AWARD CMOS SETUP AYARLARI

Setup ayarlar biraz kark gibi grlsede bu konu hakknda her kullancnn bir miktar bilgiye sahip olmas gerekir. te elinizdeki bu notlar bu amala hazrlanmtr. Cmos Setup a girmek iin ou bilgisayarda ilk al esnasnda klavyedeki DEL dmesine basmak yeterlidir. Baz bilgisayarlarda ESC , bazlarnda ise CTRL + ESC tularna basmamz gerekebilir. Al esnasnda setupa girmek iin gerekli tu kombinasyonu ekranda ksa bir sre grntlenmektedir. Setup program aldnda karmza aadaki gibi bir ekran gelecektir.

Yukarda ilk karmza kan bu menye biz ana men diyoruz. imdi ana mendeki bu komutlara bir gz atalm. Standart Cmos Setup : Bu sayfada standart baz ayarlar bulunmakta sistem tarihi ve saati , src tanmlamalar gibi. Bios Features Setup : Bu ksmda ilemci ile ilgili yaplandrma seenekleri ,bellek yaplandrma seenekleri , ekran yaplandrma seenekleri bulunmaktadr. Chipset Features Setup :Bu ksmda ise anakartn illerliini salayan chipset dediimiz ilemcilerin yaplandrlmas yaplmaktadr. Power Management Setup :Bu ksmda zelliklerinin kontrol salanmaktadr. bilgisayarn gelimi g ynetimi

PNP/PCI Configuration :Burada ise bilgisayara balanacak tak altr aygtlar ile ilgili yaplandrmalar bulunmaktadr. CPU Speed Settings : Burada ise ilemci hz ayarlamalar yaplmaktadr. Integrated Peripherals :Anakarta balanacak kablolarn ve giri k portlarnn yaplandrlmalar bu ksmda mevcuttur. Load Bios Defaults :Bu seenekte kullanc bilgisayar fabrika ayarlarna dndrerek bilgisayarn minimum performansla almasn salar. Load Setup Defaults :Burada ise sistemin alabilmesi iin gerekli ayarlar kendiliinden yaplr. maximum performansla

Supervisor / User password :Bilgisayar ve setup blmne belirili kiilerin ulaabilmesi iin parola tanmlamalar mevcuttur. IDE HDD Auto Detection :Burada bilgisayara balanm sabit disklerin otomatik olarak tannmas iin gerekli ayarlar mevcuttur. HDD Low Lewel Format kullanlr. Save / Exit Setup iin kullanlr. Exit Without Save klmas iin kullanlr. :Sabit diske dk seviyeli format atmak iin :Yaplan ayarlamalarn kaydedilip , setuptan kmak :Yaplan ayarlamalarn kaydedilmeden setuptan

1. STANDART CMOS SETUP MENU

Bu blm BIOSun temel konfigrasyon parametrelerini ierir. Bu parametrelerin iinde tarih,saat, VGA kart, FDD ve HDD ayarlar bulunur.

Date(mm:dd:yy):
Bu maddede tarih bilgileri ay, gn ve yl olarak ayarlanabilir.

Time(hh:mm:ss) :
Bu maddede zaman bilgileri saat,dakika ve saniye olarak deitirilebilir.

HDD alma modu ayarlar [NORMAL, LBA, LARGE]

Eski iletim sistemleri sadece kapasitesi 528 MBdan byk olmayan HDDleri destekledii iin, boyutu 528 MBdan byk bir disk kullanlamyordu. AWARD BIOS bu probleme bir zm getirdi: iletim sisteminize bal olarak 3 tane alma modunu seeblirsiniz: NORMAL, LBA, LARGE.

Normal Mod:
Standart normal mod 528 MB ve daha az kapasiteye sahip hard diskleri destekler. Bu mod verilere ulamak iin direk olarak Silindirler (Cylinders (CYLS)), Kafalar (heads) ve Sektrler (Sectors) tarafndan belirtilen pozisyonlar kullanrlar. LBA (Logical Block Addressing) Modu: Bundan nceki LBA modu 8.4 GBa kadar olan sabit diskleri desteklemekte idi. Bu mod eriilecek disk verilerinin pozisyonunu hesaplamak iin farkl bir metod kullanr. zleri (Cylinders), Kafalar (heads) ve Sektrler (Sectors) verilerin yerletirildii fiziksel adreslere dntrr. Bu mende grntlenen iz, kafa ve sektrler sabit diskin gerek yapsn yanstmaz, Bunlar sadece gerek pozisyonlar hesaplamak iin kullanlan referans deerleridir. uan, yksek kapasiteli btn diskler bu modu desteklerler. Bu yzden kullanlmas en uygun moddur. uan BIOS LBA kapasitesi 8.4 GB aan sabit disk srclerini desteklemesini salayan INT 13h uzant fonksiyonunu desteklemektedir. LARGE Mod: Sabit diskin iz says (CYLs) 1024 getiinde ki DOS bunu desteklemez, ya da iletim sisteminiz LBA modunu desteklemiyor ise bu modu semelisiniz. HDD Parametreleri Type: belirli tanmlama parametrelerine sahip bir src trne verilmi bir numara. 1-47e kadar 47 eit src iin numara bulunur. Bunun dnda buradaki dier seenekler NONE, AUTO ve USERdr. Type seenei NONE yaplarak sabit diskin olmad belirtilir. AUTO seenei ile sabit diskin parametrelerini her alta BIOSun otomatik olarak arayaca ve bulaca belirtilir. USER seenei ile de kullanc Sabit disk parametrelerini kendisi el ile girer. Cylinders (zler): Disk srcdeki iz saysn belirtir. Heads (Kafa):Okuma - yazma kafas saysn belirtir. Write Precompensation (Yazma ndengeleyicisi): z ap azaldka bir sektrn fiziksel boyutu devaml olarak klr. Ama her sektrde 512 byte bulunmas gerekir. Yazma ndengelemesi ise bu fiziksel boyut farkllklarna ramen her sektrn 512 byte alamsn salayan devredir. Bu parametre yazma ndengelemesinin balad yerdeki iz numarasdr. Landing Zone : Bu say sistem kapatldnda kafalarn normal olarak park ettii yerdeki silindir yeridir. Sectors (Sektr) : Her izdeki sektr saysdr. MFM srcleri her izde 17 sektre sahiptir. RLL srcleri her izde 26 sektre sahiptir. ESDI srcleri her izde 34 sektre sahiptir. SCSI ve IDE srcleri ise ok daha fazla sektr bulundurabilirler. Capacity (Kapasite): Formatlanm bir srcnnn kapasitesi iz says*sektr says*kafa says*512 forml ile hesaplanr.

Drive A:
Eer A iin bir src takm iseniz disket srcnn tipini burudan belirtebilirsiniz. 6 seenek bulunmaktadr. None 360 K, 5.25 in. 1.2 M, 5.25 in. 720 K, 3.5 in. 1.44 M, 3.5 in. 2.88 M, 3.5 in.

Drive B:
Eer B iin bir src takm iseniz disket srcnn tipini burudan belirtebilirsiniz. 6 seenek bulunmaktadr. None 360 K, 5.25 in. 1.2 M, 5.25 in. 720 K, 3.5 in. 1.44 M, 3.5 in. 2.88 M, 3.5 in.

Video
Burada grnt badatrcnz iin grafik modunu seebilirsiniz. 4 seenek bulunmaktadr. MONO EGA/VGA CGA 40 CGA 80. Varsaylan ayar EGA/VGAdr.

Halt On
Buradan hangi tip hatalarn sistemi durduracan seebilirsiniz. 5 seenek bulunmaktadr. All Errors (Btn hatalarda) No Errors (Hibir hatada) All, but Keyboard ( Btn hatalarda fakat klavye hatas hari) All, but Diskette ( Btn hatalarda fakat disket hatalar hari) All, but disk/key (btn hatalarda fakat disket ve klavye hatalar hari). Bellek listesini sa alt kede grebilirsiniz, Temel bellek (base memory), Uzatlm bellek (Exteded memory) ve dier bellek byklklerini grebilirsiniz.

2. BIOS FEATURES SETUP

Sistem performasn ve sistem zelliklerini belirleyen ayarlar, ana menden ulalan bu blmden yaplr. Anakatnzn tasarmna bal olarak baz ayarlarn nceden atanan default deerlerinin deitirilmesi gerekir. Burada virs uyarsnn tr, sistemin al sras (A:C veya C:A), Quick Power On Self Test gibi BIOSa zg seenekler bulunur.

Virus Warning
Bu seenek Enable ya da Disable olarak ayarlanabilir. Bu zellik aktif edildiinde, bir yazlm ya da uygulamann herhangi birinden boot sektre ya da partition tablosuna erimek iin herhangi bir giriimde bulunulduunda; BIOS sizi bir boot virsnn sabit diske erimeye altnda sizi uyarr.

CPU Level 1 Cache

Bu madde CPUnun L1 (level 1) nbelleini aktif etmek iin ya da aktifliini kaldrmak iin kullanlr. Eer bu ayar disable olarak ayarlanr ise; CPUnun ilem hz yavalar, bu yzden varsaylan ayar enabledr. Baz eski ve kt yazlm programlar sistemin hz ok yksek olduunda bilgisayarn arzalanmasna yol aabilir. Bu yzden bu durumlarda; bu seenein disable yaplmasnda fayda vardr. Varsaylan ayar Enabled.

CPU Level 2 Cache

Bu seenek CPUnun L2 (level 2) nbelleini aktif etmek iin ya da aktifliini kaldrmak iin kullanlr. Eer dsal nbellek aktif edilir ise sistem daha hzl alr. Bu yzden varsaylan ayar Enabled dr.

CPU L2 Cache Checking

Bu e CPU level 2 cache ECC checking fonksiyonunu aktif etmek ya da aktifliini kaldrmak iin kullanlr. Varsaylan deer Enabled yani aktiftir. ECC Checking: ECC Error Checking and Correctingin ksaltlm halidir. ECC alnacak ya da gnderilecek verinin hatalara kar kontrol edilmesini ve gerektiinde dzeltilmesini salar. ECC Checkingde bu fonksiyonun aktif olmasn ya da aktifliinin kaldrlmasn salar.

Quick Power On Self Test

Bilgisayar aldktan sonra, anakartn BIOSu sistemi ve evre birimlerini kontrol etmek iin bir seri test yapacaktr. Eer Quick Power on self-test zellii aktif ise, BIOS alma ilemini hzlandrmak iin bu test ilemlerini basite indirger. Varsaylan deer Enableddr. Yani bu zellik aktiftir.

Boot Sequence
Bilgisayar aldnda, iletim sistemini disket srcden, sabit diskten, SCSI srcden ya da CD-ROM srcden ykleyebilir. Bu zellikte alta iletim sistemini yklerken baklacak srclerin sras vardr. Okuma sras iin birok seenek bulunmaktadr. A,C, SCSI (Varsaylan Ayar) C,A,SCSI C,CDROM,SCSI CDROM,C,A D,A,SCSI E,A,SCSI F,A,SCSI SCSI,A,C A,SCSI,C LS/ZIP,C

Swap Floppy Drive

Bu e enabled ya da disabled yaplabilir. Varsaylan deer Disableddr. Bu eyi enabled yaptnzda, disket srcnn konnektrnn pozisyonlarn deitirmek iin kasann iini amak gerekmez. Src A src B olarak src B de src A olarak ayarlanabilir.

Boot Up Floppy Seek

Bilgisayar aldnda BIOS sistemin bir FDDye sahip olup olmadn tespit eder. Bu e enabled edildiinde, eer BIOS hibir Floppy srcnn olmadn tespit ederse bir disket src hatas verir. Eer Bu e disabled yaplrsa BIOS bu testi atlar. Varsaylan deer disabled dr.

Boot UP Numlock Status

On: Alta klavyenin saysal tular aktif olur. Off: Alta klavyenin saysal tular aktif olmaz.

IDE HDD Block Mode

Bu e Enabled ya da Disabled olarak ayarlanabilir. Yeni sabit disklerin ou (IDE srcler) oklu sektr transferini destekler. Bu zellik sabit disk eriimi performansnn hzlanmasn ve veriye ulamak iin gereken zamann da azalmasn salar. Bu e Enabled yapldnda BIOS otomatik olarak sabit diskinizin bu zellii destekleyip desteklemediini tespit eder ve sizin iin doru seenei seer. (Varsaylan deer Enabled dr.)

Typmatic Rate Setting

Bu e klavyenin tuuna basldnda kacak katakter saysn kontrol eder. Bu eyi Enabled yaptnzda typmatic Rate settings ve typmatic rate delay seeneklerini ayarlayabilirsiniz. Eer disabled yaparsanz BIOS varsaylan deerleri kullanr.

Typematic Rate (Chars/Sec)

Bir tua srekli bastnzda, klavye baslan tuu ayarladnz orana gre tekrarlar. (birim saniyede karakterdir) rnein 6 seili ise bir tuu basl tuttuunuzda saniyede 6 karakter yazar. Dier seenekler 8, 10, 12, 15, 20, 24 ve 30dur.

Typematic Rate Delay (Msec)

Bir klavye tuu basl tutulduunda ilk karakterin grntlenmesi ile ikinci karakterin grntlenmesi arasndaki gecikme sresini belirler. Bu ayar 250, 500, 750 ve 1000 milisaniye olarak ayarlanabilir.

Security Option
Bu seenek System ya da Setup olarak ayarlanabilir. ifre ayarlarndan bir ifre oluturduunuzda, Bu seenek yetkili olmayan kullanclarn sisteminize olamak ya da bilgisayarn ayarlarn deitirmek iin yapaca eriimleri engeller. SYSTEM: system seeneini setiinizde, her bilgisayarn alnda ifreye ihtiya duyulur. Eer doru ifre verilmez ise, sistem almaz. SETUP: Setup seeneini setiinizde, bir ifre sadece BIOS setupa ulamak iin kullanlr. Eer bir ifre verilmez ise bu seenek aktif olmayacak.

OS Select For DRAM > 64 MB

Sistemin hafzas 64 MBdan byk olduu zaman BIOS e iletim sistemi arasndaki iliki bir iletim sisteminden dierine deiir. Eer OS/2 kullanyorsanz OS/2 iletim sistemini seiniz. Eer baka bir iletim sistemi kullanyorsanz Non-OS2 seeneini seiniz.

Report No FDD For WIN95

Disket srcsz Windows 95i kullanyorsanz, bu seenei Yese ayarlayn.

Delay IDE Initial (Sec)

Bu e baz eski model ya da zel trdeki sabit diskleri ya da CD-ROMlar desteklemek iin kullanlr. nk BIOS al srasnda bu tip aygtlara tespit edemeyebilir.

Video BIOS Shadow

Bu seenek ekran kartndaki BIOSun Shadow (glge bellek) zelliini kullanp kullanmayacan tanmlar. Bu seenei Enabled olarak ayarlamalsnz. Yoksa grnt performansnz byk lde yavalayacaktr. Shadowing Address Ranges Bu seenek bir ROM bellee sahip arabirim kartnn zel bir adreste shadow zelliini kullanp kullanmayacan belirler. Ancak bunun iin ROMa sahip kartn hangi bellek adresini kullanacan bilmeniz gerekir (bu kitapklarnda yazabilir). ROMdan RAMa aktarm iin bellein 640 ile 1024 KB arasndaki alann kullanld unutulmamaldr. Emin deil iseniz tm bu Shadow seeneklerini Disabled konumunda tutmanzda fayda var. Seebileceiniz 6 tane adres aral vardr. C8000 CBFFF Shadow, CC000 CFFFF Shadow, D0000 D3FFF Shadow, D4000 D7FFF Shadow, D8000 DBFFF Shadow, DC000 DFFFF Shadow. Shaow (Glge Bellek) Nedir: standart ekran kartlarnn ya da arabirim kartlarnn BIOSlar ROM bellekte saklanr. ROM bellek de genellikle ok yavatr. Shadow zellii ile VGA kartnn BIOSu CPU tarafndan okunur ve RAMe kopyalanr. CPU bu BIOSu altrdnda ilem hzlanr.

PCI/VGA Palette Snoop

Baz standart d ekran kartlar veya MPEG kartlar renkleri dzgn gstermeyebilir. Bu durumda Enabled seenei bu hatay dzeltebilir. Normal koullarda Disabled kalmaldr.

3. Chipset Features Setup Menu

Bu men chipsete ve anakart zerindeki paralara ait zellikleri deitirmenizi salar. SDRAM eriim zamanlar lemci alma scaklnn ayarlanmas gibi zellikler bu mende tanmlanmtr. Burada yaplacak olan ayarlar donanm ile ilgili olduu iin donanm hakklnda detayl bir bilgiye sahip deilseniz bu mendeki ayarlarn ilk ayarlarnda durmas yararl olur. Yapacanz yanl bir ayar anakartn dzensiz almasna ya da sisteminizin almamasna neden olabilir. Byle bir durum da BIOSunuzu optimum hale getiren setupn varsaylan deerlerini (Load Setup Defaults) yklemeniz gerekir.

SDRAM Configuration
SDRAM belleinin tipini burada belirleyebilirsiniz. Gnmzde ou SDRAM zerinde bellek zelliklerinin otomatik olarak alglanmasn salayan SPD yongas bulunur. Bu seenekte SPDyi seerseniz, altnda bellekle ilgili 4 seenek de otomatik olarak belirlenmi olur. Bunun dnda 7 ve 8 ns bellek seenekleri vardr, bunlarda altndaki 4 seenei el ile ayarlamak gerekir. By SPD seeneinin kullanlmas nerilir.

SDRAM CAS Latency

Bellek zelliklerini el ile ayarlamaya karar verdiyseniz, bellein okuma komutu verdii an ile o verinin gerekten hazr olduu an arasndaki gecikme sresi buradan ayarlanr. Bu deer bellek zerinde yazabilir. Default deeri 2Tdir.

SDRAM RAS to CAS Delay

SDRAM aktif komutu ile oku/yaz komutu arasndaki gecikmedir. Default deeri 3Tdir.

SDRAM RAS Precharge Time

SDRAM bellee n ykleme komutu gnderildikten sonraki atl geen ilemci saat dnglerini belirler. Default deeri 3Tdir.

SDRAM Idle Timer

Alan bir SDRAM bellek sayfasn kapatana kadar geen atl saat dnglerini kontrol eder. Default deer 16 Tdir.

SDRAM MA Wait State

lemci okuma dnglerini belirler. Default deeri olan Normal de braklmaldr. Not: SDRAM bellekle ilgili bu karmak deerlerin SPD seenei ile bellek tarafndan otomatik verilmesini salamak en iyisidir. Veya anakart kitapna bakarak default deerleri bulabilirsiniz. SDRAMin yan sra EDO RAM tr bellek taklabilen eski bir sisteminiz varsa, BIOS Setupn bu blmde EDO RAM iin de ayarlar bulabilirsiniz. EDO RAM kullanmyorsanz, bu ayar Disable edebilirsiniz.

Snoop Ahead
PCI veri aknn dzenli gitmesini salar. Enabled olarak braklmaldr.

Host Bus Fast Data Ready

Default deeri olan Enabled olarak braklmaldr.

16-Bit I/O Recovery Time

16 bitlik ISA kartlarnn zamanlamas. Default deeri olan 1 BUSCLK olarak braklmaldr.

8-bit I/O Recovery Time

8 bitlik ISA kartlarnn zamanlamas. Default deeri olan 1 BUSCLK olarak braklmaldr.

Graphics (veya AGP) Aperture Size

AGP grafik kart tarafndan kullanlabilecek sistem bellei miktarn belirler. Default deerinde braklmaldr.

Video Memory Cache Mode

Grnt kart belleinin nbellekleme teknolojisini gsterir. Grnt kartnz USCW teknolojisini destekliyorsa, USCW seenei performansn artrr, desteklemiyorsa veya USCW ayarnda sorun yaarsanz UC seenei tercih edilmelidir.

PCI 2.1 Support

Son PCI standard olan PCI 2.1i, Windows 9x, NT gibi gncel iletim sistemleri destekliyor. Bu ayar Enabled braklmaldr.

Memory Hole at 15M 16M

zel olarak bir ISA kart gerektiriyorsa, bellein 15-16MB arasndaki ksmn bu karta ayrr. Bu zel durum ile sk karlalmadndan ISA kartlarnz ile ilgili herhangi bir sorununuz yok ise Disabled braklmaldr.

DRAM are xx bits wide

DRAM belleiniz ECC (hata kontrol) zelliine sahipse, 72 bitliktir ve burada bu gsterilir. ECC zellii yok ise 64 bit olarak gsterilir.

Data Integrity Mode

Hata dzeltmesi asndan kullanlan bellek trn gsterir.

4. Power Management Setup

Bu zellik ile bilgisayar altnda fakat kullanlmadnda, g tketimi enerjiyi tasarruf etmek iin azaltlr. Bilgisayar normal olarak alt zaman normal moddadr. Bu modda; Power Management program ekrana, paralel ve seri portlara ve srclere olan eriimleri kontrol eder. Bu olaylara power management olaylar denir. Bu olaylardan hi biri gereklemediinde; sistem g koruma modunu devreye sokar. Bu kontrol edilen olaylardan biri olutuunda sistem hemen nomal moduna dner. G koruma modlar, g tketimine gre e ayrlabilir. Doze Mode (Uyku Modu), Standbye Mode (Himaye Modu), Suspend Mode (Ask Modu). Normal Mod Uyku Modu Himaye Modu Ask Modu

Power Management
G ynetiminin eklini belirleyen ana seenektir. G ynetimi ekran ve sabit diski uyku moduna sokarak enerji tasarrufu salar. Max Saving seenei sisteminizi ksa bir sre kullanmazsanz g ynetimini devreye sokar. Min Saving bunu daha uzun bir srede devreye sokar. Disable g ynetimini devreden karr. User Define, g ynetimi deerlerini elle tanmlamanz salar.

Video Off Option

Ekran grntsnn ne zaman devreden karlacan belirler. Suspend Z Off seenei, sistemi askya alnca devreey sokar, Always On seenei, Windowstan belirlediiniz srede aktivite olmazsa ekran grntsnn kapanmasn salar.

Video Off Method

Yukardaki Video Off yntemini belirler. Ekran kart DPMS zelliini destekliyorsa, BIOS grnt kartn kontrol edebilir. Bu durumda DPMS seeneklerinden biri seilebilir. Blank Screen seenei, g korumas veya Energy star destei olmayan monitrlerde sadece ekran kapatr. V/H SYNC + Blank seenei ekran karartr., yatay ve dikey taramay da kapatr.

HDD Power Down

PCde bir ilem yaplmadan geen belirli bir sre sonunda sabit diski uykuya geirmek iin konulan seenektir. 1-15 dakika arasnda ayarlama yaplabilir veya Disabled seenei ile bu zellik devreden karlabilir. SCSI disklerde bu zellik kullanlmaz.

Suspend Mode
Askya alma modunun sresini belirler.

PWR Button < 4 Secs

Soft Off seeneinde, kasann n panalindeki g (ama/kapama) dmesi, 4 snin altnda basldnda normal ama/kapama dmesi gibi i grr. Suspend seeneinde 4 snnin altnda basldnda sistem askya alnr, 4 snin stnde baslrsa sistem normal ekilde kapanr.

PWR Up On Modem Act

Yukardaki Soft Off seenei seili ise, modeme (telefon hatt aracl ile) sinyal geldiinde kapal sistemin almas ile ilgili ayar buradadr. Enabled yaparak bu zellii devreye sokabilirsiniz. Genelde harici modemlerde ie yarar ama yeni anakartlar baz dahili modemler iin de BIOSa ayn zellikleri kazandracak zellikler eklenmektedir.

AC PWR Loss Restart

Elektrik kesintilerinden sonra elektrik gelirse ne olacan belirler. Disabled seenei sistemi kapal tutar, Enabled elektrik geldiinde sistemi aar.

Wake On LAN
Alarda uzaktan ynetim yazlmlar ile PClerin sunucu zerinden, uzaktan alabilmesini salar.

Automatic Power Up
Burada belirlediiniz seenekler sisteminizin belirli gn ve saatlerde otomatik almasn salar.

Chasis Fan Speed

Kasa fan varsa ve anakarta ilgili balant salanmsa fan dn hzn syler (devir/dakika)

Cpu Fan Speed

lemci zerinde fan varsa ve anakarta ilgili balant salanmsa fan dn hzn syler (devir/dakika)

Power Suply Fan Speed

G kaynann fan dn hzn syler (devir/dakika).

CPU Temperature
Baz anakartlar zerinde s sensrlerinin balanabilecei bir jumper bulunur. Is sensrnn s lme ucu ise ilemciye yaptrlr. Soket tr baz anakartlarda ise sensr anakart ile btnleik halde ilemcinin altnda yer alr. Bu durumlarda burada ilemci ss bildirilir. 70 santigrat derecenin zerine karsa sistemin almas nlenir; ancak ilemcinin salkl alma ss 40-45 derecenin zerine fazla kmamaldr.

MB Temperature
Kasa iindeki ortalama sy gsterir.

Voltage Monitor
Voltaj reglatrnn anakartn eitli blmlerindeki aygtlara gnderdii voltaj deerlerini gsterir.

5. PNP/PCI Confiuration
Tak altr destei ve PCI veri yollar ile ilgili ayarlar burada yer alr.

PNP OS Installed
Tak altr destekli bir iletim sistemi kullanyorsanz (rnein Windows 9x) bu seenei Yes konumuna getirmelisiniz.

Slot 1 ile x IRQ

Buradaki seenekler anakartnzdaki PCI yuvalarnn hangi IRQyu kullanacan belirler.

PCI Latency Timer

Anakartn Maksimum PCI performansn belirler. Default deeri 32 PCI Clocktur. Sisteminizde ISA kart yoksa 64e kadar gvenli ekilde ykseltilebilir. ok yeni baz anakartlarda ISA yuvas yoktur veya BIOStaki ilave bir seenekle ISA yuvas (veya ISA Bridge) devreden karlabilir. (Disabled yaplabilir) Bu gibi durumlarda PCI latency timer 128e kadar kartlabilir. Baz uzmanlar bunun sistem performansn %5 ile %10 katkda bulunduunu ileri srmektedir.

IRQ xx used by ISA

Her bir IRQnun bir ISA kart tarafndan kullanlp kullanlmadn belirler. ICU, ISA konfigrasyon arac anlamna gelir ve bir yazlm ile ISA kartn kullanaca ayar belirler. ISA kartnz yoksa her birinde bu ayar No/ICU yaplmaldr. Bir ISA kartla birlikte ICU yazlm geliyorsa, yine No/ICU yaplmaldr. ISA kart zel olarak belirli bir IRQ gerektiriyorsa, o IRQnun karsndaki seenek yes yaplmaldr.

DMA x Used By ISA

Ayn yukardaki gibi bir ISA kart iin ayrlan DMA kanal belirlenir. ISA kartnz yoksa her birinde bu ayar No/ICU yaplmaldr. Bir ISA kartla birlikte ICU yazlm geliyorsa, yine No/ICU yaplmaldr. ISA kart zel olarak belirli bir DMA gerektiriyorsa, ilgili DMA ayarnn karsndaki seenek yes yaplmaldr.

ISA MEM Block Base

ISA kartlarn taban adresini ve blok bykln belirlemek iindir. ISA kartnz yoksa bu ayar her birinde No/ICU yaplmaldr. Bir ISA kart ile birlikte ICU yazlm geliyorsa, yine No/ICU yaplmaldr. Sisteminizde birden fazla ISA kart varsa ve belirli bir blok boyutu gerektiriyorsa bu seenek 8, 16, 36 veya 64K yaplabilir.

SYMBIOS SCSI BIOS

Enabled seenei varsa anakart zerinde SCSI BIOSu aktif hale geirir. SCSI aygt kullanmyorsanz disabled yaplmaldr.

USB IRQ
USB kanallar iin IRQ atar. Enabled yaplmaldr, aksi halde USB veri yolu ve USB aygtlar almaz.

VGA BIOS Sequence

Sisteminizde hem PCI hem AGP, iki ekran kart varsa hangisinin ana kart olacan belirler. AGP/PCI seenei AGP karta ncelik verir; PCI/AGP seenei PCI karta ncelik tanr.

6. Load Setup Defaults

Setup defaults sisteminizin en yksek performansta almasn salayan ayarlardr.

7. Load BIOS Defaults

BIOS defaults sorun giderme ayarlarn yklemenizi salar. Optimum ayarlarla deil de sisteminizin sorununu gidermek iin minimum ayarlarla BIOSunuzun almasn salar.

8. Integrated Peripherals
Bu mende anakartnzn zerinde bulunan aygtlarn ve portlarn adreslerini ve dier donanmlarn ayarlarn deitirebilirsiniz.

Onboard FDC Controller

Disket src ayr bir deneti karta balanabilir ama gnmzde tm anakartlar zerinde disket srcs denetisi olduundan bu seenek enabled braklmaldr.

Onboard Serial Port 1

1 numaral seri port iin bellek adresini ve IRQ deerini belirler. Default deer 3F8H/IRQ4tr. Baz dahili modemler bu ayarn disabled olarak tutulmasn gerektirebilir.

Onboard Serial Port 2

2 numaral seri port iin bellek adresini ve IRQ deerini belirler. Default deer 2F8H/IRQ3tr. Baz dahili modemler bu ayarn Disabled olarak tutulmasn gerektirebilir.

Onboard Parallel Port

Paralel port alma modunu belirler. Normal, tek ynl normal alma modudur. EPP maksimum hzda ift ynl alma modudur. ECP paralel portun iki ynde maksimum transfer hzndan da hzl almasna izin verir. ECP+EPP normal hzda iki ynl almaya izin verir. Paralel porta baladnz aygtn zelliine gre bu seeneklerden birini seebilirsiniz.

ECP DMA Select

Paralel Portta ECP veya ECP+EPP ayarn kullanan aygtlar bir DMA kanal gerektirebilir. 1 veya 3 numaral DMA kanal seilebilir veya Disabled olarak braklabilir.

UART2 Use Infrared

Anakartnzda kzltesi nlarla alan kablosuz aygtlar destekleme zellii var ise normalde bir seri portu destekleyen UART2 yongas Enabled seenei ile bu zellie ayarlanr. Tabii bu durumda COM2 portu devreden kar. Kzltesi aygt kullanmyorsa bu ayar disabled olarak braklmaldr.

Onboard PCI IDE Enable

Birinci veya ikini IDE kanalnn ya da her ikisini de bu seeneklerle aktif duruma getirebilir. SCSI disk kulllanyorsanz Disabled yapabilirsiniz.

IDE UltraDMA Mode

UDMA zelliine sahip bir IDE cihaz kullanldnda IDEnin UDMA zelliinin aktif olmasn salar. Bu ayarn Auto braklmasnda fayda vardr. nk UDMA zellii olmayan daha yava diskler iin bu zellik otomatik olarak disabled yaplr.

IDE 0/1 Master/Slave PIO Mode

Bu seenekler 0 ve 1 numaral IDE kanallarnda master ve slave aygtlar iin PIO modu belirlenir. Auto braklmaldr. Bylece anakart bu IDE aygtlarn PIO modlarn otomatik olarak belirler.

9. User Password
Sisteme erimek iin kullanlacak ifreyi belirlemek iin kullanlr.

10. Supervisor Password

Setupa ulamak iin kullanlacak ifreyi belirlemek amac ile kullanlr.

11. IDE Autodetection

Sabit diskinizi taktktan sonra eski sistemlerde silindir says, kafa ve sektr says gibi sabit disk tanmlamalarn sabit disk bilgi blmnn ilgili yerlerine girmek iin bilmek zorundaydnz. CMOS silindiinde ve bu tanmlamalar unuttuunuzda bu byk bir problemdi. Ama imdi bu seenei sabit diskin tipini ve tanmlamalarn otomatik tespit etmek iin kullanabilirsiniz ve BIOS otomatik olarak sabit diskle ilgili bilgileri tespit eder ve Standart CMOS setuptaki Sabit diskle ile ilgili yerlere yerletirir.

12. Save & Exit Setup

Btn setiklerinizi CMOSa kaydetmek ve setuptan kp sistemi yeniden balatmak amac ile kullanlr.

13. Quit without Saving

Btn setiklerinizi CMOSa kaydetmek istemediiniz de kullanacanz seenektir.