LAPORAN PRAKTIKUM

TEKNOLOGI HIDROPONIK

DISUSUN OLEH :
Nama

: Riya Sayekti

NIM

: H0710096

Kelompok

: 19

Coass

: Cahyo Supriyadi

LABORATORIUM KULTUR JARINGAN

FAKULTAS PERTANIAN
UNIVERSITAS SEBELAS MARET
SURAKARTA
2012

HALAMAN PENGESAHAN

Laporan praktikum Teknologi Hidroponik ini disusun guna melengkapi tugas

mata kuliah Teknologi Hidroponik dan telah diketahui serta disahkan oleh CoAssisten dan Dosen Teknologi Hidroponik pada tanggal 21 Desember 2012.

Disusun oleh :
Nama

: Riya Sayekti

NIM

: H0710096

Kelompok

: 19

Mengetahui,
Dosen Koordinator Teknologi Hidroponik

Co-Assisten

Ir. Retno Bandriyati Arni Putri, M.S.

Cahyo

Supriyadi
Nip. 196411141988032001

NIM. H0709023

ii

KATA PENGANTAR
Puji syukur penulis panjatkan kehadirat Allah SWT yang telah memberikan
rahmat dan hidayah-Nya sehingga penulis dapat menyusun dan menyelesaikan
Laporan Praktikum Teknologi Benih Lanjutan ini. Penyusunan laporan ini bertujuan
untuk melengkapi tugas mata kuliah Teknologi Benih Lanjutan pada semester V di
Program Studi Agroteknologi Fakultas Pertanian Universitas Sebelas Maret
Surakarta.
Dalam penyusunan laporan praktikum ini, penulis menyadari sepenuhnya
apabila tanpa bantuan, bimbingan dan dukungan dari berbagai pihak tidak akan dapat
terselesaikan dengan baik. Oleh karena itu, penulis menyampaikan terima kasih
kepada semua pihak yang memberikan bantuan dalam penyelesaian laporan
praktikum ini.
Penulis menyadari bahwa masih terdapat banyak kekurangan, oleh karena
itu saran dan kritik penulis harapkan dari pembaca agar laporan ini menjadi lebih
baik. Demikian, semoga Laporan Praktikum Teknologi Benih Lanjutan ini dapat
bermanfaat.

Surakarta, 8 Juni 2012

Penulis

iii

DAFTAR ISI
HALAMAN JUDUL .............................................................................................. i
HALAMAN PENGESAHAN ............................................................................... ii
KATA PENGANTAR ........................................................................................... iii
DAFTAR ISI .......................................................................................................... iv
DAFTAR TABEL .................................................................................................. x
DAFTAR GAMBAR ............................................................................................. xi
ACARA I PROSESING DAN PENYIMPANAN BENIH.................................. 1
A. Pendahuluan .............................................................................................. 1
1. Latar Belakang ....................................................................................... 1
2. Tujuan Praktikum ................................................................................... 2
B. Tinjaua Pustaka ....................................................................................... 3
C. Metodologi Praktikum .............................................................................. 5
1. Waktu dan Tempat Praktikum ............................................................... 5
2. Alat dan Bahan ....................................................................................... 5
3. Cara Kerja .............................................................................................. 5
D. Hasil Pengamatan dan Pembahasan ....................................................... 6
1. Hasil Pengamatan ................................................................................... 6

iv

2. Pembahasan ............................................................................................ 7
E. Kesimpulan dan Saran ............................................................................. 11
1. Kesimpulan ............................................................................................ 11
2. Saran ...................................................................................................... 11
Daftar Pustaka
ACARA II UJI DAYA KECAMBAH BENIH .................................................... 13
A. Pendahuluan .............................................................................................. 13
1. Latar Belakang ....................................................................................... 13
2. Tujuan Praktikum ................................................................................... 14
B. Tinjauan Pustaka ...................................................................................... 15
C. Metodologi Praktikum .............................................................................. 17
1. Waktu dan Tenpat Praktikum ................................................................ 17
2. Alat dan Bahan ..................................................................................... 17
3. Caara Kerja ............................................................................................ 17
D. Hasil Pengamatan dan Pembahasan ....................................................... 18
1. Hasil Pengamatan ................................................................................... 18
2. Pembahasan ............................................................................................ 20
E. Kesimpulan dan Saran ............................................................................. 23
1. Kesimpulan ............................................................................................ 23

2. Saran ...................................................................................................... 23
Daftar Pustaka
ACARA III UJI TETRAZOLIUM ...................................................................... 25
A. Pendahuluan .............................................................................................. 25
1. Latar Belakang ....................................................................................... 25
2. Tujuan Praktikum ................................................................................... 26
B. Tinjauan Pustaka ...................................................................................... 27
C. Metodologi Praktikum .............................................................................. 29
1. Waktu dan Tempat Praktikum ............................................................... 29
2. Alat dan Bahan ....................................................................................... 29
3. Cara Kerja .............................................................................................. 29
D. Hasil Pengamatan dan Pembahasan ....................................................... 30
1. Hasil Pengamatan ................................................................................... 30
2. Pembahasan ............................................................................................ 31
E. Kesimpulan dan Saran ............................................................................. 33
1. Kesimpulan ............................................................................................ 33
2. Saran ...................................................................................................... 33
Daftar Pustaka
ACARA IV UJI VIGOR BENIH ......................................................................... 35

vi

A. Pendahulun ................................................................................................ 35
1. Latar Belakang ....................................................................................... 35
2. Tujuan Praktikum ................................................................................... 36
B. Tinjauan Pustaka ...................................................................................... 37
C. Metodologi Praktikum .............................................................................. 39
1. Waktu dan Tempat Praktikum ............................................................... 39
2. Alat dan Bahan ....................................................................................... 39
3. Cara Kerja .............................................................................................. 39
D. Hasil Pengamatan dan Pembahasan ....................................................... 40
1. Hasil Pengamatan ................................................................................... 40
2. Pembahasan ............................................................................................ 42
E. Kesimpulan dan Saran ............................................................................. 46
1. Kesimpulan ............................................................................................ 46
2. Saran ...................................................................................................... 46
Daftar Pustaka
ACARA V PENYIMPANAN BIBIT BAWANG MERAH ................................ 49
A. Pendahuluan .............................................................................................. 49
1. Latara Belakang ..................................................................................... 49
2. Tujuan Praktikum ................................................................................... 50

vii

B. Tinjauan Pustaka ...................................................................................... 51

C. Metodologi Praktikum .............................................................................. 53
1. Waktu dan Tempat Praktikum ............................................................... 53
2. Alata dan Bahan ..................................................................................... 53
3. Cara Kerja .............................................................................................. 53
D. Hasil Pengamatan dan Pembahasan ....................................................... 54
1. Hasil Pengamatan ................................................................................... 54
2. Pembahasan ............................................................................................ 56
E. Kesimpulan dan Saran ............................................................................. 59
1. Kesimpulan ............................................................................................ 59
2. Saran ...................................................................................................... 59
Daftar Pustaka
ACARA VI MICROCUTTING ........................................................................... 61
A. Pendahuluan .............................................................................................. 61
1. Latar Belakang ....................................................................................... 61
2. Tujuan Praktikum ................................................................................... 62
B. Tinjauan Pustaka ...................................................................................... 63
C. Metodologi Praktikum .............................................................................. 65
1. Waktu dan Tempat Praktikum ............................................................... 65

viii

2. Alat dan Bahan ....................................................................................... 65

3. Cara Kerja .............................................................................................. 65
D. Hasil Pengamatan dan Pembahasan ....................................................... 66
1. Hasil Pengamatan ................................................................................... 66
2. Pembahsan ............................................................................................. 68
E. Kesimpulan dan Saran ............................................................................. 72
1. Kesimpulan ............................................................................................ 72
2. Saran ...................................................................................................... 72
Daftar Pustaka

ix

DAFTAR TABEL
Tabel 1.1 Hasil Pengamatan Prosesing dan Penyimpanan Benih Jagung
(Zea mays) dan Tomat (Solanum lycopersicum) .................................... 6
Tabel 1.2 Perkecambahan Benih Jagung (Zea mays) dan Tomat
(Solanum lycopersicum) .......................................................................... 6
Tabel 1.3 Gambar Perkecambahan Benih Jagung (Zea mays) ................................ 7
Tabel 1.4 Gambar Perkecambahan benih Tomat (Solanum lycopersicum) ........... 7
Tabel 2.1 Hasil Pengamatan Jumlah Benih Kacang Hijau (Vigna radiate)
Berkecambah Metode PK (Pada Kertas) ................................................ 18
Tabel 2.2 Hasil Pengamatan Jumlah Benih Kacang Hijau (Vigna radiate)
Berkecambah Metode AK (Antar Kertas) .............................................. 18
Tabel 2.3 Hasil Pengamatan Jumlah Benih Kedelai (Glycine max) Berkecambah
Metode PK (Pada Kertas) ....................................................................... 18
Tabel 2.4 Hasil Pengamatan Jumlah Benih Kedelai (Glycine max) Berkecambah
Metode AK (Antar Kertas) ..................................................................... 19
Tabel 2.5 Gambar Benih Kacang Hijau (Vigna radiate) Perlakuan
Pada Kertas ............................................................................................. 19
Tabel 2.7 Gambar Benih Kacang Hijau (Vigna radiate) Perlakuan Antar
Kertas ...................................................................................................... 20
Tabel 3.1 Hasil Pengamatan Uji Tetrazolium Pada Benih Jagung (Zea mays)
dan kedelai (Glycine max) ...................................................................... 30
Tabel 4.1 Rekapan Uji Vigor Pada Perlakuan Deep Soil Test ................................ 40

Tabel 4.2 Rekapan Uji Vigor Pada Perlakuan Red brick Test ................................. 41
Tabel 4.3 Gambar Benih Red brick Test dan Deep Soil Test ................................. 42
Tabel 5.1 Rata-rata Berat Bibit Bawang Merah Sebelum Penyimpanan ............... 54
Tabel 5.2 Penyimpanan Bibit Bawang Merah (Alium cepa L.) .............................. 54
Tabel 6.1 Pengamatan Microcutting Umbi Bawang Merah
(Allium ascalonicum) .............................................................................. 66
DAFTAR GAMBAR
Gambar 1.4.1 Perkecambahan Benih Jagung 0 HSP ............................................... 7
Gambar 1.4.2 Perkecambahan Benih Jagung 30 HSP ............................................. 7
Gambar 1.4.3 Perkecambahan Benih Jagung 50 HSP ............................................. 7
Gambar 1.4.4 Perkecambahan Benih Tomat 0 HSP ............................................... 7
Gambar 1.4.5 Perkecambahan Benih Tomat 30 HSP ............................................. 7
Gambar 1.4.6 Perkecambahan Benih Tomat 50 HSP ............................................. 7
Gambar 2.4.1 Benih Tumbuh .................................................................................. 19
Gambar 2.4.2 Benih Tidak Tumbuh ........................................................................ 19
Gambar 2.4.3 Benih Tumbuh .................................................................................. 19
Gambar 2.4.4 Benih Tidak Tumbuh ........................................................................ 19
Gambar 2.4.5 Benih Tumbuh .................................................................................. 20
Gambar 2.4.6 Benih Tidak Tumbuh ........................................................................ 20
Gambar 2.4.7 Benih Tumbuh .................................................................................. 20
xi

Gambar 2.4.8 Benih Tidak Tumbuh ........................................................................ 20

Gambar 3.4.1 Foto Benih Jagung 1 ......................................................................... 30
Gambar 3.4.2 Foto Benih Jagung 2 ......................................................................... 30
Gambar 3.4.3 Foto Benih Jagung 3 Gambar 3.4.3 Foto Benih Jagung 3 ................ 30
Gambar 3.4.4 Foto Benih Kedelai 1 ........................................................................ 30
Gambar 3.4.5 Foto Benih Kedelai 2 ........................................................................ 30
Gambar 3.4.6 Foto Benih Kedelai 3 ........................................................................ 30
Gambar 4.4.1 kacang hijau pada Red brick Test ..................................................... 42
Gambar 4.4.2 Kedelai pada Deep soil ..................................................................... 42
Gambar 5.4.1 Perkecambahan Bibit Bawang Merah Sistem Curah 0 hari ............. 54
Gambar 5.4.2 Perkecambahan Bibit Bawang Merah Sistem Curah 30 hari ........... 54
Gambar 5.4.3 Perkecambahan Bibit Bawang Merah Sistem Curah 50 hari ........... 55
Gambar 5.4.4 Perkecambahan Bibit Bawang Merah Sistem Oksigen Minimum
0 hari .............................................................................................. 55
Gambar 5.4.5 Perkecambahan Bibit Bawang Merah Sistem Oksigen Minimum
30 hari ............................................................................................ 55
Gambar 5.4.6 Perkecambahan Bibit Bawang Merah Sistem Oksigen Minimum
50 hari ............................................................................................ 55
Gambar 6.4.1 Hasil MicrocuttingUmbi Bawang Merah Ulangan 1 ........................ 68
Gambar 6.4.2 Hasil MicrocuttingUmbi Bawang Merah Ulangan 2 ........................ 68

xii