BANDAR LESTARI

1.0

Definisi Definisi bandar raya lestari, menurut rumusan Persidangan URBAN21 di Berlin pada

Julai 2000, merujuk kepada gagasan untuk meningkatkan kualiti hidup bandar, merangkumi komponen ekologi, budaya, politik, institusi, sosial dan ekonomi tanpa membebankan generasi akan datang. Dengan kata lain, bandar raya lestari merangkumi pemantapan nilai, sifat, dinamisme, kemudahan dan prasarana lestari dari segi penggunaan sumber tenaga, bekalan air dan pelupusan sisa efisien, sistem pengangkutan canggih, rekabentuk bangunan dan prasarana mesra alam dengan dikelilingi kehijauan pelbagai flora dan fauna. Bandaraya lestari juga seharusnya ditunjangi pelbagai aktiviti martabat tinggi dari segi keilmuan, penyegaran minda, penyuburan rohaniah, hubungan sosial dan kegiatan perdagangan.

Objektif Bandar Lestari Setiap orang berhak untuk mempunyai segala kemudahan tempat tinggal, pembelajaran dan kesihatan diri. Segala jenis bentuk peluang mahupun penghormatan diri haruslah dinikmati oleh setiap orang, tidak kira apakah bangsanya, warna kulitnya ataupun

kewarganegaraannya. Untuk mengekalkan kesejahteraan alam sekitar.

Untuk memberi hak kepada setiap orang untuk bekerja dan mempunyai pendapatan tetap. Untuk memberi hak kepada sesiapa untuk hidup di dalam persekitaran yang aman dan damai sambil menikmati prasarana yang cukup dan lengkap.

Konsep Bandar Anugerah Persekitaran Lestari adalah untuk mendorong dan menggalakkan bandar-bandar supaya membawa bersama penyertaan pelbagai sektor dan jabatan, dengan tujuan manfaat dari segi sosial, ekonomi dan persekitaran melalui penambahbaikan kuantitatif yang dibuat dalam keseimbangan persekitaran. Potensi bandar untuk penganugerahan bandar lestari akan dirujuk dan dinilai berdasarkan prestasinya di semua daripada lima kategori berikut persekitaran berkaitan:

1) Persekitan Fizikal Elemen ini berdasarkan sejauh mana perkembangan kepada sekeliling keseimbangan persekitaran untuk kehidupan Bandar yang kondusif. Langkah-langkah seperti meningkatkan kualiti pengudaraan, meningkatkan kualiti air dan penurunan kadar kebingitan adalah antara yang diambil kira dalam elemen ini.

2) Inisiatif Ekologi Elemen ini merangkumi perlindungan terhadap persekitaran semula jadi, langkahlangkah biodiversity atau pemuliharaan habitat, inovasi persekitaran yang mesra alam seperti pembangunan penjimatan tenaga, penggunaan tenaga secara efisien dan pengurangan pemanasan global di dalam pembangunan persekitaran, pelaksanaan inovatif seperti penggunaan tenaga solar, mal pejalan kaki, lorong basikal antaranya dan penggunaan teknologi dan eksperimen baru seperti menggunakan alternatif lain bagi bahan bakar atau pembangunan yang menggunakan bahan persekitaran yang mesra alam.

3) Perkhidmatan Perbandaran Inisiatif-inisiatif yang menanamkan amalan mengurangkan, penggunaan semula dan pengitaran semula bahan buangan serta penambahbaikan sistem pengurusan

perhubungan awam yang akan diiktiraf. Kriteria-kriteria lain yang berhubung kait dengan elemen ini termasuklah penggunaan air dan bahan-bahan secara efisien, projek-projek pembersihan, sanitasi dan pengurusan sisa-sisa pepejal.

4) Persekitaran Kerajaan Elemen ini mengenal pasti cirri kepimpinan di dalam keseimbangan persekitaran. Kriteria- kriteria yang berkaot rapat dengan elemen ini meliputi penggabungan dasar atau polisi, amalan dan prosedur yang menyokong sistem pemerintahan yang telus dan saksama; komunikasi dua arah dengan pihak tempatan, termasuklah sejauh mana untuk isu-isu seperti aduan masyarakat yang perlu ditangani, sokongan daripada pihak tempatan dan kelayakan untuk latihan pengurusan persekitaran.

5) Pembelajaran dan Kesedaran Elemen ini merangkumi aspek pembelajaran atau komunikasi yang menyumbang kepada pemuliharaan kesedaran orang ramai dan pemahaman mereka tentang isu-isu dan inisiatif persekitaran. Kriteria-kriteria yang berhubung kait dengan elemen ini meliputi perkaitan dan kesan berkomunikasi, pihak-pihak yang menjadi sasaran dan keberkesanan mekanisme komunikasi, sama ada secara individu atau kerjasama dengan organisasi-organisasi lain.

3.0

Ciri-ciri Bandar Lestari Ada beberapa ciri-ciri umum yang harus dimiliki di bandar-bandar lestari. Pada

dasarnya, bandar-bandar akan harus menjadi lebih peka akan kesan tentang pola pengambilan mereka terhadap daerah lain dan ekosistem. Sebuah bandar yang lestari juga perlu untuk memikul hak dan tanggung jawab untuk meningkatkan pola konsumsi. Bandar-bandar lestari boleh menumpukan perhatian terhadap tanggung jawab tersebut melalui penyesuaian polisi, iaitu dengan mengurangkan, mengitar semula, dan menggunakan semula barang-barang yang diambil. Beberapa bandar boleh melaksanakan bayaran bagi pengguna untuk mengendalikan pola pengambilan yang tidak berterusan.

Dengan menyemak ciri-ciri masyarakat, pemahaman yang lebih baik dapat ditagih oleh semua tentang definisi sebuah komuniti yang lestari. Dengan menjadi entiti yang sangat kompleks, bandar boleh dicirikan oleh sejumlah harta yang berbeza. Harta ini boleh berubah di pelbagai negara dan kawasan geografi. Ekonomi, ekologi dan sosial adalah tiang sebuah bandar lestari. Ianya harus seimbang, dan kerana itu ia memerlukan pendekatan yang bersepadu. Pada masa yang sama, dalam Agenda 21 (sebuah program yang dijalankan oleh Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu), dengan jelas telah mengenal pasti bahawa maklumat, integrasi, dan penyertaan sebagai blok bangunan berkunci adalah untuk membantu negara-negara mencapai pembangunan yang diperakui sebagai tali penggantungan. Hal ini menekankan bahawa

dalam setiap pembangunan lestari, setiap orang adalah pengguna dan pembekal maklumat. Ini menekankan keperluan untuk perubahan dari sektor-berpusat cara lama dalam melakukan usaha kepada pendekatan baru yang melibatkan penyelarasan dan integrasi masalah persekitaran dan sosial ke dalam semua proses pembangunan.

Malaysia ke arah Pembandaran Lestari Dalam menghadapi kekurangan sumber daya di seluruh dunia, istilah 'lestari' telah menjadi lebih penting daripada dahulu. Di Malaysia, kerajaan menyokong program kelestarian yang memberikan penghargaan untuk terbaik bandar yang lestari. Hal ini mendorong pembangunan bandar yang didasarkan pada kelestarian dan untuk mencipta bandar yang lebih lestari di Malaysia. Selain itu, ganjaran juga diberikan untuk meningkatkan pembangunan bandar yang lestari. Sehingga saat ini, ada dua bandar yang dilihat dalam mengamalkan pembangunan mesra alam, iaitu bandar-bandar di Pulau Pinang dan Selangor.

4.0

Pengaplikasian Konsep Pembangunan Mapan dalam Pelbagai Sektor.

i.

Sektor Perhutanan.

Malaysia merupakan salah sebuah negara yang terbaik dalam melaksanakan program pengurusan sumber-sumber perhutanannya. Konsep pembangunan lestari boleh diterapkan dalam sektor perhutanan di Malaysia adalah melalui langkah perundangan. Akta Perhutanan Negara 1984 mengenakan hukuman denda dan penjara ke atas mana-mana individu atau syarikat yang menceboroh kawasan hutan simpan kekal, sama ada untuk aktiviti menebang, memotong, menggelang, menanda atau mengambil sumber-sumber yang ada dalam hutan. Pewartaan kawasan hutan simpanan kekal dibahagikan kepada tiga kelas, iaitu hutan perlindungan, hutan berhasil dan hutan lipur supaya diuruskan lebih sempurna, sistematik dan saintifik. Misalnya, Taman Negara, Hutan Belum di Perak dan Hutan Simpan Endau-Rompin di Pahang.

Selain itu, kerajaan boleh melaksanakan kaedah penebangan hutan secara sistematik seperti Sistem Sebaya Malaya (MUS) dan Sistem Pengurusan Tebangan Memilih (SMS). Keduaduanya membolehkan tumbesaran dan kematangan pokok dengan sempurna bagi menjamin keberterusan pengusahasilan dan pengeluarannya pada masa akan datang. Di samping itu, perladangan hutan melalui Projek Ladang Hutan Kompensatori (CFPP) dengan menanam spesis pokok kayu keras tropika yang cepat membesar dan matang seperti Acacia Mangium, Yamane, Sentang, Exotic dan Batai di kawasan hutan yang telah dibalak.

Kerajaan juga giat dalam melaksanakan usaha penyelidikan dan pembangunan (R&D), khususnya berkaitan dengan sivikultur, penjagaan dan perawatan hutan daripada serangan perosak dan penyakit, biakbaik pokok serta sifat dan kepelbagaian penggunaan sumber hutan. FRIM dan UPM giat menggembangkan bidang R&D di samping menjalankan program latihan perhutanan dan sains perhutanan. Tambahan pula, kitar semula bahan buangan penting untuk menjimatkan pergantungan kepada bahan yang berasaskan sumber hutan atau beralih kepada sumber pengganti seperti plastik, getah, simen, fiber dan asbestos supaya permintaan terhadap hasil hutan dapat dikurangkan.

Kempen kesedaran bertujuan memupuk kefahaman yang meluas kepada masyarakat umum tentang peri pentingnya khazanah hutan dipelihara dan dipulihara serta faedahnya kepada generasi akan datang melalui pelbagai sumber media, sama ada media cetak, media

elektronik, agensi pembangunan setempat dan pihak berkuasa tempatan. Contoh kempen ke arah melestarikan sumber perhutanan negara adalah seperti Penghijauan Bumi, Cintailah Hutan Kita dan Hutan Warisan Kita.

ii.

Sektor Pertanian.

Konsep pembangunan lestari dalam sektor pertanian merupakan pembangunan berterusan yang menggunakan pendekatan untuk mempertingkatkan sumber pertanian dan produktiviti pertanian supaya dapat memenuhi keperluan masa kini dan generasi akan datang. Menikmati kemajuan pembangunan pertanian bukan hanya untuk generasi semasa sahaja tetapi berterusan sampai bila-bila masa. Tambahan pula, produktiviti dan pendapatan dalam sektor pertanian komersil yang dinikmati kini, pertambahan pengeluaran tanaman makanan mestilah dapat menampung keperluan penduduk semasa dan generasi akan datang supaya tidak mengalami krisis kebuluran.

Langkah-langkah yang wajar diambil untuk mengurangkan kesan negatif akibat pembangunan pertanian terhadap alam sekitar adalah meliputi langkah perundangan dan pengurusan yang cekap. Antaranya ialah kawalan terhadap amalan pembakaran terbuka di tapak pertanian boleh dilaksanakan melalui Akta Jerebu 1997 yang bertujuan mengawal dan mencegah sebarang aktiviti pembakaran terbuka. Tindakan yang boleh diambil adalah denda/kompaun kepada mana-mana individu atau saman/menarik balik lessen perniagaan kepada syarikat yang didapati bersalah. Selain itu, memperbaiki amalan pengurusan tapak ladang seperti konsep tebang-bakar ditukar kepada tebang-reput untuk menghasilkan baja organik di samping dapat memelihara alam sekitar.

Di samping itu, amalan pertanian berteres, tanaman berjalur serta membina alur dan sistem perparitan terutamanya di kawasan lereng bukit yang beralun atau berelief curam seperti di Tanah Tinggi Cameron yang ditanam dengan sayur-sayuran, bunga-bungaan dan teh. Tanaman berkontur boleh mengurangkan pergerakkan hakisan larian air permukaan manakala sistem perparitan yang sesuai juga menyediakan laluan air agar tidak melimpah ke

permukaan. Kedua-dua langkah ini bertujuan mengurangkan hakisan permukaan di samping mengekalkan lapisan aras tanah yang subur (top soil).

Penggunaan bioteknologi dan peningkatan R&D dalam pertanian mampu mengurangkan pencemaran terhadap alam sekitar. Misalnya, kaedah hidroponik yang bersifat mesra alam bukan sahaja tidak memerlukan tanah dan baja kimia, malah menggunakan larutan nutrien. Dengan ini, tekanan kepada sumber tanah dapat dikurangkan dan tidak mencemarkan alam sekitar.

iii.

Sektor Perindustrian.

Konsep pembangunan lestari boleh dilaksanakan dalam sektor perindustrian Malaysia berdasarkan tiga elemen yang penting, iaitu penguatkuasaan undang-undang, amalan pengurusan alam sekitar industri yang cekap dan berkesan serta kempen kesedaran kepada masyarakat industri.

Langkah penguatkuasaan undang-undang yang lebih ketat kepada syarikat yang mencemarkan alam sekitar, seperti pembuangan sisa toksid, pencemaran sungai dan udara. Akta Kualiti Alam Sekitar 1974 memperuntukkan tindakan menggantung atau menarik balik lesen syarikat yang tidak membesihkan persekitaran yang dicemarinya. Di samping itu, langkah-langkah pemantauan dan kawal-selia yang lebih kerap dan tegas dilakukan oleh Jabatan Alam Sekitar (JAS) berdasarkan Standard Kualiti (SQ) yang ditetapkan. Pihak pengurusan kilang juga diwajibkan menyediakan laporan EIA dari masa ke masa bagi menjamin industrinya sentiasa mesra alam.

Peralihan kepada teknologi industri yang mersa alam dan tidak mecemarkan alam sekitar penting dalam mengurangkan kadar pencemaran alam sekitar. Kita seharuslah mengurangkan pergantungan kepada bahan api fosil petroleum, sebaliknya lebih menggunakan tenaga alternatif yang murah dan bersih seperti tenaga solar, tenaga gas asli (NGV) dan tenaga

hidroelektrik. Selain itu, tidak menggalakkan CFC dalam industri pencucian dan pelarut tetapi digantikan dengan bahan yang lebih bersih dan mesra alam seperti penggunaan air.

Tambahan pula, pengurusan sisa toksid dengan cekap dan berkesan dapat dijayakan dengan setiap kilang mesti menyediakan takungan khas untuk simpanan toksid dan tidak membuangnya ke dalam sungai, tasik atau kolam. Justeru bidang R&D dalam konteks pengurusan sisa pepejal haruslah dikembang-luaskan oleh setiap syarikat. Selain itu, pihak pengurusan kilang juga patut menguruskan bahan pencemaran udara dengan lebih sistematik dan saintifik. Misalnya, menggunakan sistem penapis (filter) di dalam serombong asap supaya konsentrasi bahan pencemar terserak dan tidak terkumpul di dalam atmosfera setempat.

Kempen kesedaran khususnya kepada masyarakat industri penting agar dapat menguruskan alam sekitar dengan bijak dan hidup harmoni dengan alam sekitar. Kempen boleh dilakukan dengan pelbagai cara seperti projek penghijauan persekitaran industri, membersih dan menjaga sungai melalui aktiviti amal dan sosial dan melaksanakan peraduan kilang yang mesra alam. Kempen dijayakan lagi dengan bantuan media massa, bengkel pemahaman dan penghayatan alam sekitar di samping bahagian Teknologi dan Pendidikan Alam Sekitar di Kementerian Sains dan Teknologi.

iv.

Sumber Air.

Bagi menjamin sumber air di Malaysia sentiasa bersih dan berterusan, maka beberapa langkah patut diambil. Ini termasuklah malalui penguatkuasaan undang-undang, iaitu pemantauan yang teliti serta tindakan tegas termasuk denda, menarik balik lesen operasi dan penjara ke atas pihak yang dikenalpasti mencemarkan sumber air sama ada pekilang, penternak, pemilik kapal atau individu tertentu. Jabatan Alam Sekitar (JAS)sebagai sebuah badan kerajaan yang diberi kuasa untuk mengambil tindakan undang-undang seperti yang diperuntukkan pada Akta Kuantiti Alam Sekitar 1974.

Di samping itu, kawalan aktiviti penyahhutanan wajar dilakukan di kawasan yang berdekatan dengan kawasan tadahan air. Hutan di sekitar 10km persegi dari kawasan tadahan merupakan kawasan rezab yang patut dikekalkan. Hutan semula jadi bukan sahaja boleh bertindak sebagai kawasan tadahan untuk memastikan keberterusan sumber air, malah juga bertindak sebagai penapis semulajadi yang paling berkesan untuk menjamin air sentiasa bersih dan selamat.

Selain itu, kerajaan boleh menganjurkan kempen bagi meningkatkan kesedaran masyarakat tentang kepentingan air bersih dan menjaga sumber air sebagai penerus kehidupan. Kempenkempen boleh dilakukan menerusi media massa, media cetak atau menganjurkan aktiviti sosial yang melibatkan masyarakat sekitar untuk menghayati kepentingan air. Contoh kempen adalah Cintai Sungai Kita dan Hargai Air.

Kerjasama serantau juga mampu menjamin bekalan air bersih di samping mengawal pencemaran laut, khususnya Selat Melaka. Sebagai rakan ASEAN, Malaysia, Indonesia dan Singapura boleh bekerjasama dalam pelbagai aspek seperti rondaan dan pemantauan, berkongsi kos pemuliharaan perairan, perkongsian teknologi dan maklumat serta penyelarasan undang-undang dan peraturan laut supaya aktiviti pencemaran laut, khususnya perlanggaran kapal tangki dapat dibendung. (Anon 2005: 381-399)

5.0

KE ARAH PEMBANGUNAN LESTARI

Prinsip-prinsip local agenda 21 telah dijalankan di Kerian dengan 8 diantara 21 local agenda itu ialah:

1. Penyertaan Dan Ketelusan Melibatkan masyarakat tempatan termasuk swasta, pihak berkuasa tempatan dan jabatan jabatan kerajaan lain dalam semua program Local Agenda 21. Maklumat tentang program

Local Agenda 21 dan pembangunan mampan mestilah sentiasa terbuka kepada masyarakat tempatan.

2. Usahasama Mewujudkan usahasama dan tanggungjawab bersama antara semua pihak

berkepentingan di semua peringkat program Local Agenda 21.

3. Kebertanggungjawaban Memastikan bahawa semua rakan usahasama bertanggungjawab kepada keputusan dan tindakan yang diambil.

4. Pendekatan Menyeluruh Menangani punca masalah-masalah sosial, ekonomi dan alam sekitar dengan cara yang sepadu dan merangkumi seluruh masyarakat tempatan.

5. Peka Kepada Keupayaan Memastikan bahawa corak hidup dan pembangunan kita adalah mesra alam dan selaras dengan keupayaan alam sekitar.

6. Kesaksamaan Memastikan bahawa semua lapisan masyarakat tempatan, tanpa membezakan kaum, jantina, umur, keupayaan, taraf sosio-ekonomi atau latar belakang, diwakili dalam program Local Agenda 21.

7. Mementingkan Masa Hadapan

Memastikan bahawa kepentingan-kepentingan masa kini dan lebih-lebih lagi masa hadapan diambilkira pada semua peringkat program Local Agenda 21.

8. Hasil Yang Nyata Membuahkan hasil yang nyata supaya program Local Agenda 21 dapat dipertingkatkan dan dipastikan berterusan.

Akta-akta berkaitan 1. Akta Kualiti Alam Sekitar 1974 -pencemaran udara (seksyen 20) -pencemaran bunyi bising (seksyen 23) -pencemaran tanah (seksyen 24) -pencemaran perairan daratan (seksyen 25) -Pencemaran minyak (seksyen 29)

2. Akta Perhutanan Negara 1984 - seksyen 82 (1) melarang sesiapa melakukan pembakaran dalam hutan simpan.

3. Akta Kerajaan Tempatan 1976- seksyen 81 menyatakan tindakan boleh diambil ke atas kilang yang mengeluarkan asap dan menganggu kesihatan serta alam sekitar.

4. Akta Taman Negara 1980- menghalang aktiviti yang menjejaskan ekosistem hutan

5. Akta Perikanan 1985

Panilaian Impak Alam Sekitar (Environmental Impact Assessment, EIA)

1. EIA adalah satu proses pencegahan daripada berlakunya kemerosotan kualiti alam sekitar. Penilaian ini bertujuan mengelakkan berlakunya kerugian besar khususnya terhadap alam sekitar akibat kesilapan perancangan dan pelaksanaan sesuatu projek pembangunan. 2. EIA satu pendekatan yang meyeluruh/holistik ke arah pengurusan alam sekitar yang melibatkan kawalan dan perancangan sumber jaya agar wujud keseimbangan antara kepentingan projek pembangunan dengan pemeliharaan dan pemuliharaan alam sekitar yang berkualiti. 3. Oleh itu, sesuatu projek pembangunan khususnya projek mega yang hendak dijalankan, maka pemaju mestilah menyediakan laporan EIA yang lengkap untuk diteliti dan diluluskan oleh pihak berkuasa (Ketua Pengarah, Jabatan Alam Sekitar). Pihak berkuasa boleh menangguh atau membatalkan sesuatu projek jika tidak menepati kehendak dan syarat yang ditetapkan dalam EIA.

Contoh projek yang perlukan kelulusan EIA Contoh Aktiviti Kriteria pembangunan yang perlukan laporan

1. Pertanian i. Skim kemajuan tanah yang melebihi 500 hektar ii. Program pertanian yang perlukan penempatan semula > 100 keluarga iii. Pembangunan estet pertanian

2. Lapangan terbang i. Lapangan terbang yang mempunyai landasan 2, 500 meter atau lebih ii. Pembinaan lapangan terbang dalam taman negara

3. Saliran dan pengairan i. Pembinaan empangan dan tasik buatan manusia seluas 200 hektar ii. Saliran kawasan paya, hutan dara meliputi kawasan seluas 200 hektar iii. Skim pengairan meliputi 5 000 hektar atau lebih

4. Tebus guna tanah i. Penebusgunaan kawasan pantai meliputi kawasan seluas 50 hektar

5. Perikanan i. Pembinaan pelabuhan perikanan ii. Peluasan kawasan pelabuhan melibatkan 50 peratus atau lebih iii. Projek akuakultur meliputi kawasan 50 hektar atau lebih 6. Perhutanan i. Pengubahan hutan bukit meliputi 50 hektar atau lebih ii. Pembalakan mengubah kawasan tadahan kepada kegunaan lain iii. Pembalakan melebihi 500 hektar atau lebih 7. Perumahan i. Pemajuan kawasan perumahan meliputi kawasan seluas 50 hektar 8. Industri i. Kimia keluaran melebihi 100 tan metrik/hari ii. Petrokimia semua saiz

9. Infrastruktur i. Pembinaan lebuhraya, pembinaan bandar baru, pembinaan hospital 10. Pelabuhan i. Pembinaan pelabuhan

contoh bandar lestari

i-CITY SHAH ALAM

Shah Alam merupakan salah satu antara contoh bandar lestari yang terdapat di Malaysia. Shah Alam mendapat pengiktirfan sebagai bandar lestari disebabkan oleh pembangunannya yang mampu bergerak seiring dalam membantu menjana ekonomi negara ke arah yang lebih kukuh lagi. Selain itu, kemudahan dan segala kelengkapan pembangunan telah mencapai tahap yang moden dan membanggakan. Sebagai contoh, jika kita lihat bandar Shah Alam sendiri sudah mempunyai pelbagai bangunannya yang tersendiri seperti shah

alam mall, stadium shah alam dan lain-lain. Pembangunan yang serba lengkap ini telah membantu bandar Shah Alam digelar sebagai Bandar Lestari.

PAVILLION, KUALA LUMPUR

Pavillion merupakan antara bangunan atau kompleks membeli belah yang tercanggih di Malaysia. Kewujudan kompleks ini telah banyak membantu Kuala Lumpur untuk digelar sebagai bandar lestari. Seperti yang kita sedia maklum, sesebuah bandar lestari haruslah memenuhi segala kriteria yang perlu sebagai contoh perpustakaan, kompleks membeli-belah, lapangan terbang dan segala jenis pembangunan yang moden dan mampu membantu meningkatkan taraf ekonomi malaysia.

BUKIT BINTANG, KUALA LUMPUR

Bukit Bintang merupakan kawasan bandar yang terletaknya bangunan Pavillion, stesen LRT, Plaza Low Yat, Bukit Bintang Plaza dan lain-lain lagi. Tidak jauh pula terletaknya KLCC dan Perpustakaan Negara. Ini menunjukkan pembangunan bagi sebuah

bandar lestari di mana ke semua pembangunannya terletak di dalam susunan yang strategik dan mempunyai perhubungan antara satu bandar dengan bandar yang lain.

PERPUSTAKAAN NEGARA, KUALA LUMPUR

Perpustakaan Negara Malaysia (PNM) ialah perpustakaan rasmi Malaysia. Dibina pada 1956, ia terletak di Jalan Tun Razak, Kuala Lumpur. Ketua Pengarah PNM ialah Raslin Abu Bakar. Perpustakaan Negara Malaysia bertanggungjawab memastikan pembangunan infrastruktur perpustakaan awam di seluruh negara. Pada tahun 2000, beberapa projek pembangunan infrastuktur perpustakaan telah dilaksanakan meliputi Perpustakaan Negara Malaysia dan perpustakaan awam negeri.

TEROWONG SMART, KUALA LUMPUR

Lebuhraya SMART adalah singkatan kepada Stormwater Management and Road Tunnel merupakan satu projek di bawah kerajaan Persekutuan yang diinisiatif bagi mengatasi masalah banjir kilat yang sering melanda pusat bandar. Seksyen motorway bagi terowong ini dihasilkan bagi mengurangkan kesesakan yang sering melanda Kuala Lumpur.

Jarak bagi laluan kenderaan tersebut adalah sepanjang 3km akan menghubungkan bahagian utara (Jalan Sultan Ismail/Pusat Bandar) dan selatan (Lebuhraya KL-Seremban/Sg. Besi) menerusi struktur terowong bawah tanah dua tingkat.