kon toa ~udesno javuvawe na Pokrovot, podignal mno{tvo hramovi po celata ruska zemja vo slava na Pokrovot na Majkata Bo`ja,

i gi preklonil kolenata na svoeto srce zaedno so Bogorodica, koja so prekloneti kolena se moli za siot svet. I denes, vo golemiot svoj jad, Ruskiot narod se zakriluva sebesi so Nejziniot Pokrov. I denes - vo jadot i bedata - Taa go slu{a na{iot lelek i vozdi{ki, Taa i denes vnimatelno go slu{a na{iot pla~ i na{eto lipawe. Veruvame i znaeme deka i denes Semilosrdnata se moli i pla~e nad ruskoto stradawe. Go slu{a li na{eto srce Nejziniot pla~? Znae li za Nejzinata molitva i uteha? Dali e svesno za Nejziniot Pokrov nad na{ata zemja? Da, slu{a i znae, i svesno e sekoga{ koga molitveno se priklonuva kon Pre~istata. Majkata Bo`ja ne ja ostavila na{ata ruska zemja, iako na na{ata zemja se dopu{teni satanski isku{enija. O. Sergej Bulgakov ovaa propoved ja odr`a na samiot po~etok na bezbo`ni~koto i antihristijansko besneewe vo na{ata ruska zemja. No, tie zborovi - vo svojata sila - va`at i denes. Za{to kakvi novi oblici i da zadobie taa izbezumena bezbo`ni~ka borba protiv Hristijanstvoto, taa i ponatamu ostanuva borba za ~ove~kite srca, i toa ne samo za srcata na poedine~nite lu|e, tuku za srceto na samiot Ruski 3 narod, za opredeluvawe na negoviot izbor, za negovata vernost. Raduvaj se, radost na{a! Za{titi n# od sekoe zlo so svetiot Svoj Pokrov!. So toj izliv na pofalba i radost, so taa molba za pomo{, za{tita i uteha, edna{ zasekoga{ vo minatoto e odlu~ena na{ata duhovna sudbina. I kolku i da imalo grevovi i padovi, kolku i da bila stra{na temninata na `ivotot, toj svetlozra~en lik na Majkata, Zastapnicata, Utehata i Pokrovot nad svetot, bil i ostanal zasekoga{ so nas, nad nas i vo nas Praznikot Pokrov na Majkata Bo`ja sekoga{ povtorno n# povikuva da se vratime pod Nejziniot Pokrov, i so toa, kon isceluvawe i obnova na na{iot `ivot. Protoerej Aleksandar [meman (od knigata Tajne Praznika)
3

POKROV NA PRESVETA BOGORODICA

Dnes blagovjernii qudije svjetlo prazdnuem, osjewajemi tvojim bogomati pri{estvijem, i v tvojemu vziraju{~e pre~istomu obrazu, umilno glagoqem: pokrij nas ~estnim tvojim pokrovom i izbavi nas ot vsjakago zla, moqa{~i Sina tvojego Hrista Boga na{ego, spasti du{i na{ja. Esenskiot praznik, praznikot Pokrov na Majkata Bo`ja 1, kaj Rusite stanal osobeno omilen praznik. Me|utoa, toj praznik ne samo {to ne nastanal vo Rusija, no vo Vizantija, tuku - kolku i nam denes toa ni se ~ini ~udno - nastanal kako praznik na pobedata na Vizantija nad na{ite slovenski predci, koi vo X vek ja opsednuvale toga{nata vizantiska prestolnina Konstantinopol. Spored predanieto, vo tie denovi na opsada, nekolkumina od onie koi{to se molele vo hramot ja videle Majkata Bo`ja kako go dr`i pokrovot nad gradot i se moli za toj grad. I, kako {to toa ne edna{ se slu~ilo vo hristijanskata istorija, eden lokalen nastan, ograni~en so sosema odredeni lokalni okolnosti, gi prerasna svoite po~etni ramki, se ra{iri do vselenski razmeri i dobi univerzalno zna~ewe. So tekot na vremeto se zaboravilo na konkretniot istoriski kontekst na samiot nastan, no vo pamteweto ostanal likot na Bogorodica, Koja so pokrovot na racete, gi pokriva, {titi i ute{uva Svoite vo beda zapadnati ~eda.
1

Odnosno sekoj pravoslaven narod voop{to.

Praznikot Pokrov na Presveta Bogorodica se slavi 1. Oktomvri po crkovniot, a 14. Oktomvri po gra|anskiot kalendar. Nastanot koj Crkvata go slavi na ovoj praznik, se slu~il 1. Oktomvri 911. Godina vo vremeto na carot Lav Filosof, koga za vreme na seno}noto bdenie vo prepolnata Bogorodi~na crkva vo Vlaherna kraj Konstantinopol, ~udesno se pojavila Presveta Bogorodica so omoforot, t.e. pokrovot na racete, potvrduvaj}i go so toa svoeto pokrovitelstvo nad hristijanskiot svet.

Praznikot Pokrov na Presveta Bogorodica so tek na vremeto postana samoto srce na crkovnoto sfa}awe na Marija Deva kako Majka, na Koja pod Krstot & e posinoveno (ostaveno vo sinovstvo) celoto ~ove{tvo, Koja kako Majka gi prima vo svoeto srce site na{i `alosti, site na{i stradawa, siot nepodnosliv bol na na{eto zemno postoewe. A i na tebe samata me~ }e ti ja probode du{ata, za da se otkrijat mislite na mnogu srca (Lk. 2, 35). Ova se zborovite, koi pravedniot starec Simeon & gi upati na Marija Deva vo denot koga Taa go donese Deteto Hristos vo hramot za da mu go posveti na Boga, i tie zborovi dlaboko i zasekoga{ se vre`ale vo du{ite na site Hristijani. Majkata Isusova - Taa Koja, stoej}i pod Krstot na svojot Sin, go iskusi siot stra{en bol na ~ove~koto sostradanie i `alost - postana svoeviden Bo`ji dar na site lu|e, dar na maj~inska qubov, maj~insko so`aluvawe, maj~insko sostradanie So vekovi vernicite go ~uvstvuvale, i so duhovniot vid go gledale toj svetol Bogorodi~en pokrov nad svetot, mu se raduvale i vo nego nao|ale pomo{ i uteha. Denes blagoverni lu| e svetlo praznuvame, oseneti so Tvoeto, Bogomajko, doa| awe. Sveti Andrej Jurodivi, ~ovekot koj vo Bogorodi~nata crkva vo Konstantinopol ja videl vo videnie Bogorodica so pokrovot na racete, po toa videnie govore{e deka ja videl Majkata Bo`ja kako pla~e nad svetot. Bogomajkata - govore{e toj - se mole{e so prekloneti kolena. Gospodarkata i Caricata na svetot pla~e{e za spasenie na svetot. Mnogu vekovi podocna, za smislata na tie solzi na Bogorodica, vo svojata propoved na praznikot Pokrov na Presveta Bogorodica - govore{e o.Sergej Bulgakov, golemiot ruski filosof i bogoslov, koj vo svojata mladost i samiot otpadnal od hristijanskata vera vo marksizam, za potoa pokajni~ki da se vrati vo o~eviot dom i da stane - vo tie te{ki i stra{ni vremiwa, vo godinite vo koi milioni lu|e odstapuvale od hristijanskata vera - vistinski svedok na hristijanskoto prizivawe na Ruskiot narod. Toj vo svojata propoved veli: Lu|eto, ne samo vo tie damne{ni vremiwa pred iljada godini & se molele so solzi na Bogorodica, tuku taka & se molat i denes ovde i sega, sekoga{ i sekade, i }e & se molat taka do

krajot na vremeto. Nejziniot Pokrov ne se prostiral samo nad onie koi `iveele vo tie damne{ni vremiwa, Nejziniot Pokrov se prostira i denes nad siot ~ove~ki rod, nad celiot svet, i nad nas gre{nite. I denes bleska Nejziniot spasonosen Pokrov so koj Taa ne zakriluva, iako na{ite o~i ne se dostojni da go vidat toj Pokrov. Majkata Bo`ja i denes posreduva pome|u neboto i zemjata. Taa e posrednica na svetot koj gi prinesuva svoite molitvi kon Prestolot na Slavata Bo`ja. Taa e na{a qubov i milosrdie, na{a milost i so`aluvawe, na{e prostuvawe i zastapni{tvo pred Boga. Taa ne sudi, tuku e milostiva kon site. Taa ne e pravda na sudot i sud na pravdata, tuku maj~insko zavzemawe. I na Stra{niot sud na Svojot Sin, Taa }e go moli pravedniot Sudija za pro{ka. Grevot i jadot na svetot go ranuvaat srceto na Onaa koja go qubi celiot svet, a Taa na zlobata i grevot odgovara so qubov i solzi. Nea i denes me~ & ja proboduva du{ata. Majkata Bo`ja pla~e nad svetot. Kakva e toa tajna? Samiot svet pla~e nad samiot sebesi so Nejzinite solzi. Stradaweto i jadot na svetot se i Nejzina taga, solzite na svetot se i Nejzini solzi Taa e - na{a Majka! Taa e na{e srce! O, koga ~ove~kite o~i sami bi ja videle svetlosta na Majkata Bo`ja vo svetot, lu|eto bi znaele kakvo tainstveno preobra`enie se odigruva vo svetot. Koga lu|eto sami bi gi videle Nejzinite solzi, bi se stresle i bi smeknale nivnite skameneti srca. Za{to nema srce koe bi bilo tolku skameneto, {to ne bi smeknalo od Nejzinata qubov i Nejzinoto milosrdie. Na zlobata Taa odgovara so qubov, na grevot - so solzi, na hulata - so oprostuvawe, na omrazata - so blagoslov. O.Sergej ponatamu prodol`uva: Svetot ne e ostaven vo svojot jad, ~ovekot ne e ostaven sam vo svojata taga. Ranuvano i raskinuvano stanuva i Nejzinoto maj~insko srce i zaedno so nas, nad nas pla~e i Majkata Bo`ja. I sekoga{ treba da bideme svesni za toa, ~ie srce ranuvame so svoite grevovi, ~ii solzi gi umivaat na{ite padovi. Ruskata zemja go zasakala denot na Pokrov na Majkata Bo`ja, koj bil javen vo dale~niot Carigrad 2.
2

Praznikot Pokrov na Presveta Bogorodica po~nal da se praznuva duri vo XII vek, dva veka po samiot nastan na javuvawe na Majkata Bo`ja vo Vlahernskata crkva posvetena na Bogorodica, i toa ne vo Vizantiskata Crkva kade {to toj nastan se slu~il, tuku vo Ruskata Crkva, koja mnogu go po~ituvala Sv.Andrej Jurodivi, i vo koja ve}e bilo

Ruskiot narod od damnina radosno se moli i go slavi Pokrovot na Majkata Bo`ja, so koj Taa go zakrilila celiot svet. So seta svoja du{a, na{iot Ruski narod se priklonil

ra{ireno po~ituvaweto na Vlahernskata Bogorodica. Praznuvaweto na Pokrovot od Ruskata Crkva se pro{irilo na ostanatiot pravoslaven slovenski svet. Srpskata Pravoslavna Crkva po~nala da go slavi ovoj praznik vo XVII vek. Vo Gr~kata Pravoslavna Crkva nema slu`ba nitu pomen za ovoj praznik, no mislata za Pokrovitelstvo na Bogorodica e mnogu `iva, veli Lazar Mirkovi} vo svojata Heortologija.