Bitki Besin Elementleri

TOPRAK BLGS DERS ZTO104 Do.Dr. Hasan Sabri ztrk hozturk@agri.ankara.edu.tr

Bitki Geliimini Etkileyen Etmenler

Genetik Etmenler evresel Etmenler
Ik Toprak( Durak yeri) Is Hava Su Bitki besin maddeleri CO2

Bitki Besin Elementleri

Ik enerjisi ( gne ya da yapay k) Karsnda gerekletirilen fotosentez sonucu n fiziksel enerjisinin kimyasal gda enerjisi eklinde depo edildii organik maddenin yapsnda kullanlan ve bitkiler tarafndan az ya da ok adsorbe edilen kimyasal elementler

Besin Elementlerinin levleri

Hcre duvarnn ve protoplazmann yap maddeleri olmalar Bitki hcrelerinin ozmotik basnlar zerine etkileri Tamponluk ve asitlie kar etkileri Hcre zarlarnn geirgenlikleri zerine etkileri Katalitik etkiler Toksik etkiler Antagonistik etkiler

Mutlak Gerekli Bitki Besin Elementleri

Havadan ve sudan alnanlar;
C H O

CO2 + H2O + Ik 6 CH2O

CH2O +O2 C6H12O6

Mutlak Gerekli Bitki Besin Maddeleri

Toprak kat maddelerinden
Mutlak gerekli makro bitki besin elementleri
Azot(N) Fosfor (p) Potasyum (K) Kalsiyum (Ca) Magnezyum (Mg) Kkrt (S)

Mutlak Gerekli Bitki Besin Maddeleri

Mutlak gerekli mikro bitki besin elementleri
Demir (Fe) Mangan (Mn) Bakr (Cu) inko (Zn) Molibden (Mo) Bor (B) Klor (Cl)

BBE
Mikroelementler ve yarayl elementler
Sodyum(Na) Nikel (Ni) Silisyum (Si) Vanadyum (V) Kobalt (Co)

BBE Alm
Toprakalt organlar (kk sistemleri)
Rizosfer(kklerin dorudan etkiledii 1-2mm toprak alan)

Toprakst organlar (gvde dal yaprak)

BBE Kk zerine Alnmas

Karbonik asit kuram ( zelti kuram)
CO2+ H2O H2CO3 H+ + HCO3

Kontak deiim kuram

Salnm (ossilasyon) hacmi

BBE Kk erisine Alnmas

Pasif absorbsiyon
Difzyon Osmoz yon deiimi

Aktif (Metabolik) absorbsiyon

Tayc kuram

BBE Almna Etki Yapan Etmenler

Scaklk Ik Havalanma pH yonlarn karlkl etkileri Bitki eidi Bitkilerin byme durumu

Toprak st Organlar ile BBE Alm

CO2, O2, SO2, NH3, NO2 Fe, Mn, Zn, Cu

Azot (N)
Yararlar

Bitkinin vejetatif bymesini artrr Bitkilerin koyu renk almasn salar Dane ve dolgunluunu ve verimi artrr P ve Knn kullanlmasn ayarlar
Amonyum slfat (%21) Amonyum nitrat (%33) re (%46) Kalsiyum nitrat (%15,5)

Azotlu Gbreler

Fosfor (P)
Yararlar
Hcre blnmesini artrr Ya ve niastann ekere dnmesi artar ieklenme ve meyve verimini artrr

Fosforlu gbreler
Triple sperfosfat (TSP, %44-50) Diamonyum fosfat (DAP, %46) Monoamonyum fosfat (MAP, %52-55) Fosforik asit (%72-79)

Potasyum (K)
Yararlar
Klorofil oluumunda rol alr Niasta ve ekerlerin yer deitirmesi iin esastr Meyve kalitesini artrr Kk sisteminin ve hastalklara direncin artrlmasn salar

Potasyumlu gbreler
Potasyum Slfat (%48-52) Potasyum Klorr (%60)