Cac Yeu To Anh Huong Den He Thong Truyen Dan So

Çc yÕu tè ¶nh h−ëng tíi hÖ thèng truyÒn dÉn sè.
Môc lôc
PhÇn 1: tæng quan vÒ hÖ thèng th«ng tin sè…………………...3

1. LÞch sö ph¸t triÓn vµ çc yªu cÇu trong t−¬ng lai ……….………………..3
2. Çc ®Æc tÝnh cña truyÒn dÉn sè…………………………………..………..6
3. S¬ ®å khèi cña mét hÖ thèng th«ng tin sè………………….…….……….8
PhÇn 2: Çc yÕu tè ¶nh h−ëng Tíi hÖ thèng truyÒn
dÉn sè………………….……...……………………………………11
1. Çc yÕu tè ¶nh h−ëng tíi qu¸ tr×nh truyÒn dÉn sç……………………….11
1.1. Xuyªn nhiÔu gi÷a çc dÊu (ISI: InterSymbol Interfrence)…………..12
1.2 MÐo tÝn hiÖu………………………………………………………….13
1.2.1 MÐo tuyÕn tÝnh……………………….………………………...13
1.2.2 MÐo phi tuyÕn……………………….…………………………17
1.3. Fading……………………………………………………………….23
1.4 ¶nh h−ëng cña sai lÖch pha sãng mang vµ sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå.29
1.4.1. ¶nh h−ëng cña sai lÖch pha sãng mang………………………29
1.4.2. ¶nh h−ëng cña sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå……………………..31
1.5. Can nhiÔu vµ çc t¸c ®éng kh¸c cña ®−êng truyÒn…………...……..34
1.5.1. Can nhiÔu vµ çc nguån nhiÔu………………….……………..34
1.5.2. T¸c ®éng kh¸c cña ®−êng truyÒn……………………………...35
PhÇn 3: m« pháng b»ng phÇn mÒm ASTRAS……………………….36
Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 1

Líp : K40§VT
Lêi nãi ®Çu

Çc hÖ thèng th«ng tin sè hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh mÏ trªn toµn thÕ
giíi vµ ®· thay thÕ hÇu hÕt çc hÖ thèng th«ng tin analog. ë n−íc ta, cã thÓ nãi
r»ng hiÖn nay gÇn nh− tÊt c¶ çc hÖ thèng chuyÓn m¹ch vµ truyÒn dÉn cña ngµnh
b−u ®iÖn ®Òu ®· ®−îc sè ho¸. Mét hÖ thèng th«ng tin sè cã tèt hay kh«ng, ph¶i
dùa vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ kh¨ n¨ng truyÒn dÉn cña nã. Khi truyÒn dÉn mµ ®¶m
b¶o ®−îc tÝnh an toµn, tÝnh chÝnh x¸c cña th«ng tin vµ ph¶i ®¶m b¶o tèc ®é
truyÒn tin, th× míi ®em l¹i hiÖu qu¶ vµ tinh kh¶ dông cao.
V× vËy môc ®Ých cña ®Ò tµi lµ nghiªn cøu çc yÕu tè ¶nh h−ëng tíi hÖ thèng
truyÒn dÉn th«ng tin sè. Kh¶o s¸t nh÷ng yÕu tè nµy, mµ qua ®ã t×m ra çch kh¾c
phôc vµ ®¶m b¶o cho hÖ thèng th«ng tin sè ho¹t ®éng tèt.
§Ó cã tÝnh thuyÕt phôc cao, ®Ò tµi sö dông gãi ch−¬ng tr×nh ASTRAS ®Ó m«
pháng chÊt l−îng cña hÖ thèng th«ng tin sè.
Sau mét thêi gian ®−îc sù h−íng dÉn tËn t×nh cña c«: §oμn Thanh H¶i bé
m«n §iÖn tö ViÔn th«ng, ®ång thêi vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë líp ,
th«ng qua b¹n bÌ vµ tµi liÖu tham kh¶o ®Õn nay ®å ¸n nµy ®· hoµn thµnh.
Do vÊn ®Ò nghiªn cøu cßn réng vµ b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn trong ®Ò
tµi kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt hoÆc thiÕu chÝnh x¸c. RÊt mong nhËn ®−îc
sù ®ãng gãp cña çc thÇy gi¸o, c« gi¸o vµ çc b¹n ®Ó ®Ò tµi thùc sù cã chÊt l−îng
h¬n.
Chóng em rÊt c¶m ¬n tíi c«: §oµn Thanh H¶i bé m«n §iÖn tö viÔn th«ng,
®· gi¶ng d¹y vµ h−íng dÉn chóng em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy.
Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng

Líp : K40§VT
phÇn 1: Tæng quan vÒ
hÖ thèng th«ng tin sè
1. LÞch sö ph¸t triÓn vμ çc yªu cÇu trong t−¬ng lai .

TÝn hiÖu lµ d¹ng hiÓn thÞ th«ng tin ®−îc dïng ®Ó chuyÓn th«ng tin tõ n¬i
nµy( ng−êi göi ) sang n¬i kh¸c ( nguêi nhËn ). BÊt cø tÝn hiÖu nµo ng−êi göi
muèn g−Ø ®i th× ng−êi nhËn ph¶i hiÓu ®−îc néi dung th«ng tin chøa trong nã.
TruyÒn th«ng lµ sù truyÒn ®¹t hoÆc trao dæi th«ng tin. ViÔn th«ng lµ
truyÒn th«ng tin trªn mét kho¶ng çch xa mµ kh«ng cÇn cã sù trî gióp cña con
ng−êi .
Trong suèt lÞch sö ph¸t triÓn cña loµi ng−ßi viÖc ph¸t minh ra ng«n ng÷ lµ
cuéc çch m¹ng truyÒn th«ng lín nhÊt. Sau ®ã Ýt l©u viÖc ph¸t minh ra tÝn hiÖu b»ng
löa cã kh¶ n¨ng truyÒn ®¹t th«ng tin cã hiÖu qu¶ vµ nhanh chãng ®Õn vïng xa.
- Cuéc ph¸t minh lín n÷a lµ con ng−êi biÕt ®−îc lµm thÕ nµo ®Ó nghi l¹i
suy nghÜ vµ t− t−ëng cña m×nh b»ng çch dïng ch÷ viÕt. Víi kh¶ n¨ng nµy con
ng−êi cã thÓ truyÒn th«ng tin mµ kh«ng bÞ giíi h¹n bëi kh«ng gian vµ thêi gian.
§ång thêi viÖc ph¸t minh nµy ®· ®−a ra çc dÞch vô ®−a th− vµ ®iÖn b¸o.
- N¨m 1820, Georgo Ohm ®· ®−a ra c«ng thøc ph−¬ng tr×nh to¸n häc ®Ó
gi¶i thÝch çc tÝn hiªu ®iÖn ch¹y qua mét d©y dÉn rÊt thµnh c«ng.
- N¨m 1830, Michall Faraday ®· t×m ra ®Þnh luËt dÉn ®iÖn tõ tr−êng.
- N¨m 1850, ®¹i sè Boolean cña George Boolers ®· t¹o ra nÒn mãng cho
l«gic häc vµ ph¸t triÓn çc r¬-le ®iÖn sau nµy phôc vô trong çc chuyÓn m¹ch sè.
- N¨m 1870 James Clerk Maxwell ®· ®−a ra häc thuyÕt ®iÖn tõ tr−êng
b»ng çc c«ng thøc to¸n häc.
Tæng ®µi ®iÖn tho¹i ®Çu tiªn ®−îc thiÕt lËp ®©u tiªn n¨m 1876 ngay sau khi
Alexander Graham Bell ph¸t minh ra ®iÖn tho¹i 5 n¨m sau. Bell b¾t ®Çu dÞch
vôgäi ®iÖn tho¹i ®−êng dµi gi÷a New York vµ Chicago vµ Guglieno Mareconi
cña Italia ®· b¾t ®Çu ®Æt mét tr¹m ph¸t sãng v« tuyÕn ®Ó ph¸t çc tÝn hiÖu ®iÖn
tÝn.

Líp : K40§VT
-N¨m 1900, Einstein mét nhµ vËt lý næi tiÕng vÒ häc thuyÕt t−¬ng ®èi, ®·
viÕt rÊt nhiÒu tµi liÖu quan träng vÒ chÊt r¾n, thèng kª häc, ®iÖn tõ tr−êng, vµ c¬
häc l−îng tö.
- N¨m 1910, Erwin Schrodinger ®· thiÕt lËp nÒn t¶ng cho c¬ häc l−îng tö
th«ng qua c«ng bè cña «ng ta vÒ c©n b»ng sãng ®Ó gi¶i thÝch cÊu t¹o nguyªn tö
vµ çc ®Æc ®iÓm cña nguyªn tö vµ R.H Goddard ®· chÕ t¹o thµnh c«ng tªn löa
bay b»ng ph¶n lùc chÊt láng, vµ m¸y tª-lª-tip ®· ®−îc ph¸t minh.
- N¨m 1920, Ha rold S. Black cña phßng thÝ nghiÖm nghiªn cøu Bell ®·
ph¸t minh ra mét m¸y khuÕch ®¹i ph¶n håi ©m tÇn mµ ngµy nay vÉn cßn dïng
trong mäi lÜnh vùc viÔn th«ng vµ c«ng nghÖ ®iÖn to¸n. V.K. Zworykin cña RCA,
Mü ®· ph¸t minh ra ®Ìn h×nh b»ng ®iÖn cho v« tuyÕn truyÒn h×nh, vµ çc çp
®ång trôc, ph−¬ng tiÖn truyÒn dÉn cã hiÖu qu¶ h¬n çc lo¹i d©y ®ång trôc b×nh
th−êng ®· ®−îc s¶n xuÊt.
- N¨m 1930, Claude Schannon cña phßng thÝ nghiÖm Bell, b»ng çch sö
dông çc c«ng thøc toµn häc tiªn tiÕn ®· thµnh c«ng trong viÖc ®Æt ra häc thuyÕt
th«ng tin dïng ®Ó x¸c ®Þnh l−îng th«ng tin tèi ®a mµ mét hÖ thèng viÔn th«ng cã
thÓ xö lý vµo mét thêi ®iÓm ®· ®Þnh. Häc thuyÕt nµy ®· ®−îc ph¸t triÓn thµnh
häc thuyÕt truyÒn th«ng sè.
- N¨m 1939, dÞch vô ph¸t sãng truyÒn h×nh th−êng xuyªn ®−îc b¾t ®Çu lÇn
®Çu tiªn trong lÞch sö.
- N¨m 1940, phßng thÝ nghiÖm Bell ®· ®Æt nÒn mãng cho çc chÊt b¸n dÉn
cã ®é tÝch hîp ngµy cµng cao qua viÖc ph¸t minh ra ®Ìn ba cùc vµ Howard Aiken
cña ®¹i häc Harvrd, cïng céng t¸c víi IBM, ®· thµnh c«ng trong viÖc l¾p ®Æt
mét m¸y ®iÖn ®Çu tiªn cã kÝch th−íc lµ 50 feet vµ 8 feet .
- Vµo nh÷ng n¨m 60, çc lo¹i LSIs, çc m¸y ®iÖn to¸n mini cã bé nhí
kiÓu bong bãng, çp quang, vµ m¸y ph©n chia thêi gian ®−îc ph¸t triÓn vµ
th−¬ng m¹i ho¸ mét çch thµnh c«ng vµo çc n¨m 70, çc lo¹i CATs hai h−íng,
®Üa Video, m¸y ®iÖn to¸n ®å ho¹, truyÒn ¶nh qua vÖ tinh, vµ çc hÖ thèng tæng
®µi ®iÖn tö ho¸ ®−îc ®−a ra. Còng trong nh÷ng n¨m 70 nµy, çc m¹ng truyÒn ®÷
liÖu lín, dïng chung ®Çu tiªn (ARPNET vµ TYMNET) ®· ®−îc ph¸t triÓn , t¹o ra
mèi quan t©m ®Æc biÖt cña chuyÓn m¹ch gãi.

Líp : K40§VT
B¶ng 1.1 Çc sù kiÖn quan träng trong lÞch sö th«ng tin ®iÖn tö
KiÓu
N¨m Sù kiÖn XuÊt xø
th«ng tin
1837 Hoµn thiÖn b»ng ®−êng d©y Morse Sè
1875 Ph¸t minh ®iÖn tho¹i Bell T−¬ng tù
1897 ChuyÓn m¹ch tù ®éng trao ®æi theo tõng nÊc Strongger
1901 §iÖn b¸o kh«ng d©y Marconi Sè
1905 Giíi thiiªô vÒ ®iÖn tho¹i kh«ng d©y Fessenden T−¬ng tù
1907 TruyÒn thanh v« tuyÕn d¹ng chuÈn ®Çu tiªn USA T−¬ng tù
1918 Ph¸t minh ra m¸y thu v« tuyÕn ®æi tÇn Amstrong T−¬ng tù
1921 XuÊt hiÖn di ®éng ç nh©n Detroit police T−¬ng tù
1928 Giíi thiÖu d¹ng truyÒn h×nh ®iÖn tö Farnsworth T−¬ng tù
1928 Lý thuyÕt truyÒn tÝn hiÖu ®iÖn b¸o Nyquist Sè
1928 TruyÒn dÉn th«ng tin Hartley Sè
1931 §iÖn b¸o Sè
1933 Giíi thiÖu ®iÒu chÕ tÇn sè Amstrong T−¬ng tù
1934 Giíi thiÖu Ra ®a (V« tuyÕn ®Þnh vÞ) Kuhnol
1937 §−a ra PCM Reeves Sè
1939 Th−¬ng m¹i ho¸ dÞch vô truyÒn h×nhqu¶ng b¸ BBC T−¬ng tù
1943 Ph¸t minh ra bé läc thÝch øng North Sè
1945 Ph¸t minh ra vÖ tinh ®Þa tÜnh Clarke
1946 Ph¸t triÓn hÖ thèng ARQ Duuren Sè
1948 Lý thuyÕt to¸n häc cho th«ng tin Shannon
1955 ChuyÓn tiÕp vi ba mÆt ®Êt RCA T−¬ng tù
1960 Giíi thiÖu ®Çu tiªn vÒ laze Maiman

Líp : K40§VT
1962 TriÓn khai th«ng tin vÖ tinh Telstar1 T−¬ng tù
1963 TruyÒn th«ng vÖ tinh ®Þa tÜnh Syncom II T−¬ng tù
1966 Ph¸t minh çp quang Kao&Hockman
1966 ChuyÓn m¹ch gãi Sè
1970 M¹ng truyÒn d÷ liÖu cì trung b×nh ARPA/TYMNET Sè
1970 LAN,MAN vµ WAN Sè

1971 ISDN CCITT Sè
1974 Internet Cerf & Kahn Sè
1978 V« tuyÕn tÕ bµo T−¬ng tù
1978 B¾t ®Çu nghiªn cøu vÒ GPS Navstar Global Sè
1980 M« h×nh tham chiÕu 7 líp OSI ISO Sè
1981 Giíi thiÖu truyÒn h×nh ®é ph©n gi¶i cao NHK, NhËt B¶n Sè
1985 Truy nhËp tèc ®é c¬ së ë UK BT Sè
1986 Giíi thiÖu SONET/SDH USA Sè
1991 HÖ thèng tÕ bµo GSM Ch©u ©u Sè
1993 §−a ra kh¸i niÖm PCM Toµn cÇu Sè
1994 Ph¸t minh ra DMA-IS 95
Ngµy nay víi viÖc ph¸t triÓn nh− vò b·o cña ®iÖn tö vµ viÔn th«ng sÏ t¹o
tiÒn ®Ò cho b−íc ph¸t triÓn míi trong kü thuËt viÔn th«ng ®Ó ®¸p øng nh÷ng dÞch
vô vµ yªu cÇu ngµy cµng cao cña con ng−êi
2. Çc ®Æc tÝnh cña truyÒn dÉn sè .
HÖ thèng truyÒn dÉn sè cã nh÷ng −u ®iÓm sau khi so s¸nh cïng víi hÖ thèng
t−¬ng tù t−¬ng øng.
A. VÒ kinh tÕ
Çc thµnh phÇn trong hÖ thèng truyÒn dÉn ®−îc chia lµm 2 phÇn: PhÇn xö lý
trong nhµ vµ phÇn lÆp.
Líp : K40§VT
-PhÇn xö lý trong nhµ :
+ Sau khi ph¸t minh ra çc vi m¹ch th× viÖc øng dông m¹ch logic cho phÇn
xö lý còng nh− hÖ thèng m¸y tÝnh vµ thiÕt lËp trªn hÖ LSI (Large scale
intergration) cña hÖ thèng truyÒn dÉn sè trë nªn kinh tÕ vµ nhÊt lµ ®é tin cËy h¬n
so víi hÖ thèng t−¬ng tù. ViÖc truyÒn ®¹t ®−îc dÔ dµng vµ gi¶m nhÑ ®−îc kÝch
th−íc thiÕt bÞ .
+ Do sö dông tÝn hiÖu sè t−¬ng thÝch víi çc hÖ thèng ®iÒu khiÓn vµ sö lý hiÖn
®¹i, nªn cã kh¶ n¨ng khai th¸c qu¶n trÞ vµ b¶o tr× hÖ thèng mét çch tù ®éng cao.
-§èi víi phÇn lÆp:
Trong khi bé lÆp t−¬ng tù rÊt ®¬n gi¶n chØ gåm mét vµi transistor th× bé
lÆp sè ®−îc chÕ t¹o phøc t¹p h¬n gåm nhiÒu phÇn tö h¬n v× môc ®Ých t¸i t¹o
xung. V× vËy, gi¸ thµnh cña bé lÆp sè cao h¬n rÊt nhiÒu so víi bé lÆp t−¬ng tù.
Tuy nhiªn , sau khi ph¸t minh vµ ®−a vµo øng dông çp sîi quang th× kho¶ng
çch lÆp trong hÖ thèng sè t¨ng lªn kho¶ng 10 lÇn dÉn ®Õn sè l−îng bé lÆp gi¶m
®i ®¸ng kÓ vµ lóc nµy tæng chi phÝ cho toµn hÖ thèng thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi hÖ
thèng t−¬ng tù.
B. ChÊt l−îng truyÒn dÉn.
ChÊt l−îng truyÒn dÉn lµ th−íc ®o ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c cña mét l−îng
th«ng tin nµo ®ã ®−îc truyÒn ®i trong qu¸ tr×nh truyÒn dÉn. VÝ dô: l−îng t¹p ©m
trong tÝn hiÖu tho¹i , tØ lÖ lçi trong truyÒn sè liÖu .
- Çc hÖ thèng truyÒn dÉn sè th−êng sö dông çc tuyÕn truyÒn dÉn sè ®−îc
thiÕt kÕ chuÈn, do ®ã tr−êng hîp x¶y ra lçi bÝt lµ kh«ng ®¸ng kÓ trong qu¸ tr×nh
t¸i t¹o vµ lÆp çc xung truyÒn. Khi ®ã chÊt l−îng truyÒn dÉn chØ phô thuéc vµo
nhiÔu l−îng tö mµ kh«ng phô thuéc vµo kho¶ng çch.
- Trong hÖ thèng t−¬ng tù, nhiÖt ®é biÕn ®æi trùc tiÕp g©y ra sù biÕn ®æi møc
tÝn hiÖu trong khi ®ã ë çc hÖ thèng sè rÊt khã lµm thay ®æi møc tÝn hiÖu v× çc
xung lµ çc møc rêi r¹c vµ chØ ®−îc t¸i t¹o t¹i çc bé lÆp.
- Trong hÖ thèng truyÒn dÉn sè ta kh«ng cÇn quan t©m ®Õn ®Æc tÝnh cña tÝn
hiÖu nguyªn thuû vµ nã cã thÓ thÝch hîp cho mäi ®−êng truyÒn trong m¹ng
th«ng tin liªn kÕt. Kh¸c h¼n víi viÖc truyÒn dÉn t−¬ng tù, viÖc lùa chän mét
ph−¬ng ph¸p phï hîp víi ®Æc tÝnh tÝn hiÖu nguyªn thuû ®Ó ®¶m b¶o ®Æc tÝnh tÝn
hiÖu trong qu¸ tr×nh truyÒn dÉn lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt.
Líp : K40§VT
C. TÝnh mÒm dÎo cho nhiÒu dÞch vô
HÖ thèng truyÒn dÉn sè biÓu diÔn tÊt c¶ çc lo¹i th«ng tin b»ng sù cã mÆt
hoÆc kh«ng cã mÆt xung vµ truyÒn nã ®i. Trong hÖ thèng nµy chØ cã phÇn m·
ho¸ lµ riªng biÖt víi tõng lo¹i tÝn hiÖu, çc phÇn cßn l¹i ( phÇn xö lý trong nhµ vµ
phÇn lÆp ) ®Òu cã thÓ dïng chung vµ truyÒn mäi lo¹i tÝn hiÖu. Nh− vËy çc thµnh
phÇn trong hÖ thèng sè trõ phÇn m· ho¸ ®Òu kh«ng phô thuéc vµo phÇn th«ng tin
truyÒn ®i .
NghÜa lµ, cã thÓ truyÒn nhiÒu lo¹i th«ng tin trªn cïng mét ®−êng truyÒn mµ
dung l−îng truyÒn chØ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cña bé m· ho¸.
ý t−ëng trªn ®−îc ®−a ra vµ ph¸t triÓn thµnh mét m¹ng míi gäi lµ m¹ng sè
®a dÞch vô ISDN. ISDN kÕt hîp hÖ thèng truyÒn dÉn sè vµ thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch
t¹o ra çc m¹ch sè gi÷a thuª bao vµ thuª bao, cè g¾ng cung cÊp ®a d¹ng tÊt c¶
çc dÞch vô cho thuª bao .
Nh−îc ®iÓm cña hÖ thèng th«ng tin sè:
Nh−îc ®iÓm c¨n b¶n cña mét hÖ thèng th«ng tin sè so víi çc hÖ thèng
th«ng tin t−¬ng tù lµ phæ chiÕm cña tÝn hiÖu sè khi truyÒn çc b¶n tin liªn tôc
t−¬ng ®èi lín h¬n so víi phæ cña tÝn hiÖu t−¬ng tù. Tuy nhiªn trong t−¬ng lai khi
çc kü thuËt sè ho¸ tÝn hiÖu liªn tôc tiªn tiÕn h¬n ®−îc ¸p dông th× phæ cña tÝn
hiÖu sè cã thÓ so s¸nh víi phæ cña tÝn hiÖu liªn tôc.
3. S¬ ®å khèi cña mét hÖ thèng th«ng tin sè .
A. S¬ ®å khèi .
Nguån tin T¹o M·ho¸ M·ho¸ M·ho¸ GhÐp §iÒu Tr¶i §atruy M¸y
d¹ng nguån mËt kªnh kªnh chÕ phæ nhËp ph¸t
§ång Kªnh
bé truyÒn
Bé nhËn tin Gi¶im· Gi¶im· Gi¶im· Gi¶i §atruy

T¹o Ph©n Gi¶i M¸y
khu«n nguån mËt kªnh kªnh tr¶iphæ nhËp thu
®iÒuchÕ
H1.S¬ ®å khèi hÖ thèng th«ng tin sè

Líp : K40§VT
B. Chøc n¨ng c¬ b¶n cña tõng khèi:
• Nguån tin: tho¹i, audio, video, d÷ liÖu vµ lo¹i d÷ liÖu theo dÞch vô.
• T¹o d¹ng sè: thùc hiÖn biÐn ®æi tin tøc cÇn truyÒn thÓ hiÖn ë d¹ng tÝn
hiÖu liªn tôc hay sè thµnh chuçi çc bÝt nhÞ ph©n
• M· ho¸ nguån vµ gi¶i m· nguån : thùc hiÖn nÐn vµ gi¶i nÐn tin nh»m
gi¶m tèc ®é bÝt ®Ó gi¶m phæ cña tÝn hiÖu sè .
• M· ho¸ mËt vµ gi¶i m· mËt: thùc hiªn m· vµ gi¶i m· chuçi bÝt theo mét
kho¸ nhÊt ®Þnh nh»m b¶o mËt tin tøc.
• M· ho¸ kªnh vµ gi¶i m· kªnh: nh»m chèng nhiÔu vµ çc t¸c ®éng xÊu
kh¸c cña ®−êng truyÒn dÉn.
• GhÐp_ph©n kªnh: TËp hîp çc tÝn hiÖu tõ b¨ng gèc sè vµ ph©n chia tÝn
hiÖu sè tõ tÝn hiÖu b¨ng gèc sè. Thùc hiÖn viÖc truyÒn tin tõ nhiÒu nguån tin kh¸c
nhau tíi çc ®Ých nhËn tin kh¸c nhau trªn cïng mét ®−êng truyÒn dÉn.
• §iÒu chÕ vµ gi¶i ®iÒu chÕ sè ( th−êng gäi lµ MODEM): ChuyÓn tÝn hiÖu
sè sang tÝn hiÖu t−¬ng tù víi tÇn sè cao ®Ó truyÒn ®i xa.
Cã çc ph−¬ng ph¸p ®iÒu chÕ sè sau:
§iÒu biªn:
-§iÒu biªn xung (PAM); §iÒu biªn xung M møc (PAM M møc); Kho¸-®ãng
më (ODD) t¸ch-kÕt hîp; Kho¸ ®ãng më t¸ch ®−êng bao; §iÒu biªn cÇu ph−¬ng
M tr¹ng th¸i (QAM M tr¹ng th¸i).
§iÒu tÇn:
- Kho¸ dÞch pha tÇn sè-t¸ch kh«ng kÕt hîp (FSK t¸ch kÕt hîp);
Pha liªn tôc_kho¸ dÞch tÇn sè-t¸ch kÕt hîp(CP-FSK-CD);
Pha liªn tôc_kho¸ dÞch tÇn sè-t¸ch kh«ng kÕt hîp(CP-FSK-NCD);
Kho¸ dÞch cùc tiÓu (MSK).
§iÒu pha:
Líp : K40§VT
- Kho¸ dÞch pha nhÞ ph©n (BPSK)-t¸ch kÕt hîp; Kho¸ dÞch pha nhÞ
ph©n-M· ho¸ vi sai(DE_BPSK); Kho¸ dÞch pha vi sai (DPSK);
Kho¸ dÞch pha cÇu ph−¬ng (BPSK); Kho¸ dÞch pha M trang th¸i (M-PSK);
• Tr¶i vµ gi¶i tr¶i phæ: nh»m chèng nhiÔu vµ b¶o mËt tin tøc.
• §a truy nhËp: cho phÐp nhiÒu ®èi t−îng cã thÓ truy nhËp m¹ng th«ng tin
®Ó sö dông hÖ thèng truyÒn dÉn theo nhu cÇu.
• §Çu cuèi ph¸t: gåm cã 4 chøc n¨ng chÝnh:
- Läc ®Ó h¹n phæ: Läc bá n¨ng l−îng thÊp ®Ó chèng nhiÔu cho hÖ
thèng bªn c¹nh vµ läc thÝch nghi nh»m söa mÐo tÝn hiÖu g©y bëi
®−êng truyÒn.
- Trén ®Ó ®−a tin hiÖu nªn tÇn sè c«ng t¸c.
- KhuÕch ®¹i c«ng suÊt ®Î bï ®¾p tæn hao cña m«i tr−êng.
- Bøc x¹ ra m«i tr−êng.
• §ång bé: Bao gåm dång bé nhÞp vµ ®ång bé pha sãng mang ®èi víi çc
hÖ thèng th«ng tin liªn kÕt ( coherent).
§èi víi mét hÖ thèng tin sè th× MODEM ®ãng vai trß nh− mét bé n·o cña
con ng−êi. Çc khèi chøc n¨ng cßn l¹i kh«ng ph¶i lµ b¾t buéc ®èi víi tÊt c¶ mäi
hÖ thèng th«ng tin sè ( Chóng ®−îc biÓu diÔn b»ng nÐt ®øt trªn h×nh 1).

Líp : K40§VT
PhÇn 2: Çc yÕu tè ¶nh h−ëng
Tíi hÖ thèng truyÒn dÉn sè.
I. ÇC YÕU Tè ¶NH H¦ëNG TíI QU¸ TR×NH TRUYÒN DÉN Sè.
§èi víi hÖ thèng truyÒn dÉn sè, cho tíi ngµy nay ng−êi ta ch−a t×m ra
®−îc mét ph−¬ng thøc h÷u hiÖu nµo ®Ó truyÒn trùc tiÕp çc tÝn hiÖu b¨ng gèc
trªn mét cù ly lín vµ do çc hÖ thèng tÝn hiÖu tr−íc d©y vèn lµ hÖ thèng analog
nªn viÖc sö dông çc ®−êng truyÒn analog ®Ó truyÒn çc tÝn hiÖu sè lµ mét vÊn
®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c vµ sù kÕ thõa cã tÝnh hîp lý.
Do vËy, kªnh sè sÏ bao hµm trong nã mét kªnh cã ®Æc tÝnh liªn tôc víi tÝn
hiÖu nèi vµo lµ mét kªnh cã d¹ng sãng liªn tôc chø kh«ng ph¶i lµ tÝn hiÖu lµ çc
con sè thuÇn tuý, mÆc dÇu çc tÝn hiÖu nh− vËy vÉn lµ çc tÝn hiÖu sè do ®é dµi
thêi gian cña tõng tÝn hiÖu lµ h÷a h¹n vµ sè çc d¹ng sãng cã thÓ ®−îc ph¸t ®i
còng lµ h÷a h¹n. Kªnh truyÒn çc tÝn hiÖu liªn tôc nh− vËy gäi lµ kªnh liªn tôc.
Tuy nhiªn cã hai h¹n chÕ trong viÔn th«ng khi truyÒn th«ng tin theo
ph−¬ng ph¸p ®iÖn : ®ã lµ h¹n chÕ vÒ mÆt d¶i th«ng vµ h¹n chÕ vÒ t¹p ©m. Ph¶i cã
mét d¶i th«ng ®ñ réng ®Ó truyÒn ®−îc th«ng tin trong thêi gian ng¾n, ®Æc biÖt lµ
çc hÖ thèng th«ng tin trong thêi gian thùc. Tuy nhiªn, nÕu d¶i th«ng qu¸ lín sÏ
g©y l·ng phÝ b¨ng tÇn mµ b¨ng tÇn lµ mét nguån tµi nguyªn quý vµ cã h¹n. MÆt
kh¸c çc yÕu tè c¬ b¶n t¸c ®éng tíi qu¸ tr×nh truyÒn dÉn tÝn hiÖu sè trªn çc lo¹i
kªnh truyÒn dÉn ( bao gåm c¶ m¸y thu ph¸t ®Çu cuèi vµ m«i tr−êng truyÒn ) lµ
lu«n x¶y ra nh−: xuyªn nhiÔu gi÷a çc dÊu (ISI), mÐo tÝn hiÖu, sai pha ®ång hå,
sai pha sãng mang, can nhiÔu, hiÖu øng doppler do çc m¸y ®Çu cuèi thu, ph¸t di
®éng so víi nhau vµ sù biÕn ®æi theo thêi gian cña kªnh truyÒn, nhiÔu kªnh l©n
cËn……
§èi víi hÖ thèng th«ng tin sè, chØ tiªu chÊt l−îng c¬ b¶n cña hÖ thèng lµ
x¸c suÊt bÝt lçi (BER) vµ jitter (rung pha hay tr«i pha). Tuú thuéc vµo tõng lo¹i
h×nh dÞch vô mµ çc hÖ thèng vi ba cã nh÷ng ®ßi hái kh¸c nhau vÒ BER vµ jitter.
§èi víi çc hÖ thèng truyÒn tÝn hiÖu tho¹i, yªu cÇu BER<10-6 vµ do tho¹i Ýt nh¹y
víi jitter nªn cã thÓ cho phÐp jitter kh¸ cao. §èi víi tÝn hiÖu truyÒn h×nh, nÕu sö

Líp : K40§VT
dông ®iÒu xung m· th−êng PCM th× BER ®ßi hái còng nh− ®èi víi tÝn hiÖu tho¹i
song cÇn l−u ý lµ tèc ®é cña truyÒn h×nh lµ kh¸ cao. Khi sö dông ADPCM
(Adaptive Differential Pulse Coded dulation: §iÒu chÕ xung m· vi sai tù thÝch
nghi) ®Ó truyÒn tÝn hiÖu truyÒn h×nh th× yªu cÇu BER<10-9, thËm chÝ cßn yªu cÇu
tíi BER <10-12. Nãi chung çc tÝn hiÖu truyÒn h×nh rÊt nh¹y c¶m víi jitter. Khi
BER>10-3 th× hÖ thèng ®−îc xem nh− lµ gi¸n ®o¹n liªn l¹c v× khi ®ã ngay c¶ dÞch
vô telex lµ lo¹i dÞch vô cho phÐp chÊt l−îng truyÒn dÉn tåi nhÊt còng kh«ng thÓ
truyÒn ®−îc. Jitter ®−îc xem lµ lín nÕu lín h¬n 0.05T (gi¸ trÞ ®Ønh ®Ønh - peak to
peak).
Trªn thùc tÕ ng−êi ta cßn sö dông mét sè th«ng sè nh− lµ çc chØ tiªu vÒ
x¸c suÊt gi¸n ®o¹n th«ng tin, çc chØ tiªu tû sè lçi thÊp, chØ sè lçi cao, çc chØ
tiªu çc gi©y kh«ng lçi trong mét thêi gian dµi, çc chØ tiªu ®ét biÕn, tÝnh kh¶
dông cña hÖ thèng... ®Ó ®¸nh chÊt l−îng cña hÖ thèng.
1.1.Xuyªn nhiÔu gi÷a çc dÊu (ISI: InterSymbol Interfrence).
Nh− ta ®· biÕt, mçi mét symbol ®−îc h×nh thµnh tõ K bÝt vµ cã thêi gian
tån t¹i b»ng K lÇn thêi gian tån t¹i cña mét bÝt. Do vËy çc d¹ng sãng ®iÒu chÕ
dïng ®Ó truyÒn chóng còng cã ®é dµi h÷u h¹n b»ng ®é dµi cña K bÝt : Ts =k.Tb.
Víi Ts vµ Tb lÇn l−ît lµ ®é dµi cña mét symbol vµ ®é dµi cña mét bit. Do çc
d¹ng sãng cã ®é dµi lµ h÷u h¹n nªn phæ cña chóng (nhËn ®−îc th«ng qua phÐp
biÕn ®æi Fourrier) sÏ tr¶i ra v« h¹n trªn miÒn tÇn sè. Do b¨ng tÇn truyÒn dÉn lµ
h÷u h¹n, ®Ó h¹n chÕ phæ tÇn vµ lµm t¨ng sè hÖ thèng cã thÓ cïng c«ng t¸c trªn
mét b¨ng sãng cho tr−íc ng−êi ta sö dông m¹ch läc. Do vËy hµm truyÒn tæng
céng cña mét hÖ thèng truyÒn dÉn sè sÏ cã ®Æc tÝnh nh− cña mét m¹ch läc. ë
®Çu ra, phæ tÝn hiÖu thu ®−îc bÞ h¹n chÕ bëi ®Æc tÝnh läc cña hÖ thèng nªn tÝn
hiÖu thu ®−îc cña mét symbol (ch−a kÓ ®Õn t¹p ©m) sÏ tr¶i ra v« h¹n vÒ thêi gian.
§iÒu ®ã dÉn ®Õn t¹i ®Çu thu çc symbol ®−îc truyÒn kÕ tiÕp nhau sÏ chång lÊn
nªn nhau vÒ thêi gian vµ g©y nhiÔu lÉn nhau. HiÖn t−îng nµy ®−îc gäi lµ : xuyªn
nhiÔu gi÷a çc dÊu (ISI) . Sù tån t¹i cña ISI dÉn ®Õn tÝn hiÖu thu bÞ mÐo rÊt lín
vµ tin tøc sÏ bÞ nhËn sai: t¹i thêi ®iÓm t=kTs gi¸ trÞ cña tÝn hiÖu thu ®−îc ë lèi ra
m¹ch lÊy mÉu cña m¸y thu cã thÓ v−ît ng−ìng quyÕt ®Þnh vµ tÝn hiÖu sÏ bÞ quyÕt
®Þnh nhÇm.
Líp : K40§VT
1.2 MÐo tÝn hiÖu.
MÐo tÝn hiÖu ph¸t sinh do sai lÖch gi÷a ®Æc tÝnh biªn ®é-tÇn sè vµ/ hoÆc ®Æc
tÝnh pha-tÇn (hay ®Æc tÝnh gi÷ chËm) cña hµm truyÒn tæng céng cña hÖ thèng so
víi ®Æc tÝnh ®−îc thiÕt kÕ nh»m triÖt tiªu ISI trong qu¸ tr×nh truyÒn dÉn tÝn hiÖu sè.
1.2.1 MÐo tuyÕn tÝnh.
a. Çc nguån g©y mÐo tuyÕn tÝnh.
MÐo tuyÕn tÝnh cã ®Æc tÝnh kh«ng phô thuéc biªn ®é tÝn hiÖu ®−îc truyÒn
vµ ®−îc ®¸nh gi¸ th«ng qua ®é sai lÖch gi÷a ®Æc tÝnh biªn ®é-tÇn sè vµ/hoÆc ®Æc
tÝnh pha tÇn cña hµm truyÒn tæng céng cña hÖ thèng so víi ®Æc tÝnh ®−îc thiÕt kÕ
nh»m triÖt tiªu ISI trong qu¸ tr×nh truyÒn dÉn tÝn hiÖu sè. MÐo tuyÕn tÝnh cã çc
nguyªn nh©n chÝnh sau:
• ChÕ t¹o kh«ng hoµn h¶o çc m¹ch läc.
• §Æc tÝnh tÇn sè (bao gåm ®Æc tÝnh biªn ®é vµ ®Æc tÝnh gi÷ chËm) cña
m«i tr−êng truyÒn kh«ng b»ng ph¼ng trªn suèt ®é réng b¨ng tÝn hiÖu do çc hiÖn
t−îng nh−:
+ Pha ®inh ®a ®−êng chän läc theo tÇn sè trong hÖ thèng v«
tuyÕn b¨ng réng.
+ Tiªu hao phô thuéc tÇn sè khÝ quyÓn do sù hÊp thô
cña kh«ng khÝ vµ h¬i n−íc ®èi víi çc hÖ thèng v« tuyÕn.
+ Tiªu hao phô thuéc tÇn sè cña ®−êng d©y……….
Ta cã ®Æc tÝnh läc tæng céng cña hÖ thèng ®−îc thiÕt kÕ nh»m tho¶ m·n
tiªu chuÈn Nyquist thø nhÊt ®Ó triÖt tiªu ISI. Trong tÝnh to¸n thiÕt kÕ, ®Æc tÝnh läc
nµy ®−îc thiÕt kÕ theo ®Æc tÝnh läc c¨n bËc hai cosine n©ng vµ ®−îc ph©n chia
cho çc m¹ch läc ph¸t vµ m¹ch thu víi hµm truyÒn cña hai m¹ch läc nµy cã d¹ng
c¨n bËc hai cosine n©ng (square root cosine filter). Nh−ng trong qu¸ tr×nh chÕ
t¹o, ta kh«ng thÓ t¹o ®−îc mét çch lý t−ëng cho nªn cã sai lÖch vÒ ®Æc tÝnh biªn
®é vµ ®Æc tÝnh trÔ nhãm gi÷a ®Æc tÝnh thùc tÕ cña çc bé läc vµ ®Æc tÝnh thiÕt kÕ.
MÆt kh¸c, sù truyÒn dÉn nhiÒu tia trong hÖ thèng th«ng tin sè dung l−îng cao
còng g©y nªn hiÖn t−îng pha ®inh chän läc ®a ®−êng theo tÇn sè. Do ®ã hµm
truyÒn tæng céng cña hÖ thèng d−íi t¸c ®éng cña pha-®inh lùa chän theo tÇn sè
còng bÞ sai lÖch so víi hµm truyÒn lý t−ëng, tøc lµ bÞ mÐo tuyÕn tÝnh. MÐo tuyÕn
tÝnh g©y bëi pha ®inh ®a ®−êng chän läc theo tÇn sè lµ rÊt trÇm träng, thËm chÝ
nã cã thÓ g©y gi¸n ®o¹n liªn l¹c.
Líp : K40§VT
b. §Æc ®iÓm nhËn d¹ng mÐo tuyÕn tÝnh.
§Ó nh¹n d¹ng ISI g©y ra do mÐo tuyÕn tÝnh hay kh«ng ng−êi ta dùa vµo biÓu
®å chßm sao tÝn hiÖu thu. Ta lÊy vÝ dô ®èi víi hÖ thèng 64QAM truyÒn tai
140Mb/s.
H2. Constellation cña mét hÖ thèng 64QAM

truyÒn t¶i 140Mb/s khi cã mÐo tuyÕn tÝnh.
Do ¶nh h−ëng cña mÐo tuyÕn tÝnh, constellation cña çc tÝn hiÖu thu kh«ng
cßn lµ M ®iÓm n÷a lµ mét tËp hîp çc côm ®iÓm n»m t−¬ng ®èi ®èi xøng xung
quanh ®iÓm lý t−ëng. Víi viÖc tån t¹i çc côm ®iÓm tÝn hiÖu trªn constellation
cña çc tÝn hiÖu thu lµ mét dÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt lµ cã mÐo tuyÕn tÝnh t¸c ®éng.
DiÖn tÝch çc côm ®iÓm cµng lín nÕu mÐo cµng lín, nh−ng diÖn tÝch çc côm
®iÓm nµy kh«ng phô thuéc vµo biªn ®é cña tÝn hiÖu.
c. ¶nh h−ëng cña mÐo tuyÕn tÝnh.
Ta cã hµm truyÒn tæng céng cña hÖ thèng khi cã mÐo tuyÕn tÝnh sÏ cã d¹ng:
H(f)=C(f).M(f). (2.1)
Trong ®ã C(f) lµ tÝch cña çc hµm truyÒn cña bé läc ph¸t vµ bé läc thu vµ
M(f) lµ hµm truyÒn cña m«i tr−êng.

Líp : K40§VT
Nh− ta ®· biÕt,do thiÕt kÕ bé läc kh«ng hoµn h¶o nªn C(f) kh«ng cßn tho¶
m·n tiªu chuÈn Nyquist thø nhÊt n÷a, n÷a
Ta lÊy vÝ dô mÐo tuyÕn tÝnh ®èi víi hÖ thèng M-QAM :
NÕu kh«ng xÐt ®Õn t¹p ©m, th× tÝn hiÖu thu ®−îc t¹i ®Çu vµo m¹ch quyÕt ®Þnh
cã thÓ biÓu diÔn nh− sau:
+∞
ω (t ) = ∑ (a
k = −∞
k + jbk ) δ ( t − kT ) ∗ h ( t )
+∞ (2.2)
= ( a0 + jb0 ) h ( t ) + ∑ (a
k = −∞ ( k ≠ 0 )
k + jbk ) h ( t − kT )
Ta cã thÓ biÓu diÔn h(t) d−íi d¹ng:

h(t)=hc(t)+jhs(t) (2.3)
T¹i thêi ®iÓm lÊy mÉu víi symbol thø 0 (t=0), ta cã:
+∞
ω ( t ) = ( a0 + jb0 ) ⎡⎣ hc ( 0 ) + jhs ( 0 ) ⎤⎦ + ∑ (a
k =−∞ ( k ≠0 )
k + jbk ) ⎡⎣ hc ( kT ) + jhs ( kT )⎤⎦ (2.4)
Nh− vËy, ngoµi thµnh phÇn tÝn hiÖu h÷u Ých lµ a0 hc ( 0 ) + jb0 hc (0 ) , th× tÝn hiÖu
sau lÊy mÉu cßn cã çc thµnh phÇn nhiÔu kh¸c tõ çc symbol (ak, bk) trong chuçi.
Çc thµnh phÇn t¸c ®éng nµy chÝnh lµ ISI vµ ®iÒu nµy lµm cho viÖc quyÕt ®Þnh
nhÇm tÝn hiÖu ngay c¶ khi kh«ng cã t¹p ©m. Vµ do vËy, lµm t¨ng x¸c suÊt lçi thu
çc symbol, lµm t¨ng tØ lÖ BER (H3). ChØ riªng t¸c ®éng cña pha ®inh ®a ®−êng
chän läc theo tÇn sè còng ®· cã thÓ lµm cho hÖ thèng bÞ gi¸n ®o¹n liªn l¹c ngay
c¶ khi kh«ng tÝnh ®Õn t¹p ©m nhiÖt.
H3. BER cña hÖ thèng 64-QAM khi cã mÐo tuyÕn tÝnh

Líp : K40§VT
H×nh 3 lµ ®−êng cong BER theo Eb/No cña mét sè hÖ thèng 64-QAM d−íi
t¸c ®éng cña pha ®inh ®a ®−êng chän läc theo tÇn sè cã ®é s©u khe pha ®inh B
kh¸c nhau, tÇn sè khe pha ®inh trïng víi tÇn sè khe sãng mang. Eb lµ n¨ng l−îng
cña mét bit, No lµ mËt ®é phæ mét phÝa cña t¹p ©m Gao-x¬ tr¾ng chuÈn.
X¸c suÊt lçi cña hÖ thèng.
L−îng mÐo tuyÕn tÝnh ®−îc x¸c ®Þnh qua sù sai lÖch gi÷a ®Æc tÝnh thùc tÕ cña
hÖ thèng so víi ®Æc tÝnh ®−îc thiÕt kÕ. Sai lÖch nµy gåm cã sai lÖch vÒ ®Æc tÝnh
biªn ®é-tÇn sè vµ ®Æc tÝnh trÔ nhãm, th−êng ®−îc m« t¶ th«ng qua çc hÖ sè mÐo
bËc mét, bËc hai vµ çc tham sè m« t¶ sai sè gîn sãng trong b¨ng tÇn Nyquist.
ViÖc ®¸nh gi¸ x¸c suÊt thu lçi cña hÖ thèng d−íi t¸c ®éng ®ång thêi cña mÐo
tuyÕn tÝnh vµ t¹p ©m lµ hÕt søc phøc t¹p. Nã th−êng ®−îc ®¸nh gi¸ qua sù phô
thuéc gi÷a l−îng thiÖt h¹i tû sè tÝn trªn t¹p ©m (SNRD–Signal to Noise Ratio
Degradation) g©y bëi mÐo tuyÕn tÝnh t¹i mét gi¸ trÞ x¸c ®Þnh cña BER (th−êng lµ
10-6) vµ çc tham sè cña mÐo.
Trong tr−êng hîp hÖ thèng cã phÇn thu gåm toµn çc khèi hoµn toµn tuyÕn
tÝnh, x¸c suÊt lçi thu PE cña hÖ thèng tÝnh trung b×nh trªn toµn bé tËp tÝn hiÖu cã
thÓ ®−îc tÝnh theo:
M
PE = 1 − PC = 1 − ∑ p ( si ) ∫ p ( r si + g ). p ( g ) dv (2.5)
i =1 Vi
Trong ®ã p(si) lµ x¸c suÊt tiªn nghiÖm cña tÝn hiÖu si, Vi lµ miÒn quyÕt ®Þnh
cña tÝn hiÖu si cßn p ( r si + g ) lµ hµm mËt ®é x¸c suÊt ®iÒu kiÖn cña tÝn hiÖu thu
®−îc, Pc lµ x¸c suÊt thu ®óng trung b×nh cña hÖ thèng. Trong tr−êng hîp t¹p ©m
tr¾ng chuÈn céng tÝnh th× p ( r si + g ) lµ hµm mËt ®é x¸c suÊt Gao-x¬, kú väng lµ
si+g vµ ph−¬ng sai No.
Mét trong nh÷ng t¸c ®éng cña mÐo tuyÕn tÝnh tæng céng lµ g©y gi¸n ®o¹n
liªn l¹c, nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do pha ®inh nhiÒu tia chän läc theo tÇn sè. ISI
g©y bëi ®¬n thuÇn mÐo tuyÕn tÝnh cã thÓ gÇn ®óng rÊt tèt ®−îc b»ng mét biÕn
ngÉu nhiªn Gauss hoÆc ®Òu, tuú theo gi¸ trÞ cña M. NÕu M cµng lín th× ph©n bè
Líp : K40§VT
cña ISI cµng cã xu h−íng tiÕn ®Õn gÇn ph©n bè chuÈn h¬n. Cã thÓ dÔ dµng thÊy
®−îc r»ng kú väng cña çc biÕn ISI øng víi tõng gi¸ trÞ cña symbol ®Òu b»ng
kh«ng (gi¶ thiÕt lµ chuçi çc symbol ®−îc truyÒn ®i lµ chuçi çc biÕn ngÉu nhiªn
®éc lËp, cïng ph©n bè). Do tÝnh chÊt kú väng b»ng kh«ng nªn trªn kh«ng gian
tÝn hiÖu thu, çc côm ®iÓm cã ®Æc tÝnh lµ t−¬ng ®èi ®èi xøng xung quanh gi¸ trÞ
lý t−ëng cña tÝn hiÖu trªn constellation. ViÖc tån t¹i çc côm ®iÓm trªn
constellation cña tÝn hiÖu thu lµ dÊu hiÖu ch¾c ch¾n cho thÊy cã ISI g©y bëi mÐo
tÝn hiÖu. Côm ®iÓm cµng réng mÐo tuyÕn tÝnh cµng lín, tøc lµ ph−¬ng sai ISI
cµng lín. V× vËy, ta cã mét mèi liªn hÖ gi÷a l−îng mÐo tuyÕn tÝnh tæng céng víi
ph−¬ng sai ISI. Do mÐo tuyÕn tÝnh kh¸ phøc t¹p, nªn viÖc x¸c ®Þnh çc tham sè
liªn quan tíi mÐo tuyÕn tÝnh tæng céng cña hÖ thèng lµ khã. §Æc biÖt, lµ mÐo
tuyÕn tÝnh ®−îc biÓu thÞ qua nhiÒu tham sè cïng cã ¶nh h−ëng vµ kh«ng thÓ bá
qua ®èi víi ph−¬ng sai cña ISI g©y bëi mÐo tuyÕn tÝnh. Do ®ã, viÖc biÓu diÔn t¸c
®éng cña mÐo tuyÕn tÝnh, ch¼ng h¹n nh− SNRD theo mét tËp nhiÒu tham sè lµ
rÊt khã kh¨n vµ Ýt cã ý nghÜa øng dông. Trªn thùc tÕ, ta chØ cã thÓ x¸c ®Þnh mèi
quan hÖ nµy th«ng qua ph−¬ng ph¸p m« pháng m¸y tÝnh.
1.2.2 MÐo phi tuyÕn.
a. Çc nguån g©y mÐo phi tuyÕn.
TÝnh phi tuyÕn cña kªnh truyÒn cã thÓ g©y bëi çc nguyªn nh©n sau:
- Çc bé khuÕch ®¹i c«ng suÊt nhá vµ çc m¹ch trén tÇn
- Çc m¹ch ®iÖn trong hÖ thèng truyÒn dÉn
- Çc bé khuÕch ®¹i c«ng suÊt m¸y ph¸t (K§CS) cã c«ng xuÊt lín.
Çc m¹ch khuÕch ®¹i c«ng suÊt nhá vµ çc m¹ch trén tÇn: nh×n chung
lµ cã ®é phi tuyÕn kh«ng ®¸ng kÓ vµ cã thÓ bá qua.
Çc m¹ch ®iÖn trong hÖ thèng truyÒn dÉn: th−êng g©y ra hai t¸c ®éng
c¬ b¶n:
+ Lµm thay ®æi (më réng) phæ cña tÝn hiÖu: dÉn ®Õn thay ®æi can
nhiÔu gi÷a çc kªnh v« tuyÕn l©n cËn trong mét tuyÕn truyÒn dÉn tÝn hiÖu sè
Líp : K40§VT
+ Lµm thay ®æi tû lÖ lçi cña hÖ thèng: sù thay ®æi nµy lµ kh«ng gièng
nhau ®èi víi çc hÖ thèng. §èi víi çc hÖ thèng cã ®−êng bao kh«ng ®æi (nh−
®iÒu chÕ PSK) t¸c ®éng cña tÝnh phi tuyÕn thùc tÕ lµ kh«ng qu¸ lín. §èi víi hÖ
thèng cã ®−êng bao thay ®æi( nh− ®iÒu chÕ QAM) th× tû lÖ cña lçi bit BER t¨ng
®¸ng kÓ d−íi t¸c ®éng cña mÐo phi tuyÕn trªn kªnh. Do vËy viÖc ®¶m b¶o ®é
tuyÕn tÝnh cao ®èi víi hÖ thèng ®iÒu chÕ M-QAM lµ hÕt søc quan träng.
MÐo phi tuyÕn g©y bëi çc bé (K§CS: khuÕch ®¹i c«ng suÊt):
®−îc thÓ hiÖn qua.
+ C«ng suÊt tÝn hiÖu lèi ra thÓ hiÖn kh«ng tuyÕn tÝnh víi c«ng suÊt tÝn hiÖu
lèi vµo vµ ®−îc gäi lµ: biÕn ®iÖu biªn ®é-biªn ®é (AM/AM conversion), gäi t¾t lµ
mÐo biªn ®é.
+ L−îng dÞch pha cña tÝn hiÖu lèi ra phô thuéc biªn ®é tÝn hiÖu lèi vµo
®−îc gäi lµ biÕn ®iÖu biªn ®é-pha (AM/PM conversion), gäi t¾t lµ mÐo pha.
b. §Æc ®iÓm nhËn d¹ng mÐo phi tuyÕn.
§èi víi hÖ thèng th«ng tin sè, çc bé K§CS lµ mét nguån g©y mÐo phi
tuyÕn c¬ b¶n nªn ta sÏ t×m hiÓu ¶nh h−ëng cña mÐo phi tuyÕn g©y bëi bé K§CS.
Ta cã thÓ nhËn thÊy mÐo phi tuyÕn mét çch râ rÖt trªn biÓu ®å chßm sao
cña tÝn hiÖu thu (h×nh vÏ 4). Khi cã mÐo phi tuyÕn, ISI xuÊt hiÖn trªn chßm sao
tÝn hiÖu thu nh− M côm ®iÓm h×nh sao chæi víi ®iÓm trung b×nh dÞch khái vÞ trÝ
lý t−ëng. Biªn ®é tÝn hiÖu cµng lín th× diÖn tÝch côm ®iÓm cµng t¨ng vµ dÞch
chuyÓn khái vÞ trÝ lý t−ëng cµng xa.

Líp : K40§VT
H4. Chßm sao tÝn hiÖu thu cña hÖ thèng 64-QAM

truyÒn t¶i 140Mb/s khi cã mÐo phi tuyÕn.
c. ¶nh h−ëng cña mÐo phi tuyÕn.

Tr−íc khi tÝn hiÖu ®−îc ph¸t ®i qua hÖ thèng ¨ng-ten th× tÝn hiÖu ph¶i
®−îc khuÕch ®¹i tíi mét l−îng c«ng suÊt nhÊt ®Þnh nhê çc bé khuÕch ®¹i c«ng
suÊt. Bé khuÕch ®¹i c«ng suÊt ph¶i cã thÓ khuÕch ®¹i tuyÕn tÝnh c«ng suÊt tÝn
hiÖu ®Ønh, nã cã thÓ lµ 6 tíi 7dB trªn c«ng suÊt trung b×nh víi hÖ thèng 16QAM
vµ 7 tíi 8dB cho hÖ thèng 64QAM vµ 8 tíi 9dB cho hÖ thèng 256QAM.
K§CS n(t)
Gi¶i ®iÒu
§iÒu chÕ Läc gi¶i
ChÕ

Líp : K40§VT
§Æc tÝnh vµo-ra cña bé K§CS:
Pout, ϕ Pout
ΔG
x(t) y(t) ϕ
ΔΦ
P in
a, b,
H5. Ký hiÖu bé K§CS vµ çc ®Æc tÝnh biªn ®é, pha
ViÖc ®¸nh gi¸ x¸c suÊt lçi cña hÖ thèng d−íi t¸c ®éng cña mÐo phi tuyÕn
g©y bëi bé K§CS lµ hÕt søc phøc t¹p. §Æc biÖt trong khi ph¶i xÐt tíi c¶ tÝnh cã
nhí cña m¹ch khuÕch ®¹i.
Bé K§CS cã tÝnh cã nhí cña m¹ch khuÕch ®¹i.
Lµ bé khuÕch ®¹i mµ ®é réng b¨ng cña bé läc ®íi (zone-filter) trªn bé ph¸t
®¸p lµ >1/Ts , víi Ts lµ thêi gian cña mét symbol. TÝnh cã nhí cña bé khuÕch ®¹i
®−îc ph¸t sinh do çc m¹ch läc ®Æt tr−íc hoÆc ®Æt sau bé khuÕch ®¹i.
TÝnh cã nhí nµy thùc sù ®¸ng kÓ ®èi víi bé khuÕch ®¹i cña bé ph¸t ®¸p trªn
vÖ tinh th«ng tin cßn trong çc hÖ thèng v« tuyÕn chuyÓn tiÕp mÆt ®Êt çc bé
K§CS cã thÓ xem lµ kh«ng cã nhí.
ViÖc tÝnh to¸n ®Õn t¸c ®éng cña c¶ t¹p ©m ®−êng lªn ®Õn t¹p ©m ®−êng
xuèng cña mét tuyÕn vÖ tinh lµ hÕt søc phøc t¹p. §Æc biÖt lµ tÝnh ®Õn t¸c ®éng
®ång thêi cña mÐo lÉn t¹p ©m cho dï çc t¹p ©m ®−êng lªn vµ ®−êng xuèng cã
thÓ lµm gÇn ®óng b»ng çc t¹p ©m céng tr¾ng chuÈn (AWGN), song sau khuÕch
®¹i phi tuyÕn cña bé ph¸t ®¸p th× ph©n bè cña t¹p ©m cña ®−êng lªn, tÝnh tíi ®Çu
ra cña bé khuÕch ®¹i kh«ng cßn lµ ph©n bè chuÈn n÷a. ViÖc tÝnh to¸n cã thÓ bá
qua t¸c ®éng cña t¹p ©m ®−êng lªn, do c«ng suÊt cña tr¹m mÆt ®Êt th−êng lín
h¬n c«ng suÊt cña bé khuÕch ®¹i TWT ( Traveling wave tube: Bé K§CS dïng
®Ìn sãng ch¹y) trªn bé ph¸t ®¸p tíi 30-35 dB.
Bé khuÕch ®¹i c«ng xuÊt kh«ng cã tÝnh nhí cña m¹ch khuÕch ®¹i.

Líp : K40§VT
Lµ bé khuÕch ®¹i mµ ®é réng b¨ng cña chóng < 1/ Ts , vÝ dô ®èi víi çc
hÖ thèng v« tuyÕn mÆt ®Êt dung l−îng lín sö dông ®iÒu chÕ M-QAM hoµn toµn
cã thÓ xem ®−îc lµ phÇn tö phi tuyÕn kh«ng nhí, tøc lµ tÝn hiÖu lèi ra t¹i thêi
®iÓm nµo ®ã chØ phô thuéc vµo tÝn hiÖu lèi vµo t¹i chÝnh thêi ®iÓm ®ã. Còng cã
nghÜa lµ çc ®Æc tÝnh biªn ®é vµ ®Æc tÝnh pha cña bé K§CS vµ cã thÓ xem nh−
kh«ng thay ®æi theo tÇn sè trong suèt c¶ b¨ng tÇn cña tÝn hiÖu.
§Æc tÝnh biªn ®é vµo ra th−êng m« t¶ quan hÖ gi÷a c«ng suÊt tÝn hiÖu lèi
ra Pout vµ c«ng suÊt lèi vµo Pin, cßn ®Æc tÝnh pha m« t¶ quan hÖ gi÷a l−îng quay
pha cña tÝn hiÖu lèi ra theo c«ng suÊt tÝn hiÖu lèi vµo. Nh− vËy, mÐo phi tuyÕn
trong çc hÖ thèng v« tuyÕn chuyÓn tiÕp mÆt ®Êt sö dông ®iÒu chÕ M-QAM sÏ
gåm cã hai yÕu tè: yÕu tè biªn ®é vµ yÕu tè pha. TÝn hiÖu cã c«ng suÊt lín h¬n
®−îc khuÕch ®¹i víi hÖ sè khuÕch ®¹i nhá h¬n vµ bÞ quay pha nhiÒu h¬n.
T¸c ®éng c¬ b¶n mµ mÐo phi tuyÕn g©y ra do bé K§CS tíi hÖ thèng v«
tuyÕn sö dông ®iÒu chÕ M-QAM cã thÓ tæng kÕt nh− sau:
• T¸c ®éng tr¶i réng phæ vµ t¹p ©m phi tuyÕn
Ta gi¶ sö tÝn hiÖu ®Çu vµo cña bé K§CS lµ x th× tÝn hiÖu ra sau bé K§CS sÏ
lµ y. Do ®Æc tuyÕn biªn ®é cã d¹ng nh− h×nh vÏ (2.5b) cho nªn ta cã thÓ ph©n tÝch
tÝn hiÖu ra theo tÝn hiÖu vµo theo c«ng thøc nh− sau:
y = a1 x + a2 x 2 + a3 x3 + ... (2.6)
Ta cã thÓ nhËn xÐt nh− sau: çc thµnh phÇn bËc ch½n trong tÝn hiÖu ra sÏ sinh
ra çc thµnh phÇn s¶n phÈm xuyªn ®iÒu chÕ r¬i ra xa ngoµi b¨ng tÇn tÝn hiÖu. Do
vËy çc thµnh phÇn bËc ch½n nµy kh«ng g©y h¹i ®Õn tÝn hiÖu. Nh− vËy trong
thµnh phÇn cña tÝn hiÖu ra chØ cßn cã çc thµnh phÇn bËc lÎ. ChÝnh çc thµnh
phÇn bËc lÎ nµy lµm cho phæ tÝn hiÖu bÞ më réng, vµ ®iÒu nµy sÏ lµm t¨ng nhiÔu
kªnh l©n cËnh ®ång thêi lµm gi¶m tû sè tÝn hiÖu trªn nhiÔu S/N vµ lµm t¨ng tû sè
lçi bÝt.
Trong ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña mÐo phi tuyÕn g©y bëi bé K§CS, ng−êi ta ®−a
ra mét th«ng sè ®ã lµ tû sè liªn ®iÒu chÕ bËc ba IMR3 (third order Inter
P1
Modulation Ratio), víi IMR3 =10lg , trong ®ã P1, P3 t−¬ng øng lµ c«ng suÊt
P3

Líp : K40§VT
cña çc thµnh phÇn s¶n phÈm bËc 1 vµ bËc 3. Khi gi¸ trÞ IMR3 = ≥ 40dB th× ta cã
thÓ bá qua mÐo phi tuyÕn g©y bëi bé K§CS.
.
H6. Sù më réng phæ tÝn hiÖu do mÐo phi tuyÕn.
Phæ ®iÒu chÕ lÉn nhau gi÷a çc thµnh phÇn tÇn sè cña tÝn hiÖu khi ®i qua mét
bé khuÕch ®¹i víi mÐo phi tuyÕn tíi bËc ba nh− thÕ th× cã thÓ më réng phæ tÝn
hiÖu vµo qu·ng ba lÇn phæ cña tÝn hiÖu ban ®Çu (h×nh vÏ 6). Sù më réng phæ nh−
thÕ cã thÓ g©y nhiÔu ®èi víi çc kªnh l©n cËn. §Ó lo¹i bá can nhiÔu nµy ®èi víi
çc kªnh l©n cËn, ë ®Çu ra cña bé K§CS th−êng cã mét m¹ch läc phô cã nhiÖm
vô gi÷ cho phæ tÝn hiÖu lèi ra m¸y ph¸t n»m d−íi mét mÆt n¹ x¸c ®Þnh.
• Lµm dÞch chuyÓn vÞ trÝ çc ®iÓm tÝn hiÖu trªn mÆt ph¼ng pha
Bé K§CS th−êng ®−îc ®Æc tr−ng bëi çc biÕn ®iÖu AM/AM vµ AM/PM. Çc
biÕn ®iÖu AM/AM vµ AM/PM dÉn ®Õn çc tÝn hiÖu QAM víi biªn ®é kh¸c nhau
®−îc khuÕch ®¹i víi çc hÖ sè khuÕch ®¹i kh¸c nhau vµ bÞ quay pha víi çc gãc
quay pha kh¸c nhau, biªn ®é tÝn hiÖu cµng lín th× hÖ sè khuÕch ®¹i cµng nhá vµ
quay pha cµng lín. Do vËy vÞ trÝ trung b×nh cña çc ®iÓm tÝn hiÖu trªn
constellation cña tÝn hiÖu thu sÏ bÞ dÞch chuyÓn, kh«ng cßn ph©n bè trªn l−íi
vu«ng gãc n÷a. TÝn hiÖu cã c«ng suÊt cµng lín th× cµng bÞ dÞch chuyÓn khái vÞ trÝ
lý t−ëng nhiÒu h¬n. Çc ®iÓm tÝn hiÖu bÞ dÞch chuyÓn gÇn l¹i biªn quyÕt ®Þnh h¬n
vµ do ®ã x¸c suÊt lçi cña hÖ thèng cã thÓ t¨ng mét çch nghiªm träng.

Líp : K40§VT
• T¸c ®éng g©y ISI phi tuyÕn
Do hµm truyÒn tæng céng cña hÖ thèng ®−îc thiÕt kÕ ®Ó kh«ng cã ISI. Nh−ng
khi bé K§CS, b¶n chÊt lµ phÇn tö phi tuyÕn, ®−îc ®Æt gi÷a çc bé läc ph¸t vµ läc
thu nh− trªn h×nh vÏ (2.6) th× hµm truyÒn tæng céng cña hÖ thèng sÏ kh«ng cã
d¹ng cosine n©ng n÷a. Nh− vËy sÏ xuÊt hiÖn ISI, vµ ISI g©y ra do bé K§CS nµy
sÏ ®−îc gäi lµ ISI phi tuyÕn (t¹o ra do mÐo phi tuyÕn) ®Ó ph©n biÖt víi ISI g©y
bëi çc mÐo tuyÕn tÝnh g©y bëi çc phÇn tö tuyÕn tÝnh trong hÖ thèng nh− çc
m¹ch läc hay pha-®inh nhiÒu tia chän läc theo tÇn sè.
D−íi t¸c ®éng cña bé K§CS, thay v× M ®iÓm tÝn hiÖu ph©n bè trªn l−íi
vu«ng gãc, çc tÝn hiÖu thu xuÊt hiÖn d−íi d¹ng M côm ®iÓm trªn mÆt ph¼ng
pha. TÝn hiÖu QAM cã c«ng suÊt cµng lín th× côm ®iÓm t−¬ng øng cµng réng
(ISI ®èi víi nã cµng lín). VÞ trÝ trung b×nh cña tõng côm ®iÓm bÞ dÞch chuyÓn
khái vÞ trÝ nguyªn gèc d−íi t¸c ®éng cña çc mÐo AM/AM vµ AM/PM.
1.3. Fading
Fading lµ hiÖn t−îng sai l¹c tÝn hiÖu thu mét çch bÊt th−êng x¶y ra ®èi
víi çc hÖ thèng v« tuyÕn do t¸c ®éng cña m«i tr−êng truyÒn dÉn.
Çc yÕu tè g©y ra Fading ®èi víi çc hÖ thèng v« tuyÕn mÆt ®Êt nh−:
- Sù th¨ng gi¸ng cña tÇng ®iÖn ly ®èi víi hÖ thèng sãng ng¾n
- Sù hÊp thô g©y bëi çc ph©n tö khÝ, h¬i n−íc, m−a, tuyÕt, s−¬ng mï…sù
hÊp thô nµy phô thuéc vµo d¶i tÇn sè c«ng t¸c ®Æc biÖt lµ d¶i tÇn cao (>10Ghz).
- Sù khóc x¹ g©y bëi sù kh«ng ®ång ®Òu cña mËt ®é kh«ng khÝ.
- Sù ph¶n x¹ sãng tõ bÒ mÆt tr¸i ®Êt, ®Æc biÖt trong tr−êng hîp cã bÒ mÆt
n−íc vµ sù ph¶n x¹ sãng tõ çc bÊt ®ång nhÊt trong khÝ quyÓn. §©y còng lµ mét
yÕu tè dÉn ®Õn sù truyÒn lan ®a ®−êng.
- Sù ph¶n x¹, t¸n x¹ vµ nhiÔu x¹ tõ çc ch−íng ng¹i trªn ®−êng truyÒn lan
sãng ®iÖn tõ, g©y nªn hiÖn t−îng tr¶i trÔ vµ giao thoa sãng t¹i ®iÓm thu do tÝn
hiÖu nhËn ®−îc lµ tæng cña rÊt nhiÒu tÝn hiÖu truyÒn theo nhiÒu ®−êng. HiÖn
t−îng nµy ®Æc biÖt quan träng trong th«ng tin di ®éng.
HÖ sè suy hao ®Æc tr−ng cho qu¸ tr×nh truyÒn sãng cã thÓ biÓu diÔn d−íi
d¹ng:
Líp : K40§VT
a(t,f) = αfs.A(t,f). (2.7)
Víi a(t,f) lµ hÖ sè suy hao sãng v« tuyÕn trong khÝ quyÓn, A(t,f) ®Æc tr−ng
cho sù phô thuéc cña suy hao n¨ng l−îng sãng ®iÖn tõ vµo çc hiÖn t−îng khÝ
quyÓn vµ ®−îc gäi lµ hÖ sè suy hao do pha ®inh, αfs lµ hÖ sè suy hao trong
kh«ng gian tù do.
Ph©n lo¹i Fading: Cã 2 lo¹i :
- Fading ph¼ng ( flat fade ).
- Fading lùa chän tÇn sè ( Selective fade ) .
a. Fading ph¼ng.
Lµ Fading mµ suy hao phô thuéc vµo tÇn sè lµ kh«ng ®¸ng kÓ vµ hÇu nh−
lµ h»ng sè víi toµn bé b¨ng tÇn hiÖu dông cña tÝn hiÖu.
Fading ph¼ng th−êng x¶y ra ®èi víi çc hÖ thèng v« tuyÕn cã dung l−îng
nhá vµ võa, do ®é réng b¨ng tÝn hiÖu kh¸ nhá nªn fading do truyÒn dÉn ®a ®−êng
vµ do m−a gÇn nh− lµ xem kh«ng cã chän läc theo tÇn sè.
• Fading ph¼ng do truyÒn dÉn ®a ®−êng: h×nh thµnh do ph¶n x¹ t¹i çc
ch−íng ng¹i còng nh− sù thay ®æi cña ®é khóc x¹ cña khÝ quyÓn c−êng ®é
tr−êng thu ®−îc ë ®Çu thu bÞ suy gi¶m vµ di chuyÓn trong qu¸ tr×nh truyÒn dÉn.
Trong çc hÖ thèng chuyÓn tiÕp sè LOS (Line-Of-Sight), sù biÕn thiªn cña
®ä khóc x¹ lµ nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn ®Õn hiÖn t−îng truyÒn dÉn ®a ®−êng mµ
kÕt qu¶ cña nã lµ tæn hao Fading thay ®æi theo tÇn sè. Tuy nhiªn, hÖ thèng cã
b¨ng tÝn hiÖu nhá nªn tÝn hiÖu suy hao fading ®a ®−êng lµ nhá nªn cã thÓ bá qua
vµ fading ®a ®−êng ®−îc xem lµ fading ph¼ng.
§èi víi fading ®a ®−êng, viÖc thùc hiÖn ®−îc ®¸nh gi¸ b»ng ®o c«ng suÊt
tÝn hiÖu thu ®−îc t¹i mét tÇn sè trong b¨ng tÝn hiÖu. §Æc tr−ng thèng kª cña
fading ph¼ng ®a ®−êng lµ ph©n bè thêi gian fading v−ît qu¸ mét møc nµo ®ã.
• Fading ph¼ng do hÊp thô: Lµ hiÖn t−îng sãng ®iÖn tõ bÞ hÊp thô vµ bÞ t¸n
x¹ do m−a, tuyÕt, s−ong mï…hay çc phÇn tö kh¸c tån t¹i trong m«i tr−êng
truyÒn dÉn nªn çc tÝn hiÖu vµo ®Çu thu bÞ suy gi¶m. Nãi chung hiÖn t−îng
fading nµy thay ®æi phô thuéc vµo thêi gian.

Líp : K40§VT
Suy hao do m−a

Suy hao(dB/km) 100 a:100mm/Hr
a
b:50mm/Hr
c:10mm/Hr
10 Suy hao do hÊp thô kh«ng
g khÝ.
b d:PhÇn tö khÝ quyÓn
1 Oxygen
c f e:H¬i n−íc
c
Suy hao do s−¬ng mï
0.1 f:2,3g/m
g:0,32g/m.
0.01
e
0.001
3 6 12 18 24 30 60 120180300
TÇn sè(GHz)
H7. Suy hao sãng ®iÖn tõ trong khÝ quyÓn
b. Fading ®a ®−êng lùa chän theo tÇn sè.

Lµ hiÖn t−îng khi mµ sãng v« tuyÕn thu ®−îc h¬n 2 tia kh¸c nhau trªn
cïng mét ®−êng truyÒn dÉn, sù truyÒn dÉn theo nhiÒu tia (®−êng) nh− thÕ sÏ g©y
nªn mét l−îng tæn hao tÝn hiÖu phô thuéc vµo tÇn sè trong suèt ®é réng b¨ng tÝn
hiÖu.
TÇng khóc x¹ Tia khóc x¹
M¸y ph¸t M¸y thu

TÇng t¸n x¹
Tia trùc tiÕp
Tia ph¶n
x¹
H8. Fadinh kÕt hîp
§Æc tÝnh biªn ®é vµ pha cña sãng thu ®−îc lµ tæng hîp cña çc sãng tíi ®Çu
thu.

Líp : K40§VT
Tia trùc tiÕp.

Tia can nhiÔu(Ph¶n x¹ hoÆc
khóc x¹)
Tia thu ®−îc(Tæng hîp cña sãng trôc

tiÕp vµ sãng ph¶n x¹)
Tia thu
C«ng suÊt(dB)
1
τ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Kªnh v« tuyÕn B¨ng tÇn TÇn sè
truyÒn dÉn
τ : Thêi gian trÔ cña sãng trùc
tiÕp can nhiÔu.
H9a. §Æc tÝnh biªn ®é- TÇn sè fading
Ta cã: hµm truyÒn cña m«i tr−êng khi truyÒn dÉn nhiÒu tia:
N
h(t) = ∑α
i =1
i .δ ( t − τ i ) (2.8)
Với αi thể hiện tổn hao , τ i thể hiện giữ chậm truyền sóng theo tia thứ i.
Vậy ta có hàm truyền của kênh truyền trên kênh fading nhiều tia là :
N
H(f) = ∑ α i . e
j ωτ ii
(2.9)
i=1
Do sù phô thuéc vµo tÇn sè cña suy hao trong suèt ®é réng b¨ng tÇn tÝn
hiÖu nªn mÐo tuyÕn tÝnh do fading chän läc theo tÇn sè sÏ g©y ra ISI vµ do ®ã sÏ
lµm gi¶m chÊt l−îng cña hÖ thèng. ChØ riªng mÐo do fading ®a ®−êng m¹nh ®·
cã thÓ t¹o ra ISI rÊt lín vµ g©y gi¸n ®o¹n liªn l¹c (BER>10-3), thËm chÝ trong
tr−êng hîp kh«ng tÝnh ®Õn t¹p nhiÔu.

Líp : K40§VT
M« h×nh Rummler:
Khi kªnh ®· ®−îc x¸c ®Þnh lµ truyÒn dÉn nhiÒu tia th× viÖc m« t¶ çc m«
h×nh hµm truyÒn dÉn pha-®inh cña kªnh lµ mét viÖc rÊt quan träng, tõ ®ã ta míi
cã thÓ ®−a ra çc biÖn ph¸p kh¾c phôc. Theo Rummler, ®¸p øng tÇn sè hay hµm
truyÒn cña kªnh ®−îc biÓu diÔn d−íi d¹ng sau:
H ( f ) = 1 + α .e − j 2π f τ1 + β .e − j 2π f τ 2
Trong biÓu thøc trªn, sè h¹ng thø nhÊt m« t¶ mét tia sãng, th−êng ®−îc
hiÓu lµ tia truyÒn trùc tiÕp vµ lµ tia tham chiÕu; sè h¹ng thø hai vµ thø ba m« t¶
hai tia bíi biªn ®é b»ng α vµ β lÇn biªn ®é tia tham chiÕu víi çc gi÷ chËm lµ
τ 1 vµ τ 2 . Thùc tÕ, chóng ta chØ quan t©m tíi hµm truyÒn H(f) t¹i çc gi¸ trÞ tÇn sè
xung quanh tÇn sè sãng mang fc. Do vËy, trong biÓu thøc tªn th× tÇn sè f cã thÓ
®−îc xem nh− lµ (f-fc). Theo Rummler th× mét trong hai tia m« t¶ b»ng çc sè
h¹ng thø hai vµ thø ba trong biÓu thøc trªn ®−îc gi¶ thiÕt lµ rÊt gÇn víi tia trùc
tiÕp. Tøc lµ B.τ 1 <<1, víi B lµ ®é réng b¨ng tÇn tÝn hiÖu. Khi ®ã c«ng thøc cã thÓ
®−îc viÕt d−íi d¹ng:
H ( f ) = 1 + α + β .e− j 2π f τ
Gäi f0 lµ tÇn sè mµ t¹i ®ã m«-®un hµm truyÒn ®¹t cùc tiÓu lµ tÇn sè khe
pha-®inh (notch frequency) vµ lÊy ®ã lµm ®iÓm tham chiÕu, khi ®ã hµm truyÒn
cã thÓ ®−îc viÕt lµ:
H ( f ) = a ⎡1 − b.e ⎤ = H ( f ) e jϕ ( t )
− j 2π ( f − f 0 )τ
⎣ ⎦
β
Trong ®ã: a = 1 + α vµ b = − .
1+ α
Theo m« h×nh Rummler th× a lµ mét l−îng tæn hao ph¼ng cña kªnh vµ
biÓu thøc trong mãc vu«ng biÓu thÞ sù giao thoa gi÷a hai tia cã thêi gian gi÷
chËm t−¬ng ®èi τ g©y nªn t¹i mét cùc tiÓu cña m«-®un hµm truyÒn t¹i tÇn sè f0.
Theo ®ã ta cã hµm suy hao A(f) (tÝnh theo dB) vµ hµm trÔ nhãm D(f) lµ
®¹o hµm cña ®Æc tÝnh pha cã d¹ng:
1 dΦ ( f )
A ( f ) = −20 log H ( f ) ; D( f ) =
2π df
Líp : K40§VT
Trong ®ã gi¸ trÞ b×nh ph−¬ng biªn ®é vµ hµm trÔ nhãm cho bëi:
H ( f ) = a 2 ⎡⎣1 + b 2 − 2b cos 2π ( f − f 0 )τ ⎤⎦
2
1 d Φ ( f ) τ .b ⎡⎣ cos 2π ( f − f 0 )τ − b ⎤⎦
D( f ) = =
2π df 1 + b 2 − 2b cos 2π ( f − f 0 )τ
Tõ hµm truyÒn cña m« h×nh kªnh pha ®inh cña Rummler ta thÊy r»ng çc
cùc tiÓu chän läc theo tÇn sè cña c«ng suÊt thu x¶y ra cïng víi çc cùc tiÓu hoÆc
cùc ®¹i cña mÐo trÔ nhãm.
H.9b. Hµm truyÒn cña kªnh theo m« h×nh Rummler.

Cã thÓ nhËn thÊy r»ng khi ®em so s¸nh m« h×nh hµm truyÒn cña kªnh
pha-®inh chän läc tÇn sè do Rummler (h×nh vÏ) víi hµm truyÒn ®· kh¶o s¸t trªn
thùc tÕ, ta thÊy r»ng chóng rÊt khíp nhau. Tuy nhiªn, m« h×nh hµm truyÒn cña
kªnh theo Rummler cßn cã qu¸ nhiÒu tham sè vµ ®Ó tr¸nh khã kh¨n nµy vµ còng
v× lµ mét m« h×nh nªn tham sè gi÷ chËm τ cã thÓ lùa chän lµ mét sè cè ®Þnh mét
çch t−¬ng ®èi tuú ý víi ®iÒu kiÖn chu kú cña H(f) theo tÇn sè lµ t−¬ng ®èi ®ñ
lín. Rummler ®· ®Ò xuÊt chän τ =0.63ns, b»ng nghÞch ®¶o cña s¸u lÇn ®é réng
b¨ng tÇn tÝn hiÖu cña hÖ thèng ®· ®−îc quan tr¾c. Trªn thùc tÕ gi¸ trÞ τ =0.63ns
nµy ®−îc sö dông rÊt nhiÒu. Bªn c¹nh gi¸ trÞ ®ã, ta cßn cã thÓ chän τ b»ng
1
nghÞch ®¶o cña s¸u lÇn ®é réng b¨ng tÇn cña tÝn hiÖu ( τ = ) do thùc tÕ ®o
6B
l−êng ®· cho thÊy r»ng víi gi¸ trÞ nµy th× ba tham sè cßn l¹i lµ a, b vµ f0 cã thÓ

Líp : K40§VT
lµm khíp rÊt tèt víi ph¶n øng cña kªnh. TÇn sè khe pha-®inh f0 cã ph©n bè ®Òu
nh¶y bËc víi hµm mËt ®é x¸c suÊt phô thuéc vµo l−îng gi÷ chËm τ 0 . Khi b < 1
th× pha-®inh ®−îc gäi lµ pha-®inh pha cùc tiÓu vµ khi b ≥ 1 th× pha-®inh lµ pha-
®inh pha kh«ng cùc tiÓu.
Çc tham sè cña m« h×nh Rummler, ngo¹i trõ τ ®−îc chän cè ®Þnh, çc
tham sè cßn l¹i ®Òu lµ çc biÕn ngÉu nhiªn vµ ph©n bè x¸c suÊt cña chóng ®−îc
x¸c ®Þnh gÇn ®óng theo kinh nghiÖm. Víi pha-®inh pha cùc tiÓu, çc tham sè
A1=-20loga (dB) biÓu thÞ mét l−îng tæn hao ph¼ng trªn toµn bé b¨ng tÇn cña tÝn
hiÖu, cßn tham sè B1=-20log(1-b) (dB) biÓu thÞ ®é s©u khe pha-®inh t¹i tÇn sè
khe pha-®inh f0. Víi tr−êng hîp pha-®inh pha kh«ng cùc tiÓu th× hµm truyÒn cña
kªnh ®−îc viÕt l¹i d−íi d¹ng:
⎛ − j 2π f − f τ 1 ⎞
H ( f ) = −ab ⎜ e ( 0 ) − ⎟
⎝ b⎠
Çc tham sè t−¬ng øng lµ A2=-20logab (dB), B2= −20 log ⎜⎛1 − ⎟⎞ . Trong ®ã
1
⎝ b⎠
B1 vµ B2 ®Òu cã ph©n bè mò víi kú väng MB=3.8dB; A1 vµ A2 cã ph©n bè chuÈn
víi ®é lÖch qu©n ph−¬ng δ = 5 dB vµ cã kú väng ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc
thùc nghiÖm sau:
B4 + 500
μ A = 24, 6.
B4 + 800
1.4 ¶nh h−ëng cña sai lÖch pha sãng mang vµ sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå
1.4.1. ¶nh h−ëng cña sai lÖch pha sãng mang.
§Ó xÐt ¶nh h−ëng cña sai lÖch pha sãng mang, ta gi¶ thuyÕt r»ng mäi khèi
kh¸c trong hÖ th«ng ®Òu lý t−ëng. Tøc lµ trong tr−êng hîp gi¶ thuyÕt nµy sai lÖch
∧
®ång hå D = 0 vµ ®Æc tÝnh cña c¶ hÖ thèng th× hoµn toµn lý t−ëng. ThiÕt bÞ kh«i
∧
phôc song mang thu t¹o ra sãng mang c(t ) sai lÖch vÒ pha ®èi víi sãng mang tíi
∧
mét gãc θ .
∧ ∧ ∧
c (t ) = 2 cos( 2π f c t + θ ) (2.10)
Trong tr−êng hîp ®ã, tÝn hiÖu ra trªn çc nh¸nh ®ång pha vµ vu«ng pha
cña bé gi¶i ®iÒu chÕ M-QAM cã d¹ng:

Líp : K40§VT
∞ ∧ ∞ ∧
S1(t) = ∑
k = −∞
A K . cos θ . p ( t − k .T s ) * h c ( t ) + ∑B
k = −∞
k . sin θ . p ( t − kT s ) * h c ( t ) + n 1 ( t )
(2.11)
∞ ∧ ∞ ∧
Vµ S2(t) = ∑ B . cosθ . p(t − kT ) * h (t ) − ∑ A . sin θ . p(t − kT ) * h (t ) + n
k = −∞
k s c
k = −∞
k s c 2 (t )
(2.12)
Trong ®ã hc(t) lµ ph¶n øng xung t−¬ng ®−¬ng th«ng thÊp cña c¶ hÖ thèng
tÝnh tõ ®Çu ra m¹ch ®iÒu chÕ tíi ®Çu vµo m¹ch lÊy mÉu vµ quyÕt ®Þnh. {Ak} vµ
{Bk} lÇn l−ît lµ d·y çc gi¸ trÞ cña tÝn hiÖu ®iÒu chÕ luång ®ång pha vµ vu«ng
pha, p(.) lµ hµm t¹o xung víi hÖ thèng M-QAM th× p(.) lµ hµm ®ång pha vµ xung
kh«ng-vÒ-kh«ng NRZ (Non-Return to Zero), n1(t) vµ n2(t) lÇn l−ît lµ çc thµnh
phÇn t¹p ©m t−¬ng hîp víi çc thµnh phÇn ®ång pha vµ vu«ng pha cña t×n hiÖu
M-QAM thu ®−îc.
T¹i thêi ®iÓm lÊy mÉu symbol thø 0 (k=0) lµ t=0, çc biÓu thøc trªn cã thÓ
viÕt l¹i thµnh:
∧ ∞ ∧ ∧ ∞ ∧
S1 (t ) = A0 . cos θ .s (0) + ∑ ' A . cosθ .s(−kT ) + B . sin θ .s(0) + ∑ ' B . sin θ .s(−kT ) + n
k = −∞
k s 0
k = −∞
k s 1
(2.13)
∧ ∞ ∧ ∧ ∞ ∧
S 2 (t ) = B0 . cos θ .s (0) + ∑ ' Bk . cosθ .s(−kTs ) − A0 . sin θ .s(0) −
k = −∞
∑ ' Ak . sin θ .s(−kTs ) + n2
k = −∞
(2.14)
Trong ®ã s(t)=p(t-kTs)*hc(t) vµ dÊu ph¶y sau ký hiÖu ∑ cã nghÜa lµ tæng bá
qua sè h¹ng k=0, n1, n2 lµ çc gi¸ trÞ cña çc thµnh phÇn t¹p ©m t−¬ng hîp ®ång
pha vµ vu«ng pha t¹i thêi ®iÓm lÊy mÉu symbol thø 0.
Theo biÓu thøc(2.13) vµ (2.14), v× ®Æc tÝnh cña hÖ thèng ®−îc gi¶ thuyÕt lµ
lý t−ëng (tho¶ m·n tiªu chuÈn Nyquist thø nhÊt) nªn s(0)=1 vµ s(-kTs)=0
( ∀k ≠ 0 ), do ®ã tÝn hiÖu lÊy mÉu symbol thø 0 cßn l¹i:
∧ ∧
S1(0)= A0 . cos θ + B0 . sin θ + n1 (2.15)
∧ ∧
S2(0)= B0 . cos θ − A0 . sin θ + n2 (2.16)

Líp : K40§VT
Nh− vËy, do sai pha sãng mang, thµnh h÷u Ých sau lÊy mÉu so víi tr−êng
∧
hîp hoµn toµn lý t−ëng bÞ gi¶m ®é lín víi hÖ sè cos θ vµ cã xuyªn nhiÔu
∧
(crosstalk) gi÷a çc luång ®ång pha vµ vu«ng pha (thµnh phÇn B0 . sin θ ) trong
∧
biÓu thøc (2.15) vµ thµnh phÇn − A0− sin θ trong biÓu thøc (2.16)). Çc sai lÖch
nµy lµm t¨ng x¸c suÊt thu lçi cña hÖ thèng.
∧
Do t¸c ®éng cña t¹p nhiÔu, sai lÖch pha lµ mét qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn θ (t ) . V×
vËy, nãi çch chÝnh x¸c th× khi nghiªn cøu cÇn ph¶i thÓ hiÖn sai lÖch sãng mang
nh− mét qu¸ tr×nh ngÉu nhiªn vµ t¸c ®éng ®Õn viÖc quyÕt ®Þnh tÝn hiÖu trong gi¶i
∧
®iÒu chÕ d−íi d¹ng mét biÕn ngÉu nhiªn θ víi mét hµm mËt ®é x¸c suÊt nµo
®ã.[5,27,…].
9.0
7.0
5.0
3.0
1.0
-1.0
-3.0
-5.0
-7.0
-9.0
-7.0 -5.0 -3.0 -1.0 1.0 3.0 5.0 7.0 9.0
H10. Chßm sao tÝn hiÖu thu d−íi t¸c ®éng cña sai lÖch pha
sãng mang 50
1.4.2. ¶nh h−ëng cña sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå.
§Ó xÐt ¶nh h−ëng riªng cña tÝn hiÖu ®ång hå, ta gi¶ thiÕt mäi khèi kh¸c
trong hÖ thèng lµ lý t−ëng. Tøc lµ trong trong tr−êng hîp nµy sai lÖch pha sãng
∧
mang θ = 0 vµ ®Æc tÝnh cña c¶ hÖ thèng th× hoµn toµn lý t−ëng. TÝn hiÖu sau bé
läc phèi hîp gi¶i ®iÒu chÕ ®èi víi hÖ thèng M-QAM khi ®ã sÏ cã d¹ng:

Líp : K40§VT
∞
S1(t)= ∑ Ak .s (t − kTs ) + n1 (t ) (2.17)
k =∞
∞
S2(t)= ∑ B .s(t − kT ) + n
k =∞
k s 2 (t ) (2.18)
ThiÕt bÞ kh«i phôc tÝn hiÖu ®ång hå t¹o ra tÝn hiÖu ®ång hå cã thÓ sai lÖch
∧ ∧
®èi víi thêi ®iÓm lÊy mÉu lý t−ëng mét l−îng D ( D < Ts). Thêi ®iÓm lÊy mÉu ®èi
∧
víi symbol thø k khi ®ã ®−îc x¸c ®Þnh bëi tk = kTs + D . XÐt çc gi¸ trÞ (mÉu)
∧ ∧
cña tÝn hiÖu thø S1 vµ S2 t¹i thêi ®iÓm lÊy mÉu symbol thø 0 (t=t0=0.Ts+ D = D )
∧ ∞ ∧
S1(t0)= A0 .s( D) + ∑ ' Ak .s ( D − kTs ) + n1 (2.19)
k =∞
∧ ∞ ∧
S2(t0)= B0 .s ( D) + ∑ ' Bk .s( D − kTs ) + n2 (2.20)
k =∞
Sè h¹ng ®Çu tiªn bªn vÕ ph¶i cña çc biÓu thøc (2.19) vµ (2.20) chÝnh lµ tÝn
hiÖu h÷u Ých, sè h¹ng thø hai thÓ hiÖn ISI cßn sè h¹ng thø ba n1 vµ n2 lµ çc gi¸
rrÞ cña çc thµnh phÇn t¹p ©m t−¬ng hîp ®ång pha vµ vu«ng pha t¹i thêi ®iÓm lÊy
mÉu symbol thø 0.
NÕu m¹ch kh«i phôc tÝn hiÖu ®ång hå ho¹t ®éng hoµn toµn lý t−ëng (sai
∧ ∧ ∧
lÖch tÝn hiÖu ®ång hå D = 0 ), th× s ( D) = s(0) = 1, s( D − klTs ) = s (−kTs ) = 0 víi mäi
k ≠ 0 do ®Æc tÝnh hÖ thèng ®−îc gi¶ thuyÕt lµ lý t−ëng. Çc sè h¹ng thø hai bªn
vÕ ph¶i çc biÓu thøc (2.19) vµ (2.20) ®Òu b»ng 0, tøc lµ kh«ng tån t¹i ISI.
∧ ∧ ∧
NÕu sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå kh¸c kh«ng ( D ≠ 0) th× s ( D ) ≠ 1, s( D − kTs ) ≠ 0
víi k ≠ 0 . Do ®ã çc sè h¹ng hiÓn thÞ ISI trong (2.19)vµ (2.20) ®Òu kh¸c 0. Tøc
lµ, ngay c¶ khi ®−êng truyÒn hoµn toµn lý t−ëng th× ISI vÉn tån t¹i vµ cã thÓ cã
gi¸ trÞ rÊt lín nÕu cã sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå, dÉn ®Õn x¸c suÊt thu lçi cña hÖ
thèng t¨ng. Sù t¹o thµnh ISI trong tr−êng hîp nh− thÕ, thu ®−îc qua m« pháng
b»ng ch−¬ng tr×nh ASTRAS

Líp : K40§VT
H11a. Sù t¹o thµnh ISI do sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå
9.0
7.0
5.0
3.0
1.0
-1.0
-3.0
-5.0
-7.0
-9.0
-7.0 -5.0 -3.0 -1.0 1.0 3.0 5.0 7.0 9.0
H11b. Constenllation khi τ 0 =3,3%Ts

Sù t¹o thµnh ISI do sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå trong hÖ
thèng 64-QAM.

Líp : K40§VT
1.5. Can nhiÔu vµ çc t¸c ®éng kh¸c cña ®−êng truyÒn.
1.5.1. Can nhiÔu vµ çc nguån nhiÔu.
Trªn mét kªnh truyÒn liªn tôc, çc tÝn hiÖu si(t) ®−îc ph¸t ®i tõ phÇn
ph¸t(t−¬ng øng víi çc tin mi s¶n ra tõ nguån tin sè) chôi t¸c ®éng cña c¶ mÐo
lÉn t¹p ©m vµ can nhiÔu, do cËy tÝn hiÖu nhËn ®−îc R(t) cã thÓ kh¸c rÊt nhiÒu so
víi tÝn hiÖu ®· ®−îc ph¸t ®i, dÉn ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ cña m¸y thu vÒ tÝn hiÖu cã thÓ
bÞ sai.
fc n(t) (t¹p ©m)

s(t) T(f) F(f) R(f)
f c ≈ f0
Çc tÝn hiÖu
z0(t) T (f) A0 nhiÔu
0
f1
z1(t) T1(f) A1
fN
zn(t) T (f) An
N
H12. M« h×nh kªnh liªn tôc víi ¶nh h−ëng cña çc
tÝn hiÖu nhiÔu
Çc nguån nhiÔu cã tÇn sè trïng hoÆc kh¸c víi tÇn sè tÝn hiÖu h÷u Ých
®−îc m« t¶ b»ng çc tÝn hiÖu zi(t) víi phæ ®−îc x¸c ®Þnh nhê çc ®Æc tÝnh läc cña
chÝnh hÖ thèng g©y nhiÔu ®ã Ti(f). Çc nguån nhiÔu nµy cã thÓ ph¸t sinh tõ nhiÒu
nguån kh¸c nhau nh−: nhiÔu vò trô, nhiÔu c«ng nghiÖp, nhiÔu tõ çc hÖ thèng
truyÒn dÉn kh¸c, nhiÔu tõ çc kªnh l©n cËn trªn cïng mét tuyÕn, nhiÔu tõ kªnh sö
dông cïng tÇn sè. Do çc t¸c ®éng läc nhiÔu vµ triÖt xuyªn ph©n cùc chÐo, çc
nguån nhiÔu nµy ®−îc xem nh− t¸c ®éng tíi kªnh truyÒn chÝnh th«ng qua çc
khèi tæn hao Ai. Kªnh truyÒn chÝnh h×nh thµnh tõ çc khèi thÓ hiÖn çc ®Æc tÝnh
tÇn sè ph¸t T(f), phÇn thu R(f) vµ m«i tr−êng F(f). Trong ®ã ®Æc tÝnh ®−êng
Líp : K40§VT
truyÒn dÉn F(f) cã thÓ cã nh÷ng ¶nh h−ëng ®Æc biÖt ®èi víi chÊt l−îng truyÒn
dÉn. Ngoµi ra, do çc thiÕt bÞ cã ®Æc tÝnh kh«ng hoµn h¶o mét sè çc nhiÔu kh¸c
nh− çc hµi cña nguån nu«i, çc s¶n phÈm xuyªn ®iÒu chÕ(intermodulation) do
mÐo phi tuyÕn.., còng cã t¸c ®éng lµm gi¶m chÊt l−îng truyÒn dÉn.
Trong sè çc lo¹i nhiÔu kÓ trªn, çc lo¹i can nhiÔu quan träng nhÊt cã thÓ
kÓ ra lµ: can nhiÔu tõ çc kªnh l©n cËn, tõ çc kªnh cïng tÇn sè vµ çc s¶n phÈm
xuyªn ®iÒu chÕ.
§èi víi çc hÖ thèng kh«ng tr¶i phæ, çc tÇn sè sãng mang gi«ng nhau
®−îc sö dông t¹i çc tÕ bµo çch ®ñ xa nhau. Víi hÖ thèng cã ¸p dông kü thuËt
tr¶i phæ (thÝ dô nh− hÖ thèng ®a truy nhËp theo m· CDMA- code division
multiple access), çc tÕ bµo c¹nh nhau cã thÓ sö dông cïng mét tÇn sè sãng
mang. HÖ qu¶ lµ çc kªnh c«ng t¸c trªn cïng mét tÇn sè nh− thÕ cã thÓ g©y
nhiÔu lÉn nhau.
1.5.2. T¸c ®éng kh¸c cña ®−êng truyÒn

Kªnh truyÒn cã ®Æc tÝnh phøc t¹p gÆp ph¶i ®èi víi çc hÖ thèng truyÒn dÉn
sè lµ kªnh truyÒn trong hÖ thèng th«ng tin di ®éng. Nguyªn nh©n lµ do sù thay
®æi rÊt ngÉu nhiªn cña kªnh theo thêi gian ®ã lµ sù di ®éng cña çc m¸y cÇm tay
hay cßn gäi lµ çc tr¹m di ®éng(MS: Mobile Station).
HiÖu øng Doppler: §ã lµ sù thay ®æi tÇn sè cña tÝn hiÖu thu ®−îc so víi
tÝn hiÖu ®· ph¸t ®i, g©y bëi chuyÓn ®éng t−¬ng gi÷a m¸y ph¸t vµ m¸y thu trong
qu¸ tr×nh truyÒn sãng. Gi¶ sö mét sãng mang kh«ng bÞ ®iÒu chÕ cã tÇn sè fc ®−îc
ph¸t tíi mét m¸y thu ®ang di ®éng víi vËn tèc v. T¹i m¸y thu, tÇn sè cña tÝn hiÖu
nhËn ®−îc theo tia sãng thø i sÏ lµ f=fc+fm.cos α i , trong ®ã α i lµ gãc tíi cña tia
sãng thø i so víi h−íng chuyÓn ®éng cña m¸y thu, fm lµ l−îng dÞch tÇn Doppler,
fm+v.fc/c, víi c lµ vËn tèc cña ¸nh s¸ng. Nh− vËy, chØ trong tr−êng hîp m¸y thu
®øng yªn so víi m¸y ph¸t (v=0), hoÆc m¸y thu ®ang chuyÓn ®éng vu«ng gãc víi
gãc tíi cña tÝn hiÖu (cos α i =0) th× tÇn sè tÝn hiÖu thu míi kh«ng bÞ thay ®æi so
víi tÇn sè tÝn hiÖu ph¸t. HiÖu øng Doppler x¶y ra m¹nh nhÊt khi m¸y thu di ®éng
theo ph−¬ng cña tia sãng tíi (cos α i = ±1 ). §iÒu nµy th−êng x¶y ra trong th«ng
tin di ®éng khi m¸y thu ®Æt trªn xe di chuyÓn trªn çc xa lé, cßn çc ¨ng-ten
tr¹m ph¸t th× ®−îc bè trÝ däc theo xa lé.
Líp : K40§VT
PhÇn 3: m« pháng b»ng
phÇn mÒm ASTRAS
VÝ dô 1: Mét hÖ thèng vi ba sè 64 – QAM, Tèc ®é 140Mb/s cã hÖ sè uÊn läc
cña çc bé läc c¨n bËc hai cosine n©ng ph¸t vµ thu lµ 0.35, kh«ng cã san b»ng
thÝch nghi ATDE, víi ®é s©u khe phe pha - ®inh lµ 3.8 dB, tÇn sè khe pha - ®inh
trïng víi tÇn sè sãng mang
NhËp th«ng sè cho çc khèi trong gãi phÇn mÒm ASTRAS:
Khèi nguån Symbol:
+ Symbol source
- Tèc ®é sè liÖu (bit rate): 140.e6_ ( 140Mb/s)
- Sè møc (number of level): 64_
Khèi ®iÒu chÕ:
+ Modulators/QAM
Khèi läc ph¸t:
+ M¹ch söa x/sinx:
- Linear block/Predefined Miscellaneous/(x/sinx) corrector
- §é lÖc ®iÒu h−ëng (mistuning): 0_
+ M¹ch Cosine t¨ng:
- Linear block/Predefined Miscellaneous/Rqst(raised cosine)
- HÖ sè uèn läc (Roll of Factor): 0.35_
- §é lÖch ®iÒu h−ëng (mistuning): 0_
Khèi pha ®inh:
+ Linear block/Predefined Miscellaneous/ Rummler model
- TÇn sè khe pha ®inh (notch frequency):0_
- §é s©u khe (notch depth [dB]): 3.8_
Khèi T¹p ©m:
+ Sources of disturbances/noise Regenerator/featured by power
- C«ng xuÊt (power): 1_
Líp : K40§VT
Khèi läc thu:
+ Linear block/Predefined Miscellaneous/Rqst(raised cosine)
Khèi gi¶i ®iÒu chÕ:
+ Modulators/QAM
Khèi AGC:
+ Regenerators/ AGC
- T¨ng Ých phô (additional gain [dB]: 0_
- Lo¹i AGC (type): 1_
Khèi kh«i phôc sãng mang
+ Regenerators/ Carrier Regenerator
- Quay pha phô (additional phase shifft [deg]: 0_
- Lo¹i kh«i phôc sãng mang (type): 1_
Khèi kh«i phôc ®ång hå:
+ Regenerators/ Clock Regenerator
-Lo¹i kh«i phôc tÝn hiÖu ®ång hå (type): 1_
KÕt qu¶ m« pháng:
H.13. M¹ch söa x/sinx

Líp : K40§VT
H.14. Bé läc xÊp xØ läc c¨n hai cosine

n©ng
H.15. §Æc tÝnh pha - ®inh nhiÒu tia

Líp : K40§VT
H.16. Ph¶n øng xung cña toµn hÖ thèng

khi kh«ng cã ATDE
H.17. MÉu m¾t cña hÖ thèng khi kh«ng

cã ATDE

Líp : K40§VT
H.18. Constellation cña tÝn hiÖu, tÇn sè khe pha ®inh

trïng tÇn sè sãng mang, kh«ng cã ATDE
H.19. §−êng cong BER

Líp : K40§VT
VÝ dô2: Mét hÖ thèng vi ba sè 64 – QAM, Tèc ®é 140Mb/s cã hÖ sè uèn

läc cña çc bé läc c¨n bËc hai cosine n©ng ph¸t vµ thu lµ 0.35, kh«ng cã san
b»ng thÝch nghi ATDE. H·y x¸c ®Þnh SNRD tÝnh t¹i BER = 10-6 g©y bëi tr−êng
hîp sau:
a. Cã sai lÖch pha sãng mang 30
H.21. Bé läc xÊp xØ läc c¨n hai cosine n©ng

Líp : K40§VT
H.22. M« h×nh Rummler-modell
H.23. Ph¶n øng xung cña toµn hÖ thèng khi cã

sai pha sãng mang 30, kh«ng cã ATDE

Líp : K40§VT
H.24. MÉu m¾t cña hÖ thèng khi cã sai pha

sãng mang 30, kh«ng cã ATDE
H.25. Constellation cña tÝn hiÖu khi cã sai pha

sãng mang 30, kh«ng cã ATDE

Líp : K40§VT
H.26. §−êng cong BER víi ¶nh h−ëng cña sai

pha sãng mang 30, kh«ng cã ATDE
VÝ dô3: §¸nh gi¸ ¶nh h−ëng cña CCI(nhiÔu ®ång kªnh) trong hÖ thèng ViBa sè
truyÒn hai luång E4 trªn ph©n cùc V vµ H cïng sö dông ®iÒu chÕ 64QAM. HÖ sè
uèn läc lµ 0,35 cho c¶ hai luång. XPIC cã XPD lµ 20 dB. Cã pha ®inh víi ®é s©u
khe pha-dinh lµ 3,8 dB, tÇn sè khe pha dinh trïng víi tÇn sè sãng mang.
H.27. M¹ch söa x/sinx khèi läc ph¸t

Líp : K40§VT
H.29. M« h×nh Rummler

Líp : K40§VT
H.30. §Æc tÝnh cña ATDE
H.31. Phæ cña nhiÔu ®ång kªnh

Líp : K40§VT
H.33. MÉu m¾t cña toµn hÖ thèng

Líp : K40§VT
H.34. Constellation cña tÝn hiÖu

Líp : K40§VT
VÝ dô 4: Trong mét hÖ thèng 64QAM truyÒn t¶i luång E4. HÖ sè uèn läc 0,35
cã pha dinh ®a ®−êng víi ®é s©u khe pha dinh lµ 3,8 dB, tÇn sè khe pha dih
trïng víi tÇn sã sãng mang cã tÝnh ®Õn t¸c ®éng sau:
Cã can nhiÔu tõ kªnh l©n cËn cïng mét ph©n cùc sãng, kho¶ng çch gi−òa
çc sãng mang lµ 29,65 MHz, hÖ sè uèn läc lµ 0,35.
Çc th«ng sè cña hÖ thèng:
Khèi nguån Symbol:
+ Symbol source
- Tèc ®é sè liÖu (bit rate): 140e6_ ( 140Mb/s)
Khèi ®iÒu chÕ:
+ Modulators/QAM
Khèi läc ph¸t:
+ M¹ch söa x/sinx:
- Linear block/Predefined Miscellaneous/(x/sinx) corrector
- §é lÖc ®iÒu h−ëng (mistuning): 0_
+ M¹ch Cosine t¨ng:
- Linear block/Predefined Miscellaneous/Rqst(raised cosine)
Khèi pha ®inh:
+ Linear block/Predefined Miscellaneous/ Rummler model
- TÇn sè khe pha ®inh (notch frequency):0_
- §é s©u khe (notch depth [dB]): 3.8_
Khèi läc thu:

Líp : K40§VT
Khèi gi¶i ®iÒu chÕ:
+ Modulators/QAM
Khèi AGC:
+ Regenerators/ AGC
- T¨ng Ých phô (additional gain [dB]: 0_
- Lo¹i AGC (type): 1_
Khèi kh«i phôc sãng mang
+ Regenerators/ Carrier Regenerator
- Quay pha phô (additional phase shifft [deg]: 0_
- Lo¹i kh«i phôc sãng mang (type): 1_
Khèi kh«i phôc ®ång hå:
+ Regenerators/ Clock Regenerator
-Lo¹i kh«i phôc tÝn hiÖu ®ång hå (type): 1_
Khèi ATDE:
+ Regenerators/ Equalizer/Time domain
-Sè m¾t (nember of taps): 7
Kªnh l©n cËn g©y nhiÔu:
Khèi nguån symbol g©y nhiÔu:
+ Symbol Source
- Tèc ®é sè liÖu(bitrate): 140e6_ (140e6Mb/s)
- Sè møc(number of level): 64_
Khèi ®iÒu chÕ nhiÔu:
+ Source of dÝsturbances/disturbance modulator/QAM
- Sè møccña kªnh bÞ g©y nhiÔu (number of levels): 64_
- Biªn ®é nhiÔu (amplitude): 0.1_(tiªu hao 20 dB)
- LÖch vÒ tÇn sè (frequency dev. [Hz]):29.65e6_
Khèi läc ph¸t kªnh g©y nhiÔu: (xÊp xØ läc c¨n bËc hai cosine n©ng)

Líp : K40§VT
Khèi t¹p ©m:
+ Soureces of disturbances/noise generator/featured by power
C«ng suÊt (power): 1_ (chuÈn ho¸)
H.36. M¹ch söa x /sinx

Líp : K40§VT
H.38. Sai lÖch ®Æc tÝnh biªn ®é
H.39. Sai lÖch ®Æc tÝnh gi÷

chËm nhãm

Líp : K40§VT
H.40. Bé läc xÊp xØ läc c¨n hai

cosine n©ng
H.41. §Æc tÝnh pha ®inh nhiÒu

tia(m« h×nh Rummler)

Líp : K40§VT
H.42. §Æc tÝnh cña ATDE
H.43. Phæ nhiÔu kªnh l©n cËn

Líp : K40§VT
H.44. §¸p øng xung cña hÖ thèng
H.45. MÉu m¾t cña hÖ thèng

Líp : K40§VT
H.46. Constellation cña tÝn hiÖu thu
H.47. §−êng cong tØ lÖ lçi bit BER
VÝ dô 5: Mét hÖ thèng vi ba sè 64 – QAM, Tèc ®é 140Mb/s cã hÖ sè uÊn

läc cña çc bé läc c¨n bËc hai cosine n©ng ph¸t vµ thu lµ 0.35, kh«ng cã san
b»ng thÝch nghi ATDE. H·y x¸c ®Þnh SNRD tÝnh t¹i BER = 10-6 g©y bëi tr−êng
hîp sau:
a. Cã sai lÖch ®ång hå

Líp : K40§VT

Líp : K40§VT
H.50. M« h×nh Rummler-modell

Líp : K40§VT

Líp : K40§VT
VÝ dô 6: Mét hÖ thèng Viba sè 64QAM/140 Mb/s cã hÖ sè uèn läc cña çc bé

läc c¨n bËc hai cosine n©ng ph¸t vµ thu lµ 0,35. H·y x¸c ®Þnh SNRD tÝnh t¹i
BER=10-6 g©y bëi mÐo phi tuyÕn cña HPA cho trong file 267 víi BO=5dB. Peak-
factor=1.23. Sè symbol dïng cho m« pháng lµ 20000.

Líp : K40§VT

Líp : K40§VT

Cac Yeu To Anh Huong Den He Thong Truyen Dan So

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Cac Yeu To Anh Huong Den He Thong Truyen Dan So

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng tíi hÖ thèng truyÒn dÉn sè.

PhÇn 1: tæng quan vÒ hÖ thèng th«ng tin sè…………………...3

1.5.2. T¸c ®éng kh¸c cña ®−êng truyÒn……………………………...35

PhÇn 3: m« pháng b»ng phÇn mÒm ASTRAS……………………….36

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 1

Lêi nãi ®Çu

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 2

hÖ thèng th«ng tin sè

1. LÞch sö ph¸t triÓn vμ c¸c yªu cÇu trong t−¬ng lai .

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 3

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 4

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 5

1970 LAN,MAN vµ WAN Sè

Bé nhËn tin Gi¶im· Gi¶im· Gi¶im· Gi¶i §atruy

H1.S¬ ®å khèi hÖ thèng th«ng tin sè

Cã c¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu chÕ sè sau:

Pha liªn tôc_kho¸ dÞch tÇn sè-t¸ch kÕt hîp(CP-FSK-CD);

Pha liªn tôc_kho¸ dÞch tÇn sè-t¸ch kh«ng kÕt hîp(CP-FSK-NCD);

Kho¸ dÞch cùc tiÓu (MSK).

ph©n-M· ho¸ vi sai(DE_BPSK); Kho¸ dÞch pha vi sai (DPSK);

®Ó sö dông hÖ thèng truyÒn dÉn theo nhu cÇu.

• §Çu cuèi ph¸t: gåm cã 4 chøc n¨ng chÝnh:

- Trén ®Ó ®−a tin hiÖu nªn tÇn sè c«ng t¸c.

- Bøc x¹ ra m«i tr−êng.

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 10

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 11

H2. Constellation cña mét hÖ thèng 64QAM

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 14

Ta cã thÓ biÓu diÔn h(t) d−íi d¹ng:

H3. BER cña hÖ thèng 64-QAM khi cã mÐo tuyÕn tÝnh

 X¸c suÊt lçi cña hÖ thèng.

si+g vµ ph−¬ng sai No.

1.2.2 MÐo phi tuyÕn.

a. C¸c nguån g©y mÐo phi tuyÕn.

- C¸c m¹ch ®iÖn trong hÖ thèng truyÒn dÉn

b. §Æc ®iÓm nhËn d¹ng mÐo phi tuyÕn.

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 18

H4. Chßm sao tÝn hiÖu thu cña hÖ thèng 64-QAM

c. ¶nh h−ëng cña mÐo phi tuyÕn.

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 19

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 20

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 21

H6. Sù më réng phæ tÝn hiÖu do mÐo phi tuyÕn.

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 22

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 24

Suy hao do m−a

b. Fading ®a ®−êng lùa chän theo tÇn sè.

M¸y ph¸t M¸y thu

H8. Fadinh kÕt hîp

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 25

Tia trùc tiÕp.

Tia thu ®−îc(Tæng hîp cña sãng trôc

H9a. §Æc tÝnh biªn ®é- TÇn sè fading

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 26

H.9b. Hµm truyÒn cña kªnh theo m« h×nh Rummler.

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 28

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 29

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 30

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 31

Sinh viªn: L−¬ng Xu©n Tr−êng_Bïi Xu©n Th−êng http://www.ebook.edu.vn 32

H11a. Sù t¹o thµnh ISI do sai lÖch tÝn hiÖu ®ång hå

H11b. Constenllation khi τ 0 =3,3%Ts

X¸c suÊt lçi cña hÖ thèng.