2.5.

S lp li v gia tng Nh mt h qu ca c 2 vn chuyn i mc tiu v s cn thit sa cha nhng sai lm khng th trnh khi khi mt sn phm phn mm ang c pht trin, vng i ca sn phm phn mm thc t tng t nh cc m hnh cy tin ha ca hnh 2.2 hoc m hnh thc nc ca hnh 2.3 , thay v l chui c l tng ha trong hnh 2.1. Mt kt qu ca thc t ny l n khng c ngha nhiu ni trong "giai on phn tch.". Thay vo , Cc hot ng ca giai on phn tch c tri u ra trn vng i ca n. Tng t nh vy, hnh 2.2 cho thy s thc hin ca bn phin bn khc nhau, mt trong s (thc thi 2) khng bao gi c hon thnh bi v vn chuyn i mc tiu. Hy xem xt cc phin bn k tip ca sn phm trong mi giai on.V d, cc c im k thut ca ti liu c th hoc m m-un. T quan im ny, qu trnh c bn chnh l lp i lp li. l, chng ta sn xut phin bn u tin ca sn phm, sau chng ta sa li n v sn xut cc phin bn th hai, v c th tip tc n khi hon thin. nh c a ra l mi phin bn cn gn hn vi mc tiu so vi ngi tin nhim ca n v cui cng l xy dng mt phin bn hon chnh. S lp li l mt kha cnh ca cng ngh phn mm, v m hnh vng i lp i lp li c s dng hn 30 nm [Larman v Basili, 2003].V d, m hnh thc nc, ln u tin c a ra vo nm 1970, l lp i lp li (nhng khng phi gia tng). Kha cnh th hai ca pht trin phn mm trong th gii thc l nhng hn ch bi Lut Miller.Nm 1956, George Miller, mt gio s tm l hc cho thy rng: ti mt thi im, con ngi chng ta c kh nng tp trung vo ch khong by khi thng tin (n v thng tin) [Miller, 1956].Tuy nhin, mt sn phm phn mm in hnh c nhiu hn by khi.V d, m sp c kh nng c nhiu hn 7 bin, v mt ti liu yu cu l c th c nhiu hn 7 yu cu.Cch m con ngi chng ta x l hn ch ny s lng thng tin c th x l ti bt k ti 1 thi im l sng lc theo tng bc. l, chng ta tp trung vo nhng kha cnh quan trng nht v tr hon nhng kha cnh t quan trng. Ni cch khc, mi kha cnh cui cng c x l nhng theo th t ca tm quan trng hin nay.iu ny c ngha rng chng ta bt u bng vic xy dng mt to tc gii quyt ch l mt phn nh ca nhng g chng taang c gng t c. Sau , chng ta xem xt thm kha cnh ca vn v thm cc phn sp hin c. V d, chng ta c th xy dng mt ti liu yu cu bng cch xem xt by yu cu quan trng nht. Sau , li xem xt 7 yu cu quan trng tip theo, v c lp li nh vy. y l qu trnh gia tng. S gia tng cng l mt kha cnh ca cng ngh phn mm, phn mm pht trin gia tng khong trn 45 nm [Larman v Basili, 2003]. Trong thc t, s lp i lp li v gia tng c s dng kt hp vi nhau. l, sn phm c xy dng tng phn (gia tng), v tng qua nhiu phin bn (lp i lp li).Nhng tng ny c minh ha trong hnh 2.2 i din cho vng i cho vic nghin cu trng hp Winburg mini (Mc 2.2 v 2.3).Nh th hin trong s lng, khng c ring "giai on yu cu" nh vy.Thay vo , yu cu ca khch hng c tip nhn v phn tch hai ln, nhn cc yu cu

ban u (Yu cu 1) v sa i yu cu (yu cu 4). Tng t nh vy, khng c "giai on thc hin," nhng thay v 4 giai on ring bit trong cc m c sn xut v sau sa i. Nhng tng ny c tng qut trong hnh 2.4, phn nh cc khi nim c bn trong m hnh vng i-chu k lp i lp li v gia tng [Jacobson, Booch, Rumbaugh, 1999]. Con s ny cho thy s pht trin ca mt sn phm phn mm trong bn ln gia tng, gn nhn Tng A, Tng B, C Tng, v Tng D. Trc ngang l thi gian, v trc thng ng l s gi lm (s lng vic m mt ngi c th lm trong 1 gi), do , cc khu vc bng m di ng cong tng l tng cng cho s gia tng . iu quan trng l s nh gi ca Hnh 2.4 m t mt sn phm phn mm c th c chia ra thnh cc s gia. Mt sn phm phn mm c th c xy dng ch trong 2 s gia, 1/3 trong 14 yu cu . Hn na, con s ny khng phi l i din chnh xc lm th no mt sn phm phn mm c pht trin. Thay vo , n cho thy lm th no thay i trng tm t lp i lp li lp i lp li. Cc giai on tun t ca hnh 2.1 l cu trc nhn to. Thay vo , nh mt cch r rng phn nh trong hnh 2.4, chng ta phi tha nhn rng quy trnh cng vic khc nhau (hot ng) c thc hin trn ton b vng i. C 5 quy trnh ct li: yu cu, phn tch, thit k, thc hin, v cng vic th nghim, v nh ni trong cu trc , tt c c thc hin trong vng i ca mt sn phm phn mm. Tuy nhin, c lc mt cng vic chim u th hn 4 quy trnh kia. V d, khi bt u vng i, cc nh pht trin phn mm lm mt thit lp ban u ca yu cu.Ni cch khc, lc bt u ca vng i lp i lp li v gia tng, quy trnh yu cu chim u th.Nhng sp trong quy trnh yu cu c m rng v sa i trong thi gian cn li ca vng i.Trong thi gian , bn quy trnh cng vic khc (phn tch, thit k, thc hin, v th nghim) chim u th.Ni cch khc, yu cu cng vic l cng vic chnh vo lc bt u ca chu k cuc sng, nhng tm quan trng tng i ca n gim sau .Ngc li, thc hin v kim tra quy trnh cng vic chim nhiu thi gian ca cc thnh vin ca nhm pht trin phn mm v pha cui ca chu k cuc sng hn l h lm ngay t u. K hoch hot ng v ti liu c thc hin trong sut vng i lp i lp li- v gia tng. Hn na, th nghim l mt hot ng chnh trong mi ln lp, v c bit ti cui mi ln lp. Ngoi ra, phn mm c kim tra tng th k lng mt khi n c hon thnh, ti thi im , th nghim v sau sa i vic thc hin trong nh sng ca kt qu ca cc xt nghim khc nhau hu nh l hot ng duy nht ca nhm phn mm. iu ny c phn nh trong cc cng vic th nghim ca hnh 2.4. Hnh 2.4 cho thy s gia tng.Hy xem xt s gia tng A, c m t bi cc ct bn tri. Vo lc bt u ca s gia tng ny, cc thnh vin trong nhm yu cu xc nh cc yu cu ca khch hng. Khi hu ht cc yu cu c xc nh, phin bn u tin trong quy trnh phn tch c bt u.Khi tin tin trnh c thc hin vi quy trnh phn tch, phin bn u ca quy trnh thit k c th c bt u.Ngay c 1 vi m ha thng c thc hin trong thi gian tng u tin, c l trong cc dng ca mt nguyn mu kim tra tnh kh thi ca mt phn ca cc sn phm phn mm c xut. Cui cng, nh cp trc , lp k hoch, th nghim, v ti liu hng dn hot ng bt u vo ngy th nht v tip tc t v sau, cho n khi cc sn phm phn mm cui cng c giao cho khch hng. Tng t nh vy, tp trung ch yu trong qu trnh Tng B l yu cu v phn tch, v sau cc cng vic thit k. Trng tm trong qu trnh Tng C u tin l thit

k, v sau vo cc cng vic thc hin v kim tra quy trnh lm vic. Cui cng, trong Tng D l quy trnh thc hin cng vic v kim tra tnh ti u. Theo phn nh trong hnh 1.4, khong mt phn nm ca tng cc n lc c dnh cho cc yu cu v phn tch (vi nhau), mt phn nm trong cng vic thit k, v khong ba phn nm trong cng vic thc thi. Tng s cc kch thc tng i ca cc khu vc m trong hnh 2.4 phn nh cc gi tr ny. C s lp i lp li trong mi gia tng ca hnh 2.4. iu ny c th hin trong hnh 2.5, m t ba ln lp li trong thi gian Tng B (Hnh 2.5 l mt ci nhn m rng ca ct th hai ca hnh 2.4.) Nh trong hnh 2.5, mi ln lp lin quan n tt c 5 quy trnh cng vic nhng li thay i t l. Mt ln na, n c nhn mnh Hnh 2.5 khng phi l cho thy rng tt c gi tr thng d lin quan n chnh xc ba ln lp li. S ln lp thay i tng dn. Mc ch ca hnh 2.5 l cho thy lp i lp li trong mi ln tng v lp li rng tt c 5 quy trnh cng vic (yu cu, phn tch, thit k, thc hin, v th nghim, cng vi k hoch v ti liu) c thc hin trong qu trnh lp i lp li gn nh tt c, mc d t l mi ln khc nhau Nh gii thch, Hnh 2.4 phn nh s gia tng pht trin ca mi sn phm phn mm. Hnh 2.5 hin th mt cch r rng lp i lp li lm nn tng cho s gia tng. C th, Hnh 2.5 m t 3 bc lp li lin tip , tri ngc vi s gia tng . Chi tit hn, lp li B.1 bao gm cc yu cu, phn tch, thit k, thc hin, v quy trnh kim tra, i din bi cc hnh ch nht nt t tn cng bn tri vi cc gc trn. S lp li tip tc cho n khi cc sn phm ca mi quy trnh t yu cu. Tip theo, tt c nm b sp c lp lp li B.2. Lp li trong B2 l tng t nh trong bc u . l, cc yu cu sp c ci thin, to cc ci tin cho cc sp trong quy trnh phn tch, v nh vy, nh c phn nh trong ln lp th hai ca hnh 2.5, v tng t cho phin th ba. Qu trnh lp i lp li v gia tng bt u vo u ca Tng A v tip tc cho n khi kt thc trong Tng D. sn phm phn mm hon thnh sau c ci t trn my tnh ca khch hng.

2.7 S ri ro v cc kha cnh ca s lp li v gia tng Mt cch khc nhn vo s lp li v gia tng l cc d n nh mt tng th c chia thnh cc tiu d n nh hn (hoc tng). Mi d n mini m rng cc yu cu, phn tch, thit k, thc hin, v ktra sp. Cui cng, tp hp kt qu cc bc to nn cc sn phm phn mm hon chnh. Trong thc t, mi d n nh bao gm nhiu hn l ch cn m rng sp. N l iu cn thit kim tra rng mi sp l chnh xc (quy trnh th nghim) v thc hin bt k thay i cn thit

cho cc thao tc c lin quan. Qu trnh kim tra v sa i, sau kim tra li vsa i, v nh vy, r rng lp i lp li trong t nhin. N tip tc cho n khi cc thnh vin ca nhm pht trin hi lng vi tt c cc sp ca d n mini (hoc tng). Khi iu xy ra, h tin hnh tip tc tng . So snh hnh 2.3 (m hnh thc nc) vi hnh 2.5 (xem cc ln lp li trong vng B Tng) cho thy mi ln lp c th c xem nh l mt m hnh thc nc nh nhng y . l, trong mi ln lp cc thnh vin ca nhm pht trin thng qua cc yu cu c in, phn tch, thit k, v giai on thc hin trn mt phn c th ca sn phm phn mm. T quan im ny, m hnh lp i lp li v gia tng cc hnh 2.4 v 2.5 c th c xem nh l mt lot lin tip cc m hnh thc nc. M hnh lp i lp li v gia tng c nhiu th mnh: 1. Nhiu c hi c a ra kim tra sn phm phn mm l chnh xc. S lp li u kt hp cc kim tra, do , vic lp li to mt c hi khc kim tra tt c cc sp pht trin n thi im ny.Cc li sau c pht hin v sa cha, cao hn l chi ph, nh trong hnh 1.6.Khng ging nh m hnh thc nc c in, mi ln lp li ca m hnh lp i lp li v gia tng cung cp thm mt c hi tm li v sa cha chng, do tit kim tin. 2. Tnh mnh m ca kin trc c s c th c xc nh tng i sm trong chu k sng. Cc kin trc ca mt sn phm phn mm bao gm cc artifacts ca cc phn khc nhau v lm th no tng hp chng li vi nhau. Tng t nh kin thc nh th, m c th m t nh Romanesque, Gothic, or Baroque, gia cc kh nng khc. Tng t nh vy, kin trc ca mt phn mm c th c m t nh l hng i tng, ng ng v cc b lc( cc thnh phn linux hay unix), hoc client-server( vi mt my ch trung tm cung cp cc tp tin lu tr cho mt h thng cc my khch). Cc kin trc ca mt phn mm c pht trin bng cch s dng m hnh lp li v tng phi c phn m n c th m rng lin tc( v nu cn thit c th thay i d dng) kt hp vi vic tng trng tip theo. C th x l cc phn m rng v thay i nh vy m khng lm hng c gi l vng mnh. Vng mnh l mt tnh cht quan trng trong qu trnh pht trin ca mt phn mm. N quan trng trong qu trnh bo tr sau phn phi. V vy, nu mt sn phm phn mm c th ko di trong sut 12->15 hoc nhiu hn ln bo tr sau phn phi, kin trc c s phi mnh m. Khi mt m hnh lp li v tng c s dng, n nhanh chng tr nn r rng vic kin trc mnh m hay khng. Nu trong qu trnh tch hp, tng n ln 3, r rng l phn mm pht trin cho n nay c t chc li ng k vi vng tng trng rng ln, sau r rng l kin trc cha mnh. Cc khch hng phi quyt nh l t b d n hay lm li t u. Mt kh nng khc l thit k li kin trc n mnh m hn, v sau ti s dng li ci artifacts cng nhiu cng tt trc khi tip tc tng trng tip. Mt l do khc ti sao kin trc mnh m l quan trng l vn chuyn mc tiu( mc 2.4). l tt c nhng mt s yu cu ca khch hng s thay i, hoc v s pht trin trong t chc khch hng hoc v khch hng vn tip tc thay i suy ngh ca mnh vi nhng mc tiu phn mm nhm n

cn lm. Cc kin trc mnh m hn, vng vng hn thay i c th phn mm.N ko th thit k mt kin trc c th i ph c vi qu nhiu thay i mnh m. Tuy nhin, nu c nhng thay i cn thit trong phm vi, mt kin trc mnh m cn c kh nng kt hp nhng thay i m ko cn phi ti c cu mnh. 3. Cc m hnh lp v tng cho php chng ta gim nhiu ri ro ban u. Ri ro lun lun lin quan n pht trin v bo tr phn mm. Trong mt nghin cu nh ca Winburg, v d, thut ton nhn dng nh gc l khng nhanh, c mt ri ro hin nay l mt sn phm phn mm hon thnh s khng p ng c cc rng buc v thi gian ca n. Pht trin mt phn mm tng trng tng bc gip chng ta gim thiu nhng ri ro nh vy sm hn trong chu k sng. V d, gi s mt mng cc b(LAN) ang c pht trin, v c mt mi lo ngi l cc phn cng mng hin nay khng cho cc phn mm mi. Sau mt n hai ln lp li u tin hng ti vic xy dng nhng phn ca phn mm c tng thch phn cng mng. iu ha ra rng, tri vi lo ngi ca cc nh pht trin, mng cn phi c nng lc, cc nh pht trin c th tin hnh d n v an tm l nguy c ny c gim bt. Mt khc, nu cc mng thc s khng th i ph c vi cc mng LAN mi to ra b sung vo, iu ny c bo sm cho khch hng trong vng i, khi mt t l nh ngn qu c chi ra. Khch hng by gi c th quyt nh liu c nn hy b d n, m rng kh nng ca mng hin c, mua mt mng mi mnh m hn, hoc a ra mt hnh ng khc. 4. Chng ti lun c mt phin bn hot ng ca phn mm. Gi s c mt sn phm phn mm c pht trin bng cch s dng m hnh vng i c in ca hnh 2.1. Ch cui d n l c mt phin bn hot ng ca sn phm phn mm. Ngc li, khi cc m hnh vng i lp li v tng c s dng, vo cui mi ln lp, ta c mt phin bn hot ng ca mt phn trong tng th ca sn phm phn mm. Cc khch hng v ngi s dng c th th nghim vi phin bn v xc nh nhng thay i cn thit m bo rng vic thc hin hon chnh trong tng lai p ng nhu cu ca h. Nhng thay i ny c th c thc hin c bc tip theo, v khch hng v ngi s dng sau c th quyt nh thay i hn na nu thy cn thit. Mi bin th ny l cung cp phin bn mt phn ca phn mm, khng ch cho th nghim m cn lm trn tru cng vic vic gii thiu sn phm phn mm mi cho khch hng. Thay i hu ht lun tin n mi e da. Qu thng xuyn, ngi dung lo s rng s ra i ca sn phm phn mm mi ti ni h lm vic khin h mt vic lm vo tay my tnh. Tuy nhin, vic gii thiu mt sn phm phn mm tng bc c th c hai li ch. u tin, ni lo s b thay th bi my tnh gim bt. Th 2 l n d dng hn tm hiu cc chc nng ca mt phn mm phc tp khi chc nng c gii thiu tng bc cch nhau vi thng, ch khng phi l tng th. 5. C bng chng thc nghim rng chu k sng lp i lp li v gia tng cc cng vic. Biu trn trong hnh 1.1 cho thy kt qu bo co t nhm Standish trong d n hon thnh vo nm 2006 [Rubenstein, 2007]. Trong thc t, bo co ny cn c gi l bo co CHAOS- c th xem trong Just in Case You Wanted to Know Box 2.2) c ra i 2

nm 1 ln. hnh 2.7 cho thy kt qu cho nm 1994->2006. T l ca sn phm thnh cng tng u n t 16% nm 1994 n 34% vo nm 2002 nhng sau gim xung cn 29% vo nm 2004. Trong c bo co nm 2002 [Softwaremag.com, 2004] v 2004 [Hayes, 2004] , mt trong nhng yu t lien quan n cc d n thnh cng l vic s dng mt qu trnh lp i lp li( L do a ra cho vic gim t l thnh cng ca nm 2004 l: cc d n ln hn nm 2002, s dng m hnh thc nc, thiu s tham gia ca ngi s dng, thiu s h tr ca gim c iu hnh cp cao [Hayes, 2004].). Sau , t l thnh cng ca d n vo nm 2006 tng n 35%. Ch tch nhm Standish, Jim Johnson cho rng do s gia tng ca 3 yu t : qun l d n tt hn, c s h tng web ang ln, v( mt ln na) qu trnh pht trin lp li c s dng [Rubenstein, 2007]. 2,8 Qun l lp li v tng trng Trong nhy mt r, cc m hnh lp i lp li v gia tng cc hnh 2.4 v 2.5 s hon ton hn lon. Thay vo s tin trin c trt t t yu cu thc hin ca thc nc m hnh (hnh 2.3), n xut hin rng cc nh pht trin lm bt c iu g h thch, c l mt s m ha trong bui sng, mt gi hoc hai trong s thit k sau khi n tra, v sau na gi quy nh c th trc khi v nh. khng phi l trng hp. Ngc li, m hnh lp i lp li v gia tng nh regimented l m hnh thc nc, bi v nh trc y ch ra, pht trin mt phn mm sn phm bng cch s dng m hnh lp i lp li v gia tng l khng c g nhiu hn hoc t hn so vi pht trin mt hng lot cc sn phm phn mm nh hn, tt c bng cch s dng m hnh thc nc. Chi tit hn, nh th hin trong hnh 2.3, pht trin mt sn phm phn mm bng cch s dng m hnh thc nc c ngha l tip thc hin cc yu cu, phn tch, thit k, v giai on thc hin (theo th t) trn sn phm phn mm nh mt ton th. Nu mt vn l gp phi, vng phn hi ca hnh 2.3 (dashed mi tn) c theo sau, c ngha l, lp i lp li (bo tr) c thc hin. Tuy nhin, nu cng mt sn phm phn mm pht trin s dng m hnh lp i lp li v gia tng, cc sn phm phn mm c coi l mt ca gia tng. i vi mi tng ln lt, cc yu cu, phn tch, thit k, v giai on thc hin (theo th t) nhiu ln thc hin trn tng cho n khi r rng l khng lp i lp li hn na l cn thit. Ni cch khc, cc d n nh mt ton th chia thnh mt lot d n ca thc nc nh. Trong mi d n nh, lp i lp li l thc hin khi cn thit, nh th hin trong hnh 2.5. V vy, l do on trc ni rng cc m hnh lp i lp li v gia tng nh regimented l thc nc m hnh l bi v cc m hnh lp i lp li v gia tng l m hnh thc nc, p dng tip. t m h nh v ng i khc

By gi chng ta s xem xt 1 s m hnh vng i khc, bao gm m hnh xon c, m hnh ng b ha v n nh. Chng ta bt u vi m hnh m ha v sa cha. 2.9 h nh v ng i m h a v a ch a

Tht ng tic l c nhiu sp c pht trin bng cch s dng nhng ci c th c gi l m hnh vng i m ha v sa cha. Sp c thc hin m khng c yu cu hoc cc thng s k thut, hoc bt c c gng thit k no. Thay vo , nhng ngi pht trin n gin ch nm m li vi nhau v lm li nhiu ln ct p ng nhu cu ca khch hng. Cch tip cn ny c th hin trong hnh 2.8. Mc d cch tip cn ny c th hot ng tt trn nhng bi lp trnh ngn 100 n 200 dng, nhng m hnh lp trnh v sa li hon ton khng t yu cu cho nhng SP bt k quy m no. Hnh 1,6 cho thy rng chi ph ca vic thay i mt sn phm phn mm l tng i nh nu thay i c thc hin trong cc yu cu, phn tch hoc pha thit k, nhng s tng ti mi khng th chp nhn c nu thay i c thc hin sau khi sp c m ha, hoc ti t hn nu sp c trin khai v ci t trn my tnh ca khch hng. Do , chi ph ca cch tip cn m ha v sa li thc s ln hn nhiu so vi chi ph ca 1 sp c thc hin ng quy nh v thit k t m. Ngoi ra, bo tr 1 sp c th v cng kh khn nu khng c cc c im k thut hoc ti liu thit k, v c hi ca 1 li hi quy xy ra l rt ln. Thay th cch tip cn m ha v sa li, n l iu cn thit, trc khi bt u pht trin 1 sp, 1 m hnh vng i thch hp c la chn. ng tic l kh nhiu d n s dng m hnh m ha v sa li. Vn l c bit nghim trng trong cc t chc m tiu chun nh gi duy nht trong iu kin ca cc dng m, v vy cc thnh vin ca nhm pht trin phn mm phi chu p lc a ra cng nhiu dng m cc tt, bt u t ngy u tin ca d n. M hnh lp trnh v sa li l phng php d thc hin nht pht trin phn mm v cng l cch ti t nht.

h nh v ng

i thc n c

Ln u tin c a ra bi Royce[1970]. Hnh 2.9 cho thy thng tin phn hi vng bo tr trong khi sn phm ang c pht trin, nh c phn nh trong hnh 2.3, m hnh thc nc n gin. Figure 2.9 also shows the feedback loops for postdelivery maintenance. Hnh 2.9 cng cho thy cc thng tin phn hi vng sau bo tr. Mt im quan trng i vi m hnh thc nc l pha khng hon tt cho n khi ti liu ca pha c hon thnh v sp ca pha c chp nhn bi nhm SQA. Kim th l iu vn c trong tt c cc pha ca M hnh thc nc. Kim th khng phi l 1 pha ring bit c thc hin sau khi sp c xy dng, cng

khng phi ch c thc hin cui mi pha. Thay vo , nh nu mc 1.7, kim th nn c tin hnh lin tc trong sut tin trnh phn mm. c bit, trong bo tr, n l cn thit m bo khng ch phin bn sa i ca sp vn cn lm c nhng ci m phin bn trc lm c v cn lm chnh xc, m n cn p ng c bt k yu cu mi i vi khch hng. M hnh thc nc c nhiu im mnh, bao gm cch tip cn c tnh k lut bt buc, quy inh ti liu c cung cp ti mi pha v yu cu tt c sp ca mi pha (gm c ti liu hng dn) phi c kim tra t m bi nhm SQA. Tuy nhin, thc t ca m hnh thc nc l ti liu hng dn cng c th l 1 yu im. thy c iu ny, hy xem xt 2 kch bn c 1 cht k l sau: + u tin, Joe v Jane johnson quyt nh xy 1 cn nh. H tham kho kim vi 1 kin trc s. Thay v cho h xem bn phc tho, k hoch, v c th 1 m hnh t l, kin trc s li cho h 20 trang duy nht kiu ti liu m t ngi nh bng thut ng k thut cao. Mc d c joe v jane u khng c kinh nghim v kin trc trc y v hu nh khng hiu ti liu, nhng h vn nhit tnh k tn xy nh. + Mt kch bn khc nh sau: Mark Marberry mua b qun o ca mnh bng cch t hng qua th. Thay v gi th cho anh ta hnh nh ca b qun o v mu vi c sn, cng ty gi cho Mark 1 m t bng vn bn kiu may v loi vi ca cc sp ca h. Mark sau t 1 b qun o duy nht trn c s ca bn m t . Hai kch bn trc rt kh c thc. Tuy nhin, chng chnh l in hnh ca con ng phn mm thng c xy dng s dng m hnh thc nc. Quy trnh bt u vi cc chi tit k thut. Ni chung, cc ti liu k thut di, chi tit v kh trung thc, nhm chn khi c. Khch hng thng thiu kinh nghim trong vic c cc chi tit k thut phn mm, v kh khn ny c pha trn bi thc t l cc ti liu k thut thng c vit bng 1 phong cch m khch hng khng quen. Kh khn thm ch cn ti t hn khi cc chi tit k thut c vit bng mt ngn ng c t hnh thc. Mc d vy,khch hng tin hnh k ln cc ti liu k thut, cho d hiu ng hay khng. Trong nhiu cch, c t s khc bit gia vic joe v jane k hp ng c 1 ngi nh c xy dng t 1 bn m t vit tay m h ch hiu 1 phn v vic khch hng tn thnh 1 sp phn mm c m t trong iu khon ca 1 ti liu chi tit k thut m h ch hiu 1 phn. Mark Marberry v th t hng b qun o ca anh ta c v ht sc k l, nhng n chnh xc l nhng g xy ra khi m hnh thc nc c s dng pht trin phn mm. Ln u khch hng nhn thy 1 sp hot ng ch sau khi ton b sp c m ha. iu g xy ra C 1 s khc bit ng k gia cch m 1 khch hng hiu 1 sp nh m t bng cc ti liu k thut v sp thc t. Cc thng s k thut ch tn ti trn giy, khch hng do khng th thc s hiu bn thn sp s trng nh th no. M hnh thc nc, ph thuc ch yu vo vn bn k thut, c th dn ti vic xy dng cc sp m n gin khng p ng c nhu cu tht s cn ca khch hng.

Cng bng m ni c th ch ra iu , nh 1 kin trc s c th gip 1 khch hng hiu nhng g c xy dng bng cch cung cp m hnh thu nh, bn phc tho, va k hoch, v vy cc k s phn mm c th s dng k thut ha, chng hn nh s lung d liu, hoc s UML truyn t cho khch hng. Vn l nhng h tr ha ny khng m t sp hon thnh s lm vic ntn. V d, c mt s khc bit ng k gia mt s v cch sp t lm vic. Trong cun sch ny, 2 gii php c a ra gii quyt cc vn m cc ti liu k thut thng khng m t sp trong 1 cch m cho php khch hng xc nh mc ch ca sp tha mn yu cu ca h. Gii php hng i tng( chap 11,13) v gii php c in( 2.9.3) 2.9. h nh v ng i n m nhanh

Mt bn mu nhanh l mt m hnh lm vic ngha l chc nng tng ng vi 1 tp con ca sp. Vd, nu mc tiu ca sp l x l cc ti khon tr, cc ti khon nhn, v warehousing, th bn mu nhanh c th bao gm 1 sp m thc hin x l trn mn hnh thu thp d liu v in cc bo co, nhng khng c tp tin cp nht x l li. Mt bn mu nhanh cho 1 sn phm mc tiu l xc nh nng ca 1 enzyme trong 1 gii php c th thc hin cc tnh ton v hin th cc cu tr li, nhng khng lm bt k xc nhn hoc kim tra s hp l ca d liu u vo. Bc u tin ca m hnh c miu t trong hnh 2.10 l xy dng 1 bn mu nhanh v cho khch hng v ngi dng sau ny tng tc v th nghim vi bn mu nhanh ny. Mt khi khch hng hi lng, bn mu thc s lm c hu ht nhng g c yu cu, cc nh pht trin c th xy dng cc ti liu c im k thut vi mt vi m bo rng sp p ng c nhu cu tht s ca khch hng. Mt th mnh chnh ca m hnh bn mu nhanh l s pht trin ca sn phm ch yu l tuyn tnh, tip tc t cc mu th nghim nhanh chng giao sn phm; vng phn hi ca m hnh thc nc t cn n trong m hnh bn mu nhanh. Bi v : u tin,cc thnh vin ca nhm pht trin s dng bn mu nhanh xy dng cc ti liu v c im k thut . Bi v bn mu nhanh c xc nhn thng qua s tng tc vi khch hng, n l hp l hy vng rng cc ti liu c t kt qu s chnh xc. Th hai, hy xem xt thit k. Mc d bn mu nhanh c lp rp gp rt, i ng thit k c th t c ci nhn su sc t n. Mt ln na, cc vng phn hi ca m hnh thc nc t c kh nng cn thit y. Trong m hnh thc nc, ci t vic thit k i khi dn n thit k li. Trong m hnh bn mu nhanh, mt phin bn lm vic s b ca sn phm phn mm c xy dng c xu hng lm gim bt li cn phi sa cha trong hoc sau khi ci t. Mu th nghim cung cp mt s hiu bit cho i ng thit k, mc d n ch c th phn nh chc nng mt phn ca sn phm cui cng.

Mt khi sn phm c khch hng chp nhn v ci t, bo tr sau trin khai s bt u. Ty thuc nhim v bo tr c th chu k cc gia on yu cu, phn tch, thit k hoc ci t s c a vo li. Mt kha cnh thit yu ca bn mu nhanh th hin trong 1 t : nhanh. Nh pht trin nn c gng xy dng bn mu nhanh nhanh nht c th tng tc trong qu trnh pht trin phn mm. S dng bn mu nhanh duy nht nhm xc nh nhu cn thc s ca khch hang, vic ci t bn mu nhanh c loi b nhng gi li v s dng lm kinh nghim cho cc giai on pht trin tip theo. V l do ny, c cu bn trong ca bn mu nhanh khng phi l c lin quan. iu quan trng l nguyn mu c xy dng nhanh chng v iu chnh mt cch nhanh chng phn nh nhu cu ca khch hng. V vy, tc l iu ct yu.

h nh v ng

i m ng n m

Hu nh tt c cc d n phn mm m ngun m tri qua hai giai on chnh. Mt l, mt c nhn c tng cho mt chng trnh, chng hn nh mt h iu hnh (Linux), mt trnh duyt Web (Firefox), hoc mt Web Server (Apache). H xy dng phin bn u, sau n c lm sn phn phi min ph cho bt c ai mun mt bn sao; ngy nay, iu ny c thc hin thng qua Internet, ti cc trang web nh SourceForge.net v FreshMeat.net. Nu ai ti v mt bn sao ca phin bn ban u v ngh rng chng trnh ny p ng mt nhu cu no , h s bt u s dng n. Nu c thch th vi chng trnh, d n chuyn dn sang giai on hai. Ngi s dng s ng thi l nh pht trin, trong mt s ngi dng bo co sai st v nhng ngi khc xut cch sa cha cc sai st . Mt s ngi dng a ra nhng tng m rng chng trnh, v nhng ngi khc thc hin chng. Khi chng trnh m rng chc nng, nhng cng khc ngi s dng cc chng trnh n c th chy trn cc t hp h iu hnh phn cng. Mt kha cnh quan trng l cc c nhn lm vic cho mt d n m ngun m trong thi gian rnh ri ca h trn c s t nguyn, h khng c tr tin tham gia. By gi xem xt k hn ba hot ng ca giai on th hai: 1. Bo co v sa cha cc sai st: bo tr sa cha. 2. Thm chc nng b sung: bo tr pht trin. 3. Chuyn chng trnh n mt mi trng mi: bo tr tng thch. Ni cch khc, giai on th hai ca m hnh vng i m ngun m ch bao gm bo tr, nh th hin trong Hnh 2.11. thc t, thut ng nh ng pht trin trong on th hai ca phn ny nn l nh ng tbo tr.

C mt s s khc bit ch yu gia m hnh vng i phn mm m ngun ng v m ngun m: Phn mm m ngun ng c bo tr v th nghim bi i ng nhn vin ca t chc s hu phn mm. Ngi dng i khi gi thng bo li. Tuy nhin, c nhng hn ch nh bo co tht bi (cc bo co v hnh vi khng chnh xc quan st c), ngi dng khng c quyn truy cp vo m ngun, v vy h khng th gi bo co li (bo co a ra ch no m ngun khng chnh xc v lm th no sa cha n). Ngc li, phn mm m ngun m thng c bo tr bi cc tnh nguyn vin khng c tr cng. Ngi dng c khuyn khch nhit tnh np bo co li. Mc d tt c ngi dng c th truy cp vo m ngun, nhng ch c s t c s thch v thi gian, cng nh cc k nng cn thit, kim tra k m ngun v gi bo co li ("sa cha"), hu ht bo co li do m tht bi. Ni chung l c mt nhm bo tr chuyn dng nng ct chu trch nhim qun l cc d n m ngun m. Mt s thnh vin ca nhm ngoi, ngha l nhng ngi dng khng phi l thnh vin ca nhm nng ct, chn gi bo co li khi c thi gian. Cc thnh vin ca nhm nng ct chu trch nhim m bo rng nhng sai st ny c sa cha. Chi tit hn, khi mt bo co li c gi, thnh vin nhm nng ct kim tra vic sa cha c thc s gii quyt c vn v sa i m ngun mt cch thch hp hay khng. Khi mt bo co li c gi, mt thnh vin ca nhm nng ct hoc quyt nh vic sa cha, hoc giao nhim v cho tnh nguyn vin khc, thng l mt thnh vin ca nhm ngoi mong mun tham gia nhiu hn trong cc d n m ngun m. Mt ln na, kh nng ci t vic sa cha phn mm b hn ch i vi cc thnh vin ca nhm nng ct. * Phin bn mi ca phn mm ngun ng thng c pht hnh khong mt nm mt ln. Mi phin bn mi c kim tra cn thn bi nhm m bo cht lng phn mm trc khi pht hnh, mt lot cc trng hp th nghim c chy. Ngc li, mt cu chm ngn ca xu hng m ngun m l "pht hnh sm, pht hnh thng xuyn." [Raymond, 2000] c ngha l, nhm nng ct pht hnh mt phin bn mi ca mt sn phm m ngun m ngay khi sn sng, c th l mt thng hoc thm ch ch mt ngy sau khi phin bn trc c pht hnh. Phin bn mi ny c pht hnh sau khi cuc th nghim mini; cuc th nghim rng ri hn s c thc hin bi cc thnh vin ca nhm ngoi. Mt phin bn mi c th c ci t bi hng trm, hng ngn ngi s dng trong vng mt hoc hai ngy pht hnh. Nhng ngi dng ny khng chy cc trng hp th nghim nh vy. Tuy nhin, trong qu trnh s dng phin bn mi trn my tnh, h gp li, h s bo co qua e-mail. Bng cch ny, cc li trong phin bn mi (cng nh nhng li nng hn trong phin bn trc y) c pht hin v chnh sa.

So snh hnh 2.8,2.10, v 2,11, chng ta thy rng m hnh vng i m ngun m nhng im c trng ph bin vi c hai m hnh m ha - sa cha v m hnh to mu nhanh chng.

Trong c ba m hnh vng i, mt phin bn lm vic ban u c sn xut. Trong trng hp ca m hnh to mu nhanh chng, phin bn ban u ny c loi b, v sn phm mc tiu sau c nh r v thit k trc khi c m ho. Trong c hai m hnh vng i m ha sa cha v m ngun m, phin bn ban u c lm li cho n khi n tr thnh sn phm mc tiu. Theo , trong mt d n m ngun m, ni chung khng c bn ghi chi tit hoc thit k. Vi tm quan trng to ln ca bn ghi chi tit v thit k, lm th no mt s d n m ngun m c th thnh cng Trong th gii m ngun ng, mt s chuyn gia phn mm c tay ngh cao hn v mt s c tay ngh km hn (xem Mc 9.2). Thch thc ca vic sn xut phn mm m ngun m thu ht mt s chuyn gia phn mm gii nht. Ni cch khc, mt d n m ngun m c th thnh cng, mc d thiu cc bn ghi chi tit v thit k, nu k nng ca cc c nhn lm vic cho d n xut sc n ni h c th hot ng hiu qu m khng c b n ghi chi tit hoc thit k. Tuy nhin, d ti nng ca cc thnh vin ca nhm nng ct, cui cng mt gi tr s t c khi sn phm m ngun m khng cn duy tr c lu hn. M hnh vng i m ngun m b hn ch v ng dng ca n. Mt mt, m hnh ngun m c s dng cc k thnh cng cho d n phn mm mfrastructure nht nh, chng hn nh cc h iu hnh (Linux, OpenBSD, Mach, Darwin), trnh duyt Web (Firefox, Netscape), trnh bin dch (GEC), Web Server (Apache), hoc h qun tr c s d liu (MySQL). Mt khc, rt kh hnh thnh vic pht trin m ngun m ca mt sn phm phn mm s dng trong mt t chc thng mi. Mt ch o pht trin phn mm m ngun m l cc thnh vin ca c nhm ct li v nhm ngoi u l ngi s dng phn mm c pht trin. Do , m hnh vng i m ngun m khng th p dng, tr khi cc sn phm mc tiu c quan st bi lng ln ngi dng c th gip ch cho h. Ti thi im vit bi, c hn 100.000 d n m ngun m ti Forge.net Sourge v FreshMeat.net. Khong mt na s thm ch cha bao gi thu ht c mt i ng lm vic cho d n . Trong s nhng ni cng vic bt u, u th p o cha bao gi c hon thnh v dng nh khng bao gi tin b hn. Nhng khi m hnh m ngun m lm vic, i khi v cng thnh cng. Cc sn phm m ngun m c lit k trong du ngoc n trong on trc c s dng v cng rng ri, hu ht trong s chng c s dng thng xuyn bi hng triu ngi s dng. Gii thch cho s thnh cng ca m hnh vng i m ngun m c trnh by trong Chng 4 trong bi cnh kha cnh i ng t chc ca cc d n phn mm m ngun m. 2.9.5 Q tr nh Agile Lp trnh cc oan [Beck, 2000] l mt cch tip cn mi gy tranh ci v vic pht trin phn mm da trn m hnh lp i lp li v gia tng. Bc u tin l i pht trin phn mm xc nh cc tnh nng khc nhau (cu chuyn) m khch hng mun c sn phm. i vi mi tnh nng nh vy, i pht trin s thng bo cho khch hng thi gian thc hin tnh nng

ny v chi ph. Bc u tin ny tng ng vi quy trnh yu cu v quy trnh phn tch ca m hnh lp i lp li v gia tng (hnh 2.4). Khch hng la chn cc tnh nng bao gm trong mi s xy dng tip theo s dng cc phn tch chi ph - li ch (Mc 5.2), c ngha l, trn c s thi gian v chi ph c tnh c cung cp bi i pht trin cng nh cc li ch tim nng ca tnh nng ny cho kinh doanh ca h. Vic xy dng k hoch c chia thnh cc phn nh hn gi l task. Mt lp trnh vin u tin a ra cc trng hp th nghim cho mt task, iu ny c gi l pht trin da theo th nghim (TDD). Hai lp trnh vin lm vic cng nhau trn mt my tnh (lp trnh theo cp) [Williams, Kessler, Cunriingham, v Jeffries, 2000], thc thi cc task v m bo rng tt c cc trng hp th nghim u hot ng chnh xc. Hai lp trnh vin thay phin nhau, mi ngi nh my 15 hoc 20 pht, lp trnh vin khng nh my kim tra k cc m trong khi n ang c nhp bi lp trnh vin cn li. Task ny sau c hp nht vo phin bn hin ti ca sn phm. L tng nht, vic thc thi v hp nht mt task khng nn mt nhiu gi. Ni chung, mt s cp s thc hin cc nhim v song song, v vy vic hp nht c bn din ra lin tc. Cc thnh vin trong nhm thay i cng s hng ngy, nu c th, hc hi t cc thnh vin khc lm tng trnh k nng ca mi ngi. Cc trng hp th nghim TDD s dng cho task ny c gi li v s dng trong tt c cc th nghim hp nht su hn. Mt s hn ch ca vic lp trnh theo cp c theo di trong thc t [Drobka, Noftz, v Raghu, 2004]. V d, lp trnh theo cp i hi mt khi lng ln thi gian khng b gin on, v cc chuyn gia phn mm kh c th dnh ra 3 - 4 gi cc qu thi gian ca h. Ngoi ra, lp trnh theo cp khng phi l lun lm vic tt vi nhng c nhn nht nht hoc c on, hoc vi hai lp trnh vin thiu kinh nghim. Mt s cc tnh nng lp trnh cc oan (XP) c hi khc vi cch m phn mm thng c pht trin; Cc my tnh ca nhm XP c t trung tm ca mt cn phng ln ni vi phng ng nh. Mt i din khch hng lm vic vi i ng XP tt c cc ln. Khng c c nhn c th lm vic thm gi trong hai tun lin tip. Khng c chuyn mn. Thay vo , tt c cc thnh vin ca i XP lm vic theo cc cc giai on yu cu, phn tch, thit k, code v th nghim. Khng c bc thit k tng th trc khi cc bn xy dng khc nhau c xy dng. Thay vo , thit k c thay i trong khi sn phm ang c xy dng. Th tc ny c gi l ti cu trc. Bt c khi no mt trng hp th nghim khng chy, cc on m s c ci t cho n khi nhm nghin cu hi lng rng thit k ny n gin, minh bch, v chy tt c cc trng hp kim tra mt cch tha ng.

Hai t vit tt lin quan n lp trnh cc oan l YAGNI (bn s khng cn n) v DTSTTCPW (lm iu n gin nht m bn c th lm). Ni cch khc, mt nguyn tc ca lp trnh cc oan l gim n mc ti thiu s tnh nng, khng cn thit phi xy dng mt sn phm c nhiu tnh nng hn nhng g m khch hng thc s cn. Lp trnh cc oan l mt trong mt s m hnh mi c gi chung l qu trnh mau l. 17 nh pht trin phn mm (sau ny c t tn l Lin minh Agile) hp ti mt khu ngh mt trt tuyt Utah trong hai ngy thng 2 nm 2001 v a ra Tuyn ngn pht trin phn mm Agile [Beck et al, 2001]. Nhiu ngi trong s nhng ngi tham gia l tc gi ca phng php pht trin phn mm ca h trc , Lp trnh cc oan [Beck, 2000], Pha l [Cockbum, nm 2001], v Cuc u tranh hn n [Schwaber, 2001], Do , Lin minh Agile khng quy nh mt m hnh vng i c th no, nhng thay vo h a ra mt nhm cc nguyn tc c bn ph bin vi phng php tip cn c nhn ca h cho vic pht trin phn mm. Qu trnh mau l c c trng bi tm quan trng ng k trong vic phn tch v thit k hn phn ln cc m hnh vng i hin i khc. Vic thc thi bt u sm hn nhiu trong vng i ny, bi v vic xy dng phn mm c coi trng hn ti liu chi tit. p ng vi thay i trong cc yu cu l mt mc tiu chnh ca quy trnh mau l, v do l tm quan trng ca vic hp tc vi khch hng Mt trong nhng nguyn tc trong Tuyn Ngn l cung cp phn mm lm vic mt cch thng xuyn, tt nht l mi 2 hoc 3 tun. Mt cch t c iu ny l s dng timeboxing [Jalote, Palit, Kurien, v Peethamber, 2004], n c s dng trong nhiu nm nh l mt cng ngh qun l thi gian. Mt lng thi gian c th c thit lp dnh cho mt task, v sau cc thnh vin trong nhm lm cng vic m h c th lm tt nht trong sut thi gian . Trong bi cnh ca cc qu trnh mau l, thng l t 3 tun c thit lp dnh cho mi ln lp. Mt mt, n mang li cho khch hng s tin tng bit rng mt phin bn mi vi chc nng b sung s n sau mi 3 tun. Mt khc, cc nh pht trin bit rng h s c 3 tun (nhng khng nhiu hn) cung cp mt s lp i lp li m khng c s can thip ca khch hng di bt k hnh thc no, mt khi khch hng la chn cc cng vic cho s lp i lp li, n khng th c thay i hoc tng ln. Tuy nhin, nu khng th hon thnh ton b nhim v trong tiraebox, cng vic c th c 'gim ("descoped). Ni cch khc, qu trnh mau l i hi thi gian c nh, khng c nh tnh nng. Mt tnh nng ph bin ca cc qu trnh mau l l t chc mt cuc hp ngn u n mi ngy. Tt c cc thnh vin trong nhm phi tham d cuc hp. Tt c nhng ngi tham gia ng thnh mt vng trn, thay v ngi quanh mt chic bn, m bo cho cuc hp ko di khng qu quy nh 15 pht. Mi thnh vin trong nhm ln lt tr li nm cu hi: Ti lm g k t cuc hp ngy hm qua Ti ang lm vic g ngy hm nay

 Vn g ngn cn ti t c iu Chng ta qun g Ti hc c g mun chia s vi c nhm Mc ch ca cuc hp ng l a ra vn , khng gii quyt chng, cc gii php c tm thy ti cc cuc hp tip theo, tt nht l t chc trc tip sau khi cuc hp ng. Ging nh time-boxing, cuc hp ng l mt k thut qun l thnh cng s dng trong bi cnh ca cc qu trnh mau l. C s lp i lp li timebox v cc cuc hp ng u l v d ca hai nguyn tc c bn lm nn tng cho tt c cc phng php mau l: thng tin lin lc v p ng nhu cu ca khch hng cng nhanh cng tt. Qu trnh mau l c s dng thnh cng trong mt s d n quy m nh. Tuy nhin, cc qu trnh mau l khng c s dng rng ri xc nh xem phng php ny s sm p ng k vng ca n. Hn na, ngay c khi qu trnh mau l tt cho cc sn phm phn mm quy m nh, khng nht thit c ngha l chng c th c s dng cho cc sn phm phn mm quy m va hoc ln, iu s c gii thch ngay sau y. nh gi ng ti sao nhiu chuyn gia phn mm by t nghi ng v cc qu trnh mau l trong bi cnh cc sn phm phn mm quy m va v c bit l cc sn phm phn mm quy m ln [Reifer, Maurer v Erdogmus, 2003], Grady Booch xem xt so snh nh sau [2000]. Bt c ai cng c th thnh cng ng mt vi tm vn vi nhau xy mt ngi nha chut, nhng tht l liu lnh nu xy dng mt ngi nh c ba phng ng m khng c k hoch chi tit. Ngoi ra, k thut trong h thng ng nc, dy in v mi rt cn thit xy dng mt ngi nh ba phng ng, v xem xt k l rt cn thit. ( l, c th xy dng cc sn phm phn mm quy m nh khng hn l c k nng xy dng cc sn phm phn mm c quy m trung bnh.) Hn na, trong thc t mt ta nh chc tri c chiu cao ca 1000 ngi nh chut khng c ngha l c th xy dng n bng cc ca 1000 ngi nh chut chng ln nhau. Ni cch khc, xy dng cc sn phm phn mm quy m ln i hi k nng chuyn bit hn v tinh vi hn so vi nhng g cn thit to nn nhng sn phm phn mm quy m nh. Mt yu t quan trng trong vic quyt nh liu qu trnh mau l thc s l bc t ph ln trong cng ngh phn mm s l chi ph bo tr trong tng lai (mc 1.3.2). l, nu vic s dng qu trnh mau l lm gim chi ph bo tr, XP v cc qu trnh mau l khc s dn c chp nhn rng ri. Mt khc, ti cu trc l mt thnh phn ni ti ca cc qu trnh mau l. Nh gii thch, sn phm khng c thit k tng th, thay vo , thit k c pht trin tng bc, v vic m ha c t chc li bt c khi no thit k hin ti khng t yu cu v l do no . Vic sn xut li sau s c tip tc trong thi gian bo tr. Nu thit k ca mt sn phm khi n vt qua bi kim tra c cng nhn c kt thc m v linh ng, th vic hon thnh bo tr s t c vi chi ph thp. Tuy nhin, nu thit k phi c thit k li bt c khi no cc chc nng b sung c thm vo, th chi ph bo tr sn phm s khng th chp nhn c. Nh mt h qu ca s mi m ca phng php ny, ch mt lng nh d

liu th nghim tn ti trong vic pht trin s dng quy trnh mau l, v hu nh khng c bo tr. Tuy nhin, d liu s b cho thy ti cu trc c th tiu th mt t l ln tng chi ph [Li v Alshayeb, 2002]. Tuy nhin, cc th nghim ch ra rng cc tnh nng nht nh ca cc qu trnh mau l lm vic tt. V d, Williams, Kessler, Cunningham, v Jeffries [2000] ch ra rng lp trnh theo cp dn n s pht trin ca m ha cht lng cao hn trong mt thi gian ngn hn, vi s hi lng v cng vic ln hn. Theo , ngay c khi qu trnh mau l tng th chng minh cho ng y s tht vng, mt s tnh nng ca cc qu trnh mau l vn c th c thng qua nh cng ngh phn mm chnh thng thc hin trong tng lai. Tuyn ngn v pht trin phn mm Agile v c bn tuyn b rng qu trnh mau l tt hn so vi qu trnh x l c k lut nh Quy trnh hp nht (Chng 3). Nhng ngi hoi nghi phn ng rng nhng ngi ng h qu trnh mau l l nhng tin tc nh. Tuy nhin, c mt l do trung gian. Hai phng php ny khng phi l khng tng thch, c th kt hp cc tnh nng c chng minh ca cc qu trnh mau l trong khun kh ca cc qu trnh x l c k lut. Tch hp ca hai phng php tip cn ny c m t trong nhng cun sch, v d nh mt cun c vit bi Boehm v Turner [2003], Kt lun, quy trnh mau l dng nh l mt cch tip cn hu ch xy dng cc sn phm phn mm quy m nh khi yu cu ca khch hng khng r rng. Ngoi ra, mt s cc tnh nng ca cc qu trnh mau l c th c s dng hiu qu trong bi cnh ca cc m hnh vng i khc.

2.9.6 ng b h a v n nh m h nh v ng

i:

Microsoft, Inc, l nh sn xut ln nht th gii ca phn mm COTS. Phn ln cc gica n c xy dng bng cch s dng mt phin bn ca m hnh lp i lp li v gia tng c gi l ng b ha v n nh m hnh vng i. [CusumanoandSelby, 1997]. Giai on phn tch yu cu c thc hin bng cch phng vn nhiu khch hng tim nng cho gi phn mm v gii nn mt danh sch cc tnh nng u tin cao nht cho khch hng. Mt ti liu c t c a ra. Tip theo, cng vic c chia thnh ba hay bn xy dng. Vic xy dng u tin bao gm cc tnh nng quan trng nht, xy dng th hai, bao gm cc tnh nng quan trng tip theo, v c nh vy. Mi xy dng c thc hin bi mt s nhm nh lm vic song song. Vo cui mi ngy, tt c cc nhm ng b ha, c ngha l, h t cc phn vo cng vi nhau v kim tra v sa li sn phm. tnh n nh c thc hin vo cui mi bn xy dng. Bt k li cn li c pht hin cho n nay l c nh, v by gi h ng bng vic xy dng, c ngha l, khng thay i na v nu c s c thc hin cho cc chi tit k thut.

Cc bc ng b ha lp i lp li m bo rng cc thnh phn khc nhau lun lun lm vic cng nhau. Li th ny thc hin thng xuyn cho cc sn phm xy dng, mt phn l cc nh pht trin c c ci nhn su sc u vo cc hot ng ca sn phm v c th sa i cc yu cu nu cn thit trong qu trnh xy dng.M hnh vng i thm ch c th c s dng nu cc c im k thut ban u l khng y . M hnh ng b ha v n nh xem thm trong mc 4.5, cc nhm s c t ch tho lun chi tit M hnh xon c c b li ko di bi v n kt hp cc kha cnh ca tt c cc m hnh khc c m t ti mc 2,9. 2.9.7 h nh v ng i xon c

Nh nu trong phn 2,5, mt yu t ri ro lun lun xut hin vo s pht trin ca phn mm. V d, nhn s ch cht c th t chc trc khi sn phm c y ti liu. Cc nh sn xut phn cng sn phm l cc k quan trng, c th b ph sn. Qu nhiu hay qu t, c th c u t trong th nghim v m bo cht lng. Sau khi chi tiu hng trm ngn la vo vic pht trin mt sn phm phn mm ln, cng ngh t ph c th lm cho ton b sn phm v gi tr. Mt t chc c th nghin cu v pht trin mt h thng qun l c s d liu, nhng trc khi sn phm c th l c bn trn th trng, gi c gi thp hn, chc nng tng ng c cng b bi mt i th cnh tranh. Cc thnh phn ca mt sn phm c th khng ph hp vi nhau khi hi nhp c thc hin. i vi l do r rng, cc nh pht trin phn mm c gng gim thiu nhng ri ro nh bt c ni no c th. Mt cch gim thiu mt s loi ri ro l xy dng mt nguyn mu. Nh m t trong Mc 2.9.3, mt cch tip cn gim ri ro m cc sn phm giao nhn s khng p ng nhu cu thc s ca khch hng l xy dng mt nguyn mu nhanh chng trong giai on yu cu. Trong cc giai on tip theo, cc loi khc ca nguyn mu c th thch hp. V d, mt cng ty in thoi c th a ra mt thut ton mi, dng nh c hiu qu cao cho vic nh tuyn cuc gi thng qua mng li ng di. Nu sn phm c thc hin nhng khng lm vic nh mong i,cng ty in thoi s lng ph chi ph pht trin sn phm. Ngoi ra, khch hng tc gin hoccm thy b lm phin c th mt kinh doanh ca h ni khc. Kt qu ny c th trnh c bng cch xy dng mt nguyn mu bng chng ca khi nim x l ch nh tuyn cc cuc gi v th nghim n trn gi lp. Bng cch ny, h thng thc t khng c quy ry, v cho cc chi ph thc hin ch l thut ton nh tuyn, cc cng ty in thoi c th detenriine cho d l ng gi pht trin mt b iu khin ton b mng kt hp cc thut ton mi. Mt nguyn mu bng chng ca khi nim khng phi l mt mu th nghim nhanh chng xy dng chc chn rng cc yu cu c xc nh chnh xc, nh m t trong mc 2.9.3. Thay vo , n ging nh mt mu th nghim k thut, c ngha l, mt m hnh quy m xy dng kim tra tnh kh thi ca vic xy dng. Nu nhm pht trin l c lin quan cho

d mt phn ring bit ca cc sn phm phn mm chuyn nghip t ra c th c xy dng, mt nguyn mu bng chng ca khi nim c xy dng. V d, cc nh pht trin c th c quan tm xem mt tnh ton c th c th c thc hin mt cch nhanh chng. Trong trng hp , h xy dng mt mu th nghim kim tra thi gian tnh ton . Hoc h c th lo lng rng cc font h c nh s dng cho tt c cc mn hnh s l qu nh cho ngi dng trung bnh c m khng cn mi mt. Trong trng hp ny, h xy dng mt nguyn mu hin th mt s mn hnh khc nhau v xc nh bng thc nghim cho d ngi dng tm thy font ch khng d chu cht nh tng gim thiu ri ro thng qua vic s dng cc nguyn mu v cc phng tin khc l tng di cc m hnh xon c vng i [Boehm, 1988]. Mt cch n gin nhn vo m hnh ny, vng i l nh l mt m hnh thc nc vi mi giai on trc bng cch phn tch ri ro, nh th hin trong hnh 2.12. Trc khi bt u mi giai on, mt n lc c thc hin gim nh (kim sot) cc ri ro. Nu n l khng th gim thiu tt c cc ri ro ng k giai on , sau d n l ngay lp tc chm dt Risk analysis Rapid prototype Risk analysis Changed requirements Risk analysis Specification Risk analysis Design Risk analysis Implementation Risk analysis Postdelivery maintenance Development Maintenance phn tch ri ro nguyn mu nhanh phn tch ri ro

Thay i yu cu phn tch ri ro c im k thut phn tch ri ro Thit k phn tch ri ro Thc hin phn tch ri ro Bo tr Bo tr pht trin

Nguyn mu c th c s dng hiu qu cung cp imformation v cc lp hc nht nh ri ro. V d, hn ch thi gian ni chung c th c th nghim bng cch xy dng mt mu th nghim v o lng xem cc mu th nghim c th t c hiu qu cn thit. Nu mu th nghim l mt i din chc nng chnh xc ca cc tnh nng ca sn phm c lin quan, sau cc php o c thc hin trn nguyn mu nn cung cp cho cc nh pht trin mt tng tt xem cc rng buc thi gian c th t c. Cc khu vc khc ca ri ro khng tun theo nguyn mu, v d, nguy c rng cc nhn vin phn mm cn thit xy dng cc sn phm khng th c thu hoc nhn s ch cht c th t chc trc khi d n hon thnh. Mt nguy c tim nng l mt nhm c bit c th khng c thm quyn pht trin mt sn phm c th quy m ln.Mt nh thu thnh cng, ngi xy dng ngi nh mt gia nh, c l s khng c kh nng xy dng mt phc hp vn phng cao tng. Trong cng mt cch, c s khc bit ch yu gia cc phn mm quy m nh v quy m ln, v to mu s dng t. Nguy c ny khng th c gim nh bng cch thc hin nhm th nghim trn mt nguyn mu nh hn nhiu, trong vn i ng t chc c th phn mm quy m ln khng th pht sinh. Mt lnh vc khc ca ri ro m to mu khng th c s dng l nh gi vic cung cp ha hn ca mt nh cung cp phn cng. Mt chin lc pht trin c th p dng xc nh nh th no khch hng trc y ca nh cung cp c iu tr, nhng hiu sut qu kh khng c ngha l mt yu t d bo nht nh thc hin trong tng lai. Mt iu khon pht trong hp ng giao hng l mt trong nhng cch c gng m bo rng phn cng cn thit c giao vo thi gian, nhng nhng g nu nh cung cp t chi k mt tha thun bao gm mt iu khon nh vy? Ngay c vi mt khon pht, giao hng chm c th xy ra v cui cng dn n hnh ng php l c th

ko di trong nhiu nm. Vo khi ch i, thng nm ngi pht trin phn mm ph sn v s giao hng (ca) phn cng c hn gy ra S giao hng (ca) phn mm c hn. Trong ngn hn, trong khi to mu gip lm gim nguy c trong mt s lnh vc, trong cc khu vc khc l lc tt nht mt cu tr li mt phn, v vn cn nhng ngi khc l khng c cu tr li tt c. M hnh xon c s c hin th trong hnh 2.13.Cc kch thc b tr hnh trn i din cho chi ph tch ly cho n nay, v kch thc gc i din cho s tin b thng qua hnh xon c.Mi chu k xon c tng ng vi giai on mt.Mt giai on bt u (tronggc phn t pha trn bn tri) bng cch xc nh mc tiu ca giai on , la chn thay th t c cc mc tiu v cc rng buc i vi nhng la chn thay th.Qu trnh ny kt qu trong mt chin lc t c nhng mc tiu . Tip theo, chinlc c phn tch t quan im ca ri ro. Nhng n lc c thc hin gim thiu mi ri ro tim nng, trong mt s trng hp bng cch xy dng mt nguyn mu.Nu khng th c gim nh ri ro nht nh, d n c th c ngay lp tc, theo mt s trng hp, tuy nhin, mt quyt nh c th c thc hin tip tc d n nhng trn mt quy m nh hn ng k. Nu tt c cc ri ro c gim nhthnh cng, bc pht trin tip theo c bt u (gc phn t pha di bn phi).Gc phn t ca m hnh xon c tng ng vi m hnh thc nc c in. Cui cng,kt qu ca giai on c nh gi v giai on tip theo c ln k hoch. M hnh xon c c s dng thnh cng pht trin mt lot cc sn phm. Trong mt tp hp ca 25 d n trong cc m hnh xon c c s dng kt hp vi cc phng tin khc ca tng nng sut, nng sut ca mi d n tng t nht 50% so vimc nng sut trc v bng 100% su xa ca cc d n [Boehm, 1988] , c thquyt nh xem cc m hnh xon c c s dng cho mt d n, nhng im mnh v im yu ca m hnh xon c c nh gi. M hnh xon c c mt s im mnh. Nhn mnh vo vic la chn thay th v hn ch h tr ti s dng cc phn mm hin c (Mc 8.1) v kt hp ca cht lng phn mm nh l mt mc tiu c th. Ngoi ra, mt vn ph bin trong pht trin phn mm c xc nh khi cc sn phm ca mt giai on c th c th nghim y . Chi tiu qu nhiu thi gian th nghim l mt s lng ph tin, v cung cp cc sn phm c th c tr hon qu mc. Ngc li, nu c thc hin th nghim qu t, sau phn mm c gi c th cha ng nhng li cn st li, dn n hu qu kh chu cho cc nh pht trin. M hnh xon c tr li cu hi ny v nhng ri ro s c pht sinh bng cch khng lm th nghim hoc bng cch thc hin th nghim qu nhiu. C l quan trng nht, bn trong cu trc ca m hnh xon c, bo tr n gin ch l mt vng xon c, c bn cht l khng c s phn bit gia bo tr v pht trin. V vy, vn bo tr i khi bi bn bi cc chuyn gia phn mm khng bit g khng pht sinh, v bo tr c i x theo cng mt cch nh pht trin.

C nhng hn ch trn cc ng dng ca m hnh xon c. C th, trong hnh thc hin nay, m hnh c thit k dnh ring cho pht trin ni b ca phn mm quy m ln [Boehm, 1988]. Hy xem xt mt d n ni b, l, mt trong nhng ni m cc nh pht trin v khch hng l thnh vin ca cng mt t chc. Nu phn tch ri ro dn n kt lun rng d n nn c chm dt, sau nhn vin trong nh phn mm ch n gin l c th c gn li cho mt d n khc nhau. Tuy nhin, mt khi hp ng c k kt gia mt t chc pht trin v khch hng bn ngoi, mt n lc ca hai bn hp ng c th dn n mt v kin vi phm hp ng. V vy, trong trng hp ca phn mm hp ng, tt c cc phn tch ri ro phi c thc hin bi c khch hng v cc nh pht trin trc khi hp ng c k kt, khng phi nh trong m hnh xon c. Mt hn ch th hai trn m hnh xon c lin quan n kch thc ca d n. C th, m hnh xon c l p dng cho phn mm quy m ln. N lm cho khng c ngha thc hin phn tch ri ro nu chi ph thc hin phn tch ri ro l tng ng vi chi ph ca d n nh mt ton th, hoc nu thc hin phn tch ri ro ng k s nh hng n li nhun tim nng. Thay vo , cc nh pht trin u tin phi quyt nh bao nhiu l nguy c v sau phn tch ri ro, nu c, thc hin. Mt sc mnh chnh ca m hnh xon c l nguy c thc y, nhng iu ny cng c th l mt im yu. Tr khi cc nh pht trin phn mm c k nng nh r cc ri ro c th v phn tch cc ri ro chnh xc, c mt mi nguy him thc s m nhm nghin cu c th tin rng tt c l ti mt thi gian khi d n, trn thc t, ng u cho thm ha. Ch khi cc thnh vin ca nhm pht trin l cc nh phn tch nguy c c thm quyn qun l nn quyt nh s dng m hnh xon c. Nhn chung, tuy nhin, im yu ln ca m hnh xon c, cng nh m hnh thc nc v m hnh nhanh chng, to mu, l n gi nh rng phn mm c pht trin trong giai on ri rc. Tuy nhin, trong thc t, pht trin phn mm lp i lp li v gia tng, nh c phn nh trong cc m hnh tin ha cy (mc 2.2) hoc m hnh lp i lp li v gia tng (Mc 2.5) Chn khc nhau phn mm cuc sng chu k m hnh c kim tra c bit ch mt s im mnh v im yu ca h.Cc m hnh m v sa cha (mc 2.9.1) cn phi trnh.M hnh thc nc (mc 2.9.2) l mt s lng c bit n.im mnh ca nc hiu, v do l im yu ca n.Cc m hnh nhanh chng, to mu (mc 2.9.3)c pht trin nh l mt phn ng cm nhn v mt im yu c th trong m hnh thc nc, c th l, sn phm giao nhn c th khng phi nhng g khch hng thc s cn.Tuy nhin, vn cn khng bng chng cho thy phng php ny l tt hn m hnh thc nc nhng kha cnh khc. Cc m ngun m m hnh chu k cuc sng v cng thnh cng trong mt s t trng hp khi c s dng xy dng phn mmmfrastructure (mc 2.9.4).Agile qu trnh (mc 2.9.5) l mt tp hp cc phng php tip cn mi gy tranh ci, cho n nay, xut hin lm vic, nhng cho phn mm quym nh. Cc m hnh ng b ha v n nh (mc 2.9.6) c s dng vi

thnh cng ln ca Microsoft, nhng vn cha khng c bng chng ca s thnh cng so snh trong nn vn ha khc ca cng ty. Tuy nhin, thay th khc l s dng m hnhxon c (mc 2.9.7), nhng ch khi cc nh pht trin c hun luyn y trong phntch ri ro v gii quyt ri ro. M hnh tin ha cy (mc 2.2) v m hnh lp i lp li vgia tng (mc 2.5) c gn nht vi cch m phn mm c sn xut trong th gii thc. Mt so snh tng th xut hin trong hnh 2.14. Mi t chc pht trin phn mm nn quyt nh mt m hnh vng i l thch hp chorng t chc, qun l, nhn vin ca mnh, v qu trnh phn mm ca mnh v cn phi thayi m hnh chu k cuc sng ph thuc vo cc tnh nng ca sn phm c th hin rently c pht trin. Mt m hnh kt hp thch hp cc kha cnh ca cuc sng-chu km hnh khc nhau, s dng sc mnh ca h v gim thiu cc im yu ca h. , 0 So nh h nh v ng i Nine khc nhau phn mm cuc sng chu k m hnh c kim tra vi s ch c bit tr cho mt s im mnh v im yu ca h. M-v-fi x m hnh (mc 2.9.1) trnh. M hnh thc nc (mc 2.9.2) l mt s lng c bit n. im mnh ca n c hiu, v nh vy l im yu ca n. Cc m hnh nhanh chng, to mu (mc 2.9.3) c pht trin nh l mt phn ng i vi mt c c th cm nhn s yu km trong m hnh thc nc, c th l, cc giao sn phm c th khng phi nhng g khch hng thc s cn. Tuy nhin, vn cn c bng chng cient insuffi Cch tip cn ny l vt tri so vi m hnh thc nc nhng kha cnh khc. Vng i ca ngun m m hnh v cng thnh cng trong mt s t trng hp khi c s dng xy dng c s h tng phn mm (mc 2.9.4). Agile qu trnh (mc 2.9.5) l mt tp hp cc phng php tip cn mi gy tranh ci, cho n nay, xut hin lm vic, nhng ch phn mm quy m nh. Cc m hnh ng b ha v n nh (mc 2.9.6) c s dng vi thnh cng ln Microsoft, nhng vn cha khng c bng chng ca s thnh cng so snh trong nn vn ha khc ca cng ty. Tuy nhin, thay th khc l s dng m hnh xon c (mc 2.9.7), nhng ch khi cc nh pht trin hun luyn y trong phn tch ri ro v gii quyt ri ro. M hnh cy tin ha (mc 2.2) v m hnh lp i lp li v gia tng (Mc 2.5) gn nht vi cch m phn mm sn xut trong th gii thc. Mt so snh tng th xut hin trong hnh 2.14. Mi t chc pht trin phn mm nn quyt nh mt m hnh vng i thch hp cho rng t chc, qun l, nhn vin ca mnh, v qu trnh phn mm v nn thay i m hnh vng i ty thuc vo cc tnh nng ca sn phm c th c hin c pht trin. Mt m hnh kt hp cc kha cnh thch hp ca cc cc m hnh vng i, s dng sc mnh ca h v gim thiu cc im yu ca h.