You are on page 1of 344

..

- -

- -

15 & 16


, 2011
anakarabasilo@yahoo.gr
4





1 - -

. , .
. .
. .
I V. .
V. H .
VI . .
VII. .
2
. .
. .
III. To .
V. .
V. .
VI. H .
.
3
4

. .
. .
. .
IV. .
V. .
VI. .
VII. .
VIII. .
IX. .
5

5 -
. .
. .
. .
V. O .
V. .
VI. .
VII. .
VIII. .
. .
() .
() .
() .
() . . .
.

(.)

. . - 1.

- :
.


18 .
36 - :
.
37 .

42 .
STORCH, PFEIFFER
HUT, HUEBMAIER HUTTER
MELCHIOR HOFFMANN
.
: MENNO SIMONSZ
BATTENBURG

.

. , .
, ,
, .
, ,
, o

, .
, . ,

.
, ,
, . ,
.
,
,
.

.
,
.
.

,

, 18 1525
. ,

. : .
, Luther Blisset.

...
o


.
,
70.000 , ,
, ,
,
.
(15 .),
16 ,
,

, 1530.
(
), , ,
, ,

.
.

,
, .
, .
,
,

,

, . ,
.

,
,
10

.
18 ..., , ,
,
:
,
, , ,
.
. -

, - ,
,
, ,
, ,
(. , 1986, : . ).

. ,
138 ,
,
, :
,
, (...)
(. . , 1986, : . .
). ,
1525,
, ,
(. , : . ).
,
,
() .

,
,
,
,
,
,
, . ,
,
11


-:

:
,
Thomas Mntzer,
, Mntzer
Mnster . Mntzer, , (:
Heinrich Pfeiffer, . . 4) ( ),
( ),
,
,
( , ,
), , ,
... Mnster
, ,
, Giovanni di Leidi, ,
, ,
,

(. , 1995, :
. ) .

.
,
, ,
,
,
: ,
,
, ,
,
. ,
, ,

(Murray Bookchin, , 1, .
, 2009, : . ). , The
Pursuit of the Millenium ( .
12

, .
, 1999, : . ), -
,
,


,
:
.
, 13
.
, .
,
,
,
.
,
. ,
,
, .

, :
, , (
- ,
)
,
, 1535,
.
,
,
(

, 95
, ),

.
, ;
....
13

, 1381 .

, , .
- ,
. Wat Tyler,
, ,
John Ball. ,
.

.
, ,
Tyler Ball.
: ,
,
.
,
, 1342.
, ,
,
. , ,
.
-
. ,

(...)
,
[ ]
(
1342-1349, ., 1981).
,
,
,
, . (
.
. (...)

. - - .

14

, . , . .)
, ,
.
,
-
-

, .
, .
.
, ,
. (1349)
,
... (. , . .).
o Bo 14 ,
() (1250 .1307) , ,
,
.
, ,
, ,
.
, .
.
,
,
, (. ,
La Resistance au Christianisme).
, 1305,
, ,
,
1.400 . , 23 1307,
,
, Rubello.
Verceil,
.
,
.
,
15


, (1980).
, , ,

( 17 .), Diggers ()
Ranters (). ...

.

( . , , . , 1998).
,
.
, 1649.
. Ranters
.
, ...
, ,
... ,
,
( ...
. ).
. ...

.
, ,
. (.
. ).
, .
, (Seekers ..), ,
-
- New Model Army.

, ,
.
,
,
.
. (Qarmatians Carmatians)
16


899 ..,
. ,
, ,
, .
,
,
.
, .
, 930 ..,
, ,
.
,
, 27 928, .
,
, 976 .. ,
, 11 .
,
(1359-1420)
,
.
,
, - (,
, , , ), ,
,
,
.
, :
, ,
,
, , .
: 1416 ()

,
, .
,
.
17

.
. (.
, - , .,
2006). , , .
, 10.000 ,
, ,
,
, .
,
(), ,
, 18 1420.
- 1789,
,

.
,
(1839-42),
.
,
, (1813-1864),

(...) 1847-48

, ,
.
(E. J. Hobsbawm, , . , 2000, : . ).
, 1850,
(!) ,
, . ,
20 1853,
, 25.000 .
.
.

, (. , . ,
85, . 2003).
, :
,
18

1864,
.
,
, .
,
( , ),
, , ,
( )
, (E. J. Hobsbawm,
).
*
, ,
, ,
,
,
, ,


,
,
.
.
, ,
,
, ,
.
, ,
, :
,
- . , ,
, .
: ,
(...) ,

- ,
, , (. ).
Omnia sunt Communia ( )
,
19

.

.

,
.
,
,
-
( ..),
,
.
, ,
,

, .


,
, ,
.
,
,
, .

(

)
. ,
.
,
,

.
-
:
(
, 1842). ,
20

,
,
,

:
.
, ,
. , ,
, :
, , , ...

, ,
(...)
, .
,
(. ).


,
.
-,
,
, . ,
,
, ,
, ,
.

,
,

. ,
,
.
,
, ,
,
, ,
21

.
,
,
.
,

. [...] ,
,
.

, [black masses]
... (.. , ).
,
.
,

,
,
, .
,
, .
,
, . ,
,
,
, , ,
-
, , 1881.

,
, ,
. ,
, -
, ,
, , ,
.
, ,
,
22

,
.
, ,

. ,
,
,
. ,
, ,
. ,
, (bunden)
, ,
,
, , .
, Landsknechten,
o , .
,
, (. ).
,
. ,
,
,


, . , ,
,
, - ( 1535, )

.
,
,
, ,
.
,
,
. , ,
(

23

), ,
- -
:
,
, .

, ,
,
.
,
,
() ,
, ,
. ,
,
. ,
,

;


-

;


. ,
,
,
, ,
, .
( )

, ,
, .
. . ( , .8)
,

24

: , ,
,
-
.

, ,
,
.
,
,
, ,
, .
*

-SPD, (1854-1938),
, ,
SPD
(USPD) 1917, ,

(1918).

SPD, , 1919,
, ,
. To 1924
, 1938,
, .

,
,
,
. Die Vorlufer
des neueren Sozialismus ( )
1895 . , 1897, ,
, J. L. Mulliken E. G. Mulliken,
Die Vorlufer... -
, ,
25

-

. ,
, Communism in Central Europe in the Time of
Reformation ( ).
,
,.

, ,
, 31
1517, . ,
,

, (
: 15
16 ).
, ,
,
.
, 1976, J. H. W. Dietz
Nachf.
,
(. 1 .),
, ,
( )
, ,
.
. , ,

-
,
.
.
, ,

,

. ,
26

,

,

.

, ()

.
,
.
,
,
, ( 19 .),
. ,
,


. ,
,
, .
,
,
,
,
, : ,
.
, ,
- (. 1923),
50 (
,
) ,
. , The Socialist
Phenomenon - (.
)
70 , ,
, ,
,.
27

-
-
,
. , ,
( , ..),
, ,

, ,
, ,
.
,
(
,
The Pursuit of the Millenium, ),
.
Harper Row (1980) Robert L.
Stephens, .
(1961-70),
, .
,
,


. , La rsistance au christianism, Les hrsies des
origines au XVIIIe sicle (H -
18 ) 1993, ,
,
Matthias
Knutzen (17 .),
.
(he Reisitance to Christianity),
NOT BORED, ,
.

,
,
.
28

*

. , ,
,
,
.

- -,
. ,
, ,
, ,
.
, (
)
.
, ,
-
( ),
. ,
,
, .
, 2011,
.

29



1 - -

. , .

-
. .
,
.

. ,

, ,
.
,

,
,
,
.

,

.

.
,
.

30

.

.
(:1)

. ,
, , (:2) .
.

.
, ,
-

.


.
, ,

.
, ,
, .

(Le Haute Finance) . ,

,
-
- .

.
-
. []

.

, .
. ,
- - .
31

,

. - ,
, , , ,
,


.


(1830-48). ,
,
,
(:3).

.
.

, -
.
.

,
. ,
,
Eugene Sue George Sand
(:4).
1848 (:5).
.
, -,
. [ ]


.
.
,
,
,
32

.
, ,

. ,

.
.
,
.
, , ,
. ,
. ,
, .

,
1848. ,

,

.
. .
,
,
. ,
,

, ,
10.000 20.000
. ,
- -
.
- ,
.
, ,
.
,
33

. ,
.
.
, ,
.
,
.


.
,
.
, -
, , , .

.

.
, ,
.
-
- -
.
, ,
.
, ,
,
,
.
. ,
,
-,
.
: , ,
,
. , .

. .
34



,
.

, .
, ,
, .
, ,
,
( , xxv, 40). ,

.

- -
,
. ,
, , .
.
,
- .
,
. ,
, , ,
.
,
,
.
,
.
, .
,
,
,
.

35

. .

.
,
.
, .


,
,
-
: ,
,
- .

-
. ,
, ,
.

.
,
.
- , .
,
.
- .
.
,
[]

.

,

.
.
36

,

,

.

, ,
.

.

. - - , ,
-

. .

,

, .

,
, ,
,
.
,
,
,


. ,
,
.
, .
[ ]
.


.
37


- -
,

,
.
,
,
-
.

. -
.


. ,

, ,


. ,

,
.


.

.
,

.

,

, , .

,
38

, ,
,
.
-

, ,
.
,
,
(, , )

.
,
.
, . ,

- .
.
I V. .


. .
, (
)
.
. ,
.
,

.
,
,

, ,
, .
,
39

.

,
Damhouder, - .
:
. Eckhuten
, , (libris grossorum)
.
,
(ex communibus laboribus simul convvivere
coeperunt). ,
,
. [1] .
1450,
, .

. Gerhard Groot van Deventer
- . ,
, .

.
.
.
.
. Florentius (
Gerhard) : ,
.
.
.
Wesel
, , , , ,
, , , .

.
, , (
)
,
.
40


. [2]
,
-
.
: , ,

, . ,

.
, , ,

.
, .
,

, .
.

,
, .
, ,
,
.
,

.
-
.
.
V. H .

.
.
- -
.
41

,
.


.
, .

,
.
,

, ,
- .
.
, (:6),
.


: ,
.
Oneida (:7).
. ,

.

.

.
,
,
,
.


,
.

: ,
42

.
-

. - (perfecti)
(discipuli).
. (discipuli)
. ,
perfecti,
.
,
. , -
.
. ,

, .


. [3]
,
Gerardo Segarelli Alzano, ,
1260.
. ,
.
,
,
.
,
. [4] .
,
. -

, . [5]
Mosheim (:8) (
)
-
. , .

.
43

,
. , ,

. .

,
(:9) ( - )
.
,

.
VI . .

,
.
.

. ,
,
,
.

.
, ,

.
, ,
[ ]
- , .

.
.
,
.


44


,
.
, ,
.

, .

. ,
,
.
,
.
, .

.
, .
,
.
,
. -

, .
,
.
-
, , -
, .
,
,
.
, ,
: ,
, ,
, .
,
,
, (
45

) -
.

: ,
,
.

. .
( ,
x)

, ( , viii)
.

, , ,
.
, M
. ,
, , ,
, , ,
, . , ,
,
. [6]
. ,
.

.
,
, ,
.
. ,

. (:10)

, T , :
: ,
, , ,
. , ,
46

, ,
.
, .
. (:11)
,
,
, .
.


,
.
,
,
.

.
,
( ) ,
. ,

. ( )
.

.
,
, .
,
.. , .
,
, .
, ,
.
,

, .
.

47

, ,
,
, . Gindely,
, :
,
.
1530 ,
.

.
(:12),
.
, 1567,
. ,
. (
)
.
,
. , ,

, . ,
, ,
. ,
. [7]
,
Nordhoff (:13)

Ely, . . . Smalley .
.
.
VII. .
,
, ,
, .
.
, ,
48

,
.
.
.
,
.
, . ,
, -.
, .
-

( ).
,
. , , ,
. , ,
,
.
- .
.
, .

.
.
,

. .
,
.
,
, ,
.
.
,
,
. ,
, .
,

49

.
, ,
, -
.
.
,
.
, .


.

,
,
,
.
:
,
.
.
,
,
. ,
, , .
, , ,
.
.
,
,
. ,

.
,
.
,
, .

,
50


1381 (:14) ,
.
1525, ,
,
.

,

: .
, , ,
, .
,

, ,
, ,
,
.
(
)
,
.
,
,

, ,
, . ,
,
,
,
.
,
,
.
,
, ,

, .
51

,
,
. (
),
.

,
.
,
( M
)
,
.
, ,
, .

, ,
,
- .
.
, ,
, .
, ,
.

52

2
. .

.
.
,
. ,
.

;

, ,
.

.
(:15).
(:16),
, .


.
, ,

,
- .
,
, , .
.
.
.
,
.
53


, ,

,
.
,
, , ,
,
.
.

, ,
.
.
,
.

, ,
. ,
.
;
, .

.
, -
.
,
(:17) . ,
, ,
,
,
- .
,
.
,
.
1381
, .
54

,


. ,
,
,

.
.

.
.
,
, ,
.
,
,
.
,
. (
)
,
.

(:18). ,

,

.
.
,
. , , ,
,
.
, ,
.
, ,
.
55

.
, .
, ,
.

.
, , , ,
, ,

.
- ,

.
,
- ,
.

, ,
, ,
.
,
, ,
,
. ,
,
.
.
(
),
, .
, 1370,
, [
Gibbon (:19) ,
].
1376
(1378).
,
, !
56

, .
, ,
, , .

, ,
.

.
, , .
,
. ,
.
,
.
,
, .

. ,
(Jacquerie-:20)
. , ,
- ,
. ,
.
-
, .

(:21).
,

.
,
,
( ).
, . ,
.

.

57

. ,
.

.
. .
,
- , . ,

, , , ,
Kuttenberg . 1237
-
, -
100.000 ( = ).

(1233-1278) ( ,
1316-1378 - :22) . ,
, , ,
,
Kuttenberg,

(:23).
Kuttenberg, ,
, ,
,

( 1348). .
.
. , ,
.
, ,
, , :
,
,
, . ...
, . []

58

... , ,
.

.
,
Kuttenberg . - ,

Kuttenberg, .

, .
,
,
,
, .

,
,
.
. ,
,
,
.
,
. ,

, .
,
[], . ,
.
,
,
. ,

.

.
.
,
59


. ,
.
,
.
,
,
,
,
.
.
,
. ,
.

. ,
,
. ,
, ,

, .
.
, ,
, .
,
,
,
-
, , Markgenossenschaft
( ). ,

,
.
,
. Markgenossenschaft
,
. Markgenossenschaft
, .
60

,

,
,
Markgenossenschaft.
,

.

,
, ,
.
. ,
, -
( ) .

. ,
.
,

.
, .
, ,

(Orientals),

.
,
.
, ,
. ,
,

, ,
.
.

, , ,
61


.
, ,
.
. ,
,
.

, ,
.
, ,
, ,
,
.

, . [1]
( ),
, ,
.
.


.
. -
.
- - ,
,

, . [2]

,
, ,
, ,

. - ,
.
-,
62

.
,


.

, ,
,
.

.
,
, -

.
, , ,
, ,
-
.

. , . ,
.
,
, .


. ,
.
.
,
. ,
. - ,
.
.
Kuttenberg, , ,
, ,
.
63

, ,
, ,
.
Kuttenberg
, Deutschbrod Iglau.
,
,
, -
. ,
.
. -
, ,
.
, ,
,
( ..). . ,


. . ,

, ,
[3] - ,
.
, , 1409,
, .
, .

.
,


.
,


, .

. , ,
64

,
, .
,

.

- . ,
,
. ,
. ,
, []
. ,
,
. ,
.

.
, ,
.
,
,
.

, ,
, (Johannes Huss).
III. To .
,
,
,
.
,
.
,
, ,
, . ,
Milic Kremsier Mathias
65

Janow (:24), ,
1380 ,
Lutterworth.
O ,
(1378-1419), .
,
- .
,
,

,
. ,
.
,
(
) .

, ,
, ,
.
,
,

, .
( 1398 1402,
), - , ,
.
,
, , .
,
.

,
. ,
().
,
66

.
. 1411,
, ,
, 1412.
,
, .
,
.

,

. 1412,
,
. ,
.
1414, .


.

1400 , ( 1410
, )
,
, ,
.
o . ,
,
, .
, ,
.
,
, , .
,
, ,
, ,
.
.

67


.
,
6 1415, .

,
.
,
. .

. Mathias
Janow,
( ).
. -
-
. -
, () -
. ,
,
.
,
-
, .
,

-
, , ,
, ,
, --
, - -, , ,
, (:25).

. ,
.

- .

68

-
.

.
-, ,

,
. .

, ,
.
.

.
. ,
.
: ,
. ,
, , ,
Johann Ziska, 30 1419.
,
Wenzelstein ,
.
.
, .
V. .

, .
,
.
,
, ,
,
.
, ,
, Kuttenberg
69

.
, Kuttenberg ,

,
.
.
. ,
Kuttenberg ,

.
Kuttenberg,
.
, ,
Kuttenberg, .
Kuttenberg ,
Pilsen.
,
,
,
.

, ,
. ( )
, - .
,
,
.

. ,
,
. ,
,
. .
. ,

. ,
,
, .
70

Kuttenberg,
, ,
.
, ,

.

.

.

. ,
. ,

, ,
, .
, .
( ),

, .
Calixtines . [4]
,
, .
,
.

.
,
.
, ,
. ,
.
.

.
,
.

71

, ,
.
.
,
,

.
. , ,
.
,
,
,
.
,
.

.
, .

,
,
. ,

.
,
, ,
.
,
Ziska von Trocnov,
,
.
. ,
.
, .
, , (Calixtines),
,
.
Ziska,
72

,
, Ziska.
, ,
, .
.
V. .
,
.
, , ,
, Iglau Pilsen. [5]

.
,
, ,
, , ,
. , ,
,
,
, .

.
,
,
.
, Schmoller, , ,

. [6]
Hildebrand, ,
1848
(!) . [7] H
, , ,
. 1250, , -,
,
De Catharis et Leonistis. ,
,
73

.
. [8]
, ( )
,
.
.
, ,
, ...
. , ,
. [9]
,
.
, -
-. Mosheim [10]
,
,
.
,
. Thorold Rogers (:26),
Norfolk, ,
.
.
,
.
,
.
, .
,

.
, ,
. , ,
. [11]

,

. ,
, , ,
74

.
.
,
.

,
,
.
. ,
,
[12]
,
.
,
,
.
.

.
,
, ,
. ,
,
.
[13]
,
,
, Pisek, Wodrian
. ,
.
Austi, Luznic,
.
,
.
1415, , ,
, Pytel,
, .
,
75

.
1419,
Austi, . ,
Luznic,
.
, ,
, , ,
.

. 22 1419, 42.000
, .
.

- .
.
, ,
, ,
,
. ,
.
. ( ),
, .
.
, ,
,
.
,
. ,
. [14]
,
,
.
.

. ,
10 1420,
. ,
- ,
76

, .
,
,
. :
, ,
.
. ,
,
.
. ,
,
.
,
. , ,
, ,
.
, ,
, ,
.
( ).
,
. ,
, , ,
. ,
, .
.
.
.
,

.

. ,
Pisek, Wonian.
, .
Pibram (1429):
,
Pisek , ,
77

, .
Mathias Lauda Pisek, ,
, .

, . [15]
Palacky (:27)
.
, ,
.

, , ,
.
.
, . ,
,
,
. .

. ,
.
,
. :
,
. -
, ,

.


.
(),
.
, , ,
, ,
(
- ) .
, ,

78

.
Luznic
. (connubia
eis promiscua fuere)
, . ,
, , : .
: ,
. [16]
,
,
(
) ,
, .
,

,

.
.
1421, .
Martinck Hauska, ,
, .

, ,
, .

, . ,
. -
, ,
Luznic ( 1421).
Martinck ,
. Ziska,
,
, ,
,
.
, Martinck
79

. ,
Chrudim, , Prokop
Conrad Rudnitz. Ziska
,
,
Martinck ,
Rudnitz,
.
(21 1421).
.
Nizarska, Luznic,
Ziska
. ,

. , (21
1421).
,
,
. , ,
, ,
.

.
, Ziska
, ,

. - ,
,
.
,
,
( )
.
, ,
( , );
,
. ,
.
80


,
.
,

. .
,
, .
, ,

.

, .
.
.
.
,
,
. ,

.
:
,
. , ,
, ,
. : ,
(literas).
,
-
,
,
.

, ,

.

,
81

. ,

- [17] .
,
.
,
, ,
, ,
. A ,
.
,
,
, ,

.
,
, .
.
, ,
,
. ,
,
. ,

, .
, ,

,
.
,
.
,
, - ,
, . ,
,
,
.
.
82


, ,
()
,
;
,
.
,
,
.
, ,
, ,
.
,
.
, ,
, ,

,
, .. Ziska, .

. , ,
. .
,
, 1793, (sans-culottes)
1789.
VI. H .
, (Calixtines),
, .

, , . ,
, .
, ,
:
, . ,
, ,
83

, ,
, ,
.
.
- , Omnium plasmatoris Domini, 1
1420- ,

... 1420
1431, ...
, (
, Mies 1427 , Tauss, 1430)
, ,
, .

,
.
Tauss, ,
.
, , (
) ,
.
,
.

.
.
.
,
( ),
.
, ,
,
. Tauss, .
, ,
,
.
, Tauss,
. ,
84

, ,

, ,
. ,
, , ,
. ,
(Palacky),
, ,
, ,
,
, ,
.
,
,
Prokop ( Ziska)
, Prokop
.
Prokop,
. :
,
, Prokop.
Prokop ,,
, ,
, , ,
,
, , .
,
, ,,
.

, .
,
, , .
, (Landtag)
.
, Herr Meinhard
, .
, ,
85

, ,
. []
, . ,
,
.
,
,
,
,
.
,
, ,
, , ,
.
- ,
,
.
,
.
(1427) ,
,

. ,

. , ,
, . , ,
, ,
, .

, ,
,
. ,
, .
, ,

.
, ,
.
86

,

, .

.
,
. -
. ,
, .

, ,
,
,
,
- ,
. , .

.
, , ,
, ,
.
,
,
.
.

, ,
.
,
.

, .
,
, ,
. ,
, .
.
,
87

. ,
. , , ,
, , (:28)
. ,
.
,
. ,
,
,
.
,
, , ,
.
.

, , ,
,

(
Prokop, ).

, ( )
,
.
,
, ,

, ,
,

,
, .
30 1434, Lipan,
Brod .
, 25.000
18.000. ,
.
, Johann Capek,
88

, ,
, . ,
. 18.000 , 13.000 !
.
.
,
.
, , ( )
,
1536. ,
,

.
Lipan.
, ,
1436, ,
.

- . ,
Carvajal.

. ,
.
,
.
, .
,
,
, . ,
, [alius quidem esurit,
alius autem ebrius est]. ,
[ ]...
, [haec tantum in commune dederunt].
.
.
, ,
[lucris inhiant mercaturae],
. 4.000
89

[lana
ac tela ex magna parte victum quaerentes], , . [18]
.
1451. ,
, .
,
. ,
Georg von Podiebrad, ,
.
, ,
. ,
(republican) , ,
.
,
, ,
, ,
.
,
.
,
,
-
. ,
, ,
.
,
, ,
,
,
.

.
,

- .
.

, . ,
90

(), ,
,
. ,
,
. , (

) .

, .
, ,
, . ,
Thomas More (:29), ,
.
- ,
.
.
.
,
,
.
,
.

. , , ,
.
. -
, ,
. ,
,
, ,
. ,
, .

91

3

.

,
, ,
.
.

,
, .
,
,
, ,

.
,
, ,
. Peter
Chelcic - Peter Chelcicky. 1390, ,
, Chelcic, Wodnian,
,
. 1420,

.
,
.
Chelcicky .
,
. ,
.
.
, ,
92

.
, ,

. , .

, ,
.

, ,
. ,
,
, . , ,
, .
, ,
.
Chelcicky . [1]
,

.
, Chelcicky
,
.
Peter Chelcicky, ,
,
.
Kunwald, Seftenberg (
), (1457),
Chelcicky,
.
,

.
(
Herrnhuters (:30) -
)
, .[2]
, ,
,
93

, , ,
.
,
. ,
, .
,
. ,
.
.
,
,
,
, .
,

. ,
.
Peter Chelcicky
- ,
,
, ,
,
.

.

. , ,
.
, .
,
,
.
( ) .
.
,
.
, 1473,
. , , ,
94


. Gindely
(. ., i, . 39 .),
.
, Comenius (:31) 1670,
.
( ), ,
. [3] , Pilsen,
,
Jungbunzlau, Leitomischl, Weisswasser .

.
, ,

. ,
,
. [4]
Johannes Lasitzki, 1571,
De origine et rebus jestis fratrum Bohemorum:

, ...

( ),
. , ,
,
,
. [5]
,
!
,
, ,
. 1461,
Georg von Podiebrad,
. 1452,
1458, .

, .
95

Kunwald ,
.
Comenius
, , ,
, ,
.
, jamnici . [6]
jamnici .
- ,
(Winkler),
,
(Grubenheimer). H jamnici ( jama, )
Grubenheimer,
.
(Picards) jamnici.
Podiebrad, o .
,
.

,
,
,
,
, .
,
, .
, ,
, ,

. ,
Reichenau, 1464,
,

.
.

. , Llota, 1467,
, Reichenau (
96

) ,
, .
. ,
, ,
.


.
, :

,
.
,
, ,
, , . [7]
,
.


, , .
, ,
.
, ,
,
, , ,
. ,

,
. A
,
,
,
.
, ,
,
- .

, .
97

,
( ), ,
, ,
,
. ,
.
, ,
. ,


. , ,
,
,
.
, ,
,

, ,
.

- ,
.

,
. ,
.
1480,
, .
,
.
, Wotic ,
. Brandeis
Adler, 1491, ,

, .
, ,
. , ,
, .
98


. :
, ,

,
,
,
. ,
, .
,
,

. ,
, ,
, .
H ,
,
. -
Mathias Kunwald
. , Mathias
, Brandeis
.
. ,
. Reichenau, 1494,

.
, 1496,
.
.
,
, .
, (1527), .
,
,
,
, . 1500,
-
.
99

,
1575
, -
.
,
.
, ,
, , . ,
1609,
. ,
.
Gindely (.. ii. .312 .): ,
, Peter Chelcicky
, ,
, ,
,
, ,
,
.

, 1631.
,
,
,
,
,
Zinzendorf (1722).
,
- Herrnhuters.
,
,
.
- ,
. -,
.

100

4
. .
( ),
,
, , 1456. [1]
- Martin Mayer (
, Ditrich von Erbach),
, :
, .
,
,
,
, .
,
. ,
,
, . [2]
Martin,
, 1458,
. [3]
, , .

,
. , , ,
,
, ,
...
. uttenberg , Rankberg
Freiberg Meissen .
Inn Enns,
, :
(diversorium) ;
101

, , ;

, ,
, ,
; ;
;
;.

.
; ,
,
.
. ,
(in omni lege) .

.
, .

- .
,

. ,

.
Meyer ,
,

, , , ,
.
-
.
,

.
,
,
.
.
102

.
Martin Meyer
. ,
- - ,
.
[ ]
. ,
, ,

, .

. ,
, .

. [4]
,
. ,
,

.
- ,
,
, , .
.
,
,

.
,
,
,
,
.
,
, ,
, .
,
,
103

,

, , .
,
.
, ,
. , ,
,
, .
, , (:32),
,
,
, ,
,
.
1789 ,
,

.
,
,

.
.
,
,
.
(
),
.

,

,

.
, .
.
104

,
, ,
. ,
, .

,
.
,

,
.
.


.
, .
,
.
, ,
,

,
.
.
, ,
,
. (:33);


,
(:34);
.
,
, (
) , 1648.
,
,
, : ,
105

.
,
, ,
,
H , ,

, ,
.
. .

.
- ,
. - ,
, ,
Meissen , .
Freiberg 1171,

. - , Schneeberg,
1471
. 1492
Schreckenstein 1496 Annaberg,
. 1516 Joachimsthal (
) 1519,
Marienberg.
, Mansfeld.
, ,
,
.

.
(),
Halle, , . ,
,
, .
,
Augsburg,
106

- - .
, ,
.

, .
,
, [
, A
(:35), De Re Metallica] , , ,
.

, - .
,
,

.
,
. ,
, . ,
,
.
, ,
, ,
, .
, ,
,
(woad) .
, ,
, .
- ,
, (indigo)
. H
, ,
.
.

,
-. ,
107


.
, .
, ,
,
.
,
,
. ,
.
,
,
, . ,

.
, ,
,
,
.
,
, ,
,
.

, , ,
,
.
,

. ,
. ,
. ,
(1485) ,
, , ,
Meissen. ,
. ,
- , ,
, .
108

,

, .
. ,

- -
.
, ,
- - .
,
,
.

,
1516 1519.
,
, ,
,
.

, .

( ).
,
Meissen,
.
,
.
,
,
,
.
,
.
,

,
.
109

1502,
,
. , 1508,
,
(protg) .
.
1517, Tetzel (:36)
, ,
, ,
,

(1520).
, o ,
, -
, ,
(1521).
,
.
, ,
.
, ,
, ,
. , ,
Nordhausen,
. (:37).

,
, Halle.
.

, ,
.

, .
. .

110

,
.
,
, ,

.
, ,
.
,
,
, ,
. ,
, ,
,
, ,
, ,
, . ,

.
-
, ,
, . [5]

. ,
,
, .

,
, , ,
, .
,
.
, ,
. ,
, ,
.

1520 1521.
111

, .

, , ,
.
,
, ,
,
.
.
( 1521),

.
, 1520,
. ,
. 1348,
, ,
- -
- , Oschatz
Meissen,

. 1540, -

, . [6]
.
, 15.000 20.000
10.000 20.000
.
.
,
. , ,

, 230 600.

. ,

,
, ,
.
112


,
. 1520
, ,
.
,
- .
,

, Max Stbner
.
Nicholas Storch.

, ,
. ,
. , ,
, ,

.
(
)
,
.

, .
.
Nicholas Storch:
,
, . ,
, .

,
, (
Stbner) . ,
, Wartburg,

.
.
113

, ,
.
.

, .
.
,
,
,
.
, , ,
. 1521 1525
.
,

,

.
IV. .
,
, .

.
Historie Thome Mnzers, des
anfengers der Doringischen vffrur, sehr ntzlich zu lesen .
(1525) .
.

.
,
, ,
,
.
,
.
, .
114

Sleidan Gnodalius (:38)


.
,
G. Th. Strobel Whrdt ()
.
,
Strobel (Leben, Schriften,
and Lehren Thomae Mntzers, des Urhebers des Bauernaufstandes in Thuringen,
Altorf, 1795).
Seidemann
( 1842) (Thomas
Mnzer, eine Biographie, nach den im kniglich schsischen Hauptstaatsarchiv zu
Dresden vorhandenen Quellen bearbeitet, ). Seidemann
, ( ,

), ,
Strobel,
.
O. Merx (Thomas Mnzer
und Heinrich Pfeifer, 1523-1525, Gttingen, 1889), ,
.

,
.
,
.

,
Leo (Thomas Mnzer)
, 1856.
Seidemann, .
,
Janssen Lamprecht
(:39).


. Zimmermann Geschichte des
Grossen Bauernkrieges, ,
115

,

.

Zimmermann ,
Die Neue
Rheinische Zeitung - , (, 1850),
, Der Deutsche
Bauernkrieg - . (
) Zimmermann,
,
1848,

,
.
- - Zimmermann.
.
,
. [7]
Zimmermann ,
, Penn, Zinzendorf (:40),
. ,

,
.
,
.
,
.
, ,
,
,
.
,

, , .
.
.
116

,
,
- ,
,
.
-
, .
.
.
,
.
,
. ,
,
, .

.
1525,
,
-
,
.
V. .
Stolberg, Hartz,
1490 1493. [8]
. ,
.
, Halle, ,
,
1513,
- . 1515
Frohsa, Aschensleben, ,
. ,
, Beutitz, Weissenfels,
. ,
, 1520
117

,
.
.

, Seidemann .
,

.
1475
- .
.
, ,
.


, .
, ,
. 1523
[9] ,

.
, Nicholas
Storch, ,
,
, . ,
,
. ,, Storch,
, , ,
. , Nicholas Storch

,
. (Storchists),
,
- .

. ,

.
118


-
,
, Johann Wildenau von Eger
Egranus. 1520. Wildenau

, ,
1521.


.
,
, ,
9 1523. - ,
. Nicholas
Storch , ,
. ,
1521,
. , ,

.

.

,

.
.
,
, , ,
.
.

, .
, .
( )
, 25 1522.
119

VI. .
,
Nordhausen . ,
- ,
Mansfeld. ,
,
.
,
.

, Otilie von Gersen,
( 1523).
, ,
.
,

. ,
,
,
,
.

.

.
.
,
: Ordnung und Berechnung des
teutschen ampts zu Alstdt durch Toman Mnzer, &c., , 1524.
, Deutsch Evangelische Messe
Deutzsch Kirchenampt, &c. (), 1524. ,
, Protestation
Erdichteten Glauben.
. (
) 18 1523:
Stolberg, ,

120

.
,
, ,
,
. .
,

. ,
, ,
. ,
.
, .
, , ,
. , , .
, ,

(:41).
, 19 , 1524
1525 Johannes Agricola Eisleben,
,
. [10]

, .

, .
(the Ordnung des deutschen Amts)
: ,
,
. ,
,
- .
.
:
,
[ ] ,
,
, ,
.
121

:

.
. () ,
.
, , ..
,
. !
, ,
, . , ,
.
.

.
,
.
,
,
. ,
.
,

. ,
.
,
,, ,
.
, . [11]


.
. , ,

.

.
.
.
122

,
.

-
.
,
. ,
. ,
.

,
1522 1523.
,

, .
Wartburg, ,
,
,
, ,
, , ,
.., , ,

.
,

-
,
.

, ,
.
, (Schutzrede)
, ,
.
.

.

123

,
.

.
1522,
, ,
, ,
Wartburg. , 1522,
, Storch
.
,
. ,
, ,
, .

Orlamnde,
, .
, ,
, ,
. ,
.
.
.
, .
, (
, )
, .
,
,
.

- .
,
,

.
, ,

124

. [12]
,
.
, ,
.
, ,
[13] ,
Nicholas Widemar Eilenburg, ,
.
, 13 . Widemar
.

,
,
. [14]
- ,
(xxiii, 29) : ...
;. ,
, ,
,
.
.

.
. ,
, 5 ,
.
. ,
, ,
, , ,
,
,
, , , ,
.
,
.

. , .
125

.
.
. ,
.
.

. (:42). ,
.
( )
(:43).
.
,
.
[].
,

. ,
.
, ,
,

, .

,

. ,
,
,
. ,
.
VII. .

,
-
.

126

, ,
.

, .

: , ,

. ,
, ,
.
,
, ,
.

. ,

,
.

.
, ,
, ,
.
.
,
. -
- ,
,
. - ,
,
.

,
. (republican) (
)
, ,

,
127

.

, - . ,
. ,
, , ,
, .
. - ,
.

. , , ,
-
,
,
, ,
, , .
,

,
, .
.
,
,
.
,
.
,


.
.

,

, .
, .
,
, .
128

- , ,
,

.

. ,
. - ,
. []
(the unclassed), ,

.


,
.
,

,

.

.
- ,
- ,
, .

.
,
, .

.
,
,
,
.
,
.
129

- .
,
, !
,
, .
,
-,
.
.
- , , .
[] ( )
. ,

.
.

. , ,
, , ,
- ,
- , .
, ,
, ,
.
, ,
,
(
)

. -
,
.

, ,
. ,



.
130

,
1789 ,
. , 1525
.
.
. ,

: 1789 - (;) 1525 .
, 1525
. , ,

, ,
( Florian Geyer),
( Gtz von Berlichingen).
, ,
. -
,
-.

. -
. 1525 ,
.

, .
,
.
, 1525
. ,
, .
.
,

, , , .
1524,

,
. ,

131

, .
, , ,
, 1521,
,
,
,

. ,
,

,
.
.
, , .
,
. [15]
1524
.

.
VIII. .

,
,
, , ,

,
.

.
, Friedrich Witzleben
Wendelstein, Wollmerstadt, Rosleben,
, ,

.
. -
132

Mansfeld
Sangershausen,
(, )
.
Orlamnde,
,
.
. Orlamnde

( 1524), :
,
. .
, , .
!
,
, ,
!.
,
,
Orlarmnde.
, Nicol Rugkert ,
, .

,
.
, Mansfeld, Sangerhausen
. ,
.
, :
, [omnia
sunt communia] ,
. , , -
- ,
.

,
, ,
, , .
133


1 . ,
.
,
.
() ,
7 8 . :
,
,
.


.
, ,
. , ,
.

,
, ,
15 . ,
, 1525,
1524,
.
,


.
, ,
, ,
, . [16]

.
,
, , 6.000 ,
220 . [17]
,
.

134

(Galletti, Geschichte Thuringens, . 491).


,

,
(point dappui) .

, ,
.
, , .
-
,
. [18]

,
,
, .

,
Heinrich Pfeiffer,
, . Pfeiffer
,
,
.
Pfeiffer .
,
.
, Pfeiffer ,


. [19]
,
Pfeiffer ,
.
,

. Pfeiffer
1523, ,
,
135

, , .

.
Pfeiffer
. ,
, ,
.
, .

, .

Pfeiffer , Pfeiffer,
. [20]
Pfeiffer
.
27 1524.
, , .
, 1523,
. 1523,
. , ,
, ,
, .
25 , Pfeiffer ,
.
,
, ,
, Orlamnde

. ,
, .

, ( )

.

. ,
(, ),
, ,
136

.

, .
, ,
, . [21]
, ,

. , ,
Sthlingen
.
, ,

.
, (
) (
)
.
.
,
Christoph N., Eisleben. [22]
: ,
, . ,
.
.

Johann Mllner:

.
,
.

,
.
Hoch verursachte Schutzrede
(Apology). [23]
,
, , ,
, ,
137

, .
(Dr. Ludibrii . )

,
. , !
! ,
.
,
,
, (vii), (vi)
(xiii, 1-8) .
(, xvii) .
...
! ,
. .
, ,
(, v). ,
: .
,
(, iii).

. , . () : ().
.
,
; , .
!.
.
,
, .
. Cochlus (:44),
Halle ,
.
,
,
.
, Cochlus.

,
138


: Klettgau Hegau
. .
, ,
. .
Oekolampadius Hugwaldus (:45)
.

. ,
,
, Bullinger (:46) :
.
,

,

.
.
, ,
.
IX. .
1525, ,
.
.
1381
,
, 2 , ,
,
. ,
.

.

, .
, Bundschuh (
) Arme Konrad ( -:47),
139

.
, , 1524,
,
, ,
.
,
,
.
22 , , Hans Jeyss,
, (:48):
,
. Schwartzburg
, .
(12 ), ,
Pfeiffer (). 17 ,
,
, , , 1848

. Hans Jeyss ,
Pfeiffer ,
.
, ,
Pfeiffer.
, (Herr Omnes)
, , ,
.
Pfeiffer ,
, Pfeiffer ,
.

,
. ,
,
. Pfeiffer
, ,
.
, , ,
, .
140

,
, . ,
Pfeiffer

. ,
.
:
.
.
.
.
...
, ,
.
, ( )
,
.
,
. ,
(:49) .
Becherer : ,
... ,
,
,
, ,
.
. [24]

,
.
,
1871 18
28 , 17
25 . , 12
. ,
,
!
, ,
141

! 1871,
,
!

.

!
,
.
.
Becherer (:50)

. :
(Mntzer Mulhusi Rex et Imperator est).
.

Pfeiffer, . ,

, .

Pfeiffer, .
.
,
.
,
, ,
.

.

,
,
.
, , .
.
,

, .
142


, ,
.


, ,
, ,
, .
, res nullius -
, , ,
, .
Pfeiffer .
, .
- - , Pfeiffer
. ,
, . Pfeiffer
,
,
.
,
, ,
.
Pfeiffer ( Pfeiffer
, ,
)

. , ,

.
,
.
, ,

, .
.
.
.

143

-
.
.

,
.

.

.
(Erzgebirge)

, Mansfeld.
, e
.
,
Mansfeld, Balthasar, Barthel ..,
,
, (xix, .289 ..). :
, . , ;
,
, ; .
, . , ,
. ,
. a, .
Kletgau, Hetgau, , ,
.

.
,
. , , ! .
. .
.

. , , ,
! ,
(:51), !.
.
144

Mansfeld,
Mansfeld
, Meissen.
Hering (:52)
Mansfeld
, ,
, ,
. [25]

, , Storch ,
.

,
, .

.
-
. ,
, ,
- ,
,
,
. ,

, ,
,
, .
.
, ,
, .

.
, ,

(
) ,
. ,
,
145

, , ,
. ,

,
.

. , Truchsess von Waldburg,
(:53),
, (:54) ,

.
,
-
, ,
[26], .
,
Mansfeld, ,
. [27]
, ,
, ,
, Eisenach, ,
.

, , ,
. Eisenach
Langensalza,
.
,
, ,
, ,
.

Mansfeld ,
,
.

.
.
146


.
- ;
Pfeiffer ,
,
.
Mansfeld.

. Spangenberg Mansfeldischer Chronik
(. 362) ,
Bieringen Beschreibung des Mansfeldischen Bergwerks:
Mansfeld .
,

.
.
-

,
. ,
,
.
, Mansfeld,
, .
. ,
,
, .
12 ,
, ,
, ,
14 . ,
. [28]
,

, .
Mansfeld ,

. Zimmermann
147

, ,
,
.
, Mansfeld

, , .
. 12 ,
14
, 15
.

. 8.000
, , , ,
.

. , , ,
, ,
,
. , Wur bitten wry den
heiligen Geist( ) .
, ,
, ,
.
,
.
!
;
.
, ,
.
,
.

-! , , :
: ; ,
, ,
.
: ,
148

,
, , ,
.
, . ,
,

,
(:55). , .
,

, ,
,
. , ,

.
.
,
.
:
.
.

,
,
. .
,
.
, ,
Strobel , ,
. , ,
,
.. Janssen.
,
Ain ntzlicher Dialogus odder gesprechbuchlein zwischen
einem Mntzerischenschwermer zu Frankenhausen geschlagen belangende,
, 1525. : !

,
149

,
;.
,
, . ,

, .

.
, Dialogus
.
, .
, ,
. ,
,
,
-5 6.000 8.000!-
.
, ,
,
.
, ,
,
,
. .
, .
.
,
.
- !
,
.
,
Mansfeld.
, , ,
Heldrungen (Zimmermann).
,
. ,
, .
150


,
.
,
.
Mansfeld
, . Spangenberg

, , ,
, . ,

.

.
.
.
.
(19 )
. , Pfeiffer 24
, , ,
, -
.
,
25 . ,
. ,
,
, , ,
, Pfeiffer ,
.
Pfeiffer . ,
. ,
, , ,
, .
.
, ,
,
, , .

151

( Zimmermann, ii, . 444).


, ,

, , ,
, Heldrungen, 17 .
, ,
.
.
,
,
.
, .
Zimmermann, .
; .
Christoph Lau. ;
;
; , . 17
19 .
.
,

;

.
,
,
.
,
, .
,
, , ,
.

, ,

.
,
.
152

5 -
. .
,
. ,

.
[ ]
.

.

. ,
,

.
,
. ,
,
. ,
(, , ,
) -

, . To Reislaufen,
, ,
.

.
.
.
. ,
, ,
,
153

.
,
.
.
,
,
.
( )
.
,
.

,
.
,
.
,
, .

,
, ,
.
,
.
,
.
,
.
, .

, ,
.
,
. ,

,
.
,
154

.
, .

,
, , .

,
.

.
.
.
,
,
, ,
.


,
.
.

,

.
A
, ,
.
,

.
, ,
.
.

14 15 ,
.
, ,
155

, .
,
16 .
,
,
. ,
, 1513
(:57), Thomas More.
,
,

, .
Conrad Grebel,
1521-22. . Balthasar Hubmeier Waldshut
.
Wilhelm Reublin, . ,
Ulrich Hugwald, , ,
Oekolampadius . Ludwig
Hatzer, Andreas auf der Stulzen, Simon Stumpf ,
.
Thomas
More .
( )
(Louvain) 1516, , More
. 1518 ,

Froben. Beatus Rhenanus
Pirkheimer (:58) [1]
1524 Claudius Cantiuncula
. .
.


.
.

-
.
156

( Glarus 1506 1516,


Einsiedlen 1516 1519 )

, . .
, ,

(:59) . 1519
,
.
,
(1522).
,
.
,
, ,
. ,

.
,
.
,
. ,
,
, ,
.

.
,
.
1522
, Andreas auf der Stulzen (
) .
,
.
1522, Conrad Grebel
.
, ,
,
157

.
,
(Brethren)
.

, .
Wilhelm Reublin
Wietikon. Simon Stumpf Hogg, Ludwig
Hatzer, Thurgau
, 1523.
,
. ,
Felix Manz, Grebel
(Spirituals),
.
-
, . 22
1523,
.
,
, .
.
, .

.

, . .


.
,
.
1523, , Simon
Stumpf , .
.
.
,
.
158



.
1525.
. .
1525 ,

.
.

.

.
, 1531, Franck (
,
) :
, .
. [2]
O ullinger :

,
. ,

.. .

. [3]

.

,
, .
, M
(Nihilist) . ,
. ,
- ,
.
159


.
( ) .
Bullinger Franck
.
Franck .

.

. ,
.
,
.
.
Franck .
, ,
.
,
.
, .

. ,
,
, .
, , .
, .. Austerlitz ,
,
,
.
,

....

,
,
. ,
,
( ),
160

.
, ,
, :
,


. H
,
, ,
.
.
Franck,

. .

( , xviii, 28-30)
.
,
, .
. ut
Hatzer, . , , ,
.
O Ludwig Hatzer Thurgau .

,
, .
. 1529
(Constance) .
Hans Hut (
).

.
Hatzer

Bullinger

.

161

,
, .
, Bullinger, (
, , )
.
, .
,
.

. ,
,
.
, .
( )
.
, ,

.
.
,
,
.
, .
, ,
.
- ,
.
, ,
.
, ,

. [4]
,
. Bullinger
,
,
,
,
162

.


,
.

.
Franck .
,
, .
.
.


. .
, ,
,

.
. ,
,
,
, ,
.
,

.
, 5 1524
Grebel, Manz, Andreas von der Stulzen, Hans Okenfuss, Heinrich Aberli .
Karlstadt
,
.
. , ,
.

, ... ,
, , ,
. ,
163


.

.
, , ,
, .
, .
, , .
,
. , ,
, .
,
, ,
.
,
(Geschichte der Wiedertufer, . 202)
,
.
,
.
,
. ,
. Franck
: (1531)
. ,
, .

. , .
(Protestation) :
. ,
, ... ! ;
, ,
.


.
1525,
,
164



.
( ) .
,
. Peter Chelcisky
,
,
. ,
.
Lhota 1407, ,

. ,


Chelcicky.
,
Jungbunzlau 1534 (
) . [5] ,
, .
,
.

, . ,
.

,
. ,


,
.
.
,
.
-
,
- .
165

, cuius regio, ejus religio


(:60) , ,
,
, ,
.
,


.

-

.
( ,
-) .

. [6] ,
-
,
. [7]
. .
,
.
Reublin,
.
. , 18 ,
,
.
Reublin, Hatzer, Andreas von der Stulzen,
Brodli Graubunden, Zollikon
.
.
, Jurg Blaurock,
Chur, Conrad Grebel
. , Jurg
. , -
166

,
. ,
. [8]
-,
.
, Manz
Blaurock. , , ,
.
,
. [9]
,
,
, Waldshut, Schaffhausen St. Gallen.
,

,
,

.

. Grebel Schaffhausen, Brodli Hallau,
Reublin Waldshut. Schaffhausen
, , Hallau ,
Waldshut . Balthasar Hubmeier
.
. Friedberg,
Augsburg, 1480, ,
Ingolstadt - 1515.
Regensburg
(:61),
. 1519
Hubmeier. ,
, .
Waldshut
, .
, Waldshut,

.
167

,
Hubmeier ,
.
,
Waldshut.
, Hubmeier
. Waldshut,

. Hubmeier

. Reublin Waldshut,
Hubmeier ( 1525).
Hubmeier,
. ,
,
(Cornelius (:62).
St.Gallen
( ) Appenzell .
anz Graubunden,
, ,
.
Gruningen.

.
, ,
,
.
,
.
1525,
,
,
.
, St.Gallen
-.
, . ,
Manz Chur ,
, Schaffhausen .
168

Grebel Blaurock
. , Waldshut,
,
Hubmeier, ,
.
,
,
.
, Reublin, Hatzer
Blaurock.
,
Hubmeier.
, ( 1526).
, Bullinger,
Balthasar, ,
. [10]
, . 7
1526,
,
,
. ,
, . ,
,
Felix Manz. 5 1526
.
,
,
.
,
,
( ),
,

. , .
V. O .

169

-

.
, ,

.
,

, .

.
-
,
-
, .

,
.

. ,
,

,

.

, ,

.
,

.
, ,
.
,
. ,


170

, ( )
.

, ,
.
1525

, Ulm, , Lindau, Meinningem, Augsburg, ..
, tertius gaudens
(:63). ,
,
.

,
1525, , ,
.

()
.
,
.
, Hans Hut, Melchior Rinck. O
Rinck Hersfeld Eckartshaufen
isenach.
, .
H
,
, , .

, .
,

-
1525.
Sebastian Franck ,
.
, Franck
Bullinger -
171

. Bullinger, ,
, (Bullinger)

.
T ugsburg ,
(Beghardism) .
,
,
.
1524 ( )
,
Drer, Jorg Penz Hans Denck
Sebald, Oekolampadius .
,
Denck
. 1525
St. Gallen,
ugsburg . ,

. ,

.
. Urbanus Rhegious (:64)
1100 1527.
Denck , ,
,
Urbanus Rhegious
Denck. [11]
Denck Augsburg
.
Hubmeier .
Peter Gynoraus Augsburg 1526,
. O Bucer (:65) ,
2 1527, Halter
.
, Denck
,
.
172

( )
,

.
.

.
,
Augsburg,
,
: Eithellans Langenmantel,
Augsburg. [12]
,
. Denck,
Hubmeier

.
, , Eitelhans
Langenmantel, ,
(Short Discourse on the True Community),
.
O
Hans Hut , ,
.
Denck Hut
Augsburg.
Augsburg
.
, 1526, Hans Denck, Hans Hut, Ludwig
Hatzer Balthasar Hubmeier.
, .
( 1527)
,
. ,
,
.
, Keller (:66)
,
173

. , (
Denck Hut)
, Denck . [13]

, ,
. ,
.

.
,
, .
, ,
.
,

.
,
.
.
,
.

.
,
, , ,
,
Fuggers Hochstetters Augsburg. ,
, .
, , ,

, ,
, ,
,
.
, , ,
. Markgenossenschaft

Brenner.
174

, .
, 1525

,
. [14]

,
() .
1525
. ,


Mansfeld.

.
,
.
, ,

, ,
.

,
.

. ,
,
. ,
, , , ,
...
,
Schwaz, .
[15]
T 1525

,
.
1526 Inn,
175

Pilgrim Marbeck,
, Rattenburg. 1527,
Schwaz, Kitzbichel, Sterzing, Klauzen ..,
. [16]



.

,
.

,

. ,
, , .
, , !
,
1528 (Ein Kurzer Unterricht). [17] ,
,
.

, .
,
,
.

16 ,
.
,
, , ,
Hut,
.
,
,
,
.
Hut ,
176

.
, ()

. Hut ,
, , 1528.
. .
1529 28
, . ,

,
, .
.
H
,
.

,
, ,
, ,

.
.
Cornelius (unsterischen
Aurfruhr, ii, . 57).
Beck (Die Geschichtsbucher der
Wiedertaufer, xviii). , ,
.
1526
, . 1527
,
, 4 ,
.
Speir 1529

().
,
,
!
177

()
.
, ,
, ,
, .
,
.
.
.
. , ,
.
, .
.
,
. ,
,
. , .

,
. Conrad Grebel
Grabunden 1526, Denck
1527.
, Felix Manz,
21 1527 Michel Sattler Staufen, Breisgau,
1524.
Rothenburg Neckar, ,
, . Hans Hut
Augsburg 1528 Brodli
Hubmeier . 1529 Langenmantel ,
Blaurock , Klausen Hatzer
.
,
, Hubmeier
. Nikolsburg , 1527
(
)
1521 1526.
1525, Hubmeier
178

,

, ,
. - ,
3 1528,
()
, ,
, , . ,

.
, ,
. [18]
.
Waldshut, Hubmeier
.
Hubmeier , ,
, Reichenau,
, Waldshut 1524.
, , (1528).
, .
Hubmeier .
,
.

,
.
, ,

Sebastian Franck, 2000 1530.
.

. ,
,
, .

- ,
.
, .
179

16 .
,
.
, ,

.
.
,
, ,
- .
16 .
V. .

. ,
(:67) ( )
.
16

.


.
,
.

. ,
,
.
(1526).
,
.
. 16 ,
,
.
,
.
180

1526, Hubmeier ,
Augsburg Nikolsburg,
Leonhard von Lichtenstein, .
-
Hubmeier.
(:68)
,
.
.

,
. Hubmeier Hut,
.
.
.
;
Hut,
.
Nikolsburg.
:
1527 ,
Pergen,
Nikolsburg...
. : Hans Hut
, Lichtenstein Nikolsburg,
. ,
; , ;
.
Hut Leonhard
von Lichtenstein ,
. ,
. ,

Leonhard Hut
. Balthasar Hubmeier
,
. [19]
,
181

.
Hans Hut . 1527
Augsburg , .
, Hubmeier
. Concerning the Sword ( )
.

.
Discourse upon Master Ulrich Zwinglis Pamphlet concerning Infant Baptism (
)
[20],
: ,
,
,
, ,
. ,

. ,
Hubmeier

Hans Hut. ,
.

, , .
Johannes Hut ,
-
,
,
,
.
() , Hut
! Hubmeier,
- .
1277 !
,
.
1277 ,
!
182


, ,

.

Rossitz Gabriel Ascherom,
(Gabrielists).
, , ,
Auspitz Philip Flener
(Philippists).

. Nikolsburg,
,
(Gemeinschaftler) (Stabler)
(Schwertler).
Leonhard von Lichtenstein
, ,
, (1524).
,
. ,
,
, ,
. [21]
Austerlitz (Picards)
1511. Kaunitz,
Austerlitz ,
.

Austerlitz. O Wilhelm Reublin Auspitz
Pilgram Marbeck ( ),
26 1531 ,
, Austerlitz (8 ). ,

, ... ,
, Franz
. ,
, ,
. ,
183

. ,
, , . [22]
Reublin Auspitz

, , Reublin
, , (:69)
. 1531,
. Franck ,

,

Austerlitz.

:
. [23]
A ,
.

,
.

1529 .
Jakob Huter
( Hans Hut).

Huter.
Huter

, .
1529, Jakob Huter Schutzinger ,
Austerlitz .
,
Jakob ,
. ,
,
,
.
1533, Huter ,
184


.
Gufidaun () .

.
,

.

,
. ,

. ,
, , ,
.
O Huter .
1 1535
, .
!, , ,
,
, ,
,
. [24]

, Huter, . O Jakob
, Jakob Huter!,

. [25]
Huter , , ,
Klausen,
1535. , :
.
, ,
, . 1536
, .
,
. 1536

185

, ,

. ,

.
,

. 1536
,
Huter.
H
.
. , Hans Schmidt
Magdalena ,
. , Hans Schmidt
.

.
,
,
,
. [26]

.
, .
, .

, ,

.
,
.
,

, .
1545, .

. ,
186

,
.

.

,
( )
.
,
.
,
.
,
, .

.
,
, ,

.
, .
,
. ,
,
,

.

, .
1527 ,
.

.

,
.
, Loserth,
(:70) ,
187

. O Fischer,
, : ,
, , , , ,
;
, ;
; ;.
Fischer .
,

,
. [27]

,
. 1527,
.
,
, ,
,
.
,
.

, .


. , ,
. ,

, .
,

. ,

. -
,
,

188

.
,
.
,
- ,
16 - .


- , ,
.
, ,
( ,
) .
, ,
, ,
,
,
.

.
, ,
. ,

.
, ,
, ,
. ; , ,

,
.
,
, .
.
. ,
,
.
.

189

. ,
1530, Jorg Zaunring, Wilhelm Reublin
uspitz, , Thomas Lindl,
Jorg Zaunring, [ ]
. Jorg, ,
.
, Zaunring
, ,
. Linhard Schmerbacher,
,
Jorg Zaunring ,
.
,
. [28]
H .
.
.
. ,
,

: (
)
Oneida.
,

.
(Haushalten) .
, 400 600
, ,
2000. , , , ,
, ..
,
, , , , , ,

. ,
, , .
, .

190

, ,
. [29]
M , Wintz

. ,
, (1642).
: , , , ,
, . ,
.
, ,
(Marend), . ,
.
, , ,
.
,
,
. [30]
T Geschwistriget ( ),
, .

. To ,
1509 ( )
, , , .


Eugene Richter
Zukunftsstaat ( ) 20 (:71).
,
. Beck


( Beck, . 17).
, .
More,
,
.
Sebastian Franck .
,
191

. More

.
- -
.


Huter More,


.
Huter ,

. ,
.
, , ,
.

. O
, Fischer, , 1607.
.
,
. , ,

, , .
, , ,
,
. T ,
.
. Fischer


,
. !

, , ,
. T

192

.

,
.
, , (Huterites)
.
,
16 ,

.
: ,
.
, , .
T
(school-sisters)
(school-mother).
.
,
1568,
. , : ,
. ,
, ,
, .
,

.
.
.

. ,
. ,
, .
, .
.
,
.
. , .
, ,
193

,
, .
:
, ,
,
.
A
Loserth
.

- .
- ,
.

, ,
( ).
. ,
.
, ,
.
, ,

.
. ,


.
,
,

..
, ,
.
,
.
-..
. ,
194

. ,
. -
- , ,

. - . ,
, ,
.
.
. ,
,

. ,
.
.
,
.
,
,
.
,
. A
,
. ,

, .
,
, . , ,
,

, , , ,
.. ,
.
Loserth (
) , ,
.

, .
195

, .
.

. ,
.
. ,

,

.

.

, ,
.
,
, ,
.


. ,
.

.

,

-.
Huter
,
.
1545 :
, , ,
. -
,
, .
, ,
.
196

T 1600, :
, ,

. ,


. [31]
, ,

.

.
,

.
, ,
. ,
,
.
,
, . ,
, .
,

. ,
Christopher Fischer, :
,
, , ,
, , , , .
,
.
;.
Fischer ,
. ,
.
.

,
197

,
.
,
, .
,
.
.
, ,
.
.
. ,

. , , , ,
.
,
,
.
.
,
.

.
,

.

, - -
.
,
,
(1620).
,
.
22 1622, Dietrichstein
, Huter,
, ,
,
.
198

, .
.
,

.
,
, 1546,
.
.
.

. ,
,
.
.
,
,
. , ,
,

.
,
.
.
, .
.
,
,

.
,
.


, . [32]
1858.
, Joseph Beck,
,
199

,
1883. ,
, Loserth .
,
,
.
.

. ,
.
. ,
.
,
.
, ,
, ,
(:72).
.
VI. .

, ,
.
. ,
,


.
,
1525 ,
()
,
.
:
.

,
200

.

.

, (:73) (Lubeck).
,
,
. 1530,
.
.
.
Jurg
Wullenweber, 1533.

.
,
. Wullenweber
, , ,
. ,
,
.
,
- .

: , , , , .. ,

.

. ,
,
.
,
, ,
.
,
, (
1392).
,
201

.

. ,
.
,
.
,
.

, .
, .
,
.
,
,
. ,
,
, , ,
.
Bernt Rothmann 1531,
(St. Moritz),
, .
Rothmann
, .
(
1532). Rothmann St. Moritz, ,
,
. .
, ,
.
. , ,
,
(Erbmanner), .
,

(Korgensten) .


202


, ,
,
, Erbmanner
, .

:
.
. ,

. Schohaus
. , ,

. , ,

,
. ,

. [33]
,

,
.
, 1525.

. , .
,

.
- ,
.
.
(
) .


.
,
203

,
.
,
( ) ,
. 1525
,
. ,
,
.

.


.
.
,
.
, -
-
.



.
,


. ,

,
.

, ,

, , , . ,
,
,
, ,
204

.
1529,
.
1531, Sebastian Franck
. ,
, . 1531, .
, 1530, 1531,
. ,
, .
,
, ,
.
, ,
, .
, Cleve
.
,

, ,
,
.
, Bernhard Rothmann
1532 St. Moritz ,

.
, Bernhard Knipperdollinck:
, , . ,
, , ,
(Cornelius). ,
.

Rothmann,
,
.
, ,

. ,
,
205

,
.
.
, ,
,
.

(
). 40.000 .
, , ,
:
, .
,
!
, 1531
1532.
, .
,
,
, .
(
) ,
. ,
,
Graf von Tecklenburg (:74)
.

.
,
.
- -
.
,
.
.
,
.

206

, ,

.


, . 17 1532,

, ,
.
Rothmann
,
(28 ).
. ,
Kerssenbroick (:75),

, .
, Frstenau,
, ,
14 , . [34]


. , ,
,
. .

.
, 1532, Hermann ,
,
.
Franz v. Waldeck
28 ,
.
, (1 )
.
,
, .
-
,
207

. , Franz
,
,
.
.


,
. ,
. ,
, ,
. , Franz
,
.
,
. O !
! Knipperdollinck
.

, Telgt, .

. Telgt
26 ,
, Telgt
.
-
- .
.
(14 1533)
,
. ,
.
VII. .

,
, ,
208

, .
,
. ,

,
.
.
,
.

1532,
.
.
,
, 1525.
,
, .
Augsburg, ,
.
, ,

.
, Capito (:76),

.
, -
A
Augsburg,
, .

.
Melchior Hofmann Hall ,
. 1523 Livland
. ,
Holstein,
.
, (1529)

209

1530 ,
.
, Hans Hut
(milenium)
. ,
,
.
,
-
.
.
Hofmann

, 1533.
Hofmann
, .

.
Hofmann .
, ,

.
.
1539 .
O .
,
.
,
, .
,
.
, 1477, ,
,
- , .
, 1504, ,
.
. ,
,
210

. ,

,
. ,
(
) ,
,
, ,
.


. ,
1516.
,

.
, .


(1561-1648) ,
,
.


.

.

Hofmann .
,
Turlupins Pifles,
( ) Tisserands ().
,
.
. [35]
,
1534
1527.
211

Hofmann

.

1533 .

1529,
, ..
( Melchior
Hofmann)

.
, ,
,
,
,
. .
,
. ,


.
:
,
.
,
.
,

Hofmann. [36]

,
. ,
,

.

.
212


,
.
.
,
Bockel, Soevenhagen, , (1509).
Bockel, .
, .
.
,
.
. ,
, ,
. ,
.
,
,
. ,
. ,
, ( 1533).
, , ,
.
,
. ,
. A
Kerssenbroick ,
, ,
. T
.
Kerssenbroick ,
-. Kerssenbroick ,
-,
,
.
,
, Hofmann 1533
,
. Hofmann
213

.
.

.
. 1533
.
Hofmann
.
,
. [37]
, ,


(Cornelius).
.
VIII. .
1532,

, .

3 1533, .
(:77), Hermann Tillbeck,
, ,

.
,
,
.
, ,

. ,
,
.
,
,
,
214

,
.
,

.

( )
,
, .

,
,
.
, ,
. Gresbeck,
,
,
. ,
.
(
) ,
,
.


, ,
,
. ,
.
, ,
,
Rothmann Knipperdollinck,
. 5
1532, Rothmann ,
Busch: ,
, .
, ;. [38]
To M , Rothmann .
215


. Rothmann
. ,
7 8 1533,
.
.
. ,
: ,
,
. ,
Rothmann Lamberti

. .
,
.

.

.
.
,
, . ,
( )
.
Tillbeck. ,


. ,
Lamberti.

,
.
, Rothmann .
,
. ,
.
Kerssenbroick : ,
Rothmann , . ,
216

, , , ,
.

(T., . 453).

:
Rothmann, .

.
Rothmann,
.
, .
Brandsteinin, Knipperdollinck, ,
,
. [39]
A
,
. 8 , Johann
Schroder . 15
,
. Rothmann
, .
, ,
, 15 1534.
,
, . ,
.
,

. .
, ,
, 13
. .
.
:

.
Franz
217

,
.
, .
1533,
. ,
.
, Gresbeck ,
, ,
,
,
, ,
. ,
, 2.000 3.000
. [40]
A 10 .
,
. ,
,
.
A, Knipperdollinck
.
,

. .
,
(Gresbeck).
, ,
, ,
.
.
. 28 , Franz
Telgt ,
,
,
. Knipperdollinck Kippenbroick (
) .

(Keller).
218

. .
() .
,
.
, Franz ,
, ,
,
. A ,
.
, Schlaraffia politica
[41] :
... ,
,
,
.
,
,
. ,
(:78)
(.. 68, 70).
.


.
.

.
. ,
.
10 , ,
, .
, .

.
.
. ,
219

: Wahrhaftige historie, wie das Evangelium zu Mnster


angefangen und danach, durch die Widderteuffer verstret widder aufgehrt hat, &c.
Beschrieben durch Henricum Dorpium Monasterimeem, 1536 (

... Henry Dorpius ).

Berichten der Augenzeugen ( ),
Cornelius : ,
, ,
, Johann Bugenhagen...

(.. 16,17).
. Cornelius Dorpius,
,
,
(.. 11,12). ,

. [42]
Kerssenbroick ,
,
. 1573,
.
1771, .
1520, Kerssenbroick 1534
1550 1575.
,
, -
.
. Kerssenbroick

, ,

Franz
Waldeck. ,

. O
. ,
,
220

. ,

,
.
. : ( ),
,
, ,
Knipperdollinck. ,
,
,
, .


, .
,
. .
,
,
, ,
Wesseling. ,
, (i, .504).
,

. . ,

Kerssenbroick . ,
,
, :
,
, ,
.
, ,
,
, ,
Kerssenbroick
.
, Rothmann ,

221

.
, ,
...

,

(.429).
A
, . ,

;
Kerssenbroick
,

. ,
, !

, Gresbeck . [43]
, Gresbeck 1534
, , 1530. 23 1535

, .
,
. , . ,
: Gresbeck
.
, ,
.
. .
,
-
-
! [44] ,

, .
.
,

222

,
.
,
, ,
.
,
,

,
,
.
() .

, 10 .


,

, ;
,
1781
.
.
,

.
,
.

, ,
, .
. -
-
.

.
223


.

. , .
.
Janssen ( ) 27

, , .


,
, . [45]
T
,
13

, . ,
. Kerssenbroick
,

, ,
Wollbeck, . Bewergren,
. Rothmann
, ,
(i, .517). Janssen ,
. Janssen

10 ,
. ,

, ! , ,
! ;

. Kerssenbroick
Gresbeck , ,
, ,
.
, ,
224

. , ,
. [46]

,
.
, .
, .
.
( ),
, ,
,

.
,
, Knipperdollinck
.
.
,
,
.
, ,
.
,
- -
,
.
(
Kerssenbroick)
.
, , , ,
, Knipperdollinck,
,
Knipperdollinck
, ,
(i, . 545).
.
Knipperdollinck
. [47]
225

, ,
; , .
,
.
-
! , ,
!
.

.

, .
, ,

.
- .
,

. ,

.


,

.

.
, .
,

.
, ,
,
, . ,
,
.
Gresbeck
226

. ,
, .
,
, .
[] .
, ( )
,
(.35). erssenbroick
, , ,
Hermann Tilbeck ,
1533 .

,
,
.
, .
,
, , .
5 (:79),
,
.
,
. 31 , ,
.
, Rothmann , ,
,
Dusentschen, (
Knipperdollinck Tilbeck, Henry Bernt Krechtinck -
). ,
. [48]

,
, .

.

(.. ).
,
227


.
,
.

. Kerssenbroick
-
- ,
, ( )
,
. [49] (15 1535)
, ,
,
. ,
21 ,
(ii, . 142).
.
, ,
, . ,
, .
, ,

, .
, .

, ,
. ,
, .
,
.
,
. [50] , ,
.
.
, , .
( ), Gresbeck,
(.89,
.136 ).
Kerssenbroick :
228

, ,
.
,, ,
.
, ,
, (ii, 58).
,
, .

. ,
:
(., xxi, 24).

.

. Gresbeck
,
. ,
, ,
.

, .
! ,
,
.
.


, .
.
Gresbeck. :
,
.
( )
.

, .
.
229

.
,
. .
. ,
, .
(.168).
Gresbeck
,
.
:
,

, ,
.... ,
. ,
, .
, (.184).
Keller :
, ,
,
. [51]
N ! ,
!
Gresbeck

, :

.
Gresbeck ,

.
O Gresbeck
, ,
.
, .


.
230

,
.
, Justinian von Holzhausen, ,
, , 8
1535: [52]
. . [53]

;
O Gresbeck
: ,
. ,
, , ,

. [54] Gresbeck
.
.
() .
.
.
.
. .


.
10 ,
,
.
, : .
, ,
. , , ,
.
A .

. ,
. , (
)
231

. ,
(Gresbeck, .32).

, .


.

Kerssenbroick (ii, .80):

, ,
. Knipperdollinck
,
.
.
-
(2 1535) :
, .
, .
, .
: Y ,
,
.
,

.

Gresbeck (.144): Knipperdollinck
. Knipperdollinck :
,
. .
. .
,

.

,
. ,
232


.
,
.

.

. , ,
(Gresbeck, .. 34, 35).

. (:80)
Gresbeck,
Kerssenbroick (ii, .5):
,

,
,
.
Kerssenbroick,
.

.


.
( Gresbeck
, )
.

. , Gresbeck,
.
.

, . ,
(.34).
,

.
233

. ,

. ,

, .

.
, ,
(Gresbeck, .174).
,
.
, ,
, .
, , , .

.

(Gresbeck, ..175,176). , .

,
.

. ,

.
,
.
,
,
(Kerssenbroick,ii 1). T

(Gresbeck, .106).
,
,
. ,
.

, ,
234

(Kerssenbroick, .221). To
: Christia Kerckring Hermann Redecker, , ,
,
... Hermann Tornate Johann Redecker,
... Johann Coesfeld
(Kerssenbroick,ii ,.6).
,
. [55]


1871.
.

.
,

. Keller .
, ,

. ,

,
(Geschichte der Wiedertufer, .202).
.

,
.
,
,
,
( )
. ,
,
. , ,
, , ,
.
(Gresbeck, .47).
235

,
, ,
. Knipperdollinck,
, , [
] , ,
, .

,
( ) ,
.
.
() .

.
,

.

.
,
- 22 1535,
, :
6.
,
,
.
.
16. ( )
,
.
, .
20. K ( )
, .
,
. ,
,
236

,
.
21. ,
,
, ,
,
,
(ii, ..133-137). ,
.
, ,
.

, Gresbeck: 28 1534,

.
. :
, , .
,

.
. ,
. ,
Heinrich Krechting -o !-
.
: (.36).
Keller
( ). ,
, ,



.
Gresbeck,
: ,
.
,
, . ,

237

, .
, (.50).


.
-; ,
;

.
(.. )
,
. ,

.
.

,
.

,
o
,
,
, .
,
.
,
.
,
: Bekentones des globens und lebens der gernein Christe zu Monster
( ). [56]
(.. 456, .), :

,
,

....
-
238

....
.
, .
....
,
.
,
,
. ,
,
,
....
,
.
,
.
....
,

, , ,
.
:
,
,
.
. [57]
: ,, .

. -

.
[] (
)
.

. 2
1535, - ,
(
239

, , ). ,
.
;

,
.
. ,
.
.
, .

. ,


.
,
.
.
, Gresbeck
. . ,
, .
,
. , ,
-
, . [58]

.
,
.
,
,
,
.
,
.

, .
. -
240

(. .
) 1525, - :
.
.
.
,
: . ,
, , ,
.
,
. ,
,
.

, ,
,
.
, ,
.
,

;
.
.
,
. ,
, .
, ,

,
.
-
, -,
-.

.
O Gresbeck
,
241

. [59]
.
. ,

.
.
,
,
,
.
.

. , .
,
.
,
, .
,
.
,
.
,
.

, : , .
. .
[60]
E , Rothmann
(Restitution) 1534. [61]

. ,

... ,
, ,
,
.
O ,
,
242

-.
-
- .
, ,
.

,
.
. ,

. 27 1521,

. [62]

. ,
,
,

. ,
.
,

, ,
.

,
. [63]
.
Kerssenbroick. ,
Butendick .

, ,
.

(.80).
,
.
, .
243

, ,
,
,
Butendick .

, , ..
,

. [64] , ,
,
. Rothmann
(Restitution),
,
, ,
, .
E
. ,
,
.
,
.
.
, , ,
.
,
. ,
-
.
:
24.
,
.
25. , ,

.
26.
- . ,
.
244

27. ,
.
O ,
:
,
,
, ...
.
(ii, ..138-139).

.

,
.
2
23 . ,

, .
,
,
. ,
.
,
.
.
.
, .

.
.

,
. ,
. ,
[65]
.
Mollenbeck.
.
245

, o ezold
(:81), ,
.

(!)
( )
- - (Geschichte der deutschen Reformation,
.710).
; ollenbeck, ,
, ,

,
(Gresbeck, .73).


.
Knipperdollinck. O
Gresbeck ,

.
.
.
.


, -
- ,
. ,
.
O Kerssenbroick Gresbeck
,
. , .
,
,
, . T
,
,
, (),
246

. , -,
.
, ,
.
, . A
, , ,
.
, : Eine fest Burg ist unser Gott ( ).

.
.
,

,
,
.

. [] ,
,



. ,

;
H
.


!
. .




.
247


,
, ,
,
,
, , ,
!
10 , Franz

,
.

8.000 . [66] , (
1.500 ) ,
,
, .

.
, .
21 1534 .
25,
, ,
. ,
,
.
,
, ,
, (
) ,
.

31 , .
,
, -
. [67]


.
248

,
.
,
.
. Franz ,

,
. ,
,
,
, (Reichstag)
, 4 1535,
,
. ,

. .
, .

,
,
.
,
,
.

. , Rothmann
. Restitution oder Wiederherstellung der rechten
und gesunden chrislichen lehre, Glaubens and Lebens (
, )
1534 .

.
.
Das Buchlein von der Rache
( ). [68] , .
,
.
: , .
249

,
. . [ ]

,
. , ,

. ,
... , ,

. !
. , ,
, , .
, . ,
,
, . ,
,
, ,
, . .
,
. ,

, .. Warendorf, Sveft,
, Minden, Wesel, .. 1534,
,

. ,
,
Wullenweber (:82).
1534,
. , ,

.
,
, ,
.
. Monnikendam

. [69] Oberyssel
250

Deventer .
6 1534, Erasmus Schetus (:83)
: ,
.
. .
[70]

[]

.
.
. ,

Vollenhove ( )
.
22 , ,
Vollenhove . 25 ,
. ,
, .
, .
25 31 ,

.

1534-35.
.
, ,
.
.
,
.
.
, Johann Grass, , .

Deventer, ,
1535, Franz,

251

,
. .
.
, . Keller
, :
.
Eschenbruch, Julich,
Woterland, , Limburg
Groningen . ,

,
.
, . ,
28 , , Sneek Bolswarben,
, . ,
.
,
, .

.

, 1
. .

. , ,
,
7 . ,

, .
.
Deventer ,
Geldern Keller

.
,
,
Johann von Geel
.
252

, 11 .
,
.
,
. ,
,
, .
, , Johann von Geel
.

.
. Johann von Campen ,
,
. ,
,
. . [71]

. ,
... !



.
H .
, , .
, , o, , , , ,
. , , .
, , ...
, (Gresbeck, ..189,190).
,

, .
.
-, ,
. ,
.
-

253

.

, ,
.
.
. . .
,
. A ,
Justinian von Holzhausen , 29 . [72]
24 ,
, ,
. , , ,
, .

. [73]
,
,
,

(Holzhausen, .., .343).
, 8 :
,
, , ,
,
, ,
(.., ..353,354).
Holzhausen ,
- Gresbeck, .
23 ,
.
. Gresbeck
Hans Eck der Langenstraten,

. ,
.
,
25 .
Gresbeck,
254

,
, .
.
, . [74] ,

.
, , ,
. ,

, ,
.
, , Wirich
Dhann, ,
.
- . ,
.
,
, ,
,
. [75]

. ,

.
.
(Holzhausen, .., .366).
.
, ,
,
.

. ,

.
,
.
, .
.
255

,
. [76]
,
.
,
. (
)
. . [77]
, Tilbeck
Kippenbroick Rothmann. , Heinrich Krechtinck,
. Bernt, Knipperdollinck
,
.
[] , Kerssenbroick
. ,
.

.
, . :
;. O , ;.
.

-
.
, Knipperdollinck Krechtinck
.
. 22 1536,
,
.
. ,
,

, .

,
. , Knipperdollinck
,
, . ,
256

, ,
,
, ( )
. ,

.
Lamberti. ,
, ,

. [78]

(Keller, Wiedertufer, .280).

,

, ,
, ,
! ,
,
, .
*
, ,
, . ,
.
Bockholt 1536,
.
.
Cavis Joris
Delft. ( Obbe Phillips)
,
.

.
Menno Simons ,
. Witmarsum,
Franecker,
257

1531 1533
. ,
,
1533 , enno
,
.
,
.
Menno, Joris,
.

.
Joris ,
, 1544
.
,
.
Menno Simons , 1559.
Oldesloe Holstein, ,
,
,
.

.

, [ ]
,
. - ,
, 1626
. (Herrnhuters)
,
, ,
, ,
.
,
, .
,
1525, ,
258

, .

, .
- (:84)
.

-
, .
, ,
- .
, ,
.
.

259


1
[1] . De Beghardis et Beguinabu commentarius Mosheim, .177, ,
1790. [2] Unman, Reformatoren vor der Reformation, .2, ..79-102, ,
1842. [3] Hoc quoque probosum in eis videbatur, quod viri et mulieres simul ambulabant
in via et plerumque simil manebant in una domo et de eis diceretur quod quandoque simul
in lectulis accubabant. , 1212. . Gieseler, Kirchengeschichte, .2, 11,
.325. [4] Mosheim, Versuch einer unparteiischen unt grndlicher Ketzergeschichte,
Helmstadt, 1746, .224. [5] Mosheim, . ., .226, .321.
.
, ,
.

.

. [6] Aussgestrckte emplssung des falschen Glaubens der ungetrewen
Welt, 1524. [7] A. Gindely, Geschichle der bhmischen Brder, ,
1857, .2, .19.
2
[1] - .
Sismondi,
,
(Sismonde de Sismondi, Histoire des
rpubliques italiennes du moyen age, , 1807, .2, . 260.) [2] Palacky,
Geschichte von Bhmen, i. 2, . 34, , ii. 2, . 30, iii. 2, . 38. [3] Maurer,
Stdteverfassung, ii. . 37. [4] Calixtines, (Calyx) - .
(Utraquists)
- sub utraque specie. [5] 1337
.
(Hildebrand, Zur
Geschichte der deutschen Wollenindustrie, Hildebrands Jahrbcher, vii. . 104.) [6]
Schmoller, Die Strassburger Tucher- und Weberzunft, , 1879, . 460.
warp ( , , , )
260

. Thomas Sternhold
( 1549) , 7, While he doth mischief warp.. .
52, T . [7] . ., . 115 [8] L. Keller, Die
Reformation and die lteren Reform-Parteien, , 1885, . . 18, 33, 120. [9]
Mosheim, Ketzergeschichte, .380. [10] De Beghardis et Beguinabus Commentaries,
, 1790, . 182. [11] F. Bender, Geschichte der Waldenser, Ulm, 1850, . 46, .
. [12] - ,
,
. , ,
, Benter
.


. [13] Palacky, . ., iii. 2, . 81.
Palacky
Proti knezim Taborskym J. Pribram,
, . [14]
Palacky, . ., iii. i, . 417, . . [15] Palacky, . ., iii. 2, . 297.
[16] , De ortu et historia Bohemorum. Opera omnia, . 109. [17]

. Reiner,
: , , ,
.
, ,
. ... ,
.
. [18] , opera
omnia, . 662.
3
[1] Jaroslab Goll, Quellen und
Untersuchungen zur Geschichte der Bhmischen Brder, II. Peter Chelcicky und
seiner Lehre, , 1882. [2]
J.U. Comenius
,
1609 1535.
Kurzgefassten Kirchen-Historie
261

der Bhmischen Brder, Comenius, Schwabach, 1739. [3] Comenius, . ., . 57. [4]
Comenius, . ., . 296. [5] Comenius, . ., . 328. [6] Comenius,
. ., .. 45, 46. [7] ,
, Goll, Quellen und Untersuchungen
zur Geschichte der Bhmischen Brder, . 1, Der Verkehr der Brder mit den
Waldensern, , 1878, . 98.
4
[1]
. [2] Ullman, Reformatoren,
., . 214. [3] 1496 (): , de
Ritu. Situ. Moribus ac Conditione alemanie, . [4]
, Hutten,

,
(:56). (Die rmische Dreifaltigkeit, Ulrich v. Hutten,
David F. R. Strauss, , . 106).
.
[5] Fr. B. Bezold, Geschichte der deutschen Reformation, . . 127, 128. [6] E.
Herzog, Chronik der Kreisstadt Zwickau, .i, . 234. [7] . ., 2 ., . 1, .
162. [8] Seidemann 1490 Zimmermann
1493. [9] Seidemann,
Mnzer, . 109, . . [10] Ausslegung des XIX. Psalms Coeli enarrant durch
Thomas Mnzer an syner ersten Jnger ainen, , 1525. [11]
(Auslegung des andern Unterschiedes Daniels).
[12]
. .
.
, , ,
( ). ,
(, vii),
. ,
: !
,
. . .
[13] Ausslegung des andern untersyds Danielis des propheten. [14] Aussgetrckte
emplssung des falschen Glaubens der ungetrewen Welt. Thomas Mnzer mit
262

Hammer, , 1524. [15] , , 1729, . xix, . 240.


1524. [16]
, xix, . 236. [17] Merx, . 28. [18] Zimmermann, Bauernkrieg, i. . 191.
Zimmermann
. [19] Johann Becherer, Newe Thuringische Chronica, , 1601,
. 473. [20] Zimmermann, . ., i. . 194. [21] C.A. Cornelius, Geschichte
des Mnsterschen Aufruhres, , 1860, . 41. [22]

(xix, . 245). [23] Hoch verursachte Schutzrede und autwort wider des
Gaistlose Sanfft lebende Fleysch zu Wittenberg, welches mit verklarter weysse
durch den Diepstal der heiligen Schrift die erbermdliche Christenheit also guntz
jmmerlich besudelt hat, . [24] Becherer, . ., . 479.
[25] Geschichte des schsischen Hochlandes, . 203. [26] ,
, 5 . [27] G. Sartorius, Versuch einer
Geschichte des deutschen Bauernkriegs, , 1795, . 319. [28] Erschreckliche
Geschichte und Gerichte Gotts ber Thomas Mnzer, , xix. .
288.
5
[1] Thomas More und seine Utopie. [2] Chronica, Zeytbuch
und bibel von anbegyn biss inn diss gegenwartig, MDCXXXI. jar, ,
1531, . 445. [3] Der Widertuffer Ursprung, furtgang, Sectenwsen frmemen
und gemeine vier leer Artickel etc., , 1531, .17. [4] Wiedertufer, .
.32. [5] Gindely, Geschichte der Bhmischen Brder, i ..36 224. [6]
Vadian (:85),
,
. , .
,
, . [7]
Rebaptists Anabaptists: ,
. .
, Hubmeier ,
( Vom Christenlichen Tauff
der Glubigen, 1525). [8] , Heini Frei
(Gigli):
, ,
.
263


(Egli, Zricher Wiedertufer, ..24,97).
[9] Cornelius, Geschichte des Mnsterischen Aufruhrs, ii. ..29,30. [10] Der
Widertuffer Urspruug, .13. [11] Wider den newen Taufforden. Notwendige
Warnung an alle christglaubigen durch die Diener des Evangelii zu Augsburg,
1527. [12] Beck, Die Geschichtsbcher der Wiedertufer in Oesterreich Ungarn,
, 1883, .36. [13] Die Reformation, .429. [14]
, Die Bergarbeiter and der Bauernkrieg, Neue Zeit, 1889, .508, .
[15] Loserth, Der Anabaptismus in Tyrol von seinem Anfngen bis zum Tode Yakob
Hutters, , 1892, .21. [16] Loserth, .., .37, .
Beck, Die Geschichtsbcher der Wiedertufer,
.. 80, 81. [17] : Ein kurzer vnterricht den Pfarherrn
vnd Predigern Inn mener gnedigen Herrn der Marggrafen zu Brandenburg, &c.
Frstenthumben und Landen hientden in Franken vnd auf dem Gebrg verordnet,
wes sie das volck wider etliche verfrische lere der widertauffer an den Fevertgen
auff der Cantzel zum getreulichsten und besten aus Gtlicher schrifft vermanen und
vnterrichten sollen. [18] Loserth Dr. Balthasar Hubmeier
und die Anfnge der Wiedertufer in Mhren, Brunn, 1893, .180. [19] Beck, Die
Geschichtsbcher ., ..49, 51. [20] Ein Gesprech Balthasar Huebmrs von
Friedberg, Doktors. auff Mayster Ulrich Zwinglens zu Zurich Taufbuechlein von dem
Kindertauf, Nikolsburg, 1526. [21] Beck, Geschichtsbcher, .75. [22]
V Mnsterischer Aufruhr Cornelius, ii, .235.
[23] Beck, Geschichtsbcher, .99. [24]
XVII Anabaptismus in Tyrol bis zum Tode Huters Loserth, .. 171-175. [25]
T. Beck, Geschichtsbcher, .117. [26] Loserth, Der Kommunismus der Mhrische
Wiedertufer im 16. und 17. Jahrhundert, ..102, 106, 18. [27] Loserth,
Kommunismus der Wiedertufer, .144 [28] Beck, Geschichtsbcher, .101 [29]
Andreas Ehrenpreis, A Circular Letter ... concerning brotherly Communion, which is
the highest precept of Love, 1650. Loserth Der kommunismus
der Mhrischen Wiedertufer, .115, . Ehrenpreis
1639 1662. [30] Beck, Geschichtsbcher,
..406, 407. [31] Beck, Geschichtsbcher, ..171, 331. [32] Gindely, Geschichte
der Bhmischen Brder, ii, .19.
[33] H. v. Kerssenbroick, Geschichte der Wiedertufer zu Mnster, nebst einer
Beschreibung der Hauptstadt dieses Landes, 1771, i, .98. [34] Kerssenbroick, ..,
.i, .204.
[35] A. Brons, Ursprung, Entwicklung und Schicksale der
altevangelischen Taufgesinnten oder Mennoniten, Harden, 1891, .57. [36] Berichte
der Augenzeugen ber das Mnsterische Wiedertuferreich. C. M.
264

Cornelius, . ii Geschichtsquellen des Bisthume Mnster, 1853, ..370, 399.


[37] Hofmann . ,
.
[38] Kerssenbroick, . i, .183.
[39]
Kerssenbroick, .i, .455. [40] Berichte der Augenzeugen, .. 14, 15. [41]
Schlaraffia Politica, Geschichte der Dichtungen vom Besten Staat, , 1892.
[42] Hase Dorpius
Cornelius , (Heilige and Propheten, , 1892,
..ii, .291, .). , Hase
Keller
. Cornelius ,

.
[43] Summarische ertzelungk und bericht der Wiederdote und wat
sich binnen der stat Mnster in Westphalen zugetragen in jahr, MDXXXX.
Cornelius
. Berichte der
Augenzeugen ber das Mnsterische Wiedertuferreich,
. [44]

, (Berichte der
Augenzeugen, .323) [45] Janssen, Geschichte des deutschen Volkes, iii. .30. [46]
:
, ,
,
,
- -
,

. Kerssenbroick, ii, .9. [47]

Kerssenbroick, ,
.
. [48]
Kerssenbroick ,
, .
.
,
,
. (ii, .47). [49] ,
265

, ,
. [50]
: ,
,
, ,
, ,
(Loserth, Der Kommunisinus
der Mhrischen Wiedtufer, .126). [51] Geschichte der Wiedertufer, .237. [52]
29 200 . [53] Berichte der Augenzeugen,
.354. [54]
, .
,
. [55] Lamprecht, Deutsche Geschichte, .i. .356.
Lamprecht ,
,
,
. [56] Berichte
der Augenzeugen, ..445-464.
, Zur Literatur und Geschichte der Wiedertufer
V.W. Bouterwek, B, 1864, .37. [57] Gresbeck
(.80).

.
. [58] .107. Werner Scheiffurth von Merode
, ,
11 1534: O , ,
,
(Berichte der Augenzeugen). O
Gresbeck
,
. .
,
.
[59] Kerssenbroick .
,
Knipperdollinck. ,
Rothmann (
) ! [60] Kerssenbroick,
266

ii. .1. [61] Eyne Restitution edder Eine wedderstellinge rechter vnde gesunde
Christliker leer, gelauens vnde levens vth Gades genaden durch de gemeynte Christi
tho Mnster, an der Dach gegeven ..., M, 1534. ,
, Bouterwek Literatur and
Geschichte der Wiedertufer, ..15-34.
[62]
,
:
, . [
} (
Keller, Die Reformation, .454 .).

. [63] Gresbeck

.
( ) .
Kerssenbroick .
.
, Gresbeck
,
,
.
- ,
. [64]
Rothmann (Restitution):
, ,
,

. [65] To

. Keller Geschichte der Wiedertufer, .211:
, ,
.
. T ; Gresbeck
: , , ,
. :

.
.
267

(..64,65).
. (
, Gresbeck )
. ,

! [66] Jorg Schenck (Berichte der Augenzeugen,
.260). [67] ,
, : Die Landsknecht waren in grossen Noth /Da blieben
wohl dreitausend todt /Zu Mnster unter den Mauern. (
/ /
).
[68] Eyn gantz troestlick bericht van der Wrake vnde straffe des
Babilonischen gruwels, an alle ware Israeliten unde Bundgenoten Christi, hir vnde
dar vorstroyet, durch de gemeinte Christi tho Mnster.
Boutenwek Zur Literatur and
Geschichte der Wiedertufer, ..66-80. [69] Cornelius, Mnsterischer Aufruhr,
.234.
[70] Berichte der Augenzeugen, .315.
[71] Keller, Geschichte der
Wiedertufer, ..276, 279. [72] Berichte der Augenzeugen, .343. [73] Holzhausen,
.., .343. [74] Wirich
Cleve, 29 (Berichte der Augenzeuge, p.359).
[75] Holzhausen,
, 1 , .., . 366. ,
Keller :
-
, (Wiedertufer, .103).

. [76] Sigmund von
Beineburgk , 7 , . ., .368. [77] Gresbeck, .213,
Beineburgk, . ., .368. [78] Kerssenbroick, .212.
.

268

(.)

[...]
. .
,
, .
,
.
, , ,
, .

. ,
,
,
( ) (:86)
.
,
.
1. .
,
.
,

. ,
.
.

269

[...]
.
1415, -
.
, . .
:
( :87), , .

.
,
( , o Przbram, Vavrinec,
Brezin).
(consumatio saeculi) 1420. ,
.
. .

, , ,
, ,
,
(19: . 78).
,
(20: .235).
, ,
. :
(20: . 231). :
,
.
(19: . 81).
,
.
.
, .
,
(20: . 236). :
, .
(19: . 82).
270

. ,
. (19:
. 94). ,
, .

. , .
(19: . 85).
,
, (19: . 85).

(19: . 110).

. :
,
(19: . 83).
. , ,
, (19: .84). , ,
,
(19: . 127). ... ,
(19: . 139).

(19: . 153). ,

(19: . 84). :
, ! (18: . 84).
.
, (19: .
159). , .
,
(19: . 81).
,

(19: . 101). , .

. ,
,
. (19: . 99-100).
:
271

(19: .106). : ,
:
(19: . 113).
, ,
Luznice.

.
.
.

. .
, : .
Prcic , , (19:
. 464). ,
.
. , ,
, : ,
. ,
.
, (19: . 478).
Jan Zizka,
.
, (
) .
Isaac de Beausobre,
, ,
J. Macek.
E. Werner
M. Erbstsser (15, 16, 17).
, , .

,

.
, Macek ,
( )
(19: . 113). ,
Przibram, ,
272

: ,
, . ,
,

. Homines Intelligentia (
) , .
:
, (3: XVI: . 160).

. ,
. ,
,
, 1427 1434.
, , .
: Meissen , Lauschwitz
, , , ,
.
, ,
. .
. : ,
.
: , ,
(21: . 161). .
. 1433,
,
. , ,
Lipany, 1434.
1419-1434,
.
.
, . 1423 1430,
. ,
, ,
. ,
Unitas Fratrum,
,
(...).
273

.
.
, .

.
, . :
1523, 1524, 1525,
.
.

,
,
.
,
, , , ,
, , , .
, , .
. , ,
A.

. ,
.
, (. 22, 23, 24, 25, 26) ,
, ,
, .

.
,
. ,

. ,
.

. ,
, , .

. ,
274

. ,
- . ,
, .
,
(). ,
, , .
,

. ,
. ,
capituli, . ,
Waldshut, 1524, Balthazar Hubmayer :
,
, ,
(24: . 376).
. ,
(capituli) , 1521 1523,
, (Beltin), (Heinrich von Eppendorf),
(Stumpf), ( Hartmut von Kronberg), (Rode),
(Richard Crock, Thomas Lipset) (24: . 378 f).
Augsburg, 1526, .
.
Sebastian Franck (- ) :
. ...

... ,
, , (25: . 306).
Bullinger,
- .
, : ,
,
.
. ,
. ,
, . ,
, ,
.
,
275

. ,
: .
. ,
(40: . 129).
, Bullinger:

, ...
, , ,
, ... , ,
, , (25: . 284).
1520,

. 1524,
, Denck,
, Hetzer, o Hut ,
. Denck .
.
.
St. Gall.
- ,
( ) Lota, 1457,
.
St. Gall, 1525,
, .
, .
.
.
. ,
, , , .
! !, ,
. ,
, ,
(23: . 701).
(
).
. ,
.
.
276

, . H
, ,
.
, ,
, .
.
.
, .
( )
. .
.
,
. ,
, (. 27, 39).
,
. , ,
. ,
Klaus Storch,
, ,
.
,
, .
, Storch
. ,
, , ,
, .
Storch Wagner
- , .
Niklaus Storch
.
:
1. , , ...
2. ,
,
.
3. ,
. ,
277

: .
4. , , ,
,
,
, .
, , ,
, ,
. , .
,
, (28:
. 53).

1525, .
.
, ,
.
.

. .

,
. .
,
. ,
, .
.
.
,
. ,
, .
(. ,
28 39, .. 199-253).

.
.
, 1530, .
, Sebastian Franck, 1530 ( ),
278

- ,
.
.
, Denck
, , Hut,
, . :

(23: . 703). Hut
.
Hans Hut
.
. ,
, .
1535, ,
,
, ... (24: . 395).
, ,
.
, Augustin Bader -
.
(23: . 703).
1534-1535,

.
. ,
.
.

,
.
.

.

.
, ,
,
.
279

,
. , Waldeck,
,
.
. , , ,
, ,
.

. ,
,
.
. 1535,
Bokelson, , .
.
[...]
- .
.
1488 1489,
. ,
, , . ,
1520, ,
. Storch .
,
, ,
,

. , Storch
.
, .
.

.
. ,
, , .
280

,
(28: . 59). -
. , ,
,
... ,
...
...
. ,
... ,
(28: . 61).
,
. , 1523,
,
.
.
( )
.
,
. Zeiss :

, .
. ,

. Zeiss:
(28: . 66).
: ,
, (28: . 67).
. ,
Mllerbach ( )
.
,
. . Zeiss,
,
.
. , ,
, .
, ,
, .
281

.
, .
,
. ,
Eilenburg, :
.
,
.
,
, , ,
(Kurfrst)
.
Sangerhausen . ,
, ,
, .

,
. ,

.
, .
, ,
.
, , .
....
, !
(28: . 158). ,
, :
. ,

(28: . 156). , .
, ,
. , ,
. ,
, (28: . 159).
:
,
... ,
282

, . ...
(28: . 160).
:
. ,
, . (28: . 161).
, .
, ,
. ,
, , ,
. , (28: .161).
, ,
: .
, . ... ,
,
, (28: .162).
.
;
,
.
; .

. ,

. .
,
, . ,
. , , .
,
. .
, .

. ,
. ,


(28: . 82).
: Omnia sunt communia ( ).
.
283

, (28: .82).

, .
.
von Witzleben
, , ,
. ,
. ,
Witzleben -
-,
,
.
.
,
.
.

. .

. ,
,
Zeiss, : .
, ,
.
, .
,
, ,

. ,
, ,
, .
, .
. , ,
.
(28: . 85-115).
.
.
.
284

, Heinrich Pfeiffer,
, . 3 1523,
. .
, . , .
,
, .
- ,
. -
. , .
,
, .
.
, , 24
1524. Pfeiffer
. . ,

, , .

. ,
,
Pfeiffer. .
.
. Pfeiffer ,
.
, .
, ,
. ,
, . ,

,
.
, ...
... ,
(28: .204).
,
. , ,
(28: .209).
285

,
. , , , -, ,
,
,
. (28:
.200).

. T
,
, ,
, (28: .187).

. :
(28: .201).
. ;
, . : ;
! (28: .197).
, . :
, .
, (28: .192).
.
. ,
, .
,
, ,
(28: .183). , ,
, . ...

(28: .171).

. ,
: ,
, .
, , .
, :
. ... ,
. : .
. .
286

; , ,
. (28: .192). ,
. ,
(28: .171). ,
, ,
. ,
(28: .182). ,
( ,
).
,
, .
,
. Seidman, ,
,
.
1525, .
, ,
.
.
. Pfeiffer
.
, .
, .
Pfeiffer
: ,
,
,
.
, , ,
, , .
, Pfeiffer
, . ,
.
,
, :
. ,
, .
: .
287

,

. ,
.
,
. .. ,
, ,
,
. ,
. ,
.
(28: .42).
,
:
, ,
(28: .38).

.
,
. ,
.
. ,
.
(20: .519).
. .

, .
.
:
, ; .
, . ...
, ,
. ..., , ! .
(:88) .
! , .
, . .
..., , .
! (28: ..74-75).
288

,
, ,
.
1525, .

. ,
Frankenhausen.
.
,

.
. ,
. :
, : ,
.
,
. : .
(:89) (28: .78).
, .

. :
, (28: .45).
.
, .
.
, .
( , . 22, .225.
). ,
, .
, ,
. ,
, :
, , .
,
.
: .
:
.
289

. ,
, ,
. ,
, ,
... ,
, (28: ..83-84).
.
.

. .
Sebastian Franck

(20: .257).
,
,
.
Hans Rgel:
,
(28: .222).
.
1534-1535,
, , , ,
. ,
.
.
,
, - .
.
,
, .
,
. .
.

.
, .
290

, .
, ,
, .
Knipperdolling.

(Beukels), , ,
. ,
.
, , ,
, . ,
Knipperdolling ,
. ,
,
, ,
.

.
:
, ,
. ,
.
.


. 1534.
: ! , ,
. 9 ,
, .
,
.
, . ,
Tilbeck, ,
:
(23: .701).
.
.
, : . ,
, .
291

. ,
(23: ..707-708).
21 , ,
.
, Knipperdolling Kibbenbrock, .
,
24 , .
,
.
.
.
Rudolf von Langen (:90),
. ,
, , ,
. .
, 27 ,
,
.
. Knipperdolling :

. ,
.
.
. , :
! .
! .
.
. .

.
,
. .
.
:
, .
(29: .201).
.
.
292

,
.

( )
. .
: .
, ,
. , ,
, . ,
: , !.
.
. ,
Hubert Ruscher
. .
.
:
. Ruscher .
.
. , ,
.
,
. :
. ,
. ... .
, ,
. , ,
(29: .147). ,
, ,
. ,
, . ,
. ... , .
(29: .148).
.
, ,
.
.
. .
: ,
293

.
.
. ,
. .
. (29: .149).

.
. Erasmus Schet :
.
(29: .153).
-
.
, . . ,
, ,
.
. Vollenhove.

Genemuiden. - ,
.
. Warenburg,

. , Johann Dusentschur
.
Soest. .
, .
.
Franz von Waldeck,
,
.
. .
, .
.
, : !.
, .
, .

.
( )
294

: .
.
,
(29: .207). .
,
.
.
,
.

.
.
.
,
.
,
, .
. .

,
.
.
.

.
, .

.
.
.

.
,
.

.
.
Dusentschur
295

,
. .
.
,
.
, ,
, .
.
,
.
.
,
,
. .
.
, ,
.
.
, 4.200 .
.
:
. ,
. .
,
,
.
.
.
, : ,
1535, - ,
, , .
, .

, ,
.
,
,
. ;
296

,

, .
(:91)
. ,

.
.

. ,

, ,
.
, .
.
,
,
.
. .

(Lbeck).
.

. ,
.
.
Deventer
Heldern. ,

. .
,
. 1535,
.
, .
.

.
,
297

.

. ,
.
. ,
, : , .
.
, ,

.
. ,
. Dusentschur
, , .
.
.
, , Knipperdolling
. .
:
.
Knipperdolling
.
.
.
.
.
, ,
.
,
, ,
.

.
, , .
.
,
.
. .
. ,
298

, ,
. :
(29:
.237).
.
.
. .
.
.
. ,
,
. , 25 1535,
. , 21
1534, .
,
. ,
.
.
,
.
. .
, ,
.
:
3. . . , Sochineniia (, .). 1-15, 17-19, 21-29.
-, 1928-48.
18. Herbert Grundmann, Religise Bewegungen im Mittelalter. , 1935.
19. J. Macek, Tabor v gusitskom revoliutsionnom dvizhenii (
, .- . ), . 2, , 1959.
20. M. M. Smirin, Narodnaia reformatsiia Tomasa Miuntsera i velikaia krestianskaia
voina (
, .), , 1959.
21. J. Macek, Gusitskoe revoliutsionnoe dvizhenie ( ,
. : .), , 1954.
22. L. Ranke, Deutsche Geschichte im Zeitalter der Reformation. 2, ,
1842.
299

23. F. Bezold, Geschichte der deutschen Reformation. , 1886.


24. L. Keller, Die Reformation und die lteren Reformparteien. , 1885.
25. L. Keller, Johann von Staupitz und die Anfnge der Reformation. , 1888.
28. T Mntzer, Sein Leben und seine Schriften. : Otto H. Brandt, , 1933.
29. L. Keller, Geschichte der Wiedertufer und ihres Reichs zu Mnster. , 1888.
39. K. Kautsky, Vorlaufer des neueren Sozialismus, 2 , : 2 - Der Kommunismus
in der deutschen Reformation. , 1913.
40. G. Adler, Geschichte des Sozialismus und Kommunismus von Plato bis zur Gegenwart.
: 1, , 1920.

300


18 (.)
[...]
36 - : .
.
, -
, .
1360,
, ,
.
, , ,
.
,
(Ekklesia), .
( [especes]
, )

,
, , .
1380,

.
, ,
,
.
, ,
.
,
, ,
.
,
.
301

, .

.
,
.
1414,
, ,
.
: .
:
(* ,
, :92
) , , , ,
. [1]
,
. ,
Pierre d Ailly -
, ,
1415.
,
,
.
.

, ,
, .
1418,
[populaire] ,
, , , ,
.
,
.
,

. ,
, .
, ,
, ,
302

. .
1419,
. , Bechyne,

,
: .
.
,
. ,
. ( )
, , ,
.
1420, ,
,
,
. [2]
Jan Capek
:
.
. [3] , Peter Chelcicky, ,

, ,
.
1420,
,
, Jan Zizka.
, , Zizka
.
, , .
:
, . [4] ,
.
[5] ,
, ,
Zizka .

,
.
303

, ,
.
1421, Zizka
. ,

,
.
1430, , .
,
, . ,
. 1434,
Lipan .

, 1452.
.
,
,
.
*
1460, ,

.
, Janko Livin Wirsberg
.
,
,
.
.
,
.
,
, ; :
, . 14.000
.

. , Jan van Batenburg
304

.
Eger,
(Fraticelles :93) . 1467,
,
. Janko
, Livin
.

[1] N. Cohn, .226. [. . :


In Pursuit of the Millenium ( , 1957), .219]
[2] .., .232. [. . : Norman Cohn, In Pursuit of the Millenium,
.225]
[3] ..
[4] H. Kaminisky, The Free Spirit in the Hussite Revolution,, 1962, .47.
[5] .., .48.

305

37 .
12 1411, Willem van Hildernissem
Henri de Selles,
. Willem van Hildernissem
,
.
Tirlemont,
Gilles Canter (Gilles the Cantor, ),
( ) .

Bloemardine (:94),
. , Henri de Selles
Groenendael, Ruysbroeck,
Bloemardine, 1381
, Humines Intelligentiae
( ). ,
.
,
(
)
. , Willem ,

Gilles.

. (:95)
,
, (gnosis) (pistis),
(pistis) . Gilles
Canter ,
: .
, , , ,
. ,
, .
,
306

( ).
Gilles Willem
,

.
, Willem van Hildernissem
,
.
,
Gilles Canter
. [ ] ,
,
.
,
[jouir] ,
,
,
.

,
,
, .
(Pikarti),
, . [1]
.
1418 ,
;
Pikarti bagardi (),
Picard, .
[2]
Homines Intelligentiae ( ),
.
,
,
Willem
van Hildernissem Gilles Canter.
307


, Zatec, Plzen .

Sigmund Repan Martin Huska,
(Loquis), (:96)
.
, Huska ,
.
1421, Brczova
: , !
, []
. , ,
200 . [3]
- , Beausobre (:97)
, (Edenic)
. : ,

,
,
. ,
.
, . (
) (,
) , (...).
:
... [4]
, Martin Huska
, ,
.
,
1420 1421. , Peter Kanis,
, Rohan o , , ,
,
,
.
, . Pehlrimov
Kanis ,
Jan Zizka
308

. , Peter Kanis,
Klokoty.

Rohan . 20 , , Zizka
, 25 . .
21 1421, Kanis ,
Bernatice, ,

.
Ostrov,
,
.
Zizka
, Martin Huska. Huska
, Zizka
, Procope .
, Martin ,
Roudnica.
Martin Procope
,
.

[1] . , Le Mouvement du libre-espirit, .., .180, . . [. . :


. , The Movement of the Free Spirit ( , Zone Books, 1994),
.192-195]
[2] Brezcova, De Gestis, , 1893, .431.
[3] ..
[4] . , Le Mouvement du libre-espirit, .., .186, . . [. . :
. , The Movement of the Free Spirit, .193-194]

309

[...]
42 .
- ,
,
,
,

.
,
,

.
,

,
, ,
.
,
.

. , ,
,
.
STORCH, PFEIFFER .
,

[parole] .
.

. ,
, ,
[]
.
310

.
,
, .
, .

. ,
.
.
,
.
,
Circoncellions Bagaudes (:98) .
Dolcino, William Carle John Ball
,
,
, ,
.

,
(:99)., -
. [1]
John Ball ,

(Bundschuh)
.
,
, (Bundschuh)
, ( Pianzola :100,
Jorg Ratgeb [2]).
, Joss Fritz, Lehen,
, Selestat 1493,
1502 Spire. Joss Fritz
, 1513 1517,
.
:
, .
,
311


,
. Maurice Pianzola
, Painters and Villains. [3]
Durer, Grunewald, Jorg Ratgeb (
Pforzeim 1526),
Hans Sebald Bartel Behaim (
), Lucas Cranach, Nicolas Manuel Deutsche, Urs Graf, Philippe Dietmar
( Wurzburg 1525), Tilman Riemenschneider (

Wurzburg 1526).

,
,

.
Stolberg () 1488, ,
, ,
. ,
, ,
, , Nicolas Storch.
, Storch
.
. Storch
.
,
- , .

. ,
, ,
,
,
.
(:101),
, , .
,

.
312

1521, . Storch
.
, , 1523
, ,
,

.
1524,
,
. ,
;
,
.
, Heinrich Pfeiffer, ,

, ,
. ,
. Pfeiffer, ,

.
1525, ,
, .
, ,
: ,
, .
, , !
... [4]
Pfeiffer . Storch, ,
.
Joss Fritz .
,
, ,
. , 5,000

. .
Storch
. 27 1525, Heinrich Pfeiffer
, .
313

.
,
,
.
HUT, HUEBMAIER HUTTER
, [],
(:102)
,
,
( ) .
, Hans Hut ( )

,
, , .

.
1527, Hut , ,
:

, ,

. [5]
Hut
. 1528,
Esslingen, [] Neckar, ,
(
, ,

).
Hut , Balthasar Huebmaier
( Pacimontanus)
. Waldschut
, 1525
, 1526.
,
Nikolsburg .
314

Lichtenstein.
. 12.000
.
1527, Hans Amon, ,
Huebmaier. Amon
,
Menno Simonsz
Huebmaier.
,
.
, Huebmaier

, Lichtenstein. 10 1528.
Hans Amon Slavkov, Austerlitz.
1523,
,
, .
John Hutter, Moso ,
. ,
, , 1536.
,
Habans ha banim,
(Hutterite),
() :
,
,
,
,
.
.
- ,
70.000. ,
.
. , ,
- , .
, (Menno Simonsz)

.
315

MELCHIOR HOFFMANN
Melchior Hoffmann
Hut, Huebmaier.
1495 Hall , Hoffmann
Tauler (:103) ,
Wolmar 1523. Dorpat
, ,
1525, .
Hoffmann
, ( Tegetmaier) Hoffmann
Dorpat. , , Hoffmann
1533 . Gustave Vasa,
(Luebeck) ,
, Nicolas Amsdorf .
Holstein, ,
.

Flensburg, o Hoffmann , ,
: .
[Verbe] . . [6]
, Hoffmann
, . 1529
Flensburg. Caspar Schwenckfeld
(:104) . Hoffmann
,
.
. . ,
,
( Hoffmann)
(Melchiorites). .
1531, Volkertszoon [] .
, Hoffmann
, 1532, Obbe Philipps .
, Hoffmann

,
.
316

,
, , ,
, ,

. Bucer,
.

, -
, ,
,
, , .
-
, Rothman- Hoffmann .

Bucer Capito-
. 1543,
,
.
, Hoffmann,
. ,
,
,
. Hans Denck,
,
,
. ,

,
, , ,
. [7]
.
-
.
. ,
317

.
.
.

. ,
. ,

, ,
, ,
.
.
. ,
. [8]
1531, Bernt Rothmann ,
.
, Knipperdollinck.
Melchior Hoffmann, Rothmann
(:105), 1533, 15
.
,
. ,
.
1531, Sebastian Franck
(:106): ,
.
. . ,
, .
, .
,
, , ,

[9] Rothmann,
,

, .
Melchior Hoffmann ,

318

. ,
( ),

.
1534,
.
, .
,
Rothmann, .

.
,

,
.
,
,
,
.
. ,
.
,
. ,
, ,
.
[etatique] , .
[10]
.
, ,
.
, Knipperdollinck,
, Krechting


.

319

: MENNO SIMONSZ BATTENBURG



Huebmaier Hoffmann
.
.
,
Menno Simonsz (1496 1560 .) ,
, . 1537,
Huebmaier Simonsz,

, , .
, Battenburg,
1495 Gueldre,

.
Steenwijck
Overijssel, Battenburg
1535
Oldeklooster, Bolsward.
,
Zwaardgeesten - .

, Battenburg ,
,

,
.
1536, Bocholt
, Battenburg David Joris
(. , . H ).
Battenburg .
1537 Vilvorde, , Battenburg
1538, Zeylmaker, Appelman Mickers
Zwaardgeesten. .
(1538), (1541),
Overijssel, , , ,
Battenburg, Peter Van Ork, 1544. Appelman
320

, (1549),
Alost (1550), ,
(1552) Courtrai (1553).

,
[11]
[couilles] , [12] Marc Van Vaernewijck
.

Battenburg,
.
[]
. []
(:107), ,

, .

,
,
,
. ,
Granvelle, ,
,
, .
:

. ,
, ,

.
1566, Saint-Omer. [ 1562,
(:108) ,
. 1564,
] . 13 [1566],
Bailleul, ,
.
321

Armentieres, Menin, Hondschoote (


,
), Tournai,
,
Artois, , , . ,
.
8 1566, ,
,

. ,
.
, ,

. 25 1566,
. ,

.
.
Egmond
,
60.000 200.000 .

, ,
. ,
[hurlus],
, .
400 .
,
1566.
Armentieres, Tournai ,
, , .
Brederode (:109)
, .
, ,
, ,
. ( Egmond Hornes
1568).
, Hainaut Artois
322

La Marc, Jan Camerlynck,


Hondschoote Michiels De Heule,
. , Jan Abels
, , .

, . 1
1572, La Brielle Flessingue,
.
, ,
.
, ,
.

Cleve Wesel , 1567. Jan Willemsen
300 (
) ,
.
Willemsen 21 .
,
, .
. [13]

[1] N. Cohn, Les fanatiques de lApocalypse, .225. [. . : Norman


Cohn, In Pursuit of the Milennium, , 1961, .250.
Cohn , .]
[2] M. Pianzola, Peintres et vilains, , 1962. [. . : 1974,
Ratgeb De la greve
sauvage a lautogestion generalisee (:110), Paul Sharkey
1981, From Wildcat Strike to Total Self-Management.]
[3] ..
[4] N. Cohn, .., .270. [. . : Norman Cohn, In Pursuit of the
Milennium, .267.]
[5] ., .278. [. . : Norman Cohn, In Pursuit of the Milennium, .275:
[...]
.
, , ,
323

. .]
[6] Mennonite Encyclopedia, Scottdale, 1955-1959, Melchior Hoffmann.
[7] N. Cohn, .., . 279. [. . :
. 275 In Pursuit of the Milennium Norman Cohn,
,
Cohn.]
[8] .., .280. [. . : Norman Cohn, In Pursuit of the Milennium,
.276.]
[9] S. Franck, , GA.
[10] Barret Gurgand, Le Roi des derniers jours, , 1981.
[11] M. Van Vaernewijck, Memoires dun patricien gantois sur les troubles religiuex de
Flandre.
[12] .., .23.
[13] Bouterwek N. Cohn, Zur Literatur und Geschiscte der Wiedertaufer, ,
1884, .306.

324

.
1. 1860
. ()
, .
2. ( )
12 .
, .
, .
, 14
( 33
, , : . , . ).

. : ,
beg beggar [ ]. (...)
.
. ,
, (. , ...).

15 ,
. ...
,
. ( 40
).
3.
- - ( )
1830
1848. 1815
.
4. Eugene Sue (1804-1857) ,
325

. .
.
George Sand ( ) , AmandineAurore-Lucile Dupin, Dudevant (1804-1876).
,
, - .
5. 1848,
, .
,

:

, ()
.
.
, , ,
.
6. ,
.
,

.
.
7. Oneida John Humphrey
Noyes, 1848, Oneida ( 1843,
Putney ). ,
Noyes
.
,
George Rapp (, 1805), Jemima Wilkinson
( , 1788) ..
8. Johann Lorenz von Mosheim (1693 1694-1755)
.

326

9.

(...) ,

,
.
,

(. ). ,

-
.
(, , , ..),
,
.
10. -Philipp Melanchthon Philipp Schwartzerd- (1497-1560)
. ,

.
11. (...)
.
, , ,
. [...]
1559, ,

. ...
, :
.
,
,
(. . , ).
12. (1527-1576),
1564.
.

327

13. Charles Nordhoff (1830-1901) ,


. , The Communistic
Societies of the United States (1875).
14.
1381.
,
(.
, ). . .
15. , ,
. 12
, (...)

. ... ,
1155 (. , ).
( , Albi)
,
.
.
11 ,
13 (
, 1209-1229). !,

,

.
16. (John Wicliffe, 1328 .- 1384) ,
. .
- ,
,
.
17. (1337-1453)
,
,
.
328

1420,
1453.
, ( ).
18. ( , 1304-1374),
, ,
. Liber sine nomine ( ) 19

.
19. 18
, Edward Gibbon ( ).
20. Jacqueries .

,
.
1350, -- .
21. ,
,
.
(1122-1190), ,
, , , (11941250), ,
. ,
,
.
22. (
) ,
.
23.
( -, .
Krfrst, . Elector)
,
.
329

4 (1356) , ,
. :
( , , ) (
, , ) (...) , , . ,
, ,
, . ,
. , .
.
24. Milic Kremsier (14 .)
. .
.
25. (- - )
,
.
26. Thorold Rogers (1823-1890) ,
.
27. Frantisek Palacky (1798-1876)
.
28. ,
. ,
, (. . , . V).
(, , )


. ,
( 11 .)
.
.
29. Thomas More (1477-1535), ,
, , .
, , , .
330

6 1535,
. ,
(16-17 .)

.
.
30. ( Herrnhut, )
,
.
31. John Amos Comenius (1592-1670)
.
.
32. (1282-1347)
, 1328,
. ,
, , .
33. 24 1572, . ,

.
34. (1618-1648)
,
.
,
27.000
( 16 .).

. ,
,
, .
(1649)
4.000 .
35. Georgius Agricola (14941555) Georg Pawder
331

. De Re Metallica
.
36. O Johann Tetzel (1465-1519) , ,

.
37. ( )
, .
38. Johannes Sleidan-us Petrus Gnodalius: 16 .
39. Johannes Janssen Karl Gotthard Lamprecht: ,
. , Geschichte des deutschen
Volkes seit dem Ausgang des Mittelalters (1878-94) Deutsches Wirtschaftsleben im
Mittelalter (1885-86), .
40. William Penn (1644-1718)
.
. Nikolaus Ludwig von Zinzendorf und
Pottendorf (1700-1760) .
41. . , , 19.
42. . , , 1 -52 (
).
43. ( )
(123-170 ..).
,
.
44. Johann Cochlaeus Cochlus (1479 1552): ,
,
. .
45. Johannes Oecolampadius J. Heussgen (1482-1531)
332

.
Ulrich Hugwald-us (1496-1571), ,
1524.
46. O Heinrich Bullinger (15041575)
.
47.
, (Bundschuh),
, (Stiefel)
(. , ).
.
, , Bundschuh
, (.
, ..).
48. - (1484-1545) [o Spalatin
Georg Burkhardt]
- .
49.
.
.
50. Johann Becherer (Newe
Thuringische Chronica) (1601).
51. : .
52. Geschichte des schsischen Hochlandes Karl W. Hering.
53. (Schwbischer Bund) 1488 ...
, ,
. ...
.
, . 1534
( , . , . . ).
54. (: Landgraf) .
333

55. (64 .. 17 ..) ,


Ab urbe condita ( ).
56. Augsburg. ,
.
57. (1466-1536),
, .
58. Beatus Rhenanus (14851547) 1511,
1526. , Willibald Pirckheimer
(1470-1530) .
59. 1328 1589.
, ( 1515 1547).
60. Cuius regio, ejus religio: .
(1555)
,
.
61.
. ,
.
, .
62. Carl Adolf Wenzeslaus Cornelius (1819-1903)
(Berichte der Augenzeugen ueber das muensterische
Wiedertaeuferreich, 1853 - Geschichte des mnsterischen Aufruhrs der Wiedertufer, 185560) .
63. ertius gaudens: (.)
, .
64. Urbanus Rhegious (1489-1541)
, .
334

65. O Martin Bucer ,


.
Augsburg (1548), ,
1551 .
66. O Ludwig Keller (1849-1915) ,
.
,
.
67. (Markgraf,
.- ),
.
68. ,
(. ).
69. , ,
, . ,
, ,
.
70. Loserth, Johann (1846-1936) ,
. .
71. O ugene Richter (1838-1906) ,
.
.
72. ,
, .
73.
,
. 13 17 (...) ,
( , .
, . . ).
335

74. Otto 9 Tecklenburg.


75. Hermann von Kerssenbroick (1520 .-1585)
1550 1575.
.
76. Wolfgang Fabricius Capito ( Kpfel) (1478 1541)

. 1523
.
77. ,
.
78. ()
.
79. ( ) , ,
.
, ,
( ,
...).
80. () .
, .
81. Friedrich (Gustav Johannes) von Bezold: (1848 -1928).
.
82.
,
, Jrgen Wullenwever (1492 .1537), ,
Wolfenbttel, .
83. Erasmus Schet(us)
. ( )
.
336

84. ,
1642 1646 1648 1649.
,
. , ,
, (...)

14 1645, .
5 , ,
(...) ,
. , ,
,
(...) , ,

(...)
1640.
, ,
,
, . ,
, ,
,
. ,
,
,
(. , ).
85. Joachim Vadian (14841551) Joachim von Watt:
, .
86. ,
, .
87. ,
, , (11451202). ,
, 1190 1195, ,
(...)
.
337

, .
, ,
( , ...).
88. : , , ,
, .
, .
89. : ,
.
90. O Rudolph von Langen (14381519)
,
.
91. - T
.
92. (1881-1963) 28
1958.
93. O Fraticelles ( )
. .
, 1296.
, , ..
94. ( ),
, .
.
, 1335,
,
.
,
( , ...).
95. ,
.
.
338

96. : (. ).
97. Isaac de Beausobre (16591738)
(Histoire Critique de Maniche et du Manichisme
1734-39, )
98. Circoncellions ( )
(4 .. .).
, 348.
, .

, .
( ). Bagaudes ()
,
3 .
.
99.
.
100. Maurice Pianzola: (1917-2004).
101. (1452-1498)
, .
, ,
. , ,
1498.
102. ( ) - Pieter Bruegel (15251569), ,
, . O
.
,
(...)
, R-M & R. Jagen, , .Taschen/.
103. Johannes Tauler (1300 . 1361): ,
Gottesfreunde ( ).
339

104. Caspar Schwenkfeld von Ossig (1460-1561):


.
.
.
105. B. , , 1:12.
106.
, (1 .). , ,
, 850 ..
( ).
107. (1527-1598), , ,
, ( ),
.
, ,
.
,
. ,
. (...) ,
:
,

(
, Berstein-Milza, . ).
,
,
(1567).
, .
, 1572
(stathouder).
1581,
. ,

, ,
.

340

108. ,
(1509-1564), .
.
109. Hendrik van Brederode (1531-1568): ,
.
110. (
, 1976)

341

342

343

344

You might also like