KONGERIKET NORIGS

GRUNNLOV,
GJEVI

I-RIKSMTET PAA EIDSVOLL DEN 17DE MAI 1814

OG, MED TILFRE AV

SAMBANDET MILLOM NORIGS RIKE OG SVERIKS RIKE,

NRMARE FASTSETT PAA NORIGS UMFRAM-STORTING I KRISTIANIA DEN 4DE NOVEMBER 1814,

MED SEINARE BRIGDE OG TILLEGG

TIL 17DE/25DE APRIL 1903.

(UMSETT PAA NYNORSK ETTER VEDTAK AV JUSTITSDE PARTEMENTET)

KRISTIANIA
PRENTA H.IAA GRNDAHL & SN

1903
*

m Nasjonalbiblioteket Depotbiblioteket

Grunnlov fyr Norigs rike.

A. Um styrmgsformi og trudomen. 1. Kongeriket Norig er eit fritt og sjoivstendigt rike, som ikkje kann verta skift elder avhendt; det er sameint med Sverik under ein konge. Styringsformi er avgrensa og erveleg monarkisk. 2. Den evangelisk-lutherske lra held ved aa vera riksreligion. Dei innbyggjaranne, som vedkjenner seg til den trui, er skyldige aa fostra npp borni sine i henne. Jesuitar vert ikkje tolde. B. Um den utvande magti, kongen og kongehuset. 3. Den utvande magti er hjaa kongen. ij 4. Kongen skal alltid vedkjenna seg til den evan gelisk-lutherske trui, vara og verja henne. 5. Kongen sjlv er heilag; han kann ikkje verta lasta elder tiltala. Raadet hans ber ndsvaret. 6. Ervefylgja er rett nedstigande, men berre paa mannssida, soleis som ho er fastsett i trunfylgjeskipnaden fraa 26de september 1810, som dei svenske riksstandi hev vedteke og kongen stadfest, og som i innskrift vert vedlagd denne grunnlovi. Til dei, som hev erverett, vert og den ufdde rekna, og so snart han kjem til verdi, etter faren er avliden, tek han straks det romet, sm hyrer seg til i ervefylgja. Xaar ein prins veit fdd, som er arvboren til Norigs og Sveriks sameinte krunur, skal namnet og fdingstidi hans verta kunngjorde fyr fyrste storting og innskrivne i moteboki.

4 7. Er ingen arvboren prins til, kann kongen fyre slaa sin ettermann samstundes fyr Norigs storting og fyr Sveriks riksstand. So snart kongen hev sett fram forslaget, skal kvart folks riksting millom sine eigne menn velja ei nemd med rett til aa avgjera valet, um ikkje kvart folks riksting serskilt med rystefleirtal samtykkjer i forslaget fraa kongen. Ei lov, som kongen fyreslr samstundes fyr nste storting og fyr Sveriks riksstand, gjev fyresegn um talet paa nemdarmennerne av desse skal det vera like mange fraa kvart rike og um framferdi ved valet. Av heile nemdi gjeng det ut ein etter lutkasting. 8. Ei lov, som vert gjevi etter semje millom Norigs storting og Sveriks riksstand, gjev fyresegn um, kor gamall kongen skal vera, nar han vert myndig (lgalderen); kann dei ikkje verta samde, gjev ei nemd, som rikstingi fyr baae land vel, denne fyresegni etter skilordi ovanfyre i 7. So snart kongen hev naatt lgalderen, segjer han ifraa offentleg, at han er myndig. 9. So snart kongen er myndig og tek ved riksstyret, gjer han denne eiden fyr stortinget: Eg lovar og sver, at eg vil styra kongeriket Norig i samhve med grunnlovi og loverne; so sant hjelpe meg Gud og hans heilage ord! Er ikkje noko storting samla paa den tidi, vert eiden skriven og nedlagd i riksraadet, og kongen tek daa hgtideleg uppatt eiden paa fyrste storting, anten munnleg, elder skriftleg ved den, han dertil set. 10. Naar kongen hev vorte myndig, vert han krynt og salva i domkyrkja i Trondheim paa den tid og etter den cermoni, som han sjlv fastset. 11. Kongen held til i Norig ei tid kvart aar, um ikkje vigtige hindringar mter. 12. Kongen vl sjlv eit raad av norske borgarar, som ikkje er yngre enn 30 aar. Dette raadet skal vera samansett av tvo riksministrar og minst sju andre raads herrar. Kongen skifter gjeremaali millom dei, som er i riks raadet, soleis som han held tenleg. Til aa taka ste i riks raadet kann kongen, elder nar han er burte, riksministeren saman med riksraadarne, i usedvanlege hve tilkalla um fram dei vanlege raadarne andre norske borgarar, men ingen stortingsmann. Far og son elder tvo brr kann ikkje samstundes hava ste i riksraadet. 13. Fyr den tid, kongen er burte, yverlt han i dei hve, han sjlv segjer fyre, det indre riksstyret til den

5
ein er Dei lovi derm gjer likt, riksaden f ra riksmnte dei andsvret nrve rend. Ale fyrst umtenkig, norsk a det, gjorde. gudsten, til, som handel, mot (etr gjeld giftern, verand Norigs staen ved men storinge nade, 20. Konge nar dom vert tarv. 19. bruka og tenlgas hev hev Konge og styrde fyr i iksradet fale. agtr pa, pa samfundet. ret Brotsmane til a gjeva hev brots valet, at den eigdomarn maten, som og er regali faste til milobs 18. som i Norig, Konge storinge og inkomure grunlovi fyresgn til nste lt vanleg faste. henar at er tol, dei set 17. nrigsvea og dei nedafyr storing krevja Den in norske vert einast dei skatrne riksa bruka og vert til av lovern, i Konge ofentlg fyr dei. kan og gjeva polit; som 'ne er og men gjevn 7, 78 tak dei av ma ved og 79). retab ikje storinge Dei strida um 16. ale Konge stemnur trudomslane skipar og mte al ofentlg um fylgjer trudomsake, dei fyresgn, kyrjetns og ser og segja Riksmnter at ekspditonar sak nm verta ikje vigte malbr samtvr verta alein sknader mngjev fyr dei avgjord, hindrga sakern med tvo Dei som liksradne hev styring skal fra til vert utan den avgjorde. styring skulde og dei gjera vert vedtak, konge norske norske same 30de/ 15. Nar og tvo vert skyldnae i Norig tak borga styring Til i vanlegt Norig det andsvrleg som er radlust. fyr er (nemd avgjerd til og 14. av, Sakern hev riksmnte, tvo [Hev jni konge riksad inbyte ryste. halde 189]. held til alstd kvart og same i nm konge fa ma hyrd, henar ing 13), dei ar. konstiuel og i eirad norske skal i Sverik, vera skal hja den honm; ein up a gjelda ved grunlovbis;de i riksadet. Des skal og gjev skal dei dei dei vert brigdel serkild i i ydsklna avgjorde ved eldr nm fyrestnad. senda rystegjvin; han er burte, skal fra fylgja forskiten, Um dei konge stend den styring bade fyr fyresgn som sakern, frasegn. roysten fyrste konge konge og i hans i end grimn i amhves dei solei nam. riksmnte samn med minst fem av dei andre, som

6
um han vil taka mot kongens naade elder lida den straffi, han er dmd til. I dei sksmaal, som odelstinget lt reisa ved riksretten, kann kongen taka fri fyr idmd livsstraff; annan naade kann han ikkje her gjeva. 21. Kongen kaarar og kallar, etter han fyrst hev hyrt sitt norske riksraad, alle borgarlege, kyrkjelege og mili tre embttsmenn. Desse Jskal sverja, elder um dei ved lov er lyste fraa skyldnaden aa gjera eid, hgtideleg lova lydnad og truskap mot grunnlovi og kongen. Dei kongelege prinsarne kann ikkje hava borgarlege embtte. 22. Riksministrarne og dei andre, som er i riks raadet, og likeins embttsmenn erne ved riksraadskontori, sendemenn og konsular, dei som hev embtte som borgarleg elder kyrkjeleg yvervrigheit, hovdingar fyr regiment og andre herkorps, hovdingar i festningar og hgste hovudsmann paa herskip kann kongen gjeva avskil utan rettargang og dom, nar han fyrst hev raadfrt seg med riksraadet. Um dei embttsmenn, som soleis fr avskil, skal faa pension, det tek nste storting avgjerd um. Til dess fr dei hava dei tvo tridjepartarne av den lni, dei hadde. Andre embttsmenn kann kongen berre suspendera, og dei skal daa straks verta tiltala fyr domstolarne, men dei maa ikkje verta avsette utan etter dom og helder ikkje sette i eit anna embtte mot sin vilje. 23. Kongen kann gjeva ordenar til kven han finn fyr godt, til paaskyning fyr framifraa gagnsverk, som maa verta kunngjorde offentleg; men ikkje annan rang og titel enn den, som fylgjer med kvart embtte. Ordenen lyser ingen fraa skyldnad og tyngslur, som er sams fyr riksborgar anne, og helder ikkje gjev han nokon fyremun til riksens embtte. Embttsmenn, som hev fenge avskil i naade, fr hava den titel og rang, som dei hadde i sine embtte. Heretter maa ingen faa nokon personleg elder blanda erveleg serrett. 24. Etter eige godtykkje vl kongen sine hoff-folk og hofftenestemenn og gjev dei avskil. 25. Kongen er hgste hovding yver riksens hermagt paa land og sj. Ho maa ikkje verta auka elder minka, minder stortinget samtykkjer. Ho maa ikkje verta yverlati til teneste hjaa framande magter; og herfolk, som hyrer framande magter til, maa ikkje utan samtykkje fraa stortinget verta inndregne i riket (minder det er herfolk til hjelp mot fiendslegt yverfall). I fredstider maa ikkje andre enn norske herfolk hava -tation i Norig, og ikkje norske herfolk i Sverik. Kongen

7
kann likevel i Sverik hava ei norsk livvakt av friviljuge og kann fvr ei kort tid, hgst seks vikur nm aaret, kalla saman dei nrmaste herfolki av krigsmagti aat baae riki til her ovingar i kva som helst av riki; men ikkje maa i noko hve fleire herfolk enn 3000 mann alle vaapen samantalde av hermagti til det eine riket verta inndregne i det andre riket i fredstider. Til skjings-krig maa Xorigs landher og roflote ikkje verta bruka, minder stortinget samtykkjer. Den norske floten skal hava sine verv og i fredstider sine skipslgje elder hamner i Norig. Herskipi til det eine riket maa ikkje verta manna med sjfolk, som hyrer det andre riket til, minder dei lt seg hyra friviljugt. Landvernet og dei andre norske herfolki, som ikkje kann verta rekna fyr lineherfolk, maa aldri verta bruka ntanfyre Norigs landskil. 8 26. Kongen hev rett til aa kalla saman herfolk, byrja ufred og gjera fred, taka ved og segja upp millom folkelege avtalur, senda og taka mot sendemenn. Naar kongen vil byrja ufred, daa skal han vitra sty ringi i Norig nm sine tankar og faa hennar nmtenkning og saman med den ei fullstendig fraasegn nm tilstandet til riket med innsyn til finansar og forsvarsstell med meir. Naar so er gjort, kallar kongen den norske riksministeren og dei norske riksraadarne og dei svenske saman til eit serlegt riksraadsmote og legg daa fram dei grunnar og nmstende, som i dette hvet bor koma under raadleggjing; so skal og utgreidingi fraa den norske styringi nm tilstandet til dette riket og sameleis ei tilsvarande fraasegn fyr Sverik verta framlagde. Um desse ting krev daa kongen deira meining, som dei kvar fyr seg skal gjeva til protokols under det and svaret, grnnnlovi set, og kongen hev so rett til aa taka og setja i verk den raadgjerd, han held mest gagnleg fyr riket. 27. Alle riksraadar skal vera til stades i riksraadet, nar dei ikkje hev lovlegt forfall; og ingi avgjerd maa verta teki der, minder fleire enn helvti av raadsherrarne er til stades. 1 dei norske sakerne, som (etter 15) vert avgjorde i Sverik, maa ingi avgjerd verta teki. minder anten den norske riksministeren og ein norsk riksraad, elder baae dei norske riksraadarne, er til stades. 28. Framlegg nm embtts-utnemningar og andre vig tige saker (diplomatiske saker og dei sjlvare militre kom mandosakerne nndantekne) skal den raadsherre. som dei

8
hyrer under, maalbera i riksraadet og so ekspedera sakerne i samhve med det, som der er vedteke. 29. Gjer lovlegt forfall det raadlaust fyr ein riks raad aa mta og maalbera dei sakerne, som hyrer under honom, skal ein annan riksraad, som kongen, um han er til stades, elder, i anna fall, den som hev forstet i riksraadet saman med dei andre riksraadarne dertil set fyr hvet, maal bera desse sakerne. Er so mange ved lovlegt forfall hindra fraa mte, at ikkje fleire enn helvti so mange raadsherrar er til stades som det skulde, skal andre embttsmenn paa same maaten mil lombils verta kalla til aa taka ste i riksraadet; i so fall skal fraasegn um dette utan drygjing verta send til kongen, og han avgjer, um dei skal halda ved i denne tenesta. 30. I riksraadet frer dei bok yver alle sakerne, som der er_ fyre. Kvar den, som hev ste i riksraadet, skyl dar med frihug aa segja si meining, som kongen er skyldig til aa hyra. Men kongen hev rett til aa taka si avgjerd etter eige umdme. Finn nokon av raadsherrarne, at kongen tek ei avgjerd, som strider mot grunnlovi elder landsens lover, elder som aud synleg er skadeleg fyr riket, so er det hans skyldnad aa telja kraftigt ifraa og fra si meining til protokols. Den, som ikkje soleis hev bore fram motmle, vert halden einig med kongen og er andsvarleg fyr det, so som sidan vert fastsett, og odelstinget kann setja honom under tiltale fyr riksretten. 31. Alle fyresegner, som kongen sjlv gjev (mili tre kommandosaker undantekne), skal ein av riksministrarne medunderskriva. 32. Dei vedtak, som styringi i Norig gjer, nar kongen er burte, vert gjevne i namnet til kongen og med underskrift fraa riksraadet. 33. Alle framlegg nm norske saker og dei ekspe ditionarne, som vert gjorde i dette tilfre, vert skrivne i det norske maalet. 34. Nrmaste erving til kongsstolen ber titelen krim prins, um han er son til den kongen, som daa er. Dei andre, som er arvborne til krana, vert kalla prinsar, og kongsdtreme prinsessur. 35. So snart trunervingen hev fyllt sitt attande aar, er han rettkomen til ste i riksraadet, men utan ryst elder andsvar. 36. Ingen prins av kongstti hev lov aa gifta seg utan lyve fraa kongen. Gjer han imot dette, spiller han retten til Norigs hmne.

9
37. Dei kongelege prinsarne og prinsessume skal ikkje fyr seg sjlve personleg svara fyr andre enn kongen elder den, han set til domar yver dei. 38. Baade den norske riksininisteren og dei tvo norske riksraadarne, som fylgjer kongen, liev ste og raad gjevande ryst i det svenske riksraadet, nar emne der vert fyrehavde, som kjem baae riki ved. I slike saker bor dessutan nmtenkning verta innhenta fraa styringi i Norig, minder sakerne krev so sngg avgjering, at det ikkje er tid til det. 39. Dyr kongen og trimfylgjaren endaa er umyn dig, skal det norske og det svenske riksraadet straks koma saman og i lag kalla inn storting i Norig og riksdag i Sverik. 40. Til dess riksting! i baae land hev kome saman og skipa styringi fyr den tid, kongen endaa er umyndig, skal eit riksraad, ihopsett av like mange norske og svenske menn, styra riki etter grunnlovi fyr kvart rike. Den norske og den svenske riksininisteren, som hev ste i dette samansette raad, kastar lut um, kven som skal hava forstet. 41. Den framferd, som 39 og 40 fastset, vert og fylgd, so tidt det etter Sveriks styringsform hyrer det svenske riksraadet til som riksraad aa fora styringi. Orunnlovfyresegn fraa 10de november 1862/10de januar 1863 ~um brigde i 41 i grunnlovi, samanhalden med riksakti": I dei hove, daa det til denne tid etter Norigs og Sve riks grunnlover og riksaktfyresegner hev hyrt Norigs og Sveriks millombilsstyring til aa styra riki, fyr di kongen er hindra fraa aa fora styringi anten ved reiser utanfyre sine rike elder ved sjukdom, skal den prins, som er nrmast til kongsstolen, aa segja um han hev naatt den lgalderen, som er fastsett fyr kongen, vera millombilsstyrar med same rett, som hyrer millombilsstyringi til. Dette vedtaket skal taka til aa gjelda, um det innan nste sedvanlege storting kjem ut ei tilsvarande fyresegn i Sverik, og fraa den tid ho kjem. 1 42. Um dei nrmare skilord, som er naudsynlege i dei tilfelle, som er nemnde i 39, 40 og 41, fvreslr kon gen fyr nste storting i Norig og riksdag i Sverik ei lov, bygd paa grunnsetningi um fullkomen jamskap inillom baae riki. 43. Valet paa formyndarar til aa fora styringi fyr

1 Tilsvarande fyresegn i Sverik fraa 6te juni 1863.

10
den pa trunfylgja. tinge, fyre hjelp eid vert upat konge og fire kal fostra, nokr Det fr inge vald magti etr skipa fulnogje trunfylgja fyresgn etr 43de 48. Hev er og skriftleg br vera uplring kongsti kar, i 7. . 1 da I milotd 41, vikur det vert 43, a fyresgn brigdel i det dyt skal 47. strak samn. er Korleis faste segja gjen, den pa um um ikje det. regl, norske ut ei at den malet. pa ny vert kongst den utvande mansid, verta og umyndige konge 46. fyr Er eidn pa 45. og storinge Ifal kalr ikje samn den umyndige den maten, far hans brigdel konge som hev styring meg Sveriks ikje skriven nste So snart gjera dei, storing rikstyng reknsap som storinge, skyldnae skal er late verta fyresagd etr seg det storinge og nedlao eldr Gud rikstand. eldr riksdagen i iksradet riksdag. deira fyr hyre hev hgster, pa seg up i er hen. til etr nar a 39 saml og enda, vert skal pa so dei den tekn til tid, 40 og gjera 4. 41 den i samhve og hans Dei, nemr, eidn: med heilag som skal, stend dei Eg grunlovi ord! fyre norske lovar og og Dei styring fyr sver, lo vern; svenk i eid det norske at eg so vil sant gjer hve, stor sta som same umyndige maten, konge som vert ovanfyre halde i etr 7 er same faste fyresgn fyr val pa og

<;.
Um tinge, f vilt heim 25 der. ved skrivng lov. a.
1 ber Xar i 184.

borgaet Folket utver er Valret skipa hev hev vore Fyresgn i mantle Valretn set under drag etr
her ei miskrvng er vist

og den i tvo dei bu sitjande um av vert ofentlg seg

til av redaktiosnm

den lovgjeand ting, norske

lovgjeand magti eit i mantlsfr som supendra tilae fyr av valretn;

fyr ved til umfra-stoinge

magti. ved og borgane, landet i 5 og hev fyr misgjerna,

40, so er det

49. som 50. ar, 51.

stor odelsting. som hev og um in gjevn eig

lagtin

eit ar

dei,

valret, den, som

vert

52.

vert kan
det

som

tap
43

i staden

1
b. c. d. fr valet a. b. magt; c. d. eldr kvart mand faste gjenom up 50 etr seg-imlo ket ste 15 sendr da gjarne, uptil framleids Des etr segimlo solei: tire, verta lovfyresgn Det, [tiandepr som Den, vald som til stend fra at er 5 til det som tingma milo 2dre mai/6te pa ein eldr av 14 stre sit vl hev samn eit 10 etr til hev pa 18 Hev med han valfyke].' 58. som vl valmenr stad, milo eig ein, tale]. vore jamvel hakr, juni hev 187. tal 15 1 som amtne dei til til riksmnte i valfyke, halde up a 24 andre, mta tvo, 25 som og til tak 34 eldr der a gjelda storinge, fire ein valmenr valmenr 1 hev kvart valret, ein, same 10 hove. valret, ; som kjpstad er inbygjar, Des pa ein eldr [fjerdpatn solei: det fre sine fra prestgjld valmen til kjem 20 samn faste, hev ste tri, riksad, han ved ikje orun til den hogt ij 57. valmenr stad, milo hgste at som dei 3 til tale, 150 nrmaste kjpstaden; pa tvo, i tilhve en av 56. $ I orskud, Fyr 5064 kjopstadern som ar. er 5. ved lov. som vali hev kjem vrigheta andre sit 6 lv nok inbygjar, kjpstaden, bae landet til 20 seinat og valret 35 pa eldr storinge fleir kan hev vl til vel sit 30 ein da i amte, borgane, ein, eig by tal 7 ilt kan til 10 a tvo, senda. som der kjpstader dei tal tri, mand ante 54. ute. Dei Valtmgi Valstyre kan byrja, i grunlov! valret. vl so dei samn faste, ein seinat og som valmn ate vl fyr dagr kvar verta skal vin vert yverfod, valt Valting skal vert vera styrde gjer inak formane pa borgaet at meir og i ramndtf han hev en valmnstig fra-segjod, pa av den tvisemal fyr storinge. i alstyre'v lesa maten, um eit rike; kjopt valting. vert ina haldne septmbr som valret vert tridje royste, selt si eig royst vert ner utan 53. im domfel det lyve fra gjev stend hjelp hev Valretn fyr i lov; styring misgjerna;, gjen havt vert umyndigjor; up under hja slik gjen buet skiftern; fatigsel hjelp. tap fyr i samhove i tens hja den, som med framnd fyresg eldr i det site aret fyre eldr gjer buslit, so lengj buet hans

ante i alfv tam og akt 1 til 41 ri,t bev dei imbyg solei: og so ryste er valret,

12
valret, tingma fylke man fylket. Grunlovfyesg er mai skal des ein Breivk Kristand fjord Vardy ein., ihop, bak anger fire eldr under same kjpstad, vl inbygjar, valfyke valmen. skal des Norde stian Nordlan Trumsy andre 3. som lovfyresgn um av 58, fleir kraft. gjeld eldr brigde 59. til fre nste storingme i Dei stend i amti amt i Dei strid fra 57 fyresgn, storing. Syner fra og amt amt riket tri, kvar fyresgn med 26de 58 den novembr i grunlovi som det kjpstadern er seg velja, anleis Bergnhus fem, fem, Sre sine Finmark Romsdal Trondheims fire. i grunlovfyes, 1859 vert faste da, og hermd i at en det tridje 26de 57 2. vert vert fyr seg Talet set faste amt fem, amt amt serkild gjeld som valmn, som sjlv, pa til hev vl storingme, ate ved Sre tvo, fem, amt og og grunlov, Bergnhus Heidmark Stavnger fem 58 i og mai set 57 og er og grunlovi, grun 186 ut syti. Akershu amt fem, amt amt dei fem, fem, sju ihop, Nar fleir valfyket um er Kongsber Litlehamr, ein tvo, Tunsberg ein inbygjar til kjpstader, komen um valret. ikje til han a so den kjpstaden, som hyra skulde Ein i nok kjpstad, hve som Av fre landsbyger des amt Kri vl, fem, til hert under fa kjpstad, med ihop, Trumsy ein Porsgun og Body og som Risyr ikje valret, som ein, og Fredikshal Vatsy ein, Hamr Krakey og ein, ein Gjvik Sarpsbog ihop, ein. er kjem lig vert kjpstad-vlfye, fre som en en er tri femti eit nemd han nrmast. bygde. her, til hev a hyra Det Ein femti Trondheim ein ihop, set i tadens 6te1 juni 1. velja, anleis ihop, ein, Arendal Kristan, tvo, Kristanud ein, Haugesnd ein, Larvik ein ihop, ein, Skien og Frediksta ein, og Mos ein, Levang Sandefjor og Stav Dr fyr 187 Talet vert vert set faste og Hnefos ein, Grimstad og pa til ved um storingme, ni og grunlov, ein Kongsvier Dramn ein, Holmestrand ein tvo, Hamrfest, ihop, trei. Aalesund Bergn fire Flike ihop, Av fra 1 brigde og 2 4de/2 i runlovfyesg is7og 58 som des og kjpstadern vl, Molde fire, til novembr i grunlovt: 1902, fra 2dre som kan vald milo a fra pa segja nok ei og andre um han an same en els valfyke. tid dei kav valfre er valfr Men meir borgane og ikje ikje en alt nok ein ting i alv vald val til

13
parten tid, raen til ikje lovegt styre Um riket, som han bte men. dig ledn, fin avgjerd. vanleg val lovegt i ansh eldr serkilt fulmagt, stadern at sagd storingme i grunlovi. Storinge 65. kas uphaldet derifa sonlcg gjernma; dregn hev er kvar bore og til fram. ein Dei skyldig som andsvr Eter hefting, og heldr fyr den a er reta valde 6. og medan minder ikje dei skipnade, seg. til storingme pa den fyr ferdakostn i den Storingsme dei er dei kan meingar, som pa vert dei storinge, gripne utanfvre soni der dei tid, dei er Storingsme til pa er, storinge storinge. pa ferdi undatek i ofentlg storinge i toringes er vedtkn, til storinge fyr ' brots verta pei no avgjer, um des hev fulmagtern ret til og vedrlag derifa er loveg. av og riks fyr og den varmn 64, som ale stad valde sval. So amtne valmenr er kar snart til nste foral, den, varmne, storingme pa skriv pa den landet under maten, og storing storing. so som han nst ikje honm um valmnstio-e er magistren til vitnemal som er fvre valde, lovegt; Den eldr a tak eldr fr 63. mot hev orskuden som i ein hev valbok, Vert mter ein mot er ved pensio Kvar valet, foral, kan som er ikje storingma pa hev storinge, dei flest hev fr dei i kjop um, styre 30 62. riksadont der, den, kan som minder som verta tingma skvldig vert han valmenr undergjv pa a hindra da rysten, halde' ei moter ale tak 61. ar Dei kan valting, og fa valting, Inge gamU som i vak lyve tvo. kan foral, 60. mota kan fyr forme til det kan og er hev i riksadet, eldr ikje vald er er verta til kar storingma, etr ved storing tri sed mot ved 58, orskud tensm valde til a vert verta at senda avgjort vald heim og des brigda fra Veljfor fyr senda er veljfor valsetrn ved til lov. storingma, i iketr dei som ved storing er skvl site fyr i 10 hev hofet ar. em skuld rysten fra-segjod. borga, sine som i brev er utanfvre til dei, fra heil des kjopstadern borga, sjukdom, sine riket, fyresgn og fra som hertns i brev til bor storinge, so, at landet er i riket, eldr dei, til tale hover men an som retsno pa fyr storing som som ein fram

14
maten, storing. dagen mtesad, solei kjpstad gjort storinge sendr i lea skal mta up, feld umfra-stoing, tid, storinge samn. ste tinge. etr storing vert prsident verta tingme gen segjr serlg konge Nar radne og vera segja halde vedkoman a. a gjeva 75. tilks med nm fvr ikje stengd ting Det lover gjev hyre og tak ret med i radlegjin mote dre, lyve storinge av lover; er fyr hev til eldr ifra ynskjer er til storinge til tingmer, um stengd dei det. til: a legja pa skatr, den a mta stade, 74. den, um a tilsande fa ma er opna, i storinge men dei utan saker, dre; retn, storinge det ing hev halde, er til So han romet Kvart og minder stade. snart dertil til storinge kalr, riket til radlegjin riksmntae og i aeb ret til som vert ber er eit tingdelr, a fyre, mte nar rysta, a og a hev tinge ura gjeva dei agt vera. og riks skipa med emn, pa. seg, opnar ei som Nar tale han kon og nyt i i lagtine; Utvale val, valboken, utfyl ting sin eign dei held sekrt. tvo tridjepan ved og vert lagtine minder serkilt sine mte Ikje som 72. eit uplyst, Storinge dei gjort vert det val. serkilt nok av og av vedkoman vel ting sin eign kan Vert sedvanlgt fyr vel andre pa so skulde ut kva ar 71. bade 70. tid han Storingsme ved som eit umf storing det fjordepatn tri fyrste verand vera fjordepatn sedvanlg brigda avgn; pa da sedvanlg av tingmer er storing ale odels dei vert ram-stoing skal sedvanlg haldne i den halde byrja, storinge da stifbyarne pa Eit fin den slikt fyr i ide.t 69. I til ut ei ei kungjeri, minst faste umfra-stoing godt. stend storing tid. enda vert pa umfra kjem til den i umbodet og tri ved sam dei fjortan staden. kan konge lysa fiendslgt i riket serhv onr etr minder infal til mtesad. hev tid som dagr konge en br fyr den vera storingme 68. Storinge den 10de konge eldr kjem oktber fyr fengjad Det ret ma til vanleg. lyst i kyr skuld vanleg kvart usedvanlg sykje, da a kal Konge j urne vl verta samn ein samn ar; den hovudstaen umstend, an kun fyrste yrke er som no er sagt, er tilsamn kongerit Norigs

15
avgifter, gjeld sedvanlgt nyt b. e. d. utgif e. betal til eigdomar; f. likens sjlvare kjend frde tvo dei g. dei h. riksae det sarne, i. sionar vande; k. igjenom pa til utgane penglyviar 1. odelsting; hev sendt i merknad. ante lagtine legja med burt brigde site forslaget. Nar til fal lagtine, vert Odelsting lovfrsaget eldr forslaget radleg utan. eldr odelsting som hev ante sendt vedtk godkjenr tilbake um senda til des det eit lovfrsag, eldr odelsting og pa kan nyt til vrak vert det, med so det og a gjeva 76. odelstingmrc Ale inledgsrt lovfrsag skal eldr des prent; etrsynm av det fyr; til framnde. fyrst styring verta ved fyrehavd ein riksad pa ar, som a velja riksenap riksenap ina storinge fem etrsynm. og kungjera skal sek hev difyr mander" gjev som kvart utdrag verta ar skal av gjevn etr sine des ga a ga og undatke um igjenom i des so er listurne gjera dei a kuna a sine som artiklne, krevja konge gjeld hev yver dei brigde, lyneg fa vegnr ofentlg frasegn hev artikl; som kven er ofcntleg-; som og likev embt; milobs som lner det fin og pentur kongehust ikje dei helst til a undatek kongel prin mota fyr seg ; i norske hja avskrifte konge riksadne, brevskapn, um gjort men dei avtlurne, med des framnde ma ikje a fa ale miltre seg fyrelagd ofentlg komandser eldr ved utdrag den som som norske held der som av dei riksmnte til er konge magter, strida framlgde; pa so mot riket nr i Sverik, mteboki frasegn undatek) bkern, f ra og styring brevskap og som og eldr dei ret er i Norig, (dei kongehust, a fastej, konge a a a hav lyva tern; kar til men mykje hans den hof lni det hald; ma kvart og ikje ar a skal fastej vera i faste verta lni uttak vedtak up tilsyn dei pengsmar, ikje tol lengr storing nm rikslan; med riksen pengstl; som er naudsyleg til riks dei; og andre en er til kome ofentlg fyrste samn, april tyngslur, aret minder etr det men eit des nyt gjer

16
Nar fyrelagt det vert stern. tri hev sendt styring festing. underskift, Samtykjer bake ikje det oftare. tri gjort ting idkt at som legjin, festing, fin utan mal segjr som vrak haldne og Norigs at lydane stadfe, vedtak a. til storing 82. frasegn etr som Kongel fra grunlovi; storinge os hev so: liksom lov (dei riks-ngle vorte (her me under stadfeing um, fyrelagt kjem hermd var vedtak). godkjenr hand krevst at og riksen ikje det er saml som etr fyr 81. ikje dei. vrak. Ale 79 lo ernv undatek) og med vedtak vert des fra Di utferd i namet ord: storinge, hev og me stadfer insgle. N. i det til N. konge, gjer fra godkjent det kunigt: dagetl, og norske malet under det lyve eldr det alt Ale ute er hev og avgjorde, dei, som ina 80. naudsylegt, fra vore enda, konge. samn tek so han Storinge men Nar den han at ikje hans storinge so vert storinge i vedtak, majest held det val eit tid storinge, 79. i adr og og milo og det ikje fyr lov, skilt. vert ikje det faste si han serlg avgjerd ante godkjenr, verand lengr hev fulenda tid, um stadfer og konge dei vedtak, eldr vert samn, en tvo sine so lengj mander gjer da det same Hev atskilde vedtak fyrste da vil ganlet enda um vert negta etr konge utan og konge stadfeing den alvoregst ikje gjev site til fin odelsting det som tenlg da tri sedvanlg ved minst brigde vedtaking fyrelagt pa 78. og Samtykjer det han med a er vert ikje dei stadfe saml, fyrel storing, tvo og sedvanlg utan at hev med eit nok gjort dei vedtak, rad stad ord, da i ord, konge lov. vedtak, at det. egja han, I sendr som so konge ihopset storing, stor eit fal no ma vedtak etr han det det stend, ikje til i vedtak, gjev han det si dagr. godkjent til med konge, sknad 7. Nar eit vedtak, nm han um, lagtine som er at til det eldr odelsting stade, ma og fa og storinge hev els kongel gjort, til den i samte vert norske stad det da Imilo med vedtk, kvar lagtine avslg, eit forslag og held dersom slik fvrehaing andre heil det fra odelsting gone storinge fr ma tvo det vorte samte, tridjepa i det minste tvo sendt og gonjer tilbake forslaget av ry g;a hev vore fra

17
b. c. til eldr mt cl. vrak e. f. riksad retslg og som fleirta. a fedralnsvik, skipla det i dei 85. fridomen som tilfe, Den, 84. er Storinge fyre da som og skal nok lyder trygdi D Urn S han tinge hgster gjernia, 1 87. grun retn. ma domar. vera vert oficera, domstlen re pank eldr 90. eldr fridoms Hgsterdoman undergjv gjenomsv. avgjorde 89. som i ale 1 retn, ikje til Don hinder ate fyr fyr fredsti konge dei tap krigseta, fyr lengr kan tid set skjota men 8. vera det Hgster skipa og 01, atinde det, utan er til av at fre strafek at hgster medoar, som en" ikje gjeld tri mander. i nok hove verta pargfen dei kjem riksetn Den, ut ma uptil ikje er reis fyr som embtsro, dei hev som vert prsident er tridjepan verta dmer en mindre som formane i runlovig i" amhves fyr samn hgster, med andre ante liv tvo og eldr hge site tila, kan av sak fyrste 86. Lagtine og ante site mot eldr i som i lagtine utan dei, en domstl. og sek skal med med ikje lov femtan a som den samn domstlen riksadmen mot storingme. forste. nema sit man Han nok i iksr i storingme dmane med hgster i eid sakern, eldr magti. er riksetn; som domar fyr brots odels i um til mande og endlg eldr 83. emn. held verta an eit til pabod, storinge, sine kungjort vert vedtk som han hev er mte fyr pa ustengd prent, med til sak so ryste mal i dre, nr Storinge vedtak ; til vedtak, orskuda fra til vedtak andre. kan storinge fra hja fram; som storinge um val-tisem; um odelsting hgster krevja inledgsrt um tilae utgreidn fyr mot fra gjer, nar det stadfer eldr til vedtak, vedtak, vrak som som fulmagtern storinge storinge til gjer gjer, storingme, ura nar sit indre det styre; godkjenr som hev

18
han er 30 91. ar Inge gaml. E. Ymse norske a. riksboga; b. som land; c. d. versit pa 30 fyr vera synleg I grunlovi faste si lovbk laust, dei ikje tarbe, Dei til mot nm men straf verta tyngde 98. med utan 97. upreisnad lovi 96. etr Ingi Sportlane avgifter hev Inge dom. lov ma til til nste personlg 95. storing. Loyvebr hefting, ma tek kan Pinlegt fa rets-nm riksa. tilbakevrnd ikje til a verta forhy um verta gjelda. dm utan er ulovegt. kraft. ma ikje etr lov eldr um utsejing gjevn, undatkig med nar fyr skuldbetaing den nye lovi, um trygd eldr al lovern, stride som faste so eig. skal pa som mot i milotd skatrne, som 94. dei andre no den Ei gjeva sedvanlg gjeld grunlovi vert no gjevn. er, stend likens ved lag i landet, eldr ny almen ut pa borgale fyrste, storing. ved lag, mot eldr Desimlo a milobs segja um ret lovbk um og det ei er stend dei strafe rad kva ved 93. set lov. Norig ar han Ber med fyresgn mun fyr kvinur, men, svar skal ikje i kongsradet. gjevn ved nar kuna fyr framnde Inge gaml, er den, 25 ma eldr ar som gaml. vedkjnr Um lov. dei els fa onr fyler embt, riksuld dei det vilkar, vert en dei seg andre til embti rikselgon, vert naud kan eldr eldr Likevl og som som kan dei stader. fa embt som magistr, som yveright, underoma fyr eldr han fut, er hert storinge andre lrde skularne, bnr gjev verta i riket inledgsrt. set til lkjar i 10 til ar; lra og til ved konsular unieldr pa er fde den tid i ikje framnde var land riksboga av norske i nok foreld, an ante borga, er fde 92. Til som embt talr i riket i taens landse av foreld, fyresgn. ma maul som ber og da var norske verta utnemd kan veila kal til hgsterdoma, fyr

23
som grunlas den og magti landsovi, hev borgane sagde. straf kva openbrlg nad eldr segnr, gar ting leg strafelg forbtne. seg fa kyrja til a ber tekn. landet eldr ma til (Ider kva a midel. korleis undatk ho ikje verna 109. um den bor andre og 108. hert Kvar fedralnt grunseti hav, og um det Korleis mest storing Greivskap, verta borga grunlade. i iketr ei vis er tid, skal er i utan verta landsget, regln umsyn gjenomfrd, at like til skyldig stand fremda verta 107. bruka Odelshan gan dei skal fyr nrmae an fult _ og en uplysnig. til og deira, astern sta landsfoket," vilkar. baroni, stamhu ved lag um 106. prestka til bate rleg vedrlag Kjopesumar benficra, fyr Mideln eig gan. ma til det og stre faste fidekoms ikje nyte fyrste verta av fyr kyrje 'til 105. eldr 104. 103. Jord Krev fast av riksa. og inkomur skal og milde av ikje prestka stifngar det gods, verta og skal som bruka til er Inge, og landse eigdom mot som nye 102. 10. og stendig Hus-rankig tilfe. som bult hert kan tarv, til ofentlg gjer ikje at nok bruk," buslit, i nok lyt fr tilfe s;jeva skal fristad. verta fra han mot dei eldr nok. helst Hert band els lovern, konstiuel hev Frimodge er loveg ma pa inge nrigsfdome. er uloveg, so nr som i kome med ytringa fyr kvar fa inhald ante vanyrd magtern, range og um fyr 10. nok det Prentfidom skrift, so sjlv skulde hev som han hav, vist mot eldr trudomen, motsand reknjad rikstye og slike ei. serta, som og mot skal hev minder egja det late vera. prenta han andre mot deira skuldin am kva sedugkap fyre-* Inge eldr med til kan gjeva vilje ulyd verta ut, og rikstyng utan ho tri til Ifal ikje gonjer som gjeld ikje etr andsvr, nokr strak hev upreist, ret dei til forme, lovern arest som samkoe skilt les at, up kan a bruka som 9. nemr, eldr er Inge ma og ulovegt fengsla. skulde so hogt hermagt hermagt i lovern snart fyr skipla den hen" verta den borgale dei bruka"; mot er fyre riks styki els ofentlg styre i ro pa verta den uphald set maten, stend fast utan som dei vedkoman i dei byd. tilfe, Fyr

 vernskylda fyrste hev fyresgn, eig vert flag. riket brigde valbok dei a Og den skilde nade, um eit fyresgn, og slikt ma brigde. dei avgjer, aldri grunlovi, ma sedvanlg um eit men som tvo brigdnsfolaet slikt einast ikje tridjepan brigde ga brigda Norig verta og kungjort storing pengfaste Orlogsfaet 12. treng framset pa i nste Viser brigdn pa prent. rynsla, i okn fyrste 1. 10. og ved Norig feng sedvanlg til som Norig myntsel; lov. hev vert ret eit vegar no held gjeld, ved korleis held storing ale up a uplysnigar. ved med tak

20 det avgjerd lag. a til uniosflag. at

25de um, Til hav des a den stykje, sedvanlg Men valbok, br strida ut pa andi av storinge mot slike verta grun tiljamngr i den vera riksp samde det som vedtk setnigar i ein er det hav grunlov! skal storing fyrst hyre eldr ei. i eit forslaget sin ting sit eign skal eig fyr aret, nar des bank verta handels konge um i ine av til veit ei nemd stend og skipa, sit yverlat fyrst dei til

I
Depotbilk 7sd 69 73
I