You are on page 1of 138

&ufpufr_taygif;

o&zlaqmif;

yvifay:uqif;
[dwf
olckd;"m;jyqkdwJh ppftpdk;&
vufeufcsa[h vufeufcs
wkd@rSmu csp&mvufeufqdkv@dk
tyfwdkwacsmif;r# r&Sd
aeod vod urBmod
rif;u vufeufcJ,rf;awGe@J
t+rJwrf; yJG=urf;aewJhaumif
rif;,kHpm;wJh tiftm;u
vSH "m; vufeufeJ@ &ufpufr_taygif;
o&zlaqmif;wJh tiftm;
wkd@vufeufu trSefw&m; vlxkcGeftm;
wkd@,kHpm;wmu
arwWmtxkeJ@ vGwfvyfr_
urBmhw&m;cGif +ydKif+yD;wif&Jw,f
yvifay:uqif;prf;a[h
(wifrdk;)
'guawmh a'gouJwJh uAsmyJqdkEdkifygw,f? bmjzpfv@kd vnf;qkdawmhukd usaemfwkd@u +idrf;+idrf;csrf;csrf;eJ@
w&m;r#r#ww at;at;csrf;csrf; awmif;qdkyg&@J e@J [kwfvm;/ olwkd@wawGu t&Sufr&Sd/ ta=umufr&Sd wkdif;jynf&@J
jy\emudk wu,fwrf;tajzr&SmbJeJ@ 'Dtm%mudk 'g vufu+rJ+rJqkyfz@dk &mtwGuf olw@dk t&Sufr&Sdvkyf=uudkif=uykH
awGudk jrif&wJhtwGufa=umifh pdwfxJrSma'goxGuf+yD;awmh a&;vkdufwJhuAsmygyJcifAsm? (wifrdk;)
a':atmifqef;pk=unfESifh tzGJ@csKyftzJG@0ifrsm; t=urf;zufwdkufckdufcH&onfukd =um;od&onfhtwGuf rcHr&yf
Ekdifjzpf&onfh uAsmq&m}uD; OD;wifrkd;u (4-6-03)ae@wGif e,fomvefEdkifiH onf[dwf+rdK@/ urBmhw&m;&Hk;a&S@wGif
'DyJ,if;t=urf;zufr_tm; qef@usif&_H@csuef@uGufqENjyaepOf &ifwGif;rSxGufay:vmonfhcHpm;csufjzifh ,ckuAsmtm;
a&;pyfcJhjcif;jzpfonf?
9-6-2003 &ufae@ 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoH nydkif;xkwfv$ihfcsufrS

bkwviftxd acsmacsmarmarma&mufw,f? bkwvifrSm qkdif;bkwfwifw,f/ kH;zGifhw,f/ aemuf vli,f


zJG@pnf;r,f? usaemf bkwviftxdvdkufoGm;w,f? qkdif;bkwfwif+yD;wJhaemuf usaemfjyefcJhw,f? jyefcJhawmh usaemfwkd@
toGm;wkef;ueJ@ rwlbl;As/ tjyefrSm bkwvife@J rHk&Gme,fpyfrSm &Jom;(30)avmuf eHywf 'kwfawGeJ@udkifapmifhaew,f?
rkH&Gmuae bkwvifudkvmwJh um;awG/ armfawmfqdkifu,fawGudk b,fol@rS cGifhrjyKbl;? oGm;cGifhrjyKbl;? tJ'g tajc
taeodyfraumif;bl;As? tJ'g wm;wJhae&mu bkwvife@J rHk&GmeJ@ e,fpyfawmxJwae&mrSm bkwvifrSm usaemfodchJ&
wmu bkwvifudk 'DyJ,if;+rdK@e,fuvm+yD;awmh qufoG,fw,fAs? tJ'g bkwvifeJ@ 'DyJ,if;t=um;rSm }uH@z@GH awG
tiftm;tcsKd@&Sdw,f? armfawmfum;awGvnf;rsm;w,f? tJ'gpdk;&drfw,fqkd+yD;awmh 'DyJ,if;uvm+yD;awmh ta=umif;
=um;w,f? tJ'Dawmh ppfudkif;wkdif;pnf;&Hk;a&;tzJ@G OD;bmbmwkd@/ OD;xGef;+rdKifwkd@eJ@ pum;ajymae=uw,fAs? tpDtpOfu
awmh 'DyJ,if;ntdyfzkd@yJAs?
ppfudkif;wdkif;/ rHkGm+rdK@e,ftrSwf(2)jynfo@l v$wfawmfukd,fpm;vS,f OD;apmatmif
bkwvif+rdK@txd a':atmif qef;pk=unfw@dk ESihftwlvdkufygoGm;cJh+yD; naeydkif;wGif rHk&Gm+rdK@odk@tjyef rkH&GmESifh
bkwvift=um; um;vrf;ay:rStajc taeudk 2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@ n(7)em&Drxkd;rD
jynfyrD'D,mESifhtifwmAsL;wGifajym =um;csufrS

a&OD;a&mufawmh olwdk@u tefwDhudk oD;oef@cJGxkwfz@kd ajym=uw,f? vmac:=uw,f? tefwDu 'Duae


olwa,mufxJrvdkufEkdifbl;? Oya't&aqmif&Gufr,fqkd&if usrvdkufcJhr,f? Oya't& raqmif&Gufbl;qdk&if usr
uav;awGeJ@ usr rcGmEkdifbl;vdk@ajymygw,f? awmfawmf=umawmh olwdk@u Oa't&aqmif&Gufygr,fqdk+yD;awmh
tefwDhudk oD;oef@ac:oGm;ygw,f? usaemfw@kd wawGukd tm;vHk; a&OD;tcsKyfxJxnfhxm;wmaygh? a&OD;tcsKyfrSm usaemf
wdk@ ESpfntdyfcJhw,f? aemuf a&$bdkudka&mufw,f? a&$bkdrSmwntdyf+yD;awmh cEWD;udk av,mOfeJ@ydk@ygw,f? a&$bkduae
ukefum;}uD;eJ@ wHwm;OD;xdac:oGm;ygw,f? wHwm;OD;uae av,mOfe@J y@kd ay;ygw,f? cEWD;udkaygh?
udkausmfpdk;vif;ESifh qufoG,far;jref;csuf
9-12-2003 &ufae@ 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESihf tifwmAsL;rS

usaemfwkd@u 'D a&S@ajy;taeeJ@ vmwJhtcsdefrSm tcif;jzpfwJhae&mayghaemf/ vltkyf}uD;ay:vmawmh usaemf


wkd@qufarmif;w,fAsm? qufarmif;wJhtcdsefrSm oHql;}udK;awGokH;xyfydwf+yD;umaew,f? oHql;}udK;awG tjrifhajcmuf
ayavmuf&Sd+yD;awmh vrf;tjynfhyJydwfxm;w,f? ydwfxm;wJhae&mrSm vltkyf}uD;vGefoGm;wmayghAsm/ &JawGuvnf;
,leDazmif;awGeJ@/ wkwfawG/ 'kdif;awG ukdifxm;w,f/ aoewfawGe@J &,f/ aygif; (100)avmuf&,f/ aemuf ppfom;
ta,muf(20)avmuf&,f awG@w,f? tJ'DrSm &yfqdkawmh usaemfwkd@awG&yf&wmayghAsm? &yfwJhtcsdefrSm olw@dk u
usaemfwkd@udkar;w,f/ b,fvJwJh? usaemfu 'DyJ,if;udkv@dk ajymwJhtcsdefrSm usaemfeJ@twlygvmwJh ukdatmifuayghav
a':atmifqef;pk=unfeJ@vmwmvkd@ ajymvkdufw,f/ tJ'DrSmtzrf;cH&w,f?
usaemfwkd@udk vlxkuzrf;wm r[kwfbl;? ausmfoGm;wJhtcsdefrSm &JawG wkwfawG 'kdif;awGeJ@ &JawGayghaemf/
olwkd@u =unfhae+yD;awmh t&yf0wfeJ@vluxGuf+yD; usaemfwkd@ukdar;w,f/ olar;wmuawmh b,fvJqdkawm/h usaemf
wkd@u 'DyJ,if;? udkatmifu a':atmifqef;pk=unfe@J vmwm? tJ'Dvlu usaemfwkd@ESpfa,muf&J@ab;rSm? usaemfu
atmufqif;vkdufw,fAs/ qif;vkduf+yD;awmh &yfaew,f/ tJ'Dvuf,mbufrSm ppf,leDazmif;/ ppfabmif;bD 0wfxm;
+yD;awmh tay:upGyfus,ftustjzLeJ cyf00ayhgAsm/ cyf00t&yfeJeJjrifheJ@vlu vuftkyfcsD+yD;awmh bkef;}uD;awG (10)
yg;/ (15)yg;avmuf&Sdw,fAs/ olav#mufaew,f a':pk=unfe@J tzGJ@,mOfwef;u 'Duae+yD;awmh 'DvkdoGm;r,f/ 'Dtwkdif;
oGm;r,f/ 'Dvltkyf}uD;u rauseyfa=umif;qENjyr,f/ +yD;&if 'Dvltkyf}uD;xJrSmygwhJoHCmeJ@ a':pk=unfe@Jtwlygvm
wJhoHCmeJ@ jy\emjzpf&if bkef;}uD;wkd@u rsufESmjyay;zk@d ygbk&m;/ tJ'Dbkef;}uD;awGudkav#mufaew,f? tJ'Dav#muf
aewJholudkyJ usaemfwkd@ukdckear;wJholu/ Akdvfr;wJh a':atmifqef;pk=unfeJ@vmwmqkd+yD; usaemfwkd@udkvufndK;xkd;jy
vkdufw,f? tJ'DrSm tJ'DAdkvfr;u zrf;xnfhvdkufv@dk olajymvkdufw,f?
tcif;jzpfwJh &kdufwJholawG&J@ aemufausmaygh? tJ'Dqnfajrmif;0if;}uD;? tJ'D0if;xJudkusaemfw@dk udkarmif;
xnhfvkdufw,f? usaemfwkd@qDudk &JawG/ wkwfawG 'kdif;awGe@J &JawG/ aoewfvnf;csdefxm;+yD;awmh vufajrmufqkd+yD;/
usaemfwkd@wukd,fvkH;udk &Smw,fayghAsm/ &Sm+yD;awmh/ usaemfw@dk ukd vufxdyfcwf+yD;awmh wae&mukdykd@vkdufw,f?
udkEdkifEdkif (vl@abmifopf)
11-8-2003 &ufae@ bDbDpDESihf tifwmAsL;rS

=unf&Gmem;ta&mufusawmh vufywftjzLawGywfxm;wJh }uHhcdkifa&;tzG@J uayghaemf? tJ'DtzG@J awGukd


OD;aqmifwmu aX;atmifeJ@ aZmf}uD;aygh? ppfukdif;wdkif;u }uHhcdkifa&;u? bkef;}uD;wyg;u qdkifu,fe@J a&S@uaevm
ydwfw,f? jynfytm;udk;ykqdef&dk;tzGJ@udktm;ay;wJhaumifawG &dkuf=uuGm? usaemfwm0efuswJh tefwDh&J@um;nmzuf
tjcrf;ayghaemf? [m 'DaumifawGu taocHuG? taocHawG &dkufuG/ p&dkufawmhwmyJ? rSefawGtukefuJGw,fAs?
tefwDhrSm vnfyif;rSm rSefpav;awG xdw,fayghaemf? tJ'Duae+yD;awm/ usaemfwdk@ ausmfpdk;vif;a& rif;xGufrS&awmh
r,fvdk@ 0dkif;ajymvJajyma&m um;udk w&Sdefxkd;armif;wJh+yD; xGufvmcJh=uwm? (8)em&DcGJavmuf=uawmh usaemfw@kd
a&OD;+rdK@t0if oHvrf;*dwfrSm usaemfwdk@um;udkrdw,f? usaemfwdk@ukd aoewfawGeJ@axmuf+yD;awmhrS usaemfwdk@ a&OD;
tcsKyfxJudk tJ'Dtcsdefup+yD;awmhrS tefwDe@J usaemf puGJwmyJ? usaemfwdk@ aemufqHk;ydwf rcHEdkifwhJtay:rSmbJ
'DxJuazmufxGufcJhwmaygh? a&S@wrdkifavmuf owfuGif;}uD;a&mufwJhtcgusawmh a&S@rSmb,f&D*dwf (Barricade) awG
ydwfxm;w,f? wkwfudkifxm;wJh vHkxdef;awG&dSw,f? aoewfudkifxm;wJh ppfom;awG&Sdw,f? vrf;ab;udkqJGcswm
awmifrS b,f&D*dwfawGudkwdkufxJh+yD;awmhrS xGufcsvmwm? cJawGa&m/ wkwfawGa&m/ aoewfoHawGuvJ w'dkif;'dkif;
eJ@? usaemfwdk@um;xJrSm a&S@cef;rSmqdkvdk@&Sd&if a':atmifqef;pk=unf/ udkxGef;aZmfaZmf/ um;armif;wJh ausmfpdk;vif;aygh?
&efukefvli,ftzGJ@eJ@ usaemfwdk@rEWav;vli,ftzG@J awGayghaemf? tukefvHk; (17)OD;aygh?
olwdk@udk,fwdkifpDpOf+yD;awmh vkyfwm? rwfwyf&yf+yD;awmh aoewfeJ@csdefxm;wm ppfom;awG? [dk a&OD;tcsKyf
xJa&mufoGm;wJhtcgrSm usaemfwdk@ vufywftjzL}uD;eJ@ ppfom;awGa&m/ &-,-u awGa&m/ &Juowday;awmhrS
vufywfawGudk uref;uwef; 'DaumifawGjzKwf&wm? olw@kd ygw,fqdkwm txift&Sm;}uD;bJ? olwdk@&J@nef=um;csuf
a=umifhrdkvdk@ 'gvkyfwmudk? 'g jynfoleJ@jzpfwJhudpPrS r[kwfbJ?
udkoD[
1-12-2005 &ufae@ 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESihf tifwmAsL;rS

tefwDtaeeJ@ 'Dae&muaexGufcGmzd@k uvnf; cufr,f/ rxGufyJae&ifvnf; tukefvHk;u aoukefawmh


r,f? xGufoGm;jyefvnf; 'DvdkawGypfxm;cJh&r,fhtaetxm;vdk@ usaemfpOf;pm;wJhtcgusawmh rxGufvdk@rjzpfwJhtae
txm;qdkawmh usaemfhpdwfxJuvnf; a'gouvnf;jzpfoGm;wmaygh? wdkuf+yD;awmhxGufr,fqdk+yD;awmh qHk;jzwfvdkuf
w,f? qHk;jzwf+yD;awmh bufqkwfvdkufwhJcgrSm um;&J@bD;eJ@wdkufa&mh=um;rSm ESpfwvufracsmif;uvef@xm;w,f?
usaemf tJ'gudkowdrxm;vdkufrdbl;? a&S@udkoGm;&if pwD,mwdkifvSnhfv@kd r&awmhbl;aygh? auG@v@kd r&awmh arSmufr,f
aygh? um;auG@vkd@r&atmif xkd;xnfhxm;w,f? usaemfu aemufqkwfvdkufawmh ESpfwvufracsmif;usdK;xGufoGm;
w,f
yxr usaemf wcsufrSt&dkufrcH&bl;/ rSefawGyJuJGoGm;wmayghaemf? 'DowfuGif;ae&musawmh usaemfu
acgif;enf;enf;xdoGm;ao;w,f? tefwDuawmh vnfyif;enf;enf;&SoGm;w,f? um;uvnf; b,fbufrSefawG
tukefuGJoGm;w,f? tefwDhbufu rSef&,f/ usaemfhbufu rSef&,f/ a&S@urSef}uD;&,f oHk;csyf/ tukefvHk;uGJoGm;w,f?
a&S@rD;oD;awGuGJw,f? um;uvnf; wpD;vHk;ydef&@H_ aew,faygh? tefwDuawhm 'DyJ,if;rSmyJ 'DudpPajz&Sif;r,f/ usaemfudk
'DyJ,if;rSmyJ&yf usaemfuvnf; 'DyJ,if;ra&mufzl;wJhtwGuf a&OD;txd usaemfwdk@a&mufoGm;w,faygh
udkausmfpdk;vif;
30-5-2010 vGwfvyfwJhtm&StoHESihf tifwmAsL;rS

yxrOD;qHk;}uD;awmh b,fvdkvm=uovJqkdawmh 0kef;0kef;/ 0kef;0kef;eJ@ cJawGeJ@0dkif;xk=uwmyJ? vufrSmvnf;


ydwfjzLpawGcsnfxm;wJh vlawGayghaemf// 'DvdkvlawGuae+yD;awmhrS 0dkif;+yD;cJawGe@J xk=uw,f/ 'kwfawGeJ@&dkuf=uw,f//
tJ'DvdkeJ@bJ usrwdk@u yxr&dkufwJhae&muae usrwd@k vGwfoGm;+yD;awmhrS usrwdk@ tJ'Dvdkp&dkufuwnf;rSm usrwd@k
um;urSefawG uGJukefw,f// usrwdk@awGvJ tukefaoG;awGayghaemf rsufESmawGrSm rSefpawGpdkuf+yD;awmhrS ,dkpD;ukef
w,f// tJ'Dtaetxm;rsdK;awGeJ@rS usrwdk@armif;+yD;ajy;&w,f// 'gayr,fh 'kwd,ae&mus &dkufwJhae&ma&mufjyefawmh
usrwdk@rvGwfawmhbl;// tJ'Dae&mrSm0dkif;+yD;&dkufvkduf=uwm[m cJawGeJ@xk=u/ 'kwfawGeJ@&dkuf=u aemufqHk;ydwf usrwdk@
um;[m olwdk@&dkufaewJhvltkyfxJrSmbJ usrwd@k um;[m opfyifudk0ifwdkufvdkufw,f// tJ'DrSmbJ usrvJbJ vufESpf
bufpvHk; nmbufvufuawmh t&dk;yg&*l}uD;&J@ ukoay;wJhtcsdefrSm ajymjycsuft&ayghaemf 'g wHaxmifqpf&kd;udk
ESpfcsrf;uGJ+yD;awmhrS usdK;+yD;a=uoGm;w,f// b,fbufvufuawmh vufaumuf0wf&kd;usdK;oGm;w,fqkd+yD;awmhrS usr
od&ygw,f//
a':0if;jrjr
17-1-2004 &ufae@ AGDtdkatESihf tifwmAsL;rS

yxrvHk+cHKa&;um;&J@aemufrSm bbOD;wifOD;um;? aemufrSmvHk+cHKa&;um;wpD;? tJ'DaemufurS taxGaxG


twGif;a&;r; a':atmifqef;pk=unf&J@um;? tJaemufxJrSmrS vHk+cHKa&;um;wpif;/ +yD;awmhrS ta':wdk@um;yJ? 'gayr,fh
oGm;&if;oGm;&if;eJ@ um;awGu =um;xJrSm 0if0if/ 0if0if vmvdkufwm ta':wdk@um; uaemufqHk;xda&mufoGm;w,f?
ta':wdk@um;&J@aemufrSmqdk ESpfpif;/ oHk;pif;avmufyJ usefr,fhtaetxm;rSm&Sdw,f? tJ'DvkdtcsdefrSm =unf&Gm ('DyJ
,if;eJ@ESpfrdkifavmufuGmwJhae&mrSm)a&mufoGm;w,f? tJ'DtcsdefrSmyJ qdkifu,form;awGuvnf; vmowif;yd@k w,f?
a&S@rSmawmh }uHhcdkifzGH@+zdK;a&;awGu apmifhae=uw,f? aemufrSmvnf; jyefqkwfp&mr&Sdawmhbl;? um;awGe@J vkdufvm
=uw,f? n (7)em&DcGJ/ (8)em&Davmufa&mufwhJtcgrSm olwdk@u um;awGeJ@vdkufvm+yD;awmh yxrOD;qHk;&Gmom;awG
udk&dkufw,f? +yD;awmh ta':wdk@um;t&ifOD;qHk;tdkufcH&wmyJ?
&kef;&kef; &kef;&kef;eJ@ ol@&dkuf/ udk,fh&kdufe@J tukefvkH;u ajy;=u&wm? b,fol@b,folrS wa,mufeJ@wa,muf
r=unfhEkdifawmhbl;? &dkufwJhvlawGursm;vGef;tm;}uD;w,f? arSmifvnf;arSmifae+yD? upOfhuvsm;eJ@yJ? wzufowf
t&dkufcH&wmyJ? tjyeftvSef&,fvdk@ vHk;vHk;r&Sdbl;?
a':0if;jrjr
17-1-2004 &ufae@ 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESihf tifwmAsL;rS

usaemfwdk@ausmif;om;awG vloGm;pkwhJtcsdefrSm ypfw,fvdk@ ajymoH=um;w,f? usaemfwdk@rjrif&bl;As?


usaemfwdk@ vloGm;pk+yD;jyefvmwJhtcsdefrSm typfcH&vd@k aoom;wJhJ GTC ausmif;om;wa,mufukd oHCmawmfawG
xrf;vmwmawG@ygw,f? n(7)em&DcGJavmufrSmyg? usaemfwdk@oli,fcsif;rsm; jzpfrvm;qdk+yD; GTC ausmif;xdyfu
vBuf&nfqdkif/ rD;&SdwJhatmufrSm usaemfwdk@=unfh=uygw,f? 'Dtavmif;udk +rdK@xJo,foGm;r,fvdk@ajym=uygw,f? +rdK@xJ
o,foGm;=uygw,f? AdkvfcsKyfatmifqef;a=u;&kyfvnf;a&mufa&m ppfwyfawGu 0dkif;ajcmufvSef@awmh vlpkuJGoGm;yg
w,f? tavmif;uawmh AdkvfcsKyfatmifqef;&kyfwka&S@rSmyJ csxm;cJhygw,f? o,froGm;Ekdifawmhygbl;? ppfwyfawGu
um;awGeJ@a&m/ aoewfawGeJ@a&m ydwfaeygw,f? aoewfypfoH=um;awmh xGufajy;=u+yD; vlpkuGJoGm;ygw,f? xrf;wJh
olawGuvnf; rajy;vdk@r&bl;? olwdk@yJusefawmhwmqdkawmh? ppfwyfum;awGarmif;vmawmh udk,fygajy;&ygawmh
w,f?
armifcsrf;omausmf
3-3-2004 &ufae@ 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESihf tifwmAsL;rS

u|efawmhfum;u bkwvifudka&mufawmh rHk&Gmuarmfawmfqdkifu,fawGudk zrf;xm;w,fv@kd ajymw,f?


tJ'Dawmh tefwDuae b,fvdkajymwkef;qdkawmh wm0ef&dSwhJolawG tJ'Darmfawmfqkdifu,fudpPawGudkoGm;vkyfay;yg?
u|efawmfhudk wm0efay;w,f? tJ'Dawmh u|efawmfhtwGif;a&;r;jzpfwhJ 0ufvufu udkxGef;+rdKifudk wm0efay;+yD;awmh
u|efawmfhum;eJ@ vSnfh+yD;awmh tJ'DudpPudkaqmif&Gufw,f? OD;xGef;+rdKif&,f/ bkwvifOuU OD;atmifqef; vdkufoGm;
w,f? olwdk@rHk&GmrSmyJtzrf;cH&w,f?
OD;bmbm
OuU ppfudkif;wdkif;tzGJ@csKyf
26-1-2004 &ufae@ vGwfvyfwhJtm&StoHESihf tifwmAsL;rS

um;ay:rSmxdkif&if;eJ@ usaemfhudk yxrqHk;wcsuf(pl;&SwhJypPnf;wcke@J )&dkufvkdufawmh acgif;rSmyxrqHk; '%f&m


&w,f? acgif;udktkyf+yD;awmh um;aemuftzHk;zGihfxm;wJhbufudkav#m+yD; usaemfqif;oGm;w,f? tJ'DrSm wa,mufu
ae 0g;qpfydwfvdkwkwfeJ@ wcsuf&dkufvdkufw,f? ,mzufapmif;rSm xdoGm;ygw,f? vSnfh+yD;txGufrSm aemufaphudk&dkuf
wJhtcg (jrifomaewJhtwGuf) vufeJ@umvdkufawmh vufrSmxdoGm;ygw,f? (tck tJ'D'%f&mtawmfav;jyif;jyif;
xefxef&Sdvmw,f?) tJ'Duaewqifh a':pkum;ab;udka&mufoGm;w,f? tJ'DtcsdefrSm rEav;wdkif;vli,ftzG@J 0if
(b,folvJrodbl;)awGu (usaemfh'%f&mawGu ao;awGrsm;aeawmh) jzwfvmwJhum;wpD;ay: usaemfhudkwGef;wif
ay;vdkufygw,f?
'dkif;udkif+yD;awmh/ wkwfudkifxm;wJh vHkxdef;qdkwhJyk*d~Kvfyg? usaemfhrsufjrifyg? usaemfhudk&dkufvnf;&dkufw,f?
'dkif;eJ@vnf;acgif;udkxkw,f? usaemfhcE<mudk,fwckvkH;[m (tusuvnf;tjzLqdkawmh) aoG;awG&Jaeygw,f? &JwGwfae
wJh[mudk quf&dkufw,f? xdkifqdk+yD; wjcm;yk*d~KvfawGe@J twl xdkifaewkef; yxraqmifhtuefcH&w,f? a&S@ukd[wf
xdk;usoGm;w,f? arSmuf&uf vufjyef}udK;wkyfvkdufygw,f? (usaemfjrifoavmuf) usaemfhab;uESpfOD;ygygw,f?
armfh=unfhvdk@qdk+yD; tuefcH&ygao;w,fcifAs? xqdkawmh usaemfb,fvkdrS rxEkdifawmhbl;? (b,folrSef;rodwhJ)
ESpfOD;u usaemfhudkr+yD; 'DaumifawG txJy@kd / txJy@kd qdk+yD; usaemfhudkac:oGm;+yD; 0if;xJudka&mufwJhtcsdefrSm usaemfh
udk}udK;ajzdkufw,f? usaemfh&J@b,fzufajcxdoGm;wm ckxd'%f&muraysmufao;ygbl;? um;ESpfpD;xdk;xm;ygw,f?
('dkifemt}uD;pm;vdkum;}uD;awG) tJ'Dab;em;rSmxdkifqkd+yD; tm;vHk;vdkvdk (rdef;uav;awa&mygygw,fAsm) xdkif=u
w,f? prf;tm;&SifawG xrif;vm,l=uvdk@ajymawmh usaemf=unfhvkdufawmh usaemfhudk apmapmudkufwJhvlu pGrf;
tm;&SifbJ?
usaemfhom;u aq;Hkudk usaemfhxuft&ifa&mufae+yD? um;armif;cJhwm usaemfhom;? ol@ukdqvdkif;oGif;
xm;w,f? usaemfhom;rSef; usaemfrrSwfrdygbl;? bmvd@k vnf;qdkawmh rsufESma&m/ acgif;a&m ywfwD;}uD;pnf;xm;
wm? usaemfu OD;&Jjrifhatmifudk OD;&Jjrifhatmif usaemfhom;awmh b,fvkdjzpfaevJrodbl;? usaemfvnf;rawG@cJh
bl;?vdk@ ajymwJhtcsdefrSm a'gufwmjzpfwJhyk*d~Kvfu aZmfav;qdkwJhemrnfac:vdkufawmh usaemfu tJ'Demrnfav;
=um;vdkufawmh =unfhvdkufawmh (usaemfhuvnf;rsufrSefurygbl;?) aocsm=unfhvdkufawmhrS usaemfhom;jzpfaew,f?
q&m 'gusaemfhom;vdk@ajymvdkufw,f? ajymvdkufawmh q&m0efu usaemfhom;&J@ar;aphav;udkv_yf+yD;awmh 'g rif;
taz[kwfvm; oluvnf; owd&wcsuf/ r&wcsufqkdawmh oluacgif;av;yJndwfw,f?
OD;vSjrifh
OuU/ tr&yl&+rdK@e,ftzGJ@csKyf
28-1-2004 &ufae@ 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESihf tifwmAsL;rS

wjcm;vlawGrygyJ olroGm;bl;qdk+yD; a':atmifqef;pk=unfujiif;qdkwJhtcgrSm trsKd;orD;&JawGu olrudk


um;wpif;qDudk twif;ayG@csD+yD;xnfhvdkufygw,f? 'Daemuf um;udkpwifarmif;ESifygawmhw,f? vrf;rSmESpfcgyJ&yfyg
w,f? yxr&yfwJhae&muawmh trSwf(6) wifhum;wyf&if;&J@aetdrf&Sd&m ae&mjzpfygw,f? aemufwae&muawmh
rif;bl;+rdK@u ppfwyfwnf;cdk&dyfomjzpfygw,f? olw@kd [m um;udk(24)em&DvHk;vHk;armif;ESifvmcJh&m tif;pdefaxmif}uD;udk
ZGefv (1)&ufae@ eHeuf 8 em&D rdepf 20 rSmqdkufchJygw,f?
a':atmifqef;pk=unfudk tJ'Dtcsdefup+yD; ZGefv (24)&ufae@txd tif;pdefaxmif0ef;xJutdrfi,fav;
wvHk;rSmxm;&Sdygw,f? ZGefv (24)&ufae@usawmh a':atmifqef;pk=unfudk &JrGefwyfpcef;&Sd &Jacgif&dyfomudka&$@vkduf
ygw,f? pufwifbm (16)&ufae@u a':atmifqef;pk=unf[m &JrGefpcef;uae aq;HkwufcJGpdwfukor_ukdcH,lcJhygw,f?
olr[maq;HkrSm(10)&uf=umcJhygw,f? pufwifbm (26)&ufae@rSm olr&J@aetdrfudkjyefvnfa&muf&SdcJhygw,f?
ygarmuQ rpPwm ay:vkdqm*sD,kd yDnJ&dk;
jrefrmEdkifiHvl@tcGifhta&;qdkif&mtxl;tpD&ifcHpmwifoGif;ol. tpD&ifcHpmrS

ar 30 qkd&if &ufuav;eD;vm&if jyefawG;vkduf&if topfudkjyefjzpfwm? usaemfudk,fEd_ufu vufawG


vnf;usKd;w,fAsm? acgif;udkvnf;&kdufcH&+yD;awmh em&Dawmfawmf=um=umarhae+yD;rS uHtm;avsmfpGm owd&+yD; xGuf
ajy;+yD; v,fuGif;xJae+yD; ykef;ae+yD;rS jzpfvmwJhudpP? usaemhfum;ay:uvnf; wa,mufu toufaysmufoGm;wmyJ?
udkodef;wkd;at;/ vli,f+rdK@e,fpnf;ayghaemf? aemufwcg udkwifarmifOD;/ tJ'gu usaemfwkd@taemufawmif+rdK@e,fpnf;?
olwkd@uawmh ae&mwifyGJcsif;+yD;ygyJAsm
OD;cifarmifaomif;
29-5-2010 &ufae@ vGwfvyfwhJtm&StoHESihf tifwmAsL;rS
ucsifjynfe,fc&DpOfpuwnf;u usrwd@k &@J vkyfief;awGukd zsufvdkzsufqD;/ EkdifhxufpD;eif;eJ@ }uHhckdifzG@H +zdK;a&;
tzGJ@u trsdK;rsdK;vkyfcJhygw,f? 'DvdkyJ }uHhcdkifzG@H +zdK;a&;tzG@J u w&m;Oya'eJ@rnDwJhudpPawGukd vkyfaeygw,fqdkayr,fh
vnf; tm%mydkifawGu ta&;r,lbl;? tm%mydkifawGuvnf; olwdk@bufrSm&Sdaew,fqdkwJhoabmxm;eJ@ usrwd@k
bufuvnf; bmrSrwkef@jyefbl;qdkwmudk=unfh+yD;awmh 'D}uHhcdkifzGH@+zdK;a&;tzGJ@u wpxufwp ydk+yD;qdk;vmw,f? wkwf
awG/ "m;awG/ avmufav;*GawGeJ@ usrwd@k tzG@J awG/ axmufcHwhJolawGudk &rf;um;wmxdjzpfygw,f? aemufwae@
rwW&mem;usawmh xyf+yD;wqifhwdk;+yD; usrwd@k ukdaESmifh,SufwJhtaeeJ@ usrwdk@tzGJ@csKyfHk;xJrSm vli,fzGJ@pnf;a&;vkyf
aecsdefrSm }uHhcdkifzGH@+zdK;a&;tzGJ@u um;awGe@J atmfvH}uD;awGeJ@ vm+yD;awmh usrwd@k ukdaESmifh,Suf&efpwJhoabmeJ@
vkyfvmw,f? 'DavmufawmifrStEkdifusifhwmudk =unfhr&wJhoHCmawmfawuae atmfvHawGudk av;*Ge@J ypfawmhrSyJ
'Dum;awGxGufoGm;awmhw,f? 'g[m w&m;r#wr_r&SdwmudkvufrcHEkdifvdk@ 'Dvdkvkyfwm?
a':atmifqef;pk=unf
29-5-2003 &ufae@n rkH&Gm+rdK@wGif ajym=um;cJhonfh rdef@cGef;rS

13 &ufae@u OD;armifarmiftdrfrSm aqG;aEG;w,f? &yfaus;pnf;&Hk;a&;zGJ@w,f? tJ'Dtdrfudk olwdk@u0ifw,f?


n(8)em&DavmufrSm 0if+yD;awmh tJ'D &-,-u u a':atmifqef;pk=unfvm&if &JawG/ bmawGu ypfowfr,ftxd
awmifajymw,f
ajym&r,fqdk&ifawmhAsm zrf;wJh (19)&ufae@nu r-,-u OuUu usaemfhukdajymw,f/ oleJ@ usaemfeJ@
ESpfa,mufxJ? olwdk@bufu/ tkyfcsKyfa&;bufu =unfhr,fqdk&if }uHhzGH@awGeJ@ tifeft,fvf'DawGeJ@ a&maxG;+yD;awmh
&dkuf=uESuf=ueJ@ b,fhES,fvkyfrSmwkef;wJh? r[kwfbl;vd@k / usaemfwdk@uawmh usaemfwdk@trSwftom;eJ@udk,f cGJjcm;xm;
rSmygvdk@? tJ'Dawmh olu jzpfoGm;Edkifw,faemfv@kd ajymw,f
OD;0if;jrifhatmif/ jynfo@l v$wfawmfukd,fpm;vS,f/ 'DyJ,if;+rdK@e,frJqENe,ftrSwf(2)
30-6-2004 &ufae@ 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESihf tifwmAsL;rS

'DyJ,if;udpPt+yD;rSm tm%mydkifawGe@J awG@qkH pum;ajym oabmwlnDr_,lcJhwJh tcsufawGu


(1)
(2)
(3)
(4)

'DyJ,if;tjzpftysufudk pHkprf;ppfaq;&ef/
tJ'DjzpfpOfrSm xdcdkufepfemcJhwhJolawGukd xdkufoifhwhJ epfema=u;ay;&ef/
aemiftcgrSm 'DvdktjzpftysufrsdK; xyfrHrjzpfz@kd ESpfOD;ESpfzuf yl;aygif;aqmif&Guf&ef/
'DyJ,if;eJ@ywfoufvdk@ tzrf;tqD;cHae&wJholtm;vHk;udk jyef+yD;awmh v$wfay;&ef
qdkwmawG jzpfygw,f?

NLD zufuawmh rdrdwdk@a&G;cs,fxm;wJh udk,fpm;vS,fawGukd trsdK;om;nDvmcHv$wfzdk@ oabmwlvdkufyg

w,f?
'Dtcsuftm;vHk;udk ESpfOD;ESpfzufvufcH+yD;rS trsdK;om;nDvmcHpzd@k &uftenf;i,fuav;tvdkrSm tefwDhudk
rv$wfay;bl;ajymwmup+yD; oabmwlnDcsufawGaum/ aqG;aEG;wmawGaum ysufoGm;ygw,f?
a':atmifqef;pk=unf
vGwfvyfwJhtm&StoH vlxkESihf a':atmifqef;pk=unf tywfpOf tar;-tajz tpDtpOf
29 {+yDv 2011

rmwdum
-

jyKpkol. trSm
'DyJ,if;jzpfpOf
udkausmfrsdK;ol (rEWav;ta&S@awmif+rdK@e,ftzG@J csKyfvli,f) . uwdopPmjyKxGufqdkcsuf
OD;0drv ('DyJ,if;+rdK@e,f/ =unf&Gmajrmufausmif;) . uwdopPmjyKxGufqdkcsuf
2003 ckESpf/ arv (29)&ufae@wGif rHk&Gm+rdK@Y a':atmifqef;pk=unfajym=um;onfh rde@f cGef;
2003 ckESpf/ arv (31)&ufae@wGif jyKvkyfonfh e-t-z . owif;pm&Sif;vif;yGJ
AGDtdkat jrefrmydkif;tpDtpOfESifh Adkvfr;a[mif; OD;atmifvif;xGf qufoG,far;jref;csuf (1-6-2008)
'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESifh AdkvfcsKyf}uD;a[mif; ol&OD;wifOD; qufoG,far;jref;csuf (30-5-2010)
vGwfvyfwJhtm&StoHESifh AdkvfcsKyf}uD;a[mif; ol&OD;wifOD; qufoG,far;jref;csuf (29-5-2011)
rZdrowif;XmeESifh udkausmfpdk;vif; qufoG,far;jref;csuf (30-5-2012)
[pfwdkifowif;XmeESifh OD;0drv qufoG,far;jref;csuf (30-5-2009)
jrefrmEdkifiHqdkif&m vl@tcGifhta&;tpD&ifcHpmwifoGif;ol ygarmuQ rpPwm ay:vdkqm*sD,dkyDnJ&dk; (58)}udrf
ajrmuf ukvor*~taxGaxGnDvmcH wwd,aumfrwDwGif ajym=um;onfhrdef@cGef;rS aumufEkwfcsuf
'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESifh armifcsrf;omausmf qufoG,far;jref;csuf (3-3-2004)
(58)}udrfajrmuf ukvor*~taxGaxGnDvmcHrS jrefrmEdkifiH. vl@tcGihfta&;tajctaeESifh pyfvsOf;I csrSwf
aom qHk;jzwfcsufrsm;
(59)}udrfajrmuf ukvor*~taxGaxGnDvmcH/ wwd,aumfrwD. tpD&ifcHpm
uav;tusOf;axmifwGif zrf;qD;xdef;odrf;cHchJ&olrsm;
2003 ckESpf/ ZGefv (3)&ufae@rSpI cEWD;axmifwGifzrf;qD;xdef;odrf;xm;cJh+yD; trSwf(17) ppfaxmufvSrf;a&;rS
ESdyfpufnOf;yrf;ppfa=umcHcJh=u&onfh a':atmifqef;pk=unf. ppfudkif;wdkif;pnf;&Hk;a&;c&D;pOfwGif vdkufygcJhol
tzGJ@csKyfvli,frsm;
2003 ckESpf/ arv(29)&ufae@wGif a':atmifqef;pk=unf. ppfudkif;wdkif;pnf;&Hk;a&;c&D;pOfwGif rEWav;rSvdkuf
ygoGm;cJhonfh tzGJ@csKyftzGJ@0ifrsm;pm&if;
zrf;qD;xdef;odrf;cHcJh&olrsm;/ aoqHk;olrsm;pm&if;
tcif;jzpf+yD; jrefrmEdkifiHw0ef;vHk;wGif 'DyJ,if;tjzpftysufESihfqufEG,fI zrf;qD;xdef;odrf;jcif;cHcJh&olrsm;
pm&if;?
&dkufESufzsufqD;cHcJh&ojzifh rSefrsm;uGJaus/ udk,fxnfydefcsdKifh/ ysufpD;,dk,Gif;oGm;cJhonfh armfawmf,mOfrsm;
tajctae
2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@ taemufajrmufwkdif;ppfXmecsKyfe,fajr/ ppfudkif;wdkif;/ a&$bdkc&dkif/ 'DyJ,if;
+rdK@e,ftwGif; jzpfyGm;cJhonfh aoG;acsmif;pD;vkyf}uHowfjzwfr_ jzpfyGm;pOf EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh
zGH@+zdK;a&; aumifpD/ tpdk;&tzGJ@/ wyfrawmfaxmufvSrf;a&;/ jrefrmEdkifiH&Jwyfz@JG / jynfaxmifpk}uHhcdkifa&;ESifh
zGH@+zdK;a&;toif;(A[dk) tzGJ@0ifrsm;ESihf w&m;Oya'pdk;rdk;a&;/ &yf&Gmat;csrf;om,ma&;wdk@twGuf wm0ef&Sd=u
olrsm;

jyKpkol. trSm
2003 ckESpf/ arv (30)&uf/ 1365 ckESpf/ uqkefvuG,f (aom=umae@) nu ppfudkif;wdkif;/ a&$bkdc&dkif/
'DyJ,if;+rdK@e,f/ =unf&GmteD;wGif jzpfyGm;cJhonfh trsdK;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf 'kwd,OuU OD;wifOD;/ taxGaxGtwGif;
a&;r; a':atmifqef;pk=unfwdk@ OD;aqmifI pnf;&Hk;a&;c&D;xGufvmonfh armfawmf,mOfwef;tm; tiftm;(5000)cef@
&Sdonfhvl&rf;um;rsm;rS =urf;=uKwf&ufpufpGm aoG;acsmif;pD; vkyf}uH wdkufcdkuf owfjzwfr_}uD; jzpfyGm;cJhonfrSm 2013
ckESpf/ arv (30)&ufae@wGif (10)ESpfwif;wif;jynfhajrmufawmhrnfjzpfygonf? tcif;jzpfonfhae@rSm aom=umae@/
vuG,fae@jzpfojzifh tqdkygae@tm; tarSmifv$rf;onfhaom=um (Black Friday) [kvnf; trsm;uowfrSwfac:qdk
=uygonf? tqdkygjzpf&yfonf jrefrmhordkif;tm; tusnf;wef t&kyfqkd; npfEGrf;apcJhygonf?
,ae@tcsdeftxd tqdkyg vkyf}uH wdkufckduf owfjzwfr_ usL;vGefonfh vl&rf;um;rsm;tm; pHkprf; azmfxkwf ppf
aq; ta&;,ljcif; r&Sdao;yg? tqdkygjzpfpOfwGif t=urf;zufcHcJh&onfh trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfrS acgif;aqmifrsm;/
jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,frsm;/ tzGJ@0ifrsm;/ axmufcHolrsm;udkom zrf;qD;axmifcscJhygonf?
jrefrmhordkif;wGif trJpufpGef;xif;cJhonfh tqdkyg &ufpuf,kwfrmr_}uD;tm; urBmuyif atmhESvkH;em uef@
uGuf &H_@cscJhygonf? tcif;jzpfonfhae&mrSm 'DyJ,if;+rdK@ESihf ESpfrdkifcef@omuGma0;onfhae&mwGif jzpfysufcJhjcif;jzpf+yD;
tcif;jzpfa'orSm tjzLa&mife,fajrjzpfygonf? vHk+cHKa&;pdwfrcs&onfh tndKa&miftrJa&mife,fajr r[kwfyg?
xdkpOfu EdkifiHawmf. EdkifiHa&;OD;wnfcsuftjzpf owfrSwfxm;cJhonfh t"dutcsufjzpfaom EdkifiHawmf
wnf+idrfa&;/ &yf&Gmat;csrf;om,ma&;ESifh w&m;Oya'pdk;rdk;a&;udk ajymifajymifwif;wif; csdK;azmufcJhonfh vkyf&yfjzpf
cJhonfrSm xif&Sm;ygonf?
EdkifiHawmf. &yf&Gmat;csrf;om,ma&;ESihf w&m;Oya'pdk;rdk;a&; wm0efESpf&yfudk &JwyfzGJ@u t"duwm0ef,l
aqmif&Guf&jcif;jzpfaomfvnf; yg0ifusL;vGefolrsm;wGif &JwyfzGJ@0ifrsm;yg0ifaeonfudk awG@&dS&onf? tpdk;&owif;pm
&Sif;vif;yGJwGif xkwfazmfajymqdkcsuft& vlav;OD;aoqHk;onfh tqdkygjzpf&yftay: tr_pHkprf;axmufvSrf;I jypfr_usL;
vGefoltppftrSefudk azmfxkwfjcif;r&SdcJhonfhjyif tr_ESihfywfoufonfh oJvGefp/ taxmuftxm;rsm;/ oufaocH
ypPnf;rsm;udkyif nwGif;csif;azsmufzsuf&Sif;vif;r_vkyfcJhonfukd awG@&onf?
tqdkyg t=urf;zuf wdkufcdkuf owfjzwfr_}uD;tm; }udKwifpDpOf+yD; pepfwususL;vGefcJhjcif;jzpfa=umif; rsuf
jrifoufaorsm;. xkwfazmfajymqdkcsufrsm;ESifh &efukef+rdK@&dS tar&duefoH&Hk;wm0ef&Sdolrsm; oGm;a&mufppfaq;awG@&Sd
odrf;qnf;&&SdcJhaom oufaocHypPnf;rsm;t& od&dS&onf?
a':atmifqef;pk=unftm; zrf;qD;xdef;odrf;xm;&onfhta=umif;udk etz ppftkyfpkrS olr.vHk+cHKa&;twGuf
xdef;odrf;xm;&onf[k ajymqdkcJhonf? xdk@tjyif uarBm'D;,m;EdkifiH/ zEGrf;yif+rdK@/ tmpD,Htpnf;ta0;ok@d wufa&muf
cJhonfh EdkifiHjcm;a&;0ef}uD; OD;0if;atmifu a':atmifqef;pk=unfudk wpHkwOD; (odk@r[kwf) tzGJ@wcku vkyf}uHowfjzwf
&ef pDpOfaeojzifh olr.touftEW&m,fukd umuG,fay;xm;jcif;jzpfa=umif; 2003 ckESpf/ ZGefv (15)&ufae@u
owif;axmufrsm;udk ajymqdkcJhygonf? od@k &mwGif ukvor*~txl;udk,fpm;vS,f rpPwm &mZmvD tpPar;vfu
a':atmifqef;pk=unftm; 1975 ckESpf/ EdkifiHawmftm; aESmifh,SufzsufqD;vdkolrsm;. ab;tEW&m,frS umuG,fapmifh

a&SmufonfhOya' yk'fr 10 (u) jzihf zrf;qD;xdef;odrf;xm;jcif;jzpfa=umif; rav;&Sm;uDeDowif;XmeESifh bDbDpD owif;


axmuf v,f&Da*s*ifwdk@tm; 2003 ckESpf/ ZGefv (16)&ufae@wGif ajym=um;cJhonf?
tar&duefjynfaxmifpk/ e,l;a,mh(cf)+rdK@wGif usif;ycJhonfh (58)}udrfajrmuf ukvor*~taxGaxGnDvmcHrS
2003 ckESpf/ 'DZifbmv (1)&ufae@wGif tzG@J 0ifEdkifiHtm;vHk;. oabmwlnDcsufjzifh qHk;jzwfcsufcsrSwfcJh&mY 2003
ckESpf/ arv (30)&ufae@u jzpfyGm;cJhaom t=urf;zufwkdufckdufr_}uD;wGif tpdk;&vufudkifwkwf }uHhzGH@tzGJ@}uD;. ajAmif
ususyg0ifywfoufaer_ESifh jrefrmEdkifiHtwGif; tqdk;&Gm;qHk;vl@tcGifhta&;csdK;azmufr_rsm; qufvufjzpfay:aejcif;/
trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf tzGJ@0ifrsm;tm; }uHhz@HG tzG@J rS pepfwusaESmifh,Suf+cdrf;ajcmufaejcif;wdk@tm; tvGef
trif;pdk;&drfa=umif; azmfjycJh+yD;/ 'DyJ,if;jzpf&yfESihf pyfvsOf;I EdkifiHwumESifhyl;aygif;aqmif&Guf+yD; vGwfvyfaompHkprf;
ppfaq;r_rsm; jynfhpHkpGmjyKvkyfoGm;&ef e-t-z odk@ awmif;qdkI vl@tcGihfta&;rsm;tm; pepfwuscsdK;azmufr_rsm;ESifh
rw&m;zdESdyfr_rsm; tqHk;owf&ef vl@tcGifhta&;csdK;azmufae=uonfh wyfrawmfom;rsm;/ }uHhzGH@tzGJ@0ifrsm;ESifh tjcm;
aom tpdk;&0efxrf;rsm;tm; rnfonfhtajctaersdK;wGifrqdk pHkprf;ppfaq;I &Hk;wifw&m;pGJqdk&ef tjyif;txef wdkuf
wGef;awmif;qdkcJhonf?
xdk@jyif ukvor*~ vl@tcGifhta&;qdkif&m txl;udk,fpm;vS,f ygarmuQ rpPwm ay:vdkqm*sD,dk yDnJ&kd;uvnf;
tpdk;&tm%mydkifrsm;u yl;aygif;}uHpnfaqmif&GufwmrsdK;r[kwf&if 'DyJ,if;jzpf&yf jzpfyGm;Edkifp&mr&Sdbl;qdkwhJtcsufukd
oHk;oyfEdkifzdk@ cdkifvHkwJh ta=umif;taxmuftxm; oufaocHcsuf &Sdae+yD[k u|efawmfajymEdkifygw,f?[k xkwfazmfchJ
onf?
odk@twGuf tqdkyg vlrqefonfh&ufpufr_wGif tpdk;&tm%mydkifrsm; yg0ifywfoufchJygu 2008 ckESpf/ jynf
axmifpkorRwjrefrmEdkifiHawmf zGJ@pnf;yHktajccHOya' yk'fr(445).tumtuG,fudk &,lEdkifrnf r[kwfyg? tb,f
a=umifhqdkaomf tqdkygyk'frwGif e-0-w tzGJ@ (odk@) e-,-u tzGJ@ (odk@) tzGJ@0ifwpfOD;OD; (od@k ) tpdk;&tzGJ@0if
wpfOD;OD;. wm0eft&aqmif&Gufcsufrsm;tay: ta=umif;jyKvsuf ,if;wd@k tm; w&m;pGJqkdjcif;/ ta&;,ljcif; r&Sdap&
[k jymef;xm;&m wm0ef
wm0eft&aqmif&Gufcsufrsm;.t"d
y`m,frSm &yf&Gmwnf+idrfat;csrf;a&;/ w&m;Oya'pdk;rdk;a&;/
;
jynfolrsm;. touf/ tdk;tdrf/ pnf;pdrf umuG,fapmifha&Smufa&;twGuf vkyfaqmif&efjzpf+yD;/ Oya'rJh/ rif;rJp&dkufvkyf
aqmifr_rsm; t}uHK;r0ifyg?
rdrdonf 2003 ckESpf/ ZGefv (25)&ufae@u xdkif;-jrefrme,fpyftajcpdkuf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH trsdK;om;
aumifpDrS ,m,Dtm;jzifh zGJ@pnf;ay;cJhonfh 'DyJ,if;vk
vkyf}uHr_ ta&;,laqmif&Gufa&;aumfr&SifwGif trsdK;om;
aumifpD. obmywdtzGJ@0ifwpfOD;taejzifh yg0ifaqmif&GufcJh&&m xdkpOfu jynfyodk@xGufcGmvmonfh rsufjrifouf
aorsm;xHrS aumfr&SifxHxGufqdkajym=um;csufrsm;tm; rSwfwrf;wifcJhonfhjyif jynfwGif;rSay;ydk@onfh oufaocHcsuf/
taxmuftxm;rsm;udkvnf; pkaqmif;&&SdcJhygonf? xdkpOfu rdrdwdk@aumfr&Siftaejzifh 'kwd,t}udrf y%mrtpD&ifcH
pmtxd trsm;jynfolESifh urBmtESH@od&SdEdkif&ef jrefrmt*Fvdyf ESpfbmomjzifh xkwfa0jzef@csdEdkifcJhygonf?
,ck rdrd.rSwfwrf;wGif 'kwd,t}udrfy%mrtpD&ifcHpmwGif xnfhoGif;azmfjyjcif;rjyKcJhao;onfh aemufxyf
rsufjrifoufaoESpfOD;jzpfonfh udkausmfrsdK;olESihf OD;0drvwd@k . aumfr&SifxHxGufqdkcsufrsm;tm; azmfjyxm;ygonf?
OD;yif; OD;0drvrSm =unf&Gmajrmufausmif;rS OD;yif;wyg;jzpf+yD; tcif;jzpf&yftm; rsufjrifudk,fawG@jzpfcJhonfhjyif

OD;yif;tm; a&$bdkaxmifwGif zrf;qD;csKyfaESmifxm;jcif;cHchJ&oljzpfygonf? ,if;.xGufqdkcsufrsm;rSm ,ckjzpf&yftwGuf


tifrwefta&;ygvSonf?
jrefrmEdkifiHvl@tcGifhta&;tajctaeqdkif&m txl;tpD&ifcHpmwifoGif;ol Mr. Tomas Ojea Quintana u
2013 ckESpf/ rwfv (8)&ufae@wGif *sDeDAm+rdK@wGifjyKvkyfonhf owif;pm&Sif;vif;yGJY ,cifppftpdk;&vufxufujyKvkyf
cJhonfh vl@tcGifhta&;csdK;azmufr_rsm;udk oufqkdifolrsm;rS wm0ef,lapa&; aqmif&Gufoifhonf[k ajymqdkchJ+yD; orRw
OD;odef;pdef.tpdk;&onf ,ciftpdk;&. }uD;av;aom&mZ0wfr_rsm;ESifh pepfwususL;vGefcJhaom vl@tcGifhta&;csdK;
azmufr_rsm;udk udkifwG,fajz&Sif;&ef EdkifiHwumqdkif&m wm0ef0wW&m;rsm;&Sdonf? (The government of President
Thein Sein, a former general, has international obligations to face serious crimes and systematic
human rights abuses) [k ajymcJhygonf?

rdrd. ,ckrSwfwrf;wGif csdK@,Gif;csuf/ vdktyfcsufrsm; &SdrnftrSefjzpfygonf? oufqdkif&m um,uH&Sifrsm;ESihf


tcsuftvufrSefod&Sdolrsm;rS a0zef axmufjy jyifqif jznfhpGufay;yg&ef tav;teuf arwWm&yfcHygonf?
trSefw&m;ESifh w&m;Oya'pdk;rdk;a&;udk vdkvm;jrwfEkd;olrsm;rS jzpf&yfrSefay:aygufa&;/ usL;vGefchJolrsm;tm;
Oya'a&S@arSmufodk@ydk@aqmifa&; }udK;yrf;tm;xkwfr_rsm;wGif rdrd.rSwfwrf;u wpHkw&mtaxmuftuljyKrnfqdkygu
Tpmwrf;udkjyKpk&usdK;eyfyg+yD?

cifausmf[ef (a&eHacsmif;)
'DyJ,if;vkyf}uHr_ ta&;,laqmif&Gufa&;aumfr&Sif tzGJ@0ifa[mif;

2003 ckESpf/ arv 30 &ufae@wGif jzpfyGm;cJhonfh


'DyJ,if; aoG;acsmif;pD; vkyf}uH owfjzwf wdkufckdufr_ jzpfpOfrSwfwrf;
2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@/ 1365 ckESpf/ uqkefvjynfhausmf 15 &uf (vuG,fae@aom=umae@) nu
ppfudkif;wdkif;/ a&$bdkc&kdif/ 'DyJ,if;+rdK@ra&mufrD ESpfrkdifcef@tuGm +rdK@t0if =unf&GmteD;wGif trsdK;om;'Drdkua&pDtzG@J csKyf
taxGaxGtwGif;a&;r; a':atmifqef;pk=unf OD;aqmifI tzGJ@csKyf 'kwd,OuU OD;wifOD;ESifh tzGJ@csKyfjynfo@l v$wfawmf
udk,fpm;vS,frsm;/ tzGJ@csKyftzGJ@0ifrsm; vdkufygum pnf;&Hk;a&;c&D;xGufvmonfh armfawmf,mOfwef;tm; vltiftm;
(5000)cef@&Sd vl&rf;um;rsm;rS qD;}udKwdkufcdkuf vk,ufowfjzwfr_}uD; jzpfyGm;cJhygonf?
a':atmifqef;pk=unf aetdrftus,fcsKyfrSvGwfajrmufvm+yD;aemuf wkdif;ESifhjynfe,ftESH@ pnf;&kH;a&;c&D;pOf
xGuf&mwGif ppftkyfpkrSaoG;xkd;v_H@aqmfapckdif;xm;onfh }uHhz@HG / pGrf;tm;&Sif/ &J/ a'oqdkif&mtm%mydkif/ ppfaxmufvSrf;
a&;wdk@rS enf;rsKd;pkHjzihftaESmifht,Sufay;cJhonfukd awG@&onf? &Srf;jynfe,f/ csif;jynfe,f/ &cdkifjynfe,fc&D;pOfrsm;wGif
pwifjyKvkyfvmcJh+yD;/ ucsifjynfe,fc&D;pOfwGif ajAmifusus xifxif&Sm;&Sm;aESmifh,SufcJhonfudk awG@&onf? ,ck
aemufqkH; ppfukdif;wdkif;c&D;pOf bkwvifrS'DyJ,if;od@k toGm;wGif/ aESmifh,SufonfhtqifhrS t=urf;zufwdkufckduf&kduf
ESufowfjzwfonfhtqifhodk@ a&mufvmcJhonf?
tcif;jzpfonfh&uf eHeufydkif;u 'DyJ,if;+rdK@e,f rJqENe,ftrSwf(2) jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f OD;0if;jrifh
atmif.om; vrf;tajctaeavhvm&eftwGuf pdkifjyifaus;&GmrS 'DyJ,if;+rdK@odk@ armfawmfqdkifu,fjzifhxGufcGmvmcJh
&m vrf;wGif vHk+cHKa&;wyfzGJ@0ifrsm;. zrf;qD;xdef;odrf;jcif;cHchJ&+yD; 'DyJ,if;+rdK@e,f&Jpcef;wGif tus,fcsKyfjzifh xdef;odrf;
xm;jcif;cH&onf?
2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@ eHeuf a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J rHk&Gm+rdK@rS rxGufcGmrD vrf;c&D;tajctae
rsm;tm; pHkprf;&eftwGuf a&S@ajy;armfawmfqdkifu,frsm; wif}udKI 'DyJ,if;+rdK@zufo@kd xGufcGmcJh=uonf? yxra&S@ajy;
tjzpf rEWav;taemufawmif+rdK@e,f tzGJ@csKyftwGif;a&;r; OD;ausmfatmif armfawmfqdkifu,fjzifhpwifxGufcGmcJh+yD;/
'kwd,a&S@ajy;tjzpf ppfudkif;wdkif;pnf;&Hk;a&;tzG@J 0ifrsm;jzpf=uonfh tif;awmf+rdK@e,frJqENe,f jynfo@l v$wfawmfudk,f
pm;vS,f OD;apmvd_ifESifh uom+rdK@e,frJqENe,f jynfo@l v$wfawmfudk,fpm;vS,f OD;jrifh=unfwdk@ESpfOD;ESifh wwd,a&S@ajy;
tjzpf 'DyJ,if;+rdK@e,ftrSwf(1) jynfol@v$wfawmfukd,fpm;vS,f OD;bdkarmif;ESifh we,faus;&GmrStzGJ@csKyfvli,f udkoef;
aZmf0if;wdk@ESpfOD; xGufcGmvmcJh=u&m tqdkyga&S@ajy;armfawmfqdkifu,frsm;tm; &Gmopfpcef;ta&mufwGif 'DyJ,if;+rdK@
e,f at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU OD;wiftkef;udk,fwdkif wm;qD;&yfwef@cdkif;cJhI 'DyJ,if;+rdK@e,f&JwyfzGJ@
r; 'kwd,&Jr;aomif;0if;rS zrf;qD;xdef;odrf;xm;jcif;cJh+yD; qdkifu,frsm;udkodrf;,lcJhonf?
xdk@jyif a':atmifqef;pk=unfESifhtzG@J .,mOfwef;a&S@rS yGdKifhum;tjzpf }udKwifxGufcGmvmcJhonfh vl@abmifopf
'Drdku&ufwpfygwDrS udkEdkifEdkif (c) udkoef;Edkif armif;ESifhonfh qefeDypfuyftjzLa&mif ("801) rSm &Gmopfpcef;
ta&mufwGif 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[ef OD;pD;onfh vHk+cHKa&;wyfz@JG rS um;ESihf ,mOfay:ygolrsm;udkzrf;qD;I qnfajrmif;
0if;a[mif;twGif; xdef;odrf;xm;cJhonf? tqdkygum;ay:wGif ,mOfarmif; udkEdkifEdkifESifhtwl vl@abmifopf'Drdku&uf
wpfygwDrS udkatmifatmif (c) udkatmifqef;0if;ESihf rEWav;taemufajrmuf+rdK@e,f tzGJ@csKyfvli,f udkrsdK;rif;wd@k vdkuf
ygoGm;cJh=uonf? ,if;wdk@xufapmpGm zrf;qD;xdef;odrf;xm;olrsm;vnf; tqdkyguGyfuJa&;pcef;tjzpf toHk;jyKxm;
onfh qnfajrmif;0if;a[mif;Y &SdaecJhonf? tqdkyg &Gmopfaus;&GmESihf rsufESmcsif;qdkif&Sd qnfajrmif;0if;a[mif;twGif;
zrf;qD;xdef;odrf;xm;cJholrsm;tm; a':atmifqef;pk=unfESihftzGJ@.,mOfwef; =unf&GmzufrS &Gmopf&Gmzufo@kd pwif
xGufcGmvmcsdefwGif ESpfa,mufwpfwGJ vufxdyfcwf/ }udK;csnfjyKvkyf+yD; Dyna um;wpD;ay:odk@wifxm;cJhonf? tqdkyg

zrf;qD;xdef;odrf;xm;olrsm;tm; wkwfudk,fpDukdifaqmifxm;onfh we,faus;&Gmom;rsm;ESifh pcef;r;pdef0if; OD;pD;onfh


&JwyfzGJ@0ifrsm;u apmifh=uyfaecJhonf?
30-5-2003 &ufae@wGif a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J rHk&Gm+rdK@ wnf;cdk&maetdrfrS eHeuf(10)em&Dcef@wGif
pwifxGufcGmvmcJh+yD; aZmwduausmif;wdkufo@kd 0ifa&mufI q&mawmf}uD;tm; zl;ar#mf=unfndKcJh=u+yD; rHk&Gm+rdK@rS bkw
vif+rdK@odk@ qufvufxGufcGmvmcJh=u&m bkwvif+rdK@o@kd rGef;vGJ(2)em&Dcef@wGif a&muf&Sdonf? bkwvif+rdK@wGif tzGJ@csKyf
+rdK@e,f&Hk; qdkif;bkwfwifyGJjyKvkyfonf? bkwvif+rdK@wGifa&muf&SdaepOf rHk&Gm+rdK@ajrmufzuftxGufrSaeI rHk&GmrS bkwvif
+rdK@txd a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@tm; vdkufygy@kd aqmif+yD; jyefoGm;cJh=uonfh armfawmfqdkifu,frsm;tm; vHk+cHKa&;
wyfzGJ@rS wm;qD;I zrf;qD;xm;a=umif;ESifh rHk&Gm+rdK@rS aemufxyfvdkufygvm=uolrsm;udkvnf; tqdkyg*dwfrSyifwm;qD;
ydwfqdk@xm;a=umif; owif;&ojzifh a':atmifqef;pk=unfrS ppfudkif;wdkif;tzGJ@csKyf OuU OD;bmbmtm; wm0ef&dSol
rsm;rS tqdkyg ydwfqdk@zrf;qD;aeonfhudpP oGm;a&mufajz&Sif;ay;&ef !ef=um;&m OD;bmbmrS ,if;.*spfum;tpdrf;
a&mif (p3118) ,mOfarmif; OD;ausmfat;wd@k jzifh ppfukdif;wdkif;tzGJ@csKyf twGif;a&;r; OD;xGef;+rdKifESifh bkwvif+rdK@e,f
tzGJ@csKyf OuU OD;atmifqef;wdk@tm; wm0efay;apv$wfchJ&m um;a&m/ vlyg rHk&Gm+rdK@t0if ZD;awm*dwfwGif vHk+cHKa&;
wyfzGJ@rS wyfrawmfaxmufvSrf;a&;trSwf(20)&Hk;od@k ac:oGm;cJh+yD; tqdkygaxmufvSrf;a&;&Hk;rS ppfaq;ar;jref;I a&$bkd
axmifodk@ydk@umzrf;qD;xm;cJhonf? xdkae@ naezufrSpI rHk&Gm+rdK@rSbkwvif+rdK@zufodk@ rnfonfharmfawmf,mOf/ armf
awmfqdkifu,fudkr# oGm;cGifhrjyKawmhyJ rHk&Gm+rdK@ajrmufzuftxGufrSaeI vHk+cHKa&;wyfzGJ@0ifrsm;rS wm;jrpfydwfq@kd [ef@
wm;xm;cJhonf?
a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ bkwvif+rdK@rS nae(4)em&DcJGcef@wGif qufvufxGufcGmcJh+yD; pdkifjyifaus;&Gmod@k
0ifa&mufI 19-5-2003 &ufae@u zrf;qD;xdef;odrf;jcif;cHchJ&I axmif'%f(2)ESpf jypf'%fcsrSwfjcif;cHxm;&onfh
'DyJ,if;+rdK@e,frJqENe,ftrSwf(2)rS jynfo@l v$wfawmfukd,fpm;vS,f OD;0if;jrifhatmif.aetdrfo@kd 0ifa&mufum
OD;0if;jrifhatmif.rdom;pktm; awG@qHktm;ay;cJh=uonf? a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ 'DyJ,if;+rdK@e,fodk@ra&mufvmrD
19-5-2003 &ufae@nuwnf;u 'DyJ,if;+rdK@e,ftzG@J csKyfrS pnf;&Hk;a&;r;rsm;jzpf=uonfh OD;0if;jrifhatmif (jynfo@l
v$wfawmfudk,fpm;vS,f)/ OD;0if;armifESifh OD;wifv_difwdk@tm; }udKwifzrf;qD;xdef;odrf;cJh+yD; 22-5-2003 &ufae@wGif
axmif'%f(2)ESpfpD jypf'%fcsrSwfcJhjcif;jzpfonf? a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J n(7)em&Dcef@wGif pdkifjyifrSqufvuf
xGufcGmcJhonf?
a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ 'DyJ,if;+rdK@ra&mufrD ESpfrkdifcef@tuGm +rdK@t0ifodk@ta&muf tm%mydkifrsm;udk,f
wdkif uGyfuJ}uD;=uyfI avhusifhoifwef;ay;xm;cJhonfh vltiftm;(5000)cef@&Sd vl&rf;um;rsm;rS &Gmopfaus;&Gmawmif
buf ywGif;wHwm;rSaeI um;vrf;ab; 0J/ ,mESihf vrf;ay:rS t=urf;zufwdkufcdkuf&ef ae&m,lapmifhqkdif;aecJh=u
onf? tqdkygvl&rf;um;rsm;tm; 26-5-2003 &ufae@uwnf;u 'DyJ,if;+rdK@ q&mpHcef;rwGif +rdK@e,f}uHhzGH@twGif;a&;
r; 0if;odef;rS OD;pD;+yD; e,faygif;pHkrSac:,lxm;cJhonfh }uHhz@HG / pGrf;tm;&Sifrsm;tm; wkwf&dkufenf;oifwef;ydk@csaecJhonf?
tvm;wl a&OD;+rdK@/ +rdK@awmfcef;rESifh txu(1) wd@k wGifvnf; pGrf;tm;&Sif[kqdkolrsm;tm; pm;&dwf+idrf; wae@(500)
usyfay;ac:,lpkaqmif;I oifwef;rsm;ay;aecJhonf? 'DyJ,if;+rdK@wGif txuftrdef@t&[kqdkI txu(1)wGif +rdK@ay: &Sd
&-,-u OuUrsm;/ &-,-u pma&;rsm;/ }uHhzGH@rsm;/ rD;owf&Jabmfrsm;tm; 30-5-2003 &ufae@rwdkifrD pkpnf;xm;
cJhonf? tqdkygtpdk;&txufwef;ausmif;wGif vpOfvukef&ufwkdif; ynma&;0efxrf;rsm;tm; vpmxkwfray;rD
tpnf;ta0;jyKvkyf+yD;rS vpmrsm;xkwfay;cJhaomfvnf; tqdkyg 30-5-2003 &uf vukef&ufwGifrl ynma&;0efxrf;

rsm;tm; tpnf;ta0;rvkyfawmhyJ vpmcsufjcif;xkwfay;cJhonf? ausmif;0if;xJwGifpkpnf;xm;olrsm;rSm txuf


trdef@t&pkpnf;xm;jcif;jzpfI rnfolr#tquftoG,frvkyf&ef/ pum;rajym&ef wm;jrpfcJhonf?
26-5-2003 &ufae@rSpI =unfaus;&Gmtkyfpk &yfuGufat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU OD;odef;
aZmfESifh 'DyJ,if;+rdK@e,f vl0ifr_}uD;=uyfa&;ESihf trsdK;om;rSwfyHkwifa&;OD;pD;XmerS OD;armif;&Sdef/ }uHhzGH@rsm;/ &JwyfzGJ@0ifrsm;rS
=unf&Gmum;*dwftwGif;zuf udkuf(40)cef@tuGm&Sd bk&m;xGufaus;&GmabmvHk;uGif;wGif pcef;cs+yD; a':atmifqef;
pk=unfESifhtzGJ@ a&mufvmv#if xGufI}udKqdkjcif;rjyK=u&ef +cdrf;ajcmuf}udrf;armif;I wm;jrpfaecJhonf?
xdkodk@ wm;jrpf ydwfyif +cdrf;ajcmuf [ef@wm;cJhaomfvnf; a'ocHjynfolrsm;rS eHeuf(10)em&Dcef@uwnf;u
=unf&Gmum;*dwfrS xGufI}udKqdkaecJhonf? }udKqdkchJ=uolrsm;rSm =unfaus;&GmtkyfpkESifh teD;ywf0ef;usif&dSaus;&Gmrsm;
rS jynfolrsm;jzpfonf? =unfaus;&GmtkyfpkwGif =unf&Gm/ bk&m;xGuf&GmESihf ref}uD;tkyf&Gmwdk@ yg0ifonf?
a':atmifqef;pk=unf.armfawmf,mOf =unf&Gmum;*dwftvGefodk@ a&muf&SdonfwGif a'ocHjynfolrsm;rS
a':atmifqef;pk=unfrS E_wfqufpum;ajym=um;ay;&ef acwW&yfcdkif;ojzifh ,mOfarmif;oludkausmfpdk;vif;rS &yfay;cJh
onf? =unf&GmwHwm;OD;ausmif;rS OD;yif;ESpfyg;jzpfonfh OD;aumnESifh OD;awZ"rRwdk@rS a'ocHjynfolrsm;rSm eHeuf
(10)em&Dcef@uwnf;u =unf&Gmum;*dwfo@kd xGufI }udKqdkaecJhjcif;jzpf+yD; a'ocHjynfolrsm;rS arwWm&yfcHay;&ef rdrdw@kd
tm;av#mufxm;csuft& a':atmifqef;pk=unfrS a'ocHjynfolrsm;tm; acwWpum;tenf;i,fajym=um;ay;&ef
ajym=um;cJhonf? twlvdkufygvmonfh teD;uyfvkH+cHKa&;tzGJ@0ifvli,frsm;rS tcsdefvifhaeonfhjyif a&S@quf&rnfhc&D;
vnf;&Sdaeao;ojzifh tcsdefr&awmhojzifh em;vnfay;yg&ef jyefvnfav#mufxm;aepOf a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@
aemufodk@ rHk&GmzufrS vdkufygvmonfh rSefvkHum;}uD;rsm;a&muf&Sdvm+yD; tqdkygum;}uD;rsm;ay:rS }uHhzGH@rsm;/ pGrf;tm;&Sif
rsm;/ uwHk;pdrf;rsm; (uwHk;pdrf;[lonfrSm oHCmtppft[kwfyJ vwfwavmacgif;wHk;&dyfI ouFef;+cHKxm;olrsm;udkac:
qdkjcif;jzpfonf?) qif;vmI a'ocHjynfolrsm;tm; OD;pGmav;cGrsm;jzifhypfcwf+yD; 0g;c|efrsm;/ 0g;&if;wkwfrsm;/ oHwkwf
rsm; ponfwdk@jzifh 0ifa&muf&dkufESufcJh&m a'ocHjynfolrsm; tvJvJt+ydK+ydKjzifh xdcdkuf'%f&mrsm;&&SdI xGufajy;cJh=u&
onf? xdk@aemuf tqdkygvl&rf;um;rsm;rS a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J .,mOfwef;. aemufqHk;um;rSpI tqifhqifh
a&S@odk@wdk;I wpfpD;csif;tm;&dkufESufcJh=uonf? xdkolrsm;rS um;rSefrsm;tm;&dkufcGJ/ um;ay:ygolrsm;tm; vlrqefpGm &uf
&ufpufpuf OD;acgif;rsm;tm;t"dxm;I &dkufESufcJh=uonf? xdko@kd &kdufESufcJhojzifh rEWav;taemufawmif+rdK@e,frSum;
(b5671)ay:wGif vdkufygcJhol OD;wifarmifOD;ESihf udkodef;wdk;at;/ rEWav;taemufajrmuf+rdK@e,frSum;(n8716).
,mOfarmif;jzpfol udkpef;jrifh (c) &m*sL; wdk@okH;OD; ae&mwGifyif yGJcsif;+yD;aoqHk;cJhonf?
a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ bkwvif+rdK@rS qufvufxGufcGmvmcJhonfwGif ,mOftrSwf(%2898) xyfrH
vdkufygvmcJhonf? tqdkygum;tm; bkwvif+rdK@e,ftzG@J csKyf twGif;a&;r; OD;cifaqG.om; udkawmufxGef;aqGrS
armif;ESifcJhonf? bkwvif+rdK@e,ftzGJ@csKyf 'kwd,OuU OD;Adkvf!Gef@rS vdkufyg}uD;=uyfvsuf oHCmawmfrsm;tm;wif
aqmifum ,mOfwef;.aemufqHk;rS vdkufygchJjcif;jzpfonf? vl&rf;um;rsm;rS ,mOfwef;.aemufqHk;rSpwifwkdufckdufjcif;
jzpf&m tOD;qHk;wdkufcdkufcH&onfhum;jzpfonf? um;ay:wGifvkdufygvmonfh oHCmawmfrsm;rSm vl&rf;um;rsm;. &dkuf
ESufr_a=umifh '%f&mtoD;oD;&cJh+yD; vGwfajrmuf&mod@k a&Smifwdrf;xGufajy;&if; wuGJwjym;jzpfoGm;cJh=uonf? ,mOf
armif;ol udkawmufxGef;aqGESifh }uD;=uyfvdkufygol OD;Adkvf!Ge@f wdk@rSm tjyif;txef'%f&mrsm;&&SdcJh+yD; aq;&Hko@kd a&muf&dS
oGm;cJhonf?

rEWav;ta&S@ajrmuf+rdK@e,frSum; (b9238) rSm ,mOfwef;.aemufykdif;wGif&Sdae&mrS vl&rf;um;rsm;rS pwif


&dkufESufonfhtcsdefwGif a&S@odk@armif;xGufchJ+yD; a':atmifqef;pk=unfvkdufygonfhum;.a&S@o@kd a&mufoGm;cJhonf?
aemufqHk;rSaeI a&S@odk@ wum;+yD;wum;&dkufESufvmcJhonfh vl&rf;um;rsm; wjznf;jznf;a':atmifqef;pk=unf.um;
txda&mufvmcJh+yD; OD;pGma':atmifqef;pk=unfvkdufygonfhum;.rSefrsm;tm; pwif&dkufcGJcJh=uonf? &efukef+rdK@rSvkduf
ygvmonfh vHk+cHKa&;tzGJ@0ifvli,frsm;ESifh rEWav;rStzG@J csKyfvli,frsm;rS a':atmifqef;pk=unfvdkufygvmonfhum;
tm; 0dkif;&HIpkaygif;umuG,fay;cJh=uonf? vl&rf;um;rsm;. t=urf;zuf&dkufESufr_a=umifh a':atmifqef;pk=unfvkduf
ygvmonfhum;rS rSefrsm;tm;vHk; uGJa=uukef+yD; a':atmifqef;pk=unf.touftEW&m,fpdk;&drf&ojzifh ,mOfarmif;ol
udkausmfpdk;vif;rS um;udka&S@odk@armif;xGufchJ&m uGyfuJa&;pcef;tjzpftoHk;jyKxm;onfh qnfajrmif;0if;a[mif;odk@
ta&mufwGif tqdkygqnfajrmif;0if;a[mif;twGif;rS um;ESpfpD;armif;xGufvm+yD; a&S@wnfhwnfhrS&ifqdkifarmif;0ifvm
I wdkufcdkufcJhonfudk uHaumif;axmufrpGm vGwfatmifa&SmifxGufEdkifcJhonf? odk@aomf a&S@wGif oHql;}udK;twm;
tqD;(Barricad)oHk;xyfjzifh um;vrf;tm;uef@vef@jzwfydwfq@kd xm;onfESihf}uHK&onf? ,mOfarmif;olu|rf;usifojzifh
tqdkyg oHql;}udK;twm;tqD;rsm;tm; wdk;wdkufarmif;xGufEdkifcJhonf? tcif;jzpfyGm;pOf tqdkygowfuGif;tm;ausmfI
a':atmifqef;pk=unfvdkufygonfh ,mOftrSwf(t5415)ESihf ,mOftrSwf(b5344) ESpfpD;om armif;xGufEdkifcJh
onf? ,mOftrSwf(b9238)rSm vl&rf;um;rsm;rS t=urf;zuf&dkufESufwdkufcdkufaeonfh=um;rS a&Smifwdrf;armifESifchJ
&m vrf;ab;rSopfyifwpfyifESifh0ifwdkufrd+yD; a':0if;jrjr.vufESpfzuf usdK;oGm;cJhonf? ,mOftrSwf(b5344)rSm
vrf;ab;vSnf;vrf;twdkif; a&S@odk@armif;xGufEkdifchJ+yD; 'DyJ,if;+rdK@e,faq;&Hktxd a&muf&SdcJhonf? um;ay:wGifvkdufyg
vmolrsm;xJrS pOfhudkif+rdK@e,frJqENe,ftrSwf(2)rS jynfo@l v$wfawmfudk,fpm;vS,f a'gufwmvSpdk;!Gef@ESifh armifzkd;aZmf
(c) armifaZmfwdk@rSm a&Smifwdrf;vGwfajrmufoGm;cJhonf? usefum;ay:ygvmolrsm;jzpfonfh udkpdk;/ udkjrifhOD;/ t&Sifynm
'Dy/ udkrif;atmif/ udkatmifol0if;/ udk&efEkdif0if;ESihf OD;aomif;!Gef@wdk@ 'DyJ,if;aq;&Hkay:rSaeI zrf;qD;ac:aqmifxdef;
odrf;jcif;cHcJh&onf?
2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@wGif 'DyJ,if;+rdK@t0ifY a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J . ,mOfwef;tm; vl&rf;
um;rsm;rS vkyf}uH wdkufcdkuf owfjzwfaeonfukd owif;=um;onfh rHk&Gm+rdK@rS ausmif;om;rsm;ESifh &[ef;oHCmrsm;rS
armfawmfqdkifu,frsm;jzifh 'DyJ,if;+rdK@zufqDo@kd vdkufygoGm;a&muf=u&m rHk&Gm+rdK@ajrmufzuf&dS ZD;awm*dwfESifh tvHk*dwf
rsm;rSaeI taemufajrmufwkdif;ppfXmecsKyf ppfwyfrS wm;qD;[ef@wm;cJhonf?
xdkodk@wm;qD;[ef@wm; &dkufESuf ypfcwfchJojzifh ZD;awm*dwfwGif rHk&Gm+rdK@ tkwfuefawm&ausmif;wdkufrS udk&if
&SifynmoduQmrSm aygifwGifjyif;xefpGm'%f&m&&SdchJ+yD;/ tvHk*dwfwGif rHk&GmaumvdyfrS &lyaA'aemufqHkESpf ausmif;om;
armif0if;rif;xGef;rSm nmzufem;a&S@rS usnfqHazmuf0if+yD; b,fzufem;xifrSxGufum yGJjcif;+yD;aoqHk;cJh&onf?
tcif;jzpf+yD;aemuf armif0if;rif;xGef;. &kyftavmif;tm; ausmif;om;rsm;ESihf oHCmrsm;u oCFef;jzifhxkyf ydk;+yD;
rHk&Gm+rdK@odk@o,faqmifvmcJh&m rHk&Gm+rdK@&SdAdkvfcsKyfatmifqef;a=u;&kyfodk@a&mufonfwGif aemufrSppfwyfu ajcmufvSe@f
ypfcwfojzifh tavmif;tm;AdkvfcsKyfa=u;&kyfwGifcsxm;+yD; vlpkcGJvdkuf=u&onf? tqdkygtavmif;tm; ppfwyfrSppfum;
jzifhwifI,laqmifoGm;cJhonf?
armif0if;rif;xGef;rSm t&mawmf+rdK@e,f/ ukef;om&GmrS usef;rma&;r;jzpfol OD;aomif;pdefESifh a':ykw@kd . om;jzpf
+yD; rdbrsm;rSm armif0if;rif;xGef;.oli,fcsif;rsm;uvmajymrSom ,if;wdk@.om; uG,fvGefa=umif;od&SdcJh=u+yD; om;.

tavmif;udk rjrifcJh&ovdk tavmif;tm; rnfonhfae&mwGifjrKyfESHxm;onfudkyg ,ae@wdkifrod&SdcJh=uyg? xd@k wl tjcm;


aoqHk;oGm;olrsm;.&kyftavmif;rsm;udkvnf; oufqkdif&mrdom;pkxH tyfESHcJhjcif;r&Sdyg?
2003 ckESpf/ ZGefv (29)&ufae@wGif tifwmeufay:wGifwifxm;onfh e-t-z . owif;xkwfjyefcsuft&
aoqkH;ol(4)OD;rSm
(1) OD;wifarmifOD; (50)ESpf/ rEWav;taemufawmif+rdK@e,f pnf;kH;a&;tzJG@0if/
(2) OD;jrifhpdk; (43)ESpf/ taemufawmif+rdK@e,f twGif;a&;r;/
(3) OD;odef;wkd;at; (35)ESpf/ csrf;at;omZH+rdK@e,f tzJG@csKyfudktm;ay;ol/
(4) &m*sL; (c) OD;qef;jrifh (38)ESpf/ rEWav;+rdK@/ ykvJaiGa&mif&yfuGuf tzJG@csKyfudktm;ay;ol[k
azmfjyxm;cJh+yD;/ '%f&m&&Sdol(50)eD;yg;xJrS ,ae@xdaq;&Hkwifxm;&qJjzpfol (11)OD;rSm
(1) a':0if;jrjr (55)ESpf/ rEWav;wkdif;pnf;tzJ@G 0if/
(2) r&D&Dvif; (23)ESpf/ ta&S@ajrmuf+rdK@e,f wJGzuftwGif;a&;r;/
(3) rZifZifvwf(23)ESpf/ ta&S@ajrmuf+rdK@e,fvli,f/
(4) OD;cspfwif (65)ESpf/ taemufajrmuf+rdK@e,f pnf;kH;a&;r;/
(5) OD;0if;udk (25)ESpf/ ta&S@ajrmuf+rdK@e,f vli,fwm0efcH/
(6) OD;oef;0if; (44)ESpf csrf;at;omZH+rdK@e,f ygwD0if/
(7) OD;oef;aqmif (56)ESpf/ ompnf+rdK@e,f pnf;kH;a&;r;/
(8) OD;bdk}uH (58)ESpf/ bkwvif+rdK@e,f 'k-OuU/
(9) OD;atmifaZmfav; (35)ESpf/ tr&yl&+rdK@e,f ygwD0if/
(10) OD;atmifausmfxGef; rkH&Gm+rdK@/ tzJG@csKyfukdtm;ay;olESihf
(11) OD;oef;0if; 'DyJ,if;+rdK@/ tzJG@csKyfudktm;ay;olw@dk jzpfa=umif; azmfjyxm;cJhonf?
tqdkyg e-t-z rS tifwmeufwGifxkwfjyefonfh owif;wGifazmfjyxm;onfh aoqHk;ol(4)OD;xJrS trSwfpOf
(2) OD;jrifhpdk;(43)ESpf/ taemufawmif+rdK@e,ftwGif;a&;r;rSm a':atmifqef;pk=unf. ,ckc&D;pOfwGif vdkufygvmcJhjcif;
r&Sdyg? vlaotavmif;wavmif;tm; OD;jrifhpkd;[k,lqojzifh azmfjyvdkufjcif;jzpfEdkifonf?
2003 ckESpf/ arv (31)&ufae@wGif EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD. jynfo@l qufqHa&;
ESifh owif;jzef@csda&;qdkif&mvkyfief;tzGJ@rS jyKvkyfonfh owif;pm&Sif;vif;yGJwGif tqdkyg jzpfaeonfhtajctaeudk
owif;&v#if&csif; ppfudkif;wdkif;at;csrf;om,ma&;ESihf zG@H +zdK;a&;aumifpD twGif;a&;r; OD;pD;+yD; &JwyfzGJ@0ifrsm;yg0ifaom
vHk+cHKa&;wyfzGJ@rsm;ESifh tcif;jzpfonfhae&mudk oGm;a&mufxdef;odrf;cJha=umif;/ n 12 em&Dcef@wGif tajctaetm;vHk;udk
xdef;odrf;EdkifcJha=umif;/ '%f&m&olrsm;udkvnf; aq;&Hko@kd y@kd aqmifI aq;0g;ukor_rsm; aqmif&Gufay;vsuf&dSa=umif;/
tajctaet&yf&yfudk w&m;Oya'ESifhtnD udkifwG,fajz&Sif;ay;vsuf&Sd+yD; e,fajrat;csrf;a&;udk aqmif&Gufvsuf&Sd
a=umif;[k &Sif;vif;oGm;cJhonf? jzpf&yftrSefrSm &dkufESufwkdufckdufowfjzwfr_usL;vGefcJholrsm;tm; pepfwus }udKwif
pDpOfxm;onfh armfawmf,mOfrsm;jzifh jyefvnfac:aqmifoGm;cJh+yD;aemuf txufazmfjyygvHk+cHKa&;wyfzGJ@rS tcsdefukduf
vma&mufcJh+yD; aoqHkolrsm;.tavmif;rsm;tm; aumuf,ljcif;/ '%f&m&olrsm;tm;ac:aqmifjcif;ESihf tjcm;tjyif;
txef'%f&m&&Sdjcif;r[kwfyJ omrmefxdcdkuf'%f&m&olrsm;tm; zrf;qD;xdef;odrf;jcif;wdk@vkyfaqmifcJhjcif;omjzpfonf?

tqdkygtzGJ@wGif wyfrawmfaxmufvSrf;a&;trSwf(20)rS Adkvf}uD;vif;aZmfuHvnf; ygvmcJhonf? a&$bdkaxmifodk@ydk@


aqmifxdef;odrf;olrsm;tm; Adkvf}uD;vif;aZmfuHrS trnfESihf udk,fa&;tcsuftvuf,ljcif;/ tjzpftysufESihfywfouf
onfh tawG@t}uHKrsm;ar;jref;jcif;wdk@ vkyfaqmifchJonf? '%f&m&olrsm;tm; aq;&Hkodk@ydk@aqmifaq;ukoay;cJhaomf
vnf; '%f&moufomonfESifh a&$bdkaxmifodk@ydk@aqmif xdef;odrf;cJhonf? tqdkyg a&$bkdaxmifwGif zrf;qD;xdef;odrf;cH
xm;&olrsm;tm; jyefvnfv$wfay;onfhtcgwGif wyfrawmfaxmufvSrf;a&;rS tcif;jzpf&yfESifhywfoufI trSef
twdkif; rnfol@udkr#jyefrajym&ef/ txl;ojzifh rD'D,mrsm;tm;rajym&ef cH0efvufrSwfa&;xdk;ap+yD;rS wyfrawmfaxmuf
vSrf;a&;rS tdrfwdkif&ma&mufjyefvnfydk@aqmifchJonf?
tcif;jzpfnuzrf;qD;xdef;odrf;cJholrsm;ESihf aemufwae@eHeufwGif teD;&Sdv,fuGif;rsm;twGif; wnvHk;ykef;
atmif;aecJh+yD;aemuf xGufvmolrsm;tm; a&$bkdc&dkifat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;
oef;[efOD;aqmifonfh vHk+cHKa&;wyfzGJ@rsm;. zrf;qD;xdef;odrf;jcif;cHcJh&um a&$bdkaxmifodk@wdkuf&dkufydk@aqmifIvnf;
aumif;/ 'DyJ,if;&Jpcef;wGif acwWcsKyfaESmifI a&$bkdaxmifodk@qufvufydk@aqmifIvnf;aumif; zrf;qD;xdef;odrf;cJh
onf?
'DyJ,if;&Jpcef;wGif zrf;qD;csKyfaESmifcHchJ&onfh trsdK;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf 'kwd,OuU OD;wifOD;/ rEWav;
taemufajrmuf+rdK@e,frJqENe,ftrSwf(1)rS jynfo@l v$wfawmfudk,fpm;vS,f OD;wifatmifatmif/ jrif;+cH+rdK@e,frJqEN
e,ftrSwf(1)rS jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f OD;aygcifESihf cifOD;+rdK@e,ftrsdK;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf OuU a'gufwm
0if;atmifwdk@tm; 'DyJ,if;&Jpcef;tcsKyfwGif ESpfncsKyfaESmif+yD;aemuf uav;+rdK@tusOf;axmifodk@ ajymif;a&$@csKyfaESmif
zrf;qD;xdef;odrf;xm;cJhonf?
zrf;qD;xdef;odrf;csKyfaESmifjcif;cH&oltm;vHk;rSm rw&m;&dkufESufwdkufcdkufjcif;cH&olrsm;omjzpf+yD; Oya'rJh&kduf
ESufwdkufcdkufcJholvl&rf;um;rsm; wOD;wa,mufukdr# zrf;qD;xdef;odrf;jcif;r&SdcJhyg?
a':atmifqef;pk=unfESifhtwl a&OD;+rdK@o@kd a&muf&dSoGm;cJhol tzGJ@csKyfvli,f(17)OD;udkrl a&OD;+rdK@t0ifwGif
zrf;qD;xdef;odrf;cJhI a&OD;&Jpcef;tcsKyfwGif (2)ncsKyfaESmifzrf;qD;xm;cJh+yD;aemuf a&$bdkaxmifodk@ajymif;a&$@xdef;odrf;cJh
um xdkrSwqifh cEWD;axmifodk@ydk@I zrf;qD;xdef;odrf;cJhonf? a':atmifqef;pk=unftm; 31-5-2003 &ufae@rSpI
EdkifiHawmftm; aESmifh,SufzsufqD;vdkolrsm;. ab;tEW&m,frS umuG,fapmifha&SmufonfhOya' yk'fr 10 (u) jzifh
a&OD;+rdK@rS tif;pdefA[dktusOf;axmifodk@ ac:aqmif+yD; zrf;qD;xdef;odrf;xm;cJhonf?
odk@aomf tm%mydkifrsm;udk,fwdkif }udKwifpDpOf jyifqifvkyfaqmifusL;vGefcJhonfh 'DyJ,if;aoG;acsmif;pD;vkyf}uH
wdkufcdkufowfjzwfr_}uD; jzpfyGm;t+yD; (16)em&Dr#t=um 2003 ckESpf/ arv (31)&ufae@ nae(4)em&DwGif EdkifiHawmf
at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD. jynfo@l qufqHa&;ESifh owif;jzef@csda&;qdkif&m vkyfief;tzGJ@rS &efukef+rdK@
tif;vsm;vrf;&Sd wyfrawmf{nfha*[mwGif jynfwGif;/ jynfy owif;pmq&mrsm;ESifh awG@qHkI owif;pm&Sif;vif;yGJ
usif;ycJh&mwGif vkyfief;tzGJ@ OuU tvkyform;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;wif0if;rS &Sif;vif;ajym=um;cJh&mY &efukefu
oGm;onfh a':pk=unf/ OD;wifOD;tygt0if NLD tzGJ@0ifrsm;udk oufqkdif&m vHk+cHKa&;tzG@J rsm;u aumif;rGefpGm apmifh
a&Smufxm;a=umif; today;wifjytyfa=umif;[k zrf;qD;xdef;odrf;xm;cJhonfudk umuG,fapmifha&Smufxm;[ef vdrf
nmajymqdkcJhonf?

tjzpftysufwckvHk;tay: oHk;oyfI ,ckjzpfpOfwGif a':pk=unfudk qef@usifqENjyolrsm;u vrf;ab; 0J/ ,m


ESifh vrf;ay:rS tcsdK@qENjyonfudk at;csrf;pGm ajz&Sif;I jzwfoef;oGm;v#if Todk@aomjzpfpOfjzpf&yf jzpfrnf[krxif
a=umif;/ a':pk=unfESifh vdkufygvmonfh ,mOfwef;rS qdkifu,frsm;ESifh um;rsm;u vlpkvla0;udk twif;wdkufckdufjzwf
oef;armif;ESifonfrS tpjyKI ydyuQrsm;jzpfay:cJh&a=umif;[k &Sif;vif;cJhygonf? tjzpftysuftrSefESihf qef@usif
uGJvGJpGm }udKwifjyifqifa&;om;xm;onfhtwdkif; ajymqdka=umif; xif&Sm;onf? Tr#}uD;rm;onfh tr_tcif;}uD;jzpf
yGm;+yD; (16)em&Dr#aom tcsdefwdktwGif; ed*Hk;csKyfoHk;oyfcsufw&yfcsrSwfEkdif&ef rnfo@kd r#rjzpfEkdifyg? tjzpftysuftrSef
rSm a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@.,mOfwef; =unf&Gmum;*dwftvGefodk@ a&muf&Sdonfhtcg rHk&Gm+rdK@zufrSaeI aemuf
rSvdkufvmonfh rSefvHkum;}uD;rsm;ay:rS }uHhz@HG / pGrf;tm;&Sif/ uwHk;pdrf;/ vlrdkufvl&rf;um;rsm; qif;vm+yD; pwifwdkufcdkuf
&dkufESufowfjzwfojzifh a':atmifqef;pk=unfESihf vdkufygvmonfh ,mOfwef;rS um;tcsdK@ a&S@odk@armif;xGufchJjcif;jzpf
+yD; tqdkygtcif;jzpfae&mwGif qef@usifqENjyolrsm; &SdraecJhyg? vma&muf}udKqdkaeonfh a'ocH&Gmol&Gmom;rsm;om
&SdaecJh+yD; a&S@&GmopfESifh=unf&Gmt=um; wHwm;rSaeI &Gmopf&Gmtxd vrf;ab; 0J/ ,m ESpfzufwGif =unf&Gmum;*dwf
bufrSvGefvmonfh armfawmf,mOfrsm;ESifh vlrsm;tm; &dkufESufwdkufcdkuf&ef toifhjyifqifapmifhqdkif;aeolrsm;rS ae&m
,lapmifhqdkif;aecJh+yD; &JwyfzGJ@0ifrsm;rS vdkufvH}uD;=uyfaecJhonf? Tqdkygvl&rf;um;rsm;rSm a&$bdkc&dkiftwGif;rS ac:,lpk
aqmif;xm;olrsm;jzpf+yD; rHk&GmbufrS rSefvHkum;}uD;rsm;jzifhvkdufvmonfh vl&rf;um;rsm;rSm rHk&Gmc&dkiftwGif;rS ac:,lpk
aqmif;xm;olrsm;jzpfa=umif; od&onf?
tqdkyg owif;pm&Sif;vif;yGJwGif vkyfief;tzG@J OuU OD;wif0if;rSajymqdk&mwGif trsdK;om;'Drdkua&pDtzG@J csKyfrS
a':pk=unf OD;aqmif+yD; OD;wifOD;tygt0if aemufvkduftiftm;wpfpkonf jrefrmEdkifiHtwGif; at;csrf;wnf+idrfr_&dSae
onfh +rdK@&GmtcsdK@udk vSnfhvnfoGm;vm+yD; vlpkvla0;jzifh qlylr_awGjzpfatmif vkyfaeonfhta=umif;/ ,if;vkyf&yfawG
a=umifh vlpkvla0;jzifh vrf;ydwfqdk@r_awG}uHKawG@vm&+yD; +rdK@&Gme,fajrtwGif; at;csrf;r_awGysufjym;&a=umif;/ xd@k
a=umifh a':pk=unfESifh NLD udk rausreyfjzifh qef@usifolrsm;u a':pk=unfukdraxmufcHa=umif; qENjy=ua=umif;/
Todk@ qENjy=u&mrStpjyK+yD; a':pk=unfudk axmufcHolESihf uef@uGufolt=um; ydyuQawGjzpfay:cJh[k qdkonf?
trSefrSm 2002 ckESpf/ arv (6)&ufae@wGif trsdK;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf taxGaxGtwGif;a&;r; a':atmif
qef;pk=unf aetdrftus,fcsKyfrSvGwfajrmufvm+yD;aemuf EdkifiHtESH@ EdkifiHa&;pnf;&Hk;a&;c&D;pOfrsm; oGm;a&mufcJh&mwGif
&cdkifjynfe,fc&D;pOf (1624/ 'DZifbm 2002) rSpI a'oqdkif&mtm%mydkifESifh }uHhzGH@tzGJ@0ifrsm;. [ef@wm;aESmifh,Suf
jcif;udk cHcJh&onf? csif;jynfe,fc&D;pOf (313/ {+yD 2003) oGm;a&mufchJ+yD;aemuf ,ckucsifjynfe,fc&D;pOf (ppfudkif;
wdkif;/ rEWav;wdkif;/ &Srf;jynfe,fajrmufydkif;rS+rdK@e,ftcsdK@ tygt0if) tm; 2003 ckESpf/ arv (6)&ufae@wGif pwifchJ&m
pnf;&Hk;a&;c&D;pOfwav#muf tzGJ@csKyftzGJ@0ifrsm;ESihf a'ocHjynfolrsm;rS aomif;aomif;jzjz vd_ufvJSpGm}udKqdkcJh=u&m
vrf;c&D;wav#mufwGif }uHhzGH@/ pGrf;tm;&Sifrsm;rS [ef@wm;aESmifh,Sufr_rsm;jyKcJh+yD; t=urf;zufrnfhtoGifaqmifvm
ojzifh a'ocHjynfolrsm;/ oHCmawmfrsm;rS vdkufvHumuG,fapmifha&SmufcJh=uojzifh }udKqdkE_wfqufolrsm;wpwpydkrdk
rsm;jym;vmcJhjcif;jzpfonf? rw&m;aESmifh,Suf[ef@wm;onfudkrvdkvm;rESpf+cdKufojzifh vdkufvHumuG,fapmifha&Smuf
olta&twGufrSm uef@uGufqENjyolta&twGufxuf tqaygif;rsm;pGmydkrdkvmcJhonf? pGrf;tm;&Sifqdkolrsm;. [ef@
wm;aESmifh,Sufr_ wpxufwp ydkrdkqdk;&Gm;vmonfwGif oHCmawmfrsm;rS rif;wd@k u pGrf;tm;&Sif/ igw@kd u wefcdk;&Sif
[kqdkum vdkufvHumuG,fapmifha&SmufcJhjcif;jzifh }udKqdkol/ umuG,fapmifha&Smufolrsm; tHkESifhusif;ESifhwpwpydkrkdyg0if
vmcJhonf?

'DyJ,if;ra&mufrD ESpfrdkifcef@tuGm +rdK@t0ifwGif a':pk=unftm; uef@uGufqENjy&ef apmifhaeonfh vltif


tm;(5000)cef@&Sdonfh vlpkvla0;ESifh }uHKawG@chJ&a=umif;? a':pk=unf.,mOfwef;wGif vdkufygvmonfh armfawmf,mOf
rsm;onf vltkyftwGif;rS twif;wdk;xGufwkdufckdufarmif;ESif&mrS tpjyK+yD; wpfzufESifhwpfzuf ydyuQjzpfyGm;cJh=u
a=umif;[k qdkjyefonf? xdk@jyif a':pk=unfukdqef@usifonfhvlrsm; pD;eif;vmonfh armfawmf,mOfwpfpD;udkrl NLD
ygwD0ifrsm;u rD;&d_@zsufqD;I ysufpD;cJha=umif;[k qdkjyefonf?
uef@uGufqENjy&efapmifhaeonfh vltiftm;(5000)cef@qkdonfrSm a'ocHrsm;r[kwfyg? a'ocHjynfolrsm;u
=unf&Gmum;*dwfrSaeI apmifh}udKaecJhjcif;jzpfonf? tqdkygvltiftm;(5000)cef@rSm tjcm;+rdK@&Gmrsm;rS pkaqmif;+yD;
oifwef;ay;I a':atmifqef;pk=unfESifhtzG@J tm; &dkufESufwkdufcdkufowfjzwf&ef apmifhqdkif;ae=uolrsm;omjzpfonf?
uef@uGufqENjy&efapmifhaejcif;r[kwfyg? a&$bdkc&dkifESifh rHk&Gmc&dkiftwGif; tjcm;+rdK@e,frsm;rS enf;rsdK;pHkjzifhac:,lpkpnf;
xm;olrsm;omjzpfonf? NLD ygwD0ifrsm;u armfawmf,mOfwpfpD;udkrD;&d@_ zsufqD;onf[lonfrSmvnf; r[kwfyg? vl
&rf;um;rsm;. &dkufESufwdkufcdkufowfjzwfr_ukd cH=u&ojzifh aoolao/ '%f&m&ol&jzifh tvJvJtuGJuGJjzifh jzpfaecJh+yD;
vl&rf;um;rsm;.&efrSvGwfajrmuf&ef tcsdK@xGufajy;=u&onf? tzGJ@csKyftay: tjypf&Sm&ef tpDtpOf&Sd&Sd ,if;wd@k bm
om rD;&d_@cJhjcif;jzpfEdkifonf? odk@&mwGif tqdkygum;rD;&d@_ r_jzifh w&m;pGJqdktjypfay;&mY a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@tm;
tm%mydkifrsm;rS xGufr}udK&efwm;jrpfaeonfh=um;rS xGufI}udK&ef wufwufuGuGaqmf=ocJhol a'ocHrsm;jzpfonfh
OD;Zif;OD;0drv/ OD;Zif;OD;Z0e/ OD;usD;ndK/ udkwkdufrif;/ udkpufaiGESifh udkcifarmifvGifwdk@tm; 2003 ckESpf/ ZGefv (6)&uf
ae@wGif a&$bdkc&dkifat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[ef/ 'DyJ,if;+rdK@e,f &Jwyfz@JG r;
'kwd,&Jr;aomif;0if;/ =unf&Gm OuU OD;odef;aZmfESihf &Jwyfz@JG 0ifrsm;u zrf;qD;cJh+yD; a&$bdkaxmifwGifxdef;odrf;cJhI &Hk;wif
w&m;pGJqdkum rw&m;jypf'%fcsrSwfcJhonf?
tqdkyg vkyf}uHwdkufcdkufowfjzwfr_}uD; jzpfyGm;t+yD; rnfo@kd r# owif;tcsuftvufjynfhjynfhpHkpHkjzifh tjzpfrSef
azmfxkwf&ef rjzpfEdkifonfhtcsdefwGif owif;pm&Sif;vif;yGJjyKvkyfchJjcif;rSm rlvuwnf;u a':atmifqef;pk=unfESihf
tzGJ@csKyftay: wzufowftjypfyHkcs&ef pDpOfjyifqifxm;ojzifhomjzpfonf? zkwfylrD;wdkufaqmif&GufchJojzifh 2002
ckESpf/ ZGefv (14)&ufae@wGif a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J u&ifjynfe,f/ omrn&Sd omrnawmifq&mawmf tbd
"Z t*~r[m o'<rRaZmwdu b'NEW0de,tm; oGm;a&mufzl;ajrmf=unfndKI aemufwpfae@ (15)&ufae@jyefvmonfh
c&D;pOfudk a':pk=unftaejzifh 11-6-2002 &ufae@rS 15-6-2002 &ufae@txd rGefjynfe,f/ omrn[k (5)&uf
=umc&D;tjzpfajymqdkcJhjcif;rsdK;/ 29-6-2003 &ufae@ tifwmeufwGif wifxm;onfh aoqHk;ol(4)OD;. trnfpm&if;
wGif c&D;pOfYvdkufygjcif;r&Sdol rEWav;taemufawmif+rdK@e,ftzGJ@csKyf twGif;a&;r; OD;jrifhpkd;tm; vGJrSm;azmfjycJhjcif;rsdK;
udkaxmufI tm%mydkifrsm;.owif;pm&Sif;vif;yGJrSm trSefwu,fjzpfysufcJhonfrsm;tay:tajcrcHbJ udk,fvkd&mqGJ
I ajymqdkoGm;jcif;jzpfa=umif; xif&Sm;ygonf?
uarBm'D;,m;EkdifiH zEGrf;yif+rdK@ tmqD,Htpnf;ta0;od@k a&muf&Sdaeol EkdifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;0if;
atmifu 15-6-2003 &ufae@wGif a':atmifqef;pk=unftm; zrf;qD;xdef;odrf;xm;jcif;onf wpkHwOD; 'grSr[kwf
tzJG@wzGJ@u vkyf}uHowfjzwfzkd@pDpOfaeojzifh a':atmifqef;pk=unf.touftEW&m,ftwGuf vkH+cHKa&;,lay;xm;&
jcif;omjzpfw,f? vkyf}uHowfjzwfr,fqkdwJhowif;awG usaemfw@dk =um;ae&ygw,f? 'gayr,fh olw@dk &@J ypfrSwf b,fol
jzpfr,fqkdwmudkawmh usaemfvnf;twdtusrod&ygbl;? jrefrmEkdifiHrSm bmyJjzpfjzpf usaemfw@dk tpdk;&udkyJtjypfwif
rSmqkdawmh tckvdkxdef;odrf;xm;wm taumif;qkH;jzpfygw,f? b,fawmhjyefv$wfay;r,fqkdwmudkvnf; usaemf twd

tusrajymEkdifao;ygbl;[k owif;axmufrsm;tm; ajymqkdcJhonf? uarBm'D;,m;EkdifiH zEGrf;yif+rdK@wGif usif;ycJhonfh


tmqD,HeJ@ ARF tpnf;ta0;rsm;+yD;qHk;onfh 19-6-2003 &ufae@wGif EkdifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;0if;atmif
u a':atmifqef;pk=unfudk b,fae@jyefv$wfay;r,fqdkwm rajymEkdifao;bl;[k xyfrHajymqkdchJonf? usaemfwkd@[m
trsm;upGyfpJGaeovdk kdif;pdkif;,kwfrmolawGr[kwfygbl;? ESvkH;om;r&SdwJhvlawGvnf;r[kwfygbl;? wu,fwrf;ajym&
&if a':atmifqef;pk=unfeJ@usaemf[m wESpfxJarG;wJholawGyg/ usaemfwk@d twlwlvufwJGaqmif&GufEkdifygw,f[k
OD;0if;atmifu owif;pm&Sif;vif;yJGwckjyKvkyf+yD; ajymqkdoGm;cJhonf?
17-6-2003 &ufae@xkwf rav;&Sm;uDeDowif;pm (Malaysiakini) wGif 16-6-2003 &ufae@Y
tqdkygowif;pmESifh ukvor*~twGif;a&;r;csKyf.txl;udk,fpm;vS,f rpPwm&mZmvDtpPar;vf awG@qkHar;jref;cef;
tm;azmfjycJh&m rpPwm&mZmvDu (She told me that they are keeping her under Section 10 a (of the 1975
State Protection Act). She asked me what the charge against her was . . . that she did nothing wrong
and it was the (government-sponsored groups) who attacked her.) a':atmifqef; pk=unfu ol@udk 1975

ckESpf/ EdkifiHawmftm; aESmifh,SufzsufqD;vdkolrsm;. ab;tEW&m,frS umuG,fapmifha&Smuf onfhOya' yk'fr 10 (u) eJ@


ta&;,lxm;wmvdk@ ajymygw,f? ol@taeeJ@ Oya'csdK;azmufr_ wckrSvnf;r&Sdygbl;? 'Dyk'fr 10 (u) eJ@ ywfoufv@kd
vnf; pHkprf;ay;zdk@ usaemfhudkajymygw,f[k xkwfazmfchJonf? xdk@jyif a':atmifqef;pk=unfu ar (30) tjzpftysufe@J
ywfoufI ajymjycJhonfudk (Relating her experiences on the May 30 evening when her convoy was
ambushed by pro-government groups, Razali said Suu Kyi had sensed trouble after her group was
stopped at a roadblock. She was about to leave the car to check on the commotion when a group of
people came up suddenly and started smashing her window. "Someone covered her with his body
and her driver sped off straight away. She was later kept for one night at a military camp and
brought back to Yangon (Rangoon) the next day," he said.) ol@um;tydwfcH&awmh wckckawmhjzpfae+yDqdk

wm ol&dyfrdvdkufw,f? 'gha=umifh um;tjyifxGuf+yD;=unfz@kd tvkyf vlwtkyfa&mufvm+yD; ol@um;rSefawGukd&kdufcJGvkduf


ygw,f? ol@ab;em;rSm&Sdaeol wa,mufu ol@ukd,fcE<meJ@ a':atmifqef;pk=unfudkum uG,fay;xm;cJhygw,f? tJ'D
tcsdefrSmbJ um;armif;olu vltkyfxJutwif;armif;xGufcJhygw,f? tJ'Daemuf a':atmifqef;pk=unfudk ppfwyf
pcef;wckrSm wnzrf;qD;xm;cJh+yD; aemufwae@ &efukefukdjyefac:vmwmvdk@ usaemfhudkajymjyygw,f[k xkwfazmfchJ
onf?
xdk@jyif a':atmifqef;pk=unftm; tif;pdefaxmifwGif xdef;odrf;xm;jcif;jzpfa=umif; +AdwdefEdkifiHjcm;a&;&Hk;
0ef}uD; rkduftkdA&dkif,ef Mike OBrien u pwifajymqkdcJhonf? 19-6-2003 ae@wGifusa&mufonfh a':atmifqef;
pk=unf. (58)ESpfajrmufarG;ae@Y a':atmifqef;pk=unfESihfpum;ajym&ef }udK;pm;cJh&mrS tckuhJo@kd od&SdcJh&jcif;jzpf
a=umif;vnf;ajymonf? tif;pdefaxmiftwGif;&Sd tcef;(2)cef;ygonfh wkduf(1)vkH;wGif zrf;qD;xdef;odrf;xm;+yD; tzrf;
cH&pOfuwnf;uygvmonfht0wftpm;rsm; tckxdrvJbJ&SdaeqJjzpfonf[k tkdAkdif,efuajymcJhonf? Ekdb,fvf+idrf;
csrf;a&;qk&Sif 'Drkdua&pDa&;twGufwkdufyJG0ifaeol trsKd;orD;wOD;tm; yk'fr 10 (u)jzifhzrf;qD;I ,ckuhJodk@xdef;odrf;
xm;onfudk odvdkuf&ojzifh tawmfwkefv_yfacsmufcsm;oGm;rda=umif; +Adwdef0ef}uD;u ol.a=unmcsufwGif &Sif;jycJh
onf? xdk@jyif ,ckjzpf&yfa=umifh ppftpkd;&ajymaeonfh vkH+cHKa&;twGufxdef;odrf;xm;& ("protective custody") yg
onfqkdonfhpum;rSm vkH;0vdrfnmaejcif;jzpfa=umif; xif&Sm;oGm;+yD[kvnf; tkdAkdif,efuaxmufjycJhonf?

a':atmifqef;pk=unfudk tif;pdefaxmiftwGif; zrf;qD;xm;wJhtwGuf txl;pdk;&drfrda=umif; +AdwdefEdkifiHjcm;


a&;kH;0ef}uD;u e-t-z oHtrwf OD;ausmf0if;udk 20-6-2003 ae@uac:,lowday;cJhonf? 'DykHtwkdif;qkd&if
a':atmifqef;pk=unf vkH+cHKa&;twGufxdef;odrf;xm;wmygqkdwhJ etz&J@pum;[m ,kH=unfp&mr&Sdovdk tJ'Dvdk
xdef;odrf;xm;w,fqkd&if bma=umifh usaemfe@J pum;ay;rajym&JwmvJvdk@ +Adwdef0ef}uD; rkduftdkAkdif,ef Mike
O'Brien u ajymonf? ZGefv (19)&ufae@u a':atmifqef;pk=unfe@J pum;ajymcGifh&zdk@ awmif;qkdchJayr,fh etz
vufaxmuf EkdifiHjcm;a&;0ef}uD; OD;cifarmif0if;u jiif;y,fchJwma=umifh 'g[m rkd;om;wJhudpPjzpfw,fvdk@vnf;
tkdAkdif,efuajymonf? 'ga=umifh vef'ef&Sd e-t-z oHtrwf OD;ausmf0if;udkqifhac:+yD; jrefrmhEkdifiHa&;aemufjyefoGm;
aewmudk EkdifiHwumtodkif;t0kdif;urjrifvkda=umif;eJ@ tjrefqkH;tajymif;tvJvkyfzkd@ zdtm;ay;cJha=umif;vnf; tdkAkdif
,efu&Sif;jyonf?
23-6-2003 &ufae@wGif &efukef+rdK@o@kd a&muf&dSaeonfh *syefvufaxmufEkdifiHjcm;a&;0ef}uD; wmqlEkd&mEkd
(Tetsuro Yano) u a':atmifqef;pk=unfv$wfay;a&;twGuf e-t-z tm; wkdufwGef;ajym=um;cJhonf? rpPwm
wmqlEkd&mEkdonf AkdvfcsKyf}uD;cif!Gef@ESifhawG@qkH+yD; a':atmifqef;pk=unfv$wfay;a&;awmif;qkdxm;onfh *syefEdkifiH
0ef}uD;csKyf udktDZkrd (Junichiro Koizumi) .pmtm;ay;tyfcJhonf? if;.w&ufwm&efukefc&D;pOftwGif; e-t-z
'kwd,EkdifiHjcm;a&;0ef}uD; OD;cifarmif0if;/ jynfxJa&;0ef}uD; Akdvfr;}uD;wifv_difw@dk ESihfvnf; awG@qkHchJonf?
2003 ckESpf/ Zlvdkifvqef;wGif EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;0if;atmifESifh 'kwd,0ef}uD; OD;cifarmif0if;wdk@
ESpfOD; EdkifiHawmft}uD;tuJ/ EdkifiHawmf at;csrf;om,ma&;ESihf zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU/ wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf
AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$. txl;udk,fpm;vS,frsm;tjzpf AdkvfcsKyfr;}uD;xHrS pmwpfapmifESihf a':atmifqef;pk=unf.
"mwfyHktcsdK@o,faqmifv#uf xdkif;EdkifiH/ *syefEkdifiH/ ygupPwefEdkifiH/ tdENd,EdkifiHESifh b*Fvm;a'h&SfEdkifiHwdk@odk@ oD;jcm;cGJI
c&D;xGufcGmcJh+yD; oufqdkif&mEdkifiHtpdk;&rsm;xH AdkvfcsKyfr;}uD;ay;vdkufonfhpmay;tyfI a':atmifqef;pk=unf."mwf
yHkrsm;jyum vuf&SdjrefrmEdkifiHtajctaeudk vdkufvH&Sif;jycJh=uonf?
txufygtwdkif; tm%mydkif;rsm;rS trsdK;rsdK;tzHkzkH ajym=um;cJhonfhjyif 'DyJ,if;t=urf;zuf&dkufESufwdkufcdkuf
owfjzwfr_ESifh ywfoufI ukvor*~ESifh EdkifiHwumrS 0dkif;0ef;&_wfcs zdtm;ay;vmonfhtcg 2003 ckESpf/ Zlvdkifv (2)
&ufae@wGif EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD; OD;cifarmif0if; EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD
OuU AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$. txl;udk,fpm;vS,ftjzpf AdkvfcsKyfr;}uD;.pmwapmifESifh a':atmifqef;pk=unf."mwfyHk
tcsdK@,laqmifum xdkif;EdkifiHodk@oGm;a&mufI xdkif;0ef}uD;csKyf oufqifESihf oGm;a&mufawG@qHk&Sif;jycJhonf? xd@k aemuf
Zlvdkifv (4)&ufae@wGif *syefEdkifiHodk@ oGm;a&muf&Sif;jycJhonf? tvm;wl EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;0if;atmif
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$. txl;udk,fpm;vS,ftjzpf AdkvfcsKyfr;
}uD;.pmwapmifESifh a':atmifqef;pk=unf."mwfyHk tcsdK@,laqmifum (5)&ufae@wGif b*Fvm;a'h&fSEkdifiHESifh (8)&ufae@
wGif ygupPwefEdkifiHodk@ oGm;a&muf&Sif;jy=ujcif;jzifh tm%mydkiftcsdK@.Oya'rJhvkyf&yftm; umuG,f&ef}udK;yrf;cJhonfukd
awG@&onf?
xkdif;EkdifiHodk@ v#dK@0Sufc&D;xGufcGmvmonfh e-t-z 'kwd,EkdifiHjcm;a&;0ef}uD; OD;cifarmif0if;u a':atmif
qef;pk=unftm; tif;pdefaxmifwGifzrf;qD;xm;jcif;r[kwfbJ tjcm;vkH+cHKwJhwae&mwGif xdef;odrf;xm;onf[k "mwfykH
rSwfwrf;rsm;jzifh xkdif;EdkifiH0ef}uD;csKyf oufqif&Sifem0gx&m (Thaksin Shinawatra) ESifhawG@qHkI 1-7-2003 &uf
ae@wGif &Sif;jycJhygonf? 0ef}uD;csKyfoufqifrS oljrif&onfh a':atmifqef;pk=unf."mwfykHonf aumif;aumif;rGefrGef

ae&mxkdifcif;Y &dkufxm;onfudkawG@&+yD; aexkdif&onfhtajctaeaumif;ykH&a=umif;ESifh usef;usef;rmrm&SdykH&a=umif;


2-7-2003 &ufae@wGif owif;axmufrsm;tm;ajymcJhonf? odk@aomf a':atmifqef;pk=unfukd tjrefqHk;v$wfay;&ef
twGuf xdkif;tpdk;&ua&m/ tjcm;tmqD,HEdkifiHtm;vkH;uyg tjrefqkH;jrifcsifaeonfqdkonfukd OD;cifarmif0if;tm;
olxyf+yD;owday;vdkufonf[k 0ef}uD;csKyfoufqifu&Sif;jyonf?
b*Fvm;a'h&SfEkdifiHodk@a&muf&Sdaeonfh e-t-z EkdifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;0if;atmifrS 0ef}uD;csKyf
cgvD'gZD,m (Begum Khaleda Zia) ESifh 6-7-2003 &ufae@wGif awG@qkHcJh+yD; jrefrmEkdifiH.tajctaeudk &Sif;jyI
AkdvfcsKyfr;}uD;oef;a&$ay;vdkufonfhpmtm; 0ef}uD;csKyfZD,mqDxH ay;tyfcJhonf?
11-7-2003 &ufae@wGif EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;0if;atmif tdEdN,EdkifiH 0ef}uD;csKyf Atal Behari
Vajpayee ESifh EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; (Yashwant Sinha) wdk@ESifh awG@qHkcJh+yD; AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$xHrSpmtm;
tdENd,EdkifiH 0ef}uD;csKyfxH ay;tyfcJhonf?
*syeftpkd;&u e-t-z ppftkyfpktm; aiGa=u;tultnDjzwfawmufvdkuf+yDjzpfa=umif; *syefEkdifiHjcm;a&;
0ef}uD;XmerS 25-6-2003 &ufae@wGif ajymqkdchJonf? xdko@kd *syeftpdk;&u aiGa=u;tultnDjzwfawmufvkdufonfh
wcsdefwnf;wGif *syeftpdk;&t&m&Sdrsm;ESifh ukvor*~txl;udk,fpm;vS,f rpPwm&mZmvDtpPar;vfwkd@ *syefEkdifiHY
jrefrmjynfudpP awG@qkHaqG;aEG;cJhonf? rpPwm&mZmvDonf *syefEkdifiHjcm;a&;0ef}uD; rpP,kd'Dudkum0g*lcsD (Ms. Yoriko
Kawaguchi) ESifh awG@qkHcJh+yD; olESifh a':atmifqef;pk=unfw@dk awG@qkHcJhykHta=umif; &Sif;jycJhonf? xdk@jyif 23-6-2003
&ufae@u jrefrmEkdifiHrSjyefvmonfh *syef'kwd,EkdifiHjcm;a&;0ef}uD; rpPwmwmqlkd&mEkdESifhvnf; awG@qkHcJhonf?
a':atmifqef;pk=unftm; &efukef+rdK@&SdtusOf;axmifwckwGif awG@qkHcJh&a=umif; a':atmifqef;pk=unfudk oD;oef@
tusOf;wkdufcef;xJrSmxm;wmjzpfa=umif; rpPwm&mZmvDu *syefEkdifiHjcm;a&;0ef}uD;udkajymqkdchJonf? a':atmifqef;
pk=unf.aexkdifa&; tifrwefqif;&JvGef;a=umif;vnf; rpPwm&mZmvDuajymonf? a':atmifqef;pk=unfvGwf
ajrmuf&ef *syeftpdk;&ESifh ukvor*~wdk@ yl;wJG}udK;pm;oGm;&ef rpPwm&mZmvDESihf rpPum0g*lcsDwdk@ oabmwlcJh=uonf?
tqdkygtpnf;ta0;t+yD; owif;pm&Sif;vif;yJGvkyf&mwGif rpPwm&mZmvDu ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf
ukdzDtmeefudk,fwkdif jrefrmjynfta&;ESifhywfoufI txl;pdk;&drfaea=umif;ajymqdkcJhonf? tajctaersm;wnf+idrf
oGm;rS a':atmifqef;pk=unftm;jyefv$wfay;rnf[k jrefrmtpdk;&uol@tm;ajyma=umif;/ ol@taejzifh vufcHEkdifp&m
r&Sdbl;[k rpPwm&mZmvDu ajymqkdcJhonf?
xdk@jyif armif&ifrd_if;uavmiftrnfjzifh a':atmifqef;pk=unfESihf trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyftm; vkyf}uH
wdkufcdkuf a&;om;xm;onfh a':pk=unf/ tifeft,fvf'DygwDESifh u|efawmfwkd.ar#mfvifhcsufa&mifeD tcef;quf
aqmif;yg;rsm; udk 5-7-2003 &ufae@rS 23-7-2003 &ufae@xd tydkif;(12)ydkif;cGJI ppftpdk;&xdef;csKyfxm;onfh
EdkifiHydkifowif; pmrsm;wGifazmfjycJh+yD; pmtkyftjzpf &dkufEdSyfxkwfa0cJhonf?
2003 ckESpf/ pufwifbmv (10)&ufae@wGif zdvpfykdifEkdifiH/ reDvm+rdK@Y usif;yaom (23)}udrfajrmuf tmqD,H
tzGJ@0ifEdkifiHrsm;. &JwyfzGJ@t}uD;tuJrsm;uGefz&ifhodk@ wufa&mufaeonfh jrefrmudk,fpm;vS,ftzG@J acgif;aqmif jrefrm
EdkifiH&JwyfzGJ@ &JcsKyfAdkvfr;csKyfcif&DrS a':atmifqef;pk=unftm; r=umrDjyefv$wfay;rnfr[kwfa=umif;/ a':atmifqef;
pk=unftm; v$wfay;cJhv#if r+idrfroufr_rsm;jzpfay:+yD; wnf+idrfat;csrf;r_udk tEW&m,fjyKEdkifonfhtwGuf v$wfray;
jcif;jzpfa=umif; ajym=um;cJhjyefonf?

2004 ckESpf/ Edk0ifbm (26)&ufae@wGif wzef EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;^m%f0if;u vmtdkEdkifiH


AD,ifusef;+rdK@&Sd Lao International Trade Exhibition & Convention Center (Lao-ITECC) taqmufttHkY
EdkifiHwumowif;Xmersm;rS owif;axmuf(80)ausmftm; awG@qHkI&Sif;vif;ajym=um;&mY 'DyJ,if;udpPeJ@ ywfouf
+yD;awmh tpdk;&taeeJ@ a':atmifqef;pk=unfukd tJ'Dt&yfa'oudkroGm;a&mufbdk@ vHk+cHKa&;taetxm;t& tqif
rajywJhta=umif; }udKwif+yD;awmhowday;cJhygw,f? owday;aomfjim;vnf;yJ EdkifiHawmftpdk;&&J@ owday;wm;jrpfcsuf
udkvufrcHbJeJ@ tJ'Dt&yfa'oudkoGm;wmjzpfygw,f? tJ'DvdkoGm;wJhtwGufa=umifhr@kd v@kd tpdk;&taeeJ@ ol@udkvdkufyg+yD;
awmh vHk+cHKa&;aqmif&Gufay;EdkifwJh taetxm;r&Sdygbl;? 'gha=umifhrdk@vdk@ jynfoltwGif;rSm jynfolvlxktcsif;csif;jzpf
wJhjy\emjzpfygw,f? 'gudk EdkifiHa&;t& rdrdw@kd tpdk;&udkoduQmcsjcifv@kd 'DudpPudk EdkifiHawmftpdk;&uzefwD;w,fqdk+yD;
awmh taemufowif;tkyfpkrsm;u pGyfpGJajym=um;csufyJjzpfygw,f? wu,fhvufawG@jzpf&yfuawmh yk*d~KvfESpfa,muf
olwdk@bmomolwdk@ pum;rsm;&efjzpf=uwJhtqifhyJjzpfygw,f? EdkifiHawmftpdk;&taeeJ@ bmrS yg0ifywfoufwmr&Sdyg
bl;?[k ajym=um;cJhjyefonf?
tcif;jzpfyGm;+yD;r=umrD&ufydkif;twGif; &efukef+rdK@&dS tar&duefoH&Hk;rS t&m&Sdrsm;onf tcif;jzpfyGm;onfhae&m
odk@ oGm;a&muf=unfh&_avhvmcJh&m a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J .,mOfwef;rSm pepfwus }udKwifjyifqifI t=urf;
zufwdkufcdkufcH&jcif;jzpfa=umif; tqdkygt&m&Sdrsm;rS awG@&dSchJ=uygonf? tcif;jzpfyGm;&ma'orS a'ocHrsm;.xGufqkd
csufrsm;ESifh vufawG@rsufjrifawG@&SdcJhonfh tajctaet&yf&yfrsm;t& tqdkyg }udKwif}uHpnfwdkufcdkufr_rsm;tm;
e-t-z ESifh yl;aygif;aqmif&GufcJh=uolrsm;rSm vkyfaqmifchJjcif;jzpfa=umif; awG@&SdcJhonf[kqkdygonf? uGif;usefaeonfh
armfawmf,mOftydkif;tptusdK;tjywfrsm;u tqdkygae&mY armfawmf,mOfrsm; t}uD;tus,fwdkufckdufcHchJ&jcif;
a=umifh vltajrmuftrsm; jyif;xefpGmxdcdkuf'%f&m&&SdchJa=umif; vG,fulpGmoufaocHaeonf[kqdkyg[k tqdkygawG@&dS
csuftay:tajccHI tar&duefEdkifiHjcm;a&;0ef}uD;XmerS 5-6-2003 &ufae@wGif w&m;0ifa=unmcsufxkwfjyefcJhyg
onf?
2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@wGif jzpfyGm;cJhonfh 'DyJ,if;aoG;acsmif;pD;vkyf}uHwkdufckdufowfjzpfr_jzpfpOf}uD;
w&yfvHk;rSm tm%mydkifrsm;udk,fwdkif pepfwus tpDtpOf&Sd&Sd }udKwifjyifqifvkyfaqmifchJjcif;jzpfa=umif; rsufjrifouf
aorsm;.jyefvnfajym=um;csufrsm;t&vnf;aumif;/ Tr#}uD;rm;onfh&mZ0wfr_}uD;jzpfyGm;t+yD; (16)em&Dr#t=um
tcsdefwdktwGif; tcif;jzpf&yfESifhywfoufI tm%mydkifrsm;rS owif;pm&Sif;vif;yGJjyKvkyfI zkwfylrD;wdkuf vufOD;r_&
atmif wzufowfajym=um;cJhjcif;t&vnf;aumif;/ vkyf}uHwdkufcdkufjcif;cHcJh&ol a':atmifqef;pk=unftm; tif;pdef
A[dktusOf;axmifwGif zrf;qD;xdef;odrf;xm;cJh+yD; EdkifiHwumodk@ vkyf}uHrnfholrsm;&Sdaeojzifh umuG,fonfhtaejzifh
xdef;odrf;xm;&oa,mif vdrfvnfvkyf}uHI owif;rSefukdxdefcsefzkH;uG,fajymqdkonfudkaxmufIvnf;aumif;/ ukv
or*~vl@tcGifhta&;udk,fpm;vS,f rpPwmay:vdkqm*sD,kdyDnJ&kd;rS tm%mydkifrsm;udk,fwdkifyg0ifywfoufr_r&Sdygu tqdk
ygjzpf&yf jzpfyGm;Edkifp&mta=umif;r&Sd[k xkwfazmfajym=um;cJhjcif;t&vnf;aumif; xif&Sm;onfhjyif tcif;jzpfyGm;+yD;
ZGefvqef;wGif &efukef+rdK@&Sd tar&duefoH&Hk;rS t&m&SdESpfOD; tcif;jzpfae&mtxd oGm;a&mufpkHprf;cJh&m ,if;wdk@.rsuf
jrifawG@&Sdcsuft& vrf;wav#muf tm%mydkifrsm;rS oufaorusefap&ef &Sif;vif;xm;cJh+yD;jzpfaomfvnf; aoG;pGef;ae
onfhtusprsm;/ a=urGaeonfhrSefuGJprsm;/ wkwf/ vHS ponfh tdrfvkyfvufeufrsm;udk awG@&Sdodrf;qnf;EdkifchJ+yD; tqdkyg
oufaocHtaxmuftxm;rsm;tm; &efukefo@kd ,laqmifvmcJh+yD; 5-6-2003 &ufae@wGif tcif;jzpf&yfrSm tuGufcs
pDpOfcJhjcif;jzpfa=umif; jrefrmEdkifiHqdkif&mtar&duefoH&kH;rS taxmuftxm;jzifhw&m;0ifxkwfazmfajym=um;cJhonfrsm;
t&vnf;aumif; pepfwus tpDtpOf&Sd&Sd }udKwifjyifqifvkyfaqmifcJhonfrSm xif&Sm;onf?

tcif;jzpfyGm;+yD; aemufwae@ (31-5-2003)&ufae@ naeydkif;wGif wEdkifiHvkH;&Sd tzG@J csKyf&kH;rsm;tm; oufqdkif


&mtm%mydkifrsm;rS csdwfydwfypfcJhonf? OD;wifOD;rSty useftrsdK;om;'Drkdua&pDtzG@J csKyf A[dktvkyftr_aqmif(7)OD;
tm; aetdrfwGiftus,fcsKyfcsxm;cJhonf? tqdkyg A[dktvkyftr_aqmifrsm;.aetdrfw,fvDzkef;vdkif;rsm;tm; tcif;
jzpfonfhae@ nae(5)em&Dcef@rSpI jzwfawmufxm;cJhonf?
tqdkygt=urf;zuf&dkufESufwdkufcdkufowfjzwfr_}uD; jzpfyGm;+yD;aemuf 1-6-2003 &ufae@wGif wEdkifiHvHk;&Sd
wuUodkvfESifh aumvdyfrsm;tm; w&m;0ifa=unmjcif;r&SdbJ oufqdkif&mynma&;0efxrf;rsm;rSwqifh ausmif;ol
ausmif;om;rsm;tm;today;I &uftuef@towfr&SdydwfypfcJhonf? rlvwef;/ tv,fwef;/ txufwef;ausmif;rsm;
udkvnf; SARS a&m*gjzpfyGm;r_ta=umif;jyI ausmif;zGihf&uftm; ESpfywfa&$@um 16-6-2003 &ufae@wGifrS wuU
odkvfESifh aumvdyfausmif;rsm;ESifhtwl jyefvnfzGihfvSpfchJonf?
tcif;jzpfyGm;pOfu vl&rf;um;rsm;tm; OD;aqmif}uD;=uyfchJolrsm;wGif a&$bkdc&dkifat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;
a&;aumifpD OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[ef/ 'DyJ,if;+rdK@e,fat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU OD;wiftkef;/
'DyJ,if;+rdK@e,f&JwyfzGJ@r; 'kwd,&Jr;aomif;0if;/ pcef;r; &Jtkyfpdef0if;wdk@yg0ifchJ+yD; a&$bkdc&dkif OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;
[efrSm 25-5-2003 &ufae@wGif rdrdtkyfcsKyfonfhe,fajrr[kwfonfh jyifOD;vGifc&dkif pOfhul;+rdK@e,f usnfawmufayguf
aus;&Gmodk@ a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@.,mOfwef;a&muf&Sdvmonfhtcg qlyl&rf;um;aESmifh,Sufolrsm;.=um;wGif
awG@&onfrSm pOf;pm;p&mjzpfonf? ("mwfyHkoD;jcm;azmfjyxm;)
xdk@jyif tcif;jzpfyGm;+yD; r=umrDwGif tcif;jzpfa'orS tm%mydkifrsm;tm; tjcm;a0;&mod@k ajymif;a&$@wm0ef
csxm;ay;cJhonfudk awG@&onf? ppfudkif;wdkif;at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU/ taemufajrmufwdkif; ppf
XmecsKyf wdkif;r; AdkvfcsKyfpdk;Edkiftm; {&m0wDwkdif;at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU/ taemufawmifwkdif;
ppfXmecsKyf wdkif;r;tjzpfvnf;aumif;/ ppfukdif;wdkif;at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD twGif;a&;r; 'kwd,Adkvf
r;}uD;&JxGftm; {&m0wDwdkif;/ zsmyHkc&dkifat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuUtjzpfvnf;aumif;/ a&$bkdc&dkif
at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[eftm; &Jr;csKyf (v-1656) tjzpf &Jwyf&if;
rsm;uGyfuJr_tzGJ@r;/ jrefrmEdkifiH&JwyfzGJ@odk@vnf;aumif;/ 'DyJ,if;+rdK@e,fat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
(+rdK@e,ftkyf csKyfa&;r;/ 'DyJ,if;+rdK@e,ftaxGaxGtkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme/ jynfxJa&;0ef}uD;Xme) OD;wiftkef; (y3438)
tm; &efukeftaemufydkif;c&dkif/ yef;bJwef;+rdK@e,fat;csrf;om,ma&;ESihf zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU tjzpfvnf;aumif;
toD;oD; ajymif;a&$@ay;cJhonfudk awG@&onf? ,if;wd@k .ae&mwGif aemufxyftpm;xdk;wm0efay;tyfonfholrsm;
taejzifh 'DyJ,if;jzpf&yfESifhywfoufI rdrdw@kd wGifwm0efr&Sda=umif;/ tcif;jzpfpOfu rdrdw@kd wm0ef,lxm;pOfr[kwf
a=umif; jiif;qdkumuG,fEdkif&ef pDpOfcJhjcif;jzpfonfukd awG@&onf?
odk@jzpf&m 2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@wGif ppfukdif;wdkif;/ a&$bdkc&dkif/ 'DyJ,if;+rdK@e,f/ =unf&GmteD;wGif jzpf
yGm;cJhonfh aoG;acsmif;pD; vkyf}uH wdkufcdkuf owfjzwfr_jzpfpOf}uD;rSm tm%mydkifrsm;udk,fwdkif tpDtpOf&Sd&Sd pepfwus
}udKwifjyifqif vkyfaqmifcJha=umif; awG@&ygonf?

rEWav;ta&S@awmif+rdK@e,f trsdK;om;'Drkdua&pDtzG@J csKyfvli,f


udkausmfrsdK;ol. xGufqkdcsuf?
trnf
tztrnf
trdtrnf
arG;ouU&mZf
trsdK;om;rSwfyHkwiftrSwf
ygwDwm0ef
ae&yfvdyfpm

udkausmfrsdK;ol
OD;jrifhpdk;
a':cifpef;vGif
2-2-1984
av#mufxm;qJ
tzGJ@0if
oHv#ufarSmfta&S@/ r[matmifajr+rdK@e,f/ rEWav;+rdK@?

udkausmfrsdK;olrS uwdopPmjyKxGufqkdonfrSm
1?
txufjrefrmjynfpnf;Hk;a&;c&D;xGufaeonfh a':atmifqef;pk=unfESihftzGJ@ ucsifjynfe,frS rEWav;wdkif;od@k
jyeftvm rdk;ukwfrSoGm;}udKonfhc&D;pOfwGifvnf; u|efawmfvdkufyg}udKqdkchJygonf? ucsifjynfe,fc&D;pOfwGifvkdufyg
oGm;cJh=uonfh vli,frsm;rSm c&D;yef;ae=u+yDjzpfojzifh rEWav;(4)+rdK@e,frS w+rdK@e,fv#ifvli,f(4)OD;usjzifh oGm;a&muf
cJhjcif;jzpfygonf? u|efawmfwdk@taemufawmif+rdK@e,frS u|efawmf/ udkaZmf0if;xGef;/ udkatmifatmifESifh udkaZ,smxGef;
wdk@jzpfygonf?
u|efawmfwdk@vli,frsm;u tr&yl&rS OD;vSjrifh.um;ESihfjzpf+yD;/ rEWav;wdkif;pnf;tzGJ@0ifrsm;jzpf=uonfh q&m
}uD;OD;apmaX;/ OD;bdkpH/ OD;=unfarmifESifh a':0if;jrjrwd@k u *spfum;ESifhjzpfygonf? oydwfusif; ckepfrdkifwGif wntdyf+yD;/
aemufwae@wGif rdk;ukwf+rdK@odk@ qufvufxGufcGmcJhygonf? rdk;ukwf+rdK@wGif wntdyf+yD;/ aemufwae@ 2003 ckESpf/
arv (22)&ufae@wGif ucsifjynfe,fpnf;Hk;a&;c&D;rSjyefvmonfh a':pkESifhtzGJ@tm; rdk;rdwfESifhrdk;ukwf+rdK@e,f e,fpyf
odk@oGm;a&muf}udKqdkcJhygonf? rdk;ukwf+rdK@rSjynfolrsm;u qdkifu,frsm;jzifhvdkufyg}udKqdkcJh=uygonf? arv (25)&ufae@
wGif a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ rdk;ukwf+rdK@rS c&D;qufygonf? rwW&mESihfusnfawmufaygufwGif oifwef;rsm;ay;
ae+yD;/ a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@tm; aESmifh,Suf&ef um;rsm;a&mufaea=umif; owif;&xm;ojzifh u|efawmf/
udkausmfausmf0if;ESifh tjcm;vli,fESpfa,mufw@kd ucsifvli,fum;tjyefwGif}udKvdkufchJ+yD;/ q&m}uD;OD;apmaX;/ a':0if;
jrjr/ OD;=unfarmifESifh vli,fESpfa,mufwdk@u *spfum;jzifh}udKqif;I usnfawmufaygufrStajctae pHkprf;=uygonf?
rEWav;(4)+rdK@e,frS a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J rdk;ukwfrSrEWav;odk@tvm vma&muf}udKqdk=uonfhtzGJ@tm; usnf
awmufaygufwGifawG@ygonf? tqdkygum;rsm; oydwfusif;txdqufoGm;=uygonf? usnfawmufaygufwGif ae@vnf
uwnf;u 'dkifemum;(5)pD;jzifh a':pk=unf tvdkr&Sdponfjzifh vSnhfywfIvdkufatmfae=u+yDjzpfygonf? um;ay:
wGifygvmolrsm;rSmvnf; rl;&l;ae=uygonf? a&$awmfrS usif;wl;/ +AHK;aq;orm;rsm;tm; aiGay;Iac:xm;jcif;jzpfonf
[kod&ygonf?
n(7)em&Dcef@wGif a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J usnfawmufaygufodk@0ifvmygonf? a':atmifqef;pk=unf
ESifhtzGJ@.um;wef;tm; }uHhzGH@um;rsm;rS av;cGrsm;jzifhypf=uygonf? 'dkifemum;rsm;rS a':pk.,mOfwef;tm; vdkufvH
aESmifh,Suf=uygonf? pOfhul;+rdK@wGif a':atmifqef;pk=unfESihftzGJ@ ntdyf&yfem;ygonf?
aemufwae@wGif c&D;qufvufxGufcGm&m rwW&mta&mufwGif }uHhzGH@rsm;uvdkufvHaESmifh,Suf+yD;/ av;cG
rsm;jzifhypfcwfojzifh oHCFmawmfrsm;rS vdkufygapmifhaSmufay;&ygonf? rEWav;+rdK@o@kd tdk;bdkaxmifzufrSywfI
0ifa&mufygonf?
arv (27)&ufwGif a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J tif;0/ wHwm;OD;odk@ oGm;a&mufcJhygonf? wHwm;OD;
t0ifwGif }uHhzGH@rsm;.aESmifh,Sufjcif;cH&ygonf? axmufvSrf;a&;um; Van aemufrSxyfcsyf ruGmvdkufygvmonfudk
awG@&ygonf? arv (28)&ufae@wGif a':atmifqef;pk=unfESihftzGJ@ rEWav;wGifyifem;ae=uygonf?

arv (29)&ufae@wGif rHk&Gm+rdK@o@kd c&D;qufygonf? ppfukdif;+rdK@t0ifESifhtxGufwGif }uHhzGH@rsm;.aESmifh,Sufr_


}uHK&ygonf? jrif;rlwGif vli,fzGJ@pnf;a&;vkyfygonf? axmufvSrf;a&;(20)rS Adkvf}uD;vif;aZmfuHrSm jrif;rluwnf;u
aemufrSygvmcJhygonf? a&ydk;pm;wGif ypfrSwfxm;IaESmifh,SufcJh=uaomfvnf; rHk&Gm+rdK@rSvma&muf}udKqdk=uonfh
oHCFmawmfrsm;ESifhausmif;om;rsm; tiftm;aumif;ojzifh txrajrmufawmhyg? rHk&Gm+rdK@odk@ nae(6)em&DomomwGif
0ifa&mufygonf? rHk&Gm+rdK@wGif rD;jzwfxm;ojzifh +rdK@vlxkrS za&mif;wdkifrD;rsm;xGef;I }udKqdk=uygonf? rHk&Gm+rdK@wGif
ntdyf&yfem;ygonf?
2?

usaemfwkd@ arv (30)&ufae@ eHeuf(11)em&Dcef@tcsdefwGif rkH&Gm+rdK@rS bkwvif+rdK@odk@xGufygonf?


u|efawmfwkd@um;wGif
(1) OD;wifarmifOD;/
(2) OD;xGef;0if;/
(3) OD;wifjrifh/
(4) OD;cifarmifaomif;/
(5) OD;xGef;atmifausmf (rHk&Gm+rdK@rSvkdufygvm)/
(6) OD;wdk;(aps;csdK)/
(7) udkodef;wdk;at;/
(8) udkaZmfaZmfatmif/
(9) udkrsKd;wifh/
(10) udkzdk;aZmf/
(11) udkrif;odef;/
(12) udk0atmif/
(13) udkvSrdk;0if;/
(14) udkausmfrsdK;ol/
(15) a':wifjrifh/
(16) a':cifjr0if;/
(17) a':=unf=unfjrifh wk@d jzpfygonf?

bkwvifodk@ ae@vnf(1)em&Dcef@wGifa&mufygonf? bkwvifwGif +rdK@e,ftzGJ@csKyfHk;qkdif;bkwfwif/ vli,ftzJG@


zGJ@ygonf? bkwvifrS ae@vnfpmpm;+yD; nae(3)em&DcGJwGif usaemfwd@k c&D;qufxGufygonf? pdkifjyif}uD;wGifacwWem;
=uygonf? pdkifjyif}uD;a&mufonfhtcg nae(5)em&D&dSae+yDjzpfygonf? pdkifjyif}uD;wGif (1)em&Dcef@vlxkESihfawG@ygonf?
a':pkrSa[majymygonf? (6)em&Dausmfcef@wGif qdkifjyif}uD;rSqufxGufygonf? u|efawmfwdk@tzGJ@ qkdifjyifrSjyefvnf
xGufcGm+yD; rdepfESpfq,f/ tpdwfausmf um;armif;+yD;onfhtcsdefwGif =unf&Gmvrf;cGJodk@a&mufygonf? vrf;ab;0J,mrS
a':atmifpk=unftm;}udKqdkae=uolrsm;tm; awG@&ygonf? a&S@wGif a':atmifqef;pk=unf.um;&yfoGm;onfhtcg
u|efawmfwdk@u a&S@wGifbmjzpf=uonfudkodvkdI qif;I=unfh=uygonf? OD;yZif;(2)yg;rS udkwifxGfOD;ESihf udkxGef;
aZmfaZmfwdk@tm; a':atmifqef;pk=unfqif;Ia[majymay;yg&ef ajym=um;aeonfudkawG@&ygonf? ukdwifxGfOD;ESihf
udkxGef;aZmfaZmfwdk@rS nrkd;csKyfae+yDjzpf+yD;/ a&S@qufoGm;&rnfhc&D;uvnf;&Sdao;/ oGm;&rnfhc&D;uvnf;awmfawmfvdk
ao;ojzifh awmif;yefav#mufxm;=uygonf? xdko@kd av#mufxm;awmif;yefaepOf aemufwGif &Gmom;rsm;tm;&dkuf
ESufae=u+yD;/ kef;&if;qefcwfjzpfaeygonf? usaemfwkd@vli,frsm;rS &Gmom;awGukd &kdufukef+yD/ &kdufukef+yD?[katmfI
tultnDawmif;=uygonf? xdkodk@jzpfonfhtcg a':atmifqef;pk=unf.um;tm; umuG,fIvkH+cHKa&;ay;&ef vdkufyg
vm=uonfh +rdK@e,frsm;rSvdkufygvmonfh a,musFm;av;rsm;tm;vHk; qif;vm=uojzifh a':atmifqef;pk=unf.um;

teD;wGif vli,frsm;yGwfodyf0dkif;tHka&mufSdvm=uojzifh u|efawmfESifhudkodef;wdk;at;wdk@ udk,fhum;&Sd&mod@k jyefvmcJhyg


onf? u|efawmfwdk@ um;ay:jyefwufonfhtcsdefwGif &Gmom;rsm;tm;&kdufae=uwkef;jzpfygonf? dkufae=uoltawmf
rsm;ygonf? um;}uD;rsm;rS um;rD;xkd;ay;xm;ygonf? um;}uD;rsm;rSrD;xkd;ay;xm;+yD; &Gmom;rsm;tm;&dkufae=ujcif;
jzpfygonf? &dkufESufaeonfhtoHrsm;udkvnf; u|efawmfw@dk =um;ae&ygonf? wjznf;jznf;ESifh &Gmom;rsm;t&dkufcH=u
&I tm;vkH;wkH;vkH;yufvufvJukef=uonfhtcg tqdkygvl&rf;um;rsm;rS u|efawmfwkd@.tzGJ@csKyfum;rsm;tm; pwif
&kdufESuf=uygonf? a&S@rSaeI a':atmifqef;pk=unf.um;tm; wm;vdkufonfhtcsdefwGif aemufrStkyfpku a&S@o@kd
vdkufoGm;=uojzifh u|efawmfwkd@um;(4)(5)pD;om aemufwGifusefcJhjcif;jzpfygonf? u|efawmfwdk@,mOfwef; (2)ydkif;jzpf
oGm;cJhygonf? &dkufESufwdkufcdkufolrsm;u ypPnf;rsm;tm;,l=uonfhtjyif vludkvnf;&dkufESuf=uygonf? rdef;uav;
rsm;tm; tusrsm;qJGc|wf/ qJG}udK;awG@ qJG}udK;,l/ em&DawG@ em&D,l vkyf=uygonf? a&S@ 'DyJ,if;ra&mufrD &Gmopf&GmrS
aeI tiftm;awmfawmfrsm;rsm;u a&S@uaeI a&S@uwtkyfpku &dkuf=uygonf? usaemfwkd@=unf&Gmuawmh aemufrS
vdkufvmonfhwtkyfpk/ rSefvkHum;}uD;rsm;ay:rS}uH@z@GH rsm;u a&S@ESifhaemufnyfI &dkufESuf=ujcif;jzpfygonf? trnfrod
vl&rf;um;rsm;onf u|efawmfwkd@tm;&kdufESuf+yD;aemuf u|efawmfwkd@um;ay:rS a':=unf=unfjrifh/ a':wifjrifh/ a':cif
jr0if;wdk@. a&$qGJ}udK;rsm;udk vk,ufzwf,loGm;=uygonf? xdktcsdefwGif u|efawmfrSm um;.tv,fae&m atmuf
qkH;wGif&dSaecJhygonf? u|efawmf.tay:wGif vlrsm;ydaechJygonf? xdk@aemuf u|efawmfowdvpfoGm;chJygonf? owd&
vmonfhtcsdefwGif u|efawmf.ab;wGif OD;wifarmifOD;/ udkodef;wdk;at;wdk@rSm '%f&mrsm;jzifhvJusaoqkH;aeonf
udkawG@&ygonf? u|efawmfhtm; axmufvSrf;a&;tzG@J rS Adkvf}uD;vif;aZmfuHu ac:aqmifI aq;&kHoGm;rnfhum;}uD;ay:
odk@ wifvkdufygonf? xdkukefum;}uD;ay:wGifygvmolrsm;rSm aoG;rsm;pdk&$Jaeaomolrsm;/ '%f&mjyif;xefolrsm;/ atmf
nnf;aeolrsm; pojzifh avaoaumifrsm;ESihfrxl;rvSyg/ xkdum;ay:wGif udkodef;atmifESifh u|efawmfom owd&Sdae
chJygonf? tm;vHk;rSm owdvpfarharsmaeolrsm;jzpf=uygonf? eHeuf(4)em&DwGif erc ppfaq;&kHokd@ a&muf&Sdygonf?
3?
xdkodk@vma&muf&dkufESufaepOfwGif u|efawmfESifh ukdodef;wdk;at;wdk@rSm aemufo@kd =unfhaeao;pOfjzpfygonf?
u|efawmfrSxIrwfwyf&yfonfhtcsdefwGif ukdodef;wdk;at;u u|efawmhtm; ighnD0yfawmh[kqdkI vSrf;qGJvdkufygonf?
&dkufESufolrsm; u|efawmfwdk@um;xHvmae=u+yD; u|awmfw@dk um;tm;&kdufawmhrnfjzpfygonf? udkodef;wdk;at;ujrifyg
onf? u|efawmfua=umif+yD;=unfhaecJhygonf? udkodef;wdk;at;uowday;I u|efawmfhtm; ol.&ifcGifatmufo@kd qJG
Ixnfhvkdufygonf? u|efawmfwkd@um;tm; pI&kdufonfhtcg a':=unf=unfjrifhrSaeI ighom;wkd@/ carmufawG
aqmif;xm;=u/ acgif;udk&kduf&if cHEkdifatmifvkd@[kajymojzifh u|efawmfw@kd wGifygvmonfhcarmufrsm;tm; aqmif;
xm;=uygonf? xdktcsdefwGif &kdufonfhtzG@J rsm;a&mufvmygonf? Tqdkyg&dkufESufolrsm;u tar&dueftm;udk;wJh
aumifawG? tar&duefvD;pkyfcsifwJhaumifawG? tck/ rif;wkd@tar&duefu bmwwfEkdifao;wkef;? rif;wkd@udk
vmu,fckdif;av? tckrif;wdk@oGm;aewJhvrf;awGu igwkd@azmufay;xm;wm?ponfjzifhajymI &dkuf=uygonf?
a':wifjrifhtm; &dkufonfhtzGJ@rSvl}uD;wa,mufrS 'DtzGm;}uD;/ aocgeD;ae+yD/ bmvkd@'Dvrf;udkvdkufvmwmvJ? ao
csifvkd@vkdufvmwmvm;?[kajymI &kdufygonf? u|efawmfw@kd vli,frsm;tm; a':wifjrihfrS tay:pD;rSaeItkyfumay;
xm;ygonf? u|efawmfhtay:rS udkodef;wdk;at;rSm okH;csuft&kdufcH&ygonf? tdkufcH&onfhtoHudk u|efawmf=um;&
ygonf? xdkodk@t&dkufcH&onfhtwGuf udkodef;wdk;at;xHrS aoG;rsm; a&pD;ouJhodk@pD;usvmygonf? u|efawmftHh=o
oGm;ygonf? touf&SdcsifrS&Sdawmhrnf[k awG;vdkufrdygonf? &kdufESufolrsm;u acgif;axmifwJholawGudk &kduf/ &kduf?
acgif;axmifwJholawGukd tukef&dkuf?[kajymI vdkuf&kduf=uygonf? b,folv_yfao;vJ? b,faumifv_yfao;vJ?
v_yfao;wJhaumif&kdufqkd+yD;vdkuf&kdufygonf?
4?
u|efawmfwkd@um;tm;&dkuf+yD;aemuf a&S@quf&kdufoGm;=uygonf? u|efawmfwdk@um;ESifh a':atmifqef;pk=unf
.um;tv,fwGif vkH+cHKa&;um;wpD;jcm;ygonf? a':atmifqef;pk=unf.um;tm;&kdufonfhtoHudk u|efawmfw@kd
r=um;&awmhyg? a':atmifqef;pk=unf.um; armif;xGufoGm;onfhtoHudkrl =um;vkduf&ygonf? aemufzufwGif
bmjzpfonf/ a&S@wGifbmjzpfonfqkdonfukd u|efawmfrodawmhyg? xdk@aemuf tqdkyg&dkufESufonfhvltkyfpk aemufo@kd

jyefqkwfvm=uygonf? &kd;&kd;qkwfvmjcif;r[kwfyJ/ ppfwyfrsm;a&S@wef;wufouJhodk@ &efol=unfh+yD;qkwfouJhodk@ qkwf


vmjcif;jzpfygonf? qkwfvmonfhtcg =unfhaeaemf/ =unfhaeaemf/ vJaewJholawGudk tukef=unfhaemf?[kajymI
qkwfvmygonf? xdk@aemuf acgif;aqmif[kxif&olu qkwf/ a&tzGJ@jyefr,fa[h? rD;tzGJ@jyefr,fa[h? wuf/ um;ay:
wuf?[ktrdef@ay;I um;ay:odk@tukefwufcdkif;+yD;/ um;armif;xGufoGm;ygonf?
5?
Tqdkyg&dkufESuf=uolrsm;u u|efawmfw@dk um;ay:rS OD;xGef;0if;xHrS um;aomhawmif;cJhygonf? xdko@kd um;
aomhawmif;onfhtcg OD;xGef;0if;rS usaemf/ um;rarmif;ygbl;Asmh? um;orm;vnf;a&S@udkoGm;+yD/ usaemfum;orm;
r[kwfygbl;? u|efawmhvufvnf;usdK;aeyg+yD/ emaeyg+yD/[k &kdufolrsm;tm;jyefajymygonf? &dkufolrsm;u 'Davmuf
awmif&Sdwm/ tzdk;}uD;/ *D,mjzKwf[kcdkif;ygonf? OD;xGef;0if;rS u|efawmf/ *D,mvnf;rjzKwfwwfygbl;? u|efawmfh
vufawGvnf; raumif;awmhygbl;?[k jyefajymygonf? u|efawmfhtxif olwkd@ um;udk*D,mjzKwf+yD; acsmufxJxkd;
cs&efvkyfonf[k xifygonf?
6?
&dkufESuf+yD;I tqdkygvl&rf;um;rsm;jyefoGm;onfhtcg u|efawmfwkd@um;ay:rS rcifjr0if;/ a':=unf=unfjrifhESihf
tawmfrsm;rsm;u idk=uygonf? xdktcsdefwGif vltkyfydxm;onfh'%fa=umifh u|efawmfrxEkdifawmhyg? um;ay:wGifyif
vJSae&ygonf? u|efawmfwkd@+rdK@e,frS vSrdk;0if;u vlemrsm;tm;wifI ukEdkifoavmufukay;Edkif&ef qkdifu,fpufEd_;
=unfhonfhtcg pufE_d;Ir&awmhyg? xdk@aemuf &Gmom;rsm;a&mufvm=uygonf? rxEdkifaomfvnf; u|efawmftoHrsm;
=um;&ygonf? axGvm*sDiSm;ay;&eftultnDawmif;onfukd =um;&ygonf? &Gmom;rsm;u &GmxJodk@ axGvm*sDoGm;
iSm;OD;rnfajymIxGufoGm;+yD; jyefa&mufrvmawmhonfhtcg rcifjr0if;/ a':wifjrihfESihfwokwf xyfIxGufoGm;=uyg
onf? b,fbufudkxGufoGm;=uonfudkawmh u|efawmfrodyg? olwkd@toHrsm;aysmufoGm;ygonf? udkrif;odef;ESihf
a':=unf=unfjrifhwdk@vnf; oyfoyfxGufoGm;=uoH=um;odae&ygonf? olw@kd xGufroGm;rDu olwdk@wGifygvmonfh
t0wfrsm;/ ykqdk;rsm;tm; +zJpkwfaeonfhtoHrsm; u|efawmf=um;&ygonf? '%f&m&olrsm;tm; t0wfrsm;jzifhpnf;ay;/
ygvmonfhoGm;wkdufaq;rsm;xnfhay;+yD;/ olw@dk xGufoGm;=ujcif;jzpfygonf? u|efawmfhum;ab;wGif wa,mufr#r&Sd
awmhyg?
7?
u|efawmf }udK;pm;Ix=unfhonfhtcg ab;ywfywfvnfwGif u|efawmfw@kd tzG@J rS rnfolr#r&Sdawmhyg? uwW&m
vrf;ay:wGifrl wkef;vkHk;yufvuf v_yfola&m/ rv_yfolrsm;yg vrf;ay:wGifvJaeolrsm;pGmawG@&ygonf? ukdodef;wdk;at;
tm;=unfhvkduf+yD; oltdyfaeonfxifI u|efawmf=unfhvkdufonfhtcg oltoufr&_awmhyg? ol@acgif;rSaeI
u|efawmfr=unhfonfhtcg aemufaphyGifhae+yD;/ OD;aESmufrsm;xGufaeygonf? u|efawmfa=umufoGm;ygonf? ol@udkjyefcs
xm;vdkuf+yD;/ 'DvlawGaoae+yD/ igvnf;aoawmhr,f? 'DaumifawGjyefvm&if ighukdowfawmhr,f? ajy;r,f?[k
pdwful;I u|efawmfxvkdufonfhtcsdefwGif um;}uD;rsm;armif;vmonfukdawG@&ygonf?
8?
tavmif;aumufonfhum;rsm; 0ifvmjcif;jzpfygonf? u|efawmf xGufajy;&eftcsdefr&awmhyg? vGwfvnf;
rvGwfEkdifawmhyg? e,fajrudkvnf;rodojzifh rajy;&JawmhI um;ay:wGifyif0yfaevkdufygonf? um;ay:wGif0yfaepOf/
tavmif;aumufolrsm;a&mufvm=uygonf? [m/ 'DrSmwavmif;a[h/ xnfhxnfh? [kdrSm/ [kdaumifraoao;bl;?
raowJhaumifoyfoyfxm;?qdk+yD; aooltavmif;rsm;tm; tdyfrsm;wGifxnhfI aumuf,lvm=u&m u|efawmfw@kd
um;qDodk@a&mufvmcJhygonf? u|efawmfwdk@um;ay:wGif u|efawmf/ udkwifarmifOD;ESifh udkodef;wdk;at;wdk@ (3)a,muf
&Sdae=uygonf? um;qDodk@ olwkd@vm=unfhonfhtcg u|efawmfowdvpfaeoa,mifaqmifaecJhygonf? tJ'DrSm olw@dk
u u|efawmfraoao;rSef;od=uygonf? ukdwifarmifOD;.tavmif;tm;qGJ,l+yD; aumufxnfhvkdufonfukd tdyfwGif;
xnfhoH=um;I odygonf? xdk@aemuf ukdodef;wdk;at;.tavmif;tm; tdyfxJo@kd xnfhygonf? xd@k aemuf u|efawmf
owdvpfa,mifaqmifaeonfudk u|efawmfhteD;wGifuyfI uufqufzGifhygonf? ,if;wdk@zGifhxm;onfhtoHrsm;rSm
tcif;jzpfpOfu OD;xGef;0if;xHrS um;aomhawmif;onfhtoH/ rcifjr0if;wd@k idkonfhtoH/ a':=unf=unfjrifhwd@k pum;ajym

onfhtoH/ ukdrif;odef;jyefvmI igb,frSroGm;bl;/ 'Dtwkdif;yJaer,f[k ajymonfhtoH/ vSrdk;0if;rS qkdifu,fpuf


Ed_;onfhtoH/ &dkufESufr_jzpfpOftwGif; toHzrf;pufjzifhzrf;xm;onfhtoHrsm;tm;vHk;udk =um;ae&ygonf? trSef
wu,fjzpfysufaepOfutoHrsm;udk uufpufudkzGifhaejcif;jzpfa=umif;/ xdko@kd jzpfysufchJonfrsm;rSm +yD;oGm;+yDjzpfa=umif;/
u|efawmfodygonf? uufqufzGifhxm;jcif;jzpfaomfvnf; wu,fhtoHtwkdif;jzpfygonf? u|efawmfowdvpfcsif
a,mifaqmifaeonfudk olwdk@rStrsdK;rsdK;vkyf=uygonf? aemufqHk;wGif 'Daumif/ tvkyf&_wfw,fuGm/ 'DrSmwavmif;/
tdyfxJxnfhvdkuf/ ajrjrKyfypfvdkuf[k ajymonfhtcsdefwGif u|efawmfrSxum u|efawmfraobl;Asmh[kajymI xxdkif
vdkufygonf?
9?
xvmonfhu|efawmfhtm; "mwfykH&dkufygonf? a[haumif/ 'Daumifhudkum;ay:wifuG?[k ajymI q,fbD;
um;}uD;wpD;ay:odk@wifvdkufygonf? um;ay:wGif owd&aeol ESpfa,mufomSdygonf? u|efawmfESifh udkodef;atmif
wdk@jzpfygonf? um;ay:&Sdtjcm;oltm;vHk;rSm aoG;rsm;jzifhayusHaeolrsm;/ '%f&m&olrsm;jzpf=uygonf? tm;vHk; owd
vpfae=uygonf? um;ay:wGifaoG;rsm;jzifhpkd&J$aeygonf? ukdodef;atmifrS ighnD/ tajctaeawmhraumif;bl;/ wkd@ukd
owfrvm;rodbl;? igwdk@ajy;=u&atmif[k u|efawmfhab;em;vmI uyfajymygonf? u|efawmfrS um;}uD;u tjrifh
}uD;yJ/ tajctae=unfh+yD;awmhrS ajy;&atmif?[k jyefajymvdkufygonf? vrf;wGifum;ur&yfyg/ tjrefarmif;ygonf?
vrf;wGif aoewfudkiftapmifhrsm;csxm;onfh*dwfrsm;udk jzwf&ygonf? wnvkH; u|efawmfwdk@rtdyfyJ/ xkdifvdkufchJ
ygonf? udk,fhudkowfrvm;[k pdwfxJrSawG;ylaeIjzpfygonf? aemufwae@ eHeuf(4)em&DwGif u|efawmfw@kd erc
ppfXmecsKyf (tvHk) aq;wyf&if;(7)odk@a&mufoGm;ygonf?
10?
aq;wyf&if;odk@a&mufonfhtcg u|efawmfw@dk tkyfpktm; aq;&Hkwif&ef um;ay:rSqGJcsygonf? xdk@aemuf "mwf
ykH&kduf/ trnf/ tztrnf/ ae&yfvdyfpm ponfrsm;a&;rSwf,lygonf? xdkodk@,lIr=umrD a':0if;jrjrygvmonfh 'kdifem
um;a&mufvmygonf? 'kdifemum;wGifvnf; vltjynfhjzpfygonf? a':0if;jrjrwdk@.um;a&mufvmonfhtcg um;ay:rS
vlemrsm;tm; xrf;pifrsm;ay:odk@wifygonf? wif+yD;onfhtcg ppfolemjyK[kac:rnfxifygonf/ olwkd@u t&dkufcH&I
ayguf+yJ/ uGJaeonfh acgif;rsm;udkcsKyfay;=uygonf? b&dwf'g;wacsmif;jzifh vlig;a,mufudkacgif;&dwfI/ tyfwacsif;ukd
vlta,muf(20)cef@csKyfygonf? rkH&GmrS ausmif;om;av;wa,mufu u|efawmfwkd@ukd 'Dvkdtyfwacsmif;xJe@J
ta,muf(20)avmufcsKyf&if AIDS a&m*g&SdwJhvlwa,mufa,mufomyg&if tukeful;ukefrSm? u|efawmfhacgif;rSm
wcsufuGJw,f/ odyfrrsm;bl;/ rcsKyf&Jbl;?[k ajymygonf?
vufudsK;/ ajcusdK;rsm;tm; csufjcif;(atmfra&;&Sif;)rvkyfay;yg? '%f&mtjyif;xefqHk;rSm 'DyJ,if;rS OD;oef;0if;
ESifh udkaZmfav;wdk@jzpfygonf? olwdk@tm; taopm&if;oGif;+yD;jzpfygonf? 'DyJ,if;OD;oef;0if;tm; aoG;ykwfrsm;azmuf
xkwfypfygonf? tqdkygazmufxkwfypfonfhaoG;rsm;rSm tjypftcJ/ aoG;rJrsm;jzpfygonf? OD;oef;0if;rSm touf&onf
qdk&kHom lygonf? (Drip)ykvif;rsm;jzifh aoG;oGif;&ygonf?
udkaZmfav;tm; acgif;&dwfonfhtcg u|efawmfudkifay;&ygonf? ol@acgif;ywfywfvnfwGif ausrGaeygonf?
(21)csufcsKyf&ygonf? aemufxyf'%f&mjyif;olrSm ompnfrSOD;oef;aqmifjzpfygonf? OD;oef;aqmifrSajymjyonfrSm
ol@tm; }uH@zGH@rsm;rS&dkufojzifh um;ay:rSjyKwfusoGm;onfhtcg ol@tm; vloHk;a,mufu uwW&mvrf;ay:wGifqJGajy;
jcif;cH&onf[k ajymygonf? ol.ausmwjyifvkH;wGif tylavmifI/ ausmrSwifyg;txd ta&jym;yGef;yJhpkwf+yJI +yDrsm;
vdkufaeygonf? arSmufIatmfae&ygonf? xdkifIvnf;r&/ yufvufvSeftdyfIvnf;r&/ 0rf;v#m;arSmufI atmf
ae&ygonf?
erc aq;wyf&if;aq;&kHwGif u|efawmf&dSaepOfw&uf vlemrsm;tm;aq;vmwkdufonfhtcsdef ppf,leDazmif;
0wf ab;=u,fwyGifhESifh yk*~dKvfwa,muftm; vSrf;jrif&m xdkoludk u|efawmfaumif;pGmrSwfrdaeygonf? ar (30)&uf
n u|efawmfwdk@t&dkufcH&pOfu u|efawmfw@kd aemufrSum;tm;&dkufESufpOf u|efawmfESifh udkodef;wdk;at;wd@k um;ay:rS
=unfhaecJhygonf? tqdkygdkufESufolrsm;rS vl(3)a,mufukd u|efawmfaumif;pGmrSwfrdygonf? tqdkygyk*~dKvfrSm xdk&dkuf

ESufol(3)a,mufrS wa,mufjzpfaeygonf? um;rD;tvif;a&mifatmufwGifjzpfI xdkpOfu aocsmoJuGJpGmjrifaecJh&yg


onf? xdkol.&ifbwfwGifcsdwfxm;onfh trnfpmwrf;tm;=unfhonfhtcg OD;xGef;jrifh[k a&;xdk;xm;ygonf?
aq;&Hkay:odk@a&mufvmonfhvlemrsm;wGif owdr&olursm;ygonf? taemufajrmuf+rdK@e,frS OD;cspfwifrSm
bmukdr#rodawmhyJ a=umifIaeygonf? taru,fyg? tazu,fyg? om;om;udkaq;wdkufOD;?ponfjzifh owd
vufvGwfajymqdkaecJhygonf? ol@ukd,folowdr&jzpfaecJhygonf?
a':0if;jrjrtm;cGJpdwfukornfhnwGif a':0if;jrjrrS u|efawmfhtm; ighom;/ 'Dn(atmfya&;&Sif;)0ifrSm/ tefwDh
aemufudkvkdufcJh? olwdk@vufaumufudkjzwf+yD;vJxm;rSmpdk;w,f?[kajymygonf? a&$vufaumuf ig;usyfom;tjynfh
ESifh vufpGyfrsm;tm; a':0if;jrjr0wfqifxm;ygonf? vufpGyfrsm;tm;aocsmpGmxkyfI u|efawmfhxHtyfxm;cJhygonf?
OD;oef;0if;(taemufajrmuf+rdK@e,f)rSm b,fzufajcaxmufusdK;ygonf? trsdK;orD;okH;OD;jzpfonfh rcifrrxGef;/ 0if;jzL
tdESifh yHk@yHk@wdk@rSm cg;qpf&dk;a,mifI bkrsm;xaeyg onf? cg;rsm;csnf;&dkufESufcHcJh&onf[kxifygonf?
OD;&JjrifhatmifrSmvnf; tawmfqdk;ygonf? if;tm; ykqdk;0wfay;v#ifvnf; c|wfypfygonf? a&vnf;
raomufyg? owdruyfonfhtwGuf ppfolemjyKppfom;wa,mufrS oHukwifwdkifwGif }udK;jzifhwkyfI '&pfykvif;jzifh
yg;pyfwGif;odk@ tpufcsay;onfudkvnf; axG;xkwfypfygonf? ppfaq;&Hkok@d u|efawmfwkd@ESifhwnwnf;twlygvmonfh
tjcm;vlrsm;vnf;&Sdygao;onf? xdkolrsm;rSm acgif;uGJ&Hkr#avmuf '%f&mtenf;i,f&olrsm;jzpf=uygonf? u|efawmf
wdk@tm;o,faqmifvmonhfum;acgif;.txuf +cHay:rSwufvkdufvmolrsm;jzpf+yD;/ tqdkygvlemrsm;tm; u|efawmf
wkd@tm;xm;onfh taqmifESifhrsufESmcsif;qkdifrS taqmifwGifxm;ygonf? &dkufESufolrsm;wnf;rS '%f&m&olrsm;jzpf
rnfxifygonf?
ppfaq;Hkodk@ w&ufwGif taemufajrmufwkdif; wdkif;r;rS vm=unfhygonf? a':0if;jrjrtm; tefwD/ oufom
vm;? vuf}uD;u b,fvkdjzpfwmwkef;? 'Dvufu um;eJ@opfyifeJ@wkdufrdvk@d jzpfwmvm;?[k ar;ygonf? a':0if;jrjrrS
r[kwfbl;/ usrwkd@um;u opfyif0ifwkdufwmr[kwfbl;? tJ'D }uH@z@HG qkdwhJvlawGu &kduf&if;/ um;uarmif;&if;/ &kduf
&if;armif;&if;eJ@ opfyifeJ@0ifwkdufrdwm? um;u ol@[mol0ifwkdufwmr[kwfbl;?[k jyefajymonfhtcg tr}uD;u
b,fvdkvkyf }uH@cdkifa&;awGvdk@odwkef;?[k ar;ygonf? a':0if;jrjrrS tJ'DvlawGyJ/ }uH@z@HG qdk+yD;awmh ajym&dkufwm?
usrem;eJ@qwfqwf=um;w,f?[k ajymygonf?
11?
aq;HkwGif (4)&ufae+yD;aemuf ZGefv (5)&ufae@wGif u|efawmfhtm; a&$bdkaxmifodk@ydk@ygonf? u|efawmfESihf
twl a&$bdkaxmifodk@tydk@cH&olrsm;rSm OD;&Jjrihfatmif/ OD;oG,f/ &SifaZmwdu(&efuif;ausmif;wdkuf)/ &Sifaombdw
(&efuif;ausmif;wdkuf)/ oef@Ekdifpef;(rHk&Gmausmif;om;)/ rcifrrxGef;/ r0if;tdjzLwdk@ jzpfygonf? &dkufESufcH&pOfu
udk&if&SifaZmwdurSm vufwGif"m;jzifhtckwfcHxm;&+yD;/ "m;ckwf&mrSm t&dk;udkyifjrifae&ygonf? udk&if&SifaombdwrSm
vufusdK;ygonf? nae(6)em&Dcef@wGif a&$bkdaxmifo@kd a&mufygonf? axmifAl;0wGif &SmazGa&;vkyfjcif;cH&ygonf?
xdk@aemuf udk,fa&;tcsuftvufrsm;,lygonf? tqdkygaxmifAl;0wGif axmufvSrf;a&;wyfzGJ@rS Adkvf}uD;vif;aZmfuH
tm;awG@&ygonf? arv (30)&ufae@nu um;ay:wGif u|efawmfowdvpfcsifa,mifaqmifaepOfu tavmif;
aumuftzGJ@ESifh vdkufygvmoljzpfygonf? if;tm; aumif;pGmrSwfrdaeygonf? u|efawmfhtm; um;ay:rSE_d;I "mwfyHk
&kdufolrSm if;yifjzpfygonf? axmifAl;0wGif ygvmonfht0wftpm;rsm;tm;vkH; pm&if;jzifhtyf&ygonf? t0wf
wxnfudk,fwckjzifh axmifxJodk@0if&ygonf? axmifwGif;od@k a&mufonfhtcg u|efawmfESifh OD;&Jjrifhatmiftm;wokwf/
ausmif;om;av;rsm;tm;wokwfcGJI rnfonfhtaqmifo@kd ydk@onfudkrodyg? rdef;uav;rsm;tm; rdef;raxmifo@kd
oD;oef@cGJI ydk@vdkufygonf? u|efawmfhtm; axmifusaqmifeHygwf(1) tay:xyfodk@y@kd vkdufygonf? ykHpHxdkifckdif+yD;aemuf
u|efawmfhtm; rdvmacsmifwGifae&mcsay;ygonf? aemufwae@wGif OD;atmifpdk; u|efawmfwdk@taqmifo@kd a&mufvm
ygonf? axmifxJwGif u|efawmfwdk@tm; axmufvSrf;a&;rSppfa=uma&;0ifygonf? axmufvSrf;a&;rS ta&;ay:
tusOf;om;[kowfrSwfI ntdyfonfhtcsdefwGif u|efawmfw@dk tm; uif;ppfrsm;vmonfhtcg tvG,fwulvlppfEkdif&ef
taygufem;wGifxm;odyfygonf? u|efawmfw@kd tm; axmufvSrf;a&;rS eHeufw}udrf/ ae@vnfw}udrf/ nw}udrf/
t}udrf}udrfac:ppfygonf? u|efawmfrSwfrdor# EkdifiHawmft}uD;tuJrsm;tay:tjrif/ a':atmifqef;pk=unfay:tjrif/

tifeft,fvf'Dtay:tjrif/ 'DyJ,if;jzpfpOfESihfywfoufI ar;jref;ppfa=umygonf? axmufvSrf;a&;tawmfrsm;rsm;.


ppfa=umjcif;cH&ygonf? ppfaxmufvSrf;a&;vm;/ trsdK;om;axmufvSrf;a&;vm;/ rnfolawGrSef;rod&yg? axmufvSrf;
a&;rS Adkvf}uD;vif;aZmfuHu ppf=umonfukdrlodygonf? Adkvf}uD;vif;aZmfuHrS txl;ojzifh aoqHk;oGm;ol OD;wifarmif
OD;ESifh ukdodef;wdk;at;wdk@rSm u|efawmfESifh um;wpD;wnf;pD;vm=uolrsm;jzpfojzifh if;wdk@rnfoljzpfonfukdar;ygonf?
u|efawmfajzvkdufygonf? aemufydkif; u|efawmfhtm; w&m;&kH;odk@xkwfygonf? a&$bkdaxmifwGif (4)&uf=um ppfa=um
jcif;cHchJ&ygonf? ZGefv (27)&ufae@wGif a&$bkdaxmifrS a&$bkd+rdK@e,fw&m;&kH;okd@&kH;xkwfI tr_ppfaq;chJygonf? a&$bkd
w&m;&kH;odk@oGm;&jcif;jzpfygonf? 'DyJ,if;+rdK@rS aumifav;wa,mufESifhjzpfygonf? vufxdyfcsif;wGJcwfygonf? a&$bkd
w&m;&kH;}uD;wGif tr_ppfw,f? ppfckH&kH;ppfouJho@kd oufao/ a&S@aerygyJ/ w&m;ol}uD;ESifh w&m;cHESpfa,mufwnf;jzifh
ppfjcif;jzpfygonf? w&m;ol}uD;rS tcif;rnfo@kd jzpfonf/ xGufvmpOfu vlOD;a&rnfr#vdkufygonf/ }udKqdkolrnfr#
&Sdonf/ aoolrnfr#&Sdonf ponfjzifhar;ygonf? rkH&GmrSqdkifjyiftxd jzpfysufcJhonfrsm;udkar;ygonf? u|efawmfw@kd rS
odor# twdtusajzcJhygonf? ppfaq;+yD;aemuf axmifo@kd jyefydk@ygonf? w&m;&Hk;xkwfI tppfcH=u&olrsm;pGm&Sdyg
onf? udkodef;atmif(taemufajrmuf)/ udkxGef;xGef;0if;(ta&S@ajrmuf)/ ukdrdsK;wifh(ta&S@awmif) ponfjzifhjzpfyg
onf? &kH;xkwf+yD;I odyfr=umrD Zlvdkifv (2)&ufae@wGif u|efawmfwdk@axmifrSvGwfygonf? u|efawmfESifhtwl rcifrr
xGef;/ ukdodef;atmif(taemufajrmuf)/ ukdat;0if;/ ukdatmifpkd;(ta&S@awmif)/ OD;jrifhOD;/ OD;xGef;a&Smif(rHk&Gm)wdk@jzpfyg
onf? (7)a,mufjzpfygonf? axmifrSv$wfonfhtcg axmifAl;0wGif axmufvSrf;a&;rS Adkvf}uD;vif;aZmfuHrS vuf
rSwfxkd;&efpm&Gufrsm;csay;ygonf? pmwGif EkdifiHjcm;owif;Xmersm;ESifhrqufoG,f&/ 'DyJ,if;ta=umif; ykH}uD;cs@J rajym&/
txufygudpPrsm;tm;jyKvkyfygu EdkifiHawmfv#dK@0SufcsufOya'jzifhta&;,lrnf[k yg&dSygonf? u|efawmfwdk@ vufrSwf
xkd;cJh&ygonf? a&$bdkaxmifwGif vufrSwfxdk;cJh&onfhjyif axmufvSrf;a&;trSwf(20)wGifvnf; xyfrHvufrSwfxdk;&yg
onf? ta&;tcif;jzpfpOfwckvkH;tm; axmufvSrf;a&;trSwf(20)rS ukdifwG,fcJhjcif;jzpfygonf? xdkaemuf rEWav;+rdK@&Sd
axmufvSrf;a&;trSwf(16)odk@ v$Jajymif;ay;cJhygonf? axmufvSrf;a&;(16)rS aetdrfodk@vkdufykd@+yD;/ aetdrfa&mufonf
wGif u|efawmfhtm; rdom;pkESifhwGJI "mwfyHkwykH&dkuf,lygonf? &yfuGufvl}uD;ESifhwGJ+yD;Ivnf; "mwfyHk&kduf&ygonf?
rdbrS aumif;rGefpGmaetdrfodk@a&muf&Sdvma=umif; vufrSwfa&;xkd;ay;&ygonf? &,u OuUrSvnf; vufrSwfa&;xkd;
ay;&ygonf? u|efawmfrSvnf; aetdrfodk@aumif;rGefpGmjyefy@dk a=umif; vufrSwfa&;xdk;ay;&ygonf?

q&mawmf OD;0drv. uwdopPmjyKxGufqdkcsuf?


trnf
tztrnf
trdtrnf
ynmt&nftcsif;
omoem0ifrSwfwrf;trSwf
arG;ouU&mZf
ae&yfvdyfpm

OD;0drv (c) udk&efatmifpdk;


OD;tkef;jrifh
a':=unfjrifh
(6)wef;
000217
4-4-1973 ckESpf
usnf&Gm/ ajrmufausmif;}uD;/
'DyJ,if;+rdK@e,f/ ppfudkif;wdkif;?

q&mawmf OD;0drvrS uwdopPmjyK xGufqkdonfrSm


1?
OD;Zif;.vltrnf armif&efatmifpkd;jzpf+yD;/ 1973 ckESpf/ {+yDv (4)&ufae@rSm ppfudkif;wdkif;/ 'DyJ,if;+rdK@e,f/
=unf&GmwGif tz OD;tkef;jrihf/ trd a':=unfjrifhw@kd rS arG;zGm;cJhygonf? i,fpOfu 'DyJ,if;+rdK@e,f pdkifjyiftpdk;&txuf
wef;ausmif;wGif qrwef;txdynmoif=um;cJhygonf? qrwef;wGif ynmoif=um;aepOf ausmif;rSxGufI Zmwd
=unf&Gm/ ajrmufausmif;}uD;wGif &Sifomra%0wfchJygonf? udk&if0wfjzifhae+yD;aemuf touf (21)ESpft&G,f 1994
ckESpfxJwGif yif;abmifodk@wufcJhygonf?
OD;Zif;b0jzifh rHk&Gm0030+rdK@"rRyg&*lygVdwuUokdvfwGif pwifIavmukwW&mpmayrsm;oif=um;qnf;yl;cJhyg
onf? xdk@aemuf oHvsif+rdK@/ rif;ausmif;yxrjyefpmoifwkdufwGif (2)0gynmoif=um;+yD;/ &efukef+rdK@ oCFef;u|ef;+rdK@e,f
a&$em;yefausmif;wdkufwGif avmukwW&mpmayrsm;qufvufqnf;yl;ygonf? xdko@kd pmayqufvufqnf;yl;aepOf
2002 ckESpfxJwGif usef;rma&;csKd@wJhaeonfh &Gmausmif;rS OD;yZ,fq&mawmf OD;aZmwtm;jyKpkapmifha&Smuf&ef
tvSnfhusojzifh &Gmausmif;odk@jyefvmcJhygonf? xdko@kd &Gmausmif;wGifjyefa&mufaepOf 2003 ckESpf ar (30)&uf
ae@nwGif txufjrefrmjynfpnf;Hk;a&;c&D;xGufvmonfh a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ rdrd&GmteD;vrf;ray:wGif wkduf
cdkufcH&onfhjzpfpOf jzpfyGm;cJhjcif;jzpfygonf?
2?
arv (26)&ufae@rSp+yD; 'DyJ,if;+rdK@ q&mpHcef;rwGifpcef;csI pGrf;tm;&Sifrsm;tm;oifwef;ay;ae
a=umif; 'umwa,mufu OD;Zif;tm;vmajymygonf? xd@k jyif =unfGmum;*dwfESifh udkuf(40)tuGmavmufwGif&dS
onfh bk&m;xGufabmvHk;uGif;xJwGif &-,-u OuU OD;odef;aZmfESihf &JwyfzJG@0ifrsm;rS c&D;oGm;jynfolrsm;tm; rSwfyHk
wifppf/ "mwfyHkdkuf,lI arv (30)&ufae@wGif =unfGmum;*dwfo@kd rnfolr#rvma&muf&ef +cdrf;ajcmufajymqdkaecJh+yD;
tqdkygae@wGif =unfGmum;*dwfodk@vmygu Oya't&ta&;,lcH&rnfjzpfa=umif; aus;&GmOuU OD;odef;aZmfrS =unf
aus;&GmtkyfpkrS&Gmom;rsm;tm; +cdrf;ajcmuf[ef@wm;aecJhygonf? arv (27)ESifh (28)&ufae@rsm;wGif 'DyJ,if;+rdK@/
q&mpHcef;rodk@ OD;Zif;udk,fwdkifoGm;=unfhygonf? (27)&ufae@wGif vlrpHkao;yg/ (28)&ufae@wGif vlawmfawmffpkHae+yD
jzpfygonf? eHygwfwkwfrsm;vnf;a0+yD;jzpfaeygonf? eHygwfwkwfrsm;ravmufonfhtwGuf/ 0g;&if;wkwfrsm;qufIa0
ygonf? tcsdK@ rl;l;aomufpm;I +rdK@xJodk@xGufvnf=uonfukd awG@ygonf? wcsdK@rSm q&mpHcef;rxJwGif av;cGrsm;
jzifh typfusifhae=uygonf? a':pk=unf/ trsKd;zsufrtvdkr&Sd? ponfjzifh atmfolrsm;uatmfae=uygonf? OD;pD;ae
olrSm 'DyJ,if;+rdK@}uHhcdkifa&;rS twGif;a&;r; OD;0if;odef; jzpfygonf? ac:xm;olrsm;rSm e,faygif;pHku[k=um;odcJh&ygonf?
3?
arv (30)&ufae@wGif pdkifjyif&GmrS 'umESpfa,mufrS ae@vnf(1)em&DwGif a':atmifqef;pk=unfESihftzG@J
=unf&Gmum;*dwfodk@a&mufrnfjzpfa=umif; &GmxJo@kd vmIajym=um;ygonf? odk@twGuf &Gmol&Gmom;rsm;u eHeuf(10)
em&Dcef@uwnf;u =unf&Gmum;*dwfodk@xGufI }udKqdkaecJhygonf? xdkodk@xGuf}udK=uonfudk &-,-u OuU OD;odef;

aZmf/ v-0-u rS OD;armif;&Sdef/ }uHhzGH@tzGJ@0ifrsm;/ &JwyfzJG@0ifrsm;u &Gmol&Gmom;rsm;tm; um;*dwfodk@xGufrvm=u&ef


wm;jrpf+cdrf;ajcmufcJhygonf? "mwfyHkrsm;&dkuf/ pm&if;rSwfjyKvkyfygonf? 0g;vHk;wef;I um;*dwfukdxGufr}udK&bl;/ tukef
zrf;ypfr,f ponfjzifh +cdrf;ajcmuf}udrf;armif;cJhygonf? xdko@kd jzpfaeonfudk um;*dwfrSjyefvmonfh 'umESpfa,mufrS
OD;Zif;qGrf;bkef;ay;aepOf OD;Zif;/ =unfGmum;*dwfrSm OuU OD;odef;aZmfESifh &Jrsm;u a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@udk
r}udKzdk@ +cdrf;ajcmufaeonf[k vmIav#muf=uygonf? &Gmol&Gmom;rsm;u a=umufae=uonf[k OD;Zif;tm;
av#mufygonf? OD;Zif;rS udpPr&Sdbl;/ tm;vHk;xGuf}udK=uzd@k OD;Zif; toHcsJ@pufeJ@vdkuf+yD;aqmf=ovdkufrnf[k vm
onfh'umrsm;tm; OD;Zif;rSjyefajymvdkufygonf?
4?
qGrf;pm;+yD;onfhtcg OD;Zif;rS toHcs@J pufaomh,lI ausmif;xdkifq&mawmf OD;aZmwtm; tckykHtwdkif;u
r&dk;om;bl;bk&m;/ a&OD;+rdK@u +rdK@awmfcef;rESihf txu(1)rSm pGrf;tm;&SifawGudk oifwef;ay;aew,f/ wynfhawmf
wdk@&Gmu OD;cifarmifaX;vnf;ygw,f/ wynfhawmfoGm;=unfhchJwmawmhr[kwfbl;/ OD;Zif;wyg;oGm;=unfhcJhwm/ 'DyJ,if;
+rdK@u q&mpHcef;rrSmvnf; oifwef;ay;aewm awmfawmfrsm;w,f/ wynfhawmfudk,fwdkif (27)(28)&ufawGu oGm;
=unfhvdk@awG@cJhwm/ tm;vHk;vnf;rl;&l;+yD;ae=uwm/ av;cGypfenf;awGvnf;oifwmawG@chJ&w,f/ eHygwfwkwfawGvnf;
a0xm;w,f/ eHygwfwkwfravmufvdk@ aemufvlawGukd0g;&if;wkwfawGa0xm;w,f/ tJ'DvlawGudk pm;&dwf+idrf; wae@
(500 usyf)ay;+yD; ac:xm;wmvdk@ +rdK@cHawGuajymw,fbk&m;/ r&dk;om;bl;bk&m;/ rjzpfoifhwmrjzpfatmif wynfhawmf
wdk@ wckckawmhvkyfrSjzpfrnf[k tusdK;ta=umif;ajymIav#mufxm;onfhtcg q&mawmfu at;/ 'd@k ArmvlrsdK;
tcsif;csif; rjzpfoifhwmrjzpf&atmif/ 'kd@umuG,fEkdifoavmufawmh/ umuG,f&rSmaygh[k rdef@ygonf?
q&mawmftm;av#mufxm;+yD;aemuf OD;Zif;rS toHcs@J pufq&m udkodkufxGef;0if;udkac:I toHcsJ@pufqifcdkif;
+yD;/ OD;Zif;udk,fwdkif a':atmifqef;pk=unftm;xGufI}udKqdk=u&ef aqmf=ocJhygonf?
5?
OD;Zif;udk,fwdkifxGufI toHcsJ@pufjzifh vdkufvHaqmf=oxm;onfhtwGuf/
=unf&Gmum;*dwfrSxGufI
a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@tm; }udKqdk=uonfholrsm;rSm =unf&GmtkyfpkESifh tjcm;&GmteD;0ef;usifaus;&Gmrsm;rS
xGufI}udKqdkol (4000)ausmf/ (5000)0ef;usifdSrnfjzpfygonf? a&S@&Gmopfpcef;wGif tm%m&Sifrsm;rSaiGay;+cdrf;
ajcmufI pk&Hk;ac:aqmifxm;olrsm;rSmvnf; (4000)(5000)&Sdaeygonf? =unfaus;GmtkyfpkwGif =unf&Gm/ bk&m;xGuf
&GmESifh ref}uD;tkyfGm oHk;&Gmyg0ifygonf? =unf&GmwGif tdrfajc(1000)cef@&SdI/ wtdrfv#if rdom;pk(3)a,mufE_ef;jzifh
yifwGufcsufygu =unf&Gmaevlxk(3000)ausmfygonf? bk&m;xGuf&GmwGif tdrfajc(200)ausmf&SdI/ ref}uD;tkyf&GmwGif
tdrfajc(50)cef@&Sdygonf? =unftkyfpkteD;0ef;usiftjcm;&Gmrsm;rSvnf; vma&muf}udKqdkchJ=uygonf? eHeuf(10)em&Dcef@
uwnf;u xGuf}udKae=ujcif;jzpfygonf?
6?
a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ =unf&Gmxdyfo@kd n(7)em&D(15)rdepfcef@tcsdefwGif a&mufvmygonf? a':atmif
qef;pk=unfpD;eif;vdkufygvmonfhum; =unf&GmtvGefodk@a&mufonfhtcg =unf&GmwHwm;OD;ausmif;rS OD;Zif;ESpfyg;jzpf
onfh OD;aumnESifh OD;awZ"rRwdk@u &GmvlxkrS olw@kd eHeuf(10)em&Duwnf;u xGufI}udKqdkae=ujcif;jzpfojzifh
acwWa[majymay;cdkif;&efawmif;yefcsuft& a':atmifqef;pk=unf.um;tm;wm;I acwWa[majymay;&ef arwWm&yf
ygonf? xdkodk@arwWm&yfcHpOf a':atmifqef;pk=unf.um;ay:wGifygvmonfh vli,frsm;u a&S@quf&rnfhc&D;vnf;
&Sdaeojzifh &yfIa[majymay;&eftcsdefr&awmhI em;vnfay;yg&efawmif;yefav#mufxm;=uygonf?
7?
xdktcsdefwGif rHk&GmbufrS a':atmifqef;pk=unf.um;wef;aemufodk@vkdufvmonfh rSefvkHum;(2)pD;ESifh
um;}uD;rsm;ay:rS rl;&l;atmf[pfae=uolvl&rf;um;rsm;u vrf;ab;wGifxGuf}udKae=uolvltkyfxJodk@ av;cGrsm;jzifh
pwifypfcwfojzifh &kef;&if;qefcwfjzpfoGm;cJhygonf? xGuf}udK=uolGmvlxkrSm xGufajy;olu xGufajy;/ vJ=uuGJ=u
jzpfukef=uygonf? =unf&Gmum;*dwfteD;od@k tqdkyg&rf;um;olvlrkdufrsm;a&mufvmonfhtcg q&mawmfOD;aZmw
tm;av;cGjzifhypfygonf? vufzaemifhwGifwcsuf/ qD;cHkwGifwcsufxdrSefI q&mawmfvSnf;ay:wGifvJoGm;cJhygonf?

'Dbkef;}uD;u }uD;rSEdkifiHa&;vkyfwm[kajymIypfjcif;jzpfygonf? q&mawmfomru udk&ifav;ESpfyg;udkvnf; av;cGxd


rSefcJhygonf? wyg;rSm aemufaphwGifxdrSefI/ wyg;rSm OD;acgif;xdyfwGifxdrSefcJhygonf? udk&ifav;tm;oGm;u,fonfh
'umwa,mufrSm udk&ifav;tm;ayG@xkwfaepOf aemufrSaeI 0g;&if;wkwfjzifht&dkufcH&ojzifh acgif;uGJoGm;ygonf?
xdkt&dkufcH&olrSm =unf&Gmom; 'umOD;aX;atmifjzpfygonf? OD;Zif;wdk@ q&mawmftm; qdkifu,fjzifhwifIu,f
xkwf+yD;/ &dkufaeonfhtzGJ@rsm;udkvdkufI=unfhygonf? =unf&GmrSaeI wHwm;ESpfpif;&Sd&m awmifbufqHk;wHwm;txd
a&mufygonf? vlawmfawmfrsm;rsm; vlrqefpGm&dkufESufjcif;cH=u&ygonf? ypPnf;rsm;jzKwf,lonfukdvnf; OD;Zif;
udk,fwdkifjrifcJh&ygonf? vlawmfawmfrsm;rsm;aoygonf? OD;Zif;udk,fwdkif tEW&,fudka&SmifI v,fxJrSjzwfajy;vdkuf/
ukuUdKvfyifudkuG,f=unfhvdkufESifh trsKd;rsKd;vdkuf=unfhaecJhygonf? xdkodk@vdkuf=unfhonfhtcg bkef;}uD;twkawGrSef;
OD;Zif;od&ygonf? xdkolrsm;pD;xm;onfhoCFef;rsm;rS &dkuf&if;&dkuf&if;ESifh u|wf=uygonf? u|wfoGm;onfhtcg atmuf
wGif abmif;bDwdk(Short Pant)rsm;/ tcsKd@ ppfabmif;bDrsm;0wfxm;=uonfukd awG@&ygonf? tqdkygoCFef;rsm;
u|wfoGm;onfh ppfabmif;bD0wfxm;olrsm;rSm oCFef;rsm;tm; bkef;}uD;tppfrsm;uJho@kd r0wf=uawmhbJ/ ykqdk;uJhodk@
0wf=uygonf? tcsKd@rSm oCFef;rsm;tm; jzpfovdkvdyfwifoGm;onfudkawG@ae&ygonf? tcsdK@u abmif;bDwkdrsm;ESihf
yifaeawmhI oCFef;rsm;udkc|wfxm;cJh=uygonf? vlrqefpGm&dkufESuf=uygonf? xdkodk@vdkuf=unfhItjyef OD;Zif;jrif&
oa&G@ vlaygif;(90)ausmfcef@ wHk;vHk;yufvufvJaeonfukdawG@cJh&ygonf? vltaotaysmuf (60)cef@&Sdrnf[k OD;Zif;
cef@rSef;ygonf?
8?
OD;Zif;wdk@.=unf&GmESifh a&S@wGifapmifh}udK&dkufESufowfjzwfchJonfh&Gmopfpcef;rSm wrdkifcGJcef@a0;ygonf? &Gmopf
aus;&Gmpcef;wGifyg0ifOD;aqmif=uolrsm;rSm c-,-u OuU Adkvfr;oef;[ef/ pcef;r; OD;pdef0if;/ +rdK@e,fr; OD;aomif;0if;/
'DyJ,if;+rdK@/ awmifjyif&yfuGufrS csuf}uD;(c)pdk;wifh/ OD;jr0if;/ a&OD; r-,-u OuU OD;pdefarmif0if;/ 'DyJ,if; r-,-u
OuU OD;wiftkef;wdk@jzpfa=umif; od&ygonf? &GmopfbufwGif rD;qvdkufrsm;xdk;I/ vufeufrsKd;pHkjzifh wdkufckdufcH&onf
[k =um;od&ygonf? aoewfoHrsm;vnf;=um;&ygonf? aoewfypf&ef c-,-u Adkvfr;oef;[efrS trdef@xkwfI
if;udk,fwdkifvnf;ypfonf[k =um;od&ygonf?
9?
tcif;jzpf+yD; OD;Zif;vdkuf=unfhonfhtcg wHwm;ESpfpif;teuf awmifbufqkH;wHwm;rSpI udkuf(30)ausmf
twGif;wGif vlaygif;(30)ausmfcef@ vJaeonfukd awG@&ygonf? ratmfEkdifonfholursm;ygonf? kyfysuf/ qif;ysufawG
vnf;rsm;ygonf? aumifrav;ESpfa,mufqkdv#if xyf&ufvJaeygonf/ tay:t0wftpm;rsm;r&Sdawmhyg? tay:rS
aumifrav;rSm vHkcsnfESifhaygif aoG;pD;rsm;uyfaeygonf? 'umrsm;rSmvnf; &kyfvHk;ryDoolawG tawmfrsm;rsm;awG@&
ygonf? OD;Zif;&Gmbufodk@av#mufvmonfhtcsdefwGifvnf; wHwm;ESpfpif;ESihf =unf&Gmt=um; a&uefi,fwck&dS&m/
uefESifh&Gm=um;wGif qdkifu,ftawmfawmfrsm;rsm;/ vltawmfrsm;rsm;udkawG@ygonf? aoaeoltawmfrsm;rsm;ygrnf
[k ,lqygonf? qufjyefvmonfhtcg =unfum;*dwfESifh a&ul;ajrmif;av;ESifh tuGmta0;wdkif;wm=unfh&if
(15)udkuf/ udkuf(20)avmufY 'umwa,muf um;acgif;xJrS ZufusKd;us+yD; rsufvHk;wzufxGufusaeonfukd OD;Zif;
udk,fwdkifjrifcJh&ygonf? tqdkygum;0rf;xJrS oHajrmif;av;rsm;=um;wGif aoG;rsm;vufwqpfavmuf&Sdygonf? OD;Zif;
udk,fwdkifjrifcJh&ygonf? tcsdK@rSm v,f=um;rsm;xJrSaeI u,fyg,lygatmfaeonfhtoHrsm;/ nnf;nLaeonfhtoH
rsm;=um;&ygonf? OD;Zif;wdk@ausmif;rS ausmif;xdkifq&mawmfOD;aZmw/ udk&ifESpfyg; '%f&m&ygonf? 'umOD;aX;atmif
rSm xdyfuGJoGm;ygonf? touf(20)ausmf'umav;armifoufEdkifrSm '%f&mt}uD;tus,f&ygonf? atmufajcawG
tdkufcHxm;&+yD;/ rsufvHk; b,fbuf/ nmbuf/ txufatmufwGif 0g;c|efjzifhtxdk;cHcJh&ygonf? acgif;wGifvnf;
tv,facgifwnfhwnfhrS wcsuft&dkufcHxm;&ygonf? xdyfrS'%f&mrSmtawmf}uD;ygonf? ezl;wnfhwnfhwGif t&dkuf
cH&jcif;jzpfygonf? OD;Zif;udk,fwdkifyJcsKyfay;cJhygonf? b,fbufvufcHkwGifvnf; 0g;c|efjzifhtxdk;cHcJh&ygonf? 0g;c|efqdyf
wufI cH&cufojzifh OD;Zif;tm;jzwfcdkif;onftxd ol@rSmcHpm;&ygonf? '%f&mjyif;xefygonf?
tcif;jzpfpOfu 'umrwa,muftm; eifua':0if;0if;jrvm;?[kar;Idkufaeonfudk jrifawG@chJ&ygonf?
xdkodk@ar;+yD; OD;acgif;tm;&dkufygonf? aumifrav;tm;ar;r&onfhtcg uwW&mvrf;ESifhacgif;ESifh aqmifhygonf?

rnfodk@r#ar;Ir&onfhtcg/ ypPnf;rsm;jzKwf,lonfukdawG@jrifchJ&ygonf? tqdkygaumifrav; aozdk@rsm;ygonf? tjyef


OD;Zif;ol@tm;=unfhcJhonfwGif v_yf&Sm;r_r&SdawmhonfukdawG@&ygonf? OD;Zif; =unf&Gmbufodk@jyefvmonfhtcg aumif
av;wa,mufrS usKyfu=unf&GmuoufEkdifyg/ u,fyg?[k atmfaeojzifh &Gmom;rsm;rSoGm;=unfh+yD;/ 'g/ 'dk@&Gmu
oufEdkifyJqdkI vSnf;jyef,l=uygonf? OD;Zif;jyefvmonfhtcg tqdkygvSnf;ESifh &GmOD;bk&m;tem;wGifawG@ygonf?
ausmif;a&mufI OD;Zif;rSbkef;}uD;tm;0wfjyKonfhtcg q&mawmfrS rif;jyefrvmvdk@ igpdwfyl&w,f?[kajymygonf?
r=umrD }uHhcdkifa&;rS 'umwa,muftm; &Gmom;rsm;rS }udK;wkwfIzrf;ac:vmygonf? OD;Zif;xHvmtyfygonf?
bkef;}uD;rSvnf; 0drv/ b,fuvlvJvdk@ rif;aoaocsmcsmoGm;ar;acsOD;?[kar;cdkif;ojzifh OD;Zif;oGm;ar;ygonf?
'umav;u b,fuvJ?[k ar;onfhtcg wynfhawmf a&OD;+rdK@e,f/ a&OD;ukef;uygbk&m;?[kajymygonf? OD;Zif;
tm;awmif;yefygonf? wynfhawmfudkonf;cHcGihfv$wfygbk&m;? wynfhawmfwdk@udk p&dwf+idrf;(500)ay;+yD;/ t&uf
vnf;wdkufw,f? [dkac:'Dac:eJ@ aemufqHk;awmh a':pk=unftzGJ@udkdkufcdkif;wmyJbk&m;?[kajymygonf? cif;Asm;=unfh
&wmvJ t&ufrl;aeyHk&w,f?[k OD;Zif;rSajymonfhtcg rSefvSyg/ wynfhawmfrl;vnf;rl;aeygw,fbk&m;? um;ay:rSm
t&ufawGvnf;ygygw,f? wynfhawmfvnf;aomufxm;ygw,fbk&m;?[kajymygonf? rif;ajymwm trSefyJaemf?
[k OD;Zif;rSar;onfhtcg wynfhawmfrnm0Hhygbl;?[k ajymygonf? rif;udk}udK;wkwf}uD;eJ@ b,folawGcsnfxm;
wmvJ?[kar;onfhtcg wynfhawmf a':pk=unfum;wef;udk&dkufawmh vloHk;a,mufu0dkif;zrf;+yD; bk&m;xJrSmac:
xm;w,fbk&m;? OD;Zif;ESpfyg;eJ@awG@awmh 'Daumif}udK;wkwf}uD;eJ@ b,fuaumifrSef;rodbl;?vdk@ajymaewJhtcsdefrSm
tudk}uD;ESpfa,muf=um;awmh wynfhawmfukd OD;0drvqDy@kd r,fqkd+yD;awmh ac:vmygw,f?[kajymygonf? OD;Zif;xH
vmydk@olrsm;rSm udkcifarmifvGifESifh udkvif;wd@k jzpfygonf? xd@k aemufr=umrD t&dkufcH&onfharmifoufEdkiftm; &Gmom;
rsm;uvSnf;ESifhwdkufvmygonf? q&mawmfrS 0drv/ 'Daumifav; '%f&mawGodyfrsm;w,f/ touftEW&m,feD;
w,f/ rif;aocsm=unfhOD;?[kajymojzifh OD;Zif;oGm;=unfhonfhtcg &Gmol&Gmom;rsm;u OD;Zif;=unfhygOD;/ '%f&mawG
uvnf;trsm;}uD;/ aorSmyJ/ u,fygOD;bk&m;?[k av#muf=uygonf? OD;Zif;vnf; zrf;vmonfh pGrf;tm;&SiftzG@J rS
aumifav;tm; ausmif;atmufwGifc%xm;vdkufygonf? rif;wd@k bmrSrvkyf=ueJ@/ r&dkuf=ueJ@?[kajymqdkI ausmif;
atmufydk@cdkif;vdkufygonf? vlemudkvnf; ausmif;wGif&dSonfht&ufysHjzifh aocsmpGmyGwfwdkufay;ygonf? xdktcsdefwGif
'umr}uD;wa,muf/ vlemtm;jrifI arharsmoGm;ygonf? ausmif;ay:wGif kwfkwfoJoJjzpfoGm;ygonf?
xdkodk@ausmif;ay:wGifqlnHaepOf ausmif;atmufrS'umav;tm; igwdk@&Gmom;awGudk aoatmifvkyfwhJaumifukd
owfr,f?[k vkyfukef=uojzifh OD;Zif; ausmif;atmufo@kd qif;I rif;wdk@/ 'Daumifav;udkvufzsm;eJ@awmifrxde@J /
olu vkyfcsifvdk@vkyfwmr[kwfbl;? olrsm;cdkif;vd@k vkyf&wm/ rif;wd@k rxde@J ?[kajymI OD;Zif;rS q,ftdrfr;tm;oGm;
ac:cdkif;vdkufojzifh q,ftdrfr;a&mufvmygonf? q,ftdrfr;tm; 'gudk/ cifAsm;wdk@tm%mydkifawGxH v$Jtyfvkdufr,f/
OuUqDtyfvdkufyg/ OD;Zif;wdk@ausmif;u ol@ukdvufzsm;eJ@awmifrwdk@cJhbl;aemf/ '%f&mvJr&Sdbl;? cifAsm;wd@k qD usKyftyf
vdkufr,f?ajymI q,ftdrfr;xHtyfvdkufygonf?
ZGefv (1)&ufae@ reufvif;onfhtcsdefwGif OD;Zif; aygufjym;xrf;I v,fuGif;awGxJodk@oGm;=unfhchJygonf?
ppfwyfrS oCFef;tpkwfrsm;/ trsdK;orD;tusrsm;/ ykqkd;pkwfrsm;/ tifeft,fvf'D&ifxkd;wHqdyfrsm;udk aumuf,lpkyHk+yD;
rD;&d_@aeonfudkawG@&ygonf?
tpdk;&owif;pmSif;vif;yGJwGif oufqkdif&mtm%mydkifrsm;u owif;&v#if&jcif; oGm;a&mufxdef;odrf;cJhonfh
twGuf n(12)em&Dcef@rSm tajctaetm;vHk;tm; xdef;odrf;EdkifcJhonf[kajymygonf? trSefrSm tpDtpOfjzifh aemufrS
wygwnf;ygae+yD;om;jzpfonf[k owif;=um;od&ygonf? aemufwae@ eHeuf(1)em&Dtxd r+yD;ao;yg? eHeufokH;em&D
cef@txd if;wdk@ vrf;ay:wGifokwfoif&Sif;vif;aeyHk&ygonf? owif;=um;&onfrSm ppfum;rsm;/ abmufpm(Bowser)
um;rsm; aemufrStoifhpDpOf+yD; t&Hoifhygvmonf[kod&ygonf?
ZGefv (2)&ufae@wGif tcif;jzpfyGm;pOfY ausmif;om;ausmif;olrsm;tm;ulnDay;cJhaom yHsusaus;&Gm
OD;oef;xGef;v,fwJodk@ tm%mydkifrsm;rSoGma&mufI qlyl}udrf;armifum om;jzpfol udkarmifxGef;tm; zrf;qD;+yD;
v,fwJudkrD;&d_@zsufqD;ypfcJha=umif; =um;od&ygonf//

10?
OD;Zif;odor#ajym&v#if &Gmopfaus;&Gmpcef;Y abmufpm(Bowser)um;rsm;/ ppfwyfrSum;rsm;/ tavmif;
wifrnfhum;rsm; }udKwifa&muf&Sdae&m,lxm;onf[k od&ygonf? tavmif;wifay;&onfh yk*~dKvfwOD;rS olukd,fwkdif
(87)avmif;wdwdwifay;&onf[k OD;Zif;tm;ajymjyygonf? um;ta&mifrSmaiGa&mif/ aemufwaygufwnf;ygonf[k
ajymygonf? tqdkygum;rSm tavmif;rsm;wif+yD;aemuf &Gmopfpcef;wGif;odk@0ifoGm;a=umif;/ tqdkygtavmif;rsm;wif
ay;&oluajymygonf? rnfonfhae&modk@o,fxkwfoGm;onfudkrl olroda=umif;ajymygonf? a':atmifqef;pk=unf.
um;tm; rsufESmcsif;qdkifrS0ifwdkufcJhonfh um;trsdK;tpm;rsm;rSm 'dkifemt0gwpD;/ &def*sm;tjymwpD;jzpfygonf?
xdkodk@0ifwdkufonfhtcsdefwGif um;vrf;0J,mrSaeI a':atmifqef;pk=unf.um;tm; um;rD;wef;xdk;ay;xm;cJhygonf?
a':atmifqef;pk=unf.um;tm;0ifwdkufonfh 'dkifemt0grSm a&$bdkausmufajrmif;ajy;qGJaeonfhum;jzpfygonf?
acsmqGJcHcJh&onfhum;orm;udk,fwdkifu OD;Zif;tm;ajymIod&jcif;jzpfygonf? &def;*sm;tjymrSm 'DyJ,if;+rdK@e,f/ anmif
vSaus;&GmrSum;jzpf+yD;/ ,mOfarmif;oltrnfrSm odef;jrifh (c) jrifhodef;jzpfonf[k pHkprf;od&Sd&ygonf? 'DyJ,if;+rdK@
pdkufysKd;a&;Hk;teD;&Sd opfyif}uD;wyiftm; arv (30)&ufae@wGif jywfvkjywfcifv$jzifhwdkufxm;+yD;/ oH}udK;rsm;jzifhxdef;
xm;onf[kvnf; =um;od&ygonf?
11?
arv (30)&ufae@ nae(3)em&Dtcsdefcef@wGif ppfukdif;wdkif; oHCmhem,uq&mawmf(2)yg;ESifh tjcm;oHCFm
rsm;/ &Jt&m&Sdrsm;/ um;(2)pD;jzifh &Gmopfo@kd oGm;onfukd jrifawG@&ygonf? a&OD;+rdK@rS q&mawmfrsm;/ 'DyJ,if;+rdK@e,f
oHCmhem,uq&mawmf OD;eaENm/ cGef@awmif;(cawmif;)aus;Gmq&mawmf OD;eENmbmo/ tifyifukef;xJaus;&Gm
q&mawmf OD;eENdwdk@yg0if=uygonf? a':atmifqef;pk=unf.,mOfwef;rS if;wd@k tm;wdkufcdkufonfhtwGuf &dkufESuf
&a=umif;/ tqdkygq&mawmfrsm;tm; vufrSwfxkd;cdkif;onf[k od&ygonf? vufrSwfxdk;&mwGif 'DyJ,if;+rdK@e,f oHCFmh
em,uq&mawmf OD;eaENmESifh cGef@awmif;aus;Gmq&mawmf OD;eENmbmowdk@rS vufrSwfxdk;ay;a=umif; owif;xGuf
vmygonf?
&dkufESufwdkufcdkufolrsm;tm; &Gmopfaus;&Gmawmifbuf trsm;tac: ywGif;wHwm;rSpI yxrqHk; a&S@wef;rS
0ufvuftzGJ@/ 'kwd, a&$bdktzGJ@/ wwd, cifOD;tzG@J / pwkw a&OD;tzGJ@ESifh yr c-,-u OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;
oef;[eftzGJ@wdk@ &Gmopftxd um;vrf;ab;0J,mESpfzufwGifae&m,l=uI &Jwyfom;rsm;u vdkufvH}uD;=uyfchJygonf?
}uD;=uyfolrsm;wGif 'DyJ,if;+rdK@ awmifjyif&yfuGufrS csuf}uD; (c) pdk;wifh tqdkygcsuf}uD;rSm +rdK@e,f&Jwyfz@JG r;
OD;aomif;0if;. vl,Hkjzpf+yD;/ if;udk,fwdkif &dkufESufowfjzwf/ ypPnf;vk vkyfchJ+yD; vuf0wfvufpm;trsm;qHk;&cJhol[k
emrnf}uD;ygonf? arv (30)&ufae@ ae@vnfuwnf;u 'DyJ,if;+rdK@ay:wGif csuf}uD; (c) pdk;wifhrS 'DyJ,if;ajray:/
ukvm;r,m; ajcrcsap&bl;?[k vdkufatmfaecJhygonf?/ 'DyJ,if;+rdK@ +rdK@r&yfuGufrS }uHhcdkifa&;toif;twGif;a&;r;
0if;odef;wdk@ yg0ifygonf? tcif;jzpf+yD;aemuf tavmif;aumufolrsm;ESifh tavmif;rsm;um;ay:odk@wifay;&olrsm;.
vufwGif tjzLa&mifvufywf (b,fnm)ywfxm;a=umif;/ &ifywfwGif wHqdyf0dkif;trSwftom;wyfxm;a=umif;
rsufjrifoufaowOD;rSajymjyI od&ygonf?
12?
ZGefv (6)&ufae@wGif OD;Zif;wdk@ausmif;od@k a&$bkdcdkifOuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[ef/ +rdK@e,f&Jwyfz@JG r;
OD;aomif;0if;/ aus;&GmOuU OD;odef;aZmfESihf &Jrsm; ausmif;odk@a&mufvm+yD; acwWar;jrefp&m&SdI[kvmac:ygonf?
'DyJ,if;odk@a&mufonfhtcg OD;Zif;ESifh OD;Z0ewdk@ESpfyg;tm; 'DyJ,if;tcsKyfwGifcsKyfxm;vdkufygonf? xdk@aemuf tjcm;
&Gmom;av;OD;tm; (=unf&GmrS udkcifarmifvGifESihf udk}uD;ndK/ bk&m;xGuf&GmrS udkwdkufrif;ESifh udkpufaiGw@kd tm;)
xyfrHzrf;qD;cJhygonf?
OD;Zif;wdk@tm; 36 em&Dausmf qGrf;rau|;/ a&rwdkufyJxm;ygonf? aemufykdif; rdom;pkESihfvnf; 'DyJ,if;
tcsKyfwGifaecJhor#umvywfvHk; qufoG,fr_ray;cJhyg? OD;Zif;udk ESpfnwdwd tcsKyfcef;xJodk@ 5 rdepf 10 rdepf w}udrf
E_ef;jzifh xnfhvdkuf/ xkwfvdkufvkyfum ppfaq;ygonf? q,frdepfjynfhatmif tdyfpufcGifhray;cJhyg? udkpufaiGtm;
&dkufESuf/ ESdyfpuf+yD; a,mufsm;wefqmtm; rD;&d@_ I tyfESihfxkd;um ppfaq;onf[k udkpufaiGrS jyefvnfajymjyygonf?
udk}uD;ndKtm;vnf; oH}udK;jzifhdkufESufppfaq;oHukd rdrdtcef;rSaeI =um;ae&ygonf? if;wdk@ppfaq;&mwGif t&uf

aomufIrl;umrS ppfaq;onfudkawG@&Sd&ygonf? rdrdtm; ppfaq;pOfrSmvnf; if;wd@k xHrS t&ufeH@rsm;eHapmfaeyg


onf?
'DyJ,if;tcsKyfrSaeI a&$bdkaxmifo@kd y@kd onf&ufukd rrSwfrdawmhyg? a&$bdkaxmifodk@ nydkif;rdk;&GmaepOfa&muf
onfudkrSwfrdygonf? axmifAl;0wGif OD;Zif;wd@k tm; zdeyfc|wfcdkif;ygonf? ausmESifh&ifbwfwdk@o@kd vufoD;jzifh0dkif;xdk;=u
ygonf? rdef;a*s;Hk;(Main Jail)odk@a&mufonfhtcg axmif0g'gwa,mufrS wef;pDckdif;I OD;Zif;.acgif;tm; eHygwf
wkwfjzifh&dkufygonf? a&$bdkaxmifa&mufI oHk;&ufajrmufae@wGif axmufvSrf;a&;t&m&Sdrsm;rS eHeuf(8)em&DtcsdefrS
pI nae(3)em&Dtxd OD;Zif;tm; axmifbl;xJwGif yxr axmufvSrf;a&;ESpfa,mufrSppfaq;+yD;/ aemufxyfav;
a,mufrS taygufydwfI tppfcH&ygonf? jzpfpOfrsm;tm;ar;ygonf? axmufvSrf;a&;rsm;rS b,folupdkufwmvJ?
[kar;ygonf/ OD;Zif;rS }uHhcdkifa&;/ pGrf;tm;&Sife@J bkef;}uD;twkawGu av;cGe@J t&ifypfchJw,f?[kajzygonf? &Gmom;
awGut&ifpvkyfwmr[kwfbl;vm;?[k xyfar;ygonf? &Gmom;awGu t&ifprvkyfygbl;? bmvufeufrSvnf;
rygbl;? &Gmom;awGrSm bmvufeufrS rudkifaqmifygbl;?[k OD;Zif;rSajzygonf? um;rD;d_@wm rif;OD;pD;+yD;d_@wm
r[kwfvm;? rif;bmjiif;csifvJ? igw@kd rSm taxmuftxm;awG&Sdw,f?[kajymygonf? OD;Zif;rS usKyfw@kd u
tusKd;rJhwJhtvkyfawGrvkyfbl;? usKyfuOD;Zif;/ wzufom;epfemr,fhtvkyfrsKd;udk aemifvJrvkyfbl;? ckvJrvkyfchJbl;?[k
jyefajymonfhtcg rif;/ bmjzpfvdk@toHcsJ@pufe@J pnf;Hk;+yD;atmf&wmvJ?[k xyfar;ygonf? OD;Zif;rS urBmuqkawG
cs+yD;/ om;uGJ/ vifuGJudk,fusKd;pGef@+yD; jrefrmEdkifiHaumif;pm;a&;vkyfaewmuwa=umif;/ AdkvfcsKyfatmifqef;orD;qdkwm
&Gmol&Gmom;awGjrifzl;atmifpnf;Hk;aqmf=owm?[kjyefajymygonf? rif;a&mjrifzl;vm;?[kajym&m usKyfvJrjrifzl;
vdk@xGuf=unfhwmaygh?[k jyefajymonfwGif xGuf=unfhcsif&ifwa,mufwnf;xGuf=unfhaygh/ toHcsJ@pufe@J vD;rd@k
atmf&wmvm;?[k axmufvSrf;a&;rSqJygonf?
a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@ OD;Zif;wd@k &Gmxdyfo@kd a&mufvmonfhtcg &Gm&SdvlukefxGuf}udK=u&ef aqmf=ov_H@
aqmfcJhygonf? usnf&Gm OuU OD;odef;aZmfESihftzG@J u +cdrf;ajcmufwm;jrpfxm;Iwa=umif;/ a&OD;ESifh 'DyJ,if;wGif
}udKwifjyifqif+yD; }uHhcdkifa&;ESifh pGrf;tm;&SiftzG@J rsm;u vufeufrsKd;pHkjzifhjyifqifxm;onfudk udk,fwdkifjrifawG@&onfh
twGuf Armjynfom;csif;repfem&atmifwm;qD;rnfqkdonfh &nf&G,fcsufjzifh =unf&Gm&SdoHCmtm;vHk;/ &Gmol&Gmom;
tm;vHk;udk pnf;&Hk;cJhygonf[k OD;Zif;rSjyefajymcJhygonf? vlb,fESpfa,mufaovJ?[k axmufvSrf;a&;rS OD;Zif;tm;
ar;ygonf? vlawGtrsm;}uD;aowm/ usKyfjrif&oavmufqdk&if =unfum;*dwfeJ@wHwm;ESpfpif;/ awmifbufqHk;
wHwm;up+yD;awmh vlajcmufq,favmufaor,fv@kd cef@rSef; xm;w,f?[k ajymonfhtcg/ axmufvSrf;a&;rS av;
a,mufyJaow,fqdkwm/ rif;a&'D,dkem;raxmifbl;vm;?[kajymI OD;Zif;rS 'gu/ tm%m&SifawGxkwfjyefwmav?
usKyfawG@wmuawmh av;a,mufrubl;? ajcmufq,fausmfavmufaor,fv@kd awG@jrifxm;&w,f?[kajzygonf?
axmufvSrf;a&;rS vlav;a,mufyJ aow,fv@kd ajym&r,f?[k OD;Zif;tm;cdkif;ygonf? rif;udkoufomatmifvkyf
ay;r,f? v$wfcsifvnf;v$wfr,f?[k ajymygonf? usKyfuawmhrajymEdkifbl;? trSefw&m;[m aemifvJay:rSmyJ?
cifAsm;wdk@wm0ef&Sdovdk vkyfEdkifw,f?[k jyefajymcJhygonf? wzefaxmufvSrf;a&;rS tifeft,fvf'DtzG@J u }uHhckdif
a&;um;udkrD;&d_@w,f?[k ajymcdkif;ygonf? ajymv#ifajcmufa,mufvkH;tm;v$wfay;rnf? pOf;pm;OD;[kqdkI em&D0ufcef@
pOf;pm;cdkif;ygonf? OD;Zif;rS rodwmudkodw,fvdk@rajymEdkifbl;?jiif;ojzifh igvkd;r bkef;}uD;pkwf/ udk,fhtvkyfudk,f
rvkyfbl;?[kajymI &ifbwftm;wGef;+yD;/ rif;udkwkdufydwfxm;rnf[k qJa&;+cdrf;ajcmufcJhygonf? xdk@aemuf axmif0g'g
ESpfa,mufrS OD;Zif;tm; taqmifodk@jyefydk@ygonf?
OD;Zif;wdk@tr_wGJ(6)OD;rSm 1? OD;0drv (c) &efatmifpkd; 2? OD;Z0e(c)aZmfrkd; 3? udkcifarmifvGif 4? udk}uD;ndK 5?
udkwdkufrif;ESifh 6? udkpufaiGwdk@ jzpf=uygonf? 'DyJ,if;pcef;r;OD;pdef0if;/ wyGifh&Jwa,muf/ &Jwyfom;Zmenf[def;/
tjcm;&Jwyfom;wa,muf.trnfudkrlrodyg? 'DyJ,if;+rdK@e,fw&m;Hk;rS trsdK;orD;w&m;ol}uD;wOD;vnf;ygygonf?
a&OD;+rdK@e,fw&m;Hk;rS w&m;ol}uD;OD;pdef0if;/ =unfnf&Gm &-,-u OuUX- OD;odef;aZmf/ bk&m;xGuf&Gm}uHhcdkifa&;tzGJ@
0if udkwdkufxGef;/ rusnf;tkyfaus;&GmrS a':cgrDS/ rHk&Gm+rdK@/ ql;avukef;&yfrS um;ydkif&Sif/ 'dkifbm/ 'DyJ,if;+rdK@ v-0-u rS
OD;armif;&Sdefwdk@ tr_ppfaq;&mYygygonf?

'DyJ,if;pcef;r;OD;pdef0if;rS a&$bdkc&dkiftrsdK;orD;w&m;ol}uD;xHwGif yk'fr (294)/ (295)/ (436)wd@k jzifh tr_zGihf


w&m;pGJcJhjcif;jzpfygonf? txufwGifazmfjycJhonfhyk*d~Kvfrsm;rS OD;Zif;wdk@usL;vGefonfrSm [kwfrSefa=umif; cdkifw&m;
ol}uD;xHxGufqdk=uygonf? OD;Zif;rS 'DyJ,if;tjzpftysufESifhywfoufI owif;pmSif;vif;yGJygonfh tpdk;&xkwf
owif;pmtm; ykqdk;=um;wGifzGufI,lvmcJhonfukd c&dkifw&m;ol}uD;tm;xkwfjyI w&m;ol}uD;r/ ppftpdk;&owif;
pmrSm cifAsm;zwfr=unfhbl;vm;? tpdk;&u tifeft,fvf'Dukd um;rD;&d_@r_eJ@ pGyfpGJwifjyxm;w,f? urBmudka=unm
xm;w,f? OD;Zif;wdk@udk yk'fr(436) um;rD;&d@_ r_e@J trde@f cs&if OD;Zif;wdk@(6)a,mufu ygwD0if/ tzGJ@0ifr[kwfwhJtwGuf
tifeft,fvf'DtzGJ@udk rD;&d_@r_eJ@urBmudka=unmxm;wm &kyfodrf;ay;yg? tifeft,fvf'DtzG@J ukd um;rD;&d_@r_eJ@ r[kwf
r[yf/ rrSefruef pGyfpGJxm;wmudk urBmeJ@jrefrm jynfoljynfom;awGodatmif r&kyfodrf;ay;&if OD;Zif;wdk@(6)a,mufukd
um;rD;&d_@r_qdkwJh (436)yk'frudk&kyfodrf;ay;yg?[k OD;Zif;rS w&m;ol}uD;rtm;jyefajymcJhygonf? w&m;ol}uD;rS rD;&d_@r_jzifh
axmif'%f(7)ESpf/ omoemndK;EGrf;r_jzifh(2)ESpf/ wdkif;jynfqlylqJa&;r_jzifh(3)v/ oD;jcm;pDuscH&ef pkpkaygif;axmif'%f
(9)ESpf(3)v csrSwfcJhygonf? OD;Zif;rS w&m;ol}uD;tm; omoemndK;EGrf;atmifvkyfwmu tm%m&SifawG/
bkef}uD;twk0wfcdkif;+yD;awmh/ a':atmifqef;pk=unfe@J tzG@J ukd vlowf/ rk'drf;usifh/ ypPnf;vkcdkif;wm? tck=unfh/ usKyfw@kd
udk oCFef;awGrw&m;c|wf/ axmufvSrf;a&;uqJ/ &JuqJ/ cif;Asm;wdk@u txufuae+yD;rrSefrueftrde@f csaewm/
'g[m omoemndK;EGrf;r_awGvkyfaewm? wdkif;jynfqlylqJa&;r_eJ@trdef@csw,fqkdwmuvnf; wdkif;jynfqlylatmifzef
wD;wmu usKyfwdk@r[kwfbl;? zefwD;wmu AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$wnfaxmifxm;wJh }uHhcdkifa&;/ bkef;}uD;twk
ta,mif0wfxm;wJhppfwyf/ p&dwf+idrf;(500)ay;/ t&ufwkduf/ oifwef;ydk@cs+yD;awmh zGJ@pnf; eHrnfay;xm;wJh pGrf;tm;
&Sif/ um,uHajrmuf &Gmopfaus;&GmrSmpcef;cs+yD; Adkvfr;oef;[ef/ 'DyJ,if;+rdK@e,fr;/ pcef;r;eJ@twl 'DyJ,if;&Jwyfz@JG 0if
awGu um;tpD;aygif;(52)pD;ausmf/ a':atmifqef;pk=unf,mOfwef;aemufrSm um;tpD;aygif; (20)(30)ausmfu
vl,kwfrmvl&rf;um;awGwifaqmif+yD; vlowf/ rk'drf;usihf/ ypPnf;,l+yD;awmh qlylatmifzefwD;cJhwm/ OD;Zif;wdk@r[kwf
bl;?[k w&m;ol}uD;tm;jyefajymcJhygonf? OD;Zif;rSxkduhJo@kd ajymonfhtcg w&m;ol}uD;rS ol@trdef@r[kwfa=umif;/
wynfhawmf txufucdkif;wJhtwdkif; trde@f cs&a=umif;? OD;Zif;tm;0efcHuwday;oGm;ygonf? OD;Zif;wdk@(6)OD;tm;
2003 ckESpf/ =o*kwfv (1)&ufae@wGiftrdef@cschJygonf?
13?
2004 ckESpf/ {+yDv (25)&ufae@wGif OD;Zif; a&$bkdaxmifrSjyefvGwfygonf? axmifrSjyefv$wfonfhtcg
vufrSwfxdk;&ygonf? aemifEdkifiHa&;rvkyf&? jynfwGif;/ jynfy EdkifiHa&;orm;rsm;ESifhrqufoG,f&/ EdkifiHa&;orm;rsm;
ESifhqufoG,fv#if ,ckauG;'%fESifhaygif;+yD; axmif'%fuscH&rnf[kajymygonf? OD;Zif;wdk@tm; a&$bdkaxmifxJrSaeI
a&$bdkaxmufvSrf;a&;rsm;uac:oGm;ygonf? axmufvSrf;a&;&Hk;odk@ac:I "mwfyHkwyHk&dkuf,lygonf? xdk@aemuf a&OD;+rdK@
txdvdkufydk@ygonf? a&OD;+rdK@odk@a&mufonfhtcg omreftusOf;om;rsm;uJhodk@ [dkydk@vdkuf/ 'Dydk@vdkuf/ [dkem;xm;vdkuf/
'Dem;xm;vdkufjzifh ae&+yD;/ a&;OD;+rdK@rSwqifh axmufvSrf;a&; OD;pdk;vGifxHv$Jygonf? OD;pdk;vGifrS 'DyJ,if;udkvkdufy@kd
ygonf? OD;pdk;vGif.&mxl;tqifhudkrodyg/ q&m}uD;[kac:=uygonf? OD;Zif;axmifrSjyefvGwf+yD;aemuf 'DyJ,if;+rdK@e,f
&JwyfzGJ@r; OD;aomif;0if;xH OD;Zif;tm;zrf;qD;pOfuodrf;,lxm;cJhonfh omoem0ifrSwfwrf;tm; oGm;Iawmif;ygonf?
OD;aomif;0if;rS 'DyJ,if;udpPwckvHk;tm; a&$bkdc&dkif OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[efrS }uD;=uyfvkyfaqmifcJhjcif;jzpfyg
onf? if;xHwGifr&Sdyg? c-,-u OuUxH oGm;awmif;yg[kajymygonf? jyefr&awmhyg? &GmwGifacwWaeI &efukef+rdK@
odk@xGufvmcJh+yD;aemuf xdkrSwqifh xdkif;EdkifiHo@kd xGufvmcJh&m 2004 ckESpf/ 'DZifbmv (22)&ufae@wGif xdkif;-jrefrm
e,fpyfodk@ a&muf&SdcJhygonf?
14?
OD;Zif;wdk@. =unf&Gm ,-&-u OuU OD;odef;aZmftm; tm%mydkifrsm;rS arv (26)&ufuwnf;u vufudkif
zkef;wvHk;ay;xm;ygonf? arv (26)&ufae@rSpI bk&m;xGuf&GmabmvHk;uGif;wGif pcef;csI tqdkygvufukdifzkef;jzifh
t+rJtquftoG,fvkyfaecJhygonf? OD;Zif;axmifrSvGwfI &Gmjyefa&mufonfhtcsdefwGif OD;odef;aZmfrS tqdkygvufukdif
zkef;toHk;jyKI OD;Zif;b,frSmaeonf/ bmawGvkyfaeonf ponfjzifh t+rJowif;ydk@aecJhygonf? &GmwGif EdkifiHa&;
ta=umif;ajymqdkonfrsm;udkvnf; owif;,lI t+rJowif;ydk@aecJhygonf? &GmwGif csJxDavmif;upm;'dkifrsm;tm;

w&m;0ifcGifhjyK+yD; if;.owif;ay;tjzpftoHk;cschJygonf? csJwpf&mzdk;a&mif;&wdkif; ol@twGuf(2000)usyfay;&ygonf?


&GmwGif csJxDavmif;upm;jcif;rSm w&m;0ifjzpfaeygonf? tjcm;aus;&Gmrsm;wGif csJxDavmif;upm;r_udk zrf;qD;aomf
vnf;/ =unf&GmwGifrl tzrf;tqD;r&Sdyg? csJvkdif;a=u;aumufcH&aiGrsm;tm; &Gmopfqnfajrmif;0if;wGifpcef;csxm;
onfh &Jpcef;r;ESifh OD;odef;aZmfwdk@ cGJI,l=uygonf? OD;odef;aZmfoGm;av&mwGif vufukdifzkef;,laqmifoGm;ygonf?
15?
2004 ckESpf/ Edk0ifbmv (26)&ufae@wGif EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme0ef}uD; OD;^m%f0if; ajym=um;cJhonfh 'DyJ,if;
udpPeJ@ywfouf+yD;awmh tpdk;&taeeJ@ a':atmifqef;pk=unfudk tJ'Dt&yfa'oudkroGm;a&mufbdk@ vHk+cHKa&;tae
txm;t& tqifrajywJhta=umif; }udKwif+yD;awmhowday;cJhygw,f? owday;aomfjim;vnf;yJ EdkifiHawmftpdk;&&J@
owday;wm;jrpfcsufudkvufrcHbJeJ@ tJ'Dt&yfa'oudkoGm;wmjzpfygw,f? tJ'DvdkoGm;wJhtwGufa=umifhrdk@vdk@ tpdk;&
taeeJ@ ol@udkvdkufyg+yD;awmh vHk+cHKa&;aqmifGufay;EdkifwhJtaetxm;r&Sdygbl;? 'gha=umifhrdk@vdk@ jynfoltwGif;rSm
jynfolvlxktcsif;csif;jzpfwJhjy\emjzpfygw,f? 'gudk EdkifiHa&;t& rdrdw@kd tpdk;&udkoduQmcsjcifv@kd 'DudpPudk EdkifiHawmf
tpdk;&uzefwD;w,fqdk+yD;awmh taemufowif;tkyfpkrsm;u pGyfpJGajym=um;csufyJjzpfygw,f? wu,fhvufawG@jzpf&yf
uawmh yk*~dKvfESpfa,muf olwdk@bmomolwdk@ pum;rsm;&efjzpf=uwJhtqifhyJjzpfygw,f? EdkifiHawmftpdk;&taeeJ@
bmrSyg0ifywfoufwmr&Sdygbl;?qdkonfESifhywfoufI OD;Zif;rSar;cGef;xkwfvkdygonf?
(u) (1) e-t-z twGif;a&;r;(2) 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;pdk;0if;/ (2) taemufajrmufwdkif; wdkif;r; AdkvfcsKyfpdk;Edkif
wdk@OD;pD;+yD; &dkufESufowfjzwf/ ypPnf;,lz@kd e-r-c rS }uD;=uyfapcdkif;cJhygonf? um,uHajrmuf yg0if
owfjzwf&dkufESufolrsm;rSm a&$bkdc&dkif OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[ef/ 'DyJ,if;+rdK@e,f OuU OD;wiftkef;/
'DyJ,if;+rdK@e,f&JwyfzGJ@r; OD;aomif;0if;/ 'DyJ,if;pcef;r; OD;pdef0if; (yg;wGifr@JS yg) ,ck oydwfusif; ausmuf
ajrmif;&Jpcef;odk@ &mxl;wdk;Iajymif;/ &Jwyfz@JG 0ifrsm;/ rD;owf&Jabmfrsm;/ AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$wnf
axmifxm;onfh }uHhzGH@tzGJ@rsm;ESihftwl +rdK@e,faygif;pHkrS 'kvkH+cHKa&;r;rsm;/ e,faygif;pHkrSvlrsm;tm; pm;&dyf
+idrf;(500d-)ay;I t&ufwdkuf/ arv (26)&ufae@rSpI a&OD;+rdK@ txu(1)/ +rdK@awmfcef;rESifh 'DyJ,if;+rdK@
q&mpHcef;rrsm;wGif 0g;&if;wkwf/ 0g;c|ef/ oHc|ef/ av;cG oifwef;rsm;ydk@cs+yD;/ &Gmopf&GmwGif um;tpD;aygif;
(50)ausmfjzifh pcef;csI aemufykdif;rSvnf; um;tpD;aygif;(20)ausmfjzifh ppfom;rsm;tm; uwHk;wkH;/
oCFef;0wfay;+yD; &[ef;twkta,mifaqmifonfhtzG@J rsm;tm; =unf&GmESifh &Gmopf&Gmt=um;wGif
a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@vmonfhtcg vlowf/ ypPnf;,lI tjywf&Sif;&ef AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$rS
trdef@ay;xm;onf? odk@twGuf rodcsifa,mifaqmifI owday;wm;jrpfjcif; rjzpfEkdifbl;vm;[k
vm; yxr
ar;cGef;xkwfvdkygonf?
(c) vHk+cHKa&;tm; tpdk;&taejzifh aqmifGufray;Edkif/ a':atmifqef;pk=unfESifhtzGJ@tm; owfjzwf&kdufESuf
&eftwGuf e,faygif;pHkrSvlrsm;udkrl pkaqmif;Edkifonf? ppfom;rsm;tm; oCFef;pnf; &[ef;twkta,mif
aqmifcdkif;I trsdK;orD;rsm;tm; um,daENzsufqD;&ef/ owfjzwf&eftwGufudkrl aqmif&GufEkdifonf?
tavmif;wif&efum;rsm;/ um;vrf;ay:rSaoG;acsmif;rsm;tm; aq;a=um&ef abmufqm(Bowser)um;
rsm;/ tavmif;rsm;jrKyf&ef ajrwl;puf ,cifu qnfajrmif;0if;a[mif;ae&mwGif taqmuftODa[mif;
rsm;om&SdI/ arv (30)&ufrwdkifrDwGif ajrwl;pufwpD; qnfajrmif;0if;twGif;odk@ a&muf&dSaecJhonf?
jzifh a':atmifqef;pk=unfESifhtzG@J tm; &dkufESufowfjzwf&ef }udKwifpDpOfaqmifGufxm;ojzifh vHk+cHKa&;
aqmifGufay;Edkifonfhtaetxm;r&Sdjcif;vm;[k 'kwd,ar;cGef;xkwfvkdygonf?
(*) jynfolvlxktcsif;csif;jzpfonfh jy\emr[kwfyg? tifrwefxif&Sm;ygonf? AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$ wnf
axmifxm;onfh }uHhcdkifa&;/ 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;pdk;0if;/ AdkvfcsKyfpdk;Edkifwdk@ e-r-c rS trdef@ay;}uD;=uyfI
&Gmopfpcef;wGif a&$bkdc&dkif OuU 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[efudk,fwdkif 'DyJ,if;&Jpcef;rS &Jwyfz@JG 0ifrsm;jzifh
udk,fwdkifqifE$JI vlrqefpGmjyKrlonfhjy\emr[kwfygvm;[k wwd,ar;cGef;xkwfvkdygonf?

a':atmifqef;pk=unf 2929-5-2003 &ufae@n rkH&Gm+rdK@wGif ajym=um;cJhonfh rde@f cGef;


a':atmifqef;pk=unfrajymcifrSm 'kwd,OuU OD;wifOD;uvnf; E_wfcGef;qufpum;ajym=um;xm;ygw,f?
qufvufem;qif=unfh=uygcifAsm?
'Dae@ tm;ay;=uwJhyk*~dKvfawGtm;vkH;taeeJ@ atmifjrif&r,fhta=umif;(4)ckudktwkdajym+yD;awmh qkawmif;
ygr,f? atmifjrifjcif;t"dXmefrSm yxr qEN[mta&;}uD;ygw,f? b,fvdkqENrsKd;qkd&if ppftm%mydkif/ ppftkyfcsKyfa&;
pepf tjrefqkH;+yD;qkH;&r,fqkdwJhqEN? (=obmoHrsm;) jynfolvlxktm;vkH;&JqENeJ@tnD tkyfcsKyfwJh jynfo@l tpdk;&udk
a&G;aumuf+yD; jynfolawGuwifajrmufEkdifw,fqkdwJhqEN? (=bbmoHrsm;) tJ'DvkdqENawGjynfh0zkd@twGuf tywf
wukwf}udK;pm;tm;xkwfwJh 0D&d,pdkufxkwfjcif;qkdwhJ cGeftm;pdkufxkwfjcif;udpP? (=obmoHrsm;) 'D0D&d,udk atmifjrifzkd@
twGuf rdrdrSm&SdaewJh twGif;omefpdwf"mwf/ tjyifomefpdwf"mwftm;vkH; }uHhcdkif&r,fqkdwJhpdwf"mwf aemuf+yD;
awmh tm;vkH; rdrdwdk@ydkif;jcm;xm;wJh trSefw&m;tay:rSm t+rJwef;&yfwnfr,fqkdwJh pdwf"mwf/ pdwfxm;wk@d (=obm
oHrsm;) 'D[mawGudk atmifjrifzkd@twGuf 'Dae@ [kwfvm;/ 'Drkdua&pDacgifaqmif a':atmifqef;pk=unfeJ@twl usaemf
wkd@ 'Drdkua&pDatmifjrifpGm&&Sda&;/ tm;vkH; rdrdw@dk ar#mfrSef;xm;wJhvGwfvyfa&;udk tjref&&Sda&;/ wkdif;&if;om;pnf;vkH;
nD!$wfa&;/ +idrf;csrf;a&;qkdwJh udpP&yft00wk@d yg a':atmifqef;pk=unfeJ@tjynfht0yl;aygif;+yD;/ atmifjrifonftxd
jrefpGmatmifjrifonftxd/ rv$JraoGatmifjrifonftxd }udK;pm;aqmif&GufEkdif=uygap?(=obmoHrsm;)
tcrf;tem;tpDtpOf(6)t& trsKd;om;'Drkdua&pDtzJ@G csKyf A[dktvkyfr_aqmiftzJG@ taxGaxGtwGif;a&;r;
a':atmifqef;pk=unfrS tcrf;tem;odk@wufa&mufvm=uaom rdbjynfolrsm;tm; E_wfcGef;qufpum;ajym=um;rSm
jzpfygw,f? 'ga=umifh taxGaxGtwGif;a&;r; a':atmifqef;pk=unftm; rdbjynfolrsm;tm; E_wfcGef;qufpum;
ajym=um;ay;yg&ef tav;teufyef=um;tyfygw,fcifAsm;?
1947 ckESpfu txufjrefrmEdkifiHrSm pnf;&Hk;a&;c&D;oGm;+yD;wJhaemufrSm azazuae+yD;awmh rkH&Gmudka&mufchJ
ygw,f? tJvdk rkH&Gmudka&mufwJhtwGuf pnf;&Hk;a&;c&D;uvJ enf;enf;yrf;vmwJhtcg=uawmh rkH&Gmudka&mufwhJtcgrSm
rkH&Gmu zqyv tzJG@csKyfuae+yD;awmh olw@dk taeeJ@ em;em;aeae aexdkifzkd@twGuf pDpOfvdkufygw,f? pDpOfwhJtcgawmh
azazu b,fvdkajymvJqkdawmh rkH&GmuuG,f vdrRmw,fv@kd ajymw,fwJh? usrwdk@ajym&rSmu rkH&Gmu vdrRmw,fvdk@
ajymr,fhtpm; rkH&Gmu cdkifrmw,fvdk@ usrajymcsifygw,f? (=obmoHrsm;) bmjzpfvdk@vJqkdawmh rkH&Gmu 1988 ckESpfe@J
rxl;yJ/ rxl;jcm;em;bJ cdkifckdifrmrm&yfwnfaew,f? ydk+yD;awmhawmifrSckdifrmw,fqkdwm usrwkd@jrif&ygw,f? (=obm
oHrsm;) ydk+yD;ckdifrmvmwJhta=umif;udk usrpOf;pm;vdkufawmh 'g usrxifwmaemf? usrwkd@ jynfolvlxku rw&m;
wmudkr}udKufbl;? tEkdifusifhwmudkr}udKufbl;? (=obmoHrsm;) usrwkd@udk/ usrwkd@tzJG@csKyfudk tck usr 'Dpnf;&Hk;a&;
ayghaemf/ ucsifjynfe,f/ t"duuawmh ucsifjynfe,fpnf;&Hk;a&;c&D;pOfaygh? csifjynfe,ftxda&mufvmawmh usrwdk@
uvnf; ppfudkif;wkdif;/ rauG;wkdif;/ rEWav;wkdif;rSm 0if+yD;awmh wcsKd@+rdK@e,fawGrSm usrwkd@0ifvdkufr,fqdk+yD;awmh
qkH;jzwf+yD;awmh c&D;pOfxJrSmxnfhwmjzpfygw,f? tJ'Dawmh 'Ducsifjynfe,fc&D;pOfpuwnf;uyJ usrwdk@&J@vkyfief;
awGudk zsufvdkzsufqD;/ tEkdifhxufpD;eif;eJ@ }uHhckdifz@GH +zdK;a&;tzG@J u trsKd;rsKd;vkyfcJhygw,f? tJ'Dawmh 'D[mawGukd usrwk@d
trsm;}uD;oD;nnf;cHcJhygw,f? qENjywmawmh wu,fawmh vlwkdif;vlwkdif;rSmqENjyykdifcGifh&Sd&r,fqkdwm usrwkd@&J@
t,ltq usrwdk@&J@,kH=unfcsufyJ? tm%mydkifawGtaeeJ@ wu,fyJ vlwkdif;vlwkdif;rSm qENjyykdifcGifh&dS&r,fqdkwm
,kH=unf&if vlwkdif;vlwkdif;udk qENjyydkifcGifhay;&r,f? (rSefygw,f? rSefygw,f? =obmoHrsm;) 'gayr,fhvdk@ txl;tcGihf
ta&;taeeJ@ }uhHckdifzHG@+zdK;a&;tzJG@udk qENjyykdifcGihfay;wmudkawmh/ xm;vdkufygawmh usrwkd@ 'gudk bmrS odyf+yD;awmh
rajymvdkygbl;? 'gayr,fh wu,fhrSefuefwJhqENjyjcif;awmh r[kwfygbl;? wcsKd@jynfolawG twif;tusyfrvdkufrae&
qkd+yD;awmh ac:vm+yD;awmh qENjyckdif;wmawGvnf;&Sdygw,f? (=obmoHrsm;) tJ'gtjyifrSm usrwk@d uvnf; bmrS
rwkef@jyefygbl;? bmrSrwkef@jyefbl;? usrwkd@taeeJ@ tm%mydkifawGudktoday;w,f? 'DvdkyJ }uHhckdifzHG@+zdK;a&;tzJ@G u w&m;
Oya'eJ@rnDwJhudpPawGudk vkyfaeygw,fqkdayr,fhvnf; tm%mydkifawGuta&;r,lbl;? ta&;r,lawmh tm%mydkif
awGu olwkd@bufrSm&Sdw,fqkdwJhoabmxm;eJ@ usrwd@k uvnf; bmrSrwke@f jyefbl;qkdwmudkodaeawmh 'D}uHhcdkifzGH@+zdK;
a&;tzJG@uvnf; wpxufwp ydk+yD;awmhqkd;vmw,f? wpxufwp ydk+yD;awmhqkd;vmw,fqkdwmu usrwk@d 'D rwW&m

udk/ pOfhul;ukdvmwJhtcgrSm usnfawmufayguf&GmrSm=uawmh wkwfawG/ "m;awG/ avmufav;*GawGe@J usrwkd@&JtzJG@


awGudk usrwkd@udkaxmufcHwJholawGudk &rf;um;vmwJhtxdjzpfvmw,f? 'gayr,fh usrwkd@ b,fvdkrSrwke@f jyefygbl;?
&Jpcef;rSmyJtr_zGifhvdkufygw,f? bmjzpfvdk@vJqdkawmh usrwk@d u 'DEkdifiHrSm Oya'pdk;rdk;a&;&Sdovm;/ r&Sdovm;qkdwm
aoaocsmcsmodcsifvdk@? r&Sd&ifvnf; oufaoeJ@ aoaocsmcsmod&atmif? (=obmoHrsm;) 'Dawmh aemufwae@=u
awmh rwW&mrSm=uawmh xyf+yD;awmh wqifhwdk;+yD;awmh usrwkd@udkaESmifh,SufwJhtaeeJ@ usrwkd@tzJG@csKyfHk;xJrSm usr
wkd@tzJG@csKyf&J@y&0k%ftwGif;xJrSm usrwdk@ vli,fzJG@pnf;a&;vkyfaecsdefrSm y&dowf tJ'Du tzJ@G csKyfu+cHu awmfawmf
us,fygw,f? tck 'Duae [dkbuf+cHpnf;&dk;avmuf&dSr,f? tJ'Dawmh y&dowfuvnf; +cHxJrSmyJ&Sdw,f? wcsK@d uvnf;
+cHtjyifrSm vrf;[dkbufrSm&Sdw,f? tJ'DvdktcsdefrSm 'D}uHhcdkifz@GH +zdK;a&;tzJG@u um;awGeJ@ atmfvH}uD;awGe@J vm+yD;awmh
[dk usrwkd@udk aESmifh,Suf&efpwJhoabmeJ@vkyfvmw,f? vkyfvmawmh usrwkd@vnf; bmrSrvkyfygbl;? 'DvkdyJ ukd,f[m
udk,f qufvkyfaewkef;/ 'DavmufawmifrStEkdifusihfwmudk =unfhr&wJh oHCmawmfawGuae+yD;awmh axmfvm*sDe@J
vm+yD;awmh avmufav;*GeJ@ypfawmhrSyJ 'Dum;awGxGufoGm;w,f? (=obmoHrsm;) tJ'Dawmh usrwdk@jrifwmuawmh
oHCmawmfawGuvnf; 'Dvdk wbufowftEkdifusihfaewmudk=unfhr&awmhvkd@ vkyfwmyJ? (=obmoHrsm;) 'g w&m;r#
wr_r&Sdwmudk/ w&m;r#wr_r&SdwmudkvufrcHEdkifv@kd 'DvkdvkyfwmyJ? aemuf+yD;awmhvnf; usrwkd@tzJG@csKyftay:rSm
u&k%moufvdk@vkyfwmyJ? wu,f wbufowfcHae&w,fqkd+yD;wmh tJ'Dawmh tck usrwkd@ 'Dudk rkH&GmudkvmwJhtcg
rSmvnf; usrwkd@=um;wmayghav? ppfudkif;wkdif;rSmb,fvkd/ }uHhckdifzHG@+zdK;a&;tzJG@awGudk b,fvdkpkaqmif;aew,f? b,f
vdkum;}uD;awG b,fESpfpD;eJ@ b,fESpfa,mufac:vmw,f pojzifh pojzifh tJ vrf;rSmvnf;awG@ygw,f? um;awGa&m/
qENjywJhvlawGa&m um;awGuawmfawmfukdrsm;w,f? wjcm;vlawGawmh um;ydwfxm;w,fvdk@ajymw,f? um;awG
bmawG tckwavm iSm;vdk@r&bl;qkd tm;vkH; (=obmoHrsm;) 'gayr,fh tJ'DtzJG@uawmh um;awGawmfawmfrsm;
ygw,f? tJ'Dawmh usrwkd@rkH&Gmudk0ifvmawmh acsmif;OD;utpayghav/ usrwkd@acsmif;OD;ujynfolvlxkua&m/ acsmif;OD;
eJ@rkH&Gm=um;xJu &GmawGu jynfolvlxkua&m wcJeuf usrwkd@udktm;ay;axmufcHwm[m 'Dvdk rw&m;vkyfwm/
tEkdifusifhwmudk r}udKufvdk@ awmufcHaewmudkvnf;trsm;}uD;ygw,fvd@k usr 'DvkdyJ,Hk=unfygw,f?
'Dawmh usrwkd@rkH&Gmudk0ifvmawmh acsmif;OD;utpayghav/ usrwkd@ acsmif;OD;ujynfolvlxkua&m/ acsmif;OD;
eJ@ rkH&Gm=um;xJu &GmawGujynfolvlxkua&m wcJeuf usrwkd@udktm;ay;axmufcHwm[m 'Dvdk rw&m;vkyfwm/
tEkdifusifhwmudk r}udKufvdk@ awmufcHaewmudkvnf; trsm;}uD;ygw,fvdk@ usr 'DvdkyJ,kH=unfygw,f? (=obmoHrsm;)
usr 'gawG=uawmh usr tifrwefrSauseyfygw,f? bmjzpfvdk@vJqkdawmh tajccHtm;jzifh usrwdk@jynfolvlxk[m
rw&m;wJhudpPawGr}udKufbl;/ tEkdifusifhwmudkrESpfrsK@d bl;? cH&wJhbufudkrS uk%moufw,fqdkwm 'g tifrwefrS
aumif;ygw,f? tJ'Dawmh usrwkd@ 'gqkd&if 'Dvkdpdwf"mwfawGukdtajccH+yD;awmh 'Drdkua&pDEkdifiH}uD;wckudk xlaxmif&
rSm? trSefw&m;onftiftm;/ tiftm;onftrSefw&m;r[kwfbl;qkdwJh ,kH=unfcsufeJ@ usrwkd@&J@ 'Drdkua&pDEdkifiHawmf
udk xlaxmifzdk@vdkygw,f? usrwkd@ 'Drdkua&pDxlaxmifr,fqdk+yD;awmh ajymaewm[m w&m;Oya'pdk;rkd;a&;&Sdapcsifv@kd /
w&m;r#wjcif;&Sdapcsifvkd@/ b,folurS b,folukd w&m;Oya'eJ@rudkufnDbJeJ@ tEkdifusifhwmawG/ [dk AkdvfuswmawG
rvkyfEkdifbl;? tJ'Dawmh tJ'Dvdktajctae&Sdzkd@twGuf usrwkd@[m jynfolvlxkukd tmrcHEdkifcsufay;r,fhpepfvdkw,f?
pepf[m tifrwefrSta&;}uD;ygw,f? usrudk &Hzef&Hcgar;ygw,f/ pepfe@J tJ vleJ@ rleJ@ b,f[mydk+yD;awmh ta&;}uD;vJ
ayghaemf? usru jrifygw,f? (2)ckpvkH;ta&;}uD;w,f? vlawGu b,favmufawmfawmf rlaygh pepfu/ pepfu
raumif;bl;qkdvdk@&Sd&if 'Draumif;wJhpepfxJrSm awmfwhJvlawG/ aumif;wJhvlawGu EHGxJrSmepfovdkepfaer,f? &kef;vd@k
r&bl;jzpfaer,faemf? (=obmoHrsm;) usrwk@d wbufu=unfhvdkufvdk@&Sd&ifvnf; pepfub,favmufaumif;aumif;
vlawGuraumif;bl;/ vlawGurawmfbl;qkdvdk@&Sd&if EkdifiHwEkdifiHrSm wkd;wufr_&dSEdkifrSmr[kwfbl;? tJ'Dawmh ta&;}uD;
wmu pepfurSefzdk@aumif;zkd@vnf;vdkw,f? vlawGuawmfz@kd }udK;pm;zdk@vnf;vdkw,f? tJ'Dawmh usrwkd@&JjrefrmEkdifiHu
jynfolvlxk[m 'Dvdkpepfaumif;&wJhtcgrSm EkdifiHwdk;wufz@dk twGuf EkdifiHat;csrf;om,mzkd@twGuf vkyfay;EkdifwJh/
t&nftcsif;&SdwJh jynfolvlxkvm;qkd usrwk@d oHk;oyfvkdufv@kd &Sd&if usrwkd@u 'Dt&nftcsif;eJ@jynfhpkHw,fv@kd xifw,f?
bmjzpfvdk@ usr'DvkdxifvJqkdwm ta=umif;u (2)a=umif;aygh? wa=umif;uawmh t&iforkdif;t&ayghaemf? [dk vGwf
vyfa&;&+yD;pOfumvacwfwkef;uqkdvdk@&Sd&if usrwd@k EdkifiH[m usrwkd@ ta&S@awmiftm&SrSmqkdvdk@&Sd&if twkd;wufqHk;

EkdifiHjzpfw,f? 'g wcsdefwcgwkef;u usrwk@d &@J EdkifiHu EkdifiHolEdkifiHom;awGu usrwdk@a'orSm a&S@ajy;jzpfEdkifavmuf


atmifudk t&nftcsif;&Sd&if pepfuae+yD;awmh aumif;vd@k &dS&if 'Dvkd t&nftcsif;awG xyf+yD;awmhjyefray:vmp&m
ta=umif; bmrSr&Sdbl;? aemufwckuvnf; tckacwfrSm usrwkd@ jrefrmEkdifiHu pD;yGm;a&;tajctaeraumif;wJh
tcg=uawmh EkdifiH&yfjcm;udkoGm;+yD;awmh rdrdw@dk rdom;pkawGtwGuf/ [kd b0&yfwnfEkdifzkd@twGuf ydkufqH&Sm&w,faygh?
oGm;+yD;awmhtvkyfvkyf&w,f? ydkufqH&SmwJhtvkyfvkyf&wJhvlawG awmfawmfrsm;rsm;&Sdw,f? usrwkd@EkdifiHrSm? tJ'Dvkd
EkdifiH&yfjcm;udk pGef@pGef@pm;pm;oGm;+yD;awmh toufarG;0rf;a=umif;twGuftvkyfvkyfwJh jrefrmEkdifiHolEkdifiHom;awG[m
atmifatmifjrifjrif&Sdw,f? trsm;pku awmfawmfhukdatmifjrifw,f? [dk oabFmom;awGqkdvdk@&Sd&if jrefrmoabFm
om;awGqkdvdk@&Sd&if wbufuvnf;*k%f,l&w,f/ wbufuvnf; oem;&w,f/ &ifem&w,f? *k%f,l&w,fqdkwm
bmjzpfvkd@vJqkdawmh jrefrmoabFmom;awG[m tvkyfodyfvkyfwmyJqkd+yD;awmh EkdifiHjcm;ukr`%DawGuoabmus
w,f? jrefrmoabFmom;awGqkdvdk@&Sd&if iSm;csifw,f? olw@dk twGuf oem;p&maumif;w,f/ &ifemp&maumif;w,f
qkdwm jrefrmoabFmom;awGu b,favmufckdif;ckdif; ckdif;vdk@vnf;&w,f? vcESdrfay;vdk@&Sd&ifvnf;,lw,f? jrefrm
EkdifiHu ol@&J@EkdifiHom;awGudk jyef+yD;awmhrumuG,fbl;qkd+yD;awmh vkyfief;&SifawGu jrefrmoabFmom;awGukd tcGifh
ta&;,lwmrsKd;awG&Sdw,f? (=oomoHrsm;) tJ'Dawmh 'g oabFmom;awGwifr[kwfbl;? wjcm;ae&mawGrSmvnf;
'DvdkyJ? 'Dawmh pepfurSefvdk@&Sdvdk@&Sd&if usrwk@d EkdifiHolEdkifiHom;awG rwkd;wufp&mta=umif;r&Sdbl;qkdwm xif&Sm;
ygw,f? (=obmoHrsm;) 'gha=umifh usrwk@d [m 'Dvkdjynfolvlxkudk tcGifhta&;tjynfht0ay;r,fhpepfwckudk xl
axmifzkd@}udK;pm;aewmyg? usrwkd@qkdwm jynfolvlxkukd csrf;omatmifvkyfay;r,fhpepfvdk@ tJ'Dvdkrajymygbl;? tcGihf
ta&;tjynfht0ay;r,fhpepf/ tJ'DtcGifhta&;udk rSefrSefuefuefoHk;vd@k &dS&if ZJG/ 0D&d,/ vkHveJ@vkyfr,fqkdvdk@&dS&if usrwk@d
EkdifiH[m csrf;omEkdifr,f? at;csrf;Ekdifr,f? pnf;vkH;r_[m tifrwefrSta&;}uD;ygw,f? usrwkd@EkdifiH[m jynfaxmifpkyg?
wkdif;&if;om;vlrsKd;aygif;pkHeJ@ zJG@xm;wJhjynfaxmifpkjzpfygw,f? tJ'ga=umifhrkd@vkd@ at;csrf;r_[m tifrwefrSta&;}uD;
ygw,f? vGwfvyfa&;&+yD;wJhtcsdefumvup+yD;awmh jynfwGif;vufeufudkifaomif;usef;r_awG trsKd;rsKd;&SdcJhygw,f? tck
qkdvdk@&Sdvdk@&Sd&if typftcwf&yfpJa&;oabmwlnDcsufawG&dSayr,fh typftcwf&yfpJa&;qkdwm +idrf;csrf;a&;r[kwfygbl;?
+idrf;csrf;a&;oabmwlnDcsufawGawmh r&Sdao;ygbl;? tJ'Dawmh +idrf;csrf;a&;oabmwlnDcsufawG&Sdzkd@ usrwkd@&J@jynf
axmifpktwGif;rSm +idrf;csrf;r_tmrcHzkd@qkdwm EkdifiHa&;enf;vrf;eJ@yJvkyfv@kd &ygw,f? EkdifiHa&;t& wkdif;&if;om;rsm;tm;
vkH;[m oabmwl nDwl trsm;twGufaumif;}udK;ay;r,fh jynfaxmifpkwckukdxlaxmifr,fqkd+yD;awmh qkH;jzwfcsufcs
vdkufwJhtcgrS usrwdk@EkdifiH[m wu,fyJat;csrf;oGm;+yDv@kd owfrSwfEdkifrSmyg? tJvdk at;csrf;oGm;+yDqkd&if EkdifiHuvnf;
at;csrf;r,f/ jynfolvlxkuvnf; tcGifhta&;awGukd tjynfht0ay;&r,f? usrwkd@ EkdifiHolEkdifiHom;awG udk,hftpGrf;
tpeJ@ udk,fhudk,fudkcsrf;omatmif/ udk,fhwkdif;jynfukdcsrf;omatmif vkyfEkdifwhJtcGihfta&;awGtrsm;}uD;&rSmyg? 'Dawmh
'Drdkua&pD[m tcGifhta&;ay;wJhpepf/ vkH+cHKr_ay;wJhpepf/ vGwfvyfr_ay;wJhpepf/ tJ'D &xm;wJh vGwfvyfr_eJ@/ vkH+cHKr_eJ@
tcGifhta&;awG abmiftwGif;rSm jynfolvlxku udk,fhEkdifiHwkd;wufatmif udk,f}udK;pm;&r,f? wkd;wufatmif}udK;pm;
csifwJhpdwf"mwf&Sd&r,f? }udK;pm;csifwJht&nftcsif;&Sd&r,f? tJ'Dvdk t&nftcsif;awG&Sdatmifvdk@ EkdifiHawmfu tjynfh
t0ulnD&r,f? qkdvdkwmu EkdifiHawmfu tqifhjrifhwhJynma&;pepf vlawGrSm&Sdatmif vkyfay;&r,f? tqifhjrifhwhJ
ynma&;pepfr&SdbJeJ@ usrwkd@&J@jynfolawG[m wkd;wufrSmr[kwfbl;? (axmufcHoHrsm;) usrem;vnfw,f/ usrwk@d
ausmif;om;awGu tckynma&;pepfeJ@ywfoufv@kd auseyfr_r&Sdbl;? (axmufcHoHrsm;) auseyfr_r&Sdawmh wbufuae
=unfhvdk@&Sd&ifawmh 'g0rf;enf;p&maumif;wmaygh? usrwkd@&J@vli,fawG[m 'Dynma&;pepfeJ@ywfoufvdk@ auseyfr_r&Sd
bl;? wbufuae=unfhvdk@&Sd&ifawmh 'gaumif;wJhvuQ%myJ? tqifhr&SdwJhpepfudk tqifhr&Sdbl;vdk@odwm[m tifrwef
rSaumif;ygw,f? (=obmoHrsm;) tqifhwef;rrDwhJynma&;pepfudk odyf+yD;awmhtxif}uD;aevdk@&Sd&if usrwkd@ b,fvdk
vkyfwkd;wufrSmvJ? 'gav;eJ@auseyfaerSmvm;? tJ'Dawmh usrwkd@vli,fawGu rsufpdyGihfem;yGifhr_&Sdw,f? wcsKd@vli,f
awGuawmh udk,fhtwGufudk,fyJpOf;pm;w,f? udk,fat;at;csrf;csrf;aecsifw,f? 'Dvdk [dk tckacwf acwfay:ypPnf;
awGokH;csifw,f? pm;csifw,f/ aomufcsifw,f/ ay#mfcsifw,f/ yg;csifw,f? 'Dvdkvli,fawGawmh 'gawmh usrwkd@EkdifiH
wifr[kwfygbl;? EkdifiHwkdif;vdkvdkrSm&Sdw,faygh? 'gayr,fh usrwkd@vli,ftawmfrsm;rsm;[m EkdifiHa&;pdwf"mwf&Sdw,fqkd
wm usrawG@&w,f? EkdifiHa&;pdwf"mwf&Sdwmvnf; b,folrSroifxm;bJeJ@aemf/ tckacwfqkdvdk@&Sd&if EkdifiHa&;qkd tm;

ay;rSmr[kwfbl;? [dk usrwdk@ vGwfvyfa&;acwfwkef;uqkd&if tJ ocifaygufp axmif(6)v qkd+yD;awmh ajcmuf=u


w,f? usrwkd@acwfrSmawmh EkdifiHa&;vkyfv@kd axmif(6)vqkdwm &Dawmif&Dcsifao;w,f? (=obmoHrsm;) axmifu
ajcmufvqdkvdk@&Sd&ifawmh tem;,loGm;w,fv@kd yJxif&rSmaygh? tJawmh 'DavmufawmifrS EdkifiHa&;udktm;ray;wJh
acwf? EdkifiHa&;rSm vl}uD;/ vli,fra&G; pdwfr0ifpm;atmifvkyfaewJhacwf}uD;rSm vli,fawG[m EdkifiHa&;pdwf"mwf&Sd
vmw,f? vli,fawGu olwdk@udk,folwdk@ EdkifiHa&;pdwf"mwf&dSrSef;awmif od&Jvm;awmhrodbl;? 'gayr,fh EdkifiHa&;pdwf
"mwf&Sdw,f? usrwdk@ bmvdk@&Sdvnf;ajymvJqkdwm[m 'DtajctaeawGrSm ajymif;vJ&r,fqdkwmem;vnfw,f?
ajymif;vJr_udkvdkvm;w,f? aemuf+yD;awmhvJ rjzpfoifhwmawGjzpfaewm? rw&m;wJhudpPawGjzpfaewmudk vHk;0raus
eyfbl;? tJ'ga=umifh usrajymaewm? (=obmoHrsm;) apmapmuusrajymovdkaygh? usrwdk@udk jynfolvlxkuae+yD;
awmh usrwdk@tzGJ@csKyf&Jvkyfief;pOf/ usrwkd@tzGJ@csKyf&J@rlawGudk oabmusvdk@axmufcHwmqdk&ifvJ usrwkd@oabmus
wmyJ? tJvdkaxmufcHr_qdk&if usrwdk@}udKqdkw,f? 0rf;omw,f? 'gayr,fh 'Drw&m;r_ukdr}udKufv@kd usrwd@k udk axmufcH
w,fqkd&if usrydk+yD;awmh}udKufw,f? (=obmoHrsm;) rw&m;r_udkr}udKufwJh EdkifiHol/ EdkifiHom;awG[m rdrdwdk@EdkifiHrSm
w&m;Oya'pdk;rdk;a&;twGuf xdxda&mufa&mufvkyfay;EdkifwhJ EdkifiHolEdkifiHom;awG? w&m;Oaya'pdk;rdk;a&;qdkwm[m
vlwdkif;vlwdkif;udk Oya'abmifatmufrSm wef;wlnDwlumuG,fr_ay;xm;+yD;awmh EdkifiHawmfeJ@ EdkifiHol/ EdkifiHom;awGudk
vHk+cHKr_ay;wJhpepfyJ? tck aemufydkif;rSm usrwd@k rdk;ukwf/ rEWav;/ acsmif;OD;/ rHk&Gm'Dbufydkif;awG a&mufvmwJhtcg=u
awmh usr=unfhvdkufwJhtcg=uawmh usrwd@k &Jjynfolvlxkudk 'Drdkua&pDeJ@rxdkufwefbl;vd@k ajymwJhvlawGu jynfol
vlxkeJ@xdawG@r_ vHk;vHk;r&Sdbl;xifw,fvdk@ usrxifw,f? (=obmoHrsm;) usrwd@k jynfol[m 'Drdkua&pDe@J xkdufwef
w,fqdkwm usrwdk@,Hk=unfw,f? 'gayr,fh usrwd@k 'Drkdua&pD&zdk@qdkwmawmh }udK;pm;&rSmyJ? bmrStvum;
r&bl;aemf? vG,fvG,feJ@awmhr&bl;? vG,fvG,fe@J ay;csifv@kd &Sd&if ay;wm=umvS+yD? (15)ESpfvHk;vHk;? (&DoHrsm;) 'Dawmh
vG,fvG,feJ@r&wJhudpPrdk@vdk@ }udK;pm;yrf;pm;eJ@vkyf&r,f? usrwdk@tzGJ@csKyfu jynfolvlxkudkay;xm;wJhuwdtwkdif;
jrefrmEdkifiHrSm 'Drdkua&pDpepfxGef;um;zdk@twGuf/ wnfwhHcdkifrmzd@k twGuf/ xyf+yD;awmh usrwd@k }udK;pm;rSmyJ? &wJhtxd
vkyfoGm;rSmyJ? (=obmoHrsm;) atmifjrifr,f/ ratmifjrifbl;qdkwm ar;p&mta=umif;r&Sdbl;? atmifjrifr,f? 'gay
r,fhvJ b,favmufjrefjrefatmifjrifr,fqkdwhJar;cGef;u ta&;}uD;w,faemf? bmjzpfvdk@vJqdkawmh 'Drdkua&pDpepf
xGef;um;zdk@=umavav wdkif;jynfemavavyJ? pD;yGm;a&;u wae@xufwae@usaew,fqkdwm usrwd@k jynfolvlxk
tm;vHk;odw,f? ukefaps;E_ef;awGuwufw,f/ pD;yGm;a&;uusw,f? 'g[mtm;vHk;odw,f? 'DvdktajctaerSm
wkdif;jynfwjynf[m xyf+yD;awmh=um=umaevd@k &dS&if jynfolvlxktrsm;}uD; 'kuQa&mufrSmyJ? 'Davmufqkdawmh usrwkd@
tajymif;tvJu tjrefvdkw,fqdkwm[m pD;yGm;a&;eJ@ EdkifiHa&;[m cGJjcm;vdk@r&bl;? 'DEdkifiH&JpD;yGm;a&;pepf nHhzsif;ae
wm[m EkdifiHa&;pepfnHhzsif;vdk@yJjzpfw,f? (=obmoHrsm;) tJ'Dawmh pD;yGm;a&orm;awGqdkwmvnf; rdrdw@kd &J Oya'
abmiftwGif;rSm rdrdwdk@&JvkyfydkifcGifhawGeJ@ vHkvHk+cHK+cHKvkyfydkifcGifh&Sd&r,f? tJ'Dvkd&dSwhJpepfrSmrS wdkif;jynf[m pD;yGm;a&;t&
wdk;wufEdkifrSm? 'Dawmh usrwdk@ 'Drdkua&pDjrefjrefvkdcsifw,f? b,favmufjrefjrefvdkcsifovJqdk? wcsK@d uawmh ajymwm
ayghaemf/ tcsdef,l&r,f/ bmtcsdef,lcsifvJ (15)ESpfwmawmfavmuf+yDvdk@ usrxifw,f? (=obmoHrsm;) 'gayr,fh
usrwkd@u tjrefqkH;'Drdkua&pD&atmifvdk@ usrwk@d }udK;pm;aew,f? 'D}udK;pm;wJhae&mrSm jynfolvlxk&J axmufcHr_[m
usrwdk@twGufta&;}uD;qHk;yJ? 'Drdkua&pD&zd@k uawmh usrwd@k odyf+yD;awmhoHo,jzpfp&mta=umif;r&Sdbl;? &udk&r,f?
bmjzpfvdk@vJqdkawmh jynfolvlxk&JqENu tJ'DbufrSm&Sdw,f? 'DurBm&J@ordkif;a&pD;a=umif;u 'Drkdua&pDbufrSm
&Sdw,f? urBmhukvor*~eJ@wuG urBmhEdkifiHtrsm;pku jrefrmEdkifiH&J'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_ukd axmufcHw,f/ tm;ay;=u
w,f? 'Dawmh usrwdk@[m 'Drdkua&pD&rSm? &wJhtcg=uvdk@&Sd&if 'Drkdua&pDwnfwHhcdkif+rJatmifvkyfzkd@awmh usruae+yD;
awmh rHk&Gm+rdK@ol/ +rdK@om;rsm;udk owday;csifw,f? bmjzpfv@kd usr'DvdkajymwmvJqdkawmh rHk&Gm+rdK@ol/ +rdK@om;rsm;[m
usrapmapmuajymovdk cdkifrmw,f/ tiftm;awmifhw,f? udk,fh&Jtiftm;udk rSefrSefuefuefokH;zkd@vdkw,f? 'Dtif
tm;udk pnf;urf;wuseJ@ rSefrSefuefuefokH;r,fqkdv@kd &dS&if usrwdk@EdkifiH[m tjref}uD;wdk;wufvdrfhr,f? 'Drdkua&pD
pepfrSm tjref}uD;wdk;wufvdrfhr,f? }uD;rm;wJhtiftm;udk tvGJoHk;pm;vkyfvdk@&Sd&ifawmh tEW&m,f&Sdwwfygw,f? tJ'g
a=umifhrkd@vdk@ usrwdk@&Jjynfolvlxk[m 'Drkdua&pD&wJhtcg=uvd@k &Sd&if udk,fhwm0efawGukdvnf; odapcsifw,faemf?
'Drdkua&pDqdkwm tcGifhta&;}uD;yJr[kwfbl; wm0efvnf;&Sdw,f? 'Drdkua&pDpepf&Sifoefz@kd qdkwm[m tpOft+rJyJ

}udK;pm;ae=u&w,f? [dk usrwdk@EdkifiHolEdkifiHom;awG&@J tm;enf;csufwcku bmvJqkdawmh udpPwckukdp+yD;vdk@qdkvdk@&Sd&if/


'grSr[kwf vkyfief;wckudkp+yD;qdkvdk@&Sd&if xdef;odrf;wJhae&mrSm eJeJtm;enf;w,f? Oyrmtm;jzifh vrf;awGaygh? vrf;awG
zmuf+yD;awmh 'gayr,fh vrf;awGxdef;odrf;jcif;r&Sdvdk@ usefwJhvrf;awGu ayguf+yJ *sdKifhawGjzpfaemf? (=obmoHrsm;)
'guawmh trsm;oHk;wJhvrf;qdkawmhh b,folrS*&krpdkufbl;qdkwhJoabmrsdK;rdk@vkd@vm;awmhrodbl;? tJvdkqdk&ifraumif;
bl;? usrxyfwvJvJajymygw,f? trsm;ydkifypPnf;udk udk,fydkifypPnf;xufwefzkd;xm;&r,f/ av;pm;&r,f? tJ'Dvdk
trsm;ydkifypPnf;udk udk,fydkifypPnf;xuf wef;zdk;xm;EdkifwJhpdwf&SdrS usrwdk@ wu,fwdk;wufwJh'Drdkua&pDpepfjzpfr,f?
aemuf+yD;awmh usrwdk@ udk,fydkiftdrf,mawGqkd&ifvnf; usrwdk@jrefrmvlrsdK;awmfawmfrsm;rsm;[m tdrfyxrpaqmuf
wkef;u tdrfuvSyoef@&Sif;ae+yD;awmh aemufawmh xdef;odrf;r_ae&mrSm odyfrvkyfcsifbl;? ykdufqHtukefcH+yD;awmh
tdrfudkrxdef;odrf;csifbl;? jyifwmqdkwm rvkyfcsifbl;? ysufwmudk qufaeaew,f? tJawmh tdrfwtdrf[m (4-5-6)
ESpf=umwJhtcg=uawmh tajctaeuodyfrvSawmhbl;? wajz;ajz;ysufpD;,dk,Gif;vmw,f? wu,fqdkv@kd &Sd&if tdrfawG
[m quf+yD;awmhxdef;odrf;xm;r,fqdkvdk@&Sd&if ESpf&mcsD+yD;awmhcHw,f? olw@dk Oa&myrSmqkdvdk@&Sd&if Oa&myEkdifiHawGrSm
olwkd@vlrsKd;toD;oD;ayghaemf olwkd@awG[m tJvkdxdef;odrf;r_ae&mrSmawmh awmfw,f? [kd; ESpf&maxmifeJ@csD+yD;awmh tJ
&yfwnf&SdaewJh taqmufttkHawGawmif olw@dk aumif;aumif;xdef;odrf;xm;Ekdifw,f? tJ'gu olwkd@&J@ "avh/ xkH;pH/
,Of;aus;r_t& xdef;odrf;r_ae&mrSmawmfw,f? tJ'Dawmh usrwkd@ 'Drdkua&pDqkdusvdk@&Sd&ifvnf; 'Drdkua&pD&+yD;&HkeJ@r+yD;
ao;bl;? 'Drdkua&pDudkxdef;odrf;&r,f? xdef;odrf;zk@d twGuf usrwk@d &if;ESD;&r,f? bm&if;ESD;&rvJqkd&ifawmh pdwf"mwf
tiftm;&if;ESD;&r,f? vkyftm;&if;ESD;&r,f? pdwf"mwftiftm;qdkwm 'Drdkua&pDtcGifhta&;awGudk tvGJokH;pm;rvkyf
&bl;? tcGifhta&;awGudk/ vGwfvyfcGifhawGukd rSefrSefuefuefoHk;&r,f? aemuf+yD;awmh 'Drdkua&pDukdxdyg;apr,fhudpP
awGudk usrwdk@umuG,f&r,f? aemuf vkyftm;aygh? vkyftm;qdkwm &wJhtcGifhta&;udk wdkif;jynfcsrf;omzd@k twGuf
wkd;wufzkd@twGuf oHk;&r,f? tJ usrwdk@ tJvkdpdwf"mwftiftm;eJ@/ vkyftm;eJ@ xdef;odrf;oGm;+yD;awmh cdkifrmoGm;rS
'Dpepfw&yfcdkifrmoGm;rS usrwdk@aemifvmaemufom;awGtwGuf usrwdk@rsdK;qufopfawG wquf+yD;wquf usrwd@k
[m pdwfcs&+yDvdk@ajymEkdifrSmjzpfygw,f?
'Dawmh usrwdk@&J@vlom;tiftm; pdwf"mwfckdifrmwJh rkH&Gm+rdK@ol+rdK@om;rsm;[m 'Drdkua&pDtjrefqkH;&ygapvd@k
qkawmif;ygw,f?

trsKd;om;'Drdkua&pDtzG@J csKyfrS a':atmifqef;pk=unfOD;aqmif+yD;


OD;wifOD;tygt0if aemuf
aemufvdkuftiftm;wpfpk at;csrf;wnf+idrfr_&Sdaeonfh +rdK@&GmtcsKd@udkoGm;vm+yD; vlpkvla0;jzifh
qlylr_jzpfatmifv_@Haqmf tqdk;jrif0g'Drsm;0ef;&H&Haeonfh a':pk=unfonf tpdk;&bufu tjyKoabmaqmifaomfvnf;
taumif;jrif&efcufcJae
if;. ajymqkda0zefr_rsm;/ aoG;xkd;v_@Haqmfr_rsm;onf EdkifiHawmf. wnf+idrfat;csrf;r_udk ysufjym;ap
mruawmh
wmhbJ
a':pk=unfESifhtzGJ@onf a&mufav&mwGif vlpkvla0;zefwD;+yD; &kwf&kwfoJoJvkyf&kHomrua
armfawmfqkdifu,frsm;/ um;rsm;/ vlrsm;ESihf tkyfpkz@JG +yD;oGm;vmr_ wpfae&mxufwpfae&mvGefuJvm
&efukef ar 31 (2003)
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyffrS a':pk=unfOD;aqmif+yD; OD;wifOD;tygt0if aemufvdkuftiftm;wpfpk
jrefrmEdkifiHtwGif; at;csrf;wnf+idrfr_&Sdaeonfh +rdK@&GmtcsKd@ukd vSnhfvnfoGm;vm+yD; vlpkvla0;jzifh qlylr_jzpfatmif
v_@HaqmfcJhjcif;ESifhywfouf+yD; jynfwGif;/ jynfy owif;pmq&mrsm;ESifhawG@qkHI owif;pm&Sif;vif;yGJukd ,ae@
nae(4)em&DwGif &efukef+rdK@ tif;vsm;vrf;&Sd wyfrawmf{nfha*[mY usif;yonf//
,if;owif;pm&Sif;vif;yGJodk@ EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzG@H+zdK;a&;aumifpD. jynfol@qufqHa&;ESihf
owif;jzef@csda&;qdkif&mvkyfief;tzGJ@ OuU/ tvkyform;0ef}uD;Xme 0ef}uD; OD;wif0if;/ jyef=um;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
Adkvfr;csKyfausmfqef;/ 'kwd,wyfrawmfaxmufvSrf;a&;r;csKyf AdkvfcsKyfausmf0if;/ jynfxJa&;0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
Adkvfr;csKyfol&jrifharmif/ jyef=um;a&;0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfatmifodef;/ umuG,fa&;0ef}uD;XmerS
wyfrawmft&m&Sd}uD;rsm;/ Xmeqdkif&mt}uD;tuJrsm;/ jyef=um;a&;0ef}uD;Xme owif;ESifh jyef=um;a&;qdkif&mwm0ef&Sd
olrsm;/ usKd'dkowif;XmerS OD;pdef0if;/ EdkifiHjcm;owif;axmufrsm;toif; em,u OD;vSaxG;/ OuU OD;pyfukdifzESihf
toif;0ifowif;axmufrsm;/ zdwf=um;xm;olrsm; wufa&muf=uonf//
owif;pm&Sif;vif;yGJwGif EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESihfzG@H+zdK;a&;aumifpD. jynfolqufqHa&;ESifh owif;
jzef@csda&;qdkif&mvkyfief;tzGJ@ OuU/ tvkyform;0ef}uD;Xme0ef}uD; OD;wif0if;u trsKd;om;'Drdkua&pDtzG@J csKyfrS
a':pk=unfOD;aqmif+yD; OD;wifOD;tygt0if aemufvkduftiftm;wpfpk jrefrmEdkifiHtwGif; at;csrf;wnf+idrfr_&Sdaeonfh
+rdK@&GmtcsKd@udkvSnfhvnfoGm;vm+yD; vlpkvla0;jzifhqlylr_rsm;jzpfatmif v_H@aqmfvkyfaqmifcJhjcif;rsm;ESifhywfoufI y&kd
*sufwmqvdkufjzifh&Sif;vif;ajym=um;&mwGif ,ae@owif;pmq&m}uD;rsm;tm; trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfrS a':pk
=unfOD;aqmif+yD; OD;wifOD;tygt0if aemufvdkuftiftm;wpfpkonf jrefrmEdkifiHtwGif;at;csrf;wnf+idrfr_&Sdaeonfh
+rdK@&GmtcsKd@udkvSnfhvnfoGm;vm+yD; vlpkvla0;awGjzifh qlylr_awGjzpfatmifvkyfaeonfhta=umif;/ ,if;vkyf&yfawG
a=umifh vlpkvla0;jzifhvrf;ydwfqdk@r_awG}uKHawG@vm&+yD; +rdK@&Gme,fajrtwGif; at;csrf;r_awGysufjym;&a=umif;/ xkd@
a=umifh a':pk=unfESifh NLD udk rausreyfjzifhqef@usifolrsm;u a':pk=unfukdraxmufcHa=umif; qENjy=ua=umif;/
Todk@qENjy=u&mrStpjyK+yD; a':pk=unfudkaxmufcHolESihf uef@uGufolt=um; ydyuQawGjzpfay:cJhonfhta=umif;/
,if;jzpf&yfawGudk NLD u EdkifiHwumrD'D,mavmuudktokH;cs+yD; EdkifiHawmftpdk;&tay: jypfwifa0zefzdtm;ay;
vmatmif tjypfr&Sdtjypf&Sm/ jzpfvmonfukdyHk}uD;cs@J onfh 0g'jzef@csdr_awGESifh [efcsufnDvkyfaqmifaeonfukd awG@&
onfhta=umif;/ TudpPrsm;ESifhywfoufI jzpf&yftrSefudk &Sif;jy&efjzpfa=umif;/ trSefrSm ,ckuhJo@kd ykwfcwfpGyfpGJr_rsm;udk
tjyeftvSefajz&Sif;ae&onfhtvkyfrsKd; rdrdw@kd rvkyfvkda=umif;/ odk@aomf ,cktcsdeftcgwGif jzpf&yfrSeftajctaersm;udk
xif&Sm;pGmajymqdk&efvdktyfaeonfhtwGuf ajymqkd&jcif;jzpfa=umif;//
a':pk=unfESifh NLD tzGJ@udk 2002 ckESpf/ arvup+yD; jynfe,fESihfwkdif;rsm;rSm&Sdonfh ygwD0ifrsm;ESifh awG@qHk
&ef vGwfvyfpGmoGm;vmcGifhjyKcJha=umif;/ xkd@a=umifh a':pk=unftaejzifh 11-6-2002 &ufae@rS 15-6-2002 &ufae@
txd rGefjynfe,f/ omrn/ 22-6-2002 &ufae@rS 29-6-2002 &ufae@txd rEWav;wdkif;/ rauG;wdkif;twGif;
(16)+rdK@e,f/ 20-7-2002 rS 23-7-2002 txd rGefjynfe,fESihf u&ifjynfe,ftwGif; (12)+rdK@e,f/ 14-10-2002 rS

17-10-2002 txd yJcl;wdkif;twGif; (14)+rdK@e,f/ 13-11-2002 rS 27-11-2002 txd &Srf;jynfe,ftwGif; (17)+rdK@


e,f/ 16-12-2002 rS 24-12-2002 txd &cdkifjynfe,f/ rauG;wdkif;ESihf{&m0wDwkdif;twGif; (15)+rdK@e,f/ 3-4-2003
rS 13-4-2003 txd rauG;wdkif;ESifh csif;jynfe,ftwGif; (21)+rdK@e,f pojzifh pkpkaygif;(95)+rdK@e,f oGm;a&mufchJ
a=umif;/ ,ckc&D;pOfudk ar (6)&ufrSp+yD; rEWav;wdkif;/ ppfudkif;wdkif;/ ucsifjynfe,f/ &Srf;jynfe,f/ ,if;rSwqifh rEWav;
wdkif; rdk;ukwf+rdK@odk@jyefvnf0ifa&muf+yD;/ ,cktcg rEWav;rSwpfqifh rkH&Gmbufodk@c&D;qufaejcif;jzpfa=umif;/ EdkifiHawmf
t}uD;tuJrsm;uawmh ,ckuJhodk@ jynfe,f/ wdkif;/ +rdK@e,fawGudk vufawG@a&mufoGm;v#if EdkifiHawmfa&SS@tem*wf
twGufvrf;cif;ay;xm;onfh ajymif;vJvmaomzG@H +zdK;wdk;wufr_tajctaeawGudk awG@jrifoGm;v#if rlvupGJukdifxm;
onfh tqdk;jrifrl0g'awGajymif;vJoGm;+yD; wdkif;&if;om;jyefvnfpnf;vkH;nD!Gwfa&;udk taxmuftuljyKvmrSmyJ[k
,kH=unfcJh=ua}umif;/ xkd@a=umifhvnf; yxrapmapmydkif;uoGm;cJhonfh c&D;pOfrsm;wGif atmifvH+rdK@teD;rSm&Sdonfh 'k&if
uAdkvfjrpfa&wifpDrHudef;/ awmifwGif;}uD;teD;rSm&Sdonfh &efy,facsmif;pDrHudef;/ {&m0wDjrpful;wHwm;(rauG;)pDrHudef;/
aygif;avmif;a&tm;v#yfppfpDrHudef;/ oHvGifjrpful;wHwm;(armfv+rdKif)wnfaqmufa&;pDrHudef;/ 0ifzEkHqnfwnf
aqmufa&;pDrHudef;/ rif;vS+rdK@teD;&Sd o&ufwyifpkdufysKd;a&;pDrHudef;/ aygufacgif;+rdK@teD;&Sd awmife0if;qnfpDrHudef;/
yef;awmif;+rdK@teD;&Sd anmifudkif;qnfpDrHudef;ESihf jynf+rdK@teD;&Sd ewfarSmfjrpfa&wifpDrHudef;rsm;udk =unfh&_&efzdwfac:+yD;
ta&;}uD;yk*~dKvfwpfa,mufozG,f {nfhcHjyKpk+yD; &Sif;vif;jyocJhyga=umif;//
}udKwifoabmwlnDcsuf&,l
rlvpwif+yD;c&D;xGufpOfu c&D;oGm;onfhtcg ESpfzufndEd_if;oabmwl+yD;rSoGm;&ef/ vlpkvla0;rsm;ESifh rvdkvm;
tyfonfhjy\emrsm;ray:aygufap&ef/ qkdif;bkwfwif&efoabmwlonfh+rdK@e,frsm;wGif +rdK@e,fa&G;aumufyJGaumfr&Sif
cGifhjyKcsuf&,l+yD; pnf;urf;wusaqmif&Guf&ef }udKwifoabmwlnDcsufrsm;&,l+yD; aqmif&GufcJhjcif;jzpfa=umif;/ Tod@k
oGm;vmv_yf&Sm;cJhonfhc&D;pOfrsm;wGif NLD ygwDwdk;csJ@zGJ@pnf;jcif;/ vli,ftzG@J zG@J pnf;jcif;/ &kH;cef;zGihfjcif;ponfh ygwD
pnf;&kH;a&;vkyfief;rsm;jyKvkyfcJha=umif;/ xdkr#rubJ vltrsm;udk vrf;ray:rSmpka0;a&muf&Sdvmatmifvkyf,l+yD; tcGihf
ta&;&v#if&ovdk a[majymr_rsm;jyKvkyfvma=umif;/ bmoma&;taqmufttkH bkef;awmf}uD;ausmif;rsm;udkyg
tokH;csI vlpkvla0;udkzefwD;+yD; a[majymr_awGukdjyKvkyfvma=umif;/ xdk@tjyif trsm;oligoGm;vmonfhvrf;rsm;/
ta0;ajy;vrf;rsm;ay:wGifvnf; armfawmf,mOfrsm;jzifhydwfq@kd +yD; vrf;rv,faumifwGifpm;yGJckHcs+yD; a[majymvmwm
awG@&a=umif;/ ,if;odk@a[majym&mwGifvnf; EdkifiHawmfrSm vdktyfcsufrsm;udkaumif;atmif rnfodk@vkyfrnf/ EdkifiHawmf
}uD;at;csrf;atmif rnfodk@vkyfrnfqdkonfh tjyKoabmaqmifonfrsKd;/ jynfoludkynmay;onfh a[majymcsufrsKd;udk
awmhrajymbJ/ EdkifiHawmftpdk;&.tm;enf;csufukd&Sm+yD; tjypftemtqmrsm;udk vkyf}uHykH}uD;csJ@ajymqdkonfu rsm;
vma=umif;/ aemufqkH; jynfolvlxkudkwdkufyJG0if&ef v_@H aqmfajrmufay;aeonfudkyJawG@&a=umif;/ c&D;pOfwpfckxuf
wpfck ajymqdkr_rsm;onf EdkifiHawmftpdk;&ESihf0efxrf;rsm;tay: qef@usifajymqdkr_/ jypfwifajymqdkr_/ jynfolvlxkudk
ajrmufyifhay;r_awG ydkrsm;vma=umif;/ ynma&;qdkif&m0efxrf;rsm;tay: pGyfpGJykwfcwfajymqdkr_awG/ usef;rma&;qdkif&m
0efxrf;rsm;tay: pGyfpGJykwfcwfajymqdkr_awG/ Xmeqdkif&m0efxrf;rsm;/ a'otm%mydkifrsm;ESifh toif;tzGJ@tcsKd@tay:
pGyfpGJykwfcwfajymqdkr_awGonf owif;rSm;rsm;tay:tajccH+yD; rw&m;ojzifhajymqdkr_rsm;jzpfaeonfudk awG@&a=umif;/
xdk@a=umifhvnf; jynfoltawmfrsm;rsm;onf a':pk=unftay:rauseyfjzpfay:r_ rsm;vmonfudkawG@&a=umif;/ vlpk
vla0;jzihfjy\emjzpfatmifzefwD;r_awGudkvnf; ydkrdkjyKvkyfvmonfukdawG@&a=umif;/ rdrdw@kd taejzifh bmoGm;awG@&
ovJqkdawmh c&D;pOfwGifawG@}uKH=um;od&onfhowif;rsm;onf a':pk=unfudk,fwdkifodwmawG&SdouJho@kd / udk,fwkdif
rodbJ ab;uajymwmawG&Sda=umif;/ if;=um;odowif;trsm;pkonf owif;rSm;awGjzpfa=umif;/ udk,fhbufu
aumif;owif;usawmh omomxdk;xkd;ajym/ olrsm;acsufwGef;owif;usawmh }uHzefvkyf}uH+yD; ykH}uD;csJ@/ xdkowif;rsm;
udk e,fuae&efukefudkay;/ &efukefuvnf; owif;awGukd jynfyrD'D,mawGudkjzef@/ jynfyrD'D,mawGuvnf; jrefrm
tpdk;&udkepfemaprnfhowif;qdkv#if tm;&yg;&v$ifhqdkonfhpHepf}uD;u NLD udk0ef;&Haea=umif;/ tqdk;jrif0g'DawG
0ef;&Haeonfh a':pk=unfonf tpdk;&bufu &nfrSef;csufaumif;aumif;jzifh tjyKoabmaqmifaomfvnf; taumif;

jrifvmEdkif&efcufcJaeonfqdkjcif;udk em;vnf;yga=umif;/ xd@k a=umifh a':pk=unfudkvnf; tjypfrwifvdkaomfvnf; if;


.ajymqkda0zefr_rsm;/ jynfolrsm;udk 'Drdkua&pDta}umif;jy+yD; aoG;xkd;v_H@aqmfr_rsm;onf EdkifiHawmf.wnf+idrfat;
csrf;r_udk xdcdkufysufjym;aponfrSm trSefyifjzpfa=umif;/ ,ckaemufqkH;oGm;onfh ucsifjynfe,f/ ppfudkif;wdkif;/ rEWav;
wdkif;e,fajrc&D;pOfrS tjzpftysuftcsKd@udk qufvufwifjyrnfjzpfa=umif;//
today;
ar (6)&ufwGif a':pk=unfESifhtzGJ@ ucsifjynfe,fukdc&D;xGuf&ef&Sda=umif;ESifh c&D;pOfoGm;&if; +rdK@e,ftcsK@d ukd
qdkif;bkwfwifoGm;vdka=umif;udk rdrdwdk@bufukd ar (2)&ufwGif today;ajym=um;vma=umif;// odk@jzifh (4)&ufwGif
qdkif;bkwfwifEdkifaom+rdK@e,ftcsKd@udk cGifhjyKa=umif;udk jyef=um;yga=umif;/ xdktcgwGif ppfudkif;wdkif;/ rEWav;wdkif;ESihf
&Srf;jynfe,fxJu aemufxyf(16)+rdK@e,f xyfrHcGihfjyKcsufawmif;cHyga=umif;/ ,if;txJwGif qdkif;bkwf&Sd+yD;om; +rdK@e,f
tcsKd@ygaeonfudkawG@&a=umif;/ xkd+rdK@e,frsm; cGihfjyKcsufudk b,fvdkenf;ESifhrS tcsdefrDcGifhjyKcsuf&atmif vkyfv@kd r&yg
a=umif;/ rdrdwdk@bufrSmvnf; tcuftcJawG&dSyga=umif;/ &kH;ydwf&ufcHaeonfawGvnf;&Sda=umif;/ wm0ef&dSolt}uD;
tuJrsm; c&D;xGufoGm;onfvnf;&Sdyga=umif;/ NLD bufuay;onfhpm&if;qdkonfuvnf; +rdK@e,ftrnfyJyg&Sd
a=umif;/ rnfonfhae&mwGifwifrnf/ rnfo@l tdrfjzpfonfqkdonfh vdyfpmawG/ tcsuftvufawGvnf;ryg&dSa=umif;/
EdkifiHa&;ygwDqdkif;bkwfwifrnfhae&m/ taqmufttkHwpfckrSm uif;uif;&Sif;&Sif;jzpfoifhyga=umif;/ omoemhajr/ tpdk;&
ydkifaqmufttkH/ pnfyifom,mydkifajr/ v,f,majr/ tarGydkiftjiif;yGm;onfhtdrf/ rdom;pkoabmrwlonfh
taqmufttkH tp&Sdaom rvdkvm;tyfonfh&_yfaxG;r_rsm;r&Sdoifha=umif;/ ,if;wd@k &Sd/ r&Sd avhvm&efvdka=umif;/
xkduJhodk@ tcuftcJrsm;&SdI rwifygESifhOD;[kajym&if tpdk;&uqdkif;bkwfwif&efudpPawGudk ydwfyifaeygonf[k ajymcJh
onfrsm;&Sda=umif;/ rdrdwdk@bufuawmh awmif;qdkxm;onfh ppfudkif;wdkif;xJu+rdK@e,fawGudkyg tcsdefrDqkdif;bkwfrsm;
wifEdkifatmif c&D;pOfumvtwGif;rSmyJ vdkufvkdufavsmavsmaqmif&Gufay;cJhyga=umif;/ wpfzufESihfwpfzuf em;vnf
r_ESihf tjyeftvSefav;pmr_&Sdvmatmif rdrdbufutcuftcJrsm;&Sdonfhwdkifatmif ajyvnfapvdkonfhoabmESihf
vdkufavsmaqmif&Gufay;cJhwmcsnf;yJ jzpfyga=umif;?
a':pk=unfOD;aqmifaom OD;wifOD;tygt0if NLD aemufvkdufaemufygwpfpk. ucsifjynfe,fbufudkoGm;
a&mufcJhonfh v_yf&Sm;r_jzpfpOftcsKd@udkwifjy&v#if ,if;udk=unfhjcif;tm;jzifh b,fvkd&nf&G,fcsufawGESifh b,fvkdt}uH
tpnfawGESifh aqmif&Gufaeonfqdkwm xif&Sm;pGmawG@jrifEkdifyga=umif;?
jy\
jy
jy\emp
ar (8)&uf rEWav;rS ppfudkif;wdkif;udk xGufonfhtcsdefup+yD; jy\empygawmha=umif;/ ppfudkif;wHwm;
up+yD; NLD ygwD0ifawG[m tvHaxmifxm;onfh qdkifu,ftpD;(20)avmufESifh ,mOfwef;udk+cH&H+yD; ae@cif;}uD;rSm
rD;awGxGef;/ [Gef;awGus,favmifpGmwD;+yD; armif;ESif=ua=umif;/ ppfudkif;rSa&$bdka&mufonftxdjzpfa=umif;?
'Dvdkvkyfaeonfudk um;xJrSmvdkufygvmaomvl}uD;awG odovm;/ rodbl;vm;awmh u|efawmfw@kd rodyg
a=umif;/ odk@aomfvnf; c&D;pOfwpfav#mufvHk; 'DyHkpHjzifhqkdifu,fawGw0D0DESifh +cH&H+yD;oGm;vmcJhonfudk awG@&a=umif;/
tqdk;qkH;uawmh rdk;rdwf+rdK@rS rdk;ukwfudkoGm;onfhc&D;pOfrSm pnf;urf;trJhqHk;jzpfa=umif;/ qdkifu,ftpD;(40)avmuf
onf ,mOfwef;.a&S@rSm ESpfpif;wGJ,SOf+yD; vrf;udkydwfq@kd +yD; armif;ESif=ua=umif;/ qdkifu,fawGESifh+cH&Hxm;onfh,mOf
wef;u aemufuvdkufygvma=umif;/ rdk;ukwf+rdK@v,faumifudkjzwfoef;+yD; wnf;cdkonfae&mtxdjzpfa=umif;/ xkd@
a=umifh ,mOfoGm;vmr_/ vrf;ydwfqkd@r_awGjzpfchJ&a=umif;/ rdk;ukwfrS rEWav;oGm;onfhc&D;pOfrSmvnf; qdkifu,frsm;
pnf;urf;rJhpGmarmif;ESif+yD; vdkufygcJha=umif;/ xk@d a=umifhr@kd ykodrf}uD;+rdK@e,f/ ykodrfav;aus;&GmrSm aus;&Gmol rjrwfoif;
olqdkonfh (21)ESpft&G,f rdef;uav;wpfOD;udk qdkifu,fwpfpD;u0ifwkduf+yD; }udwfeif;oGm;onfhtwGuf ajcaxmufrSm
'%f&m&&SdcJha=umif;//

ar (9)&ufwGif uef@bvlrS aumvif;+rdK@e,fo@kd toGm; pHyg,feH@omqdkonfhaus;&Gmta&mufrSm AD'D,kd&kyf&Sif&kH


xJu &kyf&Sif=unfh+yD;xGufvmaom vli,f(20)avmufu a':atmifqef;pk=unftvdkr&Sd[katmfonfudk }uKHawG@vkduf
&yga=umif;/ xdkrSmwif ,mOfwef;udk&yf+yD; ,mOfwef;ay:rSmygvmaom aemufvdkufaemufyg NLD vli,fqdkolrsm;u
&Gmv,faumifrSm &kef@&if;=urf;wrf;pGm r=um;0H@remom wpf&GmvkH;rdk;r$efoGm;atmif qJqdkr_vkyfygawmha=umif;/ apm
apmuvli,fawGudkvnf; cJjzifhvdkufaygufI vli,fawGxGufajy;oGm;=ua=umif;/ nae(6)em&Dcef@ aumvif;+rdK@ukd0if
onfhtcgrSm txufwef;ausmif;Y jynfaxmifpk}uHhckdifa&;ESifhzG@H+zdK@a&;toif;uzGifhxm;aom aEG&moDoifwef;wpfck
jyifqifxm;wm&Sdyga=umif;/ xkH;pHtwdkif; jynfo@l oabmxm;pmwrf;rsm;vnf; csdwfqGJjyifqifxm;yga=umif;/ ,if;udk
,mOfwef;rSmygvmaom NLD vli,fqkdolawGu "mwfyHkawG/ AD'D,kdawG&dkuf=uyga=umif;/ ausmif;0if;xJuvli,f
ESpfa,mufuvnf; "mwfykHjyef&kdufawmh ,mOfwef;rSmygvmaom NLD vli,fawGu 0dkif;0ef;atmf[pf+yD; cJjzifhayguf
onfhtwGuf ausmif;0if;xJuvli,frsm; xGufajy;oGm;cJh&yga=umif;/ tif;awmfa&mufonfhtcsdefrSm n(9)em&Dausmf
+yDjzpfa=umif;/ a':pk=unfudkraxmufcHonf vl(70)avmufu jynfol@oabmxm;aqmifyk'frsm;udka&;om;+yD; uef@
uGufqENjy=ua=umif;/ odk@aomfvnf; arSmif&dyfxJrSm&Sdonfh NLD awGu cJjzifhaygufI aus;&Gmolaus;&Gmom;rsm;
jzpf=uaom aX;vGif (c) bdkvGif/ odef;Ek/ oef;OD;/ pdk;jrifhOD;ESihf aZmfvGifOD;qdkolwdk@ '%f&mrsm;&&SdoGm;cJha=umif;?
qef@usifqENjy
ar (11)&uf uom+rdK@udka&mufonfhtcgrSmawmh a':pk=unf.c&D;pOfukd qef@usifqENjyolawG tawmfrsm;
rsm;&SdaeonfudkawG@&a=umif;/ ESpfzuftjyeftvSef auG;a=umfoHawG/ atmf[pfr_awG jzpfvmyga=umif;/ aemufqHk;
c&kdifat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK@a&;aumifpD OuUu 0ifa&mufajz&Sif;ay;rS ESpfzufvlpkuGJ+yD; NLD ,mOfwef;vnf;
vkd&mc&D;udkqufoGm;EdkifcJhonfudkawG@&a=umif;/ wpfzufESihfwpfzuf udk,fxdvufa&mufusL;vGefr_rsm;r&SdchJa=umif;/
tvm;wl ucsifjynfe,ftwGif; +rdK@&GmtcsK@d rSm a':pk=unf.ygwD0ifrsm;u ykHoefrsKd;rdsK;jzifh c&D;OD;}udKjyK=uouJho@kd
qef@usifolrsm;uvnf; uef@uGufr_udkjyKvkyf=ua=umif;/ if;wk@d .qENoabmxm;udk um,uH&Sifrsm;odatmifxkwf
azmfqENjy=ua=umif;/ odk@aomfvnf; NLD u ae@pOfESifhtr# jynfytoHv$ihfXmeawGukday;aeonfh a=unmcsuf
rsm;rSm azmfjyouJhodk@ c&D;pOfudk ydwfyif/ wmqD;/ aESmifh,Suf[ef@wm;r_vnf;r&SdcJha=umif;/ ,mOfwef;udkcJjzifhaygufjcif;/
wkwfESifh&kdufjcif;/ um;rSefudkvufoD;ESifhxkd;jcif;/ ucsif"m;rsm;jzifh+cdrf;ajcmufjcif;qkdonfrsKd;vnf; r&SdcJha=umif;/ if;wdk@
ajymoavmufomjzpfaev#if NLD ,mOfwef;wpfckvkH; wpfppDa=urGae+yDvm;[kyif xifrda,mifrSm;jzpfEdkifyga=umif;?
ar (21)&uf rdk;rdwfa&mufoGm;+yD;onfhaemufykdif;wGif a':pk=unfw&m;a[m&kHomruawmhbJ OD;wifOD;uyg
EdkifiHawmftpdk;&udkykwfcwfapmfum;onfh ajymqdkcsufawG/ a'otm%mydkifrsm;udk Oya'yk'frawG&Gwfqdk+yD; +cdrf;ajcmuf
ajymqdkr_awG jyKvkkyfvmcJha=umif;/ ar (25)&uf pOfhul;+rdK@e,f/ EG,f&Hkaus;&GmrSm NLD ygwD0ifawGu av;cGrsm;jzifhypf
cwfaoma=umifh a':pk=unfudkqef@usifqENjy&ef a&mufvmaomvlrsm;xJwGif pOfhul;+rdK@e,f/ 0g;Hkukef;&Gmom; ausmf
Edkif/ a&mufyif&kd;&Gmom; pef;OD;ESifh bdk;csKdwdk@ '%f&mrsm;&oGm;a=umif;udkod&a=umif;/ NLD bufu xkwfjyefajym=um;
csufawGrSm ygwD0ifwpfa,muf'%f&m&onf[kqkda=umif;/ rEWav;+rdK@a&mufonfhtcgrSm wnf;cdkonfh NLD rEWav;
wdkif;&kH;udka&mufvm+yD;/ vlpkvla0;zefwD;+yD; a[majymyGJjyKvkyfyga=umif;/ vrf;ydwfqdk@r_rsm;jzpfonfhtwGuf vrf;&Sif;ay;
&ef r[matmifajr+rdK@e,fu wm0ef&Sd,mOfxdef;&Jrsm;a&mufvm+yD; vrf;&Sif;ay;yga=umif;/ ,mOfxdef;&Jrsm;pD;eif;vkduf
ygvmaom ,mOftrSwf 5u8175 'dkifem,mOfukd trSwf(7879)vrf;=um;rSm &yfwef@xm;pOff NLD ygwD0iftcsKd@
u oHwkwfjzihf&kdufonfhtwGuf a&S@avumrSefuJGa=uysufpD;oGm;cJhyga=umif;/ okd@aomfvnf; NLD bufu owif;
xkwfonfhtcg vl=um;xJtwif;armif;vdk@ t&kdufcH&onf[k owif;xkwfcJhonfudkawG@&a=umif;?
vGefuJ+yD;vkyfvm

a':pk=unfESifhtzGJ@onf a&mufav&mwGif vlpkvla0;zef;wD;+yD; &kwf&kwfoJoJvkyf&kHomruawmhbJ armfawmf


qdkifu,frsm;/ armfawmfum;rsm;/ vlrsm;ESihftkyfpkz@JG +yD; oGm;vmr_onf wpfae&mxufwpfae&m vGefuJ+yD;vkyfvm
onfudkawG@&a=umif;/ rlv&efukefupoGm;pOf um;okH;pDESihfvl(18)a,mufjzpfa=umif;/ ar (29)&uf rEWav;u rkH&Gmudk
oGm;onfhtcsdefwGif um;ckepfpD;/ qdkifu,ftpD;(20)ESifh vl(100)ausmfvkdufyg+yD; oGm;cJha=umif;/ acsmif;OD;rSxGuf+yD;
rkH&Gma&mufonfhtcsdefwGifrl qdkifu,ftpD;(150)/ um;(16)pD;/ vl(300) ausmf tkyfpkzGJ@+yD;0ifa&mufa=umif;/ rkH&Gm+rdK@
wGif;vrf;rrsm;YokH;em&D=umvSnfhvnfoGm;vm+yD; wnf+idrfat;csrf;aeonfh rkH&Gm+rdK@ay:Y qlqlylylvkyfa=umif;/ tqkdyg
jrifuGif;udkrSwfwrf;wifaeonfh "mwfykHq&marmifrsKd;jrifhqdkoludk 0dkif;0ef;&kdufESdufonfhtwGuf acgif;wGif'%f&m&+yD;
aq;&kHwufukor_cH,lcJh&a=umif;/ ,if;udkifaqmifonfhAD'D,kduifr&mvnf; zsufqD;cHvdkuf&a=umif;/ a':pk=unfESifhtzGJ@
onf rkH&Gm+rdK@ NLD &kH;qdkif;bkwfudk nwGif;csif;wifvkdufa=umif;/ ESpfzufndEd_if;oabmwlxm;onfh pnf;urf;csufESihf
tnD +rdK@e,fygwDpkHtaxGaxGa&G;aumufyGJaumfr&Sifudkaomfvnf;aumif;/ +rdK@e,fat;csrf;om,ma&;ESihf zG@H +zdK@a&;
aumifpDudkaomfvnf;aumif; today;cGifhawmif;jcif;rjyKbJ qef@usifaqmif&GufoGm;a=umif;?
ar (30)&uf (12)em&Dtcsdefcef@wGif rkH&GmrSbkwvifukdxGufa=umif;/ armfawmf,mOf(15)pD;udk qdkifu,ftpD;
(100)cef@u a&S@aemuf0J,m+cH&H+yD;oGm;cJha=umif;/ bkwvif+rdK@t0ifwGif qdkifu,frsm;rD;xGef;I t&Sdefjyif;pGmjzifh qlnHpGm
armif;ESif0ifa&mufcJha=umif;/ bkwvif+rdK@wGif +rdK@e,f NLD &kH; qdkif;bkwfwifyGJjyKvkyf+yD; 'DyJ,if;bufokd@qufxGuf
a=umif;/ 'DyJ,if;ra&mufrD qdkifjyif&Gmudk0ifa&muf+yD; n(7)em&DcGJausmfrS ,mOfudk;pD;/ qdkifu,ftpD;(40)cef@ESifhtwl
'DyJ,if;+rdK@bufudkqufxGufa=umif;/ 'DyJ,if;ra&mufrD ESpfrkdifcef@tuGm+rdK@t0ifwGif a':pk=unftm;uef@uGufqENjy&ef
apmifhaeonfh vltiftm;(5000)cef@&Sdonfhvlpkvla0;ESihf }uKHawG@cJh&a=umif;?
ydyuQjzpfyGm;
a':pk=unf.,mOfwef;wGifvdkufygvmonfh armfawmf,mOfrsm;onf vltkyftwGif;rS twif;wdk;xGufwdkuf
cdkufarmif;ESif&mrStpjyK+yD; wpfzufESifhwpfzufydyuQjzpfyGm;cJh=ua=umif;/ n(8)em&Dcef@rS n(11)em&Dcef@txd &kef;&if;
qefcwfjzpfay:+yD; tajctae&_yfaxG;cJha=umif;/ armfawmf,mOfwpfpD;rSm vrf;ab;opfyifudkt&Sdefjzifh0ifaqmifhrdonf
[kod&a=umif;/ ,mOfwef;rSmygonfharmfawmf,mOfwpfpD;rSm vrf;ab;udkxdk;us+yD;/ rSefrsm;uGJa=umif; od&a=umif;/
a':pk=unfudkqef@usifonfhvlrsm;pD;eif;vmonfh armfawmf,mOfwpfpD;udkrl NLD ygwD0ifrsm;urD;&d_@zsufqD;I ysufpD;
cJha=umif; od&a=umif;/ TjzpfpOfwGif armfawmf,mOfwkdufckdufr_/ ,mOfxdcdkufr_rsm;a=umifh vlav;OD;aoqkH;a=umif;ESihf
tjyeftvSef&kdufESdufr_rsm;a=umifh ESpfzufpvkH; vl(50)cef@'%f&m&a=umif;od&a=umif;/ armfawmf,mOf&SpfpD;ysufpD;+yD;
qdkifu,fudk;pD;ysufpD;oGm;a=umif; od&a=umif;/ tqdkygjzpfaeonfhtajctaeudk owif;&v#if&csif; ppfudkif;wkdif;at;
csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK@a&;aumifpD twGif;a&;r; OD;pD;+yD; &JwyfzGJ@0ifrsm;yg0ifaom vkH+cKHa&;wyfz@JG ESihf tcif;jzpfonfh
ae&mudk oGm;a&mufxdef;odrf;cJha=umif;/ n(12)em&Dcef@wGif tajctaetm;vkH;udkxdef;odrf;EdkifchJa=umif;/ '%f&m&ol
rsm;udkvnf; aq;&kHodk@ydk@aqmifI aq;0g;ukor_rsm;aqmif&Gufay;vsuf&Sda=umif;/ tajctaet&yf&yfudk w&m;Oya'
ESifhtnD udkifwG,fajz&Sif;ay;vsuf&Sd+yD; e,fajrat;csrf;a&;udkaqmif&Gufvsuf&Sda=umif;/ nbufwGif rkH&Gm+rdK@xJYpdkuf
xlxm;onfh jynfol@oabmxm;qdkif;bkwftcsK@d ukd NLD ygwD0ifrsm;u vltkyfpkz@JG +yD; vdkufvHzsufqD;r_tcsKd@&SdcJh
a=umif;/ vkH+cKHa&;tzGJ@rsm;xdef;odrf;&efa&mufvmonfhtcg vlpkcJGIxGufajy;oGm;=ua=umif;/ ,ck rkH&Gm+rdK@ay:rSm at;
csrf;wnf+idrfpGm&Sdaea=umif;?
,ckjzpfpOfwGif a':pk=unfudkqef@usifqENjyolrsm;u vrf;ab; 0J/ ,mESifh vrf;ay:rS tcsKd@qENjyonfukd
at;csrf;pGmajz&Sif;I jzwfoef;oGm;v#if Tod@k aomjzpfpOfjzpf&yf jzpfrnf[krxifa=umif;/ a':pk=unfESihfvkdufygvm
onfh,mOfwef;rS qdkifu,frsm;ESifhum;rsm;u vlpkvla0;udk twif;wdkufcdkufjzwfoef;armif;ESifonfrS tpjyKI ydyuQ
rsm;jzpfay:cJh&a=umif; od&Sd&a=umif;/ ,cktxd ydyuQjzpfoGm;&onfhta=umif;&if;rSm rdrdwdk@ESifh rlvuESpfzufndEd_if;
oabmwlnDxm;onfhtcsufrsm;udkazmufzsuf+yD; xdyfwdkuf&ifqdkifr_rsm;jyKvkyf&mrS vlpkvla0;rsm; xdef;rEkdifodrf;r&I
jzpfay:vm&jcif;jzpfa=umif;/ rdrdudkaxmufcHaom vltkyfpk/ qdkifu,ftkyfpkrsm;udkyif Edkifatmifrxdef;Edkifaomtajc

taejzpfcJh&a=umif;/ c&D;pOfwGifjzpfay:aeaom tajctaet&yf&yfESifh ajymqdkr_rsm;udk rdrdwdk@taejzifh rjzpfoifhwm


rjzpf&atmif NLD rS wm0ef&Sdolvl}uD;rsm; udkqufoG,fI xdef;xdef;odrf;odrf;jyKvkyf&ef r=umc%owday;ajym
=um;cJha=umif;/ odk@&mwGif owday;ajym=um;csufrsm;udk vufcHjcif;r&SdbJ wrift&GJ@wdkufI ygwD0ifrsm;udktokH;csum
vlpkvla0;jzifh xdyfwkduf&ifqdkifr_jzpfatmif zefwD;onfhtwGufa=umifh ,ckuhJo@kd jy\emjzpfay:&jcif;jzpfonf[kxif
a=umif;?
aumif;rGefpGmapmifha&Smufxm;
&efukefuoGm;onfh a':pk=unf/ OD;wifOD;tygt0if NLD tzGJ@0ifrsm;udk oufqkdif&mvkH+cKHa&;tzGJ@rsm;u
aumif;rGefpGmapmifha&Smufxm;a=umif; today;wifjytyfa=umif;?
rdrdwkd@jrefrmEdkifiHonf vGwfvyfa&;+yD;umvtwGif;rSm olrsm;EdkifiHrsm;enf;wl rdrdEdkifiHacwfrDz@HG +zdK;wdk;wuf
a&;udk aZmufcs+yD; at;at;csrf;csrf;vkyfEdkifchJonfhtajctaersm;r&SdcJhbl;qdkwm tm;vkH;todyJjzpfa=umif;/ jynfwGif;
vufeufudkifqlylaomif;usef;r_rsm;/ EdkifiHa&;oabmxm;uGJvJGr_rsm;/ jynfwGif;qlylqENjyr_rsm;/ jynfy ya,m*yl;uyfae
onfh trsKd;om;opPmazmufrsm;. jynfwGif;ajcxkd;r_rsm; tp&Sdonfhjyomemrsm; ajz&Sif;aeonfESifh tcsdefukef+yD;
EdkifiHawmfwdk;wufa&;udk at;csrf;pGmrvkyfEkdifchJa=umif;/ ,ae@tajctaeonf tqdkygtajctaeqkd;rsm; &mcdkifE_ef;
tawmfawmfrsm;rsm;udkz,f&Sm;EdkifcJh+yD; tajctaeaumif;rsm;udk zefwD;Edkifonfhtcsdefumvjzpfa=umif;/ EdkifiHawmfz@HG
+zdK;wdk;wufa&;twGuf tajctaeaumif;rsm; vrf;cif;+yD;vnf;jzpfa=umif;/ EdkifiHawmfzGH@+zdK;wdk;wufa&;twGuf T
tajctaeaumif;rsm;udk ajcukyf,l+yD; wdk;wufatmifaqmif&GufoGm;oifha=umif;/ xdk@a=umifhvnf; ,ae@ajymajym
ae=uonfh trsKd;om;&if=um;apha&;[kyJ ac:ac:/ trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;[kyJ ajymajym/ trsKd;om;jyefvnf
pnf;vkH;nD!Gwfa&;[kyJ owfrSwfowfrSwf wdkif;&if;om;pnf;vkkH;nD!Gwfa&;udk em;vnfr_&dS&dSwnfaqmuf+yD; jynf
axmifpkjrefrmEdkifiHawmf}uD; wdk;wuf&mwdk;wufa=umif; enf;vrf;aumif;udk &SmazGazmfxkwftaumiftxnfazmf
onfhtvkyfudkyJ tm;vkH;em;vnfr_&Sd&Sd yl;aygif;vkyfaqmif&rnfhtcsdefjzpfa=umif;/ ,ckuJhodk@ jy\emzefwD;r_rsm;ESifh
pGyfpGJajymqkdr_rsm;udk ajz&Sif;ae&onfhtvkyfonf txufrSmazmfjycJhonfh wdkif;&if;om;jyefvnfpnf;vkH;nD!Gwfa&;
vkyfief;udk taxmuftulrjyK[k ajym=um;vdka=umif;/ rdrdw@kd taejzifh EdkifiHawmfzGH@+zdK;wdk;wufa&;twGuf at;csrf;om
,ma&;ESifh w&m;Oya'pdk;rdk;a&;udk pepfwusaqmif&GufoGm;rSmjzpfa=umif; today;ajym=um;tyfyga=umif; &Sif;vif;
ajym=um;onf?
xdk@aemuf owif;pmq&mrsm;.ar;jref;csufrsm;udk umuG,fa&;0ef}uD;XmerS Xme}uD;r; Adkvfr;csKyfoef;xGef;
u jyefvnf&Sif;vif;ajz=um;+yD; owif;pm&Sif;vif;yGJukd nae(4)em&D/ (45)rdepfwGif &kyfodrf;vdkufonf?
(owif;pOf)

(1--6-2008)
AGDtdkat jrefrmydkif;tpDtpOfESihf Adkvfr;atmifvif;xGf awG@qkHar;jref;cef; (1
r*Fvmncsrf;yg&Sif?
0g&Sifwef+rdK@awmf AGDtdkat tar&dueftoHuae 2008 ckESpf/ ZGefv (1)&uf we*FaEGae@ nydkif;tpDtpOfawG
udk jrefrmpHawmfcsdef n(9)em&Duae (10)em&Dtxd wdkuf&kduftoHv$ifhaeyg+yD&Sif?
usr pkjrwfrGefyg? 'Dae@nydkif;tpDtpOfawGtwGuf tpDtpOfr;tjzpfe@J aqmif&GufoGm;ygr,f?
aomw&Sifrsm;&Sif jrefrmEdkifiHrSm vGefchJwhJ(5)ESpfwkef;u jrefrmEdkifiHtv,fydkif;pnf;&Hk;a&;c&D;pOftwGif;rSm
a':atmifqef;pk=unfeJ@ OD;wifOD;wdk@ pD;eif;vmwJh,Ofwef;tay: vkyf}uHwdkufcdkufwJh 'DyJ,if;t=urf;zufr_}uD;udk b,f
oluvkyfcJhovJqdkwmudk aqG;aEG;xm;wJh jrefrmh'Drkdua&pDa&;&maqG;aEG;cef;udk wifqufay;ygOD;r,f? OD;oef;vGifxGef;
pDpOfxm;ygw,f&Sif?
vGefcJhwJh(5)ESpf 2003 ckESpf/ arv(30) &ufae@rSmjzpfyGm;cJhwJh 'DyJ,if;vkyf}uHwdkufcdkufr_ukd jrefrmppftpkd;&
acgif;aqmif AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$eJ@ jynfaxmifpk}uHhckdifzHG@+zdK;a&;toif; twGif;a&;r; OD;atmifaomif;wkd@u tuGufcs
vkyfaqmifcJhwmjzpfw,fvdk@ jrefppfaxmufvSrf;a&;tqifhjrifht&m&Sde@J oHwrefa[mif;wOD;jzpfwJh Adkvfr;atmifvif;
xGfu ajym=um;vkdufygw,f? tJ'Dwkef;u ppftpdk;&aemufvkdufaemufyg vlrdkufvl&rf;um;awGu 'DyJ,if;+rdK@e,f
twGif; =unf&GmteD;rSm a':atmifqef;pk=unfe@J OD;wifOD;acgif;aqmifwhJ trsdK;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf,mOfwef;udk
arSmif&dyfcdkacsmif;ajrmif;wkdufcdkufcJhwJhtwGuf vlaygif;(70)ausmfaoqHk;+yD; 'gZifeJ@csD'%f&m&&SdcJhw,fvdk@ jynfya&muf
twkduftcHawG&J@ pHkprf;xGufqdkcsufawGrSm azmfjyxm;ygw,f? a':atmifqef;pk=unfeJ@ OD;wifOD;udkvnf; tJ'Dtcsdefu
wnf;u jrefrmppftpdk;&u aetdrftus,fcsKyfcsxm;cJhwmyg? jrefrmEdkifiHrSm vGefchJwhJ(5)ESpfu tJh'Djzpf&yf jzpf+yD;+yD;csif;
em&Dydkif;twGif;rSmyJ tar&duefjynfaxmifpk EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xmeu owif;&&SdcJh+yD; 0g&Sifwef+rdK@ jrefrmoH&Hk;udk pHkprf;
ar;jref;vmcJhw,fvdk@ tJ'Dtcsdefu 0g&SifwefjrefrmoH&kH;rSm oHr;}uD;tjzpf wm0efxrf;aqmifaewJh Adkvfr;atmif
vif;xGfu ADGtdkatukd tckvdkajymjycJhygw,f?
OD;atmif
;atmifvif;xGf 'D (12)em&D/ (1)em&D ywf0ef;usifayghav? tJh'DtcsdefavmufrSm 0g&Sifwefu jrefrmoHtrwf
}uD; OD;vif;+rdKifqDukd usaemfwkd@ State Department uae+yD;awmhrS 'DyJ,if;jzpfpOfe@J ywfouf+yD; jzpfoGm;+yD/ tJh'g
[kwfvm;/ r[kwfvm;qdkwmukd vSrf;+yD;awmhrS Confirm awmif;ygw,f? trSefwdkif;ajym&&if usaemfwkd@vnf;
rodao;ygbl;? tJ'Dtcsdefudk jyefwGuf=unfhvdkufwhJtcgusawmhvnf; Armjynfe@J qkd&if wemcGJ/ ESpfem&DavmufyJ jcm;yg
ao;w,f? tJ'geJ@ usaemfhoHtrwf}uD; OD;vif;+rdKifuae+yD;awmh udkatmifvif;xGf;a& cifAsm 'DudpPeJ@ywfoufjyD;awmh
[kwfvm;/ r[kwfvm; usaemfwkd@vnf;ckxdrodao;bl;? tJ'Dawmh cifAsm; uu(vSrf;)udk ar;=unfygOD;Asm? pHkprf;ckdif;
=unfygOD;qdk+yD;awmh usaemfhudkwm0efay;ygw,fcifAsm? oHtrwf}uD; usaemfhudkwm0efay;csif;csif;ayghav usaemf
uu(vSrf;)udk usaemf vSrf;+yD;awmhrS zkef;qufygw,f? emrnfawmh usaemf rajymyg&apeJ@ayghav? tJ'Dawmh zkef;quf
wJhtcgusawmh olu bmjyefajymvJqkdawmh [m tudkwhJ 'DavmufawmifjrefvScsnf;vm;wJh? usaemfw@kd awmifrS tck
rS ylylaEG;aEG;yJ&Sdao;w,fqdkwJhtcgusawmh/ at; [kwfw,f/ 'Duawmhodae+yD/ rif;wkd@ jzpfpOfeJ@ywfouf+yD;awmhrS ighukd
rif;wkd@ ajymzdk@vdkw,f? 'DrSmvnf; wkd@u tusdK;oifh/ ta=umif;oifh igw@kd u jyef+yD;awmhrS&Sif;jy&r,fqdkwJhtcgusawmh
tJ'Dawmh olawmfawmfav;udk t=uyf&dkufoGm;ygw,f? tudka&wJh trSefyJwJh? trSefyJ tJ'Dawmh usaemfwkd@ tbaygh
av/ tbqdkwmu usaemfwdk@ AdkvfcsKyfcif!Ge@f w@dk AdkvfcsKyf}uD;armifat;wkd@ oGm;+yD;awmhrS wm;ao;w,fwJh? wm;ay

r,fh 'D AdkvfcsKyfr;}uD;ayghav usaemfwdk@ tb}uD;uae+yD;awmhrS igcdkif;wmqdk+yD;awmhrS ajymv$wfvdkufw,fqdk+yD;awmhrS


usaemfudk tpcsD+yD;ajymygw,fcifAs?
udkoef;vGifxGef; [kwfuJh/ oabmu tJ'gqdkvdk@&Sd&if AdkvfcsKyfcif!Gef@a&m/ AdkvfcsKyf}uD;armifat;wd@k ua&m ESpfOD;
pvHk;u 'DyJ,if;jzpfpOf rjzpfcifuwnf;uodv@kd oGm;+yD;awmhwm;w,fqkdwhJ oabmudkajymwmvm;cifAsm?
OD;atmifvif;xGf usaemf jzpfpOfudk odoavmufayghav/ olajymwma&m/ aemufydkif;usaemfodwma&mayghav
jyefajym&&if usaemfwkd@ 'D arv (30)&ufae@ reufykdif;rSm rEWav;uaxmufvSrf;a&;wyf&,f usaemfw@dk rHk&Gmu
axmufvSrf;a&;wyfu,fuae+yD;awmhrS usaemfw@dk &efukef uu(vSrf;)udk owif;ykd@ygw,fcifAsm? owif;yk@d wmu
OD;atmifaomif;ayghav usaemfwkd@ }uHhckdifzGH@+zdKa&;twGif;a&;r;vkyfwJh OD;atmifaomif;eJ@ tJh'Dtcsdefu tJ'DrSm c0w
OuUvkyfwJh 'kwd,Adkvfr;}uD;oef;[efwdk@tzG@J awGayghav? qkdvdkcsifwmuawmh 'D}uHhckdifzGH@+zdKa&;tzGJ@awGayghav/ olw@dk
awGu 'D a':atmifqef;pk=unfeJ@ vmr,fh,mOfwef;udk 0dkif;0ef;+yD;awmhrS &dkufESufzdk@twGuf/ t=urf;zufzkd@twGufudk
vlawGpkaew,f? qdk+yD;awmh tJ'Dowif;udk vSrf;+yD;awmhrS uu(vSrf;)udkajymw,fvdk@ od&ygw,fcifAsm? tJ'Dowif;
udk &wJhtcgusawmh uu(vSrf;)u wm0ef&dSwhJolawGtaeeJ@vnf; [kdAdkvfcsKyf}uD;cif!Gef@udk owif;ykd@ygw,f? AdkvfcsKyf
}uD;cif!Gef@u odwJhtcgusawmh olwpfa,mufwnf;awmh [dk 'g 'DuDpPawGayghav 'Dvdkjzpfvdk@&Sd&if aemufykdif;rSm EkdifiH
a&;a&m/ usefwJh EdkifiHwuma&;&ma&m t&_yft&Sif;awGtrsm;}uD;&SdvmEdkifw,f? wm;vdk@&atmifqkd+yD;awmhrS olu
ppfultaeeJ@ AdkvfcsKyf}uD;armifat;udk oGm;+yD;awmhrSowif;ydk@ygw,f? AdkvfcsKyfr;}uD;armifat;vnf; &Sif;&Sif;ajym&&if
awmh tJh'Dbufw0dkufrSm OD;atmifaomif;eJ@tzG@J v_yf&Sm;aew,fqdkwmukdawmh }udK+yD;awmhrSodw,f? 'gayr,fh 'Dvkd
&kdufr,fESufr,fqdkwJhtpDtpOfudkawmh AdkvfcsKyfarmifat;udk,fwkdifvnf; rodygbl;cifAsm? rodwmeJ@ AdkvfcsKyf}uD;armif
at;eJ@ 'DAdkvfcsKyf}uD;cif!Gef@ ESpfa,mufu AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$qDudkoGm;+yD;awmhrS owif;ydk@w,fvdk@ usaemfw@dk odyg
w,fcifAsm? owif;ydk@wJhtcgrSm usaemfodoavmufayghav? tJh'Dem;rSm Adkvfr;aepdk; cktif;pdefaxmifxJrSma&mufae
ygw,f? olu [kd;vGefcJhwJhESpfaygif;rsm;pGmuwnf;u 'D a':atmifqef;pk=unftem;rSm vHk+cHKa&;t&m&Sdtjzpf wm0ef
xrf;aqmifcJhwJht&m&Sdvkd@ od&ygw,f? tJ'Dawmh bmjzpfvJqdkwhJtcgusawmh cke AdkvfcsKyf}uD;cif!Ge@f uae+yD;awmhrS
AdkvfcsKyfr;}uD; tajctae/ tajctae 'Dvdkjzpfw,fqkd+yD; ajymjywJhtcgusawmh at; bmjzpfvJuGmwJh igcdkif;xm;wm
qdk+yD;awmhrS olu tJ'Dvdkjyefajymygw,f? jyefajymawmh AdkvfcsKyf}uD;cif!Ge@f u bmxyfajymvdkufvJqdkawmh AdkvfcsKyfr;
}uD; tJvdkvkyfr,fqdkvdk@&Sd&if tm;vHk;&_yfaxG;ukefvdrhfr,f? usaemfwdk@ ArmhEdkifiHa&;aum/ usefwhJ EdkifiHwumeJ@qufqH
r_awGtydkif;rSmyg tm;vHk;u &_yf+yD;awmhrS &Sif;r&wJhjy\emawGjzpfvmEdkifw,fqkd+yD;awmhrS AdkvfcsKyf}uD;cif!Gef@u
AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$udk ajymygw,f? ajymwJhtcgusawmh 'Dtbdk;}uD;u bmjyefajymvJqdkawmh tJ'gqdkvJ rif;wdk@[m
rif;wdk@ =unfhusufvkyf=uayghuGmqdk+yD;awmhrS ajym+yD;awmhrS tJ'Dpum;ajymwJhae&muae+yD;awmhrS tjyifukdxGufoGm;
w,fvdk@qdk+yD;awmhrS usaemf od&ygw,fcifAs?
udkoef;vGifxGef; =unfhusufvkyf=uqdkawmh AdkvfcsKyfcif!Ge@f w@dk taeeJ@ 'DudpPudkwm;zkd@ tcsdefrrDawmhbl;vm;?
rwm;Edkifbl;vm;?
OD;atmifvif;xGf tcsdefrDwm;zkd@twGufukdawmh AdkvfcsKyf}uD;cif!Ge@f w@dk tzGJ@uawmh &Sif;&Sif;ajym&&if tJ'DrSm
ppfwyfvnf;rygygbl;? bmjzpfvdk@vJqkdawmh ppfwyfrygbl;qdkwmu 'Dwkdif;r;vkyfwJhvlu tJ'DtcsdefrSm taemuf
ajrmufwkdif;u AdkvfcsKyfpdk;Edkifyg? tck a[mfw,f0ef}uD;vkyfaewJh AdkvfcsKyfpdk;Edkifyg? olu &Sif;&Sif;ajym&&ifawmh wkdif;r;

uvnf; 'De,fajrrSm wm0ef&Sdw,fqdkayr,fh tckvkd }udwf+yD;awmhrS vkyfr,fudkifr,fhOpPmukd [kdwdkif;r;wk@d u


'Davmufxd twGif;ususodyHkray:bl;? bmjzpfvdk@vJqkdawmh cgwdkif;vnf; tJ'Dae&mw0dkufrSmawmh qENjyw,f?
a':atmifqef;pk=unf,mOfwef;vm&if qENjyr,fjyKr,f tJhavmufyJ olwkd@xif=uwm? 'gayr,fh wu,f}uHpnfvkduf
wmuawmh t"duw&m;cHuawmh tJ'Dtcsdefwkef;u OD;atmifaomif;? OD;atmifaomif;upDpOfw,f? 'kwd,Adkvfr;
}uD;oef;[efu ckusaemfod&avmufuawmh &Jr;csKyfe@J uGyfuJa&;r;vm;rodbl; vkyfaeygw,f? olu 'D}uHhzGH@awGudk
OD;pD;+yD;awmhrS &kdufw,f? 'gayr,fh tJ'DrSm uGyfuJr;taeeJ@ olw@dk ay;vdkufwmu usaemfw@dk aemufydkif;odwmu
udkpdk;0if;ayghav tck0ef}uD;csKyf aooGm;yg+yD? AdkvfcsKyf}uD;pdk;0if;u wu,fawmh vlawGukdrazmfjyyJe@J xm;wJh&mxl;wck
ayghav? }uHckdifzGH@+zdK;a&;toif;&J@ 'kwd,OuUyg AdkvfcsKyfpdk;0if;u? olu uGyfuJoltjzpfwm0ef,lw,fqdk+yD;awmhrS od&
ygw,fcifAsm? tJh'DjzpfpOfeJ@ ywfouf+yD;awmhrS?
udkoef
oef;vGifxGef; qdkawmh 'D olwkd@awGu Oyrmtm;jzifh tJ'Dtcsdefu AdkvfcsKyf}uD;pdk;0if;qdkvdk@&Sd&if ppfwyfu
r[kwfbl;vm;? olwkd@u AdkvfcsKyfcif!Gef@wkd@/ AdkvfcsKyfarmifat;wkd@&J@ uGyfuJrlatmufrSmr&Sdbl;vm;cifAs?
OD;atmifvif;xGf usaemfwkd@wyfrawmfu &Sif;&Sif;ajym&&if 'DAdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$wa,mufwnf;&J@ Under
Control atmufrSm&Sdygw,f? vuf&Sd&SdwJholawGukdyJ jyef=unfh=unfh&if odygw,f? tJh'Dvl}uD;jzpfaewJholawG teD;
tem;rSma&mufaewJholawG/ wkdif;r;/ wyfrr; tqifh tm;vHk;&SdwJholawGu usaemfwkd@ AdkvfcsKyf}uD;oef;a&$eJ@ wenf;
r[kwfwenf; ywfoufaewJholawG tm;vHk;yJjzpfygw,f? enf;enf;}uD;}uD;ykdif;uqdk&if wyfr(88)wkef;u aecJhwhJol
awGu AdkvfcsKyftqifhavmuf usaemfwkd@ jzpfae=u+yD? uu(=unf;)rSm 'DrSmawG@wJhvlawGqdkvdk&Sd&if wkdif;r;ayghav?
AdkvfcsKyfvSaX;0if;wkd@ AdkvfcsKyfudkukdwkd@ tm;vHk; 'D wkdif;r_;tm;vHk; avmufeD;yg;yg? wpfa,mufESpfa,mufavmufyJ
vGwfr,f? tm;vHk;[m AdkvfcsKyf}uD;oef;a&$&@J uGyfuJrl atmufrSm aecJhzl;wJh olawGyJ tm;vHk;jzpf=uygw,f? tJhawmh
tJh'DvlawGu &Sif;&Sif;ajym&&ifawmh AdkvfcsKyfrl;}uD;armifat;wkd@/ AdkvfcsKyf}uD;cifnGe@f w@dk u emrnfyJ usaemfwkd@&Sdwmyg?
olwkd@wu,ftm;vHk;a=umuf&wmu 'Dtb}uD;oef;a&$ygyJcifAs?
udkoef;vGifxGef; tJ'Dawmh ol@vufEdkifajcEdkif&SdwJhvlawGe@J oludk,fwkdifckdif;w,fqkdwhJoabmqdkawmh OD;atmifvif;
xGfajymwJhpum;udkyJ jyefaumuf&r,fqdkvdk&dS&if AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$u igcdkif;wmuGqdk+yD;awmhajymw,fqkdawmh
'Dae&mrSm bma=umifh'Dvkdvkyf&ovJ/ b,favmufxd ol&nf&G,fovJqdkwmuawmh oludk,fwkdifrSyJodrSmayghav/
'gayr,fvnf; wjcm; 'D &nf&G,fcsufeJ@ywfoufv@kd OD;atmifvif;xGftaeeJ@ bmawGrsm;odxm;wm&SdvJ? bma=umifh
ol'Dvdkvkyf&wmvJ?
OD;atmifvif;xGf wu,fawmh 'DAdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$u olpwufvmxJu usaemfwkd@ 'D}uHckdifzGH@+zdK;a&;toif;
udk ol 'gvlr_a&;toif;trnfcH+yD;awmhrS 'Dtoif;udk wjznf;jznf;/ wjznf;jznf; }uD;xGm;atmifvkyfygw,f? tckudpP
rSmvnf; ol &Sif;&Sif;ajym&&ifawmh 'D }uHckdifzGH@+zdKa&;awGeJ@ qENjyckdif;wmawG/ jyKckdif;wmawG[mvnf; 'g OD;atmif
aomif;eJ@ 'Dtbdk;}uD;&J@ ^m%feD^m%feufawGyJjzpfygw,f? aemufydkif;olwkd@ a':atmifqef;pk=unfudk olw@dk b,fvkdrS
jynfolvlxkeJ@ ,SOfvdk@r&wJhtcgusawmh aemufqkH;rSm 'Denf;eJ@yJ olwkd@ajz&Sif;w,fvdk@ usaemfjrifygw,fcifAsm?
udkoef;vGifxGef; tJ'Dawmh 'Dvdkenf;eJ@ajz&Sif;vdkufw,fqkdwhJae&mrSm twnfrjyKEdkifao;wJh owif;awGayghaemf
'gayr,fhvnf; awmfawmfrsm;rsm;awmh 'DbufrSm oufaoxGufcsufawGe@J azmfjyxm;wJh pm&if;Z,m;awGt&qdkvdk@
&Sd&if vl(100)ausmf tJ'Dtcsdefwkef;u aoqHk;+yD;awmh awmfawmfrsm;rsm;'%f&m&cJhygw,f? tpdk;&uawmh (5)a,muf

avmufyJaow,fvdk@ajymygw,f? qkdawmh tJ'DavmufxdjzpfoGm;avmufatmifa&m olw@dk taeeJ@wu,fwef; &nf


&G,f&if; &SdcJh&Jvm;?
OD;atmifvif;xGf trSefwkdif;ajym&&ifawmh olw@dk a':atmifqef;pk=unfudkawmh &Sif;&Sif;ajym&&ifawmh tao
vkyf}uHwmyJcifAs? usaemfodoavmufayghav? uHaumif;wmu a':atmifqef;pk=unfum;u xdyfqHk;ujzpf+yD;awmh
rS aemufqHk; ol@um;u armif;+yD;awmhrS ajy;+yD;awmhrS xGufoGm;Ekdifw,fv@kd od&w,f? aemufydkif;rSm usaemfwkd@ &Jpcef;
wckrSmoGm;+yD;awmhrS owif;ydk@w,fvdk@ usaemfw@dk odygw,f? &Jpcef;a&mufwJhtcgusawmh usaemfwkd@ tJ'DrSm axmuf
vSrf;a&;wyfqG,fuvlawGuae+yD;rS owif;ydk@w,fvdk@ od&ygw,f? aemufykdif; tEW&m,f&dSwmeJ@ &Jpcef;uae+yD;awmh
rS wae&mudka&G@w,fvdk@odw,f? wyfudka&G@w,fv@kd usaemfwkd@odw,f? 'gusaemfwkd@ odoavmufaemf? wdkufwef;usrS
usaemfwkd@rdwDvmavwyfu&[wf,mOfeJ@ a':atmifqef;pk=unfudk nwGif;csif;yJa&G@oGm;w,fqkd+yD;awmhrS usaemfwkd@
odygw,f? vlawGaowmeJ@ywfouf+yD;awmhawmh trSefwdkif;ajym&&ifawmh [kdolwdk@ owif;xkwfjyefwmvnf;
usaemfwkd@qDu AdkvfcsKyfoef;xGef;wkd@/ AdkvfcsKyfausmf0if;wkd@ygyJ? 'gusaemfw@dk qDrSmvnf; vkyfavhvkyfxeJ@ ajymavh
ajymx&SdwJh pum;awGygyJ? 'g enf;enf;yg;yg; [kd vl;omcHomjzpfatmiftwGufukd owif;av;ukdvGihfwmyg? Aowm
u 'DxufrujzpfEdkifygw,f? 'gayr,fh cke &m*%ef;avmufvnf; jzpfcsifrSvJjzpfrSmayghav? tJh'guawmh olwkd@vnf;
rodEdkifbl;? b,fol@rSvnf; }udKwifrodEdkifygbl;cifAsm?
udkoef
oef;vGifxGef; [kwfuJh? OD;atmifvif;xGftaeeJ@u tJh'Dtcdsefu 0g&SifwefrSm&Sdaeawmh 'D tar&duef EkdifiHjcm;
a&;0ef;}uD;Xmeuae pHk;prf;r_eJ@ywfoufjyD;awmh b,favmuftxd ta=umif;=um;owif;xkwfjyefay;r_vkyfchJovJ
cifAsm?
OD;atmifvif;xGf usaemfwdk@ tJ'Dwkef;uawmh oHtrwf}uD;udkawmh rlw&yftaeeJ@uawmh owif;pm&Sif;vif;
yGJrSmajymwJhOpPmudkyJ/ rlw&yftaeeJ@yJ tar&duefukd jyef+yD;awmhrS&Sif;cdkif;w,fvdk@ usaemfwkd@od&ygw,f? 'grsdK;udpPvnf;
oHtrwf}uD; jyef+yD;awmhrS [kdu bmrS Green Light r&bJeJ@ ajym&JwJhtaetxm;rsdK;r&Sdygbl;?
udkoef;vGifxGef; [kwfuJh? tJ'Dawmh tJ'Dtcsdefuqdkv@kd &dS&if OD;atmifvif;xGfw@kd taeeJ@u 'D EdkifiHjcm;wdkif;jynf
awGrSm jrefrmEdkifiHoH&Hk;awGrSm tvkyfvkyfcJh&wJh/ tvkyfvkyfae&wJh 0efxrf;awGqdkawmh 'DvkdtjzpftysufrsdK;awGay:
vmw,fqdkvdk@&Sd&if oHwref tr_xrf;wpfa,muftaeeJ@ udk,fykdifcHpm;rlawG b,fvdkjzpfcJhovJcifAsm?
OD;atmifvif;xGf usaemfwkd@uawmh 'D EdkifiHwumrSmaecJhwhJtcgusawmh 'grsdK;jzpfpOfu tifrwefrS usaemfw@kd
twGuf &Sufzdk@aumif;ygw,f? usaemfwdk@u ArmoHwrefwpfa,muftaeeJ@ b,fEdkifiHrqdkyg tm;vHk;u rsufESm
i,fi,feJ@ usaemfwkd@b0 b,fvdkac:rvJqdkawmh oHwref olrsm;vdk [kwfvm; oHtrwf/ oH&Hk;,m&Dwm0efcH/ 'kwd,
oHtrwf/ oHr;}uD; jzpfyifjzpfaomfnm;vnf; oHwrefawG=um;xJrSmoGm;vd@k &dS&if tifrwefrS usaemfw@dk u [kd tar;cH
&w,f/ tjref;cH&w,f? 'D tar;tjref;cHwhJOpPmudkvnf; usaemfw@dk u trSeftwkdif;ajzzkd@uvJ awmfawmfav;
cufw,f? b,fvdkajym&rSef;rodbl;? rl0g'ydkif;awGe@J vJ tckvdk 'DyJ,if;jzpfwJhtcgusawmhvJ rif;wd@k b,fvdkjyefajymqdk
wmvnf; wdwdyyrvmbl;? owif;pm&Sif;vif;yGJuOpPmudkbJ 'g *dkufvdkif;qdk+yD;awmhrS usaemfw@kd 'gukd,fhoabmeJ@
udk,fyJ tJ'Dvdkajym&ygw,fcifAs?

udkoef
oef;vGifxGef; qdkawmh/ OD;atmifvif;xGf&@J 'D udk,fydkifcHpm;csufayghaemf/ b,fvkd&dSovJcifAs? tckqdkvdk@&Sd&ifvJ
'Dtjzpftysufu (5)ESpfjynfhcJh+yDqdkawmh b,fvkdrsm; jyefajymif;+yD;awmh owdw&&SdaeovJ? b,fvkdrsm; cHpm;r_&Sdae
ovJcifAsm?
OD;atmifvif;xGf 'DtjzpftysufeJ@ywfouf+yD;awmhrS usaemfhtaeeJ@ ajym&&ifawmh tifrwefrS 'g pdwfraumif;
p&maumif;wJh tjzpftysufwckyg? 'DvkdvJ vkyfvdrhfr,fv@kd usaemfwkd@rxifcJhbl;? 'gayr,fh rxifrSwfwJhOpPmudk 'g
&uf&ufpufpufvkyfcJhw,f? 'Dtydkif;rSmvJ usaemfjyef=unfhawmh usaemfwkd@ uu(vSrf;)aum usaemfwkd@AkdvfcsKyfr;}uD;
armifat;&J@wyfawGaumu 'Dtjzpftysufe@J ywfouf+yD;awmhrS emrnfysufcJhw,f? urBmrSm usaemfwdk@uyJvkyf
oa,mifa,mif/ ppfwyfuyJvkyfoa,mifa,mif xifcJhw,f? wu,fawmh Armjynfukd [kwfvm;/ wpfOD;wnf;
tm%m&SifpepfeJ@ 'D tkyfcsKyfaewJh AdkvfcsKyfr;}uD;&J@ romrmr_awG/ r&dk;om;r_awG/ EkdifiHukd xifwdkif;vkyfcsif&mvkyfaewJh
tusdK;qufwckygyJcifAs tJ'gawmh?
udkoef;vGifxGef; jrefrmppfaxmufvSrf;a&;eJ@ 0g&Sifwef+rdK@/ jrefrmoH&kH;rSm oH&kH;,m,Dwm0efcH oHr;}uD;tqifhtxd
wm0efxrf;aqmifcJh+yD; vuf&Sd tar&duefjynfaxmifpkrSm cdkv_Haexdkifaeol Adkvfr;atmifvif;xGfudk ADGtkdatu
qufoG,far;jref;cJhwm jzpfygw,f? usaemf oef;vGifxGef;ygcifAsm?

'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHESihf OD;wifOD; awG@qHkar;jref;cef; (30(30-5-2009)


'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHu pwiftoHv$ihfaeyg+yD?
r*Fvmncsrf;yg&Sif?
'Duae@ jrefrmouU&mZf 1372 ckESpf/ e,kefvqkyf (3)&uf/ c&pfouU&mZf 2010 ckESpf/ arv (30)&uf we*F
aEGae@nydkif;tpDtpOfawG pwifaeyg+yD?
tckqufvuf+yD; 'DyJ,if;ta&;tcif; (7)ESpftajctaeta=umif; wifjyxm;wJh we*FaEGowif;tpDtpOfukd
xkwfv$ifhay;rSmjzpfygw,f?
aomw&Sifrsm;cifAsm 'Dae@[m vGefchJwhJ 2003 arv 30 &ufae@u jzpfyGm;cJhwJh 'DyJ,if;ta&;tcif; (7)
ESpfjynhfwJhae@ jzpfygw,f? 'Dta&;tcif;twGif; vl(4)OD;aoqHk;w,fvdk@ ppftpdk;&tzGJ@uajymqdk+yD; jynfya&mufjrefrm
tzGJ@awGeJ@ vl@tcGifhta&;tzGJ@awGuawmh aoqHk;ol[m 'gZifeJ@csD&Sdw,fvdk@ ajymqdkcJhygw,f? 'gayr,fh tck (7)ESpf
=umwJhtxd ppftpdk;&zufua&m/ &dkufESufcH&wJh twdkuftcHtrsdK;om;'Drkdua&pDtzG@J csKyfzufuyg w&m;0if pHkprf;ppf
aq;azmfxkwfwmrsdK; 'grSr[kwf azmfxkwfay;zd@k EdkifiHwumtzGJ@awGqD awmif;qdkwmrsdK; rawG@&ao;ygbl;? 'Dtajc
taeawGeJ@ywfouf+yD; 2003 arv 30 &ufae@rSm &dkufESufcH&+yD;uwnf;u axmifuscH&/ tus,fcsKyfuscH&+yD; tck
ESpf azazmf0g&Dvv,furS jyefvGwfvmol trsdK;om;'Drkdua&pDtzGJ@csKyf 'k-OuU AdkvfcsKyf}uD;a[mif; OD;wifOD;udk
usaemfar;jref;xm;ygw,f? 'Dar;jref;csufukd tydkif;(2)ydkif;cGJ+yD; 'DneJ@ reufzefreuf we*FaEGowif;tpDtpOftjzpf
xkwfv$ifhay;oGm;rSm jzpfygw,fcifAsm;?
'DvdkAs atmf a':atmifqef;pk=unfuvnf;yJ 'DudpPe@J ywfoufvdk@ ol bmrSrajymcsifbl;ayghAsm? bmrSvJrvkyf
csifbl;vdk@ ajymw,fAs? aemuf+yD;awmhvJ oluawmif;xm;wmuawmh odwJhtwdkif;yJav EdkifiHa&;tusOf;orm;awG
v$wfzdk@wdk@/ aemuf+yD;awmh tzGJ@csKyfeJ@ywfoufvdk@ EdkifiH atmufu&SdwhJ tzG@J tpnf;awGu vGwfvGwfvyfvyfv_yf&Sm;
cGifhwdk@/ aemuf+yD;awmhvnf;yJ pm;yGJckHrSmxdkif+yD;awmh tckvuf&Sd &SdaewJh zGJ@pnf;yHktajccHOya'eJ@ywfoufwhJ udpP t&yf
&yft00 ndEd_if;aqG;aEG;zdk@ tJ'gawGudk awmif;qdkxm;+yD;awmh tJ'g ol 'DyJ,if;udpPe@J ywfoufv@kd olbmrSrajym
awmhygbl;vdk@ 'Dvdkqdk+yD;awmh tJ'gawmif;wm tJ'g bmrSvJray;bl;Asm olwdk@uvJ? 'gayr,fh a':atmifqef;pk=unf
uawmh ol@&J@rlt&awmh olu tjiif;ryGm;csifbl;qdkwhJoabmawmh &SdwmayghAsm? tJ'Dawmh cifAsm;wdk@ bmawGrsm;
odcsifovJ?
a=omf odcsifovJqdkawmh tJ'D EdkifiHa&;t&awmhwydkif;aygh? tJ'Dae@u usaemfwdk@ tJ'Dumvuawmh wcsdK@awmh ajym
+yD;+yDaygh? tbajymwm r=um;&ao;wJhtcgusawmh tJ'g ajymjyvdk@&vm;cifAs? tJ'Dae@u bmawGjzpfcJhovJqkdwm?
tbajymwm tbuvJ ESpfaygif;(7)ESpf=um/ (6)ESpfausmf (7)ESpfxJa&mufae+yD? tJ'Dawmh tck 2010 qdk
awmh 2003 ckESpfqdk&if? 'g ajymoifhoavmufawmh ajymvd@k &rSmayghAsm? cifAsm; bmar;rvJ?
[kwfuJh usaemfwdk@ wjcm; tJ'Dumvu a':0if;jrjrwd@k / bmwdk@ wcsdK@awmh ar;+yD;+yD? qdkawmh usaemf t"duodcsif
wmu tJJ'D bkwvifuaexGufawmh =unf&GmrSmjy\
jy\emwufw,faygh? qdkawmh tJJ'D rjzpfcifav;ayghcifAsm? b,fvdk
p+yD;awmhjzpfvJayghcifAsm jy\
jy\emu?

'DvdkAsm 'gu ajym&r,fqdk&ifawmh rEWav;rSm usaemfw@kd u jynfolvlxku }udKqdkwmu wcJeufukdAs? tJ'D


awmh 'DrSmwif yGJu+yD;oavmufyJav? tJ'Daemufydkif;usawmh wjznf;jznf; wjznf;jznf; a':atmifqef;pk=unf pnf;
&Hk;a&;oGm;wmeJ@ywfoufwJhtydkif;awGrSm taESmifht,SufjyKwmayghAsm? vlxkawG&J@}udKqdkr_uvJyJ tifrwef}uD;rm;
vmw,f? aemuf+yD;awmhvnf;yJ txl;ojzifhuawmh vli,fydkif;/ vlvwfydkif;awGrsm;w,f? olwdk@uawmh vuf&Sd &Sdae
wJh EdkifiHa&;udpP/ pD;yGm;a&;eJ@ywfoufwJhudpP/ vlr_a&;eJ@ywfoufwJhudpP/ usef;rma&;udpP tJ'gawGtm;vHk;eJ@ywfouf
vdk@ qkyf,kwfaewmudk usaemfwdk@&J@rdcif a':atmifqef;pk=unf u,fygayghAsm? tJ'Dt&SdefawGu wufvmwmaygh? wuf
vmwJhtcgusawmh vrf;awGrSm wjznf;jznf; wjznf;jznf; wjznf;jznf; wif;usyfvmwmaygh? yxrawmh vrf;ab;
wif olwdk@qENjywmavmufyJvkyfw,f? b,fae&mrSm eJeJav; usaemfwdk@ vufa&muf/ ajca&mufjyKvmovJqkdawmh
um jrpf}uD;em;t0ifrSmwcg eJeJ&Sdw,f? Aef;armf n reufvif;tm;}uD;0ifwJhtcsdefrSm wcg&Sdw,f? xm;ygawmhAsm?
t"du uawmh rHk&GmbJ? olwdk@arG;xm;wJh vlwpkayghAsm? [dk &dkufzdk@ jyKzdk@twGuf avhusifhaew,fwJh? tJ'Dawmh tJ'DrSm
um;awGeJ@a&mufvm+yD;awmh olwdk@ &dkufzdk@avhusihfw,fqkdwmawGudk owif;twdtus&w,fqdk+yD;awmh tzG@J csKyfu
usaemfhudkajymw,f? &awmh usaemfwdk@u vHk+cHKa&;udpPe@J ywfoufwm tm;vHk;udkvnf; 'DrSm oufqdkif&m &efukefrSm
wm0ef&SdaewJh yk*~dKvfawGvnf;yJ owif;ydk@+yD;awmhpDpOfyg? usaemfwdk@u [dk a'orSm&SdwJhvlawGeJ@ywfoufv@kd vJ vHk+cHKr_
udk ajym+yD;pDpOfr,fqdk+yD;awmh usaemfwdk@u tpDtpOftwdkif; xGufvmwmayghAsm? xGufvmawmh rHk&Gmudk0ifwJhtcsdef
=uawmh rHk&Gmra&mufcif wae&mavmufrSm eJeJ t=urf;zufcsifwJhvlpkawGayghAsm? tJ'gawGu awG@w,faygh? awG@
awmh olwdk@uvkyfvdk@r&bl;? bmjzpfvdk@vJqkdawmh tJ'DrSm&SdwJh bkef;}uD;/ oHCmxkeJ@ tJ'D +rdK@vlxku odyfa=umuf
aewJhtcgusawmhum olwdk@bmrSvkyfvdk@r&bl; jzpfaew,fayghav? tJ'Dvdk tajctae eJeJawmh [dk t=urf;zufcsif
wJhyHkawG bmawG usaemfwdk@jrif&w,fayghav? tJ'ge@J usaemfwdk@ rHk&Gmudk awmfawmfhudk cufcufcJcJoGm;&wmaygh?
qdkawmh tJ'D rHk&GmrSm usaemfw@dk u tefu,fwdk@c&D;pOfukd tJ'Dumvu ae@pOfvkdvkd [dk owif;v$ifhwmudk/ qdkawmh
usaemf rHk&GmrSm tefu,fwdk@w&m;a[mwm&,f/ aemufwcg aemufwae@reuf bkwvifxda&mufwJh[mxd usaemf
wdk@uv$ifh+yD;+yDcifAs? qdkawmh bkwvifuaexGufwhJaemufykdif;usawmh usaemfwdk@rodawmhbl;cifAsAs? tJ'g bkwvifu
txGufrSm
aumif;+yD/ aumif;+yD?
bkwvifa&mufawmh bkwvifrSm b,fvkdjzpfovJqkdawmh [dk[mu aemufu usaemf oGm;ac:wJhum;u
rvmbl;wJh? tJ'Dawmh zrf;xm;+yDxifw,fwhJ? aemufuoGm;wJhvlawGvnf;yJ tukefzrf;xm;w,fxifw,fwhJ?
a&mufrvm=ubl;wJh? tJ'Dvdkajymw,f? wcsdK@vlawGvnf;yJ/ aemufuvdkufwJhvlawGvnf;yJ jywfusef&pfcJhw,f/ olw@kd
vnf;tzrf;cH&w,f pojzifhayghAsm? apmifhawmh/ aemufrvmEdkifawmhum a':atmifqef;pk=unfu usaemfw@kd tpD
tpOfav;wck ajymif;w,f? b,fvdkajymif;vJqkdawmh t&ifwkef;u usaemfu a':atmifqef;pk=unfaemufuae+yD;
awmh vHk+cHKr_qdk+yD;awmh tukefxdef;+yD;vdkufvmw,f? vdkufvm+yD;awmh tck a&S@qHk;uvdkufwJhum;awGudk jyef=unfhckdif;
awmh tJ'Dum;awGu jyefrvmawmh a&S@rSmoGm;r,fhum;ur&Sdawmh usaemfhum;u [dkuvdkuf+yD;awmh a&S@ajy;jywJh ppf
udkif;wdkif;pnf;&Hk;a&;ujywJh a&S@ajy;uum;u OD;bmbmwd@k um;u a&S@u/ olwdk@aemufu usaemfh&J@ awmif;athpfaygh
av? atmif;athpfaemufu a':atmifqef;pk=unf/ a':atmifqef;pk=unfum;aemufuae+yD;awmh usaemfw@kd rEWav;
wdk@/ ppfudkif;wdk@/ rHk&Gmwdk@u vdkufydk@wJhum;awG trsm;}uD;As? tJ'Dum;awGeJ@ usaemfwdk@xGufvm=uw,f? tJ'Dawmh
xGufvmwJhtcsdefrSm (4)em&Dausmfausmfavmufu/ (4)em&DcJGavmufu xGufvmw,fAs? xGufvmwJhtcgusawmh ae

awmfawmf&Sdao;w,f? aemuf pdkifjyif}uD;udka&mufw,fAs? pdkifjyif}uD;udka&mufwJhtcsdefusawmh pdkifjyif}uD;rSmu tzG@J


csKyfu v$wfawmfudk,fpm;vS,f OD;0if;jrifhatmiftdrfu ol@rdom;pk OD;0if;jrifhatmifu tusOf;uswm c%c%us
awmh tJ'Dawmh olwdk@rdom;pkudktm;ay;r,fqkd+yD;awmh usaemfwdk@0ifvdkufw,f? 0ifvdkuf+yD;awmh tJ'D0ifvkdufwhJ
twGuf tJ'DrSm usaemfwdk@ tJ'DrSm a':atmifqef;pk=unfwdk@a&mufw,fqdkawmh ab;em;&SdwhJvltkyfawGuvnf;
tukefpkvmawmh vlawGu tJ'DrSm vltkyf}uD;u eJwmr[kwfbl;? vltkyf}uD;jzpfoGm;jyefa&m? vltkyf}uD;jzpfoGm;awmh
a':atmifqef;pk=unfxGufr,fvkyfawmh xGufv@kd r&bl;? eJeJ vlawGuydwfqdk@ae+yD;awmh awmif;qdkoHawG/ bmawGaygh
Asm? usef;rmygapatmf&if;jyK&if;eJ@ olwdk@awmif;qdkwmav;awG/ bmav;awG&Sdawmh a':atmifqef;pk=unfu tJ'DrSm
rdef@cGef;eJeJajym&w,fAs? rdef@cGef;ajym+yD;awmh usaemfw@kd xGufvmwJhtcsdefusawmh eJeJav;awmhnaeapmif;oGm;+yD?
eJeJav;awmifarSmifpysdK;ae+yD? tJ'Dawmh arSmifpysdK;+yD; xGufvmawmh usaemfxifygw,f (6)em&DcJGavmufrsm;&Sdrvm;
todbl;? usaemfwdk@xGufvmwmbJ?
wjznf;jznf; arSmifarSmifvm&if;eJ@ =unf&Gmudka&mufaum? tJ'DrSm vltkyfu awmfawmfrsm;w,f? rsm;awmh
tJ'D=unf&GmrSm usaemfwdk@ujzwfoGm;awmh a':atmifqef;pk=unfu =unf&GmrSmawmh odyfw&m;awmha[mr,f
r[kwf bl;xifw,fayghAsm? usaemfuvnf; usaemfu a&S@u cyfvSrf;vSrf;uvdkufvm&if;eJ@ a':atmifqef;pk=unf
=unf&GmrSmc%&yfw,fAs? c%&yfvdkuf+yD;awmh wcg usaemfwdk@uvnf; &yfawmh usaemfu a&S@u&yfvkdufw,f?
&yfvdkuf +yD;awmh aemufwcg ol@um;xGufvm+yDqdkawmh usaemfvnf; xGufvmw,fAs? xGufvm+yD;awmh aemufwcg
a':atmifqef;pk=unfum; &yfw,fAs? &yfawmh/ usaemfvnf;um;&yfvdkuf awmh tJ'Dae&mrSm tmjzpfovJqkdawmh
tJ'Daemufuae+yD;awmh 'D vHk+cHKa&; usaemfw@kd vkdufvmwJh rHk&Gmwdk@/ ppfudkif;wdk@ ausmif;om;awG/ vli,fawG aemuf
oHCmawmfawG/ bmawGu olwdk@u wcsdK@vJ armfawmfqkdifu,feJ@/ wcsdK@ vJ bdkifpu,fawGeJ@ tJ'gawGu olw@kd
awmfawmfrsm;w,f? armfawmfqdkifu,fawG awmfawmfrsm;w,f? tJ'guae+yD; awmh =unfh+yD;/ wufvm+yD;awmh
wcgwnf; owif;ydk@w,f? aemufrSm 'dkifemum;eJ@ vdkufvmwJhvlawGu/ um;oHk;pD;eJ@ vdkufvmwJhvlawG tJ'D[m
&dkufukef+yDaygh? uav;awGuvnf; atmf[pfajymw,f? usaemfu tJ'Dawmh [dk a':atmifqef;pk=unf vHk+cHKa&;,lwhJ
uav;awGuvnf; a':atmifqef;pk=unfum;ab;rSm 0dkif;0ef;+yD; vHk+cHKr_,lr,f? usaemfhum; um;a&S@em;rSm&SdwJh
vlawGuvnf;yJ usaemfhum;eJ@ a':atmifqef;pk=unfe@J b,favmufa0;oGm;vJqdkawmh ay (30)(40)avmufawmh
a0;r,fAs? [dk usaemfwdk@uvnf;yJ vrf;aZmif;ab;em;rSm&yfxm;+yD;awmh/ =unfhawmh usaemfh um;vJ uav;awGu
rqif;eJ@qdk+yD;awmh twif;0dkif;wm;awmh r[kwfbl;/ usaemfuqif;&r,f? tajctae=unfh&r,f qdk+yD; usaemfu
um;ay:u usaemfuqif;vmw,fAs? qif;vm+yD; a':atmifqef;pk=unfum;qD a&mufw,f? a&muf wJhtcgusawmh
a':atmifqef;pk=unfudk usaemfajymw,f? [dk 'Dvkd 'DvkdyJ aemufuae &dkufw,f/ jyKw,f jzpfukef+yD? tJ'DrSm
usaemfu a':atmifqef;pk=unfum;udk usaemfw@kd tEW&m,fae&muae+yD;awmh/ vHk+cHKatmif usaemfuydk@csif w,f?
usaemfu oGm;zdk@ usaemfu twif; um;udkajymw,f? ajymawmh a':atmifqef;pk=unfu olroGm;Edkifbl;wJh?
bmjzpfvdk@vJqdkawmh 'D tzGJ@tpnf;ygvmwJh/ aemufuvdkufvmydk@aqmif=uwJh tzGJ@csKyfol tzGJ@csKyfom;awGeJ@ywf
oufvdk@aum/ =unf&Gmol/ =unf&Gmom; }udKwJhvlawGaum/ &dkufwmeJ@ywfoufwmudk ta=umif;jyK+yD; olroGm;Edkifbl;
wJh? olu tJ'DvdkyJ usaemfhudkajymw,fAs? usaemf pdwfxJrSm awmfawmfpdk;&drfoGm;w,f?
usaemf um;udkwGef;ao;w,fAs? usaemfw@kd ygvmwJhvli,fawGeJ@/ uav;awGe@J / eJeJa&G@oGm;atmifaygh/ vHk+cHK
wJhae&ma&mufatmif a&mufrvm;qdk+yD; wGef;awmhvJ r&bl;? *D,mcsxm;w,f?

csxm;awmh tJ'Dawmh usaemfu 'Dvkdrjzpfbl; igoGm;=unfhrSyJqdk+yD; usaemf tajctaeudk aemufukd usaemf


ajy;oGm;=unfhw,fAs? =unfhawmh usaemfoGm;=unfhwhJtcsdefrSm rEWav;um;wum;&Sdw,f? rEWav;um;+yD; aemufw
um;/ tJ'Daemufum;usawmh tJ'DrSm vlawGua&mufvm+yD? p&dkufae+yDAs? awmfawmfqdk;qdk;&Gm;&Gm;awGyJ/ usaemf
=unfhvdkufawmh usaemfh&J@ =unfhvdkufwJhjrifuGif;u bmjrifvJqdkawmh tJ'Dum;awG&J@aemufrSm usaemfwdk@ rD;avmif
aewJh[m teDa&mifrD;a&mifwckawG@w,f? tJ'Dawmh tJ'Dukda&mufawmh usaemfwdk@ (7)em&DcGJywf0ef;usifavmuf/ (8)
em&Davmufawmh&Sd+yD? awmfawmfnOfheufae+yD? arSmifae+yDAs? tJ'Dtvif;wef;}uD;&Sd&mrSmrS usaemfwdk@ um;rD;/ um;rD;
awGu b,fvdkxdk;xm;vJqdkawmh um;wpif;u a&S@uwnfhwnfhxkd;w,f? aemufawmh usefwJhum;awGu b,fnm
rSmxdk;xm;+yD;awmh tJ'DrSm ckefawGcs/ bmawGcs &dkuf=uESuf=uayghAsm? awmfawmfawmh raumif;wJh&_cif;yJAsm? i&Jaygh?
tJ'DvdkyJ awG@&wmyJav? tJ'Dawmh usaemfvJ csufcsif;jyefvm+yD;awmh a':atmifqef;pk=unfawmh tEW&m,fodyf
}uD;ae+yD? uyfae+yD/ eD;uyfae+yD? usaemfw@kd aemufuum;/ aemufum;&J@aemufum;rSm &dkufaew,fqdkawmh tJ'Dvkd
ajymvdkuf+yD;awmh usaemf um;udkoGm;cdkif;w,f? usaemf a&S@xGufcdkif;w,f? a':atmifqef;pk=unfum;udkxGufckdif;
w,f? a':atmifqef;pk=unfu rxGufbl;As? roGm;bl;wJh? olu tJ'DvdkyJ? 'g ol@vlawG&dkufwmeJ@ywfoufv@kd b,f
vdkrS ra&SmifEdkifbl;/ &yfaew,f? um;roGm;bl;?
tJ'Dvdk ajymae&if; qdkae&if;yJ cke tJ'DoCFef;awG0wfxm;wJh usaemfwdk@ oCFef;0wfawG jAKef;qdka&mufvm
w,f? ajym&if;qdk&if;udk a&mufvmwmayghav? a&mufvmwJhtcgusawmh udkwdk;vGifu ukef;atmfvdkufw,f? b,fvkd
atmfvdkufvJqdkawmh 'g a':atmifqef;pk=unfum;/ tJ'Dawmh rif;wdk@ a':atmifqef;pk=unfudk&kduf&if bmjzpfoGm;
rvJ? jrefrmEdkifiHrSmaum bmjzpfrvJ? EdkifiHwumrSmaum bmjzpfrvJ? rif;wdk@aum bmjzpfrvJ od&@J vm;qdk+yD;awmh
ukef;atmfvdkufw,fAs? ukef;atmfawmh usaemfvnf; owd&wmeJ@ a[haumifawG r&dkufeJ@qdk+yD; ukef;atmfw,f?
a[h aumifawG r&dkufeJ@/ r&dkufeJ@vdk@ajymayr,fh tJ'DrSm eJeJwef@ oGm;w,f? wef@oGm;w,fqdkwmu puUe@f ykdif;
avmufyJ? wpuUef@/ ESpfpuUef@ wef@oGm;w,f? wef@oGm;wJhtcsdefrSm aemufuygvmwJh tJ'D tusvufjywfe@J cg;ywf
ywfxm;+yD;awmheJ@ usaemfwdk@ vufrSmtrSwftom;awGe@J usaemfwdk@ t&yf0wft&yfpm;eJ@vmwJhaumifawGu twif;
&dkufcdkif;w,fAs? &dkufuG ckeajymovdk ykqdef&kd;awG/ aemuf+yD;awmh e,fcsJ@tm;udk;awG &dkufuG &dkuf &dkuf twif;&dkuf
zdk@trdef@ay;w,f? usaemfwdk@uvJ r&dkufeJ@yJ ukef;atmfaew,f? tJ'Dawmh olwdk@ wcgxJ p+yD;awmh&dkufwmyJAsm?
p&dkufwJhtcgusawmh usaemfua&Smifvkdufw,f? vSnhfvkdufwJhtcgrSm usaemfvJoGm;w,f? [dk ajcacgufvJ
oGm;w,f? ajru tedrfhtjrifhqdkawmh csufjcif;xvd@k r&bl;? 'gayr,fh usaemf eJeJwGm;oGm;+yD; xvdkufwJhtcgusawmh
abm eyfxdyfudk a&mufoGm;w,f? a':atmifqef;pk=unf abmeyf um;xdyfudka&mufwJhtcsdefrSm um;ucsufjcif;xGuf
oGm;w,f? tJ'DtcsdefrSm usaemfodyf0rf;omoGm;w,f? [m a':atmifqef;pk=unfum;awmh xGufoGm;+yD pdwfxJrSm
awmh tEW&m,fawmh eJeJvGwfajrmufoGm;+yDqkd+yD; 0rf;omoGm;+yD;awmh usaemfuvnf;cke usaemfhum;udk usaemfu
vdkufzdk@ twGuf ajy;oGm;wJhtcgusawmh rrDbl;? bmjyKvd@k qdkawmh a':atmifqef;pk=unfum;udk &dkufwhJaumifu
aemufuae +yD; atmf&if;jyK&if; vdkuf&dkufoGm;wmudk vdkuf&kdufoGm;awmhum a':atmifqef;pk=unfum;u t&Sdef &
oGm;awmh olwdk@ rrDawmhbl;? cke&dkufwJhaumifawGu a&S@ukdqufoGm;+yD;awmh um;udkrrDawmh olwdk@jyefvm=uw,f?
[dk &dkufwmawGuawmh oCFef;0wfawGyJAs? &G,fwlawGyJ? t&yfuaxmifaxmifarmif;armif;awGyJ? tJ'Dawmh tJ'g
aemufutm;ay;wJhaumifawGu t&yf0wft&yfpm;eJ@? ykqkd;wdkwdk0wfxm;w,fAs? &dkufwJhtcgusawmh usaemfvnf;
cke olwdk@wnfhwnfhjyefvmwmudk usaemfe@J 0ifawG@&ifjy\emjzpfrSmpdk;vdk@ usaemfu vrf;nmzufuav; eJeJqif;+yD;

awmh usaemf awG+yD;&yf=unfhaew,f? t"dy`m,fuawmh olwdk@vGefoGm;&if usaemfvnf; wcgxJ usaemf 'DyJ,if;udk


twif;ajy;r,fayghAsm? tJ'Dvdkcsdefxm;awmh olw@kd qJqkdjyefvm+yD;awmh vGefoGm;wJhtcsdefrSm usaemf wcgxJajy;wm
bJ? 'DyJ,if;zufudk usaemfxGufajy;wmbJ?
tefu,f c%av;aemf? tJ'D c%av;cifAs? a':pkuxGufoGm;+yDaygh? a':pkum;uawmh tck t&dkufcH&wJh tcif;jzpf
wJhae&mu [dk &GmeJ@eD;vm;? b,fem;rSmwkef;? b,fvkdae&mtcif;tusif;vdk@ajymvdk@&vJcifAs?
=unf&Gm&J@ 'DyJ,if;udkoGm;wJh =unf&Gmuaeqdk&ifawmh usaemfxifw,f (2)rdkif/ (3)rdkifavmufrsm; a0;rvm;
rodbl;? 'gayr,fh 'DyJ,if;udkawmh usaemfw@kd u (4)rdkifavmufvdkao;w,fAs? =unf&GmvGefoGm;+yD;&if &Gmr&Sdbl;? tJ'D
ab;em;rSm &Gmw&GmrSr&Sdbl;? usaemfwdk@ awmufav#muf xGufajy;vmwJhwav#mufrSm bm&GmrSr&Sdbl;? tJ'Dawmh ajy;
&if; ajy;&if;eJ@ a&S@rSmvlwa,mufudkawG@w,f? vlwa,mufawG@awmh 'Dvlu [dkaumifawGxJuawmhr[kwfbl;/ 'g
wdk@xJujzpfr,fqdk+yD; usaemfvSrf;atmfvdkufwhJtcgusawmh cifOD;+rdK@e,fu v$wfawmfudk,fpm;vS,f a'gufwm0if;
atmifaygh? tJ'Dawmh ol@rSmvJ b,fvdkjzpfvJqkdawmh rsufESm}uD;rSm &dkufxm;wJhtwGuf rsufESm yg;wjcrf;u bmac:
rvJ/ ndKaew,f? yg;pyfuGJw,f? aoG;awGusaew,f? +yD;awmh &ifbwfrSmaoG;awGayaew,f usaemfawG@w,f? awG@
awmh olu usaemfhjrifawmh tm;yg;w&eJ@ tbqdk+yD; usaemfhac:+yD; awG@+yD;awmh/ b,fvdkjzpfwmvJqdkawmh olvJyJ
aemufu&dkufwJhtcsdefrSm um;aemufuckefqif;wmrSm vSrf;&dkuf+yD;awmh rsufcGufudkxdoGm;wJhta=umif;/ olajymvdkuf
w,f? ajym+yD;awmh usaemfuvJyJ ajcaxmufu rvSrf;Edkifbl;av [dk awmfawmfudkemoGm;wmudk;? vJwmu? olu
usaemfhudkwGJr,fvkyfawmh usaemfu rwGJeJ@v@kd cifAsm;u odyf+yD;awmh '%f&m}uD;w,fv@kd qkd+yD;awmh usaemfvJ zdeyf
rygawmh ol@zdeyfc|wfay;w,f? rvdkcsifbl;vd@k / cifAsm;zdeyf cifAsm;pD;xm;vdk@/ 'geJ@ usaemfwdk@vJ quf+yD;awmh udk0if;
atmifeJ@oGm;&if;eJ@ b,fzufrSm vlwa,mufukd rJueJjrifvdkufawmh tJ'gu usaemfwdk@ rEWav;+rdK@e,fu OD;wif
atmifatmif/ v$wfawmfudk,fpm;vS,f? aemufxyf eJeJav;oGm;vdkufawmh OD;aygcif? oluvJ usaemfw@kd jrif;+cHu
v$wfawmfudk,fpm;vS,f? olwdk@uvJ tJ'D olw@kd um;udk&kdufwJhtcsdefrSm ckefqif;+yD;awmh eJeJav; apmapmav;xGuf
oGm;Edkifw,f?
tJ'Dvdk oGm;&if;eJ@ oGm;&if; eJ@ usaemfwdk@a&S@rSm rD;awGvif;w,fAs? um;rD;awG vif;vdkuf rSdefvdkuf/ vif;vdkuf
rSdefvdkufqdkawmh usaemfwdk@xifwmu a':atmifqef;pk=unfu vGwfoGm;+yD;awmh tJ'Dae&mu usaemfw@kd tzG@J om;
awG usefwJholawGu vGwfvmwJholawGudk qD;+yD;awmhac:zd@k }udKw,fqdk+yD;awmh 0rf;yef;womeJ@ usaemfwdk@oGm;w,f
As? oGm;+yD;awmh tJ'Dem;vJ a&mufvJa&mufaum wcgxJ tukefvHk; um;rD;awGu0dkif;+yD;awmh xdk;vdkufwmyJ?
xdk;vdkufwJhtcgusawmh tJ'Dum;rD;vJxdk;w,f/ aemuf+yD;awmh tJ'Dum;ay:u&SdwJhvlawGu ckefqif;vm+yD;awmh
usaemfwdk@udk&dkufr,fqdk+yD;awmh qif;vm=uw,f? olw@kd yg;pyfu bmajymvJqkdawmh rif;wdk@ ckewkef;u um;wpD;u
twif;armif;vmwmudk wdk@awG 'D vrf;ydwfq@kd xm;wJh[mawGudk wdkuf+yD;awmh twif;wdk;xGufoGm;wJhtwGuf wd@k vl
awG 'DrSmxdcdkuf+yD;awmh/ vJ+yD; '%f&m&+yD; usef&pfchJw,f? wa,mufu aorvm;rodbl;/ aq;&Hky@kd &w,fqdk+yD;awmh
'ga=umifhrdkvdk@ 'DaumifawGudk&dkuf&r,fqdk+yD;awmh tJ'DaumifawGqif;vmw,f usaemfwdk@qDudk? qif;vmawmh usaemf
wdk@uatmfajymw,f? 'geJ@ywfoufvdk@ rif;wd@k aemufu&dkufvdk@ wdk@u toufvk+yD; 'DrSmajy;vmwm/ wdk@rSmbmvuf
eufrSrygbl;? rif;wdk@udkbmrSvkyfp&mta=umif;vJr&Sdbl;? tJ'Dawmh rif;wdk@ &efjyKwmvJr[kwfyJeJ@ bmvd@k vkyfcsif&
ovJ? usaemfuatmfajymw,f? atmfajymwJhtcgus tJ'DrSm acgif;aqmifvkyfwJhaumifu [dwfaumifawG c%
aeprf;? 'DrSm ig vl}uD;taeeJ@ pum;ajymr,f? rif;wd@k aemufqkwf=uqdk+yD; 'DaumifawGukd aemufqkwfckdif;vdkufw,f?

tJ'Daumifu a&S@wufvm+yD;awmh cifAsm;wd@k b,foGm;rSmvJ/ b,folawGvJqdkawmh usaemfw@kd 'g 'DyJ,if;


pnf;&Hk;a&;twGufvmwJhtzGJ@csKyfuvlawG usaemfu usaemfhemrnfvJ usaemfrajymygbl;? tJ'geJ@ [dkvlawGvJ olw@kd
v$wfawmfudk,fpm;vS,f rajymbl;? tJ'gajym+yD;awmhrS bmvkyfcsifvJwJh usaemfwdk@ a&S@uoGm;wJh acgif;aqmif udk
a':atmifqef;pk=unfudk awG@csifw,f qdkawmh awG@csifv@kd &Sd&if pDpOfay;r,f tJ'Dawmh rif;wdk@c%'DrSmae tJ'Dvkd
ajymae&if;yJ wcgxyf+yD;awmh wa,mufa,mufu qGvkduf+yD;awmh tay:uaumifawGukd vSrf;+yD;awmhajymw,f?
qif;uG 'DaumifawGoGm;wJhum;u wdkufoGm;wJhtwGuf 'DaumifawGtzGJ@uyJ 'ga=umifhrdk@ 'DaumifawGudkvkyfuGm/ cs&
r,fuG/ oGm;r,fvdk@ jzpfvmjyefa&m? jzpfvmjyefawmh tJ'Daumifuae+yD; vSrf;atmfvdkufw,f/ b,fvdkatmfwkef;qdk
[dwfaumifawG wdwfwJh? 'DrSm vl}uD;eJ@pum;ajymaew,fwJh? rif;wdk@ yg;pyfydwfprf;qdk+yD;awmh ajymvdkufwhJ
tcgusawmh eJeJwdwfoGm;w,fAs? tJ'Dawmh +idrfoGm;w,f? +idrfoGm;wJhyHkomef=unfh&wm bmvJqdkawmh 'DOpPmu
usaemfwdk@ oufqdkif&m usaemfwdk@ tkyfcsKyfwJhvleJ@ pepfwustkyfcsKyf+yD;awmh wyfxJuyJvm;/ wyfxJu t&mcHAdkvfawG
yJvm;/ qm*sifawGyJvm;/ 'grSr[kwf&if &JtzGJ@awGbufuvm;/ 'grSr[kwf 'DvdkpepfwuszGJ@pnf;xm;wJhtwGuf ywf
oufwJhtzGJ@tpnf;wckuvm;qdkwm tJ'Dvkd olw@kd 'Dtrde@f ay;wJhtcgrSm tay:uaumifawGu +idrfoGm;+yD;awmh c%
aevdkufwJhoabm&Sdw,f? tJ'Dawmh usaemfw@kd tJ'Dvkd ajymqdkae&if;eJ@ cifAsm;wdk@ cyfvGwfvGwfoGm;aewJh/ opfyif
atmufudkxdk;jyawmh tJ'DarSmif&dyfuav;&Sdw,f? opfyifatmufav;em;rSm? usaemfwdk@oHk;a,mufom; oGm;xdkifae
w,f? xdkifw,fqdkawmh "mwfyHkawGvm&dkuf/ bmawGvm&dkuf bmawGvkyfayghAsm? vkyfaewkef;rSm um;wpif;/ ESpfpif;
0ifvmw,f? 0ifvmawmh tJ'DaumifawGu [mvl}uD;awGum;vmw,f/ vl}uD;awGum;vmw,fvdk@ ajymw,fAs?
olwdk@ tkyfcsKyfa&;ydkif;u &Jbufuqdkif&myk*~dKvfawG olw@kd 'DrSmjzpfysufwJhudpPeJ@ywfoufvdk@ qlylr_udkxdef;odrf;zdk@twGuf
vmwJhtzGJ@awG olwdk@vl}uD;awGyJqdk+yD;awmh ajymw,f? ajym+yD;awmh tJ'DxJu vl}uD; wpfa,muf/ ESpfa,mufu tJ'D
awmh olwdk@uajymwmu olwdk@u usaemfw@kd awGukdwhJ vHk+cHKwJhae&mydk@ay;r,fwJh? tJ'Dawmh olwdk@um;eJ@ ygvmwJh
ay:wuf+yD;awmh tJ'gudk olwdk@tapmifhta&Smufe@J yd@k ay;r,fqkdawmh yxrawmh usaemfuodyfr,HkvSbl;? 'gayr,fh
=unfh&wJhtaetxm;uawmh ,leDazmif;eJ@ oyfoyf&yf&yfe@J bmeJ@qdkawmhum [kwfr,fxifw,fqdk+yD;awmh aumif;+yD
cifAsm;wdk@ b,fudkydk@rSmvJqdkawmh 'DyJ,if;udky@kd r,fwhJ? qdkawmh 'geJ@usaemfwdk@um;ay:wufw,f? tJ'Dawmh um;ay:
wuf+yD;wJhtcgrSm tJ'DxGufwJhtcsdefrSm =unfhvkdufawmh bmjrif&vJqdkawmh b,fzufrSm/ nmzufrSm vlawGu (50)
(100) avmuftkyfawGu (3)(4)tkyfudk usaemfawG@w,f? olwdk@vufrSm wkwfawGbmawGnmawGeJ@ vufeufud&d,m
wefqmyvmawGeJ@awG@w,f? qdkawmh oabmu bmvJqkdawmh 'Dbufu usaemfwdk@ =unf&Gmbufuae &dkufvkduf
vdk@ vGwfvmwJhvludk tJ'Dzufu rvGwfwrf;csz@kd oabmrsdK;eJ@ ydwfxm;wJh[myJAs? tJ'Dawmh ckewkef;u a':atmifqef;
pk=unfwdk@um; jzwfoGm;wm[m 'D ckeajymcJhwhJ 'D usaemfwdk@ t&Htwm;awGudk olwdk@u twif;wdkuf+yD;awmhrS
wcgxJ &Gwf&Gwfc|Hc|H wcgxJ um;armif;wJhaumifav;u|rf;usifr_a=umifheJ@ 'DOpPm vGwfoGm;wJhoabmyJjzpfr,f?
aumif;+yD cifAsm;wdk@ b,fudkydk@rSmvJqkdawmh 'DyJ,if;udky@kd r,fwJh? qdkawmh 'geJ@usaemfwdk@ um;ay:wufw,f?
tJ'Dawmh um;ay: wuf+yD;wJhtcgrSm tJ'DxGufwhJtcsdefrSm =unfhvkdufawmh bmjrif&vJqdkawmh b,fzufrSm/ nmzuf
rSm vlawGu (50) (100) avmuftkyfawGu (3)(4)tkyfukd usaemfawG@w,f? olwdk@vufrSm wkwfawG bmawG nm
awGeJ@ vufeufud&d,mwefqmyvmawGeJ@awG@w,f? qdkawmh oabmubmvJqdkawmh 'Dbufu usaemfwdk@ =unf&Gm
bufuae&dkufvdkufvdk@ vGwfvmwJhvludk tJ'Dzufu rvGwfwrf;cszdk@oabmrsdK;eJ@ ydwfxm;wJh[myJAs? tJ'Dawmh cke
wkef;u a':atmifqef;pk=unfwdk@um;jzwfoGm;wm[m 'D ckeajymcJhwJh 'D usaemfwdk@ t&Htwm;awGukd olw@kd u

twif;wdkuf+yD;awmhrS wcgxJ &Gwf&Gwfc|Hc|H wcgxJ um;armif;wJhaumifav;u|rf;usifr_ a=umifhe@J 'DOpPm vGwfoGm;wJh


oabmyJjzpfr,f?

'DyJ,if;ta&;tcif;ta=umif; OD;wifOD;eJ@ qufoG,far;jref;csuf yxrydkif; jzpfygw,f? 'kwd,ydkif;udkawmh


reufzefreufrSm qufvufxkwfv$ifhay;rSmjzpfygw,f?
'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHu pwiftoHv$ifhaeyg+yD?
r*FvmeHeufcif;yg&Sif?
'Duae@ jrefrmouU&mZf 1372 ckESpf e,kefvqkyf 4 &uf/ c&pfouU&mZf 2010 ckESpf arv 30 &uf wevFm
ae@eHeufydkif;tpDtpOfawG pwifaeyg+yD?
aomw&Sifrsm;&Sif tckqufvuf+yD; we*FaEGowif;tpDtpOfw&yftaeeJ@ 'DyJ,if;ta&;tcif; 'kwd,
ydkif;udk qufvufxkwfv$ifhay;rSm jzpfygw,f?
aumif;+yD cifAsm;wdk@ b,fudkydk@rSmvJqkdawmh 'DyJ,if;udky@kd r,fwJh? qdkawmh 'geJ@usaemfwdk@um;ay:wufw,f?
tJ'Dawmh um;ay:wuf+yD;wJhtcgrSm tJ'DxGufwhJtcsdefrSm =unfhvdkufawmh bmjrif&vJqdkawmh b,fzufrSm/ nmzuf
rSm vlawGu (50) (100) avmuftkyfawGu (3)(4)tkyfudk usaemfawG@w,f? olwdk@vufrSm wkwfawG bmawG
nmawGeJ@ vufeufud&d,mwefqmyvmawGe@J awG@w,f? qdkawmh oabmu bmvJqdkawmh 'Dbufu usaemfw@kd
=unf&Gmbufuae&dkufvdkufvdk@ vGwfvmwJhvlukd tJ'Dzufu rvGwfwrf;cszdk@oabmrsdK;eJ@ ydwfxm;wJh[myJAs? tJ'D
awmh ckewkef;u a':atmifqef;pk=unfwdk@um; jzwfoGm;wm[m 'D ckeajymcJhwJh 'D usaemfwdk@ t&Htwm;awGukd
olwdk@u twif;wdkuf+yD;awmhrS wcgxJ &Gwf&Gwfc|Hc|H wcgxJ um;armif;wJhaumifav;u|rf;usifr_a=umifheJ@ 'DOpPm vGwf
oGm;wJhoabmyJjzpfr,f? aemf tJ'Dawmh tJ'DvkdoGm;+yD;awmhum eJeJ um;uvJajz;ajz;armif;w,f? =unfhvkdufawmh
b,fzuf/ nmzufrSm (50)(100) tJ'Dvdk tkyfawG/ tkyfawG usaemfwdk@awG@w,fAs? awG@+yD;awmhrS aemuf eJeJav;vGef
oGm;awmh rdef;rtkyfwtkyfawG@w,f? rdef;rtkyfwtkyfu vlvwfydkif;rdef;rawG/ olwdk@ay:rSm rsufESmokwfyk0gaygif;
xm;w,f? usaemfwdk@ xrDwdkwdkawG bmawGe@J tJ olw@kd ubmvkyfvJqdkawmh usaemfwdk@um;oGm;wmudk &; &; &;
acG;awGajy;+yD acG;awGajy;+yD vdkuf&dkuf vdkuf&kduf &; &; qdk+yD;awmh [dk [m;[m; [m;[m; [m;[m;eJ@ wcgxJ &,f
vdkuf/ armvdkuf wcgxJ oa&mfvdkuf ajy;+yD ajy;+yD wcgxJ ckeajymovdk e,fcsJ@tm;udk; ykqdef&dk;awG ajy;+yD &; &; &;
acG;eJ@wdkuf/ acG;eJ@wdkuf [dk oabmuawmh atmufwef;uswJhtvkyfawGudk vkyfw,fAs? tJ'Dvdkac:+yD;awmhvJ vkyf
vdkufao;w,fAs? usaemf jrifae&wmyJ aemf? tJ'DvdkoGm;vdkuf+yD;awmhum usaemfw@kd aemufqkH; 'DyJ,if;udk olwdk@
r,u aygh? tJ'g tJ'Dudka&mufw,f? a&mufawmh xdkifaewkef;rSm c%aeawmh 'dkifemum;wpD;0ifvmw,f? r,u
&Hk;&J@ ab;u rD;a&mifawGumxm;wJh usaemfw@kd y&rDvkduf rD;vHk;awGtjyifzuf tarSmifem;uae um;&yf+yD;awmh qif;
oGm;w,f? tJ'Dqif;oGm;wJhvlawGu vufxJrSmawmh bmrSrygbl;? 'gayr,fh ykHomefawGu cke tusvufwkd/ vuf
jywf/ ykqdk;twdk/ bmnmqdkawmh cke wkef;u [dkrSm usaemfwdk@awG@cJhwJh taumifeJ@ 'DaumifawGeJ@[m twlwlvkdyJ
0wfxm;wm? tJ'Dawmh usaemf bmowd&vJqdkawmh 'DaumifawG[m 'DxJuyJ/ 'Dae&muyJ xvm+yD;awmhvkyf
wmyJ? +yD;wJhtcg 'DxJ jyef0ifw,fqdkwJhoabmudk usaemfw@kd u rSwfvdkufrdw,f? tJ'g+yD;awmh c%aeawmh usaemf
wdk@udk &Jpcef;udkydk@w,f? usaemfhudkvnf;yJ tJ'g usaemfw@kd olwdk@&JawGtr_ppfwJh tcsKyfcef;av;xJaygh? tcsKyfaxmif

av;xJ xnfhw,fayghAsm? xm;ygawmh/ tJ'Dtcsdef uawmh b,favmuf&Sd+yDvJqdkawmh (10)em&D/ (11)em&Davmuf


awmh&Sd+yDxifw,fAs? tJ'Dawmh awmfawmfav;nOfheufoGm;+yD? tdyfvdkufawmh tdyfaysmfoGm;w,fAs? tdyfaysmfoGm;+yD;
awmh reufrdk;vif;awmh [dk'if;avmuf&Sdawmh um;wpif;0ifvmw,fAs? usaemf tcsKyfcef;xJu usaemfjrifwm
ayghav? qdkawmh 'dkifemum;u cke&Jpcef;udkzifxkd;vdkuf+yD;awmh vlawG tay:uaeckefqif;cdkif;w,f? ckefqif;cdkif;vdkuf
awmh yxr b,folckefqif;vJqdkawmh rEWav;u usaemfw@kd vli,fu udkvSOD;As? aemuf udkvSOD;aemufuae+yD;awmh
aemufwa,mufAs? aemuf+yD;awmhum udkatmifpkd;? tckawmhaooGm;yg+yD? udkatmifpdk;u b,fol@ukdwJG+yD;csovJ
qdkawmh udkwdk;vGifudkwGJcsw,f? udkwdk;vGifu usaemfw@kd ckewkef;u usaemfajymwJhtwdkif; a':atmifqef;pk=unfab;
em;rSm&yf+yD;awmh atmfwJhyk*~dKvfqdkawmh olutawmfcHvkduf&awmh ol@rSm acgif;ig;csufavmufuGJoGm;w,fAs? aemf
tJ'Dawmh udkwdk;vGifac:csvmw,f? aemuf+yD;awmh udk&ifawG/ bkef;}uD;vdk[mawG/ aemuf+yD;awmh trsdK;orD;awG/
bmawG um;xJucsw,f? cs+yD;awmh tcsKyfxJxnfhwmayghAsm?
usaemfwdk@ tJ'DrSm w&ufaygh? w&uf? tJ'Dw&ufrSm usaemfu tJ'DrSm tufzftdkiftm&fa&;w,f? tufzf
tdkiftm&f tr_zGifhwma&;w,f? tr_zGifhwma&;wmuawmh wdkwdkyJayghAsm? usaemfwdk@udk 'DvdkyJ t=urf;zufwmuawmh
'g[m oufqdkif&m }uHhzGH@ }uhHcdkifa&;eJ@zGH@+zdK;a&;toif;vd@k usaemfwdk@ owif;ydk@csuf&wJhtwGuf 'DvkdyJ usaemfwdk@ rSwf,l
w,f? tJ'Dt=urf;zufvlwpku usaemfwdk@ukd 'g[m &dkufwm pepfwus&dkufw,fayghAsm? aowJhvlvJ ao=uw,f
aygh? xdcdkuf'%f&m&wJhvlvJ&w,f? uHaumif;axmufrvd@k a':atmifqef;pk=unfwdk@vnf; vGwfw,fayghAsm? tJ'g
wdkifcsufzGifhcJhw,fAs? wdkifcsufzGifhcJhw,f? wdkifcsufzGihfchJwhJ[muawmh tJ'g bmrSvJ [dk taumiftxnfazmfwm
jyKwmvJ r=um;&ygbl;?
tJ'Dawmh usaemf +yD;awmh tJ'DrSm ae@vnf(11)em&Davmufawmh awmfawmfylw,f? ylawmh usaemf a&oGm;
csdK;zdk@awmif;w,f? awmif;awmh olwdk@ a&csdK;cGifhay;w,f? ay;awmh b,frSma&csdK;&vJqkdawmh olw@kd &@J tdrfaxmifonf
vdkif;rSm&SdwJh a& usaemfwdk@ wHkuifeJ@a&wGif;aygh? tJ'DrSmoGm;csdK;&w,f? oGm;csdK;awmh usaemfa&csdK;aewkef;rSm toH
=um;w,f? bm=um;vJqdkawmh tJ'D usaemfw@kd wHkuifawG&@J ta&S@em;u bm;wdkufawG&Sdw,f? ppfwef;vsm;awG/ ppf
wef;vsm;awGrSm vlawGu &D&Darmarm [m;wdkuf+yD;awmh usaemfwdk@ aemufa=umif;ajymaewJhta=umif;awG =um;
w,fAs? b,fvdk=um;vJqdkawmh tJ'D usaemf=um;wJhtoHu ighrSmvJuGmwJh/ tJ'D &dkufr,fvdk@vkyfawmhwhJ/ [dk olw@kd
u rEWav;utrsdK;orD;tzGJ@wJh/ tJ'Dawmh igu &dkufr,fv@kd vkyf+yD; &G,fvkduf&if; tudk}uD; rvkyfygeJ@ a=umufyg+yD qdk+yD;
eif;uefukef;atmfawmh ighrSm &dkuf&vJtcuf/ r&dkuf&vJtcuf/ &D&rvdk idk&rvdk igjzpfw,fuGmwJh? 'gayr,fh iguvnf;
yJ aemufawmh wm0eft& acgif;av;eJeJyGwfvkdufawmh trav; atmfvdkufwmuGm qdk+yD;awmh [m;[m; [m;[m;
eJ@qdkawmh usaemfu 'gawGudk olwdk@vdkif;em;rSmaeawmh/ =um;awmh a=omf vufpoyfawmh 'DaumifawGukd;qdk+yD;awmh
pepfwusxm;+yD;awmh 'DuaexGufvm+yD;awmh &dkuf+yD; 'DrSmjyef0if+yD;awmh aewJhoabmygvm;vdk@awmh aygufvkduf
awmh/ 'g[m pepfwuspDrH+yD;awmh vkyfwJhoabmqdkwmawmh cdkifcdkifrmrmodvdkuf&w,fayghAsm? tJ'gyJ?
[kwfuJh [kwfuJh c%av; tefu,f usaemf aemufwckr&Sif;wm tefu,fwdk@ tJ'D c&D;pOfoGm;awmh ck wav#mufvkH;
awmh xm;awmhayghav? ck tJ'D ck bkwvifuae+yD;awmh t&dkufcH&wJhae&m
ae&m tefu,fwdk@ vHk+cHKa&;u udk,fh[m
udk,f,l&wmvm;/ tpdk;&u,lay;wmvm;/ c&D;oGm;awmh? vHk+cHKa&;b,fvdk,l=uovJcifAs?

usaemfwdk@u 'DvdkAs? xGufawmhr,fqkdwhJtcgusawmh usaemfuawmh wm0ef&Sdw,fav? bmvd@k qkdawmh


vHk+cHKa&;eJ@ywfoufvdk@ wm0ef&Sdawmh olw@kd 'DrSm a':atmifqef;pk=unfe@J wJGxm;wJh yk*d~KvfawG&dSw,f? 'g usaemfwdk@
Adkvfr;awG/ Adkvf}uD;awGayghAsm? wGJxm;awmh olw@kd u 'DvkdAs/ odyfcef@nm;w,fAs? usaemfhudkawmifrS olw@kd u twef;
tpm;csif;rwlbl;av? tJ'Dawmh usaemfhukd b,ftwef;tpm;xJxm;vnf;qdkawmh olwdk@ 'Du Adkvfr;/ Adkvf}uD;
avmufeJ@yJ qufoG,fzdk@xm;awmh usaemfu olw@kd Akdvf}uD;/ Adkvfr;eJ@yJ qufoG,f&wmayghAsm? vHk+cHKa&;udpPqkd&if
usaemfu tJ'DaumifawGeJ@nd&w,f? nd+yD;awmhrS Oyrm rdk;ukwf/ b,foGm;r,f/ b,fvmr,f/ +yD;&if b,fukda&muf
r,f pojzifh 'g awGudk usaemfndqGJ+yD; olwdk@udk vHk+cHKa&;wm0ef,lz@kd ay;w,f? olw@kd 'D[meJ@ywfoufvdk@ vHk+cHKa&;
wm0ef&Sdw,fqdkwmudkvJ usaemf aocsma&;xdk;+yD;ay;w,f? 'g[m olwdk@tpDtpOfeJ@oGm;&r,fqdkwmjzpfw,f? tJ'D
awmh oabmu usaemfwdk@ em;vnfwmu usaemfw@kd e@J ywfoufwJh vHk+cHKa&;udpPt00[m olwdk@wm0ef,l&r,fAs?
'gu usaemfwdk@u olwdk@eH@ajym xm;+yD;om;? aemf ajymxm;+yD;om;? 'DudpPawG&Sdw,f/ tJ'Dawmh 'gayr,fhv@kd vnf;yJ
cifAsm;eJ@Asm b,fvdkjzpfaevJqdkawmh vrf;rSm 'Dvkd usaemfwdk@udk tJ'D ckeu ajymcJhwJh pGrf;tm;&Sifw@kd / }uHhz@HG w@kd
taumifawGayghAsm? tJ'DaumifawGuae+yD;awmh vrf;ydwfatmf[pf [dk[mayguf/ 'D[mayguf tJ'Dvkdjzpfaewm
ab;em;rSm&SdaewJh vHk+cHKa&;wm0ef,lwJh 0efxrf;awG/ txl;ojzifh usaemfwdk@ jynfol@&JqdkwJh yk*~dKvfawGayghAsm? tJ'g
odyfa=umufw,fAs olwdk@udk? 'D }uhHzGH@ }uHhckdifa&;toif;udk a=umufw,fAs? rwd@k &Jbl;As? rajym&Jbl;As? 'D[mawGu
jy\emyJ? tJ'Dawmh cke vrf;rSm'Dvdkjzpfw,fqkd&if olw@kd u &Sif;atmif/ vif;atmif/ uif;atmif vkyfudkifay;&rSmaygh?
'gawGr&Sd&ifvJ r&Sdatmif }udKwifumuG,f+yD;vkyfwmaygh? wu,fvdk@tEW&m,f&Sd&ifvJ usaemfwdk@ b,fvdktEW&m,f&Sd
w,fqdkwm olwdk@ajym&rSmaygh/ qdk&rSmaygh? 'Dvkd[m awG r&Sdygbl;? r&Sdygbl;? usaemfwdk@[musaemfwdk@ usaemfw@kd &@J 'D
[dkvdkufydk@wJh ausmif;om;awG/ Oyrmqdkvdk@&dS&ifAsm/ oGm;wJhae&mrSm ausmif;om;xkaygh? vli,fxk tJ'guawmh tar
wdk@/ tefwDpkwdk@ qdk+yD;awmh aemufuaevdkufwhJuav;awG/ vlvwfydkif;awG trsm;}uD;&Sdw,f? armfawmfqkdifu,fe@J
apmifha&Smufw,f? olwdk@um;awGeJ@ vdkufapmifha&Smufw,f? tJ'D olwdk@tapmifhta&Smuf/ 'Dxufydk+yD; tapmifh
ta&Smufxl;jcm;wmuawmh oHCFmawmft&Sifoljrwfrsm;yJAs? olwdk@uvJ wu,fhudk vdkuf+yD;awmhapmifha&Smuf=u
w,f? tJ'Dawmh tckjzpfwJh=um;xJrSmvnf;yJ 'Dvkd[mawG apmifha&SmufwJh=um;xJrSmudku tJ'g xkeJ@jzpf+yD;awmhvmwJh
oabmyJAsaemf? tJ'Dvdkjzpfw,f? pdwfawmhraumif;bl;ayghAsm?
'guawmh b,fwwfEdkifrvJ? qdkawmh (31)&ufae@rSm (30)&ufuae+yD;awmh vdkuf+yD;awmh aemufwae@
vdkuf+yD;awmhydk@wJhtcgusawmh qdkygawmhAsm/ wae@vkH;/ wnvHk; armif;awmh usaemfwdk@ wnaevHk; wnvHk;armif;&
wmyJav? aemufwae@usawmh usaemfxifw,f ZGefv (2)&ufae@usawmh usaemfu [dk'if;udka&mufw,f/ uav;
axmifudka&mufw,f? uav;axmifa&mufawmhvnf;yJ b,fvkdcsKyfw,f/ bmw,faESmifw,fu bmrSvJajymwm
r[kwfyJeJ@ xnfhxm;vdkufwm? tJ'g [dk'if;usawmh [dkbufu OD;wifatmifatmifwdk@eJ@/ tJ'g OD;aygcifwdk@e@J / a'gufwm
0if;atmifwdk@uawmh usaemfhxufapm+yD;awmh olw@kd u (15)&uf/ t&uf(20)avmuf axmifuaexkwfoGm;wm od
vdkufw,f? b,fudkydk@rSef;vJrodbl;? b,fa&mufrSef;vJrodbl;? usaemfhudkawmh azazmf0g&Dv (14)&ufae@/ azazmf0g&D
v (13)&ufae@nrSm tb reufzef=u&if oGm;p&m&Sdw,f? tJ'Dawmh tm;vHk;ypPnf;xkyfydk;xm;ygqdk+yD;awmh yvyf
pwpftdyfawG bmawG vmay;w,f? tJ'g usaemfvJ xkyfykd;xm;cJhwmayghAsm? xkyfykd;xm;+yD;awmh reufusawmh
olwdk@vmac:w,f? vmac:+yD;awmh uav;+rdK@xJukdarmif;oGm;+yD;awmh av,mOfysHuGif;rSma&mufw,f? tJ'Dav,mOfysH
uGif;uae b,fydk@rSef;vJrodbl;? aemuf av,mOfysHe@J y@kd +yD;awmh usaemfwdk@ rEWav;rSmqif;w,f? aemuf rEWav;uae
qif;+yD;awmh &efukefa&mufw,f? a&muf+yD; n tdrfusawmh (7)em&D/ rdepf(40)/ (45)avmufrSm usaemfhtdrfukdy@kd +yD;

awmh tJ'Da&mufwJhae@u usaemfwdk@ azazmf0g&Dv (14)&ufae@n a&muf+yD;awmh tJ'Duae+yD;awmh tdrfcsKyfusoGm;


wm[m ck 'D 2010 ckESpf/ azazmf0g&Daygh? azazmf0g&Dv (14)&ufae@n (7)em&D/ rdepf(45)/ (8)em&DjynfhcgeD;rSm usaemfh
udkv$wfw,fAs? tJ'gyJ?
[kwfuJh tJ'Dvdkqdk a':pkeJ@u tJ'D ar (30)&ufjzpf+yD;uwnf;u tckxd rawG@&ao;bl;aygh tefu,f?
tm awG@w,f/ awG@w,f? awG@w,fqkdwm 'DvkdAsm/ &mZmvDvmw,fAsm? &mZmvDvmawmh &mZmvD&J@ pGrf;
aqmifr_eJ@ aemf usaemfwdk@ [dk tzGJ@csKyfawGukd ydwfxm;wmudk tzGJ@csKyf e,fuydwfwJh ygwDtzGJ@tpnf;awGtm;vHk;udk
usaemfwdk@ 'g olwdk@u &kyfodrf;xm;wmudk;? zsufodrf;xm;wmudk;? tukefvHk;&yfxm;wmudk;/ [dk usaemfw@kd taqmuf
tODawGvJydwfxm;wmudk;? tJ'Dawmh tJ'gukd A[dkXmecsKyfudkawmh zGifhay;wJhoabmawmh&Sdw,f? tJ'D[m&J@tquf
t& usaemfwdk@ 'g olwdk@u anmifESpfyifnDvmcHudpPay:vmwmay:rlwnf+yD;awmh 'gudk usaemfwdk@wufzdk@qkdwhJudpPawG
udkajymawmh/ wufzdk@qdkwmvnf;yJ usaemfw@kd qDu wuf&r,fhvlawGtm;vHk;udk tzG@J csKyfu udk,f}udKufwJh/ a&G;cs,fwJh
yk*~dKvfudk wufcdkif;wmr[kwfbl;As? olwdk@u OD;atmifa&$wufwdk@/ b,folwufwdk@ By Name eJ@ wufcdkif;awmh
'Dbufu usaemfwdk@vlawGuvnf; By Name eJ@ vmwmudkawmh wckrS usaemfw@kd uvufrcHbl;As? By Name eJ@
vmwmudkawmh/ 'gayr,fh olwdk@u 'Dtwdkif;yJac:w,f? tJ'gudkvnf; usaemfwdk@ur}udKufawmhum usaemfw@kd 'g
a':atmifqef;pk=unfeJ@awG@wJhtcsdefwkef;u bmajym vJqkdawmh usruawmhwJh/ tck olwdk@bufuvlawGvm+yD;awmh
awG@w,faygh? awG@awmh usruawmh ajymvdkufw,f wJh? 'geJ@ywfoufwmtm;vHk;rSm 'DyJ,if;udpPukdvnf; vHk;0
usaemfwdk@ ajymjcif;/ qdkjcif;/ ta&;,lapjcif; pojzifh rvkyf ygbl;wJh? 'gawGvnf; ol acgif;xJrSmrxm;bl;ayghAsm?
tJ'Dawmh qdkvdkcsifwmuawmh wzuftaeeJ@ EdkifiHa&;tusOf; orm;rsm;udk v$wfay;zdk@&,f/ aemuf+yD;awmh tck&SdaewJh
&Hk;awGbmawGeJ@ywfouf+yD;awmh trsdK;om;'Drkdua&pDtzG@J csKyf&J@ tzGJ@tpnf;awGudkvnf;yJ w&m;0if 'Drdkua&pDe@J tnD
v_yf&Sm;cGifh&zdk@&,f/ tJ aemuf+yD;awmhum ckqufvuf+yD;awmhum olwdk@anmifESpfyifnDvmcHrSm qHk;jzwfxm;wJh
tcsuftvufawGeJ@ywfoufwmtm;vHk;udkvnf;yJ usaemfwdk@ jyef vnf+yD;awmh usaemfw@kd [dk ndE_dif;aqG;aEG;+yD;awmh
aqG;aEG;tajz&Smzdk@qdkwJhudpP&,f tJ'gawmif;wmyJ? tJ'Dawmh tJ'gawmif;wmeJ@ywfoufawmh olwdk@ygvmwJholawGu
tJ'geJ@ywfoufvdk@ olwdk@oGm;+yD;awmh olw@kd vl}uD;udkajymw,fayghAsm? ajymawmh oljyefvmajymwJhtcgusawmh tm
tra& odyf0rf;omwmyJ? tru 'DanmifESpfyifudpPe@J ('DyJ,if;udpPeJ@) ywfouf+yD;awmh b,fvdkrS acgif;xJrSm
rxm;zl;qdkawmh usaemfwdk@vl}uD;u 0rf;omw,fwhJ? tJ'Dawmh trtaeeJ@awmh 'Dvdk anmifESpfyifwufz@kd udpPe@J ywf
oufvdk@awmh tm;vHk; 'g tajz&r,faygh? pDpOfp&m&Sdwm pDpOfygqkdawmh tJ'D udpPawGajymwkef;u tJ'gukdac:ajymwJh
tcsdefuawmh awG@wmayghAsm? tJ'Dwkef;u ajymwJht&uawmhjzifh cke anmifESpfyifnDvmcH/ ckeajymwJh a':atmifqef;
pk=unfwifjywJhtcsuftvufawGudkvnf;yJ jznfhqnf;r,f/ vdkufavsmr,fqdkwJhoabmayghav? anmifESpfyifnDvmcH
wufr,fhoabmqdkawmh usaemfwdk@uvnf;yJ tzG@J awmifcJGvdkufao;w,fAs? tJ'Dawmh vGwfvmr,fhyk*~dKvfawGxJrSm
OD;0if;wifwdk@/ a'gufwmoef;ndrf;wdk@/ a':ar0if;jrifhw@kd pojzifhayghAsm/ vGwfvm=ur,faygh? tzGJ@csKyfu nDvmcH
wufzdk@twGuf wufr,fhyk*~dKvfawGub,folawG/ aemuf+yD;awmh olwdk@ wufae&if;eJ@ &vmwJhtcsuftvufawGukd
nwGif;rSm &Hk;zGifhaevnf; &Hk;zGifhwJhtcsdef/ &Hk;rzGihfcJhv@kd &dS&if ol@tdrfrSm aqG;aEG;+yD;awmh aemufwae@ ajym=u/ qdk=u/
wifjyp&m&Sdwmvkyfr,fqdk+yD;awmh 'DvdkyJ wufwufuGuGeJ@vkyfxm;wmyJAs? wufr,fhtzG@J e@J aemufykdif;u pDpOf+yD;
awmh aqmif&Gufay;r,fhtzGJ@awGudk vkyfxm;wmyJAs? 'gayr,fvdk@Asm anmifESpfyifnDvmcHusif;ycgeD; (2)&uftvdk
avmufusawmh usaemfwdk@ wcgac:jyefwmyJ? ac:wJhtcgusawmh oluajymwJhtcgusawmh tJ'DudpPu rjzpfawmhbl;

wJh? tJ'g anmifESpfyifnDvmcHawmh 'Dtwdkif;yJwufygayghAsm? t"dy`m,fuawmh [dk EdkifiHa&; tusOf;orm; awGvnf;


csKyfxm;vsuf/ ygwD&Hk;av;awGudkvnf; rzGifhyJeJ@ 'DvkdyJxm;+yD;awmh usaemfwdk@uvnf; aqG;aEG;cGifh&rSm vnf;r[kwfyJe@J
'Dtwdkif;wufayghAsm? t&H_;eJ@wuf&ifvnf;wufaygh? 'Dvkd[mrsdK;oabmxm;awmh a':atmifqef;pk=unfajymwJhpum;
u olwdk@udkajymwJhtxJrSm b,fvdkajymvJqkdawmh usr[mwJh 'D 'DyJ,if;udpPeJ@ywfoufvdk@ tm;vHk; ajyajyvnf
vnfjzpfzdk@udpPeJ@ywfoufvdk@ usrwdk@u b,fvkdrS oabmrxm;awmhbl;qdkwJhudpPudk ajym&wJhudpP[mwJh usrwdk@&J@
tzGJ@tpnf;rSm&SdwJh cevdk aowJhvlao/ cH&wJhvlcH&/ usdK;wJhvlusdK;/ jywfwJhvljywf tJ'Dvdk yk*~dKvfawG&J@ rdom;pkawG/
yk*~dKvfawGudk usru usr&J@tEW&m,fudkawmif usru pGe@f pm;+yD;ajym&r,fhudpPygwJh? qdk+yD;awmh tJ'Dvdk olw@kd udkajym
vdkufwJh[m tJ'gudk a':atmifqef;pk=unfuajym=um;w,f? tJ'Dvdkajym=um;wJhtcsdefwkef;u a':atmifqef;pk=unf
eJ@ usaemfwdk@awG@w,f? tJ'Daemuf wcgrSrawG@awmhbl;?
cke &mZmvDwdk@ bmwdk@ vm+yD;awmh 'D 2004 ayghaemf? anmifESpfyifnDvmcHwufzdk@ aemufqHk;usawmh b,fvdkjzpf+yD;
awmh ysufoGm;vJ cifAs?
&mZmvDu anmifESpfyifnDvmcHwufz@kd ajymwmr[kwfbl;aemf? &mZmvDvmpOftcgwkef;uawmh wzufe@J
wzuf usaemfwdk@ ajz&Sif;+yD;awmh EdkifiHa&;tusOf;orm;v$wfzdk@udpPwdk@/ aemuf+yD;awmh tzGJ@csKyftzGJ@0ifawG bmawG
nmawG v$wf=ujyK=uzdk@ 'gav;awGavmufyJ? anmifESpfyifnDvmcHw@kd / bmwd@k nmwd@k u 'guwydkif;? 'gu usaemfw@kd
wuf=ujyK=ur,fqdkwmu olwdk@ 'Dvm+yD;awmh a':atmifqef;pk=unfudkawG@wJhvlawGu [dkuay;vdkufwhJowif;udk
,lvmwm? yxraqmif&Gufcdkif;wJhudpPuawmh Adkvfcif!Ge@f u olupDrHwJhudpPyJ? tJ'DrSm usaemfwdk@ ajyvnfoGm;+yDvdk@
xifae&muae+yD;awmh aemuf ol@xuf}uD;uJwhJyk*d~KvfwifwhJtcgusawmhrS rjzpfbl;/ jzpfw,f oabmvd@k usaemfw@kd
u xifwmayghav? pDpOfwmuwa,muf/ aemuf'Dxuf}uD;wJhyk*~dKvfajymawmh rjzpfbl;/ jzpfw,fqdkwmwa,muf
'DvdkjzpfrSmaygh?
[kwfuJ
uhcJ ifAs? tck (7)ESpf&Sd+yDayghcifAs? qdkawmh aumufcsuftaeeJ@ bmrsm;ajymvdkvJ cifAs?
a=omf 'D[meJ@ywfoufvdk@awmhAsm/ epfemqHk;&H_;jcif;cH&wJholuawmh oleJ@ywfoufwJh epfemr_ukpm;wJh ukpm;
r_awmh cH,lcsifwmayghAsm? 'guawmh Oya'oabmt&awmh 'DvdkyJ&Sdwmaygh? odk@aomfvnf;yJ a':atmifqef;pk=unf&J@
ol@&J@oabmxm;eJ@ywfoufwmtm;vHk;vJ usaemfw@kd uav;pm;w,f? tJ'Dtwdkif;vJ usaemfwdk@u vdkufemaqmif
&Gufzdk@twGufvJ usaemfwdk@rSm usaemfwdk@ 'g usaemfw@kd pdwfapwem&Sdw,fAs? 'gu bmvJqdkawmh EdkifiHa&;tusOf;
orm;awGtm;vHk; v$wfay;r,f/ tzGJ@csKyfeJ@ywfoufv@kd 'DvkdyJ zG@J pnf;+yD;awmh zGihfcGifhay;r,f/ aqG;aEG;wm&Sdwmu
tm;vHk; olwdk@&J@zGJ@pnf;yHktajccHOya'jzpfjzpf/ olw@kd aqmif&GufwJhudpPudkvnf;yJjzpfjzpf 'Drdkua&pDusatmif tay;t,l
vkyf+yD;awmh wa,mufeJ@wa,muf Concession awGayghAsm/ tay;t,lvkyf+yD;awmh av#mhp&m&Sdwmtm;vHk; av#mh
p&m&Sdwm av#mh+yD;awmh usaemfwdk@ 'D ta&;}uD;wmu zG@J pnf;yHktajccHOya'uvnf; ta&;r}uD;ygbl;? ta&;}uD;
wmu tcsif;csif; tckae&SdwJh wdkif;&if;om;awGaum/ usaemfwdk@aum tm;vHk; a&S@quf+yD;awmh 'Davmufawmif
usaemfwdk@EdkifiHawmfrSm EdkifiHa&;/ pD;yGm;a&;/ usef;rma&;/ ynma&; pojzifh tJ'gawGudk usaemfwdk@ ukpm;csifwhJtaeeJ@
tm;vHk; 'Dvdktajz&Smvdkuf+yD;awmh a&S@ wa,mufe@J wa,muf ,Hk=unfudk;pm;r_&atmif }udK;yrf;vHk;yrf;oGm;wJh
wdkif;&if;om;awGtygt0ifayghAsm/ ,Hk=unfudk;pm;EdkifatmifvkyfwhJ[muom tajzygv@kd usaemfu tJvdkyJjrifw,fAs?

'D tck a&G;aumufyGJawG bmawG vkyfvJ 'DvkdykHpHrsdK;eJ@uawmh b,fvdkvmOD;rvJawmh rajymwwfbl;ayghAsm? pum;OD;


oef;vJ rajymcsifygbl;?

vGwfvyfwJhtm&StoH we*FaEGpum;0dkif;wGif OD;wifOD;. 'DyJ,if;wdkufckdufcH&r_tawG@t}uHK jyefvnf&Sif;jycsuf


(29(29-5-2011)
aomw&SifawG r*FvmygcifAsm? 'Duae@ jrefrmouU&mZf 1373 ckESpf/ uqkefvjynfhausmf (12)&uf/ c&pf
ouU&mZf 2011 ckESpf/ arv (29)&uf we*FaEGae@n vGwfvyfwJhtm&StoH tm&ftufzfat&J@ jrefrmydkif;tpDtpOf
awGudk tar&duefjynfaxmifpk 0g&Sifwef'DpD+rdK@awmfuae wdkuf&dkuftoHv$ifhaeyg+yD cifAsm?
tm&ftufzfat we*FaEGpum;0dkif;
aomw&Sifrsm; &$ifvrf;csrf;ajrh=uyg&@J vm; cifAsm?
tm&ftufzfat we*FaEGpum;0dkif;udk pwifygawmhr,fcifAsm/ 'DtywftwGuf usaemfzdwf=um;xm;wJh
yk*~dKvfrsm;eJ@ t&ifqHk; rdwfqufay;yg&ap? yxr wOD;uawmh trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf 'k-OuU OD;wifOD;yg? tef
u,fOD;wifOD; usef;rmyg&J@vm; cifAsm? usef;rmygw,fcifAsm? aumif;pGm=um;&ygw,fcifAsm? [kwfuJh/ aemufwOD;
uawmh trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf A[dktvkyftr_aqmiftzG@J 0if OD;tkef;}udKifyg? OD;tkef;}udKifa&m usef;rmyg&@J vm;
cifAsm? usef;rmygw,fcifAs? [kwfuJh aemufqkH;wOD;uawmh e,l;a'vD+rdK@rSma&muf&SdaewJh 1990 jynfo@l v$wf
awmfudk,fpm;vS,f OD;wifhaqGyg? q&mOD;wifhaqG aeaumif;&J@vm;cifAs? [kwfuhJ/ aeaumif;ygw,fcifAsm? aus;Zl;
wifygw,fcifAs?
aomw&Sifrsm;cifAsm u|efawmfwdk@ 'DtywfrSm 'D 'DyJ,if;ta&;tcif;jzpfyGm;wJhumveJ@ wdkufqkdifaeovdk/
trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf jynfvHk;u|wftEdkif&cJhwhJ 1990 a&G;aumufyGJumveJ@vJ wdkufqdkifaeygw,f? tJ'Dawmh
'Dta=umif;t&mawGay:rlwnf+yD; vuf&SdaemufqkH;tajctaeawGudk usaemfwdk@ yg0ifaqG;aEG;=uzdk@ &nfrSef;xm;yg
w,fcifAs?
tJ'Dawmh tefu,f OD;wifOD; cifAsm/ 'D 'DyJ,if;ta&;tcif;umvu tawG@t}uHKav;awG usaemfwdk@udk jyef+yD; ajymjy
ygOD; cifAsm?
[kwfuJh trSefuawmh ajymr,fqdk&ifawmh aemufcHuae pajym&rSmayghAsm? tJ'Davmufxd roGm;awmhygbl;?
aemufcHta=umif;qdkwmu olwdk@&J@ 'D 'DyJ,if;jzpfz@kd [mudpPudk }udKwif}uHpD+yD; vkyfcJhw,fqdkwmudkawmh xif&Sm;apcsif
vdk@ ajymcsifwmyg? 'guawmh 'D aemufqHk; a':atmifqef;pk=unfe@J usaemfw@kd pnf;&Hk;a&;c&D;xGufwhJtcgrSm rEWav;
rSmuawmh 'guawmh olwdk@ 'D }uHhzGwfwdk@ bmwd@k u odyfawmifhw,fjyKw,fqdk+yD;awmhayghAsm/ rEWav;rSmawmh 'g
a':atmifqef;pk=unfvmwmudk olwdk@ prf;oyfwhJtaeeJ@ vmcdkif;vdkufwmaygh? tJ'DrSmwifyJ a':atmifqef;pk=unf
bufrSm vma&muf+yD;awmh usaemfwdk@ }udKqdk=uwJhvltkyfu tifrwefudk }uD;rm;+yD;wJhtcg tJ'D}udKqdkwhJ[m[m
usaemfwdk@ txl;ojzifh vli,fydkif;awGeJ@ vlvwfykdif;awGu trsm;qHk;yg0ifvmwm jzpfvmw,fqdkwJh tajctaeaygh
Asm? tJ'DrSmuvJyJ vlvwfydkif;awG/ vli,fydkif;awGuvJ t&ifwkef;uawmh tefwDw@kd / bmwd@k ac:ae=uuae+yD;awmh
tarvdk@ pac:wJhtcgyJAsm? tJ'DrSmp+yD;awmhum vli,fawGuvJ olwdk@&J@wifjycsufawG ajym&if;qdk&if;uae+yD;awmh
jyefvSefaqG;aEG;=uwmawGu tawmfyJ usaemfw@kd tJ'DrSm }uD;us,fygw,f? tifrwefvJ us,fjyef@ygw,f? xm;yg
awmhAsm? tJ'Daemufydkif;up+yD;awm wjznf;jznf; wjznf;jznf; usaemfwdk@ =um;wmav;awG &Sd=uwmaygh? tao;pdyf

awmh rajymygbl;Asm? yxr rGefrSmupw,f? usaemfw@kd rk'Hkwdk@/ usaemfwdk@ oHjzLZ&yfwdk@ +yD;oGm;wJhtcgrSm usaemfw@kd
'g aemufupDrHwJh tzGJ@0ifvlawGudkac:+yD;awmh ar;wmjref;wm jzpfwm? tJ'grSm a':atmifqef;pk=unfu wm;qD;+yD;
awmh awmif;qdkwJhtwGuf 'gawG[m tqifawmhajyoGm;w,f? awmifilrSmqdkvk@d &Sd&ifvJ }uHhzGwfu qdkif;bkwf}uD;awG
wif+yD;awmh e,fcsJ@tm;udk; ykqdef&dk;/ tqdk;jrif0g' qef@usif=u/ e,fcsJ@tm;udk; ykqef&dk; tvkdr&Sd bmnmatmfwJh
qdkif;bkwf}uD;wifw,f? tJ'gudkvnf; jynfolvlxkuvufrcHvdk@ olwdk@jyefjzKwfay;vkduf&w,f? tJ'gawG jzpfchJw,f?
xm;ygawmh 'gawmh p+yDayghAsm? aemuf &Srf;jynfc&D;pOfayghaemf vm;&d_;rSmvJ t}uD;tus,f}udKw,fAs? xm;ygawmh?
tJ'geJ@ usaemfwdk@ aemufqHk; rlq,fa&mufwhJtcgusawmh vltkyfawGu}udKqdkrSmeJ@ ywfoufvdk@ r}udKqdk&atmifqkd+yD;
awmh/ qdkifawGydwfcdkif;/ wnf;cdkr,fhae&mawGukd wnf;cdkcGihfr&Sdbl; &yfqdkif;cdkif;/ aemuf+yD;awmh xrif;au|;zd@k / pm;zd@k
aomufzdk@ae&mawGudkvnf; jyifxm;wmawGudkydwfcdkif;/ tJ'Dvkdjzpfw,fAs? tJ'DtcgrSm tifrwefaus;Zl;wifp&m
aumif;wmuawmh w-p-n As? w-p-n uawmh/ oluawmh/ wdkif;&if;om;pnf;vHk;nD!Gwfa&;ygwDayghAsm? olu
tJ'DrSm&SdwJh v$wfawmfudk,fpm;vS,fuawmh 'g usaemfw@kd SNLD udk &H_;wJhvlygyJ? olwk@d u oli,fcsif;yJwJh? 'Drdk
ua&pDa&;aqmif&Guf=uwmyJwJh? tckvdkvkyfwmawmh raumif;bl;wJh? tJ'Dawmh 'DvdkvkyfwmrsdK; olwdk@vJr}udKufzl;wJh?
tJ'Dawmh 'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_jcif;nDwlwJhtm;avsmfpGm olw@kd [m 'gukdtm;ay;axmufcHwhJoabmtaeeJ@ w-p-n
u usaemfwdk@udk aumif;rGefpGm{nfhcHvdkufw,fAsm? au|;arG;jyKpkvdkufw,fAsm? tJ'DrSmjzpfaewJh/ jyKaewJh udpPawGukd
vnf;yJ tJ'DrSm tpDtpOft& awG@vdkuf&awmh ajyvnfoGm;w,fayghAsm?
odk@aomfvnf;yJ bmjzpfvmvJqdkawmh 'Dae&mrSm eJeJ usaemfwdk@ t=urf;zufcsifwmav;awG awG@&+yDAs?
a':atmifqef;pk=unfoGm;wJhae&mrSm txl;ojzifh tdrfawGbmawG0ifwhJae&mrSm "mwfyHkuyf&dkufwmwd@k 'gawGvkyf
vmawmh vli,fawGeJ@pjzpfw,fAs? aemufwcg qufoGm;wJhtcgusawmhvnf;yJ rdk;nif;wdk@/ rdk;aumif;wdk@rSmvJ vltkyf
awGeJ@csD+yD;awmh wcgxJ usaemfwdk@ cke atmfckdif;wmayghAsm? 0dkif;armfrSmqdkvdk@&Sd&if olw@kd ausmif;om;vli,fawGeJ@
ywfouf+yD;awmh txGufrSm a':atmifqef;pk=unfoGm;wmudk ckevdkyJ uav;awGatmfcdkif;+yD;awmh a':atmifqef;
pk=unfum;vJjzwfoGm;a&m cav;awGu olw@kd atmfwhJuwfjym;awGbmawGudk v$ifhypf+yD;awmh armfawmfqkdifu,f
awGeJ@a&m/ a':atmifqef;pk=unfaemufvdkuf+yD;awmh w&m;yGJvm+yD;em;axmif=uw,fAs? aemuf+yD;awmhwcg usaemf
wdk@ Aef;armfoGm;wJhtcgusawmh tJ'D Aef;armfrSmvJyJ usaemfwdk@ n vif;tm;}uD;av; 0ifwmayghAsm? vrf;rSm rdk;awG
&Gm/ bmawG&Gmqdkawmh tJ'DrSmwifp+yD;awmh um;udk tJ'DrSm }uhHzGwf/ pGrf;tm;&SifqkdwhJolawG xifyg&@J Asm? olwdk@u &dkuf
wmav;awG/ &dkufwmqdkwm armfawmfum;udk&kdufwmayghav pjzpfvm+yD? tJ'DvdkeJ@ vmvdkufwJhOpPmu rdk;ukwf=u
awmh wcJeuf}udK=uw,fAs? tJ'DrSm yGJu+yD;+yDayghAsm? we,fvHk;/ w&GmvHk;u tHk;tHk;u|ufu|uf a':atmifqef;pk=unf
udk}udKvdkufwm[m tifrwef}uD;rm;wJh}udKqdkr_yJ? tJ'DuxGufvmwJhtcsdefup+yD;awmhum eJeJav; usaemfwdk@ aESmifh
,Sufwmav;awG bmav;awGu xif;vmwmayghAsm? b,fae&mrSmydkqdk;vJqdkawmhum usaemfw@kd 'D usnfaxmuf
aygufqdkwmu pOfhuluae+yD;awmh rwW&mudkoGm;wJhvrf;rSm usnfaxmufayguf&dSw,f? tJ'D&Gmra&mufcif wae&mrSm
}udKqdkwJhae&mrSm usaemfwdk@ }udKqdkaxmufcHwhJ w&m;yGJvmem;axmifwJhvlawG[m tJ'D usaemfwdk@ 'D pGrf;tm;&Sifw@kd e@J
tm;ay;wJhol ajrmufay;wJhol olcdk;ol&rf;awGayghAsm? wufrhJolawGudk avmufpvHk;eJ@ypfwmwdk@ bmwdk@ p+yDAs? tJ'geJ@
usnfaxmufaygufuvJ awmfawmfp+yD? usaemfw@kd pOfhul;udk0ifwJhtcgrSmvJ wvrf;vHk; tJ'DvdkyJ aemufuae+yD;awmh
atmfw,f? avmufav;awGeJ@ypfw,f? vdkufwmwmyJAs? vdkufvm+yD;awmh tJ'D usaemfwdk@ rwW&mudk pOfhul;a&muf
vdk@ w&m;yGJvkyfwJhae&mrSmvJ tJ'D avmufpvHk;awGe@J ypfwmu wa'gif;a'gif;w'def;w'def;yJ? 'dkifemum;}uD;(2)pD;eJ@
a&S@eJ@aemufeJ@ydwf+yD;awmh tzGJ@csKyf&J@&Hk;xJrSm pnf;&Hk;a&;vkyfwmudk pypfaewmyJ? tJ'Dawmh usaemfu wdkifcsufoGm;zGihf

w,fAs? wdkifcsuftzGifhrcHbl;? 'geJ@ usaemfu tzGifhrcH&ifw&m;pGJr,fvdk@ajymawmhrS olw@kd tzGifhcHw,f? wdkifcsufawGzGifh


cJhwJh[mvnf;yJ 'Dae@txd ac:+yD;awmh usaemfhudk ppfwm ar;wm pHkprf;wmvJ wcgrSrvkyfbl;? txl;ojzifh usnf
axmufaygufrSmjzpfwmqdk&if b,favmufxdqkd;vJqkd&if 'Dvrf;udkydwf+yD;awmh tJ'D 'dkifemum;}uD;wpif;ay:rSm tay:
u avmfpyDumatmfvH tus,f}uD;/ (4)ck/ a&S@(2)ck/ aemuf(2)ck/ wyf+yD;awmh oHykH;awG&dkufwD;+yD;awmh vrf;rSmydwf+yD;
atmfaewm tJ'Dawmh usaemfwdk@aumifav;awGu rcHEdkifvdk@ ypfrdwmudk usaemfw@kd u a':atmifqef;pk=unfu
bmrSjyefrvkyf&bl;qdkawmh usaemfwdk@ bmrSjyefrvkyfbl;? 'gayr,fv@kd usaemfuawmh wdkifwmayghAsm? tJ'DrSm&SdwhJ
&Jwdk@/ bmwdk@? &Jqdkwm oHk;yGifh&JawG/ bmawG usaemfw@kd 'gudkvkyfOD;qdkvJ olwdk@u odyfa=umufae=uw,f? usaemf
wdk@udk twif;yJoGm;cdkif;aewmyJ? tJ'DvdkyJ? usaemfxifw,f? tJ'Dnu pOfhul;uae+yD;awmh usnfaxmufaygufudkjyef
tdyfwJhtcsdefrSm usaemfu &dkufawmhr,fvdk@awmifxifaewm? 'gayr,fh uHaumif;csifwmu tJ'DpOfhul;u&SdwJh usaemf
wdk@ jynfolvlxkxJrSm trsdK;orD;tkyfAs? awmfawmfrsm;w,f? olwdk@u usaemfwdk@ jyefwJhum;}uD;udk vltkyfeJ@vdkufydk@
wm? tJ'geJ@ jy\emray:oGm;bl;? tJ'DrSmxJu t&dyftrGufawGujyae+yD? vdkuf=u+yD;awmh aemufawmh usaemfwdk@
rwW&musawmh ydkqdk;w,f? rwW&musawmh a':atmifqef;pk=unfw&m;yGJrSm tJ'Dcke pGrf;tm;&SifqdkwJhvlawGayghAsm?
olwdk@cdkif;xm;wJhaumifawGaygh? tJ'DvltkyfxJrSm oHyHk;}uD;awGwD;/ bmawGwD; qlqlylylvkyfw,fAs? vkyfawmh
a':atmifqef;pk=unfuajymwmu 'Dvdk[meJ@ywfoufvdk@ a[mcsifw,fqdk&ifvnf; oyfoyfa[myg? usrwdk@ 'DyGJwyGJ
udk at;at;aq;aq;a[mvdkufygr,f? a[m+yD;vd@k &dS&if &Sifw@kd }udKufwJhOpPm 'DvltkyfyJjzpfjzpf/ b,ftkyfyJjzpfjzpf quf
+yD;awmh ajymcsifwm/ qdkcsifwm a[mwm vkyfyg? vkyfykdifcGihf&Sdw,f? tJvdkvkyfwmvJ r&bl;As? r&awmh tJ'Dem;&SdwJh
bkef;}uD;ausmif;u bkef;}uD;ausmif;awG&Sdwmudk;? oHCFmawmfawGuqif;vm+yD;awmh tJ'DaumifawGudk axmfvm*sDeJ@
vdkuf+yD; armif;xkwfwmyJ? tJ'Dawmhvnf; a=umufvef@+yD;awmh wcgxJxGufajy;oGm;wmyJ? usaemfwdk@ rwW&muae
vmawmhvJ wvrf;vHk;ygyJ/ 'kuQjzpfwm? aemuf rEWav;rSmtdyf/ rEWav;rSm wpf&uf/ ESpf&ufem;+yD; pxGufawmhvJyJ
awmufav#muf 'kuQay;vmwmyJAs? tJ'DvkdawG@&wJhOpPmu t&SdefawGu wufwuf vmvdkufwJhOpPmu tJusaemfwdk@
awmfawmfav; olwkd@u &rf;&rf;um;um;av;awG jzpfvmw,f? jzpfvmwJh[mudk usaemfwdk@odawmh vHk+cHKa&;eJ@ywf
oufvdk@ wm0efygwJholawGudkvJajymw,f? 'ge@J ywfoufwmtm;vHk;udk 'DvdkjzpfaewJh tajctae/ usaemfhudkvJyJ jrif;rl
rSmajymaewkef;rSm OuUu qufw,f? 'DvkdyJ rif;wdk@ vltkyfwtkyfu }uHhzG@H toif;uawGeJ@ pGrf;tm;&SifqdkwmawGu
rHk&GmutaqmuftODwckxJrSm &dkufzdk@usifhaew,f odw,fqkdwm wdwdusus&+yD? tJ'Dawmh rif;wdk@ 'geJ@ywfoufv@kd
owdxm;oGm;ygqdkwm tJ'gudkvJ olwdk@udkvJ usaemfuajymw,f? 'DzufuvJ OD;atmifa&$wdk@uvJ wdkif=um;csuf 'Dvdk
jzpfaew,f/ 'geJ@ywfoufvdk@ vHk+cHKa&;wm0ef,lwJhyk*~dKvfawG yl;aygif;aqmif&Gufyg 'DzufuzGifhw,f? OD;atmifa&$eJ@
usaemfeJ@pum;ajym&w,f? tJ usaemfwdk@qufoGm;w,f? rHk&GmuvJ wcgxJ p0ifuwnf;u }udKqdk=uwmt&rf;yJ?
tJ'Dawmh rHk&Gm0if0ifcsif; axmifhauG;av;wckem;rSm tauG;av;wck&Sdw,f? vrf;csdK;taumufav;wck&Sdw,f? tJ'D
rSm pGrf;tm;&Sif/ bmnmayghAsm? tJ'DvlawGu &dkufr,fhvlawGu (340)avmuf &Sdw,f? tJ'D (340)&Sdwmudk
bkef;}uD;awGu a&S@em;rSm vufawGeJ@wef;xm;+yD;awmh rif;wd@k 'Dvdkrvkyf&bl;qdk+yD;awmh oHCFmawmfawGuae+yD;awmh
tJ'D ckevkyfr,fholawGudk wm;xm;wJhtwGuf tJ'DrSmbmrSrjzpfbl;? tJ'DrSmvnf;yJ =unfhvdkufwJhtcgrSm &dkufr,fhol
awGu awmfawmfav; vlrdkuf&rf;um;awGygyJ? bkef;}uD;awGu a&S@uae+yD;awmh wdk@e,fxJrSm 'g rvkyf&bl;/ rjzpf&bl;
qdk+yD;awmh usaemfwdk@udkvdkufydk@wJh oHCFmawGua&m/ rHk&GmrSm&SdwhJ oHCFmawGa&m tJ'DrSm xkeJ@ a&S@uae+yD;awmhwm;
xm;vdkufawmh bmrSrjzpfbl;? 'gayr,fvdk@ usaemfu tajctaeawmhodae+yDav? aemufwae@ rHk&GmuaepxGufwhJ
tcgusawmh bkwvifra&mufcifrSm usaemfw@kd aemufuvlawGygrvmbl;? tJ'DygrvmwJhtcgusawmh a':atmifqef;
pk=unfwdk@u usaemfwdk@u [dkaemufydkif;rSm bmjzpfaevJ=unfhawmhum v$wf=unfhawmh/ v$wf=unfhwhJvlvJjyefrvm

bl;? tJ'Dawmh od+yDav? tJ'Dawmh olwdk@ aemufuvdkufwJholawGukd p+yD;zrf;+yDaygh? zrf;wJhtjyif bmowif;&ovJ


qdkawmh 'dkifemum;awGeJ@ aemufuae+yD;awmh wkwfawG bmawGeJ@ vufeufawG udkif+yD;awmh um;av;pD;[m aemuf
u xufcsyfruGmvdkufvmw,fqdkwm wdwdusus usaemfw@kd owif;&+yDAs? &awmh usaemfwdk@ owdxm;oGm;wmaygh?
toHoGif;aepOfrSm OD;wifOD;&J@ w,fvDzkef;vdkif; jywfawmufoGm;wJhtwGuf =unf&GmrSm tJ'Dnaecif;u jzpfysufcJhyHkudk
t&ifumvawGu usaemfwdk@ tm&ftufzfatudk OD;wifOD;ajymqdkcJhwJh rSwfwrf;zdkifxJuae aumufE_wf+yD; tckquf
vufwifjyrSm jzpfygw,fcifAsm?
=unf&Gma&mufvmwJhtcgusawmh =unf&GmrSm wcg&yfw,f? tJ'Dawmh eJeJvnf;arSmifpysdK;+yD/ arSmif+yDayghAsm?
tJ'Dawmh =unf&Gmuae rD;awGbmawGxGef;+yD; um;rD;xGef;+yD; oGm;ae&+yD? a':atmifqef;pk=unfum;xGufvm+yDqkd+yD;
usaemfuvJ qufxGufawmh um;&yfoGm;jyef+yDqkd 'Dvkd usaemfwdk@u jrifw,fAs? tJ'Dawmh um;&yfoGm;+yDqkdawmh
usaemfvJ tJ'DrSm&yfapmifhjyefa&m? &yfapmifh+yD; aemufwcg xGufvmjyef+yDqdkawmh usaemfvJ eJeJxGufvmjyefa&m?
aemufwcg &yfoGm;jyefa&m? aemufwcg&yfoGm;awmh tJ'Dtcgusawmh aemufuvdkufvmwJh armfawmfqkdifu,fawG
a&m/ bmawGa&m/ uav;awGa&m/ vli,fawGu tukefvkH;a&S@a&mufvm+yD;awmh aemufrSm&dkufukef+yD pajymwmyJ?
tJ'DrSm &dkuf+yD aemufuvdkufvmwJh 'dkifemum;uvlawGu tukefqif;+yD;awmh =unf&GmuvlawGa&m/ tJ'DrSm}udKwJhvl
a&m tukef&dkufukef+yD bm+yDqdkwJh[mawG vmajymawmh/ oHCFmawmfawGua&m/ ausmif;om;vli,fawGua&m
a':atmifqef;pk=unfum;udkvJ vHk+cHKr_ olwdk@ ywfywfvnf0kdif;+yD;awmh apmifha&Smufw,f? usaemfhum;udkvJ ywfywf
vnf0dkif;+yD; olwdk@apmifha&Smuf=uw,f? tJ'Dawmh olw@kd u tb rqif;eJ@ usaemfhudkawmh tb rqif;eJ@ [dkrSm &dkuf
ukef+yD/ tEW&m,f&Sdw,f? 'ga=umifhrdk@vdk@ tb rqif;eJ@ olw@kd ajymae=uw,f? ajymawmh usaemfu r[kwfbl; qif;&
r,f/ igqif;r,f rqif;vdk@rjzpfbl;? bmjzpfv@kd qkd aemufrSm a':atmifqef;pk=unfum; usefaew,fqkd usaemfu
um;qDudk usaemf a':atmifqef;pk=unfum;qDukdjyefw,f usaemfwdk@ rDwm(50)avmuf&SdrSmayghav? (50)ywf0ef;
usifavmuf&Sdr,f? usaemfwdk@um;u nmzufaZmif;av;awGrSm tukef&yfxm;w,f? tck[muawmh usaemfw@kd
xdk;&yfwJh [mu b,fzufaZmif;rSm tukefvkH; c% ,m,D&yfxm;vdkufw,fayghAsm? &dkufw,fqdk usaemfqif;wm
a':atmif qef;pk=unfum; a':atmifqef;pk=unfum;u olu Double Cap As? Double Cap qdkawmh
olutv,fcef;rSm oluvHk+cHKw,f? 'gayr,fh usaemf&yfvkduf+yD;awmh a':atmifqef;pk=unfudk vSrf;ajymwmayghav?
[dkrSm &dkufukef+yDqdk olodw,f? usaemfhpdwfxJrSmuawmh 'Dae&m tEW&m,frsm;wJhae&m/ vHk+cHKwJhae&mudk usaemf
ydk@csifw,f? tJ'ga=umifh usaemfu ol@udkwcgxJ um;udkxGuf+yD;awmh eJeJxGufz@kd usaemfuajymw,f? a&S@em;av;udk
xGufzdk@ eJeJxGufvdkuf+yD;awmh eJeJav;vGwfatmifaevdkufz@kd usaemfu tJvdkajymw,f? ajymwJhtcgusawmh a':atmif
qef;pk=unfu roGm;bl;wJh/ olu jiif;qefw,faygh? roGm;Edkifbl;aygh? usaemfwdk@ 'D aemufu oleJ@ vdkufydk@wJhvlawGudk
'Dvdk&dkufESufaewmudk/ aemuf =unf&GmuvlawGukd &dkufESufaewmudk ol 'DvlawGudkpGef@+yD; olroGm;Edkifbl;aygh? xyfwl
xyfr# 'D[m olcHpm;r_&Sdw,fqdkwJh taeeJ@ olroGm;bl;As? roGm;awmh usaemfuvJ pdwfylwmayghAsm? pdwfyl+yD;awmh
'Dvdkqdk &if tEW&m,fb,favmuf }uD;vJqkd+yD; usaemfvJ a':atmifqef;pk=unfem;udk aemufuum; aemufwef;u
um;udk usaemfu oGm;+yD;awmh tjrefajy;=unfhwmaygh? ajy;=unfhawmh yxr rEWav;uvdkufvmwJhum;/ aemufum;
wpD;avmufa&mufawmh usaemfvSrf;=unfhvkdufawmh bmawGjrifvJvdk@qdkawmh cyfvSrf;vSrf;av;yJ odyfra0;bl;
usaemfjrifwmaygh? jrifwmu bmjrifvJqdkawmh tJ'Dem;rSm rD;avmifaewJhtwGuf rD;teD rD;eDaygh? tJ'g}uD;u tay:
rSm aumif;uifrSm &Jaewmjrifw,f? aemuf a&S@rSmvnf;yJ um;oHk;pD;/ um;oHk;pD;awmh[kwfrSmaygh bmvd@k vJqkdawmh

rD;tvif;a&mifxdk;wm um;wpD;/ ESpfpD;uxdk;wmu tvif;a&mifu olutjzLa&mif tJ'g xif;aew,f? tJ'D xif;ae


wJh=um;xJrSmu tJ'DrSm wcgxJ [dk &dkufwm/ ESufwmawG/ qlwm/ nHwmawG/ atmfwm/ [pfwmawGjzpfae=uw,faygh
Asm? usaemfvJ odyftEW&m,f}uD;rm;ae+yD qdk+yD;awmh tJ tJ'Dvdkajymaewkef;rSmyJ tJ'D cke&dkufwJhtkyfuvlawGu
a&S@um;awGwdk;armif;vm+yD;awmh tJ'D usaemfw@kd aemufuum;udk p&dkufwmaygh? p&dkufawmh tJawmh usaemfvJ
uref;uwef; tEW&m,f&Sdw,fqdk ajy;vm+yD;awmh a':atmifqef;pk=unfudk tajctaeajymjy+yD;awmh um;udka&$@z@kd
usaemfuajymw,f? roGm;bl;ajymw,f ol? tJ'Dawmh usaemfu [dk um;atmufu uav;udkajym+yD;awmh usaemf
uum;udkwGef;vdkufw,f? *D,mjzKwf+yD;awmh tJ'gvJ oluvufrcHbl;As? tJ'Dawmh um;}uD;u b,fvdkrSra&G@bl;? tJ'D
vdkajym&if;qdk&if; aemufum;udk usaemfwdk@ &dkufwmod+yDaygh? a':atmifqef;pk=unfaemufum;udk&dkuf &dkuf+yDqdkawmhvJ
ckrauG;a=umfoHawGeJ@ qef@usif=u/ [m &dkuf[m bmnm atmfoHawG/ nmoHawGvJygwmayghAsm? ygawmh tJ'DrSm
udkwdk;vGifu vSrf;atmfw,fAs? b,fvdkatmfvkdufvJqkdawmh 'Dum;u a':atmifqef;pk=unfum;/ a':atmifqef;
pk=unf/ rif;wdk@ &dkuf&if ArmjynfrSmbmjzpfukefrvJ rif;od&@J vm;? aemuf+yD;awmh EdkifiHwumrSmvJ bmjzpfr,fqkdwm
rif;wdk@od&J@vm;? tJvdkajymvdkufwJhtcsefrSm usaemf owd0ifvm+yD;awmh usaemfu a[haumifawGqdk+yD; vSrf;atmf
w,f? r&dkufeJ@/ rvkyfeJ@ tus,f}uD;atmfw,f? atmfwhJtcg eJeJ puUef@ydkif;av;awmh wef@oGm;w,f? puUef@ydkif;av;yJ
wef@oGm;wJhtcg aemufrSmygwJholawGu t&yf0wfe@J usaemfwdk@ ykqdk;wdkwdkeJ@ cg;ywfeJ@ vufrSm olwdk@ trSwftom;eJ@/
vufrSm wkwfawGvm;/ 'g;awGvm; udkifxm;w,f? rJrJ arSmifarSmif}uD; rjrif&bl;? tJ'Dawmh tJ'DaumifawGu [dk
cJawGeJ@ tjyifuypfw,f? cJawGeJ@ tjyifuypfw,f? 'DaumifawG&kduf &dkufuG/ bm[ qdk+yD;awmh nmoHay;aew,fAs?
ay;awmh a&S@u&dkufr,fhvlawGu wcg &dkufr,fjyifjyefa&m? usaemfwdk@u ukef;wcgatmfjyefa&m rvkyfeJ@ r&dkufe@J wcg
eif;uef ukef;+yD;awmhatmfw,f usaemfu? usaemf atmfw,fAs? atmfwmudk tJ'Dawmh olw@kd u eJeJav;wef@oGm;
w,f 'gayr,fh 'DaumifawG &dkufawmhr,fqkdwm odw,f? odawmh usaemfu eJeJav;aemufqkyfvkdufw,f? aemuf
qkyfvkdufw,fqkdwmu a':atmifqef;pk=unf&@J Cap &J@a&S@em;u abmeyfab;em;udk usaemfu eJeJav; cGmvdkuf
w,f? usaemfu tJ'DabmeyfbufudkqkwfwhJtcgusawmh vJw,f? um;utedrfhtjrifhqdkawmh aZmif;eJ@xd+yD;awmh
usaemfuvJw,f? vJvnf;vJwJhtcsdefrSm usaemfu csufjcif;xvdk@r&bl;? 'gayr,fh xvJxvdk@ tJ'DrSm wcgxJ p&dkuf
ae+yDAs? &dkufawmh usaemfawmfawmfhudkpdk;&drfylyefaew,f &dkufae+yD um;u Cap qdkawmh txJudkvHk;0&dkufvdk@r&bl;
vHk+cHKa&;uav;awGu ab;rSmu usaemfw@kd 'D a':atmifqef;pk=unfbufrSmuyfaewmuae+yD;awmh [dkzufu
t&dkufvGwfwJhae&mrSm uav;awGu pk+yD;awmh &yf+yD;awmh aeawmh um;ukdyJ&dkufwJhtoHawG =um;aewm? tJ'Dawmh
tJvdkvJajyma&m usaemfvJrwfwyfvJ &yfvkdufa&m abmeyfab;em;u usaemfvJ eJeJav; xvJxvdkufaum um;u
0l;qdkxGufoGm;w,f? xGufoGm;wJhtwGuf usaemfhpdwfxJ trav; 0rf;omvdkufwm rajymeJ@? bmjyKvdk@vJqkdawmh [m
'DtEW&m,fw&yfawmh vGwfoGm; +yDaygh?
[kwf+yD tefu,f tJ'Dawmh 'DyJ,if;eJ@ywfoufwJh a0zefoHk;oyfcsufav; usaemfhajymygvm;cifAs?
trSefuawmh 'D 'DyJ,if;udpPeJ@ ywfoufwmuawmh Oya'twdkif;uawmh usaemfwdk@ 'D epfemolrsm;taeeJ@
ukpm;r_ayghAsm/ ol@twGuf epfemwJh'%fukd ukpm;r_awmh &apcsifwmayghaemf? bmvdk@vJqdkawmh [dk aowJhvlvJ ao
oGm;w,f? a=uwJhvlvJ a=uoGm;w,f? tusOf;uswhJvlvJ usw,f? tusOf;us+yD;rS aooGm;wmawG&Sdw,f? pojzifh
aygh usaemfwdk@udk,fwdkifvnf;yJ 'g axmifuscH&w,f? tdrfcsKyfuswmawGbmawG xm;ygawmh? a':atmifqef;pk=unf
vnf; tvm;wlyJaygh? tJ'gawGtay:rSmawmif usaemfw@kd u [dk a':atmifqef;pk=unfajymwJhudpP tifrwefyJ usaemf

wdk@ +idrf;csrf;a&;twGufudka&S;&_ygw,f? 'geJ@ywfoufwmtm;vHk;udk olu tr_tcif;awGbmawG vkyfcsifwhJ[m r&Sdyg


bl;wJh? odk@aomf 'DudpPeJ@ywfoufwmtm;vHk;onf trSefw&m;ay:aygufzdk@awmhvdkw,f? 'DtrSefw&m;ay:rSm b,fo@l
b,fol@udkrS ta&;,lzdk@ jyKzdk@ xm;zdk@ r[kwfygbl;? od@k aomf 'g[m aemifaomtcgrSm 'D[monf oifcef;pm&,lz@kd
twGuf trSefw&m;udkazmfxkwfoGm;+yD;awmhum trSefw&m;jzpfwJhtwGuf aemifvmaemufom;awGtaeeJ@ oifcef;
pm&,lzdk@aygh tJ'Dvdkuawmhjzpfoifhw,f? epfemoGm;olrsm;twGufudkvnf;yJ olwdk@eJ@xdkufwJhtm;avsmfpGmayghaemf/
xdkufoifhwJh usaemfwdk@ ukpm;r_ usaemfw@kd oufomr_ &,lcsifw,fwJh? 'gav;awmh oluajymwm&Sdw,f? 'g[m
uwdu0wfxdawmif olwdk@ajymqdkbl;wJhtxdawmif &SdchJbl;w,f? 'gvJ a':atmifqef;pk=unf usaemfwdk@ajymwJhtxJ
rSmvJ 'g ygygw,faemf? qdkawmh t"dy`m,fuawmhAsm 'ge@J ywfoufwmtm;vHk;uawmh aemif 'gvdkrsdK; rjzpfapcsifbl;?
rjzpf&bl;Asm? 'Dvdk wcgxJ 'D qdk;qdk;&Gm;&Gm;&dkufESufr_}uD;jzpfwJhtxd[m aemifvmaemufom;awGtwGufukd 'grsdK;xyf
rjzpf&atmif oifcef;pmaumif;,lwJhtaeeJ@ vkyfxm;zd@k twGufudkawmh pHkprf;ppfaq;wJh[m odyfta&;}uD;wJh rSwfwrf;
rSwf&mtaeeJ@awmh vkyfxm;zdk@aumif;w,fqkdwhJtxdawmh jzpfwmayghAsm?

rZdrowif;XmeESifh udkausmfpkd;vif;awG@qkHar;jref;cef; (30(30-5-2012)


'DyJ,if;ordkif;rSef ay:csifol
vif;bdkbdk - Ak'<[l;ae@/ arv 30 &uf 2012 ckESpf 16 em&D 14 rdepf
('DyJ,if; 9 ESpfjynfh txl;tifwmAsL;)
&efukef (rZdr) ? ? 2012 ckESpf/ arv 30 &ufae@onf 'DyJ,if;ta&;tcif; 9 ESpf jynfhajrmufonfhae@jzpf
onf? 2003 ckESpf a':atmifqef;pk=unf. pnf;&kH;a&;c&D;pOftwGif; 'DyJ,if;+rdK@e,f =unf&GmwGif wdkufcdkufcHcJh&onfh
,if;jzpf&yfwGif rnfolu tuGufcspDrHI rnfol OD;aqmifchJonf/ rnfolrsm;yg0ifcJhonfqdkonfudk ,ae@wkdifazmfxkwf
Edkifjcif; r&Sdao;ay?
jzpf&yfrSefor# ordkif;csnf;yifjzpfonf? ordkif;onf taumif;qHk;Oyrmjzpfonf? ordkif;rS om"u,lqef;ppf
&onf? acwftqufquf ordkif;ppfudk&SmazGwl;qGolrsm;&SdchJovdk ordkif;a=umif;Y urnf;wifrcH0Hholw@kd u jzpf&yf
a[mif;udk zHk;zdajymif;vJ&ef }udK;pm;cJh=uonf?
'DyJ,if;ta&;tcif;udk ordkif;tjzpfrSeftjzpf w&m;0ifay:aygufapvdkolrsm;teuf 'DyJ,if;vkyf}uHr_. t"du
ypfrSwf a':atmifqef;pk=unf vGwfajrmufa&;twGuf tm;xkwfcJholwOD;jzpfonfh xdkpOfu a':atmifqef;pk=unfpD;
eif;onfhum;udk armif;ESifcJhol udkausmfpdk;vif;vnf; yg0ifaeonf?
'kwd,ESpfausmif;om;t&G,fom &SdchJaomfvnf; vkyf}uHr_jzpfpOftwGif; a':atmifqef;pk=unfESifh teD;qHk;ae
&mwGif&SdcJh+yD; rsufjrifoufaovnf;jzpfonfh udkausmfpkd;vif;ESifh 'DyJ,if;udk;ESpfjynfhtjzpf rZdrowif;Xmeu awG@qkH
ar;jref;cJhygonf?
'DyJ,if;udpP 9 ESpfjynfhawmhr,f 'DtcsdefrSm b,fvkdcHpm;&vJ?
jyef+yD;awmh owd&aew,f? bma=umifhvJqkdawmh 'DudpP}uD;u w&m;0ifazmfxkwfEkdifjcif;vnf; r&SdcJhbl;?
tJhwma=umifhvnf; 'D 'DyJ,if;udk t+rJwrf;yJ owd&aeapzd@k twGuf&,f/ aemuf+yD;awmh jy\emt&yf&yfudk b,f
olu b,fvdkpvkyfw,fqdkwmudk jynfoltm;vHk;uodapcsifwJhqENeJ@ 'DESpfukd =unf&GmrSmoGm;+yD; tvvkyfzdk@pDpOfxm;
ygw,f?
tefwDhum;udk armif;jzpfoGm;yHkav;up+yD; jyefajymjyygOD;?
usaemfhtaz OD;udk}uD;u rEWav;wdkif; NLD wdkif;OD;pD;r;(bma&;)vkyfawmh tzG@J csKyfu udpPawGbmawG
&Sd&if usaemfhtdrfuum;awGbmawG oHk;avh&dSw,f? usaemf&,f/ usaemfhtudk&,fu tJhvdkudpPawGrSm vdkufydk@wm&Sd
awmh wdkif;uvl}uD;awGu usaemfwkd@ um;aumif;aumif;rGefrGefarmif;wwfwmodaew,f? tJh'DrSm tefwhDc&D;pOf
a&mufvmw,f? tJh'Dwkef;u usaemfu 'kwd,ESpfyJ&dSao;w,f? Oya' ar*smeJ@? tpuawmh usaemfw@kd u vli,f
taeeJ@ vHk+cHKa&;yJvdkuf&wm?

tefwDhc&D;pOf 'kwd,wacguftaeeJ@a&mufvmawmh um;u|rf;u|rf;usifusifarmif;wwfwJhvl av;OD;vdkw,f


qdkvdk@ usaemfwdk@nDtudkESpfa,muf&,f/ pufr_xJu OD;uH&,f/ armifudkav;&,fqdk+yD; av;a,mufay;vdkufw,f? 'gay
r,fh wu,fwrf;vdkufjzpfwmu OD;udkav;eJ@ usaemfe@J ESpfa,mufyJ?
parmif;awmh OD;udkav;armif;wm? aemuf ucsifjynfe,fc&D;pOfwckvkH; usaemfqufarmif;w,f? ucsifjynf
e,f rdk;ukwf/ oydwfusif;bufuae rEWav;udk0ifw,f? rEWav;uae rHk&Gmc&D;pOfbufawGvnf; usaemfyJqufarmif;
wm aemufqHk; jy\emjzpfwJhae@txdyJ?
ar 30 &ufae@ taetxm;awGudk rSwfrdoavmuf
avmuf jyefajymjyygOD;?
awmufav#muf olwdk@vdkufaESmifh,SufaewJhudpPawGukd owif;awG&w,f? odvnf;odw,f? bmawGvJqkd
awmh }uHhcdkifa&;0wfpHkawGeJ@ vdkuf+yD;aESmifh,Sufaew,fqkdawmh qdk;qdk;0g;0g;}uD; aESmifh,Sufvdrfhr,fawmh rxifbl;?
pDpOfaew,fqdkwJhowif;awG/ aESmuf,Sufr,fqdkwJhowif;awGvnf; =um;w,f? aemuf bkwvifeJ@ rHk&Gmu c&D;pOfudk
vdkufydk@wJh ausmif;om;av;awGtjyefrSm tzrf;cH&w,fqkdwhJowif;vnf; =um;w,f? a&S@ajy;v$wfwJholuvnf; jyef
rvmEdkifbl;? jyefrvmEdkifayr,fh owif;uawmh tqufrjywf=um;aewm?
tJh'Dae@u vrf;a=umif;wck
wckvHk;rSm tefwD&SdaewJhae&mtxd owif;awGa&mufvm;? owif;ydk@r_tpyftquf&Sdaevm;?
&Sdw,f? 'gayr,fh aESmuf,Sufr,fvdk@yJ =um;aewm? aemuf+yD; bkef;}uD;twkawG/ twkawGqkdwmu ouFef;
awmifr0wf&ao;bl;? uwHk;pdrf;awGeJ@ um;}uD;awGe@J xGufoGm;w,f? oGm;vdkufvmvdkufvkyfaew,fqdkwJhowif;
vnf; =um;&w,f? 'gayr,fh tefwDuawmh tzG@J 0ifawGtm;vHk;eJ@ oGm;r,fhc&D;pOf qufxGufw,f?
tJh'Dtcsdefu olwdk@bufu taESmuft,Sufay;&if nydkif;awGrsm;w,f? rdk;ukwf/ oydwfusif;bufrSmqdk&if
vm=unfhwJhjynfolawGudk av;*GawG/ cJawGeJ@ xkwm/ rD;armif;awG xdk;wm/ oHykH;awG&kdufwm rsdK;ayghaemf? ae@vnfydkif;
qdk olwdk@u odyf+yD;awmhrvkyf=ubl;? qENjyovdk omrefaESmifh,Sufwmav;awGavmufyJvkyfw,f? tJhawmh usaemf
wdk@u nudkta&mufrcHbJarmif;wmrsm;w,f? aemufwcsufu tJh'Dae@u usaemfwdk@bufu c&D;pOfrdkifwGufwmvnf;
rSm;w,f? rdkiftuGmta0;udk (14)rdkifvdk@a&;xm;wJhae&mrSm (1)jyKwf+yD; (4)rdkifvdk@jzpfaewmvnf; aemufykdif;rSm
usaemfwdk@oGm;awG@&w,f?
=unf&Gmudka&mufwJhtcsdefrSm bkef;}uD;ESpfyg;u 'umr}uD; reufuwnf;u usaemfwdk@apmifhaevd@k yg? &yf+yD;
E_wfqufpum;av;ajymay;ygvdk@ ajymvmw,f? tcsdefu ig;em&DcGJ ajcmufem&Davmuf&Sd+yD? rarSmifao;bl;? arSmif&D
ysdK;jyav;? bkef;}uD;u awmif;awmif;yefyefe@J ajy;+yD;awmh vdkufajymwJhtcg=uawmh tefwDu ighom;&,f &yfay;
vdkufygOD;qdkawmh usaemfu&yfvdkufw,f? tJh'DrSm bkef;}uD;ESpfyg;&,f &Gmom;awGaum trsm;}uD; apmifh+yD;}udKae
w,f? bkef;}uD;tdk}uD;wa,mufvnf; ygw,fajymw,f?
&yfvdkufwJhtcsdefrSm aemufuvdkufvmwJhum;wef;uvnf; awmfawmfrsm;w,f? um;tpD;a&awmh rrSwfrd
bl;? um;wef;&yfoGm;awmh aemufuvdkufvmwJhum;awGxJu bkef;}uD;twkawGaum/ vlawGaum wkwfawGeJ@qif;
vm+yD;awmh }udKwJholawGudkaum/ usaemfw@kd aemufuvdkufvmwJh um;awGay:uvlawGudkaum wef;&dkufawmhwmyJ?

PA u vHk+cHKa&;twGuf qif;+yD;awmh =unfhwhJtcsdefrSm aemufrSmp&dkufae+yDvdk@odawmh tefwDrqif;jzpf


awmhbl;? rqif;jzpfawmhbJ PA yg jyefwuf/ um;wHcg;awGukd Lock csvdkufw,f? usaemfha&S@rSmu um;oHk;av;pD;

avmufawmh&Sdw,f? bbOD;wifOD;um;uvnf; a&S@rSmyJ? teD;uyfvHk+cHKa&;awGuawmh usaemfhum;ay:rSmaygh? rEWav;


wdkif;uvHk+cHKa&;tzGJ@awGuawmh a&S@rSmaum aemufrSmaum ygw,f?
aemufuae&dkufvmwJhtcsdefrSm vHk+cHKa&;tzGJ@awGu udkausmfpkd;vif; armif;armif;qdk+yD; ajymw,f? aemuf
u trsdK;orD;awGygwJhum;wpD;u ausmfwuf+yD; usaemfw@kd um;em;a&mufvmw,f? qdkifu,fawGeJ@vdkufvmwJh
ausmif;om;awGuvJ jyefcsr,f/ jyefxkr,fqkdawmh tefwDuwm;cdkif;vdkufw,f? rvkyfygeJ@ olwdk@u b,fvdkt}uH
tpnfeJ@rSef;rodbl;qdk+yD; tefwDuwm;awmh olw@kd u rvkyfjzpfawmhbl;?
aemufuae&dkufvm&if;eJ@ usaemfw@kd um;em;txd a&mufvmw,f? usaemfwdk@um;em; a&mufvmawmh
udkwdk;vGifwdk@ wjcm;vHk+cHKa&;tzGJ@0ifawGu wm;w,f? 'g a':atmifqef;pk=unfum;aemf? rif;wdk@ ordkif;0ifoGm;r,f
aemfqdk+yD; wm;w,f? wm;awmh olwdk@&dkufwm wef@oGm;w,f? usaemfwdk@um;em;udk t&ifa&mufvmwJh a&S@qkH;u 4/
5 a,mufu bkef;}uD;0wfawG? ouFef;awGe@J wkwfawGe@J ? nmbufvufawGrSm vufywftjzLawGywfxm;w,f?
tJh'DrSm bbOD;wifOD;a&mufvmw,f? rif;wdk@aumifawGu b,fuvJ? bmvdk@&kdufwmvJqdk+yD; ar;aewkef;
bbOD;wifOD;udkyg olwdk@&dkufcsvdkufw,f? aemuf tefwhDbuftjcrf;u vHk+cHKa&;,lxm;wJh udkwdk;vGifudkvnf; olw@kd
&dkufcsvdkufwm udkwdk;vGifu yHkvsufom;av;vJoGm;w,f? tJhae&mrSmyJ yHkusoGm;awmh ao+yDvdk@yJxifvdkufw,f?
usaemfhpdwfxJrSm tJh'Dwkef;u awmfawmfa'gojzpfoGm;ao;w,f? aemufuaeajy;vmwJholawGuajy;/ vdkuf
&dkufwJholawGu vdkuf&dkufeJ@qdkawmhav? wcsdK@qkd udk,fwkH;vHk;u|wfawGeJ@xGufajy;vmwmudk vdkuf&dkufaewmvnf;
awG@awmh a'gojzpf+yD; yxr wckckwkef@jyefr,fpOf;pm;ao;w,f? usaemf um;udkbufqkwfvkdufw,f? bufrqkwfcif
vDAmudktus,f}uD;eif;vdkufw,f? udk,fhvlawGvnf;&Sdawmh a&Smifvdk@&atmif toHay;vdkufwmaygh?
tJh'DrSm usaemfhum;&J@ wdkufa&mheJ@bD;eJ@=um;rSm opfom;acsmif; b,ftcsdefuxdk;cHxm;vJrodbl;? pwD&m&if
acgufvdk@r&atmif xdk;xnfhxm;wm? uHaumif;csifawmh usaemfu aemuft&ifqkwfvdkufawmh tJh'D[mu usdK;xGuf
oGm;w,f? 'dkif;ueJ bmeJ@rSvnf;rxdbJ toHxGufvmawmhrS wckckuvef@xm;wm usdK;oGm;wm odwm? aemufqkwf
wJhtcsdefrSm usaemfhnmbufu rSefaum/ b,fbufu rSefaum/ aemufrSefawGaum/ um;bufrSefeJ@ rD;oD;awGaum
olwdk@tukef&dkufcGJ=uw,f?
tJhtcsdef um;ab;rSm vHk+cHKa&;awG&dSaew,f? olw@kd u ay+yD;awmht&dkufcHae=uwm? usaemf um;aemuf
qkwf+yDqdkwmeJ@ olwdk@u um;ay:udktwif;0dkif;wuf=uw,f? a&S@udk=unfhawmh udk,fhvlawGuarSmufaew,f? &dkufwhJ
olawGu a&SmifaewmeJ@ b,fol@udkrSrwdkufawmhyJ usaemf ausmfwuf+yD;awmh twif;armif;xGufcJhwm? tJh'Dae&mrSm
q,fhig;rdepf/ rdepfESpfq,favmuf =umr,fxifw,f?
tefwDuaum tJh'DtcsdefrSm b,fvdk&SdaevJ? tefwDu um;armif;xGufzdk@awGbmawG ajymvm;?
tefwDu 'DrSmvnf; vlawGt&dkufcHae&+yD? jynfolawGvnf; t&dkufcHae&+yD? olrsm;awGu armif;armif;
vdk@ajymae=uw,f? tefwDu bmrSrajymbl;? usaemfhtjrifaygh/ usaemfhtawG;u tefwDu wu,fvdk@ armif;cdkif;r,f

qdk&if olrsm;awG t&dkufcHae&wmudkypf+yD;awmh ajy;&ma&mufr,f? tJhvdkvnf;tjzpfrcHcsifbl;vdk@ xifw,f? usaemf


rarmif;bJeJ@aer,fqdk&ifvnf; b,folrS armif;vd@k r&bl;av? tukefvHk; ydyuQjzpfoGm;Edkifw,f? tJh'DrSm usaemfu
vnf; tJhwkef;u vli,fpdwfeJ@ayghaemf a'govJjzpfawmh usaemf 1 oufqdk olwdk@ 2 oufqdk+yD; jzpfcsif&mjzpf armif;
xGufvdkufwm?
aemufxyf owf
owfuGif;vdkwae&m }uHK&w,fqkdwmu b,fvkdrsdK;vJ?
'kwd,ae&murS wu,fhowfuGif;? yxrae&meJ@ aemufwae&mu wrdkifavmufa0;w,f? usaemfxGuf
vmawmh bbOD;wifOD;um;wdk@/ trsdK;orD;um;wd@k ukdausmf+yD; xdyfqHk;uarmif;xGufvmwm a&S@udkyJtm&kHpkduf+yD;
armif;aeawmh olwdk@vnf; aemufuygvmw,fyJxifwm? ig;rdepfavmufarmif;&w,f? a&S@rSm ukefum;}uD; 3 pD;awG@
w,f? ta0;uwnf;ujrifawmh vrf;udk 'Dum;awGuef@vef@ydwfvdkufrSmvnf;pdk;w,f? odyfvnf;rouFmbl;aygh p+yD;
vnf; jzpfae+yDqdkawmhav?
tJhwmeJ@ olwdk@xdyfwnfhwnfha&muf+yDqkdrS nmbufukd vSnf;vrf;ay:udkcsdK;cs+yD; armif;r,fvkyfrS 'Dbuf
tjcrf;rSm um;tpD; 20/ 30 avmufu rD;awGzGihf+yD;xdk;xm;wm awG@&w,f? vrf;&J@ab;rSm uGif;utus,f}uD;
'dkifemvdkvdk/ ukefum;vdkvdkum;awG/ uGif;xJrSmpD&yfxm;wm? rD;}uD;awG vrf;bufudkxdk;xm;wm? um;oHk;pD;udkausmf
awmhrSjrif&wm? rD;awGeJ@ vlawGvnf;rsm;ygvm;aygh? vlawGupD&yfaewm rEWav;vdkqdk&if wjyavmufukd&dSw,f?
vltjynfhyJ wkwfawGeJ@apmifhaewm? vrf;ab;wav#mufvkH;tjynfhyJ? [dkrSmu &dkufwmESufwm udk,fha&S@rSmwif}uHK
vmcJh+yDqdkawmh usaemfuodvdkufw,f? tJh'DrSm owfuGif;qdkwmodvdkufw,f? wkwfawGe@J vlawGu vrf;&J@nmbuf
rSm? usaemfqif;ausmfwJh nmbufrSmayghaemf? vrf;&J@b,fbufrSmu }uHhcdkifa&;0wfpHkawGeJ@ qdkif;bkwfav;awGukdif+yD;
awmh t&ifaESmuf,Sufovdk apmifhae=uwm?
usaemfu um;udkacgif;wnf+yD; vDAmenf;enf;eif;vdkufawmh wkwfawGeJ@vlawGu &SJoGm;w,f? &SJoGm;+yDqdkrS
usaemfu vrf;ay:udkacgif;wifvdkufw,f? um;aemufrSmaum ab;ywfvnfrSmwG,fvdkufvmwJhtcgusawmh qGJcs+yD;
&dkufvdkufrSmudkpdk;w,f? um;vrf;ay:a&mufoGm;awmh vufvSrf;rrDawmhrS aemufuae0dkif;xk=uwm? tJ'DrSm usaemfh
acgif;udkwcsufrSefw,f? bmeJ@xkvdkufvnf;rodbl;? aoG;awGjzmoGm;w,f? tefwDu bmjzpfoGm;ao;vJar;awmh
usaemfowd&Sdao;w,f &w,fvdk@ajymvdkufygw,f? vrf;&J@tqHk;rSm opfom;eJ@ oHql;}udK;eJ@ b,f&D*dwfydwfxm;
w,f? tJhwmudk usaemfu wdkufcsdK;+yD;qufarmif;r,fvkyfawmh um;ESpfpD;eJ@qufydwfxm;wmawG@&w,f? um;ESpfpD;&J@
=um;rSm vloGm;zdk@vrf;csefxm;wm&Sdw,f? tJh'DvloGm;vrf;u usaemfhum;eJ@uGufwdjzpfaew,f? tJh'Duae vGwfoGm;
wm? vGwfoGm;awmh ta&S@rSm &J 10 a,mufavmuf&dSr,f? aoewfawGeJ@csdefxm;wm? usaemfvnf; rxl;bl;qdk+yD;
qufarmif;awmh olwdk@u 'dkifAifawGbmawGxdk;+yD; a&SmifwhJolua&Smifw,f? b,fo@l ukdrSawmh usaemfrwdkufjzpfygbl;?
aemufawmhaum bmawGqufjzpfao;vJ?
tJh'DuvGwfvmawmh tefwDuajymw,f? 'DyJ,if;udk0ifr,fighom;? 'DudpPudkajz&Sif;r,f? rajz&Sif;vd@k r&bl;
aygh ajymw,f? usaemfhudkajymwmaygh? jzpfcsifawmh usaemfuvnf; 'DyJ,if;udkra&mufzl;awmh 'DyJ,if;udkausmfoGm;
w,f? 'DyJ,if;u vrf;ab;av;csdK;0ifvdkuf&wm? usaemfu +rdK@a&Smifvrf;ayghaemf tJhbufuxGufoGm;vdkufawmh
ausmfoGm;w,f? ausmfoGm;+yD;awmh vrf;ab;awmxJrSm c%0if&yfw,f? um;ay:rSm wkwfawGaum/ um;atmufrSm

uvef@xm;wJhwkwfuvJ pjzpfwJhae&muwnf;u 'D;'D;/ 'D;'D; jrnf+yD;awmhygvmwmav? aemuf+yD; usaemfwkdufjzwf


vmwJhoHql;}udK;awGvJ um;eJ@+id+yD;ygvmw,f?
tJh'DrSm wkwfawGbmawGjzKwf/ oHql;}udK;awGjznf+yD;awmh tefwDu vlb,fESpfa,mufygvJ? emrnfawGajym
qdk+yD; wcgwnf; tefwDu ol@pdwfeJ@yJ rSwfxm;vdkufw,f? tefwDtygt0if usaemfwdk@tm;vHk; 18 a,mufygw,f?
tefwDu b,folrS tefwDeJ@rcGmeJ@? b,frSroGm;=ueJ@ tefwDhab;rSmyJaevdk@rSmw,f? a=umufvef@+yD; cGJxGufoGm;&if
tEW&m,fjzpfrSmpdk;vdk@ rSmw,fvdk@xifygw,f?
tJh'DujyefxGufawmh a&OD;+rdK@t0if oHvrf;em;rSm armif;wH*dwfav;awG@awmh usaemfu um;c%&yfw,f?
um;&yfawmh tbdk;}uD;ESpfa,mufu 'gb,fo@l um;vJwhJ vmar;w,f? a':atmifqef;pk=unfum;ygvdk@qkdawmh wdkif;
r;utrdef@csxm;w,fwJh? b,fum;rSt0ifrcHe@J v@kd ajymxm;w,fwJh? tJhwma=umifhrdk@ygqdkawmh &ygw,f usaemfwdk@
vapmifhr,fvdk@ ajymvdkufw,f?
aemufem&D0ufavmuf=umawmh usaemfw@kd a&S@u &xm;oHvrf;wHcg;}uD;udk ydwfvdkufw,f? oHvrf;ydwf+yD;
oHvrf;&J@[dkbufrSm b,f&D*dwfawGcsvdkufw,f? a&OD;bufu ppfom;awGxGufvm+yD; usaemfwdk@udk 0dkif;vdkufw,f?
0dkif;wmawmh awmfawmfa0;a0;u0dkif;wmyg? aoewfawGe@J yJ? 0dkif;+yD;awmh 'Dtwdkif;yJ=unfhae=uawmh usaemfw@kd vJ
at;at;aq;aq;yJaevdkufw,f?
tJh'Dvdk0dkif;+yD; em&D0ufavmufxyf=umawmhrS ppfwyf,leDazmif;eJ@t&m&Sd}uD;wa,muf a&mufvmw,f?
toufu 50 avmuf&Sdr,f? olu usaemfhukd em;xifudkaoewfeJ@csdefw,f? csdef+yD;awmh rif;vdkufrvm; rvdkuf
bl;vm;qdk+yD; ar;w,f? tefwDhudk=unfhawmh tefwDu acgif;ndrfhjyawmh vdkufr,fvdk@ajymvdkufw,f? tJhwmqdk
aemufuvlawGwufqdk+yD; aoewfawGeJ@csdef+yD; wufckdif;w,f? aemufuvlawGygwufawmhrS oHvrf;wHcg;eJ@ b,f&D
*dwfawGygz,f? a&S@u &Jum;eJ@ olwdk@u taemufuvdkufvm=uw,f? ab;u armfawmfyDu,fawGbmawGe@J ygac:
+yD;awmh a&OD;&Jpcef;xJ a&mufoGm;w,f?
a&OD;&Jpcef;a&muf+yD; bmqufjzpf=uvJ?
a&OD;&Jpcef;a&mufawmh tefwDuajymw,f? &Sifw@kd owfcsif&if usrwdk@udk 'Dae&mrSmowfcsifowfypfvdkuf?
tJhvdkrSr[kwfbl;qdk&if usrwdk@uawmh 'DudpPukdajz&Sif;&rSmyJvdk@ ajymw,f? tJh'DrSm olwdk@u tefwDhukd tJhvkdawmh
r[kwfygbl;? ajz&Sif;zdk@ usaemfwdk@eJ@vdkufcJhay;ygOD;vd@k ajymw,f? tJhrSm tefwDu rvdkufedkifbl;/ Oya'a=umif;t&
ajz&Sif;rSomv#if vdkufr,fvdk@ ajymvdkufw,f? aemuf 10 rdepfavmufaeawmh Oya'a=umif;t& ajz&Sif;ay;ygh
r,fvdk@ olwdk@uajymw,f? tJh'DrSm tefwDe@J udkxGef;aZmfaZmf&,f/ udkxGef;jrifh&,f vdkufoGm;w,f? udkxGef;aZmfaZmfe@J
udkxGef;jrifhudk tefwDu oufaotaeeJ@ac:oGm;vdkufwm? usaemfuawmh um;eJ@ um;rSmygwhJ oufaocHypPnf;
awGudk apmifh=unfhwJhtaeeJ@ usefcJhw,f? usefwhJolawGtm;vHk;udkawmh olwdk@u tcsKyfxJxnfhvdkufw,f?
&Jpcef;udk oufaoqdk+yD;vdkufvmwJholawG 4/ 5/ 6 a,muf&dSw,f? tJh'DvlawGrSmvnf; p&dkufwkef;u vlawG
ywfxm;wJh vufywftjzLawGywfxm;wmawG@w,f? olw@kd u &yfuGufvl}uD;wdk@/ &yfuGuftkyfcsKyfa&;r;wd@k tJhvkd
vlawG? usaemfwdk@udkvnf; AD'D,kdrSwfwrf;wifwmawGbmawGvkyfw,f? tJh'Du axmufvSrf;a&;xifw,f wa,muf
u rif;wdk@u p&dkufvdk@ igwdk@uvkyf&w,fqdk+yD; usaemfhukdajymw,f? tJhrSm um;ay:ygwJh oufaoypPnf;awG pm&if;

awGvkyf? pm&if;awGvkyf+yD;+yDqdkrS usaemfhukdyg tcsKyfxJxnfhvdkufw,f? tJh'DrSm usaemfwdk@udk xrif;vnf;rau|;bl;?


tJh'DneJ@ aemufae@wae@vHk; xm;w,f?
tefwDeJ@vdkufoGm;wJhESpfa,mufu odyfr=umbl; jyefa&mufvmw,f? usaemfwdk@ 17 a,mufudk aemufae@
naerSm 'dkifem 2 pD;eJ@ a&$bdkaxmifudkydk@w,f? 'dkifem 2 pD;udk wmvywfawGeJ@tkyf+yD;awmh &JawGeJ@ac:oGm;w,f? a&$bkd
axmifa&mufawmh usaemfwdk@wa,mufpDukd &mZ0wfom; 2 a,muf/ wef;pD;vdkrsdK;aygh tJhvdkvlawGe@J xm;w,f?
t[ef@ayghAsm? 'gayr,fh olwdk@u usaemfwdk@udk b,folrS &dkif;&dkif;jyjyrqufqHygbl;? aumif;aumif;rGefrGef apmifawG
bmawGeJ@ xm;ygw,f?
a&$bdkaxmifrSm udkwdk;vGifudkvnf; usaemfw@kd jyefawG@w,f? p&dkufv@dk usaemfwdk@um;xGufvmwJhtcsdefrSm
oluarSmufusefaecJhawmh ol@udk usaemfw@kd u taoqdk+yD;wGufxm;wm a&$bdkaxmifa&mufrS jyefawG@wm? olu
vnf; acgif;wacgif;vHk;t&dkufcHxm;&wm yGpdukdvefaewmyJ? tJh'Dtcsdeftxd ol@udk aq;ukray;xm;bl;?
tJh'DrSm n 2 em&DavmufrSm a&$bkdaxmifuaejyefxkwfw,f? jyefcgeD;rS udkwdk;vGifudk ywfwD;awGpnf;+yD;
usaemfwdk@eJ@jyefxnfhay;vdkufw,f? usaemfw@kd xJu rHk&Gmuausmif;om;av;wa,mufudkawmh olwdk@ a&$bkdaxmifrSmyJ
xm;cJhw,f? usaemfwdk@udk acgif;pGyfawGpGyf+yD; ukefum;}uD;ay:wifw,f? um;ay:a&mufawmh rsufESmzHk;jyefc|wfw,f?
um;ay:rSm rwfwyfr&yfcdkif;ayr,fh ywf0ef;usifukdjrif&awmh wHwm;OD;bufa&mufaewm usaemfod&w,f? tJhbufu
a&mufaeusqdkawmh usaemfuodw,fav? aemuf usaemfwdk@udk rsufESmzHk;jyefpGyf+yD; emrnfawGac:+yD; av,mOfay:
wifw,f?
av,mOfay:rSm usaemfwdk@u rsufESmzHk;pGyfawGurGef;w,f? av,mOfay:uae b,frSvnf;xGufajy;vd@k r&yg
bl;vdk@ awmif;yefawmhrS rsufESmzHk;pGyfawGc|wfay;w,f? av,mOfu xdkifcHkawGeJ@yJ? 'DbufxdkifcHkESpfcHk [dkbufESpfckH
ESpfwef;ygw,f? av,mOfr,fygw,f? 'DbufrSm usaemfw@kd udk ESpfa,mufpDxm;vdkufw,f? [dkbufrSmu ppfaxmuf
vSrf;a&;awG/ &JxJu SB wdk@ ygr,fxifw,f? olw@kd vnf; ESpfa,mufpDxdkifw,f? usaemfw@kd 17 a,mufudk olwdk@
uvnf; 17 a,mufygw,f?
1 em&D/ 2 em&Davmuf=umawmh cEWD;udka&mufw,f? rdk;vif;+yD? cEWD;axmifrSm usaemfwdk@aezdk@ ae&mawGcs
w,f? rif;wdk@udk aumif;aumif;rGefrGefau|;yghr,f bmnmajym+yD; usaemfwdk@udk a&$bdkuxnfhay;vdkufwJhtxkyfav;
awGawmif odrf;oGm;w,f? usaemfae&wJhtcef;u 3 ay/ 8 ayavmuf&Sdr,f? (cEWD;axmifwGif udkausmfpdk;vif;}uHKawG@
cJh&onfrsm;rSm ppftpdk;&vufxuf EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;}uHKawG@cJh&onfh taetxm;rsm;twdkif;jzpfI csefvSyf
xm;cJhygonf?)
cEWD;axmifrSm b,favmuf
avmufaecJh&vJ?
ajcmufv?
tJh'Dajcmufvu w&m;cGifawGbmawGwif/ tr_awGbmawGppf+yD; csKyfwmvm;?
w&m;cGifrwifbl;? 'Dvdkrw&m;csKyfaESmifwhJtjyif rw&m;zrf;qD;r_vdk@vnf;ajym&rSmaygh? tJh'DrSm 15 &uf
avmufu ppfa=uma&;0ifcJh&w,f? ppfa=uma&;uawmh wu,fhqdk;qdk;0g;0g;i&Jcef;ygyJ?

ppfa=uma&;rSm t"dubmawGppfvJ?
t"duuawmh usaemfwdk@u pvkyfwmaygh? usaemfw@kd u &dkufw,fqdkwJhta=umif;udk xGufqdkcdkif;wm? yxr
w}udrfvmppfvnf; usaemftrSeftwdkif;ajymw,f? 'kwd,t}udrf/ wwd,t}udrfvJ tJh'Dtwdkif;yJxGufw,f? usaemf
wa,mufwnf;udk vl 4/ 5/ 6 a,mufavmufu 0dkif;ppfwm? 'Dvl 4/ 5/ 6 a,mufuvnf; tJhwmudkyJar;w,f?
reufwcg/ ae@vnfwcg/ nqdkvnf; 7 em&Dwcg/ 12 em&Dwcg tJhvdkppfw,f?
'DyJ,if;jzpfpOfudk tdyfrufawGjyefrufwmrsdK;/ jyef+yD;cHpm;ae&wmrsdK; &Sdvm;?
axmifxJa&mufaewJhtcsdefwkef;uawmh em;xJrSm tJhtjzpftysufawG=um;ae&wmrsdK;&Sdw,f? usaemfu jzpf
wJhae&mrSmwkef;u bmrSrjzpfcJhbl;vdk@ ajymvd@k &w,f? axmifxJa&mufrS ESdyfpufcH&wJhtcgusrS rsufvHk;wbufxdvm
w,f? rsufvHk;u tm;enf;oGm;w,fajym&rSmaygh? oGm;awGvnf; tckxdraumif;awmhbl;? em;awGvnf;odyf
raumif;awmhbl;? tJhawmh axmifxJutjzpftysufawG tdyfrufvkdjyefrufwmawG &Sdw,f? t+rJwrf; tm&kHxJrSm
a&mufaewmrsdK;&Sdygw,f?
tcktcsdeftxd cHpm;ae&wmuawmh 'DudpPu tpdk;&w&yftaeeJ@ vkyf}uHw,fvk@d odayr,fh b,folu
OD;aqmif+yD;awmhvkyfovJqdkwmudk? wm0ef&dSwmawmh tpdk;&rSmwm0ef&Sdw,f? trsm;uvnf; odwhJtaetxm;&Sd
w,f? 'gayr,fh 'DOpPmudk b,foluOD;aqmif+yD;awmh tuGufususpDpOf+yD;awmh vkyfovJqdkwm tcktcsdeftxd
ray:aygufao;bl;? aemuf+yD; vkyfwJholawG b,fESpfa,muf/ b,folawGqdkwm usaemfwdk@ wdwdususazmfxkwfEkdif
pGrf; r&Sdao;bl;?
usaemfhpdwfxJrSm olwdk@udk jyef+yD;xdckdufygap/ epfemygap/ [dk[mjzpfygapqdkwJh qENr&Sdbl;? 'gayr,fh tjzpfrSef
av;udkawmh ay:aygufapcsifw,f? wae@xufwae@awmh tJh'DcHpm;csufav;awmh &Sdaewmayghaemf?
cEWD;uaejyefvGwfvm+yD;aemufydkif; tefwDeJ@ b,fESpfcgjyefawG@jzpfvJ?
tefwD 2010 aetdrftus,fcsKyfu vGwf+yD;awmhrSyJ usaemfoGm;jyefawG@jzpfw,f? tckqdk 7 }udrfavmuf
awmh awG@+yD;yg+yD?
tefwDeJ@ tJh'Dwkef;utajctaeawG jyefajymjzpfvm;? tud@k yg0ifr_eJ@ywfowf+yD; tefwDu bmajymao;vJ?
ppawG@csif;wkef;u tefwDutcsdefodyfr&bl;? xGufvmumpqdkawmh owif;,lwJholawG/ awG@csifwJh oH
trwfawG/ oHwrefawGrsm;aeayr,fh usaemfhukd tefwDu awmfawmfav;tcsdefay;pum;ajymjzpfygw,f? ppawG@whJ
tcsdefrSm jrefrmhEdkifiHa&;jzpfpOftajctaeaygh? 'gawGukdyJ t"du usaemfwdk@ajymjzpfygw,f? aemuf usaemfhukd aus;Zl;
wifwJhta=umif;vnf; ajymygw,f? usaemfu a&S@aewa,mufjzpfaew,fqdkawmh a&S@aeeJ@ywfowfwhJta=umif;
t&mawGvnf; ajymjzpfygw,f?
tck tajctaeawGajymif;ae+yD? tefwDvnf; v$wfawmfxJa&mufoGm;+yD? qdkawmh wcsdefu tefwDe@J touf
tEW&m,f twl}uHKcJhzl;wJholtaeeJ@ 'Dtaetxm;ay:rSm b,fvkdxifvJ?

tefwDu v$wfawmfxJa&mufoGm;+yD? tpdk;&eJ@ twdkuftcHeJ@ aygif;+yD; tvkyfvkyf&r,fqdkwJhtcsdefa&muf


oGm;awmh tefwDvnf; ydk+yD;wm0efawG}uD;vmw,fv@kd cHpm;&w,f? jzpfwhJjy\emawGtm;vHk; tefwhDqDudk wdkuf&dkuf
wdkifwnfvm=uw,f? t&ifurwdkifwnf&J=ubl;? tckv$wfawmfxJa&muf+yDqkdawmh tefwhDukdacgif;wnf+yD; wdkifwnf
vmwmawG&Sdvmw,f? a&mufvmwJhjy\emawGudk tefwDuajz&Sif;ay;&wJhtjyif wdkif;jynf&@J tajymif;tvJtwGuf
vnf;ajz&Sif;ae&awmh tefwDhtaeeJ@ wm0efawGykdrsm;vmw,fvdk@ cHpm;&ygw,f?
a':atmifqef;pk=unftwGuf aemufxyf tJhvkd teD;uyfwm0ef,lay;csifao;vm;?
tefwDvGwf+yD;awmh usaemfuajymygw,f? tefwD vdktyf&if b,ftcsdefjzpfjzpf ac:ygcdkif;ygqdkawmh tefwDu
usaemfhrSmu rdef;reJ@ uav;eJ@ rdom;pkeJ@jzpfqkdawmh rdom;pkudk*&kpdkufzdk@vdkw,faygh? aemuf a&S@aetaeeJ@aum wjcm;
vkyfedkifwmawG&Sdao;w,faygh tJhvdkajymygw,f?
'DyJ,if;udpPvdk jzpf+yD;cJhwmawGjyefazmfwm 'Drkdua&pDul;ajymif;a&;eJ@ trsdK;om;jyefvnf&if=um;apha&;udk xdckdufEkdif
w,fvdk@ ajymwmawGvnf;&Sdw,f? 'Dtay:rSmaum b,fvkdxifvJ?
'Djzpf&yfav;u ordkif;ayghAsm? ordkif;tjzpfrSefaygh? tck usaemfw@kd ukd vkyfwhJolawGtm;vHk;u awmfawmfrsm;
rsm;u ouf&Sdxif&Sm;&Sdae=uwkef;yJ? olwdk@ukd,f olw@kd ayghAsm [m usaemfwdk@u tJhwkef;u tJhvkdjzpfchJw,f/
tckawmh usaemfwdk@u ajymif;vJcsif+yDqdkwmrsdK;yJ jzpfjzpfayghAsm? olwdk@udk tjypfay;wm ray;wmtay:rSm usaemfwdk@
bmqENrSr&Sdygbl;? tjzpfrSefav;udk ay:vGifapcsifwmayghAsm? aemifordkif;=u&if 'g b,fvdku b,fvkdjzpfw,f/
b,folawGpDpOfcJhvdk@ b,fvdkawGjzpfw,fqdkwmudk ordkif;a=umif;rSm w&m;0ifay:oGm;apcsifwJhqEN&Sdygw,f?
'DyJ,if;jzpf
;jzpfpOfrSm &dkuf=uESuf=ueJ@ i&JyGufaewJhtcsdef rSwfrSwf&&tjzpfqHk; tjyKtrl 'grSr[kwf pum;vHk;u bm
jzpfrvJ?
pGJpGJ+rJ+rJowdxm;rdwmu usaemfhta&S@rSm ajym=uqdk=uwJhtcsdefrSm 'g a':atmifqef;pk=unf um;aemf/
rif;wdk@ordkif;0ifoGm;r,fqdk+yD; ajymwJhtcsdef olwdk@c%wkef@oGm;w,f? aemuf+yD;rS [m bmyJjzpfjzpf csuGm/
&dkuf&dkufqdk+yD; 0if&dkufwJhtjzpfuawmh usaemfhpdwfxJrSm xifusefaewkef;yJ?

[pfwdkifowif;XmeESihf OD;0drvawG@qkHar;jref;cef; (30(30-5-2009)


arv (30) &ufae h - 'DyJ,if;ta&;tcif; (6)ESpfjynfh txl;tpDtpOf
([pfwdkif http://www.hittai.org/main.htm rS)
jrefrmEdkifiHordkif;wGif ppfvufeuftm;udk;jzifh wdkif;jynftm%mudk rw&m;&,lI tpdk;&trnfcHtkyfcsKyfae
aom e-t-z ppftm%m&Sifwdk@. t&kyfqdk;tusnf;wefaomvkyf&yfrsm;pGmxJrS xif&Sm;aom aoG;pGef;vkyf&yfwckudk
xkwfjyygqdkv#if jrefrmEdkifiHtxufydkif; ppfudkif;wdkif;/ 'DyJ,if;+rdK@ =unf&GmteD;wGif jrefrmh'Drdkua&pDacgif;aqmif urBmh
+idrf;csrf;a&;Edkb,fvfqk&Sif a':atmifqef;pk=unfESihf jynfoljynfom;wdk@tm; e-t-z ppftkyfpku 2003 ckESpf/ arv
(30)&uf/ aom=umae@n vrdkufnwGif wbufowf+cHKcdkwkdufckduf &dkufESufowfjzwfvkyf}uH=uaom ordkif;0ifurBm
od 'DyJ,if;ta&;tcif;ae@[k ajym&ygvdrfhrnf?
a':atmifqef;pk=unfESifh teft,fvf'DtzGJ@csKyf 'k-OuU tbOD;wifOD;/ vl}uD;/ vli,fwcsdK@ toufab;rS
vufrwifav;vGwfajrmufcJhaomfvnf;/ tjypfrhJ vufeufrhJ jynfolrsm; aoyGJ0ifcJh&aom aoG;pGef;ae@ 'DyJ,if;ae@
onf ,ckESpf 2009 arv 30 &ufae@qdkv#if bmvdkvkdESihf 6 ESpfywfvnfyif a&muf&SdcJhay+yD? xdkodk@ wESpfwESpfwkd;um
=umjrifhvmaomfjim; EdkifiHawmfvkyf}uHr_jzpfaom xdkta&;tcif;wGif yg0ifywfoufchJ=uaom jrefrmhordkif;ppf&mZ0wf
aumif/ &J/ &mZ0wfaumif/ }uHhzGwf/ pGrf;tm;&Sif &mZ0wfaumifwdk@onf ,cktxd tr_zGifhw&m;pGJqkdjcif;rcH&ao;bJ/
vufeufrJh +idrf;csrf;a&;vrf;pOfudkvdkufem=uaom tjypfrhJjynfolwdk@ESifhwuG vlxkacgif;aqmifa':atmifqef;pk=unf/
OD;wifOD;wdk@onf w&m;vdktjzpfrS w&m;cHtjzpfo@kd a&mufae=u&&Smaom acwfajymif;jyef acwfysuf}uD;xJu trSef
w&m;aysmufqHk;aeqJ 'DyJ,if;ae@(6)ESpfywfvnf[kyif qdkvdkufcsifawmhonf?
ordkif;rSefv#if azsmufzsufr&? ordkif;udk vlvkyfojzifh ordkif;rSefxJwGif trSefwu,fyg0ifywfoufcJhaom
ouf&Sdxif&Sm; tod^m%frcsdK@,Gif;=uaom vlw@kd .toHonf urBmtESH h yJhwifxyfum ysH@ESH@aernftrSefyifwnf;?
ppftm%m&Sifwdk@u b,fvdkyif qifaoudk qdwfom;a&ESifh zkH;uG,fyavhap? ra0;vSaomtem*wfwGif
trSefw&m;. w&m;pD&ifr_cHk&Hk;a&S@wGif rsufjrifoufaorsm;. cdkifvkHaomxGufcsufrsm;a=umifh ordkif;bD;wywfjyef
vnfv#uf jynfolwdk@udkw&m;rJhapmfum;cJhaom aoG;auG;wd@k udk jynfol@cHk&Hk; }udK;pifxufwGif tm%m&Sifqm'rf[lpdef
uJhodk@ oef;a&$wdk@irdkufom;wodkuf vSvS}uD;jyefay;qyf&OD;rnfudk jrifa,mifaerdawmhonf?
aoG;pGef;cJhaom 'DyJ,if;ta&;tcif;umvtwGif; rsufjrifoufaotjzpf yg0ifywfoufchJol/ ta&;tcif;rSm
jynfolbufuulnDyg0ifcJhvdk@ axmif'%fuscHchJ&ol/ 2004 ckESpf/ tdENd,a&muf jrefrmh'Drkdua&pDtiftm;pkawG&J@ tdyf
idkufcsif;rS csufcsif;xavmh wdkufyGJac:o}uFefoHcsyfacGxJrSm xnfhoGif;pyfqkd*k%fjyKcHcJh&wJh OD;Zif;wyg;?
,cktcg tar&duefEdkifiH/ tm&DZkd;em;jynfe,f/ zD;epf+rdK@wGif tajccsaexdkifaeol/ omrefvlr[kwfaom
oHCmawmft&Sifoljrwf OD;Zif; OD;0drvtm; rdrdw@kd [pfwkdif tar&duowif;axmufwOD;u vlawG@tifwmAsL;vkyf
um wifjyxm;csufrsm;udk ,ck 'DyJ,if; 6 ESpfywfvnf 0rf;enf;jcif;txdrf;trSwfae@twGuf [pfwkdiftxl;tpD
tpOftjzpf atmufygtwdkif;wifqufvdkuf&ygonf?
OD;Zif;bk&m;/ OD;Zif;udk 'DyJ,if;ae@twGuf tifwmAsK;cGihf&wm wynfhawmfwdk@ [pfwdkifrD'D,mtzGJ@udk,fpm; wynfh
awmfu 0rf;ajrmufa=umif; OD;wifav#mufxm;ygw,fbk&m;? OD;Zif;bGJ@awmfupvdk@ OD;Zif;}uHKawG@cJh&wJh 0rf;enf;
zG,f&m 'DyJ,if;ta&;tcif
S fom;tusdK;rsm;atmif [pfwkdifrSrw
S qifh jynfhjynfhpHkpHk
ta&;tcif;jzpf&yfrSefawGudk trsm;wumod
;wumod&SdrSrw
av; rdef@=um;ay;awmfrlygbk&m;?
OD;Zif;bGJ@u OD;0drvjzpfygw,f? OD;Zif;Zmwdu ppfukdif;wdkif;/ 'DyJ,if;+rdK@e,f/ 'DyJ,if;eJ@av;rdkiftuGm =unf&Gm
Zmwdyg? 'DyJ,if;+rdK@e,f/ pdkifjyif t-x-u ausmif;rSm tv,fwef;txd avmuDynmoifchJw,f? 6 wef;rSmyJ

ausmif;uxGuf+yD;/ Zmwd =unf&Gm/ ajrmufausmif;}uD;rSm &Sifomra% udk&ifpwif0wfchJw,f? tJ'Daemuf 1994


ckESpfrSm &[ef;abmifodk@0if+yD;/ rkH&Gm+rdK "rRyg&*lygVdwuUokdvfpmoifwdkuf/ &efukef oefvsif+rdK@rif;ausmif; yxrjyef
pmoifwdkuf/ &efukef oCFef;u|ef; a&$em;yefausmif;wdkufawGrSm avmukwW&mpmayawG avhvmoif,lcJhw,f? 2002
ckESpfxJrSm usef;rma&;csdK@wJhaewJh OD;Zif;Zmwd =unf&Gmausmif; OyZPs,fq&mawmf}uD;udk jyefvnfjyKpkz@kd wynfhwyg;
taeeJ htvSnfhusvmwmrdk@ &Gmausmif;rSmjyefvnfoDwif;oHk;cJhw,f?
2003 ckESpf/ arv 30 &ufrSm OD;Zif;wdk@ =unf&G&mG um;vrf;ray:rS
vmyHkudk
ray:rSm emrnfausmf 'DyJ,if;ta&;tcif;ay:aygufvmyH
rdef@=um;ygOD;bk&m;?
tJ'Dta&;tcif;jzpfawmh OD;Zif; =unf&GmrSm oDwif;oHk;aew,f? OD;Zif;}uHKawG@cJhwmawG jyefajymjyr,f?
2003 ck arvqef;uwnf;u 'umr}uD;a':atmifqef;pk=unf txufjrefrmjynftESH@ pnf;&Hk;a&;c&D;vSnfhvnfae
w,fqdkwJhowif;udk a&'D,dkawGuwqifh OD;Zif;=um;odaecJh&w,f? a':pkwdk@tzGJ@udk jynfolawGaomif;aomif;zszs
}udKqkd=uwmawG/ e-t-z ppfwyf &J rD;owf }uHhzGwf pGrf;tm;&SifawGu c&D;vrf;rSm trsdK;rsdK;aESmifh,SufaewJh owif;
qdk;awGvnf; OD;Zif;=um;aecJh&w,f? OD;Zif;wdk@'DyJ,if;udkvmr,fv@kd vnf; od&w,f? 'Dvkde@J a':pkw@kd owif;em;pGifhae
&if; &Gmol&Gmom;awGuvnf; a':pkwdk@vm&if oGm;}udK=ur,fqkdwhJtoHawGuvnf; &GmxJrSm=um;ae&wm tm;&Sdp&m
aygh? arv 26 &uf&ufae@a&mufawmh raumif;wJhowif;wck=um;&w,f? &GmxJu 'umwa,mufu OD;Zif;udk
vmav#mufw,f? tm;vHk;u vGwfvyfa&;zcif AkdvfcsKyfatmifqef;&J@orD;/ jynfo@l tcspfawmf vlxkacgif;aqmif
a':pkwdk@udkawG@csifvdk@ 0rf;omaysmf&$ifaecsdefrSm/ a':pkwdk@udkrkef;aewJh e-t-z vufyg;ap tvdkawmf&d jynfol@opPm
azmuf }uHhzGwfeJ@ pGrf;tm;&SifawGu 'DyJ,if;+rdK@awmfcef;r(q&mpHcef;r)rSm pcef;cs+yD; vufeufukdifoifwef;awGay;
aewm awG@cJh&w,fbk&m;vdk h vmav#mufw,f?
aemufwck=um;cJh&wmudkvnf; OD;Zif;udkav#mufw,f? usnf&Gmum;*dwfeJ@ udkuf 40 tuGmavmufrSm&SdwJh
wzuf&Gm bk&m;xGuf&Gmpyfu abmvHk;uGif;xJrSm =unf&Gm &-,-u OuU odef;aZmfeJ@tzG@J / &Jwyfz@JG awGu vrf;
oGm;vrf;vm um;awGudk &yfwef@ppfaq;aew,f? um;ay:ygc&D;oGm;awGukd rSwfykHwifppf/ "mwfyHkrSwfwrf;awG&dkuf
,l&if; vmr,fh arv 30 &ufae@rSm =unf&Gmum;*dwfodk b,folrSrvm=uzd@k e@J vmwJholukd Oya't&ta&;,lr,fvdk@
+cdrf;ajcmufajymqdkaea=umif;awGudk OD;Zif;udkajymjyw,f?
OD;Zif;vnf; 'umajymwm [kwfr[kwf aemufae@ arv 27 eJ@ 28 &ufae@awGrSm udk,fwkdifoGm;=unfhcJh
w,f? arv 27 &ufrSm q&mpHcef;rrSm vufeufukdifoifwef;wufaeolawG odyfrpHkao;ayr,fh/ arv 28 &uf
a&mufawmh vlawmfawmfpHkaewmawG@cJh&w,f? oifwef;om;awGvufxJrSm vHkxdef;awGukdifwJh eHygwfwkwfawG
udk,fpD&SdaewmawG@cJh&w,f? aemufxyfa&mufvmwJholawGtwGuf eHygwfwkwfa0ay;zd@k ravmufawmhvdk@/ 0g;&if;wkwf
awGqufa0ay;aewm awG@cJh&w,f? oifwef;em;csdefrSm rl;&l;aomufpm;=u+yD; &GmxJodk@av#mufvnfwm awG@cJh&w,f?
wcsdK@u q&mpHcef;rxJrSmyJ av;cGtypfavhusifhae=uwmawG@cJh&w,f? (a':pk=unf - trsdK;zsufr tvdkr&Sd)pojzifh
wdkifay;oluwdkifay;/ atmfolawGuatmfae=uw,f? OD;pD;acgif;aqmifaeolu 'DyJ,if;+rdK@ }uhHzGwftwGif;a&;r;
0if;odef;qdkwm odcJh&w,f? +rdK@&Gme,fpHkuvlawGudk pm;p&dwf+idrf; wae@(500)usyfeJ@ ac:,lpkaqmif;um oifwef;ay;
aewmvdk@ odcJh&w,f? tvm;wl a':pkw@kd vm&ifaESmifh,Sufzdk@ OD;Zif;wd@k e@J odyfra0;vSwhJ a&OD;+rdK@ +rdK@awmfcef;rrSm/
a&OD;+rdK@ txu(1)ausmif;xJrSmvnf; pGrf;tm;&Sifoifwef;qdkjyD; vufeufudkifoifwef;awGay;ae=uwmawG@cJh&w,f
vdk@ oGm;=unfhcJhwJh OD;Zif;wyg;uajymjyvdk@vnf; odaecJh&w,f?
'gqdk olwdk@awG vlpkae=uwm[m c&D;pOfowif;awGrSm=um;ae&ovdk a':pkwdk@tzGJ@udkaESmifh,Sufzdk@qdkwm
aocsm+yDqdkwm OD;Zif;tuJcwfrdcJhw,f?
ar 30 &ufae@ ae@vnf 1 em&DrSm a':pkw@kd tzG@J OD;Zif;wd@k =unf&Gmum;*dwfa&S@ um;vrf;wqifh c&D;quf
oGm;r,fqdkwJhowif;udk reufydkif;uwnf;u pdkifjyif&Gmu 'umESpfa,mufu &GmxJvmajymoGm;vdk@ &Gmol&Gmom;awG
eHeuf 10 em&Duwnf;u =unf&Gmum;*dwfrSmpka0;+yD; xGuf}udKaecJh=uw,f? &Gmom;awGxGuf}udK=uwJhowif;udk

e-t-z vufudkifwkwf =unf&Gm &-,-u OuU odef;aZmf/ v-0-u OD;armif;&Sdef/ }uHhzGwfawG/ &JwyfzGJ@0ifawG
ododcsif; csufcsif;vdkufvHwm;jrpf+cdrf;ajcmufcJh=uw,f? =unf&Gmum;*dwfrSm a':pkudkxGuf}udKwJholawGudk ppftm%m
&Sifbufawmfom;awGu 0g;vHk;awGwef;+yD; xGufr}udK=uzd@k / jyef=uzd@k / rjyefwhJolawGudk tukefzrf;ypfr,f pojzifh
}udrf;armif;ajymqdk&if; "mwfyHk&dkuf/ pm&if;rSwf vkyfae=uw,fvdk@ tJ'Dum;*dwfujyefvmwJh 'umESpfa,mufu OD;Zif;
ausmif;rSmae@qGrf;bkef;ay;aewkef; vmav#muf=uw,f?
&Gmol&Gmom;awGu a=umuf&GH@ae=uw,fv@kd vnf; av#muf=uw,f? 'geJ@ OD;Zif;vnf; udpPr&Sdbl;/ qGrf;pm;
+yD;wmeJ@ &GmxJvSnfh+yD; toHcsJ@pufeJ@ tm;vHk;xGuf}udK=uzd@k aqmf=ovdkufr,fvdk@ jyefajymvdkufw,f? qGrf;pm;+yD;wmeJ@
ausmif;xdkifq&mawmf}uD;udk &GmutjzpftysufawGukd OD;Zif;jrifcJh=um;cJh&wJhtwdkif; wifjyav#mufxm;&if; toHcsJ@
pufaomh,l&if; &GmxJaqmf=ozdk@ cGifhjyKzdk@ q&mawmfudkav#mufxm;awmh q&mawmfu at;/ 'dk@jrefrmvlrsdK;awG
tcsif;csif; +idrf;+idrf;csrf;csrf;eJ@ rjzpfoifhwmawGrjzpfz@kd / 'd@k wwfEdkifwJhbufuum uG,f&r,fvdk@ &GmxJaqmf=ozdk@cGifhjyK
&if; rdef@wmeJ@ OD;Zif;vnf; toHcsJ@pufq&m udkokdufxGef;0if;eJ@twl toHcsJ@pufudk EGm;vSnf;ay:wif&if;/ &GmxJvSnhf
um a':atmifqef;pk=unfudk ra=umufr&GH@xGuf}udK=uzd@k / OD;Zif;udk,fwdkif toHcsJ@pufeJ hvdkufvHaqmf=ocJhw,f?
xGuf}udK=uwJh&Gmom; pkpkaygif;b,favmufv@kd cef@rSef;ygovJbk&m;? a&S@bmqufjzpfao;vJbk&m;?
&m;? rdef@awmfrlryl gOD;
bk&m;?
OD;Zif;vdkufvHaqmf=ovdk@ eHeuf(10)em&Dup+yD; =unf&Gmum;*dwfrSm xGuf}udKolaygif;[m =unf&Gmtygt0if
&GmeD;0ef;usifaus;&GmawGu }udKqdkolaygif;[m (4)axmifausmf (5)axmifeD;yg;&Sdr,fcef@rSef;&w,f? =unf&GmrSm tdrfajc
aygif;wpfaxmifcef@&Sdw,f? wtdrf rdom;pkoHk;a,mufE_ef;xGuf}udK=u&ifyJ =unf&GmrSm }udKoloHk;axmifausmfw,f?
bk&m;xGuf&GmrSm tdrfajc(200)ausmf&dSw,f? ref}uD;tkyf&GmrSm tdrfajc(50)cef@&Sdw,f? tjcm;teD;0ef;usifu
vm}udK=uolawGeJ@ygaygif;vdkuf&if (4000)ausmfavmuf&dSr,f cef@rSef;&w,f? a':pkudk}udKqdkaxmufcHolawGeJ@ qef@usif
buf/ e-t-z ppftkyfpku aiGay;pnf;&Hk; vufeufoifwef;ay; ac:aqmifxm;wJh a':pktzGJ@udk qef@usifuef@uGuf
aESmifh,Sufr,fh }uHhzGwf/ pGrf;tm;&SifawGuvnf; =unf&Gmta&S@ wrdkifcef@a0;wJh &Gmopf&Gm&Jpcef;rSm pk&kH;ae=uwm vlOD;
a&av;axmifausmfcef@&Sdw,fvdk@ =um;odcJh&w,f? &Gmopf&Gmawmifbuf (trsm;tac:ywGif;wHwm;)uaep+yD; vrf;
ab;0J,m wbufwcsufrSm a':pkudkwdkufcdkufr,fhtzG@J awGudk ol@tzGJ@eJ@ol &Jwyfom;awGu }uD;=uyfae&mcsay;aecJh
w,f? tpOfvdkufajym&&if a&S@wef;rSm 0ufvuftzGJ@/ 'kwd,wef;rSm a&$bkdtzG@J / wwd,wef;rSm cifOD;tzGJ@/ pwkw
wef;rSm a&OD;tzGJ@/ yOPrwef;rSm c-,-u OuU oef;[efwdk@tzGJ@?
'DvdkeJ@ }udKqdkoleJ@ aESmifh,SufolOD;a&[m qwloabmrsdK;&SdaewmawG@cJh&w,f? }udKqdkolawGu reufcif;u
wnf;u um;*dwfum;vrf;wzufwcsufrSm waeukefapmifhvmcJh=uwm/ naeydkif;a&mufvmwJhtxdaygh/ a':atmif
qef;pk=unfeJ@tzGJ@ =unf&Gmxdyfudk ar 30 &uf n 7 em&D 15 rdepfavmufrS a&mufvm=uw,f? a':pkwdk@um;
qufvufarmif;ESifvm&if; =unf&Gmum;*dwfra&mufcif =unf&GmtvGef =unf&GmwHwm;OD;ausmif;rS OD;Zif; OD;aum
n/ OD;Zif;OD;awZ"rRwdk@u a':pkwdk@um;udkwm;um &Gmol&Gmom;awGu reufuwnf;u xGuf}udKae=uwmrdk@
&Gmvlxku a':atmifqef;pk=unftaeeJ@ acwWrdwfqufpum;a[majymay;zdk@ awmif;yefpum;ajymcdkif;vdk@ OD;Zif;wdk@
taeeJ@ vma&mufarwWm&yfcHwmygvdk hOD;Zif;awGuajymwJhtcg a':pkum;ay: vHk+cHKa&;vdkufygvmwJhvli,fawGu
nrdk;csKyfae+yD; a&S@quf&r,fhc&D;pOfawGvnf;&Sdaeao;wmrd@k a[majymzd@k tcsdefr&awmhwmudkem;vnfay;zd@k awmif;yef
av#mufxm;=uw,fvdk@ od&w,f?
uffudkifawGu t=urf;
OD;Zif;bk&m;? tJ'Dvrdkufn aom=umae@nrSm vufeufrhJwhJ a':pkeJ@ axmufcHolvlxludk vufeu
zufwdkufcdkuf=uwm jrifawG hcJh&oavmuf rde@f ygOD;bk&m;?

&Gmvlxk&J@awmif;yefcsuft& OD;Zif; 2 yg;u a':pkw@kd um;udkwm;&if; pum;ajymqdk=uawmh aemufu


um;wef;}uD;vnf; acwW&yfwef@oGm;wmaygh? 'gukdvnf;awG@a&m apmifhpm;aewJh&Gmvlxk}uD;uvnf; a':pkw@kd ukd
aomif;aomif;zszs}udKqdk=ur,fqdkwJh 0rf;ajrmufpdwfawGeJ@ um;wef;awGem;pk+yHKwdk;a0S@a&mufvm=uwmaygh? tvm;
wl a':pkudkaESmuf,Sufwdkufcdkufzdk@ toifhapmifhqkdif;ae=uwJh e-t-z &J@ vufr&GH@tm%myg;uGufom;awGuvnf;
rl;&l;atmf[pf&if; vltkyf}uD;xJudk av;cGrsm;eJ@pwifypfcwfwkdufckduf=uw,f? xd@k twl a':pkwdk@um;wef;aemufukd
aESmifh,Sufzdk@ rHk&Gm+rdK@txGufuwnf;uvdkufygvmwJh rSefvHkum;awG/ 'dkifemum;awG/ [D;Edk;um;}uD;awGay:u }uHhzGwf
pGrf;tm;&SifawG/ vl&rf;um;awG[m rl;&l;atmf[pf&if; vrf;ab;rSmxGuf}udKae=uwJhvltkyfxJukd av;cGawGeJ@pwifypf
cwf&if; &kef;&if;qefcwfjzpfatmif pwifvkyf=uygawmhw,f?
&Gmvlxk[m &kwfw&uf rxifrSwfbJ ntcsdefrSm tJovdkpwiftwdkufcdkufcH&awmh xGufajy;olu xGufajy;/
vJ=uuGJ=ueJ h&kwf&kwfoJoJ jzpfukef=uw,f?
wqufwnf; =unf&Gmum;*dwfrSm a':pktzG@J udk EGm;vSnf;ay:uxdkif&if;xGuf}udKaewJh OD;Zif;wdk@=unf&Gm
q&mawmf}uD;udkygrusef vl&rf;um;awGu av;cGeJ@ypfygw,f? 'Dbkef;}uD;u }uD;rSEdkifiHa&;vkyfwm[kajym&if;
av;cGeJ@typfcH&ovdk@ q&mawmf}uD;rSm vufzaemifhrSmwcsuf/ qD;cHkrSmwcsuf xdrSefoGm;+yD; vSnf;ay:rSm vJusoGm;cJh
w,f?
ppftm%m&Sifa'gufwdkifawGu olwdk@udkraxmuf
raxmufcH&if jynfolvlxkud
uko
d mru omoemhacgif;aqmif bk&m;om;awmf
m;om;awmf
&[ef;oHCmawGudkyg udk,fxdvufa&muf apmfum;&J=u/ apmfum;&uf=uwm/
uwm/ uH}uD;xdkuf+yD;/ t0Dpdi&Jvm;rSm/ t&Sif
vwfvwfajrrsdK=urSmawmif ra=umuf=uawmhygygvm;bk
m;bk&m;? a&S@quf bmjzpfao;vJ rde@f ygOD;bk&m;?
ppftm%m&l;awG&J@cdkif;zwf ppfbDvl;awG[m olw@kd ukdqef@usif&if &[ef;a&m/ udk&ifa&m/ bmomaygif;pHku
jynfolawGudka&m tukefvHk;udk rdkuf&dkif;apmfum;=uwmyJ? q&mawmf}uD;omru vSnf;ay:rSmygvmwJh udk&ifav;
ESpfyg;udkvnf; av;cGxdrSefcJhw,f'uma&? OD;Zif;woufrSm rsufapha&S@rSm oHCmawGukd jynfolawGudk vuf&JZuf&J
i&Jra=umuf apmfum;&J=uwm 'Dppftm%m&SifawGygvm;vdk@ udk,fawG@odchJ&w,f? udk&ifav;wyg;u aemufaphudkxd
rSefcJhw,f? aemufwyg;u OD;acgif;xdyfrSmxdrSefcJhw,f? vSnf;ay:rSm'%f&mawGeJ@vJaewJh q&mawmfe@J udk&ifESpfyg;udk
oGm;u,fwJh OD;Zif;wdk@=unf&Gmom; 'umOD;aX;atmif[m udk&ifawGukdayG@xkwfaepOf OD;aX;atmif&@J taemufuae
0g;&if;wkwfudkifxm;wJh e-t-z vufyg;ap jynfol@opPmazmuf tom;xJuavmufxGufwhJ vl&rf;um;wOD;u acgif;
udk&dkufESufvdkufvdk@ OD;aX;atmifacgif;uGJoGm;cJhw,f? OD;Zif;wdk@vnf; q&mawmf/ udk&ifawGudk qdkifu,fawGeJ@oGm;
a&mufu,fxkwfcJh&w,f? tJ'Daemuf OD;Zif;udk,fwdkif vlrqefpGm&dkufESufowfjzwfaewJhjrifuGif;rsm;udk ukuUdKyifrsm;
udktumtuG,f,lvdkuf/ v,fuGif;awGxJjzwfajy;vdkufeJ =unf&GmajrmufbufwHwm;uae awmifbufwHwm;qHk;
txda&mufatmif ykef;v#dK;uG,f&d_;eJ@ vdkufvH=unfh&_chJw,f? t&dkufcH&olawG[m vlrqefpGm wd&p>mefawGudk&dkufESuf
owfjzwfaeovdkcHae=u&wmawG@cJh&w,f? t&dkufcH&olawGqDu qGJ}udK;/ em&D/ vufpGyf/ vufaumuf/ em;uwf/
a&$aiGypPnf;awGudk vk,ufjzKwf,lae=uwmawG@chJ&w,f? tcif;jzpfaecsdefrSm 'umrav;wa,mufudk &dkufESufol
awGu eif 0if;jrjrvm;/ 0if;jrjrqdkwm eifvm;vd@k ar;&if; OD;acgif;udk 0g;&if;wkwfeJ@&dkufaewmawG@&w,f?
aumifrav;u bmrSjyefrajymawmh uwW&mvrf;eJacgif;eJ@ ar;vdk@r&rcsif;aqmifhaewmawG@cJh&w,f? tJ'Daumifr
av; v_yf&Sm;r_r&Sdawmhvdk@ aozdk@rsm;r,fv@kd OD;Zif;xifw,f? tJ'Dae&mrSm '%f&mawGe@J vlaygif;rsm;pGmao=uwm
awG@&w,f?
&dkufESufolawGxJrSm vl0wfa=umifvl&rf;um;rsm;omru ouFef;ywfpnf;xm;wJhbkef;}uD;twkawGyg 0if
a&muf&dkufESufaewmudk OD;Zif;thHtm;oifhpGmawG@cJh&w,f?
oHCmtwkawGvdk@ b,fvdkod&ygovJbk&m;?

&dkufESufolawGxJrSm bkef;}uD;twkawGv@kd b,fvkdod&ovJqdkawmh xdkolawG[m jynfolawGudk&dkufESuf&if;


eJ@ olwdk@ywfpnf;xm;wJh cg;0wfoif;ydkifouFef;awGu|wfusoGm;wJhtcg ppfabmif;bDwkdrsm;/ t&yf0wfabmif;bDwdk
(short pant) rsm; 0wfxm;=uwmudk OD;Zif;jrifv@kd rk@d bkef;}uD;twkawGvdk@ ajymvd@k &wmyg?
&[ef;/ udk&if tppfawG[m tJovdk atmufcHabmif;bDwkdawG 0wfavh0wfxr&S
r&Sdbl;r[kwfvm; bk&m;?
r&Sdygbl;? OD;Zif;jrifcJh&wJhbkef;}uD;twkawG[m oif;ydkifouFef;rsm;u|wfus+yD; jyef0wf=uwJhtcg OD;Zif;wdk@
oHCmtppfawG oif;ydkifjyef0wfovdk jyefr0wf=uawmhbJ vlawGykqdk;0wfovdk ouFef;awGukdjyef0wf+yD; vdkufvH&dkuf
ESuf=uwmawG@cJh&w,f? wcsdK@qdk&if oif;ydkifudkawmif ykqkd;0wfovdkjyefr0wfawmhbJ ouFef;tm;vHk;udkc|wfcs+yD;
abmif;bDwdkrsm;0wfv#ufeJ@yJ vdkufvH&dkufESuf=ujyefw,f?
oHCmudk&dkufESufwmu wpf
jypf/ oHCma,mifaqmifwmu wpf
jypf/ vlowf "m;jywdkuf=uwmu wpf
jypf/ t0Dpd
wpfjypf
wpfjypf
wpfjypf
i&J
puf&kyfb0
i&Jvm;r,fh tjypfaygif;pHkudk uefx&dkufqGJ+yDyD; tm%m&SifawGtvdkus }udK;qGJ&mu=u&&SmwJh xrif;pm;wJhpuf
a&mufae=u&olawG[m wynfhawmfwdk@=um;cJh&oavmuf/ axmifxGufawG ppfwyf/ &J/ vHkxdef;xJu uwHk;wHk; &[ef;
toGifajymif; rdkufuef;=u&wJh irdkufom;awGv@kd =um;odcJch&J wm jzpfEdkifw,fbk&m;?
m;? tif; &ufpufr_taygif; o&zl
aqmif;=uwJh 'DyJ,if;vlowfyGJ}uD;ta=umif; qufrde@f ygOD;bk&m;?
OD;Zif;oGm;=unfhwm =unf&GmajrmufbufwHwm;tpGef;uae [dk;buf awmifbufwHwm;tpGef;txda&muf
oGm;+yD;/ tJ'Dawmifbufuae vdkuf=unfh+yD; ajrmufbufukdjyefvmcsdefrSm ntarSmifrSm OD;Zif;jrifcJh&oa&G@ vlaygif;
(90)ausmfavmuf aoG;oHw&J&JeJ@ wHk;vHk;yufvufvJae=uwmawG@chJ&w,f? &kyfysufqif;ysufeJ@ ratmfEdkifwJholawGu
rsm;w,f? OD;acgif;eJ@rsufESmawGudk t"du&dkufcHxm;=u&vdk@ 'um'umrawGukd b,folb,f0gcef@rSef;&cufavmuf
atmifudk &kyfvHk;ryDolawGtjzpf pdwfraumif;pGmawG@cJh&w,f? 'umrav;ESpfa,mufqkd&if xyfv#ufarhvJaewmawG@
cJh&w,f? tay:ydkif;t0wftpm;awGr&Sd=uawmhbl;? olw@kd vHkcsnfeJ@aygifawGrSm aoG;pD;awGe@J uyfaewmudk awG@cJh&
w,f? tJ'DtxJu taotaysmuf(60)ausmfavmuf&Sdr,fvdk@ cef@rSef;&w,f?
OD;Zif; awmifajrmufwHwm;ESpfpif;uae &GmbufukdjyefvSnfhvmawmh wHwm;eJ@&Gm=um;u aomufoHk;a&
uefab;rSm vJusaewJhqdkifu,fawG/ vlawGukd awG@cJh&w,f? aoaeoltawmfrsm;r,fv@kd ,lqw,f? &Gmudkquf
av#mufvm&if; =unf&Gmum;*dwfeJ@udkuf(20)avmuftwdkif;twm&Sdr,fh a&ul;ajrmif;av;rSm um;wpD;arSmufaewm
awG@&w,f? um;acgif;xJrSm 'umwa,muf ZufusdK;+yD; rsufvkH;wzufxGufus+yD;aoaewmawG@&w,f? tJ'Dum;
taemufzufydkif; um;0rf;Adkuf=urf;jyifoHajrmif;av;awG=um;xJrSm vl@aoG;awG vufwqpfavmufjypfcJaewmawG@cJh
&w,f? teD;tem; v,fuGif;bufawGxJuaevnf; u,fyg/ ,lyg wpmpmeJ@ atmf[pfnnf;wGm;aewJh toHawG
vnf;=um;cJh&w,f?
OD;Zif;qufav#mufvm&if;eJ@ &Gmem;a&mufawmh vrf;wae&mrSm =unf&Gmu touf(20)ausmf 'umav;
oufEdkifu u,fyg/ u,fygvdk@ atmfaevd@k / OD;Zif;u &Gmom;wcsdK@udk vlemem;rSmtapmifhxm;+yD;/ usefolawGudk
&Gmjyefum vSnf;oGm;,lcdkif;vdkufw,f? OD;Zif;u vrf;qufav#mufvm&if;eJ@ vSnf;eJ@twl vSnf;,lcdkif;vdkufwJh'um
awGudk &GmOD;bk&m;em;rSm rsufESmcsif;qdkifjyefawG@=uvd@k OD;Zif;u vlemudk &Gmudktjrefo,fvmzdk hxyfrSmvdkufw,f?
OD;Zif;&Gmausmif;udk a&mufw,fqkd&ifyJ av;cG'%f&m&xm;wJhq&mawmfu OD;Zif;jyefrvmvd@k pdwfylaewm
vdk@qdkw,f? OD;Zif;u tck bmrSrjzpfbJjyefa&mufvm+yDbk&m;vdk@ OD;csav#mufxm;vdkufw,f? 'umav; armifouf
Edkifuawmh vrf;rSm'%f&mawGeJ@nnf;nLaevd@k &GmuvSnf;eJ@oGm;o,fae=u+yDbk&m;vdk@ av#mufxm;ae&if;/ }uHhzGwf
'umwa,mufudk &Gmom;awGuzrf;qD;vm+yD;/ OD;Zif;xHukdvmtyf=uw,f? ausmif;xdkifbkef;}uD;u ppfar;cdkif;vdk@
OD;Zif;u tJ'D'umudkar;jref;awmh olu a&OD;+rdK@e,f/ a&OD;ukef;&GmuwJh? olu t&ufrl;aevd@k onf;cHcGifhv$wfyg
bk&m;vdk@ awmif;yef&if; olwdk@}uHhzGwftzGJ@awGukd p&dwf+idrf; (500)usyfay;+yD; t&ufwdkufw,f? t&ufawGygwJh

um;awGeJ@ [dkac: 'Dac: ac:oGm;+yD; a':pk=unfeJ@tzGJ@udk &dkufESufcdkif;w,f? wynfhawmfvnf; rl;rl;eJ@ a':pk=unfwdk@um;


wef;udk &dkufaewkef;/ vloHk;a,mufuzrf;csKyf+yD;/ }udK;wkwf}uD;awGeJ@wkwfxm;+yD; bk&m;0if;xJrSmxm;xm;w,f bk&m;/
OD;Zif;(2)yg;uawG@awmh 'Daumif b,fuaumifvJvdk@ajymaecsdef ol@'umESpfa,mufa&mufvm+yD; 'Daumifhudk OD;0drv
qDydk@r,fqdk+yD; 'Dausmif;udkac:vmwmygbk&m;vdk@ av#mufw,f?
tJ'Dvdkppfar;ae&if; vlemarmifoufEdkifudkwifvmwJhvSnf; ausmif;xJ0ifvmw,f?
'geJ@ ppfar;wmc%&yf&if;/ 'D}uHhzGwf'umudk ausmif;atmufrSmtapmifhawGeJ@c%xm;+yD;/ ppfwmr+yD;ao;
bl;/ ol@udkbmrSrvkyf=ueJ@vdk@rSm&if; '%f&mawGeJ@armifoufEkdifudk t&ufysHawGeJ@aq;a=umjyKpkay;&w,f? ol@'%f&m
awGu odyf}uD;us,fw,f?
ajcaxmufatmufydkif;awG t&dkufcHxm;&w,f? OD;acgif;tv,facgifwnfhwnfh t&dkufcHxm;&w,f? ezl;xdyf
wnfhwnfh t&dkufcHxm;&wJh'%f&mu tawmf}uD;w,f? OD;Zif;udk,fwdkifcsKyfay;cJh&w,f? rsufvHk;ESpfvHk;pvHk; txuf
atmuf 0g;c|efeJ@txdk;cH&w,f? b,fbufvufcHkrSmvnf; 0g;c|efe@J txdk;cH&wJh'%fa=umifh 0g;c|efqdyfwufvGef;vdk@ ol
tcH&cufvGef;vdk@ ol@vufudkjzwfcdkif;wJhtxd '%f&mjyif;xefcHpm;aechJwm OD;Zif;rsufjrifudk,fawG@ awG@cJh&w,f?
ausmif;ay:rSm aq;ukaewJhvlemudk=unfhaewJh 'umr}uD;wa,muf &kwfw&ufrl;vJoGm;vdk@ &kwf&kwfoJoJjzpfoGm;cJh
ao;w,f?
ausmif;ay:rSmqlnHaeovdk ausmif;atmufrSmvnf; &Gmom;awGuzrf;csKyfxm;wJh }uHhzGwfaumifukd vlawGukd
aoatmif&dkufwJhaumifudk jyefowfr,fvkyfae=uvdk@ OD;Zif;u 'Daumifhudk bmrSrvkyf=uzd@k [ef@wm;&if;/ q,ftdrfr;
udktac:cdkif;+yD; 'Daumifhudk usKyfwdk@ '%f&m&atmif bmrSrvkyfcJhbl;vdk@ajymjy+yD; jyefv$wfay;vdkufw,f?
OD;Zif;wdk@u oabmxm;}uD;jycJhwmaygh? OD;Zif;u b,favmufonf;cHcGifhv$wfayr,fh OD;Zif;udk tm%m&SifawGu
aemufydkif;vmzrf;+yD; ppfa=uma&;rSmESdyfpuf rw&m;axmif'%fcsrSwfcJhw,fvdk@ =um;&w,fbk&m;? tao;pdyf&Sif;jy
ygOD;bk&m;?
'DyJ,if;ta&;tcif;vdk@qdkwJh OD;Zif;wd@k =unf&GmteD; EdkifiHawmfupDpOfvkyf}uHwhJ =unf&Gmvlowfr_}uD;/
vlowfyGJ}uD;udk qufajymjy&&if tJ'D ar 30 nrSmyJ a':pkpD;wJhum;[m vl&rf;um;awG&dkufESufaewJh=um;uyJ '&dkif
bm&J@u|rf;usifr_/ a':pkwdk@&J@ aoab;uvGwfwhJuH/ jynfolw@kd ydk@owJh ppfrSefwJharwWm"mwfawGa=umifh a&OD;+rdK@ra&muf
cif &Gmopf&Gm&Jpcef;*dwfawGudk wdkufxGufarmif;ESifEkdifcJhvdk@ &dkufESufowfjzwfcH&wJhtjzpfqdk;u vGwfxGufcJhw,f?
&Gmopf&Gm&Jpcef;rSm e-t-z bufu yg0ifOD;aqmifolawGu c-,-u OuU Adkvfr;oef;[ef/ pcef;r;
OD;pdef0if;/ +rdK@e,fr; OD;aomif;0if;/ 'DyJ,if;awmifjyif&yfuGufu csuf}uD; (c) pdk;wifh/ OD;jr0if;/ a&OD;+rdK@ r-,-u OuU
OD;pdefarmif0if;/ 'DyJ,if; r-,-u OuU OD;wiftkef;wdk@jzpfw,f? +rdKe,fr;aomif;0if;&Jvl,Hkawmf csuf}uD; (c) pdk;wifh
[m tcif;jzpfr,fhae@vnfuwnf; 'DyJ,if;ajrrSm ukvm;r,m;ajcrcs&bl;vdk@ +rdK@xJrSmav#mufatmfchJw,f?
'DyJ,if;ta&;tcif;rSm tJ'Dtcif;jzpfwJhnrSm a':pkwdk@um;wef;udk &Gmopf&Jpcef;bufuae rD;qvdkufawGxdk;+yD;/
aoewfawGeJ@ypfcwfwdkufcdkufw,fvdk@ =um;&w,f? Adkvfr;oef;[efudk,fwdkif aoewfypfrde@f ay;w,f? oludk,fwdkif
vnf;0ifypfw,fvdk h=um;&w,f?
'DyJ,if;ajrrSm ukvm;r,m; ajcrcs&bl;vd@k +rdKxJrSmav#mufatmfchJw,f? 'gha=umifh ppftkyfpku a':pkudk
vkyf}uHzdk@ }udKwif}uHpnfcJhw,fqdkwm t&rf;xif&Sm;w,f? ta&;tcif;t+yD;rSm vlowfvk,ufvdk@ a&$aiGtrsm;qHk;
&ol[m csuf}uD;vdk@ emrnf}uD;vmcJhw,f? 'gayr,fh tckxd 'Dvlowfw&m;cHawGukd ta&;r,lbJ cHcJh=u&wJh a':pktyg
t0if OD;Zif;wdk@udk axmifcscJhw,f?
2003 ckESpf arv 30 &uf 'DyJ,if;ta&;tcif;jzpfwJhnu vrdkufn/ jr
jrefefrmvdk 1365 ckESpf uqkefvuG,fnvdk@
od&w,fbk&m;? tJ'Dvrd
vrdkufnudkrS tm%m&SifawGua&G;+yD; a':pkw@kd udk pepfwusvkyf}uHcJhwmvd@k trsm;uajymae
;uajymae
=uw,f
xifjrifcsufay;csifygovJbk&m;?
=u
=uw,fbk&m;? OD;Zif;taeeJ h b,fvdkxif

OD;Zif;tjrifuawmh olwdk@ pepfwus}udKwif}uHpnfcJhwmjzpfw,f? yHkrSeftm;jzifh a':atmifqef;pk=unfwdk@


tzGJ OD;Zif;wdk@=unf&Gmudka&muf&r,fhtcsdef[m eHeufykdif;jzpf&ayr,fh/ 'DyJ,if;rSm ukvm;r,m; ajcrcs&bl;qdkwhJ
pDrHcsufawGa=umifh e-t-z u a':pkwdk@tzGJudk nbufusrSa&mufapcsifcJhwm odyfodomw,f? owfuGif;xJudk
wrifarmif;oGif;ovdk pDrHcsufcs/ tuGufusus/ }udKwif}uHpnf a&G;cs,fvkyf}uHchJ=uwmjzpfw,f? 'DyJ,if;rSm tao
vkyf}uHr,fvdk@ AdkvfcsKyfr;}uD;qDu trdef@atmf'g&+yD;xm;yHk&w,f? 'gha=umifh 'DyJ,if;ta&;tcif;udk nbufrSmzefwD;
csifvdk@ 'DyJ,if;ra&mufcif bkwvif+rdK@rSmuwnf;u tcsdefqJG aESmifh,Suf[ef@wm; enf;AsK[mawGe@J 'DyJ,if;+rdK@
t0ifudk eHeufr0ifapbJ nbuf0ifjzpfatmif }udKwif}uHpnfchJ=uwmyJ? vrdkufnjzpfoGm;awmh twdkif;xuftvGef
aygh? a':pkwdk@udkvkyf}uHr,fhowfuGif;ae&mudk =unf&Gm (od@k r[kwf) &Gmopf&Gm&Jpcef;opfae&mvdk@ e-t-z u ar 30
rwdkifcif &uftenf;i,fuwnf;u }udKpDpOfxm;cJhykH&w,f?
OD;Zif;wdk@=unf&GmtvGef &Gmopf&GmpdkufysdK;a&;pcef;vd@k trsm;ac:ae=uwJh &Gmopf&Gm qnfajrmif;OD;pD;Xme+cH0if;
udk tcif;rjzpfcif &uftenf;i,fuwnf;u ,m,D&Jpcef;tjzpfowfrSwfum vHk+cHKa&;&JawG wdk;jrifhcsxm;cJhw,f?
+cH0if;xJudk abmufpm (bowser) um;}uD;rsm;/ ajrndpufum;}uD;rsm;/ ppfx&yfum;rsm;/ tavmif;aumufrnfh
um;rsm; }udKwifa&muf&Sdae&m,lxm;cJhw,fvdk@ od&w,f? pcef;teD;um;vrf;ab;u opfyif}uD;wyifudkvnf; tcif;
jzpfr,fhae@rSm jywfvkjywfcifv$eJ@wdkufxm;+yD;/ oH}udK;awGeJ@vJrusatmif ,m,Dxdef;xm;cJhw,fvdk h=um;odcJh&w,f?
um;vrf;wbufwcsufu opfyif}uD;awGay:rSmvnf; n=unfhrD;qvdkuf}uD;awG }udKqifxm;cJhw,fvdk@ od&
w,f? 'ghtjyif tcif;jzpfr,fhae@ nae(3)em&DavmufrSm e-t-z awGu tJ'D&Gmopf&Gm*dwfpcef;xJudk q&mawmf
awGudkyifh+yD;/ oDwif;oHk;aexdkifcdkif;+yD; aemufae@rSjyefuGapw,fvdk@ od&w,f? ppfudkif;wdkif; oHCmhr[mem,u
q&mawmf(2)yg;/ a&OD;+rdK@e,foHCem,uq&mawmfawG/ 'DyJ,if;+rdK@e,foHCmhem,uq&mawmf OD;eaENm/ cGef@
awmif; (a'otac: cawmif;)aus;&Gm oHCmhem,uq&mawmf OD;eaENmbmo/ tifyifukef;xJaus;&Gm oHCem
,uq&mawmf OD;eENd tp&dSwJh q&mawmfawGukdyifhxm;+yD; tcif;jzpf+yD;aemufae@rSm q&mawmfawGukd oufao
tjzpfvufrSwftwif;xdk;cdkif;cJhw,fvdk@ =um;od&w,f? vufrSwfxkd;&wJhpm&GufrSm (t"du&k%f;jzpfyGm;&jcif;rSm a':pk
=unf,mOfwef;u olwdk@udkpwifwdkufcdkufwJhtwGuf olw@kd ujyefvnfwdkufcdkuf&dkufESuf&wmjzpfw,f)vdk@a&;xm;+yD;/
[kwfrSefa=umif;vufrSwfa&;xdk;cdkif;wmvdk@ od&w,f?
ESpfyg;wnf;om vufrSwfxdk;ay;cJhw,fv@kd owif;xGufvmw,f? e-t-z tvdkus vufrSwfxdk;ay;cJhwJh
(2)yg;uawmh/ 'DyJ,if;+rdK@e,f oHCmhem,uq&mawmf OD;eaENmeJ@ cGef@awmif;aus;&Gm oHCmhem,uq&mawmf
OD;eaENmbmowdk@qdk+yD; owif;xGufvmw,f?
oHCmawGxJrSmvnf; jynfol@bufu/ trSefw&m;bufu vdkufyg=uwJh oHCmawG&Sdovdk/ ppftm%m&Sif ee--t-z
tvdkus t*wdvdkufpm;=uwJh oHCmawGvnf;&Sdao;w,fqkdwm odvm&w,fbk&m;? OD;Zif;wdk@vdk jynfolawGukd
ulnDu,fwifaq;ukay;wJh oHCmawGusawmh bmha=umifh b,fvdk tzrf;cH&+yD; bmyk'frawGeJe@J axmifcscJhwmvJ
qdkwm em;rvnfEdkifvdk@ &Sif;jyygOD;bk&m;?
tcif;jzpfpOfudk ol@&ufeJ@olajymjyaewmqdkawmh OD;Zif;axmifuswJhta=umif;u ra&mufEdkifbl;jzpfaeao;
wmaygh? vmr,f=umr,f? wjznf;jznf;csif; pdwf&Snf&Snfe@J em;axmif? OD;Zif;ajymjy&if;eJ@ vdk&if;a&mufvmygvdrfhr,f?
&Gmopf&Gm&J*dwfrSm a':pkwdk@udk t+yD;owf um;eJ@wdkufowfz@kd txd}udKwifpDpOfcJhwmudk acsmqGJcH&wJh um;'&dkif
bmwOD;udk,fwdkif OD;Zif;eJ@axmifxJrSmawG@vdk h olajymjyvd@k odcJh&w,f?
a':pkum;udk rsufESmcsif;qdkifwdkufckdif;wJhum;u a&$bkde@J ausmufajrmif;ajy;qGJaewJh c&D;onfwif'dkifemt0g
wpD;eJ@ 'DyJ,if;+rdK@e,f/ anmifvSaus;&Gmu ,mOfarmif;ol odef;jrifh (c) jrifhodef; armif;wJh &def;*sm;um;tjymwpD;
wdk@jzpfw,f?

0ifwdkufwJhtcdsefrSm a':pkwdk@oGm;r,fh,mOfa=umum;vrf;udk oHql;}udK;*dwfawGeJ@ txyfxyfydwfxm;+yD;rS


vrf;ab;wbufwcsufu &yfxm;wJhum;awGu um;a&S@rD;}uD;awGudk a':pkwdk@um;wef;udk xGef;ay;xm;csdef 0ifwdkuf
cdkif;cJhwmjzpfw,f? e-t-z ppftm%m&SifawGu a':pkw@kd udk ar 30 nrSm 'DyJ,if;ta&;tcif;zefwD;+yD; tpazsmuf
vkyf}uHcJhayr,fh/ a':pkwdk@um; 'DyJ,if;ajruaevGwfajrmufoGm;cJhw,f? a&OD;+rdK@rSm a':pkwdk@tzrf;cH&/ tckxdrvGwf
ao;/ 'gawGtm;vHk;odae=u+yD;+yD? ar 30 neJ@ ar 31 &ufae@reuf a0vDa0vif;tcsdefawGrSm e-t-z ppftm%m&Sif
awG b,fvdk}udKwif}uHpnfum tavmif;awGaumuf/ tavmif;awGtpazsmufcJhovJqdkwm OD;Zif;jrifawG@=um;cJh&
or#awG qufajymjycsifw,f?
rdef@ygbk&m;/ Zmwf&Sdefjrifhvm+yDbk&m;? omrefvlowfr_rSmawmif rowfcif }udKwif}uHpnf/ owf+yD; tavmif;azsmuf
wmawmif jypfr_xif&Sm;&if Oya'tjypft&rf;}uD;w,fv@kd rSwfom;zl;w,fbk&m;/ jypfr_usL;vGefwJha,mus
,musFm;wOD;u
wjcm;a,musFm;wOD;udkowf
owfwmxuf rdef;rwOD;udk }udKwif}uHpnfowfjzwf tavmif;azsmufowf&if vlowfr_
tjyif rk'def;r_yg tydkqktjzpfqG
qJcG suftwifcH&w,fv@kd rSwfom;zl;w,fbk&m;? tck 'DyJ,if;rSm rdef;ra,musFm;
tavmif;awGudkazsmufypfw,fqdkawmh EdkifiHawmfvlowfr_/ rk'def;r_awGtjzpf OD;Zif;&_jrifrdygovm;bk&m;?
ppftm%mydkifawGu olwdk@}udKwif}uHpnfxm;wJh &mZ0wfr_}uD;qdkwm odaevdk@ vl&rf;um;awG t+yD;owf
&dkufESufowfjzwf+yD;csdefvdk@ owfrSwf,lqvdkufwhJ ar 30 noef;acgifavmufup+yD;/ olw@kd tcif;jzpfwJhae&mudk&Sif;
vif;zdk@ toifhapmifhqdkif;ae=uwJh oef@&Sif;a&;tzG@J um;awG/ rD;owfum;awG a&mufvm+yD; um;vrf;ay:uaoG;awGukd
aq;=uw,f? tavmif;awGaumuf=uwJhae&mrSmawmif toufraobJarsmaewJholawGawGudkvnf; aumufoGm;
w,fvdk@ tavmif;aumuf&mrSmyg0ifcJhwJh 'umwa,mufe@J OD;Zif; axmifxJrSmawG@cJhwkef;u olajymjyvdk@odcJh&w,f?
olwOD;wnf; udk,fwdkifaumuf+yD; um;awGay:wifay;cJh&wJh tavmif;aygif;[m (87)avmif;wdwd&Sdw,fvdk@
OD;Zif;udkajymjyw,f? wjcm;olawGaumufwifwm rygao;bl;aemf? taotaysmuf b,favmufqdkwm cef@rSef;
=unfhEdkif+yDaygh? tavmif;wifwJhum;}uD;&J@ta&mifu aiGa&mif/ om;pdrf;ig;pdrf;awGwifwJh taemufayguf wayguf
wnf;ygwJh um;}uD;yHkpHeJ@wlw,f? tavmif;awGtukefwif+yD;wmeJ@ tJ'Dum;}uD;[m &Gmopf&Gm&Jpcef;xJ armif;0ifoGm;
w,f? b,fae&mrSm tavmif;awGudkazsmufzsufypfvkdufw,frodbl;? tavmif;aumufolawG/ tavmif;um;ay:
wifay;&olawG&J@ vufarmif; b,fnmESpfzufvHk;rSm tjzLa&mifvufywfawGywfxm;cdkif;+yD;/ &ifbwfrSmvnf; wHqdyf
t0dkif;awGudk trSwftom;awGtjzpf wyfckdif;xm;w,fvdk@ tJ'D'umajymjyvd@k odcJh&w,f? tavmif;aumuf oef@&Sif;
a&;vkyf=uwm ar 31 reuf 3 em&DavmufrSmrS odrf;=uw,fvdk@od&w,f? OD;Zif;udk,fwdkif aemufae@reufvif;awmh
aygufjym;wvufxrf;&if; tcif;jzpfwJhv,fuGif;awGbufoGm;=unfhchJw,f? ppfom;wcsdK@ ajruGufvyfwckrSm trd_uf
awGrD;&d_@aewm awG@cJh&w,f?
ouFef;tpkwf/ ykqdk;xrDtpkwfawG/ trsdK;om;trsdK;orD;0wftustpkwfawG/ yifeDtuse@J teft,fvf'D
&ifxdk;wHqdyfawGudk aumuf,lpkyHkrD;&d_@aewmawG@cJh&w,f?
OD;Zif;=um;zl;oavmuf wbufowfvkyf}uHr_awGrSm tavmif;(10)avmif;ausmf&if EdkifiHawmfvlowfr_
ajrmufw,fvdk@ rSwfom;cJh&zl;w,f?
OD;Zif;udk b,fae@rSm vmzrf;wmvJbk&m;?
'DyJ,if;ta&;tcif;rSm jynfolbufuulnDolawG/ raobJusefcJholawG ZGefvqef;rSmyJpwiftzrf;cH=u&
w,f? ZGefv 2 &ufae@rSm ysHusaus;&Gmu OD;oef;xGef;&J@om; udkarmifxGef; tzrf;cH&w,f? ta=umif;u ta&;
tcif;rSmxGufajy;vGwfajrmufvm=uwJh ausmif;olausmif;om;awGukdulnDr_eJ@wJh? oleJ@ OD;Zif; 'DyJ,if;&Jpcef;tcsKyf
xJrSmqHkcJhvdk@ olajymjyvdk@odcJh&w,f? vmzrf;wJhtm%m&SifawGu ol@tazv,fwJxJu "mwfajr=oZmajrqD(2)tdwf
udk a&ajrmif;xJuefcs+yD; v,fwJudkvnf;rD;&d_@oGm;cJhw,fvdk@ ukdarmifxGef;ajymjyvd@k odcJh&w,f?

OD;Zif;eJ@ OD;Z0e (2004 ckESpf tdEdN,a&mufjrefrmoHcsyfacGwGif *k%fjyKpyfqdkjcif;cH&wJh OD;Zif;)wdk@udk vmzrf;


wJh&ufu ZGef v 6 &ufae@? OD;Zif;ausmif;udk 'DyJ,if;vlowfyJGacgif;aqmif a&$bdkc&dkif c-,-u OuU 'kwd,Adkvfr;
}uD oef;[ef/ +rdK@e,f&Jr; aomif;0if;/ aus;&Gm &-,-u odef;aZmf/ &JwyfzGJ@0ifawGa&mufvm+yD;/ acwWar;jref;p&m&Sdvdk@
vdkufcJhygwJh? OD;Zif;wdk@udk 'DyJ,if;tcsKyfrSmcsKyfxm;w,f? +yD;awmh OD;Zif;wd@k e@J tr_wGJ =unf&Gmu udk}uD;ndKeJ@ udkcif
armifvGif (2004ckESpf tdENd,a&muf jrefrmoHcsyfacGwGif *k%fjyKpyfqkdjcif;cHcJh&ol ESpfa,muf)/ +yD;awmh bk&m;xGuf
&Gmu udkwdkufrif;eJ hudkpufaiGwdk h zrf;qD;cH&w,f?
OD;Zif;wdk@tm;vHk;udk (36 em&Dausmf) qGrf;xrif;rau|;/ a&rwdkufbJ csKyfxm;w,f?
OD;Zif;udk 2 nwdwdtdyfcGifhray;bJ ppfa=uma&;vkyfw,f? tJ'DtcsKyfrSmaepOf rdom;pkawGe@J qufoG,fcGifh
ray;cJhbl;? vlawGudknif;yef;ESdyfpufwm ydkqkd;w,f? udkpufaiGukd &dkufESufESdyfpuf+yD;/ a,musFm;wefqmudk rD;&d_@/ tyfeJ@
xdk;ppfaq;w,f? udk}uD;ndKudk oH}udK;eJ@&dkufESufppfaq;w,f?
ppfaq;wJhppfacG;awG[m t&ufrl;&l;aomufpm;+yD; ppfaq;w,f? OD;Zif; 'DyJ,if;tcsKyfrSm&SdpOf ppfa=uma&;
0if&vGef;vdk@ b,favmufxd=umoGm;w,f? &ufpJGawGrrSwfrdawmhbl;? 'DvdkeJ@ a&$bdkaxmifukd rdk;&GmaewJhnydkif;rSm
a&mufwmyJrSwfrdawmhw,f? axmifAl;0a&mufawmh OD;Zif;udkouFef;c|wf/ zdeyfc|wfckdif;w,f? axmif0g'gawGu
ausmeJ@&ifbwfudk vufoD;eJ@0dkif;xdk;=uw,f? rdef;a*s;vf&kH;rSmwcg OD;Zif;&J@acgif;udk eHygwfwkwfeJ@t&dkufcH&w,f?
a&$bdkaxmifa&muf+yD; (3)&ufajrmufae@rSm axmufvSrf;a&;awGu axmifAl;0&Hk;cef;udkac:+yD; eHeuf(8)em&D
uae nae(3)em&Dtxd ppfw,f? 'DyJ,if;jzpfpOfawGjyefar;w,f?
b,folu p&dkufwmvJ/ &Gmom;awGupvkyfwmvm;vdk@ ar;w,f? OD;Zif;u }uHhzGwf/ pGrf;tm;&Sif vl&rf;
um;awGeJ@ bkef;}uD;twkawGu av;cGeJ@t&ifypfchJw,f? &Gmom;awGrSm bmvufeufrSrygbl;vd@k ajzvdkufw,f?
axmufvSrf;a&;wa,mufu OD;Zif;udk rdkufrkduf&kdif;&dkif;ar;w,f/ um;rD;&d_@wm rif;OD;pD;+yD;&d_@wm r[kwfvm;?
igwdk@rSm taxmuftxm;awG&Sdw,f? rjiif;eJ@vd@k +zJajcmufw,f? OD;Zif;u usKyfwdk@u OD;Zif;awG? tusdK;rJhwJh
tvkyfudk t&ifuvnf;rvkyfcJhbl;? tckvnf;rvkyfbl;? aemifvnf;vkyfrSmr[kwfbl;vdk@ jyefajzvdkufw,f?
rif; bmjzpfvdk@ toHcsJ@pufeJ@ &GmxJvkdufatmfwmvJv@kd ar;w,f? OD;Zif;u urBmh+idrf;csrf;a&;EdkA,fqk&Sif/
jrefrmjynfaumif;pm;a&; udk,fusdK;pGef@vkyfaewJh AdkvfcsKyfatmifqef;orD; a':atmifqef;pk=unfukd &GmuvlawGjrifzl;
atmif=unfh=uzdk@ aqmf=ocJhwmvdk@ ajzvdkufw,f?
rif;a&mjrifzl;vdk@vm;vdk@ xyfar;w,f? usKyfvnf; rjrifzl;vd@k xGuf=unfhwmayghvdk@ jyefajymvdkufw,f?
xGuf=unfhcsif&if rif;wa,mufwnf;xGuf=unfhaygh? toHcs@J pufeJ@ vD;rdk@vdk@ atmf&wmvm;vd@k OD;Zif;udk
qJw,f?
vlb,fESpfa,mufaovJvdk@ xyfar;w,f?
vlawGtrsm;}uD;aow,f? usKyfjrif&oavmufwifyJ =unfum;*dwfeJ@ awmifajrmufwHwm;ESpfpif; awmif
bufxdyftpuae ajrmufbufxdyftqHk;txd vl(60)avmufaow,fvd@k OD;Zif;uajymwJhtcg ppfaq;wJhppfacG;
axmufvSrf;a&;u av;a,mufyJaow,fv@kd owif;pm/ a&'D,dkawGu a=unm+yD;om;qdkwm rif;rodbl;vm;vdk@
ajymw,f?
'gu tm%m&SifawGxkwfjyefwmyJ? usKyfuawmh (4)a,mufyJaow,fvdk@ rajymEdkifbl;vdk@ ajymvdkuf
awmh/ axmufvSrf;a&;u rif;udk oufomatmifvkyfay;r,f? v$wfcsifvnf;v$wfr,f? av;a,mufyJaow,fvdk@
ajym&r,fvdk@ OD;Zif;udkapcdkif;w,f? OD;Zif;u OD;Zif;u usKyfawmhrajymEdkifbl;? trSefw&m;[m aemifvnf;ay:rSmyJ?
cifAsm;wdk@ wm0ef&SdovdkvkyfEdkifw,fvdk@ ajymvkdufw,f?
aemufwckajymcdkif;wmu tifeft,fvf'DtzGJ@u }uHhcdkifa&;um;udkrD;&_d@w,fvdk@ xGufqdkckdif;w,f? xGufqdk
&if tr_wGJajcmufa,mufpvHk;v$wfay;r,f? em&D0ufpOf;pm;cGihfay;w,f?
OD;Zif;wdk@u rodwmudk rodbl;vdk@/ rajymEdkifbl;? r[kwfwmudk [kwfw,fvdk@rajymEdkifbl;vdk@ ajym vdkufw,f?
axmufvSrf;a&;aumifu OD;Zif;udk igeJ@udkifwkwfw,f? igvkd;rbkef;}uD;pkwf/ udk,fhtvkyf udk,frvkyfbl;? rif;udk wdkuf

ydwfxm;r,fvdk@ OD;Zif;&ifbwfudkaqmifhwGef;&if; qJa&;+cdrf;ajcmuf+yD; axmif0g'gu OD;Zif;udk taqmifukdjyefy@kd chJ


w,f?
OD;Zif;wdk@tr_wGJ(6)a,mufudk bmyk'frawGeJ@ zrf;qD;csKyfaESmif/ &Hk;wifw&m;pGJcJhwmvJbk&m;?
OD;Zif;tygt0if tr_wGJawGjzpfwJh OD;Z0e/ udkcifarmifvGif/ udk}uD;ndK/ udkwdkufrif;/ udkpufaiGwdk@udk yk'fr (294)
(295) omoemndK;EGrf;r_/ wdkif;jynfqlylatmifqJa&;v_H@aqmfr_ yk'fr (436) um;rD;&_d@r_awGeJ@ tr_zGihf&Hk;wifw&m;
pGJcJhw,f? ppftpdk;&tvdkus w&m;vdkjyoufaoawGtjzpf 'DyJ,if;pcef;r;pdef0if;/ trnfrod wyGifheJ@&Jt&m&SdwOD;/ &dk;&dk;
&Jwyfom; Zmenf[def;eJ@ emrnfrod&JwOD;/ =unf&Gm &-,-u OuU odef;aZmf/ bk&m;xGuf&Gm}uHhzGwftzGJ@0if wdkuf
xGef;/ refusnf;tkyf&Gm}uHhzGwf a':cgrSD/ rHk&Gm+rdK@/ ql;avukef;&yfrS um;ydkif&SifeJ@'&dkifbm/ 'DyJ,if;+rdK@ v-0-u OD;armif;&Sdef
wdk@u tr_ppfaq;&mrSm OD;Zif;wdk@yg0ifusL;vGefwm[kwfrSefa=umif; a&$bkdc&dkiftrsKd;orD;w&m;ol}uD;xH xGufqdk=u
w,f? wjcm;w&m;ol}uD;awGtjzpf 'DyJ,if;+rdK@e,fw&m;&Hk;rS trsdK;orD;w&m;ol}uD;wOD;/ a&OD;+rdK@e,fw&m;&Hk;rS w&m;
ol}uD; OD;pdef0if;wdk htr_ppfaq;=uw,f?
trdef@csr,fhae@ (2003 ckESpf/ =o*kwfv 1 &ufae@) w&m;&Hk;oGm;r,fh&ufrSm OD;Zif;u ppftpdk;&owif;pm&Sif;
vif;yGJygwJhowif;pmudk axmifxJu&cJhvdk@ ykqkd;=um;xJzGuf,loGm;+yD;/ c&dkifw&m;ol}uD;rudkxkwfjy&if; wifjyvdkuf
w,f?
'umr}uD;/ 'Dowif;pmxJu owif;pm&Sif;vif;yGJowif;rSm e-t-z u tifeft,fvf'Dudk um;rD;&_d@r_eJ@
pGyfpGJwifjyxm;w,f? EdkifiHwumuvnf;odw,f? um;rD;&_d@wm tifeft,fvf'Dqdk&if tifeft,fvf'DygwD0ifr[kwfwJh
OD;Zif;wdk@udk um;rD;&_d@r_yk'fr(436)eJ trdef@csr,fqkd&if/ owif;pmxJrSmpGyfpGJxm;wJh tifeft,fvf'Dudk um;rD;&_d@r_eJ@pGyfpGJ
xm;wmudk EdkifiHwumodatmifjyef&kyfodrf;ay;yg? 'grSr[kwf tifeft,fvf'Dukd um;rD;&_d@r_eJ@ r[kwfr[yfvkyf}uHpGyfpGJ
xm;wmudk r&kyfodrf;bl;qdk&if OD;Zif;wdk@udk um;rD;&_d@r_eJ@ r[kwfr[yfvkyf}uHpGyfpJGxm;wmudk &kyfodrf;ay;yg?vdk@ ajymcJh
ayr,fh/ ppftpdk;&tvdkus }udK;qGJwdkif;u&wJh rw&m;wJh w&m;ol}uD;ru OD;Zif;wdk@udk rD;&_d@r_eJ@ axmif'%f(7)ESpf/
omoemndK;EGrf;r_eJ@ axmif'%f(2)ESpf/ wdkif;jynfqlylatmif qJa&;v_H@aqmfr_eJ@ axmif'%f(3)v/ pkpkaygif; axmif'%f
(9)ESpf/ (3)vudk oD;jcm;uscHapvdk@ trdef@csrSwfcJhygawmhw,f?
OD;Zif;wdk@tvSnfhus&if OD;Zif;wdk@u nmwmcJhayr,f/h olwdk@tvSnfhus&if rEGJ@wwf/ riJhwwf/ rnmwwfwm vufawG@
od&+yDayghbk
b&k m;? OD;Zif; w&m;ol}uD;rudk trde@f cs+yD;wJhaemuf bmxyfajymao;vJbk&m;?
omoemndK;EGrf;atmifrvkyfcJhwJh OD;Zif;wd@k ukdusawmh axmifcsw,f? omoemndK;EGrf;atmifvkyfwmu
tm%m&SifawG? olwdk@u ppfom;awGudk bkef;}uD;twkvkyfckdif;+yD; a':pke@J tzG@J ukd &dkufESuf/ owfjzwf/ rk'drf;usihf/ ypPnf;
vkcdkif;w,f? tck OD;Zif;udk=unfhyg? twif;t"rRouFef;qGJc|wf+yD; vl0wfvJckdif;xm;w,f? tJ'gurS omoemndK;EGrf;
atmifvkyfwm? ppfa=uma&;rSmvnf; &JawG/ ppfaxmufvSrf;a&;awGu OD;Zif;wdk@ukd qJqkd}udrf;armif;&dkufESufwm/
rw&m;wJhtr_qif trdef@cswm/ tJ'gawGurS omoemzsufaewm/ ndK;EGrf;atmifvkyfaewm? wdkif;jynfqlylatmif
rvkyfcJhwJh OD;Zif;wdk@udk axmifcsw,f? wdkif;jynfwu,fqlylatmifvkyfcJhwmu AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$e@J olwnfaxmif
xm;wJh }uHhcdkifa&;toif;0ifawG/ p&dwf+idrf; (500)usyfay;+yD; t&ufwdkuf/ &dkufESufenf;oifwef;ay;xm;wJh pGrf;tm;
&SifawG/ ol@ppfwyfxJu bkef;}uD;a,mifaqmifxm;wJh ppfom;awG/ &Gmopf&Gmpcef;u Adkvfr;oef;[efwdk@vl&rf;um;
awGuom wdkif;jynfqlylatmifv_H@aqmfcJhwJhvlawGvdk@ OD;Zif;jyefajymcJhw,f?
w&m;ol}uD;ru bmjyefajymvJbk&m;?

w&m;ol}uD;ru ol@trdef@eJ@ trde@f cswmr[kwfbJ/ txufucdkif;wJhtwdkif; vkyf&wmjzpfw,fv@kd OD;Zif;udk


idk&if;ajymygw,f?
OD;Zif;wdk@vnf; tcsKyfom;b0rS axmifusorm;b0a&mufoGm;+yD;/ a&$bdkaxmifrSmyJ wESpfcef@aevmcJh&if;/
2004 ckESpf/ {+yDv (25)&ufae@rSm axmifrSjyefvGwfvmcJhw,f? axmifurv$wfcif rdef;a*s;vfrSm vufrSwfxkd;cJh&
w,f? aemifEdkifiHa&;rvkyf&/ jynfwGif;jynfyEdkifiHa&;orm;rsm;eJ@ rquf&wJh? tJ'gawGcsdK;azmuf&if axmifauG;jypf'%f
(8)ESpftjyif jypf'%ftopfeJ@aygif;+yD; axmif'%fuscH&r,fv@kd yg&Sdw,f?
a&$bdkaxmifuaevGwfwmeJ@ axmufvSrf;a&;awGu a&$bkdaxmufvSrf;a&;&Hk;ac:oGm;+yD; "mwfyHkwyHk&dkuf,l
w,f? tJ'Daemuf a&OD;+rdK@txdvdkufydk@w,f? a&OD;axmufvSrf;a&; pdk;vGifuwqifh 'DyJ,if;txdvdkufydk@w,f? 'DyJ,if;
+rdK@e,fr; aomif;0if;xH OD;Zif;&J@ tzrf;cH&pOfuodrf;,lxm;cJhwJh omoem0ifrSwfwrf; rSwfyHkwifjyefawmif;cJhw,f?
'DyJ,if;udpPwckvHk;udk a&$bdk c-,-u OuU 'kAdkvfr;}uD;oef;[efudk,fwdkif }uD;=uyfvkyfaqmifcJhwmjzpfvdk@ ol@qDoGm;
awmif;vdk@ajymw,f? wu,fwef;awmif;awmh jyefr&awmhyg?
'geJ@ &GmxJrSmaejyefawmh =unf&Gm &-,-u OuU odef;aZmfu ('DyJ,if;ta&;tcif;rjzpfcif arv 26 xJu
&xm;wJh vufudkifzkef;wvHk;eJ@) OD;Zif; [dkoGm;/ 'DoGm;utp axmufvSrf;a&;awGudk owif;ay;yd@k aecJhw,f? EdkifiHa&;
ta=umif;ajymwJhol/ a&'D,dkem;axmifwdk@ukdvnf; owif;ay;yd@k w,f?
OD;Zif;vnf; tusyftwnf;awG=um;rSm raecsifawmhwm&,f/ 2004 Edk0ifbm 26 rSm e-t-z EdkifiHjcm;a&;
0ef}uD;qdkol ^m%f0if;u rajymav/ uJavqdkwhJykHpHrsdK;eJ@ 'DyJ,if;udpPudk xyfvdrfoGm;wm=um;cJh&vdk@/ 'DyJ,if;tjzpfrSef
udk jynfyrSmazmfxkwfr,fqdkwJhpdwfeJ@ 2004 ckESpf/ 'DZifbmrSm xdkif;jrefrme,fpyf/ rJaqmuf +rdK@udk a&mufvmcJhw,f?
[kwfw,f OD;Zif;? ^m%f0if;u jynfwGif;a&;udpP/ jynfoltcsif;csif;jzpfwJhjy\
y\emjzpfw,f/ 'gudk EdkifiHa&;t& rdrdwdk@
tpdk;&udk oduQmcscsifvdk@ 'DyJ,if;udpPudk EdkifiHawmfuzefwD;w,fqkd+yD;awmh taemuftkyfpkawG&J@pGyfpGJcsufawGjzpf
jzpfae
w,f? wu,fhjzpf&yfu yk*~dKvftcsif;csif; olw@kd bmompum;rs
mompum;rsm;&efjzpfwJh tqifhyJ&dSw,f? EdkifiHawmftpdk;&eJ@ bmrS
yg0ifywfoufwmr&Sdbl;vdk@ ajymoGm;wm/ wynfhawmfw@kd rSwfom;xm;w,f
om;xm;w,f bk&m;? tJ'Dpum;awGe@J ywfoufvdk@
OD;Zif;b,fvdkacsycsifvJbk&m;?
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;eJ@zGH@+zdK;a&;aumifpD e-t-z OuU AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$&J@trdef@eJ@ twGif;a&;r;
(2) AdkvfcsKyf}uD;pdk;0if;u OD;aqmifapcdkif;+yD;/ taemufajrmufwdkif;ppfXmecsKyf ercwdkif;r; AdkvfcsKyfpdk;Edkifwdk@u }uD;=uyf
uGyfuJ &dkufESufowfjzwfypPnf;vkzdk@}uHpnfcJh=uwJh 'DyJ,if;ta&;tcif;udkrS EdkifiHawmfvkyf}uHr_vdk@rac:&if b,f[mrsdK;
udk EdkifiHawmfvkyf}uHr_vdk@ac:&rvJ? um,uHajrmuf yg0if&dkufESuf/ ypfcwfowfjzwfolawGudk,fwdkifu EdkifiHhwm0ef
&mxl;}uD;}uD;,lxm;=uwJh a&$bdkc&dkif OuU 'kAkdvfr;}uD;oef;[ef/ 'DyJ,if;+rdK@e,f OuU OD;wiftkef;/ 'DyJ,if;+rdK@e,f
&JwyfzGJ@r; aomif;0if;/ pcef;r; (yg;wGifrSJ@&Sd) pdef0if; (ta&; tcif;+yD;aemuf oydwfusif;+rdK@/ ausmufajrmif;&Jpcef;odk@
&mxl;wdk;ajymif;cH&ol)/ xdkolawGeJ@twl EdkifiHawmfumuG,fa&;bufu jynfolukdumuG,fr,fqkdwhJ ppfom;awG/
&JwyfzGJ@0ifawG/ rD;owfwyfzGJ@0ifawGtjyif vlr_a&;yJvkyfr,fqdkwJh oef;a&$axmifxm;wJh}uHhzGwfawG/ &yf&GmxJu cdk;qdk;
cg; vl&rf;um; pGrf;tm;&SifawGu 'DyJ,if;+rdK@/ =unf&GmeJ@&Gmopf&Gm=um;rSm vlxkacgif;aqmif a':atmifqef;pk=unfeJ@
tzGJ@/ olrudkaxmufcHwJh &Gmol&Gmom;jynfolrsm;udk wbufowf }udKwif}uHpnfvkyf}uHcJhwmudk rodcsifa,mifaqmif
aevdk@r&yg?
'DyJ,if;vdka'o[m ppfrufjzpfyGm;aewJhtrJa&mifa'or[kwfwJhtwGuf ^m%f0if;wdk@ e-t-z uajymovdk
vHk+cHKa&;taetxm;t& tqifrajywJha'ord@k / roGm;zd@k wm;jrpfp&mudk rvdkayr,fh/ e-t-z u [efaqmifwm;jrpf
cJhw,f? 'gudk a':pkeJ@tzGJ@uoGm;a&mufcJhvdk@/ tpdk;&taeeJ@ vHk+cHKa&;aqmif&Gufay;Edkifjcif;r&SdcJhwmvdk@ wm0efrJhpum;
ajymae=uayr,fh/ wu,fhvufawG@rSmawmh e-t-z [m a':pkwdk@tzGJ@udk &dkufESufowfjzwfzdk@ e,faygif;pHkrS vl&rf;
um;awGudk }udKwifpkaqmif;oifwef;ay;EdkifcJhw,f? ppfom;awGudk uwHk;wHk; ouFef;ywfay;+yD; trsdK;orD;awGukd tus
qGJc|wf/ a&$aiGvuf0wf&wemawGvk,lcdkif;wJh um,dajENzsufqD;zdk@=uawmh aqmif&GufEdkifchJovm;?

tavmif;wifr,fhum;/ um;vrf;ay:uaoG;awGukd aq;a=umr,fhrD;owfum;/ tavmif;rsm;jrKyfz@kd ajrwl;


pufawG/ um;awGudk &Gmopf&Gmqnfajrmif;&Hk;0if;xJrSm ,cifur&Sdayr,fh ar (30) 'DyJ,if;ta&;tcif;rjzpfcif&ufrSm
a&muf&SdaecJhwmawGusawmh }udKwifpDpOfaqmif&GufEkdifchJovm;?
a':pkwdk@udkvkyf}uHzdk@ EdkifiHawmfumuG,fa&;&J@ ppfwyf/ &J/ rD;owfwyfzGJ@0ifawGudk }udKwifpkaqmif;/ oef;[ef
udk,fwdkif}uD;=uyfwm0efay;EdkifcJh+yD;/ vufeufrhJ +idrf;csrf;a&;vrf;pOfe@J jynfolvlxk&J@axmufcHr_eJ@ ppfrufjzpfyGm;jcif;
r&SdwJh a'ocHjynfolawG=um;rSm w&m;r#wwJh/ 'Drkdua&pDxGef;um;atmif at;csrf;pGmpnf;&Hk;a&;c&D;vSnfhvnfcJhwJh
a':pkeJ h jynfolawGudkusawmh EdkifiHawmfu vHk+cHKa&;wyfzGJ@awGeJ@ bmha=umifh }udKwifumuG,fray;EdkifcJhwmvJ?
^m%f0if;eJ@ e-t-z ppfbDvl;awGudk OD;Zif;uar;cGef;awGxkwfvdkufygw,f? urBmodjyefajz&Sif;ay;=uyg?
'DyJ,if;ta&;tcif;[m jynfoltcsif;csif;jzpfwhJjy\emr[kwfbJ/ vlrqefwJhppfbDvl;awG&J h jyKrlchJwhJ jy\emqdkwm
OD;Zif;udk,fawG@eJ htjrifawGudk ajymvdk@+yD;yg+yD?
wifyghbk&m;? tckvdk pdpdwf&Snfvuf&Snftao;pdyf&Sif;vif;ajymjyvd@k pmzwfolawGukd,fpm; [pfwdkifuaus;Zl;rsm;pGm
wifyga=umif;/ OD;wifav#mufxm;yg&apbk&m;? tck 'DyJ,if;(6)ESpfjynfh tifwmAsK;[m pmzwfoltrsm;jynfol
awGtwGuf tusdK;rsm;r,fvdk@/ wynfhawmfw@kd ,lqyg
qygw,fbk&m;? aemufqkH;taeeJ@ 'DyJ,if;(6)ESpfjynfhrSm jynfwGif;
jynfyudk bmrsm;rdef@=um;csifygovJbk&m;?
(1) OD;Zif;ajymcJhwmawG[m rdrdukd,fwkdif awG@/ jrif/ odcJhwJhta=umif;t&mawGjzpfw,f? tckvdk xkwfazmf
ajym=um;wmawG[m rnfolwOD;wa,muf&@J rw&m;=oZmv$rf;rdk;/ +cdrf;ajcmuf/ aoG;aqmifzsm;a,mif;um
ajymqdkcdkif;jcif;r[kwf? vdrfvnfvSnhfzsm;ajymqdkxm;jcif;r[kwf/ rdrd&@J vGwfvyfwJhoabmqENt& xkwfazmf
ajym=um;wmjzpfw,f?
(2) b,fol@udkrS rkef;wD;vdk@ tydkajymwmr[kwf/ cspfcifv@kd tydkajymwmr[kwfbJ trSefukdtrSeftwdkif;
w&m;r#wr_awG vl@avmu}uD;rSmay:aygufapzdk@ ajymcJhwmjzpfw,f? tJ'DvdkajymcJhwmawG[m 2005 rwfv
rSm The Ad Hoc Commission On Depayin Massacre (BURMA) rSm xGufqdkcJhwmawG/ ukv
or*~txl;udk,fpm;vS,f rpPwmyDnJ&kd;a&S@arSmufrSm bmomjyefe@J xGufqkdcJhwmawGtwdkif; jyefajymjywmjzpf
w,f?
(3) jynfwGif;udkrSmcsifwmu 'DyJ,if;tr_omru ppftkyfpk&@J usK;vGefcJhwJh EdkifiHawmf&mZ0wfr_awGukd
tm%m&Sif e-t-z &Sdaeoa&G@ trSefray:aygufbl;qdkwm&,f? jynfwGif;rSm a':pkukd rw&m;tr_qif xyfrH
axmifcszdk@vkyfaejcif;[m 'DyJ,if;tr_ukdazmfr,fh t"duw&m;vdkwa,mufudk xyfrHvkyf}uHaewmvdk@jrif
w,f?
'gha=umifh e-t-z ppfrdp>mawGudk ajymcsifw,f? a':pkukdzrf;xm;vnf; tr_rSefuay:rSmyJ? taES;eJ@tjrefyJ
&Sdw,f? a':pkraocif tr_rSefay:&if cifAsm;wd@k oufomr,f? aooGm;+yD;rS EdkifiHwumcHk&Hk;rSm cifAsm;wdk@ w&m;pD&ifcH&
&if rvG,fbl;omrSwfayawmhvdk@ ajymcsifw,f?
jynfya&mufaewJh OD;Zif;wdk@vdk 'DyJ,if;udk,fawG@rsufjrifoufaoawGtaeeJ@vnf;/ tr_rSefawG tjrefay:
aygufatmif aemufxyf ESpfywfvnfawGxyfra&mufcif EdkifiHwumw&m;&Hk;rSm e-t-z udk pGJcsufwifEdkifatmif/
tzGJ@tpnf;awGeJ@ tcsdefrqGJbJ yl;aygif;um jrefjrefqefqef}udK;pm;=uzdk@ wdkufwGef;csifw,f? tm;vHk;usef;usef;rmrm
jzpfzdk@vnf;ta&;}uD;ygw,f? tpm;taomuftaetxdkif xdef;odrf;wm[mvnf; rsufjrifoufaoawGtzd@k t&rf;
ta&;}uD;ygw,f? yef;wdkifra&mufcifaooGm;wmrsdK;rjzpfoifhyg? (Oyrm-rJaqmufrSm 'DyJ,if;rsufjrifwcsdK@ i,fi,f
&G,f&G,feJ@/ taomuftpm;rqifjcifvdk@ qHk;yg;oGm;wmawGukd &ifempGmerlem,l=uyg) 'DavmufygyJ? trSefw&m; tjref
xGef;um;ygap? vlxkcspfolrsm; touf&mausmf&Snfygapvdk@ qkawmif;vdkufygw,f?

om"kygbk&m;? ,ckvdkrdef@wJhtwGuf wynfhawmfwdk@[pfwdkif0kdif;awmfom;awG


&ygapvdk@
m;awGvnf; ay;wJhqkeJ@tjrefqkH;jynfh&yg
om qENjyKvdkufygw,fbk&m;?
ar(30) 'DyJ,if;ta&;tcif; (6)ESpfywfvnf tifwmAsL;txl;tpDtpOf TwGif +yD;yg+yD?
[pfwdkif pmzwfy&dowfrsm; trSefw&m;od&dS=uygap?
([pfwdkif 0dkif;awmfom;rsm;)

jrefrmEkdifiHvl@tcGihfta&;tajctaersm;pkHprf;ppfaq;a&;t&m&dS
ygarmuQay:vkdqm*sD,kdyDnJ&dk;
(58)}
(58)}udrfajrmuf ukvor*~taxGaxGnDvmcH
wwd,aumfrwDwGifajym=um;aomrd
ajym=um;aomrdef@cGef;rS aumufE_wfcsuf
ajym=u
2003 ckESpf/ Ekd0ifbm 12
rdrd.,ckc&D;pOfukd ,cifc&D;pOfrsm;wGifjzpfay:aeaomtajctaersm;ESihf wlnDjcif;r&dSonhftcsdefwGif pwifchJ
onf? 2003 ckESpf/ rwfvwGifjyKvkyfchJaom rdrd.aemufqkH;c&D;pOfwGif vl@tcGihfta&;tajctaersm;ESihf trsKd;om;
jyefvnfoihfjrwfa&;vkyfief;pOfrsm; ododomomqkwf,kwfusqif;chJonf? 2003 ckESpf/ arv 30 &ufae@Y 'DyJ,if;+rdK@
wGifay:aygufchJaomjzpf&yfonf vl@tcGihfta&;qkd;qkd;0g;0g;csKd;azmufr_rsm;jzpfay:chJ+yD;/ EkdifiHa&;tajctaersm;ESihfvnf;
eufeuf&d_if;&d_if;qufEG,fywfoufaeonf?
rdrd.aemufqkH;tpD&ifcHpmwGif arv 30 &ufae@jzpf&yfrsm;ukd wifjychJ+yD;jzpfonf? xkdwifjycsufwGif jrefrm
tm%mykdifwkd@.xkwfjyefajymqkdcsufrsm;/ ,kH=unfpdwfcs&onhfowif;&if;jrpfrsm;ukd ukd;um;I wifjychJjcif;jzpfonf?
xkd@jyif xkdtpD&ifcHpma&;om;pOf&&dSchJaom pkaqmif;rdor#owif;tcsuftvufrsm;ukdvnf; ukd;um;chJonf? ,ck
c&D;pOfwGif wkdufckdufcHchJ&oltcsKd@/ rsufjrifoufaotcsKd@wkd@ukd awG@qkHar;jref;EkdifchJ+yD;/ if;wkd@xHrS xkdjzpf&yfESihfywfouf
onhftcsuftvufrsm;&&dSchJonf? xkd@jyif tm%mykdifrsm;ESifh a':atmifqef;pk=unfwkd@tm; oGm;a&mufaqG;aEG;jcif;
jzihfvnf; tcsuftvufrsm;pGm&&dSchJonf? tm%mykdifrsm;.w&m;0ifpkHprf;ppfaq;awG@&Sdcsufrsm;tay: rlwnfIa&;
om;xm;aom ykHESdyfxkwfa0jcif;rjyKonhftpD&ifcHpmukd rdrdtm;ay;tyf&efawmif;qkdonhftcg ay;tyfygrnf[kajymqkd
chJonf?
'DyJ,if;jzpf&yfonf tpkd;&.0efxrf;rsm;yl;aygif;yg0ifr_r&dSbJ ay:aygufchJrnfr[kwf[laom pJGcsufwif&ef vkH
avmufaomoufaotaxmuftxm;&dSaea=umif; Tc&D;pOftwGif;awG@}uKH=um;odcJh&onfrsm;ukdtajcjyKI ajym
=um;Ekdifygonf?
,ae@tcsdeftxd rdrdavhvmpkaqmif;chJaomtaxmuftxm;rsm;u atmufygtwdkif;azmfjyaeonf? 2003
ckESpf/ arv 25 &ufae@ESihf 30 &ufae@t=um; a':atmifqef;pk=unftm; axmufcH}udKqkdolta&twGuf rsm;jym;
vmonf? xkdtcg trsKd;om;'Drkdua&pDtzJ@G csKyftm;qef@usifolrsm;/ okd@wnf;r[kwf tpkd;&tm%mykdiftzJ@G tpnf;
rsm;ESihf wenf;enf;jzihfqufpyfxdawG@aeolrsm;. yg0ifywfoufr_jzihf +cdrf;ajcmufjcif;/ v_H@aqmfjcif;/ aESmifh,Sufjcif;/
wkdufckdufjcif;/ tEkdifusihfapmfum;jcif;ESihf t=urf;zufjcif;rsm; ay:aygufcJhonf?
xkdjzpf&yfwGif rvkdvm;tyfaomtoufqHk;&_H;epfemjcif;rsm;jzpfay:chJonf? xkdjzpf&yfukd +idrf;csrf;pGmajz&Sif;jcif;
rjyKEkdif[kqkdjcif;rSm rdrdtaejzihf,kH=unf&efcufcJvSonf?
'DyJ,if;wGifjzpfysufchJonfrsm;a=umihf 'DyJ,if;wGifomru aemufykdif;wGifvnf; vl@tcGihfta&;csKd;azmufr_
rsm;ay:aygufchJonf? EkdifiHtESH@&dS tifeft,fvf'D&Hk;rsm;tm; ydwfchJonf/ a':atmifqef;pk=unftm; xdef;odrf;chJonf/
tzJG@csKyfA[kdtvkyftr_aqmiftzJG@0ifrsm;ukd if;wkd@.aetdrfrsm;wGifcsKyfaESmifcJhonf/ tzJG@csKyftzGJ@0ifrsm;/ axmufcHol
rsm;/ 'Drkdua&pDESihfvl@tcGihfta&;v_yf&Sm;olrsm;tm; zrf;qD;tusOf;cschJonf/ apmihf=unfhppfaq;r_rsm;/ +cdrf;ajcmufr_
rsm;wkd;jrihfvmonf? jypfr_usL;vGefolrsm;tm; w&m;pJGqdk&ef xda&mufonhfvkyfaqmifr_rsm;r&dSbJ/ wkdufcdkufr_wGif
xdckdufepfemchJolrsm;om zrf;qD;tusOfcscHchJ&onf?
xkdepfemcsufrsm;ukd jyefvnfajz&Sif;&eftwGuf 2003 ckESpf/ arv 30 &ufae@rSpI xdef;odrf;cHxm;&olrsm;/
aetdrfwGifcsKyfaESmifcHxm;&olrsm;tm; c|if;csufr&dS csufcsif;v$wfay;&ef vkdtyfygonf?
xkd@tjyif wkdufckdufcH&olrsm;xJrS ouf&dSxif&Sm;&dSaeolrsm;ukd av#mfa=u;aiGrsm;ay;tyfoihfygonf? touf

aoqkH;oGm;olrsm;. rdom;pk0ifrsm;ukdvnf; av#mfa=u;aiGay;&efpOf;pm;oifhygonf? EkdifiHwumpHcsdefrsm;ESihftnD


tao;pdyfpkHprf;ppfaq;r_rsm;jyKvkyfoihfygonf? jypfr_usL;vGefolrsm;/ pkHprf;ppfaq;r_rSxGufay:vmaom&v'frsm; ponf
wkd@ukd trsm;jynfolod&dSap&efvnf; xkwfjyefa=unmoihfonf?
'DyJ,if;Esihfywfoufonhf jzpf&yfrSefrsm;xGufay:vma&;twGuf yl;aygif;aqmif&Gufolrsm;ukd vufpm;acsjcif;/
+cdrf;ajcmufjcif; rjyKvkyfyg[laomtmrcHcsufrsm; ay;oihfonf? tzJG@csKyf&kH;rsm; jyefvnfzGihfvSpfoihfygonf? xkdokd@jyK
vkyfjcif;jzihf jzpf&yfqkd;}uD;wGif&&dSchJaom '%f&m'%fcsuftcsKd@ukd ukpm;Ekdifrnfjzpfonf?
2002 ckESpf arvESihf 2003 ckESpf arvt=um; tcsdefumvukd jyefvnfavhvm=unhfygu vlxktrsm;pkrSm
ra&r&mjzpfae=uaomfvnf; ar#mfvihfcsuftcsKd@&dSchJ=uonf? rdrdtaejzihfvnf; ,kH=unfr_wnfaqmufonhf tapmykdif;
umv }udK;yrf;csufrsm;ESihfywfoufonhftcGihftvrf;rsm; qkH;&_H;chJonf[k,lqygonf? ,kH=unfr_twlwuGwnf
aqmufEkdifonhf ckdifrmxda&mufaomqufqHr_rsm;r&dSojzihf wOD;ESifhwOD;t,kHt=unfrhJonhftqifho@dk a&muf&dSoGm;
=uonf? ,kH=unfr_uif;rhJvm=ujcif;rSm 'DyJ,if;wGifay:aygufcJhonfhjzpf&yfrsm;a=umihfjzpfonf?
ar 30 jzpf&yfonf jrefrmEkdifiHtay: EkdifiHwumtokdif;t0kdif;u tjrifajymif;vJvmjcif;. t"duta=umif;
&if;jzpfonf? EkdifiHwumu&_wfcsr_ukd e-t-z taejzihf rar#mfvihfbJcHvkduf&onf? xk@d a=umihfvnf; EkdifiHwum.
ydwfqkd@ta&;,lr_rsm; wkd;yGm;vmchJonf? e-t-z uvnf; 2003 ckESpf/ =o*kwfvwGif 0ef}uD;csKyfopfwOD;cef@tyfwm
0efay;a=umif;a=unmjcif;/ tcsuf(7)csufyg0ifaom vrf;jyajrykHtpDtpOftm; a=unmjcif;pojzihf uref;uwef;
wkef@jyefvkyfaqmifchJonf? xkdvkyfaqmifr_rsm;ukd EkdifiHtcsKd@u todtrSwfjyKchJ=uonf?
jrefrmEkdifiHtem*wfukd trSefwu,f*&kpkdufolrsm;taejzihf 'DyJ,if;jzpf&yfESifhywfoufI oifcef;pm,loihfyg
onf? tjrefqkH;oabmaygufoihfygonf? Tjzpf&yfonf vufpm;acswH@k jyefoihfonhfudpPr[kwfyg/ tm;ay;axmufcH
&rnhf EkdifiHa&;&yfwnfcsufvnf;r[kwfyg? Tjzpf&yfu 'Drkdua&pDpepfo@dk oGm;rnhfEkdifiHukd pdwfykdif;qkdif&mt& tm;ay;
vrf;jyoGm;rnfjzpfygonf? jyefvnfoihfjrwfa&;vkyfief;pOftwGuf tcGihfta&;rsm;ukdvufvGwfqHk;&_H;cHrnfqkdygu
qkwf,kwfr_rsm;om}uKHawG@Ekdifayrnf? xkd@a=umifh rdrdtaejzihf ar 30 jzpf&yfrsm;ESihfywfoufI vGwfvyfpGmpkHprf;ppf
aq;cGifhjyK&ef e-t-z tm; awmif;qkdurf;vSrf;chJygonf? tm%mykdifrsm;taejzihf rdrd.urf;vSrf;csufukd oabmwl
nDr_r&dSao;yg?
xyfrHzrf;qD;r_rsm;rjyKvkyf&ef rdrdtaejzihft}udrf}udrfawmif;qkdcJhonf? okd@aomfvnf; 2003 ckESpf/ arv 30
&ufae@rSpI vl(250)cef@zrf;qD;cHchJ&onfqkdaom owif;rsm;&&dSchJonf? 'DyJ,if;jzpf&yfESihfqufEG,f+yD; zrf;qD;cH&ol
aygif;(153)OD;&dS+yD;/ if;wkd@xJrS (109)OD;jyefvnfv$wfajrmufvmchJonf[k tpkd;&.rSwfwrf;rsm;t&od&onf? xkdtxJ
wGif 2003 ckESpf/ Ekd0ifbmv (9)&ufae@wGif jyefvnfv$wfajrmufvmaom tusOf;om;(8)OD;vnf;yg0ifonf? rdrd.
owif;&if;jrpfrsm;tm; tjyefjyeftvSefvSefppfaq;+yD; cef@rSef;wGufcsuf=unhf&m qufvufxdef;odrf;cHae&olrsm;rSm
w&m;0ifpm&if;Z,m;rsm;xuf ta&twGufydkrdkrsm;jym;vsuf&dSa=umif;awG@&onf? if;wkd@tm; c|if;csufr&dS/ csufcsif;
v$wfay;a&;onf wpkdufrwfrwfawmif;qkdaeaom EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;tm;vkH;v$wfajrmufa&;ESifh rnfo@dk r#
roufqkdifyg? EkdifiHa&;tusOf;om;[lor#v$wfay;a&;twGuf vGwf+idrf;csrf;omcGihfa=unmay;&ef rdrduawmif;qkdchJ
onf? oihfavsmfaumif;rGefaom EkdifiHa&;tajymif;tvJjzpfay:vmap&eftwGufawmif;qkdcJhjcif;jzpfonf? jrefrmhEkdifiH
a&;orkdif;wGif vGwf+idrf;csrf;omcGihftrdef@xkwfjyefr_rsm;&dSchJygonf? ,ae@umvwGif tpkd;&taejzihf xkdokd@vkyfaqmifEkdif
ygonf?
arv 30 &ufae@jzpf&yfonf EkdifiHtwGif; EkdifiHa&;tajctaersm;ukd ,cifuxufydkI xifxif&Sm;&Sm;azmfjy
aeonf? ,ae@umvwGif tajctaersm;xl;jcm;+yD;/ &_yfaxG;eufeJvsuf&dSonf? jrefrmEkdifiHtwGuf aqG;aEG;a&;pum;
0kdif;wGif awG@qkHndE_dif;Iajyvnfr_&SmazGonhfenf;vrf;rSvGJI tjcm;enf;vrf;ukd rdrdtaejzihfrawG@&dSao;yg? Tokd@aom
jrefrmhorkdif;tcsKd;tauG@wGif e-t-z/ tzJG@csKyf/ vlrsKd;pkwkdif;&if;om;rsm;tygt0if tjcm;aomEkdifiHa&;ygwDrsm;tae
jzihf EkdifiHtwGuf rnfonhfvrf;a=umif;onf taumif;qkH;jzpfonf/ rnfokd@oGm;a&mufvkdonf ponfwkd@ukd nD!Gwf
pGmtwlwuGqkH;jzwf=u&ygrnf? tjcm;tiftm;pkrsm;yg0ifjcif;r&dSonhf tkyfpkwckwnf;.}udK;yrf;r_rSm jrefrmEkdifiHoGm;
a&muf&rnhfvrf;a=umif;ukd csnf;uyfEkdifrnfr[kwfyg? jrefrmEkdifiH&dSvlxkw&yfvkH;. vl@tcGifhta&;tajctaewkd;wuf

r_twGuf vuf&dSjzpfay:aeaomt=uyftwnf;rsm;u t[ef@twm;}uD;wckyif jzpfygonf?

iSufatmfprf;pcef;rS jyefvnfvGwfajrmufvmonfh armifcsrf;omausmfESifh qufoG,far;jref;csuf?


'DAGDbD/ 3 rwf 2004
&efukefwkdif;twGif;&Sd iSufatmfprf;vli,fxdef;odrf;a&;pcef;Y xdef;odrf;cHxm;&onfh rHk&Gm+rdK@u touf(16)
ESpft&G,f ausmif;om;av; armifcsrf;omausmfukd e-t-z u jyefv$wfay;vdkufonfhowif; xkwfv$ihfcJh+yD;jzpfonf?
iSufatmfprf;pcef;Yaexkdif&pOf armifcsrf;omausmf.tawG@t}uHKESifh jyefvnfvGwfajrmufvmykHukd 'DAGDbDuqufo,f
ar;jref;cJh&m armifcsrf;omausmfu
vGwf+yDqdkwJhta=umif;udk t&m&Sduajymygw,f? Adkvf}uD;rsdK;0if;? usaemfwdk@ausmif;tkyf}uD;As
ar; ? tJ'DiSufatmfprf;rSm b,fvdkaecJhxdkifchJ&vJ?
csrf;omausmf ? aumif;aumif;rGefrGefawmhae&ygw,f? Open vkyfay;xm;wmaygh? vGwfvyfcGihfay;ygw,f? tm;wJh
tcsdefrSmpmzwfw,f? tm;upm;vkyfwJhtcsdefrSmtm;upm;vkyfw,f? 'DvkdyJtcsdefukefchJygw,f? upm;csdefay;w,fAs?
(3)em&DeJ@(5)em&D=um;? 'Dupm;csdefrSmusaemf0ifaqmhygw,f?
ar; ? csrf;omausmfudk tJ'DrSm ynmwckckoifray;bl;vm;?
csrf;omausmf ? usaemfhudkawmhoifray;bl;As? rdbrJhawGusawmhpmoifay;w,fAs? rlvwef;ausmif;&Sdw,f?
ar; ? iSufatmfprf;udka&mufoGm;wJhtcsdefrSm pdwfxJb,fvkdcHpm;&vJ?
csrf;omausmf ? udk,fr[kwfbJeJ@ (udk,fcJeJ@rxkbJe@J udk,hfukdcJe@J xkw,fqkd+yD;awmh)qGJw,fqdkawmh/ pdwfraumif;ygbl;?
tm;i,fjcif;wdk@/ pdwfysufjcif;wdk@ r&Sdygbl;? 'gayr,fh oli,fcsif;awGu ausmif;wuf+yD;awmh usaemfwa,mufxJ 'DrSm
cGJusefaew,fqdkawmh pdwfraumif;ygbl;?
ar; ? bma=umifh v$wfay;vdkufw,fvdk@xifvJ?
csrf;omausmf ? EkdifiHwumzdtm;ay;r_a=umifh/ ab;u0dkif;+yD;ulnDay;=uwJhtwGuf usaemfvGwfvmw,fvdk@xifyg
w,f? usaemfhudk vGwfatmifvkyfay;wJh EkdifiHwumtzG@J tpnf;awGeJ@ tm;vHk;udk &ifxJtoJxJuae t+rJowd&aerSm
yg? txl;vnf;aus;Zl;wifygw,f?
ar; ? olwdk@u bmtr_udpPeJ@pGyfpGJ+yD;awmh/ tr_ppfwhJtcsdefrSmb,fvkdppfvJ?
csrf;omausmf ? jzpfcJhwJhta=umif;awG tukefar;w,f? olw@kd trde@f cscsifwhJtr_u cJaygufr_&,f/ qdkif;bkwfawG
zsufqD;r_&,f/ armfawmfyDu,fHk;awG zsufqD;r_&,fukd olw@kd uvdkcsifwm? usaemfwdk@u wu,fvkyfwmr[kwfawmh
rajzEkdifbl;? rajzEkdifawmh r&ruudktajz&atmifvkyfygw,f? rHk&GmtrSwf(1)&Jpcef;rSmppfygw,f? w&m;ol}uD;uawmh
a':cif&Dyg? usaemfhudkar;wmu tdk;zdkawmifem;av;rSm rif;b,fcsdefuoGm;=unfhovJ? bmawGvkyfcJhovJv@kd ? sU aemf u
&kef;&if;qefcwfjzpfwJhae&mudk rwfwyf&yf=unfhaeygw,f? 'DvdkjzpfaewJhta&;tcif;rSm usaemfu =unfhaewJhtwGuf
cJaygufr_udktm;ay;ulnDr_jzpfw,fqdk+yD; pGyfpGJygw,f?
ar; ? tJ'DudpPrSm b,fvdkjrifaw@cJh&vJ?
csrf;omausmf ? a':atmifqef;pk=unfwdk@&dSwhJbufukd oHCmawmfawGe@J ausmif;om;awGu/ vlxkawGuoGm;csif
wmudk ppfwyfuay;roGm;bl;? 'DrSm&SdwJhvlawGu rausreyfjzpf=uawmh xk=uw,f? kef;&if;qefcwfjzpfygw,f?

ar; ? tJ'DrSm ppfwyfub,favmuf&SdvJ?


csrf;omausmf ? [dkbufxda&mufwJhvlawGukdar;=unfhawmh ppfwyfu (3)ckavmufcsxm;w,fwJh? usaemfw@kd jzpf
wJhzufrSmwwyf/ [dk;zufrSmwwyf/ a':atmifqef;pk=unfw@kd oGm;wJhzufrSmwwyf? trsm;}uD;ygyJ?
ar; ? olwdk@bufu ypfwmcwfwmrsdK;a&m&Sdvm;?
csrf;omausmf ? usaemfwdk@ausmif;om;awG vloGm;pkwhJtcsdefrSm ypfw,fv@kd ajymoH=um;w,f? usaemfwdk@rjrif&bl;As?
usaemfwdk@ vloGm;pk+yD;jyefvmwJhtcsdefrSm typfcH&vd@k aooGm;wJhJ GTC ausmif;om;wa,mufukd oHCmawmfawG
xrf;vmwmawG@ygw,f? n(7)em&DcGJavmufrSmyg? usaemfw@kd oli,fcsif;rsm; jzpfrvm;qdk+yD; GTC ausmif;xdyfu
vBuf&nfqdkif/ rD;&SdwJhatmufrSm usaemfw@kd =unfh=uygw,f? 'Dtavmif;udk +rdK@xJo,foGm;r,fvdk@ajym=uygw,f?
+rdK@xJo,foGm;=uygw,f? AdkvfcsKyfatmifqef;a=u;&kyfvnf;a&mufa&m ppfwyfawGu0dkif;ajcmufvSef@awmh vlpkuGJoGm;
ygw,f? tavmif;uawmh AdkvfcsKyfatmifqef;&kyfwka&S@rSmyJ csxm;cJhygw,f? o,froGm;Ekdifawmhygbl;? ppfwyfawGu
um;awGeJ@a&m/ aoewfawGeJ@a&m ydwfaeygw,f? aoewfypfoH=um;awmh xGufajy;=u+yD; vlpkuGJoGm;ygw,f? xrf;wJh
olawuvnf; rajy;vdk@r&bl;? olwdk@yJusefawmhwmqdkawmh? ppfwyfum;awGarmif;vmawmh udk,fygajy;&ygawmh
w,f?
xkd@jyif armifcsrf;omausmfu +yD;cJhonfhESpfu q,fwef;atmifjrifcJh+yD;/ wuUodkvfwufa&muf&ef pDpOfae
onf[kvnf; ajymqkdcJhonf?

2003 ckESpf/ Ekd0ifbmv (18)&ufae@wGif usif;yaom (58)}ud


(58)}udrfajrmuf ukvor*~taxGaxGnDvmcHrS
jrefrmEkdifiH. vl@tcGifhta&;tajctaeESihfpyfvsOf;I csrSwfaom qkH;jzwfcsufrsm;
urBmhukvor*~ydnmOfpmwrf;/ tjynfjynfqdkif&mvl@tcGifhta&;a=unmpmwrf;/ vl@tcGifhta&;qkdif&m
EkdifiHwum yd^mOfpmcsKyfrsm;ESifh tjcm;vl@tcGihfta&;pmcsKyfpmwrf;rsm;t&vnf;aumif;?
ukvor*~tzGJ@0ifEkdifiHtm;vHk;onf vl@tcGihfta&;ESihf tajccHvGwfvyfcGifhrsm;udk umuG,fjrifhwifay;&rnfh
0wW&m;&dSonfESifhtnD tzGJ@0ifEdkifiHtm;vHk;rsm;taejzifh vufawG@aqmif&Gufr_e,fy,fY txufygtrsKd;rsKd;tpm;pm;
aom EkdifiHwumpmcsKyfpmwrf;rsm;t& if;wk@d .wm0ef0wW&m;rsm;udk jznfhqnf;ay;&rnfhwm0ef&Sdonf[k xyfrH
twnfjyKcsuft&vnf;aumif;?
jrefrmEdkifiHonf uav;oli,ftcGihfta&;qkdif&moabmwlpmcsKyf/ trsKd;orD;rsm;tm;ykHpHrsKd;pkHjzifh cGJjcm;zdESdyf
qufqHjcif;rsm; y,fzsufa&;oabmwlpmcsKyf/ vlrsKd;wHk;owfjzwfonfh&mZ0wfr_tm; umuG,fjcif;ESifh jypf'%fay;jcif;
qdkif&m oabmwlpmcsKyf/ ppf'%foifholrsm;udkumuG,fapmifha&Smufa&;qkdif&m 1949 ckESpf =o*kwfv (12)&uf *sDeDAm
oabmwlpmcsKyf/ twif;t=uyftvkyfapckdif;jcif;ESifh t"rRvkyftm;ay;apr_qdkif&m 1930 ckESpf oabmwlpmcsKyf
(pmcsKyftrSwf 292)ESifh EkdifiHwumtvkyform;tzGJ@csKyf(tdkift,ftkd). vGwfvyfpGmtoif;tyif;zGJ@pnf;v_yf&Sm;cGifhESifh
vGwfvyfpGmpnf;&Hk;cGifhwkd@tm; tumtuG,fay;onfh 1948 ckESpf oabmwlpmcsKyf (pmcsKyf trSwf 87)wdk@. tzGJ@0if
EdkifiHjzpfonfudk owdjyKr_t&vnf;aumif;?
uav;rsm;ta&;ESifhvufeufudkifydyuQta&;tay: taxGaxGtwGif;a&;r;. vHk+cHKa&;aumifpDqHk;jzwfcsuf
1460 (2003)udk ESvHk;oGif;Ivnf;aumif;?
,cifucsrSwfcJhaomqHk;jzwfcsufrsm; (r=umao;rDucsrSwfcJhonfh 2002 ckESpf 'DZifbmv (18)&uf. qHk;jzwf
csuftrSwf 57231/ 2003 ckESpf {+yDv (16)&ufae@ qHk;jzwfchJaom vl@tcGifhta&;aumfr&Sif. qHk;jzwfcsuftrSwf
200312 ESifh jrefrmEdkifiHtwGif; twif;t=uyftvkyfapckdif;jcif;ESifh t"rRvkyftm;ay;apr_wkd@ESifh ywfoufI 2000
ckESpf ZGefv (14)&ufae@wGifjyKvkyfonfh (88)}udrfajrmuf EdkifiHwumtvkyform;nDvmcHwGif EdkifiHwumtvkyf
orm;tzGJ@csKyf(tdkift,fvftdk)u jymef;onfhqkH;jzwfcsuf)udk jyefvnfazmfaqmifIvnf;aumif;?
tpdk;&tcGifhtm%m. rlvtajccHonf jynfolrsm;.qENoabmxm;jzpfonfESifhtnD/ 1990 jynfhESpfwGif
&Sif;vif;pGmxkwfazmfjyocJhonfh jrefrmjynfolrsm;.qENoabmxm;udk twnfjyKIvnf;aumif;?
jrefrmEdkifiHwGif ppfrSefonfh'Drdkua&pDtpdk;&w&yfwnfaxmifjcif;onf vl@tcGifhta&;rsm;ESifh tajccHvGwfvyf
cGifhrsm;udk em;vnfoabmaygufjznfhqnf;ay;&eftwGuf r&dSrjzpfvkdtyfonfukd twnfjyKIvnf;aumif;?
aumif;rGefonfhtkyfcsKyfa&;/ 'Drdkua&pDa&;/ w&m;Oya'pdk;rdk;a&;ESihf vl@tcGifhta&;rsm;tm; av;pm;vdkufem
jcif;onfom wdkif;jynf. pD;yGm;a&;ESifh zG@H+zdK;wdk;wufa&;wdk@twGuf t"duusonfukd todtrSwfjyKvsuf&Sdonfudk
vnf;aumif;?
jrefrmEkdifiHtwGif; bdef;xkwfvkyfr_ukd wkdufzsuf&efvdktyfa=umif; tpdk;&u ykdrdkIem;vnfvufcHvmjcif;tm;
rSwfwrf;wifjcif;tm;jzifhvnf;aumif;?
2003 ckESpf =o*kwfv 30 &ufae@wGif jrefrmEdkifiH0ef}uD;csKyfrS xkwfjyefa=unmcJhaom 'Drdkua&pDtoGiful;ajymif;
a&; EdkifiHa&;vrf;jyajryHkudk rSwfwrf;wifjcif;tm;jzifhvnf;aumif;?
(1) atmufygtcsufrsm;udk }udKqdktyfonf?
(u) +yD;cJhonfhESpftwGif; urBmhukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. txl;oHwreftm; jrefrmEkdifiHo@dk vnfywfEdkif
&ef cGifhjyKcJhjcif;tm;vnf;aumif;/ ukvor*~vl@tcGifhta&;aumfr&SifrScef@tyfxm;aom vl@tcGihfta&;udk,fpm;vS,f
tm; vl@tcGifhta&;tajctaersm;ESifhywfowfI pkHprf;Edkif&ef cGifhjyKcJhjcif;tm;vnf;aumif;?

(c) jrefrmtpdk;&tm; trsKd;om;jyefvnf&if=um;apha&;/ awG@qkHaqG;aEG;a&;vrf;a=umif;ay:odk@a&muf&ef wGef;tm;ay;


aom EkdifiHwumtodkif;t0dkif;. }udK;yrf;r_rsm;/ txl;ojzif@ a'oqdkif&mEkdifiHrsm;.}udK;yrf;r_/ 2003 ckESpf ZGefv (18)
&ufae@pGJjzifh (10)}udrfajrmuf ASEAN xdyfoD;aqG;aEG;yGJrSazmfjyxm;aom a'oqdkif&mvkH+cHKa&;twGuf t"duaomh
csufonf 'Drdkua&pDazmfaqmifa&;jzpfonf[laomtcsufukd vdkufemtodtrSwfjyK&efqdkaom tcsuftm;vnf;
aumif;?
(*) ukvor*~taxGaxGtwGif;ta&;r;csKyf. jrefrmEkdifiHESihfywfoufaom tpD&ifcHpmtm;vnf;aumif;?
(C) ukvor*~vl@tcGifhta&;udk,fpm;vS,f. jrefrmEkdifiHv@l tcGi@f ta&;tajctaeta=umif; tpD&ifcHpmtm;vnf;
aumif;?
(i) vwfwavm t"rRvkyftm;ay;r_ESi@f ywfoufI taumiftxnfazmfEkdifonfhtajctaer&Sdao;aomfvnf;/
t"rRvkyftm;ay;ckdif;apcH&jcif;a=umifh twd'kuQa&mufolrsm;tm;tultnDay;&ef vGwfvyfonfhtultnDay;a&;
tzGJ@wnfaxmifa&; oabmwlnDcsufyg0ifonfh jrefrmtpkd;&ESif@ EkdifiHwumtvkyform;tzG@J csKyfw@kd . arv (27)&uf
2003 ae@ &efukef+rdK@wGif oabmwlnDcJhonfh yl;aygif;aqmif&Gufr_vkyfief;pOftm;vnf;aumif;?
(p) EkdifiHwum=uufajceDaumfrwD(tdkifpDtmpD)ESihf qufvufI yl;aygif;aqmif&Gufaejcif;tm;vnf;aumif;?
(2) atmufygtcsufrsm;udk tvGeftrif;pdk;&drfa=umif; azmfjyonf?
(u) arv (30)&uf 2003 &ufae@wGif jzpfyGm;cJhaom t=urf;zufr_}uD;wGif e-t-z vufudkifwkwf }uHhzGH@tzGJ@}uD;.
ajAmifususyg0ifywfoufaer_ESifh jrefrmEkdifiHtwGif; tqdk;&Gm;qkH;vl@tcGifhta&;csdK;azmufr_rsm; qufvufjzpfay:ae
jcif;?
(c) a':atmifqef;pk=unftm; tus,fcsKyftjzpf qufvufxdrf;odrf;xm;jcif;ESihf vGwfvyfpGmoGm;vmEkdifaom olr.
tajccHvl@tcGifhta&;rsm;udk jiif;qefaejcif;tjyif trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf. xdyfwef;acgif;aqmifrsm;tm; quf
vufxdef;odrf;xm;jcif;?
(*) wEkdifiHvkH;&dS trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csLyf&Hk;rsm;tm; ydwfyifxm;r_/ trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyftzGJ@0ifrsm;/ tjcm;
EkdifiHa&;ygwD0ifrsm;ESifh axmufcHolrsm;tm; teD;uyfapmifh=unfhr_rsm;ESif@ axmifoGif;tusOf;csaejcif;rsm;/ xdk@tjyif
EkdifiHa&;tusOf;om;rsm;tm; axmifoufaphajrmufaomfvnf; qufvufzrf;qD;xm;jcif;?
(C) trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf tzJG@0ifrsm;tm; }uHhz@HG tzG@J rS prpfwus aESmifh,Suf+cdrf;ajcmufaejcif;?
(i) ukvor*~vl@tcGif@ta&;aumfr&SifrS cef@tyfxm;aom txl;pkHprf;a&;ukd,fpm;vS,fESihf yl;aygif;aqmif&Gufr_tm;
enf;jcif;/ Oyrm vl@tcGifhta&;txl;ukd,fpm;vS,fwifjyxm;aom vl@tcGi@f a&;csKd;azmufr_qdk;&Gm;aeaom wdkif;&if;
om;vlrsdK;pka'orsm;odk@ oGm;a&mufI vGwfvyfaompHkprf;ppfaq;r_rsm;jyKvkyf&ef ppftpdk;&rScGihfrjyKao;jcif;?
(3) tvGeftrif;pdk;&drfylyefr_rsm;udk atmufygtcs
jyonf?
gtcsufrsm;jzifh xyfrHazmfjyonf
(u) jrefrmjynfolrsm;. EkdifiHom;tcGifhta&;/ EkdifiHa&;/ pD;yGm;a&;/ vlr_a&;ESihf ,Ofaus;r_tcGihfta&;rsm; tygt0if
vl@tcGifhta&;rsm;udk jrefrmtpdk;&rS pepfwus tpDtpOf&dS&dS csdK;azmufaer_rsm;?
(1) Oya'rJhoufjzwfjcif;/ ppfom;rsm;vufeufozG,ftokH;jyKavh&Sdaom nOf;yrf;ESdyfpufr_/ rk'def;r_rsm;ESifh
tjcm;vdifqdkif&mt=urf;zufr_rsm;/ pdwfysufzG,fqkd;&Gm;edrhfusvSaom xdef;odrf;a&;pcef;rsm;. tajctae/
t"rRae&majymif;a&$@r_rsm;/ uav;rsm;tm;vkyfom;tjzpft"rRapcdkif;aer_tygt0if/ t"rRvkyftm;apckdif;r_/
ppfwyfrS jynfolrsm;.toufarG;0rf;a=umif;vkyfief;rsm;udk zsufqD;r_rsm;ESihf twif;t=uyfajrae&modrf;ydkuf
r_rsm;/ tpm;taomuf/ usef;rma&;ESihf ynma&;tp&dSaom vlaer_tqif@twef;qdkif&m tcGifhta&;rsm;
tm; csdK;azmufr_?

(11) owif;vGwfvyfcGifh/ vGwfvyfpGmtoif;tyif;zGJ@pnf;cGifh/ vGwfvyfpGmv_yf&Sm;oGm;vmcGifh tygt0if


vGwfvyfpGmxkwfazmfajymqdkcGifhrsm;tm; ppftpdk;&rSjiif;y,faejcif;?
(111) wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;/ trsKd;orD;rsm;ESihf uav;rsm;tm; rwlnDonfhbmoma&; (odk@r[kwf)
vlrsKd;a&;udk tajccHI cJGjcm;qufqHrlrsm;ESifh nOf;yrf;EdSyfpufr_rsm;?
(c) EkdifiHwGif; tdk;rJhtdrfrJha&$@ajymif;ykef;cdkae&olta&twGuf ydkrkdrsm;jym;vmjcif;ESifh tdrfeD;csif;EkdifiHrsm;odk@ pD;0ifa&muf&Sd
oGm;=uaom rsm;jym;vSonfh'kuQonfrsm;.tajctaeESifh Ttajctaersm;udkajz&Sif;&ef EkdifiHwumOya't&
jrefrmtpdk;&.wm0ef&Sdr_udk owdjyKrdjcif;?
(4) atmufygygtcsufrsm;tm; jrefrmtpdk;&od@k awmif;qkdonf?
(u) arv (30)&uf 2003 ckESpfY jzpfyGm;cJhaom 'DyJ,if;jzpf&yfESifhpyfvsOf;I EkdifiHwumESihfyl;aygif;um vGwfvyf
aom pkHprf;ppfaq;r_rsm;ukd jynfhpkHpGmjyKvkyfoGm;&ef/
(c) &Srf;jynfe,fESif@ tjcm;jynfe,frsm;wGif ppfom;rsm;usK;vGefcJh=uonfh t"rRjyKusihfr_rsm;ESifh tjcm;aom rw&m;
zdESdyfr_rsm;udk pkHprf;ppfaq;&eftwGuf ukvor*~v@l tcGihfta&;txl;ukd,fpm;vS,f.tqdkjyKcsufudk jrefrmtpdk;&tae
jzifh csufcsif;taumiftxnfazmfaqmif&Guf&ef/ xdk@tjyif txl;ukd,fpm;vS,foGm;vkdonfh rnfonfha'orqdk oGm;
a&mufEkdif&efESifh txl;ukd,fpm;vS,ftm;yl;aygif;aqmif&Gufolrsm;. vkH+cHKa&;ukd tmrcH&ef?
(*) ukvor*~ESifh EkdifiHwumvlom;csif;pmemaomtzJ@G tpnf;rsm;taejzifh vlom;csif;pmemaomulnDaxmufyHhr_
rsm;ay;tyfEkdifa&;ESifh taxmuftyHhypPnfrsm;tm; tvdktyfqkH;olrsm;xHodk@ trSefwu,fa&muf&dSEkdif&eftwGuf
jrefrmEkdifiHae&ma'otm;vkH;odk@ [efwm;aESmifh,Sufr_uif;pGmESif@ vkH+cHKr_&dSpGm oGm;vmpkHprf;Ekdifa&;wdk@udk tmrcHcsuf
tjrefay;&ef?
(C) typftcwf&yfpJjcif;rjyKvkyf&ao;onfh wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;ESifhjzpfyGm;aeonfh ydyuQrsm;udk tqkH;owfEkdif
a&;twGuf +idrf;csrf;pGmawG@qHkaqG;aEG;tajz&Smonfhenf;vrf;udk toHk;jyK&ef/ typftcwf&yfpJxm;onfh wdkif;&if;om;
vlrsdK;pka'orsm;&Sd vl@tcGifhta&;tajctaersm; wdk;wufaumif;rGefvmap&efESihf a'ozG@H +zdK;a&;tpDtpOfrsm;udk wdk;jrifh
aqmif&Guf&ef?
(i) jrefrmEkdifiHwGif; twif;t=uyftvkyfcdkif;apjcif; (od@k ) t"rRtvkyfapcdkif;jcif;ESifh ywfoufI pHkprf;ppfaq;Ekdif&ef
EkdifiHwumtvkyform;tzGJ@(tdkift,fvftdk). 1930 (nDvmcHtrSwf 29)t& zGJ@pnf;xm;onfh pHkprf;ppfaq;a&;
aumfr&Sif.t}uHjyKcsufrsm;udk tjynfht0taumiftxnfazmfEkdif&eftvdk@iSg EkdifiHwumtvkyform;tzGJ@ESifh yl;aygif;
aqmif&GufEkdifrnfh vdktyfaomtajctaersm;ESihf tajccHvkyfaqmifr_rsm;tm;vHk;udk aqmif&Guf&ef/ jrefrmEkdifiHtwGif;
twif;t=uyfvkyftm;ckdif;apaer_rsm;twGuf jrefrmtpkd;&ESifh EkdifiHwumtvkyform;tzG@J yl;aygif;aqmif&Gufa&;
vkyfief;tpDtpOfESifh pyfqkdifonfh 0ef;usifw&yfwnfaqmuf&efESifh txl;tm;jzifh yHydk;aqmif&Gufay;rnfhtpDtpOfrsm;
ukd wnfaqmufxm;&efESifh ,kH=unfpdwfcsavmufaom taumiftxnfazmfaqmif&Gufr_rsm;ukd vkyfaqmif&ef?
(5) jrefrmtpdk;&odk@ atmufygtcsufrsm;udk tjyif;txefwkdufwGef;onf?
(u) vl@tcGifhta&;csKd;azmufr_rsm;tm; tpDtpOf&dS&dS pepfwusvkyfaqmifaer_rsm;ukd &yfqkdif;&efESifh vl@tcGifhta&;ESifh
tajccHvGwfvyfcGifhrsm;tm;vHk;udk tjynfht0av;pm;vdkufem&ef?

(c) arv (30)&ufESifh (30)&ufae@aemufydkif; zrf;qD;xm;onfh trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf tzGJ@0ifrsm;/ acgif;aqmif


rsm;ESifh a':atmifqef;pk=unfwdk@tm; cGif;csufr&Sdv$wfay;&efESifh/ 'Drkdua&pDtoGifulajymif;a&;umvtpDtpOfrsm;/
trsdK;om;jyefvnf&if=um;apha&;udpP&yfrsm;wGif if;wkd@tm; tjynfht0yg0ifaqmif&GufcGifhjyK&ef?
(*) EkdifiHa&;tusOf;om;tm;vHk;udk cGif;csufr&Sd csufcsif;v$wfay;&ef?
(C) ar (30) jzpf&yfaemufykdif; ,m,Dxkwfjyefxm;aom trdef@rsm;/ Oya'rsm;udk csufjcif;kyfodrf;&efESihf EkdifiHt0Srf;&Sd
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfkH;rsm;tm;vHk;udk csufjcif;jyefzGihf&ef?
(i) +idrf;csrf;aomEkdifiHa&;v_yf&Sm;aqmif&Gufr_rsm; rjyKvkyfEdkif&ef &nf&G,fcsrSwfxm;aom wm;qD;uef@owfcsufrSef
or#tm; tjrefqkH;y,fzsufay;&ef/ owif;vGwfvyfcGihftygt0if vGwfvyfpGmtoif;tyif;zGJ@pnf;cGifhESifh vGwfvyfpGm
oabmxm;xkwfazmfcGifhrsm;udk tmrcHcsufay;&ef?
(p) vl@tcGifhta&;tm; pepfwuscsdK;azmufr_rsm;ESifh rw&m;zdEdSyfr_rsm; tqHk;owfapa&;twGuf vl@tcGifhta&;udk
csdK;azmufae=uonfh ppfom;rsm;/ }uHhzGH@tzGJ@0ifrsm;ESifh tjcm;aomtpdk;&0efxrf;rsm;tm; rnfonfhtajctaersdK;wGif
rqdk pHkprf;ppfaq;&efESifh &Hk;wifw&m;pGJqdk&ef?
(q) 2003 ckESpf/ ar (30)aemufydkif; jrefrmEkdifiHtwGif;jzpfysufaeaomtajctaerSefrsm;udk tuJjzwfEkdif&eftwGuf
yxrtqifhtaejzifh jrefrmtpdk;&onf ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf.txl;oHwrefESihf ukvor*~vl@tcGifh
ta&;aumfr&SifrScef@tyfxm;aom vl@tcGihfta&;txl;ukd,fpm;vS,fwdk@ESifh ,ckxufydkrdkI t&Sdeft[kefjrihfyl;aygif;
aqmif&Guf&ef/ t&yfom;tkyfcsKyfa&;pepfqDudkOD;wnfaom toGiful;ajymif;a&;umvqDokd@ wdkif;jynfudka&S@aqmif&ef/
ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf.txl;oHwrefESifh vl@tcGihfta&;aumfr&Sif.txl;ukd,fpm;vS,fwdk@tm; jrefrm
EkdifiHtwGif; vGwfvyfpGmoGm;vmpHkprf;EkdifcGifh tjynfht0&&Sdapa&;udk tmrcH&ef/ ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf
.txl;oHwrefESifh vl@tcGifhta&;aumfr&Sif.txl;ukd,fpm;vS,fw@kd tm; yl;aygif;aqmif&Guf=uolrsm;ukd +cdrf;ajcmufr_/
[ef@wm;aESmifh,Sufr_ (odk@r[kwf) yHkpHwpfrsKd;rsKd;jzifhta&;,lrcH&apa&;twGuf tmrcHcsufay;&efESifh if;wdk@jrefrmEkdifiH
Y&SdaepOftwGif; trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyftygt0if EkdifiHa&;ygwDtoD;oD;rStzG@J 0ifrsm;/ acgif;aqmifrsm;ESifh wef;wl
&nfwlawG@qHkEkdifatmif aqmif&Gufay;&ef?
(Z) 'Drkdua&pDpepfjyefvnfazmfaqmifa&;ESihf 1990 a&G;aumufyJG&v'frsm;udk taumiftxnfazmfEdkif&ef 'Drdkua&pD
pepfodk@ul;ajymif;a&;ESifh trsKd;om;jyefvnf&if=um;apha&;wd@k twGuf a':atmifqef;pk=unftygt0if trsKd;om;'Drdk
ua&pDtzGJ@csKyfrSacgif;aqmifrsm;ESifh xda&mufIpepfusaomawG@qkHaqG;aEG;yGJukd csufcsif;pwif&ef/ xdk@tjyif tjcm;
EkdifiHa&;acgif;aqmifrsm;ESifh wdkif;&if;om;udk,fpm;vS,frsm;ufkdvnf; xdkawG@qHkaqG;aEG;yGJrsm;wGif apmv#ifpGmxnfhoGif;
&ef?
(ps) 'Drdkua&pDtoGiful;ajymif;a&;twGuf a&;qGJxm;aom vuf&dSEdkifiHa&;vrf;jyajryHkwGif t"duvkdtyfaomtcsuf
rsm; ryg&Sday? Oyrm - rnfonfhtcsdefwGif pwifrnf/ rnfonfhtcsdefY +yD;qHk;rnf ponfh wdusaomtcsdefumv
vnf; owfrSwfxm;jcif;r&Sday? xdk@tjyif EkdifiHa&;tiftm;pkrsm;tm;vHk;yg0ifEkdifrnfh/ wdkif;&if;om;vlrsdK;pkrsm;tm;vHk;
yg0ifEkdifrnfh pDrHcsufrsm;vnf; ryg&Sday? odk@twGuf 'Drkdua&pDtoGiful;ajymif;a&;twGuf EkdifiHa&;vrf;jyajryHkY yg0if
aomvkyfief;pOfrsm;tm; trsm;u,Hk=unfvufcHEkdifavmufaom/ EkdifiHa&;tiftm;pktm;vHk;/ wdkif;&if;om;vlrsdK;pk
rsm;tm;vHk; yg0ifEkdifaom EkdifiHa&;vrf;jyajryHkjzpfvmEkdifa&;twGuf taotcsmjyefvnfqef;ppf&ef?
(6) 2002 ckESpf/ 'DZifbmv (18)&uf taxGaxGnDvmcHqHk;jzwf
jzwfcsuf 5723 t&vnf;aumif;/ 2003 ckESpf/ {+yDv
(16)&uf vl@tcGifhta&;aumf
ta&;aumfr&SifqH
qk;H jzwfcsuf 200312 t&vnf;aumif;/ xyfrHI jrefrmtpdk;&tm; atmufyg
tcsufrsm;udk jyif;xefpGmwdkufwGef;tyfonf?
(u) vGwfvyfonfhw&m;pD&ifa&;/ Oya'vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESihftnD aqmif&GufEdkifapa&;wdk@twGuf tmrcH&ef?
(c) vufrSwfa&;xdk;jcif;rjyK&ao;aom EkdifiHwumvl@tcGihfta&;pmcsKyfpmwrf;rsm;tm; oabmwlvufrSwfa&;xdk;
a&; OD;pm;ay;pOf;pm;&efESifh EkdifiHwumvl@tcGifhta&;pHcsdefpH!ef;rsm;twdkif; vkyfaqmif&eff?

(*) jrefrmppfwyftwGif;ESifh tcsdK@aomwdkif;&if;om;vufeufukdiftiftm;pkrsm;twGif; uav;ppfom;rsm;yg0ifaer_


ESifh uav;ppfom;opfpkaqmif;aer_rsm;tm; csufjcif;&yfqdkif;ypf&ef/
vufeufzsufodrf;a&;/ ppfr_xrf;tjzpfrSEkwfxGufcGifhjyKa&;/ wef;wl&nfwljyefvnfaygif;pnf;a&;wd@k ukd tmrcH&ef/
&nf&G,fcsuf&Sd&Sd t"rRae&ma&$@ajymif;r_rsm;tm; tqHk;owf&ef/
EkdifiHtwGif; xGufajy;wdrf;a&Smifykef;cdkae&olrsm;ta&; tqHk;owf&efESifh tumtuG,fay;&ef/
'kuQonfrsm; ae&yfodk@ rdrdoabmqENtavsmuf *k%foduQm&SdpGmESifh vHk+cHKpGmjyefvmEkdifa&;twGuf cGifhjyK&ef/
udk,fcHtm;usqif;r_Adkif;&yfpfydk;ESifh udk,fcHtm;usqif;r_a&m*g (HIV/AIDS) wdkufzsufa&;wGuf vkdtyfaomvkyfief;
pOfrsm; csrSwftaumiftxnfazmf&ef?
(7) taxGaxGtwGif;a&;r;csKyfodk@ yef=um;csuf
(u) trsdK;om;jyefvnf&if=um;apha&;wGif yg0ifywfoufaeaom tzGJ@tpnf;rsm;ESifh aomfvnf;aumif;/ jrefrmjynf
olrsm;ESifh aomfvnf;aumif;/ tpdk;&ESifh aomfvnf;aumif;/ 'Drdkua&pDjyefvnfazmfaqmifa&;ESihf vl@tcGifhta&;tajc
taersm;ta=umif; qufvufaqG;aEG;vkyfaqmifoGm;yg&efESihf taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. pGrf;aqmifEkdifr_rsm;ESifh
aqmif&GufykdifcGifhrsm;udk qufvuftoHk;jyKay;yg&ef?
(c) ,ckqHk;jzwfcsufrsm;ESifhywfoufI taumiftxnfazmfaqmif&GufEkdifonfhwdk;wufr_rsm;tm; t}udrf(60)ajrmuf
vl@tcGifhta&;aumfr&SifnDvmcHESifh (59)}udrfajrmuftaxGaxGnDvmcHodk@ tpD&ifcHpmwifjyay;yg&ef?
(*) ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyfrS cef@tyfxm;aom txl;oHwref. yHhydk;aqmif&Gufr_tcef;uY if;.
vkyfief;wm0efrsm; atmifjrifpGmtjynfht0taumiftxnfazmfaqmif&GufEdkif&ef vdktyfaomtultnDrsm;ay;yg&ef?
(C) vl@tcGifhta&;aumfr&Sif. txl;ukd,fpm;vS,ftm; if;tm;tyfESif;xm;aomvkyfief;wm0efrsm; atmifjrifpGm
tjynfht0taumiftxnfazmfvkyfaqmifEkdif&ef vdktyfaomtultnDrsm;ay;yg&ef?
(8) jrefrmEdkifiHta&;udpPrsm;ESifh ywfoufI (59)}udrfajrmuf taxGaxGnDvmcH}uD;wGif xyfrHaq;GaEG;&ef qHk;jzwf
onf?
tar&duefEdkifiH/ e,l;a,mh(cf)+rdK@Y usif;yaom ukvor*~taxGaxGnDvmcH}uD;rS 2003 ckESpf 'DZifbmv 1
&ufae@wGif tzGJ@0ifEkdifiHrsm;tm;vkH;.oabmwlnDcsufjzifh qkH;jzwfonf?

United Nations

A/C.3/59/L.49

ukvor*~

atpD-359t,fvf-49

General Assembly

Distr.: Limited
2 November 2004

taxGaxGnDvmcH
Fifty-ninth session

(59)}udrfajrmuf urBmhukvor*~taxGaxGnDvmcH
Third Committee

wwd,aumfrwD
Agenda item 105 (c)
Human rights questions: human rights situations and reports of special rapporteurs and
representatives
Andorra, Australia, Austria, Belgium, Bulgaria, Canada, Croatia, Cyprus, Czech Republic,
Denmark, Estonia, Finland, Germany, Greece, Hungary, Iceland, Ireland, Italy, Latvia,
Liechtenstein, Lithuania, Luxembourg, Malta, Netherlands, New Zealand, Norway,
Poland, Portugal, Republic of Moldova, Romania, Slovakia, Slovenia, Spain, Sweden, the
former Yugoslav Republic of Macedonia, Turkey, United Kingdom of Great Britain and
Northern Ireland and United States of America: draft resolution Situation of human rights in
Myanmar
The General Assembly,
Reaffirming that all States Members of the United Nations have an obligation to promote and protect
human rights and fundamental freedoms and the duty to fulfil the obligations they have undertaken
under the various international instruments in the field,

ukvor*~tzJG@0ifEdkifiHtm;vHk;onf vl@tcGihfta&;ESihf tajccHvGwfvyfcGifhrsm;udk umuG,fjrifhwifay;&rnfh wm0ef


0wW&m;&SdonfESifhtnD/ tzJG@0ifEdkifiHtm;vHk;taejzifh vufawG@aqmif&Gufr_e,fy,fY azmfjyyg trsKd;rsKd;tpm;pm;aom
EdkifiHwumpmcsKyfpmwrf;rsm;yg if;wdk@.wm0ef0wW&m;rsm;udk jznfhqnf;ay;&rnfh wm0ef&dSonf[k xyfrHtwnfjyK
csuft&/

Reaffirming its previous resolutions on the human rights situation in Myanmar, the most recent of
which is resolution 58/247 of 23 December 2003, those of the Commission on Human Rights, the
most recent of which is resolution 2004/61 of 21 April 2004,1 and the conclusions of the special
sitting of the Committee on the Application of Standards of the International Labour Conference of
5 June 2004,

,cifucsrSwfcJhaomqHk;jzwfcsufrsm; (r=umao;rDucsrSwfchJonfh 2003 ckESpf/ 'DZifbmv (23)&ufae@ qHk;jzwfcsuf


trSwf 58247/ 2004 ckESpf/ {+yDv (21)&ufae@YqHk;jzwfcJhaom vl@tcGifhta&;aumfr&Sif. qHk;jzwfcsuftrSwf
200461 ESifh jrefrmEdkifiHtwGif; twif;t=uyftvkyfapcdkif;jcif;ESihf t"rRvkyftm;ay;apr_wdk@ESifhywfoufaom 2004
ckESpf/ ZGefv (5)&ufae@YjyKvkyfonfh EdkifiHwumtvkyform;nDvmcH}uD;. txl;tpnf;ta0;qHk;jzwfcsuf)udk jyef
ajymif;azmfaqmifjcif;jzifh?

Bearing in mind Security Council resolutions 1460 (2003) of 30 January 2003 and 1539 (2004) of 22
April 2004,

2003 ckESpf/ Zefe0g&Dv (30)&ufae@wGif vHk+cHKa&;aumifpDrScsrSwfcJhaom 1460 (2003) ESifh 2004 ckESpf/ {+yDv (22)
&ufae@YcsrSwfcJhaom qHk;jzwfcsuftrSwf 1539 (2004) wk@d tm; ESvHk;oGif;I/

Recognizing that good governance, democracy, the rule of law and respect for human rights are
essential to achieving sustainable development and economic growth,

aumif;rGefonfhtkyfcsKyfr_/ 'Drdkua&pD/ w&m;Oya'pdk;rdk;a&;ESihf vl@tcGifhta&;rsm;tm; av;pm;vdkufemjcif;onfom


wdkif;jynf.pD;yGm;a&;ESifh zGH@+zdK;wdk;wufr_wdk@twGuf t"duusa=umif; todtrSwfjyKvsuf?
1. Welcomes:

(1) atmufygtcsufrsm;udk }udKqdktyfonf?


(a) The report of the Secretary-General on the situation of human rights in Myanmar2 and the
interim report of the Special Rapporteur of the Commission on Human Rights on the situation of
human rights in Myanmar;

(u) ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. jrefrmEdkifiHv@l tcGifhta&;tajctaersm;tpD&ifcHpmESifh ukvor*~v@l


tcGifhta&;txl;udk,fpm;vS,f. jrefrmEdkifiHvl@tcGifhta&;tajctaersm; =um;jzwftpD&ifcHpm/

(b) The personal engagement of the Secretary-General with the situation in Myanmar and his
statement made on 17 August 2004, in which he calls upon the Government of Myanmar to release
Daw Aung San Suu Kyi immediately and to engage in substantive dialogue with the National League
for Democracy and other political parties;

(c) jrefrmEdkifiHvl@tcGifhta&;tajctaeESihfywfoufI ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. vkyfaqmifaer_ESihf


a':atmifqef;pk=unftm;csufjcif;v$wfay;&ef/ trsKd;om;'Drkdua&pDtzJ@G csKyff wdkif;&if;om;EdkifiHa&;ygwDrsm;ESifh ppfrSef
aomawG@qHkaqG;aEG;r_rsm;jyKvkyf&ef awmif;qdkxm;aom 2004 ckESpf/ =o*kwfv (17)&uf ae@pGJjzifhxkwfjyefchJonfh
taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. oabmxm;xkwfjyefcsuf/

(c) The establishment by the Government of a Committee for the prevention of military
recruitment of underage children and its discussions with the United Nations Childrens Fund
towards concluding a plan of action, and stresses the need for the Government to work closely with
the Fund;

(*) jrefrmppftpdk;&. t&G,fra&mufao;aomuav;oli,frsm;tm; ppfr_xrf;jcif;rS umuG,fwm;qD;xdef;odrf;a&;


aumfrwDzJG@pnf;jcif;ESifh ukvor*~uav;rsm;&HykHaiGtzJ@G .tpDtpOfrsm;tm; teD;uyfyl;aygif;vkyfaqmifvmr_/

(d) The resumption of peace talks between the Government of Myanmar and the Karen National
Union;

(C) u&iftrsKd;om;tpnf;t&Hk;ESifh jrefrmppftpdk;&=um; +idrf;csrf;a&;aqG;aEG;yJGrsm;jyefvnfvkyfaqmifr_ESifh/

(e) The access to the eastern part of Myanmar of the International Committee of the Red Cross and
the United Nations High Commissioner for Refugees;

(i) tjynfjynfqdkif&m=uufajceDaumfrwDESihf ukvor*~qkdif&m'kuQonfrsm;r[mrif;}uD;&Hk;XmecJGwdk@tm; jrefrmEdkifiH


ta&S@bufydkif;a'orsm;wGif 0ifa&mufaqmif&GufcGihfjyKr_w@dk jzpfonf?

2. Expresses its grave concern at:

(2) atmufygtcsufrsm;udk tvGeftrif;pdk;&drfa=umif; azmfjytyfonf?

(a) The ongoing systematic violation of human rights, including civil, political, economic, social and
cultural rights, of the people of Myanmar, in particular as outlined in previous resolutions
concerning the situation of human rights in Myanmar, the most recent of which are General
Assembly resolution 58/247 and Commission on Human Rights resolution 2004/61;

(u) ukvor*~taxGaxGnDvmcH qHk;jzwfcsuftrSwf 58/ 247 ESifh ukvor*~ vl@tcGifhta&;aumfr&Sif. qHk;jzwf


csuftrSwf 2004/ 61 wdk@Y txl;jyKazmfjyxm;aom jrefrmjynfolrsm;. EdkifiHom;tcGifhta&;/ EdkifiHa&;/ pD;yGm;a&;/
vlr_a&;ESifh ,Ofaus;r_tcGifhta&;tygt0if vl@tcGihfta&;rsm;udk jrefrmppftpdk;&rS tpDtpOf&Sd&Sdjzifh pepfwuscsKd;
azmuf aer_rsm;/

(b) The events of 30 May 2003 and the continuing detention and house arrest of Daw Aung San Suu
Kyi and members of the National League for Democracy;

(c) arv 30 &uf 2003 ae@wGifjzpfyGm;cJhaom 'DyJ&if;tjzpftysufESifh aemufydkif;wGif a':atmifqef;pk=unftm;


tus,fcsKyfjzifh qufvufxdef;odrf;xm;jcif;/ trsKd;om;'Drkdua&pDtzJG@csKyftzJG@0ifrsm;tm; axmifoGif;tusOf;csxm;
jcif;rsm;/
(c) The fact that the Myanmar authorities have yet to implement recommendations contained in the
aforementioned resolutions adopted by the General Assembly and the Commission on Human
Rights;

(*) jrefrmtpdk;&. ukvor*~taxGaxGnDvmcHESihf vl@tcGifhta&;aumfr&Sifwdk@rScsrSwfcJhaom azmfjyygqkH;jzwfcsuf


rsm;udk taumiftxnfazmf&ef ysufuGufcJhr_rsm;/
(d) The fact that the Myanmar authorities have not permitted the Special Envoy of the SecretaryGeneral for Myanmar to visit for over six months, or the Special Rapporteur of the Commission on
Human Rights on the situation of human rights in Myanmar to visit for almost twelve months,
despite repeated requests;

(C) t}udrf}udrfarwWm&yfcHcJhaomfvnf; ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. txl;udk,fpm;vS,ftm; jrefrm


EdkifiHtpdk;&rS 6 vausmf=umonfxd jynf0ifcGihfydwfyifxm;jcif;ESifh ukvor*~vl@tcGifhta&;aumfr&SifrS cef@tyfxm;
aom txl;udk,fpm;vS,ftm; 12 vausmf=um jrefrmjynfwGif; 0ifa&mufcGihfrjyKcJhjcif;rsm;ESifh/

(e) The continuing restrictions placed on the National League for Democracy and other political
parties which prevented them from participating in the National Convention;

(i) trsKd;om;nDvmcHodk@ trsKd;om;'Drdkua&pDtzJ@G csKyfESihf tjcm;aomEdkifiHa&;ygwDrsm; wufa&mufcGifhr&&SdEkdifap&ef


wif;=uyfaomuef@owfr_rsm;tm; qufvufxm;&Sdr_w@dk jzpfonf?
3. Calls upon the Government of Myanmar:

(3) atmufygtcsufrsm;tm; jrefrmtpdk;&od@k awmif;qdktyfonf


nf?

(a) To end the systematic violations of human rights in Myanmar, including extrajudicial killings, the
use of torture, the use of rape and other forms of sexual violence persistently carried out by
members of the armed forces, discrimination and violations suffered in particular by persons
belonging to ethnic minorities, women and children and violations of the right to an adequate
standard of living, to ensure full respect for all human rights and fundamental freedoms, to end

impunity and to investigate and bring to justice any perpetrators of human rights violations,
including members of the military and other government agents in all circumstances;

(u) Oya'rJhowfjzwfjcif;/ ppfom;rsm;rS vufeufwckozG,f toHk;jyKusK;vGefaom rk'def;r_rsm;ESifh tjcm;vdifydkif;


qdkif&mt=urf;zufr_rsm;/ nif;yrf;ESdyfpufr_rsm;tygt0if pepfwus vl@tcGifhta&;csKd;azmufr_rsm;tm; tqHk;owf&ef?
tpm;taomuf/ usef;rma&;ESifh ynma&;tp&Sdaom vlaer_tqifhtwef;qdkif&m &ykdifcGifhrsm;tay: csKd;azmufr_rsm;
tm; &yfwef@&ef? wdkif;&if;om;vlenf;pkrsm;/ trsKd;orD;rsm;ESifh uav;i,frsm;tay: rwlnDonfh bmoma&; (odk@
r[kwf) vlrsKd;a&;udk tajccHI cJGjcm;qufqHr_rsm;ESihf nif;yrf;ESdyfpufr_rsm;tm; tqHk;owf&ef? vl@tcGifhta&;ESihfwuG
tajccHvGwfvyfcGifhrsm;tm;vHk;udk tjynfht0av;pm;vdkufem&ef/ vl@tcGifhta&;tay: pepfwuscsKd;azmufr_rsm;
tqHk;owfEdkifapa&;twGuf vl@tcGifhta&;csKd;azmufr_rsm; usK;vGefae=uonfh ppfom;ESifh tjcm;aomtpdk;&0efxrf;
rsm;tm; rnfonfhtajctaersKd;Yrqdk pHkprf;ppfaq;&efESifh &Hk;wifppfaq;&eff/
(b) To ensure that the next session of the National Convention is fully inclusive of all political
parties and representatives and all major ethnic nationalities not represented by a political party and
that participants are guaranteed freedom of association and freedom of expression, including
freedom of the media and unlimited access to information for the people of Myanmar, and
guarantees the safety of all participants;

(c) jyefvnfusif;yrnfh trsKd;om;nDvmcHY EdkifiHa&;ygwDrsm;tm;vHk;rS udk,fpm;vS,frsm;/ EdkifiHa&;ygwDrsm;. udk,fpm;


vS,frsm;r[kwf=uaomfvnf; t"duusonfh wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;ESihf ,if;wd@k .udk,fpm;vS,frsm; tjynfht0
yg0ifEkdifcGifh&&Sdapa&;tm; aocsmap&ef? xdk@tjyif trsKd;om;nDvmcHudk,fpm;vS,frsm;tm; vGwfvyfpGmxkwfazmfajym
qdkEdkifcGifh/ vGwfvyfpGmpnf&Hk;aqG;aEG;EdkifcGifh/ owif;Xmersm;ESifh vGwfvyfpGmqufoG,fEkdifcGihf (od@k r[kwf) owif;vGwf
vyfcGifh/ jynfolvlxkqDrS owif;tcsuftvufrsm;&,lEkdifcGihfESifh nDvmcHudk,fpm;vS,frsm;. ajymqdkaqG;aEG;csufrsm;
tay: yHkpHwrsKd;rsKd;jzifh ta&;,lrcH&apa&;wk@d twGuf vHk+cHKr_ukd tmrcH&ef/
(c) To restore democracy and respect the results of the 1990 elections by, inter alia, releasing
immediately and unconditionally the leadership of the National League for Democracy, including
Daw Aung San Suu Kyi, and members of the National League for Democracy detained on or after
30 May 2003, as well as other prisoners of conscience, and to cease the ongoing harassment of the
National League for Democracy and other political parties and allow the reopening of the offices of
the National League for Democracy throughout the country;

(*) 'Drdkua&pDpepf jyefvnfazmfaqmifa&;ESihf 1990 a&G;aumufyJG&v'frsm;udk taumiftxnfazmfEdkifa&;twGuf


a':atmifqef;pk=unftygt0if trsKd;om;'Drkdua&pDtzJ@G csKyftzJG@0ifrsm;ESifh ,Hk=unfcsufa=umifhzrf;qD;cHxm;&olrsm;
tm; cGif;csufr&Sd tjrefqkH;jyefv$wfay;&ef? trsKd;om;'Drkdua&pDtzJ@G csKyfESihf tjcm;aomEdkifiHa&;ygwDrsm;udk [ef@wm;
aESifh,Sufaer_wkd@tm; &yfwef@&ef? trsKd;om;'Drkdua&pDtzJ@G csKyf &Hk;cJGrsm; EkdifiHtESH@jyefvnfzGifhvSpfcGifhjyK&ef/
(d) To release immediately and unconditionally all detained or imprisoned political prisoners;

(C) EdkifiHa&;tusOf;om;tm;vHk;udk cGif;csufr&Sd tjrefqHk;v$wfay;&ef/

(e) To initiate a full and independent inquiry, with international cooperation, into the Depayin
incident of 30 May 2003, as called for by the General Assembly at its fifty-eighth session;

(i) 58 }udrfajrmuf taxGaxGnDvmcH}uD;rS qHk;jzwfxm;cJhonfhtwdkif; arv 30 &uf 2003 YjzpfyGm;cJhaom


'DyJ&if;udpP jzpf&yfrSefay:aygufa&;twGuf EdkifiHwumrSukd,fpm;vS,frsm;ESifh yl;aygif;I vGwfvyfaompHkprf;ppfaq;r_rsm;
jyKvkyf&ef/

(f) To cooperate fully with the Special Envoy of the Secretary-General for Myanmar and the Special
Rapporteur of the Commission on Human Rights on the situation of human rights in Myanmar in
order to help bring Myanmar towards a transition to civilian rule and to ensure that they are both
granted without further delay full, free and unimpeded access to Myanmar and that no person
cooperating with the Special Envoy, the Special Rapporteur or any international organization is
subjected to any form of intimidation, harassment or punishment, and to review as a matter of
urgency the case of those undergoing punishment in this regard;

(p) t&yfom;tkyfcsKyfa&;pepfqDodk@ OD;wnfaom toGiful;ajymif;a&;umvqDodk@ wdkif;jynfudka&S@aqmif&mwGif jrefrm


tpdk;&tm; ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. txl;oHwrefESifh ukvor*~vl@tcGifhta&;aumfr&SifrS cef@tyf
xm;aom vl@tcGifhta&;txl;udk,fpm;vS,fw@kd rS tjynfht0yl;aygif;aqmif&GufoGm;Ekdifa&; aESmifhaES;=uef@=umr_r&Sdap
&eftwGuf jrefrmEdkifiHtwGif; vGwfvyfpGmoGm;vmpHkprf;EdkifcGifh tjynfht0&&Sdapa&;ukd tmrcH&ef? xd@k tjyif txl;
udk,fpm;vS,frsm;ESifh yl;aygif;aqmif&Guf=uolrsm;tay: +cdrf;ajcmufr_/ [ef@wm;aESmuf,Sufr_ (odk@r[kwf) yHkpHwpfrsKd;
rsKd;jzifh ta&;,lrcH&apa&;wkd@twGuf tmrcHcsufay;&efESifh txl;udk,fpm;vS,frsm;ESifh yl;aygif;aqmif&Gufojzifh
ta&;,lcHxm;&olrsm;tm; tjrefqHk;jyefvnf;qef;ppfay;&ef/
(g) To consider as a matter of high priority becoming a party to all relevant human rights
instruments;

(q) vufrSwfa&;xdk;jcif;rjyK&ao;aom EdkifiHwumvl@tcGihfta&;qdkif&mpmcsKyfpmwrf;rsm;tm; oabmwlvufrSwf


a&;xdk;a&;twGuf OD;pm;ay;pOf;pm;&ef/

(h) To take immediate action to implement fully concrete legislative, executive and administrative
measures to eradicate the practice of forced labour by all organs of Government, including the
armed forces, to cooperate with the International Labour Organization, and to implement fully the
recommendations of the Commission of Inquiry established to examine the observance by Myanmar
of the Convention concerning Forced or Compulsory Labour, 1930 (No. 29) of the International
Labour Organization;

(Z)
jrefrmtpdk;&. vufeufudkifwyfrsm;tygt0if tpdk;&XmetoD;oD;. twif;t=uyftvkyfcdkif;apjcif; (od@k
r[kwf) t"rRtvkyfapcdkif;jcif;rsm; tvkH;pHkyaysmufa&;twGuf vHkavmufIwdusaom Oya'/ pDrHcef@cJGa&;ESifh tkyfcsKyf
r_wdk@udk taumiftxnfazmfEdkifapa&; tjrefqHk;aqmif&Guf&ef? jrefrmEdkifiHtwGif; t"rRtvkyfapcdkif;jcif;ESihf ywfouf
I pHkprf;ppfaq;Edkif&ef EdkifiHwumtvkyform;tzJ@G (tdkift,fvftdk). 1930 (nDvmcH trSwf 29) t& zJ@G pnf;xm;
onfh pHkprf;ppfaq;a&;aumfr&Sif. t}uHjyKcsufrsm;udk tjynfht0taumiftxnfazmfEkdifa&; EdkifiHwumtvkyform;
tzJG@ESifh tjynfht0yl;aygif;aqmif&Guf&ef/
(i) To put an immediate end to the recruitment and use of child soldiers and to extend full
cooperation to relevant international organizations in order to ensure the demobilization of child
soldiers, their return home and their rehabilitation in accordance with recommendations of the
Committee on the Rights of the Child;

(ps) jrefrmppfwyftwGif; uav;ppfom;rsm;yg0ifaer_ESihf uav;ppfom;pkaqmif;aer_rsm; csufjcif;&yfqdkif;apa&;


twGuf uav;oli,fqdkif&mtcGifhta&;aumfrwD. t}uHjyKcsufrsm;t& uav;ppfom;rsm; ppfr_xrf;tjzpfrSEkwf
xGufcGifhjyKa&;/ rdom;pkESifhjyefvnfaygif;pnf;Edkifa&;ESifh jyefvnfjyKpkysKd;axmifa&;wdk@udk aocsmpGmtaumiftxnfazmf
aqmifEdkifa&;twGuf EdkifiHwumtzJG@tpnf;rsm;ESihf tjynfht0yl;aygif;aqmif&Guf&ef/

(j) To end the policy of systematic enforced displacement of persons and other policies leading to
displacement within Myanmar and refugee flows to neighbouring countries, to provide the necessary

protection and assistance to internally displaced persons and to respect the right of refugees to
voluntary, safe and dignified return monitored by appropriate international agencies;

(n) &nf&G,fcsuf&Sd&Sd t"rRae&ma&G@ajymif;jcif;rl0g'/ EdkifiHtwGif; tdk;rJhtdrfrhJjzpfapaom/ tdrfeD;csif;EdkifiHrsm;xH 'kuQ


onftjzpf oufa&mufapaomrl0g'wkd@udk tqHk;owf&efESifh EdkifiHtwGif; xGufajy;wdrf;a&Smifykef;cdkae&olrsm;tm;
vdktyfaomtultnDrsm;ESifh tumtuG,fay;&efw@kd tjyif 'kuQonfrsm;qdkif&m EdkifiHwumtzJG@tpnf;rsm;}uD;=uyf
vsuf 'kuQonfrsm; rdrdoabmtavsmuf *k%foduQm&SdpGmESihfvHk+cHKpGm ae&yfodk@jyefvmEdkifa&;twGuf cGifhjyK&ef/
(k) To immediately ensure safe and unhindered access to all parts of Myanmar of the United Nations
and international humanitarian organizations so as to ensure the provision of humanitarian
assistance and to guarantee that it reaches the most vulnerable groups of the population, including
internally displaced persons and returnees;

() ukvor*~ESifh EdkifiHwumvlom;csif;pmemaom tzJ@G tpnf;rsm;taejzifh vlom;csif;pmemaomulnDaxmufyHhr_


rsm; ay;tyfEdkifa&;ESifh taxmuftyHhypPnf;rsm;tm; EdkifiHtwGif; tdk;tdrfrJh a&$@ajymif;ykef;cdkae&olrsm;/ 'kuQonftjzpfrS
jyef0ifa&mufvmolrsm;tygt0if tvdktyfqkH;olrsm;xHo@kd trSefwu,fa&muf&Sdapa&;twGuf jrefrmEdkifiH&Sdae&m
a'otm;vHk;xHokd@ [ef@wm;aESmifh,Sufr_uif;uif;jzifh vHk+cHKpGm c&D;oGm;vmpHkprf;a&; tjrefqkH;tmrcHcsufay;&ef/
(l) To pursue through dialogue and peaceful means an immediate end to conflict with all remaining
ethnic groups with which ceasefire agreements have not yet been signed;

(X) typftcwf&yfpJjcif; rjyKvkyf&ao;onfh wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;ESifh jzpfyGm;aeonfhydyuQrsm;udk tqHk;owfEkdif


apa&; +idrf;csrf;pGmawG@qHkaqG;aEG;tajz&Smonfhenf;vrf;ukd toHk;jyK&ef/

(m) To formulate a clear and detailed plan for the transition to democracy, which includes concrete
timing and the involvement of all political groups and ethnic nationalities in a way that ensures the
process is transparent and inclusive;

() trsm;u ,Hk=unfvufcHEdkifavmufaom/ EdkifiHa&;tiftm;pkrsm;ESifh wdkif;&if;om;tiftm;pkrsm;tm;vHk; yg0ifEdkif


aom/ wdusaomtcsdefumvowfrSwfcsuf&dSI &Sif;vif;jywfom;aom 'Drkdua&pDtoGiful;ajymif;a&;tao;pdyfpDrH
csufudk a&;qJG&ef?
4. Requests the Secretary-General:

(4) taxGaxGtwGif;a&;r;csKyfodk@ yef=um;csuf?

(a) To continue to provide his good offices and to pursue his discussions on the situation of human
rights and the restoration of democracy with the Government and people of Myanmar, including all
relevant parties to the national reconciliation process in Myanmar;

(u) trsKd;om;jyefvnf&if=um;apha&;wGif yg0ifywfoufaeaom tzJG@tpnf;rsm;/ jrefrmjynfolrsm;ESifh aomfvnf;


aumif;/ tpdk;&ESifhaomfvnf;aumif;/ 'Drdkua&pDjyefvnfazmfaqmifa&;ESifh vl@tcGifhta&;tajctaersm;ta=umif;
qufvufaqG;aEG;vkyfaqmifoGm;yg&efESifh taxGaxGtwGif;a&;r;csKyf. pGrf;aqmifEkdifr_rsm;ESihf aqmif&GufydkifcGifhrsm;udk
qufvuftoHk;jyKay;yg&ef/

(b) To give all necessary assistance to enable his Special Envoy for Myanmar as well as to the Special
Rapporteur of the Commission on Human Rights on the situation of human rights in Myanmar to
discharge their mandate fully and effectively;

(c) ukvor*~taxGaxGtwGif;a&;r;csKyfrScef@tyfxm;aom txl;oHwref. yHhydk;aqmif&Gufr_tcef;uESihf vl@tcGihf


ta&;aumfr&Sif. txl;udk,fpm;vS,ftm; tyfESif;xm;aomvkyfief;wm0efrsm; atmifjrifpGmtjynfht0 taumif
txnfazmfvkyfaqmifEdkifapa&; vdktyfaomtultnDrsm;ay;yg&ef/
(c) To report to the General Assembly at its sixtieth session and to the Commission on Human
Rights at its sixty-first session on the progress made in the implementation of the present resolution;

(*) ,ckqHk;jzwfcsufrsm;ESifhywfoufI taumiftxnfazmfaqmif&GufEdkifaom wdk;wufr_rsm;tm; t}udrf 61 ajrmuf


vl@tcGifhta&;aumfr&SifnDvmcHESifh 60 }udrfajrmuf taxGaxGnDvmcHodk@ tpD&ifcHpmwifjyay;yg&ef?
5. Decides to continue the consideration of this question at its sixtieth session.

(5) jrefrmEdkifiHta&;udpPrsm;ESifhywfoufI (60)}udrfajrmuf taxGaxGnDvmcH}uD;wGif xyfrHaqG;aEG;&ef qHk;jzwf


onf?
txufygtcsufrsm;tm; tar&duefEkdifiH e,l;a,mh(cf)+rdK@Yusif;yaom ukvor*~taxGaxGnDvmcH}uD;rS
2004 ckESpf/ Edk0ifbmv (2)&ufae@wGif tzJG@0ifEkdifiHtm;vkH;.oabmwlnDcsufjzifh qHk;jzwfonf?

uav;tusOf;axmifwGif zrf;qD;xdef;odrf;cHchJ&olrsm;
(1)
(2)
(3)
(4)

ol&OD;wifOD;
OD;wifatmifatmif
OD;aygcif
a'gufwm0if;atmif

'kwd,OuU/ trsdK;om;'Drkdua&pDtzG@J csKyf


jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ rEWav;taemufajrmufrJqENe,ftrSwf(1)
jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ jrif;+cH+rdK@e,frJqENe,ftrSwf(1)
OuU/ cifOD;+rdK@e,ftrsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf

2003 ckESpf/ ZGefv (3)&ufae@rSpI cEWD;axmifwGifzrf;qD;xdef;odrf;xm;cJh+yD;


trSwf(17)ppfaxmufvSrf;a&;rS ESdyfpufnOf;yrf;ppfa=umcHchJ=u&onfh
a':atmifqefef;pk=unf. ppfudkif;wdkif;pnf;&Hk;a&;c&D
;a&;c&D;pOfwGif
vdkufygcJhol tzGJ@csKyfvli,frsm;?;?
(1) rdk;aomf (c) aygufayguf
rdbtrnf OD;=unfoef;/ a':EGJ@EGJ@[ef
touf (32)ESpf/ (13-7-1972)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 12pcw (Edkif) 057137
ynmt&nftcsif;
wm0ef urmGwf+rdK@e,fvli,ftzGJ@0if
tvkyftudkif wGifcHkvkyfief;
ae&yfvdyfpm trSwf(15)/ A[dkvrf;/ a0VK0efawmif&yf/ prf;acsmif;+rdK@e,f/ &efukef+rdK@?
(2) rif;vGif
rdbtrnf OD;=unf/ a':pdef!Gef@
touf (35)ESpf/ (26-8-1968)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 9rew (Edkif) 020518
ynmt&nftcsif; 'orwef;
wm0ef a':atmifqef;pk=unf.vHk+cHKa&;wm0ef

tvkyftudkif ta&mif;t0,f
ae&yfvdyfpm trSwf(54)/ wuUodkvf&dyfomvrf;/ A[ef;+rdK@e,f/ &efukef+rdK@?
r[matmifajr+rdK@e,f/ rEWav;+rdK@?
(3) jrifhausmf
rdbtrnf OD;atmifoef;/ a':=uifa&$
touf (37)ESpf/ (2-4-1967)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 12wre (Edkif) 064748
ynmt&nftcsif; e0rwef;
wm0ef A[dkvli,f&Hk;tzGJ@ (ygwD0iftrSwf-2801112)
ae&yfvdyfpm trSwf(18)/ ydawmufa&$0gvrf;/ wmarGav;&yfuGuf/ wmarG/ &efukef+rdK@?
(4) jrifhaiG
rdbtrnf OD;cspfydk/ a':pef;&D
touf (42)ESpf/ (6-5-1963)
trsdK;om;rSwfyHkwiftrSwf YNG 125016
ynmt&nftcsif; 'orwef;
wm0ef txufjrefrmjynfvli,fzGJ@pnf;a&;tzG@J 0if
tvkyftudkif armfawmf,mOfyef;csDvkyfief;
ae&yfvdyfpm jrpdrf;a&mif&yf/ a&eHacsmif;+rdK@?
(5) rsdK;!Gef@
rdbtrnf OD;vSodef;
touf (37)ESpf
wm0ef +rdK@e,fwGJbuftwGif;a&;r;
tvkyftudkif tvHk+rdK@e,f/ trSwf(13)vdkif;}uD;=uyf

ae&yfvdyfpm trSwf(37)/ ody`Hvrf;/ qifrif;&yfuGuf/ tvHk+rdK@e,f/ &efukef?


(6) oufxGef; (c) ukvm;
rdbtrnf OD;wifxGef;/
touf (30)ESpf
wm0ef A[dkvli,fzGJ@pnf;a&;/ 'kwm0efcH
ae&yfvdyfpm trSwf(816)/ oD&daZ,smvrf;/ (7)&yfuGuf/ awmifOuUvmy/ &efukef?
(7) rsdK;rif; (c) wifrsdK;rif;
rdbtrnf OD;ausmfvd_if/ a':vS&D
touf (31)ESpf/ (18-3-1972)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 9rew(Edkif)066136
ynmt&nftcsif; yrwef;
wm0ef rEWav;ta&S@ajrmuf+rdK@e,f/ vli,ftzG@J 0if
tvkyftudkif pufcsKyf
ae&yfvdyfpm trSwf(73)/ [16/ (C)&yfuGuf/ jynf}uD;wHcGef+rdK@e,f/ rEWav;?
(8) ausmfpdk;vif;
rdbtrnf OD;udk}uD;/ a':aomif;
touf (26)ESpf/ (24-10-1977)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 9rer (Edkif) 100214
ynmt&nftcsif; 'kwd,ESpf(Oya')
wm0ef vli,ftzGJ@0if
tvkyftudkif 0yfa&Smh
ae&yfvdyfpm tdrfukef;&Gm/ jynf}uD;wHcGef+rdK@e,f/ rEWav;?
(9) atmifausmfjrifh (c) zdk;ausmf

rdbtrnf OD;=unfodef;/ a':wif&D


touf (32)ESpf/ (12-12-1971)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 9r&u (Edkif) 057428
ynmt&nftcsif; yrwef;
wm0ef vHk+cHKa&;ESifhqufoG,fa&;wm0efcH
tvkyftudkif a&$jym;cwf/ a&$qdkif;vkyfief;
ae&yfvdyfpm trSwf(u27)/ tvif;a&mifvrf;/ (A-15)&yfuGuf/ csrf;jrompnf+rdK@e,f/ rEWav;?
(10) oef;xGef;
rdbtrnf OD;bacG;/ a':eD
touf (47)ESpf/ (pufwifbmv/ 1956)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 7vce (Edkif) 031717
ynmt&nftcsif; e0rwef;atmif
wm0ef teD;uyfvHk+cHKa&;vli,ftzG@J 0if
ae&yfvdyfpm wdkuf(2)/ tcef;(504)/ (1)&yfuGuf/ atmifajrompnftdrf,m/ urmGwf+rdK@e,f/ &efukef?
(11) oef;xGef;
rdbtrnf OD;odef;/ a':rdk;
touf (47)ESpf/ (1957)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 9reu (Edkif) 083832
ynmt&nftcsif; pwkwwef;atmif
wm0ef pnf;Hk;a&;r;/ rEWav;taS@ajrmuf+rdK@e,f
ae&yfvdyfpm tuGuf(860)/ csrf;jrompnf+rdK@e,f/ awmifGmopf/ rEWav;?
(12) oD[
rdbtrnf OD;wifarmifpdk;/ a':a&$

touf (29)ESpf/ (4-1-1974)


EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 9r,w (Edkif) 001708
ynmt&nftcsif; qXrwef;
wm0ef +rdK@e,fvli,fvkyfief;tzGJ@
tvkyftudkif wdkif;&if;aq;cef;
ae&yfvdyfpm tuGuf(537)/ (36)(37)vrf;/ (84vrf;ESihf85vrf;=um;)/ r[matmifajr+rdK@e,f/ rEWav;?
(13) xGef;aZmf
aZmfaZmf (c) xGef;wifha0
rdbtrnf OD;pHvS/ a':jrifhjrifhat;
touf (38)ESpf/
trsdK;om;rSwfyHkwiftrSwf MME 595390
wm0ef A[dkvli,fjyefvnfzGJ@pnf;a&;wm0efcH
ae&yfvdyfpm trSwf(54)/ wuUodkvf&dyfomvrf;/ a$awmif=um;&yfuGuf/ A[ef;+rdK@e,f/ &efukef?
(14) xGef;jrifh
rdbtrnf OD;wifxGef;
touf (36)ESpf/
wm0ef +rdK@e,ftwGif;a&;r;/
tvkyftudkif um;0,fa&mif;
ae&yfvdyfpm A[ef;+rdK@e,f/ &efukef?
(15) wdk;vGif
rdbtrnf OD;ref;armif/ a':wifar
touf (27)ESpf/ (16-5-1971)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 14iyw (Edkif) 112025
ynmt&nftcsif; 0dZmbGJ@('\edu)

tvkyftudkif aq;ta&mif;t0,f(b&%Daq;qdkif)
ae&yfvdyfpm trSwf(253)/ aps;csdKvrf;/ jyifc&dkif/ iykawm+rdK@e,f?
(16) aZmf0if;xGef;
rdbtrnf OD;+yHK;csdK/ a':=unfaX;0if;
touf (27)ESpf/ (9-3-1979)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 9rew (Edkif) 002157
ynmt&nftcsif; ody`HbGJ@(&kuQaA')
wm0ef taemufajrmuf+rdK@e,fvli,ftzG@J 0if
tvkyftudkif yef;yJvkyfief;ESifh um;armif;
ae&yfvdyfpm oHv#ufarSmftaemuf&yfuGuf/ r[matmifajr+rdK@e,f/ rEWav;?
(17) rsdK;aZmfatmif
rdbtrnf OD;yef;}udKif/ a':!Gef@pdef
touf (23)ESpf/ (1-4-1980)
EdkifiHom;pDppfa&;u'ftrSwf 5uvw (Edkif) 061204
ynmt&nftcsif; wwd,ESpf("mwfrSef)/ aq;bufynmoifwuUokdvf/ rEWav;
wm0ef wGJbufvHk+cHKa&;ESifhpnf;urf;xdef;odrf;a&;&m
ae&yfvdyfpm aps;&Hk/ AdkvfwJ&yf/ aumvif;+rdK@?

2003 ckESpf/ arv(29)&ufae@wGif a':atmifqef;pk=unf. ppfudkifi;f wdkif;pnf;&Hk;a&;c&D;pOfwGif


rEWav;rSvdkufygoGm;cJhonf
onfh tzGJ@csKyftzGJ@0ifrsm;pm&if;?
pOf ,mOftrSwf

,mOfarmif;

vdkufygonfh
ta&twGuf
1? 7u5661 OD;oufxGef;
5 OD;?
2? t5415 udkausmfpdk;vif;
8 OD;?
3? b6726 OD;udkav;
12 OD;?
4? b5344 OD;aomif;!Gef@
10 OD;?
5? p3118
OD;ausmfat;
10 OD;?
6? %3904 udkaZmfav;
11 OD;?
7? b9238 OD;pdef&if
21 OD;?
8? "801
udkEdkifEdkif
3 OD;?
9? b5671 OD;xGef;0if;
16 OD;?
10? n8716 udkpef;jrifh
19 OD;?
pkpkaygif;
115 OD;?
,mOftrSwf - n8716 (taemufajrmuf+rdK@e,f)
pOf
1?
2?
3?
4?
5?
6?
7?
8?
9?
10?

trnf
OD;cspfwif
OD;oG,f
OD;atmifudk
OD;vSoef;
udkwifarmifat;
udkaersdK;vif;
udkxGef;xGef;
udkodef;atmif
udkat;0if;
udk0armif

11?
12?
13?
14?

udkpdk;pdk;
udkcifarmifOD;
OD;atmifEdkifOD;
OD;oef;aqmif

15? a':!Gef@!Gef@
16? a':cifat;jrifh

wm0ef
rSwfcsuf
+rdK@e,fpnf;
+rdK@e,fpnf;
+rdK@e,fpnf;
+rdK@e,fpnf;
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f/ xGefwHk;+rdK@opf
vli,f/ xGefwHk;+rdK@opf xdkif;-jrefrme,fpyfodk@xGufcGmvmcJh+yD;/
,cktcg tar&duefjynfaxmifpkwGifaexdkif
vli,f
vli,f
rHk&GmrS rEWav;odk@vSnfhjyefvm
tzGJ@0if
rHk&GmrS rEWav;odk@vSnfhjyefvm
ompnf+rdK@e,fpnf;
tzGJ@0if
tzGJ@0if
xdkif;-jrefrme,fpyfodk@xGufcGmvmcJh+yD;/
,cktcg tar&duefjynfaxmifpkwGifaexdkif
tzGJ@0if
xdkif;-jrefrme,fpyfodk@xGufcGmvmcJh+yD;/

,cktcg tar&duefjynfaxmifpkwGifaexdkif
17? roEWmpdk;
18? udkpef;jrifh
19? OD;ausmfatmif

tzGJ@0if
,mOfarmif;
taemufajrmuf
twGif;a&;r;

aoqHk;

,mOftrSwf - b5671 (taemufawmif+rdK@e,f)


pOf
1?
2?
3?
4?
5?
6?
7?
8?
9?
10?
11?

trnf
OD;xGef;0if;
OD;cifarmifaomif;
OD;wdk;
OD;wifarmifOD;
OD;wifjrifh
udkaZmfaZmfatmif
udkausmfrsdK;ol
udkrsdK;wifh
udk0atmif
udkvSrdk;0if;
udkrif;odef;

wm0ef
,mOfarmif;/ aps;csdK
+rdK@e,fpnf;

12?
13?
14?
15?
16?

udkodef;wdk;at;
udkzdk;aZmf (&Jrif;aZmf)
rcifjr0if;
a':=unf=unfjrifh
a':wifjrifh

vli,f
vli,f
+rdK@e,fpnf;
ta&S@awmif+rdK@e,f
+rdK@e,fpnf;

+rdK@e,fpnf;
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f

rSwfcsuf

aoqHk;

xdkif;-jrefrme,fpyfodk@xGufcGmvmcJh+yD;/
,cktcg tar&duef jynfaxmifpkwGifaexdkif
aoqHk;

,mOftrSwf - "801 (taemufajrmuf/ a&S@ajy;um;)


pOf
trnf
1? udkEdkifEdkif

wm0ef
rSwfcsuf
vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD xdkif;-jrefrme,fpyfodk@xGufcGmvmcJh+yD;/
,cktcg tar&duefjynfaxmifpkwGifaexdkif
2? udkatmifatmif vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD xdkif;-jrefrme,fpyfodk@xGufcGmvmcJh+yD;/
,cktcg tar&duefjynfaxmifpkwGifaexdkif
3? udkrsdK;rif;
taemufajrmufvli,f
,mOftrSwf - b9238 (ta&S@ajrmuf+rdK@e,f)
pOf
1?

trnf
OD;&Jjrifhatmif

wm0ef
OuU

rSwfcsuf

2?
3?
4?
5?
6?
7?
8?
9?
10?
11?
12?
13?
14?
15?
16?
17?
18?
19?
20?
21?

a':0if;jrjr
OD;oef;0if;
OD;pdef&if
OD;vSOD;
udkoef;xGef;OD;
udk&efaemifpdk;
udkpef;vGif
udkatmifEdkif
udkausmfrsdK;OD;
udkcifarmifaxG;
udk0if;udk
udkrsdK;rif;
udkausmfxdkuf
udkxGef;xGef;0if;
udkvif;xGfOD;
r&D&Dvif;
rZifZifvwf
rcifrrxGef;
r0if;tdjzL
OD;ausmfoef;

wdkif;pnf;tzGJ@0if
tzGJ@0if
,mOfarmif;
twGif;a&;r;
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
vli,f
tzGJ@0if
,mOftrSwf - %3904 (tr&yl&/ vHk+cHKa&;um;)

pOf
1?
2?
3?
4?
5?
6?
7?
8?
9?
10?
11?

trnf
OD;vSjrifh
a'gufwm0if;atmif
udkaZmfav;
udkausmfausmf
udk0if;cdkif
udkaZmf0if;xGef;
udknDnDatmif
udkatmifausmfjrifh
udkaZ,smxGef;
OD;aygcif
udkjrifhaiG

wm0ef
rSwfcsuf
OuU/ tr&yl&+rdK@e,fpnf;
OuU/ cifOD;+rdK@e,fpnf;
vli,f
taemufajrmufvli,f
taemufajrmufvli,f
taemufajrmufvli,f
taemufajrmufvli,f
ta&S@awmifvli,f
taemufawmifvli,f
jrif;+cHv$wfawmfudk,fpm;vS,f
a&eHacsmif;/ txufjrefrmjynfvli,fjyefvnfz@JG pnf;a&;
tzGJ@0if
,mOftrSwf - p3118 (ppfudkif;)

pOf

trnf

wm0ef

rSwfcsuf

1? OD;bmbm

OuU/ ppfudkif;wdkif;jyefvnfpDppfa&;
jrif;rlv$wfawmfudk,fpm;vS,f
twGif;a&;r;/ ppfudkif;wdkif;jyefvnfpDppfa&;
0ufvufv$wfawmfudk,fpm;vS,f
,mOfarmif;
tif;awmfv$wfawmfukd,fpm;vS,f
uomv$wfawmfudk,fpm;vS,f
rHk&Gm
OuU/ bkwvif+rdK@e,fpnf;
vli,f/ uom+rdK@e,f
vli,f/ uom+rdK@e,f
vli,f/ uom+rdK@e,f

2? OD;xGef;+rdKif
3?
4?
5?
6?
7?
8?
9?
10?

OD;ausmfat;
OD;apmvd_if
OD;jrifh=unf
OD;xGef;a&Smif
OD;atmifqef;

,mOftrSwf - b5344 (ta&S@awmif+rdK@e,f)


pOf
1?
2?
3?
4?
5?
6?
7?
8?
9?
10?

trnf
a'gufwmvSpdk;!Gef@
OD;oef;xGef;
OD;jrifhOD;
OD;axG;
OD;oef;aX;
OD;oef;atmif
udk&Jrif;oef;
udk0if;jrifhOD;
udkaomif;!Gef@
udkcspf,Of

wm0ef
rSwfcsuf
pOfhudkifv$wfawmfudk,fpm;vS,f aemufydkif; EkwfxGufoGm;onf?
ta&S@awmifpnf;tzGJ@0if
ta&S@awmifpnf;tzGJ@0if
ta&S@awmifpnf;tzGJ@0if
ta&S@awmifpnf;tzGJ@0if
tzGJ@0if
vli,f
vli,f
,mOfarmif;
ta&S@awmifpnf;tzGJ@0if
,mOftrSwf - b6726 (vHk+cHKa&;um;)

pOf
1?
2?
3?
4?
5?
6?
7?
8?
9?
10?

trnf
OD;wifxGfOD;
OD;wifatmifatmif
OD;udkav;
udkoD[
udkrsdK;aZmfatmif
udkatmifatmif
udkwifvif;
udkodef;pdk;
udkxGef;jrifh
udkausmfZif0if;

wm0ef
v,fa0;v$wfawmfudk,fpm;vS,f
taemufajrmufv$wfawmfukd,fpm;vS,f
,mOfarmif;/ ta&S@ajrmuf
Ta&S@awmifvli,f
taemufawmifvli,f
taemufawmifvli,f
taemufawmifvli,f
taemufajrmufvli,f
&efukefrSvdkufygvmol
&efukefrSvdkufygvmol

rSwfcsuf

11? udkcifOD;
12? udkawZEdkif

&efukefrSvdkufygvmol
ppfudkif;/ txufjrefrmjynfvli,fjyefvnfz@JG pnf;a&;
tzGJ@0if
,mOftrSwf - t5415 (a':atmifqef;pk=unf.um;)

pOf
1?
2?
3?
4?
5?
6?
7?
8?

trnf
a':atmifqef;pk=unf
udkxGef;aZmfaZmf
udkausmfpdk;vif;
udkwdk;vGif
udkaygufayguf (c) udkrkd;aomf
udkrif;vGif
udkrsdK;!Gef@
udkoef;xGef;

wm0ef
taxGaxGtwGif;a&;r;

rSwfcsuf

,mOfarmif;

,mOftrSwf - &u5661 (OD;wifOD;.um;)


pOf
1?
2?
3?
4?
5?

trnf
ol&OD;wifOD;
OD;atmifpdk;
OD;oufxGef;
udkjrifhausmf
OD;rsdK;Edkif

wm0ef
'kwd,OuU
,mOfarmif;
rEWav;wdkif;pnf;

rSwfcsuf

2003 ckESpf/ arv (30)&ufae@ taemufajrmufwkdif;ppfXmecs


mecsKyfe,fajr/ ppfudkif;wdkif;/ a&$bkdc&dkifi/f
'DyJ,if;+rdK@e,ftwGif;jzpfyGm;cJhonfh aoG;acsmif;pD;vkyf}uHowfjzwfr_jzpfyGm;pOf
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESihfz@HG +zdK;a&;aumifpD/
tpdk;&tzGJ@/ wyfrawmfaxmufvSrf;a&;/ jrefrmEdkifiH&Jwyfz@JG /
jynfaxmifpk}uHhcdkifa&;ESihfz@HG +zdK;a&;toif;(A[dk) tzGJ@0ifrsm;ES
;ESifh
w&m;Oya'pdk;rdk;a&;/ &yf&Gmat;cs
mat;csrf;om,ma&;wd
=uolrsm;?
om,ma&;wdk@twGuf e,fajrwGifwm0ef&dS=uol
EdkifiHawmf at;csrf;om,ma&;ESihf zG@H +zdK;a&;aumifpD
OuU
'kwd,OuU

AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$ (=unf;-6710)
wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf
EdkifiHawmf0ef}uD;csKyf
'kwd,AdkvfcsKyfr;}uD;armifat; (=unf;-7875)
'kwd,wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf/
umuG,fa&;OD;pD;csKyf(=unf;)

twGif;a&;r;(1)

AdkvfcsKyf}uD;cif!Gef@ (=unf;-8468)
wyfrawmfaxmufvSrf;a&;r;csKyf

twGif;a&;r;(2)

'kwd,AdkvfcsKyf}uD;pdk;0if; (=unf;-11715)

aumifpD0ifrsm;
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;ol&a&$ref; (=unf;-11534)
(,ck jynfol@v$wfawmf OuU)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;&Jjrifh (=unf;-10310)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;atmifaxG; (=unf;-9752)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;cifarmifoef; (=unf;-10320)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;armifbkd (=unf;-10337)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;odef;pdef (ppfa&;csKyf) (=unf;-11252)
(,ck EdkifiHawmforRw)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;oD[ol&wifatmifjrifhOD; (ppfaxmufcsKyf) (=unf;-11701)

'kwd,AdkvfcsKyf}uD;ausmf0if; (wyfrawmfavhusihfa&;t&m&SdcsKyf) (=unf;-10194)


'kwd,AdkvfcsKyf}uD;wifat; (=unf;-11236)
,ck jynfaxmifpka&G;aumufyJGaumfr&Sif OuU
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;=unfrif;/ umuG,fa&;OD;pD;csKyf (a&)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;jrwf[def;/ umuG,fa&;OD;pD;csKyf (av) (av-1682)

tpdk;&tzGJ@
EdkifiHawmf0ef}uD;csKyf

AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$ (=unf;-6710)

v,f,mpdkufysdK;a&;ESifh qnfajrmif;0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyf!Ge@f wif (=unf;-10487)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfcifarmif/ OD;tkef;jrifh

ydk@aqmifa&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfvSjrifhaqG (=unf;-10289)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfausmfjrifh/ OD;azoef;

&xm;ydk@aqmifa&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfatmifrif; (=unf;-12008)

,ck orRw&kH;0ef}uD;Xme(4) jynfaxmifpk0ef}uD;


'kwd,0ef}uD; ol&OD;aomif;vGif/ OD;azoef;
jyef=um;a&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyfausmfqef; (=unf;-11536)

,ck or0g,r0ef}uD;Xme jynfaxmifpk0ef}uD;


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfatmifodef;/ OD;odef;pdef
,Ofaus;r_0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyf=unfatmif (=unf;-10593)


'kwd,0ef}uD; OD;pdk;!Ge@f

trSwf(1) pufr_0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;atmifaomif; (=unf;-10307)

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/
jynfol@v$wfawmf b%frsm;ESifh aiGa=u;qdkif&m zG@H +zdK;wdk;wufa&;aumfrwD OuU

'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfausmf0if;
Adkvfr;csKyfodef;xGef;
trSwf(2) pufr_0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfapmvGif (=unf;-8677)


'kwd,0ef}uD; 'kwd,Adkvfr;}uD;cifarmifausmf
Adkvfr;csKyfatmifodef;vif;

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ &efukefwkdif;a'o}uD; awmifOuUvmy+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf jyKjyifajymif;vJa&;ESifh acwfrDz@HG +zdK;wdk;wufr_pdppfa&;aumfrwD OuU
pGrf;tif0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyfvGef;oD (=unf;-8907)

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ &efukefwkdif;a'o}uD; uGrf;+cHukef;+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf o,HZmwESifh obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;qdkif&maumfrwD OuU
'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfodef;atmif/ OD;wifxGef;
v#yfppfpGrf;tm;0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfwifxGwf (=unf;-9827)

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ {&m0wDwkdif;a'o}uD; ZvGef+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf awmifolv,form;/ tvkyform;ESihf vli,fa&;&maumfrwD OuU
'kwd,0ef}uD; OD;rsdK;jrifh
ody`HESifh enf;ynm0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;aomif; (=unf;-7856)

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ ppfukdif;wdkif;a'o}uD; armfvdkuf+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf Oya'=urf;aumfrwD OuU
'kwd,0ef}uD; OD;nDvSi,f/ a'gufwmcsrf;+idrf;
EdkifiHjcm;a&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;0if;atmif (=unf;-10575)


'kwd,0ef}uD; OD;cifarmif0if;

ynma&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;oef;atmif
'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfpdk;0if;armif/ OD;rsdK;!Ge@f

usef;rma&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; a'gufwmausmfjrifh

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ rEWav;wdkif;a'o}uD; csrf;at;omZH+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf usef;rma&;jrifhwifr_aumfrwD OuU
'kwd,0ef}uD; a'gufwmjrOD;
opfawma&;&m0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;atmifzkef; (=unf;-8727)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;}uD;odkufxGef;

jynfxJa&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;}uD;wifv_dif (=unf;-11073)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfol&jrifharmif

omoema&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;atmifcif (=unf;-8850)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfol&atmifukd

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ csif;jynfe,f uefyufvuf+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf w&m;pD&ifa&;ESifh Oya'a&;&maumfrwD OuU
tm;upm;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyfol&at;jrifh (=unf;-11248)

,ck jynfol@v$wfawmfukd,fpm;vS,f/ ppfudkif;wdkif;a'o}uD; 0ufvuf+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf tm;upm;/ ,Ofaus;r_ESihf jynfo@l qufqHa&; zGH@+zdK;wdk;wufr_aumfrwD OuU
vlr_0efxrf;/ u,fq,fa&;ESifh
jyefvnfae&mcsxm;a&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfpdefxGm; (=unf;-9823)


'kwd,0ef}uD; OD;vd_if0if;

aqmufvkyfa&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfapmxGef; (=unf;-9706)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfjrifhodef;/ OD;wifhaqG

tvkyform;0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;wif0if; (Adkvfavmif;oifwef;-35)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyf0if;pdef

owKwGif;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyftkef;jrifh (=unf;-11031)

'kwd,0ef}uD; OD;jrifhodef;
qufoG,fa&;/ pmwdkufESifh a=u;eef;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyfodef;aZmf (=unf;-12308)

vl0efr_}uD;=uyfa&;ESifh jynfol@tiftm;0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfpdefxGm; (=unf;-9823)


'kwd,0ef}uD; OD;armifatmif

trsdK;om;pDrHudef;ESifh pD;yGm;a&;zGH@+zdK;wdk;wufr_
0ef}uD;Xme

0ef}uD; OD;pdk;om

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ &efukefwkdif;a'o}uD; wGHaw;+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf pDrHudef;rsm;ESifh bma&;zG@H +zdK;wdk;wufr_aumfrwD OuU
bma&;ESifh tcGef0ef}uD;Xme

0ef}uD; AdkvfcsKyfvSxGef;
'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfoef;xGef;

pD;yGm;a&;ESifh ul;oef;a&mif;0,fa&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyfjynfhpkH (=unf;-10484)

or0g,r0ef}uD;Xme

0ef}uD; 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;wifaiG (av-1312)

arG;jrLa&;ESifh a&vkyfief;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyfarmifarmifodrf; (=unf;-11361)

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ &efukefwkdif;a'o}uD; c&rf;+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf pD;yGm;a&;ESifh ukefoG,fa&;vkyfief; zG@H +zdK;wdk;wufa&;aumfrwD OuU
'kwd,0ef}uD; OD;atmifodef;
[dkw,fESifh c&D;oGm;vma&;vkyfief;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;csKyfodef;aZmf (=unf;-12308)

,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ ucsifjynfe,f jrpf}uD;em;+rdK@e,frJqENe,f/


jynfol@v$wfawmf wdkif;&if;om;a&;&mESifh jynfwGif;+idrf;csrf;a&;azmfaqmifr_aumfrwD OuU
'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfat;jrifh=uL
e,fpyfa'oESifh wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;
zGH@+zdK;wdk;wufa&;ESifh pnfyifom,ma&;0ef}uD;Xme

0ef}uD; Adkvfr;}uD;odef;!Ge@f (=unf;-11700)


'kwd,0ef}uD; Adkvfr;csKyfoef;xGef;/ OD;ausmfwif

EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD
OuU&Hk;

0ef}uD; Adkvfr;csKyfatb,fvf/ 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;rif;odef;

0ef}uD;csKyf&Hk;

0ef}uD; OD;yef;atmif

jynfaxmifpk}uHhcdkifa&;ESihfz@HG +zdK;a&;toif; (A[dk)


toif;em,u}uD
em,u}uD;
AdkvfcsKyfr;}uD;oef;a&$ (=unf;-6710)/
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf
A[dkem,utzGJ@0ifrsm;
'kwd,AdkvfcsKyfr;}uD;armifat; (=unf;-7875)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD 'kwd, OuU
'kwd, wyfrawmfumuG,fa&;OD;pD;csKyf
umuG,fa&;OD;pD;csKyf(=unf;)
AdkvfcsKyf}uD;cif!Gef@ (=unf;-8468)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD twGif;a&;r; (1)
aemif - EdkifiHawmf0ef}uD;csKyf
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;pdk;0if; (=unf;-11715)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD twGif;a&;r; (2)
aemif - twGif;a&;r;(1)
ppfa&;csKyf 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;odef;pdef (=unf;-11252)
aemif - twGif;a&;r;(2)/ 0ef}uD;csKyf/ ,ck- EdkifiHawmforRw/ }uHhzGH@ygwD OuU OD;odef;pdef
ppfaxmufcsKyf 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;oD[ol&wifatmifjrifhOD; (=unf;-11701)
wyfrawmfavhusifha&;t&m&SdcsKyf 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;ausmf0if; (=unf;-10194)
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;ol&a&$ref; (=unf;-11534)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD0if
,ck jynfol@v$wfawmf OuU/ }uHhzGH@ygwD 'kwd,OuU(1) ol&OD;a&$ref;

'kwd,AdkvfcsKyf}uD;armifbdk (=unf;-10337)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD0if
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;cifarmifoef; (=unf;-10320)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD0if
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;&Jjrifh (=unf;-10310)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD0if
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;atmifaxG; (=unf;-9752)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD0if
'kwd,AdkvfcsKyf}uD;wifat; (=unf;-11236)
EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD0if
umuG,fa&;OD;pD;csKyf(a&) 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;=unfrif;
,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ weoFm&Dwkdif;a'o}uD; xm;0,f+rdK@e,frJqENe,f/
a&a=umif;ydk@aqmifa&;zGH@+zdK;wdk;wufr_aumfrwD OuU
umuG,fa&;OD;pD;csKyf(av) AdkvfcsKyfjrwf[def;
AdkvfcsKyfpdk;Edkif (=unf;-13853)
ppfudkif;wdkif;at;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
taemufajrmufwdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
,ck jynfol@v$wfawmf pdkufysdK;a&;/ arG;jrLa&;ESihf a&vkyfief;zGH@+zdK;wdk;wufr_aumfrwD OuU/
}uHhzGH@ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;pdk;Edkif
AdkvfcsKyfol&jrifhatmif (=unf;-13970)
rGefjynfe,fat;csrf;om,ma&;ESifh zGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
ta&S@awmifwdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
AdkvfcsKyfaX;OD; (=unf;-12133)
{&m0wDwdkif;at;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
taemufawmifwdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
,ck [oFmw+rdK@e,fjynfol@v$wfawmfukd,fpm;vS,f/
jynfol@v$wfawmf EdkifiHom;rsm;. rlvtcGihfta&;/ 'Drdkua&pDta&;ESifh vl@tcGihfta&;qdkif&maumfrwD OuU/
}uHhzGH@ygwD 'kwd,OuU(3) OD;aX;OD;
AdkvfcsKyf&Jjrifh (=unf;-12607)

rEWav;wdkif;at;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
tv,fydkif;wdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;&Jjrifh
AdkvfcsKyfarmifarmifaqG (=unf;-12829)
ucsifjynfe,fat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
ajrmufydkif;wdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;armifarmifaqG
AdkvfcsKyfjrifhaqG (=unf;-12629)
&efukefwdkif;at;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
&efukefwdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
,ck &efukefwdkif;a'o}uD;0ef}uD;csKyf/ }uHhz@HG ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;jrifhaqG
AdkvfcsKyfarmifOD; (=unf;-12039)
&cdkifjynfe,fat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
taemufydkif;wdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
,ck jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f/ ppfukdif;wdkif;a'o}uD; azmif;jyif+rdK@e,frJqENe,f/
jynfol@v$wfawmf jynfol@a&;&mpDrHcef@cGJr_aumfrwD OuU/ }uHhzGH@ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;armifOD;
Adkvfr;csKyfomat; (=unf;-13041)
weoFm&Dwdkif;at;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
urf;&dk;wef;a'owdkif; wdkif;at;csrf;om,ma&;ESihfz@HG +zdK;a&;aumifpD OuU
,ck ppfudkif;wdkif;a'o}uD;0ef}uD;csKyf/ }uHhz@HG ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;omat;
Adkvfr;csKyfudkudk (=unf;-14235)
yJcl;wdkif;at;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
awmifydkif;wdkif;ppfXmecsKyfwdkif;r;
,ck jynfxJa&;0ef}uD;Xme jynfaxmifpk0ef}uD; 'kwd,AdkvfcsKyf}uD;udkukd
AdkvfcsKyfcifarmifjrifh (=unf;-12875)
&Srf;jynfe,fat;csrf;om,ma&;ESifhzGH@+zdK;a&;aumifpD OuU
ta&S@ydkif;wdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
Adkvfr;csKyfcifaZmf (=unf;-13242)
&Srf;jynfe,f(ta&S@ydkif;)at;csrf;om,ma&;ESihfz@HG +zdK;a&;aumifpD OuU
}wd*Ha'owdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
AdkvfcsKyfjrifhvd_if (=unf;-13875)

&Srf;jynfe,f(ajrmufydkif;)at;csrf;om,ma&;ESihfz@HG +zdK;a&;aumifpD OuU


ta&S@ajrmufwdkif;ppfXmecsKyf wdkif;r;
,ck v,f,mpdkufysdK;a&;ESifh qnfajrmif;0ef}uD;Xme jynfaxmifpk0ef}uD; OD;jrifhvd_if
taxGaxGtwGif;a&;r; - OD;oef;atmif/ ynma&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;/
twGif;a&;r;rsm;
Adkvfr;csKyfausmfqef; (=unf;-11536)
jyef=um;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck or0g,r0ef}uD;Xme jynfaxmifpk0ef}uD;/ }uHhz@HG ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;ausmfqef;
Adkvfr;csKyfodef;aZmf (=unf;-12308)
qufoG,fa&;/ pmwdkufESifh a=u;eef;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;r; OD;odef;aZmf
OD;atmifaomif; (=unf;-10307)
trSwf(1)pufr_0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktwdkifyifcHtzGJ@0if
A[dktvkyftr_aqmifrsm;
Adkvfr;csKyftkef;jrifh (=unf;-11031)
owKwGif;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;tkef;jrifh
Adkvfr;}uD;odef;!Gef@ (=unf;-11700)
e,fpyfa'ozGH@+zdK;a&;ESifh pnfyifom,ma&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck orRw&Hk;0ef}uD;Xme(1) jynfaxmifpk0ef}uD;/ }uHhz@HG ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;odef;!Gef@
Adkvfr;}uD;armifyg
&efukef+rdK@awmfpnfyifom,ma&;aumfrwD 'kwd,OuU/ 'kwd,+rdK@awmf0ef (&efukefwdkif;e,fajrwm0efcH)
,ck }uHhzGH@ygwD A[dkt}uHay;tzGJ@0if OD;armifyg
Adkvfr;csKyfjynfhpHk (=unf;-10484)
pD;yGm;a&;ESifhul;oef;a&mif;0,fa&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
OD;yef;atmif (=unf;-7482)
0ef}uD;csKyf&Hk; 0ef}uD;
Adkvfr;}uD;wifvd_if (=unf;-11073)

jynfxJa&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
OD;oef;pdef (=unf;-7617)
jyef=um;a&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
Adkvfr;}uD;odkufxGef;
opfawma&;&m0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
Adkvfr;csKyfol&at;jrifh (=unf;-11248)
tm;upm;0ef}uD;Xme 0ef}uD; (ppfudkif;wdkif;e,fajrwm0efcH)
,ck }uHhzGH@ygwD 'kwd,OuU(2) ol&OD;at;jrifh
Adkvfr;csKyfcifarmif (=unf;-10499)
v,f,mpdkufysdK;a&;ESifhqnfajrmif;0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
Adkvfr;csKyfodef;atmif (=unf;-11364)
pGrf;tif0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
OD;pdk;om
trsdK;om;pDrHudef;ESifhpD;yGm;a&;zGH@+zdK;wdk;wufr_0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktwdkifyifcHtzGJ@0if
Adkvfr;csKyfol&jrifharmif (=unf;-11081)
jynfxJa&;0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktvkyftr_aqmif ol&OD;jrifharmif
Adkvfr;csKyfausmf0if; (=unf;-11380)
trSwf(1)pufr_0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
Adkvfr;csKyfatmifodef;vif; (=unf;-12022)
trSwf(2)pufr_0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktvkyftr_aqmif OD;atmifodef;vif;
Adkvfr;csKyfol&atmifudk (=unf;-11547)
omoema&;0ef}uD;Xme 'kwd,0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktwGif;a&;r; ol&OD;atmifukd
Adkvfr;csKyfarmifarmifodrf; (=unf;-11361)
arG;jrLa&;ESifh a&vkyfief;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD taxGaxGtwGif;a&;r; OD;armifarmifodrf;

OD;atmifcif (=unf;-8850)
omoema&;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
OD;cifarmifodef; (=unf;-8254)
bma&;ESifhtcGef0ef}uD;Xme 0ef}uD;
OD;aomif; (=unf;-7856)
ody`HESifhenf;ynm0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dkt}uHay;tzGJ@0if
OD;udkav;
&efukef+rdK@awmfpnfyifom,ma&;aumfrwD OuU/ +rdK@awmf0ef
AdkvfcsKyfwifxGwf (=unf;-9827)
v#yfppfpGrf;tm;0ef}uD;Xme 0ef}uD;
,ck }uHhzGH@ygwD A[dktwdkifyifcHtzGJ@0if OD;wifxGwf
wyfrawmfaxmufvSrf;a&;
wyfrawmfaxmufvSrf;a&;r;csKyf

AdkvfcsKyf}uD;cif!Ge@f (=unf;-8468)

'kwd,wyfrawmfaxmufvSrf;a&;r;csKyf

AdkvfcsKyfausmf0if; (=unf;-11475)

jrefrmEdkifiH&JwyfzGJ@
&JcsKyf

Adkvfr;csKyfcif&D (=unf;-13901)

,ck vl0ifr_}uD;=uyfa&;ESifh jynfol@tiftm;0ef}uD;Xme jynfaxmifpk0ef}uD;


'kwd,&JcsKyf

&Jr;csKyfaZmf0if;

&JaxmufcsKyf

&Jr;csKyf0if;pdk;

&Ja&;csKyf

&Jr;csKyfndKodrf;
&Jwyf&if;rsm;uGyfuJr_tzG@J &Hk;

uGyfuJa&;r;

&Jr;csKyfodef;wifh

'kwd,uGyfuJa&;r;

&Jr;}uD;0if;=unf

tusOf;OD;pD;Xme
!ef=um;a&;r;csKyf

OD;bjrifh

'kwd,!ef=um;a&;r;csKyf

OD;aZmfxGef; (t+idrf;pm;Adkvfr;}uD;)

I can say that there is a prima facie evidence that the Depayin incident could not
have happened without the connivance of State agents.

tpdk;&tm%mydkifawG yl;aygif;}uHpnf aqmif&GufwmrsdK; r[kwf&if 'DyJ,if;jzpf&yf jzpfyGm;Edkifipf &m r&Sdbl;qdkwJh


tcsufudk oHk;oyfEdkifzkd@ cdkifvHkwJh ta=umif;taxmuftxm; oufaocHcsuf &Sdae+yDv@kd usaemfajymEdkifw,f?
ygarmuQ rpPwm ay:vk
ay:vkdqm*sD,kd yDnJ&dk;
jrefrmEdkifiHvl@tcGifhta&;qdkif&mtxl;tpD&ifcHpmwifoGif;ol

To initiate a full and independent inquiry, with international cooperation, into the
Depayin incident of 30 May 2003.

2003 ckESpf arv (30)&ufae@wGif jzpfyGm;cJhaom


aom 'DyJ,if;jzpf&yfESihf pyfvsOf;I EkdifiHwumESifhyl;aygif;um
vGwfvyfaom pkHprf;ppfaq;r_rsm;ukd jynfhpkHpGmjyKvkyfoGm;&ef?
(58)}udrfajrmuf ukvor*~taxGaxGnDvmcHqHk;jzwfcsuf
wwd,aumfrwD/ tm*sif'g'g trSwf 117 (pD)
18 Edk0ifbmv 2003

'DyJ,if;wkef;u udpPudk tao;pdwfajymzd@k qdkvdk@&Sd&ifawmh tpDtpOfwck oyfoyfukdvkdrSmyg? twdkcsKH;ajym&


r,fqdk&ifawmh um;armif;wJhvli,fu tifrwefrS u|rf;usifvdk@ b,folvdk@ rSef;&cufwJholawGu vrf;ay: twm;
tqD;awGeJ@ ydwfqdk@zdk@usdK;pm;aewJhtxJuae+yD;awmh azmufxGufEdkifcJhwmjzpfygw,f?
a':atmif
a':atmifqef;pk=unf
vGwfvyfwJhtm&StoH vlxkESihf a'
a':atmifqef;pk=unf tywfpOf tar;tar;-tajz tpDtpOf
29 {+yDv 2011

2003 ckESpf 'DyJ,if;vkyf}uHr_}uD;onf


onf rif;rJh0g'ESifh tpdk;&t=urf;zufr_}uD;jzpfa=umif; urBmhukvor*~ESifh
(e--t-z)tpdk;&tm; jyif;xefaom
EdkifiHwumrS owfrSwfcJh+yD; EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESihf zGH@+zdK;a&;aumifpD (e
'%fcwfta&;,lydwfqdk@r_rsm;udk csrSwfcJhonftxd jzpfchJonf?
trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcH (2013 ckESpf/ rwfv 9/ 10) odk@
wifoGif;onfh tpD&ifcHpm

You might also like