Groene Loper010, ontdekkingstocht naar de groene ziel van de stad

In 2012 is op drie zondagen het Groene Loper evenement gehouden in de deelgemeenten Noord, Feijenoord, Delfshaven en Overschie/Hof van Delfland. De zondagen stonden in het teken van de ontdekkingsreis naar de groene ziel van de stad. Vanuit de hoofdlocaties ontdekten bezoekers bijzondere en bijna onbekende groene plekken. Overal in de stad zijn bewoners met elkaar aan de slag in natuurgebieden, volkstuinen en in parken, sinds enige tijd ook op groene schoolpleinen, groene daken en stadslandbouwprojecten. Kunstenaars, ingenieurs, tuinmannen en de kinderen vinden elkaar in het groen. SAMENVATTING De Groene Loper organiseerde 4 evenementen en een platform voor groene organisaties. In 2012 zijn er bijna 50 groene plekken bij gekomen, we hebben zon 100 nieuwe actieve groenpartners ontdekt en met elkaar in contact gebracht. Er kwam ongeveer evenveel publiek (+/800 personen) op de evenementen af. Voor velen was het de 2e keer dat ze deelnamen. 19 augustus was met 37 graden een van de warmste dagen van het jaar. Op 26 augustus was er een storm met veel regen. De laatste Groene Loper zondag op 2 september in Feijenoord is representatief met gemiddeld 450 bezoekers. In Noord is de Groene Loper voor de eerste keer gehouden. De hoofdlocatie Ghandituin is goed bezocht en daar vandaan trok het publiek erop uit met excursies door Noord, langs het kanaal en richting Overschie. Vanuit het groen in Noord kun je door het groen naar het platteland. De programmering was daarop afgestemd, men kon met sloepjes over het Rottekanaal naar het Noordplein en met de TukTuk het groen in de deelgemeente ontdekken.

Evaluatie Groene Loper 010; november 2012

Kerncijfers Het evenement De drie deelgemeenten De 48 groene hotspots Groene Loper in Overschie Groene Loper in Noord Groene Loper in Delfshaven Groene Loper in Feijenoord Communicatie en publiciteit Website Groen Boekje Projectteam Financiering Groene Loper in 2013

De doelstelling was om Overschie als groene deelgemeente te laten zien door aan bewoners en de mensen van daarbuiten de verborgen groene kant te laten ontdekken. Ruim 180 bezoekers bezochten de Museumtuin en 80 bezoekers waren op landgoed de Tempel. Bezoekers werden vanuit Noord verleid om Overschie in te trekken. Dat kon via de excursies langs het Rottekanaal en op eigen houtje. Ondanks de hitte werd tussen museumtuin en landgoed de Tempel gependeld met TukTuks en met de fluistersloep. In Delfshaven hebben we de organisaties langs een imaginaire Green Mile van Spangen naar de Tuin aan de Maas uitgenodigd om mee te doen. Hoofdlocatie was de Vreelust tuin. In totaal zijn er ondanks de storm circa 250 bezoekers

geweest. Bezoekers bleven soms vele uren op de tuin vanwege het aanbod en de gezelligheid. De excursies door groen Spangen en langs de Green Mile werden positief beoordeeld. De excursie over Dakpark en Spoordijk trokken veel belangstelling. Hiervoor waren ook bezoekers van buiten naar de stad getrokken. In Feijenoord waren er feitelijk drie gebieden waar bezoekers terecht konden: op het Noordereiland, in de Afrikaanderwijk en in de Enk. Alle drie de plekken liepen goed en bij elkaar zijn er zijn 450 bezoekers geweest die langs de groene hotspost liepen, fietsten of met de TukTuk gingen. Qua publiciteit is er in 2012 sterk ingezet op het betrekken van de bewoners in de deelgemeenten. Er is huis-aanhuis geflyeerd, de lokale media is intensief betrokken en er is voor posters en flyers in de wijken gezorgd. Via de website, social media en de media campagne is stedelijk aandacht aan de Groene Loper besteedt, ook landelijk zijn de groene informatiekanalen betrokken. De ze mediacampagne heeft voor tientallen vermeldingen in allerlei media gezorgd. De Groene Loper moest zich in 2012 bewijzen met een sterke programmering en positionering in de stad, dat is gelukt. Populariteit en naamsbekendheid nemen toe. De communicatie van 2012 heeft daar sterk aan bij gedragen. De Groene Loper heeft feitelijk van april tot september steeds opnieuw het stedelijke en lokale nieuws gehaald. Het Groen Boekje is positief ontvangen, de beschreven locaties zijn verrassend en veelal onbekend.

Aanpak
De Groene Loper is een stedelijk evenement dat decentraal gerealiseerd wordt. Per deelgemeente wordt een lokaal projectteam samengesteld en hield een projectregisseur de organisatietouwtjes in handen. Hij organiseerde en onderhield de contacten en zorgde voor het groene platform. We organiseerden daarvoor een brainstorm bijeenkomst met groene organisaties, bewonersclubs, woningcorporaties en de deelgemeente. Met het groene netwerk werden de kansen en mogelijkheden besproken. Hieruit ontstond het definitieve programma dat werd uitgewerkt in een draaiboek en een communicatieplan. We legden focus aan: er is veel groen en we kunnen niet alles in een jaar doen. We zorgen voor een kop en een staart, een opening en een lekker groen feestje met organisaties uit de deelgemeente voor bewoners en bezoekers. We organiseerden de communicatie over groen in de deelgemeente en daarbuiten, met leuke stukjes/ verhalen over verrassend groen die op allerlei manieren werd uitgezet. We maken het groen toegankelijk door letterlijk een groene loper in de vorm van slenterroutes. De routes zijn online en op papier beschikbaar. Op stedelijk niveau is er samen gewerkt met partijen op het gebied van natuur/milieu, duurzaam/innovatie, culinair stadslandbouw en creatief groenbeheer.

De partners en groene hotspots

Nieuwe verbindingen zorgen voor samenhang. Er is veel te ontdekken, maar de informatie over wie, wat en waar was gefragmenteerd en lastig te vinden. De Groene Loper biedt organisaties die met groen bezig zijn een gelijkwaardig platform en een gezamenlijk podium, dat geeft ook na het evenement daadkracht en enthousiasme om meer met elkaar te delen en samen aan de weg te timmeren. Vanuit de Groene Loper is met ruim 80 organisaties in de stad samen gewerkt. Per groene hotspot waren er gemiddeld 20 bezoekers en mensen bezochten tussen de twee en vier groene plekken. Bijna alle groene hotspots waren bemand en er kwam een genspireerde uitwisseling op gang over de verschillende aanpak en realisatie van groen in de stad. De partners van het jaar ervoor werden door de nieuwsbrieven over ontwikkelingen genformeerd. De partijen ervaren de samenwerking als zeer welkom, men is van mening dat er behoefte is in de stad aan veel meer en betere samenwerking. De aanpak van de Groene Loper is daarbij kansrijk omdat op zowel overeenkomsten als eigenheid wordt gestuurd. Niet iedereen is op de bijeenkomsten geweest. Organisaties zijn dan niet voldoende aangehaakt. Ondanks dat de projectcordinator alle plekken minstens een keer had bezocht zijn de locaties die zich afzijdig hielden slecht bezocht. Evaluatie enqute De hotspothouders hebben een evaluatie-enqute ontvangen. Op een enkeling na geven de respondenten aan bij een volgende editie weer mee te willen doen. Men was enthousiast over de belangstelling van de bezoekers. Daarbij is er veel positieve aandacht voor het eigen project geweest via de GL publiciteit. Men vond dat er weinig bezoekers waren, maar dat die wel zeer genteresseerd bleken en lang bleven.

Aanbevelingen Nadruk op Meet&Greet

Op de volgende paginas staan de partners per deelgemeente, op verzoek is een adressenlijst beschikbaar. ! De cursief weergegeven partijen hebben om uiteenlopende reden afgezien van actieve deelname maar zijn wel bij het project betrokken!

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Cordinator Cultuurscout Noord Observatorium Eetbaar Rotterdam/Blijstroom Kookstudio Eet met mij mee 't Klooster Deelgemeente Noord Deelgemeente Noord Binnentuin Noord Savornin Lohmanlaan Bergwegplantsoen Boomklimmen Gandhituin Gandhituin Natuurspeeltuin de Speeldernis Schooltuin Soetendaalseweg en Gordelwegtuinen Natuurgids en eten uit de natuur Beheergroep Gordelwegtuinen Beheergroep Gordelwegtuinen Bewonersorganisatie Liskwartier Werf Noord Jazz Savorin Lohmanlaan Klooster tuin Bergsingelkerk Little Green dress Stadslandbouwtuinen Schiebroek Zuid, Stadswandelaars Stadswandelaars Stichting Loe / Muziek Stichting Noord Bruist Wilskracht Werkt Zeno / bootjes Stoere Vrouwen Ducos Projectleider Noordnet/Redacteur Elementree

Janneke Sanne Ruud Arianne Hans Hans Nils Vlasveld Eva Trudy Danil Ronald John Rutger Ian Ingrid Peter Clara Karin Wendelien Petra Angela Niels Maartje Caroline Marco Richard Eva Judith Wil Aniek Julia Marit Mandy

Vogel Lansdaal Reutelingsperger Lelieveld Kervezee de Haan Berndsen Willem Bes Aarts Opbroek Loch Peper Henneman Mosterd Meijer Kremer Padmos Land van Rijswijk de Jong Maas Zeevat Verheij Dekker van Welzenis v.d. Heijden Roode Pape Goryun Noorlander Prins

Groen Platform Noord

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28

Projectcordinator Evenementenbureau Overschie Natuurmonumenten Deelgemeente Overschie Deelgemeente Overschie Hof van Delfland / PZH Woonstad Rotterdam Overschie Boerderij Hoogerbrugge Aquarel Kleinpolderplein Educatieve Tuin Tamarinde Het Kleinpoldertje Landgoed De Tempel Moestuin van Harry Museum Overschie Museum Overschie DOK 010 BEET010 CoppensCress / Foodentertainment De Boer op Dok 010 Elektrische Tuktuks Heerlijkvers.nl Hobbykwekerij Lisette Molenaar Milieu Dichterbij Vockestaert Yoga in de polder workshop zeepjes en jammetjes Groen Goud

Petra Rob Maaike Jill Kees Daniel Gerben Marille Ruud Leo Marleen Marja Harry Annemieke John Marco Wouter Frank Rob Marco Rob Maarten Lisette Lilian Joke Gerrie Odrada Yolanda

Meulenberg Bruin Wermer Brugts van der Meer Bakker in t Hout Hoogerbrugge Reutelingsberger Brand de Jong Klein van Maren van der Berg Hendriks Bijl van Overbeek Hendriks uit den Bosch Bouten Molenaar van der Horst Rodenburg van Etten Burghoorn

Groen Platform Overschie

Groen Platform Delfshaven

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Projectcordinator Nieuwe Tuin Lloydkwartier Stadslandbouwproject Uit je eigen Stad Stichting Voedseltuin Rotterdam Tuin van de dichterlijke vrijheid/ Wallisblok Deelgemeente Delfshaven Woonstad / Justus Binnentuin De Nieuwe Buren/ Natuurlijk Spangen Dakpark Kinderboerderij Bokkesprong Tuin aan de Maas Groenstrook Nicolaas Beetsstraat / Wallisblok Stokroostegel Buitenplaats Spangen Dakpark Nieuwe Buren NME Tuin Vreelust Proefpark De Punt Schat van Schoonderloo Historisch groen Spangen / Justus TOS / Groene RAP Buurtlab / Solarbootjes Welkom in Spangen Liesbeth Piet Bas Martijn Wilber Karen Gerben Meriam Piet Angela Judith Paula Patrick Hieke Rik Henrieke Jeroen Tonny Mariet en Els Gert Jacob Rodney Edward Pam Babel de Jonge de Groot van Zanten van Duinhoven Bebelaar In t Hout Beek Huiskens Broeks Kuipers Endeveld Kruithof Paars de Nooijer Warger Hooijmeijer van Sommeren Bootsma en Geel de Graaf Van den Hengel Boele Tijthoff

Groen Platform Feijenoord

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 29 30 31 32 33 Projectcordinator Deelgemeente Feijenoord Oranjeboomtuin Stichting ster op zuid Deelgemeente Feijenoord Deelgemeente Feijenoord Havensteder Ateliertuin Noordereiland Nestudio Kunstenaarscomplex Putsebocht Sonor / tuin van de Peperklip Thuis op Straat / Oranjeboomtuin Woonstad / Oranjeboomtuin Afrikaandertuin Creatief Beheer Bewoners Noordereiland Botanische Tuin Afrikaanderwijk Botanische Tuin Afrikaanderwijk Buurthuis De Arend / Tuin Educatieve Tuin De Enk NE Gallerie/ Kersenbomen Nelson Mandela school OBS Bloemhof OBS de Bloemhof Tuin van Regenboog Villa Zebra, dak en workshops Bewonersvereniging Peperklip Bloemhofschool onderhoud De illegale pannenkoeken Restaurant Natuurlijk Op Zuid / De Enk Theatermaakster / Brienenoordeiland Raff (Rotterdam Art Adventure & Food) Rotterdamse Munt Theatermaakster Philip Marit Iris Rolf Femke Kuipers Mounia Marjoke Christine Hans Christa Niels Renee Marijke Aad Gerard Marianne Gerrit Joe Kees Ralph Henk Sliep Jos Irene Kees Lisa Ragnhild Joke Coen Ingrid Irene Jol van der Riet De Kievit Roling Stam Louise Elouachoun Schulten Saalfeld Schenk Zwaanenburg van Ham Wilson Verhoeff van Duffelen Bijlsma Bakelaar Roukens Cillen Wiesman van Meijgaard Oosterling Harmen den Daas Prinsen Wischmann Goudzwaard Diepens Olthaar van der Steen Ackermans Siekman

'catchy' en leuk - programmas in de deelgemeenten

De Groene Loper maakt groen en duurzaamheid trendy en iets van deze tijd waar je zelf invulling aan kunt geven. De Rotterdammers die een stempel op de stad drukken, doen dat vaak ook via groen en duurzaam. Onze uitdaging is om meer bewoners de diversiteit en kwaliteit van groen te laten ontdekken zodat ze genspireerd raken en zelf ook aan de slag gaan. Kennis en informatie-uitwisseling op een leuke manier zijn daarbij belangrijk. Grootstedelijke flair ontstaat door creatieve clusters te combineren met civieltechnische werken zoals waterpleinen en groene daken.

Groene Loper in Noord!

In deelgemeente Noord is de Groene Loper voor de eerste keer gehouden. Hoofdlocatie was de Ghandituin. Vanuit het verrassende groen in Noord kun je door het groen naar het platteland. Dat heeft de Groene Loper over willen brengen. We hebben daarvoor voor een deel van de wijken gekozen namelijk Noord en de Noordrand van Blijdorp. In totaal waren op deze zeer hete en zonnige dag zon 220 man naar de hoofdlocatie getogen.

De Gandhituin
De Gandhituin lag op 19 augustus in de schaduw van een paar grote oude bomen. De mix met duurzame hapjes, liefdesliedjes uit Noord en activiteiten van kledingruil tot yoga zorgde ervoor dat het publiek het naar zin had. De mensen achter de Gandhituin willen vaker een Groene Loper-achtige sfeer kunnen creren. Dat is een van hun conclusies na het evenement. Ze werken er nu aan zich ten opzichte van de nutstuinen te verzelfstandigen. Dat geeft aan hoe geslaagd de Groene Loper was. De markt met stadslandbouwproducten, oerbacterie en brood van de Ondergrondse bakker werd zeer gewaardeerd. De Groene Loper wil ook in de toekomst intensief met de mensen van de Gandhituin samenwerken. Bijvoorbeeld door hier in de toekomst groene tochten te laten starten.

Groene Route naar het Kleinpolderplein De fietstocht langs

het kanaal is drie keer gedaan en zeer positief ontvangen. Geen van de bezoekers was eerder in dit groene gebied geweest of had ervan gehoord. Het verhaal van het Observatorium werd met enthousiaste verwondering aangehoord. Dit programmaonderdeel zou vaker gerealiseerd kunnen worden!

Stadswandelaars Ondanks dat de

Stadswandelaars vooraf een hazenpad langs het kanaal hadden vrij gehakt was er weinig animo voor de wandeling.

Eetbare wandelingen De

wandeling waarbij eetbaar groen centraal stond werd vier keer gedaan met telkens een grote groep mensen. De samenwerking was succesvol en is sindsdien op kleinere schaal herhaald vanuit de Gandhituin.

Fluistersloepen
Het concept was om fluistersloepen te laten pendelen tussen landgoed de Tempel en het Noordplein. Daardoor zou de verbinding tussen de stad en het platteland beleefbaar worden. Helaas bleken er in Rotterdam en omstreken maar drie fluistersloepen beschikbaar in Overschie. Die hebben we daar ingezet. Tussen het Noordplein en de Gandhituin hebben tien gemotoriseerde dieselsloepjes gevaren. Dat werd zeer positief ontvangen. Op het Noordplein kunnen bootjes goed aanmeren, op het traject erna is dat veel minder gemakkelijk. Alleen achter de benzinepomp bij de Gordelweg is een plek waar dat kan. In de zoektocht naar fluistersloepen is ruim een week tijd gaan zitten, van Spido tot Biesbosch is contact mee geweest, tevergeefs. Omdat de fysieke voorzieningen zo minimaal zijn en de elektrische sloepen niet kostenefficint transportabel gaan we hier in 2013 geen inspanningen meer voor doen.

Samenwerking met Noord Bruist

We hebben via de deelgemeente contact gelegd met Noord Bruist en met hen en Ducos gesproken over samenwerking. Dat resulteerde in het laten pendelen van sloepen tussen het Noordplein en de Gandhituin en het naar elkaar verwijzen in communicatie met de media.

Aanbevelingen
Betere samenwerking met bestaande festivals kan voor een meer permanente groene uitstraling zorgen. Er is een begin gemaakt maar er zijn nog veel bijzonder boeiende groene plekken in de deelgemeente Noord. Bewoners hebben de informatie over waar groen te ontdekken is hard nodig en is er baat bij kwalitatieve upgrading door kennis uitwisseling.

Groene Loper in Overschie / 19 augustus

De doelstelling was om Overschie als groene deelgemeente te laten zien door aan bewoners en de mensen van daarbuiten de verborgen groene kant te laten ontdekken. Centraal stond dat mensen het groen weten te vinden, dat ze weten wat er te doen is en dat ze daar enthousiast over zijn - tijdens het evenement maar ook op andere momenten. We lieten de kracht en de charme van de groene kant van Overschie zien. De focus lag erop dat ook bewoners uit Noord en Delfshaven, Overschie ontdekken. Overschie is verrassend groen en de poort naar het Midden-Delfland, maar dat is niet het beeld dat Rotterdammers uit andere gebieden hebben. Daarvoor hielden we het evenement op 19 augustus tegelijkertijd in de Deelgemeente Noord waar de verbinding naar de groene buitengebieden in het Hof van Delfland een belangrijk onderdeel was. Het ontwikkelen van een groen platform binnen Overschie was minder urgent dan in overige deelgemeenten, partijen kennen elkaar vaak al. In Overschie was op dezelfde dag het feest I Love Overschie aan de gang. De Groene Loper heeft contact gezocht met de organisatie en afgesproken de ontdekkingstochten op de fiets door groen Overschie langs het park te loodsen. De tochten werden vanwege de extreme warmte afgelast. De projectregisseur voor Overschie was Petra Meulenberg in samenwerking met Hans Staassen en Gudrun Feldkamp. We betrokken daar partijen bij die vooral afkomstig waren uit het Hof van Delfland We maakten het groen in de deelgemeente Overschie verder toegankelijk door verspreiding van de Fietsroutes vanuit Noord, online en op papier beschikbaar. De bezoekers waren vaak verrast over hoe prettig groen je in Overschie kunt wonen en recreren. Met de Groene Loper weten steeds meer Rotterdammers dat Overschie een groene deelgemeente is en ervaren dat ook nog na het evenement.

De tuin van Museum Oud Overschie Ruim 180 bezoekers

bezochten de Museumtuin. Het Museum gaf aan dat het vooral veel nieuwe bezoekers waren. De gemiddelde leeftijd lag hoger dan die op de andere middagen en het was een weinig multicultureel publiek.

De ingredinten waren een markt met stands van Natuurmonumenten, ondernemers uit het MiddenDelfland, workshops en hapjes. Vanuit de tuin startten excursies met de TukTuk, de fluistersloepen of per fiets. Tegen het einde van de middag was er een optreden met liefdesliedjes en een afsluitend diner met

producten uit het Midden Delfland. Ondanks de extreme warmte op die dag was er een permanente toeloop van bezoekers. Het was te heet voor boerengolf en waren amper kinderen waardoor de kinderactiviteit met slootwater weinig aanloop had.

Bezoek Landgoed de Tempel

Landgoed de tempel geeft aan tussen de 80 en 120 bezoekers ontvangen te hebben. Vanwege de hoge bomen bleven de mensen vaak lange tijd hangen om wat verkoeling te vinden. De mix aan vermakelijke- en deskundige activiteiten (geschiedenis van het landgoed) werd als zeer positief ervaren.

Naar de Boer
De boerderij van de Hoogerbrugge's werd niet bezocht gaven de Hoogerbrugge's aan. Deelnemers, onderweg van en naar de Ackersdijkse plassen die erlangs fietsten, gaven aan niet te weten of er iets te doen was. Hier valt eea te winnen aan het verbeteren van de communicatie.

Fluistersloepen / groen blauwe verbinding

In groot Rotterdam bleken drie elektrische sloepen beschikbaar. Van de drie geboekte sloepen lag er een klaar om te varen. Die sloep pendelde op 19 augustus tussen het Museum Oud Overschie en landgoed de Tempel. Helaas begon de eerste vaart pas omstreeks 14.00 uur, de laatste tocht vertrok, met achterlating van de passagiers, voortijdig van de Tempel. Het ontbreken van duurzaam vervoer en aanlegplaatsen op de Rotte en de Schie is een bestuurlijke uitdaging op niveau van de Stadsregio die de Groene Loper slechts kenbaar kan maken maar waar we geen oplossingen voor kunnen bieden.

Op stap met boswachter

De exclusieve excursies met boswachters van Natuurmonumenten zijn alle drie goed bezocht door zon 35 personen.

TukTuk tochten naar de Tempel

De TukTuks reden af en aan naar De Tempel. Er werd goed gebruik van gemaakt, waardoor een maximale bezetting bereikt is.

Bezoekers konden op eigen gelegenheid fietsen tussen Noord en Overschie langs volkstuinen, polders en door stukjes bos en Park 16hoven. Twee bezoekers hebben feedback gegeven hierop. De routes door groen Overschie worden aanstaande lente gecombineerd met de groen en duurzame fietstochten met 'Wilskracht werkt'.

Aanbevelingen
De Groene Loper heeft een duurzaamheidprijs in Overschie gewonnen samen met Wilskracht werkt. Daarmee ligt de focus in 2013 op duurzame ontdekkingen met de fiets. We willen graag in een eerder stadium samen kunnen werken met andere festivals in de deelgemeente.

Fietstochten tussen Noord en Overschie

Groene Loper in Delfshaven Green Mile / 24 augustus

In 2012 hebben we de organisaties langs een imaginaire Green Mile van Spangen naar de Tuin aan de Maas uitgenodigd om mee te doen. De deelnemers aan de bijeenkomst waren verrast omdat ze niet van elkaars bestaan afwisten, zoals de bewoners van NatuurlijkSpangen en de tuinen Vreelust. Er werden contacten gelegd om ook in de toekomst samen te werken, partijen merkten dat zowel Vreelust als Natuurlijk Spangen iets met de Spoordijk willen en kunnen elkaar daardoor nu versterken. Uit de enqute komt naar voren dat de Voedseltuin, Proefpark de Punt en Schat van Schoonderloo minder bezoekers trokken dan de overige plekken. De overige groene hotspots geven aan juist vaker bij elkaar te hebben willen komen. In totaal zijn er ondanks het slechte weer circa 250 bezoekers geweest. Hoofdlocatie was de Vreelust tuin. Bezoekers bleven soms vele uren op de tuin vanwege het aanbod en de gezelligheid. Bezoekers waren zeer positief over de activiteiten in Spangen.

Vreelust Tuin
De Vreelust tuin kon voor het eerst direct vanuit Spangen worden bezocht via een nieuwe ingang bij de Spoordijk. Veel Spangenaren deden dit en waren blij verrast met de nieuwe tuin die ze hier vonden. Op de hoofdlocatie was een markt ingericht met workshops, hapjes en muziek waaronder een groene rap.

Voor kinderen was er bij de kas van Buitenplaats Spangen een plek waar ze op de singel in grote waterballen mochten lopen. Bij de tuin konden ze solarbootjes bouwen en die in de singel laten varen.

Excursies
Vanuit de hoofdlocatie waren excursies door de wijk gepland: bezoekers kozen tussen een rugzakroute over de Spoordijk en een eetbare onkruid route met Peter Kremer. Men kon een historische wandeling door groen Spangen van toen, doen of met de fiets of TukTuk naar Schoonoord. Het Dakpark kreeg ondanks het slechte weer verrassend veel belangstelling. Er kwamen bezoekers uit verschillende delen van het land. In het Justus van Effenblok zijn er vier rondleidingen geweest.

Tuin aan de Maas

Het regende en stormde veel gedurende de dag waardoor de activiteiten van de Tuin aan de Maas naar Vreelust werden verplaatst.

Aanbevelingen
Activiteiten en groene hotspots clusteren. Lange afstanden blijken niet te werken Begeleide tours, mensen raken anders de weg kwijt. Meer evenementstagen voor minder weersafhankelijkheid en meer maatwerk. Er zijn veel groene verrassingen in Delfshaven die nog ontdekt kunnen worden. Bijvoorbeeld de tuinen rondom de Moskee, de Heemraadsingel en de tuinen rechts en links ervan, het Oude Westen en het Coolhaveneiland. Vooral genteresseerden van buiten de stad hadden een verkeerde inschatting van de afstanden gemaakt. Een Green Mile is veel langer dan een kilometer en de tram die de Green Mile verbond reed niet vanwege een evenement. Twee mensen bleken naar de Tuin aan de Maas gegaan te zijn waar de activiteiten afgelast waren vanwege de harde wind.

Groene Loper in Feijenoord/ 2 augustus

In Feijenoord was de tuin van de Regenboog in Bloemhof de hoofdlocatie. Tevens was hier de feestelijke afsluiting van de Groene Loper in de keukentuin van de OBS Bloemhof met wethouder van Huffelen en portefeuillehouders. De doelstelling was om aan om te laten zien dat Feijenoord kwantitatief en kwalitatief meer groen te bieden heeft dan mensen verwachten. We hebben een mix aan informatie met duidelijke routes en beschrijvingen in combinatie met een evenement georganiseerd In Feijenoord waren er feitelijk drie gebieden waar bezoekers terecht konden: op het Noordereiland, in de Afrikaanderwijk en in de Enk. Alle drie de plekken liepen goed en bij elkaar zijn er zn 450 bezoekers geweest die langs de groene hotspost liepen, fietsten of met de TukTuk gingen. De projectregisseur voor Feijenoord was Philip Jol. Hij bezocht de partners en hield de organisatietouwtjes in handen. De organisaties die niet bij de bijeenkomst vooraf waren werden amper bezocht of besloten uiteindelijk niet mee te doen, dat waren RAAF / de tuin van de Arend en de Oranjeboomtuin / tuin van de Peperklip.

Regenboog
De tuin van de Regenboog was goed vindbaar. Het weer was ideaal waardoor mensen circa een half uur op de tuin bleven en dan verder op groene ontdekkingsreis trokken. De rondleiding van Peter Kremer in de Oleanderbuurt werd drie keer gehouden en was druk bezocht.

Putsebocht
De kunstenaarstuinen op de Putsebocht waren een hoogtepunt met de optredens erbij en het bezoek aan het Verwoeste Huis.

Botanische Tuin Afrikaander

De Botanische tuin naast het Afrikaanderplein werd langdurig bezocht en zeer positief ontvangen. Veel mensen gaven aan nog eens terug te willen komen.

Noordereiland en Kop van Zuid

De theatrale tocht op het Noordereiland door Joke Olthaar werd vijfmaal door telkens circa 25 personen bezocht. Bezoekers gingen ook langs bij de tuin van NE ateliers. De workshop van Villa Zebra is niet gevalueerd. RAAF wilde een groen terras promoten maar dat was er feitelijk niet, er zijn dan ook geen Groene Loper bezoekers geconstateerd. De tuin van de Peperklip en de Oranjeboomtuin zijn niet actief deel gaan nemen.

De Groene Loper Feijenoord op 2 september 2012 was het afsluitende weekend van een reeks Groene Lopers en er was een feestelijke eindmanifestatie met onder andere de wethouder en meerdere portefeuillehouders.

Aanbevelingen
Focus op wijk Feijenoord, Kop van Zuid en Kaap. Meer geconcentreerde organisatie in plaats van drie gebieden focus op een plek. Actieve gidsen zoeken die met bezoekers op stap gaan.

Vreewijk en de Enk
De eetbare lunch op de tuin van de Enk was al snel volgeboekt, de Enk werd door zon 40 nieuwe bezoekers gevonden op 2 september.

Einddiner in de Keukentuin
Tijdens het diner in de Bloemhof werd druk genetwerkt en informatie uitgewisseld, veel groene hotspots waren vertegenwoordigd.

Groene Beeldvorming en Communicatie

Hoe groen de stad werkelijk is, dat laat de Groene Loper zien met een doorlopende publiciteitscampagne. Om de Groene Loper te ervaren hoeft men niet fysiek aanwezig te zijn op het evenement. Het gaat om de perceptie dat Rotterdam veel te bieden heeft als het om groen gaat. Qua publiciteit is er in 2012 sterk ingezet op het betrekken van de bewoners in de deelgemeenten. Er is huis-aan-huis geflyeerd, de lokale media is intensief betrokken en er is voor posters en flyers in de wijken gezorgd. Via de website, social media en de media campagne is stedelijk aandacht aan de Groene Loper besteedt, ook landelijk zijn de groene informatiekanalen en themawebsites betrokken.

Structurele plaatsing van artikelen zoals de Stadskrant dat in 2011 deed is in minder gebeurd na een personele wijziging. Dat is en blijft een gemiste kans van de stadskrant en de Groene Loper. In de opmars naar de evenementen waren en vermeldingen in allerlei media waaronder het Algemeen Dagblad en de Havenloods. De Groene Loper had aan eigen middelen een website, een programmaboek, flyers, bannieren en posters.

Aanbevelingen
Met een thema aanpak kan publiciteit stedelijk en landelijk verder worden uitgebreid. Voor wat betreft samenwerking met de Stadskrant zou er door gemeentelijke organisaties bemiddeld moeten worden met de nieuwe redactie.

Persbeleid
Postiljon, Havenloods en Dichtbij, de huis-aanhuisbladen hebben over de vier Groene Loper zondagen bericht met fotos, artikelen en agendavermeldingen. Voor wat betreft de huis aan huis media in de deelgemeente Noord waren er al afspraken om op de deelgemeentepagina over Noord Bruist te publiceren, de Groene Loper kwam daar niet goed meer tussen.

Pagina in Havenloods stadsbreed

In de Havenloods hebben we een extra pagina met routes en activiteiten laten plaatsen. De samenwerking met huis aan huis bladen is zeer positief beoordeeld. Stadskrant

Website
De website is door meer dan 10.000 uniekek bezoekers gevonden. 3529 unieke bezoekers zijn alleen al in de periode van 15 augustus tot 15 september geteld. Nog steeds wordt de site dagelijks door tientallen bezoekers geraadpleegd. De website is geleidelijk aan gegroeid en steeds uitgebreider geworden. Er zijn twee hoofdthemas, de informatie over de groene hotspots en de informatie over de groene Loper De Groene Loper website voorziet in routes, adressen en wetenswaardigheden over Groene Hotspots De Groene Loper communicatievrouw voor de website is uitgevallen en kon niet adequaat worden vervangen. De informatie is wel volledig maar complex om te vinden.

Social media
Via Facebook (2700 vooral Rotterdam gebonden friends) Twitter (2300 followers, landelijk met belangstelling voor groen en duurzaam) wordt de Groene Loper intensief en trouw gevolgd op Facebook en Twitter We hebben via de media de aandacht op Overschie en het Hof van Delfland kunnen vestigen door extra sterk in te zetten op social media. Dankzij de partners.

Routes
Om de groene plekken en de routes goed vindbaar te maken zijn op de dag voor de evenementen routepijlen opgehangen in de deelgemeenten. Die aanpak blijkt goed te werken. Dat kon je vooral goed merken op de plekken die lastig te vinden en onbekend waren. In Bloemhof, Overschie en noord was er helemaal geen bericht over dat de plekken moeilijk vindbaar zouden zijn, in de Vreelusttuin zijn daar wel klachten over geweest door bezoekers die niet vanuit Spangen maar met de auto via de Horvathweg kwamen. Omdat niet alle pijlen binnen twee dagen weer waren opgehaald zijn er klachten gekomen en een berisping vanuit de dienst Stadstoezicht. Aanbevelingen: We gaan de routepijlen opnemen in de evenementenaanvraag.

Communicatiemiddelen
De Groene Loper maakte gebruik van flyers (15.000 ex.) posters (350ex) en vlaggen (100ex) op het evenement aan te kondigen. De Kultuurkoerier heeft voor de verspreiding van 10.000 flyers gezorgd waarbij de nadruk uiteraard lag op verspreiding in de deelgemeenten waar de Groene Loper zondagen plaats vond. Er zijn ook 350 posters opgehangen. Er is huis-aan-huis geflyerd in en rondom de wijken waar het evenement plaatsvond. We hebben van diverse bezoekers gehoord dat ze daardoor zijn gekomen. Aanbevelingen: Meer flyers huis aan huis uitdelen, Posterscampagne via driehoeksborden

Groen Boekje
Het Groene Boekje is een unieke publicatie met informatie over de groene hotspots van 2012. Dat is informatie die op geen enkele andere manier zo beschikbaar is. De informatie is volledig en correct. Van de 2500 exemplaren zijn er +/- 680 stuks verkocht en 1200 exemplaren aan de achterban uitgedeeld zoals de Groene Hotspothouders, groen partners etc. Het boekje was ruimschoots van te voren beschikbaar. We hebben Dave Koolen gevraagd het voor ons uit te zetten bij groene en duurzame partijen in de stad. Inzet van lokale kanalen is de manier om een groot publiek de kans te geven het Groen Boekje te kopen. Door omstandigheden is dat uitzetten in de stad niet naar verwachting gedaan. We hebben de Boekjes verkocht tijdens eigen en andere evenementen Het programmaboek met de informatie over groene hotspots wordt nu nog verkocht vanuit het Groene Loper kantoor en is beschikbaar op de Groene Hotspots. Aanbevelingen: Het uitzetten van het Groen Boekje in de stad moet geprofessionaliseerd worden.

De Groene Loper is mogelijk gemaakt door:

Het is niet eenvoudig voor een nieuw evenement om een plek te veroveren. We zijn dan ook dankbaar en blij met de vele sponsoren en financiers die bij zijn gesprongen om de Groene Loper mogelijk te maken. Zij hadden vertrouwen in organisatie en concept, we kunnen niet sterk genoeg benadrukken hoe bijzonder dat is in een jaar als 2012 Met de meeste financiers zijn al evaluatiegesprekken gevoerd. De financile afwikkeling vindt plaats via de toetsing van de eindcijfers door een accountant. Rabobank CARENZA Hof van Delfland /PZH Woonstad Rotterdam Havensteder Stichting Van Leeuwen Lignac Deelgemeente Delfshaven Deelgemeente Overschie Deelgemeente Noord Deelgemeente Feijenoord Marion Matthijssen onderzoek en bijeenkomsten Liesbeth Babel Mediaproducties PieWie projects Rotterdam Climate Initiative Stadsregio Rotterdam Binder Groenprojecten Greenchoice Wilskracht Werkt

Financin
Per deelgemeente kostte het evenement in circa 18.500 euro kon. Dat bedrag is geleverd door sponsoren, vanuit subsidie en via fondsen. De kosten van de Groene Loper zijn in drie categorien verdeeld: organisatie, communicatie, en uitvoering. Voor zover mogelijk zijn de overall kosten gespreid over diverse partners en financiers. Het uitgangspunt om aan te sluiten bij beleid en langs lijnen te werken die de partners zelf succesvol achten is ook in 2012 aangehouden. We maakten gebruik van een groei-rek model. Dat betekent dat niet alle vier deelgemeenten hetzelfde pakket hebben gekregen, afhankelijk van de beschikbare middelen is meer of minder ingezet op promotiemiddelen entertainment Hoofd organisatie en communicatie Tekst en communicatie Organisatie en planning communicatie Illustraties Kinderactiviteiten en tekstredactie Administratie Projectcordinatie Noord Logistiek Projectcordinatie Delfshaven Cordinatie vrijwilligers Illustraties Projectcordinatie Overschie Nieuwsbrief redactie Illustraties Projectcordinatie Feijenoord Gudrun Feldkamp Afshan Ayar Annemiek Baljon Darja Charapova Han van Hulzen Ivonne van Buuren Janneke Vogels Marion Matthijssen Liesbeth Babel Marlous van Oorschot Suzanne Scholten Petra Meulenberg Petra de Koning Piet de Jonge Philip Jol

Projectteam
In mei is een projectteam samengesteld. Hiervoor is gebruik gemaakt van oproepen op LinkedIn, een vrijwilligerswebsite en het stedelijke veld. De vrijwillige medewerkers hebben vele uren uit hun vrije tijd aan de Groene Loper gespendeerd. De projectcordinatoren en de communicatiemensen hebben op Contractbasis betaald gekregen. De overige medewerkers hebben een vrijwilligersbijdrage ontvangen. Overige medewerkers kwamen vooral via Wilskracht Werkt, er waren in totaal 12 medewerkers van Wilskracht Werkt bij het project betrokken De medewerkers hebben een enqute ingevuld waarin ze hun bevindingen ten aan zien van het project te kennen gaven. Het concept en de samenwerking binnen het projectteam werden als positief gezien, men was zeer gemotiveerd en had plezier in de werkzaamheden. Verbeterpunten zijn dat de verantwoordelijkheden niet altijd duidelijk waren, er was behoefte aan een inhoudelijke projectmanager en een sterkere projectplanning.

Groene Karavaan trekt door de stad!

In 2013 wordt de kracht van de Groene Loper blijft uiteraard behouden. Dat is: Verrassend, want op plekken waar je anders nooit komt. De Groene Loper heeft nu al meer dan 100 plekken in kaart gebracht op www.groeneloper010.nl. Meet&Greet met de Groene Hotspothouders. Cross-Over met kunsten - beeldend kunstenaars, theatermakers en muzikanten in het groen. Verrassende activiteiten in het groen zoals bomen klimmen, waterbal lopen en veel meer. Succesvolle uitwisseling stad/platteland. Wat we anders gaan doen: In 2012 meerdere wijken op 1 van dag 3 zondagen

Aanbevelingen 2013
Vaker bijeenkomsten voor groene organisaties. Regels voor deelname door groene hotspots opstellen. Overall gezien staan de deelnemers aan de Groene Loper positief ten aanzien van het project. Het creert samenhang tussen groene initiatieven in de stad, men denkt elkaar nu beter te kunnen vinden. Daarbij is er veel positieve aandacht voor het eigen project geweest via de GL publiciteit. Om het beeld van Rotterdam als groene stad geleidelijk in te bedden moet hier blijvend aan gewerkt worden: Door informatie en publiciteit Via een breed groen netwerk Via de 3de editie van de groene loper Via aanvullende events Groene Loper 0101 wordt gerealiseerd door Stichting Lekker Groen, KvK 52746372, Triodos bank 198552572 BTW nummer 850579521B01 Post: Jan Willem Frisostraat 44a, 3051EL Rotterdam, Bezoek: Mathenesserlaan 145, 3015 CJ Rotterdam

naar in 2013

Grote organisatie met kernteam en evenemententeam Focus op plekken enerzijds en los daarvan op routes en verbindingen Geen thema Groen Boekje gekoppeld aan evenement Flyers via cultuurkoerier

een beloopbaar gebied per deelgemeente met geconcentreerd aanbod Seizoensprogramma verdeeld van begin april tot eind oktober is minder afhankelijk van weersomstandigheden, kan meer flexibel inspelen op actualiteit en aanbod. Kleinere organisatie kan met minder mensen en dus minder cordinatie en management een mooi divers programma neerzetten Focus op plekken in combinatie met route, - want dat blijkt te zijn wat bezoekers doen. Naar een plek toegaan en vandaar aan een ontdekkingstocht meedoen en weer op dezelfde plek terugkomen. Thema waardoor er meer nieuwswaarde gecreerd wordt Groen Boekje onafhankelijk van evenement Ook flyers huis aan huis rond de groene hotspots