J E U D I , 1 0 O C TO B R E 2 0 0 2 Ordre du jour

1. Ordre du jour 2. Dpt de deux propositions de rvision de la Constitution 3. Question urgente 1852 relative aux activits terroristes sur notre territoire national 4. Motion de M. Jean Asselborn sur la situation en Irak (Discussion gnrale - Motions - Votes) 5. 4977 - Projet de loi modifiant la loi modifie du 25 fvrier 1979 concernant l'aide au logement 4908 - Proposition de loi portant modification de la loi modifie du 25 fvrier 1979 concernant l'aide au logement (Rapport de la Commission des Classes moyennes, du Tourisme et du Logement - Discussion gnrale - Lecture du texte du projet de loi - Amendements - Vote sur l'ensemble du projet de loi et dispense du second vote constitutionnel - Motions et rsolutions) Au banc du Gouvernement se trouvent: M. Jean-Claude Juncker, Premier Ministre; Mme Lydie Polfer, Vice-Premier Ministre; MM. Fernand Boden et Luc Frieden, Ministres. (Dbut de la sance publique 14.30 heures)

4 SANCE
E
Ech gif de President an d'Confrence des Prsidents bieden, di Propositiounen un dRegierung an un de Conseil dEtat weiderzeleeden. Mir knnen da spider di Propositiounen hei an der Plnire diskutieren. Merci.

P r s i d e n c e : M . Je a n S p a u t z , P r s i d e n t M . N i k i B e t t e n d o r f , Vi c e - P r s i d e n t

Hei geet et net nmmen m dScherheet vum Land, hei geet et och m dCrdibilitit vun eisem Land dobaussen, vu datt di Reproch jo ffentlech geussert gi sinn. Meng lescht Fro wr: Wat fir eng Suit gedenkt dRegierung an dr ganzer Thematik hei ze ginn, wann dat sech sollt als wouer erausstellen, wat do ffentlech u Reproch geussert ginn ass?.

krete scherheetsrelevante Virgng Stellung huelen, dann htt ech gr, dass dChamber weess, dass ech dee Moment zrcktrieden, wou dChamber dat gre vu mir htt. Ech poteren hei net iwwer scherheetsrelevant Froe vum Ltzebuerger Land. A wann een dat gren htt, soll e mech dat froen an da soen ech, ech maachen dat net, an da kritt Dir een anere Statsminister. Domat geet dLand net nner. Mee ech kommen net heihinner Informatiounen ausbreeden, di gint dScherheetsinteressen vum Ltzebuerger Land a vun deene Leit, di am Ltzebuerger Land wunnen, verstoussen. Fir dass di Saach kloer ass. Di zweet Saach ass grad esou kloer: Ech bentwere keng Froen an der Press iwwer scherheetsrelevant Elementer vun der Aktualitit. De Jeudi huet mir gschter, mengen ech, dri Froe virgeluegt an och anere Kolleegen an der Regierung all Kiers dri Froe virgeluegt. - Et funktioniert ee jo cartesianisch a fransischsproochegen Zeitungen. - Ech hunn engem Minister gesot, hien dierft di Froen net bentweren, nodeem deen aneren, nmlech de Justizminister, mir direkt gesot huet, hie gif di Froen net bentweren. Stellt ee sech wierklech vir, dass de Statsminister oder e Minister ging soen, ob jo oder nee dMoschee zu Mamer iwwerwaacht gtt? Huet dat eppes mat Pressefriheet ze dinn? An huet et eppes, wi vum Jeudi haut moniert, mat Feigheet ze dinn, wann een di Froen net bentwert? Oder huet et eppes mat Dommheet ze dinn, wann een di Froe stellt? Mee ech sinn awer zu all Moment bereet, deen ech net responsabel sinn a Scherheetsfroe virun der Ltzebuerger Press - et ass mir quiitschegal, wat dLtzebuerger Press an deem Zesummenhang iwwer mech schreift - an deenen zoustnnege Chamberkommissiounen, sou wi vum Kolleeg Alex Bodry mir radiophonesch haut de Mtteg matgedeelt, all di Elementer op den Dsch ze leen, iwwert di de Statsminister an de Geheimdngscht verfgen. Woubi ech gren htt, dass di, di an dr Kommissioun sinn - ech mengen, am beschte wr dat dConfrence des Prsidents, mee et ass de Choix vun der Chamber, di richteg Enceinte erauszewielen -, sech un dr Dmarche inspirieren, di di vum Chef vun der Regierung ass, nmlech, dass een doriwwer no baussen net schwtzt. Ech si bereet, dat mar de Mtteg ze maachen, e Samschdeg de Mueren oder iergendwann am Laf vum Mindeg. Ech htt et am lifsten haut de Mtteg direkt gemaach, m ech muss op Zrich flien, well mir Gespricher mat de Schwizer Autorititen ze fieren hunn, di am Zesummenhang mat engem europesch net irrelevanten Dossier stinn. Dofir kann ech dat haut de Mtteg net maachen. An dat brngt mech im brigen dozou fir ze soen, dass wa moniert gtt, dass dLtzebuerger Regierung, dpolitesch Autoritit, dTatsaach gif verstoppen wann di Tatsaach sech da gif rvlieren -, dass et Terroristen op eisem Territoire gtt, dass mir di Tatsaach gife verstoppen, fir dem Image de marque vum Land net ze schueden oder fir der Finanzplaz net ze schueden. Et sinn dat leschten Enns spektakulr Virwrf, an di sinn emol net nner Froeform geussert, mee nner Form vun Affirmatioun. Ech kann der heibannen op dmannst 59 nennen, di sech mindestens esou fir dFinanzplaz asetzen ewi ech. An ech kann Der heibannen op dmannst 50 nennen, di eng manner grouss Distanz zu der Finanzplaz hunn, wi deen, deen amgaangen ass hei ze schwtzen. Dofir gif ech wierklech drm bieden, wann et m dScherheet vun de Ltzebuerger geet, net den Androck ze schren, wi wann de Statsminister aus Rcksicht op dFinanzplaz - dFinanzplaz ka mech klibberen, wann et m dScherheet vun de Ltzebuerger geet -, Rcksicht op dFinanzinteressen zu Ltzebuerg gif huelen. Ech fannen dat wierklech beleidegend, dass een esou eppes derf schreiwen. Dat ass remarquabel, dass een esou eppes kann einfach soen, ouni ee Beweis vun iergendeppes.

I M. le Prsident.- Merci. DChamber hlt Akt vum Dpt vun zwou Propositions de rsivion de la Constitution duerch den Hr Paul-Henri Meyers. Si ginn un di zoustnneg Instanze weidergeleet.
Dir Dammen an Dir Hren, mir hunn dann als ischt dQuestion urgente 1852 vum Hr Robert Mehlen iwwer terroristesch Aktivititen hei zu Ltzebuerg. Den Hr Premier- a Statsminister Jean-Claude Juncker huet sech bereet erklert, fir direkt op di Fro ze ntweren. DWuert huet den Hr Robert Mehlen.

I M. le Prsident.- Den Hr Statsminister Jean-Claude Juncker huet dWuert. I M. Jean-Claude Juncker, Premier Ministre, Ministre d'Etat.- Hr President, Dir Dammen an Dir Hren, lif Kolleegen. Ech war daccord, fir di Fro vum Kolleeg Robert Mehlen als Drnglechkeetsfro anzestufen, net well ech gif mengen, datt se drnglech wier, m well ech mengen, datt et gutt wier, wann ee fir Kloerheet ging suergen, souwit wi d'Basisprinzipi vum Ltzebuerger Stat concerniert sinn. Dat dispensiert mech par ailleurs dovunner, op di Fro vum Hr Mehlen, wisou datt de Geheimdngscht hei gint de CSV-Statsminister misst rebellieren, ze ntwerten.
Dst ass fir d'ischt, dass esou eng Fro hei an der Chamber an dr Form duergestallt gtt a wat aner Sagae staark dierft a Fro stellen. Dst dispensiert mech weider, fir op di Fro anzegoen. Tatsaach ass, dass net de Geheimdngscht sech un dLtzebuerger Press adressiert huet, m dass dLtzebuerger Press sech un de Geheimdngscht adressiert huet, an dass e Journalist vum Jeudi sech beim Direkter vum Geheimdngscht presentiert huet a vun him mfaang ginn ass; an dass den administrative Chef vum Geheimdngscht mat deem Journalist ee Gesprich gefouert huet iwwert di Informatiounselementer, di dee Journalist huet. Ech iwwerloossen et dem investigative Snn vun der Ltzebuerger Press an dem Enqutsnn vun de Ltzebuerger Deputierten, mir ee Beispill am Ausland ze weisen, wou de Chef vum Geheimdngscht ee Journalist (Interruptions) Dat ass ee Geheimdngscht. Cest un service! (Hilarit) Jiddferfalls, di lamentabel bld Commentairen, mat deenen de Jeudi haut sin Artikel assortiert huet, sinn duerch nischt prouviert, well de Chef vum Geheimdngscht huet jo de Jeudi selwer mfaang. Ech gif dem Jeudi recommandieren, vu dass Frankrich an deem Dossier eng grouss Roll spillt, datselwecht emol beim Chef vum fransische Geheimdngscht ze probieren. Onofhngeg dovun, wll ech der Chamber Folgendes soen: Deen Dag, wi ech Statsminister gi sinn - Dir musst Iech net drun ernneren -, et war den 20. Januar 1995, an ech ernnere mech drun - ech verstinn och, dass ee sech net gren drun ernnert; Dir ernnert Iech och net gren un den Datum vu menger nchster Vereedegung an deem Zesummenhang -,... (Hilarit) deen Dag also, wou ech Statsminister gi sinn a mat mengem Virgnger iwwert de Geheimdngscht geschwat hunn, an och nach mat zwee anere vun deem senge Virgnger, hunn ech mir virgeholl grad wi di, an op deenen hir Recommandatioun hin, ni zu Froe vun der nnerer Scherheet ffentlech Stellung ze huelen. Ni! Aus deem ganz einfache Grond, dass dAufgab vum Statsminister doranner besteet - wi vun aneren zoustnnege Ministeren och, m op eng privilegiert Fassong vum politesche Chef vum Geheimdngscht - Schued vun de Ltzebuerger ofzehalen an hir Scherheet ze vergrisseren. Ech ginn net dofir bezuelt, fir Terroristen heibannen ze informieren. Ech ginn dofir bezuelt, fir ausserhalb vun dsem Raum dofir ze suergen, dass dScherheet vun de Ltzebuerger maximal garantiert ass. Dat ass meng Aufgab. A wann dChamber gren htt, dass ech hei am Plenum zu kon-

M. le Prsident .- DSitzung ass op. Huet d'Regierung der Chamber eppes matzedeelen? (Ngation) Dat schngt net de Fall ze sinn. Den Hr Henckes huet dWuert zum Ordre du jour.

jour, dee vun der Confrence des Prsidents virgeschloen ginn ass, erofzehuelen? De Vote lectronique ass verlaangt. Nach eng Kier, datt mer dFro awer kloer stellen: Wien dofir ass, fir den Ordre du jour ze nneren am Snn vum Hr Henckes, dee stmmt mat Jo, deen dergint ass, stmmt mat Neen oder enthlt sech. Vote DPropositioun vum Hr Henckes ass ofgelehnt mat 29 Nee-Stmmen, 7 JoStmmen an 18 Abstentiounen. Ont vot oui: MM. Jean Colombera, Gast Gibryen, Fernand Greisen (par M. Gast Gibryen), Jacques-Yves Henckes, Aly Jaerling, Jean-Pierre Koepp (par M. Aly Jaerling) et Robert Mehlen. Ont vot non: MM. Willy Bourg (par M. Ady Jung), Lucien Clement (par M. Paul-Henri Meyers), Marcel Glesener, Norbert Haupert, Ady Jung, Nico Loes (par M. Fred Sunnen), Paul-Henri Meyers, Mme Marie-Jose Meyers-Frank, M. Laurent Mosar, Mme Ferny Nicklaus-Faber, MM. Patrick Santer, Jean Spautz, Fred Sunnen, Lucien Weiler et Claude Wiseler; Mme Simone Beissel (par M. Gusty Graas), MM. Jeannot Belling, Xavier Bettel (par M. Emile Calmes), Niki Bettendorf, Emile Calmes, Mme Agny Durdu (par M. Tho Stendebach), MM. Gusty Graas, Alexandre Krieps, Claude Meisch (par M. Alexandre Krieps), Mme Maggy Nagel, MM. Jean-Paul Rippinger, Marco Schroell (par M. John Schummer), John Schummer et Tho Stendebach. Se sont abstenus: MM. Jean Asselborn, Alex Bodry, Mme Mady DelvauxStehres, M. Mars Di Bartolomeo, Mme Lydie Err, Ben Fayot, MM. Jean-Pierre Klein, Jeannot Kreck, Lucien Lux, Jos Scheuer, Georges Wohlfart (par M. Alex Bodry) et Marc Zanussi (par M. Jeannot Kreck); MM. Franois Bausch, Robert Garcia, Camille Gira, Jean Huss et Mme Rene Wagener (par M. Franois Bausch); M. Serge Urbany. Domat ass den Ordre du jour esou ugeholl wi e vun der Confrence des Prsidents virgeschloe ginn ass a wi en och gschter vun Iech hei ugeholl ginn ass. Dir Dammen an Dir Hren, den Hr Paul-Henri Meyers freet dWuert fir den Dpt vun zwou Propositions de rvision de la Constitution ze maachen. Den Hr Meyers huet dWuert.

3. Question urgente 1852 de M. Robert Mehlen relative aux activits terroristes sur notre territoire national

1. Ordre du jour
M. Jacques-Yves Henckes (ADR).- Hr President, mer hunn haut um Ordre du jour de Projet de loi iwwert de Logement. Mer hunn e Problem entdeckt: Doduerch datt de Projet de loi relativ kuerz an der Diskussioun war, hate mer net dMiglechkeet fir verschidde Remarquen ze gesinn an ze maachen. Mer ginge froen, fir de Punkt iwwert de Logement vum Ordre du jour ze huelen. Zwee Grnn dofir: ischtens den Artikel 30 bis, do schngt e klengen Iertum entstanen ze si bei der Regierung, an zwar dass an deem Artikel virgesinn ass, datt e Betrib kann eng 40% Subside krien, wann e Patron fir seng Employen eng Wunneng baut. M. le Prsident .- Hr Henckes, Dir sollt eng Fro stellen zum Ordre du jour. Dat doten ass schonn een Detail vum Projet selwer. Haalt Iech wann ech gelift un dReglement. M. Jacques-Yves Henckes (ADR).- Jo, m ech muss et hei explizieren, Hr President.

I M. Robert Mehlen (ADR).- Hr President, Dir Dammen an Dir Hren, et ass net znter haut a gscht, datt mmer erm gesot a geschriwwe gtt, datt hei zu Ltzebuerg Aktivitite sech gingen ofspillen, di an den terroristeschen oder an de mafise Berich ze situiere wieren. Wi gesot, dat ass nischt Neits.
Et muss een awer soen, datt di lescht Zit esou Indikatioune sech versterkt a sech intensiviert hunn. Ech selwer hu virun enger Zit eng Questioun gestallt gehat iwwer eventuell Aktivitite vun der Mafia hei zu Ltzebuerg. Di ass vun der Regierung eindeuteg negativ bentwert ginn, m wi gesot elo a leschter Zit huet dat sech intensiviert. Mer hunn och haut knnen an enger Wochenzeitung relativ schwier Konstatatiounen a Beschllegungen un dAdress vun der Regierung liesen. Op Grond vun Informatiounen, di ech gschter an deem Snn kritt hunn, hunn ech mer erlaabt, di Question urgente, di virlit un den Hr Statsminister ze riichten, well et hei an ischter Linn m Informatioune geet, di solle vum Service de Renseignement kommen, an ech wll dofir den Hr Statsminister froen: Si vu Site vum Service de Renseignement Erkenntnisser un hien erugedroe ginn, datt terroristesch Rseauen oder terroristesch Aktivititen oder Aktivititen, di mam Terrorismus ee Lien htten, sech um Ltzebuerger Territoire gingen ofspillen? Stmmt et, datt den Hr Statsminister respektiv aner Regierungsmemberen, di eventuell dofir zoustnneg sinn, bis elo net bereet waren, fir op di Indikatiounen anzegoen, respektiv op ds Erausfuerderungen ze reagieren? Eng weider Fro ass: Wi steet et m d'Vertrauensverhltnis tschent dem Service de Renseignement an den zoustnnege Regierungsmemberen, wa Leit vum Service de Renseignement als noutwenneg ugesinn, fir de Wee iwwert dPress ze wielen, fir datt dRegierung endlech soll aktiv ginn? Wi gesot, et stinn eng ganz Partie konkret Reprochen am Raum, mee et ass net a menger Intentioun, di haut an hei zur Debatt ze stellen. Mer deelen och di Approche, di dsozialistesch Kollege gewielt hunn, fir ze soen, den Hr Statsminister soll an di zoustnneg Kommissioun kommen an do eventuell iwwer verschidden Detailer renseignieren. Hei geet et ganz allgemeng m dHaltung vun der Regierung an der ganzer Fro vum Fonctionnement vun dsem Scherheetsdngscht a vun de Suiten, di dRegierung bereet ass ze ginn, wann de Service de Renseignement Saachen u si erundrit, wou dScherheet vun eisem Land am Spill ass, sief et di international Scherheet Et klngt jo, wi wann den Accent mi op dem zweete Punkt ging lien.

I M. le Prsident.- Dann expliziert et, Hr Henckes. I M. Jacques-Yves Henckes (ADR).- Hr President, hei ginn dLtzebuerger vun dem Projet de loi ausgeschloss. Wann also ee Betrib oder ee Patron wllt eng Wunneng baue fir e Ltzebuerger Employ, da geet dat net. Da kritt e kee Subside vum Stat. E kritt just ee Subside vum Stat, wann et sech m auslnnesch Employen handelt. Ech mengen net, Hr President, datt dat de Wonsch ass vun der Regierung a vun dser Chamber. Dat geet kloer aus dem Text ervir, an dofir menge mer, datt et gutt wier, dee Punkt vum Ordre du jour ze huelen an en nach eng Kier an dKommissioun ze brngen, fir deen Amendement anzebrngen, deen ons di Ongerechtegkeet ging vitieren.
Zweetens hu mir alleguerten de Rapport vun der Cour des Comptes iwwert de Fonds de Logement gelies. Etant donn, datt hei am Gesetz virgesinn ass, fir dem Fonds de Logement nach mi Pouvoiren ze ginn, wier et gutt, datt fir discht dChamber och iwwert de Rapport vun der Cour des Comptes ging debattieren, ier mer hei nees weider Schrtt maachen. Dofir gife mir den Antrag stellen, fir dee Punkt vum Ordre du jour ze huelen a fir dDiskussiounen an der Chamber weiderzefieren. M. le Prsident.- Wien ass d'accord mat der Propositioun vum Hr Henckes, fir dee Punkt vum Ordre du

2. Dpt de deux propositions de rvision de la Constitution

I M. Paul-Henri Meyers (CSV).Hr President, Dir Dammen an Dir Hren, ech maachen heimat den Dpt vu folgenden zwou Propositions de rvision de la Constitution:
Eng ischt Propositioun, di den Artikel 37 vun der Verfassung ofnnert, an eng zweet Propositioun, di d'Artikelen 51 an 52 vun der Verfassung ofnnert.

19

J E U D I , 1 0 O C TO B R E 2 0 0 2
Also, ech kommen an di Chamberkommissioun - Dir wielt eraus, wat fir eng et ass - zesumme mam Justizminister a mam Chef vum Geheimdngscht. Dir knnt och de Chef vum Geheimdngscht eleng befroen, ouni dass e Politiker dobi ass, fir Auskunft ze ginn iwwer alleguer di Froen. Et gtt ee Brif - wi ass et mat der Mmoire collective heibannen, eigentlech? - vum Statsminister Werner, deen an Zesummenhang mam Knacken am Jacques Poos senger Leitung gesot huet, tout moment kint dChamber de Chef vum Geheimdngscht hieren zu ganz konkrete Virgng vu geheimdngschtlecher Aktivitit zu Ltzebuerg. Dee Brif ass ni widderruff ginn, ergo besteet en nach: Di Autorititen, di politesch an di administrativ, di zoustnneg si fir geheimdngschtlech Aktivititen zu Ltzebuerg, sinn zu all Moment bereet an der Chamber doriwwer di Renseignementer ze ginn, di musse knne vun Deputierte gefrot ginn, an di sech da musse froen, wi se mat deene Renseignementer mginn. Ech wll Iech soen, dat, wat mech am meeschte belaascht, Dag an Nuecht, dat sinn di Donnen, di ech iwwert de Ltzebuerger Geheimdngscht zougedroe krien, a wou ech mat mir eleng sinn. Ech ka mat kengem doriwwer schwtzen. Net froen, wat ech domatter muss maachen, ob ech soe soll: zougrifen, ob ech soe soll: ofwaarden, ob ech am Ausland soll froen: Wi gesitt Dir dat? Di Dossiere si jo mmer an engem internationalen Zesummenhang ze gesinn. Ech hunn nischt dogint, wann aner Leit di Chargen hllefen droen. Ech soen Iech just: Et gtt der net vill, di sech dr Charge wllen a leschter Instanz a voll verantwortlech stellen. Deen Eenzegen, dee winst geheimdngschtlechen Aktivititen, winst noriichtdngschtlechen Aktivititen, winst Feeler, di knne gemaach ginn, winst Momenter, wou een net di richteg Dcisioun hlt, politesch Verantwortung muss droen, dat ass deen, dee virun Iech steet. Alleguer di aner, di doriwwer knnen en Aufsatz schreiwen, Zeitungsartikele schreiwen, Froe stellen - wat ech normal fannen, niewebi bemierkt -, di ginn an hirer politescher Existenz dovunner iwwerhaapt net beriert. Ech muss mat mir selwer eens ginn. Ech kann doriwwer heiansdo mam Minister vun der Justiz schwtzen, fir iwwregens och mmer erm festzestellen, dass dRegierung sech - dofir muss ee matenee schwtzen, wann dat dGesetz net virgesit - strikt u rechtsstaatlech Prinzipien hlt. Ech sinn dogint, datt, wi Eenzelner dat emol knne suggrieren, di op enger Affr schaffen a gren htten, dass eppes gif geschien, systematesch Razzien an de Ltzebuerger Moschee gemaach ginn, well ech dergint sinn, dass ee systematesch Islam mat Terrorismus glichstellt. Ech sinn dergint, wi Eenzeler dat emol knne suggrieren, di dann net zefridde sinn, wann di politesch Autorititen deem net automatesch nokommen, fir di ganz Communautit vun de Rfugi geheimdngschtlech inspizieren ze loossen. Well alleguer di Fll, di hei genannt gi sinn an der Press haut, di hallef oder zu drivirel stmmen, all fanne se an der Communautit vun de Rfugi statt. All! Ass dat eng Ursaach fir mat pauschale Verdachtsmomenter gint di Leit virzegoen, oder ass dat net esou, dass ee sech mmer, wann ee Verantwortung drit, op d'Rechtsstaatlechkeet muss besnnen, well di muss den "Elment directeur" vum individuellen an och politeschen Handele sinn? An dofir ass de Kompromss, deen ze fannen ass - Kompromss an der Saach -, een, deen mmer muss dofir suergen, d'Scherheet vun de Leit ze garantieren. An di gtt och garantiert, well all Servicer, souwuel de Geheimdngscht, wi di aner Scherheetsservicer hei am Land, suivieren di Affren. Fir tscht der Scherheet vun de Leit an der Rechtsstaatlechkeet vun de Prinzipien, di unzewenne sinn, dee Kompromss ze fannen, ass net mmer liicht. Ech loosse mech lo e bssen dreiwen. Mee heiansdo froen ech mech: Okay, elo observieren ech rechtsstaatlech Reflexer, mee wann et muer knuppt, wivill ass di Auskunft wert hei am Parlament an an der ffentlechkeet, dass ech e rechtstaatleche Mnsch sinn? Dat si Konflikter, di muss ee mat sech ausdroen. An ech muss mat deene Konflikter liewen, wi alleguer meng Virgnger, wann och nnert aneren mstnn, well do hate mer di terroristesch Bedroung net. Ech wll hei soen, well d'Leit hunn e Recht fir dat ze wssen, dass et keng immdiat terroristesch Bedroung zu Ltzebuerg gtt. Mee dass mer awer munches mussen observieren, dass mer munches musse suivieren, dass mer munches musse gesinn, dass mer villes mussen analysieren, dass mer di Analysen, di mer selwer hunn, a Kombinatioun brnge musse mat deenen Analysen, di aner Geheimdngschter an aner Regierungen iwwert di, grad di Zesummenhng, di och zu Ltzebuerg Intersectiounselementer bilden, an dass mer doriwwer musse schwtzen. Ass dat eng Ursaach, ech froen Iech dat an allem Eescht, fir hei an dem Parlament doriwwer Auskunft ze ginn? Ass dat eng Ursaach, fir Froe vu Journalisten doriwwer ze bentwerten? Dat ass net meng Opfaassung vun deem, wat ech hei am Land ze maachen hunn. Et ass och net meng Opfaassung vu Responsabilitit. Responsabel handelt een, wann ee sech fir dScherheet vun de Leit asetzt. An do mcht ee Feeler. Fir di muss een dann och bezuelen, wann een der mcht. A sidd frou, dass Der net fir alles gefrot gitt, wat een do muss maachen. Do mcht ee Saachen, vun deenen ee sech herno seet, et wier besser gewiescht, et htt ee se net gemaach. Do gtt een Informatiounen un dAusland weider, vun deenen ee sech herno seet, et wier besser, et htt een di Informatiounen net viruginn. An et gtt een Informatiounen net virun, vun deenen ee sech herno seet, et wier besser gewiescht, et htt ee se viruginn. Do kritt een Informatiounen, vun deenen ee seet, et wier besser gewiescht, ech htt di viruginn zu Ltzebuerg, an et kritt een der, di hutt ee viruginn, wou et besser gewiescht wr, et htt ee se net viruginn, well munches zu falsche Reflexer och fiert. Ech sinn de politesche Chef vum Geheimdngscht, an ech bilde mir an, dass ech een Urteel kann driwwer fllen, wann Informatioune mer zougedroe ginn, ob muss agegraff ginn oder net. Dat ass meng Responsabilitit. Et ass net di vum Chef vum Geheimdngscht, an et ass och net di vun den eenzelne Geheimdngschtagenten, deenen hir Frustratiounen een heiansdo ka verstoen, mee di awer net all Elementer hunn, di ee muss hunn, fir sech knnen e breet genucht Jugement driwwer ze erlaben, ob eppes muss nnerholl ginn oder net muss nnerholl ginn. Dofir, Hr President, mat allem Respekt virum Parlament - ech hunn et dorunner ni feele gelooss -, ech ginn hei an ffentlecher Sitzung keng Informatiounen. A wa keen dat verlaangt, tant mieux. Doraus resultiert iwwregens awer och, dass keen, deen an dser Institutioun stzt, sech derf driwwer wonneren, dass ech enger Zeitung keng Informatioun driwwer ginn, wann ech se esouguer heibannen net driwwer ginn. Mee ech si bereet mat deene responsabele Parlamentarier, di an dr Kommissioun sinn an di sech dofir zoustnneg spieren, doriwwer selbstverstndlech an aller Offenheet ze diskutieren, wat Confidentialitit viraussetzt, di, gif se verletzt ginn, selbstverstndlech och eng Rei vu Konsequenze gif no sech zien. Datt am Zesummenhang mat dser Fro och d'Diskussioun iwwert d'Reform vum Geheimdngscht opkomm ass, huet mech net iwwerrascht. Ech gesi keng Zesummenhng do. Mee, wann ee wllt Zesummenhng an Erfahrung brngen, da gif ech di och gren an der Kommissioun erluteren, well no den Attentater vum 11. September hunn ech e puermol am Accord mat der Regierung ffentlech erklert, mir gifen di Reform vum Geheimdngscht an der Zit e bssen zrcksetzen, fir net zu falsche reflexaartege Mordikusbewegungen an eiser Lgislatioun ze kommen. Ech war erstaunt, wi ech gelies hunn, et misst mi stramm duerchgegraff ginn. Ech htt gren, dass och e Ge-

4E SANCE
heimdngscht sech u rechtsstaatlech Prinzipien hlt, an ech wll net, dass am ifer vum Gefecht nom 11. September oder no engem Artikel am Jeudi, wou geschwat gtt vu "vu l'importance des vnements", radikal Moossname getraff ginn. Im brigen - dat wssen eenzel Kolleegen - hat ech der leschter Regierung eng Reform vum Geheimdngscht an engem ferdege Gesetzesprojet virgeluegt. Et war net miglech, sech doriwwer ze eenegen. Do si berechtegt Froe gestallt ginn, di mengem Grondwiesen net total friem sinn. Ech si gre bereet, iwwer all di Froe erm ze diskutieren. Et ass d'Absicht vun der Regierung am Laf vum Mount November souwisou eng Reform vum Geheimdngscht anzebrngen, di eng onopgereegte Reform soll sinn, di scherstellt, dass de Geheimdngscht ee geheimen Dingscht bleift, well wann eppes kloer ginn ass, duerch di quasi an drivirel soit disant Rvlatioune vum Jeudi - vill Elementer dovunner stounge schonn an der Zeitung an deene leschte Joren -, dann ass et jo wuel, dass mer e Geheimdngscht brauchen. Fir mech ass dat keng nei Erkenntnis. - d'appuyer les efforts de mdiation, en particulier ceux du Secrtaire Gnral des Nations Unies, visant trouver une solution pacifique et politique globale au Proche-Orient base sur le respect des normes de la communaut internationale; - de s'abstenir au soutien de toute action non couverte par un mandat du Conseil de Scurit des Nations Unies. (s.) Jean Asselborn. Den Hr Asselborn huet dWuert, fir seng Motioun virzedroen.

w w w. ch d . l u
Krich dntwert op villes, wat op dser Welt schifleeft. Et gtt keng Doktrin an et gtt och keen Artikel an der Charta vun den Nations Unies, di ee Prventivkrich gife virgesinn. Ee Prventivkrich ka folglech net dcidiert ginn am Kader vum Artikel 51 vun der Charta vun den Nations Unies. Speziell awer och, wann ee bedenkt, wat e Krich, mat Bommen a Missilen, fir ee Schued erm gif bewierke vis--vis vun enger Populatioun am Irak, di schonn znter Jorzngte wierklech mrtyrisiert ass. Fir et kuerz ze maachen, Hr President, eis Partei ass derfir: ischtens, dass dInspektioun am Irak muss gemaach ginn, dass all Drock muss ausgebt ginn, fir dass ds Aufgab kann erleedegt ginn an dass di Waffen, di sech do befannen, di Massevernichtungswaffen, musse vernicht ginn. Zweetens, nom 11. September 2001 sinn dUSA mat engem grousse Problem konfrontiert. Dat akzeptiere mer. A mir akzeptieren och, dass si den internationalen Terrorismus bekmpfen a mam Irak a mam Saddam Hussein wllen ofrechnen, well se doranner e wierkleche Gigner gesinn. Mee als Frnn vun den USA musse mir hinnen awer och soen, dass et do dernieft aner Konflikter op der Welt gtt. Zum Beispill deen enorme Konflikt am Noen Osten. An dass et och de Kampf gint de Misr gtt. Ernnere mer eis drun, dass jo vill Leit geschwat hunn nom 11. September vun enger Koalitioun gint de Misre op der Welt. An eisen Ae wier et och abstrus, wann de Saddam Hussein et gif ferdeg brngen, dass gif e Feindbild opgebaut ginn, wou dUSA gifen an EU-Lnner hir Feinde gesinn, oder EU-Lnner gifen an den USA e Feindbild opbauen. Feindbiller sinn ni e gudde Repre an der Politik. Eis Partei gesit an den USA e Frnd a bestmmt kee Feind. DRegierungen, di kommen an di ginn; wat blift, dat si Populatiounen, an tschent de Populatiounen aus Europa, an doudscher och tschent dr vu Ltzebuerg an dr vun den USA, ass eng Brck vu Frndschaft, di net ze iwwersinn ass. Mee eng Brck huet zwee Feiler. An et derf net sinn, dass een deem anere si Feiler ewechschneit, soss riskiert di Brck bauflleg ze ginn. Souvill ass de Saddam Hussein net wert, dass mir an esou ee Bild gifen erakommen. Mat dr Motioun, di mir hei dposiert hunn, an di schonn iwwer eng Woch der Chamber virlit, di ech also net am Detail brauch elo ze explizieren, wollte mir, dass dLtzebuerger Chamber iwwert dee Problem sech nnerhlt an driwwer diskutiert. A mir wollte virun allem awer och der Ltzebuerger Regierung aus eiser d'Siicht soen, dass se an dr Fro alles nnerloosse soll, wat net vun den Nations Unies dcidiert gtt. Ech soen Iech merci.

M. Jean Asselborn (LSAP) .Merci, Hr President. Ech fannen et gutt, dass mer an der ischter Woch vun eiser Chambersstzung iwwert d'Problematik vum Irak schwtzen, an ech gif och duerfir der Madame Ausseminister merci soen, dass se sech disponibel erklert huet, fir de Mtteg hei der Chamber Ried an ntwert ze stoen. Den Irak, dat wsse mer, Hr President, Dir Dammen an Dir Hren, gtt jo vun engem Diktator gefouert, een Diktator - Saddam Hussein -, dee vill Blutt u sengen Hnn huet, deen znter 1979 un der Muecht ass, an onendlech vill Leed provoziert huet. E Mann, deen de Kuwait iwwerfall huet, deen zngdausende Kurde gemort huet, dee seng politesch Gigner znter 1979 systematesch physesch liminiert, e Personnage, dee si Vollek ausbeut an et nnerdrckt. Am Irak, an dsem Land, si Massevernichtungswaffe stationiert, dat weess een. D'Gefor, di ds duerstellen am Kader vum internationalen Terrorismus brauch een net opzezeechnen, ofgesinn dervun, dass de Saddam Hussein se och knnt asetzen, fir se gint aner Lnner ze riichten. Den Irak ass jo znter Joren scho vun der UNO opgefuerdert ginn, fir ds Waffen ze zerstieren, a si Waffenarsenal duerzeleen. Znter Jore spillt deen Diktator mam Feier, an ech menge et ass nmme richteg, dass dinternational Communautit deem Spill en Enn mcht an dass d'UNO-Inspekteren Accs krien, fir an aller Friheet iwwerall am Land ze kontrollieren, fir di Vernichtung och ze kontrollieren a fir se virzehuelen. Nun, Hr President, de Senator Edward Kennedy sot viru kuerzem: "La guerre devrait tre le dernier recours, pas la premire rponse." An de leschte Wochen ass aus de USA d'Signal ganz staark komm, dass eleng eng militresch Aktioun de Problem an den Ae vun der Administratioun Bush lise kint. Glcklecherweis sinn et awer vill Stmme ginn an der Europescher Unioun an och op der ganzer Welt, di ds Astellung net deelen. Duerfir soen ech hei virewech, dass een net antiitalienesch ass, wann een d'Regierung vum Hr Berlusconi kritisiert, mee, a mengen Aen, ass een dann ee groussen Demokrat. Et ass een och net antiditsch, wann een dRegierung oder d' Persoun vum Gerhard Schrder kritisiert, well ech mengen net, dass eise Premier antiditsch agestallt ass, an et ass een och net anti-USA agestallt, wann een dAdministratioun Bush kritisiert. 30 bis 40 % vun den Amerikaner selwer sinn net mat deenen Dcisiounen, di den Hr Bush hlt, daccord. Fir mech, deen nom Krich gebuer ass, ass di grouss Lier, di mer nom zweete Weltkrich jo kritt hunn, virun allem vun den USA, wi se eis gesot hunn: An Europa misste mer Konflikter lieren ze lisen net mat Kricher, mee um friddleche Wee, dat heescht um diplomatesche Wee. Duerfir ass jo virun allem dEU, mee och dUNO gegrnnt ginn. Sou wi de Rechtsstat seng Verfassung, seng Gesetzer a seng legal Dispositioune respektiere muss, souguer, wann e mam Terrorismus konfrontiert ass, an do denke mir un di Zit, wou an Ditschland dRAF gewt huet oder d'Brigades rouges an Italien, dann denke mir vlicht un dWuert vum Willi Brandt, dee gesot huet, dass de Rechtsstat ni derf gebit ginn, speziell a grousse Krisen, soss ass et kee Rechtsstat. Grad esou gif ech mengen, Hr President, dass internationaalt Recht muss respektiert ginn an dass dat och net ka gebit ginn, och wann ee mengt, oder wann ee wierklech dee Sterksten op der Welt ass. Soss ass

Plusieurs voix.- Trs bien!

4. Motion de M. Jean Asselborn sur la situation en Irak

I M. le Prsident.- An hirer Sitzung vu virgschter huet Chamber dcidiert, datt dem Hr Jean Asselborn seng Motioun iwwert d'Situatioun am Irak haut ufanks vun der Sitzung op den Ordre du jour kim. Den Hr Asselborn hat seng Motioun den 2. Oktober 2002 um Greffe vun der Chamber dposiert. Di Motioun huet folgende Wuertlaut:
Motion 1 La Chambre des Dputs, - considrant les risques croissants d'une intervention militaire en Irak; - rappelant la rsolution 1284 (1999) du Conseil de Scurit intimant l'Irak obtemprer aux exigences imposes par le Conseil de Scurit et donc avec la commission de contrle des armements en Irak; - considrant que l'Irak a accept le retour sans entrave, sans condition et sans dlai des inspecteurs du dsarmement de l'ONU conformment aux clauses de ladite rsolution; - estimant qu'il s'agit en l'occurrence d'une premire tape indispensable pour vrifier que l'Irak ne possde plus d'armes de destruction massive, tout en reconnaissant que l'Irak a dans le pass viol plusieurs reprises ses engagements; - se flicitant de la position des pays arabes qui ont fait pression sur les autorits irakiennes afin qu'elles acceptent les exigences des Nations Unies; - estimant que la communaut internationale doit continuer exercer toute sa vigilance l'gard du rgime irakien; - considrant que la Charte des Nations Unies n'autorise pas les guerres prventives; - refusant toute action militaire unilatrale dpourvue de lgitimit; - jugeant qu'une intervention militaire en Irak aurait des rpercussions dramatiques sur toute la rgion; invite le Gouvernement uvrer au sein des organisations internationales dont il est membre afin: - de continuer exiger que l'Irak s'engage sans condition appliquer strictement les rsolutions de l'ONU, relatives l'interdiction des programmes irakiens de fabrication des armes de destruction massive; - d'intensifier leurs efforts par la diplomatie et d'explorer toutes les voies de rglement pacifique pour viter une guerre en Irak et chercher la solution du problme irakien par le biais du droit international;

I M. le Prsident.- Als ischten Diskussiounsriedner ass den Hr Claude Wiseler agedroen. Den Hr Wiseler huet dWuert.
(Interruptions) Discussion gnrale

M. Claude Wiseler (CSV).- Hr President, Dir Dammen an Dir Hren. DSituatioun am a ronderm den Irak ass keng, di ee ka vlleg eesiteg behandelen. De Rgime vum Saddam Hussein ass een, deem seng Brutalitit an Onberechebarkeet net mi muss bewise ginn. DIwwerhieflechkeet, mat dr den Irak sech bis op Weideres de Verhalensregele vun der Weltgemeinschaft widdersetzt, ass schwier ze erdroen. Et ass am Spannungsfeld vun all deene Considratiounen, wou mir iwwert ds Situatioun haut debattieren, an zwar manner iwwert den Irak selwer, wi iwwert dKonsequenzen an dSchlussfolgerungen, di aus dr d'Situatioun ze zie sinn. Den Irak huet scho Massevernichtungswaffe produziert a mcht wahrscheinlech datselwecht och elo erm, whrend deene Joren, wou keng Waffeninspekteren op der Plaz waren. Den Irak gtt beherrscht vun engem Muechtapparat, deen a regelmissegen Ofstnn kaum Zweiwel dru lisst, datt e gewllt ass, ds Waffen och anzesetzen, wann et dorms geet, de Gigner

20