HUKUM LINEAR

1.2

Membentukkan persamaan daripada graf garis lurus penyuaian terbaik.

Contoh
Graf menunjukkan garis lurus apabila y2 melawan
menghubungkan y2 dengan x .

diplotkan. Cari persamaan yang

y2
(2, 8)

(0, 3)

Penyelesaian
Daripada graf, pintasan-y2, c = 3
Kecerunan,

m=

y 2 y1
x 2 x1

8 3
2 0

5
2

Seterusnya, nyatakan persamaan garis lurus dalam bentuk Y = mX + c

Persamaan garis lurus ialah

Soalan

y2 =

5
x+3
2

No.
1

Rajah

Soalan

yx
(5, 4)

Rajah 1 menunjukkan garis lurus yang diperolehi

apabila (y x) melawan x2 diplot.
Cari persamaan garis lurus yang menghubungkan
(y x) dengan x2.

(2, 2)
x2
Rajah 1

y
x

(2, 7)

Rajah 2 menunjukkan garis lurus

y
melawan
x

1
. Bentukkan persamaan garis lurus yang
x2
1
y
menghubungkan
dengan 2 .
x
x

(1, 5)
1
x2

Rajah 2

log2 y

Rajah 3 menunjukkan garis lurus yang diperolehi

apabila log2 y melawan x2 diplot.

(3,

5
)
2

Cari persamaan garis lurus yang menghubungkan

log2 y dengan x2.

(2, 1)
x2
Rajah 3

xy

Rajah 4 menunjukkan sebahagian graf xy

melawan x. Bentukkan persamaan yang
menghubungkan y dengan x.

(2, 6)
(6, 2)
x
Rajah 4

1
y

(3, 4)

Rajah 5 menunjukkan sebahagian graf garis lurus

yang

diperolehi

dengan

memplotkan

1
y

(4, 2)

melawan

1
. Cari hubungan antara x dengan y.
x

1
x

Rajah 5

y
x

Rajah 6 menunjukkan graf garis lurus

y
x

1
. Cari hubungan antara y dengan x.
x2

(1, 5)

melawan

(9,3)

Rajah 7 menunjukkan sebahagian daripada graf

(x + y) melawan x2. Ungkapkan y dalam sebutan
x.

1 7
,
)
9 3

1
x2

Rajah 6

x+y

(5, 2)
x2
Rajah 7

8.

Jadual 1 menunjukkan berat beban, w, yang diangkat oleh sebuah bicu skru
dengan daya F.

w (N)

100

200

300

400

500

600

700

800

F (N)

21.2

25.8

31.0

38.0

44.0

49.8

56.2

62.3

Jadual 1
(a)

Plotkan graf F melawan w dan lukis garis lurus penyuaian terbaik.

(b)

Bentukkan persamaan F melawan w.

9.
P

100

110

120

130

140

150

590

850

1100

1330

1580

1800

Jadual 2
Dua pembolehubah P dan Q dihubungkan oleh persamaan Q = hP + k dengan h
dan k sebagai pemalar. Nilai P dan Q yang diperolehi daripada suatu eksperimen
diberi dalam Jadual 2.
(a)

Plot graf Q melawan P dan lukis garis lurus penyuaian terbaik.

(b)

Bentukkan persamaan linear yang menghubungkan P dengan Q.

10.
F (N)

l (cm)

12.9

13.4

14.2

14.5

14.8

Jadual 3
Jadual 3 menunjukkan nilai sepadan bagi panjang suatu spring l cm dengan beban
F N, yang dikenakan pada spring itu.
(a)

Plotkan graf l melawan F dan lukis satu garis lurus penyuaian terbaik.

(b)

Bentukkan persamaan daripada graf garis lurus penyuaian terbaik dalam

(a).

Jawapan
1.

y=

2 2
2
x +x+
3
3

6.

y = 2x +

2.

y=

2
+ 3x
x

7.

y=

3.

log2 y =

8.

F = 0.06w + 14

9.

Q = 24P 1800

4.

y = 2 x +14

10.

l = 0.54F + 11.8

5.

1
2
= +10
y
x

3 2
x +4
2

PENGAMIRAN
2.1

Menentukan kamiran pemalar.

3
x

1 2
3
x x+
4
4

Contoh

Jawapan

Kamirkan 2 terhadap x.

2dx = 2 x + c

Soalan
1.

Kamirkan 0 terhadap x.

_______________________________________________________________________
_
2.

Kamirkan 1 terhadap x.

_______________________________________________________________________
_
3.

Kamirkan 4 terhadap x.

_______________________________________________________________________
_
4.

Kamirkan -1 terhadap x.

_______________________________________________________________________
_

5.

Kamirkan -2 terhadap x.

_______________________________________________________________________
_
6.

Kamirkan 10 terhadap x.

_______________________________________________________________________
_
7.

Kamirkan

1
terhadap x.
2

_______________________________________________________________________
_
8.

Kamirkan

3
terhadap x.
7

_______________________________________________________________________
_

9.

Kamirkan 1

1
terhadap x.
4

_______________________________________________________________________
_
10.

Kamirkan

12
terhadap x.
7

_______________________________________________________________________
_
Jawapan
1.

2.

x+c

3.

4x + c

4.

-x + c

5.

-2x + c

6.

10x + c

7.

1
x +c
2

8.

3
7

x +c

1
5
x + c atau x + c
4
4

9.

10.

12
x +c
7

2.2

Menentukan kamiran ax n .
Contoh

Jawapan

Kamirkan 2x terhadap x.

2 xdx =
=

2 x 1+1
+c
1 +1

2x 2
+c
2

= x2 + c

Soalan
1.

Cari

dx

_______________________________________________________________________
_
2.

Cari

5 x

dx .

_______________________________________________________________________
_
3.

Cari

5 x

dx .

_______________________________________________________________________
_
4.

Cari

3x

dx .

_______________________________________________________________________
_
5.

Cari

4 x

dx

_______________________________________________________________________
_
6.

Cari

2 x

dx .

_______________________________________________________________________
_
7.

Cari

5 x

dx .

_______________________________________________________________________
_

8.

Cari

12

x 2 dx .

_______________________________________________________________________
_
9.

Cari

5x

dx .

_______________________________________________________________________
_
10.

Cari

dx .

_______________________________________________________________________
_
Jawapan
1.

x3
+c
3

2.

5x 4
+c
4

3.

x6
+c
5

4.

3x 7
+c
7

5.

x4 + c

6.

3x 7

+c
14

7.

5
+c
x

8.

9.

2
+c
5x 2

10.

6
+c
5x 2

1
+c
x

2.3 Menentukan kamiran bagi fungsi yang berbentuk hasiltambah sebutan

algebra
Contoh
Kamirkan

2 x 2 -3x + 4 dx.

Jawapan

2 x 2 -3x + 4 dx
=

2 x 3 3x 2

+ 4x + c
3
2

Soalan
Kamirkan setiap yang berikut terhadap x
1.

(2 + x)dx

_______________________________________________________________________
_
2.

(5 + x

) dx

_______________________________________________________________________
_

3.

(3 x

) dx

_______________________________________________________________________
_

4.

( x

+ 3 x 2 2) dx

_______________________________________________________________________
_
5.

( x

2 x 3 +2) dx

_______________________________________________________________________
_
6.

( x

2
x ) dx
3

_______________________________________________________________________
_
7.

( 3 x

1
) dx
4x3

_______________________________________________________________________
_

8.

(3 x

6
) dx
x3

_______________________________________________________________________
_
9.

(2 + x

3
)dx
x4

_______________________________________________________________________
_
10.

(2 x

+x+

1
) dx
x2

_______________________________________________________________________
_
Jawapan
1
2

6.

1 4 1 2
x x +
4
3

2. 5x +

1 3
x +c
3

7.

1 4
1
x 2 +
6
8x

3. 3x -

1 4
x +c
4

8. 3x +

2
3
2 +
x x

4.

1 4
x + x3 2x + c
4

9. 2x -

1 1
+
+
x x3

5.

1 5
x
5

2
1. 2x + x + c

1 4
x + 2x + c
2

10.

c
c

2 3 1 2 1
x + x +c
3
2
x

3.1
Menentukan kamiran untuk ungkapan berbentuk (ax + b)n, n integer, n
(tanpa penggantian)

-1

Secara amnya, kita boleh mencari ( ax +b) dx , tanpa menggunakan kaedah

penggantian dengan mengikuti langkah berikut;
andaikan f(x) = (ax + b)
Maka

(ax +b) n dx = [ f ( x)] dx

n

[ f ( x)] n +1
+c
=
d
( n +1)
[ f ( x)]
dx

Contoh
Cari
kamiran
berikut
tanpa
menggunakan kaedah penggantian.

( x +1) dx
2

Jawapan
Andaikan f(x) = x + 1
[ x +1] 2 +1
+c
Maka (x +1) dx =
d
(2 +1)
( x +1)
dx
2

[ x +1] 2 +1
+c
( 2 +1)(1)

Cari

kamiran

(4 x +4)

dx

berikut

[ x +1] 3
+c
=
3
[ 4 x + 4] 2 +1
+c
2
(4 x +4) dx = (2 +1) d (4 x + 4)
dx

[ 4 x + 4] 1
+c
(1)(4)
1

= 4( 4 x + 4) + c

Soalan
Cari setiap kamiran yang berikut tanpa menggunakan kaedah penggantian.
1.

(3x +4) dx
6

_______________________________________________________________________
_
2.

(5 3 x)

dx

_______________________________________________________________________
_
3.

( 2 x +3)

dx

_______________________________________________________________________
_
4.

(4 x +3) 3 dx

_______________________________________________________________________
_

5.

(4 5 x)

dx

_______________________________________________________________________
_
6.

(6 x +1)

dx

_______________________________________________________________________
_
7.

(8 x +3)

dx

_______________________________________________________________________
_
8.

(4 2 x)

dx

_______________________________________________________________________
_

9.

(8 x +4) dx
5

_______________________________________________________________________
_
10.

(10 x 4)

dx

_______________________________________________________________________
_

JAWAPAN
(3 x + 4) 7
+c
21

6.

1
+c
18(6 x +1) 3

2.

(5 3 x ) 5
+c
15

7.

1
+c
48(8 x + 3) 6

3.

( 2 x + 3) 6
+c
12

8.

1
+c
4( 4 2 x) 2

9.

1
+c
32( 8 x + 4) 4

10.

1
+c
10( 10 x 4)

1.

4.

5.

(4 x + 3) 4
+c
16
(4 5 x) 4
+c
20