1

Revit® MEP Đçeriğindeki “Connector”ları anlamak

Đçindekiler

Giriş ......................................................................................................................................................... 2
Oda Hava Karakterleri......................................................................................................... ................... 2
Hava Terminal Familylerinin Ayarları............................................................................................... 2
Ödev ................................................................................................................................... .......... 3
Oda Akışları........................................................................................................................................ 3
Ödev .............................................................................................................................................. 3
Kanal Sistem Akışı.................................................................................................................................... 3
Üfleme Havasının Dağıtımı................................................................................................ ................ 3
Kanal Bağlantı Ayarları (Duct Connector)...................................................................... ................... 4
Ödev ............................................................................................................................. .................. 5
Ödev ................................................................................................................................................ 5
Ödev ................................................................................................................................................ 5
Ödev ................................................................................................................................................ 5
Ödev ................................................................................................................................................ 5
Ödev ................................................................................................................................................ 5
Kanal Sistemlerinin Yaratılması................................................................................................................ 5
Boru Sistem Akışı...................................................................................................................................... 6
Soğutucu Su Döngüsü.......................................................................................................................... 6
Ödev .............................................................................................................................................. 7
Kondanser Su Döngüsü...................................................................................................... ................ 7
Pompalarda Paralel Borulama (Sistem Akış Konfigürasyonu)........................................................... 8
Ödev ................................................................................................................................................ 8
Ödev ................................................................................................................................................ 8
Ödev ................................................................................................................. .............................. 8
Yangın Koruma Sistemleri.................................................................................................................. 9
Boru Sistemi Yaratma ............................................................................................... ................................ 9

Ümit Balaban
 2

Giriş
Bu döküman size Revit MEP’deki “connector”ların akış parametrelerini ve modeli nasıl etkilediğini
anlamanıza yardımcı olacaktır.
Bir yapının tasarımının tek bir doğru yolu olmamamsı gibi MEP içeriklerini oluşturmanın da sadece tek bir
yolu yoktur. Ancak yanlış yolla tanımlanan içerik uygulamadaki algılama sonucunun istenilen şekilde
çalışmamasına sebep olur. (Örn: Akışlar VAV box’dan yayılmaz.) Bir binada Revit MEP ekipmanlarının nasıl
çalıştığını öğrenmek içerik yaratırken istenilen başarıya ulaşmaya yardımcı olur..
Aşağıda bulanan üç temel yolu izlemek istenilen içeriği yaratmayı garantiye alır:
1. 100% en baştan yeni bir içerik üretmeyi denemeyin. Genellikle, içerik yaratmada elinizde bulunan
benzer bir “family”den üretmek en iyi yoldur.
2. Bütün “Family Category and Parameters” ayarlarını karşılaştırın(Settings > Family Category and
Parameters…).
3. Bütün “Connector” özelliklerini karşılaştırın.

Bütün bu durumlarda, önceden yaratılmış ayarlara sahip olan bir family ile istenilen sonuca ulaşırsınız.
Ama herzaman bu şekilde bir “family”e rastlayamayabilrisiniz. Bazen Revit MEP fonksiyonlarında başarılı
sonuca ulaşabilmek için biraz yaratıcılık ve daha derin özellikleri anlamayı içeren özel durumlar
gerçekleşebilir.

Oda Hava Karakterleri

Mekanik tasarımda temel işlerden biri hava dağıtımıdır. Besleme havası, mahali ısıtmak veya soğutmak için
ayarlanır ve dağıtılır. Dönüş havası, mahaldeki hava sirkülasyonunu ve ekipmandan geri dağıtılan havanın
dağıtımını kolaylaştırır. Egzost havası, mahalde istenmeyen havayı dışarı atmaya yarar.

Hava Terminal Familylerinin Ayarları

Ana olarak Revit MEP’deki hava dağıtım işlemini “Air Terminals” (Hava Terminalleri) üstlenir. Bu Hava
Terminalleri üç katagoriden oluşur: Besleme, Dönüş, Egzost. Hava Terminal Family’leri için ana ayarlar
aşağıda görülmektedir.

Supply(Besleme) Return(Dönüş) Exhaust(Egzost)

Famil Category (Family Kategori) Air Terminals (Hava Terminali)
Behavior Type (Davranış Biçimi) Normal
Part Type (Parça Tipi) Exit1 (Çıkış) Entry2 (Giriş)
Tablo: Hava terminallerinin Family ve Kategori Parametre Ayarları (Air Terminal Family and Category
Parameters settings)
Supply(Besleme) Return(Dönüş) Exhaust(Egzost)
Flow Configuration ( Akış konfigürasyonu) Preset (Ayarlanabilir)
Flow Direction (Akış Yönü) In3 (içeri) Out4 (dışarı)
Pressure Drop Per manufacturer’s catalog5 (Üretici kataloğuna bağlı)
Tablo: Hava Terminali Kanal Bağlantı ayarları (Air Terminal Duct Connector settings)
1. Havanın Family’den mahale çıkışı
2. Havanın mahalden Family’e girişi
3. Havanın kanaldan difüzöre girişi
4. Havanın difüzörden kanala çıkışı
5. Örnek tabloyu aşağıda bulunan üretici kataloğundan inceleyebilrsiniz.Basınç düşüşü listedeki
toplam basınçtır.

Ümit Balaban
 3

Ödev: Supply(besleme),return (dönüş), Exhaust (egzost) hava terminalleri yaratın ve bunları belirlenmiş
mahallere yerleştiriniz.

Oda Akışları
Bir hava terminalinin mahal üzerindeki etkisini incelemek çok kolaydır. Aşağıda görmüş olduğunuz liste
enerji analizinde ki tasarım karşılaştırmanızı doğrular.

Ödev: Yukarıdaki liste gibi bir liste yaratın. Hesaplanan Oda Basınçlardırma (Room Pressurization) özelliğini
inceleyin.

Kanal Sistem Akışı

Akış, hava terminallerine ait olup kanallar aracılığıyla dağıtılır. Tekrarlanan bina modellerinde üfleme ve
dönüş kanal listeleri anında hesaplanır. Kanal çaplandırma yeteneği, basınç düşüm denetimi ve kanal hızı
gibi mühendislik kontrol hesapları bulunmaktadır.

Üfleme Havasının Dağıtımı

Üfleme havası mekanik olarak ayarlanmış ve mahale verilen havadır. Genellikle, hava akışı AHU (air
handling unit) ile VAV box gibi ayarlanabilen kontrol cihazlarına gönderilir ve oradan terminallerden geçerek
mahale aktarılır. Kanallar ekipmanlar ile düzgün olarak bağlanmış ise hava terminalin toplam akışı
ekipmanın üfleme havasının toplamına eşit olur.

Ümit Balaban
 4

Note: Şekildeki oklar hava akışını değil,“akış” datasının ilerlemesini gösterir. Bu atamaları (D1, T1, T2,
U2) aşağıda bulunan tablodan inceleyebilrisiniz.

Kanal Bağlantı Ayarları (Duct Connector)

Kanal bağlantı ayarları(Duct Connector), kanal sistemlerindeki ”akış” datası için önemli bir yer tutar.
İstenilen sonucun eldesinde yapılan ayarlar doğru olmaz ise beklenmedik sonuçlar elde edilebilir.

Hava Terminali VAV Box AHU

Parametre D1 T1 T2 U1
Akış Konfigürasyon Önayarlı(Preset) Hesaplanmış(Calculated) Preset Hesaplanmış
Akış Parametresi* Akış ÜflemeHavaAkışı AnaHavaAkışı HavaAkışı
(Flow) (SupplyAirFlow) (PrimaryAirFlow) (AirFlow)
Akış Yönü İçeri(In) Dışarı(Out) İçeri Dışarı
Sistem Tipi Üfleme Havası Üfleme Havası Üfleme Havası Üfleme Havası
(Supply Air) (Supply Air) (Supply Air) (Supply Air)
Kayıp Methodu Belirli kayıp Belirtilmemiş Belirli kayıp Belirtilmemiş
(Specific Loss) (Not Defined) (Specific Loss) (Not Defined)
Basınç Düşüş Toplam Basınç N/A Basınç Düşüşü N/A
Parametresi* (Total Pressure) (Pressure Drop)
*Parametrelerin asıl isimleri kullanıcı tarafında family’e tanımlanabilir. Örneğin içeriğinizin ismi veya bu
sınırlar dışındaki içerik farklı olabilir.

Tasarımcı tarafından Hava Terminalinde hava akışı D1 olarak tanımlanmıştır. Hava termianallerindeki
toplam hava hesaplanır ve ÜflemeHavaAkış (SupplyAirFlow) parametresi olan T1 olarak VAV Box’a atanır.
AnaHavaAkışı (PrimaryAirFlow) ÜflmeHavaAkış’ın bir fonksiyonu olup T2 olarak atanır. VAV Box’lardaki
toplam hava hesaplanır ve HavaAkış parametresi U1 olarak atanır.
Net sonuç her bir VAV Box’ta toplanan hava terminallerindeki HavaAkış toplamları ve herbir AHU’daki
toplam VAV Box ana hava gereksinimleri ile elde edilir.

Ümit Balaban
 5

Ödev: Yukarıda gösterilen basit bir AHU Family’sinin ayarları ile bir adet “hava supabı” (air valve) Family’si
üretiniz. Bu ekipmanı projenize çağırın ve kanallar ile birleştiriniz. Kanal Renk Şeması (Duct Color Scheme
Legend) kullanarak Akışı gösteriniz.

Ödev: Bir önceki ödevde yaratmış olduğunuz AHU cihazına Hesaplanmış Dönüş Hava bağlantısı (Calculated
Return air Connector) yerleştiriniz.

Ödev: Kanalları yerleştirilmiş bir dönüş sistemi (Return System) yapın. Genellikle dönüş sistemlerinde VAV
Box gibi ikinci bir ekipman bulunmaz; sadece hava terminali, hava tutucu (air handler) ve kanaldan oluşur.
Dönüş grillerindeki ve AHU’daki hava akışını kontrol ediniz.

Ödev: Basit bir Egzost fanı yaratın ve egzost sisteminin kanallarını yaratınız.

Ödev: Abonelik sitesinden “Revit Platorm 2010 Model Performance Technical Note” indirin ve sayfa 35:
“Create Systems” bölümünü inceleyiniz.

Kanal Sistemlerinin Yaratılması

Sistemler ekipmanlar veya hava terminalleri ile yarıtılabilir.

1. Üfleme Hava sistemleri, Üfleme Hava “İçeri” Bağlantısını(Supply Air IN Connector) içeren family’ler
ile yaratılabilir.
2. Dönüş Hava sistemleri, Dönüş Hava “Dışarı” Bağlantısını(Return Air OUT Connector) içeren
family’ler ile yaratılabilir.
3. Egzost Hava sistemleri, Egzost Hava “Dışarı” Bağlantısını(Exhaust Air OUT Connector) içeren
family’ler ile yaratılabilir.

Not: “Diğer” hava sistemleri (“Other” air system) denilen sistemler yaratılamaz.

Mekanik Ekipman Family’leri aşağıda bulunan mantığı kullanarak bir sistem ekipmanı olurlar. Bir
ekipmanın...
1. ...Üfleme Hava sistemine ait olabilmesi için Üfleme Hava “Dışarı” bağlantısına (Supply Air OUT
connector) ihtiyacı vardır.
2. ...Dönüş Hava sistemine ait olabilmesi için Dönüş Hava “İçeri” bağlantısına (Return Air IN
connector) ihtiyacı vardır.
3. ...Egzost Hava sistemine ait olabilmesi için Egzost Hava “İçeri” bağlantısına (Exhaust Air IN
connector) ihtiyacı vardır.
Böylece, “Hava Tahliye” isimli bir sistem, Dönüş (Return) veya Egzost (Exhaust) sistem bağlantılarını
kullanarak yaratılabilir. Benzer olarak “Taze Hava” isimli bir sistem, Üfleme(Supply) bağlantılarını
kullanılarak yaratılabilir.

Boru Sistem Akışı

Soğutucu Su Döngüsü

Soğutma suyu genellikle tek merkez kaynağında oluşturulur ve Gidiş Soğutma Suyu (Supply Chilled Water
“CHWS”) gibi birden fazla hava tutucuya dağıtılır ve Dönüş Soğutma Suyu (Return Chilled Water “CHWR”)
gibi soğutucu sistemler ile toplanır. Hava akışı hava tutuculardan geçerken, soğutucu su ile soğutulur ve
nem alma işlemi gerçekleştirilebilir.

Ümit Balaban
 6

Chiller Hava Tutucu(Air Pompalar(Pumps)

Handler)
Parametre C1 C2 U1 U2 P1/P2 P3/P4
Akış Hesaplanmış Hesaplanmış Önayarlı Önayarlı Sistem Sistem
Konfigürasy (Calculated) (Preset)
onu
Akış Soğutma Suyu Soğutma Suyu CHWFlow CHWFlow Akış (Flow) Akış (Flow)
Parametresi Akış (Chilled Akış
Water Flow)
Akış Faktör n/a n/a n/a n/a AkışFaktörü Akış Faktörü
Parametresi (FlowFactor)
Akış Yönü Dışarı(Out) Đçeri (In) Đçeri Dışarı Đçeri Dışarı
Kayıp Belirli Kayıp Belirli Kayıp Belirli Kayıp Belirli Belirlenmemiş Belirlenmemiş
Metodu (Specific Loss) Kayıp (Not Defined)
Sistem Tipi Hydronic Gidiş Hydronic Hydronic Hydronic Global Global
(Supply) Dönüş Gidiş Dönüş
(Return) (Supply) (Return)
Basınç Soğutma Suyu 0.0 0.5*Basınç 0.5*Basınç n/a n/a
Düşüş Basınç Düşüşü düşüşü düşüşü
Parametresi
Link n/a n/a Evet
Bağlantı?1
(Connectors
Linked?1)
1. Link Bağlantılar genel fitingler, damper, vana ve pompa gibi sıralı ekipmanlardaki Sistem Tipinin Global
olarak ayaralanmasında etkili olurlar. Temelde, bağlantılar linklenmiş iseler Revit MEP sistem tipini, akış
yönünü ve akış değerini ayırt eder.

Ödev: Önceden yaratılmış AHU cihazına soğutucu su bağlantısı (chilled water connector) ekleyiniz.
Yukarıda gösterilen ayarlara bakarak Chiller ve Pompa familysi üretiniz. Bu seferlik sadece basit bir “kutu”
geometrisi kullanarak bağlantıları yerleştiriniz. Daha sonra isteğe bağlı olarak daha güzel ve detay
görünüme sahip bir family üretebilirsiniz.

Ümit Balaban
 7

Kondanser Su Döngüsü

Kondanser suyu (CW) binadaki ısının bir kısmını absorbe etmesi için chillerden dolaştırılır ve dönüş Dönüş
Soğutma Suyu (Return Chilled Water “CHWR”) ile yapılır. Kondanser suyu daha sonra buharlaşma
soğutmasından faydalanmak için soğutma kulesinde dolaştırılır. Su kuleyi geçerken, ısının bir kısmı
atmosfere atılır.

Chiller Soğutma Kulesi Pompalar(Pumps)

Parametre C1 C2 T1 T2 P1/P2 P3/P4
Akış Önayarlı Önayarlı Hesaplanmış Hesaplanmış Sistem Sistem
Konfigürasy (Preset) (Calculated)
onu
Akış Soğutma Suyu Soğutma Suyu Soğutma Soğutma Akış (Flow) Akış (Flow)
Parametresi* Akış (Chilled Akış Suyu Akış Suyu Akış
Water Flow)
Akış Faktör n/a n/a n/a n/a AkışFaktörü Akış Faktörü
Parametresi* (FlowFactor)
Akış Yönü Dışarı(Out) Đçeri (In) Đçeri Dışarı Đçeri Dışarı
Kayıp Belirli Kayıp Belirli Kayıp Belirli Kayıp Belirli Kayıp Belirlenmem Belirlenmemiş
Metodu (Specific Loss) iş (Not
Defined)
Sistem Tipi Hydronic Dönüş Hydronic Hydronic Hydronic Global Global
(Return) Gidiş Dönüş Gidiş
(Supply) (Return) (Supply)
Basınç Soğutma Suyu 0.0 0.0 Soğutma n/a n/a
Düşüş Basınç Düşüşü Suyu Basınç
Parametresi* Düşüşü
Link n/a n/a Evet
Bağlantı?1
(Connectors
Linked?1)

Ümit Balaban
 8

Pompalarda Paralel Borulama (Sistem Akış Konfigürasyonu)(System Flow

Configuration)

Sistem Akış Konfigürasyonu birden fazla pompaya toplam akışı aşağıda görüldüğü gibi pay edebilir.
Örneğin; toplam akış 100GPM olsun. Pompaların Akış Faktörleri (Flow Factor) 0.6 ve 0.4 olursa, aşağıda
görüldü gibi her bir pompadan geçen akışı sırasıyla 60 GPM ve 40 GPM olacak şekilde paylaştırır.

Ödev: Önceden yaratılmış bir chillere kondanser su bağlantısı ekleyiniz. Önceden yaratılmış bir Pompa
Familysi ile soğutma kulesi yaratınız.

Ödev: Boiler family kullanarak sıcak su döngüsü yaratınız. Sıcak su için bağlantı ekleyiniz. Bu bağlantılar
Hydronic olmaya devam edecektir. Domestik sıcak su (Domestic Hot Water) bağlantıları domestic sıcak
sular içindir (akışlarında Ekipman Birmi “Fixture Unit” baz alırlar), bu şekilde bir bina ısıtma sistemi
tasarlayamazsınız.

Ödev: Boru sistemi yarattığınızdan emin olun. Bu boru sistemlerine istediğiniz isimleri verebilrisiniz. (Örn:
CHWR, HWR, CHWS, HWS, CWR, CWS gibi..) Görünüm filtrelemeleri yaratarak sistemlerinizin birbirine sizin
istediğiniz gibi bağlanıp bağlanmadığını kontrol ediniz.

Ümit Balaban
 9

Yangın Koruma Sistemleri

Not:Sprinklerde akış özelliği bulunmaktadır. Fakat bu akışlar borularda hesaba katılmaz ve diğer boru
sistemlerindeki gibi boru çaplandırması için kullanılamaz.

Boru Sistemi Yaratma

Sistemler aşağıdaki Mekanik Ekipman ile yaratılabilir:
1. Hydronic Gidiş sistemleri Hydronic Gidiş “İçeri” bağlantıları (Hydronic Supply IN connector) içeren
familyler ile yapılabilir.
2. Hydronic Dönüş sistemleri Hydronic Dönüş “Dışarı” bağlantıları (Hydronic Return OUT connector)
içeren familyler ile yapılabilir.

Aşağıdaki sistem tipleri “İçeri”(IN) veya “Dışarı”(OUT) bağlantıları içeren familyler ile yaratılabilir.

1. Domestik Soğuk Su (Domestic Cold Water)

2. Domestik Sıcak Su ( Domestic Hot Water)
3. Kuru Yangın Koruma (Fire Protection Dry)
4. Diğer Yangın Koruma ( Fire Protection Other)
5. Önceden Ayarlanmış Yangın Koruma (Fire Protection Pre-Action)
6. Islak Yangın Koruma (Fire Protection Wet)
7. Diğer ( Other)
8. Gider (Sanitary)

Ümit Balaban