STEFFENS ANDY AK.

SAIT

MTE3105 STATISTIK PENGENALAN

SEMESTER 3, 2013

Sangat banyak definisi tentang statistik, tetapi tidak ada definisi yang memuaskan. Ini adalah kerana keluasan skop statistik. Untuk tujuan amali, statistik boleh ditafsirkan dalam sempit dan luas. Dalam erti kata yang sempit, statistik bermaksud data borang ringkasan nombor (kuantitatif). Sebagai contoh: statistik penduduk, data dan maklumat adalah ringkasan bentuk bermastautin nombor (bilangan, umur purata, pengedaran, peratusan buta huruf). Dalam erti kata yang luas, statistik bererti satu kajian bagaimana pengumpulan, pemprosesan / kumpulan, membentangkan dan menganalisis data dan bagaimana untuk menangkap kesimpulan umum yang tidak berdasarkan kepada kajian yang menyeluruh. Definisi ini adalah berkenaan dengan urutan aktiviti dalam mendapatkan data sehingga data yang berguna untuk asas membuat keputusan. Jadi jika seseorang memerlukan data asas untuk membuat keputusan, maka data yang perlu dikumpul, diproses dibentang dan dianalisis, dan kesimpulan yang disediakan. Satu takrifan yang lebih bersifat teori, yang diambil dari buku: Teori Statistik dalam Penyelidikan, ditulis oleh Anderson dan Bancrof, iaitu: statistik adalah sains dan seni membangun dan melaksanakan kaedah yang paling berkesan untuk kemungkinan kesimpulan dan anggaran boleh dianggarkan dengan menggunakan penaakulan induktif berdasarkan kebarangkalian matematik. Definisi ini ditunjukkan dalam peranan matematik dan kebarangkalian. Kebarangkalian daripada digunakan untuk mengukur tahap kemungkinan sesuatu peristiwa, ia juga sangat berguna untuk mengukur unsurunsur ketidakpastian yang boleh membentangkan risiko dalam membuat keputusan.

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Tugasan 1 : Regresi Linear Tugasan berkumpulan (2 atau 3 orang) 50% i. Anda perlu memilih satu pasangan pembolehubah bebas dan pembolehubah bersandar yang boleh didapati dalam alam pekerjaan sebenar (IPG, tadika, sekolah, dan lain-lain)

Pendapatan bulanan Ibu bapa bagi 6 kategori pendapatan dan Pencapaian pelajar SK Kampung Klid/Plajau, Dalat. Pembolehubah bersandar = Pendapatan bulanan Pembolehubah bebas = Pencapaian pelajar Pendapatan bulanan (RM) Pencapaian pelajar (Bilangan menguasai, Gred A, B, dan C) 250 300 350 450 550 670 2 3 4 5 7 8

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

ii. Dengan menggunakan data yang dikumpul: a. Lukiskan gambarajah serakan atas kertas graf untuk menunjukkan sebaran data tersebut.

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

b. Tentukan persamaan garis regresi kuasa dua terkecil y atas x. x 2 3 4 5 7 8 29 y 250 300 350 450 550 670 2570 x2 4 9 16 25 49 64 x2 = 167 y2 62500 90000 122500 202500 302500 448900 y2 = 1228900 xy 500 900 1400 2250 3850 5360 y = 14260

Persamaan garis regresi kuasa dua terkecil y atas x; Penyelesaian: =

= 167 -

= 167

= 167 140.167 = 26.833 = y2

= 1228900 -

= 1228900

= 1228900 1100816.667 = 128083.333 =

= 14260 -

= 14260

= 14260 12421.667 = 1838.333

b=

= 68.51

a = - b( ) =

( )

428.33 331.13 = 97.20, maka

Model regresi linear ialah: y = 97.20 + 68.51 .

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

c. Lakarkan garis regresi linear tersebut atas gambarajah serakan di (a) atas.

d. Ulangi langkah-langkah di atas dengan menggunakan perisian Microsoft Excel.

Langkah 1: Buat jadual ini di MS Excel 2007

Pendapatan bulanan (RM) Pencapaian pelajar (Bilangan menguasai, Gred A, B, dan C) 250 300 350 450 550 670 2 3 4 5 7 8

Paksi-x: Pembolehubah bersandar = Pencapaian pelajar Paksi-y : Pembolehubah bebas = Pendapatan bulanan

STEFFENS ANDY AK. SAIT Langkah 2: a) Select jadual.

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

b) Tekan icon insert dan pilih insert chart. c) Pilih chart jenis scatter. d) Pilih scatter Scatter with only markers. e) Tekan ok. b)

c)

a)

d) e)

Ini yang akan berlaku setelah tamat langkah 2.

STEFFENS ANDY AK. SAIT Langkah 3:

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

a) Pilih icon chart layouts untuk memilih layout yang anda suka. b) Taipkan nama pada paksi-x dan paksi-y. c) Anda boleh delete bahagian ini agar chart lebih besar. a)

c)

b)

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Inilah hasilnya setelah kita copy dari MS Excel dan paste ke MS Words.

e. Bandingkan kedua-dua keputusan dan buat kesimpulan anda.

Saya telah menyelesaikan soalan ini secara manual iaitu menggunakan formula dan kalkulator serta saya juga menggunakan Microsoft Excel untuk membandingkan keputusan. Secara manual, saya mendapat persamaan garis regresi kuasa dua terkecil y atas x; iaitu model regresi linear ialah: y = 97.20 + 68.51 dan dengan menggunakan Microsoft Excel, saya telah mendapat y = 97.205 + 68.509 Kedua-dua jawapan ini

tidak jauh berbeza. Namun, jawapan yang diberikan dengan menggunakan Excel adalah lebih tepat dan cepat berbanding membuat pengiraan secara manual. Sesungguhnya penggunaan Microsoft Excel dalam penyelesaian masalah dalam tugasan Regresi Linear amat berguna dan memudahkan para pengkaji untuk mendapat keputusan kajian dengan cepat dan tepat tanpa ada masa yang dibazirkan.

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Sekiranya menggunakan kalkulator, kita mungkin tersalah kira dan berlaku banyak ralat yang mungkin akan mencacatkan keputusan akhir sesuatu permasalahan. Namun, kedua-dua cara ini sama pentingnya untuk mendapatkan jawapan bagi menentukan hubungan di antara pembolehubah.

f.

Buat satu refleksi terhadap pengalaman anda dalam melaksanakan projek ini.

REFLEKSI
Pada mulanya, saya menghadapi beberapa masalah dalam mengumpul maklumat yang berkaitan dengan Regresi Linear. Kebanyakan bahan rujukan yang saya perolehi juga adalah dalam bahasa Inggeris dan ini agak menyukarkan saya untuk menukarkannya ke dalam bahasa Melayu kerana khuatir setelah ditukarkan akan menyukarkan orang lain untuk memahaminya. Namun demikian, berkat kesabaran dan semangat tidak mudah putus asa, saya berusaha mencari seberapa banyak maklumat yang berkaitan dengan Regresi Linear. Melalui tugasan ini, saya telah memperoleh pengalaman secara langsung dan saya berasa seronok menyelesaikan tugasan yang diberikan kerana telah faham sepenuhnya. Saya juga telah menyelesaikan tugasan ini melalui dua cara seperti yang dikehendaki iaitu penyelesaian secara manual (formula dan kalkulator) dan

penyelesaian menggunakan Microsoft Excel. Pengalaman saya semasa menggunakan penyelesaian secara manual (formula dan kalkulator), ia nya mengambil masa yang agak lama bagi saya untuk mencari Equation dan Symbol tertentu kerana saya jarang menggunakan simbol sesuatu formula contohnya simbol seperti . Lebih setengah jam saya memikirkan bagaimana caranya hendak meletakkan simbol tolak atas x. Memang lucu rasanya. Berkat kesabaran, akhirnya terjumpa juga Equation ini dalam Accent. Sesungguhnya, tugasan ini bukan sahaja mengukuhkan kefahaman saya mengenai topik ini malah mengukuhkan juga kemahiran saya dalam menggunakan Microsoft Excel untuk menyelesaikan Tugasan 1 : Regresi Linear. Tugasan ini secara tidak langsung telah menambah ilmu di dada saya. . 9

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Tugasan 2: Khi Kuasa Dua & ANOVA Tugasan Individu (50%) Dalam bahagian ini, anda dikehendaki menyelesaikan masalah yang berkaitan kehidupan sebenar dengan menggunakan taburan Khi Kuasa Dua dan analisis varians (ANOVA). Anda dikehendaki menyelesaikan masalah ini secara individu.

Seorang Profesor Fakulti Sains Politik di sebuah universiti tempatan telah mengendalikan satu tinjauan ke atas 100 orang pengundi di Bandar X bulan lepas.

Jantina A Lelaki Perempuan 16 9

Parti Politik Yang Dipilih B 13 15 C 7 16 D 5 19

Uji sama ada wujud hubungan di antara parti politik yang dipilih dengan jantina pengundi pada aras keertian 5%. Penyelesaian masalah adalah seperti berikut;

Apa itu ujian Khi kuasa dua? Untuk mengenalpasti situasi yang memerlukan perbandingan dua atau lebih min dan kadar Digunakan dalam pentakbiran statistik Untuk melihat samada dua pengelasan data yang sama adalah bebas diantara satu sama lain Untuk memeriksa samada satu pengumpulan data tertentu diperihalkan dengan baik oleh suatu taburan tertentu Menggunakan taburan khi-kuasadua bagi selang keyakinan dan pengujian hipotesis bagi satu varian populasi.

10

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Ujian Khi Kuasa Dua juga adalah ujian untuk menentukan sama ada dua pembolehubah adalah bersandar atau tidak bersandar. Oleh yang demikian, hipotesis yang amat sesuai bagi soalan ini adalah;

= Hubungan di antara parti politik yang dipilih tidak bersandar kepada jantina
pengundi

= Hubungan di antara parti politik yang dipilih bersandar kepada jantina pengundi
Darjah Kebebasan (dk) atau Degree of Freedom (v). dk = (bil lajur 1)(bil baris 1) = (4-1) (2-1) =31

=3
Nilai genting pada darjah kebebasan 3 jika dilihat pada CHI-SQUARE ( adalah ; a) Aras keertian = 5% atau 0.05 ialah 7. 815 ) TABLE

Jadual hubungan di antara parti politik yang dipilih dengan jantina pengundi
Jantina A Lelaki Perempuan Jumlah 16 9 25 Parti Politik Yang Dipilih B 13 15 28 C 7 16 23 D 5 19 24 Jumlah 41 59 100

11

STEFFENS ANDY AK. SAIT Kekerapan (O)

MTE3105 STATISTIK (O E) (O E)2

SEMESTER 3, 2013

Jangkaan (E)

16

16 10.25 = 5.75 13 11.48 = 1.52

(5.75)2 = 33.0625 (1.52)2 = 2.3104

13

7 9.43 = -2.43

(-2.43)2 =5.9049

Jadual ujian Khi Kuasa Dua.

5 9.84 = -4.84

(-4.84)2 = 23.4256

9 14.75 = -5.75

(-5.75)2 = 33.0625

15

15 16.52 = -1.52

(-1.52)2 = 2.3104

16

16 13.57 = 2.43

(2.43)2 = 5.9049

19

19 14.16 = 4.84

(4.84)2 = 23.4256 10.905

12

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013 ) TABLE

Nilai genting pada darjah kebebasan 3 jika dilihat pada CHI-SQUARE ( adalah ; a) Aras keertian = 5% atau 0.05 ialah 7. 815 Maka, melalui ujian statistik, Nilai = 10.905 Nilai genting, tolak

, maka kita

boleh membuat kesimpulan bahawa hubungan di antara parti politik yang dipilih bersandar kepada jantina pengundi.

13

STEFFENS ANDY AK. SAIT ii

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Satu kumpulan pengguna ingin menguji perbezaan jangka hayat bateri bagi tiga jenis jenama yang berbeza. Enam biji bateri diambil sebagai sampel daripada setiap jenama bateri kemudian digunakan pada satu alat elektronik yang sama. Jangka hayat (jam) bateri-bateri tersebut dicatat dalam jadual berikut.

Jenama A B C 115.76 121.82 106.99 107.92 127.45 107.78

Jangka hayat (jam) 103.73 122.24 103.78 114.14 125.74 112.32 113.51 124.02 106.46 110.87 113.39 120.77

Pada aras keertian 5%, uji hipotesis bahawa min jangka hayat bateri adalah berbeza mengikut jenama.

Hipotesis nol dan hipotesis altenatif bagi ujian ini. Ho : H1 :

1= 1 2 2

(Tidak terdapat perbezaan min) perbezaan min)

3 (Terdapat

Darjah kebebasan (d.f) yang digunakan bagi ujian ini. Darjah kebebasan v1 = 3 - 1 =2 v2 = 18 3 = 15 Nilai kritikal pada = 0.05, darjah kebebasan (2, 15) ialah 3.68

14

STEFFENS ANDY AK. SAIT A B C 115.76 13400.38 121.82 14840.11 106.99 11446.86 344.57 39687.35 107.92 127.45 107.78 343.15 11646.73 16243.50 11616.53 39506.76 103.73 122.24 103.78 329.75

MTE3105 STATISTIK 10759.91 14942.62 10770.29 36472.82 114.14 125.74 112.32 352.2 13027.94 15810.55 12615.78 41454.27 113.51 124.02 106.46 343.99 12884.52 15380.96 11333.73 39599.21

SEMESTER 3, 2013 110.87 113.39 120.77 12292.16 12857.29 14585.39

345.03 39734.84

Jumlah skor

= 344.57 + 343.15 + 329.75 + 352.2 + 343.99 + 345.03 = 2058.69 Jumlah skor

= 39687.35 + 39506.76 + 36472.82 + 41454.27 + 39599.21 + 39734.84 = 236455.3

Mengira jumlah kuasa dua antara kumpulan , SSB, dimana N ialah jumlah () respondan dalam setiap kumpulan. SSB

= =

..+

= 39576.16 + 39250.64 + 36245.02 + 41348.28 + 39443.04 + 39681.90 235455.81

= 89.23

15

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Mengira jumlah kuasa dua min SST menggunakan formula dibawah. SST

= = =

Mengira nilai kuasa dua dalam kumpulan SSW menggunakan formula berikut. SSW = SST SSB

= =

Mengira nilai F, iaitu F

ialah bilangan sampel dan

ialah jumlah respondan.

= = = =

MS bagi SSB (Min kuasa dua)

MS bagi SSW (Min kuasa dua)

= = =

= = =

16

STEFFENS ANDY AK. SAIT

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Keputusan pengiraan ujian ANOVA diatas diringkaskan dalam jadual dibawah. SUMBER SSB SSW SST SS 89.23 910.26 999.49 2 15 17 MS 44.615 60.684 F 0.735 F - kritikal 3.68

Berdasarkan jadual diatas, nilai F kiraan (0.735) adalah lebih kecil daripada nilai F kritikal (3.68). maka, diterima.

Oleh yang demikian, tidak terdapat perbezaan jangka hayat bateri bagi tiga jenis jenama yang berbeza.

17

STEFFENS ANDY AK. SAIT RUJUKAN BUKU

MTE3105 STATISTIK

SEMESTER 3, 2013

Lu Cheng Soon. Tiong Leh Ling (DR) (2012). STATISTIK (MTE3105) UNTUK PPG, IPG. DICETAK OLEH: Jinyin.copier@gmail.com

Field, A. P. (2000). Discovering statistics using SSPS for Windows : advanced techniques for the beginner. London: Sage. Mann, P. S. (2004). Introductory Statistics. United States of America: John Wiley & Sons, Inc. INTERNET Pemboleh-ubah-variables-bersandar-tidak. Diakses pada 5 mac 2013 daripada http://www.cikgudahlia.com/2011/09/pemboleh-ubah-variablesbersandar-tidak.html

Regresi Linear Dengan Microsoft Excel Diakses pada 5 mac 2013 daripada htpp:// my.ixarticle.com/articles/603245/

Pengurusan data kajian menggunakan Microsoft Excel Diakses pada 5 mac 2013 daripada http://161.142.92.104/excel/chitest.htm

regresi: Tugasan ANOVA Indana Zulfa (081342) Diakses pada 5 mac 2013 daripada http://kelompok4kelas3astatistikadasar.blogspot.com/2010/01/tugasanova-indana-zulfa-081342.html

Diakses pada 5 mac 2013 daripada htpp://www.scrid.com

18