You are on page 1of 88

Ia paIabra 3 viono do Ias paIabras griogas y Ia paIabra

- .
Ia goomolra os Ia rama do Ias malomlicas quo osludia Ias modicionos a lravs doI osludio do Ias
Ia goomolra doscansa sobro varios concoplos bsicos como oI punlo y Ia rocla. Lnlro oslos con-
coplos osl oI do ?, quo so inlroduco on osla soccin.

Iunlo
7 - - --
-
- &-

Inoa
7 - -
Obsorva quo on goomolra, cuando docimos 3, no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa
rocla.

Rocla
3 - - -- - -

-
Olra forma do donolar a una rocla quo paso por Ios punlos y os: .


Ln oI pIano dos roclas puodon corlarso (comparlir uno do sus punlos) o puodon no corlarso (no
comparlir aIguno punlo).
No os posibIo quo dos roclas comparlan dos punlos, puos do sor as, ambas roclas soran Ia misma.
Rocuorda, por dos punlos pasa soIamonlo una rocla.
Cuando no so corlan so IIaman roclas paraIoIas.
7 - - 7 - - 7 - -
, no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa
7 - - 7 - -
, no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa
7 - - 7 - - 7 - -
, no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa
7 - - 7 - - 7 - - 7 - - 7 - -
, no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa , no nos roforimos nocosariamonlo a una Inoa

Roclas paraIoIas
- -
1

2
- - - - - - ?- -

1

2
- - - -
1

2

1

2
LucIidos propuso oI siguionlo posluIado para Ias paraIoIas:

IosluIado do Ias paraIoIas


Ior un punlo cuaIquiora puodo lrazarso una paraIoIa a una rocla dada, y soIamonlo una.
Cuando dos roclas so corlan comparlon soIamonlo uno do sus punlos.

Iunlo do inlorsoccin
- - 7-
porlonoco a Ias roclas
1
y
2
:

LI punlo os oI punlo do inlorsoccin do Ias roclas


1
y
2
.

Rayo


Iara donolar aI rayo siompro indicamos primoro oI punlo iniciaI y dospus olro punlo cuaIquiora
por oI cuaI lambin paso.

Sogmonlo
- - -- - - - - -


LI sogmonlo con oxlromos on Ios punlos y so donola por .
porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas porlonoco a Ias roclas

Iunlo modio
- - - -- -
con su punlo modio :

7 -
Ina
os coro.

IIano
- - -- - 3 - -?
Ia

LI smboIo donola aI pIano moslrado.

Goomolra pIana
3 - - - - - 7-
Iara roaIizar lrazos on goomolra uliIizaromos una rogIa y un comps.

RogIa
- - - -
O 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1O
1 cm
Ln goomolra pIana soIamonlo nos inlorosa dibujar roclas. No uliIizaromos Ia rogIa para lacor
modicionos.

Comps
- - 3 - - 3-
LI comps osl compuoslo do dos brazos. Ln uno do oIIos osl una punla do Ipiz para dibujar
Ios lrazos y on oI olro osl una punla (gonoraImonlo molIica) quo sirvo do apoyo sobro oI papoI
on oI cuaI so lrazar oI dibujo.
nguIos on oI pIano
Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos
soccin.

nguIo
? -? - - -
7 ? - & - - -
D

In nguIo puodo donolarso por oI smboIo D, soguido do lros Iolras mayscuIas o por una Iolra
grioga, por ojompIo, .
Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados.
Cuando dos nguIos so puodon suporponor laciondo coincidir oI sus vrlicos y sus Iados, docimos
quo Ios dos nguIos son iguaIos.
nguIos on oI pIano nguIos on oI pIano nguIos on oI pIano nguIos on oI pIano
Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos
nguIos on oI pIano nguIos on oI pIano nguIos on oI pIano nguIos on oI pIano nguIos on oI pIano
Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos Ios objolos ms oIomonlaIos quo sirvon para osludiar Ias propiodados do olros objolos goomlricos

IguaIdad do nguIos
- ?- - - - -
Ios siguionlos nguIos lionon Ia misma modida:
Ls docir, si Ia aborlura onlro Ios Iados do cada nguIo os iguaI, Ios nguIos lionon Ia misma modida.
su modida.
Cuando dos roclas so corlan forman 4 nguIos. Cuando Ios 4 nguIos son iguaIos, lonomos cualro
nguIos roclos.

nguIo roclo
_ - - - - ?- -
LI siguionlo nguIo os roclo:

nguIo agudo
_ - ?
LI nguIo

nguIo IIano
_ - - ?- -
LI nguIo

nguIo porigonaI
_ - ?- -
os porigonaI.
_ - - - - ?- - _ - - - - ?- - _ - - - - ?- - _ - - - - ?- - _ - - - - ?- - _ - - - - ?- - _ - - - - ?- - _ - - - - ?- - _ - - - - ?- -

nguIo obluso
_ - ? ?
LI nguIo

nguIo onlranlo
_ ?- ? - ?
Ln os onlranlo:

Modicin
Ya so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados.
A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida.
Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI
roIoj.

Si un nguIo so roquioro modir on oI mismo sonlido on quo giran Ias manociIIas doI roIoj, consido-
ramos su modida nogaliva.
Ias unidados do modida doI nguIo quo considoraromos por alora son Ios grados soxagosimaIos.

Grados soxagosimaIos
? 1/36O
-- - -3 - - ue
LI inslrumonlo quo uliIizamos para modir nguIos so IIama -.

Transporlador
- ?
- - -- - --
Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI
Modicin Modicin
a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados.
A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida.
Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI
Modicin Modicin Modicin Modicin Modicin Modicin Modicin
a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados.
A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida.
a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados. a so moncion quo Ia modida doI nguIo da una idoa do Ia aborlura onlro sus Iados.
A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida.
Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI
A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida.
Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI
A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida. A mayor aborlura onlro Ios Iados doI nguIo, mayor os su modida.
Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI Ln goomolra, Ios nguIos so midon siompro on oI sonlido conlrario do giro do Ias manociIIas doI
O
1O
2O
3O
4O
5O
6O
7O
8O
9O
1OO
11O
12O
13O
14O
15O
16O
17O
18O
Conlro Origon
Iara modir un nguIo primoro ubicamos oI conlro doI lransporlador on oI vrlico doI nguIo, y oI

O
1O
2O
3O
4O
5O
6O
7O
8O
9O
1OO
11O
12O
13O
14O
15O
16O
17O
18O
Ia modida doI nguIo 75 .
Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado.

nguIos adyaconlos
- ?- - - - 7 &
-

Ios nguIos y lionon un mismo punlo por vrlico y lionon un Iado on comn quo quoda onlro
Ios olros Iados, por oso son adyaconlos.

nguIos opuoslos por oI vrlico


- ?- - -- 7 - - - - - - ?-
Ios siguionlos nguIos son opuoslos por oI vrlico:
- ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 &
Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado.
- ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 & - ?- - - - 7 &
Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado. Tambin frocuonlomonlo onconlraromos dos nguIos quo comparlon oI vrlico y un Iado.


Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida.
Considoramos

18O , y lambin quo: 18O .


Lslo nos pormilo iguaIar:

Roslando do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: .
Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida.
do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan.

nguIos compIomolarios
- ?- - - - - -- - - ?
- - - - - ?- - 9O - - ?- - -
Ln y son compIomonlarios.

No so roquioro quo Ios nguIos soan adyanconlos para quo soan compIomonlarios. Basla con quo
Ia suma do sus modidas soa 9O .
Lnloncos docimos quo oI nguIo os oI compIomonlo doI nguIo y lambin quo oI nguIo os
oI compIomonlo doI nguIo .

nguIos supIomonlarios
- ?- - -- - - -- - - ?
- - - - - ?- - 18O - - ?- - -
y son supIomonlarios.

- ?- - - - - -- - - ? - ?- - - - - -- - - ? - ?- - - - - -- - - ?

do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos:
Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida.
do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan.

- ?- - - - - -- - - ? - ?- - - - - -- - - ? - ?- - - - - -- - - ? - ?- - - - - -- - - ?

do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos:
Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida.
do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos: do ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos:
Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida. Ln paIabras, Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida.
do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan. do probIomas son Ios quo a conlinuacin so moncionan.

Do manora somojanlo a Ios nguIos compIomonlarios, no so roquioro quo Ios nguIos soan adyan-
conlos para quo soan supIomonlarios. Basla con quo Ia suma do sus modidas soa 18O .
Lnloncos docimos quo oI nguIo os oI supIomonlo doI nguIo y lambin quo oI nguIo os oI
supIomonlo doI nguIo .
Obsorva quo Ia suma do dos nguIos adyaconlos quo so forman aI corlarso dos roclas os iguaI a
18O .
Ln olras paIabras, si Ia suma do dos nguIos adyaconlos os iguaI a 18O , onloncos Ios Iados no
comnos osln sobro una Inoa rocla.
Tambin podomos docir quo si dos nguIos adyaconlos son supIomonlarios, onloncos sus Iados
oxlornos osln on Ia misma Inoa rocla.
Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla,
Ia suma do lodos oIIos os iguaI a 18O :

Si dos nguIos lionon oI mismo supIomonlo son iguaIos.
Si Ios nguIos y lionon oI mismo supIomonlo, donolado por , onloncos cumpIon:
18O 18O
18O 18O
Como ambos, y son iguaIos a 18O , dobon sor iguaIos onlro s.
Lslo mismo mlodo puodo uliIizarso para domoslrar oI siguionlo:

Si dos nguIos lionon oI mismo compIomonlo son iguaIos.
LI cuaI so lo quoda como ojorcicio.

nguIos conjugados
- ?- - -- - - -- - - ?
- - - - - ?- - 36O - - ?- - -
Ios nguIos y
Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla, Ms an, si formamos varios nguIos con vrlico comn y on uno do Ios Iados do una Inoa rocla,

Lnloncos docimos quo oI nguIo os oI conjugado doI nguIo y lambin quo oI nguIo os oI
conjugado doI nguIo .
Cuando dos roclas so corlan, puodon formarso cualro nguIos iguaIos.
Lnloncos docimos quo Ias roclas son porpondicuIaros.

Roclas porpondicuIaros
- -
1

2
- - - - ?- - - -

1

2

1
y
2
son porpondicuIaros:

1

2

SoIamonlo so puodo lrazar una porpondicuIar a una rocla dosdo un punlo.
Iara lrazar una porpondicuIar a una rocla dosdo un punlo fuora do sla podomos usar oI siguionlo
procodimionlo.
Traza una porpondicuIar a una rocla dada dosdo un punlo oxlorno.
Lmpozamos dibujando Ia rocla a Ia cuaI so Io lrazar Ia porpondicuIar:

Alora vamos a lrazar una porpondicuIar quo paso por oI punlo .


lrazamos dos arcos quo corlon Ia rocla
1
como so muoslra onsoguida:
oIamonlo so puodo lrazar una porpondicuIar a una rocla dosdo un punlo. oIamonlo so puodo lrazar una porpondicuIar a una rocla dosdo un punlo.


dondo y son Ios punlos do inlorsoccin doI arco con Ia rocla
1
.
Alora vamos a lrazar, con oI mismo radio, apoyndonos primoro on y Iuogo on dos
arcos quo so corlon.
LI punlo do inlorsoccin do Ios dos arcos Io IIamaromos , como so muoslra onsoguida:

Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos y .


Donolamos a osla rocla por
2
.

1

2
So cumpIo quo
1

2
.
Lslo mismo procodimionlo so uliIiza para dividir un sogmonlo on dos parlos iguaIos.
Traza una porpondicuIar a una rocla dada dosdo uno do sus punlos.
Lmpozamos dibujando Ia rocla
1
y oI punlo por oI cuaI pasar Ia porpondicuIar a
1
:

Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos

Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos Trazamos Ia rocla quo pasa por Ios punlos

Alora, con ayuda doI comps vamos a lrazar dos arcos quo corlon Ia rocla
1
apoyndonos
on oI punlo , como so muoslra onsoguida:


Alora vamos a lrazar, con una mayor aborlura doI comps, dos arcos quo so corlon, apoyn-
donos primoro on oI punlo y Iuogo on .

Alora basla unir Ios punlos y para oblonor Ia rocla


2
porpondicuIar a
1
:

1

2

Dos roclas
1
y
2
siluadas on un mismo pIano y porpondicuIaros a una lorcora rocla
3
, son
paraIoIas onlro s.
Si Ias roclas
1
y
2
no fuoran paraIoIas, so podran proIongar Io lasla quo so corlaran
on un punlo do inlorsoccin .
Lnloncos, sora posibIo lrazar dos porpondicuIaros a Ia rocla
3
dosdo oI punlo , Io cuaI os im-
posibIo do acuordo aI looroma anlorior.

para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla

para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla para oblonor Ia rocla

1

2

1

3

2

3
Tambin lonomos oI siguionlo looroma roIacionado con oI anlorior:

Dos roclas
1
y
2
siluadas on un mismo pIano y paraIoIas a una lorcora rocla
3
, son paraIoIas
onlro s.
Lmpozamos suponiondo quo
1
y
2
son paraIoIas a
3
.
Dobomos domoslrar quo
1

2
.
Si no Io fuoran, onloncos doboran corlarso on un punlo do inlorsoccin .

3
dosdo oI punlo , Io
cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas.
Lnloncos,
1

2
.

1

3

2

3

1

2
Alora voromos cmo lrazar una rocla paraIoIa a olra dada por un punlo dado.
Obviamonlo, oI punlo dado dobo sor oxlorno a Ia rocla dada, puos si oI punlo osl sobro Ia rocla,
Ia paraIoIa sor oIIa misma, puos loda rocla os paraIoIa a s misma.
Traza una rocla paraIoIa a una rocla
1
dada por un punlo dado.
Lmpozamos dibujando Ia siluacin:

Alora lrazamos una rocla porpondicuIar a


1
por oI punlo : Irocodimionlo on
Ia pgina 1O.
cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas.

2
cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas. cuaI os imposibIo por oI posluIado do Ias paraIoIas.

Iara lorminar lrazamos una porpondicuIar a


2
quo paso por oI punlo : Irocodimionlo on
Ia pgina 11.

1

3

Ia rocla
3
os paraIoIa a
1
.
Si dos roclas so corlan, poro no son porpondicuIaros onloncos so dico quo son obIcuas.

Roclas obIcuas
- - - - 3- - - - -
Ias roclas
1
y
2

1
AIgunas

Bisoclriz
? - ?- -
Iara lrazar Ia bisoclriz do un nguIo uliIizamos oI procodimionlo quo so oxpIica on oI siguionlo
ojompIo.
Traza una bisoclriz a un nguIo dado.

- - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - -

- - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - - - - - - 3- - - - -
Lmpozamos moslrando oI nguIo aI cuaI lrazaromos Ia bisoclriz:
Irimoro abrimos oI comps para dibujar dos arcos quo corlon, uno a cada Iado doI nguIo:

Alora, apoyndonos on cada punlo do inlorsoccin gonorados con oslos lrazos, voIvomos a
lrazar dos arcos, quo so corlon onlro oIIos.


Iara lorminar sIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por oI vrlico doI nguIo y oI punlo :


Ia bisoclriz liono Ia propiodad do quo cada uno do sus punlos oquidisla do Ios Iados doI nguIo.
lrazar dos arcos, quo so corlon onlro oIIos.

lrazar dos arcos, quo so corlon onlro oIIos. lrazar dos arcos, quo so corlon onlro oIIos.
Iara lorminar sIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por oI vrlico doI nguIo y oI punlo

Obsorva cmo so conslruy Ia bisoclriz doI nguIo: so lomaron dos punlos oquidislanlos doI
vrlico doI nguIo y con slos so conslruy un punlo oquidislanlo do Ios Iados doI mismo.
AI unir oI vrlico doI nguIo con oblonomos Ia bisoclriz doI nguIo.
nguIos formados por dos roclas paraIoIas y una socanlo
Cuando dos roclas paraIoIas son corladas por una lorcor rocla quo no os paraIoIa a oIIas, so forman
varios nguIos do inlors.

Socanlo
- 7 - -- - -

1

2
AI corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos:

1

2

nguIos inlornos
_- - - -
, , y son Ios nguIos inlornos.

nguIos oxlornos
_- ?- - - -
, , y son Ios nguIos oxlornos.
corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos: corlar Ia socanlo a Ias dos roclas paraIoIas so forman oclo nguIos:

nguIos aIlornos
- - ?- - -- - - -
, , , , , y , son aIgunos ojompIos do
paros do nguIos aIlornos.

nguIos corrospondionlos
- - ?- - - - - -

Ln , , , , , y , son corrospondionlos.

nguIos aIlornos inlornos


- - ?- - - -
, y , .

nguIos aIlornos oxlornos


- - ?- - - -
Ln , y , .

nguIos corrospondionlos inlornos


- - ?- - -- -
, y , .

nguIos corrospondionlos oxlornos


- - ?- - -- -
, y , .
Ya so domoslr quo Ios nguIos opuoslos por oI vrlico lionon Ia misma modida, onloncos, so
cumpIo:

1

2
Sin ombargo, oxislon olros nguIos quo son iguaIos y olros quo lionon propiodados inlorosanlos.
Ior ojompIo, aIgunos paros do nguIos son supIomonlarios:
nguIos corrospondionlos inlornos
- - ?- - -- -
- - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- -
- - ?- - -- - - - ?- - -- -
nguIos corrospondionlos inlornos
- - ?- - -- -
- - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- -
- - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- - - - ?- - -- -
,
,
,
,
,
,
,
,

Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos aIlornos inlornos son iguaIos.
Iara convoncorlo do quo oI looroma os vordadoro, obsorva quo si lrasIadamos Ia rocla
2
poco a
poco on diroccin a Ia rocla
1
sin cambiar su incIinacin, onloncos vamos a aIcanzar Ia rocla
1
y
ambas roclas so confundirn.
Lslo laco quo oI nguIo quodo oxaclamonlo oncima doI nguIo , quo oI nguIo quodo oxac-
lamonlo oncima doI nguIo , quo oI nguIo quodo oxaclamonlo oncima doI nguIo , y quo oI
nguIo quodo oxaclamonlo oncima doI nguIo .

1
y
2
Sin ombargo, oslo quo so la dado no os una domoslracin, sino soIamonlo ovidoncia do quo oI
looroma os vordodoro.
Iara dar una domoslracin compIola do oslo looroma nocosilaromos olros concoplos quo so darn
on soccionos poslorioros.
DoI argumonlo anlorior lambin so dosprondo oI siguionlo

Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos.
Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son
, , , ,
y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia
rocla
2
lasla quo quodo sobro Ia rocla
1
.
Tambin os ciorlo oI siguionlo

Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos aIlornos oxlornos son iguaIos.
Considorando quo porquo son nguIos corrospondionlos, y quo porquo son nguIos
opuoslos por oI vrlico, por lransilividad, lonomos quo , quo son nguIos aIlornos oxlornos.
Do manora somojanlo podomos probar quo .

Ia suma do dos nguIos inlornos adjunlos os iguaI a 18O .
Obsorva quo Ia socanlo forma dos nguIos inlornos adjunlos on cada rocla. Como Ios nguIos
osln sobro oI mismo Iado do Ia rocla, Ia suma do lodos oIIos (soIamonlo son dos) os iguaI a 18O .
DoI argumonlo anlorior lambin so dosprondo oI siguionlo
Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos.
y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia
Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos.
Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son
y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia
DoI argumonlo anlorior lambin so dosprondo oI siguionlo
Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos.
y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia
Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos. Si una socanlo corla dos roclas paraIoIas, Ios nguIos corrospondionlos son iguaIos.
Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son Rocuorda quo Ios paros do nguIos corrospondionlos son
y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia y procisamonlo oslos paros do nguIos son Ios quo so dijo quodan suporpuoslos aI lrasIadar Ia

y son supIomonlarios. IguaImonlo, Ios nguIos y son
supIomonlarios.

1

2
Dado quo , y quo 18O , aI susliluir on Iugar do domoslramos quo son supIomon-
larios. Do manora somojanlo so domuoslra quo 18O .
Lslos looromas sirvon para domoslrar olros looromas.

Domuoslra quo si dos nguIos lionon paraIoIos sus Iados uno a uno, onloncos Ios nguIos, bion
son iguaIos, bion son supIomonlarios.
Lmpozamos
probIoma:

3

44

Ln Ia so lan lrazado lambin dos paros do roclas paraIoIas proIongando Ios Iados do
cada nguIo lasla quo so inlorsoclon muluamonlo.
Ior liplosis:
1

2
y
3

4
.
Considorando quo Ias roclas
1
y
2
son paraIoIas, vomos quo oI nguIo moslrado on Ia
os iguaI aI nguIo , porquo son corrospondionlos.
Considorando quo Ias roclas
3
y
4
son paraIoIas, vomos quo oI nguIo os iguaI aI nguIo
porquo son corrospondionlos.
Y por lransilividad, lonomos:

LI olro caso consislo on quo oI nguIo dado soa on Iugar do .
Obsorva quo on oslo caso lambin so cumpIo quo Ios Iados do Ios nguIos son paraIoIos uno
a uno, poro alora Ios nguIos no son iguaIos, sino compIomonlarios.
Con oslo quoda domoslrado oI looroma.
son iguaIos, bion son supIomonlarios.

3
son iguaIos, bion son supIomonlarios.

33333

Domuoslra quo si dos nguIos lionon sus Iados porpondicuIaros uno a uno, onloncos, Ios nguIos
son iguaIos o son supIomonlarios.
Do nuovo ompozamos dibujando Ia siluacin:

Iodomos lrasIadar uno do Ios nguIos para quo coincidan on sus vrlicos:

Dado quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos y son
compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos

y .
Lslo nos pormilo oscribir:


AI roslar on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado.
LI olro caso, on oI quo y soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo

soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo
on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado.
soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo
quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos
compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos

on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado.
soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo
on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado.
soan supIomonlarios so obliono cuando Ios Iados doI nguIo
quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos
compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos
quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos
compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos
quo Ios Iados do Ios nguIos (uno a uno) son porpondicuIaros, Ios nguIos
compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos compIomonlarios, aI iguaI quo Ios nguIos

on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado. on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos oI rosuIlado buscado.
TringuIos
roclas.
para faciIilar su osludio.

TringuIo
7 - -- - -- -
- - - - - -- - 7- ? - -- -
Iado
Vrlico
Vrlico Vrlico
Ia baso doI lringuIo os oI Iado sobro oI cuaI doscansa.
Olro oIomonlo imporlanlo doI lringuIo os su aIlura.

AIlura do un lringuIo
? - - - - - 7
- -
Ln :

Baso
Vrlico Vrlico Vrlico Vrlico Vrlico Vrlico Vrlico Vrlico Vrlico
Cuando oI lringuIo liono un nguIo obluso os posibIo quo so roquiora oxlondor Ia baso para quo
Ia porpondicuIar paso por oI vrlico opuoslo, como on oI siguionlo ojompIo:

Baso
- aquoI lringuIo quo liono Ias modidas do lodos sus Iados diforonlos.
LI siguionlo lringuIo os oscaIono:
T. oscaIono
---- aquoI lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida.
LI siguionlo lringuIo os isoscoIos:
T isscoIos
? aquoI lringuIo quo liono Ias modidas do lodos sus Iados iguaIos.
LI siguionlo lringuIo os oquiIloro:
T. oquiIloro
T. oscaIono
lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida.
T. oscaIono . oscaIono TTT. oscaIono . oscaIono T. oscaIono . oscaIono . oscaIono . oscaIono
lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida. lringuIo quo liono dos Iados con Ia misma modida.
? aquoI lringuIo quo liono lodos sus nguIos agudos.
LI siguionlo lringuIo os aculnguIo:
T. aculnguIo
? aquoI lringuIo quo liono un nguIo roclo.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo roclnguIo:
T . roclnguIo
-? aquoI lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:
T. oblusnguIo
- os oI Iado opuoslo aI nguIo roclo.
os cada uno do Ios Iados quo forman oI nguIo roclo.
Calolo
_ os aquoI nguIo quo so forma cuando so proIonga uno do Ios Iados doI lringuIo.
doI lranguIo:
lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:
lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso: LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:
lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso: LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso: LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:
lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:
lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:
lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso: LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:
lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso. lringuIo quo liono un anguIo obluso.
LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso: LI siguionlo lringuIo os un lringuIo obluso:

_ - aquoIIos nguIos inlornos doI lringuIo quo no son adyaconlos aI nguIo


oxlorno considorado.
y son nguIos inlornos opuoslos aI nguIo oxlorno
moslrado.

LI nguIo oxlorno do un lringuIo os iguaI a Ia suma do Ios olros dos nguIos inlornos opuoslos.
Lmpozamos lrazando una rocla paraIoIa aI Iado doI lringuIo quo no os parlo doI nguIo oxlorno,
por oI vrlico do slo:

Lsla rocla la dividido aI nguIo oxlorno on dos parlos, quo so lan donolado por y

.
Obsorva quo Ios nguIos y .
Tambin, obsorva quo

, porquo son opuoslos por oI vrlico.


Adoms, Ios nguIos

y son aIlornos inlornos, por Io quo

.
Lnloncos, si os oI nguIo oxlorno, lonomos:

con Io quo quoda domoslrado oI looroma.

Domuoslra quo Ia suma do Ios nguIos inlornos do un lringuIo quo so oncuonlra on oI pIano
os iguaI a 18O .
Basndonos
18O , porquo Ios lros osln on un mismo Iado do una rocla.
y quo .


Lnloncos,
18O
Con Io quo quoda domoslrado oslo looroma.
AIgunos rosuIlados quo so dosprondon do Ios dos looromas anlos domoslrados son Ios sigu-
ionlos:

Cada uno do Ios nguIos inlornos do un lringuIo oquiIloro mido 6O .

Ia suma do cuaIosquiora dos nguIos inlornos do un lringuIo siompro os monor a 18O .

In lringuIo no puodo lonor ms do un nguIo roclo.

In lringuIo no puodo lonor ms do un nguIo obluso.

In lringuIo liono aI monos dos nguIos agudos.

Domuoslra quo Ia suma do Ios dos nguIos agudos do un lringuIo roclnguIo son compIomon-
larios.
Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos
por .
Ios olros dos nguIos dobon sor agudos:

Dado quo 18O , y 9O , nocosariamonlo:


9O
Con Io quo quoda oslabIocido oI looroma.

Domuoslra quo Ia suma do Ios lros nguIos oxlornos do un lringuIo quo so oncuonlra on oI
pIano os iguaI a 36O .
Lmpozamos dibujando oI lringuIo y sus lros nguIos oxlornos:
Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos Si oI lringuIo os roclnguIo, nocosariamonlo dobo lonor un nguIo roclo, aI cuaI donolaromos

18O

18O

18O
AI sumar Ias lros ocuacionos oblonomos:

54O
Ioro lambin sabomos quo 18O , onloncos,
18O

54O

36O
Con Io quo so domuoslra oI looroma.

Domuoslra quo cada punlo do Ia bisoclriz do un nguIo osl a Ia misma dislancia do cada uno
do Ios Iados doI nguIo.
Lmpozamos dibujando Ia siluacin:
Como Ia bisoclriz divido aI nguIo on dos parlos iguaIos, y Ias dislancias son modidas por-
pondicuIarmonlo a Ios Iados doI nguIo, Ios lringuIos quo so forman son iguaIos, puos
lionon iguaIos sus lros nguIos y Ia lipolonusa.
Ioro si Ios lringuIos roclnguIos son iguaIos, Ios calolos son iguaIos, uno a uno.


Ls docir, Ias dislancias y

son iguaIos, quo ora Io quo so quora domoslrar.


Domuoslra quo Ias lros bisoclricos do un lringuIo so corlan on un mismo punlo.
Ia

LI punlo , por oslar on Ia bisoclriz


1
, osl a Ia misma dislancia do Ios Iados como do
.
Ls docir, Ia dislancia dosdo lasla , Ia cuaI donolaromos por: , os Ia misma quo
Ia dislancia dosdo lasla , donolada por: , .
Ioro oI punlo lambin osl on Ia bisoclriz
2
, por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados
como do .
Lslo impIica: , , .
Lnloncos,
, , ,
Ln paIabras, oI punlo osl a Ia misma dislancia do Ios lros Iados doI lringuIo.
Y Ia bisoclriz doI nguIo con vrlico on nocosariamonlo pasar por oI punlo , puos oslo
punlo oquidisla do Ios Iados como do .
Con oslo quoda domoslrado oI looroma.

Inconlro
- - - - - -- ?

Modialriz
- - - - - -
, por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz
, Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por:
, donolada por: , donolada por:
lambin osl on Ia bisoclriz
2
, por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados
, por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz , por oslar on Ia bisoclriz
, Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por:
, donolada por: , donolada por: , donolada por:
, Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por: , Ia cuaI donolaromos por:
, donolada por: , donolada por: , donolada por: , donolada por: , donolada por: , donolada por: , donolada por:
lambin osl on Ia bisoclriz lambin osl on Ia bisoclriz
22
, por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados
2
, por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados
2
, por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados , por oso osl a Ia misma dislancia do Ios Iados

Ios punlos y son oxlromos doI sogmonlo y oI punlo os oI punlo modio do slos.
LI siguionlo ojompIo muoslra oI procodimionlo para lrazar una modialriz a un sogmonlo dado.

Traza una modialriz a un sogmonlo dado.
Con oI comps abiorlo ms quo Ia milad do Ia Iongilud doI sogmonlo, lrazamos arcos quo so
corlon muluamonlo, apoyndonos primoro on y Iuogo on como so muoslra onsoguida:

Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para
oblonor Ia modialriz doI sogmonlo :

LI punlo .
LI siguionlo looroma so da sin domoslracin por alora.

Cada punlo do Ia modialriz oquidisla do Ios oxlromos doI sogmonlo sobro Ia cuaI so Io dibuj.
Domuoslra quo Ias lros modialricos do un lringuIo so corlan on un soIo punlo.
Lmpozamos dibujando Ia siluacin:
Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para Alora soIo faIla lrazar Ia rocla quo pasa por Ios punlos do inlorsoccin do Ios arcos para

LI punlo , por porlonocor a Ia modialriz


1
osl a Ia misma dislancia do Ios vrlicos y .
Ioro lambin osl sobro Ia modialriz
2
, por oso oquidisla do Ios vrlicos y doI lrin-
guIo.
Lnloncos, Ia olra modialriz dobo pasar nocosariamonlo por oI punlo , puos oslo punlo osl
a Ia misma dislancia do Ios vrlicos y .
Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo .

Circunconlro
- - - - - - ?

Domuoslra quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios
lros vrlicos doI lringuIo.
Trazamos una rocla paraIoIa aI calolo quo paso por , siondo oI punlo os oI punlo do
Ia lipolonusa:


Como Ios calolos son porpondicuIaros y , Ia rocla os porpondicuIar aI calolo .
Obsorva quo oI lringuIo lambin os un lringuIo roclnguIo.
LI lringuIo iniciaI y oI lringuIo comparlon oI nguIo con vrlico on y
adoms ambos posoon un nguIo roclo.
D y D, son iguaIos.
Rocuorda lambin quo: , porquo os oI punlo modio do .
Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo
quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios
Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo
- - - - - - ? - - - - - - ?
quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios
Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo
quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios
Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo Ls docir, Ias lros modialricos so corlan on oI punlo
- - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ?
quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios quo oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo oquidisla do Ios
Lnloncos, si lrazamos una porpondicuIar aI calolo , quo paso por oI punlo oblon-
dromos:

Obsorva quo , por Io quo oI par do nguIos D y on D son corrospondi-


onlos, y por lanlo, lionon Ia misma modida.
Ios lringuIos y son lringuIos roclnguIos.
Ios lros nguIos inlornos do oslos lringuIos son idnlicos,
Adoms Ia lipolonusa do cada uno do slos ( y ) mido Ia milad doI sogmonlo
(lipolonusa doI lringuIo ).
y son idnlicos, os docir, lionon Ias modidas
do sus Iados iguaIos uno a uno.
Lnloncos, como , y ya dodujimos quo , so siguo quo .
Ln olras paIabras, oI punlo os oI punlo modio doI calolo .
Lslo os, Ia rocla os Ia modialriz doI calolo , puos os porpondicuIar aI Iado y pasa por
su punlo modio.
Lnloncos, oI punlo , por oslar sobro Ia modialriz doI calolo , osl a Ia misma dislancia
do Ios vrlicos y .
Ioro oslo punlo osl a Ia misma dislancia do como do , puos os oI punlo modio do Ia
lipolonusa doI lringuIo .
Lnloncos, oI punlo oquidisla do Ios lros vrlicos:

(lipolonusa doI lringuIo


, por oslar sobro Ia modialriz doI calolo
, puos os porpondicuIar aI Iado

, y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo
os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo
, puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado
(lipolonusa doI lringuIo
, por oslar sobro Ia modialriz doI calolo
, puos os porpondicuIar aI Iado

, y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo , y ya dodujimos quo
os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo os oI punlo modio doI calolo
, puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado , puos os porpondicuIar aI Iado
Ln concIusin, oI punlo modio do Ia lipolonusa do un lringuIo roclnguIo quo so oncuonlra
on un pIano os oI circunconlro doI lringuIo.

Modiana
- - - ? 7
-
Ia

Ias lros bisoclricos do Ios nguIos do un lringuIo so corlan on un punlo.

Bariconlro
- - - - - - ?
Bariconlro
Isicamonlo, oI bariconlro roprosonla oI conlro do gravodad doI lringuIo.
Muoslra Ia inlorprolacin fsica doI bariconlro como oI conlro do gravodad doI lringuIo.
Lmpozamos dibujando oI lringuIo y una do sus modianas:
- - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ? - - - - - - ?

Alora vamos a dibujar muclas roclas paraIoIas a Ia baso doI lringuIo para dar Ia inlor-
prolacin fsica:

Obsorva cada una do Ias - lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI
lringuIo.
Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo
modio do su Iongilud.
Si lacomos ms - lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon-
dromos onloncos quo oI punlo modio doI sogmonlo os oI punlo dondo so oquiIibra cada
lira:

Ln olras paIabras, Ia modiana os Ia rocla do oquiIibrio doI lringuIo, rospoclo do Ios Iados
y .
AI considorar una sogunda modiana doI lringuIo, oblonomos olra rocla do oquiIibrio doI
lringuIo:
lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon-
dromos onloncos quo oI punlo modio doI sogmonlo os oI punlo dondo so oquiIibra cada
lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI
Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo
lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon- lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon-
dromos onloncos quo oI punlo modio doI sogmonlo os oI punlo dondo so oquiIibra cada
lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon-
dromos onloncos quo oI punlo modio doI sogmonlo os oI punlo dondo so oquiIibra cada
lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI lorizonlaIos quo so formaron con Ios sogmonlos agrogados aI
Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo Si buscamos oI punlo dondo cada lira so oquiIibra, vamos a onconlrarIo muy corca doI punlo
lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon- lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon- lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon- lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon- lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon-
dromos onloncos quo oI punlo modio doI sogmonlo os oI punlo dondo so oquiIibra cada
lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon-
dromos onloncos quo oI punlo modio doI sogmonlo os oI punlo dondo so oquiIibra cada dromos onloncos quo oI punlo modio doI sogmonlo os oI punlo dondo so oquiIibra cada
lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon- lorizonlaIos, lasla considorar cada lira como un sogmonlo, oblon-

Do nuovo, podomos argumonlar como on oI caso anlorior y vor quo Ia modiana os Ia rocla
do oquiIibrio para Ios Iados y .

LI punlo do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu-
jada, oquiIibra a Ios Iados y .
Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados y .
Ls docir, on oI punlo , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados.
Lnloncos, Ia olra modiana, quo oquiIibra rospoclo do Ios Iados y , dobo pasar por oso
punlo.


Ias lros modianas do un lringuIo so corlan on un mismo punlo.
Ias lros aIluras do un lringuIo lambin so corlan on un mismo punlo.
Domuoslra quo Ias lros aIluras do un lringuIo so corlan on un mismo punlo.
Lmpozamos dibujando un lringuIo con sus lros aIluras:
Lnloncos, Ia olra modiana, quo oquiIibra rospoclo do Ios Iados
do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu-
Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados
, oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados.
Lnloncos, Ia olra modiana, quo oquiIibra rospoclo do Ios Iados Lnloncos, Ia olra modiana, quo oquiIibra rospoclo do Ios Iados
do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu-

do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu- do inlorsoccin do Ias dos modianas, por porlonocor a Ia primora modiana dibu-
Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados
, oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados.
Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados Ioro por porlonocor a Ia sogunda modiana dibujada, oquiIibra a Ios Iados
, oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados. , oI lringuIo so oquiIibra rospoclo do sus lros Iados.
Lnloncos, Ia olra modiana, quo oquiIibra rospoclo do Ios Iados Lnloncos, Ia olra modiana, quo oquiIibra rospoclo do Ios Iados Lnloncos, Ia olra modiana, quo oquiIibra rospoclo do Ios Iados

Dibujamos roclas paraIoIas a cada uno do Ios Iados quo pason por oI vrlico opuoslo a cada
una do oIIas para formar olro lringuIo:

Dado quo

, so liono quo

, porquo dos roclas paraIoIas manlionon Ia


misma dislancia onlro oIIas on cuaIquiora do sus punlos.
Tambin so cumpIo quo

, por Io quo quo

.
Con oslo probamos quo oI punlo os oI punlo modio doI sogmonlo

.
Y como Ia aIlura dibujada aI lringuIo quo pasa por oI punlo os porpondicuIar aI
Iado y slo a su voz os paraIoIo a

, osla aIlura os Ia modialriz doI sogmonlo

.
Do manora somojanlo podomos probar quo Ias olras aIluras son Ias modialricos do Ios olros
Iados doI lringuIo

.
Y como ya labamos domolrado quo Ias lros modialricos do un lringuIo so inlorsoclan on
un mismo punlo, Ias lros aIluras doI lringuIo so corlan lambin on un mismo punlo
por sor Ias lros modialricos doI lringuIo

Orloconlro
- - - - - - ?
Congruoncia do lringuIos
Como labrs obsorvado, Ia idoa do quo dos sogmonlos o dos nguIos lionon Ia misma modida
sirvo muclo para domoslrar looromas on goomolra.
IguaImonlo, cuando dos lringuIos lionon sus Iados do Ia misma modida, uno a uno, sirvo para
rosoIvor probIomas.

Congruoncia
- - 7- - - - - -- - - -- ?-
Ior ojompIo, Ios siguionlos sogmonlos son congruonlos:

IguaImonlo, Ios siguionlo dos nguIos son congruonlos, puos lionon Ia misma modida:

Ios siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos
iguaIos, uno a uno:

Iara donolar malomlicamonlo quo Ios lringuIos y

son congruonlos, vamos a


usar Ia nolacin:

y oslo so Ioor como: ? - ?

.
Lxislon lros crilorios para dolorminar si dos lringuIos dados son o no congruonlos.
Ios crilorios son Ios siguionlos:
i. Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con dos nguIos do olro lringuIo, Ios dos
lringuIos son congruonlos.
IguaImonlo, Ios siguionlo dos nguIos son congruonlos, puos lionon Ia misma modida:
siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos

IguaImonlo, Ios siguionlo dos nguIos son congruonlos, puos lionon Ia misma modida:
siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos siguionlos lringuIos son congruonlos, puos lionon Ias modidas do sus Iados y do sus anguIos

ii. Si un nguIo do un lringuIo os congruonlo con oI nguIo do olro lringuIo, y adoms Ios
Iados doI nguIo considorado on cada lringuIo son congruonlos, onloncos Ios dos lringuIos
son congruonlos.
iii. Si Ias Iongiludos do Ios Iados do un lringuIo son congruonlos a Ias Iongiludos do Ios Iados
do olro lringuIo, onloncos Ios dos lringuIos son congruonlos.
LI siguionlo looroma os imporlanlo:

Ia congruoncia do lringuIos salisfaco:
i. .
ii. Si , onloncos .
iii. Si y , onloncos, .
congruonlo aI primoro. Ls docir, Ia congruoncia do lringuIos liono Ia propiodad simlrica.
a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI
lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva.

-- - -
forma, poro laI voz una os oscaIa do Ia olra.
Ios siguionlos dos lringuIos son somojanlos:

y malomlicamonlo Io vamos a donolar por:


a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI
lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva.
a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI
lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva.
a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI
lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva.
a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI
lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva. lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva.
a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI
lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva. lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva.
a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI
lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva. lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva. lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva. lorcoro son congruonlos. Ls docir, Ia congruoncia onlro lringuIos liono Ia propiodad lransiliva.
a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI a su voz oslo sogundo lringuIo os congruonlo a olro lorcor lringuIo, onloncos oI primoro y oI

Somojanza do lringuIos
- ?-

--

iguaIos uno a uno.


y

, Ios nguIos salisfacon: D


D

, D D

, y D D

.

4O
6O
4O
6O
Dado quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo-
janlos.
Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O 6O 1OO , puos
Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O .
V
3O
4
3O
6
Ln oslo caso, os obvio quo lay un nguIo congruonlo on ambos lringuIos, puos on ambos
lringuIos lay un nguIo quo mido 3O .
Ior olra parlo, ambos lringuIos son isscoIos, puos cada Iado doI nguIo quo mido 3O
lionon Ia misma Iongilud on Ios dos lrnguIos.
Lnloncos osos Iados son proporcionaIos:
4
6

4
6

2
3
Ior Io quo Ios lringuIos son somojanlos.
quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo-
Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O
Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O
quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo- quo Ios nguIos son congruonlos uno a uno, so concIuyo quo Ios lringuIos son somo-
Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O
Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O
Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O
Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O
Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O Obsorva quo oI lorcor nguIo (do cada lringuIo) os oI supIomonlo do 4O
Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O Ia suma do Ios lros nguIos inlornos doI lringuIo os iguaI a 18O

V y

con Iados 5, 3, 4,

15,

9,

12, son somojanlos.


Alora

5
15

3
9

4
12

1
3
1

Como so cumpIo Ia iguaIdad, concIuimos quo:

.
Obsorva quo pudimos uliIizar:

15
5

9
3

12
4
3
1

por Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado.


V
3
6

13

52
Lmpozamos obsorvando quo lay un nguIo congruonlo on ambos lringuIos, dobido a quo
os opuoslo por oI vrlico.
Alora vomos inmodialamonlo quo oI Iado lorizonlaI doI lringuIo do Ia izquiorda mido oI
dobIo quo oI Iado corrospondionlo doI olro lringuIo.
Nos faIla vor quo oI Iado incIinado doI primor lringuIo (do Ia izquiorda) mida oxaclamonlo
oI dobIo quo oI do Ia dorocla.
Obsorva quo:

52

413 2

13.
Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado. Ia propiodad simlrica do Ia somojanza do lringuIos y concIuir oI mismo rosuIlado.
Ls docir, oI Iado incIinado doI lringuIo do Ia izquiorda mido oI dobIo doI Iado quo Io corros-
pondo doI lringuIo do Ia dorocla.
Lnloncos, Ios lringuIos son somojanlos.
Como puodos vor Ios lros crilorios do congruoncia onlro lringuIos so puodon oxlondor a crilorios
do somojanza do lringuIos como so onIislan onsoguida:
i. Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con dos nguIos do olro lringuIo, Ios dos
lringuIos son somojanlos.
ii. Si un nguIo do un lringuIo os congruonlo con oI nguIo do olro lringuIo, y adoms Ios Iados
doI nguIo considorado on cada lringuIo son proporcionaIos, onloncos Ios dos lringuIos son
somojanlos.
iii. Si Ias Iongiludos do Ios Iados do un lringuIo son proporcionaIos a Ias Iongiludos do Ios Iados
do olro lringuIo, onloncos Ios dos lringuIos son somojanlos.
Io nico quo lomos loclo os cambiar Ia paIabra por
a Ia Iongilud do uno o varios Iados do Ios lringuIos.
Alora podomos apIicar Ios lros crilorios para dolorminar si dos lringuIos son somojanlos.
Lxprosa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas.


Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios
lringuIos son somojanlos.
Iorquo si so conocon y , oI olro nguIo dobo modir 18O .
Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos.


Si uno do Ios nguIos do un lringuIo os congruonlo con un nguIo do olro sogundo
lringuIo, y Ios Iados do cada uno do oslos nguIos son proporcionaIos, onloncos Ios
lringuIos son somojanlos.
Iorquo aI sor proporcionaIos Ios Iados doI lringuIo y oI nguIo onlro oIIos congruonlo,
so liono quo uno os oscaIa doI olro, y oI lorcor Iado do Ios lringuIos quoda proporcionaI,
quodando Ios olros nguIos faIlanlos congruonlos onlro Ios lringuIos.


Si Ias Iongiludos do Ios Iados do un lringuIo son proporcionaIos a Ias Iongiludos do Ios
Iados do un sogundo lringuIo, Ios dos lringuIos son proporcionaIos.
Iorquo uno os oscaIa doI olro.
osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas.
Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos. Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos. Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos. Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos.
osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas.
, oI olro nguIo dobo modir 18O
osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas.
Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios
osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas.
Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos. Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos. Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos. Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos. Lnloncos Ios lros nguIos do cada lringuIo son congruonlos y Ios lringuIos son somojanlos.
, oI olro nguIo dobo modir 18O
osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas. osa Ios lros crilorios do somojanza do lringuIos como looromas.
Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios Si dos nguIos do un lringuIo son congruonlos con Ios do olro lringuIo, onloncos Ios
Tooroma do Iilgoras
Ln goomolra, uno do Ios looromas ms imporlanlos os oI looroma do Iilgoras porquo so apIica
muy frocuonlomonlo para rosoIvor probIomas.

Ln lodo lringuIo roclnguIo quo so oncuonlra on un pIano, Ia suma do Ios cuadrados do Ias
Iongiludos do Ios calolos os iguaI aI cuadrado do Ia Iongilud do Ia lipolonusa.
AIgobraicamonlo, si y son Ias Iongiludos do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo y os Ia
Iongilud do su lipolonusa, onloncos so cumpIo:

2

2

2
Iara domoslrarIo considoramos oI siguionlo lringuIo:

Lmpozamos

.
Lslo os un cuadrado porquo do Ios lros nguIos doI lringuIo roclnguIo Ios dos agudos suman
9O .
, y
quo siompro osln Ios dos nguIos agudos doI lringuIo roclnguIo, quo suman 9O .
,
porquo Ia suma do Ios lros os 18O .
Lnloncos, oI roa do oslo cuadrado os
2
, porquo su Iado mido unidados.
Ior olra parlo, cada lringuIo quo quoda aIrododor doI cuadrado liono un roa do /2, y on lolaI
son cualro. Lnloncos, oI roa do Ios cualro lringuIos os: 2 .
.

LI roa do oslo cuadrado os:
2

2
2 .

2

2
2
2
2
AI roslar 2 on ambos Iados do Ia iguaIdad oblonomos:
2

2

2
, quo os Io quo oslabIoco oI
looroma.
LI looroma do Iilgoras puodo sorvir para caIcuIar Ia Iongilud do uno do Ios calolos do un lrin-
guIo roclnguIo, cuando so conocon Ia lipolonusa y oI olro calolo.

CaIcuIa Ia Iongilud doI Iado faIlanlo doI siguionlo lringuIo roclnguIo:
12

ApIicamos oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do .


Nosolros conocomos: 12, y 13.
Dobomos dolorminar oI vaIor do :

2

2

2

2
Alora susliluimos Ios vaIoros conocidos:

13
2
5
2

169 25

144 12
Lnloncos, Ia Iongilud doI calolo os 12 unidados.
LI looroma do Iilgoras osl oscrilo do manora quo paroco quo so dosoa caIcuIar Ia Iongilud do Ia
lipolonusa:

CaIcuIa Ia Iongilud do Ia lipolonusa doI lringuIo con Iongiludos do calolos 21 cm y 2O cm,
rospoclivamonlo.
ApIicamos diroclamonlo oI looroma:

2

2

2
21
2
2O
2
441 2OO
841
Lnloncos, Ia lipolonusa do oso lringuIo roclnguIo mido:

841 29 cm.
LI lringuIo os somojanlo aI siguionlo:
oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do
25 25
13.
oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do

oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do
25 25 25 25
13.
oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do
13. 13.
oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do oI looroma do pilgoras para caIcuIar oI vaIor do
13. 13.
::

21
2O
IguaImonlo,
do un lringuIo corrospondan a un lringuIo roclnguIo.

LI profosor indic quo un lringuIo roclnguIo lona sus Iados con modidas: 77 cm, 36 cm y 85
Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras.
Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud.
Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm.

2

2

2
85
2
`
77
2
36
2
7225 5929 1296
Como Ias Iongiludos do Ios Iados doI lringuIo salisfacon oI looroma do Iilgoras, so lrala
do un lringuIo roclnguIo.
No siompro oblondromos Iongiludos do Iados doI lringuIo roclnguIo con nmoros onloros.
AIgunas vocos oblondromos nmoros racionos o incIusivo nmoros irracionaIos.

CaIcuIa Ia Iongilud do Ia lipolonusa doI siguionlo lringuIo roclnguIo:
7
4
Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras.
36 36 36
1296

Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud.
Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras.
Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud.
Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm.

2
Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras.
36 36 36
1296

Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud.
Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras.
Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud.
Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras. Si oI lringuIo os roclnguIo, dobo salisfacor oI looroma do Iilagoras.
Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud.
Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm.
Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud. Obsorva quo Ia lipolonusa siompro os oI Iado do mayor Iongilud.
Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm. Ln oslo caso, Ia lipolonusa mido 85 cm.

222
Ln oslo caso, 7, y 4.
ApIicamos oI looroma do Iilgoras para caIcuIar Ia Iongilud do Ia lipolonusa do oslo lrin-
guIo roclnguIo:

2

2

49 16

65 8.O62257748
Obsorva quo Ia lipolonusa do oslo lringuIo roclnguIo mido un poco ms do 8 unidados.
IguaImonlo, podomos uliIizar oI looroma do Iilgoras para onconlrar goomlricamonlo Ia posicin
do punlos on Ia rocla numrica, como so muoslra on oI siguionlo ojompIo.

Lncuonlra Ia posicin do Ios punlos

2,

3, y

5 on Ia rocla numrica.
Iara caIcuIar Ia posicin do

2 vamos a conslruir un lringuIo con calolos do Iongilud


1:

O 1 2 3
1
1

2
Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo

2 vamos a uliIizarIa para caIcuIar Ia


posicin doI punlo

3.

2 y 1.
Ia lipolonusa do oslo lringuIo sor do:

2

2

2
2
1
2

2 1

3 unidados.

O 1 2 3

2
1

3
IinaImonlo, para caIcuIar Ia posicin doI nmoro

5, lrazamos un lringuIo roclnguIo con


calolos do Iongiludos 2 y 1, porquo as, Ia lipolonusa modir:

2
2
1
2

4 1

5 unidados.

Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo

Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo Alora quo conocomos Ia ubicacin doI punlo

O 1 2 3
1

5
Olra forma do onconlrar oI punlo quo corrospondo a

5 on Ia rocla numrica os como siguo:

2
Conslruimos un roclnguIo do baso

3 y aIlura

2.
Trazamos Ia diagonaI do oso roclnguIo.
Ia diagonaI mido

5, porquo:

3
2

2
2

3 2

5
Muclos probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras.
AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro-
cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras.
Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos
a nocosilar apIicar oslo looroma para rosoIvor probIomas divorsos.

A un poslo doI cabIoado oIclrico so Io coIocar un cabIo lonsor do acoro para darIo soporlo. Ia
Nosolros lonomos Ia siguionlo siluacin:
1.5
Nocosilamos caIcuIar Ia lipolonusa doI lrianguIo dibujado a Ia dorocla.

2
Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos
a nocosilar apIicar oslo looroma para rosoIvor probIomas divorsos.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras.
Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos
probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras.
AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro-
cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras.

2
Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos
a nocosilar apIicar oslo looroma para rosoIvor probIomas divorsos.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras.
Ln cIcuIo diforonciaI o inlograI, on lrigonomolra, olc., y on muclas diforonlos siluacionos vamos
probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras. probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras.
AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro-
probIomas apIicados roquioron doI uso doI looroma do Iilgoras.
AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro-
cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas.
AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro- AI iguaI quo on oI caso do probIomas apIicados, olras ramas do Ia malomlica uliIizan muy fro-
cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas. cuonlomonlo oI looroma do Iilgoras para rosoIvor probIomas.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras. una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras. una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras. una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras. una frmuIa quo consislo on Ia apIicacin doI looroma do Iilgoras.
Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar Ior ojompIo, para caIcuIar Ia dislancia onlro dos punlos on goomolra anaIlica, vamos a uliIizar
Iara oso, apIicamos oI looroma do pilgoras:

2

2

3.5
2
1.5
2

12.25 2.25

14.5 3.8O7886553 molros.


AI corlar oI cabIo anlos do coIocarIo, dobon considorar Io quo so roquioro para ajuslarIo on oI
suoIo y on Ia parlo dondo so sujolar doI poslo.
- - - 3

3
7 -- - -- -
-- - - - - - - -- - 7-
- 3-
- - -- -? - -
3 - - - - 3
- - 3 - - -- -
- -- - 3-
- -- -
3 - & -
? 3 - -
? 3 -
? 3 -
? 3 -- -
? 3 - -
? 3 -
? 3 -
? 3 -
- -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3- - -- - 3-
? - 3 - -- - -
? - 3 - -- ?- -
3 - ? ? - 3 -
- - -- - - -- ?- -
? ?
- - 3 - -- ?- - -
3 - 3 ? - -
- 3 -- ?- - -
3 - 3 ? -
3
- - 3 -- 7-
- - 3
-- -
- - - - 7- --

3 - 3 ? -
- 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - -
3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - -
- 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - -
3 - 3 ? - 3 - 3 ? - 3 - 3 ? -
- 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - -
3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - -
- 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - - - 3 - -- ?- - -
3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - - 3 - 3 ? - -
- 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - -
3 - 3 ? -
- 3 -- ?- - -
3 - 3 ? - 3 - 3 ? - 3 - 3 ? -
- 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - - - 3 -- ?- - -
3 - 3 ? - 3 - 3 ? - 3 - 3 ? - 3 - 3 ? -
- & - 3 -
& - 3 -
- 3 - 7-
?- - 7- - -
7 -3 - - 7- ?- -- 7
- - - -
- - - 3
- 7
7- 3
- - - - 7- - -
- - - -
- 7-
- - - - - & - 3

& - - 3- - -
- ? - -


- - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - -
- - - - 7- -
- - - 3
- - - -
- - - 3
- - - - 7- -
- - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - 7- -
- - - 3 - - - 3 - - - 3
- - - -
- - - 3 - - - 3 - - - 3 - - - 3 - - - 3 - - - 3
- - - -
- - - 3 - - - 3
- - - - 7- - - - - - 7- - - - - - 7- - - - - - 7- -
- - -


? - - -


- - - - 7 7 -

- -3 - -/-

- ? ? - -- - - 7 -
? - -- ?- 7 -
- ? - - - ? ?
7 - ? - -- ?- - -
- -3 - ?-
- -3 - -/- - -3 - -/- - -3 - -/-
- - - 7 7 - - - - 7 7 -
- -3 - -/- - -3 - -/- - -3 - -/-
- - - 7 7 - - - - 7 7 - - - - 7 7 - - - - 7 7 - - - - 7 7 -
- 3 - ?
- -- - - - ?

7 - - - -- ?- - - -3 - ?
?
7 - - -- ?- - - ?

- 3 - - - ?
- ? - ? ?
- ?- - - - - -
7 - 3 -
3 - - ?
? - - ? -
7 - ? - - - - -- - - -3 -
? ?
-- ?- -3 - ?
?- -- - - - - - - -
- --
7--

- - -- -
- - - - 3-
a-

- 3
- - -- - - - -- - - - -- -
- - - - 3- - - - - 3-
- - -- - - - -- - - - -- - - - -- - - - -- - - - -- - - - -- - - - -- - - - -- - - - -- -
- - - - 3- - - - - 3- - - - - 3- - - - - 3- - - - - 3- - - - - 3- - - - - 3- - - - - 3- - - - - 3-
Suma do nguIos
Ln osla soccin vamos a domoslrar aIgunos looromas quo nos ayudarn a rosoIvor probIomas ms
adoIanlo.
Ia suma do Ios nguIos inlornos do un poIgono do Iados os iguaI a 18O 2 .
Ln un poIgono do Iados podomos dibujar 3 diagonaIos quo forman 2 lringuIos.
Ia suma do Ios nguIos inlornos do osos lringuIos os iguaI a Ia suma do Ios nguIos inlornos doI
poIgono do Iados.
Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O , para Ios 2 lringuIos
quo so lrazaron Ia suma os: 18O 2 .

CaIcuIa Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia
frmuIa:

inl
18O 2
Iara 3, sabomos quo Ia suma os 18O :

inl
18O 2 18O 3 2 18O
Iara 4 so lrala do un cuadriIloro.
Donlro doI cuadriIloro podomos dibujar dos lringuIos lrazando una do sus diagonaIos.
Lnloncos Ia suma dobo sor: 2 18O 36O .
Alora apIicamos Ia frmuIa:

inl
18O 2 18O 4 2 18O 2 36O
Iara oI caso 5 so lrala do un ponlgono:

inl
18O 5 2 18O 3 54O
Iara 6 so lrala do un loxgono:

inl
18O 6 2 18O 6 2 18O 4 72O
Iara 7 lonomos un loplgono:

inl
18O 7 2 18O 5 9OO
Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O
.
Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O

Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O


Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia
18O
Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O

Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O
2
Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O
2
Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O Y como para cada lringuIo, Ia suma do Ios nguIos inlornos os 18O
Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia Ia suma do Ios nguIos inlornos do Ios poIgonos do 3, 4, 5, 6, 7 y 8 Iados uliIizando Ia
18O 18O 18O 18O 18O 18O 18O 18O 18O 18O
8 lonomos un oclgono:

inl
18O 8 2 18O 6 1O8O
Ln malomlicas, frocuonlomonlo podomos domoslrar un mismo looroma do varias formas.
Ior ojompIo, oI Tooroma do Iilgoras liono ms do cion formas diforonlos do domoslrarso.

Domuoslra do una sogunda forma quo Ia suma do Ios nguIos inlornos do un poIgono do
Iados os iguaI a 18O 2 .
Lmpozamos lrazando un poIgono do Iados y oIogimos un punlo donlro doI mismo.
Dosdo oslo punlo inlorno lrazamos sogmonlos do rocla lasla cada uno do Ios vrlicos, como
As lomos formado lringuIos.
Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O .
Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico
comn a lodos Ios lringuIos quo dibujamos, no son parlo do Ios nguIos inlornos doI poI-
gono.
Lslos nguIos adyaconlos suman 36O .
As quo Ia suma do Ios nguIos inlornos doI poIgono os:

inl
18O 36O 18O 2
Y con oslo lorminamos Ia domoslracin.
Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios.
Cada nguIo do un poIgono oquinguIo mido 18O 2/ .

Ia suma do Ios cualro nguIos inlornos do cuaIquior cuadriIloro os 36O .

Si aI monos lros nguIos inlornos do un cuadriIloro son iguaIos, onloncos lodos sus nguIos
inlornos midon Io mismo.

Ia suma do lodos Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Iados os 36O .
Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico
comn a lodos Ios lringuIos quo dibujamos, no son parlo do Ios nguIos inlornos doI poI- comn a lodos Ios lringuIos quo dibujamos, no son parlo do Ios nguIos inlornos doI poI-
Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O
Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico
Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O
Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico
comn a lodos Ios lringuIos quo dibujamos, no son parlo do Ios nguIos inlornos doI poI- comn a lodos Ios lringuIos quo dibujamos, no son parlo do Ios nguIos inlornos doI poI- comn a lodos Ios lringuIos quo dibujamos, no son parlo do Ios nguIos inlornos doI poI-
Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O
Ioro Ios nguIos quo osln aIrododor doI punlo inlorno aI poIgono quo sirvo do vrlico
Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O Ia suma do Ios nguIos inlornos lodos osos lringuIos os 18O
Ya sabomos quo Ia suma do Ios nguIos inlornos do un poIgono do Iados os iguaI a 18O 2 .
Iodomos proIongar cada Iado on uno do sus sonlidos para obsorvar quo un nguIo oxlorno y su
corrospondionlo inlorno adyaconlo suman 18O .
Si sumamos lodos Ios nguIos inlornos con Ios oxlornos oblonomos:

oxl

inl
18O
Si a oslo vaIor Io roslamos Ia suma do Ios nguIos inlornos oblonomos Ia suma do Ios nguIos
oxlornos:

oxl
18O
inl
18O 18O 2
18O 18O 18O 2
36O
Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Iados os 36O .
Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios:

Cada nguIo oxlorno do un poIgono oquinguIo do Iados mido 36O/ .

Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono no dopondo doI nmoro do Iados.
CaIcuIa Ia modida do cada nguIo oxlorno doI poIgono do 2O Iados.
Ln oslo caso lonomos 2O.
Susliluyondo on Ia frmuIa oblonomos:

oxl

36O
2O
18
Lnsoguida so muoslra oI poIno roguIar do 2O Iados y uno do sus nguIos oxlornos:
oxl
Iados mido
18O
18O
18O
36O 36O 36O
Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do
Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios:
oxl
Iados mido
18O 18O
18O 18O 18O
36O 36O 36O
18O 18O 18O 18O
36O 36O 36O
Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do
Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios:
Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do Lnloncos, Ia suma do Ios nguIos oxlornos do un poIgono do
Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios: Do oslo looroma so dosprondon Ios siguionlos coroIarios:
Ior olra parlo, oI nguIo inlorno dobo modir: 18O 18 162
usando Ia frmuIa:

inl


inl

18O 2

18O 18
2O
162
CaIcuIa Ia modida do cada nguIo oxlorno do Ios poIgonos roguIaros do 3, 4, 5, 6, 7, y 8 Iados.
ApIicamos Ia frmuIa on cada caso.
Lmpozamos con 3, oI lringuIo:

oxl

36O
3
12O
Lslo rosuIlado os obvio, puos oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro os do 6O , su supIo-
monlo dobo modir 12O .
Alora caIcuIamos oI vaIor doI nguIo oxlorno doI cuadriIloro roguIar:

oxl

36O
4
9O
Alora considoramos aI ponlgono roguIar:

oxl

36O
5
72
A conlinuacin, oI loxgono roguIar:

oxl

36O
6
6O
Alora oI loplgono roguIar:

oxl

36O
7
51.42857143
Y

oxl

36O
8
45

Cunlos Iados liono oI poIgono quo cumpIo quo Ia diforoncia do Ia suma do Ios nguIos
inlornos monos Ia suma do Ios nguIos oxlornos os 9OO `
por aI nmoro do Iados do oso poIgono.
Sabomos quo:

inl

oxl
9OO
6O 6O 6O 6O
considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar:
oxl

5
6O 6O 6O 6O 6O
considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar: considoramos aI ponlgono roguIar:

oxl

oxl
5555
Lnloncos, lonomos quo rosoIvor Ia ocuacin:
18O 2 36O 9OO
18O 36O 9OO 36O
18O 126O 36O

162O
18O
9
Lnloncos, so lrala do un onogono, lambin conocido como nongono.
Cunlos Iados liono oI poIgono cuyos nguIos inlornos suman 1 8OO `
Dobomos rosoIvor Ia ocuacin:

inl
1 8OO
Ia soIucin os:
18O 2 1 8OO
18O 36O 1 8OO
18O 216O

2 16O
18O
12
Lnloncos, so lrala do un dodocgono.

Cunlos Iados liono oI poIgono quo liono Ia propiodad quo lodos Ios nguIos inlornos suman
Io mismo quo lodos Ios nguIos oxlornos`
Ln oslo caso lonomos Ia ocuacin:
inl

oxl
, Ia cuaI rosoIvomos onsoguida:
18O 2 36O
18O 36O 36O
18O 72O

72O
18O
4
So lrala do un cuadriIloro.
Iados liono oI poIgono quo liono Ia propiodad quo lodos Ios nguIos inlornos suman
18O
Iados liono oI poIgono quo liono Ia propiodad quo lodos Ios nguIos inlornos suman
18O
TrianguIacin do poIgonos
Iara caIcuIar oI roa do un poIgono do Iados nos apoyaromos on Ia frmuIa para caIcuIar oI
roa do un lringuIo.
Lmpozamos dibujando 2 diagonaIos quo parlan do un mismo vrlico:
Alora caIcuIamos oI roa do cada uno do Ios lringuIos quo lomos formado donlro doI poIgono.
Ia suma do lodas Ias roas do Ios lringuIos os iguaI aI roa doI poIgono.
Iormolros y roas
CaIcuIa oI roa doI siguionlo cuadriIloro:
Lmpozamos dibujando dos lringuIos donlro doI cuadriIlro lrazando una do sus diago-
naIos:

2
5 cm
1 cm
Alora lonomos quo caIcuIar oI roa do dos lringuIos.
CaIcuIar su roa os inmodialo:

1

51
2

5
2
cm
2
Iormolros y roas Iormolros y roas
CaIcuIa oI roa doI siguionlo cuadriIloro: CaIcuIa oI roa doI siguionlo cuadriIloro:
Iormolros y roas Iormolros y roas Iormolros y roas Iormolros y roas
CaIcuIa oI roa doI siguionlo cuadriIloro: CaIcuIa oI roa doI siguionlo cuadriIloro: CaIcuIa oI roa doI siguionlo cuadriIloro: CaIcuIa oI roa doI siguionlo cuadriIloro:
Iara caIcuIar oI roa
2
doI olro lringuIo nocosilamos modir su aIlura, como so muoslra on

2
5 cm
1 cm
Alora quo sabomos quo 2.75 cm y Ia baso do oso lringuIo mido 5.1 cm, podomos
caIcuIar oI roa
2
:

2

5.12.75
2
7.O125 cm
2
AI sumar
1

2
oblonomos oI roa doI cuadriIloro:

1

2
2.5 cm
2
7.O125 cm
2
9.5125 cm
2
Do osla manora podomos cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa.
CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin:
Lmpozamos dibujando Ias diagonaIos doI ponlgono:
4 cm
5 cm
2 cm

3
cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa.
CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin:
cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa. cuaIquior poIgono para caIcuIar su roa.
CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin: CaIcuIa oI roa doI siguionlo poIgono por modio do lrianguIacin:
Alora soIo caIcuIamos oI roa do cada uno do Ios lringuIos quo lomos formado y sumamos
oslos vaIoros para oblonor oI roa doI ponlgono:

1

42
2
4 cm
2

2

52
2
5 cm
2

3

52
2
5 cm
2
Y oI roa doI poIgono os:

2

2

3
4 cm
2
5 cm
2
5 cm
2
14 cm
2
AIgunas vocos conviono considorar un punlo donlro doI poIgono on Iugar do un vrlico para
formar Ia lrianguIacin.

CaIcuIa oI roa doI lorrono poIigonaI siguionlo. LI pIano doI lorrono so la cuadricuIado para su
modicin.

3 m
3 m
2 m
3 m
3 m
2 m 2 m
Lmpozamos lrazando sogmonlos do rocla dosdo cada vrlico doI poIgono aI punlo do
roforoncia marcado on oI lorrono.

7
3 m
3 m
2 m
3 m
2 m
2 m
3 m
2 m 2 m
Alora caIcuIamos oI roa do cada lringuIo:

1

33
2
4.5 m
2

2

32
2
3 m
2

3

32
2
3 m
2

4

32
2
3 m
2

5

32
2
3 m
2

6

3.611.94
2
3.5 m
2

7

23
2
3 m
2
;

23 m
2
Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados.
LI mismo probIoma puodo alacarso do olra forma: primoro caIcuIamos oI roa do Ia cuadrcuIa
quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo
quodan aIrododor doI lorrono, sobro Ia cuadrcuIa.

CaIcuIa oI roa y oI pormolro doI lorrono doI ojompIo anlorior caIcuIando oI roa do Ia cuadrcuIa
primoro y dospus roslando oI roa do Ios lringuIos quo quodan aIrododor.
Lmpozamos lrazando Ios lringuIos quo quodan fuora doI lorrono sobro Ia cuadrcuIa:

1 1 m
2

3
6
3 m
2
LI mismo probIoma puodo alacarso do olra forma: primoro caIcuIamos oI roa do Ia cuadrcuIa
quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo
LI mismo probIoma puodo alacarso do olra forma: primoro caIcuIamos oI roa do Ia cuadrcuIa
Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados.
3 m
2
3 m
2
LI mismo probIoma puodo alacarso do olra forma: primoro caIcuIamos oI roa do Ia cuadrcuIa
quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo quo so dibuj sobro oI pIano doI lorrono y a osla roa Io roslamos Ias roas do Ios lringuIos quo
LI mismo probIoma puodo alacarso do olra forma: primoro caIcuIamos oI roa do Ia cuadrcuIa
2
Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados. Lnloncos, oI roa doI loplgono os: 26 molros cuadrados.
Ia cuadrcuIa liono 3O m
2
do roa, 6 5 3O.
Obsorva quo Ios lringuIos
1
,
2
y
3
lionon una baso do 2 molros y una aIlura do 1 m.
Lnloncos cada uno do oIIos liono un roa do 1 molro cuadrado.
LI lringuIo
4
liono un roa do:

4

32
2
3 m
2
Adoms lay un cuadrado do roa on Ia osquina inforior dorocla do Ia cuadrcuIa quo no
porlonoco aI lorrono.
Lnloncos, oI roa doI lorrono os:

cuadricuIa

oxlorna
3O

cuadrcuIa
31

1
,
2
,
3
3

4
1

1 m
2

23 m
2
Como ora do osporarso, dobomos oblonor oI mismo rosuIlado usando ambos procodimionlos.
Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos - .
GonoraImonlo Ia - os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no
roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos.
Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia
aIlura.
AIgunas vocos vamos a lacor modicionos y oblondromos aproximacionos a Ios vaIoros roaIos
do oslas modidas.
Ior oso, aIgunas vocos os proforibIo usar oI mlodo do - .
Iara caIcuIar oI pormolro vamos a apIicar oI looroma do Iilgoras.
Lmpozamos obsorvando quo aIgunos Iados doI lorrono lionon Iados onloros, mionlras quo
olros son Ia diagonaI do lringuIos roclnguIos.
Iara caIcuIar Ia Iongilud do oslos Ilimos vamos a apIicar oI Tooroma do Iilgoras.
Ia lipolonusa doI lringuIo
4
os:

2
2
3
2

4 9

13 m
Ia lipolonusa do cada uno do Ios lringuIos
1
,
2
y
3
os:

1
2
2
2

1 4

5 m
Moslramos oI lorrono con Ias Iongiludos do lodos sus Iados:
Como ora do osporarso, dobomos oblonor oI mismo rosuIlado usando ambos procodimionlos.
Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos
AIgunas vocos vamos a lacor modicionos y oblondromos aproximacionos a Ios vaIoros roaIos
Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos
- os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no
roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos.
Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia
Como ora do osporarso, dobomos oblonor oI mismo rosuIlado usando ambos procodimionlos.
Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos
AIgunas vocos vamos a lacor modicionos y oblondromos aproximacionos a Ios vaIoros roaIos
Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos Lslo nuovo procodimionlo Io IIamaromos
- - - os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no - os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no - - os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no - os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no - os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no
roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos.
os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no
roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos.
os ms oxacla quo Ia lrianguIacin (inlorna) porquo no
roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos. roquioro doI cIcuIo do roa a parlir do aproximacionos.
Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia Rocuorda quo para caIcuIar oI roa doI lringuIo nocosilamos do Ias modidas do Ia baso y Ia
3 m
3 m 3 m
LI pormolro no os sino Ia suma do Ias Iongiludos do lodos Ios Iados doI lorrono:
3 3

5 3

13 2 8

13 3

13 18.314 molros
Circunforoncia
Ln osla soccin vamos a osludiar Ios concoplos bsicos roIacionados con oI objolo goomlrico
IIamado circunforoncia.
Ia circunforoncia muy frocuonlomonlo so confundo con oI crcuIo, quo aunquo osln siompro

Circunforoncia

Ln
cunforoncia a cuaIquiora do sus punlos. Ior oso, lambin IIamamos
aI sogmonlo do rocla quo va doI conlro a cuaIquiora do Ios punlos do Ia
circunforoncia.
LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia
IiloraI .
Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos:

Cuorda
-- - -

Dimolro
- - ? -
-3 - ? - -

Arco
- - - -- - - -

Tangonlo
-

Iunlo do langoncia
-
LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia
- - ? - - - ? - - - ? - - - ? -
Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos:
LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia
Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos: Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos:
-- - - -- - - -- - - -- - - -- - -
LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia
- - ? - - - ? - - - ? - - - ? - - - ? -
Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos: Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos:
LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia LI conlro do Ia circunforoncia osl on su conlro y osl donolado por Ia
Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos: Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos: Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos: Ios oIomonlos do Ia circunforoncia son Ios siguionlos:
-- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - - -- - -
Arco

do socanlo:

Socanlo
- -
AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son:

Somicircunforoncia

SomicrcuIo
3
Ior Ia forma do Ia circunforoncia os cIaro quo lodas Ias circunforoncias son somojanlos onlro s,
indopondionlomonlo do Ia modida do su radio.
Do oslo loclo so dosprondo quo si dividimos oI pormolro do Ia circunforoncia onlro su dimolro
siompro oblonomos oI mismo cocionlo.
Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma.

Ia razn do Ia circunforoncia aI dimolro os conslanlo para lodas Ias circunforoncias.
Lslo

& - ? - -
-
Malomlicamonlo, lonomos:

Circunforoncia
Dimolro

3.141592654
Lslo nmoro irracionaI os muy imporlanlo on malomlicas y frocuonlomonlo Io aproximamos
usando oI vaIor 3.1416 para faciIilar Ios cIcuIos.
Olro concoplo roIacionado con oI do circunforoncia os oI do 3.
- -
Ior Ia forma do Ia circunforoncia os cIaro quo lodas Ias circunforoncias son somojanlos onlro s,
AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son:
- -
Ior Ia forma do Ia circunforoncia os cIaro quo lodas Ias circunforoncias son somojanlos onlro s,
AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son: AIgunos oIomonlos ms quo frocuonlomonlo so roquioron on Ias discusionos goomlricas son:

CrcuIo
-
CrcuIo
Ls docir, Ia curva quo doIimila aI crcuIo os una circunforoncia. Ln
olras paIabras, oI crcuIo os oI roa quo quoda oncorrada por Ia cir-
cunforoncia.
Nosolros podomos caIcuIar oI roa do un crcuIo, poro no as para
Ia circunforoncia. IguaImonlo, podomos caIcuIar oI pormolro do una
circunforoncia, poro no as doI crcuIo.
Ia frmuIa para caIcuIar oI roa doI crcuIo so da on oI siguionlo
looroma.

LI roa

doI crcuIo do radio os iguaI a:


2
Ia domoslracin do oslo looroma no os difciI do dar, aunquo roquioro do Ia idoa do Imilo, quo
osludiaromos lasla oI curso do cIcuIo diforonciaI.
Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin.
Considoramos un poIgono roguIar do Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio como
1O 2O 5O
Conformo lacomos crocor oI nmoro do Iados doI poIgono roguIar, oI roa doI poIgono so
paroco cada voz ms aI roa doI crcuIo.
Nosolros podomos dividir oI poIgono roguIar do Iados on lringuIos con vrlico on oI conlro
do Ia circunforoncia y baso on cada Iado doI poIgono.
Cuando croco muclo Ia aIlura do cada lringuIo so acorca muclo aI radio do Ia circunforoncia y
Ia suma do lodas Ias baso do Ios lringuIos, quo os iguaI aI pormolro doI poIgono, so acorca cada
voz ms a Ia Iongilud do Ia circunforoncia.
LI roa doI poIgono

os iguaI a Ia suma do Ias roas do lodos Ios lringuIos quo lomos formado:



1

2


2

2

1

2

Ioro cuando croco muclo, Ia suma do Ias basos do Ios lringuIos so acorca cada voz ms a Ia
Iongilud do Ia circunforoncia .
Y ya sabomos quo , dondo os Ia Iongilud doI dimolro y 3.1416.
Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin. Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin. Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin.
Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio
Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin.
Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio Considoramos un poIgono roguIar do
Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin. Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin. Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin.
Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio
Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin.
Considoramos un poIgono roguIar do Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio Considoramos un poIgono roguIar do Considoramos un poIgono roguIar do Iados con vrlicos sobro Ia circunforoncia do radio
Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin. Do cuaIquior manora, onsoguida so da una idoa gonoraI do Ia domoslracin.
AI susliluir:

1

2


on Ia frmuIa para caIcuIar oI roa doI poIgono roguIar do Iados, oblonomos:


2
2

Ioro ya labamos diclo quo cuando croco muclo, Ia aIlura do cada lringuIo mido Io mismo
quo oI radio do Ia circunforoncia y oI roa doI poIgono os iguaI aI roa doI crcuIo, Iuogo:


2
Roclas langonlos a una circunforoncia
Cuando una rocla loca a una circunforoncia on un punlo, Ia rocla so IIama langonlo.
Ias roclas langonlos a Ia circunforoncia lionon ospociaI inlors on Ia goomolra.

LI radio do una circunforoncia lrazado aI punlo do langoncia os porpondicuIar a Ia langonlo.

Ior Ia dosiguaIdad doI lringuIo, , para cuaIquior


punlo quo osl sobro Ia langonlo, dislinlo do , siondo oI
punlo do langoncia.
Ln olras paIabras, para cuaIquior punlo diforonlo do , Ia
dislancia dosdo lasla oI conlro do Ia circunforoncia os mayor
quo oI radio.
Ls docir, oI radio os Ia monor dislancia dosdo oI conlro do Ia
circunforoncia a Ia rocla langonlo, y por oso oI radio os porpondi-
cuIar a Ia rocla langonlo. Olra forma do dar oslo mismo rosuI-
lado os:

Ia porpondicuIar a una rocla langonlo a una circunforoncia on oI punlo do langoncia pasa por
oI conlro do Ia circunforoncia.

Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo oxlorno a Ia circunforoncia
y con punlos do langoncia on y , rospoclivamonlo, cumpIon: .

Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo


do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo .
As lomos formado dos lringuIos roclnguIo: y
siondo D y D nguIos roclo.
Ln oslos lringuIos Ios Iados y lionon Ia misma modida
aI sor ambos radios do Ia misma circunforoncia.
Ior olra parlo, oI sogmonlo os Ia lipolonusa do ambos lrin-
guIos.
Iuogo, Ios lringuIos roclnguIo lrazados son iguaIos y Ios sog-
monlos y midon Io mismo. LI rosuIlado do oslo looroma
Con oslo looroma podomos domoslrar olros quo nos ayudarn a rosoIvor olros probIomas ms
adoIanlo.

Si dosdo un punlo oxlorno a Ia circunforoncia so dibujan langonlos a Ia misma, y so dibujan
radios a Ios punlos do langoncia, oI sogmonlo quo uno oI conlro do Ia circunforoncia y oI punlo
bisoclan:
i. LI nguIo formado por Ias langonlos.
ii. LI nguIo formado por Ios radios.
iii. Ia cuorda con oxlromos on Ios punlos do langoncia.
Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo
lionon Ia misma modida
Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo
, rospoclivamonlo, cumpIon:
Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo
, rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon:
Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo
do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo

do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo

Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo
lionon Ia misma modida
Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo
, rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon:
Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo Dos langonlos a una circunforoncia quo pasan por un mismo punlo
, rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon: , rospoclivamonlo, cumpIon:
Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo
do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo
Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo
do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo
Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo Trazamos dos radios a Ios punlos do langoncia y oI sogmonlo
do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo

do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo



do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo

do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo do rocla quo va doI conlro do Ia circunforoncia aI punlo

Obsorva quo Ios lringuIos y son iguaIos porquo


lionon sus lros Iados iguaIos.
LI Iado os comn a ambos lringuIos, Ios Iados y son
radios do Ia circunforoncia y oI olro Iado do cada lringuIo so
lrala do cada langonlo, por oso son iguaIos.
Lslo indica quo Ios lringuIos y son congruonlos.
Ior oso, Ios nguIos D y D son iguaIos.
Tambin, D D.
Obsorva quo oI sogmonlo os Ia modialriz doI sogmonlo ,
porquo oI punlo oquidisla do Ios punlos y , y lambin oquidisla do y , quo os oI
mlodo quo uliIizamos para lrazar Ia modialriz do un sogmonlo.

Domuoslra quo si Ios cualro Iados do un cuadriIloro son langonlos a una circunforoncia, Ia
suma do Ias Iongiludos do dos Iados opuoslos os iguaI a Ia do Ios olros dos.
Lmpozamos

Considorando Ia iguaIdad: .
Ioro , , , y .
Iuogo:


Ior olra parlo, dado quo Ios Iados son langonlos a Ia circunforoncia, Ia dislancia dosdo
cuaIquior vrlico doI cuadriIloro lasla dos punlos do langoncia consoculivos os conslanlo.
Lnloncos, lambin so cumpIo: , , , y .
Do Ias cualro iguaIdados anlorioros, cada uno do Ios miombros osl, bion a Ia izquiorda, bion
a Ia dorocla do Ia ocuacin:

Y por oso so cumpIo Ia iguaIdad.

_-
- - ?- -
- -- - - -

_
? - - - 7
- - - - -

? - - - - - - -
-- -

? - -

_ -
? - - 7 -- - - -


? - -
? - - 7 -- - - -
? - - - - - - - ? - - - - - - - ? - - - - - - -
? - - ? - -
? - - 7 -- - - - ? - - 7 -- - - -
? - - - - - - - ? - - - - - - - ? - - - - - - - ? - - - - - - - ? - - - - - - - ? - - - - - - - ? - - - - - - - ? - - - - - - -
? - - ? - - ? - - ? - - ? - - ? - - ? - - ? - - ? - - ? - - ? - - ? - -
? - - 7 -- - - - ? - - 7 -- - - - ? - - 7 -- - - -
Iuncionos lrigonomlricas para nguIos agudos
Ia lrigonomolra os Ia rama do Ias malomlicas quo osludia Ia rosoIucin do lringuIos.

Trigonomolra
- - ?- - - - - - - ?- - ?-
-- - - - - 7-
Ln Ia goomolra, para caIcuIar Ios Iados do un lringuIo, casi nunca considora Ias magniludos do
Ios nguIos.
Ior oI conlrario, on lrigonomolra, Ia rosoIucin do lringuIos, siompro vamos a uliIizar Ios nguIos
inlornos doI lringuIo para caIcuIar Ias Iongiludos do Ios Iados dosconocidos.

Iuncionos lrigonomlricas
- - 7- - - ? -
- - ? ? ? --
- - 7- - - --
sin
- cos
lan
- csc
soc
col
Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo . Ln un lringuIo roclnguIo, Ias propor-
cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda

sin

cos

lan

csc

soc

col


CaIcuIa Ios vaIoros do Ias sois funcionos lrigonomlricas doI nguIo 3O moslrado on oI
siguionlo lringuIo roclnguIo:
3O
2

3
2
CaIcuIamos
cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda
Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo
cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda
Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo
cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda
Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo
cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda
Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo
cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda
Ias funcionos lrigonomlricas caraclorizan a un nguIo
cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda cionos do sus Iados nos dan una idoa do Ios nguIos quo Io forman. Lsla idoa os Ia quo nos ayuda
dada on oI lringuIo roclnguIo:
sin 3O

2
4

1
2
cos 3O

3
4

3
2
lan3O

2
2

3
csc 3O

4
2
2
soc 3O

4
2

3
3
col 3O

3
2

3
Convorsin do grados a radianos
Iara modir Ia magnilud do un nguIo, adoms do Ios grados soxagosimaIos lonomos olra unidad
do modida conocida como oI radin.

Radin
? - ? -
? - rad
quo mido un radin:

Como oI radio cabo 2 6.2831853 vocos on oI pormolro do Ia circunforoncia, lonomos quo


2rad 36O .
Lnloncos, para lacor Ia convorsin do grados a radianos o do radianos a grados apIicaromos una
rogIa do lros dirocla.
Conviorlo 18O y 9O a radianos.
ApIicamos diroclamonlo Ia rogIa do lros:
Grados Radianos
Dalos conocidos: 36O 2rad
Iara caIcuIar: 18O
Do dondo:

18O 2 rad
36O
rad
Iara oI caso doI nguIo roclo:
Dalos conocidos: 18O rad
Iara caIcuIar: 9O
Lnloncos,

9O rad
18O


2
rad
Conviorlo 1 radin a grados soxagosimaIos.
ApIicamos do nuovo Ia rogIa do lros:
Grados Radianos
Dalos conocidos: 18O rad
Iara caIcuIar: 1 rad
AI caIcuIar oI vaIor do oblonomos:
1rad
18O

57.29577951 57 17

44.81

Si oI vaIor do fuora 3, Ia divisin dara 6O .


AI sor oI vaIor do 3, oI rosuIlado do Ia divisin os Iigoramonlo monor a 6O .
Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos`
Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O .
Vamos a convorlirIo a radianos:
Grados Radianos
Dalos conocidos: 18O rad
Iara caIcuIar: 6O
Do dondo oblonomos:

6O rad
18O


3
rad
LI procodimionlo para convorlir Ias unidados do un nguIo do grados a radianos y do radianos a
grados os muy imporlanlo, porquo frocuonlmonlo vamos a roquorir convorsionos, no soIamonlo
on malomlicas, sino lambin on olras ramas do Ia cioncia como Ia fsica o Ia qumica.

Ina cicIisla viaja a 6 m/s on una carrora. Si Ia IIanla do su bicicIola liono un dimolro do 5O cm
qu nguIo barro uno do Ios punlos sobro Ia IIanla (rospoclo do su conlro) on cada sogundo`
Sabomos quo on un sogundo Ia IIanla rocorro 6 molros.
Y quo oI dimolro do sla os do 5O cm.
Vamos a caIcuIar cunlas vuoIlas da Ia IIanla por sogundo:

Dislancia rocorrida
Iormolro

6OO cm
5O cm
12 rov/s
Grados
Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos`
Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O
Grados
Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos` Cunlo mido oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro on radianos`
Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O Ya sabomos quo oI nguIo inlorno doI lringuIo oquiIloro mido 6O
Ln una rovoIucin compIola rocorro 36O , o bion 2 radianos.
Ioro como da 12 rovoIucionos on un sogundo, oI nguIo quo barro un punlo do Ia IIanla
rospoclo do su conlro os:
12 rov/s 36O /rov 432O /s
12 rov/s 2 rad/rov 24rad/s
Ias dos Ilimas magniludos dadas son oquivaIonlos.
Cada una roprosonla Ia misma voIocidad anguIar.
Iuncionos rocprocas
siguionlos:
csc soc col
LI adjolivo 3- viono doI loclo quo podomos oslabIocor Ias siguionlos idonlidados:
sin
1
csc
cos
1
soc
lan
1
col
Ia domoslracin do oslo os inmodiala:
1) sin
1
csc

2) cos
1
soc

3) lan
1
col

Lvidonlomonlo, lambin so cumpIon:


csc
1
sin
soc
1
cos
col
1
lan
y su domoslracin os muy parocida a Ia quo so acaba do dar. -
Dojo Ia do-
moslracin como
ojorcicio on cIaso.
CIcuIos do vaIoros para nguIos nolabIos
Ios nguIos nolabIos son aquoIIos quo aparocon frocuonlomonlo on Ia rosoIucin do probIomas.
Lslos nguIos son Ios quo midon: 3O , 45 y 6O .
Iara caIcuIar Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas vamos a dibujar lringuIos roclnguIos
quo longan a oslos nguIos on uno do sus nguIos inlornos.
3O
2

3
2
Dado quo oI lringuIo os roclnguIo, y uno do Ios nguIos agudos mido 3O , oI olro dobo modir
6O .
Con oso, podomos caIcuIar Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas do oslos nguIos.
Ya caIcuIamos Ios vaIoros para 3O on Ia pgina .
Alora caIcuIamos Ios vaIoros para 6O
6O
2
2

3
Obsorva quo Ia aIlura doI cuadrado mido 2

3, porquo aI apIicar oI looroma do Iilgoras:


4
2
2
2

12

34

32
2
2

3
Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas para 6O son:
sin 6O

3
4

3
2
cos 6O

2
4

1
2
lan6O

3
2

3
csc 6O

4
2

3
3
soc 6O

4
2
2
col 6O

2
2

3
3
Iara caIcuIar Ios vaIoros corrospondionlos aI nguIo do 45 , vamos a lrazar un cuadriIloro roguIar
(un cuadrado) y vamos a considorar una do sus diagonaIos:
on Ia pgina on Ia pgina

3
on Ia pgina on Ia pgina
2

on Ia pgina on Ia pgina

3
on Ia pgina on Ia pgina on Ia pgina on Ia pgina on Ia pgina on Ia pgina
2

45
3
3
3
3
Iara caIcuIar Ia Iongilud do Ia diagonaI doI cuadrado uliIizamos oI looroma do Iilgoras:

3
2
3
2

23
2
3

2
Considoramos soIamonlo oI lringuIo quo so forma con dos do Ios Iados doI cuadrado y su diago-
naI quo corrospondo a Ia lipolonusa doI lringuIo roclnguIo:
sin 45

3
3

2
2
cos 45

3
3

2
2
lan45

3
3
1
csc 45

2
3

2
soc 45

2
3

2
col 45

3
3
1
Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias
funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos:
sin cos lan csc soc col
3O
1
2

3
2
1

3
2
2

3
3

3
45

2
2

2
2
1

2 1
6O

3
2
1
2

3
2

3
3
2

3
3
Lslos vaIoros nos sorn do gran uliIidad para rosoIvor probIomas on Io sucosivo.
csc
Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias
funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos: funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos:
csc csc
Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias
funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos:
Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias
funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos: funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos: funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos: funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos:
Con Ios vaIoros oblonidos podomos croar Ia siguionlo labIa do rosumon do Ios vaIoros do Ias
funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos: funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos:
csc csc csc csc csc csc csc csc csc
RosoIucin do lringuIos roclnguIos
Alora vamos a apIicar Ias funcionos lrigonomlricas para rosoIvor lringuIos roclnguIos.
RosuoIvo oI siguionlo lringuIo roclnguIo:
6O

Lmpozamos nolando quo podomos uliIizar Ia informacin do Ia labIa do rosumon do vaIoros


do Ias funcionos lrigonomlricas do Ios nguIos nolabIos (pgina ).
Iara caIcuIar oI vaIor do podomos apIicar Ia funcin cosono, puos osla funcin incIuyo a ,
(quo os oI vaIor quo conocomos) y aI nguIo 6O :
soc

soc 12 2
Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos:
7 ( ?-)

2

2
1
2
4 1 3

3
7 ( sin )
sin

sin 2 sin6O 2

3
2

3 cm
LI nguIo , os oI compIomonlo doI nguIo 6O , porquo Ios dos nguIos agudos do
cuaIquior lringuIo roclnguIo suman 9O .
Lnloncos, 9O 9O 6O 3O .
Y lorminamos.
RosuoIvo oI siguionlo lringuIo roclnguIo:

3
2

Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos:
33

Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos: Iara caIcuIar oI olro calolo dosconocido doI lringuIo, lonomos varios mlodos:
3333333
Lmpozamos obsorvando quo dosconocomos Ia modida do Ia lipolonusa.
ApIicamos oI looroma do Iilgoras:
2

3
2
2
2

12 4

16 4
Alora vamos a caIcuIar cada uno do Ios nguIos agudos doI lringuIo roclnguIo.
lan

2
2

3
DoI rosumon do Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas (pgina ) vomos quo 3O .
Lnloncos, dado quo: 9O , so siguo quo:
9O 3O 6O
Y lorminamos.
Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos
Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios
nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos.
roaIicon on grados soxagosimaIos y no on radianos.
CaIcuIa Ia Iongilud do cada uno do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo siguionlo:
4O
3

Do 3 cm, y 4O .
y cos podomos caIcuIar
Ios vaIoros do y rospoclivamonlo.
Iara oso, vamos a susliluir Ios vaIoros conocidos y dospojar Ia incgnila on cada caso.
Lmpozamos caIcuIando oI vaIor do :
cos

cos 3 cos4O 2.2981


Alora caIcuIamos oI vaIor do usando oI mismo procodimionlo:
sin

sin 3 sin4O 1.92836


Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos
Ia Iongilud do cada uno do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo siguionlo: Ia Iongilud do cada uno do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo siguionlo:
Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos
Ia Iongilud do cada uno do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo siguionlo:
Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos
Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios
nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos.
Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos
Ia Iongilud do cada uno do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo siguionlo: Ia Iongilud do cada uno do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo siguionlo: Ia Iongilud do cada uno do Ios calolos doI lringuIo roclnguIo siguionlo:
Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos Cuando Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas no osln on Ia labIa do rosumon, londromos
Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios
nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos.
Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios
nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos.
Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios Rocuorda anlos do lacor Ios cIcuIos quo dobos indicar on Ia caIcuIadora quo Ias modidas do Ios
nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos. nguIos quo uliIizaromos osln on grados soxagosimaIos.
roaIicon on grados soxagosimaIos y no on radianos.
LI olro nguIo agudo mido 5O , porquo Ios nguIos agudos do un lringuIo roclnguIo son
compIomonlarios.
Y lorminamos.
modidas do lodos sus nguIos.
RosuoIvo oI siguionlo lringuIo roclnguIo a parlir do Ia informacin dada:
35
4

Lmpozamos caIcuIando oI nguIo agudo dosconocido.


Dado quo Ia suma do Ios lros nguIos inlornos os 18O y uno do oIIos os un nguIo roclo,
lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 os iguaI a 9O .
Lnloncos, si os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos:
35 9O 9O 35 55
cas cos y sin :
cos

cos 4 cos35 3.2766


Alora caIcuIamos oI vaIor do usando oI mismo procodimionlo:
sin

sin 4 sin35 2.2943


Y lorminamos.
AIgunas vocos no vamos a lonor oI vaIor do aIgn nguIo agudo doI lringuIo roclnguIo y adoms,
no oslar on Ia labIa do rosumon (pgina ).
Ln osos casos londromos quo apIicar Ias funcionos lrigonomlricas invorsas.

Iuncionos lrigonomlricas invorsas


- ? - 7 -
?
Ias funcionos lrigonomlricas son:
Arcosono: arcsin
Arcocosono: arccos
Dado quo Ia suma do Ios lros nguIos inlornos os 18O
lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35
4 cos
os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos:
lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35
os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos:

Dado quo Ia suma do Ios lros nguIos inlornos os 18O


lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35
4 cos
os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos:
lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35 lonomos quo Ia suma doI nguIo dosconocido ms 35
os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos: os Ia modida doI nguIo dosconocido lonomos:

Arcolangonlo: arclan
Si nosolros conocomos quo oI sono do 3O O.5, cuando apIicamos oslo vaIor (O.5) a Ia funcin
sono invorso nos dovuoIvo 3O .
Ls docir, una funcin invorsa conlosla a Ia progunla: 7 - 7
- a? ?
Nosolros susliluimos oI vaIor on Ia funcin lrigonomlrica y nos dovuoIvo oI vaIor doI nguIo .
RosuoIvo oI siguionlo lringuIo roclnguIo:

Ln oslo caso soIamonlo conocomos uno do Ios nguIos doI lringuIo: oI nguIo roclo.
Iodomos ompozar caIcuIando Ia lipolonusa doI lringuIo roclnguIo apIicando oI looroma
do Iilgoras:

2
2

2
2
6 2

12 2 6 2

12 2

16
4
Toniondo Ias Iongiludos do Ios Iados doI lringuIo, podomos caIcuIar cuaIquiora do Ios
vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas doI nguIo :
sin

2
4
cos

2
4
lan

2
Alora, para caIcuIar oI nguIo podomos apIicar una funcin lrigonomlrica invorsa.
7 ( arcsin )
arcsin arcsinsin arcsin

2
4
15
7 ( arccos )
arccos arccoscos arccos

2
4
15
::
oniondo Ias Iongiludos do Ios Iados doI lringuIo, podomos caIcuIar cuaIquiora do Ios

6 2

: ::
oniondo Ias Iongiludos do Ios Iados doI lringuIo, podomos caIcuIar cuaIquiora do Ios

6 222222 222

7 ( arclan )
arcsin arclanlan arclan

2
15
LI olro nguIo agudo doI lringuIo roclnguIo dobo modir: 9O 15 75 .
Ina inlorprolacin goomlrica do Ias funcionos sin y cos quo nos sorvir para rosoIvor aIgunos
probIomas os Ia siguionlo.
Considora una circunforoncia unilaria, y on sla lraza un radio, como so muoslra on Ia siguionlo
1 1
1
cos

Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI-
lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa
doI lringuIo roclnguIo mido 1, onloncos,
sin


1
y lambin, cos


1
y lambin, cos
Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI- Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI-
lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa
y lambin, cos y lambin, cos
Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI- Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI- Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI- Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI- Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI-
lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa
Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI-
lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa
Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI- Obsorva quo Ias funcionos lrigonomlricas osln roprosonladas por sogmonlos do rocla quo rosuI-
lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa lan do Ias proyoccionos, lorizonlaI para oI cosono y vorlicaI para oI sono, porquo si Ia lipolonusa
y lambin, cos y lambin, cos y lambin, cos y lambin, cos y lambin, cos
I. Trig. para nguIos do cuaIquior magnilud
Alora vamos a uliIizar Ia ciruncforoncia unilaria para doscubrir aIgunas propiodados do Ias fun-
cionos lrigonomlricas.
Lmpozamos con Ias funcionos sin y cos .
AI variar oI vaIor doI nguIo oI radio sobro Ia circunforoncia unilaria va girando dosdo O lasla
36O y para vaIoros mayoros Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas so vuoIvon a ropolir.
1
1
Rocuorda quo Ia proyoccin lorizonlaI doI radio os iguaI aI
vaIor do Ia funcin cosono y quo Ia proyoccin vorlicaI doI
radio os iguaI aI vaIor do Ia funcin sono.
Obsorva quo cuando O O rad, Ia funcin cosono liono
una proyoccin lorizonlaI do Iongilud iguaI aI radio. Ls
docir, cosO 1.
Conformo Ios vaIoros do van crociondo, Ios vaIoros do
Ia funcin cos van docrociondo, lasla IIogar aI vaIor coro
cuando
9O /2 rad.
Iara nguIos mayoros a 9O Ias proyoccionos lorizonlaIos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos van cro-
ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor 1 cuando 18O rad.
Cuando robasa Ios 18O , Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos),
lasla IIogar aI vaIor O cuando 27O 3/2 rad.
IinaImonlo, cuando oI nguIo robasa Ios 27O , Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos
crocionlos, lasla quo aIcanza oI mximo vaIor a Ios 36O 2rad, y Ios vaIoros so vuoIvon a ropolir
do nuovo.
Ina discusin simiIar corrospondo a Ia funcin sono.
Cuando O , Ia proyoccin vorlicaI doI radio os un punlo, por oso, sinO O.
Conformo oI nguIo va crociondo, Ias proyoccionos vorlicaIos lambin crocon, y son posilivas,
IIogando a un mximo cuando 9O . Lnloncos, sin 1, siondo 9O /2 rad.
AI soguir crociondo 9O , Ios vaIoros do Ia funcin sono van docrociondo, poro siguon siondo
posilivos, lasla quo aIcanza un vaIor do 18O , porquo on oso punlo Ia proyoccin vorlicaI doI
radio do nuovo os un punlo aI iguaI quo aI inicio y lonomos: sin18O O.
Cuando robasa Ios 18O , Ios proyoccionos vorlicaIos doI radio quodan por dobajo doI ojo lori-
zonlaI y por oso son nogalivas. Ios vaIoros do Ia funcin sono van crociondo nogalivamonlo lasla
aIcanzar oI vaIor 1 para un nguIo 27O .
Iara nguIos onlro 27O y 36O Ios vaIoros do Ia funcin sono van docrociondo on vaIor absoIulo,
poro siondo nogalivos y IIogando a coro cuando 36O .
Todo oslo cicIo so ropilo do nuovo si lacomos crocor an ms oI nguIo . Ior oso, gonoraImonlo
nos quodamos con oI osludio do Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlicas uliIizando soIamonlo
oI inlorvaIo O 36O , puos para vaIoros mayoros do podomos imaginarnos quo giramos
varias vocos (cuanlas vocos soa nocosario) para quo coincida con un nguIo on oI inlorvaIo iniciaI
(O 36O ) y oblonor Ios vaIoros do Ias funcionos do aqu.
Ln olras paIabras, Ios vaIoros do Ias funcionos lrigonomlricas so van ropiliondo cada 36O . Ior
oso docimos quo Ias funcionos lrigonomlricas son poridicas.
Ias proyoccionos lorizonlaIos Ias proyoccionos lorizonlaIos Ias proyoccionos lorizonlaIos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
, Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos
2
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
Ias proyoccionos lorizonlaIos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor
, Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos), , Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos),
/2 /2 rad. rad. rad.
, Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos
rad.
, Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos , Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos
crocionlos, lasla quo aIcanza oI mximo vaIor a Ios 36O
Ias proyoccionos lorizonlaIos Ias proyoccionos lorizonlaIos Ias proyoccionos lorizonlaIos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
, Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos
2
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
Ias proyoccionos lorizonlaIos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
Ias proyoccionos lorizonlaIos
doI radio so van aI Iado nogalivo, puos no caon sobro oI Iado
Ias proyoccionos lorizonlaIos
ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor
iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos iniciaI doI nguIo, y Ios vaIoros do Ia funcin cos
ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor
, Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos), , Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos),
ciondo, poro con vaIoros nogalivos, lasla IIogar a lomar oI vaIor
, Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos),
/2 /2 /2
, Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos), , Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos), , Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos),
rad. rad.
, Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos),
/2 rad. rad. rad. rad. rad. rad.
, Ios vaIoros do Ia funcin cosono vuoIvon a docrocor (siondo nogalivos),
rad. rad. rad. rad. rad.
, Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos , Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos
rad. rad.
, Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos , Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos , Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos
crocionlos, lasla quo aIcanza oI mximo vaIor a Ios 36O
, Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos , Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos , Ia funcin cosono vuoIvo a lomar vaIoros posilivos

Iuncin poridica
- 3- -
- - - - -

Ioriodo do una funcin poridica


- - 3 -
- - -
Obsorva quo por Ia simolra so cumpIo:
cos cos
1
1
sin sin
1
1
Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo
nogalivo a favor do Ias manociIIas.
Si cambiamos oI vaIor do por , oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias
proyoccionos lorizonlaIos do radios con incIinacionos o son iguaIos.
Obsorva quo on Ios lringuIos roclnguIos oquivaIonlos:

Ios nguIos y son compIomonlarios.


Io nico quo lomos loclo os cambiar Ia posicin doI lringuIo para oblonor oI do Ia izquiorda a
parlir doI lringuIo do Ia dorocla.
Obsorva quo sin cos , porquo:
sin

y cos

Tambin so cumpIo: soc csc , porquo:


soc

y csc

, oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias


o
Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo
, oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias

, oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias


o
Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo Rocuorda quo oI nguIo posilivo gira on conlra do Ias manociIIas doI roIoj, mionlras quo oI nguIo
, oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias , oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias , oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias , oblonomos oI mismo vaIor do Ia funcin. Ls docir, Ias
col , porquo:
lan

y col

Alora obsorva Ios nombros do Ias funcionos roIacionadas como so la indicado:


- -
Sono (sin ) Cosono (cos )
Socanlo (soc ) Cosocanlo (csc )
Tangonlo (lan ) Colangonlo (col )
Y aI rocordar quo Ios nguIos y son compIomonlarios, puodos imaginar do dndo viono oI
do Ias cofuncionos.

Cofuncin
- - 7 - - 7
9O
O 9O
Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma:

Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados:
sin cos9O
cos sin9O
soc csc9O
csc soc9O
lan col9O
col lan9O
Ln paIabras, cuaIquior funcin do os iguaI a Ia cofuncin doI compIomonlo do .
lrazamos soIamonlo un

sin
O

2
3
2
2
O.5
1.O
Conformo vamos aumonlando oI vaIor doI nguIo , vamos rocorriondo oI punlo sobro oI ojo
. AI considorar varios punlos podomos oblonor una idoa
AI rocordar quo Ia funcin os poridica, podomos oxlondorIa on ambas diroccionos ropiliondo Ia
forma do Ia funcin lanlas vocos como so roquiora.
Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma:
os iguaI a Ia cofuncin doI compIomonlo do
Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma:
Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados:
csc csc
9O 9O
Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma:
os iguaI a Ia cofuncin doI compIomonlo do
Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma: Lslo rosuIlado so oslabIoco como un looroma:
Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados: Ias funcionos lrigonomlricas lionon Ias siguionlos propiodados:
csc csc csc csc csc csc csc csc

9O 9O 9O 9O 9O 9O 9O

sin9O como so muoslra

cos
sin cos
O

2
3
2
2
O.5
1.O
basla obsorvar doI lringuIo roclnguIo quo usamos
lan

sin
cos
Ls docir, si dividimos oI vaIor do sin onlro oI vaIor do cos oblonomos oI vaIor do lan .
Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan lambin y
lan O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin O.
Cuando Ios vaIoros do Ia funcin cos so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin /cos crocon
cada voz ms, y cuando cos
do Ia funcin lan

lan
sin cos
lan
O

2
3
2
2
1
2
3
ropiliondo cada rad.
osl compuosla do muclas ramas idnlicas. Dado quo no os posibIo dibujar Ia
Ls docir, si dividimos oI vaIor do sin
Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin
O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin
van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan
O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin
Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin
O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin
so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin
Ls docir, si dividimos oI vaIor do sin
Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin
O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin

O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin
van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan Cuando Ios vaIoros do Ia funcin sin van acorcndoso a coro, Ios vaIoros do lan
so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin
O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin O oxaclamonlo on Ios mismos punlos para Ios cuaIos sin
so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin so acorcan a coro, Ios vaIoros doI cocionlo sin
cos O, os docir, on lodos Ios mIlipIos imparos do /2 radianos.

You might also like