Professional Documents
Culture Documents
Freaco x
Abrevaluras x
LeccIn 1
EL MAFA CENEFAL LA CFAMTlCA 1
l. Fohlca y ohooga. ll. Morooga. lll. 8hlaxs.
lV. 8emhlca
LeccIn Z
DEALFA A OMECA LO8 8ONlDO8 Y LETFA8 DEL CFlECO 11
l. Aabelo grego. ll. Escrlura y eclura. lll. Cascach
de cohsohahles y vocaes.
LeccIn 3
8lCNO8 Y DlVl8lONE8 FUNTUAClON Y 8lLABAClON 19
l. 8ghos prosdcos. ll. 8ghos de puhluach. lll. 8ghos
dacrlcos. lV. 8abach.
LeccIn 4
CMAFAl ACClONl lNTFODUCClON AL VEFBOCFlECO 25
l. Fexohes de verbo. ll. Cascach de os verbos.
lll. Morooga de verbo.
LeccIn 5
ACClON EN MAFCHA VEFBO: FFE8ENTE ACTlVO lNDlCATlVO 35
l. Coh|ugach lemlca. ll. Morooga: presehle aclvo.
LeccIn 6
CAMBlO8 EN 8ECUNDA 8U8TANTlVO8 Y AFTlCULO8 DE LA
8ECUNDA DECLlNAClON 41
l. lhlroducch a suslahlvo grego. ll. E arlcuo.
lll. Morooga: seguhda dechach. lV. Ordeh de a orach.
LeccIn 7
CAMBlO8 EN FFlMEFA 8U8TANTlVO8 Y AFTlCULODE LA
FFlMEFA DECLlNAClON 51
l. Morooga: prmera dechach. ll. 8hlaxs: e arlcuo.
LeccIn 8
Y COMOE8 EL! ADJETlVO8 DE LA FFlMEFA Y 8ECUNDA DECLlNAClON 59
l. Ad|elvos de a prmera y seguhda dechach. ll. Morooga:
dechach. lll. 8hlaxs: e ad|elvo. lV. Coh|uhch oi.
LeccIn 9
UlEN HABLA! FFONOMBFE8 FEF8ONALE8 67
l. Frohombres persohaes. ll. Frmera y seguhda persoha.
lll. Tercera persoha.
LeccIn 10
FELAClONE8, FELAClONE8 FFEFO8lClONE8 75
l. 8hlaxs: preposcohes y casos. ll. Cambos ohogcos.
lll. Verbos compueslos.
LeccIn 11
8EFONO8EF! VEFBOtii FFE8ENTE lNDlCATlVO 83
Morooga: presehle hdcalvo tii. ll. 8hlaxs: oracohes
homhaes. lll. Coh|uhcohes poslposlvas.
LeccIn 1Z
EL FAClENTE Y EL ACENTE VEFBO: VOCE8 MEDlA Y FA8lVA 89
l. Voces meda y pasva. ll. Morooga: presehle eh as voces
meda y pasva. lll. Verbos depohehles.
LeccIn 13
EL FA8ADOEN ACClON VEFBO: lMFEFFECTO 97
l. Tempo mpereclo. ll. Morooga: mpereclo. lmpereclo
de tii. lll. Faulas para a lraducch.
LeccIn 14
LOUE HA DEVENlF VEFBO: FUTUFOACTlVOY MEDlO 105
l. Tempo uluro. ll. Morooga: uluro eh as voces aclva y
meda. lll. Fuluro de tii.
LeccIn 15
EL JUECODE LA8 VOCALE8 VEFBO8 CONTFACTO8 113
l. Fegas de cohlracch. ll. Morooga: presehle e mpereclo.
lll. Morooga: uluro aclvo y medo.
LeccIn 16
E8TE, E8E, AUEL FFONOMBFE8 DEMO8TFATlVO8 121
l. Frohombres demoslralvos. ll. Morooga: dechach.
lll. 8hlaxs.
LeccIn 17
MlO, TUYO, 8UYO FFONOMBFE8 FO8E8lVO8, FEFLEXlVO8
Y FEClFFOCO 127
l. Frohombres posesvos. ll. Frohombres reexvos.
lll. Frohombre recproco.
LeccIn 18
UN FA8ADOlNDEFlNlDOl VEFBO: AOFl8TODEBlL
VOCE8 ACTlVA Y MEDlA 137
l. Tempo aorslo. ll. Morooga: voces aclva y meda.
LeccIn 19
UN FA8ADOlNDEFlNlDOll VEFBO: AOFl8TOFUEFTE
VOCE8 ACTlVA Y MEDlA 145
l. Morooga: voces aclva y meda. ll. Morooga: aorslo
polemlco.
LeccIn Z0
UN FAClENTE lNDEFlNlDOY FUTUFO VEFBO: AOFl8TO
Y FUTUFOVOZ FA8lVA 151
l. Morooga: aorslo eh voz pasva. Morooga: uluro eh
voz pasva.
LeccIn Z1
UN FA8ADOFEFFECTO VEFBO: FEFFECTOY FLU8CUAMFEFFECTO 159
l. Tempo pereclo. ll. Morooga: pereclo eh voz aclva.
lll. Morooga: pereclo eh voces meda y pasva.
lV. Morooga: puscuampereclo.
LeccIn ZZ
CAMBlO8 EN TEFCEFA 8U8TANTlVO8 Y ADJETlVO8 DE LA
TEFCEFA DECLlNAClON 169
l. Tercera dechach. ll. Morooga: dechach. lll. Ad|elvos.
LeccIn Z3
UlEN, UE, CUAL FFONOMBFE8: lNTEFFOCATlVO, lNDEFlNlDO
Y FELATlVO8 179
l. Frohombre hlerrogalvo. ll. Frohombre hdehdo.
lll. Frohombres realvos. lV. 8hlaxs: prohombres realvos.
LeccIn Z4
E8 UNA OFDENl VEFBO: MODOlMFEFATlVO 187
l. Modo mperalvo. ll. Morooga: coh|ugach. lll. 8hlaxs:
Mahdamehlos y prohbcohes. lV. 8hlaxs: parlcuas hegalvas.
LeccIn Z5
AF, EF, lF VEFBO: lNFlNlTlVO 197
l. lhhlvo. ll. Morooga. lll. 8hlaxs: usos de hhlvo.
LeccIn Z6
E8 FFOBABLE VEFBO: MODO8UBJUNTlVO 205
l. Modo sub|uhlvo. ll. Morooga: coh|ugach lll. 8hlaxs
de sub|uhlvo.
LeccIn Z7
DECONDlClON EN CONDlClON OFAClONE8 CONDlClONALE8 213
l. Oracohes cohdcohaes. ll. Eslruclura de as oracohes
cohdcohaes. lll. Cascach.
LeccIn Z8
CAMALEON VEFBAL l VEFBO: FAFTlClFlOEN VOZ ACTlVA 219
l. Farlcpo. ll. Morooga de parlcpo. lll. Morooga:
voz aclva. lV. 8hlaxs: e parlcpo como ad|elvo.
LeccIn Z9
CAMALEON VEFBAL ll VEFBO: FAFTlClFlOVOCE8 MEDlA Y FA8lVA 229
l. Morooga: voces meda y pasva de parlcpo.
ll. 8hlaxs: e parlcpo como verbo.
LeccIn 30
VAFlAClONE8 EN CLAVEDE i VEFBO: CONJUCAClON ATEMTlCA 237
l. Coh|ugach alemlca. ll. Morooga. lll. lhdcalvo.
lV. 8ub|uhlvo, mperalvo, hhlvo y parlcpo.
LeccIn 31
CFADO8 Y ClFFA8 ADJETlVO: CFADO8, NUMEFALE8 249
l. Crados de ad|elvo. ll. Morooga: comparalvo y
superalvo. lll. 8hlaxs: comparach. lV. Numeraes.
APNDlCES
l. FAFADlCMA8 DEL 8l8TEMA NOMlNAL 256
ll. MOFFOLOClA DE LA CONJUCAClON VEFBAL 264
lll. FAFADlCMA8 DEL 8l8TEMA VEFBAL 265
lV. TEMA8 TEMFOFALE8 OFAFTE8 FFlNClFALE8 288
V. FFEFO8lClONE8 290
Vl. OFAClONE8 CONDlClONALE8 291
Vll. NUMEFALE8 292
Vlll. VOCABULAFlO 294
lNDlCE 306
x
PRElAlO
Criegc para 8anchc, por qu la lluo para uh lexlo de gramlca grega! u
lehe que ver e doma eh e que ueroh escrlos os documehlos
heoleslamehlaros coh e escudero de hdago Doh u|ole de a Mahcha! For
qu 8ahcho y ho e cabaero!
Eh a hovea hsghe de a ehgua hspaha, 8ahcho ehcarha a a persoha de puebo,
a queh es reasla y pragmlco. Ahcado eh a readad, 8ahcho bra a su seor
de exlravarse para sempre eh su muhdo qumrco; ho obslahle, lermha sehdo
seme|ahle a cabaero a queh srve. No so es que se reha para habar, de
mayor mporlahca auh es que ega a dehlcarse coh a msh de cabaero
cuyo comeldo era deshacer agravos, ehderezar o lorcdo, ehmehdar shrazohes,
1
me|orar abusos y salsacer deudas. 8u pah de goberho para a hsua Baralara
as o revea: e escuderogoberhador se propohe mpara de lodo ghero de
2
hmuhdca y de gehle vagamuhda, hogazaha y ma hlehcohada".
Criegc para 8anchc ue escrla para e pubco de haba espaoa, para quehes se
hcah eh e peregrha|e de aprehder uha ehgua que ya hade haba, a h de eer
uh lexlo que propohe uha readad que a mehudo parece deasla y qumrca. Es
para quehes se embarcah eh esa avehlura ho eh vrlud de su hdagua, sho eh su
cohdch de servos. Es para quehes ahheah ser como su 8eor.
La obra se or| a o argo de dez aos de preparar eccohes, ayudas gramalcaes
y e|erccos para os semharslas que hah sdo hueslros esludahles. Eos, coh os
pes eh a lerra y a molvach pragmlca de poder acercarse a lexlo grego de
Nuevo Teslamehlo, hos guardaroh de deleherhos eh as mhucas de a gramlca
como h eh s msmas; hos hah relado a expcar para qu srve a hormach
gramalca eh a comprehsh de malera bbco.
Esla gramlca ue dseada para a ehseahza de prmer ao de grego. Cohsla
de lrehla y uha eccohes y sele aphdces. Eh eos se hcuyeh os paradgmas
de as lres dechacohes; uh resumeh de a morooga verba; os paradgmas de
a coh|ugach verba; os lemas lemporaes de os verbos que se empeah ms de
ceh veces eh e Nuevo Teslamehlo; as preposcohes y sus sghcados bscos;
a eslruclura y lraducch de as oracohes cohdcohaes; os humeraes y lodo e
vocabuaro presehlado eh as eccohes.
Cada lema de a gramlca grega se reacoha coh a gramlca espaoa, de
mahera que e aprehdza|e de o huevo y hasla exlrao se desarroe a a uz de o
cohocdo. Coh eslo se espera ograr uh dobe h: empezar a exporar e lexlo
grego de Nuevo Teslamehlo y ser uh me|or eclor de msmo eh a propa ehgua.
1
Cervahles, Mgue de. E lhgehoso Hdago Doh u|ole de a Mahcha. Barceoha: Crcuo de Leclores,
1980. Tomo l, p. 68.
2
lbd., Tomo ll, 253.
Las eccohes se ehocah eh a hormach bsca de morooga y shlaxs sobre
cada lema. E cohlehdo de cada uha ue seeccohado coh dos crleros: que
uera hecesaro y uhcoha para a comprehsh bsca de uso que os aulores de
Nuevo Teslamehlo haceh de os eemehlos eh reerehca. Lo hcudo se reuerza
por medo de e|empos, uh resumeh y humerosos e|erccos. Eh a mayora de as
eccohes se hcuye uha pista exegtica que uslra a reevahca de lema lralado
para a comprehsh de os lexlos heoleslamehlaros.
Los e|erccos uslrah y armah e uso de os asuhlos gramalcaes cuberlos ho
so eh a ecch dohde apareceh, sho lambh eh as eccohes ahlerores. 8e
dsearoh para eslmuar a lraducch de lexlos y a capacdad de expcar as
uhcohes bscas de as calegoras y cohslruccohes gramalcaes que se hah
expcado. No se pahleah e|erccos que demahdeh a lraducch de espao a
grego, porque a mela propuesla es a eclura de grego. Coh ea eh mehle,
desde a Lecch 5 lodos os e|erccos correspohdeh a lexlos de Nuevo
Teslamehlo.
La prmera ecch ubca a esludahle eh e campo de a gramlca gehera coh
sus hvees bscos de ahss de uha ehgua: os sohdos, a ormach de as
paabras y a cohslrucch de oracohes. Las eccohes poslerores eslh
orgahzadas coh reerehca a marco gehera eslabecdo eh a prmera; sus
seccohes se dehlcah cohorme a campo gramalca que se ocupa de cada
cohlehdo: morooga o shlaxs.
Las eccohes 2 y 3 lralah de aabelo y os sghos dacrlcos y de puhluach. Eh
as eccohes 4 y 5 se hlroduce e verbo grego, eh as 6 y 7 os suslahlvos de a
seguhda y prmera dechach. Esle ordeh permle que a parlr de a sexla
ecch e esludahle empece a lraducr oracohes sehcas y vea a apcach
prclca de su esludo. Los dems lemas se hah orgahzado lralahdo de
mahleher e baahce ehlre a repelch de palrohes morogcos y a varedad, a
h de hlroducr as derehles calegoras gramalcaes eh orma gradua.
Las dvsohes de as eccohes se dehlcah coh cohos a margeh derecho que
srveh de gua vsua a eclor. La cadeha de chco esabohes hdca morooga, e
rompecabezas dehola shlaxs, e embudo seaa resumeh, a sopa de elras
resala e vocabuaro, a upa represehla a psla exeglca o de lraducch y a
cabeza coh ruedas ehgrahadas marca os e|erccos.
E vocabuaro que se presehla para a memorzach hcuye lodos os vocabos
que se empeah ms de cuarehla veces eh e Nuevo Teslamehlo, a excepch de os
hombres propos, os cuaes soh de c comprehsh. Uha vez se ha expcado a
mahera de dehlcar cada case de lrmhos eh e xco grego, eh os e|erccos
poslerores ho se orece a lraducch de paabras de dcha calegora. For lahlo,
e esludahle requerr de uh xco gregoespao para poder desarroar lodos
os e|erccos pahleados. E propslo de eslo es que desarroe su habdad eh e
uso de xco como herramehla para su eclura de lexlo bbco.
x
8omos os prmeros eh recohocer que hueslro lraba|o puede ser me|orado y
ampado. 8us decehcas soh so hueslras y sus acerlos ho hos correspohdeh
eh orma excusva. 8omos deudores a quehes hos hah acompaado de dversas
ormas eh esla empresa.
Nueslra prmera deuda de grallud es coh hueslros respeclvos chyuges,
Dohado y Mabe. Eos hos hah aehlado y acompaado eh esle argo proceso de
geslach. Eh seguhdo ugar, agradecemos a hueslros esludahles, quehes
ueroh cohe|os de hdas durahle os aos de producch. 8us preguhlas y
observacohes hos ayudaroh a ehrquecer y acarar e cohlehdo, y a corregr
mulpes decehcas.
Fecbe hueslro agradecmehlo e Dr. Mahue Feao, reclor de a Fuhdach
Uhverslara 8emharo Bbco de Coomba (FU8BC), por su apoyo a proyeclo
desde su cohcepch. La coaborach de Farmeho Bulrago y Yuza Maholas,
de Deparlamehlo de Comuhcacohes de a FU8BC, uhdamehla eh as elapas de
preprehsa y pubcach, ho debe pasar desapercbda.
La Msh Lalhoamercaha (LAM), agehca ba|o cuyo palrocho Ezabelh de
8ehdek ha ehseado eh a FU8BC desde 1993, ha sdo uehle permahehle de
apoyo y aehlo. Cracas m.
Mereceh mehch y agradecmehlos especaes quehes hos deroh ayuda
hvauabe eh e proceso de eclura y correccohes: Magdaeha Hehao, correclora
de eslo de espao; Famro Me|a, Chha Fuz, 8ahdro Culrrez y Jae Cmez eh
a revsh de lexlo grego. Les debemos a usledes a emhach de muchos
errores; os que apareceh soh de hueslra propa cosecha.
Tres persohas de grah laehlo crealvo hah supdo hueslras debdades eh esa
rea. Chha Fuz dse os cohos que dehlcah cada secch de as eccohes,
as como e grco que uslra as reacohes espacaes de as preposcohes
(Lecch 10). 8ahlago Behavdes sugr e lluo que ree|a e muhdo hspaho
para e cua a obra ue escrla. Faboa Ferhhdez cre a porlada que represehla
a esehca de hueslro lraba|o: e ehcuehlro ehlre e lexlo ahlguo y e servo
hspaho. Cracas por comparlr sus dohes coh hosolros y os que useh esle bro.
Los lexlos empeados eh e|empos y pslas exeglcas se hah lraducdo
dreclamehle o se ha recurrdo a as versohes espaoas, La FehaVaera (1995) y
Nueva Versh lhlerhacoha. Las abrevaluras de os bros bbcos soh as
seaadas por a msma edch de a FehaVaera. Eh lodos os lexlos gregos se
ha empeado, por su cardad, a uehle de domho pubco 8pohc, creada por
Jmmy Adar, de 8choars Fress.
Es propo lermhar esla presehlach coh olra reerehca a 8ahcho. Cuahdo vsla
a Doh u|ole eh su echo de muerle, se mahesla que a dehlcach ehlre
x
hdago y servo ha avahzado a puhlo que 8ahcho lermha comparlehdo as
usohes y sueos de queh uera su seor; e ruega que ho se muera, que se
evahle para que puedah sar a huevas avehluras, la como o habah paheado.
La mela ha de esle lexlo es que quehes o useh como gua se amarceh ms
coh as paabras de su 8eor y lermheh sehdo ms como , comparlehdo su
3
msh y abrazahdo su sueo para hueslro muhdo.
1o t ooiiti ov oiovov, oopo oopoo ovo to, iq |oi oo ti, ou,
oiovo, ov oiovov, oqv.
Ezabelh de 8ehdek
Hehry de Jesus Ferh
Medeh, ebrero 25, 2007
x
leccon +o
RElAlONES, RElAlONES
PREPOSllONES
; leccon +o Reacones, Reacones
l. SlNTAXlS: PREPOSllONES Y ASOS
ll. ANBlOS lONOlOGlOS
lll. VERBOS ONPUESTOS
Ob|elvos:
Fecohocer shlagmas preposcohaes.
Expcar e uso de as preposcohes.
Traducr oracohes dohde se empeah preposcohes.
(
.
o
)
oo (geh.) po, (acu.)
io (geh.)
Las sguehles preposcohes expresah reacohes espacaes opueslas:
po, (a, haca: acercarse) oo (de, desde: ae|arse)
ti, (a, haca, eh: ehlrar) t| (de ehlre, desde: sar)
ti (sobre) uo (deba|o)
oo (geh.) de, desde
io (geh.) a lravs de, por medo de
io (acu.) por, por causa de
ti, (acu.) a, haca, hasla
t| t (geh.) de, desde, de ehlre
tv (dal.) eh, ehlre; coh
ti (geh.) sobre; durahle
ti (dal.) sobre; por causa de
ti (acu.) sobre; durahle
to (geh.) coh
to (acu.) despus de
po (geh.) ahles de; deahle de
po, (acu.) a, haca; para
utp (geh.) por, eh avor de
utp (acu.) sobre; por ehcma de
uo (acu.) deba|o de
VOCABULAFlO
ti, (acu.)
Las sguehles preposcohes expresah reacohes espacaes opueslas:
po, (a, haca: acercarse) oo (de, desde: ae|arse)
ti, (a, haca, eh: ehlrar) t| (de ehlre, desde: sar)
ti (sobre) uo (deba|o)
oo (geh.) de, desde
io (geh.) a lravs de, por medo de
io (acu.) por, por causa de
ti, (acu.) a, haca, hasla
t| t (geh.) de, desde, de ehlre
tv (dal.) eh, ehlre; coh
ti (geh.) sobre; durahle
ti (dal.) sobre; por causa de
ti (acu.) sobre; durahle
to (geh.) coh
to (acu.) despus de
po (geh.) ahles de; deahle de
po, (acu.) a, haca; para
utp (geh.) por, eh avor de
utp (acu.) sobre; por ehcma de
uo (acu.) deba|o de
VOCABULAFlO
Las sguehles preposcohes expresah reacohes espacaes opueslas:
po, (a, haca: acercarse) oo (de, desde: ae|arse)
ti, (a, haca, eh: ehlrar) t| (de ehlre, desde: sar)
ti (sobre) uo (deba|o)
oo (geh.) de, desde
io (geh.) a lravs de, por medo de
io (acu.) por, por causa de
ti, (acu.) a, haca, hasla
t| t (geh.) de, desde, de ehlre
tv (dal.) eh, ehlre; coh
ti (geh.) sobre; durahle
ti (dal.) sobre; por causa de
ti (acu.) sobre; durahle
to (geh.) coh
to (acu.) despus de
po (geh.) ahles de; deahle de
po, (acu.) a, haca; para
utp (geh.) por, eh avor de
utp (acu.) sobre; por ehcma de
uo (acu.) deba|o de
VOCABULAFlO
Las sguehles preposcohes expresah reacohes espacaes opueslas:
po, (a, haca: acercarse) oo (de, desde: ae|arse)
ti, (a, haca, eh: ehlrar) t| (de ehlre, desde: sar)
ti (sobre) uo (deba|o)
oo (geh.) de, desde
io (geh.) a lravs de, por medo de
io (acu.) por, por causa de
ti, (acu.) a, haca, hasla
t| t (geh.) de, desde, de ehlre
tv (dal.) eh, ehlre; coh
ti (geh.) sobre; durahle
ti (dal.) sobre; por causa de
ti (acu.) sobre; durahle
to (geh.) coh
to (acu.) despus de
po (geh.) ahles de; deahle de
po, (acu.) a, haca; para
utp (geh.) por, eh avor de
utp (acu.) sobre; por ehcma de
uo (acu.) deba|o de
VOCABULAFlO
uo (acu.)
t| (geh.)
utp (acu.)
Fl8TA EXECETlCA
EJEFClClO8
oi tv ouo t|ioq o ovo tv oi, oupovoi, |oi ti q, yq,, o opoo |oi o
oopoo tit povoi tit |upioqt, tit op_oi tit touoioi o ovo i ouou |oi ti,
ouov t|iooi |oi ouo, toiv po ovov |oi o ovo tv ouo ouvtoq|tv
Forque eh ueroh creadas lodas as cosas eh os ceos y eh a lerra, vsbes e hvsbes, ya
seah lrohos o domhos o prhcpados o aulordades; lodo ha sdo creado por medo de y
para . Y es ahles de lodas as cosas, y eh lodas as cosas subssleh. (Co 1:1617)
Coosehses 1:1520 se cohoceh como uh hmho que exala a Crslo. La prmera
armach que hace es que Crslo es a mageh de Dos hvsbe, e heredero o
queh lehe supremaca sobre loda a creach (v. 15). Los verscuos 16 y 17
eslabeceh e uhdamehlo para esa posch exalada de Crslo reerehle a lodas
as cosas. Lo haceh a lravs de lres rases preposcohaes que soh
compemehlos de verbo |io (crear). Cada uha de eas arma ago uhdamehla
sobre Crslo y su reach coh o ovo(lodas as cosas).
tv ouo t|ioq o ovo en ueroh creadas lodas as cosas
o ovo i ouou t|iooi |oi .lodo ue creado pcr medIc de
o ovo ti, ouov t|iooi .lodo ue creado para
E apslo Fabo esl dcehdo que a supremaca de Crslo sobre a creach
descahsa sobre e hecho lrpe de que es:
a) a esera eh a cua ea lehe su exslehca,
b) e agehle a lravs de cua ea ue creada,
c) e propslo y mela ha de ea.
Traduzca as sguehles oracohes.
ldehlque os shlagmas preposcohaes.
Ahace cada prohombre y delermhe su uhch eh a orach.
1. Houio, ooooio, ou| o ovpoov out (h) i ovpoou oiio io Iqoou
Xpioou. (C. 1:1)
2. touoiov t_ti o uio, ou ovpoou oitvoi (para perdohar) oopio, ti q, yq,. (Mc
2:10)
3. qitv (vho) po, ouou, tpioov (camhahdo) ti qv oioooov. (Ml. 14:25)
4. _opi, (graca) uiv |oi tipqvq oo tou opo, (padre) qov |oi |upiou Iqoou
Xpioou. (Fo. 1:7)
5. uti, t| ouou (sle) ou |ooou tot (sos), tyo ou| tii (soy) t| ou |ooou ouou.
(Jh. 8:23)
6. |oi o Iqoou, to ov oqov ouou ovt_opqotv (se relr) po, qv oioooov.
(Mc. 3:7)
7. to ouo (eslo) tupio|ti ouov o Iqoou, tv o itpo. (Jh. 5:14)
8. 1o oooov io ov ovpoov tytvto (ue hecho) |oi ou_ o ovpoov io o
oooov (Mc. 2:27)
8o leccon +o Reacones, Reacones