You are on page 1of 8

ILMU GIZI

A. PENGERTIAN ILMU GIZI 1. Nutrisi = Gizi Kata gizi berasal dari bahasa Arab gizzah ! dala" bahasa lati# #utrire arti#$a "a%a#a# atau zat "a%a#a# sehat. Il"u gizi adalah il"u te#ta#g "a%a#a#! zat&zat gizi! da# substa#si $a#g ter%a#du#g didala"#$a! 'era# da# %esei"ba#ga##$a! u#tu% %esehata# da# "asalah %esehata#. (e)i#isi il"u gizi adalah 'r*ses tubuh "e"a#)aat%a# "a%a#a# $a#g di"ulai dari "e#gu#$ah! "e#ela#! "e#+er#a! "e#$era'! "e#distribusi! "e#ggu#a%a# da# "e"bua#g $a#g tida% ter'a%ai. ,. Zat Gizi Zat gizi adalah i%ata# %i"ia $a#g di'erlu%a# *leh tubuh u#tu% "ela%u%a# )u#gsi $aitu "e#ghasil%a# e#ergi! "e"ba#gu# sel&sel! "e"elihara -ari#ga# da# "e#gatur 'r*ses&'r*ses tubuh. .. /tatus Gizi Keadaa# tubuh0e%s'resi 'e#ggu#aa# zat&zat gizi. 11 ,1 .1 81 GIZI 2URUK GIZI KURANG GIZI 2AIK GIZI LE2I9 sebagai a%ibat %*"su"si "a%a#a# da#

= KEP 3Ke%ura#ga# E#ergi Pr*tei#1 0 E#ergi! K4as%hi*r%*r 0 Pr*tei#. = 5*diu"! 6it A! Zat 2esi! 6it 7! dll. = N*r"al! bai% = :besitas.

8. Mal#utrisi 3Gizi /alah1 Adalah %eadaa# 'at*l*gis a%ibat %e%ura#ga#0%elebiha# se+ara relati) "au'u# abs*lut satu atau lebih zat gizi. Ada 8 be#tu% "al#utrisi ; 11 UN(ER NUTRITI:N ,1 UN(ER NUTRITI:N = Ke%ura#ga# %*"su"si 'a#ga# se+ara relati) 0 abs*lut u#tu% 4a%tu terte#tu +*#t*h be#+a#a ala". = Kelebiha# %*"su"si "a%a#a# u#tu% 'eri*de terte#tu +*#t*h 'a#e# ra$a.

.1 /PE7I<I7 (E<I/IEN75 = Ke%ura#ga# zat gizi 4a%tu terte#tu! +*#t*h =it A! =it. 7! <E! dll. 81 IN2ALAN7E = Kare#a dis'r*'*rsi zat gizi +*#t*h %*lester*l di%are#a%a# tida% sei"ba#g#$a %adar L(L! 9(L! 6L(L. >. 2aha# Ma%a#a# Ma%a#a# $a#g dala" %eadaa# "e#tah atau sete#gah -adi. ?. Ma%a#a# P*%*% Meru'a%a# -e#is 0 %el*"'*% "a%a#a# $a#g seri#g di%*"su"si atau "e"ili%i )re%4e#si seri#g di"a%a# diba#di#g $a#g lai##$a. @. (IET0(IIT Adalah suatu istilah u#tu% "e#getahui sebera'a ba#$a% -u"lah da# -e#is baha# "a%a#a# 0 "i#u"a# $a#g di%*"su"si sese*ra#g dala" "e"ba#tu "e#$e"buh%a# 'e#$a%it! "e"'ertaha#%a# %*#disi %esehata# tubuh %ita. 2. KE2UTU9AN GIZI (AN AKI2AT 5ANG TIM2UL PA(A TU2U9 Ma%a#a# sehari&hari $a#g %ita "a%a# da# 'ilih de#ga# bai% a%a# "e"beri%a# se"ua zat&zat gizi $a#g dibutuh%a# *leh tubuh u#tu% ber)u#gsi se+ara #*r"al da# agar %ita teta' hidu'. 2ila "a%a#a# tida% di'ilih de#ga# bai% "a%a a%a# "e#gala"i %e%ura#ga# zat& zat gizi ese#sial terte#tu. Zat gizi ese#sial adalah zat gizi $a#g harus didata#g%a# dari "a%a#a#. Ada tiga )u#gsi zat gizi dala" tubuh ; Me"beri e#ergi = Karb*hidrat! le"a% da# 'r*tei# Pertu"buha# da# 'e"eliharaa# -ari#ga# tubuh= 'r*tei#! air da# "i#eral. Pe#gatur 'r*ses tubuh = 'r*tei#! "i#eral air da# =ita"i#. A%ibat ga#ggua# gizi 'ada )u#gsi tubuh ; a. 2ila %e%ura#ga# Ke%ura#ga# gizi se+ara u"u" bai% %ura#g se+ara %ualitas da# %ua#titas "e#$ebab%a# ga#ggua# 'ada 'r*ses&'r*ses tubuh se'erti ; Ga#ggua# 'ertu"buha# Ga#ggua# 'r*du%si %er-a Ga#ggua# 'ertaha#a# tubuh Ga#ggua# stru%tur da# )u#gsi *ta% Ga#ggua# 'erila%u b. 2ila %elebiha#

Gizi lebih "e#$ebab%a# ter-adi#$a %ege"u%a# atau *besitas! da# "eru'a%a# salah satu )a%t*r resi%* dala" ter-adi#$a berbagai 'e#$a%it dege#erati) se'erti hi'erte#si! diabetes! -a#tu#g %*r*#er! hati da# 'e#$a%it %a#t*#g e"'edu! dll. 7. /UM2ER&/UM2ER ZAT GIZI /u"ber&su"ber zat gizi "a%a#a# terdiri atas e#a" zat gizi 3#utrie#ts1 ; 1. Karb*hidrat ,. Le"a% .. Pr*tei# 8. 6ita"i# >. Mi#eral ?. Air Zat gizi 0 #utrie#ts da'at di%el*"'*%%a# dala" dua bagia# ; & Mi%r*#utrie#t adalah zat gizi $a#g dibutuh%a# dala" -u"lah sedi%it ta'i 'e#ti#g 36it! "i#eral! da# air1 & Ma%t*#utrie#t adalah zat gizi $a#g di'erlu%a# dala" -u"lah besar dala" tubuh $a#g "e#ghasil%a# e#ergi 0 K9PL.

Pe#-elasa# ;

KARBOHIDRAT
A. (e)i#isi Karb*hidrat adalah +a"'ura# atau i%ata# *rga#i% $a#g "e#ga#du#g u#sur& u#sur 7arb*# 371! 9idr*ge# 391! da# *%sige# 3:1! ru"us u"u" ; 7# 9,# :#. Ru"us "*le%ul#$a 79,:. 2. Klasi)i%asi Klasi)i%asi K9 sesuai de#ga# %e#$ataa# bah4a se"ua be#tu%#$a berasal dari glu%*sa $a#g seri#g disebut Gula 3/a+harida1. Me#urut be#tu%#$a K9 di%lasi)i%a# atas tiga ; 1. M*#*sa%arida ,. (isa%arida .. P*lisa%arida 7. <u#gsi K9 1. /u"ber uta"a e#ergi tubuh. ,. Pe"beri rasa "a#is 'ada "a%a#a# )ru%t*sa! glu%*sa! "alt*sa! da# la%t*sa. .. Pe#ghe"at 'r*tei# "a%sud#$a bila K9 %ura#g dala" tubuh "a%a 'r*tei# $a#g di'a%ai da# bila sebali%#$a! "a%a 'r*tei# di'a%ai u#tu% 'ertu"buha#. 8. Pe#gatur "etab*lis"e le"a% #*r"al. 2ila K9 tida% +u%u' "a%a dala" -u"lah besar a%a# "e"a%ai le"a% $a#g "e#ghasil%a# e#ergi da# 'r*du% tubuh beru'a asa" %et*#. >. Me"ba#tu 'e#geluara# )aeses. (e#ga# +ara "e#gatur 'eristalti+ usus da# "e"be#tu% 'ada )aeses. ?. La%t*sa da'at "e#eta' lebih la"a dala" usus diba#di#g disa%arida lai#! hi#gga "e"ba#tu "e#i#g%at%a# 'ertu"buha# ba%teri $a#g bergu#a dala" e)e% 'e#+ahar da# "e"'r*du%si =ita"i#&=ita"i# terte#tu dala" usus.

PROTEIN
A. (e)i#isi /e#$a4a *rga#i% $a#g %*"'le%s $a#g tersusu# atas asa"&asa" a"i#* %*"'le%s $a#g "e#ga#du#g u#sur %arb*# 371! 9idr*ge# 391! :%sige# 3:1! da# -uga u#sur #itr*ge#! sul)ur da# belera#g $a#g "e"beda%a# de#ga# %ar*bhidrat da# le"a%. 2. Klasi)i%asi Klasi)i%asi 'r*tei# ada dua $aitu "e#urut %*"'*sisi 'r*tei# da# "e#urut su"ber 'r*tei#. Me#urut %*"'*sisi 'r*tei# ada dua $aitu; 1. Pr*tei# sederha#a0 si"'le 'r*tei# adalah 'r*tei# $a#g ha#$a "e"beda%a# asa" sebagai hasil hidr*lisis#$a se'erti %u#i#g telur! albu"i#! glute# 'r*la"i# da# histe#. ,. Pr*tei# teri%at 0 +*#$u#gated 'r*tei# adalah 'r*tei# $a#g terdiri atas 'r*tei# sederha#a da# se#$a4a lai# $a#g bu%a# 'r*tei# se'erti gli%*'r*tei# li'*'r*tei#! 'h*s'h*'r*tei# da# %r*"*'r*tei# $a#g teri%at de#ga# zat 'e4ar#a 3he"*gl*bi#! r*d*'si# 'ada "ata1. Me#urut su"ber 'r*tei# ada dua $aitu; 1. Pr*tei# dari baha# "a%a#a# he4a#i 3reti#*l1 ,. Pr*tei# dari "a%a#a# #abati 3%ar*te#1 7. <u#gsi Pr*tei# 1. Me#gga#ti -ari#ga# sel&sel $a#g rusa% da# %alah. ,. Me"ba#gu# da# "e"be#tu% -ari#ga# tubuh $a#g baru. .. Meru'a%a# su"ber e#ergi 'a#as. 8. (i'erlu%a# u#tu% se%resi +aira# tubuh $a#g 'e#ti#g se'erti ; e#zi"! h*r"*#. >. (ala" be#tu% i"u#*gl*buli# 3a#ti b*d$1 'r*tei# bergu#a sebagai resiste# %e%ebala#. ?. (ala" li'*'r*tei# bergu#a sebagai tra#s'*rtasi trigliserida! %*lester*l da# 'h*s'*li'id. @. (ala" be#tu% albu"i# a%a# "e#ga#g%ut asa" le"a% bebas! bilirubi# da# "e"elihara te%a#a# :s"*ti% $a#g #*r"al dia#tara +aira# tubuh.

>

LEMAK
A. (e)i#isi /uatu istilah u"u" dari suatu se#$a4a *rga#i+ atau se%el*"'*% se#$a4a #itr*ge# $a#g baha#&baha##$a "e#ga#du#g asa" le"a% bai% dala" be#tu% +air 3:IL/1 atau "i#$a% "au'u# be#tu% 'adat 3<AT/1 atau le"a%. 2. Klasi)i%asi Klasi)i%asi le"a% se+ara u"u" ada tiga g*l*#ga# ; 1. /i"'le Li'ids 0 le"a% sederha#a adalah asa" le"a% de#ga# berbagai "a+a" al%*h*l +*#t*h ; "*#* gliser*l! di gliser*l! tri gliser*l! asa" le"a% A al%*h*l. ,. 7*"'*u#d li'ids 0 le"a% "a-e"u% adalah gliser*l $a#g beri%ata# de#ga# zat %i"ia lai##$a! "isal#$a ; Ph*s'*li'id! Gl$+*li'id! Li'*'r*tei#. .. (eri'at li'ids 0 turu#a# le"a% adalah "eru'a%a# zat&zat $a#g berasal dari %*"bi#asi a#tara le"a% sederha#a de#ga# le"a% "a-e"u% se'erti asa" le"a% de#ga# al%*h*l. 7. <u#gsi Pr*tei# 1. (ala" 'e"be#tu%a# ester %*lester*l ,. Pe"be#tu%a# 'h*s'h*li'id dala" darah .. Pre+us*r dari 'r*stagla#di#! thr*"b*Ba#e! da# 'r*sta+$+li#e $aitu se#$a4a $a#g "e#$eru'ai h*r"*# $a#g ber'artisi'asi dala" ; a. Pe#gatura# te%a#a# darah b. (e#$ut -a#tu#g +. Pelebara# 'e"buluh darah d. Pe"be%ua# darah e. Res'*# %e%ebala# da# %ea%ti)a# siste" s$ara) 'usat.

MINERAL
A. (e)i#isi Mi#eral adalah suatu zat gizi a# *rga#i% $a#g "eru'a%a# abu baha# bi*l*gi! $a#g tersisa setelah 'e"ba%ara# baha#&baha# *rga#i% dari "a%a#a# atau -ari#ga# tubuh dala" be#tu% i*#&i*#. 2. Klasi)i%asi /e+ara u"u" %lasi)i%asi "i#eral di%el*"'*%%a# atas dua! $aitu ; 1. Ma+r*"i#eral! adalah "i#eral $a#g dite"u%a# dala" -u"lah ba#$a% dala" tubuh! "isal#$a 7al+iu" 37a1! Ph*s'h*r 3P1! Kaliu" 3K1! 7l 37i#l*r1! Mg 3Mag#esiu"1! /ul)ur 3/1. ,. Mi+r*"i#eral adalah "i#eral $a#g dite"u%a# dala" -u"lah sedi%it didala" tubuh! ta'i sa#gat 'e#ti#g dala" 'r*ses "etab*lis"e tubuh! "isal#$a ; <e 3<eru"1! 7u 37u'ru"1! 7* 37*balt1! M# 3Ma#ga#1! Z# 3Zi"+u"1! da# I! /e! <. 7. <u#gsi Pr*tei# 1. /ebagai buildi#g "aterial! di"a#a sebagia# besar "eru'a%a# "i#eral tula#g da# ha#$a sebahagia# %e+il sebagai bagia#&bagia# tubuh lai##$a. Misal#$a ; & Tula#g da# gigi *leh 7a! P & Ra"but! %u%u! %ulit *leh /ul)ur & (arah *leh <e! 7a! Na! P! 7u! da# gara",a# ,. /ebagai b*d$ regulat*r disi#i sebagai 'e#gatur 'r*ses&'r*ses tubuh $a#g ese#sial dala" berbagai rea%si )isi% da# %i"ia "etab*lis"e tubuh. Misal#$a ; & Kesei"ba#ga# asa" da# basa *leh 7l! /! 7a! Na! K! <e! Mg. & Kesei"ba#ga# +aira# *leh Na! K & K*#tra%si *t*t *leh Na! K! Mg

AIR
A. (e)i#isi Air adalah suatu baha# 'e#ti#g $a#g ber4u-ud atau se#$a4a tu#ggal $a#g terbesar dala" tubuh sebagai suatu 'elarut uta"a diba#di#g baha#&baha# lai##$a. Air sa#gat ber'artisi'asi dala" berbagai rea%si da# "e"ba#tu "e"beri stru%tur 'ada sel&sel tubuh serta "e#-aga da# "e"elihara te"'eratur tubuh %ita. 2. Klasi)i%asi Klasi)i%asi air dala" %ebutuha# biasa da# *ra#g sehat i#ta%e air di%*#tr*l *leh rasa haus 3dahaga1. /etia' 1CC gra" le"a% atau 'r*tei#! %arb*hidrat "e"erlu%a# se%itar 81 gra" air atau ,CC "l D .CC "l 0 hr. 2ila diter-e"ah%a# adalah ; & (e4asa = .> "l 0 %g 22 biasa 0 hr & 2a$i = 1>C "l 0 %g 22 biasa 0 hr Air ba#$a% dibutuh%a# teta'i 9,: $a#g ba#$a% "e#ga#du#g zat&zat gizi ha#$a dibutuh%a# dala" -u"lah sedi%it 3"i%r*1. & Air 'ada la%i&la%i EE 4a#ita & a#a% "uda EE *ra#g tua & Atleti% EE N*# Atlet 7. <u#gsi Pr*tei# 1. Air "eru'a%a# 'elarut da# alat a#g%ut dala" tubuh ,. Air sebagai %atalisat*r dala" rea%si bi*l*gi% dala" sel! ter"asu% salura# +er#a. .. Air sebagai 'elu"as 'ada se#di&se#di. 8. Air "e"elihara %*#se#trasi )isi% da# %i"ia dari +aira# i#tra da# e%stra seluler serta "e#-aga suhu tubuh. >. Air sebagai 'ereda" be#tura#.

You might also like