You are on page 1of 5

wl wmkhkh fya;=fjka j|fjk

y,au,aoKahd
ij pdlr
mir ixrlaIK Ndrh

i,a u,aj, ;e,s meyehg iudk meyehlska hq;= neka y,au,a oKahd hk fmd jyka yekafjk
ruKSh u;aiHfhla fjhs' oekg kdulrKh lr we;s u;aiH fYaI 91 w;=frka ,xldjg wdfKsl
fYaI 50 ka f y,au,a oKahd o tflls' t fia u nyq, j wmkhkh lefrk h u;aiH fYaI
w;=frka o y,au,a oKahkag m%uqL;ajh fuka u m; o Wreu we;'
1930 jif Spolia Zeylonica k oHd;aul irdjg mfhaIK m;%sldjla bm;a lrka Y%S
,xldf lS;su;a oHd{hl= jk wdpdh mS' B' mS' oerKsh., uy;d iska Rasbora vaterifloris kka
y,au,a oKahd oHd f,djg ykajd fok ,'
Cypriniformes f.da;%fha Cyprinidae l=,h hgf;a j.SlrKh lr we;s y,au,a oKahd Rasbora .Kh
hgf;a j.SlrKh lr ;snqK o f u;aiHhka f.a jHqy oHd;aul ,laIK ie,els,a,g f.k 90
oYlfha Rasboroides k .Khg we;=<;a lrk ,' oerKsh., uy;d iska Horadandiya atukorali
f,i k lrkq ,enQ fydr oKahd f,i ykajk h u;aiH fYaIh fukau b;du ,N l b
y,au,a oKahd ^Raboroides nigromaginata& yd y,au,a oKahd hk u;aiH fYaI ;=k u wo jk g
Rasboroides .Kh hgf;a j.SlrKh lr ;sf' tneka wo jk g y,au,a oKahd Raboroides
vaterifloris hk oHd;aul kka yekafjk w;r" bx.%Sisfhka Vateria Flower Rasbora f,i;a iuyr
.%ka:j, Sri Lanka Golden Rasbora f,i;a yeka f' oerKsh., uy;d ,xldf u;aiHhka ms<sn| j
m%ldYhg m;a l< A Colored Atlas of Some Vertebrates from Ceylon - Volume One Fishes (1952)
.%ka:fha f u;aiH fYaIh isxyf,ka ykajd we;af;a y,au,a ;s;a;hd f,i h'
oerKsh., uy;d iska kdulrKh l< y,au,a oKahd f.a m<uq ksoYlh tl;= lr we;af;a
.s,Suf,a ud.fha blaj;a; m%foaYh l.fks' Tyq iska f u;aiH fYaIh r;akmqr ia;%slalfha
hmyrj, yuq jk fYaIhla f,i i|yka lr we;' tfy;a wm i;= oekqu wkqj f fYaIh my; rg
f;;a l,dmfha yuq jk u;aiH fYaIhla f,i yeka h yels h'
fudjqka f.a .eyekq yd ms i;=ka jK rgdfjka yd Yr yevfhka fjka lr ykd.; yels h' ms
i;=ka ma;su;a jK ork w;r" .eyekq i;=ka f.a Yr jKh t;r ma;su;a fkd f' fndfyda ms

y,au,a oKafhda fi'' 3 ;a 4 ;a w;r .ska yd fi'' 1 ;a 1'5 ;a w;r Yr Wilska hq;= fj;s' .eyekq
i;=ka .ska fikagr ;=klg jvd u|la l=vd jk w;r Yr Wi o fikagrhlg jvd wvq f'
oamdYal me;,s foayhla ork f i;=ka f.a uqLh by<g fhduq msysghs' f ksid c, mDIaGhg
wdikakfha ieirk u;aiHfhla f' fydka jevqKq ms i;=ka f.a ysig msgqmiska fud,a,shla fuka
fkrd ;su fYaI ,laIKhls' fudjqka je,s iys; m;=,la we;s fifuka .,d nisk fijK iys; l=vd
h myrj," c, mDIaGh wdikakfha rxpq jYfhka j;a fj;s' fllh" w;s Wvhka yd flg, jeks
c,c Ydl iys; mirj, Yd, rxpq jYfhka .ejfikq fndfyda g oel.; yels f'
h mirj, c, mDIaGhg wdikakfha j;ajk fhdkd ^Xenentodon cancila& f,i ykajk udxY
NlaIl u;aiH fYaIh y,au,a oKahd f.dre lr .kS' f ksid y,au,a oKahd oel.; yels
fndfyda h myrj, fhdkd o oel.; yels h' tfy;a fuh iEu h myrlg u fmd ;;a;ajhla fkd
f'
Y%S ,xldf u;aiH fYaI w;=frka jKdldr je m%udKhla ys u;aiH fYaIh jkafka y,au,a
oKahd h' f u;aiHhka f.a m%Odk ma;su;a jKdldr ;=kla muK oel.; yels h' tk ;e,s"
ly" ks,a meye jKdldrhka h' bka m<uq jKdldrhg wh;a i;=ka ;rula iq,N jk w;r" wfkla
jKdldr fol u jkdka;r lsysmhlg muKla iSud we;' fndfyda h myrj, olakg ,efnkafka
ma;sfhka wvq u;aiHhka muKs'
;e,s meye jKdldrhg wh;a uiqka f.a mDIah m%foaYh <d ;e,s Y% Uqre meye jk w;r" Yrfha
wfkla fldgia yd jr,a ma;su;a r;= ;e,s meye;s h' fm!P jrf,a ^j,s. jrf,a& by< Nd.h kso
fmfkk iq h' wefia by< fldgia ;o ;e,s meye f'
ly meye jrKdldrhg wh;a uiqka f.a mDIah m%foaYh <d Uqre Y% ly meye jk w;r Yrfha
wfkla fldgia yd jr,a ish,a, u <d fld< Y% jQ ly meye;s h' fm!P jrf,a by< Nd.h kso
fmfkk iq h' ks,a meye jKdldrhg wh;a uiqka f.a Yrh yd jr,a <d ks,a" <d o meye jk w;r
fm!P jr, imQKfhka u <d o meyefhka hqla; f'
f ma;su;a jK ork uiqka f.a fYaI;ajh k wfkla uiqkag idfmalaI j l%shdld;ajfhka yd
Yla;sfhka je u h' tfy;a f u;aiH rxpqj, ma;su;a jK ork uiqka yuq jkafka iq ixLHdjls'
fndfyda h myrj, oel.; yelafla Yr jKh ldls fld< meye" jr,a w. ;e,s meye uiqka yd
Yrfha wmr m%foaYfha ;e,s meyeh isreKq u;aiHhka h' g wu;r j iq jK fjkial yd
jK rgdf fjkial ork uiqka h myrj, nyq, j yuq f' f jK rgdjkag wh;a uiqka Yr
m%udKfhka l=vd jk w;r" Yrfha Wi o b;d wvq h' fujeks jK rgd ork uiqka f.a ysig msgq
miska fud,a,shla jeks fkreula fndfyda g oel.; fkdyels w;r Yrfha wkdl+, yevhla mj;S'
f;;a jkdka;rj,ska wmkhkh lsu i|yd ma;su;a jK ork uiqka w,a,d .ekSu fya;=fjka wo jk
g fndfyda h myrj, ma;su;a jK iys; uiqka oel .ekSug fkdyels ;;a;ajhla ;sf' f

whqfrka mirfhka nyq, j bj;a lsu u;aiH .ykfha fYaIs; cdk ixirKh wvd, ug fya;=jla
f' tys m%;sM,hla f,i ma;su;a jK fkdork uiqyq muKla iajdNdl mirfha fYaI fj;s'
uE;l is lrk ,o wOHhkhlg wkqj fmkS .sfha Y%S ,xldf f;;a jkdka;r w;=frka lsysmhl
f uiqka imQKfhka u j| f.dia fyda .ykfha Yd, my; jeula is we;s nj h' fndfyda
f;;a jkdka;rj, oel.; yelafla ma;su;a jK fkdork uiqka muKs' g fyd| u WodyrKh
fld<U ia;%slalfha msys blv uQl,dk wdikakfha .,d hk mqjlamsh fod< h' f fodf<a w,xldr
y,au,a oKahka nyq, j w,a,d .ekSu fya;=fjka wo jk g ta fod< myf oel.; yelafla wre
meye jKfhka hq;= y,au,a oKaka muKs'
wm iska is lr we;s wOHhkhkag wkqj f;;a jkdka;r lsysmhl muKla wo jk g ma;su;a jK
ork uiqyq j;a fj;s' tfy;a ta ms<sn| j ia;rd;aul f;dr;=re f ,smshg we;=<;a fkdlrkqfha
wmkhklrejka f.ka ;jrg;a ta i;=ka f.a meje;aug t,a, h yels n,mEu fya;=fjks'
g jir lsysmhlg by; uvlv uQl,dfka ^bx.sh& iq,N j jd;d jQ f uiqka wo jk g
imQKfhka u j| f.dia h' ta ;;a;ajh we;s ug m%Odk u fya;=j wmkhkh msKsi uiqka nyq, j
w,a,d .ekSu yd ksia l%shdldrl fya;=fjka h myrj, iajNdjh yd c,fha .=Kd;aul nj fjkia
u h' f uiqka f.a ukd meje;aug msiq fijK iys; c,c Ydlj,ska hq;a h myrj,a wjYH f'
f ;;a;ajh fjkia jQ g fudjqyq blaukska j| ug ,la fj;s'
is;=re u;aiH fYaIhla f,i y,au,a oKahdg wmkhk b,aula mej;sh o lD;%su mihg f
u;aiHhkag b;d fydka wkqj;kh h fkdyels h' f ksid wmkhkh lsf fndfyda uiqyq
msila h h;s' wmkhklrejka i|yka lrk wdldrhg wmkhkfha 50] l muK uiqka m%udKhla
h hhs' f ksid .ekqlrejka b,alr we;s u;aiH m%udKh fuka fo.=Khla muK uiqka
iajdNdl mirfhka w,a,d wmkhkh lsug wmkhklrejkag is f' f ;;a;ajh y,au,a oKa ka
f.a meje;aug oe ;ckhla ;sf' tmuKla fkd j wmkhkh i|yd nyq, j w,a,d.kq ,nkaf ka o
ma;su;a jK ork ms i;=ka h' tla hmyrlska ms i;=ka Yd, m%udKhla bj;a lsu .ykfha
meje;aug uy;a ;ckhls' ta fya; =fjka u .ykfha meje;au wia:djr f' Yla;su;a yd ma;su;a ms
i;=ka wmkhkh i|yd bj;a lsu fya;=fjka u;aiH .Kfha ta i;=ka f.a cdk ixirKh u o wvd,
f' iajdNdl mirh weiqf j, yd ma;sfhka wvq uiqka muKla b;sug f ;;a;aj ish,a,
n,mdhs'
g wu;r j f;a j.dj jHdma; lsu i|yd f;;a jkdka;r t<s fmfy<s lsu f uiqka f.a meje;aug
;j;a ;ckhla we;' rlaIs; jkdka;rj,ska msg ; hmyrj, fjfik y,au,a oKahd f.a
meje;aug f ;;a;ajhka oreKq f,i n,md ;sf' jkdka;r t<s lsu;a iu u isjk mdxY=Ldokh
we;= fya;+ka ksid hmyrj, f uiqka f.a laIq jdiia:dk kdY hEu yd f;a j.djg fhdok
ridhksl jH hmyrj,g tlau ksid b;d ixf y,au,a oKaka f.fhka j| hEu is f'
oekg jir y;rlg wdikak ld,hl isg f;;a l,dmSh jkdka;r wdY%s; j msys l=v d hmyrj, mjd

nyq, j je,s leKSu is lsu fya;=fjka f uiqka f.a laIq jdiia:dk imQKfhka u kdY h'
wl f,i frdkauv c,hg tlau fya;=fjka f uiqka j;a jk c,fha .=Kd;aul nj fjkia h'
tneka fudjqka f.a j| u blauka ;sf' f ;;a;ajh ;j;a f.j;a lsug r;akmqr ia;%slalfha
fndfyda hmyrj, isjk hdka;%sl yd Ys,amSh ueKsla .e l%u fya;=jla f' m%Odk jYfhka u
hdka;%sl ueKsla .e fya;=fjka c,hg tla jk wl frdkauv m%udKh o hmyrj,a .eUqreu yd
bjqre kdY u o tajdfha c,c Ydl imQKfhka u kdY hEug fya;=ldrl fjhs' f wdldrfhka
y,au,a oKahd f.a laIq jdiia:dk kdY u ta fYaI iajNdl mirfha iS.%fhka j| hEug fya;=
f'
1999" 2007 yd 2012 r;= o;a; f,aLkj,g wkqj j|f ;ckhg ,la jQ (Endangered) fYaIhla f,i
k lr ;snqK o" wo jk f;la u f i;=ka iajdNdl mirfhka w,a,d wmkhkh lsu ;yk
lsug n,Odkag kS;s imdokh lsug fkdyels we;' 1996 wxl 2 ork jr yd c,c im;a
mk; hgf;a m%ldYs; 1998 cq,s 10 jk k wxl 1036$13 ork .ei ksfokh uska wmkhkh iSud
l< fYaIhla f,i muKla k lr ;sf' ta wkqj wjir ,nd .ekSfuka miq wmkhkh lsf
yelshdj mj;S'
wo mj;sk ;;a;ajhka i,ld f i;=ka iajdNdl mirfhka w,a,d wmkhkh lsu imQKfhka u
;yk l< hq;= j ;sf' 1999 jif isg 2012 jir olajd r;= o;a; f,aLkj, j| f ;ckhg ,la
jQ fYaIhla f,i ykajd we;s f wdfKsl u;aiH fYaIh" jir .Kkdjla .; we;;a iajdNdl
mirfhka w,a,d wmkhkh ;yk lsug jr yd c,c im;a mk; hgf;a fyda jk i;a;aj yd
jDlaI,;d wdrlaIl wd{d mk; hgf;a fyda fkdyels we;' ,xldjg wdfKsl f ,N u;aiH
fYaIhka f.ka wdrlaIdj we;af;a rlaIs; jkdka;r m%foaYj, isk .ykhkag muKs' ffk;sl
;;a;ajh t fia jqj o wmkhklrejka rlaIs; jkdka;r flfrka o f uiqka w,a,d .kakd wjia:d
oel.kakg ,e we;'
rlaIs; jkdka;rj,ska msg; o f wdfKsl ,N uiqkag wdrlaIdj ,ndug wjYH kS;s imdokh
h hq;= w;r" t fia u f i;=ka f.a jdiia:dkj,g is lrk ydksj,g tfrys j kS;suh mshjr .;
yels jk wdldrfhka kS;s ixfYdaO kh hq;= j we;' t fia fkdjqKfyd;a ;j jir lsysmhlska r;=
o;a; f,aLkh hdj;ald,Sk lrk g y,au,a oKahd we;= j Y%S ,xldg wdfKsl u;aiH fYaI
.Kkdjla ysu;ska ;=rka hd yels j ;sf' tjka ;;a;ajhla we;s fkdug n,Odka l%shdlrkq
we;e hs wms ;rfha u Yaj di lruq'

You might also like