t&m&mtm;tenf;qHk; vl


re
.fo

wpfa,mufyg/ uReaf wmfwx kYd rJ Sm ½ky&f nftajzmifhqHk;u at;ausm?f


w
w
w

twnfNidrfqHk;eJY oabmxm;tBuD;qHk;u at;udkuk?d toGuq f Hk;


tyg;eyfqHk;u rdk;jrifhatmif.../ uRefawmfhrSm... bm&dSvJ.../
uRefawmf tcsdefawmfawmfMum pum;rajymEdkifbl;/
]][m;...tm;vHk; xJrS m tm;tenf ; qH k;u... igyJ
abab;... igaemufqkwzf dkY qHk;jzwf}}
]]bm..eif½l;aeovm; &J0if;...bmjzpfvkdY aemufqkwf
&rSmyJ/ eifhbufrSm igeJYndKndK &dSaewmyJ...'DrSm..eif rSwx f m;
zdkYu rde;f uav;wpfa,mufu tcspu f dka&G;wJhae&mrSm ½ky&f nfeJ
ydkifqkdirf Iu t"durusbl; owif;eJY tajctaeuom ta&;BuD;
wm odvm;/ eifhudkig wm0ef,lw,f... qufBudK;pm;}}
uRefawmfh tNyHK;u wu,fhudk rcsdNyHK;yg/
]]abab;&,f...eifu ighudk bmrsm; wm0ef,lEdkifrSm
rdkYvkdYvJ...}}
abab;u uRefawmfhem;&Gufukd wtm;qGJvrd f&if; ajym
w,f/ (em...vdkuf...wm...Asm)
]]'DrSm rSwxf m;...at;ausmf b,favmuf ½kyaf csmacsm
'Daumif ighukad MumifaewmvdkY ajymvdku&f if yGJNyD;NyD.../ at;udkukd
u *pfwmudka&;&if; &if;ESD;orQ aumifrav;wdki;f udk tHkYyHk;ydk;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 283

.m
om
.c
qdk&if...uJ...rdk;jrifhatmifuawmh[m vlyg;vleyf... b,f
a ce
sp
rdef;uav;udk b,ftcsdefrSm bmajym&rSe;f odwJh vlqkd&if yGJu
r
ve

tm;vHk;tjywfyJ... ½dk;*kP&f wdS mqdkvkYd eify&J Sw


d m... eif½k;d vkv
dY .J ..
re
.fo

oleJYeifeJY pawGUwmr[kwfvm;...}}
w
w
w

udk,hq
f &ma&...vlqkdwm b,favmuf tajrmufBudKuf
wJh owå0gvnf;qdk&if...tJ'Dpum;vnf;Mum;a&m uRefawmfh
ESvHk;om;xJu xGuv f mwJh yDwud tcsed rf Dom xde;f rxm;Edki&f if
bdkif;ueJvJusNyD;awmh aooGm;Edkiw f ,fcifAs/
avmu"mwfBuD;udk bmrSrod&awmhyJ wtdtdeJY Nidrfhae
vdkufwm awmfawmft&om&d SwmyJAsm.../ 'ghaMumihfv nf;
jrwfpGmbk&m;u ]]ajr§mufyifhajymqdkjcif;}}qdkwmudk rmefewf&JU
wyfBuD;q,fyg;xJrSm wpfwyftjzpfeJY xnfhxm;wmaygh/
]]a<ua<uatmifu...eifwdkYtm;vHk;eJY tckrS od&vdkY...
ighudk t&m&mwdkifyifw,f &J0if;? 'Dawmh eif igwdkYajymwJh
twdkif;yJae...igwdkY ajymwmomvky?f a<ua<uatmifudk eifyJ
&ap&r,f &J0if;...}}
aemufaeY...oli,fcsif;awGeJYtwl awGU&? xdkif&wm[m
udk,af &;wJh ZmwfñTef;udk... udk,fwdki½f dkufNyD;... udk,fwkdif
jyefMunfhae&ovdkyJAsm/ bmNyD;&if bmvmawmhr,f/ b,fol
bmjzpfaew,f/ b,folYukd b,folu bmajymxm;vdkY... ]a<u}
u b,fvkd qufqHawmhr,fqdkwmawGtm;vHk;udk odae&w,f/
ae&xdkif&wmvnf; t&ifwke;f uvdk aysmfzkYdraumif;awmhbl;/
uRefawmfuvnf; vlwpfrsdK;Asm... r½dk;om;&&if rvHk

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
284 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
csib f l;/ bmudkrSe;f udkrodbl; tm;emaerdw,f/ udk,hpf dwfeJY udk,hf
a ce
todMum;rSm uefvefYumrS r&dSwm tm;vHk;wdk;vQdKaygufjrifae&
sp
r
ve

awmh &Suw f mvnf;ygw,fAsm/


re
.fo

at;ausmu f a<uUudk jyefvkdufydkYzdkY (um;*dwf)udk 3-4


w
w
w

&ufac:wJhtcg a<uujiif;NyD; uRefawmfhudk ac:oGm;wJhaeYu


at;ausmf&JUrsuEf Smudk uRefawmf rMunfh&JavmufatmifyJ/ vrf;
rSm...tm;emwma&m &Suw f ma&meJY a<uUukd at;ausm&f JU apwem
awG udk,fhpum;eJY udk,f BuHzefNyD; ajymaerdonf/
]]apwemqdkwm...trsKd ;rsKd ;&dSw,f udk&J0if;&JU udk,u f sihf
w&m;aumif;ygrS apwemuaumif;wm... 'gawG udk&J0if;
rodao;ygbl;/ aemuf...a<uac:&if udk&J0if; rjiif;&bl;aemf}}
trSefawmh..igodw,f/ bmaMumifhqdkwm igodw,fvkdY
udk uRefawmfxajymcsifwm.../ ajymvdkY rxGub f l; bmjzpfvkdY
vJqkdwmvnf; uRefawmf rodbl;Asm/ a<uu tJ'Dvkdajymawmh
&SufaewmyJ rSwrf dw,f/
at;udkudku ]oufwHeJY csnfxm;cGihfrwJh arQmfvifhcsuf
rsm;}} qdkwJh oDcsif;udkwD;jywke;f u a<uu tdrfomcPqdkNyD;
xGuo f Gm;wmudkvnf; &Suv f dkYukd rqHk;bl;Asm.../ at;udkudkBuD;rSm
qufomqdkae&w,f toHu b,fvkdrS t&omrygawmhbl;/
uRefawmfvnf; bmvky&f rSef;rodwmeJY tJ'DoDcsif;udk csD;rGr;f vdkuf
csUJ um;cHpm;jy&if;...at;udkukBd uD; ajymapcsiw f mawGukd xnfhajym
vdkufwm a<ujyefvmwJhtxdygyJ/ 'DawmhrS at;udkudkvnf;
auseyfoGm;w,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 285

.m
om
.c
]]tJ'gaumif;w,f &J0if;...a<uu eifhudk oabmxm;
a ce
BuD; t&rf;jrifhjrwfwJhvv
sp
l kYd xifomG ;wm igwdkYajymwmeJY uGuw f yd J
r
ve

'grsdK;yJ eifqufajymxm;? eifeJY igeJY vufwGJnDw,f...at;av


re
.fo

eifuvnf; pma&;q&myJ[m...}}
w
w
w

]]r[kwfbl;...abab;& igwdkY 'DbufrSm tBuHeJYae


wmudk olwdkYcHae&wmMunfhNyD; t&rf;tm;emvdkY...}}
]]tdk...bmvdkY tm;em&rSmvJ eifhtay:rSm olwdkYu
raumif;MuwJh[m 'DrSm...eif a<uUukd vdkcsi&f if 'Dtwdki;f yJ
ajymudk..ajym&r,f}}
pdwf&if;apwemav;eJY vkyfro d rQ ajymrdorQ tm;vHk;u
r½dk;om;rIjzpf&awmhwmygyJ/ uReaf wmf awmfawmfuav; pdwn f pf
oGm;w,f/ pdwyf Jnpfwmaemf 'gawG qufrvkyaf wmhyJ... trSef
twdkif;zGifhajymzdkYuawmh vHk;0udk rpOf;pm;wm.../ b,fvSnhf
xGuEf kid af wmhrSmvJ...udk,q hf &mawG&JUtBudKuf trdkufpm;uav;
a<ua<uatmif[m uRefawmf&nf;pm;ygvdkY pdwu f l;xJrmS awG;awG;
NyD; oGm;&nfuscJh&wm tBudrfaygif; &Spq f ,fig;oefavmuf
&dSNyDukd;As/
tJ'Dupd öawGjzpfNyD;wJhaemuf wpfywfavmuftwGif;rSm...
uRefawmfwdkY tkyfpk[m ea0wdrfawmifawG jzpfaeMuw,f/
[dkaumifawGuvnf; olwv kYd yk o
f rQ bmwpfckrS tqifrajywmudk
odNyD; a&SUqufrwdk;&JMuawmhbl; t&ifwke;f uvdkcsuaf umh(zf)
awG bdki&f GefawG url;awG...opömeDawGvnf; rajymjzpfMuawmh
bl;/ uRefawmfwdkY0dkif;[m wdwfqdwfajcmufaoGUoGm;w,f/ vl

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
286 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
wpfa,muf pum;wpfceG ;f ajymNyD;oGm;&if...tMumBuD; Nidro f uf
a ce
aewwfw,f/
sp
r
ve

a<uu uRefawmfhukd yxrOD;pm;ay; t&rf;vdkufavsm


re
.fo

vmavav uRefawmfu raewwfav ½kef;xGuzf dkYvnf;r&


w
w
w

a&;csr&bJav/ tJ'DaeYu a<u pm&GufvGww f pf&Guxf kwfNyD;


0vHk;eJY trSm;av;axmifhuGux f JrSm jznfhwrf;upm;Muw,fAsm/
&Sufwma&m tm;emwma&mpHkNyD; uRefawmfyJ½IH;wmaygh/ a<u
tm;&yg;&&,fNyD; uRefawmfhukd rSwcf sufay;w,f/
]]udk&Ju..t&rf;½dk;wmudk; a<uuvnf; 'Dvkd ½dk;om;
wJhvludkyJ cspfwm...}}
uRefawmfhtouf ]]zGwf}}ceJ xGufroGm;wm awmfawmf
av; uHaumif;w,fvkdYajym&r,f/ ESvHk;om;udk [,fvDaumf
ywmeJY csnfNyD;awmifBuD;eJY 0ifwdkufypfvdkufovdkyJ udk,fhq&m
a&.../
]]odrfh}}ceJ...
tJ'DaeYu rdk;jrifatmifu csufcsif;xjyefoGm;w,f/
at;ausmu f awmh abab;udk vdkufydkYw,f/ at;udkudkuawmh
aigifNyD; usef&pfcJhw,f/ a<ua<uatmifeJY uRefawmfu vdkiAf &D
a&SUrSm cPxdkiv f kdY/ tJ'DrSm o&ufoD;a&mif;wJh om;trdudk oGm;
awGUw,f/ aumifrav;u puwftpkwu f av;eJY ikwfwkwxf dkif
vdkY? olYtaru a&cJa&yHk;udk rodrf;ao;bJ uav;udk EdkYwkduv f kY/d
]]a<u...a[m[dku a&cJ&nfa&mif;wJh rdef;reJY olY orD;
av;udkawGUvm;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 287

.m
m
o
.c
]]awGUw,fav...udk&J &JU bmjzpfvkdYvJ}}
a ce
sp
]]uRefawmf...tJ'DaeYu o&ufoD;pdwf0,fwm olYwkYdqD
r
ve

uaygh}}
re
.fo

]]aMomf...}}
w
w
w

]]uav;rav; o&ufoD;pdwfrukefv dkY...olYtaru


acgufaewmAsm... rjrif&ufwmeJY 0,fvmcJhwm}}
a<u&JU rsuf0ef;awGu rdIif;jyoGm;w,f/ uav;rav;
bufudk ai;&if; oufjyif;vJ wdwfwdwfuav;csw,f.../
]]udk&Ju t&rf;MuifemwwfwmyJaemf...}}
uRefawmf ½kww f &uf rsufESmBuD; trf;oGm;w,fcifAs?
&Suo f Gm;wmyg...uReaf wmfhukd csD;usL;&if 'DaeYtxd raewwfwm
uRefawmfhtusifhudk udk,hfq&ma&/
]]rMunfh&ufwmyg...'gayr,fh tJ'D o&ufoD;pdwfu
uRefawmfhudk aumif;usdK;ray;ygbl;...a<ueJYawGUawmh...}}
]]tdk...rajymygeJYawmh udk&Juvnf;...}}
a<uu acgif;uav;iHkYNyD; Nidro
f mG ;w,f/ uRefawmfh&ifu
w'kw'f kwef JY tJ'Dtcsed &f JU t&omu b0rSm bmeJYrSukd vJvkYrd &bl;
Asm/ uRefawmfh&ifxJrSm wmusdK;vkqJqJ pum;awGukd oGefcsypf
vdkYzkdY pdwful;aerdw,f/ 'gayr,fh abab;eJY rwdkiyf if&ao;
bl;/ uRefawmf[m abab;rygbJeJY a<uUukd bmrSrajym&Jygbl;/
tNrJwrf;vGJaewwfwhJ uRefawmf[m wpfckckvJo G Gm;rSm a<ueJYywf
oufvt Ykd &rf;aMumufw,f/ uReaf wmf[ma<ueJyY wfouf&if abab;
uq&mrBuD;yg/ olay;wJherd dwfxJu*Pef; &SmNyD;xdk;&wmyg/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
288 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
xdk;wdki;f aygufwJh edrdwfudkvnf; b,folupGefY&JrSmwJhvJ.../
a ce
sp uRefawmfwdkY Nidrfoufaewkef; qlqlnHnH toHMum;&vdkY
r
ve

vSr;f Munfhvkdufawmh uav;rav;udk olYtaru wD;aewmyg/


re
.fo

wD;wmrS wkwef JYudkwD;wmcifAs/ a<ueJY uRefawmf tMunfhcsif;


w
w

qHkw,f/
w

]]a<u...oGm;0,fvku d fMu&atmifaemf...}}
uRefawmfeJY a<u0kef;ceJxNyD; o&ufoD;pdwf Aef;a&SUudk
a&mufoGm;w,f/ a<uu wpfAef;vHk;udk 0,fwmcifAs/ wpf&mh
&Spq
f ,fwh/J NyD;awmh o&ufoD;pdwaf wGrQxnfhxm;wJh uRwfuRwf
tdwfawGudkiNf yD; awGUorQ vlawGukd vdkufay;Muwm...a<uyg
awmh tqifajyw,fcifAs/ a<uajymwJhpum;u...
]]uRefrwdkYESpaf ,muf o&ufo;D pdwaf wG vSLwmyg}}..wJh
tJ'Dnu...vHk;0udk tdyfvkdYr&bl;Asm....
urÇmay:rSm&dSwJh yifv,feJY ork'´&mawG uRefawmfh &if
bwfudkiSm;NyD; cPpD;qif;Mu[efwlyg&JU/ yDwd...auseyfjcif;
...awG;í awG;í r0jcif;pwJh udavomawGeJY pdwful;awGu
MunfaewmyJ/ reufrdk;vif;awmhvnf; av;vHxkid ;f rdIi;f jcif; r&dS
../ yuwd tiftm;awG&SdvkdY.../
udk,fhq&ma&...udavomuvnf; pdwu f dk Munfvif
apEdkifw,faemf.../
abab;u zGihaf jymvdkuf zGihaf jymzdkY tcsed fuGuw f yd JqdkvkYd
uReaf wmf tJ'D cHkwef;uav;rSm xdkiaf pmifhaewmyg/ vdkiAf &Da&SUu
uHaumfyifwef;atmufrSm rNidrfwmqdkvkdY uHhaumf&Guu f ay;wJh
aeajymufawG&,f todpdwfuay;wJh uReaf wmfh&ifckeo f HawG&,fyJ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 289

.m
mo
.c
&dSw,f/
a ce
o&ufo;D pdwaf &mif;wJh uav;rav;udkvnf; &oavmuf
sp
r
ve

a&mif;/ usefwmudk uRefawmftukef,lr,fvdkY ajymcJhNyD;om;/


re
.fo

uav;rav;uvnf; 0rf;awGomvdkYayghAsm/
w
w
w

uRefawmfeJY rcsdef;cif a<uu abab;eJY &yfpum;ajymOD;


rSmyg.../ NyD;rS uRefawmfhqDvmrSm.../ wpfpuúefY[m wpfpuúefY
yJMumw,fvdkY ajymwJhvl&Sd&if w&m;qGJNyD; trIvkycf siw f ,f/
&ifckefoHeJY apmifh&wJhvltwGuf wpfpuúefY[m...rSef;r&EdkifwJh
umvwpfckygyJ/ rarQmfbl;... olYvmwJhvrf;udk igrMunfhbl;vdkY
udk,fhudkudk,f rmefxm;NyD;umrS...rcHEkdifawmhvkdY udk,hfbmom
t&Surf JhpGmeJY vmvrf;udk vSrf;ai;rdwmvJ tBudrfwpfuka#
avmuf&dSawmhr,f udk,hfq&ma&.../
olYt&dyfudkrS rawGU&awmh rmefzsufrdwmudk &Suo f Gm;/
jyefpdwfwif; rmexm;...t½IH;ay;/ xyf&Su.f ../ 'gayr,fh olYudk
&ufpufw,fvdkY rxifrdbl;/ b,folYukd tjypfay;&rSef;vnf;
rodbl;/ em&DxJu puúefYwkdi;f &JU ]qwf}ceJ ]qwf}ceJ ta&GU[m
uRefawmfhvnfukd wpfcsufwnf;eJY tjywfjywfpD ckwyf kid f;aeovdk
ygyJ/ uRefawmfvnf;yif b,fESpcf kjywfcJhNyDvnf;/ b0b,fESpcf k
&SifoefvGefajrmufcJhNyDvJ.../
aemufqHk;awmh uHw&m;onf NyHK;aeaom EIwcf rf;wpfpHk
eJYa&mufvmonf/
&if0rSmqdkYaeaom tylvHk;BuD;u jzKef;ceJ jyKwfusoGm;
wmcifAs/ a<uu abab;qDu pum;ajymNyD; vmrSmqdkawmh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
290 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
uRefawmfhqDvm&ifyJ 75%uawmh aocsmaeNyD/ &ifxJrSmawmh
a ce
wpf&mayghAsm...wpf&m ppffppfyg/
sp
r
ve

olb,fvdk 0ifxkdiv f kdufrSef; uRefawmfrodbl;/ ESvHk;u


re
.fo

tay:wufNyD; vluaygh&Sy&f Syf jzpfaewm/ tJ'DtcsdefrSm tod


w
w
w

w&m;jyef0ifvmwm awmfawmf aMumufp&maumif;w,f cifAs/


0ifvmwJh todw&m;u ESvHk;om;xJuaer ]0kef;} ceJqdk cE¨m
udk,fwpfckvHk;udk uefxkww f m/ acR;awGtm;eJY ajy;qif;oGm;NyD;
vufz0g;rSmpdkvdkY/ vufawGvnf; wqwfqwfwkefvkY.d ../ &ifxJ
rSmvnf; uvDpmawGr&dSawmhovdkyJ.../ uRefawmfbmawGukd
rsdKcsaerdrSef;vnf; rodbl;/ tJ'Dv kd jzpfaewmawmifrS a<u
0ifxdkifvkdufwm olYwifyg; uRefawmfhcg;xdaerSef; odvkdufao;
w,f/
]]ajym...}}
uRefawmf awmfawmfeJY pum;rajymEdkiw f Jh puúefYawGukd
awmh uRefawmf rrSwfrad wmhbl;? awmfawmfjrefw,fqdkwmyJ
tckrSjyefodw,f/
]]a<u...ab..ab;eJY awGU...awGUNyD;NyDvm;...}}
]]tif;...}}
]]bmawGajym...ajymvdkufvJ...}}
]]tif;...tm;vHk;yJ...qdkygawmh...a<uuvnf; tm;vHk;
udk ajymjyygw,f...}}
]][m;...}}
uRefawmf pdk;&drfxdwfvefYrI awmfawmfavsmhoGm;w,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 291

.m
m
o
.c
pdwfvnf; enf;enf;jyefNidrfvmw,f/ abab;u tukefajym
a ce
NyD;NyDyJ/
sp
r
ve

]]at;ausmef JY abab;eJYu jyóem&dSw,fwJh... tif;...


re
.fo

'gayrJh abab;rSeyf gw,f...}}


w
w
w

]][kwfw,f..abab; rSefw,f}}
]]udk&Ju tJ'gawG bmrS rodbl;qdk...}}
]]tif;..odoifo h abmufyo J w
d myg/ at;ausm.f .abab;
udk pxm;wmavmufaygh/ a<uUukdrajymwm rajymaumif;vdkYvkdU
xifwmyJ...udk,rhf Sm apmifhxdef;&r,fh 0wå&m;u &dSw,fav..}}
]][kwyf gw,f..abab;vnf;ajymw,f...udk&.J ..bmrS
rod&Smbl;..wJh..}}
udk,fhq&ma&...uRefawmf MunfEl;vdkufwmAsm/
wm0efausvGef;wJh abab;udkvnf; pdwfxJu t&rf;
aus;Zl;wifaerdw,f/ vufawGwkefaeayr,fh...&ifu NidrfoGm;
ygNyD/ rkefwdkif;awG pJpyifv,frSm aea&mif a&mufvmygNyD/
uRefawmf a<uUukd &Te;f &Te;f pm;pm;BuD;udk Munfhrdw,f/ jynfhjynfh
...wif;wif; csufcsif;udk ypfzufcsifpdwfawGtm;vHk;...renf;
odrf;BuHK;xm;vdkuf&w,f/
]]a<u...}}
]]ud k&J bmajymrvd kYvJ ajymav...tm;vHk; uawmh
NyD;oGm;ygNyD abab;eJY at;ausmv f nf; tqifajyoGm;NyD...udk&J
uawmh bmrSord Smr[kwb f l;}}
]][m..[kwv f m;? uRefawmf wu,frodbl;}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
292 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
'Davmufawmh uRefawmfvnf; eyfygw,fAsm? vdIif;av
a ce
NidrfoGm;wJh yifv,fqdkwm b,fvkd avSrsdK;eJYul;ul;yg/ at;aq;
sp
r
ve

yJ udk,fhq&ma&.../
re
.fo

]]udk&Jrodbl;..qdkwmvnf; abab;u ajymygw,f}}


w
w
w

]]uRefawmf vlrsm;taMumif;awG pdwfr0ifpm;awmhbl;


a<u...? uRefawmfhtaMumif;av;vnf; ajymyg&ap...}}
]]a<uodygw,f...ajymyg...}}
]]uReaf wmfu zkerf IeYef Yw
J lw,fa<u..ajcoHjyif;jyifeYJ eif;yg
rS...wpfxGmavmufckefxcGifh&wmyg/ avajy at;at;uav;
wdkufygrS wpfvHavmuf ajy;cGih&f wmyg/ avjyif;jyif;wdkuyf grS
olwyg;tm;eJY ckefx yef;yGihfay: uscGihf&zdkY qkawmif;&wmyg/
'gayr,fh yef;qdkwm yefolr&dSrcsi;f tyifay:rSmaeorQ umv
uav;yJ uRefawmfwdkYvkd zkefrIefYawGeJY ae&wmyg/ yefcsifolu
csdK;NyD;yefzdkY a&aq;awmh uRefawmfwdkY ajray:jyefa&muf&wm
ygyJ...}}
]]udk&Jajymwm a<u oabmaygufygw,f...'gayr,fh
'DudpörSm udk&Ju w&m;cHrS r[kwb f J..ulnDolyg}}
]][kwfw,f...tJ'Dyef;udk b,folcsdK;NyD; yefrvJvdkU
apmifhcJh&wm uRefawmfhb0yJ}}
udk,fhq&ma&...'Dpum;awGu uRefawmfajymzdkY tpu
wnf;u pOf;pm;xm;wJhpum;awGr[kwfygbl;/ ajymrdawmhrS
pdwfxJxif...tawG;rSm Mum;pum;jzpfawmh pdwfu tpDtpOf
usatmif jyefpDay;wJh pum;awGyg/ 'gayr,fh rSm;awmhrrSm;bl;/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 293

.m
m
o
.c
&ifbwfeJYom ajymyg/ b,fawmhrS rrSm;bl;qdkwm uRefawmf
a ce
,HkMunfw,f/
sp
r
ve

]]udk&J...bmajymcsiwf mvJ}}
re
.fo

]]uRefawmf a<uUukd cspfw,f..}}


w
w

]]&Sif...}}
w

]][kwfw,f...uRefawmf a<uUukd t&rf;cspfw,f..vdyf


jymawG..ysm;awG...ydwke;f awGudk uRefawmf cGifhay;cJhNyD;ygNyD
a<u&,f...avjyif;uav;vmwJhcP a<uUtay:rSmawmh em;
yg&ap...uRefawmf a<uUudk t&rf;cspfw,f..}}
a<u[m acgif;idkupf dkufusoGm;w,f/
'Dpum;udk olcHpm;oifhygw,f/ uRefawmfharwåmudk ol
b,fvdk acgif;axmifaprSmvJ/ wdwfqdwfoGm;wJhtcg uHhaumf
&Guaf wGxJuae aeajymufawGyg &,fukefMuw,f/ a<u[m
awmfawmfMumMumNidrfaew,f/ NyD;rS oufjyif;cs&if; uRefawmfhudk
armhMunfhw,f/ a<uUtMunfhawGu &Da0aewmyJ.../
]]a[m'D ausmydk;tdwfuav;udk Munfhprf; a<u? tJ'D
ausmydk;tdwtf wGuf uk,
d bf ,favmufcHpm;cJh&ovJ udk,f b,f
avmuf emusifcJh&ovJ...'gayr,fh udk,af useyfcJhygw,f/
NyD;awmh a<u[m udk,fhwkdYqDukd yef;wpfyGihfvkda&mufvmcJhw,f
udk,fu zkefrIefYuav;vdkaecJh...}}
]]abab;u tukefajymNyD;om;qdk...}}
ta&;wBuD;ar;wJh a<uUpum;udk uRefawmf cPpOf;pm;
&w,f/ cPrS wu,fhcPyg/ uRefawmfh &ifu NidrfaeNyDav
udk,hfq&m&JU.../
aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
294 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
]]tif;...ajymw,f wcsKd Uwpf0ufyg...[dkrSm Munfhprf;
a ce
a<u..o&ufoD;pdwaf &mif;wJh aumifrav; apmifhae&Smw,f?
sp
r
ve

a<uUqDu tajz&NyD;&if olYAef;xJrSm&dSwJh o&ufoD;pdwfawG


re
.fo

tm;vHk;udk0,fNyD;...[dkaeYuvdkyJ avQmufa0Mur,faemf... a[m'D


w
w
w

ausmydk;tdwfu a<ueJYawGUzkYd ta&;BuD;ovdk o&ufoD;pdwfu


vnf; ta&;BuD;wmyJ...[dkwpfaeYuvdk a0Mur,faemf}}
a<uu o&ufoD;pdwfa&mif;wJh uav;rav;udk vSr;f
Munfhw,f/ uav;rav;uvnf; 0rf;omtm;& vufjy&Smyg
w,f/ rrwpfa,mufvmNyD; tpfudkeJY pum;ajymNyD;&if [dkaeYu
vdkyJ tukef0,fr,f ajymxm;wmudk;/
]]abab;u rrdkufbl;uGm...tukeaf jymxm;&ufom;
eJY...}}
]]abab;u bmjzpfvkYdvJ[if...}}
]]udk&J...a<uu udk&Judk ausmydk;tdwfa&mif;vdkufwJhol
r[kwfbl;...}}
]]bm..a<u...b,fvkd}}
]][kwfw,f...abab;wdkY vmajymwJhaeYuwnf;u
a<ur[kwaf Mumif;ajymw,f/ rmvmrSww f dkiaf &SUrSm udk&JeJYa<u
o&ufoD;jyóemwufwmvnf; a<ur[kwb f l;...a<utwef
wefjiif;ayr,fh abab;u udk&J t&rf;&Suo f Gm;w,f...cPawmh
vdkucf JhygqdkvdkY...a<uvdkufvmwm...}}
]]r[kwb f l;...udk,hu
f kd ausmydk;tdwaf &mif;wke;f u rif;..
rif;..a<uvdkY ajymvdkufovm;vdkY...}}

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 295

.m
om
.c
]]b,fvkdrS rjzpfEdkiyf gbl; udk&J0if;...uRefr[m b,f
a ce
wkef;urS pwdk;qdkifrSm aps;ra&mif;cJhzl;bl;? abab;u tqif
sp
r
ve

ajyatmifaeay;ygqkv d kdY olajymxm;wJh Zmwfvrf;twdki;f aeay;


re
.fo

cJhwmyg/ a<uUuk0d kid ;f BudKufawmh olupwJh Zmwfvrf;rdkY olUukyd .J ..


w
w
w

tultnDawmif;&wm..olu ajymygw,f...tm;vHk;udka&Smif
ygwJh...a<utvdkut f avsmoifhqHk;u udk&0J if;yJ...wJh.. udk&0J if;
u odyfwHk;wmwJh...}}
]].......}}
]]tckvnf; aemufqHk;pum;udkajymygw,f... udk&J0if;
&nf;pm;pum;ajymvdrfhr,fwJh...tJ'g...oifho vdkqHk;jzwf...
ayghw/Jh a<u...rmvmxdyu f kad &mufNyD;rS udk&J0if;qD jyefvmwmyg/
'gawGajymcsiv f kdY.../ udk&J0if;&,f... &SihfyHkpHukd uRefr b,fvdk
vkyBf udKufvkdY &rSmwJhvJ...}}
uRefawmf bmrSrajymEdkifawmhbl;/ todÓPfu t&Sif
vwfvwfBuD;udk&dSaeygw,f/ tJ'D&dSaewJh todÓPfudk tjzpf
tysuaf wGu aoatmifowfaewmyg/ todÓPfu raoawmh
&ifemwmayghAsm.../ emvdkuw f Jh&if...]]jzKef;}}qdk vJao oGm;&if
awmh 'DavmufemrSmr[kwfygbl;/
]]uRefroGm;r,f...udk&J0if; &Si[ f m tukeo f wd ,fqdkvkYd
uRefrvmwmyg...&Si.f ..'DavmufwHk;rSe;f od&if uRefr rvmbl;
odvm;..}}
a<uu jzKef;ceJxoGm;w,f/ uRefawmfbmawG jzpfoGm;
rSef;rodvkdufbl;/ tJ'Dwkef;u uRefawmfhudkom apmifhai;Munfh

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
296 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
aewJh vlwpfa,mufrsm;&dScJh&if tJ'Dvlukd idkBuD;csufreJY ]]ig
a ce
bmawG jzpfoGm;wmvJ...}}vdkY ar;rdrSm trSefyJ/
sp
r
ve

apmifhai;Munf haewJh vlw pfa,mufawmh&d Sygw,f/


re
.fo

'gayr,fh olu bmrSrod&Smygbl;/


w
w
w

]]tudkav;...rrxoGm;NyD...o&ufoD;pdwaf wG ,lr,f
qdk tm;vHk; ESp&f mhudk;q,fzdk;...}}
uRefawmf tod0ifvmygw,f/ vdkiAf &Da&SUudk a0SU&rf;
wdkufvmwJhavajyu o&ufoD;a&mif;wJh uav;rav;*g0efudk
wzswfzswfvl;atmif wdkufaew,f/ *g0efuav;u pkwv f kYd/
olYrsufvHk;xJu MunfvifaewJh arQmfvifhcsifuawmh topf
cRwfcRwfyg/
]]nDr&,f...ESp&f mhESpqf ,fyJ xm;ygvm;...}}
uav;rav;u rsufvHk;uav;0ifhNyD; wpfcsuf pOf;pm;
w,f/ NyD;awmh o&ufoD;pdwfxnfhxm;wJh uRwfuRwftdwfawG
udk uRefawmfxdkifwJh ausmufcHkay: tomwifNyD; ajy;xGuo f Gm;
w,f/ yHkpHrsKd ;pHkeJYyGih[
f aewJh o&ufoD;pdwfxkwfawGudk uReaf wmf
ai;aerdw,f/ uRefawmfh pdwfawGua&m bmxl;vdkYvJ rTefxl
wpfcsuf owdruyfayr,fh uReaf wmfjyefzkYd vrf;p&dww f pfq,fukd
csefNyD;awmh ESp&f mhESpfq,fawmh qpfrdao;w,f r[kwv f m;/
aumifrav;u 0rf;omtm;&eJY ajy;vmw,f/
]]araru ay;vdkufwJh...}}
uRefawmfheHab;rSm csxm;wJh ausmydk;tdwfudk aumuf
udkiNf yD;...uReaf wmf0,fcJhwke;f u ]]tdwf0Su}f } uav;ygw,fvkdY

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 297

.m
m
o
.c
ajymwJhtwGi;f u tdwf0SufxJu ydkufqHESp&f mhESpq f ,fhudka&NyD;
a ce
xkwfay;vdkufygw,f/
sp
r
ve

NyHK;awmh NyHK;rdw,f udk,hfq&m&,f.../


re
.fo

a<ueJYrsm; ajyvnf&if o&ufoD;pdwzf dk;awGudk uRefawmf


w
w
w

xkwfay;zdkY &nf&G,fcsufr&dSygbl;/ tJ'g wu,fajymwmyg/


uRefawmf ,Jh,Jhuav; NyHK;rdw,f/ tNyHK;u ,Jhayr,fh
avmuobm0udka&m uRefawmfh ESvHk;om;udkyg xkwfcsif;cwf
oGm;apwJh tNyHK;yg/
vlYb0qdkwm...'DvkdeJYyJ NyD;&awmhrSmvm;/
uRefawmf awmfawmfMumMumudk idkifaerdw,f/
owd&vdkYMunfhawmh [dkom;trdvnf; r&dSawmhygbl;/
olwkdY aysmfygapav/
bmaMumifhrSef;awmh rodbl;.../
uRefawmf o&ufoD;pdwfawG xnfhxm;wJh uRwfuRwf
tdwfawGudk b,fnmqGJ&if; cg;udkausmydk;tdwfu wbkwb f kwf
jrnf&if; avQmufvmrdw,f/
λ½®»¿¬·±² ab;u vrf;NyD;awmh *syfpifeHab;uxGuf
rmvmxdyfudkoGm;wJh *syfpifvrf;twdki;f uRefawmf avQmufvm
cJhw,f/ wpfa,mufp ESpfa,mufpusefwJh ausmif;olawGeJY
*syfpifem;rSmxdkifwJh twGJawGuawmh uRefawmfhukd em;rvnfMu
ygbl;/
uReaf wmf[m ausmif;om;wpfa,mufvkYd olwkYx d ifw,f/
o&ufoD;pdwfa&mif;wJh vlr[kwb f l;qdkwmvnf; olwdkYowd ,f/

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
298 »Ü«¼µúÖ

.m
om
.c
'gayr,fh...uRefawmfh vufxJrSm o&ufoD;pdwfxnfhxm;wJh
a ce
tdwfawGeJY ausmif;om;vnf;jzpfaejyefw,f/
sp
r
ve

olwkdY bmxifxifyg/ uRefawmfuawmh ausmydk;tdwf


re
.fo

wbkwb f kwef JY o&ufoD;pdwf tdwfawGukdqGJ&if; &ifaumhNyD;


w
w
w

*sypf ifvrf;udk avQmufcJhw,f/ o&ufoD;pdwaf wGukd udkix f m;wJh


uRefawmfhvufawG[m taMumNydKif;NydKif;xaew,f/ uRefawmf
&Sufw,f...&ifemw,f/ 'gayr,fh uRefawmf auseyfw,f/
bmjzpfoGm;vJawmh rodbl; udk,fhq&ma&...*syfpif
eHab;u jrufcif;jyifudkvnf;awGUa&m vufxJu o&ufoD;
pdwfawGxnfhxm;wJh tdwfawGyg tm;yg;w& vTJvTJajr§mufNyD;
ypfvkdurf dw,f/
o&ufo;D pdwt f w d af wGu avxJrmS ]]0S;D }}ceJ ]]0S;D }}ceJy/J
ypf&if;pdwfxJrSmawmh aysmv f mvm;/ rsuf&nfawmh enf;enf;
0Jaewmudk 0efcHygw,f/ *syfpifvrf;tqHk; wpfudk,fpmoHwHcg;
av;uxGuv f kdufawmh uRefawmfhvufxJrSm bmrSr&dSawmhygbl;/
wHawmifqpftxd avQmusaewJh...ausmydk;tdwfud k
nmbufykcHk;ay:udk jyefwifvkdufw,f/ NyD;awmh Þ±±µ Ý´«¾
a&SUu rmvmrSwfwkid u f kd owdå&&dS Sed JY cyfprd ;f pdr;f tm;&yg;&MunfhNyD;
uRefawmfxGufvmcJhw,f/
uRefawmfhtaemufrSm aooGm;wJh ESvHk;om;awG trsm;
BuD;..use&f pfcJhcsiv
f nf; use&f pfcJhrSmyJ/ &dSygapAsm.../ 'gayr,fh
aocsmwmuawmh b,folwpfa,mufrS aooGm;wJh ESvHk;om;eJY
quftoufr&SifEikd yf gbl;/ ta&;BuD;wmu tck&aSd ewJh ESvk;H om;

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
ªÙôº¬¼©º¨Ö®Í ¬ªÙÖ®-³å 299

.m
m
o
.c
u olYa&SUrSm aooGm;wJhESvk;H om;awG b,fvkd aocJhw,f qdkwm
a ce
udk ajymjyEdkifzdkYeJY odaezdkYygyJ/
sp
r
ve

uRefawmfvSr;f 0ifvkdufawmh rmvmrSww f kdirf Sm ausmif;


re
.fo

om;awG tHkcJaewmyJ/ uRefawmf ausmydk;tdwfuav; yifhum


w
w
w

yifhumeJY a&SUrSmxdk;&yfwJh um;awGukd a&Torifzrf;wJh rkqkd;vdk


[dk'D ,drf;ajy;&if; zrf;ygw,f/
uRefawmf b,faumifrav;udkrSvnf;...rMunfhawmh
ygbl;/
uRefawmfhvufxJrSmvnf; o&ufoD;pdwx f kyrf &dSawmh
bl;av.../ 'gayr,fh ykcHk;ay:u cPcP jyKwfusaewJh ausm
yd k; td w f u dka wmh cPcPjyef w if a e&w,f / uRef a wmf [ m
vG,t f wd af wGeJY ywfouf&if... ausmif;pwufuwnf;u 'DaeYxd
uHraumif;cJhygbl;/
cufwmu uRefawmf ykcHk;ay:rSm wpfckckrS r&dS&ifvnf;
uRefawmf raewwfbl;/ 'Dawmh uRefawmfhtwGuf uHraumif;
onfhw dkifatmif ykckH;ay:rSm wapäw pfaumif wifxm;ovdk
xifxm;&wJh vG,t f dwfawGu uRefawmfhESvHk;om;udk tNrJwrf;
tEdkifusihfaeonfhwkdiaf tmif uRefawmfuawmh vG,t f dwfawGudk
vG,af e&OD;rSmyJ.../
uRefawmf zrf;wJh a&Torif[m b,fa&mufaerSef;awmh
rodbl;/ uRefawmfuawmh ausmydk;tdwfuav;jyifvG,v f kdu.f ..
ajy;vdkufvTm;vdkufeJYaygh/
tckavmavmq,frSmawmh uRefawmf[m tdrfudk tjref

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
m
300 »Ü«¼µúÖ

.m
m
o
.c
jyefa&mufcsifaewJh vlwpfa,mufyg..udk,hfq&m&,f../
a ce
tdrfrSm tarcif;ay;xm;wJh uRefawmfh ukwifuav;
sp
r
ve

ay:udk tm;&yg;&...ypfvSJcsvdkufcsifNyD udk,hfq&ma&/


re
.fo
w
w
w

»Ü«¼µúÖ

aMumifESpfaumifpmtkyw
f dkuf
w
w
w
.fo
re
ve
r sp
a ce
.c
o m
.m
m

You might also like