ESPAZIOAREN OHARPENA

Espazioa

Fenomenoen koordenadetariko bat

Nozio konplexua

Nozio erlatiboa

Alderdi objektiboak

Alderdi subjektiboak

Kulturaren arabera

Kokapena Norabidea Distantzia ...

Garapen kognitiboaren arabera

ESPAZIOAREN GARAPEN KOGNITIBOA

ETAPA OROKORRAK PIAGET Aurreoperatorioa 2-7 urte Eragiketa konkretuak 7-11 urte Formala /abstraktua/ hipotetiko-deduktiboa 11/12 urtetik aurrera ESPAZIOAREN GARAPENA PIAGET Topologikoa HANNOUN Bizitako espazioa HEMEN Antzemandako Espazioa HAN Pentsatutako Espazioa EDONON

Proiektiboa

Euklidearra

ESPAZIOAREN OHARPENAREN GARAPENA PIAGET / INHELDER

OHARPEN TOPOLOGIKOA (7 urte arte) - Kokapenean ematen diren objektuen arteko loturak ulertzen hasten dira (4. urtearen
inguruan)

- Nozio topologikoak dira soilik ulertzen direnak: objektuen forma eta tamainaren menpe
ez daudenak Muga, barrua, kanpoa, jarraia, etena, irekia, itxia

- Ideia hauek erabiliz haurra ondo moldatzen da ezagunak dituen espazioetan

-Espazio pertsonal hauetan ez da sartzen ez neurririk ez eta distantziarik ere haurra bera da distantzia eta neurrien oinarria

TOPOLOGIKOA

Toki ezagunak norberaren etxearekin lotuak. Erabat ikonikoa. Ez dago eskalarik, norabiderik, orientaziorik edo distantziarik. Koordinaziorik gabeko mapa.

ESPAZIOAREN OHARPENAREN GARAPENA PIAGET/ INHELDER

OHARPEN PROIEKTIBOA (7-11 urte) - Espazioaren nozio proiektiboak ulertzen hasten dira: ikuspuntu desberdinetatik
ikusitako objektu batek izango duen itxura aurreikusteko ahalmena Aurrea, atzea, goia, behea, ezkerra, eskuina

- Hiru dimentsioko objektuak bi koordenadan irudikatzeko gaitasunaren hasiera - Espazioko objektuak erlazionatuta daude - Norabidea, orientazioa eta eskala nozioen hobekuntza

PROIEKTIBOA I

PROIEKTIBOA II

Gehienbat egozentrikoa oraindik. Nolabaiteko koordinazioa eta Koordinazio hobea, zehatzagoa. Eraikuntza batzuek plano lotura toki ezagunen artean. Norabide zehatzagoa, baina eskala itxura hartzen dute. Aurrerapenak eskalan, norabidean, eta distantzia oraindik zehaztu gabe. orientazioan eta distantzian. Perspektiba hobea. Errepideak plano itxura hartzen du, baina eraikuntzak ikonikoak dira oraindik. Perspektibaren garapena eskasa da

ESPAZIOAREN OHARPENAREN GARAPENA PIAGET/ INHELDER

OHARPEN EUKLIDEARRA (11-12 urtetik aurrera)

- Espazioa errealitate objektibo gisa ulertzen hasten da (ikuslearen ikuspuntuak ez du

espazioa aldatzen)

- Objektuak hiru dimentsioek markatutako ardatz perpendikularren bidez kokatzen

dira: luzera, zabalera eta altuera (Geometria euklidearra)

Marra paraleloak, angeluak, distantziak, koordenatuen ardatzak (longitudea, latitudea) etab.

EUKLIDEARRA

Abstraktuki koordinatutako mapa eta hierarkikoki integratua, zehatza. Nahiko ondo zehaztutako norabidea, orientazioa, distantzia, forma eta eskala. Kartografia itxurako mapa, ikono gutxirekin. Legendaren beharra.

TOPOLOGIKOA

PROIEKTIBOA I

PROIEKTIBOA II

EUKLIDEARRA

ESPAZIOAREN OHARPENAREN GARAPENA HANNOUN

BIZITAKO ESPAZIOA HEMEN
-Haurrak espazioaz duen ezagutza biologikoa da Berak esperimentatu dezakeen tokia da espazioa ibiliz, korri eginez -Espazioaren oharpen intuitiboa -Espazioaren oharpen egozentrikoa

OHARPEN TOPOLOGIKOA (7 urte arte)

ESPAZIOAREN OHARPENAREN GARAPENA HANNOUN

ANTZEMANDAKO ESPAZIOA HAN
-Haurrak ez du espazioa biologikoki esperimentatu behar -Distantziak eta kokapenak bereizi ditzake (paisaian edo argazki bat behatzean) Objektuen arteko distantzia eta kokapen Bere buruaren erreferentzia hartu gabe erlatiboak Puntu kardinalen araberako kokapenak

-Hau Geografiaren alorra da bete betean

OHARPEN PROIEKTIBOA (7-11 urte)

ESPAZIOAREN OHARPENAREN GARAPENA HANNOUN

PENTSATUTAKO ESPAZIOA EDONON
-Espazioaren behaketa objektiboagoa eta analitikoagoa -Abstrakzioak ulertzeko gaitasuna -Espazio matematikoa da

OHARPEN EUKLIDEARRA (11/12 urtetik aurrera)

IRAKASLEAREN ZEREGINA

ESPAZIOAREN ULERMENAREN GARAPENA BULTZATZEA Haurra hasierako HEMEN horretatik HARA eta EDONORA iritsi dadin

Gorputzaren eta mugimenduaren bidez ezagutzetik zentzuen (ikusmena batez ere) bidez ezagutzera, eta hemendik mentalki ezagutzera