N baz t nenit 35, paragrafi 1.1 t Ligjit Nr.

03/L-209 Pr Bankn Qendrore t Republiks s Kosovs (Gazeta zyrtare e Republiks s Kosovs, Nr. 77/16 Gusht 2010), dhe t nenit 103 t Ligjit Nr. 04/L-093 Pr Bankat, Institucionet Mikrofinanciare dhe Institucionet Financiare Jobankare (Gazeta Zyrtare e Republiks s Kosovs, Nr. 11/11 Maj 2012), Bordi i Banks Qendrore t Republiks s Kosovs n mbledhjen e mbajtur m xx 2012, aprovoi si vijon: RREGULLORE MBI AUDITIMIN E JASHTM T INSTITUCIONEVE MIKROFINANCIARE Neni 1 Qllimi dhe Prkufizimi 1. Qllimi i ksaj Rregulloreje sht t forcoj kornizn rregullatore q ka t bj me auditort e jashtm t Institucioneve Mikrofinanciare (n vijim: IMF) dhe t prcaktoj kualitetin e shrbimeve t ofruara nga auditort e jashtm, n raport me rreziqet specifike t IMF-s dhe t sektorit financiar n prgjithsi. Kjo Rregullore prcakton krkesat pr aprovimin e auditorve t jashtm, kryerjen e auditimit t jashtm t IMF-s dhe marrdhniet ndrmjet auditorve t jashtm, IMF-ve dhe BQK-s. 2. Kjo rregullore aplikohet pr t gjitha IMF-t e regjistruara nga BQK-ja pr t operuar n Republikn e Kosovs. Neni 2 Prkufizimet 1. T gjith termat e prdorur n kt Rregullore kan kuptim t njjt si jan prcaktuar n nenin 3 dhe 90 t Ligjit Nr. 04/L-093 pr Bankat, Institucionet Mikrofinanciare dhe Institucionet Financiare Jobankare (n vijim: Ligji 04/L-093) dhe / ose si prcaktohet m tutje pr qllim t ksaj Rregulloreje: Firm auditimi- nnkupton nj person juridik ose fardo entiteti tjetr, pa marr parasysh formn ligjore, q sht e licencuar n prputhshmri me Ligjin nr. 04/L-014 pr kontabilitet, raportim financiar dhe auditim (Gazeta Zyrtare e Republiks s Kosovs, nr.11 / 26 gusht 2011) (n vijim: Ligji pr raportim financiar) pr t kryer punt e auditimit. Auditor i jashtm - nnkupton vetm firmn e auditimit. Pasqyra financiare - nnkupton bilancin e gjendjes, pasqyrn e t ardhurave, pasqyrn e rrjedhs s paras, pasqyrn e ndryshimeve n ekuitet, shnimet plotsuese dhe materialet sqaruese, q jan pjes prbrse e pasqyrave financiare.

Neni 3 Kushtet e Prgjithshme 1. Auditori i jashtm i nj IMF-je t regjistruar nga BQK-ja pr t operuar n Kosov duhet t aprovohet nga BQK-ja.
1

2. Bazuar n aplikacionin e shkruar, BQK-ja do t aprovoj si auditor t jashtm t nj IMF-je vetm: a) Nj auditor t jashtm t licencuar n Kosov n pajtim me Ligjin pr Raportim Financiar. b) Nj auditor t jashtm i cili ka s paku 3 (tre) vjet eksperienc n fushn e auditimit t pasqyrave financiare t IMF-ve ose institucioneve tjera financiare apo stafi pjesmarrs i t cilit kryen auditimin t ket nj eksperienc t till. Neni 4 Kushtet specifike dhe krkesat 1. Aprovimi q i jepet auditorit t jashtm sht i kufizuar pr nj IMF specifik dhe sht i vlefshm pr nj vit financiar. 2. Aplikacionet pr aprovim duhet t dorzohen n BQK para dats 30 qershor t secilit vit. 3. IMF, s bashku me aplikacionin pr aprovim, duhet ti siguroj BQK-s: a) Propozimin pr emrimin e auditorit t jashtm; b) Programin e auditimit t IMF-s; c) Prshkrimin e shfrytzimit t burimeve gjat shrbimit t auditimit; d) Letrn e angazhimit t auditorit t jashtm ose kontratn e shrbimit t ofruar; e) Dokumentin q vrteton prvojn e mjaftueshme t auditorit t jashtm apo t stafit t tij i cili kryen auditimin n fushn e auditimit t IMF-ve dhe institucioneve tjera financiare; f) Vrtetimin e lshuar nga Kshilli Kosovar pr Raportim Financiar (KKRF) n lidhje me rezultatet e kontrollit m t fundit t cilsis pr auditorin e jashtm (ky vrtetim nuk do t krkohet nga BQK-ja derisa KKFR t mund t lshoj nj vrtetim t till); dhe g) Deklaratn me shkrim t auditorit t jashtm mbi prmbushjen e kritereve t prcaktuara n nenin 7 t ksaj Rregulloreje. 4. Programi i auditimit dhe shfrytzimi i burimeve gjat shrbimit t auditimit, duhet t jet i prshtatshm n raport me karakterin dhe madhsin e IMF-s. 5. Punsimi i vazhdueshm i auditorit t jashtm t njjt sht i kufizuar n tre vite apo tre auditime t njpasnjshme. Neni 5 Reputacioni i mir BQK-ja do t aprovoj si auditor t jashtm t nj IMF-je, auditort e jashtm q kan reputacion t mir dhe t cilt nuk jan t angazhuar n asnj aktivitet, i cili sht n mos prputhshmri me funksionet e auditimit t jashtm.
2

Neni 6 Ribrja e auditimit BQK-ja ka t drejt t krkoj ribrjen e auditimit nga nj tjetr auditor i jashtm, me shpenzimet e IMF-s, n rastet kur auditori i jashtm ekzistues i IMF-s ka kryer nj auditim ose ka paraqitur nj raport, i cili nuk sht n prputhje me krkesat e Ligjit 04/L-093, Rregulloret e BQK-s, Standardet Ndrkombtare t Auditimit (SNA) dhe nuk shpreh gjendjen financiare t vrtet dhe t sakt t IMF-s. Neni 7 Etika profesionale Auditort e jashtm duhet ti nnshtrohen parimeve t etiks profesionale t prcaktuara nga Federata Ndrkombtare e Kontabilistve Kodi i etiks pr Kontabilistt Profesional Neni 8 Pavarsia dhe objektiviteti 1. Gjat kryerjes s auditimit, auditort e jashtm duhet t jen t pavarur nga entiteti q auditohet dhe n asnj mnyr nuk duhet t prfshihen n vendimet e menaxhmentit t IMFs q auditohet. Auditort e jashtm nuk duhet t kryejn auditimin, nse ekziston ndonj marrdhnie drejtprdrejt apo e trthort financiare, pune, punsimi, prfshir edhe provizionin pr shrbimet jo-audituese shtes, ndrmjet auditorve t jashtm dhe IMF-s q auditohet, nga e cila nj pal e tret objektive, e arsyeshme dhe e informuar do t mund t konkludonte se pavarsia e auditorve t jashtm sht kompromentuar. 2. Auditort e jashtm t aprovuar, gjithashtu, duhet t jen n pajtim me dispozitat e Rekomandimit t Komisionit t Bashkimit Evropian t 16 Maj-it 2002, Pavarsia Statutore e Auditorve n BE: Struktura e Parimeve Fundamentale. Pr m tepr, BQK-ja do t siguroj pajtueshmri me Kapitullin IV t Direktivs s BE 2006/43 mbi auditimet statusore t llogarive vjetore dhe llogarive t konsoliduara. 3. Auditort e jashtm duhet t dokumentojn n letrat e puns s auditimit, t gjitha krcnimet e pavarsis s tyre si dhe masat e siguris q i kan ndrmarr pr zbutjen e atyre krcnimeve. Neni 9 Pavarsia dhe objektiviteti i auditorve t cilt kryejn nj auditim n emr t firmave audituese Pronart apo aksionart e nj firme audituese t aprovuar, gjithashtu edhe antart e organeve administrative, menaxhuese dhe mbikqyrse t asaj firme, apo t nj firme t asociuar, nuk duhet t ndrhyjn n ekzekutimin e ndonj auditimi n fardo mnyre e cila do t rrezikonte pavarsin dhe objektivitetin e auditorit i cili kryen auditimin n emr t firms audituese. Neni 10 Tarifat e auditimit Tarifat e shrbimeve t auditimit: a) Duhet t jen adekuate q t mundsojn kualitetin e duhur t auditimit;

b) Nuk duhet t jen t influencuara apo t prcaktuara nga provizioni i shrbimeve plotsuese t IMF-s q auditohet; dhe c) Nuk mund t bazohen n asnj form t kushtzimit. Neni 11 Krkesat ndaj auditorve t jashtm n kryerjen e auditimit t llogarive vjetore Auditort e jashtm duhet t kryejn t gjitha auditimet e IMF-ve n pajtim me SNA. Neni 12 Prmbajtja e auditimit 1. Auditort e jashtm duhet t vlersojn nse llogarit vjetore t IMF-s jan apo nuk jan prgatitur dhe finalizuar n pajtim me Standardet Ndrkombtare pr Raportim Financiar (SNRF), me Ligjin 04/L-093 dhe Rregulloret e BQK-s, si dhe t vlersojn nse menaxhmenti i IMF-s e ka plotsuar apo jo obligimin e tij pr t siguruar shnime t qarta dhe t duhura si dhe dokumentimin e informatave kontabl n pajtim me Ligjin 04/L-093 dhe Rregulloret e BQK-s. 2. Auditort e jashtm duhet t vlersojn nse informatat n raportet vjetore lidhur me llogarit vjetore, supozimet lidhur me vazhdimsin e operacioneve dhe propozimet n lidhje me shfrytzimin e tepricave apo mbulimin e humbjeve jan n pajtim me Ligjin 04/L-093 dhe Rregulloret e BQK-s, dhe nse informata sht n pajtim me llogarit vjetore. 3. Auditort e jashtm duhet t vlersojn mjaftueshmrin e sistemeve t administrimit t rreziqeve t IMF-s duke u bazuar n vlersimin e: a) Prputhshmris me krkesat pr strukturat organizative n lidhje me administrimin e do rreziku specifik; b) Politikave dhe procedurave pr administrimin e do rreziku specifik si dhe t zbatimit t tyre; c) Mjaftueshmris s identifikimit, matjes dhe monitorimit t do rreziku specifik; d) Mjaftueshmris dhe efikasitetit t sistemit t auditimit t brendshm n lidhje me administrimin e do rreziku specifik. 4. Rreziqet specifike prfshijn: rrezikun kreditor, rrezikun e tregut, rrezikun operacional, rrezikun e likuiditetit dhe rreziqet tjera ndaj t cilave IMF-t ekspozohen. 5. Auditort e jashtm duhet t kryejn nj vlersim pr IMF-n lidhur me mnyrn e menaxhimit t mjeteve dhe vendosjen e kontrolleve t brendshme t duhura. 6. Auditimi i IMF-s duhet t mbuloj fusha t tilla si t portfolit kreditor, rezervave pr humbjet nga kredit, mjeteve joprformuese, vlersimit t mjeteve, dhe mjaftueshmris s kontrolleve t brendshme mbi raportimin financiar. 7. Auditort e jashtm duhet q nprmes auditimeve, t kontribuojn n parandalimin dhe shpalosjen e parregullsive dhe gabimeve.
4

Neni 13 Detyrat e auditorve t jashtm 1. Auditort e jashtm duhet t kryejn auditimet sipas gjykimit t tyre m t mir prfshir vlersimin e rrezikut q paraqet prfshirja e informatave t gabuara n llogarit vjetore pr shkak t parregullsive dhe gabimeve. 2. Auditort e jashtm duhet t sigurojn se kan baz t mjaftueshme pr t vlersuar nse sht br ndonj shkelje e Ligjit 04/L-093 dhe Rregulloreve t BQK-s, t cilat jan materiale sa i prket llogarive vjetore. 3. Auditort e jashtm duhet t kontrollojn rregullshmrin, saktsin dhe plotsin e raportimeve t IMF-s t paraqitura n BQK n prputhje me krkesat rregullative n fuqi t miratuara nga BQK-ja. Bazuar n kontrollin e ushtruar auditort e jashtm duhet t vlersojn nse raportimet jan kryer ose jan n prputhje me Ligjin 04/L-093 dhe Rregulloret e BQK-s dhe nse ato pasqyrojn n mnyr realiste dhe objektive gjendjen financiare t IMF-s. 4. Auditort e jashtm duhet tia paraqesin me shkrim Bordit t Drejtorve t IMF-s rrethanat e poshtshnuara: a) Mangsit n lidhje me detyrimin pr t siguruar regjistrimin e duhur, shpalosjen e qart dhe dokumentimin e informatave kontabl; b) Gabimet dhe mangsit n organizimin dhe kontrollin e menaxhimit t mjeteve; c) Parregullsit dhe gabimet q mund t shkaktojn informim t gabuar n llogarit vjetore;

Neni 14 Dokumentimi i kryerjes s detyrs Ashtu si krkohet me SNA 230, Dokumentimi i Auditimit, auditort e jashtm duhet t dokumentojn se si sht kryer nj auditim si dhe rezultatet e nj auditimi. shtjet t cilat tregojn se parregullsit ose gabimet mund t jen t pranishme duhet t dokumentohen vemas. Neni 15 Mirmbajtja e letrave t puns s auditimit Letrat e puns s auditimit duhet t prgatiten dhe mirmbahen n pajtim me SNA prkats. Neni 16 Raporti i auditorve t jashtm 1. Auditort e jashtm duhet t prgatisin nj raport vjetor t auditimit me nj opinion t auditimit n pajtim me SNRF dhe n rast t paraqitjes s diferencave materiale, gjithashtu edhe nj raport t auditimit me nj opinion t auditimit n pajtim me Rregulloren mbi Menaxhimin e Rrezikut Kreditor. 2. Raporti i auditimit duhet t konfirmoj q shrbimet e auditimit jan kryer n pajtim me dispozitat e Ligjit 04/L-093, ksaj Rregulloreje dhe Rregulloreve tjera relevante t BQK-s.
5

3. Raporti i auditimit duhet t verifikoj dhe shpalos shtjet n vijim: a) Nse llogarit vjetore jan prgatitur dhe finalizuar n pajtim me SNRF, Ligjin 04/L-093 dhe Rregulloret prkatse t BQK-s, dhe paraqesin nj pamje t drejt dhe t vrtet t gjendjes financiare dhe aktiviteteve t IMF-s b) Nse menaxhmenti i IMF-s e ka prmbushur obligimin e tij, pr t siguruar shnime t qarta dhe t duhura si dhe dokumentimin e informatave kontabl; dhe c) Nse informatat n raportin vjetor n lidhje me llogarit vjetore, supozimet lidhur me vazhdimsin e operacioneve dhe propozimet n lidhje me shfrytzimin e tepricave apo mbulimin e humbjeve jan n pajtim me Ligjin 04/L-093 dhe Rregulloret prkatse t BQK-s. 4. Nse llogarit nuk japin informata lidhur me rezultatin dhe gjendjen eIMF-s, e q duhet t sigurohen, auditort e jashtm duhet t theksojn kt, ose t prcaktojn rezervat e auditorve dhe mundsisht t sigurojn edhe informata t nevojshme plotsuese n raportin e auditimit. 5. Nse auditort e jashtm arrijn n prfundim se llogarit nuk duhet t finalizohen n formn e tyre aktuale, kjo duhet t theksohet n mnyr t qart. 6. Auditort e jashtm duhet t vlersojn zbatimin e rekomandimeve t dhna nga auditort e jashtm pr vitin e kaluar financiar. Neni 17 Letra e menaxhmentit 1. Auditort e jashtm, duhet q n pajtim me Rregulloren mbi Raportimin e IMF-ve t prgatisin letrn finale t menaxhmentit pr IMF-n, pr konkludimet e procesit t auditimit. Letra e menaxhmentit duhet t prfshij t gjitha konkluzionet n t cilat mund t ket arritur auditori i jashtm n lidhje me aktivitetin apo gjendjen financiare t IMF-s, si dhe informatat n lidhje me kujdesin e tyre n mision t auditimit. 2. N letrn finale t menaxhmentit, auditort e jashtm duhet t japin nj deklarat specifike n lidhje me sistemin e kontrolleve t brendshme me qllim q t japin siguri specifike mbi, dhe pr qllim t shpalosjes s shtjeve materiale n strukturn e kontrollit t brendshm. Deklarata specifike, duhet, gjithashtu, t prfshij funksionin e auditimit t brendshm. Neni 18 Fshehtsia 1. Auditort e jashtm dhe bashkpuntort e auditorve t jashtm, kan pr detyr t ruajn fshehtsit sa i prket fardo njohurie t prfituar gjat kohs s aktiviteteve t tyre, prve nse me ligj prcaktohet ndryshe, apo n rastet kur informata ka t bj me personin detyra e t cilit nuk krkon fshehtsin profesionale. Auditort e jashtm dhe bashkpuntort e auditorve t jashtm nuk mund ti shfrytzojn ato informata pr aktivitetet e veta, pr shrbim apo punsim t t tjerve. 2. Auditort e jashtm, pa marr parasysh kufizimet e paraqitura n paragrafin 1 t ktij neni apo t marrveshjes pr fshehtsi, mund t japin shpjegime dhe paraqesin dokumentacionin rreth auditimit t kryer, n rastet kur krkohet me Legjislacionin n fuqi n Kosov.
6

3. Detyrimi i mbajtjes s fshehtsis vazhdon t zbatohet edhe pasi t ket prfunduar detyra e till. Neni 19 Obligimi pr t informuar 1. Auditori i jashtm brenda kornizave t detyrs s tij duhet t ofroj informata n lidhje me shtjet q kan t bjn me IMF-n, t cilat auditori i jashtm i ka msuar gjat kohs s auditimit, kur kjo krkohet nga mbledhja e prgjithshme e aksionarve, bordi i drejtorve, menaxhmenti i lart, komiteti i auditimit apo nga nj person i autorizuar nga BQK-ja. 2. Auditori i jashtm, duhet menjher t njoftoj komitetin e auditimit apo Bordin e Drejtorve t IMF-s dhe BQK-n, n rastet kur gjat kryerjes s auditimit t IMF-s vren: a) Nj konflikt serioz brenda organeve vendim-marrse apo largimin e papritur t menaxherit q ka pasur funksion ky; b) informatn e cila tregon se mund t ket shkelje materiale t Ligjeve, Rregulloreve, Udhzimeve dhe Urdhrave t BQK-s si dhe statutit dhe t akteve nnligjore t IMF-s; ose c) synimin e auditorit t brendshm pr t dhn dorheqje apo largimin e tij; dhe ndryshimet e negative apo materiale q paraqesin rrezik pr punn e IMF-s dhe mundsin q rreziku t vazhdoj. 3. Auditori e jashtm, duhet q, n baz t krkess s BQK-s, ti ofrojn BQK-s fardo informate gjat tr misionit t auditimit, n lidhje me performancn e tij n shrbimet e auditimit n nj IMF-je. 4. BQK-ja mban kontakte t rregullta dhe mund t inicioj takime me auditorin e jashtm t Imf-s n do koh kur kontaktet e tilla konsiderohen t nevojshme.

Neni 20 Kontrolli i cilsis dhe rishikimi tij 1. Auditort e jashtm t aprovuar nga BQK-ja duhet t aplikojn politikat dhe procedurat adekuate t kontrollit t cilsis t cilat i adresojn t gjitha aspektet e rndsishme t auditimit. 2. Auditort e jashtm t aprovuar nga BQK-ja, do t jen subjekt i nj rishikimi t cilsis s dhnies s siguris, nga ana e BQK-s. 3. Rishikimi i cilsis t nj auditori t jashtm t aprovuar, duhet t prfshij nj detyr specifike t auditimit dhe duhet t kryhet nga ana e BQK-s apo nga ana e nj rishikuesi t caktuar nga BQK-ja. 4. Gjat rishikimit t cilsis, BQK-ja apo rishikuesi duhet t prcaktoj se deri n far shtrirje, auditori i jashtm i ka aplikuar rregullat dhe procedurat adekuate t kontrollit t cilsis n t gjitha aspektet e rndsishme t auditimit. Gjat rishikimit, BQK-ja apo rishikuesi duhet t
7

ket qasje n t gjitha dokumentet e puns s auditorit t jashtm, deri n at mas q sht e nevojshme pr t kryer nj kontroll t adekuat t cilsis. 5. Duke pasur parasysh obligimet pr ruajtjen e fshehtsis, Neni 18 i ksaj Rregulloreje aplikohen njjt si pr BQK-n ashtu edhe pr rishikuesin. 6. Rezultatet e prmbledhura t rishikimit t cilsis s dhnies s siguris do t publikohen nga BQK-ja, duke prfshir rekomandimet, zbatimin e rekomandimeve dhe nse ndodh ndonj rast edhe sanksionet. Neni 21 Shkarkimi dhe dorheqja 1. Auditort e jashtm t IMF-s mund t shkarkohen kur ekzistojn baza t mjaftueshme pr kt. Dallimet e opinioneve t trajtimeve n kontabilitet ose n procedura t auditimit, nuk mund t konsiderohet si baz e mjaftueshme pr shkarkim. 2. Si IMF-t e audituara ashtu edhe auditort e jashtm, duhet t informojn BQK-n n rast t shkarkimit apo t dorheqjes dhe duhet t japin shpjegime t mjaftueshme pr arsyet e nj vendimi t till. Neni 22 Trheqja e aprovimit Aprovimi i auditorit t jashtm do t trhiqet nse reputacioni i mir i asaj firme audituese sht kompromentuar seriozisht apo nse njri nga krkesat e ksaj Rregulloreje nuk prmbushet m.

Neni 23 Zbatimi, Masat Prmirsuese dhe Dnimet Civile 1. Nse auditort e jashtm t IMF-ve shkelin detyrat e auditorit, t prcaktuara me Ligjin 04/L093, kt Rregullore dhe Rregulloret tjera prkatse t BQK-s, BQK-ja mund ti shqiptoj auditorit t jashtm vrejtje me shkrim, nj kopje e s cils do ti drgohet IMF-s s audituar. 2. Nse shkeljet e prshkruara n paragrafin 1 t ktij neni prsriten, BQK-ja ka t drejt t: a) refuzoj aprovimin e auditorit t jashtm pr tu angazhuar n kryerjen e auditimit t institucioneve financiare t licencuara nga BQK-ja pr t operuar n Republikn e Kosovs; b) krkoj largimin apo zvendsimin e nj auditori; c) drejtprdrejt t emroj, largoj apo zvendsoj nj auditor, apo d) krkoj ribrjen e auditimit sipas nenit 6 t ksaj Rregulloreje. 3. BQK mund t shqiptoj nj gjob prej nj mij (1,000) deri n pesdhjet mij (50,000) Euro firms audituese pr shkeljet e mposhtme:
8

a) dshtimi n kryerjen e auditimit sipas ksaj Rregullore; b) dshtimi n prgatitjen e raportit t auditorit brenda afatit kohor sipas nenit 5 t Rregullores mbi Raportimin e IMF-ve. c) dshtimi pr ta njoftuar Bordin e Drejtorve pr faktet dhe rrethanat nga paragrafi 4 i nenit 13 t ksaj Rregulloreje.

Neni 24 Shfuqizimi Pas hyrjes n fuqi t ksaj Rregulloreje, shfuqizohet rregulla e amandamentuar mbi auditimin e jashtm dhe auditort e jashtm t institucioneve financiare e aprovuar me 18 Shkurt, 2008, dhe do dispozit tjetr q mund t jet n kundrshtim me kt Rregullore.

Neni 25 Hyrja n fuqi Kjo Rregullore hyn n fuqi 15 dit pas aprovimit nga Bordi i BQK-s. Kryetari i Bordit t Banks Qendrore t Republiks s Kosovs _____________________________