You are on page 1of 5

PARS TERTIA.

675
CAPUT IV
DE (Jdll PA.P'*l DIIBII, 81!:11 PLIIBIIIII DE PA.P&TII
(JOftE!UtEI.'ITIIIII 9111!1 PEB8PIJI P0881T,9t:l8 81T LEGITI:tlll8.
!SqiiE ea DlllW(J JA.81111 PAPA. (JO!'I(JILie 811B.IIJITIJB.
Sedulo in antecessum determinabimus statum qurestionis,
seu in quo prrecise stet difficultas. Tu m probabimus, pro
remedio quoad casum de quo agitur, non institutam a Christo
fuisse ullam in terris auctoritatem supra verum ac legiti-
mum Pontificem; sed remedium in o ~ casu a divina ipsius
providentia, opportuno tempore non defutura, pendere. Tan-
dem confutabimus objectionem, qua falso contenditur Con-
stantienses Patres, jurisdictionem in verum ac legitimum
Pontificem exercuisse, sicque finem schismati imposuisse :
ostendemus scilicet sublatum tune schisma, non pcr ullum
in verum Pontificem jurisdictionis exercitium , sed aliter.
i. - Detenninatur status qurestionis, seu in quo p1-recise stct difficultas.
l. Schisma proveniens ex eo quod duo vl piures de Pa-
patu contendant et Ecclesiam in partes scindant, duplicis
speciei esse'potest. Vel enim, istituto congruo examine, de-
tectum est cujusnam electio legitima fuerit; vel post dili-
gentem et plenissimam indagationem, obscurum et incer-
tum remanet quis ex contendentibus legitime fuerit electus.
Prioris speciei schismata pluries antiquis etiam temporibus
inciderunt. In bis autem casibus institutum. fuit ab Episcopis
examen de circumstantiis electionis; et acquisita certa no-
ti tia de legitime electo uno e contendentibus, is pro vcro Papa
agnitus, alii tanquam intrusi ac invasores rejecti ; sicque
sublata omnia ejusmodi schismata. Quod constat verbi gratia
ex iis qure gesta sunt in schismate contra S. Cornelium exci-
u. 43
...
'
674
TRACTATUS DE PAPA.
tato, sancti Cypriani tempore; necnon in illo quod temporibus
S. Bernardi contra lnnocentium 11 et Alexandrum 1II efferbuit.
Concilia nempe tune congregata non in aliud intenderunt,
nec aliud sibi tribuerunt, quam ut verum nter dubios Pon-
tifices detegerent, eumque jam certo cognitum, legitimum
agnoscerent ac proclamarent. Nunquam autem ante deci-
mum quintum sreculum cogitatum est de adhibenda concilii
generalis auctoritate ad deponendos omnes simul conteo-
dentes, ac proinde illum etiam qui verus esset Pontifex, licet
adhuc non certo cognitus. - Posterioris speciei unicum dum-
taxat schisma Ecclesiam exagitavit. Tempore scilicet Pisanre
el Constantiensis synodorum, duo primum, dein tres tan-
quam Pontfices sese gesserunt. Ac post plurimas ad dete-
gendum verum Papam indagationes longaque tentamina,
oh inextricabiles facti jurisque difficultates, incertum re-
mansit quis e contendentibus legitiinus esset Pontifex. Id
nunquam in anterioribus schismatibus contigerat; siquidem
in singulis, post congruum examen, ad certam de vero Papa
notitiam deventum erat. Porro hic qurestio movetur dum-
taxat de casu posterioris speciei; id est, de casu quo, post
omnes Episcoporum catholicorum investigationes, non potest de-
tegi, imo nec spes remanet detegendi, quis sit verus Papa. Quoad
istum casum qureritur, an generali en cilio compelat jus
deponendi unumquemque contendentium, etsi intereos unus
sil verus ac legitime electus Poiltifcx. Difficultas autem in co
stat, quod qui hic et nunc est ,erus Papa, quique proinde
hic et nunc primatum obtinet seu superior s ~ omnibus,
nequeat ulli in terris auctoritati subjici; aliunde vero nisi
in dicto casu subjiciatur eoncilii generalis jurisdictioni, nul-
lum remanere videatur tollendi schismatis medhim.
11. Piures doctores catholici, ac nter eos aliquot etiam
celebres auctoritatis Pontificire vindices, putanint nullum
revera superesse tanti mali remedium, nisi generali synodo
tribuatur jus coactivum in verum etiam Pontifi.cem. At jus
istud non admiserunt nisi in hoc solo casu, quo jam nulla
o;g,.ized by G.oogle
PARS TERTrA.
875
superest spes certo detegendi quisnam sit .verus nter
dentes Pntifex.
Isti autem doctores catholici sedulo distinguendi sunt a
multis aliis, id est, Gallicani systematis sequacibus, .qui sic
argumentantur : Non potest concilium generale jurisdictio-
Dem in verum Papam habere in hoc casu, nisi habeat in
omnibus; ergo concilium semper et in omnibus est supra Pa-
pam. Utraque opinio erronea, posterior autem multo magis.
111. Plurium etiam catholicorum doctorum opinio fuit,
nullum e contendentibus in dicto casu esse verum ac legi-
timum Papam, juxta istud adagium, quod verum reputa-
runt, Papa dubius, Papa nullus. Porro si vera foret opinio
bree, omnis evanesceret difficultas. Nam tune compeleret qui-
dem synodo generali a u cloritas in omnes et singulos de papa tu
con ast non in verum ac legitimum Pontificem;
qua nullus hic et nunc existeret Papa legitimus, vereque
vacaret Sedes apostolica. '
Sed dictam opinionem multi rejiciunt. Dicunt vix credi
posse .Ecclesiam vero Pontfice caruisse per annos triginta
et amplius quibus memoratum schisma duravit, ah electione
Urbani VI usque ad electionem Martini v. Immo id fere im-
possibile videri. Si enim, aiunt, irrita fuit electio l!rbani VI,
subsecuta electio Clementis VII valida dicenda est, cum non
potuerit alia de causa esse irrita, quam quod Urbanus VI
fuerit legitime promotus. Cum igitur certum non sil istud
adagium Papa dubius, Papa nullus, sed dumtaxat opinio ad
summum probabilis, solvenda remanet difficultas quoad
hypothesim oppositam, roque probabilem aut etiam multo
probabiliorem, qua nempe supponitur unum e contenden-
tibus esse revera hic et nunc verum Papam, licel quis ille sit
ignoretur.
IV. Omissa opiniofte qure nititur adagio Papa dubius, Papa
nullus, juxta quam omnis evanesceret difficultas, prresens
disceptatio nostra, ut adversarios hic impugnandos convin-
cat, debet lota restring ad hypothesim oppositam, quam
o;g,.ized by Google
..
676
TRACTATUS DE PAPA.
1ps1 pro certa tenent, unum scilicet e dubiis Pontificihus
esse verum Papam. Igitur in sequentibus paragraphis, sup-
ponendo cum adversariis nostris unum e dubiis Pontificibus
esse verum ac legitimum Papam, probamos ejusmodi Papam
nullatenus concilii generalis jurisdictioni subjici, nec proinde
ex isto casu evinci posse concilii auctoritatem supra Roma-
num Pontificem.
S 2.- Qurestio de possibili. - Velle potuit Christus dicto schismati fincm im-
poni per divina.m providentiam suam, nulla constituta in terris supra verum
Papam auctoritate.
l. Ratiocinium, ah adversariis perpetuo recantatum, hoc
est : Non potuit Christus Ecclesiam suam absque remedio
relinquere quoad dictam schismatis speciem ( quando nempe
pluribus de Papatu contendentihus nulla remanet spes dete-
gendi quis sit legitimus) : atqui nullum Christus prrestitisset
remedium, si concilio generali potestatem non contulisset
verum inter dubios Pontificem deponendi: ergo hanc con-
cilio potestatem contulit. - Respondetur ad majorem : Non
potuit Christus Ecclesiam relinquere sine remedio sive per
auctoritatem in terris constitutam, sive per providentiam suam
prrestando, concedo : non potuit relinquere sine remedio per
auctoritatem aliquam humanam prrestanilo, nego. Respondetur
ad minorem : Nisi Christus potestatem concilio supra verum
Papam contulisset, nullum suppeditasset remedium per h.u-
manam potestatem prrestandum, concedo : per divinam suam
providentiam ingerendum, nego. Ejusmodi nempe adversario-
rum argumentum, quod inscribunt ex necessitate remedii,
merum sophisma est. Necessarium quidem remedium eo
sensu quod debuerit Christus providere, ne dictum schisma
perpetuum fieret. At nequaquam repugnat id Christum prres-
tare voluisse per providentiam suam; ita scilicet eventos et
hominum corda moderando, ut. ah illa vexatione, quando ipsi
placeret, Ecclesiam suam liberaret.
n. Confirmatur exemplo aliarum vexationum, quas per-
o;g,.ized by Google
TRACTATUS
DE PAPA
UBI ET
DE CONCILIO OOCUMENICO
AUCTORE
D. B O U 1 X
TIIEOLOGLt: ET UTIUUSQUE IURIS DOCTORE
TOMUS
Les Fonfeines
- CHANTtLLY
APUD JACOBUB BIBLIOPOLAB
LECOFFRE FILIO ET SOCIIS SUCCESSORI
PARISIIS, VIA DICTA BONAPARTE, 90 .
LUGDUNI, VfA MERCATOIUA, 47, IN VETERI PERISSE FRATRUM DOMO
t869
t::;jl
e...\ i f"t'
, \
' / ,.,

Digitized&yGoogle -

You might also like