You are on page 1of 36

ay;qyfjcif;&o

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54 )
yefqifolvS
pdwfwdkif;usvQif
yef;pdkuf&usKd; eyfygNyD/
udkarmifatmifa&T(jyvkdY)

Vol : (2 ) No . ( 54)

14. 5 . 2013 (Tueday)

zGpYJ nf;yHt
k ajccHOya'tm; jyifqif&efjy|mef;xm;onfrsm;ukyd g jyifqif&efvt
dk yf[k a':atmifqef;pkMunfajymMum;

&efukef?arv (10)&uf
MopaMw;vsEkdifiHqpf'eDOya'ynm
oifausmif; (Sydney Law School)rS OD;
aqmifjyKvkyaf om (2008)zGUJ pnf;yHk tajccH
Oya'tvkyfHkaqG;aEG;yGJukd arv (8)&ufrS
arv (10)&ufxd (3)&ufMum(Micasa)
[kdw,fwGif usif;yjyKvkyf&m trsdK;om;
'Drkdua&pDtzGJUcsKyfOu| a':atmifqef;pk
Munfwufa&muf aqG;aEG;cJhaMumif;od&
onf/
(3)&ufMumaqG;aEG;rItNyD;wGi&f efuek f
tajcpkduf jynfwGif;jynfyowif;rD'D,m
rsm; wufa&mufowif;,l(2008) zGJU
pnf;yHktajccHOya'jyifqifa&;ESifh ywf
ouf ar;jref;cJhMuonf/
pmrsufESm (2 ) okdU

vufusefEdkifiHa&;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwDrS rvGwfajrmufao;aom
Edik if aH &;tusO;f om;pm&if;tm; pdppfvQu&f dS
vuf&SdtrI&ifqdkifae&aom udp&yfrsdK;udkygxnfhoGif;aqG;aEG;[kqdk
&efukef/
/ ar (11)
vufuseEf ikd if aH &;tusO;f om;pdppfa&;
aumfrwDtaeESihf jrefrmjynftESYH tusOf;
axmiftoD;oD;usef&Sdaeao;aom EdkifiH
a&;tusOf;om;rsm; pm&if;udk ppfwrf;
aumuf,pl pd pfaeovdk vuf&t
dS rI&ifqikd f
ae&aom ausmif ; om;rsm; Ed k i f i H a &;
aqmif&Guf&mrSm zrf;qD;xdrf;odef;jcif;rsdK;
jzifh &Jrif;OD;(ArmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;
om;or*tzGJUcsKyf jzpfajrmufa&;aumf
rwD) taxGaxGtwGi;f a&;rSL;uJo
h Ykd tmrcH
&&SdrIr&SdbJ trI&ifqdkifae&aom udp&yf
rsd K ;ud k y g xnf h o G i f ; aqG ; aEG ; jcif ; rsd K ;&S d
ygovm;[k armfew
D m*sme,fu ar;jref;
&mwGif vufusefEikd if aH &;tusOf;om; pdppf
a&;aumfrwDrS OD;udkudkBuD;u .....
]tckuRefawmfwdkYaqG;aEG;wJhtxJrSm
trI&ifqdkifqJaygh/ tJh'DolawG twGufyg
aqG;aEG;wJt
h xJygygw,f/ 'gayr,fh uRef
pmrsufESm( 2 )okdY

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

[oFmwom;yef;csq
D &m oajyjrifo
h ed ;f wpfu,
dk af wmfyef;csjD yyGJ

rsufESmzHk;rStquf

zGJYpnf;yHktajccHOya'tm; jyifqif&efjy|mef;xm;onfrsm;ukdyg jyifqif&efvkdtyf[k a':atmifqef;pkMunfajymMum; rS

]]'DzGJUpnf;yHktajccHOya'ajymif;vJ
enf;[m tcuftcJqHk;yJqkdwm ckeu
ynm&SifwpfOD;ajymoGm;ygw,f?tJh'gukd
pajymif;zkdYvkdygw,f}}[k a':atmifqef;pk
Munfu owif;axmufwpfa,muf\
ar;jref;rIukd ajzMum;ay;cJhonf/ quf
vufNyD;ajymjy&mrSm
]]zGJUpnf;yHktajccHOya'ukd tckwkdif;
qkd&if zGJUpnf;yHktajccHOya'xJrSm jy|mef;
xm;wJh yHkpHtwkdif;yJjzpfvdkY&wmaygh/tJh'D
jy|mef;xm;wJhyHkpHukd jyifzkdUvkdw,f?bmjzpf
vkdUvJqkd 'DyHkpHu tifrwefrScufcJw,f?
wif;Muyfw,f?zGJUpnf;yHktajccHOya'ukd
jyifvkdYr&avmufatmifudk wif;MuyfwJh
tpDtpOfawGjzpfw,f? tJh'gawGukd jyifzkdY
qkdwm trsm;uoabmwlygw,f}}
xk d o k d Y (2008) zG J U pnf ; yH k t ajccH
Oya'jyifqifa&;ESifhywfouf NyD;cJhonfh
{NyDv (23)&ufaeYwGifvnf; jynfaxmifpk0efBuD; OD;atmifrif;u tar&duefEkdifiH?e,l;a,mufNrdKUusif;yonfh tar&duefjrefrm
ynm&Sifrsm;awGUqHkyGJwGif a':atmifqef;pkMunf taeESifh (2015) a&G;aumufyGJwGif orwae&m0ifEdkif&ef(2008) zGJUpnf;yHktajccH
Oya'jyifqifoGm;rnfjzpfaMumif; ajymMum;xm;cJhzl;onf/
jynfaxmifpkBuHUckdifzGHUNzdK;a&;ygwDtaeESifh zGJUpnf;yHktajccHOya'tm;jyifqifajymif; vJcsifvQif (NLD) ygwDtaeESifh ryl;aygif;
Ekdifp&mtaMumif;r&SdaMumif;?yl;aygif;aqmif&Guf vkyfaqmifoGm;EkdifaMumif; ,if;aqG;aEG;yGJ (3)&yfwGif zGJUpnf;ykHESifhwyfrawmf\
zk d ; pk d i f ;
tcef;u@rsm;ukyd gxnho
f iG ;f aqG;aEG;cJah Mumif; od&onf/

rsufESmzHk;rStquf

vufusefEdkifiHa&;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwDrS rvGwfajrmufao;aom rS

[oFmwom;yef;csDq&m oajyjrifhodef;&JU wpfukd,fawmfyef;csDjyyGJukd trSwf 143


jrefrmh*kPf&nfvrf;? r*FvmawmifnGefYNrdKUe,f? &efukefNrdKUrSmzGifhvSpfxm;wJh tm;rmefopf
yef;csDjycef;rS 15-5-2013 &ufuae 19-5-2013 &uftxd cif;usif;jyorSmjzpfyg
w,f/ yef;csDoajyjrifhodef;[m 1962-1965 ckESpf u &efukefyef;csD?yef;ykausmif;
qif;ausmif;om;wpfa,mufjzpfygw,f/ olUq&mrsm;uawmh yef;csDOD;pwifa&T? yef;csD
OD;wifvIdif?yef;csDOD;eef;a0? yef;csDOD;jrwfausmf?yef;csDOD;trfwifat;?yef;csDOD;bvHkav;?
yef;csDOD;pwm;jzoef;wkdYjzpfNyD; kyf&Sifykdpwmrsm;?r*Zif;okyfazmfyef;csDrsm;?Ak'0ifbk&m;
orkdif;(ZvGefjynfawmfjyefbk&m;)?a&Twd*HkAk'0ifjycef;?r[m0dZ,apwD;rsm;wGif orkdif;
okyaf zmfyef;csDum;rsm;ukd a&;qGcJ yhJ gw,f/ yef;csDoajyjrifo
h ed ;f [m tzGUJ vku
d jf yyG(J 80)cefY
eJY wyfrawmfaeYtxdrf;trSwfyef;csDjyyGJrsm;? NrdKUawmfpnfyifvrf;pnf;urf;xdrf;odef;a&;
jyyGJrsm;rSm yg0ifjyocJhNyD;? xGef;azmifa';&Sif;yef;csDjyyGJNydKifyGJrsm;rSm qkwHqdyfrsm; &&SdcJhol
wpfa,mufjzpfygw,f? yef;csDoaajyjrifhodef;[m EkdifiHjcm;jyyGJ(5)yGJESifh wpfukd,fawmf
yef;csDjyyG(J 6)Budrjf yocJNh yD; tckjyowJw
h pfu,
dk af wmfyef;csDjyyGu
J awmh olU&JU(7)Budraf jrmuf
wpfukd,fawmf yef;csDjyyGJjzpfygw,f/
tcktm;rmefopfyef;csDjycef;rSm jyor,fholU&JUwpfukd,fawmfyef;csDjyyGJukd aeYpOf
eHeuf (9;00) em&Duae nae (5;00)em&Dtxd zGifhvSpfcif;usif;jyoxm;r,fvkdY
owif;&&Syd gw,f/
HTA

uAsmq&m

uAsmq&m qkw
d m
rjrifbl;Mu
b'urmrSm
igwkUd urmrSm /
tvkd ? aeYwpfaeYvdk
tvkd ? omrmefaeYwpfaeYvdk
ay:vmcJw
h m ? tJ 'g
uAsmq&m . . . . .wJh /
jrifvu
dk Mf uvm; ? jrifvu
dk v
f m;
olrY sufEmS zGux
f m;av&JY /

/
atmifcsdrfh

awmfwYkd acgif;pOfu tusOf;om;aygh/ wpfcsdKUu tusOf;om;r[kwaf o;bl; trI&ifqikd q


f q
J kd awmh tJ'h [
D mawGukd xnfah qG;aEG;ayr,fh
uRefawmfwdkYaumfrwDrSmMu awmh uefYowfxm;ovdkjzpfwmaygh/ odkYaomf tJh'geJYqufpyfNyD;awmh zrf;wJhqD;wJh tcsdefrSm Oya'
taMumif;t& trI&ifqdkifqJudpwdkY (401)udpwdkY tJh'gawGyg uRefawmfwdkYaqG;aEG;jzpfygw,f} [kajymonf/
tusOf;axmifaygif; (43)axmifv;kH tm; vufusefEikd if aH &;tusOf; om;pdppfa&;aumfrwDrS qufo,
G pf pkH rf;ppfaq;rIrsm;jyKvkyf
oGm;rnfjzpfovdk rdom;pk0ifrsm;eSiq
hf ufo,
G rf nfjzpfaMumif;? tcsdeu
f mvwpfywftwGi;f tusOf;axmiftoD;oD;wGif usef&o
dS nfh
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; pm&if;ukd ta&twGuft&ajymqdkEdkifrnfjzpfaMumif; vuf&SdwGif vufuseftusOf;om;pm&if;udk rajym
qdkEdkifao;aMumif; OD;Zm*emu owif;rD'D,mrsm;udk jyefvnfajzMum;ay;cJhonf/
xdt
Yk wl vufusefEikd if aH &;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwDrS a&SUaeOD;mPf0if;u ] Oyrmtm;jzifh vlwpfa,mufurkd ;l ,pfaq;0g;eJY
axmifcsw,f/ wpfu,fhvufawGUuol[m rl;,pfaq;0g;ukefonf r[kwfbl;? oHk;pGJolr[kwfbl;/ odkYaomf ol[mrl;,pftzGJUeJY
qufpyfaewJah wmwGi;f tzGUJ wpfzUJG eJNY idpeG ;f aewJ[
h mrsdK;? NidpeG ;f aewJ[
h mudk ac:NyD;awmh rdwt
hJ cgrSm rl;,pfaq;0g;eJY tusOf;csvdu
k w
f ,f/
'Dv[
kd mrsdK;awGMuawmh omreftm;jzifh Munf&h ifEikd if aH &;tusOf;om;vdaYk jymvdrYk &bl;/ odaYk omf ol[mEdik if aH &;tusOf;om; Edik if aH &;
aMumifhom rl;,pfaq;0g;eJYpGJcH&wm/ tvm;wl 'DvdkoabmawGtrsm;BuD;&Sdygw,f} [kowif;axmufwpfOD;\ ar;jref;rIudk
ajzMum;cJhonf/
vufusefEikd if aH &;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwDnEd iId ;f aqG;aEG;yGu
J kd (2013)ckEpS ?f arv(11)&ufaeYwiG f MYANMAR REACE
CENTER usif;yjyKvkyf&m jynfaxmifpk0efBuD;OD;pdk;odrf;ESifh twlvufusef EdkifiHa&;tusOf;om;pdppfa&;aumfrwD0ifrsm;
aemifawmfBuD;
wufa&mufcMhJ uonf/

jynfwGif;owif;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

a'gufwmqdwfzGm;udp jyefMum;a&;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD; OD;&JxG#f&Sif;vif;

'DaeY aejynfawmfrmS usif;ywJt


h pnf;ta0; wpf
cktNyD;rSm owif;orm;tcsKdUu ar;cGef;awGar;yg
w,f/ tJ'DxJu ar;cGef;wpfckuawmh jynfaxmifpk
vTwfawmfuzGJUpnf;xm;wJh a'gufwmqdwfzGm;eJY ywf
oufwJh pHkprf;a&;aumfr&Sifu ac:,lar;jref;wJh txJ
rSmuRefawmfygovm;? ygw,fqdk&if bmawGajzcJh&o
vJ qdkwJhar;cGef;jzpfygw,f/
wu,fawmh'aD r;cGe;f [mtpnf;ta0;taMumif;
t&meJYrqdkifygbl;/ odkYaomf rMumcP ar;MuvGef;vdkY
uRefawmfb,fvdkajzcJhw,fqdkwm 'DuaeY wifjy
vdkufygw,f/
rwfv(22)&ufaeYrmS uReaf wmfu
h akd 'gufwmqdwzf mG ;
udpe yYJ wfoufNyD; tBuHmPf&,laqG;aEG; zdt
Yk wGuq
f kd
NyD; zdwfMum;ygw,f/ aqG;aEG;rIrsm;tNyD;rSm uRefawmf
u aumfr&SiOf u|OD;jrNidr;f udk owif;orm;rsm;uar;
vm&if bmawGajzcGi&hf o
dS vJvYkd wpfcgwnf;ar;jref;cGihf
awmif;cJhygw,f/ tJ'Dwkef;u cGifhjyKxm;wJhtydkif;udkyJ
ajzyghr,f/

awGUqHkrIrSm aumfr&Sifbufu tckvdk pHkprf;ppf


aq;rIjyKvkyf&wm[m vGwfvyfpGmxkwfazmfajym qdk
cGiu
hf kd xde;f csKyfzBYkd udK;pm;jcif;r[kwaf Mumif;? qdwzf mG ;&JU
a&;om;csufaMumifh jynfolrsm;uvTwfawmf&JU Oya'
jyKa&;vkyfief;rsm;udk txifrSm;apwJhtwGuf trSef
w&m;udkodap&ef? qdwfzGm;taeeJY ola&;wmrSm;rSef;
odap&efazmfxkwf&jcif;jzpfw,fvdkY&Sif;jyygw,f/ NyD;
awmh odvdkaomtcsufrsm;udkar;ygw,f/ 'gawG
udkawmh ajymvdkYr&ygbl;/
uRefawmfuawmh ar;cGef;rsm;rajzrDatmufyg
twdkif;&Sif;jycJhygw,f/
aumfr&Sit
f aeeJY rD',
D mtcsKdU&JU a&;om;csufrsm;
t&jyefMum;a&;0efBuD;XmeeJY uRefawmft
h ay: qdwzf mG ;
vdYk oHo,&Sad ewmudo
k ad Mumif;? 'ghaMumifh tcsufo;kH
csufajymvdkaMumif;(1) jyefMum;a&;0efBuD;XmetaeeJYaomfvnf;
aumif;? uRefawmfhtaeeJYaomfvnf; b,folUudkrSm
a'gufwmqdwfzGm;taeeJYa&;zdkY wm0efay;wmr&Sdbl;/
(2) uRefawmf[mvnf; a'gufwmqdwfzGm;
r[kwf bl;/
(3) uRefawmf a'gufwmqdwfzGm;qdk&ifvnf;
aumfr&SiftaeeJY 'Davmuf vlawGtrsm;BuD; ac:NyD;
ar;p&mrvdkygbl;/ aumfr&SifzGJUNyD;aemuf wpfaeYrSmyJ
aumfr&Sifudk uRefawmfudk,fwdkifvmNyD; uRefawmf[m
a'gufwmqdwfzGm;yg? uRefawmfjrifwJhtwdkif;a&;
w,f? w&m;Oya'eJYNidpGef;w,fxif&if Oya't&
ta&;,lyg/ &ifqikd zf t
Ykd oifyh v
J v
Ykd majymrSmjzpfygw,f/
usefwmuawmh pHkprf;ppfaq;rIeJYywfoufwJh
tcsufawGjzpfwJhtwGuf ajymvdkYr&ygbl;/
'gqdk&if rMumcPar;cGef;xkwfaeolrsm;&Sif;r,f
vdkY ,HkMunfygw,f/
rSwfcsuf-jyefMum;a&;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD;
OD ; &J x G # f \ Face Book rS

trsdK;om;owif;qkaumfrwD jyefvnfjyifqifzGJYpnf;rnf

[Hom0wD OD;0if;wifazmifa';&Sif; ? ESpfywfvnft|rBudrf


axmufyaHU y;tyfyEJG iS hf tvSL&Sirf sm;*kPjf yKyu
JG si;f y

&efukef? ar (12)
(ES p f y wf w pf B ud r f ) t|rtBud r f [H o m0wD
axmufyhH aiGay;tyfyEJG iS hf tvSL&Sirf sm;*kPjf yKyGw
J pf&yf
udk (2013)? ar(12)&ufaeY eHeuf(10)em&Du &efukef
a&T*Hkwdkifawmf0ifESif;qD? Nidrf;csrf;a&;cef;rwGif usif;y
jyKvkyfcJhonf/
tqdyk gtcrf;tem;wGif obmywdtjzpf em,u
BuD; owif;pmq&mBuD; [Hom0wd OD;0if;wifaqmif
&Guu
f m? tcrf;tem;rSL;tjzpf? twGi;f t a&;rSL;jzpfol
OD;ausmfatmifrS aqmif&GufcJhonf/ tqdkygtcrf;
tem;wGif obmywdazmifa';&Sif;em,uq&mBuD;
[Hom0wDOD;0if;wifrSm? trSmpum;ajymMum;cJhum?
[Hom0wD OD;0if;wifazmifa';&Sif;\ t|rtBudrf
axmufyahH iGay;tyfyEJG iS hf tvSL&Sirf sm;*kPjf yKyG?J owif;
xkwfjyefcsuftm; zwfMum;wifjycJhonf/ xdkYaemuf
t|rtBudrf? axmufyHhaiGrsm;&&Sdrnfholrsm;ESifh ywf
ouf &Si;f vif;ajymMum;um axmufyahH iGrsm;ay;tyf
cJhNyD;? axmufyHhaiG&&SdolwpfOD;rS aus;Zl;wifpum;
jyefvnf ajymMum;cJhonf/
xdkYaemuf tvSL&Sifrsm;tm;? *kPfjyKvTmay; tyf
jcif;ESifh rSwfwrf;wifjcif;rsm;aqmif&Gufum? obm

ywdrS ed*Hk;csKyfpum;ajymMum; tcrf;t em;udk kwf


odrf;cJhNyD; wufa&mufvmolrsm;tm; aeYv,fpmjzifh
wnfcif;{nfhcHcJhonf/
[Hom0wD OD;0if;wifazmifa';&Sif;onf jrefrm
EdkifiH tusOf;axmifrsm;twGif;? zrf;qD;xdef;odrf;
cHae&qJ? EdkifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;ESifh if;wYdk
\rdom;pkrsm;? tjcm;tultnDvdktyfaeaomb0wl
pme,f Zif;orm;rsm;ESihf rdom;pkrsm;tm; wwfEikd o
f rQ
ulnDaxmufyHh&ef &nf&G,fcsufjzifh zGJUpnf;xlaxmif
xm;jcif;jzpfonf/
tqdkyg tcrf;tem;wGif vuf&SdEdkifiHa&;tusOf;
om;rsm;jzpfMuaom udkaZmfvGif(om,m0wDaxmif)?
udkausmfZifOD;(om,m0wDaxmif)? udkxuf udkvGif(c)
bkef;BuD;(om,m0wDaxmif)? a':cif&D(c) a':pef;
(om,m0wD a xmif ) ? ud k a usmf r sd K ;(c)ausmf r sd K ;rsd K ;
(armfvNrdKifaxmif)? udpk ef;axG;(c) &Sr;f ykw(f armfvNrdKif
axmif)? OD;aZmfv(cED; axmif)wdt
Yk wGuf usyfig; ode;f
pdudkvnf;aumif;? EdkifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;ESifh
b0wlpme,fZif;orm;rsm;jzpfMuaom OD;tkef;BudKif?
OD ; baqG ( ajrmif ; jrbaqG ) ? ud k & J a usmf p G m (Ad k v f w

pm - (29)odkY

Press Club of Myanmar


New Photo Exhibition

cif;usi;f jyornf

&efukef? ar?(10)
&efukef Adkvfwaxmifbk&m;vrf;&Sd Orchid Hotel wGif(2013)? ar?(10)&uf (paeaeY)aeYv,fydkif;u
trsdK;om;owif;qkaumfrwDtpnf; ta0;wpf&yfusif;ycJh&m OD;0if;Nidrf;? OD;jrwfcdkif? OD;xifatmifausmf?
OD;&J rif;OD;? OD;rsdK;rif;xdkuf? OD;zdk;Edkifvif;? a':qifhqifhatmif? a':tdtdwif? a':tdtdjrwf? OD;a&Trif;om;?
OD;0if;atmifwdkYwufa&mufcJhMuNyD; 'kwd,tBudrftrsdK;om;owif;qkaumfrwDqkcsD;jrifhyGJESifh ywfoufonfh
aiGpm&if;&Sif;wrf; ppfaq;twnfjyKNyD;ygu trsdK;
om;owif;qk aumfrwDukd jyefvnfjyifqifzUJG pnf;&ef?
wwd,tBudrf trsdK;om;owif;qktwGuf rD'D,m
wdu
k rf sm;rS owif;pm? *sme,fwu
Ykd kd BudKwifawmif;cH
qka&T;cs,fpdppfa&;? tzGJUrsm;rSvpOfzwfIum? yPmr
a&G;cs,foGm;&ef ESpfukefonfhtcgwGif? yPmra&G;
cs,fxm;onfrsm;ukd xyfraH &G;cs,f&ef? ky^f oH owif;
rsm;twGuf (3)vwpfBudrfpdppfoHk;oyfum BudKwif
ndEdIif; yPmrra&G;cs,foGm;&efwdkifyif ndEdIif;cJhMu
aMumif;od&Sd&onf/

(2013)? ar(14)&ufaeYwGif &efukef ukefonfvrf; odrfjzLvrf;ESifh (44)vrf;Mum; qJAif;pwm;


aq;cef;tay:xyf (3)vTm&Sd Myanmar Medial Library &Sd Press Club of Myanmar News Photo
Exhibition cif;usif;jyornfjzpfaMumif;od&Sd&onf/

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

bmoma&;owif;

ESp(f 700)jynfNU rKd Y awmf


0dZ,yl& NrdKYyif;,
*lwGif;rSkyfyGm;awmf

ou&mZf 674ckESpf wpD;&SifoD[olwnfcJhaomyif;,a&Tpnf;cHkapwDawmf

tif;0bk&ifrif;acgifwnfcJhaom atmifpnf;cHkapwDawmf ou&mZf 765


&efuek -f rEav; tjrefvrf;rBuD;ay:rSc&D;oGm;wkid ;f pum;tif;vrf;
qHk tausmfwGif vrf;ta&SUrvSrf;rurf;zl;awGU&aom yif;,a&Tpnf;cHk
apwDESifh *lBuD; 3vHk;wkdYukd0ifa&mufzl;ajrmfcsifaomqEjzpfrdonf/ onf
wpfacgufawmh rEav;rSum;wpfpD;iSm;um oGm;a&mufcJhygonf/ pum;
tif;vrf;qHkrS b,fzufodkYcsdK;NyD; yif;,NrdKUa[mif;oGm;aom vrf;twkdif;
0ifcJh&m topfjyKjyifxm;aom atmifpnf;cHkapwDawmfBuD;ukd oym,f
MunfndKzG,f&mzl;awGU&ygonf/ apwDawmfatmufajcyp,HwGif edygwf
awmfpOfu
h iG ;f ky<f utcsdKUukd awGUEkid yf gao;onf/ ou&mZf(765) ckEpS w
f iG f
tif;0bk&ifrif;acgifwnfcJhaomapwDjzpfonf/ tif;0acwfu xif&Sm;
aom yGJausmif;q&mawmfjzpfonfh atmifpnf;cHkoHC&mZmtaMumif;ukd
owd&rdygonf/ awmifzufodkY arQmfMunhfvkdufvQif awmifpG,fxdyfwGif
wnf&Sdaom a&TawmifawmfapwDukdzl;awGU&ygonf/ ajrmufzufodkY c&D;
qufcJh&m yif;,a&Tpnf;cHkapwDawmfokdYa&mufygonf/
i,fpOfu rSwfom;zl;onfh vuFmt& ]]aomfwmvyif;,onf}}
ou&mZf 674 ckESpfwGifwnfcJhaomNrdKUawmf ,ck 1375ckESpfwGif ESpf
700 ausmfcJhayNyD/ yk*HacwfaESmif;wGif ausmufqnfe,frS jrifpkdif;?
ru&m? yifv,fNrdKUrsm;wnfum wefckd;xGm;vmonfh&Srf;nDaemif 3OD;
tquftEG,fjzpfaom yifv,fNrdKUpm; oD[olonf {&m0wDjrpfurf;okdY
xGufvmonf/ ,ck tif;0NrdKUwnf&mXmewGif 3 Budrfwkdifwkdif NrdKUwnf
&efBudK;pm;&m ratmifjrifcJhay/ *lawmfopfbk&m;wnfNyD; NrdKUwnf&m{&m
0wD a&BuD;ojzifh bk&m;xD;qwfoGm;zl;txd a&jrKyfojzifhvnf;aumif;?

yif;,*lBuD;oHk;vHk;
aemufwpfBudrfwGif ig;rsm;? vdyfrsm;? tdrfay:wufvnf;aumif;?
aemufwpfBudrfwGif bDvl;yef;teD yefumNrdKUwGif;0if cJausmufrsm;jzifh
ypfaygufojzifh vltrsm; aMumufvefzY sm;emaoqH;k ojzifh NrdKUysufco
hJ nf/
xkdYaMumifh wabmifemap&m ]]awmif;vnf; vsifvsifawmif;? a&mif;
vnf; vsifvsifa&mif;? ta&;raumif;'uPmokdY vsifvsifajymif;}}[k
Mum;od&ojzifh awmifzufNrdKUokdY NrdKU&m&SmazG&m ,ckyif;,a&Tpnf;cHkwnf
xm;aom rif;0HawmifpGef;wGif ajrukdwl;aponf/ tukdif;tcuft&Guf

a0a0qmqmESifh a&Tyef;yifukd&ojzifh yef;&[kwGifonf aemiftcgyif;,


[k ac:wGifonfh NrdKUawmfopfukd ou&mZf 674 ck waygif;vjynhfwGif
wnfonf/
NrdKUwnf&m (7) XmewGif tygt0ifjzpfaom a&Tpnf;cHkbk&m;onf
yif;,NrdKUtjyifzuf (awmifzuf)wGifwnf&Sdonf/ tkwfyp,HBuD; 3qifh
rSmxkxnfBuD;rm;vSonf/ apwDawmfaxmifw
h iG f &ckid rf if;? ,k;d ',m;rif;?
vif;Zif;rif;? Zif;y,frif;wkdYuwnfcJhaom cspfMunfa&;txdrf;trSwf
apwD 4 qk&SdaMumif;? orkdif;wGifawGU&onf/ apwDawmfukef;ay:wGif
pusifausmufjzifhxkvkyfxm;aom jcaoFhkyfrsm;rSm vuf&majrmufonf

yif;,*lBuD;oHk;vHk;
ta&SUzufapmif;wef;OD;,mzufwGif ausmufpmwkdufjyKvkyfum yif;,
acwfausmufpmrsm;ukd xdef;odfrf;xm;onf/
ou&mZf 684 ckESpfwGif om;awmfOZemrif;u apwDawmfukd
iHkwnfonf/ wpfpD;&SifoD[olrif;onfyk*Heef;usausmfpGmrif;\ rdzk&m;
ukdaumuf,l&m rdzk&m;wGif ausmfpGmrif;\ ukd,f0ef 3 vygvmonf/
,if;rS OZmemrif;ukzd mG ;jrifonf/ om;awmf&if;uJo
h Ydk cspfjrwfE;dk tdraf &SU
t&may;onf/
OZemrif;BuD;onf pum;ausmif;(7)ausmif; aqmufvkyfvSL'gef;cJh
onf/ yif;,NrdKUwGi;f &Sd *lBuD; (3) vH;k rSmvnf; OZemrif;aumif;rIjzpfonf/
tjrefvrf;ay:rS Munhfygu NydKusaeaom
*lBuD;rsm;ay:wGif jrufyif&Snfrsm;zHk;tkyf
vsuf awmifukef;i,frsm;tjzpfjrif&aomf
vnf; ta&SUzufuMunfhaomtcg yk*H
acwf*lbk&m;tjzpfjrifawGU&onf/ awmif
zuf&Sd *lBuD;rSmtBuD;qkH;jzpfNyD; oHwHcg;jzifh
ydwfxm;onf/ axmifht*Fawyef;rsm;?
pOfhuGif;kyf<ursm;rSm yk*Hbk&m;rsm;ESifhyHkpHwl
onf/ tv,f*lESifh ajrmufzuf qHk;*lrsm;
rSm wcsKdUw0ufNydKusaeNyD; twGif;vkdPf
ywfvrf;yg&So
d nf/ *lBuD; (3) vH;k rSm yif;,
NrdKUkd;twGif;wGifwnf&Sdonf/ a&S;a[mif;
okawoeXmerSxed ;f odr;f xm;aom ausmuf
pmwkdufvnf;&Sdonf/
yif;,NrdKUoufrSm (52)ESpfom&Sdonf/
rif; (6) yg;pk;d pHco
hJ nf/ (1)wpD;&Sio
f [
D ol?
(2)om;awmf O Zem? (3)nD a wmf 5 pD ; &S i f

ausmfpmG ? (4)om;awmfausmfpmG ? (5)nDawmfe&ol(armyge&ol)? (6)OZem


ajymifwkdYjzpfonf/ jrefrmrif;trsm;pkcH,lavh&Sdaom bGJUawmfrSm oD[ol
&"r&mZm (jcaoFhuJhokdY&J&ifhaomw&m;rif;BuD;)jzpfonf/ yif;,acwf
wGif wpfpD;&SifoD[ol? om;awmfig;pD;&SifausmfpGm? ajr;awmfausmfpGmwkdY
onfvnf;oD[olbGJUukdyifcH,lcJhMuonf/ 5qufajrmuf e&olvuf
xufwGif arm&Srf;okdapmfbGm;ukdyifhzdwf ppfukdif;ukdwkdufckdif;onf/
ppfukdif;NrdKUusNyD;aemuf yif;,ukdqufwkdufNyD; e&olukdzrf;ac:oGm;ojzifh
armyge&ol[kac:Muonf/ if;aemufqufcHaom OZemajymifukd owkd;
rif;zsm;u wkdufckdufNyD; yif;,ukdodrf;,lonf/ if;\ rdzk&m;apmOrmukd
qufvufrzd &k m; ajrmufonf/ wpfEpS cf efY yif;,wGiaf eNyD; 726 ckEpS w
f iG f
tif;0NrdKUawmfukd wnfcJhonf/
rdzk&m;apmOrm(Orm'ED)rSm tvGefacsmonf[k &mZ0ifwGifxif&Sm;
onf/ ol\rsdK;kd;rSm yk*Hwkwfajy;rif;e&oD[yawh om;awmfjynf
rif;oD[olEiS &hf rS ;f odcAF v
dk o
f rD;(wpfp;D &Sio
f [
D ol\ESr)oif&h mwGif &Sijf rwf
vSukdarG;onf/ &SifjrwfvSESifh o&ufrif;&Sifapmoifh&mwGif jrif;pkdif;a&T
eef;&Sif? jynfrif;apm&efEkdifwvkyfNrdKU? &rnf;oif;NrdKUESifh tjrifhNrdKUpm;apmf
uJ (rif;BuD;pGmapmfuJ)? apmykvJ? apmjrwf? apmOrmwkdYukd zGm;jrifonf/
t&G,fa&mufaomf pukrif;odcFolapmaESmif;ESifhoifhonf/ xkdYaemuf
yif;,rif; 5 pD;&SifausmfpGm\ rdzk&m;tjzpf (10)ESpf? aemuf nDawmf
e&ol\rdzk&m;tjzpf (5)ESpf? aemifawmf OZemajymif\rdzk&m; (3 v)
tif;0owkd;rif;apm\ rdzk&m; (3)ESpf? twGif;oif;rSL;iEk(1 v)? rif;BuD;
pGmapmfuJ u&mZoBuFefESifhpHkzuf ppfukdif;NrdKUukday;onf/ rdzk&m;&SifzkdY
r,fxufrif;qufrsm;ayonf/
wpfpD;&SifoD[olonf om;awmf OZem(yk*Heef;usausmfpGmrif;\
om;)onf nDawmf ausmfpmG qifjzL 5 pD;&&So
d nf[Mk um;vQif nDawmftm;
xDeef;vTt
J yf ru&mNrdKUwGif &[ef;jyKumaowyefoufwqH;k omoem
jyK vkyfief;rsm;ukd aqmif&GufcJhonfrSm MunfndKav;pm;zG,f&mjzpfonf/
ru&mteD;wGif OZemrif;BuD;wnfcJhaom a&TpmwD apwDawmf&Sdonf/
,cktcg jyefvnfjyKjyifwnfaqmufxm;NyD; oym,fvSygonf/
yk*H {u&mZfEkdifiHusqHk;NyD;aemuf jrefrmwjynfvHk;wGif NrdKUjyEkdifiH
i,frsm;tjzpf wpfe,fwpfrif;ay:aygufvmMuonf/ jrif;pkdif;yifv,f
ru&m&Srf;nDaemif 3 OD;\ rsdK;qufrsm;u yif;, ppfukdif;tif;0wkdYukd
wnfaxmifvmMuonf/ ya'o&mZfacwf\ xH;k pHtwkid ;f aqG;rsdK;tcsif;
csif;tm;NydKifumppfcif;Muonf/ ppfukdif;ukd tocF,mapm ,Gef;uwnf
onf/ yif;,ESifhnDtpfukdawmfonf/ tcsif;csif;roifhjrwfaomaMumifh
2 NrdKUvHk;ysufpD;&onfukd oifcef;pm,l&ayrnf/
tcsdefr&aomaMumifh at;at;aq;aq; ESHYpyfpGmravhvmcJh&yg/
tdrfjyefa&mufrSa&Tukdif;om;jyKpkonfhtif;0ESpf 600 jynfhpmtkyfukd Munfh
NyD;Munfhp&mawGtrsm;BuD; usefaecJhonfukdod&onf/ aemufwacguf
yif;,ukdoGm;ygOD;rnf/ aqmif;yg;jzifhESpf700jynfh 0dZ,yl& yif;,NrdKU
awmfukd *kPfjyKvkdufygonf/
aomif ; auwk

yif;,a&Tpnf;cH0k wuajrausmufpmESiyhf if;,NrdKUa[mif;

aqmif;yg;ESifhuAsm
uREfkyfwdkYjrefrmEkdifiH[m e,fcsJUt*Fvdyfvufatmufa&muf&SdNyD;
uwnf;u jrefrmhrsKd;cspfwyfrSL;BuD;rsm; e,fcsJUqefYusifa&;wdkufyGJrsm;udk
pGrf;tm;&SdorQ qifETJcJhMuw,f/ tm;rwefvdkY rmefavsmhcJhMu&aomfvnf;
t*Fvyd ef ,fcsKUorm;wdu
Yk ay;aom tcGit
hf a&;atmufrmS MumMumtNidrf
rcHcJhMuay/ 1920 ck ausmif;om;rsm;oydwfonf e,fcsJUqefYusifa&;udk
topfwpfzef wdkufyGJyHkoPmefeJYazmfusL;EkdifcJhayonf/ 1925 q&mpH
olykef? ocifudk,fawmfrdIif;OD;aqmifaom 'dkYArmocifacwfwpfacwfvHk;
txd e,fcsJUqefYusifa&;wdkufyGJa<u;aMumfoHatmufrSm awmfvSefwdkufyGJ
0ifcJhMujcif;jzpfayonf/
'Drkdua&pDrSm AdkvfcsKyfatmifqef;? ocifpdk;? ocifoef;xGef;wdkY
(1939) ck Mo*kwf v (15) &ufrSm uGefjrLepfygwDukdwnfaxmifNyD;rS
ypnf;rJh vlwef;pm;ygwD? ypnf;rJh 'Drkdua&pD(uGefjrLepf'Drdkua&pD)?
qdk&S,fvpf'Drkdua&pD? t&if;&Sif'Drkdua&pDponfjzifh ay:aygufvmwmudk
awGU&ygw,f/ zufqpf*syefudkwdkufxkwfNyD; AdkvfcsKyfatmifqef;? ocif
oef;xGef;? ocifpdk;wdkY zqyvtzGJUcsKyfudkwnfaxmifwJhtxd oabm
xm;rwl nDrIuav;awG&SdaeMuaomfvnf; tjyif;txefuGJNyJMu&efr&Sd
ao;ay/ zufqpf*syefudkwdkufxkwfNyD; t*Fvdyfukd qufwdkuf&efudprsm;
rSmawmh oabmxm;uGv
J rJG rI sm; ydrk x
kd if&mS ;vmygawmhw,f/ ygwDrsm;[m
vnf; tpDt&Day:xGufvmMuw,f/ qdk&S,fvpfygwDqdk&S,feD &JabmfjzL
&Jabmf0g tvHjzL tvHeDtzGJUrsm;udk zqyvtzGJUcsKyfonf xdef;uGyfxm;
&ef cufcJvmaeonfudkawGU&ygw,f/ odkYaomf vufawGUajz&Sif;vkyf
aqmifrItm;oefvSaomdk;om;yGifhvif;&J&ifhonf AdkvfcsKyfatmifqef;udk
awmh rnfonfh tzGJUtpnf;urS ausmfvGefatmifraqmif&GufEdkifaMumif;
AdkvfcsKyfatmifqef;\ OD;aqmifrIjzifh t*Fvdyfu atmifqef;tufwvD
pmcsKyfjzifh vGwfvyfa&;ay;cJh&jcif;u oufaocHaeygw,f/ AdkvfcsKyf
atmifqef;r&SdwJhaemuf uGJMuNyJMuwdkufcdkufaeMuwmeJY AdkvfcsKyfrusqHk;
cifajymcJhwJh rdefYcGef;wcsKdUt& twdwfujyemawGudkvnf; tuJ
cwfNyD;odEidk yf gw,f/ 'Daqmif;yg;[m twdwo
f rkid ;f udk azmfjy&efr[kwb
f J
uREfyk w
f EYkd idk if &H UJ 'Dru
kd a&pDqif;oufvmrIukd qef;ppfvw
kd t
hJ wGuf twdwf
udk enf;enf;azmfjycJhjcif;omjzpfygw,f/
uGefjrLepfygwDay:vmawmh ypnf;rJh'Drkdua&pD qdk&S,fvpfygwDay:
vmawmh qd&k ,
S v
f pf'rD u
dk a&pD zqyvu ygvDref'rD u
dk a&pD (48)ckvw
G f
vyfa&;,lNyD;wmeJY jynfwGif;ppftqifha&muf? zqyv? yxpeJY qdk&S,f
vpfuGJMuNyJMu jynfwGif;ppfNidrf;csrf;a&;twGuf yrnway:vm tuGJ
tNyJ twdu
k t
f cdu
k af wGudk rcHEikd af wmhvYkd OD;Eku Adv
k cf sKyfae0if;ppfwyfukd
58 ckESpfrSm ,m,DtmPmvGJtyf wnfNrJygwD? oefY&Sif;ygwDay:vm/
60ckESpfrSm a&G;aumufyGJvkyfawmh OD;EkoefY&Sif;ygwD tpdk;&jzpfvm/ wdkif;
jynfBuD;NydKuGJawmhr,fqdkNyD; 62 ckESpfrSm AdkvfcsKyfae0if;ppfwyftNyD;tydkif
tmPmodrf;? ppftkyfcsKyfa&;ppftmPm&Sifatmuf jynfol awGa&mufcJh
&wm tckaeYtxd ruRwfvGwfEkdifao;ygbl;/ tESpf 60 ausmftwGif;
tkypf ;kd olvw
l ef;pm;trsKd;rsKd;wd&Yk UJ pepfq;kd awGukd ckcw
H eG ;f vSew
f u
kd yf 0JG if&if;
usqH;k ukeMf uwJh orkid ;f 0ifjynfob
l ufawmfom; ol&aJ umif;awG/ jynfol
awG[m ra&rwGufEdkifawmhygbl;/ odkYaomf orkdif;qdkwm azsmufzsufjypf
vdYk r&paumif;wJt
h &mrdv
Yk Ykd jyefvnfay:xGe;f vmygvdrrhf ,f/ rQ azmfjy
vdkuf&jcif;[mvnf; tkyfpdk;olvlwef;pm; tqufquf[m 'Drkdua&pD
atmfolrsm;a&m? ppftmPm&SifBuD;rsm;yg wdkif;jynftwGuf vlrsKd;rsm;
twGuf jynfolrsm;twGufbmrS a&a&vnfvnfvkyfcJhMuwmr[kwfyJ
olwdkYtmPm olwdkYpD;yGm;a&; olwdkYrdom;pk todkif;t0dkif;twGufom
ta&;wBuD;vkyfcJhMuwmudkodapvdkvdkYyJjzpfygw,f/ tkyfpdk;ol vlwef;pm;
tpdk;&rsm;eJY wdkif;oljynfom;rsm;? vlrsKd;pkrsm;[m bmrSroufqdkifovdk
woD;wjcm;xm;NyD; olwdkYtwGuf"m;pmcHtjzpfom toHk;cscJhMuw,f/
'gaMumifh vlrsKd;pkjyemrsm;[mvnf; bmrSrajz&Si;f Ekid b
f J vufeufuikd f
awmfveS cf MhJ u&wJt
h xdjzpf ay:vm&w,f/ wdik ;f oljynfom; rsm;rSmvnf;
tpdk;&tkyfcsKyfa&;rSeforQ olwdkYeJYbmrSrqdkifovdk jzpfaeMu&w,f/ atmf
orQ ac:orQ jynfolawGrSmawmif;cJhMuw,f/ 'gaMumifh vl 5000
avmuf&SdwJh aus;&Gmwpf&Gmtpnf;ta0;ac:vQif 100?200 wufvQif
uHaumif;ygyJ/ jynfolUtpdk;&r[kwfbJ vlwpfpktwGufom tkyfcsKyfwJh
tpd;k &jzpfcw
hJ mMumanmif;cJyh gNyD/ OD;Ekacwfu pma&;q&mOD;jrifah qGa&;wJh
pmwpfaMumif; rSwfrdygao;w,f/ vTwfawmfxdkifaevdkY oli,fcsif;wpf
a,mufuvmac:w,f/ ]]oli,f csif;a& 'DaeY vTwfawmfxdkifaew,f?
oGm;em;axmif&atmif}} ]]igrtm;bl; oli,fcsif; xrif;tdk;csufae&
w,f}}wJh/ 'Dawmh olUoli,fcsif;u ]][muGm rif;uvnf; 'Davmuf
ta&;BuD;wJh wdik ;f jyKjynfjyKvTwaf wmfBuD;wpfcx
k ikd af ewmeJY rif;xrif;td;k
csufwm EdIif;,SOf&ovm;}}qdkawmh ]]at; igvnf; ighxrif;tdk;udkcsufzdkY
ta&;BuD;wmyJoil ,fcsif;}} wJ/h em;vnfygw,faemf/ tpd;k &tqufquf
jynfolawGu 'DvdkyJ oabmxm;cJhMu w,f/ tckawmh a':pkvmr,fwJh
qdkwmeJYvrf;rSmwif vlwdk;raygufbl;/ pufaoewfawGcsdefNyD; rD;yGdKifheJY
OMoqGJNyD;vmMuwJhum;awGqdkvQif jynfolawGu olwdkYeJYbmrS rqdkif
ovdk cyfwnfwnfwJhaeMuwmudkawGUae&ygw,f/ ta&;ygt&ma&muf
aMumif;? bkef;wefcdk;BuD;aMumif; jynfoludkaMumufaMumif;jycJhMuwJh
tpOftvmBuD;[m tck 'Drkdua&pDacwfajymif;aeMuqdkvQif jynfolU
rsufaphxJ pyg;arG;pl;atmifvyk rf aeoifh awmhb;l vdYk tBuHay;csifygw,f/
orwBuD;udk,fwdkifu jynfoludk rdbac:NyD; vlxkxJwdk;a0SYoGm;aeNyDwJh/
'Dru
dk a&pDacgif;aqmifu vlxu
k ay;xm;wJw
h m0eferYJ Ykd vlxu
k kd rdbrSe;f od
&ygr,f/ rdbwdkY&JUarwmum; rdrdwdkY&JUom;orD;rsm;tay:rsm xm0&

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

at;jrapwmrdkY 'Drkdua&pDacgif;aqmifjzpfvdkolrsm;? 'Drdkua&pDacwfeJY


tnD taetxdkif tajymtqdktpm;taomuf toGm;tvmtm;vHk;rSm
rdbjynfolrsm; rsufaphusatmif ajymif;vJvmzdkYvdktyfaeygNyD/ a':pkudk
rdbjynfolrsm;u olwdkY&JUtESpf 60ausmf aysmufqHk;aewJh b0arQmfvifh
csufoauFwwpfcktjzpf cspfcifav;pm;BudKqdkaeMuwmyg/ jynfol om;
aumif;orD;aumif;awGawmh tawmfwdk;vmaeygNyD/ tESpf 60 ausmf
tESdrfcHvdkuf&wJhwdkif;jynfuawmh t0Dpd&Spfaomif;udka&mufoGm;aMumif;
vlOD;a&oef; 60vHk;rSm qyfMu&r,fh urmha<u;awG&SdaeaMuif;/ [dkEkdifiH
'DEdkifiHu ta<u;wpf0ufpD avQmfypfay;MuaMumif; xkwfjyefaMunm
awmhrSyJ&Sif;oGm;ygawmhw,f/
&SufzG,faumif;vSaomfvnf; ukPm&SifEkdifiHrsm;aMumifh awmfyg
ao;\/ armifrif;BuD;om;rsm; usef;rmcsrf;omMuygap/ 'gawGukd tm;vH;k
aygif;vdkufawmh twdwfoifcef;pmawGudk uREkfyfwdkYjynfolrsm; cg;cg;
oD;oD; ememMunf;Munf;eJY qefu
Y sifpeG cYf mG Mu&ygvdrrhf ,f/ vufonfum;
vlwef;pm; tmPm&Sipf pftmPm&Sipf epfrsm;eJY vlwef;pm;awGuo
kd m ud,
k f
pm;jyKwJh 'Drkdua&pDqdkwmawGaMumifhygwJh/ uREfkyfudk,fwdkifvnf; 63
ckEpS af vmufutp jALdu
k &ufepYJ pftmPm&Sipf epfukd wyfrawmfavwyf
xJrS pwifqefYusifwdkufyGJ0if&if; 66 ckESpfrSm tzrf;cH? axmifoGif;
tusOf;cs wpfuRef;ydkY awmcdkb0awGtrsKd;rsKd;ajymif;vJcJh&aomfvnf;
88 ta&;tcif;rSmrS udk,fvdkcsifaewJh 'Drdkua&pDudk pwifvrf;pawGU
cJh&NyD; NLD ay:vmawmh NLD wGif0ifvkyf&if; 90 a&G;aumufyGJwGif
NLD tEdkif&NyD;rS vlUtcGifhta&;'Drkdua&pDqdkwmudk em;vnfcJh&ygw,f/
vlwef;pm;awGudkudk,fpm;jykwJh'Drkdua&pDawGeJY vlUtcGifhta&; 'Drkdua&pD
qdkwmudk uGJuGJjym;jym;odMuzdkYvdktyfygw,f/ ruGJjym;vQif twkBuD;jzpf
aeygvdrrhf ,f/ trsm;tm;jzifh uREfyk w
f EYkd idk if rH mS vlwef;pm;'Dru
dk a&pDawGeYJ
ppftmPm&Siw
f &Ykd UJ jALdu
k a&pD[m ESpaf ygif;rsm;pGmvTr;f rd;k cJw
h mrdYk vlBuD;vl
vwf tawmfrsm;rsm;&JUOD;aESmufxJrSm oHrIdeJYpGJxm; ovdkjzpfaeMuw,f
qdkwm 0efcHMu&ygvdrfhr,fvdkY,lqygw,f/ vlwef;pm; tmPm&SifpepfeJY
vlwef;pm; 'Dru
dk a&pDw[
Ykd m rdrw
d v
Ykd w
l ef;pm;udo
k m t"dutcGiahf &;ay;NyD;
rdrdwdkYeJYrwlwJh vlwef;pm;rsm;udkzdESdyfygw,f/ ppftmPm&SifpepfeJY jALdk
ua&pD rdrdwdkYudk axmufcHolrSty usefvlwef;pm;tm;vHk;udk zdESdyfnif;
yef;wJhtwGuf ydkqdk;ygw,f/ vlUtcGifhta&;'Drkdua&pD[m vlrsKd;ra&G;
bmomra&G;vlwefpm;ra&G; vlom;tm;vHk;wdkY\ arG;&myg tcGifhta&;
ay:rSm tajccHwJhtwGuf (vlUtcGifhta&;'Drkdua&pDvdk) ac:qdkwmjzpf
ygw,f/ vlUtcGifhta&;'Drkdua&pD\ t"du&efolrSm ppftmPm&Sifpepf
eJY jALdkua&pDjzpfNyD; vlwef;pm;awGudk udk,fpm;jyKwJh 'Drkdua&pDrsm;ESifh
vnf; qefYusifygw,f/ NLD onf vlUtcGifhta&;udk tmrcHcsuf
ay;xm;wJh ygwDjzpfwJhtwGuf vlwef;pm;ygwDwpf&yfr[kwfEkdifbl;vdkY
vHk;0auseyf,HkMunfygw,f/ 'gaMumifh NLD ygwDxJrSm wdkif;jynfeJY
vlrsKd;udkcspfwJh vlUtcGifhta&;udk,HkMunfwJh rnfonfhvlwef;pm; rnf
onf h v l r sKd ; rqd k y g0if a eEk d i f y gw,f / rsKd ; cspf p d w f " mwf q d k w mvnf ;
vlrsKd;ra&G; vlwef;pm;ra&G; bmomra&G;&SdEkdifygw,f/ Oyrmwpfckwifjy
vdkygw,f/ ,ck NLD jyefvnfzGJUpnf;NyD; a':pkpnf;Hk;a&;qif;p tcsdef
ydkif;rSm tqdkwpfckay:xGufvmygw,f/ tJ'gu ]]tif; jyemawGawmh
wufvmawmhrSmyJ tawmf&Sif;,l&awmhr,fwJh}} uREfkyfu ]]b,fvdk
jyemawGvJAs}} vdkYar;awmh ]]aiGxkyfawGydkufNyD; NLD aemufudk
vdkufae Muw,fav}}wJh/ 'Dawmh uRefawmfu ]]aiGxkyfydkufNyD; NLD
aemufudkvdkufaewm/ bmjyem&SdvJAsm/ tJ'g NLD &JU &efolrjzpf
Ekdifbl;/ NLD &JU rdwfaqGomjzpfrSmaygh/ 'gayr,fh wpfckawmh&Sdw,f/
aiGxkyfydkufNyD;vdkufwJhvljzpfvdkY Ou| twGif;a&;rSL;ae&may;&r,fvdkY
awmh b,fjzpfEkdifrvJ/ uRefawmfwdkYrSmaiG&SdvdkYvm;}}vdkYajymcJh&zl;ygw,f/
NLD [m ypnf;rJhygwDwpfckr[kwfwJhtwGuf ypnf;rJhtmPm&Sifpepf
ypnf;rJh 'Drkdua&pDtjrifawG&SdaevQifvnf; jyKjyifzdkYvdktyfr,fxifyg
w,f/ vlxk&JUvdktyfcsufawGjzpfwJh vlrIa&;? bmoma&;? ynma&;?
pD;yGm;a&;? usef;rma&;? ,Ofaus;rIvkyfief;awGudk bmwpfckrS pdwfyg
0ifpm;rI? vkyfudkifrIr&Sd acwfvli,fawGtay:rSmvnf; em;vnfrI

ray;Ekdif? vsifjrefpGmwdk;wufvmaewJh rD'D,mvkyfief;awGeJY acwfrD


ynmawGudk vnf; pdwfr0ifpm;Edkif? udk,fhxufawmfwJhwwfwJhvlawG
ygwDx0J ifvmvQif ud,
k ahf e&muav; vufvw
T q
f ;kH H;I oGm;avrvm;qdw
k hJ
t,ltqeJY &yfwnfcsufeJY Oya'pnf;urf;pmtkyfBuD;udkifNyD; 0ifayguf
wHcg;0rSm ydwfudkifxm;wJhacgif;aqmifBuD;wcsKdU&Sd w,fqdkwmudkvnf;
txift&Sm;awGUEkdifygw,f/ ta[mif;topfjyemwufaewJh a'o
wcsKdU[m 'DjyemawGaMumifhygyJ/ vla[mif;vlvufxJuawmif wcsKdU
ae&mawGrmS pdwn
f pfMu&ygw,f/ rsm;jym;vSww
hJ m0efawGukd ud,
k v
f nf;
acwf\awmif;qdkcsufeJY wajy;nDatmifvdkufrvkyfEdkif/ vlvwf vli,f
awGudkvnf; wm0efcGJray;/ vkyfzdkYBudK;pm;vQifvnf; olUudk ausmfvkyf
w,fvdkYpGyfpGJ/ 'Dawmh ]]'Drkdua&pDudkiwfvGef;vdkY vdkufawmif;pm;ae&
ovdkjzpfaeNyD}}qdkNyD; rsuf&nfusae&wJhvlvwfvli,fawGudkvnf; BuHK&
zl;ygw,f/ ygwD&nf&G,fcsuf av;vefvSwJhwm0efawGeJY vlxkvkyfief;
pOfawGukd OD;pm;ay;a&G;cs,f 'grSr[kwyf J ud,
k Mhf oZmtmPmudk wpfoa0
rwdef;vdkufemrnfholawGudkom OD;pm;ay;pnf;Hk;a&G;cs,frdxm;wJh &yf^
aus;awGeJY NrdKUe,fwcsKdUrSm tcsdefumvwpfcktxd arS;rSdefaeMuOD;rSm
uawmh aocsmw,fvyYkd J ,lqrdygw,f/ tJ'v
D kd &yf^aus;awGrmS nDvmcH
udk rJeJYra&G;bJ tqdkjyKa&G;cs,fvdkufMuwmrsm;ygw,f/ 'Dvdka&G;cs,frI
awGjzpfawmhr,fvo
Ykd w
d t
hJ wGuf A[du
k zkd ek ;f qufar;Munfzh ;l ygw,f/ ]]t
qdkwifoGif;wJhtxJrSm vdktyfwmxuftydkr&SdvQif rJra&G;bJvnf;&Ekdif
ygw,f vdq
Yk ykd gw,f/ 'Dawmh 'DavsmhayghnifomrIuav;u pnf;ausmfvkd
olrsm;twGuf tcGifhta&;trsm;BuD;&&Sdapygw,f/ qErJeJYyJa&G;&r,fvdkY
owfrSwfxm; Muwmawmif wcsKdUae&mawGrSm rJeJYr[kwfbJa&G;cs,fwm
jzpfaumif;jzpfEkdifygao;w,f/ bmaMumifhvJ/ uREfkyfwdkYjrefrmEdkifiHrSm
vlx&k UJ qEru
J kd tav;rxm;cJw
h hJ jALdu
k a&pD,E&m;BuD; tESpf 50ausmf
jzwfoef;vmcJh&NyD/ jynfolvlxkrsm;[m rdrdwdkY&JU qErJwpfjym;wefzdk;udk
rodMuawmhovdk vlv,fvlvdrfBuD;rsm;u tvsiftqdkwifoGif;vdkuf
vQif uefu
Y u
G f ;kd xH;k pHr&SMd uawmhyg/ 'gaMumifh vlxrk sm; rdrw
d &Ykd UJ qEru
J kd
wefzdk;xm;wwfvmzdkY bmyJvkyfvkyf rJudkawmif;qdkvmMuzdkY uefYuGuf&J
vmzdkY erlema&SUaqmifjy&rSmu 'Drkdua&pDygwDawG&JUwm0efyJjzpfygw,f/
rJudkr,HkMunfwm[m jynfoludk r,HkMunfwm jzpfNyD; rJudkaMumuf
wm[m t"duae&mjyemjzpfygw,f/ olwdkY&JUtqdku rJeJYa&G;vQifvkyf
EkdifwJhvlawG vlawmfawGtvQif0ifxm;wJhvlawGygvmbJ aerSmpdk;w,f/
tcsdefvnf;Mumr,f/ aiGukefvnf;rsm;r,fvkdYqdkw,f/ 'DqifajcawG[m
ae&mjyemeJY jALdu
k a&pDukd ud,
k pf m;jyKxm;wmrdYk 'Dru
dk a&pDeYJ vm;vm;
rSrtyfpyfEkdifyg/ 'gaMumifh vlUtcGifhta&; 'Drdkua&pD&SifoefxGef;um;vm
apzdkY jALdkua&pDt,ltqvkyfenf;vkyf [efawGeJYvuf0JpGef; vusfmpGef;
'Dru
dk a&pDt,ltqawGukd rsufajcrjywfapmifMh unfh a0zefz,f&mS ;oGm;zdYk
vdktyfaeygao;aMumif;wifjyvdkuf&ygw,f/
ppfrSefaom vlUtcGifhta&;'Drdkua&pDtjrefxGef;um;vmEkdifygap/
awmom;

usKyfwdkhrif;om;

pnf;vGwf0g;vGwf
uAsmvGwfESifh
vGwfvyf uBudK;
toHtdk;uGJ
oHpOfrGJvnf;
qdkNrJoDNrJ
uckefqJwnfh
armyJrarmEdkifwum;/
atmfy'gvnf;ol
jyZmwfvnf;ol
aemufydkif;vJol
ZmwfydkUolarh
Zmwfaumifa&GUarsm
yGJodrf;ajAmkduf
rdk;vif;cdkufvnf;
olYrSm . . . uNrJ
tdk . . .jynfzHk;um;rSr&SdbJudk/ /
armif p pf M unf ( yef ; waemf )

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

awmifov
l ,form; tcGit
Uf a&;umuG,rf nfOh ya'jy|mef;rnfqydk gu
ajr,mOya'ukv
d nf; jyefvnfo;kH oyfoifU

&ef u k e f ? arv (4)&uf


awmifolv,form;tcGifhta&; umuG,frnfh
Oya'jy|mef;rnfqkdygu vuf&Sdajr,mOya'ukd jyef
vnf oH k ; oyf & ef v k d t yf a Mumif ; (88) rsd K ;quf
Nidrf;csrf;a&;ESifhyGifhvif; vlUtzGJUtpnf;rS v,form;
a&;&m wm0efcx
H eG ;f jrifah tmifu ajymMum;vku
d o
f nf/
ajr,mOya'wGif tm;enf;csufrsm;pGm &Sdaom
aMumifh awmifov
l ,form;rsm;\ tcGit
hf a&;tusdK;
pD;yGm;rsm;ukd tumtuG,rf jyKEkid o
f nft
h csufrsm;yg0if
aejcif;aMumifh jyKjyif&ef vkt
d yfjcif;jzpfaMumif; if;u
qkdonf/ ]]a,bk,stm;jzifh v,form;Oya'wGif
v,form;[lonf v,f,majrukd t"du touf
arG; 0rf;ausmif;jyKNyD;awmh ukd,fvufeJYukd,f bkd;pOf
abmifquf xGef,ufpdkufysdK;vmw,f? tJ'DvkdrS
r[kwf&if 'Dv,fawmxJrSmyJaeNyD; BuD;Muyfvkyfudkif
olukd v,form;vkdYac:w,f/ tckv,form;ukd
t"dym,fzGifhxm;wmu &efukefrSmxkkdifNyD; ykdufqH&Sd
t&if;tESD;pkdufxkwfxm;vnf; tvkdvkdv,form;
BuD;jzpfaew,f}}[k v,form;t"dym,fzGifhqkd csuf

vGrJ mS ;aeonfudk (88) rsdK;quf H;k cef; rD',


D mrsm;odYk
&Sif;jyonf/
ajr,mOya'wGif vGwfvyfpGmpdkufysdK;cGifh&Sdonf
qkdaomfvnf; rlvoD;ESHrStjcm; oD;ESHajymif; pkdufvkd
ygu awmifolv,form;rsm;taejzifh cGifhjyKcsuf&,l
oifhonfhtcsufrSm rjzpfoifhaMumif;&Sif;jyonf/
ajr,mpDrHcefYcGJrItzGJUwGifvnf; awmifolv,f
orm;ukd,fpm;vS,f tppftrSefrygaomaMuifhajr,m
jyemESifhywfouf ajz&Sif;rnfqkdygu tmPmykdif
rsm;\ qHk;jzwffcsuftwkdif; twnfjyKaeaMumif;? ajr
,mpDrHcefYcGJrItzGJUonf w&m;pD&ifa&;atmufwGif r&Sd
aMumif;? v,form; tzGUJ tpnf;rsm;ukd ajr,mOya'
xJwiG f pnf;urf;ESit
fh nD zGUJ pnf;cGijhf yKxm;aomfvnf;
tjcm;aom tzGUJ tpnf;rsm;uJo
h Ydk rnfoYdk zGUJ pnf;&rnf
ukd &Sif;vif;pGm wifjyxm;jcif;r&SdaMumif; if;uqkd
onf/ awmifol v,form;tcGifhta&;umuG,frnfh
Oya' jy|mef;rnfqkdygu v,form;tzGJUtpnf;rsm;
or*rsm;ukdvnf; vGwfvyfpGm w&m;0if zGJUpnf;cGifh
apmzk d ; cG m ;
ay;oifhaMumif;od&onf/

jynfwGif;owif;

aemifawmfBuD;apwDawmftm; usyfodef;aygif; (10212) wefzkd;&Sd


a&TouFe;f uyfvLS Ny;D pD;

&ef u k e f ? ar(10)
&efukefNrdKU? a&Twd*HkapwDawmf&ifjyifay:&Sd aemifawmfBuD;apwDESifh txufyp,Hrsm;tm; {NyDvukefykdif;u
topfjyefvnf vHk;awmfjynfh a&TouFef;uyfvSLNyD;pD;cJhNyDjzpfNyD; tvSLaiGusyfodef;aygif;(10212)odef;cefY
ukefuscJhaMumif;od&onf/
aemifawmfBuD;apwDESifhapwD&Hrsm;tm; a&Tqkdif;t&Guf(100)yg a&Tqkdif;wpfqkdif; usyf(28300)wefzkd;&Sd
a&Tqkdif;aygif; (31061)qkdif;? aiGaMu;wefzkd; usyfodef;aygif;(9073)odef; ukefuscJhNyD; tvkyform; vkyftm;c?
0g;c ponfjzifh usyfodef;aygif;(1000)ausmfukefuscJhaMumif; od&onf/
a&T w d * H k a pwD a wmf j rwf & S d a pwD r sm;tm; (5)ES p f w pf B ud r f a&T o uF e f ; uyf v S L yl a Zmf a vh & S d o nf /
a&T o uF e f ; uyf v S L NyD ; aom aemif a wmf B uD ; apwD E S i f h a pwD & H r sm;tm; ,ck v (18)&uf a eY w G i f
apmzk d ; cG m ;
bk&m;taeuZmwifrnf jzpfaMumif;od&onf/

(2)ESpfcGJausmf&Sdaomfvnf; ykyfodk;jcif;r&SdonfUaumUrl;NrdKYuq&mawmfBuD;kyfuvyf

ukd,fUtm;ukd,fukd; uGefu&pfwHwm;wnfaqmuf&ef
oJausmufpak qmif;jcif;vkyif ef;aqmif&u
G f
rkd;nif;?{NyD(28)&uf
ucsifjynfe,f? rkd;nif;NrdKU?
&efuif;&yfuu
G Ef iS t
hf ifMuif;uke;f ?
erm;aus;&Gmcsif;qufvrf;ay:
wGif wnfaqmufrnfhuGefu&pf
wHwm;twGuf vkdtyfaom oJ
ESiahf usmufrsm;pkaqmif;jcif; vkyf
ief;ukd {Nyv
D (26) &ufaeY eHeuf
(6)em&DtcsdefwGif pwifaqmif
&GufcJhMuonf/
tqkdygukd,fhtm;ukd,fukd;
wnfaqmufrnfu
h eG u
f &pfww
H m;rSm
t&Sn(f 40)ay? tus,f(12) ay?
tjrifh(13)ay&Sdum cefYrSef;ajcukefusp&dwfrSm odef; (150)&Sdrnfjzpfayonf/
tqkdygwHwm;wnfaqmufjcif;vkyfief;ukd rkd;nif;NrdKUem;cg;&yfuGuf tkyfcsKyfa&;rSL; OD;nGefYa&TrSOD;aqmif
ucsifjynfe,ftpkd;&rS yhHykd;aiGodef;(60)axmufyHh vkdtyfaom odef; (90)ukd jynfolvlxkrsm;rS xnhf0ifwnf
op m (rk d ; n i f ; )
aqmufMurnfjzpfaMumifod&Sd&ygonf/

aumhrl;? ar (12)
&efuek w
f idk ;f a'oBuD;?aumhr;l NrdKUe,f? 0g;ocFtyk pf k
aps;qdyfaus;&Gm (2010) ckESpf? Mo*kwfv(10)&uf
aeY b0ewfxHysHvGefawmfrloGm;aom q&mawmf\
kyu
f vyftm; ,aeYxw
d idk rf ykyrf od;k bJ zl;ajrmaf wGU&S&d
onf/
q&mawmfBuD;\ bGJUtrnfrSmbEE0dpdwjzpfNyD;
oufawmf(80)? 0gawmf (60) jynfhwGif b0ewfxHodkY
jyefvGefawmfrlcJhjcif;jzpfaMumif; od&onf/ q&mawmf
BuD;onf aps;qdyfaus;&Gmbkef;BuD;ausmif;\ ausmif;

xkid b
f ek ;f BuD;jzpfNyD; oDwif;oH;k &mausmif; vGr;f apwD?
tmkPfcHwefaqmif;rsm;rjyefvGefcifu trdefY&Sdzl;
aMumif;od&onf/ q&mawmftrde&Yf x
dS m;onfh twdik ;f
jyefveG Nf yD;rMumcifrmS yif apwD? wefaqmif;? tvSL&Sif
rsm; ay:aygufvmcJhaMumif;od&onf/
q&mawmfBuD;onf ol\<uif;usef&pfaom kyf
uvyftm;&S&d if;twdik ;f xm;&efEiS hf ykyo
f ;kd jcif;teHx
Y u
G f
vdrfhrnfr[kwfaMumif;rSmMum;cJhonfudk od&Sd&onf/
q&mawmfBuD;\ZmwdrSmovsifNrdKUe,f? om ,mukef;
aus;&GmjzpfaMumif;od&onf/
apmzdk;cGm;

jr0wDNrKd w
Y iG f pepfwustrIu
d pf eG yhf pfa&;ESiUf use;f rma&;a[majymyGjJ yKvyk f
(8-5-2013)&uf a eY n(7;00)em&D t csd e f u
jr0wDNrdKUtrSwf(5)&yfuGuf&Sd t .v .u (3)wGif NrdKU
awmfpnfyifom,ma&;aumfrwDOu| OD;oef;a&TESifh
tzGUJ 0ifrsm;onf trIu
d rf sm;pepfwuspGeyYf pfaerIrsm;udk
NrdKU awmfom,moefY&Sif;a&;udk&nfoefNyD; trIdufrsm;
pepfwus pGefYypfodrf;qnf;Edkifa&;twGuf vlxkESifh
awGUqHkum aqG;aEG;ndEdIif;yGJwpf&yfusif;y jyKvkyfcJh
aMumif;od&onf/ tqdkygndEIdif;yGJwGif NrdKUpnfyif
om,ma&;aumf rwDtzGJU0ifrsm;ESifh wufa&muf
vmaomvl x k w d k Y r S trI d u f r sm;pef p wuspG e f Y y pf

odr;f qnf;Edik rf u
I kd ESpOf ;D ESpzf ufoabmwlnrD rI sm;&&St
d
wnfjyK EdkifcJhMuonf/
tqdkygawGUqHkaqG;aEG;yGJtNyD;wGif jr0wDNrdKUcdkif
q&m0efBuD; OD;cifarmifjrifhrSm usef;rma&;ESifh ywf
ouf aoG;vGefwkwfauG;a&m*gBudKwif umuG,fEdkif
&efEiS hf jcifMum;rsm;ESrD ef if;a&;twGuf aqmif&u
G &f rnfh
enf;vrf;rsm;udk ynmay;a[majymcJo
h nf/ if;tcrf;
tem;odkY vlxktiftm; (500)cefY wufa&mufcJhMuNyD;
tcrf;tem;udk n(9;00)em&DtcsdefwGif kyfodrf;
oufOD;Edkif ( jr0wD )
vdkufaMumif;od&onf/

tifwmAsL;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

udkudk;uRef;jyef EkdifiHa&;orm;a[mif; OD;jrpdef\


ESpf(50)c&D;tm;ar;jref;jcif;
1963 ckESpf? Edk0ifv(15)&ufaehaygU/
paeaeh/ 0&rf;ajy;pjzpfwmaygU/ tar
uvnf; igtJU'Dvdk ajy;aerSef;odawmU ig
wnf;wJt
U rd af &mufvmNy;D rif;'Dvakd vQmuf
ajy;ae vdkh jzpfrvm;wJU/ rif; Mum&if'ku
a&mufrSmaygUwJU/ tJU'gtareJh aemufqHk;
awGY cJUwm/ udk,fuvnf; tJ'DUtcsdefrSm
tarU pum;uta&;rBuD;bl;/ ygwD
pum;uta&; BuD;aewm/

2007 ckESpf a&T0ga&mifvIyf&Sm;rIwGif rsKd;qufopfausmif;om;rsm;


ESifhtwl tjzLa&mifvIyf&Sm;rIrsm;udkaqmif&GufcJhNyD; tpkd;&\ xyfrHzrf;qD;
jcif;udrk cHEidk jf cif;aMumifh xkid ;f Ekid if ?H rJaqmufNrdKUodYk wdr;f a&SmifomG ;cJo
h nfh
udkudk;uRef;jyef EkdifiHa&;orm;a[mif;OD;jrpdefESifh awGUqHk tifwmAsL;cJh
onfrsm;udk azmfjyvdkufygonf/
OD;jrpdefonf xdkif;EdkifiH? rJaqmufNrdKUodkYxGufcGmpOf &nf&G,fcsuf(3)
ckjzifhxGufcGmoGm;jcif;jzpfaMumif;? tifwmAsL;rpwifrDueOD;ajymjyonf/
]]igu axmifxJ0ifcJhwm (4)Budrf&SdNyD/ udkudkBuD;wdkYeJY tjzLa&mif
vIyf&Sm;rIrSm yg0ifxm;awmh (5)BudrfajrmufxyfNyD; tzrf;rcHcsifawmhbl;/
tJh'gu taMumif;wpfck? aemufwpfcku pma&;zdkYxGufwm/ EkdifiHa&;vIyf
&Sm;cJw
h hJ ESp(f 50)tawGUtBuHKawGuakd &;zd/Yk &efuek rf mS u tajcaeraumif;
bl;/ pm;0wfaea&; tcuftcJawGeJYqdkawmhpOf;pm;vdkYraumif;bl;/
wwd,tcsufuawmh 1994 rSmaxmifujyefxu
G v
f mNyD;rS tdru
f pD;yGm;
a&;uraumif;bl;/ [dkrSmqdk&if pm;0wfaea&;udk at;at;aq;aq;
ajz&Sif;vdkY&r,fqdkNyD; tJ'Dhtcsuf(3)csufeJYxGufoGm;wm}}[k armfeDwm*sm
e,fodkY ajymjycJhonf/
ar;/ / tef u ,f touf b ,f a vmuf r S m Ek d i f i H a &;pvk y f j zpf
wmvJ /
ajz/ / touf(20) (21)ESpfavmufrSmaygh/ 1958 rSm touf
(20)jynfw
h maygh/ tJ'ED pS rf mS High School Final atmifw,f/ atmifNy;D awmh
&efukefwufvmw,f/ &efukefrSm wnfNrJ? oefY&Sif; tuGJtNyJawGjzpfae
wJhtcsdef EkdifiHa&;vdIif;wHydk;xefaewJhtcsdefvdkYac:wmaygh/
ar;/ / EkdifiHa&;vkyfr,fqdkawmh tefu,fwdkY b,fvdkpdwf
tajccHu wGef;tm;ay;cJhwmvJ/
ajz/ / *syefacwfwkef;uawmh uav;vnf; uav;jzpfaewm/
xl;xl;jcm;jcm; pdwfcHpm;csufr&Sdbl;/ igwdkYa'ou 'DaumifawG vSnf;eJY
jzwfoGm;jzwfvmavmufyJ&Sdw,f/ iguvnf; touf(6)ESpf (7)ESpfqdk
awmh rSwaf wmhrw
S rf w
d maygh/ tJ'gu jyemrjzpfb;l / jyemjzpfwmu
vGwv
f yfa&;&NyD; a&SUqifah emufqift
h csdef vlrsKd;a&;y#dyu jynfoUl &Jabmf
awG? uGefjrLepfawG awmcdkoGm;wmuawmh uav;b0u Mum;&wm
aygh/ igu usKaH ysmNf rKd Ue,fZmwdom;aygh/ v,form;awGaeMuwJ&h mG ayghumG /
1940 rSm uGejf rLepfav;awG olyek x
f awmh igwdq
Yk rD mS jyemujzpfa&m
vlrsKd;a&;? y#dyuaygh/ jzpfwJtcgusawmh u&if&GmawGudk tpdk;&wyfu
t&ifrD;dIUw,fvdkYqdkw,f/ igwdkYtnmu u&if&GmawGudk dIUwmuawmhr
[kwfao;bl;/ uav;b0u Mum;zl;wm/ igwdkY&GmawGMuawmh olwdkYu
wu,fvmdUI oGm;wm/ wpf&mG NyD;wpf&mG avQmufUId ? ypn;f awG,/l tJawmh
vlBuD;awGu rae&Jawmhbl;/ udk,fhtoufudk,fvkajy;Muwm/ txkyf
tyd;k awGeYJ wpfEidk w
f pfyikd af jy;Muwmaygh/ wcsKdU&GmawGrmS u jynfoUl &Jabmf
wyfawG&Sdw,f/ wcsKdU&GmawGMuawmh u&ifvufeufudkifwyfawG&Sdw,f/
ar;/ / tef u ,f u tJ ' D h t &G , f r S m tJ ' D h t csd e f u wnf ; u
vlrsKd;a&;y#dyueJYywfoufNyD; EkdifiHa&;vkyfzdkYwGef;tm;ay;rIawG ygvm
w,faygh/
ajz/ / Ekid if aH &;wGe;f tm;ay;rIqw
kd mxuf tJ'h v
D t
kd jzpftysufawG
udk emMunf;wmaygh/ u&ifvlrsKd; 'kua&mufwmvnf;rBudKufbl;/
ArmvlrsKd;'kua &mufwmvnf; rBudKufb;l ayghumG / a,bl,sajym&ifawmh
vlrsKd;a&;y#dyuBuD;udk &G&H mS rke;f wD;wmaygh/ aemufwpfcu
k tazuvnf;

aoNyD;wm vydkif;yJ&Sdao;w,f/ tJ'Dvdk xGufajy;&wm/ tdrfrSm EGm;av;


aumif&Sdw,f/ 2 aumifui,fao;awmh udk,fuvnf;uav;qdk awmh
rarmif;Edkifawmhbl;/ EGm;ESpfaumifeJY vSnf;wpfpD;yJygawmhwmaygh/
ajym&&if tJhEGm;(2)aumifu igwdkYarG;vm&wmqdkawmh oHa,mZOf&Sdwm
aygh/ udk,fhEGm;av;awG qHk;oGm;wmu&ifolykefaMumifh 'Dvdkjzpf&r,fqdkwJh
cHpm;csufawGaygh/ rD;dUI cH&wmuvnf; trsm;tm;jzifjh refrm&GmawGy/J u&if
tE&m,fudkaMumufvdkY xGufajy;vmwJh xGufajy;awGu [oFmwrSm
trsm;BuD;jzpfaewm/ &Gmaygif;renf;bl;/ usKHaysmf? [oFmw? tdrfrJ
ponfjzifhayghuGm/
ar;/ / [kwfuJh tefu,f tJ'geJY EkdifiHa&;pvkyfr,fqdkawmh
b,fvdkavhvm oif,lrIrsKd;awGvkyfcJh&vJ/
ajz/ / tJ'Dha&mufNyD; (2)ESpfavmufxd iguausmif;rae&bl;/
EGm;ausmif;bmnmaygh/ tazvnf;r&Sad wmhb;l / tpfuv
kd nf; r&Sad wmhb;l /
EGm;ESpfaumifeJy EGm;ausmif;om;b0a&mufoGm;wmayghuGm/ xrif;pm;zdkY
uawmh tpfreJt
Y aru&Smaygh/ (2)ESpf avmufaeNyD;rSm EGm;awGukd &GmjyefyYkd
awmhrS ausmif;pwuf&wm/ tcsKyfajym&&if bkef;BuD;ausmif;rSmae
bkef;BuD;ausmif;rSmpm;aygh/ rlvwef;(2)ESpfae&w,f/ tv,fwef;
(3)ESpfae&w,f/ txufwef;(2)ESpf ae&w,f/ bkef;BuD;ausmif;rSmaeNyD;
pmar;yGJajzaygh/ touf(20)t&G,frSm (10)wef;pmar;yGJ0ifcGifh ajzcGifh
&wmaygh/ ar;cGef;uawmh wpfckwnf;aygh/ atmifpm&if;xGufwJhtcgus
awmh wuodkf0ifwef;atmifpm&if;eJY wef;jrifhausmif;xGufatmifpm&if;
(2)rsKd;cGJxkwfw,f/ igu tJ'DrSm wef;jrifhausmif;xGufatmifw,faygh/
tJ'gatmifawmh tvkyfvkyfzdkYvdkNyDqdkNyD; &efukefwufvmwmaygh/
ckeu rif;ar;wJhEkdifiHa&;udk b,fvdkpdwf0ifpm;vmvJqdkwmu igwdkY
aewJh bke;f BuD;ausmif;rSm pmMunfw
h u
kd &f w
dS ,f/ oGm;wufwmu (txu)
ausmif;/ tJ'Dausmif;rSm ausmif;om;or*&Sdw,f/ igu (5)wef;avmuf
&SdNyD/ ausmif;om;or*&Sdawmh pmMunfh wdkufawG&Sdw,f/ pmMunfhwdkuf&Sd
awmh pmzwfvdkY&w,f/ aemufwpfcku tpdk;&jyefMum;a&;pmMunfhqdkwm
&Sdw,f/ tJ'DrSmvnf; 0ifzwfvdkY&w,f/ [oFmwNrdKUay:rSm [oFmw
NrdKUt&HrD;owfwyfzGJUrSmvnf; pmMunfhwdkuf&Sdw,f/ pmMunfhwdkuf(4)ckudk
aeYwdkif;udk,fu0ifxGufNyD; zwfwmayghuGm/ txl;ojzifh 'Dwdkif;jynf
'kua&mufae&mu vGwfajrmufatmifqdk&if vlawGu EkdifiHa&;vkyfoifh
w,faygh/ Ekid if aH &;orm;cH,o
l ifw
h ,f/ pmayA[kow
k i,fb0cHpm;csuf
awGaygif;NyD; Ekid if aH &;vkycf sifpw
d 0f ifcw
hJ ,faygh/ tv,fwef; ausmif;om;
b0uwnf;u &efukefa&mufwJhtcgusawmh wnfNrJ? oefY&Sif;uGJwJh
tcsdefqdkawmh EkdifiHa&;vIyf&Sm;rIawGu t&SdefjrifhwJhtcsdef aemufwpfcku
Hk;awGrsmu ocifpdk;udkaxmufcHwJhpma&; awG&Sdw,f/ ocifcspfarmif
(0d"&l )udak xmufcw
H hJ pma&;awGvnf;&Sw
d ,f/ ocifoef;xGe;f udk axmuf
cHwJh pma&;awGvnf;&Sdw,f/ igvkyfwmu (euwz)vdkYac:wJh aumuf
yJoD;ESHHk;aygh/ yef;qdk;wef;uHk;? tJHk;rSmvnf;(Auy)awG&Sdw,f/ tJhvl
awGeJYoGm;aygif;rdwmaygh/ udk,fa&mufwJhHk;u qdk&S,feDawGtm;aumif;
w,f/ qdk&ifvnf; qdk&S,feDawGxJa&mufoGm;Edkifovdk tvHeDawGtm;
aumif;&if tvHeDxJa&mufoGm;Edkifwmaygh/ igwdkYHk;usawmh (Auy)awG
ajratmufabmifuvyfrnf;awG&Sdw,f/ tJ'DvlawGeJY oGm;csdwfqufrd
NyD; tJ'DvIyf&Sm;rIawGxJ0ifygayghuGm/ tJ'g(21)ESpft&G,favmufrSm/
uvyfpnf;xJa&mufomG ;wJt
h cg ygwDuaeNy;D awmh b,ftzGUJ tpnf;

rSm0ifNyD; wm0ef,&l r,fvYkd b,foabmxm;cH,&l r,fwYkd bmpmtkyaf wG


zwf&r,fwdkY? 'gawGvmawmhwmyJ/ tJ'gawGuvQKdU0SufvkyfwmyJ/ UG
orm;awGqdkawmh oufqdkif&mtdrfawGu b,fodrvJ/ ighom;Hk;oGm;
w,faygh/ Hk;pma&;udpaqmif&Gufw,faygh/ &yfuGufxJusawmh Nidrf;csrf;
a&;tzGJUbmnmvkyfawmh Nidrf;csrf;a&;tzGJUxJvIyf&Sm;w,fvdkY ratu
tJ'DvdkyJodwm/
ar;/ / tefu,fhaqmif;yg;xJrSm tefu,fav;pm;wJh EkdifiHa&;
yk * d K vf ( 3)OD ; &S d w ,f / q&mAef ; armf w if a tmif ? Ad k v f c sKyf a usmf a Zm?
jynfolUwdk;wufa&;ygwDu Ou| OD;cifarmifjrifh&,fvdkYa&;xm;wmav;
zwfzl;w,f/ 'DbufacwfxJrSma&m tefu,fav;pm;&avmufwJh EkdifiH
a&;orm;awG b,fESpfOD;avmuf&SdvJ/
ajz/ / tMurf;zsif;ajym&&if 1958 uae (etz)acwfxd udk,f
BuHKzl;qHkzl;wJhNrdKUjya'ouEkdifiHa&;orm;awGaygh/ tJ'Dh EdkifiHa&;orm;awG
xJu udk,fav;pm;wJh acgif;aqmif(3)a,mufudk qGJxkwfjyvdkufwm/
'Dbufacwfudkjyr,fqdk&if tMurf;zsif;awmh NLD xJrSm ighoabmu
awmh a':pkeYJ OD;0if;wifuakd xmufcw
H ,f/ ausmif;om;xJu igodwahJ v;
ig;a,mufaygh/ ckcsdefxd EdkifiHa&;orm;&JUEIef;pHwefzdk;awGudk vufcHusifh
oHk;qJjzpfw,f/ olwdkYem;vnfovdk EkdifiHa&;udkvkyfaewmjzpfw,f/
tjcm;olawGawmhigcHpm;vdrYk &bl;/ tckcsdet
f xd tESp(f 20)ausmfjzwfoef;
vmwJhtxJrSm a':pkeJYOD;0if;wifuawmh ig,HkMunfrI&Sdw,f/
ar;/ / aemufwpfcku tefu,fjzwfoef;cJhwJh EkdifiHa&;jzwf
oef;rI ESpf(50) umvtwGif;rSm tefu,ftawGUtBuHKwpfck ('grS
r[kwf) NyD;cJhwJh tpdk;&udka&m 'DaeYtpdk;&udka&m tefu,fhrSm ajymjyp&m
awG&Sdr,fvdkY uRefawmf,HkMunfw,f/ tefu,fbmrsm;ajymjycsifvJ/
ajz/ / yxrtcsufuawmh xl;jcm;wJhtjzpftysufawG EkdifiHa&;
t,ltqawG tJ'genf;enf;ajym&r,fxifw,f/ b,fESpfckESpfawGrSm
b,fvrf;pOf? b,facgif;aqmifawGeJY 'DtaMumif;awG ygvmrSmqdkawmh
'gudkajymrSjzpfr,f/ 'guta&;BuD;w,f/ tJ'gNyD;awmh (88)aemufydkif;
Muawmh 'guwpfjzwfayghuGm/ 'Dvdkajym&r,fxifw,f/
igwdkYu uGefjrLepfygwDxJa&mufw,f/ ajratmuf EkdifiHa&;orm;
jzpfw,fqdkwmu tajccH,HkMunfcsufawG&Sdw,f/ tajccH,HkMunfcsuf
awGudk em;vnfzdkYvdkw,fayghuGm/ yxrtcsufu uGefjrLepfygwDxJ
a&mufwJh olawGqdkwmu tvkyform;awG? v,form;awG? ynmwwf
awG tJ'DhvlawG&JU b0vGwfajrmufa&; toufay;aqmif&Gufr,fqdk
wJhpdwf"mwfrsKd;? ydkif;jzwfxm;wmrsKd;&SdwJholrS uGefjrLepfygwDuvyfpnf;
xJuakd &mufwm/ tJ'chD ,
H cl sufrsKd;&S&d r,f/ wpfenf;ajym&&if jynfov
l x
l k
vGwfajrmufa&;udkazmfaqmifcsifwJhtvkyftauR;jyKcsifwJh pdwf"mwf
tajccH&&dS w,f/ tJ'pD w
d "f mwftajccH uvnf; toufe&YJ if;wJt
h xdeT ;f
qdkwm&Sdw,f/ aemuf'kwd,tcsufu uGefjrLepfygwD&JUacgif;aqmif A[dk
aumfrwD0ifawGukd ,HMk unfwphJ w
d "f mwf&&dS r,f/ olw&Ykd UJ acgif;aqmifru
I kd
igwdkYatmufajcu toufeJY&if;NyD;taumiftxnfazmfr,fqdkwJh pdwf
"mwfrsKd;&Sd&r,f/ tJhvdkpdwf"mwfrsKd;r&SdwJholudk ygwD0ifray;bl;/ (1)ESpf
(2)ESpf prf;oyfNyD;rS ygwD0ifay;w,f/
aemufwpfcu
k odyeH nf;usqd&k ,
S v
f pf0g'eJyY wfoufvYkd t,HMk unf&dS
&w,f/ odyeH nf;usqd&k ,
S v
f pf0g'qdw
k mu rufpv
f eD if0g'vnf; ac:wm
aygh/ armfpDwkef;tawG;tac: vnf;ac:wmaygh/ uGefjrLepf0g'eJYywfouf
vdYk oabmw&m;awG? usrf;awGjyKpkomG ;wJah rmfpw
D ek ;f ygtygqdk (5)a,muf
aygh/ tJ'D (5)a,muf&UJ oabmw&m;t,ltqawGukd ouf0if,MkH unfrI
&Sd&w,f/
tJ'h gawGtjyif Edik if w
H pfcrk mS &Sw
d hJ uGejf rLepfac:(odrYk [kw)f qd&k ,
S v
f pf
ygwDac:aygh/ tJ'yhD gwDu ckeuoabmw&m;awGeYJ aemufcjH yKwJh Ekid if aH &;
ygwDtjzpf zGUJ pnf;xlaxmifxm;wm/ olu tJ'o
hD abmudak jymwm/ ajym&
&if t,l0g'a&;,HMk unfcsuf&&dS w,f/ vlxu
k t
kd wdik ;f tqr&Sd cspfjrwfE;kd
wJhpdwf&Sd&r,f/ tJ'Dhvdk tajccHawG&SdrS ygwD0ifjzpfwmaygh/ tJ'DhtajccH
ay:rSmrS vufawGUprf;oyfMunfhao;wm/ t&yfpum;ajym&&if [dk[m
cdik ;f ? 'D[mcdik ;f ayghumG / b,ftzGUJ tpnf;cifAsm;oGm;Asm/ b,f&mxl;ud,
k ?l
b,folUudkawmh Ou|ae&may;/ tJvdkrsKd;awG wm0efay;vm&if tvkyf
oabmt& jzpfatmifvkyf&wm/
csKyfNyD;ajym&&if NrdKUjya'orSm ajratmufEidk if aH &;orm;tjzpf (5)ESpf
ausmfausmf avmufvkyfcJhw,faygh/ 1963 rSm Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJ
ysufwJhtcgusawmh ygwD&JUTefMum;csufuudk,fhudk vmzrf;r,fvdkY ,lq
&if(odkYr[kwf) owif;&&if tzrf;rcH&bl;/ a&Smif&w,f/ a&Smifw,fqdk
wmvnf;ESpt
f ueft
Y owfr&Sb
d ;l / 'gygwD&UJ oabmxm;yJ/ ygwD&UJ TeMf um;
csufaygh/ igwdkYu tzrf;rcHbl;/ igwdkYHk;udk axmufvSrf;a&;awGayghuGm
a&mufvmw,f/ igwdkYvnf; 38 vrf;aemufaygufuaeqif;ajy;wm/
tJ'h g 0&rf;ajy;pjzpfwmygyJumG / tJ'g 1963 ckEpS ?f Ed0k ifv(15)&ufaeYaygh/
paeaeY/ 0&rf;ajy;pjzpfwmaygh/ taruvnf; igtJh'Dvdk ajy;aerSef;od
awmh igwnf;wJt
h rd af &muf vmNy;D rif;'Dvakd vQmufajy;ae vdjYk zpfrvm;wJ/h
rif;Mum&if'ku a&mufrSmayghwJh/ tJh'gtareJY aemufqHk;awGUcJhwm/ udk,f
uvnf; tJ'DhtcsdefrSm tarh
pum;uta&;rBuD;bl;/ ygwD
pum;uta&; BuD;aewm/
aemifawmfBuD;
(a&SUwpfywfquf
vufazmfjyygrnf)

rSwfrSwfom;om;pum;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

tm&yfaEGO;D tvGeo
f rhkd [kwt
f a&St
Y v,fyikd ;f Ekid if aH &;opfe'd ge;f ESib
Uf momjyefol [de;f vwf
the book house rS

rmef0ifaevQif trSefrjrif
rmefpifrS trSefjrifwwfonf/
rmefcHaevQif trSefr&
rmefvefrS trSef&wwfonf/
(r[maAm"dNrdKifq&mawmf)
]]q&maumif; wynfhaumif;}}
raemuH[m
um,uH? 0pDuHwdkY&JU q&myg/
q&maumif;rS
wynfhawGvnf; aumif;rSmyg/
wynfhawG aumif;apcsif&if
q&maumif;jzpfatmif raemuHudk jyKjyifvdkufyg/
t&Sifygarmu (BudKUyifaumuf)
]]a&S;txl;jrifMunfh&if aus;Zl;&SifawGcsnf;ygyJ}}
oHo&mrSm aqGrsdK;aoG;om; rawmfpyfcJhzl;wJhol&,fvkdY
wpfOD;wpfa,mufrS r&SdwJhtwGuf udk,feJY
xdawGUywfoufvmorQ
vlom;wdkif;[m udk,fh&JUaqGrsdK;aoG;om;awGcsnf;ygyJ/
tJ'DaqGrsdK;aoG;om;awGu udk,fhtay:b0wpfckckrSm
aus;Zl;wpfckckawmh jyKcJhMuzl;rSmjzpfvdkY
jrifjriforQ? vlom;wdkif;[m
udk,fh&JU aus;Zl;&SifawGcsnf;vnf;jzpfaejyefygw,f/
olawmfaumif;pdwf"mwf tqifhjrifhwJhyk*dKvf[m
'Db0aus;Zl;&SifawGudk omru oHo&mb0
tqufqufu aus;Zl;&SifawGudkyg ]aus;Zl;&Sif}vdkY
owfrSwfNyD;aus;Zl;odavh? aus;Zl;qyfavh&Sdygw,f/
'Db0 udk,fhtay:wdkufdkufaus;Zl;jyKolawG&JU
tusdK;pD;yGm;udk aqmif&Gufay;wJhtjyif
udk,fheJYaus;Zl;cH? aus;Zl;pm;vHk;0rywfoufwJholawG&JU
tusdK;pD;yGm;udkvnf;aqmif&Gufay;ygw,f/
(t&SifqE"du)

]]<um;wwfwJhyk*dKvf[m
aumif;*kPfav;wpfck&Sdvmwdkif;
olrsm;rodrSm pdk;&drfwJhpdwfeJY
ylavmifyifyef;aeygw,f/
udk,fh&JU aumif;*kPfudk
tmHkrjyKrdawmhbJ
olwpfyg;udkyJ tmHkjyKaerdwJhtwGuf
pdwfpGrf;&nfawGvnf;usqif;
oGm;ygw,f/}}
(t&SifqE"du)

xGu&f v
dS monfph mtkyf
jzpfonf/ bmomjyefolrSm q&m[def;vwf
jzpfonf/ bmomjyefol\trSmpmrSm pdwf0if
pm;zG,fjzpfonf/
2011 tm&yfaEGOD; vIyf&Sm;rIwGif ESpf
aygif;rsm;pGm tmPmudk qkyfudkifzufwG,fum
jynfoljynfom;rsm;udk tMurf;zuf tkyfcsKyfcJh
Muaom ta&SUtv,fyikd ;f rS tmPm&Sirf sm;wpf
OD;NyD;wpfO;D qufwu
kd q
f o
kd vdt
k mPmpGev
Yf w
T ?f
jyKwfuscJhMu\/
wleD;&Sm;EkdifiHrS ]biftvD}? tD*spfrS]a[mh
ZeDrlbm&uf}? vpfAsm;rS ]u'gzD}? ,DrifrS
]tvDtA'lvmqmav} pojzifh/
qD;&D;,m;rS orw ]bm&Sm;t,fvf tm
qwf}uvnf; jyKwfus&ef wnf;wnf;av;om usefawmh\/
wleD;&Sm;? tD&wf? vpfAsm;? qD;&D;,m;? bm&def;? tdkref pojzifh?
pojzifh/ vlxktHk<urIrsm;Mumifh tmPm&SiftoD;oD;jyKwfuscJh&aom]tm
&yfaEGOD;}vIyf&Sm;rIonf 21 &mpk\ tawmufajymif? tvif;vufqHk;
orkdif;opfyifjzpfonf/l
]tm&yfaEGOD;}onf jynfol\qE? jynfol\tm;onfom tBuD;
rm;qHk;cGeftm;qdkonfudk txif;jyufqHk; jyovdkufaom orkdif;oifcef;
pmyifjzpf\/
rnfonfhEdkifiHwGifrqdk tmPm&SifESifh ol\vufwpfqkyfpm tkyf
csKyfolwdkYu vufeuftiftm;jy rnfrQzdESdyfNcdrf;ajcmuf tkyfcsKyfygap?
xdkEkdifiHonf pD;yGm;a&;cRwfNcHKusNyD; tvkyfvufrJhjyemBuD;xGm;? tkyf
csKyfolwdkYu tusifhysufjcpm;? cdkeDwpfckomBuD;xGm;? jynfoltrsm;pkpm;
0wfaea&; 'kuyifv,fa0aeygvQif ]tm&yfaEGOD;} uJhodkYaom jynfol
x<uvIyf&Sm;rIrsm; jzpfudkjzpf&rnfrSmaocsmaeonf/
jynfov
l x
l \
k nDw
G af omatmifyrJG sm;aMumifh xdt
k mPm&Sif tpd;k
&rsm;vn;f &ufydkif;vydkif;twGif; jyKwfusrnfomjzpfaMumif; ]tm&yf
aEGOD;}u urmhjynfolrsm;udk vufawGUoifcef;pmay;cJhygNyD/
Color Revolution (ta&mifawmfvSefa&;)[laom a0g[m&onf
tv,fESifh ta&SUOa&my uGefjrLepftzGJUtpnf;rsm;\ vIyf&Sm;rIrsm;udk
pkaygif;ac:a0:jcif;jzpf\/

wcsKdUu ]yef;awmfvSefa&;}(Flower
Revolution)[k ac:Muonf/ ,if;wdkYonf
ta&SUtv,fydkif;a'oodkYyif ul;pufvm\/
xd k a wmf v S e f a &;rsm;wG i f wuf < upG m
yg0ifvyI &f mS ;olrsm;onf tpk;d &ESihf tmPm&Sif
pepfuq
kd efu
Y sifum 'Dru
kd a&pDa&;? vGwv
f yf
a&;ESifh trsKd;om;vGwfajrmufa&;wdkYtwGuf
tMurf;rzufaom enf;vrf;udk trsm;tm;
jzifh toHk;jyKMuonfudkawGU&\/ ,if;wdkY
onf tpkd;&r[kwfaom tzGJUtpnf;rsm;
(N.G.O)ESifh ausmif;om;tzGJU tpnf;rsm;rSm
trsm;pktoHk;jyKMuonfudkawGU&\/
,if;wdkY\ oauFwtjzpf oD;jcm;pD
ta&miftrnf? yef;trnfrsm;udk ac:a0:
toHk;jyKMuonf/
Oyrmvufb&GeEf idk if w
H iG f xif;SL;yif awmfveS af &; (Cedar Revolution)?
tD&wfEdkifiHwGif ]c&rf;a&mif awmfvSefa&;} (Purple Revolution)?
ul0dwfEkdifiHwGif ]tjyma&mif awmfvSefa&;} (Blue Revolution)?
tD&wfEdkifiHwGif ]tpdrf;a&mif awmfvSefa&;} (Green Rovulution)
ponfwdkYjzpfMuonf/
acwfopfurmhorkdif;\ ]tm&yfaEGOD;}(Arab Spring)ESifh ]ta&mif
awmfvSefa&;} (Color Revolution)rsm; jzpfay:vmapaom taMumif;
&if;cHrsm;udk EkdifiHa&;avhvmolrsm;twGuf "mwfyHk? kyfyHk? tcsuftvuf
rsm;jzifh BudK;yrf;wifjyxm;ygonf/ pmtkyfonf wleD;&Sm;? tD*spf?
wl&uD? tmz*efepwef? tD&wf? vpfAsm;? aqmf'Dtma&As? tpa&;?
ygvufpwdkif;? ygupwef? tD&ef? qD;&D;,m;? ,Drifpaom EkdifiH 13
EkdifiH\ ]tm&yfaEGOD;} vIyf&Sm;rIrsm;udk oHk;oyfwifjycsufjzpfygonf/
[def;vwf
q&m[def;vwfonf bmomjyef vuftoGufqHk; vuftxufqHk;
[k qdkEkdifonf/ Current rsm;udk tcsdefudkufa&;om;jyefqdkEkdifrI xkwfa0
Ekid rf u
I xl;jcm;rIjzpfonf/ q&m[de;f vwfbmomjyefonfh tm&yfaEGO;D udk
zwfINyD;aomtcg ]jrefrmhaEGOD;}[k wifpm;ac:a0: oHk;pGJaerIrsm;udkvnf;
trSwf&vdkufrdacs onf/

tcrJaU &Gv
Y Qm;aq;ukojcif;rsm;jyKvyk f
ppfuidk ;f wkid ;f a'oBuD;? a&Tbcdk kid ?f ausmufajrmif;NrdKUe,fcJG trsdK;om;
'D r k d u a&pD t zG J U csKyf usef ; rma&;uG e f & uf o nf 2013 ck E S p f { NyD v
(29)&ufwGif NrdKUe,fcGJtwGif;&Sd rtl? qdyfomaus;&Gmrsm;okdY tcrhJ
aq;ukojcif;? usef;rma&;todynmrsm; aqG;aEG;a[majymjcif;rsm;
jyKvkyfcJhNyD; rtlaus;&GmtkyfpktwGif;&Sd vlem (120) ausmfceYftm; tcrJY
aq;ukoay;cJhonf/ tqkdyg usef;rma&;uGef&uftm; a'gufwm
atmifbkd OD;aqmif q&m0efav;OD;? tzGJU0if(21)OD;jzifh {NyDv
(25)&ufaeYwGif NrdKUe,fcGJtwGif;&Sd &yf^aus;toD;oD;rS tvkyftrI
aqmifrsm; tpnf;ta0;qHk;jzwfcsuft& zGJUpnf;cJhjcif;jzpfygonf/ vpOf
wkdif;wGif NrdKUe,fcGJtwGif;&Sd vrf;yef;qufoG,fa&;cufcJ usef;rma&;
todenf;aom aus;&Gmrsm;tm; OD;pm;ay;NyD; ukoay;rnf jzpfygonf/
tqkdyg tzGJUcsKyf usef;rma&;uGef&ufESifh qufoG,fvSL'gef;vkdygu
a'gufwm atmifbkdf(09-5017802)? OD;rsdK;nGefY (09-400448933)
jynf h N zd K ;(ausmuf a jrmif ; )
okdY qufoG,fvSL'gef;Edkifygonf/

rk;d ni;f NrKd w


Y iG f v,f,majrvkyyf idk cf iG v
Uf ufrw
S af y;tyfyJG tcrf;tem;usi;f y
rkd;nif;?{NyD(26)&uf
ucsifjynfe,f? rkd;nif;NrdKUe,ftwGif;&Sd awmifolv,form;rsm;ukd
v,f,majr vkyfydkifcGifhvufrSwfay;tyfyGJtcrf;tem;ukd {NyDv (25)
&ufaeY eHeuf(10)em&DtcsdefwGif rkd;nif;ckdiftaxGaxGtkyfcsKyfa&; OD;pD;
Xmetpnf;ta0;cef;r usif;yjyKvkyfonf/
tcrf;tem;okdY rkd;nif;NrdKUe,fjynfolUvTwfawmfukd,fpm;vS,f OD;
ausmfpkd;av;? trsdK;om;vTwfawmfukd,fpm;vS,f OD;pkdif;wifatmifESifhOD;
azaomif;? rkd;nif;ckdif tkyfcsKyfa&;rSL;? OD;jrifhvIdif? NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;
OD;pkid ;f pH0if;ESit
hf zGUJ 0ifrsm; ckid Ef iS hf NrdKUe,ftqifXh meqkid &f mtBuD;tuJrsm;?
awmifolv,form;rsm;? zdwfMum;xm;aom {nhfonfawmfrsm;? NrdKUe,f
ajrpm&if;OD;pD;rSL; OD;b&efatmifESifh0efxrf;rsm; wufa&mufMuonf/
tcrf;tem;wGif v,f,majrpDrHcefYcGJrSL;Ou|? cdkiftkyfcsKyfa&;rSL;
OD;jrifhvIdifrS trSmpum;ajymMum;NyD; NrdKUe,fajrpm&if;OD;pD;rSL; OD;b&ef
atmifrS tifMuif;uke;f aus;&Gmtkypf rk S awmifov
l ,form;rsm;ESihf NrdKUr&yf
uGufa'opdwfrS awmifolv,form; (97)OD;wkdYtm; OD;ykdif (106)ckukd
yxrtBudrf v,f,majrvkyfykdifcGifhyHkpH (7) rsm;ay;tyfcJhonf/
if;aemuf NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL; OD;pkdif;pH0if;rSed*Hk;csKyftrSm pum;
ajymMum;cJhaMumif;od&Sd&ygonf/ xkduJhokdY v,fajrvkyfykdifcGifhvufrSwf

rsm;tm; tjcm;aus;&Gm tkyfpkrsm;wGifvnf; qufvufay;tyfoGm;rnf


jzpfaMumif; NrdKUe,fajrpm&if;OD;pD;rSL; OD;b&efatmifrSajymMum;cJhonf/
op m (rk d ; n i f ; )

aqmif;yg;ESifhuAsm

acG;*sLwD

onf;xdyf&ifzkd? ikdtm;xuf &,ftm;oef jzpf&yfrSef tjzpftysuf


av;wpfck? wpfcgwpf&H wu,fhtjzpftysufrsm;onf kyf&Sif? 0wKawG
xuf qef;\/
Mum;awmhvnf; MumcJhNyD? xl;xl;jcm;jcm; jzpf&yfav;rkdY arhr&/
vGefcJhaom ESpfaygif; (35)ESpf0ef;usif? 1978-79 ckESpfavmufu jrefrmh
qk&d ,
S v
f pfvrf;pOfygwDacwf? ,Ofaus;rI0efBuD;Xme? 0efBuD; OD;at;armif
vufxuf xkdpOfu ,Ofaus;rIuZmwfXmeykdif &efukefNrdKU? a*:'0ifvrf;
v[mjyifuZmwfHk (,ck trsdK;om;uZmwfHk) rSm wu,fBuHKcJh&onfh
jzpf&yf,Ofaus;rIonf trsdK;om;a&;vuPm? xkdYaMumifh ,Ofaus;rI
uZmwfXmeonf wkdif;jynftwGuf ta&;ygaomu@rS yg0ifae\/
,Ofaus;rIuZmwfonf xl;cRefuRrf;usifaom vufa&G;pif tEkynm
0efxrf;rsm;taejzifh pepfwusavhusifhzGJUpnf;xm;onfjzpf&m wifquf
ujyaom tuya'omrsm; jyZmwf? uZmwfESifh ZmwfawmfBuD;rsm;onf
bufpHknDnGwfjcif;jzifh tEkynm? tvuFm&o? *kPfajrmufvSayonf/
,Ofaus;rIuZmwfonf EdkifiH&yfjcm;okdY cspfMunfa&;t& vSnfhvnfujy
rIrsm;&Sdovkd? wkdif;wyg;om;wkdYuvnf; wefzkd;xm; vma&mufavhvm
MunfhIavh&Sdonf/ jrefrmwkdY\ ukd,fydkif[ef? ukd,fykdifmPf? ukd,fykdif
oPmefjzifh vufqifhurf;o,faqmifvmaom obifynmtarGtESpf
rsm;onf cufcJeufeJNyD; avhvmvkdufpm; rukef? wefzkd;BuD;vSonf/
urmrSm jrefrmrsm;omwwfuRrf;onfh obifynm&yfrsdK; qifqifwl
onfyifr&Sd/
,Ofaus;rIuZmwfHkaemufzufwGif uZmwfwm0efus0efxrf;rsm;
aexkdifMu&m wul;wuarG;rxm;aomfvnf; teD;tem;rSm vma&muf
aeMuonfh acG; 6 aumifcefY&Sdonf/ xkdtxJwGif ajcqH?vufqH
aumif;NyD; &iftkyfxGm;xGm;? wkwfwkwfckdifckdif usm;wpfaumifESifhtvm;
oPmefwlonfh]]usm;BuD;}}trnf& acG;xD;BuD;wpfaumifonfvlU
tBudKuf? vlUtxmodNyD; tuif;yg;vSonfhtwGuf vlcspfvlcifayg\
acG;wpfokdufonf Zmwfpifwpf0kdufwGif usufpm;BuD;jyif;vmonfh
twGuf qkdif;oH?AHkoH?ZmwfpifESifh qufEG,faomt&mrSeforQ olwkdYESifh
rpdrf;? uZmwf0efxrf;wpfOD;jzpfaom OD;ausmfa0onf acG;wpftkyfay:
oHa,mZOf&Sdovdk? vdrma&;jcm;&Sdonfh ]]usm;BuD;}} ukd oifjy ]]0efBuD;
ya'o&mZm}} uZmwf Zmwf 0 if c ef ; wG i f xnf h o G i f ; wif q uf c J h & m
Zmwfvrf;ESifh tH0ifcGifusatmifjrifrI&cJhonf/
tzG J U tEG J U aumif ; vS a om ]]0ef B uD ; ya'o&mZm}}a&;pyf c J h o nh f
]]aEGOD;umvjrLxaomtcg}} wsmcsif;ukd Zmwfrif;om; aejynfawmf
wif0if;rS oDqkdyHkazmf OD;aqmifujycJh&m? xkduZmwfwGif ]]usm;BuD;}}\
q&mOD;ausmfa0u xef;wuform;toGif? ]]usm;BuD;}} u xef;wuf
orm;\ ygav&m acG;BuD;tjzpf tNrD;wESHUESHU? ESmacgif;wIHUIHU? xkderf;
onf e rf ; ? zG w f ^ y'wf z rf ; awmh r nf h [ ef r sm;rS m touf y gvS o nf /
OD;ausmfa0 oifjyxm;onfESifh uGufwd? aus;vufobm0?tnmxef;
awmxJa&mufae&ovkd cHpm;&atmif y&dowfudk tEkynmjzifh qGaJ qmif
EdkifcJhMuonf/ vdrmaomacG;BuD;rkdY vlESifh vufyGef;wwD; ykdykd &if;ESD;
cJjh yef&m aumif;aomvuPmyifjzpfaomfvnf; tqkyd g&if;ES;D rIu rMumrD
jyempawmhonf/
wpfaeY &efuek Nf rdKUokYd avhvma&;a&muf&adS eonfh ppfuidk ;f &GmopfBuD;
wkdif;&if;om;zGHUNzdK;a&;odyHu ausmif;om;^olrsm;ukd azsmfajzwifquf
&onfhyGJ? xl;uJonfu xkdpOfu EkdifiHawmfaumifpD twGif;a&;rSL;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)
OD;pef;,k ukd,fwkdif<ua&muftm;ay;csD;jrifhcJhonf/
nyGJrkdY? va&mifESifhtwl avajyuvnf;wjzL;jzL;? wifqufrI
rsm;ukd MunfhIaeMuonfh y&dowfrSm MunfEl;rItjynfh? a&SUykdif;atmf
y&m tu? tvSrsm; wifqufoGm;NyD;aemuf? aw;oH&Sif ukdausmfaqG
wkdY yg0ifujycJah om ]]tif;0ol&aJ umif;av;rsm;}} uZmwfudk qufvuf
wifqufonf/ ZmwforZOft& 0efEpS yf g; avajyxk;d ? NrdKUwnf? eef;wnf
rif;nDvmcH? y&dowfum; pifay:rS ujyaerIrsm;ukd tmHkpl;pkduf&if;
Nidrfoufvsuf rif;nDvmcHpavNyD ]]&wemyl&? tif;a&T0? Xme&dyfNrHK?
jynfBuD;0efukd? ckdvIHNrJNrJ? apmifhMuyfzefESifh? mPf&nfcsifharQmf? ynmvnf;
uJ? vufHk;&Jonfh?
]]uGJU . . .0ef&SifawmfwkdY}}
]]bk&m;}} . . .]]bk&m;}}
rif;BuD;ESifh rSL;rwfwkdY twkdiftazmufnDnD? tay;t,l
rQrQ? ZmwftxkdifusaepOf . . ]]jAKef; . . qkd Zmwfpif0Jbuf
xdkifcHkMum;rS ]]usm;BuD; }}bGm;ueJacgif;jyLxGufvmonf/
kwfw&ufrdkY uZmwfwm0efustzGJUom;rsm; [efYwm;zkdY owd
r&/ t&ifu uZmwfuaepOf ]]usm;BuD;}}vmavhr&Sd? tck
b,fu b,fvdk aygufcsvmrSef;rod? wm;qD;rnfBuHawmh?
bom;acsmu pifay:rSmvrf;ovm;pjyKaeNyD? b,fxkdifzHk;rS
nmxkid zf ;kH qDoYdk acgif;warmharmh? tNrD;wESUH ESUH wGeq
Yf w
k jf cif;t
vsif;r&Sd? aw;qkdwwf&ifawmif aw;qkdOD;rvm;rod/
uZmwfrefae*sm OD;jrwfausmf? ]]usm;BuD;}} q&m
OD;ausmfa0ESifh uZmwfwm0ef&Sd tzGJUom;rsm; bk&m;wavNyD?
&ifxJrSm uvduvd? txuftqifhqifh vlBuD;rif;rsm;ukd
b,fvkdrsufESmjy&ygh/ xkdtcsdef xdkolwkdY\ a':oum;
txG#ftxdyf? jzpfEdkifvQif ]]usm;BuD;}}ukd ta&cGH qkyf?
trIefBudwfypfcsifaeMuonf/
]]usm;BuD ; }}rS m taMumuf t vef Y r &S d / ol \ q&m
]]OD;ausmfa0}}\ jriw
hf ifay;rIjzifh pifay:wufcb
hJ ;l onf/ okjYd zpf ujyae
aomZmwfcHkonfolUtwGufrqef;? vrf;ovm;aevkdufyHkrsm; tonf;
,m;p&mZmwfpiftvnfwnfhwnfh? rD;qvkdufBuD;rsm;Mum;rSm taumif
uvnf;xGm;awmhtxif;om;? zrf;zkYdcuf? wm;zkdYcuf? armif;cszkdYcuf?
[efYwm;vkdufrS kwfkwfoJoJjzpfNyD; ykdtkyfqkd;oGm;Ekdifonf/ 'ku? 'ku
]]usm;BuD;}} ukd vufykdufMunfhaeHkrSwyg; tjcm;r&Sd/
bk&m;? bk&m; ]]usm;BuD;}} nmzufxkdifzHk;qDodkY jrefjrefa&mufygap
acgufwHkUacgufjyef auGU0kdufae&iftcuf? olUukd,fol armf',fId;avQmuf
aew,fvkdYrsm; xifaeovm;rod/ ]]usm;BuD;}} \ ajcwpfvSrf;ESifh
ajcwpfvSrf;Mum;? Mumjrifhonfhtcsdefumvrsm;onf &Snfvsm;vGef;vS
onf/ urmjcm;aeovk?d ajcwpfvrS ;f uka#wpfoef;qkw
d m'grsdK;vm;Zmwf
pifrsufESm0 ay(40)tus,fonf rkdifaygif;uka#xufyifa0;ae o
a,mif?uZmwftzGUJ awmfom;rsm;arm[jzift
h cufayGaeonft
h cku
d yf vif
xuf&Sdbk&ifrif;w&m;BuD;rS]]rif;BuD;rsm;}}
]]bk&m; . . . }}
]]igukd,fawmfjrwf?'DuaeY qif,ifusif;ywJh nDvmcH[mjzifh tifr
wefrSxl;jcm;vSayw,f/ vlom;rsm;omru t[wfwd&pmef rsm;onf
yif?nDvmcHobifukd0ifa&mufvmwmjrifawGU&onfhtwGuf wkdif;jynf
BuD; Nidrf;csrf;om,mapr,fhedrdwfaybJr[kwfvm; armif;rif;wkdY}}
]]rSefvSygbk&m;}}
rif;BuD;tjzpf okyaf qmifol OD;pdejf rrS acsmfvaJ &mxkid ?f tvku
d o
f ifh
ajymwwfvS\/ y&dowfum; rNyHK;bJESifh0g;vHk;uGJywfwkwfr&/ ]]usm;
BuD;}} nmbufxkdifzHk;Mum;0ifoGm;ygrS uZmwftzGJUom;rsm; oufjyif;cs
EdkifMuonf/
onfae&mrSm xl;jcm;onfu uyGJNyD;oGm;aomfvnf; qifhuJqifhuJ
rnfolUukdrQ tjypfrqkdMu? tm;vHk;jyefpOf;pm;rdonfu ]]usm;BuD;}}ukd
ol\ q&m OD;ausmfa0rS pifwifay;cJh&mwGif tqifajyap&ef tpmjzifh
rQm;ac:jcif;? tpmauR;jcif;rsm;jzifh ]]usm;BuD;}}ukd pnf;Hk;cJhbl;onf/
]]usm;BuD;}}\ tawG;wGif pifay:wufvQif tpm;pm;&rnf[k ,lq
xm;yHk&onf/ okdYjzpf tpm&Smonfhtaejzifh ]]usm;BuD;}}pifay:wuf
vmjcif; jzpfwef&monf/ rnfokdYyifjzpfap &,f&TifzG,f[motjzpf
ESifhom ajymprSwfjyKMuonf/ wpfcgwpf&H arQmfvifhrxm;aom jzpf&yf
rsm; BuHKwwfonfu obm0? jznhfwGuf? cGifhvTwfwwfonfu jrefrm
wdkY\ cspfp&mpdwf&if;tvS/
]]usm;BuD;}} ukdvnf;kdufESufjcif;? rmefrJjcif;tvsif;r&Sd awmfawmf
qk;d wJah umifBuD;[kom xdyx
f x
k Nk yD;pMuaemufMuonf/ ]]usm;BuD;}}um;
olUtjypfolodonfhtvm;? tNyD;wESHUESHU? rsufESmurcsKdrcsOf/
]]usm;BuD;}}twGufNyD;ayr,fh? uZmwftzGJUom;rsm; 'kuum;rNyD;?
aemufqufvufujyonfhyGJrsm;rSm nmbufxkdifzHk;Mum;wGif 0efxrf;wpf
a,mufb,fzufxidk zf ;Hk Mum;wGi0f efxrf;wpfa,muf naMu;5d^- EIe;f jzifh
tvSnhfus ]]acG;*sLwD}}apmifhMu&avawmhonf/ 'gawGukd ]]usm;BuD;}}
odro
S yd gavp/pma&;olu t&Sed jf zifh a&;aumif;aeqJ/ ab;em;rSmxkikd af e
onfh xGef;azmifa';&Sif; yxrqk&? yef;csDq&mBuD; OD;0if;jrifhrkd;um;NyHK;
pdpd? vGefcJhaom[kd;twdwfqDu ,Ofaus;rIuZmwfXmerSm vufaxmuf
yef;csDq&maygufpb0? pkwfwHab;cs ]]acG;*sLwD}}uscHyHkrsm;ukd jyef
ajymif;woaerdaomaMumifhxif\/ wif h v G i f O D ; (pD ; yG m ;a&;wu o d k v f )

jrefrm ESpo
f pfu;l

ta0;uvmwJh . . . teHY . . .
&GmOD;bkef;BuD;ausmif;bufu
ta&SUav . . .at;at;av; . . .wkdufaecsdef
arT;&eHY . . .oif;ysHU
wpf&GmvHk; . . .
wpfe,fvHk; . . .
wpfEkdifiHvHk; . . .oif;ysHU aeawmhw,f . . .
ydawmuf . . . /
xD;&dyfMunfqef;

aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;taMumif; wapUwapmif;

,ckacwfumvwGif v,f,majrESifhywfoufaom tcef;u@


rsm;ukd *kjyKta&;,lajz&Sif;ay;aeonfukdawGU& tvGef0rf;ajrmuf
rdygonf/ odkYaomf tcsdKUae&mrsm; aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;rsm;rSm
xif&mpkid ;f aewwfaMumif;? avmavmq,f v,f,majrtrIwiG f jynfNrdKU
c-v-&(75)rS w&m;pGJqkd tEkdif&&Sdxm;aomfvnf; 0rf;rom&bJ
pdwfqif;&Jp&mrsm;ESifh BuHKawGUae&aMumif;yJcl;wkdif;a'oBuD;? jynfckdif? oJukef;aus;&Gmtkyfpk? xef;ayguf
aus;&Gmae awmifolv,form;OD;BuD; OD;Muif[efqkdolu 1980 ckESpf
rSp vuf&Sdvkyfukdifaeaom ajr{u(45){u&SdaMumif;? ,if;ajr{ursm;
ESifh ywfouf trSwf (75) ajcvsif;wyf&if;ESifh v,fajrtrItcif;
rsm; &ifqkdifcJh&aMumif;? xkdokdYtrI&ifqkdifaepOf aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;
OD;at;aqGrS v,form;BuD; OD;Muif[ef\ vuf&Sdvkyfudkfifaeaom
ajrrsm;ukd trsm;ykdifpm;usufajrtjzpfxm;&ef v,form;BuD; OD;Muif[ef
wGif ajrykdifqkdifrIr&SdaMuif;? c-v-&(75)uvnf; rykdifaMumif; owif;
pm&Sif;vif;yGJvkyfum (13-3-2013) aeYwGif iSufaysmyifwkdYtMum;
]]trsm;ykdifEGm;pm;usufajr rusL;ausmf&}}[laom qkdif;bkwfBuD;rsm;ukd
vltiftm;tvH;k t&if;ESifh 0ifa&mufpu
dk x
f cl o
hJ nft
h wGuf oD;ESrH sm;ysufp;D
qH;k I;H cJah Mumif;?xkt
Yd jyif v,form;BuD; OD;Muif[efoYkd trsm;ykid pf m;usuf
ajray:wGifusL;ausmfae (14-3-2013) &uf? (9)em&Dtcsdefupif;
pm;usuf ajray:wGif usL;ausmfaexkdifjcif;? oD;ESHyif pkdufysdK;jcif;? ig;
arG;jrLjcif;? opfyifckwfvSJjcif;rjyK&efwm;jrpfaMumif;? tmPm&Sifqefqef
TefMum;pmxkwf wm;jrpfcJhygonf/ ,if;odkYTefMum;pmxkwfqifhjcif;rSm
if;wpfO;D wnf;qEEiS jhf yKjcif;jzpfNyD; ,if;TeMf um;pm\atmufwiG f rdwL
ukd NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;Hk;? jynfNrdKUodkYay;NyD; (vrf;TefrI jyKEkdif&efwif
jytyfygonf)[k azmfjyxm;ygonf/
xkdYaemuf v,form;BuD; OD;Muif[efvuf&Sdvkyfudkifpm;aomufae
aom yJwDpdrf;cif;? iSufaysmcif;?,mwJ&Sd (4yif-5cef;)?vlaetdrf 2cef;pyg;usD 3 cef;wku
Yd dk ntcsderf awmf rD;IUd zsufp;D cHc&hJ aMumif;? umvwefz;dk
usyfoed ;f (100)eD;yg; ysufp;D qH;k H;I cJah omfvnf; dUI rD;jzpf w&m;cH&mS rawGU?
qifaumifBuD;awGUaomfvnf; qifajc&m&SmrawGUjzpfum trIyifzGifhr&
v,form;OD;BuD;rdom;pkrSmudk,f? pdwfqif;&J'kua&mufvsuf&SdaMumif;
atmufajc&Sdaus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;rsm;onf xif&mpkdif;vsuf&SdaMumif;
oufqkdif&mtmPmykdiftzGJUtpnf;toD;oD;odkY qufvuf wifjyajz&Sif;
oGm;rnfjzpfNyD;? yJcl;wkdif;a'oBuD;wGifv,f,majrykdifqkdifcGifhavQmuf
xm;r&ao;aMumif;ukdvnf; OD;Muif[efrSajymMum;oGm;cJhygonf/
wDwDtdyfcsf(jynf)

jynfwGif;owif;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

qD;*drf;tBudK (11)Budrfajrmuf tmqD,HwdkufuGrf'kdcsefyD,H&SpfNydKifyGJzGifhyGJtcrf;tem;tm; (67) ESpfajrmufrD;owfwyfzGJYaehtcrf;tem;


0g;c,frNrdKYwGifusif;y
aejynfawmf&Sd 0Pod'dtm;upm;HkwGifusif;y

(13)Budraf jrmuftmqD,w
H u
kd f
uGrf'kdcsefyD,H&SpfNydKifyGJzGifhyGJ tcrf;
tem;ukd (9?5?2013)&uf? eHeuf
(9)em&DtcsdefwGif aejynfawmf&Sd
0Pod'dtm;upm;HkwGif pwifzGifh
vSpu
f sif;ycJ&h m zGiyhf t
JG crf;tem;okYd
jynfaxmifpo
k rwjrefrmEkid if aH wmf
'kw,
d orwOD;mPfxeG ;f wufa&muf
tm;ay;cJhaMumif;od&Sd&onf/
a&S;OD;pGm NydKifyu
JG sif;y&mae&m
okdY tvHukdifrsm;ESifhNydKifyGJ0ifEkdifiH
rsm;rStyk cf sKyf? enf;jyESit
hf m;upm;
orm;rsm;pwif0ifa&mufae&m,l
Ny;D aemuf jrefrmEkid if w
H u
kd u
f rG 'f t
kd zGUJ
csKyfOu|OD;jr[efu BudKqkEd w
I cf eG ;f
qufpum; ajymMum;cJhonf/ xkdY
aemuf tmqD,w
H u
kd u
f rG 'f t
dk zGUJ csKyf
'kwd,Ou| Mr.Milan Kwee u
EI w f c G e f ; quf p um;ajymMum;NyD ;

jrefrmEkdifiH trsKd;om;tm;upm;
aumfrwDOu|? tm;upm;0efBuD;
Xmejynfaxmifp0k efBuD; OD;wifq
h ef;
u tzGifhtrSmpum;ajymMum;
NydKifyt
JG m; zGiv
hf pS af y;cJo
h nf/ tqkd
ygNyKd ifyu
JG si;f y&mae&mwGif 'kid v
f Bl uD;
ESihf tm;upm;orm;rsm;u opmqkd
Ny;D aemuf jynfaxmifpo
k rwjrefrm
Ekid if aH wmf'w
k ,
d orwOD;mPfxeG ;f
u NyKd ify0JG iftoif;rsm;tm; vdu
k v
f H
EIwq
f uf trSww
f &vufaqmif
rsm;ay;tyfcJhonf/ qufvufNyD;
tEkynmOD;pD;XmerS jrefrmtursm;
jzifw
h ifqufazsmfajzNyD;aemuf tm
qD,HwdkufuGrf'kd csefyD,H&SpfNydKifyGJ
rsm;tm; pwif , S O f N yd K if u pm;cJ h
aMumif;od&Sd&onf/
NyKd ifyrJG sm;usi;f y&mwGit
f wdu
k f
NydKifyGJESifh uuGufNydKifyGJrsm;yg0ifNyD;

pDeD,mwef;ESifh*sLeD,mwef;[l
twef;ESpw
f ef;cG
J usi;f ycJo
h nf/NyKd if
yG0J ifEidk if t
H oD;OD;rSupm;orm;(300)
ausm0f ifa&muf,OS Nf yKd ifcNhJ y;D (27)Budrf
ajrmufq;D *dr;f (pf)NydKifyt
JG wGuf BudK

wifjyifqifonft
h aejzifu
h si;f yaom
NydKifyGJjzpfaMumif;od&Sd&onf/
twdu
k Nf ydKifyrJG sm;vQyfppfum
Amrsm;ukt
d oH;k jyKNy;D wku
d f u
kd t
f rSwf
ay;pepfjzifhusifhoHk;oGm;aMumif;od
&S&d Ny;D tdr&f iS jf refrmtoif;rSmpkpak ygif;
tm;upm;orm;(84)OD;,SONf ydKifomG ;
rnfjzpfNyD;twku
d Nf ydKifyEJG iS hf uuGuf
NydKifyGJESpfckpvHk;wGif atmifjrifrI&
&Sd&ef BudK;pm;oGm;rnfjzpfaMumif;
od&&dS onf/ jrefrmwdu
k u
f rG 'f u
dk pm;
orm;rsm;uked nf;jycsKyftjzpfO;D ausmf
oef;OD;uwm0ef,u
l idk w
f ,
G Nf y;D Ekid if H
jcm;om;enf;jytjzpfawmifu&dk ;D ,m;
vlrsKd; ,ltifcsKduaqmif&Gufay;
aMumif;od&Sd&onf/ tqkdygtmqD
,HwkdufuGrf'kdNydKifyGJwGif a&TwHqdyf
(46)ck? aiGwHqdyf(46)ck? aMu;wH
qdyf (92)ckcsD;jrifhoGm;rnfjzpfNyD;
tdr&f iS jf refrmwku
d u
f rG 'f t
dk zGUJ uvnf;
a&TwHqdyftrsm;qHk;&&SdEkdif&ef arQmf
vifhxm;aMumif;od&Sd&onf/
&J & J y sOf ; rem;

NydKifyGJ0iftoif;rsm;\tzGJU0ifpm&if;
pOf
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
8/
9/
10/

EkdifiH
blEkdif;
tif'kdeD;&Sm;
vmtkd
rav;&Sm;
jrefrm
zdvpfykdif
pifumyl
xkdif;
AD,uferf
ATF OFFICIAL

usm;
(5)OD;
(25)OD;
(5)OD;
(18)OD;
(47)OD;
(29)OD;
(9)OD;
(8)OD;
(58)OD;
(6)OD;

r
(1)OD;
(15)OD;
(1)OD;
(17)OD;
(37)OD;
(28)OD;
(4)OD;
(4)OD;
(32)OD;

pkpkaygif;
(6)OD;
(40)OD;
(6)OD;
(35)OD;
(84)OD;
(57)OD;
(13)OD;
(12)OD;
(90)OD;
(6)OD;

{&m0wDwdkif;a'oBuD;? 0g;c,frNrdKYe,f? pyg;dkaus;&Gm? pyg;dkacsmif;ul;


oHuluGefu&pfwHwm;zGifUyGJtcrf;tem;
0g;c,f r ar (6)
{&m0wDwidk ;f a'oBuD; 0g;c,frNrKd Ue,f pyg;kad us;&Gm pyg;kad csmif;ul;
oHu;l uGeu
f &pfww
H m;zGiyhf t
JG crf;tem;ukd arv (3)&ufaeYv,f (10)em&D
(30)rdepfu wHwm;a&SUrk'Of ;D rSusif;yjyKvky&f m {&m0wDwidk ;f a'oBuD;tpk;d &
tzGUJ 0efBuD;csKyfO;D ode;f atmifEiS hf wkid ;f a'oBuD;tpk;d &tzGUJ 0if0efBuD;rsm;? wkid ;f ?
ckid ?f NrdKUe,ftqifXh meqkid &f mtBuD;tuJrsm;? rdcifEiS u
hf av;apmifah &Smuf
a&;tzGUJ 0ifrsm;? NrKd Ue,ftrsKd ;orD;a&;&mtzGUJ rsm;? aus;&Gmaejynfov
l x
l rk sm;
wufa&mufMuonf/ tpDtpOft&r*Fvmtcsdet
f wGi;f wHwm;ukd {&m0wD
wkid ;f a'oBuD; pnfyifom,ma&;TeMf um;a&;rSL;OD;atmifrif;Ekid f 0g;c,frNrKd U
e,ftyk cf sKyf a&;rSL;OD;at;oef;? pyg;k;d aus;&Gmtkycf sKyfa&;rSL; OD;aZmfaZmfwrYdk S
zJBudK;jzwfziG v
hf pS af y;vku
d o
f nf/ if;wHwm;rSmtvsm; (200)? tus,(f 10)
ay? teH (25)ay&SNd y;D pnfyifxnf0h ifaiG (167)'or (45)ode;f jynfoUl xnhf
0ifaiG (177) 'or (54)ode;f pkpak ygif; (345)ode;f ukeu
f sco
hJ nf/ xdaYk emuf
0efBuD;csKyfEiS t
hf zGUJ onf wHwm;ukjd zwfoef;Munfh NI y;D aus;&GmzGUH NzKd ;wk;d wufrI
armifaersdK;(0g;c,fr)
rsm;ukMd unfh pI pfaq;cJah Mumif; od&onf/

NrdKY opfNrdKY e,fwGifEGm;ESpfaumif"mwfvdkufaoqHk;


NrKd UopfNrKd Ue,f? NrKd UopfNrKd UrSav;rdik cf eft
Y uGm ykvif;BuD;tkypf o
k ;D yif aus;&Gmaearmifoef;0if;onf arv(3)&ufaeY eHeuf(7)em&D (30)rdepfcsed u
f if;ydik f
EGm;xD;wpfaumifESifhEGm;rwpfaumifwkdYtm; tqdkyg&Gm\taemufawmifbuf (1)rdkifcefYtuGm ysOf;rem;-aMu;eDrD;&xm;vrf;ab;teD;wGif
vTwaf usmif;aepOf awmifwiG ;f NrdKUopfum;vrf; rdik w
f ikd t
f rSwf (13^5)teD;v,fuiG ;f twGi;f awmifwiG ;f BuD;"mwftm;cGJ rHk S NrdKUopfNrdKUodaYk y;vTwo
f nfh
(11KB) "mwftm;vdkif;rS ajrjyifESifhwpfaxmifcefYtuGm idkufusaeaom "mwftm;BudK;tm; EGm;ESpfaumifrS0ifa&mufwdkufrd "mwfvdkuf aoqHk;
rIjzpfymG ;cJah Mumif; owif;t&oufqikd &f m NrdKUe,fvQyfppftif*sife,
D m OD;armifarmifO;D ESit
hf zGUJ oGm;a&mufppfaq;cJ&h m tqdyk g"mwftm;vdik ;f BudK;rsm;
onf rD;wdkifrSopfom;wef;aqG;jrnfh&m a<uoD;acgif;apmif; "mwftm;vdkif;BudK;jywfxGufcJhNyD; idkufusaeaMumif; "mwftm;jywfawmufrIr&SdbJ
EGm;ESpaf umifr0S ifw;kd rdpOf "mwfvu
kd rf jI zpfay:cJah Mumif; wpfaumif (4)ode;f EGm;rwpfaumif (2)ode;f pkpak ygif; (6)ode;f qH;k I;H cJ&h aMumif; ppfaq;awGU&So
d
jzifh ab;tE&m,fuif;&Sif;a&;csufcsif; jyKjyifaqmif&GufcJhaMumif;? qHk;IH;rIwefzdk; EGm;xD;wpfaumif (4)odef;? EGm;rwpfaumif (2)odef;pkpkaygif; (6)
ode;f qH;k I;H cJ&h aMumif; uRefawmfwEYkd mG ;av;u uRefawmfwrYkd o
d m;pkukd vkyu
f ikd af uR;wJh om;orD;awGygbJ? tckvBkd uHKawGU&r,fvYkd r,HMk unfrxifxm;
cJhygbl; kwfw&ufqHk;oGm;awmh uRefawmf&ifxJrSmwpfoufvHk; arhEdkifrSmr[kwfawmhygbl;[k EGm;&Sifrdom;pkrSajymonf/
Ormcif(rauG;)

0g;c,f r ar (6)
(2013)ckEpS f arv (5)&ufaeY
wGifusa&mufonfh jrefrmEkdifiHrD;
owfwyfzGJU\ (67)ESpfajrmuf rD;
owfwyfzUJG aeYtcrf;tem;ukd ar(5)
&uf? eHeuf (8)em&Du 0g;c,frNrdKU
e,frD;owfwyfzGJUpcef;wGif jyKvkyf
&m NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL; OD;at;
oef;? {&m0wDwidk ;f a'oBuD; vTwf
awmfukd,fpm;vS,f OD;ausmfvGif?
jrefrmEkid if &H w
J yfzUJG NrdKUe,f&w
J yfzUJG rSL;
OD;aX;vGif? NrdKUe,ftqifhXmeqkdif
&mrsm;? &yfuu
G t
f yk cf sKyfa&;rSL;rsm;?
NrKd Ue,f trsKd ;orD;a&;&mtzGUJ Ou|
a':pef;pef;,kESifh aumfrwD0ifrsm;?
t&efr;D owftiftm; (70)ESihf zdwf
Mum;xm;olrsm; wufa&mufMu
onf/
tcrf;tem;wGiNf rdKUe,ftaxG
axGtkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme NrdKUe,f
tkyfcsKyfa&;rSL; OD;at;oef;tzGifh

trSmpum;ajymMum;Ny;D rD;owfwyf
zGUJ \pGr;f aqmif&nfq&k &So
d nfh t&ef
rD;owfwyfzUJG 0if (3)OD;tm; *kPjf yK
qkvufrSwfrsm;ay;tyf tcrf;
tem;ukd kyo
f rd ;f vku
d o
f nf[o
k &d
onf/ armif a ersd K ;(0g;c,f r )

uJ- b,fvdkvJ

aiGaMu;csrf;om
vmbfaygygrS
rmeaxmifvTm;
avmbrsm;vnf;
txufwef;pm;[kac:avovm;
aiGaMu;qif;&J
vlirGJtm;
tonf;jzLom;
atmufwef;pm;[k odrSwfjyKavovm;/
tb,folum;
b0*foGm;rvJ/
tb,folwpfa,muf
t0Dpda&mufrvJ/
jzLES i f ; EG , f ( ref ; wu o d k v f )

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

10

jynfwGif;owif;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

e,fvlxkawGu tif;awmf? armfvl;vrf;udktaumif;qkH;jzpfatmifb,fawmUjyKjyifay;rvJqdkwmudk


arQmfvifUaeMuvsuf
armfvl;a'o[m tif;awmfNrdKUe,f
twG i f ; &S d N yD ; ppf u k d i f ; wk d i f ; a'oBuD ; &J U
ajrmufzsm;tpGefjzpfovkd ucsifjynfe,f
ES i f h v nf ; e,f e d r d w f c sif ; quf p yf a ewJ h
a'owpfcjk zpfygw,f/ tif;awmfeUJ armfv;l
[mrkdiftm;jzifh (22)rkdif&SdNyD; armfvl;rS
ucsifjynfe,fpyf eefYpD;atmifayukef;xd
(6)rkdif&Sdygw,f/ tif;awmfu eefYpD;atmif
ucsijf ynfe,fpyfxq
d dk rkid af ygif; (28)rkid &f NdS y;D
tif;awmftxGufuae ucsifjynfe,f
pyfxd vrf;wHwm;jyKjyifa&;ukd qkxl;yef
ukrPDu wm0ef,lxm;w,fvdkY od&yg
w,f/
Nird ;f csr;f a&;wnfaqmufNy;D &if ucsif
jynfe,f&JUzGHYNzdK;wkd;wufa&;ukd EkdifiHawmf
tpkd;&u wm0ef,laqmif&GufoGm;r,f
qkdwmod&Sdovkd ,ciftajctaetm;jzifh
ucsifjynfe,ftpyf eefYpD;atmifupNyD;
rkd;nif;txd uw&mvrf;awG cif;aewm
awGU&ygw,f/ 'gayrJhjynfrjzpfwJh ppfukdif;
wkdif; txufykdif;tif;awmfNrdKUtxGufup
vkYd armfv;l eefpY ;D atmifayuke;f xd uw&m
vrf;rajymeJY ausmufacsmvrf;taetxm;
ukdawmif tprysdK;Ekdifao;vkdY tif;awmf
eJaY rmfv;l ? armfv;l eJeY efpY ;D atmifomG ;vmMu
wJu
h m;awGqidk u
f ,fawGausmufw;kH ausmuf
cJcsKdichf u
G af wG vIid ;f xaewJu
h m; vrf;rBuD;
ay:rSm rkdifEIef;awGavsmhNyD; armif;aeMu
&w,f/ c&D;rwGifbl; armfvl;tif;awmf
vrf;aumif;&if wpfem&DrMumbl;? tck

awmh (22)rkdifc&D;ukd (2)em&DeD;yg;avmuf


armif;ae&w,f/ qkdifu,form;awGqkd
bD;aygufrSmpkd;vkdY vrf;ab;vloGm;vrf;
aMumif;uae armif;ae&w,f? armfv;l u
ae rkd;nif;[kdyifpojzifh oGm;csif&ifvJ
um;vrf;rBuD;uae oGm;MuwJh qkdifu,f
awGum;awGenf;w,f? roGm;rjzpfwhJ um;

yxrtBudrfajrmuf jrwfq&mylaZmfyGJ &if;wdkufukef;


t.x.uwGifusif;y

yef;waemf ar (5)
teaEmteE*kdPf;0if aus;Zl;&Sifq&mBuD;q&mrBuD;rsm;tm; yxrtBudrfajrmuf
jrwfq&mylaZmfyGJESifh rdwfqkHpm;yGJtcrf;tem;udk {&m0wDwdkif;a'oBuD; yef;waemfNrdKUe,f
awmausmif;aus;&Gmtkyfpk &if;wdkufukef; t.x.uwGif (5.5.2013)&ufaeY eHeuf
(9;00)em&Du tqdyk gausmif; tpnf;ta0;cef;rusi;f y&m q&mBuD;q&mrBuD;rsm; (66)OD;
ESihf ausmif;om;^ola[mif; (800)ausmf wufa&mufyal ZmfuefawmhMuonf/ tcrf;tem;ukd
]]jrwfq&m}}oDcsif;jzifhoDqdkzGihfvSpf? q&mBuD;q&mrBuD;rsm;tm; uefawmhcsKd;jzifhylaZmf
uefawmhMuNy;D aemuf ausmif;om;^ola[mif;rsm;u tvSLaiGrsm;? vSLzG,0f wKypn;f rsm;udk
toD;oD;ay;tyfvLS 'gef;Muonf/ xdaYk emuf tNird ;f pm;ausmif;tkyq
f &mBuD; OD;om0if;?tNird ;f
pm;q&mBuD;OD;ppfat;? q&mBuD;OD;axG;usiEf iS hf vuf&adS usmif;tkyq
f &mBuD;OD;ode;f 0if;wdu
Yk
Mo0g'pum;rsm; toD;oD;ajymMum;Muonf/ qufvuf aus;&Gmtkycf sKyfa&;rSL;OD;ode;f xGe;f
ESifh ausmif;tusKd;awmfaqmif OD;atmifMunfwdkYu aus;Zl;wifpum;ajymMum;NyD;aemuf
txufwef;jyq&mOD;oef;armfu jrwfq&mylaZmfyu
JG si;f y&jcif; &nf&,
G cf suu
f v
kd nf;aumif;?
ylaZmfuefawmhyu
JG sif;ya&;aumfrwDOu| ausmif;tkyq
f &mBuD;OD;crsKd;aqGu aiGpm&if;&Si;f
wrf;udv
k nf;aumif;zwfMum;NyD; eHeuf(11;45)em&DwiG f tcrf;tem;udk kyo
f rd ;f cJah Mumif;
jrwfrkd;(yef;waemf)
od&Sd&onf/

orm;awGavmufomoGm;Muwm trsm;
tm;jzifah wmh av;wefacsmif;k;d &GmpOfazmuf
xm;wJh aus;&Gmcsif;quf vrf;awGuae
oGm;Muwmrsm;ygw,f? vuf&dS toH;k jyKae
wJh a&Tbjdk rpfBuD;em;jynfaxmifpv
k rf;rBuD;
uoH;k pm;vkrYd &awmhb;l av? um;orm;awG
vJ wm,mwpfvHk;ayguf enf;wJhukefus

p&dwfvm;? wHwm;awGqkd&ifvJ armfvl;eJY


tif;awmfMum; wHwm;ta&twGuf tBuD;
tao;(30)avmuf&Sdw,f? wpfcsdKUwHwm;
awGv;kH 0raumif;vkYd qkid u
f ,f pufb;D qif;
wGef;oGm;vmwm awGU&w,f/
tif;awmfu todrw
d af qG tpfrBuD;
wpfa,muf txufykdif;ujyefvmwmwJh

oH;k pm;vkrYd &wJjh ynfaxmifpv


k rf;rBuD;ay:rSm
olUorufuyg&m'ked aYJ rmif;? um;ay:rSmb,f
vkdrSpD;vkdYr&atmif um;rl;vmw,f? rl;
w,fqkdvJ rl;avmufp&myJ vrf;awGu
ausmufcaJ wGMum; csdKifch u
G af wGMum; a&Smif
wdrf;&if;armif;&awmh vIdif;vl;ovkdjzpf
aew,f/ armfvl;a&mufawmh trsdK;orD;
BuD;cAsm atmhvt
Ydk efvYdk aovku
d cf sifprf;yg
bdawmh jynfaxmifpkvrf;rBuD;&,fwJh
ppfukdif;wkdif;a'oBuD; 0efBuD;csKyfOD;om
at; wkid ;f rSL;wm0efeaYJ rmfv;l ukd tNrJvv
dk dk
a&mufygw,f? wkdif;rSL;ajymwJh pum;wpf
cG e f ; Mum;rd w ,f ? armf v l ; txuf w ef ;
ausmif;a&SUta&muf um;ay:utqif;
vrf;Xmeu attD;wpfa,mufukdajym
w,f/ ]]rif;wkaYd jymvku
d &f ifpum;u ig;&SOhf
vkdacsmvkdY iguawmhum;pD;&wm cg;ukd
atmifv
h aYdk eNyD}}wJh ]]armfv;l NrdKUwGi;f vrf;ukd
b,fvkdyJjzpfjzpf wpfrkdif&atmifcif;}}
'D p um;wpf c G e f ; tck 0 ef B uD ; csKyf & mxl ;
ajymif;vJcJhNyefNyD armfvl;NrdKUwGif; uw&m
vrf;urcif;Ekdifao;? uw&myHk;rsm; vrf;
XmeuatmufzdwfoGm;ovm;rS rodyJwJh?
e,fvlxkawGu tif;awmfarmfvl;vrf;ukd
taumif;qH;k jzpfatmif b,fawmhjyKjyifay;
rvJqw
dk mukad rQmv
f ifah eMu (2013) r[kwf
&if (2014)rSmvm;'grSr[kwf (2015)ukd
apmifh&tkef;rSmvm;wJh . . . .
nd K rif ; xuf ( jref r mpm)
armf v l ;

uav;i,frsm;ukd vdifykdif;qkdif&mtMurf;zufjcif;rsm; umuG,fEkdif&ef


vTwfawmfokdh Oya'wpf&yfwifoGif;rnf

&ef u 2k e f ar (10)
t&G,fra&mufao;onfh uav;ol
i,frsm;tm; vdifykdif;qkdif&m tMurf;zufrI
rsm;ES i f h y wf o uf yk d r k d u muG , f E k d i f & ef
twGuf Oya'rlMurf;wpf&yftm; owr
tBudrf jynfolUvTwfawmf yHkrSeftpnf;
ta0;wGif tqkdjyKwifoGif;oGm;rnfjzpf

aMumif; jynfolUvTwfawmfukd,fpm;vS,f
w&m;vT w f a wmf a &S U ae OD ; od e f ; G e f Y u
armfeDwmokdYajymonf/
,ckaemufykdif;umvwGif uav;
oli,frsm;tm; vdifykdif;qkdif&m tMurf;
zufjcif;rsm; ykdrkdrsm;jym;vmjcif;aMumifh
,ckuo
hJ t
Ydk qkw
d ifoiG ;f jcif;jzpfaMumif;od&

onf/ jrefrmEkid if o
H nf uav;oli,ftcGihf
ta&;qkid &f m ukvor*nv
D mcH\oabm
wlnDcsuf pmcsKyftzGJU0iftjzpf vufrSwf
a&;xkd;cJhonfESifhtnD uav;oli,frsm;
tm; umuG,f&efvkdtyfaMumif; OD;odef;
GefYu ajymonf/
]]&efukefrSma&m? wpfjynfvHk;rSma&m
toufrjynfah o;wJh uav;awGtay:rSm
vdifykdif;qkdif&mtMurf;zufrIrsm;vmw,f/
tckjzpfysufaewJh rIcif;tajctaeawG
Munf&h if wnfqOJ ya'eJY rvHak vmufawmh
bl;/ xdxda&mufa&muf ta&;,lzkdYvkdvm
w,f/ tckvuf&o
dS wfrw
S x
f m;wJh Oya'
awGeYJ rvHak vmufawmhb;l vkYd ,lqw,f}}
[k OD;odef;GefYajymonf/
tdE,
d Ekid if EH iS hf tar&duefEidk if rH S jynf
e,ftcsKdUwkdYwGif uav;oli,frsm;tay:
vdiyf idk ;f qkid &f mtMurf;zufrrI sm; vkyaf qmif
ygu ao'Pftxd csrw
S jf cif;rsm;&Sad Mumif;
od&onf/ jrefrmEkdifiHwGif ,cifu (14)
ESpaf tmufudk uav;oli,f[t
k od trSwf
jyKcJah omfvnf; ,cktcg vTwaf wmfrt
S qkd
t& (15)ESpfatmufukd uav;oli,f[k
ajymif;vJ owfrSwfxm;onf/ jrefrmEkdifiH
wGif &mZowfBuD;yk'rf (375)wGif (15)ESpf
atmufuav;oli,frsm;ukd vdiyf idk ;f qkid &f m
tMurf;zufr(I rk'rd ;f rI)usL;vGeyf gu axmif
'Pfwpfoufaomfvnf;aumif;? (10)ESpf
aomfvnf;aumif;? aiG'Pftm;jzifhvnf;
jypf'PfcsrSwfEkdifaMumif;od&onf/
apmzk d ; cG m ;

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

11

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

jynfwGif;owif;rsm;

EkdifiHhpGrf;aqmif&nfqkESifUpkdufysdK;xkwfvkyfrItaumif;qHk;awmifolv,form;qk&&SdolOD;odef;jrifhrS
awmifolv,form;rsm;qif;&Jw,fqkdNyD;tm;ri,fygeJY[ktm;ay;pum;ajymMum;
&ef u k e f ar (5)
,ckvuf&Sd jrefrmEkdifiH&JU awmifolawGtaeESifh pufrIv,f,mukd
ajymif;vJzt
Ydk wGuf enf;ynm? t&if;tES;D vkt
d yfaMumif; v,f,majrrsm;ukd
tqifjh rifv
h ,f,modYk ajymif;vJNy;D tmrcHaygifENHS y;D acs;aiGxw
k Ef idk af Mumif;?
&&SdvmwJh t&if;tESD;ukdtoHk;csNyD; BuD;yGm;wkd;wufvkyfaqmifMuygvkdY
tBuHay;csifaMumif;? EkdifiHawmforwrSay;tyfaom EkdifiHhpGrf;aqmif
&nfqek iS hf pku
d yf sKd ;xkwv
f yk rf t
I aumif;qH;k awmifov
l ,form;qkudk &&Scd o
hJ l
OD;odef;jrifhu armfeDwmowif;*sme,fodkY ajymcJhonf/
]]jrefrmEkdifiHw0Srf;rSm&SdwJh awmifolv,form;awGuvnf; qif;&J
w,fqkdNyD; tm;ri,fMuygeJY? vufrIv,f,muae pufrIv,f,mokdY
ajymif;vJyg? vkdtyfwJhenf;ynmawGukd uRefawmfwdkYtcsif;csif;rQa0NyD;
wufnv
D ufnBD udK;pm;&if; BuD;yGm;vmrSmyg? Ekid if aH wmforwBuD; uk,
d w
f idk f
uawmifolv,form;awGukd orm;kd;usuaeNyD;awmh tqifhjrifh pufrI
vufrjI zpfatmif ul;ajymif;vku
d yf g/ 'gqk&d if wpfa,mufcsi;f pD&UJ wef;zk;d awG
wufvmygvdrfhr,f/ oD;ESHawGvnf; txGufwdk;vmygvdrfhr,f? orw
tBuHay;cJhygw,f/ uRefawmfuvnf; pepfwusvkyfaqmifcJhwmaMumifh
'Dqkukd&&SdcJhwmyg}} [k OD;odef;jrifhu ajymjycJhonf/ v,f{u (30)uae
(1300)txd wkd;csJUvkyfukdifatmifjrifcJhyHkukd if;uqufvufajymjycJh&m
]]uRefawmfu ajrvGw?f ajrkid ;f {uwpfaxmifausmfudk azmfxw
k Nf yD;
udik ;f awmBuD;rsm;ukd ckwx
f iG &f iS ;f vif;Ny;D v,f,mpku
d yf sKd ;a&;ukd vkyEf idk cf v
hJ Ydk
'Dvq
dk &k &Scd w
hJ myg? wpfu,fawmh vufawGUvkyu
f ikd &f wm tcuftcJtrsm;
BuD;&Sdygw,f? ukrPDBuD;awGu t&if;tESD;pkdufxkwfNyD;vkyfw,fqkd&if
atmifjrifcsifrSatmifjrifr,f? uRefawmfu pD;yGm;a&;vnf;rjynhfpHkygbl;?
vHv
Yk 0D&,
d pku
d x
f w
k Nf yD; oifah wmfwhJ aiGaMu;tenf;i,favmufeYJ BudK;pm;
kef;uefNyD;vkyfcJh&wmyg}}[k ajymcJhonf/
2013 ckEpS f {NyDv (30)&ufaeYwiG f aejynfawmf&dS tjynfjynfqidk &f m
uGeAf ef;&Si;f A[kXd me nDvmcHcef;rBuD; usi;f yjyKvkyaf om Ekid if aH wmforw
\ EkdifiHhpGrf;aqmif&nfqkcsD;jrifhyGJ tcrf;tem;wGif EkdifiHawmforwrS
ay;tyfaom EkdifiHhpGrf;aqmif&nfqkESifh pkdufysdK;xkwfvkyfrI taumif;qHk;
awmifolv,form;qkukd OD;odef;jrifhrS&&SdcJhonf/
EkdifiHawmforw\ EkdifiHhpGrf;aqmif&nfqkESifh *kPfxl;aqmif
vufrw
S &f &Scd MhJ uaom jrefrmEkid if iH g;vkyif ef;tzGUJ csKyfEiS hf tzGUJ csKyfO;D aqmifrI
atmuf&dS vkyif ef;qkid &f mtoif;rsm; wkid ;f a'oBuD;? jynfe,f? ckid ?f NrKd Ue,f
ig;vkyif ef;tzGUJ csKyfrsm;rS (2013)ckEpS f arv (5)&ufaeYwiG f jrefrmEkid if iH g;
vkyfief;tzGJUcsKyfrS rSwfwrf;wif*kPfjyKcJhygonf/ if;wkdYrSm-

Ek d i f i H a wmf o r w \ Ek d i f i H h p G r f ; aqmif & nf q k & &S d o l r sm;


a&xG u f y p n f ; arG ; jrLxk w f v k y f r I t aumif ; qH k ; vk y f i ef ; &S i f q k
1/a&xG
OD;vSoef;? Ou|? weoFm&Dwidk ;f a'oBuD; ig;vkyif ef;tzGUJ csKyf? yaxmf
yxufuRef;? uRef;pkNrdKUe,f? weoFm&Dwkdif;a'oBuD;?
pk d u f y sd K ;xk w f v k y f r I t aumif ; qH k ; awmif o l v ,f o rm;qk
2/pk
OD;odef;jrifh? Ou|? yJcl;ckdifig;vkyfief;tzGJUcsKyf? rif;ukef;aus;&Gm?
'dkufOD;NrdKUe,f? yJcl;wkdif;a'oBuD;/
Ek d i f i H a wmf o r w \ *k P f x l ; aqmif v uf r S w f & &S d o l r sm;
a&xG u f y p n f ; arG ; jrLxk w f v k y f r I taumif ; qH k ; vk y f i ef ; &S i f q k
1/a&xG
OD;a&TBuKd if?A[kt
d vkyt
f rIaqmif?jrefrmEdik if iH g;vkyif ef;tzGUJ csKyf?Ou|?0g0g0if;
pku
d yf sdK;arG;jrLa&;ukrP
v
D rD w
d uf? aomifZm;aus;&Gmtkypf ?k rtlyifNrdKUe,f?
{&m0wDwkdif;a'oBuD;/
a&xG u f y p n f ; arG ; jrLxk w f v k y f r I t aumif ; qH k ; vk y f i ef ; &S i f q k
2/a&xG
OD;ausmfr;dk ckid ?f b@ma&;rSL;? vufyw
H ef;NrdKUe,fig;vkyf ief;tzGUJ csKyf?
rif;&yfaus;&Gm vufyHwef;NrdKUe,f? yJcl;wkdif;a'oBuD;?
wef z k d ; jr i f h x k w f u k e f t aumif ; qH k ; xk w f v k y f a &mif ; csEk d i f o nf h
3/wef
pD ; yG m ;a&;vk y f i ef ; &S i f q k
a'gufwmatmifviG ?f 'k-Ou|? jrefrmEkid if aH &xGuyf pn;f xkwv
f yk f

olrsm;ESifhykdYukefvkyfief;&Sifrsm;toif;? refae;*sif;'gkdufwm? jynfhNzdK;xGef;


tifwmae&Sife,fukrPDvDrdwuf/
pk d u f y sd K ;xk w f v k y f r I t aumif ; qH k ; awmif o l v ,f o rm;qk
4/pk
OD;cspfoed ;f ?'k-Ou|? a&Tbcdk kid if g;vkyif ef;tzGUJ csKyf? rif;uke;f aus;&Gm?
a&TbkdNrdKUe,f ppfukdif;wkdif;a'oBuD;wkdYjzpfonf/
pk d ; pH x k d u f

(45)Budrfajrmuf ueef;jynfolUppfatmifyGJ ueef;a'orusD;ukef;aus;&Gmusif;y

(45)Budrfajrmuf ueef;jynfolUppfatmifyGJukd ppfukdif;wkdif;a'oBuD;


Aef;armufNrdKUe,f ueef;a'o&Sd rusD;ukef;aus;&GmwGif (5-5-2013)aeY
eHeuf (9)em&DtcsdefwGif usif;yaMumif;od&onf/
ueef;a'oonf Aef;armufNrdKUrS (45)rkid f yifvnfb;l NrdKUESihf rkid (f 40)
cefYuGma0;NyD; aus;&Gmtkyfpk (7)tkyfpk aus;&Gmaygif; (24) &Gmtdrfaxmif
pkaygif; (1799)pkvOl ;D a&aygif; (11833)OD;&SNd y;D ueef;a'owGif ,cktcsed x
f d
ueef;pum;ajymaom ueef;wdkif;&if;om;rsm;om oD;jcm;aexkdifvsuf&Sd
onf/ ueef;a'oonf rl;jrpf\tzsm;ykdif;a'owGif&Sdonfh rl;jrpftpa&T
ausmif;uqkdonfhtwkdif; rl;jrpfonf ueef;a'oa&Tausmif; aus;&GmrSp
wifp;D qif;onf/ ueef;tp a&Tausmif;uueef;tqH;k v,fyw
d ;kH qko
d nfh
twkid ;f ajrmufzufa&Tausmif;aus;&GmrS awmifyifv,fyw
d ;kH aus;&Gmtxd
(16)rkid f ausmf&n
S v
f sm;NyD; ta&SUtaemuf (10)rkid af usmf&
dS {&d,mpwk&ef;
rkid f (134)rkid u
f s,f0ef;onf/ ueef;a'oonf ajrjyeft
Y enf;i,fom&SNd yD;
ay (1000)ausmfjrifhaom vdyfausmukef;oPmefawmifukef;rsm;ESifh wifh

w,fvyS aom awmifuek ;f urli,frsm;aygrsm;Ny;D ta&SUzufwiG f


ay (1500)rSay (2000)ausmfjrifhrm;aom eEGif;awmifwef;
taemufzufwiG af y (3000)ausmx
f jd rifah om qD;jzLawmifwef;
ajrmufzufwiG af y (3000)ausmjf rifah om qD;yifawmifEiS Mhf uuf
armufawmifwef;wkdYonf ueef;a'oukdwHwkdif;BuD;ozG,f
um&Hxm;NyD; pdrfhBuD;NrdKifBuD;*EkdifBuD;wkdYjzifh vGrf;NcHKxm;NyD;
acsmif;i,fajrmif;i,faygrsm;aomaMumifh c&D;vrf;yef;qufo,
G f
oGm;vmrI cufcJaoma'ojzpfonf/
xkduJhokdY acsmif;i,fajrmif;i,faygrsm;NyD; awmawmifxl
xyfojzifh vrf;yef;c&D; oGm;vm&cufcrJ u
I dk tcGiahf umif;,lum
jrefrmjynfueG jf rLepfygwDonf ou&mZf (1955)ckEpS w
f iG pf nf;H;k
a&;a'oBuD;tjzpf wkdif;BuD; (11)wkdif;zGJUpnf;&mwGif ueef;
a'oukjd rpfzsm;a'owkid ;f twGi;f xnfo
h iG ;f Ny;D jrefrmjynfueG jf rL
epfygwD\ tajcpdu
k &f ma'ojzpfco
hJ nf/ uGejf rLepfwo
Ydk nf aus;
&Gm&Spd yg;rsm;ukd rdrw
d XYkd mecsKyfoyYkd cYdk idk ;f jcif; tjypfr&St
d jypf&mS um
ESdyfpufnOf;yef;jcif;? xdyfwHk;cwfjcif;ESifhaemufqHk;owfjzwfonftxdjyK
rlvmonf/ rl;om;ESifhrl;v,fMum;&Sd rD;avmifacsmif;wGifvl (16)a,muf
uapmufzmxdyfwHk;pcef;wGif vl(11)a,muftjcm;ae&mrsm;wGif vl(5)
a,muftjyif wZGe;f bke;f awmfBuD;ukyd gowfjzwfonft
h wGuf ueef;wkid ;f
&if;om;rsm;onf at;csr;f pGmaexkid f Ekid jf cif;r&&Sv
d monht
f wGuf uapmuf
zm&GmrS OD;zk;d &Sed ?f rus;D uke;f aus;&GmrS OD;vS'ifacgif;aqmifaom OD;xGe;f atmif?
OD;barmif? OD;xGe;f NrdKif? OD;ausmfav;wdt
Yk zGUJ onf ueef;a'orS xGuaf jy;
wdr;f a&SmifumwyfrawmfEiS q
fh ufo,
G cf o
hJ nf/ (1968)ckEpS f ar(5)&ufaeYwiG f
ucsifaoewfuidk w
f yf&if;rS Akv
d Bf uD;OD;aqmifaom wyfrawmfom;rsm;ESihf
rusD;ukef;? a[mfa,m? a&Tausmif;? vdapm? eef;Zm;tkyfpkrsm;rS ueef;
wkid ;f &if;om;rsm;onf 'l;av;? "m;? vS?H 0g;cRefrsm;ukid af qmifum ESpaf ygif;
(20)eD;yg; Akv
d u
f sp;dk rk;d vmaom jrpfzsm;wkid ;f a'oBuD;&Sd uGejf rLepf|mecsKyfudk
tNyD;wku
d x
f w
k cf MhJ uonf/ ueef;wkid ;f &if;om;rsm;onf jrefrmbk&ifrsm;ESihf
yl;aygif;um jyifyEkdifiH&efolrsm;ukd wkdufckdufcJhjcif;? usL;ausmfvmaom

e,fcsUJ t*Fvyd rf sm;ukd 0ef;okad pmfbmG ;BuD; OD;atmifjrwfEiS t


hf wly;l aygif;wku
d f
yG0J ifco
hJ rl sm;jzpfaMumif; orkid ;f taxmuftxm;rsm;t& od&&dS onft
h wGuf
ueef;wkid ;f &if;om;rsm;onf rsdK;cspfpw
d jf yif;xefNyD; &JprG ;f owEd iS jhf ynfph NkH yD;
pnf;vHk;nDGwfolrsm;jzpfonf/
ueef;jynfolUppfatmifyGJodkY usefppfom;ppfaMumif;? bk&ifhaemif
ppfaMumif;? AEKvppfaMumif; (3)aMumif;jzifh csDwufvmNyD;trsdK;om;aoG;pnf;nDnGwfa&;
('kdYta&;)2
vGwfvyfa&;ESifhtcsKyftjcmtmPmwnfwHhckdifNrJa&;
('kdYta&;)2
&yf&Gmat;csrf;om,ma&;
('kdYta&;)2
&efolNzdKypf
('kdYta&;)2
jynfaxmifpkBuD; zGUHNzdK;wkd;wufa&;
(jynfolUppf)2
(atmif&rnf)2
[laom a<u;aMumforH sm;ESihf csw
D ufvmonft
h crf;tem;odYk wdik ;f &if;
om;pnf;vH;k nDnw
G af &;ygwDtzGUJ 0ifrsm;? ueef;wkid ;f &if;om;acgif;aqmifrsm;
&yfrd&yfzrsm;ESifh aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;rsm; wufa&mufMuonf/
ueef;jynfoUl ppfatmifyo
JG Ykd jynfoUl vTwaf wmf tm;upm;? ,Ofaus;rI
ESihf jynfoUl qufqaH &;zGNYH zdK;wk;d wufa&;aumfrwDOu| jynfaxmifpBk uHUckid f
a&;ESizhf UHG NzKd ;a&;ygwDOu| (ppfuidk ;f wkid ;f a'oBuD;wm0efc)H oD&yd scH so
D &l at;
jrifhESifhppfukdif;wkdif;a'oBuD; tpkd;&tzGJUb@m^tcGef0efBuD;Xme0efBuD;
OD;wif0if;wkrYd S (21)vufr TV tay:puf(2)vH;k Sky Net kyo
f zH rf;puf
tpH(k 1)vH;k rD;puf(2)vH;k tm;upm;ypn;f rsKd ;pHEk iS t
hf m;upm;0wfprkH sKd ;pHk ausmif;
oH;k Avmpmtkyrf sm;ESihf ueef;wkid ;f &if;om;acgif;aqmif (15)OD;twGuf 0wfpkH
oef;wifhatmif(Aef;armuf)
(15)pHv
k LS 'gef;cJah Mumif;od&onf/

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

12

jynfwGif;owif;rsm;

Aef;armufNrdKY e,fwGif
jrefrmhtBuD;qHk;uRef;yifBuD;&Sd

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

jynfxJa&;0efBuD;Xme? jynfaxmifpk0efBuD;'kwd,AkdvfcsKyfBuD;ukdudk
(67)ESpfajrmuf jrefrmEkdifiHrD;owfwyfzGJY aehtcrf;tem;wufa&muf
(2013)ckESpf? arv (5)&ufwGif usa&mufonfh
jynfxaJ &;0efBuD;Xme? jrefrmEkid if rH ;D owfwyfzUJG \ (67)
ESpfajrmuf jrefrmEkdifiHrD;owfwyfzGJU aeYtcrf;tem;odkY
jynfxJa&;0efBuD;Xme? jynfaxmifpk0efBuD; 'kwd,
AkdvfcsKyfBuD;ukdudkonf EkdifiHawmforwukd,fpm;
(2013)ckEpS ?f jrefrmEkid if &H w
J yfzUJG qkid &f m pGr;f &nfowEd iS hf
pGrf;aqmifrI *kPfxl;aqmifwHqdyfrsm; csD;jrifhjcif;
*kPfjyKtrSmpum; ajymMum;aMumif;od&onf/
tqkdyg EkdifiHawmforwudk,fpm; jynfxJa&;
0efBuD;Xme? jynfaxmifp0k efBuD;\ (2013)ckEpS ?f jrefrm
Edik if &H w
J yfzUJG qkid &f m pGr;f &nfowEd iS phf rG ;f aqmifrI *kPx
f ;l
aqmifwHqdyfrsm;csD;jrifhjcif; tcrf;tem;wGif*kPfjyK
trSmpum;ajymMum;Ny;D aemuf jrefrmEkid if &H w
J yfzUJG qkid &f m
pGr;f &nf owEd iS hf pGr;f aqmifr*I P
k x
f ;l aqmifwq
H yd rf sm;
csD;jrifhtyfESif;jcif;cH&aom rD;owfwyfzGJU0if (39)OD;ukd
jynfxJa&;0efBuD;Xme? jynfaxmifpk0efBuD;rS csD;jrifh
tyfEiS ;f onfh tcrf;tem;wpf&yfjzpfojzifh usufoa&
r*Fvm taygif;ESifhjynfhpHkaom tcrf;tem;wpf&yfjzpf
ygaMumif; EIwfcGef;qufo *kPfjyKvkdufygw,f/
jrefrmrIe,fy,fwGif ynm&Sdu0dtausmfwkdYu
pHjyrSwfwrf;wifxm; aom ol&Jaumif;pdwf"mwf?
vufHk;&nf? ESvHk;&nfESifh pGeYfvTwf pGeYfpm;jcif; qkdif&m
ork d i f ; wif r I r sm;uk d tcG i f h t cgtvsOf ; oif h o jzif h
tusOf;rQ&Sif;vif; azmfjyvkdygw,f/

ol&Jaumif;[lonf vufHk;&nf? ESvHk;&nfwkdY


jynf0h Ny;D ol&owjd ynfph v
kH suf trsm;jynforl sm;twGuf
rdrd\b0ukd tepfemcHEkdifpGrf;&Sdol[kvnf;aumif;?
vufHk;&nf[lonf tXm&o (18)&yfrS ynm&yfrsm;
enf;wl wpfyg;aomoltay: rdrd\ynm&yfjzifhtEkdif
&,ljcif;&So
d [
l v
k nf;aumif;? ESv;kH &nfqo
dk nfrmS opm
&Sdjcif;? em,*kPfESifhjynfh0jcif;? kd;om;ajzmifhrwfjcif;?
oem;MuifemrIEiS hf pmempdw&f jdS cif;? orm"dw&m;jynf0h
jcif;? enf;y&d,m,f<u,f0jcif;wkjYd zifh tcuftcJrsm;ukd
ajz&Sif;OD;aqmif Ekdifol[kvnf;aumif;? owd[lonf
olwpfyg;rvkyf&Jonfukd vkyfEkdifpGrf;&SdNyD; odkYjyKvkyf
Ekid jf cif;ESit
hf wl rdrb
d 0ukpd eG v
fY w
T 0f v
hH suf rdrt
d wGuEf iS hf
trsm;tusKd ;twGuf pGr;f aqmifEidk 0f o
hH [
l v
k nf;aumif;?
pGev
Yf w
T pf eG pYf m;rI[o
l nf rdrb
d 0ukyd "merxm;bJ trsm;
tusKd;&Sad pjcif;iSm pGev
fY w
T v
f suf pGepYf m;aqmif&u
G Ef idk f
pGrf;&Sdol[kvnf;aumif; wifpm;rIrSwfwrf;wpf&yfjzifh
*kPfjyKcJhMuonfukd avhvmod&Sd&ygw,f/
xkdYtwl jrefrmEkdifiH&JwyfzGJUqkdif&m pGrf;&nfowd
*kPfxl;aqmifwHqdyf csD;jrifh&eftwGuf jynfhpHk&rnfh
t&nftcsif;owfrSwfcsufrsm;rSm atmufygtwkdif;
jzpfygw,f(u)&Jo[
D wHqyd ?f vHNk cHKa&;? w&m;Oya'pk;d rk;d a&;
qkid &f m wm0efwpf&yfux
dk rf;aqmif&m rdr\
d touf
tE&m,fudk vH;k 0riJu
h u
G b
f J BuHUH ckid af ompdw"f mwfjzifh

vnf;aumif;? *kPf,lavmufonfhpGefYpm;jcif; rsdK;jzifh


vnf;aumif; xl;cRepf mG aqmif&u
G Ef idk jf cif;/ (c) &Jo&l wH
qdy?f &Jo[
D wHqyd jf zifh cs;D jri chf EH ikd af vmufonfh pGr;f &nf
owpd jH ynfh r[kwaf omfvnf; ,if;t&nftcsi;f eD;yg;rQ
xl;jcm;pGmaqmif&u
G Ef idk jf cif;/ (*)&JAvwHqyd ?f &Jo&l wH
qdyfjzifh *kPfjyKcsD;jrifhcHEkdifavmufonfh pGrf;&nfowd?
t&nftcsif;rjynhfrDaomfvnf; ,if;t&nftcsif;eD;
yg;rQ xl;cRefpGm aqmif&GufEkdifjcif;wdkYjzpfonf/
(2013)ckEpS w
f iG f pGr;f &nfowEd iS hf pGr;f aqmifrq
I idk f
&m*kPx
f ;l aqmif wHqyd rf sm;&&Scd o
hJ nfh rD;owfwyfz0YJG if
(39)OD;ukd cs;D jri chf o
hJ nf/ ,if;wyfzUJG 0ifrsm;u (u)&JAv
wHqdyf (7)OD;? &Jol&defwHqdyf (14)OD;? &JausmfpGm
wHqdyf(18)OD; pkpkaygif; (39)OD;wkdYjzpfygw,f/ r*Fvm
w&m;awmfEiS t
hf nD *kPjf yKxku
d o
f rl sm;ukd Ekid if aH wmf\
ukd,fpm; csD;jrifhtyfESif;cGifh&&Sdjcif; jzpfaMumif;od&Sd&
onf/ xdkYaemuf jynfxJa&;0efBuD;Xme? jynfaxmifpk
0efBuD;ESit
hf wl *kPx
f ;l aqmifwq
H yd f cs;D jri t
hf yfEiS ;f jcif;
cH&aom wyfzUJG 0if (39)OD;pkaygif; rSww
f rf;wif"mwfykH
dkuful;MuaMumif; od&onf/
tqkyd gtcrf;tem;ukd (1375)ckEpS ?f wefc;l vjynfh
ausmf (10)&uf? (2013)ckEpS ?f arv (5)&uf?we*FaEGaeY?
eHeufykdif;wGif &efukefNrdKU? jrefrmEkdifiHrD;owfwyfzGJU
XmecsKyf? oDwmcef;rwGif usif;yjyKvkyjf cif;jzpfaMumif;
nD n D x G e f ;
od&Sd&onf/

jrefrm-wkwfe,fpyfwGif wwd,ajrmufqufqHa&;kH;zGifUvSpfrnf

ppfukdif;wkdif;a'oBuD; uomckdif Aef;armufNrdKU


e,fEiS hf (54)rkid cf efu
Y mG a0;NyD; eefu
Y sifopfawmBudK;0dik ;f
tuGut
f rSwf (63)wGi&f adS om uRe;f yifBuD;onf jrefrmh
tBuD;qHk;uRef;yif BuD;jzpfaMumif;od&onf/
'kwd,tBuD;qHk; uRef;yifBuD;rSm rEav;wkdif;
a'oBuD; jyifOD;vGifNrdKU&Sd abmfBudK;0kdif;tuGuf trSwf
(90)wGi&f adS om uRef;yifBuD;jzpfonf/ tqkyd g uRef;yif
BuD;ukd (1963-64)ckEpS w
f iG f pwifawGU&So
d nf[k od&Ny;D
tqkdygawGU&SdcsdefwGif if;uRef;yifBuD;rSm jrefrmhtBuD;
qH;k uRe;f yifjzpfonfomru urmt
h BuD;qH;k uRe;f yifBuD;
vnf;jzpfEidk af Mumif; opfawmOD;pD;t&m&Sd OD;atmif'ifrS
a&;om;cJb
h ;l onf[o
k &d onft
h wGuf Aef;armufNrKd Ue,f
wGiaf wGU&aomuRef;yifBuD;onf jyifO;D vGiNf rdKUe,fwiG f
awGU&aomuRef;yifBuD;xuf (22)(1ay10vufr)ykBd uD;
aomaMumifh urmay:rSmtBuD;qH;k uRe;f yifBuD;yifjzpfEidk f
ygonf/ jrefrmhtBuD;qHk;uRef;yifonf Aef;armufNrdKUrS
(54)rkid cf efu
Y mG a0;aom eefu
Y sio
f pfawmBudK;0kid ;f tuGuf
trSwf (63)wGif wnf&o
dS nf/ cefrY eS ;f ajryH
k eT ;f trSwf
83p PSG 462768 459764 jzpfNyD;&ifpkdY&if;ywf (26)
ay (4)vufr tjrifah y (120) cefo
Y ufwrf; (450)cef&Y dS
NyD; Aef;armufNrdKUopfawmOD;pD;XmerS awmtkyfOD;wif
armifjrifah wmacgif; OD;0if;jrifx
h ;l wkrYd S (1997)ckEpS w
f iG f
pwif a wG U &S d c J h o nf / jref r mh u Ref ; opf o nf ur m
ausmfMum;vSonfh tjyifwpfcsdefuEkdifiHjcm;aiG&SmazG
ay;aomopfjzpfonf/ uRef;opfonfta&miftqif;
vSNy;D &moDOwkra&G;a'o ra&G;cHEidk &f nf&o
dS nf/ a&ESihf
xdonfjzpfap? rxdonfjzpfapusHKUjcif;? <ujcif;enf;
yg;NyD; yHkoPmefwnfNrJrI&Sdjcif;aMumifh yifv,ful;
oabFmwnfaqmuf&mESifh taqmuftOD;wHwm;BuD;
rsm; wnfaqmuf&mwGif wkdif? xkyf? 'kdif;? jrm;?
,ufrqifhtjzpf toHk;jyKonfhtjyif ykd;rTm;jcpm;jcif;
tE&m,fru
S muG,Ef idk Nf y;D ayghyg;aomaMumifh y&dabm*
trsdK;rsKd;tjzpf toHk;jyKaomaMumifh uRef;opfonf
tzkd;weftoHk;0ifjcif;jzpfonf/
oef;wifhatmif(Aef;armuf)

e,fpyfjzwfausmfvu
l ek u
f ;l rIrsm; ykrd x
dk ad &mufpmG
wm;qD;ESdrfeif;&ef &nf&G,f jrefrm-wkwfe,fpyfw
avQmuf rlq,f-a&TvDESifh vG,f*s,f-usef;zkef;NrdKUrsm;
wGif (2007-2008)ckESpftwGif; e,fpyfqufqHa&;
hf pS cf yhJ gonf/
H;k rsm; (Border liaison offices BLO) zGiv
tqkyd g e,fpyfqufqaH &;H;k rsm;\ yl;aygif;aqmif&u
G rf I
rsm;aMumifh vluek u
f ;l ol*P
dk ;f BuD; (4)ckudk (2010) jynfh
ESpftwGif;u azmfxkwfEkdifcJhonf/
xkdokdY yl;aygif;aqmif&GufcJhonfh atmifjrifrIrsm;
pGm&So
d nft
h wGuf a'owGi;f erlemjyavmufonftxd
todtrSwfjyKcH&aMumif; od&onf/
,ckESpfarv (15)&ufaeYwGif wkwfe,fpyf
avmufukdif-eefqefwkdYwGif wwd,ajrmufe,fpyf
qufqHa&;Hk;rsm; zGifhvSpfoGm;rnfjzpfonf/ jrefrmwkwfEkdifiHwkdYonf rJacgifa'owGif; (6)EdkifiH0efBuD;
tqifh vluek u
f ;l rIwu
dk zf sufa&;vkyif ef;pOf\ tzGUJ 0if
rsm;jzpfonft
h m;avsmpf mG (2005)ckEpS rf pS wifum vluek f
ul;rIyl;aygif;wkdufzsufa&;ukd aqmif&GufcJhMuonf/
BLO qufqHa&;Hk;rsm;\ yl;aygif;aqmif&GufrI
aumif;rGefojzifh wkwfEkdifiHtwGif;wGif wkwftrsdK;
om;rsm;ESihf t"rvufxyfxrd ;f jrm;cHxm;&onfh jrefrm
trsdK;orD;rsm;ukd wkwf&JwyfzGJUuu,fwifvnf;
aumif;? vrf;c&D;wGif wm;qD;u,fwifvnf;aumif;?
vlyGJpm;rsm;tm; zrf;qD; vlukeful;cH&olrsm;ukdu,f
wifjcif;jzifhvnf;aumif; enf;rsdK;pHku,fwif&&Sdonfh
jrefrmtrsdK;orD;rsm;ukd a&TvD-usefzkef;e,fpyfquf
qHa&;Hk;rsm;rS wpfqifhvTJajymif;ay;cJhonfh ESpfEkdifiHyl;
aygif;aqmif&GufrI\ atmifjrifaom jy,k*fwpfckjzpf
onf/
jrefrmtrsdK;orD;trsm;pkonf wkwEf idk if eH ,fpyf

wGif tvkyfvkyfudkif&efoGm;a&muf olrsm;&SdouJhokdY


qufpyfe,fpyfa'orS aqGrsKd ;om;csi;f ? rdwaf qGrsm;xH
oGm;a&muf vnfywfjcif;rsm;vnf;&Sdonf/
tcsdKUrSm wkwfEkdifiHwGif tvkyftukdif&rnf[k
pnf;H;k ac: aqmifvmjcif;cHMu&NyD; yGpJ m;rsm;u wkwf
trsdK;om;rsm;ESifh vufxyfaygif;oif;&ef a&mif;pm;cH
Mu&olrsm;vnf; rsm;pGm&So
d nf/ BLO e,fpyfqufqH
a&;H k ; tcsif ; csif ; csd w f q uf u,f w if a y;&ef
arwm&yfccH suaf Mumifh vnf;aumif;? wkw&f w
J yfzUJG u
u,fwifNyD; jrefrmbufodkY vTJajymif;ay;vsuf&Sd&m
(2012)ckESpfwGif jrefrmtrsdK;orD; (118)OD;&SdcJhonf/
if;wkdY\ wkwfEkdifiHokdYa&muf&SdcJhrI tajctae
rSm(u)wkwftrsdK;om;rsm;ESifh ukd,fwkdifcspfBudKuf
tdrfaxmifjyKol (13)OD;?
( c ) wkwftrsdK;om;ESifh vufxyf&rnfukdodNyD;
yGJpm;rSwpfqifh ykdYaqmifa&mif;pm;cH&ol (23)OD;?
( * ) wkwt
f rsdK;om;ESihf vufxyf&efvu
dk yf gcJNh yD;
vufrxyfrt
D zrf;cH&ol (8)OD;?
(C)wkwftrsdK;om;ESifh vufxyf&efvkdufyg
vmpOf vrf;tzrf;cH&ol (27)OD;?
( i ) tvky&f rnf[k vdrv
f nfpnf;H;k ac:aqmifNy;D
a&mif;pm;cH&ol (22)OD;?
( p ) vdrfvnfac:aqmifvmNyD; vufrxyfrD
tzrf;cH&ol (3)OD;?
(q)azsmfajza&;vkyf&efac:vmNyD; jynfhwefqm
tjzpfapckdif;cH&ol (10)OD;?
( Z ) wkwfEkdifiHwGif tvkyfvkyfpOftzrf;cH&ol
(10)OD;?
(ps)trsdK;orD;rsm;ESifh twlygvmonfh uav;

i,f (10)OD;?
(2012)ckEpS t
f wGi;f wkwEf idk if zH ufrjS yefvnf vTJ
ajymif;ay;ol jrefrmtrsdK;orD; (118)OD;teuf (81)OD;
onf wkwftrsdK;om;rsm;ESifhvufxyfaygif; oif;cJh
onfukdawGU&Sd&onf/
,if;wkdYteuf (54)OD;onf wkwftrsdK;om;rsm;
ESihf aumif;rGepf mG vufxyfaygif;oif;jcif;cH&NyD; (27)OD;
rSmnif;yef;ESdyfpufcH&aMumif; awGU&Sd&onf/
jrefrm-xkdif;e,fpyfrsm;wGif jzpfyGm;vsuf&Sdaom
vluek u
f ;l rIrsm;ukd ESpEf ikd if x
H ad &muf pGmwm;qD;ESrd ef if;
Ekid &f eftwGuf vluek u
f ;l rIqidk &f m e,fpyfqufqaH &;H;k
rsm;ukd (2012)ckESpf? rwfv (22)&ufaeYwGif wmcsD
vdw-f r,fqidk f vnf;aumif;? (2012)ckEpS ?f Mo*kwv
f
(30)&ufaeYwiG f aumhaomif;-&aemif;wkYd vnf;aumif;
toD;oD;zGifhvSpfcJhaMumif; od&onf/
AA

qifaygif0JNrdKYe,fwGif
avjyif;wdkufcwfrIaMumifh
ysufpD;qHk;I;rIjzpfyGm;
o&ufcdik ?f qifaygif0NJ rKd Ue,fwiG f arv (10)&uf
aeY? nae (3)em&D (45)rdepftcsed u
f avjyif;wdu
k cf wfrI
aMumifh qifaygif0&J pJ cef;\ta&SUawmifbuf&dS aZmif;
wef;av;aus;&Gm? truausmif;? 'if;yke;f aus;&Gm&Sw
d JG
buf t-r-uausmif;? csif;pkaus;&GmwGif &GmOD;bkef;
BuD;ausmif;&SdqGrf; pm;ausmif;(1)ausmif;ysufpD;qHk;IH;
cJah Mumif;? qH;k H;I rIrmS aZmif;wef;av; t-r-uausmif;?
trd;k vef? 'dik ;f rsm;jyKwfus cefrY eS ;f (787400)usy?f csi;f pk
aus;&Gm&GmOD;bke;f BuD;ausmif;&Sq
d rG ;f pm;ausmif;(1)ausmif;
qH;k H;I rIwefz;kd (1050000)usyfcefEY iS v
hf El iS w
hf &d pd m ef xd
cdu
k 'f Pf&m&aoqH;k rIr&Sad Mumif; pkpak ygif;qH;k H;I rI wefz;kd
(2814900)usyfjzpfNyD; tcif;jzpfae&modkY NrdKUe,f
taxGaxGtkyfcsKyfa&;OD;pD;XmerS 'kOD;pD;rSL;OD;pef;at;
ESit
hf zGUJ vufaxmufynma&;rSL; OD;ausmaf usmv
f if;ESihf
tzGJU? qifaygif&Jpcef;rS 'k&JtkyfatmifjrifhESifhtzGJUwdkY
a&muf&SdNyD;vkdtyfonfrsm;udkpDpOfaqmif&Guf vsuf&Sd
aMumif; oufqdkif&mrS owif;&&Sdonf/
Or m cif ( rauG ; )

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

13

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

EdkifiHa&;tusOf;om;ESifh
vGwfNidrf;csrf;omcGifU
Edik if aH &;tusOf;om;qdo
k nfh pum;vH;k udk vuf&dS
tpdk;&rS w&m;0ifoHk;pGJvmonfrSm aus;Zl;wifp&m
aumif;vSonf/ ,cifu ,HMk unfcsuaf Mumifh tusO;f
usc&H olqakd om a0g[m&udyk if vG,v
f ifw
h ulo;kH pGcJ iG hf
r&cJ?h onft
h &ifuqdv
k Qif Edik if aH &;tusOf;om;r&Sb
d ;l
[kyif ajymifajymifwif;wif; jiif;qefcMhJ u&mrS ,cktcg
EdkifiHa&;tusOf;om;pdppfa&; aumfrwDqdkonfudkyif
w&m;0ifzGJUpnf;xm; tpdk;&ESifhEdkifiHa&;tusOf;om;
a[mif;rsm;ESihf vufwv
JG yk af qmif aqG;aEG;aeMuonf
rSmaumif;aom tvm;tvm[kqkd Edik af umif;rnfxif
onf/ rnfojYkd zpfap jrefrmjynfwiG f Edik if aH &;tusOf;
om;&Sad eqJjzpfonfqjkd cif;um;? jiif;zG,rf &SNd y/D Edik if aH &;
tusOf;om;rsm;udkpdppf vGwfNidrf;csrf;omcGifh tjref
qH;k ay;Edik af umif;rnf[v
k nf; ,HMk unfarQmfvif&h aom
umvwpfcw
k iG f Edik if aH &;tusO;f om;rsm; vH;k 0r&So
d nfh
tcsdew
f pfco
k Ykd a&muf&v
dS mrnfrmS rvG{J uefjzpfwef&m
wnfh/

jynfwGif;owif;rsm;

&efukefjrpftwGif; &moDOwkqkd;&Gm;csdefpufwyformefpD;olrsm;
toufu,ftus0wfqifrItm;enf;

&efuek jf rpftwGi;f &moDOwkq;kd &Gm;csdew


f iG f pufwyformefp;D olrsm;onf toufu,ftus0wfqifrI tm;enf;jcif;udk avhvmawGU&S&d jcif;aMumifh
tE&m,fukd zdwaf c:&ma&mufaMumif; c&D;oGm;wpfO;D u qdyk gonf/ ]]yef;qd;k wef; ormefqyd rf mS awmh today;aewmyJ/ 'gayr,fh vdu
k ef mwJo
h el nf;w,f}}
[kvnf; okH;oyfajymMum;cJhonf/

]OHK jrifapownf;}

oefvsif&mpkO'gef;pmMunhfwkdufokYd
t0dpDwGif;vSL'gef;

vlwumpkHwJh jynfblwmkHa&SUwnfhwnfh wDuspf vrf;qkHvrf;rBuD;


tcsdK; a&Tonfwef;vrf;rab;rSm ay:ay:xifxifBuD; tckvdktdrfvdkvdk
qdik v
f v
kd ykd pHk eH YJ pnfyifajray:rSm cyfwnfwnfeYJ usL;ausmf&yf wnfaewm
NrdKUay:uvlBuD;rif;rsm; rsufpad rSmufaevdYk rjrifMubl;xifvYkd OHK ...jrifap
*spf(jynf)
ownf; ... jrifapownf; ... /

aus;&Gmtrsm;ydkifaiGtm;
rdrdukd,fusdK;twGuf tvGJoHk;pm;jyKvkyfonfU
tkyfcsKyfa&;rSL;a[mif; oufqdkif&mrS
ta&;,l
rauG;NrdKUe,f? urf;&ifaus;&Gmae? aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;a[mif;
OD;at;jrifhrS ,cifutkyfcsKyfa&;rSL;wm0ef,laqmif&GufaepOf tqkdyg
aus;&Gm&Sd tv,fwef;ausmif;ajrae&mtjzpf?urf;&ifaus;&Gmae OD;jyL;?
OD;at;rif;wdkY\ 0dkif;ajruGufrsm;tm; 0,f,l&eftwGuf tqdkyg&Gm\t
aemufbuf&Sd aus;&Gmydkifudkif; ajruGuf(5)uGuftm; avvHpepfjzifh
a&mif;cscJh&m aiG(7950000)&&SdcJhaMumif;? ausmif;ajrtwGuf a&mif;csol
OD;jyL;ESifhOD;at;rif;wdkYESpfOD;tm; aiGay;acsjcif;rsm;rjyKvkyfonfhtjyif
vuf&Sdaus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL;topf OD;ausmfZifxHodkYvnf; vTJajymif;ay;
tyfjcif;r&So
d jzifh ,ckEpS ?f azazmf0g&D(12)&ufaeY aeYv,f(1)em&D(30)rdepf
tcsdeu
f urf;&ifaus;7Gmtkycf sKyfa&;rSL;H;k wGif tpnf;ta0;jyKvky
f tvTJ
tajymif; aiGpm&if; &Si;f wrf;jyKvkyaf y;&ef tpnf;ta0;rS qH;k jzwfcahJ omf
vnf; ,aeYtcsdefxd &Sif;vif;Edkifjcif;r&SdbJ trsm;ydkif udkif;ajruGufrsm;
tm; avvHa&mif;cs&aiGrsm;udk udk,fusdK;twGuf tvGJoHk;pm;jyKvkyfxm;
ojzifh OD;at;rif;tm; ta&;,lay;yg&ef aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL; topf
OD;ausmfZifrS arv(10)&ufaeYu w&m;vdkjyKwdkifwef;cJh&m rauG;NrdKUNrdKUr
&Jpcef;(y)91^13?yk'fr (409)jzifh ta&;,lxm;aMumif;vnf; oufqdkif&m
Ormcif (rauG;)
rSowif;&&So
d nf/

a&&Sm;yg;onfhaus;&Gmrsm;a&wGif;wl;azmf

&efuek af wmifyikd ;f cdik ?f oefvsiNf rKd UAdv


k cf sKyfaus;&Gm? &mpkO'gef;pmMunhf
wku
d pf rd ;f vef;pdjk ynfa&;ESihf aomufo;Hk a&&&Sad &;wdt
Yk wGuf t0dpw
D iG ;f wpf
wGif;udkOD;jrifhOD; Ou|(jr&wemtdrf,mpDrHudef;)rS wl;azmfvSL'gef;ay;cJh
aMumif;/
tqkdygpmMunhfwkdufonf &efukefNrdKUIdif;[kwfukrPDrS q&mrBuD;
a'gufwma':cifcif&ED iS hf MD OD;0if;oef;wdrYk S Adv
k cf sKyfaus;&Gmom;rsm;twGuf
pmaytvif;&&Sad p&ef&nf&,
G
f (2009)ckEpS u
f vSL'gef;cJah Mumif;od&onf/
wif a rmif a iG ( oef v sif )

rEav; ar (5)
rauG;wdkif;a'oBuD;? ewfarmufNrdKUe,f? aus;&Gmrsm;wGif aEG&moD
qnfi,f? uefi,frsm; a&cef;ajcmufNyD; aomufokH;a&&Sm;yg;vsuf&Sd&m
aus;&Gmrsm;okdY tvSL&Sifrsm;? NrdKUe,fwm0ef&Sdolrsm; tzGJUtpnf;rsm;u
aomufo;Hk a&&Sm;yg;vsu&f adS om aus;&Gmrsm;okYd tvSL&Sirf sm;jzefaY 0ay;vsuf
&So
d nf/ tcsKdUaus;&Gmrsm;wGif wpfEikd w
f pfyikd f vufa&wGi;f wl;azmfvsuf&dS
Muonf/ acsmif;oJjyifrsm;wGif oJatmufwl;azmf&m wkHuifa&wGif;jzifh
aomufo;Hk a&&&Sad tmif BudK;yrf;vsuf&MdS uonf/ a&wGi;f wl;vkyo
f m;rsm;
vnf; vufrvnfatmifw;l azmfay;aeMu&onf[k od&&dS onf/ vufa&
wGif;wl;Muolrsm;rSm wpfay (600)usyf&&SdNyD; tcsKdUaus;&Gmrsm;wGif ay
(100)ausmf ay (150)cefw
Y ;l onfw
h ikd f a&csKdrxGub
f J a&iefrsm;omxGuf
aeojzifh a&wGif;tvSL&Sifrsm; xyfrHwl;azmfaeMu&aMumif; od&Sd&onf/
ref ; BuD ;

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

14

jynfwGif;owif;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

aTyg&rDusef;rma&;azmifa';Sif;\tcrJYusef;rma&;apmifYaSmufrI
csif;jynfe,fusif;y
aTyg&rDuse;f rma&;azmif;a';Si;f (16)
Budraf jrmuf tcrJu
Y se;f rma&;apmifaY SmufrI
(e,fvn
S u
hf serf ma&;tvSLawmf)ukd use;f rm
a&;0efBuD;Xme\ OD;aqmifyyYH ;kd rIjzifh csi;f jynf
e,f? rwlyND rKd UESirYf if;wyfNrKd UwdUk {Nyv
D (29)
&ufrSarv (2)&ufaeUtxdusif;ycJY&m
a'gufwmOD;jrode;f [efO;D aqmifaom txl;
ukq&m0efBuD;rsm;ESiq
Yf &m0ef? olemjyKrsm;
u csi;f wdik ;f &if;om;trsm;pkjzpfaom a&m*g
rsKd;pHak 0'emSiaf ygif; (5305)OD;udk prf;oyf
ppfaq; cJGpdwfukoay;cJYMuonf/
(15)Budrfajrmufc&D;pOfudkvnf; Srf;
jynfe,fawmifyikd ;f ? ausmufwpfwvH;k NrdKU
rwfv (23)rS (25)&ufaeUtxdusif;ycJ&Y m
Sr;f ? ytdyk ?f vDq;l ? "Ekpaom wdik ;f &if;om;
aygif;pHk a&m*ga0'emSiaf ygif; (5190)OD;udk
prf;oyfppfaq;ukoay;cJYNyD; vlem (92)
OD;udk cJGpdwfukoay;cJYaMumif; od&onf/

awmf&davsmf&doHcsyftzGJY om;rsm;u*kPfjyKaiGrsm;ynma&;twGufvSL'gef;
rEav; ar (6)
oBuF e f (4)&uf umvtwG i f ;
rEav;NrdKU pma&;q&m? uAsmq&mrsm;?
umwG e f ; q&mrsm;? umwG e f ; q&mrsm;?
owif;rD',
D mrsm; pkaygif;yg0ifaom awmf&d
avsm&f o
d cH syt
f zGUJ udk ukrP
rD sm; vkyif ef;&Sif
rsm;u yg0ifyyhH ;kd ulncD MhJ uNy;D NrKd UwGi;f ? NrKd Ujyif
vSnv
hf nfazsmfajzrItwGuv
f nf; NrdKUrdNrdKUz
rsm;u *kPfjyKaiGrsm; csD;jrifhcJhMuonf/
,if;*kPjf yKaiGrsm;rS (12)ode;f usyf &&Scd NhJ yD;
ydkaiG (2)odef;udkcsrf;jrom pnfNrdKUe,f
y&[dwomoemh0efaqmifausmif;okYd oGm;
a&mufvLS 'gef;NyD; (10)ode;f usyfukd rEav;
wdkif;a'oBuD;? oydwfusif;NrdKUe,f? waumif;wdkufe,ftwGif;&Sd ivsif'PfaMumifh ysufpD;cJhaom jrifomaus;&GmrS rlvwef;ausmif;
ref ; BuD ;
twGuf pmoifckHrsm;ESifhy&dabm*ypnf;rsm; oGm;a&mufvSL'gef;cJhMuaMumif; od&Sd&onf/

armfvl;aus;&GmtkyfpktwGif;&Sdqnfa&aomufv,f,majrrsm; [JEkacsmif;
ausmufqnfa&umwm ydkrdkcdkifcefhap&eftvkdhiSm ausmufqnfjyKjyifa&;aumfrwD
zGJYpnf;

armfv;l aus;&Gmtkypf t
k wGi;f &Sd awmif
olv,form;rsm;ESppf Ofpu
dk yf sK;d vsu&f adS om
armfvl;uGif;? tkef;'kwfuGif;? u&ifuGif;?
[JEu
k iG ;f ? rif;omuGi;f tp&Sad om qnfa&
aomuf v,f,majrrsm;tm; rk;d pyg;omr
uaEGpyg;yg a&tjynfht0ay;Ekdifa&;t
wGuv
f nf;aumif;?armfv;l aus;&Gm&yfuu
G f
toD;oD;rSo;kH pGaJ eaom pdrphf rf;a&udv
k nf;

tNrJoHk;pGJEkdif&eftwGuf&nf&G,f armfvl;
ta&SUbuf&[
dS EJ ak csmif;ausmufqnfa&um
wmtm; ykrd cdk idk cf efaY p&ef ausmufqnfjyKjyif
a&;aumfrwDukd arv (2)&ufaeYu armf
vl;aus;&Gmtkypf k tkycf sKyfa&;rSL; OD;0if;pdeu
f
ac:,lzGJUpnf;ay;cJhonf/
v,form;rsm;ESiahf rmfv;l &yfuu
G t
f oD;
oD;rSa&ukv
d akH vmufpmG oH;k pGEJ idk af &;twGuf

vuf&t
dS oH;k jyKvsu&f adS omausmufqnfa&
umwmrSmtvsm;ay(100)&SdNyD; a&us (4)
aytjrif&h ydS gonf/ atmufajcMurf;jyifrsm;
uku
d eG u
f &pfavmif;jyKjyifxm;aomfvnf;
rk;d &moDwiG af &vH;k tiftm;ESiahf rsmygvmaom
opfv;kH BuD;rsm;opfyifBuD;i,frsm;? 0g;azmif
arsmolrsm;\0g;azmifpGyfrsm;t&Sdefjyif;jyif;
usqif;vmrIaMumifhatmufcHMurf;cifrsm;
rcHEidk b
f yJ supf ;D ,k,
d iG ;f vsu&f adS eonf/ armf
vl;ta&SUbufwnf&Sdonfh ausmufqnf
a&umwmonfv,form;rsm;ESifharmfvl;
aea&oHk;pGJolrsm;\ toufaoG;aMumjzpf
onfESifhtrQ bkd;bGm;vufxufuwnf
aqmufcahJ om qnfa&umwmjzpfygonf/
xkad usmufqnfa&umwmukd a&&Snf
wnfwchH idk Nf rJap&eftwGuf armfv;l obm0
pdrfhprf;a&a&ay;a0a&;aumfrwDu v,f
orm;rsm;xHrS aiGaMu;aumufcrH rI &Sb
d J jyK
jyifoGm;rnfjzpfaMumif; cefYrSef;ukefusaiG
odef; (100)cefY&SdrnfjzpfNyD; (2007)ckESpf
uvnf; wpfBudrfjyKjyifcJhaMumif; od&Sd&yg
ndKrif;xuf(jrefrmpm)
onf/

&wemrLqkawmif;jynfUbk&m;taeuZmwifvSL
rEav; ar (6)
rEav;NrKd U? csr;f at;ompHNrKd Ue,f? (19)
vrf;? rif;wJtDuif;&yfuGuf&Sd &wemrL
qkawmif;jynfh apwDawmfjrwf mPfawmf
(57)ayrS mPfawmf (108)aytxd mPf
awmfjrifhwifNyD; a&Twd*Hkbk&m;ykHpHwlwnf
aqmufNy;D pD;cJ
h bk&m;taeuZmwiftcrf;
tem;ESihf oHCmawmfrsm;tm; qGr;f qefprd ;f
avmif;vSLyG?J bk&m;tvSLaiGrsm; a&pufcs
vSL'gef;yGt
J crf;tem;udk ar (3)&uf? eHeuf
(8)em&Du tqdkyg&wemrLbk&m;&ifjyif
awmfwGifusif;yonf/
tcrf;tem;okYd &wemrLbk&m; a*gy
ue,fajrtwGi;f &Sd ausmif;wdu
k f (22)wdu
k f
rSoC
H mawmft&Sijf rwfrsm; <ua&mufawmf
rlMuNyD; a&S;OD;pGm taeuZmwifawmfrlMu
onf/ xkdYaemuf a*gyutzGJUOu|OD;udk
udak v;ESiahf *gyutzGUJ 0ifrsm;u oHCmawmf
t&SifjrwfwkdYtm; vSLzG,f0wKypnf;rsm;
qufuyfvSL'gef;MuNyD; bk&m;twGuf vSL
'gef;cJMh uaom tvSL&Sif (2000)ausmfw\
Ydk
tvSLaiGrsm;udk a&pufoGef;cstrQay;a0
Muonf/ tvSLaiGusyfoed ;f (2000)ausmf
udkbPfokdYtyfESH&ef vTJajymif;ay;tyfMu

onf/
xkaYd emufwufa&mufvmMuaomtvSL
&Sifrsm;? y&dowfrsm;tm;{nfhcHauR;arG;Mu
onf/ &wemrLbk&m;yxrqkH;tBudrf
uqkef anmifa&oGe;f avmif;yGu
J kd uqkev
f
ref;BuD;
jynfah eYusi;f yrnfjzpfonf/

edAmefokcukodkvfjzpfaq;cef;okdhvSL'gef;

rEav; ar (5)
rEav;NrdKU? csrf;at;ompHNrdKUe,f?
urf;em;vrf;&Sd oMum;ESifhoum&nf vkyf
ief;&Sifrsm;toif;rS rEav;NrdKU? edAmefokc
vlru
I n
l aD &;toif; edAm efock ukov
kd jf zpf
aq;cef;okYd tvSLaiGay;tyfvLS 'gef;yGu
J kd ar
(1)&ufaeYu usi;f yonf/ tcrf;tem;wGif
tvSLaiG (15)ode;f usyfukd ay;tyfvLS 'gef;
&m edAmefokcvlrIulnDa&;toif; Ou|
OD;xGe;f ausmEf iS hf OD;rsK;d jrifw
h u
Ydk vufc&H ,lNy;D
*kPfjyKvTm jyefvnfay;tyfonf/

tqdyk g tcrf;tem;wGif tvSL&Sirf sm;


u edAmefokcukodkvfjzpfaq;cef; aq;0g;
tvSLaiGay;tyfvLS 'gef;Mu&m OD;ppfEikd f a':rd
rdatmif (85)vrf;rS (2)odef;usyf? udkjrwf
rif;armif+rarol rdom;pkrS (1)odef;usyf?
ref;awmifajcbd;k bGm;&dyo
f mrS rmrDauoDrS
(1)ode;f usy?f OD;rsK;d wif+h a':pef;at; rdom;pk
rS(5)aomif;usy?f jrefrmhopfvyk if ef;azmifyUJG
a&;rS(3)ode;f usy?f a'gufwmOD;bke;f Edik +f a':
acsmi,fi,fro
d m;pkrS (1)ode;f usyt
f oD;oD;
ref;BuD;
ay;tyfvLS 'gef;Muonf/

rjrifuG,f&mtrsdK;orD;wpfOD;tm;owfcJUonfh
trsdK;om;axmif(10)ESpfcs
rauG;wdik ;f a'oBuD;? uHrNrKd Ue,fwiG f rjrifu,
G &f mtrsK;d orD;wpfO;D udk owfco
hJ nfh
trItm;oufqikd &f m? o&ufckid w
f &m;k;H rSppfaq;cJNh y;D jypfru
I sL;vGeaf Mumif;xif&mS ;ojzifh
yk'rf (302)(2)t&? jypfru
I sL;vGeo
f cl ifarmifvwftm; arv(7)&ufaeYwiG f tvkyEf iS ahf xmif
(10)ESpcf srSwcf ahJ Mumif; owif;&&So
d nf/ trIjzpfpOfrmS o&ufckid ?f uHrNrdKUe,fwiG ,
f ref
ESp'f ZD ifbm (9)&ufaeY? n (9)em&Dtcsed u
f w&m;vdOk ;D ode;f 0if;onf r*Fvmaqmifoo
Ykd mG ;
a&mufaepOf if;\ZeD;a':oef;at;? orD;BuD;\ cifyeG ;f cifarmifvwforD;i,fwo
Ykd nf
aygufyifuiG ;f &Sd rD;aoG;zdo
k o
Ykd mG ;a&muf&m aetdro
f jYkd yefra&mufojzifh vdu
k v
f MH unfh &I m
w&m;vd\
k ZeD;rSm rD;aoG;zdt
k eD;"m;'Pf&mjzifah oqH;k aeaMumif;od&&dS ojzifh ta&;,lay;
yg&efwikd w
f ef;cJ&h m oufqikd &f muHrNrdKUe,f&pJ cef; (y)62^12? yk'rf (302)jzift
h rIziG x
hf m;NyD;
jypfru
I sL;vGeo
f t
l m; pHpk rf;azmfxw
k cf sufrsm;t& cifarmifvwftouf (25)ESp?f awmif
ndKwJwu
kd t
f v,f&mG tkypf ?k uHrNrdKUe,faeoljzpfaMumif; ppfaq;ay:aygufco
hJ jzifh tqdk
yg trItm;cdik rf mpGmwnfaqmufNyD; oufqikd &f modw
Yk &m;pGq
J w
kd ifycYkd jhJ ypfrI xif&mS ;ojzifh
Ormcif(rauG;)
jypf'PfcsrSwfcH&aMumif; owif;&&Sdonf/

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

15

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

16

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

ArmEkid if v
H ;kH qkid &f m ausmif;om;rsm;or* (Auo)tzGUJ csKyf&yfwnfco
hJ nfrmS pde&f wkuadk usmfveG
f (77) ESpjf ynfh
ajrmufcNhJ yjD zpfonf/ ESpaf ygif;rsm;pGmwdik af tmif tcuftcJrsm;tm; &J&pJ eG jfY zwfoef;cJMh uonfh Auo&Jabmf? &Jbufrsm;onf
,aeYtcsdefxdwkdif Auo\cGyfa'gif;tvHatmufwGif BuHUBuHUcdkifpGm&SdaeqJjzpfonf/ (1936)ckESpf? arv (8)&uf?
(9)&uf? (10)&ufaeYrsm;wGif ArmEkdifiHvHk;qkdif&m ausmif;om;rsm;nDvmcHukdusif;ycJhNyD; nDvmcH\qHk;jzwfcsuft&
ArmEkid if v
H ;kH qkid &f mausmif;om;rsm;or*-Auoukd zGUJ pnf;cJMh uonf/ yxrtBudrn
f v
D mcHvnf; jzpfayonf/ ,if;rwkid rf D
u (1903)ckESpf pufwifbm (12)&ufaeYwGif ArmEkdifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIwkdufyGJrsm;\ OD;qHk;wkdufyGJjzpfonfh &Sdckd;
oydw?f (1920)ckEpS ?f 'DZifbm (5)&ufaeYwiG f &efuek w
f uov
kd t
f ufOya'ukq
d efu
Y sifonfh yxrausmif;om;oydw?f
(1936) azazmf0g&D (25)&ufaeYwGif acgif;aqmifukdEkESifh ukdatmifqef;wkYdausmif;xkwfcH&rIukd uefYuGufonfh'kwd,
ausmif;om;oydwfrsm;ukd wkdufyGJ0ifcJhMuonf/
(1937)ckEpS f arvwGif Auo'kw,
d nDvmcHudk rEav;NrKd Uvnf;aumif; (1938)ckEpS f {Nyv
D wGif wwd,nDvmcHudk
ykodrfNrdKUvnf;aumif; usif;ycJhMuNyD; ausmif;om;oHrPdwyfrsm; zGJUpnf;&efqHk;jzwfcJhMuonf/ (1938)ckESpf 'DZifbm
(20)wGif wwd,ausmif;om;oydwjf zpfymG ;cJNh y;D &efuek w
f uov
dk t
f ygt0if &efuek Nf rKd U&Sd ausmif;aygif;pHrk S ausmif;om;xku
twGi;f 0ifrsm;H;k ukd 0kid ;f oydww
f m;qEjycJ&h m jrif;pD;ykvyd rf sm;u qEjyausmif;om;rsm; tMurf;zufErdS ef if;ojzifah usmif;
om;acgif;aqmifuadk tmifausmf usq;kH cJo
h nf/ (1300)jynft
h a&;awmfyw
kH iG v
f nf; AuoOu|ukAd [de;f ESihf twGi;f a&;rSL;
ukdAaqGwkYdOD;aqmifrIjzifh yl;aygif;wkdufyGJ0ifcJhonf/
(1951)ckEpS f Mo*kwv
f (15)&ufwiG f ArmEkifd if v
H ;kH qkid &f m ausmif;om;rsm;or* (Auo)ukd
ArmEkid if v
H ;kH qkid &f m ausmif;om;or*rsm;tzGUJ csKyftjzpf wk;d jrizhf UJG pnf;cJo
h nf/ Akv
d cf sKyfatmifqef;
onf ArmEkdifiHvHk; qkdif&mausmif;om;or*rsm;tzGJUcsKyf\Ou| jzpfcJhavonf/ (1962)Zlvkdif
(7)&ufaeYwiG f qJAif;Zlvidk t
f a&;tcif;jzpfymG ;cJNh y;D ausmif;om;tajrmuftjrm; owfjzwf zrf;qD;cH
cJ&h onf/ (1962)ckEpS f Zlvidk f (8)&ufaeYwiG f or*taqmuftOD;AH;k cGzJ suq
f ;D cHc&hJ Ny;D ,m,Dwuo
taqmuftOD;onfvnf; (1963)ckEpS f 'DZifbmvwGif zsuq
f ;D cHc&hJ onf/ (1964)ckEpS f aemufyidk ;f
wGif AuovIy&f mS ;rIrsm;onf ajratmufvyI &f mS ;rItjzpfom vIy&f mS ;Ekid cf o
hJ nf/ (1988)ckEpS t
f wGi;f
ukb
d ek ;f armfta&;tcif;? wHwm;eDta&;tcif;? bke;f armf(3)vjynft
h a&;tcif; ajreDuek ;f ta&;
tcif;? (8)av;vH;k ta&;tcif;rsm;ukd Auo&Jabmf&b
J ufrsm;u wku
d yf 0JG ifcMhJ uNyD; (1988)ckEpS f
Mo*kwfv (28)&ufaeYwGif &efukefwuodkvf Auorsm;tzGJUcsKyfukd jyefvnfzGJUpnf;cJhonf/
&Jabmf&Jbufrsm;pGm\ toufrsm;ukdpaw;cJh&onf/
Auo&Jabmf&b
J ufrsm;taejzifh (2012)ckEpS af emufyikd ;f wGif AuoA[kpd nf;H;k a&;aumfrwD
ukd tzGJU0if (12)OD;jzifhzGJUpnf;cJhNyD;? Auo(txufArmjynf) w&m;0ifjzpfxGef;ay:aygufa&;
aumfrwDukd tzGJU0if (9)OD;jzifhzGJUpnf;cJhNyD;? AuoA[kdvkyfief;aumfrwDukd tzGJU0if(17)OD;jzifhzGJU
pnf;cJo
h nf/ Auorsm;tzGUJ csKyf\ tajccHrl (5)csurf mS trsKd ;om;Ekid if aH &; (okrYd [kw)f ppftmPm
&SifqefYusifa&;? 'Drkdua&pDynma&;? ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&;ESifh Nidrf;csrf;a&;wkdY
jzpfonf/
Auorsm;tzGUJ csKyftaejzifh ckid af usmif;om;or*rsm;ESihf vlrsdK;pkausmif;om;or*rsm;wk;d
csJUzGJUpnf;a&;? wpfEkdifiHvHk;twkdif;twmjzifh (Auo)ausmif;om; nDvmcHac:,lusif;yEkdifa&;?
ausmif;om;nDvmcHrS a&G;aumufwifajrm ufonfAh uo tvkyt
f rIaqmiftzGUJ ay:aygufa&;wku
Yd dk
a&SUqufvyk af qmifomG ;Murnfjzpfonf/ tpOfwpfpu
dk f ausmif;om;vli,frsm;ESihf zGUJ pnf;cJah om
Auoonf ,cktcgwGifvnf; AuoA[kdvkyfief;aumfrwDwGif vli,fwpfa,mufjzpfonfh
ausmfukdudku Ou|tjzpfwm0ef,lvsuf&Sdonf/ ArmEkdifiHvHk;qkdif&mausmif;om;or*rsm; tzGJU
csKyf\ (77)ESpjf ynhf tcrf;tem;ukd arv (10)&ufaeYu awmifOuvmNrdKUe,ftwGi;f &Sd pdww
f ikd ;f
usvufzuf&nfqkdifwGif usif;ycJhonf/ ausmif;om;vli,ftrsm;pk wufa&muf cJhMuonf/
ArmEkid if v
H ;kH qdik &f m ausmif;om;or*rsm;tzGUJ csKyfonf (1936) ckEpS w
f iG f pwifzUJG pnf;cJNh yD;
,cktcsdefxd qufvufwnf&Sdum jrefrmjynf\ oufwrf;t&SnfMumqHk; vlxkvlwef;pm;tzGJU
tpnf;jzpfonf/ e,fcsJUqefYusifa&;? zufqpfawmfvSefa&;? trsdK;om;vGwfajrmufa&;ESifh 'Drkd
ua&pDa&;? ppftmPm&SifqefYusifa&;ponfh trsdK;om;a&;wm0eftm;vHk;ukd OD;vnfrokef
xrf;&Gucf NhJ yD; 'Dru
dk a&pDynma&;? ausmif;om;xktcGit
hf a&; umuG,af &;ESihf Nidr;f csrf;a&;wku
dY dk
tpOfwpkdufrufruf azmfxkwfawmif;qkd wkdufyGJ0ifcJhMuonf/ ausmif;om;&SdvQif ausmif;om;
or*&Sd&rnfqkdonfrSm Auorsm;\ cH,lcsufyifjzpfavonf/
apmzk d ; cG m ;

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

17

aqmif;yg;

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

rdk;r&Gmao;ojzifh ae&mtESHYtjym;rD;ysufaeygonf/ rD;rvmojzihf a&uyga&ma,mifNyD; rvmojzifh rsufESmopfp&m


a&csKd;p&m a&r&Sdojzihf a&oefY0,f oHk;&aomfvnf; vlu oefY&Sif;rvm...
aeylxv
J nf;rxGu&f J c&rf;vGeaf &mifjcnfveG u
f
J tom;a&zGrJ aJG jcmufomG ;rnfukd pd;k aMumifah wmfr
l vd;k &Si;f udk vl;ae&\/
udk,fbmom ukd;uG,fMuNyD; udk,fhxrif;(wpfeyfavsmhpm;)pm;um? at;at;aeMuyg/ ae&mrvkygeJYwkdif;jynfrvkygeJYvdkY
uefYvefYaeYpOfu awmif;yefa&;om;vkduf&ygaMumif;
oefvsifMqmodrf;
pmwnf;csKyf
uefYvefYaeYpOf

oD&dyp,m jyKjyifajymif;vJa&;pwif
oD&dyp,m ar(13)
oD&dyp,mwdkif;jynfonf tvGefjcrsm; aygrsm;aeojzifh jyKjyif
ajymif;vJa&;vkyif ef;rsm;pwifaeNyDjzpfaMumif;

atmufqdkuf&Sm
]]trsm;tusK;d raqmif uk,
d u
f sK;d atmif}}[laom oD&yd p,m 0efxrf;
rsm;onf vcxuf atmufqu
kd u
f kd olxufig vk,ufum &SmazGaeMuNyD;
tusifhysufjcpm;rIawG wpfaeYwjcm;jzpfay:aeaMumifh

nrxGuf
xdkaMumifh oD&dyp[mwkdif;jynf t&nf;BuD;rsm;u qEazmfxkwf
qEjyMuaMumif;
xdkqEjyrIawGaMumifh Oya'udk csKd;azmufonf[kqdkum tmPmydkif
rsm;u wpfa,mufruseftm;vkH; vl0wfvJapaMumif;ESifhnrxGuf&
(rD;ysufvkdY) trdefYudkxkwfxm;&aMumif;

topfvJ
]]jcpm;aeaomwkdifrsm;udkvnf; ysOfjym;rif;u vuform;rsm;udk
ac:um topfjyefvJcJhaMumif; oD&dyp,mjyefMum;a&;0efBuD;ordefayg
oGwfu uefYvefYodkY tD;ar;ydkYxm;aMumif;...

iZifumudkao'Pfay;
vIdif;ykwfuRef; ar(10)
ykZGefacsmif;wGif avSwpfpif;jzihf ig;cdk;zrf;aeaomiZifum qdkoludk
ao'Pfay;vdkufaMumif;/

euf&Sifaemifudkzrf;
ao'Pftay;cH&aom iZifumqkdolonf '*kHwpfzufurf;&Sd
vIdif;bkwfuRef;wGif rif;rlum awmifiludkodrf;ydkufNyD; uAsmq&mewf&Sif
aemifudk zrf;qD;NyD; vIdif;ykwfuRef;odkY ac:aqmifcJhaMumif;

csuf c sif ;
vIdif;ykwfuRef;wGif iZifumESifh ewf&SifaemifwdkYrSm yl;aygif;um
t&ufaomuf zJu
kd f jynfw
h efqmrsm;ESiahf ysmyf g; rmqwf KTV odo
Yk mG ;um
um&mtdkaursm;ESifhpkdajyaeNyD; t&ufaomufonfhtcg tjrnf;r&Sd
ykZeG af wmifacsmif;wGif ig;cd;k zrf;&m ykZeG af wmif*wfrS uif;vSnphf Of ck;d &myg
ypn;f ESit
hf wlzrf;rdum csucf si;f trdecYf s csucf si;f ao'Pfay;vku
d yf g aMumif;

uefYvefYvlxkatmfoH
pmwnf;rSL;cifAsm
armfawmfqidk u
f ,fp;D olrsm;onf ,mOfpnf;urf;vrf;pnf;urf;udk
vkdufemMuolrsm; r[kwfMu rMumcPqdkovdk armfawmfqkdifu,f
pD;olrsm;pnf;urf;rJhrIaMumifh aoMuonfursm;ygonf/
xd k q d k i f u ,f t rsm;pk r S m vk d i f p if r J h r sm;jzpf ouf q k d i f & mu
vufyu
kd Mf unfrh aeoihaf Mumif; uefv
Y efaY eYpOfrS atmfvu
dk &f ygaMumif;
vkyfom;jynfol

pmwnf;csKyf
oefvsifMqmodrf;
wm0efcHpmwnf; wmarGusD;uef;
"mwfykHowif;axmufcsKyf A[ef;iayG;
xkwfa0ol(tNrJ) yJBuD;avSmfonf
aMumfjimwm0efcH cifoEm oufcsKdNyHK;
jzefYcsda&; yJcl;aq;vdyfckH
wef z d k ;
r&Sd
uef Y v ef Y H k ; pd k u f & mXme
qD'dk;em;taemufbufu vufzuf&nfqdkif/
zkef;-420190378(vdkif;rrd)
rS w f c suf zGifhcsdef wpfaeukef
ydwcf sed f wpfnvk;H bke;f bke;f vJ&if tdyNf yo
D mrSw/f

uef Y v ef Y u Asm

(y#d y u )
a&jyif c J u s
*,uf u x
cJ y pf & usKd ; eyf N yD /
MSP

rdk;&GmatmifvGefqGJMu
v' ar(7)
aetvGefyl a&wGif;a&uefrsm; cef;ajcmufukefojzifh v'wGif aomufokH;a&
tvGeftcufawGUae&ojzifh v'NrdKUaevlxku jrefrmhdk;&mtpOftvmwdkif; rkd;&Gmatmif
vGefqGJMuaMumif;
odaYk omf udak &Tr;kd rSmu a&rsm;&m rd;k &GmcJNh yD;....wGif rk;d r&GmaMumif; v'NrdKUae vlxu
k
uefYveYfodkY taMumif;Mum;aMumif;

a'gufwmEkd;r[kwfaMumif;
ordefaygoGyf taMumuftuef jiif;qdk
tmwmvGwf ar(7)
aps;xJ ? t&yf x J u m;*d w f w d k Y w G i f yg;pyf p um;t& if ; tay:
a'gufwmEkd;[k r[kwfr[wfajymMum;csuf(3)csufjzifh umwGef;Zmwf
aumifordefaygoGyfu jrefrmhumwGef;q&mBuD;OD;buav;(OD;a&Tkd;)?
umwGef;0dZmq&mBuD;OD;b*srf;wdkY\a&SUarSmufwGif taMumuftuefjiif;
qkdaMumif;/

ok H ; csuf
eHygwf(1)tcsuftaejzifh rdrdonf q&mumwGef;armif0P\
umwGef;Zmwfaumif jzpfaMumif;?
eHygwf(2)rdrdonf tvum;ausmfpGm? tpOft&rf;rdwJh&Sif*Grf;*dG?
tmwmvGwfNrdKUpm;BuD;wdkYESifhtwl umwGef;pmtkyfwGif oGyfoGyfqkdum
okyaf qmifcahJ Mumif;?
eHygwf(3)rdro
d nf a'gufwmEd;k jzpfcyhJ gvQif aumfr&Sit
f aejzifh vltrsm;
tm;ac:,lar;jref;p&mrvkad Mumif;

oHo, aysmufygap trSefb0a&mufygap


txufyg pmom;oDcsif;onf jynfawmfjyef tqdak wmfa':rmrmat;
oDqdkcJhaMumif; q&mumwGef;armif0P\ajyma&;qdka&;&Sdol umwGef;
Zmwfaumif ordefaygoGyfaejzifh if;tm; ]]a'gufwmEkd;}}[kqdkum
aumfr&SifrSoHo,&Sdaejcif;? pme,fZif;rsm;uvnf; cP cP rMum
AsL;MuvdkY,ckvdk&Sif;vif;&jcif;jzpfaMumif;

azmfxkwfjcif;
a'gufwmEkd; pkHprf;azmfxkwfa&;aumfr&SifrS pkHprf;ppfaq;rIjyKvkyfMu
onfrSm vGwfvGwfvyfvyfxkwfazmfa&;om;dkuful;csKyfukdifBudK;pm;jcif;
r[kwfaMumif;
trSefw&m;qdkwm yef;uefjym;0vdkoabmxm;NyD; ordefaygoGyfu
a'gufwmEkd;onf rdrdr[kwfaMumif; tvkyfr&Sdtvkyfr&SmvdkaMumif;
umwGef;ZmwfaumifordefaygoGyfu umwGef;pmrsufESmazmfxkwfjcif;jyK
vkdufaMumif;/
odaew,f
aumfr&Siv
f Bl uD;rif;rsm;uvnf; qufo,
G af &;jyifyodYk a&mufaeNyD;
a'gufwmEkd;qdkwmudk odaeNyDjzpfaMumif; um,uH&SifordefaygoGyf\
*kPfodumtm; iJhuGufNyD; trnfudkxkwfazmfajymqdkjcif; jyKrnfr[kwf
aMumif; wkdifywfuma0hv,fv,fvkyfoGm;ygaMumif;

uyvDyifv,fatmfta&SUydkif;rS
avzdtm;renf;rrsm;jzpfNyD;rkefwdkif;tjzpfajymif;Ekdif
jrefrmjynf ar(6)
arv(6)&uf jrefrmpHawmfcsed rf eG ;f rvG(J 3)ydomESi(hf 25)usyo
f m; cefw
Y iG f
rk d ; av0oowif ; t& aejynf a wmf a wmif b uf ( 700)rd k i f c eY f
jrefrmEdik if u
H Akd [djk yKa&rsm;&mrk;d &GmrnfjzpfaMumif;
uyvyD ifv,fatmfru
S v
k m;atmfikyo
f ;D pm;um ylpyfyal vmifjzpfNyD;
vQif avrv,f 0rf;csKyfNyD;aemuf rkefwkdfif;tjzpfajymif;vJGEkdifaMumif;
xdkaMumifh jrefrmjynfqif;&Jom;&yfuGufrsm;wGif rD;ae&muGufMum;
ysufEkdifaMumif; wpfcgysufvQif(3)ntdyf(4)&ufMumrnfjzpfygaMumif;
uefYvefYtcef;qufaqmif;yg;

a&TeD\Zmwfvrf;
a&Teq
D o
kd nfrmS um; acG;wd&pmefwpfaumifjzpfav\/ xdak cG;wd&pmef
wpfaumif\jzpf&yfrSef&ifwGif;jzpfrsm;ukd oeubmomrSwdkufdkufjyefqkd
ygaMumif;0efcyH g\/
wmarGusD;uef;
wm0efcHpmwnf;
uefYvefYaeYpOf
wpfaeYo uREfkyfa&TeDonf atmufygpum;rsm;udkwpfOD;wnf;
ajymqdrk \
d /
]]acG;uav; ckefvkdYzkefrxygbl;}}
]]acG;uav; ta&m0if yg;vsuf?em;vsuf}}
]]acG;NrD;aumuf usnfaxmufpGwf
]]acG;a[mifwmMum;wdkif; xrMunhfeJY tdyfa&;ysufw,f}}
]]a[mifaomacG; vlrav;
xdkacG;pum;ykHawGudk avhvmrdoavmuf ajymqdkae&jcif;rSmum;
uREfkyfaexdkifaomola|;BuD;tdrfudk b,fuaeb,fvkda&mufvmrSef;
rodonfhaygufvGwfyJpm;?a&arsmurf;wif?"mwfwkdifao;yef;? tkwfMum;
jrufaygufonfhacG;pkwfzGm;wpfaumifaMumifh jzpfav\/
xdkacG;pkwfzGm;onf tawmfhudk vlyg;0 tJavacG;yg;0onhfacG;wpf
aumifvnf; jzpf\ tawmfhudktcGihfta&;vnf; ,lwwf\/
uREfyk o
f al |;BuD;tdrrf mS aevmwmMumNyD acG;vdik pf ifqw
kd mr&Sad o;acs/
raeYwpfaeYurSa&mufvmonhfacG;pkwfzGm;rSm acG;vdkifpif&Sdaeojzifh
uREfkyfrSmvGefpGmrS tHhMo&av\/
acG;vkid pf ifqo
kd nfrmS um; vlqv
kd Qif Edik if o
H m;pdppfa&;u'fvykd ifjzpf/
ola|;BuD;rdom;pkuvnf; raeYwpfaeYurSa&mufvmonhf acG;pkwf
zGm;ukd OD;pm;ay;vGef;\/ xdkaMumifh acG;pkwfzGm;um; tdrfOD;cef;wGif acs;
(csD;)ygavawmh\/ ao;aygufavawmh\/
xdaYk Mumihf ola|;BuD;rdom;pku xdak cG;pkwzf mG ;tm; uREfyfk Ef iS &hf efwu
dk f
ay;\ xdktcg uREfkyfrSmvGefpGmrStodOmPf&SdNyD; tawGUtBuHKrsm;onfh
acG;wpfaumifjzpfonfhtvm;acG;pkwfzGm;ESifhy#dyurjzpfatmifa&Smif&
av\/uRefyfESifhacG;pkwfzGm;onf acG;csif;wlayr,hfacG;rsKd;csif;rwlacs/
uREfkyfu jrefrmacG;ppfppfjzpfav\/uREkfyf acG;pkwfzGm;ESifhy#dyurjzpf
atmifa&Smif&jcif;rSmum; vlwdkY\npfywfrIawGudkodxm;NyD;omjzpf
aomaMumifhjzpf\/ rMumcifrSm acG;pkwfzGm;onf acG;ae&mr&jzpfum
pnfyifom,m\trJwkH;udk tirf;r&pm;NyD; tqdyfoifhum ukd,fhrom
uk,
d x
f rf;cs&onhaf cG;avacG;vGib
hf 0odkY a&mufomG ;&avawmhownf;/
npf y wf a omvl r sm;vuf r S u if ; a0;Muygapuk e f a omf
atmuf w d k b matmif B uD ;

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

18

aqmif;yg;
topf w pf z ef p wif j cif ;
(1986)ckESpfrSm uRefawmf[m rdrdoabmeJYr[kwfbJ tcsdefrapmcif
tNidr;f pm;,lc&hJ ygw,f/ tJ't
D csdew
f ek ;f u uRefawmf&UJ toufu (46)ESpyf J
&Syd gao;w,f/ a&SUwufvrf;awG trsm;BuD;&Sad eao;w,f/ t&G,u
f vnf;
aumif;wke;f ? uRefawmf[mtD&wfppfwyfxrJ mS bwf(o)ygwD0ifr[kww
f hJ
&mxl;tjrifq
h ;kH t&m&Sw
d pfa,mufyg/ (1963)ckEpS rf mS awmfveS af &;jzpfNyD;wJh
aemuf bwf(o)ygwDxJ0ifzdkYvmajymayr,fh uRefawmfu r0ifbl;vdkYjiif;
vdu
k w
f ,f/ bwf(o)tzGUJ tpnf; vufatmufcw
H pfa,muf rjzpfcsifb;l /
b,fygwDurkd rS 0ifvkd b,ftzGUJ tpnf;&JUopmcHwpfa,muf b,fwek ;f u
rSrjzpfcb
hJ ;l / bmaMumifv
h q
J akd wmh ppfom;wpfa,mufjzpfwt
hJ wGuf ud,
k hf
udak vhusifo
h ifMum;ay;NyD; t&m&St
d jzpfceft
Y yfxm;wJh avwyftay: uRef
awmfwm0efaus&rSmjzpfygw,f/ b,fEidk if aH &;tzGUJ tpnf;udrk rS [kwyf gbl;/
qdkdk;pum;wpfck&Sdygw,f/ ]bk&ifu ppfwyfudkydkifqdkifonf}wJhqdkvdk
wJt
h "dym ,fu Ekid if aH wmfuppfwyfuykd ikd q
f ikd w
f mjzpfNyD; Ekid if aH &;rSmyg0ifywf
oufjcif;r&S&d ygbl;/ 'gayr,fh bwf(o)ygwD (1968)ckEpS rf mS tmPm&vm
wJhtcg olwdkYyxrqHk;vkyfwmu tD&wfEdkifiHrSm&SdwJh Munf;? av? a&eJY
urf;ajcapmifhwyfawGudk EkdifiHa&;rSmyg0ifvm apjcif;jzpfygw,f/ olwdkY&JU
&nf&,
G cf sufu ppfwyfxu
J t
kd opf0ifvmwJh wyfom;opfuae tqif&h m
xl;tjrifhqHk;t&m&Sdtxd wpfa,mufrusefygwD0ifjzpf&r,f/ EkdifiHudktkyf
csKyfaeolawGtay: opmapmifhoddkao&r,f/
tma&AD,bmompum;eJY qdk ;kd pum;wpfc&k ydS gw,f/ ]tm&yfEidk if [
H m
wpfckwnf;aomrdcifajrjzpfNyD; xm0&rSmMum;csuf&Sdygw,f}'Dpum;&JU
t"dym,fubmvJ bwf(o)qdk&S,fvpfygwDudkwnfaxmifwJh rdkufu,f
t,f(vf)z&ufudk ar;MunfhwJhtcg ]EkdifiH&JUcEmudk,fu tm&yf0dmOfu
tpvrf}vdkY&Sif;jyygw,f/ 'gaMumifh bwf(o)ygwD0ifzdkYac:wJhtcgwdkif;rSm
uReaf wmfu ]ud,
k cf Emu tm&yf? 0dmOfutpvrfqw
kd yhJ gwDxu
J u
kd Reaf wmf
b,fvdkvkyf0if&rSmvJ/ uRefawmfutm&yfvnf;r[kwf? tpvrfvnf;r
[kw?f uReaf wmfu tm&d,efc&pf,ef? 'gaMumif&h iS ;f aeNyD uReaf wmfub,f
ygwD0ifrSr[kwfbl;/
'gayr,fh olwu
Ykd ravsmhb;l ]0ifprf;yg? a*smf*sD(pf)&mrif;[m wu,f
awmfwyhJ ikd ;f avmhwpfa,muf? &mxl;awGvnf;wufaeNyD? BuD;rm;wJw
h m0ef
awGu,
kd x
l m;wJh vlwpfa,mufy?J bmjzpfvYkd ygwDr0ifwmvJ} uReaf wmfu
awmhr0ifcsifbl;vdkY jiif;qefcJhygw,f/ &mpk (20)ausmfavmufrSmwkef;u
tm&yfawGrtkyfpdk;cif 'Dajrudktm&d,efawGu t&ifqHk;tkyfpdk;cJhwmjzpf
ygw,f/ uRefawmf&h UJ bd;k ab;bDbifawG[m eifeAD eD b
YJ mbDvw
kH u
Ykd kd tkycf sKyf
olawGjzpfcJhMuygw,f/ uRefawmf[m tD&wfEkdifiHom;tppf trSefwpf
a,mufjzpfygw,f/ at'D (634)a&mufcsderf o
S m tm&yfawG'u
D akd &mufvm
wmyg/ 'gaMumifu
h RefawmferYJ oufqikd w
f mudk bmaMumifah wmif;qd&k rSmvJ/
awmf 0 if r d o m;pk a &S U wif q if j cif ;
(1921)ckEpS rf mS acwfrw
D yfrawmftjzpfwnfaxmifcsdeu
f pNyD; tD&wf
ppfwyf&UJ vHNk cHKa&;wyfzUJG awG[m qlet
D &m&Sad wGew
YJ yfrLS ;awG&UJ vufxrJ mS
yJ&ydS gw,f/ txl;ojzifh (1940)jynfEh pS t
f v,fumvawGrmS u'ftrsK;d om;
a&;0g'DrlpwmzmbmZmeDacgif;aqmifwJh awmfvSefykefuefrIawGpwJhtcsdef
aemufydkif;uwftenf;i,fudkyJ ppfwuodkvfawGrSmvufcHygw,f/ 'g
aMumifu
h 'fvrl sK;d awGtzdYk tD&wfppfwyfxrJ mS &mxl;BuD;BuD;&zdq
Yk w
kd m rvG,f
ygbl;/ u'fvrl sK;d awGrmS olwu
Ykd ,
kd yf ikd pf pfaoG;<utkypf k awG&w
dS mrSeyf gw,f/
tD&wfppfwyfrSm &SDtdkufawGutrsm;pkjzpfayr,fh u'fvlrsKd;awGuawmh
tenf;tusOf;om &Sdaeygw,f/
ud;k uG,w
f b
hJ momeJY vlrsK;d EG,pf t
k rsK;d rsK;d uGjJ ym;jcm;em;rItay:bwf(o)
ygwDu aoG;xd;k &efwu
kd af y;zdBYk udK;pm;ygw,f/ tD&wfEidk if rH mS &Sw
d hJ vlwikd ;f u
'gudo
k Md uygw,f/ yxrtcsufu 'Dtyk pf ak wG[m wpfpek w
YJ pfpb
k ,fwek ;f
urSoifjh rwfw,fqw
kd mr&Scd yhJ gbl;/ wcsKdUawGq&kd if ppfyjJG zpfaeMuwm&mpk
ESpfcsD&SdaeygNyD/ 'ghtjyifrlqvifeJY c&pf,efawGMum;rSmvnf; rwlnDuGJ
jym;jcm;em;wmawGvnf;&Syd gw,f/ c&pf,efwpfa,mufjzpfwt
hJ wGuf 'grSr
[kwcf &pf,efemrnfjzpfaewJt
h wGuf t[eft
Y wm;jzpf&wmawG rMumcP
BuHK&wwfygw,f/ 'DtjzpftysufrsKd;BuHK&wmuawmh uRefawmfhudk *suf
av,mOftxl;okyfjy ysHoef;zdkYvmNyD;ajymwJh tcsdefujzpfygw,f/
,ckvuf&dS bk&if&UJ zcrnf;awmf bm&de;f apmfbmG ; &Sw
d (f c)tp(r)qm
rift,f(vf)cgvD[m (1968)ckESpfwkef;u tD&wfEdkifiHodkYw&m;0ifvm
a&mufvnfywfpOfu jzpfygw,f/ uRefawmfwYkd avwyfpcef;rSL;uac:NyD;
apmfbGm;BuD;vmwJhtcg cyfedrfhedrfhavxJrSm av,mOfawGtvSjyysHoef;zdkY
uRrf;usifwhJ ydik ;f avmhwpfa,muf &Smay;zdaYk jymygw,f/ tJ't
D csdew
f ek ;f u
kd af v,mOfawGukd ydik Ef idk pf mG eJaY rmif;ESiEf ikd f
uRefawmfu (MIG-21) *sufwu
wJt
h aetxm;rsKd;jzpfygw,f/ 'ghtjyif'v
D pkd rG ;f &nfjrifah v,mOfrsKd;udk cyferd hf
edrfhrSm aumif;uifuRrf;bm;xdk;ysHoef;EkdifwJhydkif;avmhqdkvdk tD&wfrSm
uRefawmf wpfa,mufyJ&Sdygw,f/
'gaMumifh *suaf v,mOfuykd so
H ef;zdYk uReaf wmfu
h akd &G;vdu
k yf gNy/D 'gayr,fh
apmfbGm;BuD;eJY rdwfqufay;wJhtcg uRefawmfh&JUemrnf uywdefa*smf*sD(pf)
qm'gqdw
k m xkwrf ajymygbl;/ ]olu uywed v
f w
d yf g}vdaYk jymNyD; rdwq
f uf
ay;awmh uReaf wmftawmfav; tHMh ooifo
h mG ;ygw,f/ 'gaMumifah pmfbmG ;eJY
cyfvSrf;vSrf;udk uRefawmfaemufqkwfvdkufNyD; rdwfqufay;wJht&m&Sdudk
]uReaf wmf&h UJ emrnfukd bmaMumifv
h w
d v
f aYkd jym&wmvJ? 'gusKyfemrnfr[kwf
bl;qdkwmrodbl;vm;}vdkYar;vdkufygw,f/ 'DudpuRefawmf rauseyfbl;
qdw
k m tm;vH;k ujrifawGUaeMuw,f/ 0efBuD;csKyfavwyfO;D pD;csKyfew
YJ jcm;
*kPo
f a&&Sv
d Bl uD;vlaumif;awGtm;vH;k &Sad eMuNyD; tJ't
D &m&Sed YJ uRefawmf

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

bmawG tajcwifjzpfaeMuovJ olwdkYodcsifMuw,f/


tJ'Dt&m&Sdu Id;wdk;&SefYwefeJY ]odw,fr[kwfvm; a*smf*sD(pf)cifAsm;
eJeY mrnfu c&pf,efemrnf/ olUudo
k kyjf yysHoef;ay;r,fyh ikd ;f avmhu c&pf
,efqw
kd m apmfbmG ;odomG ;&if olUudak pmfum;w,fvx
Ykd ifomG ;rSmaygh} b,f
vdt
k aMumif;yJjzpfjzpf 'g[mjzifo
h yd u
f rkd mS ;,Gi;f rIBuD;yJ? tJ't
D csed u
f bm&de;f
rSm NAdwdoQt&m&SdawG&meJYcsDNyD;&Sdaew,f/ tawmfrsm;rsm;u a*smhqdkwJh
emrnf&rdS mS uawmh oHo,jzpfz,
G rf &Sb
d ;l / 'DemrnfurSnahf vh&w
dS hJ t*Fvyd f
emrnfwpfcyk g/ b,fvykd jJ zpfjzpfyikd ;f avmh[m rlqvifemrnfyjJ zpfjzpf c&pf
,efemrnfyJjzpfjzpf apmfbGm;uawmh odyftav;xm;rSmr[kwfygbl;/ 'g
aMumifu
h Refawmft
h &m&Su
d kd ]aumif;NyDav 'Dwikd ;f jzpfcsifw,fq&kd if cifAsm;
BudKufwJhydkif;avmhemrnfudk a&G;NyD;oGm;ac:ayawmh usKyfuawmhrarmif;
Edkifbl;}
oltawmfav;vefYoGm;NyD; uRefawmfhudkvSrf;Munfhw,f/ ]cifAsm;
bmudq
k v
kd w
kd mvJ/ cifAsm;armif;rSjzpfrmS aygh? tm;vH;k pDpOfNy;D Ny?D apmfbmG ;BuD;eJY
0efBuD;csKyfupkd w
d yf sufomG ;atmifrvkyyf geJ}Y 'Dawmh uRefawmfu ]usKyf&UJ em
rnfudkroHk;Ekdif&if av,mOfudkrarmif;bl;}
uRefawmfwEYkd pS af ,mufwpfcck u
k kd jiif;ckeaf eMuwmrSe;f 0efBuD;csKyfu
&dyfrdoGm;NyD; vSrf;ajymvdkufygw,f/ ][dkuywdef bmaMumifhatmfajymae
&wmvJ} 'DawmhavwyftkyfpkuGyf uJa&;rSL;uolUqDoGm;NyD; ]0efBuD;csKyf
cifAsm; 'DuywdefutvGefawmfwJh ydkif;avmhwpfa,mufyg/ olckpdwfqdk;
ae&wmu olUudkemrnftrSefeJYrdwf rqufay;vdkUygyJ} 'Dae&mrSmuRef
awmfajymjycsifwmu0efBuD;csKyfu uRefawmfu
h akd umif;aumif;odygw,f/
bmaMumifv
h q
J akd wmhou
l uReaf wmfh
&JUa,murBuD;&JU vufaxmuftjzpf
ES p f a ygif ; rsm;pG m vk y f c J h z l ; vd k Y y gyJ /
uRefawmfh&JUa,murBuD;u tD&wf
jrif;wyfrSm wyf&if;rSL;jzpfygw,f/
0efBuD;csKyfu ]bmjzpfvv
Ykd ?J em
rnftrSeef YJ rdwrf qufay;bl;qdw
k m
bmt"dym,fvJ}vdkYar;vdkufwJhtcg
]olUudk uywed af *sm*f s(D pf)qm'g tae
eJYrdwfrqufay;bl;/ uywdefvdwf
qdkNyD;rdwfqufay;w,f}vdkY uGyfuJ
a&;rSL;u&Sif;jyygw,f/
avwyf & J U jcaoF h
'Dpum;Mum;&awmh 0efBuD;csKyf
tawmfav; a'goxGufoGm;w,f/
]bmaMumif'h v
D v
kd yk &f wmvJ/ olUem
rnftrSefudkrac:bJ bmaMumifh

uywed v
f w
d v
f Ykd rdwq
f ufay;&wmvJ/ olu vlawmfyikd ;f avmhvYkd cifAsm;
ajymw,f/ avxJrSmuRrf;xdk;ysHoef;jyzdkY tawmfqHk;ydkif;avmhvdkYvnf;
ajymw,f/ 'gqdk &ifapmfbmG ;eJt
Y rd af &SUrif;om;udk olUemrnf&if;eJb
Y maMumifh
rdwfrqufay;wmvJ/ cifAsm;wdkY &SufzdkYaumif;w,f? oGm;'Djyemudk
ajz&Sif;vdkuf} avwyftkyfpkuGyfuJa&;rSL;u uRefawmfhqDa&mufvmNyD;
]a*smf*sD(pf) ...0efBuD;csKyfurif;bufrSm&Sdaew,f/ ckjzpfwJhudprSm
olawmfawmfav; pdwfqdk;aew,f/ 'Dudptay: avwyftajcpdkufpcef;
wm0efcHeJY avwyfOD;pD; csKyfwdkYudk olb,fvdkqufNyD;ta&;,lrvJqdkwm
bk&m;ocifryS o
J v
d rd rhf ,f} 'DawmhuReaf wmfu ]aumif;ygNy'D gqd&k ifuReaf wmf
av,mOfuakd rmif;ygr,f}vdaYk jymNyD;wd;k wd;k av;qkawmif;vdu
k yf gw,f/ bm
aMumifv
h q
J akd wmh av,mOfut
kd edryhf sNH y;D uRr;f xd;k arSmufcakH rmif;w,fqw
kd m
odyu
f kd tE&m,frsm;ygw,f/ qkawmif;Ny;D wJt
h cg av,mOfuakd umif;uifqD
armif;wufomG ;NyD; wu,fu
h x
kd ;l jcm;wJjh yuGuaf wGeYJ ysHoef;jyocJyh gw,f/
tajctaeawGtm;vHk; vSypGmeJYNyD;qHk;oGm;cJhygw,f/ MIG 21 *suf
av,mOfudk uRefawmfydkifEkdifpGmarmif;ESifEkdifcJhygNyD/ ajrjyifay:qif;ouf
vdu
k w
f t
hJ cg vufcyk Mf obmoHawG qlno
H mG ;ygawmhw,f/ av,mOfxed ;f
odrf;a&;wm0efcHu av,mOfudk y&dowfawGMunfhwJhpifqDrSmvmNyD;&yfzdkY
a&'D,dku taMumif; Mum;ygw,f/ bmaMumifhTefMum;&ovJqdkawmh
apmfbGm;eJY0efBuD;csKyfu uRefawmfhudk vufqGJEIwfqufcsifvdkYjzpfygw,f/
uReaf wmfph w
d x
f rJ mS awmh ]bk&m;a&? wpfcck ak wmhjzpfomG ;Ny}D uReaf wmfh
emrnftrSeu
f rkd ajymwmeJY kww
f &ufqo
kd vdk *kPjf yKzdzYk w
d af c:wm&JUMum;
BuD;rm;wJhtcGifh ta&;BuD;wpfck&SdaeygNyD/ txl;{nfhonfawmfawG&Sd&m
pBuudk uRefawmfa&mufoGm;wJhtcg avwyfOD;pD;csKyfu apmfbGm;BuD;udk
]apmfbmG ;BuD;cifAsm apmapmwke;f u'Dyikd ;f avmherYJ w
d q
f ufay;pOfu olUemrnf
udrk w
d rf qufay;rdbJ uywed v
f w
d v
f yYkd J rdwq
f ufay;cJyh gw,f/ vdwq
f w
kd m
tma&bD,v
H jkd caoFv
h t
Ykd "dym ,f&ygw,f/ olUudk vdwv
f aYkd c:&wmuol[m
avwyfrmS tawmfq;kH ydik ;f avmhwpfa,mufjzpfwmaMumifyh g/ ol[m ]av
wyf&JUjcaoFh}jzpfygw,f/
t&ifwkef;u uRefawmfhudkavwyf&JUjcaoFhvdkY b,folurSrac:cJhzl;
ygbl;/ 'gayr,fh uRefawmfBudKufygw,f/ tJ'Dtcsdefwkef;u uRefawmfh
touf (28)ESpfom&Sdao;w,f/ 'Dvdkrdwfqufay;wmrsKd;u uRefawmfh&JU
wdkuf*sufav,mOfydkif;avmhtjzpf a&SUwufvrf;udk taxmuftuljzpf
aprSmodomygw,f/ 'DtaMumif;udpk Of;pm;rdwt
hJ cg 'Denf;eJt
Y qif ajyoGm;
wmudk uRefawmf0rf;omoGm;ygw,f/ &Sif;vif;ajymjyNyD;wJhtcg apmfbGm;
BuD;u uRefawmfhvufudkudkifNyD; ]om; rif;[mavwyf&JUjcaoFhaemufNyD;
tm&yfawG&UJ vif;,keif u
S ?f rif; bm&de;f udv
k mwJt
h cg [dw
k ,frmS rwnf;eJ?Y
eef;awmfuv
kd mcJ?h rif;[m txl;{nfo
h nfawmfy}J vdYk ajymNyD;awmh ]'Durkd
vmcif 'DuvlawGuakd y;zdv
Yk ufaqmifwcsKdU,lvmcJw
h ,f/ rif;ysHoef;jywm
udMk unfNh yD;wJah emuf rif;udck ,
k v
l mwJv
h ufaqmifawGxuf ydak umif; wm
ay;csifw,f/ 'gaMumifh ighEkdifiHjyefoGm;wJhtcg rif;BudKufr,fhvufaqmif
wpfckckudka&G;ay;r,f}vdkYajymygw,f/ olu ]rif;rSmtdrfaxmif&Sdovm;}
vdaYk r;awmh tdraf xmif&ydS gw,fvYkd uRefawmfujyefajzwJt
h cg ]'gqd&k ifrif;
udv
k ufaqmifEpS cf ak y;r,f? wpfcu
k rif;twGu?f wpfcu
k rif;ZeD;twGu}f
uReaf wmfu ]aus;Zl;wifygw,fapmfbmG ;BuD; cifAsm; tMuifemBuD;rm;vSyg
w,f/ bk&m;ocifaumif;csDay;ygap}vdkYjyefajymvdkufygw,f/
apmfbmG ;BuD;eJaY wGUNyD; &ufowywftenf;i,fMumwJt
h cg bm&de;f u
txkyfwpfxkyf uRefawmfhqDa&mufvmygw,f/ 'gayr,fhtxkyfudkwpf
a,mufa,mufuzGix
hf m;ygw,f/ txJrmS vSywJt
h rkd *D ga&Tem&Djzpfygw,f/
'gayr,fah pmfbmG ;BuD;vuf aqmifay;vdu
k w
f ehJ m&Dawmhr[kwyf gbl;/ aemuf
awmhrt
S &m&Sw
d pfa,muf&UJ ajymMum;csuft& uRefawmfq
h eD ZYJ eD;qDukd apmf
bGm;BuD;ydv
Yk u
kd w
f v
hJ ufaqmifukd avwyfuwpfa,mufa,mufu cd;k vdu
k f
wmudo
k &d ygw,f/ apmfbmG ;BuD;ydaYk y;wJeh m&Du em&D'ikd cf u
G o
f ;kH ? ajcmuf?ud;k
eJq
Y ,fEh pS af e&mawGrmS pdeaf v;vH;k jrKyfxm;wmaMumifh tawmfwefz;kd BuD;rSm
yg/ uRefawmfhZeD;twGufuawmh vSywJhykvJvnfqGJjzpfygw,f/ avwyf
pcef;uGyu
f aJ &;rSL;u uReaf wmft
h wGuf tdrk *D ga&Ta&mifem&DtopfjyefrmS ay;
ayr,fh uRefawmfhZeD;twGufawmh bmrSrSmray;yg/ apmfbGm;BuD;&JUvuf
aqmifawGbmjzpfomG ;rSe;f rod&yg/ b,fvykd jJ zpfjzpf 'g[m rarhEikd w
f t
hJ awGU
ausmf a X;(bD a tpD )
tBuHKwpfckjzpfygw,f/

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

19

V o l : ( 2 ) , N o . (54)
,cif t ywf r S t quf
rd*'g0keo
f nf us,fvnf;us,fajymvS\/ ta&SU? taemuf? awmif?
ajrmuf wpfarQmfwpfac:BuD; MunfhjrifEdkifonf/ b,fMunfhMunfh opfyif
yef;yifrsm;jzifh pdrf;pdrf;pdkpdka0a0qmqm&Sdonf/ a&S;a[mif;NrdKUawmfBuD;
wpfcu
k kd wl;azmfawGU&Sx
d m;onfh tvm;oPmefEiS w
hf o
l nf/ wu,fvnf;
ESpaf ygif;ESpaf xmifih g;&mausmu
f pnfum;odu
k Nf rKd ufcahJ om Ak'E iS &hf [ef;ig;&m
wkdY\pHy,fum jrifhjrwfaomae&mjzpfonf/
uRefawmfwkdY bk&m;zl;tzGJUonf "rpMumw&m;rsm; &GwfzwfylaZmf
NyD;aemuf jrufcif;jyifrsm;? rdaYk rmufajyjypfaom awmifuek ;f uav;rsm;udk
jzwfoef;avQmufcMhJ uonfh vrf;wpfavQmufrmS orifav;rsm; ajy;vTm;
aqmhupm;aeMuonfukd awGUMu&ovd?k arsmufrsm;tkypf zk UJG vsufa&m? [dk
wpfaumifonfwpfaumif ajy;vTm;vsuf? opfyifwufvsufawGUMu&
onf/ rd*'g0keo
f nf ,cktcg Edik if &H yfjcm;Ak'b
mombk&m;zl; {nfo
h nfrsm;
jzifh pnfum;vsuf&o
dS vd?k tdEd,Edik if o
H m;wkt
Yd wGuf yef;NcHozG,f tyef;
ajz&mXmevnf; jzpfaeonf/ xdkrQru orD;&nf;pm;pkHwGJrsm; awGUqkHum
MunfEl;arGUavsmf&mvnf; jzpfykH&onf/
uReaf wmfwYdk acsmufcEDa pwDbufoYdk oGm;&mvrf;wpfavQmuf jrufcif;
pdrf;pdrf;ay:wGif vSvSyy0wfpm;xm;aom qm&D0wftdEd,orD;ysKdrsm;
taemufwidk ;f ykpH jH zifh acwfrrD 0D wfqifxm;aom tdE,
d trsKd;om;rsm;? pkw
H JG
rsm;awGU&onf/ wpfae&mwGif aumifav;u aumifrav;aygifay:wGif
acgif;tk;H NyD; vJavsmif;aeonf/ aumifrav;u ajcqif;xm;NyD; olraygif
ay:wGif acgif;tk;H xm;aom aumifav;tm; acsmuvufcUHG auR;aeonf/
e,l;a'vDEiS hf umvuwm;rSyk &f iS t
f zGUJ rsm;? abmvD;0k'rf S yk &f iS o
f rm; rd*'g
0kerf mS rMumcPZmwf0ifcef;rsm; vyfAq
f if;rsm;vma&muf du
k u
f ;l Muonf[k
od&onf/
xdkrQru rd*'g0kefwGif wkwf? *syef? xdkif;? wdbuf? AD,uferf?
ud&k ;D ,m; c&D;onfrsm; rsm;pGmawGU&onf/ Ak'b
mom0ifr[kwf
aom [dELbmom0ifrsm;? tpvmrfbmom0ifrsm;yg
vma&mufMuaMumif; zwfrI w
S o
f m;cJ&h zl;onf/ olwYdk
tm;vkH; rdrdbmom? rdrd"avht& tav;tjrwf
xm;onfrSm&Sdaeonf/ Ak'bmom0ifawGtwGuf
w&m;OD;a[mMum;&mjzpfouJo
h Ydk [dEL bmom0ifrsm;
taejzifv
h nf; tavmif;awmf&mrrif;om;ESihf oDwm
a'0DwEYdk iS yhf wfoufonfh bk&m;ausmif;awmf&mae&mjzpfonf/ xdek nf;
wlpmG yif tpvmrfbmom0ifrsm;twGuv
f nf; ausmif;awmf&mae&m
jzpfonf[k zwfcJhrSwfcJh&zl;onf/
[l , if q ef r S w f w rf ;
rd*'g0keftaMumif;udk [l,ifqefrSwfwrf; okdYazmfjyxm;onf/
]]0*kPmjrpf\ ta&SUajrmuf (10)vDtuGm rd*'g0kefoHCmh&mr
(ausmif;wdkuf)&Sdonf/ ausmif;wdkufBuD;udk tkwfwHwdkif;rsm;um&Hvsuf
tydik ;f &Spyf ikd ;f cGjJ cm;xm;onf/ txyfrsm;pGm&Sad om pkvpfreG ;f rHcRejf ronfrsm;?
vomaqmifrsm;rSm Adou
k mvuf&majrmufvo
S nf/ ausmif;wdu
k f twGi;f
rSm [de,me*kdPf;jzpfaom ordwd, *kdPf;0ifoHCm (1500)cefY&Sdonf/
tkww
f w
H ikd ;f twGi;f ay (200)cefjY rifo
h nf/ ausmif;BuD;&So
d nf/ ausmif;BuD;
udak usmufw;Hk rsm;jzifh wnfaqmufxm;onf/ avSum;rSmvnf; ausmuf
avSum;jzpfonf/ jymom'fEiS hf vkP
d *f il ,frsm;rSm tkwjf zifjh yKvkyx
f m;onf/
ausmif;BuD;\ tv,frSmoufawmfxif&Sm;jrwfbk&m;\ yrmPtwdkif;
aMu;qif;wkawmfBuD; wpfql&Sdonf/}}
,cktcg uReaf wmfwt
Ydk aejzifh [l,ifqefrw
S w
f rf;xJ zwfcI &hJ aom
pkvpfreG ;f cRefrsm;? jymom'frsm;? ,Ofaus;rItEkvuf&mrsm;udk awGUjrifciG rhf
&awmhyg/ ausmufw;Hk ausmufyaHk pwDysuBf uD;udo
k m zl;awGU&ygawmhonf/
"rapwD\ ta&SUbufajrmuf,eG ;f ,Ge;f rSm acsmufcEDa pwDawmf ta&SU
bufyef;NcHow
H ikd rf sm;ESihf vlomG ;tkwcf pH BuFef ab;wGib
f &k m;qif;wkawmf
rsm;? trSww
f &ypn;f rsm; a&mif;aomqdik &f o
dS nf/ tuGi;f tuGuaf umif;
vSaom apwDawmf\ a&SUjrufcif;jyifwGif tzGJUvdkuf"mwfykH kdufMuaom

aqmif;yg;
,lvmMujcif;rSm 0rf;enf;p&maumif;vSonf/ bk&m;zl;wcsKdUonfvnf;
aumif;? rcdkifrmaom bk&m;zl;trsm;pkonfvnf;aumif; bk&m;udk0wf
auswef;ausOD;cs jyefoGm;Muaomfvnf; bk&m;udktrSDjyK usL;ausmf
0ifa&mufvmaom r[m,meykHawmfrsm;ESifh wjcm;ykHawmfrsm;a&SUrl
tarT;eHYomrsm;? uefawmhyGJrsm;? yef;eHYomrsm;jzifh a0qmvSypGmjyifqif
'l;axmufuef awmhaeMuonfrmS bk&m;um;atmuf arsmufum;txuf
qdkonfh pum;ykHtwdkif;yif rzG,fr&mjrifuGif;jzpfayonf/
eEd , ausmif ; awmf & m
rd*'g0keftwGif; ta&SUtaemufay (200)ausmf&Sd eH&HrSm (10)ayrQ
xl&m rlvausmif;BuD; rnfrQjrifrh m; xnf0g vSrnfukd cefrY eS ;f wGucf suf
Edik yf gonf/ twGi;f wGif ausmufw;Hk rsm;jzifph jD c,f tay:rStw
k jf zifh pDxm;
onf/ ausmif;awmf&m\ tv,fA[dw
k iG f {&mryviaf wmfBuD;&S
d jrwfpmG
bk&m;oufawmfxif&Sm;t&G,frQ&Sdaom aMu;qif;wkawmfBuD;wpfql&Sd
aMumif; [l,ifqef\rSww
f rf;wGif azmfjyxm;onf/ jrwfpmG bk&m; rd*'g0kef
oDwif;okH;awmfrlpOf yvifawmfyif xkwfaeawmfrl w&m;
a[mMum; awmfrlcJhonf/
ausmif;'umrSm jrwfpmG bk&m; vufxufu eEd,ola|;aqmuf
vkyf vSL'gef;cJo
h nf/ eEd,ola|;onf aumif;rIaMumifh raorDuyif
ewfjynf ewfyduefBudKwif ay:aygufESifhojzifh ]]ao[JheEd,}} [k
pum;ykaH y:aygufvmcJo
h nf/ jrwfpmG bk&m; rlvoDwif;ok;H &m uEmuk#[
D k
vnf;ac:onf/ jrwfpmG bk&m; yxr0guyf&mausmif;awmfvnf;jzpfonf/

olrsm;? wpfOD;csif;"mwfykH tdkufcHMuolrsm;jzifh pnfum;vsuf&SdMuonf/


jrufcif;jyifu pdrf;vJhus,fjyefY oefY&Sif;vwfqwfaomavudk tm;yg;
w&dkufcGifh&onf/
Ak'b
mom0ifw\
Ydk txG#t
f jrwfxm;&m rd*'g0ke&f dS bk&m;ykx;kd rsm;udk
vnf; tpGef;a&muf bmomjcm;rsm;u zsufvdkzsufqD; jyKcJhMuonf/
zsufqD;xm;aom bk&m;ysuf? ausmif;ysuf? ausmufpdkifausmufcJrsm;udk
vnf;awGUcJ&h onf/ tqdyk g bk&m;ausmif;uefrS tysuftqD;ausmufwidk f
ausmufcJrsm;udk bmomjcm;rsm;u rzG,fr&mtokH;jyKMuonfudkvnf;
cHc&hJ onf/ ajceif;ckrH sm;? tnpftaMu;pGe&Yf m ae&mrsm;yif tok;H jyKMuonf
udk oHa0*&zG,f &ifeifhzG,f&mawGU&SdMu&onf/
acsmuf c ED a pwD
acsmufapwDawmfrmS oD&"d rmaomurif;BuD; wnfxm;aom apwD
awmfjzpfonf/ jrwfpmG bk&m;"rpMum w&m;OD;a[m&ef Ak'* ,mrS rd*'g0keo
f Ykd
<uawmfrv
l m&mwGif y0*Dig;yg;wkYd c&D;OD;BudKjyK&m OD;pGmawGUqko
H nfh ae&m
txdrf;trSwftjzpf wnfxm;jcif;jzpfonf/
acsmufcEaD pwDonf ,cktcgtkwcf rHk Qom&Sad wmh apwD\tv,f
wGi&f pS af jrm ifah rQmpf if&
dS (84)ayrQjrifo
h nf/ arQmpf ifukd c&pfEpS f (1588)
ckEpS w
f iG f tubmbk&ifBuD; wnfaqmufco
hJ nf/ ae&mudk tpvmrfbm
om0ifrsm;u olw\
Ydk eef;usb&k if tubm
rif;aexdkifcJh&mae&mtjzpf vma&mufzl;
ajrmfMuonf/ [dELrsm;uvnf;bk&m;t
avmif;awmf&mrrif;aecJhonfh ae&m[l
txGwftjrwfxm;&m jzpfaejyef\/ uRef
awmfwYkd Ak'b
mom0ifrsm;taejzifh tkwyf Hk
rQom&Sdaom apwDawmfudkzl;ajrmf&mwGif
[dEL -rGwpf vifw\
Ydk arQmpf ifEiS ahf e&mudo
k m
uefawmhovdkjzpfaeojzifh pdwfuodu
atmufjzpf&onf/ wu,fawmh Ak'bm
om0ifbk&m;apwD w&m;udktrSDjyK bm
omjcm;wku
Yd tcGit
hf a&;,lusK;ausmcf hJ Mu
jcif;jzpf&m pifppfuRefawmfwkdY Ak'bmom
rsm;rSm bmomjcm;wk\
Yd vlyg;0jcif;udck MH u&
onfjzpf &ifemp&maumif;vSonf/
,ckvnf;uRefawmfwkdY jrefrmEdkifiH&Sd
apwD? ykx;kd ? bk&m;? ausmif; uefrsm;wGif
uGr&f ifr,fawmf? tef;uke;f bd;k awmf? OD;wd
yGm;ESifhwjcm;aom ax&0g'ESifhroufqdkif
aomyk H a wmf r sm;? usL;ausmf a e&m

"r & mZd u apwD a wmf


eEd,
ausmif;awmf&m\ taemufbufwiG f puf0ikd ;f yko
H PmefapwDiw
k f
wpfqlusef&Sdaeonf/ apwDikwf\ywfvnfwGif usKH;uJhokdY tkwfajrmif;
i,fwpfck 0ef;&Hvsu&f o
dS nf/ Ny;D cJo
h nfEh pS f (200)ausmaf vmufu apwD
rSm "rppfapwDuJhokdYyif &Sdaeayvdrfhrnfxifonf/
at'D (5)&mpkwGif zm[D&efu "r&mZduapwD
awmftaMumif; rSww
f rf;wifco
hJ nf/ (1794)ckEpS w
f iG f
Am&mPoD r[m&mZmrif;\ trwfBuD;jzpf aom
*s*wfqif;onf NrKd UawmftwGi;f *s*wf*sKef*s&H yfuu
G f
wnf a qmuf & ef apwD a wmf r S t k w f r sm;ud k
cdk;,lokH;pGJcJhonf/
uk r m&apwD a usmif ; awmf & m
uaemZbk&if\ rdzk&m;ukrm&a'0Donf Ak'
bmom0ifjzpfaomfvnf; uaemZbk&ifBuD; a*g0dE
pjErSm [dELbmom0ifjzpfonf/ ausmif;awmfudk at'D (1136)ckESpfu
wnfaqmufc
hJ (1194)ckEpS w
f iG f zsuq
f ;D jcif;cHc&hJ onf/ Ak'o
moemawmfukd
csD;ajrmufaom tdE,
d bk&ifrsm;wGif ukrm&a'0Donf aemufq;kH jzpfonf/
"r a pwD a wmf
"arc qdkonfrSm "rdu (okdYr[kwf) "rokc[laom ygVdawmfrSa&GU
vsm;vmjcif;jzpfonf/ w&m;\ rsufESmpm? w&m;\EIwfawmfac:qdk
Edkifonf/
t&darw,sbk&m;avmif;awmf Asm'dwaf y;aomae&m[kvnf; ac:qdk
Muonf/ "rapwDawmfrmS teEvuPmokwf a[mMum;&mae&m jzpf
"r&mZduapwDawmfrmS "rpMumokwaf wmfukd a[mMum;&mae&m jzpfonf
[k jrefrmynm&Sdrsm;u,lqMuonf/ apwDawmf\ ywfvnf qGq
xmu(ac:) pMumykHrsm;jzifh jyKvkyfxm;onf/ Mumyef;ukH;rsm;udk txuf
atmufNcH&x
H m;onf/ apwDawmf\ av;rsufEmS wGif vdP
k rf ck if ,frsm;&S
d
tqdyk gvdP
k rf ck t
f wGi;f a&S;,cifu a&Tom; qif;wkawmfrsm;&Scd ahJ Mumif;
[l,ifqef\rSww
f rf; azmfjyxm;onf/ tqdyk ga&Tqif;wkrsm;rSm avmb
aZmwdu
k af eaom bmomjcm;odu
k w
f ;l orm;wdYk twGuf taumif;qk;H cd;k &myg
ypnf;rsm;yifjzpf ayvdrfhrnf/ apwDawmfBuD;tm; zsufvdkzsufqD; rjyKcJh
onfudkyif aus;Zl;wif&rvm; rajymwwfawmhay/

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

20

aqmif;yg;

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

rl v *Ed u k # d [ m&
rd*'g0kef\ ta&SUt&yf&Sdonf/ tem*gudku"r ygvr[maAm"d
toif;rS (1931)ckEpS w
f iG f wnfaqmufco
hJ nf/ jrefrmEdik if rH v
S nf; tvSL
aiGrsm;pGmyg0if vSL'gef;cJo
h nf/ pkvsprf eG ;f cRt
H xG#w
f ifxm;aom ay (100)jzifh
jymom'faqmifBuD;&Sd ajrmufbufqdyfwGif Ak'kyfyGm;awmfESifh"mwfawmf
wdkuf&Sdonf/ "mwfawmfMuKwfudk jrefrmEdkifiHrS a':*GrfuvSLxm;jcif;jzpf
onf/ ausmif;awmfESpfywfvnftxdrf;trSwfaeYjzpfonfh wefaqmif
rkef;vjynfhaeYudk "mwfawmfwdkufzGifhyGJjyKvkyf ESpfpOfusif;ycJhMuonf/
tem*g&du "rygv (okdYr[kwf) omoemawmfudk urmu
odatmif jyKvkyfol
vGecf ahJ om ESpf (100)ausmfuqdv
k Qif rd*'g0keo
f nf NcHKEG,yf w
d af ygif;
xlxyfpGmjzifh om,memaysmfzG,f? IUcsifhpzG,f&Sdvdrhfrnf[kwfacs/
,ckuo
hJ Ydk tajctaersK;d udak &muf&
dS urmvSnb
hf &k m;zl;{nfo
h nfrsm;
pdwf0ifpm;zG,f&momoemudk urmuodatmifjyKvkyfolrSm tem*g&du
"rygvjzpfonf/ tem*g&du"rygvonf rd*'g0keaf wmokYd (1891)ckEpS w
f iG f
a&muf&cdS &hJ m opfyif0g;yifBuD;rsm;zk;H vTr;f vsuf? 0ufarG;olrsm;\ 0ufxed ;f
ausmif;&m 0ufpm;usufwpfckjzpfaecJhonf/ xdkpOfuqdkvQif bmomjcm;
rsm;rqdkxm;ESifh Ak'bmom0ifrsm;onfyifvQif xdef;odrf;apmifha&Smuf&
aumif;rSef;rodEdkifonfh e,fajra'ojzpfcJhonf/
xkaYd Mumifh "rygvonfonfe,fajrudk rdcifBuD;rvdu
m\vSLaiGjzifh
OD;pGm0,f,cl o
hJ nf/ 'kw,
d ajruGuu
f kd uG,v
f eG o
f b
l Ed & mZm\tvSLaiGjzifh
0,f,cl o
hJ nf/ a&S;OD;pGm"rygvonf ywf0ef;usiv
f x
l u
k kd acwfynmoifay;
&ef tar&duefyg&*lwpfOD;udkiSm;&rf; pdkufysKd;a&;oifwef; ausmif;wpfck
zGio
hf nf/ tdrw
f iG ;f jzpf tao;pm;pufrv
I yk if ef;wpf&yf pwifxal xmif&ef
BudK;yrf;&mwGif wdkif;&if;om;t,lonf;orm;rsm;\ aESmifh,SufrIaMumifh
pDru
H ed ;f ratmifjrifcyhJ g/
rd*'g0kefonf jrwfpGmbk&m; yxr0guyfawmfrl&m y0*D (5)OD;
&[Emjzpfawmfr&l m ,ola|;om;ESihf oli,fcsi;f (54)OD;wkYd yxr0grSmyif
&[Emjzpfawmfrl&m xdkyxr0grSmyif &[Em (60)jzpf 0guRwfaomtcg
av;jyifav;&yf? t&yfav;rsufESmokdY omoemjyKapvTwfawmfrl&m jzpf

awmfrlcJhonf/
xdkrQru jrwfpGmbk&m;&Sifonf rd*'g0kefyif(1) "rpMumokwf (rdZdredum,f)
(2) tewvuPmokwf(rdZdredum,f)
(3) yokwf (oH,kwedum,f)
(4) ygookwf (oH,kwedum,f)
(5) "r'dEmokwf (oH,kwedum,f)
(6) tm'dwy&d,m,okwf(rdZdredum,f)
(7) opd0dm*Fokwf (rdZdredum,f)
(8) &xum&okwf (t*kFw&edum,f)
(9) or,okwf (t*kFw&edum,f)
(10) u#K0d,okwf (t*kFw&edum,f)
(11) arw,sym (yg&m,Pmwf)

okwfawmfw&m;awmfrsm; a[m>ruf&mae&mjzpfawmfrlonf/
jrwfpmG bk&m;&Siv
f ufxufu rd*'g0keo
f nf eEd,
ola|;om;ausmif;
aqmufvkyfvSL'gef;&mae&mjzpfcJhonf/ taomurif;BuD;vufxufrl
Ak'w
&m;awmfrsm;jzefcY sd&m A[dXk mewpfcjk zpfvmcJo
h nf/ wkw&f [ef;awmf
zm[d&efu at'D (5)&mpkwGif rd*'g0kef &[ef;ausmif;rsm;jzifh pnfum;
aeyku
H kd rSww
f rf;wifco
hJ nf/ at'D (7)&mpkwiG f wkw&f [ef;awmf [l,if
qefuvnf; tvm;wlrw
S w
f rf;rsm; a&;om;cJo
h nf/ at'D (6)&mpktwGi;f
u [efvlrsKd; ppfAdkvfcsKyfrd[d&ukvmonf a'oudk usL;ausmfa&muf
&SdvmcJhNyD; zsufqD;cJhaMumif;&mZ0if jyqdkxm;vifhupm; [l,ifqefrSwf
wrf;rl vk;H 0azmfjycJjh cif;r&Syd g/ tb,faMumifq
h akd omf rd[&d ukvm\ zsuf
qD;rIrsm;udk [l,ifqefa&muf&cdS sed f jyefvnfjyifqifNy;D cJNh yD jzpfaomaMumifh
jzpfonf/
xdkYaemufydkif;wGif rd*'g0kefonf t&Sdefrysufwdk;wufpnfum;vmcJh
onf/ at'D (1026)ckEpS w
f iG f ba*Fgbk&ifr[dygv\ vufxuf xd&ygv
ESi0hf oEygvnDaemifwu
Ydk ausmif;a[mif;rsm;udk jyKjyifcahJ Mumif; Ak' yk yf mG ;
awmf"rcPf urn;f a&;xd;k xm;onf/ at'D (1136)wGif ukrm&a'0Du
ausmif;aqmifwpfaqmif aqmufvkyfvSL'gef;cJhonf/
xdt
k csdeu
f rd*'g0kew
f pf0u
dk w
f iG f [dELd bk&m;ausmif;rsm; vTr;f rd;k vsuf
&So
d nf/ (11)&mpkwiG f ElvwefrmrGw*f Ze0Dwm wdu
k cf u
kd jf cif;udck cH &hJ onf/
at'D (1194)ckESpfwGifvnf; rmrGwf&Sd&D\ AdkvfcsKyfBuD;jzpfaom uGwf
bGw'f ed o
f nf usL;ausmfa&muf&v
dS mNyD; bk&m;ykx;kd rsm;udk zsufq;D cJo
h nf/
&[ef;awmftrsm;pk towfcHcJh&yg wcsKdUrSmwdbufokdYxGufajy;oGm;cJh
Muonf/ okjYd zifh rd*'g0ke\
f xGe;f vif;awmufycJah om ordik ;f umvwpfck
tarSmifvTrf;zkH; ed*Hk;csKyfcJhygjyefonf/
okjYd zifh ESpaf ygif; (800)ausmMf um arhavsmah ysmufu,
G cf NhJ y;D rd*'g0kef
onf jrufikd ;f awmBu;D rsm;zk;H tky
f opfyifBu;D ? 0g;yifBu;D rsm; aygufa&muf&m
awmBuD;yuwdjzpfcJhonf/ ywf0ef;usif&Sdvltaygif;vnf; "arcapwD
awmfBuD;udv
k nf;aumif;? "r&mZduapwDawmfBuD;udv
k nf;aumif; vk;H 0rod

&SdMuawmhay/ xkdYaemuf &mZ0ifbD;onf wpfausmhjyefvnfvmcJhonf/


tzd;k wef&wemrsm;udzk suq
f ;D cJah om atmifEikd o
f rl sm;tay: xyfqifah tmif
Edik o
f rl sm;ay:aygufco
hJ nf/ taemufEikd if rH aS tmifEikd o
f rl sm; uolwYdk atmifEikd f
&mudkvdkeDe,frsm;\ ordkif;aMumif;udka&m? ,Ofaus;rIudkygjyefvnfwl;qG
azmfxw
k cf MhJ uonf/ ausmpf mXmezGiv
hf pS
f &SmazGpak qmif;onf/ (1815)ckEpS f
wGif ume,frufuifZu
D wpfBudr?f (1834)ckEpS w
f iG f qmtvufZEumeif
[efu wpfBudrfpepfwuswl;azmfcJhMuonf/ xkdtcsdefwGif Am&mPoDNrdKU
awmf bk&ifraumvdyfausmif;BuD;? 0*kPmjrpfudkjzwful;rnfh 'GefuefwH
wm;ESib
hf w
l mHBk uD;wnfaqmuf&mwGif rd*'g0kerf aS usmufw;Hk rsm;? tkwcf syf
rsm; rsm;pGmqk;H I;H cJ&h onf/ 'Geu
f efww
H m;atmuf Ak' yk yf mG ;awmf (48)ql
xufrenf;yg0ifco
hJ nf [ko&d o
dS nf/ (1851)ckEpS w
f iG f ar*smbDw;kd u quf
vufw;l azmfco
hJ nf/ ok&Yd mwGirf *d 'g0keu
f kd urmuodatmif tmHpk u
kd v
f m
atmifjyKvkyo
f rl mS "rygvjzpfonf/ &[ef;awmfrsm;tNrJaexdik
f oDwif;
okH;Edkif&ef pDpOfaqmif&Gufay;cJhonf/ okdYjzifhESpfaygif; (800)ausmfwdrf
jrKyfaysmufu,
G v
f q
k q
J J rd*'g0keo
f nf jyefvnfE;kd x touf&iS o
f efvm
cJo
h nf/ rlv*Eu#k 0d [
d m&udk ,lyb
D &k ifcH qm[mukwb
f wvmu (1992)
ckEpS w
f iG t
f w
k jf rpfcscJo
h nf/ (1931)ckEpS f ausmif;awmfBuD;NyD;pD;atmifjrifchJ
onf/ Ak'p mayrsm;xkwaf 0jcif;? pmoifausmif;rsm;? aq;ay;cef;rsm;wnf
axmifjcif;jzifh omoemjyKvkyfief;rsm;udk csJUxGifEdkifcJhonf/
,cktcg t*g&du"rygvwnfaxmifcJhaom r[maAm"dtoif;BuD;
onf tdE,
d Edik if w
H pfciG rf S urmokw
Yd ikd f jyefEY aYHS tmifomoema&mif0g xGe;f ap
atmif tm;oGefcGefpdkuftdk;aMuaMu ta&crf;crf;pdwf"mwfjzifh BudK;yrf;
aqmif&Gufvsuf&Sdaeonfudk uRefawmfwdkY rsuf0g;xifxifawGU&SdcJh&NyDjzpf
onf/
qufvufazmfjyygrnf
armif o if ; a0

(trS m uAsm)
]tvGrf;} qdkwm
b0&JU
tm;&SdwJh tm[m&ppfppf
acwf udk vGrf;r,f
pepf udk vGrf;r,f
vGrf;oifholawGudk vGrf;r,f
NyD;awmh . . .
ighudkigvnf; vGrf;&ygvdrfhOD;r,f / /
rtd

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

21

aqmif;yg;

V o l : ( 2 ) , N o . (54)

pufwifbm(5)&ufxkwf

,laurS(Telegraph)w,fvD*&yftGef
vdkif;owif;pmu ]]jrefrmrdef;uav;rsm;tm; wkwfowdkYorD;rsm;tjzpf
twif;tMuyfapcdkif;cH&jcif;}} (Burma's women forced to be Chinese
S hf owif;aqmif;yg;wpfy'k u
f kd a&TvND rdKUrSae a';ApftrD m
Brides)trnfEi
(David Eimar)qdkol a&;om;vdkufonfhowif;udk zwfIvdkuf&ygonf/
olUaqmif;yg;twdkcsKyfudk aumuf&vQif wkwfjynfBuD;\ ]]uav;
wpfa,muftay:vpD}}t& wkwfrdom;pkrsm; uav;
wpfa,muf&Ny;D vQif q&m0efu tvdt
k avsmuf
om;aMumjzwfvdkufojzifh wkwfrdom;pkrsm;
rdef;uav;xuf a,musfm;av;udkom&
atmif BudK;pm;,lMuojzifh a,musmf ;OD;a&
ESifhrdef;rOD;a&tcsKd;tpm;uGm[rIjzpf
vmcJhonf/ cefYrSef;acst&a,musfm;
av; (120)zGm;jrifwdkif; rdef;uav;
(100)cef Y o mzG m ;jrif o nf h t wG u f
wkwfvlrIa&;odyH tu,f'rDrS
xk w f j yef onf h c ef Y r S e f ; csuf t &
(2020)ckEpS w
f iG f wkwaf ,musmf ;
(24)oef;wdkYtwGuf vuf
xyf,lEdkifrnfh r,m;
r&S[
d
l jzpfonf/
wkwf\xdk
]]uav;wpfay:vpD}
t& a,musfm;rdef;r
tcsKd;tpm;rnDrQrI
aMumifh rdef;r&Sm;yg;
rI'Pfudk wkwfEdkifiH
onfcHpm;aeonf/ xdk
vd k t yf c suf u d k w &m;0if
aphpyfaMumif;vrf;jcif;jzifh
vuf x yf , l E d k i f a omol r sm;
&Sdaomfvnf;? xdkenf;vrf;jzifh
r&Edik o
f rl sm;uw&m;Oya'abmif
tjyifrSenf;vrf;rsm;udk toHk;csvm
Muonf[k ,leufpud?k befaumuf;kH rS
HIV/AIDS ESifhvlukef ul;rIyaysmuf
a&;wm0ef c H a ';Apf z if ; *d k ; vf (David
k nf/ olonf (2013)
Feingold)uqdo
ckESpfuxkwfvkyfcJhaom rdef;ra&mif;
0,fa&;taMumif;du
k u
f ;l cJo
h nfh 'gdu
k f
wmjzpfonf/
wkwfEdkifiHwGif owdkYorD;(r,m;)tjzpf twif;tMuyfapcdkif;jcif;cH
&ol rdef;uav;trsm;pkvm&mEdkifiHonf jrefrmEdkifiHjzpfonf[k oluqdk
onf/
vGefrif;pGm zdESdyftkyfcsKyfrIaMumifh jynfolrsm;iwfrGwfacgif;yg;vmNyD;
pD;yGm;a&;vGefrif;pGm edrfhusvmrIaMumifh jrefrmrdef;uav;rsm;vlta&mif;
t0,fypJG m;rsm;\aps;uGuw
f iG ;f odu
Yk sa&mufvm&onf[k axmufjycJh onf/
pD;yGm;a&;? vlraI &;? usef;rma&;? ynma&; tppt&m&m edru
hf s rIaMumifh
uk e f x k w f v k y f r I u sqif ; vmNyD ; tpma&pm&S m ;yg;jywf v wf r I u d k y g
BuHKawGUvm&onfhtwGuf jrefrmEdkifiHrStrsKd;orD;rsm; tpma&pm&Sm&ef
twGufvnf;aumif;? rdom;pkaxmufyHh&eftwGufvnf;aumif; wkwf
EkdifiHodkYxGufMuonfhtcg vlyGJpm;rsm;? jyefay;orm;rsm;vufwGif;odkY
oufqif;Mu&onf[kqdkonf/ jrefrmjynfrStrsKd;orD;trsm;pkrSm wkwf
EdkifiHodkY vlukeful;olrsm;\ydkYjcif;cH&NyD;aemuf twif;tMuyfr,m;tjzpf
aygif;oif;cH&jcif;ESifhtqHk;owfoGm;Mu&onf[koluqdkonf/
wkwjf ynfwiG f cd;k oGi;f vmaomtrsKd;orD;wpfa,muf\wefz;kd onf
,Gr(f 6000)ESi(hf 40000)txd&NdS yD; olr\tcsKd;tpm;?touf?tom;t&nf?

rsufESmoGifjyif aumif;vQifaumif;oavmuf aps;ay;cH&onf/


pwmvifaygifESifh (560)rSaygif (3750)txd aps;ayguf
onf/
,dk;',m;tajcpdkuf ucsiftrsKd;
orD;tzGJUrS xkwfjyefcsufwGif
a&mif;pm;cH&aom jrefrmrde;f
uav;rsm;\ (25)&m
cdkifEIef;onf

vlUordkif;onf wpfywfvnf uRefa&mif;uRef0,fpepfqDodkY


jyefa&mifaeNyDvm;[k ar;cGef;xkwf&awmhrvdkjzpfaeygonf/
wkwfjynf&Sdr,m;vdktyfrIt& a&mif;pm;cH&aom rdef;u
av;rsm;wGif vlcsrf;omynmwwfwkwrf sm;\ r,m;jzpfzx
Ykd uf
wkwv
f ,form;rsm;\ tjznfch t
H vkyf uRerf ,m;
jzpfzu
Ykd rsm;ygonf/ xdrk ed ;f uav;rsm;onf xdo
k \
l
aoG;om;jznfhqnf;ay;&m r,m;tjzpfvnf;
aumif;? rdrd umrudk 0,f,x
l m;ol\ rdbjzpfol
\ tapcHtjzpfvnf;aumif;? tvkyt
f auR;jyK&if;
tESdyfpufcHNyD;aexkdif&onf/ rdrdb,fae&ma&muf
aeonf b,fou
l kd tultnDawmif;&rnfukd rodMuacs/
wkwfrdom;pk\tdrf uRefvkyf&if; vGwfvrf;rjrifonfhtcg
rdrdukd,fudk,f tqHk;pD&ifoGm;wwfMuonf/ v,f,moHk;ydk;owf
aq;aomuf tqH;k pD&ifjcif;udk trsm;qH;k toH;k jyKjcif;jzifh a<uuGpJ mG
b0udk tqHk;owfoGm;Mu&onf/
wkwjf ynfonf jrefrmjynfukd vlrsKd;t&0g;rsdKrnfqo
kd nfrmS pdwu
f ;l
,Ofr[kwfacs/ jrefrmjynf&Sd 0e,fajr? ucsife,fajr? &Srf;e,fajrwdkYwGif
wkwjf ynfrS wa&GUa&GUajymif;vmolrsm; (1988)ckEpS f aemufyikd ;f taeESiyhf if
oef;csD&Sad eNyDjzpfonf/
xdt
Yk jyif wkwjf ynf\ rde;f
uav;vdt
k yfcsufonf wpf
ESpfxufwpfESpf wdk;yGm;
rsm;jym;vmrnfrmS ajr
BuD;vufcwfrvGJjzpf
onf/ xdkvdktyfcsuf
udk jznfq
h nf;ay;&rnfh
t"duEdkifiHrSm jrefrmEdkifiH
jzpf a ejyef o nf / tb,f
aMumifhqdkaomf jrefrmEdkifiH
onf wkwfEdkifiHudk rDScdkae&
onf h t qif h o d k Y wa&G U a&G U us
a&mufvsuf&SdaomaMumifhjzpfonf/
(1) ucsiaf 'owGif ppfjzpfaejcif;udk Mum;
0ifzseaf jzoltjzpf yg0ifemrnf aumif;,lcahJ omf
vnf; aemufwpfBudrf aqG;aEG;yGw
J iG f tar&duef
ESifhukvor*wdkYrS apmifhMunfhavhvmol rsm;
tjzpfyg0ifvm&ef tqdjk yKjcif;udk wkwt
f pd;k &u
uefYuGufcJhonf/ xdkodkY uefYuGufcJhjcif;onf
wkwftpdk;&\ EkdifiHjcm;a&;ay:vpDjzpfaom
olrsm;jynfwGif;a&;udk 0ifa&mufpGufzufjcif;
r&Sdap&qdkonfhrludk ajAmifcsKd;azmuf ucsif
a'o\ Nidr;f csrf;a&;udk 0ifa&mufwm;qD;vdu
k f
onfESifhwlayonf/
(2) jrefrmEdik if o
H nf qif;&JraJG waeaomEdik if jH zpfojzifh rdrx
d uf csrf;
omaom wkwfEkdifiHu opfvdkvQifopf? ausmufvdkvQif ausmuf?
"mwfaiGUvdv
k Qif "mwfaiGU? aMu;eDvkd vQif aMu;eD? vQyfppf vdv
k QifvQyfppf?
aemuf qHk;rdef;rvdkvQif rdef;r ay;udkay;&awmh rnfjzpf onf/ vmrnfh
(2020)ckEpS f wGif vlysKdvv
l w
G f wkwaf ,musfm; (24)oef;onf if;wd\
Yk
aoG;om;umr ajzazsmuf&eftwGufvnf;aumif;? rsKd;yGm;&eftwGuf
vnf;aumif;? aps;csKdcsKdESifh&Edkifaom jrefrmjynfrS trsKd;orD;av;rsm;udk
OD;vSnfhvmayvdrfhrnf/ vlyGJpm;rsm;twGuf tvGefBuD;rm;aom ]]owdk;
orD;aps;uGu}f } onfwm;qD;aeonfMh um;rS rvGrJ aoGyrkd Bkd uD;rm;vmrnfrmS
ajrBuD;vufcwfrvGJyifjzpfonf/ wkwfjynfBuD;wGif jynfhwefqmrsm;udk
tpdk;&rSw&m;0ifjzpfap? w&m;r0ifjzpfap &yfuGufzGifh wdk;yGm;vm
aomvlvGwfa,musfm;rsm; tmomqEudkraygufuGJap&ef xdef;csKyfzdkY
vkyfaqmifaumif; vkyfaqmifvmEdkifzG,f&Sdonf/
tm;vH k ; ud k a v;pmvsuf
xG e f ; atmif a usmf

jrefrmrdef;uav;rsm;udk aps;v,fwGif 0wfaumif;pm;vSrsm;udk 0wfqifapNyD; rdwfuyfjc,fovsuf


ajAmifavvHwifa&mif;csonfah e&mrsm;vnf;&Sad Mumif; xdak qmif;yg;wGif a&;om;xm;ojzifh wkev
f yI af csmufjcm;
p&m olwdkYb0udk udk,fcsif;pmrdcJhygonf/ (21)&mpk acwfrDwdk;wufaeaomvlYordkif;onf wpfywfvnf
uRefa&mif;uRef0,f pepfqDodkY jyefa&mifaeNyDvm;[k ar;cGef;xkwf&awmhrvdkjzpfaeygonf/
touf(18)ESpf atmufjzpfonf[kqdkonf/ ]]a,musfm;awGu olwdkY
twGufuav;arG;ay;EdkifrJh usef;rmoefpGrf;NyD; touft&G,fi,fwJh
rde;f uav;awGvv
kd m;onf}} [k ,leefjynfe,f&dS u0yfvu
l ek u
f ;l rIwu
kd zf suf
a&;tzGUJ (Kwat's anti-trafficking programme in Yunan Provunce)acgif;
aqmif *sLvD,mr&pf(Julia Marip) uqdo
k nf/ ]]rde;f uav;awGukd uav;
arG;ay;zdYk pufwpfcv
k ykd J oabmxm;Muw,f}}[k olurSwcf suaf y;cJyh gonf/
aqmif;yg;tpudk jrefrmjynfrS(12)ESpforD;t&G,fwGif jyefay;qGJ
cH&onfhuav;r]]ty}}(wdkif;&if;oljzpfyHk&onf)ESifhpNyD; if;udk wkwfrd
om;pkwpfpkxHwGif jyefay;qGJolrsm;u a&mif;pm;cJhNyD; if;wdkY\ touf
(20)t&G,o
f m;ESihf ay;pm;&efBuHpnfcahJ omfvnf; aemufq;kH (3)ESpt
f Mum
wkwyf v
k yd rf sm;u rSwyf w
kH ifppfaq;onft
h cgwGif olonf Edik if jH cm;oljzpf
aMumif; ay:vGio
f mG ;Ny;D jrefrmjynfoYkd jyefciG &hf cJjh cif;jzpfonf[k tqH;k owf
xm;onf/ jrefrmrde;f uav;rsm;udk aps;v,fwiG f 0wfaumif;pm;vSrsm;udk
0wfqifapNyD; rdwu
f yfjc,fovsuf ajAmifavvHwifa&mif;csonfh ae&m
rsm;vnf;&Sad Mumif; xdak qmif;yg;wGif a&;om;xm;ojzifh wkev
f yI f acsmufjcm;
p&m olwb
Ykd 0udk ud,
k cf si;f pmrdcyhJ gonf/ (21)&mpkacwfrw
D ;kd wufaeaom

csif;jynfe,fa>rawmifwGifowKpDrHudef;rS wl;azmfaepOfjcm;wGif;xGufypnf;rsm;
awGY&SdcJUygu owKESifhoHkdif;rSvGJ,laqmifoGm;r&[kqkd
csif;jynfe,f? wD;wdefNrdKUe,fwGif owKwll;azmfrnfh wkwfjynfolY
orwEkid if rH S North Mining Investment ukrP
u
D wl;azmfaepOf pDru
H ed ;f
umvtwGi;f tjcm;wGi;f xGuyf pn;f rsm;awGU&Scd yhJ gu owKESio
hf H idk ;f rSv
JG
tjcm;wGif;xGufypnf;rsm;udk wkwfEdkifiHodkY ,laqmifoGm;r&aMumif;
,if;ukrPD\ blrdaA't&m&SdcsKyf OD;vif;jrifhuajymMum;onf/
]]'DpDrHudef;vkyfaqmifaewJhtcsdefrSm wl;azmfaewkef; tjcm;wefzdk;
BuD;wJh ypnf;awGawGU&if jrefrmEdkifiHrSmyJ xm;cJh&rSmyg/ wkwfEdkifiHudk
owKeJY oHidk ;f uvGNJ yD; ,lomG ;vkrYd &ygbl;/ bmjzpfvv
Ykd nf;qd&k if Edik if aH wmf
tpd;k &uae pnf;urf;csufowfrw
S x
f m;vkyYd g}} [k if;uajymonf/owK
wl;azmfa&;pDru
H ed ;f vkyaf qmifaepOf pDru
H ed ;f {&d,mrS (5)uDvkd rDwmtwGi;f &Sd

aus;&Gmrsm;tm; (15)r*g0yfvQypf pf"mwftm;ay;pufHk (2)kw


H nfaqmufum
yxrwpfEpS w
f w
d d tcrJah y;a0oGm;rnfjzpfNyD;? aemifEpS rf sm;wGif jynfe,f
ESiw
hf idk ;f tpd;k &rsm;\ owfrw
S Ef eI ;f xm;rsm;jzifh qufvufjzefjY zL;ay;oGm;rnf
jzpfaMumif; ,if;ukrPDuxkwfjyefxm;onf/ ,ckowKwl;azmfrnfh
a>rawmifwiG f pD;yGm;jzpfxw
k ,
f El idk af om eDu,fEiS o
hf aH &m&m owKkid ;f odu
k f
(3)cku&kd mS azGawGU&Sx
d m; tqdyk gowKkid ;f odu
k f (3)ckwiG f ysr;f rQeu
D ,fyg0ifrI
(1.4)&Sdaom owKkdif;pkpkaygif; rufx&pfwefcsdef (42210000)cefY&SdEkdif
aMumif;? oefYpifNyD; eDu,frufx&pfwefcsdef (595000)cefYwkdY xkwf,l
&&SdEkdifrnf[k cefYrSef;xm;aMumif;vnf; ukrPD\xkwfjyefcsufrsm;t&
[efxl;psmef
od&onf/

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

22

aqmif;yg;

usif h x H k ; yk ' f r 401(1) qd k w m bmvJ b ,f v J


,ckaemufqHk; EkdifiHa&;tusOf;om; jyefvTwfwJhtcgrSm vGwfvmwJh
Ekid if aH &;tusOf;orm;rsm; vufrw
S x
f ;kd cJjh cif; &Srd &Su
d pd u
awmh tawmfu
h kd
toHxu
G w
f u
hJ pd y gyJ/ 'gaMumifh vlajymolajymrsm;wJh jypfrq
I ikd &f musifx
h ;kH
Oya'yk'fr 401(1)qdkwm bmvJb,fvJqdkwm avhvmwifjyvdkygonf/
'Dvdkwifjy&wmuvnf; wpfcsdefu ]]vlwdkif;tzdkYw&m;Oya'}} pmtkyf
oG,fhoG,fh[efu wkdif;ausmfr[kwfbl;/
NrdKUe,fausmfvkdY ajym&r,fxifw,f/
&efukefwkdif;? r*FvmawmifnGefYNrdKUe,fu tif;pdefNrdKUe,fukdajymif;
wm/ olUtaru r*FvmawmifnGeYfNrdKUe,f? uefawmfuav; (ajrmuf
ykdif;)&yfuGuf? pnfyif0if;('HkbD0if;)uae [kdw,fpDrHcsuft& tif;pdefNrdKU
e,f?&Gmr(taemuf)&yfuu
G f &efuek Nf rdKUawmfpnfyifom ,ma&;aumf rwD?
pH j ycsrf ; ajrUtd r f & mpcef ; uk d ajymif ; &wm/ tartd r f a jymif ; &awmh
oG,fhoG,fh[efvnf; ausmif;ajymif;&awmhwmaygh/
oG,o
hf ,
G [
hf ef yxr t-r-u (12)rSmaew,f? pHjycsrf;ajrU tdr&f m
pcef;uxGuf/ rmvm&mrwkduf(uGufopf)ausmif;ukdjzwf/ bk&ifhaemif
vrf;rBuD;ukdul;vkdufwmeJY ausmif;ueD;eD;uav;? tqifajyvkduf wm/
oG,fhoG,fh[efav;wef; atmifawmhjyem/
cGw
J rf;t& t-x-u(1)tif;pderf mS ausmif;0ifciG Uf r&bl;? t-xu
(5)tif;pdefrSmae&w,f/ t-x-u(5) tif;pdefqkdwmu (48)*dwfuae
bk&ifhaemifvrf;rBuD;twkdif;
...
tif;pdef
NrdKUopfaps;txdvidk ;f um;pD;/
'grSr[kwf wwfEdkif&if
qkdufum;pD;? NyD;awmhrS wpf
rk d i f e D ; yg;vrf ; avQmuf
NyD ; rS a usmif ; ud k a &muf
w,f / ol Y t arwG u f
ude;f u tdref aYJ usmif;eYJ
a0;wm? jyemr
[kwb
f ;l ? ausmif;oGm;
azmfrdef;uav;oli,f
csif;awG&Sdw,faygh/ oG,fh
oG , f h [ ef t azuawmh
wpfrsdK;? olUorD;ausmif;
wuf&wma0;awmh uav;
yifyef;w,faygh? Ny;D awmh
um;tE&m,f? rdef;uav;? trsdK;
rsdK;awG;NyD; pdwfrcsbl;/
olUtaz&JU pmayrdwfaqGpkd;jrifhvwfqkdwm tif;pdefrSmemrnfwpf
vHk;eJYaewJh pma&;q&m? ausmif;q&m? q&mpkd;jrifhvwfukd t-xu(1)tif;pdefrSmu av;ausmif;0ifcGifh&zkdY tultnDawmif;awmh q&m
OD;pkd;jrifhvwfu twwfEkdifqHk; BudK;pm;ay;r,fvkdY uwday;w,f/ olU
tarvnf; ydkufqHtdwfBuD;wum;um;eJY olUtazaemufuvkdufawmh
wmyJ? 'gayr,hfcufwmu cGJwrf;qkdwJhrlu&Sdaeawmh q&mpkd;jrifhvwf
crsmvnf; b,fvkdrSBudK;pm;ayrJhr&bl;/

V o l : ( 2 ) , N o . (54)
rSm q&mBuD;rif;ok0Pfu tckvt
kd rSmpma&;cJyh gw,f/ 'Dvykd g aumufEw
k f
azmfjyyg&ap/
]]w&m;Oya'udkodxm;vQif umuG,fEkdifonf/ a&Smifwdrf;Ekdifonf/
ukpm;Ekdifonf/ rESpfNrdKUzG,fwdkYESifh uif;a0;ojzifh at;csrf;om,maom
b0udk zefw;D Ekid cf iG &hf Ekid o
f nf}} toQio
f *orm"d\ pum;twdik ;f ]]w&m;
"rouH? avmu0wfvnf; wufru
S o
kH m}}[k xyfrw
H u
kd w
f eG ;f aMumif;yg/
tifrwefrw
S o
f m;zG,&f mygAsm;/ 'gaMumifh jypfrq
I ikd &f m usifx
h ;kH Oya'yk'rf
401(1)ESifh rdwfqufMu&atmif/
401(1)qdkwm (1898)ckESpf Zlvdkifv (1)&ufaeYu jy|mef;xm;cJhwJh
jypfrq
I ikd &f m usix
hf ;kH Oya'rSmygwJh yk'rf wpfcyk g/ tcef; (29) ]]jypf'Pfrsm;udk
qdkif;iHhxm;jcif;? vGwfNidrf;csrf;omcGifhay;jcif;ESifh? avQmhayghajymif;vJjcif;}}
acgif;pOfatmufu jy|mef;csufyg/ (401)rSm yk'rf cGJ (6)ck xnfo
h iG ;f xm;yg
w,f/
yk'rf cGJ (1)u'Dvykd g/ jypfrw
I pfpw
kH pf&mtwGuf wpfO;D wpfa,muftm;
jypf'PfcsrSwNf yD;onft
h cg Ekid if aH wmforwonf rnfonft
h cgrqdk pnf;
urf;csufrxm;bJjzpfap jypf'Pfp&D ifjcif;cH&ol oabmwlonfph nf;urf;
csu?f wpfcck x
k m;jzpfap? if;tay:csrw
S o
f nfjh ypf 'PftwnfjyKvkyjf cif;
udk qdik ;f iHx
h m;Ekid o
f nf/ odrYk [kwf if;udpk &D ifonfh jypf'Pftm;vH;k odrYk [kwf
tpdwyf ikd ;f wpfpw
kH pf&mudk vGwNf idr;f csrf;omcGiahf y;Ekid o
f nf/ 'g[m axmif
ustusOf;om;rsm;twGuf omrefumvrSm axmifrSxGufzdkYqdkvQif usifh
xHk;yk'fr (401) tmPmyJ&Sdw,f/
txl;udpj zpfwhJ
Oya'uJhodkYtmPm
wnf w J h v G w f N id r f ;
csrf;omcGit
hf rderYf sm;
(Oyrm-1?4?63aeY
xkwfjyefwJhvGwfNidrf;
omcGifhtrdefY)t&qdk
vQif&mZ0wfjypfrIrsm;
udktaxGaxGoifykef;
acsvGwfNidrf;csrf;om
cGifhjyKcJhwJhtwGuf tck
vd k v uf r S w f a &;xk d ;
jcif;udpr yg0ifawmhb;l /
cRif;csufr&Sd vGwfNidrf;csrf;omcGifh&wmygyJ/ trSefwu,fawmh vGwfNidrf;
csrf;omcGit
hf rde[
Yf m Ekid if aH &;tajymif;vJEiS hf qufpyfaew,f/ Oya'vrf;
aMumif;t& trsK;d om;jyefvnfoifjh rwfa&; BudK;yrf;rIwpf&yfyg/ pD&ifx;kH rsm;
t&qdkvQif yk'fr 401(1)[m EkdifiHawmforw&JU vGwfNidrf;csrf;omcGifh
trdeeYf rYJ wlb;l / orw&JUvGwNf ird ;f csr;f omcGit
hf rde[
Yf m w&m;pD&ifa&;abmif
tjyifraS qmif&u
G w
f mygyJ/ orw[m rnfonft
h csdecf grqdk w&m;H;k csKyf

ppfaq;aewJt
h rIuykd if vGwNf ird ;f csr;f omcGihf tjynf0h ay;Ekid o
f nf/ ]]*kPm
vkyfydkifcGifh (mery pirisdiction) usifhoHk;Ekdifw,f/ tJ'DvGwfNidrf;csrf;om
cGifh[m w&m;Hk;rSmpD&ifxm;wJhjypf'Pfudk acszsufEkdifwJh tusKd;ouf
a&mufrI&SdcJhw,f/
w&m;pD&ifa&;rSmawmh *kPmvkyyf ikd cf iG rhf &Sb
d ;l / 'gaMumifh w&m;pD&if
a&;qdkif&m usifhxHk;yk'fr (401)t& jypf'PfudktwnfjyKNyD;rS &yfqdkif;jcif;
'grSr[kwjf ypf 'Pftm;vH;k udjk zpfap tusKd;qufujkd zpfap owfrw
S f enf;
vrf;twdkif; vGwfNidrf;csrf;omcGifhay;om jyKEkdifw,f/
jypfrIxif&Sm; jypf'PfcsrSwfjcif;cH&olrsm;ESifh oufqdkifwJhtwGuf
pnf;urf;csufudk azmufzsufjcif;qdkif&m jy|mef;csufudkvnf; tckvdk
azmfjyxm;ygw,f/ usifx
h ;kH yk'rf 401(3)rSm jypf'Pfwpf&yfuq
kd ikd ;f iHx
h m;&ef
odrYk [kwf vGwNf ird ;f csr;f omcGiahf y;&efxm;&So
d nfh pnf;urf;csuw
f pfpw
kH pf&m
ESihf jynfph jkH cif;r&S[
d k Ekid if aH wmforwu oabm&&Sv
d Qif Ekid if aH wmforw
onf qdik ;f iHx
h m;onft
h rde?Yf odrYk [kwf vGwNf idr;f csrf;omcGiahf y;onfh trdeYf
udkzsufodrf;Ekdifonf/ ,if;uJhodkY zsufodrf;vdkufonfhtcg jypf'Pfudk
qdkif;iHhxm;jcif; odkYr[kwf vGwfNidrf;csrf;omcGifhay;jcif;cH&olonf vGwf
aeygu rnfonfh&Jt&m&Sdurqdk 0&rf;rygbJzrf;qD;NyD; jypf'PfrSraph
rukeaf o;onfh use&f adS o;aom jypf'Pftydik ;f udu
k scaH p&ef tusO;f csxm;
cGifh&SdonfvdkY jy|mef;xm;ygw,f/
'gaMumifh omrefvltrsm;pku usifhxHk; (401)yk'frudk axmif
ta<u;usev
f ufrw
S v
f Ykd vufawGUususac:Muwmyg/ (1933)ckEpS f tpd;k &eJY
armifzdk;rif;pD&ifxHk;rSm usifhxHk;yk'fr (401) qdkif&mpD&if csufazmfjyxm;yg
w,f/ ]]rnforl qdo
k v
d sufEiS hf pnf;urf;csufxm; jypf'Pfrv
S w
G Nf idr;f cGihf
ay;xm;onfuv
kd ufcNH y;D aemufw;kd pnf;urf;csuu
f kd azmufzsuv
f Qif xdo
k l
udjk ypf'PfrcH&ao;ygu csrw
S &f if;jypf'Pftwdik ;f csrw
S &f rnf/ csrw
S &f if;jypf
'PfteufwcsKdUwpf0ufc&H NyD;jzpfvQif usef&adS eao;onfh jypf'PfcsrSw&f
rnf}}vdkYqdkxm;ygw,f/
e,fcsUJ acwfujy|mef;cJw
h hJ 'Dy'k rf toufukd trsK;d om;vGwaf jrmufa&;
wdu
k yf 0JG ifcw
hJ hJ OD;atmifvw
S v
Ykd nf; &ifqikd cf &hJ w,f/ ]]atmifvES iS t
hf pd;k &}}
EkdifiHa&;jypfrIudkavhvmMunfhvQif Oya'aMumif;t& ydkodjrifvmyg
vdrfhr,f/
'DOya'awGwnf&adS eorQ Ekid if aH &;orm;tusO;f om;awGtwGuf vH;k 0
cRif;csufr&Sd vGwfNidrf;csrf;omcGifhay;wJh taxGaxGvGwfNidrf;csrf; omcGifh
trderYf sm; yd
k yd
k vdt
k yfvmygw,f/ yk'rf trsKd;rsKd;ESihf tzrf;cH? tusOf;uscH
ae&wJh Ekid if aH &;tusO;f om;rsm;twGuf toifjh rwfq;kH uawmh (1963)ckEpS f
u xkwjf yefcw
hJ OhJ ya'uJo
h Ykd tmPmwnfwhJ vGwNf idr;f csrf;omcGit
hf rderYf sm;
aemufxyfcpH m;Ekid Mf uygap/ w&m;Oya'&JUtumtuG,u
f kd jrefrmEdik if o
H m;
tm;vHk; cHpm;EkdifMuygap/
armif o d e f ; G e f Y ( aumh u &d w f )

olUtazvnf; yxrawmhacgif;pm;oGm;wmaygh/
b,fvkdvkyf&yghrvJ? wjcm;uav;awG ausmif;wufwm (15)&uf
avmuf&SdNyD/ uav;uvnf; ausmif; wufcsifvSNyD oG,fhoG,fh[efu
widkikdw&,f&,feJU? tif; ...enf;vrf;awmh&Sdw,f/ ]ckdifvHkwJh axmufcH
csuf} wJh jyefwrf;0ift&m&Sdwpf OD;OD;&JUwHqdyfwHk;eJUpmyg&ifawmh../
v^xTefrSL; OD;azpef;qkdwm
. . .ol&(10) qifh'k^TefrSL;
OD ; xG e f ; atmif a usmf e J Y v k y f
azmfukdifbuf oltaz&JU
pmayrd w f a qG O D ; xG e f ;
atmifausmfavmavm
q,fjrpfBuD;em;a&muf
aeawmhoUl tazv^x
nT e f r S L ; OD ; azpef ;

bk&m;pl;? rkd; BudK;ypf? ydkufqH (zGwfuvd'*Fg;)wpfjym;rSrukefbl;?


oG,fhoG,hf[efausmif;0if cGifh&w,f/ a&SUqHk;wef; rSmxkdif&w,f/
ausmif;tkyfq&mBuD; OD;zkd;pm;(trsdK;om;ynm0efOD;zkd;usm;r[kwfyg)
vmbfay;? vmbf,?l wk&Yd efoq
l w
dk m oabmaygufem;vnfomG ;yH&k w,f/
wdrfra,mifeJYeuf/
vG,fra,mifeJUcufwJh/
tckawmheufra,mifeJYwdrf/ cufra,mifeJY vG,fvkdufwm/ q&mpkd;
jrifv
h wfu olUtazukad usmif; zGichf sed af &mufwidk ;f wpfEpS w
f pfcgrSerf eS v
f mNy;D
ausmif;oH;k pmtkyaf [mif;awmif;vkYd rk;d OD;us&ifaygufwrhJ w
dI hJ pma&;q&mrsm;
pum;ajymwwfvkdufwm atmifrmuGm/
csd K om

tcef;xJ0ifNyD;tusdK;
taMumif;ajymjyw,f/
vufwpf0g;avmuf&SdwJh
pm&Gufuav;rSm pmoHk;
aMumif;a&;NyD; wHqdyfwHk;
d k u f v uf r S w f w k d ; ay;vk d u f
w,f/ atmifrmuGm/
yxr NrdKUe,frLS ;qDomG ;&w,f/
NrdKUe,frLS ; uzke;f aumufquf ay;w,f/
vTwfvkdufygwJh atmifrmuGm/ 'kwd,tm
Pmykid t
f zGUJ tpnf;twGi;f a&;rSL;qDomG ;&w,f/
pmwpf a Mumif ; xyf a &; NyD ; vuf r S w f w k d u av;
xkd;ay;vkdufw,f atmifrmuGm/

14, 5, 2 0 1 2, T h u r s d a y

23

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

tcef;qufaqmif;yg;

tydkif; (2)

Zmwfodrf;
avonf/ *syeftBuHay;t&m&SdwpfOD;rSm nae(5)em&Dausmfausmf
avmuonf/ &Jabmfwkdif;\ &nfrSef;csufonf vGwfvyfa&;jzpfcJhonf/
&Jabmfrsm;ESifhywfouf
]]toufvnf;pGefY&ao;w,f/ aowJh&JabmfawGaoukefNyD/ 'Pf
&m&&SNd yD; vlpOfrrSw
D o
hJ al wGvnf;'keaYJ ';/ 'Davmuftyifyef;cHNyD; wku
d af e
wm[m vlwpfpx
k J aumif;pm;zkv
Yd nf;r[kwb
f ;l / uREkyf w
f u
Ydk ,
dk af &;uk,
d f
wmaumif;pm;zkdYvnf;r[kwfbl;/ wkdif;jynfvGwfvyfa&;eJYvlrsKd; aumif;
pm;a&;twGuw
f u
dk af ew,fqw
dk m wxpfcsodxm;apcsifw,f/ uREkyf w
f Ydk
wyfrawmfwpfckvkH;[m ,cktcgBudrfrD;tkH;ovkd ylyefaew,f/ 0ifwkduf
awmhr,fhqJqJ 0ifwkdufvkdYusnfqHoifhao&awmhrJhqJqJrSm wkdYwkdufwm
vGwfvyf a&;rS&yghrvm;a[h/ usKyfawmhjzifhoGm;NyD/ wkdif;jynf rSmusef
&pfwJhacgif;aqmifrJhvlBuD;awGukdajymvkdufyg/ usKyfwkdYwm0efausNyD/ cif
Asm;wkdYwm0efausatmifvkyfyg/ rvkyf&ifawmh usKyfwkdYb0 tqufquf
wkdif;vufpm;acsr,f/ bmvkyfypfr,f/ nmvkyfypfr,ftp&Sdojzifh jrnf
wrf;oGm;wmawG[m usKyfwkdYpdwfxJrSm tifrwefxdckdufaew,f[k Akdvf
csKyfatmifqef;u &ifxkremajymoGm;cJhbl;\/
&Jabmfrsm; touftaocHtepfemcHcMhJ uvnf; wpfrsKd;om;vk;H
\ atmifyu
JG &dk &Scd NhJ yD; toufaocHomG ;MuolawGu 4if;wkw
Yd m0efuadk us
yGepf mG xrf;&Guo
f mG ;ouJo
h Ydk &Jabmfrsm;toufev
YJ nf; &,lay;oGm;onfh
(vGwfvyfa&;)rqkH;IH;&ef uREkfyfwkdYvnf; &J&ifhpGmapmifhxdef;xm;&efwm0ef
&SdvmayNyD/
tcef ; (8)
jrefrmwkid ;f &if;om;tm;vk;H wk\
Yd zufqpfawmfveS af &;BuD;um; ausm
kd;ozG,fjzpfaom ArmhwyfrawmfBuD;ESifhjynfolvlxkwpf&yfvkH; tkH<u
wku
d cf u
dk rf jI zifh &mZ0ifajymifajrmufaom armfueG ;f wifcaH wmfveS f a&;BuD;
jzpfcJh\/ pmwrf;\a&SUykdif;wGif &Sif;vif;pGmazmfjycJhNyD; jzpfonfhtwkdif;
r[mrdwfrsm;Ekdifajc&SdrSxvkyfaomawmfvSefa&;r[kwf/ avSBuHKpD;vkduf
aomawmfvSefa&;r[kwf/ BudKwifjyifqifNyD;rS pepfwusjyKvkyfaom
awmfvSefa&;BuD;jzpf\/ xkdYaMumifhyif tm&Sta&SUawmifykdif;ppfXme csKyf
r[mrdwfwyfaygif;pk ppfaoemywdcsKyfarmifhbufwef\ tpD&ifcHpm
wGif ]zqyvESifhArmhtrsKd; om;wyfrawmfonf NAdwdoQwyfrsm; qkduf
a&mufrvmcifuwnf;uawmfvSefykefuefcJhMuonf/ olwkdYawmfvSefa&;
ykefuefcJhMuonfrSm uREkfyfwkdYukd cspfaomaMumifhr[kwf/ olwkdY&nf&G,f
csufjzifh olwkdYbmom awmfvSefykefuefcJhjcif;jzpfonf}}[l twdtvif;

24

olwkdYawmfvSefa&; ykefuefcJUMuonfrSm
uREkfyfwkdYukd cspfaomaMumifhr[kwf/
olwkdh&nf&G,f csufjzifU olwkdhbmom
awmfvSefykefuefcJUjcif;jzpfonf
azmfjycJhavonf/ jrefrmEkdifiHawmfvSefa&;onf zufqpf*syefrsm;tm;
tm&SwkdufwGif wkdufckdufNzdKcGif;&m txl;ta&;ygt&ma&mufcJhykHukd
t*Fvdyftar&duefpaom tjcm;EkdifiHrsm;uyg 0efcHMuavonf/
avm&ifh pdk if*sma&;om;aom (State of Asia) [lonfh tm&Swu
dk af &;
&mrsm;ukd a&;om;xm;aompmtkyfwGif jrefrmjynfawmfvSefa&;\ t&m
a&mufta&;BuD;yku
H adk zmfjyxm;avonfudk pmtkyw
f iG f 1945ckEpS ?f rwfv
wGif jrefrmtrsKd;om;wyfrawmftm; AdkvfcsKyfatmifqef;OD;pD; *syefukd
awmfveS yf ek u
f efcahJ Mumif;ESix
hf adk wmfveS af &;tiftm;pkonf tvGew
f pf&m
xda&mufaom ajymufusm;ppfqifrIESifht*Fvdyfrsm;tm; jrefrm EkdifiH
atmufykdif;tm;odrf;ykdufEkdifap&efulnDchJonf[k a&;om;azmfjycJh av
onf/
tar&duefwyfrawmfrS ume,ftdvkdif;a&;om;aom,aeY wyfeD
awmf[lonfhpmtkyfwGif ajymufusm;ppfqifrIu@tm; wifjya&;om;
&m zdvpfyidk Ef iS hf jrefrmawmf vSeaf &;rsm;onf *syefrsm;tm;wku
d cf u
dk &f m
xdxda&mufa&muf taemufEkdifiHr[mrdwfrsm;tm; ulnDcJhonf[k azmf
jycJhavonf/
t*FvefjynfrS kdufESdyfxkwfa0aom ]'kwd,urmppf[lonfh}} ppf
orkdif;wGif jrefrmjynftm;jyefvnfodrf;ykdufcef;ukd azmfjy&m r[mrdwf
wkdY\ AkdvfcsKyfarmifhbufwefu jrefrmwkdY\ tultnDonf jrefrmjynf
tm; jyefvnfodrf;ykduf&m xda&mufvSygonf[k jrefrmawmfvSefa&;
tm; &nfnTef;>rufMum;cJhonfh rsKd;cspfjrefrmawmfvSefa&;orm;rsm;\
pGepYf m; wku
d cf u
dk af eykrH sm;udk "mwfyrHk sm;jzifh xkpd pforkid ;f azmfjyxm;onf/
tcsKyfqkd&aomf jrefrmEkdifiH\ a&S;acwfrS,aeYacwftxd ppforkdif;
ukad vhvmok;H oyfMunfh yI gu jynfaxmifpjk refrmEkid if aH wmf\vlrsKd;tm;vk;H

wkdYonf ajymifajrmufvSaom awmfvSefa&;tpOftvmBuD;&Sdaom vlrsKd;


rsm;jzpfMuonfudk xif&mS ;pGmawGU&S&d \/ uREkyf w
f \
Ydk rsKd;cspfpw
d "f mwfwu
Ydk kd
wkdif;wpfyg;rS zsufqD;acsrIef;jcif;rjyKEkdifcJhacs/
awmfvSefa&;BuD;aMumifhyif jrefrmEkdifiHtm;zufqpfbDvl;wkdY\oH
zaemifah tmufrS tvsiftjref uRwfvw
G af pEkid cf jhJ cif;jzpf\/ awmfveS f
a&;BuD;aMumifhyif wyfrawmfESifh jynfolwkdYwpfom;wnf;pnf;vkH;rdcJh
Mu\/ awmfveS af &;BuD;\ t&Sed t
f 0gaMumifyh if uREkyf w
f \
Ydk jynfaxmif
pkorwjrefrmEkdifiHawmf[l tcsKyftjcmtmPmykdif vkH;0vGwfvyfaom
EkdifiHawmfBuD;ay:aygufvmcJh&jcif;jzpf\/ tawGUtBuHK&ifhoef vmcJh&\/
pdwf"mwfBuHUckdifjrifhrm;vmcJh&\/ awmfvSefa&;ESifhwyfrawmfcGJjcm; r&
aMumif; wyfrawmfonf t*Fvyd u
f v
dk nf;awmfveS w
f u
dk cf u
dk cf \
hJ / *syefudk
vnf; awmfvSefwkdufckdufcJh\/ vGwfvyfa&;udkvnf;&apcJh\/ vGwfvyf
a&;ukdvnf; xdef;odrf;ay;cJh\/ awmfvSefa&;enf;jzifh rdrdxuftqrwef
BuD;rm;aomolrsm;ukd acsrIef;okwfoifEkdifcJh\/ aemufwGifvnf; rnfokdY
aom wkdif;jynftE&m,f&efpG,f[lorQawmfvSefa&; pdwf"mwfjzifhacsrIef;
okwfoifMu&OD;rnfjzpf\/
&Jabmfrsm;aoG;jzifhwnfaqmufcJh&aom jrefrmhvGwfvyfa&;tm;
tcsif;csif;rku
d rf rJ ?I rnDnw
G rf rI sm;aMumifh jyefvnfq;Hk I;H cJ&h onf[
l um;
&mZ0ifta&;rcHEkdif/ rwfv (27)&ufaeYa&muf&Sdwkdif; wpfrsKd;om;vkH;
nDnGwfpGmpkkH;awmfvSefcJh&aom zufqpfawmfvSefa&;ta&;awmfykHukd
tonf;ESvkH;Mum;rSwpdrfhpdrfhjzifh jyefajymif;atmufarhoifhMuonf/
rsKd;cspfwyfrawmfBuD;b0wkef;u xm;&SdcJhMuaom &JabmfpdwfrsKd;ukd
jyefvnfarG;jrLEkid o
f nfEiS t
hf rQ uREkyf w
f w
Ydk pfawG&ifqidk &f OD;rnfh rnfonfh
tcuftcJrsm;ukrd S trIxm;&efrvkyd gay/ rsufarSmufacwfArmhwyfrawmf
BuD;onfawmfvSefa&;tqufqufwkdYwGif wyfOD;rSusqkH;oGm;avNyD;aom
&Jabmf&b
J ufw\
Ydk opmukd av;eufcidk Nf rJpmG apmifo
h d adk ovsuf&adS Mumif;
a&S;tpOftvmu arG;jrLvmcJhaom &Jabmfpdwfukd ykdrkdodyfonf;ckdifrmap
vsuf jynfolwkdY\ a&SUrSrm;rm;rwfrwftpOf&yfwnfvsuf&SdaMumif;wkdY
ukd um;,kHrSm;oHo,jzpf&ef rvkdawmhNyDwnf;/
AkdvfcsKyfatmifqef;ESifhwuG usqkH;oGm;avNyD;aom &JabmfwkdYtm;
pmwrf;jzifh OD;nGwfyg\/
,aeYwyfrawmfonf aemufaMumif;jyefrvSnfhbJ jynfolvlxkvkd
vm;awmifhwaeaom 'Drkdua&pDyef;wkdifokdYjynfolvlxkESifhtwl a&SUwef;
arNrd K Ucspf a qG
rScsDwufEkdifygap/

jynfwGif;owif;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

'*kHqdyfurf; wefzdk;enf;tdrf&mpDrHudef;{&d,mtwGif;aexkdifolrsm;tm; kH;wHqdyfrygonfU kH;pmjzifU


z,f&mS ;ay;&eftaMumif;Mum;ae
&ef u k e f w k d i f ; a'oBuD ; ? '*k H q d y f u rf ; Nrd K Ue,f (61)&yf u G u f E S i f h
(67)&yfuGufwGif NrdKU&GmESifhtkd;tdrfzGHUNzdK;a&;OD;pD;XmerSwefzdk;enf; tdrf&m
wnfaqmufrnfjzpf&m pDrHudef;{&d,mtwGif;w&m;r0ifaexdkifolrsm;
tm; z,f&mS ;ay;&ef&yfuu
G t
f wGi;f vSnv
hf nf today;taMumif; Mum;
jcif;? aMumfjimqdkif;bkwfrsm;pdkufxl taMumif;Mum;jcif;rsm; aqmif&Guf
vsuf&Sdaomfvnf; z,f&Sm;jcif;r&SdonfawGU&Sd&onf/ xdkYaMumifh NrdKU&GmESifh
tk;d tdrzf UGH NzdK; a&;OD;pD;XmerS pDru
H ed ;f {&d,mtwGi;f w&m;r0ifa&mufaexdik f
Muolrsm;xHz,f&Sm;ay;&ef today;taMumif;Mum;pmrsm;ay;ydkYcJhonf/
if;ay;ydkYpmrsm;ESifhywfouf tqdkyg (67)&yfuGufae a':jrifhjrifha0rS
]]td;k tdru
f awmh usL;ausmfaew,fqNkd yD;awmh owfrw
S w
f ,f uRefr
'DrmS aevmwm (10)ESpaf usmfNyD uRefrwdpYk aecJw
h hJ 'Dae&mrSmtJ'w
D ek ;f uNcHK
awGeJYbmrSawmifr&Sdao;bl; tck(1?5?2013)&ufaeYrSmt&if &yfuGuf
tkyfcsKyfa&;rSL;a[mif; OD;csKdOD;eJY &yfrd&yfzawGa&m tdk;tdrfuvdkYajymwJh
vlpdrf;awGygygw,f/ NyD;awmh 'DrSmvufrSwfxdk;qdkNyD;awmhxdk;cdkif;w,f/
bmtaMumif;t&mvnf;qkdwm zwfMunhfr,fqdkawmhrjybl;/ aemufNyD;
rStdk;tdrfutaMumif;Mum;pmudkxkwfay;w,f/ tdk;tdrfutaMumif;Mum;
pmomajymw,fkH;wHqdyfwkH;vnf;rygbl;/ pDrHudef;eJYrvGwfwJh uRefrwdkY
tdrfawGudk (15?5?2013)&uf aeYtNyD;z,f&Sm;ay;&r,fwJh tJhtaMumif;
Mum;pmudkMunhfNyD;awmh uRefrawmfawmf thhHMooGm;w,f/ (3?2?2013)
&ufaeYrSm tdk;tdrfuvlBuD;awGa&m? NrdKUe,fuwm0ef&SdwJholawGa&m '*kH
qdyfurf;NrdKUe,fxJu uaemifcef;rrSm pDrHudef;{&d,mxJrSmygwJholwdkY
ajymwJh usL;ausmftdrfawGuvlawGudkac:awGUw,f/ ac:awGUNyD;awmh
wm0ef&SdvlBuD;uajymw,f/ pDrHudef;{&d,mrSmygwJh tdrfawGa&GUay;&r,f
ayghaemf avmavmq,folwdkYrSm ay;zdkYajruGufr&Sdbl;aygh twwfEkdifqkH;
(168)&yfuGuf? (88)&yfuGufawGrSm twwfEkdifqkH;aezdkYudkpDpOfay;r,f/

aemufNy;D olwu
Ykd yJ uRerf wdu
Yk ykd pfrxm;ygbl;/ pDru
H ed ;f Ny;D &if tm;vk;H 0,f&
atmifvkyfay;r,f/ t&pfusaiGacspepfeJYa&mif;csay;r,fvkdY ajymawmh
uRefrwdkY0rf;omcJh&w,f/ tm;vkH;tqifajyatmifvkyfay;ygr,fqdkNyD;
opfom; bkwjf ym;ay:rSm emrnfe&YJ yfuu
G af &;NyD; tJo
h pfom;bkwjf ym;udik f
cdik ;f NyD; "mwfyaHk wGu
kd w
f ,f/ tdraf wGrmS vnf; eHywfawGa&;ay;oGm;w,f/
tck(15?5?2013)&ufaeYrSm tNyD;z,fay;&r,fqdkawmh uRefrwdkYvdk wpf
aeYvkyfwpfaeYpm;awGtwGuf ausmwpfae&mpmcsa&;twGuf b,frSm
oGm;ae&rSmvJ uav;awGvnf;ausmif;zGicfh sdeaf &mufawmhr,f/ uRefrwdYk
udk aoaocsmcsma&a&&m&mtmrcHcsuf&SdwJh ykHpHrsKd;av;udkvkyfay;apcsif
w,f/ wpfaeYvkyfwpfaeYpm;qdkawmh wefzdk;enf; t&pfusaiGacspepfqdk
vnf;rwwfEkdifbl;/ uRefrwkdYtwGuf wm0ef&SdolawG aocsma&&mwm
wpfckckndEIdif;ay;&ifaumif;ygvdrhfr,f}} [k ajymMum;NyD; tqdkyg&yfuGuf
&yfrd&yfz wpfOD;rSvnf;]]EkdifiHawmforwBuD;&JUqif;&JEGrf;yg;avsmhcsa&; tpDtpOfwpfckvdkY
vnf;od&w,f/ wefzdk;enf;t&pfusaiGacspepfeJY wefzdk;enf;wkdufcef;
awG&rSmayghaemf tckprD u
H ed ;f {&d,mrSm tydik ;f (1)? (2)? (4)uvGwaf ew,f/
avmavmq,fbmjyemrSr&Sad o;bl;/ tydik ;f (3)rSm nda ewmayghaemf/
tdk;tdrfuawmh pDrHudef;ae&mawGrSm owfrSwfz,f&Sm;ay;zdkY today;wJh
taeeJY qdkif;bkwfteDa&mifeJY today;qkdif;bkwfpdkufxlNyD; aMunmxm;
wmudkawGU&w,f/ pDrHudef;xJrSmygaewJh tydkif;(3)rSmaewJh vlawGu
aevmwm ESpaf wGvnf;MumygNyD tenf;qk;H ESp(f 20)eD;yg;avmufae vmwJh
vlawGvnf;&Sw
d ,f/ bmyJajymajym wpfa,mufew
YJ pfa,muf? wpfzufEiS hf
wpfzwf MoZmtmPmokH;wmxuf tqifajyajyndEIdif;NyD;vkyfMu&if ydk
aumif;ygvdrfhr,f}} [kajzMum;cJhonf/
aeaomf(IPMG)

wpfudk,fvHk; rD;avmifcJUaomfvnf; aouHra&mufcJUonfUr,foufjyif;

&efukef? ar(10)
&efuek ?f ajrmufOuvmNrdKUe,f(8)&yfuu
G ?f Oum(2)vrf;tdrf trSwf
(33) (2012)ckESpf?atmufwdkbm(30)&ufwGif aetdrfrD;avmifrIjzpfcJh
ojzifh touf(4)ESpf?(3)vt&G,frzl;tdaZmfonf wpfudk,fvHk;rD;avmif
uRrf;cHcJh&onf/ xdkodkYjzpfyGm;cJhojzifh ajrmufOuvmaq;HkodkYncsif;wGif;
wifydkYukocJhNyD; if;aq;HkrS wpfqifhuav;aq;HkBuD;odkY ajymif;a&GUuko
rIcH,lcJhonf/ xdkYaemuf Munfhjrifwdkiftdk;a&m*g txl;ukaq;HkBuD;wGif
qufvufukorIcH,laeonfrSm ,cktcg(6)vcefY MumjrifhcJhNyD; aiGaMu;
tcuftcJBuHKawGUae&aMumif;uav;i,f\ rdcifa':cifpEmvif;u
armfeDwmowif;*sme,fodkY ajymonf/
wpfudk,fvHk;rD;avmifuRrf;rIaMumifh qHyif?rsufcHk;arT;? rsufawmif
arT;? em;&GufESpfbufpvHk;r&SdawmhbJ ajc?vufrsm; xdcdkuf'Pf&mrsm;pGm
&&Scd ahJ omfvnf; rD;avmifc&H aom rzl;tdaZmfonf todrw
S f mPfaumif;
rGefao;aMumif; jzpf&yfrsm;udkjyefvnfajzqdkEdkifaMumifh avhvmawGU&Sd&
onf/ rzl;tdaZmf\ rdcifa':cifpEmvif;udk armfeDwmowif;*sme,frS
awGUqHkar;jref;cJh&m ]](2012)ckESpf?(10)vydkif;?(30)&uf oDwif;uRwfv
jynfhu aetdrfbk&m;pifay: za,mif;wdkif;rDrSwpfqifh pwifavmifuRrf;
cJhygw,f/ pjzpfwJhtcsdefrSm tdrfrSm vlBuD;awGr&SdMuygbl;/ uRefrwdkYu
tdrfiSm;NyD;aewmqdkawmh (&?0?w)Hk;rSm tdrf&SifeJYoGm;awGUae&ygw,f/
tdrf&Sifu tdrfiSm;wm &ufaphaevdkY z,fcdkif;wmyg/ uRefrwdkYu toem;
cHNyD; xyfiSm;ay;ygqdkNyD;oGm;ajymaewJhtcsdefrSm aetdrfrSm rD;avmifrIjzpf
yGm;cJhwmyg/
rD;avmifrIjzpfwmeJY csufcsif;ajrmufOuvmaq;HkBuD;NyD;&if uav;

aq;Hk? tJ'DrSmwpfqifh 'Dudkajymif;wifxm;


wmyg/ aq;HkBuD;udk a&mufwJhaeYrSmyJ u
av;tazu ydkufqHoGm;&Smr,fqdkNyD; xGuf
oGm;wmtcktcsdefxd ra&mufawmhygbl;/
uRefr'Daq;HkBuD;udk ajymif;vmwm(6)v
0ef;usifavmuf&ydS gNyD/ aq;HBk uD;u aq;0g;
ukorIawGukd tcrJu
h o
k ay;ygw,f/ 'DrmS ap
wem&Sw
d v
hJ el m&Siaf wG? q&m0ef? q&mrawG
u oem;vdkY xrif;auR;Muygw,f/ uRefr
rSm touf(13)ESpf t&G,f&SdwhJom;BuD;u
wHqdyfdkufwJhae&mrSm tvkyf0ifvkyfaeNyD;
wpfaeYudkaiG(1000)usyfpDay;ygw,f/ orD;
vwfrrdk;jynfhjynfhaZmf(10)ESpfudk aq;HkrSm
ac:xm;ygw,f/ tckwavmrS tvSL&Sif
awGuvmvSLaeMuwmyg/ aq;HkrSm aiG
aMu;xm;p&m tcuftcJ&SdwmaMumifh q&m
0efESifhq&mrwdkYu pm&if;ESifhpepfwusjyKpk
xm;NyD; odrf;qnf;xm;ay;ygw,f/
(2013)ckEpS ?f rwf(29)&ufu rsufEmS udk
&efukefrsufESmESifhar;dk; aq;HkBuD;rSm oGm;cJG
xm;ygw,f/ tcktemusufwmeJY vufawGaumufauGUwmudk qufvuf
cGJxm;ygw,f/ pm;wmaomufwmawGtjyif pum;vnf;ajymygw,f/
'Duav;udk yHkrSeftwdkif;ukoay;zdkY&mtwGuf aiGaMu;ESifhtcsdefawG
vdktyfygw,fvdkY q&m0efBuD;awGuajymygw,f/ 'Dtdk;a&m*gtxl;uk
aq;HBk uD;rSm aemufxyf(2)vtxd qufvufuo
k ae&rSmjzpfygw,f}}[k
ajymcJhonf/
tqdkyg aq;HkBuD;rS wm0ef&Sdol q&m0efu rzl;tfdaZmfudk aygif?ajc
ovHk; t&nfjym;rsm;jzifh vnfyif;? &ifbwfwdkYtpm;xdk;ukoxm;aMumif;
ESpf&Snfvrsm; uko&rSmjzpfwmaMumifh &&SdvmwJhtvSLaiGrsm;udk bPfxJ
rSm odrf;qnf;xm;NyD; wpfqifhcsif;ukooGm;&rSmjzpfaMumif; ajymcJhonf/
(2013)ckESpf?ar(10)&uftxd tvSLaiG(29)odef;udk apwem&Sifrsm;
xHrS vufcH&xm;NyD; aq;HkBuD;rS wm0ef&Sdolq&m0efESifh olemjyKq&mr
wdkYxHwGif pm&if;jyKpk tyfESHxm;NyD; CB bPfwGif pm&if;zGifh&efpDpOf
vQuf&SdaMumif;od&onf/ (2013)ckESpf? ar(9)&ufwGif eef;cifaZ,smrS
vma&mufMunfhIcJhNyD; aq;ukorIrsm;udkulnDaqmif&Guf&efBudK;pm;ae
aMumif; eef;cifaZ,smrS armfeDwmowif;*sme,fodkYajymcJhonf/
xdkYaMumifh rzl;tdaZmfudk qufoG,fvSL'gef;vdkaom apwem&Sifrsm;
taejzifh &efukefNrdKU?MunfjrifwdkifNrdKUe,f?tdk;a&m*gtxl;ukaq;HkBuD;
trsKd;orD;vufyikd ;f qdik &f m taqmif(3)ukwif(11)odYk ud,
k w
f ikd o
f mG ;a&muf
vSL'gef;EdkifNyD; ESifh eef;cifaZ,sm zkef;(095601258)odkYvnf; qufoG,f
vSL'gef;EdkifaMumif;od&onf/
pdk;pHxdkuf

rk;d ni;f NrKd Y ? ta&SaY usmif;y&d,wpd moifwu


dk w
f iG f
(34) Budrfajrmuf y|mef;odrf;atmifyGJusif;y

rk d ; n i f ; {NyD (27) &uf


ucsifjynfe,f? rkd;nif;NrdKU? ta&SUausmif;y&d,wdpmoifwkdufwGif
(34) Budraf jrmuf tbd"rm(7)usrf;&Gwq
f adk tmifyEJG iS hf pmatmifoC
H mrsm;
tm; csD;usL;ylaZmfyGJtcrf;tem;ukd {NyDv (26) &ufaeY? aeYv,f(1)em&D
tcsdefwGif usif;yjyKvkyfonf/
tcrf;tem;odkY ta&SUausmif;y&d,wdpmoifwkduf q&mawmf
OD;Z,EESifh yifhoHCmawmfrsm;? a*gyutzGJU0ifrsm;? 0wftoif;rsm;?zdwf
Mum;xm;aom{nhfonfawmfrsm; wufa&mufMuonf/
tcrf;tem;tm; earmwo(3) Budrf&GwfqkdzGifhvSpfNyD; OD;okr*FvrS
arQmfawmf a,mifA'k * P
k axmyPm*gxmtm; &Gwq
f Ndk yD; (34)Budraf jrmuf
y|mef;yGJodkY yifhzdwf<ua&mufMuaomewf? jA[mwkdYtm; OD;0dvmorSjyef
vnfykdYaqmifawmfrlonf/
if;aemuf &wem (3)yg;tm; uefawmh (5)yg;oDvcH,lMuum
ta&SUausmif; y&d,wdpmoifwkdufq&mawmf b'EZ,ErSMo0g'trSm
pum;>rufMum;um Edik if aH wmftpk;d &rS BuD;rSL;usif;yaom pmar;yGrJ sm;wGif
atmifjrifMuonfh omoemhwuoDv yxrESpfatmifwpfyg;? 'kwd,ESpf
atmifwpfyg;? pwkwESpfatmifwpfyg;? Ak'wuodkvf'kwd,ESpf atmif
wpfyg;? yxrBuD;wef;atmif(2)yg;? yxrvwfwef;atmif;(2)yg;? yxr
i,fwef;txl;atmifwpfyg;? yxri,fwef;atmif(4)yg;wkdYtm; csD;usL;
ylaZmfyGJjyKvkyfcJhonf/
if;aemuf (34)Budrfajrmuf tbd"rm(7)usrf;toHrpJ&GwfqkdyGJ
aiGpm&if;&Sif;wrf;udk ausmif;tusdK;awmfaqmifOD;odef;atmifrS zwfMum;
cJNh yD; tcrf;tem;odYk wufa&mufvmMuolrsm;rS jyKorQukovtaygif;wkYd
tm; a&pufcstrQay;a0cJhonf/ xkdYaemuf tcrf;tem;tm; Ak'omoeH
pd&w
H |d wk(3)Budr&f w
G q
f
dk kyo
f rd ;f cJo
h nf/ tqkyd gtbd"rm (7)usrf;&Gwq
f dk
ylaZmfyGJrSm (10)&ufMum&GwfqkdcJhMuaMumif;od&Sd&ygonf/
op m (rk d ; n i f ; )

jrefrmEdik if iH g;vkyif ef;tzGcYJ sKyEf pS yf wfvnf


tcrf;tem;usif;y
&efukef? ar(5)
jref r mEd k i f i H i g;vk y f i ef ; tzG J U csKyf \ (14)Bud r f a jrmuf
ESpyf wfvnftpnf; ta0;tcrf;tem;udk &efuek w
f ikd ;f a'o
BuD;? tif;pdefNrdKUe,ftwGif;&Sd jrefrmEdkifiHig;vkyfief;tzGJUcsKyf?
oD&dtP0gcef;rwGif ar(5)&uf? eHeufydkif;u usif;yjyKvkyf
&m arG;jrLa&;ESifha&vkyfief;0efBuD;Xme 'kwd,0efBuD;OD;cif
armifat;wufa&muftrSmpum;ajymMum; aMumif;od&
onf/
tcrf;tem;tpDtpOft& jrefrmEdik if iH g;vkyif ef;tzGUJ csKyf
Ou|0P ausmfxifO;D aX;jrifrh S EIwcf eG ;f quftrSmpum;ajym
Mum;NyD;aemuf jrefrmEdkifiHig;vkyfief;tzGJUcsKyftoif;om;?
toif;olrsm;\ om;?orD;rsm;tm; wm0ef&Sdolrsm;u ynm
&nfcRefqrk sm;ay;tyf A[dt
k vkyt
f rIaqmiftzGUJ \ (2012)
ckESpf ESpfywfvnftpD&ifcHpmESifh aiGpm&if;&Sif;wrf;tm; zwf
Mum;wifjyNyD; twnfjyKcsuf&,laMumif;od&onf/
xdkYaemuf 'kwd,ydkif; tpDtpOfudkqufvufusif;yjyK
vkyf&m wdkif;a'oBuD;? jynfe,frsm;&Sd ig;vkyfief;tzGJUcsKyf
rsm;rS aqG;aEG;wif;jyjcif;? vkyfief;qdkif&mtoif;rsm;rS aqG;
aEG;wifjyjcif;ESihf wifjycsufrsm;tay:oufqikd &f mwm0ef&o
dS l
yk*Kd vfrsm;rS jyefvnf&iS ;f vif;ajzMum;MuNyD;aemuf jrefrmEdik if H
ig;vkyif ef;tzGUJ csKyf;kH 0efxrf;rsm;tm; 0efxrf;*kPjf yKqkrsm;ay;
tyfMuNyD; aemufarG;jrLa&;ESifha&vkyfief;0efBuD;Xme 'kwd,
0efBuD; OD;cifarmifat;rS ed*;kH csKyftrSmpum;ajymMum;aMumif;
od&Sd&onf/
nDnDxGef;

25

rauG;wkdif;owif;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

t&uftwlaomuf&if; pum;rsm;&mrS vufvGefoGm;onfU vlowfrI


rauG;wdkif;a'oBuD;? NrdKifNrdKUe,f? &Gmwef;&Snf
aus;&Gmtkyfpk? tkyfcsKyfa&;rSL;OD;armifjrifhu {NyD (28)
&ufaeY eHeuf (10) em&Dtcsed u
f oufqikd &f m udik ;f awm
r&Jpcef;rSL; 'k&Jtkyfoef;a|;xH vlowfrIjzpfyGm;
aeaMumif; zke;f jzifo
h wif;ay;csuft& tcif;jzpfae&m
okdY oufqdkif&m&JwyfzGJU0ifrsm;rS oufaorsm;ESifhtwl
&Gmwef;&Snfaus;&Gmta&SUydkif; tdrf&SifvSwif? touf
(49) ESp?f NrdKifNrdKUe,faetdro
f Ydk twlvma&muf aexdik f
ol wpf&Gmwnf;ae vSydkwkdYESpfOD;onf{NyD (27) &uf?
n (7) em&Dtcsdeu
f t&ufaopm twlwpJG m;aomuf
cJh&mrS pum;rsm;cJhMuNyD; vSydktm; vSwifu wkwfjzifh

dkufum ckwifatmufokdY qGJcscJhNyD;ajray:ta&muf


vSydk\ OD;acgif;tm;cJjzifhxk aoqkH;oGm;cJhaMumif;?
tqdkygjypfrIusL;vGefol vSwifrSm &GmjyifokdYxGufoGm;
um wdrf;a&SmifaepOf aemufwpfaeY eHeuf (10)em&D
tcsdeu
f tdref ;D csif;jzpfol OD;ausmf0if;rS vSyakd oqk;H ae
aMumif;awGU&S&d ojzifh oufqikd &f m aus;&Gmtkycf sKyfa&;
rSL;xHowif;ykdYum if;rSwpfqifh &Jpcef;okdY owif;ykdY
ojzifh ta&;,lay;yg&ef wkid w
f ef;cJ&h m NrdKifNrdKUe,f?NrdKif
&Jpcef;rS (y) 35^13? yk'fr-302 jzifh trIzGifhxm;
aMumif; oufqdkif&m&Jpcef;rS pkHprf;od&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

orD;ESio
Uf ruf&efjzpf&mrS 0ifa&mufzseaf jzola,murudk om;rufu
"m;ESix
Uf ;kd
rauG;wdik ;f a'oBuD;? *efaY *gNrdKUe,f? aumif;wif
&Gmaeol w&m;vdk a':at;at;jrifhonf {NyD (28)
&uf? n (8)em&Dtcsdeu
f &GmOD;bke;f awmfBuD;ausmif;
&Sad epOf rpd;k pd;k a&mufvmNyD; aus;&Gm&Sd a':jr&ifaetdrf
wGif orD;jzpfol roif;oif;vdIifESifh orufjzpfolNidrf;
ol? *efYa*gNrdKUe,faeolwkdY AD'D,dkMunfhae&mrS pum;
rsm;&efjzpfMuojzifh w&m;vdk\ cifyGef;jzpfol OD;0if;OD;
u 0ifa&mufzsefajzaepOf Nidr;f olu toifyh gvmaom

xef;vSD;"m;jzifh,mbuf&iftkHudk wpfcsufxdk;NyD; xGuf


ajy;oGm;aMumif;od&Sd&ojzifh oGm;a&mufMunfh IcJh&m
OD;0if;OD;\,mbuf&iftHk wpfvufrcefx
Y ;kd oGi;f 'Pf
&m (pd;k &dr&f )&&dNS y;D vJaeaMumif; awGU&S&d ojzift
h qdyk g"m;
jzifhNidrf;oltm; ta&;,lay;yg&ef w&m;vdkrS {NyD (29)
&ufaeYu wdik w
f ef;cJo
h jzifo
h ufqikd &f m *efaY *gNrdKUe,f?
oufqdkif&m NrdKUr&Jpcef;rSod&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

tdrfwGifwnf;cdkaeolESifU aiGaMu;udp pum;rsm;&efjzpf&mrS "m;rjzifUckwf


(pdk;&drf&) [kqdk
rauG;wdkif;a'oBuD;? uHrNrdKUe,f? trSwf (4)&yf
uGufae OD;oef;xGef;\ aetdrfwGif {NyD? (28) &uf?
eHeuf (3) em&D (30) rdepftcsdefu jynfhNzdK;ausmf?
trSwf (4) &yfuGuf? uHrNrdKUe,faeolESifh if;tdrf
wnf;cdka&muf&Sdaeaom qdwfu0aus;&Gm? yckuLNrdKU
e,fae xGef;vif;atmiftm; "m;rjzifhckwfcJh&m xGef;
vif;atmif\ 0Jbufvnfyif; (2) vufrcefY jywf&S

'Pf&mwpfcsuf (pdk;&drf&)&&Sdojzifh tqdkyg"m;rjzifh


ckwfoltm; ta&;,lay;yg&ef OD;atmifBuD;? &yfuGuf
tkyfcsKyfa&;rSL;? uGrf;NcH&yf? uHrNrdKUe,faeolrS w&m;
vdjk yKwdik w
f ef;cJ&h m oufqikd &f muHrNrdKUe,f? uHr&Jpcef;
(y) 28^13? yk'f-326 jzifh trIzGifhxm;aMumif; ouf
qdkif&m &Jpcef;rSpkHprf;od&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

acG;om;udpESifU ywfoufNyD; pum;rsm;&efjzpf&mrS vufvGefoGm;onfU


vlowfrI rauG;NrKd eY ,fwiG jf zpfymG ;
rauG;NrdKUe,f? &Sm;yifvSaus;&GmwGif aqGrsKd;om;
csif;awmfpyfow
l Ydk acG;om;pm;udpE iS yhf wfoufNyD;pum;
rsm;&efjzpfMu&mrS vufveG o
f mG ;onfqrkd I {NyD (29)&uf
u owif;&&Sdonf/ tqdkygaeY eHeuf (6)em&D (30)
rdepfcsdeu
f tqdyk gaus;&Gmae atmfaZmfvif; (c) csuf
BuD;ESihf a,mufzjzpfol atmifcikd w
f o
Ydk nf atmifcikd \
f
aetdrfa&SU a,murjzpfol a':cspfrSacG;om;pm;csif
aMumif;ajymojzifh atmifcdkifrS if;\acG;udkowf
auR;cJhonfudk atmifaZmfvif;rS rauseyfum pum;
rsm;&efjzpfMuNyD; atmifcikd rf S atmifaZmfvif;tm; td;k

(5) vufr toGm; (7) vufr? Asuf (1) vufrcefY&Sd


"m;OD;cRefjzifhxdk;cJh&m atmifaZmfvif; (c) csufBuD;
(0J)&iftkHwGif xdk;oGif;'Pf&m (1) csuf? (0J) eHab;
xd;k oGm;'Pf&m (1) csufw&Ydk &Scd NhJ yD; tcif;jzpfae&myif
aoqkH;cJhaMumif; tqdkygaoqkH;rIESifhywfouf jypfrI
usL;vGefol atmifEdkiftm; oufqdkif&mrauG;NrdKUe,f?
trSwf (2) &Jpcef;rS (y) 74^13? yk'rf (302) jzift
h a&;
,lxm;aMumif;vnf; oufqdkif&m &Jpcef;rSod&onf/
Or m cif ( rauG ; )

trsKd;om;wpfOD; t&ufrl;NyD; {&m0wDjrpfusKd;tif;twGif; vufypful;tjyef


vufyrf;usa&epfaoqk;H
rauG;wdkif;a'oBuD;? rif;bl;cdkif? pvif;NrdKU
e,f\ ta&SUbuf&dS {&m0wDjrpf usKd;tif;urf;pyfwiG f
{NyD (29) &uf? eHeuf (5) em&D (30) rdepfcsdefu
a&epfaoqkH;NyD; ykyfyGpjyKaeaom vlaotavmif;
wpfavmif;awGU&Sad Mumif; owif;&&Scd o
hJ jzifh oufqikd f
&m pvif;NrdKUr&Jpcef;rS 'k&JtkyfoufrsKd;ausmfESifhtzGJU
oufaorsm;ESit
hf wl tcif;jzpfae&mokYd oGm;a&mufppf
aq;cJh&m tqdkyga&epfaoqkH;olrSm ausmuf&JuRef;
aus;&GmaeOD;aygufp touf (63) ESpfjzpfNyD; if;rSm
t&ufaomufxm;NyD; ig;ppfdkif;ukef;aus;&GmrS if;
aexdkifonfh &GmbufokdY teuf (10) aycefY tus,f

26

ay (130) cefY&Sd {&m0wDjrpfusKd;tif;twGif; vufypf


ul ; tjyef w G i f v uf y rf ; usa&epf a oqH k ; oG m ;NyD ;
tus? ykq;kd rygbJ vufEpS zf ufwiG f zdeyf rsm;pGyv
f suf
taetxm;jzifhykyfyGum urf;pyf aoqkH;aeaMumif;
ppfaq;awGU&SdcJhojzifh tqdkygaoqkH;rIESifhywfouf
"rwmtwdkif;aoqkH;jcif; [kwf^r[kwf od&SdEdkif&ef
ouf q d k i f & m pvif ; Nrd K Ue,f ? Nrd K Ur &J p cef ;
aorIaocif;trSwpf Of (2^13)jzifh a&;zGix
hf m;aMumif;
oufqdkif&m&Jpcef;rS pkHprf;od&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

aqGrsKd;awmfpyfolcsif; pum;rsm;&mrS vufvGefoGm;onfU vlowfrI


aqmNrKd eY ,fwiG jf zpfymG ;
rauG;wdkif;a'oBuD;? *efYa*gcdkif? aqmNrdKUe,f
wGif aqGrsKd;awmfpyfolcsif;pum;rsm;Mu&mrS a'go
rxdef;EdkifbJ vufvGefoGm;onfh vlowfrI {NyD (29)
&ufaeYujzpfymG ;cJah Mumif; owif;&&So
d nf/ tqdyk gaeY
nae (4) em&Du aqmNrdKUe,f? v,fjzLaus;&Gmae0if;
rif;xGef;onf a,murjzpfol a':aomif; Munfae
tdrfwGif 0g;x&HumaepOf wpf&Gmwnf;ae a,mufz
jzpfol cifarmifoef;rSm xef;&nfr;l um a&muf&v
dS mNyD;
&efponf/ xkdYaemuf 0if;rif;xGef;tm; xdk;Budwf&ef
ajy;vmpOf 0if;rif;xGe;f u vufxw
J iG u
f ikd af qmifxm;

onfh tdk; (9) vufrtoGm; (13) vufr? jAuf (2)


vufr&Sd "m;rjzifhpD;ckwfvdkuf&m cifarmifoef;\
0Jbufvnfyif;'Pf&m (1) csuf&&SdcJhNyD; tcif;jzpfae
&myifaoqk;H cJah Mumif;? tqdyk g"m;jzifh ckwo
f l 0if;rif;
xGe;ftm; ta&;,lay;yg&ef a'ocHaus;&Gm &mtdrrf LS ;
OD;nDnrD S w&m;vdjk yKwdik w
f ef;cJ&h m oufqikd &f maqmNrdKU
e,f? aqm&Jpcef; (y) 12^13? yk'rf (302)jzifh trIziG hf
xm;aMumif;oufqdkif&m&Jpcef;rS pHkprf;od&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

t&ufaopmrl;,pfNyD; nDtpfudkcsif;pum;rsm; &efjzpf&mrS vufvGefoGm;onfU


vlowfrI
rauG;wdkif;a'oBuD;? yckuLNrdKUe,f? tdkif&Snf
aus;&Gmae reEm0if;onf {NyD (28) &uf? n (7)em&D
csdeu
f a,murjzpfol OD;jrat;aetdrf cifyeG ;f jzpfol
0if;vSO;D ESit
hf wlae nDt&if;awmfpyfol oef;xGe;f 0if;
(c)bxG#fwkdYrS t&ufaomuf pm;rl;,pfum qJqdk
Budr;f armif; vk;H axG;owfyw
k Mf u&m 0if;vSO;D u teD;
&Sd pm;yGaJ y:rS td;k toGm; (8)vufrcef&Y dS MuufoeG v
f ;DS
pwD;"m;aumufudkifpOf oef;xG#f0if;ESifh ,SOfvk&mrS

0if;vSOD;\ 0JbufeHnGefYwGif (1) vufrcefY xdk;oGif;


'Pf&m&&SdcJhNyD; {NyD (29) &ufwGif tqdkyg"m;'Pf&m
jzifh aoqkH;cJhaMumif; tqdkygaoqkH;rIESifhywf ouf
oef;xGef;0if;(c)bxG#ftm; ta&;,lay;yg&ef wdkif
wef;cJh&m oufqdkif&m? yckuLNrdKUe,f? jrpfajce,fajr
&Jpcef;rS (y) 30^13? yk'fr (302) jzifhtrIzGifhxm;
aMumif;vnf; oufqdkif&mrSpkHprf;od&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

a,mufzawmfpyfoEl iS Uf t&ufwaJG omufMu&mrS wpfa,mufwpfceG ;f


pum;rsm;&efjzpfMu&m "m;jzifUxkd;cJJU pdk;&drf&[kqdk
rauG;wdkif;a'oBuD;? rif;bl;cdkif? yGifhjzLNrdKUe,f?
qnfawmf&Gmae a':wifwifarmfrSm {NyD (30) &uf?
aeYv,f (3)em&D (30)rdepftcsdefu aetdrf&SdaepOf
wpftrd w
f nf;twlaearmift&if;jzpfol pd;k xGe;f atmif
a&muf&v
dS mum &Gmxdyx
f ef;&nfqikd f a,mufzjzpfol
0if;Adv
k Ef iS t
hf wl xef;&nfaomufcNhJ yD; wpfa,mufwpf
cGef; pum;rsm;Mu&mrS 0if;Adkvftm; pdk;xGef;atmifrS
"m;jzifx
h ;kd cJah Mumif; ajymjyod&cdS &hJ ojzifh w&m;vdrk cS if
yGef;jzpfolxH oGm;a&mufcJh&m wpf&Gmwnf;ae tpfr

t&if;jzpfol a':wifa|;aetdrw
f iG f w&m;vd\
k cifyeG ;f
jzpforl mS 0Jbuf&iftaHk y:wGix
f ;dk oGi;f 'Pf&m (1) csuf?
aemufausm0J bufjcrf; (1) vufrcefY xkd;oGif;'Pf
&m (1) csuf (pdk;&drf&) &&SdcJhojzifh pdk;xGef;atmiftm;
ta&;,lay;yg&efwdkifwef;cJh&m oufqdkif&m yGifhjzLNrdKU
e,f? yGifhjzL&Jpcef; (y) 37^13 yk'fr 326 jzifhta&;
,lxm;aMumif;vnf; oufqdkif&m&Jpcef;rSod&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

yckuLNrdKYe,fu ESpfvkH;^okH;vkH; xDavmif;upm;


oufqdkif&m &Juzrf;qD;
rauG;wdkif;a'oBuD;? yckuLNrdKUe,f? trSwf (3)
&yfuGuf? NrdKUjy&yfuGufopfae jrifhaZmf\aetdrf
ESpfvkH;^ okH;vkH;xD avmif;upm;jyKvkyfaeaMumif; {NyD
(30) &uf? aeYv,f (11)em&Dcsdeu
f owif;&&Scd o
hJ jzifh
oufqdkif&m yckuLcdkif 'kpdkufESdrfeif;a&;tzGJUacgif;
aqmif &JtkyfjrifhaZmfESifhtzGJU oufaorsm;ESifhtwl
cdik &f w
J yfzUJG rSL;\ avmif;upm;zrf;0&rf; trSw(f 4^13)
jzifh 0ifa&muf&SmazGzrf;qD;cJh&m jrifhaZmftm; if;\
aetdrftwGif; ESpfvkH;xD okH;^vkH;xD avmif;upm;

&mwGif tokH;jyKonfh pm&Gufpmwrf;rsm;ESifh avmif;


aMu;aiGpuLa&m (36500d^-) tm; oufao rsm;
a&SU &SmazGykHpHjzifh odrf;qnf;&rdcJhaMumif; tqdkyg
avmif;upm;jyKvkyo
f l jrifah Zmftm; ta&;,lay;yg&ef
wkdifwef;cJh&m oufqdkif&myckuLNrdKUe,f? &Jpcef;rS
(y) 118^13? avmif;upm;yk'fr 15(u)^ 16(u)
jzifhta&;,lxm;aMumif; oufqdkif&m&Jpcef;rS od&Sd&
onf/
Or m cif ( rauG ; )

NrdKifNrdKYe,fu csJxDavmif;upm;orm; oufqdkif&m &JwyfzGJYuzrf;


rauG;wdik ;f a'oBuD;? NrdKifNrdKUe,ftwGi;f avmif;
upm; yaysmufa&;pDrHcsufjzifh taumiftxnfazmf
aqmif&u
G &f ef wdik ;f &JwyfzUJG rSL;\ vrf;nTerf jI zifh 'k&t
J yk f
0if;rsKd;atmifEiS t
hf zGUJ rS Muufarmuftyk pf ?k oef;Ekawm
aus;&Gm? &Gmt0ifta&muf &Gmv,fvrf;ay: armif
awm? NrdKifNrdKUe,faeoltm; vG,ftdwfwpfvkH; vG,f
vsuf awGU&Sd&ojzifh rouFm oufaorsm;ESifhtwl
ac:,lppfaq;cJh&m tqdkygtrsKd;om;\ tustdwf
uyftwGif;rS csJxD;avmif;upm;&mwGif tokH;jyKonfh

pm&Gupf mwrf;rsm;ESihf avmif;aMu;aiG (2) aomif;tm;


oufaorsm;a&SU &SmazGykHpHjzifh odrf;qnf;cJhaMumif;
tqdkygavmif;upm;jyKvkyfol armifawmtm; ta&;
,lay;yg&ef wdkifwef;cJh&m oufqdkif&mNrdKifNrdKUe,f
&Jpcef; (y) 36^13? avmif;upm;yk'fr 15(u)^
16(u) jzifh ta&;,lxm;aMumif; oufqikd &f m &Jpcef;
rSod&Sd&onf/
Or m cif ( rauG ; )

bmomjyef

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

xdkaeYu aTwd*Hky&0kPfwGif vly&dowfaygif; rnfrQSdrnfukd


rSef;q&efyifcufvSonf/ ,if;jrifuGif;ukd owif;axmufrsm;u owif;
XmetoD;oD;odkY yHkazmfowif;ay;ykdYMuonf/ tcsdKUcsJUum;onfrsm;vnf;
So
d nf/ tcsdKUu cyfyg;yg;owif;azmfjyMuonf/ od&Yk mwGif pkEiS ehf ;D pyfonfh
0g&ifhowif;pmq&mBuD; OD;0if;wif\a&;om;csufukdrl ae&mwGif
aumufEkwfjyvdkygonf/ OD;0if;wifu
],if;umvu &efukefNrdKUvlOD;a&onf oHk;oef;rQomSdaomfvnf;
Mo*kwfv (26) &ufaeY? aTwd*HktaemufbufrkcfwGif jyKvkyfonfhyGJodkY
wufa&mufolaygif; wpfoef;cefYSdrnf/ uRefawmfu tqdkygjzpfpOfukd
EdkifiHwumrD'D,mrsm;odkY owif;ay;ykdY&mwGif bDbDpDodkYqdkvQif vl (600
000) cefYwufa&mufonf[k owif;ay;ykdYcJhonf/ uGsefawmfhoabmrSm
yHkBuD;csJUonfhoabmrsdK; rjzpfapcsif/ odkYaomf OD;ae0if;onf olac:,l
usif;yonfh vlxktpnf;ta0;rsdK;qdkvQif vl (100000) (odkYr[kwf)
(200000) wufa&mufonf[k owif;xnfch ikd ;f wwfonf/ xdaYk Mumif,
h ck
owif;wGifvnf; uGsefawmfuykdrdkNyD;pm&if;rjyvdkojzifhjzpfonf} [ka&;
om;cJhonf/
olrzcif\yHkwlyef;csDum;BuD;csdwfqGJxm;&m pifjrifhxufwGif
olrwufa&mufpum;ajymawmhrnf[kqdkaomtcg pdwfvIyfSm;p&m
aumif;vSonf/ olrwnfwnfNidrfNidrfjzifh rdefYcGef;ajymEdkifyghrvm;? t
aMumufw&m;ukd ab;csdwf&J0HhpGm rnfodkYajymrnfvJ? omrefjynfolrsm;
em;0ifrnfhtoHk;tEIef;ukd olrykdifykdifEdkifEdkifajymEdkifyghrvm;ponfjzifh U U
U ponfjzifh/
]]uRefawmf od&oavmufqdk&if olt&ifu 'DvdkvlxkrdefYcGef;
rsdK; wpfcgrSrajymzl;ao;bl;As/ olu jrefrmvdkpum;MuG,fw,fqdkayr,fh
pifay:usawmh |mefukdPf;ususajymEdkifyghrvm;qdkNyD; uRefawmfwkdYMum;
rSm odkYavmodkYavmawG;rdwmav;awG Sdw,fayghAsm}} [k OD;0if;wifu
ajymjyonf/
pifjrifyh wfywfvnfwiG f t0ga&mifvufywfrsm;jzifh vli,frsm;
u 0ef;&Hvsufy&dowfbufodkYrsufESmrl vkHNcHKa&;ae&m,lxm;onf/
kyfSifrif;om;BuD;OD;xGef;a0u wdkufyHkESifhykqdk;0wfqifvsuf rwfwyf
&yfum atmifjrifonfhtoHjzifh vufoD;vufarmif;wef;&if; y&dowf
ESiphf u
k dk rdwq
f ufay;onf/ a':atmifqef;pkMunfw/hJ olonf rdu
k cf u
G f
ukd (6) vufrceft
Y omESrd ahf y;umab;odYk tomt,mwdr;f ay;vku
d o
f nf/
olronf pifjrift
h v,fwiG f OD;xGe;f a0z,fay;vdu
k o
f nfh rdu
k cf u
G af SUwGif
0if&yfvu
kd o
f nf/ olrvufxw
J iG f pmGupf mwrf;tcsdKUukd yku
d x
f m;onf/

xdkYaemuf Sif;vif;yDjyifpGmjzifh rdefYcGef;pajymavawmh\/


,if;rdecYf eG ;f pmom;tcsdKUonf tmPmykid o
f v
Ykd uf0,f BudKwif
a&mufESifhNyD;NyD[kqdkaomfvnf; olrajymMum;yHkrSmrl pmGufrMunfhbJ
tvGwfEIwfwdkufajymcsoGm;jcif;omjzpfavonf/ ,if;odkY pmGuf
rMunfhbJ aumufumiifumyHkpHrsdK;jzifh 0g&ifhEdkifiHa&;orm;wpfOD;ozG,f
vufwef;ajymcJhjcif;jzpfonf/
]]olajymoGm;wm jrefrmvdktawmfhukdaumif;ygw,f/ uRrf;
uRrf;usifusif? ykdifykdifEdkifEdkifeJY Sif;Sif;vif;vif;ajymoGm;wmyg/ wjcm;
omrefvlwpfa,mufqdk&if 'Dvdkvlyifv,fBuD;ukd xdk;azmufNyD; olUvdk
ajymEdkifzdkY wu,fhukdrvG,fwmyg/ pmGufukdrMunfhbJeJY tm0Zef;
Tif iT af jymEdik yf u
kH tckacwftb
kd m;rm;vkyd /J olajymaewmMunfNh yD; uRef
awmfwv
Ykd nf; zswu
f eJacgif;xJay:vmw,f/ bmvJqakd wmh acgif;aqmif
wpfa,mufawmh ay:vmNyD/ Mu,fwpfyGifharG;zGm;vdkufEdkifNyDvdkYayghAsm}}
[k OD;0if;wifuSif;jyonf/
bmwD;vifhwemuvnf; ]ajrBuD;vufcwfrvGJygyJ/ olUrdefY
cGef;ukd vlwdkif;em;vnfoabmaygufMuygw,f/ ydefydefao;ao; trsdK;
orD;wpfOD;&JUpum;u vlwdkif;ukdzrf;pm;vdkufEdkifygNyD/ tHbeef;ygyJ/ ol
[molUtazeJY yk cf sif;qifovdk rdecYf eG ;f ajymwJah e&mrSmvnf; tazhavoH
rsdK;ygyJ} [loHk;oyfonf/
olrrdefYcGef;ukd em;axmifaeMuonfh vly&dowfrSm rsm;jym;
vGef;&um;pifay:rSMunfhvQif vltrsm;cEmukd,fukd rjrif&awmhbJ OD;
acgif;rsm;\ qHyifta&mifeufajymifajymifjzifhomawGU&onftxd
BudwfBudwfwdk;jzpfaeonf/ pifteD;wGif oHCmawmftcsdKUukdvnf; awGU
Edkifonf/ ]]wufwJholawG tawmfrsm;wJhyGJyJ/ 'Davmufvlrsm;wJhEdkifiH
a&;yGJrsdK;rBuHKzl;ao;bl;}} [k OD;0if;wifu owdw&jyefajymif;ajymjy
onf/
olr\yxrqHk;EdkifiHa&;pum;rsm;onf wpfzuftzGJUtpnf;
tay: wdkufkdufxdScJhonf/
]]'DrSma&mufaewJh vlxky&dowfBuD;[m 'Drdkua&pDpepfukdarQmfrSef;NyD;
awmh a&mufaew,fvdkYusr,HkMunfygw,f}}

qufvufazmfjyygrnf
(yDwmykdzefa&;om;onfh The Lady And The Peacock :The
Life of Aung San Suu Kyi of Burma
pmtkyfukdqDavsmfatmifjyefqdkygonf)

27
27

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

MunfMunfrm

umwGef;ESifU owif;

tylcsdefjrifUrm;rIaMumifU arG;jrLa&;ig;rsm;aoqHk;rI ykdrkdrsm;jym;vm

EkdifiHwum[morsm;

66/aq;Hkwufjcif;
vlemwpfa,mufu olUoli,fcsif;udkajymjyw,f/
]]q&m0efuajymw,f/ ESpfveJY ighudkckwifay:uqif;Edkifatmif ukay;r,fwJh}}
]]olajymovdk ukEdkifovm;}}
]]ig;&ufxJeJY igckwifay:uqif;wm}}
]]bmjzpfvdkYvJ}}
]]oluighudkaq;HkwufwJh ukefuspm&if;udkjyvdkY}}

65/Xmepdwfrl;jzpfNyD;aemuf
a&mbwf[m oabmaumif;oljzpfw,f/ t&ufaomuf&ifvnf; ,Ofaus;w,f/ 'Dnawmh
t&ufwpftm;aomufaew,f/ t&ufqdkif olaX;ruolUudkar;w,f/
]]a&mbwf? rif;b,fvdkjzpfwmvJ/ rif;ckwavmrS XmepdwfrSL;jzpfw,fqdk? [kwfvm;}}
]]uRefawmftpu XmeBuD;rSL;As}}

&ef u k e f ? ar(5)
jrefrmEkid if H ig;arG;jrLa&;vkyif ef;&Sirf sm;onf ,ck
tcg t&if;tESD; vHkavmufrIr&Sdjcif;? acs;aiGvHk
avmufrIr&Sdjcif;? &moDOwkazmufjyef ajymif;vJjcif;
rsm;aMumifh arG;jrLa&;om;azmufcef;rsm;? ig;arG;uef
rsm;rSm ig;aoqHk;rIrsm;aMumifh aiGaMu;qHk;IH;rIrsm;&SdcJh
aMumif; jrefrmEkdifiHig;vkyfief;tzGJUcsKyf taxGaxG
twGif;a&;rSL; OD;0if;BudKifuajymonf/
ig;arG;jrLa&;vkyfief;&SifwpfOD;jzpfol OD;wifOD;u
acs;aiGESifhenf; ynmyHhykd;rIvkdtyfaMumif;ukd vQyf
wpfjyufowif;*sme,fokdY ajymMum;cJhonf/
wkd;wufatmif a&xGufypnf;a&mif;0,fa&;
or0g,rtoif; vDrdwuf tkyfcsKyfa&;rSL;'gdkufwm
OD; wifOD;uvnf; ]]uRefawmf ig;arG;jrLa&;uef{u
(60) avmuf&ydS gw,f/ t"duarG;jrLwJih g;awGuawmh
ig;jrpfcsif;? ig;wef? ig;acgif;yGawGtxJrSm ig;Muif;ukd
arG;jrLa&;orm;awGtwGuf t"duxm;NyD; arG;&wJh
ig;yg? wpfydomukd usyf(5000)txdaps;&ygw,f/
tckwpfavm aoqH;k wJih g;awGuvnf; ig;Muif;
awGygyJ/ wcsKdUuefawGqkd&if wpfuefvHk; (uefjyKwf)
aoqHk;wmawG&Sdygw,f/ Oyrm ig;Muif;oHk;aomif;
avmufxnfhxm;w,fqkdygpkdY? wpfaeYukd oHk;axmif
avmufaoqH;k cJ&h if (10)&ufq&dk if uefjyKwfomG ;ygNyD/
tJ'Dvkdjzpf&if uefukdazmf&ygw,f/ t&ifESpfawGu

ig;awGaoqHk;cJh&if ig;ajcmuf ig;ydawGvkyfygw,f/


'DESpfrSmawmhig;awGaoqHk;oGm;&if tom;awG aysmhpd
NyD; ig;ydaumifvkyfvkdYr&ygbl;/
'Dvkdjzpf&wm[m a&uefxJrSmatmufqD*sif r&
vk?Yd trk;d eD;,m;rsm;vkYd aowmvkYd enf;ynm&Siaf wGu
ajymMuayr,fh uRefawmfwv
Ydk u
kd v
f yk zf Ydk aiGvkH avmuf
rIr&Sdygbl;/ uRefawmfwkdYvkyfjzpfwmuawmh xHk;jzef;
wm? wjcm;aq;0g;awGoHk;wm? aemufNyD; a&wifwm
awGvkyfjzpfayr,fh aoqHk;rIavsmhenf;oGm;wm yJ&Sdyg
w,f/
EkdifiHawmftpkd;&taeESifh enf;ynmawG? "mwfcGJ
cef;awG? ynm&SifawGtaeeJY vufawGUuGif;qif;NyD;
ulnDay;wmawGvkyfay;zkdYarQmfvifhygw,f}}[k quf
vufajymonf/
ig;vkyif ef;tzGUJ csKyf(rtlyifNrdKUe,f)rS OD;ausmfoed ;f
uvnf; ]]uRefawmf wkdYuig;arG;wmyJodygw,f/
usefwmawGukd em;rvnfygbl;/ {NyD? ar? ZGefv
awGrmS ig;awG ykrd akd oqH;k ygw,f/ tcGet
f caumuf,l
aewm yJ&Sdw,f/ ig;vkyfief;OD;pD;XmetaeESifh ig;uef
awG&JUtaetxm;awGukd uGif;qif;ppfaq;NyD; okaw
oevkyfief;awGvkyfaqmifay;zkdYeJY enf;ynm yHhykd;ay;
apcsifygw,f}}[karmfeDwmowif;*sme,fokdY ajym
jycJhonf/
pkd;pHxdkuf

ig;wef;ESiNUf yKd ib
f ,foEl idk f tpDtpOftm; vltrsm;odaomtEkynm&Sirf sm;ESio
Uf m
wifqufay;apcsif
jynfwGif; Free to Air Channel wpfckjzpfaom Channel 7 rS xkwfvTifhvsuf&Sdaom ig;wef;ESifhNydKif
b,folEkdiftpDtpOftm; trsm;jynfolodaom tEkynm&Sifrsm;ESifhom azsmfajzwifqufapcsifaMumif;udk
tqdkygtpDtpOftm; MunfhIolrsm;xHrS wpfqifhod&onf/
tqkdygtpDtpOftm; MunhfIolwpfOD;jzpfaom rrdk;jrifholrS]]ig;wef;ESifhNydKifb,folEkdif tpDtpOfudk pvTifhwkef;u t&rf;MunfhvdkYaumif;w,f tEkynm&SifawGu
ukd,fodwJhxJuyJav? pdkif;pdkif;? tdeftdef;? rdk;atmif&if? eDeDcifaZmf? ciflygwdkYqdk&if udk,fodwJhtEkynm&Sif
qdkawmhMunfh&wmt&rf;aumif;w,f/ wifqufwmvnf;BudKufw,f/ tckaemufydkif;usawmh tpDtpOfrSm
ygwJh tEkynm&Siaf wGupdr;f vmw,f/ Munf&h wmt&ifuavmufcpH m;&rIr&Sad wmhb;l / tpDtpOfukd vltrsm;
odwJhtEkynm&SifawGeJYyJ wifqufay;apcsifygw,f/ [movl&TifawmfawGeJYvnf; wifqufay;apcsifyg
w,f}}[k tqdkygtpDtpOfwifqufrItay:olruokH;oyfajymMum;ay;oGm;cJhonf/
aeaomf(IPMG)

oefvsif&mpk O'gef;pmMunfUwdkuf pmayESpfywfvnftcrf;tem;wGif oefvsif


armifndKrdIif;? oefvsif armifarmifOD;? oefvsif armif0if;0gwdkh
pmaya[majymrnf
64/ ydkufqH&efNidK;
vli,fvifr,m;ESpfa,muf&efjzpfaew,f/
'Dn vifjzpfol &pfcsyfpdwfwdkaew,f/
]]ydkufqH? ydkufqH? ydkufqHyJodw,f/ rif;vdkrdef;rrsKd; bmajymajym ydkufqHryg&ifrNyD;bl;/
aemufxyf ydkufqHpum;ajymprf;? rif;udkuGmypfr,f}}
'geJYZeD;jzpfol vdkZmvDuajyw,f? ]]tr,fav;? 'Dwdkif;qdk&ifwpfaeYuGm&rSmyJaygh/
'gjzifh&ifvnf;aumif;NyDav? uGm&if &SifuRefrudk ydkufqHb,favmufay;rSmvJ}}

28

&efukefwdkif;aoBuD;? &efukef awmifydkif;cdkifoefvsifNrdKU? AdkvfcsKyfaus;&Gm&mpk O'gef;pmMunfhwdkuf


pmayES p f y wf v nf t crf ; tem;ud k arv(11)&uf ? naeyd k i f ; wG i f tqd k y gae&m usif ; yrnf j zpf & m
ausmif;om;vli,frsm;\ pum;&nfvkajymyGJ? yHkajymNydKifyGJ? oefvsifNrdKU\ umwGef;q&mBuD;rsm;jzpfMuonfhum
wGef;cspfaqG? umwGef;jrifhodef;(pHa&Tjrifh)? umwGef;atmufwdkbmatmifBuD;? umwGef;tDauGwmwdkY\ um
wGef;jyyGJrsm; yg0ifrnfjzpfaMumif;od&NyD; pmaya[majymyGJtjzpf oefvsifpma&;q&mrsm;jzpfMuonfh oefvsif
armifndKrdIif;? oefvsifarmifarmifOD;? oefvsifarmif0if;0gwdkYu pmaya&;&mrsm;udk a[majymMurnfjzpfaMumif;
od&onf/
wif a rmif a iG ( oef v sif )

jynfwGif;owif;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

Edik if aH &;tusO;f om; ESiv


Uf w
G Nf ird ;f csr;f omcGiUf
EdkifiHa&;tusOf;om;qdkonfh pum;vHk;udk vuf&Sdtpdk;&rS w&m;0if
oH;k pGv
J monfrmS aus;Zl;wifp&maumif;vSonf/ ,cifu ,HMk unfcsuf
aMumifh tusOf;uscH&olqdkaom a0g[m&udkyif vG,fvifhwuloHk;pGJcGifh
r&cJ?h onft
h &ifuqdv
k Qif Edik if aH &;tusOf;om;r&Sb
d ;l [kyifajymifajymif
wif;wif;jiif;qefcJhMu&mrS ,cktcg EdkifiHa&;tusOf;om;pdppfa&;aumf
rwDqdkonfudkyif w&m;0ifzGJUpnf;xm; tpdk;&ESifhEdkifiHa&;tusOf;om;

a[mif;rsm;vufwGJvkyfaqmifaqG;aEG;aeMuonfrSm aumif;aom
tvm;tvm[kqEkd ikd af umif;rnfxifonf/ rnfojYkd zpfap jrefrmjynfwiG f
EdkifiHa&;tusOf;om;&SdaeqJjzpfonfqdkjcif;um;? jiif;zG,fr&SdNyD/ EdkifiHa&;
tusOf;om;rsm;udpk pd pf vGwNf idr;f csrf;omcGit
hf jrefq;kH ay;Edik af umif;rnf
[kvnf;,HMk unfarQmfvif&h onfu
h mvwpfcw
k iG Ef ikd if aH &;tusOf;om;rsm;
vHk;0r&SdonfhtcsdefwpfckodkYa&muf&SdvmrnfrSmrvGJ{uefjzpfwef&mwnfh/

a':atmifqef;pkMunf rJqEe,ftwGi;f (1500)usyw


f ef zke;f (24)vH;k csxm;vdik ;f
tawmf twefaumif;vsuf&Sd
jynfoUl vTwaf wmf ud,
k pf m;vS,f a':atmifqef;pkMunf\ rJqEe,f
[kvlodrsm;vSonfh &efukefwdkif;a'oBuD;? aumhrl;NrdKUe,f? 0g;ocFaus;
&GmtkyfpkwGif(1500)usyfwefzkef;(24)vHk;udk {NyDv(24)&ufaeYu yxr
tBudrftjzpfcsxm;ay;&m &Gmol? &Gmom;rsm;tqifajyvQuf&SdaMumif;
od&onf/
(1500)usyfwefzkef; (24)vHk;udk0g;ocFaus;&GmtkyfpktwGif;&Sd 0g;ocF
txufaus;&Gm? 0g;ocFtv,f&Gm? (u&if&Gm)? 0g;ocFatmuf(aps;qdyf)
aus;&GmwdkYtm; rJpepfjzifha&mif;csay;cJhjcif;jzpfaMumif;od&onf/ (1500)
usyfwef zke;f rJaygufonfh &Gmom;wpfO;D u ]](1500)usyfeb
YJ 0J ,f& w,f/
rJawmhEIduf&w,f/ &GmoHk;&Gmaygif;NyD;bkef;BuD;ausmif;rSmEIdufMuw,f/ zkef;
&Sdawmh tqifajywmaygh/ tawmfav;uHaumif;vdkY&w,fvdkYbJqdk&r,f/
zkef;aiGjznfhu'fuawmhawmrSmqdkawmh tcsdefvG,fvG,feJY b,f&rvJ/
'gayrJh aumhrl;oGm;wJhvlBuHKrsm;awmhvnf;rSm&wm tqifajyygw,f/
(1500)usyfwef&NyD;rSawmhvnf; zkef;tcGHuawmh rjzpfjzpfwJhenf;eJY0,f
&wmaygh}} [karmfeDwmodkY ajymjyonf/
vuf&w
dS iG f aumhr;l NrdKUe,f? 0g;ocFaus;&Gmtkypf w
k iG f usyf(5)ode;f wef
usyf(2)odef;wefponfh GSM, CDMA zkef;rsm;onf vdkif;rrdjcif;ESifh
BuHKae&aomfvnf; (1500)usyfwef CDMA zke;f url vdik ;f pGt
J m; tawmf
toifhaumif;vQuf&SdaMumif;od&onf/
apmzd k ; cG m ;

rdk;oufavjyif;wdkufcwfrIaMumifU rif;bl;wGif opfudkif;opfcufrsm;usdK;usrIjzpfyGm;

pm -3 rStquf

rif;bl;NrdKUe,f? ydkufoif? xdefawm? &GmykvJ? ukef;wef;aus;&GmESifh rif;bl;-rif;vSum;vrf;wpfavQmuf arv(10)&ufaeY n(7)em&D


(30)rdepftcsdefu opfudkif;opfcufusdK;usrIrsm;jzpfyGm;aMumif;oufqdkif&ma'ocH NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;OD;&Jvif;atmif? rif;bl;NrdKUe,f&J
wyfzGJUrSL;OD;0if;OD;ESifhoufqdkif&mjynfolaqmufvkyfa&;vkyfief;tiftm;tzGJUwkdYrS tcif;jzpf&mae&modkY oGm;a&mufuGif;qif; ppfaq;aqmif
&GufNyD; tqdkygum;vrf;ay:usa&mufaeonfh opfudkif;opfcufrsm;tm; ,mOfaMumoGm;vmrIydwfqdkYrIr&Sdapa&;twGuf a'ocH&Gmol&Gmom;
rsm;ESifh 0dkif;0ef;&Sif;vif;aqmif&GufcJhMuaMumif;/ rif;bl;-rif;vSum;vrf;ay:&Sd ydkufoifacsmif;rdk; &GmaepOftwGif; acsmif;a&tjrifh(2)
aycefYusqif;aeaomfvnf; um;oGm;vmrIjywfawmufrIr&SdaMumif;? rkefawmif&Jpcef;tydkif refusnf;oHk;yifaus;&GmwGif rdk;oufavjyif;
wdkufcwfrIaMumifhtqdkyg aus;&Gm\awmifbuf&Sd taomubkef;BuD;ausmif; oGyfrdk;vef? vlaetdrf(10)vHk;teuf (8)vHk;trdk;vefjcif;?
OD;0if;odef;\aetdrf(3)yif(4)yifajrpdkuf oGyfrdk;x&HumNydKusyufpD;rIjzpfyGm;cJhaMumif;? vlwd&dpmefysufpD;qHk;Hk;rIr&SdaMumif;ESifh pkpkaygif;wefzdk;
(155000)usyf&SdaMumif; oufqdkif&mrSowif;&&Sdonf/
Or m cif (rauG ; )

axmif)wdkYtwGufusyf(5)odef;pDudkvnf;aumif;? OD;vS 0if;(vrf;rawmf)


? OD;jrifah t;(jynf)? OD;jrifah qG(jynf)? OD;vS0if;( 74 ) Labour (a&Tjynfom)?
OD ; od e f ; a&T (bd k u av;)? OD ; wif M unf ( a&T j ynf o m)? OD ; atmif E d k i f
(c)OD ; atmif v I d i f ( a&T j ynf o m)? OD ; jrwf O D ; (c)armif & J c d k i f (rH k & G m )?
OD;vSpdk;(rEav;) OD;cifpdk; (uGrf;jcHukef;)? OD;wifpef;(c)OD;wifZH (oHvGif)?
OD;aeOD; (awmif'*Hk)? OD;jrodef;(u0)? OD;yg0ef;(rwlyD)? OD;xGef;&D (prf;
acsmif;)(74-75)wdkYtm; usyf(3)odef;pDudkvnf;aumif;? OD;cifpdk;(oCFef;
uRef;)? a':at;jrifhoef;(oCFef;uRef;)? OD;atmifcdkif(a&Tjynfom)?
OD;jrifhatmif(rEav;)? OD;pdk;<u,f(awmif'*Hk)? OD;armifjrwf(wrl;)?
udkaZmfa|; (atmifvH)? OD;atmifjrifh(jynf)? OD;pdk;vGif(ajrmuf'*Hk)?
'DcsKyfvli,fbHk&dyfomwdkYtm; usyf(2)odef;pDudk vnf;aumif; ay;tyfcJhyg

aMumif;od&Sd&onf/ tqdkygtcrf;tem;wGif vlyk*dKvf(35)OD;ESifh tzGJU


tpnf;(1)ckwdkYtm; pkpkaygif;usyf (118)odef;axmufyHhay;tyfcJhaMumif;
od&Sd&onf/ ,cifuvnf; axmufyHhaiGusyf (471)odef; axmufyHhcJhNyD;
jzpfaMumif;od&Sd&onf/
[Hom0wD OD;0if;wifazmifa';&Si;f taejzif?h trSef wu,ftultnD
vdktyfaeaom? EdkifiHa&;tusOf;om;a[mif;rsm;tm;? ESpfvwpfBudrf
aiGaMu;axmufyHhrI tpDtpOfudk yHkrSeftwdkif;aqmif&GufoGm;rnfhtjyif
jynfwGif;y&[dwtvSL&Sifrsm;ESifh qufpyf 'GefwGJum (Edkif^usOf;)ESifh
rdom;pkrsm;twGuf ynma&;axmufyHhrI usef;rma&;apmifha&SmufrIESifh
tvkyftudkif&SmazGay;a&;vkyfief;pOfoHk;&yfudk wdk;csJUaqmif&GufoGm;&ef
pDpOfaqmif&Gufvsuf&SdaMumif;vnf; od&Sd&onf/
[Hom0wDOD;0if;wifazmifa';&Sif;rS axmufyHhaiGvdktyfolrsm; ynm
a&;usef;rma&;apmifha&SmufrIESifh tvkyftudkif&SmazGay;rItpDtpOf rsm;
twGuf tultnDvdktyfolrsm;onf tultnDawmif;cHvTmrsm;udk (20
13)? ar(22)&ufaeY aemufqHk;xm;ay;ydkYMu&efvnf; wdkufwGef;EId;aqmf
xm;onf/
tultnDawmif;cHvdkolrsm; tvSLaiGxnfh0ifvdkolrsm;onf NLD
XmecsKyfHk;trSwf (97)(c)taemufa&T*Hkwdkifvrf;&efukef? OD;0if;wifazmif
a';&Si;f ? trSw(f 122)(3)vTm? vrf;(50)? ykZeG af wmif&efuek ?f 'DvidI ;f H;k trSwf
(361)? ykvJoD&dwdkufcef;? ewfarmuf&yfuGuf wmarG&efukef Edkif^usOf;
Hk;? wdkuf( ) tcef;(20)? (2)vTm? (54)vrf;? wmarG? &efukefxHodkYjzpfap
em,uq&mBuD;OD;0if;wifxHodkYjzpfap trIaqmifrsm;xHodkYjzpfap quf
oG,fEdkifMuygaMumif; today;EId;aqmfxm;onf/

pma&;q&m 'gdkufwmjynfUpHk atmif&wem


aq;Hk a&muf&jyef
touf(86)ESpft&G,fodkY? a&muf&SdaeNyDjzpfaom pma&;q&m
'gdkufwmOD;jynfhpHkonf/ if;\aetdrfwGifacsmfvJ&mrS &efukefoCFef;
uRef;? atmif&wemaq;cef;odkYwufa&mufukocJh&aMumif;? onfh
twGuf aiGaMu;tcuftcJBuHKawGUae&ojzifh tultnDrsm;pGmvdt
k yf
aeaMumif;? aq;Hkpm;p&dwfrsm;tm; twdk;jzifhacs;iSm;ay;acsae&
aMumif; Mum;od&onf/
jynfhpHkpmay'ge
jynfhpHkkyf&Sif\ ajzEdkifaygif kyf&SifZmwfum;tm; MNTV kyfjrif
oHMum;rS xkwv
f iT jhf yocJo
h nft
h wGu&f &Sad om tEkynmokcrk aMu;aiG
rsm;udk pmay'getjzpf trSwf(22)wyifa&TxD;vrf;? ausmufukef;
&efukef (r[mrdwftJ,m;uGef;teD;) wGif aeYpOfpmrzwfolyaysmuf
a&;twGuf tcrJhzwfIEdkif&efpDpOfxm;aMumif;od&Sd&onf/

aumUrl;NrdKeY ,f? 0g;ocFaus;&Gm arwm&ifcGif


y&[dw vli,frsm;toif;rS
rD;oN*Kd vpf ufv
f LS 'ge;f

aumhrl;? ar(12)
&efuek w
f ikd ;f a'oBuD;? aumhr;l NrdKUe,f? 0g;ocFaus;&Gm &Gmol&mG om;
rsm;\vdktyfcsyft& arwm&ifcGifvli,fy&[dwtoif;rSBuD;rSL; tvSL
&Sirf sm;ESihf yl;aygif;um rD;oN*dKvfpufwpfv;kH tm; aqmufvyk v
f LS 'gef;cJMh u
onf/
rD;oN*dKvfpuftm; arv(1)&ufaeYwiG f NyD;pD;cJNh yD;arwm&ifciG v
f il ,f
y&[dw toif;0ifrsm;ESifh tvSL&Sifrsm;rS arv(12)&ufaeYu 0g;ocF
atmuf(aps;qdyf) aus;&Gm bkef;BuD;ausmif; a&pufcs &Gm&Sd&yfrd&yfz
rsm;tm; vSL'gef;cJhMuonf/
rD;oN*dKvfpufvSL'gef;&jcif;ESifhywfouf arwm&ifcGify&[dwt
oif;Ou| udkxGef;Edkifvif;u ]]rdk;wGif; 'D&GmrSm ema&;cs&if vrf;rSmu
vnf;a&u 'l;wpfawmifavmuf&Sdw,f/ NyD;awmh rdk;rvHkavrvHkeJY rD;
oN*dKvf&w,f/ 'DrSm rD;oN*dKvf&if tenf;qHk; aiG(3)aomif;usyfavmuf
uk e f a wmh w ,f / rD ; oN*d K vf p uf u d k w u,f v d k t yf v d k Y v S L jzpf w myg}}
[karmfeDwmodkYajymjyonf/
arwm&ifciG v
f il ,fy&[dwtoif;udk (2012)ckEpS u
f pwifvli,f
rsm;jzifhomzGJUpnf;cJhjcif;jzpfaMumif;od&onf/ pwifzGJUpnf;csdefwGiftzGJU0if
vli,f ta,muf(70)cefYom&Sdaomfvnf;? ,cktcgtzGJU0ifvli,ft
a,muf(150)ausmf&NdS yDjzpfaMumif;od&onf/ tzGUJ 0ifvil ,frsm;xHrS tvSL
aiGtm;jzifh wpfvsif(1000)EIef; xnfh0ifvSL'gef;&aMumif;od&onf/
tzGJU0ifjzpfvdkonfh vli,frsm;taejzifh "mwfyHk? rSwfyHkwiftrSwf? ae&yf
vdyfpm? aoG;trsdK;tpm;? qufoG,f&efzkef;eHygwfwdkY&Sd&rnfjzpfNyD; udkxGef;
Edkifvif;\zkef;trSwf(09-421030841)odkYqufoG,f 0ifa&mufEdkif
aMumif;od&onf/
arwm&ifciG v
f il ,fy&[dw
toif;taejzifw
h &m;0ifzUJG pnf;
&efBudK; yrf;vsuf&SdaMumif; od
&onf/ aewm&ifcGifvli,f
rsm; y&[dwtoif;tae jzifh
okc&dyfNrHK rbrJhuav;a*[m
odkYvnf;aumif;? qnf;qm&dyf
bd;k bGm;&dyo
f m? vIid o
f m,m rD;
ab;wGifvnf;aumif;?? ykodrf
ausmif ; uk e f ; a&ab;wG i f
vnf;aumif;ESihf '*Hak wmifyikd ;f
&[ef;cH&SifjyKay;jcif;ponfh
tvSL'gersm;udk jyKvkycf NhJ yD;jzpf
aMumif;od&onf/
apmzd k ; cG m ;

29

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

Toyota

&ef u k e f ? ar(11)
Toyota um;trsKd;tpm;rsm;tm; t"duxm;
0ef a qmif r I a y;onf h TTAS uk r P D v D r d w uf \
armf a wmf , mOf j yKjyif x d e f ; od r f ; a&;0ef a qmif r I
vkyif ef;pufzkH iG yhf u
JG dk arv(11)&ufaeY eHeuf(9)em&Du
pufHkwnf&m vIdifom,mNrdKUe,f? a&ToHvGifpufrI
Zkef usif;y&m &efuek w
f idk ;f a'oBuD; 0efBuD;csKyf OD;jrifh
aqG wufa&muf pufHktm; zJBudK;jzwfzGifhvSpfay;cJh
onf/
TTAS uk r P D v D r d w uf o nf *syef E k d i f i H \
Toyota Industrial Group rS Toyota Tsusho
Corporation ESifh jrefrmEkdifiH&Sd Aye & Sans Ltd wkdYyl;
aygif;wnfaxmifxm;NyD;Toyota Motor Corporation
\jrefrmEkdifiHwGif armfawmf,mOfjyKjyif xdef;odrf;a&;
0efaqmifrIvkyfief;rsm; aqmif&GufEkdif&ef TTAS ukr
PDvrD w
d uftm; todtrSwjf yKxm;aMumif;Managing
Director OD;at;aZmf\ajymMum;csuft& od&onf/

30

um;0efaqmifrIpufHk &efukefwkdif;a'oBuD; 0efBuD;csKyfOD;jrifUaqG zJBudK;jzwfzGifUvSpf

puft
kH m; zJBudK;jzwfNyD;aemuf &efuek w
f idk ;f a'o
BuD;0efBuD;csKyf OD;jrifhaqGu pufHktwGif; Toyota
um;rsm;tm; jyifqifjyoaerIukd vdkufvHMunfhIcJh
onf/ tqkdygpufHkwGif 0efaqmifrIvkyfief;rsm;ukd
t&nftcsif;jynfh0aom Toyota todtrSwfjyK armf
awmf,mOfjyKjyifxed ;f odr;f &efvufrw
S &f &Sx
d m;aomt
wwfynm&Sifrsm;u 0efaqmifrIay;rnfjzpfaMumif;od
&onf/
tqkdygpufHkonf armfawmf,mOfukd,fxnf
jyKjyifa&;ESifhaq;rIwfvkyfief;? armfawmf,mOfa&aq;?
qDxkd;ESifhtif*sif0kdifvJvS,fjcif;wkdYukd aqmif&Gufay;
v
D rD w
d ufonf urm
oGm;rnfjzpfonf/ TTAS ukrP
wpf0ef;wGif usifhoHk;vsuf&Sdaom Toyota armfawmf
,mOfjyKjyifxed ;f odr;f a&;vkyif ef;rsm;ukd jrefrmEkid if w
H iG f
(1996)ckESpfrSpwif aqmif&Gufvsuf&SdaMumif; od&
onf/
SPK

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54 )
pmayAdrmefonf wdkif;oljynfom;wdkY\ ynmA[kokwtwGuf
oifhavsmfaom pmayrsm;udk a&;om;yHkESdyfjzefYcsdrIudkomru ,Ofaus;rI
qdik &f m udpt
csKdUudv
k nf; wwfEidk o
f rQ aqmif&u
G cf o
hJ nfrmS txift&Sm;
jzpfygonf/
1957 ckESpfwGif pmayAdrmefonf yef;csDjyyGJwpfck usif;yay;
&efqHk;jzwfcJhygonf/ yef;csDynmonf jrefrmEdkifiH yk*HacwfrSpxGef;
um;cJhygonf/ 20 &mpkESpfodkYa&muf aomtcg tm;opftifopf&&Sd
ynmwkd;wufjcif;? ysHUESHYjcif;wdkY&Sdvmygonf/ a&SUtzdkYwGif vuf&mtqifh
twef;jrifhonfxufjrifhvmatmif qufvufaqmif&GufMu&ef tcsdef
wefNyD[k,lqygonf/ qufvufaqmif&Guf&ef udptrsKd;rsKd;&Sdonf
teuf ,ckvuf&Sdwdk;wufaerI? ysHUESHYaerItajctaeudk ynm&Sifrsm;ESifh
wuG tEkynmy&dowftm; jyef jrifEidk cf iG ahf y;jcif;? tcsif;csif; nEd iId ;f cGihf
ay;jcif;? tcsif;csif;a0zefEkdifcGifh ay;jcif;? vuf&Sdtajctaeudkrlwnf
tBuHopfmPfopfxkwfEkdifcGifhay;jcif;wdkYonfvnf; txl;udpwpf&yf
jzpfonf[k ,lqygonf/ xdkYaMumifh yef;csDjyyGJudk pmayAdrmefu
usif;yay;&ef qHk;jzwfcJhjcif;jzpfygonf/ aemifESpfrsm;wGifvnf; ESpfpOfESpf
wdkif;rSmyif yef;csDjyyGJudk usif;yay;&ef pmayAdrmefu tm;xkwfygrnf/
1958 Zefe0g&DvwGifusif;ycJhaom yxrtBudrfyef;csDjyyGJwGif
tqift
h wef; oifNh yD[,
k q
l Ekid af om yef;csDum;aygif; (222)um;udw
k ifjy
EkdifcJhygonf/ 1959 ckESpf Zefe0g&DvwGif 'kwd,tBudrf yef;csDjyyGJwGif
yef;csDum;aygif; 300 ausmfESifh yef;yk 5ckudk wifjyEdkif
cJhygonf/ wwd,tBudrf yef;csDjyyGJwGif yef;csD um;aygif;
184 um;ESifh yef;yk 9 ckudk wifjyEkdifcJhygonf/1961 ck?
azazmf0g&DvwGifusif;yaom pwkwtBudrfajrmuf yef;csD
jyyGJwGif yef;csDum;aygif; 197 um; yef;yk 7-ckudkwifjy
Ek d i f c J h y gonf / 1961 ck ? 'D Z if b mvwG i f usif ; yonf h
yOrtBudraf jrmufjyyGw
J iG f yef;csDum;aygif; 193 um;?yef;yk
2-ck wifjyEkdifcJhygonf/ 1962 ck 'DZifbmv wGifusif;y
onfh q|rtBudrfajrmufjyyGJwGif yef;csDum;aygif; 247
um;?yef;yk 7-ckudk wifjycGifh&&Sdygonf/
jyyGJrsm; ESpfpOfESpfwdkif;jzpfajrmufatmifBudK;yrf;cJh
onf h t wG u f jref r myef ; csD y nmonf r sm;\vuf & mrS m
wpfESpfxufwpfESpf ododomomBuD;wdk;wufvmonfrSm
,HkrSm; zG,f&mr&Sdyg/ ,ckESpftzdkY yef;csDynmonfrsm;ESifh
yef;csDtEk ynmudkjrwfEdk;olrsm; tm;yg;w&MunfhIEkdif&ef
tvGe&f mS ;yg; awGUjrifc&J aom uG,v
f eG o
f l yef;csDq&mBuD;
OD;bmPf\ vuf&mrsm;udk vdu
k v
f &H mS azGNyD; wifjyEkid o
f nfh
twGuf pmayAdrmefu txl;tm;&0rf;ajrmufygonf/
yef;csDum;rsm;ESifh yef;ykrsm;udkay;ydkYMuaom yef;csD
ynm&Sifrsm;udkvnf;aumif; jyyGJtwGuf tultnDay;
aomyk*dKvf rsm;udkvnf;aumif;? uG,fvGefol yef;csDq&mBuD; OD;bmPf
\um;rsm;udk wifjyEkdif&ef iSm;&rf;Muonfhydkif&Sifrsm;udkvnf;aumif;?
yef;csDjyyGJ aumfrwDu pmayAdrmefudk,fpm; aus;Zl;txl;wifygonf/
jrefrmyef;csD ynmwdk;wuf urm\tqifhtwef;udk rSDEdkifap&efrSm
ynmonfrsm;\ BudK;yrf;rIESifh ,if;ynmonfrsm;udk vlxku tm;ay;
ulnDaxmufyHhrI tay:wGif wnfaeojzifh ynmonfrsm;uvnf;
BudK;pm;EkdifMuygap? vlxkuvnf; tm;ay;axmufyHhEkdifMuygap/
pmayAdrmefyef;csDjyyGJaumfrwD
1962-ck 'DZifbv
pmayAdrmefjyyGJtkyfcsKyfa&;aumifpDtzGJU0ifrsm;ESifh jyyGJaumfrwD0if
rsm;udkvnf; jyyGJ uwfwavmufwGifazmfjyxm;ygonf/ pmayAdrmef
tkyfcsKyfa&;aumifpDtzGJU0ifrsm; (1)OD;Ek? (2)owdk;oD&dok"r a'gufwm
Od;at;armif? (3)owdk;oD&dok"rOD;wif? (4)owdk;r[moa&pnfol
OD;csefxGef;? (5)pnfolOD;csKd? (6)pnfola'gufwmOD;b? (7)OD;tkef;? (8)oD&d
ysHcsDOD;odef;[ef? (9)oD&dysHcsDOD;rsKd;rif;? (10)0PausmfxifOD;cifaZmf?
(11)0Pausmfxif OD;0ef? (12)0PausmfxifOD;atmifrif;wdkYjzpfygonf/
pmayAdrmefyef;csDjyyGJaumfrwD0ifrsm;rSm (1)OD;odef;[ef?(2)OD;rsKd;rif;?
(3)OD;0ef?(4)OD;tkef;vGif?(5)OD;bMunf?(6)OD;vS&Sdef?(7)Adkvfvusfm?(8)OD;aiG
udkif?(9)OD;pH0if;?(10)OD;eef;a0wdkYjzpfMuygw,f/ pmayAdrmefjyyGJwGif yef;csD
q&mrsm;wifoGif;onfh um;rsm;udk jyyGJpdppfa&;tzGJUu pdppfa&G;cs,f
jyojcif;jzpf&m(ty,fMurf;)onf[k owif;xGucf yhJ gonf/ jyyGw
J iG f yef;csD
jyyG J t ay: tav;xm;aom yk * v d u owif ; pmBuD ; jzpf w J h ( aMu;rH k
owif;pm)wGif jyyGJ&uftwGif; aMu;rHktBudKufacgif;pOfjzifh jyyGJ0ifyef;csD
q&mrsm;\ yef;csDum;?"mwfyHk(2)yHkazmfjyNyD; aqmif;yg;&Sif armifeef;EG,f?
OD;0if;wif(ay:opf)wdkYu jyyGJ"mwfyHkrsm;ESifh a0a0qmqmazmfjycJhygw,f/
&efukefowif;pmBuD;uvnf; yef;csD0goemtdk; qlumEdk pmayAdrmefjyyGJrS
yef;csDum;rsm;udkMunfhIvdkygonf[k qdkojzifh owif;twdka&;om;
azmfjycJhygw,f/ aMu;rHkowif;pmBuD;wGif tus,fw0ifha&;om;xm;yHku
Zefe0g&Dv 9 &ufaeYrS 15 &ufaeYtxd ukeo
f nfvrf;pmayAdrmef
wGif jyoxm;aom yef;csDjyyGJudk pdwfyg0ifpm;ol ydkrdkrsm;jym;vmum
vma&mufMunfhIrpJjzpfaeojzifh Zefe0g&Dv(18)&ufaeYtxd wdk;csJU
zGifhvSpfcJh&\/
Munfhy&apOD;
xdkuJhodkY 7 &ufrS 10 &uftxd wdk;csJUjyo&aom jrefrmhtEkynm
yef;csDum;rsm;udk ,aeYn 8 em&DwiG f tm;vH;k odr;f qnf;vsuf jyefy&Ykd efEiS hf
wm0ef,al om yk*Kd vfrsm;xHay;tyf&ef tpDtpOf&adS omfvnf; ArmjynfoYkd
vma&muf r nf h tif ' d k e D ; &S m ;or w ql u mEd k u Munf h I v d k o nf [ k
taMumif;Mum;jyefaomaMumifh yef;csDum;rsm;udk vuf&Sdtwdkif; quf
vufjyoxm;&jyef\/

vdkufygum jyo&rnfjzpf\/
vlxktwGuf q,f&ufwdkifjyoxm;&mwGif vma&mufMunfhIol
aygif; oHk;aomif;cGJ&Sd\/ qDaq;um; 25 um;ESifh a&aq;um; 38
um;twGuf aiG 13975 zdk;a&mif;&\/
16?1?58 aMu;rHk
yef;csD0goemtdk;orw
Armyef;csDausmfrsm;ESifh ESD;aESmjcif;
&efuek f Zefe0g&Dv 26
jrefrmEkdifiHodkYa&muf&Sdaeaom tif'dkeD;&Sm;orwBuD; qlumEdkonf
yef;csDa&;om; rI tvGefyif0goemygonfhtavsmuf jrefrmyef;csD
ausmfrsm;\vuf&mudkMunfhIvdkaMumif; BudKwiftaMumif;Mum;xm;
csuft& odrf;qnf;xm;aom pmayAdrmefyef;csD jyyGJodkY ,aeYvm
a&mufMunfhI\/ {nfhonfawmforwBuD; qlumEdktm; jrefrmEdkifiH
awmforwBuD; OD;0if;armif? EkdifiHawmf0efBuD;csKyf OD;EkESifh tzGJU0if
0efBuD;rsm; oHwrefrsm; vdkufygydkYaqmifMu\/
pd w f 0 if p m;pG m
tif'dkeD;&Sm;orwBuD; qlumEdkonf wpfem&Dwdwd jrefrmyef;csD
vuf&mrsm;udk tao;pdwfMunfhINyD;aemuf urmt&yf&yfodkY vSnfh
vnf0,f,lpkaqmif;xm;onfh yef;csDum;rsm;yg0ifaom pmtkyfBuD;tm;
orwtdrfawmfodkY jyefvnft,lcdkif;um yef;csDq&mBuD;rsm;tm; jyo
vsuf? tEkynmjcif;ESD;aESmzvS,fMuao;\/
27?1?58-aMu;rHk
orwBuD; qlumEdk\ yef;csDpmtkyfBuD;trnfrSm
trS w f w&tjzpf
vSL'gef;cJyh gonf/ bmyJajymajym jrefrmyef;csDjyyGJ orkid ;f
pOfrSmawmh xl;xl;jcm;jcm;tm&Swdkufom;orwBuD;
qlumEdkvma&mufMunfhINyD; jrefrmyef;csDq&mBuD;rsm;
eJY 'l;wdkufaqG;aEG;cJhwmawmh xl;jcm;jzpfpOf? *kPf,l
p&mygyJ/ 'gayr,fh urmt&yf&yfrS yef;csDq&mrsm;
&JUyef;csDum;rsm;udk pkaqmif;0,f,lwJhorwBuD;u
jrefrmyef;csDum; wpfckwavrS 0,f,loGm;wmrawGU
&ygbl ; / pmayAd r mef j yyG J ( yxrtBud r f ) jyopOf u
jyyG J j rif u G i f ; av;ud k OD ; 0if ; wif ( q&may:opf )
yHkazmfxm;yHku .../
yef;a&miftdk;ESifhuyfjym;pdrf;
uRefawmfwdkYa&mufoGm;onfhaeYu &uftm;jzpf
pmayAdrmefyef;csDjyyGJonf vlpnfvSonf/ kwfkwf
oJoJ&SdvS\/
ESpf&uftwGif; vludk;axmifausmf vma&muf
MunfhIcJhonfqdk cgwdkif;vnf; xdkaeYuJhodkYyif pnf[efwlonf/
qif ; csnf w uf c snf oG m ;vmvI y f & S m ;aeMuaom vl t k y f x J o d k Y
wdk;0ifum pmayAdrmefavScg;odkYwufvdkufonf/
(Sukano Collection) jzpf N yD ;

yef;csjD yyG[
J o
l nf tEkynm&Siw
f Ykd ysK;d axmifzefqif;tyfonfh vuf&mrsm;udk
jyo&mjzpfonf/ ae&mrsK;d wGif ysK;d axmifzefqif;aom oabmaqmifonfh
Mumyef;a&mif (yef;a&mif)ESihf &Sio
f efaomoabmaqmifonfh tpdr;f a&mifukd jyyGo
J Ykd
oGm;&mvrf;wpfavQmufcsxm;onfrmS tEkynmcHwiG ;f vdu
k af tmifjyouJo
h &Ykd o
dS nf/

jy&wmaygh
odkYaomf vlxktwGufr[kwfojzifh Zefe0g&Dv 9 &ufaeYrSp
25 &ufaeYtxd ydwx
f m;um Zefe0g&Dv 26 &ufaeYwiG f jyefvnf
zGifhvSpfNyD; tif'dkeD;&Sm;orwBuD; qlumEdktm; jyo&rnfjzpf\/
orwBuD; qlumEdkonf Zefe0g&Dv 26 &ufaeYwGif yef;csD
um;rsm;vma&muf Munfh aI omtcg jrefrmtpd;k &tzGUJ 0if 0efBuD;rsm;u

jrif&onfht&mum; yef;a&miftdk;ESifhuyfjym;pdrf;/
yef;csDjyyGJ[lonf tEkynm&SifwdkY ysKd;axmifzefqif;tyfonfh
vuf&mrsm;udk jyo&m jzpfonf/ ae&mrsKd;wGif ysKd;axmifzefqif;aom
oabmaqmifonfh Mumyef;a&mif (yef;a&mif)ESifh &Sifoefaomoabm
aqmifonfh tpdrf;a&mifudk jyyGJodkYoGm;&mvrf;wpfavQmufcsxm;onfrSm
tEkynmcHwGif;vdkufatmifjyouJhodkY&Sdonf/
yef;csDjyyGJcef;odkY 0ifvdkufonfESifhwpfNydKifeuf a&aq;um;rsm;udk
awGU&onf/ twGif;odkY ywf0ifvdkufaomtcg qDaq;um;rsm; wpfzef
auGUaygufbufodkYxGufvdkufaomtcg a&aq;um;rsm;udk awGU&jyef
onf/
jyyGJwGif OD;aiGudkif? OD;tkef;vGif? OD;vS&Sdef? OD;bMunf? OD;pH0if;?
OD;cifarmifpaom yef;csDq&mBuD;rsm;\ vuf&mrsm;tygt0if wifoGif;
orQ yef;csDum;aygif; 400 ausmf teuf 200 ausmfa&G;cs,f wifjy
onfqdk\/ odkYaomfvnf; xl;xl;jcm;jcm; auseyfp&m raumif;vS/
udk,fydkif[ef? trsKd;om;[efay:vGifonfhum;rsm; &Sm;yg;aeao;onfyif/
q&may:opfonf pmayAdrmefjyyGJrS oljrifawGU&orQ cHpm;&orQ
azmfjyNyD; jyyGJwpfckvHk;wGif vTrf;rkd;aeonfh vuf&mrsm;jzpfaom OD;tkef;
vGi\
f uAsm? OD;pH0if;\ aumuf&w
d cf sde?f OD;eef;a0\ za,mif;yef;yGichf sde?f
OD;vS&Sdef\ dIjzwfvrf;? &efukefbaqG\ aerylyg? OD;pef;vGif\ azG&Sm
aomfvnf;? OD;cifarmif\ uGufopfwpfck0,fESifh A*sDatmifpdk;\ orx
yef;csDum;rsm;jzpfaMumif; pmyef;csDjc,focJhayonf/ bmyJajymajym
yef;csD0goemtdk;orwBuD; qlumEdk? pmayAdrmefyef;csDjyyGJvma&muf
Munfh jI cif;u jyyGrJ sm; qufvufjyoEdik zf Ykd wGe;f tm;wpf&yf[k armifaA'g
,lqrdygonf/ onfrmS vnf; pmayAdrmefjyyGrJ sm;taMumif; tusOf;H;k
wifjyxm;jcif;jzpfygaMumif; pmIolrsm;cifAsm;/
rif ; wif a tmif

31

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

te*a&mifpOf jrefrmEkid if rH oefprG ;f olrsm;tEkynmyGaJ wmftwGuf tEkynm&Sirf sm; a&G;cs,af &;? avhusiahf &;aumfrwDEiS hf 'dik v
f Bl u;D rsm;awGq
Y kH
te*a&mifpOf jrefrmEkdifiHroefpGrf;olrsm;tEkynmyGJawmfusif;yEkdifa&;twGuf tEk
ynm&Sifrsm;a&G;cs,fa&;ESifh avhusifha&;aumfrwDtpnf;ta0;udk 2013 ckESpf? arv
(10)&uf? aomMumaeY?eHeuf(10)em&DrS aeYv,f(2)em&Dtxd roefpGrf;oufi,foif
wef;ausmif; tpnf;ta0;cef;r?vlrI0efxrf;OD;pD;Xme0if;?r&rf;ukef;NrdKUe,f? &efukef
NrdKUrSm usif;yjyKvkyfcJhygw,f/ tJ'DawGUqHkndEdIif;tpnf;ta0;udk pma&;q&m v,f
wGif;om;apmcspf? rESif;azG;? OD;a*snDnD? OD;atmifEkdifpef;? OD;atmifwif0if;ESifh obif
tzGJU?yef;csDvSxGPf;atmif?yef;csDeDydkOD;?yef;csDxGef;0if;(rmvumoD;)?yef;csDjynfausmf[ef?
yef;csDorD;jrwfausmfeJY zdwfMum;xm;olrsm;wufa&mufcJhMuygw,f/ tpnf;ta0;udk
a':ZifrmjzL (jrefrmEdkifiHroefpGrf;olrsm;a&SUaqmiftzGJU)u tcrf;tem;rSL;tjzpf
aqmif&GufNyD; tEkynm&Sifrsm;a&G;cs,fa&;eJYavhusifha&;aumfrwDOu| OD;rkd;rif;
(tEkynm&Sif)u tpnf;ta0;jyKvkyf&jcif;eJY pyfvsOf;wJhtaMumif;t&mrsm;udk &Sif;vif;
wifjyjcif;? OD;aevif;pdk;(jrefrmEkdifiHroefpGrf;olrsm;a&SUaqmiftzGJU)u te*a&mifpOf
roefpGrf;olrsm;tEkynmyGJawmf&JU &nf&G,fcsufrsm;eJY vkyfief;pOftusOf;csKyftm;
rdwq
f ufwifjyjcif;?a':ZifrmjzL(jrefrmEkid if rH oefprG ;f olrsm;a&SUaqmiftzGUJ )u arv(20)rS
(25)&uftxd usif;yjyKvkyrf ,fh roefprG ;f tEkynm&Sirf sm;a&G;cs,fy0JG ifvpl m&if;? a&G;cs,f
yGJtrsKd;tpm;rsm; eJY a&G;cs,fyGJjyKvkyfr,fhtcsdef? ae&meJY pDpOfxm;&SdrIrsm;udk &Sif;vif;
wif j ycJ h y gw,f / tJ ' D a emuf a&G ; cs,f y G J w pf r sKd ; pD t wG u f Nyd K if y G J e J Y vl O D ; a&tcsd e f
Z,m;a&;qGJjcif;? a&G;cs,fyGJwpfrsKd;csif;pDtwGuf BudKwifjyifqifxm;oifhwJh taxmuf
tuljyKypnf;rsm; aqG;aEG;tBuHjyKjcif;rsm;jyKvkyfcJhygw,f/
tJ'Daemuf a&G;cs,fyGJwpfrsKd;csif;pDtwGuf 'dkifvlBuD;rsm; trnfpm&if;wifoGif;
&mrSm uAsmNydKifyGJtwGuf jrif;rlarmifEkdifrkd;?EGrf*smodkif;?armifpdrf;aemif(v,fa0;)?0wKwdk?
aqmif;yg;?&opmwrf;twGuf v,fwGif;om;apmcspf?rESif;azG;?acwfay: tqdktwD;
twGuf a*snDn?D atmifEidk pf ef;? tu?tNidr?hf qyfuyftwGuf OD;atmifwif0if;? a':atmif
GefYpdef?OD;ausmf0if;pdef?OD;rif;odef;?OD;at;aX;?a':at;at;armf?a':oef;oef;GefY?
a':a&T0goef;Edkif?jyZmwfwdktwGuf OD;atmifwif0if;?OD;atmifMunfaqG? OD;wifarmif
qef;rif;0if;?OD;[efZmrdk;0if;? qdkif;twGuf OD;udkudkEdkif?OD;pdefMunfpdk;?OD;atmifjrifhEdkif?
OD;[def;&mZm?OD;oD&darmifarmif?yef;csD?umwGef;?um&Dau;csm;?yef;ykbmom&yfrsm;twGuf
OD;vSxP
G ;f atmif?OD;eDyOkd ;D ?OD;xGe;f 0if;(rmvumoD;)?OD;jynfausmf[efeYJ orD;jrwfausmfwu
Ykd
bmom&yfqdkif&m toD;oD;twGuf a&G;cs,fa&;'dkifrsm;tjzpfaqmif&GufMurSm jzpfwJh
taMumif; trnfpm&if;wifoiG ;f cJMh uygw,f/ tJ'aD emuf 'dik v
f Bl uD;rsm;twGuf roefprG ;f
rIqdkif&m todynmay;aqG;aEG;yGJjyKvkyf&ef udptqdkjyKwifjyjcif;udk OD;aevif;pdk;
(jrefrmEdkifiHroefpGrf;olrsm;a&SUaqmiftzGJU)u wifjyaqG;aEG;cJhygw,f/ tJ'Daemuf
a&G;cs,fyJG ydrk x
kd ad &mufatmifjrifa&;twGuf ouf qdik &f m 'dik t
f zGUJ rsm;u aqG;aEG;tBuHjyK
jcif;? a&G;cs,fyGJwpfrsKd;csif;pDtwGuf trSwf ay; pHpnf;rsOf;rsm;wifjytwnfjyKjcif;rsm;
jyKvkyfNyd; taxGaxGudp&yfrsm;udkaqG;aEG;cJhMuygw,f/
tJ'Daemuf tEkynm&Sifrsm;a&G;cs,fa&;ESifh avhusifha&;aumfrwDOu| OD;rkd;rif;
(tEkynm&Sif)u te*a&mifpOf jrefrmEdkifiHroefpGrf;olrsm;tEkynmyGJawmfjzpfajrmuf
a&;twGuf 0dik ;f 0ef;tBuHjyKaqG;aEG;yg0ifun
l MD uwJyh nm&yfqikd &f m ynm&Sirf sm;udk txl;
aus;Zl;wifaMumif;ajymMum;NyD; aeYv,f(2)em&DrSm tpnf;ta0;udkkyfodrf;cJhw,fvdkY
HTA
owif;&&Syd gw,f/

te*a&mifpOf jrefrmEkid if rH oefprG ;f olrsm;tEkynmyGaJ wmfusi;f yrnf

2013 ckESpf? atmufwdkbmv 17?18?19 &ufrsm;wGif &efukefNrdKU? jrefrmuGefAif;&Sif;pifwmrSm te*


a&mifpOf jrefrmEkdifiH roefpGrf;olrsm; tEkynmyGJawmfudk usif;yjyKvkyfrSmjzpfygw,f/ tJ'DtEkynmyGJawmfudk
vl r I 0 ef x rf ; ? u,f q ,f a &;ES i f h jyef v nf a e&mcsxm;a&;0ef B uD ; Xmeu OD ; aqmif u sif ; yrS m jzpf y gw,f /
tJ'DyGJjzpfajrmuf a&;twGuf &efyHkaiGeJY t&if;tjrpfrsm;udk edyGefazmifa';&Sif;eJY jrefrmEdkifiHroefpGrf;olrsm;
a&SUaqmiftzGJU(rDvD)wdkYu ulnDyHhydk;ay;MurSmjzpfygw,f/ te*a&mifpOf jrefrmEkdifiHroefpGrf;olrsm; tEkynm
yGJawmfudk roefpGrf;tzGJUtpnf;rsm;? woD;yk*v tEkynm&Sifrsm;eJY tEkynm&Siftoif;tzGJUrsm;? vlrIzGHU
NzdK;a&;tzGJUtpnf;rsm;u yl;aygif;yg0if taumiftxnfazmfay;MurSmjzpfygw,f/
te*a&mifpOf jrefrmEdkifiHroefpGrf;olrsm; tEkynmyGJawmfrSm yef;csD?umwGef;?um&Dau;csm;?yef;yk?uAsm?
0wK?aqmif;yg;?&opmwrf;?owif;rSwfwrf;(AD'd,dk)?a&mifpHk"mwfyHk?tqdk?tu?tNidrfh?jyZmwfwdk? twD;

32

(wpfOD;csif;)?twD; (tzGJU
vdkuf)?rsufrjrifqdkif;0dkif;
wd k Y y g0if r S m jzpf y gw,f /
te* a &mif p Of jref r m
Ekid if rH oefprG ;f olrsm; tEk
ynm yGaJ wmftwGuaf &G;
cs,fyGJudk Munfhjrifwdkif
tpdk;& rsufrjrifausmif;?
ar&Dcsufyfrif; em;rMum;
aomuav;rsm;ausmif;?
vlrI0efxrf;twwfoif
od y H a usmif ; ?roef p G r f ;
oufi,foifwef;ausmif;
wdkYrSm usif;yjyKvkyfMu
rS m jzpf y gw,f / yg0if
ta&G;cs,fcHMur,fh
roefpGrf;ol trsKd;tpm;
rsm;uawmh udk,ft*FgroefpGrf;olrsm;(ydkvD,dk?oli,femtaMumwif;?arG;&myg?rawmfwqrIponf)?tajym?
tMum;tmHkcsKdUwJholrsm;? tjriftmHkcsKdUwJholrsm;?mPf&nfroefpGrf;olrsm;(Autism? Down Syndrome)pwJh
roefpGrf;olrsm;yg0if,SOfNydKifta&G;cs,fcHMurSmjzpfygw,f/yg0iftaG;cs,fcHrnfY roefpGrf;olpkpkaygif;rSm
a,musFm;av;303OD;?rdef;uav; 133-OD;?pkpkaygif;436-OD;&SdNyD; a&G;cs,fyGJrsm;udk (20?5?2013)&ufuae
(25?5?2013)&uftxd usif;yjyKvkyfMurSmjzpfygw,f/
tckvdk NydKifyGJjyKvkyfa&G;cs,f&wJh&nf&G,fcsufuawmh (u) jrefrmEdkifiHae&ma'o toD;oD;u roefpGrf;
olrsm;tm; if;wdkY0goemygwJh tEkynmtpGrf;tprsm;udk azmfxkwfjyocGifhay;jcif;jzifh pdwf"mwfjrifhwifay;&ef?
(c) 2013 ckESpf? atmufwdkbmvwGif &efukefNrdKU?jrefrmuGefAif;&Sif;pifwmrSmusif;yjyKvkyfr,fh te*a&mifpOfjref
rmEkdifiH roefpGrf;olrsm;tEkynmyGJawmftwGufvnf;aumif;?2014 ckESpfwGif jrefrmEkdifiHrStdrf&Siftjzpf usif;y
jyKvkyfr,fh tmqD,HroefpGrf;olrsm; tEkynmyGJawmftwGuf jrefrmEdkifiHudk,fpm;jyKxl;cRefroefpGrf; tEk
ynm&Sirf sm; a&G;cs,fEidk &f efwt
Ykd wGujf zpfw,fvYkd owif;&&Syd gw,f/
HTA

owif;pHku@

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

C35

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

rdwfaqGwpfOD;xHrS 0efBuD;csKyfa[mif;OD;cifnGefY\ e0a';tEkynmO,smOf? zGifhyGJ


zdwfpm&&SdcJhonf/ 0efBuD;csKyfa[mif; OD;cifnGefYonf? oltus,fcsKyfESifhESpf&Snf xdef;odrf;
cHcJh&onfh aetdrfjcH0ef;twGif;rSmyif zGifhvSpfrnfjzpfonfhtwGufpdwf0ifpm;zG,faumif;vS
onf / xd k a etd r f N cH 0 if ; onf ? ,cif u ef Y o wf e ,f a jrjzpf o nf / ck v G w f v yf p G m
0ifxu
G o
f mG ;vm &aomae&mtjzpfoYkd a&muf&o
dS mG ;onfo
h abmjzpf[efwo
l nf/ yef;csD
jycef;? trSwfw&ypnf;? aumfzDaumfem ponfwdkYu? trsm;jynfolwdkY 0ifxGufoGm;vm
a&mif;0,fazmufum;avhvmMunfhIEdkifonfqdkaomf oabmaqmifonf/ zGifhyGJaeYu
tvTmpHkrSa&muf&SdvmMuonf/ wpfcsdKUu jyifqifaeqJumvrSmyif t0iftxGuf&SdaecJh
onf/ owif;orm;rsm;onf 0efBuD;csKyfa[mif; OD;cifnGefYudkar;cGef;xkwfEdkifzdkY&m apmifh
qdkif;aeMu[ef&Sdonf/ kyfoHrD'D,mwpfcsdKUvnf; 0efBuD;csKyfa[mif;ESifhawGUqHkcef;udk
EdkifiHydkifkyfoHrS xkwfvTifhEdkif&efBudK;yrf;aeMuonfrSm xl;jcm;vSonf/ vGefcJhaom
q,fpkESpfcefYu ...kyfoHowif; tpDtpOfrsm;wGif ae&m,lcJhaom 0efBuD;csKyfa[mif;udk
kyfoHzefom;jyifay:wGifjyefvnfawGU&awmhrnfxifonf/ 0efBuD;csKyfa[mif;\zGifhyGJ
txdrf;trSwf *kPfjyKyef;pnf;rsm;um; yef;csDjycef;rtjynfhawGUae&onf/ ,cifu
0efBuD;csKyfa[mif; OD;cifnGefY\ wynfhwyef;rsm;jzpfMuaom axmufvSrf;a&;wyfrSL;
a[mif;rsm;vnf; awGUjrifae&onf/ wpfcsdKUt&m&Sad [mif;rsm;vnf; a&muf&adS eMuonf/
jynfxJa&;0efBuD;a[mif;OD;wifvIdifvnf; a&muf&Sdvmonf/ pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifrsm;u
vnf; ulnDyHhydk;rItjynfh? zGifhyGJtxdrf;trSwf pm;p&mrsm;um;? emrnfBuD;[dkw,fwpfck\
tpDtpOfjzpf[efwlonf/
0efBuD;csKyfa[mif;onf usef;rma&;aumif;rGev
f suf wuf<uae[ef&o
dS nf/ rdom;pk
0ifrsm;? rdwfaqGa[mif;rsm;? wynfhwyef;rsm;ESifh vGwfvyfayghyg;aeonfh 0efBuD;csKyf
a[mif;tm; ar;cGef;wpfcsdKUar;jref;&mwGif EdkifiHa&;vHk;0rvkyfbl;qdkonfhpum;udk Budrfzef
rsm;pGma&&GwfajymqdkcJhonf/
coffee corner av;awG? souvenir corner av;awGjznfhqnf;ay;xm;w,f/

'guaps;qdkifr[kwfbl;? aps;a&mif;olr[kwfbl;/ vmNyD;avhvmwJholawGu yef;csDum;awGavhvmwJholawGu 'DrSmtMumBuD;


MunfhNyD;awmhrS Adkufqmvmw,fqdk&if aumfzDav;0ifaomufcsifw,fqdk&ifaomufvdkY&atmif aemufNyD;awmhrSMunfhNyD;awmhrS 'D
txJrmS jrefrmh;dk &mtEkynmypn;f awG? 'gjrefrmhypn;f awGy/J 'gav;Munf&h if;eJrY S 'gvdck sifw,fqv
kd nf; 0,fomG ;vd&Yk w,f/ rvdck sifb;l
qdk&if MunfhNyD;oGm;vdkY&w,f/ tJ'golwdkYqEawGukdjznfhqnf;ay;wmyJ/ txl;ojzifhEdkifiHjcm;om;awGqdk&ifrSefrSefuefuef one stop
ayghav U U U wpfae&mwnf;rSm olwv
Ykd ckd sifwmav;&oGm;atmifaygh/ one stop service taeeJv
Y yk af y; wJo
h abmyg/ 0,fcsifvnf;0,f?
r0,fcsifvnf;&w,f/ aemufwpfcg uRefawmfwdkYyef;csDynmuEdkifiHwumrSm awmfawmfav;ajcqefYaew,f/ 'gaMumifh awmfawmf
av;pdwf0ifpm;w,f/ jrefrmyef;csDynmSifawG&JU tEkynmawmfawmfav;tqifhjrifhvmw,f/ tqifhjrifhvmw,fqdkwm e*dkuwnf;
uSdNyD;om;yg/ 'gayr,fh ykdNyD;awmhrS avhvmvdkufpm;rIawGrsm;vmw,f/ tJ'gawGukdrSefrSefuefuefeJY EdkifiHwumajcqefYEdkifatmif
tckvdk Art Gallery awGuoGm;rSrSefrSefuefuefajcqefYEdkifrSm/ EdkYrdkY&ifawmh wefzdk;usrSmayghav/ tdrfrSmqdk&ifwefzdk;uswmaygh/
oGm;0,fwJholawGu wefzdk;jzwfNyD;NyDyJav/ wefzdk;jzwfNyD;0,fwJhtcg olua&mif;wJhtcgusawmh trsm;BuD;tjrwf&oGm;w,f/
yef;csDynmSifawGu olUwefzdk;twdkif;r&Smbl;/ tJ'gukduGsefawmfu wpfzufwpfvrf;u taxmuftuljyKay;wmayghav/ 'DrSmjycef;
vmwifay;&if yef;csDynmSifawGuwefzdk;Sdw,f/ olUyef;csDukdwefzdk;SdSdeJY&rSmaygh/ 'gvnf;EdkifiHwumukd rSefrSefuefuefvrf; aMumif;eJY
a&mufoGm;rSmaygh/ tJ'D&nfG,fcsufyg/

tcsyfydk (C) od k Y

34
Photo: YOH

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)

36

tcsyfydk (D) rStquf


tck 'D[mawG collection usawmh b,folu aG;ovJ/
uRefawmfuraG;bl;/ yef;csDynmSifawGu olwdkYpm&if;ay;xm;wJh
f ;l / tckuuReaf wmfu 'DaeYjyyGJ
twdik ;f vmwifay;rSmyJ/ collection r[kwb
rSmawmh q&mBuD;OD;vGef;MuG,f&JUyef;csDum;&,f? aersdK;aq;&JUyef;csDum;
&,f? yef;csDp;kd rd;k &JUyef;csDum;&,f/ 'gawmhziG yhf t
JG aeeJY q,f&ufuRefawmfwYkd
jyr,f/ q,f&ufjyNyD;&if wef;pDxm;wJyh ef;csDq&mawGw
dS ,f/ tJ'gawGudk
wpfywf? wpfywf U U U /
rotate eJ Y o G m ;rS m aygh /
tif; U U U wpfywf? wpfywf rotation eJYoGm;r,f/ wpfywf
wpfywfwifay;oGm;r,f/ olwdkYqEeJYyJuRefawmfwifay;oGm;r,f/ uRef
awmfbmrS'DrSm0ifrpGufzufbl;/ tckawmhtcrJhqdkawmh yef;csDq&mawG
wef;pDaeNyD/
percentage aum rcG J b l ; vm;/
rcGb
J ;l / OD;&mvly/J t&ifpm&if;ay;xm;wJo
h yl J 'DrmS vmwif/ 'gayr,fh
a&mif;&&ifawmh olwYkd commission av;ay;rSmaygh/ 'gawmhow
l Ykd xH;k wrf;
pOfvmayghav/ ra&mif;&bl;qd&k ifvnf; tH;I rSb
d ;l / bmrSray;&bl;av/
yef;csDum;wifwt
hJ wGuf yku
d q
f rH ay;&bl;/ ray;&awmh olwt
Ykd H;I rSb
d ;l /
'gaMumifh wef;pDaeMuwm/
tck AdkvfcsKyfBuD;u public xJukdxJxJ0if0if qif;vmwJhoabm
vdkYajymvkdY&vm;/
public xJ uRefawmfqif;wmr[kwfbl;/ public u uRefawmfhqD0if
vmrSm/ uGseaf wmft
h rd Nf c0H if;xJudk open to all / public xJudk uReaf wmfqif;
wmr[kwfbl;/ uRefawmfu uRefawmfhtdrfxJrSmuRefawmfaewmyJ/
vlawGu 'D[mav;u t&ifwkef;u txdtawGUenf;w,fav/
AdkvfcsKyfBuD;uvkyfawmh vlawGu ydkpdwf0ifpm;w,f/
uRefawmf&h UJ at;csrf;wJb
h 0av;ukd 'DtxJ0ifvmwJo
h v
l nf;at;csrf;
b0av;&oGm;&r,f/ at;csrf;wJh feeling av;&oGm;&r,f/ uGsefawmfu

V o l : ( 2 ) , N o . ( 54)
qdrk aI wG? bmawG rvkyyf gbl;/ olwYkd qEtwdik ;f yJ/ olwq
Ykd EeYJ avsmfnpD mG
aqmifGufvdrfhr,faygh/
tckvGwfNidrf;csrf;omcGifh jyefvTwfwJhtay: taMuG;usefav;awG
qdkNyD; jyemav;awGSdw,f/ AdkvfcsKyfBuD;wdkYudk tMuGif;rJhvTwfay;wJh
oabmvm;/
'Dr,f tckub,fvdkvTwfay;ovJqdkwm uRefawmfawmifrodbl;
Asm/ t<uif;usefvm;? t<uif;rJhvm;/
ta<u;usefwJh/
ta<u;usefqdk&ifawmh uRefawmfhukd axmif'Pf(44)ESpfcsxm;wm
yJav/ axmif'Pf(44)ESprf mS (7)ESpef YJ vGwaf jrmufvmw,fqakd wmh usew
f hJ
[mawGawmh b,fvo
kd abmxm;ovJawmhrodb;l As/ uRefawmfuawmh
at;at;csrf;csrf;aewmyJav/ at;csrf;b0xlaxmifxm;wmqdkawmh
uRefawmfxifygw,f U U U uRefawmfbmrSrvkyb
f [
J m/ at;at;csrf;csrf;yJ
ae&rSmayghav/ r[kwfbl;av/ uRefawmf tpdk;&ukdqefYusifwmvnf;
r[kwfbl;av/ jynfolawGukdvnf;oGm;NyD;ajrSmufay;wmvnf; r[kwf
bl;/ uRefawmfhtdrfxJrSm at;at;csrf;csrf;aewmqdkawmh'DvdkyJ at;
csrf;wJhb0eJYyJ uRefawmfuqufNyD;ae&vdrfhr,fvdkY arQmfrSef;xm;w,f/
b,folUrS uRefawmfhpdwfxJrSmtmCmwvnf;rSdbl;/ b,fvdkrSwjcm;
yk*Kd vfawGudk feeling eJaY yghav U U U pdwx
f rJ mS rSyd gbl;/ uReaf wmftm;vH;k cGihf
vTwfygw,f/ cGifhvTwfxm;NyD;om;yg/ w&m;oabmeJYMunfh&r,f/ q&m
awmfBuD;awG&UJ qH;k rMo0g'eJt
Y nD w&m;oabmeJMY unfrh ,fq&kd ifbmrSrNrJ
bl;Asm/ vlawG[marG;vmw,f/ umvwpfckrSmtoufSifNyD;&yfwnfae
Muw,f / vl r I b 0xl a xmif N yD ; aeMuw,f / aemuf N yD ; aoMurS m yJ /
'guawmh rvGJraoGaojcif;w&m;&ifqdkif&r,f/ tJ'Dw&m;oabmukd
uRefawmfu q&mawmfBuD;awG&JUrdefYMum;csuftay:rlwnfNyD;rS tjynfh
t0uRefawmfu,HkMunfw,f/ tJ'Dtwdkif;yJuRefawmfusifhoHk;w,f/
uRefawmf w&m;pcef;awG0ifNyD;w&m;xdkifaewmyJ/ ykdNyD;w&m;awGawGU

wmayghAsm/ avmb? a'go? arm[awG enf;wmayghAsm/ avmb?


a'go? arm[enf;&if bmrSpw
d x
f rJ mS rSad wmhb;l As/ tJ'guRefawmfb
h 0&JU
tESpfom&yJ/
'DrSm"mwfyHkkdufwm uefYowfxm;wmawGSdw,f/
&ygw,f/
r[kwfbl;/ tburSmxm;vdkYqdkNyD; ay;rkdufwmawGSdw,f/
rrSmygbl;/ kdufyg/ &ygw,f/ rwm;ygbl;/ r[kwfygbl;/ open to
all yg/
(]]tjcm;olwpfOD;/
/ tb cGifhjyKygOD;/ yk*Haum
xGufzdkYSdovm;/
Sw
d ,f/ [krd mS bk&m;BuD;ukad TcszdYk w
dS ,f/ aTouFe;f udpo
mG ;&OD;r,f/
"r&mZubk&m;udpu
vnf; tbu steel plate gold coded vSLzdjYk yifxm;
wm/ tJ'gqdk&if tESpf(30)avmufcHw,f/ tckolu enf;enf;uefYuGuf
w,fav/ aS;a[mif;eJYrnDbl;qdkNyD;awmh/ 'guaS;a[mif;uuefYuGuf
wmr[kwfygbl;/ tJ'DrSmyk*HuSdwJholawGuuefYuGufwm/ tJ'g olU
taMumif;eJYoluefYuGufwmjzpfrSmayghav/ tJ'Dawmh ukodkvfvkyfwmqdk
awmhtukov
kd rf jzpfcsib
f ;l / 'gaMumift
h butJ'v
D ykd J rsuyf g;eJyY J uyfvu
kd f
awmhr,f/ rsufyg;qdkawmhajcmufESpf? ckepfESpfavmufyJcHrSmayghav/}})
tjyifroGm;zdkY? oversea roGm;zdkY uefYowfxm;wmSdvm;/
Oversea ukd uGsea
f wmfomG ;vnf;roGm;bl;/ avQmufvnf; ravQmuf
xm;bl;/ olwdkYoabmxm;vnf;uGsefawmfrodbl;av/ oGm;zdkYvnf;
&nfG,fcsufrSdbl;/ 'gayr,fhuGsefawmfhom;awGawmhroGm;&ao;bl;/
wcsdKUu ESpftuefYtowfSdw,fav/ b,fESESpfMumrS oversea
xGufcGifhay;r,fvdkY uefYowfcsufSdw,fav/
uRefawmfhukdawmhbmrSrajymbl;/ bmrSrSdbl;/
'DaeYawmh pdwf0ifwpm;eJYvmMunfhMuwmawGUw,fav/
uReaf wmfu at;csr;f wJb
h 0yJ/ uReaf wmf Edik if aH &;rvkyb
f ;l / wcsKd Uu
uRefawmf Edik if aH &;vkyrf ,fvx
Ykd ifaeMuwm/ uRefawmf tJ't
D ,ltqrsdK;
[dk;apmapmykdif;uwnf;urSdbl;As/ uRefawmfuwjcm;vlawGeJYrwlbl;/
wpfckSdwmawmh uRefawmfvkyfr,fhvkyfief;awmh jzpfajrmufatmifvkyf
w,f/
Mum;awmh Mum;ae&w,f/ tckupdwf0ifpm;zdkYaumif;w,faygh
aemf /
wcsdKUu uGsefawmfuaumfzq
D ikd zf iG w
hf ,fxifwm/ 'gaMumifu
h sG efawmf
u corner vdo
Yk ;kH wm/ 'gukd jznfq
h nf;ay;wm/ 'gavhvmwJo
h al wGtwGuf
support vkyfay;wm/ pD;yGm;jzpfr[kwfbl;/ uGsefawmf csrf;omvdkYr[kwf
bl;/ [dkrSmawGUvm;/ orchid NcH/ uGsefawmfhrD;zdkacsmif udpjznfhqnf;ay;
w,fqdkwmtJ'gyJ/ tcktJ'gqufSdw,f/
aumif;ygNyD/ aus;Zl;yg/

yef;csD0goemygwmuk;d / vmjywJh yef;csDvnf; xdik Nf yD;Munf/h at;csrf;wJb


h 0
av;eJyY w
D jd zpfaerSm/ uRefawmfv
h ykd w
D jd zpfwmrsdK; vlawGvnf;Sv
d matmif
vdkY uRefawmfu'DvdkzefwD;ay;wm/
wcsd K Uu 'D y ef ; csD j ycef ; av;ud k vmMunf h & if Ad k v f c sKyf B uD ; ud k
awGUcsifwmvnf;Sdr,f/ tJ'Dtcgus&ifaum vufcHawGUqHkzdkYSdovm;/
vlwdkif;awmh uRefawmfawGUcsifrSawGUr,f/ bmjzpfvkdYvJqdkawmh
uRefawmfu xlaxmifay;xm;ayr,fh uRefawmfhuav;awGu 'DrSmyJ
aqmifGufMurSmqdkawmhav/ uRefawmf at;at;csrf;csrf; (at;at;
csrf;csrf;)av;yJaecsifwm/ public eJYtrsm;BuD;xdawGUwmrsdK;awmh
uGsefawmfrvkycf sifb;l / awmfMum public eJY trsm;BuD;xdawGU&ifusG efawmf
rJqG,faeovdkjzpfOD;r,f/ (&,fvsuf)/ uRefawmfvHk;0EdkifiHa&;rvkyfbl;/
OD;jrwfcdkif U U U uRefawmf vHk;0(vHk;0)EdkifiHa&;rvkyfbl;/
wcsdKUu arQmfvifhaew,fav/
rvkyfbl;/ touftG,f&vmNyDAs/ touf(70)ausmfNyDAs/
tck w csd K Ut&mS d a wG usef a eao;w,f / ol w d k Y t wG u f a um
b,fvdktpDtpOfSdovJ/ wcsdKU uRefawmfhukd ar;wmav;SdMuw,f/
uRefawmfu bmvkyaf y;vd&Yk rSmvJ/ vTwaf y;wJt
h mPmykid t
f ay:rSmyJ
rlwnfwmyJav/ uRefawmf awmif;qdkvdkYvnf; olwdkYay;csifrSay;rSmaygh/
[d k w avmav;uqd k & if vT w f a wmf O u | BuD ; eJ Y Ad k v f c sKyf B uD ; eJ Y
awGUMuwmqdk&if tm;vHk;u arQmfvifhMuwmayghaemf/ olwdkYvGwfzdkYrsm;
eD ; vmNyD v m;aygh /
rodbl;Asm/ olwdkYqEtay:rlwnfwmyJ/uRefawmfuawmhawmif;

37

You might also like