Gara hku law? Gara de law?

Daw- (3).

Myen Mung ting Gap Jahkring lu na matu Myen Hpyen asuya ni lang hte lang shakut taw,htawt sit taw ai kade lang rai sani? Hpa majaw N-awng dang lu a ta? ngu ai hpe bai Maram yu ai shaloiAwng Min gaw UNFC ni hte lai wa sai October (8) ya,2013 hta Chiangmai e Simsa lam hte seng nna gara hku N-sen pru na kun? nga Akawk yu lai wa sai re. UNFC a Amu Madu Naing Han Tha gawAnhte UNFC Uhpung n-kau mi hku nna Myen ni hte Mungdaw Madang,Pyithaungtsu Madang kaw du hkra Gap Jahkring Lekmat htu ngut saga ai.Ya hpa majaw bai kahtap Htu ra na ta? Gap Jahkring Lekmat Htu ngut tim- UNFC Uhpung n-kau mi gaw Myen ni bai Gasat katut ai (100) lang n-ga sai.nga ai. Shaloi- Gap Jahkring ai lam a Lachyum gaw hpa rai ta? Hpa majaw ndai Gap Jahkring Lekmat Htu na hpe chyu Myen ni Tsun Atet taw ma ta? Myen ni gaw.., Anhte Simsa Lam woi galaw saga ai Anhte Mare Buga Simsa lam galaw taw nga yang(Ne Mye shin lin ye galaw nga yang/Dun ye ye nga yang) Gap jahkring ai ni bai Gasat wa ai majaw Gasat Gala ai lam Bai byin wa ai renga palum pale,Masu magaw bai nga masai.Seng Yeng kau ra ai Maza gaw kadai ta? Shanhte Myen ni sha rai nga ai. Shaloi - Gap jahkring tawn da sai Shara ni hpe hpa majaw (Ne Mye Shin Lin Ye) bai galaw ra a ta? Lachyum gaw Gap Jahkring da sai Hpung ni hpe (Ne Mye Shin Lin yee) Ga Baw, (Lu Sha Jarik sa ya ai) Ga Baw ni hte SSA ni, KNU ni hpe Shara gyip mat hkra Shani Matep mat wa ai lam sha rai nga ai. Gap Jahkring tawn da ai ni mung Hkam mana taw gaw n-rai, Bai n-htang Gap gaw n-rai/rai.hpang jahtum Htingnut na shara nnga jang bai n-htang Gasat ra ai kaw Kre masai. Myen ni a Hpyen Dap shagu de sa ya ai (Ration) ni mung (Lu Sha Jarik) ni n-re sha, Sinat Laknak,Machyu Pala ni hkrai rai nga ai. UNFC ni gaw-Lama wa

Myen Mung ting Gap Jahkring Lekmat Htu ga nga jang gaw- Shanhte Myen asuya ni shawng Gap jahkring tawn da sai lam N-dau Shabra ya na tsun ai shaloi- Myen ni n-hkap la ai lam chye lu ai. Hpa majaw- UNFC ni hpe rai jang Gap Jahkring na matu chyu tsun shatsang nna, shanhte Myen ni bai rai jang Gap Jahkring Lekmat Shawng n-htu hkraw ma ta? Majaw a Majaw gaw rai nga ai. Dai Majaw gaw hpa rai ta?...nga yang- Shanhte Myen ni gaw Gap Jahkring na matu n-re sha, UNFC ni hpe chyu Gap Jahkring saga ai(shn) N-gasat na,N-ninghkap na saga ai(shn) Laknak Jahkrat na saga ai.ngu ai Lachyum de du mat wa hkra Hkrau bang taw nga ai lam sha rai nga ai. Shanhte Myen ni a Definition gaw-Peace Means Surrender ngu ai lam sha re. Dai majaw Anhte KIO/A hte UNFC hku nna Gap Jahkring Lekmat Htu yang mung- Tinang a Lagaw hpe Tinang bai n-htang gyit hkang la ai hku tai na hpe mung tsang ra nga ai. N-htu yang mung- Manghkang htum hkraw na n-re. Gara hku mi nga nga. Anhte a Rawt Malan Bungli hpe gaw Shagrit kau/Shayawm kau n-mai na ga ai. N-sen hku mung n-mai shayawm ai. N-gun hku mung n-mai shayawm na re. Atsam Marai,Myit Masin Ningja mung n-mai shagrit kau nga ga ai. Anhte a Ji/Wa ni Daidaw shaprat da ya sai W-P Jinghpaw Mung hpeAsak,Sai hte Makawp maga, Shangang Shakang sa mat wa na gaw, Anhte Kashu Kasha ni yawng a Hkum dek Lit nan rai nga ai. Matut nna UNFC ni gaw, Chiangmai Zuphpawng hta Hpyen Dap Shara jahkrat na hte Hkawm sa hkawm wa lam ni shawng jahkrup/Masat ngut ai hpang she Gap jahkring Lam hpe matut bawng ban sa mat wa na matu tsun ma ai. Raitim- Awng Min hte Simsa Hpung ni gaw Gap Jahkring Lekmat Htu na hpe chyu Tsun tik tik re hta n-ga, N-dai Lahkawng lang ngu na Myitkyina Zuphpawng hta mung Gen: Myint Soe gaw..Gap jahgkring Lekmat Htu ngut ai hpang she UNFC Hpyen Dap Shara jahkrat na lam tsun ai. Lekmat htu ngut jang, Lagaw Lata gyit hkang ngut ai hpang gaw..shanhte Bye tim, Htawng tim Hkam Mana Sha ra na lam sha rai nga sai. Dai majaw Gap Jahkring Lekmat Htu ai ngu gaw..Anhte hpang Maga de kade ram Save Side nga ai ngu ai hte Cease-

fire Guarantee kade nga ai,Political Dialogue hpe gara Madang hku Woi Bawng ban sa mat wa na ngu ai Lam hta she hkan na n-hten? UNFC ni hku nna- Gasat Gala ai lam matut n-byin na matu Hpyen Dap Shara shawng jahkrat ra ainga ma ai. Raim..Myen ni gawGap jahkring Lekmat Htu ngut jang she Ngang kang mat sai majaw Gasat gala ai lam matut byin sana n-re bai nga ai hku re. Myen ni tsun ai Ngang kang mat sai majaw.ngu ai gaw Hpa Ngang kang mat ai Lam hpe tsun mayu ai rai ta? Gap Jahkring Lekmat Htu nna Laknak Jahkrat kau sai re majaw Ngang kang mat saingu ai lachyum i? N-Gap na saga ai ngu ai hte N-gasat na saga ai. ngu ai gaw Lachyum maren sha rai nna, Myen hpe N-Gumlang na saga ai,Asum jaw Hput di na saga ai ngu ai Lachyum hku mung mai sawn la nga ai.Ga Hkum (100) hte Laika Hku(1) mi gaw Maren sha renga Myen ni tsun ai hte maren..Shanhte Myen ni tsun shangun ai..Gap Jahkring Saga aingu nna Lekmat Htu na- Laika Ga Hkum, Ga Yan (Words &Sentence) ni a kata lam hta Myewn ni- Kade ram naw Manai Makai, Gale Galau rai na ma ai hpe Anhte Sung Sung Li Li Myit yu ra na ga ai. Ning ngu tsun yang- Gap Jahkring Lekmat N- Htu ga ngu tsun mayu ai Lam n-rai. Anhte Ra ai, Anhte hpyi ai lu na rai yang chyawm Htu ang yang Htu ga. Raitim Kade ram Madang hta Gap jahkring Lekmat Htu na ngu ai shadawn shadang gaw nga ra na ga ai. Anhte Ra ai gaw Federal Madu Up Hkang Mungdaw hte State Defence Force hpe KIO/A Asuya a Lata de Tsep Kaw ap ya na matu sha re. Dai hta n-mai shagrit na ga ai. Kajaw Kajam nga jang gaw bai Anut hkat na lam sha rai sai. Dai sha n-ga, Myen ni Jinghpaw Buga Mare Kahtawng ni hpe majoi Wan Nat, Jahten sharun, IDP hte shalaw nna KIO/A Shanglawt Asuya hpe Lagaw hkan gang ya ai lam ni,matut n-galaw lu na matuLaknak n-hpai ai Mung Masha hpe Shinggyim Ahkang Ahkang Tawt lai Roi Rip Ai ngu ai Ga Baw hte U-N Rung hkan, White House hkan Maigan de nga ai Myu Sha ni Grai sa Marawn Jahtau ra na ga ai. America e Kachin Alliance hpaw da ai gaw De a matu rai na re ngu shadu ai.Media hte mung law law Adawt ra na ga ai.

Ya gaw Mungkan ting mung Anhte W-P Jinghpaw ni a lam, KIO/A Asuya ni a lam chye taw,Mu taw,Na taw sai re majaw Myu tsaw,Mung tsaw Myit, Share shagan ai Myit,Maigan Weight, Media Weight ni hte Myen Hpyen Sa Wa ni hpe Laknak hte Myit Masin Hpaji the matut Ninghkap sa mat wa na Ten mung rai nga saga ai. Mau nga na Aten n-rai sai. Myen ni Shalen ai Ga hpe Sha ra, Na ra nna Chyan yu nna Kadawng bang ai baw mung n-mai na saga ai. Tinang a Pandung gaw Tinang sha re. Kadai Sat na,Nat na mi nga timTinang a Myit Mada Yaw Shada tawn da ai Pandung kaw du lu hkra Dating Danang shakut shaja sa mat wa ra na ga ai. Shaloi.., Gap Jahkring Lekmat Htu jang UNFC ni hpe hpa baw Ahkaw Ahkang jaw na ma ai da i? Federal jaw na i? SDF Hpyen Dap hpaw shangun na i? Authority ni ap ya na i? Mahpe Namhtan shalen ai Lachyum gaw- Sorry re. Gap Jahkring ai Lachyum hpe mung- Magwi gaw- Shakum hte bung ai zawn zawn, Layit hte bung ai zawn zawn nga Ta tut gaw kaga, Galaw sa wa ai gaw kagawoi rai nna AKoit gayet gaw Anhte n-mai hkam na saga ai.Magwi gaw Magwi sha re. Hpa Le/Htaw nga Gazik n-na Manai Makai rai taw na lam n-nga ai. Anhte Sadi ra na Lam langai mi gaw-Mung Masa bawng ban ai.ngu ai Sign Board sha madun da Masu nna,Madu Up Hkang Mungdaw jaw sai nga shanhte U Shoi shoi lu ai ni hte Akawp sha jaw Masu jang kaning di na. Engine n-lawm ai Motor gara hku gawt na ta? Dai majaw.. Myen a Baw nu kaw bai Dau yin mat nna Shaning(60),One Generation Myen a npu kaw bai rawng na hku gaw n-mai na re. Lagaw lahkam n-hkam shut hkra- Grai sadi maja let, Dawdan hparan,Galaw sa wa ra na ga ai. Federal Madu Up Hkang Mungdaw jaw na nga jang- American Mungdan a Federal Democracy Ladat hte maren rai ra nga ai.Hpa majaw i?..nga yang American Mungdan gaw Democracy a Kawa Di, Kaji Ke re majaw rai nga ai. Dai n-rai yang Mung masha ni a Ra Lata Me (Vote) hte Lata ga nga jang- Jinghpaw Mung re majaw Jinghpaw ni kaw na Ningbaw Ningla tai na ni hpe sha Jinghpaw Mung kaw nga ai Myen,Sam,Gala Miwa (Citizen byin sai ni)Ra

Lata ra na re. Dai Mungdaw Ningbaw Ningla lata na List kaw W-P Jinghpaw n-re ai (Non Kachin) ni n-mai lawm ai. Dai pyi shanhte Myen ni naw bai hkan chyinglau na re. Dai majaw- Federal Mungdan Gaw gap na nga jang, Jinghpaw Mung kaw KIO/A ni,Kayin Mung kaw-KNU ni, Sam Mung kaw SSA ni nan Shara lu ra ai. Jet ai Federal Mungdan nga jang- Dai hku nan rai ra ai. Dai n-re sha, Lekmat sa mahkret shut kau dat sai kaw na gaw- Myen a Mayam tai na Extension bai sa kahtap la ai hte bung mat na sha re. Dai majaw- Gap Jahkring Lekmat Htu nna Mung Masa Bawng ban sa wa na Ten hta,Ahkaw ahkang kade jaw na,Shara kade jaw na,Gaw da ai Tara Hkrang ni hpe gara hku byeng lajang na (Shn) N-nan bai Ka na, Munghpawm Myen Mungdan(Union of Burma) hpe gara hku matut Gaw de sa mat wa na. ngu ai lam ni hpe KIO Teach/Team hku nna San yu, Akawk yu rai nna N-sen gara hku ngoi wa ai ngu ai hta hkan nna- Gap Jahkring Lekmat Htu na, Nhtu na hpe Dawdan shajin sa wa ra na ga ai. Piano Dum ai zawn-(d,r,m,f) yawng hkra hpe Dip yu nna,N-sen jaw n-jaw chyam yu/Madat yu ra na ga ai. Hpyen Masa,Mung Masa Key n-jaw,Tempo Maru Marang nga jang gaw- Matut jahkrum taw,Gazik taw ai baw n-rai sai. Hpyen Man shagreng na lam sha nga sai re. Hpa majaw i? nga yang Anhte gaw Lawt mayu ai majaw she(Shn) Myen ni Panglong Sadi n-dung ai majaw she Rawt Malan Bungli galaw ai re majawShagrit,Shayawm na lam hpa nnga ai. N-dai Ten gaw Climax tsaw dik ai Ten rai nga ai. Shanhte Myen ni gaw- kade lang mi Lekmat Htu Sadi jaw jaw- Shingdu lau re hte gaw Hpraw ai mung Chyang mat, Din ai mung Pyet mat rai na sha re. Galoi Sadi n-dung,Sari nnga ai Mawhpyi,Maugang Amyu ni re. Masu ai hpe pyi shanhte she grau zen ai hku Arawng la chye ai ni rai ma ai. Sadi Dung ai,Kangka ai, Myitsu Myit gawp ai ni hpe gaw Masha Angawk, Masha Sabam shadu nga ma ai. Dingman ai Masha (Lu Yu) gaw Lup Wa kaw sha nga ai nga Myen ni tsun ma ai. Lachyum gaw shanhte Myen ni hta Ding man ai Masha (Lu Yu) ni n-nga ai,Palum Pale re Masha (Lu Le/Lu Chuk) ni hkrai rai ga ai ngu Yin

la,Hkam la ai hte maren sha rai nga ai. Dai gaw Myen ni a n-nga n-mai re ai Character ni nan rai nga malu ai. Awng Min hku nna- October(8) ya Shani na Chiangmai Zuphpawng hta Myit hkrum Dawdan ai lam N-awng dang tim, kaga Gap jahkring Hpung ni hte Lekmat Htu Poi matut galaw na re lam hte,Gap Jahkring myit n-hkrum ai Hpung ni hpe gaw- Ngam tawn da na lamtsun ai. Ngam tawn da nangu ai gaw Shagyeng ai Ga/Jahkrit ai Ga rai nga ai. Shanhte Ngam tawn da nna hpa naw chye sa byin na da i? Shaning (50/60) ning jan Rawt Malan ai ngu gaw shanhte Myen ni Ngam tawn da ai majaw n-rai nga ai. Myen ni Masu magaw,Palum Pale re ai majaw sha n-dai ram na hkra Dinghku Majan byin taw, Mungkan hta galu dik,Na dik htum ai Dinghku majan Jahpan kaw lawm taw ai re. Ya bai rai jang- Lama wa Gap Jahkring Lekmat rai n-htu lu ai Uhpung langai ngai lama nga ang yang- galoi Ten raitim lu sa Htu na matu Chyinghka hpaw da ya na.Laika Buk hpaw da ya na da. Ngam tawn da na gaw ngaChyinghka hpaw da ya nabai rai wa sai da.N-gup pyi Mahti ya na zawn nga ai le i? Lachyum gaw- U Raw de U shang na matuShachyut dat yu, Shingrun gat jaw dat yu- re ai lam rai nga malu ai. Gap rai nJahkring ai Uhpung langai ngai nga ang jang.ngu ai gaw- KIO/A Shanglawt Asuya hpe tsun ai lam rai nga ai. Dai majaw U hpe Shingrun Gat jaw ai Ladat lang taw nga ai Myen hpe- Shingrun sha hkan Achye sha nna(Shn) Ahkaw Ahkang ni hpe sha lu hkra Tsun Dara la nna, U Raw hpe gaw- Hkindit Shapoi kau ra na ga ai. Right? Myen ni a Simsa Lam ngu ai gaw N-pawt N-hpang hku nna., (1). Gap Jahkring nna Jarit sin Dap (Border Guard Force) hpaw na. (2). 2008-Ning Gaw da ai Tara n-pu de shang wa na. (3). Party hpaw nna Ra Lata Poi galaw nangu ai Lam Kaba (3) hta chyu sha N-pawt N-hpang tawn ai lam rai nga malu ai.(Ra Lata Poi shang tim Bai Maw, Bai Masu sha katut na sha re.NLD gaw Sakse rai nga ai.) Dai sha n-ga Jinghpaw Mung e Ra Lata Poi galaw jang-

Jinghpaw hte Sam Hkyeng(Tai Leng) ni hpe bai Adawt hkat shangun na sha re. Dai gaw Ga Lahtum n-shut rai nga ai. Sam Hkyeng hte Myen,Gala ,Miwa (Citizen tai sai ni) law ai Jinghpaw Mung hta Masha Population hku nna Me(Vote) bang na nga jang- Masha grau law ai kaga amyu ni she Jinghpaw Mung kaw Up Hkang ai maga de Shara grau lu mat na hpe mu mada ai. Mung Shawa a Ra Sharawng ai hku Democracy Ladat hte Ra Lat Poi galaw ai re..nga- Kaga Myen, Sam ni hpe Shamyawk nna Anhte W-P Jinghpaw ni hte Adawt hkat shangun na, Jinghpaw Mung kaw nga ai Non Kachin ni hpe Myen Hpyen asuya ni a Back Ground hte Moe Nyin Manghkangzawn Wan bai Nat shagrung ya nna Pyihtawzu Mapyu Koi ye.nga ai N-sen hte Jaw tawn da Masu ai Federal Akawp hpe pyi- Anar bai zing na. Dai gaw Shawng lam Future hta Myen ni galaw wa lu ai (Shn) Galaw nga Ding yang rai nga ai- Ladat shatsu chyayet ni rai nga ai. Ya- Jahkrum ai Gap Jahkring Simsa lam ni hpe N-byin byin hkra galaw na nga Awng Min tsun ai. Than Swe,Theing Seing,Min Awng Hlaing ni Awng Min a Ngup shap nna Tsun ai N-sen ni rai nga ai. Hpang jahtum kaning n-chye di jang 2015-Ning rai n-du yang Madu Up Hkang Mungdaw Akawp hpe jaw Masu, Aten Garawt nna-2015- Ning hta Shanhte Hpyen Dap ni a Kyan Hput Party ni hpe Me(Vote) Lagu nna (Shn) Tau Hkrau Me ni hpe Buri hte Htangdip gayet Ru Sumpum dan nna, Masu Magaw Pale Palau hte bai shadang la. Awng San Suu Kyi hpe gaw Shanhte matut shangun sha na matu- Thamada (Shn) Second Thamada kaw shara jaw nna Ushoi Shoi tawn nna- Mung Masa hte hpa n-seng ai Hpaji Dap,Hkamja dap ni hkan Talking Gayet Ka Gangat shangun, NLD ni gaw- Dung mung n-rai, Rawt mung n-rai rai, Hpatwat kaw Hpyekla galau taw. Party Akawp sha rai mat nna, Palastic hkan hta sha ra na Madang rai mat ai majaw Mung Masha ni mung NLD hpe hkyet rung mat sai re. Hpa majaw NLD gaw dai hku byin a ta? NLD Party gaw..Tinang kaw Atsam n-rawng ai ,ASSK a Ladi kaw na chyu sha N-sa sa mayu taw ai majaw rai nga ai. Ya gaw NLD niLadi Pat,Nyep pat- nna Nsa n-mai sa, Myihpraw galau taw mat masai . Htan Lashan taw nga masai. Myen Hpyen asuya (shn) Chyant Hput Party hte shing jawng na N-gun rawng ai NLD ni hkrat sum mat sai re. Lam mi hku tsun ga nga yang- Myen Hpyen asuya a Manai makai,Palum Pale re ai Trick kaw Kahpyin,Dau yin,Hkrat lup mat ai lam rai nga ai. Dai hta n-ga

Laknak hpai ai Uhpung Uhpawng ni hta mung, yawng hkra Gap Jahkring mat sai majaw- Myen Hpyen asuya hpe shingjawng na(shn) Ninghkap na nnga sai. Shaloi - ya Aten Myen hpe Rawt Malan Ninghkap Challenge galaw taw lu ai gaw kadai sha rai ta? Dai Uhpung gaw- Chyurum ai Wunpawng Jinghpaw Myu Sha ni yawng hkra a Gawng Malai tai ya taw nga ai-KIO/A Shanglawt Asuya ni. hkrai sha rai nga ai. Myen ni Hkrit ai mung KIO/A Share Shagan ni hpe sha rai nga ai. Myen ni gaw Yakhaing hte Muslim ni, Muslim hte Myen Budda ni hpe Manghkang shabyin nna Shanhte Hpyen Dap Masha Kyan Hput hte Tsun Ah Shin mying hkam tawn ai Htawng kaw na Lagut,Dummya, Masha Sat ai ni hpe Hpungkyi Sanggyen Lawai shangun nna Sat,Nat shangun ai zawn- Lama wa Anhte Myen ni hte Gap Jahkring ai lam myit hkrum nna Mung Masa lam de sa wa na nga tim pyi- Madu Up Hkang Mungdaw Akawp hpe sha jaw Masu, Jinghpaw Mung e- Shanhte a Masha ni hpe Sam Hkyeng tai shangun (shn) Lam amyu myu hku Manghkang bai shabyin nna..Pyihtawngsu Mapyu Koi Ye nga ai Ga Baw hte ArNar bai zing la na sha re. Dai hku n-byin wa na re ngu ..Kadai tsun lu na ga ta? Dai byin wa lu ai Lam ni hpe Anhte tau hkrau myit tawn da nna, Myen a Chyinglau ai Lam ni n-shang wa lu hkra, Gara hku Hkyen Lajang tawn da ra na, Tsun Shaga ra na, Mung Masa Bawng ban wa jang ganing re Statement ni hpe Madung dat Ahkyak shatai bawng ban ra na ngu ai Key Point ni hpe, Myit tawn,Sawn tawn da ra na ga ai. Raitim Dai Second Step du na matu First Step rai nga ai Gap Jahkring, N-jahkring hpe shawng UNFC ni hte Ngang Ngang Kang Kang Dawdan la ra na ga ai. N-dai lam gaw Laika Ka ai wa a Ningmu sha rai nna Tsawra Hkungga ai Myutsaw,Mungtsaw Share Shagan Ningbaw Ningla ni hpe Tang Madun ai lam sha rai li ai. (Japan Prat hta Japan ni gaw- Shanhte mung Budda Naw ai ni re majaw, Makam bung ai Myen,Sam ni hpe Kahkyin la nna, Hkristan rai nna Inglik ni a Hpyen Magam gun nga ai- Kayin ni hpe BoChuk Awng San woi awn ai B-I-A Myen Dap ni Mare nawng nawng Sat sharu,Nawku Jawng kaw gawt bang,Shinggan na Zaw hkat nna Nawku Jawng hte hpawn Nat sat ai lam ni galaw lai mat wa masai. Kayin Mare masha ni hpe mung- Marai (50) Hpung mi,Hpung mi rai gyit Shinggyi

nna,Gap Sat, Abyen Sat, Adup Sat rai lai mat masai re.Dai Labau ni hpe gara hku Shaprai kau lu na ta? (Ang ai shaloi Dai lam ni hpe Sakse ni hte hkrak Tang madun na nngai. Myit n-machyi chye ai Kayin ni hpe mung Mau hpa rai nga ai. Labau nchye ai majaw re hpe mu mada lu ai. Dai majaw- Dai ni na Anhte a W-P Jinghpaw Ramma Kashu Kasha ni hku nna- W-P Labau hpe n-chye yang nan n-mai ai ngu..Laika ka ai wa hku nna dangdi/dangdep ai daram shakut shaja, Ka shalat taw nga ai lam rai li ai. Ra rawng,N-hkum tsup ai lam ni hpe chye na Raw dat ya nna, lang mai ai, Jai mai ai ni hpe Hta La ya yang gawSi tim myit dik ni ai. Lahta e Tang Madun lai mat wa sai hte maren.., Anhte W-P Jinghpaw ni hpe chyawm -Hpyen Dap,Dapdung (5) nga ai re majaw..Japan hte Myen/ Sam Budda ni mahtang Hpyen Sum htingnut mat wa ra ai lam Labau hta mu mada lu nga ai. Hka ChinHka Chin.nga nna Magyeng Hpun n-tsa na Chyahkrau Tsip hpe Myen/Sam ni madun ai hpe Japan ni gawKachinKachinnga ai shadu nna..(----) she tat rai nna hprawng Dumbre jawng ma ai lam Salang ni tsun gazik ma ai. Teng mung teng nga ai. Anhte (W-P Jinghpaw/Kachin).. ni hpe Japan ni n-hkrit ai hkum sa nga lu u ga le. Hpa majaw ta? nga yang WW-(2) Majan Aten hta Japan ni.., yup Tawk Tawk katut ai Mabyin mung nga lai wa yu sai re. Yup Tawk Tawk ai ngu gaw- Yup Taw ai ni hpe sa Atawk Sat,Kadoi Sat ai hpe tsun ai lam rai nga ai. Japan Prat hta Jinghpaw Levies Commando ni gaw Shana Yuptung e Japan Hpyen Dap kata de Mayun shang wa nna,Yup pyaw taw nga ai Japan Hpyen La ni langai hte langai hpe N-gup pat,Du Kadoi sat nna Japan Hpyen La ni a Na (60) Gadoi di la mat wa ya ma ai..da. Jinghpaw Hpyen La ni gaw- Palawng Shakrin raw, Sinda kaw Sau chya tawn da ma ai . N-sin kata kaw re majaw Shada n-mu hkat, n-chye hkat ma ai.Raitim- Masawp yu nna, Palawng Shakrin raitim Sau n-chya tawn da ai Wa hpe gaw N-gup Pat, N-Hkyi hte Du kadoi Sat, Na Kadoi larai mat wa ai gaw Japan Hpyen la Marai (60)re da. (Na hkrit hpa i? N-shungsi pyi Hprwi she nga ai.) Dai zawn- Japan ni a Na Gadoi di sha mat wa ai ni gaw-Yungwi Kanu/Kana U Yen Sinwa N-hpan Ja Ra a

KawaMajor. N-hpan Naw hte Kachin Levies (B) Coy ni rai ma ai da yaw.Mau sa. Mau sa. Major. N-Hpan Naw (M.C) Of Kachin Levies B Coy had cut off the Ears of (60) Japanese Soldies while advancing from Sumpra Bum to Myitkyina.. nga ai re. (1943) (M.C=Military Cross). Dai hta n-gaInglik Hpyen Du Kaba wa gaw-Nanhte Jinghpaw( B) Coy ni.Japan hpe Sa Gasat ai Sakse hpa baw Madun lu na ta?...nga nna san ai da. Shaloi- Major. N-Hpan Naw gaw Kawa Dumlawng hta Kawa Pali the Shajoi Matsut Anyin bang gun hkawm ai Japan Na..(60) hpe Garawt shaw dan dat aid a. Shaloi.. Dung nga ai Inglik Hpyen Du wa gaw Mu kajawng nna,OhMy GOD-nga. Rawt hprawng Dumbre mat wa ai da le. N-dai gaw-majoi tsun chyai ai Ma Da Ga n-rai.Teng sha byin ai lam rai nga ai. Shaloi gaw- Anhte myit yu ga. Mungkan hta Jan n-shang ai Mungdan(Mungkan ting Shanhte a Colony Mungdan hkrai re majaw Kanang du du shanhte a Colony Mungdan chyu re majaw, Jan sha apru nga ai)Inglik ni pyi Rawt hprawng ra hkra Kajawng mat ai Anhte W-P Jinghpaw Kaji/Kawa ni a Magrau Grang ai lam, Mungkan ting hta Fascist Japan ni nga nna Hkrit gari jawng ai Japan ni..Hkrit Dik ai, Anhte W-P Jinghpaw ni (shn) Kachin niBanau Shatsu/chyayet sha ai Myen ni hpe sha- hkrit taw ra na kun? Dai sha n-gaMungkan ting hpe zing la na nga Gawngkre Raidum taw ai Nazi Hitler(1934-1945)ni hpe mung Germany Majan hta Agying sa Gasat Anut kau da nna Panglai Sanghpaw Kaba n-tsa e Drum Pung Dum Padang Manau nau Wa ai ni a Kashu Kasha Anhte niKarai hta lai nna kadai hpe naw hkrit ra na ga ta? Moi.Japan Prat hta Japan ni Shanhte hte Budda Makam bung ai Myen Sam ni hpe gahkyin la nna, Englik a Masha Kayin ni Anhte W-P Jinghpaw ni hpe Gasat shangun ai zawn.Dai ni a Aten hta Myen ni mung- Shanhte hte Budda Makam bung ai Sam Hkyeng ni hpe Sumprat Dawk nna- Jinghpaw Mung kaw nga ai Sam Amyu Baw Sang ninga ai Ga Baw hte-(Waingmaw) de nga ai Sam Hkyeng ni hpe Sai garan Ga tsun shangun wa masai re. Hpyen Hpaji ni mung

sharin ya taw nga ma ai. Kadai hpe Gasat na matu rai ta? Anhte KIO/A ni hpe Gasat shangun na matu hkyen lajang ai lam sha rai nga ai. Dai hpe gara kaw mu mada lu a ta? nga yang.Du Kaba Sumlut Gun Maw ni..Shawng nnan na May Shata Myitkyina zuphpawng ngut ai hpang- Laiza de bai n-htang wa ai shaloi-Waingmaw de na Sam Hkyeng ni Poster hpai nna Marawn gwi wa ai gaw Myen ni hpang kaw na Push galaw ya taw ai majaw re hpe Maram lu nga ai. Teng sha nga yang- Sam ni gaw- Moi Anhte a Ji/Wa Prat kaw nna Anhte W-P Jinghpaw ni hpe kachyi mi pyi Rawt Malan gwi ai ni n-re. Prang majoi Nat, Sam majoi Sat..nga ai Moi na Salang ni a Ga Hkindat nga ai. (N-dai Ga Hkindat hpe bai n-kam Shaw Alun tim- Teng ai Labau hpe gaw Kaja ai raitim, N-kaja ai raitim makoi magap da n-lu nga ai. Kaja ai hpe sha tsun nna , nkaja ai hpe magap da jang, dai n-kaja ai(shn) shut shai ai lam (shn) Labau Chyashut gaw galoi mung kaja wa/Jaw wa na lam nnga ai.) Moi deSam hpe Jinghpaw ni gaw-Prang hpe Wan majoi Nat ai zawn Dang manga/Up sha lai wa yu saingu ai Labau rai nga ai.(Prang= Dam Lada ai Pa Layang) Rai yang.. Hpa majaw W-P Jinghpaw ni hpe Chyan pyi n-Mada gwi ai Sam Hkyeng ni Moe Nyin Manghkang hte Du Kaba Gun Maw ni hpe Poster hpai nna Hkap Marawn Ninghkap gwi wa ai rai ta? Baw dap wa ai rai ta? Myen ni Mayoi dat ya ai majaw rai nga ai. Dai majaw- Sam Hkyeng ni hte Anhte W-P Myu sha ni a Lam hpe Atang chyahpa sha n-mai myit kau na ga ai. Myen ni Sam Hkyeng kata kaw shang nna, Sam/Jinghpaw Manghkang bai kahtap shabyin ya wa lu nga ai. Lai wa sai Masum Mali Ning daram hta-Du Kaba N-Ban La gaw- Jinghpaw Mung Thaung Ni de nga ai Sam Hkyeng ni,Hpung Kyi ni hpe sa du jahkrum, sam Hkyeng ni hpe Mare de ya,Garum shingtau ya rai Tsawra myit sa madun ai lam ni a majaw sha Myen ni Nat shagrung ai Sam hte Jinghpaw Manghkang Wan gaw Si mat/ zim mat ai re. N-dai kaw Mahkrun lam ang ai majaw Sam hte Jinghpaw ni a Shingdu Labau ni hpe loi mi tsun Jahta dan mayu nngai.

Sinli Haw de sa ai lam

Japan Matse hpe gawt kau ngut ai hpang,Shawng de Sinli Du ni dip sha yu lai wa sai lam ni hpe Jinghpaw ni myit yu magang myit n-ra magang rai wa masai. Dai majaw 1945-Ning July Shata(4) ya Shana Du Salang Zuphpawng galaw nna,Sinli Duwa kaw dingtawng sa nna Jinghpaw ni hpe Sawbwa Up hkang ai kaw na jahka kau na matu sa hpyi gangu nna, jawm bawng dawdan sai. Sinli Sawbwa wa kaw sa tsun na Laika ni hpe mung Ka lajang la nna, 1945-Ning July (13) ya shani Sinli Pa de,Sinli Duwa a chyahkring mi gan galaw tawn ai Kawa N-ta Haw kata de Shi Tsawbwa wa hkum nan kaw lawu de na Myit su Kasa ni sa ma ai. (1). Haw Wa Duwa Hkun Hpung (Jinghpaw Du Salang Committee Hpung a Malai)(2). Ura Bum Duwa Zau Li (Du Salang Mung Masha ni a Malai)(3). Sara Kaba Ebbyu (Jawng ni yawng a Malai)(4). Tawng Ok Zau La (Taung Ok ni yawng a Malai)(5). Myo Ok Tu Lum (Rung Ayashi, Chyare ni yawng a Malai)(6). Sub:Hkangda Naw (Jinghpaw Hpyen La ni yawng a Malai)(7). S.I.P Hkawng Hawng (Pyada Dap de na yawng a Malai)-

N-dai Myit Su kasa ni hpe Kutkai Bum Duwa Mr- Darlington hte Major Melton yan a Jeep Car hte woi sa ma ai. Sinli Tsawbwa wa hpe Ka sa ai Laika hti dan ai hteAnhte Shi a Sinli Mung na Jinghpaw ni hpe Shi hte n-seng sai lam tsun hkat saga ai. Shaloi Tsawbwa wa Shi mung,myit yu n-htawm,Englik Asuya ni Mung Up Hkang ai lam garai n-lajang ai Ten hta, Sinli Mung na Jinghpaw Masha ni hpe Shi Sawbwa wa Up hkang ai kaw na shalawt dat ni ai nga ai Laika hpe Shi Hkum nan Lekmat Htu nna jaw dat sai. (Ref: jinghpaw Sub-state Council byin pru wa ai lam ByDuwa M.Sao La Ex-Minister,1946 Page-15) N-dai Lahta na lam gaw Sam Mung Dingdung daw Sinli (Theingni) du hkra Shanu nga ai W-p Jinghpaw Myu Sha ni gaw Sam Du ni a n-pu hta n-rawng ai Shanglawt ai Ahkaw Ahkang (Shn) Sam Du rai nga ai Sinli Sawbwa Sao Hom Hpa kaw na Anar hpe Anhte a Ji/Wa ni sa zing la kau ai lam rai nga ai. Lam mi hku tsun ga nga yang Sinli(Theingni) du hkra Anhte W-P Jinghpaw ni a Lamu Ga North Hsenwi Kachin Sub-State ngu nna Masat la kau sai re.

North Hsenwi Kachin Sub-State Byin Pru Wa Ai Lam

Du Kaba Stevenson tsun ai Ga hpe Sinli Mungmyit Jinghpaw Du Salang ni jawm myit bawng ban yu ai hte Sinli Ga hta Sinli Sub-state Masat tawn na hku jawm myit hkrum ai hte maren 1947- ning,December Shata (9) ya shani lawu de madun ai Tsa chuk Ga Sadi laikahpe Sinli Du ni hte Sub-state Council Ningbaw ni jawm galaw sai rai. 1947-ning December Shata praw(9) ya shani Jinghpaw Sub-state hte Sinli Mung Ginjaw sam Du ni a lapran Ga sadi Tsa Chuk tawn da ai laika:(1). Dingdung Sinli Mung hta Ya Ningnan gram lajang la ai Mungdaw hpe Kachin Sub-state ngu shamying la sana rai nna, Dingdung Sinli Mung e naw lawm nga ai majaw (Boundary) Lamu Ga jarit gaw n-tawn da sai hte n-dai lawu de madun da ai ni gaw- Kachin Sub-state hte seng ai Ginwang ni rai nga ai.(Matsing: N-dai Ginwang ni gaw,Ya na Anhte Shanu nga aiJinghpaw Mung ngu nna rai nMasat la ai Ten hta Dingdung Sam Mung de na Kachin Sub-state Lamu Ga ni rai

nga ai. Dai Aten hta Jinghpaw Du ni hte sam Sawbwa ni myit hkrum Dawdan ai Statement yawng hkra (15) re lam chye lu ai). Kachin Sub-state hte sha seng ai ngu nna Sam ni kaw na garan di la ai Ginwang ni gaw(1). Gap Na Wantin (3). Hpawng Seng (5). Mung Ya (7).Haw Wa (9). Mang Hang (11). Kying Hung (13). Hu Hpyet (15). Mung Li (17).Ning Lum (19). Bang Gai (21). Mung Ji (23). Waw Hkyung (25). Mung Htam (27). Pang Noi (29). Na Ti (31). Kun Lung(Sin Na) (33). Na Noi (35). Kawng Lim (37). Pying Hoi (39). Ga Leng Kung Sa (2).Mung Gu (4).Mung Baw (6).Nam Hkyek (8).Hu Tau (10). Namkang Lung (12).Mung Hawm (14). Nam Tawng (16). Ti Ma (18). Ura Bum (20). Hu Bren (22). Nam Jawn (24). Pying Ye (26). Lung Wai (28). Mung Wun (30). Gang Ming (32). Loi Kang (34). Nam Hpalun (36). Zaubung Namhpaka (38). Ga Leng(Loi) (40). Gan Htang

(41). Pang Kut (Loi) (43) Mung Yu Lai Pau

(42).Pang Kut(K) (44). Hu Maw

(45). Pung Shwe (46). Nawng Lung..Ginwang yawng hkra (46) rai nga ai. Dingdung Sam Mung (North Shan State) hta W-P Jinghpaw ni a Ginra kade kaba ai ngu ai hpe Maram yu lu nga ai. N-dai Lamu Ga Ginra ni gaw Anhte a Ji/Wa ni Miwa Mung Sap Hkung Mungdaw hpe Dumhprat nna Sam (Tai Lung/Shan Gyi) ni a Ginra ni hpe Gasat la ai shara ni rai nga ai. Ga shadawn Howa(Maran Laika Du ni) hkrai Gasat la kau ai Sam ni a Lamu Ga Ginra ni gaw(1). Howa Ginwang (3). Mungji Ginwang (2).Nam Hkyek Ginwang (4).Mung Hawm Ginwang

(5). Pungshwe Ginwang (6). Mung Htam Ginwang ni rai nga ai. N-dai zawn- Anhte a Ji/Wa ni majen je da ai Ginwang (46) hpe Rap di tawn kau da nna -Kachin Sub-State Council a Shawng nnan na Ning Baw(President) Howa Duwa Hkun Hpung hte Sam Mung de na W-P Jinghpaw Du Salang ni gaw JiWoi/Ji Wa ni a Lupding Lup Ra nga ai Daidaw Daihpang Ga de mahtang Jinghpaw Mung ngu nna Masat la gangu Dawdan masai re. N-dai Kachin Sub-state Council gaw - Jinghpaw Mung ngu nna pyi rai nnga, Munghpawm Myen Mungdan Shanglawt pyi rai n-lu ai Inglik Prat kaw nna lu tawn ai Sub-state rai nga ai. Lama wa- Sam Mung de nga ai W-P Jinghpaw Du Salang ni hku nna Jinghpaw Mung hpe Ya na Sam Mung shara de she Masat la na hku shagrin kau ai rai yang gaw- Anhte a Jinghpaw Mung gaw- Ya na North Shan State Shara e she rai na re. Kaja wa Dai ten na Myen Mung Lahta daw de Jinghpaw ni nga ai Ginra ni gaw- Mali N-mai Zup hte Hugawng Ga grup yin sha rai nga ai. Hugawng Ga de gaw- Sama Du ni, Daihpa du ni,Woisu Du ni, U Law Bum Du ni hte kaga Hugawng Mung Du (8) daram sha rai nga ai. Mali N-mai Zup Lahta de gaw- Mali Zup Du ni, Bawm wang Du ni hte Kaga Hka Hku Du ni up nga ma ai re. Myikyina, Waing Maw,Hkat Choo,Man Maw,Moe Gawng,Moe Nyin, Lung Hkang,Hpakant,Indaw Gyi,Tamhkan, Hopin, Namzi Awng, Ka Du..n-dai shara ni

yawng gaw Sam Hkyeng(Tai Leng) ni a Lamu Ga ni hkrai rai nga ai. Raitim- Lung Hkang, Hpakant, U Ru Seng Maw Ginra de Ginsi Du ni (Duwa Ginsi Zau Awng a Kaji/Kawa ni- Myen ni gaw Kansi Du ni nga ma ai. Mindung Min hte matut mahkai ai Jinghpaw Du ni re. Dai ni du Lunghkang Hpungkyi Jawng Kaba kaw-Ginsi Duwa hpe Myen Hkawhkam Mindung Min shagrau jaw tawn da ai Bau Ju (6) lawm ai Ja Bau Kaba hte Kumhpaw Kumhpa Arung arai ni naw nga ai)Hopin,Indaw Gyi,Tamhkan de gaw Wa Baw Du ni(Duwa Wa Baw Zau Rip a Kaji/Kawa ni), Hopin lawu daw Nanzi awng(Namzi Awng) ,Ka Du du hkra Ga Du ni/Myitkyina Shanglawt Hkristan Hpung na Hpungup Sara Kaba Ka Du/Ga Du Zau Raw a Kaji Kawa ni)Sam Hkyeng(Tai Leng ) ni hpe Gasat zing la mat wa ai Shara ni rai nga ai. Raitim Jinghpaw Du ni gaw Sam ni hpe majoi dang sha,Roi rip sha ai lam n-galaw ai sha, Mi na Daidaw Masha Sam ni hte Sam Jau Lung ni hpe sha Jinghpaw ni a n-pu e sha bai up hkang shangun nna, Sam hte Jinghpaw kaga Manghkang n-pru ai Dai ni du hkra Jinghpaw Mung nga tim..Sam Hkyeng ni hkrai galaw lu, galaw sha taw nga ma ai re. Sam ni hta Myu Sha Madung hku nna-Baw sang (5) nga ma ai. Dai ni gaw-Tai Leng,Tai Hkamti, Tai Lung,Tai Sa,Tai Maung ni rai ma ai. Mung Hpawm Myen Mung Shanglawt la na matu BoChuk Awng San hte bawng ban nna Sam Mung,Jinghpaw Mung nga nna Masat wa ai shaloi- Jinghpaw Mung na Sam ni nga ai Shara ni hpe Jinghpaw Mung ngu Masat kau jang hpang de Manghkang pru wa na hpe mung myit shalawm lai wa sai lam- Laika ka ai wa a Kaji Dwi Howa Duwa Hkun Hpung tsun dan ai. Raitim sam Mung de na Jinghpaw ni nga ai Ginwang (46) hpe Sam Mung hku nna Masat galai kau da ya sai re majaw kaga Manghkang gaw n-pru sana re ngu nna myit lu ai hte Jinghpaw Mung hpe Ya na Myen Mung Dingdung maga de mahtang Masat shagrin la kau ai lam re hpe chye lu ai.

Jinghpaw Mungdaw Hpyi Ai Lam Hta Lawm Ai Lam

Dai Ten hta- Sam Mung na Jinghpaw ni sha Mung(State) Masat ya na Ra Sharawng ai n-rai. Myitkyina,Manmaw Ga de na Jinghpaw ni mung Mungdaw Masat ya matu hpyi na myit Da ting nga ma ai. P.M.G (Pawng Yawng Mungbawng Ginjaw)

ngu ai- Du Salang Hpung langai mi hpaw tawn da nna Mungdaw hpyi bang wa ai Ten mung rai nga ai.Dai P.M.G Hpung hta Anhte Sam Mung de na (Kachin Substate Council) Du Salang ni mung grai shakut lawm sai rai. 1946-Ning January Shata (16) Ya kaw nna MYitkyina e galaw ai Padang Manau Poi Kaba hta Myen MungGovernor Du Kaba Sir- Dorman Smith kaw Myitkyina Ginwang,Manmaw Ginwang, Sinnli Mung Myit Ga hte Katsa(Katha) Ginwang ni hpe Jinghpaw State Masat ya na matu hpyi shawn sai. (Matsing: Katsa(Katha Ginwang) Htijaink (Hti Chyai=Myen Mang hti chyai ai) Shara ni gaw- Wunpawng Jinghpaw Myu Shayi ni hta Magrau Grang Gumshem dik ai Kanu/Kawoi Sumhpawng Ja Nan Gasat Majen je tawn ai Labau nga ai majaw Jinghpaw Mung Masat ya na kaw hpyi shalawm ai lam rai nga ai.) Dai Laika hta Lata Masat Ka lawm ai Du Salang ni gaw(1). Howa Duwa Hkun Hpung (2). Gap Na Duwa L.Hkun Seng (3).Subeda Zau Bawk (4). Mung Maw Duwa Hkun seng (5). Namhkyek Duwa M.Naw Seng (6). Munggu Duwa Zau Tang hte (7). Na Hkyem Duwa Lum Hkawng ni rai ma ai. N-dai zawn hpyi shawn dat ai hpang kade nna yang Myen Mung Ga Jarit Bum Ga de Up hkang ai (Director Of Fronteir Area) Mr.Stevinson gaw Kutkai de du lung wa n-htawmNanhte Sam Mung na Jinghpaw ni State hpyi jang Myitkyina, Manmaw Ga Pa Layang daw de nga ai Myen,Sam ni mung State hpyi wa na ma ai. Shaloi-Jinghpaw State lajang ai lam hta Pa Layang daw n-lawm wa na re. Dai majaw Sam Mung de na Jinghpaw ni Sam Du ni hte rau naw ganawn nga na mai ai.nga nna Hpaji jaw ai majaw, Anhte Sam Mung de na Jinghpaw ni State hpyi ai lam hpe jahkring n-htawm Ya nga nga ai Kachin Sub-statengu ai hku sha bai

shagrin kau ai hku re.(Ya Aten hta n-dai Sub-state Shara ni gaw Shanglawt Dap Ba (4) Ginra ni rai nga ai.) N-dai Lam ni gaw, Anhte Sam Mung Jinghpaw ni gaw Jinghpaw Mungdaw ni a Akyu hpe Tau ya ai hte Anhte Sam Mung Jinghpaw ni a Akyu hpe jahkring tawn kau ai Lam hte Jinghpaw Mungdaw hpyi ai Lam hta mung N-gun dat lawm ai lam rai sai. (Ref: Kachin Sub-state Byin Pru Wa Ai Lam By- Duwa M.Sao La/ ExMinister 1946, Page-16). Anhte Sam Mung Jinghpaw ni a Akyu hpe jahkring tawn kau ai lam.ngu ai gaw- Dingdung Sam Mung de na W-P Jinghpaw Myu Sha ni nga ai Ginwang (46) hpe Sam Mungdaw Masat na kaw shalawm kau ya nna Ya na Jinghpaw Mung Masat la na hpe sha Madung Dat kau ai Lam (Shn) Ya na North Shan State hpe Kachin State ngu Masat la yang lu nga Ninglen- Ji Woi/Ji Wa ni a Lupding Lup Ra nga ai Daidaw Daihpang Ga de bai N-htang Gahkyin lu na matu Pawng hpawn mat ai lam rai nga ai. Dai majaw mung- Howa Duwa Hkun Hpung gaw Sam Mung de na W-P Jinghpaw ni hpe Jinghpaw Mung de N-gaw Woi htawt lung mat wa ai lam re hpe chye lu ai. N-dai zawn Sam Mung Jinghpaw ni a Nga Shara Ginwang (46) hpe Sam ni hpe Ap kau da nna, Jinghpaw Mung de na Sam ni nga ai Ginwang kachyi mi hpe sha Jinghpaw Mung ngu nna Masat la ai Lam, Jinghpaw Du ni Sam Hkyeng(Tai Leng) ni a Lamu Ga ni hpe Gasat la ai nga tim, Roi sha, Dip sha, dang sha ai lam hpa nnga ai lam, Dai ni du Jinghpaw Mung kaw nga ai Sam (Tai Leng) ni hpe Mi/Moi na hte maren sha galaw lu,Galaw sha shangun taw nga ai lam ni hpe Anhte Kashu Kasha ni Ra Ahkyak wa jang-Tsun Sanglang dan chye ra na ga ai.Sam Hkyeng ni hpe hkrit nna tsun ai n-rai.Tinang a Masha shatai la na lam hpe tsun mayu ai rai nga ai. Raitim- N-dai Labau hpe n-chye ai sam Hkyeng(Tai Leng) n-kau mi gaw- 1970-Ning hta Anhte W-P Jinghpaw ni hpe shanhte a shara sa gashun ya ai re nga nna- Myen Hpyen Dap ni a Background hte Moe Nyin Mare na Anhte a W-P Hpu Nau,(Hprawng n- lu ai)-Gumgai Dingla, Num,Ma ni hpe majoi

azat Gamai sat shajawng lai mat wa masai re. Raitim Shanglawt KIO/A Asuya ni hku nna kaga Matai bai n-htang ai sha, Mara raw ya ai majaw- Sam ni grai hkyam sa mat ma ai. Dai n-rai yang Jinghpaw Mung kaw Sam Hkyeng ni yawng htum mat chyalu re. Matut nna- Jinghpaw Mungdaw hpyi ai lam, Myitkyina de Bochuk Awng San lung wa ai lam, Panglong zuphpawng de Kasa dat ai lam,The Frontier Areas Committee Of Enquiry,May Myo- a Lam ni hpe Tang Madun mayu nngai. Hpa majaw n-dai ni hpe tsun a ta? nga yangn-dai Ten hta Gap jahkring Simsa lam galaw na, N-galaw na hte Jinghpaw Mung a Shawng lam Gam Maka ni hpe gara hku matut galaw hkawm sa wa na ngu ai gaw- Jiwa ni a Jinghpaw mungMasat la ai lam,Panglong Agreement a Kri.. ni gaw Ahkyak Madung rai na re. Laika Mying Hkawt ------- nga ai wa gaw- Ji Wa ni Panglong Ga Shaka Lekmat Htu ai gawMyen ni Masu katut ai lam, Ji Wa ni grai Anya ai majaw,Sangawk ai majaw Dai ni jam jau ai/Myen a Mayam tai ra ai..nga nna Chyeju Malap Ga tsun ai Laika Hkrang hpe Internet kaw (October Second Week, 2013) e hti hkrup ai majaw- Grai Na Yawn, Na Ka-un mat ai re. Labau n-chye ai majoi n-tsa lam sha Tak nna Hpa majaw- Htawm hpang na Kashu Kasha ni a Man e- Tinang a Kaji/Kawa ni hpe Jahpoi/Jahpyak nna,Ningmu Shadam hpe hkan tsun,hkan Ka hkawm ai rai kun? Shaloi gaw, Munghpawm Myen Mungdan Shanglawt lu na matu Inglik kaw sa Hpyi tsun dara ai Marai kade rai ta? ngu san mayu ai. Bochuk Awng San sa hpyi ai hpe chyu sha,Jawng Laika Tsang(Tan) Mali Manga hkan sharin yu ai majaw.. Panglong Lek mat Htu lawm ai Ji/Wa ni hpe Mara shagun taw ai lam rai na n-dai. Nga Hkang Lagyawk na Shu Tek sha gaw n-tai ga ngu mayu ai. Mungkan Labau /Jinghpaw Labau Laika ni grai naw Hti Hka Ja la ga. N-chye tam,N-mu tam rai jang mung- Web Site Number ni shagun ya, Laika Buk ni Shap ya rai na nngai. Sara Kaba a Ga Hkum,Ga si,Ga Ngau ni gaw Ji/Wa ni hpe chyeju malap ai hta n-ga,Dai ni Panglong Ga sadi n-dung ai Myen hpe Dudaw Sai hkaw hkam nna Gasat Rawt Malan taw nga ai Myu

Tsaw,Mungtsaw Share Shagan ni yawng hkra hpe du hkra Roi Ga Ga N-gawn n-sawn nga tsun taw ai lam re hpe dum shangun mayu ai. Anhte a Kaji/Kawa ni Panglong Ga Shaka a majaw Maw katut,Masu katut ai nga jang gawAnhte (Jinghpaw Mung) ngu nna Masat la ai shut mat saga aingu Myen hpe bai n-htang hpai ap kau ra na kun? Gai..Gaidai lam ni tawn kau nnaJinghpaw Mung a lam bai matut tsun jahta yu ga. Moi de gaw Jinghpaw Mung e-Lung Seng pru tim kadai Manu n-shadan, Dut sha na shara mung nnga ai majaw, Lung Seng Htu ai ni hpe pyi grai Mau ai re. Laika ka ai wa naw kaji ai Ten hta- Lung Seng (Swelu/Daung Mi Ye) ni hpe pyi Grai Gam rawng yang sheTsa lam sha lu Dut sha ai re. (N-gu Bye mi Lap Mi Chyen Prat e re). Dai majaw Lung Seng mi lu ai nga tim-Kadai hpe Dut sha na n-chye ai majw.. Majoi N-ta Jut hkan kabai da, Wan Shadaw shadun, Chyinghka ni Madi/shingdang na daram sha Akyu jashawn lai wa sai re. Dai ram nga jang grai Akyu rawng dum sai. Lung Seng Lamu Ga n-tsa e yup,Lung Seng Bung Hkum Hkum nna Hka Rang Yi hkyen sha taw ai Prat rai nga ai. Lung Seng hta Hkarang Yi na Kahkum Si gaw grau Manu dan ai Ten rai nga ai. Raitim ya gaw Lung Seng Manu dan ai re chye jang. Sam Hkyeng(Tai Leng) ni gaw- U Ru Seng Maw hpe Shanhte a Lamu Ga re nga bai Madu la mayu wa,Hpyen bai tai wa masai. Lai wa sai 2010-Ning hta Chiangmai e Rev: Yaw Ying hte hkrum ai shaloi- Moi den-kau mi gaw- Howa Duwa Hkun Hpung hpe Sam Mung na Jinghpaw ni hpe Jinghpaw Mung de woi lung wa ai majaw, Si Hkrung Si htan, Jam jau hkrum saga ai. nga n-na Mara shagun ma ai. Raitim ya gaw- Howa Duwa Hkun Hpung Anhte Wunpawng Myu Sha ni hpe Jinghpaw Mung de woi lung wa ai majaw Lung Seng Lauban ni tai wa raigalu kaba wa nga saga ainga chyeju bai Dum nga ma ainga hkap tsun dan ai. Laika Ka ai Wa a Myi Jut ni kaw na Myiprwi Si ni gaw kadai n-mu ai lagu Kahte Hkrat mat wa sai. Kabu Myiprwi ngu na kun? Yawn Myiprwi ngu na kun? N-dai Hpung-up wa hkap tsun dan ai Ga ni hpe Howa Hkun Hpung Asak naw hkrung nga ai Ten hta she Na kau dat lu yang gaw Kade sha na Kabu na. Raitim ya gaw.W-P Myu Sha ni hpe Tsawra nna Shi a Prat ting Jan Prang,Marang

Prang,Ru Yak Tsin yam amyu myu a lapran e Myu Sha ni a matu shakut shaja lai mat wa sai Anhte a Kaji/Kawa Wa .nnga mat sai. Moi-Lai mat wa sai (50) Ning daram hta.., Myen Ne Win Asuya (Ne Win wa nan) Howa Duwa Hkun Hpung hte Kasha Howa Zau Gam hpe Sam Mung kaw nna Jinghpaw Mung de Federal woi la lung wa ai, Shanglawt woi Rawt ai Gung Hpun(Poison Tree) re nga, Htawng (5) Ning Jahkrat,Lu ai Ja Gumhpraw, Yi,Sun Hkauna ni yawng hkra sum mat nna- Maku Daw Hkrum ai Howa Duwa Hkun Hpung hte Shi a Kashu Kasha ni gaw- Dai Ni. N-dai Laika Ka taw nga ai Ten du hkra- Masha Shingnawm tai Matsan Chyaren Re mat sai re. Dai hte marenDai ni mung,W-P Myu Sha ni gaw- Myen a Roi Rip Dip lu,Dip Sha ai Tsin Yam hpe bai matut hkrum sha taw nga saga ai.Maroi N-ni, Masin N-si dik la nngai. Dai sha n-ga.., Shanglawt KIO/A ni nnan Rawt Malan wa ai ten- Hugawng Ga e nga ai Jauman Bu n-kau mi mung- Shanglawt Hpyi hpun nna-Howa Duwa Hkun Hpung hpeSam Mung Jinghpaw ni hpe Hugawng Ga de woi lung wa nnaShanhte Jauman Bu ni a shara wa woi gashun ai wa renga Lata Gyit gale nna Sat kau na matuNawng Mi Bum de woi lung mat wa masai re. Raitim Shanglawt Dap na Sam Mung Masha Hpyen Du,Hpyen Ma, Du Salang ni Marai (40) jan bai hkye shaw/Hkam shaw ai majaw sha Howa Hkun Hpung Asak lawt lu sai. Teng sha nga yang Howa Hkun Hpung gawHugawng Mungdu (12) hpe Jinghpaw Htunghking nga ai hte maren Kumhpaw Kumhpa, Magun Lit ni hte Ahkaw Ahkang hpyi nna Sam Mung Jinghpaw ni hpe Ji Woi/Ji Wa ni a Daidaw Daihpang,Lupding Lupra nga ai Hugawng Ga de woi lung wa ai lam rai nga ai. N-dai Labau hpe mung Anhte Hpu Nau ni shada chye na da hkat ra na ga ai. Dai n-rai yang Hka HkuHka Nam..nga Anhte shada Sai garan ginhka nna Gahkyin zinlum ai lam hta Gawng kya, N-gun yawm mat chye nga ai.

N-wang Hkang Duwa saw shaga ai Lam

27-11-50 Ya shani Hkun Hpung gaw- Nga shara yu lawm ai Salang ni hpe Sam Mung de bai wa sa kau da nna, salang Sana Tang hte kaga manang Marai(3) hpe

woi let Jinghpaw Mung Da Lang Jum Maw de Jum shadu na matu bai lung mat wa sai. Jum Maw kaw nga taw ai shaloi- Nwang Hkang Duwa Zau Awng kaw na Saw Shaga Laika lu la ai majaw- Hkun Hpung gaw Sagu Panep langai mi gun rai ..(8-12-50)- Ya shani sa du jahkrum sai. (Sagu Panep sa Kumhpa ai lachyum gaw, N-dai Panep hta dung nna..Anhte hpe Lam hkap madun la marit.ngu ai Lachyum rai nga ai. Shaloi- NWang Hkang Duwa tsun ai gaw., Nang Howa Duwa(Hugawng Ga) de wa nga mayu ai lam na lu ai majaw grai kabu ga ai. Nang gaw Sam Mung na Sawbwa ni hte mung ganawn yu,Miwa ni hte mung ganawn mazum yu sai re majaw- Sut lu Nga mai lam, Shada da hku hkau Kanawn Mazum lam hte Yi,Sun,Hkauna Galaw lu Galaw sha ai lam ni Anhte Hugawng Ga Masha ni hpe Lam woi Madun la na Wa rai nga n-dai ngu kam nngai ngu Hkap hkalum N-gun jaw Ga tsun wu ai. N-dai lwi nga ai Nam Hkang Hka gaw, Hka Hku de Hkang Nam Hka.ngu ai rai nga ai. Htawra Maji Bum Lagaw,Naw Bum Ga lahta kaw e Laika Kawngngu ai Htingbut Htingra naw nga ai. (Matsing; Maran Laika ni a Kaji Daju gaw-Laika Kawa tu ai Kawng kaw Dum N-ta wa gap nna Htingbren pru mat ai majaw- Dai shara e wa nga ai Maran ni gaw Laika Maran ni (shn) Maran Laika ni nga nna Mying Hkawt lu mat wa ai lam chye lu ai)Dai Laika Kawng kaw Namsi Nam Saw Hpun hkum sumhpa hte Laika Zau Htoi wa a Lupding Lup Ra mung Dai ni du hkra naw nga nga ai....nga nna Nwang Hkang Duwa hkap tsun dan ai. Dai hpang Nwang Hkang Duwa gaw- Howa Hkun Hpung hpe Hugawng Ga de htawt lung wa na lam hte seng nna- Hugawng Mung Du ni hte jahkrum bawng ban na matu Lam hkap matsun wu ai. (Ref: Howa Duwa M.Hkun Hpung a Labau Laika By- Maran Brang 1977- Page- 62).

Gumchying Gumsa Up Hkang Lam

Dai hpang Nwang Hkang Duwa woi awn nna, 1950-Ning Decermber Shata (27) ya hte (28) Ya hta(Chyinghka la Zuphpawng) galaw nna, Hugawng Mung Du ni bawng

ban Jahkrum la n-htawm(28-12-50) Ya shana hta,Howa Hkun Hpung- wa Manam ai Miwa Fan Yio Wun a N-ta de Salang Hkringmang lahkawng dat dat ma ai. Dai Salang yan gaw- Mung Hkawm Agyi U Myat Mwe hte Bum Ga de na yu sa ai Duwa Hting Nan Naw yan rai ma ai. Dai Salang yan tsun ma ai gawYa Nang Howa Duwa gaw, Sam Mung Pade Darit ni hte maren Gumchying Gumsa Htung(Hkringhtawng Dagraw Up Hkang ai) lang ai Wa rai na n-dai. Anhte Hugawng Ga na ni gawGumrawng Gumtsa Htung (Ra Lata Up Hkang ai) hku she rai ga ai majaw Nang Howa Duwa Gumchying Gumtsa Htung lang na rai jang gaw n-hkap la lu ai.nga ma ai. Shaloi Howa Hkun Hpung bai tsun wu ai gawNanhte Tsun ai Teng nga ai. Lai wa sai Ten ni hta Ngai gaw Gumchying Gumsa Htung hpe lang ai raitim, Yesu a N-htoi lu la ai Shani kaw nna, Nat Jaw ai Lam hte Gumchying Gumsa Htung hpe tawn kau se ai. Gumchying Gumsa Htung hpe naw ra sharawng ai rai yang gaw- N-dai Hugawng Ga de mung htawt Lung wa na lam nnga ai. Dai hte maren.Ngai hte hkan nang lung wa na Du Salang ni yawng mung Gumchying Gumsa Htung hpe lang sana n-re..ngu wu ai. Shaloi Hkringmang Salang yan bai n-htang mat wa nna, Hu Gawng Mung Du ni hpang de bai wa shana ma ai. Dai hpang Hkringmang Salang yan gaw Howa Hkun Hpung kaw bai n-htang sa nnaAnhte Hugawng Mung Du ni yawng hkra, myit hkrum ai hte hkap la saga ai. Nang Howa Duwa Ra sharawng ai Shara kaw wa nga rit..nga nna,shayak ai lam kaga nnga, Kumhpa mung n-hpyi ai sha,Ahkaw Ahkang jaw masai. Hugawng Mung Du Zuphpawng e du dung lawm ai Du,Salang ni gaw(1). Nwang Hkang Duwa Zau Awng (Hpa-awn) (2). Nding Duwa Zau Awng(Nbyen Ga) (3). Maran Yaw Bau (Makaw)

(4). Tawang Hku Naw (Makaw) (5). Anai Gam (La Lawng Duwa) (6).Nawng Hku Zau Din (U Law Bum) (7).U Law Bum Duwa Zau Gam (U Law Bum) hte Hugawng Salang ni rai ma ai. Brang/1977 (Ref: Howa Duwa M-Hkun Hpung a Labau Laika By- Maran Page- 65-66)

Ndai Lahta na Labau lam ni gaw- Sam Mung Masha ni Hugawng Ga de Lamu Ga shara wa gashun la ai lam n-re ai ngu ai hte Hugawng Ga gaw Maran Laika Du ni a Kaji Kawa ni a Lupding Lup Ra nga ai Daidaw Daihpang Ga re ai lam Sakse rai nga sai. Dai majaw-Hka Hku Masha Sinli Masha nga nna kaga Garan ginhka ai lam n-nga ai sha, Anhte gaw Nwang Hkang Duwa Tsun Hkai dan ai zawn Hugawng Ga na Rau nga Rau pra hkrat wa ai Wunpawng Hpu Nau ni hkrai rai ga ai ngu ai hpe chye tawn nna, Tut nawng Gahkyin Zinlum,Makyit Mahkai let- Pyaw tim rau,Yak tim rau Matut Nga Pra sa mat wa ga.ngu N-dai Labau hpe bai tang Madun ai lam rai li ai. Laika Ka ai wa a Daidaw Buga mung Hugawng Ganan rai nna- Hugawng Kachin Jet Jet wa rai nga ai. Ya.Miwa Yuzana Company ni chyawm gaw- Myen ni a Background hte Hugawng Ga na Yi,Sun,Hkauna Eka 200000- (Sen Lahkawng) jan hpe wa gashun zing Madu tawn da nga ma ai. Dai hpe Tsun shaga gwi ai gaw Tara Kasa Kanu/Kana Bawk Ja sha rai nga ai. Ya Shi Jam jau taw nga sai. Lawan hkye shaw la ra na ga ai. Dai hta n-ga Hugawng Ga hpe Madu sha,Mayu Sha wa nga ai Yuzana Company ni hpe mung- lawan Gawt Shapraw,Bawm kapaw Ayai kau ra sai. Ndai Lahta de Tang madun lai wa sai lam ni gaw- Ji/Wa ni a Shakut shaja lai mat wa sai lam n-kau mi rai nna, Munghpawm Myen Mungdan/ Union Of Burma. Shanglawt lu na matu Englik kaw Tsun Dara hpyi Shawn lai wa sai ni gaw-Yawng hkra Marai (5)..rai nna,dai ni gaw-

(1). Hpaji Du- Sara Kaba Maran Ebbyu (2).Hpung-up Sara Usa Kaba Pangmu Zau Tu (Inglik Prat hta Shawng nnan Shanglawt hpyi ai Kaji/Kawa yan re) (3). Galung U Tsaw (Bochuk Awng San hpe Sat ai Wa). (Nambat Lahkawng ngu na- England du hkra sa nna Myen Mung Shanglawt sa hpyi ai wa). (4). Howa Duwa Hkun Hpung (President Of Kachin Sub-State Council)1946-Ning,January Shata (16) Ya Shani (Myen Mung Shanglawt pyi rai n-lu yang) Myitkyina kaw galaw ai Japan dangManau Poi Kaba hta Myen Mung Governor Du Kaba Sir-Dorman Smith kaw- Myitkyina Ginwang,Manmaw Ginwang, Sinli Mungmyit Ga hte Katsa(Katha) Ginwang ni hpe Jinghpaw State Masat ya na matu Hpyi/Tsun ai Wa. Munghpawm Myen Mung Shanglawt lu na matu mung Panglong Agreement hta Nambat (8) e Lekmat Htu ai wa rai nga ai. ( Matsing: Sama Duwa Sinwa Nawng- Nambat (16),Duwa Zau Rip-Nambat (17), Duwa Dingra TangNambat (18), Duwa Zau Lawn- Nambat (19)Duwa Labang GrawngNambat (20) Shara ni hta Agreement Lekmat Htu ma ai.) (Ref: Kachin Sub-state Council Byin Pru Wa Ai Lam By- Duwa M.Sao La (Ex-Minister) 1946, Page- 16) (Howa Duwa M.Hkun Hpung a Labau Laika By-Maran Brang 1977,Page-29).

(5).BoChuk Awng San (1947). Bo Chuk Awng San gaw- Inglik American Alliance (Pawng Hpawn Hpung) hte (Kachin Ranger) ni Mandalay hpe zing la nna, Rangoon de Gasat hkrat wa ai lam chye jang, Majan sum/Hpyen Htingnut taw nga ai Japan ni hpe shingdu dat kau nna, Inglik hpang maga bai gale mat sai. Grai wa zawn ngaShi Awng San hte B-I-A ni Gasat nna she Myen Mung Shanglawt lu ai zawn nga (Lie History) hpe bai Hkai la masai. Teng sha nga yang- 1942-Ning April Shata (14) Ya Shani e American Gumsan Magam President Franklin D.Roose velt hpe Europe Hpyen Man ( France, Germany, Italy, United Kingdom,Switzerland)

ni hta England gaw Germany hpe Majan Sum taw sai majawShanhte(England) hpe Garum la na matu- Inglik Prime-Minister Winston Churchill gaw garum hpyi sai. Dai Ten du hkra American gaw WW- (2) hta rai n-lawm ai re. Shing rai-American mung, England hpe- Shanhte Up sha taw nga ai Colony Mungdan ni yawng hkra hpe Shalawt ya jang she(Shanglawt ya jang she) Garum lu na renga jang- Churchill mung yin la hkam la sai hte Atlantic Charter Agreement hta Ga Sadi jaw Lekmat Htu Myit hkrum nu ai. Dai hpe chye ai Awng san gaw WW-(2) Majan ngut ai hte Hpyen Dap Dapdung (5) nga ai Jinghpaw ni hpe Organize galaw na matu Myitkyina de Labu she tat hkra kagat lung wa nna., Dai Ten hta- Mung Masa Ningbaw Ningla Kaba ni rai nga ai, Sama Duwa Sinwa Nawng, Duwa Wa Baw Zau Rip,Duwa Zau Lawn, Howa Duwa Hkun Hpung ni hte wa jahkrum sai. Myen Mung Shanglawt la na lam hta Jinghpaw ni n lawm yang n-mai na re. Sammung, lawm tim n-kabu ai. N-lawm tim n-yawn ai.nga nna Jinghpaw Bu Hpun Palawng ni gan Katset Hpun la rai, Nu Num ni hte Wa (34) yawng Dawng hkra Mani Nying nna Sumla ni Dem, Dai Shiga,Dai Sumla ni hpe Shi Laika ni hta bai bang kamawng shabra dat manu ai. Sam Mung de na Sam Ningbaw Ningla ni gaw Dai Shiga hte Sumla hpe mu kajawng ai hte Sam ni mung Myen ni hte pawng nna Shanglawt Jawm la na matu (7-2-47) Ya Shani Dawdan sai hte Dai Shani hpe Dai ni du hkra Sam Mungdaw N-htoi ngu Masat tawn ai re. Panglong Ga Shaka hpe Myit Hkrum Lekmat Jawm Htu ai 1947-Ning Febuary (12) Ya Shani hpe mung Dai ni du Munghpawm N-htoi (Pyihtawngsu Ne) ngu nna Shamying tawn sai. (Ref: Kachin Sub-state Byin Pru Wa ai Lam Page-24) Munghpawm Myen Mungdan Shanglawt lu ai ngu gaw- Sinat Pala Lau mi pyi n-kapaw ai Panglong Agreement a majaw lu ai lam sha rai nga ai. Hpa majaw Anhte a Ji/Wa ni Myen n-kaja ai chye nga Ninglen Myen hte rau Shanglawt la ai rai ta?..nga nna- Laika Ka Sara ------ hte n-kau mi Mara shagun tsun jahpyak ma ai. Teng sha nga yang W-P Jinghpaw ni a Buga

Ginra ni gaw- Tang Hpre,Mali n-mai Zup Lahta daw Hkrang Hku, Mali Hku hte Sumpra Bum Mayan sha rai nga ai.Myitkyina e pyi Jinghpaw ngu na Sana ni chyu sha-Ya na N-jang Kawng Shara kaw sa nga ai lam chye lu ai. Man maw(Man mau), Mung Gawng (Moe Gawng),Mung Nyeng(Moe Nyin),U Ru Seng Maw hte Hugawng Ga,Putao Shara ni gaw Gumdi Sam hte Sam Hkyeng (Tai Leng) ni a Shara ni hkrai rai nna Anhte a Wunpawng Jinghpaw Ji/Wa ni Gasat majen je la ai shara ni rai nga ai. Dai Shara ni yawng hkra hpe Jinghpaw Mungngu masat ya jang she Myen hte Pawng nna Inglik kaw na Shanglawt la nangu nna Bochuk Awng San hpe jawm Tsun Dara jang ..Hpang jahtum e Bochuk Awng San gaw kaning n-chye di nna myit hkrum kau ra mat nu ai. Dai majaw- Jinghpaw hte Sam ni gaw- Jinghpaw Mung Sam Mungnga nna Myen Mung a Ka-ang hkup hpe Masat Madu la kau lu sai re. Dai hpe (Yebaw Tungchyik) Thakhin Than Thun,Thakhin Soe, Thakhin Zin ni Myit n-pyaw nna Nam Rawng Rawt Malan mat wa masai. Bochuk Awng San hte rau ngam ta ai (Yebaw Tungchyik Win) Bo Ne Win mung, Galung U Saw hpe Shi a Sniper Men hpe sa Gap Ashawt shangun nna,U Saw bai rai jang- Bochuk Awng San shi hpe gyam sat ai re nga shadu kau ai majaw- Bochuk Awng San hte Wungyi ni yawng hkra hpe Parliament Rung e Sa Gap Dumbre Sat Sharu kau nu ai. Sama Duwa Sinwa Nawng gaw- Kan Mase nna Zuphpawng n-sa lawm ai majaw Arzani n-byin mat ai re. Dai majaw -Sha Shut shagu mung Yawn hpa nnga ai.(Funny Only). (Ref: Ne Che Letkaing Duk Mya By- Kyemon U Thaung). Arnar Punghkum gashun Gap Sat hkat nna Sa Wa Si ai hpe Arza Ni Ningbaw Ningla nga ai gaw- Mani hpa rai nga ai. Myutsaw Share Shagan (Arza Ni)..ngu ai gaw Tinang a Myu Sha ni a matu/Tinang a Mungdan a matu Hpyen wa hpe Gasat Ninghkap nna Asak Ap Nawng hkrat sum mat ai hpe she-Share Shagan Arza Ninga ai re. Shing rai Awng San Sat hkrum ai hpang kaw nna gaw, Shi hte Myit hkrum Ga sadi jaw tawn ai Panglong Ga Shaka ni mung..gau ngwi ngwi.. Jut de Matsut kau hkrum,Shamat kau hkrum ai gaw..Dai ni du hkra rai nga sai. Raitim..Labaungu ai gaw Shamat kau,Shaprai kau n-lu nga ai. Dai Panglong Ga Sadi jahten ai majaw Myen ni hte Anhte Wunpawng Myu Sha ni Gasat hkat, Anut

hkat taw nga ra ai gaw Dai ni du Shaning (50) jan mat wa sai n-re ni?. Ya mungGasat ai Lam ni hpe- Gap Jahkring na kun? N-jahkring na kun? Gara Hku Law? Panglong Agreement hte maren Federal Madu Up Hkang Mungdaw nlu jang gaw- Anhte W-P Jinghpaw Myu Sha ni Marai Langai sha mi ngam ngamMyen hte naw matut Anut hkat ra na sha re. Shayawm na Lam Kara Singgawng mi pyi nnga ai. (Matsing: W-P Jinghpaw Myu Sha ni hku nna,Awm Dawm Ahkaw Ahkang Tsep kawp lu ai- Wunpawng Jinghpaw Gumrawng Gumtsa Mungdan Gaw de na kaw nna, Myen Mung kaw na n-garan pru ai sha Madu Up Hkang Mungdaw Madang de shagrit nna Federal jaw na hpyi taw/Tsun taw ai re. Dai pyi N-di,N-da naw nga jang gaw- Nang Si/ Ngai Si matut Shakrip hkat na lam sha rai sai. Bai kahtap Shayawm jang gaw Hpa baw ngam sana law? Myit yu ga.Sawn yu ga.Gara de Law? Mayam tai na i? Magam tai na i? Lata la na Ten gaw N-dai Ten nan rai sai. Anhte W-P Myu Sha ni a Shingdu Labau hpe bai n-htang gayin yu ga nga yangSam Empire hta N-gun kaba dik rai nga ai Sinli Sawbwa ni hpe Anhte a Kaji Kawa ni Arnar zing la kau nna North Hsenwe Kachin Sub-statengu Masat la kau lai wa sai. Dai majaw- Sam ni gaw,Jinghpaw ni a Ga hpe n-tawt lai lu ai hpe mu mada lu ai.(Nyaung Shwe Sawbwa, Wuntoo Sawbwa, Munggawng Sawbwa ni hta Sinli Sawbwa gaw Anar grau kaba, Empire grau kaba htum rai nga ai.) (Ref: Kachin Sub-state byin pru wa ai lam Page- 18/23). The Frontier Areas Committee Of Enquiry,May Myo de sa ai Dat Kasa ni hta- Howa Duwa Hkun Hpung mung dai Zuphpawng de sa lawm ai. Shi gaw Sinli Duwa a Malai hku nna sa ai hku rai lu ai (Ref: Kachin Sub-state Page- 27). Sam ni hta Anhte W-P Jinghpaw ni Ga Tsun Shaga na Ahkaw Ahkang grau nga ai hpe mu mada lu ai.N-dai May Myo Enquiry gaw, Myen ni hte Mungchying Sha ni Inglik kaw na Shanglawt rau la na Teng N-teng Sagawn ai Enquiry rai nga ai. Lama wa Anhte a Kaji Kawa ni..NOnga jang gaw.Munghpawm Myen Mungdan Shanglawt lu na lam nnga ai hte.. Myen Mung Jinghpaw Mung Sam Mung Hkang Mung nga nna

Myen Mung hte World Map hta rawng na lam kaga nnga ai. Inglik a npu e naw rawng taw nga ra na sha re. Inglik ni mung Jinghpaw ni hpe Shanhte a n-pu e (10) ning naw nga mu. Dai hpang Shanglawt san san jaw na nga nna.. Organize galaw lai mat wa masai. Dai lam hpe Na/Chye ai ni n-kau mi gawMoi de Anhte a Ji/Wa ni Inglik a Ga madat yang arai sana waMyen hte sa Pawng kau ai majaw Dai ni du hkra Dinghku Majan byin, Ru Yak Tsin Yam hkrum ai re. Ji/Wa ni Maka n-kap ma ainga nna Mara shagun ai ni mung nga ma ai. Raitim Dai Ga Teng na kun? Jaw na re ngu shadu ai i? N-tsa lam Madat yang gaw Jaw na zawn gaw nga tim- Teng sha nga yang Dai Ten na Labau Mau Byin a Kata lam n-chye ai majoi Tak tsun ai lam/Shadu ai lam sha rai nga ai. Teng sha nga yang.Dai Ten hta Inglik ni Shanglawt jaw na nga ai pyi Atlantic Charter hta shi a Colony Mungdan ni hpe shalawt ya na nga American hpe Agahtet hpoi hpoi Ga Sadi jaw tawn ai majaw sha rai nga ai. (10) Ning na mat jang gaw yawng hkra katsi mat nna U Di Htingpa Tawn n-rai na re ngu kadai tsun lu a ta? Mung Masa, Sut Masa lam ngu ai gaw, Mungkan hta Minute,Second shagu galai shai taw nga ai re. Dai majaw lu ai Ahkaw Ahkang hpe n-tat kau ai sha (4) lang hpyi yu tim n-lu ai Inglik kaw na Shanglawt hpe Mungchying Sha ni a Myit hkrum ngun hte (shn) Panglong Agreement hte Munghpawm Mungdan (Union Of Burma) a Shanglawt hpe hpyi la kau ai lam Laika Ka ai wa a Kaji Dwi Howa Duwa Hkun Hpung tsun nna chye lu ai. Dai hta grau ai Message gaw gara kaw nga sana ta? Tinang a Kashu/Kasha ni Mayam tai na Bungli gaw Anhte a Kaji/Kawa ni galaw na n-shadu ai. Thats Right? Inglik ni gaw Myen Mung hpe Shaning (100)- Ning jan Up sha lai mat wa masai. Shanglawt jaw mayu ai Asuya langai mi rai yang- Dai ram na hkra up sha na lam nnga ai. Dai Ten hta- Hpaji Du Maran Ebbyu, Hpung Sara Usa Kaba Pangmu Zau Tu (Laika Ka ai wa a Kanu a Kawa Taung-ok Duwa Lahpai Zau Tang hte Hkan Nau Chyaw rai ma ai) ni, Galung U Saw hte Howa Duwa Hkun Hpung ni (3)Lang sa Tsu yu tim, Shanglawt jaw na hte seng nna Inglik ni Le Htawt,Waw Htawt rai..Bumga hte Pa Ga hpe Amyu Lahkawng garan nna matut Up sha taw nga ma ai re. Dai zawn re Shingdu Labau ni nga lai wa sai re majaw..(10)

ning Hpring jang she Nanhte Jinghpaw ni hpe Shanglawt Lak San jaw na nga ai Inglik ni a Ga hpe gara hku mai kam na ta? Lama wa..Shanhte Inglik ni (10) Ning hpring jang Anhte W-P Jinghpaw ni hpe Shanglawt teng sha jaw na nga tim pyiMiwa,Gala, Myen ni Anhte hpe Roi Rip wa jang Hka Panglai din ai England Ga kaw na Anhte hpe sa garum na matu n-loi nga ai. Dai majaw- Hpyen mi tai tai, Jinghku mi tai taiAnhte hte ni Htep dik ai Myen ni hte Anhte a Lamu Ga ni hpe Ahkaw Ahkang lu nga ai Ten hta lawan ladan tsun dara Masat la kau lu na matu Myen hte Shanglawt rau la kau ai re lam- Howa Hkun Hpung tsun dan ai. Dai nidai Atawng Apa hpe Anhte mu mada/kam sha lu nga saga ai. Dai n-rai yang Rai (10) ning e she jaw na nga ai Inglik ni a Talking Shanglawt hpe Na ra, Sha ra nna Yup Mahka taw na kun? Hkut chyalu Shan Ju hpe mahtang sha na kun? Nam de naw hkan gyam hkawm taw na kun? Shaloi gaw Inglik ni (100) ning jan Up sha mat wa ai Ten hta (3) Lang ting sa tsun tim hpa majaw Anhte W-P sha ni hpe Awmdawm Shanglawt n-jaw a ta? Dai lam ni gaw Myen hte rau Shanglawt la kau na maga de Joi Jang grau law mat shangun nga ai. Myen hte rau Panglong Agreement hta Myit hkrum Dawdan ai lam hpe Ningmu Amyu myu gaw nga na re. Raitim- Myen Mung ting hta..Manu dan dik ai Ja Lung Seng, N-hprang Sut rai hte Hpun Kawa, Dusat Dumyeng hpring dingnum ai, Nga chyu hte Lagat N-tsin lwi ing aiAnhte a Wunpawng Jinghpaw Mung hpe lu Masat la kau ai gaw..Tsep Kawp N-SHUTnga ai. SHUT AInga jang hpa majaw ta? Dai majaw- Anhte a Kaji Kawa ni rai nga ai- Sama Duwa Sinwa Nawng, Duwa Dingra Tang, Duwa Wa Baw Zau Rip, Duwa Zau Lawn, Duwa Labang Grawng hte Howa Duwa Hkun Hpung ni hpe Chyeju n-mai malap na ga ai. Dai chyeju hpe malap ai wa gaw- Wunpawng Jinghpaw Mung hte n-seng na re. Dai Ji/Wa ni Shakut shaja, Hkrang Shalat, Daidaw kau da ya ai Anhte a Wunpawng Mung hpe matut Makawp Maga sa mat wa na matu gaw Anhte Kashu Kasha ni a Hkum dek a Lit nan rai nga saga ai. Ji/Wa ni Anya nna,Sangawk nna Masu katut ai n-rai. Myen ni Sing Nyan a Ga Jahten..nga Pale Palau nga Shanhte hkrai Madu sha mayu ai majaw Dai ni Myen hte Gasat Chyi hkat taw nga ra ai lam rai nga ai. Dai majaw Gap Jahkring na, N-jahkring na ngu ai gaw- PangLong Agreement a ntsa kaw shanhte Myen ni kade ram hkan shatup ya lu na ngu ai kaw she Madung rai na re.

Gara hku law?..Panglong Agreement hku sha re. Gara De Law?..Federal Madu Up Hkang Mungdaw Tsun Dara la lu na de chyu sha- rai
nga sai law. By-

Bum Chyangau.
(Chyeju Kaba Sai)-