YANGIN

STEM DII

MEYDANA GELEN YANMA

YANGIN

ZARARA YOLAAN

VE STENMEYEN BYK ATE

YANGIN YANICI MADDE, ISI VE

OKSJENN BRARAYA GELMES SONUCU ORTAYA IKAN KMYASAL OLAY

YANGIN
Yanma olaynn meydana gelebilmesi iin artn bir

araya gelmesi gerekir. Bunlar; YANICI MADDE, ISI ve OKSJEN dr. artlardan herhangi birisinin bulunmamas veya yeterli miktarda olmamas durumunda yanma olay meydana gelmez

YANGIN
Yanma olay YANGIN GEN ile aklanr.

YANGIN
Yanma olay YANGIN GEN ile aklanr.

YANGIN
Yanma olay YANGIN GEN ile aklanr.

YANGIN
Yanma olay YANGIN GEN ile aklanr.

YANGIN SINIFLANDIRMASI
A SINIFI: Kat madde yangnlardr.
( aa, kat, bez, pamuk, kuma ..vb ) Mcadele yntemi: (soutma, yanmay engelleme, yanc maddeyi datma ve uzaklatrma vb ) Sndrc tipi : ( sulu, ABC tozlu, kpkl )

YANGIN SINIFLANDIRMASI
B SINIFI: Sv
yangnlardr.
(petrol, akaryakt, boya, ya, tiner..vb) Mcadele yntemi: (sis halinde su ile soutma, karbondioksit, kpk veya kuru kimyevi toz ile boma ) Sndrc tipi : ( ABC ve BC tozlu, halon, CO2, kpkl )

YANGIN SINIFLANDIRMASI
C SINIFI: Gaz yangnlardr.
(LPG, doal gaz, metan, propan..vb) Mcadele yntemi: (engelleme) Sndrc tipi : ( ABC ve BC tozlu, halon, CO2, )

YANGIN SINIFLANDIRMASI
D SINIFI: Metal yangnlardr.
(magnezyum, alminyum, titan, sodyum, potasyum..vb) Mcadele yntemi: (soutma ve boma) Sndrc tipi : (kuru kimyevi toz, )

YANGIN SINIFLANDIRMASI
E SINIFI: Elektrik yangnlardr.
Mcadele yntemi: (elektriin kesilmesi) Sndrc tipi : (ABC ve B tozlu,halon ve alternatifleri)

BLEVE
B=Boiling
L=Liquid E=Expanding

V=Vapour
E=Explosion YANICI gazlarn basn altnda stoklanmas esnasnda

dardan yaplan ateli mdahale ile patlama olayna BLEVE denir

BLEVE
gaz

veya yanc sv yangnlar srasnda tankn/tankerin patlamas ile oluan durumdur tank /tanker yangnnda tank/tanker yeteri kadar soutulamazsa bir sre sonra artan s dolays ile genleen metal kap byk bir patlama ile havaya uar...

BLEVE

The three steps af a BLEVE: A hole in the tank causes a gas

leak (and sometimes a first "bang"). The leak causes a drop of pressure; the liquefied gas starts to boil. The pressure rises due to the boiling, which causes the explosion.

BLEVE
Basn altnda svlatrlm halde basnl kapta

bulunan gaz, basnl kabn metal cidarnn korozyon veya mekanik bir probleme bal olarak deforme olmas sonucunda kabn iindeki basncn hzla dmesi neticesinde svlatrlm halde bulunan gaz kaynamaya balar ve genleir. Bu arada bir alev kayna varsa iddetli patlama olur.

YANGIN NEDENLER
-Koruyucu Yangn nlemlerinin alnmamas: ( Elektrik hatlarnn uygun olmamas, topraklama yaplmamas, yanl yanc madde kullanm ve depolanmas ..vb)

YANGIN NEDENLER
-Bilgisizlik/ Eitimsizlik: (lerin EHL olmayan kiiler tarafndan yaplmas..vb)

YANGIN NEDENLER
-Adam sendecilik / ihmal: (sigara izmariti, yanl piknik atei yaklmas.vb)

YANGIN NEDENLER
-Ac patlcan kra almaz, -Yllardr yapyorum bir ey olmaz inan: (plak elle veya uygun olmayan malzeme ile elekrik akmna mdahale, yksek frnda sigara yakma teebbs vb)

YANGIN NEDENLER
-Bakm eksiklii: (baca ve davlumbazlarn zamannda ve uygun olarak temizlenmesi ..vb)

YANGIN NEDENLER
- kazalar: ( yeterli nlem alnmadan yaplan kaynak, tp / kazan patlamalarvb)

YANGIN NEDENLER
- Havalandrma ( ventilasyon) yetersizlii: - Statik elektrik

- Aydnlatma ve elektrik tesisat hatas (ex-proof )

YANGIN NEDENLER
- Sabotaj:

YANGIN NEDENLER
- Doal afetler: (deprem, yldrm dmesi,heyelan ..vb)

YANGIN SNDRME YNTEMLER

- SOUTMA:

- SU LE YANAN MADDENN ISISININ ALINMASI - YANAN MADDENN YAYILMASI/ BLNMES

YANGIN SNDRME YNTEMLER

- HAVA LE TEMASI KESME:

- Toprak,kum, hal,..vb ile yanan maddenin zerini RTME. - (CO2, argon.. ) ile BOMA.

YANGIN SNDRME YNTEMLER

- KMYASAL REAKSYONUN

KIRILMASI: (CO2, HALON veya ALTERNATFLER, ARGON, .. ) ile yanan madde ile oksijen arasndaki reaksiyon zincirini krmak.

YANGIN SNDRC TPLER - Kuru kimyevi tozlu YSler

her tr yangnda kullanlr. - Kpkl YSler kat ve sv yangnlarnda kullanlr. - Sulu YSler kat yangnlarnda kullanlr. - Halon /halocarbon YSler elektrik ve elektronik ortam yangnlarnda kullanlr.

YANGIN SNDRME CHAZI KULLANIMI

Patlayc Madde Atmosferik oksijen olmadan da ani gaz yaylm ile ekzotermik

reaksiyon verebilen ve/veya ksmen kapatldnda snma ile

kendiliinden patlayan veya belirlenmi test koullarnda patlayan, abucak parlayan kat, sv, macunumsu, jelatinimsi haldeki maddelerdir.

Oksitleyici Madde zellikle yanc maddelerle olmak zere dier maddeler ile de temasnda nemli lde ekzotermik reaksiyona neden olan maddelerdir.

ok Kolay Alevlenir Madde 0Cden dk parlama noktas ve 35 Cden dk kaynama noktasna sahip sv haldeki maddeler ile oda scaklnda ve basnc altnda hava ile temasnda yanabilen, gaz haldeki maddelerdir.

Kolay Alevlenir Madde

a) Enerji uygulamas olmadan, ortam scaklnda hava ile temasnda snabilen ve sonu olarak alevlenen, b) Ate kayna ile ksa sreli temasta kendiliinden yanabilen ve ate kaynann uzaklatrlmasndan sonra da yanmaya devam eden kat haldeki, c) Parlama noktas 21 C 'nin altnda olan sv haldeki, d) Su veya nemli hava ile temasnda, tehlikeli miktarda, ok kolay alevlenir gaz yayan maddelerdir.

YANGIN ALGILAMA SSTEMLER

- Yangn erken alglama ok

nemlidir. Bu maksatla - Optik + s detektrleri - CO+ s detektrleri - Duman detektrleri

YANGIN ALGILAMA SSTEMLER

- Is detektrleri 60, 75 ve 90

dereceye ayarlanabilir. - Gelen alarmlar CCTV sisteminde srekli izlenebilir

SPRNKLER SSTEMLER
- Balayan yangnn

genilemeden ve kontrol altna alnmasn salar. - A ve C snf yangnlarda kullanlr.

SPRNKLER SSTEMLER

- Normal durumlarda tm

sprinklerler kapal durumdadr ve belirli bir scakla ulatnda sistemin ucundaki cam tp, iinde bulunan svnn scakln etkisiyle genlemesi sonucu, patlar ve boru sisteminde bulunan su yangn

SPRNKLER SSTEMLER

- Sprinklerler ayarlanan aktif

olma scaklna gre snflandrlrlar. - Sprinklerin koruma alan 9-21 metrekare civarndadr.

ISLAK BORULU SPRNKLER SSTEMLER

- EN YAYGIN SPRNKLER

SSTEMDR. BU TP SPRNKLERLERDE BORU EBEKES TAMAMEN BASINLI SU LE DOLUDUR.

KURU BORULU SPRNKLER SSTEMLER

- ZELLKLE DONMA RSK

OLAN YERLERDE KULLANILIR. - BORU EBEKES BASINLI HAVA LE DOLUDUR.

SICAKLIK ARTII

SIRADAN BR KATI MADDE YANGININDA: 5. DAKKADA 555C 10. DAKKADA 660C 15. DAKKADA 720C 30. DAKKADA 820C YE ULAILMAKTADIR.

EN HIZLI SICAKLIK ARTII LK BE DAKKADA

OLMAKTADIR.

EYER ORTAM ATMOSFERNDE 8 SAATLIK ALIMA SRESNCE ZN VERLEN MAKSMUM KMYASAL KONSANTRASYONLARI Madde Ppm Mg\m3

Aluminyum.......................................................10 Aseton ................................750 Amonyak............................ 25

Madde

ppm

Mg/m3

Benzen...............................10A2
Benzin (kurunsuz)...........300 Asbest......................................................0.2lif/cm3 Civa.....................................0.01 Btan ..................................800 P-Diklorobenzen.................10 A2 Demir-3-oksit....................................................5 Etil Alkol............................1000 Formaldehid.........................0.3 A2 Cam lifi tozu.....................................................10 Heksan...................................50 Hidrazin................................0.1 A2 yot.........................................0.1 Karbon dioksit......................5000 Karbon monoksit.....................25 Metil etil keton.........................200

Karbon Siyah ..........................................3.5 Kkrt dioksit ............2 Klor ............................0.5 Kromatlar ............................................0.05 A1 Ksilen ........................100 Kuvarts(SiO2) ...........................................0.1 Naftalin ......................10 Toluen ........................50

47

PATLAYICILIK SINIRLARI
*ALT % ASETON ASETLEN H DROJEN METANOL DOAL GAZ JET YAKITI BENZN HEKSAN AMONYAK 2.6 2.5 4.0 6.0 5.3 1.3 1.3 1.2 15.0 **ST % 12.8 81.0 74.0 34.7 14.0 8.0 7.1 7.4 28.0

*LEL

*UEL

Mustafa TURHAN

48

MULT-GAZ MONTR (EKSPLOSMETRE)

SOLVENT
KESNLKLE

AST ZERNE SU DKMEYN

Mustafa TURHAN

51

DKKAT

-KURTARMAYA

ALIIRKEN KURTARILACAK DURUMA DMEYN