www.korea.

net - l

Chaomitng

~

ban den veti

. ~

UanQuoc

Cacngayl@

1.1 1.1

lam (ichJ

1.3

8.4 lam (ichJ

5.5 6.6

15.8 15.8

lam (ichJ

3.10

T~t Dlldng lich T~t Nguyen Dan

(La kY nghl 3 ng;ly ta tJWc TM 1 "gay db> sau T~t 1 "gay)

Phong trao c(lc I~p 1 thang 3

(Ky ni~ I10i qu~n 119<; I~p eoa nhan dan Him Qu6c 1.3.1919)

L~ Ph~t Dim T~t thi~u nhi

Ngay tll(Jng ni~m nhClng ngllCli hy sinh cho t6 qu6c

Ngay c(lc I~p

T~t Trung thu:

L~ ta en (J Him Qu&, nghll~ 3 ngay

Ngay khai sinh dan tQc

(qu& khanh Han Qu6c)

Giang sinh

""

Thong tin day du

Tenn1ffle

£l1;li Han Dan QuOc (Han QuOc)

Vi tri diaIY

Ban dao Tri~u Tien

(phia dong b~c h,IC dia chau A)

Ditnticb

Ban dao Tri~u Tien: 223.098km2 Nam Han (Han QuOc): 99.6?8km2

Thudo Seoul

Din s6 (2008) 48, 61 tri~u ngllCli

== trai 55 dS"t 55 Ilia 55 nuac

Ht th6ng chinh trj Ch~ dQ t5ng thOng

• T5ng thOng Lee Myung-Bak (tU

2008-)

TInh hInh kinh ~ (2001) GDP: 969,9 tl USD

GNI thea d§u ngllCli: 20.045 USD TOc dQ tang trlldng GDP: 5,0%

Boo l'j ti~n tt

Won (US$1=1.25?,5 won)

• TY gia trao d5i ngoal t~ vao cuOi niim 2008

Ng6nngil

Ti~ng Han (ch[( vi~t: Hangeul)

Qu6c kY QuOc kY Him QuOc dllc;1C gol la Taegeukgi (Thai el,lc KY). Thi~t k~ cua quOc kY tllc;1ng tnmg cho thuy~t Am Duong trong tri~t 19 A £long. Vong tron d tam cua la co dllc;1c chia thanh hai phan b~ng nhau. Phan rnau do ben tren bi~u th] cho cac luc vO bu chu dQng cua Duong, Ngllc;1c lal, phan rnau xanh duong d ben dlloi bi~u th] cho cac luc vO tru thu dQng cua Am. Hai Il,Ic bi~u tllc;1ng cho cac khai ni~m v~ chuy~n dQng, can xirng, va hal hoa d~c tnmg cho vO tru vo t~n. Vong tron dllc;1c bao quanh bdi bOn nh6m vach, m6i nh6m c6 3 vach dLtt khuc va nOi li~n xung quanh vong tron d bOn g6c. M6i nh6m 3 vach tllc;1ng tnmg cho mQt trong bOn thanh phan tao nen vO tru: troi, d~t, Ilia, va nllOc.

, \ ~

"''''_''' "_ . 7'~~

<" j.:·,_~~".'~Jf~'.~':~-~<S," ~:~~:< ~

,

Bat dai va Khi hau

•

Ban daa Tri~u Tien n~m d ph§n CiJC dong cua luc dia ehau A keo dai khaang 1.100 km. Trung QuOc n~m cM ngang Hoang Hai v~ phfa tay, trong khi Nh~t Ban c~t ngang Bi~n £long v~ phfa dong.Vung nui chi~m khoang 70% di~n tfch d~t dai va hon 3.000 daa n~m rai rae ven bi~n. Ban daa hi~n nay dl.lgc chia thanh £lqi Han Dan QuOc (ROK) a phfa nam va CQng hoa Dan chu Nhan dan Tri~u lien (DPRK) a phfa b~c, b] ngan each boi vung phi quan SiJ (DMZ).

Han QuOc thuQc vung on doi voi 4 mua khac bi~t. Mua xuan kha ng~n nhl.lng rM d~ chlu va co nhi~u n~ng. Mua he nong va ~m voi rnua va giO rnua vao thang 7. Mua thu d~c bi~t d~p voi phang canh nhi~u rnau d6, vang tl.ldi sinh dQng cua cay cOi. Mua dong thl lanh va kho, co tuy~t thl.long xuyen. £laa Jeju d phfa tay nam cua ban daa co khf h~u c~n nhi~t doi on hoa,

Ui hi)i buorn blldm a Hampyeong tri~n lam hang ngan loal budrn xinh OIilP

Ngon ngft va trang phyc

Hangeul

Hangeul, kY tI,f ti~ng Han, dLl<;!e cAu thanh tlt 10 nguyen am va 14 phu am. Vua Sejong Dai D~ va nhOng hoc gia cua ong da tao ra h~ th6ng ehO vi~t nay vao narn 1443 VI trLloe d6 ngLloi Han da phu thuQe vao nhOng kY tI,f cua Trung Qu6c d~ nghien cuu va giao ti~p trong khi ho n6i mQt ngon ngO khac ti~ng Trung Qu6c.

Thea thong tin cua ehfnh phu vao thang 7/2000 thl hi~n nay h~ th6ng ehO vi~t Hangeul dLl<;!e 70 tri~u dan Nam, B~e Tri~u lien va 7 tri~u ngLloi Tri~u Tien d nLloe ngoai su dung,

Hanbok (Han pbye)

Hanbok da la y phuc truy~n th6ng cua ngLloi Tri~u Tien tu hang ngan narn. Trude khi trang phuc phuong Tay du nh~p vao 100 narn truce day, Hanbok da tltng la trang ph~e hang ngay cua ngLloi dan. Dan ong m~e jeogori (ao vest) voi baji (quAn daD trong khi phu nO m~e jeogori va ehima (vay). Ngay nay, Hanbok chu y~u dLl<;!e m~e vao nhOng ngay I~ ho~e nhOng dip d~e bi~t nhu dam cudi, mung tho 60, 70 tu6i va T~t Nguyen Dan ho~e T~t Trung Thu.

~

men phap va chinh phia

Hi~n phap cua ruroc DC;1i Han Dan Qu6c allgc ban hanh I§n a§u tien vao ngay 1 T thang T narn 1948.

Han Qu6c aa trai qua nhOng bi~n aQng v~ chinh tr] trong qua trlnh xay diJng dan chu, Hi~n phap aa a6ng mQt vai tro quan trong, tieu biE!u cho nhOng ti~n bQ Ion trong vi~c dua Han Qu6c trd thanh mQt xa hQi dan chu va tv do hen,

Hi~n phap bao aam cac quy~n co ban va tv do cua con nglloi, bao gam SiJ blnh a~ng tnroc phap lu~t, c~m tv y bM nglloi trai phep, quy~n tv do v~ ch6 d, quy~n b§u Cll va aam trach chuc VI,J cong, quy~n tv do ca nhan, quy~n tv do ton giao, quy~n tv do ngon lu~n - bao chi va hQi hQP, quy~n c6 moi tnrong SC;1ch se va rnuu c§u hanh phuc,

Dlloi mQt ch~ aQ Tang th6ng, h~ th6ng lanh aC;1o bao gam 3 nhanh: ~p phap d dC;1ng Qu6c hQi chi c6 mQt vi~n; Tea an bao gam cac Tea thllgng th~m hay qu~n va Tea an t6i cao: hanh phap aung a§u la Tang th6ng - nglloi lanh aC;1o aat ruroc va la Tang tu I~nh cac liJC Illgng quan aQi. Tang th6ng allgc trg glup bdi Thu Wong va HQi aang qu6c gia bao gam ca nQi cac,

Cheongwadae (Dinh tang th6ng)

Seoul

Seoul la thu phu cua Han Qu6c khoang 600 narn nay til thdi kY tri~u d9i Joseon (1392-1910).

Seoul la mQt thu do dong dan vdi dan s6 hem 10 tri~u ngudi.

Day la mQt thanh ph6 h~p d~n ca trong qua kha va hi~n tal. T9i day, nhCtng cung di~n, c6ng thanh, lang t~m va d~n thd c6 dugc d~t canh nhau vdi nhCtng tea nha choc trdi cao vut, c6 eel sCI ha t:§ng cong ngh~ cao va cang vi~c kinh doanh t~p n~p. Vdi khoang 10 phut di bQ til toa nha th] chfnh la nhCtng cung di~n cua tri~u d9i vua cu6i cung nhu cung di~n Gyeongbok, cung di~n Deoksu, cung di~n Changdeok, cung di~n Changgyeong va cung di~n Gyeonghui. Thap Seoul n~m tren dlnh nul Namsan la mQt trong nhCtng m6c ranh gidi cua thanh ph6. Su6i Cheonggyecheon dugc phuc h6i nam 2005 va hi~n nay chay ngang qua trung tam Seoul. Ph6 Insadong tnmg bay cac gian hang ngh~ thu~t va cac clla hi~u d6 thu cong truy~n th6ng. NhCtng ngon nul bao quanh thanh ph6 t90 nen phong canh d~p va Sl,! an nhan tI,f nhien,

xvit khiu ebinh

~

Kinh te

Tral qua hen 4 th~p kY qua, SI! phat tri~n kinh t@ 1ln tl1Qng cua Him Quac dl1Qc vi nhl1 la "SI! than kY cua Bong A". SI! tang tr110ng kinh t@ dang k~ cua Han Quae dl1Qc b~t dau vai SI! thong qua K@ hoach phat tri~n kinh t@ 5 narn vao nam 1962.

Tll 1962 d@n 2007, GDP cua Han Quac da tang tU 2,3 tY USD len 969,9 tY USD, vai chi sa GNI tren dau ngl10i tang tU 87 USD len 20.045 USD. Vaa narn 2007, t6ng 111Qng thl1dng rnai cua Han Quae d~t 728 USD, dClng thCl 11 th@giai.

Han Quae da tham gia T6 crurc HQp tac va Phat tri~n Kinh t@ (OECD) vao narn 1996. SI! phat tri~n kinh t@ than kY cua Han Quac la nho c6 SI! ung hq chinh phu rnanh me cua ngl10i dan, chi@n 111Qc phat tri~n dinh hl1ang xu1lt khau, tam quan trong cua cong ngh~ cao, sl! dfii dao cua ngufin nhan Il!c dl1Qc giao due va dl1QC trang b] kY nang 0 trinh dq caa.

Han Quac con dl1Qc bi@t d@n nhl1 la d1lt nl1ac c6 cong ngh~ thong tin phat tri~n vai co so ha tang thong tin ch~ng han nhl1 Internet bang thong rqng da trai rqng va phu kh~p toan bq d1lt nl1ac. Han Quac gilt vLtng I~p trl10ng nang caa t6ng th~ moi trl10ng kinh daanh d~ hQp nh1lt tre thanh trung tam kinh daanh mai cua Bong B~c A.

f)~n Jongmyo

I

Di san vin boa the gi

I

eua Han quoe

ljch sll cua Han qu6c b~t aau w thai Tri~u Tien c6 Di,li (2333 TrLldc Cong Nguyen). Trcii qua lich sll 5000 narn cua no, Han Qu6c aa phat tri~n van hoa thuc Sl,l rieng bi~t trong m6i tuong tac vdi cac qu6c gia Idn hon c'l xung quanh.

UNESCO aa cong nh~n 8 Di san th~ gidi cua Han qu6c la: Bulguksa (chua Ph~t Qu6c TV); hang aQng Seokguram (Thach Qu~t Am); a~n Jongmyo (Tong Mi~u); bQ kinh Tripitaka Koreana tal chua Haeinsa (Tang Kinh Ban Di~n c'l chua Hai An TV) - nol ILIU giO toan bQ ban kh~c gO sach kinh Ph~t cua Tri~u Tien; quan th~ cung ai~n Changdeok (Cung ai~n XLldng Duc); phao aai Hwaseong (Hoa Thanh); khu di tfch Gochang, Hwasun va Ganghwa Dolmen, khu di tfch lich sll Gyeongju; aao nui Ilia Jeju va dung nham hlnh 6ng.

BuIguksa (j Gyeongju aLlQc xay dl,lng vao nam 1'74 trong su6t thai kY Silla. Thi~t k~ ki~n trUc cua no aa trc'l thanh chu§n rnuc cho vi~c xay dl,lng a~n aai. Seokguram la mQt hang aQng nhan tao aLlQc cham trel b~ng aa granite t~ng phac hoa net neli b~t cua Duc Ph~t ng6i va 38 vi B6 Tat khac (j tren cac buc tLlong. Seokguram k~t hop ~c sao vdi tri thuc ki~n true, toan hoc, hlnh hoc, v~t Iy, ton glao, va ngh~ thu~t cua Silla vao trong toan bQ h~ th6ng.

Jongmyo la lang mQ cua hoang tQc ngay xua nol cac bai vi linh h6n cua cac vua Joseon va cac hoang h~u aLlQC cat giO va cll hanh I~ nghi tho cung. Nghi I~ aLlQc tel chuc vao m6i Chu nh~t aau tien cua thang 5. Nghi I~ va nhac aLlQc sll dl,lng cho bueli I~ aa aLlQC cong nh~n la Di san van hoa quan trong s6 56 va s6 1 tal Han QU6c.

lIipitaka Koreana la bQ suu t~p hoan hao va lau aoi nhllt cac bQ kinh Ph~t

Bi? klnh tam glac cua Han Qu6e (toan bi? kinh Ph~t giaa cua Him Qu6e)

t&n t~i d~n ngay nay tal Han Qu6c. N6 g&m 81.258 ban kh~c gO trong su6t thai kY Goryeo (918-1392). B(\ kinh Tripitaka Koreana tal chua Haeinsa - nol luu giu va bao t&n hoan hao nh§t khong bao gia b] hLl hal do h6a hoan hay chi~n tranh til ngay xay dl!ng d§u tien cua n6 vao nam 1488 d~n nay.

M(\t trong nam cung di~n a Seoul, Cung Changdeok khong bi b6 bu(\c vao ki~n true can xang va 51! s~p x~p theo dLlang th~ng, dLlQc thi~t k~ phu hop vai moi trLlang tv nhien xung quanh. Cung Changdeok tieu bigu cho canh quan va ki~n tnic cung di~n Tri~u Tien c6 vai m(\t ao sen, nhung ciiiy c6 thu hang tram tu6i, ffit ca cac sanh dLlang dLlQc s~p x~p hai hoa vai moi trLlang bao quanh.

Pblio iI8i Hwaseong a Suwon dLlQc xay dl!ng bai vua Jeongjo (1776-1800) bigu tnmg cho dac hi~u cua vi vua nay nh~m khoi pbuc lal danh hi~u thai tlt cho cha, Yeongjo - ngLlai da b] am sat do k~t qua cua muu d& trong cung. Phao dai dLlQc thi~t k~ bai Jeong Yak-yong dLlQc bi~t d~n la Dasan - m(\t trong nhtrng h9C gia di d§u trong phong trao "H9C thuy~t thuc t~" hay con gol la silhak

Khu eli tich I!ch sit Gyeongju va my dli it vUng Gochang, Hwasun, va Ganghwa ciing da dLlQc them vao danh sach vao narn 2000. Gyeongju da tUng .§

1"n.-.....-;"

la thu phu cua d~ ch~ Silla trong 1000

narn va vung nay dLlQc gol la m(\t "Bao tang khong c6 bac tLlang" do 51! phong phu

v~ cac di san lich sa. '-l

Dlio nUl lita Jeju va dung nham hinh

6ng g&m 3 khu VI!C c6 di~n tfch 18.846 ha.

Canh d~p n6i b~t con dLlQc nhln th§y qua b~ day lich sa va net d~c tnmg d(\c dao cua n6.

Ngoai ra, UNESCO da cOng nh~n Nghi I~ truy~n th6ng va nhac cung dlnh a d~n Jongmyo, klch Pansori, I~ h(\i Gangneung Danoje gim. nhiblg k.i~ t8c eli sin ctia nhBn I. Hon nua, eli sin th~ gim. cOn bao g&m Hu§n Dan Chinh Am (am dung cua nhan dan, ban d~y ti~ng Han d§u tien, ban chua cai ti~ng Han) va Tri~u Tien VLlong Tri~u Thl!c Luc (cac van ban cua tri~u dlnh thai d~i Joseon), Seungjeongwonilgi la van ban ghi lai vi~c th~t m6i ngay trong cung, Jikjisimcheyojeolla cu6n sach eel nhat dLlQc in b~ng kim loal vao narn 1377. B(\ kinh tam giac dLlQC in tren gO va nhi~u b(\ kinh Ph~t, Uigwe, nghi I~ cung dlnh thai d~i Tri~u Tien.

Ngl1cJ! whun

dung dao keo va

Lan song Han Qu6c

Hallyu - "Lan s6ng Him Quac" chi SIJ quan tam ngay cang tang dai vdi van h6a d~i chung cua Han Quac t~i chau A, ehau Au, Trung Dong va chau My.

Cac nhan v~t n6i ti~ng trong lang giai trf Han Quac nhu Bae Yong-Joon - ngoi sao quy~n rii trong "Ban tlnh ca mua dong" dil tro thanh nhan v~t n6i ti~ng kh~p Nh~t Ban, Trung Quac, va nhOng nudc chau A khac, Thanh c6ng ~n day nh~t d6 la be? phim truy~n hlnh "Daejanggeum (Bau v~t hoang cung)" dil cho th~y sue h~p d~n cua phuc trang truy~n thang, thao duoc va each lam nhOng m6n an trong cung dlnh Han Quac.

SIJ bung n6 cua cong nghi~p di~n anh va am nhac dai chung Han Quac lam cho "Lan s6ng Han Quae" cang tro nan ph6 bi~n.

Sa lugng cua cac ngh~ sl Han Quac ngay cang tro nan dong hem, he dang chi~m dugc cam tlnh cua khan gia nudc ngoal dai vdi nhOng sang tao va tai nang ngh~ thuat cua mlnh.

Paik Nam-june dil d~n d§u th~ gidi trong vi~ di tian phong v~ linh vIJc ngh~ thu~t video. Trong linh vIJc am nhac, nha soan nhac Yun Isang, ngh~ sy vi cam Chung Kyung-wha, chi huy dUdng cam Chung Myung-whun, ngh~ sy vi cam n6i ti~ng Jang You ng-ju, ca si Jo Su-mi dil chi~m dugc hang tri~u trai tim cua khan gia tran kh~p th~ gidi.

Tro chol b8n leal nhac cu (~6m c6ng, chleng, tr8ng, tr8ng hinh dong h6 cat) cua Kim Duk-soo's Samulnori

,l

Am thirc

•

Am thuc Han QuBc giau chat dinh duong va thuong dUc;1c len men rat d~c bi~t. Vi v~y, n6 dUc;1C coi la c6 fch cho sac khoe con nguoi va c6 tac dl,mg tBt chBng ung thU. Kimchi - thuc ph~m n6i tit~ng nhat Han QuBc lam til cal thao muBi, n6 dUc;1C phuc vu nhU mQt m6n an them d g§n nhU h§u h~t cac bOa an. Kimchi giau cac vitamin va chat khoang, Cac m6n an chfnh cua nguoi Han QuBc cOng giBng phUdng ray la sUon (galbi) va thit bo (bulgogi). Galbi la nhOng mi~ng sUon bo dUc;1c ~t n~n nuong tren vi than cui. Bulgogi, thjt nuong ki~u Han QuBc, la nhOng mi~ng thit bo than thai mong, uop trong nuoc sBt tUdng voi d§u me (vung) va toi cung cac gia vi khac,

Th]t be xao

Cac m6n ph6 bi~n khac la bibimbap (corn trQn voi rau, tnrng, va tuong at), doenjangjjigae (canh dli tUdng), naengmyeon (ml lanh) va samgyetang (ga t§n sam).

NhOng nguoi Tri~u Tien ngay xua augc ghi nh~n ail tham gia vao nhi~u man th~ thao truyen th6ng nhu Taekwondo va ssireum (a§u v~t Tri~u Tlen),

Taekwondo la m9t man th~ thao bM ngu6n W Han Qu6c ail trC! thanh man th~ thao chfnh thuc tal Olympic W Olympic Sydney 2000.

Hau h~t nguoi Han Qu6c la nhOng nguoi yeu cac man th~ thao sai a9ng. Han Qu6c augc bi~t a~n la nuoc chu nha t6 chrrc thanh cang f)CiIi h9i th~ thao Olympic Seoul 1988 va a6ng chu nha FIFA World Cup 2002 cung Nh~t Ban. Han Qu6c ail trl! thanh nuoc ehau A aau tien vao toi ban k~t World Cup 2002.

Ngay nay, Han Qu6c c6 th~ rnanh trong cac kY Olympic cOng nhU cac Sl! ki~n th~ thao Ion khac C! cac b9 man b6ng chay, golf, b~n cung, b~n sung, b6ng ban, nhay ski, trugt bang t6c a9 short-track, trugt bang va bol 19i.

Chao mimg b!pl d~n v8i. Han Quae

:;.'1',"

, ol"ln

Bltc tL/Cfng udc rno {j Cheonggyecheon

Vi~n Van hoil - Thong tin Han Quae Phong van h6a-th~ thao-du I!ch