Dalam dunia pendidikan, penilaian yang sistematik ialah dengan mengambil kira semua faktor yang boleh mempengaruhi

maklumat atau dapatan yang diperolehi supaya dapat membantu guru dalam membuat sebarang keputusan yang tepat. Namun, apabila kita melihat kepada aspek pengujian dan pengukuran terdapat perkara yang tidak boleh kita abaikan terutama sebagai seorang pendidik iaitu dari segi pembinaan item dalam ujian itu sendiri. Hal ini penting supaya ujian yang dijalankan itu mempunyai kesahan dan kebolehpercayaan yang tinggi. Jika diteliti terdapat lima langkah am dalam pembinaan item ujian iaitu yang pertama menyediakan Jadual Spesifikasi Ujian/Item (JSU/JSI), menulis item ujian, menyemak item ujian, menilai item ujian dan membuat kajian rintis terhadap keseluruhan item. Pertama sekali saya ingi menyelitkan sedikit maklumat berkaitan langkah am pembinaan item iaitu dari segi penyediakan jadual spesifikasi ujian. JSU adalah sebuah jadual yang menggambarkan ciri sesuatu ujian dari segi kandungan iaitu konstruk yang ditaksir, pemberatan setiap konstruk, konteks dan pemberatan taburan aras kesukaran. Dalam pembinaan JSU terdapat 4 langkah yang perlu dipatuhi bagi menghasilkan soalan yang baik iaitu mengkaji sukatan pelajaran, menganalisis objektif pengajaran, menentukan jenis soalan dan menentukan bilangan soalan Aspek yang kedua ialah menulis item ujian. jika dilihat terdapat banyak bentuk item ujian yang biasa digunakan dalam ujian kepada pelajar Sebenarnya item-item ini ditulis/dibina atas beberapa prinsip pembinaan item yang sama. Aspek yang ketiga ialah menyemak item ujian. aspek ini dilaksanakan selepas semua item ujian ditulis. Semakan ini dibuat semula bertujuan menentukan beberapa perkara yang dikira penting. Aspek yang keempat ialah menilai item ujian. Penilaian dibuat setelah semua item soalan disemak oleh penggubal soalan. Penilai yang menyemak hendaklah daripada kalangan pakar sesuatu mata pelajaran itu supaya wujud kesahan dan kebolehpercayaan terhadap pembinaan item soalan itu sendiri. Aspek yang kelima ialah membuat kajian rintis terhadap keseluruhan item. Kajian rintis di sini bermaksud kajian awal tentang kesesuain item-item kepada pelajar yang setara dari segi keupayaan dengan pelajar sasaran. Biasanya, kajian rintis tidak dibuat untuk menjaga kerahsiaan ujian. walaubagaimanapun, perkara pokok yang akan saya bincangkan di sini adalah mengenai pembinaan item ujian subjektif dan esei.

PEMBINAAN UJIAN SOALAN OBJEKTIF DEFINISI Soalan objektif merupakan perkara atau alat yang digunakan untuk mendapatkan respon. Soalan objektif juga merupakan satu bentuk instrumen pentaksiran yang menggunakan item objektif. Item seumpama ini sesuai digunakan untuk mentaksir pengetahuan, kemahiran intelektual dan kemahiran berfikir. Ujian jenis ini memerlukan pelajar menulis atau memilih satu jawapan yang betul atau paling baik. Apabila sesuatu semakan jawapan dibuat semua pemeriksa akan memberi markah jawapan yang sama. Soalan objektif dibentuk daripada beberapa item objektif yang boleh diperiksa secara objektif iaitu pemeriksa berlainan memperolehi skor yang sama ketika memeriksa tindak balas yang serupa (Gronland,1977). Antara contoh soalan berbentuk objektif:

Item jenis pendek Item jenis padanan Item jenis anekapilihan Item kloz

Soalan berbentuk objektif terbahagi kepada dua jenis:

1. 2. Item respon bebas Item respon tetap (item objektif pilihan)

Item respon bebas Item jenis respon bebas memerlukan calon meneliti soalan dan menuliskan sendiri jawapan sendiri. Biasanya jawapan yang ditulis pada hujung soalan. Terdapat juga soalan yang berbentuk melengkapkan penyataan. Contoh; 1. Apakah lawan bagi perkataan rajin ? ________ 2. Kita mesti ______bermain sekarang sebab hujan. Item respon tetap (item jenis pilihan) Item respon tetap memerlukan pelajar memikirkan jawapan yang paling betul atau paling tepat. Jawapan dipilih daripada dua atau lebih pilihan.

Jenis soalan respon tetap; 1. Format salah betul 2. Padanan 3. Aneka pilihan Format salah betul Soalan jenis ini mengandungi penyataan yang perlu ditandakan dua pilihan sahaja iaitu betul (B) atau salah (S), setuju (S) atau tidak setuju (TS), dan ya (Y) atau tidak (T). Contoh; Tandakan sama ada Betul (B) atau SALAH (S) bagi contoh antonim berikut: 1. Hitam Putih ( ) Padanan Soalan jenis ini memerlukan pelajar memilih jawapan dengan memadankan objek atau perkara yang berkaitan di sebelah kiri atau di sebelah kanan. Bilangan padanan tidak perlu terlalu banyak bagi mengelakkan kekeliruan semasa menjawab. Ayat yang digunakan juga tidak perlu terlalu panjang. Aneka Pilihan Aneka pilihan tergolong dalam item tetap kerana item jenis ini diberikan tindak balas tetap. Jenis item aneka pilihan; 1. Berbentuk soalan 2. Pokok soalan berbentuk ayat tidak lengkap 3. Jenis jawapan terbaik 4. Analogi 5. Antonim 6. Jenis negatif 7. Mengisi tempat kosong

8. Item jenis campuran 9. Teknik kloz Terbahagi kepada tiga jenis pilihan: 1. Stimulus (rangsangan) merupakan bahagian soalan yang mengandungi maklumat khusus dimana soalan itu didasarkan, mungkin dalam bentuk teks, grafik, jadual, atau perbualan. 2. Stam merupakan bahagian soalan yang mengandungi tugasan dan biasanya berbentuk ayat, ayat tidak lengkap atau soalan. 3. Jawapan pilihan merupakan bahagian soalan yang mengandungi jawapan pilihan yang berbentuk angka simbol, frasa, gambarajah, jadual dan lain-lain. Perkara berikut harus dipatuhi semasa membina soalan jenis aneka pilihan: 1. Arahan mesti jelas dan mudah difahami. 2. Ayat yang digunakan tidak berbunga-bunga. 3. Jawapan yang disediakan haruslah logik. 4. Elakkan menggunakan perkataan semua di atas betul atau semua di atas salah. 5. Aras kesukaran haruslah setara. 6. Jawapan disusun mengikut urutan abjad atau nombor. 7. Jawapan juga perlu disusun mengikut dari ayat pendek ke ayat paling panjang.

Kelebihan dan Kelemahan Ujian Objektif Ujian objektif mempunyai beberapa kelebihan dan di antaranya ialah: a) Ujian ini mempunyai objektif ujian tugas calon dan asas penilaian lebih jelas dan lebih tepat. b) Ia bebas daripada penyelewengan pemarkahan. Keadilan dari segi pemarkahan tersebut terjamin. c) Tidak menggalakkan penipuan.

d) Ujian ini mempunyai nilai potensi diagnostik yang tinggi. e) Ia boleh diskor dengan tepat. f) Ia juga boleh diskor dengan menggunakan memerlukan orang-orang yang terlatih. g) Pemeriksaan boleh dipercayai. h) Ujian ini bebas daripada artikulasi verbal. Ia tidak memerlukan kefasihan bahasa. i) Ia dapat mengukur proses mental yang tinggi. j) Ia memberi sumbangan kepada sampel isi yang luas. k) Ia dapat menyumbang kepada cara pengumpulan item yang baik. Di samping kelebihan dan kebaikkannya ini, terdapat juga kelemahankelemahan pada ujian objektif ini: a) Ia tidak dapat mengukur kebolehan pelajar memilih, mengatur dan membuat sentisis idea-idea dan melahirkannya secara sepadu. b) Ada kecenderungan menggalakkkan pelajar-pelajar meneka. c) Semasa menduduki peperiksaan calon banyak masa untuk membaca dan berfikir. terpaksa menggunakan mesin dan tidak

d) Ujian ini memaksa guru-guru mengambil masa yang banyak untuk menyediakannya. Banyak tenaga yang digunakan. e) Ia tidak dapat mengukur keaslian. SOALAN SUBJEKTIF DEFINISI Soalan subjektif merupakan satu bentuk penyataan yang berbentuk pertanyaan dalam instrumen pentaksiran untuk menguji pengetahuan, pengalaman, kemahiran serta tahap kebolehan kognitif calon melalui respon secara tulisan. Terdapat dua jenis soalan subjektif: 1. Item jenis struktur

2. Item jenis esei Prinsip pembinaan soalan jenis struktur Item jenis struktur terbentuk daripada satu atau dua bahagian isi kandungan jawapan yang mengandungi beberapa patah perkataaan dan bahanbahan yang disertakan pada soalan. Jenis soalan sebegini mengehadkan isi dan bentuk jawapan. Jawapan yang ditulis biasannya berbentuk pendek dan tidak panjang. Jawapan tidak memerlukan huraian lanjutan. Prinsip pembinaan soalan jenis esei Aras kesukaran soalan hendaklah setara. Bahasa yang digunakan tidak perlu berbunga-bunga. Soalan hendaklah jelas dan sesuai dengan aras kemahiran pelajar. Terdapat dua jenis item esei
1. 2. Item tindak balas terhad Item tindak balas lanjutan

Item tindak balas terhad Item tindak balas terhad membataskan isi dan bentuk tindak balas. Item jenis ini juga dihadkan kepada skop/topik tertentu sahaja. Item jenis ini berupaya mengukur aras kognitif isi yang terbatas. Item tindak balas lanjutan Item jenis ini berbeza daripada item tindak balas terhad. Item jenis ini tidak membataskan isi dan bentuk tindak balas. Pelajar akan dirangsang untuk berfikir dan mengaitkan serta mengaplikasikan pengetahuan serta pengalaman yang dipelajari di bilik darjah atau pengalaman sedia ada murid dalam jawapan mereka. Kelebihan dan kelemahan Ujian Subjektif Seperti ujian objektif, ujian jenis subjektif juga mempunyai kelebihankelebihannya yang tersendiri. Antaranya ialah: a) Ia boleh dibina dengan mudah. Bilangan soalan yang dibina sedikit. b) Ujian jenis ini berupaya mengurangkan tekaan jawapan. c) Ia berupaya memberi peluang kepada calon untuk menunjukkan kebolehannya. Mereka boleh memilih aspek-aspek pembelajaran yang paling penting dan wajar, mereka boleh mengelolakan

pengetahuannya, mereka boleh mengemukakan pendapat dan sikapnya, dan boleh membuktikan inisiatif daya cipta atau keaslian. d) Membolehkan calon-calon menggunakan pengetahuan kemahiran mereka menghampiri situasi sebenar. dan

e) Berguna untuk mengesan punca kelemahan, salah tafsiran, konsepkonsep yang samar-samar. f) Berguna untuk menggelakkan pemikiran pembelajaran pada peringkat atau proses mental yang tinggi. g) Ia mempunyai potensi untuk mengukur keaslian h) Tidak menggunakan masa yang banyak untukmenyediakannya. Dari segi kelemahan-kelemahannya pula, ujian ini memperlihatkan: a) Nilai potensi diagnostik yang rendah b) Ia cenderung untuk menggalakkan penipuan. Pelajar-pelajar boleh menghafaz karangan dan menuliskannya dalam ujian itu. c) Tidak boleh diskor dengan mesin. Ia memerlukan orang-orangyang terlatih. d) Pemeriksaan kurang boleh dipercayai. e) Tidak dapat menyumbang kepada sample isi yang luas. f) Ia memerlukan masa yang panjang bagi murid menjawabnya dan bagi pemeriksa memeriksanya. Ia mahal dan membosankan. g) Tidak bebas daripada artikulasi lisan. Ia memerlukan kefasihan berbahas.