KTB- STTENN ELETRS VE KURNA ARZI

Fere Hdr
Fere Hdrn KURN ARATIRMALARI

NSZ Zamanmzda, dnyada kendisine Mslman diyen ve kendilerine ait elli kadar devletleri bulunan bir milyardan fazla insan bulunmaktadr. smen kendilerini Mslman olarak tarif etmelerine ve dini kitaplarnn Kuran olduunu sylemelerine ramen, aralarnda inan ynnden byk farkllklar ve derin ayrlklar mevcuttur. Bu ayrlklar nedeniyle eitli mezheplere ve frkalara blnmlerdir. Blnm olan bu gruplardan her birisi kendi mezhebine dayal olarak bals olmad dier frka veya mezhep ballarn dini adan yalanlayp, hatta tekfir etmektedir. Bu durum gnmzde de yle olduu gibi, asrlardan beri sregelen bir olaydr. Olay bununla da bitmemektedir, ayn frka veya mezhebi benimsediini syleyen herhangi iki ahs bir araya geldiinde, inan ynnden bir birlerinden farkllklar gsterip, tartma ierisine girerek birbirlerini tekfir edebilmektedirler. Ve dini tartma ierisine girip ayrla den ahslarn halktan kimseler olmas veya frka ve mezheplerin dini temsilcileri olmas durumu deitirmemektedir. Ve hatta bunlardan herhangi tek bir ahs dahi kendi nefsinde elikili olup, dinle ilgili olarak sabah sylediine akam, akam sylediine sabahleyin aykr szler syleyip kendi kendisiyle elikiye debilmektedir. Bu gibi hususlar normal olmayan ilgin durumlar olduu gibi, muhakkak bir nedeni olmalyd. te bu nedenin dayal olduu retiyi merak ederek aratrp ortaya koymay amaladm. Bu amala ilgili olarak 1991 ylnda baladm almam 2000 ylnn sonunda tamamladm. 10 yllk alma ve aratrmam neticesinde iki kitaplk bir alma meydana getirmi oldum. Bu kitabn hareket noktas, gruplar, mezhepler ve mehur fertler tarafndan slam dini adna sylenmi birok sz ve retinin kaynaklara dayal rneklerini gstermek suretiyle kendi ilerindeki ve aralarndaki elikileri gstermek ve bu rnekleri Kuran asndan ele alp, Kurana aykr olarak ihtiva ettikleri hususlar gstermektir.

FereHDR SRT

Kurann slam retisine rza gstermeyen eitli fert ve topluluklar, Allahn korumas nedeniyle Kuran deitiremeyince slama saldrmak iin baka yollara bavurdular. Bu yollar balca yle sralya biliriz: 1. Peygamber adna yalan hadisler uydurmak, 2. Uydurulan hadislere dayal mezhepler meydana getirmek, 3. Tasavvuf ad altnda faaliyette bulunmak suretiyle sofistlik yapmak, 4. Felsefe yoluyla saldrmak, 5. Kuran ayetlerine yanl ve batini manalar vermek. 6. Ayrca slama, slamda olmayan Irklk, Babadan oula saltanat, diktatrlk gibi kavramlar ve oluumlar isnat etmek ve bunlar slama kar kullanmak. Bunlar anlatrken geni kitlelere yaylm olanlarna arlk verecek, dierlerine ise ksaca yer vermeye alacam. HADS FAALYET: Bu faaliyet hicri nc asrdan itibaren balca iki dalda gelime gsterdi. Bunlar Ktb-i Sitte ad altnda ehli snnetin kabul ettii rivayetler ile Ktb-i Erbaa ad altnda mmiyye iasnn kabul ettii rivayetlerdir. Bunlarn durumu u ekildedir: A- EHL SNNET VE KTB- STTES: Ktb-i sittenin kelime manasndan kastedilen, alt kiinin hadis kitaplar eklinde olup, bu ahslarn kitaplarnda 35647 hadis bulunmaktadr. Bu hadisler ayr ayr olmayp, her biri bazen on be yirmi kerelik tekrarlar halindedirler. Ayrca bir ahsn kitabnda yer alan bir hadis dier bir ahsn kitabnda ya aynen ya da biraz deiiklikle, byk ounlukla yer

almaktadr. yle ki tekrarlar dikkate alnmasa 35647 hadis 4000 hadisi bile bulmamaktadr. Bu 4000 hadis bir kitaba sdrlabilecekken, gerek tekrarlar suretiyle, gerekse erhlerle byk bir klliyata dntrlm. yle ki inceleme yaptmda her biri yzlerce sayfalk 57 cilde bakmak zorunda kaldm. Ayrca dikkatimi eken eylerden bir tanesi de bu hadis uydurma faaliyetinin iddia ettikleri gibi fertler tarafndan din gayretiyle yrtlm bir hareket olmayp, birbirlerine ada kimseler tarafndan ve balantl olarak yrtlm sistemli bir hareket olduudur. yle ki: 1- Buhri (Hicri 194-256) tekrarlaryla birlikte 9082 hadis. 2- Mslim(Hicri 204-261) 3- Nesai (Hicri 215-303) " " " " " . " " .. . 7275 5724 5274 3951 4341

4- Eb Dvud (Hicri 212-275) " 5- Tirmizi (Hicri 209-279) "

6- bn Mace (Hicri 209-273) "

TOPLAM 35647 Ayrca dier bir hususta bu ahslarn Arab asll olmayp, Buhara, Merv, Horasan tarafnda yaayan kimseler olduklar ve slamn yaylmasn engellemek iin Kuran retisine kar bir ekol oluturmu olmalar hususudur. Arab asll deildirler derken rk sz konusu ettiim zan edilmesin. Ancak unu demek istiyorum ki, ne sahabeler nede tabiin tarafndan ortaya atlm bir hareket olmad gibi, Araplar arasnda o dneme kadar hadis retisi sz konusu deildi. slam derken sadece Kuran retisi anlalyordu. Zira hadis rivayeti konusunda yasaklarda mevcuttu, ondandr ki bu hareket Mekke ve Medinenin ok uzanda hicri nc asrda gelitirildi. Hadis diye peygamber adna uydurduklar iftiralara delil olarak yine kendilerince uydurulmu ravi senetlerini gsterdiler. Kuran l olarak kabul etmediler.

Bunlara sormak gerekir! Hadis metnini uyduran insanlarn senedi de uydurmamaya verilmi bir szlerimi var? Yada senedin uydurulmamsna mani olan ey nedir ki, ravi zinciri eklinde uydurulmu sened hadisin salamlna delil olabilsin? bununla da bitmiyor. Kuran l olarak kabul etmedikleri gibi, uydurduklar rivayet iftiralarnn Kuran nesh edebileceini, yani ayetleri iptal edebileceini iddia ettiler. Ve bu iddia erevesinde mezhepler gelitirdiler. ok ilgintir, gelitirmi olduklar drt mezhebin imamlar da Arab asll deildirler. ddia ettiklerine gre bu imamlar adna oluturulan mezheplerden birine bal olmak slmi bir mecburiyetmi. Ayrca yukarda belirttiim, gibi iddia ettiklerine gre hadisin doruluk gvencesi ancak ve ancak isnat ettii ravi senedidir. Bu senet uydurmalarn da arlkl olarak 5374 hadis ile hayali bir ahs olan Eb Hreyreye isnat ettiler. Eb Hreyrenin kelime manas kedinin babas" demektir, ve gya bu bir ahsn takma ad imi. Byle bir ahs bilinmedii gibi ne kendi ad, nede babasnn ad bilinmemektedir. Ad hakknda 30 deiik rivayet olup adnn ne olduu tespit edilememitir. Babasnn adyla ilgili de eitli rivayetler yaplmaktadr El-Kutb El-Halebi bunlar krk drt deiik rivayete karmaktadr. Ve bu iddialarn hepsi bir yaktrmadan teye gidemez, zira byle bir ahs kanaatimce hibir zaman yaamamtr. Hadis ekoln kuran bu ekip, bu ekilde hayali bir ahsa hadislerini dayandrmakla bu ynden yalanlanmalarnn yolunu kapatmak istemilerdir. Zira gerek bir ahsa isnat etmeleri halinde birilerinin kp da bizim dedemizin dedesinden duymadmz sen kimden duydun deyip onlar yalanlayabilirlerdi. Benim kanaatimce hibir zaman byle bir ahs yaamamtr. te hadislerinin gerek olduuna dair verdikleri en byk gvencelerden biri bu hayali ahsiyettir. Kald ki senedin hadisin sahihliiyle (gerek olmasyla) ilgili hibir manas olamaz. Hadis metnini uyduranlar kolayca senedi de uydura bilirler. Falan, falana syledi eklindeki bir

uydurmann zorluu veya imkanszl nedir ki hadisin sahihliine gvence olabilsin. Buhrinin altyzbin hadisi senedleriyle birlikte ezbere bildiini ve kitabna ald hadisleri bunlar arasndan setiini iddia etmilerdir, bundan da anlalmaktadr ki senedleriyle birlikte yz binlerce hadis uydurmas mevcuttur ve hadisleri uyduranlar senedlerini de uydurmulardr. Bu onlarn kendi ifadeleridir. yleyse senedli olmalarna ramen gya sahih grmemitir ve dolaysyla hadis metniyle beraber senedlerinde uydurulduunu itiraf etmi olurlar. Bu mantk kitabna ald hadisler iinde geerlidir. Bir hadisin ne ekilde olursa olsun sened ihtiva etmesi onun sahih olduuna delil tekil edemez. Bu konuda daha birok eletiriler getirmek mmkndr. Kitabn ok hacimli olmasn amalamadmdan bu kadarla yetiniyor ve iin esasna deinmek istiyorum. Bu kadar youn bir ekilde asrlardan beri insanlara din diye takdim ettikleri ve Kurandan stn tuttuklar hadislerin ierii nedir ve bunlar neren imamlar kimlerdir, bunlar belirtecek olursam: BUHAR: Knyesi "eyhul slam ve mmul-Huffaz Eb Abdullah Muhammed bnu smail, bnu brahim, bnil Muire, bnil-Berdizbe el-Buhri el-Cufi" (H.194-256). Doum yeri Buhara olup lm yeri de Semerkantn Hertenk kydr. Grld gibi yaayp ld yer Arabistann ok dndadr. Kendisinden Mslim ve Tirmizi hadis almlardr. Tirmizi ile Eb Dvud (.316) talebeleridir. Mslim kendisine Msaade et, ayaklarn da peyim, ey stadlar stad, ey muhaddislerin seyyidi, lelde hadi doktoru" demiti. Sahihinin en mehur nshalar Nesefi Nshas ve Firebri Nshasdr. Nshalar arasnda farkllklar vardr. Bazen Babun" eklinde kalp hibir fkh hkm ifade etmeyen balklarn yer almas, bazen balk olduu halde arkadan hadis kaydetmeden bir

baka bab balna gemesi. Sonrakiler tarafndan bu boluk doldurulmutur. Mehur adalar, Ahmed bnu Hanbel, Yahya bnu Main, Ali bnul Medeni, Salih Cezere, Nesefi, Firebri. Buhari hadisleri kitabna yazarken sahih olmalar konusunda Allaha danm olduu garantisini de vermektedir. Bu hususla ilgili olarak yle demitir. Herhangi bir hadisi Sahihe dahil etmezden nce ykanp iki rekat namaz klarak, Allaha istihrede Bulunup manevi bir iaret aram, ondan sonra hadisin shhatine hkmetmitir. Bu ekilde shhati nazarmda sbt bulmayan hibir hadisi Sahihe almadm der. Ayrca Sahihini 16 ylda altyzbin hadisten seerek tekrarlaryla birlikte 9082 hadis yazmtr, iddias da vardr. yle bir hesap yaparsak bu szlerin herhangi bir gerei ifade etmedii ortaya kar. Altyzbin hadis iin, altyzbin defa ykandn ve her bir hadis iinde iki rekat namaz kldn sylemekle, bylece (600.000.-: 16.-): 365 = 103 kere her gn ykanmtr. Ayrca (600.000.- X 2.-): (16.- X 365.-) = 205 rekat namaz klmtr. Her rekat dakika da klsa 3 X 205 = 605 dakika, bu da yaklak on saat demektir. Gnde 103 kere ykanp on saat Namaz kldn ve bunu 16 sene devam ettirdiini iddia etmek ciddiyetten uzak bir iddiadr. Zira deil gnde 103 kere ykanmak hi uyumasa bile en az saatte drt defa giyinip soyunmas demektir. MSLM: Knyesi, El-mam el-Hfz Hccetl- slam Ebul Hseyn, Mslim bnul-Haccc el el-Kueyri, en Niburi" (H.204-261) Horasann Niabur kentinde doup lmtr. Mslim, Sahihini bizzat iiterek ald yzbin hadisten setiini ifade eder. Tekrarlar nazara alnmad takdirde kitabnda 3033 hadis mevcuttur. Rivayete gre, bir hadis ararken dalgnlkla bir sepet hurmay yemi ve hastalanarak lmtr. Kitabnda yazm olduu hadislerin, baz senedlerinin riclinde ahslar sayca farkldr. Baz metinlerde elfaz deimektedir.

NESA: Knyesi. El-Hafz el-mam eyhl-slm Eb Abdurrahmn bnu uayb bnu Ali bnu Sinn Bahr el Horsani el, Kdi" (H.215-303). Aslen Horasann Nes ehrindendir, orada domutur. Tahsiline Belh ehrinde balamtr. Kitabnn ad Kitab elMcteb Mines-Snen (es-Snenus-Sura)dr. Tekrarlaryla beraber 5724 hadis ihtiva eder. afii fukuhasndandr. EB DVUD: Knyesi, El-mam es-Sebt, Seyydl Huffz Sleyman bnul-Ees bni shk es-Sicistani" (H 212-275). Doum yeri Horasan Blgesinin Sicistn ehridir. Kitab hakknda "Ben Reslullaha nispet edilen Beyzbin hadisten u Sneni setim. Kitabmn ierisinde 4800 hadis mevcuttur." der. Eb Dvud Snenini kendisinden yklenip rivyet izni alan yedi kii mevcuttur. Bunlardan drt tanesi yaygnlk kazanmtr. Nshalar arasnda farklar mevcuttur. TRMZ: Knyesi Muhammed b. s b. Sevre b. Musa b. Ed-Dahhk es Slemi el-Bi ed-Tirmizi" Tirmizi Orta Asya ehirlerinden Termiz, Trmiz eklinde de telaffuz edilen, Tirmiz ehrine nispettir. Tahsilini memleketinde ve Horasanda yapmtr. Buharinin en mehur talebesidir. Bir mddet Buharada hadis okutmu. lelul-hadisi Semerkantta tasnif etmitir. Anadan doma m olduu rivayet edilmekte. Tekrarlaryla birlikte 3951 hadis yazmtr. BN MACE: Knyesi, Muhammed b. Yezid b. Abdullah er-Rabai el-Kazvini" (209-273). Tahran yaknlarndaki Kazvin ehrinde domutur ve lm yeri de Kazvindir. Tekrarlaryla birlikte 4341 hadis yazmtr. bnu Macenin Sneni hicri yedinci asrdan itibaren Ktbi Sittenin altnc kitab olarak benimsenir. Bazlar altnc Kitab olarak Muvattay grmtr. Grld gibi Ktbi Sittenin hibir yazar aslen Arab olmadklar gibi, seyahat amal olsa dahi Mekke ve Medine taraflarna gittikleri pek bilinmemektedir. Bir iki tanesinin

Mekke ve Medine taraflarn gidip gezdikleriyle ilgili kayt varsa da bence uydurmadr. Zira byle bir ey vuku bulmu olsayd Hac ve Umre yaptklaryla ilgili kaytlarda mevcut olacakt byle bir eye rastlamadm. Bunlarn retileri zerine bir fkh oluturularak mezhepler meydana getirilmitir. Ehli Snnet ad altnda oluturulan drt mezhebin mamlar da ayn ekilde Arab asll deillerdir. Bu ahslarn ismi etrafnda oluturulan btn fkh bu mamlara mal edilmitir yada ad kullanlmtr. yle ki mam Eb Hanifeden hibir Kitab intikal etmemitir, buna ramen mezhebinin fkh ona dayandrlmtr. Bundan dolay konular ilendiinde falan ahs u sz syledi veya unu yapt derken o szn veya fiilin o ahsa ait olabilecei gibi, onun adna uydurulmu olabileceinin de dikkate alnmas gerekir. Zira Allaha ve Peygambere iftira edip yalan sz uyduran kimselerin, bakalar adna da yalan sz ve iftiralar uydurmalar gayet mmkndr. nsanlar nasl ki br semavi kitaplar deitirdiyseler, Allah, Kuran korumam olsayd onu dahi deitirmeye aba sarf edeceklerdi. Bundan dolay amacm bizzat ahslar olmayp, asrlardan beri sre gelen uydurma rivayetler ve onlar gerek manada uydurmu olanlardr. Konumuza dnp, drt mezhep imam konusunda, geerli kaynaklara dayal olarak bilgi verecek olursam: EB HANFE: Numan b. Sabit (H.80-150), Arab olmad kesin olmamakla beraber, Trk veya ran asll olduu hakknda farkl rivayetler mevcuttur. Onun Tirmizli bir Trk kabilesine mensup olduu sylenmekle beraber M. Ebu Zehraya gre ise Farsldr. Abdulbaki Glpnarlya gre de Eb-Hanife Numan b. Sabitin babas, Zerdt dinindeyken slam Kabul eden Kbll Zevtdr, bu ahsn adnn Tvus yahut Merzubn olduunun rivayet edildii eklindedir. Fkh retisini rencileri olduklar iddia edilen Ebu Yusuf (H.113-182) ve Muhammed b. Hasan e-eybaniye (H.135-

189) isnat ettirilmitir. Eb Hanifenin bizzat kendisi tarafndan kaleme alnm eseri yoktur. Snnet konusunda onun hakknda dendiine gre ravisi gvenilir olduu zaman Muhaddislerin ounluunun eilimine aykr biimde Mrsel hadisi delil olarak deerlendirmekteydi. Muhaddislerce zayf karlanan ve kendisiyle amel edilemez diye deerlendirilen bir ok hadisi delil olarak ileri srme yoluna gitmitir. Hanefiler yle sylemektedirler: Kuran, mtevatir veya mehur snnetle nesh edilebilir. Sadece ahad hadisle nesh edilemez. bylece hadislerin Kuran nesh edebileceini yani iptal edebileceini fkhlarna esas Kabul etmilerdir. (Bak. Dr. smail Hakk nal. mam Ebu Hanifenin Hadis Anlay ve Hanefi Mezhebinin Hadis Metodu. Diyanet leri Bakanl Yaynlar No.327 Bask1994 Sayfa 213) MAM MALK: (H.93-179) Bazlar aslen Yemenli olduunu sylerken, baz siyer yazarlar mam Malik ve ailesinin Arab olmadn sylemilerdir. Byk atas Eb Amirin, Beni Teym klelerinden olduu sylenmitir. mam Malik, stadnn zellikle bni Hrmz olduunu belirtir. Yedi, sekiz yl yalnz ondan okudum, bakalarn bu ie hi kartrmadm" der. Hrmz ad Acem asll olanlarn kulland bir isimdir. Bir rivayette de "On yl oturup bni Hrmzden ders okudum der. (16 yl rivayeti de vardr) Ondan rendiklerini, baka bir kimseden almadn syler. mam Malik stad bni Hrmzden aldklarnn tamamyla tesiri altnda kalm denebilir. Medarikde yle denir: "Malik derki, bni Hrmz yle derken iittim" ifadeleri bunu aka ortaya koyar. Mehur Kitab Muvatta da 1826 hadis mevcuttur. Snnet Kuran ile Tearruz ederse, Baz hallerde Kuran snnete takdim eder, baz hallerde snneti Kurana hakim klar. Bylece snnetin Kuran iptal edebileceini Kabul etmitir. (Bak, mam Malik, HayatGrleri- Fkhta yeri, Prof. Muhammed Ebu Zehra, Hilal Yaynlar 1984 sayfa 283)

10

MAM AF: Eb Abdullah Muhammed bin dris bin Abbas afii (H.150-204). Suriyede (Filistin) doduunu syleyenler olduu gibi ayrca Askalanda (gazze yaknnda) Hatta Yemende doduunu syleyenlerde vardr. Kurey kabilesinden olmad halde, klelik ynnden kureyli saylmtr. Zira atas Ebu Lehebin klesi imi" rivayet edilmitir. mer, atas afiiyi Kurey klelerine katmam, Osman onu bunlara katm. mam afii, Huzey kabilesinin yannda yaklak on yl kalarak, kendilerinden Arap dili ve iirini rendi. Ana dili Arapa olmayp Arapay sonradan rendii anlalmaktadr. Hocas mam Maliktir. El-Risale ve El-m isimli kitaplar vardr. afii derki: Fkh renmek isteyen Ebu Hanifenin iyalidir. Siyer isteyen Muhammed b. shakn iyalidir. Hadis isteyen Malikin iyalidir. Tefsir isteyen Mukatil b. Sleymann iyalidir" diyerek tavsiyede bulunur. Ebu Hanife ve mam Malikten bahsettik, dier ikisi ise: Muhammed b. shak: (H.85-151). Bilhassa Siyer Meazi almalar vardr. Siyerin dnda mstakil olarak Kitbussnen telif etmitir. brahim b. Sad ez Zuhri ondan sadece ahkama dair 17 bin hadis rivyet etmitir. YahyalKattan onun hakknda kezzab" yani yalanc demitir. Ayrca, hakknda iilie meyyal olduu ve kaderi olduu rivayetleri de vardr. Yalnz ahkama dair 17 bin hadis sylemesi ne kadar" yalanc olduuna dair kuvvetli bir delildir. (Bak. lk Asrda slam Corafyasnda Hadis. Dr. S. Kemal Sandk. Diyanet leri Bakanl Yaynlar 299. Bask 1991 s. 45-46) Dier tavsiye ettii: Mukatil b. Sleyman inn Zeydiye Mezhebindendir. afii onun kitaplarn okudu, inceledi ve neticede onlar da

11

okumaa tevik etti. Onu bu hususta imam addetti. Bu maddede kendisine bavurulan bir lim sayd. (Bu konuda bak. mam afii. Osman KESKOLU. Diyanet Bakanl yaynlar 1987 s. 46). afiinin kendiside Harun Reid zamannda iilikle itham edilmi ve takibata urayarak, Harun Reidin huzuruna bu konuda karlmtr. Kuran ve Snnet Konusundaki gr: afiinin bu konudaki gr, Snnetin Kuranla nesh edilemeyecei eklindedir. Reslullahn snnetini ancak Reslullahn snneti nesh edebilir. Kuran bir snneti nesh edemez, nesih olay olmas iin bunu baka bir snnetin iln etmesi gerekir der. Kurann snnetle nesh edilip nesh edilemeyecei konusuna gelince, her ne kadar Kuran ancak Kuran nesh eder diyorsa da, uygulama konusunda durum hi de yle deildir. rnein, Kurana ramen, zina olaynda Recim cezasn kabul etmekle, snnetin Kuran nesh edebileceini aka beyan etmi olur. Yani ksaca iddias; Kuran snneti iptal edemez fakat snnet Kuran iptal eder eklindedir. (Konu hakknda bak: mam afii. Osman KESKOLU s.238-239. Byk afii lmihali, Yazan Halil Gnen. Hill Yaynlar 1979, 2. Bask s. 375.) AHMED BN-HANBEL: (H. 164-241): Anas Ona gebe olarak Mervden Badata geldi. Mervde doduunu syleyenler var. Kendisinden yaplan rivayette Badatta doduu sylenmi. Merv asl olup Arab deildir. (Yazlarmda Arab deildir derken, bununla o devirlerde ilk etapta Kurann yayld corafyaya yaknla veya uzakla dikkat ekmek suretiyle Kuran d baz kltrlerin etkinliine dikkat ekmek iindir. Yoksa slam dini evrensel olup, herhangi bir rktan olmak veya olmamak avantaj veya dezavantaj deildir.)

12

Kitab Msnedde yaklak 40.000.- hadis vardr. Kuran esas alp snneti terk edenlere red iin Kitab bile yazmtr. Ona gre Kurann batn vardr. Halbuki Kurana batn bilgi isnat etmek kfrdr. Zira Kuran ak manal bir kitaptr. Ahmed, Snnetin Kurana hakim olduunu, fakat Kurann snnete hakim olmad ve snnetin Kuran nesh yani iptal edebilecei iddiasndadr. yle ki: Ahmede gre snnet beyan bakmndan Kurana hakim saylr, onun ahkamn takrir eder. atbi snnetin Kurana hakim olmasn yle aklar. Ulemaya gre snnet, kitaba hakimdir, Kitab hakim deildir, nk kitabn iki ve daha ziyade eye ihtimali vardr."demekte. gerek iman itikade, gerek amel ve akla dair olsun, Hadisler arasnda bir fark yapmazd." (Konu hakknda bak.Ahmed bn-i Hanbel. Hill Yaynlar 1984 s.242-255 Prof. Muhammed Ebu Zehra. Terc. Osman KESKOLU .) Btn korkular Kurann slam dini retisine esas alnmasdr. Zira Kuran esas alnm olsa ve Peygamber adna ileri srm olduklar szler Kuran lsne vurulsa, btn iftira ve yalanlar hemen ortaya kar ve snnet diye ileri srm olduklar szlerden geriye pek bir ey kalmaz. Bu hususu onlarda kabul eder mahiyette u ekilde itiraf etmektedirler. mam Ahmede gelince, o mam afiinin usulne uygun hareket eder. bni Kayym, Ahmedin ve afiinin grlerini destekleyerek yle der: Eer bir kimsenin kitabn zahirinden anlayna gre Hz. Peygamber Aleyhisselamn snnetleri red olunacak olursa o zaman snnetlerin ou red olunur ve snnet batl olur."(Ahmed ibn-i Hanbel, Hilal Yaynlar S.247) Bu ifadeler bile, Snnetle Kurann ne kadar bir birleriyle badamayan bilgiler ihtiva ettiini belirtmeye kafidir.

13

Sonu olarak, mam Ahmed birok szlerinde belirtmitir ki, slam dinini renilmesi, ayn zamanda Kurana hakim olan! snnetle mmkndr. Kuran bilgisi snnet yoluyla olur, Kuran snnete hakim olamaz. Bu din snnet yoluyla renilir. slam fkhnn en kestirme ve en ilek yolu snnetten geer. Snnetin beyanndan yararlanmakszn sadece Kurandan renmee alanlar, doru yolu arrlar, hak yolu arrlar iddiasndadr. 750 bin hadis arasndan setii rivayet edilen. Msned teki hadislerin 10 bini tekrarlanm hadislerdir. Hadislerin sahihliine l olarak Kuran deil de kendi Msned ini kabul ve tavsiye eder, yle ki: Reslullahn hadislerinden olup olmad konusunda anlamazla dtnz rivayetlerle ilgili olarak Msnede bavurun. Orada bulduysanz delil, bulmadysanz delil olmaz ."demitir. Mahiyeti ne olursa olsun, Kuran hadise tabi klar, yle ki: hatta ona gre haberi, vahid olan Hadisler bile, Kurann umumini tahsis eder."(Ahmed bn-i Hanbel. Hill Yaynlar s.245) Grld gibi drt mezhep imam da fkhlarna hadisleri esas almaktadrlar. ttifakla hadislerin Kuran ayetlerini iptal edebileceini fakat Kurann hadisleri iptal edemeyecei iddiasndadrlar. Bu da baka bir ifadeyle, Allahn Kuranla bildirdii slama, ncelikle hadislerle peygamberin kar kt ve peygamberin sznn Allah sznden daha stn olduu manasndadr. Bu ise slam dinine saldr ve peygambere byk bir iftiradr. imdi hadis ad altnda, peygambere yaptklar iftiralar ve bu iftiralara dayal olarak kabul edilen slam Dini anlaylarn rneklerle belirtmeye alacam ve grlecektir ki retmek istedikleri slam olmayp, Kurann slam retisini engellemek gayretleridir. Zira grlecei gibi birok konuda Kurana aykr ve bol bol elikili rivayetlerde bulunmak suretiyle, slami deerlere, Mslman

14

ahsiyetlere ve Allaha karda saygszlk etmekten geri durmamlardr. Bunlarn retileri esas alndnda hibir slam farznn uygulanmas mmkn olmad gibi, slam ve Tevhidi anlamakta mmkn deildir. Bu yle bir saldrdr ki planl ve kastl olarak yaplmtr. nk nerdikleri sistem ve reti bundan baka bir ifadeyle izah edilmeyecei gibi, kendileri zaman ierisinde aka bu amal bir ekip almas ortaya koymulardr. ia ve Vahhabiliktede durum bundan farkl olmayp, sistem olarak ehli snnettirler. Sras gelince bunlar da rneklerle izah etmeye alacam. ALLAHA, KURANA, PEYGAMBERLERE VE MSLMANLARA SALDIRI VE FTRA EREN KTB- STTEDEK HADSLERDEN RNEKLER VE ELETRLMELER ALLAHA KARI FTRA VE SAYGISIZLIK ETMELER VE BU KONUDA UYDURDUKLARI HADS RNEKLER: 1- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Reslullah a.s.v. buyurdular ki: "Cehennem ierisine siler atldka: "Daha var m?"demekten geri durmaz. Bu hal, Rabbul-zzenin cehennemin iine ayan koyup, iki yakasn drp birletirmesine kadar devam eder. ite o zaman Cehennem: Yeter, yeter. zzet ve keremine yemin olsun yeter" der. Cennette fazlalk devam eder. Allah, ona mahsus yeni bir halk yaratr ve bunlar cennetin fazla ksmna yerletirir. (Ktb-i Sitte, Prof. Dr. brahim Canan, Aka Yaynlar 1992 - Ankara. Cilt 14 s.445 Hadis sras 5226, Alntlar: Buhari, Tefsir, Kf 1. Eymn 12. Tevhit 7, Mslim, Cennet 37, (2848), Tirmizi, Tefsir, Kaf, (3268)) (Not: Bundan sonra brahim Canann Ktb-i Sitte isimli 18 ciltlik hadis kitaplar kaynak gsterildiinde, kaynak ismi K.

15

S . Olarak ksaltlacak ve nne sra numaras yazlacak. rnein K.S. 5126 gibi) HADSN TENKD: Yllarca inan sistemlerini inceledim bunlardan baka lahn cehenneme layk grenine hi rastlamadm. Putperestler dahi, taptklar putlarna byle bir eyi yaktrmazlar, tercmeyi yapan brahim CANAN, asl metinde geen cehennemin iine ifadesini tam tercme etmeyerek, (belli ki, ifade ona da ar gelmi) cehennemin zerine ifadesini kullanm. Halbuki asl metinde aleyhe" deil, ifade fiyhe" yani ierisinde" eklindedir. Bunlar, Allah tecsim ederek ona ayak isnat ettiler ve bu aya da cehenneme koydular. Cennet iin ise doldurulmak zere imtihansz halk yaratlacan iddia ettiler. Cehennemin boluunu Allahn ayayla, Cennetin boluunu ise hi dnyaya gelmemi halkla doldurmak ylemi! Allah, bunlarn bu kfrnden mnezzeh ve ycedir. Allaha ayak isnat etmeleri tebih deil tecsimdir. Zira cehennem cisimdir ve cisimlerin doldurulmas ancak cisim ile olur. Allahn, cehennemi neyle dolduracana dair Kurandan mealen: - Eer Rabbin dileseydi insanlar tek bir mmet yapard. Oysa, ite ihtilaf edip durmaktadrlar. 11/118 - Ancak Rabbnn merhamet ettikleri, (Bu ihtilaftan) istisna tekil ederler. Zaten Allah, onlar bunun iin yaratmtr. Ve bylece, Rabbnn muhakkak cehennemi hep cin ve insanlarla dolduracam" sz yerine gelmi olacaktr. 11/119 - Dileseydik, herkese hidayetini verirdik, (herkesi doru yola getirirdik). Fakat (hikmetim uyarnca) benden (kan) u sz gerekleecektir: mutlaka cehennemi, cinlerden ve insanlardan bir ksmyla tamamen dolduracam."32/13

16

Grld gibi, cehennemin doldurulmas uydurduklar hadis Kurana ters dmektedir.

konusunda

2- Hz. Eb Hreyre r.a. Anlatyor: Reslullah a.s.v. buyurdular ki: Sizden biri kardeiyle dvnce yze vurmaktan saknsn."(Buhari, Itk 20, Mslim, Birr, 112, (2612)) Mslimin ifadesinde u ziyade var. ... Zir Allah demi kendi sretinde yaratmtr."(K.S. 3483 Cilt 10 Bask 1990) 3- Yine Ebu Hreyre r.a. Anlatyor: Reslullah a.s.v. Buyurdular ki: Allahu teala hazretleri, Hz. Adem a.s.m kendi sureti zere ve boyunu da atm zira olarak yaratnca:.... (K.S. 3382 C.10 S.177 B.1990, alnts Buhari, stizan 1, Mslim, Cennet 28 (2841)). 4- bnu Abbs r.a. Anlatyor: Reslullah a.s.v. Buyurdular ki: Bu gece Rabbimden bir (melek, eli olarak) geldi. -Bir rivayette ise yle demitir: Rabbim bana en gzel bir surette geldi"-ve: Ey Muhammed."dedi. Buyur Rabbim, emrindeyim."dedim. Melei Ala (da bulunanlarn) nelerde yartklarn biliyor musun dedi. Hayr" dedim. Bunun zerine elini omuzlarmn arasna koydu. Hatta onun serinliini gslerimde hissettim......."(K.S. 4668 C.13 B 1992 alnt: Tirmizi, Tefsir Sd, (3231,3232)). 5- Hz. bey bnu Kab r.a. Anlatyor: Reslullah a.s.v. Buyurdular ki: Hakkn musafaha ettii ilk kimse merdir. lk selam verdii kimsede o olacaktr."(K.S.6012 C.16 B. 1993) Alnt bn!i Mace 104.

17

HADSLERN TENKD: Allaha insan eklin de suret iddia ettiler, yle bir benzerlikten dolay yze vurulmamasn tavsiye ettiler. Aslnda istedikleri sayg gayreti deildir. Allahn yz ile insann yznn ayn olduunu vurgulamak iin yze vurulmamasn tavsiye etmilerdir. Allahn eline serinlik atfetmeleri de tecsim vurgulamasdr, ayn ekilde Allahn mer ile tokalatn ve onun elinden tutup cennete koyduu iddias da apak tecsimdir. Allah tecsim etmek yani cisim saymak apak kfrdr. Ayrca meri Peygamberimiz dahil tm Peygamberlerden ve Mslmanlar dan stn olarak rivayet etmeleri, karklk karma amal bir yalan uydurmasdr, yoksa meri sevdiklerinden falan deildir. 6- Hz.Ebu Hreyre r.a. Anlatyor: Reslullah a.s.v. buyurdular ki: zm Kerm diye isimlendirmeyin. Vay u dehrin mahrumiyet ve hsranna" diye kahrl sz sylemeyin. Zira Allahn kendisi dehr (zaman) dr.(K.S. 5938 C.16 B.1993 Alntlar, Buhari Edep 101, Mslim Elfaz 516, (2246, 2247), Ebu Davud, edeb 81 (4974), Muvatta, Kelam 3.(2.984)) HADSN TENKD: Allah hibir ekilde zaman olarak tavsif edilemez, zira zamann kendisi yaratktr. Geer ve noksanlar, bal olduu olaya ilikin tkenir. Yoktan var edilmekte ve vardan yok edilmektedir. Dn yok olmutur, yarn yaratlmakla yoktan varla gelecektir. Var iken yok olan, yokken var olan hibir ekilde lah olmaz, zira bu hususlar noksanlk ve acizliktir. Allah ise hibir ekilde zamann bu zelikleriyle noksan ve aciz deildir. Zira Allah noksan sfatlardan mnezzehtir. Zaman konusunda Kurandan mealen: -nsann zerinden, henz kendisinin anlan bir ey olmad uzun bir sre gemedi mi. 76/11

18

Grld gibi zaman gelip geici bir eydir, Allah zaman olarak tavsif edilemez, hadis diye iddia ettikleri Kurana aykrdr. 7- Sahiheyn (Buhari ve Mslim) ve Tirmizi de Ebu Hreyreden gelen dier bir hadiste Reslullah yle buyurmutur: Allah Teala Hz. yle buyurdu: Ben, kulumun benim hakkmdaki zannna greyimdir."(K.S.5849 C.16 B.1993 alntlar Buhari, Tevhit 35, Mslim, Zikr 1, (2675), Tirmizi, Zht 51, (2389)) HADSN TENKD: Kullar, Allah hakknda iyi veya kt zanda bulanabilirler. Bir kimsenin Allah hakknda iftira en kt zanda bulunmas mmkndr, o taktirde iddia ettikleri hadise gre Allah ktdr manas kar ki, Allah yle bir eyden tenzih ederiz. Allah kullarnn zannna gre deil, kendi zatna gredir. Zan kendi bana hakikatten hibir ey ifade etmez. Bununla ilgili olarak Kuranda yle bildirilmitir. Mealen: -Onlarn ou zandan baka bir eye uymuyorlar. Zan ise gerekten hibir ey kazandrmaz. Muhakkak ki Allah onlarn ne yaptklarn bilir.10/36 -Allah gerei gibi bilemediler. Halbuki Kyamet gn yer, tamamen Onun avucu iindedir, gklerde sa elinde drlmtr. O, onlarn ortak kotuklarndan uzak ve ycedir.39/67 -Allaha yalan uydurandan daha zalim kim olabilir? Onlar Rablerine sunulacaklar, ahitler de: te Rablerine kar yalan syleyenler bunlardr."diyecekler. yi bilin ki Allahn laneti zalimlerin zerinedir. 11/18 -Bak nasl Allaha yalan uyduruyorlar. Apak bir gnah olarak bu yeter. 4/50

19

Grld gibi uydurduklar hadis, Kurana aykrdr ve Allaha kar bir iftira ve isyandr. 8- bnul -Museyyib, Ata bnu Zeyd el- Leysi, Ebu Hureyre r.a. den naklen anlatyor: Reslullaha atfen maherde ilerinde mnafklarn da olduu halde (yalnz) bu mmet kalacak, derken Allah Tebareke ve Teala onlara evvelce tandklarndan baka bir surette tecelli edecek ve: -Ben sizin Rabbinizim, diyecek. Onlar (Allah tanmadklar iin) Biz senden Allaha snrz! Rabbmz geldii zaman biz onu tanrz" diyecekler. Bunun zerine Allah Teala hazretleri (karlarnda) onlarn tandklar suretiyle tecelli edecek ve: Ben sizin Rabbinizim" buyuracak. Onlarda: Evet, bizim Rabbmz sensin" diyerek ona tabii olacaklar...... (K.S.5072 C.14 B.1992 alntlar Buhari, Rikak 52, Ezan 129, Tevhit 24, Mslim, man 299, (182), Tirmizi, Cennet 20, (2560)) (Sahih-i Mslim,Ahmed Davudolu, Snmez neriyat A.. C.2 299/665) HADSN TENKD: Birinci seferki, Allahn tecelli ettii iddialarnda, Allahn kendisine uygun gelmeyen ve mnafklar ilerinde olduu halde tm Muhammed mmetinin onu tanmayacaklar bir surette tecelli ettiini iddia etmeleri, Allaha bir saygszl ifade eder. Zira Allahn, hem mminler, hem de mnafklar tarafndan reddedilecek, (haa Ondan) irkin bir surette tecelli ettiini iddia etmilerdir. yle ki, inanc ve ameli ne olursa olsun Allah kimse beenmemi demektedirler. Ayrca bu hususu vurgulamak iin rivayet yalanlarna mnafklar da dahil etmilerdir. Ayrca, Allahn suretten surete ekil deitirme ile tecelli edip grndn iddia etmeleri tecsimdir. O

20

tecsim edilmekten yani yaratklara benzetilmekten onlarla bir saylmaktan mnezzehtir. 9- bnu-l Museyyib, Ata bnu Zeyd el-Leysi, Ebu Hureyre r.a. Den naklen anlatyor: Reslullaha atfen, insanlar Reslullah a.s.v.e "Ey Allahn Resul: Kyamet gn Rabbimizi grecek miyiz?"diye sordular. O da: Siz bulutsuz dolunay gecesinde Ay grmekte pheye der misiniz?"diye cevap verdi. Onlar: Hayr! Ey Allahn Resul."diye cevap verdiler. Bunun zerine: unu bilin ki siz Rabbinizi byle greceksiniz....(K.S. 5072 C.14 Alntlar Buhari, Rikak 52, Ezan 129, Tevhit 24 Mslim, man 299, (182), Tirmizi, Cennet 20, (2560)) 10- Ebu Zerr r.a. anlatyor: Reslullah a.s.v. a sen Rab teala y hi grdn m?" diye sordum. Nurdur, ben Onu nasl grrm" buyurdular.(K.S. 5159 C.14 alntlar, Mslim, man 291.(178): Tirmizi, Tefsir, Necm,(3278)) HADSLERN TENKD: Son hadiste Allahn grlmeyeceini tahdis etmeleri, grlecei hususunda tahdis ettikleri evvelki dier iki hadisle elikilidir. Zaten metotlarnn ana temellerinden biride budur. Bir konuda bir hadis rivayet ederken o hadise aykr bir veya birden fazla hadis, tahdis etmeye zenle gayret gsterirler, bylece elikili hadisleri ilerine geldii yerde kullanmak, hem de zihinleri iyice kartrmak iin bunu yaparlar. KURAN HAKKINDA RNEKLER UYDURDUKLARI HADS

I- KURAN TAHRF EDLMTR DDALARI:

21

11- Aie (r.anha)nn azatls Ebu Yunus yle demitir: -Aie (r. anha) kendisi iin bir Mushaf yazmam emretti ve, "Namazlara ve orta namazna devam edin" ayetine gelince bana haber ver dedi. Ben de o ayete varnca kendisine haber verdim. Bana o ayeti namazlara, orta namazna ve ikindi namazna devam edin, Allah iin tevazu halinde namaz kln" eklinde yazdrd. Sonra da: Ben bunu Reslullah s.a.v. den duydum" dedi. (Snen-i Eb Dvud terceme ve erhi, amil yayn evi 1998. Do. Dr. . Ltfi akan K. Salat (2), Bab 5 H. 410 sayfa 148 C.2) HADSN TENKD: Bu hadis uydurmasyla, Kuranda noksanlk olduunu iddia etmilerdir. Zira bahsi geen ayette ikindi ifadesi mevcut deildir. yle ki, Kurandan mealen -Namazlar ve orta namaz koruyun, gnlden ballk ve sayg ile Allahn huzuruna durun. 2/238 Olarak ifade edilmitir. Amalar Kurana olan itimad sarsmak iin zihinleri bulandrmaktr. Bu hususta baka hadis uydurmalard vardr. rnein: 12-Ubey bnu Kab (r.a.)n anlattna gre, Reslullah (a.s.v.) kendisine: Allah, sana Kuran okumam emretti" demi ve Lem yekunullezine kefereyu ve bu sureden olmak zere unu okumutu: Allah indindeki din muvahhid slam dinidir, ne Hristiyanlk, ne Yahudilik nede Mecusilik deildir. Kim bir hayr yaparsa asla zayi olmayacaktr. Ubey bnu Kab: "Bana unu da okudu" dedi: Adem olunun bir vadi dolu mal olsa ikincisini de arar. kinciyi de elde etse ncsn de arar. Ademolunun i boluunu ancak toprak doldurur. Allah tevbe edenleri affeder."(K.S.943 C.4 B. 1988. Alnts, Tirmizi, Menakp (3894))

22

HADSN TENKD: Trnak iindeki ifadeler kendilerince uydurulmu szlerdir. Kuranda bu ekilde ayetler mevcut deildir. Dolaysyla Kuran dnda ayet iddia etmilerdir. 13-......Ebud- Derda: -Abdullah ibn Mesd Vel - leyli iza yaa..y nasl okuyor diye sordu. Ben kendisine (Alkame) -- Vel leyli iz yaa ven -nehari iz tecelli ve zekeri vel ns" eklinde okudum. Ebud- Darda: --Vallahi Reslullah beni byle okutmutur. Ben Reslullah tan az aza byle rendim dedi. (Sahih-i Buhari, tken yaynlar, Mtercim, Mehmet SOFUOLU, cilt 8 B.1987 Kitabu Fedail Ashbin-Nebi Rivayet 82 s.3521)

HADSN TENKD: Bylece Leyl sresi (92/3) Ayette geen yaratma kelimesinin fazlalk olduunu, Kurandan olmadn iddia etmilerdir. Yani, Kurana ekleme yaplm olduunu iddia etmilerdir. Yine rivayet ettiler ki: 14- ........ Said ibn Cubeyr yle demitir: Bizler muhakkak bn Abbasn Yannda bulunduk: O yle dedi: Bana Ubeyy bn Kab tahdis edip yle dedi: Reslullah (s):....... "Gemiye gelince, o denizde i yapan yoksullarn d. Onun iin ben onu kusurlu yapmak istedim ki, arkalarnda her salam gemiyi zorla almakta olan bir hkmdar vard" (el-Kehf 79). Verehum (= Arkalarnda) "szn "Emenehum melikun"(=

23

nlerinde bir melik vardr) eklinde okumutur. (Buhari, Kitabu-urut 15 Cilt 6 s. 2551 tken 1987). HADSN TENKD: Bu hadis rivayetleriyle Kuranda geen (18/79) Verehum" (=Arkalarnda) kelimesini. Emenehum"(=nlerinde) eklinde olduunu iddia etmekle yine Kuranda tahrifat olduunu iddia etmilerdir. Bu kabil rnekler uydurmu olduklar hadislerde epey vardr, bylece elde mevcut Kurann orijinal olmadn iddia etmek suretiyle insanlarda phe meydana getirmek istedikleri aktr. Byle bir iddia Kurann Allah tarafndan korunmu olduunu inkar manasnda olduu ve bu itibarla da Kuran inkar etmek olduu meydandadr. Gereklere de aykrdr, zira dnyada iki ayr kelime ihtiva eden iki Kuran mevcut deildir. II- KURANIN PEYGAMBERDEN SONRA TOPLANMI OLDUUNU DDA ETMELER:

15- ............ Zeyd bn Sabit el-Ensri ye atfen yaptklar rivayette: Ebu Bekir ve merin grevlendirmesiyle Zeyd diyor ki, Ben kalktm, Kurann ardna dp gerei gibi aratrdm ve onu yazl bulunduu deri paralarndan, krek kemiklerinden, hurma dallarndan ve hfzlarn ezberlerinden bir yerde topladm. Ve et-Tevbe Sresinden iki ayeti, Eb Huzeyme el-Ensrinin yannda buldum. O iki yeti ondan baka kimsenin yannda bulmadm. Neticede ilerinde Kuran toplanlan bu sahibeler, Allah kendisini veft ettirinceye kadar Eb Bekrin yannda kald (Buhari, Kitabul-Tefsir 199 Cilt 9 s. 4423-4424 tken 1987) 16-............ Eb shak yle dedi: Ben el-Ber (R) dan iittim, yle diyordu: "Mminlerden oturanlarla, Allah yolunda mallaryla, canlaryla savaanlar msvi olmaz...

24

"Ayeti indii zaman, Reslullah (S) Zeydi ard. Zeyd bir krek kemii ile geldi ve o ayeti yazd..... (Buhari, KitabulCihd ves-siyer 47 cilt 6, s.2674. tken 1987) HADSN TENKD: Kurann, Peygamber zamannda kitap halinde mevcut olmad, sonradan rast gele bir aratrmayla, hurma dallarndan, deri paralarndan, ta levhalardan, krek kemiklerinden, hafzlarn ezberlerinden toplanm bir kitap olduu hususunda mteaddit rivayetler uydurmulardr. yle ki, Kuran bu dedikleri eylere yazl bir Kitab olmu olsayd, bir ambar doldurmas gerekirdi, bu iddialar Kurana bir iftira ve saygszln ifadesidir. Allah, Kuranda Kitab indirmi olduunu ayetlerle bildirmitir. Kuran Kitab halinde Peygamber zamannda mevcut deil idiyse insanlar Kitab mevcut olmad halde, ayetlerde niin Kurandan Kitab olarak bahsediliyor diye sorarlard. Peygamber zamannda Kuran Kitab olarak mevcut idi, ve iddia ettikleri gibi, ta paralarna, hurma dallarna v.s. yazlmyordu. nce ceylan derileri zerine yazlan bir Kitab halindeydi. Bu hususta Kurandan mealen: - Andolsun Tra (52/1) - Satr satr yazlm Kitaba (52/2) - Yaylm ince deri zerine (52/3) fadeleri Kurann nasl yazlm bir Kitab olduunu belirtir. Ayetler peygambere inmiti, eer Kuran ince deri zerine yazlp tespit edilmemi olsayd bu ayetleri duyanlar, siz hangi ince deri zerine yazlm kitaptan bahsediyorsunuz diye sormaz mydlar! Kurann peygamber zamannda zenle yazlm olduuna dair dier bir rnek, Kurandan mealen: - Hayr, o ayetler bir mesajdrlar. (80/11) - steyen onlar idrak eder. (80/12)

25

- Onlar, deerli sayfalardadr. (80/13) - Yksek ve temiz sayfalarda. (80/14) Bu rneklerden anlald zere, Kurann sonradan rast gele, ta paralarndan,aa kabuklarndan, krek kemiklerinden toplanm bir kitab olduu yolundaki rivayetler Kurana uymamaktadr, ve asl yoktur. Rivayetler uydurulurken, daha ncede belirttiim gibi bazen kastl, bazen de tutarszlk eklinde bir ok elikilere dlmtr. Fert ve kiilere kabul ettirmek ve sktklarnda kendilerini kurtarmak iin bazen dorulara da yer vermilerdir. yle ki bir konu hakknda bir rivayet uydurduklarnda, muhakkak ona muhalif bir veya birden fazla rivayet uydurmaya zen gstermilerdir. Sk sk bu tr elikili ifadeleri yan yana yazarak okuyucunun bu hususa dikkatini ekmeye alacam. Zira hadis uydurma sistemlerinin kk budur. rnein, Kurann sonradan rast gele toplanm bir kitap olduunu sylerken baka bir yerde, peygamberin onu Mushaf halinde braktn rivayet etmek onlar iin gayet normal bir durumdur. yle ki, uydurduklar dier bir rivayette yle diyorlar: 17- ......Abdlaziz bn Rufey yle dedi: Ben addat bn Makl ile beraber bn Abbasn yanna girdim. addat bn Makl, Abbasa: -Peygamber (s) bir ey brakt m? diye sordu. bn Abbas: - Mushaf n iki yann kuatan ciltler arasnda bulunandan baka bir ey brakmad, dedi. Biz yine beraberce Muhammed bnul -Hanefiyye nin yanna girdik ve onada ayn suali sorduk. Muhammed bnul Hanefiyye de:

26

- ki kapak arasnda bulunandan baka bir ey brakmad, dedi. (Buhari,Kitbu Fedaill -Kuran 39 Cilt 11 sayfa 5112 tken 1988) Bu hadis evvelki hadislerle elikili olduu gibi, Kurann Peygamber zamannda kitap halinde mevcut olduunu ve Peygamberin hibir rivayet brakmadn itiraf etmilerdir. Dier bir rivayette de yle demektedirler: 18-.......Enes bn Mlik el -Ensri den rivayet ettiler ki:........ Peygamber hcrenin perdesini at da, bizlere bakmaya balad. Kendisi ayakta duruyor ve yz de Mushaf yapra gibi parlyordu......" (Buhari, kitabul -Ezn 72 cilt 2 sayfa 707 - 708 tken 1987) Bu rivayette de peygamberin zamannda Mushafn yani kitap halinde Kurann, parlak sahifelere yazl olarak mevcut olduunu itiraf etmilerdir. Zira var idi ki peygamberin yzn onun sahifelerine benzetmilerdir. Ayrca, grld gibi 15 ve 16 no lu rneklerde verdiim rivayetler. 17 ve 18 no.lu rneklerde belirttiim rivayetlerle eliki halindedirler. III - KURANIN OKUNUUNU TAHRF UYDURDUKLARI HADS RNEKLER N

19- .......Ben Abdullah bni Mesddan iittim, yle diyordu: Ben bir kimsenin bir ayeti, benim peygamberden iittiim okuyuun hilfna okuduunu iittim. Hemen elinden tuttum ve onu Reslullaha getirdim. Reslullah (S): Her ikinizde gzel okudunuz" buyurdu. ube dedi ki: Ben Reslullahn unu da sylediini zannediyorum: (Kuran hakknda) sakn ihtilaf etmeyiniz. nk sizden evvelki mmetler kitaplarnda ihtilaf ettiler de bu yzden helak oldular"(Buhari, Kitabul-husmat cilt 5 sayfa 2228 tken 1987)

27

20-........ O da bn Abbs (R)tan tahdis etti ki, Reslullah (S) yle buyurmutur: Cibril bana Kuran bir okunu zerine okuttu. Ben de durmadan bunun artmasn istedim. T yedi trl okunua eriinceye kadar bu dileimde srar ettim. (Buhari, Kitbu Bedil-Halk 29 Cilt 7 Sayfa 3035 tken 1987.) Yukardaki rivayette Kurann, bir okunu zerine Cebrail tarafndan indirildii ve peygamberin sraryla yedi okunua karld belirtilmitir. Buna ramen yle de tahdis etmekten ekinmediler: 21- "beyy b Kabden (rivayet edilmitir.) Dedi ki: Reslullah (s.a.v.) Cebrile rastlad ve: Ey Cibril, ben mmi bir kavme gnderildim. Bunlarn arasnda koca karlar, ihtiyar erkekler, olanlar, kzlar, hi kitap okumayan adamlar var, dedi. Cibril o zaman: - Ey Muhammed, muhakkakki, Kuran yedi harf zerine nzil olmutur, demitir."(Kuran Kerimin faziletleri ve Okuma Kideleri. Dr. smail Karaam, Marmara nv. lahiyat Fakl. Yaynlar No 7 sayfa 21 alnts, et- Tirmizi, Sahihut -Tirmizi bi erhl -mam bnil Arabi, VI.63. Msr 1934) Tirmizinin bu rivayetinde ise Meer ki Kuran zaten yedi okunu zerine inmi ve Peygamberin bundan haberi yokmu, bu ise bir elikidir. in ilgin yan Kuran harekeli olup, bir okunutan baka okunmasna imkan yoktur. Sonradan harekelendi iddialar uydurmadr. Rivayetlere tabii olan kimseler dahi yedi harf iddialarnn ne manaya geldiini bundan dolay bilememektedirler. Dr smail Karaam, yukarda bahsi geen eserin de bu konuda yle demektedir:

28

Yedi harf ile ilgili haberlerin ok youn olmasna her snftaki slam bilginlerinin bu konuda fikir yrtm olmasna ramen, yedi harfin manas zerinde bir fikir birliine varlmamtr. Kuran ilimleri" ile ilgili bir ok eserde verildiine gre, zerinde en ok ihtilaf edilen konu budur. Ayn kaynaklarn haberlerine nazaran Eb Hatim b. Hbbn (354/965) bu konuda 35 ihtilafn varlna haber vermi, hatta bunlarn tamamnn 40 kadar olduu sylenmitir. Biz bunlardan --- ancak--- birka tanesini rnek olarak sunacaz: 1- Alimlerin ounluuna gre, Yedi harf den maksat, arab kabilelerinden mehur yedisinin leheleridir. Fakat yinede bu kabilelerin hangileri olduu hakknda ihtilaf vardr.... 2- Yedi harf" tabiri, medll mkl,manas itibariyle mteabih bir deyimdir. Bu tabirin mkl olmasnn sebebi de, el- Ahruf" kelimesinden gelmektedir. nk Harf" kelimesi bir ok manalara delalet eden mterek lafzdr. Mterek lafz olmas hasebiyle de, hangi manann kastedildii --kati olarak-- anlalmaz. Dr. smail Karaam bylece devam ederek birka rnek daha veriyor. (sayfa 22) imdi dense ki, mahiyeti belli olmayan bu tr rivayetleri neden uydurdular? Nedeni; Bir eyin hatal sylenmesine mazeret kabul edilmise ve bu mazeret belli deilse, o zaman yaplacak btn hata ve bozuk uygulamalar bu belirsiz mazerete mal edilebilir. Bylece Kurana bu ynden yaplacak btn saldrlar meru gstermeyi amalamaktadrlar. Yaplan yanl okuyulara yaplacak itirazlar engellemek iinde u ekil de rivayet uydurmulardr:

29

22- Ebu Hureyre (r.a) Hz. anlatyor: Reslullah (a.s.v.)yle buyurdular: "Kuran hakknda mnakaa kfrdr"(K.S 1158 C.5 S. 271 alnts, Eb Dvd, Snnet 5, (4603)) Bu gibi hadis uydurmalaryla, Kurann ihtilafl okunabileceini ve bu okunular elde mevcut Kurana uymasa dahi mdahale etmemek gerektiini. Hatta mnakaa etmenin kfr olduunu sylemektedirler. Kuran kelimeleri eitli ekilde okunamaz, harekeli olarak nasl inmilerse yalnz ve yalnz o ekilde okunurlar. Ve bir okunula inmilerdir. Deiik okumak kelimeyi deitirmek demektir, bu ise Allahtan bakas iin mmkn deildir. Kurandan, mealen: - Rabnn kitabndan sana vahye dileni oku; Onun szlerini deitirecek kimse yoktur, Ondan baka snlacak bir kimsede bulamazsn. 18/27 - Elif, lam, ra. Bu kitap; Ayetleri kesinletirilmi sonrada hakim ve habir olan Allah tarafndan uzun uzadya aklanmtr. (11/1) Daha nce metotlarnn zt rivayetler uydurmak olduunu belirtmitim. Bu konuda da yle rivayetleri vardr: 23- .......Enesten naklen........ -Sizler Zeyd ibn Sabit ile Kurandan herhangi bir eyde ihtilaf ettiiniz zaman, Kuran Kurey lisan ile yaznz. nk Kuran Kurey lisan ile nazil olmutur,dedi. Onlar da ite byle yaptlar.(Buhari. Kitabul Menkb 15 cilt 7 sayfa 3309, tken 1987) Bu hadis ile Kurann bir lisan zerine indiini ve yanllklara ihtilaf edilebileceini rivayet etmekle, yedi lisan zerine indiin ve deiik okunabilecei konusundaki rivayetlerle elikiye dmlerdir.

30

IV - VAHYN N SIRASIYLA LGL OLARAK UYDURDUKLARI ELKL HADSLER 24- Hz ieden naklen ...............(Peygambere ilk gelen Vahiy lak suresi 1-5 tir)"(K.S. 5563 C 15 S. 389 - b 1992, alntlar Buhari, Bedl- Vahiy, Enbiya 21, Tefsir, Alk Tabir 1; Mslim, man 252, (160); Tirmizi, Menakb 13, (3636)) 25- Yahya bnu Ebi Kesir anlatyor: Ebu Seleme bnu Abdurrahmn a Kurandan ilk inenin ne olduunu sordum. "Ya eyyhel - Mddessir (Ey rtsne brnm): (Suresi) dir !"dedi......... (K.S. 5564 C. 15 S. 391 alntlar, Buhari, Bedl - Halk 6, Tefsir, Mdessir, tefsir, Alak, Edeb 118; Mslim, man 257, (161)) Yukardaki iki rivayet birbiriyle elikilidir. V - RESLULLAHIN NEY VASYET ETT HUSUSUNDA UYDURDUKLARI ELSKL HADSLER

26- imam Malike ulatna gre, Hz. Peygamber (a.s.v) unu sylemitir: "Size iki ey brakyorum. Bunlara uyduunuz mddete asla saptmayacaksnz: Allahn Kitab ve Resln Snneti. (Muvatta, Kader 3, (2, 899), K.S. 53 C. 2 S. 328 - 1988) 27- Yezid bnu Erkam (r.a) anlatyor: Hz. Peygamber (a.s.v) buyurdular ki Size uyduunuz takdirde benden sonra asla sapmayacanz iki ey brakyorum. Bunlardan biri dierinden daha byktr. Bu. Allahn Kitabdr. Semadan arza uzatlm bir ip durumundadr. (Dieri de) kendi neslim, Ehli Beytimdir. Bu iki ey, cennette kevser havuzunun banda bana gelip (hakknz da bilgi verinceye kadar) birbirlerinden ayrlmayacaktr. yleyse bunlar hakknda, ardmdan bana nasl bir halef olacanz siz dnn"(K.S.

31

54 C. 2 S. 328-329 B. 1998 alnts Tirmizi, Menakb 77. (3790)) 28- ..........Bize Talha bnu Musarruf tahdis edip yle dedi: ben Abdullah bn Ebi Evf (R)ya: - Peygamber (S) vasiyet etti mi diye sordum. O: - Hayr (vasiyet etmedi), dedi. - Bunun zerine ben: -yleyse insanlar zerine vasiyet etmek nasl farz yazld, yahut insanlar nasl vasiyet etmekle emr olundular? Dedim. -Abdullah bn ebi Evf: -Reslullah, Allahn kitab na tutunmak ve onunla amel etmeyi vasiyet etti, dedi. (Buhari, Kitabul -Vesy 3 cilt 6 sayfa 2583, tken 1987) 29-......... Reslullaha atfen Veda Hdbesinde: Mminler! Size bir emanet brakyorum ki ona sk sarldka yolunuzu hi armayacaksnz. O emanet Allahn kitab Kurandr."(Buhari. Kitabul - Hac cilt 4 sayfa 1648, tken 1987) Grld gibi, rneklerdeki 26 ve 27. rivayetler kendi aralarnda elikili olduklar gibi, 28 ve 29. Rivayetlerle de elikilidirler. Biz ancak Kurandan sorumluyuz, onun iin 28 ve 29. rivayetler geree uygundur. Snnet diye uydurduklar rivayetler bir birleriyle elikili olduundan, doru yolu onlarla bulmak mmkn deildir. Ayrca Kuran yeterli olup yle bir eye ihtiya da yoktur. Ehlibeyt ise, onlarda bizim gibi ancak Kurana uymakla doru yolu bulabilirler, kald ki bin seneden fazla bir

32

zamandr, ehlibeytten bir kimseyi mahhas olarak dnyada kimse grmedii gibi, onlar gren kimseyi de gren olmamtr. Onun iin Kuranla birlikte ehlibeyt rehberlii diye bir ey olmad gibi, byle bir eye ihtiyata yoktur. Aksine iddialar gereklere uymayan hususlardr. VIKURANIN CRETLE OKUNUPOKUNAMIYACAI KONUSUNDA VE RKYE LE LGL UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER 30- mrn bnu Husyen (r.a.)n anlattna gre, mrn, Kuran okuyan, arkasndan da buna mukabil halktan dnyalk talebeden birisine rastlamt, nn lillahi ve inn ileyhi rciun, deyip arkasndan u aklamay yapt: Hz. Peygamber (a.s.v.)in yle sylediini iittim: Kim Kuran okursa (isteyeceini) Allahtan istesin. Zira bir takm insanlar zuhur edecek, onlar Kuran okuyup, okuduklar mukabilinde halktan (dnyalk) isteyecekler. (K.S. 434 C.3 S.243 B.1988, alnts Tirmizi, Sevbul-Kuran 20,2918) 31- Ubade bnus-Smit r.a. Anlatyor: Ben ehl-i Suffadan bir ksm insanlara yaz ve Kuran retmitim. Onlardan bir adam bana bir yay hediye etti. Ben de: (Bu yay) benim iin (byk) bir mal deil, onunla Allah yolunda at yaparm, gidip Reslullah aleyhissaltu vesselma soracam" dedim. Gidip sordum: Ey Allahn Resl! dedim. Kendilerine yaz ve Kuran rettiim kimselerden biri bana bir yay hediye etti. Bu benim iin bir mal da deil. Ben onunla Allah yolunda at yaparm! dedim. a.s.v. bana: Eer ateten bir tak taknmay seversen kabul et! diye cevap verdi."(K.S. 5787 C.16 s.249 B.1993 alnts, Ebu Dvud, By 37, (3417)) 30 ve 31. Rivayetlerde, Kuran okumaktan, Kuran ve Yaz retmekten cret alnmasnn kesin olarak haram olduunu rivayet ettiler. Buna ramen u ekilde bir baka rivayette bulundular:

33

32- bnu Abbs r.a. Anlatyor: Reslullah a.s.v. Buyurdular ki: zerine cret almada en hakl olduunuz ey Kitabullahtr." (K.S. 5171 C.14 S. 506-507 B.1992, alnts Buhri, cre 16, Tbb 34.) Bu rivayette, zerine cret almada en meru olan eyin Kuran olduunu tahdis etmeleri ak bir elikidir. 33. Reslullaha atfen: Cbir yle demi Benim bir daym vard. Akrebe kar rukye yapard. Derken Reslullah rukyeyi yasak etti, Mteakiben ona gelerek: - Ya Reslullah! Gerekten sen rukyeyi yasak ettin mi? Ben akrebe kar rukye yapyorum dedi. Bunun zerine: Sizden her kim din kardeine fayda verebilirse bunu yapsn!"buyurdular. (Sahihi Mslim, Terc. Ahmet Davudolu, snmez Neriyat A.. Cilt 9 62/624) <33.> Rivayet kendi ieriinde elikilidir, mademki rukye yapmann bir mahzuru yok idiyse bunu peygamber neden yasaklad? Rukye, bir hastann iyilemesi iin, onun zerine okuyup flemeye, muska ve efsn yapmaya veya hastann zerine tkrmeye denir. Rukye yapanlar Kuran ayetleri okuduklar gibi, baka szlerde sylerler. rnein: 34..... Hrice b. Es-Salt, amcasndan rivayet ettiine gre: O (Hricenin amcas) bir kavme urad. Kavimdekiler onun yanna gelip; phesiz sen ozat (Hz. Peygamber)n yanndan bir ey getirmisindir, bizim iin u adama rukye yap, dediler ve kendisine iplerle bal bir adam getirdiler. Hricenin amcas sabahl akaml gn adama Ftiha sresini okudu. Sreyi her bitiriinde tkrn biriktiriyor sonrada tkryordu. Adam sanki ksteinden kurtulmu gibi oldu, (iyileti) (Delinin arkadalar) rukye yapan zata (cret

34

olarak) bir ey verdiler. Adam, Reslullah (s.a.)a gelip durumu haber verdi. Efendimiz (s.a.) Ye, mrne yemin ederim ki, kimileri btl bir rukye ile yerler, sen ise hak bir rukye ile yersin."buyurdu. (Ebu Davud, cilt 12 s.496 rivayet 3420 amil Yaynevi 1991; Ahmet b. Hanbel V. 221) Kuran, iindeki bilgilerden istifade etmek suretiyle, doru yolu gsteren, nasihat eden, uyaran, slam dini iin gerekli btn bilgileri ihtiva eden bir kitaptr. O ne llerin zerine okunmak iin, ne de okunup flendiinde hastalar iyiletiren bir kitab deildir. Hele Kurann okunup, ondan sonra ifa verir diye hastaya tkrlmesi rivayeti Kurana saygszlk kastyla uydurulmutur. Kurann bir rukye kitab olmad hususunda, Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Eer kendisiyle dalarn yrtld, yhut arzn paraland, yhut llerin konuturulduu bir Kuran olsayd (bu Kitab olurdu) Fakat btn iler Allaha aittir. man edenler hla bilmediler mi ki, Allah dileseydi btn insanlar hidyete erdirirdi? Allahn vadi gelinceye kadar devaml olarak inkar edenlere, yaptklarndan dolay, ya anszn byk bir bel gelecek, ya da o bel evlerinin yaknna inecek, Allah, vadinden asl dnmez. 13/31 Grld gibi Kuran okunduunda ne dalar yrr, ne yer paralanr, ne de ller konuur. Onun iin Kurandan bir rukye kitab olarak bahsetmek, Kurann ini nedenini esas amacndan saptrmaya ynelik kastl bir harekettir. VII- CNLERN KURAN DNLEMELERYLE LGL OLARAK UYDURDUKLARI HADS RNEKLER:

35

35- Alkame anlatyor: bni Mesud (r.a.)a dedim ki -Sizden kimse, cin gecesinde Hz. Peygamber (a.s.v.)e refkat etti mi?" -Hayr, dedi, bizden kimse ona refakat etmedi. Ancak bir gece Onunla (a.s.v.) beraberdik. Bir ara onu kaybettik. Kendisini vadilerde ve da yollarnda aradk. Bulamaynca: Yoksa uurulmu veya karlm olmasn?"dedik. Bylece, geirilmesi mmkn en kt bir gece geirdik. Sabah olunca, bir de baktk ki Hira tarafndan geliyor. -Ey Allahn Resul, biz seni kaybettik, ok aradk ve bulamadk. Bu sebeple geirilmesi mmkn en fena gece geirdik" dedik. - Bana cinlerin davetisi geldi. Beraber gittik. Onlara Kuran Kerimi okudum" buyurdular. Sonra bizi gtrerek cinlerin izlerini, atelerinin kalntlarn gsterdi.......... (K.S. 786 C.4 S.243 B.1988. Alntlar, Mslim, salat 150(450); Tirmizi, Tefsir, Ahkf,(3254); Ebu Dvud, Tahret 42,(85)) 36- Man bnu Abdurrahmn anlatyor: Babam merhumu dinledim. Diyordu ki: Mesruka sordum: Kuran dinledikleri gece, cinler(n geldiini) Reslullah a.s.v.a kim haber verdi?"Bana u cevab verdi: Babam, yani bnu Mesud bana bildirdi ki: Onlarn yani cinlerin geldiini bir aa haber verdi."(K.S. 5589 C.15 S.441 B. 1992, Alntlar Buhri, MenkbulEnsr 32; Mslim, Slat 153,(450)) Cinlerin Kuran dinlemeleriyle ilgili olarak uydurmu olduklar yukardaki szlerin yannda, bu szleri sanki hi sylememiesine yle demeleri gerekten ibret vericidir: 37- bnu Abbas (r.a.) yle demitir: Hz. Peygamber (a.s.v.) Cinlere Kuran okumad gibi, onlar grmedi de..........) (K.S. 846 C.4 S.343 B.1988. Alntlar, Buhari, Tefsir, Cinn

36

1, Ezan 105; Mslim, Salat 149,(449); Tirmizi, Tefsir, Cinn, (3320)) <37.> Rivayetin devamn da uzunca anlatm ve ifadelerin iinde, Cinlerin Peygamberin haberi olmadan peygamberden Kuran dinlemi olduklarn sylemeleri Kurana uygun olmasna ramen, insanlarn kafalarn kartrma metotlarnn gerei olarak uydurmu olduklar 35 ve 36. Rivayetlerdeki ifadelerle 37. Rivayetteki ifadelerin ayrlk ve elikisi dikkat ekici olup, onlarn zihniyetini yanstmaktadr. Cinlerin Kuran dinlemesiyle ilgili olarak, Kurandan mealen: - De ki! Bana vah yolundu ki, Cinlerden bir topluluk Kuran dinlediler de yle dediler: Biz hrikulde gzel bir Kuran dinledik. 72/1 Yukarda meali yazl ifadeler, Cin sresinde gemekte olup, buna gre Cinlerin Kuran dinlediiyle ilgili olarak, peygamberin ancak vahiyle haberi olmutur. Bundan dolay rivayetilerin uydurmu olduklar, peygamber kayboldu ve ona aa bildirdi gibi szler, saygszca uydurulmu alayvari bo szlerdir. VIII- KURANI ANLAMA ANLAYILARI VE KURANIN NASIL OKUNMASI GEREKT KONUSUNDAK RVAYET RNEKLER 38-............ Eb Hureyre yle diyordu: Reslullah (S): Allah, Peygambere Kuran teganni etmesi karl kadar hibir ey iin mkfat vermemitir" buyurdu. Rvi Eb Selemenin bir arkada ona Yeteenne bihi" szyle Yecheru bihi (= Demek istiyor)"dedi (; aslnda: stima etmemitir" fakat bundan mrad bol mkfattr).

37

(Buhari, Kitabu Fadaili-Kuran, Hadis 43 S. 5116 C.11 tken 1988). Teganni etmek ark makamyla sylemek demektir, yani Kurann ark sz gibi sylenmesi gerektiini rivayet etmilerdir. Bu ise Kurann okunuuyla ilgili olarak, Kuranda bildirilen ekle uymamaktadr. Bu konuda Kurandan mealen: - Ey rtsne brnen. 73/1 - Geceleyin kalk, yalnz gecenin biraznda (uyu). 73/2 - Gecenin yarsn da (kalk) yhut bundan biraz eksilt. 73/3 - Vey bunu artr ve ar ar Kuran oku. 73/4 Grld gibi, Kurann ar ar yani gzel, tane tane ve ak okunmas istenmitir. Zira Tartil" kelimesi bu manaya gelmektedir. Bu itibarla, Kuran teganni edilemez! O ark sz deildir. Rivayet uydurma olup, Kurana uymamaktadr. 39- Ammr bnu Ysir (r.a.) anlatyor: Reslullah (a.s.v.) buyurdular ki: (Kuran Kerimde zikri geen) sofra gkten ekmek ve et olarak indirildi. Bu mucizeye mahzar olanlara, ihnet etmemeleri ve ertesi gn iin, o yiyeceklerden ayrmamalar emredildi. Ancak onlar bunu dinlemediler, hem ihnet ettiler hem de yemeklerden ayrp ertesi gn iin sakladlar. Bunun zerine ceza olarak maymun ve hnzr sretine evrildiler. (K.S. 597 C.3 S.465 B.1988. Alnts, Tirmizi, Tefsir, Maide, (3063)). Bu rivayet Kurana uymad gibi. sa Peygamberin Havarilerine hakaret kastyla uydurulmutur. Havarinin kelime manas: Seilmi halis kimse olup, Peygamberlere taraftar kp yardm edenler hakknda kullan ile yu bulmutur.

38

sa Peygamberin havarileri ve onlara inen sofrayla ilgili olarak, Kurandan mealen: - Ve Ben, Havarilere: Bana ve elime iman edin" diye vah yetmitim. Onlar: Biz iman ettik, Sen ahit ol ki, biz Mslmanlardanz!" dediler. 5/111 - Havariler demilerdi ki: Ey Meryem olu sa, Rabbin bize gkten bir sofra indirebilir mi?"(sa): Eer mmin iseniz Allahtan korkun" demiti. 5/112 - stiyoruz ki, ondan yiyelim, kalbimiz iyice yatsn, senin bize doru sylediini bilelim ve bizzat grenlerden olalm."dediler. 5/113 - Meryem olu sa da: Allahm, Rabb imiz, bizim zerimize gkten bir sofra indir ki bizim iin, nce ve sonra gelenlerimiz iin (o gn) bir bayram olsun ve (o olay), senden bir delil olsun. Bizi rzklandr, sen rzk verenlerin en hayrlssn."dedi. 5/114 - Allah buyurdu ki: Ben onu sizin zerinize indireceim, ama ondan sonra sizden kim kfr ederse, ben ona alemlerden hi kimseye yapmayacam azab yaparm." 5/115 Grld gibi, sa peygamberin Havarileri Allahn vah yetmesiyle iman etmi kimseler olup, sa peygamberin yardmclarydlar. Onlarn sofradan yemek alm olmalar sz konusu olmad gibi, maymuna ve hnzra evrilmi olduklarnn rivayet edilmesi bir iftiradr. 40- Ebu Hureyre (r.a) anlatyor:...............Reslullah (a.s.v) buyurdular ki: Hz. Ademin ya krk yl eksik olarak kesinleince hemen lm melei geldi. Adem (a.s) ona: -Yani benim mrmden krk yl geride kalmad m?"dedi. Melek:

39

-yi ama, dedi, sen onu olun Davuda vermedin mi?"Adem inkar etti zrriyeti de inkar etti.........(K.S. 614 C.3 S. 488 B. 1998 alnts, Tirmizi, Tefsir, Araf, (3078) 9.) Tahdis edilen rivayette, Adem peygamberin mr sresinden hibe yapt ve dolaysyla mr sresini bildii iddia edilmitir. Bu iddia Kurana uymamaktadr. Bu hususta Kurandan mealen: -Eer Allah, insanlar yaptklar (her) hakszlkta cezalandrsayd, yeryznde tek canl brakmazd. Fakat onlar takdir edilen bir sreye kadar erteler. Sreleri geldii zaman da bir saat dahi ne geri kalrlar, ne de ileri geerler. 16/61 - Kyamet vakti hakkndaki bilgi, ancak Allahn katndadr. Yamuru yadrr ve rahimlerde olan bilir. Hi kimse yarn ne kazanacan bilmez. Yine hi kimse nerede leceini bilmez. phesiz Allah her eyi bilendir, her eyden haberdardr. 31/34 Grld gibi rivayet edilen hadisin asl yoktur. Zira ecel takdir edilmi kesin bir sredir, herkesin eceli kendisine aittir. Srleri geldii zamanda bir saat dahi ne geri kalrlar ne de ileri geerler. Hi kimsede nerede leceini bilmez. 41- Yine bnu bbs (r.a)nn anlattna gre, kendisine Cenb Hkkn u mealdeki kelamndan sorulmutur: "Bilin ki onlar, Kuran okunurken gizlenmek iin iki bklm olurlar. Bilin ki elbiselerine brndklerinde bile Allah onlarn gizlediklerini ve aa vurduklarn bilir. nk O kalplerdeki olan bilendir." (Hud 5) bnu Abbas (r.a) u aklamay yapmtr: "Bunlar helada soyununca avret mahallerinin alp, o manzaralarnn semaya ulamasndan, keza hanmlaryla cinsi mukarenet srasnda soyununca plak hallerinin semaya ulamasndan korkup

40

haya duyan (Bu yzden kendilerine sknt veren) kimseler hakknda nazil olmutur. (K.S. 660 C. 4 S. 29-30 B. 1988 alnts Buhari, Tefsir Hud 1.) Hud Suresi 5. Ayetinde, Kurandan kamak iin peygamberden gizlenip saklanan kimseler tenkit edilmitir. Allah kendisinden hi bir eyin gizlenemeyeceini belirterek bu ahslar tenkit etmitir. Rivayette ise bu ahslar, Allahtan haya duyan ahslar olarak tarif edilmi ve kendilerince vmlerdir. Bu anlaylarnn Kuranla ilgisi olmad gibi, Allaha kar slam da bu ekilde bir tesettr anlay olmayp, Allah tan hi bir eyin gizlenemeyecei de aktr. Haya anlaylar buysa o zaman bilsinler ki, Allahtan hibir ey gizlenemez. Hud suresinin bu iddialaryla hibir ilgisi yoktur. Bu konuda Kurandan mealen: - yi bilin ki, onlar Ondan gizlenmek iin gslerini bker (Allahn Resuln grmemek, Kuran dinlememek iin srtlarn evirir)ler. yi bilin ki onlar, rtlerine brndkleri zaman dahi (Allah onlarn) ilerinde gizlediklerini ve aa vurduklarn hep bilir. nk O gslerin zn bilendir. 11/5 Ayet slamdan kaanlar hakknda inmiken, ayetle hi ilgisi olmayan uydurma bir nzul sebebi rivayet edilmi olduu aktr. 42- bnu Abbas (r.a) anlatyor: Reslullah (a.s.v)n arkasnda ok gzel bir kadn namaz klyordu. Cemaatten bazlar onu grmemek iin n safa kayor, bazlar da en arka safa geliyor, rkuya vard zaman koltuunun altndan ona bakyordu. Bu durum zerinde Cenab Hakk u ayeti indirdi: And olsun, sizden ne geenleri de biz biliriz, geri kalanlar da biz biliriz" (Hicr,24), (K.S. 671 C.4 S.39 B. 1988 alnts, Nesi, mamet (2,118);Tirmizi, Tefsir, Hicr, (3122))

41

Sahabedeler hakknda saygszca uydurulmu bu nzl sebebi rivayeti uydurmasnn, Hicr Suresiyle hibir ilgisi yoktur. Hicr 23-24-25 ayetlerini mealen yazarsak iftira ettikleri ortaya kar. yle ki: -Biziz, elbette biz ki, yaatr ve ldrrz: Gerek vris olanda biziz. 15/23 -And olsun, sizden nce geenleri de bildik, sonra gelenleri de bildik. 15/24 -Gerekten onlar toplayacak olan, Rabbindir. O, hikmet sahibidir, bilendir. 15/25 Allah bu ayetlerle, yaatp ldrdn, gerek olarak mlkn kendisine ait olduunu, lp gidenleri bildii gibi gelecek olanlar; sonraya tehir edilmi olanlar bildiini. lp gidenlerle gelecek olanlar bir araya toplayacan bildirmitir. Bu itibarla bu ayetlerin onlarn sapk nzl sebebi uydurmalaryla bir ilgisi yoktur. 43- Hz. Enes (r.a), Rabbine and olsun ki hepsini yaptklarndan sorumlu tutacaz" (Hicr 92-93) ayetiyle ilgili olarak: Onlar La ilahe llllah demekten sorumlu olacaklar" demitir." (K.S. 675 C.4 S. 43 B. 1998 alntlar, Tirmizi, Tefsir, Hicr, (3126); Buhari hadisi bab bal olarak kaydetmiti.)) Bu ayetler, Kurann bir ksmn kabul edip, bir ksmn red eden kimseler hakknda inmilerdir, yle ki Hicr 89-90-9192-93-94 ayetlerinin meallerini yazarsak durum aka anlalr. yle ki -De ki: phesiz ben apak bir uyarcym. 15/89 -Tpk o blclere indirdiimiz (azb) gibi, 15/90 -Onlar ki Kuran para para ettiler. 15/91

42

-Rabbn hakk iin biz onlarn hepsine mutlaka soracaz: 15/92 -Yaptklar eylerden. 15/93 -O halde sen emr olunduun eyi aka syle ve ortak koanlara aldrma. 15/94 Grld gibi ayetler mrikler hakknda indirilmiken, Mslmanlar hakknda indii rivayet edilmi olup, rivayet aslsz bir iftiradr. 44-Ebu Said el Hudriden, Reslullaha atfen: (saclar) ........... ve kadri ykseltilmi deklerdedirler"(Vka,24) mealindeki ayet hakknda, Reslullahn unu sylediini nakleder: bunlarn ykseklii sema ile arz arasndaki mesfe kadardr. kisi arasndaki uzaklk ise be yz yllk yrme mesafesidir."(K.S. 809 C.4 S.287 B. 1988 alnts, Tirmizi, 2543) Sema ile arz mesafesinin be yz yllk yrme mesafesi olduunu ve cennet deklerinin yksekliine denk olduunu rivayet etmelerinin hibir tutarl taraf yoktur, deil be yz senelik yryle semay kat etmek, kii gnde yz km yrse 3500 ylda gnee dahi varamaz. Cennet dekleriyle alay etmek iin bu rivayeti uyduran bilse ki sema ne kadar yksektir. Cennet deklerinin be yz yllk yol yksekliinde olduu iddias da keyfi bir iddiadr. 45 - Hz. ie (r.a) diyor ki: Reslullah (a.s.v) lmezden nce btn kadnlarla nikah kendisine helal klnd."(K.S. 751 S.198 C.4 B 1998 alnts Tirmizi, Tefsir, Ahzab, (3214); Nesai, nikah 2(6.56) 9.) Bu rivayet, Ahzab sresinin 52. Ayetine uymamaktadr. yle ki mealen: -Bundan sonra artk sana (baka) kadnlar(la evlenmek), bunlar baka elerle deitirmek helal deildir. sterse

43

gzellikleri ok houna gitsin, (artk baka kadnlar alamazsn); yalnz elinin altnda bulunan (criye)ler hari, Allah her eyi gzetleyicidir. 33/52 Bu itibarla rivayetin asl yoktur. 46- Esma bin tu Yezid (r.a) anlatyor: "Resulullah (a.s.v) buyurdular ki: Allahn smi Azam u iki ayettedir: 1- lahnz, tek olan lahtr, Ondan baka ilah yoktur. O Rahman ve Rahimdir"(bakara 163) 2-Al-i mran sresinin ba ksm: Elif lam mim. O Allah ki, Ondan baka ilah yoktur. O Hayy ve kay yumdr"(l i mrn 1-3). (K.S. 1793 C.6 S. 556 b. 1989 alnts, Eb Dvud, Salt 358 (1496) Tirmizi Daavt 65, (3472)) Yaygn bir ekilde, bir ok kimse tarafndan u iddiada bulunulmutur. Allahn isimleri arasnda bir tanesi vardr ki, bu Onun en byk ismidir. Kim Allahn bu ismini syleyerek, Allah tan bir ey isterse muhakkak o dua kabul olur, velev ki tan altn olmasn istesin, veya lleri kaldrmak istesin derhal yerine gelir. Ve bu ismin hangisi olduu hususunda bir ok rivayetler uydurulmu ve iddialarda bulunulmutur. Bu iddialarn hepsi Allaha bir iftiradr. Zira Allahn btn isimleri yce ve gzeldir. Allah dualar kabul ederken ahsn durumuna bakar, dua eden ahs, duasnn kabul edilmesine layksa Allah duasn kabul eder. Yoksa iyi iler yapmayan veya kafir olan bir ahs, Allahn btn isimlerini duasnda tekrarlasa dahi, Allah onun duasn kabul etmez. Bu konuda Kurandan rnek verecek olursam, mealen: -O dur ki kullarndan tvbeyi kabul eder, ktlklerinden geer ve yaptklarnz bilir. 42/25

44

-man eden ve iyi iler yapanlarn dusn kabul eder, ltuf ve kereminden onlara (istediklerinden) fazlasn verir. Kafirlere gelince: onlara da etin bir azab vardr. 42/26 -De ki: ster Allah diye arn, ister Rahman diye arn. Hangisiyle arrsanz, nihyet en gzel isimler Onun dur. Salatnda pek barma, pekte (sesini) gizleme, bu ikisinin arasnda bir yol tut. 17/110 - En gzel isimler Allahndr. O halde Ona onlarla (o gzel isimlerle) dua edin ve Onun isimleri hakknda erilie sapanlar brakn; Onlar yaptklarnn cezasn ekeceklerdir. 7/180 Grld gibi, ismi zam konusunda tahdis edilen rivayet uydurma olup, Kurana uymamaktadr. Sadece bu tr rivayetlerle insanlar asrlarca bo hayaller peinde srklemi ve gereklerden kopmalarna sebep olmulardr. Bu iddialarda bulunan kimseler, Allahn simleri hakknda erilie sapan kimselerdirler. 47- ..........Abdullah ibn Mesd (r) yle demitir: Peygamber (S) Mekke de iken Ven -Necmi Sresini okudu da bunun sonunda secde yapt. Onunla beraber olanlarda, bir ihtiyar mstesna (mmin ve mrik) hep secdeye vardlar. O ihtiyar kimsede bir avu akl veya toprak alp alnna gtrd ve: bu kadar bana yeter, dedi. te o kimse ki, ben onu bundan sonra (Bedirde) kafir olarak ldrlm olarak grdm.(Buhari, Ebvbu Sucdil- Kuran 1. Cilt 3 sayfa 1044 tken 1987) 48- .........Ata, bn Kuseyta yle haber vermitir: Kendisi Zeyd ibn Sbit e, Ven Necmi sresinin sonunda ki Sucddan sormu. Zeyd te Peygamberin huzrunda Ven -Necmi sresini okuduunu ve Peygamberin bu srede secde etmediini sylemitir. (Buhari, Ebvbu sucdil -Kuran 6.cilt 3.sayfa 1044 tken 1987)

45

Yukardaki iki rivayet birbirine aykr olup, birbirini iptal etmektedirler. Mriklerin Ven Necmi sresi, peygamber tarafndan okunurken, secde ettikleri konusunda uydurulmu olan 47 no lu rnekteki rivayetle, benzeri rivayetler etrafnda aranik hadisesi ad altnda daha bir ok szler sylenmi ve uydurulan rivayetlerle ilgili olarak bir ok mehur kimseler bu konuda fikir beyan etmilerdir. Gnmzde de bu husus eytan ayetleri" ad altnda konu edilmitir. Bu iddialar ortaya koyup cevaplandracak olursak, yle ki: Kuran tutarsz manalara gelmeyen, apak Arapa bir dille, hibir Batni veya eliik ifade ihtiva etmeyen, kelimelerinin deitirilmesi Allahtan bakas iin mmkn olmayan bir korunmayla korunmu olup, peygamberde ancak bu Vahyi tebli ediyordu. Zira ona yle vahye dilmiti, Kurandan mealen: - Rabnn kitabndan sana vahye dileni oku; Onun szlerini deitirecek kimse yoktur, Ondan baka snlacak bir kimsede bulamazsn. 18/27 Grld gibi, O na Rabbnn kitabndan sana vahye dileni oku diye emredilmiti ve okunmas istenende asla deitirilemezdi. Bizzat, peygamberin kendiside vahyi aynen bildirme hususunda, Allah tarafndan salamlatrlmt. Zira mrikler gelen vahyin dnda eitli tuzaklar kuruyorlard. Onlara uymamas iin Peygamber bu konuda sebatkar bir kimse olarak salamlatrlm ve gelen vahye her ne suretle olursa olsun kendi szn vahiy diye bildirmesi Allah tarafndan engellenmiti, yle ki: Kurandan mealen; -Az daha onlar, seni, sana vah yettiimizden ayrarak, ondan bakasn bize iftira etmen iin fitneye dreceklerdi. te o zaman seni dost edinirlerdi. 17/73

46

-Sana sebat vermemi olsaydk, and olsun ki, azda olsa onlara meyl edecektin. 17/74 -O takdirde de sana hayatnda, lmnde kat kat (azab)n tattrrdk. Sonra bize kar bize bir yardmcda bulamazdn. 17/75 Eer peygamberin azndan vahiy olmad halde, vahiy diye tek bir sz km olsayd, Allah onu dman kabul edecekti. Hayatnda ve lmnde kat kat azab tattracak ve Allahn azabndan kurtulma hususunda hibir yardmcda bulamazd. Allah byle bir olayn vuku bulmadn bu konuda peygamberin yksek bir ahsiyetle donatlarak salamlatrldn bildirmek suretiyle vahye pheyle baklmasn bertaraf etmitir. - Sana sebat vermemi olsaydk, and olsun ki, az da olsa onlara meyl edecektin. 17/74 fadesiyle belirtilen ayetin meali zerinde dndmzde, Allah tarafndan sebatkar klnmayla peygamberin birazck dahi de olsa vahyin dna kaymad manas aka anlalr. Tarih boyunca Kurana ve peygambere bir ok saldrlar yaplmtr, bunlardan bir tanesi de aranik olay diye adlandrlan iftiradr. Kuran karsnda acze den kafirler, Kuran ile hibir alakas olmayan ve bizzat Kurana muhalif olan uydurma rivayetleri Kuran gibi, hatta ondan stn kabul ederek, slama saldrda bulunmulardr. Byle yapmalarna delil olarak ta, kendilerine byk slam alimi denilen bir takm mehur kimselerin bu rivayetleri uydurmu veya onaylam olmalardr. Gerekte bu rivayetleri uyduran veya onaylayan kimselerin, bu rivayetleri ele alp slama saldran kafirlerden hibir farklar yoktur. Taraflardan biri kendisine Mslman deyip, slama iftira yoluyla saldrmakta. Dier taraf ise bu iftiray ele alp kendisine Mslman demeden slama saldrmaktadr. Bu eytani ittifakn bir rnei de

47

belirttiim gibi aranik olay iftirasdr. yle iddia etmektedirler; nce konuyla ilgili olarak, Necm Sresinin baz ayetleri u ekildedir, mealen: -Grdnz m o Lt ve Uzz y? 53/19 -Ve ncleri olan teki Ment . 53/20 -Demek erkek size, dii Allaha m? 53/21 -O halde bu insafsca bir taksim! 53/22 -Bunlar (putlar)sizin ve atalarnzn takt isimlerden baka bir ey deildir. Allah onlar hakknda hibir delil indirmemitir. Onlar zanna ve nefislerinin alak hevesine uyuyorlar, halbuki kendilerine Rableri tarafndan yol gsterici gelmitir. 53/23 Necm suresinden mealen yazdm yukardaki ifadelerde grld gibi, putperestlerin tapt Lat, Menat ve Uzza putlar reddedilmekte ve bunlar ilah olarak kabul edenlere ar tenkitler yneltilmektedir. Putperestler Meleklere, Allahn kzlar diyorlard. Haliyle haa Allahn kzlar olmu olsayd onlarda ilah olacaklard. Putperestler bu mantkla hareket ederek Lat, Menat ve Uzza putlarn Allahn kzlar dii melekler telakki ederek onlara tapmlardr. Halbuki kendilerine bir kz ocuu olsayd byk zntye kaplp, halk iine kmaya utanr veya o kz ocuunu diri diri topraa gmerlerdi. Erkek ocuklar olduu zamanda byk sevin duyarlard. Allah bu zihniyette olan putperestlere, Demek erkek size, dii Allaha m? O halde bu insafszca bir taksim" demek suretiyle, kendileri iin istemediklerini Allaha isnat eden zalim iftiraclar olduklarn vurgulamtr. Allah ocuk edinmekten mnezzehtir. Durum byle iken, Rivayetler dininin mensubu bir ksm mehur kimseler iddia etmektedirler ki, Necm Sresinin ayetleri

48

inerken peygamber (haa), Allah tarafndan vahye dilmemesine ramen, eytann lkaysyla Lat, Menat ve Uzza putlar iin Tilkel garnikat-el ul ve inne afaatehnne le terc"yani Bunlar, dolgun beyaz vcutlu gzel dilberler ve rtbeleri yksek ilahelerdir. Onlarn efaati muhakkak beklenmelidir."dediini iddia etmilerdir. arnik kelimesi Arapa da mana itibariyle, Kuu kuu, rlm sa topu manalarna gelmekle beraber, bir manas da, bedeni beyaz, dolgun vcutl gzel dilberler manasna da gelir. Bura da kastedilen mana budur. Zira putperestler ilahelerini dii melekler olarak telakki ediyorlard. imdi bu iftiray asl Necm sresinin ayet mealleri arasna, parantez iinde ayrarak koyarsak nasl, mantken uyum salamas imkansz bir durumla karlatmz grrz, yle ki: - Grdnz m o lt ve Uzzy. 53/19 - Ve ncleri olan teki Ment 53/20 (Bunlar dolgun vcutlu gzel dilberler ve rtbeleri yksek ilahelerdir. Onlarn efaati muhakkak beklenmelidir.) - Demek erkek size, dii Allaha m? 53/21 - O halde bu insafszca bir taksim. 53/22 -Bunlar (putlar) sizin ve atalarnzn takt isimlerden baka bir ey deildir. Allah onlar hakknda hi bir delil indirmemitir. Onlar zanna ve nefislerinin alak hevesine uyuyorlar. Halbuki kendilerine Rableri tarafndan yol gsterici gelmitir. 53/23 vg ve yerginin tamamen zt manada ve bir arada ifadelendirilmesinin ortaya koyduu bu ok eliik durum, fazlaca izah gerektirmeyecek ekilde aktr. Deil bir peygamber sradan bir kimse dahi bu tr ifadeleri bir arada kullanrsa onun delililiine hkmedilir. Peygamber deli olmad gibi, haa ki byle bir sz sylemi olsun.

49

Denilse ki, hal byle olunca, bu iddia nereden ortaya kt. Rivayetler dinine mensup ok sayda mehur kimseler bu rivayetlerine mesnet olarak neyi iddia etmektedirler. Konu udur: - (Ey Muhammed) Senden nce hibir resul, hibir nebi gndermedik ki, o bir temennide bulunduu zaman, eytan onun temennisine bir ey sokmu olmasn, Fakat Allah, eytann soktuu eyi iptal eder; sonra da ayetlerini salamlatrr. Allah, her eyi hakkyla bilendir, hikmet shibidir. 22/52 Yukarda mealini yazm olduum, Hac sresinin 22. Ayetini ele alarak demektedirler ki: Reslullah, kafirlerin hidayete ermelerini o kadar ok istiyordu ki, onlarn houna gidecek ve slama yaklamalarn salayacak vahiylerin gelmesini arzu ediyordu. Bu arzusu ierisinde ve Kureylilerin bir toplantsnda iken Necm sresi nazil oldu ve kendisi onu okumaya balad. Grdnz m o Lat ve Uzzy, Ve ncleri olan teki Ment" szlerine gelince azndan u kelimeler dkl verdi. Bunlar, dolgun beyaz vcutlu gzel dilberler ve rtbeleri yksek ilahelerdir. Onlarn efaati muhakkak beklenmelidir."Bundan sonra, Reslullah srenin dier ayetlerini normal olarak okumaya devam etti ve srenin sonunda secde etti. Onunla birlikte Mslmanlar ile mrikler beraber secde ettiler. Mekkeli kfirler dediler ki, artk bizimle Muhammed arasnda her hangi bir fark kalmamtr. Bizde zaten ayn eyi diyoruz. Kainat yaratan Allahtr, fakat ilahelerimiz Allah katnda bizim iin efaatte bulunacaklardr. Bilahare akam Cebril gelerek peygambere putlar vc szleri getirmediini bildiriyor. Bu olay peygamberi ok zyor ve tedirgin ediyor. Taki Hac sresinin 52. Ayeti indi. Bu ayette Reslullah teselli edildi. Kendisinden nceki Peygamber ve Resllerin ayn hataya dtklerini. Arzlarna eytann mdahale ederek kartn, fakat eytann bu kartrdn Allahn iptal ettiini ve

50

sonrada ayetlerini salamlatrdn vahiyle bildirdi. Bunun zerine peygamber rahatlyor."te iddialar budur. Bu uydurma rivayet, bn Ceririn tarihinde ve dier birok mfessirlerin tefsirlerinde, bn Sadn Tabaktnda, Vahidinin Esbb-n Nuzl"nde, bn shkn Siyeriinde, Musa bin Ukbenin Meazisinde, bn Ebi Htim, bn Munzir, Bezzr, bn Merdye ve Taberninin hadis kitaplarnda yer almtr. Baka bir ok kitaplarda konu olarak yer alm ve zerinde konuulmutur. Hfz bn Hacer (Mehur mhaddis); Ebu Bekr Desss (tannm Fakih unvanl); Zemaheri (Mfessir); ve bn Cerir gibi tarihi mfessir ve Fkh iddial mehur kimseler bu rivayetin doru olduunda srar etmilerdir. Muhalif olanlar da bunu tam manasyla eletirmemilerdir. Muhaliflerin bir grubu bunu reddediyor zira, bunun kaynaklar veya senetleri zayftr demektedirler. Demek ki bu kimseler de, senetlerin kuvvetli olmas halinde bu rivayeti aynen kabul edeceklerdi. rnein, bn Kesir bu hususta unlar yazmtr. Bu hikye hangi senetlerle rivyet olunmusa hepsi, mrsel ve mnkat drlar."Beyhki de diyor ki: Nakil itibariyle bu hikye ispatlanm deildir. bn Huzeyme; Kad yz gibi kimseler de ayn fikirdedirler. Mesela: Kad Iyzn reddetmesine sebep, Ktb-i Sitte de yer almamas ve senedinin zayf olmasdr. Halbuki, 47 rnekte grld gibi, Buhari aranik kelimesini rivayet etmemekle birlikte Ven-Necm sresi okunurken mriklerin secde ettiinden bahisle dolayl olarak deinmitir. Bunlarn esas problemi, Tevhidi ve Kuran anlamam olmalarndan kaynaklanmaktadr. Peygamber hakkndaki kanaatleri de iinde bulunduklar durum gibidir. Deil mi ki diyorlar, Cebrail bilahare haber verince peygamber yapt yanln farkna vard. Bu anlaylar onlarn durumunu gstermesi bakmndan ok manidardr. Zira deil bir peygamber, herhangi bir Mslman dahi, Allaha irk

51

komann manasn bilir ve annda farkna varr. Bunlarn gya kar olanlar emin olduklar ravilerin sylenmesi halinde, Allaha irk komakta bir an bile tereddt etmeyecek kimselerdir. Deil mi ki, bu kimseler kendilerine Allahn (haa) ayan Cehenneme soktuu rivayet edilince kabul edip, buna iman ettiler. Bunlara sormak lazm ilahlar Allahm yoksa raviler mi. Red veya kabul gerekelerine baklrsa ravileri ilah edinmilerdir. Hem bunlara sormak gerekir. Yalan yere rivayet metinleri uyduran kimselerin, ravilerini de uydurmamaya verilmi bir szleri veya bir garantileri mi var. Yalan yere her eit rivayet uyduran kimselerin, ravileri de uydurduklarn bir ocuk dahi anlya bilirken. Bunlar o kadar dahi akllarn kullanamayan ve Kalpleri, Allah tarafndan mhrlenmi, kr ve sar kimselerdirler. Kendilerine Mslman deyip, aranik rivayeti iftiras gibi bir ok rivayetler uydurup veya bunlara taraf olup, slama saldrmakta hibir mahzur grmezler. Fakat, bazen ayn eyi kendisine Mslman demeyen bir kimse ele alp slma saldrrsa grnte gya ok kzarlar, sanki kendilerinin yaptklar farklym gibi. imdi iddialarn bir baka adan ele alp rtmek istediimizde deriz ki: sra sresi 74. Ayette grdmz gibi, peygamber Allahn kendisini sebatkar klmas sayesinde, azda olsa dahi vahyin dna kmad, azndan vahiy diye vahiy olmayan tek bir kelime dahi kmad, daha nce belirttiim gibi aktr. imdi yle bir mantk yrtelim, peygamber aranik rivayeti iftirasndaki bozuk ifadeleri sarfetmi olsayd, sra sresi 74. Ayeti geersiz olacakt, bu slamiyet te yle mhimdir ki, bir tek ayetin geersiz bo olmas, Kurann tamamnn, Allah sz olmayp, kul sz olduu manasna gelirdi. sra sresi 74. Ayetinin bu iddia edilen iftira olayndan nce veya sonra inmesi bir ey deitirmez. Peygamber zamann da iman eden ve vefatndan sonra yaayan binlerce sahabe akl banda salam mantkl kimselerdirler. Bu kadar byk bir elikiyi hemen grrlerdi. Ne bu gn ne de o gn tek bir Mslman

52

bulmak mmkn olmazd. Tam tersine bu gn olduu gibi o gn de Mslmanlar bulunduuna gre byle bir olay vuku bulmamtr. Byle bir olayn vuku bulmadna dair, Kurandan baka rnekler verecek olursak, yle ki; mealen: - Batmakta olan yldza an dolsun ki. 53/1 - Arkadanz sapmad, azmad. 53/2 - O havadan konumaz. 53/3 - lla ki O, kendisine (Allah tarafndan) vahye dilen bir vahiyden baka bir ey deildir. 53/4 - Ona, mthi kuvvetleri olan biri (Cibril) retti. 53/5 - Ayetlerimiz hakknda doruluktan ayrlp erilie sapanlar bize gizli kalmaz. O halde, atein iine atlan m daha iyidir, yoksa kyamet gn gvenle gelen mi? Dilediinizi yapn! Kukusuz O, yaptklarnz grmektedir. 41/40 -Kendilerine Kitap geldiinde onu inkr edenler (phesiz bunun sonucuna katlanacaklardr). Halbuki o, esiz bir kitaptr. 41/41 - Ona nnden de ardndan da btl gelemez. O, hikmet sahibi, ok vlen Allahtan indirilmitir. 41/42 aranik hadisesi rivayetinin gerek olmadna dair bir baka adan bakacak olursak: Evvelce belirttiim gibi, bu uydurma rivayeti, Hac sresi 52. Ayetiyle ilikilendirmektedirler. Bu konuda byk bir mana sapmas ierisindedirler, yle ki: - (Ey Muhammed) Senden nce hibir resl, hibir nebi gndermedik ki O bir temennide bulunduu zaman eytan onun temennisine bir ey sokmu olmasn. Fakat Allah, eytann soktuu eyi iptal eder; sonra da ayetlerini salamlatrr. Allah, her eyi hakkyla bilendir, hikmet sahibidir. 22/52

53

Yukarda mealini yazm olduum, Hac sresi 52. Ayetinde, dikkat edilirse temenniden bahsedilmektedir. Temenni de istek, dilek veya arzu demektir. Fiiller ise istek veya arzu olmayp hayata geirilmi olaylardr. Baka bir deyile olmas istenen olaylar arzu halinde kaldka temenni olarak adlandrlrlar. Eer o temenni yerine gelirse, artk o temenni olmayp yaplm bir itir. Eer peygamber onlarn iddia ettii gibi yle bir ey sylemi olsayd ki bu mmkn deildir, bu arzu olmayp yaplm bir i olacakt. Onun iin Hac sresi 52. Ayette bahsedilen temenniyle byle bir iftira rivayeti ilikilendirmek mmkn deildir. Zira rivayette bir temenniden deil yaplm bir iten bahsedilmektedir. Denilse ki o zaman Hac sresi 52. Ayette vurgulanan ve Reslullahtan nceki resl ve nebilerin de yaam olduu, eytann temennilerine bozukluk kartrma olaynn manas nedir? Ben derim ki Kuran btn misalleri ak bir ekilde ihtiva eden bir kitab olduundan, bu soruya cevap tekil eden rnekleri onda bulabiliriz. yle ki, Kurandan mealen: - Surat ast ve dnd. 80/1 - Yanna kr bir kimse geldi diye. 80/2 - Ne bilirsin belki o arnacak. 80/3 - Yhut t dinleyecek de t, kendisine yarayacak. 80/4 - Kendisini tten mstani gren kimse gelince. 80/5 - Sen ona yneliyorsun. 80/6 - Onun arnmasndan sana ne? 80/7 - Fakat koarak sana gelen. 80/8 - (Allahtan) korkarak gelmiken. 80/9 - Sen onunla ilgilenmiyorsun. 80/10

54

- Bir daha bundan sakn; zira Kuran bir ttr. 80/11 - Dileyen onu dnp t alr. 80/12 - (Ey Muhammed) Sen, keyfince istediini doru yola iletemezsin. Fakat Allah, istediini doru yola iletir. O, hidayete gelecek olanlar daha iyi bilir. 28/56 Peygamberin, hidayete layk olmayan kimsenin hidayet etmesinde; kii hidayete ilgisiz olmasna ramen srar etmesi ve o kiinin hidayete ermesi halinde, bundan holanm olaca ile hidayete layk olanla; o kiinin hidayetle ilgilenmesine ramen, ilgilenmemesi. eytann, Peygamberin insanlarn hidayete erme temennisine att bir yanl arzudur. Allah bu arzuyu iptal ederek, doruyu gstermitir. Dikkat edilirse peygamberin temennisi gereklememi yani fiile dnmemitir. Allahn istedii gereklemitir. Dier bir rnek, Kurandan mealen: - brahimde ve onunla beraber bulunanlarda sizin iin gzel bir misl var; onlar, kavimlerine demilerdi ki: Biz sizden ve sizin Allahtan baka taptklarnzdan uzaz. Sizin(n taptklarnz) tanmyoruz. Siz, bir tek Allaha inanncaya kadar sizinle bizim aramzda dmanlk ve nefret belirmitir."Yalnz brhimin babasna: Senin iin mafiret dileyeceim, fakat senin iin Allahtan (gelecek) hibir ey(i nleme)e gcm yetmez" demesi hari. (Bu sz size misl deildir. Zira kfire mafiret dilenmez. Yine onlar demilerdi ki): Rabbimiz, sana dayandk, sana yneldik. Dn(mz) sanadr." 60/4 rnekte grld gibi, brahim peygamberin gzel arzular arasna, eytan putperest olan babasnn affedilmesini talep arzusu katmtr. Allah, bu hususu rnek almamamz belirtmitir. brahim peygamberin bu temennisi gereklememitir, iptal olmutur.

55

Dier bir rnek, Kurandan mealen: - Nh seslendi: Rabbim dedi, olum benim ilemdendir. Senin szn elbette haktr ve sen hkimlerin hkimisin." 11/45 - (Allah): Ey Nh, dedi, o senin ilenden deildir. nk (onun ameli) iyi olmayan bir ameldir. Bilmediin bir eyi benden isteme. Sana chillerden olmaman tlerim." 11/46 - (Nh) dedi ki: Rabbim, bilmediim bir eyi senden istemekten sana snrm, Eer beni balamaz, bana acmazsan ziyna urayanlardan olurum! 11/47 Burada da, Nh peygamberin, Allahn gazabna uram olunun Affn ve Tufandan kurtulmasn Allahtan dilemesi. Kendisinin ve yanndaki Mminlerin kurtulmas sevin ve arzusu arasna, eytann att bir yanl temennidir. Allah bu temenniyi kabul etmemekle ve Nh peygambere ihtar etmekle, eytann attn iptal ediyor. Ve Allah doruyu gstererek ayetlerini salamlatrmtr. Dier bir rnek, Kurandan mealen: - (Lt kavminin oturduu Sedom) ehr(inin) halk, (Ltun gen konuklarn duyup) keyif iinde (koarak) geldiler. 15/67 - (Lt onlara): Bunlar benim konuumdur, dedi, beni mahcup etmeyin!" 15/68 - (ne olur), Allahtan korkun, beni rezil etmeyin!" 15/69 - Seni lemlerden (bakalarnn keyfine engel olmaktan) men etmemi miydik?"dediler. 15/70 - Dedi ki:Eer yapacaksanz, ite kzlarm." 15/71

56

- (Ey Reslm), senin mrne andolsun ki, onlar, sarholuklar iinde bocalyorlard. 15/72 - Gnein doma zamnna girerlerken korkun ses onlar yakalad. 15/73 - (ehrin) stn altna getirdik ve zerlerine de amurdan pimi talar yadrdk. 15/75 Lt peygamberin konuklarn, cinsi sapk insanlarn elinden kurtarma arzusu gzel bir temennidir. Fakat buna karlk kzlarn teklif etmesi, eytann onun gzel arzusuna katt bir yanl temennidir. Zira kzlar da o cinsi sapk kimselere layk deildiler. Allah o zalim kavmi helak etti ve Lt peygamberin kzlarna da el sremediler. Zaten konuklara da el srmeleri mmkn deildi. Onlar, onlar mahvetmeye gelmi olan, Allahn elileriydiler. Bylece Lt peygamberin yanl temennisi iptal edildi ve Allahn kavme gazap emri yerine getirilmekle de. Allah ayetlerini salamlatrd. Bu rneklerden de anlalaca zere, Hac Sresi 52. Ayeti, onlarn aranik olay diye iddia ettikleri uydurma rivayetle hibir ilgisi yoktur. 49- ........ Makl b. Yesardan (rivyet olunduuna gre) Peygamber (s.a.) llerinizin zerine ysin okuyun."buyurmutur. Bu (lafz ravi) ibnl- Alann lafzdr. (Ebu Davud, cilt 11 R.3121 S.497 amil 1991; bn Mce, Cengiz, 4.) Bu uydurma rivayete dayanarak, asrlarca insanlar llerinin mezarlar banda Kuran okumulardr. Ve Kuran yaayanlara hitap eden bir kitap deil de, llere okunan bir kitap olarak telakki edilmitir. yle ki yllarca namaz klan bir kimse bile yaygn ekilde toplumsal olarak, her rekatta okuduu Fatiha Sresinin dahi manasn merak etmez hale dmtr. Fakat buna ramen, lsnn banda Kuran

57

okumak veya okutmak suretiyle, lsne, iki ime, kumar oynama, oru tut, ahret hayat gerektir gibi ifadelerle, ayetleri tebli etmitir. Sanki ls kumar oynayabilecektir veya lmemitir de ahretten phesi olmasn gibi uursuz bir davran iine girer. Kendisinin renmesi gereken Kuran bilgilerini lsne retmeye alr. hal bu ki, l kendisine yaayanlar tarafndan yaplan hibir hitab duymad gibi. Okunan Kuran nedeniyle de hibir sevap alamaz. Zira, slam da ameller ahsidirler. Hi kimse bakas iin amel ileyemez. rnein: Kim Kuran okuyorsa ve Kurana gre yaayp dinliyorsa, Allah tarafndan kabul edilmesi halinde sevab o ahsa aittir. yle ki, Kurandan mealen: - nsana almasndan baka bir ey yoktur. 27/53 Evet, grld gibi insana ancak bir fiil kendi alt vardr. llerin yaayanlar duyduu iddiasna gelince. Byle bir ey slam inancna gre mmkn deildir. Bu konuda, Kurandan mealen: - Allah, eceli gelenlerin ruhlarn lmleri annda, eceli henz gelmeyenlerin de uykularnda alr. Haklarnda lme hkmettiklerini tutar, dierlerini belli bir sreye kadar salverir. Bunda, dnebilen kimseler iin, muhakkak ibretler vardr. 39/42 Ayet mealinde grld gibi, lm ve uyku ayn eydir. imdi yle dnelim, her ne kadar lmemi olan bir kimse, lm halini bilmiyorsa da. Uyku uyumu bir kimse uyku halini bilir. Uyuyan bir kimse iin u kesindir ki, uyanmad mddete, ba ucunda bulunan kimselerin kendisine yapacaklar seslenmeleri duymaz. Duymas halinde uyanm demektir. te ller iinde ayn durum sz konusudur. Dirilmedikleri mddete dnyada yaayanlar tarafndan kendilerine yaplacak hibir seslenmeyi duymazlar. Dnya hayatyla yaayanlarla, kendileri arasndaki irtibat veya baka

58

bir ifadeyle iletiim kesin olarak kesilmitir. slam Dinine mal ederek, llerin dnyada yaayanlar duyduklar konusunda uydurulmu her rivayet Kurana uymayan bo bir iddiadr. 50-........... Bana ibnu Vehb tahdis edip yle dedi: Bana Ynus ibn Yezid, ibn ihbdan; o da Ubeydullah ibn Abdillahtan; o da ibn Abbstan haber verdi. bn Abbs (R) yle demitir: Peygamber (son hastalnda) ars iddetlenince: Yaz yazacak ey getiriniz, size yle bir kitap yazaym ki, ondan sonra hi dallette kalmayasnz" buyurdu. Umer (R): Peygamberin hastal arlat. Bizim elimizde de Allahn Katb vardr. O bize yeter, dedi. Bunun zerine oradaki sahbiler ihtilafa dtler. Szleri birbirine kart. Reslullah (S): Yanmdan savulun; benim yanmda nizlamak olmaz" buyurdu. bn Abbs, bu szleri rvi Ubeydullah ibn Abdillaha nakl ettikten sonra odadan kmaya davranp: h ne byk musibettir ki, Reslullah ile yazmak istedii kitap arasna perde oldu" diyerek dar kt. (Buhari, Kitbul-lm 55 Cilt 1 S.267 tken 1987) Bu rivayet, Peygambere kar uydurulmu byk bir iftira. Ve insanlarn Kurana olan gvenini sarsmak iin uydurulmu, Kurana ynelik dmanca bir saldrdr. Kuran ayetlerinin indii dnemden bu tarafa, kafirler her zaman Kurandan baka bir kitap hasretiyle yaamlardr. te peygamber son hastalnda, Kurandan baka bir kitap yazmak istedi rivayeti uydurmas, bu arzularnn tipik bir rneidir. Bu arzularna Kurandan rnek verecek olursak; mealen: - Onlara ak ak ayetlerimiz okunduu zaman, bize kavumay ummayanlar: Bundan baka bir Kuran getir veya bunu deitir."dediler. De ki: Onu kendi tarafmdan deitirmek imknszdr. Ben sdece bana vahy olunana uyarm. yet ben Rabbime kar gelirsem, byk gnn azbndan korkarm." 10/15

59

Bu itibarla, peygamberin Kuran yerine yeni bir kitap yazmak istedii yolundaki rivayetin asl yoktur. Zaten bu kadar hadis ad altnda rivayetler uydurmalar da bu arzular nedeniyledir. Zira bunlar hibir zaman Kurana raz olmamlardr. Kurana rakip bir kitap meydana getirmek, kalplerinde ki kkl bir hasrettir. Uydurduklar rivayetler, Mslmanlar faydalansn diye deildir. Eer dnlrse, rivayetler Kuran nesh eder yani iptal eder demeleri ok manidardr. Neyle, neyi yok ve iptal etmek istedikleri gayet aktr. Yine bu rivayette, merin diliyle, Bizim yanmzda Allahn Kitab vardr. O bize yeter."ifadesi geiyor ki, Kuran ynnden gerei de yledir. Peygamberin son hastalnda, Kuran elde mevcut idiyse ve bunu kendi azlaryla rivayet ediyorlarsa, Peygamberin vefatndan sonra, Kurann ordan, burdan derlendiini nasl oluyor da rivayet ediyorlar? (Bak, rnek 15) Bu da ilerine geldii zaman her eit ifadeyi aradaki elikilere bakmadan kullanabildiklerinin ak bir gstergesidir. 51- Bize Abdullah ibn Mesleme, Mlikten; o da Nfi den; o da Abdullah ibn Umer (R)den Reslullah (S)n, Kuran (metni) ile dman arzisine sefer edilmesini nefyettiini tahdis etmitir. (Buhari, Kitbull-Cihd ves-Siyer Cilt 6 Sayfa 2792 H.195 tken (1987) ) Bu rivayetle, gya Kurana saygszlk edilmesini nleme gayesi gdld belirtilmek istenmise de, iin asl Kuran vahyinin tebli edilmesini nlemektir. Zira Kuran vahyinin yazl olarak, kafirlere tebliinde bir mahzur yoktur. Sleyman peygamberin Seb melikesine gnderdii mektup, o sra Seb halk Mslman olmamasna ramen, Allahn adyla balyordu ve bu ifadeler Kuranda ayet olarak mevcuttur. yle ki, mealen: - (Hdhd mektubu gtrp attktan sonra Seb melikesi Belkis) mvirlerine dedi ki. Ey ileri gelenler, bana ok nemli bir mektup brakld." 27/29

60

- O, Sleymandan (geliyor) ve Rahmn ve Rahim Allahn adyla (balamakta)dr. 27/30 - Bana kar byklk taslamayn ve bana teslim olarak gelin (diye yazyor). 27/31 Bir tebli mektubu, Allah adyla balanarak gayri mislim lere gnderile biliyorsa. Ayetleri yazp tebli etmenin de bir mahzuru yoktur. Zira, Allah en stndr, ad da en stn zikirdir. Allah ad Kurann bir sz olarak Kuranda yer almaktadr ve Kuranda Allahn adndan daha stn bir kelime yoktur. Allah ad yazlp kafirlere gnderilebildiine gre Kuran ayetleri de gnderilebilir. Bu itibarla uydurulan rivayetin asl yoktur. 52- ...........Eb Hureyre, Nebi (s.a.)den naklen Onun yle buyurduunu haber verdi: Orada temiz olmay arzu eden ve seven kiiler vardr"(Tevbe (9), 108) yeti, Kubdaki Mslmanlar hakknda nzil olmutur. Eb Hureyre "su ile taharetlenmelerinden dolay bu yet onlar hakknda nazil oldu" dedi. (Eb Dvut, K.Tahre 1, Bb 23, Cilt 1 Sayfa 86 H.44, amil 1987; Tirmizi, Tefsirl-Kurn et-Tevbe 10; bni Mce, tahare,28) Bu rivayette de slama ve slam retisine bir saldr ve retide ama saptrmas gayesi gdlmtr. yle ki ayette islami temizlik kastedilmiken, bunu tuvalette temizlenmeyle zdeletirmeye almak, slami deerlere kar ak bir saygszlktr. Tevbe sresi 108. Ayette yle denmitir, mealen: (Peygamberin, Drar mescidin de namaz kalmasn nlemek iin, Allah, Tevbe 108. Ayeti indirerek) - Orada asl namaza durma, T ilk gnden takv zerine, kurulan mescit, elbette iinde namaza durmana daha uygundur. Onda temizlenmeyi seven erkekler vardr. Allah da temizlenenleri sever. 9/108

61

Ayet mealinde grld gibi; ayette, takv" konu edilmekle her eit ktlkten temizlenmeyi seven kimselerden bahsedilmi olunmaktadr. Uydurma rivayette bu sevgi, kastl ekilde, tuvalette suyla temizlenme olarak anlatlmtr. SLAM DEERLERE, PEYGAMBERLERE, AHISLARA, KAVMLERE, V.S. ye HAKARET ERKL SALDIRI ve FTRALARINA AT RVAYET RNEKLER 53- Eb Selemenin yapt dier bir rivayette yle gelmitir: Hz. Aie (radyallahu anh)nin yanna girmitim. Yanmda Hz. Aienin st kardei vard. Kendisine, Resulullah (aleyhissalatu vesselam)n cenbetten nasl ykandn sorduk. Bir sa miktarnda bir kap getirtti ve onunla ykand. Aie ile aramzda bir perde vard. (Ykanrken) zerine kere su dkt ve dedi ki: Resulullah (aleyhissaltu vesselm)n zevceleri, salar kulak memesi civarnda olmas iin salarnn balarn alrlard." (K.S. 3760 C.10 S.542 Aka-1990, alntlar; Buhari, Gusl 2, Mslim Hayz 41,42, (319-320); Muvatta, Tahret 68, (1,44,45); Ebu Dvud, Tahret 97, (238); Nesi, Tahret 144, (1,127)) ddia ettiklerine gre, bir tanesi ki kim olduu belli deil, iki kii Aieye giderek Peygamberin cnplkten nasl ykand konusunda soru sormular. Gya, Aie ykanarak onlara retide bulunmu. Arada perde vard demeleri ise laf dallandrmalarndan baka bir ey deildir. Zira ykanan grnmeyecekse, ykanmak suretiyle tarifte bulunmann bir manas yoktur. Grnmesi halinde ykanarak tarifte bulunmas mmkn olur. Nitekim, bana kere su dkt demeleri ve san ksalndan bahsetmeleri bunu ima etmek iindir. Olay iddialar srf baa su dklmesi olay da deildir, zira cenbetten ykanmada btn vcudun ykanmas sz konusu olduundan asl anlatmak istedikleri,

62

Aienin bu ykanmay tatbiki olarak gsterdiidir. Aieki, mminlerin annesidir. Ona yaplm bir iftira btn mminleri derinden yaralar. Ykanma merak ediliyorsa, neden gidip kendisinden bayan sahabeler sormad da, erkek sahabeler gidip sorsun. Kald ki ykanmay bir ocuk bile anlaya bilirken, Aie ykanmay niin tatbiki olarak erkeklerin nnde gstersin ki? Kald ki, belli bir yatan sonra, slam dinine gre ocuklar dahi z anne babalarn plak olarak gremezler. Bu konuda daha birok ey yazlabilir. Fakat konu zc olup uzatmak istemiyorum. Zira hakaret kastyla bu rivayeti uydurduklar ok aktr. slam ahlakyla ilgili olarak, Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Ey mminler, ellerinizin altnda bulunan (kleler, cariye)ler, ve sizden henz erginlie ermemi (ocuk)lar. vakitte (odalarnza girebilmek iin) izin istesinler: Sabah namazndan nce, leden sonra elbiselerinizi kar(p yat)acanz vakit ve yats namazndan sonra. Bunlar sizin stnz aabileceiniz vakittir. Bunlarn dnda (kle, cariye ve ocuklarn, izin almadan ieri girmelerinden dolay) ne size, ne de onlara bir gnah yoktur. (Onlar sizin) yannzda dolarlar, birbirinizin yanna girip karsnz. Allah ayetlerini size byle aklar, Allah bilendir, hikmet sahibidir. 24/58 Grld gibi, bir mminin, stnn ak olabilecei vakitte, mminlerin odalarna, kleleri, cariyeleri ve bulu ana ermemilerse dahi, yeenleri ve dier mmin ocuklar izin almadan yanlarna giremezler. Kendi z ocuklar da Ergenlik ana (bulua) ermeleri halinde, onlarn da izin almalar gerekir. yle ki, Kurandan mealen: - ocuklarnz ergenlik ana erdikleri zaman, kendilerinden ncekilerin izin istedikleri gibi (kendileri de) izin istesinler. te Allah size ayetlerini byle aklyor, Allah bilendir, hikmet shibidir. 24/59

63

Bu duruma gre ergenlik ana ermi bir ocuk kendi z anne ve babasn plak olarak gremez, dolaysyla kendi z anne ve babasndan tatbiki olarak ykanmay retmelerini isteyemez. Bu itibarla, Aie anamz hakkn da uydurulan rivayetin, slam dininde yeri yoktur. Ancak ona yaplm bir iftiradr. Bu tr iftiralar epey yaplmtr, yle ki: 54- Ebus-Semh (radyallahu anh) anlatyor: Resulullah (aleyhissaltu vesselm)a hizmet ediyordum. Ykanmak isteyince: Bana enseni dn! derdi. Ben de ensemi dnerdim. Bylece ona perde olurdum."(K.S. 3764 C.10 S.545 B.1990, alnts; Nesi, Tahret 143, (1,126)) Bir kimse, ahsla bir cepheden perdelenirse, br cephesi akta kalr. cephesi kapalysa biz buna oda diyoruz, ya kap takarz, yada en azndan bir bez perde ile rteriz. Kald ki, ahs, ahsa bir cepheden dahi tam olarak perde olamaz, csse farkndan dolay ve biraz kprdama ile dahi stre alr. Hem peygamber ykanrken hizmetide olsa bakasnn onun yannda ne ii var? Onun iin bu rivayet peygambere bir iftiradr. 55-......... Eb Tlibin kz mm Hninin himyesinde bulunan Eb Murre haber vermitir. O da Eb Tlibin kz mm Haniden iitmitir ki, o yle diyordu: Ben fetih yl Reslullahn yanna gittim ve Onu ykanr hlde buldum. Fatma da Onu perdeliyordu. Bu kadn kimdir?"diye sordu. Ben mm Hniim dedim. (Buhari, Kitbul-Gusl 31 s.387 cilt 1, tken 1987) Bu rivayette ayn ekilde bir iftiradr. 56- ........... Huzeyfe (R) yle demitir: Ben kendimi bildim ki, ben peygamber ile berberce yryorduk. Derken Peygamber bir kavmin bir duvar arkasndaki sprntlne geldi ve herhangi birimizin dikilmesi gibi dikilip iedi. Ben

64

de ondan uzaklatm. Kendisi bana iret etti. Ben de yanna vardm ve iemesini bitirinceye kadar topuunun yannda dikildim. (Buhari, Kitbul-Vudu 88 s.352, c.1 tken 1987) erken arkadalar istemese de arp seyrettirmek lazm demek istiyorlar. Peygamber bu kabil bir ahlaktan uzaktr ve bu rivayetin slam dininde yeri yoktur. 57- Ebu Said radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm iittim, yle demiti: ki kii (asl metinde iki adam) beraberce helaya gidip, avretleri ak kazay hacet ederken konumasnlar. Zir Allah Tela Hazretleri, bu hale gadap eder. (K.S. 3556 C.10 S.375 B.1990, alnts; Ebu Dvud, Tahret 7, (15)) Uydurduklar bu rivayette, iki kiinin ki, bunlar herhangi iki kii olabilirler. Beraberce tuvalete gidip avretlerini aabileceklerini, bunun bir mahzuru olmad, fakat konumalarnn byk gnah olduunu rivayet etmeleri, slam ahlakna aykrdr, ve bu rivayet aslsz bir iftiradr. Daha nceki rneklerde belirttiim gibi, Kurana gre slam dininde, mminlerin z ocuklar bile, anne veya babalarnn odalarna onlar soyunukken giremezler. Anlalaca zere izin istemek tesettr olaynn salanmas iindir. Anne veya baba soyunuksa, odada tek balarna iseler dahi, ocuklar odaya girmeden nce rtnmeleri gerekir. Ondan sonra izin verebilirler. Buna ramen Ktb-i Sittede slami tesettre kar rivayetler uydurulmutur. Yukardaki rnekten baka rnek verecek olursak, yle ki: 58- Hz. Ebu Hureyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhisslatu vesselm buyurdular ki: .............. Kim helya giderse (imkn nispetinde) tesettrde bulunsun, (kuytu bir yer) bulamazsa, hi olmazsa kum (ta vs., den) bir tmsek yapp ona arkasn dnsn, zira eytan, insan olunun makatlaryla (oturak ksmyla oynar. Kim bunu yaparsa en gzelini yapm olur, yapmayana bir beis (zarar)

65

yok. (K.S. 3558 C.10 S.376 B.1990, alnts Ebu Dvud, Tharet 19, (35)) Grld gibi, gizlenmeden akta tuvalet ihtiyacn grmenin bir mahzuru olmad tahdis ettiler. 59- ............. Sehl (R) yle demitir: (Bz kereler) bir takm erkekler, bellerindeki ftalar ocuklar gibi boyunlarna balam olarak Peygamberle birlikte namz klarlard da. (cemate gelen) kadnlara: Erkekler dorulup oturmadka balarnz secdeden kaldrmaynz, denirdi. (Buhari, Kitabul-Salt 14 S.458 C.1 tken 1987) Burada da erkek sahabelerin secdeye gittiklerinde avretlerinin aldn, bayanlarn grmemesi ihtar edilmekle beraber, erkeklerin, bir birinin gsterilmesi ayp olan yerlerini grmelerinin bir mahzuru olmadn rivayet etmeleri. slami tesettre aykr aslsz bir iddiadr. 60- ... Amr b. Selime dedi ki, Biz halkn Peygamber (s.a.)i (ziyrete) gidip geldikleri (yol zerinde bulunan) bir yerleim blgesinde idik. (nsanlar ziyretten) dnerlerken bize urarlar ve Resulullah (s.a.) yle buyurdu."diye konuurlard. Ben zeki bir ocuktum. Bu sebeple Kuran Kerimden pek ok (yetler) ezberledim. Babam (bir defa) kabilesinden bir heyet ierisinde Peygamber (s.a.)e eli olarak gitmiti. (Reslullah-s.a.-) onlara namaz retip: Kuran Kerimi)"en ok bileniniz size imam olsun" buyurdu. (ilerinde) ezberinde en ok Kuran- Kerim bulunan kimse olduum iin, Kuran- Kerimi en ok bilenleri ben idim. Beni ne geirdiler, onlara zerimde sar kk bir hrkam olduu halde imamlk yapyordum. Secdeye vardm zaman hrka vcudumdan syrlp ksalyordu. Kadnlardan biri mamnzn avret mahallini bizden gizleyiniz" dedi ve bana Umman kumandan bir gmlek satn alverdiler. Mslmanlktan sonra onun kadar hibir eye sevinmi deilim. Onlara yedi, yahut sekiz yanda iken imamlk yapyordum. Eb Dvud, K. Salt (2),

66

Bb 60 Cilt 2 S.424 H.585 mil-1988. Buhari, Ezan 54; Tirmizi, sal 60; Nesi, imme 3,5,11,43; Kble 16; bn Mace, ezan 5; ikme 46;) Daha nce ki rnekte, namaz klan cemaat erkeklerinin secde ederken avret mahallerinin aldn rivayet etmilerdi, bu rnekte ise secdede avret yeri alan ocuk imam icat ediverdiler. Her halde bu rivayeti bu ekilde uydurmalarnn nedeni, yetikin imamn avret yerinin ald rivayetini kolay yutturamayacaklarn dnmeleri nedeniyledir. 61-........Bana Ukeyl, bn ihbdan; o da Urveden; o da ie (R) den tahdis etti (ki o yle demitir): Peygamberin zevceleri geceleyin hceti defe ktklarnda (Medinenin kenrnda olan) Mensa kadar giderlerdi. O (Mens denilen yer) ak bir yerdir. Umer, Peygambere: Kadnlarn perde arkasna koy (yni evden kmalarn menet),der idi de, Reslullah (S) onun dediini yapmyordu. Nihyet Peygamberin zevcesi Sevde bin tu Zema gecelerden bir gece yats namz vaktinde darya kt. Sevde uzun boylu bir kad idi. Umer, hicap emrinin indirilmesine ok arzu duyduu iin, ona: Y Sevde, bilmi ol ki, biz seni muhakkak tandk, diye bard. Bundan sonra Allah Hicap yetini indirdi. (Buhari, Kitbul-Vud 12, C.1 S.298 tken 1987) Bu rivayette de, yine Peygamberin zevcelerine ar iftiralar vardr. Ayrca iddialarna gre mer ayb bilmekte ve nemsemekte Peygamberden daha ileri bir seviyede idi. Ve Peygamberin zevceleri gece Medinenin kuytu bir yerine deil, ak bir yer olan Mensa defi hacet iin giderlermi. Kadn olsun, erkek olsun hi kimse, eer defi hacet ihtiyac varsa, gndzden geceye, geceden gndz bekleyemez. Hatta skan bir insan iin birka dakika beklemek dahi bir sorun olabilir. Hal byle olunca, gndz defi hacet ihtiyacn giderecek gizli yeri olan kimse, gece oldu diye neden ehrin ta ak yerlerine kadar gidip defi hacetini grsn. nsan

67

gecenin herhangi bir saatinde ska bilir. Yatandan kalkp defi hacet iin ehirde seyahat etmenin ne manas vardr. Hele her eit zarar verebilecek, frsat kollayan kafir ve mnafklarn olduu bir ortamda. Onun iin ne byle bir davrann pratii vardr, nede byle bir olay vuku bulmutur. Ancak hakaret kastyla uydurulmu bir rivayettir. Peygamber zevcelerinin gizlenme derecelerine bir rnek verecek olursam, Kurandan mealen: - Ey peygamberin kadnlar! Siz baka kadnlardan herhangi bir kadn gibi deilsiniz. Eer (Allahn azabndan) saknyorsanz, ince, yumuak konumayn ki kalbinde hastalk olan biri, kt mide kaplmasn, sz ciddi ve gzel syleyin. 33/32 Grld gibi, deil Peygamber zevceleri kendilerini tehir etsin, nasl konumalar gerektii dahi Kuran vahyiyle bildirilmitir. Bu konuyla ilgili olarak Kurandan bir rnek daha verecek olursam, mealen: - Ey iman edenler! Hazrlanmasn beklemeyeceiniz bir yemee arlmanz hari, izin verilmeden Peygamberin evlerine girmeyin, Fakat arldnz zaman girin, Yemek yediiniz zaman, hemen daln, sohbete dalmayn, nk bu durum, Peygamberi zyor. O (sizi evden karmaktan) utanyor. Halbuki Allah, hak olan bir eyden utanmaz, Peygamberin hanmlarndan bir eya istediiniz zaman bir perdenin arkasndan isteyin. Bu durum, sizin kalpleriniz ve onlarn kalpleri iin daha temizdir. Reslullaha eziyet etmeniz, ondan sonra onun hanmlaryla evlenmeniz asla caiz deildir. phesiz bu durum, Allah katnda byk bir gnahtr. 33/53 Bu duruma gre, Sahabelerin bir eyay dahi, Peygamberin hanmlarndan yz yze isteyemeyecei dnlrse,

68

yaplm olan rivayetin ve benzeri rivayetlerin aslsz bir iftira olduu anlalr. 62- Bize Msedded Yahy ibn Saidden: o da Humeydden; o da Enesten tahdis etti: Enes ibn Mlik (R) yle demitir: Umer (R): - ey hakkndaki dileim Allahn vahyine uygun geldi, yhut Rabbim bana muvafakat etti. Ben: Y Reslullah! Makaamu brahimden bir namz yeri edinseniz! dedim. (Bu lafzla yet indi.) yine ben: Y Reslullah! Yannza iyi ve kt kimseler giriyor. Mminlerin analar olan kadnlarnzn rtnmelerini emretseniz! dedim. Bunun zerine Allah Hicap (el-Ahzb: 59) yetini indirdi. (Buhari, Kitbut-Tefsir C.9 H.10 S.4182, tken 1987) Bu rivayette de, yine bir iftira mevcuttur. nsann aklna yle bir soru geliyor. Allahn retmesiyle, Peygamber mi insanlara iyi ahlak retip rnek oluyordu, yoksa insanlar m peygambere iyi ahlak retiyorlard. Rivayetler dininin mensuplarna gre insanlar peygambere retiyorlard. Halbuki ahlak konusunda Kuranda onun iin yle denmitir: - Nn. Kaleme ve yazdklarna andolsun! 68/1 - Sen, Rabbinin nimetiyle cinlenmi deilsin. 68/2 - Senin iin kesintisiz bir mkfat vardr. 68/3 - Ve sen, byk bir ahlk zerindesin. 68/4 - Andolsun Allahn Elisinde sizin iin, sizden Allah ve ahreti arzu eden ve Allah ok anan kimseler iin (uyulacak) en gzel bir rnek vardr. 33/21 Yaptklar iftiralarda dier bir hususta, zellikle erkeklerin, Peygamber elerinden, cenabetten ykanma, hayz v.s. gibi konularda gidip soru sorduklarn iddia etmeleridir. Bu gibi

69

konular gidip soracak bayan sahabe yok muydu? Erkek sahabeler gidip Peygamberden veya bu konuda bilgisi olan dier erkek sahabelerden soramaz mydlar? Eer bu gibi hususlar dnlse asl maksatlarnn bir eyi sormak deil, Peygamber elerine iftira etmek olduu kolayca anlalr. imdi bu tr rivayetlerinden baka rnekler verecek olursam: 63- ........... Bize Mlik, Himdan; o da babas Urveden; o da Peygamberin zevcesi ieden haber verdi (yle demitir): Peygamber (S) cnplkten ykand zamn ellerini ykamaktan balard. Sonra namz iin ab dest alr gibi ab dest alrd. Sonra parmaklarn suya daldrr ve onlarla salarnn diplerini hill lard. Sonra iki eliyle ba zerine avu su dkerdi. Ondan sonra suyu btn bedeni zerinden aktrd. (Buhari, Kitbul-Gusl C.1 H.1 S.370, tken 1987) 64-.............. bn Abbstan; o da Peygamberin zevcesi Meymneden tahdis etti. Meymne (R) yle demitir: Reslullah (S) yalnz ayaklarn ykamayarak namz iin ab dest al gibi ab dest ald. Bacak aralarn ve oralarna isbet eden ykanacak eyleri de ykad. Sonra kendi zerine su dkt. Sonra ayaklarn yerinden ayrp ykad. Onun cnplkten dolay ykanmas ite budur. (Buhari, KitbulGusl C.1 H.2 S.370, tken 1987) 65-............ Bana Eflh, el-Kaasmdan; o da ieden haber verdi. ise (R): Peygamber (S) ile ben bir kaptan ykanrdk, ellerimiz, o kabn iinde gidip gelirdi, demitir. (Buhari, Kitbul-Gusl C.1 H.14 S.377, tken 1997) 66-............ Bize ube, Hammddan; o da babas Urve ibn Zubeyrden; o da ieden tahdis etti. ise (R): Reslullah (S) cnplkten dolay ykand zamn ellerini ykar idi, demitir. (Buhari, Kitbul-Gusl C.1 H.15 S.377, tken 1997) Bylece ykanan bir kimsenin ellerini de ykadn renmi olduk, bu bilgi kaybolsayd halimiz nasl olacakt. Elleri olup

70

ta, elini ykamadan vcudunu ykayan tek bir insan varmdr veya avu suyla ykanmak nasl mmkn olur? Maksatlar iftira etmek deilmi, dillerine ne gelirse dnmeden sylerler. 67-.............bn Abbs yle demitir: Meymne (R) yle dedi: Ben Reslullah iin ykanaca suyu koydum. Kendisi elleri zerine su boaltt ve onlar ikier defa vey er defa ykad. Sonra sa eliyle sol eli iine su boaltt da bu su ile haylarn ykad. Sonra elini toprakla srtt. Sonra azn alkalad ve burnuna su ekti. Sonra yzn ve ellerini ykad, ban da defa ykad. Sonra bedeni zerine su dkt. Sonra yerden ayrld da ayaklarn ykad. (Buhari, Kitbl-Gusl C.1 H.18 S.378, tken 1997) 68-.............Bize Ame, Slim ibn Ebil-Cadden; o da bn Abbstan; o da Meymneden tahdis etti ki (o yle demitir): Peygamber (S) cnplkten dolay ykand. yle ki: Eliyle hayalarn ykad. Sonra elini duvara srtt. Sonra elini ykad. Sora namaz abesti gibi abdest ald. Nihayet ykanmasn bitirince ayaklarn ykad. (Buhri, KitbulGusl C.1 H.13 S.376, tken 1997) Burada da ykanrken elleri duvara srtp duvar kirletmeyi rivayet ediyorlar. 69-..............Bize brahim, o da Esvedden; o da ieden (R) tahdis etti ki (o yle demitir): Ben, Peygamber ile birlikte her ikimizde cnp iken bir kbdan ykanrdk. (Hayz olduumda) O bana emrederdi, bende ftam balardm. Ben hayzl iken Peygamber tenini tenime dokundururdu. Kaz O (mescide) itikafta iken, ben de hayzl olduum hlde ban (itikf yerinden darya) karrd da, ben de ykar idim. (Buhari, Kitbul-Hayz C.1 H.14 S.400 tken 1997) Bu rivayette de, ienin erkeklere sevimeyi anlatt iftirasnda bulunuyorlar, ayn iftiray (ayn kaynak s.401 deki rivayetle) Meymne hakknda uyduruyorlar. Aslnda bu tr

71

rivayetleri yazmak arma gidiyor; yzlerce senedir yazlp insanlara anlatlan bu yalanlar eletirmek iin, istemezsem de yazmak zorunda kaldm. Kitabn banda belirttiim gibi, uydurmu olduklar drt bin civarndaki rivayetlerini tekrarlar yapmak suretiyle 35647 rivayete evirerek ciltler dolusu klliyat haline getirmiler. Bundan dolay konular anlatrken fazla detaylara girdiim de zannedilmesin, konunun zn bozmadan fazla detaylara girmekten kandm, yoksa merak edipte ortaya koyduklar klliyata bakan bir kimse eletiri konusu olabilecek daha baka birok rivayet bulabilir, verdiim tipik rivayetlerin az bir ksm biraz benzer olmakla beraber tpatp ayn olmayp ieriinde konuyu ilgilendiren farkllklar vardr. Onlar ciltler doldurdular, ben ise ciltlerle ortaya koyduklarn bir kitap halinde tam olarak ortaya koyup eletirmeyi hedefledim, baardma da inanyorum. 70- ............. El-Kaasm yle diyor:Ben ieden iittim, yle diyordu: Biz ancak Hac etmei dnerek yola ktk. erif mevkiine geldiimiz zamn ben hayz oldum........... (Buhari, Kitbul-Hayz C.1 H.1 S.397, tken) 71-.............Bana Him, Urveden haber verdi ki, Urvetubnuz-Zubeyre: Hayzl kadnn bana hizmet etmesi yhut kadnn cnp iken yanma gelmesi ciz midir? diye sorulmu. Urve de: Bana gre bunun hepsi ciz, yle olan da, byle olanda bana hizmet eder. Bundan dolay hibir taraf iin beis yoktur. Bana ie haber verdi ki, kendisi hayzl ve hcresinde ikamet ederken, Reslullah da mescide itikf ettii zamn, Reslullah ban uzatr, o da Reslullah n ban tarard. (Buhari, Kitabul-Hayz C.1 H.3 S.398, tken 1997) Kendi kendilerini yalanlamak zere birde yle bir rivayet uydurdular. 72-............Zerrate yle demi: ise (r.anh)dan, yle demitir:

72

Ben hayzl olduum zaman (Reslullahn) yatandan bir hasr zerine iner ve temizleninceye kadar Reslullah (s.a)a yaklamazdm."(Eb Dvd, K.Tahre (1), Bb 106 Cilt 1 H.271 s.479, amil 1987) Bylece bu konuda da kendi kendilerini tekzip etmi oldular. Zaten rivayet uydurmalarnda en sk bavurduklar metotlar zt ve ihtilafl rivayetler uydurmaktr, bunu da bir konuda sktklarnda veya ilerine geldiinde kullanmak zere veya ortal kartrmak iin planl tasarlamlardr. Sk sk bu tr zt rivayetlerine rnekler vermee alacam. imdi iftira rivayetlerini sralamaya devam edecek olursam: 73- ...........Enes Bin mlikten rivayet: Uhud harbinde, Yemin olsun ki, ie binti Ebi Bekir, ile mm Sleymi paalarn svam halde grdm, Baldrlarnn bileziklerini gryordum. Su tulumlarn srlarnda tayor gzilerin azlarna boaltyorlard. (Mslim, cilt 8 139/655 ter. Ahmed Davudolu, Snmez neriyat a. Burada da sava heyecanyla kamufle ederek, ienin ve mm Sleymin baldrlarn gsterdii iftiras rivayet edilmitir. 74- Mslimin bir dier rivayetinde: "Hz. ise radyallahu anhaya bir zat misafir oldu. Adam sabahleyin elbisesini ykamaya balad. Hz. ise ona: "Sana (meni) bulaan yeri (grdysen) orasn ykaman kfi idi. Gremediin takdirde etrafn ykardn. Ben, Resulllah aleyhissaltu vesselm n elbisesinden (meni bulan) ovalamak suretiyle kardm biliyorum. O, (Birde ykamakszn) onun iinde namaz klard.......... (K.S 3517 C. 10 S. 345 Aka 1990 alnts Mslim, Tahret 105, 109 (288,290)) Gya ieye bir adam misafir olmu da, ise adama menisini nasl ykayacan izah etmi. Biz ieyi byle bir

73

iftiradan tenzih ederiz. zellikle cinsel konularda, ise hakknda rivayetler uydurmulardr. Bu da, ienin ahsnda Peygambere ve Ebu Bekre olan kinlerini gstermektedir. 75-.........Biz Amr bn Meymn, Sleyman bn Yesrdan tahdis etti. O yle demitir: Ben ieye elbiseye isbet eden meniden sordum. ie: Ben onu Reslullahn elbisesinden ykardm da, ykama izi yer yer slaklklar elbisesinde grnd halde kard, dedi (Buhari, c. 1 Kitabul-Vudu 93 s. 354 tken 1997) Bu da nce ki benzerleri gibi iftira ieren bir rivayettir. Erkekler menilerini nasl ykayacaklarn ieden baka soracak kimse bulamadlar m, kald ki ahmaklar bile meninin nasl ykanacan bilirler. 76-.........Ben Urve ibnuz-Zubeyrden iittin, Peygamber (S) ieye (R)ye: -Eb Bekre emret de insanlara namz kldrsn" buyurmu. - Eb Bekr pek yufka yrekli bir adamdr. Ne zamn Senin makamna dikilirse kalbi incelir, demi. Peygamber evvelki emrini tekrar buyurmu, ise de Ebu Bekr hznl bir adamdr" szn tekrarlam. ube ibnl Haccc yukardaki senedle dedi ki: Peygamber nc yahut drdnc defasnda: - phesiz sizler, Yusuf Peygamberin karlat kadnlarsnz. Eb Bekre emredin de namz kldrsn."buyurdu. (Buhari, Kitabul Enbiy 59 C.7 S.31483185, tken-1987) Burada da, ieye ne tr bir iftirada bulunduklarn belirtmek iin, Yusuf Peygamberin karlat kadna, Kurandan rnek vereceim, mealen:

74

-Yusufun evinde kald kadn, onun nefsinden murd almak istedi ve kaplar kilitleyip: Haydi gelsene!"dedi. (Yusuf): Allaha snrm dedi, efendim bana gzel bakt (ben nasl onun yiliine kar hyanet ederim), zalimler iflah olmazlar!: 12/23 - And olsun, kadn onu arz etmiti, eer Rabbinin doruyu gsteren delilini grmeseydi Yusuf da onu arz etmiti. Bylece biz ktl ve fuhu ondan evirmek istedik; nk o, hlsa erdirilmitir (sekin) kullarmzdandr. 12/24 Grld gibi, Yusuf Peygamberin karlat kadn evli olmasna ramen, Yusuf peygambere zina teklifinde bulunmutur. Peygamber nasl olur da ieyi byle kadnlara benzetir, bu ar bir ithamdr. 77- Hz. ie radyallahu anh anlatyor: Ebul-Kuaysn kardei Eflah, rtnmeyi emreden ayet indikten sonra yanma girmek iin izin istedi. Ben: Allaha yemin olsun, Reslullah aleyhissaltu vesselmdan izin istemedike ben ona girme izni vermeyeceim! nk onun kardei Ebul-Kuays beni emziren kimse deildir. Beni Ebul-Kuaysn hanm emzirdi! dedim. Derken yanma Aleyhissaltu vesselm girdiler. "Ey Allahn Resl dedim, Ebul-Kuaysn kardei Eflah yanma girmek iin izin istedi. Ben sizden sormadka izin vermekten imtina ettim! dedim. Reslullah aleyhissaltu vesselm: amcana izin vermekten seni alkoyan sebep ne?"buyurdular. Ben: "Ey Allahn Resl! dedim. Beni emziren erkek deil. Beni onun hanm emzirdi" dedim. Reslullah yine: Sen onun girmesine izin ver. Zira o senin amcandr, Allah iyiliini versin" buyurdular. (K:S 5670 C.16 s.28 alnts, Buhari, Humus 4, ehadet 7, Nikah 20; Mslim, Rad2.

75

(1444); Muvatta, Rad 2, (2.601,602); Tirmizi, Rad1, (1147); Ebu Dvud, Nikah 7, (2055); Nesi, Nikh 49,(6,99)) 78-..........Bize ube, el-Eastan; oda babas Ebs-Sas Selim bnul-Esvedden; o da Mesrktan; o da ise(R)den tahdis etti ki, ienin yannda bir adam varken Peygamber (S) ieri girdi. Peygamber bunu ho grmediini belli eder gibi yznn rengi deiti. Bunun zerine ise: - Bu benim (st) kardeimdir! dedi. Peygamber de: -St kardelerinizin kim olduuna iyi dikkat ediniz. nk st, ancak alktandr buyurdu. (Buhari, Kitbun-Nikh, 40 S.519 C.11 tken 1988) ddia ettiklerine gre st amca, st karde gibi kimselerin, serbeste bayanlarn yanna girebileceini rivayet ettiler. Bunun byle olmadn Kurandan rnekler vererek gsterecek olursam, mealen: - Mmin kadnlara da syle: Gzlerini (harama bakmaktan) korusunlar; namus ve iffetlerini esirgesinler. Grnen ksmlar mstesn olmak zere, ziynetlerini tehir etmesinler. Ba rtlerini, yakalarnn zerine (kadar) rtsnler. Kocalar, babalar, kendi oullar, kocalarnn oullar, erkek kardeleri, erkek kardelerinin oullar, kz kardelerinin oullar, kendi kadnlar (mmin kadnlar), ellerinin altnda bulunan cariyeleri, erkeklerden, kadna ihtiyac kalmam (cinsi gten dm) hizmetiler, yahut henz kadnlarn mahrem yerlerini anlamayan ocuklardan bakasna gstermesinler. Gizledikleri sslerin bilinmesi iin ayaklarn yere vurmasnlar. Ey mminler! Hep birden Allaha tevbe ediniz ki kurtulua eresiniz. 24/31 Grld gibi ziynet eyalarnn gsterilebilecei kimseler arasnda, st karde veya st amca bildiril memetir. 24 Nur

76

31 de belirtilen karde lafz z kardeler hakkndadr. Zira, Kuranda st kardelerden bahsedilirken st karde" olarak ayr bir ekilde belirtilmilerdir. Bunlar nikah ynnden yasaklanmlardr, fakat nikahlarnn haram oluu, onlara z karde hususiyeti vermemektedir. Yani mmin bayanlar iin gizlenme konusunda dier st karde olmayanlardan bir farklar yoktur. Buna benzer olarak dikkat edilirse, Peygamberin zevceleri, Kuranda mminlerin anneleri olarak belirtilmilerdir. Peygamberden sonra mminlerin onlar nikahlamalar ebediyen haramdr. Buna ramen mminler onlardan yz yze eya dahi isteyemezler, ancak bir perde arkasndan olursa, yani aralarnda bir perde varsa isteye bilirler. Demek ki baz akrabalklar vardr ki gizlenmeyi ortadan kaldrmaz. Mminlere anne olmak gizlenmeyi ortadan kaldrmyorsa, nasl olurda st karde olmak, hele kavram dahi slamiyet te olmayan, st amca diye uydurduklar akrabalk, gizlenmeyi ortadan kaldrsn. imdi bu hususlara ait Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Size (unlarla evlenmeniz) haram klnd: Analarnz, kzlarnz, kardeleriniz, halalarnz, teyzeleriniz, karde kzlar, kz karde kzlar, sizi emziren analarnz, st kardeleriniz, karlarnzn analar, birletiiniz karlarnzdan olup evlerinizde bulunan vey kzlarnz, -eer onlarla henz birlememiseniz (kzlarn almaktan tr) zerinize bir gnah yoktur- kendi sulbnzden gelen oullarnzn karlar ve iki kz kardei bir arada almanz. Ancak gemite olanlar hri. phesiz Allah, ok balayan ok merhamet edendir. 4/23 Dikkat edilirse st kardeler, ismen st karde olarak belirtilmitir. z kardeler sadece kardeleriniz olarak isimlendirilmitir. 24 Nur 31 de st kardelere ruhsat verilmemi, 4 Nisa 23 te ise nikahlanmalar yasaklanmtr. - Mminlerin, Peygamberi kendi nefislerinden ok sevmeleri gerekir; onun eleri onlarn anneleridir; akraba olanlar, miras

77

hususunda, Allahn Kitabnda birbirlerine mminler ve muhcirlerden daha yakndrlar. Dostlarnza yapacanz uygun bir vasiyet bunun dndadr. Bu Kitabta yazl bulunmaktadr. 33/6 Grld gibi, Peygamberin eleri mminlerin anneleridir. Fakat, mminlere anne olma vasflar gizlenmelerini ortadan kaldrmaz, Kurandan mealen: - Ey iman edenler! Hazrlanmasn beklemeyeceiniz bir yemee arlmanz hari, size izin verilmeden Peygamberin evlerine girmeyin, Fakat arldnz zaman girin, Yemek yediiniz zaman, hemen daln, sohbete dalmayn, nk bu durum, Peygamberi zyor. O, (sizi evden karmaktan) utanyor. Halbuki Allah, hak olan bir eyden utanmaz, Peygamberin hanmlarndan bir eya istediiniz zaman bir perdenin arkasndan isteyin. Bu durum, sizin kalpleriniz ve onlarn kalpleri iin daha temizdir. Reslullaha eziyet etmeniz, ondan sonra onun hanmlaryla evlenmeniz ebediyen caiz deildir. phesiz bu durum, Allah katnda byk bir gnahtr. 33/53 Bu itibarla, st amca ve st karde konusunda rivayet edilen hadisler, uydurma olup asl yoktur. St ocukluu konusunda iddialar da, Kuranda belirtilenden ok deiiktir. Kranda ocuk en fazla iki yl emzirilir, yani iki yandan sonra z annesi dahi onu emziremez. Fakat onlar adamlarnda emzirilebileceini rivayet ettiler. Emzirme ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - Anneler, ocuklarn -emzirmeyi tamamlamak isteyen kimse iin- tam iki yl emzirirler. Onlarn uygun biimde yiyeceini ve giyeceini salamak, ocuun babasna aittir. Herkes ancak gc lsnde bir eyle mkellef tutulur. Ne anne ocuu yznden, ne de ocuun ait bulunduu baba, ocuu

78

yznden zarara sokulmasn. Mirasnn da ayn eyi yapmas gerekir. Eer (ana, baba) anlap danarak (ocuu memeden) kesmek isterlerse, kendilerine gnah yoktur. ocuklarnz (st annesi tutup) emzirmek isterseniz, vereceinizi gzelce verdikten sonra yine zerinize bir gnah yoktur (emzirirseniz) Allahtan korkun ve bilin ki, Allah yaptnz her eyi grmektedir. 2/233 ocuklarn en fazla iki yana kadar emzirtilebilecei aktr, buna ramen u rivayette bulundular: 79-.............. Aieden naklen rivayet: Eb Huzeyfenin zdls Slim, evlerinde Eb Huzeyfe ile ailesinin yannda bulunuyormu derken, Sehle binti Sheyl, Peygambere gelerek: - Slim artk erkeklik ana geldi; ve erkeklerin akl ettikleri eylere akl erdirmeye balad ama yanmza giriyor. Zannediyorum ki, bundan Eb Huzeyfenin hatrna bir ey geliyor; demi. Bunun zerine peygamber ona: Salimi emzir, ona haram ol da Eb Huzeyfenin hatrna gelen ey gitsin!"buyurmu. (Sehle bunu yapm ve) dnerek: - Ben onu emzirdim; Ebu Huzeyfenin hatrna gelen ey de gitti; demi. (Mslim, 27/371 Cilt 7 Ahmet DAVUTOLU, Snmez Neriyat A..) Salimin ya konusunda yine Mslimde u ifadeler gemektedir. - Koskoca adam olduu halde onu nasl emzireyim dedi. Reslullah glmseyerek onun koskoca adam olduunu

79

biliyorum."cevabn Neriyat).

verdi.

(Mslim,

26

C.7

Snmez

- Sehle; ama o sal sakall (adam)dr, dedi. (Mslim, 30/373 C.7 Snmez Neriyat) . 80 ............. ise (Radyallh anh)dan; yle demitir: (Eb Huzeyfenin kars) Sehle binti Sheyl (Radyallh anhm) Peygamber (Sallallh Aleyhi ve Sellem)e gelerek: - Y Reslullah! (Evlatlmz) Slimin yanma girmesinden dolay (kocam) Eb Huzeyfe (bin Utbe)nin yznde cidden bir honutsuzluk gryorum, dedi. Bunun zerine Peygamber (Sallallh Aleyhi ve Sellem) (Sehleye:) - Sen Slime st emzir" buyurdu. Sehle: - O, yetikin bir adam olduu halde ben nasl onu emzireyim? dedi. Bunun zerine Reslullah (Sallallh Aleyhi ve Sellem) glmsedi ve: - Ben onun yetikin bir adam olduunu phesiz biliyorum."buyurdu. Sehle (Radyallh anh) (gidip bu ii) yaptktan sonra Peygamber (Sallallh Aleyhi ve Selleme)e gelerek: Ben (Slime st emzirdikten) sonra (kocam) Eb Huzeyfe (Radyallh anh) n yznde bir honutsuzluk grmedim, dedi. Slim (onun stn emmeden nce) Bedir savana katlm idi." (bni Mace, H.1943, Snen-i bn-i Mace, S.412 C.5 Bask 1992 Kahraman Yaynlar.) Grld gibi st emzirmeyle ilgili iddialar ve rivayetleri slam la ilgisi olmayan sapk iddialardr. Hangi kadn gsn ap bir adama kendini emzirirde, bunun adna st ocukluu denir. Kuran retisine kar o kadar kin ve nefret doludurlar ki, dillerine ne gelirse sylemekten ekinmemilerdir.

80

Dier bir rivayet eitleri de, slamiyetteki, erkeklerin birden fazla kadn nikahlama ruhsatyla ilgilidir. Bu rivayetlerini sralarken kendilerince alay etmek amacndadrlar. Zira sarf ettikleri ifadelerden bu anlalmaktadr. Bu rivayetlerine konu olarak ta Peygamberleri ele almlardr, rnein: 81- Hz. Enes Radyallh anh anlatyor: Reslullah aleyhissalatu vesselm, hanmlarna gece ve gndz ayn saatlerde ziyarette bulunurdu. Onlar on bir tane idiler. Enese: Buna tkat getirebiliyor muydu? denmiti. O: Biz ona otuz kiinin gc verildiini konuurduk" diye cevap verdi." (K.S. 5713 C.16 S.69 alnts, Buhari, Gusl 12; Nesi, Nikh 1, (6,53,54)) 82- Bize Mseddet tahdis etti. Bize Yezid ibn Zurey tahdis etti. Bize Said ibn Eb Arbe, Katdeden; o da Enes (R)den tahdis etti ki, Peygamber (S)in dokuz kadn olduu hlde, tek bir gece iinde kadnlarn hepsi zerine dolard. Ve yine bana Halife ibn Hayyt yle dedi: Bize Yezid ibnu Zurey tahdis etti: Bize Said, Katde den tahdis etti ki, onlara da Enes, Peygamberden olmak zere bunu tahdis etmitir. (Buhari, Kitbul-Nikh H.6 C.11 S.5163 tken 1988). Grld gibi iki rivayet birbirleriyle elikilidir, birinde on bir e derken, dierinde dokuz e denmitir. Gya Peygamber Enese sylemitir, peki Enes on birle, dokuzu ayramyorsa bunu nasl tahdis etti. Farz edelim ki, ayr ayr zamanlar iin tahdis etmi olsunlar, yani Peygamber iki e iin evlenmi veya boanm olsun. Buna ramen rivayetlerin herhangi bir temele dayal ciddiyetleri yoktur. Aile yaants ierisindeki baz eyleri insan kendi z anne babasna sylemezken. Peygamber gibi bir insan aile srlarn neden gidip Enese sylesin. imdi bu tr iftiralarn yazmaya devam edecek olursam: 83- Hz. Ebu Hureyre Radyallh anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki:

81

Sleyman aleyhisselm (bir gn) Bugn, kesinlikle doksan kadnma urayacam. Hepsi de Allah yolunda cihad edecek bir yiit douracak! dedi (veya melek) ona: naallah de bari!"uyarsnda bulundu. Ama Hz. Sleyman naallah demedi. Syledii gibi, o gn, btn hanmlarna urad. Kadnlarndan sadece biri hmile kald. O da yarm insan dourdu. Reslullah aleyhissaltu vesselm szne devamla: Nefsimi elinde tutan Zta yemin olsun! Eer Sleyman aleyhisselm inallah!"demi olsayd hepsi de Allah yolunda atl olarak cihad eden ocuklara sahip olacakt" buyurdu."(Buhari, Enbiya 40, Eymn 23,(1654); Nesi, 39,40,(7,25); K.S. 5825 C.16 S.299 Aka 1993) 84-............. El-Aracdan; Eb Hureyre (R)den tahdis etti ki, Peygamber (S) yle buyurmutur: Dvudun olu Sleymn: Ben bu gece yetmi kadn dolaacam da onlardan her biri Allah yolunda mcahide edecek birer svri olana gebe kalr, diye kesin konutu. Arkada olan melek ona: naallah de, dedi. O diliyle naallah demedi. O hakikaten o kadnlar dolat, fakat ilerinden yalnz biri iki kkndan biri dk bir olana hmile kalmtr. Peygamber: Eer Sleymn naallah deseydi, elbette o ocuklarn hepsi Allah yolunda cihd ederlerdi" buyurdu.......... (Buhari, Kitbul-Enbiy 97 C.7 S.3237 tken 1987) 85- .............. Bize Vuheyb, Eybdan; o da Muhammed ibn Sirinden; o da Eb Hureyre (R)den yle tahdis etti: Allahn Peygamberi Sleymn Aleyhisselmn atm tne

82

kadn vard. Ben bir gecede kadnlarn zerine dolarm da onlardan her bir kadn muhakkak Allah yolunda savaacak birer svari olan ocuu dourur" diye (naallah demeden) yemin sz syledi. Hakikaten kadnlar zerine dolat. Fakat kadnlardan hibiri dourmad, yalnz bir kadn eksik doumlu bir olan ocuu dourdu. Allahn Peygamberi Muhammed (S): -Eer Sleymn Peygamber naallah diyerek yemininden bir istisna yapsayd, kadnlardan her bir kadn muhakkak gebe kalr ve Allah yolunda savaacak birer svri doururdu" buyurdu. (Buhari, Kitbut-Tevhit 95 C.16 S.7340 tken 1989). Grld gibi, Peygamberlere iftira ve saygszlk kastyla tahdis edilmi olan bu rivayetler ayn zamanda elikilidir. Zira, iddia etmi olduklar kadn saylar ihtilafldr. Din ynnden Sleyman peygambere ar szler iermektedirler, yle ki bir peygamber olmasna ramen, Allah adna konuup, naallah dememekte direnen bir kimse seviyesine indirmektedirler. Bu ise bir peygamber hakknda sarf edilen ok ar iftiradr. naallahn kelime manas, Allah isterse demektir. Byle bir eyi red etmek, Allah istemezse de demek olur ki, bu ise Allaha irk komak demektir. Sleyman peygamber ise bir mrik deildi, bu itibarla bu rivayetlerde bir uydurmadr. 86-........... ise (R) yle demitir: Ftma yryerek ynelip geldi. Ftmann yry tpk Reslullahn yry gibidir. ............(Buhari, Kitbul-Menkb 126 C.7 S.3393 tken 1987) Bir bayann erkekler gibi yrmesi vnlecek bir ey deildir. Rivayet asl olmayan bir iftiradr. Hele, rivayeti Peygamber asndan rivayet etmeleri ise peygambere aka saldrdr, zira erkeklerin bayanlar gibi yrmesi de slam Dininde kabul edilemez.

83

87-................ Hz. brahim zalim birinin diyarna (Msra) beraberinde Sre de olduu halde gelmiti, Sre gzel bir kadnd. Sreye: Bu cebbr herif, bilirse ki sen karmsn, senin iin bana galebe alar. Eer sana soracak olursa, kz kardeim olduunu syle! nk sen, zaten slm ynnden kardeimsin, din kardeiyiz. Ben yeryznde senden ve benden baka bir Mslman bilmiyorum" dedi. Bunlar zlim kraln memleketine gelince, adamlardan biri bunlar grd. Hemen gidip: Senin memleketine yle gzel bir kadn girdi ki, sizden bakasnn olmas mnasip deildir" dedi. Kral derhal adamlar gnderip, Sreyi yanna getirtti. Hz. brahim namaza durdu. Sre adamn yanna girince, kral (onu ayakta karlad, fakat) elini ona uzatamad. Eli iddetli ekilde tutuldu. Sreye: Elimi salmas iin Allaha dua et! Sana zarar vermeyeceim!"dedi. Sre de dediini yapt. Ama kral tekrar Sreye satamak istedi. Eli, ncekinden daha iddetli tutulup kald. Sreye ayn ekilde ricada bulundu. O da kabul etti. (Adam normal hale dnnce tekrar) satamak istedi. Eli nceki iki seferden daha iddetli ekilde tutuldu. Sreye yine: Allaha dua et, elimi salsn sana zarar vermeyeceim!"diye rica etti. Sre dua etti, adamn elleri ald. Kral kadn getiren adam ard ve ona: Sen bana insan deil bir eytan getirmisin. Bunu diyarmdan kar!"dedi. Sreye, Hceri ba olarak verdi. Sra yryerek geldi. brahim onu grnce: Naslsn, ne haber?"dedi. Sre: Hayr var! Allah cebbrn elini tuttu (bana) bir hdim verdi!"dedi.".................. (K.S. 5212 C.15 S.6-7 Aka 1992

84

alnts, Buhari, Enbiy 9, By 100, Hibe 36, Nikh 6; Mslim, Fezil 154, (2371); Eb Dvud, Talk 16, (2212); Tirmizi, Tefsir, Enbiya, (3165)) ddia ettiklerine gre, brahim peygamber neyle karlaacan bile bile, kral zalim olan bir memlekete gitmi. Kendisinin de nceden tahmin ettii gibi, kars Sra" kral tarafndan kendisinden istenmi ve karsn krala teslim etmitir. Cannn kurtulmasna sebep de karsn kz kardei olarak tantmas imi. Gya da, brahim peygamber kendisinden ve karsndan baka yer yznde bir Mslman bilmiyormu. Bu brahim peygamber gibi bir kimseye kar hayaszca yaplm bir iftira ve saygszlktr. O brahim peygamber ki, Allah rzas iin bir kavmin karsna tek bana dikildi. Onu atee attklarnda dahi ekinmeyecek kadar cesur bir kimse idi. Nasl gidip namusunu zalim bir krala teslim eder. Allahn arz genitir, madem ki durumu nceden biliyordu o zaman, zalim kraln memleketine uramaz, baka bir yere giderdi. Deseler ki zaten hibir ey olmad, ne mahzuru var ki? slama gre durum hite yle deil zira slam da mmin kadnlara satama iddetle yasaktr ve tesettr olay vardr ve syledikleri tesettre aykrdr. yle ya, kral ve adamlar tesettre ramen Srenin gzelliini nasl grdler? Bu demek oluyor ki, iddialarna gre brahim peygamber ya karsn tesettrsz gezdiriyordu yada tesettrnn almasna ve kendisine satalmasna aldrmyordu. Ben brahim peygamberi byle bir eyden tenzih ederim. O brahim peygamber ki Allah Onu dost edinmiti. Bu konuda Kurandan mealen: - Hangi insan, din ynnden, iyilik edici olarak yzn Allaha teslim edip dosdoru brahimin dinine tabi olandan daha gzel olabilir? Allah, brahimi dost edinmiti. 4/125 Dier bir hususta, olay uydurmak iin sarf ettikleri, gya brahim peygamberin karsna: Ben yeryznde senden ve

85

benden baka bir Mslman bilmiyorum."ifadesi de, Kurana uymayan ve yalanc olduklarn belgeleyen bir szdr. Zira kendisine hicretten nce Lt peygamber iman etmiti. yle ki, Kurandan mealen: - Bunun zerine Lt ona iman etti ve (kavmine) dedi ki: Ben Rabbime hicret ediyorum; zira O, daima gliptir; hikmet shibidir. 29/26 Bu itibarla, slam Dininde ki gereklere uymayan bu rivayetlerin asl yoktur. 88- .............. (bn ebi Leyleden naklen, dedi ki:)..... Bize Ali yle tahdis etti: ................... Mteakiben biz yataklarmza girmi hlde iken Peygamber bize geldi. Biz hemen yatamzdan kalkmaa davrandk. Peygamber (S): - Yerinizde durunuz!"buyurdu ve (ikimiz arasna oturdu) hatt ben gsmn zerine dokunan iki ayann serinliini hissettim......... (Buhri, Kitbul-Humus 21 C.6 S.2899 tken 1987) Bu konuda daha nce belirttiim gibi, slamda yatak odalarna izinsiz girilemez. Bu itibarla, peygamberin, kznn ve damadnn yatak odalarna izinsiz ve aniden girdii yolundaki bu rivayet aslsz bir iftiradr. Hele, yataa girip aralarna oturmas olacak ey deildir. 89- Hz. Cbir (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) efendimiz buyurdular ki: (Tahret maksadyla) ta kullanmak tektir. eytana atlan ta tektir. Safa ile Merve arasnda say tektir. yle ise sizden biri (tahret iin) ta kullanacaksa bunu da tek klsn." (K.S. 1493 C.6 S.23 Aka 1989 alnts, Nesi, Hacc 202, (5,254)) Mslmanlarca tavaf edilen, Kabe tavaf ile Sefa ve Merve sayini. Tuvalette temizlik iin kullandklar ta ile ve eytana atlan tala ilikilendirmek ve birbirlerine emsal

86

gstermek ak bir saygszlktr. Bu itibarla bu rivayette hakaret kastyla uydurulmu aslsz bir rivayettir. 90- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, mescide otururken, bir bedevi girip iki rekat namaz kld. Sonra da yle dua etmeye balad: Allahm bana da, Muhammede de rahmet et. Bizden baka kimseye rahmet etme! Reslullah aleyhissaltu vesselm atlp: Geni alan daralttn!"dedi. Derken adam hemen kalkp mescidin iine aktmaya balad. Halk ta hemencecik zerine yrd. Reslullah aleyhissaltu vesselm onlar yasaklayp: Kolaylatrclar olarak gnderildiniz, zorlatrclar olarak gnderilmediniz. zerine bir kova su dkn!"ferman buyurdular."(K.S. 3509 C.10 S.340 Aka 1990 alnts, Buhari, Vud 58; Eb Dvud, Tahret 138, (380); Tirmizi, Tahret 112, (147); Nesi, Tahret 45, (1,48,49,) ) 91- .... Abdullah b. mer (r.a.)den, yle demitir: Ben Reslullah (s.a.) zamannda bekr bir gen idim ve Mescid de gecelerdim. Kpekler mescide girerler karlar, bevl ederler, sahabiler de bundan dolay hibir ey (su) dkmezlerdi." (Eb Dvud K. Tahre (1), Bb 137 H.382 C.2 S.97 amil 1988, dier tahdis edenler, Buhari, tabir 36, fedaili ashabn-Nebi 19; Mslim, fedailis-sahbe 140 ) Peygamber mescidini, insanlarn ve kpeklerin tuvalet olarak kullandn rivayet etmeleri, slam dinine ve Mslmanlara duyduklar kinin ak ifadesidir. slam dininde, Allah anma ile temizlik birlikte emredilmitir. Bu konuda Kurandan mealen: Rahmn ve Rahim Allahn adyla - Ey elbisesine brnen, 74/1

87

- Kalk, uyar. 74/2 - Rabbini tekbir et(Onun bykln an), 74/3 - Elbiseni temizle, 74/4 - Pislikten kan. 74/5 slam dininde i ve d temizlie byk nem verilmiken, bu tr aykr rivayetler uydurmalar, Kurana uymad gibi yaptklar ayn zamanda hayaszlktr. 92- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: brahim (aleyhisselm) Kaddm nm-bazsda eddesiz olarak Kadm demitir- mevkide seksen yanda olduu halde snnet oldu." (K.S. 2150 C.7 S.531 Aka 1988 alntlar, Buhari, stizn 51, Enbiya 8; Mslim, Fedil 151,(2370)) Yukarda ki, metinde de her ne kadar, Kadm nam mevkide brahim peygamber snnet oldu falan diyorsa da, Metnin aslnda, brahim peygamber seksen yanda keserle snnet oldu eklindedir. Kaddum keser demektir, bil kaddum, keser ile manasnadr.

93- Useym bnu Kesir bni Kleyb an ebihi an ceddihinin anlattna gre (ceddi Kleyb) Reslullah aleyhissaltu vesselma gelerek: Mslman oldum! der. Reslullah aleyhissaltu vesselm; stnden kfr san at!"der ve tra olmasn syler. Useymin babas dedi ki: Bana bir baka (sahabe)nin bildirdiine gre Aleyhissaltu vesselm, beraberinde olan bir dierine de; zerindeki kfr tyn at ve snnet ol!"buyurmutu."(K.S. 3817 C.11 S.33 Aka 1991 alnts, Eb Dvud, Tahret 131,(356) ) Bu uydurma rivayetleriyle de, Mslmanlarn snnet olmas gerektiini rivayet ettiler. Rivayetlerine delil olarak ta

88

peygambere isnat ettikleri hadiste. brahim peygamberin seksen yanda keserle snnet olduu rivayeti ile Mslman olan bir kimsenin derhal snnet olmas gerektii rivayetidir. brahim peygamber iin syledikleri alay etmekten baka bir ey deildir. Snnet olaynn yaygn bir ekilde uyguland toplumlarda dahi, bir kimseye baban seksen yanda balta veya keserle snnet oldu deseler bunu ho karlamaz alay olarak kabul eder. Byle bir iddiay brahim peygambere yaktrdlar. bununla da yetinmediler, kzlarnda snnet olmas gerektii yolunda iddia ve rivayetlerde bulundular. Ayrca snnetin kendilerince ne kadar iyi bir ey olduu konusunda u tr izahlarda bulundular: 94- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Ftrat betir: Snnet olmak, etek tra olmak, by kesmek, trnaklar kesmek, koltuk altn yolmak." (K.S. 2147 C.7 S.523 Aka 1988 alnts, Buhri, Libas 63, 64, stizan 51; Mslim, Taharet 39,(257); Muvatta Sfatun Nebiyy 3,(2,921); Tirmizi, Edeb 14,(2757), Eb Dvud, Tereccl 16, (4198); Nesai, Taharet 10,11,(1,14,15,)) Bylece snnet olmay ftrattan saydlar. Kzlarn snneti iin ise: 95- mm Atiyye (radyallahu anh) anlatyor: Bir kadn Medine de kzlar snnet ederdi. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) (kadn ararak) kendisine: "Derin kesme. Zira derin kesmemen kadn iin daha ok haz vesilesidir, koca iin daha makbuldr" diye talimat verdi." (Eb Dvud, Edeb 179, (5271)) Rezin rivayetinde Reslullah yle buyurur: Kzlar snnet ederken stten kes, derin kesme, bu ekilde kesilmesi yze daha ok parlaklk, kocaya daha ok haz verir." (K.S.2153 C.7 S.534 Aka 1988) Ehli snnete, Kelime-i ehadet te olduu gibi, Mslman ile kfiri birbirinden ayran lamet olarak kabul edilen snnet

89

ameliyesi, baz Snni nderlerce vacip ve hatta farz denecek kadar mhim bir emir kabl edilmitir. afiiler. Bulu yana ermezden nce ocuu snnet etmek velisine vciptir."derler. Bir ksm nderleri de, snnet olmadka, mhtedinin Mslmanlnn noksan olacana, snnetsizin namaznn ciz olmayacana, kestiinin yenilemeyeceine, Kabeyi tavaf edemeyeceine hkmetmitir. Hadiste bu hususta slama girince kfr tyn at, sonra snnet ol" diye emreder iddiasndadrlar. Hlsa baz alim kabul ettikleri kimselere gre: Hayatna ml olacak dahi olsa."yal kiinin bile snnet olmas gerektii hkmn verecek kadar bu meseleye ehemmiyet verilmitir. Muhtar olan zamanda doumun yedinci gndr derler. KIZLARIN SNNET: Kzlarnda snnetinden bahseden bir hadiste: Htn, erkekler iin snnet, kadnlar iin mekrme (eref verici)dir." denmektedir. Ebu Hanife, hadisin zahirine bakarak, snnet erkekler iin mendb, afii ise her ikisi iin de vacip hkmn karmtr. Her hlu krda snnet mevzunda kadnlarla ilgili olarak da farkl grler ileri srlmtr. Bir ksm kimseler, bu meynda, Mark kadnlar ile Marib kadnlarnn fizyolojik bakmndan farkl olduklarn kbul ederek, Mark kadnlarndaki yaratltan gelen fazlalk sebebiyle snnetle ykml olduklarna hkmetmilerdir. Kzlarn snnet edilmesi hakknda, Aliyyul Kri yle der: Kadnn yzn taze klar ve gzelliini arttrr. ehveti teskin eder, cimay lezzetli ve czip klar, kocann karsna kar sevgisini arttrr."Eb Dvudun da bu konuda syledii rivayette: Medinede bir kadn(ki ismi mm Atiyedir) kzlar snnet ediyordu, Peygamber ona. Fazla derin kesme, byle yapman hem kadn iin ahz (en ziyde haz ve lezzet vesilesi) hem de kocas iin daha hotur der."ifadesinde bulunuyorlar. Snnet olayna o kadar ehemmiyet veriyorlar ki, onu Kelimei ehadetle zletirerek, mslmanla kafiri birbirinden ayrma ls lameti olduunu, hatta hayatna

90

mal alacaksa dahi bir kimsenin snnet olmas gerektii eklinde srar etmeleri ve snnetin ok iyi bir ey olduu yolunda vgler ileri srmelerine asl temel neden ise. slam Dininde bu tr ameliyelerin iddetle yasaklanm olmasndan dolaydr. Zira bu tr ameliye, Allahn yarattn deitirme manasndadr. Allahn yarattn deitirenler ise Kuranda eytann pay olarak nitelendirilmilerdir. Bu konuda Kurandan mealen: - Allah, kendisine ortak koulmasn balamaz, bundan baka her eyi dilediine balar. Allaha ortak koan da uzak bir sapkla dmtr. 4/116 - O (Allaha ortak koa)nlar, Onu brakp birtakm diilerden bakasna armyorlar ve onlar, inat eytandan bakasna yalvarmyorlar. 4/117 - (O eytan)ki Allah ona lnet etti ve o da, Elbette senin kullarndan belirli bir pay alacam."dedi." 4/118 - Onlar mutlaka saptracam, mutlaka onlar bo kuruntulara sokacam ve onlara emredeceim: hayvanlarn kulaklarn yaracaklar; onlara emredeceim: Allahn yaratn deitirecekler!"Kim Allahn yerine eytan dost tutarsa, muhakkak ki ak bir ziyna uramtr. 4/119 - (eytan) onlara sz verir, mit verir, fakat eytann onlara vadi, aldatmadan baka bir ey deildir. 4/120 - te onlarn varaca yer cehennemdir. Asl cehennemden kamak (imkn) bulamazlar. 4/121 Grld gibi, bu konuda eytann kendisine, Allahn yarattklarndan pay alma tanmlamas; metodu, Allahn yarattn deitirme yolunda verecei emirlerdir. Kim eytann bu emrini yerine getirirse eytana pay olmu olur. sterse yapt deiiklik hayvanlarn kulaklarn yarma eklinde olsun fark etmez. Allah, yaratl deitirme olay

91

erevesinde hayvanlarn kulaklarnn yarlmasna msaade etmiyor. Nasl olurda snnet veya baka bir ekilde insanlar zerinde deiiklik yaplmasna msaade etmi olsun. Yaratl deitirme olay, hibir ihtiya, hastalk gibi zaruretler olmadan, yaratl zerine yaplacak deiiklikleri kapsar. Zira, bir koyun kesilip yenile bilir bu yaratl deitirme manasnda deildir. Veya bir kimsenin rm dii ekile bilir; rm bbrei alna bilir, btn bunlar zaruret veya tedavi amal ameliyelerdir. Sa sakal veya trna kesmekte yledir, yaratl deitirme manasnda deillerdir. Zira trna kesmekle, parma kesmek arasnda belli bir fark vardr, biri ihtiya ierikli ve geici, dieri sakatlayc ve kalcdr. Bu zamanda salkl genler zerinde meydana getirilen veya getirilmesine allan deiiklikler yaratl deitirme olay kapsamna giren ilemlerdir. Ayrca, nasl ki bir kimse tipi deisin diye hayvanlarn kulaklarn yararsa veya salkl diini eker veya trplerse, vcudunun her hangi bir yerinden salkl bir organ daha gzel olur diye keser veya vcudunun her hangi bir yerinden bu balamda bir para et veya deri keserse, ksrlatrma veya hadm yaparsa, deriyi tahrip ederek dme yaparsa, kpe iin kulak delerek kulan yapsn deitirmek v.s. Gibi ameliyelerde bulunursa, btn bu tr eyler yaratla mdahale etmek suretiyle, Allahn yarattn deitirmedir. Btn bunlar, Allaha ortak komayla e anlamldr. Bunlar yapan eytana pay olduu gibi, asla cehennemden ebediyen kurtulu imkan bulamaz. Snnet olmak yaratla mdahale etmenin onu deitirmenin tipik bir rneidir. Zira kk, byk, kadn, erkek, salkl bir kimseden bu ekilde para et koparmann baka bir izah yoktur. Bu itibarla snnet konusunda uydurmu olduklar rivayetlerin asl yoktur. EHT VE EHTLK KONUSUNDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER

92

ehit ve ehitlik olayn tahkir ile ehitlik kavramn saptrmak iin de baz hadisler uydurmulardr. rnein: Onlara gre ishalden len ehittir veya kusan bir ehit sevab almaktadr, iddialarnda bulunmulardr. Tahdis ettikleri rivayetlerde u ekilde demektedirler: 96- Cabir bnu Atikten, Raslullaha atfen:............. Bilesiniz: Tundan len ehittir, boularak len ehittir, yeter ki seferi taatte olsun, Ztlcenbten len ehittir. shalden len ehittir, yanarak len ehittir, ykk altnda len ehittir, ocuk karnnda len ehittir."(K.S. 5431 C.15 S.254255 alnts, Muvatta, Ceniz 36,(1,233,234); Eb Dvud, Ceniz 15,(3111); Nesi, Ceniz 14,(4,13,14)) Saydklar bu hastalk veya kazalardan lenler ehit oluyor da, niin dier kaza ve hastalklardan lenler ehit olmuyor. rnein: Minareden den bir mezzini veya canavar saldrsyla len bir kimseyi, kanserden veya yzlerce dier bir hastalktan len bir kimseyi ehit olarak tanmyorlar. Zira saydklar eyler ehitlikle, ishalden lmeyi zdeletirmelerini kamufle etmek iin rast gele uydurduklar eylerdir. Maksatlar, ehitlikle ishalden lmenin ayn olduunu vurgulamaktr, bylece kendilerince ehit olmay kmsemek amacndadrlar. Halbuki ehitlik slam dininde byk bir mertebe olup, ancak Allah yolunda mcadele ederken katl olunan kimseler bu mertebeye eriebilmektedirler. Bunlarn haricinde hi kimseye bu isim verilemez. Bu konuyla ilgili olarak, yukardaki rivayetleri gibi baka tipik rivayetleri de vardr. rnein: 97- ............... mm Haram (r.a)dan rivayet olunduuna gre; Peygamber (s.a.) yle buyurmutur: Denizde ba dnerek kendisine kusma arz olan kimse iin bir ehit, boulan kimse iin de iki ehit sevab vardr. (Eb Dvud, K. El_Cihd (15). Bb, Hadis 2493 C.9 S.466 amil 1989)

93

Demek istiyorlar ki, Allah yolunda savamaya veya mcadele etmeye ve bu yolda ehit olmaya ne gerek var, bir gemiye binildiinde deniz tutmasndan kusmak bile ehit sevab almaya yeterlidir, hele o kimse boulmusa onlarn iddiasna gre iki ehit sevab alyormu. in ilgin yan, evvelki yazm olduum rivayetlerine benzer ekilde burada da tiksindirici olmas hesabyla, kusmuu ehitlik olayna konu etmeleridir. Bu iftiralaryla da yetinmediler, Mcahide ait atn, mcahitten iki misli daha deerli olduu rivayetlerini uydurdular. yle ki: 98-.......... bn merden, demitir ki: Reslullah (s.a.) Mcahid ve at iin birisi kendisine ikisi de atna (olmak zere ganimet mallarndan) pay vermitir. (Eb Dvud, K.el-Cihd (15), Bb 143 Hadis 2733 C.10 S.345 amil 1990, dier rivayet edenler, Buhari, cihd 51; meazi 38; Mslim, cihd 57;Tirmizi, siyer 6,8; Muvatta, cihd 21.) 99-... (Eb Umrenin) babasndan rivayet etmitir ki: Biz drt kii, yanmzda bir(er) atla Reslullah (s.a.)nin yanna gelmitik. Bizden herkese bir hisse, her bir at iin de iki hisse ayrd. (Eb Dvud,K.el-Cihd (15), Bb 143 Hadis 2734 C.10 S.347, amil 1990.) Bylece ganimet datmyla kamufle ederek, bir atn iki mcahit deerinde olduu iftirasnda bulundular. slam da atlarda ganimetten pay alr diye bir ey yoktur. Bir de rivayet ettiler ki, Peygamberin ryasnda grm olduu srlar Uhud ehitlerini, kolunda grm olduu iki altn bilezik ise yalanc peygamberleri remz (temsil) ediyormu, yle ki: 100- ................ Bize Eb Usme, Bureydden; o da dedesi Eb Burdeden; o da Eb Ms el-Eariden zannediyorum ki, o da peygamberden tahdis etti. Peygamber (S) yle

94

buyurmutur: Ben ruyda kendimi Mekkeden hurmalklar olan bir arziye hicret ediyorum grdm. Dncem, o hurmalk arzinin el-Yemme yhud da Hecer olduuna gitti. Bir de grdm ki, o, Chiliyette Yesrib denilen Medinedir. Ben orada birtakm srlar grdm. Allah en hayrldr (Allahn onlar iin yapaca en hayrldr). Sonra grdm ki, o srlar, Uhud gn ehit edilen mminlerdir................ (Buhri, Kitbut-Tabir 49 C.15 S.6903 tken 1989) 101- ............... Ebu Hreyre yle haber verdi: Reslullah yle buyurdu: - Ben uyurken ruymda iki kolumda iki altn bilezik grdm, bunlarn hli beni kederlendirdi. Sonra ruyamda bana bu bileziklere flemekliim vahye dildi. Ben de bunlara fledim; ikisi de utu. Ben de bu iki bilezii benden sonra kacak iki yalanc peygamber ile tevil ettim. Bunlardan birisi Esved el-Ansidir, br de Mseylimedir." (Buhri, Kitbul-Maazi 370 C.9 S.4069 tken 1987) Grld gibi, rya tefsiri ad altnda yapm olduklar rivayetlerde. Uhud ehitlerini srlara, yalanc peygamberleri altn bileziklere benzetmilerdir. Bu durum Uhud ehitlerine kar bir saygszlk olduu gibi. Yalanc peygamberleri altn bileziklere benzetmekle de kimleri ok sevdiklerini ifadelendirmilerdir. Zaten bir ok iftira ve hezeyanlar peygambere mal etmeleri ve bunlar olmazsa slam dini anlalamaz demeleri, kendilerince peygamberlik iddia etmelerinden baka bir ey deildir. Yaptklar bir ksm rivayetlerle de, gazilerin veya gurbetten dnen Mslmanlarn geceleyin evlerine gitmemeleri gerektii konusundadr. u ekilde demektedirler: 102- Enes b. Malikten rivayet, Reslullah ailesi nezdine geceleyin gelmezdi. Onlara ya sabah yahut akamleyin gelirdi. (Mslim 180/144 C.9 Snmez Neriyat A..)

95

103- ........... Cabir yle demi; Reslullah erkein gurbeti uzad zaman ailesinin yanna geceleyin gelmesini yasak etti. (Mslim, 183/146 C.9 Snmez Neriyat A..) 104- ............. Cabir yle demi: Reslullah erkein seferden geceleyin gelerek ailesinin yanna dalmasn onlarn hynetini anlamak istemesini yahut kusurlarn aratrmasn yasak etti. (Mslim 184/146 C.9 Snmez Neriyat A..) Bu yalan rivayetleriyle Mslman aileleri phe altnda brakmay amalamaktadrlar. Hangi erkek vardr ki, gurbetten memleketine gelmi olsun da, o devirde sabaha kadar evine gitmeyip lde beklesin veya bu devirde dahi gidip bir otel de gecelesin ve evine gitmesin. O nasl evdir ki bu derece bir erkein evinden korkusu olsun, deve kuu gibi ban kuma gmsn de evine gitmesin. Kald ki bir kar kocadan mteekkil aileler yok denecek kadar azdr. ounlukla, slam aileleri, ana baba, dede, nine ve ocuklardan teekkl eder. Komularnda bir birine gzcln katarsak bir kadn ktlk yapmak taraftar olsa dahi, istisnalar hari, slam toplum yapsnda frsat bulmas pek mmkn deildir. Ayrca slam aile yaps ideal bir yapdr. Kitle olarak, Mslman erkek ailesinden tedirgin olmad gibi, Mslman kadnlarda kt deildirler. Bu tr rivayetler iftiradan baka bir ey deildir. Yapm olduklar baka bir rivayet bu rivayetleriyle elikili olduu gibi, saygszlk iermektedir. yle ki: 105-............ Reslullaha atfen: (Gaza dn) Ar olun! Taki dank sal kadnn taranmas, kocas evde olmayann kasklarn tra edebilmesi iin ehre geceleyin yni yats zaman girelim" buyurdular ve unu ilve ettiler: Medineye vardn zaman cim etmeye bak, cim etmeye. (Mslim 57/410 C.7 Snmez Neriyat A..)

96

nceki rivayetle bu rivayet elikilidir. Zira bu rivayette gece vakti evlere girilmesi gerektiini tahdis etmilerdir. Ayrca peygambere ve sahabelere saygszlk iermektedir. Nasl olur ki sava dn byk ihtimalle, Peygamber yannda iki kayn pederi Ebu Bekir ve mer ile damad Ali varken. Orduda kiminin babas, kardei, amcas, days, komusu ve arkada katledilip ehit edilmiken. Biraz sonra Medinede bir ok evde savata katledilmi olanlar iin, dul kalan kadnlar ve yetimleri alaacakken. Bir peygamber, ordusundakilere byle szler sylesin, gidin bol bol cinsi mnasebette bulunun szlerini sarf etsin, bu olacak ey midir? Bu tr szler, peygamberi ve sahabeleri hafife almak iin uydurulmu hayaszca szlerdir. Peygambere saygszlk iin uydurduklar baka bir rivayette yle demilerdir: 106-..... Hukeyme bint Umeyme annesi Umeyme bint Rukaykann yle dedii rivyet etmitir: Nebi (s.a.)in sedirinin altnda hurma aacndan yaplm bir kap vard. Geceleyin ona kk abdest bozard." (Eb Dvud, K.Tahre (1), Bb 13-14 H.24 C.1 S.52 amil 1987, dier rivayet eden, Nesai, tahre 6) Daha nce yazm olduum rivayetlerde grld gibi. Peygamber elerinin abdest bozmak iin, geceleyin Medine dna gittiklerini tahdis etmilerdi. lerine geldii zaman peygamber sedirinin altna otura koyu verdiler. Bu kadar bol ve eitli yalan uydurmak iin epey emek vermi olmallar, utanma denen olayla da bir ilgileri olmad kesin. Bunlarn yazdklarna bakan kimse, o devirde Arab evlerinde tuvalet olmad zannna kaplabilir, halbuki, Kuranda belirtilen abdest bozulmasnn artlarndan bir tanesi tuvaletten gelmi olma olaydr, bundan da kolayca anlalr ki o devirde Arab evlerinde tuvalet mevcut idi. (Bak, 4 Nis 43, 5 Maide 6

97

Bir baka rivayette yle dediler: 107- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: "Reslullah aleyhissaltu vesselm namaz iin evinden kp (namaz mahalline gelerek) tekbir getirdi, sonra ashaba (bekleyin diye) iaret buyurdu. Hemen gidip gusletti geldi. Salarndan su damlyordu. Onlara namaz kldrd. Namazdan knca: Yannza cnp olarak gelmitim. Namaza duruncaya kadar da durumu hatrlayamadm. (Tam klacam anda hatrladm)"buyurdular." (K.S. 6349 C.17 S.69 Aka 1993 alnts, bnu Mace 1220,) Deil bir peygamber, bir cami imam dahi byle bir olay yapsa ne kadar zor durumda kalaca aktr. yle ki cemaati namaz iin saf tutmu kendiside namaz iin tekbir almken, dolaysyla hem kendisi hem de cemaat tekbir almakla namaza balamken, namaz iptal edip cemaate dnerek hele bekleyin cenabetimden ykanp geleyim demesi halkn alay konusu olmas demektir. Bu rivayeti uydurmalarndan amata budur. Musa peygamber hakknda yapm olduklar saygszca bir rivayette yle demilerdir: 108- .......... Bize Abdurrezzk, Mamerden; o da hemmm ibn Mnebbihten; o da Eb Hureyreden tahdis etti. Peygamber (S) yle buyurmutur: srail oullar plak olarak, birbirlerine baka baka ykanrlard. Ms ise yalnzca ykanrd. sril oullar: Allaha yemin olsun, Msy bizimle birlikte ykanmaktan meneden, ancak Onun kasnn kk olmasdr, derlerdi. Ms bir defa ykanmaa gitti, elbisesini de bir tan stne koydu. Akabinde ta elbisesini alp kat. Ms: Ey ta elbisemi, ey ta elbisemi! diyerek tan arkasndan kotu. Nihyet sril oullar onu (rlplak) grdler de: Vallhi Msda hibir kusur yokmu, dediler. Ve Ms elbisesini ald da ta dvmee balad.

98

Eb Hureyre: Vallhi o tata muhakkak alt yhut yedi dvme izi kalmtr, dedi... (Buhri, Kitbul-Gusl 30 C.1 S.386 tken 1987) Kavmi, kas kk dedi diye ta neden Musa Peygamberin elbisesini karsn ki? Byle bir olay ancak Allahn emriyle olabilecek bir mucizedir, bylece Allah peygamberini rlplak kavminin nnde tehir etsin? slam dinine gre olacak bir olay deildir. Kald ki rlplak beraber ykanyorlar dedikleri kimselerde yle anlalyor ki Mslman Yahudiler idi, bu islamdaki tesettr olayna aykrdr. Maksatlar, bir rivayet uydurup Musa peygamberin kavmi nnde rlplak gezindiini iddia etmektir. Birde kendilerince komiklik yapyorlar, gya Ebu Hreyre Allahn adn anarak yeminle demi ki, o tata muhakkak alt yedi tane dvme izi varm. Baka bir rivayette yle demilerdir: 109- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: "Eer Beni srail olmasayd, et kokumazd. Eer Havva olmasayd kadnlar kocalarna hibir zaman ihnet etmezdi."(K.S. 5003 C.14 S.260 Aka 1992 alntlar, Buhari, Enbiya 1,25; Mslim, Rad63,(1470) ) Beni srail ve Etin kokmas ylesine sylenmi aslsz bir szdr. Asl sylemek istedikleri, Havvann kadn ihanetinin sebebi olduu yolundaki iftiradr. Bu szlerine gereke olarak iddia ettiklerine gre, gya Ademin yasak aacn meyvesinden yemesini Havva anamz tevik etmi. hal bu ki, Adem babamzn yasak aacn meyvesinden yemesini tevik eden ve her ikisini kandrp yasak aacn meyvesinden yemelerine sebep olan, Havva anamz olmayp eytann kendisidir. Bylece Havva anamz eytan yerine koymu oluyorlar, dolaysyla kadnlar da byle gryorlar,

99

unutmasnlar ki onlar douranda bir kadndr. Bu konuda Kurandan mealen: -Andolsun biz, daha nce de, Ademe ahit (emir ve vahiy) vermitik. Ne var ki o, (ahdi) unuttu. Onda azim de bulmadk. 20/115 - Bir zaman biz meleklere: Ademe secde edin! Demitik. Onlar hemen secde ettiler; yalnz blis hari. O, diretti. 20/116 - Bunun zerine: Ey Adem! Dedik, bu, hem senin iin hem de ein iin byk bir dmandr. Sakn sizi cennetten karmasn; sonra yorulur, sknt ekersin! 20/117 - imdi burada senin iin ne ackmak vardr, ne de plak kalmak. 20/118 - Yine burada sen, susuzluk ekmeyecek, scaktan da bunalmayacaksn. 20/119 - eytan ona vesvese verdi ve Ey Adem! Seni ebedilik aacna ve son bulmayacak bir devlete dellet edeyim mi? dedi. 20/120 - Nihayet ondan yediler. Bunun zerine kendilerine ayp yerleri grnd. stlerini cennet yapra ile rtmee altlar. (Bu suretle) Adem Rabbine si olup yolunu ard. 20/121 - Sonra Rabbi onu sekin kld; tvbesini kabul etti ve doru yola yneltti. 20/122 (Ayrca bak. 2 Bakara 34-35-36-37. Ayetler.) Grld gibi, uydurmu olduklar rivayet, Kurana uymamaktadr.

100

Ayrca, nsanlarla yetinmediler Cinlere dahi saldrda bulunmay ihmal etmediler. yle ki, Cinlerin iinde Mslman olanlar da vardr. yle rivayet ettiler: 110-............. Bana dedem Said ibn Amr, Ebu Hreyre (R)den haber verdi: Eb Hureyre Peygamberin berberinde abdest almas ve istinc suyu iin kk bir krba tard. Bir keresinde Peygamber hcetini yerine getirmek iin ktnda Ebu Hreyre arkas sra krba ile Onu takip ederken, Peygamber: - Kimdir o?"diye sordu. Eb Hureyre: - Ben Eb Hureyre! diye cevp verdi. Peygamber: - Benim iin istinc edeceim birka ta ara, sakn bana kemik ve hayvan gbresi getirme" buyurdu. Eb Hureyre dedi ki: Ben elbisemin kenrnda birka ta naklederek kendisine getirdim ve onlar yan bana koydum. Sonra yanndan ayrldm. Nihyet hcetini bitirdikten sonra Peygamberin berberinde yrdm. Yolda kendisine: - Kemik ve hayvan gbresi ile temizlenmekte ne var ki? diye sordum. Peygamber: - Bu ikisi cinlerin tamndandr. u muhakkak ki, bana Nasibin cinlerinin bir heyeti geldi. Bunlar ne ho cinlerdir! Benden azk istediler. Ben de onlar iin Allaha: Cinlerin urayacaklar her kemik ve tezek maklesi zerinde kendileri iin muhakkak bir tam bulmalarna du ettim" buyurdu. (Buhri, Kitbil-Ensr 80, C.8 S.3610 tken 1987)

101

Cinler, yaplar bizden deiik fakat bizim gibi imtihan edilerek, Cennet ve Cehennemle muhatap olan kimselerdir. Bu konuda Kurandan mealen: - Bir zamanlar, cinlerden bir grubu, Kuran dinlemek zere sana yneltmitik. Ona geldiklerinde (bir birlerine): Susun, (dinleyin)"dediler. (Okuma) bitirilince de uyarclar olarak kavimlerine dndler: 46/29 - Ey kavmimiz, dediler, biz Msdan sonra indirilen, kendisinden ncekini dorulayan, Hakka ve doru yola gtren bir Kitap dinledik." 46/30 - Ey kavmimiz, Allahn davetisine uyun, Ona inann ki (Allah) gnahlarnzdan bir ksmn balasn ve sizi ac azaptan korusun." 46/31 Grld gibi, Cinlerden mmin ve takval kimseler vardr ve onlar tezek veya pten kemik yemeye layk kimseler deildirler. Buna ramen gya, Mslman cinlerden bir heyet gelerek peygamberden azk istemiler, peygamberde onlarn yerlerden toplanm kemik ile tezek yemeleri iin dua ediyormu. ok ilgintir, Cinler tezee raz olduysalar, acaba ondan nce ne yiyorlard? Biz Mslman Cinleri byle bir iftiradan tenzih ederiz. Onlar temiz ve gzel rzklara layktrlar. Kald ki yannda su krbas varken, peygamber neden suyla taharetlenmedi, bundan da iftira ettikleri bellidir. Yapm olduklar dier baz rivayetlerle, Peygamber ve Eb Bekirin hicret etmek iin iki kii olarak Mekkeden ktklarn rivayet ettiler. Buna ramen yle rivayetlerde bulundular. 111- ............ Amr b. uaybn dedesi (Abdullah b.Amr) den; demitir ki: Reslullah (s.a.) (yle) buyurdu: Tek yolcu eytandr. ki yolcu iki eytandr. (yolcu) ise, cemaattir. (Eb Dvud, K.el-Cihd (15), Bb 79 H.2607

102

C.10 S.114 amil, dier rivayet edenler, Muvatta istizn, 35, Tirmizi, cihd, 4.) 112- Amr bnu uayb an ebihi an ceddihi (radyallahu anh) tarikinden naklediyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Bir atl bir eytandr, iki atl iki eytandr, atl bir gruptur."(K.S. 2184 C.8 S.20 Aka 1989 alntlar, Muvatta, stizn 25,(2,978); Eb Dvud, Cihd 86, (2607); Tirmizi, Cihd 4, (1674)) Peygamberle, Ebu Bekirin iki kii olarak hicret ettiklerini u ekilde rivayet ettiler: 113- Bera bnul- zib radyallahu anh anlatyor: Hz. Ebu Bekr radyallahu anh, evinde babama urad. Ondan bir semer satn ald. (Babam) zibe: Benimle olunu gnder, gtrversin!"dedi. Babam bana: onu evime kadar

Haydi onu gtrver!"dedi. Ben de gtrverdim. Babam onunla beraber kt, bedelini alacakt. Babam, Ebu Bekre: Ey Ebu Bekr! Reslullah aleyhissaltu vesselmla (hicret ettiin) gece ne yaptnz?"diye sordu. Evet o gece yrdk, Ertesi gn de le vaktine kadar yrdk. Yolumuz tenha idi hi kimseye rastlamadk.................... (K.S. 5775 C.16 S.199 Aka 1993 alntlar, Buhri, Menkbul-Ensr 45, Lukata 11, Menkb 25, Eribe 12; Mslim, Zhd 75, (2009)) Peygamberin ve Ebu Bekrin iki kii olarak, hatta yolda hi kimseye rastlamamak kaydyla hicret ettiklerini rivayet ettiler, bunun yannda da iki kii olarak seyahat edenlerin iki eytan olduu rivayetlerinde bulundular. Yapmak istedikleri hakaretin arl gayet aktr. Yoksa tek bana veya iki kii olarak seyahat eden niin iki eytan olsun. slam dininde,

103

man artlar arasnda en az kii olarak seyahat edilecek diye bir ey yoktur. Gne ve Ayada saldrmay ihmal etmeyerek yle bir rivayette bulundular. 114- ............ Ebu Hureyreden, Raslullahn (S.A.V.) Gne ve Ay, kyamet gn drlp sarlarak atee atlm iki kzdrler. dediini rivayet etti. (bn Kuteybe, Tevilu Muhtelifil Hadis, S.189 Kayhan Yaynlar 1989 alnts, Buhari 59/4) Gne ve Ayn byk faydalar ortadayken, onlara bula bula cehennemde yer buldular. Bu nankrln tipik bir rneidir. Yoksa gzel ve iyi olan her eye kar olacaklarna dair verilmi bir ahitlerimi var? Rivayet uydurma olup asl yoktur. TEDAVLER KONUSUNDA RVAYET RNEKLER UYDURDUKLARI

Tbbi Nebevi ad altnda uydurduklar rivayetlerde, Okuyup flemeyi, hastaya tkrmeyi, dalamay ve hurma gibi birka meyveyi konu etmilerdir. yle ki: 115- ........... Bize Muhammed ibn Adiyy, Him ibn Hassndan; o da ikrameden tahdis etti ki, bnu Abbs (R): Peygamber (S) ihrml olduu hlde kendisinde bulunan bir ba ars hastalndan dolay Lahyu Cemel" denilen bir su yanndaki menzilde bandan kan aldrma tedavisi yaptrd, demitir. (Buhri, Kitabut-Tbb H.21 C.12 S.5734-5735 tken 1988) 116- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Ebu Hind, Raslullah bngldak ksmndan hacamat etmiti. Aleyhissaltu vesselm: Ey Beni Beyza, Ebu Hindi evlendirin, onunla evlenin!"buyurdu ve unu ilave etti: Eer tedavi iin bavurduunuz eylerin birinde hayr varsa bu

104

hacmattr."(K.S. 5662 C.16 S.13 Aka 1993 alnts, Eb Dvud, Nikh 27, (2102)) 117- Ebu Kebe el-Enmri radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm bandan ve iki omuzu arasndan hacamat olur ve: Kim bu kandan aktrsa, herhangi bir hastalk iin, bir baka ilala tedavi olmasa da zarar grmez!"buyurdu."(K.S. 4012 C.11 S.314 alnts, Ebu Dvud, Tbb 4,(3859); bni Mce, Tbb 21, (3484)) 118- bnu Abbs radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm hacamat oldu ve hacamat yapan hacamatya cretini dedi ve ayrca burun damlas kulland." (K.S. 4006 C.11 S.304 Aka 1991 alnts, Buhri, Tbb 9; Mslim, Selam 76, (1202); Ebu Dvud, Tbb 8,(3867); Tirmizi, Tbb 9,(2048) ) 119- bnu mer radyallahu anhm (zatlsna): Ey Nfi bana kan galebe ald, benim iin bir haccm getir, getirecein haccm gen olsun, yal veya ocuk olmasn" dedi. Devamla bnu mer dedi ki: Ben Reslullah aleyhissaltu vesselmn: A karnna hacamat olma idealdir, akl arttrr. Hafzay glendirir. Hafz olmak isteyenlerin hfzetme kabiliyetini arttrr. Hacamat olmak isteyen Allahn adyla Perembe gn hacamat olsun. Cuma, Cumartesi, Pazar gnlerinde hacamat olmaktan kann. Pazartesi ve Sal gnde hacamat olunuz. aramba gn hacamat olmaktan kann............ (K.S. 7038 C.17 S.448 Aka 1993 alnts, bnu Mace 3488) 120- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim hacamat olmak isterse. Ayn veya 19 veya 21ini arasn. Sakn, kan fazlalamak suretiyle birinize galebe alp onu ldrmesin." (K.S. 7037 C.17 S.447-448 Aka 1993 alnts, bnu Mace 3501 )

105

Grld gibi, hacamat yani kan aldrma hakknda, btn hastalklarn tedavisi olduu, yaplmas lazm gelen gnleri ve hacamatya cret denmesi gerektii yolunda rivayetler uydurarak bunu insanlara ok byk bir tedaviymi gibi tavsiyede bulunmulardr. Buna ramen kendi kendilerini yalanlayan u rivayetleri de uydurmaktan geri durmamlardr: 121-............ Rfib. Hadic (r.a.), Raslullah (S.a.)n yle buyurduunu rivayet etmitir: -Hacamat edenin creti pistir, kpein sat karlnda alnan para pistir, fahienin zina karl ald cret pistir. (Ebu Dvud, K.el-cre (22) Bab 38 H.3421 C.12 S.497 amil, dier rivayet edenler; Mslim, msakt 40,41; Tirmizi, by 46; Nesai, sayd 15.) 122- Reslullaha atfen: Kazancn en kts, fahienin mehri, kpein paras ve haccamn kazancdr." (Mslim 40/17 C.8 Snmez Neriyat A..) 123- Reslullaha atfen: Kpein paras habistir; Fahienin mehri habistir; haccamn kazanc da habistir." (Mslim, 41/17 C.8 Snmez Neriyat A..) 124-........... Eb Cuhayfenin olu Avn yle demitir: babam Eb Cuhayfe bu kleye emretti de, onun kan alma letleri krld. Ben babamdan bu krmay sordum. O yle cevap verdi: Peygamber (S) kpek bedelinden, kan alma cretinden nehyetti.......... (Buhri, Kitabul-Buy 38 C.4 S.1929 tken 1987 ) Hacamatn serbest, hacamat cretinin yasak olduu eklinde rivayet ettiklerinin anlalmamas gerekir, zira dier bir rivayette hacamatlardan uzak durulmas gerektii rivayet edilmitir, yle ki: 125-......... Haccm arlnca mer yle dedi:

106

- Reslullah (s.a.) yle derken iittim: -Ben teyzeme, kendisi iin bereket olacan umarak bir kle hediye ettim ve ona; kleyi hacamatya, kuyumcuya ve kasaba verme dedim."(Eb Davud, K. El- cre (22) Bab 41 H.3430 S.507 amil 1991) Bylece ok vdkleri bir konuda kendi kendilerini yalanlam oldular. Yine rivayet ettiler ki: 126- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Sad bnu Muz radyallahu anh kolundaki (can) damarndan isabet ald zaman Reslullah aleyhissaltu vesselm onu elindeki uzunca bir demir ubukla bizzat dalad. Ancak yaras tekrar iti. Reslullah ikinci sefer dalad." (K.S. 4018 C.11 S.324 Aka, alnts Mslim, Selam 75,(2208); Eb Dvud, Tbb 7, (3868) ) 127- Tirmizi nin Hz. Enesten yapt bir rivayette, Enes radyallahu anh der ki: Reslullah aleyhissaltu vesselm, Sad bnu Zrreyi sivilce sebebiyle dalad."(K.S. 4019 C.11 S.325 Aka 1991, alnts Tirmizi, Tbb 11,(2051) ) 128- mrn bnu Husayn radyallahu anhum anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm bizi dalama yapmaktan nefyetti. Ancak biz, (ona bavurmaya zorlu yan) durumlarla karlatk. Birok defalar dalama yaptk, rahatszlmzdan kurtulu bulamadk." (K.S. 4020 C.11 S.325 Aka 1991 alnts, Tirmizi, Tbb 10,(2050); Eb Dvud, Tbb 7, (3865)) 129- mran bnu Huseyn radyallahu anhum anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm: mmetimden yetmibin kii (Maherde) hesaba ekilmeden cennete girecektir!" buyurdular. Kendisine: Ey Allahn Resl! Bunlar kimlerdir?" diye sual edildi.

107

Onlar, kendilerini dalatmayanlar, rukyeye ba vurmayanlar, teme (uursuzlua) inanmayanlar ve Rablerine tevekkl edenlerdir!" buyurdu............... K.S. 4034 C.11 S.350 Aka 1991 alnts, Mslim, man, 371, (218)) Dalama konusundaki rivayetlerinin elikili olduu aktr. Yine rivayet ettiler ki: 130- bnu Mesud radyallahu anh anlatyor: Raslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Uursuzluk karmak irktir, uursuzluk karmak irktir, uursuzluk karmak irktir........ (K.S. 4093 C.11 S.464 Aka 1991, alnts Eb Dvud Tbb 24,(3910); Tirmizi, Siyer 47, (1614)) 131- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Raslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ne sirayet (bulama), ne de uursuzluk vardr.......... (K.S. 4094 C.11 S.465 Aka 1991 alnts, Buhri Tbb 44,54; Mslim, Selam 113,(2224); Eb Dvud, Tbb 24, (3916); Tirmizi, Siyer 47, (1615)) Grld gibi, kesinlikle uursuzluk diye bir ey olmadn hatta bir eyde uursuzluk telakki etmenin irk olduunu, ayrca hastalk bulamas diye bir ey olmadn rivayet ettiler. Bu iddialarnn yannda birde u rivayetleri tahdis ettiler: 132- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Bir adam dedi ki: Ey Allahn resl! Biz bir evdeydik, oradayken saymz ok, malmz bol idi. Sonra baka bir eve getik. Burada saymz da azald, malmz da. Reslullah aleyhissaltu vesselm: Buray zemim (addederek) terk edin! buyurdular. (K.S. 4099 C.11 S.472 Aka 1991, alnts, Eb Davut Tbb 24, (3924))

108

Burada kabul edilen zemimlik uursuzluk manasnda kullanlmtr, yoksa evin salk artlar bakmndan elverisiz olmas deildir, zira mallar, ba, bahe olabildii gibi, alt, gm v.s. De olabilir, mal deyimi genel bir ifadedir ve ayrm yaplmamtr. Zaten baka bir rivayette uursuzluu aka kabul etmilerdir, yle ki: 133-.......... Bana Mlik, bn ihbdan; o da Umerin iki olu Hamza ile Slimden; onlarda babalarndan olmak zere tahdis etti ki, Reslullah (S): Uursuzluk kadnda, evde ve atta olur" buyurmutur. (Buhari, Kitbun-Nikh 31 C.11 S.5187 tken 1988). Bylece adetleri zere yine kendi kendilerini yalanlam oldular. Kurana gre, insanlarn bana bir musibet geldiinde bu onlarn ilemi olduu iler yzndendir. Yoksa onlarn kullanm olduklar ev, elbise, binek v.s. le ilgisi yoktur, buna gre uursuzluk veya gnlerin birbirinden fark yoktur. Zamann kendisi uursuz saylamaz, zaman belal gelmise bu ilenmi olan ilerden o ii ilemi olanlar yzndendir. Bu konuda Kurandan mealen: - Banza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizin yapt (iler) yzndendir. (Allah, ilediklerinizin) birounu da affeder. 42/30 Yine rivayet ettiler ki: 134- bnu Mesud radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm (bir gn) aramzda dorulup: (Hastalk nevinden) hibir ey hibir eye sirayet etmez!"buyurmulard ki bir bedevi:

109

Ey Allahn resl! Nasl olur? Bir deve srsne kuyruu ile haefesini uyuzlam bir deve gelince hepsini uyuzlu yapar! dedi. Aleyhissaltu vesselm: Pekal birincisini kim uyuzlad? Ne sirayet, ne safer vardr......... (K.S. 4836 C.14 S.17 Aka 1992 alnts, Tirmizi, Kader 9, (2144)) Rivayet ettikleri bu hadislerle hastalk bulamas diye bir ey olmadn rivayet ettiler. Bu ise gereklere uymayan bir husustur, ilk deveye kim bulatrd demek, ilk deveyi kim dourdu demeye benzer, bunun ise bir mant yoktur, ilklerin balamas ilk aama olarak kendi balarnadr. Baz hastalklarn bulat tbben sabittir. Kendileri de bu rivayetlerini yalanlayan aadaki rivayeti tahdis ettiler: 135-............ bn Abbs dedi ki, Reslullah (S)ten iittim yle buyurdu: (Veba hastal hakknda) Bu hastaln bir yerde ktn iittiiniz zamn oraya girmeyiniz. Hastalk sizin bulunduunuz yerde vk olursa, oradan kamak iin sakn o yerden dar kmaynz! Abdullah - Bunun zerine Umer, Allaha hamd etti, sonra ayrld, demitir. (Buhri, Kitbul-Tbb 44 C.12 S.5757 tken 1988.) Yukardaki iki rivayet birbirleriyle elikili olduu gibi, kendi ierisinde de elikili olan u rivayeti tahdis ettiler: 136-............ Bize Said ibnu Min tahdis edip yle dedi: Ben Eb Hureyre (R)den iittim, yle diyordu: Reslullah (S): Hastaln (shibinden bir bakasna) kendi kendine siryeti yoktur, eyada uursuzluk yoktur. key ve bayku (tmesinin tesiri ve ktl) da yoktur. Safer aynda uursuzluk yoktur. (Bunlar Chiliyet hurfeleridir.) Fakat (ey

110

mmin) sen czmldan, arslandan kaar gibi ka!"buyurdu. (Buhri, Kitbut-Tbb 27 C.12 S.5740 tken 1988) Madem ki hastalk bulamas yoktur Czmldan kamann manas nedir ki, bu ak bir elikidir. 137- Said bnu Ebi Vakks radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim her sabah acve hurmasndan yedi tane yerse o gn geceye kadar ona ne zehir ne de sihir zarar verir. K.S. 3987 C.11 S.270 Aka alntlar, Buhri, Tbb 52,56, Etime 43; Mslim, Eribe 154,(2047); Eb Dvud, Tbb 12, (3875,3876)) Bu yle bir iddiadr ki, bo bir iddia olduu basit bir deneme ile hemen anlala bilir. Deil yedi acve hurmas, kii yedi sepet acve hurmas yerse kendisine verilecek biraz gl bir zehirin etkisinden kurtulamaz. Zira acve hurmasnn yle bir etkisi olsayd ila olarak eczanelerde satlacak ve kimse zehirlenme yoluyla lmeyecekti, fakat gerekler bu iddiann aksi yndedir. Bu rivayete inanan bir kimseye, haydi yedi adet acve hurmas ye, bizde sana istediimiz bir zehir verelim ve sana tesir etmediini ispatla dersek, sanmam ki dnyada bunu gze alacak akl banda bir kii ksn. 138- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: lm dnda hibir hastalk yoktur ki rek otunda onun iin bir deva bulunmasn."(K.S. 3986 C.11 S.268 Aka 1991 alnts, Buhari, tbb 7; Selam 89, (2215); Tirmizi, Tbb 5,(2042), 22, (2071)) rek otunun her hastaln ilac olduu yolundaki iddia, acve hurmas iin uydurulan trden bo bir iddiadr, Bir ok aratrmalara ramen kanser gibi baz hastalklarn ilac bilinemezken, byle bir iddia gereklere uymamaktadr. 140- bnu Mesud radyallahu anh anlatyor:Reslullah aleyhissaltu vesselm iittim, diyordu ki:Rukyelerde,

111

temimlerde (muskalarda), tivelelerde (muhabbet muskas) bir nevi irk vardr........ (K.S. 4035 C.11 S.353 Aka 1991, alnts, Eb Dvud, Tbb 127,(3883)) 141-Hz. Ebu Saad radyallahu anh anlatyor:Biz,Reslullah aleyhissaltu vesselmn kard askeri) bir seferdeydik. Bir yerde konakladk. Yanmza bir criye gelip: Obamzn efendisi Selimi bir zehirli soktu. Onunla megul olacak erkekler de u anda yoklar. Sizde rukye yapan biri var m?"dedi. Bunun zerine bizden rukye hususunda mahretini bilmediimiz bir adam kalkp onunla gitti ve adama okuyu verdi. Adam iyileti. Kendisine otuz koyun verdiler. Bize stnden iirdi. Ona:Yahu sen rukye bilir miydin?"dedik. Hayr, ben sadece Fatiha okuyarak rukye yaptm" dedi. Biz kendisine Reslullah aleyhissaltu vesselma sormadan (bu verdiklerine) dokunma!"dedik. Medineye gelince, durumu ona syledik. Aleyhissaltu vesselm Fatiha!nn rukye olduunu (tedavi maksadyla okunacan) sana kim syledi? Verdikleri koyunlar paylan, bana da bir hisse ayrn! buyurdular."(K.S. 4033 C.11 S.346 Aka 1991 alnts Buhri, Tbb 39, 33,cre 16, Fedilul-Kuran 9; Mslim, Selam 66,(2201); Eb Dvud, Tbb 19,(3900); Tirmizi, Tbb 20, (2064,2065)) Rivayetlerinin elikili olduu aktr. 140. Rivayette rukye yapmak irk olarak saylmken. 141. rnekte ki rivayette gya, Reslullah fatihayla rkne yaplmasn tasvip etmi, hatta Fatihann rukye olduunu sylemi ve cret olarak alnm olan koyunlardan pay istemitir. Kesin olarak! Kuran ayetleri hastalarn zerine okunup flenmek iin inmemitir. Bu ynden ifa verme hususunda tesirleri yoktur. Byle olduu da denemeyle kolayca anlala bilir. nsanlar, Kuran ayetlerini, ba ars, karn ars v.s. gibi hastalklara okuyup flerler, bu tip hastalklar kendi kendilerine vcut direnci yoluyla geebilen hastalklardr. Eer ki byle bir iddia gerek olmu olsayd, yani rnein,

112

Fatiha rukye olmu olsayd sakat bir kimseye okunduunda da tesir etmesi gerekirdi. halbuki sakat olan bir kimseye kyamete kadar okunup flense ifa ynnden tesir meydana gelmez, bu durum Kurann bir zaaf deildir. Zira Kurann ini amac bu deildir. Her gn milyonlarca kii defalarca Fatiha Sresini okumaktadr. Buna ramen hastalandklarnda doktora gitmek zorunda kalmaktadrlar. Bundan da yaplan iddialarn tbbi ifa ynnden gereklere uymadklarn anlamak mmkndr. Yapm olduklar tedavi ile ilgili baz rivayetler de okuyup fleme yerine, okuyup tkrmeyi tahdis etmilerdir. Amalar saygszlk etmektir, yoksa, Kuran okumayla hastaya tkrmenin bir ilgisi yoktur, yle ki: 142- Hrice b. Es-Salt, amcasndan rivayet ettiine gre: O (Hricenin amcas) bir kavme urad. Kavimdekiler onun, yanna gelip; - phesiz sen o zat (Hz. Peygamber)in yanndan hayrl bir ey getirmisindir, bizim iin u adama rukye yap, dediler ve kendisine iplerle bal deli bir adam getirdiler. Haricenin amcas sabahl akaml gn adama Fatiha Sresini okudu. Sreyi her bitiriinde tkrn biriktiriyor sonra da tkryordu. Adam sanki ksteinden kurtulmu gibi oldu, (iyileti). (Delinin arkadalar) rukye yapan zata (cret olarak) bir ey verdiler. Adam, Reslullah (s.a.)a gelip durumu haber verdi. Efendimiz (s.a): -Ye, mrme yemin ederim ki, kimileri btl bir rukye ile yerler, sen ise hak bir rukye ile yersin."buyurdu. (Eb Dvud, K. el-icre (22) Bab 37 C.12 S.496 R.3420 amil 1991). 143-.......... Bize Sufyn ibn Uyeyne, Abdu Rabbih ibnu Sadden; o da Amre bin tu Abdirrahman dan haber verdi ki,

113

ise (R) yle demitir: Peygamber (S) rukye tedvisinde u duy sylerdi: Allahn ismiyle. u bizim yurdumuzun topra ve bzmzn tkrdr. Bunlardan Rabbimizin izniyle hastamz iflanr!" (Buhri, Kitabul Tb 61 C.12 S.5769 tken 1988) Putperestler tatan topraktan yaptklar putlardan medet umarlard, kim bilir, belki de tkrkten medet ummak onlarn bile aklna gelmemitir. Peygamberi bunlarn iftiralarndan tenzih ederim. Kuranla, tkr bir olayn tamamlayc unsurlar olarak dnmek, Kurana aktan aa yaplm bir saygszlktr. Btn bu gibi eylerle esas olarak yapmak istedikleri, Kurann ini amacyla ilgili olarak insanlar yanl ynlendirmek ve Kuran onlarn gznden drmektir, yoksa Kurann okunup hastalara flenmesiyle veya tkrkle hibir ilgisi yoktur, neyi, neyin seviyesine indirmeye altklar ok dndrcdr. Kurann, bunlarn iddia ettikleri gibi bir tedavi kitab olmad konusunda Kurandan mealen: - Eer kendisiyle dalarn yrtld, yhut arzn paraland, yhut llerin konuturulduu bir Kuran olsayd (bu Kitb olurdu). Ama btn iler Allaha aittir. man edenler hla anlamadlar m ki, Allah dileseydi, btn insanlar yola iletirdi? Yaptklar (kfr ve kt iler) yznden inkar edenlerin, balarna ni bir bel gelecek, yhut (o bel) evlerinin yaknna konacak, Allahn vadi gelinceye kadar bu byle srp gidecektir. Allah, vadinden asl dnmez. 13/31 Kuran okunduunda ne dalar yrtlr, ne yer paralanr, nede ller konuturulabilir. Ancak hidayet bulmak iin onun ayetlerinden istifada edilir. Yoksa, Kuran ayetlerinin okunup hastaya flenmesinin hastaya salayaca hibir yarar yoktur.

114

Bu gibi iddialar, Kurann ini amacn saptrmaya ynelik iddialardr. GZ YAN NAZAR DEMES HAKKINDA DA BR TAKIM ASILSIZ RVAYETLER UYDURMALARI 144-............ Eb Hureyre (R): Reslullah (S): Gz demesi haktr (sbittir)" buyurdu ve dme yapmaktan nehyetti, demitir. Buhari, Kitbul-Libs 154 C.13 S.5952 tken 1989, dier rivayet edenler Mslim 2187; Eb Dvud 3879; Bak, K.S. 4042) 145-............ Bize ez-Zuhri, Urve ibnuz-Zubeyrden; o da Eb Selemenin kz Zeynebden; o da annesi mm Suleym (R)den yle haber verdi: Peygamber (S), zevcesi mm Selemenin evinde, yznde sarlk eseri bulunan bir kz ocuu grd de: Bu kz ocuuna rukye tedvisi yapnz! nk bunda nazar demesi vardr" buyurdu. (Buhri, Kitbut-Tbb 54 C.12 S.5765 tken 1988 ) ddialarnca bir kimse yalnzca bakmak suretiyle, bir canlya veya bir eyaya baktnda onu fiziksel olarak etkileyebilir ve ona zarar verebilir. Buna inanan bir ok kimse bana gelen her eit felaketi veya istemedii bir durumu gz demesine balamaktadr. yle ki: Hastalansa, bir yakn lse, ii istedii gibi gitmese veya malna bir zarar gelecek olsa, kendisine nazar dedii kanaatinde ve inancndadr, hatta kendisine nazar dedirdi diye, hi ilgisi olmayan ve olmas da mmkn olmayan kimseleri sulama yoluna gider. Bu inanta olan kimseler, nlem olarak nazar boncuu ve nazarlk diye adlandrd cam paralarndan ve hatta eek veya at nalndan medet ummakta, bunlar kendi zerine, yaknlarnn zerine veya mallarnn zerine asarak nazar demesinden koruyacaklarna inanmakta ve dolaysyla bunlar putlatra bilmektedir. Veya nazarn kendi yerine bunlara deeceine inanan kimseler de vardr, gya nazar dedirecek ahsn nazar bunlara isabet edecek, bylece kendisinin veya malnn nazardan korunaca inancnda olan

115

baz kimselerde bunlar kullanmaktadrlar. Bu inanlar o kadar yaygn durumdadrlar ki, lke apnda nazar boncuu veya eitli nazarlklar imal eden bir sanayi mevcut olduu gibi, kitleler tarafndan bunlara byk bir talep vardr. Btn bu inanlar slam dininde yeri olmayan inanlardr, hi kimsenin baknda yle bir etki olmad gibi, cam veya baka eylerin, insanlar bu iddia erevesinde koruma zellii de yoktur. Kendilerine slam alimi diyen bir takm kimseler, nazarn varlyla ilgili olarak u ayetleri delil getirmektedirler. Mealen: -O inkr edenler, zikri (Kuran) iittikleri zaman, neredeyse seni gzleriyle devireceklerdi. O delidir" diyorlard. 68/51 Ayette kafirlerin kin ve kzgnlklar mteabih olarak anlatlmtr. Yani kalarn atarak, sert sert baktklar vurgulanmtr. Nazara inanlarn ortak gr, kendilerine ait olan bir eyin kskanld ve dolaysyla kendilerine nazar dedii eklindedir. Ayette ise kafirlerin Kuran kskandklar veya Peygamberi kskandklar vurgulanmamtr, tam tersine, kafirler kin ve fkeleriyle, Kuran tebli eden peygamber iin deli ifadesini kullanmlardr. Bu ynden nazara inananlarn inancyla mealini yazm olduum bu ayeti badatrmak mmkn deildir. Dier bir hususta, ayette kafirlerden kitle olarak bahsedilmitir, eer iddia edildii gibi bir nazar dedirme olay olmu olsa, bu kafirlerin tamamnn nazar dedire bilme zelliine olup, nazar dedirebildikleri neticesine varlr ki bu da sama bir iddia olmu olur. Kald ki nazara inananlar bu zellii, kafir olsun, Mslman olsun ancak baz zel kimselere isnat etmektedirler. Bu itibarla ayeti nazar dedirme olay ile badatrmaa imkan yoktur ve dolaysyla slam dinine gre nazar dedirme olay da yoktur. Nazar dedirme olay iddialarna delil gsterdikleri bir dier ayette Yusuf Sresi 67. ayetidir, mealen:

116

- Ve deki: Oullarm, (Msra) bir kapdan girmeyin, ayr ayr kaplardan girin ama ben(ne yapsam) Allah(n takdir)inden hibir eyi sizden savamam, Hkm, yalnz Allahndr. Ben Ona tevekkl ettim, tevekkl edenler de Ona tevekkl etsinler!" 12/67 Ayet iinde geen, ayr ayr kaplardan ehre girilmesi olayn nazar demesine balamaktadrlar. O zaman u soruyu sormak lazm, hep beraber bir kapdan girdiklerinde karde olduklarn bilip onlar kskanmak suretiyle kim nazar dedirecekti, yle ki birbirleriyle akrabalklar olmayan bir kafile olarak yorumlanmalar da mmkndr. farz edelim ki kapda karde olduklar bilindi ve kskanlmak suretiyle onlara nazar dedirme olay mmkn hale gelmi olsun, ayn olay ehirde gezinmeleri halinde de mmkndr, nitekim hep birlikte gidip zahire istemilerdir. Kapda kendilerine nazar dedirilebiliyorsa ehirde de toplu olarak gezdiklerinde kendilerine nazar dedirile bilir. Halbuki ayette ehri gezdiklerinde, ehir iinde de ayr ayr gezmeleri bildirilmemitir, hatta ehirden kmalar durumunda, hem de zahire ykleri de tam da doluyken ayr ayr kaplardan kmalar da sylenmemitir. Bu itibarla, bu ayetin nazarla hibir ilgisi yoktur. Olsa olsa, ehre ayr ayr kaplardan girmelerinin istenmesi, bir ksm ehre girmekten engellense dierleri girebilsin ihtimaliyle ilgili olabilir, bu da makul bir davrantr. Byle bir nlem mahzurlu olmamakla beraber, Allahn istemesi halinde, Allahn hkmn hibir nlemin geri eviremeyecei ve Allaha tevekkln gerekliliini vurgulanmtr. Bu aklamalardan da anlald gibi, slam inancnda nazar dedirme olay diye bir ey yoktur, bu konuda uydurulan rivayetler Kurana uymamaktadr. PEYGAMBERLER VE YAKINLARI HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER

117

146- bnu Abbas (radyallahu anhum) anlatyor: Hz. Ebu Bekr (radyallahu anh):Ey Allahn Resl, salarn aard yalandn" dedi. Reslullah (aleyhissaltu Vesselm): Beni, Hd, Vka, Mrselt, Ammeyeteselun ve z-ems Kvviret sreleri ihtiyarlatt" cevabn verdi. (K.S. 659 C.4 S.29 Aka 1988, alnts, Tirmizi, Tefsir, Vka. (3293)) 147- ............ Usmn ibn Abdillah ibn Mevheb: Ben mm Selemenin yanna girdim. O bizlere Peygamber (S)in salarndan bir miktar boyanm sa karp gsterdi, demitir. (Buhari, Kitbul-Libs 113 C.13 S.5929 tken 1989 ) 148- ......... Ebu Cuhayfe (yle demi): -Ben Reslullaha beyaz grdm ihtiyarlamt, Alinin olu Hasana benziyordu. (Mslim 107/127 C.10 Snmez Neriyat). Yukardaki rivayette, Peygamberin yalanm olduu ve salarnn beyazlandn, beyazlanm olan salarn boyad tahdis edilmitir. Dier baka rivayetlerde ise yle demektedirler: 149-......... Sbit el- Bunni yle dedi: Enese Peygamberin sakaln boyamas (vki olup olmad) soruldu da, Enes (R): - u muhakkak ki, Peygamber (S) sa sakal boyayacak dereceye ulamad. Eer ben Onun sakalndaki beyaz kllar saymak isteseydim muhakkak sayardm, dedi. (Buhri, Kitbul-Libs 111 C.13 S.5928 tken 1989) 150- Enese sorulmu da: Peygamberin sann aarp aarmad

- Allah onu beyazlkla lekelemedi, demi. (Mslim 105/126 C.10 Snmez Neriyat A..)

118

Bu iki rivayetle dier rivayet arasnda ak bir eliki vardr. Peygamberden hadis rivayet ettiklerini iddia eden bu kimseler, peygamberin imali hakknda dahi ihtilaf edecek kadar onu tanmamaktalar. Onu tanmadklarna dair dier hadis rnekleri: 151- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm altm yanda vefat etmitir."(K.S. 5529 C.15 S.346 Aka 1992 alntlar, Buhari, Menkb 10; Mslim, Fezil 115,(2349); Tirmizi, Menkb 28,(3655)) 152- ... bni Abbstan naklen: Reslullah, Mekkede on yl kalm ve altm yanda vefat etmitir."(Mslim 117/135 C.10 Snmez Neriyat A..) 153-........ bni Abbs rivayet etti ki: Reslullah altm be yanda vefat etmitir."(Mslim 122/138 C.10 Snmez Neriyat) Grld gibi peygamberin ya konusunda ki hadisler elikili olup, bni Abbstan peygamberin vefat yan 63 ve 65 olarak rivayet etmeleri ilgintir. 154- Hz. Ali (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah yzn sa eline takard."K.S. 2100 C.7 S.474 Aka 1988 alnts, Eb Dvud, Htim 5,(4226); Nesi, Ziynet 49, (8,175)) 155- bnu mer (radyallahu anhum) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yzn sol eline takard ve kan avucunun iine getirirdi. bnu mer de byle yapard." (K.S. 2102 C.7 S.474 Aka 1988 alnts, Ebu Dvud, Htim 5, (4227,4228)) 156-............. Bize Sufyn el-Ameten; o da Eb Vilden; o da Abdullah ibn Mesd (R)dan tahdis etti ki, Peygamber (S): sizden hibiriniz sakn benim Ynustan hayrl

119

olduumu sylemesin" buyurmutur. (Buhari, KitabulEnbiy3a 86 C.7 S.3224 tken 1987.) 157-.......... Bize ube, Katdeden; o da Ebl-liyeden; o da bn Abbs (R)tan tahdis etti ki, Peygamber (S): Hibir kul iin: Ben muhakkak Ynus ibn Mettdan hayrlym, demesi uygun deildir" buyurmu ve Ynusu babas Mettya nispet etmitir. (Buhari, Kitbl-Enbiy C.7 S.3225 tken 1987.) 158- .......... Ben Humeyd ibn Abdirrahmndan; o da Eb Hureyre (R)den iittik ki, Peygamber (S): Hibir kul iin: Ben Ynus ibn Mettdan hayrlym demesi yakmaz" buyurmutur. (Buhari, Kitbl-Enbiy C.7 S.3226 tken 1987.) 159-... Reslullaha atfen: Beni Musaya stn tutmayn"(K.S. 4337 C.12 Aka, alntlar Buhari Enbiya 34-35; Mslim 2373; Ebu Davud 4671; Tirmizi 3240.) 160-...Reslullaha atfen: Peygamberlerden birini dierine stn tutmayn."(K.S. 4346 C.12 Aka, alnts Ebu Dvud, snnet 14(4668)) Yukardaki rivayetlerle benzeri rivayetler de hibir peygamberle dier peygamberler arasnda derece fark iddia edilmemesi srarla vurgulanmtr, buna ramen yle rivayet ettiler: 161-......... Reslullaha atfen: Yaratlmlarn en hayrls (Hayrul-Beriyye) brahim peygamberdir." (K.S.4335 C.12 Aka, alnts Mslim 2369; Tirmizi 2349; Ebu Dvud 4672) 162- ......... Ubeydullahtan; o da Said ibn Ebi Said elMakburiden iitmitir ki, Eb Hureyre (R) yle demitir: Peygambere

120

- nsanlarn (Allah katnda) en ok kerem ve ihsna nil olan kimdir? diye soruldu. Peygamber (S) - nsanlarn en kerimi, en muttaki olandr" buyurdu. Soranlar: -Ey Allahn Peygamberi, biz Senden amel cihetiyle en kerim olan sormuyoruz, dediler. Bunun zerine Peygamber: - nsanlarn en kerimi Allahn Peygamberi Yusuftur.......... buyurdu. (Buhri, Kitbul-Enbiy3a 48 C.7 S.3174 tken 1987.) Yukardaki rivayetlerle dier rivayetlerin aksine, elikili olarak peygamberler arasnda fark gzetilmi ve brahim peygamberle, Yusuf peygamber, ayr ayr dier peygamberlerden stn saylmtr ve buna ramen yle demilerdir: 163-.......... Eb Hureyre (R) yle demitir: Bir keresinde Raslullahn sofrasnda et yemei getirildi ve kendisine bir kol kaldrlp sunuldu. nk Raslullah etin bu ksmn severdi. Ondan n dileriyle bir lokma kopard. Sonra yle anlatt: Ben kymet gnnde btn insanlarn seyidiyim, efendisiyim......."dedi. (Buhri, Kitbut-Tefsir 233 C.10 S.4514 tken 1988 ). 164- Reslullaha atfen: Ademolunun Allaha en kerim olan da benim, Bunda fahr yok!" (K.S. 4347 C.12 Aka, alnts Tirmizi, Menkb 2(3614))

121

165-..... Reslullaha atfen: Kyamet gn geldi mi, ben peygamberlerin imam, hatibi ve (onlar arasnda) efaat (etmeye yetki) sahibi olacam. Bunda vnme yok."(K.S. 4348 C.12 Aka, alnts Tirmizi 3617.) Bylece tahdis ettikleri rivayetlerle tekrar eliki meydana getirmi olmaktadrlar. ddia ettikleri bu konularla ilgili olarak Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Andolsun biz, Adem oullarna ok ikrm ettik, onlar karada ve denizde tadk. Onlar gzel rzklarla besledik ve onlar yaratklarmzn bir oundan stn kldk. 17/70 Yukarda mealini yazdm ayette grld gibi hibir insan yaratlmlarn en stn deildir. Ancak insan olu yaratlmlarn bir oundan stn yaratlmtr. Bu itibarla brahim peygamber veya baka bir Adem olu iin yaratlmlarn en stndr demek Kuranla badamaz. Kurandan mealen: - De ki: Allaha, bize indirilene, brhime, smile, shka, Ykuba ve torunlara indirilene; Msya, sya ve peygamberlere Rableri tarafndan verilene inandk; onlar arasnda ayrm yapmayz, biz Ona teslim olanlarz." 3/84 Yukarda ki ayet mealinde grld gibi peygamberler arasnda ayrm yaplmamas emredilmitir . Yani bir ksm kabul edilip bir ksm red edilemez, ayn zamanda, Allah tarafndan peygamberlere indirilmi olanlarn tamamna ayrm yaplmadan inanmak arttr, bu hususlar Allaha iman etmeyle birlikte saylmtr. Tabi ki, Allah tarafndan indirilenden kast gerek manada indirilmi olanlardr, rnein, kullar tarafndan uydurulup, Allahn indirdiine katlm olan hususlar deildir. Bu hususun tespiti iinde Kuran lsnn rehberlii arttr.

122

Kabul veya red ynnden peygamberler arasnda slama gre ayrm yaplmamakla beraber, Peygamberler arasnda derece fark vardr. Bu konuda Kurandan mealen: - Rabbin, gklerde ve yerde olan kimseleri daha iyi bilir (O, peygamber olmaa kimi lyk grrse onu seer). Andolsun ki biz, peygamberlerin kimini kimine stn kldk, Dvda da Zebru verdik. 17/55 grld gibi peygamberler arasnda derece olmadn sylemeleri Kuranla badamamaktadr. fark

166- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma: Ey Allahn Resl! Mriklere beddua et, onlar lnetle!"denilmiti. u cevab verdi: Ben rahmet olarak gnderildim, lanetleyici olarak deil!"(K.S. 5347 C.15 S.144 Aka 1992, alnts Mslim, Birr 87, (2597)) 167-... Aieden naklen: Reslullahn yanna iki adam girdi, ve onunla ne olduunu bilmediim bir ey konutular da gadaplandrdlar, O da kendilerine lnet ve sitem etti. ktklar vakit ben: - Y Reslullah! u iki adamn kazand hayrdan kim bir ey kazanabilir, dedim: Ne o?"buyurdu. - Sen onlara lanet ve sitem ettin! Dedim. Sen benim Rabbime konutuum art bilmiyor musun? Allahm! Ben ancak bir beerim, Mslmanlardan hangisine lnet ve sitem edersem bunu onun iin bir zekt ve ecir kl, dedim" buyurdular. (Mslim, 88/553 C.10 Snmez Neriyat) ki rivayet elikili olduu gibi. Mriklere lnet sz konusu olunca, Peygamber rahmet peygamberidir, kimseye lnet

123

etmez. Fakat Mslmanlara ise lnet eder. Gya bu onlar iin bir zekat oluyormu. Gerekte ise istedikleri sz kalabal yaparak, peygamberi Mslmanlara lnet ettirmekten baka bir ey deildir. PEYGAMBERN EHL BEYT YAN HANE HALKININ KMLER OLDUU KONUSUNDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER 168- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: u yet indii zaman (melen):... Ey peygamber ailesi! Allah gnahlarnz giderip sizi tertemiz yapmak istiyor"(Ahzb 33), Reslullah (aleyhissaltu vesselm) sabah namazna giderken, alt aya yakn bir mddette, Hz. Ftma (radyallahu anh)nn kapsna urayp: Namaz(a kalkn) ey Ehl-i Beyt" Allah gnahlarnz giderip sizi tertemiz yapmak istiyor!"buyurdu."(K.S. 4495 C.12 S.418 Aka, alnts Tirmizi, Tefsir, Ahzb 3204) 169- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm), zerinde siyah (ynden) nakl bir kuma olduu halde sabahleyin (evden) kt. O srada Hasan geldi onu rtnn altna soktu. Sonra Hseyin geldi onu da soktu. Sonra Fatma geldi, onu da soktu. Sonra Ali geldi onu da rtnn altna soktu. Sonra da: Ey Ehl-i Beyt Allah gnahlarnz giderip sizi tertemiz yapmak istiyor"(Ahzb 33) buyurdu. (K.S. 4496 C.12 S.418 Aka, alnts Mslim, Fezilus-Sahbe 61,(2424)) 170- mm Seleme (radyallahu anh) anlatyor: Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n evinin kapsnda iken u yet nazil oldu:"... Ey peygamber ailesi! Allah gnahlarnz giderip sizi tertemiz yapmak istiyor"(Ahzb 33). Evde Reslullah (aleyhissaltu vesselm), Ali, Ftma, Hasan ve Hseyin vard. Onlara bir rt brd ve:

124

Allahm, ite bunlar benim ehl-i beytimdir, bunlardan gnah gider ve bunlar kirlerden tertemiz kl!"buyurdu. Ben atlp: Ey Allahn Resl! Ben ehl-i beyt ten deil miyim? Dedim. Bana: Sen (yerinde dur, sen zaten) hayrdasn, sen Reslullahn zevcesisin!"diye cevap verdi. (K.S. 4494 C.12 S.416 Aka, alnts, Tirmizi, Menkb, (3870)) 171- Yezid bnu Hayyn, Zeyd bnu Erkm (radyallahu anh)tan naklen anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Haberiniz olsun! Ben size iki arlk brakyorum. Bunlardan biri Allah Telnn Kitabdr. O, Allahn (semaarz arasna uzanm) ipi olup, kim ona tutunursa hidayet zere olur, kim de onu terk ederse dallete der. kincisi itretim, Ehl-i Beytimdir."Biz, Zeyd bnu Erkama sorduk: Kadnlar da Ehl-i Beytinden midir? Hayr! Dedi, Allaha yemin olsun, kadn bir mddet erkekle beraber olur. Sonra (kocas) onu boar, o da babasna ve kavmine dner. Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n Ehl-i Beyti asl ve kendisinden sonra sadaka haram olan asabesidir."(K.S. 4497 C.12 S.419 Aka, alnts Mslim, Fezilus-Sahbe 37,(2408)) Grld gibi srarla, Peygamber elerinin, Peygamberin Ehl-i Beyti olmadklarn, Peygamberin Ehl-i Beytinin, Damad ve Amca olu Alinin, Alinin ei, kz Ftma ve Torunlar Hasan ve Hseyinin olduklar rivayet edilmitir. Buna delil olarak Ahzb 33 yetini gstermektedirler. Kavram olarak Ehl-i Beytin manas, akrabalk bayla birlikte, aile reisinin geliriyle geinen ve bir eve bal olarak yaamlarn srdren kimseler manasna gelir. Bir aile

125

reisinin ehl-i beyti, kendisiyle akrabalk ba olan, onunla bir at altda yaayan, gelir ve giderlerini karlad kimselerdirler. Ehl-i Beytin Trkedeki karl Hane Halk demektir. Bu itibarla bir kimsenin amca olu damad dahi olsa, hibir zaman, ayr bir eve ve gelir gidere sahip olmas halinde onun ehl-i beyti kapsamna girmedii gibi, evlenip baba ocan terk eden kzlar de artk kocalarnn ehl-i beyti dirler, zira, baba evinden ayrldklar andan itibaren geimlerinden, babalar deil, kocalar sorumludur. Ftmada, Alinin ei olarak, Alinin ehl-i beyti idi, zira Alide kendi bana bir aile reisi idi. Kendisine ait evi, geliri ve gideri olan bir kimse olarak, peygamberin ehl-i beyti kavram kapsamna girmesi mmkn deildir. Peygamberin ehl-i beyti, eleri ve onunla birlikte bir at altnda, bir aile olarak yaamlarn srdren ve geimlerinden sorumlu olduu ocuklardrlar. Ehl-i Beyt kavramnn kapsam bu olmakla birlikte, ayr bir hane halk olarak yaayan ocuklarn durumu nedir diye sorulsa, onlar ehl-i beyt olarak deil de, ehil olarak ok daha stn bir yaknlk konumundadrlar, rnein, evlilik yoluyla ehl-i beyt kapsamna giren eler, boanma olmas halinde ehli beytlik vasflarn kaybederler. Nesep yoluyla gelen ehillik ise yaratltan gelen bir durum olmas nedeniyle insani tasarruflarla kopmas mmkn olmayan bir akrabalk badr. Bundan dolay, ehl-i beytlik yoluyla kazanlan akrabalk bandan ok daha stn bir badr. Zira birisi geici olabilecek bir konumda dieri ise kalcdr, bundan dolay ehillii, ehl-i beytlikle tanmlamak, kalc vasflar tayan, geici vasflar tayan ile deitirmektir, bu ise doru ve stn bir tanmlama olmaz. Bundan dolay, Alinin, Ftmann, Hasan ve Hseyinin peygambere olan akrabalk balar, ehl-i beytlik dnda olan ve insani tasarruflarla kopmas mmkn olmayan, Peygamber Ehli olma durumudur ve bu durum stn bir badr. Onlara ehl-i beyt demek yaratltan gelen bu durumlarnn yok saylmasdr, bu ise iyi

126

bir ey deildir. Biz onlar peygamberin Ehli" olduklar iin ok seviyoruz. Ehl-i Beyt tanmyla ilgili olarak, Kurandan mealen: -Ey peygamber! elerine syle: Eer siz, dny hayatn ve onun ssn istiyorsanz, gelin size mta (boanma bedeli) vereyim ve sizi gzellikle salaym" 33/28 -Eer Allah, Peygamberini ve hiret yurdunu diliyorsanz bilin ki, Allah, iinizden gzel davrananlar iin byk bir mkfat hazrlamtr." 33/29 -Ey peygamberin kadnlar! Sizden kim ak bir edepsizlik yaparsa onun iin azab iki kat yaplr. Bu Allaha gre kolaydr. 33/30 -Fakat sizden kim Allaha ve Reslne itate devam eder ve yararl i yaparsa ona da mkfatn iki kat veririz ve (cennette) onun iin bol rzk hazrlamzdr. 33/31 -Ey peygamber kadnlar, siz, kadnlardan herhangi biri gibi deilsiniz. Eer (Allahn buyruuna kar gelmekten) korunursanz, sz yumuak (tatl bir ed ile) sylemeyin ki, kalbinde hastalk bulunan kimse tamah etmesin; gzel, (kukudan uzak bir biimde) sz syleyin. 33/32 -Evlerinizde vakarnzla oturun, ilk cahiliye (a kadnlar)nn alp salmas gibi alp salarak (krta krta) yrmeyin. Namaz kln, zekt verin, Allaha ve Reslne itaad edin, Ey Ehl-i Beyt (ey peygamberin ev halk), Allah sizden, kiri gidermek ve sizi tertemiz yapmak istiyor. 33/33 -Sizin evlerinizde okunan Allahn ayetlerini ve hikmeti hatrlayn, phesiz Allah ltiftir, haber alandr. 33/34 Grld gibi, peygamberin ehl-i beyti olarak eleri tanmlanm ve onlara hitap edilmitir. Peygamberlerin eleri

127

ve Ehl-i Beytlik konusunda bir rnekte, Kurandaki Hd Sresi 71,72,73, ten gsterebiliriz, mealen: -(brhimin) kars, ayakta duruyordu. (Bunu duyunca) gld. Biz ona shk mjdeledik, shkn ardndan da Yakbu. 11/71 -(brhimin kars) Vay, dedi, ben bir koca kar, kocam da bir pir iken douracak mym? Bu, cidden alacak bir ey!" 11/72 -(Eli melekler) dediler ki: Allahn iine mi ayorsun? Allahn rahmeti ve bereketleri sizin zerinizde ey Ehl-i Beyt! O, vlmee lyktr, iyilii boldur." 11/73 Bu itibarla, Ehl-i Beyt konusunda tahdis etmi olduklar rivayetler Kurana aykr olup, uydurmadrlar. 172- ....Eb Hureyreden rivayet: Cibril, Peygambere gelerek. -Ya Reslullah! te Hatice sana ynelmitir. Beraberinde bir kap vardr ki, iinde katk yahut yiyecek veya iecek vardr. Sana geldii vakit ona Rabbinden ve benden selm syle! Hem kendisini Cennette kamtan bir evle mjdele! O evde ne grlt olacak ne de meakkat! dedi. (Mslim 71/287 Cilt 10 Snmez Neriyat A..) Peygamberin ei Hadiceye Cennetten, beene beene kamtan bir evi layk grdler.Akllar sra alay etmek istedikleri bellidir. 173-...Cbir b. Abdillahdan, demitir ki:Peygamber Sallallahu aleyhi vesellem abdest bozmak istedii zaman kendisini hibir kimse gremeyecek kadar (gzlerden uzaklap)giderdi.(Ebu Dvud, K.Tahre (1), Bb2 s.12 c.1 amil 1987, dier rivayet edenler. bni Mace tahare 22)

128

174-... Hz. ieden rivyet edildiine gre o yle demitir: Resulullah (s.a.) kk abdest bozdu. Arkasnda su kab ile ayakta bekleyen Hz. mer (suyu uzatnca), - Bu nedir y mer? buyurdu. - Temizleneceiniz sudur, dedi. Nebi (s.a.) de cevaben, - Ben her bevl ediimde su ile temizlenmekle emr olunmadm. Eer byle yapsaydm (mmetime her abdest bozmadan sonra) su ile taharetlenmek snnet olurdu."buyurdu. (Ebu Davud K.Tahre (1) Bb 22 C.1 S.81 amil 1987, dier rivayet eden, bn Mce, tahre 20) slam Dininde temizlik iin esas olan suyla temizliktir. Abdest ve Gsl iin Teyemmm, suyun bulunmamas halinde ruhsat olarak verilmitir, suyun mevcut ve kullanlabilir olmas halinde, slam Dinine gre hi kimse baka bir eyle temizlik yapamaz. Teyemmmden esinlenerek, zaruret olmas halinde baka bir temizlik vastasyla temizlik yaplmas. Ancak baka bir are olmamas halinde mmkn olabilir, bundan dolay slam Dininde taharet ta diye bir ey yoktur. Ancak zaruret varsa mmkndr, zira, Allah hibir nefse yklenemeyecei bir yk yklememitir. Kurandan mealen: - Biz, hi kimseye gcnn stnde bir ey teklif etmeyiz. Katmzda hakk syleyen bir kitap vardr. Onlara asl hakszlk yaplmaz. 23/62 Ayrca her iki rivayet bir biriyle elikilidir. Birincisinde Peygamberin, kimsenin gremeyecei ekilde uzaklatn rivayet ettiler. Dier rivayette ise merin ve Aienin huzurunda bevl ettiini rivayet etmeleri bir eliki ve saygszlktr.

129

175-....... Muhammed b. El-Ksmn azatl klesi Yunus b. Ubeyd dedi ki; Muhammed b. El-Kasm Reslullah (s.a.) bayrann nasl olduunu sormak zere beni el-Bera b. zibe gnderdi. (el-Bera b. zib de), Bayrak Nemire kumandan, siyah renkli ve kare eklinde idi."diye cevap verdi. (Eb Dvud, K. El-Cihd (15), Bb 69 C.10 H.2591 S.93 amil, ayrca, Tirmizi Cihad 10.) 176-............ Cabir (r.a.)den merfu olarak rivyet olunduuna gre Peygamber (s.a.) Mekkeye girdiinde sanca beyazd. (Eb Dvud, K. El-Cihd (15), Bb 69 C.10 H.2592 amil 1990, ayrca Tirmizi, cihad 9,10; Nesi, mensik 106; bn Mce cihd 20.) 177- .... Simakn haber verdiine gre, kavminden bir kimse, Ben peygamber (s.a.)in bayran sar renkli olarak grdm" demitir. (Eb Dvud, K. El-Cihd (15), Bb 69 C.10 H.2593 S.96 amil 1990.) Bu kimseler gzn aka grd bayrak gibi eyler konusunda bile bu ekilde elikili rivayetlerde bulunabiliyorlarsa bu br rivayetlerinin durumu hakknda da dikkat ekici bir husustur. 178-. .... bn mer (r.a.)den rivyet edildiine gre; Peygamber (s.a.) ihrma girerken ba(nn salar)n bal ile toplamtr. (Eb Dvud, K. El-Mensik (11), Bb 12 C.6 H.1748 amil 1988.) Grnrde gya peygamberi vyorlar, halbuki salara bal srp ak havaya kmak, hele scak iklimlerde, hite akllca bir i deildir. Bu ekilde sana bal srenin salar toz toprak dolduu gibi, ne kadar sinek ve sinek tr bcek varsa onlara davetiye karm olur. Peygamber byle aptalca bir hareket yapmaktan uzaktr. Bu rivayet sadece onu uydurmu olann aptalln temsil eder.

130

179-. ... Eb Hreyre (r.a.)den rivyet edildiine gre, Reslullah Sallallahu aleyhi ve Sellem: Birisi bana selm verdii zaman ona karlk vermem iin Allah ruhumu bana ide eder."buyurmutur. (Eb Dvud, K. El-Mensik (11), C.8 S.39 H.2041 amil 1989.) Daha nce Kurandan rnek vererek, len bir kimsenin, ameliyle ilgili olmadan, Dnyadan, kyamete kadar artk hi bir ey duyamayacan belirtmitim. Kald ki, gnde milyarlarca defa peygambere selam edildii bir zamanda, bu durum peygamberin, ruhunun hi bedeninden ayrlmad manasna gelmektedir. Eer ki yle bir durum olmu olsayd, Mslmanlar gidip onu mezara koymazlard. Ona srekli selm etmek suretiyle canl kalmasn salar ve aralarnda tutma yoluna giderlerdi. Fakat gerekler bu rivayetin aksi ynndedir, dolaysyla bu da uydurma bir rivayettir. 180-.... Bize brahim ibn Ms tahdis etti. Bize s ibn Ynus, Himdan; o da babas Urveden haber verdi ki, ise (R) yle demitir: Ben Zureyk Yahdilerinden Lebid ibnul-Asam denilen bir adam Raslullaha sihir yapt. Hatt bz ii ilemedii hlde kendisine onu yapt hayli gelirdi. Nihyet gnn birinde yhud gecenin birinde benim yanmda iken kendisi du etti, yine du etti. Sonra yle dedi: - Y ie! Kendisinden fetva istediim ey hakknda Allahn bana fetv verdiini bildin mi? Bana iki adam geldi (Cibril ve Mikil) Bunlardan biri ba ucumda, dieri de ayak ucumda oturdu. Akabinde bunlardan biri arkadana: - Bu ztn hastal nedir? diye sordu. O da: - Sihirlenmitir, diye cevap verdi. teki:

131

- Buna kim sihir yapmtr? dedi. br melek: - Lebid ibnul-Asam, diye cevp verdi. Sonra: - Bu sihir hangi eyde yaplmtr? diye sordu. O da: - Bir tarak, sa sakal tarants ve erkek hurmann kurumu iek kap ile, diye cevb verdi. - Nerede yaplm? suline de: - Zervn Kuyusunda -Bir rivayette: Z Ervn Kuyusundadiye cevb verdi. (ise dedi ki:) Sonra Reslullah (S) sahbilerden birtakm insanlarla berber kp bu kuyuya gitti. Oradan dnp gelince bana: - Y ise! O kuyunun suyu kna suyu gibi krmzmtrak yhud etrafndaki hurma aacnn ular eytanlarn balar gibidir" buyurdu. Ben kendisine: - Y Raslullah! Sen o sihri oradan karmadn m? diye sordum. Raslullah: - (Hayr karmadm.) nk Allah bana if ve fiyet vermitir. Ben o sihri karmakla, halk arasnda sihir errini yaygnlatrmam istemedim" buyurdu.

132

ise: Raslullah o kuyunun kapatlmasn emretti de kuyu gmld, demitir. (Buhri, Kitbut-Tbb 77 C.12 S.57845785 tken 1988, ayrca Mslim, Selm 43,(2198) ) 181- Zeyd bnu Erkam (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a sihir yapld. Bu yzden gnlerce hasta dt. Sonunda Cebrail aleyhisselm gelerek: Seni Yahudilerden bir adam sihirledi. Yapt sihir dmn falanca kuyuya att" dedi. Reslullah (a.s) Hz. Ali (r.a)yi (bu maksatla oraya) gnderdi. Ali (r.a) dm oradan karp zd. (Sihir zlnce) Aleyhissaltu vesselm, badan kurtulmu gibi kendine geldi. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bunu, o yhudiye zikretmedi ve onun yzn de hi grmedi." (K.S. 2240 C.8 S.100 Aka 1989, alnts Nesi, Tahrim 20, (7,112-113)) 182-. ... ise (R) yle demitir: Raslullaha sihir yaplmt. Hatt kendisi kadnlarna (cinsi mnsebet iin) yanamam hldeyken, onlara yanar olduunu dnr, zannederdi. Rvi Sufyn: te byle olduu zaman bu, sihirden olabilecek rahatszln en iddetlisidir, demitir. ............. (Buhri, Kitabul-Tbb 79 C.12 S.5788 tken 1988.) Rivayetlerin elikili olduklar aktr, bir rivayette by kuyudan karlmad kuyuya gmld derken, dier rivayette karlp zld demeleri bil elikidir. Grld gibi, peygamberin sihirlenmi olduunu srarla tahdis ettiler ve bu iddialarn daha baka rivayetlerle de tekrarladlar, hem de peygamberin en iddetli sihirle sihirlenmi olduunu iddia ederek. Bu yle bir iddiadr ki, kesinlikle, Allah ve Peygamber dmanlarn belirleyen en ak kstaslardan (ltlerden) biridir. Tarih boyunca, slam dinine kar delil getiremeyen, mrik ve kafirler, dini tebli eden peygamberlere kar, onlar sihirlenmi kimselerdir;

133

delidirler v.s. Deme iftirasna sarlmaktan baka, szle saldr iin kendilerince geerli bakaca bir are bulamamlardr ve bu gibi eyleri defalarca tekrarlamlardr. imdi bu gibi kimselerin durumu hakknda Kurandan rnek verecek olursam. Mealen: - Kuran okunduu zaman seninle hirete inanmayanlarn arasna kapal bir perde ekeriz. 17/45 - Ayrca, onu anlamamalar iin kalplerine bir kapallk ve kulaklarna bir arlk veririz. Sen, Kuranda Rabbinin birliini yd ettiinde (tek lh inancndan holanmadklar iin) arkalarn dnp kaarlar. 17/46 - Biz onlarn, seni dinlerken ne sebeple dinlediklerini, kendi aralarnda gizli konuurken de o zlimlerin: Siz sihirlenmi bir adamdan bakasna uymuyorsunuz! dediklerini gayet iyi biliyoruz. 17/47 - te bak; senin iin nasl misller verdiler! (Onun iin yle) saptlar ki. Artk bir daha yol bulamazlar.17/48 - Onlar (bir de) yle dediler: Bu peygambere ne oluyor ki yemek yiyiyor, arlarda geziyor? Ona kendisiyle berber uyarc bir melek indirilmeli deilmi?" 25/7 - Yahut kendisine (gkten) bir hazine atlmal, yhut kendisinin bir bahesi olmal da ondan (hi zahmet ve meakkat ekmeden) yemeli deil mi?"Ve zlimler: siz baka deil, sdece sihirlenmi bir adama uyuyorsunuz" dediler. 25/8 - Bak, senin iin nasl misller verdiler de saptlar. Artk bir daha yolu bulamazlar. 25/8 Grld gibi, Peygamberin sihirlenmi olduu iftirasn ancak zalimler ve doru yolu bulamayanlar yapmlardr. Bunlar yle kimselerdir ki, peygamberlik olayn yanl deerlendirdikleri gibi, Kuran anlamaktan kesinlikle

134

uzaktrlar, bylece doru yolu bulamazlar. Bir kimse kp ta, kul sz, Allah szn iptal eder diyebiliyorsa, byle bir kimsenin durumu ibretle dnlecek bir durumdur. Byle kimseler, slam dini asndan mahvolmu kiilerin ta kendileridir. Sihirlenmi iftirasn, Firavun da Msa peygambere yapmt. Kurandan mealen: - Andolsun, biz Msaya ak ak dokuz yet (mucize) vermitik. te srail oullarna sor: O (Msa) onlara gelmi, Firavn ona: Ey Msa, ben seni sihirlenmi sanyorum" demiti. 17/101 - (Msa) dedi ki: (Ey Firavn) bunlar, ancak gklerin ve yerin Rabbinin, benim doruluumu gsteren) deliller olarak insanlara indirdiini pekl bildin. Ben de sanyorum ki, ey Firavn, sen mahvolmusun." 17/102 Grld gibi, peygamberlere sihirlenmi iftirasnda bulunmann karl mahvolmaktr. Byle kimseler hidayete yol bulamazlar. 183- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma siyah bir brde (hrka) yaptm, bunu giydi. inde terledii zaman ondan yn kokusu hissetti. Bunun zerine o hrkay karp att. Aleyhissaltu vesselm gzel kokudan holanrd."(K.S. 5296 C.15 S.87 Aka 1992 alnts, Eb Dvud, Libs 22 (4074)) 184- ibnu Mesud radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Hz. Msa aleyhisselmn Rabbi Tel hazretleriyle konutuu gn, zerinde ynden bir alvar, ynden bir cbbe, ynden bir kis, ynden kk bir serpu (takke) vard. Ayanda da l eek derisinden mamul bir ayakkab

135

vard."(K.S. 5299 C.15 S.89 Aka 1992 alnts, Tirmizi, Libs 10, (1734)) Kendilerince ynl elbise pis kokuludur ve Msa peygamber, pis kokulu elbise iinde Allahla konumutur demeleri saldr amal bir iftiradr. Kald ki ynl elbiselerde pis koku sz konusu deildir. Hangimiz ynl elbise giymite pis kokusundan dolay karp atmtr. Tam tersi, yksek kalitesinden dolay ynl elbiseler dier elbiselerin oundan daha pahaldrlar. Onun iin bu rivayet kastl uydurulmu olup asl yoktur. 185- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, shhati yerinde iken yle diyordu: Hibir peygamber, cennetteki makamn grmeden kabz olunmaz. Bundan sonra hayat devam ettirilir veya br dnyaya gitme hususunda muhayyer braklr."............. (K.S. 5405 C.15 S.222-223 Aka 1992 alntlar, Buhari, Meazi 83,84, Tefsir, Nisa 13, Marda 19, Daavt 29, Rikak 41; Mslim, Fezil 87, (2444); Tirmizi, Daavt 77, (3490); Muvatta, Ceniz 46, (1,238,239)) ddia ettiklerine gre, Peygamberler ecelleri geldiinde, lp lmemekte serbesttirler. sterlerse yaamaya devam ederler. Bu rivayet Kurana aykrdr, mealen: - Allah, eceli geldii zaman hibir nefsi ertelemez, Allah, yaptklarnzdan haberdardr. 63/11 Grld gibi, rivayet Kuranla elimekte olup, asl yoktur. Dier bir hususta, mademki peygamberler iddia ettiklerine gre lp lmemekte serbesttirler, niin Msa peygamberin lm meleinin gzn kardn rivayet ettiler. yle ki:

136

186- .............. Eb Hreyre (R) yle demitir: lm melei Ms Peygambere gnderildi. Melek Msya gelince, Ms, melee bir tokat vurdu. Melek Rabbna dnd ve: - Sen beni lmek istemeyen bir kula gnderdin, dedi. Allah, melee gzn ide etti ve tekrar Msya dn (dedi).......... (Buhri, Kitbul-Ceniz 95 C.3 S.1261 tken 1987.) Msa peygamber madem ki lp, lmemekte serbestti, niin ruhunu almaya gelen lm meleinin gzn karsn? Biz Msa Peygamberi ve lm meleini byle bir olaydan tenzih ederiz, byle bir olay olmamtr. lm meleinin gzn karmak, bu rivayeti uyduranlarn iinde ki bir hasrettir, buna da asla gleri yetmez. Kuran retisinden insanlar uzaklatrmak iin, sa peygamber gelecek, Mehdi gelecek gibi rivayetlerle, gerek fertleri, gerekse kitleleri, Kuran retisine kar pasif duruma getirdiler. Bylece insanlar ellerinde Kuran, Mehdi veya sa Peygamber beklentisi iine girdiler. Ellerinde Kuran bulunmas onlar iin yeterli olmad, sanki Mehdi veya sa Peygamber gelecek olsa dahi, Kuran dnda bir retide bulunacak veya ondan daha stn bir sz syleyecekte insanlar hidayet bulacak. Reetesi elinde olmasna ramen, mevcut olmayan doktoru arayan akn hastalara benziyorlar. ddia ettiklerine gre, kyamete yakn bir zamanda, 40 gn veya 40 yl kala, dnya ktlklerle dolmuken, kimine gre sa Peygamber, kimine gre de Mehdi gelecek ve onun gelmesiyle insanlar hidayet bulacaktr. imdi bu konudaki rivayetlerinden rnekler verecek olursak: 187-............. Ez-Zuhri tahdis edip yle dedi: Bana Said ibnul-Mseyyeb haber verip yle dedi: Eb Hureyre (R) Raslullah (S)ten yle buyurduunu iitti: Meryem olu s sizin iinize, hkmnde dil bir hkim olarak inmedike,

137

slibi krmadka, domuzu ldrmedike, cizye vergisini kaldrmadka ve mal hibir kimse kbul etmeyecek derecede dolup tancaya kadar kymet kopmaz. (Buhari, kitbulMezlim vel-Gasp 37 C.5 S.2294 tken 1987 ). 188- Said ibnul, Mseyyeb, Eb Hureyre (R)den yle dediini iitmitir: Raslullah (S) yle buyurdu: Nefsim elinde olan Allaha yemin ederim ki, muhakkak ileride Meryem olu s sizin iinize adletli bir hakem olarak inecektir. O zamn o, salibi kracak, domuzu ldrecek, cizye vergisini kaldracak, mal o kadar oalacak ki, hibir kimse mal kabl etmeyecek. Nihyet bir tek secde dny ve dnydaki her eyden daha hayrl olacaktr. Bunun ardndan Eb Hureyre (R) yle derdi: ster u yeti okuyunuz: Ehli kitb dan hibiri hri olmamak zere, lmnden evvel, and olsun ona (sya) mutlaka imn edecek, o da kymet gn kendileri aleyhine bir hit olacaktr."(en-Nis 159) (Buhari, Kitbul-Enbiy 118 C.7 S.3263 tken 1987). 189- mm Seleme radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Mehdi benim zrriyetimden, kzm Ftmann evlatlarndandr." (K.S. 5007 C.14 S.276 Aka 1992 alnts, Eb Dvud, Mehdi 1,(4290)) 190- bnu Mesd radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Dnyann tek gnlk mr bile kalm olsa Allah, o gn uzatp, benden bir kimseyi o gnde gnderecek. bnu Mesd: Reslullah yahut da yle buyurmutu der: ...Ehl-i beytimden birini, ki bu zatn ismi benim ismime uyar, babasnn ismi de babamn ismine uyar. Bu zat, yeryzn, -eskiden cevr ve zulmle dolu olmasnn aksine-

138

adalet ve hakkniyetle doldurur." (K.S. 5006 C.14 S.275 Aka 1992 alnts, Eb Dvud, Mehdi 1,(4282); Tirmizi, Fiten 52, (2231,2232)) 191- Hz. Enes bnu Mlik radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki:.........Mehdi, Hz. sadan bakas deildir." (K.S. 4039 C.17 S.547 Aka 1993 alnts, ibn-i Mace 7219) s peygamber bir ahstr, Mehdinin de var olduunu farz edersek, o da ancak bir ahs hviyetindedir. kisinin ayr ahslar veya ayn ahs olmalar bu gerei deitirmez. Yani, hangi ekilde rivayet uydurulursa uydurulsun onlarn insan olduklar gereini deitirmek mmkn deildir, zira dayandrldklar kken rivayetler de yaplan iddia insana dayandrlmtr. imdi hal byle olunca tekrar dnyaya gelmeleri veya dnyada olup ta insanlarla irtibatl olacak ekilde aa kmalar ancak kendi mr sreleriyle snrl olacaktr. Yani her lml gibi, bir yaam sresi srdrp leceklerdir. Peygamberimizin vefatndan sonra birok nesiller, Mehdi vey s peygamberle irtibat kurmadan lp dnyadan ayrldlar. Mehdi veya s peygamberin geleceini farz edersek, yaamlarn srp ldklerinde, onlardan sonrada birok nesillerin onlarla irtibat kurmadan yaam srmeyeceini, slama dayal olarak hibir kul iddia edemez, zira bizim inancmza gre Allahtan baka hi kimse kyametin saatini bilemez. Mehdi veya s peygamberle irtibat kurmadan yaam sren nesiller asndan s peygamber veya Mehdinin gelip gelmemesinin, bir manas olmad gibi, s peygamber veya Mehdinin gelip gelmemesinin, Kuran mevcut olduundan slami yaam asndan da bir manas yoktur. Onun iindir ki tm nesillerin yollarn bulabilmek iin Kurana yapmaktan ve onu anlayp nder kabul etmekten baka areleri yoktur. Kim Kuran ardna atp, baka bir kurtarc ararsa veya byle bir kurtarc beklentisi ierisine girerse asla yolunu bulamaz. Onun iindir ki, ne Mehdi diye bir kimse vardr, ne de s

139

Peygamber tekrar dnyaya gelecektir. Byle bir beklenti bo hayalden baka bir ey deildir. Kendilerine s peygamberin tekrar dnyaya geleceiyle ilgili olarak Nis 159u delil gstermektedirler, yle ki, mealen: - Andolsun, Kitb ehlinden hi kimse yoktur ki, lmnden nce ona inanacak olmasn. Kymet gn de O, (s) onlarn aleyhine hit olacaktr. 4/159 Mealini yazm olduum Nisa 159. yetini s Peygamberin tekrar dnyaya gelecei eklinde anlamak mmkn deildir. Zira yet mealinden de kolayca anlalaca zere, tm kitap ehlinin, yani hem Hristiyanlarn, hem de Yahudilerin lmeden nce Ona yani s Peygambere man edecekleri belirtilmitir. Bu olay s Peygamberin tekrar dnyaya gelmesiyle ilgili ise, onunla beraber yaam srmeden bu gne kadar lp giden Ehli Kitaptan kimselerin durumu nasl izah edilebilir. Ehli Kitaptan nesillerdir birok kimse yaad ve ld, halen s peygamber dnyaya gelmi deildir. Halbuki yette genelleme yaplmtr, hepsi kesinlikle inanacak ifadesi kullanlmtr. Onun iin Ehli Kitaptan kimselerin, s peygambere iman etmelerinin, s peygamberin tekrar dnyaya gelmesiyle bir ilgisi yoktur. Dier bir hususta iman etmelerine ramen onlarn aleyhine ahitlik yapacak olmasnn yette belirtilmi olmas hususudur. Yani tamam iman edecek buna ramen s peygamber onlarn aleyhine ahitlik edecektir. Eer rivayetlerde iddia ettikleri gibi, s peygamber tekrar dnyaya gelip te Ehli Kitabn tamam ona iman edecekse, o zaman bu demektir ki yalnz gelmeyecek, lm olan tm ehli kitab da beraberinde getirecektir, hepsi birlikte itima edip ona iman edecekse ve dnya adaletle dolacaksa bylesine iyi insanlarn aleyhine nasl ahitlik yapmak mmkn olur. Bundan dolay durum rivayet ettikleri ve anlattklar ekilde deildir. Ehli Kitaptan kimselerin bu ekilde iman etmeleri, lm geldiinde, man edilip te geerli

140

olmayan imandr. imdi bu ekilde iman etmeyle ilgili olarak Kurandan rnek verecek olursak, mealen: - sril oullarn denizden geirdik, Firavn ve askerleri de zulmetmek ve saldrmak iin onlarn arkalarna dt. Nihyet boulma kendisini yakalaynca (Firavn): Gerekten sril oullarnn inandndan baka lh olmadna inandm, ben de Mslmanlardanm!" dedi. 10/90 - imdi mi? Oysa daha nce isyn etmi, bozgunculardan olmutun." (denildi) 10/91 - Bugn senin (canndan ayrdmz) bedenini, (denizin dibinden) kurtarp (sahilde) bir tepeye atacaz ki senden sonra gelenlere ibret olsun, Ama insanlarn ou yetlerimizden gafildir." 10/92 Grld gibi, son anda iman etmek veya tevbe etmek, Kuran asndan geersizdir. Kurandan mealen: - (nanmak iin) ille meleklerin gelmesini, yahut Rabbinin gelmesini ya da Rabbini bz yetlerinin gelmesini mi bekliyorlar? Ama Rabbinin bz yetleri geldii gn, daha nce inanmam ya da imnnda bir hayr kazanmam olan kimseye, artk inanmas bir fayda salamaz. De ki: Bekleyin, biz de beklemekteyiz." 6/158 - Allaha gre, u kimselerin tvbesi makbldr ki, chillikle bir ktlk yapp hemen ardndan tevbe ederler. te Allah onlarn tvbesini kabl eder, Allah bilendir, hikmet sahibidir. 4/17 - Yoksa ktlkler yapp da nihayet lm gelip atnca: Ben imdi tevbe ettim."diyenlere ve kfir olarak lenlere tevbe yoktur (ylelerinin tvbesi makbl deildir). Onlar iin ac bir azab hazrlamzdr. 4/18

141

te Nisa 159 da bahsedilen durum da bu ekildedir. s peygamberin tekrar dnyaya geleceiyle ilgili deildir. Zira s peygamber Vefat etmi olup, iddia ettikleri gibi tekrar dnyaya gelecek deildir. Kurandan mealen: (bak 4/155-6). - Biz Allahn elisi, Meryem olu s Mesihi ldrdk!"demelerinden tr... Oysa onu ldrmediler ve asmadlar; fakat (s) onlara benzer gsterildi. Onun hakknda anlamazla denler, ondan yana tam bir kuku iindedirler. O hususta bir bilgileri yoktur. Sdece zanna uyuyorlar. Onu yekinen ldremediler (onu ldrdklerini kesinlikle bilemediler). 4/157 - Hayr Allah onu (sy) Kendisine ykseltti. Allah daima stndr, hikmet sahibidir. 4/158 Grld gibi, Kitap Ehli, s peygamberi ldrememi ve onu asamamlardr. Allah onu kurtarp, Kendisine ykseltmitir. te ihtilafta burada balamaktadr, acaba Allah, s peygamberi vefat ettirmeden canl olarak m, Kendisine ykseltti, yoksa vefat ettirerek mi. Rivayetlerde iddia ettiklerine gre vefat ettirmeden Kendisine ykseltmitir, vefat ancak dnyaya tekrar geldikten sora vuku bulacaktr iddiasndadrlar. Byle bir iddia ise Kurana uymamaktadr, mealen: - Allah demiti ki: Ey s, ben seni vefat ettireceim, ve bana ykselteceim, seni inkar edenlerden temizleyeceim ve sana uyanlar ta kyamet gnne kadar inkar edenlerin stnde tutacam. Sonra dnnz bana olacaktr. Ayrla dtnz eyler hakknda aranzda ben hkmedeceim." 3/55

142

Grld gibi, s Peygamber vefat ettirildikten yani Allahn Emriyle ldkten sonra, Allah onu (sy) Kendisine ykseltti. Bu duruma gre O da len herkes gibi, imdi l bulunmaktadr. Tekrar dnyaya gelmek zere hayatta bulunmamaktadr. Bunun byle olduunu Maide 116117 ayetlerden de grp anlamak mmkndr, mealen: - Ve yine Allah demiti ki: Ey Meryem olu s, sen mi insanlara: Beni ve Annemi, Allahtan baka iki ilh edinin" dedin? Haa, dedi Seni tenzih ederim; Hakkm olmayan eyi sylemek bana yakmaz. Hem ben sylediysem Sen onu phesiz bilirdin. Sen benim nefsimde olan bilirsin, ben Senin nefsinde olan bilmem, nk gayplar bilen yalnz Sensin, Sen!" 5/116 - Ben onlara: benim ve sizin Rabbiniz olan Allaha kulluk edin, diye senin bana emretmi olduundan baka bir ey sylemedim. Ben onlarn iinde olduum srece onlar kolladm, fakat Sen beni vefat ettirince onlar gzetleyen (yalnz) Sen oldun. Sen her eyi grensin!" 5/117 Grld gibi, s peygamberin vefatndan sonra da, insanlar yine onu ve annesini, Allaha ortak komaya devam edeceklerdir. O zaman s peygamberin tekrar dnyaya gelip, salibi yani ha kraca ve domuzu ldrecei rivayetinin asl yoktur. Ha krmasnn manas artk hi kimse onu ve annesini, Allah!a ortak komayacak manasndadr. Byle bir iddia ise Maide 116 ve 117. Ayetlere uymamaktadr. Zira bu yetlerde, s peygamberin vefatndan sonra da insanlarn onu ve annesini. Allaha ortak kotuklar vurgulanmtr. Bu da, s peygamberin tekrar dnyaya gelip Hristiyanlktaki bozuk inanc dzeltecei, dolaysyla ha kraca iddiasnn aslsz olduunun ak delilidir. Ayrca Mehdinin peygamberin zrriyetinden ve Ftmann evlatlarndan olduunu rivayet etmeleri ile, s peygamberle, Mehdinin ayn ahs olduunu sylemeleri bir eliki ve Kuran inkardr. Zira, s peygamberin babasz olarak,

143

peygamberimizden nce dnyaya geldii, Kuranda aka belirtilmitir. Uydurduklar rivayette bunun aksini iddia etmektedirler. Anlalaca zere, s peygamber vefat etmi olup, tekrar dnyaya tebli ve irat iin gelmeyecektir. Mehdi diye bir kimsede mevcut deildir. Mehdi diye bir kimsenin mevcut olmadn, bu kitabn devam olan ikinci kitabmn, mmiyye iasn anlattm blmnde daha detayl bir ekilde izah ettim. nsanlar, Kurana kar phede brakmak iin u rivayeti uydurdular: 192- .............. Bize Him ibn Ysuf, Mamer ibn Ridden; o da ez- Zuhriden; o da Ubeydullah ibn Abdillahtan haber verdi ki, bn Abbs (R) yle demitir: Peygamber (S)in veft yaklat zamn, evde ilerinde Umer ibnul-Hattbn da bulunduu bir takm adamlar varken, Raslullah (S): - Gelin size, ondan sonra hi sapmayacanz bir yaz yazaym" buyurdu. Umer: - Peygamberin hastal arlat, Yannzda Kuran vardr. Bize Allahn Kitb yeter, dedi. Bunun zerine evdeki sahbiler ihtilf ettiler ve mnkaa edip ekitiler. Onlardan kimi: Yazacak bir ey yaklatrn da Raslullah sizler iin ondan sonra sapmayacanz bir yaz yazsn" diyor; kimi de Umerin dedii sz sylyordu. Nihyet onlar Peygamberin yannda grlt ve ihtilf oalttklar zamn, Peygamber onlara: -Yanmdan kalkn (benim yanmda ekime lyk olmaz)!" buyurdu.

144

Rvi Ubeydullah ibn Abdillah yle dedi: bn abbs bu hadisin sonunda: - h! Ne byk musibet ki, grlt etmeleri ve ihtilf eylemleri yznden o musibet, Raslullah ile sahbiler iin yazmak istedii bu yaz arasna perde oldu! dedi. (Buhari, Kitbul-tism bil-Kitbi ves-Snnetti 93 C.16 S.72367237 tken 1989). Bu uydurma hadisle, Kurann ihtilaflar nlemekte yetersiz kalacan vurgulamak istedikleri aktr. Bu da Kurana ak bir saldrdr. Ayrca peygamberin vefat zamannda Kurann elde mevcut olduunu sylemekle, Kurann peygamberin vefatndan sonra ordan burdan derlendiini tahdis ettikleri birok rivayetleriyle de elikilidir. Kurana saldr amal eitli rivayetler uydurmulardr, Kuran anlam olsalard bu tr iftiralarda bulunmaktan dolay utanmalar gerekirdi, nasl mazzam bir kitapla kar karya olduklarn bilmiyorlar. Bu konuda rnek verecek olursam, Kurandan mealen: - Bu (Kuran) insanlara bir aklama, (Allahtan) korkanlara yol gsterme ve ttr. 3/138 - Andolsun biz Kuranda insanlara her eit misli trl biimlerde anlattk, ama insanlardan ou kfrde direttiler. 17/89 - Allah, size Kitb aklanm olarak indirmi iken ben Ondan baka bir hakem mi arayaym? Kendilerine Kitap verdiklerimiz, O (Kur)nn, gerekten Rabbin tarafndan indirilmi olduunu bilirler, onun iin hi kukulananlardan olma. 6/114 Peygamberin Ay iki paraya ayrdn rivayet ederek, Delil olarak, Kamer Sresinin 1. yetini gsterdiler, yle ki:

145

193-........... Bize eybn, Katdeden tahdis etti ki, Enes ibn Mlik (R): Mekke ahlisi Peygamberden kendilerine bir mucize gstermesini istediler. Peygamber (S) de onlara Ayn ayrlmasn gsterdi, demitir. (Buhri, Kitbut-Tefsir 388 C.10 S.4813 tken 1988.) 194-............ bn Mesd (R) yle demitir: Raslullah zamnnda ay, iki paraya ayrld. Bir paras dan stnde, bir paras da nnde idi. Bunu zerine Raslullah (S): - ahit olun" buyurdu. (Buhri, Kitbut- Tefsir 385 C.10 S.4812 tken 1988) 195-............ bn Abbs (R): Peygamber (S) zamnnda Ay yarld, demitir. (Buhari, Kitbut-Tefsir 387 C.10 S.4812 tken.) Yapm olduklar rivayetler de, Ayn iki paraya ayrldn, bir paras dan stnde, bir paras da nnde yer aldn iddia etmilerdir. Yer krenin yarap 6366 km dir. Ayn yarap da 1738 km dir. Hacim olarak da Ayn hacmi Yer krenin 50 de biri kadardr. Bylesine byk bir hacme sahip olan Ayn dnyada mevcut olan bir da tarafndan, dan stnde ve nnde olmak zere ikiye ayrlamayaca aktr. Ayn gelip iki para halinde Dnyaya indiini kabl etsek dahi, yars hangi dan nnde durursa dursun dan gzkmesi imkanszdr. Zira Ayn yarap 1738 kmdir. Byle bir durumda Ay dan nnde yer ald denmez. Ay lkeleri kapatt denir. Bylece gerek olan bir olay yalan rivayetler uydurmak suretiyle arptmlardr. Kendi ifadeleriyle, Ayn yarlmas olay, Mekkede hicretten be sene kadar nce olmutur, yine kendi ifadeleriyle, kendilerinden rivayette bulunduklar, Enesde, bn Abbs da o tarihte henz domam ya da bebek denecek yata idiler.Buna ramen bu iki ahs adna rivayet uydurmaktan ekinmemilerdir.

146

Olayn asl ise u ekildedir: Ayn yzeyi 2000-3000 metre derinlikte ve uzunluklar ok fazla atlaklar ihtiva etmektedir.Yer kreden bakldnda tam karda olduklar iin dnyadan derinliklerini lmek gtr. Fakat kesin bir gerektir ki nasl bir karpuz derince atlarsa Ayda bugn o ekilde atlak vaziyettedir. Ve Peygamberin yaad devirde bu atlaklarn mevcudiyetini tespit edecek cihazlar insanlarn elinde mevcut deildir.Dnya dnda olmu olan bu olay Kurann haber vermi olmasnn byk bir nemi vardr. Kurann Allah kelam olmadna inanan kimselere sormak lazmdr.O zaman peygamber bu olay nasl bildi? Bu husus Kamer sresinde yle belirtilmitir, melen: -(Kyamet) saat(i) yaklat, Ay atlad. 54/1 -Bir mucize grseler hemen yz evirirler ve sregelen bir bydr" derler. 54/2 -Yalanladlar, nefislerinin arz ve heveslerine uydular. Halbuki her i, yerini bulacaktr. 54/3 -Andolsun, onlara (btlda kalmalarn) nleyecek (ibret verici olaylar anlatan) haberler geldi. 54/4 -Bunlar stn bir hikmettir! Fakat uyarlar fayda vermiyor. 54/5 Evet, Kuran, Ayn atlak olduunu haber veriyor. imdi de u ifadelere bakalm: Aydaki ovalarn en nemlileri Frtnalar denizi, Souk deniz, Dinginlik denizi ve Yamurlar Denizidir. Ovalarn ilgi ekici taraflarndan birisi, yarklardr. Ovalarda yer yer nehir yatan andran byk yarklar vardr. Gne diplerine kadar inemedii ve yerkreden bakldnda tam kardan grlkleri iin, yarklarn derinliklerini (bugnk cihazlara ramen) lmek gtr. Ancak Ayda 2-3 km

147

derinlikte byk atlaklklara rastlanmtr.Bunlarn uzunluklar da ok fazladr. ncelemeler atlaklardan bazlarnn kenarlarnn sarp, bazlarnn da meyilli olduunu gstermitir." (Ortaokul Fen bilgisi 1 Yazanlar mer BAYIN- kran GNEY- A. Rza ZGEN, Milli Eitim basmevi - stanbul 1987 sayfa 74, M.E.G.S.B. Yaynlar 106, Ders kitaplar Dizisi 88.) Grld gibi olay gerek olup, rivayetilerin anlatt ekilde deildir. 196-......Eb Hureyre (R) yle dedi: Peygamber (S) yle buyurdu: Peygamberlerden hibir Peygamber yoktur ki, ona mucizelerden (kendi zamnndaki) insanlarn inandklar kadar verilmi olmasn. Mucize olarak bana verilen ise, ancak Allahn bana vahyettiidir. Bunun iin kyamet gnnde ben, peygamberlerin en ok Tbii bulunan olacam mit ederim.(Buhari Kitbu Fedilil-Kuran 3 C.11 s.5076 tken 1988) Bu rivayetle, Ayn Reslullah tarafndan ikiye ayrld rivayeti elikilidir. Madem ki, mucize olarak Reslullaha yalnz Allahn vahyettii verilmitir, o zaman Ay ikiye ayrd ve bir parasn dan nne getirdii nasl izah edilebilir. 197-......Eb Hureyre (r.a.)den Reslullah(s.a.)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Babalarnzn, annelerinizin ve putlarn adlar ile yemin etmeyiniz. Sadece, Allahn ad ile yemin ediniz. (Allahn ad ile de ancak (sznzde) doru olduunuzda yemin ediniz. (Eb Dvud, K.el-Eymn ven-Nzr (21) Bab 4 H.3248 c.12 s. 186 amil 1991) 198-...Said b. Ebi Ubeydeden yle dedii rivayet edilmitir:

148

bn mer (r. Anhma), Kabeye yemin ederim ki hayr" diye yemin eden bir adam duyup ona: "Ben Reslullah (s.a.)n; Allahtan bakasna yemin eden (Ona) ortak komutur, buyurduunu iittim. dedi. (Eb Dvud, K.elEymn ven-Nzr (21) Bab 4 C.12 H.3251 S.191 amil 1991 ayrca,Tirmizi, nzr 9.) Grld gibi, Allahtan bakas adna yemin edilmeyecei, yemin edilmesi halinde bunun, Allaha irk koma olduunu rivayet ettiler. Bu rivayetlerinin yannda birde u rivayette bulundular: 199-....Talha b. Ubeydullah(r.a.)- bedevinin kssasn (anlatan) hadiste; Hz. Peygamber (s.a.)in yle buyurduunu sylemitir: Babasna yemin ederim ki doru sylyorsa kurtuldu.Babasna yemin ederim ki, doru sylyorsa Cennete girdi."(Eb Dvud, K. el-Aymn ve-Nzr(21) Bab 5 H. 3252 c.12 s.193 amil 1991.) Bu rivayetle de Peygamberin, bedevinin babas zerine yemin ettiini iddia etmilerdir. Bu rivayetle evvelki iki rivayet elikili olduu gibi, Peygambere dolaysyla, irk isnat etme iftirasnda bulunmaktan ekinmemilerdir. Zira, Allahtan bakas adna yemin etmenin, Allaha irk koma olduunu ifade ettiler. Buna ramen, Peygamberin bedevinin babas zerine yemin ettiini iddia ettiler. Peygamber onlarn yapm olduklar iftiralardan mnezzehtir. Yemin etmenin manas, bir konuda yemin eden kimse doru olduuna veya szn yerine getireceine dair kefil, yani koruyucu, gzetleyici, ahit gstermesi demektir. Ayrca sz kuvvetlendirmek, garanti etmek olduu gibi, verilen sz pekitirmek veya nemini belirtmek iin sz vurgulamaktr. Yani bir kimse Allah adna bir olayla ilgili olarak yemin ettii zaman, Allah o olaya kefil gstermi olmaktadr.

149

Allah bir ey zerine kasem ettii zaman olayn kesin ve ok yksek nemini vurgulamaktadr. Yemin kelime olarak sa taraf, bundan da sa el, bundan da kesin sz manas kar. Bundan dolay zerine yemin edilenin yeminden dolay lhlatrlmas sz konusu deildir. Zira, Allah yaratklar zerine kasem yani yemin etmektedir, bundan anlalmas gereken konunun nemi ve kesinliidir. Yoksa, Allah hi kimseyi kendisine ortak etmez. Kullar ise Allah adna yemin ettiklerinde Onu kefil gstermi olmaktadr. Kefalet eittir lhlk manasnda deildir. Bundan dolay, Allah adna yemi eden, yeminini yerine getirmediinden dolay kafir olmaz, fakat bilerek ve tasarlayarak yaplan yeminlerin sorumluluu vardr, laveden yani kesinlik kastyla deil de ylesine, azdan karmak suretiyle yemin sz sylenmise, Allah bylesine yemini affetmitir. Allah yaratklar zerine kasem etmektedir. Bizim yeminlerimizde, baz ayetlerde kendi ad zerine yemin etmemizi emretmektedir. Kendim yemin ettiimde Allah adna yemin ederim, ok gerekli deilse yemin etmem. Ayrca unu belirteyim ki bile bile Allah adna yalan yere yeminde edilemez ve her ne kadar, Allah yaratklar zerine yemin ediyorsa da, Kuranda kullarn Allahtan bakas adna yemin rnei yoktur. Bundan dolay kullarn, Allahtan bakas adna yemin etmemeleri gerektiini Kuran retisinden anlamak mmkndr. Bu konularla ilgili olarak, Kurandan mealen: -Antlama yaptnz zaman Allahn ahdini tam yerine getirin (verdiiniz sz tutun), pekitirdikten sonra yeminleri bozmayn. nk Allah zerinize kefil (ahit) yaptnz. Allah yaptklarnz bilir. 16/91 Yukardaki ayet mealinde, yeminle kefalet ilikisini grmek mmkndr.

150

-Ey iman edenler! Birinize lm gelip atnca vasiyet esnasnda iinizden iki adalet sahibi kii aranzda ahitlik etsin. Yahut seferde iken banza lm musibeti gelmise sizden olmayan, baka iki kii (ahit olsun). Eer pheye derseniz o iki ahidi namazdan sonra alkor. Bu vasiyet karlnda hibir eyi satn almayacaz, akraba (menfaatine) de olsa; Allah (iin yaptmz) ahitlii gizlemeyeceiz, (aksini yaparsak) bu takdirde biz elbette gnahkarlardan oluruz" diye Allah zerine yemin ettirirsiniz. 5/106 -Eer onlarn (yalanclkla) gnah ilediklerinin farkna varrsnz, hakk yenilen taraftan o iki kiinin yerine geecek daha layk iki kiiyi sein. ahitliimiz onlarn ahitliinden daha gerektir, biz hibir zaman kimsenin hakkn yemi deiliz. Byle bir durumda biz zalimlerden oluruz" diye Allaha yemin etsinler. 5/107 Yukardaki iki yet mealinde grld gibi, Allah adyla yemin edilmesi emredilmi, ahitlerin nasl kimseler olmalar gerektii konusunda bilgi verilmi ve vasiyet konusunda bile bile yalan yere yemin etmek zulm derecesinde bir gnah olarak tanmlamtr. Bazen de insan, durum olur, kendisine helal olan bir yemei yemeyeceine veya yapmas gereken bir ii yapmayacana yemin eder, bu gibi durumlarda dnerek sylemise ve yeminini bozmusa bu durumda keffret vermesi gerekir. Lav olarak, yani sz arasnda kastsz olarak ylesine yemin etmise, rnein: Sz arasnda, yalan syleme kast olmadan sz pekitirmek iin nadir de olsa, Vallahi deyiveririz, bu gibi yeminleri Allah af etmitir. Bu hususlarla ilgili olarak, Kurandan mealen: -Ey iman edenler! Allahn size helal kld iyi ve temiz eyleri (siz kendinize) haram klmayn ve snr amayn. Allah snr aanlar sevmez. 5/87

151

-Allahn size helal ve temiz olarak verdii rzklardan yeyin ve kendisine iman etmi olduunuz Allahtan korkun. 5/88 -Allah sizi, yeminlerinizdeki lavden (kastsz olarak yaptnz yeminlerden) tr sorumlu tutmaz. Fakat bilerek yaptnz yeminlerden tr sizi sorumlu tutar. Bunun keffreti (gelecee bal olarak yaptnz bir yemini bozduunuz takdirde bunun cezs): ilenize yedirdiiniz orta derecesinden on fakiri yedir(ip doyur)mak, yhut onlar giydirmek, ya da bir boyun (kley)i hrriyete kavuturmaktr. Bunu bulamayan (bunlar yapmaya gc yetmeyen) kimse, gn oru tutsun. te yemin ettiiniz zaman yeminleriniz(i bozman)n cezs budur. Yeminlerinizi koruyun. Allah, yetlerini size byle aklyor ki, kredersiniz. 5/89 Grld gibi, yukardaki ayet meallerinde, yemin kavram olarak sylenmi, ne zerine yemin edildii belirtilmemitir, buna ramen keffrete konu edilmitir. Bundan da anlalr ki, kullar yemin ederken muhakkak Allah ad ile yemin etmelidirler. imdi, Allahn, bir durumun nemiyle ilgili olarak, yaratklar zerine yemin etmesinden rnekler verirsek, Kurandan mealen: -Hayr! Yldzlarn yerlerine yemin ederim. 56/75 -Bilirseniz, bu, byk bir yemindir. 56/76 -O, elbette erefli bir Kurandr. 56/77 -Korunmu bir kitaptadr. 56/78 -Ona temizlenenlerden bakas dokunmaz. 56/79 -(O), alemlerin Rabbinden indirilmitir. 56/80 -imdi siz, bu sz m kmsyorsunuz? 56/81

152

-(Kurandan istifade edeceiniz yerde) rzknz yalanlamanzdan ibaret mi klyorsunuz (sizin ondan elde ettiiniz nasip, sadece onu yalanlamanz mdr? Baka trl ondan istifade edemez misiniz)? 56/82 Ayrca, Allah kendi zat zerine de yemin etmektedir, yle ki Kurandan mealen: -Kafirlere ne oluyor ki sana doru kouyorlar? 70/36 -Sadan, soldan, ayr ayr gruplar halinde. 70/36 -Onlardan her biri, nimet cennetine sokulacan m umuyor? 70/38 -Hayr! yle ey yok! Biz onlar bildikleri eyden yarattk. 70/39 -Yoo, doularn ve batlarn Rabbine yemin ederim ki bizim gcmz yeter: 70/40 -Onlar, kendilerinden daha hayrl olanlarla deitirmee. Bizim nmze geilmez (bize engel olunamaz). 70/41 -Brak onlar, kendilerine vadedilen gnlerine kavuuncaya kadar dalsn oynasnlar. 70/42 -O gn (kabirlerinden) hzl hzl karlar. Onlar dikilen (hedef)lere doru koar gibi (koarlar). 70/43 -Gzleri dk, yzlerini zillet brm bir durumda. te onlara vadedilen gn, bugndr. 70/44 Yemin konusuna da bu ekilde deyindikten sonra, tekrar hadis rivayetleri konusuna dnersem, yle ki: 200- Buharinin Bb bal olarak, Tirmizinin Musab ibn Saddan rivayet ettii hadis: nsanlar iinde bels en iddetli olanlar peygamberlerdir. Sonra srasyla fazilette ilk

153

olan, sonra ilk olandr. (Buhri, Kitabul-Merd ven_Tbb, 3- Bab bal C.12 S.5690 tken 1988.) 201- ........... Bize ube, el-Ameten; o da Mesrktan haber verdi ki, ise (R): Ben Raslullah(S)tan ziyde hastal iddetli olan hibir kimse grmedim, demitir. Buhri, Kitabul-Merd ven-Tbb 6 C.12 S.5689 tken 1988.) Ve yukarda yazl rivayetler gibi birok rivayette, mel ynnden en iyi olanlara, en iddetli bela ve musibet gelir iddiasndadrlar. Hal bu ki, Kuranda tam tersi durum sz konusudur, gelen musibetlerin iddeti ilenmi olan fanalklar nedeniyledir, iyilikler nedeniyle deildir. Durum byle olunca, hem peygamberler, hem de iyi kimseler onlarn yapm olduklar iftiradan uzaktrlar. Ayrca onlarn bu rivayetlerinde Mslmanlar iyilik yapmaktan rktme amac da vardr. yilik yaparsan veya iyi olmaya alrsan bana belalar gelir demeleri, Mslmanlar sevap ilemekten uzaklatrma amac iledir. Durumun, hite iddia ettikleri gibi olmadna dair, Kurandan rnek verecek olursak, mealen: - Banza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizin yapt (iler) yzndendir. (Allah, ilediklerinizin) birounu da affeder. 42/30 Grld gibi uydurmu olduklar, yulardaki rivayetler Kurana uymamaktadr. Zira ilenenlerin bir ounun affedildiine deyinilmesi, ilenenlerin ve dolaysyla affedilmeyip musibete neden olan mellerin gnahlar olduu aka ortaya kar. nk af gnahlar iin sz konusudur. 202- Hz. Eb Hureyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhisslatu vesselm buyurdular ki: Muhakkak ki, Allah bu mmet iin, her yz senenin banda, kendisine dini tecdid edecek kimse(ler)

154

gnderecektir." (K.S. 5577 C.15 S.427 Aka 1992 alnts, Eb Davud, Melahim 1, (4391)) Bu rivayetlerle, st rtl olarak, her yz senenin banda peygamber geleceini iddia etmilerdir. Bu iddia, sa peygamber veya Mehdi gelecei yolundaki iddialarn bir benzeridir. Bylece, slam dininin renilmesinde, esas olann, Kuran deil de, zel ahslar olduunu vurgulamak istemektedirler. Hal bu ki, Nbvvet sona ermi olup, slam dininin renilmesinde esas olan tek kaynak Kurandr. Tebli grevini de, Kuran renen her Mslman yerine getirebilir. Kyamete kadar, en takvals dahil olmak zere, btn Mslmanlarn, btn mminlerin ve slam dinini renmek isteyen herkesin. slam dinini renmek konusunda tek bilgi kayna Kurandr. Kuran bilgisi dnda ne zel bir ahs nede zel bir bilgi kayna vardr. Kurandan mealen: - Bir zamanlar, cinlerden bir grubu, Kuran dinlemek zere sana yneltmitik. Ona geldiklerinde (birbirlerine): Susun (dinleyin)"dediler. (Okuma) bitirilince de uyarclar olarak kavimlerine dndler. 46/29 Grld gibi, Kuran dinlemek ve bylece onu renmek, uyarc olmak iin yeterlidir. Bu her devirde yaplabilir, zira Peygamber ve Cinler, Kurann okunmas ve iitilmesi dnda bir birleriyle karlkl grmemilerdir. Peygamber, cinlerin Kuran dinlediinden habersizdi. Cinlerin, Kuran dinledikleri kendisine vahiyle bildirilmitir. Eer karlkl olarak, birbirlerinden haberdar olmak suretiyle grm olsalard, Cinlerin, Kuran dinledikleri, peygambere vahiyle bildirilmeyecekti. Bu olay, sadece Kuran dinlenilmesinin, slam dininin renilmesi ve uyarc olmak iin yeterli olduunun kesin kantlarndandr. Dinleme olayyla ilgili olarak, Kurandan mealen:

155

- De ki: Bana vah yolundu ki, Cinlerden bir topluluk Kuran dinlediler de yle dediler: Biz hrikulde (acaib) bir Kuran dinledik. 72/1 - (O), doru yola iletiyor, ona inandk. Artk Rabbimize hi kimseyi ortak komayacaz. 72/2 Dini renme ve retme iinin, Peygamberler dnda ki, zel ahslarla ilgili olmayp, renmi olan her ahsla ilgili olduuna dair. Kurandan mealen: - Btn mminlerin, toptan sefere kmalar doru deildir. Her topluluktan bir grubun dini iyice renmeleri ve kavimleri kendilerine dnp geldikleri zaman onlar ikaz etmek iin geride kalmaldr. Umulur ki saknrlar. 9/122 Dikkat edilirse, mealini yazdm yette, her topluluktan bir grup denmi olup, zel ahslar sylenmemitir. Bu itibarla da uydurduklar rivayetin asl yoktur. EHT VE GAZLER LE HCRET VE SAVA KONULARINDA UYDURDUKLARI HADSLERDEN RNEKLER 203- Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kim gazve yapmadan ve gaza yapmay temenni etmeden lrse nifaktan bir ube zerine lm olur." (K.S. 1029 C.5 S.70 Aka, alnts, Mslim, mret 158,(1910); Eb Dvud, Cihd 18, (2502); Nesi, Cihad 2,(6,8)) 204- Ebun-Nadr merhum Abdullah bnu Ebi Evf (radyallahu anh)dan naklen anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) dmanla karlat gnlerden birinde, gnein meyletmesini bekledi. Sonra kalkp yanndakilere yle dedi: Ey insanlar, dmanla karlamay temenni etmeyin, Allahtan afiyet dileyin.

156

Ancak karlaacak olursanz sabredin, bilin ki cennet kllarn glgesindedir. ................... (K.S. 1031 C.5 S.71 Aka, alntlar, Buhri, Cihd 156,22,32,112, Temenni 8; Mslim, Cihd 20,(1742), Eb Dvud, Cihd 98,(2631)) 205. ........ Bize Eb shk, Msa bn Ukbeden, Umer ibn Ubeydullahn himyesinde olan Ebun-Nadr Slimden tahdis etti. Bu Ebnn Nadr,efendisi Umerin ktibi idi. EbunNadr yle dedi:Abdullah ibn Ebi Evf (R), efendisi ve Kurey ileri gelenlerinden olan Umer ibnu Ubeydullaha bir mektb yazd da bu mektbu ben okudum. Bu mektbun iinde Raslullah (S)n: (Ey insanlar!) Dmanla karlamak (harbetmek) temenni etmeyiniz! Fakat Allahtan harb felketinden selmette klmasn isteyiniz" buyurduu hadisi vard. (Buhri, Kitbut-Temenni 12 C.15 S.7090 tken 1989.) Grld gibi rivayetler elikili olup, ilerine geldii gibi uydurmulardr. Birinci rivayette sava temennisi mecburi tutulmuken, dier iki rivayette tam tersi olarak, sava temennisi kanlmas gereken bir husus olarak tahdis edilmitir. 206-. ... Eb Said el-Hudri (r.a.)den rivyet edildiine gre, bir bedevi Peygamber (s.a.)e hicreti sormu da Peygamber (s.a.): Yazk sana, hicret zor itir. Senin develerin var m?" buyurmu. (O kimse de) - Evet diye cevap vermi. (Bunun zerine Hz. Peygamber); -Peki onlarn zekatn veriyor musun?" buyurmu. (O ahs da); - Evet diye karlk vermi. (Resl Ekrem de). -Sen ehirlerden uzakta (Allahn emirlerini yerine getirmeye) al. Allah senin amelin(in sevabndan hibir eyi

157

zyi etmeyecektir." buyurmutur. (Eb Dvud, K.el-Cihd (l5), Bb 1 H.2477 C.9 S.437 amil 1989, dier rivayet edenler, Buhri, zekt 36, hibe 35, menakbl-ensar 45, edep 95; Mslim, imre 87; Nesi beyat 11;) Bu rivayette hicretin mecburi olmad rivayet edilmitir. 207- Yala bnu meyye anlatyor: Fetih gn babam meyyeyi getirip: Ey Allahn Resl! Babamla hicret art zere beyat yap!"dedim. Ama O: onunla cihad etme art zerine beyat yaparm, artk hicret sona ermitir" cevabn verdi." (K.S.. 5778 C.16 S.202 Aka 1993, alnts Nesi, Beyat 15,(7,145)) Bu rivayette ise hicretin sona erdiini rivayet etmilerdir. 208-. ... Maviye (b. Ebi Sfyan)dan; demitir ki: Raslullah (s.a.); tevbe (vakti) sona ermedike hicret (vakti) de sona ermez. Gne batt yerden domadka da tevbe sona ermez"buyururken iittim. (Eb Dvud, K.el-Cihd (15), Bb 2 H.2479 C.9 S.440 amil 1989, ) Bu rivayette de, hicretin sona ermediini, hatta gne batdan domadka da sona ermeyeceini tahdis etmeleri bir elikidir. Anlalan odur ki, esas maksatlar hicret kavramn belirsiz ve tartmal hale getirmektir. Zira, hicretin slamda byk bir nemi vardr. Hicret, Allaha en iyi ekilde kulluk etmek iin, msait olmayan bir mekandan, daha msait bir mekana gmek veya Mslmanlarn bir araya gelip toplum olutura bilmelerinin ilk artdr. te bu kadar byk nemi olan hicret kavramn belirsiz hale getirmek iin mteaddit rivayetler uydurmulardr. Bunlardan bir tanesi de,hicretin, Allahn yasaklad eyi terk etme manasnda olduunu iddia ettikleri rivayettir, yle ki:

158

209- Abdullah bnu Amr bnil-As (radyallahu anh) hazretleri. Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n yle dediini rivayet etmitir: Mslman, dier Mslmanlarn elinden ve dilinden zarar grmedikleri. Muhcir de Allahn yasaklad eyi terk edendir. (K.S. 33 C.2 S.250 Aka 1988, alntlar, Buhari, man 4; Mslim, iman 64,(40); Eb Dvud, Cihd 2,(2481); Nesi, man 9, (8,105)) Daha ncede belirttiim gibi en sk kullandklar yntem, bir konu hakknda birbirlerine zt ve elikili rivayetler uydurmaktr. Bylece, kavram ve konular tartmal ve belirgin olmayan bir hale getirmeyi ama edindikleri gibi, ortam ve duruma gre bu zt rivayetlerden ilerine geleni kullanmaktr. Asrlardr, slam Dini adna birok ayrlklarn meydana gelmesi ve birok tartmalarn yaplmasnn ana temeli, bunlarn ortaya atm olduklar bu kargaa fitnesidir. 210-. ... same b. Zeydden demitir ki: Raslullah (s.a.) bizi bir seriyye olarak el-Hurakat (denilen kabileler) zerine gnderdi. Onlar (bizim kendilerine yaklamakta olduumuzu, bizim kendilerine saldrya geeceimizi) hissederek katlar (bunlardan) bir adama yetitik. Biz zerine ullannca adam, L ilahe illallah (Allahtan baka baka ilah yoktur)"deyiverdi. Biz ona, ldrnceye kadar (kllarmzla) vurduk. Sonra bunu peygamber (s.a.)e anlattm. -Kyamet gnnde (bu adamn syledii) l ilahe illallah (kelimesi) karsnda senin iin (yardmc olabilecek) kim vardr?"buyurdu. Ben de: Ey Allahn Resl o bunu ancak silah korkusuyla syledi, dedim. -Biri onun kalbini yarsaydn da (kalbinin) bu sz korkudan dolay syleyip sylemediini (iyice bir) bilseydin. (Yarn)

159

kyamet gnnde l ilhe illallah"(sz) karsnda senin iin (yardmc olabilecek) kim vardr?"buyurdu. Bu sz (tekrar tekrar) sylemeye o kadar devam etti ki (daha nce) Mslman olmayp ta o gn Mslmanla (yeni) girmi olmam arzu ettim. (Eb Dvud, K. El-Cihd (15), Bb 95 H.2643 C.10 S.174 amil 1990, dier rivayet edenler; Buhari, mezi 45, diyt 2; Mslim, imn 158; bn Mce, fiten 1: ) Bu rivayette, sava annda, mriklerin arasnda bulunup ta kelimeyi tevhidi syleyenin ldrlemeyeceini tahdis etmilerdir. Birde yle rivayette bulundular; 211-. ... Cerir b. Abdillahdan demitir ki: Raslullah (s.a.) Hasemin kabilesine (baskn yapmak zere) bir seriyye gnderdi. O kabileden baz kimseler (Mslman olduklarn belirtmek) iin secde ederek korunma yoluna bavurdular. Bu (durum) onlar ldrmeyi (daha da) hzlandrd. (Cerir b. Abdillah rivayetine devam ederek) dedi ki: Durum Peygamber (s.a.)e ulanca onlar iin yarm diyet (denmesini) emretti ve; - Ben mrikler arasnda ikamet eden her Mslmana uzam" buyurdu. ........... (Eb Dvd, K.el-Cihd (15), Bb 95 H.2645 S.178 C.10 amil 1990, dier rivayet edenler, Tirmizi, siyer 41; Nesi, kasme 27.) Bu rivayette ise, sava annda mriklerin arasnda ikamet eden Mslmanlarn ldrlebileceini rivayet etmilerdir. ki rivayet bir biriyle elikili olduu gibi, son rivayet kendi iinde elikilidir. yle ki, Peygamber bu gibi kimselerden uzak olduunu belirtmise, neden onlar iin yarm da olsa diyet desin? Bu bir elikidir, ayrca Kurana uymamaktadr. Bu konuda Kurandan mealen: - Her kim bir mmini kasden ldrrse onun cezs, iinde ebedi kalmak zere (gidecei) cehennemdir. Allah ona gazab

160

etmi, lnet etmi ve onun iin byk bir azb hazrlamtr. 4/93 - Ey mminler, Allah yolunda savaa ktnz zaman iyi anlayn, dinleyin, size selm verene, dny haytnn geici menfaatini gzeterek: Sen mmin deilsin!" demeyin. nk Allahn yannda ok ganimetler vardr. nceden siz de yle idiniz, Allah size ltfetti. O halde iyice anlayn (dinleyin, pein hkm vermeyin). nk Allah yaptklarnz haber almaktadr. 4/94 Grld gibi, kim bir mmini kasden yani mteammiden katlederse, ldrenin cezas, Allahn gazab ile lanetine uramak ve byk azab ierisinde cehennemde ebedi kalmaktr. 212-....... Yahya (b.Main) Hz. Aieden naklen (yle) demitir. (Mslmanlar, Bedir savana ktklarnda) Bir mrik Hz. Peygamberle birlikte savamak iin yanna vard. (Hz. Peygamber de onun bu teklifini reddederek), - geri dn" dedi. (Hadisin bundan) sonra (ki ksmn Yahya b. Main ile Mseddet) ayn lafzlarla rivayet ettiler. (Bu iki ravinin ittifakla rivayet ettiklerine gre Hz. Peygamber o mrike yle) buyurmutur: - Biz bir mrikten yardm istemeyiz." (Eb Dvud, K. El-Cihd (15), Bb 143 H. 2732 s.343-344 amil 1990, dier rivayet edenler Mslim, cihd 142, 150; Tirmizi, siyer 10; bn Mace, cihd 27. Bu rivayette, mslmanla mriklerin edemeyeceini rivayet etmilerdir. savata ittifak

213-Zuhri anlatyor: Reslullah (Aleyhissaltu vesselm), kendisiyle birlikte savam olan Yahudilerden bir gruba, ganimetten pay ayrd. (K.S. 1107 C.5 S.194 Aka, alnts, Tirmizi, Siyer 10,(1558))

161

Bu rivayette, mriklerle, Mslmanlarn ittifak edebileceini rivayet etmekle elikiye dmlerdir. 214-...Yezid bn Hrmz demitir ki: Necdetl-Harri, bn Abbasa (bir mektup) yazarak ona Kadnlar Raslullah (s.a.)le birlikte savaa katlrlar myd? Raslullah (s.a.) onlara (ganimetten) bir pay ayrr myd?"diye sordu. (yezid b. Hrmz rivayetine devam ederek unlar) syledi: ibn Abbasn Necdete (gnderdii) mektubunu ben (bizzat kendi ellerimle ve u ekilde) yazdm:Kadnlar da Raslullah (s.a.)la birlikte savaa katlrlard. (ganimetlerden) pay (ayrmay)a gelince (ite bu) yoktu, fakat onlara razh (az bir miktar) verilirdi. (Eb Dvd, K.el-Cihd (15), Bb 141 C.10 s.339 amil 1990.) Bu rivayette kadnlara ganimetten pay verilmeyeceini tahdis ettiler. 215-...Harec b. Ziyadn baba annesi (mm Ziyad elEiyye)nden demitir ki; kendisi Raslullah (s.a.) ile birlikte (hayber savana katlan) alt kadnn altncs olarak Hayber savana kmtr. (Hz. mm Ziyad szlerine) yle devam etti: Bizim de erkeklerle birlikte savaa ktmz haber olarak Reslullah (s.a.)e eriince bize (emir) gnderip (yanna ard) biz de (emre uyup huzuruna) vardk. Kendisinde fke (alametleri) grdk. (Bu savaa) -Kiminle ve kimin izniyle ktnz?"dedi. Biz de Ey Allahn Resul biz yn eirerek (savaa) ktk. Bununla Allah yolunda hizmet edeceiz. Ayrca bizim yanmzda yarallar (tedavi) iin (birtakm) ilalar da var, (ganimetlerden) hisse alrz (halka buday ve arpadan yaplm) sevk (denilen bir urup) iiririz" dedik. (Bu hadisi Hz. mm Ziyad dan naklen harec, szlerine devam ederek unlar) syledi (Bu konumadan sonra) Kadnlar kalktlar" (gittiler, Hz. mm Ziyad szlerine devam ederek bana) Allah, peygamberine Hayberin (kaplarn) anca bize de

162

erkekler gibi (ganimetten) pay verdi" dedi. Ben de ona: Ey nineciim (Hz. peygamberin size verdii) bu ey ne idi?" dedim. Hurma"(idi) diye cevap verdi. (Eb Dvd, k.elCihd (15), Bb 141 C.10 s.340 H.2729 amil 1990) Bu rivayette ise, evvelki rivayetin aksine, Kadnlara ganimetten erkekler gibi pay verilmesi gerekir demekle elikiye dmlerdir. Tahdis ettikleri bir rivayette, Peygamberin, Allahtan dilekte bulunduunu ve bu dileklerin ierik olarak. 1- Allahn Muhammed mmetine kendi dnda bir dman musallat etmemesini, dolaysyla musallat edecekse kendi iinden bir dman musallat etmesini. 2- Allahn, Muhammed mmetini toptan suda bomamasn, dolaysyla dier helak ekilleri iin talepte bulunmadn. rnein, Peygamber, Allahtan, toptan helak edici her trl felaketten korumasn isteye bilirdi. 3- Allahtan, mmetinin kendi aralarnda savamamasn talep ettiini ki, bu birinci ktaki taleple elikilidir. Ayrca, Allahn bu duay red ettiini de tahdis etmilerdir. Rivayet u ekildedir: 216- Hz. Muz bnu Cebel radyallahu anh anlatyor: Bir gn, Reslullah aleyhissaltu vesselm, bir namaz klm ve namaz ok uzatmt. Namazdan knca biz: Ey Allahn Resl! Bu gn namaz ok uzattnz!"dedik. u aklamay yaptlar: Ben bugn, bir mit ve korku namaz kldm. Ben (namazda) aziz ve celil olan Allahtan mmetim iin ey talep ettim. Allah bunlardan ikisini verdi, birini vermedi. Ben Allahtan mmetime, kendileri dnda bir dman musallat etmemesini talep ettim, bu talebimi kabul etti. Allahtan mmetimi (eski mmetler gibi) toptan suda boarak helak etmemesini talep ettim. Allah bunu da kabul etti. Allahtan

163

mmetimin kendi aralarnda savamamalarn talep ettim Allah bunu reddetti." (K.S. 7187 C.17 S.526 Aka 1993 alnts, bn-i Mace 3950 ) Peygamberin, mmeti iin byle bir duada bulunduunu iddia etmek, hem peygambere bir iftira hem de slam dmanlarnn Mslmanlara olan kinlerinin ak bir gstergesidir. Hadis diye uydurduklar rivayette kendi iinde elikili olduu gibi, gereklere de uymamaktadr, yle ki: Peygamber hem, Allahtan mmetinin yalnz kendi aralarnda savamalarn talep edecek (Zira kendi dlarnda bir dman musallat etmemesini, Allahtan istemesi kendi aralarnda dman olabilirler manasn iermektedir). Buna ramen nc duasnda kendi aralarnda savamamalar yolunda duada bulunacak, bu bir elikidir. Dier bir husus, birinci duann kabul olunduunu belirtmilerdir, yani Muhammed mmetine dndan, Allah bir dman musallat etmemek zere duay kabul etti diye belirtmilerdir. Bu dua kabul oldu ise asrlardr Mslmanlara saldran eit eit kafirlerin saldrlar nasl izah edilebilir. Peygamber bir dua kabul oldu dediyse muhakkak kabul olmutur. O zaman bu rivayet peygambere bir iftiradr. Mslmanlarn dikkatini d dmanlardan evirip, kendi ilerinde, kendilerine dndrmeyi amalayan bu rivayetler. Mslmanlarn da kar kendilerini savunmalarn krmay amalamaktadr. Bundan dolay bir ok rivayet uydurmasyla, ehitlik kavramn belirsiz hale getirmek iin youn abalara girmilerdir. yle ki: 217- .... Cabir b. Atik(in Atik b. El-Harise) bildirdiine gre, Raslullah (s.a.) (Bir gn) Abdullah b. Sabiti hasta iken ziyarete gelmi te onu baygn bir halde bulmu, bunun zerine Raslullah ona seslenmi (fakat o baygn olduu iin) karlk ver(e)memi. Bunu zerine Raslullah (s.a.)

164

-nalillahi ve inna ileyhi rciun. Ey Ebur-Rabi biz(im) senin yannda (yapabilecek bir eyimiz yok. nk Allahn kaza ve kaderine) malup olduk" dedi. Bunun zerine kadnlar feryad edip alatlar. bn Atik de onlar susturmaya alt. Derken Raslullah (s.a.) Onlar(kendi hallerine) brak. (nk sesleri fazla kmyor, Fakat vacib olunca) hibir kadn alamasn" buyurdu. (Orada bulunanlar) Ey Allahn Resl vacib olmak nedir?" dediler. lmektir" buyurdu. (O srada Abdullah b. Sabitin) kz kardei (onun hakknda ey kardeim): Ben senin ehit olacan mit ediyordum. nk sen (ahiret iin) gereken ihtiyalarn hazrlamtn." diye sylenmeye balad. Raslullah (s.a.) de -Aziz ve celil olan Allah ona niyeti lsnde ehit sevab verecektir. (buyurdu ve) siz neyi ehitlik sayyorsunuz?" diye sordu. (Onlar da) -Allah yolunda katlolmay" dediler. Raslullah (s.a.)da. -Allah yolunda katlonunmaktan baka yedi (tane daha) ehitlik vardr. Taundan len ehittir. Boularak len ehittir. shalden len ehittir. Yanarak len ehittir. Gk altnda kalarak len ehittir. Doum zerine len ehittir." buyurdu. (Eb Dvd, K. El-Cenaiz 73; Mslim, imare 164,165; Tirmizi, cenaiz 65; bn-i Mace, Cihad 17, K.S.5431) 218- bnu Abbs radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Gurbette lmek ehitliktir." (K.S.6498 C.17 S.151 Aka 1993 aln tas bn-i Mace 1614). 219- Hz. Eb Hureyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim hasta halde lrse ehit olarak lmtr ve kabir azabndan korunmutur, sabah akam cennetten rzklandrlr." (K.S.6499 C.17 S.151 Aka, alnts bn-i Mace 1615.)

165

Grld gibi, ehitlik kavramn saptrmak iin birok hususlar ehitlik olarak tanmlamlardr. yle ki, shalden len bir kimse iin ehit dedikleri gibi, herhangi bir hastalktan lene de ehit demilerdir. Hatta gurbette lmeye de ehitlik demilerdir. Bu tanmlamalara gre, Mslman olan bir kimsenin ehit olarak lmemesi imkansz hale gelmi olmaktadr, dolaysyla Mslman olarak len herkes ehittir iddiasndalar. Zira insanlar ya bir kaza geirerek veya hastalanarak, evinde veya gurbette lmektedirler, hasta hane de lme olayn rivayetlerine eklememelerinin nedeni, hasta hane diye bir eyin varlndan pek haberdar olmamalarndan olsa gerektir. Hal byle olunca ehit olmak iin, Allah yolunda savap katl olunmann mecburiyeti kalmam olmaktadr. Bu iddiada olanlara o zaman unu sormak lazm, rnein: alkol veya uyuturucu almas nedeniyle veya zina edip zhrevi hastalk kapan bir kimse bu hastalktan ldnde, gnah iledii anda lmesi de gerekmez, faraza alt aylk bir tedaviden sonra lrse ehit mi olmu olmaktadr? Bu gibi iddialar, Kurandan ok uzak iddialardr. Kuranda ehitlik konusunda yle denmektedir, mealen: - Allah, mminlerin mallarn ve canlarn cennet kendilerinin olmak zere satn almtr. Allah yolunda savarlar, katlederler ve katledilirler. Bu, Allahn zerine bir bortur. Gerek Tevratta, gerek ncilde, gerek Kuranda (Allah, yolunda arpanlara cennet vereceini vadetmitir) Allahtan daha ok ahdini yerine getiren kim olabilir? O halde Onunla yaptnz bu alveriinizden tr sevinin. te bu, (gerekten) byk kurtulutur. 9/111 Grld gibi, Allahn ehitlik vadi kendi yolunda mallaryla, canlaryla savap katlonunanlaradr. Yoksa evinde ishalden lenlere deildir. 220- Talha bnu Ubeydullah radyallahu anh anlatyor: Beli (kabilesinden) iki kii Aleyhissaltu vesselmn yanna

166

geldiler. kisi beraber Mslman olmutu. Biri gayret ynyle dierinden fazlayd. Bu gayretli olan, bir gazveye itirak etti ve ehit oldu. br, ondan sonra bir yl daha yaad. Sonra o da ld. Talha (devamla) der ki: Ben ryamda grdm ki: Ben cennetin kapsnn yanndaydm. Bir de baktm ki yanmda o iki zat vardr. Cennetten biri kt ve o iki kiiden sonradan lene (cennete girmesi iin) izin verdi. Ayn vazifeli zat, bir mddet sonra yine kt, ehit olana da (ieri girme) izni verdi. Sonra, adam benim iin geri geldi ve: Sen dn, senin cennete girme vaktin henz gelmedi!"dedi. Sabah olunca Talha bu ryay halka anlatt. Herkes bu rya(da ehit olan ztn sonradan cennete girmesine) at. Bu, Reslullaha kadar ulat, ryay ona anlattlar. (Dinledikten sonra) Aleyhissaltu vesselm:" Burada aacak ne var?" buyurdular. Halk: Ey Allahn Resl!" Bu zat (din iin) almada brnden daha gayretli idi ve ehit de oldu. Ama cennete br ondan evvel girdi" dediler. Bunun zerine Reslullah aleyhissaltu vesselm: Berikisi ondan sonra bir yl hayatta kalmad m?" dedi. Evet!"dediler. Aleyhissaltu vesselm: Ve o ramazan idrak edip oru tutmad m, bir yl boyu u u kadar namaz klmad m?" Halk yine: Evet!" deyince, Reslullah aleyhissaltu vesselm: u halde ikisinin arasnda bulunan mesfe gk ile yer arasndaki mesafeden fazladr!" buyurdular. (K.S. 7173 C.17 S.517 Aka 1993, alnts bn-i Mace 3925.) 221- ... Ubeyd b. Halid es-Slemiden; demitir ki: Raslullah (s.a.) iki adam arasnda kardelik kurmutu. Bunlardan biri (Allah yolunda) ldrld. Bir hafta ya da haftaya yakn bir zaman sonra da br ld. Onun cenaze namazn kldk. Raslullah (s.a.) (bize onun hakknda) -Nasl dua ettiniz?" diye sordu. Biz de;

167

-Ey Allahm! Onu bala ve kardei(nin derecesi)ne eritir diye dua ettik. Bunun zerine Raslullah (s.a.); (ilk lenin) namaz(lar)ndan sonra (ikinci lenin kld) namaz(lar), - (ilk lenin) oru(lar)ndan sonra (ikincinin tuttuu) oru(lar) - (ilk lenin hayrl) amel(ler)inden sonra (ikinci lenin ilemi olduu hayrl) amelleri nerede. kisi arasnda gk ve ile yerin aras kadar (fark) vardr."buyurdu. (Eb Dvd, K. El-Cihd (15), Bb 27 H.2524 C.9 S.520,521 amil 1988, dier rivayet eden, Nesi cenaiz 77.) Bu rivayetlerle, Allah yolunda cihad etmeyenlerin, Cihad eden ve ehit olanlardan daha stn olduunu iddia ettiler. ehit olmayan, daha fazla namaz klmas, oru tutmas ve sevaplar ilemesi halinde, bu amelleri dolaysyla. Onunla ehit olan arasnda gk ile yerin aras kadar derece fark var dediler. Bu uydurma rivayetlerle Mslmanlar Allah yolunda cihattan caydrmak istedikleri aktr. Sylediklerinin doru olmadyla ilgili olarak, Kurandan mealen: - Ey iman edenler, size ne oldu ki: Allah yolunda topluca savaa kn! Dendii zaman yere aklp kaldnz? Yoksa hireti brakp ta dnya hayatna m raz oldunuz? halbuki dnya hayatnn geimi, ahiretin yannda pek azdr. 9/38 Grld gibi, topluca savaa kldnda, (sakatlk v.s. Gibi mazereti olmadan) savaa katlmamak demek, O kiinin dnya hayatna raz olduu ve ahiret hayatn kayp ettii, yani cehennemlik olduu manasndadr. Byle bir durumda, kld namaz veya tuttuu orular onu Allahn azabndan kurtaramaz. Topluca savaa klmaya ihtiya olmayan durumlar da, yine, Allah yolunda cihad edenler, etmeyenlerden stndr, yle ki, Kurandan mealen:

168

- Mminlerden zrsz olarak yerlerinde oturanlar ile, mallaryla canlaryla Allah yolunda cihad edenler bir olmaz. Allah, mallaryla canlaryla cihad edenleri, derece bakmndan oturanlardan stn klmtr. Geri Allah hepsine de gzellik vadetmitir ama mcahitleri, oturanlardan ok daha byk ecirle stn klmtr. 4/95 Bu itibarla uydurduklar rivayetler, Kurana uygun olmayp, asllar yoktur. 222-...Abdullah b. Amrdan; Peygamber (s.a.)e gelerek; demitir ki: Bir adam

- Ey Allahn Resl ben cihada kabilir miyim? dedi. (Peygamber (s.a.)de); - Senin annen baban var m?" diye sordu. (O kimse de); - Evet diye cevap verdi (Bunan zerine peygamber); -yleyse onlarn hizmetinde (bulunarak) cihd et!" buyurdu. (Eb Dvd, K.el-Cihd (15), Bb 31 H.2529 C.10 S.8 amil 1990, dier rivayet edenler, Buhri, cihd 138, Edeb 3, Tirmizi cihd 2; Mslim, birr 5.) 223- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Ey Allahn Resl, dedim, cihd amellerin en faziletlisi gryoruz, biz de cihd etmeyelim mi?" u cevab verdi: Ancak, cihdn en Efdal ve en gzeli hacc- mebrrdur. Sonra ehirde kalmaktr. Hz. Aie der ki: Bunu iittikten sonra hacc hi brakmadm. (Buhari, Hac 4, Cezus-Sayd 26, Cihd 1; Nesi, Hacc 4,(5,113); K.S. 1163 C.5 S.278 Aka) (Sonra ehirde kalmak" cmlesi Buharide yok.) Bu iki rivayette de mminleri cihd dan uzaklatrmay ve cihdn kavram olarak manasn kartrmay amalamlardr, yoksa Hac ile Cihd ayr hususlardr, hele ehirde oturmann ne Hacla nede Cihdla bir ilgisi yoktur.

169

Bu rivayetleri uydurmalarnn esas amalarndan biri de Mslmanlarn, kendi putperest toplumlarna kar savamalarn engellemek iindir. Bu onlarn barl, Mslmanlarn saldrgan olduundan deildir, kendileri saldrp savaa sebebiyet verdiklerinde karlarnda zayf bir Mslman ordu olmasn istemelerindendir, yoksa slam dininde asla saldrganlk yoktur. Mslmanlarn kendileriyle deil de, ehli kitapla savamalarn tevik iin uydurduklar aadaki rivayet kimlikleri asndan manidardr, yle ki: 224-......... Sabit b. Kays emmasdan; demitir ki: mm Hallad diye anlan bir kadn (yz) peeli olarak Peygamber (s.a.)e gelip ehit den olu(nun Allah yanndaki durumu)nu sordu. Peygamber (s.a.)in (orada bulunan) Sahbelerinden birisi (o kadna hitaben); -Olunu sormaya yzn kapal olarak m geldin?" dedi. O da; - Olumu kaybettiysem de utanma duygumu hibir zaman kaybetmeyeceim, diye karlk verdi. Bunun zerine Raslullah (s.a.); - Senin olun iin iki ehit sevab vardr" buyurdu. Kadn; - Ya Raslullah bu niindir? diye sordu. (Hz. Peygamber de) - nk onu kitab ehli ldrd" cevabn verdi. (Eb Dvd, K.el-Cihd (15), Bb 8 C.9 H.2488 S.457 amil 1988.) Evet, yzn rtt diye sulanan bir ehit anas ve Ehli kitab katletti diye, kendisine iki ehit sevab verilen ehit iddias, yani demek istiyorlar ki, Ehli kitapla savamak sevap ynnden iki misli daha fazladr. Bu tr iddialar slam dininden uzak iddialardr. 225- ............ bn merden demitir ki:

170

Raslullah (s.a.) mcahit ve at iin birisi kendisine ikisi de atna (olmak zere ganimet mallarndan) pay vermitir. (Eb Dvd K.el-Cihd (15), Bb 143 C.10 H.2733 S.345 amil 1990, dier rivayet edenler, Buhri Cihad 51; Meazi 38; Mslim Cihad 57; Tirmizi Siyer 6,8.) 226- ... (Eb Umrenin) babasndan rivayet etmitir ki: Biz drt kii, yanmzda bir(er) atla Raslullah (s.a.)in yanna gelmitik. Bizden herkese bir hisse, her bir at iin de iki hisse ayrd." (Eb Dvd K.el-Cihad (15), Bb 143 C.10 H.2734 S.347 amil 1990) 227- mm Harm (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Deniz tutmas sebebiyle (gemide) kusan kimseye ehit sevab verilir. Boularak lene de iki ehit sevab vardr. (K.S. 1151 C.5 S.260 Aka, alnts Eb Dvd Cihad 10,(2493) ) Mcahidin at, mcahit ten iki kat daha deerlidir ve deniz tutmasndan kusana bir ehit sevab, boularak lene iki ehit sevab verilir eklinde uydurduklar rivayetlerin asl olmayp, hakaret kastyla uydurulmulardr. 228-. ... Necde b. Nfeyden; demitir ki: bn Abbasa u; Eer topluca (savaa) kmazsanz (Allah) size (ac bir ekilde) azab eder... (malindeki, Tevbe 39) yeti sordum da; - Onlardan yamur kesildi. (Yamur kesilmesi) onlarn azabyd diye cevap verdi. (Eb Dvd K.el-Cihad (15), Bab 18 H.2506 S.489 amil 1988.) Bu rivayette, topluca (seferberlik) savaa katlmak istemeyenlere cesaret vermek iin 9 Tevbe 39 da yaplan tehdidi basit bir yamur kesilmesi eklinde gstermeyi amalamlardr. Kuranda ise yle denmitir, mealen:

171

- Ey iman edenler, size ne oldu ki: Allah yolunda topluca savaa kn!"dendii zaman yere aklp kaldnz? Yoksa hireti brakp ta dnya hayatna m raz oldunuz? Halbuki dnya hayatnn geimi, ahiretin yannda pek azdr. 9/38 - Eer topluca (savaa) kmazsanz, (Allah) size ac (bir ekilde) azab eder ve yerinize sizden baka bir topluluk getirir. Ona hibir zarar veremezsiniz, Allah her eyi yapabilendir. 9/39 Grld gibi, topluca yaplan savaa (mazeretsiz) katlmayanlara yaplan tehdit. Dnya ve Ahirette mahvolacaklar eklindedir. Bu itibarla yapm olduklar rivayetin asl yoktur. Rivayet ettiler ki: Facir veya byk gnahlar ileyen her emirin komutasnda cihad etmek mecburidir. Bir kavme slam Dinini tebli etmeden anszn saldrmak caizdir. Kuatlan bir kale halkna isteseler bile, Allahn hkm uygulanamaz, kul hkm uygulanr. Bu tr rivayetlerinin slam Dininde yeri olmayp, Peygambere kar iftirada bulunmulardr. Byle yapmalarnn nedeni ise, Mslman ad taknarak insanlara zulmen saldrdklarnda, bunun meru bir hareket olduu hususunda kendilerine gereke uydurmak iindir. Bu konuda uydurduklar rivayet rnekleri: 229-. ... Eb Hureyre (r.a.)den; demitir ki: Raslullah (s.a.) yle buyurdu: yi olsun facir olsun her devlet reisi ile birlikte cihad zerinize (den) kanlmaz bir grevdir.......... (Eb Dvd K.el-Cihd (15), Bb 34 C.10 H.2533 S.14 amil 1990.) Facir yahut byk gnah ileyen kimselere itaat etmemek lazm olduuna dair Kurandan mealen:

172

- Rabbinin hkmne kadar sabret ve onlardan hibir gnahkara, yahut hibir kafire itaat etme. 76/24 - Nefsini, sabah akam rzasn isteyerek Rablarna yalvaranlarla bir tut . Dnya hayatnn ssne kanarak gzlerini onlardan ayrma. Kalbini bizi zikretmekten gfil kldmz kendi nefsinin arzusuna uyan ve ii arlk olan kimseye itaat etme. 18/28 Grld gibi, slm da gnahkara itaat etmek yasaktr. Onlarsa Facir" kimseye itaate aryorlar. Zira rivayetin Arapa aslnda itaat edilmeye ardklar kimseyi Facir" olsa dahi diye belirtmilerdir. Facir ler hakknda ise Kuranda yle denmitir, mealen: - erefli katipler, 82/11 - Her yaptnz bilirler. 82/12 - yiler mutlaka nimet iindedirler, 82/13 - Facirler de yakc ate iindedirler, 82/14 - Ceza gn oraya girerler. 82/15 - Onlar oradan (hibir yere kap) kaybolacak deillerdir. 82/16 Facirler, Cehennemde ebedi kalacak olan byk gnah sahibi kimselerdirler. Bunlar yle kimselerdir ki, yer yznde fesat karrlar. Kurandan mealen: - Yoksa, iman edenleri ve salih amel ileyenleri, yeryznde fesad karanlar gibi mi tutacaz? Yahut ta Allahtan korkanlar facirler gibi mi tutacaz? 38/28 Grld gibi, Facirler, Allahtan korkmayan kimselerdirler. Allahtan korkmayana ise itaat olmaz. Zira o

173

kimse zalimlik yapar. Zalime uymak zulme itirak etmektir. Nh peygamber, duasnda Facirlerle, Kafirleri" denk tutmutu. Kurandan mealen: - Nh dedi ki: Rabbim, yeryznde kafirlerden tek kii brakma," 71/26 - nk sen onlar brakrsan, kullarn saptrrlar; yalnz facir, kafir (kimseler) doururlar. 71/27 Bu itibarla uydurduklar rivayet Kurana uygun olmayp, buna gre bir mmin kimse bir facire itaat edemez. 230-. ... bn Avn dedi ki: Ben Nfiye bir mektup yazarak, ona harb den nce mrikleri (slama) davet etmeyi sordum, o da bana: slamn balangcnda idi. (Nitekim daha sonraki tarihlerde) Allahn peygamberi Mstakil oullarna, gafil bulunduklar, hayvanlarnn suya gtrld bir srada baskn yapt. Savaabilecek olanlarn ldrd, zrriyetlerini de esir ald. Harisin kz Cveyriyeyi de o gn ald. Bu hadisi bana (o srada) kendiside o ordunun iinde olan, Abdullah (b.mer) rivyet etti, diye mektup yazd. (Eb Dvd, K.el-Cihd (15), Bb 91 H.2633 C.10 S.158-159 amil 1990, dier rivayet edenler, Buhari Itk 13; Mslim Cihad 1.) Bu rivayetleriyle slamdan haberi olmayan kimselere aniden saldr yaplabileceini iddia etmilerdir. halbuki deil slamdan haberi olmayana, haberi olup ta slam kabul etmemi olan kimselere dahi, eer kendileri sava amamlarsa, hakszcasna Mslmanlar onlara sava aamazlar. Kurandan mealen: - Sizinle savaanlarla Allah yolunda savan; fakat haksz yere saldrmayn, nk Allah haksz yere saldranlar sevmez. 2/190

174

Hatta, Mslmanl kabul etmemi olanlar sava istemeyip, bara yanarlarsa, Mslmanlar da bara yanamak zorundadrlar. Kurandan mealen: - Eer onlar bara yanarlarsa sen de yana ve Allaha dayan, nk O, iitendir bilendir. 8/61 Grld gibi hibir kavme, Mslmanlar haksz yere saldrda bulunamazlar, hatta bar taraftar olmak zorundadrlar. Bu itibarla uydurmu olduklar rivayetin asl yoktur. Kendileri de bu rivayetlerini yalanlayan bir rivayet uydurdular. Fakat bu rivayetin sonunda, Allahn hkm yerine kul hkm uygulanmas gerektiini iddia ederek, kendi nefisleri zerine kafir olduklarna ahitlik ettiler. Zira, Kuran retisine gre Allahn indirdiiyle hkmetmeyenler kafirlerin ta kendileridir. Bu husustaki rivayetleri yledir: 231-. ... Sleyman b. Breyde babas (bireyde) den; yle demitir: Raslullah bir seriyenin yahut da bir ordunun bana bir kumandan gnderdii zaman ona kendi nefsi hakknda Allahtan korkmay, (yine ona) yannda bulunan Mslmanlar hakknda hayr tavsiye eder ve (yle) buyururdu: Mriklerden olan dman(lar)nla karlatnz zaman, onlara u yoldan birine arnz. Bunlardan hangisinde sana icabet ederlerse onu kabul et ve kendilerini brak. Onlar (nce) slama ar, eer icabet ederlerse (bunu) onlardan kabul et ve kendilerini (serbest) brak. Sonra onlar lkelerinden muhacirlerin lkesine ge davet et ve bunu yaptklar takdirde, muhacirler iin (tannm) olan (haklar)n onlar iin de (tannacan) muhacirlerin zerine (getirilmi)

175

olan (ykmllkler)in onlarn hakknda da (geerli) olduunu kendilerine bildir. Eer (bunu) kabule yanamazlar da kendi yurtlarn tercih ederlerse, onlara Mslman bedeviler gibi olacaklarn, kendilerine Allahn mminler zerine cereyan eden hkmnn uygulanacan, Mslmanlarla birlikte cihad etmeleri dnda harac ve ganimetten hibir hisselerinin olamayacan bildir. Eer slm kabul etmezlerse onlar cizye vermeye ar. Eer buna yanarlarsa (bunu) onlardan kabul ve kendilerini (serbest) brak. Eer kabul etmezler artk Allahtan yardm dileyip onlarla sava, eer bir kale halkn kuattnda senden kendilerine, Allahn hkmn uygulaman isterlerse (bunu) onlara uygulama. nk siz Allahn onlar hakkndaki hkmnn ne olduunu bilemezsiniz. Yalnz onlara kendi hkmnz uygulaynz. Sonra onlar hakknda dilediiniz hkm veriniz."(Eb Dvd, k.el-Cihad (15), Bb 82 H.2612 C.10 S.122-123 amil, dier rivayet edenler, Mslim, Cihad 3; Tirmizi, siyer 47; bn Mce, 38.) slamn balangcnda, peygamberin banda olmad bir ordu teekkl mmkn olmadndan, bu rivayet Medine dnemi veya Medine dneminin Mekkenin fethinden sonra ki dnemiyle ilgili olarak uydurulutur. Hal byle olunca mrikleri yoldan birine armak nasl art olur. rnein yeni bir lke slam topraklarna katlrsa ve halk Mslmanl kabul ederse niin ve nereye g ettirmek mmkn olur. G veya baka bir ifadeyle hicret, artlarn zorlamasyla slamn yaanmasna uygun olmayan yerden uygun yere veya slam toplumu oluturmak amal bir olay iin bir yerden uygun bir yere gitmektir. Yoksa srf hicret iin hicret deildir. slama ait bir toprak ierisinde hicretin manas nedir? Bir evvel ki rivayette teblisiz ani saldry meru kabul etmilerdi. 231 no.lu rnekteki rivayette art vardr diye rivayette bulunmalar bir elikidir. Hkm konusunda ki iddialarna gelince, bu da Kurana uymamaktadr. Zira slamda hkm yalnz ve yalnz Allaha

176

aittir; Allahtan bakas hkm koyamaz, bundan dolay kul hkm uygulanr diye bir ey slam da mmkn deildir. Bu konuda Kurandan mealen: - O, kendisinden baka ilh olmayan Allahtr. lkte de, sonda da (dnyada da, ahirette de) hamd Ona mahsustur; Hkm de Onundur ve Ona dndrleceksiniz. 28/70 - Aralarnda Allahn indirdiiyle hkmet, onlarn keyiflerine uyma ve onlarn, Allahn indirdii eylerin bir ksmndan seni artmalarndan sakn! Eer dnerlerse bil ki Allah, baz gnahlar yznden onlar felakete uratmak istiyor olmasndandr. Zaten insanlarn ou yoldan kmlardr. 5/49 - Gerekten Tevrat biz indirdik, onda yol gsterme ve nr vardr. (Allaha) teslim olmu peygamberler, onunla Yahudilere hkm verirlerdi, Rablerine teslim olmu, bilginler de Allahn kitabndan elde mahfuz kalanla hkmederlerdi. Tevrata ahid tiler. O halde insanlardan korkmayn, benden korkun, Ayetlerimi az bir fiyata satmayn (Ve bilin ki) kim Allahn indirdiiyle hkmetmezse, ite onlar kafirlerin ta kendileridir. 5/44 Grld gibi, Kuran retisine gre hkm ancak ve ancak Allaha aittir. slam dinine gre, Allahtan baka kimse hkm koyamaz ve Allahn indirdii hkmlerle hkmetmek mecburidir. Aksi ni yapanlar Kuranda kafirlerin ta kendileri olarak tanmlanmlardr. Hal byle olunca, Allahn hkmyle deil, kendi hkmnle hkmet diye rivayet uydurmak apak kfrdr. CENNETLKLER VE CEHENNEMLKLER HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER 232-........... Eb Zerr (R) yle demitir: Raslullah (S): Bana Rabbm tarafndan gelen (Cibril) geldi de:

177

mmetimden her kim Allaha hibir eyi ortak tanmayarak lrse, o kimse cennete girer, diye haber verdi -vey bununla beni mjdeledi-"buyurdu. Ben: - (Y Raslullah!) O adam zin ettii ve hrszlk yapt takdirde de (yine cennete girer) mi? dedim. - (Evet) zin ettii ve hrszlk yapt takdirde de" (Buhri, Kitbul-Ceniz 1 C.3 S.1174 tken 1987.) 233-.............. Abdullah ibn Mesd (R) yle demitir: Raslullah (S): Allaha bir eyi ortak sayarak len kimse cehenneme girer" buyurdu. Ben de: Allaha hibir eyi ortak klmayarak len kimse cennete girer, dedim. (Buhri, Kitabul-Ceniz 2 C.3 S.1175 tken 1987) 234- Hz. Cbir (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Beni gren veya beni greni gren bir Mslmana ate demeyecektir. (K.S.4364 C.12 S.242 Aka, alnts Tirmizi, Menkb, (3857)) Bu tr rivayetlerle, bir kimsenin yalnz iman etmi olmasndan dolay cennete gireceini, kesinlikle cehenneme girmeyeceini iddia etmilerdir. Bylece Mslmanlan iyi veya kt amel ilemi olmalarnn nemi yoktur demekle, Mslmanlar arasnda fesadn yaylmasn amalamlardr. Bunun yetinmeyerek bu rivayetlerine ters den baka rivayetler uydurmak suretiyle, iyi ve kt amel kavramlarn belirsiz hale getirmek ve Mslmanlar bu konuda akn bir duruma sokmak iin aba harcamlardr. Zaten onlarn ana metodu kavramlar bozabilmek iin bir konu hakknda elikili rivayetler uydurmaktr. Allahn affyla umutlandrmak suretiyle, insanlar dini grevlerinden uzaklatrmak isteyenlere kar Allah, Kuranda yle demektedir, mealen:

178

- Ey insanlar! Rabbinize kar gelmekten saknn. Ne babann evlad, ne evladn babas iin bir ey deyemeyecei gnden ekinin. Bilin ki, Allahn vadi haktr. Sakn dnya hayat sizi aldatmasn ve aldatc (eytan), Allahn affna gvendirerek sizi aldatmasn. 31/33 - Ey insanlar, Allahn vadi gerektir, sakn dnya hayat sizi aldatmasn ve o aldatc (eytan), Allah(n affna gvendirmek sreti) ile sizi aldatmasn. 35/5 Grld gibi, Allah, irk komayan herkesi ne kadar kt amel ilemi olursa olsun muhakkak affedecek demek eytan aldatmasdr. Allahn, her irk komam olan muhakkak balayacam diye verilmi bir sz yoktur. Ancak irk ilemi olanlar hari olmak zere, istediklerimin gnahn balarm demitir. yle ki, Kurandan mealen: - Allah, kendisine ortak koulmasn asla balamaz; bundan bakasn diledii kimse iin balar. Allaha ortak koan kimse byk bir gnah (ile) iftira etmi olur. 4/48 - Allah, kendisine ortak koulmasn balamaz, bundan baka her eyi dilediine balar. Allaha ortak koan da uzak bir sapkla dmtr. 4/116 Grld gibi, Allah her irk komayann deil de, irk komayanlardan dilediinin gnahn balayacan vad etmitir. - De ki: Ey nefislerine kar ar giden kullarm, Allahn rahmetinden mit kesmeyin, Allah btn gnahlar balar. nk O, ok balayan, ok esirgeyendir." 39/53 - Size azab gelip atmadan Rabbinize dnn, Ona teslim olun. Sonra size yardm edilmez." 39/54

179

- Anszn ve hi farkna varmadnz bir srada, size azab gelmezden nce Rabbinizden size indirilenin en gzeline (Kurana) uyun." 39/55 Evet, grld gibi, Allahn af vadine muhatap olan zmreden olmak iin, Allaha dnlp teslim olunacak. Bunun iinde Kurana uymak arttr. Yani kii yaantsn Kurana gre dzenleyecektir. Yoksa, Kuranda gsterilen yolu bo verip gnahlara dalarak, Allahn rahmetini ummak bo bir hayaldir. Byle bir iddiada bulunan ancak Kuran ile alay etmi olur ki, kendisi kaybeder. yle ki, yukarda mealleri yazl ayetlerin devamnda; mealen: - Ki nefisler demesin: Allahtan yana yaptm eksikliklerden dolay bana yazklar olsun! Ben gerekten (Kuran ile) alay edenlerden idim." 39/56 Kim gnaha batarsa, o mahv olmutur. Cehennemde ebedi kalacaktr. Kurtulanlar ise inanp yararl i ileyenlerdir, onlarda Cennette ebedi kalacaklardr. yle ki, Kurandan mealen: - Evet kim bir gnah kazanr da suu kendisini kuatm olursa ite onlar, ate (cehennem) halkdr, orada ebedi kalacaklardr. 2/81 - man edip yararl i yapanlara gelince onlar da cennet halkdr, orada ebedi kalacaklardr. 2/82 Kuranda hal uydurdular: byleyken, buna ramen u rivayeti

235- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: "Reslullah ((aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Mmin, Allah indindeki ukbeti bilseydi, cennetten midini keserdi. Eer kafir Allahn rahmetini bilse idi, cennetten midini kesmezdi. (K.S.1682 C.6 S.355 Aka

180

1989, alnts Mslim Tevbe 23, (2755); Tirmizi Daavt 108, (3536)) Bylece, Mminleri Allahn rahmetini ummaktan dladlar, kafirlerin ise cennete girebileceini im ettiler. Zira, mit kesmemek bir ihtimal varsa mmkndr. htimal olmas halinde kafirlerinde cennete gire bilmesi mmkn demektir. Bu ise Kurana uymayan bir iddiadr. Rahmet edilecek olanlar konusunda Kurandan mealen: - te bu (Kuran) bizim indirdiimiz mbarek bir kitaptr. Ona uyun ve Allahtan korkun ki size merhamet edilsin. 6/155 slam Dinine gre kafirler, Allahtan korkmadklar gibi, Kurana da uymazlar. Bu itibarla Allahn rahmetini ummaya haklar yoktur, Kurandan mealen: - Allahn ayetlerini ve Ona kavumay inkr edenle -te onlar- benim rahmetimden mitlerini kesmilerdir ve onlar iin ackl bir azap vardr. 29/23 236- Bir dier rivayette: Kalbinde hardal tanesi kadar iman bulunan bir kimse cehenneme girmez. Kalbinde hardal tanesi kadar kibir bulunan kimse de cennete girmez." (K.S. 5219 C.15 S.24 Aka 1992 alnts, Mslim iman 147; Eb Dvd Edep 29,(4091); Tirmizi Birr 61, (1999)) 237-.......Bize Eb Avne, Abdurrahmn bnuz-Esbahniden; o da Eb Slih Zekvndan; o da Eb Said (R)den yle tahdis etti........ Reslullah, kadnlara: - inizden hibir kadn yoktur ki, ocuklarndan tnesini hirete kendisinden nce yollasn da bunlar cehenneme kar onun iin bir perde olmasn!"buyurdu. Bunun zerine kadnlardan biri:

181

- Y Raslullah! ki tnesi de ylemi? Dedi. Eb Said: Kadn ki tne" szn iki defa tekrar etti, dedi. Sonra Raslullah kere tekrar ederek: - ki tne de, iki tne de, iki tne de yledir" buyurdu. (Buhari, Kitbul-tisam bil-Kitbi ves-Snneti 41 C.16 S.7194 tken 1989) Bu tr rivayetlerle, Mslman olsun, kafir olsun herkesin cennete gireceini oka iddia ve insanlara umut verdiler. Bu tr rivayetlerini dikkate almadan da u rivayetlerde bulundular. 238- Ebud-Derd radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim namaz klar, zekat verir ve Allaha hibir eyi irk komadan lrse, ona mafiret etmek Allah zerine bir hak olur. Hicret etse veya doduu yerde lse de!".......... (K.S.4662 C.13 S.243 Aka 1992 alnts, Nesi, Cihd 18, (6,20)) Bu rivayette, genelleme dna karak, namaz klma ve zekat verme ile irk komamay art saydlar. Yalnz bu rivayette ierik olarak asl amalar hicret etmeyi nemsiz gstermektir. hal bu ki, Kuranda gerektiinde gc yetip te hicret etmeyenler hakknda yle denmitir, mealen: - Kendilerine yazk eden kimselere melekler, canlarn alrken: Ne ide idiniz" dediler. Bunlar: Biz yeryznde aresizdik" diye cevap verdiler. Melekler de: Allahn yeri geni deilmiydi? Hicret etseydiniz ya!"dediler. te onlarn barna cehennemdir; oras ne kt bir gidi(yeri)dir. 4/97

182

- Erkekler, kadnlar ve ocuklardan (gerekten) ciz olup hibir areye gc yetmeyenler, hibir yol bulamayanlar mstesnadr. 4/98 Demek ki, hicret etmek, iddia ettikleri gibi keyfe bal bir olay deildir. slam da, hicretin artlar olutuunda, gc olup ta aksine davrananlarn barna cehennemdir. 238/A - Ebu Miczel rahimehullah anlatyor: Hz. Muviye radyallahu anh, bnuz-Zbeyr ve bnu Amir (radyallahu anhm)in yanlarna geldi. bnu mir ayaa kalkt, bnuzZbeyr oturdu (kalkmad). Hz. Muviye radyallahu anh, bnu mire: Otur, zira Resulullah (aleyhissaltu vesselam)n: nsanlarn kendisi iin ayaa kalkmalarndan holanan kimse ateteki yerini hazrlasn" buyurduunu iittim" dedi." (K.S. 3320 C.10 S.116 Aka 1990, alntlar Eb Dvd, Edeb 165, (5229); Tirmizi, Edeb 13, (2756)) 239- Nesinin bir rivayetinde Reslullah yle buyurmutur: kii vardr, cennete girmeyecektir: Anne babasnn hukukuna riayet etmeyen kimse; iki dkn olan kimse; verdiini baa kakan kimse."(K.S. 5876 C.16 S.348 Aka 1993, alnts Nesi, Zekat 69, (5,81)) 240- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Bir adam lmt, dier biri, Raslullah aleyhissaltu vesselmn iitecei ekilde onun iin yle syledi: Cennet mbarek olsun! "Reslullah aleyhissaltu vesselm sordu: Nereden biliyorsun? Belki de o mlyni (lzumsuz, bo) konutu veya kendisini zengin klmayacak bir miktarda cimrilik etti!" (K.S. 5912 C.16 S.377 Aka, alnts Tirmizi, Zhd 11. (2217))

183

241- Eb Dvdda Hrise radyallahu anhtan gelen bir rivayette, Reslullah aleyhissaltu vesselm yle buyurmutur: Cennete ne zengin cimri, ne de kaba merhametsiz girer." (K.S. 5142 C.14 S.458 Aka 1992, alnts Eb Dvd, Edeb 8, (4801)) 242- Hz. Huzeyfe radyallahu anh anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kattat (sz tayan) cennete girmeyecektir. Mslimin rivayetinde nenmm cennete girmeyecektir" eklinde gelmitir. (K.S. 4328 C.12 S.128 Aka, alntlar, Buhari, Edeb 50, Mslim, man 169,(105); Eb Dvd, Edeb 38,(4771); Tirmizi, birr 79,(2027)) 243- Hz. Cbir ve Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anhm) anlatyor: Resulullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Ne fsk ne de mchir (gnah aktan ileyen) kimse iin sylenen gybet saylmaz. Mchir olan hari, btn mmetim affa mazhar olmutur." (K.S. 4327 C.12 S.126 Aka, alnts Mslim, Zhd 52(2290), Buharide ikinci ksm mevcuttur Edep 60.) Gnah gizli ilemek artyla ne yaplrsa yaplsn affedilmitir diyorlar. Bu da Allahn grmesi mhim deildir, yeter ki kullar grmesin manasndadr. hal bu ki, insanlardan gizlenip Allahtan utanmayanlar hakknda Kuranda yle denmitir, mealen: - Kendilerine hinlik edenleri savunma; zira Allah, daima hainlik yapp gnah ileyen kimseleri sevmez! 4/107 - (Kt fiillerini) insanlardan gizliyorlar da Allahtan gizlemiyorlar. Oysa geceleyin Onun istemedii eyi

184

kurarlarken O, onlarla berberdir. Allah, onlarn yaptklar her eyi kuatmtr (Hibir eyi Ondan gizleyemezler). 4/108 - Haydi siz dnya hayatnda onlar savundunuz (diyelim); ya kyamet gn onlar Allaha kar kim savunacak, ya da kim onlara vekil olacak? 4/109 Demek ki bu rivayetleri de Kurana uymayan bo iddiadr. 244- Ebu Osmn en-Nehdi anlatyor: Sad bnu Ebi Vakks radyallahu anh dinledim. Demitir ki: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: slmda bir kimse asl babas varken bir bakasnn babas olduunu sylerse ve bu iddiasn da o kimsenin babas olmadn bilerek yaparsa, cennet ona haramdr." (K.S. 5323 C.15 S.122 Aka, alntlar Buhari, Feriz 29, Megzi 56; Mslim man 114,(63); Eb Dvd, Edeb 119,(5113)) 245- Ebud-Derd radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: ki mptelas cennete giremez." (K.S. 7004 C.17 S.432 Aka 1993, alnts bn-i Maca 3376.) 246- Ebu Bekr es-Sddk radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Mmine zarar veren veya hile yapan melndur." (K.S. 5886 C.16 S.358 Aka, alnts Tirmizi Birr 27, (1942)) Grld gibi bu konuda rneini vermi olduum ilk hadis rneklerinde, Mslman olan herkesin muhakkak Cennete gireceini, Kesinlikle Cehenneme girmeyeceini, hatta kafirlerin dahi Cennete girmeyi umabileceini iddia etmilerdi. Buna ramen, sonraki rneklerde ise Mslman olup ta gnah ileyen kimselerin Cehenneme gireceklerini hatta, hi Cennete girmeyeceklerini rivayet etmeleri ak bir elikidir. Kuran gereklerini anlatma kayglar olmad

185

iin, daha ncede dikkat ektiim gibi, bu gibi elikili rivayetler uydurarak, havaya ve ortama gre ilerine gelen rivayeti halka syleme ortam kendilerine salarlar. Hani nasl derler, gereklere gre deil de, nabza gre erbet vermeye alrlar, takdim ettikleri erbetin slami llere gre zehirli olup olmamas onlarn umurunda bile deildir. Bu konudaki rivayetlerine baka adan rnekler verecek olursam, yle ki: 247- bnu Mesd (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: ocuklar diri olarak topraa gmen de gmlende atetedir." (K.S. 858 C.4 S.373 Aka, alnts Eb Dvd, Snnet 18,(4717)) 248- Eb Dvudun bir dier rivayetinde geldiine gre, Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a: Ey Allahn Resl, kim cennete girecektir?"diye sorulmu, o da u cevab vermitir: Peygamber cennetliktir, ehit cennetliktir, ocuk(ken len) cennetliktir, diri diri gmlen ocuk cennetliktir. (K.S. 1024 C.5 S.57 Aka, alnts Eb Dvd, Cihd 27, (2521)) Bu iki rivayet elikilidir, diri olarak gmlen ocuk birinde Cennetlikken, brnde ise Cehennemlik olarak belirtilmitir. imdi akla yle bir soru gelebilir, len kk ocuklarn slam dinine gre durumu nedir? slam dinine gre daha sorumluluk yana gelmeden len, Mslman veya Kafir ocuu ayrm var m? nsanlarn dnya hayatnda ki yaam sreleri bir birinden farkl olduu gibi, gelime asndan davran kabiliyetleri de genelde bu yaam sreleriyle ilgilidir. rnein yeni domu bir bebekle, yetikin bir insann davran kabiliyetleri bir birlerinden farkldr. nsan uzun yllar yaad gibi, bebekken, hatta doar domaz veya daha anne karnndayken lebilmektedir. Ve slam dininde her nefsin sorumluluu

186

sahip olduu gce gredir. Allah hibir nefse yklenemeyecei yk yklemez. Bu konuda Kurandan mealen: -Biz, hibir nefse gcnn stnde bir ey teklif etmeyiz. Nezrimizde hakk syleyen bir kitap vardr, ve onlar hakszla uratlmazlar. 23/62 slam dinine gre bir insann sorumlu olmas iin, lhi mesaja muhatap olmu ve lhi mesajdan t alabilecek bir mr mddetine sahip olmas gerekir. Kurandan mealen: - nkar edenlere gelince de cehennem atei vardr. (Orada) onlara ne (lmle) hkmedilir ki, lsnler ve ne de onlardan cehennem azb biraz hafifletilir. te Biz, nankr kafirleri byle cezalandrrz. 35/36 - Onlar orada: Rabbimiz bizi kar (nce) yaptmzdan bakasn yapalm" diye feryd ederler. t alacak olann, t alaca kadar bir sre yaatmadk m sizi? Size uyarc da geldi (fakat inanmadnz). yle ise tadn (azb), zalimlerin yardmcs yoktur." 35/37 nkar edenler, blk blk cehenneme srldler. Oraya geldikleri zaman, cehennemin kaplar ald, cehennemin bekileri onlara yle dedi: Kendi aranzdan, Rabbinizin ayetlerini size okuyan ve sizi bu gnnzle karlaacanz hakknda uyaran eliler gelmedi mi?"Evet, geldi dediler, ama kafirlere azap sz hak oldu." 39/71 - O halde iinde ebedi kalmak zere cehennemin kaplarndan girin. Kibirlenenlerin yeri ne ktym!" denildi. 39/72 - Kim Rabbine sulu olarak gelirse onun iin cehennem vardr; orada ne lr ne de yaar. 20/74 Cehennem halk yle kimselerdir ki, Allah tekrar onlar dnyaya gnderip, man edip iyi ameller ilemelerine frsat

187

verse, man etmeyip tekrar eski yaptklarna dneceklerdir. Zira onlar yalancdrlar. Kurandan mealen: - Onlarn, atein banda durdurulmu iken: Ah ne olurdu keke biz (dnyya) geri evrilseydik de Rabbimizin ayetlerini yalanlamasaydk, iman edenlerden olsaydk!"dediklerini bir grsen! 6/27 - Hayr, daha nce gizlemekte olduklar, onlara grnd. Geri gnderilselerdi yine men olunduklar eyi yapmaa dnerlerdi, nk onlar yalanclardr. 6/28 - Kim yola gelirse kendisi iin yola gelmi olur, kim de saparsa kendi aleyhine sapar. Hibir gnahkar, bakasnn gnah ykn tamaz (herkes kendi gnahn eker). Biz, eli gndermedike azab edecek deiliz. 17/15 Grld gibi, bir insann sorumlu olmas iin, Allah tarafndan bir elinin getirdii vahye muhatap olmas, bu vahyi normalde renebilecek durumda olmas ve t almas, dolaysyla dnebilmesi iin yeterli bir mr mddetine sahip olmas gerekir. Bunun byle olmasnn nedeni, insanlarn Allaha kar bir bahnelerinin olmamas iindir. Kurandan mealen: - Daha nce sana anlattmz elilere ve sana anlatmadmz elilere de (vahyetmitik). Ve Allah, Musa ile konutu. 4/164 - (Bunlar) Mjdeleyici ve uyarc olarak (gnderdik) ki, peygamberler geldikten sonra insanlarn, Allaha kar bahaneleri kalmasn. Allah stndr, hikmet sahibidir. 4/165 Grld gibi, dini sorumluluk yklenmemi ocuklar, Mslman ocuu olsun veya olmasn cehenneme girmeyeceklerdir.

188

Cehennemde olmadklarna gre cennette olabilirler mi. Kurandan mealen: - Kim de Ona (Allaha) iyi iler yapm bir m,min olarak gelirse, ite onlar iinde yksek dereceler vardr. 20/75 - Altlarndan rmaklar akan Adn cennetleri. Orada srekli olarak kalrlar. te (gnahlardan) arnanlarn mkfat budur! 20/76 - man edenler ve iyi i ileyenler ise, onlar (Aalar) altndan rmaklar akan cennetlere sokacaz. Onlar iin orada tertemiz eler vardr. Onlar koyu glgeliklere sokacaz. 4/57 - (Allahn azbndan) korunanlara da: Rabbiniz ne indirdi?"dendi. Hayr (indirdi) dediler. Dnyda gzel i yapanlara gzellik vardr, (onlar iin) hiret yurdu ise daha hayrldr. Takv sahiplerinin yurdu ne gzeldir. 16/30 - Adn cennetleri(ne), altlarndan rmaklar akan o cennetlere girerler. Orada onlar iin diledikleri her ey var. te Allah, takva sahiplerini byle mkfatlandrr. 16/31 Yukardaki ayet meallerinde grld gibi ve Kurandaki daha bir ok ayette, cennet ehlinin vasflar olarak, iman etme ile birlikte salih amel ileme ve dolaysyla takva gsterilmitir. Bunun iinde yeterli yaam sresi iinde, lhi vahyi kabul ve ona uygun davranp imtihan kazanmak gerekir. imdi ocuklarn durumunu incelerken, daha anne karnndayken veya doar domaz len bir ocuun durumunu ele alarak, o adan dier dini ynden mkellef olmam ocuklar dikkate alalm. Byle bir kimsenin yukarda bahsi geen cennet ehline ait vasflara sahip olamayaca aktr. Bu konuda Kurandan mealen:

189

- Allah sizi annelerinizin karnndan kard( zaman) hibir ey bilmiyordunuz, size iitme (duyusu) gzler ve gnller verdi ki kredesiniz. 16/78 Bu durumda lenlerin kendi tercihleri olarak ilenmi iyi veya kt amelleri yoktur. Zira tercih bilmeyi gerektirir, bunlarsa bir ey bilmemektedirler. Dini sorumluluk yana gelmemi veya dini teklif altna girmemi akl zrllerin durumu da bunlar gibidir. Bu durumda lenlerin kafir veya Mslman ocuklar olmalar arasnda fark yoktur. Dolaysyla gnahlar da yoktur. Kurandan mealen: - Ve sorulduu zaman o diri diri topraa gmlen kza: 81/8 - Hangi gnah() yznden ldrld?" diye. 81/9 Onlar diri diri topraa gmenleri eletiri mahiyetinde ki bu ayetler, ayn zamanda bu ocuklarn gnahsz olduunu belirtmektedir. Dolaysyla kafir ocuklar olmalarna ramen gnahlar yoktur. Bu durumda. Cennetle mkafatlandrlanlardan veya cehennemle cezalandrlanlardan deillerse, o zaman bahsi geen ocuklar veya onlarn konumunda olanlar nerededirler? Bu konuda Kurandan mealen: - evrelerinde, ebedi yaama erdirilmi ocuklar dolarlar; 56/17 - Kaynandan doldurulmu testiler, ibrikler ve kadehleri onlara sunarlar. 56/18 - Cennetin glgeleri, zerlerine yaklam devirmeleri (meyvalar) da aa edirildike edirilmitir. 76/14 - Yanlarnda gmten kaplar, billr kupalar dolatrlr. 76/15

190

- Gmten kadehler ki onlar trl l ve biimlere koymulardr. 76/16 - (Bu), orada bir emedir ki adna sel sebil denir. 76/18 - evrelerinde de ebedilemi ocuklar dolar ki, onlar grsen, kendilerini salm inci sanrsn. 76/19 - Nereye baksan, bir nimet ve byk bir mlk grrsn. 76/20 Cennet ehline hizmet eden bu ocuklar Kuranda tanmlanrken Vilden" yani doumla oalm olarak belirtilmilerdir, ayrca ebedilemi" olmalarnn belirtilmesi de, onlarn nceden lml olduklar ve lm tattklarn belirtir. Ebedilemi olmalar sonradan kazandklar bir vasftr. Durum byle olunca, bence anlalan odur ki, cennet ehline hizmet eden bu ocuklar, din teklifine muhatap olmadan len ocuklardr. Ayrca, yetikinlik yana kadar yaam srmelerine ramen akl zrl olup dini teklif altna girmeyenleri de bu ocuklar konumunda dnmemiz mmkndr. Ancak yaamlarnn ancak belirli bir sresinde akl zrl olanlar, zrl olmadklar yaam srelerinde ki amelleriyle ykmldrler. slam inancna gre lenler yalar ne olursa olsun ikinci bir sefer tekrar imtihan iin dnyaya dnmezler. Dini teklif altna girmek suretiyle sorumluluk almam olan bu kimselerin gnahkarlklar olmad gibi, yetikin insanlarn bilerek iledikleri amelleri gibi iyi amelleri de yoktur. Bundan dolay cennetteki konumlar dnyadaki yaamlarna uygundur. Dnya yaamnda iek neyse, kfr ve gnaha bulamam bu masum ocuklar da onlar gibidir. Onlar, Ahrette de cennetin gzel sslerindendirler, Allah onlarn bu durumlarn salm inci benzetmesiyle bize bildirmitir. Bylece de cennet ehli ocuksuz kalmam olmaktadrlar.

191

lenlerin ikinci defa dnyaya imtihan edilmek zere dnmeyecekleriyle ilgili olarak, Kurandan mealen: - nkar edenlere de barlr: Allahn (size) kzmas, sizin kendi kendinize kzmanzdan daha byktr. Zira siz imana arldnz da inkr ederdiniz!" 40/10 - Dediler ki: Rabbimiz, bizi iki kez ldrdn ve iki kez dirilttin. Gnahmz itirf ettik, imdi (u ateten) kmak iin (bize) bir yol var m (acaba)?" 40/11 - Allah nasl inkr edersiniz ki, siz ller idiniz, o sizi diriltti; yine ldrecek, yine diriltecek; sonra Ona dndrleceksiniz. 2/28 Grld gibi Kuranda iki lm ve iki dirili bildirilmitir. lk lm dayaya gelmeden nce, Ruhun dnyaya gelmeden nceki bedensiz halidir. Daha nce Kurandan rnek vererek uyku ve lm bantsndan bahsetmitim. Uyku ve lm Ruhun yok olmas deil, bedenden ayrlmasdr. Ruhla beden canll da ayn ey deildir, zira insan uykudayken kprdar, lm halde de trnaklar ve sa uzar, fakat bedende Ruh mevcut deildir. Bundan dolay konunun anlalmas asndan bedenin canlln ve Ruhun varln kartrmamak lazmdr. rnein aniden kopan bir el veya ayak ksa bir mddet te olsa hareket edebilir bu onun bir para canllk tadn gsterir, buna ramen koptuu bedenin benliinde bir noksanlk meydana gelmez. Bundan dolay Ruhla canlln ayr eyler olduu grlebilir. kinci lm dnya hayatndan ayrldmzda bildiimiz lm halidir. Birinci dirili dnyaya geldiimiz haldir. kinci dirili, Ahrette dirildiimiz haldir. Bundan dolay, Kurana gre, ikinci bir dirili haliyle imtihan iin tekrar dnyaya dnlp dirilme yoktur. Tenash veya Reankarrnasyon inanc Kurana gre geersizdir. imdi akla yle bir soru gelebilir, madem ki slam dini asndan dnya imtihan bir seferle snrldr, o zaman

192

yetikin olarak yaam sren akl zrsz her insan dini tebli almakta veya alabilecek durumda mdr. Yoksa, baz insanlar dnyann cra veya baz yerlerinde dini tebliden uzak ve habersiz olarak yaam srp lmekte midirler? Kuran esas alarak konuya bakacak olursak, her mmete muhakkak bir uyarcnn (Nezir, baka bir ifadeyle peygamber) gnderildiini grrz. Kurandan mealen: - Biz seni gerek ile birlikte mjdeleyici ve uyarc olarak gnderdik. Her mmet iinde mutlaka bir uyarc bulunmutur. 35/24 - Her mmetin bir peygamberi vardr. Peygamberleri geldii zaman, aralarnda adaletle hkmedilir ve onlara asla zulmedilmez. 10/47 - Andolsun ki biz, Allaha kulluk edin ve Tttan saknn" diye (emretmeleri iin) her mmete peygamber gnderdik. Allah, onlardan bir ksmn doru yola iletti. Onlardan bir ksm da sapkl hak ettiler. Yeryznde gezin de grn, yalanlayanlarn sonu nasl olmutur! 16/36 Peygamberimiz ise alemlere rahmet olarak gnderilmitir.bunun manas, gelmesiyle birlikte btn alemlerin peygamberi olduudur, bundan dolay btn alemler Kurana uymakla ykmldr. Peygamberimizden sonra peygamber gelmeyeceinden, kendisine ulamann tek yolu getirdii Kurana uymaktr. Peygamberler din tebliinde, yanl tebliden masum idiler, onlarn dnda olan bizler byle bir vasfmz olmadndan sylediimiz btn dini szlerin Kuran lsne gre denetlenerek, uygun olduu grldkten sonra kabul edilmesi gereklidir, uygun deilse slam dini asndan geerlilii olmadndan red edilmesi gerekir. slam dinini anlalmasnda tek kaynak ve tek l Kurandr. Kurandan mealen:

193

- (Ey Muhammed), biz seni ancak lemlere rahmet olarak gnderdik. 21/107 Peygamberin getirmi olduu tebliden istifade edip, hidayet bulmak iin, Kurandan mealen: - Tgta ibadet etmekten kanan ve Allaha ynelenlere mjde var. Mjdele kullarm: 39/17 - Onlar ki, sz dinlerler ve onun en gzeline uyarlar. te onlar Allahn kendilerini doru yola ilettii kimselerdir ve onlar aklselim shipleridir. 39/18 - Odur ki size yetlerini gsteriyor ve sizin iin gkten rzk indiriyor. Ancak (Allaha) ynelen t alr. 40/13 - Kafir olanlar diyorlar ki: Ona Rabbinden bir yet (mucize) indirilmeli deil miydi? De ki: Kukusuz Allah dilediini saptrr. Kendisine ynelenleri hidayete erdirir. 13/27 - Dini ayakta tutun ve onda ayrla dmeyin" diye Nuha tavsiye ettiini sana vahyettiimizi, brahime, Musaya ve saya tavsiye ettiimizi Allah size din kld. Fakat kendilerini ardn bu(din), Allaha ortak koanlara ar geldi. Allah dilediini kendisine seer ve kendisine yneleni de doru yola iletir. 42/13 - Hibir musibet, Allahn izni olmadka isabet etmez. Kim Allaha iman ederse, Allah da onun kalbine hidayet verir. Allah, her eyi hakkyla bilendir. 64/11 Bir insann hidayet bulmas iin, Allaha ynelmesi, doru yolu arzu etmesi gerekir. Allah, kendisine iman edenin kalbine hidayet verir. Bunun iin insann, dnyann neresinde olduu veya hangi devirde yaad mani tekil etmez. Daha ncede Kurana dayal olarak belirttiim gibi, insan ftrat yani yaratl olarak muvahhid tir. Allahn tek lh olarak Rabbi olduu gereinin zerini rtmeyip, buna iman

194

eden kimse, Allahn hidayet vermesiyle kalbinde hidayet bulur. Rabbinin kim olduunu ve hayat gereinin manasn amel olarak renme olayna giritiinde, rnein, kendisini kimin yarattn, dnyaya nereden geldiini, dnyada bulunmasnn amacn ve ldkten sonra nereye gideceini merak ederek renmeyi aratrdnda, dorulardan holanp benimseme isteinde bulunmas halinde, Allah onun kalbine hidayet ederek, Vahiyden istifade etmesinin yollarn aar. nsann ftrat en hanif yani Allah bir tek lh olarak kabul etmeye uygun yaratld hususunda, Kurandan mealen: - Sen yzn, Allah birleyici (hanif) olarak doruca dine evir. Allahn yaratmasna (ftratna) ki, Allah insanlar bu ftrat zerine yaratmtr. Allahn yaratmas deitirilemez. te doru din budur. Fakat insanlarn ou bilmezler. 30/30 Bu konuyla ilgili olarak brahim peygamberi rnek gsterecek olursak, Kurandan mealen: - brahim, babas zere demiti ki: Sen putlar ilhlar m ediniyorsun? Dorusu ben seni ve kavmini ak bir sapklk iinde gryorum." 6/74 - Bylece biz brahime gklerin ve yerin melektunu (i yzn) gsteriyorduk ki, kesin inananlardan olsun. 6/75 - zerine gece basnca (brahim) bir yldz grd; Budur Rabbim" dedi. Yldz batnca: Batanlar sevmem, dedi. 6/76 - Ay doarken grnce: Budur Rabbim" dedi. O da batnca Rabbim beni doru yola iletmezse, muhakkak sapkla dm topluluktan olacam" demiti. 6/77 - Gnei doarken grnce: Budur Rabbim, bu daha byk" dedi. (O da) batnca dedi ki: Ey kavmim, ben sizin (Allaha) ortak kotuunuz eylerden uzam." 6/78

195

- Ben hanif olarak, yzm gkleri ve yeri yoktan yaratan Allaha evirdim ve ben mriklerden deilim. 6/79 Bylece hidayet buldu, Allah ona peygamberlik verdi ve onu dost edindi. Kurandan mealen: - lerinde doru olarak kendini Allaha teslim eden ve brahimin, Allah bir tanyan (hanif) dinine tabi olan kimseden dince daha gzel kim vardr? Allah brahimi (kendine) dost edinmiti. 4/125 Hidayet bulmayanlarn durumuna gelince, bunlar hidayeti istemeyip hidayete gtren gereklere gzn kapatp, bu gereklerin zerini rten kimselerdir. Bu konuda Kurandan mealen: - Gece ve gndzn deimesinden ve Allahn, gklerde ve yerde yaratt eylerde (Allahn azabndan) korunan bir topluluk iin nice deliller (ayetler) vardr. 10/6 - Bize kavumay ummayan, dnya hayatna raz olup onunla yetinenler ve ayetlerimizden de gfil olanlar, 10/7 - te kazandklar ilerden dolay onlarn varacaklar yer, atetir! 10/8 - Dnya hayatndan sdece (grnen) d yzn bilirler; hiretten ise onlar tammen gafildirler. 30/7 - Kendi nefislerinde hi dnmediler mi ki Allah, gkleri, yeri ve aralarndakileri ancak hak ile ve belli bir sre ile yaratmtr. nsanlardan ou, Rablerine kavumay inkr etmektedirler. 30/8 Yeryznde haksz yere byklenenleri ayetlerimden uzaklatracam. Onlar her ayeti grseler de ona inanmazlar. Doru yolu grseler, onu yol edinmezler, ama azgnlk yolunu grseler, onu yol edinirler. Bu onlarn ayetlerimizi

196

yalanlamalarndan ve onlara kar gfil olmalarndandr. 7/146 Grld gibi, hidayet bulmayanlarn, hidayet bulmamalarnn nedeni bilgi kaynaklarnn noksanlndan deil de, hidayeti bulmak istememelerindendir. Bunlar yle kimselerdir ki, Allaha kavumay ummazlar, dnya hayatna raz olup onunla yetinerek, ayetleri bo verirler. Yer yznde byklenip, ayetleri yalanlayarak umursamazlar. nsann bizzat kendisi, yer gk ve bunlar arasnda bulunanlar bir harikalar alemidir. nsan nereye dnp baksa kendisini hayretlere drecek bir olayla karlar, yeter ki bakmasn bilsin. Bizzat yaratklarn var olmasnn varl bir harika olaydr. Varlk zerinde derinleerek bakanlarn hayretler iinde kalaca bir ok olaylar olduu gibi, dikkatlice biraz bakanlarn da hayretler iinde kalaca olaylar mevcuttur. rnein: ok kolay bir ekilde, gzn ve trnaklarn yaptklar ie, yaplarna ve yerleim yerlerine bak, hayretler iinde kalmamak mmkn m? Ban kaldr ve gkyzne bak, gnein, ayn ve yldzlarn yaptklar ie ve yerleim yerlerine dikkat et, hayretler ierisinde kalrsn. Hele alemin yaratln ve var olmasn imkanlar nispetinde derinlemesine incelediinde sonsuza kaan bir hayretler zinciriyle karlarsn. Alemde hibir ey bo, manasz sebepsiz deildir. Hele hayatn kendisi! Biz kimiz, nerden geldik, bu dnya ve ierisinde bulunduu alem neresidir, lp te buradan ayrldmzda nereye gitmekteyiz, l bedenlerin genelde mezara tandn herkes bilebilir, fakat konu bu deildir zira biz bedenden ibaret deiliz, bedenle birlikte ruh denen bir varlmz vardr, mahiyetini bilmediimiz bu varln lm halinde bedende mevcut olmadn gzlemlerimizle gre bilmekteyiz. l bedenle bir arada, canl haldeki gibi mezara gitmedii kesin ulan bu varlk, lm olay meydana geldiinde ne olmakta veya hangi konuma girmektedir, biz bunu duyularmzla ve gzlem aralarmzla grememekteyiz. O zaman bu dnya hayatnn

197

tesinde ne vardr ve bizi ne beklemektedir, biz aleme baktmzda manasz hibir ey bulamyoruz, hayatmzn bir manasnn olmamas mmkn deildir. Btn bunlarn sahipsiz ve babo olmas da mmkn deildir. Hele byk bir dzene sahip olan alemde, bir adaletin olmamas da mmkn deildir, rnein bir ok zalim bu dnyada ceza grmeden, zulmn srdre srdre lp gitmekte, birok iyi kimsede, bu dnyada iyiliinin karln tam grmeden iyilik yapmay srdrerek lp gitmektedir. Ne zalimin cezasz nede iyi kimsenin mkafatsz kalmamas adaletin gereidir. O zaman bu adalet nerede ve kimin tarafndan gerekletirilmektedir. nsan bu ekilde, Allahn varlnn ve birliinin, ahret hayat denen olayn iaretlerini bulabilir. lhn tek olmas ve Takdir ettii Adaletinde tek olmas arttr. lh, birden fazla olursa alemde stn gelme mcadelesini yanstan bir atma ba gsterirdi, fakat byle bir ey grememekteyiz. Takdir ettii adalet birden fazla olmu olursa, iyi ve kt, gzel ve irkin belirsiz hale gelirdi fakat byle bir ey de mevcut deildir, basite yle diyeyim, her nefis kendisine eker veren ile, dayak atan kolayca bir birinden ayra bilir. yleyse iyi ve kty tayin eden adalette birdir. Bizi sayamayacamz kadar ok nimetlerle, rzklandran Allah, faydamza olan bilgiyle de rzklandrmtr. Bunun iin, Allah bir rahmet olarak, insanlar bir ok konuda bilgilendirmek iin peygamberleri gndermitir. Hem de dini sorumluluk tayabilecekler arasnda fert baznda olsa dahi bir boluk meydana getirmeden, Yeter ki, insan hidayeti gerek manada istesin ve ynelsin ve bylece rzklansn, dnyann neresinde ve hangi devirde olursa olsun, Allah ona hidayet eder. Hidayeti bo verip dnya hayatna raz olursa varaca yer atetir. Ayrca bo vermekle kendisine layk grd elbise hiliktir. Peygamberlerin fertlere ve kitlelere erimeleri asndan rnek verecek olursak, Kurandan mealen: Rahmn ve Rahim Allahn adyla.

198

- Ysin 36/1 - Hikmetli Kurana andolsun. 36/2 - Sen elbette gnderilmi elilerdensin. 36/3 - Doru bir yol zerinde. 36/4 - stn ve ok merhametli Allahn indirdii (Kuran yolu) zerindesin. 36/5 - Babalar korkutulmam ve gafil bulunan bir kavmi (kendisiyle) uyarman iin gnderildin. 36/6 - (Msya) seslendiimiz zaman sen Turun yannda deildin. Fakat Rabbinden rahmet olarak (orada geenleri sana bildirdik) ki senden nce bir uyarc (peygamber) gelmemi olan kavmi uyarasn; belki dnp t alrlar. 28/46 Peygamberin uyard kavme, nceden uyarlmam olan babalar da dahildir. Yoksa ondan nce Araplar hi uyarlmam demek deildir. Kbenin temellerini, brahim ve smil peygamberlerin ykselttiini dn, Kurandan mealen: - brahim, smille berber Evin (Kbenin) temellerini ykseltiyor: Rabbimiz bizden kabl buyur, phesiz sen iitensin bilensin." 2/127 Peygamberin, 36 Yasin 6 ve 28 Kasas 46 da bildirilen bizzat kendisinin teblii ve kavimle ilikisi, adalk ve yakn evreyi uyar ilikisidir. Yoksa getirmi olduu vahiy kyamete kadar tm insanlar ve cinler iin olup, kendisi alemlere rahmet olarak gnderilmitir. Kendisinden nce de, btn mmetlerin mutlaka peygamberi vard.

199

Kurandan mealen: - Andolsun senden nce, evvelki (millet)lerin kollar iinde de elilere gnderdik. 15/10 - Biz seni gerek ile birlikte mjdeleyici ve uyarc olarak gnderdik. Her mmet iin mutlaka uyarc (gelip) gemitir. 35/24 - Andolsun ki, biz senden nce peygamberleri kavimlerine gnderdik; onlara deliller getirdiler ve biz, (onlar dinlemeyip) su ileyenlerden aldk. Mminlere yardm etmek zerimize bor idi. 30/47 - Her mmetin bir peygamberi vardr. Peygamberleri geldii zaman, aralarnda adaletle hkmedilir ve onlara asla zulmedilmez. 10/47 Grld gibi her mmet iin mutlaka bir uyarc vardr. mmet, herhangi bir hususiyet ile bir araya gelmi olan her cemaate mmet dendii gibi, ayr hususiyetleri olan tek bir fert bile bir mmettir, bundan dolay fert olsun topluluk olsun herkese mutlaka uyarc gelmitir, uyarcnn gelmesi getirdii mesajn ulamas demektir, rnein Kuran kime ularsa sanki peygambere muhatap olmu gibi, getirdii mesaj alm demektir. mmet konusunda Kurandan mealen: - brahim Allaha itat eden, Onu birleyen bir mmet idi, Ortak koanlardan deildi. 16/20 Bu da gsteriyor ki yetikin insanlarn tamamnn dini vahiyden istifade imkan vardr. Eer bir kimse gerek manada hidayeti arzu ederse, Allah ona iittirir ve hidayet eder. Tekrar Ktb-i Sittedeki konularmza dnecek olursak:

200

249- Ahnef bnu Kays radyallahu anh anlatyor: u adam kastederek (evden) kmtm. Yolda Ebu Bekre radyallahu anha rastladm. Ey Ahnef nereye gidiyorsun?" dedi. Reslullah aleyhissaltu vesselmn amca oluna yardm etmeyi arzu ediyorum!"dedim. Dn! Dedi. Zira ben, Reslullah aleyhissaltu vesselmn yle sylediini iittim: ki Mslman kllaryla birbirlerinin zerine yrrlerse ldren de lende atetedir!......... (K.S. 4805 C.13 S.475 Aka 1992 alnts, Buhri, Diyt 2, Fiten 10; Mslim Fiten 14,(2888); Eb Dvd, Fiten 5,(4268); Nesi, Tahrim 29,(7,125)) Bu rivayetleriyle, zulmen saldrya urayp ta meru mdafaa hakkn kullanann hakkn inkar etmilerdir. Bu Kurana uymayan bir iddiadr. Bu hususta Kuranda yle denmitir, mealen: - te byle, Her kim, kendisine verilen eziyetin dengi ile karlk verir de, bundan sonra kendisine yine bir tecvz ve zulm vki olursa, emin olmaldr ki, Allah ona mutlaka yardm edecektir. Hakikaten Allah ok balayc ve mafiret edicidir. 22/60 - Allahn haram kld can haksz yere ldrmeyin. Kim zulmen ldrlrse, onun velisine yetki verdik. (ldrlenin hakkn arar. Ancak o da) ldrmede ar gitmesin (katil yerine, katilin akrabasn veya katille beraber bir bakasn ldrmesin) nk kendisine yardm edilmi (yetki verilmi)tir. 17/33 - Eer Mminlerden iki grup vuruurlarsa onlarn arasn dzeltin; ayet biri tekine saldrrsa Allahn buyruuna dnnceye kadar saldran tarafla vuruun. (Allahn buyruuna) dnerse artk adletle onlarn arasn dzeltin ve

201

(her hususta) dil olun. Allah, adlet(le hareket) edenleri sever. 49/9 Bu itibarla uydurduklar rivayet Kurana uymad gibi, u rivayetleriyle de elikilidir: 250- Abbs bnu Mirdas es-Slemi radyallahu anhn anlattna gre: Reslullah aleyhissaltu vesselm, .................. Allahn dman blis, Rab Tela hazretlerinin, mmetimin hepsini mafiret buyurduunu renince, yerden toprak alp kendi yzne sat ve Yazklar olsun bana! Helak oldum, her emeim boa gitti!" diye barp armaya balad. Onun bu korku ve zntsn grmek beni gldrd" (K.S. 6901 C. 17 S.379 Aka 1993 alnts, bn-i Mace 3013) Yukarda ki rivayette, Allahn zalim olsun mazlum olsun tm Muhammed mmetini af ettiini sylemeleri evvelki rivayetleriyle elikilidir. Ayrca, btn Muhammed mmetinin affedildii eklindeki rivayetlerinin aslsz olduunu evvelce belirtmitim. 251- Ebu Musa radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Mslman bir kimse ld m, Allah ona bedel bir Yahudi veya Hristiyan cehenneme koyar." (K.S. 4514 C.13 S.75 Aka, alnts Mslim, Tevbe 50,(2767)) Bu rivayet, Allaha kar yaplm byk bir iftiradr. Bir kimse bir suu ilememise o sutan dolay, Allah ona azap etmez. yle ki, Kurandan mealen: - De ki: Bizim ilediimiz sutan siz sorulacak deilsiniz; biz de sizin ilediinizden sorulacak deiliz." 34/25 - Yoksa kendisine haber mi sahibelerinde (yazl) olan. 53/36 verilmedi: Msnn

202

- Ve ok vefl brahimin (sahibelerinde yazl u gerekler): 53/37 - Ki hi bir gnahkr, bakasnn gnah ykn yklenmez. 53/38 Bu itibarla tahdis etmi olduklar rivayet, Kuranla elikili olup asl yoktur. 252- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: kyamet gn, ateten bir para, boyun eklinde uzanr. Bunun, gren iki gz, iiten iki kula, konuan bir dili vardr. Der ki: Ben takm (insan cezalandrmak) iin vazifelendirildim: Allahla birlikte bir baka ilaha dua eden kimse, bile bile zulmeden cebbr, tasvirciler." (Resim, heykel v.s. Yapanlar) (K.S. 5121 C.14 S.440 Aka, alnts Tirmizi, Cehennem 1, (2577)) 253- bnu Abbs radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: ........... Kim bir sureti tasvir ederse (Kyamet gn) azaba urar ve bu yaptna ruh flenmesi emredilir, ama fleyemez." (Bu cehennemde ebedi kalaca manasndadr) (K.S. 5895 C.16 S.364 Aka, alnts Buhari, Tabir 45; Eb Dvd, Edeb 96, (5024); Tirmizi, Rya 8, (2284)) Bu iddialarnn asl yoktur. slam Dininde deil resim yapmak, heykel yapmak dahi men edilmemitir, hatta vlmtr. yle ki, Kurandan mealen: - Sleymana sabah gidii bir ay(lk mesfe), akam dn bir ay(lk mesafe) olan rzgar boyun edirdik ve onun iin erimi bakr da kaynandan sel gibi akttk. Rabbinin izniyle cinlerden bir ksm, onun nnde alrd. Onlardan kim buyruumuzdan sapsa, onu alevli azb taddrrdk. 34/13

203

- Ona diledii gibi kaleler, heykeller, havuzlar kadar (geni) leenler, sbit kazanlar yaparlard. Ey Davud ilesi, kredin!"kullarmdan kreden azdr. 34/13 Grld gibi, heykel yaplmas ktlenmemi, aksine kredilmesi gereken bir nimet olarak tanmlanmtr. Zira yasak olan heykel yapmak deil, heykele tapmadr, bunlarn ikisi ayn ey deildir. 254- ys bnu Salebe el-Hrisi radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim Mslman bir kimsenin hakkn, yemini ile ele geirirse artk onun iin cehennem vacib olmutur. Allah Tela ona cenneti de mutlaka haram klmtr. Ey Allahn Resl! Az bir ey olsa da m?"diye sormulard. Misvak aacndan bir ubuk bile olsa! cevabn verdi."(K.S. 5822 C.16 S.295-296 Aka, alnts Mslim, mn 218, (137); Nesi, Kad 29,(8,246)) 255- bnu Abbs radyallahu anhm anlatyor: ki kii Reslullah aleyhissaltu vesselmn huzurunda murfaa olundular. Reslullah aleyhissaltu vesselm mddeiden (davacdan) beyyine (delil, ahit) talep etti. Adamn bey yinesi yoktu. Bunun zerine davaldan yemin talep etti. O, kendisinden baka ilah bulunmayan Allaha kasem etti. Reslullah aleyhissaltu vesselm: Hayr, sen (iddia edileni) yaptn. Ve lkin La ilahe llallah szndeki ihlas sebebiyle mafiret olundun!"buyurdu."(K.S. 5832 C.16 S.308 Aka, alnts Eb Dvd, Eymn 16,3275)) ki rivayetin elikili olduu aktr. Birinde yalan yemin eden ebedi cehennemlik olurken, dierinde peygamber

204

huzurunda muhakeme edilirken yalan yere yemin eden af ediliyor. 256- Ebu Said radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Hakkyla cehennemlik olan cehennemlikler var ya, onlar cehennemde ne lrler ne de yaarlar. Lkin gnahlar -yahut hatalar denmitir- sebebiyle atee dar olan bir ksm kimseler vardr ki, ate onlar tamamen ldrr. Yahut kmr olduktan sonra, kendilerine efaat edilme izni verilir. Bylece grup grup getirilirler ve cennet nehirlerine datlrlar. Sonra: Ey cennet ehli! Bunlarn zerine su dkn" denilir. Bunlar, sel yatanda biten bir ot gibi yeniden biterler." (K.S. 5152 C.14 S.467 Aka, alnts Mslim, man 306, (185)) 257- mrn bnu Husayn radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn efaati ile bir ksm insanlar cehennemden kacak, cennete girecektir. Bunlara cehennemlikler denecektir." (K.S. 5154 C.14 S.469 Aka, alntlar Buhari, Rikk 513, Eb Dvd, Snnet 23,(4740); Tirmizi, Cehennem 10,(2603)) 258- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Cehenneme giren iki kiinin oradaki bartlar iddetlenecek. Allah Tela Hazretleri: karn bunlar!" buyuracak. Onlara: Niin baryorsunuz?"diye soracak. Onlar: Bize merhamet edesin diye byle yaptk!"diyecekler. Rab Tela: Benim size rahmetim gidip kendinizi atee atmanz eklindedir!" buyuracak. Onlar gidecekler. Biri kendisini atee atacak. Allah da atei ona souk ve selametli klacak.

205

Dieri kalkar fakat kendisini atae atamaz. Allah Tel hazretleri: Arkadann att gibi, seni de kendini atmaktan alkoyan nedir?" diye sorar. Adam: Ey Rabbim, beni ondan kardktan sonra oraya bir kere daha gndermeyeceini mit ediyorum!" der. Allah Teal hazretleri: Haydi midini verdim!" der. kisi de Allahn rahmetiyle cennete sokulurlar." (K.S. 5155 C.14 S.469-470 Aka, alnts, Tirmizi, Cehennem 10,(2602)) Daha nce verdiim rneklerde Mmin olarak len kimselerin gnah ne kadar ok olursa olsun cehenneme hi girmeden cennete gireceini, hatta Peygamberi gren veya peygamberi greni gren kimseye ate demeyeceini iddia ettiklerini rivayet rnekleriyle birlikte vererek yazmtm. Yukardaki rivayetlerde bir ksm kimselerin atee girdikten sonra kacaklarn iddia etmeleri elikilidir. Bu tr rivayetlerle, cehenneme giren bir ksm insanlarn bir mddet azab grdkten sonra ordan karlp cennete gtrleceklerini iddia ettiler. Gya bir ksm peygamberin efaat etmesiyle ve hatta bir ksm da barp feryat etmekle cehennemden kurtulmasnn mmkn olduunu tahdis ettiler. Bu ise, insanlar bo umutlara srkleyen, onlarn takval olmamalarna sebep olan bir iddiadr. Cehenneme girdikten sonra, oradan karlp cennete gtrleceine umut balayan bir ok kimse. Ben mslmanm bu bana yeter deyip, dini grevlerini yerine getirmedii gibi, haramlardan da kanmamaktadr. halbuki durum hite yle deil. Cehenneme azap grmek zere giren bir kimse ebediyen, ne azaptan kurtulur, nede cehennemden kar. Bu husus ok nemli olduundan tekrar belirtmemde fayda vardr. Bu konuda Kurandan mealen:

206

- Sulular, cehennem azbnda ebedi kalacaklardr. 43/74 - Kendilerinden (azb) hi hafifletilmeyecektir. Onlar azb iinde mitsizdirler! 43/75 - Biz onlara zulmetmedik; fakat onlar kendileri zlim idiler. 43/76 - Ey Malik! Rabbin bizim iimizi bitirsin!" diye seslenirler. Malik de Siz byle kalacaksnz!" der. 43/77 Grld gibi, cehennem ehlinin cennete gidip girmeye umutlar olmad gibi. Azaptan kurtulmak iin yok olmay istiyorlar o dahi kabul edilmiyor. Allah tarafndan af edilenler, cehenneme hi girmeden, cennete gidip girerler. Cennete girdikten sonra ordan da bir daha kmak sz konusu deildir. Bu itibarla uydurmu olduklar rivayetlerin asl yoktur. 259- ........... Bana kardeim Abdulhamid, Sleymn ibn Bilalden; o da Sevrden; o da Ebl-Gaystan; o da Eb Hreyre (R)den tahdis etti ki, Peygamber(S) yle buyurmutur: Kyamet gn ilk arlacak kimse dem Peygamberdir. Zrriyeti ona arz olunup grrler. Onlara: - Bu, babanz demdir! denilir. dem: - Lebbeyke ve sadeyke (y Rabb)! der. - Zrriyetinden cehennem kafilesini kar(gnder)! buyurur. dem: - Y Rabb! Ne kadar karaym? der. Allah:

207

- Her yz kiiden doksan dokuzu kar buyurur. ........... (Buhari, Kitbur Rikaak H.116 C.14 S.6442 tken 1989 ) 260-............ Eb Said (R) yle dedi: Raslullah (S) yle buyurdu: Allah Tal: - Y dem! buyurur. dem hemen cevp olarak: - Y Rabb, mkerreren icbet eder, her emrini yerine getirmeye dim kym eylerim. Ve her hayr Senin iki elinde(emir ve nehyinde)dir, der. Allah Tal: - Atee girecekleri (halk arasndan) karp gnder! der . dem: - Y Rabb, atee gndereceklerinin miktar ne kadardr? diye sorar. Allah Tal: - Her bin kiiden dokuzyzdoksandokuzu! diye cevb verir. ......." (Buhari, Kitbr-Rikaak H.117 C.14 S.6443-6444 tken 1989) Bu iki rivayet elikilidir, birinde yz kiiden bir kii kurtulacak derken, brnde bin kiiden bir kii kurtulacak denmitir. Arada tam on misli fark vardr. Rivayetleri incelediimde dikkatimi eken eylerden biri; bu rivayetleri uyduranlarn rakamlarla aralarnn pek bark olmaddr. Bu itibarla, rakamsal elikiye dlen bu rivayetlerinde asl yoktur. Ayrca, hesap gn cehennemlikleri bir araya getirmek ve cehenneme srmek Adem peygamberin ii olmad gibi, insanlar hesaba ekilmek zere ayr ayr gruplar tekil ederek ve her insann kendi imamyla olmas eklindedir. Her insan

208

hayattayken kimi nder kabul edip onun peinden gitmise, ahrette de hesabn almaya onunla birlikte gider. Kyamet gnndeki durumlarla ilgili olarak Kurandan baz ayet rnekleri, mealen: - Sra flendi. te bu, o tehdid(in gereklemesi) gndr. 50/20 - Her can, yannda bir src ve bir hitle geldi. 50/21 - (Allah ona): Andolsun, sen bundan gaflet iinde idin. Biz sen(in gzn)den perdeni atk: bu gn artk gzn keskindir." (dedi). 50/22 - Yanndaki arkada: te yanmdaki hazr" dedi. 50/23 - (Allah src ve hide buyurdu ki): Haydi ikiniz atn cehenneme her inat nankr!" 50/24 - Her insan topluluunu nderleri ile birlikte ardmz o gnde kimin kitab sandan verilirse, onlar, en kk bir hakszla uramam olarak kitaplarn okurlar. 17/71 - Her insann (amel) kuunu boynuna doladk, kymet gn onun iin alm olarak bulaca bir kitap karrz: 17/13 - Kitabn oku, bugn nefsin sana hesap olarak yeter!" (deriz). 17/14 - Kitab (ortaya) konulmutur. Sulularn, onun iindekilerden korkarak: Vah bize, bu kitap da ne oluyor, ne kk, ne de byk hibir ey brakmyor, her (yaptmz) eyi sayp dkyor!" dediklerini grrsn. Yaptklarn hazr bulmulardr. Rabbin kimseye zulmetmez. 18/49 Uydurduklar rivayetlerin Kurana uymad aktr. 261- Ebu Hreyre radyallhu anh anlatyor: Resulllah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki:

209

Allah Tela Hazretleri cenneti yaratt zaman Cibril aleyhisselma: Git ona bir bak! Buyurdular. O da gidip cennete bakt ve: (Ey Rabbim!) Senin izzetine yemin olsun, onu iitip de ona girmeyen kalmayacak, herkes ona girecek!" dedi. (Allah Tela Hazretleri) cennetin etrafn mekruhlarla (nefsin holanmad eylerle) evirdi. Sonra: Hele git ona bir daha bak!" buyurdu. Cebrail gidip ona bir daha bakt. Sonra da: Korkarm ona hi kimse girmeyecek!" dedi. Cehennemi yaratnca, Cebrile: Git, bir de una bak!" buyurdu. O da gidip ana bakt ve: zzetine yemin olsun, iitenlerden kimse ona girmeyecektir!"dedi. Allah Tela hazretleri de onun etrafn ehvetlerle (nefsin arzulad, czip eylerle) kuatt. Sonra da: Git ona bir kere daha bak!" dedi. O da gidip ona bakt. Dnd zaman: zzetine yemin olsun, tek kii kalmayp herkesin ona gireceinden korkuyorum!"dedi." (K.S. 5124 C.14 S.442-443 Aka, alntlar Eb Dvd, Snnet 25,(4744); Tirmizi, Cennet 21,(2563); Nesi, Eymn 3, (7, 3)) Ayrca, Mslim ve Tirmizinin Enesten tahdis ettiklerini syledikleri rivayette de: 262- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Cennetin etraf mekrihle (nefsin holanmad eylerle) sarlmtr. Cehennemin etraf da ehevi (nefsin arzulad, czip) eylerle sarlmtr. (K.S. 5125 C.14 S.444 Aka, alnts, Mslim ve Tirmizi.)

210

Cennetin etrafnda olanlarn ho eyler olmadn sylemekle, Cennete gitmeye sebep olan tm amellerin, rnein, man etme ile gzel ameller ilemenin nefse ho gelen eyler olmadn. Fakat, Cehenneme gitmeye sebep olan, irk, kfr, fsk, zlm ve isyann nefse ho gelen eyler olduunu iddia etmilerdir. Bu ise kafir ve mrik olduklarnn kendi azlarndan itiraflardr. nk, mmin ve takval bir kimse cennete gtren amellerden holanr, cehenneme gtren amellerden holanmaz. Bu ise iddia ettiklerinin tersine bir durumdur. Bu konuda rnek verecek olursam, Kurandan mealen: - Hem bilin ki, iinizde Allahn elisi vardr. yet o, birok ilerde size uysayd, skntya derdiniz. Fakat Allah size iman sevdirmi ve onu kalplerinize ziynet yapmtr. Kfr, fsk ve isyn da size irkin gstermitir. te doru yolda olanlar bunlardr. 49/7 - (Bu, size) Allahtan bir ltuf ve nimettir. Allah bilendir; hikmet shibidir. 49/8 Yukar da, mealini yazm olduum ayetlerle, yapm olduklar rivayetler bir birine terstir. Bu itibarla yapm olduklar rivayetlerin asl yoktur. 263- Mutarrf bnu Abdillahn anlattna gre, bu zatn iki hanm vard. Bunlardan birinin yanndan kmt. Geri dnnce, hanm: Falan hanmn yanndan geliyor olmalsn!" dedi. mutarrf: Hayr, dedi mrn bnu Husaynn yanndan geliyorum. O bana Reslullahn u szn nakletti: Cennet sakinlerinin en az kadnlardr." (K.S. 3309 C.10 S.98 Aka 1990, alnts Mslim, Zikir 95, (2738)) 264- Usme bnu Zeyd (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: (Mir srasnda) cennetin kapsnda durup ieri baktm. Oraya

211

girenlerin byk ounluunun miskinler olduunu grdm. Dnyadaki imkn sahiplerinin cehennemlikleri atee gitmeye emr olun mulard, geri kalanlar da mahpus idiler. Cehennemin kapsnda da durdum. Oraya girenlerin byk ounluu da kadnlard." (K.S. 2075 C.7 S.449 Aka 1988 alnts, Buhari, Rikak 51, Mslim, zhd 93, (2736)) Uydurmu olduklar bu rivayetlerle ve daha birok rivayetlerde kadnlar slam dininden soutmay amaladklar gibi, tipik kadn dmanl sergilemilerdir. O kadar youn ve aalayc bir ekilde uydurma rivayetleriyle kadnlara saldrmlardr ki, slam dinine saldrmalar konusu bir tarafa, iddetle kadnlar ktlemeye gayret etmilerdir. Ayrca yine bir ok rivayetleriyle maddi imkan sahiplerini ktleyip miskinleri vmlerdir. Miskinliin manas: Fakirlik ve yokluktan doan acizliktir. Bu iki hususu hangi toplum veya lke benimseyip uygularsa ykmdan kurtulamaz. slam dininde, ne cinsiyet ne rk ne zenginlik nede fakirlik cennete veya cehenneme gitmek iin l deildir. l olan takvadr. Cennet ve cehennem dnda ceza olarak mahpusluk diye bir ey yoktur. Kadn dmanlklaryla ilgili olarak Kurandan mealen: - Onlardan birine dii (ocuu olduu) mjdelendii zaman ii fkeyle dolarak yz kapkara kesilir. 16/58 - Kendisine verilen mjdenin ktlnden dolay kavminden gizlenir. (imdi ne yapsn) onu, hakaretle tutsun mu, yoksa topraa m gmsn! Bak ne kt hkm veriyorlar. 16/59 te kadnlar hakknda bu rivayetleri uyduranlar da, mealini vermi olduum ayetlerde belirtilen kimseler gibi kadnlardan, baka bir ifadeyle dii cinsten nefret eden kimselerdirler. Kadnlara kar olan nefretlerini, ok az mstesna ou cehenneme gidecek, ok az cennete gidecek demek suretiyle tatmin etmek istemilerdir. Hal bu ki, slam

212

dinin de nemli olan, erkek veya dii olmak deil de, inan ve amel, baka bir ifadeyle takva nemlidir. Kurandan mealen: - nanp iyi iler yapanlar, -ki hi kimseye gcnn stnde bir ey teklif etmeyiz- te onlar cennet halkdr, onlar orada ebedi kalacaklardr. 7/42 KEVN KONULAR HADS RNEKLER HAKKINDA UYDURDUKLARI

265- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Hz. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) (bir gn) aya bakarak: Ey Aie, unun errinden Allaha sn. Bu, (ayeti kerimede geen) sktr. (Ayet): Kaybolduu zaman ayn errinden..." demektir. (K.S. 901 C.4S.427 Aka 1988, alnts, Tirmizi, Tefsir, Muavvizateyn, (3363) ) Ay ve gne, byk faydalarnn yannda, gk yznn iki ssdr, bunlara dahi saldrmaktan kendilerini alamamlardr. Zira onlar gzel olan her eye dmandrlar. Aya yapm olduklar saldrlarna delil olarak 113 Felk 3 nc ayetini gstermilerdir. Bu ayette bahsi geen, Ay olmayp, bastran karanlktr. yle ki, Kurandan mealen: Rahman ve Rahim Allahn adyla - De ki: Snrm ben, karanl yarp sabh ortaya karan Rabbe: 113/1 - Yaratt eylerin errinden, 113/2 - Bastrd zaman karanln errinden, 113/3 Grld gibi, Ay dan bahsedilmeyip ken karanlktan bahsedilmektedir. yle ki, karanlk kmesi, beraberinde bir ok tehlikeleri getirebilmektedir. Aydan ise Kuranda karanlk olarak deil, Nur olarak bahsedilmitir. Yani, Ayn vasf karanlk olmayp nurdur. yle ki, Kurandan mealen:

213

- Grmediniz mi Allah nasl yedi g, birbiri stnde tabaka tabaka yaratt ? 71/15 - Ve Ay bunlarn iinde bir nur yapt. Gnei de bir lmba yapt." 71/16 Grld gibi Ay erli deildir, bundan dolay uydurmu olduklar rivayetin asl yoktur. Gnee de saldrda bulunarak onu da eytana ta yapma ynn de rivayetler uydurmulardr. Bu rivayetlerini maskelemek iin de, namaz ne srmlerdir veya kafirler Gnee douu ve bat zamanlarnda secde ediyorlar bahanesini uydurmulardr. Bu tr eyler bo iddialardr. Zira Dnyann tamamn dndmzde gnn her annda, Gne bir yerde batarken bir baka yerde domaktadr. Yani dnyann dnyle birlikte dnyann tamamna yakn bir ksmnda gne kesintisiz bir dou ve bat halindedir. Bu duruma gre, gne eytann boynuzlar arasndan doar ve batar eklinde iddia da bulunmak, gnein, eytann boynuzlar arasndan gnn her saati hi ayrlmyor manasndadr. Bu konuda uydurmu olduklar rivayetlerden rnekler verecek olursam: 266- ........... bn Umer (R) yle demitir: Raslullah (S) yle buyurdu: Gnein hcibi (yani ) grnd vakit, gne iyice meydana kncaya kadar nmaz braknz. Gnein hcibi batt zamn da t kayboluncaya kadar nmaz yine braknz. Klacanz namaznz iin gnein ne doma zamn, ne de batma zamnn tercih ediniz. nk o bir eytnn-yhud eytnn- iki boynuzu arasndan kar."............. (Buhri, Kitbu Bedil-Halk C.7 S.3070 H.81 tken 1987.) 267- Abdullah es-Sunbihi (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Gne, beraberinde eytann boynuzu olduu halde doar, ykselince ondan ayrlr. Bilahare istiva edince (tepe noktasna gelince)

214

ona tekrar mukarenet (yaknlk) peydah eder. Zevalden sonra (tepe noktasndan ayrlp batya meylettimi) ondan yine ayrlr. Batmaya yakn tekrar ona yaknlk peydah eder, batnca ondan ayrlr. Reslullah (aleyhissltu vesselm) ite bu vakitlerde namaz klmaktan men etti." (K.S. 2418 C.8 S.303 Aka, alnts, Nesi mevkit 31, (1,275)) 268-. ... Amr b. Abeseden demitir ki: - Ben (resl-i Ekreme hitaben): Ey Allahn Resul, gecenin hangi saatinde (ibadet ve) dua daha makbuldr?"dedim. (O yle) cevap verdi: -Gecenin son vaktinde. Sabah namazn klncaya kadar ve istediin (nfileyi) kl. nk (bu vakitte klnan) namaz, (ve sevab) yazlmtr. (Sabah namazn kldktan) sonra, gne doup da bir veya iki mzrak boyu ykselinceye kadar (namaz klmay) brak. nk gne eytann boynuzlar arasndan doar ve kfirler gnee (o saatte) tapnrlar. Sonra mzrak glgesiyle bir oluncaya kadar ve istediin kadar kl. nk (bu saatte kadar klnan) namaz ahitlidir (ve sevab) yazlmtr. Mzrak glgesiyle bir olduktan sonra namaz brak. (nk o saatte) cehennem kzdrlr ve kaplar alr. Gne (batya) meyledince ikindi namazn klncaya kadar (ve) istediin (nafiley)i kl. nk bu (saatte klnan) namaz ahitlidir. (ikindi namazndan) sonra gne batncaya kadar namaz brak. nk (gne) eytann boynuzlar arasnda batar ve kfirler ona (o saatte) tapnrlar." (Eb Dvud, k. Saltut-Tatavvu(5),Bb 10 H.1277 C.5 S.41-42 ayrca, Buhari, be dul-halk 11, Mslim, msfirin 290,294; mesacid 174; Nesi, mevkit 35,40; bn Mce, ikme 148. (amil 1988)) Grld gibi, gnein eytann iki boynuzu arasnda doduu ve batt hususunda karar klmlardr. Bu ise gnee kar hem saldrganlk hem de nankrlktr.

215

Uydurmu olduklar dier baz rivayetler, gnein gece nereye gittii konusundadr. Gnn her annda ve her vakit dnyada mevcut olduunu bilmediklerinden, gece sabah oluncaya kadar Gnein, arn altna gittiini zannetmilerdir. hal bu ki, dnyada bir yer gece iken dier bir yer gndzdr. Gne dnya zerinden ayrlmamaktadr. Bu geree aykr olarak uydurduklar rivayetlerden rnek verecek olursam: 269-.......... Eb Zerr (R) yle demitir: Peygamber (S) gne batt zamn bana: Gne nereye gider, bilirmisin?"diye sordu. Ben: Allah ve Rasl en bilendir, dedim., Reslullah yle buyurdu: - Gne gider, t Arn altnda secde eder (detince doudan domak zere) izin ister de ona izin verilir (ve dou tarafndan doar. Bununla berber insanlarn gnahlar zerine domay fen grr). Ve bu hlde secde etmeye yaklar. Fakat secdesi kabl olunmaz. (Doaca yerine gitmeye) izin ister; izin verilmez. Ona: Artk nereden geldinse oraya dn! denilir. O da batt taraftan doar. ................ (Buhari, Kitbu Bedil-Halk H.9 C.7 S.3017 tken 1987) Tabiat gereklerine uymayan bu rivayetler aslszdr. Daha nce, Ayn fiilen iki paraya ayrlarak, bir paras dan arkasna bir paras da nne gittii eklinde uydurmu olduklar rivayetten bahsetmitim. (K.S. 5607) Mevsimler konusunda ise, Yaz ve Kn, cehennemin nefesinden olduunu iddia ederek, u ekilde rivayetler uydurmulardr:

216

270-. .......... Bize Sufyn (ibn Uyeyne) tahdis edip yle dedi: Biz bunu ez-Zuhriden ezberledik, o da Said bnuzMseyyebden; o da Eb Hureyreden. Peygamber (S) yle buyurmutur: Scak iddetli olduu zamn namz serinlie brakn. nk scan iddeti cehennemin kaynamasndandr. Cehennem atei Rabbna ikyet arz etti de: Y Rabb, bir ksmm bir ksmm yedi, (yni ben beni yiyiyorum, izin ver) dedi. Allah da iki defa nefes almasna izin verdi. Nefesin biri kn, dieri yazn. te hissetmekte olduunuz scan en iddetlisi ile souun en iddetlisi budur. (Buhri, Kitbu Mevkitis-Salt H.14 C.2 S.607 tken 1987.) Bilindii gibi, mevsimlerin olumas dnya ekseninin gne dzlemine eik olmas dolaysyladr. Gne nlarnn dnyaya dik veya eik gelmesi, mevsimlerin olumasna neden olmaktadr. Dnyada baz yerler k mevsimini yaarken, baz yerlerde yaz mevsimini yaamaktadrlar. Onun iin iddia ettikleri gibi, btn dnyay kapsayacak ekilde yaz ve k sralamas yoktur. Ayrca, asrlardan beri kutuplar devaml buzla kapldr. Bunlarn iddialaryla bunu izah etmek mmkn deildir. Dier bir hususta Yaz ve K cehennemin nefesiyle ilgiliyse, ilkbahar ve sonbahar neyle ilgilidir? Onun iindir ki, uydurmu olduklar bu tr rivayetler, gereklerle badamayan bo iddialar olmaktan teye gidemezler. Ayrca Kuran retisine gre cehennemin souk olma vasf yoktur. K souuyla cehennem arasnda iliki kurmalar da Kurana aykrdr. Kurandan mealen: - Solun adamlar (amel defterleri, sol tarafndan verilenler), nedir o solcular! 56/41 - Delikiklere ileyen bir ate ve kaynar su iinde, 56/42 - Kara dumandan bir glge altnda, 56/43

217

- Ki ne serindir, ne de faydal. 56/44 HADLER VE KISAS HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER Bir toplumun salkl bir ekilde ayakta durabilmesi iin, o toplumda salam bir disiplin olmas arttr. Salam bir disiplin de ancak adaletli, hakkaniyetli ve gl bir ceza hukukuyla mmkndr. Bir topluma uygulanan ceza hukuku adaletsiz ve zalimane ekilde sert olursa, uyguland toplumu ezmek suretiyle ldrr. Eer adaletsiz, gevek ve belirsiz ise bu sefer toplum bir birini ezmeye balar. Bunun da neticesi dierinden farkl deildir. Sonu yine o toplumun lmyle neticelenir. Onun iin bir topluma yaplacak en byk saldrlardan bir tanesi o toplumun adaletli ceza hukukunu bozmak veya o toplumu adaletli bir ceza hukukundan yoksun brakmaktr. Bylece su ve ceza denklii kaybolur ceza ya isabetli olmaz yada sutan caydrc olmaktan kar. Rvetler yaylr, Ayn sua ayn ceza verilmez, suu ileyen ahsa gre ceza verme yoluna gidilir. rnein: maddi gc olana ayr ceza, maddi gc olmayana ayr ceza verilir. Bununda serbest bir ekilde uygulana bilmesi iin eliik ve bir birine uymayan hkmlerin elde bulunmasna ihtiya vardr. Bylece yarg keyfine gre ilerinden seip uygulama imkanna sahip olmu olur. te, hadis ad altnda rivayet uydurmaclar, slam ceza hukuku ynnde tam bu noktada slam toplumuna saldrda bulunmulardr. Bu konu da uydurmu olduklar rivayetlerden rnekler verecek olursam, yle ki: 271- Ubdetubnus-Smit (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a bir vahiy geldii zaman, vahiy sebebiyle ona bir gam ve keder alr, yznn rengi uard.Bir gn Cenab- Hakk yine vahiy indirmiti ki ayn hal onu sard. Keder hli alnca: Zina haddiyle ilgili hkm) benden aln. Allah onlar hakknda yol kld (yani ok ak ekilde had beyan etti): Bekr bekrla zina yapmsa

218

cezas yz sopa ve bir yl srgndr. Dul dulla zina yaparsa yz sopa ve recmdir." (K.S. 544 C.3 S.389 Aka 1988, alntlar Mslim, Hudud 13,1690.H; Eb Dvud, Hudud 23, 4415; Tirmizi, Hudud 8, 1434.) 272-............ Zeyd ibn Hlid ile Eb Hureyre(R)den; yle demilerdir: Peygamber (S): Y Uneys (ibni d-Dahhk), u zin suu isnad edilen kadna git, eer o kadn zin ettiini itiraf ederse ona racm cezs uygula" buyurdu. (Buhri, Kitbut-Vekle H.14 C.5 S.2145 tken 1987.) 273-............ Abdullah ibn Abbs (R) yle demitir: Umer bnul-Hattb (R) yle dedi: -Ben insanlar zerine zamnn uzayp da herhangi bir szcnn: Biz Allahn Kitbnda recmi bulmuyoruz" demesinden ve bylece Allahn indirmi olduu bir farizay terk etmek sretiyle sapmalarndan endie etmiimdir. Dikkat ediniz! Evli olduu hlde zin eden kimse zerine buna beyyine dellet ettii yhud gebelik yhud itiraf olduunda recm cezs sbit olmu bir haktr! dedi. Sufyn ibn Uyeyne: Ben bunu bylece ezberledim: Umer: -Dikkat edin! Raslullah (S) recm etmitir. Ondan sonra biz de recm yaptk, dedi, demitir. (Buhri, Kitbul-Muhribin min Ehlil-Kfri ver-Riddeti H.24 C.14 S.6680-6681 tken 1989.) 274- ............. bn ihb yle demitir: Bana Eb Seleme ibn Abdirrahmn, Cbir ibn Abdullah (R)tan yle tahdis etti: Eslem kabilesinden (Miz ibn Mlik isminde) bir adam, Raslullah(S)a geldi aleyhine drt def ahdet etti. Bu ahdetler zerine Raslullah emretti de o adam recm olundu. Bu adam evli olduu hlde zin etmiti. (Buhari, KitbulMuhribin min Ehlil-Kfri ver_Riddeti H.13 C.14 S.6667 tken)

219

Yukarda yazm olduum drt rivayet rneinde grld gibi. Bekarn bekarla zina etmesi halinde verilecek cezann yz sopa ve bir yl srgn olduu. Erkeklerden veya kadnlardan evlenip de zina eden kimseler zina ettikleri zamanda dul dahi olsalar uygulanacak olan cezann recm cezas olduunu kesin olarak iddia ettiler. Yani tahdis ettiklerine gre byle kimseler lnceye kadar talanacaklardr. Bu cezann Kuran dnda bir ayet olduunu iddia ile, bunu uygulamayan kimselerin sapkla deceini ve ayet her ne kadar Kuranda yer almamsa dahi yine de uygulanmasnn farz olduunu iddialarna mesnet yaptlar. Bu iddialar geree uymamaktadr. Eer mslmanlar Kuranda yer almayp nesh edilmi, yani iptal edilmi ayetlerden sorumlu iseler, bu ayetleri uygulamamalar halinde sapacaklarsa o zaman nesh edilmi ve Kuranda yer almayan ayetlerin aranp bulunmas mecburiyeti domu olur. Bunun manas Kuran dnda Kuran aramaktan baka bir ey deildir. Hem bu yle bir araytr ki bulunan eldeki Kuran ayetlerini nesh yani iptal edebilmektedir. Tahdis ederek var ve geerli olduunu iddia ettikleri recm ayeti, kendi ifadeleriyle mensuh olduunun sylenmesine ramen, deilmi ki recm ayeti mensuh olarak Kuran dnda vardr deyip, Kuranda mevcut ayetlerden stn tutmaktadrlar. Bylece bir rivayetten baka bir ey olmayan bu iddialarn Kurana stn tutmakla, rivayetlerinin Kurandan stn olduunu sylemi olmaktadrlar. Zaten daha nce de belirttiim gibi rivayetleri din olarak kabul edenlerin temel hareket noktas rivayetlerin Kuran nesh yani iptal edebileceini iddia etmeleridir ve bunu da nderleri azndan aka sylemekten de ekinmemilerdir. Dikkat edilirse, rivayetleri uydurmalarnda ki temel ama Mslmanlar Kurandan uzaklatrmaktr, burada da yapmak istedikleri ayni eydir, bundan dolay eldeki Kuran dnda, elde ki Kurandan daha stn ayetler ihtiva eden Kuran Klliyat vardr ve siz bundan sorumlusunuz demektedirler.

220

Bilindii gibi nesh iptal manasndadr, buna ramen Allah tarafndan iptal edilmi bir ayetin uygulanmas gerektii nasl iddia edilebilir, bu durumda iptalin hibir manas kalmaz, bu da ak bir eliki meydana getirir. Kuran ise elikilerden uzak bir kitaptr. Allah tarafndan nesh edilen veya unutturulan her ayetin yerine mutlaka, Allah tarafndan Kurana bir ayet getirilmitir. Kuranda boluk olmas mmkn deildir. Onun iin Kuran dnda gidip ayet aramann gerektiini veya Kuran ayetidir deyip Kuran dnda hkm uygulamay nermek, eytann bir hilesinden baka bir ey deildir. Nesih konusunda Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Biz, bir ayeti nesh edersek, yahut unutturursak, ondan daha hayrlsn, yahut onun dengini getiririz. Allahn her eye kadir olduunu bilmez misin? 2/106 Grld gibi iddialar Kurana uymamaktadr. Ayrca recm konusunda da elikili iddialar ierisindeler. lerine geldii zaman recm cezas uygulamamak iin rivayetler uydurmulardr. Bu tr rivayetlerine rnek verecek olursam: 275- abi (rahimehumullah) anlatyor: Hz. Ali (radyallahu anh), kadn recm ettii zaman onu perembe gn dvd, Cuma gn de recm etti. Ve unu syledi: Onu Kitabullah(n hkm) ile celde, Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n snneti ile de recm tatbik ettim. (K.S. 1611 C.6 S.246 Aka 1989 alnts Buhri, Hudud 21.) Bu rivayette recmin farz olmayp snnet olduunu tahdis etmekle, evvelki rivayetleriyle elikiye dmlerdir. 276- Ebu mme (radyallahu anh) anlatyor: "Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile beraber mescidde idik. O esnada bir adam geldi ve:

221

Ey Allahn Resl, ben bir hadd iledim, bana cezasn ver!"dedi. Reslullah adama cevap vermedi. Adam talebini tekrar etti. Aleyhissaltu vesselm yine skut buyurdu. Derken (namaz vakti girdi ve) namaz klnd. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) namazdan knca adam yine peine dt, ben adam takip ettim. Ona ne cevap vereceini iitmek istiyordum. Efendimiz adama: Evinden knca abdest alm, ab destini de gzel yapm mydn?"buyurdu. O: Evet ey Allahn Resl!"dedi. Efendimiz: Sonra da bizimle namaz kldn m?"diye sordu. Adam: Evet ey Allahn Resl!"deyince, Efendimiz: yleyse Allah Tela haddini -veya gnahn demiti- affetti" buyurdu. (K.S. 2320 C.8 S.214 Aka 1989, alntlar. Buhari, Hudud 27, Tevbe 44, 45,(2764,2765); Ebu Dvt, Hudud 9,(4381)) 277- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n yannda idim. Bir adam huzuruna gelerek: Ey Allahn Resl, dedi, ben bir hadd(suu) iledim, cezasn tatbik et!" Reslullah (aleyhissaltu vesselm) adama (bir ey) sormad. Derken namaz vakti girdi. Raslullahla birlikte o da namaz kld. Aleyhissaltu vesselm namazn tamamlaynca, adam yanna geldi ve: Ey Allahn Resl dedi, ben hadd (eidine giren bir su) iledim. Bana Allahn kitabn tatbik et!" Efendimiz:

222

yleyse git. Zira Allah, senin gnahn affetti" veya -haddini affetti" dedi. "(K.S. 2321 C.8 S.217 Aka, alnts. Buhari, Hudud 17; Mslim, Tevbe 44, 45, (2764-2765), Hudud 24, (1696)) Bu son iki rivayette, kii hadd cezas gerektirecek ne su ilerse ilesin, eer namaz klyorsa affedilmitir demektedirler, bylece had cezasn gerektirecek her ne su ilemi olursa olsun byle bir kimseye kesinlikle had cezas uygulanamaz, zira rivayetlerde kendisine hadd cezas uygulanmasn talep eden ve namaz kldndan dolay affedildii sylenen ahs, hadd cezasn gerektirecek hangi suu ilediini sylememitir. Buda zina dahil btn hadd cezalarnn namaz klan kimse hakknda uygulanamayaca manasndadr. Bylece ilerine geldii zaman hadd cezasn kii namaz klyor diye uygulamaya bilirler. Veya hadd cezas uygulanacak ahs su iledikten sonra namaza balasa dahi bu rivayetlere gre kendisine hadd cezas uygulanamaz. Bylece iddialarna gre namaz klan ahslar serbeste zina edebilirler veya bakaca had suu ileyebilirler.. rnein bu konuda bir rivayette yle demilerdir: 278-............ bn Musd (R) yle demitir: Bir kimse (yabanc) bir kadndan bir pck ald. Mtekiben o zat Peygambere geldi ve olan ii ona haber verdi. Bu hdise zerine Aziz ve Celil olan Allah, u yeti indirdi: Gndzn iki tarafnda, gecenin de yakn saatlerinde dosdoru namz kl. nk gzellikler ktlkleri (gnhlar) giderir. Bu, iyi dnenlere bir ttr" (Hd 114) Bunun zerine o kimse: Y Raslullah, bu yalnz benim iin mi? Diye sordu. Raslullah (S): mmetimin hepsi iin, btn ferdleri iindir" buyurdu. (Buhari, Kitbu MevkitisSalt H.5 C.2 S.600-601 tken 1987)

223

stedikleri zaman istedikleri cezay uygulamamak ve insanlar, Allah yolundan saptrmak iin, kii eer sevap iliyorsa ktlk ilemek ona zarar vermez iddiasnda bulundular. ddialarna delil olarak ta Hd sresi 114 ayetini gsterdiler. Hal bu ki, Hd Sresi 114. Ayetinde kastedilen, iyilik edenlerin veya baka bir deyile, hayr ileyenlerin, ilemi olduklar sevaplar, onlardan ktlkleri uzaklatraca yani bu kimselerden kt ilerin uzaklaaca, bylece bu kimselerin gnah ilememek iin direnlerinin artaca eklindedir. Dikkat edilirse Hd Sresi 114. Ayette bu husus iin Namaz rnek gsterilmitir. Durumun onlarn iddia ettikleri gibi olmadn belirtmek iin, Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Gndzn iki tarafnda ve gecenin (gndze) yakn saatlerinde namaz kl; nk iyilikler, ktlkleri uzaklatrr. Bu, ibret alanlara bir ttr. 11/114 - Kitabdan sana vahye dileni oku ve namaz da kl. nk namaz, kt ve iren eylerden vaz geirir. Allah anmak, elbette en byk (ibadet)tir. Allah, ne yaptnz bilir. 29/45 Demek ki, kastedilen, sevabn varsa gnah ilesen sana zarar olmaz manasnda deildir. Sevap ilersen takval bir kimse olursun, ktlk ilememek iin direncin artar, ktlkler senden uzaklar manasndadr. slami konular da o kadar ciddiyetsiz ve saldrgandrlar ki, karklk karmak iin akllarna gelen her eit bozukluu rivayet etmekten ekinmezler. rnein recm konusunda u rivayeti naklettiler: 279- ............. Amr bn Meymn yle demitir: ben Chiliyet devrinde zin etmi olan maymunun zerine birok maymunlarn toplanm olduklarn grdm. Maymunlar o zina eden maymunu recm ettiler. Ben de maymunlar topluluunun berberinde zin eden maymuna ta attm.

224

(Buhari, Kitbu Menkbil-Ensr H.68 C.8 S.3600-3601 tken 1987.) Recm cezasnn uygulanmasn savunduklar rivayetlerde, uygulanma artn ahsn evlenmi olup olmad hususuna balamlardr. Bylece kar tarafn durumu hi dikkate alnmamtr. yle ki, kendisiyle zina edilen kimse cinsiyet ynnden erkek midir, kadn mdr, veya zina bir hayvana m uygulanmtr, veya namuslu bir kadn m saldrya uramtr, veya kk bir ocuk mu zorla zina olayna alet edilmi veya zina olayn da zinay ileyen iki taraf bunu anlaarak gnll olarak m yapmlardr. Bu gibi hususlar hi dikkate alnmamtr. rnein, bekar olup hi evlenmemi bir kimse, namuslu bir kadna veya kza saldrp zorla tecavz ederse buna uygulanacak cezann yz sopa ve bir yl srgn olduunu, fakat evlenmi olan veya evlenmi olup ta dul kalm bir kimsenin bir fahieyle anlaarak zina etmesi halinde bu kimseye uygulanacak cezann recm olduunu hatta fahienin de evlenmi olmas durumunda ona da ayn cezann uygulanaca iddi ve rivayet etmeleri adaletsiz bir uygulamadr ve Kurann bu hususlarda ihtiva ettii hkmlere uymamaktadr. Kurann bu hususlarda ihtiva ettii ayetlerden rnekler vererek konuya bakacak olursak durum udur, mealen: - Zina eden kadn ve zin eden erkein her birine yz denek vurun; Allaha ve hiret gnne inanan (insan)lar iseniz Allahn dini(ni uygulama hususu)nda sizi, onlara kar acma duygusu tut(up engelle)mesin. Mminlerden bir grup da yaplan azaba ahid olsun. 24/2 Yukarda meali yazl bu ayet, bakalar tarafndan hibir zorlama olmadan kendileri isteyerek nefislerine uymak suretiyle karlkl anlaarak zina eden erkek ve kadnlar hakkndadr. Evli veya bekar olmalar bu durumu deitirmez. Yani, karlkl anlamak suretiyle zina eden erkek ve kadnn her birine, evli olsunlar veya bekar olsunlar

225

verilecek ceza ayndr. Ancak mslman bir kimseyle evli olup ta zina eden mmin cariyelere, hr olup ta zina eden kadnlara verilen cezan yars verilir, bu da gsteriyor ki, zina eden evli kadnlar recm edilemez, zira recm lnceye kadar talanmak demektir. Durum byle olunca, zina eden ve bir mslmanla evli olan bir mmin cariyeye nasl yarm recm uygulamak mmkn olur, nk recm ederek yar ldrmek diye bir ey mmkn deildir. Kurandan bu hususta rnek verecek olursam, mealen: - inizden inanm hr kadnlarla evlenmeye gc yetmeyen kimse elleriniz altnda bulunan inanm gen kzlarnz (saylan) cariyelerinizden alsn. Allah sizin imannz daha iyi bilir. Hepiniz bir birinizdensiniz (hepiniz adem soyundansnz. nsanlk bakmndan aranzda bir fark yoktur). yle ise iffetli yaamalar, zina etmemeleri ve gizli dost da tutmamalar artyla sahiplerinin izniyle onlarla evlenin, cretlerini (mehirlerini)de gzelce verin. Evlendikten sonra bir fuhu yaparlarsa onlara hr kadnlara yaplan cezann yars (uygulanr). Bu(cariye ile evlenme), iinizden skntya dmekten korkanlar iindir. Sabretmeniz ise sizin iin daha iyidir. Allah balayan, esirgeyendir. 4/25 Grld gibi rivayetleri, Kuranla elimektedir. Zira yarm recm cezas uygulanmas mmkn deildir. Eer iddia ettikleri gibi zina eden evlilere recm cezas uygulanmas gerekiyorsa, ayn suu ileyen cariyelere yarm recm uygulamas nasl izah edilebilir. Daha nce belirttiim gibi zina suu ilendiinde verilecek cezay, ileyenler ynnden evli olup olmamalar esasna balamlardr. Bu esasa gre bekar olup ta mmin kadnlara zorla tecavz eden kimselere yz denek ve bir yl srgn cezas, evli olup ta bir bir fahieyle zina eden kimseye, velev ki dul olsa dahi recm cezas uygulanacan iddia etmilerdir. hal bu ki, Kurana gre durum hite yle deildir. Mmin kadnlara deil saldrp tecavz etmek, onlara szle iftira

226

edipte eziyet edenlere, bu hallerinden vazgememeleri halinde, Kurana gre uygulanacak ceza yakalandklar yerde ldrlmeleridir! Bu hususta Kurandan, mealen: - Mmin erkeklere ve mmin kadnlara, bir ey yapmadklar halde eziyet edenler, bir iftira ve ak bir gnah yklenmilerdir. 33/58 - Ey Peygamber! Hanmlarna, kzlarna ve mminlerin kadnlarna (bir ihtiya iin dar ktklar zaman) rtlerini stlerine almalarn syle. Onlarn tannmamas ve incitilmemesi iin en elverili olan budur. Allah, ok balayan, ok esirgeyendir. 33/59 - Andolsun iki yzller, kalplerinde hastalk bulunanlar, ehirde kt haberler yayanlar (bu hallerinden) vazgemezlerse seni onlara musallat ederiz (onlarla savaman ve onlar ehirden srp karman sana emrederiz); sonra orada, senin yannda ancak az bir zaman kalabilirler. 33/60 - Lanetlenirler; nerede rastlansalar yakalanr ldrlrler. 33/61 - Allahn nceden geen milletler hakknda da snneti (kanunu) budur, ve Allahn snnetinde bir deime bulamazsn. 33/62 Grld gibi, mminlere iftira edenlere, bu huylarndan vazgememeleri halinde verilecek ceza o iftiraclarn ldrlmesidir. Bu duruma gre fiilen saldranlara nasl olurda yz denek vurulaca iddi edilebilir. Bu Kurana uymayan aslsz bir iddiadr. Recm konusun da, Kurandan rnek aldmzda, bu cezann erkek, erkee sapk cinsi iliki iinde olan, Lt kavmine verildiini grrz. Yaptklarnn kt bir ey olduu kendilerine bildirilmi olmasna ramen, slah olmayan, Lt

227

peygamberin kavmi zerine Allah ta yadrmt. Bu konuda Kurandan mealen: - Ltu da (gnderdik). Kavmine dedi ki: Siz, sizden nce lemlerden hi birinin yapmad fuhuu mu yapyorsunuz? 7/80 - Siz, kadnlar brakp erkeklere ehvetle gidiyorsunuz ha! dorusu siz, israf (azgn) bir kavimsiniz! 7/81 - Kavminin cevab: Onlar (u Lt ve taraftarlarn) kentinizden karn, nk onlar, fazla temizlenen insanlardr" demekten baka olmad. 7/82 - Biz de onu ve ilesini kurtardk, yalnz kars(n kurtarmadk). nk o, geride kalanlardan oldu. 7/83 - Ve zerlerine bir (ta) yamur(u) yadrdk; bak ite sulularn sonu nasl oldu! 7/84 Ayrca bu cezay emsal olarak aldmzda, benzer sapk ilikilerinde bu ceza kapsamna girdiini grrz. rnein, kiinin kendi z annesiyle, z kardeiyle, kk ocuklarla veya eiyle normal olmayan yoldan veya hayvanlarla yapaca cinsel ilikiler bu tr ilikilerdendir, bu ve bu gibi ilikiler recm cezas kapsamna girer. u kadarla ki kii yaptnn su olduunu bilmi olmal, yani uyarlm veya uyarlm olduundan phe olmamaldr. Eer kii kesin olarak yaptnn su olduunu bilecek konumda ise, su konusunda uyarld ve buna ramen direterek su iledii kabul edilir. Lt kavminin uyarld konusunda Kurandan mealen: - Ve zerlerine bir yamur yadrdk, uyarl(p da yola gelmey)enlerin yamuru hakikaten ok kt oldu! 26/173 - Emrimiz gelince, orann altn stne getirdik ve zerlerine (balktan) piirilip istif edilmi talar yadrdk. 11/82

228

- (O talar:) Rabbin katnda iaretlenerek (yadrlmtr). Onlar zalimlerden uzak deildir. 11/83 Ceza hukukuyla ilgili olarak, dier hadis rivayetlerinden rnekler: 280- Habib bnu Slim (rahimehumullah) anlatyor: Abdurrahmn bnu Huneyn denen bir adam karsnn criyesine temasta bulundu. Hdise, Kfe emiri Numan bnu Beir (radyallahu anh)e gtrld. - Ben, dedi, hakknzda, Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n hkmyle hkmedeceim: Eer zevcen, cariyeyi sana hell ederse, yz denek yiyeceksin, hell etmezse recm edileceksin... Sonra (tahkik etti) karsnn criyeyi adama hell ettiini grnce, emir yz denek vurdu. (K.S. 1598 C.6 S.224 Aka, alntlar, Tirmizi, Hudd 21,(1451); Ebu Dvud, Hudd 28,(4458,4459); Nesi, Nikh 70,(6,124); bnu Mce, Hudd 8,(2551)) 281- Seleme bnu Muhabbak (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm), hanmnn criyesine temas eden bir adam hakknda yle hkmetti: Eer, adam criyeyi zorlad ise, criye hrdr, adam, criyenin efendisine (yani karsna) mislini borlanmtr, criye rza gstermise, criye adamn olur, criyenin efendisine, onun bir mislini borlanr." (K.S. 1599 C.6 S.225 Aka, alntlar, Ebu Dvd, Hudud 28,(4460,4461); Nesi, Nikh 70,(7,124); bnu Mce, Hudd 8,(2553)) Her iki rivayette ilenen olay ayn olmasna ramen verilen hkmler bir birleriyle elikilidir. Birinci rivayette yz denek veya recm sz konusu iken, ikincisinde sadece cariyenin bedeli borlandrlmtr.

229

282- ........... ise (R): Peygamber (S) zamnnda hibir hrszn eli mcenn denilen yhud hacefe denilen bir kalkan bedelinden daha aada bir mal iin kesilmemitir. Hlbuki bu kalkanlardan her biri kymetli eylerdi, demitir. (Buhari, Kitbul-Hud^d H.24 C.14 S.6652 tken 1989) 283- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle buyurdular: Allah, bir yumurta alp da eli kesilen, bir ip alp da eli kesilen hrsza lnet etsin. (K.S. 1626 C.6 S.263 Aka, alnts, Buhari, Hudd 13,7; Mslim, Hudud 7,(1687); Nesi, Srik 1, (7, 65)) Her iki rivayet bir birleriyle elikilidir. Birincisinde kymetli bir mal olmasa hrszn eli kesilmez denmiken, brnde, bir yumurta veya ip iin kesilir denmesi elikidir. 284- Abdurrahmn bnu Avf anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Muhtelis (yankesici) kimseye el kesme cezas verilmez." (K.S. 6798 C.17 S.321 Aka 1993, alnts, bn-i Mce 2592.) Yankesicilik hrszln ta kendisidir, onun iin bu rivayetin asl yoktur. Bilindii gibi yankesiciler ellerini kullanmak suretiyle, sinsice insanlarn ceyblerinden paralarn v.s. alan kimselerdir. Bundan dolay yankesicilik hrszlktan baka bir eyle tanmlanamaz. 285- Hz. Cbir (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a bir hrsz getirilmiti. - ldrn onu!" diye emretti. Kendisine: -Ey Allahn Resl, bu adam sadece ald" denildi. Bunun zerine: - yleyse (elini) kesin!"dedi ve derhal eli kesildi. Sonra ayn adam ikinci sefer getirildi. Yine:

230

-ldrn onu!"diye emretti. Kendisine: -Ey Allahn Resl, bu adam hrszlk yapt" dendi. Bunun zerine: -yleyse kesin!" dedi ve derhal (sol aya) kesildi. Sonra nc defa getirildi ve hrszlk yapt sylendi. Hz. Peygamber: - ldrn onu! diye emretti. Kendisine -Ey Allahn Resl, bu adam hrszlk yapt" denildi. Bunun zerine: (Sol elini) kesin! Diye emretti. Sonra ayn adam drdnc kere getirdiler. - ldrn onu!" buyurdu. Kendisine: -Ey Allahn Resl, bu adam hrszlk yapt" dediler. Bunun zerine: -(Sa ayan da) kesin! diye emir buyurdu. Ayn adam beinci sefer getirildi. Hz. Peygamber (aleyhissaltu vesselm): -ldrn onu! diye emretti. Hz. Cabir (radyallahu anh) der ki: Adam gtrp ldrdk. Sonra gtrp bir kuyuya attk, zerine de tala doldurduk. (K.S. 1631 C.270-271 Aka, alntlar, Ebu Dvd, Hudud 20, (4410); Nesi Srik 15, (8,90,91)) Kuranda, hrsza ka kere hrszlk yaparsa yapsn, ldrme cezas hkmedilmemitir. Ayrca hibir ey sormadan, peygamberin yanna getirilen ahsa lm cezas vermesi ve evresindekilerin, bu ahs sadece hrszlk yapmtr diyerek uyarmas zerine, lm cezasn geri ald yolundaki iddialar, peygambere kar yaplm bir iftiradr. Sulunun suunu renmeden, onu muhakeme etmeden, peygamberin

231

bir ahsa ceza vermesi olacak ey deildir. Zira peygamber bir zalim deildi. Zalim olanlar uydurma rivayetleriyle ona byle bir ey yaktranlardr. Hrszlara verilecek ceza konusunda, Kurandan mealen: - Erkek hrsz ve kadn hrszn, yaptklarndan tr Allah tarafndan bir cez olarak, ellerini kesin. Allah Gldr, Hakimdir. 5/38 - Ettii zulmden sonra tevbe edip dzelen kimse bilsin ki Allah onun tvbesini kabul eder. Allah phesiz Balayandr, merhametli olandr. 5/39 Kurana gre, hrszlk yapan erkek ve kadnlarn elleri kesilir. Kesme derecesi suun arlyla orantl olarak, koparma eklinde olabilecei gibi, yaralama eklinde de olabilir, zira hrszlk azdan oa doru ve ilenen ekliyle ilgili olarak geni bir sahay kapsar. Ancak 5 Mide 39 da grld gibi, hrszlk yapm olanlarn tevbe edip slah olmalarndan bahsedilmitir, bu husus yakalanmadan nce tevbe etmi olanlarla ilgilidir. Yoksa yakaland anda ben imdi tevbe ettim diyenlerle ilgili deildir. Hrszlk yapm olan kimseler yakalanmadan nce tevbe etmilerse onlarn eli kesilmez. Kurana gre, kesme kelimesinin hangi manaya geldiini bilme asndan, getii dier ayetlerden rnek vererek, hem koparmay hem de yaralamay kapsadn gsterecek olursam. Kurandan mealen: - (Kafirlerin) Hurma aalarndan herhangi bir eyi kesmeniz, yahut kkleri zerinde brakmanz hep Allahn izniyle ve (Onun) yoldan kanlar cezlandrmas iindir. 59/5 Yukardaki ayet mealinde grld gibi, kesme kk zerinden ayrma yani koparma olarak tarif edilmitir.

232

- ehirde bir takm kadnlar: Vezirin kars, uann nefsinden murd almak istemi! Sevda onun barn yakm! Biz onu ak bir sapklk iinde gryoruz! dediler. 12/30 - (Kadn), onlarn (dedi-kodu yaparak kendisini dile drme) dzenlerini iitince, onlara (adam) gnderdi (yemee dvet etti). Onlar iin dayanacak yastklar hazrlad ve her birine de bir bak verdi. (Kadnlar, nlerine konan meyvalar soyup yemekle megl iken) Ysufa k karlarna! dedi. Kadnlar Ysufu grnce onu (gzlerinde) byttler (ona hayranlklarndan tr) ellerini kestiler ve: Allah iin, h bu insan deildir; bu ancak gzel bir melektir!"dediler. 12/31 Yukardaki ayet mealinde grld gibi, kesme elin dalgnlkla yaralanmas manasna da gelmektedir. Hrszlk yapanlarn yakalanmadan nce tevbe etmeleri halinde ellerinin kesilmeyecei konusunda Kurandan mealen: - Allah ve elisiyle savaanlarn ve yeryznde fesad karmaya alanlarn cezs: (ya) ldrlmeleri, ya aslmalar, ya ellerinin, ayaklarnn apraz kesilmesi vey bulunduklar yerden srlmeleridir. Bu, onlarn dnyda ekecekleri rezilliktir. hirette ise onlara byk azb vardr. 5/33 - Ancak sizin onlar ele geirmenizden nce tevbe edenler, bundan mstesndr. Zira biliniz ki Allah, ok balayc, ok merhametlidir. 5/34 Yukarda ki ayet mealinde grlen hususlar ileyenler, yakalanmadan nce tevbe etmilerse ceza grmezler. Hrszln cezas Kuranda zel olarak bildirilmekle beraber, hrszlk, yeryznde fesad karc olaylarn kapsamna girmektedir, dolaysyla bu fiili ileyenlerin ceza grmemek iin, yakalanmadan nce tevbe etmi olmalar

233

gerekir. Hrszln yeryznde fesat karan olaylardan bir tanesi olduuyla ilgili olarak, Kurandan mealen: - (Ysuf) onlarn yklerini hazrlarken su tasn (z) kardeinin yk iine koydu. (Kervan hareket ettikten) sonra bir nleyici yle seslendi: Ey kervan siz hrszlarsnz!" 12/70 Bunlara dndler: aryorsunuz)?"dediler. 12/71 Ne kaybettiniz, (ne

- Dediler ki: Melikin su tasn kaybettik (onu aryoruz). Onu getirene bir deve yk (mkfat) var. Ben buna kefilim" 12/72 - (Ysufun kardeleri): Allah, Allah! dediler, herhalde siz de bilmisinizdir ki biz, bu yere fesat karmak iin gelmedik. Ve biz hrsz deiliz!" 12/73 - (uayb, kavmine demiti ki): lei tam yapn. Eksiltenlerden olmayn." 26/181 - Doru terazi ile tartn." 26/182 - nsanlarn mal ve haklarndan bir ey eksiltmeyin. Yeryznde fesatlk yaparak karklk karmayn." 26/183 Tekrar rivayetlerle ilgili konulara dnecek olursak: 286- Semure radyallahu anh anlatyor: aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Reslullah

Kim klesini ldrrse, biz de onu. Kim de klesinin (burnunu, kulan keserek) sakatlarsa, biz de onun (burnunu, kulan keserek) sakatlarz." (K.S. 4962 C.14 S.177 Aka 1992, alntlar, Ebu Dvd, Diyt 7,(4515, 4516,4517,4518); Tirmizi, Diyt 18, (1414); Nesi, Kasme 9,(8,21))

234

287- Kays bnu Ubd radyallahu anh anlatyor: Ben ve elEter en-Nehi, Hz. Ali radyallahu anhmn yanna gittik. Kendisine: Reslullah aleyhissaltu vesselm, btn insanlara mil olmayan hususi bir tlimatta bulundu mu?" dedik. Bize: Hayr! Ama u sahife de bulunanlar var! dedi ve klncnn kabzasndan bir sahife kard. erisinde unlar vard: Mminlerin kan eittir. Onlar ilerinden en dilerinin verdii emana uyarlar. Haberiniz olsun: Mmin, kfir mukabilinde ldrlmez;............ (K.S. 4964 C.14 S.181 Aka 1992, alntlar, Ebu Dvd, diyt 11, (4530); Nesi, Kasme 8,(8,19)) Yukarda yazl iki rivayet birbirleriyle elikilidir. Birincisinde, klesini ldren, ldrlr denmitir. Klenin sahibi mmin, klesi de kafir olabilir, kafir klenin mmin sahibi tarafndan ldrlmesi halinde, bu rivayete gre mminin kafir karlnda ldrlmesi gerekir. Buna ramen ikinci rivayette, mmin, kafir mukabilinde ldrlmez denmesi bir elikidir. Konuya, Kurana gre bakacak olursak, slamda hibir zulm korunmamtr, zira Allah zalimleri sevmez. Su ileyen ceza grmeye hak kazanmtr. Velev ki, bir mmin, bir kafire zulmetmi olsun, durum deimez. Allahn hkmne gre adalet isteyen muhakkak ki, hakkn almaya hak kazanmtr. Bu insann, zengin, fakir, hr veya kle, mslman veya gayri Mslim olmas durumu deitirmez. Bu konularla ilgili olarak Kurandan mealen: - Biz sana Kitb hak ile indirdik ki, insanlar arasnda Allahn sana gsterdii biimde hkm veresin; hinlerin savunucusu olma! 4/105

235

- Allah size emnetleri ehline vermenizi, insanlar arasnda hkmettiiniz zaman adletle hkmetmenizi emreder. Allah size ne gzel t veriyor. phesiz Allah, iiten, grendir. 4/58 Grld gibi adalet tm insanlar iindir. Kuranda belirtildiine gre Kitb ehlinden baz kimseler, bizim, bizim dmzda olan mmilere kar bir sorumluluumuz yoktur. Onlara ne istersek yaparz demilerdi. Allah bu dnceyi red etmekte, dolaysyla bize de bizim dmzda olanlara kar sorumlu olduumuzu, onlara herhangi bir hakszlk yapmamamz bildirmektedir. Kurandan mealen: - Kitb ehlinden ylesi vardr ki, ona yklerle emnet braksan, onu sana der. Onlardan ylesi de vardr ki, ona bir dinar versen, devaml olarak bana dikilmeden onu sana demez. mmilere kar bize sorumluluk yoktur."dedikleri iin byle yapyorlar ve Allaha kar bile bile yalan sylyorlar. 3/75 slam dinine gre, mslman olsun veya olmasn hi kimseye hibir ekilde haksz yere saldr olmaz. Hibir mslman, mslman olmayan bir kimseye haksz yere saldrarak, canna, malna, ailesine zarar veremez. gz nnde bulundurulmas gereken olay, mslman olmayan kimsenin, ilk nce saldrp saldrmaddr. Saldrmamsa, hi kimse ona srf inancndan dolay veya maddi varlk sahibi olmasndan dolay saldramaz. Bir kimse saldrp ta haksz yere ona zarar vermise ve zarar gren veya zarar grenin yaknlar affetmeyip davac iseler, saldran, ksas olarak verdii zarar kadar ceza grmeye hak kazanr. Savata dahi, mslmanlar kendilerine sava amam olanlara sava aamazlar. Bundan dolay, slam dinine kl dinidir diyenler, derin bir yanlg ve hakszlk iindedirler.

236

slam dinine gre, insan dnyada bir imtihan ierisindedir ve bu imtihan srd mddete, doruyu bulmas iin kendisinden akln kullanmas suretiyle mevcut imkanlardan istifade ederek hakikati bulmaya almas ve bulduunda da kabul ederek, bu hakikatin gsterdii doru yolda gitmek suretiyle gereini gzel bir ekilde yerine getirmesi onun grevidir. Bundan dolay, slam dininde iman ve iyi amel ok nemli iki olaydr.Bir insann akln kullanabilmesi iin, malnn ve oluk ocuunun saldrya uramas ve saldrya urayamayacandan emin olmas ok nemlidir. slama gre, bir kimse mslman olmuyor diye, inancndan dolay saldrya urayamaz, inancn deitirmesi konusunda zorlanamaz. Mslmanlarn tam olarak hakim olduklar corafyada, canndan, malndan emin olarak inancn yaaya bilir. Ne zaman ki, yeryznde bozgunculuk yapar, saldrda bulunursa cezaya mstahak olur. Cezadan nce yakalanmam veya yenilmemi olmasna ramen slh olmusa veya yakalanmasna ramen ldrmede ve yaralamada zarar grenler tarafndan af edilmise, kendisine hi ceza uygulanmaz. Ksasn uygulanmasnda, hakszla urayann hakkn talep etmesi veya sulunun ceza grmesi inancna bal deildir. slam hukukunda bu konuda fark gzetilmez. Bir kimsenin mslman olup, olmamas durumu deitirmez. Bu hususla ilgili olarak, Kurandan mealen: - Allah ve elisiyle savaanlarn ve yeryznde fesad karmaya alanlarn cezs: (ya) ldrlmeleri, ya aslmalar, ya ellerinin, ayaklarnn apraz kesilmesi vey bulunduklar yerden srlmeleridir. Bu, onlarn dnyda ekecekleri rezilliktir. hirette ise onlara byk azb vardr. 5/33 - Ancak sizin onlar ele geirmenizden nce tevbe edenler, bundan mstesndr. Zira biliniz ki Allah, ok balayc, ok merhametlidir. 5/34

237

Grld gibi, Kurana gre bir insann ceza grmesi iin bir su ilemesi ve yakalanmadan nce tevbe etmemi olmas gerekir. Allaha ve peygambere, dolaysyla Mslmanlara sava aanlar konusunda Kurandan mealen: - Eer andlama yaptktan sonra andlarn bozarlarsa ve dininize satarlarsa, o kfr nderleriyle hemen savan. nk andlar yoktur; bylece (saldrdan) vazgeerler. 9/12 - Andlarn bozan, resl (Mekkeden) karmaa yeltenen ve ilk nce kendileri siz(inle sava)a balam olan bir kavimle savamayacak msnz? Yoksa onlardan korkuyor musunuz? Eer gerekten mmin kiiler iseniz, kendisinden korkmanza en lyk olan Allahtr. 9/3 Sava iin, ilk saldrnn kafirlerden gelmesi gerekir. lk saldranlar kendileri olmasna ramen bara yanarlarsa, Allah bar yapmay emretmektedir. Kurandan mealen: - Eer onlar bara yanarlarsa sende ona yana ve Allaha tevekkl et, nk O, iitendir, bilendir. 8/61 Eer, mslman olmayanlar, Mslmanlarn dinine, malna, canna saldrmaktan vaz geerlerse, bara yanarlarsa onlarla bar yaplr. Bir ksm da vardr ki, sava konusunda tarafsz olup, ne kendi kavimlerine, ne de Mslmanlara saldrmak istememektedirler. Bu kimselere de mslmanlar sava amazlar. Kurandan mealen: - Ancak aranzda anlama bulunan bir topluma snanlar, yhut ne sizinle ne de kendi toplumlaryla savamak (istemediklerin)den yrekleri sklarak size gelenler hri. Allah dileseydi, onlar sizin banza musallat ederdi, sizinle savarlard. O halde onlar, sizden uzak durular, sizinle

238

savamazlar ve sizinle bar iinde yaamak isterlerse, Allah size onlara saldrmak iin bir yol vermemitir. 4/90 - Allah sizi, din hakknda sizinle savamayan ve sizi yurtlarnzdan karmayan kimselere iyilik etmekten, onlara adletli davranmaktan menetmez. nk Allah, adlet yapanlar sever. 60/8 - Allah sizi, ancak sizinle din hakknda savaan, sizi yurtlarnzdan karan ve karlmanz iin yardm eden kimselerle dost olmaktan men eder. Kim onlarla dost olursa ite zlimler onlardr. 60/9 slam dininde eman dileyen mrik kimselere de, saldr olamad gibi, kendilerine, gvenlikleri konusunda yardm edilir. Kurandan mealen: - Ve eer ortak koanlardan biri eman dileyip yanna gelmek isterse, onu yanna al ki, Allahn szn iitsin sonra onu gven iinde bulunaca yere ulatr. Byle (yap), nk onlar bilmez bir topluluktur. 9/6 Ayrca saldrya uram olsalar dahi, Allah, Mslmanlara savata ar gitmemelerini emretmitir. Kurandan mealen: - Sizinle savaanlarla Allah yolunda savan; fakat haksz yere saldrmayn, nk Allah haksz yere saldranlar sevmez. 2/190 - Haram ay, haram aya karlktr. Hrmetler karlkldr. Kim size saldrrsa, onun size saldrd kadar siz de ona saldrn; Allahtan korkun, bilin ki Allah muttakilerle (saknanlarla) beraberdir. 2/194 slam dininde sava ortamnda bile bara tevik edilir. Saldrganlara, saldrlarndan vaz gememeleri arsnda bulunulur. Kurandan mealen:

239

- nkr edenlere eer, (savatan) vazgeerlerse, gemilerinin balanacan ve tekrar balarlarsa evvelkilerin hkmnn uygulanacan syle. 8/38 Buna ramen savata srar ederlerse, mslmanlar da kendilerine yaplan saldrlar nlemek, inanlarn hr olarak yaamak iin Allahn dinine yaplan tm saldrlar engellemeye aba gsterirler. Bu arada amalarndan taviz vermeden, bar yolunu da ak tutarlar. Kurandan mealen: - Fitne kalmaynca ve din tammen Allahn oluncaya kadar onlarla savan! Eer vaz geerlerse muhakkak ki Allah yaptklarn grmektedir. 8/39 - Eer dnerlerse, bilin ki Allah sizin sahibinizdir. O, ne gzel sahip, ne gzel yardmcdr! 8/40 slam dininde hi kimseye haksz yere saldrmak kabul edilmemitir. bundan dolay, Mslman olmayan bir kimseye Mslman olmuyor diye deil sava amak, bask yapmak, yani zorlamada bulunmak dahi kabul edilemez. Her insan kendi inancn yaayabilir, fakat u da bilinmelidir ki, inan yeryznde fitne karmakta deildir. Yani bir kimse kp ta benim inancm insanlara afyon satmaktr veya insanlarn mallarn haksz yere almaktr diyerek bakalarna zarar veremeyecei gibi, nasl ki kendisine haksz yere kimse saldrmyorsa, o da hibir ekilde yer yznde haksz bir zorba olarak saldrda bulunamaz. Aksi takdirde cezay hak eder. nanca bask yaplamayaca ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - Dinde zorlama yoktur. Doruluk, sapklktan seilip belli olmutur. Kim ttu reddedip, Allaha inanrsa, muhakkak

240

ki o, kopmayan, salam bir kulpa yapmtr. Allah iitendir, bilendir. 2/256 Bir ite veya bir olayda hareket noktas ok nemlidir. slam dininde inanla ilgili olarak, peygambere verilen yetki tebli yani duyurmaktr. Bu konuda peygambere hesap sormak yetkisi verilmemitir. nan ve farzlarla ilgili amel konusun da hesap sormak Allaha aittir. Kurandan mealen: - yi bilin ki Allahn cezas etindir ve Allah balayc, esirgeyicidir. 5/98 - Resle den, sadece duyurmaktr. Allah, neyi gizleyip neyi aa vurduunuzu bilir. 5/99 - Onlara vadettiklerimizin bir ksmn sana gstersek de, seni (bundan nce) vefat ettirsek de sana den, duyurmaktr. Hesap grmek de bize der. 13/40 Grld gibi, slam dininde haksz yere saldr ve zulm yoktur. nsanlara iyilikleri iin tebli yaplr, fakat ister kabul ederler veya etmezler, kabul etmemeleri halinde onlardan hesap sormak ancak Allaha aittir. Btn bunlara ramen, bir kimse Mslman olsun veya olmasn, bakalarna hakszca saldrp zulmederse! Kurandan mealen: - Ktln cezs, yine onun gibi bir ktlktr. Kim affeder, balarsa onun mkfat Allaha aittir. Dorusu O, zlimleri sevmez. 42/40 - Kim zulme uradktan sonra kendini savunursa byle hareket edenlerin aleyhine bir yol yoktur. 42/41

241

- Ancak unlarn aleyhine yol vardr ki, insanlara zulmeder ve yeryznde haksz yere saldrrlar. (te bunlar knanrlar ve) ylelerine ac bir azab vardr. 42/42 - Fakat kim sabreder, (kendisine yaplan ktl) affederse, phesiz bu, ok nemli ilerden biridir. 42/43 Herhangi bir nefsi katletmemi veya yer yznde fesat karmam bir kimseyi katleden kimse, slam dinine gre byk bir su ilemi olur. Mslman olmayan bir kimse bir mslman bu ekilde katledemeyecei gibi, inanca bask yaplmasn dahi kabul etmeyen Allah, hi bir Mslmana, Mslman olmayan bir kimseyi haksz yere katletme yetkisi vermez. Haksz yere saldr slm dinide byk bir sutur. Kurandan mealen: - Bundan dolay sril oullarna yle yazdk: Kim, bir nefsi katletmemi, ya da yeryznde bozgunculuk yapmam olan bir nefsi katlederse, sanki btn insanlar katletmi gibidir. Kim de onu(n hayatn kurtarmak suretiyle) yaatrsa, btn insanlar yaatm gibi olur. Andolsun elilerimiz onlara ak delillerle geldiler, ama bundan sonra da onlardan ou, yine yer yznde isrf etmekte (ar gitmekte) dirler. 5/23 slam dininde ksas gereken hallerde, zarar grenler affa tevik edilmekle beraber, zarar grenlerin davac olmalar halinde ksas uygulanr. Bu husus adaletin gerei olduu gibi, ceza grme korkusu da sutan caydrc bir etkendir. Ksas sistemi cana can, gze gz, kulaa kulak, die di ve yaralara kar yaradr. slam dinide, devletin hapishaneler kurmak suretiyle, su ileyenleri cezalandrmas n grlmemitir. Hapishaneler kurmak, hem devlete hem de halka yk getiren bir sistem olduu gibi, ksastaki su, ceza denkliini ihtiva etmez. Ayrca sularn yaygnlat zamanlarda, hapishanelerde byk ylmalar olduu gibi, disiplinin salanamad hallerde hapishane ierisinde eitli sularn ilenmesine neden olmaktadr. Hapishane sistemini ylmalar nedeniyle tayamayan yneticiler, zarar

242

grenlerin rzas hilafna, sulular af edip hapishanelerden tahliye edebilmektedirler. Bu da intikam duygularnn ve hareketlerinin toplum ierisinde yaygnlamasna neden olmaktadr. Ksas konusunda Kurandan mealen: - Onda (Tevratta) onlara: cana can, gze gz, buruna burun, kulaa kulak, die di ve yaralara karlk ksas (deme) yazdk. Kim bunu balar (ksas hakkndan vazgeer)se o kendisi iin kefret olur. Ve kim Allahn indirdiiyle hkmetmezse, ite zlimler onlardr. 5/45 Faillerin ahs olarak kesin belli olduu mnferit olaylarda, ksasa dahil su ileyen bizzat verdii zar kadar ceza grr. Fakat yle olaylar vardr ki, bir topluluk tarafndan baka bir toplulua kar ilenmi olabilir. Bu iki topluluk, Mmin iki toplulukta olabilir. rnein, iki Mmin airet veya kabile gibi. Bu konuda Kurandan mealen: - Eer mminlerden iki grup vuruurlarsa onlarn arasn dzeltin; yet biri tekine (bara yanamayp) saldrrsa, Allahn buyruuna dnnceye kadar saldran tarafla vuruun. (Allahn buyruuna) dnerse artk adletle onlarn arasn dzeltin ve (her hususta) dil olun, Allah, adlet(le hareket) edenleri sever. 49/9 - Muhakkak mminler kardetirler. Kardelerinizin arasn dzeltin ve Allahtan korkun ki size rahmet edilsin. 49/10 Zarar veren topluluk tek bir fert gibi saylarak, zarar grenler tarafndan veya katl olma olay olmusa katl olunann akrabalar tarafndan af edilmemise, ksas uygulanr. Ksas uygulanrken yine denklik gzetilir. Kurandan mealen:

243

- Eer bir ceza ile mukabele edecek olursanz size reva grlen cezann misli ile ceza verin. Eer sabrederseniz bu, tahamml edenler iin daha hayrldr. 16/126 Yukarda meali yazl yet her eit ksas cezas iin genel hkmdr. Toplumsal olaylarda, katletme konusunda sulu toplumun tek bir ahsm gibi dikkate alnarak verdii zarar kadar cezalandrlmas. Kurandan mealen: - Ey iman edenler, katletmede ksas size farz klnd. Hrre karlk hr, kleye karlk kle, kadna karlk kadn. Ama kim kardei tarafndan affedilirse, o zaman (affedenin rfe gre) uygun olan yapma(s uygun diyeti istemesi, affedilenin de) gzelce onu deme(si) gerekir. Bu, Rabbiniz tarafndan bir hafifletme ve rahmettir. Kim bundan sonra da saldrya kalkarsa artk onun iin ac bir azap vardr. 2/178 - Ey akl sahipleri! Ksasta sizin iin hayat vardr. Umulur ki (su ilemekten) saknrsnz. 2/179 Grld gibi, ksasta af etmek tevik edilmitir, fakat garanti edilmeyerek zarar grenin hakk korunmu ve sutan caydrc bir adalet olmas salanmtr. slam dini bar ve aff tevik eden bir dindir. Hi kimseye haksz yere saldry kabul etmez. Ve mmin dahi olsalar hakszlk edenleri korumaz. Mmin olmayan bir kimse, bir mddet sonra mmin olabilecei gibi, kendisi mmin olmasa bile nesiller sonra dahi onun soyundan gelen kimseler mmin olabilirler. Mmin olan bir kimsede bir mddet sonra kafir olabilir. Dnya hayatnda insanlar imtihan artlar ierisinde dnlr, kendilerine dnme frsat verilir. Mallarna, canlarna haksz saldr slam dininde tasvip edilmedii gibi. slam d inanlara basky da slam dini tasvip etmez.

244

KLELERN DURUMU KONUSUNA GELNCE: nsanlar Adem ve Havvann ocuklar olarak ayn ana babadan dnyaya gelmelerine ramen, tarihte ok yaygn olarak bir birlerini kle yapmlardr. nsanlarn, insanlar kle edinme kaynaklarn balca ekilde tasnif edebiliriz: 1- Sava veya baskn neticesinde, yenilen veya ele geirilen tarafn kleletirilmesi. 2- Kle sahiplerinden satn almak yoluyla kle edinilmesi. 3- Kle sahiplerinin, kleleri retmek suretiyle oaltp, yeni kleler edinmesi. Bu suretle bir insan, dier bir insan kle edinmekte ve hrriyetine el koyabilmektedir. Bu durum kle olmu insan iin ok zor bir olaydr. Kle olmu insanlar, klelikten kurtarmann iki yolu vardr. Bunlardan bir tanesi herkes hrdr deyip kleliin reddedilmesi, ikincisi ise kontroll ekilde sosyal doku iinde eritmek suretiyle azalta, azalta mcadele edilmesidir. Herkes hrdr deyip klelik ret edildiinde, kleliin yaygn olduu devirlerde, bir ok sosyal patlamalar meydana gelecektir. rnein: Toplumda hr fakat birok isiz, evsiz, a insanlar doluacak, efendileri eliyle azat edilmi kleler, efendilerinden intikam alma durumuna gelebilirler. Hatta bir araya gelip eski efendilerini kle yapmaya kalka bilir ve daha birok olaylara sebebiyet verebilirler. Klelikle sosyal doku ierisinde eritmek suretiyle azalta azalta mcadele edilmesi durumu ise, toplumu sarsmayan ve hatta slam toplumu dndaki kleci toplumlarla etkili bir mcadele yntemidir. Zira Mslmanlarn, korku duymadan o toplumlardan kle satn alp hrriyete kavuturmalarna olanak vermektedir.

245

Klelikle mcadele edilmesiyle ilgili olarak, Kuranda bir dizi tedbirler vardr, bunlardan rnekler verecek olursam: Kurandan mealen: - (Savata) kfirlerle karlatnz zaman boyunlarn vurun. Nihayet onlara iyice vurup sindirince ba skca balayn (esir aln). Sava sona erince de artk ya karlksz veya fidye karl Salverin. Durum u ki, Allah dileseydi, onlardan intikam alrd. Fakat sizi birbirinizle denemek ister. Allah yolunda katledilenlere gelince, Allah onlarn yaptklarn boa karmaz. 47/4 Bylece, sava esirlerinin kleletirilmesi, slamda yasaklanm olmaktadr. Zira savan bitiminde esirler ya karlksz yada fidye karl serbest braklacaklardr. Bylece sava yoluyla kle alnmas nlenmi olmaktadr. Kle sahibi olan kafirlerin ellerindeki klelerden satn almak, klelerin mslmanlarn eline gemesine ve bylece hrriyete kavumalar iin kendilerine bir kap alm olmaktadr. Zira, slam dininde klelerin hrriyete kavumalar tevik edildii gibi, diyet artna da balanm, sadakalardan kendilerine pay verilmesi farz klnm, ayrca kendilerinden hayr beklenen bir klelerin mkatebe yapmak suretiyle hrriyetine kavuturulmas n grlmtr. Cariyelerin zorlanp zinaya srklenmesi yasaklanm, kle ve cariyelerden salih olanlarn evlendirilmesi emredilmitir. Bylece bir dizi tedbirlerle, kleliin ortadan kaldrlmas yolu almtr. Bu hususlarla ilgili olarak rnekler verecek olursam, Kurandan mealen: - (nsan), hi kimsenin kendisine g yetiremeyeceini mi sanyor? 90/5

246

-(Gsteri ve vnme iin) Ben birok mal telef ettim" diyor. 90/6 - Kimse kendisini grmedi mi sanyor? 90/7 - Biz ona vermedik mi: ki gz 90/8 - Bir dil, iki dudak? 90/9 - Ona iki yolu (doru ve eriyi) gstermedik mi? 90/10 - Fakat o, sarp yokuu geemedi. 90/11 - Sarp yokuun ne olduunu sen nereden bileceksin? 90/12 - Bir boynu (klelik zincirinden) zmek, 90/13 - Yahut doyurmaktr: alk gnnde, 90/14 - Akraba olan yetimi, 90/15 - Yhut hibir eyi olmayan yoksulu, 90/16 - Sonra inanp birbirlerine sabr tavsiye eden ve merhamet tavsiye edenlerden olmak. 90/17 Doru yolda olmann bir art olarak, kle azat etmek gsterilmitir. (Ayrca bak. 2 Bakar 177.) Kefret art olarak kle azat etmenin farz klnmas. Kurandan mealen: - Kadnlarna zhar edip sonra sylediklerinden dnenler, karlaryla temas etmeden nce bir kleyi hrriyete kavutursunlar. Size tlenen (hkm) budur. Allah yaptklarnz haber almaktadr. 58/3 (Ayrca bak. 4 Nisa 92; 5 / M3aide 89)

247

Klelerin, ihtiyalarn karlamak zere, kendilerine sadakadan farz olarak pay verilmesi. Kurandan mealen: - Sadakalar, Allahtan bir farz olarak ancak fakirlere, dknlere, onlar zerinde alan (sadaka toplayan) memurlara, kalpleri (slma) sndrlacak olanlara, klelik altnda bulunanlara, borlulara, Allah yoluna ve yolcuya mahsustur. Allah bilendir, hikmet shibidir. 9/60 Kle ve cariyelerin evlendirilmesi ve mkatebe konusunda Kurandan mealen: - inizden bekrlar ve kle ve criyelerinizden salih olanlar evlendirin. Eer yoksul iseler, Allah, ltiyle onlar zengin eder. Allah geni (nimet ve ltuf sahibi)dir. (her eyi) bilendir. 24/32 - Evlenme (imkn) bulamayanlar, Allah kendilerini ltfundan zengin ed(ip evlenme imknna kavutur)uncaya kadar iffetlerini korusunlar. Ellerinizin altnda (kle ve criye)lerden, mktebe (akdi) yapmak isteyenlerle, eer kendilerinde bir iyilik grrseniz mktebe yapn. Ve Allahn, size verdii malndan onlara da verin. Dnya hayatnn geici menfaatini elde etmek iin, nmuslu kalmak isteyen criyelerinizi zinaya zorlamayn. Kim onlar (zinaya) zorlarsa, phesiz Allah, zorlanmalarndan sonra (0 cariyelere kar) balayc, esirgeyicidir. 24/33 Yukardaki ayet meallerinde grld gibi, slam dininde kleliin sona erdirilmesiyle ilgili ok nemli yaptrmlar vardr. Bir insann dnyada en ok isteyecei eylerden bir tanesi, hrriyet ve ev bark sahibi olmasdr. slam dininde bunlarla ilgili salam esaslar getirilmitir, kle ve cariyelerden salih olanlarn evlendirilmesi emredilmitir. Ayrca cariyelerin zinaya zorlanmas yasaklanm olup, zinadan uzak aile kadn olmalarna olanak salanmtr. Klelii kesin ortadan kaldran bir husus olarak, klelerle mkatebe akdi yaplmas emredilmitir. Bu mkatebe akdinin

248

tek art, hrriyeti verilecek klenin, kendisinde iyilik grnen bir kimse olmasdr. Klelik altnda yaam olan ve kendisinden iyilik grnmeyen bir kimsenin hrriyete kavuturulmas, slam toplumuna zararl olacandan, kleliin tasfiyesi olaynda bu benimsenmemitir. Bunun dnda kii kendisinden hayr grnen bir kimse ise, hr olmas iin mktebe akdi yapmak zere mracaat etmesi yeterlidir. Kendisiyle yaplan mktebe akdi, hrriyete kavuma akdidir; bir hrriyet belgesidir. Bu akit hrriyete kavuan kleye ba edemeyecei mali yk getiren bir akitte deildir, tam tersi, toplumda tutunabilmesi iin kendisine malen yardm edilmesi emredilmitir. Zira, hibir maddi imkana sahip olmadan hr olmas, kendisini klelii arayacak hale getirebilir, bu mali yardm yaplmak suretiyle nlenmitir. Ayrca, klelik mddeti ierisinde, kle sahibi, klesine ksas kapsamna giren bir zarar verdii zaman, klenin affetmeyip ksas istemesi halinde, klesine verdii zarar kadar kendisine ksas uygulanr. Ferdi olaylar iin, ksas uygulamasnda, Kuranda, efendi kle ayrm yaplmamtr. Kaldmz yerden rivayetleri incelemeye devam edecek olursak, yle ki: 288- Abbs bnu Abdulmuttalib anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ne memne (beyin zarna ulaan yara)da, cife (bedenin i ksmna ulaan yara)da, ne de mnakkla (kemii krp yerinden kaydran yara)da ksas vardr. (Yani bakasn bu eit yaralarla yaralayan kimseye ksas uygulanmaz, diyet alnr)." (K.S. 6812 C.17 S.330, alnts, bni Mace 2637.) Yukarda ki rivayette, ar yaralamalarn ksas d olduunu iddia etmekle, ksasn bu husustaki caydrcln ve adaletli bir karlk olma olayn ortadan kaldrmay amalamlardr.

249

Zarar grenin affetmemesi halinde, ksas yoluyla her eit yaraya kar, denk bir yara almas gerektii Kuranda belirtilmitir. Yaralarda istisna yaplan rivayetin asl yoktur. Kurandan mealen: - Onda (Tevratta) onlara: cana can, gze gz, buruna burun, kulaa kulak, die di ve yaralara karlk ksas (deme) yazdk. Kim bunu balar (ksas hakkndan vazgeer)se o kendisi iin kefaret olur. Ve kim Allahn indirdiiyle hkmetmezse, ite zlimler onlardr. 5/45 Grld gibi, yaralarda istisna yaplmamtr. Ayrca hibir ahs istisnas da yaplmamtr, bundan dolay, oula, babas sebebiyle ksas uygulanmaz diye uydurduklar u rivayetin de asl yoktur: 289- Sreka bnu Mlik radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn, olu sebebiyle babaya ksas uyguladna, fakat oluna, babas sebebiyle ksas uygulamadna ahid oldum." (K.S. 4957 C.14 S.174 Aka 1992 alnts, Tirmizi, Diyt 9, (1399)) Hem de bu rivayette ok ilgin bir husus vardr. Oul babasn dvse, yaralasa, ldrse, oula hibir ksas cezas verilemeyecei, fakat ayn ekilde baba ocua zarar verirse babaya ksas uygulamas gerektiini rivayet etmilerdir. Hal bu ki, deil ana, babay dvmek, yaralamak v.s. Onlara ocuklar, Kurana gre f" dahi diyemezler, bu hususta Kurandan mealen: - Rabbin yalnz kendisine tapmanz ve anaya babaya iyilik etmenizi emretti. kisinden birisi, yhut her ikisi, senin yannda ihtiyarlk ana ular (ihtiyarlk zamannda senin yannda kalrlar)sa sakn onlara f" deme, onlar azarlama! Onlara gzel sz syle. 17/23

250

Ayrca, slamda ki ksas hukukunu ortadan kaldrmak iin, hakl olarak ksas isteyenin, bu isteinden dolay sulu olacan iddi ettiler, halbuki hakl olmakla sulu olmak zt eylerdir. Hakl olan, hakkn istemekten dolay asla sulanamaz. Bu konuda uydurduklar rivayetlerden rnekler: 290- Reslullaha adam ldrm birini getirdiler. O da ldrenin velisine ksas hakk tand. Bunun zerine veli onu alp gitti. Boynunda tasma vard; onu ekiyordu. O dnp gittikten sonra. Reslullah: Katille maktul cehennemdedir" buyurdular. Derken biri o adama giderek Reslullahn szn syledi. O da katili brakverdi. (Sahihi Mslim C.8 H.33/322 Snmez Neriyat A.. Ahmed Davudolu.) 291- Hz. Breyde radyallahu anh anlatyor: Bir adam Reslullah aleyhissaltu vesselma bir adam getirip: Bu adam kardeimi ldrd" diye ikayette bulundu. Resulllah da: Git sen de ldr, tpk kardeini ldrd gibi!"buyurdular. Adamcaz ikayetiye: Allahtan kork, beni affet! nk af senin iin byk bir crete sebeptir. Senin iin de, kardein iin de Kyamet gn daha hayrldr!"dedi. Adam onu salverdi. Durum Reslullah aleyhissaltu vesselma haber verildi. Reslullah (onu arp) sordu. Adam (caninin) kendisine syledikleri haber verdi. (Rvi devamla) der ki: (Reslullah aleyhissaltu vesselm): Onu azat et! Aslnda onu azad etmen, onun iin, kyamet gn onun sana yapacandan daha hayrlyd. O gn: Ey Rabbim! Diyecek, una sor bakalm, beni niye ldrmt?"

251

(K.S. 4983 C.14 S.200 Aka, alnts, Nesi, Kasme 6(8,18)) Rivayetin sonunda ki tehdit ifadesine dikkat edildiinde, ksas hakkn talep eden, bu isteinden dolay sulu duruma drlmek istenmitir. Ksastan vazgeip affetmek iyi bir eydir. Fakat ksas hakkn talep edende hibir zaman sulu duruma dmez; hibir ekilde sulanamaz. Zira bu onun hakk olan bir husustur. Onlarn bu rivayeti uydurmaktan kastlar aff tevik etmek deildir. Ksasn uygulanmasn kkten yok etmektir. nk ksas yok edilip uygulanmasa su ileme artar, adalet, Kuran llerine gre yerine getirilmemi olur. Sularn engellenmesinde caydrclk ynnden ksas ok etkilidir. Toplumsal asayiin salanmasnda ksasn byk nemi vardr. Onun iin mslmanlar arasnda fitnelerin yaylmas iin ksas yok etmek bakmndan rivayetler uydurmulardr. Kuranda ksas konusunda yle denmitir, mealen: - Ey akl shipleri, ksasta sizin iin hayat vardr, bylece korunursunuz. 2/179 Mealini yazdm 2 Bakara 179 ayetinden durum gayet net bir ekilde anlala bilir. 292- bnu Mesud radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Allahtan baka lah olmadna ve benim de Allahn Resl bulunduuma ahadet eden kimsenin kan, hal dnda helal deildir: 1- Zina yapan dul. 2-Cana can ksas. 3-Dinden kp cematten ayrlan.

252

(K.S. 4931 C.14 S.140 Aka, alnts, Buhari, Diyt 6; Mslim, Kasme 25,(1676); Ebu Dvd, Hudd 1,(4352); Tirmizi, Diyt 10,(1402); Nesi, Tahrim 5,(7,90,91), Kasme 5,(8,131)) Zina yapan dulla, cana can ksas konusuna deindim. Bu rivayetin nc kknda mrteddin ldrleceini tahdis etmilerdir, halbuki Kuranda baz durumlarda mrtede tevbe frsat verilmitir. rtidat eden katledilirse, tevbe etmesi nasl mmkn olur. Kald ki, inandktan sonra inkar edip, inkarlarn arttrdklarndan dolay tvbeleri kabul edilmeyenler hakknda dahi Kuranda lm cezas ngrlmemitir. Kurandan mealen: - man ettikten, Resln hak olduunu grdkten ve kendilerine ak deliller geldikten sonra, inkar eden bir kavme Allah nasl yol gsterir? Allah, zalim, kavmi doru yola iletmez. 3/86 - te onlarn cezas: Allahn, meleklerin ve btn insanlarn laneti onlarn zerindedir! 3/87 - O (lanet)in iinde ebedi kalacaklardr. Onlardan azab hafifletilmeyecek ve onlara asla baklmayacaktr. 3/88 - Ancak ondan sonra, tevbe edip uslananlar baka. nk Allah, balayan, merhamet edendir. 3/89 - Onlar ki, inandktan sonra inkar ettiler, sonra inkarlar artt, onlarn tvbeleri kabl edilmeyecektir ve ite onlar sapklarn ta kendileridir. 3/90 Dinden kp cemaatten ayrlana lm cezas verilmesi halinde, irtidat edenler inkarlarn gizleyeceklerdir, bu da mnafklarn artmasna sebep olacaktr. Mnafklarn artmas, slam toplumu iin iyi bir ey deildir. Kald ki, deil inantan dolay ldrmek, slam da inanca bask yani ikrah dahi yoktur. steyen inanr, isteyen inanmaz, kullar

253

inanmayandan inanmadndan dolay hesap soramazlar, bu konuda hesap sormak Allaha aittir. 293- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim hayzlnn fercine veya bir kadnn dbrne (arka uzvuna) temas ederse veya khine urarsa Muhammede indirilenden teberri etmi yz evirmi) olur." (K.S. 3823 C.11 S.44 Aka, alnts Tirmizi, Tahret 102, (135); bnu Mce, Tahret 122,(639)) Bir kadnn dbrne temas eden kimse, Lt kavminin sapk ameline benzer bir amel ilemi olur, dolaysyla byle kimseler mslman deillerdir, bu konuya evvelce deinmitim. Bir khine urayan yani fal atran kimsede o kahinin gayb bildiini kabul etmi olmakla, khini Allaha ortak komu olur, zira gayb slam inancna gre ancak Allah bilir. Hayzl kadna temasta bulunmak, slam dininde gnah saylan bir harekettir, fakat dinden karc bir hareket deildir. Bu konuda Kurandan mealen: - Sana det grmeden soruyorlar. Deki: O eziyettir." det hlinde kadnlardan ekilin, temizleninceye kadar onlara yaklamayn. Temizlendikleri zaman Allahn emrettii yerden onlara varn. Allah tevbe edenleri sever, temizlenenleri sever. 2/222 Ayrca, hayzl kadna temas konusunda ki tekfir iddialaryla, tahdis ettikleri u rivayetler elikilidir: 294-. ...... bn Abbasi (r.a.) demitir ki: (Bir kimse), kann balangcnda karsna yaklarsa bir dinar, kann kesilmesi srasnda (yaklatnda) cima ederse yarm dinar sadaka versin." (Eb Dvd C.1 S.472 H.472 H.265 K.Taharet (1), Bb 105 amil 1987.)

254

295- Bir rivayette yle denmitir: Kii hanmna kanama hlinde temasta bulunmusa bir dinar, kann kesilme hlinde temas etmise yarm dinar tasadduk eder." (K.S. 3834 C.11 S.50 Aka, alntlar. Tirmizi, Tahret 103, (136,137); Ebu Dvud. Tahret 106,(264, 265,266); Nesi, Tahret 182, (1,153); bnu Mce, Tahret 123,(640)) Grld gibi rivayetler elikilidir, bir taraftan sz konusu fiili ileyen tekfir edilirken, dier taraftan ceza olarak bir veya yarm dinar tasadduk ngrlmtr. Kfretmenin karl yarm dinar veya bir dinardr demek ak bir elikidir.

HAYVANLARLA LGL OLARAK UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER Bilindii gibi, dnyada yaam sren birok canl bulunmaktadr. slam inancnda, nsanlar ve Cinler dnya yaantlarnda imtihan geirmekte olup, amellerine gre Cennetlik yada Cehennemlik olmaktadrlar. Rivayet uydurmaclar, insanlara ve cinlere has olan bu imtihan eklini insanlar nazarnda amacndan saptrmak iin, bu imtihann ieriinde bulunan iyi ve kt kavramlarn hayvanlara da yklemek suretiyle amacndan saptrmaya almlardr. Bu amalarna ulamak iin, hayvanlarn davranlarn dini llere gre deerlendirme yoluna gitmilerdir, halbuki deil hayvanlarn davranlarn dini llerle deerlendirmek, ne yaptn bilemeyen akl zrl insanlarn davranlar bile, slam dinine gre dini llerle deerlendirilemez. Bu hususlarda uydurmu olduklar rivayetlerden rnekler verecek olursam, yle ki: 296- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselam buyurdular ki: Ylan fask tr, akrep fask tr, karga fask tr.

255

Ksm bnu Muhammed bni Ebi Bekr radyallahu anha: Karga yenilir mi?"diye sorulmu. u cevab verdi: Reslullah aleyhissaltu vesselmn ona fask" demesinden sonra onu kim yer?" (K.S. 6954 C.17 S.408 Aka, alnts. bni Mace 3942) 297- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Hayvanlardan be tanesi vardr ki bunlarn her biri fsk tr. Harem blgesinde olsun, Hill (denen Harem d) blgesinde olsun bunlar ldrlr: Karga, aylak, Akrep, san, kelb-i akr. (K.S. 4938 C.14 S.149 Aka, alnts Mslim, Hacc 66-67, (1198); Tirmizi, Hacc 21,(837); Nesi, Hacc 113, (5,208)) Mslimin bir rivayetinde Hz. Aie yle demitir: Reslullah aleyhissaltu vesselm be fsn Hillde ve Haremde ldrlmesini emretti........ (K.S. 4938 notu.) Grld gibi fasklk gnahn baz hayvanlara yklemilerdir. Kuranda ise fasklar hakknda yle denmitir: - Andolsun ki sana apak ayetler indirdik. Onlar fasklardan bakas inkar etmez. 2/99 Bylece, dediklerine gre aylak, Akrep, san v.s. Fask olmakla ayetleri inkar edenlerden olmu oluyorlar. Fasklarn ahirette eriecekleri netice ise Kuranda helak olarak belirtilmitir. Kurandan mealen: - O halde peygamberlerden azim sahibi olanlarn sabrettii gibi sen de sabret. Onlar hakknda acele etme, onlar vadedildikleri azab grdkleri gn sanki dnyada gndzn sadece bir saati kadar kaldklarn sanrlar. Bu, bir teblidir. Fask topluluktan bakas helak edilir mi hi? 46/35

256

Bu duruma gre, hayvanlara fasklk iddia etmeleri, Kurana uymamaktadr. 298- Fkih bni-Muirenin azadl cariyesi Saibe radyallahu anh anlatyor: Hz. Aie radyallahu anhnn yanna girmitim. Odasnda, yere konulmu bir mzrak grdm. Ey mminlerin annesi! Bununla ne yapyorsun?"diye sordum. u cevab verdi: Biz bununla u kelerleri ldryoruz. nk Reslullah aleyhissaltu vesselm bize bildirdi ki, Hz. brahim aleyhisselm atee atld zaman yerdeki btn hayvanlar atein snmesine katld, sadece keler katlmad. Dahas o, atei (yanmas iin) flyordu. Bu sebeple Aleyhissaltu vesselm bunun ldrlmesini emir buyurdu. (K.S. 6949 C.17 S. 405 Aka alnts, bn-i Mace 3231) Bu rivayette belirttiklerine gre keler (kertenkele) byk bir slam dman olmu oluyor. Bunlar ylesine iddialardr ki, Kurann evrensel mesjn, keler yledir yok kertenkele yledir diyerek, akllar sra oluk ocuk oyununa dndrmeye almaktadrlar. Mslimin kertenkele hakknda uydurmu olduu rivayetler, bu konuda ki amalarn aka ortaya koymaktadr. rnein: 299- Reslullaha atfen: Her kim kertenkeleyi ilk vuruta ldrrse ona u ve u kadar sevaba vardr, ve her kim onu ikinci vuruta ldrrse, birinciden aa olmamak zere ona u kadar sevap vardr. Ve her kim onu nc vuruta ldrrse ona da ikincisinden aa olmamak zere u ve u kadar sevaba vardr."buyurdular. (Mslim 146/695 C.9 Snmez Neriyat A..) Sanki bahsettikleri kertenkele deil de, Mslmanlara saldran yedi bal ejderha, yle ki, Mslimin 147. Rivayetinde (Cilt 9) belirttiine gre, birinci vuruta kertenkeleyi ldrene yz sevap verilecekmi. Hal bu ki, brahim peygamberin atlm olduu ate hibir yarat

257

mdahalesi olmadan. Yalnz, Allahn atee emretmesiyle, ate serin ve selametli bir hal almtr, yani kertenkele haricindeki dier yer yaratklarnn atei sndrmeye altn iddia etmeleri de, Kurana uymayan bir iddiadr. Kurandan mealen: - Dediler: Onu yakn, ilahlarnza yardm edin, eer bir i yapacaksanz." 21/68 - Biz de Ey ate, brahime serin ve esenlik ol!" dedik. 21/69 Bu itibarla uydurmu olduklar rivayetlerin asl yoktur. 300- bnu mer radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm av veya koyun veya oban kpei hari dier btn kpeklerin ldrlmesini emretti. bnu mer radyallahu anha: Ebu Hreyre, veya ekin kpeini de diyor!" denilmiti, bunun zerine: Onun ekini var da ondan!"cevabn verdi ve ilave etti: Biz Medine ve civarna gider, tek kpek brakmaz hepsini ldrdk. Hatta biz, lden gelmi kadna refakat eden arkada kpei bile ldrdk." (K.S. 4949 C.14 S.159 Aka, alntlar. Buhari, Bedl-Halk 14; Mslim, Muskt 45, (1570); Muvatta, stizn 14,(2,969) Tirmizi,Sayd 4,(1488); Nesai,Sayd 9,(7,184)) 301- Reslullaha atfen: Reslullah kpeklerin ldrlmesini emir buyurdu ve kpekler ldrlsn diye Medinenin nahiyelerine haber gnderdi. (Sahihi Mslim 44/24 C.8 Snmez Neriyat A..) 302- Reslullaha atfen: Reslullah bize kpekleri ldrmeyi, emir buyurdu. Hatta kadn kpei ile lden gelirdi de biz o kpei bile bile ldrdk. Sonra peygamber kpekleri ldrmeyi yasak etti ve:

258

- Halis siyahn, iki noktalsn ldrmeye bakn, nk o eytandr; buyurdu. (Mslim 47/25 C.8 Snmez Neriyat A..) 303- Hz. Ebu Zerr (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kii, nne semer ka kadar bir ey brakmadan namaz klarsa; (nnden getii takdirde) siyah kpek, kadn, eek, namazn bozar... Ebu Zerre dendi ki: Siyahn krmzdan, beyazdan fark nedir?" u cevab verdi: Ey kardeimin olu! Sen bana, benim Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a sorduum eyi sordun. Efendimiz: Siyah kpek eytandr" buyurmutu." (K.S. 2743 C.9 S.39 Aka, alntlar. Mslim, Salt 265, (510); Eb Dvd, Salt 110,(702), Tirmizi Salt 253,(338); Nesi Kble 7,(2,63); bni Mce, kmetus-Salt 38,(952)) Bu rivayetleriyle, tm siyah kpekleri eytan saydklar, dolaysyla eeklerle, kadnlar da zdeletirerek eytan saymlardr, bu husus zellikle kadnlara byk bir hakarettir ve slamda yeri yoktur. Bizimle beraber dnyada yaayan tm hayvanlar, Allahn gerekli grp yaratt ve eitli ilevleri olan yaratklardrlar. Bu canllar, dinsel tebli dnda olmakla, onlarn eytanlkla veya vahyi reddetmeyle ilgileri yoktur. Allah tarafndan kendilerine ykletilen ilevleri yerine getirirler, rnein, arnn bal yapmas gibi. Ayrca bizim tam olarak bilmediimiz veya bilemeyeceimiz grevleri de olabilir. u kesindir ki, Allah hibir eyi bou bouna yaratmaz. Ve yaratm olduu hibir canl trn gereksiz yere yok etmemizi bize emretmez. Tm canllar bizim gibi birer mmet olup, kendilerine has yaamlarn srdrrler.

259

Kurandan mealen: - Yeryzn de yryen hibir hayvan ve iki kanadyla uan hibir ku yoktur ki, (onlar da) sizin gibi birer mmet olmasnlar. Biz kitap da hibir eyi eksik brakmadk. Sonra (onlar), Rableri(nin huzru)na toplanacaklardr. 6/38 Hal byle olunca, peygamberin hibir gereke gstermeden kpeklerin ldrlmesini emrettii yolunda ki rivayetlerin asl yoktur. Ayrca, siyah kpeklerin eytan olduklarn rivayet etmelerinin slami hibir yn yoktur. Daha baka rivayetlerinde de, zaman, zaman baz hayvanlarn eytan olduunu rivayet etmilerdir. Byle yapmalarnn nedeni, dikkatleri eytandan ve eytann verdii zararlardan baka yne evirmek, insanlarn eytan tehlikesini hatife almalarn salamak ve bylece eytann onlar aldatmasn kolaylatrmak iindir. zellikle de kpeklerin ve develerin eytan olduklarn rivayet etmilerdir, zira, kpek Ashab Kehfe bekilik etmiti, Devede bir kavme, Allah tarafndan imtihan vastas yaplmt. Onun iindir ki bu iki hayvana kin duymulardr. Bu hususta Kurandan mealen: - (Ashab Kehf) Uykuda olduklar halde sen onlar uyanklar sanrsn. (Uyuduklar yerde) onlar saa sola eviririz. Kpekleri de girite iki kolunu (n ayaklarn) uzatmtr. kp da onlara baksaydn, mutlaka onlardan dnp kaardn. Ve onlardan iin korku dolard. 18/18 - Semd (kavmin)e de kardeleri Slihi (gnderdik): Ey kavmim dedi, Allaha kulluk edin, sizin Ondan baka ilahnz yoktur. Size Rabbinizden ak bir delil geldi. te u, Allahn dii devesi, size mcizedir, brakn onu Allahn arznda yesin (isin) sakn ona ktlk etmeyin, yoksa sizi ac bir azab yakalar." 7/73

260

Halbuki onlar deve iin yle dediler. 304- Reslullaha atfen: Koyun allarnda namaz kln, zira koyunlar mbarek (hayvanlar)dr. Deve damlarnda namaz klmayn. Zira onlar eytanlardr." (K.S. 2696 C.8 S.536 Aka, alnts. Ebu Dvud, Salt 25,(493)) 305- Ber (radyallahu anh)nn rivayetlerine gre Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle demitir: Deve allarnda eytandandr. namaz klmayn, nk onlar

Koyun allarndan soruldu: Oralarda kln, nk onlar berekettir" buyurdular." (K.S. 3689 C.10 S.478 Aka, alntlar. Ebu Dvud, Tahret 72, (184); Tirmizi, Tahret 60,(81)) Kpeklerle, develerin eytan olduu yolundaki rivayetlerinin asl yoktur. 306- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Melekler, iinde kpek ve an bulunan kfileye arkadalk etmezler." (Mslim, Libs 103,(2113,2114); Eb Dvd, Cihd (2555,2556); Tirmizi, Cihd 25,(1703). K.S. 2196 C.8 S.33 Aka.) 307-.......... Bize Sufyn ibn Uyeyne tahdis edip: Ben bunu senin urada bulunduun gibi ez-Zuhriden ezberledim, o yle dedi: Bana Ubeydullah ibn Abdillah, bnu Abbstan; o da Eb Talha Zeyd ibn Sehlden (Allah onlardan rz olsun) haber verdi ki, Peygamber (S): Melekler, iinde kpek ve sret bulunan bir eve girmezler" buyurmutur. (Buhari, Kitbu Bedil-Halk H.126 C.7 S.3099 tken 1987) ddia ettiler ki, Melekler iinde, an, kpek ve sret (resim, heykel) bulunan yere gitmeyip ordan uzak dururlarm. Bu

261

devirde insanlarn tamamna yakn, resimli kimlik kartlarn zerlerinde tamaktadrlar, kullandklar ou paralarn zerinde resimler vardr ve denebilir ki, dnyada iinde insan veya hayvan resmi olmayan hemen hemen hibir ev yoktur. Hal byle olunca, lm melekleri resimlere ramen insanlarn canlarn nasl almaktadrlar. Eer iddialar doru olmu olsayd, zerinde resim bulunan insandan uzak durmak suretiyle veya iinde resim olan eve lm melekleri girmeyeceklerinden insanlarn lmemeleri gerekirdi ve bunun gibi baka misaller verilebilir. Gerekler onlarn iddialar hilafnadr. Canlar meleklerin aldna dair Kurandan mealen: - Nefislerine zulmeden kimselere, canlarn alrken melekler: Ne ite idiniz?" dediler. (Bunlar): Biz yer yznde ciz drlmtk."diye cevap verdiler. Melekler dediler ki: Peki, Allahn yeri geni deilmiydi ki onda g ed(ip gnlnzce yaayabileceiniz bir yere gid)eydiniz?" te onlarn dura cehennemdir, ne kt bir gidi yeridir oras! 4/97 Bu itibarla tahdis etmi olduklar rivayetlerin asl yoktur. 308- Selman radyallahu anh anlatyor: aleyhissaltu vesselma ekirgeler sorulmutu: Reslullah

Onlar, Allahn en kalabalk ordulardr. Onu ne yerim ne de haram klarm" buyurdular." (K.S. 3913 C.11 S.154 Aka, alntlar. Ebu Dvud, Etime 35,(3813); bnu Mace, Sayd 9, (3219)) 309- Rezin rahimehullah Hz. Cbir radyallahu anhtan naklediyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm ekirgelere beddua etti ve dedi ki:

262

Allahm! ekirgeleri helk et, byklerini ldr, kklerini helk et, nesillerini kes azlarn geimimiz ve rzkmzdan (uzak) tut. Sen dualar iitensin. (Orada bulunan) bir adam: Ey Allahn Resl! ekirgelere nasl byle beddua ediyorsunuz, onlar ki Allahn ordularndan bir ordudur" dedi. Aleyhissaltu vesselm da cevaben: ekirge, denizdeki bir baln haprdr" buyurdular." (K.S. 3914 C.11 S.154 Aka, alntlar. Tirmizi, Etime 23, (1824); bnu Mce, Sayd 9,(3221)) ekirgelerin, Allahn en kalabalk ordular olduunu rivayet etmilerdir. Buna ramen, peygamberin, ekirgelerin mahvolmalar iin dua ettiini rivayet etmeleri bir elikidir. Peygamberin, Allahn en kalabalk ordusunun mahvolmas iin dua etmesi mmkn deildir. Ancak ekirgelerin zararndan korunma ynnde dua eder. Gya kendisine bir ahs, Allahn ordularndan bir ordu olan ekirgelere niin beddua ediyorsunuz demite, peygamber, cevap olarak, onlar denizde ki bir baln haprdr cevabn vermi. Sorulan soruya verilen cevap uygun olmad gibi, ekirgelerin balk hapr olmad bilinen bir gerektir, yle bir iddia gereklere uymaz. Dier bir hususta ekirgelerin, Allahn en kalabalk ordusu olduu iddias, bu iddia da Kurana uymayan bir iddiadr. Zira Allahn ordularn, Allahtan baka kimse bilmez. hal byle olunca, peygamber bilmedii ordularn en kalabalk olannn hangisi olduunu bilemez. Bu hususta Kurandan mealen: - Biz cehennemin bekilerini hep melekler yaptk. Onlarn saysn da inkar edenler iin bir imtihan kldk ki kendilerine Kitap verilmi olanlar iyice inansn, inanananlarn imann arttrsn. Kitap verilmi olanlar ve inananlar pheye dmesinler. Kalplerinde hastalk bulunanlar ve kafirler de:

263

Allah bu misalle ne demek istedi?" desinler. Bylece Allah, dilediini sapklkta brakr, dilediini doru yola iletir. Rabbinin ordularn kendisinden bakas bilmez. Bu, insanlara bir teblidir. 74/31 Grld gibi, Allahn ordularn, Allahtan bakas bilmez. Bu itibarla, bu hususta uydurduklar rivayetlerin asl yoktur. 310- Hz. Ali (radyallahu anh) anlatyor: Resulullah (aleyhissaltu vesselm)a bir katr hediye edilmiti, ona bindi. Ben kendisine: Eekleri atlara artrsak da bunun gibi katrlar elde etsek olmaz m?" dedim. yle cevap verdi: Bunu bilmeyenler yapar." buyurdu. (K.S. 2230 C.8 S.75 Aka, alntlar. Eb Dvd, Cihd 59,(2565); Nesi, Hayl 10,(6,224)) Bu rivayette, katr retmenin iyi bir ey olmadn tahdis etmilerdir. Hal bu ki, Kuranda Allah, katrlar ss olarak yarattn bildirmitir. Bundan dolay iddialar Kurana uymamaktadr, zira iyi olmayan bir ey ss olarak tanmlanamaz. Bu hususta Kurandan mealen: - (Allah), Binmeniz ve ss iin atlar, katrlar ve merkepleri (yaratt) ve sizin bilmediiniz nice eyler yaratmaktadr. 16/8 Bu itibarla uydurduklar rivayetin asl yoktur. 311- mm seleme radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm fareye fuveysika der ve unu ilave ederdi: Ben bunu meshe uramlardan biliyorum. nk o, kendisine (imesi iin) deve st konulsa onu imez. Ama koyun st verilirse onu ier." (K.S. 5965 C.16 S.442 Aka

264

1993, alnts. Rezin tahri etmitir. Buharide kaydedilmitir, Bedl-Halk 15; Mslim, Zhd 62, (2997)) 312- bnu Mesud radyallahu anh anlatyor: Ey Allahn resul! Maymun ve domuzlar, Allah Telann mesh ettii insanlardan m?" diye sorulmutu. u cevab verdi: Allah Tela hazretleri bir kavmi helak etti mi ona nesil (devam) vermez. Maymun ve domuzlar daha nce de vard." (K.S. 5966 C.16 S.444 Aka, alnts, Mslim, Kader 33,(2663)) Bu iki hadis elikilidir. Madem ki meshe urayanlarn nesli devam etmiyorsa. Meshe urayan farelerin nesli nasl devam etmitir. Zira farelerin deve st imemeleri mesh edilmi olmalarna delil olarak gsterilmi, bu olay farelerin tmne mal edilmekle, meshe urayan farelerin soyu devam ediyor demektir. Buda iki rivayetin elikili olduunu aka belirtir. 313- Ebul-Mseyyeb anlatyor: (Bir gn) Ebu Said radyallahu anhn yanna girmitim, namaz klyor buldum. Onu beklemek zere oturdum. Derken evin bir kesinde tavan rten hurma dallar arasnda bir kprt grdm. Oraya baknca bir ylan olduunu grdm. ldrmek zere atldm. Ebu Said oturmam iin iaret etti. Tekrar yerime oturdum. Namazdan knca bana evde bir oda gsterdi ve: Bu oday gryor musun? diye sordu. Ben: Evet!" deyince devam etti: Onda bizden evlenmesi yakn bir gen vard. Reslullah aleyhissaltu vesselm ile birlikte Hendek (harbi)e gittik. Gen, o gn ortasnda ehline uramak iin Aleyhissaltu vesselmdan izin istiyordu. Bir gn ondan yine izin istedi. Aleyhissaltu vesselm ona: Silahn beraberine al, ben Kureyzadan sana bir zarar gelir diye korkuyorum!" buyurdular. Adam silahn ald. Ailesine geldi. Hanm iki kap arasnda ayakta duruyordu. Elindeki mzra ile, drtmek zere kadna eildi. Adama kskanlk gelmiti. Kadn onu: Mzran geri ek! Hele eve gir, beni dar karan eyi bir gr!" dedi. Adam ieri dald. Bir de ne

265

grsn: Yatan zerine reklenmi iri bir ylan! Mzrayla ona yneldi ve ylana saplad. Sonra kp, sngy avluya dikti. Derken ylan zerine atld. Bilemiyoruz hangisi evvel ld; ylan m, gen mi? Reslullah aleyhissaltu vesselma gelip, bu durumu anlattk ve: Dua edin, Allah ona tekrar hayat versin!" dedik. Aleyhissaltu vesselm: Arkadanz iin istifar ediverin! Buyurdular. Sonra u aklamada bulundular: Medinede Mslman olan cinler var. Onlardan birini grrseniz, kendisine gn ihtarda bulunun. Eer bundan sonra yine de grnrse onu ldrn. nk o bir eytandr." (K.S. 4942 C.14 S.14 S.154 Aka, alnts. Mslim, Selam 139,(2236); Ebu Dvud, Edeb 174,(5256, 5257); Tirmizi, Ahkm 2,1484); (Baz Tirmizi nshalarnda Sayd blmnde (17.babta) gelmitir.) slam dininde cinler ylan olarak tanmlanamayaca gibi. Bu rivayette belirttiklerine gre, bir ylan grdmzde, gitmesi iin ona gn ihtarda bulunacakmz, gitmedii takdirde de, eytan olduuna karar verip onu ldrecekmiiz. Bu o kadar ciddiyetten uzak bir rivayettir ki, akl banda olan hi kimse bunun pratiini yapmaya kalkmaz, zira akl banda bir kimse kim se gn sreyle benden uzak dur diye bir ylana hitap etmez. Byle bir eye kalkt takdirde deliliine karar verilir. Dier bir hususta, ylann bir evde bulunduunu ve evden ayrlmadn farz edersek, gn dolmadan o ylann ev sahiplerinden herhangi birine zarar vermeyeceinin gvencesi nedir? Gereklerle badamayan bu rivayetin asl yoktur. 314- bnu Abbs radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim, ylan (intikam) arar diye (ldrmez) brakrsa bizden deildir. Biz onlarla harb ettiimiz gnden beri onlarla sulh

266

yapmadk." (K.S. 4944 C.14 S.14 S.156 Aka, alnts. Ebu Dvud, Edeb 174, (5250)) 315- bnu Mesud radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ylanlarn hepsini ldrn. Kim alacan)dan korkarsa, benden deildir." ylan(n intikam

Bir rivayette yle burulmutur: Gm ubuk gibi olan uzun ylan hri btn ylanlar ldrn." (K.S. 4943 C.14 S.156 Aka, alntlar. Eb Dvd, Edeb 174, (5249,5261); Nesi, Cihad 48, (6,51)) Bu iki rivayetle, bir evvelki rivayet elikilidir. Evvelki rivayette ylana gn ihtar edilmesi gerektii belirtilmiken, son iki rivayette ihtarsz ldrlmeleri gerektii ve onlarla bar yaplamayaca belirtilmitir. 316- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm bir gvercinin peine dp onunla elenen bir adam grmt: Bir eytan bir eytaneyi takip ediyor!"buyurdular."(K.S. 5331 C.15 S.135 Aka, alntlar. Eb Dvd, Edeb 65, (4940); bnu Mce, Edeb 44,(3765)) (Not: Tahdis etmi olduklar birok rivayette, Eb Hreyre gibi uydurmu olduklar birok hayali raviye Hz. Ve Radyallahu anh ifadelerini kullanmlardr, iktibas gerei bu ifadeleri yazmak zorunda kaldm ve uydurmu olduklar hayali ahslara bu tr ifadeleri kullanmalarn tasvip etmediimi belirtmek isterim.) Gvercin, hayvanlarn en gzellerindendir. Bir insan onu sevebilir, yakalamak isteye bilir, hi bir zaman bir gvercini yakalamak istiyor diye, bir kimseye bu yaptndan dolay eytan denemez. Hele gvercin gibi zararsz bir hayvana eytan demeleri de, ciddiyetten ne kadar uzak olduklarn

267

gstermeye kafidir. Asl amalar ise, daha ncede belirttiim gibi eytan kavramn belirsiz hale getirmek istemeleridir. 317- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Horozun ttn iittiiniz vakit Allahtan ltuf ve ikramn talep edin. Zira onlar bir melek grmtr. Merkebin anrmasn iittiiniz zaman eytandan Allaha snn. nk o bir eytan grmtr."(K.S. 5950 C.16 S.421 Aka 1993, alntlar. Buhari, Bedl_halk 15; Mslim, Zikr 82,(2729); Eb Dvd Edeb 115,(5102); Tirmizi, Daavat 58,(3455)) Horozlarn canlar ektike sk sk tmeleri bir tarafa. Eeklerin, dii eek grnce anrmalarna ne demeli, o zaman btn dii eekler eytan olmu olur ki, bu da bo bir iddiadan baka bir ey deildir. 318- ......... Ben Eb Hureyre (R)den iittim, yle diyordu: Peygamber (S): Sizden birinizin iecei iine sinek dt zamn, o kii sinein her tarafn batrsn, sonra onu karsn (atsn). nk sinein iki kanadnn birisinde hastalk, dierinde if vardr" buyurdu. (Buhari, Kitbu Bedil-Halk Bab 17 H.124 S.3098 C.7 tken.) Rivayet mdafaaclar, sinein bir kanadnda hastalk ve bir kanadnda ila olduunu uzun uzadya savunarak, bunun bilinmesinin bir peygamberlik mucizesi olduunu iddia etmilerdir. Sinein herhangi bir kanadnda eer ki ila zellii tayan bir madde olsayd, bu ada tespit edilerek ondan sentetik ila retme yoluna gidilirdi. Fakat byle bir ey bilinmemektedir. Esasnda bu rivayeti uydurmaktan amalar sinein kanadnda ila olup olmad olay deildir. Amalar mslmanlarn yemek imek zevkleri konusunda insanlar tiksindirmektir. tiim bir kahveye sinek dtnde o sinei kahveye batrp, o kahveden imeyi dnmek bile midemi bulandrmaya yetiyor. Bu durum karsnda sinein deil bir kanadnda iki kanadnda ila olsa ne olur. Kald ki, dnyada bir iecee tek kanad zerine

268

dp te ylece kalan sinei kim grm, zaten hayvan svya der dmez, kurtulmak iin rpnacak ve kendiliinden her iki kanadn batracaktr. Bu itibarla, gereklerle badamayan bu rivayetin asl yoktur. 319- .... Cbir b. Abdillahtan demitir ki: Hz. Peygamber (s.a.) kurban bayram gn hayalar buruk, alacal (ve) boynuzlu iki ko kesti... (Eb Dvd, K.edDahy (16), Bb 3-4 H.2795 C.10 S.472 amil 1990,dier rivayet eden, bn Mce, edahi 1.) 320- ........... Enes ibn Mlik (R) yle demitir: peygamber (S) deve ahrnda zekt develeriyle megl bulunduu bir srada yeni doan kardeim Abdullah teberrk en hurma inemeye daman oalamas iin yanna getirdim. Bu srada Peygamberi zekt koyunlarna -yle sanrm kikulaklarna- damga vururken grdm. (Buhri, KitbuzZebh ves-Sayd Bab 35 H.67 C.12 S.5607 tken 1988.) Bu hadis uydurmasnn yorumunda yle demektedirler: Bu hadis alametin yzden baka yere, bilhassa koyunlarda kulaa damga vurulmas hususunda nstr. Bu sebeple memleketimizde ve btn slam leminde sr sahipleri koyunlarn kulaklarndan almetler. Bu, Peygamberin fiiline uygundur." Kuranda ise bu gibi hususlarla ilgili olarak zellikle hayvanlarn kulaklarn yaranlarn tenkit edilmesi gerekten ibret vericidir. Daha ncede belirttiim gibi, gerek tedavi etmede, gerekse Allahn meru kld ekilde, kesilmesi helal olan hayvanlarn, yenmek zere kesilmesi helaldir. Hatalk durumunda tedavi amal olmak zere, insanlar gerekli ameliyatlar yapabilirler. Bu gibi hususlarn tesinde, gerek insanlar gerek hayvanlar burmak, vcutlarna dme yapmak, dalamak, kulaklarn kesmek, snnet etmek gibi hususlarla. Bu ada bazlarnn aba gsterdii gibi genler zerinde oynamak suretiyle yaratl deitirme olaylar.

269

Onlarn yaratldklar ekli deitirmek demektir ve bu gibi hususlar Kuranda iddetle yasaklanmtr. Ayrca herhangi bir insann veya hayvann burulmas; hadm edilmesi sadizmi simgeleyen vahetin ta kendisidir. Kurandan mealen: - Allah, kendisine ortak koulmasn balamaz, bundan baka her eyi dilediine balar. Allaha ortak koan da uzak bir sapkla dmtr. 4/116 - O (Allaha ortak koa)nlar, Onu brakp birtakm diilerden bakasna armyorlar ve onlar, inat eytandan bakasna yalvarmyorlar. 4/117 - (O eytan)ki Allah ona lnet etti ve o da, Elbette senin kullarndan belirli bir pay alacam."dedi." 4/118 - Onlar mutlaka saptracam, mutlaka onlar bo kuruntulara sokacam ve onlara emredeceim: hayvanlarn kulaklarn yaracaklar; onlara emredeceim: Allahn yaratn deitirecekler!"Kim Allahn yerine eytan dost tutarsa, muhakkak ki ak bir ziyna uramtr. 4/119 - (eytan) onlara sz verir, mit verir, fakat eytann onlara vadi, aldatmadan baka bir ey deildir.4/120 - te onlarn varaca yer cehennemdir. Asl cehennemden kamak (imkn) bulamazlar. 4/121 Grld gibi, uyumamaktadr. bu husustaki rivayetleri, Kuranla

321- ......... mm Krsel-Kabiyye demitir ki: Reslullah (s.a)i, (Akika kurban olarak) erkek ocuu iin yaa birbirine denk olan iki koyun, kz ocuu iin de bir koyun (kesilir) derken iittim."(Eb Dvd, K.ed-Dahy (16), Bb 20-21 H.2834 C.10 S.539 amil 1990, ayrca Nesai, akika 1,3,4.)

270

322- ... Selmn b. Amred-Dabbiyyiden demitir ki: Reslullah (s.a.) (yle) buyurdu: (Yeni doan her) bebekle beraber bir akika bulunur. yleyse her doan ocuk iin bir akika kurban kan aktnz ve kendisinden ezy kaldrn." (Eb Dvd, K.ed-Dahy (16), Bb 20-21 H.2839 C.10 S.549 amil 1990, ayrca. Buhri, akika 2; Tirmizi, Edhi 16; Nesi, Akika 2; bn Mca, Zebih 1.) Birinci rivayette erkek ocuk iin iki akika kurban kesilir denmiken, ikinci rivayette bir akika kurban kesilir denmesi bir elikidir. 323- ... Eb Hreyreden Peygamber (s.a.v.) rivyet olunduuna gre;

-Fera ve atire yoktur." buyurmutur. (Eb Dvd, K.edDahy (16), Bb 19-20 C.10 S.536 amil, ayrca. Buhari, akika 3,4; Mslim, edhi 38; Tirmizi, edahi 15; Nesi, Feral; bn Mce, Zebih 2.) 324- ........ (Amr b. uayb b. Muhammed b. Abdullah b. Amr b. Asn) dedesinden demitir ki: ................. -Fera haktr,............ (Eb Dvd, K.ed_Dahy (16), Bb 20-21 H.2842 C.10 S.553 amil. Ayrca, Nesai, akika 1) 325- ... Said (b. El-Mseyyeb)den demitir ki: Fera ilk yavrudur, (Araplar) hayvanlarn dourduu ilk yavruyu keserlerdi. (Eb Dvd, K.ed-Dahy (16), Bb 1920 H2832 C.10 S.537 amil.) Birinci rivayette, Fera olmad belirtilmiken, ikinci rivayette art koulmas bir elikidir. 326- ..... Adiyy b. Hatimden demitir ki:

271

Peygamber (s.a.)e biz kpeklerle avclk yapyoruz. (bu hususta ne buyurursunuz?), diye sordum. Bana: -Eer (avn zerine) eitilmi kpeklerini gnderiyorsan ve (onlar gnderirken) zerlerine besmele ekiyorsan, sana yakaladklar avlardan yiyebilirsin, isterse (av yakalayan kpek onu) ldrm olsun, fakat kpek (yakalad hayvann bir ksmn) yerse, o baka. Eer kpek (avn bir tarafn) yemise sen (onu) yeme. nk (kpein) onu kendisi iin yakalam olmasndan korkarm."cevabn verdi. (Eb Dvd, K.es-Sayd (16), Bb 22-23 H.2848 C.11 S.20 amil, ayrca. Buhari, Vudu 33, buy3, Zebih 2-3, 7-10, tevhit,13; Mslim, sayd 1-3; Tirmizi, sayd 1,6; bn Mce, sayd 3.) 327- ...... Adiyy b. Htimden demitir ki: Peygamber (s.a.): Eittikten sonra besmele ekerek (av zerine) gnderdiin bir kpek ya da ahinin senin iin yakalad av yiyebilirsin" buyurdu. Ben de: -(Av) ldrmse de mi? diye sordum. - Eer onu ldrm de onun hibir tarafn yememise onu ancak senin iin yakalam demektir." buyurdu. (Eb Dvd, K. Es-Sayd (16), Bb 22-23 H.2851 C.11 S.25 amil. Ayrca, Tirmizi, Sayd 3.) 328- ... Ebu Salebetl Hueniden demitir ki: Reslullah (s.a.) kpein avlad av hakknda (yle) buyurdu: Kpeini (avn zerine) besmele ekerek gnlermisen (onun yakalad av) yiyebilirsin. sterse o avn bir tarafn

272

yemi olsun. Kendi ellerinle avladn da ye!" (Eb Dvd, K.es-Sayd (16), Bb 22-23 H.2852 C.11 S.26 amil. Ayrca, Ahmed b. Hanbel, IV-195.) Birinci ve ikinci rivayetlerde, av kpei yakalad avdan yemise o avn kesinlikle yenemeyeceini belirtmilerken, nc rivayette yenebileceinin rivayet edilmesi bir elikidir. Bu konuda Kurandan mealen: - Kendileri iin nelerin hell klndn sana soruyorlar; de ki: Btn iyi ve temiz eyler size helal klnmtr."Allahn size rettiinden retip avc hale getirdiiniz hayvanlarn sizin iin yakaladklarndan da yeyin ve zerine Allahn adn ann (besmele ekin). Allahtan korkun. Allahn hesab pek abuktur. 5/4 Dikkat edilirse, yukarda meali yazl 5 Mide 4 te, av iin yetitirilmi hayvanlarn, av yakaladnda avdan yemise istisnas yaplmamtr.

MAN VE AMELLER HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER Kuran retisine gre, cennetlik olabilmek iin, iman edip,yararl amel ilemek arttr. Bunda da baarl olabilmek iin, man ve Salih amel kavramlarnn net bir ekilde bilinmesine ihtiya vardr. slam dininde, man ve Salih amel iki ayr kavram olmalarna ramen, birinin yokluu halinde dieri de geersiz olur. rnein: Kii man etmi olmasna ramen iyi amelleri yoksa Ahrette kurtulua eremeyecei gibi. yi amelleri olmasna ramen iman etmemise, iyi amelleri geersiz olup yine kurtulua eremez.

273

Kurandan mealen: - Onlar ancak kendilerine meleklerin gelmesini veya Rabbinin gelmesini yahut Rabbinin baz almetlerinin gelmesini bekliyorlar. Rabbinin baz almetleri geldii gn, nceden inanmam ya da imannda bir hayr kazanmam olan kimseye artk iman bir fayda salamaz. De ki: Bekleyin, phesiz bizde beklemekteyiz! 6/158 Yukardaki ayet mealinde grld gibi, iman etmi olmasna ramen, imannda bir hayr kazanmam olan kimseye iman fayda vermez. Kurandan mealen: - Rablerini inkr edenlerin durumu (udur): Onlarn amelleri frtnal bir gnde rzgrn iddetle savurduu kle benzer. Kazandklarndan hibir eyi elde edemezler. te bu, (haktan) uzak sapkln kendisidir. 14/18 Yukardaki ayet mealinde grld gibi, imann yokluu halinde, yaplan iyi ameller, frtnal bir gnde rzgarn iddetle savurduu kl gibi yok olarak onlar ilemi olan ahsa fayda vermezler. Kurandan mealen: - Erkek veya kadn kim mmin olarak salih amel ilerse, onu mutlaka gzel bir hayat ile yaatrz. Ve onlarn mkfatlarn yapmakta olduklarnn en gzeli ile veririz. 16/97 Yukardaki ayet mealinde man ve Salih amelin, kurtulu iin birlikte olmas gerektii grlr. Rivayet uydurmaclar bu iki kavram saptrmak iin birok rivayetler uydurmulardr. zellikle vermek istedikleri mesaj, iman etmi olan bir kimsenin ameli ne olursa olsun hi cehenneme girmeyecei ve cennete girecei eklindedir. Bylece iyi amelleri nemsiz, kt amelleri zararsz gstermek suretiyle fesat meydana getirmeyi amalamlardr. Eer ki bu rettiklerini

274

yutturamadklar kimseler olursa, iman etmi olan bir kimsenin gnah sebebiyle cehenneme gireceini fakat orda iman sebebiyle ebedi kalmayacan syleyip, ileri srecekleri rivayetlerde uydurmulardr. Uydurduklar her eit rivayet iin eitli seviyede alternatif rivayetler uydurmaya byk gayret sarf etmilerdir, bylece karlarndaki ahsn beklentilerine gre ilerine gelen rivayeti ortaya koyarak, uydurduklar dier alternatifleri gizleme yoluna giderler, bylece hadis klliyatlarnn ieriinden habersiz kimseleri kandrmaya alrlar. Ameller konusunda bir dier iddialar da amelin ahsa balln iyi ameller ynnden ortadan kaldrarak, ahslarn bir birleri yerine, hac etme, sadaka verme gibi ameller ileyebileceini rivayet etmilerdir. Bu hususlarda uydurmu olduklar rivayetlerden rnekler verecek olursam: 329- ........... Katde yle demitir: Biz Enes ibn Mlik (R) yle tahdis etti: Muz ibn Cebel, deve stnde Peygamberin terkisinde iken, Peygamber (S): - Y Muz ibn Cebel! diye nida etti. Muz: - Lebbeyk y Raslullah, ve sadeyk, dedi. Peygamber yine: - Y Muz! diye ard. Muz: - Lebbeyk y Raslullah ve sadeyk, dedi. Bu kere vki oldu. ncde Raslullah.

275

- Hibir kimse yoktur ki, kalbinden tasdik ederek Allahtan baka ilh olmadna ve Muhammedin Raslullah olduuna ahdet etsin de Allah onu atee hram etmesin buyurdu. Muz: - Y Raslullah, bunu insanlara haber vereyim de sevinsinler mi? dedi. - Haber verdiin takdirde buna gvenirler, buyurdu. Muz ibn Cebel, bunu lmne yakn gnhtan syrlmak iin haber verdi. (Buhri, Kitbul-lm H.68 Bab 50 C.1 S.281 tken 1987) 330- .......... Ben Enes (R)ten iittim, yle dedi: Bana Zikr olundu ki, Peygamber (S), Muza. - Allaha hibir ey ortak klmayarak Allaha kavuan kimse, cennete girdi, buyurmutur. Muz: - Bunu insanlara mjdeleyeyim mi? dedi. Raslullah: - Hayr, nk ben onlarn buna gvenmelerinden endie ederim buyurdu. (Buhri, Kitbul-lm H.69 Bab 50 C.1 S.281 tken.) 331......... Eb Zerr (R) yle demitir: Peygamber (S) yle buyurdu: - Cibril bana: mmetimden her kim Allaha hibir eyi ortak komayarak (tevhit inancyla) lrse cennete girer -yhut atee girmez dedi. - Eer o kii zin etse ve hrszlk yapsa da m? dedi.

276

Peygamber: - Eer (bu gnhlar ilese de)"buyurdu. (Buhri, Kitabu Bedil-Halk H.32 Bab 6 C.7 S.3037 tken 1987.) 332- bnu Amr bnil-s radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Aziz ve celil olan Allah (kyamet gn), mmetimden bir adam mahlkatn stnden seer ve onun iin doksan dokuz byk defter aar. Her defterde, gzn alabildii kadar byktr. Rab Tela adama sorar: Bu defterlerde yazl olanlardan bir ey inkr ediyor musun? Muhafz ktiplerim (olmadk eyler yazarak sana) zulmetmiler mi?" Kul: Ey Rabbim! Hayr! (Hepsi dorudur!)der. Rabb Tel sorar: (Bunlar yapmada beyan edecein) bir zrn var m?" Kul der: "Hayr! Ey Rabbim!"Aziz ve celil olan Allah: "Evet! Senin bizim yanmzda (makbul, byk) bir de hasenen var. Bugn sana zulm yapmayacaz! Buyurur. Hemen bir etiket karlr. zerinde Ehedu en l ilhe illallah ve Ehedu enne Muhammed en Raslullah (ahadet ederim ki Allahtan baka ilah yoktur ve ahdet ederim ki Muhammed Allahn elisidir."yazldr." Sonra, Rabb Tela der: Arln (yani amellerin arln) hazrla!" Kul sorar: Ey Rabbim! Bu defterlerin yanndaki bu etiket de ne?" Rabb Tele der: Sana zulmedilmeyecek! Hemen defterler Mizann bir kefesine konur, etiket de dier kefesine. Tartlrlar. Sonunda defterler hafif kalr, etiket ar basar. Esasen Allahn ismi yannda hibir ey ar olamaz." (K.s. 5077 C.14 S.390 Aka 1992, alnts, Tirmizi, man 17, (2641))

277

Bu rivayetlerde grld gibi, iman etmi olan bir kimseye hibir gnahn zarar vermeyeceini, isterse gnahlar gzn alabildiine, doksan dokuz defter doldurmu olsun, byle bir kimsenin hi cehenneme girmeden, cennete gireceini rivayet ettiler. Bu ekilde rivayetler uydurup, insanlar aldatmalarnn Kurana uyan hibir yn olmad gibi. Bu ekilde insanlar bo umutlarla aldatmaya, Kuranda eytan aldatmas olarak tanm getirilmitir. Bu husus ta, Kurandan mealen: - Ey insanlar, Allahn vadi gerektir; sakn dny hayat sizi aldatmasn ve o aldatc (eytan). Allah (n affna gvendirmek sreti) ile sizi aldatmasn. 35/15 - Ey insanlar! Rabbinize kar gelmekten saknn. Ne babann evld, ne evladn babas iin bir ey deyemeyecei gnden saknn. Allahn vadi gerektir. Dnya hayat sizi aldatmasn. O aldatc (eytan), sizi Allahn affna gvendirerek aldatmasn. 31/33 eytan, Allahn affna gvendirmek suretiyle insanlar dnya hayatyla aldatr ve Salih amel ilememeleri iin aba gsterir. blisin bu aldatmasndan ancak Allahn, Hlis (ihlas sahibi) kullar korunmutur. Bu konuda, Kurandan mealen: - (blis) dedi: Senin izzet ve erefine and olsun ki, onlarn tmn azdracam." 38/82 - Yalnz onlardan hlis, (ihls sahibi) kullarn hari." 38/83 - (Allah) Buyurdu ki: Gerek (benim andmdr), ve ben gerekleri sylerim," 38/84 - Senden ve onlar iinde sana uyan kimselerden cehennemi dolduracam!" 38/85 Grld gibi, iblisin gc yalnz, Allahn hlis (ihlas sahibi) kullarna yetmemektedir. Peki bu, Allahn ihlas sahibi kullar, yalnz iman eden kimseler midir, yoksa iman etmekle beraber, iyi ameller ileyen ve fuhu ile

278

ktlklerden korunan kimseler midirler. Bu hususta, Kurandan mealen: - (Yusufun), evinde kald kadn, onun nefsinden murad almak istedi ve kaplar kilitleyip: Haydi gelsene!" dedi. (Yusuf): Allaha snrm dedi, O benim Rabbimdir. O bana iyi bir mevki vermitir. O zalimleri iflah etmez!" 12/23 - And olsun, kadn onu arz etmiti, eer Rabbinin doruyu gsteren delilini grmeseydi Yusuf da onu arz etmiti. Bylece biz ktl ve fuhu ondan evirmek istedik; nk o, ihlsa erdirilmi (sekin) kullarmzdandr. 12/24 - nanan ve iyi iler yapanlar da halkn hayrllardr. 98/7 - Rableri katnda onlarn mkfat, altlarndan rmaklar akan Adn cennetleridir. Orada ebedi olarak kalacaklardr. Allah onlardan raz olmu, onlar da Ondan raz olmulardr. Bu (mkfat) Rabbinden korkan kimselere mahsustur. 98/8 Demek ki, manla beraber Salih amel ilemek arttr ve Allahn ihlsl kullar, ktlkten ve fuhutan korunmulardr, ihlsl kul olmann gstergesi bu gnahlar ilememektir. Yalnz iman edipte bu imanlaryla hayr kazanmam olanlar hakknda Kurandan mealen: - Onlar ancak kendilerine meleklerin gelmesini veya Rabbinin gelmesini yahut Rabbinin baz almetlerinin gelmesini bekliyorlar. Rabbinin baz almetleri geldii gn, nceden inanmam ya da imannda bir hayr kazanmam olan kimseye artk iman bir fayda salamaz. De ki: Bekleyin, phesiz biz de beklemekteyiz! 6/158 Grld gibi imanla hayr kazanmak arttr, yoksa yalnz bana iman, iman etmi olan kimseye fayda vermez. Nasl olur ki bir ahs iman etmi olurda, hibir hayr kazanmaz ve ktlkleri ileyip durur, bylece gnahlarnn okluundan

279

amel tarts hafif basar. Hayr ihlasl olmak bu deildir. Kim, Allahn affna gvendirerek insanlar ktlklere srklerse, o ancak blisin rtkanln yapm olmaktadr. Allah, Kuranda iyiyi ve kty detayl bir ekilde gstermitir, iyiliin ve ktln kurtulu iin etkisi yoktur iman etmek yeterlidir demek bunlar hie saymak demektir. Byle bir iddia kfrn ta kendisidir. Ameller konusunda uydurduklar rivayetlerden daha da rnekler vermekte ve bu konuda Kurandan llerini gstermekte fayda olduunu dnyorum, zira hem dnyadaki durumumuz hem de ahretteki durumumuz yapmakta olduumuz amellerle dorudan, doruya ilgilidir. Bu konu ylesine nemlidir ki, Rivayetiler, slam Dinini, amelleri dlamak suretiyle, imana indirgemeye srarla aba gstermilerdir. 333-............ Muz ibn Cebel (R) yle demitir: ben bir seferde Peygamberin bindii Ufeyr denilen bir eek stnde Peygamberin terkisinde idim, Peygamber (S) bana: - Y Muz! Allahn kullar zerindeki hakk ve kullarn da Allah zerindeki hakk nedir bilir misin?"diye sordu. Ben de: - Bunu Allah ile Resl en bilendir, dedim. Reslullah: -Allahn kullar zerinde sbit olan hakk Allaha ibadet etmeleri ve Allaha hibir eyi ortak klmamalardr. Kullarn Allah zerinde ki hakk da, kendisine hibir eyi ortak klmayan kiiye azp etmemesidir (yni bu husstaki lutrudur)"buyurdu. Bunun zerine ben:

280

- Y Reslullah! Bunu ben insanlara mjdelemeyeyim mi? diye sordum. - Hayr, bunu onlara mjdeleme! Sonra buna gvenirler" buyurdu. (Buhri, Kitbul-Cihd H.71 S.2690-2691 Bab 46 C.6 tken 1987.) Bu blmde yer alan 329. rnekte, Muz bn Cebel, peygamberin terkisinde deve stndeydi, bu rivayette ise deve Ufeyr isimli eek olmu. Deveyle, eei birbirinden ayramayann rivayetine nasl gvenilir. Dier bir hususta 333. rnekte, Allahn kullar zerindeki hakkn, Ona ibadet etmeleri ve hibir eyi ortak komamalar denmiken, kullarn kurtulu talebini konu ettiklerinde ise, kullarn, Allaha ibadet etmeleri gerektiini yok saymlardr. Bu ise rivayetin iinde ki bir elikidir. Ve dikkat edilirse, gya peygamber rivayeti insanlara sylememesi iin Muz tembihlemi, hal byle olunca, peygamberin szn tutmayp rivayeti btn dnyaya ilan eden ve bu davranyla peygambere kar gelmi olan Muzn szne, baka bir ifadeyle naklettii rivayete nasl gvenilir. Kald ki byle bir olay vuku bulmamtr, bu sadece, Peygamberle, Muza iftira eden rivayetilerin bir uydurmasdr. 334- ......... Bana Mlik, Amr ibn Yahy el-Mzinniden, o da babasndan, o da Eb Said Hudri den tahdis etti. Peygamber (S) yle buyurmutur: Cennet ahlisi cennete, ate ahlisi de atee girdikten sonra Yce Allah: Kimin kalbinde hrdal tanesi arlnca imm varsa ateten karnz, diye emreder. Bunun zerine bu kimseler simsiyah kesilmi hlde karlp Hayt (yhud Hay) nehri iine atlrlar ve orada sel uradnda kalan yabni reyhn tohumlar nasl sratle yetiirse ylece yetiirler. Grmez misin, bunlar sapsar olarak ve iki tarafa salnarak (ne gzel) srerler. (Buhri, Kitbul-mm H.15 C.1 S.176 Bab 14 tken.)

281

Kurana gre, Allah kendisine irk komu olan herhangi bir kimseyi, bu irkle lmesi halinde kesinlikle af etmez. Bu duruma gre tahdis etmi olduklar rivayette, cehenneme girmi olup ta kalbinde iman olanlar azap grdkten sonra orada ebedi kalmayp, imar sebebiyle cehennemden kacaklardr demekle, evvelki rivayetleriyle elikiye dmlerdir. Allaha hibir eyi ortak komayanlarn, cehenneme hi girmeyeceini tahdis etmilerdi, bu ise ak bir elikidir. 335- .......... Eb Said el-Hudri (R) yle demitir: Raslullah (S) yle buyurdu: Kyamet gn lm, akl karal alaca bir ko sretinde getirilir. Akabinde bir nid bir nid edici: - Ey cennet ehli! diye nid eder. Cennetlikler hemen boyunlarn uzatp balarn ona doru kaldrr ve ona bakarlar. Nid edici o Kou iaret ederek: -Sizler bunu tanyor musunuz? der. Onlar, hepsi onu grm olarak: - Evet tanyoruz, bu lmdr, derler. Bundan sonra nidc: - Ey nr (ate) ehli! diye nid eder. Onlar da boyunlarn uzatp balarn kaldrarak ona doru bakarlar. Nidc yine o kou iaret ederek: - Sizler bunu tanyor musunuz? diye sorar. Onlarn hepsi de Kou grm olduklar hlde: - Evet tanyoruz; bu lmdr, derler. Akabinde o boazlanr. Bundan sonra:

282

- Ey cennet ehli! Cennette ebedi yaayacaksnz, artk lm yoktur. Ey ate ehli! Sizler de yerinizde ebedisiniz, artk lm yoktur, der." (Buhri, Kitbut-Tefsir H.251 C.10 S.45534554 Bab 201 tken 1988.) Bu rivayette, kyamet gn Cennet ve Cehenneme girenler yerlerinden ayrlmayp bulunduklar yerde ebedidirler demekle, evvelki rivayetleriyle elikiye dmlerdir. Zira evvelki rivayette, cehenneme girmi olup ta, kalbinde hardal tanesi miktar iman olan kimselerin cehennemde ebedi kalmayp kacaklarn tahdis etmilerdir. 336-.......... Usmn ibn Affnn hizmetisi Humran ibn Ebn haber verip yle dedi: Usmn oturaklarda otururken ben ona ab dest suyunu getirdim. Kendisi ab dest ald ve ab dest al gzel yapt. Sonra yle dedi: - Ben Peygamberin (S)in bu mecliste otururken ab dest aldn ve ab dest almay gzel yaptn grdm. Sonra: Kim benim u ab dest alm gibi ab dest alr, sonra mescide gelir de iki rekat namz klar,sonra oturursa, onun gemi gnahlar mafiret olunur" buyurdu. Yine Usmn: - Peygamber Aldanmaynz (yni mafirete aldanp da gnh kazanmaya cret etmeyiniz)! buyurdu, demitir. (Buhri, Kitbul-Rikaak H.21 S.14 S.6370-6371 Bab 8 tken 1989) Bu tr rivayetleriyle bolca af ruhsatlar datp sonrada bu affa aldanma demeleri bir elikidir. Deilmi ki bu szleri peygamberin sylemi olduunu iddia ediyorlar, peygamberin sylemi olduu bir sze inanmann neresi aldanmadr, buda ayr bir elikidir. Ayrca af ruhsatlar datm olduklar rivayetleri, u rivayetle elikilidir, yle ki:

283

337- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: mmetimin hepsi affa mazhar olmutur, gnah aleni ileyenler hari........... (K.S. 5933 C.16 S.399 Aka 1993, alntlar, Buhri, Edep 60; Mslim, Zhd 52, (2990)) Bir nce ki rivayette tm gemi gnahlar af olur demilerdi. Bu rivayette aleni (ak) ilenen gnahlar istisna etmeleri bir elikidir. Birde tahdis etmi olduklar dier bir rivayette, millet malndan bir aba alann cehenneme gideceini iddia etmilerdir. Bilindii gibi hrszlk aleni olmayp gizli yaplan bir gnahtr. Bu da gnah aleni ileyenler hari btn Mslman mmetin affedilecei yolundaki rivayetleriyle elikili olmu olur. Rivayet udur: 338- Bize Ali ibnu Abdillah tahdis edip yle dedi: Bize Sufyn ibnu Uyeyne, Amr ibn Dinrdan; o da Slim ibn Ebil-Caddan tahdis etti ki, Abdullah ibn Amr yle demitir: Peygamberin yol arl olan eys zerinde bekilik yapan (siyh) bir adam vard. Ona kirkire denilirdi. Bu Kirkire (bir gn) ld. Raslullah (S): Bu adam cehennemdedir" buyurdu. Sahbiler (acaba neden cehennemdedir diye) ona bakmaa gittiler. Ve onun terekesinde millet malndan alm olduu bir ab buldular. (Buhri, Kitbul-Cihd ves-Siyer H.272 C.6 S.2866 Bb 189 1987 tken) 339-Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Zani bir kimse, zina yapt srada mmin olarak zina yapmaz, hrsz da ald srada mmin olarak hrszlk yapmaz, ikici, iki itii srada mmin olduu halde iki imez; insanlarn, onun yznden, gzlerini kendilerine kaldracaklar kadar nazarlarnda kymetli olan bir eyi

284

mmin olarak yamalamaz." (K.S. 5880 C.16 S.352 Aka, alntlar: Buhari, Mezlim 30, Eribe 1, Hudud 1, 20; Mslim,man 100,(57); Eb Dvud, Snnet 16,(4689; Tirmizi, man 11,(2627); Nesi, Srk 1,(8,64)) 340- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kii zina edince iman ondan kar ve bann stnde bir bulut gibi muallak (asl) durur. Zinadan knca iman adama geri dner." (K.S. 5881 C. 16 S.354 Aka, alnts: Eb Dvud, Snnet 16,(4690); Tirmizi, iman,(2627)) Bu iki rivayette, baz byk gnahlar konu ederek bunlar ileyen kiinin, bu gnahlar iledii anda mmin olarak ilemediini rivayet etmilerdir. Grnte, imann kmasyla tehdit ederek gnahlarn ilenmesine mani oluyormu havas vermek istemilerdir. in aslnda ise olay arptmaktan baka bir amalar yoktur. Zira gnah fiilinin ilendii anda imann ktn, bir bulut gibi insann ba zerinde beklediini, gnah ileme olay bittiinde de imann hemen o gnah ileyen ahsa geri dndn rivayet etmeleri, Allahn o ahsa gnah iledii anda gazab ettiini, gnah ileme olay bittiinde o ahsla dier mminler arasnda yine fark kalmayaca havas vererek, gnahtan korkulmamas gerektii kanaat nn insanlarda hasl olmasn amalamlardr. Hal bu ki, zina ve katillik gibi byk gnahlarn korkun neticesi, cehennemde ebedi kalmaktr. Bu konuda Kurandan mealen: - Ve onlar ki harcadklar zaman, ne isrf ederler, ne de cimrilik ederler, (harcamalar), bu ikisi arasnda dengeli olur. 25/67 - Ve onlar ki Allah ile beraber bir baka ilha tapmazlar. Allahn haram kld nefsi haksz yere ldrmezler ve zina etmezler. Kim bunlar yaparsa gnah(nn cezasn) bulur. 25/68

285

- Kyamet gn onun iin azab kat kat yaplr ve o (azab)n iinde hor ve hakir olarak kalr. 25/69 - Ancak tvbe eden ve iman edip iyi amel ileyen kimselerin gnahn Allah iyilie evirir. Allah ok balayan, ok merhamet esirgeyendir . 25/70 Grld gibi, olay gnahn bitiminde imann bir bulut gibi insana geri dnme olay deildir. Olay, tvbe ve iman edip, salih amel ileme olaydr. Gnah ileyen gnahndan tvbe etmeli, kfr gnah ileyen kfrnden tvbe edip iman etmeli ve her iki durumdan sonra da salih amel ilemek gereklidir. Aksi takdirde de gnahkar ahs mmin dahi olsa, amelleri tartldnda tarts hafif gelirse cehennemde ebedi kalr. Kurandan mealen: - Kimlerin (amellerinin) tartlar ar gelirse ite onlar kurtulua erenlerdir. 23/102 - Kimlerin tartlar hafif gelirse ite onlar da kendilerini ziyana sokanlar, cehennemde ebedi kalanlardr. 23/103 Grld gibi, slam dininde i bir tart iidir. Eer ki, Allahn rzasn kazanmay ve Cehenneme girmeyip Cennete girmeyi ama edinmisen, amellerin tartlmas olayn kesinlikle gz ard etmemen gerekir! Gnah ilemeyi tevik etmek iin uydurmu olduklar dier baz rivayet rnekleri: 341- Ebu Hreyreden, Reslullaha atfen: ............ Eer siz hi gnah ilemeseydiniz, Allah sizi toptan yok eder, gnah ileyip istifar edecek yeni bir mahlk yaratr ve onlar mafiret ederdi." (K.S. 5370 C.15 S.179 Aka alnts: Tirmizi, Cennet 2,(2528); bnu Mce, Siym 48,(1752)) Bu rivayette iddia ettiler ki, gnah ilememek yok olu nedenidir, toptan yok olmamak iin gnah ilemek arttr diye tahdis ettiler. Bu gibi iddialar Kurana uymayan

286

iddialardr. Zira, Kuranda gnah ilememek vlm ve gnahkarlar ktlenmitir. Allahn toptan yok ettikleri gnahtan kaan takvallar deil, gnahkarlardr. Kurandan mealen: - Yoksa biz, inanp iyi iler yapanlar, yeryznde bozgunculuk yapanlar gibi mi tutacaz? Yoksa (Allahn azbndan) korunanlar yoldan kanlar gibi mi tutacaz? 38/28 - Hayr, kim szn yerine getirir ve (gnhtan) saknrsa, phesiz Allah da saknanlar sever. 3/76 - Grmediler mi, onlardan nce nice nesiller yok ettik; hem onlara yeryznde size vermediimiz eyleri vermitik ve g de zerlerine bol bol boaltmtk ve rmaklar ayaklarnn altndan akar klmtk. Fakat gnahlarndan tr onlar helak ettik ve onlarn peinden baka bir nesil yarattk. 6/6 Grld gibi, Allahn helak ettikleri takvallar olmayp, gnahkarlardr. Bu itibarla tahdis ettikleri rivayetin asl yoktur. Gnah ilemeyi tevik maksadyla uydurduklar baka bir rivayette. Gnah ileyip te kere tvbe eden kimse artk tvbe etmeden ne kadar gnah ilerse ilesin, Allah onu affetmitir diye iddia ettiler. yle ki: 342- ............. Eb Hureyre (R) yle demitir: Ben Peygamber (S)den iittim yle buyurdu: Bir kul (bilmeyerek) bir gnh isbet edip vey bilerek bir gnh ileyip de: - Y Rabb, ben (bilerek) bir gnh iledim, yhud (bilmeyerek) ben bir gnha uram oldum, kusrumu afv ve mafiret eyle! diye (gnahn itirf ve) niyz ederse, o kulun Rabbi:

287

- Demek ki kulum (dilerse) gnhn affedecek, (dilerse) cezlandracak muhakkak bir Rabbi olduunu bildi. u hlde ben de kulumu mafiret ettim! buyurur. Sonra bu kul Allahn diledii kadar bir zman (gnahsz) yaar. Sonra bir gnh daha isbet edip vey bir gnh ileyip de: - Y Rabb! Ben (bilerek) bir gnh iledim, yhud (bilmeyerek) bir gnaha uradm. Kusrumu afv ve mafiret eyle! diye niyz ederse, o kulun Rabbi: - Demek ki, kulum gnhn affedecek vey cezlandracak bir Rabbi bulunduunu gerei gibi bildi. u halde ben de kulumu mafiret ettim! buyurur. Sonra bu kul Allahn diledii kadar bir zaman gnhsz yaar. Sonra bir gnha isbet edip vey gnh ileyip de: - Y Rabb! Ben bir gnah iledim vey bir gnha uradm, kusrumu afv ve mafiret eyle! diye niyz ederse, o kulun Rabbi: - Demek ki, kulum gnhn affedecek vey cezlandracak bir Rabbi bulunduunu gerei gibi bildi. u hlde ben de kulumu mafiret ettim! Buyurur. Sonra bu kul Allahn diledii kadar bir zamn gnhsz yaar. Sonra bir gnha isbet edip vey gnh ileyip de: - Y Rabb! Ben bir gnh iledim vey bir gnha uradm, kusrumu afv ve mafiret eyle! Diye Allaha yalvarrsa, o kulun Rabbi: - Demek ki, kulum gnhn affedecek veya cezlandracak bir Rabbi olduunu bildi, ben de defa kendisini avf ve mfiret ettim. Artk bu kulum diledii ii ilesin! buyurur. (Buhri, H.132 C.16 Bab 36 Kitbut-Tevhit S.7365 tken.

288

Ayrca; Mslim, Kitbt Tevbe; Mslim Ter., VIII, 251 2758) Yukarda ki rivayette grld gibi, kere tevbe eden, artk tevbe etmeden ne isterse yapsn affedilmitir" diye rivayette bulundular. Bu iddia, btn dini mkellefiyetlerin ortadan kalkmas ve btn haramlarn helal saylmas manasndadr. Byle bir iddiann slam Dininde yeri olmad gibi, akl banda hi kimsenin bylesine bir hezeyana inanmas mmkn deildir. slam dininde tvbe etmenin manas, onlarn iddia ettikleri ekilde deildir. Bu konuda, Kurandan mealen: - Allaha gre, u kimselerin tvbesi makbldr ki, cahillikle bir ktlk yapp hemen ardndan tevbe ederler. te Allah onlarn tvbesini kbul eder. Allah bilendir, hikmet sahibidir. 4/17 - Yoksa ktlkleri yapp yapp da lm gelip atnca: Ben imdi tvbe ettim."diyenlere ve kafir olarak lenlere tvbe yoktur (ylelerinin tvbesi makbl deildir). Onlar iin ac bir azap hazrlamzdr! 4/18 - Sonra Rabbin unlar iindir (unlarn yanndadr)ki, cehaletle ktlk ilediler, sonra onun ardndan tvbe ettiler, (kendilerini dzelttiler; bun(u yaptk)dan sonra Rabbin (byleleri iin) elbette balayan, esirgeyendir. 16/119 - Ve Ben, tvbe eden, inanan ve yararl i yapan, sonra da yola gelen kimseye kar elbette ok balaycymdr. 20/82 - Ve onlar bir ktlk yaptklar, ya da nefislerine zulmettikleri zaman, Allah hatrlayarak hemen gnahlarnn balanmasn dilerler. Gnahlar da Allahtan baka kim balayabilir? Ve onlar, bile bile, yaptklarnda srar etmezler. 3/135

289

- Ey iman edenler! Bir daha (tvbeden) dnmemek zere Allaha tvbe edin; belki o zaman Rabbnz gnahlarnz rter ve sizi, Allahn, Peygamberi ve onunla birlikte iman edenleri utandrmayaca gn, altndan rmaklar akan cennetlere sokar. O gn, onlarn nru, nlerinden ve sa yanlarndan koar; onlar da derler ki; Rabbmz! Nrumuzu tamamla ve bizi bala. phe yoktur ki, sen her eye kadirsin." 66/8 Grld gibi, tvbeden sonra slah olmu olmak arttr, yoksa tvbenin manas serbeste gnah ilemeye ruhsat deildir. Bu itibarla uydurmu olduklar rivayet Kurana ters olup asl yoktur. lm anndan nce, mmin olmas iin tebli alm olup ta, red etmi olan bir kimsenin, lrken iman etmesi halinde bu imannn geerli olacan iddia ve rivayet ettiler. yle ki: 343-............. Bize Hammd ibn Zeyd, Sbit el-Bunniden; o da Enes (R)ten yle tahdis etti: Yahdinin bir olu Peygamber(S)e hizmet ederdi. Derken bu olan ocuu hastaland. Peygamber ona hasta ziyreti yapmak zere gitti. Oradan ocua: -slam Dinine gir! Buyurdu, ocuk da (ahdet kelimelerini syleyip) Mslman oldu. Said bnil-Mseyyeb de babas el-Mseyyeb ibn Hzn (R)dan syledi ki, Eb Tlibe lm almeti hazrland zamn Peygamber (S) onun yanna gitmitir. (Buhri, Kitbul-Merd ves-Tbb H.18 C.12 S.5699 Bab 11 tken 1988.) 344-............ Ez-Zuhri yle demitir: Bana Said bnilMseyyeb haber verdi ki, babas el-Mseyyeb ibn Hazn (R) yle demitir: Eb Tlibe lm (almetleri) geldii zman ona Raslullah (S) geldi. Ve amcasnn yannda Eb Cehl ibn

290

Him ile Abdullah ibn Umeyye ibnil- Mugireyi buldu. Raslullah, Eb Tlibe: -Ey amca! L ilhe illellh kelimesini syle de bununla Allah katnda senin iin hccet getireyim" dedi. Bunun zerine Eb Cehl ile Abdullah ibnu Ebi Umeyye: - (Y Eb Tlib!) Abdulmuttalib milletinden yz m eviriyorsun? Diye men ettiler. ............ (Buhri, KitbutTefsir H.292 C.10 S.4641 Bb 234 tken 1988 ) Tahdis etmi olduklar rivayetlerde, Peygamberin amcas Eb Tlibin man etmemi olduunu srarla tahdis ettiler, anlalan odur ki bu ekilde sylemeleri, Eb Tlbin peygambere byk bir destek vermi olduu iindir. mam Alinin babas olmas da bu ekilde sylemeleri iin ayr bir ihtimaldir. Benim kanaatim Eb Tlibin Mmin" olduudur. Zaten Tahdis etmi olduklar rivayette Kurana uymamaktadr, yle ki: lm annda iman etmenin geersiz olduu hususunda, Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - srail oullarn denizden geirdik, Firavn ve askerleri de zulmetmek ve saldrmak iin onlarn arkalarna dt. Nihayet boulma kendisini yakalaynca (Firavn): Gerekten srail oullarnn inandndan baka ilah olmadna inandm, ben de mslmanlardanm!" dedi. 10/90 - imdi mi? Oysa daha nce isyan etmi, bozgunculardan olmutun?" (denildi). 10/91 - Bugn senin (canndan ayrdmz) bedenini, (denizin dibinden) kurtarp (sahilde) bir tepeye atacaz ki senden sonra gelenlere ibret olsun. Ama insanlardan ou bizim ayetlerimizden gafildir." 10/92

291

Grld gibi, Firavn lm annda iman etmi, fakat iman etmesi, Allah tarafndan kabul edilmemitir. Bu itibarla, bu hususta uydurmu olduklar rivayetler, Kurana uygun deildir. 345-.............. Bize Umer bnu Ali, Man ibn Muhammed elgfriden; o da Said ibn Ebi Said el-Makburiden; o da Eb Hureyre(R)den tahdis etti. Peygamber(S): Allah Tal altm seneye kadar yaatp lmn geri brakt (hlde yaratan ve yaatan tanmayan) kimsenin zrn izle ve reddeder" buyurmutur. (Buhri, Kitbur-Rikaak Bab 5 H.8 S.6361 C.14 tken 1989.) Yukardaki rivayetle, lm annda ki kimseye tebli yaplabilir iddiasnda bulunduklar rivayet elikilidir. Zira bir ok kimse altm yandan sonra yllarca yaamaktadr. Uzunca bir rivayette, Allahn, zikredenler ve onlarn yanna i iin gelen kimse hakknda, Peygambere isnat ederek Eb Hreyreden u ekilde tahdis ettiler: 346- ............ Eb Hureyre (R) yle demitir: Raslullah (S) yle buyurdu.......... Yce Allah, meleklere: - Ey melekler, ben sizleri hid yapyorum ki, ben bu zikreden kullarm mafiret ettim! Buyurur. Meleklerden birisi: - O zikredenlerin arasnda fuln kii var ki, o zikredenlerden deildir, bir hceti iin gelmi oturmutu! der. - O mecliste oturanlar yle keml shibi kimselerdir ki, onlarla birlikte oturanlar aki olamaz! cevbn verir." (Buhri, Kitbud-Daavat H.101 C.14 S.6345-6346 tken 1989) Bir kimsenin kendisi iyi amel ilemeden, srf iyi amel ileyenlerin yanna gitmi olmas ona herhangi bir sevap

292

kazandrmaz. Zira, mnafklar da, Peygamber ve sahabelerin yanna gidiyorlard, buna ramen bu onlara bir sevap kazandrmamtr. Bu hususta, Kurandan mealen: - Mnafklara, ac bir azabn kendilerinin olacan mjdele! 4/138 Ve ayrca slam nancna gre amel ahsidir. Kurandan mealen: - nsana almasndan baka bir ey yoktur. 53/39 Grld gibi, sevap kazanmak iin almak arttr. Bu itibarla uydurmu olduklar rivayet, Kurana ters olup asl yoktur. 347- .............. Bize bnu Cureyc haber verip yle dedi: Bana Yal ibn Mslim haber verdi ki, Mslim haber verdi ki, kendisi krimeden yle derken iitmitir: Bana bn Abbs (R) yle haber verdi: Saad ibnu Ubde, anasndan uzak bir yerde bulunduu hlde anas ld. Bunun zerine Sad: - Y Raslullah! Ben anamdan uzakta iken anam veft etti. imdi ben onun adna bir ey sadaka etsem, bu sadaka yapacam ey ona fayda verir mi? dedi. Raslullah: - Evet (onun verir)"buyurdu. Sad ibn Ubde: - Ben seni ahid yapyorum: Benim u Mhrf ismindeki duvarl bustanm anamn zerine sadakadr, dedi. (Buhri, Kitbul-Vesy H.19 S.2603-2604 Bb 15 C.6 tken 1987.) adna yapacan hayr, ona fayda

293

348-...... Abdullah ibn Mesd (R) yle demitir: Peygamber (S). - Hanginize mirassnn mal, kendi malndan daha ok sevimlidir?" diye sordu. Sahbiler - Y Raslullah! Bizden her bir kiiye muhakkak kendi mal daha sevimlidir! dediler. - nk kiinin kendi mal, lmnden nce hayr yoluna harcayp nden gnderdii maldr. Mirsnn mal da kiinin hayra sarf etmeyip lnceye kadar geri brakt maldr" buyurdu. Birinci rivayette, len kimse iin sadaka verilebilecei tahdis edilmiken. kinci rivayette, kiiye lmnden sonra mal hakk tanmayarak, kii ancak lmnden nce yapm olduu sadakann sahibidir denmesi bir elikidir. 349- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ameller her Perembe ve Pazartesi gn arz edilir. Aziz ve Celil olan Allah o gn Allaha hibir irk komayan kulun gnahn affeder. Bundan sdece kardeiyle arasnda dmanlk -ksknlk- olan istisna eder, (onu affetmez) ve der ki: Bu ikisini barncaya kadar terk edin." (K.S. 3427. C.10 S.219 Aka, alntlar: Mslim, Birr 36,(2565); Muvatta, Hsnl-Hulk 17, (2,908); Eb Dvud, Edeb 55,(4916); Tirmizi, Birr 76,(2024)) 350- Ebu Musa radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm aramzda ayaa kalkp u be cmleyi syledi: Allah Tela Hazretleri uyumaz, zaten Ona uyku da yakmaz. Kst (tarty, rzk) indirir ve kaldrr. Geceleyin yaplan amel, gndzleyin yaplandan nce; gndzleyin yaplan amel de geceleyin yaplan amelden nce Allaha

294

ykseltilir............ (K.S. 3482 C.10 S.286 Aka alnts: Mslim, mn 293 (179)) Bu iki rivayetin elikili olduu aktr, birincisinde amellerin, Perembe ve Pazartesi Allah arz edildiini rivayet etmiken. kincisinde, geceleyin yaplan amel, gndzleyin yaplandan nce, gndzleyin yaplan amel de geceleyin yaplan amelden nce Allaha ykseltildiinin rivayet edilmesi bir elikidir. Dier bir hususta, hakl, haksz dikkate alnmadan ve bir birlerine basite kskn olan iki kardein yapt gnahlarn affedilmeyeceini iddia edip, bunun dnda ki btn gnahlarn; byk gnahlar dahil olmak zere, kesin olarak affedileceini tahdis etmeleri ve bunun iin Allaha irk komamann yeterli olacan sylemeleri Kurana uygun bir husus deildir. Yakn kiimsilerin nemli olmayan konular dolaysyla bazen ksmeleri, bazen barmalar basit ve ender bir olaydr. Byle bir eyi zinadan, zulmden, kumar, katillik v.s. den ar tutup bu byk gnahlarn peinen affedildiini iddia ve tahdis etmek, slam dini ile ilgisi olmayan ve insanlar gnahlara tevik etmeyi amalayan iddialardr. Byk gnahlardan saknmann gerekli olduu konusunda, Kurandan mealen: - Eer size yasak edilen byk gnahlardan saknrsanz, br gnahlarnz rteriz ve sizi arlanacanz bir yere sokarz. 4/31 351- .............. Eb Hureyreden demitir ki: Raslullah (s.a.) (yle buyurmutur: - nsan ld zaman (btn) amel(ler)i kendisinden kesilir. Ancak ey mstesna; sadaka-i cariye, faydalanlan ilim ve kendisine dua eden salih evld." (Eb Dvd, K. El- Vesaya (17), Bb 14 H.2880 C.11 S.88 amil 1991, dier rivayet

295

edenler, Mslim, vasyye 14 Tirmizi, ahkam 36; Nesi, vesaya 8.) Yukardaki rivayette grld gibi, iddia ettiklerine gre kii hari, ldkten sonra herkesin ameli kesilirmi. Dikkat edilirse, bu rivayetlerinin uydurma olduu hemen anlalr. yle ki, bu gn hayatta olup ta, iddia ettikleri amellerden herhangi birini ileyen bir Mslmann sevab, ameli iledii gnden itibaren yazlacak ve ilemeye balayacaktr. halbuki ayn ahs be yz sene nce dnyaya gelmi olsayd ve ayn ameli ileseydi, bugnk duruma gre be yz sene daha fazla sevap kazanm olacakt, veya ayn ahs, ayn ameli kyametin kopmasndan bir gn nce ilemi olsa, sadece kazanaca sevab bir gn alm olacakt. Bu duruma gre, dnyaya geli zaman bir avantaj veya dezavantaj olmaktadr. Hal bu ki, slam dininde sevap veya gnah ynnden herkes, zamana gre deil yaptna gre eit olarak deerlendirilir. Kim bir zerre miktar sevap ilese karln grr, kim bir zerre miktar gnah ilese karln grr. Ameller arasnda fark olmadndan sadakai cariye diye bir ey yoktur. rnein: Bin liralk sevap ileyen ileme zamanyla ilgili olmadan ona gre sevap alr, olunu iyi olarak be yz sene nce yetitirmi olanla, ayn ekilde be yz sene sonra yetitirmi olan ayn sevab alr. Bir paray fakirlere vermeyle veya iddia ettikleri gibi, sadakai cariye dedikleri eme yapmas v.s. arasnda fark yoktur. Bu konuda Kurandan rnek verecek olursak, mealen: - O gn insanlar amellerini grmeleri (karln almalar) iin geri dnp gelirler. 99/6 - Kim zerre miktar hayr yapmsa onu grr. 99/7 - Kim de zerre miktar er ilemise onu grr. 99/8 - Kymet gn iin adalet terazileri kurarz. Hi kimseye bir hakszlk edilmez. (nsann yapt i), bir hardal tanesi

296

arlnca da olsa onu getiririz. Hesap grc olarak biz yeteriz. 21/47 Bu itibarla uydurduklar rivayetin asl yoktur. 352- ................ Bize Mlik, Muhammed ibn Abdillah.......tan haber verdi ki, o yle demitir: Ben Ebl-Hubb Said ibn Yesrdan iittim, o yle diyordu: Ben Eb Hureyre (R)den iittim, yle diyordu:Raslullah (S): Allah kime hayr murd ederse ona musibet verir" buyurdu. (Buhri, KitbulMerd ves-Tbb H.5 C.12 S.5688 Bb 1 tken) 353-............... Bize ube, el-Ameten; o da Eb Vilden; o da Mesrktan haber verdi ki, ie(R): Ben Raslullah (S)tan ziyde hastal iddetli olan hibir kimse grmedim, demitir. (Buhri, Kitbul-Merd ves-Tbb H.6 C.12 S.5689 Bb 2 tken.) 354-.............. Abdullah ibn Mesd (R) yle demitir: Ben Peygamber (S)in hastalnda vcdu hummnn harretinden iddetle sarsld srada huzruna vardm ve: - Y Raslullah, phesiz ki, humm harretinden ok zdrab ekmektesin! dedim. Ardndan: - Y Raslullah, bu iddetli hummnn phesiz iki kat zdrab var, elbette buna karlk size iki kat ecr ve mkfat vardr: diye arz ettim. Raslullah: - Evet, Herhangi Mslmn bir ez isbet ederse, muhakkak aacn yapraklarnn dmesi gibi, Allah o mslmndan gnahlarn drr" buyurdu. (Buhri, Kitbul-Merd vesTbb H.7 C.12 S.5689 Bb 2 tken)

297

Bu gibi rivayetlerle, iddia ettiler ki, en ok musibet en iyi olanlara gelir, ondan sonra srasyla dier faziletli kimselere gelirmi. Hal bu ki, durum hite iddia ettikleri gibi deildir. En ok musibet takvada en ileri olanlara deil, en ok gnah ileyenleredir ve hayatn eitli safhalarnda eitli ekilde gelebilir. Bu konuda Kurandan mealen: - Banza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizin yapt (iler) yzndendir. (Allah, ilediklerinizin) birounu da affeder. 42/30 Bu itibarla uydurduklar rivayetin asl yoktur. 355- bnu mer radyallahu anhma anlatyor: Mark cihetinden iki adam geldi ve hitabede bulundular. Onlarn beyanlarndaki gzellik herkesin houna gitti. Bunun zerine Reslullah aleyhissaltu vesselm: Beyanda mutlaka bir sihir var!"buyurdular." (K.S. 5920 C.16 S.390 Aka 1993, alntlar: Buhri, Tbb 51; Muvatta, Kelam 7, (2,986); Eb Dvd, Edeb 94,(5007); Tirmizi, Birr 81,(2029)) Bu rivayette, gzel szde mutlaka sihir olduunu iddia etmilerdir. Bu iddiaya gre stn gzellikte beyana sahip olan Kuran h ondan, sihir olmu oluyor. Byle bir iddia ise ancak mslman olmayanlarn, Kuran hakknda sylemi olduklar bir iddiadr. Bu konuda Kurandan mealen: - Onlara ak ak ayetlerimiz okunduu zaman kendilerine gelen hakk inkr edenler: Bu, apak bir sihirdir" dediler. 46/7 Grld gibi, uydurmu olduklar rivayet, Kurana dolaylda olsa saldr iermektedir ve peygambere bir iftiradr. 356- mm Habibe radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki:

298

Ademolunun, emr-i bil-maruf veya neh-i anil-Mnker veya Allah Tela hazretlerine zikir hari btn szleri lehine deil, aleyhinedir." (K.S. 5916 C.16 S.381 Aka, alnts: Tirmizi, Zhd 63, (2414)) Din konusu dnda konumann yasak olmad bir ok konular vardr. rnein, Alveri etmek, Meslek renip veya retmek veya herhangi meru bir ihtiyac sylemek veya gzel bir sohbet yapmak gibi. ddia ettiklerine gre, bir doktora hasta olduunu syleyen bir kimse dahi gnaha girmi olmaktadr. Zira bu syledii, Emr- bil-maruf veya nehy-i anil-mnker olmad gibi, Yce Allah zikirde deildir. Bir mslman, hem dnyas iin, hem de ahreti iin birlikte alabilir, bundan dolay bu tr bo iddialar, mslmanlar gnlk yaantlarnda zora komak iin uydurulmu asl olmayan ve slam toplumunu dnyevi ilerde geri brakp zayf duruma drmeyi amalayan rivayetlerdir. Bir mslmann dnya hayatnda yapaca ey, Allahn kendisine verdii nimetlerle ahiret yurdunu isteyip, dnyadan da nasibini unutmamas ve iyilik yapp, bozgunculuk yapmamasdr. Bu konuda Kurandan mealen: - Allahn sana verdii ile ahireti iste. Ve dnyadan nasibini unutma. Allahn sana ihsan ettii gibi sende ihsanda bulun. Yeryznde fesd arama nk Allah mfsitleri sevmez." 28/77 357- Ebu Musa radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Bir kimse lnce, arkada alayanlar kalkp: Vay benim dam, vay efendim..."gibi szler sarf ederse, ona iki melek vekil klnr, melekler len kimsenin gsne vura vura: Sen yle misin?" diye sorarlar." (K.S. 5434 C.15 S.257 Aka 1992, alnts: Tirmizi, Ceniz 24,(1003))

299

Allaha isyan etmemek ve dolaysyla makul llerde olmak artyla, zc bir olayn meydana gelmesi halinde bir kimsenin ah edip alamas merudur, hatta olayn iddetine gre kii ok zlp oka alamta olabilir, nemli olan gnaha girecek davranlarda bulunmamasdr. Bir kimse ldnde yaknlar zntlerini aa verirken haddi aarak gnaha girmilerse, bu alamalarndan dolay lye azab edilmez, zira herkes ancak kendi gnahndan sorumludur. Bu hususta, Kurandan mealen: - De ki: Allah her eyin Rabbi iken ben Ondan baka Rab mi arayaym? Herkesin kazand yalnz kendisine ittir. Kendi (gnah) ykn tayan hi kimse, bir bakasnn (gnah) ykn tamaz. Sonra dnnz Rabbinizedir; (O) ayrla dtnz gerei size haber verecektir. 6/164 Grld gibi rivayetleri, Kurana uygun olmayp asl yoktur. 358- .......... Bize Mlik, Yahy ibn Saidden; o da Muhammed ibn brhimden, o da Alkame ibn Vakkaastan; o da Umer (R)den haber verdi ki, Umer yle demitir: Raslullah (S) yle buyurdu: Ameller niyete gredir. Her bir kimse iin ancak niyet ettii ey vardr. Binenaleyh her kimin hicreti Allaha ve Reslne ynelmise, onun hicreti Allaha ve Reslnedir. Artk nil olaca bir dny vey evlenecei bir kadndan dolay hicret etmi kimse varsa, onun hicretine sebep olan eydir. (Buhri, Kitbul-mn H.47 C.1 S.209-210 tken) Bir kimse iyi ameller ilerken niyeti iyi ameller ilemek deil de baka eylerse, rnein: nsanlara gsteri iin sadaka verirse veya insanlara gsteri iin namaz klarsa veya para karl Oru tutar veya haccederse yene esas amac iyi ameller ilemek deil de onun dnda baka eylerse sevap alamaz. Bu gibi durumlara deinmekle beraber rivayette tm niyetler iin genelleme yaplmas yanltr, zira niyetlerin aksi yn de vardr, kii kt bir ey yaparken iyi bir ey yaptn

300

sanabilir, bundan dolay iyiliin ve ktln ls ahslarn niyeti olmayp, Allahn kitab Kurandr. Bir kimsenin ilemi olduu ktl iyi sanmas, ilemi olduunu ktl meru klmaz. Yaplan iin iyi bir i olmas esastr. Bu hususta Kurandan rnek verecek olursak, mealen: - De ki: Size (yaptklar) iler bakmndan en ok ziyna urayacak olanlar syleyeyim mi?" 18/103 - Dny hayatnda btn abalar boa gitmi ve kendileri de iyi i yaptklarn sanan kimseleri? 18/104 - te onlar, Rablerinin yetlerini ve Ona kavumay inkr eden, bu yzden amelleri boa kan kimselerdir, kymet gn onlar iin terzi kurmayz (veya onlara hibir deer vermeyiz). 18/105 - Onlar ki, inandlar ve iyi ier yaptlar, elbette biz ii gzel yapann ecrini zyi etmeyiz. 18/30 Dikkat edilirse, inanp ii gzel yapann, yani, inanp ta gzel iler yapann ecri zayi olmamaktadr. Yoksa ayetleri inkar ederek, yanl inancyla ve yanl ileriyle sevinip iyi i yaptn sanan kimselerin btn abalar boa gitmitir. Bu itibarla, bu konuda uydurmu olduklar rivayetin asl yoktur. 359- bnu Amr bnil-As anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm Mekkeyi fethettii zaman u hitabede bulundu: Bilesiniz! Kocasnn izni olmadan bir kadn (kocasnn malndan) bata bulunmas caiz deildir."(K.S. 5792 C.16 S.254 Aka, alnts: Eb Dvud, By 86,(3546,3547)) 360- Ebu mme radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki................ Kadn, kocasnn evinden onun izni olmadan (bakasna) infak edemez!

301

Kendisine: Ey Allahn Resl! Yiyecek de mi? denildi. Bu, mallarnzn en kymetlisidir!" buyurdular. ........ (K.S. 5937 C.16 S.407-408 Aka, alntlar: Tirmizi, Vesya 5, (2121); Eb Dvud, By90,(3565)) 361- Kab bnu Mlikin anlattna gre: Hanm, kendine ait bir zinet eyasn Reslullah aleyhissaltu vesselma gtrp: Ben bunu tasadduk ediyorum" demitir. Aleyhissaltu vesselm kendisine: Kadnn kendi malndan (da olsa) ba kocasnn izni olmadan caiz deildir. Acaba sen Kabden izin aldn m?"demitir. Hanm Evet!"deyince, hanmn kocas Kab bnu Mlike (bir adam gndererek: Sen Hayreye zinetini tasadduk etmesine izin verdin mi? diye sordurmu, Kab: Evet" deyince Reslullah aleyhissaltu vesselm kadnn hibesini kabul buyurmutur. (K.S. 6730 C.17 S.284 Aka, alnts: bn-i Mace 2389) 362- Reslullaha atfen: Kocasnn nikahnda olduu mddete, bir kadna malndan hibede bulunmas ciz deildir." (Eb Dvd, By 86,(3546,3547.)) Yukarda ki rivayetlerde grld gibi, bir kadnn, kocasnn izni olmadan, ne kocasnn, nede kendisinin malndan hibede bulunamayacan tahdis etmilerdir. Buna ramen u rivayetlerde bulundular: 363-............. Esm bin tu Ebi Bekr (R) yle demitir: Ben - Y Raslullah! Benim hibir malm yoktur, ancak btn malm (kocam)ez-Zubeyr bnil-Avvmn bana verdii ve benim mlkm yapt mallar vardr. Ben bu mallardan sadaka vereyim mi? diye sordum. Raslullah (S) - Sadaka ver, paray kap iine koyup saklama, sonra sana kar da saklanr" buyurdu. (Buhri, Kitbul-Hibe ve Fadlih vet-Tahrid aleyh H.24 C.5 S.2386 tken)

302

364- ............. Hemmm ibn Mnebbih yle demitir: Ben Eb Hureyre (R)den iittim ki, Peygamber (S): Kadn, kocasnn kazancndan, onun izni olmakszn infk ettii zamn, o infkn sevbnn yars kocaya id olur" buyurmutur. (Buhari, Kitbun-Nafakaat H.10 C.12 S.5462 Bb 4 tken 1988.) Bu iki rivayette de, kadnn, kocasnn izni olmadan hem kendi malndan, hem de kocasnn malndan infakta yani hibede bulunabileceini, hatta sevabn yarsnn kocasna, dolaysyla dier yarsnn da kadna ait olacan rivayet etmilerdir. Bylece bu konudaki rivayetlerinde elikiye dmlerdir. 365- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Bir adam lmt, dier biri, Reslullah aleyhissaltu vesselmn iitecei ekilde onun iin yle syledi: Cennet mbarek olsun!"Reslullah aleyhissaltu vesselm sordu: Nereden biliyorsun? Belki de o mlyani konutu veya kendisini zengin klmayacak bir miktarda cimrilik etti!" (K.S. 5912 C.16 S.377 Aka, alnts: Tirmizi, Zhd 11,(2217)) Bu rivayetlere, daha nce yazm olduum, kim Leilehe illallah" demise kesinlikle cennete gidecei, cehenneme gitmeyecei eklindeki rivayetleriyle elikilidir. 366- ........... brahim en-Nahaiden; o da Alkameden; o da Abdullah ibn Mesd (R)dan tahdis etti(ki o yle demitir): Allah u kadnlara lanet etmitir: Dn yapanlar, vcutlarna dn yaptranlar, yzlerinin tylerini yolduranlar, seyrek dili gzel grnmek iin n dilerinin aralarn yontan srtkanlar, Yce Allahn yarattn deitirenler........... (Buhri, Kitbul-Libs H.142 C.13 S.5945 Bb 82 tken) 367- ............. Ez-Zuhri yle dedi: Bize Sufyn ibn Uyeyne, Said bul-Mseyyebden; o da Eb Hureyreden; o da

303

Peygamber (S)den rivayet olarak yle tahdis etti: Ftrat betir-yhud: Be ey ftrattandr: Htan, yni ocuklar snnet etmek, evrat yerindeki kllar gidermek iin ustura tutunmak, koltuk altlarnn kllarn (yolarak) gidermek, trnaklar kesmek ve by krkmak. (Buhri, Kitbul-Libas H.105 C.13 S.5925 Bab 63 tken 1989 .) Dikkat edildiinde yukardaki iki rivayette bir ok eliki grmek mmkndr, yle ki: Koltuk alt tylerinin yolunmas tevik edilmiken, kadnlarn yzlerindeki tyleri almalar lanetlenmeye sebep gsterilmitir, halbuki her iki fiilin bir birinden fark yoktur, trnaklar kesme gibi olup yaratl deitirme manasnda deildir, zira trnak nasl tekrar kyorsa bunlarda tekrar karlar, meerki kalc ekilde yok edilmi olmasnlar, kalc ekilde yok edilseler bu fiil yaratl deitirme manasndadr. Ayrca, dileri trplemek, dn (kalc dme) yapmak lanetlenmeye sebep gsterilmiken. ocuklar snnet etmek ftrattan saylmtr, halbuki bunlarn hepsi ayn ey olup yaratl deitirme manasndadrlar. 368-. ... Abbd b. Temim, amcas Abdullah b. Zeyd b. sm (r.a.)dan rivyet ettiine gre; Reslullah (s.a.) ashab ile birlikte (musallya) yamur duasna kp onlara iki rekat namaz kldrd. Bu iki rekat lerde kbleye kar durdu aktan okudu, ridsn ters evirdi. Ellerini kaldrp du etti ve yamur istedi. (Eb Dvd, K. Saltul-stisk (3), Bb 1 H.1161 C.4 S.303 amil 1988.) 369-. ... shak b. Abdillah b. Kinneden; demitir ki: -Velid b. Utbe- Osmann dediine gre Velid b. Ukbe- Medine valisi iken, beni Reslullah (s.a.)in yamur dusnda (kld) namazn sormam iin bn Abbs (r.anhum)a gnderdi. (Gidip bn Abbsa sordum) o da yle dedi: - Reslullah (s.a.) i (eski) elbisesini giymi, mtevz bir vziyette tazarru iinde musallaya kadar geldi. - Osman, Minberin zerine kt" cmlesini ilve etti- sizin u

304

hutbeniz gibi hutbe okumad. Fakat dua, tazarru ve tekbire devam etti. Sonra bayramda kld gibi iki rekat namaz kld. (Eb Dvd, K.Saltul-stisk (3), Bb 1 H.1165 C.4 S.311312 amil.) Birinci rivayette peygamberin ridasn ters evirdii rivayet edilmiken, ikinci rivayette ridsn (elbise) ters evirme olay yoktur, bu itibarla iki rivayet elikilidir. Ayrca, peygamber elbisesi ters evirip giymek suretiyle kedini komik duruma drmez, bu ona yakan bir hareket deildir, peygamberin namaz iin eski elbisesin giydii yolundaki iddia da Kurana uymamaktadr. Bu konu da Kurandan mealen: - Ey dem oullar, her mesci(de gidiiniz)de ss(l, gzel elbiseler)inizi (zerinize) aln; yiyin iin, fakat isrf etmeyin; nk O, isrf edenleri sevmez. 7/31

YYECEKLER VE ECEKLER HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER 370- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a soruldu: Halk bize et getiriyor, kesilirken besmele ekilip ekilmediini bilmiyoruz, ne yapalm? Siz besmele ekin, yiyin! Cevabn verdi." (K.S. 1962 C.7 S.225 Aka, alntlar: Buhri, Sayd 21, By 5, Tevhid 13; Eb Dvd, Edhi 19,(2829); Nesi, Dahy 39,(7,237)) slam da eti yenen hayvanlar kesilirken, Allahn adn anmak farzdr. Eer kesim annda, Allahn ad anlmamsa o hayvann eti zaruret dnda yenmez. Sonradan besmele ekmek, keserken ekilmemi olan besmelenin yerine kabul olmaz. Bu konuda Kurandan rnek verecek olursak, mealen:

305

- Allah size ly, kan, domuz etini ve Allahtan bakasnn ad anlarak kesilen (hayvanlar) haram kld. Kim mecbur kalrsa (bakasnn hakkna) saldrmadan, snr da amadan (bunlardan) yiyebilir. phesiz Allah, balayan, esirgeyendir. 16/115 - (Kesilirken) zerine Allahn ad anlmayan (hayvan)lardan yemeyin! nk o(nu yemek), yoldan kmadr. eytanlar, dostlarna, sizinle mcdele etmeleri iin fsldar (telkinde bulunur)lar. Eer onlara uyarsanz, phesiz siz de Allaha ortak koanlar olursunuz. 6/121 Grld gibi uydurduklar rivayet Kurana ters olup, asl yoktur. 371- bnu Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhisslatu vesselm)a zemzemden sundum ayakta olduu halde iti." (K.S. 2241 C.8 S.104 Aka, alntlar: Buhri, Eribe 16, Hacc 76; Mslim, Eribe 120,(2027); Tirmizi, Eribe 12,(1883); Nesi, Hacc 165, (5,237)) 372- bnu mer (radyallahu anhum) anlatyor: Biz, Reslullah (aleyhissaltu vesselm) devrinde yrrken yer, ayakta iken ierdik." (K.S. 2243 C.8 S.104 Aka, alntlar: Tirmizi, Eribe 11,(1881); bnu Mce, Etime 25,(3301)) 373- Kebetul-Ensri (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yanma gelmiti. (Duvarda) asl olan bir krbann azndan ayakta su iti. Ben hemen krbaya gidip azn kestim." (K.S. 2247 C.8 S.107 Aka, alntlar: Tirmizi, Eribe 18,(1893); bnu Mce, Eribe 21,(3423)) Bu rivayetlerle, ayakta yemek yenebileceini, su v.s. ilebileceini tahdis ettiler. Bu rivayetlerine ramen, insanlar bu konuda da akn hale sokmak iin u rivayeti uydurdular.

306

374- Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle buyurdular: Sizden kimse sakn ayakta imesin. Kim unutarak ierse hemen kussun." (K.S. 2246 C.8 S.106 Aka, alnts: Mslim, Eribe 116, (2026)) 375-........... Peygamberin zevcesi mm Selemeden (o yle demitir): Raslullah (S) yle buyurdu: Gm kaptan bir ey ien kii var ya, muhakkak o kii karnna ancak (curp curp diye) cehennem ateini gndermektedir. (Buhri, Kitbul-Eribe H.57 C.12 S.5678 Bb 27 tken 1988.) Bu rivayetlerinde gm kaptan bir ey ien kimsenin cehenneme gideceini rivayet ettiler. Buna ramen u rivayeti de tahdis ettiler: 376-.............. Enes ibn Mlik(R)ten: Peygamber (S)in su barda krld, akabinde krk yerine gmten bir bardak edindi dediini tahdis etti. Rvi sm el-Ahvel: Ben bu kadehi grdm ve (teberruken iine su koyup) ondan su itim, demitir. (Buhri, KitbulHumus H.18 C.6 S.2895 Bb 5 tken 1987.) ki rivayet elikili olduu gibi, gm bardaktan bir ey iin cehenneme gider deyip, Peygamber gm bardaktan ierdi demekle peygambere saldrda bulunduklar aktr. 377- Ebi Katde oda babasndan naklen: Peygamber kabn iine solumaktan nehiy buyurmutur." (Mslim C.9 121/ 329 Snmez Neriyat A..) 378- Enesden naklen: Raslullah, kabn iine defa solurmu." (Mslim, C.9 122/330 Snmez Neriyat)

307

379- Enes yle demi: Reslullah itii eyin iine defa solar ve: Bu daha kandrc, daha slim ve afiyetlidir." buyururdu. Enes: te bende iilen eyin iine defa soluyorum." demi. (Mslim, C.9 123/330 Snmez Neriyat ) Birinci rivayetle, dier iki rivayetin elikili olduklar aktr. Birincisinde kabn iine solunmaz derken, dierlerinde solunabilecei rivayet edilmitir. 380- Hz. Eb Hureyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Hamr u iki aatandr: Hurma ve asma." (K.S. 2275 C.8 S.137 Aka 1989, alntlar: Mslim,Eribe 13,(1985); Tirmizi, Eribe 8, (1876); Eb Dvd Eribe 4,(3678); Nesi, Eribe 19,(8,294)) 381- en-Numn bnu Beir (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: zmden hamr yaplr, hurmadan hamr yaplr, baldan hamr yaplr, budaydan hamr yaplr, arpadan hamr yaplr. Ben sizi btn sarho edicilerden yasaklyorum." (K.S. 2274 C.8 S.137 Aka, alntlar: Eb Dvd, Eribe 4, (3676); Tirmizi, Eribe 8,(1873)) Birinci rivayette hamr(arap)n, Hurma ve Asmadan olduu belirtilmiken. kinci rivayette baldan v.s. Gibi eylerden de hamr yaplabileceinin tahdis edilmesi bir elikidir. 382- bnu Abbs (radyallahu anhm): Kim Allahn haram kldn haram klmaktan holanrsa nebizi haram klsn" dedi. Bir rivyette, Kays bnu Vehb ona:Benim bir kpm var ierisine ra koyuyor, ra kaynayp durulunca iiyorum" dedi. (bnu Abbs) cevaben: Bu sylediin ey ne zamandan beri ieceini tekil etmekte?" diye sordu. Kays: Yirmi yldan beri" deyince, bnu Abbs:

308

yleyse uzun zamandr, damarlarn su ihtiyacn pislikten grd" dedi. (K.S.2279 C.8 S.144 Aka, alnts: Nesi, Eribe 48,(8,322-323)) 383- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Biz, Raslullah (aleyhissaltu vesselm) iin kuru zmden nebiz kurardk, ierisine hurma atardk."(K.S. 2288 C.8 S.149 Aka, alnts: Eb Dvd, Eribe 8,(3707) Birinci rivayette, nebizin haram olduu rivayet edilmiken, dier rivayette iilebileceinin, yani haram olmadnn belirtilmesi bir elikidir. 384- Eb Dvudun rivayetinde yle gelmitir: Hz. Cbir radyallahu anh der ki: Reslullah aleyhissaltu vesselma srtlandan sordum. Bana: O, av(hayvan)dr, ihraml avlanacak olursa ko da ayn hkme dhil edilir. (K.S. 3908 C.11 S.150 Aka, alntlar: Tirmizi, Etime 4,(1792); Eb Dvud, Etime 32,(3801); Nesi, Sayd 27,(7,200)) 385- Abdurrahmn bnu Ebi Ammr rahimehullah anlatyor: Hz. Cbir radyallahu anha: Srtlan avmdr?" diye sordum. Evet!"dedi. Ben tekrar: Etini yiyeyim mi?"dedim. Evet!"dedi. Bu cevap Reslullah aleyhissaltu vesselmdan mdr?"dedim."Evet!"dedi." (K.S. 3907 C.11 S.150 Aka, alnts: Tirmizi.) 386- Huzeym bn Cezi radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma srtlan hakknda (eti hell mi?)"diye sordum. Srtlan yiyen biri de var m?"dedi. Bunun zerine kurdun etinin yenmesini sordum.

309

Kendisinde hayr olup da kurdu yiyen biri var m?"diye cevap verdi." (K.S. 3909 C.11 S.151 Aka, alnts: Tirmizi, Etime 4, (1739)) Birinci ve ikinci rivayetlerde, srtlan etinin yenebilecei belirtilmiken. nc rivayette yenemeyeceinin belirtilmesi bir elikidir. 387- bnu Ebi Evfa radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm ile beraber (alt veya yedi sefer) gazveye kmtk. Gazve esnasnda Aleyhissaltu vesselmla birlikte ekirge yedik." (K.S. 3912 C.11 S.153 Aka, alntlar: Buhri, Sayd 13; Mslim, Sayd 52,(1952); Tirmizi Etime 22,(1822,1823); Eb Dvud, Etime 35, (3812); Nesi, Sayd 37,(7,210)) 388- Selman radyallahu anh anlatyor: aleyhissaltu vesselma ekirgeler sorulmutu: Reslullah

Onlar, Allahn en kalabalk ordulardr. Onu ne yerim ne de haram klarm" buyurdular." (K.S. 3913 C.11 S.154 Aka, alntlar Eb Dvud, Etime 35,(3813); bnu Mace, Sayd 9, (3219)) Birinci rivayette, Reslullah n ekirge yedii rivayet edilmiken. kinci rivayette yemediinin belirtilmesi ak bir elikidir. Dier bir hususta ekirgelerin, Allahn en kalabalk ordusu olduunun iddia edilmesidir, daha ncede belirttiim gibi, Kurana gre, Allahn ordularn, Allahtan bakas bilmez, hal byle olunca, kullarca bilinemeyenin hangisinin en kalabalk olduu yine hibir kul tarafndan bilinemez. Bu hususta Kurandan mealen: - Biz cehennemin bekilerini hep melekler yaptk. Onlarn saysn da inkar edenler iin bir imtihan kldk ki kendilerine Kitb verilmi olanlar iyice inansn, inanananlarn imann arttrsn. Kitb verilmi olanlar ve inananlar pheye dmesinler. Kalplerinde hastalk bulunanlar ve kafirler de:

310

Allah bu misalle ne demek istedi?" desinler. Bylece Allah, dilediini sapklkta brakr, dilediini doru yola iletir. Rabbinin ordularn kendisinden bakas bilmez. Bu, insanlara bir teblidir. 74/31 Bu itibarla, uydurmu olduklar rivayetlerin asl yoktur. 389- Esm Bint Ebi Bekr radyallahu anhm anlatyor: Biz, Reslullah aleyhissaltu vesselm zamannda bir at kestik. O zaman Medinede idik. Hepimiz onu yedik."(K.S. 3915 C.11 S.155 Aka, alntlar: Buhari, Sayd 24,27; Mslim, Sayd 36,(1942); Nesi, Dahya 33,(7,231)) 390- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Heyber(in fethi) zamannda at ve vahi eek(eti) yedik. Reslullah aleyhissaltu vesselm ehli eek(etin)i yasaklad ve ata msaade etti." (K.S. 3916 C.11 S.156 Aka, alntlar: Eb Dvud, Etime 26,(3788); Nesi, Sayd 32, (7,205); Tirmizi, Etime 5,(1794)) 391- Hlid bnul-Velid radyallahu anh anlatyor: "Reslullah aleyhissaltu vesselm, at ve eek etini yemeyi yasaklad." (K.S. 3939 C.11 S.179 Aka, alntlar: Eb Dvud ve Nesai, ilgisi aadaki rivayet.) 392- Eb Dvudun bir dier rivayetinde yle denir. Heyber fethi srasnda gazvede, Reslullah aleyhissaltu vesselm ile birlikte bende (Hlid bnu-Velid) vardm. Bir grup Yahudi, Aleyhissaltu vesselma gelerek, askerlerin ahrlarna hcum ederek (mallarn yamaladklarndan) ikyet ettiler. Reslullah aleyhissaltu vesselm, bunun zerine (mslmanlara ynelerek): (Olamaz!) anlama yaplan kimselerin mal onlarn izni olmadan hell deildir. Ayrca size ehli eekler ve onlarn atlar, katrlar, vahi hayvanlardan her bir kesici dii olan, kulardan da her bir peneleri olan haramdr!" buyurdular." (K.S. 3940 C.11 S.179 Aka, alntlar: Eb Dvud, Etime 26,3790), 33, (3806); Nesi, Sayd 30,(7,202))

311

Birinci ve ikinci rivayetlerde at etlerinin yenebilecei ve Heyber(in fethi) zamannda at eti yenmesini peygamberin yasaklamad rivayet edilmiken. Yine, Heyberin fethi konu edilerek, buna ramen nc ve drdnc rivayetlerde, Heyber(in fethi) zamannda at etinin yenmesinin yasaklandnn belirtilmesi bir elikidir. 393-............ Peygamberin zevcesi mm Selemenin olu olan Umer ibn Ebi Seleme (R) yle demitir: Bir gn Raslullah (S)in berberinde bir yemek yedim ve yemek tabann her tarafndan yemee baladm. Bunun zerine Raslullah (S) bana: - Sana yakn olan yerden ye!"buyurdu. (Buhri, KitbulEtime H.4 C.12 S.5479 Bb 1 tken 1988.) 394-............ Enes ibn Mlik (R) yle diyordu: Bir terzi, hazrlad bir yemee Raslullah davet etti. Enes dedi ki: Ben de Raslullah (S)n berberinde gittim. (Terzi, ekmek ile kabak ve kuru et paralar bulunan orba takdim etti.) Yemek srasnda ben Raslullahn taban etrafnda kabaklar aratrrken grdm. Yine Enes: Artk o gnden itibren ben kaba sevmekten ayrlmadm, dedi. (Buhri, Kitbul-Etime H.6 S.5484 C.12 Bb.3 tken) Birinci rivayette yemek yerken kiinin nnden yemesi gerektii rivayet edilmiken, ikinci rivayette bizzat Peygamberin yemek yerken, taban her tarafn aratrdnn rivayet edilmesi bir elikidir. Rivayetin, birden ok kiinin ayn tabaktan yemek yemesi olayyla ilgili olarak uydurulduu dnldnde, peygamberi bir nevi agzllkle de suladklarn grmek mmkndr.

312

395- bnu Abbs radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Biriniz yemek yeyince, yalamadka veya yalatmadka elini (mendille) silmesin." (K.S. 3885 C.11 S.114 Aka, alntlar: Buhri, Etime 52; Mslim, Eribe 129,(2031); Eb Dvud, Etime 52,(3847)) 396- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, parmaklarn ve kaplarn yalanmasn emretti ve dedi ki: Siz bereketin, yemeinizin hangi (para)snda olduunu bilemezsiniz. yleyse, birinizin lokmas decek olursa onu alp, bulaan ezy temizlesin, sakn eytana terk etmesin. Parmaklarn yalamadka elini mendille de silmesin. Zira o, tamnzn hangisinde bereket bulunduunu bilemez." (K.S. 3886 C.11 S.114 Aka, alntlar: Mslim, Eribe 136,(2034); Tirmizi, Etime 11, (1803)) Yukardaki rivayetlerde grld gibi, yemek bitiminde kaplarn yalanmas gibi ilgin adetler nermilerdir. Eer bu nerilerinde yemek artnn zayi olmamas kastediliyorsa, yemek art saklana bilir, krntlardan dier canllar istifade ettirilebilir. Kald ki amalarnn bu olmad, yer den lokmann temizlenerek yenmesi gerektiini rivayet etmelerinden anlalmaktadr. Zira bu o kadar kolay bir i olmad gibi, salk iin tehlikede arz eder. Yal veya tatl ihtiva eden bir lokmann toza topraa bulanmas halinde temizlemek ok zor olduu gibi bu adet edinilmesi halinde ocuklar da bunu altrlacak ve onlarn temizleme iine ne derece zen gsterecekleri phelidir, den lokma bir tarafa dlen yerde nemlidir, lokmalar her zaman temiz mermer zerine dmez, bazen pis yerler zerine de der o zaman nerdikleri temizlik ii nasl yaplabilir. Bu itibarla bu rivayetlerinin asl yoktur. 397- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ya hurmay kuru

313

hurmayla birlikte yiyin. Eski hurmay yeni hurmayla beraber yiyin. Zira eytan (byle yapmanza) kzar ve: Ademolu, eskiyi yeni ile beraber yiyecek kadar (hayatta) kald" der."(K.S. 6981 C.17 S.421 Aka, alnts: bni Mace 3330.) Uydurmu olduklar bu rivayetle, eytann neden holandn ve neden kzdn konusunda insanlar saptrmay amalamlardr. Zira, eer insanlar eytanla mcadelelerinde bu tr eyleri l kabul edecek olurlarsa, iyiyi ve kty deerlendirmeleri de yanl olacaktr. Bylece eytann esas amac olan saptrma olay meydana gelmi olur. Ya ve kuru hurmay birlikte veya ayr ayr yemenin hibir dini yn olmad gibi. Adem olunun uzun veya ksa yaamas da eytann ilgilendii bir konuda deildir, eytan ilgilendiren ey, kendisine taraf olunup olunmamasdr, eytan kzdran ey kendisine taraf olunmayp, kar olma olaydr. Yoksa, eytan kzdracam diye, ya hurma, kuru hurma davasna girien kimse, eytan kzdrma yerine ancak aptal olarak telakki edilir. Bu itibarla uydurduklar rivayetin asl yoktur: 398- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim sarmsak veya soan yerse bizden uzak dursun -veya mescidimizden uzak dursun- evinde otursun. Bazen Reslullah aleyhissaltu vesselma ierisinde yeil sebzeler bulunan tencere getirilirdi de onda koku bulunur ve (ne olduunu) sorard. Kendisine sebze nevinden ne olduu haber verilince, tencereyi, beraberindeki arkadalarndan birin gstererek ona vermelerini sylerdi. Aleyhissaltu vesselm, onun yemekten ekindiini grnce: Sen bana bakma, ye! Zira ben senin gibi deilim, senin konumadn (meleklerle) konuuyorum" derdi."(K.S. 3926 C.11 S.166 Aka, alntlar: Buhri, Etime 49, Salt 160, tism 24; Mslim, Mescid 73,(564); Eb Dvud, Etime

314

41,(3822); Tirmizi, Etime 13,(1807); Nesi, Mescid 16(2,43)) 399- Ebu Ziyd Hyr bnu Seleme anlatyor: Hz. Aie radyallahu Anhya soan hususunda sordum. u cevab verdi: Resulullah aleyhissaltu vesselmn en son yedii yemekte soan vard."(K.S. 3928 C.11 S.167 Aka, alnts: Eb Dvud, Etime 41,(3829)) Birinci rivayette, peygamberin soan ve sarmsak yemedii ve bu yiyeceklerden holanmad, hatta meleklerle muhatap olduundan bu yiyeceklerden yemesinin sz konusu olamayaca tahdis edilmiken, ikinci rivayette, yedii son yemeine kadar soan yediinin tahdis edilmesi bir elikidir. 400-........... Cbir ibn Abdillah (R): Raslullah (S) Heyber gn evcil eeklerin etlerinden nehy ette, at etleri(ni yemek) hakknda ruhsat verdi, demitir. (Buhri, Kitbul Mazi H.240 C.8 S.3937 tken 1987.) Daha ncede belirttiim gibi, elikili de olsa at etlerinin yenebileceini, keza ehli eek etlerinin yenemeyeceini, baka bir ifadeyle, evcil olmayan eek etlerinin yenebileceini bir ok rivayette iddia ettiler. Hal bu ki, Kuranda belirtildiine gre, atlar, katrlar ve eekler binilmek (tamaclk) ve ss iindirler. Bu konuda Kurandan mealen: - Binmeniz ve ss iin atlar ve merkepleri (yaratt) ve daha sizin bilmediiniz nice eyler yaratmaktadr. 15/8 Bu itibarla, uydurmu olduklar rivayetlerin asl yoktur. Zaten amalar da yiyecekler konusunda yenmesi haram ve helal olanlar belirtmek olmayp, kargaa karmak suretiyle insanlar bu konuda aknla srklemektir. Onlarn rivayetleri esas alnrsa, insan rahat bir ekilde su bile iemez. Zira bir taraftan ayakta su iilebileceini sylerken, bir

315

taraftan da ayakta su iilmesi halinde hemen kusmann gerekli olduunu sylerler. Yaln bir konu olan su konusunda bu ekilde konuabildikten sonra, bu gn bile insanlar tarafndan eit olarak says bilinemeyen hayvanlar konusunda neler iddia etmezler. rnein: Tavuk ve v.s. Hakknda bir taraftan yenebileceini sylerlerken, dier taraftan bu hayvanlar pislik yiyiyor, peygamber bunlarn yenmesini yasaklamtr demekten ekinmezler. Fakat iin aslnda, yiyecek olarak mslmanlara layk grdkleri ancak bceklerdir. Zira tahdis ettikleri bir rivayette btn bceklerin yenebileceini iddia etmilerdir. Bu konuda yaptklar tahdis rnekleri yledir: 401- bnu Abbs radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm ldrlmek iin hedef ittihaz edilmi (ve mcesseme denilen) hayvann yenilmesini, pislik yiyen (ve cellle dene) hayvann yenilmesini, stnn iilmesini ve su tuluunun azndan su iilmesini yasaklad." (K.S. 3918 C.11 S.157 Aka, alntlar: Eb Dvud, Etime 25,(3786); Tirmizi, Etime 24,(1826); Nesi, Dahya 44,(7,240)) 402- Zehdem bnu Mudrib anlatyor: Ebu Msa radyallahu anha bir tavuk getirilmiti. Cemaatten birisi ayrld. (Ebu Msa): Neyin var? diye sordu. Adam: Ben onu (pis eyler yerken grdm ve tiksindim ve yememeye yemin ettim" cevabn verdi. Bunun zerine Ebu Msa: Yana ve ye! Zira ben, Reslullah aleyhissaltu vesselm (cellleyi) yerken grdm" dedi ve adama yemini iin kefarette bulunmasn emretti."(K.s. 3919 C.11 S.157-158 Aka, alntlar: Buhri, Zebih 26, Humus 15, Meazi 74, 78, Eymn 1, 4, 18, Kefret 9,10,Tevhid 56, Mslim,Eymn 9,(1649); Nesi, Sayd 33,(7,206)) 403- Hilkm bnu Telib rahimehullah babasndan naklediyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmla arkadalk yaptm,

316

yeryzndeki haerelerden herhangi birini haram ettiini hi iitmedim."(K.S.3920 C.11 S.159 Aka, alnts:Eb Dvud, Etime 30, (3798)) Grld gibi, btn haerelerin yenilebileceini iddia etmektedirler. SA, SAKAL, KONULARINDA RNEKLER ELBSELER VE UYDURDUKLARI SSLENME RVAYET

404- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Yahudiler ve Hristiyanlar (salarn) boyamazlar. Siz onlara muhlefet edin."(K.S.2111 C.7 S.483 Aka 1988, alnts: Buhri, Libs 67, Enbiya 50; Mslim, Libs 80, (2103); Eb Dvud, Tereccl 18,(4203); Nesi, Zinet 14,(8,137); Tirmizi, Libs 20,(1752)) Bu hadis Tirmizide (Sanzdaki) aklklarn rengini deitirin, Yahudilere benzemeyin!" eklinde gelmitir. 405- bnu Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Ehl-i Kitap, salarn alnlarna dkyorlard, mrikler de ayryorlard. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) (vahiyle) emir gelmeyen hususlarda Ehl-i Kitaba muvafakat severdi. San aln zerine o da serbest brakt. Sonra (ortadan) ayrarak (sa ve sola) tarard." (K.S. 2131 C.7 S.507-508 Aka, alntlar: Buhri, Libs 70; Mslim, Fedil 90, (2336); Eb Dvud, Tereccl 10,(4188); Nesi, Zinet 62, (8,164)) Birinci rivayette Peygamberin, Yahudi ve Hristiyanlara muhalefet edilmesi gerektiini sylediinin iddia edilmesi ile, ikinci rivayette vahiy gelmeyen hususlarda, Ehl-i Kitaba muvafakati severdi demeleri bir elikidir.

317

406- Yahya bnu Saidin anlattna gre, Said bnulMseyyeb (rahimehullah)ten unu iitmitir: Hz. brahim (aleyhisselam), misafir arlayan ilk kimse idi. Keza o ilk snnet olan kimseydi. Byn kesenlerin ilki, sanda aklk grnenlerin ilki de o idi. Ak salar grnce: Ya Rabbi bu nedir?"diye sormu; Rabbi de: Bu vakardr ey brahim!"demi. O da Rabbim! yleyse vakarm artr!" diyerek duada bulunmutur." (K.S. 2151 C.7 S.533 Aka, alnts: Muvatta, Sifatun-Nebi 4,(2,922), ayrca, Beyan Yaynlar, Muvatta C.4 S.281 H.4, ek kaynak izah:Sahihaynda Zhri-Said b.el-Museyyeb- Eb Hureyre yoluyla yer alr; Buhri, Libas, 77/63; Mslim, Taharet 2/16, no:49.) 407- Hz. Enes radyallahu anhn anlattna gre, Reslullah aleyhissaltu vesselmn sanda ki aklardan sorulunca (Enes) yle cevap vermitir: Allah O nu beyazla irkinletirmemitir. Bir rivayette de yle demitir: O, kiinin banda ve sakalnda bulunan beyazlar yolmasn mekruh addederdi. Beyaz kl (onda ndirdi ve sadece) alt dudanda, akaklarnda ve banda bir nebzecik vard" derdi." (K.S. 5539 C.15 S.361 Aka, alnts: Mslim, Fezil 104,105 (2341)) Birinci rivayette, salarn beyazlamasn vakar olarak tanmlamalarna ramen, ikinci rivayette irkinliktir demeleri bir elikidir. 408- Hz. bnu mer (radyallahu anh)den rivyete gre, sakaln sufre denen sar boya ile boyar ve derdi ki: Ben, Reslullah (aleyhissaltu vesselm) grdm, sakaln bununla boyamt, en ok sevdii boya da bu idi. Bununla elbisesini boyad da olurdu." (K.S. 2113 C.7 S.487 Aka, alntlar: Eb Dvud, Libs 18,(4064), Tereccl 19,(4210); Nesi, Zinet 17,(8,140))

318

409- bnu Amr bnil-As radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm zerimde sarya boyanm iki giysi grmt. Derhal: Bunu giymeni annen mi sana emretti?"diye sordu. Ben: Bunlar ykayaym m, ey Allahn Resul" dedim. Hatta yak onlar!"buyurdular. Bir rivayette: Bu, kfirlerin kyfetidir, sakn bunlar giyme!" buyurdular" denmitir. (K.S. 5281 C.15 S.75 Aka, alntlar: Mslim, Libas 27,(2077); Eb Dvud, Libs 20, (4066,4067,4068); Nesi, Zinet 96,(8,203,204)) Birinci rivayette, peygamberin elbisesini sarya boyadn rivayet etmelerine ramen, ikinci rivayette sar elbise giyilemeyeceini ve bunu kafirlerin kyafeti olduunu rivayet etmeleri hem bir eliki, hem de peygambere yneltilmi bir saygszlktr. Ayrca birinci rivayette peygamberin sakaln sarya boyadn rivayet etmiken, ona eliik olarak u rivayeti de tahdis ettiler: 410- Hz. Enes radyallahu anha: Reslullah aleyhissaltu vesselm sa ve sakaln boyad m?"diye sorulmutu, u cevab verdi: Aleyhissaltu vesselm, sakalnn n ksmnda, on yedi veya yirmi tel kadar bir aklk grmtr (bunlar iin boya olur mu!) diye cevap verdi."(K.S. 7080 C.17 S.468 Aka, alnts: bn-i Maca 3655.) Grld gibi bahsi geen rivayetle bu rivayet elikilidir. 411- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Ebu Kuhfe, Fetih gn Raslullah aleyhissaltu vesselma getirilmiti. Salar kpk gibi bembeyazd. Aleyhissaltu vesselm: Bunu hanmlarndan birine gtrn(de bunun sa ve sakalnn rengini) deitirsin. Fakat siyah(a boyamak)tan da kannz" buyurdular." (K.S. 7078 C.17 S.17 S.467 Aka, alnts: bnn Mace 3624)

319

412- Sheybl-Hayr radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: (Aaran sa ve sakallarnz boyamada) kullandnz en iyi boya phesiz u siyahtr. (nk siyah boya kadnlarnz size daha ok rabet ettiricidir, dmannzn iinde de hakknzda daha ok korku dourucudur."(K.S. 7079 C.17 S.468 Aka, alnts: bn-i Mace 3625) Birinci rivayette beyazlanm olan salarn siyaha boyanmamas bunun dnda bir boyayla boyanmas gerektiini rivayet etmiken. Tahdis ettikleri dier bir rivayetle, salar boyamak iin en iyi boyann siyah boya olduunu rivayet etmeleri bir elikidir. 413- bnu Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Salarna kna yakm bir adam gelmiti. Hz. Peygamber (aleyhissaltu vesselm): Bu ne gzel!"buyurup takdir etti. (Az sonra) kna ve ketem ile boyam biri geldi. Bu evvelkinden de gzel!" buyurdu. Sonra (salarn) sarya boyam biri daha gelmiti ki: Bu brnden de gzel!" buyurdu." (K.S. 2112 C.7 S.485 Aka, alntlar:Eb Dvud,Tereccl 19,(4211); bnu Mce, Libs 34,(3627)) 414- Kerime Bintu Hmm anlatyor: Bir kadn, Hz. Aieye kna yakma hususunda sormutu, u cevab ald: Bunda bir beis yok (kna yaklabilir). Ancak ben bundan holanmam. nk sevdiim (aleyhissaltu vesselm), onun kokusunu sevmezdi." (K.S. 3114 C.7 S.488 Aka, alntlar: Eb Dvud, Tereccl 4,(4164); Nesi, Zinet 19,(3,142)) Birinci rivayette kna yakmak vlmken, ikinci rivayette koku ynnden ktlenmesi bir elikidir. Dier bir hususta, Aienin kna yakmam olduu, dolaysyla kna yakmann dini adan bir mecburiyet olmad hususudur. Buna ramen

320

tahdis ettikleri baka rivayetlerde, kadnlar iin kna yakmann mecburi olduunu, hatta eline kna yakmayan kadndan biat alnamayacan iddia etmilerdir, yle ki: 415- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Bir kadn, perde gerisinden Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a eliyle bir mektup uzatt. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) elini derhal geri ekip: Ne bileyim, bu el kadn eli midir, erkek eli midir?" buyurdu. Kadncaz: Kadn elidir! deyince Hz. vesselm). Peygamber (aleyhissaltu

Sen kadn olsaydn, trnaklarnn rengini deitirirdin" bununla kna yakmay kastetmiti." (K.S.2115 C.7 S.488 Aka,alntlar: Eb Dvud, Tereccl 4,(4166); Nesi, Zinet 18,(8,142)) 416-Yine Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Hint Bintu Utbe, Hz. Peygambere: Ey Allahn Resl, bana biat ver!"diye talepte bulunmutu. Kendisine: Hayr, u ellerini deitirmedike senden biat almayacam.ellerin tpk vahi hayvanlarn aya gibi!" cevabn verdi." (K.S. 2116 C.7 S.489 Aka, alnts: Eb Dvud, Tereccl 4,(4165)) Grld gibi tahdis etmi olduklar rivayetler birbirleriyle elikilidir. 417- Hill bnu mir babasndan naklediyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm Minada halka hitap ederken grdm. Srtnda krmz bir brde vard ve katrnn stnde idi. Hz. Ali radyallahu anh da nne durmu, Aleyhissaltu

321

vesselmn sylediklerini tekrarlyordu."(K.S. 5276 C.15 S.71 Aka, alnts: Eb Dvud, libas 21,(4076)) 418- Hz. Bera radyallahu anh anlatyor:Reslullah aleyhissaltu vesselm orta boylu idi. Ben onu kzl bir hulle ierisinde grdm. Ben aleyhissaltu vesselmdan daha gzel bir eyi hi grmedim." (K.S. 5277 C.15 S.73 Aka, alntlar: Buhri, Libas 35, Menkp 23; Mslim, Fezil 91, (2337); Eb Dvud, Libas 21,(4072); Tirmizi, Libas 4,(1724); Nesi, Zinet 94,(8,203)) Bu iki rivayette, peygamberin krmz elbise giydiini rivayet etmilerdir. Dolaysyla krmz elbise giymenin dinen bir mahzuru olmadn vurgulam olmaktadrlar. Buna ramen u hadisleri de kart olarak rivayet etmilerdir: 419- bnu Amr bnil-As radyallahu anhm anlatyor: zerinde krmz renkli iki giyecek bulunan bir adam geldi ve Reslullah aleyhissaltu vesselma selam verdi. Ama aleyhissaltu vesselm adamn selamn almad."(K.S. 5278 C.15 S.72 Aka, alntlar: Eb Dvud, Libs 20,(4069); Tirmizi, Edeb 45,(2808)) 420- Beni Esedden bir kadn anlatyor: Bir gn, Reslullah aleyhissaltu vesselmn zevcelerinden Zeynebin yannda idim ve kzl toprakla onun elbiselerini boyuyorduk. Biz bu ile megulken Reslullah aleyhissaltu vesselm kageldi. Ancak kzl topra grnce geri dnd. Zeynep bu hali grnce, Aleyhissaltu vesselmn bunu mekruh addettiini anlad ve derhal elbiselerini ykad ve btn krmzl rtt. Aleyhissaltu vesselm geri dnd ve niden geldi. (Boyadan) hibir ey grmeyince ieri girdi."(K.S. 5279 C.15 S.73 Aka, alnts: Eb Dvud, Libs 20,(4071)) Grld gibi son iki rivayetle, ilk iki rivayet birbirleriyle elikilidir. Zaten amalar krmz veya baka rengi konu etmek olmayp karklk karmaktr. slam dini evrensel bir din olup, bez paralarnn rengiyle uralsn diye inmemitir.

322

Bilindii gibi kna krmz renk veren bir sslenme boyasdr. Peygamber, o kadar krmzdan nefret ediyor idi ise, o zaman bu rivayetin manas nedir? yle ki: 421- Ebu Eyyub (radyallahu anh) hazretleri anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: "Kna yakma, koku srnme, misvak kullanma ve evlenme btn peygamberlerin tbi olageldikleri snnetlerdendir. (K.S. 2161 C.7 S.544 Aka, alnts: Tirmizi, Nikh 1, (1080)) Bu itibarla uydurduklar rivayetlerin asl yoktur. 422- bnu Abbs radyallahu anhma diyor ki: Kii oturduu zaman, ayakkablarn karp (sol) yanna koymas snnettir." (K.S. 5256 C.15 S.58 Aka, alnts: Eb Dvud, Libas 44,(4138), Slat 89, (648)) Kiinin kard ayakkablarn, mescide veya evinin iine gtrp yanna koymasnn pratik yan olmad gibi, bu ekilde bir davran ayakkablarnn alt mikroplu olabileceinden hastalk kapma riskini de beraberinde getirir. yle ki kii, caminin tuvaletinden kyor, aradan birka dakika gemeden ab dest alp camiye giriyor, alt slak olan ayakkablarn nasl olurda snnet diye yannda gtrr. Bu itibarla bu rivayetin asl yoktur. 423- Bireyde (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n yanna, parmanda demir yzk bulunan bir adam uramt. (Yz grnce): Niye bazlarnn zerinde ate ehlinin ssn gryorum!"buyurdu. Adam derhal onu karp att. Sonra parmanda sar renkli (pirin) yzk tayor olduu halde geldi. Bu seferde: Niye sende putlarn kokusunu hissediyorum?"dedi. Bilahare adam altn yzk takm olarak geldi. Bu sefer de:

323

Sende niye cennet ehlinin ssn gryorum?"dedi. Bunun zerine adam: yleyse yzm neden olsun?" diye sordu. Gmten dedi. Ancak arl bir miskale ulamasn." (K.S. 2095 C.7 S.470 Aka, alntlar: Tirmizi, Libs 43, (1786); Eb Dvud, Hatem 4,(4223); Nesi, Zinet 47,(8,172)) 424- bnu Abbas (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bir adamn elinde altndan bir yzk grd. Onu karp att ve: Biriniz tutup ateten bir paray alp eline koyuyor!"buyurdu.: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) gidince adama: Yzn al (baka srette) ondan faydalan" dediler. O: Hayr! Vallhi ebediyen almayacam, onu: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) att" dedi." (K.S. 2096 C.7 S.471 Aka, alnts: Mslim, Libs 52,(2090)) 425- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor:Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a Habe kral Neciden hediyeler geldi. erisinde Habei kal bir de altn yzk vard. Reslullah onu bir ple veya tiksinerek bir parmayla ald. Kz Zeynebin kz mme Bintu Ebil-s arp: Yavrucam al unu, takn!" dedi." (K.S. 2097 C.7 S.472 Aka, alnts: Eb Dvud, Htem 8,(4235)) Bu rivayetlerinde, erkeklerin altn yzk takamayacan fakat kadnlarn altn yzk takmalarnda, dolaysyla altn zinet eyas kullanmalarnda bir mahzur olmadn tahdis etmilerdir. Dikkat edilirse, birinci rivayette erkeklerin altn yzk takamayacaklarna gereke olarak, altnn cennet ehlinin ss eyas olduunu gstermilerdir. Fakat gm yzk takmakta bir mahzur grmemilerdir. Bu ise bir elikidir, zira gmte cennet ehlinin kulland bir ziynet

324

eyasdr. O zaman, iddialar dorultusunda gmten yzk v.s.ninde yasak olmas gerekirdi. Dier bir hususta cennet ss kullanmak erkeklere yasaksa, kadnlara serbest olmasnn mant nedir? Bu hususta ki elikileri bundan ibarette deil, ilerine geldii zaman, Peygamberin altn yzk taktn tahdis ettikleri gibi, ilerine geldii zamanda, altnn zinet olarak kadnlar tarafndan kullanlmasnn yasak olduunu da tahdis etmilerdir. Bu hususlarla ilgili olarak rivayetlerinden rneklerle, bir ayet mealini yazacak olursak, yle ki: - (Cennet ehlinin) stlerinde yeil ipekten ince ve kaln giysiler var. Gmten bilezikler taknmlardr. Rableri, onlara tertemiz bir iki iirmitir. 76/21 Grld gibi gmte cennet ehlinin ziynet eyalarndandr. Bu hususta yapm olduklar iddialar elikilidir. 426- Said bnul-Mseyyeb anlatyor: Hz. mer Sheyb (radyallahu anhm)e Niye parmanda altn yzk gryorum ?" dedi. Beriki: Onu senden daha hayrl olan da grd, ama ayplamad" deyince, Hz. mer: O da kimmi?" dedi. Sheyb: Resulullah!" cevabn verdi." (K.S. 2098 C.7 S.472 Aka, alnts: Nesi, zinet 42, (8,164,165)) 427-.......... Abdullah ibn Umer (R), Nfie yle tahdis etmitir: Peygamber (S) evvel altndan bir mhr yaptrd. Bunu taknd zamn yazl kan avucunun iine alrd. Peygamberin elinde altn yzk gren insanlar da altndan yzkler yaptrdlar. Bunun zerine Peygamber minbere kt da hamd ve sen etti ve akabinde:

325

-Ben bu altndan mhr yz yaptrmtm. Fakat ben onu bundan sonra takmayacam" buyurdu da, parmandan onu karp att. Bunun zerine insanlar da altn yzklerini ellerinden karp krdlar. Rvi Cuveyriye: Ben Nfinin Yz sa eline takard" dediini kuvvetle sanyorum, demitir. (Buhari, KitbulLibs H.93 C.13 S.5915 Bab 53 tken.) Demek ki, insanlar kendilerine altn yzkler yaptrmasalard, Peygamber altn yzk takmaya devam edecekti. Peygamberin kullanmakta mahzur grmedii altn yz, insanlar da kullanyorlar diyerek kullanmaktan vazgetiini tahdis etmeleri bir elikidir. 428- Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Bir kadn Reslullah (aleyhissaltu vesselma gelerek sordu: ki altn bilezik hakknda ne dersiniz, (takaym m?) Ateten iki bileziktir, (takmayn!)"diye cevap verdi. Kadn devamla: Pekal altn gerdanla (ne dersiniz?) diye sordu. Reslullah (aleyhissaltu vesselmdan yine: Ateten bir gerdanlk!"cevabn ald. O, yine sordu: Bir ift altn kpeye ne dersiniz? Ateten bir ift kpe! Kadnda bir ift altn bilezik vard. Onlar karp att ve: (Ey Allahn Resl), kadn kocas iin sslenmezse onun yannda kymeti der" dedi. Reslullah (aleyhissaltu vesselm):

326

Sizden birine, gm kpeler taknmasndan, bunlar zaferen veya abir ile sarartmasndan kimse engel olmaz!" cevabn verdi. (K.S. 2104 C.7 S.475-476 Aka, alnts: Nesi, Zinet 39,(8,159)) 425.no.lu rnekte, Peygamberin Zeynebin kz mame Bintu Ebil-sa takmas iin altn yzk verdiini tahdis etmilerdi. Ayrca yine tahdis ettikleri baka rivayetlerde, ipek ve altnn erkekler tarafndan ziynet olarak kullanlmasnn haram olduunu, fakat kadnlara ise helal olduunu iddia etmelerine ramen. Dnya da ipei, ahirette nasibi olmayanlarn giydiini tahdis etmilerdir. yle ki: 429- Hz. Ali radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm bir miktar ipek alp sa avucuna koydu, bir miktar da altn alp sol avucuna koydu, sonra da: u iki ey mmetimin erkek ksmna haramdr!" buyurdu. (K.S. 5286 C.15 S.80 Aka, alntlar: Eb Dvud, Libs 14, (4057); Nesi, Zinet 40,(8,160)) Tirmizi ve Neside Eb Msadan gelen dier bir rivayette: mmetimin erkeklerine, ipek elbise ve altn haram klnd, kadnlarna helal klnd" buyrulmutur. 430- bnu mer radyallahu anhm anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Dnyada ipei, ahrette nasibi olmayanlar giyer." (K.S. 5287 C.15 S.80 Aka, alntlar: Buhri, Libs 25; Mslim, Libs 6,(2068); Nesi, Zinet 91,(8,201)) Bu duruma gre, ipek kadnlar iin helaldir diye tahdis etmelerine ramen, giyen kimselerin cennete gitmeyeceinin, dolaysyla cehenneme gideceinin tahdis edilmesi bir elikidir. Zira bir ey hem helal olacak hem de ilenmesinden dolay, ileyen kimsenin cehenneme gideceini iddia etmek mmkn deildir.

327

Dier bir hususta, ziynet ve gzel rzklarn mminlere haram klnmam olduudur. Bu konuda, Kurandan mealen: - De ki: Allahn, kullar iin kard (yaratt) ss ve gzel rzklar kim haram kld? De ki: Onlar, dnya hayatnda (inanmayanlarla birlikte) mminlerindir. Kymet gnde ise yalnz mminlerindir. te, bilen bir topluluk iin ayetleri byle aklyoruz. 7/32 Grld gibi, evvelce haram olmu olup ta, sonradan helal edilmi olsalard, Allah, bunlar haram eden kimdir diye sormazd ve bu yle bir sorudur ki, ziynetleri ve gzel rzklar mminlere haram etmeye kalkacak olanlara bir tehditte oluturmaktadr. Buna ramen u rivayeti uydurmulardr: 431- Reslullaha atfen: Altn ve gm kaptan su imeyin! nk bu dnyada onlarn (kafir ve mriklerin); hirette, kyamet gnnde ise sizindir."buyurdu. (Mslim, C.9 H. 4/410 Snmez Neriyat.) 432-............ Abdurrahmn ibn Ebi Leyl yle demitir: Huzeyfe Medin ehrinde idi, imek iin su istedi. Onu Dihkaan yni orann byk bir adam gmten bir kap iinde su getirdi. Huzeyfe barda alp shibine frlatt. Ve: -Ben bunu ona ilk defa atmadm. u kadar ki, ben onu gm bardakla su vermekten nehyetmitim, fakat o bundan vazgemedi. Raslullah (S): Altn, gm, ipek, dibc; bunlar dnyda onlara id zinet, hirette ise sizindir" buyurdu, dedi. (Buhri, Kitbul-Libs H.49 C.13 S.58825883 Bab 25 tken.) Bu rivayetlerle 7(Araf)32 ayetinin ne kadar ihtilafl olduklar aktr. Bu rivayetleri uyduranlar o kadar yzsz kimselerdir ki, ilerine geldii zaman veya ortal kartrmak iin btn bu iddialarna ramen, yle de rivayette bulunmaktan ekinmezler; rnein:

328

433- ............ Enes ibn Mlik(R)ten: Peygamber(S)in su barda krld, akabinde krk yerine gmten bir bardak edindi dediini tahdis etti. Rvi sm el-Ahvel: Ben bu kadehi grdm ve (teberruken iine su koyup) ondan su itim, demitir. (Buhri, KitbulHumus 18 C.6 S.2895 Bab 5 tken.) Veya yle derler: 434- Esmadan naklen:...... te Reslullahn cbbesi!... Dedi."Ve bana bir teylesanlar, kisralar (krallar) cbbesi kard. Cbbenin ipekten yamas (deseni) vard, kenarlar diba ile geilmiti. (Mslim, C.9 H. 10/421 Snmez Neriyat.) Bu rivayetlere gre, Peygamber krallarn giydii atlas ve ipekten cbbe giymi, gm bardakla su imi. Bu da evvelki rivayetlerle elikili olduu gibi, Peygamberin giyecei hakknda bu rivayetlerle elikili olarak u rivayetleri uydurmulardr: 435- Aieden naklen: Aie bize Yemende yaplan kaln bir arafla mlebbede (kee) dedikleri cinsten bir kilim kard ve Reslullah u iki elbisenin iinde vefat etti, diye Allaha yemin verdi. (Mslim, C.9 H. 34/438 Snmez Neriyat.) 436- Eb Brde bnu Ebi Msa el-Eri anlatyor: Hz. Aie radyallahu anhnn yanna girdim. Bana yamal bir giysi ve kaba bir izar kard ve Reslullah aleyhissaltu vesselm u iki(para)nn iinde vefat etti!: dedi." (K.S. 5297 C.15 S.87 Aka, alntlar: Buhri, Humus 5, Libs 19; Mslim, Libs 35,(2080); Eb Dvud, Libs 8,(4036); Tirmizi, Libas 10, (1733)) 437- bnu Abbs radyallahu anhma anlatyor: Harriyye (denen Hriciler) kt zaman Hz. Ali radyallahu anhn yanna geldim. Bana:

329

u adamlara bir ura!"dedi. Ben de mevcut Yemen hullelerinin en gzelini giydim. Ebu Zmeyl der ki: bnu Abbs radyallahu anhma yakkl ve gr sesli biriydi."bnu Abbs der ki: Harurilerin yanna vardm. Bana: Ho geldin ey bnu Abbs! bu takmn da ne? dediler. Ben: Beni ayplyor musunuz? Reslullah aleyhissaltu vesselm zerinde mmkn olan en gzel elbiseyi grdm! dedim." (K.S. 5272 C.15 S.68-69 Aka, alnts: Eb Dvud, libs 8, (4037)) Btn bu rivayetlerin bir birleriyle elikili olduklar aktr. 438- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma siyah bir brde (hrka) yaptm, bunu giydi iinde terledii zaman ondan yn kokusu hissetti. Bunun zerine o hrkay karp att. aleyhissaltu vesselm gzel kokudan holanrd." (K.S. 5296 C.15 S.87 Aka, alnts: Eb Dvud, Libs 22,(4074)) 439- bni Mesud radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Hz. Musa aleyhisselmn Rabbi Tel hazretleriyle konutuu gn, zerinde ynden bir alvar, ynden bir cbbe, ynden bir kis, ynden kk bir serpu (takke) vard. Ayanda da eek derisinden mamul bir ayakkab vard." (K.S. 5299 C.15 S.89 Aka, alnts: Tirmizi, Libs 10, (1734)) Birinci rivayette, yn elbise ktlenmiken, ikinci rivayette vlmesi bir elikidir. Dier bir hususta, peygamberin yn elbise giymemesine neden olarak gzel kokudan holandn

330

delil gstermeleridir. Bu duruma gre Musa peygamberin gzel kokudan holanmad neticesi km olur ki; bu Musa Peygambere kar bir saygszlktr. 440- Muhammed bnu Rkne, babas radyallahu anhtan anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Bizimle mrikler arasndaki fark, kalansuveler zerindeki sarklardr."(K.S. 5233 C.15 S.45 Aka, alntlar: Eb Dvud, Libas 24,(4078); Tirmizi, Libs 47,(1785)) Bu rivayetle, mslmanlarn sark sarmalarnn mecburi olduu vurgulanmak istenmitir. slam dini, Cihanmul bir dindir, tm insanla hitap eder, insanlarnsa kendi milli rflerine ait kyafetleri olabilir ve bu kyafetler slami ahlaka aykr olmamak artyla inantan ok ahsi zevkler ve iklimle ilgili tercihlerdir. Zira lde yaayan bir mslmanla, Kutuplarda yaayan bir mslmann ayn kyafeti giymesi gerektiini rivayet etmek mslmanlar zora sokmak iindir. Bir mslman, Kuranda gsterilen ahlaka aykr olmamak ve slam dl sembolize eden, rnein slam dndaki inanlarn din nderlerinin kyafeti gibi giymemek artyla istedii kyafeti giyebilir. Bu itibarla uydurmu olduklar rivayetin asl yoktur. 441- bnu mer (radyallahu anhm) anlatyor:Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Byklar kazyn, sakallar serbest brakn." (K.S. 2133 SC.7 S.511 Aka, alntlar: Buhri, Libs 64,65; Mslim, Tahret 53,(259); Eb Dvud, Tereccl 16,(4199); Tirmizi, Edeb 18,(2764); Nesi, Tahret 15,(1,16)) 442- Abdullah bnu Amr bnil-As (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) sakalndan enine ve boyuna alrd."(K.S. 2136 C.7 S.514 Aka, alnts: Tirmizi, Edeb 17,(2763))

331

Birinci rivayette, sakallarn serbest braklmas tahdis edilmiken, ikinci rivayette, peygamberin sakalndan ksalttn tahdis etmeleri bir elikidir. Dier bir hususta sakal brakmann snnet olduunu ve mslmanlarn muhakkak sakal brakmalarnn gerektiini iddia etmeleri gereklere uymamaktadr. Zira sakal brakmak Mslmanlara has bir olay deildir. Mslman olmayan kimselerde sakal brakmaktadrlar. Bundan dolay, sakaln mslmanlar sembolize ettii iddia edilemez. Kuranda sakal brakmak mecburi edilmemitir. 443- Hz. Eb Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle buyurdular: reti sa takana da, taktrana da, bedene dvme yapana da, yaptrana da Allah lnet etsin! (K.S. 2154 C.7 S.535 Aka, alntlar: Buhari, Libas 86, Tbb 36; Mslim, Libas 119, (2124); Nesi, Zinet 25,(8,148)) 444- Hz. Esm (radyallahu anh) anlatyor: Bir kadn Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a gelerek: Kzm iek hastalna yakaland ve salar dkld. Ben onu evlendirdim, ereti sa takaym m? Diye sordu. Aleyhissaltu vesselm: Allah takana da taktrana da lnet etmitir?"diye cevap verdi."(K.S. 2129 C.7 S.505 Aka, alntlar: Buhri, Libs 83,85; Mslim, Libas 115,(2122); Nesi, Zinet 71, (8,187,188)) 445-Hz. Eb Hureyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle buyurdular ki: Ftrat betir: Snnet olmak, etek tra olmak, by kesmek, trnaklar kesmek, koltuk altn yolmak." (K.S. 2147 C.7 S.523 Aka, alntlar: Buhari, Libs 63,64, stizn 51; Mslim, Tahret 39,(257); Muvatta, Sfatun Nebiyy 3,(2,921); Tirmizi, Edeb 14,(2757). Eb Dvud, Tereccl 16,(4198); Nesi, Tahret 10,11,(1,14,15))

332

446- mm Atiyye (radyallahu anh) anlatyor: Bir kadn Medinede kzlar snnet ederdi. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) (kadn ararak) Kendisine: Derin kesme. Zira derin kesmemen kadn iin daha ok haz vesilesidir, koca iin de daha makbldr" diye talimat verdi." (K.S. 2153 C.7 S.534 Aka, alntlar: Eb Dvud, Edeb 179,(5271)) Daha ncede belirttiim gibi, Dvme ve Snnet gibi ameliyelerle vcutta kalc ve asln deitirici deiiklik meydana getirmek slam dinide iddetle yasaktr. Byle bir ey yapm olanlar, Kurana gre eytana pay olmu, yani eytann hizbi olmu olurlar. Yukarda vermi olduum rivayet rneklerinde grld gibi peruk takmay iddetle ktleyip, snnet olmay vmeleri ak bir elikidir. Zira peruk takmak, insan yaratlnn aslnda meydana gelmi olan sa dklmesi gibi bir olayla ilgili olunca yaratln aslna dnmek iin bir abadr. Takma kol bacak, dite bunun gibidir. Meer ki peruk bakasna ait bir sa ihtiva etmesin. Bakasna ait bir sa ihtiva ederse tesettre aykr olmu olur. Bununla beraber, mstehcen olmayan hayati organlarn bir lden alnarak, baka bir canlya nakledilmesi veya kan nakli gibi ameliyeler yapmak slama aykr deildir, hayat kurtarmak, Kuranda vlmtr: Kurandan mealen: - Bundan dolay sril oullarna yle yazdk: Kim, bir cana kymam ya da yeryznde bozgunculuk yapmam olan bir can ldrrse, sanki btn insanlar ldrm gibidir. Kim de onu(n hayatn kurtarmak suretiyle) yaatrsa btn insanlar yaatm gibi olur. Andolsun elilerimiz onlara ak delillerle geldiler, ama bundan sonra da onlardan ou, yine yeryznde isrf etmekte (ar gitmekte)dirler. 5/32 Hayat kurtarmada yardmc olunduunda, yardmc olanlar ne kendi salklarna nede bakalarnn salklarna zarar verici olmamaldrlar. slam ahlak ynnden, mstehcen olmamak ta dikkat edilmesi gereken bir olaydr. rnein, Kalp, cier

333

bbrek gibi organlar veya kan mstehcen olmayan bedensel olgulardrlar. 447- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm kadn elbisesini giyen erkee ve erkek elbisesini giyen kadna lanet etti. (K.S. 5261 C.15 S.61 Aka, alntlar: Eb Dvud, Libas 31,(4098)) 448-Hz. Aie (radyallahu anh) demitir ki: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bir ucu beni rtmekte olan bir kuman dier ucuyla rtnerek, iinde namaz kld. (K.S. 2692 C.8 S.532 Aka, alntlar: Eb Dvud, Salat 80,(631)) Birinci rivayette, Kadn ve erkein, bir birlerinin elbiselerini giyemeyecekleri, giymeleri halinde Lanetli olacaklar rivayet edilmiken, ikinci rivayette, Peygamberin, ieye ait elbise giymi olduunun tahdis edilmesi, peygambere ak bir iftira ve saygszlktr. Yukarda ki metinde her ne kadar mterek bir kuma olarak belirtilmise de rivayetin asl sevb yani elbisedir. Bu itibarla uydurmu olduklar rivayetin asl yoktur. slam ahlakna gre btn cinsel sapklklar red edilmitir. Elbise ise, toplumdan topluma farkllk gstere bilir. yle ki, baz toplumlarda etek tr elbise giymesi o toplumunda, kadnlar temsil eden bir kyafet giyiyor manasnda deildir. Arap erkekleri de, iklim nedeniyle entari tr kyafet giyerler, bu da bir erkein kadn elbisesi giymesi manasnda deildir. Zira oralarda erkeklerin giydii normal bir kyafettir. Bundan dolay olayn deerlendirilmesinde o topluma gre verilen intiba nemlidir, yani giyilen kyafetin, giyildii toplum ierisinde, kadn veya erkei temsil ettii bir durum vardr. te byle bir durumda, cinsel ynden kadn kendisini erkek gsterecek, erkekte kendisini kadn gsterecek bir kyafet ierisine girerse, bu bir cinsel sapma olup, slam ahlakna uymaz. Yoksa, bunun tesinde, slam ahlakndaki tesettre uygun her gzel elbiseyi erkek ve kadn giyebilir. slam dini

334

btn insanla hitap eden bir dindir, kendisine has zel bir niformas yoktur. Bu konuda, Kurandan mealen: - Ey dem oullar! Size ayp yerlerinizi rtecek giysi, sslenecek elbise yarattk. Takv elbisesi... te o daha hayrldr. Bunlar Allahn yetleridir. Belki dnp t alrlar. 7/26 Grld gibi, elbise belli bir renk ve ekle balanmam, tesettr rts ve ss olarak tanmlanmtr. KABLE, EHR, AHIS LE MEMURLAR VE HLAFET KONULARINDA UYDURDUKLARI HADSLERDEN RNEKLER 449-............. Bize ube tahdis etti ki, Abdulmelik ibn Umeyr yle demitir: ben Cbir ibn Semure (R)den iittim, o yle dedi: Ben Peygamber (S)den iittim, O: On iki emir olacaktr" buyurdu. Yine Cbir: Ben ancak Peygamberin syledii bir kelimeyi iitmitim. Onu da babam Semure: - Reslullah: Bunlarn hepsi Kureytendir" buyurdu, diye rivyet etti. (Buhri, Kitbul-Ahkm 79 Bab 52 C.15 S.7075 tken.) 450- bnu mer (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Bu i (emirlik), insanlardan iki kii bki kaldka Kureyte olmaya devam edecektir." (K.S. 1707 C.6 S.406-407 Aka, alntlar: Buhari, Menkb 2, Ahkm 2; Enbiya 1; Mslim, mret 4, (1820)) Bu tr rivayetlerle, mslmanlarn ynetimi belirli bir kabileye balanmak istenmitir. Bylece zaman ierisinde slam toplumunun zayflamasn ve dalmasn

335

amalamlardr. Grnte, Peygamberin mensup olduu Kurey kabilesini gya vyorlar. halbuki durum hite byle deildir. Amalar mslmanlara zarar vermek iin rki veya kabileci unsurlar ortaya atmaktr. Kurey kabilesine mensup olan ahslardan iyi kimseler olabilecei gibi, iyi olmayan kimselerinde olmas mmkndr. Ynetimi, Kureye tahsis etmekle baz kt kimselere, ister istemez mslmanlar ynetme frsat verilmek suretiyle diktatrle yol am olurlar. Zira diktatr, bir fert olabilecei gibi, bir rk veya kabile olabilir. Bu tr kimselerde ahslar bakmndan deerli olmann ve insanlar ynetmeye layk olmann ls bir kimsenin iyi ve ehil olmas olmayp, kendilerine rki veya kabilevi balarla bal olup olmamasdr. Yani kabilelerinden veya rklarndan olan kimseler ne yaparlarsa yapsnlar dier insanlardan stn ve deerlidirler. Fakat dier rklardan olan kimseler ne kadar iyi olurlarsa olsunlar, onlarca kendilerinden daha aada olan kimselerdirler. Halbuki, slam dini cihan mul bir dindir ve dnyann btn rklarndan mslmanlar olabilir. Eer ki bu rklardan herhangi birine stnlk verilirse bu rkn mensuplar dierlerini ezebilecei gibi, dierlerinde bu eziklikten dolay ksknlk gelebilecei aktr. Bu da, slam dininde ki, Mmin kardeliinin ortadan kalkmasna ve slam toplumunun paralanmasna yol aar. slam dininde iyi olmann ls rk olmayp takvadr ve btn Mminler kardetir. mamlk yapma garantisi, brahim peygamberin soyuna dahi verilmemiken, bu garantiyi baka soylar iin iddia ve tahsis etmek bo bir iddiadr. Bu konuda Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Rabbi, bir zaman brahimi birtakm kelimelerle snam o da onlar tamamlaynca: Ben seni insanlara mam yapacam."demiti. Soyumdan da (imamlar yap, y Rabbi!)" dedi. (Rabbi): Zalimlere ahdim ermez (onlar iin sz vermedim)." buyurdu. 2/124

336

Grld gibi, imamlk olaynda belirli bir soy garantisi yoktur. - Ve onlar ki: Rabbimiz bize gzler sevinci (gnller aan) eler ve ocuklar ltfeyle ve bizi (senin azabndan) korunanlara imam yap." derler. 25/74 Mealini yazdm ayetteki dua, Rahmann kullarnn duasdr. Eer ki, imamlk olay belirli kimselere verilmi olsayd, Rahmana kul olanlarn tamam ki, bunlar cennetlik olan mminlerin tamamdr, byle bir dua yapmalarnn manas olmazd. Baka bir ifadeyle, Rahmana kul olan herkes mslmanlara imamlk yapabilir. Kurandan mealen: - Ey insanlar, biz sizi bir erkek ve bir diiden yarattk ve birbirinizi tanmanz iin sizi milletlere ve kabilelere ayrdk. Allah yannda en stn olannz, (Allahn buyruklar dna kmaktan) en ok korunannzdr. Allah bilendir, haber alandr. 49/13 Grld gibi, Allah yannda nsanlar iin stnlk yalnz ve yalnz takvadadr. Takva ise ahsa bal bir eydir. Aile, kabile ve rkla ilgili deildir. Eer, aileye bal olsayd ne brahim peygamberin babas ne de Nuh peygamberin olu kfretmezdi. Bundan da anlalr ki, mamln Kureye ait olduu veya belirli bir soya ait olduu yolunda ki rivayetleri uydurma olup asl yoktur. 451- Sefine (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Hilafet, mmetim arasnda otuz yl srecektir. Bundan sonra saltanat gelecektir."Said bnu Cumhn dedi ki: Sonra ilve etti: Hz. Eb Bekr (radyallahu anh)in hilafetine Hz. merin hilafetini, Hz. Osmann hilafetine Hz. Alinin hilafetini (radyallahu anhm ecmain) (parmaklarnla say) bak!"dedi. Bunlar (saynca hakikaten) otuz yl bulduk.

337

Sefineye Emeviler, hilfetin kendilerinde (devam ettiini) zannederler" demiti. u cevab verdi: Beniz-Zerk yalan sylyor. Onlar krallardr, hem de en kt krallar.. (K.S. 1708 C.6 S.411 Aka, alntlar: Eb Dvud, Snnet 9, (4648,4647); Tirmizi, Fiten 48,(2227)) 452- bnu Mesud radyallahu anh anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: slmn deirmeni otuz be veya otuz alt veya otuz yedi (yl) dner. Eer (dini terk ederek kendilerini) helak ederlerse, daha nce helak olanlarn yolunu tutmu olurlar. Dinleri ayakta kalrsa, onlar iin yetmi yl ayakta kalr!"Ben dedim ki: (bu yetmi yllk mddet) zikri geen (otuz be yllk mddet)ten sonra m balayacak, yoksa geen ksm buna dahil mi?" Mezkr mddet buna dahildir! Buyurdular. (K.S. 5962 C.16 S.439-440 Aka, alntlar: Eb Dvud, Fiten 1,(4254)) Birinci rivayette, halifelerin drt olduu ve hilafet mddetinin otuz yl srecei tahdis edilmitir. kinci rivayette ise slam dininin en fazla yetmi yl sreceini ve bundan sonra artk deirmeninin dnmeyeceini yani ortadan kalkacan, peygambere isnaden iddia etmilerdir. Gerekler bunu hilafna olduu gibi, bu iddia sadece onlarn iindeki bir hasreti ortaya koymaktadr. Kald ki yine ilerine geldii zaman bu rivayetlerine de elikili baka rivayetlerde ortaya koymulardr. yle ki: 453- Hz. Cbir bnu Semre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Bu din, hepsi Kureyten gelecek olan on iki halifeye kadar aziz ve gl olacaktr. Sonra ne olacak?

338

Sonra herc (fitne ve kargaa) gelecek! diye cevap verdi." (K.S. 1709 C.6 S.412-414 Aka, alntlar:Buhari, Ahkm 51;Mslim, mret 5-9 (1821); Tirmizi, Fiten 46,(2224). Bu kitap, hadisin Kureyten kelimesine kadar ksmn; Eb Dvud da (Mehdi 1,(4279,4280) tamamn tahri etmitir.) 454-Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor:Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Beni sraili peygamberler (aleyhmsselm) idre ediyorlard. Bir peygamber lnce yerine ikinci bir peygamber geiyordu. Ancak, benden sonra peygamber yok. Ama ardmdan halifeler gelecek ve ok olacaklar." Orada bulunanlar: (Onlar hakknda) bize ne emredersiniz?"diye sordular. nceki biatnza sadkat gsterin. Onlara haklarn verin. Onlar zerindeki haklarnz (eda etmedikleri takdirde, kendilerinden deil) Allahtan isteyin. Zir Allahu Tela idreleri altndakilerin hukukunu onlardan soracaktr" buyurdu." (K.S. 1712 C.6 S.416-417 Aka, alntlar:Buhri, Enbiy 50;Mslim, mret 44 (1842)) Grld gibi, evvelki rivayetlerinde halifeler ancak drttr demiken, bu rivayetlerde on ikiye ve bundan da elikili bir ekilde, say vermeden halifeler ok olacaklardr diye rivayette bulunmulardr. Ayrca, zalim yneticilerin mslmanlar ezmesini salamak iin, yneticilere haklarn verin fakat size haklarnz vermezlerse onlardan hak talep etmeyin tavsiyesinde bulunmulardr. Bu konuda uydurduklar rivayetlerin aslsz ve elikili olduklar aktr. 455-........... ez- Zuhri yle demitir: Bana Eb Seleme, Eb Said el Hudri (R)den tahdis etti ki, Peygamber (S): Devlet bakan yaplan bir halifenin muhakkak iki tne srda

339

mviri vardr: Bunun birisi ona hayr yolu emredip gsterir ve hayra tevik eder, dieri de ona err yolu gsterip ve erre tevik eder. Masm olan Allahn (fenalktan koruyup) masm kld kimsedir" buyurmutur. (Buhri, KitbulKader 17 C.14 S.6500-6501 Bab 7 tken.) slam halifeleri, kendilerine iyilii veya ktl emredenleri ayramayacak kadar aptal deillerdir ki, kendilerine ktl emreden kimseleri srda edinip onlar maaa balasnlar. Bu rivayeti uydurmaktan amalar, halk yneticilerden, yneticileri de bir birlerinden phe eder hale getirip kargaa karmaktr. Bu rivayet slam halifelerine ve yardmclarna yneltilmi bir iftira ve asalsz bir iddiadr. Bu tr rivayetlerinde zellikle halkn yneticilere gvenini sarsmak iin eitli rivayetler uydurmulardr, yle ki: 456-... Eb Zerden demitir ki: Raslullah (s.a.) (bana hitaben yle) buyurdu: -Ey Eb Zer! Gerekten ben seni zaif gryorum ve kendim iin arzu ettiim eyi senin iin de arzu ediyorum. Binaenaleyh iki kii zerine (bile olsa) bakan olma ve yetim malna veli olma" buyurdu. (Eb Dvud K.el-Vesaye (17), Bab 4 H.2868 C.11 S.59-60 amil Yaynevi, ayrca Mslim, imare (17); Nesi, vesaya 10.) 457-..................... Uzunca bir rivayetin sonunda Reslullaha atfen: -darecilik grevi hakdr. Elbette halk iin bu grevi stlenen kimselere ihtiya vardr. Fakat bu grevi yklenenler (mesuliyetli bir grev yklendikleri iin) cehennemlik (olma tehlikesiyle kar karya)drlar." buyurdu. (Eb Dvud K.el-Harac vel-fey Bab 5 H.2934 C.11 S.189 amil Yaynevi.)

340

Yukarda ki rivayette, parantez iindeki ifadeler asl metnin iinde yoktur. fadenin asl: darecilik grevi hakdr. Elbette halk iin bu grevi stlenen kimselere ihtiya vardr. Fakat bu grevi yklenenler cehennemliktir." eklindedir. 458-... Peygamber (s.a.)den, Eb Hreyre yoluyla Tahdis edilen rivayette: Kim (devaml olarak zalim) idareci ile der-kalkarsa fitneye der. Kul (zalim) sultana yaklamakla Allandan uzaklamaktan baka bir ey kazanamaz." (Eb Dvd K.es-Sayd (16), Bab 24-25 H.2861 S.39-40 amil Yaynevi.) Metindeki asl ifade: Kim idareci ile der-kalkarsa fitneye der." Kul sultana yaklamakla Allahtan uzaklamaktan baka bir ey kazanamaz." eklindedir. 459-... Eb Mus (el-Eari)den demitir ki: ki kiiyle birlikte Peygamber (s.a.)e gitmitim. Onlardan biri sz ald ve -(Ey Allahn Resul) Senin iinde (grev alabilmemiz hususunda) bize yardmc olmanz iin (buraya) geldik" dedi. Dieri arkadann (bu) sznn aynsn syledi. Raslullah (s.a.) de: -Sizin en haininiz isteyendir."buyurdu. (devlet dairesinden) i

Bunun zerine Eb Musa Peygamber (s.a.)den zr dileyerek: - Ben onlarn niin geldiklerini bilmiyordum, dedi ve dnd gitti de bir daha onlara hibir i(lerin)de yardmc olmad. (Eb Dvd, K. el-Harac vel-mare vel-fey Bab 2 amil Yay. Ayrca:Buhri, icre 1, mrteddin 2, ahkm 7; Mslim,

341

imare 15; Eb Dvud, Akdiye 3, hudud 1; Ahmed b. Hanbel IV-393-409,411.) Grld gibi, gerek mslmanlarn devlet bakanlarn, gerekse memurlarnn cehennemlik olduunu rivayet ve iddia etmilerdir. Bu ise slam devleti yneticilerine ve memurlarna yneltilmi bir iftira ve saygszlktr. Bir kimse sahip olduu faydal bir mal pazarlama hakkna nasl sahipse, bir kimsede ayn ekilde emeini pazarlama hakkna sahiptir, meru olan bir ey su olarak tanmlanamaz. Hal byle olunca nasl olurda devlet dairesinden i isteyen kimseler hain olarak nitelenir. Peygamberlerde yneticilik yapan kimselerdir. Buna ramen yneticiler cehennemliktir demek byk bir saygszlktr. Bu itibarla, Mslmanlarla, slam devleti idarecileri arasnda fitne amalayan bu rivayetlerin asl yoktur. slam devleti memurlarna kar yapm olduklar saldrlarna hedef olarak zellikle kadlar semilerdir. Byle yapmalarnn nedeni. slam adaletini icra edenlere kar yine halkn gvenini sarsmak ve bylece bozgunculuk meydana getirmek iindir. yle ki: 460- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim insanlar arasnda kd tayin edilmi ise, baksz boazlanm demektir. (K.S. 4881 C.14 S.76 Aka, alntlar:Eb Dvud, Akdiye 1,(3571,3572); Tirmizi, Ahkm 1, (1325)) Bu rivayette, kadlara yaptklar iin ehemmiyetini hatrlatmak ve adaletli karar vermeye tevik etmek istedikleri akla gelebilir. Fakat dier rivayetlerine baktmzda amalarnn hite bu olmad, kadlarn muhakkak adaletsiz karar verdiklerini vurgulamak istedikleri aka anlalr. yle ki:

342

461- Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kim Mslmanlarn kadlk hizmetini talep edip elde etse, sonra adaleti zulmne galebe alsa cennete girer. Zulm adaletine galebe alsa ate onundur. (K.S. 4885 C.14 S.80 Aka, alntlar:Eb Dvud, Akdiye 2,(3575)) Yani demek istiyorlar ki, kadlarn zulmen haksz yere karar vermesi olaandr, yeter ki doru kararlar daha fazla olsun, hibir mahzuru olmaz. Hatta daha da cesaretlendirmek ve haksz kararlara mazeret olmak zere, kadlarn verecekleri haksz kararlara hata maskesi takarak, bylece haksz kararlarnda, kadlarn sevap kazanacaklarn iddia ettiler. yle ki: 462- Amr bnul-s radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Hkim itihad eder ve isabet ederse kendisine iki cret (sevap) verilir. Eer itihad eder ve hata ederse ona bir cret vardr." (K.S. 4885 C.14 S.82 Aka, alntlar:Buhri, tisam 21; Mslim, Akdiyye 15,(1716); Eb Dvud, Akdiye 2,(3574); Tirmizi, Ahkm 2,(1326); Nesi, Kaz 3,(8,224)) Zulm ilemeyen ve hata yapmamaya zen gsteren takval kimseleri, kadlk mesleinden uzaklatrp, hakszlk yapabilecek kimselerin kadlk yapmalarn salamak amacyla 462. rnekte tahdis etmi olduklar rivayetlerine elikili olarak, kadlarn hi sevap kazanamayacaklarn, en iyi ihtimalle ancak, sevap ve gnah ynnden baa ba gelebileceklerini rivayet ettiler. yle ki: 463- Abdullah bnu Mevhib anlatyor: Osman bnu Affan, bnu mer radyallahu anhme: Git insanlar arasnda hkmet!" dedi:

343

Eymminlerin emiri, beni bu vazifeden affetmez misiniz?" diye ricada bulundu. Hz. Osman radyallahu anh: Bundan niye kayorsun? Senin baban da kd idi" diye srar etmek istedi. Ancak Abdullah dedi ki: Doru da, ben Reslullah aleyhissaltu vesselmn: Kim kad olur ve daletle hkmederse, bu kimse baa ba (sevap ve gnah eit) ayrlmaya liyakat kazanmtr" dediini iittim. Artk (Reslullahn bu sznden) sonra ne mid edebilirim?" (Hz. Osman bunun zerine mere teklifte bulunmad.)" (K.S. 4883 C.14 S.78 Aka, alntlar:Tirmizi, Ahkm 1,(1322)) Bu rivayette, kad ne kadar doru bir kimse olsa ve doru karar verse de sevap kazanamayacan, ancak gnah ve sevabnn en iyi ihtimalle denk gelebileceini rivayet ettiler. halbuki 462. rnekte kad isabetli karar verirse iki sevap, yanl karar verirse bir sevap kazanacan ve hep krl olacan rivayet etmilerdi. Bu ak bir elikidir. 464- Eb reyh el-Adavi radyallahu anh anlatyor: Mekkeye asker sevkeden Amr bnu Saide dedim ki: Ey emir, bana msaade et. Fethin ferdas gnnde Reslullah aleyhissaltu vesselmn sylemi bulunduu bir hadisini hatrlataym: Allaha hamd ve senadan sonra yle buyurmutu: Mekkeyi insanlar deil, Allah haram klmtr. Allaha ve hirete inanan hibir mmine orada kan dkmek helal olmaz. Aa skmek de helal olmaz. Eer biri kp da Reslullah aleyhissaltu vesselmn oradaki savan gstererek kan dkmeye ruhsat vermeye kalkarsa kendisine unu syleyin: Allah, Reslne izin vermiti, ama size vermiyor!"Mekkede bana bir gndzn bir mddetinde (gn doumundan ikindiye kadar) izin verildi. Sonra bugn tekrar eski hrmeti (haraml) ona geri dnd. Bu hususu, sizden burada hazr olanlar, hazr olmayanlara ulatrsn.

344

Eb reyhe: Amr sana ne dedi?"diye soruldu. Ey Eb reyh bunu ben, senden daha iyi biliyorum. Harem. si olana, kan dkp kaana, cinayet ileyip kaana snma tanmaz!"diye cevap verdi."dedi."(K.S. 4585 C.13 S.161 Aka, alntlar:Buhri, lm 37, Cezus-Sayd 8, Mezi 50; Mslim, Hacc 446,(1354); Tirmizi, Hacc 1,(809), Diyt 13,(1406); Nesi, Mensik 11,(5,205,206)) 465- bnu Abbs radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm Fetih gn buyurdular ki: Fetihten sonra artk hicret yoktur. Ancak cihad ve niyet vardr. yleyse askere arldnz zaman hemen asker olun! Reslullah aleyhissaltu vesselm szlerine yle devam etti: Allah, bu beldeyi semvat ve arz yaratt zaman haram kld. Buras kyamete kadar Allahn haramyla haramdr (onu insanlar haram klmamtr). Benden nce kimseye orada ktal helal olmad. Bana da gnn bir mddetinde helal klnd. Buras Kyamete kadar Allahn haramyla haramdr. (Allaha ve ahirete inanan hi kimseye, orada kan dkmesi helal deildir. Ayrca) onun dikeni koparlmaz, av(hayvan) rktlmez, buluntusu da alnmaz (yerinde braklr). Ancak ilan edip sahibini arayacak olanlar alabilir. Mekkenin otu biilmez! Abbas radyallahu anh atlarak: Ey Allahn Resl! zhir otu hari olsun" dedi. Aleyhissaltu vesselm: zhir hari!"buyurdu. (K.S. 4586 C.13 S.164-165 Aka, alntlar: Buhari, Cezus-Sayd 9, Hacc 43, Ceniz 77, By 28, Mezi 52; Mslim, Hacc,(1353); Nesi, Hacc 110, (5,203,204); Eb Dvud, Mensik 90,(2017),(2018)) 466- Sahiheynin bir rivayetinde anlatldna gre, Reslullah aleyhissaltu vesselm (Medinenin dna doru) yrd. nnde Uhud grnmt:

345

Bu da var ya, o bizi ok seviyor, biz de onu seviyoruz" buyurdular. Medineye ynelince de: Ey Allahm! Hz. brahim Mekkeyi haram kld gibi, ben de (Medineyi) iki da arasyla haram klyorum. Allahm (Medine halkn) mdd ve salarnla mbarek kl" buyurdular." (K.S. 4597 C.13 S.176-177 Aka, alntlar: Buhri, Fezilul-Medine 6; Mslim, Hacc 462,(1365)) 464 ve 465. Rivayet rneklerinde, Allahn Mekkeyi haram kldn, dolaysyla insanlarn haram klmadn rivayet etmelerine ramen, 466. rnekteki rivayette Mekkeyi brahim peygamberin haram kldn rivayet etmeleri bir elikidir. Dier bir hususta, Mekkede kan dkmeyle, Mekkenin aacn, dikenini ve otunu zdeletirmeleri, konuyu saptrmak amacyla uydurduklar bir samalktr. Dnyadaki bitkilerden insanlar nasl istifade ediyorlarsa, Mekkelilerinde, Mekkenin aacndan, otundan istifade etmeye haklar vardr. Kan dkme (sava) hususunda uydurduklar rivayette Kurana aykrdr. yle Ki: - Sana haram ayndan, onda savatan soruyorlar. De ki, Onda sava, byk bir gnahtr. Fakat (insanlar) Allah yolundan evirmek, Allaha ve Mescidi Harma kar nankrlk etmek halkn (Mekkeden) srp karmak, Allah yannda daha byk bir gnahtr. Fitne karmak (adam) ldrmekten daha byk (bir gnah)tr. Onlar yapabilseler sizi dininizden dndrnceye kadar sizinle savamaa devam ederler. Sizden kim dininden dner ve kafir olarak lrse, ite onlarn btn yaptklar dnya da, ahirette de boa kmtr ve onlar ate halkdr, orada ebedi kalacaklardr. 2/217 - Haram ay, haram aya karlktr. Hrmetler, karlkldr. Kim size saldrrsa, onun saldrd kadar siz de ona saldrn; Allahtan korkun, bilin ki Allah (gnahlardan) korunanlarla beraberdir. 2/194

346

Grld gibi, kendilerine saldrlmas halinde haram ay(lar)da dahi Mslmanlar kendilerini savunmak iin silah kullanabilirler. Bunun, Mekkenin dnda veya iinde olmas arasnda fark yoktur. Mekke, Allah tarafndan haram klnm bir ehirdir. Kurandan mealen: - (de ki) Ben, bizzat kendisinin haram kld bu ehrin Rabbna ibadet etmekle emr olundum. Her ey Ona ittir. Ve ben, Mslmanlardan olmakla emr olundum. 27/91 Mekkenin haram ehir olmasnn manas, kendisine ait zel yasaklarn bulunmasndan dolaydr. rnein, Hac zaman yasaklar ve mriklerin, Mescid-i Harma yaklatrlmamas ve Mekkenin gven ve huzurunu bozacak olaylardan saknlmas hususlarna dikkat edilmesi ile Mekkeyi saygn bir yer olarak kabul etme olaydr. Yoksa olay Mekkenin otunu, dikenini koparmama veya Mekkenin asayi ve savunmasn bo brakma olay deildir. Bir ehrin gvenliini salamaya alacak silahl zabta kuvvetleri yoksa, ehrin asayiini bozmaya kalkacak silahl kimseler cesaretlenip zarar vermeye kalkrlar. 467- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm" buyurdular ki: Mekkede silah tamak hi kimseye helal deildir. (K.S. 4587 C.13 S.167 Aka, alnts: Mslim, Hacc 449, (1356)) Bu rivayet dikkate alndnda, amalarnn Mekkeye sayg gstermek olmayp, Mekkeyi hem i asayi bakmndan, hem de d gvenlik bakmndan savunmasz brakmak olduu kolayca anlalr. Mekke iin uydurduklar rivayetler gibi, Medine iinde rivayetler uydurmulardr. yle ki: 468- Asm-l Ahvelden rivayet: Enes b. Malike sorularak.

347

Reslullah Medineyi haram kld m? diye sordum: - Evet, o haramdr. Onun otu koparlmaz, bunu kim yaparsa Allahn, meleklerin ve btn insanlarn lneti onun zerinedir, cevbn verdi." (Mslim, 464/151 C.7 Snmez Neriyat.) Bu tr rivayetlerle, Medineye sayg maskesi altnda, Medine halkna saldrda bulunmulardr. Kim bir beldede yllarca yaarda o beldeden hi ot koparmamaya gc yeter, bu mmkn mdr? Hem otlarn kutsall olay diye bir ey slam dininde yoktur. Btn otlarda bir ehre ss veya fayda deildir, rnein dikenlerde ottur ve oaldnda tarma zarar verebilecek bir sr bitkilerde ottur, bir kimse bir asma bahesi kurar da onun bahesini bellemez mi? Bunun gibi bahelerden ayklanmas gereken bir ok ot vardr. Dier bir hususta, Medinelilerin vermi olduklar byk cihat dr. Bu mcahit sahabeler ve Mslman ocuklar, Allah nezrinde, Medine nin bir para otundan daha az deerli midirler ki, bir para ot kopardklarnda lanete uram olsunlar. Hem de yle bir lanet ki, Allahn, meleklerin ve btn insanlarn lanetiyle lanetlenmek suretiyle lanetlenmek. Bu da gsteriyor ki bu eit rivayetleri uydurmalarnn amac ot olmayp, dolayl yoldan Medinelileri lanetlemektir, anlalan odur ki, Medinelilerin, Peygambere verdikleri destek ve cihat gayretleri, rivayet uydurmaclarnn pek houna gitmemi. Medine konusunda oaltrsak: uydurduklar rnekleri daha da

469- .... Adiy b. Zeydden; demitir ki: Reslullah Sallallh aleyhi vesellem Medinenin her tarafndan birer berid (12 mil)lik (bir blgeyi) koru tayin etti. (Orann) aalar (yapraklarn drmek iin) silkelenmez ve kesilmez. Ancak (zarret miktar yedirilmek zere) deve (srtnda) gtrlen (yapraklar) mstesn. (Eb Dvud, K.el-Mensik (11), Bb 95-96 S.31 C.8 H.2036 amil Yaynevi )

348

470- ... Hz. Aliden (rivayet olunduuna gre) Peygamber (s.a.) u (Medinenin harem klnmas olay hakknda (yle) buyurmutur: -Ya otu kesilmez, av rktlmez, yitii alnmaz. Ancak onu iln edecek olan kimse mstesn orada herhangi bir kimsenin sava iin silh tamas ve oradan aa kesmesi uygun deildir. Ancak bir kimse (orada) devesini otlatabilir. (Eb Dvud, K.el-Mensik (11), Bb 95-96 S.30 C.8 H.2035 amil Yaynevi ) Medinelilere saldr ve onlara hayat zorlatrmak amacyla uydurulmu bu rivayetlerin asl yoktur. 471- bnu Amr bnil-As radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm" buyurdular ki: Habeliler sizi terkettike onlar terkedin. Zira, Kbenin hazinesini sadece zs-sveykateyn (ince bacakl olan kimse) karacaktr."(K.S. 4595 C.13 S.174-175 Aka, alntlar: Eb Dvud, Melhim 11,(4309)) 472- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm" buyurdular ki: Kbeyi, Habelilerden bacaklar ince bir adam tahrip edecektir."(K.S. 4593 C.13 S.173-174 Aka, alntlar: Buhri, Hacc 49; Mslim, Fiten 57,(2909); Nesi, Hacc 125, (5,216)) 473- Buharinin bnu Abbstan kaydettii dier bir rivayete gre, Reslullah aleyhissaltu vesselm yle buyurmutur: Kbeyi ykacak olan o ayrk iri ayakl, gdk kafal (koyu siyah) Habeliyi Kbenin talarn birer birer sker halde grr gibiyim!"(K.S. 4594 C.13 S.174 Aka, alntlar: Buhri, Hacc 49.) Bu rivayetlerle, Kabenin altnda hazine bulunduunu ve bu hazine nedeniyle Kabeyi ince bacakl iri ayakl bir

349

Habelinin ykacan rivayet etmilerdir. Kabenin altnda hazine olduu iddias, Kabeyi hedef gstermek iin uydurulmu bir samalktan baka bir ey deildir. Hem de yle bir iddia ki, hazinenin, Kabenin iinde veya avlusunda olduunu iddia etmeyip, temelleri altnda olduunu rivayet etmilerdir. Zira hazineyi karmak iin, Habelinin Kabenin duvarlarn sktn sylemeleri bunu gstermektedir. Hazine iddialar, Kabenin ii veya avlusu hakknda olsayd duvarlar ykmadan da karmak mmkn olacakt. Onlar ise, iddia ettikleri hazinenin karlmas iin duvarlar ykmann gerekli olduunu sylemekle, Kabenin temellerini hedef gstermilerdir. Zira, Kabenin mevcudiyeti onlarn holanmadklar bir olaydr. Ayrca, Kabenin asli yapsnn deitirilmesi ynnde de saldrda bulunarak, ylece rivayetler uydurmulardr: 474- .......... Muhammed ibn Ebi Bekrin olu Abdullah, Abdullah ibn Umere, ieden haber vermitir: Peygamberin zevcesi ie yle demitir: Reslullah (S), ben ieye hitben: -Kavmin Kureyin Kabeyi bin ederken, brhim Peygamberin koyduu temellerden bir ksmn terk ederek ksalttklarn bilmez misin?"dedi. Ben - Y Raslullah! Sen Kabenin duvarlarn brhimin temelleri zerine dndrmez misin? dedim. -Kavminin zamn kfirlik devrine yakn olmasayd, muhakkak ben Kabenin duvarlarn brhimin temelleri zerine yapardm" buyurdu. Abdullah bnu Umer: Vallhi ie bu sz muhakkak Raslullahtan iitmitir. -Ben Raslullahn Hcra yakn bulunan o iki Kabe kesini istilam terk ettiini sanmam;

350

ancak u var ki, herhlde Beyt, brhimin temelleri zere tamm olmamtr, demi (bylece ieyi teyid etmi)tir. (Buhri, Kitbul-Hacc Bab 42 H.66 C.3 S.1498-1499 tken.) 475- ............. Bize Ees, el-Esved ibn Yezidten tahdis etti ki, ie (R) yle demitir: Ben Peygambere smil Hcrnn duvarndan sorup: -Bu duvar Beytten midir? dedim. Raslullah: - Evet, duvar Beyttendir" buyurdu. Ben yine: - Kurey iin ne mni vard ki duvar yni Hcr Beytin iine katmadlar? dedim. Raslullah (S): - Kavmin olan Kureyin bu Hcr, Kabeye girdirmeye ve Kabe iine katmaya bteleri ksa gelip yetmedi" buyurdu. -Kabenin kaps neden bu kadar yksektir? diye sordum. Raslullah: - Senin kavmin, dilediklerini Kabeye girdirmeleri, dilediklerini de girdirmekten men etmeleri iin byle yaptlar. Eer kavmin Chiliyet devrine yakn olmasayd, Hcrn duvrn Beyte katmak ve Beytin kapsn yer seviyesine indirmek isterdim. Fakat duvar Beyte girdirmem ve Kabe kapsn yer seviyesine indirmemden tr, onlarn gnllerinin krlmasndan endie ederim" buyurdu. (Buhri, Kitbul-Hacc Bab 42 H.67 C.3 S.1499 tken.) Grld gibi, Kabenin asl temelleri zerinde olmadn srarla iddia ederek, yktrlp asl temelleri zerine tekrar

351

bina edilmesi gerektiini tahdis etmilerdir. Ykm iine insanlar cesaretlendirmek iin de, bn Zubeyrin Kabenin duvarlarn ykarak tadilat yaptn da rivayet ettiler. yle ki: 476- ........... Bize Cerir ibn Hzm tahdis edip yle dedi: Bize Yezid ibnu Rman, Urveden; o da ie (R)den tahdis etti ki, Peygamber (S), ieye hitben yle buyurmutur: - Y ie! senin kavmin chili yet devrine zamnca yakn olmasayd, ben Beytin yklmasn emrederdim; o da yklrd. Sonra Beytten darda braklan Hcr, Beyte katar ve kapsn da yere yapk yapardm. Bir de Beyte biri ark tarafnda, br de garp tarafnda olmak zere iki tne kap koydururdum. Bu sretle de Beyti, brahim Peygamberin temeline ulatrm olurdum. Urve: te Abdullah ibn Zubeyri Beyti ykmaya ve yeniden inya sevk eden sebep, ienin haber verdii Peygamberin bu arzsudur, demitir. Cerir ibn Hzm dedi ki: Bana ibn Rman: - bn Zubeyr, Beyti ykt ve yeniden bin ettii zamn, ben de hzr bulundum. O, Hcrdan bir miktarn Beyte katmt. Bu srada ben brhim Peygamberin deve hrgleri gibi olan temel talarn grdm, dedi. Cerir dedi ki: ben de Yezide: - brhimin bu temellerinin yeri neresidir? diye sordum. Yezid: - (Gel!) imdi onu sana gstereyim, dedi. Ben kendisiyle berber Hcre girdim. O bana:

352

- te urasdr, diye Hcrn asli huddunun bulunduu bir yer iret edip gsterdi. Cerir dedi ki: Ben Hcrden olan bu yerin alt zir, yhud ona yakn miktar olduunu takdir ettim. (Buhri, Kitbul-Hacc Bab 42 H.69 C.3 S.1500-1501 tken.) Bu rivayetlerinin uydurma olduu yle de anlala bilir. 471, 472, 473 no.lu rneklerde hazine iin Kabeyi bir Habelinin ykacan ifade etmiken, 476. rnekte, Abdullah ibn Zubeyrin Kabeyi ykarak asli temelleri zerine oturttuunu ve temellerinin deve hrgleri gibi talardan mteekkil olduunu iddia ettiler, hal byle ise iddia ettikleri hazine nerede? Ayrca, madem ki Abdullah ibn Zubeyr, Kabeyi ykp tekrar ina ettiyse, neden Kabeyi rivayette bahsettikleri gibi Hcr tmyle Kabeye katmad ve biri garpta biri arkta olmak zere kaplar yaptrp, bu kaplar yer seviyesine, eski kapyla birlikte indirmedi? Gerekli olmas halinde Kabeye bakm ve imar ii yaplabilir, fakat Asli eklini deitirmek uygun deildir. 477- Hz. Muz bnu Cebel radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm (bir gn) Beytul-Makdisin imr Yesribin harabdr. Yesribin harb melhemenin (savan) kmasdr. Melheme stanbulun fethidir, stanbulun fethi Decclin kmasdr!" buyurdular. Sonra elini (Reslullah), konumakta olduu kimsenin (yani, Hz. Muzn) dizine vurdular ve: Bu sylediim kesinlikle hakikattir. Tpk senin burada oturman hak olduu gibi" buyurdular. Hz. Muz burada kendisini kastetmektedir. (Yani aleyhissaltu vesselmn konutuu ve dizine elini vurduu kimse Muz bnu Cebel radyallahu anhtr.)" (K.S. 5048 C.14 S.345 Aka, alnts: Eb Dvud, Melhim 3, (4294))

353

478- Hz. Enes radyallahu anh dedi ki:stanbulun fethi Kyamet annda olacaktr."(K.S. 5045 C.14 S.339 Aka, alnts:Tirmizi, Fiten 58,(2240)) 479- Abdullah bnu Bsr radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Melheme (stanbul) ile Medinenin fethi arasnda alt yl vardr. Yedinci ylda da Mesih Deccl kar."(K.S. 5049 C.14 S.345 Aka, alnts: Eb Dvud, Melhim 4, (4296); bnu Mce, Fiten 35,(4093)) Bu rivayetlere gre stanbulun fethi kyamet zaman vuku bulacaktr. Baka bir ifadeyle, stanbul kyamete kadar fethedilmeyecektir. Asrlardan beri, stanbulun Trkler tarafndan fethedilmi olduu bir vaka olup. Medinenin ise hi savasz, Mslmanlar tarafndan Peygamber zamannda slam devlet merkezi olarak kullanld tarihi bir gerektir. Aradan asrlar getii halde Mesih Decclin kmad da bir vakadr. Bu itibarla uydurmu olduklar hadislerin sama ve gerek d olduu fazla izaha ihtiya gstermeyecek kadar aktr.

RESM VE SURET YAPMA UYDURDUKLARI HADS RNEKLER

KONUSUNDA

480- bnu Abbasi (radyallahu anhm)n anlattna gre: Kendisine bir adam gelip: Ben ressamm, u resimleri yaptm. Bana bu hususta fetva ver!"dedi. bnu Abbas adama: Bana yakla!"emretti, adam yaklanca: Bana daha da yakla!"dedi. Adam yaklat. bnu Abbas elini bann zerine koydu ve: Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm) dinledim. yle diyordu: Btn tasvirciler atetedir. Allah ressamn yapt her bir resim iin bir nefis koyar ve bu ona cehennem de azap verir." bnu Abbas devamla dedi ki: lla da resim yapacaksan aa yap, can olmayan eyin resmini

354

yap." (K.S. 2167 C.7 S.549-550 Aka, alntlar: Buhari, By 104;Mslim,Libs 99,(2110); Nesi, Zinet 112, (8,212,214)) 481- Eb mame radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma bir kadn gelerek, kocasnn gazvede olduunu syleyerek evine bir hurma aac resmini yapmak iin izin istedi. Aleyhissaltu vesselm kadn men etti veya nefyetti."(K.S. 7081 C.17 S.469 Aka, alnts: bn-i Mace 3652.) 482- Hz. ie radyallahu anh anlatyor: Ben bir sehve mi -yani odasnn iindeki yklms bir ksmn kastediyorzerinde resimler bulunan bir kumala rtmtm. Reslullah aleyhissaltu vesselm (eve) gelince onu skt. Ben de ondan iki yastk yaptm. Ben Aleyhissaltu vesselm bunlardan birine yaslanm olarak grdm."(K.S. 7082 C.17 S.469 Aka, alnts: bn-i Mace 3655.) 483-.......... Mminlerin anas ie (R) yle haber vermitir: Kendisi, stnde bir takm resimler bulunan kk bir yastk, bir ilte satn almt. Reslullah (S) bunu grnce kapnn nnde dikildi de ieriye girmedi. (ie dedi ki:) Bu srada ben Onun yzndeki istemezlii sezip tandm. Ve: - Y Raslullah! Ben Allaha ve Reslne tevbe ederim. Ben ne gnh iledim ki? dedim. - u yastn hli nedir?"buyurdu. Ben: - Ben onu Sen zerinde oturasn ve yaslanasn diye, Senin iin satn aldm, dedim. Raslullah: - Bu sretlerin shipleri kymet gnnde muhakkak azb edilirler. Ve bu kimselere: Sret verdiiniz bu mahlklar

355

diriltiniz, denilir. Ve yine Raslullah: inde sret bulunan eve melekler girmez" buyurdu. (Buhri, Kitbul-Buyu Bab 40 H.67 C.4 S.1947 tken.) <482> no.lu rnekte, resimli yastk yaplabilecei tahdis edilmiken, <483> no.lu rnekte resimli yastk yaplamayacann, byle bir olayn gnah olduunun tahdis edilmesi bir elikidir. Ayrca, slam dininde gnah hususunda ancak Allaha tevbe edilir, ienin, Allaha ve Reslne tevbe ederim dediini rivayet etmeleri bir iftiradr. Resim konusunda uydurmu olduklar rivayetlerden topluca birka rnek verip, Kuran ayetleriyle karlatrrsak, yalan rivayet uydurmakta ne kadar pervaszca davrandklar aka anlalm olur. yle ki: 484- (Yine) bnu Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm" buyurdular ki: Kim resim yaparsa, Allah onu Kyamet gn, yapt resim sebebiyle, onlara ruh fleyinceye kadar azab eder. Hibir zaman da ruh fleyici deildir."(K.S. 2168 C.7 S.550 Aka, alntlar: Buhari, Tabir 45, Tirmizi, Libs 19,(1751); Nesai, Zinet 114,(8,215)) 485- Eb Talha el-Ensri (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Melekler ierisinde kpek ve timsaller bulunan eve girmezler."(K.S. 2169 C.7 S.551 Aka, alntlar: Buhari, Libs 92,88, Bedl-Halk 6,14, Meazi 11; Mslim, Libs 102,(2606); Eb Dvud, Libs 48,(4155); Tirmizi, Edeb 44,(2805); Nesi, Zinet 112,(8,212,213); bnu Mce, Libs 44,(3649)) 486-............. Bana Amr bnul-Hris, Slimden; o da babas Abdullah ibn Umerden tahdis etti; o yle demitir: Cibril aleyhisselm, Peygamberin yanna inmeyi vad etmiti (inmedi; Peygamber sebebini sordu.) Cibril: Biz melekler, iinde (canl hayvana id) sret ve kpek bulunan eve

356

girmeyiz, dedi. (Buhri, Bedil-Halk H.37 C.7 Bab.6 S.3040 tken.) 487-.............. Bize Amr bnul-Hris haber verdi. Onu da Bukeyr ibnul-Eecc tahdis etmitir. Ona da Busr ibn Said tahdis etmitir. Busr ibn Saidin beraberinde, Peygamberin zevcesi Meymnenin himyesinde bulunmu olan Ubeydullah el-Havlni bulunuyordu. Rvi dedi ki: te bu ikisine Zeyd ibn Hlid tahdis etti. Ona da Eb Talha yle tahdis etti: Peygamber (S): Melekler, iinde sret bulunan herhangi bir eve girmezler" buyurdu. Sahbi rvi Busr dedi ki: (Bu hadisi bana rivyet ettikleri bir zamn sonra) Zeyd ibn Hlid hastaland. Biz de ona hasta ziyaretine gittik. Eve girdiimizde ieride, zerinde birtakm sretler bulunan bir perde ile karlatk. Ben orada bulunan Ubeydullah el-Havlniye: - Bu Zeyd ibn Hlid bize Peygamberden tasvirler hakkndaki hadisi tahdis etmedi mi? (imdi bu resimli perde ne oluyor?) dedim. Ubeydullah bana; - Zeyd ibn Hlid bu hadisi Eb Talhadan bize naklederken, sonunda ll fi sevbin (= Elbisedeki nak ve resim mstesndr)" demitir; sen onu iitmedin mi? dedi. Ben: - Hayr iitmedim, dedim. O da: - Fakat sen o hadisi iittin, o bunu muhakkak zikretmitir, dedi. (Buhri, Kitbu Bedi-Halk H.36 C.7 Bab.6 S.30393040 tken.)

357

Grld gibi, canl resmi yapmann yaratl taklit olduu, bu tr resim yapanlarn, yaptklar resimlere ruh flemee davet edilecekleri, dolaysyla buna g yetiremeyeceklerinden ebediyen cehennemde azab grecekleri, ayrca ierisinde kpek ve resim bulunan eve meleklerin girmeyeceini iddia etmelerine ramen, canl resminin elbise zerinde olmasnn gnah olmadn tahdis etmeleri ak bir elikidir. Zira konu eer ki yaratl taklitse ve bu yasaksa, resim elbise zerinde olmu veya olmam ne fark eder? nsan ve Hayvan resmi yapmann haram olduunu tahdis etmenin yannda, bitki resimleri yapmann serbest olduunu tahdis etmeleri ilgin bir elikidir. Zira, yaratl asndan trlerinin deiik olmasndan baka bir fark yoktur. slam dininde canl resmi yapmak yasak olmayp, resmin mstehcen olmas veya ona taplmas yasaktr. Bu konuda sulu olan resim sanat deil, insanlarn bozuk zihniyetidir, insanlar yalnz resimlere ve heykellere tapmyorlar, rnein: Yldzlara ve Gnee de tapyorlar, o zaman tapmasnlar diye Yldzlar ve Gnei yok etmek mi lazm bu mmkn deildir, aynaya veya ayna tr baz eylere bakmakta bir nevi resim yapmaktr, aynaya bakmay snnet kabul edenler aynada ki resimleri konusunda ne dnyorlar; amzda, Televizyona kp Kuran okuyan kimse konusunda dnceleri nedir. Ayrca, resimden daha ileri bir tasvir temas olan heykellerle ilgili olarak, Kurandan rnek verecek olursam, resim konusundaki rivayetlerinin Kuranla uyumad aka anlalr. Daha ncede belirttiim gibi, Sleyman peygambere, cinler heykeller yapyorlard ve bu kredilmesi gereken gzel bir olay olarak Kuranda belirtilmitir. Kurandan mealen:

358

- Ona diledii gibi kaleler, heykeller, havuzlar kadar (geni) leenler, sbit kazanlar yaparlard. Ey Dvud ilesi, kredin!"kullarmdan kreden azdr. 34/13

R KONUSUNDA UYDURDUKLARI HADSLERDEN RNEKLER: 488- bey bnu Kab (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: iirde hikmet vardr"(K.S. 2303 C.8 S.551 Aka, alntlar: Buhri, Edeb 90; Eb Dvud, Edeb 95,(5010); Tirmizi, Edeb 69,(2847); bnu Mce, Edeb 41,(3755)) 489- Amr bnu-errid, babasndan (erridden naklen radyallahu anh) anlatyor: Bir gn ben Reslullahn bineinin arkasna binmitim. Bir ara bana: Hafzanda meyye bnu Ebis-Saltn iirinden bir eyler var m?"diye sordu. Ben: Evet!"deyince: Syle!"dedi, Ben kendisine bir beyt okudum. O yine: Devam et! dedi. Ben bir beyt daha okudum. O yine, Syle!"emretti. Bylece kendisine yz beyit okudum." (K.S. 2307 C.8 S.186 Aka, alnts: Mslim, iir 1,(2255)) 490- Bize Msa ibn smil tahdis edip yle dedi: Bize Eb Avne, el-Esved ibn Kaystan; o da Cundub ibn Sufyndan tahdis etti ki, Reslullah (S)n ehit olma yerlerinin birinde ayak parma (yaralanp) kanam idi. Bunun zerine Reslullah: Hel enti ill sbaun demiti Ve fi sebilillahi m lakyti (= Sen ancak bir parmaksn ki kanadn

359

Allah yolundadr btn de attn) Recezini syledi. (Buhri, Kitbul-Cihd ves-Siyer H.18 C.6 S.2650 Bab 9 tken.) Yazm olduum rivayet rneinde grld gibi, iirde hikmet olduunu, bizzat peygamberin kendisine iir okunmasn istediini ve kendisinin de iir okuduunu tahdis etmilerdir. Bu iddialarna gre iir okumak ok iyi bir ey olduu gibi, airlerde hikmetli kimseler olmu olurlar. Bu iddialarna ramen, elikili olarak u rivayetleri tahdis etmekten ekinmemilerdir: 491- Eb Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)"buyurdular ki: Sizden birinin iine onu bozacak irin dolmas, iir dolmasndan hayrldr."(K.S. 2305 C.8 S.183 Aka, alntlar:Buhri, Edeb 92; Mslim, iir 7,(2257); Eb Dvud, Edeb 95,(5009); Tirmizi, Edeb 71, (2855)) El-Hudriden Mslimin kaydettii bir dier rivayette yle denmitir: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)"yrmekte iken karsna iir inad eden bir ir kt. Efendimiz: eytan tutun" veya eytan yakalayn" diye emretti. (K.S. 2305, yukardaki rivayetin ikinci paragraf) 492-.......... Bize Hanzala Slimden; o da bn Umer (R)den haber verdi ki, Peygamber (S): Birinizin iinin irinle dolmas, muhakkak ki iirle dolmasndan hayrldr" buyurmutur. (Buhri, Kitbul-Edeb H.178 C.13 S.6118 tken.) iir ve airleri hem ven, hem de ktleyen rivayetler tahdis etmeleri bir elikidir. Peygamberin iir sylediini, dolaysyla air olduunu sylemeleri, putperestlerin yapt bir iddiadr. iir konusunda, Kurandan rnek verecek olursak, mealen:

360

- Biz ona (Muhammede) iir retmedik, (iir) ona yakmaz da. O(nun getirdii), sdece bir t ve apak bir Kurandr. 36/69 - airler(e gelince) onlara da azgnlar uyar. 26/224 - Grmyor musun onlar, (nasl) her vdide akn akn dolarlar? 26/225 - Ve onlar yapmadklar eyleri sylerler. 26/226 Bu itibarla uydurduklar rivayetlerin asl yoktur.

ALE VE TESETTR HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYETLERDEN RNEKLER: 493- Abdullah bnu Amr bnil-As (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)" buyurdular ki: Sizden biri cariyesini veya klesini veya cretlisini evlendirdi mi, artk onun avretine bakmasn." (K.S. 2680 C.8 S.522 Aka, alnts: Eb Dvud, Libs 37, (4113,4114)) Bu rivayetlerine gre, cariye, kle veya cretle altrlan kimseler evlendirilmilerse avretlerine yani vcutlarnn rtnmesi gereken gizli yerlerine baklmaz, dier bir ifadeyle evlendirilmemilerse baklabilir manas kar. Bu duruma gre, cariyeler bir tarafa, erkek kleler veya cretle altrlan erkeklerin durumunu ele alalm. Mslman erkek ve bayanlarn bu gibi kimselerin avret yerine bakamayaca gibi, bunlarda Mslman erkek ve bayanlarn avret yerine bakamazlar. Zira baka bir rivayette Mslman bayanlarn kleleri karsnda ba rtsz durabileceklerini iddia etmilerdir, yle ki:

361

494- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm Ftma radyallahu anhya bir kle getirdi. Bunu ona hibe etmiti. Hz. Ftmann zerinde (ok uzun olmayan bir elbise vard, elbiseyi bana ekecek olsa br ucu ayaklarna ulamyordu. Elbiseyle ayaklarn rtecek olsa st ucu bana yetimiyordu. Reslullah aleyhissaltu vesselm, rtnme hususunda mruz kald sknty grnce: Bu kyafette olmann sana bir mahzuru yok, zira, karndakiler baban ve klendir" buyurdu. (K.S. 3437 C.10 S.230,231 Aka, alnts: Eb Dvud, Libs 35, (4106)) Grld gibi, slam dininde bayanlarn erkek kleleri yannda rtnmeye bileceklerini iddia etmilerdir. Byle bir iddiann yalan ve iftira olduuna dair Kurandan rnek verecek olursak, mealen: - Mminlere syle: Gzlerini (harama bakmaktan) saknsnlar, rzlarn korusunlar. Bu (hareket) onlar iin daha temiz (ve yararl)dr. phesiz Allah, onlarn her yaptklarn haber almaktadr. 24/30 Mmin kadnlara da syle: Gzlerini (haramdan) saknsnlar, rzlarn korusunlar. Sslerini gstermesinler. Ancak (elbise, yzk gibi rtnmesinde glk bulunan) kendilerinden grnenler hri. Ba rtlerini yakalarnn zerine salsnlar. Sslerini kocalar vey erkek kardelerinin oullar vey kz kardelerinin oullar vey Mslman kadnlar vey cariyeleri vey erkeklii kalmam (iktidarsz, ehvetsiz) erkeklerden tbilerine (hizmeti v.b.), ya da kadnlarn mahrem yerlerini anlamayan ocuklardan bakasn gstermesinler. Gizledikleri sslerinin bilinmesi iin ayaklarn (yere) vurmasnlar. Ey mminler! Hep birden Allaha tevbe ediniz ki kurtulua eresiniz. 24/31 Grld gibi, mmin erkekler ve kadnlar harama bakamayacaklar gibi, mmin kadnlarn sslerini, bilezik v.s.

362

Gibi. Erkeklikten dmemi klelerine ve hizmetilerine gsteremeyecekleri aktr. Bu itibarla rivayetleri, Kuranla elikili olup uydurmadrlar. 495- mm Seleme radyallahu anh anlatyor: Ben Reslullah aleyhissaltu vesselmn yannda idim. Yannda Meymune Bintul-Hris radyallahu anh da vard. (Bu esnada) bnu mmi Mektum bize doru geliyordu. -Bu vaka, tesettrle emredilmemizden sonra idi- ve yanmza girdi. Reslullah aleyhissaltu vesselm bize: Ona kar rtnn!" Emretti. Biz: Ey Allahn resul! O, ma ve bizi grmeyen (ve varlmz tanmayan) bir kimse deil mi?" dedik. Bunun zerine: Siz de mi krlersiniz, siz onu grmyor musunuz?"buyurdu." (K.S. 3440 C.10 S.233 Aka, alntlar: Eb Dvud, Libs 37, (4112); Tirmizi, Edeb 29, (2779)) Gzleri grmeyen bir kimseye kar rtnmenin mant yoktur. Bu rivayeti tesettrle alay etmek iin uydurmulardr. nceki rivayette Mslman kadnlar klesine kar ba rtsn rtmeye bilir diye rivayette bulunmulard, bu rivayette gzleri grmeyen bir Mslmana kar rtnmeleri gerektii yolunda rivayette bulunmalar ak bir eliki olduu gibi, asl maksatlar kendilerince, tesettrle alay etmektir. 496- bnu Abbs radyallahu anhm demitir ki: Bir erkek hanmna bir defada Sen talakla bosun! Dese, bu bir talk saylr? (K.S. 3045 C.11 S.409 Aka, alntlar: Eb Dvud, Talk 10,(2197)) Bu rivayette, bir seferde kadn kere boamann bir boama saylacan rivayet etmilerdir.

363

497-. ...a) Muhammed b. yasdan (rivayet olunduuna gre); bn Abbas le Eb Hreyre ve Abdullah b. Amr b. El-Asa; kocasnn (daha cinsi mnsebette bulunmadan bir defada) talakla boad bir kz(n durumun)dan sorulmu da hepsi O kz bakasyla evleninceye kadar ona helal olmaz."diye cevap vermiler. .............. (Eb Dvud, K.et-Talk (13), Bb 9-10 C.8 S.384 amil Yaynlar) 498-.............. Ubeydullah yle demitir: Bana el-Kaasm bnu Muhammed ie(R)den yle tahdis etti: bir kimse karsn talak ile boam. Sonra kadn baka bir erkekle evlenmi. kinci koca da (kadnla cim yapmadan) kadn boam. Bu ikinci koca kadn boadktan sonra, kadn ilk kocasna varmas hell olur mu? Diye Peygambere soruldu. Peygamber (S) de: - kinci erkek kadnn balcndan, birinci erkein tatmas gibi tatmadka hell olmaz" Buyurdu. (Buhri, KitbulTalk H.9 C.11 S.5337 tken.) Bu rivayette, bir seferde talakla boamann boama saylacan rivayet etmeleri. nceki rivayette, bir seferde talakla boamann bir boama saylaca yolunda yapm olduklar tahdis elikilidir. Bir kimse karsn bir seferde veya yz kere boasa bu ancak bir boamadr. Zira birinci talakla boanm olan kadn, dier talaklarla boamann bir manas yoktur. nk birinci talakla boanm olan kadn artk kendisini boam olan kocasnn nikah altnda deildir ve zaten bo olan boamann bir manas yoktur. 499- Hz. Ali (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bana: Ey Ali, dizini karma, ne canl, ne l, bakasnn dizine de bakma" buyurdu. (K.S. 2681 C.8 S.523 Aka, alnts: Eb Dvud, Ceniz 32, (3140))

364

500- bnu Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)"uyluu avret addetti." (K.S. 2682 C.8 S.523 Aka, alnts: Tirmizi, Edep 40,(2798)) Bu iki rivayette, erkekler iin de diz, (baldr), uyluk avret olarak saylmtr. Buna ramen, ie ve mm Sleyme u rivayeti yaktrmlardr: 501- Enes b. Mlikten rivayet: Uhud harbinde, Yemin olsun ki, ie binti Ebi Bekir ile mm Sleymi paalarn svam halde grdm. Baldrlarnn bileziklerini gryordum. Su tulumlarn tayor, sonra gzilerin azlarna boaltyorlard. (Mslim, C.8 H.136/655 Snmez Neriyat.) Bu rivayet, ie ve mm Sleyme yaplm bir iftiradr. 502- Hz. ie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Cariyenin talak iki talaktr, iddeti de -bir nshada kuru da"- iki hayz mddetidir."(K.S. 4070 C.11 S.442 Aka, alntlar: Eb Dvud, Talk 6,(2189); Tirmizi, Talk 7,(1182); bnu Mce, Talk 30,(2080)) 503- bnu mer radyallahu anhm derdi ki: Kle, hanmn iki talakla boad m artk kadn, baka bir kocaya var(p ondan boan)madka ona haram olur. Bu klenin hanm hr de olsa hkm byledir. Hr kadnn iddeti hayz mddeti, kle kadnn iddeti iki hayz mddetidir." (K.S. 4071 C.11 S.443 Aka, alnts: Muvatt, Talk 50, (2,574)) Bu konuda, Hr veya Cariye kadnlar arasnda Kuranda bir ayrm yaplmamtr. Kurandan mealen: - Boanm kadnlar, kur( det veya temizlik sresi bekleyip) kendilerini gzetirler (hmile olup olmadklarna bakarlar). Eer Allaha ve hiret gnne inanyorlarsa, Allahn kendi rahimlerinde yarattn gizlemeleri

365

(Karnlarnda ocuk bulunduunu saklamalar) kendilerine hell olmaz. Kocalar da bu arada barmak isterlerse, onlar geri almaa daha ok hak sahibidirler. Erkeklerin kadnlar zerinde bulunan haklar gibi, kadnlarn da erkekler zerinde haklar vardr. Erkeklerin, kadnlar zerinde(ki haklar), bir derece daha fazladr. Allah azizdir, hakimdir. 2/228 Bu itibarla, uydurmu olduklar rivayetler, Kurana aykr olup, aslszdrlar. temizlik mddeti beklenmesi hamilelikle ilgilidir, bu konuda cariye ile hr kadn arasnda fark yoktur, zira yaratl olarak ayndrlar. 504- Hz. ie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm: Hangi kadn velisinin izni olmakszn nikahlanrsa onun nikh btldr! buyurdular ve bunu kere tekrar ettiler............. (K.S. 5652 C.16 S.5 Aka, alnts: Eb Dvud, Nikh 20,(2083); Tirmizi, Nikh 14,(1102)) 505- Yine Eb Dvud ve Tirmizide Eb Musa radyallahu anhtan gelen bir rivayette:: Reslullah aleyhissaltu vesselm: Velisiz nikah yoktur!"demitir." (K.S. 5653 C.16 S.5 Aka, alnts: Tirmizi, Nikh 14,(1101), Eb Dvud, Nikh 20,(2085)) Bu iki rivayette bir kadnn evlene bilmesi iin velisinden izin almas art koulmutur. Buna ramen u rivayeti elikili olarak tahdis ettiler: 506- Hz. bnu Abbs radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Dul nefsine velisinden haktr. Bakireden nefsi hususunda izin alnr, onun izni sktudur."."(K.S. 5656 C.16 S.8 Aka, alntlar:Mslim, Nikh 66,(1421); Tirmizi, Nikh 12,(1108); Eb Dvud, Nikh 26,(2098); Nesi, Nikh 31,32, (6,84))

366

Bu rivayette dulun velisinden izin almasna gerek olmadn rivayet etmeleri bir elikidir. 507- Hz. Semre radyallahu anh anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)"buyurdular ki: Hangi kadn, (seviyesi eit) iki veli (iki ayr ahsa) nikhlamsa, o kadn o iki veliden nce davranana aittir. Kim iki kiiye bir ey satmsa, o satlan ey birinci kimseye aittir." (K.S. 5654 C.16 S.7 Aka, alntlar:Eb Dvud, Nikh 22,(2088);Tirmizi, Nikh 19,(1110); Nesi, Byu 96, (7,314)) Bu rivayete gre, evlendirilecek olan kadnlar tamamen velilerinin keyfi tercihlerine braklm olup, kendilerine hibir sz veya tercih hakk verilmemitir. yle ki, iki ayr veli tarafndan iki ayr ahsa kendilerinden habersiz nikahlarnn yaplabilecei ve nikah stne nikah yaplm olduundan da, ilk davranan yani ilk evlendirmeyi yapan velinin tercihinin geerli olacan sylemilerdir. Velilerin ayn zamanda ayr ayr nikah yaptrma olasl ise belirsiz braklmaktadr. Erkek olsun, bayan olsun evlenecek olanlarn tasvibinin olmad bir evlilik nasl mmkn olabilir? Eer bu ekilde bir zorlamayla evlilik kurulmusa ne derece salkl yryebilir. slam dininde, evlilie ve aile kurmaya ok nem verilmitir. Kuranda bu konuyla ilgili ok ayet vardr. Tahdis etmi olduklar rivayetin uydurma olduuna delil olarak 4 Nisa 21 den rnek vermem yeterlidir. Kurandan mealen: - Bir ein yerine baka bir e almak isterseniz ve birincisine byk mal vermiseniz, (onu boadnzda) ondan hibir ey almayn. ftira ederek, ak bir gnaha girerek (o ilk hanm ktleyerek) o verdiiniz mehri geri alr msnz? 4/20 - Nasl alrsnz? Halbuki siz birbirinizle kaynamtnz ve onlar sizden ar sz almlard. 4/21

367

Grld gibi, evlenecek olan bayanlarn evlenecei ahstan, bizzat ar (salam) sz almaya haklar vardr. Bu da evlenecek bayanlarn evlilii onaylamalarn iermektedir. Zira evlenmeyi kabul etmeye niyeti yoksa, damat adayn evlenme konusunda muhatap kabul etmemesi yeterlidir. Grld gibi tahdis etmi olduklar rivayet Kurana uygun olmayp asl yoktur. 508- ie radyallahu anh anlatyor: aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Reslullah

Bir veya iki emme ile (st kardelii) haraml hsl olmaz." (K.S. 5673 C.16 S.30 Aka, alntlar: Mslim, Rad 17,(1450); Tirmizi, Rad 3,(1150); Eb Dvud, Nikh 19,(2063); Nesi, Nikh 51,(6,201)) 509- Hz. ie radyallahu anh anlatyor: Kuran olarak inenler meyannda Malm on emme ile haram sabit olur" yeti de vard. Sonra (Rab Tela) onlar, malum be emme ile neshetti. Bu (be emme) yetleri, Kurann okunan ayetleri arasnda iken Aleyhissaltu vesselm vefat etti."(K.S. 5675 C.16 S.29-30 Aka, alntlar: Mslim, Rad 24,(1452); Muvatta Rad 17,(2,608); Eb Dvud, Nikh 11,(2062); Tirmizi,Rad 3,(1150); Nesi, Nikh 51,(6,100)) Tahdis etmi olduklar bu rivayetlerde, bir iki kere st emme ile st kardelii haramlnn hasl olmayacan, hatta bu hususta iki Kuran ayetinin inmi olduunu, be emme art ihtiva eden Kuran ayeti, Kurann okunan ayetleri arasnda iken, Peygamberin vefat ettiini, baka bir ifade ile, Peygamberin vefatndan sonra da bu ayetin yrrlkte olduunu tahdis ettiler. Byle bir iddia bugn elde mevcut olan Kurann muharref ve noksan olduu manasndadr. Bu da Kuran apak inkar ve kfrdr. ddialarnn nesh veya unutturma olmadna dair Kurandan rnek verecek olursak, mealen:

368

- Biz daha iyisini veya benzerini getirmedike bir yeti(n hkmn) yrrlkten kaldrmaz vey onu unutturmayz. Allahn her eye gc yeter olduunu bilmedin mi? 2/206 Burada bildirilen nshalardan, nesh veya unutturma olaynda, nesh edilen veya unutturulan ayetin yerine muhakkak, ya daha hayrls veya benzerinin Allah tarafndan indirilecei olayna dikkat ettiimizde. ddialarnn bu hususlara uymadn grrz, zira kendi iddialarna gre ayet ne nesh edilmi nede unutturulmutur ve Kurann iinde de yer almamasna ramen de Kurann ayeti olarak geerlidir demektedirler. ddia ettikleri bu ve bu gibi szler Kurann noksan ve muharref olduunu iddia etmek demektir. Bu ise slam dinine gre apak kfrdr. Dier taraftan, uydurmu olduklar baka hadis rivayetlerinde, bu iddialaryla elikiye de dmlerdir, yle ki: 510- Hz. bnu Abbs radyallahu anhm demitir ki: ki yl ierisindeki emme tek bir emmeden ibaret de olsa bu, (evlenmeyi) haram klar." (K.S. 5676 C.16 S.33 Aka, alnts: Muvatta Rad 4,(2,602)) 511- brahim b. Ukbe der ki: Said b. Mseyyebden emmenin hkmn sorduumda Said: ki sene zarfnda meydana gelen emme, bir damla da olsa nikh haram klar. Ama iki seneden sonra emme ocuun yedii yemek hkmndedir. (Nikh haram klmaz)"dedi. Sonra Urve b. Zubeyre sordum o da Said b. Mseyyebin sylediini tekrarlad. (mam Mlik, Muvatta C.3 S.153 H.10 St emme Kitab, Beyan Yaynlar Eyll 1994 ) Grld gibi, iki sene zarfnda, yani ocuk iki yan bitirmeden nce, bir damla dahi st emmise, bu st kardelii iin yeterlidir diye rivayet ettiler. Hal byle olunca, be emmeyi art koan rivayetleriyle elikiye dm olurlar. ki seneden sonra vuku bulacak emzirmeyle st

369

kardelii meydana gelmeyecei iddialarna gelince daha nce vermi olduum (Salimin emzirilmesi rivayeti) rneinde, adamlarn emzirilmesini dahi, st ocukluu olur iddiasyla helal grdklerinden bahsetmitim. (Bak, Mslim, Cilt 7 H.27/371 Snmez Neriyat; bni Mace, Kitab-nNikah H.1943 S.411-412 Kahraman Yaynlar.) 512-. ............ bn Abbas (r.a.)dan; demitir ki: Adamn biri Peygamber (s.a.)e gelip; Benim eim (kendisine uzanan) zinkar (adamlar)n elini geri evirmiyor? dedi. (Hz. Peygamber de): Onu boa!"buyurdu. Adam bu sefer; - Nefsimin onun peinden gitmesinden korkuyorum, dedi. (Resl-i Ekrem Efendimiz de); yleyse ondan bir sre faydalan" buyurdu. (Eb Dvud, K.en-Nikh (12).Bb C.8 S.67 H.2049 amil Yaynevi, ayrca: Nesi, Nikh 12, tlk 34.) Bu rivayette, Peygambere kar ar bir iftirada bulunmulardr. Zira peygambere dantn iddia ettikleri ahs, iddia ettikleri gibi davranacak olsa iki husustan biri meydana gelecektir. Birincisi eer kadn boayp, ondan sonra da cinsel ilikisini devam ettirecek olursa zina etmi olacaktr. kincisi, eer boamayp evliliini devam ettirecek olursa kadnn zina etmesine mani olmadndan ve durumu da kabul etmi olduundan, kadnn zina etmesine gz yummu olmakla deyyus durumuna dm olacaktr. Bu itibarla, Peygamberin bu ahsa zina kar kadndan istifadeye devam etmesini nermesi imkansz olduu gibi, zina eden erkek veya kadn, Mmin erkek veya kadnla nikah akdi yapamazlar. Dolaysyla e olarak bir arada bulunamazlar. Kurandan mealen:

370

- Zina eden erkek zin eden vey puta tapan kadndan bakasyla evlenemez; zin eden kadn da zin eden vey puta tapan erkekten bakasyla evlenemez. Bu (tr evlenmek), mminlere haram klnmtr. 24/3 Bu itibarla uydurmu olduklar rivayetin asl yoktur. 513- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Ey Allahn Resl dedim, ben gen bir insanm, gnahtan korkuyorum, evlenecek maddi imkn da bulamyorum, hadmlaaym m?"dedim: Aleyhissaltu vesselm bana cevap vermedi. Ben bir mddet sonra ayn eyi tekrar syledim. Yine cevap vermedi. Sonra: Ey Ebu Hreyre! Buyurdu. Senin karlaacan ey hususunda artk kalem kurumutur. Bu durumda ister hadmla ister brak." (K.S. 5725 C.16 S.85 Aka, alntlar:Buhri, Nikh 8; Nesi, Nikh 4, (6,59)) ocuklarn snnet edilmesi konusunu ilerken, salkl beden zerinde, sa, sakal, trnak v.s. Gibi hususlar dnda yapacak kalc ve keyfi deiikliklerin yaratl deitirme manasna gelecei hususunda izahatta bulunmutum. Hadm olay da yaratl deitirme olayndan baka bir ey deildir. Tarih boyunca, gerek insanlara gerekse hayvanlara uygulanm olan hadmlatrma ve benzeri olaylar ile ksrlatrma olaylar yaratl deitirme ilemleri olduu gibi ayn zamanda iren olaylardr. Bu gibi olaylar yapanlar ve yaptranlar insaf denen olayn kokusunu dahi almam kimselerdirler. Rivayette her ne kadar bir azarlama havas verilmise de, hadm olay sradan bir olaym gibi gsterilmek istenmitir. Rivayet uydurma olup, asl yoktur. 514-. ......... Muhammed b. Ubeyd b. Ebi Salih, lyada ikamet ettii sralarda (unlar) sylemitir: (Bir gn) Adiy b. Adiyyil-Kindi ile birlikte (yolculua) kmtm. Nihyet

371

Mekkeye varnca (Adiyy) beni Safiyye bint eybeye gnderdi. (Safiyye) ieden (pek ok hadis) retmiti. (Yanna vardmz zaman Safiyye bana unlar) syledi: Ben ieyi Raslullah (s.a.)in; fke (veya zorlama) hlinde ne boama olabilir ne de (kle veya criyeyi) zd etmek."dediini duydum."derken iittim. Eb Dvud dedi ki: yle zannediyorum ki el-lk fke demektir. (Eb Dvud, K.et-Talak (13).Bb C.8 S.370 H.2193 amil Yaynevi. Ayrca: bn Mace, talak 16.) 515-. ......... Eb Hreyre (r.a.)den rivyet edildiine gre:Reslullah Sallallh aleyhi vesellem yle buyurmutur; eyin ciddisi de, akas da ciddidir. Nikh, talak, rec. (Eb Dvud, K.et-Talak (13).Bb 9 C.8 S.373 H.2194 amil Yaynevi. Ayrca, Tirmizi talak 9; bn Mce,mukaddime 7, talak 13.) Birinci rivayette fke halinde boama olamayacan tahdis etmelerine ramen, ikinci rivayette akadan dahi olsa boamann yaplmas halinde, gerek manada gereklemi olacann rivayet edilmesi bir elikidir. akayla yaplan boama, ciddi boama saylr demeleri de bir uydurmadr. Zira slam dininde deil akadan boamalarn, kastsz yeminlerde dahi sorumluluk yoktur, yle ki, Kurandan mealen: - Allah sizi, yaptnz kastsz yeminlerinizden sorumlu tutmaz, fakat kalplerinizin kazand (bile bile yaptnz) yeminlerden sorumlu tutar. Allah balayan halimdir. 2/225 516- Hz. ie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: u nikh ilan edin ve davul (tef) da dn."(K.S. 6586 C.17 S.202 Aka, alnts: bn-i Mace 1895.)

372

517- Mcahid merhum anlatyor: Ben bnu mer radyallahu anhma ile beraberdim. Derken bir davul (darbuka) sesi iitti. Derhal iki parman iki kulana soktu ve oradan (hzla) uzaklat. Bunu kere yapt. Sonra: Reslullah aleyhissaltu vesselm da byle yapmt" dedi."(K.S. 6589 C.17 S.203 Aka, alnts: bn-i Mace 1901.) Bir rivayette, dnlerde (davul) tef alnmas gerektii rivayet edilmiken, dier rivayette, davul veya darbuka sesinin nefret edilecek bir ey olarak tahdis edilmesi bir eliki ve aslsz bir iddiadr, zira de ayn meneden alglardrlar. 518- Arac Ebu Hreyre radyallahu anhtan naklen anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm diyor ki: En erli yemek, sdece zenginlerin arlp fakirlerin arlmad yemektir. Kim de dvete icabet etmez, yemee gelmezse, Allah ve Reslne si olmutur. (K.S. 3967 C.11 S.207 Aka, alntlar:Buhri, Nikh 72; Mslim, Nikah 107-110,(1432); Eb Dvud, Etime 1,(3742)) Bir kimsenin arld yemek davetine gitmemek iin bir ok geerli mazereti olabilir, rnein salk durumu uygun olmayabilir, bir yakn hasta olmu olabilir, bir ii olmu olabilir v.s. Buna ramen yemek ziyafetine arlp ta gitmeyen kimsenin Allaha ve Reslne asi olarak saylmas ar bir sulama ve aslsz bir iddiadr. 519-. ... Cbir b. Abdullah (r.a.)den; demitir ki:Reslullah (s.a.) - Biriniz bir kadna dnrlk yapt zaman kendisini o kadnla evlenmeye sevk eden organlara bakmaya imkn buluyorsa, bunu yapsn- (Cbir) dedi ki: ben bir criyeyle evlenmek istedim, bunun zerine (onun haberi olmadan grebilmek iin) onu gizli gizli

373

gzetlemeye baladm. Nihayet beni kendisiyle evlenmeye sevk eden (organlar)n grdm de onunla evlendim. (Eb Dvud, K.en-Nikh (12), Bb 17-18 C.8 S.148 amil Yaynlar.) Grld gibi, evlenmek isteyen bir kimsenin evlenmeyi dnd kadnn, eer imkan buluyorsa en gizli yerlerine bakabilecei, hatta byle bir davrann kadnn haberi olmadan gizlice yaplabileceini tahdis etmilerdir. Rntgencilii meru kabul eden bu iddiaya gre bir kimse niyetim evlenmedir deyip bekar olan, nikahlanabilecei btn kadn ve kzlara meru olarak bakabilir. Bu iddia Peygamber zerine uydurulmu bir iftira olduu gibi, eitli fitnelere sebep olabilecek ve Mslmanlara saldr amacyla uydurulmu aslsz bir iddiadr. 520-. .......... Cbir (r.a.)den rivyet olunduuna gre, Peygamber (s.a.) (anszn) bir kadn grm, bunun zerine Zeyneb bint Cahnyanna girip onunla ihtiyacn gidermi, sonra ashabnn yanna kp onlara; Kadn, eytan klnda (bir erkein) karsna kabilir kim byle bir eyle karlarsa, hemen ailesine gelsin (ve onunla cinsi mnsebette bulunsun) nk bu (ekilde hareket, kadnlara ynelik) iindeki(his)leri zayflatr."buyurmu. . (Eb Dvud, K.en-Nikh (12), Bb 42-43 amil Yaynlar, ayrca: Mslim, nikh 9; Tirmizi, red 9.) Bu iddialar, Peygamberin aile hayat konusunda saygszca uydurulmu ifadeler ierdii gibi, bu iddialarna gre rnein bir ardan geen tahrik edici bir kadn o ary tatil edebilir. Ayrca bir ok dramatik sahnelerin kmasna da sebep olur. yle ki, evli olup ta bir i yerini altran baba ve oullarn, dkkanlarna alveri iin gelen tahrik edici bir kadn nedeniyle, baba ve oullarn dkkanlarn kapatp eleriyle cinsi mnasebet yapmak zere birlikte gpegndz evlerine gitmeleri gibi v.s. Bu rivayette, nceki rivayet gibi Mslmanlara saldr amacyla uydurulmu asl olmayan bir

374

samalktr. Dnya evlilerden mteekkil deil, bekarlar da vardr. Yetikin bekarlarn bu durum karsnda ne yapmalar gerektii sorulmaya deer. Eer bekar kimselerin sabretmeleri gerektii iddia edilirse ki, bu yllarca da srebilir. Evli kimselerin geceyi beklemek zere birka saat sabretmelerine mani olan ey nedir? Ayn ekilde, evli bir bayan, iddia ettikleri tahrik edici kadn konumunda bir erkek grecek olsa, kocasn gndz vakti aramak zere yollara dmeli midir? Uydurduklar hakaret ierikli rivayetlerden dolay, eletirilerimde bu tr ifadeler kullanmak zorunda kaldmdan dolay okuyucudan zr dilerim. 521- Hz. Ali (radyallahu anh) anlatyor:Reslullah (aleyhissaltu vesselm), cnp olmadka her halimizde bize Kuran okutup talim ederdi. (K.S. 3771 C.10 S.548 Aka, alntlar 3772 no.lu rivayetle balantl, yle ki: ) 522- Nesinin bir baka rivayetinde yle gelmitir: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) heldan knca Kuran okur, bizimle et yerdi. Cenabet halinden baka hibir ey Onunla Kuran arasna perde olmazd." (K.S. 3772 C.10 S.548 Aka, alntlar: Eb Dvud, Tharet 91,(229); Tirmizi, Tahret 111,(146); Nesi, Tahret 171,(1,144)) Bu iki rivayette cenabetli olan kimsenin Kuran okuyamayacan tahdis etmilerdir. Buna ramen ylece rivayette bulundular: 523- bnu Abbs (radyallahu anhm)dan rivayet edildiine gre, o cnp kimsenin Kuran okumasnda bir beis grmezdi." (K.S. 3773 C.10 S.550 Aka, alnts: Buhri, (Hayz 7)) 524-............. Eb Hureyre (R) yle demitir: Ben cnp iken Raslullah (S) benimle karlat ve elimi tuttu. Bylece kendisiyle birlikte yrdm. Nihyet oturdu. Ben hemen savutum da barndm yere geldim, ykandm. Sonra geldi. O hl oturuyordu. Sen nerede idin y Eb Hrr?"dedi. Ben

375

de kendisine (yaptm ileri) syledim. Bunun zerine: Suphanallah! Y Eb Hrr, mmin murdr olmaz" buyurdu. (Buhri Kitbul-Gusl H.36 Bb 24 S.390 C.1 tken.) Bu iki rivayette, cenabetlinin Kuran okuyabileceini ve Mmin cenabetli olsa dahi murdar olmadn tahdis etmeleri evvelki iki rivayetle elikilidir. 525-.......... Bize Mlik, Ebz-Zinddan; o da el-Arecden; o da Eb Hureyre (R)den olmak zere haber verdi ki, Raslullah (S): Bir kadnla onun halas, yine byle bir kadnla onun teyzesi birlikte nikh olunmaz" buyurmutur. (Buhari, Kitbuln-Nikh Bb 28 C.11 S.5205 H.46 tken.) Bir kadnn, teyzesi veya halasyla birlikte nikahlanamayacan, keza (daha nce belirttiim gibi) st haramlnn nesep haramlyla ayn ey olduunu tahdis ettiler. Byle bir iddia ise Kurana aykrdr. Bu hususta rnek verecek olursak, Kurandan mealen: - Size (unlarla evlenmeniz) haram klnd: Analarnz, kzlarnz, kardeleriniz, halalarnz, teyzeleriniz, karde kzlar, kz karde kzlar, sizi emziren analarnz, st kardeleriniz, karlarnzn analar, birletiiniz karlarnzdan olup evlerinizde bulunan vey kzlarnz, eer onlarla henz birlememiseniz (kzlarn almaktan tr) zerinize bir gnah yoktur- kendi sulbnzden gelen oullarnzn karlar ve iki kz kardei bir arada almanz. Ancak gemite olanlar hri. phesiz Allah, ok balayan ok merhamet edendir. 4/23 Grld gibi, iki kz kardele bir nikah altnda evlenilmesi yasaklanm olup, hala teyze konusunda herhangi bir yasak getirilmemitir, bu itibarla rivayet uydurma olup, asl yoktur. 526- Hz. Eb Zerr (radyallahu anh) anlatyor:Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki:

376

Kii, nne semer ka kadar bir ey brakmadan namaz klarsa; (nnden getii takdirde) siyah kpek, kadn, eek namaz bozar..." Eb Zerre dendi ki: Siyahn krmzdan, beyazdan fark nedir?" u cevab verdi: Ey kardeimin olu! Sen bana, benim Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a sorduum eyi sordun. Efendimiz: Siyah kpek eytandr" buyurmutu."." (K.S. 2743 C.9 S.39 Aka, alntlar: Mslim, Slat 265,(510); Eb Dvud, Salt 110,(702); Tirmizi, Salt 253,(338), Nesi, Kble 7,(2,63); bnu Mce, kmetus-Salt 38,(952)) Stresiz namaz klann nnden, siyah kpek, kadn ve eek gemesi halinde, namaz klann namaznn bozulacan, siyah kpein eytan olduunu, dolaysyla, kadnlarla eeklerinde eytan olduklarn iddia ettiler. Baka bir ifadeyle, stresiz (maniasz, yani namaz klnan yerin nne tmsek gibi bir ey konmamas durumunda) namaz klann nnden Eb Cehil veya Firavun gese o ahsn namaznn bozulmayacan. Fakat, Mmin olan kars gese veya Mmin olan kz gese namaznn bozulacan, zira kadnlarn bizzat eytan olduklarn iddia ve tahdis etmeleri, slam dininde kabul edilir bir durum olmad gibi, kadnlara ar bir hakaret tekil etmektedir. slam maskesi altnda kadnlara bu ekilde saldrmalarnn nedeni, onlar slam dininden soutmak iindir. Bu rivayetten baka daha bir ok rivayette, bu tr iddialarda bulunmulardr, rnein: 527- Usme bnu Zeyd (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: (Mir srasnda) cennetin kapsnda durup ieri baktm. Oraya girenlerin byk ounluunun miskinler olduunu grdm. Dnyadaki imkn shiplerinin cehennemlikleri atee girmeye emr olunmulard, geri kalanlar da mahpus idiler.

377

Cehennemin kapsnda da durdum. Oraya girenlerin byk ounluu da kadnlard." (K.S. 2075 C.7 S.449 Aka, alntlar: Buhri, Rikak 51, Mslim, Zhd 93,(2736)) 528- Mutarrf bnu Abdillahn anlattna gre, bu zatn iki hanm vard. Bunlardan birinin yanndan kmt. Geri dnnce, hanm: Falan hanmn yanndan geliyor olmalsn!"dedi. Mutarrf: Hayr, dedi mrn bnu Husaynn yanndan geliyorum. O bana Raslullahn u szn nakletti: Cennet sakinlerinin en az kadnlardr." (K.S. 3309 C.10 S.98 Aka, alnts: Mslim, Zikir 95,(2738)) Kadnlar esas itibariyle, Cennete deil de, Cehenneme layk grmelerinin yannda, ayrca kadnlarn uursuz olduuna dair rivayet uydurdular, yle ki: 529- Salimin babas (Abdullah bnu mer) radyallahu anhm anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Uursuzluk eydedir: At, kadn ve evdedir............. (K.S. 6617 C.17 S.218 Aka, alnts:bn Mce 1995.) At, kadn ve evi uursuz saydklar bu rivayetin, dier rivayetleri gibi asl yoktur. Allah, Kuranda eler arasnda uursuzluk koyduunu belirtmemi. Sevgi ve merhamet koyduunu belirtmitir. Bu konuda Kurandan mealen: - Onun yetlerinden biri de, kendileriyle kaynamanz iin size kendi nefislerinizden eler yaratmas ve aranzda sevgi ve merhamet koymasdr. phesiz bunda, dnen bir toplum iin ibretler vardr. 30/21 Muta nikah konusunda da bir takm rivayetler uydurmulardr, bu rivayetlerinden rnekler verip aralarnda ki elikiyi belirtmekle yetineceim. Bu konuda ki geni tenkidimi bu kitabn devam olan ikinci kitabm da, bu gnde

378

muta nikahn geerli kabul eden mmiyye ias konusunu ilerken belirttim. Muta nikah, belirlenen cret karlnda, belirlenen mddet iin yaplan geici nikahtr. slam dininde bu eit nikah ekli yoktur. 530Seleme bnul-Ekv radyallahu anh anlatyor:Reslullah aleyhissaltu vesselm, Evtas gazvesi ylnda Muta ya ruhsat verdi, sonra da onu yasaklad."(K.S. 5646 C.15 S.535 Aka, alntlar: Buhri, Nikh 31,(talik olarak); Mslim, Nikh 18,(1405)) 531- Muhammed bnul_ Hanefiyye anlatyor: Hz. Ali, bnu Abbs radyallahu anhme dedi ki::Reslullah aleyhissaltu vesselm, Hayber gazvesi gn kadnlarla Muta y, ehli eek etlerinin yenmesini haram kld." (K.S. 5648 C.15 S.536 Aka, alntlar: Buhari, Meazi 38, Nikh 31, Zebih 28, Hiyel 3; Mslim, Nikh 29,(1407); Tirmizi, Nikh 28,(1121); Nesi, Nikh 71,(6,125,126)) Her iki rivayette muta nikahnn bizzat peygamber tarafndan yasaklandn rivayet etmilerdir. Buna ramen elikili olarak ylece rivayette bulundular: 532- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor::Reslullah aleyhissaltu vesselm ve Hz. Eb Bekr radyallahu anh zamannda bir avu hurma ve un mukabilinde birka gn boyu devam eden muta nikh yapardk. Bu hal, Hz. mer radyallahu anhn Amr bnu Hureys hdisesi vesilesiyle Muta y yasaklamasna kadar devam etti. (K.S. 5649 C.15 S.536 Aka, alnts: Mslim, Nikh 16,(1405)) Bu rivayette, muta nikahnn mer zamannda yasaklandnn tahdis edilmesi ak bir elikidir. Bu itibarla uydurduklar rivayetin asl yoktur. 533... Yezid bn Hrmzden demitir ki:

379

Necdetl-Harri, bn Abbasa (bir mektup) yazarak ona Kadnlar Reslullah (s.a)le birlikte savaa katlrlar myd? Reslullah (s.a.) onlara (ganimetten) bir pay ayrr myd?"diye sordu. (Yezid b. Hrmz rivayetine devam ederek unlar) syledi: bn Abbasn Necdete (gnderdii) mektubunu ben (bizzat kendi ellerimle ve u ekilde) yazdm:" Kadnlar da Reslullah (s.a.)la birlikte savaa katlrlard. (Ganimetlerden) pay (ayrma)a gelince (ite bu) yoktu, fakat anlara razh verilirdi. (Eb Dvd K.el-Cihd (15), Bb (4) H.2728 C.10 S.339 amil) Bu rivayette kadnlara ganimetten bir pay verilmediini ancak harlk eklinde bir miktar mal verildiini tahdis ettiler. 534-......... Harec b. Ziyadn baba annesi (mm Ziyad elEiyye)nden demitir ki; kendisi Reslullah (s.a.) ile birlikte (Hayber savana katlan) alt kadnn altncs olarak Hayber savana kmtr. (Hz. mm Ziyad szlerine) yle devam etti: Bizim de erkeklerle birlikte savaa ktmz haber olarak Reslullah (s.a.)e eriince bize (emir) gnderip (yanna ard) Biz de (emre uyup huzuruna) vardk. Kendisinde fke (alametleri) grdk. (Bu savaa) -Kiminle ve kimin izniyle ktnz?"dedi. Biz de Ey Allahn Rasl), biz yn eirerek (savaa) ktk. Bununla Allah yolunda hizmet edeceiz. Ayrca bizim yanmzda yaralar (tedavi) iin (birtakm) ilalar da var. (ganimetlerden) hisse alrz (halka buday ve arpadan yaplm) sevk (denilen bir urup) iiririz" dedik. (bu hadisi Hz. mm Ziyaddan naklen Harec, szlerine devam ederek unlar) syledi (Bu konumadan sonra) Kadnlar kalktlar"(gittiler, Hz. mm Ziyad szlerine devam ederek bana) Allah, peygamberine Hayberi(n kaplarn) anca bize de ekekler gibi (ganimetten) pay verdi."dedi. Ben de ona: Ey nineciim (Hz. Peygamberin size verdii) bu ey ne idi?"dedim. Hurma"(idi) diye cevap verdi. (Eb Dvud, K.el-Cihd (15), Bb 141 C.10 H.2729 S.340 amil)

380

Bu rivayette ise, kadnlarn da erkekler gibi ganimetten pay aldklarn tahdis etmeleri, evvel ki rivayetle elikilidir. FAL VE GAYB LE LGL UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER 535- Muviye bnul-Hakem es-Slemi (radyallahu anh) anlatyor: Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile birlikte namaz klyordum. Derken cemaatten bir ahs haprd. Ben: Yerhamkallah dedim. Cemaattekiler bana bed bed baktlar. Bunun zerine (kzp): Vay bama gelen, niye bana byle bakyorsunuz?"dedim. Bu sefer ellerini dizlerine vurarak beni susturmak istediler. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) namaz bitirince (bana iyi davrand), annem babam Ona fed olsun, ben Ondan, ne nce ne de sonra, ondan daha iyi reten bir muallim grmedim. Allaha yemin olsun O beni ne azarlad, ne dvd, ne de betimi yakt; sadece: Namaz da insan kelamndan (dnyevi) bir sz mnasip deildir, ona uygun olan sz, tesbih, tekbir ve Kuran kraatidir!"dedi. Ben: Ey Allahn Resl, dedim, ben chiliyeden daha yeni km birisiyim. Allah bize slm ltfetti ama bizde yleleri var ki, hl khinlere geliyorlar, (bu hususta ne tavsiye edersiniz?)"dedim. Sen onlara gitme!"buyurdu. Ben tekrar: Bizde (kuun uuuna vs.ye bakarak) uursuzluk karanlar da var?"dedim. Cevaben:

381

Bu (uursuzluk zann) kalplerinde mevcut olan bir (kuruntu)dur. Sakn onlar (gayelerine gitmekten) alkoymasn!"dedi. Ben: Bizde, kuma hatlar izerek fala bakanlar da var?"dedim. u aklamay yapt: Peygamberlerden biri de (kuma) izgi izerdi. Kim izgisini onun izgisine uygun drrse isabet eder!"buyurdu.............. (K.S. 2710 C.9 S.6 Aka, alntlar: Mslim, Mescid 33,(537); Eb Dvud, Salt 171,(930,931); Nesi Sev 20,(3,14,18)) Grld gibi, tahdis etmi olduklar rivayette kularn uuundan mana karmak, kahine yani falcya gitmek yasaklanmken, kiinin kum fal amak suretiyle, kendisi iin veya bakalar iin kahinlik yapmasna ruhsat vermilerdir. Hem de bu yle bir ruhsat veri ki, gya bir peygamber de kum fal yapyor muta kimin izgisi onun izgisine uygun derse imi o ahs isabet edecekmi. Bur da kuma izgi izip fal ayor diye iddia ettikleri peygamber ise peygamberimiz Muhammeddir, zira bulunduu ada onunla birlikte yaayan baka peygamber yoktur. Bu ise peygambere byk bir iftiradr. Ayrca bu durum ise, slam dininde yasak olan bir hususa tenkit yneltip, ayn hususu baka bir yoldan yutturma abasdr. Byle bir yutturmann eytani bir tuzak olduu aktr. Kahinlik veya falclk gayb grme veya bilme iddiasdr. Bu ise Kurana uymayan bir husustur. Bu konuda Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - De ki: Size vadedilen ey yakn mdr, yoksa Rabim onun iin uzun bir sre mi koyacaktr bilmiyorum." 72/25 - O, gayb bilendir. Kendi grnmez bilgisini kimseye gstermez. 72/26

382

- Ancak (grmelerine) raz olduu resllere gsterir. nk O, (gayb grmelerine raz olduu resllerin) nne ve arkasna gzetleyiciler koyar. 72/27 - (Byle yapar) ki onlarn, Rablerinin kendilerine verdii emirleri duyurduklarn bilsin. Ve (Allah), onlarn yannda bulunan her eyi (bilgisiyle) kuatmtr, her eyi bir bir saymtr. 72/28 Bu ayet meallerinden anlalaca gibi, Allah gaybna kimseyi muttali klmaz, ancak grmelerine raz olduu resllere gsterir. Ve bu gsterme olay da gaybn tamamyla ilgili deildir. rnein: Gayb bilgilerinden olan kyametin saatini resllerde bilemezler. Kurandan mealen: - nsanlar sana (kyametin) zamann soruyorlar. De ki: Onun bilgisi Allahn yanndadr. Ne bilirsin, belki de zaman yakndr. 33/63 Gayb grmenin manas kumda izgiler izmek olmad gibi, gayb bildiini iddia eden bir ahs ayn zamanda resllkte iddia etmi olmaktadr. Bir insann herhangi bir surette, kahinlik v.s. gibi hususlar dahil olmak zere gayb grdn iddia etmesi, Resllk iddia etmesi ile e anlamldr. Bu itibarla peygamberin ahslara gidin kum fal aarak gaybten haber verin demesi imkanszdr. Byle bir durum her kum fal aan resl kabul etmesi manasna gelir ki bu sama ve slam dininde yeri olmayan bir iddiadr. Rivayetin uydurma olduu u ekilde de anlala bilir. Gya cemaatle namaz klnrken hapran kiiye, Yerhamkallah diyen ahsa cemaat bed bed bakm ve onu susturmak iin de ellerini dizlerine vurmaya balamlar. Bu durumun ola bilmesi iin namaz klan cemaatin namazdayken bir birlerinin yzn grmeleri gerekir. Cemaatle namaz klan ahslar ise namazdayken bir birlerinin yzn veya baklarn

383

gremezler, bu iddialar ve erkeklerin ellerini dizlerine vurarak el rptklar iddias u rivayetleriyle de elikilidir: 536- Eb Hreyre (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Tesbih erkeklere, el rpma kadnlara mahsustur." (K.S. 2721 C.9 S.21 Aka, alntlar: Buhari, Amel fis-Salt 5; Mslim, Salt 106,(422); Eb Dvud, Salt 173,(939); Nesi, Sehv 16,(3,11-12)) 537- bnu mer radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm namazda (ihtiya halinde), kadnlarn ellerini rpmasna, erkeklerin de sbhanallah!" demesine ruhsat tand." (K.S. 6298 C.17 S.45 Aka, alnts: bn-i Mace 1036.) 538- Reslullah aleyhissaltu vesselmn zevcei pklerinden mm Seleme Bint Ebi meyye radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm zamannda insanlar namaza durduklar vakit hi kimsenin nazar (bak) ayaklarn bast yerden ileri gemezdi. Reslullah aleyhissaltu vesselm vefat edince insanlar namaza durunca hibirisinin nazar (bak) alnn koyduu yerden ileri gemezdi. Sonra Hz. Eb Bekr vefat etti, Hz. mer devri geldi. Bu devirde insanlarn nazar kbleden dar kmazd. Hz. Osman halife olunca fitne balad, insanlar saa sola bakmaya balad."(K.S. 6506 C.17 S.156 Aka, alnts: bn-i Mace 1034.) Bu rivayete gre, peygamber zamannda namaz klan bir kimse, baka bir kimsenin grmyor ve evvelki rivayetlerde de erkeklerin namazda el rpmadklarn sylemeleri tahdis etmi olduklar rivayetle elikilidir. Amalarnn falcl tevik etmek rivayetlerinden anlamak mmkndr: olduunu u

539-......... Eb Hureyre (R) yle demitir: Peygamber (S):

384

-(slmda) tyere (yaramaz, uursuz fal) yoktur. Tyere nin hayrls faldr" buyurdu. Bir sahbi: - Fal nedir y Raslullah? dedi. Raslullah: - Herhangi birinizin iitecei slih kelimedir (yni iyi bir szdr)"buyurdu. (Buhri Kitbut-Tbb H.70 S.5777 C.12 44 Fal Bb tken.) 540-........... Bize Him ed-Destevi, Katdeden; o da Enes(R)ten tahdis etti ki, Peygamber (S): slmda adv ve tyere inanc yoktur. yi ve gzel kelime olan fal, benim houma gider" buyurmutur. (Buhri Kitbut-Tbb H.71 S.5778 C.12 44 Fal Bb tken.) Peygamberin faldan holandn sylemeleri asl niyetlerini ortaya koymaya yeterli bir husustur. CENAZELER UYDURMU RNEKLER VE KABRLER KONUSUNDA OLDUKLARI RVAYETLERNDEN

541-... Eb Said el-Hudriden (rivayet edildiine gre kendisine lm yaklanca yani elbiseler isteyip onlar giymi, sonra (yle) demitir: Ben Raslullah (s.a.)i, (kii) lrken zerinde bulunan elbiseler ierisinde diriltilir- derken iittim." (Eb Dvud, K. El-Ceniz (20), Bab 13-14 C.11 H.3114 S.484 amil.) Bu rivayette kiinin lrken zerinde bulunan elbiselerle diriltileceini rivayet ettiler. Bylece Firavun ve Karun gibi dnyada maddi varlk sahibi olmu kimseler ssl elbiselerle, bir ok maddi ynden dnya da fakir yaam Mslmanlarda eski elbiselerle dirilecek demektir. Bu da, bu rivayeti uyduranlarn dnyadaki maddi varlklarn ahrete tama

385

hasretlerinin bir belirtisidir. Dnyada mal, mlk bir imtihan vastasdr ve dnya mal dnyada kalr. Allah ahrette cennet ehlini ssler. Firavun, Karun ve Heman gibilerini deil. 542-.......... bn Abbs (R) yle demitir: Raslullah (S) bir hutbe yapt da: - Ey insanlar! phesiz sizler (kymet gnnde) Allahn huzruna yalnayakllar, plaklar ve erlik yerleriniz snnetsiz olarak toplanacaksnz" buyurdu. Bundan sonra u yeti okudu: (O gn biz g, kitplarn sahifelerini drp bker gibi dreceiz.) lk yarata nasl baladksa, zerimize hakk bir vad olarak, yine onu ide edeceiz. Biz, (vadettiimimizi) yaparz. (21/104) Ve yle devam etti: - Kyamet gn yarattklarndan ilk elbise giydirilecek olan kii brhimdir. ....... (Buhri Kitbut-Tefsir H.147 S.4348 C.9 tken.) Bu rivayette, maherde plak v.s. olarak toplanacamz rivayet etmeleri, evvel ki rivayetle elikilidir. 543- Muire radyallahu anh anlatyor: aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Reslullah

Binekli, cenazenin ardndan yrr, yaya ise diledii yerden....... (K.S. 5452 C.15 S.270 Aka, alntlar: Tirmizi, Ceniz 42,(1031); Nesi, Ceniz 55,56, (4,55,56); Eb Dvud, Ceniz 49,(4180)) 544- Hz. Sevbn radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm bir cenazeye katlmt. Bir ksm binekliler grd. (binerek cenazeye teyi etmekten) utanmyor musunuz? Allahn melekleri yaya olsunlar da siz hayvanlarn srtnda

386

olun (olacak ey deil)!" buyurdular." (K.S. 5453 C.15 S.271 Aka, alntlar: Tirmizi, Ceniz 28,(1012); Eb Dvud, Ceniz 48,(3177)) Bu rivayette binekli olarak cenaze teyi edilemeyeceini rivayet etmeleri, evvelki rivayette bineklinin cenaze teyiine katlabilecei yolundaki rivayetleriyle elikilidir. 545- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Birinizin bir kor zerine oturup oradan da bedenini yakmas, kendisi iin bir kabrin zerine oturmaktan daha hayrldr."(K.S. 5483 C.15 S.296 Aka, alntlar: Mslim, Ceniz 96,(971); Eb Dvud, Ceniz 77,(3228); Nesi, Ceniz 105,(4,95)) Bu rivayette kabirler zerine oturulamayacan tahdis ettiler. 546- Hz. Ali radyallahu anhtan anlatldna gre kabirlere dayanr, zerlerine yatard. (K.S. 5484 C.15 S.297 Aka, alnts: Muvatta, Ceniz 34,(1,233)) Bu rivayette ise, deil mezarlarn zerine oturmak, zerlerine yatlabileceini tahdis etmeleri evvelki rivayetleriyle elikilidir. 547- Hz. Osman bnu Affn radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm Osman bnu Mazn zerine cenaze namaz kldrd. Namazda drt kere tekbir getirdi."(K.S. 6445C.17 S.122 Aka, alnts: bn-i Mace 1502.) 547/A- El-Heceri rahimehullah anlatyor: Reslullahn sahabisi olan Abdullah bnu Ebi Evfa ile birlikte, onun bir kznn cenaze namazn kldm. Abdullah drt kere tekbir getirdi. Drdncden sonra (selam vermeyip) biraz durdu. Ben saflarn muhtelif yerlerinden cemaatin onu uyarmak zere sbhanallah" dediklerini iittim. Sonra selam verdi ve

387

dedi ki: Siz benim be kere tekbir getireceimi mi zannediyorsunuz?" Cemaat: Evet bundan korktuk" dediler. Bunun zerine: Hayr bunu yapmayacam. Ancak Reslullah aleyhissaltu vesselm drt kere tekbir getirir, sonra bir mddet durup Allahn sylemesini diledii bir eyler syler, sonra da selam verirdi." dedi." (K.S. 6446 C.17 S.122 Aka, alnts bn-i Mace 1503.) Bu iki rivayette, cenaze namaznda drt kereden fazla tekbir getirilemeyeceini rivayet ettiler. 548- Kesir bnu Abdillahn dedesi, Reslullah aleyhissaltu vesselmn (cenaze namaznda) 5 kere tekbir getirdiini sylemitir."(K.S. 6447 C.17 S.123 Aka, alnts: bn-i Mace 1506.) Bu rivayette ise cenaze namaznda be kere tekbir getirilebileceini sylemeleri evvelki rivayetle elikilidir. 549-.......... Katde yle demitir: Bize Enes ibn Mlik (R), Eb Talhadan yle zikretti: Peygamber (S) Bedir gn harb sonunda Kurey eriflerinden yirmi drt kiinin cesetlerinin bir araya toplanmasn emretti de, bunlar Bedir kuyularndan pis ve pis eyleri iine alan bir kuyuya atldlar. Peygamber dman bir kavme glip olunca onun ak bir shasnda gece kalmak detinde idi. Bedir harbinin nc gn olunca da Peygamber, devesinin getirilmesini emretti. Yol arl deveye yklenip baland. Sonra Peygamber yrd, sahabeleri de kendisinin ard sra yrdler. Sahabeler birbirlerine: -Herhalde Peygamber bz ihtiyc iin gitmektedir sanyoruz dediler. Nihyet peygamber, ldrlen Kurey ileri gelenlerinin atldklar kuyunun bir tarafnda durdu da onlar kendi adlaryla ve babalarnn adlaryla yle armaya balad:

388

- Y Fuln olu Fuln, y Fuln olu Fuln! Siz Allaha ve Reslne itat etmi olsaydnz, itatiniz sizleri sevindirir miydi? (Ey ldrlenler!) Biz Rabbimizin bize vadettiini nusret ve zaferi muhakkak srette gerek bulduk. Siz de (btl) rabbinizin vadettii nusret ve zaferi gerek buldunuz mu?"buyurdu. Rvi Eb Talha dedi ki: Umer: - Y Raslullah! Kendilerinde ruhlar bulunmayan u cesetlere ne sylyorsun? dedi. Bunun zerine Raslullah (S): - Muhammedin nefsi elinde olan Allaha yemin ederim ki, benim sylemekte olduum szleri sizler onlardan iyi iitir deilsiniz" buyurdu. Katde: Allah onlar ayplamak, kltmek, azb etmek ve kardklar frsatlara yanmalar, yaptklar zulmlere pimnlk duymalar iin, Bedir kuyusundaki cesetlere Peygamberin hitbesini iittirecek derecede hayt vermitir, demitir. (Buhri, Kitbu2l- Maazi H. 27 C.8 Bb 7 S.37273718. tken) 550- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Kul kabrine konulup, yaknlar da ondan ayrlnca-ki o, geri dnenlerin ayak seslerini iitir- .................. (K.S. 5500 C.15 S.309-310 Aka, alntlar: Buhari, Ceniz 68, 87; Mslim, cennet 70,(2870); Eb Dvud, Ceniz 78,(3231); Nesi, Ceniz 110,(4,97,98); Tirmizi, Ceniz 70,(1071 -Ebu Hreyreden-.) Bu rivayetlerde llerin duyduunu iddia etmilerdir. Ayrca rivayetler kendi aralarnda, Katadenin tevilinden dolay elikilidirler. Katade bu hususun Bedirde katledilen mrik nderlerinin pimanlk duymalar iin, Allahn takdir ettii

389

zel bir durum olduunu sylemitir diye iddia etmelerine ramen. Sonuncu rivayette duyma iinin tm ller iin genel bir durum olduunu sylemeleri ak bir elikidir. Ayrca her iki rivayet Kuran ile elikilidir. Bu hususta Kurandan mealen: - Allah ldkleri srada canlar alr, lmeyenleri de uykularnda; sonra lmne hkmettiini tutar, tekilerini de belli bir sreye kadar (bedenlerine) gnderir. phesiz bunda dnen bir toplum iin ibretler vardr. 39/42 - Odur ki, geceleyin sizi ldrr, gndzn ne ilediinizi bilir; sonra belirlenmi sre geirilip tamamlansn diye gndzn sizi diriltir. Sonra dnnz Onadr; (O, dnyada) yaptklarnz size haber verecektir. 6/60 Grld gibi, lmle uyku ayn eydir. Uyuyan her kii uykuyu bilir. Uyanmad mddete dnyadan hibir ses duymaz, duyuyorsa uyanm demektir. Bu l iin dirili demektir, dolaysyla llerde uykudaki insan gibi dnyadan hibir ses duymazlar. Ayrca, Kurandan baka rnek verecek olursak, mealen: - Sen llere duyuramazsn, arkalarn dnm kaarken sarlara da ary iittiremezsin. 27/80 Bu itibarla tahdis etmi olduklar rivayetler Kuranla elikili olup asl yoktur. 551- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor:Ashaba Reslullah (aleyhissaltu vesselm)dan sevgili kimse yoktu. Buna ramen Aleyhissaltu vesselm grdkleri zaman ayaa kalkmazlard. nk Onun bundan holanmadn biliyorlard." (K.S. 3318 C.10 S.115 Aka, alnts: Tirmizi, Edeb 13,(2755))

390

552- Eb mame (radyallahu anh) anlatyor: Bir gn Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yanmza geldi, elinde de bir sa (denek) vard. Biz ayaa kalktk. Yabanclarn birbirlerini byklemek iin ayaa kalkmalar gibi ayaa kalkmayn!" buyurdu." (K.S. 3319 C.10 S.116 Aka, alnts: Eb Dvud, Edeb 165,(5230)) 553- Ebu Miczel rahimehullah anlatyor: Hz. Muviye radyallahu anh, bnuz-Zbeyr ve bnu mir (radyallahu anhm)in yanlarna geldi. bnuz-Zbeyr oturdu (kalkmad). Hz. Muviye Radyallahu anh, bnu mire: Otur, zira Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n: nsanlarn kendisi iin ayaa kalkmalarndan holanan kimse ateteki yerini hazrlasn" buyurduunu iittim" dedi."(K.S. 3320 C.10 S.116 Aka, alnts: Eb Dvud, Edeb 165,(5229); Tirmizi, Edeb 13,(2756)) Vermi olduklar rivayette, bir kimsenin bir baka ahs iin ayaa kalkmasnn peygamber tarafndan yasaklanm olduunu, byle bir hareketin iyi bir hareket olmadn, hatta peygamber iin dahi ayaa kalklmamas gerektii ve peygamberin kendisi iin yaplacak byle bir hareketten holanmayacan tahdis ettiler. Buna ramen u rivayetleri de tahdis ettiler: 554-.............. Bize Yahy ibn Ebi Kesir, Eb Seleme ibn Abdirrahmndan; o da Eb Said el-Hudri(R)den tahdis etti. Peygamber (S): Bir cenze grdnz zamn hemen ayaa kalknz. Cenzenin ardndan giden kimse ise, cenze konuluncaya kadar oturmasn" buyurmutur. (Buhri, Kitbul-Ceniz H.69 C.3 S.1236 Bb 48 tken.) 555-............. Cbir ibn Abdillah yle demitir: bir kere yanmzdan bir cenze gemiti. Peygamber (S) hemen o cenze iin ayaa kalkt. Biz de ona uyarak ayaa kalktk ve:

391

- Y Raslullah! Bu bir Yahdi cenzesidir, dedik. - Bir cenze grdnz zaman hemen ayaa kalknz" buyurdu. (Buhri, Kitbul-Ceniz H.70 C.3 S.1237 Bb 49 tken.) 556-.............. Bize Amr bnu Murre tahdis edip yle dedi: Ben Abdurrahmn bn Ebi Leyldan iittim. yle dedi: Sehl ibn Huneyf ile Kays ibn Sad, Kaadisiyye mevkiinde oturuyorlard. Ora halk bunlarn yanndan bir cenze geirdiler. Sehl ile Kays hemen ayaa kalktlar. Kendilerine: Bu cenze, bu razilerin halkndan, yni zimmet ehlindendir, denildi. Bunun zerine Sehl ile Kays: - Peygamberin (S)in yanndan bir Yahdi cenzesi gemiti de Peygamber hemen ayaa kalkmt. Bunun zerine Peygambere de: Bu bir Yahdi cenzesidir, denilmiti de Peygamber (S): Bu da (yaayp len) bir insan deil mi?" diye cevap vermiti, demilerdir. ... (Buhri, Kitbul-Ceniz H.71 C.3 S.1238-1239 Bb 49 tken.) Peygamberin nnde dahi ayaa kalklmaz diye tahdiste bulunup, buna ramen len kafirler de insandr onlarn cenazesi nnde ayaa kalklmas gerekir iddiasnda bulunmalar ve bu ynde rivayet tahdis etmeleri ak bir elikidir. Bundan te bu rivayeti uyduranlarn kimden yana sevgi beslediklerinin ak belirtisidir. 557 Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm kabrin kirelenmesini, zerine bina yaplmasn, zerine oturulmasn, zerine yaz yazlmasn ve ayakla baslmasn yasaklad." (K.S. 5470 C.15 S.285 Aka, alntlar: Mslim, Ceniz 94, (970); Eb Dvud, Ceniz 76,(3225,3226); Tirmizi, Ceniz 58,(1052); Nesi, Ceniz 96,(4,86,88)) 558- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki:

392

Allah kabirleri ok ziyaret eden kadnlara ve kabirlerin zerine mescitler yapanlara, kandiller takanlara da lanet etsin." (K.S. 5477 C.15 S.291 Aka, alnts: Tirmizi, Ceniz 61.) 559- Hassn bnu Sbit radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm kabirleri ziyaret eden kadnlara lnet etti."(K.S. 6476 C.17 S.139 Aka, alnts: bn-i Mace 1574.) 560- Eb Mlik el-Eari radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Yas tutmak cahiliye ilerinden biridir. Yas tutan kadn, tevbe etmeden lrse, Allah Tela hazretleri, ona katrandan bir elbise, cehennem alevinden de bir gmlek bier." (K.S. 6481 C.17 S.141 Aka, alnts: bn-i Mace, 1581 ) Kadnlar slamiyetken soutmak gayretiyle ok miktarda yalan rivayetler uydurmulardr. Bunlardan bazs da, ocuu veya yakn len kadna, mezarla giderse veya zlrse lanete urayaca ve cehennemlik olaca yolunda uydurmu olduklar rivayetlerdir. Bu ise duygusal ve hassas olan kadnlar hakknda ileri srlen ve asl olmayan ok ar bir yaptrmdr. Baz durumlar var ki, deil kadnlar, erkekler dahi zlrler ve bu gayet doal bir durumdur. Bu hususta, Kurandan mealen: - Ve yzn onlardan teye evirdi de: Ey Ysuf zerindeki tasam (gel, gel, tam senin gelme zamanndr)!" dedi ve tasadan gzleri aard. (Acsn) yutkunuyordu. 12/84 Bu ayet meali, olu Yusuf Peygamberin kaybolmas zerine, zntsnden gzlerine perde inen Yusuf Peygamberin babas hakkndadr. slam dininde baz durumlarda zlmek yasak deildir, zntl durumdan dolay Allaha isyan etmek yasaktr.

393

Kabirler zerinde bina veya Mescid v.s. Yaplmaz diye iddiada bulunmalarna gelince, bu konuda rnek verecek olursak, Kurandan mealen: - (Nasl onlar uyutup sonra uyandrdksa yine) bylece onlar (bz insanlara) buldurduk ki, Allahn (ldkten sonra diriltme) vadinin gerek olduunu ve kyametin mutlaka geleceini; onda asla phe olmadn bilsinler. (Bunlar), o srada kendi aralarnda onlarn durumlarn tartyorlard: Onlarn stne bir bina yapn! dediler. Rableri onlar daha iyi bilir. Onlarn iine galip gelenler (onlarn durumlarn iyi bilenler veya onlarn iini baarya ulatrp tevhidi yerletirenler) Mutlaka onlarn stne bir mescid yapacaz,"dediler (ve bir mescid yaptlar). 18/21 Mealini yazm olduum bu ayet Eshab Kehf hakkndadr. Onlarn durumunu tartan bir grup onlarn zerine bir bina yaplmasn istiyorlard. Neticede mescid yaplmasn isteyenlerin galip gelmitir. Eer bina veya mescid yaplmas hususu yasak veya mahzurlu olsayd, Allah bunu belirtecekti, fakat bu hususta Kuranda herhangi bir yasaklama olmad gibi, Ayette tasvip olay vardr. Dier bir hususta, Peygamber aleyhissaltu vesselmn, Mezarnn Medinede Mescid de yaplm olmasdr. Mahzuru olmas halinde ilk sahabelerin bu olay yapmalarnn mmkn grlmemesidir. Bu itibarla uydurduklar rivayetlerin asl yoktur. 561- ... Cahiliye devrinde ismi zalim b. Mabed iken Raslullah (s.a.) (in bulunduu Medine)ye hicret edince (Raslullahn kendisine smin nedir?"diye sormas zerine Zalim" cevabn veren (Bunun zerine Rasl- Ekremden) Hayr sen Beirsin" cevabn alan Raslullah (s.a.)n azatl klelerinden (rivyet olunmutur). Dedi ki: Ben Raslullah (s.a) ile birlikte yrrken (bir ara Rasl- Ekrem) mriklerin kabirleri zerine urad da defa Bunlar daha nce ok hayr(lar)la karlatlar (da ondan yz

394

evirdiler)"buyurdu. Sonra Mslmanlarn kabirlerine urad ve Bunlar da ok hayrlara eritiler" buyurdu. Sonra Raslullah (s.a.)dan (bir) bak (onlara doru) bir sre devam etti. Bir de baktk ki ayanda ayakkablar ile kabirler arasnda gezinen bir adam karmza kverdi. Bunun zerine (Raslullah ona) Ey, sibt (denilen tabaklanm sr kselesin)den yaplm ayakkab giyen kimse, yazk sana (abuk) ayakkablarn (ayandan karp) at."buyurdu. Adam Raslullah (s.a.) tanynca (hemen) onlar karp att. (Eb Dvd, K. El-Cenkiz (20) Bab 72-74 H.3230 C.12 S.134 amil, dier rivayet edenler: Nesi, ceniz 107; bn Mce, ceniz 46.) Bu rivayete gre kabirler arasnda ayakkabyla gezinilemeyeceini rivayet ettiler. Buna ramen u rivayeti tahdis ettiler: 562-... Enes bn Malikden (rivayet edildiine gre) Peygamber (s.a.) (yle) buyurmutur: - Gerekten kul kabre konulup da kendisinden uzaklap gittikleri srada onlarn ayakkablarnn seslerini iitir. (Eb Dvd, K. El-Ceniz 820) Bab 72-74 S.136 H.3231 amil, dier rivayet edenler: Buhri, ceniz 68,87; Mslim, ceniz 70; Eb Dvud, snne 24; Nesi, ceniz 108.) Madem ki, mezarlkta ayakkab giyilmiyorsa, mezar ehli, olmayan ayakkablarn sesini nasl iittiler veya mahzurlu olmasna ramen giyiliyorsa, mahzurlu olan eyi tasvip manasnda rivayetle rnek gstermek elikidir. Bu itibarla bu iki rivayet birbirleriyle elikili olup asl yoktur. 563- Ebu Musa el-Eari radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: lye, dirinin alamas sebebiyle azap edilir. Diriler Ey koruyucu! Ey giydirici! Ey yardmc! Ey snak!"gibi (hitaplarla lye seslendike) l kskvrak tutulup ekilir ve: Sen byle misin? Sen byle misin? denilir."

395

Rvi Esid der ki: (Ben, bunu iitince) Sbhanallah! Allah Tela hazretleri Birinin gnahn bir bakasna yklemez" buyurmad m!"dedim. Musa bnu Ebi Musa: Yazk sana! Ben sana, Ebu Musa radyallahu anhn aleyhissaltu vesselmdan anlattn aktaryorum. Yoksa sen Ebu Musann Raslullaha iftira ettiini mi sanyorsun? Veya benim Eb Musa hakknda yalan sylediimi mi zannediyorsun?" dedi." (K.S. 6488 C.17 S.145 Aka, alnts: bn-i Mace 1594 ) Uydurmu olduklar bu rivayette, Kurann, rivayetlerinin doruluuna veya yanllna l olamayacan vurgulamay amalamlardr. Bir tarafta Kuran ayeti, bir tarafta da sen bana yalancm demek istiyorsun sz. te din asndan, yollarn ayrld nokta, hadis konusunda burasdr. Hibir ekilde rivayetlerinin Kuran lsne vurulmasna tahamml edemezler. Zira byle bir durumda btn yalanlar ortaya km olacaktr. Peygamber Kurana aykr szler sylemitir demeleri ise, Peygambere bir iftira ve byk bir zlmdr: Hi kimsenin bakasnn gnahndan sorumlu olamayaca konusunda, Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - De ki: Allah, her eyin Rabbi iken ben Ondan baka Rab mi arayaym? Herkesin kazand yalnz kendisine aittir. Kendi (gnah) ykn tayan hi kimse, bir bakasnn (gnah) ykn tamaz. Sonra dnnz Rabbinizedir; (O) ayrla dtnz gerei size haber verecektir." 6/164 - Yoksa kendisine haber mi verilmedi: Msann sahifesinde (yazl) olan? 53/36 - Ve ok vefl brhimin (sahifesinde yazl olan u gerekler): 53/37

396

- Ki hibir gnahkr, bakasnn gnah ykn yklenmez. 53/38 - nsana almasndan baka bir ey yoktur. 53/39 Rivayetleri Kurana aykr olduu gibi. Peygamberin Kurana aykr sz sylemeyecei aktr. TEMZLK KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI BAZI RVAYET RNEKLER: Elbise ve Beden temizliinin, slam dininde ki nemi byktr. Buna ramen, bu konuda tiksindirici iftiralarda bulunmulardr. rnein: 564- Ebu Saidil-Hudri radyallahu Reslullah aleyhissaltu vesselma: anh anlatyor:

Ey Allahn Resl! Biz senin iin Buda kuyusundan su alyoruz. halbuki onun ierisine (lm) kpeklerin leleri, kadnlarn hayz bezleri, insan pislikleri atlyor, (ne yapalm, su almaya devam edelim mi?)"diye sordular. u cevab verdi: Su temizdir, onu hibir ey kirletmez." (K.S. 3494 C.10 S.317 Aka, alntlar: Eb Dvud, Tahret 34,(66); Tirmizi, Tahret 49,(66); Nesi, Miyh 2,(1,174)) Bu, Eb Dvudun metnidir. Eb Dvud der ki: Kuteybe bnu Saidi iittim. Suyun en ok olduu durumda kasklara kadr kar" dedi. Azald zaman?"dedim. Avret mahallinin (dizinin) altna der" dedi. Eb Dvud der ki: Buda kuyusunu ridam ile bizzat takdir ettim. zerine ridm gerdim. Sonra ridm ltm. Kuyunun genilii alt zir idi. Bahenin kapsn bana aan kimseye: Kuyunun sre gelen yaps hi deitirildi mi?"diye sordum. Bana Hayr" dedi. Kuyunun iindeki suyun rengini deimi grdm." (K.S. C.10 S.317 Aka.)

397

565- bnu mer radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm dinledim. Kendisine l bir arazide bulunan bir sudan ve ona urayan hayvan ve vahilerden soruluyordu. yle cevap verdi: Eer su iki kulle miktarnda olursa pislik tamaz!" (K.S. 3495 C.10 S.320 Aka; alntlar: Eb Dvud, Tahret 33, (63,64,65); Tirmizi Tahret 50,(67); Nesi, Miyah 3,(1,175); bnu Mce, Tahret 75,(517,518)) Kulle veya Cerra testi demektir. Suyu hibir eyin kirletemeyeceini iddia etmeleri temizliin inkar demektir. Bu iddialarna ramen sistemleri gerei bu rivayetlerine ters decek rivayetlerde uydurmulardr. Bundan amalar br rivayetlerinde olduu gibi, temizlik konusunda da Mslmanlar kargaaya srklemek istemeleridir, rnein: 566- Abdurrahmn bnu Hasane radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, elinde kalkan gibi bir ey olduu halde bize doru geldi ve onu yere brakt. Sonra onun gerisine melip ona doru kk abdest bozdu. Yanmzdakilerden biri: "(Reslullaha) bakn, tpk kadnlar gibi abdest bozuyor" dedi. Aleyhissaltu vesselm bu sz iitmiti. Beni srilin arkadann bana geleni iitmedin mi" dedi ve devam etti: Onlara idrar bulanca, bakla idrarn dedii yeri kazyorlard. Arkadalar onlar bu tatbikattan yasaklad. Bu adam, yasaklamas sebebiyle kabrinde azba urad." (K.S. 3555 C.10 S.373-374 Aka, alntlar: Eb Dvud, Tahret 11,(22); Nesi, Tahret 26, (1,26,28)) 567- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Bir kaba, kpek banmsa, onun temizlenmesi, yedi kere su ile ykanmasna baldr, hatta bunlarn ilki toprakla olmaldr." (K.S. 3523 C.10 S.351 Aka, alntlar: Buhari, Vud 33; Mslim, Tahret 97, (279); Muvatta Tahret 35,(1,34); Ebu Dvud,

398

Tahret 37,(71,72,73); Tirmizi, Tahret 68,(91); Nesi, Miyh 7,(1,176,177)) Bir taraftan iki testi miktar suyu bile, kpek leleri, insan pislikleri, kadnlarn hayz bezleri gibi eylerin pisletmediklerini, suyun temiz olduunu, onu hibir eyin kirletemeyeceini iddia ederken. Dier taraftan idrarn dedii yeri bakla kazmann gerektiini ve av hayvan olarak tuttuu av yenen kpein azn band kabn, ilki toprakla olmak zere yedi defa ykanmas gerektiini iddia etmek ak bir elikidir. 468- Dvud bnu Slih bni Dinr et-Temmr, annesinden anlatyor: Efendim beni, Hz. Aie radyallahu anhya bir miktar yemekle gnderdi. Gelince Hz. Aieyi namaz klyor buldum. Bana, elimdekini koymam iret etti. (Ben de braktm). Ancak bir kedi gelerek zerinden yedi. Hz. Aie radyallahu anh, namazdan knca, kedinin yedii yerden yemei (bir miktar) yedi. Sonra da u aklamay yapt: Reslullah aleyhissaltu vesselam: Kedi necis deildir, o sizi oka dolaan birisidir" demiti. Ben ayrca, Reslullah aleyhissaltu vesselmn kedinin artyla abdest aldn grdm." (K.S.3526 C.10 S.353 Aka, alnts: Eb Dvud, Tahret 38,(76)) ddia ettiklerine gre, lam faresi yakalayan kedinin az temizdir. Fakat bldrcn avlayan kpein az necistir. Bu hususta yalan sylediklerine dair Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Sana kendilerine neyin helal klndn soruyorlar. De ki: Size iyi ve temiz eyler helal klnd. Allahn size rettiinden reterek yetitirdiiniz avc hayvanlarn, sizin iin tuttuklarn yiyin ve zerine Allahn adn ann. Allahtan korkun. phesiz Allah, hesab abuk grendir. 5/4

399

Yalnz unu belirteyim ki: Bir pislie bulamad mddete, kpein az temiz olduu gibi, kedinin de az temizdir. 569- Lbde Bintul-Hris anlatyor: Hz. Alinin olu Hasan radyallahu anhm, Reslullah aleyhissaltu vesselmn kucanda idi, elbisesine aktt. Ben atlp: Ey Allahn Resl (yeni) bir elbise giy. zrn da bana ver ykayaym!"dedi. Cevaben: Kz ocuunun idrar olsa ykanrd; ancak erkek ocuun idrar su ile ilemek suretiyle temizlenir!" buyurdular." (K.S. 3507 C.10 S.336 Aka, alnts: Eb Dvud, Tahret 137, (375)) drar idrardr, ha erkek ocuuna ait olmu, yada kz ocuuna ait olmu fark eden nedir ki, temizlik ynnden fark iddia ediyorlar. Bu rivayet kz ocuuna dman olup, onlar diri diri topraa gmen zihniyetin eseri aslsz bir iddiadr. 570- Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm iki lanetten korkun buyurdular. Ashab: ki lnet de nedir? diye sorunca, akladlar: nsanlarn yollarna abdest bozanla, glgelerine abdest bozanlardr!" (K.S. 3538 C.10 S.363 Aka, alntlar: Mslim, Tahret 68,(269); Eb Dvud, Tahret 14,(25)) nsanlarn kullandklar iki testi miktar suya pisliin zarar vermediini tahdis etmeleriyle, yollara veya glgeliklere abdest bozanlarn lanetleneceklerini iddia etmeleri elikidir. 571- Ebu Vilden gelen bir rivyet yle: Ebu Musa radyallahu anh kk abdest (bozma) hususunda ok titiz davranr (zerine syrnt dememesi iin zami gayreti gsterirdi. O kadar ki,) kk abdestini bir ie ierisine

400

bozar ve: Beni srilden birinin bedenine sidik deecek olsa, adam kirlenen derisini bakla kazrd" derdi. (Bunu iiten) Huzeyfe radyallahu anh dedi ki: Arkadanzn titizlii bu kadar ileri gtrmemesini tercih ederim. Ben, Reslullah aleyhissaltu vesselmla bir beraberliimizi hatrlyorum. Beraber yryorduk. Derken bir kavmin bir duvar gerisindeki kllne rastladk. Reslullah aleyhissaltu vesselm, tpk sizden birinin ayakta bevletmesi gibi durup ayakta bevletti. .......... (K.S. 3549 C.10 S.369-370 Aka, alntlar: Buhari, Vud 62,60,61, Mezlim 27; Mslim, Tahret 9,(13); Nesi, Tahret 24,(3,25)) 572- Hz. Aie radyallahu anhdan rivyete gre yle derdi: Size kim, Reslullah aleyhissaltu vesselmn ayakta bevlettiini sylerse, sakn onu tasdik etmeyin. O, daima melerek abdest bozard." (K.S. 3553 C.10 S.373 Aka, alntlar: Tirmizi, Tahret 8,(12); Nesi, Tahret 25,(1,26)) Yukardaki iki rivayetin bir birleriyle elikili olduklar aktr. 573- bnu Abbs radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, lm (ve terkedilmi) bir koyuna rastlamt. Bunun derisinden faydalanmyor musunuz?"buyurdular. Oradakiler: Ama bu meytedir (letir, istifdesi ciz deildir)"dediler. Aleyhissaltu vesselm: Meytenin yenmesi haramdr!" buyurdular. Bir baka rivyette: Bunun derisini alp debbal yarak istifde etmiyor musunuz?"demitir. (K.S. 3531 C.10 S.357 Aka, alntlar: Buhari, By 101, Zekt 61, Zebih 30; Mslim, Hayz 100,103,104, (363,364,365); Muvatta, Sayd

401

16,(2,98); Eb Dvud, Libs 41,(4120,4121); Tirmizi, Libs 7,(1727); Nesi, Fera vel-Atire 9,(7,171,172) .) 574- Abdullah bnu Ukeym radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, lmnden bir ay nce Cheyne kabilesine yle yazd: Meytenin ne deri ne de sinirinden istifade etmeyin." (K.S. 3534 C.10 S.359 Aka, alntlar: Eb Dvud, libs 42, (4127, 4128); Tirmizi, Libs 7,(1729); Nesi, Fera velAtire 10,(7,175)) Yukardaki iki rivayetin bir birleriyle elikili olduklar aktr. 575- . ... Ali (r.a.)den rivayet edildiine gre, Raslullah (s.a.) yle buyurmutur. Kim kl dibi kadar bir yeri ykamayp cnp brakrsa ona (terk edilen yere veya bu yeri ykamayp terk eden kiiye) yle byle (veya u kadar sre) azap edilir. Ali (r.a) Bunun (bu iddetli azab duyduum) iin ( defa) bama (sama) dman oldum" der ve san tra ederdi. (Eb Dvd, K.Taharet (1), Bb 98 H.249 C.1 S.448 amil, ayrca: bn Mce, taharet 106, ) 576-. ... Cbeyr b. Mutimden rivyet edildi ki: Sahabe-i Kirm (r.a.) Raslullah (s.a.)n yannda cnplkten dolay ykanmaktan bahsettiler. Raslullah (s.a.) her iki ile de gstererek Bakn ben bama defa ( avu) dkerim" buyurdu. (Eb Dvud, K.Taharet (1), Bb 97 H.239 C.1 S.432 amil.) Evvelki rivayette hibir kl dibi ykanmadan braklamaz diye tahdis etmiken, sonra ki rivayette cnplkten ykanmak iin avu suyun yeterli olacan tahdis etmeleri elikidir. avu suyun deil insan vcudunu ykamaya yeterli

402

gelmesi, bir ok insann yalnz san dahi slatmaya yeterli gelmez, slam Dininde ykanmann manas bu deildir, ocuklarn bile anlayabilecei gerek manada ykanmadr. EKONOM KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RVAYET RNEKLER Bir toplumda, zenginler, fakirler ve orta halliler olabilir. eitli gelir guruplarnn olmas, i yaptranla i yapanlarn bulunmas retim iin gereklidir. Eer maddi varlk sahibi olan Mslmanlar helal yollardan kazan salyorlarsa, sadaka ve zekatlarn veriyor ve Allaha krediyorlarsa, sevap kazanr ve mallarndan dolay ktlenmezler. Fakir olan Mslman kimselerde sabreder ve Allaha isyan etmeyip, Allahn kendilerine de vermi olduu nimetlere krederlerse onlarda sevap kazanrlar. Kimi zengin vardr, malndan dolay gnah iler ve cehennemi hak eder. Kimi fakirde vardr, fakirliinden dolay Allaha isyan eder o da cehennemi hak eder. Demek ki mal bir imtihan vastasdr. Bu imtihan zenginde, fakirde kazanabilir veya kaybedebilir. Bir toplumda fakirlii vmek suretiyle o toplumun almasna mani olmak ise o toplumun kmesini arzulayan kimselerin iidir. Dier taraftan, slam dinine gre cennete gitmenin yolu ancak fakirlikle mmkndr denmesi halinde bunu diyenlerin amac insanlar fakirlikle korkutmak suretiyle slam dininden uzaklatrmaya almaktr. imdi bu konuda uydurmu olduklar rivayetlerinden rnekler verecek olursam: 577-............ Bize Eb Rec, mran ibn Huseyndan tahdis etti ki, Peygamber (S): Ben (mirc gecesi) cennete baktm da, cennet ahlisinin ounun fakirler olduunu grdm. Cehenneme de baktm. Cehennemdekilerin ounu da kadnlar grdm" buyurmutur. (Buhri, Kitbu Bedil-Halk H.51 S.3051 Bb 67 tken.)

403

578- Hz. Eb Hureyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Fukaralar, cennete zenginlerden be yz yl nce girerler. Bu (Allahn indinde) yarm gndr."(K.S. 2072 C.7 S.446 Aka, alnts: Tirmizi, Zhd 37, (2354)) 579- Abdullah bnu Muattel radyallahu anh anlatyor: Bir adam gelerek Ey Allahn Resl! Ben seni seviyorum" dedi. Reslullah: Ne sylediine dikkat et!"diye cevap verdi. Adam: Vallahi ben seni seviyorum!"deyip, bunu kere tekrar etti. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bunun zerine adama: Eer beni seversen, fakirlik iin bir zrh hazrla. nk beni sevene fakirlik, hedeflerine koan selden daha sratli gelir." (K.S. S.2078 C.7 S.453 Aka, alnts: Tirmizi, Zhd 36, (2351)) Peygamberi sevmekle fakirliin hibir ilgisi olmad gibi. Bu iddia, Mslmanlar peygamberi sevmekten engelleme abasdr. slam dininde peygamberi sevmek zorunlu bir olaydr, Peygamberi sevmeyeni Allahta sevmedii gibi, byle bir kimsenin Allah yannda bir deeri olamaz. Bundan dolay, Mslmanlarn peygamberi sevme olay istisnai bir olay deildir, bir kiinin kp peygambere seni seviyorum demesini ve bunu istisnai bir olaym gibi gstermeleri ile fakirlikle ilikilendirmelerinin slam dininde yeri yoktur. Bu konuda Kurandan mealen: - Peygamber, mminlere nefislerinden daha yakndr. Onun zevceleri de (mminlerin) analardr. Allahn Kitabnda, akraba da birbirine dier mminlerden ve muhacirlerden daha yakndr. Ancak, dostlarnza iyilik etmeniz mstesnadr. Allahn kitabnda byle yazldr. 33/6

404

- De ki: Eer babalarnz, oullarnz, kardeleriniz, eleriniz, hsm akrabnz, kazandnz mallar, dmesinden korktuunuz ticret(iniz), holandnz meskenler, size Allahtan, Reslnden ve Onun yolunda cihd etmekten sevimli ise o halde Allah emrini getirinceye kadar gzetleyin (banza gelecekleri greceksiniz)! Allah, yoldan km topluluu (doru) yola iletmez. 9/24 Grld Mminler, Peygamberi kendi nefisleri dahil, btn akrabalarndan ve mallarndan daha fazla sevmek zorundadrlar. Peygamberi sevmekle fakirliin hibir ilgisi olmad gibi. Peygamber kimseyi bu ekilde fakirlikle korkutmaz. Fakirlikle kimin korkuttuuna dair Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - eytan sizi fakirlikle korkutur, ve size irkin eyleri yapmay emreder. Allah ise size kendi tarafndan balama ve ltuf vadediyor. phesiz (Allah(n ltfu) genitir, (O) bilendir. 2/268 Dnyada Mslman, fakir de olabilir zengin de, dnya imtihan yeridir. Fakat bunlara gre fakirlik Mslman n hayat boyu iddial olmaldr. Hatta bu konuda Peygamberin duada bulunmu olduunu tahdis etmektedirler, rnein: 580- Amr bnu es- Sakafi radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ey Allahm! Kim bana inanr, beni tasdik eder, ve her ne getirmi isem onun senin yce katndan olduunu ve hak olduunu bilirse, ona az mal, az evlat ver, ona, sana kavumay sevdir ve lmn abuklatr. Kim de bana inanmaz ve beni tasdik etmezse maln ve evladn ok kl, mrn de uzat." (K.S. 7258 C.17 S.573 Aka, alnts: bn-i Mace 4133.)

405

Halbuki daha nce 220. rnekte belirttiim gibi, uzun yaayan mminler daha iyidirler diye tahdiste bulunmulardr. Allaha kavumay sevme ile kamufle ederek, Mminlere felaket dilerken bu tahdislerini unutu verdiler, yle ki: 581- <<220>>- Talha bnu Ubeydullah radyallahu anh anlatyor: Beli (kabilesinden) iki kii Aleyhissaltu vesselmn yanna geldiler. kisi beraber Mslman olmutu. Biri gayret ynyle dierinden fazlayd. Bu gayretli olan, bir gazveye itirak etti ve ehit oldu. br, ondan sonra bir yl daha yaad. Sonra o da ld. Talha (devamla) der ki: Ben ryamda grdm ki: Ben cennetin kapsnn yanndaydm. Bir de baktm ki yanmda o iki zat vardr. Cennetten biri kt ve o iki kiiden sonradan lene (cennete girmesi iin) izin verdi. Ayn vazifeli zat, bir mddet sonra yine kt, ehit olana da (ieri girme) izni verdi. Sonra, adam benim iin geri geldi ve: Sen dn, senin cennete girme vaktin henz gelmedi!"dedi. Sabah olunca Talha bu ryay halka anlatt. Herkes bu rya(da ehit olan ztn sonradan cennete girmesine) at. Bu, Reslullaha kadar ulat, ryay ona anlattlar. (Dinledikten sonra) Aleyhissaltu vesselm:"Burada aacak ne var?"buyurdular. Halk: Ey Allahn Resl!" Bu zat (din iin) almada brnden daha gayretli idi ve ehit de oldu. Ama cennete br ondan evvel girdi" dediler. Bunun zerine Reslullah aleyhissaltu vesselm: Berikisi ondan sonra bir yl hayatta kalmad m?"dedi. Evet!"dediler. Aleyhissaltu vesselm: Ve o ramazan idrak edip oru tutmad m, bir yl boyu u u kadar namaz klmad m?"Halk yine: Evet!"deyince, Reslullah aleyhissaltu vesselm: u halde ikisinin arasnda bulunan mesfe gk ile yer arasndaki mesafeden fazladr!"buyurdular. (K.S. 7173 C.17 S.517 Aka 1993, alnts bn-i Mace 3925.)

406

ki rivayet arasndaki eliki dnldnde asl amalarnn, Mslmanlara saldr olduu aka anlalr. Ksa mr isterken Mminlerin yok olmasn arzulamaktadrlar, Uzun mr isterken ise amalar ehitlii hafife almak istediklerindendir. ddia ettiklerine gre, gya Peygamber aleyhissaltu vesselm, Allahtan Mminler iin az mal az evlat ve abuk lm istemi. Kafirlere de ok mal, ok evlat ve uzun mr istemi. Mmin kimseler, Allah severler, Allahn rzasn kazanarak, Allaha kavumay isterler. Fakat bunun manas dnya hayatnda Allahtan az mal az evlat ve abuk lm istemek deildir. Bu konuda Kurandan mealen: - Onlar ki yalan ahitlik etmezler, bo laf (konuanlar)a rastladklarnda vakar ile (oradan) geip giderler. 25/72 - Ve onlar ki kendilerine Rablerinin yetleri hatrlatld zaman, onlara kar sar ve kr davranmazlar. 25/73 - Ve onlar ki: Rabbimiz, bize gzler sevinci (gnller aan) eler ve ocuklar ltf eyle ve bizi (senin azbndan) korunanlara nder yap."derler. 25/74 - te onlar, sabretmelerine karlk cennetin en yksek makamlaryla mkfatlandrlacaklar, orada hrmet ve selmla karlanacaklardr. 25/75 - Orada ebedi kalacaklardr. Oras ne gzel bir konak ve ne gzel bir makamdr. 25/76 Demek ki Mminler dnya hayatnda, Allahtan gzler sevinci, gnller aan eler ve ocuklar isterler ve bu dua yle bir duadr ki, Allah tarafndan vlmtr. Tahdis etmi olduklar rivayette aslnda Mmin dmanl yapmaktadrlar, yle ki, bir kimse bir baka kimseye, Allah, sana az mal az evlat versin cann da abuk alsn derse bu dosta bir davran olarak yorumlanamaz. Muhakkak ki,

407

Allahn rzasn kazanp cennete girmek dnya hayatndan daha iyidir, fakat bunun yolu, Allahn dnya hayatnda verdii nimetleri red etmek deildir. Bu konuda Kurandan mealen: - Onlardan kimi de: Rabbmz, bize dnyda da gzellik ver, hirette de gzellik ver, bizi ate azabndan koru!"der. 2/201 - te onlarn, kazandklarndan (alacaklar) bir paylar vardr. Allah, hesab abuk grendir. 2/202 - Allahn sana verdiinden (Onun yolunda harcayarak) ahiret yurdunu iste; ama dnyadan da nasibini unutma. Allah sana ihsan ettii gibi, sen de (insanlara) iyilik et. Yeryznde bozgunculuu arzulama. phesiz ki Allah bozguncular sevmez. 28/77 imdi, Mslmanlar fakirlie tevik etmek iin uydurmu olduklar rivayetlerinden rnekler vermeye devam edecek olursam: 582- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle dua etmiti: Allahm, beni miskin olarak yaat, miskin olarak ruhumu kabzet, Kyamet gn de miskinler zmresiyle birlikte haret." Hz. Aie (radyallahu anh) atlarak sordu: Niin ey Allahn Resl?)" nk, dedi, onlar cennete, zenginlerden krk bahar nce girecekler. Ey Aie! Fakiri, yarm hurma ile de olsa bo evirme. Ey Aie! Fakirleri sev ve onlar (rivyet meclisine) yaklatr, t ki Kymet gn Allah da sana yaklasn." (K.S. 2071 C.7 S.444 Aka, alnts: Tirmizi, Zhd 37,(2353)) 583-. ... Cbeyr b. Nfeyr el-Hadramiden rivayet olunduuna gre kendisi Ebud-Derdy yle derken iitmitir: Ben Raslullah (s.a.) yle buyururken dinledim:

408

Bana zayflar arnz (da ben onlarn yz suyu hrmetine Allahdan dmanlara kar zafer dileyeyim). nk siz zayflarnz(n duas bereketi) ile rzklandrlr ve yardm edilirsiniz..." (Eb Dvd, K.el-Cihd (15), Bb 70 C.10 S.97 H.2594 amil, ayrca: Nesi, Cihd 43; Tirmizi, cihd 24.) 584- Katde bnu Numn (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Allah bir kulu sevdimi, onu dnydan korur. Tpk sizden birinin hastasna suyu yasaklamas gibi." (K.S. 1972 C. S.246 Aka, alnts: Tirmizi, Tp 1, (2037)) 585- Hz. Osman radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ademolunun u ey dnda (temel) hakk yoktur: kamet edecei bir ev, avretini rtecei bir elbise, katksz ekmek ve su." (K.S. 4855 C.14 S.44 Aka, alnts: Tirmizi, Zhd 30,(2342)) 586- Hz. Cabir radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma (evde bulunmas gereken) yataklar zikredilmiti. yle buyurdular: Kiinin kendisi iin bir yatak, kadn iin bir yatak, misafir iin bir yatak lazmdr. Drdnc yatak eytanadr." (K.S. 5301 C.15 s.90 Aka, alntlar: Eb Dvud, Libas 45, (4142); Nesi 82, (6,135): Mslim, Libas 41, (2084)) 587- Eb Hureyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Bana zayflarnz arayn. Zira sizler, zayflarnz sebebiyle yardma ve rzka mahzar klnyorsunuz."(K.S. 2076 C.7 S.450 Aka, alntlar: Eb Dvud, Cihd 77, (2594); Tirmizi, Cihd 24, (1702); Nesi, Cihd 43,(6, 45-46)) 588- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bir yahudiden, veresiye yiyecek

409

satn ald. Rehin olarak zrhn verdi."(K.S. 2001 C.7 S.303 Aka, alntlar: Buhri, Rehn 2,5, By 14,33,88, Silm 5,6 stikraz 1, Cihd 89, Mezi 85, Mslim, Musk3at 124, (1603); Nesi, By 58,87,(7,288,303)) 589- Esma Bintu Yezid (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, zrhn bir yahudinin yannda, bir miktar zahire mukabili rehine brakm olarak vefat etti." (K.S.6747 C.17 S.294 Aka, alnts: bn-i Mace, 24,38.) 590- bnu Mesud (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n yanna girmitim. Onu bir hasr rgnn zerinde uyumu buldum. Hasr, (vcudunun ak olan) yan taraflarnda izler brakmt. Ey Allahn Resl dedim, sana bir yayg temin etsek de hasrn stne sersek, onun sertliine kar sizi korusa! Ben kim, dnya kim. Dnya ile benim mislim, bir aacn altnda glgelenip sonra terk edip giden yolcunun misali gibidir." (K.S. 1970 C.7 S.244 Aka, alnts: Tirmizi,, Zhd 44,(2378)) 591- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: (Ey Aie! Cennette) benimle olman seni mesrur edecekse sana dnyadan bir yolcunun az kadar kifyet etmelidir. Sakn zenginlerle sohbet arkadal etme. Bir elbiseye yama vurmadan eskimi addetme."(K.S. 2069 C.7 S.442 Aka, alnts: Tirmizi, Libs 38, (1781). 592- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yarn iin hibir ey biriktirmezdi."(K.S. 2176 C.8 S.8 Aka, alnts: Tirmizi, Zhd 38,(2363))

410

593- Eb Brde bnu Ebi Msa el-Eri anlatyor: Hz. Aie radyallahu Ankann yanna girdim. Bana yamal bir giysi ve kaba bir izar kard ve Reslullah aleyhissaltu vesselam u iki (para)nn iinde vefat etti!"dedi." (K.S. 5297, Libs 35, (2080); Eb Dvud, Libs 8, (4036); Tirmizi, Libas 10, (1733)) 594- Ebu Hzm anlatyor: Ben Sehl bnu Sad radyallahu anha: Sen has undan yaplm beyaz ekmek grdn m? diye sormutum. Sehl: Rasulllah aleyhissaltu vesselm vefat edinceye kadar, beyaz ekmek grmedim" dedi. Ben tekrar: Reslullah zamannda ashabn elei var myd? Dedim. Aleyhissaltu vesselm vefat edinceye kadar elek grmedim" dedi. yleyse elenmemi arpa ekmeini nasl yiyiyordunuz?" dedim. Biz onu flerdik, iindeki kepekten uan uard. Kalan (kepek)leri de su ile yumuatp yoururduk" cevabn verdi." (K.S. 6983 C.17 S.422 Aka, alnts: bn-i Mace 3332.) 595- bnu Abbs radyallahu anhma anlatyor: Flzeci ilk iitmem yle oldu: Cebrail aleyhissalm Raslullaha gelip: mmetine yeryz alacak. O zaman onlara dnyalk bol bol akacak. ylesine akacak ki flze bile yiyecekler" dedi. Bunun zerine Aleyhissaltu vesselm: Flze nedir?"diye sormu, Cebrail aleyhisselm: Ya ve bal kartrp yaplan helva" diye aklamtr. Reslullah bu haber karsnda hkra hkra alamtr." (K.S. 6986 C.17 S.424 Aka, alnts bn-i Mace 3340.) 596- Ebu Saidil-Hudri radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm hasta yatmakta iken yanna girdim. Elimi zerine koydum, hararetini, yorgann stnden elimin altnda hissettim. Ey Allahn Resl! Hararetiniz ok fazla!"dedim.

411

Biz (peygamberler) byleyiz. Belalar bize katmerli gelir, buna mukabil cretleri de katmerli verilir" buyurdular. Ey Allahn Resl! ekerler?"dedim. Hangi insanlar en ok bela

Peygamberler!"buyurdular. Ey Allahn Resl! Sonra kimler?"dedim. Sonra slihler! Buyurdular ve akladlar: Onlardan biri fakirlie ylesine mptel olur ki, kendisini rten abadan baka bir ey bulunamaz. Onlar, sizin bollukla sevindiiniz gibi fakirlikle sevinirler." (K.S. 7211 C.17 S.542 Aka, alnts: bn-i Mace 4024.) 597- Hz. Enes radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm hastalanmt. Sad bnu Ebi Vakkas gemi olsun ziyaretine gitti. Yanna varnca Selman alyor buldu. Sad: Niye alyorsun? Ey kardeim, sen Reslullah aleyhissaltu vesselma arkadalk etmedin mi? yle deil mi, byle deil mi (diye alamasn abes klan bir ksm faziletleri hatrlatt). Selman radyallahu anh u cevab verdi: Ben u iki eyden biri iin alamyorum: Ben ne bir dnya dknl ne de ahiret gafleti sebebiyle alyor deilim. Beni alatan Reslullah aleyhissaltu vesselmn bir ahdidir. O bana bir husus ahdetmiti, imdi kendimi o ahdi tecavz etmi gryorum." Sad: Reslullah size ne ahdetmiti?"diye sordu. Selmn: Aleyhissaltu vesselm bana: Birinize dnyalk olarak bir yolcunun az kadar yeterli" diye ahdetmiti. Ben kendimi bu haddi am gryorum. Sana gelince, ey Sad! Hkm verdiin zaman hkmnden, (hak) taksim ettiin zaman taksiminden, bir eye yneldiin zaman niyetinden Allahtan kork."

412

Ravilerden Sbit der ki: Selman radyallahu anhn vefat ettiinde geriye nafaka olarak sadece yirmi ksur dirhemlik bir mal brakt haberi bana geldi." (K.S. 7244 C.17 S.563564 Aka, alnts: bn-i Mace 4104.) Ve bunlar gibi, fakirlii vc ve fakirlie tevik edici bir ok baka rivayetlerde mevcuttur. ddia ettiklerine gre bir Mslman kuru ekmek ve suyla idare etmeli (rnek 585). Evinde bulunduraca yatak says ten fazla olmamal (.586). Peygamber dahi hasr zerinde isteyerek yatyormu (.590), ve yarn iin hibir ey biriktirmezmi (.592), Vefat ettii zaman zrh yiyecek karlnda bir yahudide rehinmi (.588-589). Kaba izar ve yamal giysi giyermi (.593). Mslmanlarn ya ve bal kartrarak yemeleri alanacak bir durummu (.595). Fakirlik salih insanlara has bir eymi (.596). Mslmana yolcunun az kadar yeterliymi (.597). Ve daha bunlara benzer baka rivayetleri vardr. Bunlarla elikili olarak ilerine geldii zaman kullanmak zere metotlar gerei baka rivayetleri de mevcuttur. Bu rivayetlerinden rnekler vermeden nce, mal edinmeyle ilgili olarak Kurandan rnekler verecek olursam, bu konuda da yalan syledikleri kolayca anlalr. Mealen: - O ki, yeryznde ne varsa hepsini sizin iin yaratt; sonra ge yneldi, onlar yedi gk olarak dzenledi. O, her eyi bilir. 2/29 - Ey Adem oullar, her mesci(de gidiiniz)de ss(l, gzel elbiseler)inizi (zerinize aln; yiyin iin, fakat israf etmeyin; nk O, israf edenleri sevmez. 7/31 - De ki: Allahn, kullar iin kard ss ve gzel rzklar kim haram etti?"De ki: O, dnya hayatnda inananlarndr, kyamet gn de yalnz onlarndr. te biz, bilen bir topluluk iin ayetleri byle aklyoruz. 7/32 nsanlar yeryznde ne varsa hepsinden meru olarak istifade edebilir. Mescide gidildiinde insanlar gzel ssl

413

elbiselerini giymeye davet edilmilerdir. Sadece israf men edilmitir. Ss ve Gzel rzklar Mminlere haram edenler, onlar bu gzel eylerde, rivayetlerde olduu gibi men etmeye alanlar, irkin gstermek suretiyle haram olduunu iddia edenler Kuranda tehdit edilmilerdir. Ve onlara yle cevap verilmitir. Bu nimetler, dnya hayatnda Mminlerindir, kyamet gn de yalnz onlarndr. Mminlere rnek olsun diye zellikle peygamberler devaml ac eken, fakirlik iinde yaayan ve bir lokma ekmee muhta kimseler olarak rivayetlerde belirtilmilerdir. (rnek 596 da olduu gibi). hal bu ki, Allah, Sleyman peygambere byk bir mlk vermiti, bu konuda Kurandan mealen: - Rabbim dedi, beni affet, bana benden sonra hi kimseye nasip olmayan bir mlk (hkmdarlk ve mal) ver. nk, sensin o ok ltfeden, sen!" 38/35 Ve Allah, duasn kabul ederek ona istedii mlk verdi. stedii mlkte kendisinden sonra hi kimseye nasip olmayacak seviyede olmasdr. Sleyman peygamber, peygamber olmakla, taktir edilir ki mahzuru olacak bir mlk Allahtan istemez. Hal byle olunca, mal, mlk konusunda mlk edinmeyi ktleyici ve fakirlii vc olarak tahdis ettikleri rivayetler, Kuranla elikilidir. Kendilerine nimet verilmiken, bunun zorlukla deitirilmesini isteyen kimseler hakknda Kuranda yle denmitir, mealen: - Onlarla, iinde bereketler yarattmz memleketler arasnda (birinden dieri) grnen ehirler var ettik ve bunlar arasnda yrmeyi takdir ettik: Oralarda geceleri, gndzleri (ne zaman isterseniz) korkusuzca gezin, (dolan)"(dedik). 34/18 - Rabbimiz, seferimizin arasn uzaklatr (ehirlerimiz birbirine ok yakn, bunlarn arasn uzat da daha uzun mesfelere gidelim)." dediler ve kendilerine zulmettiler. Biz

414

de onlar, (insanlar arasnda sylenen) efsanelere evirdik. Ve onlar darmadan ettik. phesiz bunda, sabreden, kreden herkes iin ibretler vardr. 34/19 Bu olay Sebende oturanlar hakknda vuku bulmutur. Allah onlara gvenlik ierisinde ve kolayca seyahat edebilecekleri, birbirlerine yakn gzel ehirler ihsan etmi, onlar ise bu gvenlikli ve kolay seyahatlerinin zorlatrlmasn Allahtan istemilerdir. Bu ise byk bir yanlt, nimeti ret etmi oluyorlard, dier bir ifadeyle nimete kar nankrlk etmi oluyorlard. Zira insan Allaha muhtatr, Allahtan zorluk deil kolaylk istemelidir. Ve Allah onlarn bu yerinde olmayan isteklerinden dolay onlar darmadan etti, yle ki insanlar arasnda ibretle sylenen efsaneler oldular. Hal byle olunca Peygamberin Allahtan fakirlik ve miskinlik istemi olduu yolunda iddiada bulunmak, slam diniyle badamayan bo bir iddiadr. Bldrcn eti varken, Allahtan mercimek istemek Mslmanlarn yapaca uygun bir hareket deildir. 598- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn hanmlar, Raslullah vefat ettii zaman Hz. Osman Hz. Ebu Bekr radyallahu anhmya gnderip miras hisselerini talep ettirmek istediler. O zaman ben onlara: Raslullah aleyhissaltu vesselm: Bize varis olunmaz, braktmz sadakadr!" demedi mi (nasl miras talep edebiliriz?) dedim (ve onlar bu niyetten vazgeirdim.)"(K.S. 4750 C.13 S.346 Aka, alntlar: Buhri, Feriz 3; Mslim, Cihd 51,(1758); Eb Dvud, Harc 19,(2976,2977). Bu rivayette, peygamberlerin miras brakamayacaklarn iddia etmilerdir. Bu iddia Kurana aykrdr. yle ki, Kurandan mealen: - Bu, Rabbinin kulu Zekeriyya rahmetini antr. 19/2 - O, Rabbine gizli bir seslenile yalvarmt: 19/3

415

- Rabbim, demiti, ben, bende kemik gevedi; ba, ihtiyarlk aleviyle tututu, Rabbim, sana du ile hibir zaman bahtsz olmadm (her dua ettike kabl buyurdun, beni istediimden mahrm etmedin)." 19/4 - Dorusu ben arkamdan yerime geecek yaknlar(mn iyi hareket etmeyeceklerin)den korktum; karm da ksr. (Ne olur) katndan bana yerime geecek bir veli ltfet." 19/5 - Ki (o) bana ve Yakb oullarna miras olsun. Rabbim, onu beendiin bir insan yap." 19/6 - (Allah buyurdu): Ey Zekeriyy, biz sana bir oul mjdeleriz, ad Yahyadr. Daha nce hi kimseyi ada yapmadk (ondan nce kimseye bu ad vermedik.)" 19/7 Grld gibi peygamberler miras brakmaktadr, bu itibarla tahdis etmi olduklar rivayet uydurmadr. 599-. ... Eslem (r.a.)den; demitir ki: mer b. Hattb yle sylerken iittim: - Reslullah (s.a.) bir gn bize sadaka vermemizi emretti. Bu (emir) bende mal bulunan bir zamana rastlad. (Kendi kendime) bir gn Eb Bekri geersem ite bugn geerim" dedim ve malmn yarsn getirdim. Reslullah (s.a.): -Ailene ne braktn?"dedi. Ben de: - Bu kadarn dedim. Eb Bekir de malnn hepsini getirdi, sonra Reslullah (s.a.) Ona: -Ailene ne braktn?"dedi. O da: - Onlara Allah ve Resln braktm dedi. (Ona); - Bundan sonra seninle hibir eyde asla yarmam, dedim. (Eb Dvd, K.ez-zekt (9),Bab 41 H.1678 S.310-311 amil, ayrca: Tirmizi, men kp 16.)

416

600- Ukbe bnul-Hris (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bize ikindi namaz kldrm idi. (Selam verince) acele ile cemaati yarp evine girdi. Halk onun bu tel esinden hayrete dmt. Ancak geri dnmesi gecikmedi. Gelince, (halkn merakn yzlerinden anlayan Hz. Peygamber u aklamay yapt): Yanmda kalan bir ksm altn vard (namazda) onu hatrladm. Beni alkoyacandan korktum ve hemen gidip dattm."(K.S. 2178 C.8 S.10 Aka, alntlar: Buhari, Ezn 155, Amel fis-Salt 18, Zekt 20, stizn 36; Nesi, 104 (3,84)) Mallarn tamamnn balanmas yolunda uydurmu olduklar bu rivayetler, Kurana aykrdr. yle ki, mealen: - Dnya hayat ancak bir oyun ve oyalanmadr. Eer iman eder ve saknrsanz, Allah size mkafatlarnz verir. O, sizden mallarnzn tamamn istemez. 47/36 Servetlerle ilgili olarak kendi kendi aralarnda elikili baz hadis rnekleri: 601- bnu Abbas (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bir adamn elinde altndan bir yzk grd. Onu karp att ve: Biriniz tutup ateten bir paray alp eline koyuyor!"buyurdu. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) gidince adama: Yzn al (baka srette) ondan faydalan" dediler. O: Hayr! Vallahi ebediyen almayacam, onu Reslullah (aleyhissaltu vesselm) att" dedi." (K.S. 2096 C.7 S.471 Aka, alnts: Mslim, Libs 52,(2090)) 602- Said bnul-Mseyyeb anlatyor: Hz. mer Sheyl (radyallahu anhm)e: Niye parmanda altn yzk

417

gryorum? Dedi. Beriki: Onu senden daha hayrl olan da grd, ama ayplamad" deyince, Hz. mer: O da kimmi?"dedi. Sheyb: Reslullah!" cevabn verdi." (K.S. 2098 C.7 S.472 Aka, alnts: Nesi, Zinet 42, (8,164,165)) 603- sme bnu Zeyd radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Mslman kimse kfir kimseye varis olamaz: kfir de Mslmana varis olamaz." (K.S. 4706 C.13 S.301 Aka, alntlar: Buhri, Feriz 26; Mslim, Feriz 1,(1614); Eb Dvud, Feriz 10,(2909); Tirmizi, Feriz 15,(2108)) 604- Ebul-Esved ed-Deli anlatyor: Hz. Muaza bir yahudinin miras meselesi getirildi. Onun Mslman oluna da mirastan pay verdi ve dedi ki: slm (galebe alar, ona galebe alnmaz), artar eksilmez." (K.S. 4711 C.13 S.909-310 Aka, alnts: Eb Dvud, Feriz 10,(2912,2913)) ki rivayet bir birleriyle elikilidir. 605- bnu mer radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm yzkoyun yatarak dudaklarmzla su imemizi yasaklad. Keza, tek bir avula, avulayarak imemizi de yasaklad ve buyurdu ki: Sakn sizden kimse kpeklerin itii gibi suyu dudaklaryla imesin! Allahn gazabna urayan kavim gibi tek eliyle de imesin. Suyu alkalamadka geceleyin de imesin, az kapal ise alkalamaya gerek yok. Kim kapla imeye muktedir olduu halde, tevazu dnerek eliyle ierse Allah parmaklar adedince kendisine sevap yazar. Bu (avu), Hz. sa aleyhisselmn kab idi. nk o, kadehi atm ve: f! Bu dnya ile beraberdir!" demitir." (K.S.7015 C.17 S.436 Aka, alnts: bn-i Mace 3431.)

418

606- bnu Abbs radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn, cam bir barda vard, (suyu) onunla ierdi." (K.S.7016 C.17 S.437 Aka, alnts: bn-i Mace 3435.) ki rivayet bir biriyle elikilidir. 607- Bize Kuteybe ibnu Said tahdis edip yle dedi: Bize Eb Avne tahdis etti. H ve yine bize Abdurrahmn ibnulMbrek tahdis edip yle dedi. Bize Eb Avne, Enesten tahdis etti. Enes (R) dedi ki: Raslullah (S): yle buyurdu: Hibir Mslman yoktur ki, bir aa diker yhud ekin eker de bunlarn hibirinden bir ku yhud bir insan yhud bir hayvan yesin de, kendisi bundan faydalanmasn! Muhakkak buna mukabil o Mslman iin bir sadaka sevb olmutur. (Buhri, Kitbul-Muzaraa Bab 1 C.5 S.2151 H.1 tken.) 608-............. Eb Umme el-Bhili (R) bir keresinde bir demir saban ve zirat letinden bir ey grd de hemen yle dedi: Ben Raslullah (S)tan iittim, yle buyuruyordu: Bu let bir ilenin evine girerse, o eve muhakkak bir zelillik (horluk, hakirlik) girdirilir. (Buhri, Kitbul-Muzraa C.5 S.2152 H.2 Bab 1 tken.) Bir taraftan ziraatl verken, dier taraftan ktlemeleri bir elikidir. 609-. ... Sehl b. El-Hanzeliyyeden; demitir ki:....................... -Kimin yannda kendisine yetecek mal olduu halde dilenirse, kendisini atee gtrecek eyi oaltm olur" buyurdu. Nfeyli bir dier rivayette (ate" sz yerine) cehennemin kor atei, dedi, Oradakiler: - Ya Raslullah! Kiiye yetecek maln miktar nedir? Dediler. -Nufeyli bir dier rivyette bunun yerine varlyla beraber dilenmek uygun olmayan zenginliin miktar nedir? dedi -.

419

Ona le ve akam yemeinde yetecek miktardr" buyurdu. -Nufeyli bir dier rivayette bunun yerine, Onu bir gn bir gece veya bir gece bir gn doyuracak yiyeceinin olmasdr" dedi ve bize bunu zikredilen bu szlerle ksa olarak rivayet etti. (Eb Dvd, K.ez-Zekt (9), Bb 24 C.6 S.251-252 H.1629 amil.) 610-. ... Hseyin b. Ali (r.a.)den; demitir ki: Reslullah (s.a.): -At zerinde gelse bile, dilencinin hakk vardr."buyurdu. (Eb Dvd, K.ez-Zekt (9), Bb 33 C.6 S.296 H.1665 amil.) O zamanlar iin at zerinde gelse dahi demelerinin manas bu zaman iin, zel arabasyla gelse dahi manasndadr. Bu adan dnldnde iki rivayet arasndaki eliki kolayca grlr. 611-................ Bize bnu Ebi Zib, Said el- Makburiden; o da Eb Hureyre(R)den tahdis etti ki, Eb Hureyre bir kerre nlerinde kebap yaplm bir koyun bulunan bir cemate uramt. Onlar Eb Hureyreyi kebap yemee davet etmiler, fakat o kebap yemeyi kabl etmeyip: - Raslullah (S) u dnydan arpa ekmei ile karn doymadan kp gitti, demitir. (Buhri, Kitbul-Etime Bb 23 C.12 S.5507 H.40 tken.) 611/A- Hz. Eb Hureyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma bir et paras getirilmiti. Kendisine bunun bud ksm sunuldu. Aleyhissaltu vesselm budu severdi. Bu bud gelince hemen ondan srarak yedi." (K.S.3953 C.11 S.191 Aka, alntlar: Tirmizi, Etime 34,(1838); bnu Mace, Etime 28,(3307); Buhari, Enbiya 3, Tefsir, sra 5; Mslim, man 327.)

420

Daha nce, 595. rnekte yazm olduum rivayette. Peygamberin, mmetinin Flze" denen tatldan yiyeceklerini duyunca, hkra hkra aladn rivayet ettiklerini yazmtm. Fluzec, ya ve baln kartrlmasyla yaplan helvadr. Bu helvann dier bir eidi, st un ve baln kartrlmasyla yaplan Telbine" helvasdr. Tahdis ettikleri dier bir rivayette Peygamberin telbine helvasnn yenmesini tavsiye ettiini tahdis etmilerdir. Bu da fluze helvasnn yenmesi aleyhinde tahdis etmi olduklar rivayetle eliki tekil eder. yle ki: 612-............... Bize el-Leys, Ukaylden; o da bn ihbdan; o da Urveden; o da Peygamberin zevcesi ie (R)den tahdis etti ki, o yle demitir: Bir ev halkndan birisinin veft zerine taziye iin kadnlar topladklar, sonra daldklar, yalnz hne halk ve hsmlar kaldklarnda ie emretti: Bir mlek iinde telbine bulamac piirildi. Sonra tirit yaplp, telbine onun zerine dkld. Sonra ie: - Haydi bundan yiyiniz! nk ben Raslullah (S)tan Telbine hastann kalbine rahatlk verir, hznn bir ksmn da giderir" buyururken iittim, demitir. (Buhri, KitbulEtime C.12 Bab 24 S.5508 H.43 tken.) 613- mm Seleme (radyallahu anha) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Gm kaptan su ien, karnna cehennem atei dolduruyor demektir." (K.S.144 C.2 S.465 Aka, alntlar: Buhari, Eribe 28; Mslim Libas 1,(2065); bnu Mace, Eribe 17 (3413)) Mslimin dier bir rivayetinde yle denir: Kim altn veya gm bir kaptan ierse..."(Karnna cehennem atei dolduruyor demektir.) 614- ............. Enes ibn Mlik(R)ten: Peygamber(S)in su barda krld akabinde krk yerine gmten bir bardak edindi dediini tahdis etti.

421

Rvi sm el-Ahvel: Ben bu kadehi grdm ve (teberruken iine su koyup) ondan su itim, demitir. (Buhri, KitbulHumus Bb 5 C.6 S.2895 H.18 tken.) Peygamberin, zrh bir Yahudinin yannda otuz sa lei arpaya karlk rehin edilmi bulunduu halde vefat ettiini tahdis etmilerdi. (Buhri, Kitbul- Cihad Hadis 127 C.6 S.2735 tken.) Hal bu ki, tahdis etmi olduklar baz rivayetlerde Peygamberin klliyetli miktarda mal varlna sahip olduunu, sahabelerden de yz binlik servete sahip olanlarn bulunduunu rivayet ettiler, bu bir eliki tekil etmektedir. Fakirlii ven rivayetleriyle halka fakirlii tavsiye ederken, servetlerini merulatrmak iinde servetleri ven rivayetler tahdis etmilerdir. Ayrca takip etmi olduklar elikiler metoduna da uymaktadr. rnein: 615-............... Umer bnul-Hattb (R) yle demitir: Benn-Nadir mallar, Allahn kendi Reslne fey olarak tahdis ettii eylerdendir. Bunlar Mslmanlarn at srerek, deveye binerek (harb ile) elde ettikleri ganimetlerden deildir. Bu sebeple Benn-Nadir mallar hususi olarak Reslullaha ait olmu idi. Raslullah ilesi halknn bir senelik nafakasn bundan harcar idi. Sonra bundan geri kalan da Allah yolunda gaz hazrl olarak silaha ve atlara harcar idi. (Buhri. Kitbul-Cihd ves-Siyer Bab 79 S.2726 C.6 H.116 tken.) Beni Nadir, Medineden srgn edilen bir Yahudi kabilesi idi. Bu kabilenin tm mallar peygamberin emrine tahsis edilmiti diye rivayette bulunup, dier taraftan, peygamber vefat ettiinde zrh otuz sa yani bir sann 2120 gr. Olmas hesabyla 63600 gr. Arpa karl bir Yahudinin yannda rehindi demeleri bir elikidir. 616-......... (Mminlerin anas Cuveyriyenin kardei) Amr ibnul-Hris (R): Peygamber (S) silhndan, beyaz katrndan, bir de (salnda) sadaka yapt Fedek arzisinden baka bir

422

ey geriye brakmad, demitir. (Buhri, Kitbul-Cih3ad ves-Siyer C.6 S.2731 Bb 85 H.123 tken.) Fedek arazisi de, hurmal olan ve gelir getiren mehur bir arazi. Buna sahip olan bir kimse iin arpa ekmeine karn doymam muhta bir kimse olarak bahsedilmesi glntr. 617- ............. demitir:......... Abdullah ibn Zeyd ibn sm yle

Raslullah onlara (Ensra) hitap edip yle buyurdu: - Ey Ensr cemati! Ben sizleri yolu armlar bulup da Allah benim delletimle sizlere hidyet vermedi mi? Ben sizleri frka frka blnm hlde bulup da, Allah benim Medineye hicretimle sizleri birbirlerinizle birletirmedi mi? Ben sizleri fakir hlde bulup da Allah benim yzmden sizleri zengin klmad m? Raslullah bu sorularn Raslullaha kar: her birini sorduka, Ensr

- Allah ve Rasl en ok ihsn edicidir, dediler. ................. (Buhri, Kitabul- Maazi Bb 58 C.9 S.4026 H.330 tken.) Peygamberin maddi zenginlik sahibi de olduuna dair, Kurandan delil gsterecek olursam, mealen: - Rabbin sana verecek ve sen rz olacaksn. 93/5 - O seni yetim bulup barndrmad m? 93/6 - Seni arm bulup yola iletmedi mi? 93/7 - Seni fakir bulup zengin etmedi mi? 93/8 - yleyse sakn yetimi ezme, 93/9 - Dilenciyi azarlama, 93/10

423

- Rabbinin nimetini anlat. 93/11 Bu itibarla, peygamberin zrhn arpa karl rehin verdii ve vefat ettiinde zrhnn rehinde olduu konusundaki rivayetleri uydurma olup asl yoktur. Hem de rehin konusuna, korunmay sembolize eden zrh konu etmeleri manidardr.

ARAZI VE ARSALAR HAKKINDA UYDURMU OLDUKLARI RIVAYETLERDEN RNEKLER 618- mam Mlik anlatyor: Bana ulatna gre, Abdurrahmn bnu Avf radyallahu anh bir tarlay kiralad. lnceye kadar da arazi elinde kald. Olu dedi ki: Ben, bu araziyi uzun mddet babamn elinde kald iin bizim malmz sanyordum. Babam lecei srada tarlann bize ait olmadn syledi ve tarlann kirasndan denmesi gereken bir miktar borcun altn veya gm olarak denmesini emretti." (K.S. 5383 C.15 S.195 Aka, alnts: Muvatta, Kirul-Arz 4 (2,712)) 619- Kays bnu Mslim, Ebu Caferden naklen diyor ki: Medinede muhacir aileden hibiri yoktur ki, te veya drtte bir pay ile ziraatlk yapmasn. Hz. Ali, Sad bnu Mesud radyallahu anhm de bu eitten muzraa akdi yapmlard. el-Ksm (bnu Muhammed) ve Urveden de benzer rivayet mevcuttur. Rivayette u ziyade de var: Ebu Bekr ailesi, Hz. mer ailesi, Hz. Osmann ailesi, Ali ailesi ve bnu Sirin ailesi de." (K.S. 5384 C.15 S.195 Aka, alnts: Buhari, Mzraa 8 (bab bal olarak kaydedilmitir)) 620- .............. Abdullah ibn Umer (R): Raslullah (S), Hayber arzisini, orada almalar ve ekincilik yapmalar ve arziden kacak mahsln yars onlarn olmas art zere, Hayber Yahudilerine verdi, demitir. (Buhri, Kitbuurut Bab 5 C.6 S.2542 H.8 tken.)

424

Grld gibi, arazilerin altn, gm ve rn karlnda kiraya verilebileceini tahdis ettiler. Buna ramen u ekilde rivayetlerde bulundular: 621- Rfi bnu Hadic radyallahu anh anlatyor: Yanma Zheyr geldi ve bana: Reslullah aleyhissaltu vesselm bize faydal bir eyi yasaklad" dedi. Ben: Reslullah aleyhissaltu vesselm her ne syledi ise, mutlaka haktr!" dedim. Muhkalay (tarla kiralamasn) nasl yaptmz sordu. Ben de: Biz onu, drtte bir ve kuru hurma ve arpadan vasklarla cretlendiriyoruz" dedim, bunun zerine (Aleyhissaltu vesselm): yle yapmayn! Araziyi ya kendiniz ekin veya ektirin veya (kimseye vermeyip) sahip olun!"buyurdular. Rafi der ki: Ben de: (Ba stne!) dinlemek ve itaat etmek (borcumuzdur!)"dedim." (K.S. 5385 C.15 S.197 Aka, alntlar: Buhari, Muzraa 18, 19: Mslim, By 114, (1548); Eb Dvud, By 32,(3394); Nesi, Mzraa 45, (7,44,49)) Bu rivayette, arazilerin kiraya verilemeyeceini, ancak bota olsa elde tutulabileceini rivayet ettiler. Bylece kiraya verilebilecei hususundaki rivayetleriyle elikiye dm oldular. 622- Hz. Cabir radyallahu anh anlatyor: Bizden baz kimselerin ihtiyalarndan fazla arazileri vard. Onlar: Biz arazimizi te bir veya drtte bir veya yarya kiraya verelim dediler bunun zerine Aleyhissaltu vesselm: Kimin arazisi varsa bizzat eksin veya kardeine balasn; ne cret mukabili versin ne de kiraya versin!"buyurdular."

425

(K.S. 5387 C.15 S.199 Aka, alntlar: Buhri, Mzraa 18, Hibe 35; Mslim, By92,(1536); Nesi, Mzraa 45, (7,36,38)) Bu rivayette ise, evvelki rivayetin aksine olarak fazla arazinin elde bo olarak tutulamayacan, bu ekilde fazla arazisi olan kimse, araziyi bir cret karlnda ne satabilir, nede kiraya verebilir, ancak kullanmad fazla araziyi bir kardeine ki burada herhangi bir mmin kastedilmektedir, balamaldr diye tahdiste bulundular. Bu itibarla, tahdis etmi olduklar rivayetlerden, elikiler nedeniyle kesin bir ekilde arazi hukukunun nasl olmas gerektii anlalamaz. Zira, arazi altn gm ve rn karl kiraya verilebilir derken, bunun tam aksine hibir cret alnamaz, hibe edilmelidir demeleri bir elikidir. Hele tahdis etmi olduklar baz rivayetlerde rn karlnda tarlann kiralanmasn ribaya (faize) benzetmilerdir. yle ki: 623- Zeyd bnu Sbit radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm muhbereyi yasaklad. Muhbere, tarlay yar, te bir veya drtte karlnda almaktr. (kiralamak). (K.S. 5389 C.15 S.200 Aka, alnts: Eb Dvud, By34,(3407)) 624- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Muhbereyi terk etmeyen, Allah ve Resl ile sava ilan etsin." (K.S. 5390 C.15 S.200 Aka, alnts: Eb Dvud, By 34, (3406)) 625-... Rfi b. Hadicten rivayet edildiine gre; O bir araziyi ekmiti, tarlay sularken kendisine Raslullah (s.a.) urayp: -Ekin kimin, tarla kimin?"diye sordu.

426

Rfi: - Tohumum ve emeim karlnda benim ekinim; yars benim, yars da filan oullarnn, karln verdi. Bunun zerine Raslullah (s.a.): -Rib muamelesi yaptnz, araziyi sahibine ver, sen de cretini al" buyurdu. (Eb Dvd, K.el-By (22) Bab 31 C.12 S.463 H.3402 amil.) Bu itibarla tahdis etmi olduklar rivayetler bir birleriyle elikilidirler. Arazi zerinde yarcln Rib olduunu tahdis etmelerine ramen. Peygamberin, Hayber arazisini yahudilere, yarcla verdiini tahdis etmeleri peygambere saygszlktr. 626- bnu mer radyallahu anhma anlatyor: Hz. mer radyallahu anh Hayberde (ganimetten) bir arazi sahibi oldu. (Bunu tasadduk etmesini emreden bir ryay st ste gn grmesi zerine) Reslullah aleyhissaltu vesselma gelerek: Ey Allahn Resl! Ben Hayberde bir tarlaya sahip oldum. imdiye kadar yanmca bylesine deerli bir arazim hi olmad. Bu tarla iin bana ne emir buyurursunuz?"diye sordu. Aleyhissaltu vesselm: Dilersen onun asln (Allah iin) hapset ve (gelirini) tasadduk et!"buyurdular. Bunun zerine Hz. mer radyallahu anh araziyi tasadduk etti ve aslnn satlamayacan ve satn alnamayacan, vris olunamayacan syledi. Rvi der ki: mer bu araziyi fakirlere, akrabalara, klelere, Allah yolunda harcamalara ve yolculara balad. -Bir rivayette misafirlere de denmitir.- Onun ilerini zerine alann maruf zere yemesinde veya bir dostuna yedirmesinde bir beis yoktur ki, mal kendisine sermaye yapmasn ." (K.S.

427

5809 C.16 S.278-279 Aka, alntlar: Buhari, urt 19, Vesya 28, mn 33; Mslim, Vasiyyet 15, (1632); Eb Dvud, Vesya 13,(2878); Tirmizi, Ahkm 36,(1375); Nesi, Ahbs 1, (6,230); bnu Mce, Sadakt 4,(2396)) Bu rivayette, arazinin vakf edilebileceini ve bunun iyi bir ey olduunu iddia etmilerdir. Vakf tanmlarken de, vakfedilen herhangi bir iktisadi kymetin, zellikle gayri menkullerin, rnein: Arazi, bahe, dkkan ev v.s. Kyamete kadar alnp satlamayacan, ancak gelirlerinden istifade edilebileceini iddia etmilerdir. Bu ise Kurana uymamaktadr. Zira, Allah alm satm helal etmitir. Bu hususta Kurandan mealen: - Faiz yiyenler, ancak eytann dokunup arpt kimsenin kalkt gibi kalkarlar. Bu, onlarn: Alveri de faiz gibidir."demelerinden trdr. Oysa Allah, alverii hell, faizi haram klmtr. Kime Rabbinden bir t gelir de (o te uyarak faizden) vazgeerse, gemite olan kendisinindir ve ii Allaha kalmtr (Allahn onu affetmesi umulur). Kim tekrar (faize) dnerse onlar ate halkdr, orada ebedi kalacaklardr. 2/275 Bu itibarla alveri durdurulamaz, hayr ilerine tahsis edilmi olan herhangi bir mal veya nceden alm satma konu olmu bir gayrimenkul gerektiinde hayr ilerine sarf edilmek zere alnp satlabilir. Nasl ki, ahslar aleyhlerine olmadan gerektiinde fayda salamak iin gayri menkullerini satabiliyorlarsa vakf mallar da bundan deiik deildir. rnein, farz edelim ki bir camiye ait kiraya verilen be adet dkkan veya bir bahe olmu olsun. Herhangi bir nedenle cami yklacak olsa veya kkl bir ekilde tamir edilmesine ihtiya olduunda biri kp diyebilirmi ki, dkkanlar veya baheyi satmayn, cami ykk vaziyette kalsn desin de bu nerisi doru ve faydal kabul edilsin. Hangi birimiz, evimiz ykldnda, sahip olduumuz bir baheyi satp evimizi ina etmeyiz. Cami iinde durum bundan farkl deildir.

428

Satlamayacak olan caminin kendisidir, zira cami satnda ibadete mani olma durumu vardr. Bundan dolay, camilerin muhafaza edilmesi ve iinde ibadet edilmeye uygun ekilde muhafaza edilmesi esastr. Zira, Allahn mescitlerini ykmak, yok etmek ve iinde ibadet edilmesini engellemek byk bir zlmdr. Bu konuda Kurandan mealen: - Allahn mescitlerinde, Allahn adnn anlmasna engel olan ve onlarn harb olmasna alandan daha zlim kim vardr? Bunlarn oralara korka korka girmesi gerekir (baka trl girmee haklar yoktur.) bunlar iin dnyda rezillik, hirette de byk azab vardr. 2/114 Dier taraftan, fakirlere tahsis edilmi bir gayrimenkul iinde, sat gerektiinde sat yaplabilir. rnein: Herhangi bir ktlk durumunda, insanlarn alktan ok zor duruma dmelerini seyredip vakf mal elde tutmak m dorudur? Yoksa satp acilen ihtiyalarn karlamak m. Hangi birimiz sahip olduumuz bir gayri menkul veya bir menkul, oluk ocuumuz alktan lm tehlikesiyle kar karya iken satp ihtiyalarn karlamayz veya onlara gerekli ilalar almayz? Araziler konusunda, yukarda vermi olduum rneklerde grld gibi zet olarak u iddialarda bulunmulardr. a) Araziler, altn ve gm karlnda kiraya verilebilir. (rnek 618) b) Arazilerde yarclk yaplabilir. (rnek 619-620) c) Arazilerde yarclk yaplamaz, fakat arazi bo olarak elde tutulabilir. (rnek 621) ) Ekilmeye araziler elde bo olarak tutulmayp cretsiz olarak balanmaldr. Bu ekildeki araziler, ne cret karl satlabilir, nede kiraya verile bilir. (rnek 622) d) Yarclk ribadr (faizdir). (rnek 623-624-625)

429

e) Arazi vakf edilebilir. (rnek 626) Bu rneklerin kendi aralarnda eliki ihtiva ettikleri aktr. Bir taraftan yarclk yaplabilir derken, dier taraftan bunun riba (faiz) olduunun tahdis edilmesi izah edilebilir bir durum deildir. Arsa ve araziler mlkiyet bakmndan deiik bir durum arz etmektedirler. Mlkiyet bakmndan, Hava, Deniz, Gl, Akarsu, Orman ne ise Arsa, Arazi veya da olsun, topran durumu da odur. Bunlarn zerinde mlkiyet olarak ancak kullanm hakk vardr. Kullanm olay bitmise daha nce kullanm olan ahs bunlar ne satabilir ne kiraya verebilir nede balaya bilir. Ancak devlet denetiminde ihtiyac olan baka kimselerin istifadesine terk etmesi gerekir. Arazi veya arsa zerine ba, bahe veya konut yaplmsa ahs olarak kii ancak ba, bahe, konut v.s. nn sahibidir. ahsi emek verdii bu eylerin olay devam ettii mddete bakas bu ahsn yapm olduu, rnein: konutu zerine konut, bahesi zerine bahe yapamaz, meer ki kendisi izin vermi olsun veya istifadesine verilmi olmasnn balangcnda kendisine bu artla verilmi olsun, o zam yaplabilir. Toprak, da ve su kaynaklarnn tamam yer alt ve yerst tabii servetler enfaldir, bunlarn hepsi devlet mlkiyetinde olup ancak devlet denetiminde kullanlabilir. Enfl den kendisine kullanm hakk verilmi olan kimseler, en fal zerine bir emek veya masraf yaparak tesis icra ettiklerinde, en fal stndeki tesislerini enfalden ayrmadan satma hakkna sahiptir, rnein ba yapmsa ba halinde, bina yapmsa bina halinde v.s. satabilir. Zira bunlar enfl den istifade de emek ve masrafn zayi olmamas iin gerekli olan hususlardr. Sat durumunda aslnda satlan arsa veya arazi v.s. le ilgili enfl olmayp, emek ve masraf yaplm olan bina veya ba ve bahenin ihtiva ettii bitkiler ve araziyi slah eden eylerdir. Miras brakmada da durum ayndr. Yani, enfl devlete ait ve devletin tasarrufunda, emek ve sermaye ahsa ait ve ahsn tasarrufundadr. ahs enfali

430

satamaz veya bakasna devir edemez, miras brakamaz, ancak enfal zerinde rettii eyler zerinde tasarruf yapabilir. rnein arsa her ne kadar enfal olup kendisinin mlkiyetinde deil, devletin mlkiyetinde ise de, zerine ina ettii veya satn ald bir apartman dairesini enfalden koparmadan satabilir, balaya bilir veya miras brakabilir. Aksi takdirde zarara uram olacaktr. enfal zerinde ahsn, tesisi eklinde hibir eseri kalmamsa, ve kendisine devlet tarafndan verilmi kullanm hakkn artk deerlendirmeyecekse yani enfal z ekli halinde ise artk ahs bunun zerinde tasarruf yapamaz, tasarruf hakk devlete aittir. Bu duruma havay rnek gsterecek olursak, ahs nefes aldnda cierlerine doldurmu olduu havay kullanm mlkiyeti hakkna sahiptir, saldnda da bu kullanm hakk ondan istifade eden baka kimseye ait olur. rnein: Bir kimse denizde gemi yzdrdnde kullanm hakk geminin igal ettii yerdir, gemisini ektiinde dier bir kimse ayn ekilde istifade edebilir. Toprak ve arazide bunun gibi dnlmelidir. Toprak ve arazide bunun gibi dnlmelidir. Bu istifade hakk devlet denetiminde olup, devlet tarafndan tm vatann istifadesine uygun ekilde kullanlr. farz edelim ki, bir kimse btn havay bir seferde ekip cierlerine doldurmu olsun ve salmasn, bunun manas Allahn takdiri hari tm insanlarn lm demektir. Bu itibarla istifade hakk kullanlrken dier insanlarda dnlmelidir. Bu da keyfi olmayp, slam devlet bakannn ve dolaysyla urann da gzetimi altnda olan bir husustur. Bir kimse tplere doldurduu havay satabilir fakat ak havay satamaz, ina ettii binay veya baheyi bozmadan satabilir, fakat zerinde eseri olmayan ve istifadeden vaz getii tarla veya arsay sahiplenip satamaz, karlksz terk etmek zorundadr. Zira, enfalin kullanmn belirttiim gibi ancak devlet denetler. Kendisinden istifade imkan varken bo braklan her bir avu toprak hem lke iin, hem de kendisinden gelir salayacak fertler iin bir kayptr. Ve toprak yle bir olaydr ki, bo

431

braklmak suretiyle terk edilirse veya hor kullanlrsa, kendisini hor kullananlar veya bo brakanlar terk eder. Her yl erozyon suretiyle lkeleri terk eden muazzam miktarda gzel topraklar bunun rneidir. ou zaman topran erozyona gitmesine halkn tembel olmas yol amyor. Halk alkan olmasna ramen devletlerin bozuk ve yanl toprak politikalar erozyon suretiyle toprak tahribatnn ana nedenini tekil eder. rnein: Halkn istifadesinden koparmak suretiyle, topra, devlet arazisi, tapulu ahs arazisi ve vakf arazisi eklinde el konduunda, topra ilemek bu grupla snrl olmu olmaktadr. Topra denetlemek, hatta devlet bakanl makamna bal olarak asli ekilde sahiplenmek devletin ana grevidir, fakat topra insanlardan ayrp, onu ilemelerine set ekmek devletin ana grevi deildir. Devlet, fertlere topra ileme hrriyeti vermek suretiyle topraktan elde edilebilecek azami faydann elde edilmesine ortam salamaldr. Fayda kaybn nlemek iin adaletli bir ekilde denetim grevini yrtmelidir. rnein, tapulu ahs arazilerinde veya vakf arazilerinde u hususlar ortaya kmaktadr. Toprak, tapuyu elinde bulunduranlar tarafndan, kendisini ileyecek olanlara ya kiraya verilmekte, yada yarclk yaplmakta veya bo braklmaktadr. Kira veya yarclk veya durumunda topra ileyenlere yk getirilmek suretiyle ziraatta ilerlemeleri engellenmektedir. naatlarda da durum bundan farkl deildir, bazen arsa fiyat zerinde yaplan inaatn maliyetini amaktadr. Topran bo braklmas durumunda ise salanacak btn fayda kkten yok olduu gibi, topran erozyona gitmesine sebep olmaktadr. Hele topraa vakf diye kutsiyet atfedilmesi ok ilgintir. ounlukla vakf diye telakkileri uydurduklar rivayetleri de aarak, Allah iin hayra tahsis edilmi bir toprak paras olmayp, direk ahsa, rnein, bir eyhe vakfetme eklindedir. Hal bu ki, ahsa verilen herhangi bir ey kendi retilerinde dahi vakf olmayp hediyedir. Bu tr araziler dahi alnp satlamaz mallar kapsamnda deerlendirilmektedir. Ve bu araziler ounlukla el srlemez kutsal araziler olarak asrlarca bo braklmaktadr.

432

Demin bahsettiim gibi, enfal mallar devlet dnda ahslar aslen sahiplenemeyecei iin, enfal mallar ahslarn vakfetmesi de sz konusu deildir. Kiiler enfal mallarn deil, zerinde gerek sermaye olarak, gerekse emek olarak alma yaptklar eylerin sahibidirler. zetleyecek olursam insan ancak almas zerinde hak iddia edebilir. Emek vermedii su, hava, maden ve toprak zerinde alp satmak zere ferdi hak iddia edemez. Bunlarn asllar Allaha ait ve Devlet daresi dahilinde; slam Devlet sisteminin bir paras olarak mlkiyeti muhafaza etmek zere devlet bakanna aittir. Eer enfl zerinde msaade alm ahslarn almaya dayal eserleri varsa, bu eserlerden dolay, eserin satlmasyla kullanm hakk bakasna devredilebilir, emek eseri bitmise alnp satlamazlar. htiya sahiplerine, devlet bakanlnca cretsiz olarak istifade edilmek zere verilir. Bu hususta Kurandan rnek verecek olursak, mealen: - Sana Enfl" hakknda sormaktadrlar. De ki: Enfl, Allaha ve Reslne ittir. Allahtan saknn ve aranz dzeltin. Eer mmin kiiler iseniz, Allaha ve Reslne itaat edin. 8/1 Enfl" hibir ekilde, insan emeiyle birlememi ve Allahn kullarna emekleri dnda aktan vermi olduu mallardr. Bunlar, dalar, ovalar, meralar, arsalar, araziler, hava su, madenler ve bunlar gibi olan eylerin tmdr. Reslullahn bunlar sahiplenmesi gibi, slam devlet bakanlar bunlar sahiplenirler, fakat bu sahiplenme kullanmlarn halka yasaklayan bir sahiplenme deildir. Mlk olarak fertlerin sahiplenip, kendi aralarnda alp satmalarn engelleyen bir sahiplenmedir. Halk bunlar zerindeki emeklerinin sahibidirler. Eer kullanmayacaklarsa ve zerinde emee dayal eserleri de yoksa bunlar alp satamazlar, bo brakamazlar, bakalarna ne vakf nede hibe edemezler. Hatta zerlerindeki emeklerine dayal haklarn

433

satmayp terk etmilerse, bakalar bunlar sahiplenip kullanabilir. Kimi yazarlar Enfli harp ganimeti olarak izah etmilerdir. Halbuki harp ganimetlerinin hususiyeti ve blm ayrdr. Harp ganimetleri sava meydannda elde edilen, parasal eyler, aletler v.s. gibi menfaatlerdir. Kurandan mealen: - unu bilin ki, eer Allaha ve (hak ile btln) ayrld gn, iki topluluun karlat (Bedir) gn kulumuza indirdiimiz (yetler)e iman etmiseniz, (savata) ganimet olarak aldnz bir eyin bete biri, mutlaka Allaha, Reslne, hsmlara, yetimlere, yoksullara ve yolculara ittir. Allah her eye kadirdir. 8/41 Ganimetlerde, ganimetlerin bete biri, Allaha, Reslne, hsmlara, yetimlere, yoksullara ve yolculara ittir. Halbuki, Enfl" de, Enflin tamam, Allaha ve Reslne aittir. sim olarak ta, enfl ve ganimet ayr tanmlanmlardr, ikisi ayn ey deildir. Kullanm hakk ve istifade ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - O ki, yeryznde ne varsa hepsini sizin iin yaratt; sonra ge yneldi, onlar yedi gk olarak dzenledi. O, her eyi bilir. 2/29 - (Allah), yeri mahlkat (yaratklar) iin koymutur. 55/10 - Yeryzn size boyun ediren Odur. u halde yerin omuzlarnda (zerinde) dolan ve Allahn rzkndan yiyin. Dn ancak Onadr. 67/15 - Andolsun Zikirden sonra Zeburda da: Yeryzn iyi kullarm vris olacaktr" diye yazmtk. 21/105 - te bunda, (bize) kulluk eden bir kavim iin bir mesj vardr. 21/106

434

te, yeryznn enfl ile ilgili ksmnn miras tek tek ahslara mal edilmek zere bltrlmeyip, toplum miras olarak tm toplumda kullanmalar gerekli olanlara cretsiz kullanlmak zere, mlkiyeti Allaha ve Peygambere aittir. Bylece mlkiyetin toplumdaki ahslara gemesi nlenmi olmaktadr. Peygamber, Allahn raz olaca ekilde, yani, Kurana dayal olarak, adaletle mlk idare eder. Peygamber olmad alarda, slam devlet bakanlar bu grevi yklenir. Fakat devlet bakanlar kendi balarna, mminlere danmadan i yapmazlar. Zira devlet ileri yrtlrken, slam idare sisteminde, Peygamber zamannda olsun veya dier zamanlarda olsun slam devlet bakannn r ile maverede yani danmada bulunmas esastr. Herhangi bir eyde ihtilafa dlmesi halinde hkm vermek Allaha mahsustur, dolaysyla Allahn kitab Kuran esastr, Kurana aykr hibir ilem, slami bir ilem olarak kabul edilemez. Peygamberler din teblii hususunda masumdurlar yani Allah tarafndan yanl tebli yapmaktan korunmulardr. Tebli ettikleri vahyin kendisidir. onlarn dnda olan bizler ise bu vahye gre dinimizi renir ve retiriz, bizler hatadan korunmu olmadmzdan rettiklerimizin Kurana uygun olup olmad veya hata yapp yapmadmz Kuran lsne gre dikkate alnmaldr. Hem kendi sylediklerimizde, hem de bakalarnn din olarak bize sylediklerinde Kuran ls esastr. Kuran ls, eksiklik ihtiva etmedii gibi, gizli reti yani batini manalara dayal olmayp, tam, ak ve kesin manalara dayaldr, ayrca bu reti hibir ahsn veya zmrenin tekelinde de deildir. Ve unutulmamaldr ki dini ancak ve ancak Allah koyar ve din olarak Allah ne indirmise Kuran ierisinde noksansz mevcuttur. Kurandan mealen: - Elif lm r. Bunlar apak Kitbn yetleridir. 12/1

435

- Biz onu Arapa bir Kuran olarak indirdik ki anlayasnz. 12/2 - Andolsun biz bu Kuranda insanlara her eit misli trl biimlerde anlattk. Ama insan, tartmaya her eyden daha ok dkndr. 18/54 - phesiz ki Kuran en doru yola iletir; iyi davranlarda bulunan mminlere, kendileri iin byk bir mkfat olduunu mjdeler. 19/9 - Biz bu Kitb sana hak ile indirdik, yleyse sen de dini yalnz kendisine hlis klarak Allaha kulluk et. 39/2 - De ki: Bana, dini yalnz Allaha hlis klarak Ona ibadet etmem emredildi." 39/11 - Ve bana mslmanlarn ilki olmam emredildi." 39/12 - De ki: Ben Rabbime isyan edersem byk bir gnn azbndan korkarm." 39/13 - De ki: Ben dinimi yalnz Allaha hlis klarak Ona ibadet ediyorum." 39/14 - Allahn dininden bakasn m aryorlar? Oysa gklerde ve yerde olanlarn hepsi, ister istemez, Ona teslim olmutur ve Ona dndrlp gtrleceklerdir. 3/83 ura konusunda Kurandan mealen: - Allahn rahmeti sebebiyledir ki: sen onlara yumuak davrandn. Eer kaba, kat yrekli olsaydn,evrenden dalr, giderlerdi. yleyse onlar(n kusurlarn) dan ge, onlar iin mafiret dile. (Umuma ait) iler hakknda onlara dan, bir kere de azmettin mi, artk Allaha dayan; nk Allah kendisine dayanp gvenenleri sever. 3/159

436

- (Cennetlikler) Rablerinin arsna gelirler, namaz klarlar. leri aralarnda danma, (r) iledir. Kendilerine verdiimiz rzktan (hayr iin) harcarlar. 42/38 htilaf olmas halinde ihtilaflarn hallinde, Allahn Kitab esastr. Kurandan mealen: - Ayrla dtnz herhangi bir eyde hkm vermek, Allaha ittir. te Rabbim Allah budur. Ona dayandm, Ona yneldim. 42/10 nsann hak talebi konusunda ise, Kurandan mealen: nsana almasndan baka bir ey yoktur. 53/39 Ayetini gstere biliriz, yukarda meali yazl bu ayet, hem dnyada hem de ahirette insann hak talebi konusunda esastr. nsan almak suretiyle ne retmise esas itibaryla kendisinin olanda odur. Bundan dolay enfl kullanm hakk dnda sahiplenemez, dolaysyla slam dininde bakalarnn almas zerine kurulu olarak, ne toprak aal, ne yarclk, ne arsa parsellemeciliiyle sat yapp menfaat salamak, ne ba ve vakfetme, nede tabii servetleri malvarlna katarak kkten sahiplenme vardr, ayrca enfl ne balanabilir nede vakfedilebilir, btn bu gibi ilemler slam dinine gre geersizdir. Zira enfl devlet denetiminde, devlet bakannn tasarrufu altnda btn vatandalarn ortak kullanm ve istifadesi iindir. Ayrca, mslman kimseler, kendilerine ait olan mal varlklarndan hayr ilerine sarf edebilirler bunda ihtilaf yoktur, ancak satlamaz kaydyla artl bata bulunamazlar, baladklar andan itibaren, balanan ey ba alann mal varlna geer, balayann hibir ilgisi kalmaz, aksi takdirde balanan deerlerin ekonomik kullanmna set ekilmi olur. Balayann ne ticareti engellemeye hakk

437

vardr, nede koyduu artlarla, balad eyde azami ekonomik fayda salanmasn engellemeye hakk vardr. Bu itibarla artl ba olarak telakki ettikleri vakf olay slam dininde yoktur. Ekonomik deerlerin zayi edilmesi ve onlardan gelecek faydann engellenmesi, slam dininde kabul edilemez. rnein terk edilmi ahs mallar zayi edilmeyerek bakalarnn istifade etmesine serbest braklmtr. Kurandan mealen: - Oturulmayan, fakat onlarda sizin iin fayda olan evlere girmenizde size bir gnah yoktur. Allah sizin akladnz da gizlediinizi de ok iyi bilir. 24/29 Kendisinden ihtiya olunan bir fayda salanabilecekken terk edilmesine ramen istifade edilmesi engellenen bir imkan israf edilmi demektir. Bundan dolay da ilenebilecekken toprakta bo braklamayaca gibi, sahiplerince terk edilmi ekonomik deerlerden Mslmanlar serbeste istifade edebilirler. Zira slam dininde israfa yer yoktur. Bu konuda Kurandan mealen: - Akraba hakkn, yoksul hakkn, yolcu hakkn ver. Sakn sap savurarak bozgunculuk etme. 17/26 - nk israf edenler eytanlarn kardeleridir. eytan ise, Rabbi ne kar nankrdr. 1/27 Rivayetlerden rnekler vermeye devam edecek olursam: 627- Reslullah aleyhissaltu vesselmn muhacir ashabndan bir adamn anlattna gre, Reslullah aleyhissaltu vesselm yle buyurdular: Mslmanlar eyde ortaktrlar: Su, ot ve ate." (K.S. 5182 C.14 S.516 Aka, alnts: Eb Dvud, By 62, (3477))

438

Bu rivayete gre, mslmanlar sular, meralar ve atei ortak olarak kullanrlar, dier bir ifadeyle bunlar mslmanlarn ortak mallardrlar. Kiiler bunlar ahsi mlkiyetlerine alamazlar. 628- Esmer bnu Mudarris radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Bir mslmann henz ulaamad (ot, odun, su (toprak) gibi bir eye nce ulaan kimse ona sahip olur."bunun zerine halk kp (mubah eyleri sahiplenmek maksadyla) birbirleriyle hzlca (snr) iaretleme yarna girdiler." (K.S. 5183 C.14 S.517 Aka, alnts: Eb Dvud, mret 36, (3071)) Burada, su, mera, toprak, arazi v.s. zerinde ferdi mlkiyeti kabul etmeleri evvelki rivayetleriyle elikilidir. Daha ncede belirttiim gibi, slam toplumunu zayf drmek iin fakirlii vc birok hadis uydurmulardr. Bununla da yetinmeyerek slam toplumunu iktisaden kertmek iin o gnk ekonominin temellerinden olan, ticareti, deve yetitiriciliini, ziraat, inaat ilerini ve hatta fertlerin hr olmalarn ktleyici veya dk gsterici rivayetler uydurmulardr. yle ki: 629- Reslullaha atfen: Samimi olan memlk kle iin iki ecir vardr."buyurdular. Eb Hureyrenin nefsi yed-i kudretinde olan Allaha yemin ederim ki, Allah yolunda cihd, hac ve anneme iyi muamele (emri) olmasa memlk (kle) olduum halde lmek isterdim. Said b. El-Mseyyeb: duyduumuza gre Eb Hureyre, annesinin sohbetinde bulunduu iin lnceye kadar hacc etmemitir."demitir. (Mslimin Rivayetleri, Snmez Neriyat Cilt 8 44/267 )

439

Bu rivayette dediklerine gre kle olmak sevinilecek ve arzu edilecek bir eydir. Ayrca anneyle sohbet gibi, bir gerekeyle Hacca kar kmalar slam dininde Kuran reddetme ve Allaha irk koma demektir. Eb Hureyre diye uydurduklar hayali kimse, Allahn hacc konusunda koyduu farz hie sayarak, annesini lh m edinmiti. Dediklerinden, kelimenin tam manasyla anlalan budur. 630- Ebu Hreyreden naklen:Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular: Allahn en ok sevdii yerler mescitlerdir. Allahn en ziyade nefret ettii yerler de ar ve Pazarlardr." (K.S. 211 C.3 S.21 Aka, alnts: Mslim, Mescid 288, (671)) Bu rivayette Mslmanlar ar Pazardan soutup uzaklatrmak amalanmtr. ar Pazar gl olmayan bir toplum mahvolmaya aday bir toplumdur. Zira sanayi ile ve dier retim aralarnn gelimesi iin, retilen mallarn iyi bir ekilde Pazarlanmas arttr, btn retim aamalar Pazarlamadan gelen gelirle beslenirler, bu gelir kesildii anda reticilerin toplum iin verimli retim yapmalar imkansz hale gelir ve yok olurlar, retim yapmayan ve bu retimini Pazarlayamayan bir toplum ayakta kalamaz. 631- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Nafaka iin harcanann hepsi Allah yolunda harcanm gibidir, bina iin harcanan mstesna, bunda hayr yoktur. (K.S.404 C.3 S.176 Aka, alnts: Tirmizi, Kyamet 41, (2484)) 632- Kays bnu Ebi Hzm (radyallahu anh) anlatyor............. Habbb kendisine ait bir duvar in ederken grmtk de yle buyurmutu: Mslman harcad her ey iin sevba erer, ancak u inaat ii hri. (K.S. 403 C.3 S.175 Aka, alntlar: Buhari, Mard 19, Daavt 30, Rikk 7, Temenni 6; Mslim, Zikr 12,(2681); Nesi, Ceniz 2, (4,3-4))

440

Bu rivayetlerde mslmanlar bina yapmaktan soutulmak istenmitir. nsan baarsnn en nemli temellerinde bir tanesi rahat yaam ortam ve yaama kalitesidir. yi bir barnak, iyi bir giyim ve kaliteli bir yiyecek insan almasn destekleyen en nemli eylerdendir. Buna salam bir akl ve salam bir bnye ve doru bir dzen eklendiinde insan baars byk bir destee sahip olmu olur. Tpk iyi bir bitkinin kendisine uygun bir toprak ve iklimde grletii gibi insan baars da grleir. Rivayet uydurmaclar insana fayda veren btn bu olanaklar slam toplumundan yok etmek iin aba harcamlardr. Arap corafyasnda o tarihte ekonominin ve hayvansal gdann temelinde olan Deveye eytan demek suretiyle ktlemeye giritikleri gibi, ziraat de ktlemekten ekinmemilerdir, yle ki: 633- Ebu mame radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn saban ve dier bir ziraat aleti grnce: bunun girdii bir eve, Allah mutlaka zillet (hor grlme, alalma) de sokar!"dediini iittim." (K.S. 5953 C.16 S.423 Aka, alnts: Buhari, Hars 2.) Ziraatn yaplmad memleketlerde, toplum olarak beslenmek nasl mmkn olur. Ziraat zillet deil, zenginlik ve refah sebebidir. Bina yapmaya, hayvan beslemeye ve ziraata kar ktlar, bir toplum bunlar yapmasa daha ne kalr ki? Aslnda bunlarn bu gibi szleri rivayet uydurmaclnn da tesinde birer hezeyandr. 634- Ber (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Koyun allarnda namaz kln. Zira koyunlar mbarek (hayvanlar)dr. Deve damlarnda namaz klmayn, zira onlar eytanlardr." (K.S. 2696 C.8 S.536 Aka, alnts: Eb Dvud, Salt 25,(493)) Bu rivayetlerinde Deveye eytan deyip, koyunu vmeleri koyun reticiliini tevik iin deildir, l ortamnda

441

yetitirilmesi kolay olan deveden vaz geirip, o ortamda zor yetitirile bilen koyun yetitiriciliine tevik iindir. Bu kutupta yaayan bir eskimoya ren geyii eytandr, deve mbarek hayvandr onu yetitir demeye benzer. 634/A-. ... Abdullah b. Amr (r.a.) Raslullah (s.a.) yle buyurdu, demitir: -Hacca gidecek veya umre yapacak olan kimse ile Allah yolunda savaacak olan kimsenin dnda hibir kimse deniz nakliyat aralarna binemez. nk denizin altnda ate, atein altda da deniz vardr. (Eb Dvd, K.el-Cihd (15), Bb 9 C.9 S.458-459 H.2489 amil.) Burada da, denizden gemicilik yoluyla salanabilecek btn ekonomik faydalar engellenmek istenmitir. Gereke de, denizin altnda ate varmta, atein altn da deniz varm gibi, ipe sapa gelmez szlerle. Halbuki, Allah Kuranda denizden istifade etmemizin, Ona kretmemiz gereken iyi bir ey olduunu bildirmitir. Bu konuda Kurandan mealen: - O, denizi de (hizmetinize) rm etti ki ondan taptaze et yiyesiniz ve ondan giyeceiniz ssler karasnz. Gryorsun ki gemiler, denizi yara yara akp gitmektedir. (Btn bunlar) Allahn ltfunu aramanz ve Ona kretmeniz iindir. 16/14 - Allahtr denizi size boyun edirdi, t ki gemiler onun iinde emri ile akp gitsin ki, siz Onun kereminden (nasibinizi) arayasnz da kredesiniz. 45/12 635-... bn Abbas (r.anhma)dan yle rivayet edilmitir: Bir adam on dinar alacakl olduu borlusunun peine taklp: - Vallahi borcunu deyinceye veya bir kefil getirinceye kadar senden ayrlmam dedi. Bunun zerine Hz. Peygamber (s.a.) o paraya kefil oldu. Borlu, Raslullahn vad ettii zamanda geldi.

442

Raslullah (s.a) adama: - Bu altn nereden buldun?"diye sordu. Adam: - Madenden dedi. Raslullah (s.a.): -Bizim ona ihtiyacmz yok, bunda hayr da yok."buyurup, borlunu yerine borcunu dedi. (Eb Dvud, H. 3328 C.12 S.319-320 K.el-by(22) Bab 2 amil, ayrca bn Mce, sadaka 9.) Burada da, mslmanlarn maden ilemeleri engellenmek istenmitir. yle ki, adam madenden kard altnla borcunu dahi deyemez diye rivayette bulunmulardr. Peygamberin dediini iddia ettikleri altnlar da madenden karlm altndan deil de, aata yetimi altn mdr ki, peygamberin dedii oluyor da, adamn dedii maden gerekesiyle olmuyor? Grld gibi, o dnemde hatta bu dnemde akla gelebilecek en temel ekonomik uralar ktlenerek mslmanlarn bunlardan uzaklatrlmalar amalanmtr. FAZ VE ALIM-SATIM KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RIVAYETLERDEN RNEKLER VERECEK OLURSAM, YLE KI: Faiz, insanlk tarihinde gerek fertleri ve gerekse toplumlar smrmenin en byk aralarndan biri olmutur. Bu yle byk bir felakettir ki, fertleri ekonomik olarak mahvettii gibi, lke maliyeleri dahi faiz tuzana yakalandklarnda byk darbeler almakta ve ounlukla kmektedirler. kmedikleri sre ierisinde de, ekonomik hrriyetlerini ve dolaysyla refahlarn kaybettiklerinden grnt itibariyle hr fakat aslnda klelemi olarak yaamlarn srdrrler. Bir kimse sahip olduu klesinden maddi fayda salayabilmek iin bir ok masraf yapmak zorunda olduu

443

gibi, hastalkta ve yallkta da klesi iin katlanmas gereken giderleri vardr. Ekonomik kleler iin ise byle bir yk yoktur, onlar sfr masrafla kendi elleriyle kendilerini smrtrler, faiz nedeniyle maddi glerini tkettiklerinden, ekonomik efendilerine kar koyacak direnme gleri de tkenmektedir. Ekonomik efendileri onlardan haksz yere hedefledii alacan alabilmek iin, en ufak itirazlarnda dahi onlar nankrlkle sular, bunalma sokup glerini tketmek iin de yaptklar en doru davranlarn ktler. Bu korkun olay Kuranda iddetle yasaklanmtr. Bu hususta Kurandan mealen: - Ey iman edenler, Allahtan korkun, eer inanyorsanz faizden (henz almayp) geri kalan ksm brakn (almayn). 2/278 - Eer yapmassanz, Allah ve Resl ile savaa girdiinizi bilin. Eer tevbe edip dn yaparsanz ana malnz sizindir. Bylece ne zulmedersiniz ne de zulmedilirsiniz. 2/279 - Allah, faizi mahveder, sadakalar artrr. Allah, hibir gnahkar kafiri sevmez. 2/276 Grld gibi, faiz yiyenler, Allah ve Peygambere sava ilan eden ve Mmin olmayan kafirler olarak tanmlanmlardr. Eer mminseniz faiz almayn denmesinin manas, faiz alyorsanz Mmin deilsiniz manasndadr. Bu konuda imanl olmann art, tevbe edip faiz almamaktr. Bu ekilde tevbe edenler ana mallar (faize verdikleri ana sermayeleri,) kendilerine aittir. Faiz bir zulm canavar gibidir, onun ana gdas fakirlerin, zavalllarn, zayflarn sefalet ve gzyalardr. Hibir surette faizle mal almayan kimseler dahi, faizin fiyatlara yanstlmas suretiyle deyici duruma dmektedirler. O yle bir felakettir ki, fakirin alm olduu kuru ekmein fiyat iine dahi sinebilmektedir. Hal byle olunca, peki faiz nedir? Hangi

444

ilemler faiz olarak tanmlanr. nsanlar genelde faizi bakalarna verilen bir parann bir sre sonra daha fazla olarak geri alnmas eklinde tanmlamlardr. halbuki durum hite yle deildir, Kuranda tek bana para deil, Mallar konu edilmitir. Bu da, parayla birlikte sahip olunan her eit iktisadi kymeti, yani ana sermayeyi kapsamaktadr. Bu na gre birisine 100 lira verip belli bir sre sonra 150 lira almayla, bir uval buday verip ayn kalitede bir buuk uval alma arasnda fark yoktur. Parasal deer olarak ifade edecek olursak, yz lira deerinde buday verip bir mddet sonra ayn kalite veya deiik kalitede yz elli liralk buday alma arsnda fark yok manasndadr. Bunun mallarn kiralanmasndan fark, kiralanan mallar, rnein: bir vastada yer kiraladmzda hem vastada yolculuk hizmeti elde edilmekte hem de vasta ypranmaktadr. Bir ev kiraladmzda hem evi ypratmakta hem de ikamet hizmeti elde etmekteyiz bu gibi olaylarda kira kiralanan mal ypratmann ve hizmet elde etmenin karldr. halbuki faizle verilen paralar ve dier maddi deerlerde ypranma ve hizmet retimi sz konusu deildir. Zira bu olay bir otobste yolculuk iin bilet alma olayndan ok farkldr. Faiz olaynda ise, faize verilen ey zerinden alnan faiz, sadece verili sresi dikkate alnarak hesaplanp alnmaktadr. Bylece faiz faize verilen ey vastasyla bir zaman sat olay olmu olmaktadr. slam dininde ise zaman alnp satlan bir deer deildir. Ayrca faiz ticari kra da benzememektedir. AlVerite insanlarn yararn bir hizmet sz konusu olduu gibi, zarar edebilme riski de mevcuttur. zaman sat da sz konusu deildir. Bundan dolay bu olaylar faiz olayndan ok farkldr. Faiz: Bir iktisadi kymetin el deitirmesi nedeniyle ayn kymette ve artk bir deerle birlikte geri alnmas artyla bir zaman sat olaydr. Al-Verilerde sat fiyat= maliyet art Kr veya Zarar eklinde teekkl etmesine ramen. Faiz ilemi olaynda fiyat, Ml art zaman sat eklinde teekkl etmektedir. Zira zaman sresi arttka faizde artmaktadr ve ana maln hibir surette evsaf deeri eksilmemektedir.

445

Rivayetleri ele alarak konuyu ilediimde ayn manada olmak zere faiz kelimesini kullanmayp Rib" kelimesini kullanacam. 636-.............. Eb Said el-Hudri (R) yle demitir: (Bir kerresinde) Bill Peygambere berni denilen en iyi cins hurma getirdi. Peygamber, Bille: - Bu hurma neredendir?"dedi. Bill: - Yanmzda ergin neviden hurma vard. Ondan iki s leini bunun bir s lei ile deitirdim. Bunu Peygambere yedirmek iin yaptm dedi, dedi. Bunun zerine Peygamber (S): - Eyvah, eyvah! Bu ribnn kendisidir; sakn byle yapma!.. Fakat iyi hurma satn almak istediinde di hurmay ayrca sat, sonra paras ile bu iyi hurmay satn al" buyurdu. (Buhri Kitbul-Vekle C.5 S.2143-2144 H.12 tken.) Bu rivayette trampa rib olarak tanmlanmtr. halbuki pein trampalarda zaman sat unsuru olmadndan bu ilem kesinlikle rib olarak tanmlanamaz. Bu itibarla bu rivayetin asl olmad gibi, bu rivayetle ters den u rivayeti de tahdis etmilerdir. 637-............ Amr ibnu Dinr bu hadisi ez-Zuhriden; o da Mlik ibn Evsten tahdis ediyordu. Bu Mlik ibn Evs bir sahbi meclisine gelip: - Yannda (dinrlar dirhemle) bozabilecek kimse var m? Diye sordu. Cennetle mjdelenenlerden olan Talha (R):

446

- Ben varm. Bizim hazinecimiz Gbe ormanndan gelince paran bozaym, dedi. Rvi Sufyn ibn Uyeyne: Bu hadis bizim ez-Zuhriden ezberlediimiz hadistir ki, iinde hibir kelime ziyde yoktur, demi (ve bylece hadisin kuvvet ve katiliini temin etmi)tir. Ez-Zuhri yle dedi: Bana Mlik ibn Evs haber verdi ki, kendisi Umer ibnul-Hattbdan iitmitir. Umer ibnul-Hattb (R), Raslullah (S)n yle buyurduunu haber veriyordu: Altn altn ile satma ve deitirme ribdr, Ancak iki tarafn bir birine Ha al, ha ver diyerek, elden ele pein verip alm olmalar hli mstesndr. Buday budayla tebdil (deitirme)de ribdr. Ancak iki tarafn birbirine Ha al, ha ver diye pein alp vermeleri mstesndr. Hurmay hurma ile satmak da ribdr. Ancak Ha al, ha ver denilmesi hli mstesndr. Arpay arpa ile satmak da ribdr; ancak Ha al, ha ver denilmesi mstesndr. (Buhri, Kitbl-Buy C.4 S.1969 H.84 tken. Bylece iki rivayetin elikili olduklar aktr. 638-..................... bn Abbs (R) yle demitir: Peygamber (S) Medineye geldiinde, Medineliler selem sretiyle iki sene ve sene vadeli hurma alverii yapyorlard. Peygamber: Kim herhangi bir eyde selef sretiyle alveri yaparsa bilinen lekte, bilinen tartda olarak bilinen bir mddete dein akdetsin" buyurdu. Bize Ali ibnu Abdillah tahdis edip yle dedi: Bize supyan ibn Uyeyne tahdis edip yle dedi: Bana bnu Ebi Necih: Bilinen bir lekte, bilinen bir mddete kadar olarak yapsn" buyurdu, diye tahdis etti. (Buhri, Kitbus-Selem C.5 S.2073 H.2 Bab 2 tken ) Bu tr rivayetlerde selem yani para pein, mal sonra teslim edilmek zere yaplan alveriin, miktar ve srenin belli

447

olmas halinde meru olduunu tahdis etmilerdir. Bir kimse pein para vererek ileride teslim almak zere mal siparii verebilir. Fakat bu alveriin meru olmas iin verilen pein parann verildii gnde talep edilen maln o gnk pein piyasa fiyat ayarnda olmas gerekir. rnein:Bir araba siparii verildiinde, sipari verildii gn araba fiyat 100 liraysa ve ge teslime ramen yine pein olarak 100 lira verilmise alm satm merudur. Fakat 100 lira yerine mal ge teslim alnacak diye daha dk bir bedel, rnein 75 lira verildiinde, parann pein verilmesi dolaysyla 25 lira karl ge teslimi temsil eden zaman dilimi satlm demektir. Zaman sat sz konusu olduundan yaplan ilem rib olaydr. 639-... Eb Hreyre (r.a.)den, Raslullah (s.a.)n (yle) buyurduu rivayet edilmitir: -Bir sat iinde iki sat yapan kiiye ya daha ucuz olan veya rib vardr." (Eb Dvud, K.el-cra (22) C.12 S.549 H.3461 amil) Bu rivayet vadeli mal satyla ilgilidir. Yani bu olayda maln teslimi pein, bedeli sonra tahsil edilen sattr. Bir kimse maln sattnda, pein fiyat 100 lira, vadeli fiyatn ise, rnein 3 ay sonra paray alacaksa 150 lira derse, bu kimse 3 aylk zaman sresini 50 lira mukabilinde satm demektir. daha nce belirttiim gibi, bir sata ilikin olarak zaman sat yaplrsa yani zaman zerinden farkl fiyat alnrsa bu ilem rib olaydr. riba olaynn meydana gelmemesi iin satc ahsn vadeli satta da pein olan 100 liray kabul etmesi gerekir. slam dininde vadeli sat yasak deildir, fakat vade sresine fiyat koyup zaman satmak yasaktr. Enflsyonist dzenlerde parann kymeti srekli d gstermesi dolaysyla satcnn da zarar grmemesi iin bu ortamda ilem yapan satclar, vadeli sattklar maln pein fiyatn altn veya gm rayicine gre tespit edebilirler. Yani bir maln pein fiyat 100 liraysa ve bu be gram altna denk

448

geliyorsa o maln pein fiyat be gram altn olmu olur. Be gram altn amamak artyla istedii kadar vade yapabilir, fakat vadeli satyorum diye be gram yerine alt gram altna denk gelecek tutarda para alrsa, bir gramlk altn fark ribdr. Zira bu fark malla ilikili olarak zaman satn temsil etmektedir. Mal pein satsayd bir kuyumcuya gidip be gram altn alarak servetine ekliye bilirdi, vadeli satta da yine ancak servetine be gram altn alacak kadar tahsilatta buluna bilir. Belirli bir vade ile verilen nakit karlnda alnan farkn rib olduu ise fazla izah yapmaya ihtiya gstermeyecek derecede aktr. 640- bnul-Mseyyebten naklen: mer (radyallahu anh). Pazara uramt. Orada Htb bnu Ebi Belteya urad. Hatibin (ucuz fiyatla) kuru zm sattn grnce: Ya fiyat dierlerinin seviyesine ykseltirsin yahut Pazarmzdan gidersin" diye ihtar etti." (K.S. 375, Muvatta, By 57,(2,65), Beyan Yaynlar, Muvatta C.3 S.224 H.57) Bu rivayetlerde fiyatlara narh konulabileceini, hatta bu yle bir narhtr ki fiyat indirimine dahi manidir. Buna ramen fiyatlara narh konamayaca hususunda u rivayeti tahdis ettiler. 641- Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Bir adam gelerek: Ey Allahn Resl, bizler iin eyalara fiyat tespit ediver" diye mracaatta bulundu. Hz. Peygamber (aleyhissaltu vesselm): Hayr fiyat koymayaym (rzka bolluk vermesi iin) Allaha dua edeyim" cevabn verdi. Arkadan bir bakas gelerek: (Ortalk pahaland eyalarn) fiyatn bize siz tespit ediverin" diye talepte bulununca bu sefer: Hayr rzk bollatrp, darlatran Allahtr. Ben hibir kimseye zulmetmemi olarak Allaha kavumak istiyorum" cevabn verdi. (K.S. 376 C.3 S.153 Aka, alnts: Eb Dvud, By 51,(3450))

449

ki rivayetin elikili olduu aikardr. Hibir hileye sapmamak kaydyla, slam da mal alm satm serbesttir. Hakszlk yapmadan serbest piyasa koullarnda alveri yaplr. rnein, kara borsaclk yapmak, fahi karla satmak, fiyat tekelleri kurmak serbest piyasa artlarn bozan hilelerdendir. 642- .............. Ebu Hreyre (R) yle dedi: Raslullah (S), ehirliyi, (gebenin maln) gebe adna satmaktan nehyetti. Ve: Mteri kandrp kztrmaynz!"buyurdu. Yine Raslullah: Hibir kimse (beer) kardeinin alverii aleyhine alveri etmez. Kardeinin evlenme Pazarl aleyhine evlenme Pazarlna girimez. (ffetli) hibir kadn da (beer) kardei bulunan bir kadnn anandaki nimeti kendi kabna doldurmak iin, onun talkn istemez" buyurdu. (Buhri, Kitbl-Buy C.4 S.1974 H.90 tken.) Mal sat komisyonculuunu mahzurlu bir ilem olarak gstermeleri uygun deildir ve piyasa artlarn bilmeyen iftilerin veya gebelerin mallarn deerinde satabilmeleri iin faydal bir uygulamadr. Nitekim kyl veya gebelerin mallarn sattklarnda genel olarak tercihleri yaygn bir ekilde bu yndedir. Hale indirdikleri mallarn komisyoncu vastasyla satmay tercih ederler. Mteriyi kandrmak iin kztrmak, iinde hile olan btn yanl ilerde olduu gibi tabi ki iyi bir olay deildir. Fakat bu rivayette ak arttrma yani mzayede mteriyi kandrma saylp yasak bir ilem olarak tanmlanmtr. Buna ramen u rivayeti tahdis ettiler: 643-............... Cbir ibn Abdillah (R)ten (yle demitir): (Azra oullarndan Eb Mezkr adnda sahbi) bir kimse, kendisine it olan bir kleyi mdebbir olarak (yni lmnden sonra sen hrsn diyerek) zd etmiti. Sonra Mezkr (fakir dp, klenin bedeline) muht oldu. Peygamber (S) de kleyi ald da:

450

- Bunu benden kim satn almak ister?"dedi (yni mzayedeye arz etti). (Mzyede neticesinde) Nuaym ibnu Abdillah o kleyi yle yle dirhemle satn ald. Raslullah da klenin bu bedelini Eb Mezkra verdi. (Buhri, Kitbul-Buy C.4 S.1975 H. 91 tken.) Bu rivayette ise mzayedeli yani ak arttrmal satn meru grlmesi evvelki rivayetle eliki tekil eder. Ayrca, kleye azatlk tannmas bir sadaka olaydr ve mahiyeti ne olursa olsun verilen bir sadaka mal varlndan km demektir tekrar geri alnamaz. Bu adan da rivayetin asl yoktur. ZEKT KONUSUNDA UYDURMU RVAYETLERDEN RNEKLER OLDUKLARI

644- Cbir bnu Atik (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Size bir grup sevimsiz atllar gelecek. Geldikleri zaman, onlar iyi karlayn. Onlarla talep ettikleri eylerin arasndan ekilin. Adalet ederlerse bu kendi lehlerinedir. Zulmederlerse bu da onlarn aleyhlerinedir. Siz onlar rz edin. Zektnzn kemli onlarn rzsna baldr. (yle ise onlar rz edin ki) sizlere dua etsinler." (K.S.2053 C.7 S.398 Aka, alnts: Eb Dvud, zekt 5,(1588)) Zekt memurlarn sevimsiz kimseler olarak tanmlamalar asl olmayan uydurma bir rivayettir. 645- Hz. Muz (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) beni Yemene gnderdi ve bana: Her otuz srdan bir erkek veya dii buza (tebia), her krktan bir msinne, her bir bulua eren ahstan bir dinar veya o deerde mufiri (adndaki bir giyecek) almam" emretti."(K.S. 2018 C.7 S.359 Aka, alntlar: Tirmizi, Zekt 5,(623); Eb Dvud, Zekt 4,(1576,1578); Nesi, Zekt 8,(5,25,26). Metnin lafz Tirmiziye aittir.)

451

Her bula ermi kiiden bir dinar alnmas eklinde yaplm olan rivayet zengin fakir ayrm yaplmadndan uydurmadr. Zektn alnmasnda ya deil maddi zenginlik esastr. Bunlarsa slam dininde kafa vergisi olduunu iddia etmilerdir. Bu iddiada bulunanlar Kuran hi anlamam olan kimselerdirler. nerdikleri ey zlmdr ve Allah zlm emretmez. 646- Amr bnu uayb an ebihi an ceddihi radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm, (yerden kan mahsullerden) u be eyden zekat verilmesini teri buyurdu: Buday, arpa, hurma, zm ve dar." (K.S.6558 C.17 S.184 Aka, alnts: bni Mace 1815) 647-.. .... Ali (r.a.)den; demitir ki: Reslullah (s.a.) yle buyurdu: - At ve kle zektndan (sizi) affettim. Binaenaleyh gmn zektn veriniz. Her krk dirhemden bir dirhem, yz doksan dirhemde (zekt olarak) bir ey yoktur. ki yze ulanca onda be dirhem (zekt) vardr. (Eb Dvd, K.ez_Zekt (9), Bb 5 C.6 H.1574 amil, dier rivayet edenler: Tirmizi, zekat 3; Nesi, zekt 18; bn Mce, zekt 4,15.) 648- Hz. Muaz (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Yemene gnderirken kendisine demitir ki: (Zekt olarak) hububattan hububt al, davardan koyun al, deveden erkek veya dii bir deve (bair) al, srdan da bir sr al." (K.S.2040 C.7 S.387 Aka, alntlar: Eb Dvud, Zekt 11,(1599); bnu Mce, Zekt 15,(1814)) 649- Slim, babas Abdullah bnu merden naklen anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) (mallardan alnmas gereken) zektlarn miktarn belirten bir kitap yazmt. millerine gndermeden vefat etti. Reslullah onu klncna yakn olarak asmt. Hz. Ebu Bekr (radyallahu anh), lnceye kadar onunla amel etti. Sonra Hz. mer

452

(radyallahu anh)de lnceye kadar onunla amel etti. Bu kitapta unlar yazl idi: DEVELER 5 devenin zekt 1 koyundur. 10 devenin zekt 2 koyundur. 15 devenin zekt 3 koyundur. 20 devenin zekt 4 koyundur. 25e ulat m 35e kadar, zekt bir bintu mehzdr. 36ya ulat m 45e kadar, zekt bir ibnu lebndur. 46ya ulat m 60a kadar, zekt bir hkkadr. 61e ulat m 75e kadar, zekt bir cezaadr. 76ya ulat m 90a kadar, zekt 2 ibnetu lebndur. 91e ulat m 120e kadar, zekt 2 hkkadr. Deve 120den fazla ise zekt her elliye bir hkka; her krka bir ibnetu lebn gerekir. KOYUNA GELNCE 12. 40a ulanca 120 koyuna kadar zekt 1 koyundur. 13. 121e ulanca 200 koyuna kadar zekt 2 koyundur. 14. 201e ulanca 300 koyuna kadar zekt 3 koyundur. 15. 300 at m her 100 koyuna bir koyun zekt der, yzden aada kalan ksrata zekat dmez. 16. Zekt korkusuyla mctemi (birleik) olanlar ayrlmaz, mteferrik (ayr) olanlar da birletirilmez.

453

17. ki ortan malndan alnan zektta, her ikisi de adalet zere birbirlerine mracaat ederler. 18. Zekt olarak, ok yal ve aypl olan hayvan alnmaz. 19. Zhri der ki: Zekt almak zere memur geldii vakit, koyunlar snfa ayrlr: te biri kt, te biri iyi, te biri de vasat. Zekt memuru zekt payn vesat ksmndan alr. "Zhri, srdan bahsetmez." (K.S.2016 C.17 S.357-358 Aka, alntlar: Tirmizi, Zekt 4,(621); Eb Dvud, Zekt 4, (1568,1569,1570); bnu Mce, Zekt 9, (1798)) 650- bnu Mesd (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Her otuz sr iin erkek veya dii bir tebi zekt verilir. Her krk sr iin de bir msinne zekat verilir."(K.S. 2017 C.7 S.358 Aka, alnts: Tirmizi, Zekat 5,(622)) 651- Hz. Aie radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn: zerinden bir yl gemedike, bir malda zekt yoktur" dediini iittim."(K.S.6552 C.17 S.180 Aka, alnts: bnu Mace (1792)) 652- bnu mer ve Hz. Aie radyallahu anhumnn anlattna gre: Raslullah aleyhissaltu vesselm, her yirmi dinar ve daha fazlas iin yarm dinar (zekt) alrd,"(K.s. 6551 C.17 S.180 Aka, alnts: bnu Mace 1791) 653- Amr bnu uayb, an ebihi an ceddihi tarikinden anlatyor:Raslullah (aleyhissaltu vesselm)a bir kadn, beraberinde bir kz olduu halde geldi. Kzn elinde, altndan kaln iki bilezik vard. Bunlarn zektn verdin mi?"diye:(Raslullah aleyhissaltu vesselm) kadna sordu. Kadn: Hayr!"diye cevap verdi. Reslullah:

454

Kyamet gn Allahn, onlar sana ateten iki bilezik yapmas seni memnn eder mi?"dedi. Bunun zerine kadn, bilezikleri derhal karp Reslullahn nne brakt ve: Bunlar Allah ve Reslne aittir! Dedi."(K.S. 2022 C.7 S.363 Aka, alntlar: Eb Dvut, zekt 3,(1563); Nesi, Zekt 19, (5,38); Tirmizi, Zekt 12,(637)) 654- Nfi, bnu mer (radyallahu anhm)den anlatyor: bnu mer, kzlarn ve criyelerini altnla tezyin eder, fakat bu ziynetler iin zekt vermezdi."(K.S. 2025 C.7 S.365 Aka, alnts: Muvatta, Zekt 11,(1,250)) Zektla ilgili olmak zere yazdm on bir rivayet rnei, zektla ilgili olarak tahdis etmi olduklar rivayetlerin ana esaslarn ihtiva etmektedirler. Bu rivayetlerde zekta esas olmak zere fertlerin mali varlklarn esas almayp baz mal eitlerini esas almlardr. yle ki bir kimse ok byk bir mali varla sahip olsa dahi, zekta esas olarak konu ettikleri mallara sahip deil de, servetini bunlarn dndaki mallara yatrsa hi zekt vermeye bilir. yle ki, bir kimsenin altn ve gm dnda uvallarla elmas, zmrtleri, incileri ve dier kymetli talar olmas halinde bunlardan hi zekt vermeye bilir. Dier taraftan, gemiler, apartman daireleri, fabrikalar, otobs, kamyon ve dier nakil vastalar, buday, arpa, zm, hurma ve dar (msr) dnda ki tm zirai rnler, rnein, elma, portakal, Antep fst ve tm sebzeler ve akla gelebilecek binlerce rn zekta tabi deildir. Bir kimsenin at srleri, yzlerce katr v.s. olsa bunlarda zekta tabi deil, hele pamuk, keten, gibi snai rnlerden bahsetmemeleri ok ilgintir. Kadnlarn ziynet olarak taktklar altnlarnda zekta tabi olup olmadklar konusunda ihtilafldrlar. Sr, deve, koyun ve altn gm cinsinden paralar ve kle oranlar iin bir zekt oran belirlemi olmalarna ramen. Hurma, arpa, buday zm ve dar ile, alm satma konu mallardan ne oranda zekt verilecei konusu mehuldr. Fakir zengin ayrm yapmakszn zekt her bulua eren

455

ahstan bir dinar alnr eklinde tanmlayp kelle vergisi haline sokmalar slam dininde kabul edilebilecek bir ey deildir. Zekta tabi olmak zere -be mal eidini sayarak dier tm servet ve mallar zekt d brakmalar, zekt kavramna kar yapm olduklar bir saldrdr. Zira bylece ok ykl servet ve mal varlna sahip olan kimseler bu yoldan zekt vermeyip, zekttan kam olacaklardr. Kullandklar dier bir metotta zektla sadakalar ayn eymi gibi zdeletirerek, sadakalar zektn yerine koymak suretiyle zekat verilmesini engelleme abasna girmeleridir. Hal bu ki, zekt ve sadakalar, ikisi de farz olmalarna ramen ayn ey deildirler. Zira verili yerleri deiiklik ihtiva ettii gibi verili amalar da ayn deildir. Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Sadakalar, Allahtan bir farz olarak ancak fakirlere, dknlere, onlar zerinde alan memurlara, kalpleri (slama) sndrlacak olanlara, klelik altnda bulunanlara, borlulara, Allah yoluna ve yolcuya mahsustur. Allah bilendir, hikmet sahibidir. 9/60 Grld gibi, sadakalar farz olup ne iin ve nerelere verilecei belirtilmitir. Peki, zekt bundan ayr farkllk gstermekte midir? Kurandan mealen: - Yzlerinizi dou ve bat tarafna evirmeniz iyilik deildir. Asl iyilik, o (kimsenin iyilii)dir ki, Allaha, hiret gnne, meleklere, kitba ve peygamberlere inand; mala olan sevgisine ramen, yaknlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmlara, dilencilere ve boyunduruk altnda bulunan (kle ve esir)lere mal verdi; namaz kld, zekt verdi. Andlama yaptklar zaman andlamalar yerine getirenler; sknt, hastalk ve sava zamanlarnda sabredenler, ite doru olanlar onlardr, (Allahn azabndan) korunanlarda onlardr. 2/177 Dikkat edilirse, burada da yaknlara, yetimlere, dknlere v.s. Mal verilecei belirtilmi, buna ramen zekt ayr olarak art koulmutur. Zekt ve belirtilen kimselere mal verilmesi

456

ayn ey olmadndan, Zekt ayr bir kavram olarak belirtilmitir, bundan da sadaka ve zektn farkl eyler olduu kolayca anlalr. yle ki, sadakalar belirtilmi olan ihtiya sahiplerine ve Allah yolunda, rnein mescit yapm ve imar gibi veya slam dininin teblii gibi konularda yaplan harcamalardr. Zekt ise, slam devletinin toplam olduu vergilerdir. slam devletinin ihtiya duyduu birok harcamalar zekt vergisiyle karlanr. Sadakalar bizzat karan ahslar tarafndan gizli ve ak verilebilecei gibi, memurlar tarafndan toplanp ihtiya sahiplerine ve gereken yerlere datla bilir. Kurandan mealen: - Sadakalar aktan verseniz ne gzel! Eer onlar gizleyerek fakirlere verirseniz bu, sizin iin daha iyidir ve sizin gnahlarnzdan bir ksmn kapatr. Allah yaptklarnz duyar. 2/271 Ayrca sadakalar bazen mal verme eklinde deil de, herhangi bir suu balama eklinde de maddi durum dnda yaplabilir, halbuki zekt malla yerine getirilen bir durumdur. Kurandan mealen: - Onda (Tevratta) onlara: cana can, gze gz, buruna burun, kulaa kulak, die di ve yaralara karlk ksas (deme) yazdk. Kim bunu (ksas) tasadduk (sadaka ederekbalarsa) kendisi iin o kefret olur. Kim Allahn indirdii ile hkmetmezse ite onlar zalimlerdir. 5/45 Maddi sadakalarda, infak miktarnn ls, Kurandan mealen: - Sana ikiyi ve kumar soruyorlar, (onlara)de ki: kisinde de insanlar iin hem byk gnh, hem de faydalar vardr; fakat gnahlar faydalarndan daha byktr. Yine sana (sadaka olarak)ne vereceklerini soruyorlar. De ki: htiyatan fazlasn

457

(veya cimrilik yapmadan ve kendinizi unutmadan kolaynza geleni). te Allah, dnya ve ahiret ilerini iyice dnesiniz diye ayetleri byle aklar. 2/219 Sadakalar da, zektta para olarak verilebilecei gibi, rn veya mal olarak ta verilebilir. Ve iddia ettikleri gibi, yalnz buday, arpa, hurma, zm ve dardan verilmez, tm zirai rnlerden ve mallardan verilir. Her ikisinde de ana hareket noktas, servet trnden maddi gtr, servetin kendisidir, eidi deildir. Verili miktar, cimrilik yapmadan ve kendimizi unutmadan kolaymza gelen miktardr. Bu hususta Kurandan mealen: - ardakl ve ardaksz baheleri, tad birbirinden farkl hurma ve ekinleri, birbirine benzeyen ve benzemeyen zeytin ve nar yaratan Odur. Her biri meyve verdii zaman, meyvesinden yiyin. Hasad gn (zekt ve sadaka) hakkn verin; israf da etmeyin; zira Allah, msrifleri sevmez. 6/141 - Ey mminler! Kazandklarnzn ve sizin iin yerden bitirdiimiz eylerin iyilerinden infak (hayra harcaynz)ediniz. Kendinizin gz yummadan alamayacanz baya eyleri infak iin semeyiniz. Biliniz ki Allah zengindir, vlmtr. 2/267 Grld gibi, sadakalar bir farz olarak, tm mallardan, kimler tarafndan kimlere ve nasl ve ne miktarda verilecei Kuranda aktr. Zektta yine farz olarak mminler tarafnda, slam devleti iin denen vergidir. slam devleti bu vergiyle memurlarna maa der ve gerekli harcamalar yapar. Zektn sadakalardan ayr bir farz olduuna dair. Kurandan iki rnek daha verecek olursam, mealen: - Ey iman edenler, siz Peygamber ile gizli konuacanz zaman bu gizli konumanzdan nce bir sadaka verin. Bu sizin iin daha temizdir. Allah balayan, esirgeyendir. 58/12

458

- Gizli konumanzdan nce sadaka vermenizden korktunuz mu? nk yapmadnz. Allah da sizi (bundan) affetti (sadaka vermeden konuabilirsiniz). Artk namaz kln, zekt verin, Allaha Reslne itaat edin. Allah yaptklarnz haber alandr. 58/13 Belirli bir konuda sadakaya Allah tarafndan muafiyet verilmesine ramen, zekt ayr bir kavram olarak belirtilmitir. Bu da konum olarak ikisinin ayr olduunu gsterir. Mminlerin tm mal varlklar zekat ve sadakaya konu tekil eder. Fakat bu mallardan zellikle zekt iin yzde ka verilmesi gerektii rivayetiler tarafndan konu edilmitir. Sadaka iin, cimrilik yapmadan, kendimizi de ihmal etmeden kolaymza geldii ekilde sadaka verilmesi gerektiini Kurana dayal olarak belirtmitim. Fakat, zekt iin farz olmasna ramen ne kadar, baka bir ifadeyle hangi oranda verilmesi gerektiini, rnein: u maldan yzde u kadar verilir diye Kuranda oran belirtilmemitir. Bu hususu ne sren rivayetiler, deve, sr, koyun ve nakit para iin yzde u kadar verilir diyerek, Kurana noksanlk atfetmek suretiyle, bu rivayetlerimiz olmasa zekt konusu mehul kalacakt demektedirler. Ve binlerce eit mal zekattan muaf tuttuklar gibi, saydklar birka eit tarm rnnden ne kadar zekt verilmesi konusunda da eit sayarak deinememektedirler. Kuranda zekt iin sabit bir yzdelik orann belirtilmemi olmas, olmas gereken normal bir durumdur. Zira ihtiyalar deiken olduu gibi, servetleri tekil eden unsurlarda deikendir. Deiken ihtiyalara ve deiken servet eitlerine sabit oranl zekt uygun olmaz. Bolluk zamannda alnan zektla, sava zamannda, ktlkta ve tabii afet zamanlarnda alnacak zekt ayn olmaz. alar ierisinde de zekt ihtiyac farkllk gsterir, bundan asrlarca nce ordu tekili iin bir at, bir kl v.s. gibi eyler yeterli vasta tekil ederdi, bu gn iin bunlarn yerini doldurmak iin, tank ve uak gibi daha pahal eyler gereklidir. Bundan

459

dolaydr ki gnn artlarna gre ne kadar ve ne srede zekt verilmesi gerektii gnn artlar dikkate alnarak, mminlere mmkn mertebe yumuak artlar da ne az ne de ok olmamak zere slam Devlet bakan ve slam uras tayin eder. Bu da gsteriyor ki, Kuranda zekt iin sabit bir oran verilmemi olmas bir noksanlk deil. slam devletinin ihtiyalarnn karlanmas ve srdrlmesi iin bir gerekliliktir. Grld gibi zekt olay, rivayetilerin zannettii gibi, bir buday, dar, koyun, kei olay tesinde, bir devlet olaydr. Zekt slam devletinin idamesi iin gerekli olan masraflarn kaynadr. ABDEST VE GUSL KONUSUNDA OLDUKLARI RVAYET RNEKLER UYDURMU

655- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: Reslullahn ashab uyurlar, sonra ab dest almadan namaz klarlard: (Enesten bunu rivayet eden) Katadeye: Bu sz Enesten bizzat iittin mi? diye sormutu: Vallahi evet!"diye teyid etti." (K.S.3675 C.10 S.466 Aka, alntlar: Mslim, Hayz 125,(376); Eb Dvud, Tahret 80, (200); Tirmizi, Tahret 58,(78)) 656-. ... Hz. Ali (r.a.) den, Raslullahn (s.a.) yle buyurduu rivyet edilmitir: Dbrn ba gzlerdir. Kim uyursa ab dest alsn." (Eb Dvd, K.Tahre (1), Bab 80 C.1 S.366 H.203 amil, ayrca bni Mace tahre 62.) Bu iki rivayetin elikili olduklar aikardr. Baka rivayetlerde oturarak uyuyann ab destinin bozulmad tahdis edilmise de bu dahi elikiyi ortadan kaldrmaz, zira uyku ekli esas tekil ediyorsa, o zaman uyuyan kimsenin gen mi, ihtiyar m, gastriti var m yok mu hatta yedii yemek sz Konusu olur. Tahdis ettikleri rivayet udur:

460

657- Abdullah bni Mesud radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm (bir gn) horlayncaya kadar uyudu. Sonra kalkp namaz kld." (K.S.6142 C.16 S.595 Aka, alnts: bni Mace, Taharet blm 475.) 658- bnu Abbs Mesud radyallahu anhm anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn o uykusu, kendisi yani Hz. Peygamber oturur iken olmutur. (K.S.6143 C.16 S.595 Aka, alnts: bni Mace, Taharet blm 476.) 659 Hz. Ebu Hreyre radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Ses ve koku olmadka ab dest alnmaz. Bir rivyette yle gelmitir: Biriniz mescitte iken, kabalar arasnda bir yel hissetse ses iitmedike veya koku duymadka dar kmasn." (K.S. 3652 C.10 S.447 Aka, rivayet edenler: Buhari, vud 4,34; buy, 5; Mslim, hayz 98,99; Eb Dvud tahre 67; salat 192; Tirmizi, tahre 56; Nesi, tah3are 114; bn Mce, tahre 74.) 660- ............ Bize Mamer, Hemmm ibn Mnebbihten haber verdi ki, Eb Hureyre (R)den yle derken iitmitir: Reslullah (S): Kendisinde hades meydana gelen kimsenin namz, o kimse ab dest almadka kabl olunmaz" buyurdu. Hadramevt ahlisinden bir kimse: Ya Eb Hureyre, hades nedir?" diye sordu. Eb Hureyre: Sessiz vey sesli yel" cevabn verdi. (Buhari, Kitbul-Vud Bab 2 C.1 S.288 H.1 tken.) Evvelki rivayette ses ve koku olmadka abdestin bozulmayaca rivayet edilmesine ramen, bu rivayette ses olmasa da abdestin bozulacann rivayet edilmesi bir elikidir. 661- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) kadnlarndan birini pt, sonra dnp namaza gitti, abdest tazelemedi.

461

Urve rahimehullah der ki: Kendisine: Bu sizden baka hanm olmamal!"dedim, Hz. Aie glmekle cevap verdi." (K.S.3668 C.10 S.461 Aka, alntlar: Eb Dvud, Tahret 121,(1,104); bnu Mce, Tahret 69,(502)) 662- bnu mer (radyallahu anhm)in yle dedii rivayet edilmitir: Erkein hanmn pmesi ve ona eliyle dokunmas hep mlamese (deme) saylr. yleyse kim hanmn perse veya eliyle dokunursa ab dest almas gerekir."Bu rivayetin bir benzeri bnu Mesuddan gelmitir. (K.S.3669 C.10 S.461 Aka, alntlar: Muvatta, Tahret 64, (1,43)) Grld gibi bu iki rivayet elikilidir. Birinde kii hanmn perse abdest bozulmaz denmiken, dierinde pmek veya elle dokunmann abdesti bozduu rivayet edilmitir. Ayrca Aienin, Urveye peygamberin kendisini ptn ve abdest almadn tahdis etmeleri, Peygamberin hane halkna saygszlk iermektedir. Bu gibi hususlar peygamber neden erkek sahabelere ahsiyet ortaya koymadan, rnein: kii eini perse abdest almas gerekmez eklinde sylemesinde. Bu gibi rivayetleri, daha nce rneklerini verdiim gibi ounlukla peygamberin elerinden erkeklere sylendii eklinde rivayet etmilerdir. Bununda kastl olduu aikardr. 663- Talk bnu Ali (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n yanna geldik. (Biz huzurlarnda iken) bir adam geldi. Sanki o bir bedevi idi. Ey Allahn Resl! dedi, kii abdest aldktan sonra zekerine deerse ne gerekir (abdesti bozulur mu, bozulmaz m?)"Reslullah (aleyhissaltu vesselm) u cevab verdi: O, kendisinden bir para deilmidir?"(K.S. 3671 C.10 S.463 Aka, alntlar: Eb Dvud, Tahret 71,(182,183); Tirmizi, Tahret 120,(1,101). Bu metin tirmizinindir.

462

664- Bsre Bintu Saffan (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Zekerine deen abdest almadka namaz klmasn." (K.S.3672 C.10 S.464 Aka, alntlar: Tirmizi Tah3aret 61,(82,83,84); Muvatta, Tahret 58,(1,42); Eb Dvud, Tahret 70,(181); Nesi, Taharet 118,(1,100)) nceki rivayette, erkek zekerine dokunursa abdest almas gerekmez derken, bu rivayette gerekir demeleri bir elikidir. 665- Hz. Bilal (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) mestleri ve rts zerine meshetti." (K.S. 3696) 666- Eb Dvutun rivayetinde yle gelmitir: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ihtiyac iin (araziye) kard. Ben de Ona su tardm. (Kazay hcet yapnca) abdest alrd. Bu srada sar ve botlar zerine meshederdi." (K.S.3697 C.10 S.487-488 Aka, alntlar: Mslim, Tahret 84,(275); Eb Dvud, Tahret 59,(153); Tirmizi, Tahret 75,(101); Nesi, Tahret 86,96 (1,75,81)) Bu rivayetlerde abdest alrken sark, rt ve botlar zerine mesh (eli slatp silme) yaplabileceini tahdis ettiler. 667- Ebu Ubeyde bnu Muhammed bni Ammr bni Ysir anlatyor: Cbir bnu Abdillah (radyallahu anh)a mest zerine meshetme hususunda sordum. Ey kardeimin olu, bu snnettir" buyurdu. Bunun zerine sark zerine meshetme hakknda sordum: Saa meshet!"diye cevap verdi." (K.S.3698 C.10 S.488 Aka, alnts: Tirmizi, Tahret 75,(102)) 668- Hz. Cbir radyallahu anhten anlatldna gre, kendisine sark zerine meshetmekten sorulmutu. u cevab verdi:

463

Hayr, olmaz, su ile saa deilmelidir!" (K.S.3609 C.10 S.419 Aka, alnts: Muvatta, Tahret 38,(1,35)) Bu rivayetlerde ise, sark zerine mesh yaplamayacan sylemeleri, evvelki rivayetleriyle elikilidir. 669- Muire (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) mestin st ve aa ksmlarn meshederdi. (K.S.3704 C.10 S.494 Aka, alnts: Tirmizi ) 670- Eb Dvudun rivayetinde yle gelmitir: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) mestlerin srtlarna meshederdi. Tirmizinin bir baka rivayetinde de byle denmitir. (K.S.3705 C.10 S.494 Aka, alntlar: Tirmizi 72,73, (97,98); Eb Dvud, Tahret 63,(161,165); Nesi, Tahret 63, (1,62)) Yukarda ki rivayetlerde, mestin alt ksmnn silinip silinmeyecei hususu elikilidir. 671- reyh bnu Hni anlatyor: Hz. Aie (radyallahu anh)ye mest zerine meshetmekten sormaya geldim. Bana: Sana Ebu Talibin olu (Hz. Ali) (radyallahu anh)yi tavsiye ederim, git ona sor. Zira o, Resulullah (aleyhissaltu vesselm) ile birlikte seyahatlerde bulunmutur!"dedi. Bunun zerine gidip ona sordum. u cevab verdi: Resulullah (aleyhissaltu vesselm), (mesh mddetini) yolcu iin gn gece tuttu, mukim iin de bir gn bir gece tuttu."(K.S.3709 C.10 S.496 Aka, alntlar: Mslim, Tahret 85,(276); Nesi, Tahret 99,(1,84); bnu Mce, Tahret 86,(552)) Bu rivayette, mesh mddetinin yolcu iin gn gece, mukim iin de bir gn bir gece olarak rivayet ettiler. Buna ramen bu rivayetle elikili olarak, mesh mddetinin sresiz olduunu aadaki rivayetlerde tahdis ettiler.

464

672- Ubey bnu mre (Radyallahu anh)-ki bu Sahbi, Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile birlikte her iki kbleye namaz klan ilklerdendir- anlatyor: Bir gn Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a gelerek sordum: Ey Allahn Resul! Mestlerin zerine meshedeyim mi? Evet!"buyurdular. Ben tekrar: Bir gn m? Dedim. Bir gn!"buyurdular. Ben tekrar: ki gn (olsa)?"dedim.ki gn!"buyurdular. Ben tekrar: gn (olsa)?"dedim. Evet! Dilediin kadar!"buyurdular."(K.S. 3711 C.10 S.497 Aka, alnts, Eb Dvud Bab 61 K.Tahre (158)) 673- Ebu Hreyre (Radyallahu anh)den nakledildiine gre, Ebu Hreyre mescit de abdest alrken yanna Abdullah bnu Krz gelir. Ona, Ebu Hreyre u aklamay yapar: Bir ke (kurumu kelek) paras yedim, bu sebeple abdest alyorum. nk ben Resulullah (aleyhissaltu vesselm)n Atete pien eyler yiyince abdest aln" dediini iittim."(K.S.3681 C.10 S.472 Aka, alntlar: Mslim, Hayz 90, (532); Nesi, Tahret 122,(1,105,106); Tirmizi, Tahret 58,(79); Eb Dvud, Tahret 76,(194). Bu, Mslimin lafzdr. Mslimde Hz. Aieden buna benzer rivyet mevcuttur.) Bu rivayette atete pien eyler yiyince abdest alnmas gerektiini rivayet ettiler. Buna elikili olarak u tr rivayetlerde bulundular: 674- bnu Abbs (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) koyun budu yedi ve namaz kld, abdest almad."

465

Buharinin bir baka rivayetinde: Tencereden eliyle etli kemik ald" denmitir. Mslimin bir rivayetinde: Budu kemirdi, sonra namaz kld, abdest tazelemedi" denmitir. (K.S. 3686 C.10 S.474 Aka, alntlar: Buhari, Vud 50, Etime 18, Mslim, Hayz 91, (354); Muvatta, Tahret 91, (1,25); Eb Dvud, Tahret 75, (187); Nesi, Tahret 123,(1,108)) 675- Ebu Said (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Ensrdan birine adam gndererek, yanna artt.. Aleyhissaltu vesselm: Herhalde sana acele ettirdik?"buyurdu. Ensri: Evet ey Allahn resul! deyince: Acele ettirilir veya inzal olmasan gusletmen gerekmez. Sadece abdest gerekir" buyurdular."(K.S. 3735 C.10 S.525 Aka, alntlar: Buhari, Mslim ve Eb Dvud.) 676- Mslimin bir dier rivayetinde: Reslullah (aleyhissaltu vesselm): Suyu (ykanmay), su (meninin gelmesi) gerekir" buyurdu" denmitir. (K.S. 3736 C.10 S.525 ) 677- Nesainin Ebu Eyyub (radyallahu anh)den kaydettii bir de Resulullah: Reslullah: Su, sudan dolaydr" buyurmutur. (K.S.3737 C.10 S.525 Aka, alntlar: Buhari, Vud 34; Mslim, Hayz 81-83, (343-345); Eb Dvud, Tahret 84, (217); Nesi, Tahret 132,(1,115)) Bu tr rivayetlerle meni gelmeden gusl gerekmez diye tahdiste bulundular, buna ramen kargaa karmak iin elikili olarak u rivayetlerde bulundular. Bu rivayetleri yazmadan nce unu belirteyim ki, tahdis etmi olduklar bu rivayet hem peygambere kar hem sahabeye kar, hemde

466

sahabelere kar bir saygszlktr. Peygamberin bu ekilde mstehcen senaryolarla dini anlatmayaca gibi, hi bir sahabenin ahsna kar seni acele mi ettirdik gibisinden ifadelerde bulunmaz, zira peygamber byk bir ahlaka sahipti. Bu rivayet sahabelere karda saygszlktr, sahabeler mahhas rnekler olmadan szle anlatlan retileri anlamayacak kimseler deildirler. Aksi takdirde sz anlatm olan Kuran nasl anladlar? 678- Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Erkek kadnn drt uzvu arasana ker ve kadna mberet ederse gusl vacib olur. Bir rivyette de u ziyade var:... nzal olmasa bile. Ebu Dvudun rivayetinde drt uzvu kelimesinden sonra"... hitana (snnet mahalli) hitan kavuursa, gusl vacip olur" denmitir. (K.S.3733 C.10 S.523 Aka, alntlar Buhari, Mslim, bni Mace, Eb Dvud, (Kaynak tafsilatlar K.S.3734 ci rivayetten: Buhari, Gusl 28; Mslim Hayz 87,(348); Muvatta, Tahret 71, (1, 45,46); Eb Dvud Tahret 84, (216); Nesi, Tahret 129, (1,110,111); bnu Mce, Tahret 111,(610)) Grld gibi, bu rivayetle evvelki rivayet elikilidir. Bu eliki konusunda ok sktrlm olacaklardr ki, u ekilde bir ara rivayet uydurmulardr: 679- bey bnu Kab (radyallahu anh) anlatyor: Su, sudan gerekir" hkm slamn bidayetinde bir ruhsatt. Sonra bundan nehyedildi. "bey ilave tender ki: Su, sudan gerekir" hkm ihtilam hakknda muteberdir." (K.S.3738 C.10 S.526 Aka, alntlar: Eb Davud, Tahret 84, (214,215); Tirmizi, Tahret 81,(110,111))

467

Gya bu rivayetle durumu idare etmeye almlardr. Kadnn drt uzvundan bahsetmeleri nerde, ii ryayla izah etmeleri nerde? 680- Hz. Ali (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm), cnp olmadka her halimizde bize Kuran okutup talim ederdi."(K.S.3771 C.10 S.548 Aka, alntlar: aadaki rivayette.) 681- Nesinin bir baka rivayetinde yle gelmitir: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) heldan knca Kuran okur, bizimle et yerdi. Cenabet halinden baka hibir ey Onunla Kuran arasna perde olmazd." (K.S.3772 C.10 S.548 Aka, alntlar: Eb Dvut, Tahret 91, (229); Tirmizi, Tahret 111,(146); Nesi, Tahret 171,(1,144.) Bu rivayetlerine gre kii cenabetli olmamak artyla abdest siz Kuran okuyabilir ve okutabilir. 682- bnu Abbs (radyallahu anhum)dan rivayet edildiine gre, O cnp kimsenin Kuran okumasnda bir beis grmezdi." (K.S. 3773 C.10 S.550 Aka, alnts: Buhri, Hayz 7 ) Bu rivayette, evvelki rivayetin aksine olarak, cenabetli kimsenin Kuran okuyabileceini sylemeleri bir elikidir. 683-. ... ie (r.anh)nn yle dedii rivayet edilmitir; Ashb Kirmn evlerinin kaplar Mescide alm bir halde ikin, Reslullah (s.a.) (Mescide) gelip; u evlerin ynlerini (kaplarn) mescidden eviriniz" buyurdu ve (hucre-i saadetine) girdi. Ashab, kendileri hakknda bir ruhsat inmesini umarak bir ey yapmadlar (evlerinin kaplarn evirmediler.) Bir mddet sonra Reslullah aleyhisselm onlar(n yanna) tekrar kt ve;

468

u evlerin (kaplarn) eviriniz. nk ben, mescidi hayz ve cnp (olan)lara hell grmyorum" buyurdu. (Eb Dvd, K.Tahre (1).Bb 92 C.1 S.411-412 H.232 amil, ayrca: bni Mce, Tahre 126.) Bu rivayette hayz ve cnp olanlarn mescide giremeyeceini, hatta evlerinin kapl ynlerinin mescit ynnde alamayacan tahdis ettiler. Bu ise evvelki rivayetlerde bu konuda tahdis edilen ruhsatlarla elikilidir. Ayrca rivayet mantkszlklarla doludur, bir insann cnp olmasyla evinin kap ynnn hibir ilgisi olamaz, pencereleri mescit ynndeyse ve pencereden cnp halde bakyorsa, veya sokaktan geiyorsa durum ne olacak, bu tr eyler sama olduundan uzatmak istemiyorum. 684-.. ... (r. anh)!dan demitir ki: Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) bana, Mescitten seccdeyi alver."dedi. Ben hayzlym" dedim. Bunun zerine: - Senin hayzn elinde deildir" buyurdu. (Eb Dvud, K.Tahre (1), Bb 103 C.1 S.465 H.261 amil, ayrca: Mslim, hayz 11-13; Tirmizi, tahre 101; Nesi, tahre 176; hayz 18 ) Bu rivayette ise evvelki rivayetle hayz konusunda elikiye dtklerini grm oluruz. Zira hayzlnn mescide girebileceini tahdis etmilerdir. 685- Cbir bnu Semure (radyallahu anh) anlatyor: Bir adam Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a gelerek: Koyun eti sebebiyle abdest alaym m?"diye sordu. Dilersen abdest al, dilemezsen alma!"diye cevap verdi. Adam bunun zerine:

469

Deve eti sebebiyle abdest alaym m?"diye Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bu sefer:

sordu.

Evet, deve eti sebebiyle abdest al!"cevabn verdi. Adam tekrar: Koyun allarnda namaz klaym m?"diye bir baka sual sordu: Evet!"cevabn ald. Tekrar sordu: Pekala, deve allarnda namaz klaym m? Hayr!"buyurdu Aleyhissaltu vesselm."(K.S.3688 C.10 S.477 Aka, alnts: Mslim, Hayz 97,(360)) 686- sayd bnu Hudayr (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Koyun stn iince abdest almayn, deve stn iince abdest aln." (K.S. 650 C.16 S.599 Aka, alnts: bni Mace 496.) Abdest almann hibir yemek yeme veya imeyle ilgisi yoktur. Aksine tuvaletten gelmi olmayla ilgisi vardr. Bu itibarla uydurma olup asl yoktur. Deve hakknda bu ekilde rivayette bulunmalarnn nedeni, hatrlanaca zere daha nce vermi olduum rivayet rneinde, deve iin eytan demilerdi, bunlar eytan piirip yediklerini mi zannediyorlar ne kolay i ve ne sama iddialar. 687-. ... Eb shkn rivayetine gre: Eb Hayye, Ben Aliyi (r.a) abdest alrken grdm, demi ve her abdest organn er kere ykadn nakletmi ve demitir ki: Sonra bana mesh etti, sonra ayaklarn topuklarna kadar ykad" daha sonra da Hz. Ali (r.a):

470

Resl Ekrem (s.a.)in abdest aln size gstermek istedim de... (Eb Dvud, K.Tahre (1). Bab 51 H.116 amil, ayrca: Nesi, tahre 93,94,95; Tirmizi, tahre 44,48.) Bu rivayette de ayaklarn mesh (slak elle silme) edilmeyip ykanmas gerektii eklinde tahdiste bulunmulardr. Bu ise Kurana aykrdr, zira Kurana gre abdest alrken ayaklar ykanmaz mesh edilir. 688- bnu Abbs (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Namaza kalktn vakit abdesti mkemmel yap. (Bu cmleden olarak) suyu ayak ve el parmaklarnn arasna iyice ulatr." (K.S. 6131 C.16 S.589 Aka, alnts: bni Mace 447.) 689- Mikdm bnu Madikerp radyallahu anh anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm), abdest ald ve ayaklarn er sefer ykad." (K.S. 6135 C.16 S.591 Aka, alnts: bni Mace 457.) Bu iki rivayette de, abdest alrken ayaklarn muhakkak ykanmas gerektiini tahdis ettiler. 690-............ Bize Eb Avne, Eb Birden; o da Ysuf ibn Mhekden; o da Abdullah ibn Amr(R)den tahdis etti. O yle demitir: Gittiimiz yolculuklarn birinde Peygamber (S) geride kalmt da sonra bize yetimi idi. O srada namz vakti gelmiti. Biz de abdest alyorduk. Ayaklarmz mesh eder gibi, az su ile ykamaa baladk. Peygamber bu hli grnce en yksek sesiyle iki yhud kere: Cehennemde yanacak kelere yazk!"diye nid etti. (Buhri, Kitbul-lm Bab 3 C.1 S.215 H.2 tken ) Bu rivayetlerde ise, abdest alrken ayaklarn mesh edilmesi bir tarafa, ayaklarn tam deil de az suyla mesh eder gibi ykayanlarn keleri cehennemde yanmak suretiyle azab greceklerini tahdis ettiler. Bu ise, Kurana aykrdr, zira Kuranda abdest alrken ayaklarn mesh edilmesi gerektii

471

bildirilmitir. Ayaklarn mesh etmeyip, Allahn Kurandaki emrine aykr olarak ykayanlarn kesinlikle abdesti yoktur. Allahn emrine kar klarak farzlar ifa edilemez. Abdest ve Guslle ilgili olarak uydurmu olduklar rivayetlerden baz rnekler verdim. Grld gibi rivayetler kendi aralarnda elikili olduu gibi, Kuranla badamayan bir ok hususlar ihtiva etmektedirler. Ve vermi olduum bu rneklerden baka, bu konuda epeyce tutarsz ve elikili rivayetleri vardr. rnek olsun diye sadece otuz civarnda rivayeti konu ettim. Ve iddia ediyorlar ki bu rivayetleri olmasa ne abdest ne de gusl konusu Kur'an'dan anlalamazm. Hal bu ki, Kur'an o kadar net ve ak bir kitaptr ki, dinle ilgili btn konular andan kolayca anlalabilir. Abdest ve Gusl konusunda Kur'an'dan rnek verecek olursam, durumun hite iddia ettikleri gibi olmad kolayca anlalabilir. yle ki, mealen: - Ey iman edenler! Namaza dur(mak iste)diiniz zaman yzlerinizi ykayn ve ellerinizi dirseklere kadar, ve balarnz meshedin (slak elle silin), ve ayaklarnz da topuklara kadar. Eer cnp iseniz temizlenin (ykann). Ve eer hasta iseniz veya yolcu iseniz veya biriniz tuvaletten gelmise, yada kadnlara dokunmu ve su bulamamsanz, temiz topraa teyemmm edin; Yzlerinizi ve ellerinizi onunla meshedin, Allah size glk karmak istemiyor, fakat sizi temizlemek ve size olan nimetini tamamlamak istiyor ki, kredesiniz. 5/6 - Ey iman edenler! Siz sarho iken -ne sylediinizi bilinceye- cnp iken de -yolcu olan mstesna- gusl edinceye kadar namaza yaklamayn. Eer hasta vey bir yolculuk zerinde bulunursanz, yahut sizden biriniz ayak yolundan gelirse, yahut kadnlara dokunup da (bu durumlarda) su bulamamsanz o zaman temiz bir toprakla teyemmm edin: Yzlerinize ve ellerinize srn. phesiz Allah ok affedici ve balaycdr. 4/43

472

Kur'an'a gre, Abdest ve Gusl ile ilgili durum bu ekildedir. Bundan da kolayca anlald gibi, abdestle ilgili organlarmz drt tanedir, bunlarda iki gruba ayrlmaktadr. Birinci grup yz ve dirseklere kadar eller, ikinci grup ba ve topuklara kadar ayaklar. Birinci grupta olan yz ve ellerin ykanmas gerekir. Zira, Kur'an'da yzlerinizi ykayn, ellerinizi de dirseklere kadar denmesi bunu ifade eder. rnein: Ahmet'e selam syle, Ali'ye de dediimizde nasl ki Ali'ye de selam ettiimiz hemen anlalabiliyorsa. Yzlerinizi ykayn, ellerinizi de dirseklere kadar ifadesi, ellerinde dirseklere kadar ykanaca manasndadr. kinci grupta olan ba ve ayaklarda mesh edilecektir. Zira ayn ekilde banz mesh edin, ayaklarnz da topuklara kadar denmesi, ayaklarnda aynen ba gibi meshedilecei manasndadr. Abdestin geerli olmas iin Kur'an'a uygunluk arttr. Sakn bu daha iyidir deyip, mesh edecein yerde ayaklarn ykamaya kalkma, bu durumda szn Allah'n sz nne geirmi olursun. Her eyin en iyisini ve en dorusunu Allah bilir. Ve unutma ki dini ancak ve ancak Allah koyar ve Allah'n koyduu din Kur'an'da mevcuttur. Eer ki ayaklarn ykamaya bir ihtiyacn varsa veya ykayp serinlemek istiyorsan abdest almadan nce veya sonra istersen sabunla yka ve bunu abdest alyorum diye yapma, abdestin geerli olmas iin muhakkak ayaklarn Kur'an'da emredildii gibi mesh etmelisin ve mesh ettiin de ban ve ayaklarn olmal, sark veya ayakkab zerine mesh etmek ayaklar veya ba meshetmek manasnda deildir. Meer ki kiinin suyun Mesih ile slakln dedirmeye zorunlu bir manisi olmu olsun, rnein: ban da veya ayaklarna da bir yaradan dolay sarg bezi olabilir, bu durumda sarg bezinin stnden silebilir, zira Allah hibir nefse yklenemeyecei yk yklemez. Nasl ki suyu hastalktan dolay kullanamadmz da teyemmm etmemize msaade edilmise, mecburiyet karsnda ona gre kyas yaplabilir. Baz mesleklerde cildin zeri mesleki bir maddeyle rtlebilir. rnein yal boyaclar gibi, bu durumda imkan lsnde cilt ykanr

473

dolaysyla boya deyen yerin st karlamayan boya ile birlikte ykanr veya meshedilen organsa meshedilir. Cenabetli olma durumunda ykanlmak suretiyle temizlenme emredilmitir. Bu durumda istenen ykanma ise kolayca bilinebilen, vcudun ykanmas olaydr. Eer bu konuda tereddd olan varsa, kk bir ocua sorarak renebilir. Zira biz onlara ykann dediimizde ne dediimizi gayet iyi anlyorlar. Bunun iin iftira yollu, hareket ederek rivayetlerde iddia ettikleri gibi ykanmay tatbiki olarak erkekler tarafndan Aieye yaptrma rivayetleri tahdis etmek gerekmiyor. Teyemmm ise, hem ykanma ve hem de abdest yerine geerli olup. Kuranda belirtildii gibi, baz zorluklarla karlatmzda kolaylk olmak zere Allah tarafndan verilmi bir ruhsat (msaade)dir. Bahsedilen zorluklar ve Gusl veya abdest gerektiren artlar unlardr. Teyemmm artlar: Hastalk durumu (su kullanmaya mani bir hastalk). Yolculuk durumu (su kullanmaya mani bir yolculuk). Abdest gerektiren artlar: Tuvaletten gelinmise (ihtiya iin gidilmesi halinde.) Kadnlara dokunulmusa. Gusl gerektiren art. Cnp olunmusa. Bu hususlarn meydana gelmesi halinde eer su bulamamsa ki, bu su bulunmama durumu kullanamamay da ieren bir ruhsattr, yoksa su kullanmaya mani bir durum yoksa, durum

474

gerei olarak ykanma veya abdest alma gereklidir. artlar arasnda hastaln bulunmas zorluk olmas durumu ile ilgilidir, dier hususlar da bundan dolay imkanszlk durumu olarak anlalmaldr. rnein hastalk nedeniyle su kullanamyorsak veya bizi hasta edebilecek souk su veya halayabilecek kaynar su, su bulunduu manasnda deildir. Veya ykanmaya mani tekil etmeyen bir hastalk durumunda rnein: Baz hastalklarda kaplcalarda ykanmak, tedavinin esasn tekil eder. Veya yolcu olmasna ramen ykanma imkan salayabilecei bir otelde ikamet eden kimse su bulamama durumunda olan kimse deildir. Peki, su bulunmusa yani suyu hem elde etmi, hem de kulana biliyorsak durum ne olacaktr? Bu durumda teyemmmle birlemi olan iki husus birbirinden ayrlmaktadr, yani cenabetli olan kimse ykanacak, cenabetli olmayan kimse, gerekli olduunda abdest alacaktr. Ancak, nceden teyemmm alm olan kimsenin teyemmm, artlarn normale dnmesi halinde geerliliini yitirmez, yeniden ykanmak veya abdest iin yeniden ykanmay veya abdest almay gerektirecek durumlarn olmas lazmdr. Zira, Kur'an'da suyun bulunmas veya hastalkla yolculuun bitmesi halinde teyemmmn iptal ve iadesi bize emredilmemitir. Cenabetlik durumu inzal olsun veya olmasn cinsel birlemeyle veya cinsel birleme olmamasna ramen ihtilam ile meydana gelen bir olaydr. Tuvaletten gelinmesi halinde abdest alnmas hususu, tuvalet ihtiyacnn giderilmesiyle ilgili bir olaydr. Sesli veya sessiz yellenmek abdesti bozmaz, zira bu hususlar tuvalet ihtiyac kapsamnda deildir, zira bunlar iin tuvalete gitmek bir ihtiya deildir, Kadnlara dokunma olayna gelince, bu husus ehli snnetin kendi aralarnda da deiik anlalmaktadr, kendi aralarnda ki bir ok ihtilaf konusundan biride budur. Bir ksm bunu cinsel birleme olarak kabul ederken, bir ksm nikah den erkek veya kadn cildinin bir birine dokunmas olarak anlamaktadr. Bundan dolaydr ki, kadnlara dokunmay cinsel birleme olarak kabul edenler, el temas veya pme

475

durumunda abdestin bozulmadn iddia ederler. Dierleri ise, yani "dokunmay" tokalama veya pme eklinde anlayanlar bu durumlarn olmas halinde abdestin bozulacan iddia ederler. rnein: afii mezhebine bal olan kimseler, elleri bir kadn eline dediinde abdest almay gerekli grrler, fakat Hanefi mezhebi ballar ise bu gibi durumlar da abdest almaya gerek grmezler. Bu ekilde ihtilafa dmelerinin nedeni ise, kadnlara dokunmay sadece bir hususu anlatan bir ifade olarak anlamalarndan dolaydr. halbuki bu kelime her iki hususu da kapsamaktadr. El ele dokunmak veya pmek dokunma olduu gibi, cinsel temasta dokunmadr. Hal byle olunca durum kolayca anlala bilir. Dokunma olay cinsel birlemeyi ihtiva ediyorsa bu duruma gre ykanmak gereklidir. Cinsel birlemeyi ihtiva etmiyorsa, sadece el ele deme veya pme veya elbise zerinden olsa dahi oynama ve vcudun hissedilmesi durumunda meni veya orgazm olay meydana gelmemise bu lemse yani dokunma olay sadece abdest almay gerektiren bir olaydr. Dokunma "Lems" kelimesinin kapsad manalarla ilgili olarak Kur'an'dan rnek verecek olursam, yle ki, Mealen: - (Ey Muhammed!) Sana, kada yazl bir kitap indirmi olsaydk ve onlar da o kitaba elleriyle dokunsalard, yine de kfredenler, bunun apak sihir olduunu sylerlerdi. 6/7 Mealini vermi olduum ayette dokunma "Lems" kelimesiyle ifade edilmi olup, bur da kitaba elle dokunma durumunu ifade etmektedir. Dolaysyla, masaya, kaleme, veya herhangi bir eye elimiz dediinde bu "Lems" yani dokunma olduu gibi, kadn ve erkein el ele bir birbirlerine dokunma veya elbise zerinden dahi olsa birbirlerinin vcudunu hissederek cinsel ilgi gsterip dokunmalar durumu da "Lems" olaydr. Ve kadnla erkek arasndaki dokunma olay bu safhada kaldnda, yani meni veya orgazm olay da olmamsa sadece abdest gerekir.

476

- Ey iman edenler! m'min kadnlar nikhlayp da, henz onlara dokunmadan boarsanz, onlarn zerinde sayacanz bir iddet hakknz yoktur. Hemen mt'alarn verin (Mehir kesilmise, zengin kendi gcne gre, eli dar olanda kendi gcne gre vermeli) ve onlar gzellikle serbest brakn. 33/49 Mealini yazm olduum ayette, "Lems" kelimesi ile ifade edilen dokunma olay cinsel birlemeyi ifade etmektedir. Zira byle olmasayd, iddet bekleme durumundan bahsedilmeyecekti. Bylece iddet beklemek, erkekle kadnn cinsel birleme yapmalar halinde, kadnn hamile kalm olup, olmadn anlamak iindir. Byle bir olayn ise, bir erkein elini kadn eline dedirmesinden daha deiik bir durum olduu aktr. Bylece anlalm olur ki, "Lems" kelimesiyle ifade edilen "dokunma" hem cinsel birlemeyi hem cilt dokunmasn ifade eder. Olayn meydana geli kapsamna gre abdest alnr, yada ykanlr. Demek ki abdest ve gusl Kur'an'da aka belirtilmitir. Kii cinsel birleme yapmsa, inzal olmasa dahi cnp olmutur. Veya ryasn nedeniyle inzal olmusa veya cinsel birleme yapmadan inzal olmusa bu hususlar cnplk kapsam iinde olup, M'min kii ykanmaldr. Abdest iin iki husus vardr, M'min kii eer tuvaletten gelmise veya cinsel birleme yapmadan kadnlara dokunmusa ve inzal olmamsa sadece abdest almas gerekir. Abdestin nasl alnmas gerektiinden ise daha nce bahsetmitim. Dier taraftan, abdest alrken izme veya ayakkab zerine mesh edilebilecei, veya ayaklarn meshe dilmeyip ykanmas gerektii, uyku ve (sesli veya sessiz) yellenme gibi durumlarn abdest bozduu, veya atete pimi olan eylerin yenmesi durumunda abdest almak gerektii veya kii zekerine dokunmu olsa abdest almas gerektii veya deve eti ve deve st konusunda yapm olduklar iddia ve rivayetler, asl olmayan ve Kur'an'a uymayan bo iddialardr. Zaten kendileri de bu gibi rivayetlerin tersini de

477

rivayet ederek kendi iddialarn da elikiye dmlerdir. Hi kimse bunlarn bu retilerine uyarak ne abdest alabilir nede ne zaman cnplkten ykanmas gerektiini bilebilir. Zira ztlar iddia etmilerdir. Ve bu ztlar ancak insanlar aknla ve ne yapacaklarn bilmezlie srklemeye sebep olmaktan baka bir ie yaramaz. Zaten istedikleri de budur. Bunlarn bu elikili iddialar nerede. Kur'an'n abdest ve gusl retisi nerede. NAMAZ KONUSUNDA RVAYET RNEKLER UYDURMU OLDUKLARI

ddialarnn en bata geleni, eer ki rivayetler olmam olsayd, Mslmanlarn yalnzca Kur'an' esas alarak nasl namaz klacaklarn bilemeyecekleri iddiasdr. Zira onlar, Kur'an'dan namaz klmann anlalamayacan iddia ile, dolaysyla da rivayetlerin bilinmesinin art olduunu sylemektedirler. Bu iddialaryla, kendilerince, Kurannn yetersiz olduunu aka ifade etmi olurlar. Zira rivayetler olmazsa biz u hususu bu hususu Kurandan bilemezdik demeleri Kuran yetersizdir manasna gelmektedir. Bu iddia ise Kuran ayetlerini red ile, Kuran inkar etmek demektir, baka bir ifadeyle kfrn ta kendisidir. Hal bu ki, tahdis etmi olduklar rivayetleri incelediimizde elikilerle dolu olduklarn, hatta bugn fiili olarak tatbik edilmekte olan namaz olayyla uyumadn grm oluruz. Onlarn bu rivayetlerini ciddiye alp namaz klmaya kalkan bir kimse byk bir aknlk iinde ne yapacan bilemez hale gelir. Zira bir rivayeti uygulayaym derken, o rivayete aykr baka rivayetlerle engellenmi duruma der. RAKAT SAYILARIYLA LGL RVAYETLERNDEN RNEKLER: 691- bnu Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Allah, namaz peygamberin diliyle hazarda drt, seferde iki, korku halinde bir rekat olarak farz klmtr."(K.S.2332 C.8 S.229

478

Aka, alntlar: Mslim, Salt 5,(687); Eb Dvud, Salt 287,(1247); Nesi, Taksir 1,(3,118,119)) . 692- Aie (radyallahu anh) anlatyor: Allah namaz (ilk defa) farz ettii zaman iki rekat olarak farz etmiti. Sonra onu hazar iin (drde) tamamlad. Yolcu namaz ilk farz edildii ekilde sabit tutuldu."(K.S.2333 C.8 S.230 Aka, alntlar: Buhari, Slat 1, Taksirus-salt 5, Menkbul-Ensr 47; Mslim, Saltul-Msafirin 2, (685); Muvatta, Kasrus-Salt 8, (1,146); Eb Dvud, Salt 270,(1198); Nesi, Salt 3, (1,225)) Grld gibi, hazerde yani yolculukta olmayp ikamet yerinde bulunan kimse iin namazn drt rekat farz olduunu tahdis ettiler. Eer ki iddia ettikleri gibi ise, o zaman akam namaznn farzn rekat ve sabah namaznn farzn iki rekat olarak klmalarn nasl izah ediyorlar. Rivayetleri ve fiili uygulamalar bir birleriyle elimektedir. 693- Bize Mslim ibn brahim tahdis edip, yle dedi. Bize ube Amrdan; o da Cbir ibn Abdillahtan tahdis etti (O, yle demitir): Muz ibn Cebel Peygamberle berber namz klar, ondan sonra dner, kendi kavmine immlk ederdi. Buhri yle dedi: Ve bana Muhammed ibn Ber tahdis edip yle dedi: Bize Gunder tahdis edip yle dedi: Bize ube, Amrdan tahdis etti. O yle demitir: Ben Cbir ibn Abdillahtan iittim, yle dedi: Muz ibn Cebel Peygamberin maiyetinde namz klar, ondan sonra dner de kendi kavmine imamlk ederdi. Bir defasnda yatsy kldrd da el-Bakara Sresinden balayarak okumaa kalkt. Cematten biri ayrld. Muz onun hakknda fen syler gibi oldu. Bu i Peygambere ulanca defa: Fettnsn, fettnsn, fettnsn" yhud Ftin oldun, ftin oldun" buyurdu, ve Mufassal blmn ortasndan iki sre ile (kldrmasn) emretti. Amr ibn Dinr: Ben o iki srenin

479

hangi sreler olduunu htrmda tutamadm, demitir. (Buhri, Kitbul-Ezn C.2 S.727 H.92 tken.) Grld gibi, farz namazn ayn gnde birden fazla, imam olmak suretiyle klnabileceini tahdis ettiler. Bylece bir farz namaz drt rekatsa, sekiz rekat klna bilir demekle her vaktin farznn drt rekat olduu yolunda yapm olduklar evvelki rivayetlerle elikiye dm oldular. Durumu idare etmek iin, bir tanesinin nafile saylacan iddia ettilerse de bu sefer kendi aralarnda ihtilaf ve byk gr ayrlklar meydana geldi. yle ki: Bu meselede Hanefiler ve Malikiler ile dierleri arasnda byk gr ayrlklar vardr. Onlar, farz klan kimsenin nfile klana iktidas sahih (geerli) deildir derler. fiiler ile Hambeliler ise buna tecviz yani sahih (geerli) grrler. Delillerinden biri bu konuda Muz ibni Cebel hakknda tahdis ettikleri rivayettir. Yukarda ki rivayette imam olan namaz mkerrer klabilir diye rivayet ettiler. Baka bir rivayetlerinde, bu rivayetlerine elikili olarak, ayn gnde cemaat fertlerinin de bir vaktin namazn mkerrer klabileceine dair rivayetleri vard. yle ki: 694-. ... Ubde b. Es-Smit (r.a.)den, demitir ki; - Reslullah (s.a.) yle buyurdu: Benden sonra size, megliyetleri kendilerini (Efdal) vakti geinceye kadar namazlarn vakitlerin(de ed)dan alkoyan emirler mir olacak. te o zaman siz, namazlar vaktinde klnz!" Bir adam: - Ya Reslullah, onlarla da klaym m? dedi. Nebi (s.a.); stersen evet" buyurdu.

480

Sfyn (rivayetinde) dedi ki (adam); - Namaza onlarla birlikte yetiirsem, onlarla beraber klaym m? Dedi. Reslullah da; "stersen, evet" buyurdu. (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 10 C.2 S.179 H.433 amil.) 695-. ... Yezid b. El-Esved'den; rivayet edilmitir ki; o genken Reslullah (s.a.)'le beraber namaz kld. Reslullah (s.a) namazn bitirince bir de ne grsn, iki kii mescidin bir kesinde namaz klmayp oturuyorlar. Bunun zerine onlar art(t)d, onlar titreyerek. Reslullaha getirildiler. Hz. Peygamber (s.a.): Sizi bizimle namaz kalmaktan men eden ey nedir?"buyurdu. Adamlar, Biz evimizde kldk dediler. Bunun zerine Reslullah (s.a.) Byle yapmaynz. Sizden biri evinde namaz klp sonra da imam namaz klmam bir halde bulursa onunla birlikte namaz klsn. nk o (imamla beraber klaca namaz) kendisi iin kefaret olur" buyurdu. (Eb Dvd, K. Slat (2), Bb 56 C.2 S.411 H.575 amil, ayrca: Tirmizi, slat 49; Nesi, imme 54.) 696- Bir bnu Mahcen babasnadan anlattna gre, babas (Mahcen) Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n meclisinde idi. O srada namaz iin ezan okundu. Reslullah (aleyhissaltu vesselm) kalkt, namaz kld ve dnd. Mahcen hla yerindeydi. Herkesle beraber namaz klmana mni olan ey nedir, sen Mslman deil misin? Diye sordu. Mahcen: Elbette mslmanm, ancak klmtm!"dedi. Efendimiz: ben ilemle namazm

Mescide geldiin zaman namaza kalklrsa klm bile olsan cemaatle birlikte sen de kl!" (K.S. 2840 C.9 S.168 Aka, alntlar: Muvatta, Saltul-Cema 8,(1,132); Nesi, mmet 53, (2,112))

481

Bylece, srarla bir vaktin farz namaznn mkerrer klnabileceini rivayet ettiler. Buna ramen bu rivayetleriyle elikili olarak u rivayetleri tahdis ettiler: 697-. ... Meymnenin mevls Sleyman b. Yesrdan; demitir ki; - Belta bn merin yanna geldim. Onlar (Belatllar) namaz klyorlard. bn mere: - Onlarla birlikte namaz klmyor musun?"dedim. - Ben namazm kldm. Reslullah (s.a.); "Bir namaz bir gnde iki defa klmaynz" buyururken iittim, dedi. (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 57 C.2 S.145 H.579 amil.) 698- Sleyman Mevl Meymnenin bnu mer (radyallahu anhm)den naklettiine gre, bnu mer unu anlatmtr: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Bir gnde ayn namaz iki sefer klmayn." (K.S. 2842 C.9 S.169170 Aka, alntlar: Eb Dvud, Salt 58,(579); Nesi, mmet 56, (2,114)) bnu mer adna naklettikleri bu iki rivayetle bu konuda evvelce rneini yazm olduum rivayetlerini inkar ettiler. Byle yapmalar metotlar icabdr. Zira byle yapmakla gerein ne olduunu insanlarn renmesine mani olmay, onlar akn hale getirmeyi amalamaktadrlar. Yoksa yazdklarnn tamamyla farknda olmadklarndan deil. Baknz bnu mer adna, yukarda yazm olduum iki rivayeti tahdis ettiler, fakat yine de bu iki rivayetin tam tersi olan bir rivayeti ayn ahs adna, yani bnu mer adna tahdis etmekten ekinmediler, yle ki: 699- bnu mer (radyallahu anhm)nn anlattna gre, bir adam kendisine sordu:

482

Ben evde namazm klp sonra da imamla namaza yetiiyorum; onunla da namaz klaym m? Evet!"deyince adam tekrar sordu: Peki, bunlardan hangisini (farz olan) namazm yapaym? "Bu senin elinde mi? dedi, bu Allaha kalmtr, dilediini (asl farz olan) namazn yerine sayar! (K.S. 2841 C.9 S.169 Aka, alnts: Muvatta, Saltul_Cema 9,(1,133)) Grld gibi, bnu merden ayn konuda bir birlerine ters rivayetler uydurmak onlar iin gayet sradan bir eydir. Daha nce belirttiim gibi, onlar asl ilgilendiren, hedefledikleri konularda insanlar aknla srkleyip ne yapacaklarn bilmez hale getirip, slam dini konularnda kargaa meydana getirmektir. Ve slam dini ad altnda meydana gelmi btn rivayeti gruplara bakldnda, bunlarn ayrla dmelerine asl sebebin bu elikili uydurma rivayetler olduu grlr. imdi namazla ilgili olarak uydurmu olduklar rivayetlerden rnekler vermee devem edecek olursam: 700- Habbb (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a (secde edilen) yerin scaklndan ikayet ettik, ancak ikayetimizi dinlemedi: Zheyr, Ebu shka: ikayetiniz le vaktinde miydi?"diye sordu. br: Evet!"dedi. Ben: Vakit girer girmez, (yani ortalk klnmasndan m?" diye sordum. O yine: ok scakken)

Evet!"dedi." (K.S.2380 S.271-272 Aka, alntlar: Mslim Mescid 189,(619); Nesi, Mevkit 2, (1,247))

483

701- Hz. Enes (radyallahu anh): Reslullah (aleyhissaltu vesselm) (yolculuk srasnda) bir yere inecek olsa, leyi klmadan oray terk etmezdi" demiti. Bir adam sordu: Yani gn ortasnda olsa da m? Evet, dedi Enes, gn ortasnda olsa da!" (K.S. 2381 C.8 S.272 Aka, alntlar: Eb Dvud, Slat 273, (1205); Nesi, Mevkit 3, (1,248)) Bu iki rivayette, le scann, seferi dahi olsa namaz klmaya mani olmadn, muhakkak serinlii beklemeden namaz klmak gerektiini rivayet ettiler. Buna ramen bu rivayetlerine elikili olarak u rivayeti tahdis ettiler: 702- Eb Hureyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Hararet iddetlenince namaz (vakit) biraz serinleyince kln. nk, iddetli hararet cehennemden bir kabarmadr." (K.S. 2393 C.8 S.282 Aka, alntlar: Buhari, Mevkit 9, Bedl-Halk 10; Mslim, Mescid 180, (615); Muvatta, Vkt 28, (1,16); Eb Dvud, Salt 4, (402); Tirmizi, Salt 7, (157); bnu Mace, Salt 4, (677); Nesi, Mevkit 5, (1,248-249)) Bu rivayet evvelki rivayetlerle elikilidir. 703- Enes (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Akam yemei hazrlanm ise, yemee namazdan nce balayn. Yemeinizi aceleye de getirmeyin." (K.S. 2399 C.8 S.287 Aka, alntlar: Buhari, Etime 58, Ezn 42; Mslim, Mescid 64, (557); Tirmizi, Slat 262, (353); Nesi, mmet 57, (2,111)) Yukardaki rivayette yemek iin namaz tehir (geciktirile) bilir diye rivayet ettiler. Hemde yemei aceleye getirmemek gerektiini sylediler.

484

704- Hz. Cbir (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Yemek veya bir baka ey iin namaznz tehir etmeyin." (K.S. 2403 C.8 S.289 Aka, alnts: Eb Dvud, Etime, 10, (3758)) Burada ise br rivayetlerinin aksine, elikili olarak, yemek iin namazn tehir edilemeyeceini tahdis ettiler. 705- Nesinin rivayetinde yle gelmitir: anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) namaza girdii zaman ellerini kaldrrd ve iki rekat arasnda kalkt zaman ayn ekilde ellerini iki omuzunun hizasna kaldrrd." (K.S. 2489 C.8 S.372 Aka, alntlar: Buhari, Ezn 83,84,85,86; Mslim, Salt 22, (390); Muvatta, Salt 16, (1,75,76,77); Eb Dvud, Sal3at 117,(721,722,741,743); Tirmizi, Salt 190, (255); Nesi, ftitah 1,2,3,(2,121,122); bnu Mce, kmet 15, (858-868)) Rivayet ettiler ki, namaza balarken ve iki rekat arasnda elleri iki omuz hizasna kaldrmak gereklidir. 706- Allame (rahimehullah) anlatyor: Size Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n namazyla namaz kldraym m?"dedi ve namaz kldrd. Bu namazda ellerini bir kere iftitah tekbiri srasnda kaldrd, baka kaldrmad." (K.S. 2490 C.8 S.375 Aka, alntlar: Eb Dvud, Salt 119, (748); Tirmizi, Salt 191, (257), 188,(253); Nesi, ftitah 110, (2,195), 124, (1,204), Sehv 70, (3,62)) 707- Ber (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) iftitah tekbiri alrken grdm. Ellerini kulaklarna yakn kaldrmt. Sonra (namazdan kncaya kadar) baka kaldrmad. (K.S. 2492 C.8 S.376 Aka, alnts: Eb Dvud, Slat 119, (752)) Bu iki rivayette ise evvelki rivayetin aksine iftitah tekbiri hari, ellerin kaldrlmayacan tahdis etmeleri bir elikidir.

485

ftitah tekbirinde, Allahu ekber deyip ellerimizi kaldrmamzn manas, iaret diliyle, Allahn, bizden ve kainattaki her eyden daha byk Olduunu ifade etmek iindir. Yani el kaldrmakla Kainat iaret etmi oluyoruz. Onun iin kimilerinin elleri omuzlara kadar kaldrmak lazm yok omuzlara kadar kaldrmak lazm veya bir sefer kaldrmak lazm veya birden fazla kaldrmak lazm demelerinin konuyla pek bir ilgisi yoktur. 708- bnu Abbs (radyallahu anhma) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) kraat n bismillehirrahmanirrahim ile balatyordu. (K.S. 2527 C.8 S.400 Aka, alnts: Tirmizi, Salt 181, (247)). 709- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: Ben, Reslullah (aleyhissaltu vesselm), Hz.Eb Bekr, Hz. mer, Hz. Osman (radyallahu anhm) ile birlikte namaz kldm. Onlardan hibirinin bismillahirrahmanirrahimi okuduklarn iitmedim." (K.S. 2528 C.8 S.400 Aka, alntlar: Buhri, Ezn 89; Mslim, Salt 50, (399); Muvatta, Salt 30, (1,81); Eb Dvud, Salt 124, (781); Tirmizi, Salt 182, (246); Nesi, ftitah 21,22, (2,133-135); bnu Mce, kmet 4, (813,815)) 710- bnu Abdillah bni Muzaffer (rahimehullah) anlatyor: Ben (namazda) bismillahirrahmanirrahimi okumutum. Babam iitti. Bana: Oulcuum, (bu yaptn) bir bidattir. Bidatten sakn!"dedi. Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n ashabndan her kimle karlat isem, hepsinin de bidatten nefret ettii kadar bir baka eyden nefret etmediini grdm. Babam szlerine yle devam etmiti: Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm)la, Hz. Eb Bekirle, Hz. merle, Hz. Osmanla (radyallahu anhm) namaz kldm. Onlardan hi birinin bunu (besmelenin okunacan) okuduklarn iitmedim. Onu sen de okuma.

486

Sadece Elhamdlillahi rabbil-lemin"de." (K.S.2529 C.8 S.401 Aka, alntlar: Tirmizi, Salt 180, (244); Nesi, ftith 22, (2,135)) < 708.> rnekte grld gibi, Peygamberin namazda Kuran okumaya bismillahirrahmanirrahim ile baladn rivayet ettiler. Buna ramen bu rivayetin aksine olarak, <709.> ve < 710.> rneklerde grld gibi namazda bismillahirrahmanirrahim okunamayacan tahdis etmelerinin eliki olmas hususu bir yana. Namazda besmelenin okunamayacan, okunmasnn bidad olduunu iddia etmeleri ok ibret vericidir. Allahn adn anmann da bitad m olurmu? Nasl olur da bir Mmin namaz klarken Allaha snmak in bismillahirrahmanirrahim okumasn veya okuduunda namaz geersiz olsun veya bidad iledii, dolaysyla gnah kazand iddia edilebilsin. Byle bir iddiay ancak Allahn adn duymaya tahamml edemeyen kimseler iddia ederler. Bu iddialar Kurana uymamaktadr, yle ki Kuran okumaya baladmzda, Kuran okumaya balamann iki art vardr. Bunlardan bir tanesi, eytann errinden Allaha snmak, dieri de Allahn adyla okumaya balamaktr. Kuran okumaya balamann namazda veya namazn dnda olmas bu durumu deitirmez, ayrca bir srenin bandan deil de ortalarndan veya sonlarndan balamakta ayn ekilde durumu deitirmez. Zira, Kuran okumaya nereden balanrsa balanlsn durum ayndr, ayrca, Allah bize Kurandan kolaymza geleni okuyabileceimizi bildirmitir. Bu duruma gre, rnein: Namazda Bakara Sresinin son iki ayetini okuyarak balamamz halinde veya Har Sresi 21. Ayetten balayarak okuduumuzda eytann errinden Allaha snp, Allahn adyla balamamz arttr. Besmelede, Allahn adn anmaktan baka bir ey deildir. Bu konuda Kurandan mealen:

487

- Rabbin, senin gecenin te ikisinden daha aznda, yarsnda ve te birinde kalk(p namaz kl)dn biliyor. Seninle berber bulunanlardan bir topluluk da (byle yapyor). Geceyi ve gndz Allah takdir etmektedir. O sizin (gece ve gndz saatlerinizi) hesbedemiyeceinizi (gece satlerinde kalkamayacanz) bildii iin sizi affetti. O halde Kurandan kolaynza geleni okuyun. Allah, iinizden hastalar, yeryznde gezip Allahn lutrunu arayan baka kimseler ve Allah yolunda savaan daha baka kimseler bulunacan bilmektedir. Onun iin Kurandan kolaynza geleni okuyun. Namaz kln, zekt verin ve Allaha gzel bir bor verin. Kendiniz iin verdiiniz hayrlar, Allah katnda verdiinizden daha hayrl ve mkfata daha byk bulacaksnz. Allahtan mafiret dileyin. phesiz Allah ok balayan, ok esirgeyendir. 73/23 - Kuran oku(mak iste)diin zaman kovulmu eytandan Allaha sn (Ezu Billhi Mineeytnir-racim, de). 16/98 - Yaratan Rabbin adyla oku. 96/1 711- Rifa bnu Rfi (radyallahu anh) anlatyor: Biz mescid de iken bedevi klkl bir adam kageldi. Namaza durup, hafif bir ekilde (yani rknleri, tesbihleri ksa tutarak) namaz kld. Sonra namaz tamamlayp Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a selem verdi: Efendimiz: zerine olsun. Ancak git namaz kl, sen namaz klmadn!"buyurdu. Adam dnd (tekrar) namaz klp geldi, Reslullaha selam verdi. Aleyhisslatu vesselm selamna mukabele etti ve: Dn namaz kl, zira sen namaz klmadn!"dedi adam bu ekilde iki veya sefer ayn eyi tapt, her seferinde aleyhissaltu vesselm:

488

Dn namaz kl, zira sen namaz klmadn!"dedi. Halk korktu ve namaz hafif klan kimsenin namaz klmam saylmas herkese pek ar geldi. Adam sonuncu sefer: Ben bir insanm isabet de ederim, hata da yaparm. Bana (hatam) gster, doruyu ret!"dedi. Aleyhissaltu vesselm: Tamam. Namaza kalknca nce Allahn sana emrettii ekilde ab dest al. Sonra (ezan okuyarak) ahdet getir, ikmet getir (namaza dur). Ezberinde Kuran varsa oku, yoksa Allaha hamlet, tekbir getir, tehlil getir, sonra rkya git. Rk halinde itminna er (azalarn rkda mtedil halde bir mddet dursun). Sonra kalk ve kyam halinde itidle er, sonra secdeye git ve secde hlinde itidle er, sonra otur ve bir mddet oturu vaziyetinde dur, sonra kalk. te bu (sylen)enleri yaparsan namazn mkemmel (klm olursun. Bundan bir ey) eksik brakrsan namazn eksilttin demektir. Rvi der ki: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n bu sonuncu sz Ashaba nceki: (Dn, namaz kl, zira sen namaz klmadn!) sznden daha kolay (ve rahatlatc) oldu. Zira (bu sze gre), saylanlardan bir eksiklik yapan kimsenin namaznda eksiklik oluyor ve fakat tamam heba olmuyordu." (K.S.2658 C.8 S.504-505 Aka, alntlar: Tirmizi, Salt 226, (302); Eb Dvud, Salt 148, (857-861); Nesi, ftitah 105,(2,193),167,(2,225)) Bu rivayette bariz (ak, belirgin) olarak dikkati eken husus, Namazda Kuran okunmaya bileceini iddia etmeleri. Nasl ki daha nceki rneklerde grld gibi, namazda, besmele okunmasna kar km idilerse, burada da mslmanlar namazda Kuran okumaktan uzaklatrmay amalamaktadrlar. Ezberinde Kuran varsa oku, yoksa bir

489

ey olmaz demeye getirmeleri bundandr. Yoksa kiiye Ezan ve Kamet okumas gerektii bildirilir de, buna ramen ezberinde Kuran varsa oku denir mi? Ezan ve kameti ezberleye bilen, Kurandan bir ksa sre ezberleyebilir. Bu da dikkat ekici ayr bir elikidir. imdi bu rivayetlerinden birka rnek daha verirsem: 712-. ... Abdullah b. beydillah dedi ki: Beni Haim genlerinden oluan bir toplulukla beraber bn Abbsn yanna vardm. imizden bir gen dedi ki: Sor (bakalm) bn Abbsa Peygamber (s.a.) le ve ikindi namazlarnda (Kuran) okuyor muydu? (O gen bu soruyu sorunca bn Abbs; hayr, asla!"diye cevap verdi. Bunun zerine bn Abbsa; Belki de iinden okuyordu" denildi. O da Tuh sana bu birincisi (olan hi okumamak)dan daha fena! (nk) O (s.a.) kendisine gnderileni teblile memur idi. zelliin dnda bizi dier insanlardan ayrmad: 1. Bize abdesti gzelce almamz; 2. Sadaka yemememizi; 3. Eei ata ekmememizi emretti" dedi. (Eb Dvd, K.salt (2), Bb 126,127 C.3 S.258 H.808 amil, ayrca: Tirmizi, cihd 23; Nesi, tahre 105, hayl 10.) Bu rivayette, peygamberin le ve ikindi namazlarnda asla Kuran okumadn tahdis ettiler. Bunun manas hi kimsenin le ve ikindi namazlarnda Kuran okumamas gerektii demektir. Bylece imam olsun cemaat olsun bu farz namazlarnda Kuran okumak iddialarna gre yasak olmu olur. Bylece be vakit farz namazn iki vaktinde Kuran ile Namazn arasn ayrm oldular. Hele sz arasnda konuyla hi ilgisi olmayan Eei ata ekmemek gerekir sz" gerei ifade etmedii gibi, abestir de. 713- Hz. Cbir radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm: Kim imama uymu ise, imamn

490

kraat onun da kraatidir" buyurdular." (K.S. 6244 C.17 S.21 Aka, alnts: bni Mace 850.) Bu rivayette de, mam hari cemaatten hi kimsenin namazda Kuran okumams gerektiini iddia ettiler. Bylece farz namazn klnd be vakitte de, cemaat asndan namazla Kurann arasn ayrdlar. 714-. ... Cbir b. Abdillahdan demitir ki: Biz (Peygamber (s.a.)in salnda) ayakta ve otururken dua ederek rk ve secdede iken de, tesbih ederek nfile namaz klardk. (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 134,135 C.3 S.302 H.833 amil.) Bylece bu iki rivayette de, namazda Kuran okunmasna mani olmak iin, imama uyarak namaz klan kimsenin hi Kuran okumamas gerektiini zira imamn, onun yerine Kuran okuduunu, ayrca nafile namazlarda namaz yalnz klan kimsenin de hi Kuran okumadan tesbih ederek namaz klmas gerektii tahdis ve iddia ettiler. Bu konudaki iddialarn zetlersek, yalnz bana nafile namaz klan kimsenin Kuran okumadan namaz klmas gerektii. mama uyarak namaz klan kimse hi Kuran okumaz. le ve ikindi namazlarnda mam ve Cemaat ve gerekse kii tek bana namaz kldnda hi Kuran okumamas gerektiini rivayet ettiklerini grrz. Fakat zannedilmesin ki bu rivayetlerinde sabittirler, byle bir ey onlarn yntemlerine aykrdr, bundan dolay kargaa karmak amal aykr rivayetleri de vardr, yle ki: 715- Ebud-Derd radyallahu anhn anlattna gre: Bir adam kendisine: Namazda imam okurken ona uyan kimse de Kurandan okur mu?"diye sormu, o da u cevab vermitir: Bir adam, Aleyhissaltu vesselma her namazda kraat var m?"diye sormutu da Aleyhissaltu vesselmdan Evet!"cevabn almt. Bunun zerine cemaatten biri de: Bu vacip oldu" demiti."(K.S. 6243 C.17 S.21 Aka, alnts: bni Mace 842.)

491

716-. ... At b. Ebi Rebhdan rivte gre Eb Hreyre (r.a.) yle demitir: Her namazda Kuran okunur. Peygamber (s.a.)in bize duyurduunu biz de sizlere duyuruyoruz. Bizden gizlediini biz de sizden gizliyoruz. (Eb Dvud, K.Salt (2), Bb 124,125 C.3 S.797 amil, ayrca: Buhri, ezn 104; Mslim salt 44-46; Nesi, iftith 31,54; bn Mce, kme 11.) Bylece her namazda Kuran okunur demekle evvelki rivayetleriyle elikiye dm olmaktadrlar. Namazda Fatiha Sresinin okunup, okunmamas konusunda da uydurmu olduklar rivayetler, maksatlar konusunda ok ibret vericidir, yle ki: 717- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) uyurdular ki: Kim Ftiha-i erife sresini okumadan namaz klarsa bilsin ki bu namaz nkstr- bu sz kere tekrarlad- eksiktir." Ebu Hreyre (radyallahu anh)ye: Biz imamn arkasnda bulunuyorsak (ne yapalm)? Diye sorulmutu. u cevab verdi: Yine de iinden oku.............. (K.S. 2531 C.8 S.404 Aka, ayrca: Mslim, Salt 4/38; Muvatta Namaz 39; Eb Dvud, K. Salt (2), Bb 131,132 H.821.) 718-. ... Eb Said (el-Hudri) (r.a.)den; demitir ki: Biz (namazda) Fatiha ile (beraber Kurandan) kolay(kmza) geleni okumakla emr olunduk. (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 131,132, C.3 S.271 H.818 amil.) 719- Hz. Cbir (radyallahu anh) demitir ki: Kim Ftihay okumadan bir rekat namaz klarsa, imamn arkasnda bulunmad takdirde namaz klm saylmaz." (K.S. 2535 C.8 S.407 Aka, alntlar: Muvatta, Salt 38,(1,84); Tirmizi, Salt 233,(313))

492

Bu rivayetlere gre, Fatiha sresi okunmayan namaz noksan veya geersizdir. Hal bu ki, dier baz rivayetlerinde, Peygamberin namazda Fatiha sresini okumayp, baka sreler okuduunu tahdis ettiler, yle ki: 720- bnu Abbas (radyallahu anhma) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) cuma gn, sabah namaznda Eliflm-mim Tenzil, es-Secde, ve Hel et all-insni hinun mined-dehr surelerini okurdu. Yine Reslullah (aleyhissaltu vesselm) cuma namaznda Cuma ve Mnfikn surelerini okurdu." (K.S. 2544 C.8 S.416 Aka, alntlar: Mslim, Cuma 64,(879); Eb Dvud, Salt 218,(1074); Tirmizi, Salt 375,(520); Nesi, Cuma 38,(3,111), ftitah 47, (2,159)) 721- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm), Araf suresiyle akam klard. Sureyi ikiye blerek her iki rekatte bir parasn okurdu." (K.S. 2557 C.8 S.424 Aka, alnts: Nesi, ftith 67, (2,170)) Bylece namazda kraat konusunda i ie elikili rivayetler zinciri meydana getirmilerdir. Bu rivayetlerini dikkate alan bir ahs Kraat konusunda namaz da ne yapacan bilemez. Bir taraftan, namazda Kuran okunmayabilir, le ve ikindi namazlarnda hi okunmaz, nafile namazlarda hi okunmaz, mam okur cemaat okumaz. Dier taraftan, mam okur cemaatte okur, her namazda Kuran okumak mecburidir, Fatiha sresinin her namazda okunmas mecburidir derken baka rivayetlerde Fatiha suresinin okunmas mecburi deildir diye bilmektedirler. imdi btn bu elikili rivayetler karsnda kii namazda Kuran kraatyla ilgili nasl karar verebilir? imdi namaz konusunda ki rivayetlerini rneklendirmeye devam edecek olursam. 722- bnu mer (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm), ierisinde secde yeti olan sreyi

493

okur. (ayetler geldike) secde ederdi, biz de secde ederdik. yle ki (izdiham sebebiyle) namaz d vakitlerde alnmz koyacak secde yeri bulamadmz olurdu." (K.S. 2763 C.9 S.66 Aka, alntlar, Buhari, Scdul-Kurn 9,8,12; Mslim, Mesacid 103,(575); Eb Dvud, Salt 333, (1411,1412,1413)) Bu rivayette secde ayeti okunduunda secde yaplmas gerektii rivayet ettiler. 723- Ebu Temimetil-Hceymi anlatyor: Ben sabah namazndan sonra vaazu nasihat ediyordum, bu esnada secde (ayeti okuyor ve secde) ediyordum. bnu mer (radyallahu anhm) beni yasaklad. Ama ben Onu dinlemedim. O sefer yasaklamay tekrarlad. Sonra dnp: Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n arkasnda namaz kldm. Hz. Ebu Bekr, Hz. mer ve Hz. Osman (radyallahu anhm) ile de namaz kldm. Onlarn hibiri gne douncaya kadar secde yapmazlard" dedi." (K.S. 2766 C.9 S.68 Aka, alnts: Ebu Dvud, Salt 335, (1415)) Bu rivayette ise sabah namazndan sabah gne douncaya kadar secde ayeti okunduunda secde yaplamayacan rivayet ettiler. Bylece bir evvel ki rivayette yapm olduklar genellemeden istisna yaparak baz vakitlerde secde ayeti okunduunda secde yaplmaz dediler. 724- Zeyd b. Sabitten naklen: Hibir namazda imam ile krat yoktur" demi. Ve kendisinin Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem)e Necm sresini okuduunu fakat (peygamberin) secde etmediini sylemi.. (Mslim, 106/1688 C.3 Snmez Neriyat.) 725- Zeyd bnu Sbit (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a Vennecmi sresini okudum, bunda secde etmedi. (K.S.2770 C.9 S.89 Aka, alntlar: Buhari, Scudul-Kurn 6; Mslim, Mescid 106,(577); Eb Dvud,

494

Salt 329, (1404); Tirmizi, Salt 404, (576); Nesi, ftith 50, (2,160)) Bu rivayetlerde ise, vakit sz konusu olmadan genelleme yaparak, iinde secde ayeti bulunan Necm Sresi okunduunda Peygamberin secde etmediini rivayet etmekle, secde ayeti okunduunda secde etmenin gerekli olmadn iddia ettiler. Bu ise eliki ve tutarszlktr. 726- bnu Amr bnul-s (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: kii vardr, Allah onlarn namazn kabul etmez: Kendisini sevmeyen kimselere imam olan; Namaza arkadan gelen, yani vakti ktktan sonra gelen; Kleyi azad ettikten sonra tekrar kle klan." (K.S.2800 C.9 S.129-130 Aka, alnts: Eb Dvud, Slat 63,(593)) 727-. ... Abdullah b. mer (r.a.)in rivyet ettiine gre Reslullah (s.a.) (yle) buyurmutur: kii vardr ki, Allah( Tela) onlarn namazlarn kabul etmez: Kendisini istemeyen bir toplulua imamlk eden kimse, namaz sonra (yani vakti getikten sonra) klan kimse, hrriyetine kavuturduu kleyi (tekrar) kle edinen kimse." (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 62 C.2 S.438-439 H.593 amil, ayrca: Tirmizi, mevkit 149; bn Mce, kme 431.) Yukarda ki rivayetlerine gre, vakti ktktan sonra klnan namazn makbul olmadn, dier bir ifadeyle kaza namaz diye bir ey olmadn ve namazlarn birletirilemeyeceini tahdis ettiler. Zira her iki hususta namazn vaktinden kmasyla yani klnmas gereken vakti dnda klnmasyla ilgilidir. Bu ise gerek kaza namazyla ve gerekse namazlarn birletirilmesiyle ilgili olarak bu gnk uygulamalarna aykr olduu gibi, namazlarn birletirilebilecei konusunda ki rivayetleriyle de elikilidir. yle ki:

495

728- bnu Abbas (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yolcu halinde iken le ve ikindiyi birletirirdi, akam ile yatsy da birletirirdi." (K.S. 2912 C.9 S.238 Aka, alnts: Buhari, Taksirus-Salt 13.) Bu rivayette namazlarn seferi halde iken birletirileceini rivayet etmeleri, nceki rivayetle elikilidir. Bu elikiden bahsedildiinde seferi olma durumu bir istisnadr deyip bahane uydura bilirler. Fakat bu bile mevcut elikiyi ortadan kaldrmaz. Zira baka rivayetlerde, sefer, korku veya baka bir zorluk olmadan namazlarn cem edilebileceini yani birletirilebileceini tahdis ettiler. yle ki: 729-. ... Yal b. meyyeden; demitir ki: - mer b. Hattba. Aziz ve celil olan Allah sadece Eer kfirlerin size fenalk yapacandan korkarsanz" dedii ve (bugn) bu (korku) da kalmad halde insanlarn (yolculukta) namaz ksaltmalarn nasl buluyorsunuz?"dedim. mer (r.a.) dedi ki: - Senin hayret ettiin eye ben de hayret ettim de bunu Reslullah (s.a.)den sordum. -Bu, aziz ve celil olan Allahn size verdii bir sadakadr. Onn sadakasn alnz" buyurdu. (Eb Dvd, K.SaltusSefer (4), Bb 1 C.4 S.374 H.1199 amil, ayrca: Mslim, msfirun 4; Tirmizi, tefsiru sre (4); Nesi, Taksirus-Salt 1;bn Mce,ikme 73.) 730-. ... Abdullah b. Abbstan; demitir ki: -Reslullah (s.a.) korku ve sefer olmakszn le ile ikindiyi ve akamla yatsy bir arada kld. Mlik dedi ki: Ben bunun yamur hakknda olduunu zannediyorum.

496

Eb Dvud dedi ki: Bu hadisin benzerini Ebz-Zbeyr b. Seleme ile Krretbn Halid de rivyet etmitir. (EbzZbeyr) dedi ki: - (Bu hdise) Tebk seferine ktmzda oldu. (Eb Dvd, K.Saltus-Sefer (4), Bb 5 C.4 S.393 H.1210 amil, ayrca: Mslim, msafirin 54, Tirmizi mevakit 24; Nesi, mevakit 47.) Her ne kadar bu rivayette, yamur tahmini ve veya sefere kma gibi szlerle istisnalar getirmeye almlarsa da, bu ekilde evvel ki rivayetle elikiye dtkleri gibi, hibir arta bal olmayan aada ki rivayetle de elikiye dmlerdir. yle ki: 731-. ... bn Abbas (r.a.)den; demitir ki: - Reslullah (s.a.) korku ve yamur olmakszn Medinede le ile ikindiyi ve akam ile yatsy cem etti (ikisini bir arada kld). bn Abbsa Reslullah (s.a.n bununla neyi kastettii sorulunca: - mmetine kolaylk getirmeyi murad etti, diye cevap verdi. (Eb Dvd, K.Saltus-Sefer (4), Bb 5 C 4 S.397 H.1211 amil, ayrca: Mslim, msfirin 54; Tirmizi, mevkit 24; Nesi,mevkit 47.) Grld gibi, bir taraftan namaz geciktirenin namazn Allah kabul etmez derken. Namaz geciktirmekten baka bir ey olmayan, namazlarn birletirilmesi suretiyle geciktirilmesinin uygun olduunu tahdis ve iddia etmektedirler. Bu ak bir eliki ve tutarszlktr. 732- bnu Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Medineden Mekkeye gitmek zere yola kt. Rabblleminden baka hibir eyden korkmuyordu. Yolda namaz ikier ikier (yani kasrederek)

497

kld." (K.S.2899 C.9 S.228 Aka, alntlar: Tirmizi, Salt 391,(547); Nesi, Taksirus-Salt 1,(3,117)) 733- Enes (radyallahu anh)in anlattna gre kendisinden kasrus-salt yani namazn ksaltlmas hakknda sorulmutu. yle cevap verdi: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) millik mesafeyi veya -ubenin ekkine (zannna) gre - fersah mesafeyi dar kt m iki rekat klar." (K.S. 2897 C.9 S.227 Aka, alntlar: Mslim, Saltul-Msfirin 12,(691); Eb Dvud, Salt 271,(1201)) 734- Hz. Enes (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile birlikte Mekkeye gitmek zere Medineden ktk. Efendimiz yolda namazlar ikier ikier klyordu. Medineye dnnceye kadar hep byle yapt. Enese: Mekkede ne kadar kaldnz?"diye sorulmutu: Orada on gn kaldk" dedi."(K.S.2900 C.9 S.229 Aka alntlar: Buhari, Taksir 1, Mezi 52; Mslim, SalatulMsfirin 15,(693); Eb Dvud, Salt 279,(1233); Tirmizi, Salt 392,(548); Nesi, Taksirus-Salt 4,(3,121)) Bu rivayette, tehlike olmamas halinde bile, seferi durumda ve ikamet edilen memleket haricinde uzun bir sre kalnsa dahi namazn ksaltla bileceini rivayet ettiler.bu ise Kurana aykrdr. Zira namaz ancak bir tehlike mevcutken ksaltla bilir. Bu hususta Kurandan mealen: - Yeryznde sefere ktnz zaman inkr edenlerin size bir ktlk yapmalarndan korkarsanz, namaz ksaltmanzda size bir gnah yoktur. Muhakkak ki kfirler, sizin ak dmannzdr. 4/101

498

Grld gibi, namazn ksaltla bilmesi iin kfirlerden gelebilecek bir tehlikenin mevcut olmas arttr. Bu itibarla uydurmu olduklar rivayetler Kurana uymamaktadr. Namaz konusuyla ilgili olarak <691.> rnekte bahsettiim gibi seferi durumda mamaz ksaltmann ruhsat deil farz olduunu iddia etmilerdi, iddialar u idi: Allah namaz peygamberimizin diliyle hazerde drt, seferde, korku halinde de bir rekat olarak farz klmtr."Bunun ifade ettii mana her ne ekilde olursa olsun seferi (yolculuk) durumdayken namaz ksaltmak mecburi olur demektir. Bununla ilgili olarak bir rnek daha verip, bu rivayetleriyle elikili olan bir dier rivayetleriyle karlatrrsak: 735- Hz. mer (radyallahu anh) anlatyor: Kurban bayramnda klnan namaz iki rekattir, Ftr (Ramazan) bayramnda klnan namaz iki rekattir, sefer namaz iki rekattir, cuma namaz da iki rekattir. Bunlar Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n lisan zere tamamdr, ksaltma yoktur." (K.S. 2334 C.8 S.231 Aka, alnts: Nesi, Cuma 37,(3,111), Taksir 1,(3,118), deyn 11,(3,183)) 736- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile birlikte umre yapmak zere Medineden Mekkeye doru yola ktk. Medineye gelince: Ey Allahn Resl, annem babam sana feda olsun. Sen ksa kldn, ben tam kldm, sen yedin ben oru tuttum, (ne dersiniz?)" dedim. u cevab verdi: Ey Aie gzel yaptn!"buyurdu ve iimde beni knamad" dedi." (K.S.29922 C.9 S.246 Aka, alnts:Nesi,TaksirusSalt4,(3,122)) Bylece seferi (yolcu) namazlarnn iki rekat olarak klnmasnn farz olduunu inkar ettiler.

499

737-........... mir bnu Raba (R) haber verip yle demitir: Ben Reslullah (S) binek deve zerinde, binei hangi cihete ynelirse o cihete doru, nfile namz klar grdm. Ve Raslullah bunu farz olan namzda yapmaz idi. Ve leys yle dedi: Bana Ynus (ibn Yezid), bnu ihbdan tahdis etti. O yle demitir: Slim: Abdullah ibn Umer yolcu iken geceleyin binek hayvan zerinde nfile namz klard; bunda yz hangi cihete olursa olsun, aldrmazd, dedi. Abdullah ibnu Umer yle demitir: Reslullah (S) de binit devesi zerinde, yz hangi cihete ynelik olursa olsun, nfile namz klard. Ve yine deve zerinde vitir namzn da ed ederdi. u kadar var ki Raslullah, binek zerinde farz namz klmazd. (Buhri, Eb-vbu Taksiris-Salt Bab 9 C.3 S.1063-1064 H.17 tken.) 738-............. Hafs ibnu sm tahdis edip yle demitir: bnu Umer (R) sefere kt da, yle dedi: Ben Peygamber (S) ile birlikte yolculuk ettim; Onun seferde nfile klar olduunu grmedim, Zikri yce olan Allah da: (mealen) (= Muhakkak Allah Elisinde size gzel bir rnek vardr)"(el-Ahzb: 21) buyurdu. (Buhari, Ebvbu Taksiris-Salt Bab 11 C.3 S.1066 H.20 tken.) Bu iki rivayetin bir birleriyle elikili olduu aktr, birincisinde yolculukta nafile namaz klnr denmesine ramen, ikincisinde klnmaz demeleri bir elikidir. 739- Ebu Hreyre (radyallahu anh) demitir ki: (Kuran) her bir namazda okunur. (Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bize hangilerini iittirmise biz de size iittiriyoruz. Hangilerini de gizlemise biz de size gizliyoruz." (K.S.2570 C.8 S.433 Aka, alntlar: Eb Dvud, Salt 129,(737); Nesi, ftith 58,(2,163); Buhari, Ezn 104; Mslim, Salt 43, (396))

500

Bu rivayetlerinde namaz klnrken gizli okuma olduunu iddia ettiler. Bu ise Kurana aykrdr, zira namazda ses ykseltilmez gizlenmezde, ikisi arasnda bir yol tutulur. Bu hususta Kurandan mealen: - De ki: ster Allah diye arn, ister Rahmn diye arn. Hangisiyle arrsanz, nihyet en gzel isimler Onundur. Namaznda pek barma, pek de (sesini) gizleme, bu ikisinin arasnda bir yol tut. 17/110 Tahdis etmi olduklar rivayetin Kurana aykr olduu aktr. 740- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kiinin cemaatle kld namazn sevab evinde ve arda (i yerinde) kld namazndan yirmi be kat fazladr. yle ki, b dest alnca gzel bir ab dest alr, sonra mescide gider, evinden karken sadece mescid gayesiyle kmtr. Bu srada att her adm sebebiyle bir derece ykseltilir, bir gnah affedilir. Namaz kld m, namaz gahnda olduu mddete melekler ona rahmet okumaya devem ederler ve yle derler: Ey Rabbimiz buna rahmet et, merhamet buyur. Sizden herkes, namaz bekledii mddete namaz klyor gibidir." (K.S.2778 C.9 S.101 Aka, alntlar: Buhari, Ezan 30, Cuma 2; Mslim, Salt 272 (649); Eb Dvud, Salt 49, (559); Tirmizi, Salt 245,(330); bnu Mce, Mesacid 16, (788)) 741- Sahiheynin bnu mer (radyallahu anh)den kaydettii bir dier rivayette yle denmitir: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Cematle klnan namaz, ayr klnan namazdan yirmi yedi derece stndr." (K.S.2779 C.9 S.101 Aka, alntlar: Buhari, Ezn 30, Mslim, Salt 272.)

501

Ayn husus hakknda birinci rivayette yirmi be kat sevap tahdis etmelerine ramen, ikinci rivayette yirmi yedi kat olarak bildirmeleri bil elikidir. 742- Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Erkeklerin tekil ettii saflarn en hayrls birinci saftr. En kts en son saftr. Kadnlarn tekil ettikleri saflarn en hayrls en son saftr, en kts en ndekidir." (K.S. C.9 S.145 Aka, alntlar: Mslim, Salt 132,(440); Eb Dvud, Salt 98, (678); Tirmizi, Salt 166,(224); Nesi, mmet 32, (2,93)) nceki iki rivayette elikili de olsa cemaatle klnan namazn faziletlerinden bahsederlerken, bu rivayette namazn cemaatle klnmas iin tekil edilen saflar hakknda, erkeklerin tekil ettii son saf ile, kadnlarn tekil ettii ilk saf konusunda erli" ifadesini kullanmalar ok ar bir ifade ve ithamdr, asl metinde kullanlan szck erli" szcdr ve bu ar bir ifadedir, zira namaz iin tekil edilmi bir saf hakknda, sevap kazanma bir tarafa erli demekle gnahkarlar saf tanmn getirmilerdir. Ayrca ithamdr, zira bu iki safta ki erkek ve bayanlarn saf olarak ayn hizada arka arkaya bulunmalar hususunda erli" ifadesiyle uygunsuz hareketler yapldn iddia etmek istemektedirler. Bu ise slam cemaatine itham ve ayn zamanda iftiradr. Daha ncede belirttiim gibi, tahdis etmi olduklar bir rivayette, bu saf konusuyla ilgili olarak, gya secde eden Mslman erkeklerin secdede iken avretleri grnyormu da, namaz klan kadnlar secdeden daha evvel balarn kaldrdklarnda onlarn avretlerini gryorlarm. Nasihat maskesi altnda tahdis etmi olduklar hakaret ierikli rivayet udur: 743- Esm Bintu Ebi Bekr (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) iittim, kadnlara diyordu ki:

502

Sizden kim Allaha ve ahiret gnne iman ediyorsa, erkekler balarn kaldrncaya kadar ban yerinden kaldrmasn, bylece erkeklerin avretlerini grmekten korunmu olur. (K.S.2835 C.9 S.164 Aka, alnts: Eb Dvud, Salt 146, (851)) Yaptklar saldr gayet aktr. imdi dier elikili rivayetlerine bakalm: 744- Aieden naklen: Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) duh namazn drt rekat klar. Allahn diledii kadar da ziyade ederdi." (Mslim, C.4 H.78-79/2052 Snmez Neriyat.) 745- Aieden naklen: Ben Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) in duh nafilelerini kldn hi grmedim. Onu ben klyorum............ (Mslim C.4 H.77/2052 Snmez Neriyat.) 746- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) kuluk (duh) namazn her klnda mutlaka ben de kldm." (K.S. 3016 C.9 S.326 Aka, alntlar: Buhari, Teheccd 5,32; Mslim, Msafirun 75,77, (717,718); Muvatta, Kasrus-Salt 29,(152-153); Ebu Dvud, Salt 301,(1292,1293); Nesi, Savm 35,(4,152)) Bu rivayetin de Aieden tahdis edilmi ve elikili olduklar aktr. 747- Msevver bnu Yezid el-Mliki (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) namazda (cehri olarak) kraatte bulunuyordu. bir ksm okumay terk etti. (Namazdan sonra, cemaatten) bir adam. Ey Allahn Resl, u u yetleri okumay terk ettiniz!" dedi. Reslullah: Niye bana hatrlatmadn? Buyurdular.

503

Bir rivayette u ziyade gelmitir: (Adam)... Ben onlarn nesh edildiini zannetmitim."(Eb Dvud, Salt 163,(907). K.S.2838 C.9 S.167 Aka.) 748- Hz. Ali (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Ey Ali namazda (taklrsa) imam am! (hatrlatma). (K.S. 2839 C.9 S.167 Aka, alnts: Eb Dvud, Salt 164,(903)) ki elikili rivayet, ikisi de Eb Dvudtan, birincisinde imama namazda Kuran okurken yanlrsa veya taklr ise okuyamazsa cemaat ona hatrlatmaldr derken. kinci rivayette ayn durumun olmas halinde hatrlatmamak gerekir demeleri, elikili olmasnn yannda ilgintir. Dier bir hususta, Peygamberin Kuran unutarak hatal okuduunu iddia etmeleridir. Bu ise Kurana uymayan bir iddiadr. Allahn desteklemesi ile Peygamberin Kuran unutarak yan okumas mmkn deildir. Kurandan mealen: - (Reslm!) onu (vahyi) arabuk almak in dilini kmldatma. 75/16 - phesiz onu, toplamak (senin kalbine yerletirmek) ve onu okutmak bize aittir. 75/17 - O halde, biz onu okuduumuz zaman, onun okunuunu takip et. 75/18 - Sonra phen olasn ki, onu aklamak da bize aittir. 75/19 Grld gibi tahdis etmi olduklar rivayet Kurana uymamaktadr. 749- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: ki namaz var ki, Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bunlar ne gizli ne de aleni olarak seferde ve hazerde hi terk etmedi: Sabahtan

504

nce iki rekat. kindiden sonra iki rekat." (K.S.2932 C.9 S.260 Aka, alntlar: Buhari, Mevkitus-Salt 33,73; Mslim, Saltul-Msfirin 300,(835); Eb Dvud, Salt 290, (1253); Nesi, Mevkitus-Salt 36,(1,281), Kymul-Leyl 56,(3,251,252)) Bu rivayette ikindiden sonra iki rekat nafile klnacan tahdis ettiler. 750- Muhtar bnu Fulful anlatyor: Hz. Enesten ikindiden sonra klnacak nafile namaz hakknda sordum" dedi ki: Hz. mer, ikindiden sonra nafile klanlarn ellerine (sopayla) vururdu. Biz iki rekati, Reslullah devrinde gne battktan sonra akam namazndan nce klardk. Bizi bunu klarken efendimiz grrd de ne emrederdi ne de nehye derdi." (K.S.2966 C.9 S.280 Aka, alnts: Mslim, Msafirin 302,(836)) Bu rivayette ise ikindiden sonra klnamayacan sylemeleri bir elikidir. nafile namaz

751- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Sizden biri Cumay kld m, ondan sora drt rekat klsn." (K.S.2976 C.9 S.286 Aka, alntlar: Mslim, Cuma 67, (881); Ebu Dvud, Salt 244,(1131; Tirmizi, Salt 376.) Bu rivayette Cuma namazndan sonra drt rekat klnmas gerektiini rivayet ettiler. 752- Nfi merhum anlatyor: bnu mer (Radyallahu anhm), Cuma gn bir adamn Cumay klarken durduu yerden hi kmldamakszn iki rekat daha klmaya devam ettiini grmt, adam bundan men etti ve: Cumay drt m klyorsun?"dedi. bnu mer, cuma gn evinde iki rekat klar ve etrafndakilere:

505

Reslullah byle klard!"derdi." (K.S.2978 C.9 S.287 Aka, alntlar: Buhari, Cuma 39, Teheccd 25,29; Mslim, Cuma 70,(882); Ebu Dvud, Salt 244,(1127,1128); Tirmizi, Salt 376,(521,522); Cuma 42,44,(3,113)) Bu rivayette ise Cumadan sonra evde klnacak iki rekat hari, baka namaz klnmamas gerektiini tahdis etmeleri bir elikidir. 753- At anlatyor: bnu mer (radyallahu anhm) Mekkede Cumay kld m ilerler iki rekat daha klard; sonra biraz daha ilerler drt rekat daha klard. Medinede olunca da Cumy klar sonra evine dner, iki rekat daha klard, bunu mescide klmazd. Bu durumun sebebi nedir? Diye kendisinden sorulmutu: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) byle yapard" dedi." (K.S.2979 S.287 Aka, alntlar: Ebu Dvud, Salt 244, (1130,1131); Tirmizi, Salt 376,(523)) Bu rivayette, seferi durumdayken Cuma namazndan sonra alt rekat namaz klnacan tahdis etmeleri ise, seferdeyken namazn ksaltlmas gerektii yolunda ki rivayetleriyle elikilidir. Ayrca Cuma namazndan sonra drt rekattan fazla namaz klnamayaca yolunda ki rivayetleriyle de elikilidir. 754- Breyde (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Vitr namaz haktr. Kim bunu klmazsa bizden deildir."Bunu Efendimiz kere tekrar etti." (K.S.2980 C.9 S.289 Aka, alnts: Ebu Dvud, Salt 337,(1419)) 755- Hrice bnu Huzafe (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Allah size (yle) bir namazla imdt etti ki, O sizin iin kzl deve srlerinden daha hayrldr. te bu namaz vitirdir. Allah onu sizin iin yats namaz ile afan skmesi arasna koydu."

506

(K.S.2990 C.9 S.295 Aka, alntlar: Ebu Dvud, Salt 336, (1418); Tirmizi, Salt 332,(452)) Yats namaz ile afan skmesi arasnda Vitir namaznn farz olduunu rivayet ettiler. Bu hem de yle bir mecburiyettir ki, bunu klmayan Peygamberden deildir, dier bir ifadeyle Mslman deildir iddiasnda bulundular. Bu iddia namazn be vakit olarak farz olduu yolunda tahdis etmi olduklar btn rivayetlere elikili olduu gibi, bu gn be vakit olarak yaplan uygulamaya da uymamaktadr. Zira vitir namazyla birlikte farz namaz vakitleri altya kmaktadr. Namazn be vakit olarak farz olduuna dair tahdis etmi olduklar bir rivayet rnei verecek olursam: 756- Ebu Katde bnu Rbi anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Allah-u Zlcelal hazretleri buyurdu ki: Senin mmetine be vakit namaz farz kldm ve kim bunu vaktinde klmaya devam ederse onu cennete koyacam diye katmda ahidde bulundum. Kim de bunu vaktinde klmaya etmezse katmda onun iin hibir ahid yoktur." (K.S.6407 C.17 S.101 Aka, alnts: bni Mace 1403.) Bu itibarla namazn ka vakit farz olduu konusunda elikili olduklar aktr. 757- Abdlaziz bnu Creye anlatyor: Hz. Aie (radyallahu anh) Reslullah ne ile vitir namaz klard? diye sorduk. Dedi ki: Birinci rekatte Sebbih isme Rabbekel-alay ikinci rekatte Kulyeyyhl-kfirun suresini, nc rekatte de Kulhvallah ahad ve Muavvizateyni okurdu." (K.S.2989 C.9 S.295 Aka, alntlar: Ebu Dvud, Salt 339,(1424); Tirmizi, Salt 340,(463), Nesi, Kyamul-Leyl 47,48, (3,244,245)) Bu rivayette vitir namaznn rekat olduunu tahdis ettiler.

507

758- mm Seleme (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) on rekat klarak vitir yapard. htiyarlayp zayflaynca yedi rekat vitir yapt." (K.S. 2986 C.9 S.293 Aka, alntlar: Tirmizi, Salt 336,(458); Nesi, Kyamul-Leyl 30,40,45, (3,237,243)) Bu rivayette vitir namaznn rekatten fazla olduunu sylemeleri evvelki rivayetle elikilidir. Ayrca her iki rivayette vitir namaznn tek rekatl klnmas lazm geldiini iddia etmeleri, gece ve gndz klnacak btn namazlarn ikier ikier klnmas yolunda tahdis etmi olduklar rivayetlerle de elikilidir. yle ki: 759- Fadl bnul-Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Namaz ikier ikier klnr. Her iki rekatte bir teehhd vardr. Namazda huu duyulur (tazarruda bulunulur), temeskn (tezelzl) izhar edilir. Ellerini kaldrrsn." yle de dedi: Ellerini, ileri kendi yzne dnk olarak Rabbine kaldrr. stediklerini (srarla tekrarla syleyerek) istersin: Ya Rabbi! Ya Rabbi! Ya Rabbi!............." Kim bunu yapmazsa namaz eksiktir." (K.S. 2663 C.8 S.509 Aka, alnts: Tirmizi, Salt 283, (385)) 760- Hz Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) vitrin ilk iki rekatinde selam vermezdi." (K.S.2998 C.9 S.300 Aka, alnts: Nesi, Kyamul-leyl 36,(3,235)) 761- bnu mer (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) vitrin iki rekatinde selam verirdi. yle ki (o srada) baz ihtiyalar iin emirde bulunurdu." (K.S. H.2999 C.9 S.300 Aka, alntlar: Buhari, Vitr 1, Muvatta, Saltul-Leyl 20,(1,125)) ki rekat arasnda selam konusunda iki rivayet elikilidir.

508

762- . ... bn Abbs (r.a.)dan; demitir ki: - Allah Tel Peygamberimizin diliyle namaz size hazerde drt, seferde iki ve korku halinde de bir rekat olarak farz kld. (Ebu Dvud, K.Saltus-Sefer (4), Bb 18 C.4 S.477 H.1247 amil, ayrca: Mslim, msfirin 5.) Bu rivayette korku namaznn bir rekat olduunu tahdis ettiler. 763-. ... Ebu Bekr (r.a.)den; demitir ki: - Peygamber (s.a.) korkulu bir anda le namaz kldrd. (Cemaatin) bir ksm arkasnda, bir ksm da dman karsnda saf tutturdu. (nce arkasndakilere) iki rekat kldrdktan sonra selm verdi. Kendisiyle birlikte namaz klanlar gidip (dman karsnda duran) arkadalarnn yerine durdular. Sonra onlar gelip (Reslullahn) arkasnda namaza durdular, onlara da iki rekat namaz kldrd. Sonra selam verdi. Bylece Reslullah (s.a) drt, ashab ise iki rekat (namaz klm) oldu. el-Hasen (el-Basri) de byle fetv verdi. Eb Dvud dedi ki: Akam namaz da yine byledir. mam iin alt, cemaat iin er rekat (klnr).) Eb Davud dedi ki: Bu hadisi ayn ekilde Yahy b. Ebi Kesir de Eb Seleme ve Cbir vastasyla Peygamber (s.a.)den rivyet etti. Sleyman el-Yekuri de ayn ekilde; Cbirden o da Peygamber (s.a.)den" diye rivyet etti. (Ebu Dvud, K.Saltus-Sefer (4), Bb 19 C.4 H.1248 S.478-479 amil, ayrca; Nesi, havf 23-27.) Bu rivayette korku namaznn akam namaz iin ve dier vakitler iin iki rekat olduunu sylemeleri evvelki rivayetle elikilidir. Zira korku namazn bir rekat olduunu sylemilerdi.

509

764- ... Eb Hreyreden (rivayet olunduuna gre); Reslullah (s.a.) Necai(nin lm)n o gn halka haber verdi. Sonra cemaati musallaya karp onlar saf dzenine soktu. Drt tekbir al(arak cenaze namazn kldr)d. (Ebu Dvud, K.el-Cengiz (20) Bab 56-58 H.3204 amil, ayrca: Buhari, ceniz 4,5,61,65; menakbl-ensar 38; Mslim, ceniz 27,72,76,103; bn Mace, ceniz 33. Bu rivayette gyaben Necai iin cenaze namaz klndn tahdis ettiler. Dolaysyla len Mslmanlar iin gyaben cenaze namaz klnabileceini iddia ettiler. 765- Sahiheyn ve Neside gelen bir dier rivayette yle denir: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Necinin lm haberini ld gnde haber verdi ve: Kardeiniz iin (Allahtan) mafiret talep edin!"dedi ve baka bir ey sylemedi." (K.S. 3059 C.9 S.369 Aka, alntlar: Ceniz 4,55,61,65; Menakibul-Ensar 38; Mslim, Ceniz 62,63,(951); Ebu Dvud, Ceniz 62(3204); Tirmizi, Ceniz 37,(1022); Nesi, Ceniz 76,(4,72)) Bu rivayette Necainin cenaze namazn gyabnda klnmadn, dolaysyla Mslmanlarn gyaben cenaze namaznn klnmayacan tahdis etmeleri evvelki rivayetle elikilidir. 766- bnu Abbs (radyallahu anhm)n anlattna gre, bir cenaze zerine namaz klm ve namazda Ftihay okumutur. Bu hususta kendisine (niye onu okuduu) sorulunca: Bu, snnettendir!"diye cevap vermitir."(K.S. 3062 C.9 S.372 Aka, alntlar: Buhari, Ceniz 66; Ebu Dvud, Ceniz 59,(3198); Tirmizi, Ceniz 39,(1026); Nesi, ceniz 77,(4,74,75)) Bu rivayette cenaze namaz okunabileceini tahdis ettiler. klndnda, Kuran

510

767- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: l zerine namaz kldnz m ona ihlasla dua edin." (K.S.3064 C.9 S.373 Aka, alntlar: Ebu Dvud, Ceniz 60,(3199); bnu Mce, Ceniz 23,(1497)) 768- Nfi rahimehullah anlatyor: bnu mer, cenze iin klnan namazda kraate yer vermezdi." (K.S. 3063 C.9 S.373 Aka, alnts: Muvatta, Ceniz 19,(1,225)) Bu iki rivayette, cenaze zerine klnan namazda kraat (Kuran okuma) olmadn sadece l iin Allaha dua edileceini tahdis etmeleri evvelki rivayetle elikilidir. 769- Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kim cenaze namazn mescidin iinde klarsa kendisine (bir sevap) yoktur." -bir nshada- aleyhinde bir ey yoktur." (K.S.3077 C.9 S.382 Aka, alnts: Ebu Dvud, Ceniz 54,(3191)) Bu rivayette kendi iinde elikilidir. Aleyhine bir ey yoktur deme ile, kendisine sevap yoktur denmesi elikilidir. Aleyhine bir ey yoktur sevap kazanmay, kendisine bir ey yoktur sevap kazanmamay ifade etmektedir, bu iki ifade bir birlerine terstir. 770-............... Cbir ibn Abdillah (R) yle demitir: Peygamber (S) Uhud ehidlerinden ikie kiiyi bir rt (yni bir kabir) iinde birletiriyordu. Sonra: Hangisi Kurn daha ok renmitir?"diye soruyordu. Bu ift ehitlerden biri kendisine iret edilince, onu kabirdeki lahdin iine nce koyuyordu. Ve sonra: Ben bu muchidler zerine (yni haytlarn Allah yolunda fed ettiklerine) kymet gn bir hidim" buyurdu ve ehitlerin kendi kanlar iinde, ykanmadklar ve zerlerine namz da klnmad hlde gmlmelerini emretti. (Buhari, Kitbul-Ceniz C.3 S.1266 H.99 tken.)

511

Bu rivayette Uhud ehitleri rnek gsterilerek, ehitler zerine cenaze namaz klnamayacan tahdis ettiler. 771-............ Ukbe ibn mir(R)den (o yle demitir): Peygamber (S) bir gn kp Uhud ehitlerine cenze zerine kld namz gibi namz kld.............. (Buhri, KitbulCeniz C.3 S.1266 H.100 tken.) 772- Ukbe bnu mir (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Uhud ehitleri iin sekiz yl sonra, sanki dirilerle(de) llerle(de) vedalayormuasna cenaze namaz kld." (K.S. 3081 C.9 S.385 Aka, alntlar: Ebu Dvud, Ceniz 75, (3223,3224); Nesi, Ceniz 61,(3,61,62)) Bu rivayetlerde ise, Uhud ehitleri iin daha sonra hatta aradan sekiz sene getikten sonra cenaze namaz klndn tahdis etmeleri bir elikidir. Cenaze namaz Mslman lye ve katledilenlere rahmet etmesi iin Allaha yaplan bir duadr, bunu sekiz sene geciktirmenin bir mant yoktur. 773- Ebu Berze el-Eslemi (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yatsdan nce uyumay, sonra da konumay mekruh addederdi." (K.S.3102 C.9 S.413 Aka, alntlar: Buhari, Mevkit 23; Mslim, Mescid 237, (647); Ebu Dvud, Salt 3,(398); Tirmizi, Salt 125.) 774- Hz. mer (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm), Hz. Ebu Bekir (radyallahu anh) ve yanlarnda ben de bulunduum halde mslmanlarn meselelerini (konumak iin) gece ge vakte kadar uyank kalrd." (K.S. 3103 C.9 S.414 Aka, alnts: Tirmizi, Salt 126.) ki rivayet elikilidir, birincisinde yats namazndan sonra konumak mekruhtur demelerine ramen, ikincisinde Peygamberin gece ge vakitlere kadar konutuunu tahdis etmilerdir.

512

775- Osman bnu Ebil-As (radyallahu anh) anlatyor: Ey Allahn Resl dedim, eytan benimle namazmn ve kraatimin arasna girip kraatimi iltibas etmeme sebep oluyor, (ne yapaym?) Aleyhissaltu vesselm bana u cevab verdi: Bu Hnzp denen bir eytandr. Bunun geldiini hissettin mi ondan Allaha sn. Sol tarafna kere tkr! (Osman bnu Ebil-As) der ki: Ben bunu yaptm, Allah Tela Hazretleri onu benden giderdi." (K.S. 3106 C.9 S.415 Aka, alnts: Mslim, Selm 68,(2203)) eytann vesvesesinden korunmak iin, Allaha snmak hem doru hem de iyi bir eydir. Fakat bu iyi vasiyetle beraber, sol tarafa kere tkrlmesinin fayda getireceini iddia etmeleri, namaz klanlarn arasna fitne ve fesad sokmak iindir. Camide, cemaat saf balayarak namaz klmaktadr. Cemaatten birinin sol tarafna dnp, o tarafta kendisine bitiik ahsa doru tkrmesi hite ho bir hareket olmad gibi, kavga etmelerine ve tartmalarna neden olur. 776- Hz. Cbir anlatyor Reslullah aleyhissaltu vesselm buyurdular ki: Benim mescidimde klnacak bir namaz, onun dndaki mescitlerde klnan bin namazdan efdaldir. Ancak Mescid-i Haram hari. Zira Mescid-i Haramda klnan bir namaz, dier mescitlerde klnan yz bin namazdan efdaldir." (K.S. 6408 C.17 S.101 Aka, alnts: bni Mace 1397.) Bu rivayete gre, Peygamberin mescidinde klnan bir namazn, Mescidi Haram hari, dier btn mescitlerde klnacak bin namazdan daha hayrl olduunu, dolaysyla Mescidi Aksada klnacak bir namazdan da bin defa hayrl olduunu tahdis ettiler. Buna ramen u rivayeti de elikili olarak tahdis ettiler: 777- Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n azadls Meymune radyallahu anh anlatyor: Ey Allahn Resul

513

Bize Beytl-Makdis hakknda fetva ver!"demitim. yle buyurdular: Oras maher (yani kyamet gn insanlarn toplanaca) ve mener (herkesin defterlerinin neredilecei) yeridir. Oraya gidin ve iinde namaz kln. nk orada klnacak tek namaz kendi dndaki yerlerde klnacak bin namaz gibidir. (K.S. 6409 C.17 S.102 Aka, alnts: bnu Mace 1407.) Bylece Mescidi Aksada klnacak bir namazn, Peygamber mescidinde ve hatta Kabede klnacak bin namaz gibi olduunu iddia ettiler. Bu ise ak bir elikidir. 778-................ Seyf yle demitir: Ben Mchidden iittim, o yle dedi. bn Umerin yanna gelindi de, ona: te u Raslullah, o Kabeye girdi, denildi. Bunun zerine bn Umer yle dedi: Peygamber (S) darya km olduu hlde, ben hemen oraya girdim ve Billi Kabe kapsnn iki svesi arasnda ayakta buldum. Ve hemen Bille sorup: Peygamber Kabe iinde namz kld m? Dedim, Bill: Evet, kapdan giren kimsenin sol tarafna den iki direk arasnda iki rekat namz kld, sonra darya ve Kabenin yz -kaps- karsnda (yni brhim makaamnda) iki rekat kld, dedi. (Buhari, Kitbus-Salt C.1 S.485 H.47 tken.) Bu rivayette Kabenin iinde Peygamberin namaz kldn, dolaysyla Kabenin iinde namaz klnabileceini tahdis ettiler. 779-............... Bize bnu Curayc, Atdan haber verdi: O yle demitir: Ben bn Abbstan iittim, o yle dedi: Peygamber (S) Kabeye girdii zamn, onun btn nhiyelerinde (yni cihetlerinde) du etti ve oradan kncaya kadar namz klmad. Darya knca Kabenin nnde iki rekat kld. Ve: Kble ite budur" dedi.(Buhri, KitbusSalt C.1 S.486 H.48 tken.) Bu rivayette ise, evvelki rivayetin aksine, Peygamberin Kabenin iinde namaz klmadn, kblenin Kabenn

514

dnda olduu belirttiini, dolaysyla Kabnin iinde namaz klnamayacan tahdis etmeleri bir elikidir. 780-.............. bn ihb yle demitir: Bana At ibnu Yezid el-Cundei haber verdi. O Eb Said el-Hudri (R)den yle derken iitmitir: Ben Reslullah (S)tan iittim: Sabh namzndan sonra gne ykselinceye kadar hibir namz olmaz; ikindi namzndan sonra da gne kayboluncaya kadar namz olmaz" buyuruyordu. (Buhri, Kitbu Mevkitis-Salt C.2 S.641 H.62 tken.) Bu rivayette ikindi namazndan sonra gne batncaya kadar namaz klnamayacan tahdis ettiler. 781-............. Bize Ubeyde ibnu Humeyd tahdis edip yle dedi: Bana Abdulaziz ibnu Rufey tahdis edip, yle dedi: Ben Abdullah ibnuz-Zubeyr (R)i grdm. O fecr namzndan sonra tavf eder, sonra da iki rekat namz klard. Rvi Abdulaziz dedi ki: Ben Abdullah ibnz-Zubeyri grdm, ikindiden sonra iki rekat namz klard ve ienin kendisine Peygamberin bu iki rekat klmadan evine girmediini tahdis ettiini haber verdi. (Buhari, KitbulHacc C.4 S.1559 H.110 tken.) Bu rivayette ise ikindi namazndan sonra klnabileceini rivayet etmeleri bir elikidir. namaz

782-. ... Eb Seleme b. Abdirrahmann Eb Hureyre (r.a)den rivayet ettiine gre; Peygamber (s.a.) le namazn kldrp iki rekatte selm vermi. Kendisine: - Namaz ksaltld m? denilince, iki rekat daha namaz klm, sonra da iki defa secde etmitir. (Ebu Dvud, K.Salt (2), Bb 188,189 C.4 S.74 H.1014 amil, ayrca: Buhari, sehv 3; Nesi, sehv 23.) Bu rivayette Peygamberin namaz klarken raketlerde yanldn ve bundan dolay sehv secdesi yaptn iddia

515

etmilerdir. Anlatmak istedikleri ey, bir kimse namaz klarken yanlrsa muhakkak sehv secdesi etmesinin gerekli olduudur. Buna ramen bu rivayetin ztt olan u rivayeti tahdis ettiler. 783-. ... Said el-Makburinin Eb Hureyre (r.a)den rivyet ettiine gre: Peygamber (s.a.) (drt rekatl) bir farz namazn ikinci rekatndan (sonra namazdan) ayrld. Bir adam kendisine: - Ya Reslullah, namaz ksald m, yoksa unuttun mu? dedi. Efendimiz: -Bunlarn hi biri olmad" buyurdu. Bunun zerine cemaat: - Bunu yaptn (namaz eksik kldn) ya Reslullah! dediler. Bu sefer Peygamber dier iki rekti de klp (namazdan) ayrld ve sehv secdelerini yapmad................ (Eb Dvud, K.Salt (2), Bb 188, 189 C.4 S.75 H.1015 amil.) Grld gibi bu rivayet evvelki rivayetle elikilidir. 784-. ... Eb Said el-Hudri (r.a.)den; demitir ki: - Bir bayram gn Mervn minberi (musallaya) karp (zerinde) namazdan nce hutbe okumaya balad. Bir adam kalkt ve; - Ey Mervan, snnete muhlefet ettin. Bayram gn minberi kardn, halbuki o karmazd. Hutbeye de namazdan nce baladn, dedi. Eb Said el-Hudri; - Bu kim? diye sordu. - Falan olu falan, dediler.

516

- Bu adam zerine deni yapt. Ben Reslullah (s.a.)in, Bir ktlk gren kimse, eer onu eli ile deitirebilirse eli ile deitirsin. Buna gc yetmezse, dili ile deitirsin. Onu da yapamazsa, kalbi ile (buz etsin). Ancak bu, imann en zayfdr" buyurduunu iittim dedi. (Eb Dvud, K.Salt (2), Bb 239,242 H.1140 amil, ayrca: bn Mce, ikme 155, fiten 20.) Bu rivayette bayram namaz iin okunacak hutbenin namazdan sonra olduunu, ayrca bayram namaz hutbesinin minber zerinde okunamayacan, byle yaplmas halinde bunun bir ktlk olduunu tahdis ettiler. Bilindii gibi, minber hutbelerde cemaatin hutbeyi iyi iitmesi iin zerine klan ykseke yerdir. Ama cemaate iyice duyurmak olup, bundan ayr olarak mimberin tahdis edildii gibi zel bir durumu yoktur. Hal byle olunca minbere klmas Mslmanlarn faydasna olduktan sonra gzel bir hareket olup, hibir surette ktlk olarak tanmlanamaz. fadelerine dikkat edildiinde esas amalarnn hutbe okuyan kimsenin minbere kmas veya kmamas deildir. Asl amalar konu olmamas lazm gelen eyleri konu edip, esas konu olmas gereken eylerden insanlarn dikkatlerini uzaklatrmaktr, elikili hadis uydurmalar yannda kullandklar bir metotta budur, kitabn banda da belirttiim gibi bu amalarn gerekletirmek iin rast gele szler reterek deil bir ekip almas yapmlardr. Bylece insanlar uramamalar gereken bo konularla veya tartmamalar gereken konularda tartr vaziyete getirip zamanlarn boa harcamay ve asl ilgilenmeleri gereken konulardan uzaklatrmay hedefledikleri gibi, slam diniyle ilgili ana konularda kavramlarla ilgili bir ok elikili rivayet uydurmak suretiyle akn hale getirmek istemilerdir. Btn bunlar yaparken de Kitabn banda rneklerini verdiim gibi, bol bol hakaret ierikli rivayetlerde uydurmulardr.

517

Zaman boa harcatma rivayetleri asndan bakldnda, hadis klliyatnda birok hadis bulmak mmkndr. Bu adan deerlendirerek konu bal amak istemedim, zira byle bir durumda alma konusu ok uzayacakt. Bu tr rivayetlerden tantma amal birka rnek verirsem; yle ki: Biriniz uykudan uyand zaman kere smkrsn, zira eytan, burnun iinde geceler." (K.S.3628) Reslullah aleyhissaltu vesselm zamannda mescidte ekmek ve et yerdik." (K.S.6968) Kim keleri (kertenkele) ilk darbede ldrrse yz sevap kazanr. kinci vuruta ldrrse daha az kazanr. nc vuruta ise bundan az sevep kazanr." (K.S. 4948) Biriniz ayakkab giyince sadan balasn, karrken de soldan balasn (ya ikisini birlikte giysin, ya ikisini birlikte karsn." (K.S.5252) Reslullah aleyhissaltu vesselm giyinmesini yasaklad." (5255) kiinin ayakta

Kiinin oturduu zaman, ayakkablarn karp (sol) yanna koymas snnettir." (K.S.5256) (hacamat konusunda) Sal gn kan gndr, o gnde bir saat vardr kan durmaz." (K.S.4017) hraml reyhan koklayabilir, aynaya bakabilir. Yedii zeytinya ve tereya ile tedvi olabilir." (K.S. 1222) Hz Aie (radyallahu anh)yi ihraml iken bedenini kayan kimse hakknda soru sorulunca dinlemitir. Hz. Aie u cevab verir: Evet, kansn ve iddetle kansn..." (K.S.1257) Kuran anlayanlar bilirler ki, Kuran bu konulardan ok daha baka konularla ilgilidir.

518

Kaldm yerden devam edecek olursam, minber hadisiyle ilgili olarak u ekilde elikili rivayet uydurmulardr: 785-. ... Cbir b. Abdillah (r.a)den; demitir ki: - Peygamber (s.a.) ramazan bayram gn kalkp nce namaz kldrd, sonra da cemaate hitbede bulundu. Hutbeyi bitirince inip kadnlarn yanna geldi............... (Eb Dvud, K. Salt (2), B3ab 239, 241 C.4 S.270 H.1141 amil.) Bu rivayette, Peygamberin hutbe iin minbere kt aktr. Zira inmek iin bir yere km olmak lazmdr, bu rivayette de hutbeden sonra indi ifadesini kullandklarna gre, minbere km olduunu tahdis etmi olmaktadrlar, bu ise evvelki rivayetleriyle elikilidir. 786-. ... ie (r.anh)dan rivayet edildiine gre: Reslullah (s.a.) Ramazan ve Kurban bayramlarnda birinci rektte yedi, ikinci rektte de be defa tekbir alrd. (Eb Dvud, K.Salt (2), Bb 242, 245 C.4 S.281 H.1149 amil, ayrca: bn Mce, ikame 156.) Bu rivayette, bayram namazlarnda, birinci rekatte yedi, ikinci rekatte de be defa tekbir alnmas gerektiini tahdis ettiler. 787-. ... Ub Hreyrenin meclis arkada Eb Aienin dediine gre; Said b. El-s, Eb Msa el-Eari ve Huzeyfe b. El- Yemna, Reslullah (s.a.)in kurban ve ramazan bayramlarnda nasl tekbir aldn sordu. Eb Msa u cevab verdi: - Cenze namazndaki tekbir gibi drt defa tekbir alrd. Bunun zerine Huzeyfe: - (Eb Ms) doru syledi, dedi.

519

Bunun zerine Eb Ms yle dedi: Ben Basrada (vali) iken aynen bu ekilde tekbir alrdm. Eb ie, Bu (bu konuma olurken) ben de Said b. El-sn yannda idim" der. (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 242, 245 C.4 S.285 H.1153 amil.) Bu rivayette ise, bayram namazlarnda drt defa tekbir alnmas gerektii yolundaki iddialar, evvelki rivayetleriyle elikilidir. 788-. ... bn mer (r.a)den rivyet edildiine gre; Reslullah (s.a.) bayram gn (namaza) bir yoldan gider, baka bir yoldan dnerdi. (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 246, 249 C.4 S.293 H.1156 amil, ayrca:Tirmizi, Cuma 37; bn Mce, ikme 162.) 789-. ... Bekr b. Mbair el-Ensriden yle dedii rivyet edilmitir: - Ramazan ve kurban bayram gnleri Reslullahn ashab ile birlikte Bethn vadisi yoluyla musallya gider. Peygamber (s.a.) ile birlikte namaz klar yine Bethn vadisinden evlerimize dnerdik. (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 247, 250 C.4 S.295 H.1158 amil.) Grld gibi, namaza gidi geli yolunun nasl olmas gerektii konusunda dahi ihtilaf meydana getirmeye almlardr. Birinci rivayette, gidi geli yolunun ayr ayr olmas gerektii tahdis edilmiken, ikinci rivayette ayn olmas gerektii yolunda tahdiste bulunmulardr. ki rivayet bir birleriyle elikili olduu gibi, bu tr bo ve slamn ilgili olmayan konularla insanlar oyalamaya altklarna dikkat edilmesi gerekir. 790-. ... ie (r.anh)dan; demitir ki: - Peygamber (s.a.) sabah namazndan nceki iki rekat (o kadar) ksa bir zamanda klard (ki) ben (kendi kendime)

520

acaba bu iki rekatte Umml-Kuran (Ftiha Sresi kasd edilmektedir) okudun mu ki?"derdim. (Eb Dvd, K.Saltut-Tatavvu (5), Bb 3 C.4 S.502 amil, ayrca: Buhari, teheccd 28; Mslim, msfirin 92; Nesai, iftith, 40; Muvatta, saltul-leyl 30.) Bu rivayette peygamberin, sabah namaznn snnetini ok abuk kld rivayet edilmitir, yle ki, Aie peygamberin bu namazda Fatiha sresini okuyup okumad konusunda tereddde dmtr. 791-. ... Bill (r.a.)den rivayet edildiine gre; Bill (r.a.) bir gn Reslullah (s.a.)e sabah namaz (vaktinin girdii)ni haber vermek iin gelince Hz. ie Bille bir eyler sorarak aydnlk iyice belirinceye kadar oyalam, artk iyiden iyiye sabaha girmi, bunun zerine Bill kalkp Peygamber (s.a.)e sabah(n girdiini) haber vermi ve hemen arkasndan haberini yine tekrarlamsa da Reslullah (s.a.) dar kmam, (bir sre sonra) dar kp da halka namaz kldrnca Bill, ienin bir eyler sorarak kendisini tamamen sabah girinceye kadar oyaladn ve (Resl-i Ekremin de) dar kmakta yava davrandn kendisine haber vermi. Bunun zerine (Reslullah Sallallahu aleyhi ve Sellem de): -Ben sabah namaznn iki rekat snnetini klmtm (da o yzden geciktim)"cevabn vermi. Bunun zerine Bill (r.a.): - (Ama) Ey Allahn Resl, sen iyice sabaha girmitin? deyince, "-Eer ben sabaha bundan daha da ok girmi olsaydm, yine de bu iki rekat en gzel ve en ksa ekilde klardm" diye cevap verdi. (Eb Dvud, K.Saltut-Tatavvu (5), Bb 3 C.4 S.505 H.1257 amil.) Bu rivayette ise, farz namaz iin vaktin daralmasna ramen Peygamberin sabah namaznn snnetini acele etmeden uzun

521

uzadya kldn tahdis ettiler, yle ki sabah namaznn snnetinin en ksa ekli neredeyse sabah bulduracak kadar uzun klnmalym, bu ise evvelki rivayetle elikilidir. 792-... Aie (r.a.)den (demitir) ki: Peygamber (s.a.)in olu brahim on sekiz aylkken ld de Reslullah (s.a.) onun cenaze namazn klmad." (Eb Dvud, K.el-Cenaiz (20) Bab 48-49 C.12 S.58 H.3187 amil) Bu rivayette, Peygamberin on sekiz aylkken len olu brahimin cenaze namazn klmadn, dolaysyla ocuklarn cenaze namaznn klnmayacan tahdis ettiler. 793-.... El-Behiyy (Abdullah b. Bear) dedi ki: Peygamber (s.a.)in olu brahim vefat edince, Reslullah (s.a.) oturmak iin ayrlan bir yerde onun cenaze namazn kld. (Eb Dvud der ki: Ben (bu hadisi) Yakub b. el-Kakaa okudum. O srada kendisine): bnl Mbarek size Atadan (naklen) Peygamber (s.a.)in yetmi gnlk iken (len) olu brahimin cenaze namazn kldn haber verdi mi?"diye soruldu (da-evet- cevabn verdi). (Eb Dvd, K.el-Cenaiz (20) Bab 49-50 C.12 S.59-60 H.3188 amil,) Bu rivayette ise, evvelki rivayetle elikili olarak, brahimin vefat ettii ya on sekiz aylktan, yetmi gne indirilip. Peygamberin cenaze namazn kldn, dolaysyla bebek ve ocuklarn cenaze namaznn klnmasnn gerekli olduunu tahdis etmilerdir. Hatta tahdis etmi olduklar bir rivayette, dk zerine dahi cenaze namaz klnmas gerektiini sylemilerdir. yle ki: 794-... Ziyad (n) Peygamber (s.a.)e kadar ulatrd( merfu bir hadiste Hz. Peygamber Efendimiz yle) buyurur:

522

Binitli, cenazenin arkasnda yrr, yaya ise (cenazenin) nnden ve arkasndan ona yakn olarak sandan ve (ya) solundan yryebilir. Dk zerine namaz klnr anne ve babas iin de (Allahdan) mafiret ve rahmet istenir. (Eb Dvud, K.el-Cenaiz (207) Bab 44-45 C.12 S.47 H.3180 amil, ayrca: Tirmizi, ceniz 42; Nesai, ceniz 55, 56, 59; bn Mace, ceniz 15.) Ayrca bu rivayette, yaya olan kimsenin cenazenin nnde yryebileceini tahdis ettiler, geri u anda ilemekte olduum namaz konusuyla ilgili deildir, fakat elikili olarak tahdis etmi olduklar rivayeti yazmakta ibret olmas bakmndan fayda vardr. 795-... bn Mesud demitir ki: Peygamber (s.a.)e cenazeyle yrmeyi sorduk, yle buyurdu: -Komann altnda (mutedil bir surette yrr. Byle yrmekle) eer (len kimse) hayrl (birisiyse) onu hayra (eritirmekte) acele etmi olunur. Eer byle deilse (varsn) cehennem halk (bizden biran nce) uzak(lap, gitsin). Cenaze arkasndan gidilendir, (kendisi) arkadan giden deildir. (Cenazenin) nnden giden onunla beraber bulunmu olmaz." (Eb Dvd, K.el-Cenaiz (20) Bab 46-47 C.12 S.52 H.3184 amil, ayrca: Tirmizi, ceniz 27.) Grld gibi, evvelki rivayetin aksine, cenazenin nnde yrnemeyeceini tahdis etmilerdir. 796-. ... Eb Seleme b. Abdirrhmndan rivayet edildiine gre kendisine, Peygamber (s.a.)in ei ie (r.anh)ya; - Ramazanda Reslullah (s.a.)in namaz nasld? diye sormu. O da u cevab vermi: - Reslullah (s.a.) ne Ramazanda ne de Ramazann dnda (geceleri) on bir rekatten fazla (nfile) klmazd. (nce) drt

523

rekat namaz klard. Artk onlarn gzelliinden uzunluundan hi sorma, sonra drt rekat (daha) klard. Onlarn da gzelliinden ve uzunluundan hi sorma, sunra rekat (daha) klard. Ben: - Ey Allahn Resl, vitri klmadan nce uyuyor musun? dedim, (o da): -Ey ie benim gzlerim uyur, fakat kalbim uyumaz."buyurdu. (Eb Dvud, K.Saltut-Tatavvu (5), Bb 26 H.1341 amil, ayrca: Buhari, tervih 1; Mslim, msfirin 125; Tirmizi, salt 208; Nesi, kyml-leyl 38; Muvatta, salatul-leyl 3.) Bu rivayet bu gnk uygulamaya uymamaktadr, rnein: Hanefi mezhebi ballar teravih namazn yirmi rekat olarak klmaktadrlar. Bu uygulamalarn da, Yezid b. Rmandan naklettikleri: mer zamannda mslmanlar vitirle beraber yirmi rekt namaz klarlard (Ramazanda)."(MalikBeyhaki) rivayetine balamaktadrlar. 797-. ... Eb Hreyre (r.a.)den; demitir ki: Reslullah (s.a.) yle buyurdu: -Biriniz sabah (namazn)dan nce iki rekat (snnet)i klnca sa tarafna yatp uzansn....................... (Eb Dvd, K. Saltut-Tatavvu (5), Bb 4 C.5 S.7 H.1261 amil, ayrca: Tirmizi, mevkit 194.) 798-... ie (r.anh.)den; (demitir) ki: -Reslullah (s.a.) gece namazn kldktan sonra, eer ben uyank olursam benimle konuurdu; uyur olursam, beni uyandrr, iki rekat namaz kldktan sonra mezzin gelip sabah namaz vaktinin girdiini kendisine haber verinceye kadar yatard. Buna mtekib iki rekatlk ksa bir namaz kldktan sonra namaza kard. (Eb Dvud, K.Saltut-

524

Tatavvu (5), Bb 4 C.5 S.12 H.1262 amil, ayrca: Buhari, teheccd 26; Mslim, msfirin 133.) Birinci rivayette, sabah namazndan nce iki rekat snnet kldktan sonra sa tarafa yatp uzanmann gerekli olduunu sylemilerdir. halbuki ikinci rivayette tahdis ettiklerine gre, Peygamber iki rekatlk snnet kldktan sonra sa tarafna yatp uzanmadan hemen namaza kmtr. Bu itibarla iki rivayet bir birleriyle elikilidir. Dier bir hususta, sabah namazna kalkan bir kimsenin uzanp yatmas halinde byk olaslkla uyuyup namaz karaca olaydr, bundan da niin byle bir rivayet uydurduklar kolayca anlalr. 799-. ... Semure b. Cnp (r.a.)den; demitir ki: - Ben ve Ensrdan bir ocuk hedeflerimize ok atarken gne bakann gznde iki veya mzrak kadar olunca, Tennme bitkisi gibi oluncaya kadar karard. Birimiz arkadana; Haydi mescide gidelim. Vallahi gnein u hali, Reslullah (s.a.) da mmeti hakknda yeni bir ey meydana getirecek" dedi ve koarak gittik. Bir de grdk ki Reslullah (s.a.) mescide km. Efendimiz ne geip namaz kldrd. Bizi daha nceki namazlarndaki en uzun kym gibi kymda tuttu. Sesini iitmiyorduk. Sonra bize nceki namazlarndaki en uzun secdesi gibi secde ettirdi. (Burada da) sesini iitmedik. Dier rekatte de aynen bunun gibi yapt. Gnein almas ikinci rekatteki oturuuna denk geldi. Sonra selam verdi. Daha sonra kalkp Allaha hamd ve sen etti. Allahtan baka ilh olmadna ve kendisinin Onun kulu ve Resl olduuna ahdet etti. (Eb Dvd, K.Saltul-stisk (3), Bb 4 C.4 S.343-344 H.1184 amil.) Bu rivayette, Reslullah zamannda gne tutulmas olduunu ve Reslullahn gne tutulmas namazn gizli okuyula kldrdn tahdis ettiler. 800-. ...ie (r.anh)den rivyet edildiine gre; Reslullah (s.a.) (Ksf namaznda) kraati uzun tutmu ve aktan

525

(sesli) okumutur. (Eb Dvud, K.Saltul-stisk (3), Bb 5 C.4 S.351 H.1188 amil, ayrca: Buhri, kusuf 4,5,19; Mslim, kusuf 3.) Bu rivayette evvelki rivayetin aksine, ksf namaz sesli okunarak klnmtr demeleri bir elikidir. 801-. ... ie (r.anh.)den; (demitir) ki: -Reslullah (s.a.) zamannda gne tutuldu. Bunun zerine Peygamber (mescide) kp cemaate namaz kldrd. (Bu namazda) kyma durdu. (Kyamdaki) kraatini tahmin ettim. Bakara sresi (kadar)n okuduunu zannettim. Rvi hadisi sevk edip yle devem etti: - Sonra iki defa secde yapt, sonra kalkp kraati yine uzatt. Onun buradaki okuyuunu da tahmin ettim. l-i mran Sresi (kadar)n okuduunu zannettim. (Eb Dvd, K.Saltulstisk (3), Bb 5 C.4 S.350 H.1187 amil.) Bu rivayette iddia ettiklerine gre, Raslullah, gne tutulmas namazn yaklak drt saat sreyle klmtr. Zira Bakara ve l-i mran sureleri yaklak drt czdr ve ikisinin okunuu drt saat kadar bir sreyi kapsar. Rivayeti Aieden nakletmektedirler ve Aie namazn ok uzun srmesinden bu iki sreyi Peygamberin okuduunu tahmin ettim demi, demektedirler, bundan anlalan gya kraat gizli yaplmtr. Hal bu ki, bir evvelki rivayette gne tutulmas namaznda kraatin sesli olduunu yine Aieden nakletmilerdi. Bylece ayn kiiden iki eliik rivayet tahdis etmi oldular. Geri bunu sk sk yapmlardr. Kald ki, Aie Peygamberden hangi sreleri okuduunu kolayca sorabilecekken niin tahminde bulunsun. Gne tutulmas olaynda, Dnyayla Gne arasna Ay girdiinden, Ayn glgesi Dnya zerine derek, glge olan yerde Gne grnmeyeceinden o mntkada Gne

526

tutulmas meydana gelmi olur. Bu tehlikesiz bir olay olduu gibi drt saatlik Gne tutulmas olay iddias ilgisi olmayan abartl bir iddiadr. Peygamberin zararsz bir olay, mthi bir felaketmi gibi halkn gznde bytt iddias da Peygambere yaplm bir iftiradr. 802-. ... Abdullah b. Abbs (r.anhum), Reslullah (s.a.) in gne tutulduunda namaz kldn haber verirdi. (Abdullah) Urvenin, Hz. ieden onun da Peygamber (s.a.)den rivyet ettii hadis gibi Reslullah (s.a.)in her rekatta iki rk olmak zere, iki rekat namaz kldn bildirdi. (Eb Dvud, K.Saltul-stisk (3), Bb 4 C.4 S.340 H.1181 amil.) Bu rivayette, gne tutulmas namaznda, her rekatte iki rk yaplr dediler. 803-. ... bn Abbs (r.anhum); - Reslullah (s.a.) gne tutulduunda namaz kld. Bu namazda(Kurandan) okudu. Sonra rk yapt sonra yine okudu ve yine rk yapt, sonra tekrar okuyup rk yapt, sonra yine okudu ve rka vard. Daha sonra da secdeye kapand. kinci rekati de aynen byle kld, demitir. (Eb Dvud, K.Saltul-stisk (3), Bb 4 C.4 S.341 H.1183 amil, ayrca: Mslim, istisk 19.) Bu rivayette ise her rekatte drt rk yaplr dediler. 804-. ... Ubeyy b. Kab (r.a.)den demitir ki: - Reslullah (s.a.) zamannda gne tutuldu. Efendimiz cemaate namaz kldrarak uzun srelerden birini okudu ve be defa rk yapt. ki kere secde etti ve ikinci kalkp yine uzunlardan bir sre okudu ve yine be defa rk yapt, iki kere secde etti, sonra gnein tutulmas alncaya kadar du ederek olduu halde kbleye kar oturdu. (Eb Dvud, K.Saltul-stisk (3), Bb 4 C.4 S.342 H.1182 amil.)

527

Bu rivayette ise her rekatte be defa rk etti demeleri ile rivayet birbirleriyle elikili olmu olur. 805-. ... Ubeydullah b. Nadr, babas (Nadr)n yle dediini rivyet etmitir: - Enes b. Mlik zamannda (iddetli) bir karanlk oldu. Bunun zerine Enese gelip: - Ya Eb Hamze Reslullah (s.a.) zamannda byle bir ey banza gelir miydi?, dedim. - Allah korusun. (Bazan) rzgar iddetlenirdi de kymetin (kopaca) korkusuyla mescide koardk, karln verdi. (Eb Dvd, K.Saltul-stisk (3), Bb 11 C.4 S.360 H.1196 amil.) Bu rivayette uzun uzadya tahdis ettikleri Gne tutulmas ve Gne tutulmas namaz rivayetlerini syleyen kendileri deilmi gibi. Peygamber zamannda ne Gne tutulmas nede benzeri bir tabiat hadisesi olmamtr demeleri ibret verici bir durum olduu gibi, ne derece ciddiyetten uzak olduklarnn da bir gstergesidir. 806-. ... ie (r.anh.)den; (demitir) ki: -Reslullah (s.a.) geceleyin on rekat namaz klard. Bunlardan be rekat ile vitr yapard. En son rekatta oturup selm verinceye kadar bu be (rekat)in hibirinde oturmazd. (Eb Dvd, K. Saltut-Tatavvu (5), Bb 26 C.5 S.167 H.1338 amil, ayrca: Mslim, msafirin 123, 126; Tirmizi, vitr 2.) 807-. ... bn mer (r.a.)den rivyet edildiine gre Peygamber (s.a.) yle buyurmutur: Gece ve gndz namaz ikier ikierdir." (Eb Dvd, K. Saltut-Tatavvu (5), Bb 13 C.5 S.81 H.1295 amil.

528

Ayrca: Tirmizi, salt 166, 206; Nesai, kyml-leyl 26, 35; bn Mce, ikme, 116, Muvatt, salatul-leyl 7.) Birinci rivayette hi oturmadan ve ara vermeden. Reslullahn pe pee be rekat vitir namaz kldn tahdis ettiler. kinci rivayette gece ve gndz namazlarnn ikier ikier rekatle klnmas gerektiini rivayet etmeleri bir elikidir. 808- bni Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Allah, namaz peygamberimizin diliyle hazerde drt, seferde iki, korku halinde de bir rekat olarak farz klmtr." (K.S. 2332 C.8 S.299 amil, alntlar: Mslim, Salt 5, (687); Eb Dvd, Salt 287, (1247); Nesi, Taksir 1, (3,118,119)) . 809- Cabirden naklen: Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) ile birlikte korku namaz klm (yle ki) Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) iki taifeden (birine) iki rekat namaz kldrm. Sonra teki taifeye de iki rekat kldrm. Bu suretle, Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) drt rekt namaz klm, fakat her iki taifeye ikier rekt kldrm. (Mslim, C.4 Hadis 312 (2339) Snmez Neriyat.) Birinci rivayette korku namaz bir rekattir demelerine ramen, ikinci rivayette iki rekattir demeleri bir elikidir. 810-. ... Eb Mamerden; demitir ki: Biz Habbaba; - Hz. Peygamber (s.a.) le ve ikindi namazlarnda Kuran okur muydu, diye sorduk. O da: - Evet, dedi. Biz; - Bunu nasl anlyordunuz? dedik; - Peygamber (s.a.)in sakalnn hareket etmesinden, diye cevab verdi. (Eb Dvud, K.Salt (2), Bb 124, 125 C.3 S.247 H.811 amil, ayrca: Buhri, ezn 91,96,97,108; bn Mce, ikme 7.)

529

Bu rivayete gre, gya, Peygamberin le ve ikindi namazlarnda Kuran okuduunun delili bu namazlar klarken sakalnn hareket etmesiymi. Sakal yalnz Kuran okurken hareket etmez, bir kimse dua etse sakal olmas halinde sakal hareket eder, bundan dolay syledikleri bu iddia Peygamberin le ve ikindi namazlarnda Kuran okumu olduunun delili olamaz. Dier bir hususta, Peygamberden sorup renmek varken neden byle bir ynteme ba vurulmu olsun. Kald ki namaz her Mslman zerine farzdr, hal byleyken cemaat bilmeden nasl namaz klyordu da bir ahstan sormak ihtiyacn duydular. Bu rivayeti okuyan kii zanneder ki, Peygamber Ayda namaz klyordu da dnyadan ona teleskop ile bakyorlard, bylece ancak Peygamberin Kuran okuduunu, doru bir tahmin olmasa da, zira dua ediyor da olabilir, sakalnn hareket etmesinden anladlar. Bu rivayetten asl amalar hem kendilerini ciddiye alan kimselerle alay etmek, hem de Peygamberin dinle ilgili olsa dahi kendisine soru sorulamayacak geimsiz bir kimse olduunu iddia etmektir. Peygamber onlarn bu iddialarndan mnezzeh olduu gibi, dini teblii hakkyla yerine getirmitir. Bu itibarla Peygambere ve Mminlere saldr amacyla uydurulmu bu rivayetin asl yoktur. 811-. ... Eb Hreyre (r.a.)den; demitir ki; Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) buyurdular ki: Slih olsun, fcir olsun hatta byk gnah ilemi de olsa her mslmann arkasnda farz namaz (cemaatle klmak) vciptir." (Eb Dvd, K.Salt (2), Bb 63,64 C.2 S.440 H.594 amil.) Bu rivayeti uydurmaktan amalar, Krallk yapan diktatrleri ve yneticilerini mslmanlara nder yapmaktr. Zira bu gibi kimseler tarih ierisinde byk gnahlar ileyen Fcir kimseler olmalarna, zulmler yapmalarna, Mslman inanc tamamalarna ramen kendilerini Mslman tantarak,

530

zellikle Cuma gnleri, Cuma namaznda imamlk yapmay, halk aldatmak ve tahtlarn salamlatrmak iin gerekli grp istemekteydiler. Halbu ki Kuranda bu gibi kimselerin cehennemlik olduklar bildirilmitir. yle ki: - Yoksa biz, inanp iyi iler yapanlar, yeryznde bozgunculuk yapanlar gibi mi tutacaz? Yoksa (Allahn azbndan) korunanlar fcirler (yolda olmayanlar) gibi mi tutacaz. 38/28 - yiler mutlaka nimet iindedirler. 82/13 - Fcirler de yakc ate iindedirler. 82/14 - Cez gn oraya girerler. 82/15 Uydurmu olduklar rivayetlerinin, fcir gnahkar yneticilerin imamln salamak iin olduunu, halktan kimseler iin olmadn elikili olarak tahdis ettikleri u rivayetten anlamak mmkndr: 812- Cbir den rivayet etmi olduklar hadiste: Sakn bir kadn bir erkee ve bir arabi (bedevi) bir muhcire (ehire yerleen kimseye) bir fcir bir Mmine imam olmasn." (Eb Dvud erhinde C.2 S. 441 amil, ayrca bn Mce, ikme 78.) slam dininde derece stnl ynnden, Allah nezrinde erkein kadna, kadnn erkee bir stnl yoktur, stnlk konusunda l takvadr, bir kadn bir erkekten ok daha takval olabilir ve bylece Allah nezrinde derecesi daha stn olur. Hayat mcadelesi ynnden erkekler kadnlardan fiziksel olarak daha gl olduklar iin ailenin geim yk erkee yklenmitir ve aile reislii ona verilmitir. mam ayn zamanda, dini almalarda nder olduundan, imamlk yk slam dininde erkee verilmitir. slam dininde herkesin kendi gcne gre yk yklenmesi nemlidir.

531

mamlk ynnden, ehirlinin kylye, kylnn ehirliye, Arabn, arab olmayana, Arab olmayann araba bir stnl yoktur. Bu adan rivayetleri uydurmadr. Fcir bir Mmine imam olmasn" szleriyle de, br rivayetleriyle elikiye dmlerdir. Takva ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - Ey insanlar, biz sizi bir erkek ve bir diiden yarattk ve birbirinizi tanmanz iin sizi milletlere ve kabilelere ayrdk. Allah yannda en stn olannz (Allahn buyruklar dna kmaktan) en ok korunannzdr. Allah bilendir haber alandr. 49/13 813- bnu mer (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile birlikte iki rekat leden evvel, iki rekat sonra, keza iki rekat cumadan sonra, iki rekat akamdan sonra, iki rekat yatsdan sonra namaz kldm. Akam ve yats(dan sonrakiler evinde idi." (K.S. 2930 C.9 S.259 Aka, alntlar: Buhari, Teheccd 29,25, 34; Cuma 39; Mslim, Msafirin 291 (729), Cuma 71,(882); Muvatta, 69,(1,166); Eb Dvud, Salt 290,(1552); Nesi, kmet 64, (2,119), Cuma 43,(3,113); Tirmizi, Salt 220,(433,434)) 814- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Snnette gelen on iki Rekate kim devam ederse Allah ona cennette bir ev bina eder. Bu on iki rekatin: Drd leden nce, kisi leden sonra, kisi akamdan sonra, kisi yatsdan sonra,

532

kisi de sabahtan nce." (K.S. 2931 C.9 S.260 Aka, alntlar: Tirmizi, S3alt 206,(414); Nesi, Kyamul-Leyl 66,(3,260); bnu Mce, kmet 100, (1142).) 815- Hz Aie (radyallahu anh) anlatyor: ki namaz var ki, Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bunlar ne gizli ne de aleni olarak seferde ve hazerde hi terk etmedi: Sabahtan nce iki rekat, ikindiden sonra iki rekat." (K.S. 2939 C.9 S.260 Aka, alntlar: Buhari, Mevkitus-Salt 33, 73; Mslim, Saltul-Msfirin 300,(835); Eb Dvud, Salt 290, (1253); Nesi, Mevkitus-Salt 36,(1,281), Kymul-Leyl 56,(3,251,252)) 816- Hz. Ali (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) sabah ve ikindi hari her namazn arkasndan iki rekat (nafile) namaz klard." (K.s. 2933 C.9 S.262 Aka, alnts: Eb Dvud, Salt 299,(1275)) 817- mm Habibe (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kim leden nce drt, leden sonra da drt (rekat nafile) klarsa, Allah onu atee haram eder. (K.S. 2955, 2956 C.9 S.274-275 Aka, alntlar: Eb Dvud, Salt 296(1269); Tirrmizi, Salt 317, (427,428); Nesi, Kymul-Leyl 67,(3,265)) 818-. ... Abdullah b. mer (r.a.)den rivyet edildiine gre; Reslullah (s.a.) le namazndan nce iki rekat, le namazndan sonra drt rekat, akamdan sonra evinde iki rekat ve yatsdan sonra iki rekat klard. Cumadan sonra (evine) dnnceye kadar namaz klmazd (evine dnnce) iki rekat klard. (Eb Dvd, K.Saltut-Tatavvu (5), Bb 1 C.4 S.498 H.1252 amil, ayrca: Buhari, teheccd 29; Mslim, msfirin 104; Nesi, ikme 64.) 819-. ... ie (r.anhdan; demitir ki: - Peygamber (s.a.) le namazndan nceki drt (rekat)la sabah namaznda nceki iki rekati terk etmezdi. (Eb Dvud,

533

K.Saltut-Tatavvu (5), Bb 2 C.4 S.500 amil, ayrca: Buhari, teheccd 34; Nesi, kymul-leyl 56.) 820-. ... bn mer (r.a.)den; demitir ki: Reslullah (Sallallahu aleyhi vesellem) yle buyurdu: -kindinin farzndan nce drt rekat (namaz) klan kimseye Allah rahmet etsin. (Eb Dvd, K.Saltut-Tatavvu (5), Bb 8 C.5 S.29 amil, ayrca: Tirmizi, mevkitus-salt, 201; bn Mce, ikame 109.) 821-. ... Ali (r.a)den rivayet edildiine gre; Peygamber (s.a.) ikindi namazndan nce iki rekat(lk bir namaz) klard. (Eb Dvd, K.Saltut-Tatavvu (5), Bb 9 C.5 S.30 amil.) 822- bnu Abbs radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselm hazer namazn ve sefer namazn farz klmtr. Biz hazarda farzdan nce ve sonra snnet klardk. Seferde de farzdan nce ve sonra snnet klardk. (K.S. 6306 C.17 S.48 Aka, alnts: bni Mace 1072.) 823-. ... Eb Hreyre (r.a.)den; demitir ki: Reslullah (s.a.) yle buyurdu: bnus-Sabbhn rivayetine gre, Cumadan sonra namaz klacak olan kimse drt rekat klsn. bn Ynusun rivayetine gre ise Efendimizin beyn u ekildedir: - Cumay kldnzda arkasndan drt rekat de (nfile) klnz. Sheyl yle dedi: Babam bana; yavrum, eer cmide iki rekat klar sonra da eve gidersen, iki rekat (de orada) kl" dedi. (Eb Dvud, K.Salt (2), Bb 236,238 C.4 S.253 H.1131 amil, ayrca: Mslim, Cuma 69; Tirmizi Cuma 24; bni Mce, ikme 95.)

534

Farz namazlarn snnetleriyle ilgili olmak zere on bir rivayet yazdm, bunlar incelendiinde aralarnda bir ok eliki grmek mmkndr, yle ki: le namaz iin, 813. Rivayette nce iki, sonra iki rakat, 814. Rivayette nce drt sonra iki rekat, 816. Rivayette sonra iki rekat, 817. Rivayette nce drt, sonra drt rekat, 818. Rivayette nce iki, sonra drt rekat, 819. Rivayette nce drt rekat olarak tahdis etmilerdir. Bylece i ie elikiler meydana gelmitir. Dier vakitler arasdaki elikiler de bu ekilde sralanarak grlebilir. Bylece hangi farz namazn ka rekat snneti olduunu ve ne zaman klnacan kesin olarak bilmek imkansz hale gelmi olur. 822 nci rnekte, Peygamberin namaz farz kldn sylemeleri ise slam dinine ters den bir durumdur. Zira namaz Allah farz klar, Peygamber ise farz koyan deil, farz yerine getirmekle mkellef kimsedir. slam dininde Allahtan baka hi kimse din koyamaz, dini ancak ve ancak Allah koyar. Rivayetlerden yz otuz rnek seerek namaz konusunda neler tahdis ettiklerini aralarndaki elikileri, Kurana ve bugn klnmakta olan namaza aykr ynlerini yeri geldike gstermeye altm. Tenkide konu olabilecek rivayetleri yalnz bunlardan ibaret deildir, konuyu uzatmamak iin yz otuz rnekle yetindim. Bu rnekler bile rivayetleri dikkate alacak bir kimsenin eliki ve tutarszlklarndan dolay namaz klmay renemeyecei aktr. rnein: Farz namazlar iin hazerde (ikamet edilen yerde) drt rekattir diye tahdis ediyorlar, hal byle olunca akam farzn ve sabah namaz farzn iki rekat olarak klmay neyle izah ediyorlar? Zira uygulama ile rivayetler elimektedir. Dier taraftan namaz klarken Kuran okunup okunmayaca, tekbir getirip getirilmeyecei, ses tonunun nasl olmas gerektii, hatta Bismillehirrahmanirrahim dahi denip denemeyecei elikili rivayetlerden dolay mehuldr, ve bunun gibi birok elikili

535

rivayetleri mevcuttur. Grld gibi verdiim rivayet rnekleri, elikili durumu gstermek asndan, anlamak isteyen bir kimse iin ibret vericidirler. Hal byle olmasna ramen iddia ediyorlar ki, rivayetler olmam olsayd biz namazn nasl klnacan bilemezdik. Zira onlara gre, namaz klma ekli Kuranda belirsizmi, namaz ancak rivayetlerle renilirmi. Aslnda namaz Kurandan anlamamalarna neden olan husus Kuran anlayamamalardr. Yoksa, namaz Kuranda btn hususiyetleriyle aktr. yle ki: KURANA GRE NAMAZ Kuran esas alarak namazn ne olduunu anlatrsak konu kolayca anlalr, bunun iin ncelikle "Salat" kelimesinin ne anlama geldiinin bilinmesine ihtiya vardr. Bu husus ta Kurandan mealen: - Ey iman edenler! Cuma gn salat (namaz) iin arld(nz) zaman Allah anmaa (zikretmee) koun, alverii (ii gc) brakn. Eer bilirseniz bu, sizin iin daha hayrldr. 62/9 Bu ifadelerden anlalaca gibi, Cuma gn salat (namaz) iin ezan okunduunda ezan duyan Mmin kimselerin salat davetinden anlayaca ey, Allah zikretmee yani anmaya davet edildiidir. Peki bir Mmin Allah nasl anar; bir Mmin, Allah anarken neler syler diye dndmzde, bunun Kuranda ki Allah vg ifadelerini esas alan bir vg an olduunu grrz. Bylece salat kelimesinin kapsad mana, bu ynyle, kabul edilin yani sevap kazandran bir salat olmas iin, steyerek ve severek Allah vmek gereklidir. Ayrca bu vg, Allah iin sz konusu olunca keyfi olmayp Kuran retisini esas alarak yaplan bir vg olmaldr. Bu da, tesbih, tahmid, tekbir gibi gzel szlerdir.

536

Allah iin salat ederken, Allah adnn anlmasnn gerekli olduuyla ilgili olarak Kurandan mealen: - Dorusu mutlulua ermitir arnan; 87/14 - Rabbinin adn zikredip salat klan. 87/15 Kuran retisi esas alnmadan yaplacak zikirler, salatlar, Allah yannda kabul grmeyen sapmalardr. Bu konuda Kurandan mealen: - Onlarn Beyt(ullah) yanndaki salatlar da, slk almadan ve el rpmadan baka bir ey deildi. O halde kfrnzden dolay azab tadn. 8/35 Kafirler, kendi icat ettikleri bir uslle, Kabenin yannda el rparak ve slk alarak Allah vdklerini, Ona salat ettiklerini zannediyorlard, nasl ki bugn bile baz kimseler, dmbelek, tef, kudm v.s. alp raks ederek Allah zikrettiklerini, vdklerini zan ediyorlarsa, bunlarda slk alp el rpmay Allaha salat etme zannediyorlard. Btn bu hareketler Allah tarafndan kabul grmeyen reddedilmi ve yapanlarn azaba gtren hareketlerdir. Zira, Allah retmezse Peygamberler dahi, Allaha nasl ibadet edeceklerini ve Onu nasl vp salat edeceklerini bilemezler. Bu hususta Kurandan mealen: - brhim, smille berber Evin (Kabenin) temellerini ykseltiyor: Rabbimiz, bizden kbul buyur, phesiz sen iitensin, bilensin." 2/127 - Rabbimiz, bizi sana teslim olanlar yap, neslimizden de teslim olan bir mmet kar; bize ibadet yollarmz gster, tvbemizi kabl et; zir, tvbeleri kabl eden, ok merhametli olan ancak sensin, sen!" 2/128 Grld gibi, ibadet yollarn, usullerini gstermek Allaha aittir. Ve Kuran retisine gre Salat" kelimesi vg" manasna gelmi olur. Allah bir kimseye salat ederse o

537

kimseyi vm, dolaysyla sevmi ve ona merhamet etmi demektir. Kul, Allaha hakkyla salat edince, Allah sevmi, vm ve yceltmi olur. Allah sevmi olmas ve sevep kazanmas iin salatnda gaflet iinde olmamas gerekir. Kul, kul iin Allahn raz olduu ekilde salat edince onu vm, sevmi ve Allahtan affn istemi olur. Salat kelimesi yle bir kavramdr ki, Allahtan kullara, kullardan Allaha ve kullardan, kullar zerine olabilir. Bu hususta Kurandan mealen: - (phesiz) Allah ve Melekleri Peygambere salt ederler; ey iman edenler siz de Ona salt edin ve tam bir teslimiyetle selam edin. 33/56 - O (Allah)dr ki, Zat ve Melekleri size salt ederler; (Allah) bylece sizi karanlklardan aydnla karmak istemektedir. O mminlere kar ok merhametlidir. 33/43 - Onlarn mallarndan bir miktar sadaka al ki onunla onlar arndrp temizleyesin ve onlar zerine salt (du) et; nk senin salavatlarn (dularn) onlar iin bir sknettir. Allah iitendir bilendir. 9/103 - Bedevi Araplardan kimi de vardr ki Allaha ve hiret gnne inanr, verdiini Allaha yakn dereceler kazanmaa ve Resln salavatn (dularn) almaya vesile sayar. Gerekten o (verdikleri), kendileri iin yakn dereceler(e vesile)dir. Allah onlar rahmetinin iine sokacaktr. Muhakkak ki Allah balayan, esirgeyendir. 9/99 - Dorusu mutlulua ermitir arnan. 87/14 - Rabbinin adn anp salt klan. 87/15 - Gerek udur ki ben Allahm. Benden baka lh yoktur. Bana ibadet et ve beni anmak iin salt (namaz) kl. 20/14 - Kitabdan sana vahye dileni oku ve salt (namaz) kl, nk salt (zikir ve namaz), kt ve iren eylerden vaz geirir.

538

Allah anmak, elbette daha byktr, Allah, ne yaptnz bilir. 29/45 Demek oluyor ki, salt kavram bir anma; bir dua; vg kavramdr. Yoksa salt olarak be vakit klnan Namaz" eklinde anlalp zdeletirilirse ters neticelere varlr. Zira, ayet meallerinde grld gibi, Allah, Peygambere ve Mminlere salt etmektedir. Haa bu Allahn onlara ibadet ettii manasnda deildir. Ancak onlara vg ve rahmet ettii manasndadr. Bu itibarla, salt Allahn layk olduu ekilde Allaha ve Kullarn layk olduu ekilde kullara yaplr. rnein: Kullar vlrken hibir zaman kainat st manasnda olmak zere Ekber" yani en byk kelimesi; tm noksanlklardan mnezzehi yet (kusursuzluk) manasna gelen Sbhan" kelimesi veya her eyden mstani, her eyin Ona muhta olduu manasna gelen Samed" gibi kelimeler kullara salt edilirken kullanlmaz. Bu gibi ifadeler Allaha salat edilirken sylenir, kullar iin, ok iyi, takval, abit, Allahn rzasna layk, Allah ondan raz olsun, cennete koysun, azaplandrmasn veya hastaysa Allah ifa versin, Allah ona iyilik versin gibi dual szler sylenir. Kii bunlara layksa merudur. Bu itibarla da anlalm olur ki, liyakat dikkate alp, haddi amamak artyla salt" kullardan kullara, kullardan Allaha olabildii gibi, Allahtan kullara ki; bunlar Mmin" olan kullardr. Edile bilir. Ve bunda tevhide aykr bir husus yoktur. Bu konuda Kurandan bir rnek verecek olursam, mealen: - O halde, beni zikredin (ann)ki, ben de sizi zikredeyim; bana kredin; (fakat) nankrlk etmeyin. 2/152 Demek oluyor ki, kullar Allah, Allahta kullar zikreder, kullardan Allaha yaplan zikir, Allaha layk olacak ekilde, Allahtan kullara yaplan zikirde, kullara layk olacak ekildedir. rnein, cenaze zerine salt edilirken hibir zaman Kuran okunmaz, zira bir kimsenin sylemi olduu gzel szler onun adna anlp tekrarlandnda, nasl ki o

539

ahs anlp vlyorsa, Kuranda, Allahn sz olduundan, Kuran okumak, Allah vme, zikretme ve Allaha salat etme manasndadr. lye salt ediyoruz diye hibir zaman ne cenazenin banda, nede mezarnn banda ve nede gyabnda Kuran okunmaz, ancak l iin vc szler sylenir ve onun iin Allahtan rahmet istenir. Ve tabiidir ki lnn bu szlere layk olmas dier bir husustur. Ve l zerine yaplan salta hibir zaman Cenaze namaz" denmez, zira Namaz" kelimesinin Trkedeki karl ibadettir. Bu kullar iin kullanlamaz. Bylece anlalm olur ki, salt kelimesi kullanld her hususta ibadet veya Namaz manasnda deildir. Ancak Allah iin yaplan salatlar ibadet kavramna girmektedir, zira Allaha yaplan salatlar, Allaha has olan zikirlerdir. Dier nemli bir hususta secde olaydr. Kimileri secdeyi ibadetle zde (ayn) sayp o ekilde anlamaktadrlar, bu ekildeki bir anlay, secdeyi doru anlam olmak manasnda deildir. Zira, nasl ki cins belirlemek suretiyle, rnein: En byk kelimesini" kullandmzda, aalarn en by falan aa, dalarn en by falan da diyebiliyorsak ve bu irk olmuyorsa. Ancak, salt olarak, Allahtan bakas iin en byk szcn kullandmzda bu irk oluyorsa. Secde de kullar arasndaki stnl belirtmek bakmndan, kullardan kullara yapldnda irk olmaz. Fakat, Allahtan bakasn lh kabul ederek, o kabul edilen eye secde yaplrsa irk olay ilenmi olur, isterse, Allahtan baka, bu ilh kabul edilmi olan ey, canl veya l bir insan, bir ta v.s. olsun fark etmez. Bu hususta Kurandan mealen: - Sizi yarattk, sonra size ekil verdik, sonra da meleklere: Ademe secde edin!"dedik; hepsi secde ettiler, yalnz blis etmedi, o secde edenlerden olmad. 7/11

540

- (Allah) buyurdu: Sana emrettiim zaman seni secde etmekten alkoyan nedir?" (blis): Ben, dedi, ondan hayrlym. Beni ateten yarattn, onu amurdan yarattn." 7/12 - (Allah) buyurdu: yle ise oradan in, orada byklk taslamak senin haddin deildir. k, nk sen aalklardansn!" 7/13 Grld gibi, Kuran retisine gre, kullar arasnda secde, karsndakini lh grmemek artyla ibadet manasnda olmayp, bir birlerinden stnlk manasndadr. Yine bu konuda Kurandan mealen: - Hani bir zaman Ysuf babasna: Babacm demiti, ben (ryda) on bir gezegen, gnei ve ay grdm, bunlarn bana secde ettiklerini grdm." (demiti). 12/4 - (Babas Yakub): Yavrum, dedi, ryan kardelerine anlatma sonra sana bir tuzak kurarlar. nk eytan, insana apak bir dmandr! 12/5 - Ana-babasn tahtn stne kard ve hepsi onun iin secdeye kapandlar (Yusuf): Babacm, dedi, ite bu, nceden (grdm) rynn yorumudur, Rabbim onu gerek yapt, bana iyilik etti; zir eytan, benimle kardelerimin arasna fitne soktuktan sonra O, beni zindandan kard, sizi de lden getirdi. Gerekten Rabbim, diledii eyi ok ince dzenler. O, (her tedbiri) bilen, her eyi yerli yerince yapandr." 12/100 Grld gibi, secde olay Allahtan baka herhangi bir eyi lh kabul etmemek artyla kullardan, kullara yapldnda irk olmayp, bir stnlk kabul olaydr. Kullarn bir birlerine secde etmeleri hibir zaman Allahn en stn olduu gereini deitirmez, zira kullar arasnda, secde edende, kendisine secde edilende ister istemez Allaha secde ettiinden Allahn en stn olduu gerei deitirilemez.

541

Ancak, Allahtan baka herhangi bir eye lhlk atfedip ona secde eden, bu dncesinden veya kabulnden dolay irke girmi olur. Yoksa yapm olduu hareketin kendisinden deil, zira kendisi de, kendisine secde ettii eyde, glgelerine kadar ister istemez Allaha secde etmektedir. Bu hususta Kurandan mealen: - Gklerde ve yerde olanlarn hepsi ister istemez Allaha secde ederler. Glgeleri de sabah akam (uzayp) ksalarak Ona secde etmektedirler. 13/15 Bu gnk toplumlarda, kullar arasnda yaygn olarak yaplan secde olayna rnek verecek olursak, el pme olaynda, pt ele alnn dediren kimseleri gstere biliriz. yle ki, karsndakini kendisinden stn tanyarak elini pen kimseler bu el pme iiyle kalmayp ounlukla alnlarn ptkleri elin stne dedirirler, bu hareketleri bir eit secdeden baka bir ey deildir. Salt, zikir ve secde olayn bylece izah ettikten sonra, Namaz" konusuna gelecek olursak, ylece izah edebiliriz: Allah, kendisinin zikredilmesini yani anlmasn durum olarak, beli kurall ve kuralsz olmak zere iki ekilde emretmektedir. Kuralsz olanna rnek verecek olursak; Kurandan mealen: - Onlar ayakta ve yanlar zerine yatarken Allah anarlar, gklerin ve yerin yaratl zerinde dnrler: Rabbimiz (derler), bunu bo yere yaratmadn, sen ycesin, bizi ate azabndan koru!" 3/191 Grld gibi, ayakta ve oturarak ve yan zerine yatlm iken serbest olarak Allah zikreder edebiliriz. Zikirde ses tonu ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - Rabbini iinden yalvararak ve korkarak yksek olmayan bir sesle sabah akam an, gafillerden olma! 7/205

542

Demek oluyor ki, slamda, Allah ad ile zikir yapldnda, ii yaygaraya verip, bara, ara zikir yapmak yoktur. Ses tonu orta olmaldr, Allah kuvvetli anmann manas barmak armak deildir, itenlikle ve ok antr. Ve zikrin, Allahn herhangi bir adyla yaplmas arasnda da fark yoktur, zira bazlar iddia ediyorlar ki, Allahn ismi azam diye, dier isimlerinden daha byk bir ismi vardr; bir kimse Allaha bu isimle dua ettiinde gya, Allah dua eden o kimseye her istediini verecekmi, halbuki byle bir durum olmayp, Allahn btn isimleri byktr ve kii layksa Allah o kiinin duasn kabul eder. Bu konuda Kurandan mealen: - De ki: ster Allah diye arn ister Rahman diye arn. Hangisiyle arrsanz, nihayet en gzel isimler Onundur, Slatnda pek barma, pek de (sesini) gizleme, bu ikisi arasnda bir yol tut. 17/110 Zaman ve Miktar olarak da zikir, Kurandan mealen: - Ey iman edenler! Allah ok zikredin. 33/41 - Sabah ve Akam Onu tesbih edin. 33/42 - Sabah akam Rabbinin adn an. 76/25 - Gecenin bir ksmnda ve yldzlarn dnp gittii srada (yni sabah vaktinde) de Onu tesbih et. 52/49 (Ey Muhammed) onlarn dediklerine sabret ve Rabbini vg ile an: gne domadan, batmadan nce. 50/39 - Gecenin bir ksmnda ve secdelerin arkasndan Onu tesbih et. 50/40 Grld gibi, Allah zikretmek slam dininde ok nemli bir yer tutar. Allah kendisini ok zikretmemizi emretmi olup, zikretmede saysal bir snr koymamtr. Zira her ortam ve her ahsn durumu ayn deildir, fakat bu zikir olay

543

kafadan savma; ylesine bir ekilde de yaplmamaldr. Mmin kii, Allah ok zikretmeye gayret gstermelidir. Zikrin nemi konusunda, Kurandan mealen: - Mslman erkekler ve Mslman kadnlar, mmin erkekler ve mmin kadnlar, tate devam eden erkekler ve tate devm eden kadnlar, doru erkekler ve doru kadnlar; sabreden erkekler ve sabreden kadnlar, (gnlden Allaha) saygl erkekler ve (gnlden Allaha) saygl kadnlar, sadaka veren erkekler ve sadaka veren kadnlar, oru tutan erkekler ve oru tutan kadnlar, rzlarn koruyan erkekler ve (rzlarn) koruyan kadnlar, Allah ok zikreden erkekler ve zikreden kadnlar; (te) Allah bunlar iin mafiret ve byk bir mkfat hazrlamtr. 33/35 - Onlar ki, iman etmilerdir ve kalpleri, Allah anmakla yatr. 13/28 Bu ekilde, serbest ve saygl bir ekilde yaplan zikir, salt kavram iinde olup; kii bu zikri yaparken, ab destsiz olabildii gibi, ayakta, yan st uzanm, oturarak v.s. Pozisyonlarda olabilir, ayrca kbleye ynelmi olmas da gerekmez. Kurall olup, Trkede Namaz" olarak tarif edilen salt eklinde ise kii bir takm hususlar yerine getirmek zorundadr ve bunlar Kuranda belirtilmilerdir; Ayetlerin meallerini yazmak suretiyle bunlar u ekilde sralayabiliriz: 1- Kyafet ile ilgili olarak Kurandan mealen: - Ey dem oullar, her mesci(de gidiiniz)de ss(l, gzel elbiseler)inizi (zerinize) aln; yiyin iin, fakat isrf etmeyin; nk O, isrf edenleri sevmez. 7/31 - Elbiseni temizle, 74/4 - Pislikten kan. 74/5

544

Buna gre, imkan lsnde gzel ve temiz elbiseler giyilecek, pislikten kanlacak. 2- Abdest ve Gusl ile ilgili olarak: Bu Abdest" blmnde anlattm. 3- Kble ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - (Ey Muhammed), biz senin yzn ge doru evirip durduunu (gkten haber beklediini) gryoruz. (Merak etme) elbette seni, raz olacan bir kbleye dndreceiz. (Bundan byle) yzn Mescid-i Harm tarafna evir. Nerede olursanz yzlerinizi o yne evirin. Kitb verilenler, bunun Rabbleri tarafndan bir gerek olduunu bilirler. Allah onlarn yaptklarndan habersiz deildir. 2/144 Namazda, Kabeye ynelmek Allaha ynelmi olmann bir sembol olarak, Allah tarafndan farz klnmtr. Yoksa, Allah Kabenin iinde olmaktan mnezzehtir. slam dini bir btndr, Peygamberimiz gelmeden nce Mescidi Aksa kble olduundan Peygamberimiz zamannda ilk sralarda Peygamberimiz ve Sahabeler haliyle kble olarak Mescidi Aksaya yneliyorlard, Peygamberimiz kblenin deitirilmesini arzu ediyordu, Allah Peygamberimizin beklentisini gerekletirerek, Kabenin, kble olmasn farz kld. Mminlerin tek bir kbleye ynelmesini isteyen Allah, istedii yerleri kble olarak tain ederek Mminlere bildirir, yoksa, Allahn zat iin, bir ynn herhangi baka bir ynden fark yoktur. Bu konuda Kurandan mealen: - Dou da, bat da Allahndr. Nereye dnerseniz Allahn yz (zat) oradadr. phesiz Allah(n rahmeti ve nimeti) genitir. O (her eyi) bilendir. 2/115 - nsanlardan baz beyinsizler: Onlar zerinde bulunduklar kbleden eviren nedir?"diyecekler. De ki: Dou da bat da Allahndr. O, dilediini doru yola iletir." 2/142

545

- De ki: Rabbim bana adleti emretti. Her mescid de yzlerinizi Ona dorultun ve dini yalnz kendisine has klarak Ona yalvarn. lkin sizi yaratt gibi (yine Ona) dneceksiniz." 7/29 4- Namazda nasl durulaca konusunda, Kurandan mealen: - Namazlar ve orta namaz koruyun, gnlden ballk ve sayg ile Allahn huzruna ayakta (divan) durun. 2/238 - Sabredenleri, doru olanlar, huzrunda gnlden boyun bkp divan duranlar, Allah iin (mallarn) harcayanlar ve seherlerde istifar edenleri (Allahtan balanmalarn dileyenleri Allah, grmektedir). 3/17 - Ey Meryem, Rabbine divan dur, secde et ve rk edenlerle birlikte rk et. 3/43 Grld gibi, Namaz da duru ekli, Allahn huzurunda olmann gerei olarak, yksek bir sayg ieren divan durma baka bir ifadeyle ihtirm duruu olaydr. 5- Kyam ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - Melekler ona (Zekeriyaya) nida ettiler ve o ayakta (kaim) olup mihrapta salt (namaz) klyordu, dediler ki: Allah sana, Allahtan bir kelimeyi dorulayc, efendi, nefsine hkim ve iyilerden bir peygamber olacak Yahy mjdeler." 3/39 - Bir zamanlar brhime Beyt (Kaben)in yerini aklam (ve ona emretmi)tik: Bana hibir eyi ortak koma ve tavaf edenler, ayakta (kaimin) duranlar, rk ve secde edenler iin evimi temizle." 22/26 - Onlar ki, gecelerini Rablerine secde ederek ve kym ederek (kymen) geirirler." 25/64

546

- Namazlar ve orta namaz koruyun, gnlden ballk ve sayg ile Allahn huzruna ayakta (divan) durun (kmu) 2/238 Kym kavram, kelime olarak ayaklar zerinde durmak, dikilmek, dorulmak" gibi manalara gelir. Bu kavram, namazla ilgili olunca, Allaha sayg da ve tazimde bulunmak amacyla namazda ayakta durmak; namaz iin ayaa kalkmak demektir. 6- Rk ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - Ey iman edenler rk edin secde edin, Rabbinize ibadet edin, hayr ileyin ki kurtulua eresiniz. 22/77 - Ey Meryem, Rabbine divan dur, secde et ve rk edenlerle beraber rk et ." 3/43 Rk, ba ve beli eerek bklmek demektir. Namazda, Allahn azameti ve bykl karsnda, kulun kendi kkln ve gszln itiraf iin, namazda srt yere paralel oluncaya kadar boynunu ne doru emesidir. 7- Secde ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - Hay de Allaha secde edin ve Ona ibadet edin. 53/62 - Biz Beyti (Kbeyi) insanlara toplant ve gven yeri yaptk. Siz de brahimin makamndan bir namaz yeri edinin (orada namaz kln). brhim ve smile: Tavaf edenler, ibadete kapananlar, rk ve secde edenler iin Evimi temizleyin!"diye emretmitik. 2/125 8- Kud (oturma) ile ilgili olarak, Kurandan mealen: - (Sava Halindeyken, korku namazndan sonra) Namaz bitirdiiniz zaman ayakta, oturarak ve yanlarnz zerine (uzanarak) Allah ann; gvene kavutunuzmu namaz (tam)

547

kln. nk namaz, mminlere vakti belli olarak farz klnmtr. 4/103 - Onlar ayakta, oturarak ve yanlar zerine yatarken Allah anarlar, gklerin ve yerin yaratl zerinde dnrler: Rabbimiz (derler), bunu bo yere yaratmadn. Sen ycesin, bizi ate azabndan koru!" 3/191 Grld gibi, Namazla ilgili olarak Kud yani oturma, namaz bittikten sonra yaplan bir harekettir. Namaz klarken, namaz klmann ieriinde oturma yoktur, oturulmas halinde namaz bitmi veya ara verilmi demektir. Her oturutan sonra tekrar namaza balandnda bu yeniden balama demektir, oturmadan nce klnan namazdan ayr bir balamadr. Oturmayla namazdan klm demektir, fakat istenirse ayr ayr blmler halinde tekrar namaz klnabilir. Bu hususlarn yannda ayrca, namazda szle ifade olay vardr. Yani namaz klnrken neler sylemeli, ne okumal ve ses tonuyla, kiisel nefsi durum nasl olmaldr. Bu hususta, Kurandan mealen: - Gerek udur ki ben Allahm. Benden baka lh yoktur. Bana ibadet et ve bani anmak iin namaz kl." 20/14 - Ey iman edenler! Cuma gn namaz iin seslenildiinde, alverii brakarak Allahn zikrine koun. Eer bilirseniz, bu sizin iin daha hayrldr. 62/9 - Dorusu felha ermitir arnan: 87/14 - Rabbinin adn zikredip (anp) namaz (salat) klan. 87/15 Grld gibi, namazda Allahn ad anlacaktr. Bu anma olaynda Allahn hangi ad anlrsa anlsn arada fark yoktur. Yani bazlarnn iddia ettii ve rivayetlerde ifadesini bulan, Allahn gizli olup, dier isimlerinden daha yce olan zel bir

548

ismi azam yoktur. Allahn btn isimleri ismi azamdr. Bu hususta, Kurandan mealen: - De ki: ster Allah diye arn, ister Rahman diye arn. Hangisiyle arsanz, nihayet en gzel isimler Onundur. Salatnda pek barma, pek de (sesini) gizleme, bu ikisi arasnda bir yol tut. 17/110 Mealini yazm olduum ayette belirtilmi olan dier bir hususta, salattaki ses tonuyla ilgilidir. Zikr konusuna devam edecek olursak: - Rabbini tekbir et. 74/3 - O, yle Allahtr ki Ondan baka lh yoktur. Melik, Kudds, Selm, Mmin, Mheymin, Aziz, Cebbr, Mtekebbirdir. Allah, onlarn (mriklerin) ortak kotuklar eylerden mnezzehtir. 59/23 - De ki: Hamd, ocuk edinmeyen, mlkte orta olmayan, cizlik sebebiyle bir yardmcya da ihtiyac bulunmayan Allaha mahsustur. Onu nna lyk bir ekilde tekbir et."(Allahu ekber de. 17/111 Allahu Ekber: Allah en byktr - Sen Rabbini hamd ile tesbih et (Onu vecek szlerle an, subhnallahi velhamdulillh de) ve secde edenlerden ol. 15/98 - O halde yce Rabbnn adyla tesbih et. 56/74 - Rabbinin yce adn tesbih et (Onun eksikliklerden uzak olduunu an). 87/1 - Rabbini hamd ile tesbih et. Ve Ondan mafiret dile. Muhakkak ki, O, tvbeleri kabul edendir. 110/3

549

- Gnein (ufukta aa) kaymasndan gecenin kararmasna (yats vaktine) kadar namaz kl ve fecrin Kurann(, fecir namazn) da (unutma). nk fecir Kuran, ahidli (mahedeli) dir. 17/78 Fecir: Tan yerinin aarmas. Arap dilinde bir eyin parasnn ismi, tme verilir. Onun iin Kuranda namaza; Namazla ilgili olduu belli olacak ekilde, secde, rk, tesbih, kraat, dua ve zikir denilmitir. Kurandan mealen: - Rabbin, senin gecenin te ikisinden daha aznda, yarsnda ve te birinde kalk(p namaz kl)dn biliyor. Senin le berber bulunanlardan bir topluluk da (byle yapyor).geceyi ve gndz, Allah takdir etmektedir. O sizin (gece ve gndz saatlerinizi) hesap edemeyeceinizi (gece saatlerinde kalkamayacanz) bildii iin sizi affetti. O halde Kurandan kolaynza geleni okuyun (ne miktar kolaynza gelirse o kadar gece namaz kln, kendinizi zorlamayn, (Namazda Kuran okunduundan gece namaz, meczen Kuran okuma ile ifade edildii burada da grlmektedir). Allah, iinizden hastalar, yeryznde gezip Allahn ltfunu arayan baka kimseler ve Allah yolunda savaan baka insanlar bulunacan bilmektedir. Onun iin Kurandan kolaynza geldii kadar okuyun. Namaz kln, zekt verin ve Allaha gzel bir bor verin. Kendiniz iin verdiiniz hayrlar, Allah katnda verdiinizden daha hayrl ve mkfata daha byk bulacaksnz. Allahtan mafiret dileyin. phesiz Allah ok balayan, ok esirgeyendir. 73/20 - Kitabdan sana vahye dileni oku ve namaz kl, nk namaz, kt ve iren eylerden vaz geirir. Allah anmak, elbette en byk (ibadet)tir. Allah, ne yaptnz bilir. 29/45

550

Bu ayet meallerinde de namazda Kuran okunmas gerektii grlr. Namazda dua edilmesi gerektii konusunda, Kurandan mealen: - Ey iman edenler! Sabrederek ve Salt ile (Allahtan) yardm dileyin; phesiz Allah sabredenlerle beraberdir. 2/153 - De ki: Rabbim bana adaleti emretti; her secde yerinde yznz (kbleye) evirin ve dini kendisine hs klarak yalnz Ona yalvarn. lkin sizi yaratt gibi (yine Ona) dneceksiniz. 7/29 - Sabrederek ve salt ile (Allahtan) yardm dileyin; Ne var ki bu, hu duyanlarn dndakilere phesiz ok zordur. 2/45 Yazm olduum ayet meallerinde de grld gibi, Namazda ki szl ifadelerin, Allah zikretme (anma), Kuran okuma ve dua etme olduu anlalr. Hatrlanaca zere, Allah iin yaplacak saltn kurall ve kuralsz olmak zere iki ekilde olduunu ve kurall olanna Trke de Namaz" dendiini ifade etmitim. Bu hususu dikkate alarak, saltn hangi vakitlerde ve ne kadar yaplmas gerektii konusunda Kurandan rnekler verecek olursak, mealen: - (Sava halindeyken) Namaz kldktan sonra ayakta iken, otururken ve yanlarnn zerine yatarken Allah ann; korkudan kurtulup emniyete kavuunca Namaz (tam) kln, zira salt (namaz), mminlere vakitli olarak farz klnmtr. 4/103 Salat vakitleri belirtilmi olarak Mminlere farz klnmtr. Bundan anlalr ki, Allah iin salat etmek Mminler iin keyfi bir olay olmayp, belirli vakitlerde yaplmas zorunludur. Vaktin kmas halinde kaza etme olay da yoktur. Salttan Kuranda bahsedilirken kada, salli,

551

kyam, ruku, sucud" edin, kbleye ynelin, beraber kln ifadeleriyle Kurall olan salt yani Namaz" olduu aka anlalr. Bu ekilde ifade edilmeyite yalnzca zikir emredilmise bu da serbest olarak, ayakta, otururken, yanlar zerine yatlmken, yrken yaplan salt anlalm olur. Serbeste yaplan saltla ilgili olarak Kurandan mealen: - Onlarn dediklerine sabret, gnein domasndan ve batmasndan nce Rabbini hamd ile tesbih et; gece saatlerinden bir ksmnda ve gndzn taraflarnda (iki ucun)da Onu tesbih et ki memnn olasn. 20/130 - Akama girerken ve sabah ererken Allah tesbih (etmeniz gerekir). 30/17 - Gklerde ve yerde, gnn sonunda da, leye erdiiniz zaman da hamd, Ona mahsustur. 30/18 - Gecenin bir ksmnda ve yldzlarn dnp gittii srada (yani bat vaktinde)de Onu tesbih et. 52/49 - Onlarn dediklerine sabret ve Rabbini vg ile an: gne domadan, batmadan nce. 50/39 - Gecenin bir ksmnda ve secdelerin arkasnda Onu tesbih et. 50/40 - Rabbini iinden yalvararak ve korkarak, yksek olmayan bir sesle sabah akam an, gafillerden olma! 7/205 - Sabah akam Rabbinin adn an. 76/25 - Gecenin bir blmnde Ona secde et ve gecenin uzun bir blmnde Onu tesbih et. 76/26 - Namaz (Cuma namaz) klndktan sonra yeryzne daln ve Allahn lutfundan (nasibinizi) arayn. Allah ok ann ki kurtulua eresiniz. 62/10

552

76 (nsan) 26 ve 62 (Cuma) 10 Ayetleri meallerinde dikkat edilirse kurall salt yani Namazn bir miktar, dier bir ifadeyle orta srede. Dier serbest saltn ise uzunca bir sre yaplmas emredilmitir. Bununla ilgili olarak, Kurandan mealen: - Salavatlar koruyun ve orta salt ve huu iinde Allaha kyama durun. 2/238 Yukarda mealini yazm olduum Bakara Sresi 238 ci Ayetinin mealini, halen piyasada mevcut, baktm meallerde benim yazdm ekilde deil de u ekilde yazmaktadrlar. Mealen: - Namazlar ve orta namaz koruyun, gnlden ballk ve sayg ile Allahn huzruna durun. 2/238 Ayet mealinin bu ekilde yazlmas ise ok hataldr. Zira ayette bahsedilen salvatlarn tamam, kurall olarak klnan ve Trkede Namaz" diye ifadesini bulan salta hasredilmitir. halbuki durum hite yle deildir. Bunu anlatmadan nce, bu yanl anlamadan dolay iledikleri bir ikinci hataya deinmem gerekir, bu da orta namazn hangisi olduu konusunda ne srm olduklar iddialardr. yle ki, kimisi Sabah" namazdr derken, dier bir ksm da gnn ortasnda klnan le" namazdr iddiasnda bulunmulardr, fakat byk ounluk kindi" namaz olduunu iddia etmilerdir. ddialarna kant olarak bni Abbastan rivayet ne srmektedirler. le namaz olduunu iddia edenlerde kart olarak bni merden rivayet ne srerek, iddialarnn doruluunu ispatlamaya almlardr. Basit gibi grnen bu hatalar, ayette kastedilen esas manaya ok nemli bir ekilde ters dmektedir. yle ki: Daha nce, Allah iin yaplan salvatlarn serbest ve kurall olmak zere ikiye ayrldn, kyam, ruku, sucud, gibi hususlarla birlikte salt emredildiinde kurall olan veya

553

baka bir ifadeyle Namaz" anlalmas gerektiini, salt bunlardan bamsz emredildiinde ise Kuranda rnei olduu ekilde pozisyon ve konum olarak uygun bir ekilde serbeste Allah zikretmenin anlalmas gerektiini Kurana dayal olarak belirtmitim. te, Bakara sresi 238 de tek husustan bahsedilmeyip her iki husustan bahsedilmektedir. Salvatlar koruyun" diye emredildiinde genel olarak salvatlarn korunmas. Orta salt ve huulu kyamn emredildii ksm ise yalnz Namazla" ilgili olan ksmdr. byle olunca, Orta Namazn Manas tm farz namazlar olmaktadr. Orta" ifadesiyle vurgulanan, Namazn hangi vakitteki konumuyla yani Akam m, kindimi V.s. Deil, ne kadar sreyle klnaca yani Namaz klma sresiyle ilgilidir." yani farz namaz klndnda normal artlarda az bir vakitte deil de orta bir vakit kapsayacak kadar namaz klmann farz olduunu, dier taraftan Namazn dnda yaplan salvatlarn oka yaplmas gerektiini Cuma sresi 10 ve nsan sresi 76 da grmtk, dolaysyla Orta" namazdan kast, herhangi bir farz namazn gn iindeki konumu olmayp farz namazlarn gn ierisinde her birinin vakti ierisinde Orta bir zaman sresi kapsayacak ekilde klnmas gerektii hususudur. Nasl ki, Allah iin ok salavat emredildiinde okluu belirtecek herhangi bir say verilmemise ve bu husus Mminlerin zihinlerinde ki ortak kanaatine braklmsa, ayn ekilde vakit olarak orta derecede namaz klnmas Mminlerin ortak kanaatine braklmtr. rnein Kuranda, tehlike annda namazn ksaltla bileceine deinilmi olup ne kadar sre ksaltma yaplaca belirtilmemitir, byle olmas da normaldir, zira btn tehlikeler doz olarak ayn deildir ve ksaltma tehlikenin dozuyla ilgilidir. Bunun gibi zaman alar ve ortamlar ierisinde tehlikesizce klnabilir zaman dilimi ierisinde her gn belli vakitlerde olmak zere Ortalama makul bir zaman sresinin Namaz ibadeti iin ayrlmas Mminler zerine farzdr.

554

Bylece Namaz klma sresinin, Kuranda Vusta" kelimesinden anlalmas gereken Orta zaman sresi" olarak verilmi olmasna ramen, Ehli snnet mezhepleri ki, bunlar rivayetlere dayal tm mezheplerdir, her ne zaman Kuran slam dini iin yeterlidir dendiinde, en evvel syledikleri eylerin banda, Kuranda Sabah namaz iki rekattr, le Namaz drt rekattr v.s. eklinde bir bilgi yoktur, bundan dolay Kuran, rivayetler olmadan slam dini iin yeterli deildir, rivayetlere uymak zorunludur iddiasnda bulunmaktadrlar. Hal bu ki, rekat says iddiasnda bulunmalarnn zaman olarak namaz klma sresi ile ilgili pek bir nemi yoktur. yle ki, kindi namazn drt rekat klan iki kiiyi ele alalm. Bir tanesi her rekatta Fatiha sresi ile ksa bir sre okuyup, Allah tesbih edip zikrettiinde er defa tesbih ederse namazn on dakikada tamamlayabilir. br ahs ise her rekatta bir cz okuyup, Allah tesbih edip zikrettiinde ellier defa zikrederse namazn ancak drt saatte tamamlaya bilir; hatta ayn ahs tek bir rekat klsa dahi, kld bu bir rekat bir saat sreceinden brnn kld drt rekatten zaman sresi olarak kat kat fazla klm olur. O zaman, namazlara rekat says belirtmek suretiyle snr koymalarnn ve rivayetler iddia etmelerinin ne manas vardr. Kald ki, rneklerini verdiim rivayetlerde grld gibi bu konuda da uydurduklar rivayetler bir birleriyle elikili olduklar gibi, bu gnk fiili uygulamalarla da elimektedirler. Kurana dolayl veya dolaysz olarak noksanlk atfetmeleri Kuran inkar etmekten baka bir et deildir. Zira Kuranda noksanlk olmad gibi, btn misaller mevcuttur. Bu konu da Kurandan mealen: - Andolsun ki biz, t alsnlar diye, bu Kuranda insanlara her trl misali verdik. 39/27 - Hibir eri taraf olmayan (apak) Arapa bir Kuran indirdik ki saknsnlar. 39/28

555

- Andolsun biz bu Kuranda insanlara her eit misli getirip anlattk. Onlara bir ayet getirdiin zaman inkar edenler: Siz iptalcilerden (gittiimiz yolu deitirenlerden) baka bir ey deilsiniz."derler. 30/58 - te Allah, bilmeyenlerin kalblerini byle mhrler. 30/59 Evet, onlarn kayglar Ayetleri renip Kurana tabi olmak deil, din olarak kabul ettikleri hurafelerle dolu bozuk yolarnn deitirilmesidir. Kitabn balarnda belirttiim gibi, nde gelen nderlerinin tamam, rivayetlerin Kuran ayetlerini nesh yani iptal edebileceini iddia ettiklerini belirtmitim. Bu konuda o kadar hassastrlar ki, kim kendilerine, Kuran dnda sylenen szlerin slam Dinine uygun olmas iin, Kurana uygun olmas gerekir derse, o ahs zndklkla yani, Ahirete ve kitaba inanmamakla birlikte, kfrn gizleyip iman izhar etmekle yani mnafklkla sularlar. Kurna uymak gerekli deildir sz inanlarnn en nde gelen kklerinden biridir. Ve bu sz etrafnda ittifak etmilerdir. Zira kendi azlaryla derler ki eer Kurana uygunluk aransa, rivayetlerin tamamna yakn ortadan kalkacaktr. yle ki: "bni Kayym, Ahmetin (Ahmed bn-i Hanbel) ve afiinin grlerini destekleyerek yle der: Eer bir kimsenin kitabn zahirinden anlayna gre Hz. Peygamber Aleyhisselamn snnetleri reddolunacak olursa, o zaman snnetlerin ou reddolunur ve snnet batl olur." (Ahmed bn-i Hanbel, Yazan Prof. Muhammed Ebu Zehra, sayfa 247 Hilal Yaynlar 1984 Ankara.) Usulclerden midi, El-hkam fi Uslil-Ahkm adl eserinde, bu konuda yle diyor: fiiden naklolunan iki kavilden birine gre Snnetin Kuranla neshi ciz deildir. Earilere, Mtezileye ve fukarann ouna gre bu, aklen cizdir, eran vki olmutur."(mam afii, Yazan Osman Keskiolu, sayfa 238 Diyanet leri Bakanl Yaynlar 1987 Ankara.)

556

Kuran karsnda batl duruma decek uydurma snnetlerini Kurann iptal edemeyeceini, aksine bu snnetlerinin Kuran iptal edebileceini sylerler, yle ki: Ahmete (Ahmed bn-i Hanbel) gre snnet beyan bakmndan Kurana hkim saylr, onun ahkamn takrir eder, atbi snnetin Kurana hakim olmasn yle aklar: Ulemaya gre snnet, kitaba hakimdir.kitab (Kuran) hakim deil..." dir. (Ahmed bn-i Hanbel, Yazan Prof. Muhammed Ebu Zehra, sayfa 242 Hilal Yaynlar 1984 Ankara.) Malike (mam Malik) gre mtevatir, Kuran nesheden bir mertebede olduundan, evveliyetle umumunu tahsis, mutlakn takyid ve zahirdeki ihtimali tercih mertebesine ykselir." (mam Malik, Prof. Muhammed Ebu Zehra, sayfa 284 Hill Yaynlar 1984 Ankara.) Hanefilere gre, Kitabn (Kurann) neshi (iptal edilmesi) u kaytlara baldr: a- Mtevatir ve mehur haberle Kuran ayetlerinin neshi (iptali) caizdir (uygundur)." (mam Ebu Hanifenin Hadis anlay ve Hanefi Mezhebinin Hadis Metodu, Yazan Dr. smail Hakk nal, sayfa 213, Diyanet leri Bakanl Yaynlar Ankara 1994.) Snnet diye tahdis ettikleri rivayetlerin Kuran ayetlerini iptal edebilecei konusunda tm rivayet mezhepleri ittifak halindedirler. rnein: Kuranda olmamasna ramen zina eden evli kadn ve erkein recm edilecei, Vehhabilerde, iilerde, afiilerde v.s. Kabul edilmekle, Kurann bu konudaki hkmn rivayetlerle nesh yani iptal ederler. abdest alrken ayaklarn mesh yani silmeyip ykayanlar, Namaz iin rekat says koyanlarda da durum ayn olduu gibi. rneini vermi olduum ve Kurana aykr olan rivayetlerinde de durum yine ayn olduu gibi, rneini vermediim ve Kurana aykr pek ok dier rivayetlerinde de durum ayndr. Kurana aykr btn rivayetlerinde Kuran

557

ayetlerini iptal etme gayreti yrttkleri gibi, dinlerini de bu bozuk ve Kurana uymayan rivayetlere uydurmulardr. Bu ise Kuranda retilen slam Dini asndan kabul edilebilir bir durum deildir. Rivayetler Kurana uygun olmaldr diyenleri iddetle reddederek zndk" olmakla sularlar. Bylece onlara gre Kurana uyanlar zndk" uymayanlar ise Mmin ve Mslmandrlar." Bu deerlendirme gerekten ilgin olduu kadar ibret verici bir durum tekil etmektedir. Yapm olduklar iddialar udur: Snnetin teride mstakil olamayacan syleyenlerin rivayet ettii hadise gelince, o da udur: Benden size bir hadis ulanca onu Allahn kitabna arz ediniz. Ona uygun olan alnz, aykr olan da terkediniz" Hadis eletiricileri ve alimleri, bu hadisin mevzu (uydurma) ve Nebiye (s.a.v.) iftira olduunu zndklarn ama ve arzular gereince eriat saptrmaktan ibaret olan kt niyetlerine varmak iin uydurduklarn aa karmlardr." (Snnetin Etrafnfaki pheler, Yazan, Muhammed Tahir Hekim, sayfa 23 Pnar Yaynlar, Mays 1985.) Grld gibi, rivayetler ehline gre, Kuran slam dininin rehber ve lsdr diyenler zndk, Kurana uymak ve Onu l kabul etmek olmaz, rivayetler Kuran ayetlerini iptal ederler, Kuran ayetleri rivayetleri iptal edemezler ve rivayetlere l olamazlar diyenler, iddialarna gre Mmin olmu olmaktadr. Kurana kar bu ve bu gibi iddialarda bulunanlar, Mmin kimseler deildirler ve Kurann apak dmandrlar. Salt konusuna dnecek olursam. Bir iddialar da, Kuranda Namaz vakitlerinin verilmemi olduu iddiasdr. Bu iddialar ise batl bir iddiadr, zira Kuranda Namaz Vakitleri mevcuttur. bu konuda Kurandan mealen:

558

- Gndzn iki tarafnda ve gecenin (gndze) yakn saatlerinde salta (namaza) kyam kl; nk iyilikler ktlkleri giderir. Bu ibret alanlara bir ttr. 11/114 Mealini yazm olduum 11 Hd Sresi 114 te, drt namaz vaktinin zaman belirtilmitir. Bu vakitlerin ikisi gndzn iki tarafnda ve ikisi de gecenin gndze yakn saatlerindedir. Gndze ait olan vakitler iin taraf kelimesi kullanlmtr. Taraf ise herhangi bir eyin ortas dnda ki yanlardr. Bura da ki ok nemli olan husus gn ortasnn bu iki namaz ayran bir snr olmasdr. Bylece gndzn her iki tarafnda namaz klnmas farz olmu olur. Bu iki namaz geni bir vakitte klnmakla beraber, gn ortasnn bir tarafnda ne kadar ok namaz klnm olursa olsun, ortann dier tarafnda klnmas gereken namazn yerine gemez. rnein, bugn iin mevsime gre saat drtte ikindi namaz klnmakta, bu vakitte ikindi namaz iin ezan okunmasna birka dakika kala kii le namazn klabilmekte ve birka dakika sonra ikindi iin ezan okunduunda da ikindi namazn klabilmektedir, bylece iki namaz ksa bir arayla gn ortasnn bir tarafnda birlee bilmektedir, byle deil de araya saatler girse dahi iki namaz gnn bir tarafnda klndnda, iki ayr namaz deil tek namazdrlar, bu duruma gre ka kere ve ka rekat klnm olursa olsun klnan yalnz ikindi namaz olmu olur. Ve bylece gn ortasnn dier tarafndaki namaz klnmam olur. Gn ortas iki namaz bir birinden ayrmada kesin snrdr, bu snr ince bir hat olarak deil de biraz mesafeli dnlmelidir, zira 17 sr 78 de kindi namaz iin gnein batya ynelmesi gerektii bildirilmitir. Bylece gnn iki tarafndaki bu iki namaz iin belirgin bir zaman mesafesi olmu olur. kindi namaz gndzn bir tarafnda, gndzn dier tarafnda farz olan namaz Kuluk namazdr. Buna gre, bugn gn ortasnda klm olduklar ve le namaz olarak isimlendirilen namaz, klma zaman olarak Kurana uymamaktadr. Ksacas, farz olan le namaz deil, Duha-Kuluk namazdr.

559

Dier iki namaz ise, gecenin gndze yakn vakitlerinde klnmalar emredilmitir. Gecenin gndze biri Akam" dieri de Fecir"(tan vakti) zaman olmak zere iki yakn vakti vardr. Bylece bu iki Namazn vakti bugn klnan Akam ve Sabah vakti namazlarnn klnma zamanna denk dmektedir. Bylece 11 Hd 114 te drt farz namaz vaktinin zaman kesin olarak belirtilmitir. Yats namaznn vakti ile ilgili olarak Kurandan mealen: - Gnein batya ynelmesinden, gecenin kararmasna (yats vaktine) kadar salta (namaza) kyam et, ve fecrin (sabah namaz) Kurann da(kl). nk fecrin Kuran (namaz) ahidlidir. 17/78 Mealini yazm olduum, 17 sr 78 ayetinde de drt namazn vakti verilmitir. Bunlar Gnein batya kaymasndan gecenin kararmasna kadar olan kindi, Akam ve Yats namaz ile Fecir (sabah) namazlardr. Ayette Yats namaznn vakti olarak gecenin ilk karanlnn kmesi verilmitir. Klnma zamannn devam sresi Fecir namazna kadar olmayp, yatma vaktine kadardr, normalde en ge, nafile olarak klnan teheccd namaz vakti girmeden nceki vakittir. Teheccd namaz yatp uyuduktan sonra kalkp klnan bir namaz olduundan, hem kendisiyle Yats namaz arasnda bu uyku ile bir zaman mesafesi var olduu gibi, teheccd namaz vakti teheccd namazna aittir. Yats namazyla teheccd namaz vakti birlemez. Her namazn vakti kendisine aittir. Yats namaz vaktinin yatma saatine kadar olduuyla ilgili olarak, Kurandan mealen: - Ey mminler, ellerinizin altnda bulunan (kleler, cariye)ler, ve sizden henz erginlie ermemi (ocuk)lar. vakitte (odalarnza girebilmek iin) izin istesinler: Sabah

560

namazndan nce, leden sonra elbiselerinizi kar(p yat)acanz vakit ve yats namazndan sonra. Bunlar sizin stnz aabileceiniz vakittir. Bunlarn dnda (kle, cariye ve ocuklarn, izin almadan ieri girmelerinden dolay) ne size, ne de onlara bir gnah yoktur. (Onlar sizin) yannzda dolarlar, birbirinizin yanna girip karsnz. Allah ayetlerini size byle aklar, Allah bilendir, hikmet sahibidir. 24/58 Grld gibi, yats namazndan sonra ki vakit, stn alabilecei yatma vaktidir. Bu da makul vakit olmaldr. rnein: Sabah namazna kalkp, gn ortasnda yatlan ksa uyku hari, ondan sonra gndz uyumayan ahslarn, genelde gece uyku basma vakti olarak kolayca anlalr. Bylece, Kurana gre farz namazlar be vakit olup, klnma zamanlar kesin olarak bellidir. Her namazn vakti yalnz kendisine aittir. Namazlarda sz ile niyet etme diye bir ey yoktur ve tm klnan namazlar iftitah tekbiri ile baladndan hangi namazn klndn belirleyen l o namazn klnma vaktinin kapsad zaman dilimidir. Yani bir kimse kp ta ikindi namaznn kapsad vakitte baka bir namaz klmaya niyet edemez. Zira o vakit iinde klnacak tm namazlar, o namaza ait vaktin varlndan dolay yalnz o vaktin namazna aittir. Kuranda, namaz iin szl olarak niyet emredilmedii gibi, kalben niyet ise sadece bir yneliten ibarettir ve insann namaz kldnda ister istemez iinden geen bir dnce olaydr. Ehli snnetinde hibir hadis rivayetinde de namaza kalkldnda szl niyet edilecek diye bir rivayet mevcut deildir. Bu konuda ehli snnet ileri gelenlerinden rnek verecek olursam: bn Kayyim El-Cevziyye yle demektedir: (Peygamber) Namaza kalkldnda Allahu ekber" derdi. Bundan nce hibir ey sylemez, niyeti asla diliyle telaffuz etmezdi. Allah rzas iin falan vaktin drt rekt farzn kbleye ynelik olarak bana uyan cemaate kldrmaya yahut uydum hazr olan imama" demedii gibi"ed olarak, kaza olarak"

561

ve vaktin farzn klyorum" szlerini de sylemezdi. Bu on bidatn hibir kelimesini, ister sahih, ister zayf, ister Msned, ister mrsel bir senedle olsun Peygamberden (s.a.) hi kimse nakletmemitir. Hatta Onun ashabndan herhangi birinin bunlardan birini syledii bile nakledilmemitir. (Zdul-Med Cilt 1 Sayfa 187 klim Yaynlar 1988, Yazan: bn Kayyim El-Cevziyye.) mam Rabbani niyet hakknda yle demektedir: Raslullahtan sahih, zayf, Msned veya mrsel olarak kesinlikle bir kelime bile rivayet edilmeyen bidat tr." (mam Rabbani C.1 186. Mektup, Alnt, Abdullah Yldz Namaz Bir Tevhid Eylemi" sayfa 72 Pnar Yaynlar 1991.) Bu rnekleri daha da oaltmak mmkndr, fakat konu ehli snnet tarafndan kabul edildiinden bu kadarla yetiniyorum. O zaman da, Namazla ilgili olarak yaplan rekat says iddialarnn uydurma olduu kendiliinden ortaya kmaktadr. ftitah tekbirinden nce niyet etmek yok ise, kii o zaman falanca namaz ka rekat klacan ne zaman syleyecektir? Onun iin ifade ettiim gibi hangi vaktin iinde namaz klnyorsa, vakitten dolay namaz o vaktin namaz olmu olur. rnein: kindi namaz klndnda kii isterse drt rekat farz ve drt rekat snnet klyorum diyerek namaz klm olsun vakit ikindi namaz vakti olduundan snnet diye kld namazda o vaktin farz namazndan baka bir ey deildir. Zira nafile namazlarn da kendilerine ait vakitleri olup, bunlar farz namazlara ait vakitlerin dndaki vakitlerdir. Akla yle bir dnce de gelmezsin, naslsa her vaktin rekat says belli ve snrl olduundan niyet ederken rekat saysn sylemeye gerek olmamtr. Bu dnce undan yanltr. Bir vakit rekat saysyla snrlanrsa, vakit kmadan tekrar namaz klndnda rekat says artacandan ilk klnan namaz niyetiyle tekrar klnan namazn rekat saysndan dolay eliki meydana gelecektir. Anlalaca zere farz namazlarda olsun nafile namazlarda olsun rekat belirtip snrlama yapma olay yoktur. Orta bir zaman dilimi

562

iinde farz namazlarn klnmas mecburiyeti vardr. Aksi takdirde, Kurannn slam dini retisiyle badamayan yle bir durum meydana gelir. Rekat says iddiasna gre, ikindi namaz farzn drt rekat klanlar sevap kazanm, fakat sekiz dokuz rekat klanlar ise drt rekat saysn ihlal ettiklerinden gnaha girmi olmaktadrlar. Bylece dierlerine gre ok namaz klanlar cehennemlik olmu olur, zira fazla namaz kldndan dolay hibir namaz kabul olmu olmamaktadr. Fakat drt rekat olayna uyup ondan daha az namaz klanlar cennetlik olmu olurlar. Bu ise arpk ve bo bir iddiadr. Allah, iki, , dart diye bir rekat snr koymamtr, bundan dolay drtten fazla namaz klmak Allahn emrini ihlal deildir, bu snr koyan rivayetilerdir, uygulanmadnda onlarn dini ihlal olmu olur. Netice itibariyle, dini kim koyuyorsa ki, Allahtr, bu konudaki deerlendirmeyi de O yapacak tr. Allahtan baka hi kimsenin din koyma yetkisi yoktur. Orta bir zaman sresi ierisinde namaz klnmas farz olan sredir, yoksa ne kadar ok namaz klnp secde edilirse bu Allaha yaklamak iin ok iyi olan bir eydir. Rivayet tabileri rekat saysna snrlama getirmekle, secde saysn da snrlam olmaktadrlar. Bu husus st kapal olarak namaza ve dolaysyla Allaha secde etmeye mani olmaktan baka bir ey deildir. Bunun ise gnah ok byktr. Kurandan mealen: - Grdn m u men edeni: 96/9 - Namaz klarken bir kulu (namazdan)? 96/10 - Grdn m, ya o(kul) doru yolda olur, 96/11 - Yhut ktlklerden saknmay emrederse? 96/12 - Grdn m, ya bu(adam, hakk) yalanlar, yz evirirse? (O zaman bu yapt kendisi iin iyi mi olur?) 96/13

563

- Allahn, (dima kendisini) grdn bilmiyor mu (o)? 96/14 - Hayr, (olmaz byle ey), eer bundan vazgemezse (onu) perem(in)den yakalar(atee srkler)iz, 96/15 - O yalanc, gnahkr perem(den)! 96/16 - O zaman (o gitsin) de meclisini (adamlarn) arsn. 96/17 - Biz de zebnileri arrz. 96/18 - Hayr, ona boyun eme; (Allaha) secde et ve yaknla! 96/19 Nafile namaz vakitleriyle ilgili olarak Kurandan mealen: - Gecenin bir ksmnda, sana mahsus bir nfile namaz klmak zere uyan; belki bylece Rabbin seni, vlm bir makama ulatrr. 17/79 - Onlar ki, gecelerini Rablerine secde ederek (Onun huzrunda) ayakta geirirler. 25/64 - Bizim ayetlerimize o kimseler inanrlar ki onlar, kendilerine hatrlatld zaman derhal secdeye kapanrlar; Rablerini verek tesbih ederler, byklk taslamazlar. 32/15 - Yanlar yataklarndan uzaklar, (Namaza kalkarlar), korkarak ve umarak Rablerine du ederler ve kendilerine verdiimiz rzktan (hayr iin) harcarlar. 32/16 Gnn her saatinde, kendilerine ait zaman dilimi ierisinde istendii kadar namaz klnabilir. Bir kimse yats namazn orta bir zaman sresi ierisinde kla bilecei gibi, ok daha uzun bir srede yz rekatta klabilir. Zira ortalama bir vakit sresi iinde Yats namaz veya baka bir farz namaz klmak, klnan farzn edas iin yeterlidir. badetlerde yeterli sreden bahsedilebilir fakat ahsn daha fazla ibadet etmesi

564

yasaklanamaz. Farz vakitleri ierisinde Orta sreyi ap, vakit kmadka istendii kadar farz namaz, dier vakitlerde de vakit kmadka istendii kadar nafile namaz klmak mmkndr. Zira insann Allaha yapt secde, onu Allaha yaklatran bir olaydr, kii gerekten Mslman bir kimse ise, Allaha yapt secde onu Allaha yaklatrr; yani derecesini ykseltir. Tekrar hatrlatmak iin, Kurandan mealen: - Hayr, ona (namaza mani olana) boyun eme; (Allaha) secde et ve yakla. 96/19 Cuma namaz vakti ile ilgili olarak Kurandan mealen: - Ey iman edenler! Cuma gn salt (namaz) iin arld(nz) zaman, Allah anmaa koun, al verii brakn. Eer bilirseniz bu sizin iin daha hayrldr. 62/9 - Namaz klndktan sonra yeryzne daln ve Allahn lutrundan (nasibinizi) arayn. Allah ok ann ki kurtulua eresiniz. 62/10 Cuma namaz, Mminlerin cemaat yani topluluk tekil ederek kldklar bir namazdr. 62 Cuma 10 da Namaz klndktan sonra yeryzne daln ve Allahn lutrundan nasibinizi arayn dendiine gre klnma vakti gndz olup, klndktan sonra almaya vakit kalacak ekilde bir vakitte klnmas gerekir. Gndzn iki tarafnda klnabilecei gibi, gn batya meyletmeden yani ikindi namaz vakti girmeden de gn ortasnda klnabilir. Bu durumda vakti gnn iki tarafndaki namazlardan ayrlm olur. Gnn iki tarafndan birinde klndnda onunla birlikte o vaktin namaz da eda edilmi olur. Gn ortasnda klnmas halinde, gnn iki tarafnda ki namazlarn da ayrca kendi vakitlerinde klnmas gerekir. Klnma sresi de ortalama bir zaman suresi iinde olmaldr, bu namazn klnmasyla ilgili art olan zaman sresidir, daha fazla sevap kazanmak iin daha uzun bir srede klmak isteyenler cemaat olarak klabilir.

565

Mminlerden mteekkil bir cemaat bulunmas ve uygun artlarn olmas halinde Cuma namaz klmak Mminler zerine farzdr. Eer serbeste ezan okunabiliyorsa ve Mminler serbeste Cuma cemaati tekil edebiliyorlarsa, imam serbeste namaz kldrabiliyorsa Cuma namaznn klnmas iin artlar msait olmu olur. Mevki olarak ta, ehirde, kyde veya arazide olma arasnda fark yoktur. Cemaat en az iki bireyden mteekkil bir topluluktur. Fakat bunun manas her iki bireyin bir cemaat tekil ederek kendi balarna namaz klmalar demek deildir. Zira, Cuma namaz iln edilerek klnan bir namazdr, bundan dolay normal insan sesiyle ezan okunduunda ezan duyan mminlerin bir tek cemaat tekil etmeleri zorunludur. Yerleim bakmndan byk ehirlerde her ezan sesi mesafesinde bir Cuma cemaati tekil edilebilir. Her tekil edilen Cuma cemaatinde dini mevki olarak en ileri gelen imamlk yapar. Cuma namaznn ilk art cemaat halinde mminlerin Allah zikretmeleri olaydr. Peygamberin bu olay da kyamndan bahsedilmi olmas ve klma olarak belirtilmesi namaz olay olduunu belirtir. Hutbe okumak Cuma namaznn artlarndan olmamakla beraber, mminler bir topluluk tekil etmiken, imamn hutbe okumas ve mminlerin dini konularda kendi aralarnda grmeleri, dini adan faydaldr. Bu konularda Kurandan mealen: - Ey iman edenler! Cuma gn salt (namaz) iin arld(nz) zaman, Allah anmaa koun, al verii brakn. Eer bilirseniz bu sizin iin daha hayrldr. 62/9 Grld gibi arma ekli ezan iledir, zira armay belirtmek iin nida" kelimesi kullanlm olup, bunun manas serbest seslenile ilnen ve uzak mesafeden arma demektir.

566

- Namaz klndktan sonra yeryzne daln ve Allahn lutfundan (nasibinizi) arayn. Allah ok ann ki kurtulua eresiniz. 62/10 Cuma namaznn klnmasndan sonra, gndz ierisinde alma iin bir zaman pay kalmaldr, zira slamda esas itibariyle gece dinlenme ve gndz almak iindir. Ayrca, ezan ve namaz serbest ve hr olarak eda edilebiliyorsa, belde de gayri Mslimlerin bulunmas Cuma namaznn klnmasna mani deildir. Fakat ortam sava ortam ise ve Mslmanlarn Cemaat halinde toplanmalar ak hedef tekil ediyorsa, Cuma iin cemaat tekil edilemez, bilindii gibi tehlike durumunda Cuma namaz haricinde ki namazlarn ksaltlmas olay vardr. Durum bu ekilde deil de gvenlik tam ise ve durum sava ortam dnda ise gayri Mslimlerin varl Cuma namazna mani deildir. Kurandan mealen: - Ey iman edenler, sizden nce Kitb verilmi olanlardan ve kafirlerden dininizi elence ve oyun yerine koyanlar dost tutmayn; inanyorsanz Allahtan korkun. 5/57 - Namaza (nida ile) arldnz zaman onu elence ve oyun yerine koydular. Dnmez bir topluluk olduklar iin byle yaptlar. 5/58 Grld gibi, slam d kimselerin varlna ramen, ezan okunup, namaz iin cemaat davet edilmektedir. Sonu olarak, Cuma namaz iin gereken ey namaz iin tam olarak hr ortamdr. Diyelim ki, Almanya da alan Mslman iiler vardr ve namazlarn serbeste ilan edip klabiliyorlar bu durumda Almanyada Cuma namaz klabilirler. Cemaatin en az iki kiiyle olabilecei konusunda ise, Kurandan mealen:

567

- Gne ve ay bir araya topland zaman (cem edildii) zaman. 75/9 Burada, Gne ve Ayn bir araya gelmesi (kyamet olayyla ilgili olarak) Cem edildikleri kelimesiyle anlatlmtr, bu da Cemiyet kelimesiyle ayn trden olduundan iki kiinin bir araya gelmesiyle bir Cemiyet olutuu anlalr. Ayrca 4 Nisa 23 te, nikahla ilgili olarak iki kz kardein bir araya getirilmek suretiyle, Cem edilip nikahlanmamas emredilmitir. Bu kelimeden de iki kz kardein bir araya getirilmesi bir cemiyet olarak anlalr. Zira Cemiyet tekil etme bir toplanma iidir, fakat daha ncede belirttiim gibi, bunun manas her isteyen iki kiinin bir kenara ekilip Cuma namaz klabilecei manasnda deildir. Ezan mesafesinde olanlarn bir araya toplanmas gereklidir. Grld gibi, namaz klnmas iin gereken btn hususlar Kuranda mevcut olup, rivayetilerin rivayetler olmasayd nasl namaz klnaca bilinemezdi yolunda yapm olduklar tm iddialar yersiz ve bo iddialar olduu gibi, tahdis etmi olduklar rivayetler elikilerle dolu olup namaz izah etmekten uzaktr. ORU KONUSUNDA RVAYET RNEKLER UYDURMU OLDUKLARI

824- Ebu Said (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: ey vardr orucu bozmaz: Hacamat olmak (kan aldrmak), kusmak, ihtilam olmak." (K.S. 3133 C.9 S.448 Aka, alnts: Tirmizi, Savm 24,(719)) 825- Rfi bnu Hadic (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle buyurdular: Hacamat ettiren de, hacamat eden de orucunu amtr."(K.S. 3138 C.9 S.451 Aka, alntlar: Tirmizi, Savm 60,(774); Eb Dvud, Savm 28,(2367); bnu Mce, Savm 18, (1679,1680,1681))

568

Bu rivayette dier rivayetin aksine, deil hacamat ettiren, hacamat edenin dahi orucunun bozulacan tahdis etmeleri bir elikidir.

826- Hz Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) orulu olduu halde hanmlarndan birini perdi." (Hz. Aie bunu syleyip sonra gld.) (K.S.3141 C.9 S.451 Aka, alntlar bir sonraki rivayetle birlikte.) 827- Bir baka rivayette yle der: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) orulu iken mbaerette bulunurdu, O, nefsine hepinizden ok hakim idi." (K.S. 3142 S.453 Aka, alntlar: Buhari, Savm 24,23; Mslim, Sym 62-65,(1106); Muvatta, Sym 14,(1,292); Eb Dvud, Savm 33,(23822386); Tirmizi, Savm 31,(727-729)) Bu iki rivayette elerle pme ve pmenin tesinde de sevimenin orucu bozmadn iddia ettiler. 828- Reslullah aleyhissaltu vesselmn azadllarnadan Meymune radyallahu anh anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselma orulu iken, orulu hanmn pen adam hakknda sorulmutu: ki sininin orucu da bozulur!" buyurdular." (K.S. 6522 C.17 S.165 Aka, alnts: bn-i Mace 1686.) Bu rivayette orucun pmeyle bozulacan iddia etmeleri ak bir elikidir. 829- Hz. Cbir (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) bir seferdeydi. Etrafna insanlarn topland bir adam grd, ona glge yapyorlard. Nesi var?"diye sordu. Orulu biri!"dediler. Reslullah (aleyhissaltu vesselm):

569

Seferde oru birr (Allah memnun edecek dindarlk) deildir!"buyurdular. Bir rivayette: Seferde oru birrden deildir" demitir." (K.S. 3206 C.9 S.511 Aka, alntlar: Buhari, Savm 36, Mslim, Syam 92,(1115); Ebu Dvud, Savm 43,(2407); Nesi, Savm 48,(4,176)) 830- Ebud-Derd (radyallahu anh) anlatyor: Biz ok iddetli scak bir mevsimde, Ramazan aynda Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile birlikte sefere ktk. Hararetin iddetinden herkes elini bana koyuyordu. Aramzda orulu olarak sadece Reslullah (aleyhissaltu vesselm) ile bnu Ravha vard. (K.S. 3209 C.9 S.513 Aka, alntlar: Buhari, Savm 35; Mslim, Savm 108,(1122); Ebu Dvud, Savm 44, (2409.) Bu iki rivayetin ilkinde, seferde oru tutmak Allah memnun edecek dindarlk deildir derlerken, ikincisinde, Reslullahn iddetli scaa ramen seferde oru tuttuunu rivayet etmeleri bir elikidir. 831- Amr bnu meyye ed-Damri (radyallahu anh) anlatyor: Bir sefer dn Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a uradm. Bana: Ey Ebu meyye, sabah yemeini bekle (beraber yiyelim)"buyurdular. Ben:Oruluyum" dedim. yleyse gel yakla, sana yolcudan haber vereyim (de dinle!" dedi ve devamla:) Allah Tela Hazretleri yolcudan orucu ve namazn yarsn kaldrd" buyurdu." (K.S. 3210 C.9 S.513 Aka, alnts: Nesi, Savm 50,(4,178)) Bu rivayette yolcunun Orutan muaf olduunu tahdis etmeleri ile Namazn yarsnn yolcu iin kaldrldn iddia etmeleri, Kurana uygun deildir. Namazn ksaltla bilmesi iin tehlikenin var olmas arttr. Ayrca Oru iin muafiyet

570

deil, Allah tarafndan kolaylk olmak zere ruhsat verilmitir. Bu konuda Kurandan mealen: - Ey iman edenler! Oru, sizden ncekilere farz klnd gibi, size de farz klnd; ta ki korunasnz. 2/183 - Sayl gnlerde olmak zere (oru size farz klnd). inizden kim hasta, yahut seyahatte olursa, (tutamad gnleri) baka gnlerde tutsun. Gc yetmeyenlere de, bir yoksulu doyuracak fidye gerekir. Fakat kim gnl rzasyla hayr ilerse, bu kendisi iin daha iyidir. Ve oru tutmanz, eer bilirseniz, sizin iin daha hayrldr. 2/184 Grld gibi muafiyet deil, ruhsat tannm olup, seferde veya hastalk durumunda gc yetenin oru tutmas tutmamasndan kendisi iin daha hayrldr. Uakta seyahat edende yolcudur, hafife bir taraf aryanda hastadr. Saln bozulmas tehlikesi yoksa, oru tutmak, tutmamaktan daha hayrldr. 832- Hz. Aie (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kim zerinde oru borcu olduu halde lrse, velisi ona bedel tutar." (K.S. 3220 C.9 S.521 Aka, alntlar: Buhari, Savm 42; Mslim, Sym 153,(1174); Ebu Dvud, Savm 41,(2400)) Bu rivayette, bir kimsenin veli sfatyla baka bir kimse yerine oru tutabileceini tahdis ettiler. 833- mam Mlike ulatna gre bnu mer (radyallahu anh), bir kimsenin dier bir kimse yerine oru tutmasn veya bir kimsenin baka bir kimse yerine namaz klmasn mnker addederdi." (K.S. 3222 C.9 S.523 Aka, alnts: Muvatta, Sym 43,(1,303)) Bu rivayette, bir kimsenin bakas yerine oru tutamayacan rivayet etmekle evvelki rivayetle elikiye dmlerdir. Ayrca evvelki rivayet Kuranla da elimektedir. Zira slam

571

Dininde meller ahsi olup; kimse kimsenin yerine oru tutamaz, namaz klamaz, hacca gidemez. Eer bir kimse, baka bir kimse yerine mel ileyebilseydi, yani iledii bu mel o kimse iin geerli olmu olsayd, insann hayattayken yerine getirmesi gereken en ncelikli farz iman etmesidir. O zaman, Mminler, kafir olarak len akrabalar yerine iman eder ve onlarn Mmin olmalarn salya bilirlerdi, halbuki byle bir olay slam Dininde mmkn deildir. Zira insana altndan baka bir ey yoktur. Bu konuda Kurandan mealen: - Yoksa kendisine haber mi sahibelerinde (yazl) olan, 53/36 verilmedi: Msnn

- Ve ok vefl brahimin (sahibelerinde yazl olan u gerekler): 53/37 - Ki hibir yk sahibi, (mel ynnden) bakasnn ykn yklenemez. 53/38 - nsana almasndan baka bir ey yoktur. 53/39 - De ki: Allah her eyin Rabbi iken ben Ondan baka Rab mi arayaym? Herkesin kazand yalnz kendisine ittir. Kendi ykn tayan hi kimse, bir bakasnn ykn tamaz. Sonra dnnz Rabbinizedir; (O) ayrla dtnz gerei size haber verecektir." 6/164 - Ve yle bir gnden korkun ki, o gn hi kimseden efat (araclk, iltimas) da kabl edilmez, kimseden fidye de alnmaz ve onlara hibir yardm yaplmaz. 2/48 834- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Ramazan aynda, hasta veya ruhsat sahibi olmakszn kim bir gnlk orucunu yerse, btn zaman boyu oru tutsa bu orucu kaza edemez." (K.S. 3226 C.9 S.526 Aka, alntlar:

572

Buhari, Savm 29; Tirmizi, Savm 27,(723); Eb Dvud, Savm 38,(2396)) 835- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a bir adam geldi ve: Ey Allah Resl, helak oldum" dedi. Aleyhissaltu vesselm: Seni helak eden ey nedir? diye sorunca: Orulu iken hanmma temas ettim" dedi. Bunun zerine Raslullahla aralarnda u konuma geti: Azad edecek bir kle bulabilir misin? Hayr! st ste iki ay oru tutabilir misin? Altm fakiri doyurabilir misin? Hayr! yleyse otur!"Biz bu minval zere beklerken, Aleyhissaltu vesselma ierisinde hurma bulunan bir byk sepet getirildi. Soru sahibi nerede?"diyerek adam arad. Adam: Benim! Buradaym! deyince, Aleyhissaltu vesselm: u sepeti al, tasadduk et!"dedi. Adam: Benden fakirine mi? Allaha yemin ediyorum, Medinenin u iki kayal arasnda benden fakiri yok! Cevabn verdi. Bunun zerine Reslullah gldler ve: yleyse bunu ehline yedir!"buyurdular." (K.S. 3227 C.9 S.527-528 Aka, alntlar: Buhari, Savm 29,31, Hibe 20, Nafakt 13, Edeb 68,95, Kefaretul-Eymn 3,4 Hudud 26;

573

Mslim, Sym 28,(1,296,297); Ebu Dvud, Savm 37, (2390,2391,2392,2393); Tirmizi, Savm 28,(724)) Bu rivayette, evvelki rivayetin aksine, mazeretsiz yenilen orucun iki ay st ste oru tutmakla kaza edilebileceini rivayet etmeleri bir elikidir. Evvelki rivayette btn zaman boyunca Oru tutsa kaza edemez demilerdi. 836-. ... Peygamber (s.a)in ashbndan birisi, Raslullah yle buyurdu demitir: (Kastl olmadan) kusann, ihtilm olann ve kan aldrann orucu bozulmaz." (Eb Dvud, K.es-Sym (14), Bb 30,31, C.9 S.232 H.2376 amil, ayrca: Tirmizi, savm 24.) 837-. ... Madn b. Talhadan rivyet edildiine gre, Eb-dDerd ona Reslullah (s.a.)n (kendi istei olmadan) istifr edip, orucunu atn haber vermitir. Madan yle der: Dimek mescidinde Peygamber (s.a.n zatls Savbn (r.a)la karlap kendisine; Eb-d-Derd bana, Reslullah (s.a.)n, istifra edip, orucunu atn haber verdi dedim. - Doru sylemi, ona ab dest suyunu da ben dktm, dedi. (Eb Dvd, K.es-Sym (14), Bb 33 C.9 S.240 H.2381 amil,) Bu rivayette kastl olmadan kusann orucu bozulur demelerine ramen, evvelki rivayette bozulmaz demeleri bir elikidir. 838-. ... Raslullah (s.a.)n hanmlarndan birisinin yle dedii rivyet edilmitir:

574

Peygamber (s.a.) Zilhiccenin dokuz gn, aure gn ve her ay ayn ilk Pazartesi ve Perembe gnleri (olmak zere) gn oru tutard. (Eb Dvd, K.es-Sym (14), Bb 61 C.9 S.355 H.2437 amil, ayrca: Nesi, sym 83.) 839-. ... bni Abbas (r.a.)dan, demitir ki:Raslullah (s.a.); Kendisinde amel-i slih ilenen gnlerin Allah katnda en sevimlisi u gnlerdir-yani zilhiccenin (ilk) on gn- - Ya Raslullah! Allah yolunda cihad da m (O gnler kadar sevimli deildir.)?! dediler. Efendimiz (s.a.); -Allah yolunda cihad da! Ancak can ve mal ile cihada gidip de bunlardan bir ey dndrmeyen mstesna" diye cevap verdi. (Eb Dvd, K.es-Sym (14), Bb 61 C.9 S.357 H.2438 amil, ayrca: Buhari, deyn 11; Tirmizi, savm 51; bn Mce, syam 39.) Tahdis etmi olduklar rivayette, Zilhiccenin ilk on gnnde oru tutmann, bir kimsenin ehit olup, ayrca ehitlikle birlikte tm malnn gitmesi hari, tm iyi mellerden (tm sevep ileme hususlarndan) daha stn olduunu rivayet ettiler. 840-. ... Aie (r.anha)dan; demitir ki: Raslullah (s.a.) Zilhiccenin on gnnde oru tutarken hi grmedim." (Eb Dvd, K.es-Sym (14), Bb 62 C.9 S.359 H.2439 amil, ayrca: Mslim, itikaf 9; Tirmizi, savm 50.) Evvelki rivayetlerde, Peygamberin zilhiccenin ilk dokuz gnnde oru tutuunu ve zilhiccenin ilk on gn orucunu, ehitlik ve tm maln birlikte gitmesi istisnas dnda tm iyi amellerden, rnein, Kadir gecesinde yaplan amellerden stn tutup, buna ramen btn bu iddialarn grmezlikten

575

gelerek, bu rivayette ise Peygamber hibir zaman byle bir oru tutmamtr demeleri bir elikidir. 841- Hz. Eb Hreyre radyallahu anh demitir ki: Hayr Kbenin Rabbine yemin olsun! Cnp olarak sabahlayan kimse orucunu bozsun!"szn ben sylemedim. Bunu syleyen, Muhammed aleyhissaltu vesselmdr." K.S.6527 C.17 S.167 Aka, alnts: bni Mace 1702.) 842-...... Bize Ebl-Yemn tahdis edip yle dedi: Bize uayb ibnu Ebi Hamza, ez-Zuhriden haber verdi. O yle demitir: Bana Eb Bekr ibnu Abdirrahmn ibn Hris haber verdi ki, babas Abdurrahmn, Mervn ibnul-Hakeme unu haber vermitir; ie ve mm Seleme bu Abdurrahmna Reslullah (S) ehliyle cinsi mnsebetten dolay cnp olduu hlde fecr ona eriirdi.Fecrden sonra Raslullah ykanr ve orucunu tutard, diye haber verdiler. ....... (Buhari, Kitbus-Savm C.4 S.1792 H.34 tken.) Bu iki rivayet elikili olduu gibi, son rivayet, Peygamberin ailesine saygszlk iermektedir. Daha nce de rneklerini yazdm gibi, evlilikteki cinsel hayatla ilgili konular, Peygamberin eleri azndan hep erkeklerin duyup tahdis ettiklerini rivayet etmilerdir. Peygambere bu gibi konular, herhangi bir aileyi sz konusu etmeden soracak erkek sahabe veya Peygamberin elerinden soracak bayan sahabe yok muydu? Kastl yazdklar fazla izaha ihtiya gstermeyecek kadar aktr. Ayrca bu rivayetlerinde, Peygamberin fecir namazn klmadn da iddia etmilerdir. Fecirden sonra ykandn sylemekle bunu iddia etmilerdir, zira cenabetli olarak namaz klnmaz, fecirden sonra da, fecir namaznn vakti km demektir. 843- bnu Abbs radyallahu anhma anlatyor:Reslullah aleyhissaltu vesselm Receb ay orucunu yasaklamtr."(K.S. 6536 C.17 S.171 Aka, alnts: bni Mace 1743.)

576

844- Abdullah bnu Bsr es-Slemi, kz kardei es-Samm (radyallahu anh)dan naklediyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Cumartesi gn oru tutmayn, ancak Allahn size farz ettii eyde o gn oru tutarsnz. Biriniz yiyecek nevinden bir ey bulamaz da sadece zm (asmas) kabuu veya bir aa p bulacak olsa onu aznda inesin (ve yinede Cumartesi gn orulu olmasn)." (K.S. 3179 S.489, alntlar:Ebu Dvud, Savm 51,(2421); Tirmizi, Savm 43,(744); bnu Mce, Sym 38,(1726)) 845- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: aban ay yarland m artk oru tutmayn."(K.S. 3174 C.9 S.486 Aka, alntlar: Ebu Dvud, Savm 12,(2337); Tirmizi, Savm 38,(738)) 846- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Sizden hi kimse, cuma gn oru tutmasn. Ancak bir gn nceden veya sonradan oru tutuyorsa bu takdirde cuma gn de oru tutabilir." (K.S. 3177 C.9 S.488 Aka, alntlar: Buhari, Savm 63; Mslim, Sym 147,148; Ebu Dvud, Savm 50, (2420); Tirmizi, Savm 42,(743)) Orucun tutulamayaca gnler ad altnda bir takm rivayetler uydurdular. Buna ramen u rivayetleri elikili olarak rivayet ettiler. 847-. ... Reslullah (s.a.)n hanmlarndan birisinin yle dedii rivyet edilmitir: Peygamber (s.a.) Zilhiccenin dokuz gn, aure gn ve her ay ayn ilk Pazartesi ve Perembe gnleri (olmak zere) gn oru tutard. (Eb Dvd, K.es-Sym (14), Bb 61 C.9 S.355 H.2437 amil, ayrca: Nesi, sym 83.) 848- Abdullah bnu Amr radyallahu anhma anlatyor: Reslullah aleyhissaltu vesselmn: Nuh aleyhisselm

577

Ramazan ve Kurban bayramlar hari, yl orucu tutmutur" dediini iittim." K.S.6528 C.17 S.167 Aka, alnts: bni Mace 1714.) Bu rivayetlerle, evvelki rivayetlerin elikili olduklar aktr. Zira her bir tam yl iinde Recep ay ve Cumartesi gnleri mevcut olup, Nuh peygamberin bu gnlerde oru tuttuunu tahdis ettiler. Peygamberin Zilhiccenin dokuz gn oru tuttuunu sylemekle farz olmamasna ramen, cumartesi gn oru tuttuunu rivayet etmeleri dier bir elikidir. 849- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Ramazan ay girdii zaman cennetin kaplar alr, cehennemin kaplar kapanr ve eytanlar da zincire vurulur." (K.S. 3113 C.9 S.426 Aka, alntlar: Buhari, Savm 5, Bed-Halk 11, Mslim, Sym 2,(1079); Nesi, Sym 5, (4,129)) ddia ettiklerine gre Ramazan ay girdii zaman Cennetin kaplar alp, cehennemin kaplar kapanp eytanlarda zincire vuruluyormu. Yalan rivayet uydurduklar, Ramazan aynda gnah ve azgnlk iinde hayat srdren bir ok kimsenin varlndan da bellidir. Zira eytanlar yalnz cinlerden deildir, insanlardan da eytanlar vardr. Eer Ramazanda eytanlar zincirli iseler, Ramazana ramen bir birlerini saptrmakla megul ok sayda insann varln neyle izah ediyorlar? nsanlardan da eytanlarn olduuyla ilgili olarak, Kurandan mealen: - Bylece biz, her peygambere insan ve cin eytanlarn dman yaptk. (Bunlar), aldatmak iin birbirlerine yaldzl szler fsldarlar. Rabbin dileseydi onu yapamazlard. Artk onlar uydurduklar eylerle ba baa brak. 6/112

578

Ayrca, Oru tutmak yalnz yemek yememek su imemek olay da deildir. Oruluyken kadnlara cinsel yaklamla dokunmakta yasaktr. Bu konuda Kurandan mealen: - Oru gecesi, kadnlarnza yaklamak, size hell klnd. Onlar sizin elbiselerinizdir, siz de onlarn elbisesisiniz. Allah, sizin kendinize yazk etmekte olduunuzu bildi de tvbenizi kabl edip sizi affetti. Artk imdi onlara yaklan ve Allahn sizin iin yaz(p takdir etmi ol)duunu talep edin, afan beyaz iplii siyah iplikten ayrt edilinceye kadar yiyin, iin; sonra t gece oluncaya dek orucu tamamlayn; mescitlerde ibdete ekilmi iken kadnlara yaklamayn. Bunlar, Allahn (yasak) snrlardr, bunlara yaklamayn. Allah, insanlara ayetlerini byle aklar ki korunup saknsnlar. 2/187 Demek ki, kadnlar pmek orucu bozar, ayet mealinde grld gibi, nceden ramazan aynda geceleyin dahi kadnlara yaklamak yasakt. Allah rahmetiyle gece yasan, mescidte ihtikafta olanlar haricindekiler iin kaldrd. Gndz yasan oru mddetince geerli kald. Bu itibarla bu hususlara uymayan btn rivayetleri aslszdr. HACC KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RVAYETLERDEN RNEKLER 850- bnu mer (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) muhrimin giyecei eylerden sorulmutu u cevab verdi: Muhrim ne kamis (gmlek). Ne sark, ne brnus, ne alvar ne de vers veya zafern bulam bir giysi tamaz. Ayanda da mest (ve benzeri ayakkab) yoktur. Ancak naln bulamazsa, mestlerin topuktan aa ksmn kesmelidir.

579

Buharide u ziyade var: hraml kadn yzn rtmez, eldiven de giymez. (K.S. 1199 C.5 S.321 Aka, alntlar: Buhri, Hacc 21, Cezus-Sayd 13,15, lm 53, Salt 9; Mslim, Hacc 1,(1177); Tirmizi, Hacc 18,(833); Eb Dvud, Mensik 32,(1824,1825,1826); Nesi, Hacc 28,(5,129)) hram kelime olarak yasaklamak manasna geldii halde, ihramlnn giydii elbiseye de atfetmilerdir. halbuki konu elbiseyle ilgili olmayp, haclarn daha nce yaptklar baz fiillerin, Hac esnasnda kendilerine yasak olmas hususudur. Bu hususta, Kurandan rnek verecek olursam, mealen: - Ey nananlar, ihramda iken av ldrmeyin. Sizden kim kasden onu ldrrse, ldrdnn dengi olan bir hayvan cezas vardr ki(bu ldrlene denk olduuna) iinizden iki dil kiinin karar verecei, Kabeye varacak bir kurban; yhud yoksullara yedirme eklinde kefaret; ya da buna denk orutur. Ta ki bylece (o insan), yapt iin veblini tadsn. Allah, gemii affetmitir. Kim bu suu tekrar ederse, Allah ondan intikam alacaktr. phesiz Allah izzet, kudret ve intikam sahibidir. 5/95 - Hem kendinize, hem de yolculara bir geimlik olmak zere deniz av ve onu yemek, size hell klnd. hramda olduunuz srece size kara av yasakland. Huzruna toplanacanz Allahtan korkun! 5/96 - Hacc, bilinen aylardadr. Kim o aylarda (ihrama girerek) hacc (kendisine) farz ederse bilsin ki, Hacda kadna yaklamak, gnha sapmak, kavga etmek yoktur. Siz ne iyilik ederseniz Allah onu bilir. (Yol iin) kendinize azk aln(da bir gnaha dmekten korunun), nk azn en iyisi (Allahn azabndan) korunmadr. Ey akl sahipleri benden korkun! 2/197 Ayrca uydurmu olduklar rivayette hraml kadn yzn rtmez, eldiven de giymez" demektedirler. Buna ramen, Halife Osmann ihraml iken yzn rttn iddia ile,

580

erkeklerin ihramlyken yzlerini rtmeleri gerektiini dolayl olarak tahdis etmilerdir. yle ki: 851- Kasm bnu Muhammed anlatyor: Bana, el-Ferfisa bnu Umeyr el-Hanefi haber verdi ki, O, Hz. Osman (radyallahu anh), ihraml iken yzn rter grm. (K.S. 1207 C.5 S.330 Aka, alnts: Muvatta, Hacc 13,(1,327)) Bununla da yetinmeyerek, hraml kadnlarn yzlerini ve ellerini rtmemeleri gerektii yolundaki rivayetlerini yalanlayan u rivayeti uydurdular. 852- Hz. Aie (radyallahu anhm) anlatyor: Biz (kadnlar) ihraml olarak Reslullah (aleyhissaltu vesselm)la beraber iken, binekliler bize urard. Onlar tam hizamza gelince, her birimiz cilbabn bandan yznn zerine sarktverirdi. Bizi getiler mi tekrar kaldrrdk. (K.S. 1209 C.5 S.331 Aka, alnts: Ebu Dvud Mensik 34,(1833)) 853- Hz. Osman (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: hraml ne evlenir, ne evlendirir ne de dnr gnderir. (K.S. 1237 C.5 S.356 Aka, alntlar: Mslim, Nikh 41,(1409); Muvatta, Hacc 70,(1,348,349); Ebu Dvud, Mensik 37,(1841); Tirmizi, Hacc 23,(840); Nesi, Hacc 91,(5,192)) 854- bni Abbs (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Meymune validemizle (radyallahu anh) ihraml iken evlendiler. (K.S. 1233 C.5 S.353 Aka, alntlar: Buhari, Cezus-Sayd 12, Meazi 43, Nikh 30; Mslim, Nikh 46,(1410); Ebu Dvud, Mensik 39, (1844,1845): Tirmizi, Hacc 24,(842); Nesi, Hacc 90, (1,191,192)) Yukardaki iki rivayetin elikili olduklar aktr. 855- Hz. Muviye (radyallahu anh)den yaplan rivayete gre yle buyurmutur. Ey Reslullahn ashab! biliyor

581

musunuz, Reslullah (aleyhissaltu vesselm) unu yapmay yasaklad, kaplan derilerine oturmay yasaklad?"dinleyenler: Evet (biliyoruz!)"dediler. Hz. Muviye (radyallahu anh) tekrar sordu: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n hacc ile umrenin arasn birletirmenizi (hacc- kran yapmanz) da yasakladn biliyor musunuz!"Yanndakiler Hayr, bunu bilmiyoruz!"dediler. Hz. Muviye (radyallahu anh): yleyse bilin bu da brleriyle birlikte (yasaklar arasnda). Ne var ki, sizler unutmusunuz!"dedi. (K.S. 1280 C.5 S.396 Aka, alnts: Ebu Dvud, Men3asik 23,(1794)) 856- Hz. Aie (radyallahu anh)den rivyete gre, Hz. Peygamber (aleyhissaltu vesselm) hacc- ifrad (umresiz hac) yapmtr. (K.S.1278 C.5 S.394 Aka, alntlar: Mslim, Hacc 122,(1211); Tirmizi, Hacc 10,(820); Eb Dvud, Mensik 23,(1777); Nesi, Hacc 48,(5,145)) Yukardaki iki rivayette, Hacc ve Umrenin birletirilemeyeceini tahdis ettiler. Buna ramen u rivayeti tahdis ettiler: 857- Hz Enes (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) hacc ve umre her ikisi iin de (ihrama girip) telbiye ekerken iittim." Bekr bnu Abdillah el-Mzeni demi ki: Ben bunu Abdullah bnu mer (radyallahu anhm)e syledim. Bana:Reslullah (aleyhissaltu vesselm) sadece hacc iin telbiye getirdi" diye cevap verdi. Sonra tekrar Enes (radyallahu anh)le karlatm ve bnu merin szn kendisine aktardm. Bana (kzarak): Galiba bizi ocuk yerine koyuyorsunuz. Ben Reslullah (aleyhissaltu vesselm): Umre ve hacc iin Lebbeyk!" derken iittim" dedi. (K.S. 1282 C.5 S.398 Aka, alntlar: Buhri, Taksirus-Salt 5, Hacc 24,25,27,117,119, Cihd

582

104,126; Mslim, Hacc 185,(1232); Ebu Dvud, Hacc 24, (1795); Tirmizi, Hacc 11,(821); Nesi, Hacc 49,(5,150); bnu Mce, Hacc 38,(2968,2969)) Bu rivayette, Hacc- Kran yaplabilir demekle, evvelki rivayetleriyle elikiye dmlerdir. 858- Ebu Cbeyr anlatyor: bni Abbs (radyallahu anhm)a dedim ki:Reslullah (aleyhissaltu vesselm)n, vcip kld zaman, getirdii telbiye hususunda Ashabn ihtilafna dorusu hayret ediyorum!"Bana u cevab verdi: Bu meseleyi ben herkesten iyi biliyorum. Aslnda Reslullah (aleyhissaltu vesselm) tek bir hacc yapt. Btn ihtilaflar bununla ilgili..................... (K.S. 1263 C.5 S.378 Aka, alnts: Ebu Dvud, Mensik 21,(1770)) Bu rivayette, Reslullahn tek bir sefer hacc ettiini tahdis ettiler. 859-. ... ie bint Said b. Ebi Vakksdan; Sad b. Vakks yle) demitir: - Peygamber (s.a.) (hacca gitmek iin) el-fr yolunu seecek olursa, binei kendisini kaldrd zaman yksek sesle telbiye getirerek ihrama girerdi, Eer Uhud yolunu seecek olursa, Beyd da zerine kt zaman yksek sesle telbiye getirerek ihrama girerdi. (Ebu Dvd, K.el-Mensik (11), Bb 21 H.1775 C.7 S.23 amil.) Bu rivayette Peygamberin birden fazla hacc ettiini tahdis etmilerdir, zira rivayette Peygamberin hacca gidi yollar birden fazladr. Bu ise evvelki rivayetle bir eliki tekil eder. 860- bnu mer (radyallahu anhm) anlatyor: Hz. Peygamber (aleyhissaltu vesselm) talar ataca zaman yaya gider, yaya dnerdi."(K.S. 1450 C.6 S.19 Aka, alntlar: Ebu Dvud, Mensik 78,(1969); Tirmizi, Hacc 63, (900))

583

Bu rivayette talamann yaya yaplmas gerektiini rivayet ettiler. 861- Hz. Cbir (radyallahu anh) anlatyor: Yevm-i Nahrde (kurban gnnde) Reslullah (aleyhissaltu vesselm), talamay binerek yaparken grdm. Talarn devesinin zerinde iken atm ve yle demiti: Mensikinizi benden aln. Bilmiyorum, belki de bu haccdan sonra hacc yapamam" (K.S.1452 C.6 S.19 Aka, alntlar: Mslim, Hacc 310,(2197); Ebu Dvud, 78,(1970); Nesi, Hacc 220,(5,270)) Bu rivayette ise talamann, binekli olarak yaplacan tahdis etmeleri bir elikidir. 862-. ... Abdullah b. merden rivyet olunduuna gre, Peygamber (s.a)e ihramlnn ldrmesi ciz olan kara hayvanlar sorulmu da Peygamber (s.a.): Be (eit) hayvan vardr ki onlar harem dnda da haremde de ldrmekte herhangi bir gnah yoktur: Akrep, fare, aylak, karga ve saldrgan kpektir" buyurmu. (Ebu Dvd, K.el-Mensik (11). Bb 39 H.1846 C.7 S.169 amil, ayrca: Buhari, Cezaus-sayd 7; bedul-halk 16; Mslim, hac 66,69,71,79; Tirmizi, hac 21; Nesi, hac 82,84,86,88,113,114,116,119; bni Mce, mensik 91.) 863-. ... Ebu Said-el-Hudri (r.a)den rivyet edildiine gre, Peygamber (s.a.)e ihramlnn neleri ldrebilecei sorulmu da; Ylan, akrep, fare (ldrlebilir), kargaya at yaplabilir fakat ldrlemez. Yrtc kpek, aylak ve saldrgan hayvan da (ihraml tarafndan ldrlebilir.) buyurmutur. (Ebu Dvd, K.el-Mensik (11), Bb 39 H.1848 C.7 S.177 amil, ayrca: Tirmizi Hac 21; bn Mce, mensik 91.)

584

Bu rivayette, evvelki rivayetin aksine, Ylan ldrlmeli, Karga ldrlmemeli demeleri bir elikidir. 864-. ... El-Muhcir el-Mekkiden; demitir ki: Cbir b. Abdillaha; Beyt-i (erifi) gren adam ellerini kaldrr m? diye soruldu da; - Ben Yahudilerden baka bunu yapan kimse grmedim. Ve Reslullah (s.a.)la birlikte hac ettik bunu o da yapmad, diye cevap verdi. (Ebu Dvud, K.el-Mensik (11), Bb 45 H.1870 C.7 S.222 amil, ayrca: Tirmizi, hac 32; Nesi hac 122.) 865-. ... Ebu Hreyre (r.a.)dan; demitir ki: Reslullah (s.a.) (Medineden Mekkeye gitmek zere) yneldi, Mekkeye girince Haceri Esvede varp onu selmlad sonra Beyt-i tavaf etti. Sonra Safaya varp Beyti grebilecek ekilde zerine kt, ellerini kaldrp Allah zikretmeye ve diledii duay okumaya balad..... (Ebu Dvud,K.el-Mensik (11), Bb 45 H.1872 C.7 S.225 amil, ayrca: Mslim, cihad ve siyer 84.) Kbe karsnda ellerin kaldrlp kaldrlamayaca konusunda rivayetlerin elikili olduklar aktr. 866- Abdullah ibn Abbs (R) yle demitir: el-Fadl bnu Abbs Raslullahn redifi (yni hayvan stnde Peygamberin arka tarafna binmi kimse) idi. Hasam kabilesinden gen bir kadn Raslullaha geldi. Bu srada Fadl kadna, kadna, kadn da Fadla bakmaya balad. Peygamber de Fadln yzn (eliyle kadndan) baka tarafa evirmeye koyuldu. Kadn: - Y Raslullah! Allahn kullar zerinde hacc hussundaki farizas babama ok yal ihtiyarlnda eriti. O deve

585

zerinde sbit duramaz hldedir. Binenaleyh kendisine (vekleten) ben hacc edebilir miyim? diye sordu. - Evet, vekleten hacc edebilirsin!"diye cevb verdi. Bu sul ve cevb, Ved Hacc srasnda vki oldu. (Buhari, Kitbul-Hacc H.1 C.3 S.1443 tken, ayrca: (K.S. 1553) ten, Buhari, Hacc 1,Cezus-Sayd 23,24, stizan 2; Mslim, Hacc 407,408,(1334,1335); Muvatta, Hacc 97,(1,359); Tirmizi, Hacc 85,(928); Ebu Dvud, Mensik 26,(1809); Nesi, Hacc 9,11,12,(5,117,118)) Daha nce, kimsenin, kimse yerine mel ileyemeyeceini Oru ksmnda izah ettiim gibi, hi kimse bakas yerine Hacc edemez ve Haccn bir kimse iin farz olabilmesi iin o kimsenin sal dahil imkanlarnn msait olmas gerekir. Bu itibarla yolculuk yapma imkan olmayan bir Yal ihtiyara hacc farz olamayacandan, bu ynden rivayetin uydurma olduu bellidir. Bu hususta rnek verecek olursam, Kurandan mealen: - Dorusu insanlara (mabed olarak) ilk kurulan ev, Mekkede olandr. Alemlere, bereket ve hidayet olarak kurulmutur. 3/96 - Onda apak nineler, brahimin makam vardr. Ve ona giren, gvene erer. Oraya gc yetip yol bulabilenlerin Beyti haccetmeleri, insanlar zerinde Allahn bir hakkdr. Kim inkr ederse phesiz Allah, btn alemlerden mstanidir. 3/97 Grld gibi, Haccn farz olmas iin, oraya gidecek kimsenin, bedenen ve maddeten g bulabilmesine baldr. Rivayette ise, sal Hacca gitmeye msait olmayan bir kimseye Hacc farizasnn eritiini iddia etmeleri, Kurana uymayan bo bir iddiadr.

586

Anlalan odur ki, Haccn vekaleten yaplabilecei yolundaki iddialarndan asl amalar, Hacca gitmek istemeyen ve ayn zamanda slam halifesi olduunu iddia eden bir takm kimselerle, bunlarn devlet kademelerinde ileri gelen yneticilerine ve bir takm imkan sahibi zenginlere vekil gndermeleri suretiyle halkn gznde onlar Hacca gitmiyorlar durumundan kurtarmak iindir. Dier bir hususta, yukarda mealini yazm olduum 3 l-i mran 97 sresinde belirtildii gibi, Hacc ederken Beyti (Kabeyi) Haccetmek kesinlikle farz olmasna ramen, yazm olduklar rivayetlerde bunu inkar ederek, haccdan maksadn, dier bir ifadeyle Hac olabilmenin tek artnn Arafat dana kmak olduunu, Kabeyi haccetmenin farz olmadn rivayet etmilerdir. yle ki: 867- Urve bnu Muderrs et-Ti (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a Mzdelifede namaz kld zaman geldim. Ey Allahn Resl dedim, ben Tayy dalarndan geliyorum. Hayvanm da kendim de yorgunum ve bitkin dtk. Allaha kasem olsun, ey Allahn Resl, gelirken getiim her dan banda mutlaka durdum. Benim iin hacc imkn var m? Reslullah (aleyhissaltu vesselm) u cevab verdi: Bizimle birlikte u namaz burada klp, bizimle kalan, bundan nce de Arafatda geceleyin ve gndzleyin kalm olan, artk haccn tamamlam, haramlardan kurtulmu olur. (K.S.1426 C.5 S.541-542 Aka, alntlar: Tirmizi, Hacc 57, (891); Ebu Dvud, Mensik 69,(1950); Nesi, Hacc 211, (5,263); bnu Mce, Mensik 57,(3016)) 868- Abdurrahman bnu Yamur ed-Dili (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Arafatda iken, mndisine (telllna) yle nid edip duyurmasn emretti: Hacc Arafattr, kim Cem (Mzdelife) gecesi fecrin

587

domasndan nce (vakfeye) yetiirse, hacc idrak etmi demektir. Eyym- Min gndr. Kim ilk gnde acele davranrsa, herhangi bir gnah terettp etmedii gibi, tehir edene de bir gnah terettp etmez. (K.S. 1427 C.5 S.544 Aka, alntlar: Tirmizi, Hacc 57,(889); Ebu Davud, Mensik 69,(1949); Nesi, Hacc 211,(5,264); bnu Mce, Mensik 37,(3015)) Her iki rivayette Hacc etmenin Kabeyi haccetmeyle bir ilgisi olmadn srarla iddia etmilerdir. yle ki 868 ci rnekte Haccn Arafattan ibaret olduunu tellla syletmilerdir. Bundan da anlalr ki ne Kabeden, nede Kabenin tavaf edilmesinden holanmadklar gibi, rahatsz olmaktadrlar. Holanmadklarna dair baka rnekler verecek olursam u rivayetler ok ibret vericidir: 869- Hz. Cabir (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) efendimiz buyurdular ki: Tahret maksadyla ta kullanmak tektir. eytana atlan ta tektir. Safa ile Merve arasnda say tektir, (Kabeyi) tavaf da tektir. yle ise sizden biri (tahret iin) ta kullanacaksa bunu da tek klsn."(K.S. 1453 C.6 S.23 Aka, alnts: Mslim, Hacc 315,(1300)) Ard niyet yok ise, kendilerinin tuvalette temizlenmek iin kulland ta says ile, Kabeyi tavaf veya Safa ile Merve arasnda say etme arasnda Haa" ne gibi bir ilgi var ki? Utanmadan bir birlerine emsal gsteriyorlar. 870- Hz. Ebu Hreyre (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Kabeyi, Habelilerden bacaklar ince bir adam tahrip edecektir. (K.S. 4593 C.12 S.532 Aka, alntlar:Buhari, Hacc 49; Mslim, Fiten 57, (2909; Nesai, Hacc 125, (5,216)) 871- Buhrinin bnu Abbastan kaydettii dier bir rivayete gre, Reslullah (aleyhissaltu vesselm) yle buyurmutur:

588

Kbeyi ykacak olan o ayrk iri ayakl, gdk kafal (koyu siyah) Habeliyi Kbenin talarn birer birer sker halde grr gibiyim!" (K.S. 4594 C.12 S.532 Aka, alnts: Buhari, Hacc 49.) 872- bnu Amr bnil-As (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) buyurdular ki: Habeliler sizi terk ettike onlar terkedin. Zira, Kbenin hazinesini sadece zs-svaykateyn (ince bacakl olan kimse) karacaktr." (K.S. 4595 C.12 S.533 Aka, alnts: Eb Dvud, Melhim 11,(4309)) nsanlar Kabeye saldrtmak iin, Kabenin altnda hazine olduunu uydurduklar gibi, zayf bacakl bir Habelinin Kabeyi ykabileceini uydurmakla da, Kabeyi herkesin ykmaya g yetirebileceini rivayet etmilerdir. Bu da Kabeye kar gstermi olduklar dmanlklarnn bir gstergesidir. Kabenin yklmas iin gsterdikleri hasretlerine karlk, onlara fil ashabnn balarna geleni hatrlatrz. Hayali bir kiiyi konu edip, btn Habelileri mzur kimseler olarak gstermeleri, Habeistana hicret eden sahabelere, Habelilerin vermi olduklar destekten dolaydr. 873- bnu mer (radyallahu anhm) dedi ki: Hacc aylar evvl, Zlkade ve Zilhicceden de on gndr. (K.S. 1182 C.5 S.305 Aka alnts: Buhari, Hacc 33, bab bal olarak.) Tahdis etmi olduklar rivayette, Hac edebilme sresini iki ay on gn olarak ifade etmelerine ramen, bu sreyi hkmsz brakacak ekilde, Haccn Arafat vakfesinden ibaret olduunu ve bu vakfe zamannn da iki ay on gnlk srenin son gn ve gecesinden ibaret olduunu, bu gn ve gecede vakfe yapmayan kimsenin haccnn geersiz olacan tahdis ve iddia etmilerdir. Bylece iki ay on gnlk srenin ilk gnnde hacca gelmi olan kimseler dahil olmak zere her yl hacca gelmi olan btn hac adaylarnn yurtlarna geri dnmeyip iki ay on gn bekleseler dahi illki son gn veya

589

gecede Arafatta vakfe yapmalar gerekir demeleri ile, iki ay on gnlk sreyi bir gne indirmi olmaktadr. Bu duruma gre, hacca gitmeye niyetli olan kimselerin tamamna yakn ksm, iki ay on gn beklememek iin, bu srenin on veya on be gnlk son ksmnda hacca gitmektedirler, bylece hacc yerinde milyonlarca insann birikmesi suretiyle izdihamlarn meydana gelmesine bylece Mal ve Can kaybna sebep olmaktadrlar. Ayrca bu izdiham ierisinde, erkek ve kadnlarn beraber hacc etmeleri slam dininin haya ve tesettrne aykrdr. Hele ihram dedikleri o elbiseleri slam ahlak asndan ok berbat ve uygunsuz durumlarn meydana gelmesine sebep olmaktadr. yle ki, yorgun dp yere serpilen hacclarn tesettrlerini korumas ok zordur. Bu hususta tahdis etmi olduklar rivayetlerine rnek olarak: 874-. ... Abdurrahman b. Yamur ed-Deyl(em)iden; demitir ki: Peygamber (s.a.) Arafatta iken yanna varmtm. Necid halkndan da baz kimseler -Yahut bir grup- geldiler. (lerinden) birine (Hz. Peygambere hacla ilgili sorular sormasn) emrettiler. (O da) Reslullah (s.a.)e (Arafatta vakfeye yetiemeyen kimsenin) hacc() nasldr? diye sordu. Reslullah (s.a.) de birisine emretti. (O adam) da ald emre uyarak) -Hac, hac Arafe gn (vakfe yapmak) demektir, kim Mzdelife gecesi sabah olmadan (Arafata) gelirse hacc tamdr. Min gnleri tr, kim acele eder de iki gn de (Mekkeye dnerse) ona bir gnah yoktur. (Minda) geciken gnahkr olmaz" diye yksek sesle bard. Sonra (o baran adamn) arkasndan bir baka adam gnderdi. O da ayn eyleri yksek sesle iln etmeye balad. (Eb Dvd, K.elMensik (11), Bb 68 H.1949 C.7 S.368 amil, ayrca: Tirmizi, hac 57, tefsir sre (2),22; bnu Mce, mensik 57; Nesi, mensik 211.) Min gnlerinden maksat, kurban bayramnn 2,3,4 nc gnleridir. Bir baka ifadeyle, Zilhiccenin 11,12,13 nc

590

gnleridir. Bu ise tahdis etmi olduklar iki ay on gnlk srenin dnda ki bir olaydr.esas dikkat edilmesi gereken Hac aylar olarak gstermi olduklar srede Arafe vakfesini hac sresinin son gnne balam olduklar rivayet iddialardr. Arafe vakfesiyle ve hac aylaryla ilgili olarak tahdis etmi olduklar bu rivayetler aslsz olup, Kuranla elimektedirler. Bu hususta Kurandan mealen: - Hacc, bilinen aylardadr. Kim o aylarda (ihrama girerek) hacc (kendisine) farz ederse bilsin ki, Hacda kadna yaklamak, gnha sapmak, kavga etmek yoktur. Siz ne iyilik ederseniz Allah onu bilir. (Yol iin) kendinize azk aln(da bir gnaha dmekten korunun), nk azn en iyisi (Allahn azabndan) korunmadr. Ey akl sahipleri benden korkun! 2/197 Kurana gre hac edebilme sresi aylardan mteekkildir ve bu aylar yle aylardr ki, mehur olup kesinlikle bilinmesi mmkn olan, bilinen aylardr. imdi bu aylarn ka tane ve hangi aylar olduuna Kurandan bakalm. Bu hususta Kurandan mealen: - Allah ve Reslnden, andlama yaptnz mriklere ihtardr. 9/1 - Drt ay daha yeryznde dolan, bilin ki siz Allah ciz brakamazsnz ve Allah, kafirleri rezil (perian) edecektir! 9/2 - Allah ve Reslnden, hacc- ekber gn, insanlara bir ilndr ki, Allah da Resl de mriklerden uzaktr. Eer tevbe ederseniz, bu sizin iin daha hayrldr; yok eer yz evirirseniz, bilin ki siz, Allah asl ciz brakacak deilsiniz (Ey Muhammed!) kfredenlere elim azb mjdele. 9/3

591

- Ancak andlama yaptnz mriklerden, (artlara tam riyet eden ve andlama artlarndan) hibir eyi eksik brakmayan ve size kar hi kimseye arka kmayanlarn andlamalarn, kendilerine tandnz sreye kadar tamamlayn. nk Allah (azabndan) korunanlar sever. 9/4 - Haram aylar knca (Allaha) ortak koanlar nerede bulursanz ldrn; onlar yakalayn hapsedin, ve her gzetleme yerinde otur(up) onlar bekleyin. Eer tevbe ederler, namaz klarlar, zekt verirlerse yollarn serbest brakn. nk Allah balayan, esirgeyendir. 9/5 Mealini yazm olduum bu drt ayette, Haram aylarn drt olduu ve bu aylarn pe pee geldii ile balangcnn Hacc Ekber Gn" olduu aktr. Haram aylarla, hac aylarnn ayn aylar olup olmadn ve Hacc- Ekber Gnnn" balang olarak, haram, haram aylarnda balangc olup olmadn tetkik edecek olursak, ayn olduunu grrz. Zira haram Hac aylarndan bakas deildir, bu aylarda getirilen yasaklar, haclarn kolay hac etmelerine byk faydalar salamaktadr. Mriklere drt aylk bir sre ihtar edilmi, haram aylarda Kuranda sarih olarak drttr ve haram aylarn bitii bu ihtar edilen srenin bitii olarak belirtilmitir. Zira Haram aylar knca" ifadesi bunu gstermektedir. Haccn haram aylar ierisinde olduu balangcnn Hacc- Ekber Gn" ifadesinden anlalr. Tm haram aylarn Hac etme sresini kapsayp kapsamad konusunda, Kurandan mealen: - Ey iman edenler, ne Allahn iaretlerine, ne harm aya, ne kurbana, ne gerdanlk(l kurban)lara ve ne de Rablerinin ltuf ve rzsn arzu ederek, Beyt-i Harma doru gelenlere saygszlk etmeyin. hramdan ktnz zaman avlanabilirsiniz. Sizi Mescid-i Haramdan evirdiklerinden dolay bir topluma kar beslediiniz kin, sizi saldrya sevk etmesin, iyilik ve takv zerine yardmlan, gnah ve

592

dmanlk zerinde yardmlamayn. Allahtan korkun. nk Allahn azab etindir. 5/2 - Allah, Kbeyi, o Beyt-i Haram insanlar iin kyam (hayat ve gven) dura yapt, ve Haram ay, kurban, boynu bal kurbanlklar da (byle yapt) ki Allahn gklerde ve yerde olanlar bildiini ve Allahn her eyi bilici olduunu anlayasnz. 5/97 Bu iki rnekte, Kbe Beyt-i Haram olarak isimlendirilmi. Haram aynda ona ilgisinden dolay haram ay adn ald anlalmaktadr. hramda yine bu ekilde isim alm olmaktadr. Zira haram kelimesi hacla ilgili olarak, hacca gelen kimselerin yapmamas gereken baz fiillerle ilgilidir, bunlar yle fiillerdir ki, hacca gelen kimselerin bunlar yapmas hac etme sreleriyle ilgili olarak yasaktr. rnein: Kara av yasa, saldr olmamas halinde savamama gibi. rneklerde Haram aylar drt tane olmasna ramen bir ay olarak sylenmesi ve hacla ilikilendirilmesi ve bu haram aydan maksat, hangi ay olduu belirtilmemesi, tek olarak ifade edilen haram ayn, ayr ayr drt haram ayda temsil ettii manasndadr. Bylece, Hac bilinen aylardadr" ifadesiyle, hac aylarnn haram aylar olduu anlalm olur. Bu itibarla, hac aylar rivayet ettikleri ve uygulamaya da koymadklar, iki ay on gn deil, drt haram aydr. Haram aylarn hangileri olduu konusunda da, Kuranla elien rivayetlerde bulunmulardr. yle ki: 875-............ Eb Bekre Nufey ibnul-Hris es-Sakafi(R)den tahdis etti ki, Peygamber (S) yle buyurmutur: Zaman (mikyas olan yl hesb) Allahn gkleri ve Yeri yaratt gndeki (ilk) heyetine dnmtr. (Artk) sene on iki aydr. Bunlardan drd harm aylardr. arka arkayadr ki, Zulkaide, Zul-hicce ve Muharremdir. Drdncs de Cumdal-hiri ile abn arasnda olarak Mudar kabilesinin ay olan Recebdir. (Buhri, Kitbu Bedil-Halk C.6 S.2988 H.7 tken.)

593

Kameri aylarn adlar Arapa da srasyla yledir: 1- Muharrem, 2- Safer, 3- Rebiulevvel, 4- Rebiussani, 5Cemdilla, 6- Cemadilahire, 7- Receb, 8- aban, 9Ramazan, 10- evvel, 11- Zulkade, 12- Zlhicce. Rivayette, haram aylarn pe pee gelen 11, 12, 1 nci aylar ile bunlardan ayr olarak 7 nci ay olan Receb ayn saymlardr. Bylece, Muharrem ile Receb ay arasnda be ay ve Receb ile Zulkade arasnda ay bulunduunu iddia etmilerdir. Bu ise Kurana uymamaktadr, zira, Haram aylar hi birisi istisna olmamak zere pe pee gelen aylardr. Buna rnek olarak Kurandan mealen: - Allah ve Reslnden, andlama yaptnz mriklere ihtardr. 9/1 - Drt ay daha yeryznde dolan, bilin ki siz Allah ciz brakamazsnz ve Allah, kafirleri rezil (perian) edecektir! 9/2 - Haram aylar knca (Allaha) ortak koanlar nerede bulursanz ldrn; onlar yakalayn hapsedin, ve her gzetleme yerinde otur(up) onlar bekleyin. Eer tevbe ederler, namaz klarlar, zekt verirlerse yollarn serbest brakn. nk Allah balayan, esirgeyendir. 9/5 Bu ayet meallerinde belirtildii gibi, haram aylarn pe pee olmas kesin olup, bunun aksi mmkn deildir. Zira, bu aylarla ilgili olarak, mriklere drt aylk bir ihtar verilmi ve bu aylarn bitii ile de Mslmanlardan, onlarn hakknda yaptrm uygulamalar istenmitir. ddia ettikleri gibi haram aylar bitiik olmam olsa idi o zaman bu drt aylk srenin drt ay olarak bir manas kalmazd, zira Receb aynn gelmesi iin aradan aylar gemesi gerekiyor. Byle bir iddiann ise ne mant vardr, nede Kurana uygunluu. Bylece anlalr ki, haram aylar, hac aylarnn balangc olduunda ihtilaf olmayan, evval ayndan balamak zere, ondan sonra gelen

594

Zulkade, Zlhicce ve Muharrem oylar olmak zere bitiik drt aydr. Receb ay haram aylara dahil deildir. Bu drt ayda Hac edecek kimselerin Hac etmesi mmkndr. Hac etme sresinin farz, Hac eden kimselerin her biri iin iki gndr. yani hac eden bir kimse bu drt ay ierisindeki her hangi bitiik iki gnde haccn tamamlayp ihramdan kmak suretiyle evine veya eski yaantsna dnebilir, ihramdan kmak ihram dedikleri elbiseyi karmak manasnda olmayp, hac etme srasnda kendisine yasak olan eyleri hac mntkasndan da kmak suretiyle yapa bilmesidir. Hacda bulunduu mddete ihramdan km saylmaz, oradan geri dn yapmas arttr. Arafe gn gibi herhangi bir zel gn beklemesi gerekmez. Hac iin Arafat dana kan herkes iin, Arafata kt gn Arafe gndr. Bylece geni bir zaman diliminde pek ok kimsenin Hac etmesi mmkn olacandan, ou kere tehlikeli bir ekilde meydana gelen izdiham olaylar ile, Bayanl, Erkekli skk bir vaziyette Hac etme olay meydana gelmesinin engellenmesi mmkndr. slam dininde, Can gvenliini ve slami tesettr dlayan Haccetme olay yoktur. Bu konularla ilgili olmak zere, Kurandan mealen: - Ey dem oullar, her mesci(de gidiiniz)de ss(l, gzel elbiseler)inizi (zerinize) aln; yiyin iin, fakat isrf etmeyin; nk O, isrf edenleri sevmez. 7/31 Her mescide gidildiinde, gidenlerin ssl gzel elbiselerini giymeleri mecburidir. hram diye giydikleri bez iki parasndan ssl ve gzel elbise diye bahsetmek mmkn deildir. Yoksa o bez parasna sarnanlar, Mescid-i Haramda olduklarnn ve Mescid- Haramnda bir Mescid olduunun farknda deiller mi? hrm dedikleri ey: Petamal gibi, iki beyaz bez olup, biri belden aa sarlr, teki omuzlara sarlr, iple balanmaz, dmlenmez. Allah ssl gzel elbiselerinizi giyin diye emrediyor, bunlarsa elbiselerin karp en zevksiz

595

denebilecek iki bez parasna sarnyorlar, ona da sarnma dense! - Hacc, bilinen aylardadr. Kim o aylarda (ihrama girerek) hacc (kendisine) farz ederse bilsin ki, Hacda kadna yaklamak, gnha sapmak, kavga etmek yoktur. Siz ne iyilik ederseniz Allah onu bilir. (Yol iin) kendinize azk aln(da bir gnaha dmekten korunun), nk azn en iyisi (Allahn azabndan) korunmadr. Ey akl sahipleri benden korkun! 2/197 Hac aylar, haram aylar olan, evval, Zulkade, Zlhicce ve Muharrem aylardr. - Hacta iken Allahn fazlndan istemeniz gnah deildir. Arafattan dndnzde Meari haramda Allah zikredin. Onu, sizi hidayet eyledii gibi ann. nk bundan nce siz, dellette idiniz. 2/198 Burada da, Hacta rzk edinmek iin ticaret veya i yaplabileceinin; baka bir ifadeyle Hacc esnasnda parasal kr amacyla allabilecei. Ayrca, Arafattan dndnzde Mear-i haram da, Allah zikredin" denildiine gre, ayn zamanda Arafata da klaca belirtilmi olmaktadr. - Sonra herkesin dnd yerden siz de dnn ve Allahtan af dileyin. Allah ok balayc, ok esirgeyicidir. 2/199 - Hac ibadetlerinizi bitirince atalarnz andnz gibi hatt daha kuvvetli bir anla Allah ann. nsanlardan yleleri var ki: Ey Rabbimiz! Bize dnyada ver, derler. Byle kimselerin ahiretten hi nasibi yoktur. 2/200 - Sayl gnlerde Allah ann. Kim acele edip iki gn iinde (hacdan) dnerse ona gnh yoktur. Kim geri kalrsa korunduu takdirde ona da gnh yoktur. Allahtan korkun ve Onun huzruna toplanacanz bilin. 2/203

596

Bylece iki gnde Hac edilebilecei anlalm olur, Korunduu, yani Hacta yapmams gerekenleri yapmad takdirde isteyen iki gnden fazlada kalabilir. ki gnlk Hac sresi acelesi olan kimseler iindir. Bu duruma gre Hac aylar olan drt haram ayn iki gnnde Hac farizasn tamamlamak mmkndr, bu iki gn acelesi olan vurgulamasndan dolay bitiik iki gn olmas gerektii de aktr. ki gnden daha fazla kalmak isteyenlerin de bulunabilmesi btn haclarn birlikte toplanacaklar zel bir Arafe gnnn olmadn da gstermektedir. - Hacc insanlar arasnda iln et. Yaya olarak ve binekler stnde, her uzak yollardan sana gelsinler. 22/27 - (Gelsinler)ki kendileri iin birtakm faydalara tank olsunlar ve (Allahn) kendilerine rzk olarak verdii hayvanlar zerine belli gnlerde (onlar kurban ederken) Allahn adn ansnlar. Onlardan yiyin, sknt iinde bulunan fakire de yedirin. 22/28 - Sonra kirlerini gidersinler, adaklarn yerine getirsinler ve Beyt-i atik (Kabey)i tavaf etsinler. 22/29 Yukarda yazl ayet mealinde grld gibi, hac etme sralamas belirtilmitir. yle ki, hacca gelen kimseler nce kurban keserler, sonra temizlenirler (Salar tra etmek, ksaltmak, trnaklar kesmek, ykanmak ve sair temizlik gereklerini yapmak sretiyle) bundan sonra adaklarn yerine getirirler, bu hususlar yaptktan sonradr ki Kabeyi tavaf edebilirler. Rivayetlerde ise durum tam bunun tersinedir. Yani nce hac edilir, ondan sonra en son olarak kurban kesilir ve tra olunur. Bu arada isteyen kurban kesmeden nce ve sonra san tra edebilir veya ksaltabilir iddiasndadrlar. yle ki: 876- Abdullah bnu Amr bni-l-s (radyallahu anhm) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) Veda

597

Haccnda Minada, halkn durmutu. Bir adam gelip:

meselelerini

sormas

iin

(Ben kurbann tratan nce olacan) bilemedim ve kurbandan nce tra oldum?"dedi. Reslullah (aleyhissaltu vesselm): (imdi de kurbann)kes, burada bir beis yok" cevabn verdi. Bir bakas daha gelip: (Ta kurbandan nce atmak gerektiini) bilemedim ve talamay yapmadan kurban kestim" dedi. Buna da: "imdi tan at, bunda bir mahzur yok!"diye cevap verdi. O gn Reslullah (aleyhissaltu vesselm)a unu nce yaptk; Bunu sonra yaptk" eklinde takdim tehirle ilgili ne soruldu ise hepsine: Yap bunda bir mahzur yoktur!"diye cevap verdi. (K.S. 1461 C.6 S.31-32 Aka, alntlar: Buhari, Hacc 131, lm 23,46, Eymn 15; Mslim, Hacc 327, (1306); Muvatta, Hacc 242,(1,421); Tirmizi, Hacc 76,(916); Ebu Dvud, Mensik 80, (2014); bnu Mce, Mensik 74, (3051)) 877- Hz. Hafsa (radyallahu anh) anlatyor: Reslullah (aleyhissaltu vesselm) zevcelerine, veda Hacc senesinde ihramdan kmalarn emretti. Ben: Siz niye ihramdan kmyorsunuz? diye sordum. Ben bam telbit ettim, kurbanlm hazrladm, kurbanlm kesmeden ihramdan kmam" diye cevap verdi. (K.S. 1468 C.6 S.40 Aka, alntlar: Buhari, Hacc 34,107,126, Meazi 77, Libs 89; Mslim, Hacc 186,(1229); Muvatta, Hacc 180,(1,394); Ebu Dvud, Mensik 24, (1806);Nesi, Hacc 40,(5,136) 67,(5,172); bnu Mce, Mensik 72,(3046)) Bylece hibir sralama kabul etmedikleri gibi, en nce olmas gereken kurban kesme ve temizlenme (tra v.s.) iini

598

esas kural olarak en sona almalar Kurana uymamaktadr. Dier bir hususta en nce kurban kesilmesi lazm geldiinden, kurban bayram diye bir eyin slam Dininde olmad da kolayca anlalr. mre ve Hacla ilgili olarak da u iki rnei verebiliriz, Kurandan mealen: - Allah iin hacc ve mre yi tamamlayn. Eer (herhangi bir sebeple bundan) alkonulsanz kolaynza gelen kurban (gnderin); kurban, mahalline varncaya kadar balarnz tra etmeyin. inizden hasta olan, ya da bandan bir rahatszl bulunan (bundan tr tra olmak zorunda kalan) kimse, orutan, sadakadan vey kurbandan (biriyle) fidye (verir). Gvene kavutuunuz zaman, hac (zamnn)a kadar mre ile faydalanmak isteyen kimse, kolayna gelen kurban keser. Kurban bulamayan kimse gn hac da, yedi gn de dndnz vakit olmak zere tam on gn oru tutar. Bu ilesi Mescidi Haram (civarn)da oturmayanlar iindir. Allahtan korkun ve Allahn cezsnn etin olduunu bilin. 2/196 Yukardaki rnekte grld gibi, mre zaman hac aylar balamadan nceki yani hac aylar dndaki aylar da sz konusudur. Zira Hac (zamann)a kadar mre ile faydalanmak isteyen" ifadesi bununla ilgilidir, ve dikkat edilirse, Hac etme sralamas yine nce kurban, sonra tra (ile temizlik) ve ondan sonra Kabeyi tavaftr. Dikkat edilirse, Namazda da abdest namazdan ncedir, yani nce temizlik sonra ibadet olay vardr. Hac ederken de, Kabe tavafn temizlenmi olarak yapmak lazmdr, yoksa kirli, pasakl bir ekilde Kabeyi tavaf edip, Hac bittikten sonra tra olup temizlenmenin Hac ile bir ilgisi yoktur. - Andolsun, Allah, Elisinin rysn doru kard. (Allahn Elisi, ryda ashbiyle birlikte Mekkeye girdiklerini, bazlarnn salarn tammen tra ettiklerini, bazlarnn da ksalttn grmt.) Allah dilerse gven iinde (kiminiz)

599

balarnz tra ederek ve (kiminiz salarnz) ksaltarak, korkmadan Mescid-i Harama gireceksiniz. Allah sizin bilmediinizi bildi, bundan nce, size yakn bir fetih verdi. 48/27 Bu rnekte de, tra veya salar ksaltmann Mescid-i Harma girmeden nce olduu aktr. Hacca gidenlerin, eytan talyoruz diye gnahsz baz talar; bu talarla rlm yaplar talamalar ve dolaysyla onlar lanetlemelerinin slam Diniyle hibir ilgisi olmad gibi, ayn zamanda bu vebal olan byk bir gnahtr. Kurandan mealen: - Sonra bunun ardndan yine kalbleriniz katlat: imdi onlar ta gibi. Hatt daha katdr. nk ylesi ta var ki. inden rmaklar fkrr; ylesi var ki, Allah korkusundan yukardan (yere) der. Allah, yaptklarnz bilmez deildir. 2/74 eytan talayp onu lanetlemenin yolu masum talar talamak deildir. eytanla nasl mcadele edilecei Kuranda aktr. Ancak Kuran esas alnarak eytanla mcadele edilebilir. Btn bu rneklerde grld gibi, Hac etmenin Kurandan anlalamayaca; bunun iin rivayetlere ihtiya olduu yolundaki iddialar asl olmayan bo iddialardr. Zira, Hacla ilgili her husus Kuranda aka belirtilmitir. Hacla ilgili rivayetleri ise, kendi aralarnda elikili olduu gibi, bir ok hususta da Kurana uymamaktadrlar. Buraya kadar yazm olduum birok hadis rneiyle, Ktbi Sittedeki rivayetlere bal, Ehli Snnet inancnda olan mezheplerin fkhlarna esas olarak aldklar rivayetlerin durumunu gzler nne sermeyi amaladm. Bazen rivayetleri bir birleriyle karlatrarak aralarnda ki elikilere dikkat ektim. Bazen de Kuran ayetleriyle

600

(Trke meallerini yazmak suretiyle) rivayetleri karlatrarak Kurana uymayan rivayetlerden rnekler verdim. Bazen de Kuranda yeterli bilgi olmadn, mcmel olduklarn iddia ettikleri, Hac, Zekat, Namaz konularnda, Kuran ayetlerinden delil gstermek suretiyle iddialarnda haksz olduklarn kantlamaya altm. u var ki, tenkit edilebilecek daha birok rivayetleri olmasna ramen verdiim misallerin anlamak isteyen kimseler iin yeterli olduu kanaatindeyim. Bilindii gibi, bu ada dahi dnya zerinde Mslman olduunu syleyen yz milyonlarca insan bulunmaktadr ve bu insanlarn inan farkllklar gstermelerinin, bir birleriyle karde mminler olmalar gerekirken tam aksine, inan mcadeleleri iinde olmalarnn yegane sebebi, ellerinde mevcut olan tahrif edilmemi Kuran rehber edinecekleri yerde. Kurann yanna bunlar da Kuran gibidir, hatta Kuran nesh edebilecek gtedir diye iddia ettikleri rivayetlerdir. Zira, iisi, Vehhabisi dahil olmak zere her grup kendi keyfine gre bir din anlay sergilemekte ve kendine gereke olarak elindeki rivayetleri delil gstermektedir. Halbuki rivayetleri bir tarafa brakp, yalnz Kuran rehber edinselerdi, kolayca bir inan birlii meydana getirebilirlerdi. Zira Kuranda ne eliki nede erilik vardr. O yle bir kitaptr ki, iinde btn misaller mevcut olduu gibi, kolay anlalr, batini reti ihtiva etmeyen ak bir kitaptr. Ona yapan yoluna asla armaz, O rvetl Vuskadr, onun kopmas olay yoktur. Sonu olarak unu belirteyim ki, bir kimsenin Mslman olabilmesinin artlarndan olarak. Kuran baka hibir kaynaa ihtiya gstermeden, slam Dini iin yeterli ve Normal nsan duyularyla anlala bilir, hibir Batini mana iermeyen ak bir kitap olarak kabul etmesi gerekir. Kuran Peygamberden sonra, nsanlarn ve Cinlerin slam Dinini renmek iin tek bilgi kaynadr, Onun bilgisi hi

601

kimsenin tekelinde olmad iin, hidayet yolunu seen herkese bilgisi aktr. Buraya kadar yazdklarmla birinci kitab tamamlam bulunuyorum. kinci kitapta, rivayetlerin inan gruplarna nasl etki ettiini yine rnekli ve Kurandan karlatrmal olmak zere gstermeye altm, bu balamda olmak zere, slam ad altnda teekkl etmi dier inan gruplarnn inan esaslarn konu ettim. zellikle bugn taraftarlar bulunan Vehhabilik Mezhebi ve Ktb-i Erbaa diye ellerindeki drt hadis kitaplarna gre mezhep ortaya koyan mamiyye mezhebi ile tasavvufular, ayrca slam dini adna ortaya karlan, bni Sina ve bni rt gibisinin grlerini konu ederek, Kurana uymayan taraflarn gstermeye altm. (Bu kitap dizgi aamasnda olup Allah ksmet ederse en ksa zamanda yaynlanacaktr). NOT. AAIDAK FHRSTE BASIMA GRE SAYFA NO.LARI EKLENMELDR. NDEKLER NSZ HADS FAALYET A- EHL- SNNET VE KTB- STTES BUHR MSLM NES EBU DVUD TRMZ BNU MCE

602

EB HANFE MAM MLK MAM F AHMED BN HANBEL ALLAHA, KURANA, PEYGAMBERLERE VE MSLMANLARA SALDIRI VE FTRA EREN KTB- STTEDEK HADSLERDEN RNEKLER VE ELETRLMELER KURAN HAKKINDA RNEKLER UYDURDUKLARI HADS

I- KURAN TAHRF EDLMTR DDALARI II-KURANIN PEYGAMBERDEN SONRA TOPLANMI OLDUUNU DDA ETMELER III- KURANIN OKUNUUNU TAHRF ETMEK N UYDURDUKLARI HADS RNEKLER IV- VAHYN N SIRASIYLA LGL UYDURDUKLARI ELKL HADSLER OLARAK

V- RESLULLAHIN NEY VASYET ETT HUSUSUNDA UYDURDUKLARI ELKL HADSLER VIKURANIN CRETLE OKUNUPOKUNAMIYACAI KONUSUNDA VE RKYE LE LGL UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER VII- CNLERN KURAN DNLEMELERYLE LGL OLARAK UYDURDUKLARI HADS RNEKLER VIIKURANI ANLAMA ANLAYILARI VE KURANIN NASIL OKUNMASI GEREKT KUNUSUNDAK RVAYET RNEKLER

603

SLAM DEERLERE, PEYGAMBERLERE AHISLARA, KAVMLERE V.S. ye HAKARET ERKL SALDIRI ve FTRALARINA AT RVAYET RNEKLER EHT VE EHTLK KONUSUNDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER TEDAVLER KONUSUNDA RVAYET RNEKLER UYDURDUKLARI

GZ YAN NAZAR DEMES HAKKINDA DA BR TAKIM ASILSIZ RVAYETLER UYDURMALARI PEYGAMBERLER VE YAKINLARI HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER PEYGAMBERN EHL BEYT YANE HANE HALKININ KMLER OLDUU KONUSUNDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER EHT VE GAZLER LE HCRET VE SAVA KONULARINDA UYDURDUKLARI HADSLERDEN RNEKLER CENNETLKLER VE CEHENNEMLKLER HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER KEVN KONULAR HADS RNEKLER HAKKINDA UYDURDUKLARI

HADLER VE KISAS HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER KLELERN DURUMU KONUSU HAYVANLARLA LGL OLARAK UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER

604

MAN VE AMELLER HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER YYECEKLER VE ECEKLER HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER SA, SAKAL ELBSELER VE KONULARINDA UYDURDUKLARI RNEKLER SSLENME RVAYET

KABLE, EHR, AHIS LE MEMURLAR VE HLAFET. 278 KONULARINDA UYDURDUKLARI HADSLERDEN RNEKLER RESMLER VE SURET YAPMA KONUSUNDA UYDURDUKLARI HADS RNEKLER R KONUSUNDA UYDURDUKLARI HADSLERDEN RNEKLER ALE VE TESETTR HAKKINDA UYDURDUKLARI RVAYETLERDEN RNEKLER FAL VE GAYB LE LGL UYDURDUKLARI RVAYET RNEKLER CENAZELER UYDURMU RNEKLER VE KABRLER KONUSUNDA OLDUKLARI RVAYETLERDEN

TEMZLK KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RVAYETLERDEN RNEKLER EKONOM KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RVAYET RNEKLER Arazi ve Arsalar hakknda uydurmu olduklar rivayetlerden rnekler................................................................................ Faiz ve Alm-Satm Konusunda uydurmu olduklar rivayetlerden rnekler

605

ZEKT KONUSUNDA UYDURMU RVAYETLERDEN RNEKLER

OLDUKLARI

ABDEST VE GUSL KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RVAYET RNEKLER NAMAZ KONUSUNDA RVAYET RNEKLER UYDURMU OLDUKLARI

REKAT SAYILARIYLA LGL RVAYETLERNDEN RNEKLER KURANA GRE NAMAZ ORU KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RVAYET RNEKLER HACC KONUSUNDA UYDURMU OLDUKLARI RVAYETLERDEN RNEKLER KTAPTAK KISALTMALAR UNLARI GSTERR:_ K.S. : Ktb-i Sitte Prof. Dr. brahim CANAN Aka Yaynlar. TKEN : tken Neriyat A.: BUHAR : Sahih-i Buhri ve Tercemesi, mtercim Mehmet SOFUOLU tken Neriyat A.: EB DVD : Snen-i Eb Dvd Terceme ve erhi, Hazrlayanlar; Necati YENEL, Hseyin KAYAPINAR. amil Yaynevi. MSLM : Sahih-i Mslim terceme, Ahmed DAVUDOLU

606

Snmez Neriyat A.. SNMEZ NERYAT : Snmez Neriyat A.. H. : Hadis C. : Cilt R. : Rivayet S. : Sayfa

607