Professional Documents
Culture Documents
tcspfuHacayr,fhtESpfusefap&r,f
Website : www.shwehinthar.com
www.shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
t*r[my@dw? tbd"Zr[m&|*kk
wGJzufa&Tusifomoemydkif
a&T[oFmod&DrEpHausmif;q&mawmfbk&m;MuD;\oabmxm;tjrif
a&Tyg&rDawm& t&Siq
f Em"duxHrS ]pmrlrsm;udk Munfh
I xifjrifcsuf a&;om;ay;yg&ef} [k awmif;qdk
vmojzifh ay;ydv
Yk maom pmrlrsm;udk tzefzef Munfh u
I m rdrjd riforQ a&;om;vdu
k yf gonf/
pmrlrsm;rSm tar;tajzrsm; jzpfaeonfukd awGU&ygonf/ tar;tajzaygif; (13)ck &Syd gonf/ t&Sif
qEm"duESiahf wGUqHjk cif; u@rSm ar;cGe;f rsm;uyif ae&mrsm;rsm; ,lxm;ojzifh tar;tajzodyYk if xnfo
h iG ;f vdu
k f
ygonf/
t&Siq
f Em"duu xdx
k akd r;cGe;f udk ajzqd&k m ar;cGe;f \ y"metajzESihf ES;D EG,q
f ufpyfonfh taMumif;
t&m? tcsut
f vufrsm;udk tzufzufrS tjynft
h pHk yg0ifap tm*r? obm0,kwt
d zHzk kH usr;f *eftpHw
k EYkd iS hf
n
d tcdik t
f rma&;om;ajzqdx
k m;onfukd awGU&ygonf/
erlemjy&ygvQif ,aeY Ak'b
mom jrefrmvlrsK;d vlMu;D vli,f t&G,rf a&G; uav;oli,frsm;ygrusef
]ZdeH - ig;rmef atmifjrif bk&m;&Siu
f }kd ponfjzifh &Gwq
f akd eMuaomfvnf; rmef ig;yg;udk a&wGujf yprf;ygqdv
k Qif
a&wGujf yEdik o
f l tawmf&mS ;rnfxifygonf/ onfx
h uf wpfqifw
h ;kd jy;D rmefwpfyg;pD\t"dym ,fukd ar;vdu
k v
f Qiaf wmh
trSet
f uef ajzEdik o
f rl &So
d avmuf jzpfrnfxifygonf/
ae&mrSm t&Siq
f Em"duu ar;cGe;f \ y"metajz jzpfaom rm&fig;yg;udk a&wGujf yjy;D aemuf qufpyf
ES;D EG,af eonfh t"dym ,frsm;udk ]bmhaMumifh 'gudk rm&f [kac:&onf? olu b,fvdk ESyd pf ufwwfonf? b,foal wGukd
ESyd pf ufwwfonf? bk&m;&Siu
f ,
kd af wmfjrwfMu;D udak omfrS tvGwrf ay; y&deAd m ef0ifpH cgeD;txd ESyd pf ufwwfonf}
ponfjzifh rm&fig;yg;ESiphf yf odp&mrSeo
f rQ wpfpeG ;f wpfprQ ruse&f atmif xkwaf zmfajzqdk xm;onfukd awG&Y
ygonf/
&nfp;l ukov
kd f ar;cGe;f rSm vlwikd ;f ESihf ruif;Edik ?f uif; r&? aeYpOfaeYwikd ;f jyKvyk af e&aom ukov
kd rf sK;d
jzpfojzifh xdu
k o
k v
dk u
f kd pepfwus rSerf eS u
f efuef vkyw
f wfzYkd vkyd gonf/ wcsKUd yHrk usyef;rus jzpfuwwfqef;
vkyo
f nf? wcsKUd tukov
kd t
f vkyaf wGukd ukov
kd x
f ifvkyo
f nf? xdt
k vkyaf wGonf wpfpkH wpf&mtusK;d r&?
aiGuek v
f yl ef;rQ jzpfrHk u tyg,foYkd usa&muf wwfyu
kH kd edygwfawmfvm oufaotaxmuftxm; pHv
k ifpmG jzifh
tus,w
f 0ifh ajzqdx
k m;onfrmS vGepf mG rSwzf ,
G af umif;vSojzifh zwfyg? rSwyf g? vdu
k ef musio
hf ;kH yg[k wdu
k w
f eG ;f vdk
ygonf/
oufowfvw
G Ef iS hf ukov
kd pf w
d f jyemrSmvnf; ,aeYacwfpm; vltawmfrsm;rsm; pdw0f ifpm; usio
hf ;kH
aeaom jyem jzpfaeygonf/ jiif;rqH;k Edik af om jyemvnf; jzpfaeygonf/ 'gudk t&Siq
f Em"duu
bk&m;&Si\
f tqH;k tjzwfukd pHv
k ifpmG azmfjy&Si;f vif; tjiif;udk &yfapxm;ygonf/
odaYk omf oufowfvw
G u
f kd ckw;kH vky
f bmoma&;pnf; k;H odr;f oGi;f rIrsm;udyk if wuf<upGm vIy&f mS ;
jyKvyk af eonfukd awGU &ojzifh 'Dtajzrsm;udk aocsmpGm zwfrw
S v
f u
kd ef m usio
hf ;kH xdpk nf;k;H rIvw
G u
f if;atmif
a&SmifuiG ;f &ef jzpfygonf/
useaf r;cGe;f wd\
Yk tajzrsm;rSmvnf; enf;wlyif jzpf ojzifh if;wdu
Yk kd tus,rf a&;awmhbJ zwfjzpfatmif
zwfjy;D vdu
k ef musio
hf ;kH yg[k wdu
k w
f eG ;f ygonf/
t&Siq
f Em"duESihf awGUqHjk cif; u@ESiw
hf uG pmtkyyf g tar;tajztm;vH;k udk pk;Hk twdck sK;H ajymvdk
onfrmS ,ck t&Sif qEm"du\ pmtkyrf sK;d rSm awGU&? jrif&? zwf&cJaom pmtkyrf sK;d jzpfojzifh ,ckvuf&b
dS 0\
at;csr;f om,mrI? b0\ukeq
f ;kH &m edAm ef&onfh b0txd oHo&mwpfavQmufv;kH at;csr;f om,m rIukd
vdv
k m;olwikd ;f pmtkyf vuf0,fyikd q
f ikd f &&Sx
d m;apum tjrrJ jywf zwfaI vhvm usio
hf ;kH yg[k wdu
k w
f eG ;f vdu
k f
ygonf/
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
zwfjyD;rSwfyg
wpfaeY tifwmAsL;*sme,f wm0efct
H ,f'w
D mu uRef awmfu
h kd ]t&Siq
f Em"duu 'DpmrltwGuf trSm
a&;ay;ygvdYk q&mhukd trde&Yf v
dS u
kd yf gw,f} vkadY jymjy;D pmrlzikd w
f pfcu
k kd ay;ygw,f/ trSmpmudk tjrefq;kH vdck sif
ygw,fvv
Ykd nf; olu xyfwvJvJ ajymygw,f/ pmrlukd zwfzt
Ykd csed af wmif oluay;csiyf kH ray:ygbl;/
t&Siq
f Em"duudk rawGUqH?k rzl;arQm&f wmMumvSjy?D zl; awGUcsiaf ewke;f aemufxw
k rf nfh pmtkyt
f wGuf
trSma&;cdik ;f vdu
k w
f ,fqakd wmh t&Siq
f Em"duudk zl;awGUvdu
k &f ovdyk J 0rf; omrdygw,f/
t&Siq
f Em"duudk zl;awGcY sio
f al wG trsm;Mu;D ? t&Sif qEm"dueJY aqG;aEG;csio
f al wGvnf; trsm;Mu;D ?
t&Siq
f Em"du&JU w&m;udk emcsiMf uolawGvnf; trsm;Mu;D ? t&Siq
f Em"du&JU pmtkyrf sm;udk zwfaI eMuolawGvnf;
trsm;Mu;D ? 'DtaMumif; awGukd awG;&if; pdr;f vJv
h u
hJ efa&jyifukd jzefrY ;kd jy;D yGiahf ewJh jzLvGvG MumyGiw
hf pfyiG u
hf kd
jrifa,mifaeygw,f/
]Mumonf a&udk wefqmqifjcif;iSmjzpf\} wJ?h tvGef ESpv
f zkd ,
G f aumif;wJph um;/ a&jyifukd Mumu
vSyoGm;apw,f? oif;ysUH ysUH &eHeY YJ a&ay: jzefrY ;kd &if; yGiahf ewJh Mumu a&uefukd wifw
h ,fatmif zefw;D w,f?
Mum&JU ta&miftaoG;aMumifv
h nf; uefu csr;f ajrUMunfE;l zG,jf zpfapw,f/
vlaY vmu vlt
Y odik ;f t0dik ;f rSm Pfynm&Sw
d ?hJ tusihf oDvaumif;&Sw
d hJ ol[m olyY wf0ef;usiu
f vlawGukd
jird ;f at;csr;f ajrah pEdik w
f ,f/ tusn;f wef tkyq
f ;kd wJh vlrt
I ed|mkaH wGukd z,f&mS ;jy;D ? |mkaH wGeYJ vSywifw
h ,f
apEdik w
f ,f? rdr0d ef;usif udk csr;f ajrUatmif? wifw
h ,fatmif zefw;D wwfwhJ tJ'yD nm&Sd olawmfaumif;udk ]Mum}eJY
ckid ;f EIid ;f wwfMuw,f/
Mum;zl;w,f? ]ab;&ef[o
l rQ[m ynmr&Sw
d hJ rdu
k w
f o
hJ l aMumifh jzpfvmwmwJ?h ynm&Sad Mumifh rjzpfb;l ?
jzpfay:vmwJh rjird ;f at;jcif; rSeo
f rQ[m vlru
kd af Mumifh jzpf&w,f? ynm&Sad Mumifh rjzpfb;l /}
]Oyrmajym&&if ....wJ?h usLk;d awGeYJ rd;k xm;wJt
h rd ?f jrufopf&u
G af wGerYJ ;kd xm;wJt
h rd af wGu avmifwrhJ ;D [m
tifrwef aumif;aumif;rGerf eG f aqmufxm;wJh tdrMf u;D tdraf umif;awGukd ul;pufavmifuRr;f ovdyk ?J ab;&ef
[lorQ[m vlru
kd af Mumifjh zpf w,f? ynm&Sad Mumifh rjzpfb;l .... wJ/h rjird ;f at; rjird ;f ouf rIawG? ylaqG;&?
pdwq
f if;&J&wmawG[mvnf; vlru
kd af Mumifjh zpf&w,f? ynm&Sad Mumifh rjzpfb;l .... wJ/h (A[k"mwkuokw?f
Oy&dyPmo/)
]Mum}[m a&uefrmS &Sad ewJt
h wGuf uefrmS bmrSxcd u
kd f rIr&Sb
d ;l ? 0ef;usi[
f m ]Mum} aMumifh bmrS
rESpv
f zkd ,
G &f mawG? rESpo
f ufz,
G &f mawGrjzpfb;l / ynm&Sw
d ?hJ tusio
hf v
D &Sw
d o
hJ [
l mvnf; ol0Y ef;usiu
f kd rESpo
f uf
zG,&f mawGeYJ xdcu
kd af prI bmrS r&Sb
d ;l /
t&Siq
f Em"du &Sad erI? t&Siq
f Em"du&JU tusiphf &P? t&Siq
f Em"du&JU ta[mtajymawGu 0ef;usiu
f kd
wifw
h ,fap ygvdrrhf ,f/ jird ;f at;ajyvGicf sr;f ajrah pygvdrrhf ,f/ t&Siq
f Em"du&JU pmayawG[mvnf; rodru
kd rf jJ cif;
awGukd z,fjy;D todynmvif;a&mifukd jzpfapygvdrrhf ,f/
tckpmtky[
f m vlawGrmS jzpfwwfwhJ t,lv?GJ txift jrifv?JG r[kww
f mawGukd pGaJ ejcif;awGukd z,f&mS ;jy;D ?
ayghyg;vGwfvyf&J&ifhwJh pdwfxm;awGjzpfatmif zefwD;EdkifwJh t,ltqtjrif tawG;awGudk azmfjyxm;wm
jzpfwt
hJ wGuf zwfjzpfatmifzwfjy;D ? rSwjf zpfatmif rSwyf gvdYk rSmcsiyf gw,f/
eEmode;f ZH
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
trSmpmr[kwfaomaus;Zl;wifvTm
q&mawmf t&Siq
f Em"duESihf pwif oduRr;f &onfrmS tifwmAsL;*sme,frS twdik yf ifct
H ,f'w
D m udo
k uf\
aus;Zl; aMumifjh zpfygonf/ wpfaeYwiG f udo
k ufrS q&mawmfEiS hf awGUqHk ar;jref;xm;aom pmrl vmyd&Yk if; *sme,fwiG f
"ra&;&m tar; tajzu@wpf&yfxnfo
h iG ;f &ef uReaf wmfEiS w
hf ikd yf ifcMhJ uygonf/
*sme,fwGif "ra&;&m tar;tajzrsm; xnfhoGif;jcif; jzifh bmoma&;udk oD;oefYavhvm&ef
tcsed rf ay;Edik af om vl wef;pm;aygif;pHt
k wGuf *sme,fzwf&if; jrwfA'k \
a'oemawmf rsm;ESihf tuRr;f w0if
jzpf&mrS trsK;d bmomomoemudk cspjf rwf Ed;k vdpk w
d ?f xde;f odr;f apmifah &Smufvpkd w
d rf sm;? xdrk w
S pfqifh &Siaf wmf
jrwfA'k \
tqH;k trESit
hf nD aexdik u
f siMhf uv
H pkd w
d rf sm; &&Sv
d m rnf[k ,HMk unfcMhJ uygonf/ xdaYk Mumifh q&mawmfukd
avQmufxm;&m q&mawmfrS vufcHcJhojzifh tifwmAsL;*sme,fodkY te,fe,f t&yf&yfrS ar;jref;vmaom
"ra&;&mjyemrsm;udk q&mawmf rS ajzMum;ay;cJo
h nfrmS ,ckqv
kd Qif pmtkyw
f pftyk yf if xkwaf 0 Ekid o
f nftxd
c&D;a&mufcyhJ gonf/ axmufco
H rl sm;? uefu
Y u
G o
f l rsm;jzifh vIyv
f yI &f &G jG zpfomG ;aom tar;tajzrsm;vnf;&Syd gonf/
rnfodkYyifqdkap tifwmAsL;*sme,frS q&mawmf\ pmrlrsm;udk apmifhqkdif;zwfIaom y&dowfum;
tcdik t
f rmyif &Sad ejyD jzpfonft
h wGuf uReaf wmfwt
Ykd aejzifh pDpOfwifquf&usK;d eyfonf[k yDwjd zpfc&hJ ygonf/
uJo
h Ykd jzpfajrmufc&hJ mwGif ulnyD yhH ;kd ay;olrsm;\ aus;Zl;udv
k nf; arhxm;r&yg/ oxH?k a&Tyg&rD
awm&wGif wpfyg;wnf; {upm&D awm&aqmufwnfaeaom q&mawmfxH ar; cGe;f rsm; ay;ydaYk y;&efEiS hf tajzrsm;
jyefvnf&,l&ef ulnaD y;aom Adv
k rf LS ;rsK;d OD;ESihf xkwaf 0ol OD;pHa&Twt
Ykd m; txl;aus;Zl;wif&dS aMumif; ae&mrS
a&;om;tyfygonf/
trSepf ifppf pmonf trSmpmr[kwb
f J tifwmAsL; *sme,fwiG f pmrlrsm; a&;om;cs;D jri ahf y;aom
q&mawmft&Sif qEm"dutm; aus;Zl;wif 0rf;ajrmufygaMumif; avQmufxm; onfh pmvTmom jzpfygaMumif;
..../
rma*s
t,f'w
D mcsKyf
tifwmAsL;*sme,f
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
t&SifqEm"duESifUawGYqHkjcif;
,aeYacwf a&;om;xkwaf 0vsu&f adS om pmayrsm;wGif bmoma&;qdik &f m "rpmayrsm;udk pmzwforl sm;
ydrk pkd w
d 0f ifwpm; avhvmzwfv
I monfukd awGU&S&d onf/ "rpmayrsm;udk ,if;odv
Yk t
l rsm; pdw0f ifwpm; avhvm
zwfv
I mMujcif;rSm jrwfpmG bk&m;&Si\
f tqH;k trw&m;awmfrsm;udk jyefvnfa&;om;ol &[ef;oHCmawmfrsm;ESihf
vly*k Kd vrf sm;uw&m;awmfvm ygVdpmayrsm;udk trsm;em;vnfatmif jrefrmpum;ajyjzifh a&;om; vmMujcif;
onfvnf; taMumif;wpf&yftjzpfyg0ifonf/
bk&m;&Si\
f tqH;k trrsm;udk bmoma&;qdik &f m "rpm ay avhvmolrsm; em;vnfv,
G af tmif &Si;f vif;
a[majym a&;om;vsu&f o
dS nfh q&mawmfrsm;teuf a&Tyg&rDawm&q&mawmf t&Siq
f Em"duonf xif&mS ;aom
q&mawmfwpfyg;jzpfonf/
q&mawmfukd 1968 ckEpS ?f Zefe0g&Dv(9)&uf? t*FgaeY wGif a&eHacsmif;jrKd U? olaX;uke;f &yfuu
G f crnf;awmf
OD;pde0f if;? r,fawmf a':ode;f ode;f wdrYk S zGm;jrifco
hJ nf/ q&mawmf\ vl trnfrmS armifaZmfoed ;f jzpfjy;D 1984
ckEpS ?f q,fwef;pmar;yGu
J kd a&eHacsmif;jrKd U? txu(1)rS ajcmufbmom *kPx
f ;l ? jrefrm wpfEikd if v
H ;kH 'kw,
d jzifh
atmifjrifco
hJ nf/ ausmif;om;b0 &Spw
f ef;? ud;k wef;? q,fwef;rsm;wGif oH;k ESpq
f ufwu
kd f oH;k xyfurG ;f vl&nfcRef
tjzpf a&G;cs,cf cH &hJ onf/
q,fwef;atmifjrifjy;D aemuf tr&yl&jrKd U? r[m*EmHk ausmif;wdu
k f omoemhabmifoYkd 0ifa&mufco
hJ nf/
bGUJ trnfrmS &Siq
f Em"dujzpfonf/ xdak usmif;wdu
k f y&d,wpd mayrsm; avhvmqnf;yl;cJjh y;D 1992 ckEpS w
f iG f
yxrausmb
f UJG ESihf 1995 ckEpS w
f iG f "rmp&d,bGYJ &&Scd o
hJ nf/
,cktcg oxHjk rKd U? auvmoawmif? a&Tyg&rDawm& ausmif; wpfyg;wnf; {upm&D awm&aqmufwnf
y&d,wf? y#dywftvkyf MuKd ;pm;tm;xkwv
f su&f o
dS nf/ ,if;odYk pdw0f if pm;zG,af umif;aom xl;jcm;aom yg&rD&iS f
q&mawmf t&Siq
f Em"du\ b0jzpfpOfrsm;udk q&mawmfxH ar;jref;avQmufxm;cJyh gonf/
]t&Sib
f &k m;omoemhabmif 0ifa&muf&jcif;&JU &nf&,
G cf suef YJ r0ifa&mufr?D 0ifa&mufjy;D pdwt
f ajctae
awGukd trde&Yf ydS gbk&m;}
]'Dar;cGe;f awGukd jrwfr*Fvmpmapmifu ar;vdYk OD;Zif; ajzcJzh ;l ygw,f/ OD;Zif;&JU ]]ud,
k phf w
d u
f ,
kd pf pf}} pmtkyef YJ
]raocif bmvkyMf urvJ} pmtkyaf wGrmS vnf; jyefxnfah y;xm;ygw,f/ tJ'D pmtkyaf wGrmS yJ jyef&mS zwfMunfyh g
awmhaemf}
]omoemhabmifukd tjy;D 0ifa&mufzYkd qH;k jzwfxm;yg&uf eJY q,fwef;rSm ajcmufbmom*kPx
f ;l &atmif
ajzqdjk zpfcyhJ akH v; ausmif;om;vli,fawG twk,El ikd af tmif rdeMYf um;apcsiyf gw,f bk&m;}
]b,ftvkyfudkyJ vkyfvkyf? udk,fvuf&SdvkyfaewJh tvkyfudk taumif;qHk;t&nftaoG; jzpfatmif
vkycf siw
f m OD;Zif;&JUyifupkd w
d "f mwfyg/ 'Dpw
d "f mwfukd b,fvrkd S azsmufzsuyf pfv&Ykd rSm r[kwyf gbl;/
ud;k wef;ESppf ydik ;f uwnf;u &moufyefouFe;f 0wfzYkd tcdik t
f rmqH;k jzwfxm;jy;D om;yg/ rdb pdwcf sr;f om
atmif? rdb qEjznfw
h t
hJ aeeJY q,fwef;ajzay;cJw
h myg/ ud,
k t
hf wGuf q,f wef;ajzwm r[kwyf gbl;/ rdbtwGuf
q,fwef;ajzwmyg/ q,fwef;atmifjy;D rS ouFe;f 0wfciG jhf yKr,fvYkd qdx
k m;wmud;k /
ouFef;tjyD;0wfzdkY qHk;jzwfxm;jyD;om;qdkawmh q&m0efjzpfatmif? tif*sifeD,mjzpfatmifqdkwJh
&nf&,
G cf suf vH;k 0r&Syd gbl;/ ud,
k af jzwJph mar;yGu
J kd taumif;qH;k jzpfatmif ajzr,fqw
kd hJ &nf&,
G cf suf oefo
Y efaY v;yJ
&Syd gw,f/ rdbudk vl0wfaMumifb0eJY aemufq;kH aus;Zl;qyfwm taumif;qH;k atmifjrifreI YJ aus;Zl;qyf r,fqw
kd hJ
pdwx
f m;yJ &Syd gw,f/
q,fwef;rSm bmompHk*kPfxl;xGufjyD; trSwfawG trsm;MuD;&vdkYvnf; udk,fhb0twGuf bmrS
toH;k r0ifawmhb;l qdw
k m MuKd ox
d m;jy;D om;ygyJ/ 'gayrJh toH;k 0ifwm? toH;k r0ifwmu ud,
k ef YJ rqdik b
f ;l ? ud,
k f
rvGrJ aoGvyk &f r,fh tvkyw
f pfcu
k kd t aumif;qH;k jzpfatmif vkyzf o
Ykd m ud,
k ef q
YJ ikd w
f ,fvYkd cH,x
l m;awmh pmar;yGrJ mS
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
xdyq
f ;kH uae xl;xl;cRecf Ref atmifjrifatmif MuKd ;pm; csiw
f phJ w
d u
f wpfjym;om;rS avsmrh oGm;cJyh gbl;/
tusKd ;aumif;aumif;vdck siw
f phJ w
d ef YJ MuKd ;pm;cJw
h mr[kwf ygbl;/ taMumif;aumif;aumif; vkycf siw
f phJ w
d ef YJ
MuKd ;pm;cJw
h m yg/
atmifpm&if;xGujf y;D vdo
Yk uFe;f 0wfawmhr,fvyk af wmh &if;ES;D olawGu ajymMuw,f/ ]ouFe;f 0wfr,fh
twlwl bmjzpfvYkd ajcmufbmom*kPx
f ;l xGuaf tmif ajzaeao;vJ? ESajrmp&mMu;D } wJ/h ]wdo
Yk m bke;f Mu;D 0wfzYkd
qH;k jzwfxm;&if at;at;aq;aq; aejy;D atmifakH vmufyJ ajzr,f} wJ/h
olwdkY ESajrmwmu ajcmufbmom*kPfxl;udk ESajrmwmyg/ ajcmufbmom*kPfxl; xGufatmifom
rMuKd ;pm;cJ&h if OD;Zif;ESajrmwmu ajcmufbmom*kPx
f ;l xGuEf ikd af vmufwhJ Pf ynmeJY 0D&,
d "mwfukd ESajrmwmyg/
ud,
k
hf Pf? ud,
k 0hf &D ,
d udk tpGr;f ukef xkwo
f ;kH cJjh y;D jyrD Ykd OD;Zif;uawmh ajcmufbmom*kPx
f ;l udk rESajrmygbl;/
e*du
k wnf;u ajcmufbmom*kPx
f ;l udk ud,
k b
hf 0twGuf toH;k cszYkd ]vdck sipf w
d }f eJY &,lcw
hJ mrS r[kwb
f /J
toH;k cszYkd vH;k 0 r&nf&,
G cf ahJ yr,fh wu,fv
h ufawGb
Y 0 rSmawmh twdik ;f twmwpfct
k xd toH;k uschJ
ygw,f/
]&&Sjd y;D ajcmufbmom*kPx
f ;l eJY &&Sv
d mr,fh q&m0ef b0udk pGev
Yf w
T Ef ikd jf cif;} qdw
k hJ (vltrsm;owfrw
S w
f )hJ
*kPyf 'k f aMumifh OD;Zif;&JU w&m;"r jzefjY zL;wJt
h vky?f bmoma&; tod Pf a0iSwhJ tvkyf xda&mufatmifjrif
vmcJyh gw,f/ Mu;D Mu;D us,u
f s,f ajym&&ifawmh OD;Zif;&JU omoemjyKvyk if ef;rSm oG,0f u
kd af omtm;jzifh taxmuf
tul aumif;aumif;&cJyh gw,f/
bk&m;tavmif; r[mZeurif;om;[m rPdarcvmewforD; vmu,fvrd rhf ,fqw
kd hJ arQmv
f ifch suef YJ
ork'& mxJrmS vufypfu;l aewmr[kwaf yr,fh aemufq;kH awmh rPdarcvm&JU &ifciG rf mS aEG;axG;pGm arS;pufciG hf
&cJw
h ,fr[kwv
f m;/ MuKd ;pm;tm;xkwrf &I UJ &v'f[m b,fawmhrS tcsn;f ES;D rjzpfygbl;/
'gaMumifh vli,fawGukd ajymcsiw
f mu ]bmtaMumif; aMumifyh v
J yk &f vky&f ? vuf&u
dS ,
kd v
f yk af ewJt
h vkyu
f kd
taumif;qH;k jzpfatmifvyk yf g/ rvGrJ aoG rjzpfrae vky&f awmhr,fh tvkyw
f pfcu
k kd vkycf sicf si?f rvkycf sicf si?f
t&nftaoG;tjrihq
f ;kH jzpfatmifvyk yf g} vd/Yk q&mMu;D vkyjf y;D ajymwmawmh r[kwyf gbl;aemf}
]t&Sib
f &k m; wpfyg;wnf; awm&aqmufwnfae&jcif;&JU &nf&,
G cf suu
f av; odyg&apbk&m;}
]ud,
k phf w
d ef u
YJ ,
kd u
hf ,
kd f vGwv
f yfpmG aeEdik zf ?Ykd ud,
k t
hf vkyef YJ ud,
k t
hf csed f wduspmG a0Edik zf Ykd wpfyg;wnf;
awm&aqmufwnf aewmyg/
trsm;eJY a&maESmjy;D ae&if ud,
k phf w
d ef YJ ud,
k u
hf ,
kd f jzpfzYkd odyrf vG,b
f ;l / trsm;tm;jzifh olrsm;pdwef YJ ud,
k u
hf ,
kd f
jzpfae&wmrsm;w,f/
tm;emrIawG? iJn
h m axmufxm;&rIawGeYJ b0[m vGwf vyfrI r&Sad wmhb;l / olrsm;cdik ;f wdik ;f vkyaf e&wmrsKd ;
r[kwaf yr,fh olrsm;qEukd jznfjh znfah y;ae&wmeJY ud,
k &hf UJ wu,fu
h ,
kd yf ikd q
f E awG[m wjznf;jznf;eJY aemufukd
a&mufa&mufomG ;&w,f/
&[ef;wpfyg;qDukd csO;f uyfvmMuwJh vlawGqw
kd muvnf; ta&twGurf sm;pGm? qErsm;pGmqdak wmh
vltrsKd ;rsKd ;&JUqE trsKd ;rsKd ;udk tjrw
J rf; acgif;ndwjf y;D om jyKH ;jyKH ;Mu;D jznfq
h nf;ay; ae&r,fq&kd if ud,
k &hf UJ ud,
k yf ikd f
qEawG? ud,
k yf ikd af rQmv
f ifch suaf wG[m tm;vH;k ajrmif;xJa&mufomG ;rSmaygh/
'Dvkd ajymvdu
k v
f Ykd wpfu,
kd af umif;qefw,fvYkd r,lqapcsib
f ;l / ud,
k yf ikd q
f E? ud,
k yf ikd af rQmv
f ifch suf
qdw
k t
hJ xJrmS ud,
k t
hf usKd ;a&m? trsm;tusKd ;a&m ygygw,f/ ud,
k t
hf wGuaf &m? trsm; twGuaf &m wu,fxad &muf
r,ft
h vkyrf sKd ;? t&Sno
f jzift
h &m xifuse&f pfr,fh tvkyrf sKd ;rsm;rsm;vkycf siw
f ,fvYkd qdv
k ykd gw,f}
]t&Sib
f &k m; ckerdew
Yf t
hJ xJrmS ]]ud,
k t
hf vkyef u
YJ ,
kd t
hf csed f wduspmG a0Edik zf }Ykd } qdw
k hJ pum;av;u enf;enf;qef;
aeovdyk /J &Si;f &Si;f vif;vif; odyg&apbk&m;}
]vlwpfa,mufeJYwpfa,muf tvkyfobm0csif;a&m? tcsdefoHk;pGJyHkcsif;a&m rwlnDMubl;av/
tvkyo
f bm0csi;f wl w,fxm;OD;? tcsed o
f ;kH pGyJ ?kH tcsed cf aJG 0yHck si;f awmh rwlnED ikd yf gbl;/ use;f rma&;tajctae?
ywf0ef;usit
f ajctaepwJh tajctae t&yf&yfay: rlwnfjy;D uGjJ ym;Edik yf gw,f/
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
erlemavmufyJ ajymjyyghr,f/
t"duuawmh pdwaf t;csr;f rI tjynft
h 0 &wmygyJ/ ywf0ef;usio
f bm0Icif;awGaMumifah &m? wdwq
f w
d f
jird o
f ufrI udk tajccHwhJ pdwyf ikd ;f qdik &f m avhusirhf aI wGaMumifah &m tcsed f wdik ;f pdwaf t;csr;f rI &aeygw,f/
OD;Zif;&JU ausmif;ocFrf;eHab;rSm prf;acsmif;av;wpfck uq,fhESpf&moD pD;qif;aew,f/ a&wHcGef
tMu;D tao; tedrhf tjrifrh sKd ;pHyk /J ckvkd rd;k wGi;f qd&k if a&ydrk sm;vdYk odyo
f m,mw,f/
awmxJawmifxrJ mS &Sw
d hJ aus;iSuaf wGuvnf; tm;vH;k eD;yg; oDcsi;f qdw
k wfwhJ aw;oDiu
S af wGcsn;f yJ/
wcsKd UiSuaf wGu ud,
k o
hf pH Ofeu
YJ ,
kd f oHpOfwpfrsKd ;yJ qdw
k wfovdk wcsKd UiSuaf wGuawmh wpfaumifwnf;eJY oHpOf
trsKd ;rsKd ;udk toHtrsKd ;rsKd ; vkyjf y;D qdw
k wfMuygw,f/
ausmif;ocFr;f &JU aemufausmbufu awmtkyef ufeuf? opfyifjrifjh rifah wG&w
dS hJ awmife&H rH wfrwfMu;D /
ausmif;ocFr;f &JU rsuEf mS pmbufu ud,
k ahf usmif;xuf edrw
hf hJ awmifawG? &mbmjc?H opfo;D jcaH wG? jrKd U&Gmvlaetdru
f
opfyifawG? v,fuiG ;f jyifawG? jrpfacsmif;? tif;tdik af &jyifawG? tqH;k r&Sd wpfarQmw
f pfac:Mu;D / jy;D awmh opfyif
awGMum;u xd;k xGuaf ewJh a&Ta&mifw0if;0if;eJY apwDawmfawG? ykx;kd awmfawG/ ab;0J,mrSmvnf; awmifaMum
qufpyfaewJh wjcm;awmifawG? axmifxyd u
f apwDyx
k ;kd awG/OD;Zif;ausmif;ocFr;f uae a&SUaemuf0,
J m b,fuykd J
MunfMh unf?h obm0Icif;awGu tvGet
Yf vGef om,mMunfE;l zG,af umif;vSygw,f/
txl;ojzifh prf;acsmif;xJua&awG wjird jhf ird w
hf oGio
f iG f pD;qif;oGm;wmudMk unf&h if; rwnfjrw
J t
hJ edp
oabmudk tjyif A[d'w
pfvn
S ?hf twGi;f tZww
pfvn
S hf qifjcif&wm odyx
f rd yd g w,f/ pD;qif;aysmufu,
G o
f mG ;wJh
prf;a&awGet
YJ wl kyw
f if;rmrI? pdww
f if;usyrf aI wG pD;0ifarsmygoGm;ovdk cHpm;&jy;D ky<f uufom;a&m? pdw<f uufom;
yg ajyavsmv
h ef;qef;oGm;ygw,f/
vwfqwfoef&Y iS ;f wJah vudk wpfavmuvH;k u avawG wpfa,mufwnf; uefxdu
k q
f JG tydik pf ;D xm;jy;D
&SLae&ovdk w0Mu;D &Iu
Id &f wJt
h wGuv
f nf; aoG;om;oefpY if pdwMf unfvifyg w,f/
ud,
k ahf e&mxuf edrw
hf hJ awmifawG tygt0if jrKd U&Gme,f y,f vGijf yifus,Mf u;D wpfcv
k ;kH udk tay:pD;uae
vTr;f jy;D jrifae&wJt
h wGuf arwmydv
Yk Ykd odyaf umif;ygw,f/ wpfavmuvH;k udk txufp;D uae jcKH jy;D arwm"mwf
ydv
Yk w
T af e&wmrdYk ud,
k &hf UJ arwm &ifaiGv
Y iId ;f atmufrmS ow0gtm;vH;k aEG;axG; aysmaf rGUaeMuo vdk cHpm;&ygw,f/
awmifay:txufp;D uae wpfavmuvH;k udk vTr;f jcKH Munfjh y;D arwmyd&Yk wJt
h &omudk awmifay:rSmaewJh ol
awGryS J cHpm;vdYk &rSmyg/
udavomjzpfp&mtmHak wG bmrSr&Sb
d J yuwd wdwf qdwjf ird o
f ufaewJt
h wGuf w&m;tm;xkwv
f v
Ykd nf;
odyfaumif;ygw,f/ wpfpuefYqdkwpfpuefY t&rf;odomygw,f/ orm"dt&rf; jzpfvG,fjyD; Pfvnf;
t&rf;wufv,
G yf gw,f/
vloal v;yg; oGm;vm 0ifxu
G zf Ykd a0;vGe;f wJt
h wGuf aMumifv
h nf; owfrw
S cf iG jhf yKcsed u
f vG&J if 'um'umr
ta&muftayguf r&Sdoavmuf enf;yg;wmrdkY pma&;csdefvnf; &ygw,f/ 'DaeYtxd w&m;pmtkyfawG
txdu
k t
f avsmuf xGuv
f mEdik w
f m[m awmxJrmS wpfa,mufwnf; aevdyYk g/ jrKd UrSmomae&if pma&;jzpfrmS
r[kwyf gbl;/
tESpcf sKyf ajym&&ifawmh awmxJawmifxrJ mS wpfyg;wnf; {upm&Dow
D if;oH;k wJt
h wGuf ud,
k t
hf usKd ;
udak &m? trsm;tusKd ;udak &m? odrYk [kwf ud,
k t
hf usKd ;udak &m? omoemhtusKd ;udak &m pdwaf t;csr;f vGwv
f yfpmG ?
odyx
f ad &mufwiG u
f s,pf mG o,fy;kd &Guaf qmifEikd yf gw,f/ OD;Zif;&JU yk*v
u
d b0taeeJY ajymwmygaemf/
]'gqdk t&Sib
f &k m;u awmxJrmS yJwpfoufv;kH aeawmhrmS vm; bk&m;}
]awmxJrmS yJ wpfoufv;kH aeEdik &f ifawmh taumif;qH;k aygh 'umMu;D &,f/ aecsipf w
d v
f nf;&Syd gw,f/
'gayrJh aejzpfr,f? raejzpfb;l qdw
k muawmh rjrif&wJu
h w
H &m;uvnf; &Sad o;wmrdYk ,wdjywfawmhajymvdYk rjzpfb;l /
OD;Zif;u vrif;Mu;D &JU b0udk odyt
f m;usw,f/ vrif;Mu;D [m avmuvlom;awGukd tat;"mwfeYJ
tvif;"mwfay;jy;D aus;Zl;jyKw,f/ 'gayrJh avmuvlom;awGeYJ vdr;f usu
H yfjijd cif; r&Sb
d ;l / a0;a0;rSmyJ oD;oefY
aew,f/
t&Siq
f Em"du
shwehinthar.com
t&Sib
f &k m; ....
wynfah wmfu y|mef;w&m;awmfMu;D udk odyMf unfnKd wt
hJ wGuf tdrrf mS aeYpOf&w
G zf wfygw,fb&k m;/ 'gayrJh
vlMu;D wcsKUd u ]tdrrf mS y|mef;r&Gwaf umif;bl;? &Gw&f if tdraf pmifeh wfraeEdik b
f J xGuaf jy;wwfw,f/ &Gww
f o
hJ l
'kua &mufwwfw,f} vdYk ajymMuygw,fb&k m;/ tdrrf mS y|mef;&Gwo
f if?h r&Gwo
f if?h &Gw&f if 'kua &muf? ra&muf
ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifaZmfrsK;d atmif? prf;acsmif;jrKd Ue,f/
'umaZmfrsK;d atmif&UJ ar;cGe;f udk zwf&awmh OD;yOi;f eJY cifrif&ifE;DS wJh 'umwpfa,mufukd csucf si;f
owd&vdu
k rf yd gw,f/ vli,fwpfa,mufygyJ/ tdrrf mS y|mef;&Gw&f if cdu
k w
f wfw,fqkd vdYk olu a&Tw*d b
kH &k m;ay:wufjy;D
y|mef;&Gww
f ,fw/hJ aeYwikd ;f vnf; bk&m;rwufEikd af wmh wpfywfwpfcg arG;aeYwikd ;f avmufyw
J ufjy;D &Gwjf zpfw,fw/hJ
wpfywfrmS wpf&ufyJ bk&m;ay:wufjzpfawmh wpfywfrmS wpfMurd yf yJ |mef;&Gww
f u
hJ o
k v
kd f &awmhwmaygh/
usew
f ahJ jcmuf&ufrmS awmh bk&m;ay: rwufjzpfwt
hJ wGuf y|mef;&Gww
f hJ ukov
kd f ajcmuf&ufv;kH vufvw
G q
f ;kH I;H
&awmhwmaygh/ bk&m;ay: rSmrS r[kwb
f J tdrrf mS vnf; y|mef;&Gwrf ,fq&k d if aeYpOfet
Y J rQ y|mef;&Gww
f u
hJ o
k v
k d f wk;d yGm;aerSm
trSeyf gyJ/ tckawmh t,ltq trSm;udk vufc,
H MkHunfjy;D vku
d ef musio
hf ;kH rdwt
hJ wGuf &oif&h xdu
k w
f hJ ukov
kd w
f &m;awG
trsm;Mu;D vufvw
G q
f ;kH I;H cJ&h ygw,f/
t&Siq
f Em"du
10
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
11
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
12
shwehinthar.com
]tmemyge} qdw
k m ]tme} eJY ]tyge} yk'Ef pS yf 'k u
f kd aygif;pyf xm;wmyg/ (tme+ tyge = tmemyge) tmeudk
0ifav? t ygeudk xGuaf vvdYk bmomjyef&if tmemygeqdw
k m ]0ifav xGuf av} aygh/ tmeudk xGuaf v? tygeudk
0ifavvdYk bmomjyef&if awmh tmemygeqdw
k m ]xGuaf v0ifav} aygh/
tmeqdw
k m tpqH;k jzpfwahJ v? tygeqdw
k m aemufrjS zpf wJah vvdYk t"dym ,f&ygw,f/ vlom;wpfO;D &JU
b0tpOD;jzpfpOf (Oywu
d r ) taeeJY Munfrh ,fq&kd ifawmh tpqH;k jzpfwhJ av[m xGuaf vyg/ aemufrjS zpfwhJ av[m
0ifavyg/ vufawGUb0jzpfpOf (y0wu
d r ) taeeJMY unfrh ,fq&kd ifawmh tpqH;k jzpfwhJ av[m 0ifavjzpfjy;D
aemufrjS zpfwahJ v[m xGuaf vjzpfygw,f/
vlom;wpfO;D [m oaEom;b0 trd0rf;xJrmS aepOf toufr&SL&wJt
h wGuf trd0rf;rSuRwv
f w
G zf mG ;jrifwmeJY
wpfjyKd if euf ol&Y UJ 0rf;wGi;f u avawG tjyifbufukd t&ifq;kH xGuv
f myg w,f/ aemufrS tjyifbufu avudk
&SLoGi;f vdu
k w
f t
h J wGuf tjyif avawG 0rf;wGi;f udk 0ifvmwmyg/ 'gaMumifh vlom;wpfO;D &JU arG;zGm;cgp b0tpOD;jzpfpOfuk d
Munfjh y;D ajym&if tmemygeqkw
d mxGuaf v0ifavygvdYk ajym&rSmyg/
arG;zGm;jy;D wJah emuf vufawGUb0xJrmS vlom;wpfO;D tjzpfeY J qufvuf&iS o
f efaexdik Ef ik d zf t
Y k d wGuaf wmh 0ifavudk
t&if qH;k ]&SL} oGi;f &jy;D ? xGuaf vudk aemufrS ]du
I }f xkw&f ygw,f/ ]&SL} jy;D rS ]Iu
d }f &vdv
Yk nf; ]&SLIu
d }f vdYk ac:Muwmaygh/
]&SLu
d &f LS } vdYk b,forl S roH;k EIe;f Muwmudk Munf&h if vufawGUb0rSm xGuaf v Iu
d w
f mu t&ifr[kwb
f ;l / 0ifav&SLwmu
t&ifqw
kd m odom xif&mS ;ygw,f/
yHrk eS af ewJt
h cgrSmvnf; 0ifavudk p&SLMuovdk touf SLavhusichf ef; vkyMf uwJt
h cg? w&m;bm0emtvkyf
tm;xkwMf u wJt
h cgawGrmS vnf; 0ifavudk p&SLMuygw,f/ aemufq;kH pdwf vIy&f mS ;vdYk toufjyif;jyif;&SLMuwJh
tcgrsK;d rSmawmif 0ifavudyk J p&SLMu&ygw,f/ 'gaMumifh vufawGUb0 jzpfpOfukd Munhjf y;D ajym&if tmemygeqdw
k m
0ifavxGuaf vygvdYk ajym&rSmyg/
tmemygeudk ur|mef;wpfct
k jzpf usiMhfut
H m;xkwzf Ykd jrwfpmG bk&m;a[mwm[m arG;zGm;cgpvlom;awGtwGuf
a[mwm r[kwyf gbl;/ vufawGUb0xJrmS &Sio
f efvyI &f mS ;aewJh vlom;awG twGuf a[mwmyg/ 'gaMumifh tmemygeudk
]0ifavxGuaf v} vdYk ok;H EIe;f wm[m vufawGUb0eJY wpfxyfwnf;uswt
hJ wGuf toifah vsmq
f ;kH ygyJ/
'gayrJh ]ynwf} qdw
k m tjrx
J m0& rSew
f t
hJ &mr[kwb
f J olaY e&m? olt
Y csed t
f cgeJo
Y ?l olaY 'o? olyY *k Kdvef o
YJ l
tajctaetm; avsmpf mG rSeu
f efMuwmrdYk ]xGuaf v0ifav} vdYk oH;k EIe;f r,fq&kd if vnf; rrSm;ygbl;/ ud,
k q
f E&o
dS vdk
oH;k EIe;f wmrdYk ud,
k b
fh 0? ud,
k hf pdwx
f rJ mS awmh rSeaf erSmygyJ/
tmeqdw
k m xGuaf v? tygeqdw
k m 0ifav [kww
f ,fyJ xm;OD;? ]xGuaf v0ifav} udk ]0ifavxGuaf v} vdYk
ajymif;jyefjyef vSnhf oH;k r,fq&dk ifvnf; &ygw,f/]Eyes and Ears } udk rsupf ed eYJ m; vdYk wdu
k f u
kd b
f momrjyefbJ ]em;eJrY supf }d
vdYk ajymif;jyefbmomjyef jy;D ]owif;pmawG[m wdik ;f jynf&UJ em;eJrY supf jd zpfw,f} vdaYk wmifqkd Muao;wmyJr[kwv
f m;/
ygVdpmayrSmawmh tJ'eD nf;udk 0P0yd &d ,m,enf; = tu&ma&SUaemufjyefwehJ nf;vdYk ac:ygw,f/
0ifavxGuaf vvdyYk o
J ;kH oH;k ? xGuaf v0ifavvdyYk o
J ;kH oH;k ? vufawGUbm0emtvkycf iG rf mS awmh ESmoD;0
avxd&mt&yfrmS pdwf ud?k owduk d pJjGrpJ mG uyfxm;jy;D wpfxw
d nf; xdaewmudk wpfod wnf; odaeatmif tqufrjywf
Irw
S yf mG ;rsm;aezdYk vd&k if;ygyJ/ ]xdrI odr?I xdEk pS cf ?k owd MuyfMuyfjyK} qdw
k t
hJ wdik ;f 0ifav xGuaf veJY qufpyfaewJh xdrI
kyw
f &m;? odrI emrfw&m;awG&UJ oabmobm0udk wpfqifx
h ufwpfqifh ydrk jkyd ;D odvmatmif usiMhu
f t
H m;xkwaf er,fq&k d if
tmemygeur|mef; jynfph akH tmif jrifomG ;Edik yf gw,f/
tm;xkwcf gp yxrydik ;f rSmom 'gu 0ifav? 'gu xGuaf vvdY k uGjJym;aeayr,fh tm;xkwrf I &ifu
h suo
f mG ;wJt
h cgrSm
awmh 'gu 0ifav? 'gu xGuaf vqdw
k hJ todr&Sad wmhbJ xdro
I abmoufouf? vIy&f mS ;rIoabmoufoufuykd J
wpfqufwnf; awGUjrifomG ;ygvdrrhf ,f/
vlwpfa,muf[m 0ifavjyefrxGu&f if ? odrYk [kwf xGuf av jyefr0if&if aoqH;k wmrdYk 0ifavxGuaf vudk
]0ifoufxu
G o
f uf} vdv
Yk nf; oH;k EIe;f Muygw,f/ vlt
Y oufwpfacsmif;[m 0ifaveJY xGuaf vMum; ? odrYk [kwf xGuaf veJY
0ifavMum;rSmyJ&w
dS m rdYk 0ifavxGuaf vonfyifvQif vlwpfa,muf&UJ b0ygyJ/ 0ifav xGuaf vudk arhaewJo
h [
l m
t&Siq
f Em"du
13
shwehinthar.com
b0arhaewJo
h jl zpfjy;D 0ifavxGuaf v udk rarhwo
hJ [
l m b0rarhwo
hJ yl g/ b0rarhwo
hJ jl zpfcsi&f if 0ifav xGuaf vrSm
tNrrJ jywf? odrYk [kwf rMumcP owduyfxm;jy;D odaeyg .... vd/Yk
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f?'DZifbm?6?2000
aovGefjyD;wJUaemuf
ukodkvftusKd;ay;aMumifU
vljzpfoGm;w,f?ewfjzpfoGm;w,fqdk&if
'grSr[kwftukodkvftusKd;ay;aMumifU
i&JusoGm;w,f?wd&pmef
jzpfoGm;w,fqdk&ifusef&pfolawGu
olhtwGuf&nfpl;jyD;jyKwJU
ukodkvf&JYtusKd;udk
olv;kH 0cHpm;cGiUf r&Sad wmhygbl;/
t&Sib
f &k m; . . .
aoqH;k olu&kd nfp;l tvSL'gejyKvyk v
f Qif &nfp;l cH&ol rnfo
h aYkd om tusK;d aus;Zl;rsm; &Edik o
f nfukd
odvydk gonfb&k m;/
OD;armifv?S tvHjk rKd Ue,f/
'umMu;D OD;armifv&S UJ ar;cGe;f udk zwfvu
k d &f w,fq&d k ifyJ vtawmfMumavmufu zwfvu
k d &f wJo
h wif;wpfy'k u
f kd
csucf si;f owd&vdu
k rf yd gw,f/ rawmfwqrIwpfcek YJ kww
f &ufaoqH;k oGm; cJ&h wJh emrnfausmt
f Ekynm&Sif
wpfO;D taMumif;yg/ aojy;D aemuf olt
Y pfr&if;wpfa,muf&UJ 0rf;rSm a,musmf ;av;wpfa,muftjzpf eJyY J jyef0ifpm;vdYk
t&G,af wmif tawmfav;a&mufaeygjy/D
olrY cd ifu aooGm;wJo
h o
Yl m; olaY jr;tjzpf olw
Y b
Ykd 0xJ jyef0ifa&mufvmwmudk taxmuftxm;cdik v
f pkH mG
odygvsuf ckcsed f xd olo
Y m;twGuf &nfp;l jy;D ukov
k d jfyK? trQay;a0aewke;f ygyJw/h J wu,fawmh aooGm;olu vlom;wpfO;D
jyefjzpfaejyq
D w
kd m twd tusoad erSawmh olt
Y wGu&f nfp;l jy;D ukov
kd jf yKtrQay;a0aep&m rvdak wmhygbl;/ jyKay;vnf;
olt
Y wGuf bmrS tusK;d rjy;D tcsn;f ES;D ygyJ/
ukodkvfrjyK&bl;vdkY rqdkvdkygbl;/ ukodkvfqdkwmuawmh bmtaMumif;aMumifhrqdk jyK&rSmaygh/
aooluyk d &J nfp;l &nfp;l ? &Sif oluyk d J &nfp;l &nfp;l ? ukov
kd q
f w
k d mjyKoifyh gw,f/ 'gayrJh aooGm; wJo
h u
l vljyefjzpfaejyq
D &k d if
olt
Y wGuf &nfp;l jy;D jyKwhJ ukov
kd &f UJ tusK;d udk olcpH m;cGihf r&Sad wmhb;l vdq
Yk v
kd ykd gw,f/ vl0ifpm;u olY twGuf
ukov
kd jf yKay;rSe;f odjy;D om"kac:&if ukov
kd af wmh&rSmaygh/ ukov
kd t
f usK;d awmh csucf si;f vufiif; cHpm;cGirhf &Syd gbl;/
&[Emyk*Kdvrf sm;rSwpfyg; ow0gwpfO;D wpfa,muf ao qH;k oGm;&if vm;a&muf&r,fb
h 0 ig;rsK;d &Syd gw,f/
*wdig;yg;aygh/ vlb
Y 0? ewfb0? i&Jb0? wd&pmefb0? jyw
d m b0qdjk y;D awmh b0ig;rsK;d wpfrsK;d rsK;d udk vm;a&muf&ygw,f/
jA[mb0u ewf b0xJrmS ? tol&um,fb0ujyw
d m b0xJrmS tusK;H 0ifygw,f/
t&Siq
f Em"du
14
shwehinthar.com
ukov
k d ef aY J owJo
h u
l ukov
kd o
f wt
d m;avsmpf mG vlb
Y 0? ewfb0qdw
k h J aumif;&mok*wdb0awGuk d vm;a&muf&jy;D
tuk odv
k ef Y J aowJo
h u
l tukov
kd o
f wt
d m;avsmpf mG i&Jb0? wd&pmef b0? jyw
d m b0qdw
k h J raumif;&m'k*w
b
d 0awGuk d
vm;a&muf& ygw,f/
aovGejf y;D wJah emuf ukov
kd t
f usK;d ay;aMumifh vljzpfomG ; w,f? ewfjzpfomG ;w,fq&kd if? 'grSr[kwf tukov
kd f
tusK;d ay; aMumifh i&JusomG ;w,f? wd&pmefjzpfomG ;w,fq&kd if use&f pfoal wG u olt
Y wGu&f nfp;l jy;D jyKwhJ ukov
kd &f UJ
tusK;d udk ol vH;k 0cHpm;cGihf r&Sad wmhygbl;/ bmjzpfvv
Ykd q
J akd wmh olt
Y wGuf &nfp;l jy;D ukov
kd f jyKaewmudk ol vH;k 0
rodEikd af wmhvyYkd gyJ/
wu,fvYkd tukov
kd t
f usK;d ay;wpfcck ak Mumifh jyw
d m bHk b0 a&mufomG ;r,fq&kd ifawmh use&f pfoal wGu
olt
Y wGuf &nfp;l jy;D jyKwh J ukov
k d &f UJ tusK;d udk taMumif;nDnw
G rf ,fq&k d if oltjynft
h 0 cHpm;cGi&h f yd S gw,f/ bmjzpfvv
Ykd q
J ak d wmh
olt
Y wGu&f nfp;l jy;D ukov
dk jf yKaewmudk taMumif;nDnw
G &f if ol odEikd v
f yYkd gyJ/
jyw
d m bHb
k 0a&mufwikd ;f vnf; &nfp;l ukov
kd &f UJ tusK;d udk cHpm;cGi&hf w
dS m r[kwyf gbl;/
xrif;qmavmifjcif;? a&rGwo
f yd jfcif;wd&Y k UJ ESyd pf ufrI 'Pfuk d tNrrJ jywf cHae&wJh ]tiwfcjHyw
d m } (ckyyd godujyw
d m )?
yljyif;wJh rD;awmufr;D vQaH wG&UJ avmifuRr;f 0g;jrKd urf 'I Pfukd tMum;rvyf cHae&wJh ]tavmifcjH yw
d m }
(edZmrwPdu
S jyw
d m )?
tol&um,fvYkd oD;jcm;ac:wJh ]tMu;D pm;jyw
d m } (umv uOu
d jyw
d m ) awG[m jyw
d m jzpfayr,fh &nfp;l ukov
kd u
f kd
om"k ac:Edik pf rG ;f r&SMd uwJt
h wGuf &nfp;l ukov
kd &f UJ tusK;d udk bmrScpH m;cGihf r&Syd gbl;/
olwpfyg;wdaYk y;wJh tpm;tpmudk trSjD yKjy;D touf&iS af e &wJh ]tay;cHjyw
d m } (y&'wLyZD0u
d jyw
d m )
wpfrsK;d wnf;om &nfp;l ukov
kd u
f kd om"kac:Edik pf rG ;f &Sw
d t
hJ wGuf &nfp;l ukov
kd &f UJ tusK;d udck pH m;cGi&hf ydS gw,f/
'Dtay;cHjyw
d m rsK;d udk ]a0rmedujyw
d m } (Adrmef&iS f jyw
d m ) vdYk trsm;u odMuygw,f/
&nfp;l ukov
kd w
f pfcu
k t&nfp;l cHy*k Kdvu
f kd aumif;usK;d jyK Edik zf t
Ykd wGuf t*Fg&yfig;csuef YJ jynfph zkH Ykd vkt
d yfygw,f/
(1) tvSLcHy*k Kdv[
f m ud,
k u
f sio
hf v
D pwJh olawmfaumif; *kPef YJ jynfph o
kH jl zpf&r,f?
(2) tvSLay;yk*Kdv&f UJ oEmefrmS ]'Duo
k v
kd [
f m wrvGef b0 ajymif;oGm;wJh b,fot
Yl wGuf &nfp;l ygw,f} vdYk
&nfp;l pdwf xm; twdtus&&dS r,f?
(3) vSLzG,yf pn;f trsK;d tpm; pHv
k if&r,f?
(4) tvSLay;yk*Kdvu
f rdr&d nfp;l wJyh *k Kdvu
f kd ukov
kd t
f rQ twef; ay;a0&r,f?
(5) wrvGeb
f 0rS t&nfp;l cHy*k Kdvu
f &nfp;l ukov
kd u
f kd 0rf;ajrmuf0rf;om om"kac:&r,f/
'Dt*Fg&yfig;csuef Y J jynfph jkyH q
D &k d ifawmh om"kac:vdu
k w
f m eJY wpfjyKdief uf tvSLyJrG mS yg0ifvLS 'gef;xm;wJyh pn;f awGeY J
emrnf omwljy;D trsK;d tpm; tvGeaf umif;rGe?f ta&twGuf tqrsm;pGm omvGew
f h J ypn;f aygif;rsm;pGmudk wrvGeb
f 0u
t&nfp;l cHy*k Kdvf aocsmayguf &&Scd pH m;&ygawmhw,f/ ]trnfw}l ]trsK;d aumif;} ypn;f awGukd ]tqwd;k } cHpm;&w,f
qdyk gawmh/
]trnfw}l vdq
Yk x
kd m;wJt
h wGuf 'Du tpm;tpmay;vSLjy;D trQa0&if [drk mS tpm;tpm jynfph o
kH mG ;ygw,f/
'Du t0wft xnfay;vSLjy;D trQa0&if [drk mS t0wftxnf jynfph o
k H mG ;ygw,f/ tpm;tpmay;vSLkeH Y J t0wftxnfyg
rjynfph Ek H ik d o
f vdk t0wft xnfay;vSLkeH v
Y J nf; tpm;tpmyg rjynfph Ek H ik d yf gbl;/ qGr;f omvSL jy;D a&rvSL&ifawmif tpm;om
&Sjdy;D a&iwfaewwfygw,f/ 'g vSLay;rS 'g&oGm;wJo
h abm&Sw
d mrdY k vSLzG,yf pn;f trsK;d tpm;pHv
k if zdY k odyt
f a&;Mu;D ygw,f/
aovGeo
f u
l kd &nfp;l wJh tvSLyJw
G pfcrk mS atmufxpfq;kH tm;jzifh pm;p&mtwGuf qGr;f wpfyef;uef? odrYk [kwf
rkew
Yf pfc?k aomufp&mtwGuf a&wpfzefcu
G ?f 0wfpHk &m t0wftxnf twGuf vufow
k yf 0gwpfxnf? odrYk [kwf
vufuidk yf 0gwpfxnf? cdpk &maqmif;p&m taqmufttHt
k wGuf xD;wpfvuf? odrYk [kwf ,yfawmifwpfacsmif;?
pD;eif;oGm;p&m ,mOftwGuf zdeyfwpf&?H tenf;qH;k vSLzG,yf pn;f ig;rsK;d yg0if&ygr,f/ 'grS pm;a&;? aomuf a&;?
0wfa&;? aea&;? oGm;vma&; tqifajyoGm;rSmyg/ use;f rma&;yg jynfph o
k H mG ;atmif vsuq
f m;wpfxyk af vmuf xnfch six
f nfh
vku
d yf gOD;/
t&Siq
f Em"du
15
shwehinthar.com
rdru
d &d k nfp;l jy;D jyKwh J tvSL'getrQtwef;udk om"kac:wJh jyw
d m wpfO;D [m jyw
d m b0u uRwv
f w
G x
f u
kd w
f h J uHyg&if
om"k ac:jy;D wmeJw
Y pfjyKd uef uf jyw
d m b0u uRwv
f w
G jf y;D uHtm;avsmpf mG ewfjynf? vljY ynf a&mufomG ;Edik yf gw,f/
uRwv
f w
G x
f u
kd w
f u
hJ H rygao;bl;qd&k ifawmh jyw
d m b0rSmyJ use&f pfov
l al wG vSL'gef; ay;wJh ypn;f awGeYJ tvm;wl
trnfw?l trsK;d aumif;? tqwd;k ypn;f awGukd oH;k aqmifcpH m;cGihf &oGm;ygw,f/
jrwfpmG bk&m;vufxufwek ;f u ok0Pbrl b
d ufukd a& aMumif;c&D;uae ta&mif;t0,fxu
G v
f mwJh
om0wjdrKdUom; ukef onfwpfpk ork'& mtv,frmS avrkew
f ik d ;f 'Pfrjdy;D uRe;f i,fwpf uRe;f ay: qdu
k af &mufomG ;ygw,f/
uRe;f tv,fu qef;Mu,fvyS wJh Adrmefwpfv;kH xJrmS qHyifzm;vsm;csxm;wJh trsK;d orD;wpfa,muf cdak tmif;aewm
awGUwJt
h wGuf tjyifbuf xGuv
f mzdYk ukeo
f nf wpfa,mufu vSr;f ac:vdu
k yf gw,f/
]em;eJrY em z0g;eJeY myg OD;&,f? uRerf rSm 0wfp&mt0wf vH;k 0r&Sv
d Y k d uk,
d w
f ;k H vH;k jzpfaeygw,f? uRerf wpfu,
dk v
f ;k H udk
qHyif awGeyYJ J zH;k xm;&ygw,f&iS ?f &Suv
f eG ;f vdYk uRerf tjyifrxGu0f w
Hh m cGiv
hf w
T yf gaemf}
]'gqdk uReaf wmfyh ck ;kH ay:u a[m'Dtay:kt
H 0wf t&Sirf udk ay;ygw,f? a&mh .... ,lyg? 'Dt0wfukd 0wfjy;D
cPavmuf tjyifxu
G cf yhJ g cifAsm}
]OD;&JU MuifemrI? ulnrD t
I wGuf aus;Zl;trsm;Mu;D wifygw,f OD;&,f? 'gayrJh uRerf wdv
Yk kd wrvGeo
f al wGukd
OD;wdv
Yk kd vlawG u ypn;f wpfcck ak y;csi&f if tJ'v
D kd wdu
k f u
kd Mf u;D ay;vdrYk &bl;av OD;&JU? ay;wJo
h u
l ay;vnf; uRerf wdu
Yk
vH;k 0 ,lvrYkd &bl;}
]OD;&JUt0wf uRerf udk ay;csiw
f ,fq&kd if OD;wdYk oabFmom; awGxrJ mS &wemoH;k yg;eJY uH? uH&UJ tusK;d w&m;udk
vufc,
H MkHunf jy;D o&P*Hw
k nfaewJh olawmfaumif;wpfa,muf ygvmygw,f/OD;&JU t0wf olu
Y kd ay;vSLjcif;jzifh
OD;u 'geukov
k d f t&if,x
l m;vdu
k yf g/ jy;D rS OD;&xm;wJ'h geukov
kd t
f zdu
Y k k d uRerf twGuf &nfreS ;f jy;D trQtwef;ay;a0vdu
k yf g/
uRerf u 0rf;ajrmufpmG om"kac: jcif;jzifh vufc,
H v
l u
k d yf ghr,f/ 'gqd&k if OD;ay;wJt
h 0wfxuf tqaygif;rsm;pGm aumif;jy;D ?
tqaygif;rsm;pGmrsm;wJh t0wftxnfawG uRerf &jyaD ygh&iS }f
Adrmef&iS f trsK;d orD;av; nTeMf um;wJt
h wdik ;f olawmfaumif; oabFmom;udk useo
f abFmom;awGu
eHo
Y m&nfawGeYJ a&csK;d ay;Mu? oifah wmfw0hJ wfpw
kH pfp0kH wfqifay;Mu? teHt
Y &omeJjY ynfph w
kH hJ pm;zG,af omufz,
G af wG
auR;arG;Mujy;D 'geukov
kd af wG t&if,x
l m;vdu
k Mf uygw,f/ jy;D rS olrudk &nfreS ;f jy;D trQtwef; ay;a0vdu
k Mf uygw,f/
olrom"kac:vdu
k w
f meJw
Y pfjyKd ief uf ewfjynfu t0wftpm;eJw
Y w
l hJ 0wfp&mrsK;d pH?k ewfjynfu tpm;tpmeJY wlwhJ
pm;p&mrsK;d pH?k jynfjh ynfph pkH ?Hk ydyk v
kd Qv
H QMH u;D olr &&So
d mG ;ygw,f/
jyw
d m EG,zf mG ; wrvGeo
f ?l wrvGeo
f m;awGukd bmypn;f ay;ay; wku
d f u
kd af y;vdrYk &ygbl;/ vufeu
YJ ikd jf y;D yJjzpfjzpf?
pm;yGaJ y:? pifay:? tkw*f al y:oGm;wifjy;D yJjzpfjzpf? yHpk w
H yl pn;f twkawG? puL awGukd rD;IUd jy;D yJjzpfjzpf vH;k 0 ay;vdrYk &ygbl;/
ay;vd&Yk w,fvYkd ,HMk unfjy;D ay;vnf; tJ'D ,HMk unfr[
I m wvJ,
G MkHunfrI (t,lvrJG )I rQomjzpfwt
hJ wGuf tcsed u
f ek ?f
vlyef;? aiGcef;Hu
k vGv
J Ykd bmtusKd ;rS r&Syd gbl;/ ,Hw
k ikd ;f jzpfwmrS r[kwb
f /J
'ghaMumifh wrvGeaf &mufaus;Zl;&Siaf wGukd wu,faus;Zl; qyfcsiw
f ,f? wrvGeaf &muf cspcf ifoal wGukd
wu,ftusK;d &ap csiw
f ,fq&kd if vGrJ mS ;wJh ay;enf;rsK;d awGukd a&SmifMuOfjy;D olawmf aumif;*kPef jYJynfph w
kH hJ &[ef;oHCm?
odrYk [kwf vl0wfaMumifawGukd rdrd ay;vd&k m ypn;f rsm; ay;vSLjcif;jzifh 'geukov
kd u
f kd ud,
k u
f t&if&atmif ,lyg? jy;D rS
tJ''D geukov
kd u
f kd wrvGeaf &muf ud,
k hf aus;Zl;&Si?f ud,
k chf spcf ifoal wGukd twdtus&nfreS ;f jy;D trQtwef; ay;a0vdu
k yf g
.... vd/Yk
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f?azazmf0g&D?7?2001
t&Siq
f Em"du
16
shwehinthar.com
udk,fU&JYawmif;qkudktjrifUqHk;rSm
xm;wwfzdkh?xm;Edkifzdkh?xm;jzpfzdkh
txl;vdt
k yfvyS gw,f/
tjrifUqHk;awmif;qkudkjyKxm;&iftjrifUqHk;&JY
atmufuaumif;usKd;qkvmbfawGudkvnf;
rvdck sit
f qH;k &&So
d mG ;rSmyg/
t&Sib
f &k m; . . .
bk&m;wynfah wmf ukov
dk jf zpf aoG;vSL'gef;aewm q,fh wpfMurd f &So
d mG ;ygjyb
D &k m;? aoG;vSL'gef;&wJh
ukov
kd af Mumifh &&Sd Edik w
f hJ tusK;d w&m;rsm;udk ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifausmaf qG? ywjrm;jrKd Uopf/
'umausmaf qG&UJ ar;cGe;f udk zwfvu
kd &f w,fq&kd ifyJ bk&m;avmif; od0rd if;Mu;D udk csucf si;f owd&vdu
k rf yd gw,f/
aoG; qdw
k m cEmud,
k &f UJ tpdwt
f ydik ;f wpfcjkzpfvY k d cEmud,
k &f UJ tpdwt
f ydik ;f wpfck &ufa&mpGm vSL'gef;cJzh ;l wJh bk&m;tavmif;
od0rd if;Mu;D udk owd&rdwmyg/
bk&m;avmif; od0rd if;Mu;D [m pGeMY u
f aJ y;urf;vSL'gef;ae& wJt
h vkyrf mS tifrwef arGUavsmw
f h J 'geaysmf rif;aumif;
rif;jrwf wpfyg; jzpfygw,f/ olrif;jzpfwahJ eYupjy;D jrKd UwHcg;av;zuf&,f? jrKd Uv,faumif&,f? eef;awmfwcH g;&,f?
XmeMu;D ajcmufcrk mS tvSLr@yfMu;D ajcmufcak qmufvyk jf y;D aeYpOfaeYwikd ;f tojymajcmufoed ;f wef tvSLMu;D
ay;aecJyh gw,f/
]jyifytvSL} eJY ywfoufvu
Ydk awmh od0rd if;Mu;D rvSLzl;wJh tvSL wpfcrk S r&Syd gbl;/ ypn;f trsK;d tpm; pHv
k ifatmif
vSLzl;ygw,f/ 'gayrJh auseyftm;&rIr&Sad o;wJt
h wGuf cEmud,
k t
f pdwf tydik ;f wpfcck k ay;vSL&wJh ]twGi;f tvSL} ay;vSLcsiw
f hJ
pdwq
f E olrY mS jyif;jyxufoefvmygw,f/
tvSLcHwpfpw
kH pfa,muf ESv;kH om;vkcd si&f if ESv;kH om; xkwv
f LS r,f? tom;vdck si&f if tom;jzwfvLS r,f?
aoG;vdck si&f if aoG;azmufvLS r,f? rsupf v
d ckd si&f if rsupf x
d w
k v
f LS r,f? uRev
f ckd si&f if rif;pnf;pdrpf eG jYf y;D igud,
k w
f ikd f
uRev
f yk rf ,fvYkd tcdik t
f rmqH;k jzwfxm;wJh bk&m;avmif; od0rd if;Mu;D xHarSmuf rsurf jrifyP
k m ; tdt
k oGief YJ
odMum;rif;a&mufvmjy;D rsupf w
d pfv;kH tvSLcHygawmhw,f/
rsupf w
d pfv;k H yJ tvSLcHwyh J P
k m ;udk od0rd if;Mu;D u rsupf d ESpv
f ;k H vH;k azmufxw
k af y;vSLcJyh gw,f/ ]tckvk d rsupf Ed pS v
f ;k H
xkwf vSL&wJu
h o
k v
k d af umif;rI[m oAnKwPfawmfMu;D &JU taxmuftyHjhzpfygap} vdY k rsupf t
d vSL&JU tusK;d w&m;tjzpf
oAnKwPf awmfMu;D udyk J od0rd if;Mu;D awmifw
h cJyh gw,f/ awmifw
h cJw
h t
hJ wdik ;f vnf; oAnKwPfawmfMu;D &jy;D
bk&m;tjzpfeYJ ow0gtrsm;&JU aumif;usK;d csr;f omudk olrwlatmif &Guaf qmifawmfrEl ikd cf yhJ gw,f/
b,f ]aumif;rI} yJjyKjyK? ]awmif;qk}u odyt
f a&;Mu;D ygw,f/ vlom;awGrmS aumif;rIwpfcjk yKjy;D wdik ;f
awmif;qkwpfcak wmh tenf;qH;k &Sw
d wfMuwmrdYk ud,
k &hf UJ awmif;qkukd tjrifq
h ;kH rSm xm;wwfz?Ykd xm;Edik zf ?Ykd xm;jzpfzYkd
txl;vdt
k yfvyS gw,f/ tjrifq
h ;kH awmif;qkukd jyKxm;&if tjrifq
h ;kH &JUatmufu aumif;usK;d qkvmbfawGuv
kd nf;
rvdck sit
f qH;k &&So
d mG ;rSmyg/ txl; awmifw
h aep&m rvdyk gbl;/
&efuek u
f ae rEav;txd &xm;vufrw
S jfzwfxm;wJh ol[m yJc;l blwm a&mufygap? ompnfbw
l m a&mufygap?
qkawmif;aep&mrvdyk gbl;/ aocsmaygufa&mufygw,f/ yJc;l txd? ompnftxdyJ &xm;vufrw
S jf zwfxm;w,f
qd&k ifawmh yJc;l txd? ompnftxdyJ a&mufygw,f/ yJc;l blwm? ompnfbw
l mrSm qif; ae&pfcahJ yawmh? yJc;l [db
k uf?
ompnf[b
kd uf qufvu
kd zf Ykd vH;k 0 pdwrf ul;eJ/Y qufvu
kd cf si&f if vufrw
S x
f yf0,f? 'grSr[kwf ydu
k q
f x
H yfay;? 'gygyJ/
]oAarawe vAwd = aumif;rIjzifh rdrt
d vd&k &dS m aumif;usK;d tm;vH;k &Edik \
f } qdw
k hJ bk&m;pum;awmfet
YJ nD
b,faumif;rIurqdk b,faumif;usK;d udrk qdk ay;pGr;f Edik yf gw,f/ rdrjd yK vdu
k w
f ah J umif;rIwpfcak Mumifh vlrif;? ewfrif;vnf;
t&Siq
f Em"du
17
shwehinthar.com
jzpfEik d o
f vdk vloal X;? ewfoal X;vnf; jzpfEik d yf gw,f/ vlynm&S?d ewfynm&Sv
d nf; jzpfEik d o
f vdk vlt&d,m? ewft&d,mvnf;
jzpfEikd yf gw,f/ tjrifq
h ;kH taeeJY bk&m;awmif jzpfEikd yf gw,f/
bk&m;qk? yapuAk'q
?k t*om0uqk? r[mom0uqk qdw
k hJ txl;qkawGukd &nfreS ;f awmifw
h wJo
h al wGtaeeJY
b,faumif;rIyjJ yKjyK ]'Daumif;rI[m rdr&d vd&k m aAm"dPf&UJ taxmuf tyHjh zpfygapvd}Yk pdwn
f w
G q
f ak wmif;Edik yf gw,f/
txl;qkawGukd rarQmrf eS ;f awmhbJ d;k d;k av;eJyY J edAm efp0H ifcsiyf gw,fq&kd ifawmh aumif;rIwpfcck jk yKjy;D wdik ;f ]'Daumif;rI[m
edAm efcsr;f om&JU taxmuftyHjh zpfygap} vdYk pdwn
f w
G q
f ak wmif;&ygr,f/
edAm efukd &nfp;l wJah wmif;qk[m tjrifq
h ;kH awmif;qkyg/ edAm efbw
l mtxd ukov
kd v
f ufrw
S jf zwfxm;jy;D rSawmh
vlcsr;f om? ewfcsr;f omqdw
k hJ Mum;blwmawG jzwfoef;cGirhf &rSmudk awG;ylaep &mrvdak wmhygbl;/ aocsmayguf
jzwfoef;cGi&hf rSmyg/ vlcsr;f om? ewfcsr;f omudk b,fvykd pkH rH sK;d eJY cHpm;cGi&hf rvJqw
kd muawmh uHjyK csed rf mS xm;&Scd w
hJ hJ
ud,
k &f UJ pdwaf epdwx
f m; pdwt
f iftm;tay:rSmyJ tjynft
h 0 rlwnfygw,f/ pdwx
f m;eJx
Y u
kd w
f efwt
hJ usK;d udk rvGJ raoG
cHpm;&rSmyg/
]aoG;onftouf? toufonfaoG;} vdYk qdw
k t
hJ wdik ;f aoG;qdw
k m vlwpfa,muf&UJ toufyg/ aoG;vSLwJo
h [
l m
toufukd ay;vSL&ma&mufygw,f/ 'ghaMumifh aoG;vSL&Si[
f m jzpfav&m b0wdik ;f touf&n
S jf cif;? tema&m*g
uif;&Si;f jcif;qdw
k hJ aumif;usK;d awG&&SEd ikd yf gw,f/ txl;ojzifh aoG;tm;aumif;wJh a'gifa'gif jrnfuse;f rma&;ykid &f iS f
jzpfrmS aocsmygw,f/
aoG;&JUta&miftqif;udMk unfjh y;D yDwjd zpfr,fq&kd ifawmh jzpfav&mb0wdik ;f kyt
f qif;acsmarmvSyol jzpfEikd f
ygw,f/ yef;Eka&mif yg;jyifuav;&,f? ESi;f qDz;l EIwcf rf;av;&,f ...bmnmaygh/ aoG;aMumifh tm;&So
d mG ;wmudk MunfE;l
aer,fq&kd ifawmh tiftm; Mu;D rm;wJh vlprG ;f vloef jzpfEikd yf gw,f/ aoG;tm;jynf0h vdYk Pf &Tiv
f ef;oGm;wmudk tmkjH yK
auseyfaeOD;r,fq&kd ifawmh Pf&nf xufjrufwhJ ynm&Sd jzpfEikd yf gao;w,f/
]tpm;vSL&if tpm;aygw,f? a&vSL&if a&aygw,f}qdk wmrsK;d avmufwifruygbl; 'umausmaf qGa& ..../
ow0gawG&UJ pdwq
f w
kd muvnf; qef;Mu,fvw
S mrdYk (qef;Mu,fvv
Ykd nf; pdwv
f aYkd c:wmyg) qef;Mu,fwphJ w
d ef YJ
jyKwu
h J aH wGuvnf; qef;Mu,f vSygw,f/ uHqef;Mu,foavmuf tusK;d ay;awGuvnf; qef;Mu,fvw
S mrdY k aumif;rIuH
wpfcjk yKr,fMuw
H ikd ;f ? jyKaewdik ;f ? jyKjy;D wdik ;f ud,
k &hf UJ pdwu
f kd pHcsed t
f jrifq
h ;kH jzpfatmif? bufaygif;pHk t&nf taoG;aumif;awG
jynfph akH tmif txyfxyftcgcg jyKjyifoifyh g w,f/
uk,
d u
f pdwaf pwemjywfom;xufoefpmG tcrJv
h LS 'gef; xm;ygvsuf aoG;tvSLcHol vlemqDu aoG;zd;k
ydu
k q
f aH wmif;wmrsK;d ? aoG;tpm; jyefawmif;wmrsK;d udk Mum;cHvw
l pfpw
kH pfa,muf? odrYk [kwf wpfpw
k pfzUGJ u wu,fvdYk
vkyv
f mcJ&h ifvnf; 'gudk acgif;xJxnfjh y;D cHpm;raeygeJ/Y Mum;ayr,fh rMum;ovd?k MuKH ayr,fh rMuKH ovdk oabmxm;jy;D
vspv
f sLIvu
kd yf g/ ud,
k t
hf ydik ;f eJY ud,
k ?f olt
Y ydik ;f eJo
Y ?l ud,
k ahf pwemud,
k ?f olaY pwemol? ud,
k u
hf u
H ud,
k u
hf kd tusK;d ay;r,f?
olu
Y u
H olu
Y kd tusK;d ay;r,f? ud,
k ahf pwem udak wmh tysurf cHygeJ/Y
[dw
k avmu owif;wpfck Mum;vdu
k yf gw,f/ &efuek rf mS aemufq;k H zGiv
hf u
kd w
f h J yk*v
u
d txl;ukaq;kMHu;D wpfcrk mS
aoG;udv
k o
kd avmuf 0,f,v
l &Ykd ygowJ?h tJ'v
D kd tqifoifh 0,f,El ikd zf Ykd 'Daq;ku
H kd aoG;vma&mif;ol trsm;pku
qdu
k u
f m;orm;awGw/hJ
Edik if jH cm;wdik ;f jynfwcsKUd rSmvnf; q&m0efwcsKUd u vlem awG&UJ uk,
d w
f iG ;f t*Fgtpdwt
f ydik ;f awGuk d vlemrodatmif
ck;d ,lpak qmif;a&mif;csw,fqw
kd hJ owif;awGvnf; Mum;zl;ygw,f/
tJ'gawGuawmh avmua&;t&vnf; w&m;r0ifovdk "ra&;t&vnf; rvkyo
f ifrh vkyx
f u
kd w
f hJ tukov
dk f
trIawGjzpfygw,f/ xm;ygawmh? aoG;tvSLtusK;d eJY qufpyfaevdYk od0rd if;Mu;D taMumif; enf;enf;jyefaumufyg&ap/
od0rd if;Mu;D [m rsupf Ed pS u
f iG ;f tvif;r&awmhwt
hJ wGuf rsurf jrifb0eJY wdik ;f jynftyk cf sKyaf evdYk bmtusK;d
xl;rSmvJqjkd y;D wdik ;f jynftmPmudk trwfMu;D rsm; vufxJ tyfEv
HS u
dk yf gw,f/ &aoh&[ef;jyKjy;D w&m;bm0emeJyY J
aeawmhr,fvYdk qH;k jzwfjy;D rif;O,smOfawmtkyx
f u
J a&uefeaH b;rSm wifysOaf cGxikd &f if; rsupf t
d vSLtaMumif; pOf;pm;
yDwjd zpfaewke;f jzKe;f qdk ewfwo
Ykd eif; odMum;rif;Mu;D a&mufvmygw,f/
t&Siq
f Em"du
18
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
19
shwehinthar.com
t&Sib
f &k m; . . .
vlwpfOD; aoqHk; wrvGefb0 a&muf&SdoGm;csdefwGif tMum;tjrifq&m? bdk;awmf? ewf0ifonf
ponfo
h w
l u
Ykd aoqH;k olonf rnfonfb
h b
kH 0odYk a&muf&adS eaMumif; oGm;a&muf ar; jref;ol rdom;pkwt
Ykd m;
ajymqdk a[majymaeMuygonf/ wynfh awmfov
d o
kd nfrmS xdv
k rl sm;onf trSew
f u,f od a[majymEdik jf cif;
[kw?f r[kw/f xdo
k Ykd a[majymvdu
k
f use&f pfol rdom;pk twGuf pdwcf sr;f omrIEiS hf pdwq
f if;&Jr?I rnfonfu yd?k
rydk od&dS vdyk gonf bk&m;.../
armifwnfjird ?f owif;pH*k sme,f/
'umMu;D OD;wnfjird &f UJ ar;cGe;f udk zwfvu
k d &f w,fq&k d ifyJ jrwfpmG bk&m;&Siv
f ufxufwek ;f u xif&mS ;ausmMfum;cJw
h hJ
wrvGef ynm&Sif ]0*ovkvif} udk csucf si;f owd&vdu
k rf yd gw,f/
0*ovkvif[m ]q0oDorEef} vdkYac:wJh ]vlaoOD;acgif; rEef} udk twwfynmwpfcktaeeJY
uRr;f usiw
f wfajrmufxm;ol jzpfygw,f/ tJ'D rEepf w
k jf y;D vlaoOD;acgif;cHu
G kd olv
Y ufonf;eJY acgufvu
dk f eHk YJ
OD;acgif;cHyG ikd &f iS [
f m b,fbkH b,fb0a&mufae w,fqw
kd m twwfajymEdik yf gw,f/
vlawGuvnf; ]rSev
f u
kd w
f m} qdjk y;D olw&Ykd UJ aoqH;k oGm;wJh rdbaqGrsK;d rdwaf qGtaygif;toif;awG
b,fbb
kH ,fb0a&muf aew,fqw
dk mudk 0*ovkvifxH tcaMu;aiGrsm;pGmay;jy;D oGm;a&mufar;jref;Muygw,f/
tJ'aD cwf&UJ aiGaMu;wefz;kd eJaY wmifrS &m*Pef;? axmif*Pef; ay;Mu&ygw,f/
]rSev
f u
kd w
f m} vdY k ajymEdik w
f muawmh aoqH;k ol&UJ touf &Sipf Of vlb
Y 0wke;f u taMumif;t&m? tjzpftysuaf wG
udyk g wdwd usus jyefajymjyEdik v
f Ykd jzpfygvdrrhf ,f/ vlb
Y 0wke;f u taMumif;awG jyefrajymjyEdik b
f eJ YJ 'Dval ojy;D
'Db0a&mufaew,fqw
kd mudk b,fvkd vkyjf y;D ,HMk unfvYkd &Edik yf ghrvJ/ jyefajymjyEdik v
f o
Ykd m ,Hk MunfMuwmaygh/
0*ovkvifu aoqH;k ol&UJ vm;&m*wduk d ajymjyEdik f w,fqak d yr,fh olu,
kd w
f id k f trSew
f u,f odvY k d ajymjyEdik w
f m
r[kwyf gbl;/ aoqH;k oGm;olu rEew
f efc;k d aMumifh a&muf&mb0u ae olOY ;D acgif;cGq
H rD mS jyefy;l 0ifjy;D olb,fb0a&mufae
ygw,fqkd wm vmajymjyvdYk wpfqifjh yefajymEdik w
f myg/
olu,
kd w
f ikd f tvdt
k avsmuf odwmr[kwb
f J rEew
f efc;kd aMumifh um,uH&iS f aoqH;k olu vmjyefajymjyvdYk
odwmyg/ ud,
k yf ikd t
f od r[kwyf gbl;/ wpfqifch t
H odyg/ ud,
k pf rG ;f uk,
d pf eJY odwm r[kwyf gbl;/ Mum;yGpJ m;tultnDeYJ
odwmyg/
Mum;yGpJ m;tultnDeYJ odww
hJ pfqifch t
H odrv
Ykd v
Ykd nf; jrwfpmG bk&m;eJY xdyw
f u
kd af wGUwJt
h cg 0*ovkvif
tMu;D tus,rf suf ESmysucf &hJ wmaygh/ acwfpum;eJaY jym&&if jrwfpmG bk&m;eJv
Y nf; awGUa&m 0*ovkvif taotvJ
uGaJ wmhwmygyJ/
jrwfpmG bk&m;&Siu
f OD;acgif;cHG ig;ckukd wef;pDcsxm;jy;D 0*ovkvifukd tpOftwdik ;f ar;ygw,f/
]'gb,foOYl ;D acgif;cHv
G }J
]i&JusomG ;ol&UJ OD;acgif;cHyG g}
]aumif;jyD .... 'gua&m}
]wd&pmefjzpfomG ;ol&UJ OD;acgif;cHyG g}
]rSew
f ,f ... 'Dbufua&m}
]'guawmh vljzpfaeol&UJ OD;acgif;cHyG g}
][kww
f ,f ....'DO;D acgif;cHu
G }
]ewfjynfa&mufomG ;ol&UJ OD;acgif;cHyG g}
]om"k .... om"k .... 'Daemufq;kH OD;acgif;cHu
G a&m}
] .... .... .... }
aemufq;kH OD;acgif;cHyG ikd &f iS &f UJ vm;&m*wduakd wmh 0*o vkvif vH;k 0 rajymjyEdik af wmhygbl;/ rEew
f zGzpG w
k jf y;D
OD;acgif;cGu
H kd vufonf;eJY wa'gufa'gufacgufayr,fh vufonf;awGomyJjh y;D vufxyd af wGom emoGm;w,f/
t&Siq
f Em"du
20
shwehinthar.com
tajzrSeu
f awmh xGuaf y:rvm ygbl;/
tajzrSef b,fay:xGuEf ikd yf gawmhrvJ? wrvGeo
f l wr vGeo
f m;qdw
k hJ Mum;yGpJ m;tultnDrS r&awmhwmyJ/
tJ'OD ;D acgif;cHu
G &[Emt&Sijf rwfMu;D wpfyg;&JU OD;acgif;cGyH g/
&[Emqdak wmh aoqH;k jy;D &if b,fb0udrk S rvm;a&mufawmhygbl;/ b0Zmwford ;f csKyjf ird ;f oGm;ygjy/D ]ao}
jy;D &if ]qH;k } wJh aoqH;k oltppf[m &[Emyg/ &[EmuvG&J if b,forl S ]ao} jy;D ]rqH;k }ao;ygbl;/ b0c&D;topf
xyfquf&OD;rSmyg/ b0topf xyfrjzpfawmhwhJ &[Emu ol&Y UJ OD;acgif;cHrG mS b,fvv
kd yk jf y;D awmh jyefvmyl;0ifEikd yf gOD;rvJ/
'Dawmh y&avmuom;tm;ud;k eJY q&mMu;D vkyaf ewJh 0*ovkvif uGjJ yaD ygh/
yOrajrmuf OD;acgif;cG&H UJ vm;&m;*wduk d odEik d w
f h J rEef twwfrsK;d oifcsiyf gw,fvY k d awmif;qdv
k mwJh 0*ovkvifuk d
jrwfpmG bk&m;&Siu
f &[ef;0wfrS oifay;Edik rf ,fvYkd rdeMYfum;awmf rlvu
dk w
f t
hJ wGuf 0*ovkvifvnf; rEev
f ckd sipf w
d ef YJ
&[ef;jyKvu
kd &f ygw,f/ &[ef;jyKjy;D w&m;bm0emtvkyf tm;xkwv
f u
kd w
f m rMumcif&uftenf;ti,ftwGi;f rSmyJ
tbdnmOfajcmufyg;eJw
Y uG &[Emt&Sijf rwfMu;D wpfql jzpfomG ;cJyh gw,f/
tJ'aD wmhrS jrwfpmG bk&m;&Siu
f ]igh om;awmfMu;D 0*o [m tckryS J ow0gawG&UJ pkw?d y#doaE (aoqH;k jcif;?
b0opf jzpfjcif;) eJY ywfoufjy;D wu,fu
h k d uRr;f usiv
f rd m oGm;ayawmh w,f} vdY k cs;D usL;*kPjfyKpum; rdeMYu
f m;awmfryl gw,f/
bmvkv
Yd q
J akd wmh ol&wJt
h bdnmOfajcmufyg;xJrmS ow0gawG&UJ pkw?d y#d oaEukd odjrifEikd w
f hJ ]'dAp uKtbdnmOf}
yg0ifaevdyYk gyJ/
]ewfrsupf }d vdaYk c:wJh ]'dAp uKtbdnmOf} udk ]pkwyl ygw Pf} vdv
Yk nf; ac:ygw,f/ (pkwd + Oyygw +
Pf/) ow0g awG&UJ pkwd (aoqH;k jcif;) eJY Oyygw(b0topfjzpfjcif;? y#doaE aejcif;) wdu
Yk kd &Si;f &Si;f vif;vif;
yDyjD yifjyif odjrifEidk w
f
hJ PfvYkd qdv
k ykd gw,f/ pkawaeqJ tcdu
k t
f wef?Y y#doaEpaeaeqJ tcdu
k f twefaY v;awGtxd
odjrifEikd pf rG ;f &Syd gw,f/
'dAp uKtbdnmOf r&wJh omrefy*k Kdvaf wGuawmh y& avmuom;&JU tultnDukd ,ljy;D wpfqifch t
H odeyYJ J
odEikd Mf uyg w,f/ y&avmuom;&JU tultnD &zdu
Yk awmh 0*ovkvifwv
Ykd kd oufqikd &f m rEew
f pfcck ?k oufqikd &f m
twwfwpfcck k wwfajrmuf xm;zdYk vdyk gw,f/
tckacwf tMum;tjrifq&mawG? bd;k awmf? r,fawmf awG? ewf0ifonfawGu aoqH;k olawG&UJ vm;&m*wdukd
a[majym aeMuwmuawmh 'dAp uKtbdnmOfwefc;kd eJY ud,
k w
f ikd o
f d ud,
k w
f ikd f jrifvaYkd [majymaeMuwm r[kwyf gbl;/
wu,fh'dApuKtbdnmOf &xm;wJhyk*dKvfawGuvnf; tJ'Dvdk vlodcH? ydkufqH,ljyD; tvkyfwpf ckvkyf
a[majymaeMurSmr[kwyf gbl;/ ud,
k &f xm;wJh tbdnmOfukd odo
k o
kd yd o
f yd f vQKUd 0Sux
f m;MurSmyg/
avmurSm ud,
k rf od? ud,
k rf wwfwhJ twwfynmawGu vnf; trsm;Mu;D &Sw
d mrdYk ud,
k rf od? ud,
k rf wwfwmeJyY J
]rjzpfEikd b
f ;l ? r[kwEf ikd b
f ;l } vdYk taMumuftuefjiif;vdYk rjzpfEikd yf gbl;/ twwf ynmwpfcck t
k m;ud;k eJY aoqH;k ol&UJ
vm;&m*wdukd rSerf eS u
f efuef a[majymEdik w
f hJ ]trSet
f uefynmonf} awG &SEd ikd yf gw,f/ &Srd mS yg/
]tppfwpfc?k twkwpfoed ;f } qdw
k t
hJ wdik ;f ud,
k w
f u,f rodbeJ YJ odoa,mif &rf;jz;D ? &rf;&T;D wJh zd;k &rf;wkw?f
r&rf;wkwf ]tMut
H zefynmonf} awGvnf; trsm;Mu;D &SEd ikd yf gw,f/ &Sad eyg w,f/ tppftwk cGw
J wfzaYkd wmh
ta&;Mu;D ygw,f/ ]csi,
hf }kH vdyYk J ajymyg&apawmh/
aoqH;k ol&UJ vm;&m*wdukd od&jcif;aMumifh use&f pfoal wG rSm pdwcf sr;f omoGm;rvm;? pdwq
f if;&JomG ;
rvm;qdw
k muawmh use&f pfoal wG&UJ pdw"f mwfcikd rf mrI? pdw"f mwfaysmn
h rhH t
I ay:rSmyJ rlwnfygw,f/
pdw"f mwfcidk rf mwJo
h al wGuawmh aoqH;k ol&UJ vm;&m*wdukd odo?d rodo?d wkev
f yI rf I &Srd mS r[kwyf gbl;/ pdw"f mwf
aysmn
h w
hH hJ olawGuawmh aoqH;k ol&UJ vm;&m*wdukd odvnf; wkev
f yI rf mS ygyJ? rodvnf; wkev
f yI rf mS ygyJ/
pdwfqif;&Jjcif;qdkwmu pdwf"mwfaysmhnHhwJholawG uef xkdufqJGxm;wJh cyfnHhnHhypnf;wpfckyg/
pdwcf sr;f omjcif;uawmh pdw"f mwfcikd rf molawG&UJ rlyikd f &wemxkyMf u;D wpfcjk zpfygw,f/
aoqH;k ol&UJ vm;&m*wduo
kd &d jcif;aMumifh tusK;d uawmh r,kwyf gbl;/ i&J? wd&pmef? vl? ewfjzpfomG ;&if
ud,
k b
f mrSrvkyf ay;Edik af yr,fh jyw
d m b0 a&mufae&ifawmh olt
Y wGuf &nfp;l jy;D ukov
kd af umif;rIawGvyk ?f trQay;a0
Edik yf gw,f/ ud,
k u
hf o
k v
dk t
f rQ udk ol om"kac:&if jyw
d m bkb
H 0u uRwv
f w
G jf y;D aumif;&mok*wd udk vm;a&mufomG ;Ekid f
ygw,f/
t&Siq
f Em"du
21
shwehinthar.com
uHw&m; avoifv
h Y k d b0wpfcrk mS acwcP aygif;qHck iG h f &Muw,f/ uHw&m; avyifv
h Y k d wpfa,mufew
Y J pfa,muf
a0;vGih f cGcJ mG Mu&w,f/ jrpfxaJ rsmaewJh aA'gyifawGvyk d J uHMuKH&if jyefqk H Mur,f/ uHao;&if jyefa0;Mur,f/ uH&nfrwlbJ
jyefMunfjzLcsif vdY k r&ovdk uHraumif;bJ jyefaygif;csiaf evdv
Y k nf; tvum;ygyJ/ ud,
k u
h f eH Y J ud,
k cf &D;ESi?f olu
Y eH Y J olc&D;ESi/f
'gyJaygh? 'gygyJ/ bmpdwq
f if;&Jp&m vdv
k v
Ykd /J ] wGcJ iG }hf MuKH wke;f ud,
k w
hf m0ef ud,
k af us? olw
Y m0ef olaus?
jy;D jyaD ygh/ ]cGcJ iG }hf MuKH cgrSawmh vGr;f raeeJaY wmh? tydyk gyJ/
odjcif;eJY rodjcif;rSm odjcif;aMumifh tusK;d qkw,
f w
k o
f mG ; Edik pf &m taMumif;r&Syd gbl;/ aumif;usK;d qd;k usK;d [m
ud,
k o
f w
d hJ todtay:rSm ud,
k b
hf ufu b,fvw
kd jHYkyefovJqw
kd hJ tcsut
f ay: rSmyJ rlwnfygw,f ...vd/Yk
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f?ar?16? 2001
t&Siq
f Em"du
22
shwehinthar.com
atmufxpfq;kH iSuu
f av;? ig;uav;awG? aMumif uav;? acG;uav;awGukd olwrYkd o
d m;pk? olwt
Ykd odu
k t
f jrKH
uae cGcJ mG Ekw,
f jl y;D arG;jrLodr;f ydu
k x
f m;cJ&h ifawmif tJ't
D ukov
kd u
f u
H oltusK;d ay;wJb
h 0rSm um,uH&iS u
f kd
tcspu
f aH col? tvGr;f uHa0 oljzpfatmif pGr;f aqmifzefw;D Edik yf gw,f/
tcspfa&;? tdrfaxmifa&;udk tkyfqdk;tusnf;wefapwJh aMumufp&mtaumif;qHk;uHuawmh
]umarokrpd m pm&uH} ygyJ/ ]umr*kPu
f pd r mS rSm;rSm;,Gi;f ,Gi;f jyKusiw
hf u
hJ }H vdYk t"dym ,f&yg w,f/ ud,
k &hf UJ umrydik f
r[kwo
f al wGeYJ umrudp azmufjyef&if ]umarokrpd m pm&uH} xdu
k yf gw,f/ olwpfyg; om;r,m;eJY azmuf jyef&ifawmh
]y&'g&uH} xdu
k w
f ,fvv
Ykd nf; ac:ygw,f/
twdwb
f 0awGu umrudp azmufjyefcw
hJ o
hJ [
l m umr udpw
pfpw
d w
f pfyikd ;f yg0ifwhJ tcspaf &;? tdraf xmifa&;
awGrmS uHq;kd wwfygw,f/ ud,
k &hf UJ tdraf xmifzufu ud,
k t
hf ay: opmuif;rJh wm[m ud,
k &hf UJ twdwu
f ]opmrJu
h }H u
ud,
k u
hf kd tusK;d ay;wm ygyJ/
ud,
k &hf UJ ESv;kH vrf;aMumif;rSm cHaewJu
h Re;f [m ud,
k u
f ,
kd f wdik f zGUJ pnf;wnfaqmufxm;cJw
h u
hJ Re;f yg/ b,forl jyK
rdrrd aI yghaemf/ ]ESv;kH vrf;aMumif;rSm uRe;f cHaew,f} vdYk [pfatmfa<u;aMumfaewm[m ]twdwb
f 0awGu tcspaf &;?
tdraf xmifa&;awGrmS opm,Gi;f ysucf yhJ gw,f? ud,
k u
f siafh zmufjyefcyhJ gw,f} vdYk xkwaf zmf0efcaH ewmygyJ/
uHw&m;&JU obm0udk taMumif;tusK;d qufpyfjy;D pOf; pm;qifjcifEik d rf ,fq&k d ifawmh ud,
k ch f ifyeG ;f &JU opmrJrh t
I ay:
rrd;k oufvidI t
f aeeJY twdik ;f twmwpfct
k xd cGiv
hf w
T af jzodrEhf ikd rf ,f xifyg&JU/
'gayrJh cGiv
hf w
T af jzodrahf ekeH YJ rjy;D ao;bl; rrk;d oufviId f a& ..../ ud,
k Mf uKH awGUae&wJh tqd;k avmu"Hxu
J ae
tESpo
f m& wpfcck ak wmh xkw,
f El ikd af tmif MuKd ;pm;&ygOD;r,f/ tI;H xJu t jrwfxu
G af tmif vky&f ygOD;r,f/
jrwfpmG bk&m;&Sif vufxufwek ;f u om0wjd rKd UrSm odyf acsmodyv
f w
S hJ trsK;d orD;wpfO;D &Scd zhJ ;l ygw,f/ twdwu
f H
taMumif; w&m;aMumifh olr&JUcifyeG ;f onfu olrudk vH;k 0rcspyf gbl;/ wjcm; trsK;d orD;wpfa,mufeY J rsuEf mS ajymifwu
k d jfy;D
vlraI &;azmufjyef aeygw,f/
ud,
k u
hf kd rcspv
f ?Ykd ud,
k t
hf ay: opmrJv
h q
Ykd jkdy;D olru pdwf vnf; rnpfygbl;/ pdwv
f nf;rqd;k ygbl;/ ]vifu
rcspaf wmh vifeY J tcsed jf zKe;f p&mrvkad wmhb;l aygh} vdY k ESv;k H oGi;f jy;D tcsed &f o
d S rQ 'ge? oDv? bm0em ukov
k d af umif;rIawGuyk d J
pdwt
f m;xnfh jyKvyk af e vdu
k yf gw,f/
txl;ojzifh t&Sio
f m&dyw
k & meJY t&Sirf [marm*vm ef t*om0urax&fMu;D ESpyf g;udk tdrrf mS aeYpOfqrG ;f yifv
h LS jy;D
w&m;em,lygw,f/ w&m;emvdu
k ?f w&m;tm;xkwv
f u
k d ef Y J MuKd;pm;vdu
k f wm odyrf MumcifrmS yJ aomwmyef t&d,mrav;
jzpfomG ;cJyh gw,f/ ]vifuraygif;csirf aS wmh tdrrf mS aevnf;tydyk }J qdjk y;D &[ef;jyKvu
kd w
f m odyrf MumcifrmS yJ &[Em
t&Sirf av; jzpfomG ; jyefygw,f/
wu,fvo
Ykd m olr&JUcifyeG ;f u olrudo
k yd cf sp?f odyMf uifemaer,fq&kd if tckvkd w&m;t&om cHpm;cGi&hf rSm
r[kwyf gbl;/ a,musmf ;t&omeJY edAm eft&om b,fvrkd S EdiI ;f ,SOv
f rYkd &atmif uGmjcm;vGe;f vSygw,f/ edAm eft&omudk
tqift
h jrifq
h ;kH cHpm;cGi&hf aerSawmh a,musmf ;t&omqH;k I;H cJw
h mudk ESajrmwrf;waep&m vkyd gOD;rvm;/ wu,fqkd
ud,
k t
hf ay: rMuifemwJh cifyeG ;f onfukd aus;Zl;wifp&mawmif aumif;ygao;w,f/
olwEYkd pS af ,mufyJ b0wpfcrk mS jA['wfrif;om;eJY tod wmblrif;orD;qdjk y;D awmf0ifZeD;armifEjHSzpfczhJ ;l ygw,f/
zcifb&k if Mu;D u tmPmvkrmS pd;k &drjf y;D wdik ;f jynfu ESix
f w
k v
f u
kd v
f Ykd olwYkd ESpOf ;D bk&m;tavmif;awmf&aoh oDwif;oH;k &m
[dr0EmawmxJrmS aexdik cf MhJu&ygw,f/
wpfaeYawmh odyaf csmodyv
f w
S hJ udE& rD av;wpfO;D udk opfcufweJ ef;teD;rSm rarQmv
f ifb
h J jrifawGUvdu
k &f ygw,f/
udE& rD av;udk jrifjrifcsi;f csprf o
d mG ;wJh rif;om;[m ]rdz&k m;ajrm ufr,f} qdw
k hJ tMut
H pnfeYJ udE& rD av;aemuf
waumufaumuf ajy;vdu
k yf gawmhw,f/
rif;om;&JUopmazmufru
I kd jrif&wJh rif;orD;vnf; rif;om;tay: oHa,mZOfjywfjy;D bk&m;avmif;&aohxrH mS
ur|mef; oif,t
l m;xkwv
f u
kd w
f t
hJ wGuf wpfcPcsi;f twGi;f rSmyJ psmeftbdnmOfawG &&So
d mG ;ygw,f/
awmuRr;f wJh udE& rD av;eJY ajc&mjywfjy;D vufavQmjhyef vmwJh rif;om;udk aumif;uifay:uae EIwq
f ufpum;
ajymMum;jy;D a0;&mudk ajy;cGmxGuo
f mG ;ygawmhw,f/ rif;orD;&JU EIwq
f ufpum;u ....
t&Siq
f Em"du
23
shwehinthar.com
]wpfcsed u
f ]armif} vdYk tjrwfwEd;k ac:cJ&h wJh rif;om;a&? &Si&hf UJ opmrJrh aI Mumifh uRerf psmefcsr;f om &cJyh gjy?D
wu,fawmh uRerf &JU psmefcsr;f om[m &Siaf y;wJch sr;f omyg? 'Dt
h wGuf &Siu
hf kd uRerf aus;Zl;trsm;Mu;D wifygw,f}
]'gayrJh wpfcsed u
f &Sit
h f ay:xm;&Scd w
h J h J uRerf &JU tcspf awG? uRerf &JUoHa,mZOfawGuawmh uRerf &JU ESv;k H om;uae
jyKwu
f somG ;cJyh gjy?D uRerf &ifxrJ mS &Sirf &Sad wmhygbl;/ vTet
Y J jzwfc&H wJh qifp,
G f jyefrqufEik d af wmhovdk &Sief u
Y J Rerf Mum;rSm&Sw
d hJ
aESmifMuKd ; awGuv
kd nf; jyefqufvYkd r&Edik af wmhygbl;/ wpfppD usK;d yJah <urGchJ ygjy/D bmyJjzpfjzpf &Siu
hf kd uRerf aemufq;kH
EIwq
f ufcyhJ gw,f}
todwmblrif;orD;&JU EIwq
f ufpum;udk Munf&h if olr&JU&ifxrJ mS aomuql;ajimifh ruse&f pfcb
hJ ;l ? olr&JU
pdwt
f pOf[m ylavmifjcif;r&S?d yuwdat;csr;f aew,fqw
kd m xif&mS ;ygw,f/ omoemyumvrdo
Yk m psmefcsr;f omeJyY J
jird ;f at;rI&,lc&hJ wmyg/
'Davmufq&kd if rrd;k oufvidI f taeeJY bmvkyo
f ifw
h ,f qkw
d m odavmufygjyaD emf/ 0wKawG? ky&f iS af wGxu
J vkd
]aemufq;kH xGuo
f uftxd l;oGypf mG cspaf erSmygarmif} vdv
Yk nf; pdwu
f ;l r,OfygeJ?Y oDcsi;f awGxu
J vdk ]&ufpuf
wwfwrhJ if;&JUtem;rSm &ufpufrI awGc,
H cl siw
f ,f} vdv
Yk nf; wrf;wraeygeJ/Y vufawGUb0rSm pdwcf sr;f omzdeYk YJ jzpfEidk &f if
b0vGwaf jrmufrI &zdt
Yk wGuo
f m twwfEikd q
f ;kH MuKd ;pm;yg/
a&S;olawmfaumif;awGx;kH ESv;kH rljy;D w&m;eJY arGUaysmyf g/ w&m;rsm;rsm;em? w&m;pmtkyrf sm;rsm;zwf? ukov
kd f
aumif;rIrsm; rsm;jyK? w&m;rsm;rsm;tm;xkwaf ygh/ ESmoD;0 avxd&mt&yf owd uyfjy;D av0if&if ]0ifw,f}? avxGu&f if
]xGuw
f ,f}vdY k Irw
S f &wJt
h vkyu
f awmh oD;jcm;xdik &f if;eJaY &m? oGm;&if;vm&if;a&m vkyf vdY k vG,u
f yl gw,f/ pGpJ NJrG NJrv
J yk Mfunf&h if
pdwaf wGtxl;at;csr;f vmrSmyg/
aomurSeo
f rQ cspjf cif;aMumifh jzpf&wmyg? csppf &mwpf ck&&dS if aomuwpfc&k rdS ,f? csppf &m q,fc&k &dS if aomu
q,fc&k rdS ,f? csppf &m trsm;Mu;D &S&d ifawmh aomu trsm;Mu;D &Srd ,faygh/ aomujird ;f csi&f if csppf &mawGukd
avQmyh pfEikd &f r,fav/ csp&f r,fh ol? csp&f r,ft
h &m enf;yg;oGm;av? aomurD;vnf; csKyjf ird ;f oGm; avygyJ/
csp&f ol&UJ pdr;f um;&ufpufr?I jrwfE;kd &ol&UJ opmuif;rJh rI[m pdwx
f m;wwfot
l wGuaf wmh wefz;kd rjzwfEikd w
f hJ
b0vGwf ajrmufrI qkvmbfMu;D ygyJ/ toH;k cswwfol wpfa,muftwGuf tcspu
f aH cwm[m tESpu
f seaf pzdyYk gyJ ....
vdYk ..../
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f?ZGe?f 27?2001
t&Sib
f &k m; . . .
aemufq;kH yGiahf wmfrcl ahJ om a*gwrAk' jrwfpmG bk&m;\ bJUG trnfreS u
f kd odvydk gonfb&k m;/ tcsKUd u
Ak'? tcsKd Uu a*gwr? tcsKUd u ousrek ?d trsK;d rsK;d ac:aeMuygonfb&k m;/
armifausmu
f u
dk 0kd if;? &efuif;jrKd Ue,f/
'umausmu
f akd & ....
'umausmu
f &kd UJ ar;cGe;f udk zwfvu
kd &f w,fq&kd ifyJ jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ bJUG trnfwpfcek yYJ wfoufjy;D
[kwaf vmufw,f? [kwaf vmufw,fvYkd acgif;wndwn
f w
d ef YJ rSwcf sucf sczhJ ;l wJh ]OyuwuweG ;f } Mu;D udk csucf si;f
owd&vdu
k rf yd gw,f/
OyuwuweG ;f Mu;D [m jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd r[maAm"d yifeYJ Ak'* ,mtMum; vrf;c&D;wpfae&mrSm
zl;awGUcGi&hf cJw
h myg/ oluvnf; c&D;wpfct
k oGm;? jrwfpmG bk&m;&Siu
f vnf; w&m;OD; "rpMum a[mzdYk rd*'g0keaf wmudk
t<u? vrf;c&D;rSm c&D;&ifqikd f qHak wGUMuwmyg/
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ Munfvifoef&Y iS ;f wJh toa&awmfukd zl;jrif&wJh OyuwuweG ;f Mu;D [m vlcsi;f rodayr,fh
oabmus ESpo
f ufveG ;f vdYk jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ teD;tyg; csO;f uyfjy;D ar;cGe;f awG w&pyf ar;ygawmhw,f/
]igh&iS f ....? oif&h UJ rsupf ?d em;? ESm? vQm? ud,
k ?f pdwq
f w
kd hJ ajEa jcmufyg;[m MunfvifveG ;f vSygw,f/
t&Siq
f Em"du
24
shwehinthar.com
oif&h UJ ud,
k t
f a& tqif;[mvnf; txl;oef&Y iS ;f pifMu,fjy;D jyKd ;jyKd ;jyufjyuf ta&mif xGuv
f aYkd eygw,f/ igh&iS f ....?
oif[m b,fq&mudk &nfreS ;f jy;D awmh &[ef;jyKcw
h J mygvJ? oifq
h &mu b,fov
l ?J b,fow
Y l &m; udk oifEpS o
f ufygovJ}
OyuwuweG ;f Mu;D &JU ar;cGe;f awGukd jrwfpmG bk&m;&Siu
f *gxmav;yk'ef YJ tckvkd ajzMum;awmfrv
l u
kd yf gw,f/
]Oyu ....? ig[m w&m;tm;vH;k udk vTr;f rd;k Edik w
f o
hJ ?l w&m; tm;vH;k udk tuket
f pif t<uif;rJh odjrifwo
hJ ?l
w&m;tm;vH;k tay: rSm udavomvdr;f usu
H yfjijd cif; tvsO;f r&Sw
d o
hJ ?l w&m;tm;vH;k udk y,f&mS ;pGeyYf pfjy;D wJo
h ?l
wPSmuke&f medAm efrmS vGwv
f w
G u
f Rwu
f Rwf ouf0ifwnfaeoljzpfygw,f/ w&m;tm;vH;k udk q&mr&S?d rdru
d ,
k d f ydik
f PfeY J
xd;k xGi;f odjrifcw
hJ mjzpfvYkd ighrmS q&m&,fvYkd nTejf y&r,fh ol b,forl sm; &SOd ;D rSmvJ}
]Oyu ....? ighrmS q&mqdw
k m r&Syd gbl;? ighxuf jrwfwhJ q&mqdw
k m tomxm;? igeJY wef;wlwo
hJ al wmif
r&Syd gbl;? ewfeYJ wuGaom owavmuMu;D wpfcv
k ;kH rSm igeJY EIid ;f ,SOpf &myk*Kdvf wpfO;D wpfa,mufrS r&Syd gbl;}
]Oyu ....? ig[m avmurSm ylaZmftxl;udk cHxu
kd w
f o
hJ ?l twkr&Sd qH;k roGeo
f ifEikd pf rG ;f &Sw
d q
hJ &m?
w&m;tm;vH;k udk trSet
f wdik ;f ud,
k yf ikd
f PfeYJ odjrifEikd w
f hJ wpfO;D wnf;aom yk*Kdv?f udav omrD; jird ;f at;jy;D wJo
h l
jzpfygw,f}
]Oyu ....? ig tck "rpMumw&m; a[mzdYk umodwikd ;f ? Am&mPoDjynfu rd*g'g0keaf wmudk oGm;rvdyYk g/
ynmrsupf rd &Sw
d hJ twGuf tuef;vdjk zpfaewJh ewfvo
l w0gawGtv,frmS w&m; a'oemwnf;[laom tjrKd upf nfMu;D
du
k w
f ;D aqmf&rG ;f vdu
k Of ;D r,f}
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ ajzMum;csuaf wGukd tm;&auseyfveG ;f vdYk OyuwuweG ;f Mu;D u ....
]igh&iS f ...? tck oifajymwJt
h wkid ;f qd&k if oif[m ]teEZed } bJUG trnf&wJh yk*Kdv
x
f ;l yk*Kdv
jfrwfwpfO;D jzpfrmS ayghaemf}
tJ't
D cg jrwfpmG bk&m;&Siu
f ....
][kwyf gw,f .... Oyu? ig[m ]Zde} bGUJ trnf&wJh yk*Kdvf wpfO;D jzpfygw,f/ igeJY oabmobm0csi;f wlwhJ
bk&m;&Siftm;vHk; [m t&[wr*fPf&wmeJYwpfjydKifeuf ,kwfnHhwJhudavomeJY tukodkvfw&m;awGudk
t<uif;rJah tmifjrifc?h J tEdik ,
f El ik d cf w
h J mrdY k ]Zde} qdw
k h J bJUG trnf&Muygw,f/ igvnf; tJ'b
D &k m;&Siaf wGvyk d J t&[wr*fPfeY J
udavomw&m;? tukov
kd w
f &m; t,kwf tnHah wGukd t<uif;rJh atmifjrifc?hJ tEdik ,
f El ikd cf w
hJ mrdYk ]Zde}qdw
k hJ bJUG trnf
&Syd gw,f}
tJ'Dtcg Oyu wuwGef;MuD;u ]igh&Sif ....? oifajymwm [kwfavmufw,f? oifajymwm
[k w f a vmuf w ,f } vd k Y a&&G w f &if ; cgif ; wnd w f n d w f e J Y vrf ; z,f a &S m if v T J j yD ; ol o G m ;vd k & mc&D ; ud k
qufvufxu
G cf mG oGm;ygawmhw,f/
Oyu wuweG ;f Mu;D u jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ bJUG trnfuk d ]teEZed } vdY k owfrw
S cf yh J gw,f/ jrwfpmG bk&m;&Siu
f vnf;
t aMumif;jycsufeJYwuG twnfjyKay;cJhygw,f/ aemifwpfcsdef jrwfpGm bk&m;&SifxHarSmuf uRwfwrf;0ifzdkY
a&mufvmawmhvnf; Oyu wuweG ;f Mu;D u jrifjriforQ &[ef;&Siv
f al wGuk d ]teEZed b,f t&yfrmS aeovJ} ]teEZed
b,frmS vJ} vdyYk J ar;jref;cJyh gw,f/
wu,fawmh ]teEZed }qdw
k b
hJ UJG trnf[m *kPyf 'k u
f kd tpGJ jyKjy;D ac:a0:wJb
h UJG trnfyg/ ]teE}qdw
k m
]tqH;k r&So
d jd rifo}l ? ]Zde} qdw
k m ]&efrm&ftm;vH;k udk atmifEidk o
f }l ? *kPyf 'k Ef pS cf u
k kd aygif;vdu
k af wmh ]teEZed } qdw
k hJ bJUG trnf
jzpfvmwmygyJ/
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ *kPyf 'k rf eS o
f rQ ( t&nftcsi;f rSeo
f rQ) bJUG trnf jzpfciG &hf ydS gw,f/ *kPyf 'k af wGu
ra&rwGuEf ikd af tmif rsm;vGe;f awmh jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ bGUJ trnfawGuvnf; ra&r wGuEf ikd af tmif rsm;aeawmhwmaygh/
OyuwuweG ;f Mu;D udk rdeYf Mum;awmfrw
l phJ um;&yfawGxrJ mS udyk J ]*kPyf 'k t
f aMumif;jyK bJUG trnf} awG trsm;Mu;D ygygw,f/
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ trnfukd (1)vlb
Y 0trnf? (2)bk&m; trnf? (3)*kPyf 'k t
f rnfvYkd oH;k rsK;d cGjJ cm;Edik yf gw,f/
vlb
Y 0trnf uawmh ]od'w
} vdaYk c:ygw,f/ ]tusK;d tm;vH;k jy;D pD;Edik o
f }l vdYk t"dym ,f&ygw,f/ (od'= jy;D pD;? tw=tusK;d )
bk&m;trnfu awmh ]a*gwr} vdYk ac:ygw,f/ a*gwr rsK;d EG,u
f qif;oufvm olrYkd rsK;d EG,&f UJ trnfukd tpJjG yKjy;D
ac:wmyg/
t&Siq
f Em"du
25
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
26
shwehinthar.com
y"med,*Fw&m;ig;yg;udk
a,m*D&t
YJ m;ig;yg;vdhk
ac:Edkifygw,f/a,m*DrSef&if
,HkMunfrItm;?usef;rmrItm;
dk;ajzmifUrItm;?&JY&ifUrItm;eJh
odjrifrItm;qdkwJU
tm;ig;yg;eJjh ynfUpk&H ygr,f/
t&Sib
f &k m; . . .
y"med,*Fw&m;ig;yg;eJY jynfph &kH if ntm;xkwf reuf w&m;&Edik w
f ,f? reuftm;xkwf nw&m;&Ekid w
f ,fvYkd
q&mawmf wpfyg; a[mxm;wm zwfz;l ygw,fb&k m;? y"med,*Fw&m;ig;yg; udk rod ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifjrpfajc? &efuek jf rKd U/
'umarmifjrpfajca& ....
'umjrpfajc&JUar;cGe;f udk zwfvu
kd &f w,fq&kd ifyJ jrwfpmG bk&m;&Siv
f ufxufwek ;f u xif&mS ;ausmMf um;cJw
h hJ qifp;D
cRe;f udik yf nm&Sif ]aAm"drif;om;}udk csucf si;f owd&vdu
k rf yd gw,f/
aAm"drif;om;u ol&Y UJ qGr;f auR;yGw
J pfcrk mS oHCmtm;vH;k qGr;f bkO;f ay;tjy;D jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd ar;cGe;f wpfck
ar;avQmufz;l ygw,f/
]jrwfpmG bk&m; ....? jrwfpmG bk&m;vdk q&mrsK;d &JU tqH;k trudk &wJh &[ef;wpfyg;taeeJY b,favmufMumMum
tm;xkw&f if t&[wzv
kd w
f &m;xl;&Edik yf govJb&k m;? &[EmjzpfzYkd tcsed f b,f avmufMumygovJb&k m;}
]rif;om;a& ....? 'Dae&mrSm oifu
h kd igbk&m; jyefar;yg&ap? oifEpS o
f ufovdak jzaygh/ oifrif;om;u
qifp;D cRe;f udik t
f wwfrmS wpfzufurf;cwf uRr;f usiw
f ,fr[kwv
f m;}
]rSev
f yS g? uRr;f usiyf gw,fb&k m;}
]'gqd&k if vlwpfa,muf qifp;D cRe;f ukid t
f wwfoifcsiv
f Y k d oifq
h aD &mufvmw,fqyk d gawmh? olu oift
h ay:rSma&m
twwf ynmtay:rSma&m ,HkMunfrIr&Sdbl;? tema&m*guvnf; rsm;vdkuf ao;w,f? rkd;rom;eJY
[efaqmifvn
S yhf wfwwfvu
kd w
f muvnf; rajymygeJaY wmh? 'DMum;xJ vHv
k 0D&,
d uvnf; r&Sw
d t
hJ jyif Pf uvnf;
enf;ao;w,fav? uJ .... tJ'v
D l oifq
h rD mS qifp;D cRe;f udik f twwf wwfajrmufEikd yf ghrvm;}
]jrwfpmG bk&m; rdeMYfum;wJh t*Fgig;csux
f u
J wpfcsucf suf eJjY iad ew,fq&kd ifuykd J tJ'v
D l qifp;D cRe;f udik t
f wwf
rwwfEikd af wmh ygbl;/ t*Fgig;csuv
f ;kH eJrY sm; jiad evdu
Yk awmh b,frmS qdzk ,
G &f m&Sd ygawmhrvJb&k m;}
]vlwpfa,mufuawmh ,Hv
k nf; ,HMk unfw,f? use;f vnf; use;f rmw,f? [efaqmifvn
S yhf wfjcif;vnf;
uif;w,f? vHv
k 0D&,
d vnf; Mu;D rm;wJt
h jyif Pfvnf;xufjrufw,f? tJ'g qd&k ifa&m}
]tJ'gqd&k ifawmh t*Fgwpfcsucf suef jYJynfph &kH ifuykd J qifp;D cRe;f udik t
f wwfrmS uRr;f usio
f mG ;Edik yf gw,fb&k m;?
t*Fgig;csuv
f ;kH eJo
Y m jynfph v
kH u
Ykd awmh twdik ;f xuftvGeaf yghb&k m;}
]tJ'v
D ykd gyJ rif;om; ....? &[ef;wpfyg;[m ,HMk unfrv
I nf; &Srd ,f? use;f rma&;vnf; aumif;r,f?
[efaqmifvn
S yhf wfjcif;vnf; uif;r,f? vHv
k 0D&,
d vnf; Mu;D r,f? Pfynmvnf; xufjrufr,fq&kd if igbk&m;&JU
tqH;k trtwdik ;f usiv
hf Ykd tMumqH;k ckepfEpS ?f tjrefq;kH wpf&uftwGi;f rSm t&[wzv
kd w
f &m;xl; &Edik yf g w,f?
&[EmjzpfEikd yf gw,f}
]wpf&ufqdkwm tomxm;vdkufygOD;? t*Fgig;csufeJYjynfh pHkwJh &[ef;u igbk&m; qHk;rwJhtwdkif;
tm;xkwv
f u
kd rf ,fq&kd if ntm;xkwf reufw&m;&Ekid yf gw,f? reuftm;xkwf nw&m;&Edik yf gw,f}
t&Siq
f Em"du
27
shwehinthar.com
ur|mef;w&m; yGm;rsm;tm;xkww
f yh J *k Kdv
af wG&UJ oEmef rSmjynhpf &k H r,fh t*Fg&yfawGuk d y"med,*Fw&m;vdaY k c:ygw,f/
y"m ed, = ur|mef;tm;xkwo
f ?l t*F = t*Fg? y"med,*F = ur|mef; tm;xkwo
f \
l t*Fg/
y"med,*Fw&m;ig;yg;udk ]a,m*D&UJ tm;ig;yg;} vdYk ac: Edik yf gw,f/ a,m*DreS &f if ,HMk unfrt
I m;? use;f rmrItm;?
d;k ajzmifh rItm;? &J&ifrh t
I m;eJY odjrifrt
I m;qdw
k hJ tm;ig;yg;eJY jynfph &kH ygr,f/
],HMk unfrt
I m;} qdw
k muawmh jrwfpmG bk&m;&Sief YJ jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ w&m;awmftay:rSma&m? ud,
k &hf UJ yg&rD
"mwfct
H ay:rSmyg tjynft
h 0 ,HMk unfpw
d cf sjcif;ygyJ/
]jrwfpmG bk&m;&Si[
f m trSew
f &m;udk ud,
k w
f ikd v
f nf;odjy;D olwpfyg;udv
k nf;odatmif a[mEdik w
f ,f?
jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ w&m;awmf[m vdu
k ef musio
h f ;k H oluk d trSew
f u,f aumif;usK;d jyK Edik w
f ,f? ighrmS w&m;awmfeY J xdu
k w
f efwh J
yg&rD"mwfcH aumif;aumif;&Sw
d ,f} vdYk pdwcf svufcs ,HMk unfwo
hJ rl o
S m ur|mef;tm; xkwrf I xda&mufEikd yf gw,f/
]use;f rmrItm;} qdw
k muawmh tema&m*g Mu;D Mu;D us,f us,af &m? ao;ao;i,fi,fyg uif;&Si;f jy;D ud,
k cf pH rG ;f tm;
awmifh wif;cdik rf maejcif;ygyJ/ 0rf;rD; rxufveG ;f rEkv
HY eG ;f bJ tv,ftvwf jzpfae&ygr,f/ 0rf;rD;xufveG ;f &if
cPcPqmjy;D 0rf;rD; Ekv
YH eG ;f &if tpmraMuwJt
h wGuf w&m;tm;xkw&f mrSm pdwt
f aESmifh t,Sujf zpfwwfygw,f/
]k;d ajzmifrh t
I m;} qdw
k muawmh ur|mef;w&m;tay:rSm a&m? ur|mef;q&mtay:rSmyg [efaqmifvn
S yfh wfrI
uif;&Si;f jcif;ygyJ/ w&m;udk w&m;eJw
Y al tmif tm;rxkwb
f J [efaqmifyef aqmif vltxifMu;D atmif vkyaf er,f?
ur|mef;q&mudv
k nf; trSet
f wdik ;f w&m;ravQmufbJ r[kwrf [wf vkyZf mwfcif;jy;D avQmufr,fq&kd if tJ'aD ,m*D[m
]PfpOf} eJaY 0;jy;D ]nmpOf} eJyY J nm;&ygvdrrhf ,f/
]&J&ifrh t
I m;} qdw
k muawmh ur|mef;tvkyf aESmifah ES;ysuf jym;oGm;apr,fh tysi;f "mwftmkrH eS o
f rQukd &J&&J if&h ifh
&ifqdkifwGef;vSefEdkifjcif;ygyJ/ ]0D&d,} udkajymwmyg/ b,ftajctaersKd;rSmr qdk udk,fvkyf&r,fhtvkyfudk
aemufqw
k &f yfwefrY ypfbJ &J&&J if&h ifh MuKd ;yrf;tm;xkwEf ikd rf S ud,
k v
f &kd myef;wdik u
f kd qdu
k af &mufEikd yf gw,f/
]odjrifrt
I m;} qdw
k muawmh kyw
f &m;? emrfw&m;awG&UJ tjrrJ jywf jzpfysuaf jymif;vJaewJh oabmobm0awGuk d
wpfqifh Mum;tod? MupH nfpw
d u
f ;l todeYJ r[kwb
f J ud,
k af wGUrsuaf rSmuf todeYJ ydik yf ikd Ef ikd Ef ikd f xd;k xGi;f odjrifEikd jf cif;ygyJ/
ud,
k f rI w
S v
f u
kd w
f h J tmk&H UJ jzpfysuo
f abmudk odjrifjcif;eJt
Y wl rdrEd v
S ;k H om;rSm ude;f 0yfaewJh avmb? a'gopwJh udavom
tpdik t
f cJawGuv
kd nf; azmufczJG suq
f ;D ypfEikd pf rG ;f &S&d ygr,f/ edAm efta&mufyaYkd y;Edik af vmufatmif odjrifrt
I m;aumif;rS
w&m;xl;w&m;jrwf &Edik yf gw,f/
tm;ig;yg;eJjY ynfph w
kH hJ a,m*Dy*k Kd v[
f m 0dyemusiphf Ofukd jrwfpmG bk&m;nTeMf um;wJh enf;vrf;twdik ;f
wpfoa0rwdr;f vdu
k ef m jyKusizhf aYkd wmh vkt
d yfygw,f/ jrwfpmG bk&m;u 'Dvdk yI gqdk ud,
k u
f [dv
k kd rI ,f? jrwfpmG bk&m;u
[dv
k kd yI gqdk ud,
k u
f 'Dvdk rI ,fq&kd if awmh tm;ig;yg;eJY jynfph v
kH nf; w&m;r&Edik yf gbl;/
a,m*Dtm; ig;yg;eJv
Y nf; jynfph rkH ,f? r[mowdy|mef a'oemawmfrmS nTeMf um;xm;wJeh nf;vrf;twdik ;f vnf;
wdwu
d s usvu
kd ef mr,fq&kd ifawmh r*fzv
kd ef Ad m ef[m ud,
k &fh UJ vufwpfurf; rSmyJ &Sad erSmyg/ yg&rDtEkt&ifah y: rlwnfjy;D
taES;eJt
Y jrefawmh uGmrSmaygh/
wu,fawmh 'Dtm;ig;yg;[m ur|mef;w&m;yGm;rsm;tm; xkww
f t
hJ vkyrf mS om vdt
k yfwmr[kwyf gbl;/
b0wd;k wufaMumif; aumif;jrwfwhJ b,ftvkyrf sK;d rSmrqdk r&Srd jzpf vdt
k yfygw,f/ b,ftvkyyf v
J yk v
f yk ?f ,HMk unfr?S
use;f rmrS? k;d ajzmifrh ?S &J&ifrh S (0D&,
d &Srd )S ? odjrifrS (tajrmftjrifPf&rdS )S tJ't
D vkyf atmifjrif wd;k wufEikd yf gw,f/
a,m*Dtm;ig;yg;eJY 0dyemw&m; tm;xkw&f if owd? orm"d? ynmpwJh olawmfaumif;w&m; tm;awG
xGuaf y:vmyg w,f/ xGuaf y:vmwJh olawmfaumif;w&m;tm;awG pHcsed rf D jynh0f oGm;wJh wpfaeY edAm efcsr;f omudk
rsuaf rSmufjyK&rSmygyJ/ ]tm;&Srd S tm;xkwyf g? tm;xkwrf S tm;xGuyf gw,f} vdYk ..../
tyrma'e orma'x
tifwmAsL;*sme,f?pufwifbm?5?2001
t&Siq
f Em"du
28
shwehinthar.com
t&Sib
f &k m; . . .
rm&fewfqo
kd nfrmS oD;jcm;wnf&adS om ewfwpfyg; r[kwb
f J cEmud,
k &f dS tmkiH g;yg;udk ac:jcif;jzpfonf[k
xifyg onf/ [kwrf [kwf ajzMum;ay;awmfryl gbk&m;/
armifpv
H iG ?f r*Fvm'Hjk rKd Ue,f/
'umpHviG af & ....
'umpHviG &f UJ ar;cGe;f udzk wfvu
kd &f w,fq&kd ifyJ jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ *kPaf wmfrsm;pGmxJu ]Zde*kPaf wmf} udk
csucf si;f owd &vdu
k rf yd gw,f/ ]Zde} qdw
k m ]rm&fig;yg;ukd atmifjrifawmfral om jrwfpmG bk&m;} vdYk t"dym ,f&ygw,f/
]bke;f awmfajcmufyg;eJY jynfph akH wmfral om jrwfpmG bk&m;} vkdY trsm;pk odxm;MuwJh ]b*0g*kPaf wmf} &JU
wjcm;t"dyg ,fwpfcu
k awmh ]rm&fig;yg;udk atmifjrifawmfral om jrwfpmG bk&m;} ygyJ/
rm&fqw
kd m ]rm&} qdw
k hJ ygVduae qif;oufvmwJh ygVd oufjrefrma0g[m&wpfcyk g/ ]rm&} qdw
k m ]aojcif;?
aoapjcif;} vdYk t"dym ,f&ygw,f/ aowwfwo
hJ abm? aoatmifowfwwf wJo
h abmudk rm& (rm&f) vdYk ac:ygw,f/
] towform;} vdyYk J qdyk gawmh/ vlukd owfwhJ rm&fukd ]vlowform;}? pdwu
f kd owfwhJ rm&fukd ]pdwo
f wform;} vdYk
ac:Edik yf gw,f/
vluv
k d nf; owf? pdwu
f v
k d nf; owfwwfwh J rm&fu ig;yg;&Syd gw,f/ a'0ykwr m&f? udavorm&f? tbdocFg&rm&f?
cErm&feYJ rpKrm&fwyYkd gyJ/ a'0ykwr m&fu ]ouf&rdS m&f} jzpfjy;D usew
f hJ rm&fav;yg;uawmh ]oufrrhJ m&f} jzpfygw,f/
]a'0ykwr m&f} qkw
d m tm;vH;k odMuwJh rm&fewfom;udk ajymwmyg/ (a'0ykw = ewfom;/) pwkr[m&mZf?
wm0wom? ,mrm? wkow
d m? edrm e&wD? y&edrw
d 0o0wv
D Ykd ewfjynfajcmuf xyf&w
dS t
hJ xJrmS txufq;kH ewfjynfjzpfwhJ
y&edrw
d 0o0weD wf jynfu jzpfygw,f/
]rm&fewfrif;} vdYk olu
Y kd ]rif;} wyfjy;D ajymMuayr,fh olu y&edrw
d 0o0weD wfjynfukd pd;k rd;k tkycf sKy&f wJh
t"duy"meewfrif; Mu;D r[kwyf gbl;/ t"dutMu;D qH;k ewfrif;u ]0o0weD wfrif;} &,fvYkd oD;jcm;&Syd gw,f/
rm&fewfuawmh tJ'eD wfjynf&UJ ]pifjyKd if rif;} vdYk ajym&rSmaygh/ ]olyek Af v
kd ?f "m;jyAdv
k }f vdYk ajym&ifvnf; & ygw,f/
]vlq;kd *kP
d ;f acgif;aqmif} .... tJav ....]ewfq;kd *kP
d ;f acgif; aqmif} vdaYk jym&if ydrk eS rf ,fxifygw,f/
]tzsuo
f rm;*dP
k ;f csKyMf u;D } ayghaemf/
rm&fewfu oH;k q,fw
h pfbu
kH kd ol&Y UJ ykid ef ufvYkd owfrw
S f xm;ovdk avmuDtmku
H mr*kPcf sr;f omawGuv
kd nf;
ol&Y UJ ud,
k f ydik yf pn;f awGvY k d ,lqxm;ygw,f/ umr*kPMfuKduw
f o
h J w0gawG udak wmh ol&Y UJ bufawmfom;? ol&Y UJ ygwD0ifawGvY k d
todtrSwjf yKxm;ygw,f/
olyY ikd ef ufjzpfwhJ oH;k q,fw
h pfbrkH mS olt
Y oif;0ifjzpfwhJ ow0gawGukd olyikd yf pn;f jzpfwhJ avmuDtmkH
umr*kPcf sr;f om awGeYJ cHpm;arGUaysmaf eMuwmyJ oljrifcsiyf gw,f/ oHo&musif vnfaMumif;tvkyaf wG vkyw
f mudyk J
olEpS jf cKd ujf y;D oHo&mvGwf ajrmufaMumif;tvkyaf wGvyk w
f mudak wmh olv;kH 0rabmrusygbl;/
&[ef;yk*Kdvyf jJ zpfjzpf? vly*k Kdvyf jJ zpfjzpf? yk*Kdvw
f pfa,muf a,muf oHo&mjywfaMumif;tvkyv
f yk jf yq
D w
kd meJY
rm&fewfu tJ'yD *k Kdvf tJ't
D vkyf rvkyEf ikd af tmif aESmif,
h u
S zf suq
f ;D awmhwmygyJ/
ol&Y UJ aESmif,
h u
S rf aI tmifjrifomG ;&if tJ'yD *k Kdvf oHo&mu rvGwaf wmhygbl;/ oHo&mu rvGw&f if b0rsm;pGm
xyfumxyf um ao&ygOD;r,f/ tJ'v
D kd ao&wm[m rm&fewfaMumifjh zpfvYkd aoatmifvyk &f ma&mufwhJ rm&fewfukd
]rm& = rm&f = owfjzwf ol? nO;f yef;ESyd pf ufo}l vdaYk c:ygw,f/
]udavorm&f} qdw
k muawmh wpfaxmifih g;&m udav omw&m;awGukd ajymwmyg/ avmb? a'go? rmefrme?
m? rp&,
d tp&Sw
d hJ udavomw&m;awG[m olwu
Ykd kd vufcx
H m;ol &JUpdwu
f kd ylavmifatmif? npfErG ;f atmif?
yifyef;qif;&Jatmif nO;f yef;ESyd pf ufwwfwt
hJ wGuaf Mumifah &m? olw&Ykd adS eorQ oHo&m u rvGwb
f J wpfaownf;
aoae&OD;rSm jzpfwt
hJ wGuaf Mumifh a&m udavomw&m;awGukd ]rm& = rm&f} vdYk ac:ygw,f/
]tbdocFg&rm&f} qdw
k muawmh jyKvyk t
f m;xkwx
f m;wJh ukov
kd u
f ?H tukov
kd u
f aH wGuk d ajymwmyg/ (tbdocFg&
= jyKvyk t
f m;xkwrf /I ) ukov
kd u
f aH Mumifh aumif;wJo
h *k wdb0a&mufr,f/ tukov
kd u
f aH Mumifh raumif;wJh 'k*w
b
d 0
t&Siq
f Em"du
29
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
30
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
31
shwehinthar.com
]'D&[ef;awGu bmjzpfvYkd Owko;kH yg;vH;k c&D;oGm;vmae Mu&wmvJ? rd;k wGi;f c&D;oGm;awmh pdr;f pdak ewJh jrufyifi,f?
opfyif i,fawG teif;acscMH u&wmaygh/ jrufyif? opfyifawGrmS vnf; toufu,
kd pf &D w
dS mrdYk olwt
Ykd oufukd rnmrwm
nO;f qJ&m ra&mufaybl;vm;/ jrufyif? opfyifawGMum;rSm yk;d aumif rTm;aumifi,fav;awGvnf; &Sw
d mrdYk olwYkd
c&D;oGm;vmaewJt
h wGuf tJ'D yd;k rTm;aumifav;awGawmh trsm;Mu;D aoaMuysupf ;D ukeMf uygjy/D &[ef;awmfrsm;
odycf ufwmyJ}
]MunfMhuprf;ygOD;? w&m;aumif; w&m;rSerf &Sw
d h J wdwd awGawmifrS rd;k wGi;f av;awmh ud,
k ah f e&mrSmudk jird jfird 0f yf0yf
aeMuao;w,f/ wd&pmefjzpfwhJ iSuaf wGawmifrS opfyifopfacgif;awG xJu olw&Ykd UJ todu
k af wGrmS wpfr;kd wGi;f vH;k
rd;k cdMk uygao;w,f/ bk&m;om;awmf &[ef;awmfawGu wdwad wGeYJ iSuaf wGavmuf awmif rd;k wGi;f rSm jird jf ird q
f rd q
f rd f
raeEdik Mf ubl;vm;}
vl0wfaMumifawGu tJ'v
D kd uJ&h UJ Iwcf sMuwJt
h wGuf jrwf pGmbk&m;u rd;k wGi;f av;vrSm oH;k vrd;k cdzk Ykd (0gqdzk )Ykd
ynwfawmfrl vdu
k yf gw,f/ &[ef;awmfrsm;vnf; rd;k wGi;f av;vudk a&SUoH;k v aemufo;k H v ydik ;f jy;D yxr0g? 'kw,
d 0g&,fvY k d
0gESprf sK;d cGjJ cm;owf rSwf 0gqdak wmfrcl MhJu&ygw,f/
yxr0gu 0gqdkvjynfhausmfwpf&ufuae oDwif;uRwfvjynfhaeYtxdjzpfjyD;? 'kwd,0gu 0gacgif
vjynfah usmw
f pf&uf uae wefaqmifrek ;f vjynfah eYtxd jzpfygw,f/ yxr0g qdzk Y k d taMumif; rnDnw
G w
f h J &[ef;awmfrsm;
'kw,
d 0g qdMku&ygw,f/ yxr0g qdw
k h J &[ef;awmfrsm;u 'kw,
d 0g qdzk rY k d vdt
k yfygbl;/ 0gxyfwEh J pS af wGrmS yxr0gqdv
k udk
vH;k 0 xnfrh wGub
f J 'kw,
d 0gqdv
k udyk J 0gqdv
k vdYk w&m;0ifowfrw
S jf y;D 0gpqdMk uygw,f/
qA*&D [ef;awG 0gwGi;f Mu;D c&D;xGuMf uwmeJyY wfoufjy;D jrwfpmG bk&m;&Siu
f ]yxr0gyJqq
kd ?kd 'kw,
d 0gyJqq
kd ?kd
ud,
k q
f x
kd m; wJh 0gwGi;f oH;k v ruRwrf csi;f b,f&[ef;rS c&D;rxGu&f ? xGuw
f hJ &[ef; 'ku# t
f mywfoifah p} vdYk
ynwfawmfrx
l m;ygw,f/
'gayrJh aemufyikd ;f rSmawmh taMumif;w&m;trsK;d trsK;d ay: aygufvmwJt
h wGuf jrwfpmG bk&m;vnf;
]0gwGi;f Mu;D jzpfayr,fh r<urjzpfwhJ taMumif;udp w&m;eJt
Y nD ay:aygufvm&if ckepf &uf 0gyefjy;D c&D;<uEdik w
f ,f} vdYk
w&m;0if cGijhfyKawmfrcl yhJ gw,f/
]ckepf&uftwGi;f ud,
k ahf usmif;ud,
k f jyefvmr,f} vdYk ESv;kH oGi;f vdu
k w
f mudk ]0gyefw,f} vdYk ac:ygw,f/ 0gyefjy;D
c&D;xGuw
f hJ &[ef;[m ud,
k 0f gqdw
k ahJ usmif;&JU 0gqdpk nf; e,ferd w
d jf yifyrSm ck epf&ufxuf ydrk aebJ ud,
k ahf usmif;ud,
k f
jyefvm&ygw,f/
Oyrm - vqef;(1)&ufaeYrmS 0gyefjy;D c&D;xGuw
f &hJ [ef; [m vqef;(7)&ufaeYrmS ud,
k ahf usmif;ud,
k f
jyefa&muf&ygw,f/ vlaY vmurSm n(12)em&Dausm&f if aemufwpf&ufpayr,fh 0denf; avmurSmawmh tkPf
wufjy;D rSom aemufwpf&ufpwJt
h wGuf vqef;(8)&uf&UJ tp tkPrf wufcif b,ftcsed f jyefa&muf a&muf&ygw,f/
vqef;(8)&uftpOD; tkPw
f ufjy;D rS jyef a&muf&ifawmh 0gusK;d oGm;ygw,f/
ckepf&uf 0gyefjy;D c&D;oGm;cGiu
hf vnf; ]yifrh o
S mG ;cGi}hf eJY ]ryifb
h o
J mG ;cGi}hf &,fvYkd ESprf sK;d &Syd gw,f/
]yifrh o
S mG ;cGi}hf rSm yifch iG &hf o
dS al wGu &[ef;? &[ef;r? odu rmef? omraP? omraPr? OygoumeJY Oygodumr
wdyY k gyJ/ 'um? 'umrawGyifrh S 0gwGi;f c&D;<ucGi&h f w
d S mr[kwyf gbl;? &[ef;? omraPawGu yifv
h nf; 0gwGi;f c&D;<ucGi&h f w
d S ,f
qdw
k m oabmayguf&ygr,f/
yifch iG &h f w
dS t
h J aMumif;udpa wGuawmh w&m;"reaY J vsmn
f D wJh taMumif;udpa wG tm;vH;k ygyJ/ Oyrm - &[ef;oHCm?
odrYk [kwf &[ef;trsm;? odrYk [kwf &[ef;wpfyg;twGuf ausmif;? Z &yf? vkP
d *f ?l uk#?D a&wGi;f ? a&uef? jc?H ajr ....
ponf vSL'gef;vdk vdYk yifzh w
d w
f mrsK;d ? a&pufcsw&m;? tEkarm'emw&m;? txl;w&m; ponf emMum;vdv
k Ykd yifzh w
d w
f mrsK;d
awGyg/
&[ef;twGuf vSL'gef;rS r[kwyf gbl;/ uk&d iftrsm;? odYk r[kwf ud&k ifwpfyg;twGuf vSL'gef;&ifvnf; enf;wlygyJ/
tck acwfrmS r&Sad wmhwhJ bduK e?D odur mef? omraPrwdt
Yk wGuf vSL'gef;&ifvnf; enf;wlygyJ/
omoemh0efxrf; &Si&f [ef;awGtwGuf vSL'gef;wmrsK;d udk yifzh w
d rf o
S m 0gwGi;f <uaumif;wmr[kwyf gbl;/ 'um?
'umrawGuolwaYkd ezd?Yk olwo
Ykd ;kH zdYk aqmufxm;wJt
h rd ?f Z&yf? aps;qdik ?f vkP
d *f ?l rd;zdak csmif? rD;wif;uky?f a&wGi;f ? a&uef?
t&Siq
f Em"du
32
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
33
shwehinthar.com
ESEY H pH Y S yfpyfaqmif&u
G Ef ik d yf g vdrrh f ,f/ 0denf;eJt
Y nDvyk w
f h J &[ef;awmfawGuk d 0denf;em;rvnf bJ &rf;orf;uJ&h UJ rdvY k d &vmr,fh
tukov
kd t
f jypfq;kd rsK;d awGuvnf; vGwaf jrmufEikd yf gvdrrhf ,f ...vdYk ..../
tyrma'e orma'x
tifwmAsL;*sme,f?atmufwb
kd m?17?2001
b,favmufaumif;wJUtvkyfudkyJvkyfvkyf
qefhusifbuftzsuform;qdkwm
&SdwwfpjrJjzpfvdkhb,folawG
b,fvdkyJzsufzsufudk,fvkyfoifUvkyfxdkufwJU
tvkyfaumif;awGudkbmtaMumif;aMumifUrS
aemufrqkwfbJjrefjrefxufxuf
oGufoGufvufvufvkyfoGm;zdkhta&;MuD;ygw,f/
t&Sib
f &k m; . . .
t&Sib
f &k m;&JU arwm&dyaf tmufrmS wynfah wmf 'kvb
&[ef;vm0wfr,fqw
kd modawmh wcsKUd rdwaf qG
awGu ]0gwGi;f Mu;D 'kvb
r0wfaumif;bl;} vdYk ajymMuygw,fb&k m;/ wynfah wmf b,fvq
kd ;kH jzwf&rvJqw
kd m
rdeMYf um;ay;awmfryl gbk&m;/
tu,f'rDp;kd ol? &efuek jf rKd U/
'umpk;d ola& ....
'umpk;d ol&UJ ar;cGe;f udk zwfvu
kd &f w,fq&kd ifyJ jrwfpmG bk&m;&Sif vufxufwek ;f u 0gwGi;f Mu;D &Si&f [ef;jyKcsicf w
hJ hJ
0domcg&JU ajr;i,fav;udk csucf si;f owd&vdu
k rf yd gw,f/
wpfcak om 0gwGi;f umvwke;f u om0wjd rKd UrSm 0gqkd oDwif;oH;k wJh oHCmawmfawG wnDwnGww
f nf;
uwdu0wfwpfck jyKxm;Muygw,f/ b,fvu
kd wdu0wfvq
J adk wmh ]'D0gwGi;f rSm b,fou
Yl rkd S &Sijf yK &[ef;cH vkyrf ay;Mu
pwrf;} qdw
k hJ uwdu0wfyg/
tJ'ED pS f 0gwGi;f rSmrS 0domcg&JU ajr;i,fwpfa,mufuvnf; ouFe;f 0wfcsipf w
d f jyif;jyvmwmaMumifh
&[ef;oHCmawmfawGxH csO;f uyfjy;D olu
Y kd &Sijf yKay;zd?Yk &[ef;cHay;zdYk avQmufxm;awmif;yefygw,f/
]'umav; ....? 0gwGi;f Mu;D b,fou
Yl rkd S &Sijf yK? &[ef;cH vkyrf ay;&bl;vdYk &[ef;oHCmawmfawG uwdu0wf
jyKxm;Muw,fu,
G ?f 'Dawmh 'umav; 0guRww
f t
hJ xd apmifq
h ikd ;f vku
d yf gOD; aemf? 0guRwrf yS J &Sijf yK&[ef;cHvyk Mf uwmaygh/
[kwv
f m; 'um av;}
&[ef;oHCmawmfawG&UJ arwm&yfcH wkjHyY efpum;aMumifh 0domcg&JU ajr;i,fvnf; ouFe;f 0wfcsipf w
d u
f k d rsKo
d yd &f if;
pdwrf csr;f ajrUpGm ausmif;awmfu jyefvmcJyh gw,f/
0gvuif;vGwo
f w
D if;uRwjf yq
D w
kd meJY 0domcg&JU ajr;i,f udk &[ef;oHCmawmfawGu ]vmav 'umav;?
ouFe;f qnf;jy;D &Sijf yK&[ef;cH vkyMf u&atmif} vdYk owdw&eJY wul;wu vmajym Muygw,f/
tJ't
D cg 0domcg&JU ajr;i,fu ....
]t&Sib
f &k m;wdYk ....? ouFe;f 0wfcsipf w
d x
f ufoefjyif;jyae wJh 0gwGi;f wke;f uom ouFe;f 0wfjzpfcrhJ ,fq&kd if
tckavmufqk d bk&m;wynfah wmf omoemhabmifrmS taysmMfu;D aysm?f tarGUavsmf Mu;D arGUavsmaf erSm aocsmygw,fb&k m;?
tckawmh bk&m;wynfah wmf ouFe;f 0wfcsipf w
d f r&Sad wmhwt
h J wGuf r0wfawmhygbk&m;? tJ't
D wGuf bk&m;wynfah wmfuk d
cGiv
hf w
T af wmfryl gbk&m;}
t&Siq
f Em"du
34
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
35
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
36
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
37
shwehinthar.com
]oufowfvw
G pf m;wJt
h vky[
f m ukov
kd t
f vkyyf }J ? ]oufowfvw
G pf m;&if ukov
kd &f w,f} vdYk ,lq&if
tJ't
D ,ltq[m rdpm 'd|d (rSm;,Gi;f wJt
h jrif) ygyJ/ bmvdv
Yk q
J ad k wmh oufowfvw
G f pm;ko
H ufoufeY J ukov
k d rf &Edik v
f yY k d g/
oufoufvw
G t
f pm;tpmu pm;oH;k olukd tvdt
k avsmuf ukov
kd rf ay;Edik v
f yYkd g/
oufowfvw
G t
f pm;tpm pm;keH YJ ukov
kd &f w,fq&kd if oufowfvw
G rf pm;wJo
h al wG tpmpm;jy;D tcsKw
d nf;wJh
taeeJY iSuaf ysmoD;? o&ufo;D pm;aewJt
h csed rf mS vnf; ukov
kd &f aerSmaygh/ t&uform;awG t&ufaomufae&if;
tmvl;aMumf? ajryJavSmf jrnf;aewJh tcsed rf mS vnf; ukov
k d &f aerSmaygh/ tJ'gawGtm;vH;k oufowfvw
G t
f pm;tpmawGyJ
r[kwv
f m;/
oli,fcsi;f ig;a,muf xrif;0dik ;f zGUJ pm;Muw,f qdyk gpk/Y d wpfa,mufu oufowfvw
G o
f rm;? useaf v;a,mufu
tpHpk m;orm;? oufowfvw
G o
f rm;u toD;t&Guaf wGyJ pm;w,f/ tpHpk m;orm;awGu toD;t&Guaf &m? om;ig;awG
a&m pm;Muw,f/ a&mufwwf&m&m [dt
k aMumif;ajym? 'DtaMumif;ajym&if; wpfa,mufew
YJ pfa,muf pMu? aemufMueJY
waysmw
f yg;pm;Muw,f/
[if;csi;f awmh rwlMubl;/ pdwjf zpfaeyHck si;f awmh wlMuw,f/ pMuaemufMu? ajymMuqdMk ueJY waysmw
f yg;
pm;aeMuwmqdkawmh oli,fcsif;ig;a,mufvHk; taysmfpdwfawG? avmbpdwfawG jzpfaeMuwmaygh/ uJ
...oufowfvw
G pf m;wJh oli,fcsi;f ukov
kd &f a&mvm;/ tpHpk m;wJo
h il ,fcsi;f awGyJ uGujf y;D tukov
kd jf zpfa&mvm;/
r[kwb
f ;l aemf/ tm;vH;k twlwyl /J
tukov
kd t
f aMumif;awG ajym&if; tukov
kd pf w
d af wGeYJ pm;&if oli,fcsi;f ig;a,mufv;kH tukov
kd f twlwl
jzpfygw,f/ ukov
dk t
f aMumif;awG ajym&if; ukov
k d pf w
d af wGeY J pm;&if oli,fcsi;f ig;a,mufv;k H ukov
k d f twlwjlzpfygw,f/
oufowfvw
G o
f rm; u tpHpk m;orm;awGxuf acgif;wpfv;kH ydjk rifjh y;D ukov
dk yf rkd &ovdk tpHpk m;orm;awGuvnf;
oufowfvw
G o
f rm;atmuf acgif;wpfv;kH ydek rd jhfy;D tukov
kd rf jzpfEikd yf gbl;/
tpm;tpmrwlayr,fh pdwcf si;f wl&if ukov
kd ?f tukov
kd f jzpfyckH si;f twlwyl gyJ/ tpm;tpmwlayr,fh pdwcf si;f
rwl&ifuo
k v
kd ?f tukov
kd jf zpfyckH si;f uGjJ ym;ygw,f/ tpm;tpmu t"durusbJ pdwu
f t"duusygw,f/ bmyJpm;pm;?
ukov
kd pf w
d ef YJ pm;&if ukov
kd jf zpfjy;D tukov
kd pf w
d ef YJ pm;&if tukov
kd jf zpfygw,f/
oufowfvw
G pf m;keH YJ ukov
kd rf &bl;qdw
k mudk tar; tajzyHpk aH v;eJY wpfrsK;d ajymMunf&h atmifyg/
]oufowfvw
G pf m;wmeJY tom;ig;pm;wm? bmpm;wm u ukov
dk &f vJ}
]oufowfvw
G pf m;wmu ukov
kd &f wmaygh}
]aumif;jy?D 'gqdk xyfar;r,f? vdarmo
f ;D pm;wJo
h el YJ yef;oD; pm;wJo
h ?l b,fol ukov
kd &f vJ}
]b,forl S ukov
kd rf &bl;}
][if ....? ckeajymawmh oufowfvw
G pf m;wm ukov
kd &f w,fq?kd vdarmo
f ;D a&m yef;oD;a&m oufowf
vGwaf wGyJ r[kwf vm;? oufowfvw
G pf m;wm ukov
k d &f pwrf;qd&k if vdarmo
f ;D pm; ola&m? yef;oD;pm;olyg ESpaf ,mufv;k H
ukov
kd &f aerSmaygh}
][J .... [J.... 'guawmh ....}
]'Davmufqkd oabmaygufygw,faemf}
oufowfvw
G pf m;keH YJ ukov
kd rf &Edik o
f vdk tom;ig;pm;kH eJv
Y nf; tukov
dk rf jzpfEikd yf gbl;/ tom;ig;pm;keH YJ
tukov
kd jf zpfw,fvYkd ,lq&if jrwfpmG bk&m;&Siu
f v
kd nf; tukov
kd pf w
d jf zpfao; w,fvYkd pGypf &JG ma&mufygw,f/ bmvdv
Yk J
qkad wmh jrwfpmG bk&m;&Sif u tom;ig;ukd bkO;f ay;awmfrv
l yYkd gyJ/
tom;ig;bkO;f ay;ayr,fh jrwfpmG bk&m;&JU oEmefrmS tuk okv
d pf w
d f vH;k 0rjzpfawmhygbl;/ bmvdv
Yk q
J adk wmh
tukov
kd pf w
d f jzpfapEkid w
f hJ udavomawGukd t&[wr*feYJ t<uif;rJh y,fowf xm;jy;D jzpfvyYkd g/
'gudk axmufjI cif;tm;jzifh ]tpm;tpmaMumifh ukov
kd ?f tukov
kd f jzpfwmr[kwb
f ;l ? udavomy,fjcif;?
ry,fjcif;aMumifo
h mukov
kd ?f tukov
kd f jzpfwm} qdw
k m xif&mS ;ygw,f/ udavomy,fzu
Ykd akd wmh rMuKd ;pm;bJ tpm;tpm
y,fzu
Ykd ykd J MuKd ;pm; aer,fq&kd ifawmh vrf;rSm;avQmufaewmjzpfwt
hJ wGuf pcef;rSe?f yef;wdik rf eS u
f kd b,fvekd nf;eJrY S
t&Siq
f Em"du
38
shwehinthar.com
ra&mufEikd af wmhygbl;/
ukov
k d &f w,ftxifeo
Y J ufowfvw
G pf m;aeolawGuk d rd;k ukwq
f &mawmfb&k m;Mu;D u ]tawmf0#fMu;D wJo
h al wGy}J vdY k
ukPmoufawmfrcl zh J ;l ovdk "r'w
l q&mawmfMu;D uvnf; ]0#fa<u; &Sv
d Y k d tiwfcaH eMu&wm} vdY k oem;awmfrcl zh J ;l ygw,f/
oufowf vGwf pm;olwik d ;f udk &nf&,
G jfy;D rdeaY f wmfrMluwm r[kwyf gbl;/ ukov
k d &f w,ftxif? uHaumif;vdrrf h ,ftxifeY J
oufowfvw
G f pm;aeMuolawGuo
kd m &nf&,
G jf y;D rdeaYf wmfrMl uwmyg/
'umrsK;d OD;a& ....
pme,fZif;awGxJu tEkynm&Sifrsm;&JU tifwmAsL;tar; tajzawGrSmyJjzpfjzpf? jyifyavmurSm
rdwaf qGtcsi;f csi;f awGUqHv
k Ykd wpfa,mufew
YJ pfa,muf ar;MuajymMuwJt
h cgrSmyJjzpfjzpf ....
]bmoma&;taeeJY bmawGvyk jf zpfv}J
qdw
k ahJ r;cGe;f udk ....
]arG;aeYwikd ;f oufowfvw
G pf m;jzpfygw,f}
]0gwGi;f oH;k vwdik ;f oufowfvw
G pf m;ygw,f}
vdYk ajzMum;Muwmudk rMumcP zwfz;l ? Mum;zl;ygw,f/
wu,fawmh oufowfvw
G pf m;wm[m bmoma&; tvkyf r[kwyf gbl;/ wjcm;bmoma&;awG&UJ tvkyaf wmh
[kwcf sif [kwyf gvdrrhf ,f/ ax&0g'Ak'b
moma&;&JU tvkyu
f awmh vH;k 0r[kwyf gbl;/
ax&0g'Ak ' b mom0if w pf a ,muf vk y f o if h v k y f x d k u f w J h uk o d k v f & aMumif ; tvk y f a wG x J r S m
oufowfvw
G pf m;wJt
h vkyf vH;k 0 rygygbl;/ ]oufowfvw
G pf m;wJt
h vky[
f m ukov
kd t
f vkyv
f Ykd jrwfpmG bk&m; a[mMum;
rxm;bl;}vdYk qdv
k ykd gw,f/
ax&0g'Ak'b
mom0ifwpfa,muf vkyo
f ifv
h yk x
f u
kd w
f hJ ukov
dk &f aMumif;tvkyaf wGu q,frsK;d &Syd gw,f/
pGeMYu
f aJ y;urf; vSL'gef;jcif;'getvky?f ud,
k Ef w
I v
f eG u
f sL;rIapmifx
h ed ;f jcif; oDvtvky?f pdwaf umif;pdwjfrwfymG ;xHjkcif; bm0em
tvky?f touf odum *kP0f gMu;D olukd akd ojcif; typm,etvky?f ukov
kd u
f pd ulnv
D yk af qmifjcif; a0,sm0ptvky?f
ud,
k u
hf o
k v
kd f olwpfyg;rQa0jcif;yw'd getvky?f olwpfyg;ukov
kd f ud,
k 0f rf;ajrmufjcif; ywmEkarm'etvky?f
olawmfaumif;w&m;emMum;jcif; "r0etvkyf? olawmfaumif;w&m;a[majymjcif; "ra'oemtvkyfeJY
t,ltjrifajzmifrh eS jf cif; 'd|Zd u
k rtvkyw
f jYkdzpfygw,f/
tJ't
D vkyq
f ,frsK;d udk ]yknMu,
d 0wKq,fyg;} vdYk ac:yg w,f/ ]ukov
kd v
f v
dk m;olwikd ;f jyKoifjh yKxu
kd w
f hJ
csr;f ompD;yGm;awG&UJ wnf&mq,fyg;} vdYk qdv
k ykd gw,f/ vd&k if;uawmh ]ukov
kd &f aMumif; tvkyq
f ,frsK;d } aygh/ tJ'D
tvkyq
f ,frsK;d xJu b,ftvkyu
f ykd J vkyv
f yk f ukov
kd &f Edik yf gw,f/
wu,fvYkd oufowfvw
G pf m;wJh tvky[
f m ukov
kd &f aMumif;tvky?f ukov
kd &f apEdik w
f t
hJ vkyq
f &kd if yknMu,
d
0wKawGxrJ mS wpfyg;tjzpf jrwfpmG bk&m; xnfo
h iG ;f a[mMum;awmfrcl rhJ mS yg/ oufowfvw
G pf m;keH YJ ukov
dk rf &Edik v
f Ykd
jrwfpmG bk&m; a[mMum;awmfrrlcw
hJ mudk txl;owdjyK&ygr,f/
wpfacwfwpfcgwke;f u &[EmvdYk xif&mS ;ausmMf um;cJw
h hJ ]bke;f awmfMu;D OD;oDv} [m oufowfvw
G f bkO;f ay;wJh
q&mawmfMu;D wpfyg;jzpfygw,f/ bke;f awmfMu;D eJt
Y wlaejy;D bke;f awmfMu;D vdk yJ oufowfvw
G pf m;ygr,fvYkd avQmufxm;
vmwJh &[ef;awmf wpfyg;udk q&mawmfMu;D u ....
]wdrYk sm; oufowfvw
G pf m;aewmudk ukov
kd jf zpf usiahf ew,fvrYkd sm; rxifvu
kd yf geJu
Y ,
G ?f oGm;emoufomvdYk
pm;aewmyg}
vdYk d;k d;k &Si;f &Si;f rdeMYfum;awmfrcl zhJ ;l ygw,f/
oufowfvw
G pf m;jcif;udk ukov
kd u
f siphf Ofwpfc?k olawmf aumif;usiphf Ofwpfcv
k Ykd rSm;,Gi;f pGm xifrw
S ,
f q
l
oGm;rSmpd;k vdYk q&mawmfMu;D u yGiyhf iG v
hf if;vif; rdeMYfum;awmfrv
l u
dk w
f myg/
rSeyf gw,f/ oufowfvw
G pf m;jcif;[m ukov
kd u
f siphf Of wpfcrk [kwo
f vdk olawmfaumif;usiphf Ofwpfcv
k nf;
r[kwyf gbl;/oufowfvw
G pf m;jcif;aMumifh ukov
kd v
f nf; &roGm;Edik o
f vdk ol awmfaumif;vnf; jzpfroGm;Ekid yf gbl;/
t&Siq
f Em"du
39
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
40
shwehinthar.com
ygPmwdygwuHxu
kd jf y;D tukov
kd jf zpfygw,f/ &[ef;awmfrsm;qd&k ifawmh ygPmwdygwuH xdu
k f rHk u 'ku# t
f mywfyg
oifyh gw,f/
tpGe;f oH;k yg; qdw
k muawmh ]jrifjcif;} ]Mum;jcif;} eJY ],Hk rSm;jcif;} wdyYk gyJ/ ]'Dtom;ig;[m ightwGuf &nfp;l jy;D
owfxm; wm? igpm;zdYk &nf&,
G jf y;D owfxm;wm} vdjYkrifc&hJ if? odrYk [kwf Mum;cJ&h if? odrYk [kwf ,Hrk mS ;oHo,jzpfc&hJ if tJ'D
tom;ig;[m tpGe;f oH;k yg; (wpfyg;yg;) rvGww
f t
hJ om;ig; jzpfomG ;ygjy/D vH;k 0 rpm;xdu
k af wmhygbl;/ pm;&if
tukov
dk jf zpfygw,f/
vl0wfaMumifawGtaeeJY tpGe;f oH;k yg;vGw&f if b,ftom;ig;udrk qdk vGwv
f yfpmG pm;oH;k Edik cf iG &hf adS yr,fh
&[ef;awmfrsm; uawmh ]tom;Mu;D q,frsK;d } udk vH;k 0a&SmifMuOfawmfrMl u&ygw,f/ ra&SmifbJ pm;rd&if oufqikd &f m
tmywfoifjh y;D tukov
dk jf zpfyg w,f/
tom;Mu;D q,frsK;d uawmh ]vl? acG;? jrif;? qif? usm;? usm;opf? jcaoF?h 0H? atmif;? a>r} wd&Yk UJ tom;awGygyJ/
tom;udo
k m rpm;aumif;wmr[kwyf gbl;/ olw&Ykd UJ tk;d ? ta&? taoG;? tarG; bmudrk S toH;k rjyKaumif;ygbl;/
(qifp,
G yf w
k ;D ? pyg;Mu;D onf;ajcaq; ponfwu
Ykd kd &[ef;awmfrsm; vH;k 0 roH;k aumif;yg) toH;k jyK&if tmywfoifjh y;D
oH;k wdik ;f oH;k wdik ;f tukov
kd w
f &m; wd;k yGm;ygw,f/
oufowfvw
G yf J pm;pm;? MuKH &m&&myJpm;pm;? ta&;t Mu;D qH;k uawmh pdwaf umif;&Szd ?Ykd olawmfaumif;tvkyf
vkyEf ikd zf eYkd YJ b0oHo&m0#fqif;&Ju tjy;D wdik v
f w
G af jrmufzyYkd gyJ/ ]MuKd u&f ma&G; pm; vliY EGm;} rjzpfapbJ? ]oif&h mpm;ol
vlx
Y ufv}l jzpfapzdu
Yk t"duygyJ ....'umrsK;d OD;a& ..../
tyrma'e orma'x/
tifwmAsL;*sme,f?Ed0k ifbm?7ESi14?
hf 2001
t&Sib
f &k m; ....
jrwfpmG bk&m;&Si[
f m 0ufom;bkO;f ay;vdYk 0rf;avQmjy;D y&deAd m efp&H wmvdYk ajymMuygw,fb&k m;/ [kwf
r[kwf ajzMum; ay;awmfryl gbk&m;/
OD;at;ouf? oxHjk rKd U/
'umMu;D OD;at;oufa& ....
jy;D cJw
h hJ Zefe0g&Dv(9)&ufaeYu y&d,wpd moifwu
kd w
f pf ckrmS jyKvyk w
f hJ OD;Zif;&JU arG;aeYtvSLyJu
G kd ig;xyfurG ;f
tu,f'rD 'um&efatmif a&mufvmcJyh gw,f/ jrefrmhyk &f iS o
f rdik ;f rSm wpfO;D wnf;om&Sad o;wJh trsK;d om;Zmwfaqmif
tu,f'rDqik g;qk&iS f 'um&efatmifukd ....
]xrif;0ifpm;jy;D jyv
D m;? 'um&efav;MuKd uw
f hJ 0ufom; [if;vnf; ygw,fav} vdaYk jymawmh olu ....
]wynfah wmf tck 0ufom;a&Smifxm;w,fb&k m;? t&rf;0aevd}Yk
vdYk &,f&,farmarm jyefajymygw,f/
cgwdik ;f 0ufom;pm;aeus a&Tyg&rDausmif;'umMu;D OD;&Sed 0f if;udv
k nf; ck&ufyikd ;f 0ufom;a&SmifaewmawGUvdYk
taMumif;&if;ar;Munfah wmh ....
]wynfah wmf cEmud,
k x
f rJ mS tqD"mwfawG odyrf sm;aevdYk a&Smifwmygbk&m;? rpm;rjzpfwhJ tajctaersK;d
MuKH &ifawmh enf; enf;yg;yg; pm;ygw,f}
vdYk jyefajzygw,f/
]vltrsK;d rsK;d pdwt
f axGaxG} qdw
k t
hJ wdik ;f vlawG&UJ tMuKd uf uvnf; trsK;d rsK;d uGjJ ym;aeygw,f/ wpfO;D eJw
Y pfO;D
tMuKd ucf si;f rwlnMD uygbl;/ 0ufom;MuKd uw
f v
hJ l &So
d vdk 0ufom;rMuKd uw
f hJ vlvnf; &Syd gw,f/ 0ufom;pm;keH YJ
tukov
kd jf zpfroGm;ovdk 0ufom;a&SmifeHk v
YJ nf; ukov
kd &f roGm;ygbl;/
0ufom;rMuKd uv
f Ykd 0ufom;a&Smifoal wG&o
dS vdk 0ufom; MuKd u&f ufom;eJY cEmud,
k ef YJ rwnfv
h Ykd 0ufom;
a&Smifoal wGvnf;&Sd ygw,f/ 0rSmpd;k vd?Y k tqDwufrmS pd;k vd?Y k 0dwcf scsiv
f Y k d 0ufom;a&Smif wm[m use;f rma&;oabmw&m;t&
t&Siq
f Em"du
41
shwehinthar.com
vkyo
f ihv
f yk x
f u
kd w
f hJ tjyKtrlawGygyJ/ jrwfpmG bk&m;&Siu
f vnf; ]ud,
k ef rYJ wnfw
h ?hJ ud,
k ef YJ oyg, rrQwwJh tpmtm[m&
awGukd a&SmifMuOf&r,f} vdYk rdeYf Mum;awmfrx
l m;ygw,f/
0ufom;rMuKd uv
f Ykd 0ufom;a&Smifox
l uf 0ufom;MuKd uf &ufom;eJY cEmud,
k ef rYJ wnfv
h Ykd 0ufom;a&Smifou
l
ykjd y;D cs;D rGr;f p&maumif;ygw,f/ ud,
k phf w
d u
f ,
kd f xde;f csKyEf ikd v
f yYkd g/ ud,
k w
fh PSm ud,
k yf ,fowfEikd v
f yYkd g/ rMuKd uv
f Ykd a&Smifou
l
owd? PfrygwJh twGuf bmukov
k d rf S r&ayr,fh rwnfv
h Y k d a&Smifou
l awmh owd? PfygwJt
h wGuf txdu
k t
f avsmuf
ukov
kd &f ygw,f/
0rSmpd;k &drw
f m[m vScsiv
f Y k d qd&k ifawmh vScsiw
f ph J w
d [
f m wPSmavmbpdwjfzpfwt
h J wGuf 0ufom;a&Smifaecku
d rf mS
ukov
k d pf w
d rf jzpfawmhygbl;/ tqD"mwfrvGeu
f b
J J use;f rmaerS ukov
k d f tvky?f aumif;rItvkyaf wG vkyjf y;D trsm;tusK;d ?
omoemhtusK;d o,fy;kd Edik rf ,fqw
kd hJ pdwef YJ 0ufom;a&Smif&ifawmh 0ufom;a&Smif wdik ;f ukov
kd pf w
d af wG w&dy&f yd f
wd;k yGm;vmEdik yf gw,f/
bm tpm;tpmudyk J pm;pm;? bm tpm;tpmudyk J a&Smif a&Smif? &nf&,
G cf surf eS zf ?Y k d OD;wnfcsuaf umif;zdY k ta&;Mu;D
ygw,f/ vScsi?f ycsi?f ajyjypfcsiw
f m[m w&m;"raI xmift
h & tukov
kd f vdq
Yk adk yr,fh avmu"raI xmift
h &uawmh
vufcEH ikd pf &mobm0 usygao;w,f/
]jrwfpmG bk&m; 0ufom;pm;vdYk y&deAd m efp&H w,f? 'gaMumifh wdYk 0ufom;a&Smifw,f} qdw
k muawmh avmu"r
Iaxmift
h &yg vufcEH ikd pf &m bmrSr&Syd gbl;/ taMumif;jycsuf rcdik v
f w
kH hJ vky&f yf wpfc?k okrYd [kwf taMumif;jycsuf
rvSywJh vky&f yfwpfcu
k kd jrwfpmG bk&m;eJY ckw;Hk vkyjf y;D tumtuG,,
f v
l u
kd w
f mygyJ/
jrwfpmG bk&m; y&deAd m efpw
H mudk taMumif;jyjy;D 0ufom; a&Smifwo
h J al wG[m wu,fpifppfuawmh ewfu;k d uG,v
f ?Y k d
bm*kP
d ;f nm*kP
d ;f 0ifxm;vdYk 0ufom;a&SmifMuwJo
h al wGyg/
]wdu
Yk ;kd uG,w
f ehJ wfu 0ufom;pm;wm rMuKd uv
f }Ykd
]wd*Yk P
dk ;f q&m? wd*Yk P
kd ;f bke;f Mu;D u 0ufom;a&Smifcikd ;f vd}Yk
qdw
k hJ taMumif;jycsuaf wGu rvSyawmh taMumif;jy csuf vSyatmif jrwfpmG bk&m;udk ckw;Hk vkyf
toH;k csvu
kd w
f mygyJ/
]ewfu;dk uG,v
f Ykd 0ufom;rpm;wmyg}
]b,f*P
kd ;f 0ifxm;vdYk 0ufom;rpm;wmyg}
vdYk ajzvdu
k &f if ajzol&UJ d;k om;rItwGuf ajzolukd b,f olrS ruJ&h UJ Muygbl;/ ]k;d om;vdu
k w
f m} qdjk y;D cs;D awmif
cs;D rGr;f MuygvdrOhf ;D r,f/ jrwfpmG bk&m;eJY udik w
f yk jf y;D ajzvdu
k af wmh ajzol&UJ rd;k om;rItwGuf ajzol[m &G&H mS pufqyk pf &m
odyaf umif;oGm; ygw,f/ taMumif;&if;udk rodbJ vd&k mqGJ ajzxm;wmrdYk ajzol&UJ todPfenf;yg;rItwGuv
f nf;
ajzolukd oem;ukPmouf Mu&ygw,f/
jrwfpmG bk&m; y&deAd m efpaH wmhrrl ,fah eYrmS yg0gjrKd Uae a&T yef;xdro
f nfom; pkEO ygoumu jrwfpmG bk&m;&Siu
f kd
ol&Y UJ aetdrf udk yifjh y;D qGr;f qufuyfvyk af uR;ygw,f/
jrwfpmG bk&m; aemufq;kH bkO;f ay;awmfr&l wJh tJ'q
D rG ;f auR; yGrJ mS txl;pDrcH sujf yKwx
f m;wJh ]0ufysKo
d m;[if;}
ygygw,f/ rMu;D vGe;f ? ri,fveG ;f ? tv,ftvwfjzpfwhJ awm0ufysKw
d pfaumif&UJ El;nho
H rd af rGUwJh tom;awGukd [if;cwf
tarT;tMuKd if pHv
k ifpmG eJY teHt
Y &omtaumif;qH;k ? tqDMoZmtjynf0h qH;k jzpfatmif txl; pDrcH sujf yKwx
f m;wmyg/
tJ'D 0ufysKo
d m;[if;udk jrwfpmG bk&m;wpfyg;wnf;om bkO;f ay;awmfryl gw,f/ ewfawGu ewfMoZm
xnfx
h m;wJt
h wGuf jrwfpmG bk&m;&Siu
f vG&J if tJ'D 0ufysKo
d m;[if;udk tpmaMuusuf atmif acscsuEf ik d w
f o
h J l wpfavmuvH;k
rSm wpfO;D wpfa,mufrS r&Sv
d yY k d g/ jrwfpmG bk&m; bkO;f ay;jy;D wmeJY 0ufom;[if;useaf wGuk d wGi;f wl;jy;D ajrjrKyyf pfvu
k d &f ygw,f/
0ufom;[if;yg0ifwhJ pkEO ygoum&JU qGr;f udk bkO;f ay;jy;D rMumcifrmS yJ jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ ud,
k af wmfrmS
aoavmufatmif jyif;xefwhJ ]0rf;aoG;oGeaf &m*g} Murf;wrf;pGm jzpfay:vmygw,f/
0ufom;[if;bkO;f ay;vdYk 0rf;aoG;oGew
f m r[kwyf gbl;/ twdwu
f tukov
kd u
f w
H pfct
k usK;d ay;vdYk 0rf;aoG;
oGew
f myg/
t&Siq
f Em"du
42
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
43
shwehinthar.com
jrwfpmG bk&m;&Si[
f m 0ufom;pm;vdYk 0rf;awmfvm;&wm r[kww
f t
hJ jyif 0ufom;&JU tqDMoZmaMumifo
h m
yg0gjrKd Uuae ukoed mkt
H xd (6) rdik cf &D;udk 0rf;aoG;oGeaf &m*g'Pf onf;cH&if; ajcusicf &D; <ucsED ikd cf w
hJ mjzpfygw,f
'umMu;D OD;at;oufa&/
a&m*gaysmufcsifvdkhw&m;tm;xkwfwm
raumif;bl;vdkhqdkvdkufjcif;tm;jzifU
jrwfpGmbk&m;[mraumif;wJUtvkyf
nHUzsif;ao;odrfwJUtvkyfudk
vkyw
f ,fvq
hkd v
kd u
kd &f ma&mufygw,f/
a&m*gyJjzpfjzpf?bmyJjzpfjzpfxpfceJ&Sd
aA'if,Mwm"mwfdkuf"mwfqifudkyJ
vGJrSm;pGmtm;ukd;aeMuwJU'DacwfMuD;xJrSm
w&m;tm;xkwjf cif;udt
k m;ud;k vmwm[m
rk'w
d myGm;oifUwJUudp& yfMu;D wpfcyk g/
8.9.98 &ufaeYxw
k f ay:jyLvm*sme,fxu
J aqmif;yg; wpfy'k rf mS aqmif;yg;&Siu
f ]] a&m*gaysmufcsiv
f Ykd
w&m;tm;xkwf wm raumif;aMumif;? a&m*gaysmufcsifvdkY w&m;tm;xkwfwm[m w&m;udk ckwHk;vkyf
toH;k cswmjzpfaMumif;? &dyo
f mawGrmS a&m*g aysmufcsi&f if w&m;tm;xkwyf gvdYk rSm;,Gi;f pGm jrL qG,af eMu aMumif;}}
a&;om;xm;wmudk zwfv
I u
kd &f ygw,f/
tJ'aD &;om;csuu
f kd zwfv
I u
kd &f awmh twdwu
f zwfc?Jh rSwcf ?Jh Mum;emchzJ ;l whJ taMumif;t&mav;awG[m
pma&;ol&UJ tawG;tmHx
k u
J w
kd pfcNk y;D wpfck pDumpOfum 0ifa&mufvmygw,f/
yxrqH;k 0ifa&mufvmwhJ taMumif;t&muawmh eE rif;om;wpfjzpfvJ t&Sief E&UJ taMumif;yg/
t&Sief E[m omoemhabmifukd oHo&mvGwzf ?Ykd edAm ef&zdq
Yk w
kd Jh &nf&,
G cf suef YJ 0ifa&mufvmol r[kwyf gbl;/
Zey'uvsmPDeYJ vufxyfyq
JG ifEw
JT aJh eYrmS jrwfpmG bk&m;u wdu
k w
f eG ;f vdYk jrwfpmG bk&m;udk dak onGwu
f ikd ;f whpJ w
d ef YJ
0ifa&mufvm&olyg/
o'gw&m;tppftrSeef YJ ouFe;f 0wfvmolr[kwaf wmhomoemhabmifrmS raysmyf gbl;/ Zey'uvsmPDuykd J
wrf;wrf;ww owd&aeygw,f/ omoemhabmifrmS raysmaf rGUbJ Ni;D aiGUpdwf ysuaf ewhJ t&Sief Eukd jrwfpmG bk&m;u
wm0womewfjynf ac:oGm;chyJ gw,f/ Zey'uvsmPDxuf tqaygif;rsm;pGm rEdiI ;f ,SOo
f matmif vSywhJ
ewforD;av;awGukd jrifawGU&awmh t&Sief E [m ewforD;av;awGukd vdck siw
f pJh w
d f jzpfvmygw,f/
ewforD;av;awG vdck si&f if w&m;tm;xkwyf g? w&m; tm;xkw&f if ewforD;av;awG &&aphr,fvY k d jrwfpmG bk&m;u
tmrcHwu
kd w
f eG ;f vdu
k af wmh t&Sief Evnf; 0rf;ajrmuf0rf;omjzpfomG ;Ny;D ewforD;vdck siw
f pJh w
d ef YJ w&m;tm;xkwf
awmfryl gw,f/aemufyikd ;f rSm wjcm;&[ef;awmfrsm;u uh&J UJ Muwht
J wGuf &nf&,
G f csuaf jymif;oGm;Ny;D tm;xkwv
f u
kd w
f m
rMumcifrmS yJ t&Sief E &[Emjzpfawmfro
l mG ;ygw,f/
t&Sief E w&m;tm;xkwjfcif;&JU rlv&nf&,
G cf suu
f ewf orD;&zdyY k g/ edAm ef&zdY k r[kwyf gbl;/ ewforD;&vdrrh f ,fqw
kd Jh
arQmv
f ifch suo
f m r&d&S if w&m;tm;xkwjfzpfrmS r[kwyf gbl;/ tpu wnf;urS w&m;tm;rxkwjfzpf&if &nf&,
G cf suv
f nf;
ajymif;p&m r&d?S &[Emvnf; jzpfp&mr&dyS gbl;/
rlv&nf&,
G cf suu
f tqifeh rd ah f yr,fh w&m;tm;xkw&f if; eJY w&m;todPf &ifu
h suo
f mG ;&if &nf&,
G cf suv
f nf;
tqifh jrifo
h mG ;Edik yf gw,f/ vrf;qH;k &if &GmawGU&pjrJ jzpfovdk w&m;udk enf;rSev
f rf;rSef tm;xkwaf e&ifvnf;
bm&nf&,
G cf suef yYJ J tm;xkwf tm;xkwf aemufq;kH rSm w&m;&JU t"duyef;wdik u
f kd rvGrJ aoG qdu
k af &mufomG ;rSmygyJ/
w&m;tm;xkwjf zpfzeYkd YJ w&m;tm;xkwyf kH enf;vrf;rSezf o
Ykd m ta&;Bu;D ygw,f/
t&Siq
f Em"du
44
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
45
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
46
shwehinthar.com
xef;vsu[
f m csKcd siv
f Ykd pm;olawGtwGuv
f nf; csKo
d vdk tpmaMucsiv
f Ykd pm;olawGtwGuv
f nf; csKyd gw,f/
a&m*gaysmufcsiv
f Yk d w&m;tm;xkww
f mudk w&m;udk ckw;k H vkyf toH;k csw,fvYk d uJ&h UJ vdu
k w
f m[m aAmZio
f w
k o
f rdik ;f
aMumif;xJu jrwfpmG bk&m;eJY &[Emt&Sijf rwfBuD;awGuv
kd nf; uJ&h UJ vdu
k w
f mygyJ/
t&Sirf [marm*vmefeYJ t&Sirf [muy ruse;f rrm a&m*gpJu
G yfaewke;f u jrwfpmG bk&m;ud,
k af wmfwikd f
a&m*gaysmufatmif aAmZio
f w
k f &Gwaf y;cJv
h Ykd a&m*gaysmufomG ;cJyh gw,f/ jrwfpmG bk&m; ud,
k af wmfwikd f ruse;f rrm
a&m*gjyif;xefwek ;f uvnf; t&Sipf Ek u
kd jrwfpmG bk&m; ud,
k af wmfwikd f a&m*gaysmufatmif aAmZio
f w
k &f w
G af y;zdYk
rdeYfawmfrcl yhJ gw,f/ t&Sipf Ek u
&Gwaf y;vdYk jrwfpmG bk&m; a&m*gaysmufawmfrcl yhJ gw,f/
aAmZio
f w
k ef m,lw,fqw
kd m[m aAmZiw
f &m;awG jzpf yGm;vmatmif w&m;tm;xkww
f mygyJ/ jrwfpmG bk&m;xH;k
ESv;kH rlNy;D a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f m[m jrwfpmG bk&m;vrf;pOf vdu
k w
f mygyJ/ 'Dvrf;pOfukd uJ&h UJ vdu
k w
f m[m
jrwfpmG bk&m;udv
k nf; w&m;udk ckw;kH vkyt
f oH;k csw,fvYkd uJ&h UJ vdu
k w
f mygyJ/
a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f m raumif;bl;vdYk qdv
k u
kd jf cif;tm;jzifh jrwfpmG bk&m;[m raumif;wJt
h vky?f
nHzh si;f ao;odrw
f t
hJ vkyu
f kd vkyw
f ,fvYkd qdv
k u
dk &f ma&mufygw,f/
a&m*gyJjzpfjzpf? bmyJjzpfjzpf xpfueJ&dS aA'if? ,Mwm? "mwfu
dk "f mwfqifuykd J vGrJ mS ;pGm tm;ud;k aeMuwJh
'DacwfBuD;xJ rSm w&m;tm;xkwjf cif;udk tm;ud;k vmwm[m rk'w
d myGm;oifw
h hJ udp& yfBuD;wpfcyk g/
trsK;d orD;tqdak wmfwpfO;D u &dyo
f mq&mawmfBu;D wpf yg;udk olr atmifjrifausmMf um;atmif bmvky&f rvJvYkd
ar;avQmufawmh q&mawmfBuD;u 0dyemw&m;tm;xkwyf gvdYk rdeYf awmfrv
l u
kd yf gw,f/
tEkynmavmurSm atmifjrifausmMf um;atmifqw
kd &hJ nf &G,cf suef YrJ sm; tEkynmorm;tm;vH;k w&m;tm;xkwf
Mur,fq&kd if pma&;oluawmh w&m;tm;xkwo
f Ol ;D a& wd;k yGm;vmwmudk 0rf;ajrmuf0rf;om BuKd qakd erSmygyJ/ rkq;kd pkid o
f if
qdw
k mvdk w&m;uvlud k oifomG ;rSmrdYk 'Dvk d &nf&,
G cf suef YJ w&m;tm;xkww
f mudk raumif;bl;vdYk pma&;oluawmhb,fawmhrS
ruefYuu
G yf gbl;/
'ghaMumifh xyfNy;D ajymcsiw
f mu]] bm&nf&,
G cf suef YyJ J tm;xkwf tm;xkw?f w&m;tm;xkww
f m aumif;ygw,f?
tm;xkwyf g? t[kww
f u,f tm;xkwjf zpfzYkdeYJ tm;xkwyf ekH nf;vrf;rSezf Ykdom ta&;BuD;ygw,f}}
]] a&m*gaysmufcsiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f mvnf; aumif;ygw,f/ pD;yGm;a&;? vlraI &; tqifajywd;k wufcsiv
f Ykd
w&m;tm;xkww
f mvnf; aumif;ygw,f/ pdw"f mwfcikd rf m Nird ;f csr;f Ny;D pdwaf eoabmxm; Mu;D us,jf rifjh rwfcsiv
f Yw
kd &m;
tm;xkww
f mvnf;aumif;ygw,f/ cEmZmwford ;f 'kuN idr;f csiv
f Ykd w&m;tm;xkww
f muawmh taumif;qH;k ygyJ/}}
Ak'b
mom0ifawGxu
J bmoma&;todPf Eke,fao; olawGukd wjznf;jznf;&ifu
h suv
f matmif qJaG c:
&r,ft
h pm;todPfyI af xG;Ny;D Za0Z0gxifa,mifxifrmS ;jzpfatmif tmCmweJY yGv
J eS Yaf ewmuawmh vH;k 0 roifah wmfb;l vdYk
xifygw,f/
q&mawmf? orm;awmfawGuvnf; &nf&,
G cf suef rd ahf eol awGukd jrifv
h matmif arwm? ukPmeJY
wjznf;jznf;csi;f qJaG c: jriw
hf ifaeMuwmyg/
mrp&,
d tjrifeYJ tjrJ Munfw
h wfoal wGtwGuf t&m&mwdik ;f [m tqd;k awG? tjypfawGcsn;f jzpfaerSmyg/
t&m&mudk a,medaomreodum&tjrifeYJ rSerf eS u
f efuef em;vnf ESv;kH oGi;f wwfjcif;uom wu,fo
h al wmfaumif;
pdwx
f m;jzpfygw,f/
tyrma'e orma'x/
t&SifqEm"du(a&Tyg&rDawm&)
9 - 9 - 98
10 - 11 - 98 &ufaeYxkwf ay:jyLvm*sme,frS
t&Siq
f Em"du
47
shwehinthar.com
a&m*gaysmufcsifvdkUw&m;tm;xkwfwm
raumif;bl;vdkhqdkvdkufwm[m
a&m*gaysmufzdkh&nf&G,fcsuf
wpfckwnf;eJhw&m;tm;xkwfcsifol
w&m;tm;xkwfaeoludk
tm;rxkwfeJhvdkh
wm;jrpfydwfyifvdkufwmygyJ/
'g[m"rE&m,fjzpfygw,f/
avmutvkyfawGxJrSm
w&m;tm;xkwfwJUtvkyf[m
taumif;qHk;tvkyfjzpfygw,f/
a&m*gaysmufzkdhvkyf&r,fU
tvkyfawGtrsm;MuD;&SdwJUtxJu
taumif;qHk;tvkyfjzpfwJU
w&m;tm;xkwfjcif;udk
a&G;cs,fvdkufwm[m
MudKqdkp&mtjyKoabmwpfckygyJ/
a&m*gaysmufcsifvdkhw&m;
tm;xkwfwmvnf;aumif;ygw,f/
pD;yGm;a&;? vlrIa&;tqifajy
wdk;wufcsifvdkhw&m;
tm;xkwfwmvnf;aumif;ygw,f/
pdwf"mwfcdkifrmjidrf;csrf;jyD;
pdwfaeoabmxm;MuD;us,f
jrifUjrwfcsifvdkhw&m;
tm;xkwfwmvnf;aumif;ygw,f/
cEmZmwfodrf;'kujidrf;csifvdkhw&m;
tm;xkwfwmuawmUtaumif;qHk;ygyJ/
t&Siq
f Em"du
48
shwehinthar.com
trsm;eJha&maESmjyD;ae&ifudk,fUpdwfeJh
udk,fUudk,fjzpfzdkhodyfrvG,fbl;/
trsm;tm;jzifUolrsm;pdwfeJh
udk,fUudk,fjzpfae&wmrsm;w,f/
tm;emrIawG? iJUnmaxmufxm;&rIawGeJh
b0[mvGwfvyfrIr&SdawmUbl;/
olrsm;qEudkjznfUjznfUay;ae&wmeJh
udk,fU&JYwu,fUudk,fydkifqEawG[m
wjznf;jznf;eJhaemufudk
a&mufa&mufoGm;&w,f/
vrif;MuD;&JYb0udkodyftm;usw,f/
vrif;MuD;[mavmuvlom;awGudk
tat;"mwfeJhtvif;"mwf
ay;jyD;aus;Zl;jyKw,f/
'gayrJUavmuvlom;awGeJh
vdrf;usHuyfjidjcif;r&Sdbl;/
a0;a0;rSmyJoD;oefhaew,f/
arwmtat;"mwfeJhtodmPf
tvif;"mwfay;jyD;a0;a0;uae
aus;Zl;jyKae&wJUvlom;vrif;
b0rsKd;udkydkjyD;vdkvm;ygw,f/
bmoma&;qdkwmtqifUtwef;
&SdwJUvlom;wdkif;?tqifUtwef;
&SdvdkwJUvlom;wdkif;twGuf
r&SdrjzpfvdktyfwJU
ta&;MuD;qHk;t&mwpfckjzpfygw,f/
t&Siq
f Em"du
49
shwehinthar.com
rEdkif0efudkroyfr&yfxrf;jyD;
pdwfyifyef;qif;&Jaer,fUtpm;
udk,fEdkifwJU0efudkoyfoyf&yf&yfxrf;jyD;
pdwfauseyfcsrf;omae&wmu
ydkaumif;r,fxifw,fav . . ./
t&SifqEm"duESifUawGYqHkjcif;
('kwd,ydkif;)
]t&Sib
f &k m;"rpmayawG a&;om;&jcif;&JU &nf&,
G cf suaf v; odyg&apbk&m;}
]vlom;wdik ;f &JU ESv;kH om;rSm jrwfpmG bk&m;&Si&f UJ w&m; tqH;k trawG pdr0hf ifysUH ESo
YH mG ;apcsiw
f hJ &nf&,
G cf suef YJ
"rpmayawG a&;om;aewmyg/ rodao;wJt
h aMumif;t&mawG odatmif? odjy;D om;taMumif;t&mawG xyfrH
ESv;kH oGi;f jzpfjy;D av;av; eufeuf &Si;f &Si;f vif;vif; odatmifqw
kd hJ arwmapwem tjynfh t0eJY a&;aewmyg/
t&rf;udk odae? wwfaewJh ]q&mMu;D }awGtwGuf r&nf&,
G yf gbl;/ igrSigvdYk txifa&muf? b0ifarmuf
aewJh ]b0if Mu;D }awGtwGuv
f nf; r&nfp;l ygbl;/
d;k d;k om;om; odcsio
f al wG? MuKd ;MuKd ;pm;pm; tm;xkwcf sio
f al wG odEikd Mf uygap? tm;xkwEf ikd Mf uygapqdw
k hJ
&nf&,
G cf suf oefo
Y efaY v;eJyY J "rpmayawG a&;om;aeygw,f/
]vlom;wdik ;f } qdw
k t
hJ xJrmS OD;Zif;vnf;wpfa,muftyg t0ifygyJ/ OD;Zif;vnf; OD;Zif;pmtkyaf wG&UJ pmzwf
y&dowfwpfa,mufyg/ ud,
k b
hf ufu jynfph v
kH eG ;f vdYk pmawG a&;aewm r[kwyf gbl;/ ud,
k v
f nf; zwfz?Ykd zwfjy;D
jynfph akH tmifusio
hf ;kH zdYk a&;aewmyg/ q&mMu;D vkyw
f m r[kwyf gbl;/
udk,fa&;wJhpmawGu olwpfyg;udk &ifhusufoGm;atmif rpGrf;aqmifEdkifawmif udk,fhudk,fudk,fawmh
&ifu
h suaf tmif pGr;f aqmifomG ;vdrrhf ,fvYkd ,HMk unfygw,f/ ]ud,
k u
f olu
Y kd qH;k rwm r[kw?f bk&m;u ud,
k u
hf kd
qH;k raewm}vdYk ud,
k af &;wJph mawGtay: tjrEJ v
S ;kH oGi;f ygw,f/ ud,
k u
hf ,
kd u
f ,
kd f pma&;jy;D qH;k raewmvdYk ajym&if
rrSm;ygbl;/
rvdv
k m;ol wcsKd Uu OD;Zif;pma&;aewmudk xifay: ausmMf um;csiv
f Ykd a&;aewmvdYk pGypf u
JG &hJ UJ Muygw,f/
ud,
k phf w
d ef YJ EIid ;f jy;D ajymaeMuwmrdYk ajymMuygap/ Mum;-Mum;w,fvYkd Irw
S f aevdu
k f ykH gyJ/
]'gqdk t&Sib
f &k m; pma&;aewmudk uJ&h UJ Iwcf swo
hJ u
l &Sad ewmayghb&k m;}
]aMomf....'umMu;D &,f? b,favmuf aumif;wJt
h vkyu
f ykd v
J yk v
f yk ?f uJ&h UJ Iwcf sr,fo
h al wG? a0zef
tjypfajymr,fh olawGqw
kd muawmh tqifoif&h adS eMupjryJ aJ v/ rqef;ygbl;/ bk&m;&Siaf wmifrS uif;cJw
h mrS
r[kwb
f /J OD;Zif;wdv
Yk kd omrefval wGuawmh rajymeJaY wmhaygh}
]ausmMf um;rIeYJ uJ&h UJ rItay: t&Sib
f &k m; b,fvkd ESv;kH oGi;f ygovJ bk&m;}
]wu,fawmh OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS ausmMf um;rIqw
kd mr&Syd gbl;/ opfyifawmawmifawG? a&wHceG f
pdrphf rf;awGy&J dS ygw,f/
ausmMf um;rIqw
kd m OD;Zif;&JU pdwt
f pOfrmS &Sw
d t
hJ &mvnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS &Sw
d t
hJ &mvnf;
r[kwb
f ;l / OD;Zif;udk odwo
hJ ?l todtrSwjf yKwo
hJ &l UJ pdwt
f pOfrmS yJ &Sw
d m yg/ 'gvnf; tjr&J adS ewm r[kwyf gbl;/
wpfcgwpf&H OD;Zif;udk owd&vdu
k w
f hJ tcku
d rf mS yJ acwcP &Sw
d myg/
uJ&h UJ rIvnf; 'Dtwkid ;f yJaygh/ OD;Zif;&JU pdwt
f pOfrmS &Sw
d m vnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;&JU ywf0ef;usirf mS
&Sw
d mvnf; r[kwb
f ;l / OD;Zif;udk rvdv
k m;wJo
h ?l OD;Zif;udk rESpjf rKd UwJo
h &l UJ pdwt
f pOfrmS yJ OD;Zif;udk owd&wJt
h cdu
k f
acwcP&Sw
d myg/
t&Siq
f Em"du
50
shwehinthar.com
olwpfyg;&JU pdwt
f pOfrmS yJ wpfcgw&HrS acwcP ay: vmwwfwhJ ausmMf um;rI? uJ&h UJ rIqw
kd hJ t&mawG
twGuf ud,
k u
f bmvdYk cHpm;ae&rSmvJ/ ausmMf um;rIaMumifh pdww
f ufp&m rvdo
k vdk uJ&h UJ rIaMumifv
h nf; pdwyf supf &m
rvdyk gbl;/
ausmMf um;rIqw
kd m olwpfyg;&JU pdwt
f pOfrmS ]'Dvkd t&Sif qEm"du} vdYk acwcPay:vmwJt
h awG;pwpfc?k
cHpm;rIwpfck ygyJ/ uJ&h UJ rIqw
kd m olwpfyg;&JUpdwt
f pOfrmS ]t&Siq
f Em"du 'Dv}kd vdYk acwcPay:vmwJh tawG;pwpfc?k
cHpm;rIwpfcyk gyJ/
]'Dvkd t&Siq
f Em"du} qdw
k hJ tawG;peJY ]t&Siq
f Em"du 'Dv}kd qdw
k hJ tawG;pESpcf w
k &Ykd UJ Mum;rSm ]'Dv}kd awGukd
azsmufvu
kd &f if t&Siq
f Em"du[m t&Siq
f Em"duygyJ/ bmeJrY S ra&mygbl;/ wpfa,mufwnf;yg/ oefo
Y efaY v;yg/
]'DaeYtxd pmtkyb
f ,fEt
S yk f a&;om;xkwaf 0jy;D ygjyv
D b
J &k m;}
]ig;tky&f o
dS mG ;ygjy/D EIe;f xm;taeeJY Munfrh ,fq&kd ifawmh wpfEpS rf S ESpt
f yk yf J a&;om;xkwaf 0Edik cf yhJ gao;w,f/
1998 u]wpfa,mufwnf;ae wpfpw
d w
f nf;xm;} eJY ]ud,
k phf w
d u
f ,
kd f ppf} ? 1999 u ]raocifbmvkyMf urvJ}eJY
]&J&ifo
h w
l \
Ykd ae&m}? 'DEpS f 2000rSmawmh ]]jird ;f at;aomb0ydik &f iS }f } wpftyk yf J xGuf ygao;w,f/
]tckbmpmtkyaf wG a&;aeygovJb&k m;}
]rMumcif&ufyikd ;f rSm ]avmutaumif;qH;k aomt&m} xGuyf gvdrrhf ,f/ avmavmq,fawmh 0gwGi;f rSm
xGuzf Ykd w&m;ESpyf 'k u
f kd ppfaq;aeygw,f/ xGuv
f m&if acgif;pOf odygvdrrhf ,f}
]t&Sib
f &k m;&JU y&d,wf?y#dywf tcsed x
f u
J ae pma&;zdYk tcsed f b,fv,
kd yl govJb&k m;}
]aeYpOf reufu;kd em&Duae q,fem&Dtxd wpfem&Dukd pma&;csed f owfrw
S x
f m;ygw,f/ 'gayrJh 'DaeYxad wmh
aeYpOf ra&;jzpfao;ygbl;/ pmtkyt
f opfwpftyk f xGucf sed w
f efjyq
D rkd yS J wpfywf? q,f&ufavmuf tcsed ,
f jl y;D
a&;jzpfygw,f/ a&;&ifawmh tJ'DtcsdefrSmyJ a&;ygw,f/ jznfhpGufa&;om;csufawGrsm; &ifawmh wpfywf?
q,f&ufruygbl;/ jznfah &;&if a&;oavmuf Mumygw,f}
]pma&;wJt
h wGuf w&m;tm;xkwcf sed f xdcu
kd o
f mG ;yg ovm;bk&m;}
]aeY-y&d,wf? n-y#dywf} qdw
k hJ rleYJ tvkyv
f yk af ewm qdak wmh pma&;wJt
h wGuf w&m;tm;xkwcf sed f
xdcu
kd rf oGm;ygbl;/ 'gayrJh pmzwfcsed af wmh xdcu
kd yf eG ;f yJo
h mG ;ygw,f/ trsm;twGuf pma&;wdik ;f a&;wdik ;f ud,
k t
hf wGuf
pmzwfcsed f avsmah vsmh oGm;ygw,f/
pma&;&wmxuf pmzwf&wmu ydkjyD;t&om&Sdygw,f/ pma&;aewJhtcsdefrSm pmzwf&wJht&om
qH;k H;I aeygw,f/ pm zwf&wJt
h &omudk pGev
Yf w
T jf y;D rS pma&;&wmyg/ pmzwf 0goem ygolwpfa,muftwGuaf wmh
Mu;D rm;wJh pGev
Yf w
T jf cif;wpf&yfygyJ/ Mu;D rm;wJh pGev
Yf w
T jf cif;udk t&if;wnfjy;D a&;&wmrdYk pma&;wdik ;f a&;wdik ;f
pmzwfy&dowfudk txl;arwmydkYjyD;rS a&;ygw,f/ pmzwfy&dowf &Sif;&Sif;vif;vif; jynfhjynfhpHkpHk em;vnf
oabmaygufapcsifwJh arwmu OD;pD;aewmrdkY pma&;aewJhtcsdef[m OD;Zif;twGufawmh arwmtm;
taumif;qH;k tcsed yf gyJ/
pmzwfy&dowf todPf wd;k wufjrifrh m;atmif pGr;f aqmifjzefaY 0ay;ae&wmrdYk pmwpfv;kH a&;wdik ;f
a&;wdik ;f ynm yg&rDawG w&dy&f yd w
f ufvmovdk cHpm;&ygw,f/ ynmyg&rDawG twH;k vdu
k t
f wpfvu
kd f wd;k vmwmudk
rsupf ed YJ jrifae&ovdu
k kd pdwx
f rJ mS jrifae&ygw,f/
]pma&;wdik ;f ynmyg&rDjzpfygovm;bk&m;}
]pma&;wdik ;f awmh ynmyg&rD rjzpfygbl;/ pmzwfy&dowftwGuf todtjrifreS u
f efapwJh A[kow
k udk
ay;Edik rf S ynm yg&rDjzpfwmyg/
todPfjzefaY 0rS ynmyg&rDjzpfwmrdYk pmzwfy&dowf udk todtjrifvrJG mS ;apwJph m? twif;tzsi;f
aumvm[vpm? i,fusKd ;i,femazmfjy;D uJ&h UJ Iwcf swphJ m? tjypfr&Sd tjypf&mS jy;D a0zefyw
k cf wfwphJ mawG a&;aevdYk
uawmh ynmyg&rD ukov
kd af wG r&wJt
h jyif 0pD'pk du
k t
f ukov
kd af wGyJ weifw
h yd;k &ygvdrrfh ,f/
t&Siq
f Em"du
51
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
52
shwehinthar.com
]a[mw&m;rSeo
f rQ pmtkyjf zpfap&r,f} qdw
k hJ rluckd srw
S f xm;wJt
h wGuf wpfEpS u
f kd w&m;oH;k av;yk'yf J
a[mcsiyf gw,f/ wu,fawmh w&m;a[m&wm bmrS rcufygbl;/ ESp&f uf oH;k &uf avmuf tcsed ,
f l jyifqifvu
kd &f if
w&m; topfwpfy'k f aumif;aumif; a[mvd&Yk ygw,f/ 'gayrJh a[mjy;D om;w&m;udk pmtkyf jzpfatmif vkyzf u
Ykd sawmh
awmfawmf tcsed ,
f &l ygw,f/
wdyaf cGxu
J twdik ;f ul;,ljy;D wdu
k f u
kd pf mtkyx
f w
k v
f u
kd &f ifawmh rcufygbl;/ wpfywfwpftyk af wmif
xkwv
f &Ykd ygw,f/ 'gayrJh OD;Zif;u tJ'v
D kd jy;D pvG,f b,fawmhrS rvkyyf gbl;/
tjyifrmS pum;ajymovdk ajymxm;wJh rl&if;pmom;awGuv
kd nf; zwfvaYkd csmatmif jyifqifygw,f/
jznfhpGufoifh jznfhpGufxdkufwJh pum;vHk;awG? 0gusawG? pmykd'fawG? tcef;u@awG vnf; vdktyfovdk
topfxyfjznhaf &;ygw,f/ aemufq;kH uGeyf sLwmpmpDykzu
f akd wmif oH;k qifah vmuf ud,
k w
f ikd zf wf? ud,
k w
f ikd f
jyifygw,f/ pma&;wJt
h vkyw
f pfcw
k nf;&Sw
d m r[kwaf wmh tcsed f tawmfMum ,l&ygw,f/
wpfEpS t
f wGi;f a[mwJw
h &m;awGukd wpfEpS t
f wGi;f rSmyJ tukev
f ;kH pmtkyjf zpfomG ;apcsiw
f hJ qE&ydS gw,f/
'gayrJh 'DaeYxd awmh jzpfrvmao;bl;/ tcsed rf ay;Edik v
f yYkd g/ jzpfatmif vkyo
f mG ;r,fvaYkd wmh pdwu
f ;l xm;ygw,f/
'Dawmh OD;Zif;u tvkyaf <u; rwifcsib
f ;l / a[mw&m; aemuf pmtkyu
f tvsOrf aD tmif rvdu
k Ef ikd &f if
tvkyaf <u;wif aer,fav/ tvkyaf <u;wef;vef;eJv
Y nf; raocsiyf gbl;/ ud,
k f raocif ud,
k ahf [mw&m;awG
ud,
k u
f ,
kd w
f ikd f pmtkyjf zpfatmif vkyaf y;oGm;r,fvYkd qH;k jzwfxm;w,f/ aorif;u cGirhf ay;&if awmh rwwfEikd f
bl;aygh/
w&m;yGaJ wG yifw
h ikd ;f vdu
k rf a[mwm tvkyaf <u;rwif csiv
f yYkd g/ tcsed t
f cuftcJ&v
dS yYkd g}
]w&m;yGv
J myifw
h o
hJ al wGuawmh t&Sib
f &k m; jiif;vdu
k f wJt
h wGuf pdwrf aumif;jzpfMurSmayghb&k m;}
]taMumif;tusKd ; &Si;f jyjy;D awmif;yefwmudk wcsKd Uuawmh em;vnfvufcMH uygw,f/ wcsKd Uuawmh
ud,
k t
hf vdk rjynf&h if jiKd jiifwwfwhJ vlo
Y bm0twdik ;f rauseyfMubl;aygh/ uG,&f m rSm ]odyMf u;D us,w
f myJ} vdaYk wmif
ajymMuw,fqykd /J
vlwikd ;f rSm ud,
k b
hf 0twGuf ud,
k u
f ,
kd w
f ikd f csrw
S x
f m; wJh ud,
k yf ikd rf ?l ud,
k yf ikd u
f si0hf wf? ud,
k yf ikd pf nf;urf;csuf
qdw
k m r&So
d ifb
h ;l vm;/ ud,
k rhf ?l ud,
k u
hf si0hf wf? ud,
k phf nf;urf;csuu
f kd vdu
k ef mwJt
h aeeJY yifo
h rQw&m;yGw
J ikd ;f ukd
vufrcHwm? ra[mwm ud,
k t
hf jypfvm;/
ud,
k v
hf t
kd ifqE rjynf0h wmeJb
Y J jznfrh ay;olukd Mu;D us,w
f ,fvYkd tjypfajymwm obm0usyghrvm;/
olwpfyg;&JU ud,
k af &;ud,
k w
f mrl? ud,
k af &;ud,
k w
f mvGwv
f yfciG u
hf kd xdyg; apmf um;&m ra&mufb;l vm;/
ud,
k rhf ?l ud,
k v
hf w
G v
f yfciG u
hf olwpfyg;udk xdcu
kd yf supf ;D atmif vkyaf ewmrS r[kwb
f /J ud,
k chf ,
H cl suef u
YJ ,
kd ?f
ud,
k Ohf ;D wnf csuef u
YJ ,
kd ?f at;at;aq;aq; aeaewmyJ/ vlwum&JU vdt
k if? vlwikd ;f &JU qEukd wpfa,mufwnf;u
tukef jznfah y;zdq
Yk w
kd m jzpfrrS jzpfEikd w
f maemf}
]Ak'o
moemawmfMu;D xGe;f um;jyefyY mG ;a&;twGuf a&SUqufjy;D b,fvkd omoemjyKvyk if ef;awG vkyzf Ykd
pdwu
f ;l xm;ygovJb&k m;}
]'Dtwdik ;f yJ aumif;ygw,f 'umMu;D &,f? ud,
k u
hf se;f rm a&;? ud,
k yhf ifupkd du
k ef YJ tudu
k n
f q
D ;kH ? tvdu
k zf ufq;kH
omoemjyKenf;uawmh tckvkd awmxJawmifxrJ mS wpfa,mufwnf; aejy;D pGr;f Edik o
f rQ omoemjyKwehJ nf;yJvYkd
OD;Zif;xifw,fav/ ud,
k v
f nf; pGr;f Edik o
f rQ usi?hf olwpfyg;udv
k nf; pGr;f Edik o
f rQ tusichf ikd ;f ? r[kwb
f ;l vm;/
OD;Zif;&JU ud,
k af &;ud,
k w
f mb0eJY tH0ifciG u
f stjzpfq;kH omomemjyKenf;udk OD;Zif;a&G;cs,&f r,f r[kwv
f m;/
vlwikd ;f rSm ud,
k t
f m;uswhJ b0yHpk w
H pfcak wmh &SMd upjryJ g/ 'gayrJh wjcm;vlwpfa,muf&UJ b0yHpk u
H kd
xyfwx
l yfrQ yHw
k u
l ;l cszq
Ykd w
kd muawmh rjzpfEikd b
f ;l xifygw,f/ jzpfEikd w
f ,fyx
J m;? OD;Zif;uawmh olwpfyg;&JU
b0yHpk u
H kd b,fawmhrS xyfwx
l yfrQ yHw
k u
l ;l rcscsiyf gbl;/ ud,
k yhf pkH eH u
YJ ,
kd ?f ud,
k t
hf "dym ,feu
YJ ,
kd yf J ud,
k b
hf 0udk
wnfaqmufcsiyf gw,f/ vli,fpum;eJY ajym&&if uk,
d pfh wdik v
f ef u
YJ ,
kd af ygh/
t&Siq
f Em"du
53
shwehinthar.com
t&Siq
f Em"du
54
shwehinthar.com
rsm;rsm;rvdu
k ef m&if aeyg/ ]raumif;rIa&Smif? aumif;rI aqmif? jzLatmifpw
d u
f x
kd m;} qdw
k hJ Ak'p um;oH;k cGe;f udk
jywfjywf om;om; vdu
k ef musio
hf ;kH r,fq&kd ifyJ vlom;tygt0if ouf&dS avmuMu;D b,favmufjird ;f csr;f oGm;
vdu
k rf vJ/
]rowf? rcd;k ? rrSm;? rnm? raomuf} qdw
k hJ ]r-ig;vH;k } ]ig;yg;oDv} wajy;nD jrjJ rMH ur,fq&kd ifyJ urmMu;D
awmfawmf jird ;f csr;f aeygjy/D
]raumif;rIreS o
f rQ a&SmifMuOfyg} qdw
k hJ yxr Ak'p um; u ow0gtm;vH;k &JU ypKye b
f 0jird ;f csr;f a&;udk
tusKd ;jyKygw,f/ ]aumif;rIreS o
f rQ jyKvyk yf g} qdw
k hJ 'kw,
d Ak'p um;u ow0g tm;vH;k &JU oHo&mb0jynfph akH &;udk
tusKd ;jyKygw,f/ ]pdwu
f kd jzLpifatmif tm;xkwyf g} qdw
k hJ wwd, Ak'p um;u ow0gtm; vH;k udk qif;&J'u
k t
m;vH;k rS
tjy;D wdik f vGwaf jrmufatmif tusKd ;jyK ygw,f/ 'gu a,bk,soabm&Si;f atmifajymwmyg/ taMumif; oH;k rsKd ;vH;k u
tusKd ;oH;k rsKd ;vH;k udk jynfph akH pEdik w
f mcsn;f ygyJ/
]Ak'b
mom0ifrsm;twGuf bmoma&;eJY ywfoufwhJ pum;vufaqmifav;wpfck tifwmAsL;*sme,fu
wpfqifh cs;D jri ahf wmfryl gbk&m;/}
]]tkwjf rpfcikd rf mjy;D ud,
k x
f nfvyS wJh bmoma&; pHtrd af v;awG wnfaqmufMuyg}} vdYk vufwpYkd um;
ajymyg&ap/ OD;Zif; twGuaf &m? tm;vH;k twGuyf g arwmeJY owday;wmygaemf/
tkwjf rpfcikd rf mw,fqw
kd muawmh uHeYJ uH&UJ tusKd ;udk tav;teuf ,HMk unfvu
kd ef mwJh uruwm
orm'd|cd ikd jf rw
J mudk ajymwmyg/ ud,
k x
f nfvyS w,fqw
kd muawmh cEmt&Su
d kd trSet
f wdik ;f odatmif apmifMh unfw
h hJ
0dyem orm'd|pd jJG rw
J m udak jymwmyg/
]0dyem? 0dyem} eJY toHaumif;[pfjy;D r[kww
f m awG vkyaf er,f? rrSew
f mawG vkyaf er,fq&kd if
ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m ud,
k x
f nfvo
S vdv
k edk YJ (wu,fawmh rvSygbl;) tkwjf rpf,ikd ef aYJ ewmrdYk rMumcif
jyKd vyJ supf ;D oGm;rSmyg/
]pdwaf umif;xm;&if jy;D wmyJ? r[kww
f mrrSew
f m rvkyf &if jy;D wmyJ} qdjk y;D ukov
kd t
f vky?f w&m;bm0em
tvkyaf wGukd rsuEf mS vTx
J m;r,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m tkwjf rpfcidk f ovdv
k ekd YJ (wu,fawmhrcdik yf gbl;)
ud,
k x
f nf pkwjf ywfaewmrdYk rMumcif a[mif;EGr;f ,d,
k iG ;f oGm;rSmyg/
uHeYJ uH&UJ tusKd ;udk tav;teuf ,HMk unfwphJ w
d ef YJ r aumif;rIreS o
f rQ a&SmifMuOfr,f? aumif;rIreS o
f rQ
jyKvyk rf ,fqkd &if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m tkwjf rpfcikd rf maeygjy/D orx? 0dyem? bm0emtvkyaf wGukd
tm;rSvyk rf ,fvYkd qifajcray; bJ vlru
I pd ? tdrrf u
I pd vkyaf e&if;eJv
Y nf; owdMu;D Mu;D ? PfMu;D Mu;D xm;jy;D
vkyo
f mG ;r,f? tqifajyovdk oD;oeft
Y csed af y;jy;D vnf; vkyo
f mG ;r,fq&kd if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m ud,
k x
f nf
vSyaeygjy/D
tkwjf rpfvnf; cdik rf m? ud,
k x
f nfvnf; vSyaejyq
D &kd if rMumcifrmS yJ r*fPf? zdv
k
f Pf? edAm efqw
kd hJ
trd;k vSvaS v;awG tvdt
k avsmuf wyfqifjy;D om; jzpfomG ;rSmyg/ tJ't
D cgus&if ud,
k &hf UJ bmoma&;pHtrd [
f m
wpfavmuvH;k rSm tcHn
h m; txnf 0gqH;k pHtrd ?f tMu;D us,f tjrifjh rwfq;kH pHtrd f jzpfomG ;jyaD ygh/
OD;Zif;wdt
Yk m;vH;k tkwjf rpfcikd rf mjy;D ud,
k x
f nfvyS wJh bm oma&;pHtrd af v;awG wnfaqmufomG ;Mu
ygpdaYk emf/
ta&;Mu;D qH;k pum;wpfceG ;f eJY aemufq;kH EIwq
f ufvu
kd f yg&ap/ ]tyrma'e orma'x} vd/Yk jrefrmvdak wmh
]rarhMuaMu;} ayghaemf /
udkouf
twkid yf ifct
H ,f'w
D m
tifwmAsL;*sme,f
tifwmAsL;*sme,f? Mo*kwv
f ?pufwifbmv? 2000 jynfEh pS f
rSwcf su/f / udo
k uf\ ar;cGe;f rsm;udk t&Siq
f Em"du ud,
k w
f ikd f a&;om;ajzqdak y;xm;ygonf/
t&Siq
f Em"du
55
shwehinthar.com