12-06-13 Shda | Theaterkrant

www.theaterkrant.nl/recensie/sheda-2/ 1/2
De overvoIIe set van 6KpGD maakt bij het pubIiek een wirwar van associaties
wakker. Rechts staat een steIIage die doet denken aan de toren van een van
de taIIoze goud- en diamantmijnen die Afrika aIs een vIoek bedekken. Het is
het continent van de maker van deze voorsteIIing, de CongoIees Dieudonn
Niangouna die zeIf ook meespeeIt.
De stellage mondt uit in een glijbaan die af en toe een acteur op het toneel
spuugt. Links staat een chaotisch geheel van staanders, trappen en plankieren;
als we de toelichting van Niangouna goed begrijpen, refereert dit bouwwerk aan de
vele vluchtelingenkampen in Congo en zijn buurlanden. Er tussenin staat een
soort rots die vooral lijkt op een mensenhand met opgeheven middelvinger. Aan
de zijkant prijkt een Afrikaans masker, aan de voet een wagenwiel dat verdacht
veel lijkt op het embleem van de Berlijnse Volksbhne, maar dan zonder
beentjes.
Twaalf acteurs en twee muzikanten bevolken deze chaos half om half zwarten
en witten. Zij dansen, rennen de trappen op en af, de zaal door naar achteren en
weer terug, verkleden zich voortdurend, hangen eindeloos rond op de hooggelegen
plankieren. En zij praten vooral. Soms in dialogen, vooral in ellenlange
monologen. Vijfeneenhalf uur lang rollen de woorden van hun lippen het is een
wonder dat zij zoveel tekst uit hun hoofd wisten te leren. Zij spreken in het Frans,
met Nederlandse boventiteling. Zo snel, dat de boventitelaars soms danig in de
war raken.
Niangouna's tekst is een uitbundige mix van Afrikaanse mythen en legenden en
filosofisch getinte beschouwingen over Afrika en over ons Westerlingen,
boordevol referenties aan het geweld dat de Afrikanen blijft teisteren. Er zitten
heel mooie passages tussen, zoals wanneer Niangouna zelf zijn verbazing
etaleert over de welvaartsziektes waaraan de moderne mens vreest te overlijden.
'Mensen zonder hart kunnen geen hartaanval krijgen,' werpt hij tegen. Wij kunnen
alleen met geweld worden gedood de zelfrechtvaardiging van de Afrikaanse
rebel voor zijn uitbundige gebruik van hakmes en Kalasjnikov. 'Onderontwikkeling
en de elektrische stoel zijn de enige echte ziektes.'
De acteurs in 6KpGD de titel is een kruising tussen de Swahili-woorden voor
markt en duivel 'belichamen gevallen goden uit een lang vervlogen tijd, die na
een apocalyptische gebeurtenis als geesten of in dromen terugkeren naar een
uitgedroogde, hedendaagse wereld', aldus de toelichting bij de voorstelling. Door
het vele stoeien, rollen en vallen van de spelers hangen er inderdaad binnen de
kortste keren dichte stofwolken boven het toneel, die later weer in modder
veranderen wanneer het vanuit de trekken begint te regenen. Maar echte
karakters worden zij daarmee nog niet. En de tekst vertelt ook geen
samenhangend verhaal, hij is meer een opeenvolging van anekdotes en
beschouwingen. De acteurs brengen hem al die uren op n toonhoogte, roepend
en schreeuwend, met monotonie als gevolg.
Twaalf jaar lang was Niangouna met 6KpGD bezig. Hij stopte er alles in. Om te
beginnen zijn eigen turbulente leven. Hij stichtte zijn eigen ensemble, Les Bruits
de la Rue (het lawaai van de straat) in 1997 in Brazzaville, toen alles in Congo,
(/'(56
NRC HANDELSBLAD
'De voorstelling bestaat uit een
ondoordringbare brij van monotone,
want voornamelijk boze en
gebrulde monologen. Zeker voor de
pauze vormt 6KpGD een
martelende gang van ronkende en
losgeslagen metaforen,
personificaties en mystificaties.'
Ron Rijghard
HET PAROOL
'Wat bijblijft na deze tour de force
is de totale onbegrijpelijkheid van
wat deze jonge, energieke mensen
willen overbrengen. n een
postapocalyptische stad dolen
personages rond die geen van allen
voldoende karakter krijgen om met
hen mee te leven.' Joukje Akveld
VOLKSKRANT
'Maar er is geen verhaal. 6KpGD is
een aaneenschakeling van
monologen. Zowat iedere acteur
mag wel een kwartier lang
onsamenhangende zinnen over de
absurditeit van het bestaan door de
zaal schreeuwen. Tergend.'
Vincent Kouters
TROUW
Of het nu het gebrek aan context
of' kennis bij deze recensent is, de
slechte boventiteling of de onwil
van Dieudonn Niangouna om
TONEEL - 6 juni 2013 - Stadsschouwburg Amsterdam, Grote Zaal - Speellijst
5(&(16,(6
SHDA
DEUDONN NANGOUNA, LES BRUTS DE LA RUE
$IULNDDQVHUHIOHFWLHPLVWGRHO
door Joost Ramaer gezien 6 juni 2013
De nieuwste vacatures van
Theatervacatures.nl
Bunker Theaterzaken 12
juni 2013
Stagiaire secretariaat [.]
Stichting Kunstmin 12 juni
2013
directeur/bestuurder [.]
Het Muziektheater
Amsterdam 11 juni 2013
Marketeer en Medewerker
nieuwe media [.]
1,(8:6
5(&(16,(6
Bussemuker sLuurL vIsIe,
IuuIL CuILuurkuurL Lerug
NomInuLIeregen In IeL
cubureL
TA en Oorkuun
genomIneerd voor
AmsLerdumprIjs
CorneIIs NooLeboom 1qqz-
zo1
Murc vun UcIeIen
overIeden
JoIun GreLer 1qz;-zo1
TIeuLermuker JunI zo1
VIuums TIeuLerIesLIvuI
muukL seIecLIe bekend vun
seIzoen zonder
IoogvIIegers
OrkuLer wInL Gouden SLruIs
SImons nuur NTGenL en
RuIrLrInnuIe
Desdemonu
TruLundo de Iucer unu obru
que cumbIe eI mundo
VIIegende koe
.A. Dunce ProjecL
TwooIs1
RubbIL In LIe IeudIIgIL
Dunsersmukenzo1
Over LIe roud
DIe MeIsLersInger von

HOME NIEUWS RECENSIES ABONNEREN TM ADVERTEREN COLOFON


Zoek!
12-06-13 Shda | Theaterkrant
www.theaterkrant.nl/recensie/sheda-2/ 2/2
HOME NEUWS RECENSES ABONNEREN ADVERTEREN COLOFON
@2012 THEATERKRANT, EEN UTGAVE VAN THEATERMAKER // TECHNEK ARJENKP.NL // ONTWERP KOCHXBOS STUDO NL HOSTNG: NEDERHOST
Sunken Garden The New Rambo Generation
theaters incluis, door het geweld van de burgeroorlog in puin was gelegd.
Niangouna wilde het Congolese toneel vanaf de straat weer opbouwen. Met het
klassieke Franse theater waarmee hij opgroeide. Met de oude Grieken. Met de
overgeleverde verhalen van de Lari-stam waartoe hij zelf behoort. En met de
iconische, voornamelijk schokkende beelden van het Afrikaanse nieuws, zoals de
Westerse media die overbrengen. Het is erg veel, al met al. Veel teveel om tot
een coherente voorstelling te komen.
Dat is jammer, want wij zijn rijp voor de voor ons nieuwe theatrale reflectie door
Afrikaanse makers en acteurs op hun eigen cultuur en die van ons. Hoe fraai en
verrassend die reflectie kan uitpakken, bewezen recentelijk Hate Radio (op het
Groningse festival Noorderzon) en The International Criminal Court (in het
Amsterdamse Frascati). Shda zal in juli te zien zijn tijdens het Festival
d'Avignon. Maarten van Hinte, inleider van de Amsterdamse wereldpremire
van Shda, vertelde dat Niangouna zich danig heeft opgewonden over berichten in
de Franse media als zou het Avignon-festival 'de blik hebben gericht op Afrika'.
Niangouna wil namelijk helemaal niet als Afrikaanse exoot worden gezien. Hij
beschouwt zichzelf als een belangwekkend maker die op de kwaliteit van zijn
werk wil worden afgerekend, ongeacht zijn herkomst.
Kan zijn. Maar kom dan ook met een goede reden om je publiek vijfeneenhalf uur
lang aan zijn stoel gekluisterd te houden. Shda voldoet niet aan die eis.
Foto Vlica Panduru
Theaterkrant 2013
Dit bericht was geplaatst inToneel and tagged Congo, Dieudonn Niangouna,
Festival d'Avignon, Holland Festival, Shda, Stadsschouwburg Amsterdam.
Bookmark the permalink. Plaats een reactie of laat een trackback
achter:Trackback URL.
helder te zijn over zijn boodschap,
feit blijft dat het verhaal van Shda
onbegrepen en daarmee onverteld
is gebleven. Misschien was het
een briljante voorstelling,
misschien ook niet. Over een
verhaal dat ik niet schijn te hebben
verstaan, wil ik liever niet
oordelen.' The Gospel According to
the Other Mary Radio
Filharmonisch Orkest **** Robbert
van Heuven

PIaats een reactie
Uw e-mailadres zal nooit gepubliceerd of gedeeld worden. Verplichte velden zijn
gemarkeerd met *
Naam *
E-mail *
Website
Reactie
3ODDWV5HDFWLH
1UQEHUJ
7KH1HZ5DPER
*HQHUDWLRQ