Professional Documents
Culture Documents
= 90 92%.
- Vn tc khng kh trong phng: 0,5 2m/s.
- Qu trnh lm lnh kt thc khi nhit tm i quy tht t 4
0
C, b mt tht
tr nn kh ro (thng mt 18 24h).
Ty theo iu kin trang b k thut mi nc m c th p dng qu trnh lm
lnh cho ph hp.
Cch lm lnh tht gia sc:
- Tht gia sc sau khi m, c lm sch (theo phng php lau kh hay ra)
ri a t t vo bung lnh.
- Nhit bung lnh c iu chnh nh thit b lnh.
- Ty theo kch thc con vt m x i, t hay c con. Vi gia cm,
ngi ta c con v bao gi trc khi lm lnh v bo qun lnh.
- Cc sc tht c treo trn cc mc st hoc xp thnh chng (nu sn
phm c ng gi) theo trng lng, cng mc bo sn phm cng ch
nhit nh nhau. Nn xp cc sc tht bo v nng gn cc dn lm lnh hoc rnh thi,
min bn trong sc tht hng v pha qut thi khng kh vo.
- Khong cch gia cc sc tht t 3 5cm, cch tng 30cm. Nu sn phm
bao gi, xp cch nhau 10cm (m bo cho lu thng khng kh trong phng).
- Ch lm lnh tun th nh trn.
- Vn tc v thi gian lm lnh ph thuc vo nhiu yu t: lng nhit cn
rt ra khi sn phm, kch thc sn phm, tch cht vt l ca sn phm,
47
- Thng thng, vi tht heo v tht b sc, thi gian cn khong 24 gi.
- Sau khi lm lnh, a sang phng bo qun.
Cch lm lnh tht gia cm
- Gia cm khi cn sng thn nhit khong 42 44
0
C, sau khi git m nhit
30 35
0
C ty thuc vo mi trng.
- Tht gia cm c lm lnh xung 3 4
0
C trong phng c t
kk
= 0 1
0
C,
= 80 85%, thi gian lm lnh t 12 24 h ty theo cht lng v loi sn phm.
- tng cng qu trnh lm lnh, tht gia cm c lm lnh trong tunen
c t
kk
= - 2 - 5
0
C, = 85 90% v v
kk
=4m/s. Con vt c xp ln khay t trn cc
xe y, con ny gi ln con kia vi gc khong 30
0
C. Lm lnh n nhit bn trong
con vt t 6
0
C th kt thc, thi gian lm lnh 2 3h (g).
- Sau a sang phng bo qun lnh.
Lm lnh tht trong mi trng m
Mi trng m to ra bng cch phun nc mui lnh thnh tia lm lnh
khng kh, sau dng khng kh lnh lm lnh sn phm, phng php ny rt
ngn thi gian lm lnh trnh tn hao khi lng nhng b mt sn phm t v b
thm mui.
hn ch b mt b t v thm mui, ngi ta bao gi sn phm bng nylon,
em nhng hay phun nc mui lnh ln sn phm.
Bo qun lnh
Vic bo qun lnh cng c thc hin trong cc phng lnh. Nhit bo qun
lnh t 0 2
0
C, m < 85%, vn tc khng kh 0,05 0,1m/s. y, tht c treo
trn gi hay mc, treo trn xe y hay ng ray vn chuyn: i vi tht nguyn con
hay na con th treo 220 280kg/m ng ray hay 200 250 kg/m
2
sn phng.
Thi gian bo qun l thuyt: tht heo 17 ngy; tht b 28 ngy; tht b 14 ngy;
tht cu 30 ngy. Trn thc t th thi gian bo qun t 10 15 ngy v trong thi gian
bo qun nguyn tc vn hnh khng c bo m nghim ngt do m ca xut
tht, lm m, nhit tng t ngt, khin cho lp ngoi ca tht chy nc, to
iu kin cho vi sinh vt v nm pht trin.
Cc loi tht gia cm thng ng trong thng, bao b v bo qun trong phng
vi t
kk
=0
0
C, m 85 90%.
2.1.1.3.Nhng bin i c tht v thy sn khi lm lnh
Bin i vt l
48
Qu trnh lm lnh v bo qun lnh lm bay hi m t b mt sn phm v
ngng t m gin ng lm lnh. S bay hi m lm tht v thy sn kh ro b mt,
gy ra hin tng hao ht trng lng.
S hao ht trng lng khi bo qun ngoi nguyn nhn bay hi nc cn do cc
qu trnh ln men, h hp lm phn hy ng, tinh bt, vitamin lm gim cht
lng sn phm.
hn ch s hao ht khi lng khi lm lnh ngi ta c th p dng mt s
bin php sau:
- Gim thi gian lm lnh bng lm lnh nhanh.
- Gim b mt bay hi bng cch s dng cc bao b ng gi.
- Khng cn thng gi khi lm lnh v bo qun lnh tht v thy sn.
- Tng hm m khng kh trong phng lm lnh hoc lm lnh trc tip.
Bin i h sinh
Thng thng, trong thi gian lm lnh khong 24h sau khi h tht th quy tht
pht trin t cng hon ton. B mt tht c mu nu nht v kh do s bc hi nc
trn b mt, Mb chuyn thnh MMb.
S bin i ha sinh ch yu trong giai on ny l s st gim pH, tch ly
acid lactic, bp c tr nn sn chc hn. Trong thi gian bo qun lnh, tht phi tri
qua giai on chn ti, cho nn tht tr nn mm mi v thm ngon hn, pH dch
chuyn v pha kim nn d b VSV gy h hng. Nu tht c lm lnh trc thi
k co git, quy tht s b co li v tr nn dai.
Trong qu trnh bo qun lnh, ni chung nhng bin i sinh ha xy ra su
sc hn trong qu trnh lm lnh, nn c th to nhiu sn phm trung gian v sn
phm cui cng ca s phn hy.
Bin i do vi sinh vt
Nm mc c xem nh l nguyn nhn thng thng nht gy h hng cho
tht lnh. Vi khun thuc nhm Achromobacter cng l nguyn nhn gy h hng cho
tht lnh. Nhit ti u cho vi khun ny sinh trng v pht trin l 20 30
0
C,
nhng chng vn tip tc pht trin 0
0
C. Chng hnh thnh nhng im sng mu
nu lp lnh, sau hp li thnh cht nhy nh nu trn b mt tht; hu qu l tht
km phm cht vi mi chua c trng. Cht nhy hin din nhu trn b mt tht nc
ti nhng vt ct trc hn l bn trong quy tht. V sinh t m trong lc h tht
cng nh vic thc thi tt cc tiu chun v sinh ca l m l cch lm tt nht
gim thp nht s ly nhim, tai ha do mc v vi khun gy h hng tht xut khu.
49
2.1.2. Lnh ng.
2.1.2.1. nh ngh
Lm lnh ng l qu trnh lm lnh thc phm do s ht nhit ca cht lm
lnh (bng mi) a nhit ban u ca thc phm xung di im ng bng
v ti - 8 -10
0
C v c th xung thp hn na: -18
0
C, -30
0
C hay -40
0
C.
Nh vy phng php lnh ng, nc trong thc phm ng ng tng
phn ty theo mc h nhit. nhit 55 - 65
0
C c gi l im ng bng
tuyt i.
Qu trnh lnh ng ngoi tc dng ca nhit km hm cn lm mt mi
trng hot ng ca a s enzyme v vi sinh vt, do vy km hm gn ti a s hot
ng ca chng. Nh vy qu trnh lnh ng v bo qun lnh ng c thi gian di
hn lm lnh v bo qun lnh.
2.1.2.2. Cc phng php lnh ng
Da vo tnh cht ca qui trnh cng ngh, ngi ta chia lm 2 loi:
- Lnh ng 1 pha: l qu trnh h ngay nhit ca thc phm xung nhit
lnh ng
- Lnh ng 2 pha: l qu trnh h ngay nhit ca thc phm xung khong
0
0
C v gi nhit trong khong 24gi, sau mi a vo phng lnh
ng.
Da vo qu trnh lm lnh ng ngi ta chia chng thnh 3 loi:
- Lnh ng chm
- Lnh ng nhanh
- Lnh ng cc nhanh
Phng php lm lnh ng chm
- Mi trng khng kh c nhit (tkk) ln hn -25
0
C.
- Vn tc i lu khng kh (vkk) < 1m/s.
- Thi gian lm lnh thng ko di t 15 20h ty theo k thut v loi sn
phm.
S tinh th hnh thnh trong gian bo v t bo t nn c kch thc ln, d
gy c xt lm rch mng t bo v ph hy cu trc m t bo. Khi a sn phm
lnh ng ra tan gi, lng bo b thot ra lm gim dinh dng ca sn phm.
Phng php lm lnh ng nhnh
Phng php lm lnh nhanh thng c p dng trong mi trng khng kh
hoc lng. Mi trng thng dng l cc dung dch mui (hoc hn hp mui)
nhit ng bng ca dung dch cng thp cng tt.
50
Lm lnh ng trong mi trng khng kh khi tkk
s
-350C vi vkk = 3
4 m/s.
Nhn chung thi gian lm lnh ng l 2
2
NO
Liu lng s dng: 125ppm
V dng mui nitrat v mui nitrit qu liu lng qui nh gy c hi nn khng bao
gi dng ring l m phi trn vo mui n theo t l 0.6%.
4.2.5. Polyphosphat
Mui phosphat c nhiu dng v tn thng mi khc nhau. Trn th trng poly
phosphat l dng hn hp, cc hn hp ny c trng ch yu l hm lng P
2
0
5
. Hm
lng P
2
0
5
ca mt s polyphosphates c trnh by bng 4.1
Bng 4.1 : Hm lng P
2
0
5
ca mt s polyphosphates
Danh php Cng thc %P
2
0
5
Pyrophosphates disodique Na
2
P
2
0
7
63.9
Pyrophosphates tetrasodique Na
4
P
2
0
7
53.4
Tripolyphosphatess pentassodique Na
5
P
3
0
10
57.9
Pentapolyphosphatess heptasodique Na
7
P
5
0
16
62.0
Metaphosphate Na(P04)
n
69.6
Pyrophosphates tetrapotassique K
4
P
2
0
7
43.2
Polyphosphates em li s thnh cng cho sn phm ch bin t tht dng nu v
dng mui v n c c tnh gi nc vi c ch to cu trc m do b gy cc mch
79
pepetid, mi trng c hydrat ha. Polyphosphates c nh hng n s ha tan
protein din ra sau qu trnh thoi bin, do nhit hoc do h thp pH. Polyphosphates
c kh nng to phc vi cc kim loi nn chng s oxy ha cho sn phm, ngn cn s
tng sinh ca vi sinh vt nh Pseudomona, Micrococcus , Staphylococcus, Streptococcus,
Bacillus, Clostridium perfrigens. Khi dng Polyphosphates trong ch bin lm cho v
mn ca sn phm tng nh.
Liu lng s dng 2-3g/kg sn phm
4.2.6. Axit ascorbic v ascorbat natri:
Axit ascorbic v ascorbat natri thng bit di tn vitamin C, n c tc dng bo
v Mb khng b oxy ha , xc tc cho mui nitrit phn ng vi Mb cho mu hng mong
mun trong sn phm cui cng. Liu lng dng 300mg/kg sn phm
4.2.7. V bc
V bc t nhin c lm t rut ng vt (ch yu l rut heo, cu). V bc t nhin
c kh nng hp thu c mu ca khi, sau khi ch bin v bc ny n c, nhng sn
phm hao ht nhiu. V bc t nhin bt li l kch thc khng ng nht Ngy nay
phn ln l v bc nhn to c kch thc ng nht bn thnh chui lin tc.
V bc collagen: collagen c lm tan chy trong mi trng axt sau trung ha
bng kim v ko thnh dng ng . Loi v bc ny sau khi ch bin th n c. Ngoi
ra cn v bc cellulose cng cho khi i qua.
V bc plastic chu c nhit cao, khng lm mt nc ca sn phm trong qu
trnh nu v tn tr.
. 4.3.Cng ngh ch bin mt s sn phm t tht.
4.3.1. Ch bin sn phm dng nh
4.3.1.1. Nh tng
Trong cng ngh ch bin thc phm, vic phn ct v ti cu trc bt tht l hai cng
on thng gp i vi dng sn phm khc nhau t tht (nh xc xch , Pat, gi
la).Cc m c, m m di tc dng ca dao ct cc m ny b ph hy cc mi lin
80
kt trong m, b bin dng cu trc. Da vo kch thc cc ht c c sau khi phn ct
ngi ta phn bit 2 dng: ct th v ct mn. Vic ti cu trc tip sau da trn nn
tng thit lp cc mi lin kt ha hc mi gia cc cu phn phn ct.
Nh tng tht l sn phm ca qu trnh xay ct mn hn hp nc, m. Nguyn liu
c phn ct thnh nhng ht c kch thc rt nh khng th phn bit c bng mt
thng.
Vic ch bin nh tng bao gm 2 cng on: phn ct nguyn liu v ti kt ni cc
cu phn phn ct. Trc ht lipid v protein c phng thch t nguyn liu b ph
hy, k n thit lp kt cu mi nh ch yu cc c tnh chc nng ca 2 c cht trn.
Thnh phn ca nguyn liu khng c nh thay i ty theo dng sn phm v yu
cu ca ngi tiu dng. Mt s gia v v cht ph gia cng s dng nhm ci thin v
lm tng gi tr nguyn liu to nn cht lng sn phm nh mong mun. Thng thng
l mui nitrate, polyphosphat.
4.3.1.2. Cc yu t nh hng n kt cu ca nh tng.
- Nguyn liu: pH cao c a chung trong ch bin nh. Loi tht ny c kh nng
lin kt tt vi m, nc.
- Nhit : y l thng s duy nht c th xc nh c mc xay ct trong qu
trnh ch bin. Thi gian ct cng ko di nhit bt tht cng tng v nh hng n
cht lng sn phm cui cng. Nhit bt tht khng vt qa 14
0
C, nu vt qu th
nguy c mt n nh nh tng.
4.3.1.3. Cng ngh sn xut xc xch, gi la
Xc xch tit trng, gi la c to thnh t dng nh ca hn hp tht, m, gia v, nc
, cht to nh.
Cng thc:
Tht heo(b) 70kg
M: 10kg
Nc : 10kg
Protein u nnh: 10kg
81
Gia v, ph gia cho 1kg thnh phm
Mui thng/mui nitrat: 20g
Polyphosphat : 30g
Bt ngt: 10g
Tiu : Tu s thch.
Tht xay dng ht p vi mui nitrate 24gi. Sau khi p cho vo my cutter xay
nhuyn cho gia v, cht ph gia trong qu trnh xay nhit hn hp tng nn thm nc
, gia v, ph gia cn li, cho m vo xay u. Sau khi c paste dng nh chuyn sang
my nhi t ng, nhi vo mng film chu c nhit tit trng. Sau khi nhi vo
mng film ra sch cy xc xch chuyn ln khay a vo my hp tit trng. Hp xong
lm ngui, lm kh ra thnh phm.
Hnh 4.6: S h thng sn xut xc xch tit trng
4.3.2. Ch bin cc sn phm dng hp
82
4.3.2.1. Pat gan
Pat gan c sn xut t dng nh ca hn hp gan, tht, m v cc ph gia, gia
v thc phm
Cng thc
Gan 40%
Tht heo 20%
M heo 30%
N 10%
Gia v cho 1 kg thc phm
Mui thng /nitrat 16g Hng Pat
Tiu 2g Bt bp 9g
Ti 12g Hnh 10g
Vitamin C 0.2g Polyphosphat 3g
Nhc u khu 2g
Qui trnh sn xut
Gan heo
Phi trn
Gia v
V hp
ng np
Thnh
phm
Xay Xay
Gia
v
Tht heo
83
Thuyt minh
Gan ti hoc ng lnh xay cho 1/2 lng gia v ring.
Tht xay 3mm cho m vo xay tip, cho phn gia v cn li xay tip to dng nh.
Sau khi xay to dng nh chuyn sang my nhi. My nhi nh lng cho tng hp,
sau chuyn sang cng on ng np. Ra sau khi ng np lm sch nhng
nguyn liu dnh trn np v thnh hp. Hp lm sch chuyn vo xe goong y
vo ni hp tit trng ra thnh phm (pat gan hp 150g tit trng 115
0
C/60 pht).
4.3.2.2. Cng ngh ch bin hp ( hp b)
B hm hp l dng tht b nguyn ming c p gia v ng hp, tit trng,
bo qun nhit thng.
Cng thc:
Tht nc b 100kg
Gia v cho 1kg nguyn liu:
ng : 1%
Mui thng/nitrat: 0.2%
Hnh: 2%
Ti : 1%
Gng: 0.1%
Ng v hng: 0.2%
Nc chm vo hp:
Mui thng 0.2%
ng: 0.2%
Mu caramen: Ty thch
84
Qui trnh ch bin:
Thuyt minh
Tht b ng lnh r ng, kim tra hp theo khi lng tng hp nhng. V hp xong
chm dung dch pha theo cng thc. Bi kh bng cch a hp v lon lnh ri
a v nhit cao bi kh hoc dp np c ht chn khng. Sau khi dp np ra sch
hp cn dnh nhng gia v hoc nhng mu tht xung quang hp, a vo my tit trng
nhit cao(121
0
C), thi gian ty theo kch thc hp, ri lm ngui. bo n 10
ngy, kim tra trc khi dn nhn ra thnh phm.
4.3.3. Cng ngh sn xut lp xng
- Lp xng l sn phm ch bin c bit n t lu c ngun gc t ngi
Trung Quc.
- Lp xng c ch bin t nguyn liu chnh l tht, m heo c xay thnh dng
ht phi trn cng vi gia v, cht ph gia sau nhi vo v bc em sy vi ch sy
thch hp.
* Cng thc ch bin:
- Nc heo: 50%
85
- M heo : 50%
- Gia v cho 1kg
- Mui thng/nitrate 20g
- Mui thng 6g
- ng 37g
- Ru Mai qu l 30-35ml
- Mu ty theo tng c s sn xut
Qui trnh sn xut
Thuyt minh s
Thnh phm
Tht, m
Sy
S ch
Xay
Phi trn
Gia v
Nhi
86
- Tht, m xay ring, kch thc 3-6mm.
- Trn tht, m v gia v yn trong 3 gi nhit lnh.
- Nhi vo v bc thng l rut kh c ch bin t rut non heo hoc cu. Rut kh
xm ri ngm trc 1 gi. Nhi vo v bc nhi va phi trnh b rut. Sau khi nhi
vo rut kh ri c ngt thnh cy lp xng c chiu di nht nh ty theo c s sn
xut.
- Sy bng hi nng ca than ci trong 4 ngy. Thnh phm c m cui cng phi <=
15%, Bo qun nhit thng(1 thng), nu ht chn khng nhit thng
trong 6 thng.
4.3.4. Cng ngh sn xut jmbon
Jambon l dng tht nc i vai tinh lc qua xm mui, massage ri nu.
Thnh phn:
Cng thc:
Tht nc heo: 100kg
Gia v cho 1kg nguyn liu
Mui thng/mui nitrat: 20g
ng: 20g
Polyphosphat : 3g
Bt ngt: 1g
Hng jambon: 2g
Qui trnh sn xut:
Tht nc
heo
Lc sch
Massage
Xm
mui
lnh
87
Thuyt minh:
Tht nc heo phi c cht lng tt trc, khi lm jambon phi tinh lc ht m
lin kt ri treo mt nhit 0
0
C-4
0
C. Sau khi treo mt a vo xm mui, dung
dch xm mui gm mui, mui nitrit, polyphosphat v mt s gia v khc ty theo
loi jambon, khi xm mui xong trng lng tng ln 120-150% . Qu trnh xm mui
lu mi kim phi s v ton b h thng xm mui phi sch v bt c mt s mt
v sinh no cng lm nh hng khng tt n sn phm. Chuyn sang massage ri v
bao em nu (c loi jambon nu v xng khi). Sau khi nu xong lm mt sn phm
ri chuyn vo phng mt 0
0
C 4
0
C
4.3.5. Quy trnh sn xut nem chua
L sn phm tht c ln men nh vi sinh vt Lactobacillus plantarum, L.Brevis.
Sn phm chc c mu , v hi chua, s dng trong 1-2 thng ( mt).
Qui trnh sn xut
Ct lc
Trn
nh hnh
Xay
Tht heo Da heo
Gia vi, ph gia
Luc
Xt si
88
Cng thc
Tht nc heo 100kg
Da heo 20kg
Gia v cho 1kg thnh phm
Mui 10g Bt ngt 5g
Tiu ht 10g Men ci 2g
ng 100g t tri 40g
Ti 25g
Thuyt minh
Tht heo lyphi sch cht lng tt khng dnh d, trnh ti a vic nhim bn
trong ch bin v bo qun. Tht heo lc sch gn xay kch thc 3mm. Da heo co
sch lc ht m, luc, xt nh. Trn tht, gia v, men ci, da heo cho u. Cn tng gi
nh theo khi lng qui nh (50g, 100g) gi trong bao PE c lt l chui. trong
3 ngy nhit thng. Nu cha dng ngay phi bo qun nhit 0-4
0
C.
4.3. Cng ngh ch bin mt s sn phm t trng.
4.3.1. Cng ngh sn xut trng mui.
89
Hnh 4.7: Trng mui
Mui t
Bc 1: Tip nhn trng. Chun b dung dch mui v dng c ng. Dung dch
mui c nng 20 30%, c 1 lt dung dch ny bo qun c 8 qu trng.
Bc 2: Xp trng vo thng xi mng, vi snh, v.v ri nc mui vo
ngp trng 20 30cm.
Bc 3: Bo qun. y cc thng li trnh bi bm. Kho bo qun phi
thong mt. Nhit kho 18 20
o
C, m 80 85%. Thi gian bo qun 40 ngy.
Mui kh
Bc 1: Tip nhn trng. Chun b hn hp mui gm: tro bp 3kg, mui n 2
kg/100 qu, bt sn 0,1kg. Bt sn nu thnh h ri trn 2 th trn vo (nn chun b
hn hp trc khi mui mt ngy).
Bc 2: Ra sch v lau kh trng.
Bc 3: Mui trng. Dng hn hp trn bc xung quanh qu trng ri ln qua
tru ( trnh trng dnh vo vi nhau).
Bc 4: Bo qun. Xp trng vo thng hay vi, y kn. Xp thng, vi vo
kho. Kho c iu kin sau: nhit 18 20
o
C, m 80 85%. Thi gian bo qun
30 40 ngy.
4.3.2. Trng bch tho
Hnh 4.8: Trng bch tho
Nguyn liu: Trng : 100 120 qu
Tro bp : 2 kg
90
Nc ch xanh : 1,3 lt
Mui n : 350 g
Dm : 200 ml
Tru : 200 g
Vi sng : 350 g
Cch lm: Nn chun b hn hp trc mt ngy. Trn u cc nguyn liu ni
trn, trc thy kh sau cng trn cng thy nho nh h. Dt thnh nhng ming mng
bc ly qu trng ri ln qua tru. Bc xong cho vo vi chum bo qun y kn,
ni mt m v sau 20 30 ngy th thnh trng bch tho. Ngi ta cho rng kim trong
tro bp v acid tanic trong nc ch lm cho trng ng li.
4.3.3. Cng ngh sn xut bt trng
Bt trng c th l bt lng trng trng, bt lng trng hay bt trng hn hp.
Bt trng c sn xut ch yu bng phng php sy phun. Di p sut cao,
trng c phun thnh bi trong phng sy. Di tc dng ca nhit cao, trng kh
ngay v ri xung, nh vt chuyn ra ngoi lm ngui.
Hnh I.16: Cc sn phm bt trng [11.8]
4.3.4. Chit xut cc hp cht t trng
Vi s pht trin ca k thut tch chit, cc protein t lng trng trng, lng
trng vi c tnh c li c tch ra s dng v tinh sch, nh:
Chit t lng trng
+ Lysozyme dng trong cc sn phm sa v dc.
+ Coalbumin: dng lm cht vn chuyn khong trong t bo sinh vt.
+ Ovomucoid, ovoinhibitor: l nhng protein c dng c ch trypsin.
+ Avidin, flavoprotein: c li v gi tr dinh dng v chng c th chuyn thnh
biotin (avidin) v riboflavin (flavoprotein).
Chit t lng
91
+ Lecithin: dng trong thc phm v m phm.
+ Phosvitin: mt mt n l ngun cung cp photpho nhiu v d tiu ha hn so
vi casein, mt khc n cn c tnh chng oxy ha.