A. UNSUR SENI 1.

Garisan - Garisan ialah satu deretan titik yang bersambung-sambung yang mempunyai jarak tertentu - Garisan boleh diolah untuk mencipta rupa, jalinan, ton, corak, dan untuk menimbulkan bentuk, ruang, dan pergerakan.

2. Rupa - Rupa adalah hasil pertemuan titik hujung dengan titik mula - Rupa adalah kawasan rata yang dilingkari garisan luar - Terdapat 2 jenis rupa iaitu: a- Rupa geometri bersudut seperti segi tiga, segi empat, pyramid, bulat dsb. b- Rupa organik rupa bebas yang tidak bersudut seperti rupa daun, buah, batu dsb.

-Rupa boleh diolah dalam bentuk: a- Rupa positi rupa objek yang terletak di sesuatu kawasan b- Rupa negati!e ruang di sekeliling rupa sesuatu objek.

Rupa ialah hasil daripada pertemuan hujung garisan dengan permulaannya. Rupa boleh dihasilkan daripada garisan, warna dan jalinan

pertemuan antara permulaan dan penghujung sesuatu garisan menghasilkan rupa

B. Jenis-jenis Rupa Rupa terdiri daripada 2 jenis iaitu: 1. Rupa Geometri Rupa Geometri ialah rupa yang mempunyai sudut seperti bulatan, tiga segi, empat segi dan lain-lain rupa yang bersudut. dicipta dengan menggunakan alatan khas iaitu pembaris, set geometri dengan ukuran-ukuran tertentu

2. Rupa Organik Rupa organic merujuk kepada rupa bebas yang tidak dapat diukur sudutnya seperti rupa daun, rupa orang, rupa ikan dan sebagainya. "ihasilkan secara sepontan

C. Rupa ositi! "an Rupa Negati! Rupa positi ialah rupa sesuatu objek yang terletak di dalam satu kawasan tertentu.

Rupa negati ialah ruang di sekeliling rupa objek tersebut

#. Rupa "a$am Akti%iti &en'orak Rupa boleh berubah dan mewujudkan rupa yang lain dengan cara tindanan, tambahan atau luakan # pengurangan $. Rupa dalam akti!iti mencorak, merupakan susunan rupa yang berulang-ulang dengan jarak dan kedudukan tertentu.

Rupa akan menghasilkan kesan corak daripada perlawanan rupa positi dengan rupa negati .

Jenis-jenis Susunan "a$am &en'orak %. susunan selang-seli 2. &usunan turun separa '. &usunan batu-bata (. &usunan orgee ). susunan cerminan *. &usunan sisik ikan. E. Rupa "an (am)ang * $ogo Rupa boleh diolah menjadi lambang atau simbol kepada sesebuah syarikat, persatuan dan pertubuhan. Rupa juga boleh menjadi jenama kepada sesuatu barangan. +. Rupa "an &uka ,aip +uka taip ialah jenis-jenis rupa berbentuk huru . Rupa muka taip boleh menghasilkan pelbagai gaya.

Rupa muka taip boleh terdiri daripada muka taip seri # berekor $ dan san seri # tidak berekor $.

-. Bentuk

- ,entuk mempunyai keluasan, ketinggian, jisim dan lebih daripada satu permukaan

- Terdapat 2 jenis bentuk iaitu:

a- ,entuk konkrit bentuk objek sebenar yang bersi at ' dimensi iaitu boleh disentuh, dilihat, dan dirasai. #bukan berbentuk gambar$

b- ,entuk ilusi bentuk !isual yang bersi at 2 dimensi yang digambarkan melalui lukisan atau catan.

Ciri-'iri )entuk
%. ,ersi at tiga dimensi #'"$ mengandungi ketinggian, lebar dan kedalaman 2. ,erstruktur - mempunyai rangka yang membolehkan membentuk orm atau isipadu dengan tepat dan sempurna '. ,oleh dilihat dari semua arah mempunyai lebih dari satu permukaan (. Terdapat bayangan mempunyai kesan cahaya dan baying

Jenis-jenis Bentuk
A. Bentuk .onkrit %. ,entuk sebenar yang bersi at ' dimensi dan dapat dirasa, disentuh dan dilihat daripada pelbagai sudut. 2. mempunyai ciri-ciri nyata dan maujud #benar-benar wujud di hadapan mata$ '. -ontoh benda berbentuk konkrit ialah seperti batu, kayu, meja, kereta dan sebagainya.

B. Bentuk I$usi %. ,entuk ilusi ialah bentuk yang dihasilkan melalui kemahiran penggunaan unsur-unsur seni seperti warna, garisan dan lain-lain 2. ,entuk objek yang dilihat dan dihasilkan melalui lukisan, catan, otogra i, cetakan atau pada permukaan rata #bersi at dua dimensi$ '. ,entuknya tidak dapat disentuh tetapi hanya dapat dinikmati melalui deria penglihatan. (. ,agi menghasilkan karya 2 dimensi yang dapat mencipta bentuk, penggunaan kesan cahaya dan bayang merupakan aktor terpenting.

&em)ina Bentuk .onkrit

Bentuk )o$e/ "i/asi$kan me$a$ui 0%. Garisan anyaman #rotan, lidi, buluh$ , tenunan #benang, tali$, lingkaran #dawai$ 2. Rupa potongan kadbod #polihidera$, teknik lipatan kertas #seni origami$, teknik lipatan kain #topologi$ '. ,entuk juga boleh dibina dengan menggunakan tanah liat, plaster o paris, kayu, lilin, sabun, batu, kaca dan sebagainya (. .alinan - .alinan ialah kesan yang terdapat pada permukaan sesuatu benda - Terdapat 2 jenis jalinan iaitu: a- .alinan sentuh jalinan yang dapat dirasai dengan sentuhan/tangan seperti kolaj, arca, dan catan teknik impasto b- .alinan tampak jalinan yang hanya dapat dilihat tetapi tidak dapat dirasai dengan tangan seperti corak batik, jalur buah tembikai dan gambar oto.

+ungsi Ja$inan 1. Se)agai en1amaran - seperti sesumpah, serangga, harimau dan kuda belang 2. &ena/an Geseran - tayar kereta, tapak kasut -. Se)agai /iasan - corak pakaian, corak kertas dinding (. enga$iran air "an u"ara Conto/ eng/asi$an .ar1a Berja$inan,ampak
gosokan teknik gosokan menggunakan bahan berjalinan sentuh sebagai subjek, di mana permukaan kertas hendaklah diletakkan di atas benda berjalinan seperti duit syiling, batu-batu jalan, kulit kayu. &eterusnya hendaklah menggunakan pensel atau pensel warna untuk digosokkan atas permukaan kertas tersebut bagi mendapat kesan jalinan. 'apan kaedah ini banyak digunakan sebagai akti!iti di sekolah rendah, menggunakan bahan-bahan berjalinan sentuh seperti daun, sayur-sayuran, ubi kentang, kacang bendi, lalu di sapu warna dan dicap pada permukaan kertas. ikat "an 'e$up menggunakan kaedah pengasingan warna dengan menggunakan cara mengikat bahagian-bahagian kain yang tidak ingin diwarnakan. &elesai mengikat dengan getah atau tali ra ia, kain hendaklah dicelup ke dalam pewarna atau dye mengikut warna yang dikehendaki pua$aman menggunakan kaedah pengasingan warna minyak dengan air. 0ir diletakkan ke dalam tray lalu di titiskan dengan cat minyak. &eterusnya kertas diletakkan pada permukaan air yang mengandungi cat tersebut. )atik 1aedah batik termasuklah batik blok, batik canting dan sebagainya $ukisan "an 'atan menggunakan pen, pensel warna, pensel atau cat dapat menghasilkan kesan ilusi jalinan

.ae"a/ eng/asi$an .ar1a Berja$inan Sentu/

an1aman penghasilan anyaman rotan, anyaman buluh, anyaman tikar dan sebagainya tenunan jalinan menggunakan benang atau tali dapat mewujudkan kesan jalinan sentuh su$aman semua jenis sulaman temasuk sulaman silang pangkah, tekat, 2uilting dan sebagainya mencipta kesan jalinan sentuh ko$aj merupakan kaedah potong dan tampal, selain dari potong, kolaj juga boleh dibuat daripada bahan-bahan seperti daun, kacang, pasir, kulit siput dan lainlain 2. Ruang - Ruang ialah kawasan kosong di sekeliling objek, jarak antara dua objek, atau rongga dalam sesuatu objek. -Terdapat 2 jenis ruang iaitu: a- Ruang nyata ruang sebenar yang terdapat pada bentuk-bentuk konkrit b- Ruang tampak ruang yang hanya dapat dilihat dalam seni tampak seperti lukisan, catan dan cetakan #bukan sebenar$ Ruang "an erspekti! %. 3erubahan sai4, jarak dan warna objek alam akan berlaku apabila objek tersebut dilihat pada jarak jauh. 2. "alam konteks seni, proses tersebut dinamakan perspekti . '. 3erubahan nilai ton warna kanan mewujudkan ruang kedalaman atau kecetekan sesuatu ruang mengikut ketentuan pelukis. (. "alam karya 2 dimensi, garisan grid digunakan untuk menimbulkan ruang dan ilusi ' dimensi melalui ' cara a. 3erspekti % titik lenyap b. 3erspekti 2 titik lenyap c. 3erspekti ' titik lenyap

an"uan meng/asi$kan $ukisan perspekti! 1 titik $en1ap 3erspekti % titik lenyap berpunca daripada satu arah # okus$ jauh dan menghilang. 5bjek akan menjadi besar apabila hampir dengan kita. an"uan meng/asi$kan $ukisan perspekti! 2 titik $en1ap +empunyai 2 titik disebelah kanan dan kiri lukisan dan mem okuskan ke arah bahagian tengah yang menjadi bahagian terdekat atau paling hadapan. an"uan meng/asi$kan $ukisan perspekti! - titik $en1ap ,iasanya digunakan semasa menghasilkan lukisan bangunan-bangunan yang tinggi 3. 4arna - Terdapat ' jenis warna iaitu: a- 6arna asas iaitu merah, biru, dan kuning #tidak boleh dihasilkan dengan campuran warna lain$ b- 6arna sekunder iaitu campuran dua warna asas #7ijau 8,iru 9 1uning:, .ingga 81uning 9 +erah: dan ;ngu 8+erah 9 ,iru:$ c- 6arna tertier iaitu campuran warna asas dengan warna sekunder - Terdapat ' gubahan warna iaitu: a- 6arna harmoni- warna bersebelahan dalam roda warna #warna sekeluarga, selesa dan seimbang$ b- 6arna penggenap warna yang bertentangan dalam roda warna #menimbulkan kesan segar, kaya, kontra, getaran dan pergerakan$ c- 6arna sewarna hanya satu warna yang mempunyai pelbagai ton #daripada terang kepada gelap$ - Terdapat 2 suhu warna iaitu: a- 6arna panas warna antara warna merah ungu hingga kuning hijau pada roda warna #menimbulkan kesan bertenaga, garang, harapan, perang, meriah dsb$ b- 6arna sejuk warna antara hijau hingga ungu pada roda warna #menimbulkan kesan sejuk, sedih, damai dan tenang$