Professional Documents
Culture Documents
PERGUNTE
E
RESPONDEREMOS
ON-LINE
Cristianismo e Historia
das Religióes
Astrologia-Horóscopo?
A Seícho-No-lé
Llvros em estante
JANEIRO-FEVEREIRO — 1983
PERGUNTE E RESPONDEREMOS
JANEIRO-FEVERE1RO — 1983
Publicacáo bimestral
N? 266
Dlretor-Re8ponsável: SUMARIO
0. Estéváo Betlencourt OSB
Autor e Redator de toda a materia Agua Viva... Cisternas Rotas i
publicada neste periódico
A idade terminal:
Dlretor-Admlnlstrador
A SITUACAO DOS ANCIÁOS 2
0. Hildebrando P. Martins OSB
Sempre em foco:
ASTROLOGIA-HORÓSCOPO? 49
Pagamento em cheque nominal visado ou Entre as novidades japonesas:
Vale Postal (para Agencia Central/Rio),
enderezado as:
A SEICHO-NO-IÉ 57
Enfrentando problemas:
Edigóes Lumen Christi
Caixa Postal 2666 "PASTORAL NUMA SOCIEDADE DE
CONFLITOS" 60
20001 - Rio de Janeiro - RJ
Um comentarlo sereno e abalizado:
"PtAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO" .. 70
ASSINATURA EM 1983: LIVROS EM ESTANTE 85
(Oe Janeiro a dezembro) Cr$ 2.500,00
Número avulso de 1982 Cr$ 200,00
Número avulso de 1983 Cr$ 450,00
NO PRÓXIMO NÚMERO:
RENOVÉ SUA ASSINATURA
QUANTO ANTES 267 — margo-abril — 1983
Igreja "popular". — A Igreja e a escrava-
tura dos Indios e dos africanos. — A
COMUNIQUE-NOS OUALQUER "República dos Guaranis" de Silvio
MUDANCA DE ENDERECO Back. — RevisSo do caso Galilea —
Que é a excomunháo? — "Filosofía da
Ciencia" de R. Alves. — "O aborto. Di-
reito á vida".
Composlcáo e Jmpressao:
"Marques Saraiva"
Santos Rodrigues, 240
Rio de Janeiro Com aprovagáo eclesiástica
AGUA VIVA... CISTERNAS ROTAS...
Na sua obra «O Grande Inquisidor», escreve Dostoievski:
«Nao há para o homem, enquanto livre, preocupagáo mais
constante e mais aguda do que encontrar um ser diante do
qual possa inclinar-se».
Tal afirmativa encerra um paradoxo, que parece ser
também o do homem de nossos dias. Com efeito, este se pro
clama livre,... livre de tabus e determinismos; nao obstante,
deixa-se muitas vezes dominar cegamente por alguma men-
sagem que Ihe prometa garantías e certezas. Cultor da razáo,
o homem contemporáneo assume freqüentemente atitudes
irracionais, atendendo a crendices e superstigóes. Em síntese,
o homem de hoje oscila nura movimento pendular...
Em última instancia, tal realidade parece revelar profunda
inseguranga. O cidadáo do sáculo XX, que domina a materia
mediante as invengóes da ciencia e da técnica, procura urna
resposta para questóes fundamentáis: «Por que viver? Por que
morrer? Será o homem realmente maior do que a máquina
que ele cria para seu servigo?»
A solugáo para tais quesitos só pode ser encontrada no
Transcendental, no Absoluto, único Valor capaz de saciar
plenamente os anseios da criatura racional. «Tu nos fizeste
para Ti, e inquieto é o nosso coragáo enquanto nao repousa em
Ti», afirmava e afirma S. Agostinho na base de experiencia
própria.
Tendo abandonado a Deus, muitos dos nossos contemporá
neos sentem-se vazios. Deixam-se entáo impressionar fácil
mente por novas seitas, que prometem o que a ciencia nao pode
dar, ou por profecías, que apregoam o fim do mundo e urna
nova fase da historia, isenta dos males que hoje afligem a so-
ciedade. A multiplicagáo e a rápida expansáo das seitas, que
geralmente sao anti-intelectuais e emotivas, é síntoma carac
terístico de nossa época, marcada pelo racionalismo e o pregáo
da liberdade. Parece ressoar de novo aos nossos ouvidos a
palavra do Senhor transmitida pelo Profeta Jeremias: «O meu
povo cometeu um duplo crime: abandonou-me a Mim, fonte de
aguas vivas, para cavar cisternas, cisternas rotas, que nao
podem reter as aguas» (Jr 2,13). As novas correntes «místicas»
nao podem oferecer o que a fé apresenta. A fé sempre mobiliza
a inteligencia do homem, ao mesmo tempo que interpela a
vontade consciente e viril na demanda heroica do Infinito.
Possa este comego de ano, bombardeado por «revelagóes»
e predigóes (que exprimem a inseguranga do homem), levar
os cristáos a viver mais coerentemente a sua fé, a guisa de
resposta para a sociedade contemporánea!
E. B.
— 1 —
PERGUNTE E RESPONDEREMOS»
Ano XXIV — N* 266 — Janeiro-fevereiro de 1983
A idade terminal:
— 2 —
A SrrUACAO DOS ANCIAOS
1. O problema social
— 3 —
4 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 4 —
A SITUACAO DOS ANCIAOS
Examinemos agora
2. O problema humano
1 NSo se pode crer, porém, que a experiencia dos mais velhos possa
slmplesmente ser menosprezada ou lancada fora. Ela é acompanhada fre-
qüentemente de grandeza humana, coragem, testemunho de vida, que sSo
valores imprescindfvels para as faixas mais jovens da sociedade. Além do
que, é de crer que os valores óticos, a maturidade, o equilibrio afetivo,
que multas vezes se associam á idade avan$ada, sao um tesouro indis-
pensávet para a construcSo orgánica da sociedade contemporánea.
— 6 —
A SITUACAO DOS ANCIAOS
— 7 —
8 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
«Honra teu pai e tua mae, para que se prolonguen! os teus días
sobre a térra» (Ex 20,12).
_ 8 —
A SITUACAO DOS ANCIAOS
— 9 —
10 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— Ti —
A SITUACAO DOS ANCIAOS 11
— 11 —
Sempire em foco:
— 12 —
JESÚS: REVOLUCIONARIO POLÍTICO? 13
— 13 —
14 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
2.1. Os zelotas
— 14 —
JESÚS: REVOLUCIONARIO POLÍTICO? Í5
2.2. Os sicarios
— 15 —
16 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 16 —
JESÚS: REVOLUCIONARIO POLÍTICO? 17
— 17 —
18 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 18 —
JESÚS: REVOLUCIONARIO POLÍTICO? 19
— 19 —
20 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 20 —
JESÚS: REVOLUCIONARIO POLÍTICO? 21
21
22 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
4. Conchisfio
Ver também
— 22
Em perspectiva russo-soviétíca:
— 23 —
7A «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983 __
— 24 —
CRISTIANISMO E HISTORIA DAS RELIGIOES 25
— 25 —
26 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 26 —
( CRISTIANISMO E HISTORIA DAS RELIGIOES 27
— 27 —
28 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 28 —
CRISTIANISMO E HISTORIA DAS RELIGIÓES 29
— 29 _
30 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 30 —
CRISTIANISMO E HISTORIA DAS RELIGIOES 31
— 31 —
32 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
Cibele, máe dos deuses, fez morrer a Ninfa, que Átis pre
fería á própria Cibele. Depois disto reteve consigo o jovem
pastor Átis. Este, porém, sucumbiu á ferida que sofrera no
segundo instante do seu desespero. Cibele entáo obteve pelo
menos que o corpo de Átis permanecesse incorrupto; Júpiter
concedeu ainda a Cibele que a cabeleira do seu protegido con-
tinuasse a crescer e que o seu dedinho ficasse sempre em
*movimento. Tal terá sido a «ressurreicáo» de Átis!
_ 32 —
CRISTIANISMO E HISTORIA DAS RELIGIOES 33
— 33 —
34 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 35 —
36 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 36 —
CRISTIANISMO E HISTORIA DAS RELIGI6ES 37
— 37 —
38 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 38 —
CRISTIANISMO E HISTORIA DAS RELIGIÓES 3d
Bibliografía:
CABA, J., De los Evangelios al Jesús histórico. Madrid 1971.
CERRUTTI, P., O Cristianismo em sua origem histórica o divina. Rio
de Janeiro 1S63.
DE GRANDMAISON, L, Jésus-Christ. Sa personne, son message, son
oeuvre. 2 vols. París 1931.
JEREMÍAS, J., II problema del Gesü storico. Brescia 1966.
LAMBIASI, F., Autenticidade histórica dos Evangelhos. Estudos de
Criteriologia. Sao Paulo 1978.
LATOURELLE, R., Authentlcité historique des miracles de Jésus. Essai
do crltérlologie, em Gregorianum 54 (1973), pp. 225-262.
ÍDEM, Critéres d'authentlclté historique des Evangiles, em Gregoria
num 55 (1974) 609-538.
LEON-DUFOUR, X., Os Evangelhos e a historia de Jesús. SSo
Paulo 1971.
— 39 —
Ainda a M asonaría:
1. O livro em pauta
— 40 —
CONCEITO DE DEUS NAMAgONARIA 41
— 41 —
42 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 42 —
CONCEITO DE DEUS NA MAQONARIA 43
1.3.1. Na Franja
— 43 —
44 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 44 —
CONCEITO DE DEUS NA MACONARIA 45
fissao de ateísmo e mais ainda nao ¡mpóe aos seus adeptos a condigno
de ateísmo. 'O ateísmo é, bem como o teísmo, urna tomada de posicáo
metafísica e, como tal, o racionalismo da Obediencia nao o subscreveria.
O que se suprimiu no Convento foi a obrigacdo do macom de crer em
Deus. Deus facultativo. Mas fot o suficiente para que, de fato, Deus fosse
expulso e que o Grande Oriente fosse marginalizado da Maconaria universal'.
'Nao acreditamos que o Ir.: Conrad tenha sido multo fetiz filófoso
quando diz que a conservacio do G.A.D.U. Importa numa afirmacio de
um principio religioso. Sabem, alias, todos que aquela fórmula, por con-
— 45 —
46 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
1.3.4. No Brasil
2. Reflexoo
— 47 —
48 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 48 —
Sim ou Nao a
Astrologia-Horóscopo?
— 49 —
50 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 50 —
ASTROLOGIA-HORÓSCOPO 51
— 51 —
52 «PERGUNTE É RESPONDEREMOS» 266/1983
— 52 —
ASTR0L0GIA-HQR6SC0P0 53
"... Este número que aparece ñas horas obscuras, pode suscitar
paz no leitor, pols a guerra mundial nao está inscrita no céu da Europa".
— 53 —
54 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
2. Reflexao final
— 54 —
ASTROLOGIA-H0R6SC0P0 55
_ 55 —
j>6 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
A guisa de bibliografía:
— 56 —
Entre as novkJades Japonesas:
A Seicho-No-lé
— 57 —
58 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» ¿66/1983 _
— 58 —
SEICHO-NO-IÉ 59
Mas é o cúmulo!
— 59
Enfrentando problemas:
— 60 —
PASTORAL EM SOCIEDADE DE CONFLITOS 61
— 61 —
62 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 62 —
PASTORAL EM SOCIEDADE DE CONFLITOS 63
— 63 —
64 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
2. Que dízer?
— 64 —
PASTORAL EM SOCIEDADE DE CONFLITOS 65
— 65 —
66 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 66 —
PASTORAL EM SOCIEDADE DE CONFLITOS 67
— 67 —
68 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 68 —
PASTORAL EM SOCIEDADE DE CONFLITOS 69
— 69 —
"Paulo Freiré, un Pedagogo"
por Armando Bandera
— 70 —
«PAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO» 71
— 71 —
72 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 72 —
«PAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO 73
1.2. Consciéncia
— 73 —
74 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 74 —
«PAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO» 75
. 7K
76 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 76 —
«PAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO» 77
"A Igreja nao pode optar por urna classe determinada, qualquer que
ela seja, nem envolver-se em luta de classes. É dever da Igreja optar por
todas as classes sociais, pols a todas Ela tem que levar o Evangelho por
— 77 —
78 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 78 —
«PAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO» 79
1.6. A catequese
— 79 —
80 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 80 —
«PAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO> 81
— 81 —
82 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
2. Refletiircfo. . .
— 82 —
«PAULO FREIRÉ, UN PEDAGOGO» 83
— 83 —
84 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
— 84 —
livros em estante
Biblia Sagrada. VersSo dos textos origináis. — Ed. Santuario, Apare
cida do Norte (SP), 135 x 1S0 mm, 1914 pp.
— 85 —
86 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
Urna tese central perpassa toda essa coiecáo, a saber: "Quem movi-
menta a historia, sao os Interesses económicos: de um lado, os ricos, os
poderosos querendo ampliar suas posses, sua Influencia; do outro, o povo
com sua resistencia, querendo mudar a sltuacfio" (p. 3 do 3? caderno).
"A finaiidade desta pequeña coiecáo é mostrar ao pefio, á lavadeira, ao car-
regador, ao barragelro, ao lavrador que a Historia da nossa térra e de
nossa gente se move sobretudo por Interesses económicos dos grandes,
dos donos do ter e do saber; que, apesar de apanhar, o zé-povo soube
— 86 —
LIVROS EM ESTANTE 87
— 87 —
88 «PERGUNTE E RESPONDEREMOS» 266/1983
Pe. Leonel Franca, pelo Pe. Pedro Amérlco Mala S.J. — Ed. Loyola,
Sfio Paulo 1982, 137 x 207 mm, 70 pp.
Mesmo os mais eruditos dos cristáos precisam de voltar regularmente
a ler a vida de Santos, pois esta apresenta a realizacao heroica da men-
sagem de Cristo em criaturas frágels como o próprlo leltor. "Se eles con-
segulram ser heróls, por que nao o conseguirlas tu?" perguntava S. Agos-
tlnho. Na verdade, todos sao chamados a consegui-lo com a graca de Deus.
O llvro ácima oferece ao leitor breve esbogo biográfico do famoso'
Pe Leonel Franca S.J., primeiro Reltor da PUC-RJ, falecido em odor de
santldade aos 3/09/1948. O biógrafo servlu-se do livro mais ampio e denso
do Pe Lulz Gonzaga da Sllvelra d'Elboux S.J. sobre o Pe. Franca, trans-
crevendo varias das anotagóes do blografado em seu Diario — o que per
mite ao leitor tomar contato direto com a alma generosa do heroico jesuíta.
Este embora desde jovem sofresse de melindrosa molestia cardiaca, fol,
como disse Mons. Leovigildo Franca, seu IrmSo, "urna barra de ferro coberta
de veludo; o ferro de urna vontade inflexlvel, que n8o vergou jamáis ante
as dlflculdades, suavizado por urna educagSo aprimorada e pela delicadeza
de sentimentos que Ihe doou a natureza pródiga" (p. 70).
O llvro é interessante outrossim por espelhar traeos característicos
da vida da Igreja e do Brasil na época de D. Sebastiáo Leme, época de
renasclmento da cultura católica em nosso país a cargo de Jackson de
Figueiredo, Alceu de Amoroso Lima, Everaldo Backheuser e outras figuras
nao raro citadas no livro. É precisamente Alceu, com o pseudónimo de
TristSo de Athayde, que escreve o Prefacio da obra, o qual se encerra com
a segulnte noticia: "Disse certa vez o Cardeal Leme em urna das reunióos
preparatorias da futura Universidade Católica: 'Precisamos de muita coisa:
alunos, professores, sede própria, dinhelro, legalizacao, etc. Mas já temos
o essencial, um Santo'" (p. 7).
Espíritos que Incomodan), pelo Pe. José Bedln. — Ed. Santuario,
Aparecida do Norte (SP), 136 x 207 mm, 95 pp.
Este livro apresenta quarenta e duas mensagens inspiradas geralmente
por algum grande personagem do passado (Beethoven, Dante Allghieri,
Savonarola, Gutemberg, o Aleijadinho, Kennedy...). Com muita graca o
autor tece urna meditaefio de duas páginas aproximadamente a respeito da
obra e do significado de tal personagem histórica. As reflexSes, serias e
profundas como sSo, "incomodam" o leitor, ajudando-o a rever e corriglr
o teor de sua vida, se necessário. Interessante entre outras é a seguinte
passagem:
"Outra InvencSo URGENTE, amigo Marconi, seria um Calculador Ele-
trónlco da ESCALA DE VALORES. Os valores da vida humana ficaram tSo
embaralhados que hoje quase nlnguém sabe mais o que é IMPORTANTE.
Há gente que só pensa em sexo, outros vivem exclusivamente em fungSo
do Dlnhelro. E multos vlraram tfio 'bichos' que na vida prátlca estSo com-
provando que Darwln tinha razSo...
Serla tambóm muito útil um BIP-BIP Interior, que nos alertasse contra
as MENTIRAS que dominam nossa vida diaria, individual e social. O 'Pal
da mentira' Inventou o DESCONFI6METRO para que ninguém mate confie
no outro, e parece que todo mundo ganhou este aparelho diabólllco, de
graga. É urgente a InvengSo do SINCERÓMETRO, para acabar com tanta
mentira.
AMIGO MARCONI, reza por este mundo tSo chelo de Radio e TV e
tao vazlo de coisas eternas" (p. 27).
— SR —
NOVIDADES